ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΥΑΧΑΜΠ ΝΑΤΑΣΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΥΑΧΑΜΠ ΝΑΤΑΣΑ"

Transcript

1 ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ << Μελέτη της Επίδρασης Ιοντικής Ισχύoς και του ph Αλάτων στην Απόδοση Μεµβρανών Νανοδιήθησης >> ΟΥΑΧΑΜΠ ΝΑΤΑΣΑ Εξεταστική Επιτροπή: Βασίλειος Γκέκας (Επιβλέπων) Γεώργιος Καρατζάς Αφροδίτη Παπαδοπούλου Ευάγγελος Παλαιολόγος (Ανα ληρωµατικό µέλος) Χανιά Οκτώβριος 2009

2 Αφιερωµένη στον µ αµ ά και στη µαµά, ου µου έµαθαν ως οτέ δε ρέ ει κανείς να άψει να ονειρεύεται 2

3 Ευχαριστίες Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω τον ε ιβλέ οντα καθηγητή της δι λωµατικής εργασίας µου, κ. Βασίλειο Γκέκα, για την ουσιαστική καθοδήγηση και υ οστήριξη του καθ όλη τη διάρκεια διεκ εραίωσης της εργασίας µου, αλλά και για τη ρόσφορα των ολύτιµων γνώσεων και συµβουλών σε όλη τη διάρκεια της φοίτησης µου. Θα ήθελα ε ίσης να ευχαριστήσω τον κ. Γεώργιο Καρατζά, αρχικά ου δέχτηκε να αξιολογήσει τη δι λωµατική εργασίας µου ως µέλος της εξεταστικής ε ιτρο ής, αλλά και ου µε τον τρό ο του κατόρθωνε τα δύσκολα σηµεία αυτής της ε ιστήµης να µοιάζουν ευκολότερα. Ε ίσης, είµαι ευγνώµων στα υ όλοι α µέλη της εξεταστικής ε ιτρο ής, κα. Αφροδίτη Πα αδο ούλο και κ. Ευάγγελο Παλαιολόγο, για την ροσεκτική ανάγνωση και αξιολόγηση της δι λωµατικής εργασίας και θα ήθελα να τους ευχαριστήσω ιδιαιτέρως για την αρουσία τους σε µια τόσο σηµαντική στιγµή της σταδιοδροµίας µου. Ευχαριστίες θα ήθελα ε ίσης να α ευθύνω στο Γιώργο Φουντούλη για τον χρόνο και τη βοήθεια ου µου αφιέρωσε κατά την εκτέλεση του ειραµατικού µέρους της εργασίας µου. Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω τα αδέλφια µου και τους φίλους µου, για την υ οµονή και την εµψύχωση τους όλη αυτή την ερίοδο, αλλά και τους γονείς µου ου µε στηρίζουν και είναι άντα δί λα σε όλα τα βήµατα µου. Ουαχάµ Νατάσα 3

4 Περίληψη Η δι λωµατική εργασία µε τίτλο Μελέτη της Ε ίδρασης Ιοντικής Ισχύς και του ph Αλάτων Στην Α όδοση Μεµβρανών Νανοδιήθησης ραγµατο οιήθηκε στο Εργαστήριο Φαινοµένων Μεταφοράς και Εφαρµοσµένης Θερµοδυναµικής του Τµήµατος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης κατά τη χρονική ερίοδο Μάιος 2009 Οκτώβριος 2009, υ ό την καθοδήγηση του ε ιβλέ οντα καθηγητή κ. Γκέκα Βασίλειου. Η αρχή λειτουργίας µιας µεµβράνης νανοδιήθησης (Νanofiltration) βασίζεται κυρίως στο µηχανισµό κοσκινίσµατος (sieving effect) µε την εφαρµογή διαφοράς ίεσης ως ωθούσας δύναµης. Πέραν της διαφοράς πίεσης, είναι αναγκαία και η διερεύνηση των αλληλε ιδράσεων στη διε ιφάνεια της µεµβράνης λόγω των ο οίων είναι δυνατόν να συγκρατηθούν ουσίες και έτσι να τρο ο οιηθεί η α οτελεσµατικότητα ή ακόµη και να αναιρεθεί ο αναµενόµενος διαχωρισµός. Το φαινόµενο του «στοµώµατος» (fouling) της µεµβράνης, δηλαδή η τώση ροής ή και ακόµη η αναστολή ροής µέσω της µεµβράνης, αρατηρείται συχνά µε αρνητικές τεχνικοοικονοµικές ε ι τώσεις. Οι µέθοδοι οι ο οίες εφαρµόζονται για την εκτίµηση αυτών των αλληλε ιδράσεων µεταξύ διαλυµένων ουσιών και µεµβράνης λόγω των ε ιφανειακών ιδιοτήτων της µεµβράνης εριλαµβάνουν µετρήσεις του δυναµικού Ζ (zeta potential), της γωνίας ε αφής (contact angle) και τη χρησιµο οίηση ε ιφανειακά ενεργών (ή τασιενεργών) ουσιών ουσιών (surfactants). Παρόλ αυτά, τόσο οι µετρήσεις του δυναµικού ζήτα όσο και της γωνίας ε αφής λόγω της ανοµοιογένειας των µεµβρανών και των εγγενών δυσχερειών των µεθόδων δεν είναι ε αρκείς για τον α όλυτο χαρακτηρισµό των µεµβρανών και δεν δύνανται να ερµηνεύσουν άντοτε τις διαφορο οιήσεις ου αρουσιάζουν οι µεµβράνες µε την ίδια δοµή και τεχνικά χαρακτηριστικά. Η µέθοδος της χρησιµο οίησης ε ιφανειακά ενεργών ουσιών είναι µια εναλλακτική µέθοδος για την µελέτη των αλληλε ιδράσεων. Σύµφωνα µε τη µέθοδο χρησιµο οιούνται διάφοροι τύ οι ε ιφανειακά ενεργών ουσιών, τα µόρια των ο οίων έχουν µικρό µοριακό βάρος και µέγεθος συγκρινόµενα µε το µέγεθος των όρων της µεµβράνης νανοδιήθησης. Συνε ώς, αναµένεται η διέλευσή τους µέσω της µεµβράνης και η συγκράτησή τους να µ ορεί να α οδοθεί α οκλειστικά στις αλληλε ιδράσεις µεµβράνης τασιενεργού. Ε ι λέον, στην ερί τωση της χρησιµο οίησης ουδέτερων µορίων α οκλείοντραι ηλεκτροστατικές αλληλε ιδράσεις και δίνεται έµφαση σε άλλους τύ ους αλληλε ιδράσεων ό ως υδρόφιλες/υδρόφοβες αλληλε ιδράσεις. 4

5 Η αρούσα δι λωµατική εργασία ασχολείται µε το αντικείµενο του χαρακτηρισµού των µεµβρανών νανοδιήθησης µε τη χρησιµο οίηση ε ιφανειακά ενεργών ουσιών, κατιόντων ου ροκύ τουν µετά τη διάσταση των αλάτων, αλλά και ουδέτερων µορίων µελετώντας τη συµ εριφορά της γλυκόζης. Εξετάζονται τα φαινόµενα τα ο οία ιθανόν να υ εισέρχονται κατά το διαχωρισµό µέσω νανοδιήθησης και δίνεται ερµηνεία µέσω των αλληλε ιδράσεων οι ο οίες ανα τύσσονται στην διε ιφάνεια µεµβράνης τασιενεργού συστήµατος. Για την ληρέστερη γνώση των διε ιφανειακών φαινοµένων ου λαµβάνουν χώρα κατά την νανοδιήθηση ροκύ τει η ανάγκη εξέτασης διαλυµάτων στα ο οία µεταβάλλονται βασικοί αράµετροι. Στη αρούσα έρευνα για τη µελέτη των διε ιφανειακών φαινοµένων και τον ροσδιορισµό της α όδοσης της διεργασίας, αρασκευάσθηκαν διαλύµατα νιτρικών κσι φωσφορικών και µελετήθηκαν σε διαφορετικές συγκεντρώσεις και εριοχές ph, κοινές όµως και για τα δύο άλατα. Α ό την ανάλυση των υ εισερχόµενων διεργασιών αράγονται ληροφορίες και συµ εράσµατα ου όχι µόνο συµβάλλουν στην κατανόηση των µηχανισµών νανοδιήθησης αλλά και στην εµβάθυνση των φαινοµένων σε ε ί εδο βασικής έρευνας και ρακτικών εφαρµογών. Η αρούσα δι λωµατική συνίσταται α ό ένα θεωρητικό και ένα ειραµατικό µέρος. Το Θεωρητικό τµήµα α οτελείται α ό τα δύο ρώτα κεφάλαια: Στο Κεφ. 1 αρουσιάζεται αναλυτικά ο στόχος της αρούσας δι λωµατικής εργασίας ου αναφέρεται στη µελέτη ε ίδρασης της ιοντικής ισχύος και του ph αλάτων στην α όδοση της µεµβράνης νανοδιήθησης. Η έκταση της εργασίας ου αναλύεται στο ίδιο κεφάλαιο, µελετά τη συγκράτηση των συστατικών των διαλυµάτων α ό τη µεµβράνη νανοδιήθησης µέσω της µέτρησης της αγωγιµότητας, και ώς αυτή ε ηρεάζεται α ό τη µεταβολή διάφορων αραµέτρων. Το Κεφ. 2 α οτελεί µια βιβλιογραφική ανασκό ηση και αναφέρεται στις διεργασίες διαχωρισµού µέσω µεµβρανών και ιδιαίτερα στη νανοδιήθηση. Ειδικότερα εριλαµβάνει στοιχεία σχετικά µε τις µεµβράνες (είδη, υλικά αρασκευής, τρό οι αρασκευής, ιδιότητες) και µε τις διεργασίες διαχωρισµού µέσω αυτών (χαρακτηριστικά των διεργασιών, ταξινόµηση) και φαινόµενα συνδεόµενα µε τις διεργασίες ό ως το φαινόµενο του στοµώµατος (fouling). Το ειραµατικό τµήµα α οτελείται α ό δύο κεφάλαια ε ίσης: Στο Κεφ. 3 αρουσιάζονται ο εξο λισµός και η λειτουργία της ειραµατικής διάταξης της µονάδας DSS LabStack M20, στην ο οία εκτελέσθηκαν τα ειράµατα. Ε ίσης γίνεται αναφορά στα υλικά και στις µεθόδους ου χρησιµο οιήθηκαν καθώς ε ίσης, και η διεξοδική εριγραφή της αρασκευής διαλυµάτων. 5

6 Το Κεφ. 4 αναφέρεται στα ειράµατα νανοδιήθησης εφα τοµενικής ροής (crossflow ultrafiltration) των υδατικών διαλυµάτων ου εριέχουν άλατα υ ό τη µορφή νιτρικών και φωσφορικών. Εξετάζονται η µείωση ροής (flux reduction), η ανάκτηση ροής (flux recovery, fouling), και η α οτελεσµατικότητα της διεργασίας υ ολογίζοντας το οσοστό συγκράτησης ή α όρριψης (rejection). Το τελικό κεφάλαιο (Κεφ. 5) εριλαµβάνει τα γενικά συµ εράσµατα και τις ροτάσεις για µελλοντική έρευνα. 6

7 Περιεχόµενα Ευχαριστίες... 3 Περίληψη... 4 Περιεχόµενα Σκο ός και Έκταση ι λωµατικής Εργασίας Θεωρητικό Μέρος Μεµβράνες Παρασκευή Μεµβρανών Είδη Πολυµερικών Μεµβρανών ιεργασίες Μεµβρανών Ταξινόµηση Μεµβρανών και ιεργασιών Μεµβρανών Τρό οι Λειτουργίας Ορολογία Για Τη Περιγραφή ιεργασιών Με Μεµβράνες Νανοδιήθηση (Nanofiltration) Το φαινόµενο του Στοµώµατος Ιοντική Ισχύς (Ιonic Strength) Ηλεκτρική Αγωγιµότητα Πυκνότητα Ροής ( flux) Συντελεστής Συγκράτησης ή Α όρριψης (R) Πειραµατικό Μέρος Περιγραφή Μονάδας Νανοδιήθησης Συσκευή - DSS LabStack Μ Λειτουργία Μονάδας DSS LabStack M Υλικά και Μέθοδοι Μεµβράνες Μέτρηση Αγωγιµότητας Μέτρηση ph Ολικοί Υδρογονάνθρακες µε Φαινολική Αντίδραση Πειραµατική ιαδικασία Παρασκευή ειγµάτων Προσδιορισµός Παραµέτρων Α όδοσης Μεµβράνης Προσδιορισµός Ροής Προσδιορισµός Αγωγιµότητας, ph και Α ορρόφηση Γλυκόζης Πειραµατικά Α οτελέσµατα Ε εξεργασία ph Ηλεκτρική Αγωγιµότητα Πυκνότητα Ροή (flux) Υ ολογισµοί Παραµέτρων Α όδοσης Μεµβράνης

8 4.2.1 Ιοντική Ισχύς Συγκέντρωση Γλυκόζης Συντελεστής Συγκράτησης (R) Τελικές Τιµές Παραµέτρων Α όδοσης Μεµβράνη Παρουσίαση και Ανάλυση ιάγραµµα Πυκνότητας Ροής Πίεσης ιαγράµµατα Συντελεστή Συγκράτησης ph Συµ εράσµατα Βιβλιογραφία

9 1. Σκο ός και Έκταση ι λωµατικής Εργασίας Σκο ός της αρούσας δι λωµατικής εργασίας είναι η µελέτη ε ίδρασης της ιοντικής ισχύος και του ph αλάτων στην α όδοση µεµβρανών νανοδιήθησης, καθώς και η καταγραφή και ερµηνεία των α οτελεσµάτων. Η τεχνολογία µεµβρανών α οτελεί µια σχετικά σύγχρονη τεχνική διαχωρισµού φιλική ρος το εριβάλλον µε κύριες εφαρµογές στα τρόφιµα, στην ε εξεργασία υδατικών α οβλήτων και στην ιατρική. Η εξέλιξή της είναι ιδιαίτερα σηµαντική τις τελευταίες δεκαετίες, διευρύνοντας την εφαρµοσιµότητα των µεµβρανών ακόµη και σε ειδικές ερι τώσεις. Ωστόσο, ολλά σηµεία της τεχνολογίας αυτής µένουν αδιευκρίνιστα λόγω της ληθώρας των ροσφεροµένων υλικών και τη µυστικότητα των σχεδιαστών και κατασκευαστών µεµβρανών. Η συµ εριφορά µιας µεµβράνης σε ένα σύστηµα ρος διαχωρισµό α οτελεί άντα ένα ειδικό ρόβληµα ρος εξέταση, στο ο οίο υ εισέρχονται αράγοντες ου αφορούν αφενός µεν χαρακτηριστικά της χηµικής δοµής και των τεχνικών στοιχείων της µεµβράνης (κατανοµή όρων, ορώδες κ.λ.) και αφετέρου φυσικοχηµικά χαρακτηριστικά του ρος διαχωρισµό συστήµατος. Η α οτελεσµατικότητα της διεργασίας είναι ένα σύνθετο ρόβληµα και συνδέεται εκτός α ό το καθεαυτό µηχανικό διαχωρισµό και α ό τις ανα τυσσόµενες αλληλε ιδράσεις στη διε ιφάνεια της µεµβράνης. Για το λόγο αυτό τα τελευταία χρόνια ραγµατο οιούνται συνεχείς και εκτεταµένες ροσ άθειες για τη βελτιστο οίηση αυτών των αραµέτρων. Για τη διεξαγωγή της ειραµατικής έρευνας ε ιλέχθηκε να µελετηθεί η συµ εριφορά διαλυµάτων ου εριέχουν άλατα νιτρικών (ΚΝΟ3) και φωσφορικών (Κ3ΡΟ4). Η ε ιλογή των αλάτων οφείλεται κυρίως στην αρουσία τους σε λι άσµατα, ως θρε τικά στοιχεία, ό ου δια µέσω υδάτινων α ορροών καταλήγουν στα υ όγεια και ε ιφανειακά ύδατα, υ οβαθµίζοντας την οιότητά τους. Ε ίσης, η διαφορετική ηλεκτροστατική συµ εριφορά ου ρόκειται να ανα τύξουν τα άλατα λόγω διάφορα σθένους των ιόντων, ε ιτρέ ει τη µελέτη της αλληλε ίδρασης της µεµβράνης µε την εκάστοτε τασιενεργή ουσία. Για τη διεξαγωγή των ειραµάτων έγινε χρήση της µεµβράνης νανοδιήθησης Alfa Laval ΝF-99, µε α ώτερο σκο ό την εύρεση της µέγιστης α όδοσης της διεργασίας, µεταβάλλοντας το ph και τη συγκέντρωση των ροαναφερθέντων διαλυµάτων. Τα διαλύµατα τροφοδοσίας αρασκευάστηκαν σε συγκεντρώσεις 1 mm, 10 mm, 50 mm και 100 mm για κάθε άλας µαζί µε 1 Μ γλυκόζης, και µελετήθηκε η συµ εριφορά τους σε τιµές 9

10 ph ίσες µε 5, 7 και 9. Η α όδοση της διεργασίας ροσδιορίζεται µε τον υπολογισµό του βαθµού συγκράτησης µε µετρήσεις της αγωγιµότητας των τελικών ροϊόντων µετά το έρας της νανοδιήθησης. Ε ίσης ραγµατο οιείται µελέτη της ιοντικής ισχύος για κάθε διάλυµα συναρτήσει το βαθµού συγκράτησης στις διάφορες τιµές ph. Τέλος, για τον ροσδιορισµό της φθοράς της µεµβράνης α αιτείται η εκτίµηση του ενδεχοµένου fouling µετά τη χρήση της µεµβράνης. Για το λόγο αυτό, ριν και µετά το τέλος του 1 ου κύκλου ειραµάτων, ραγµατο οιούνται µετρήσεις της ροής µε α ιονισµένο νερό δια µέσω της µεµβράνης. Α ώτερος στόχος στν ο οίο αυτή η εργασία ρόκειται να συµβάλλει είναι η αριστο οίηση της διεργασίας της νανοδιήθησης η ο οία είναι ολλά υ οσχόµενη όσον αφορά την ε εξεργασία υφάλµυρου νερού καθώς και στους διαχωρισµούς ανάµεσα σε άλατα και µη ιοντισµένα µικροµόρια, αλλά και ε ίσης ανάµεσα σε µονοσθενή και ολυσθενή ιόντα. 10

11 2. Θεωρητικό Μέρος 2.1 Μεµβράνες Σύµφωνα µε την ορολογία της IUPAC (IUPAC, 1996), ως µεµβράνη ορίζεται µία δοµή η ο οία διαθέτει ολύ µεγαλύτερες λευρικές διαστάσεις σε σχέση µε το άχος της, µέσω της ο οίας δύναται να λάβει χώρα µεταφορά µάζας υ ό την ε ίδραση µιας ωθούσας δύναµης. Ευρύτερα ως µεµβράνη µ ορεί να ορισθεί «µια διακριτή, λε τή διε ιφάνεια η ο οία τρο ο οιεί το έρασµα χηµικών ειδών, τα ο οία έρχονται σε ε αφή µαζί της. Η διε ιφάνεια αυτή µ ορεί να είναι µοριακά οµοιογενής, δηλαδή εντελώς οµοιόµορφη στη σύνθεση και στη δοµή, ή µ ορεί να είναι χηµικώς ή φυσικώς ετερογενής. O ρωταρχικός ρόλος µιας µεµβράνης είναι να ενεργεί ως ένα εκλεκτικό φράγµα (selective barrier), ε ιτρέ οντας τη διέλευση ορισµένων συστατικών ενώ ταυτόχρονα αρεµ οδίζεται η διέλευση άλλων του ιδίου µείγµατος. Κατά συν εια το διερχόµενο ρεύµα ή η συγκρατούµενη φάση εµ λουτίζεται σε ένα ή ερισσότερα συστατικά Παρασκευή Μεµβρανών Η α όδοση των µεµβρανών εξαρτάται άµεσα α ό τις φυσικοχηµικές ιδιότητες των υλικών αρασκευής τους. Ως ιδανικό θεωρείται το υλικό εκείνο ου είναι σε θέση να αράγει υψηλούς όγκους διηθήµατος χωρίς να φράσσει ή να ρυ αίνεται η µεµβράνη, ενώ ταυτόχρονα διαθέτει µεγάλη φυσική διάρκεια, δεν βιοα οικοδοµείται, είναι χηµικά σταθερό και ανθεκτικό και τέλος έχει χαµηλό κόστος. Η αρασκευή των µεµβρανών γίνεται βάσειφυσικών ή χηµικών µεθόδων (Πίνακας 2.1) και ανάλογα µε την ερί τωση λαµβάνονται µη ορώδεις µεµβράνες (µέγεθος όρων µοριακής τάξεως, d < 2 nm) ή ορώδεις µεµβράνες (.χ. έως και d = 200µm) [Baker 2000b, Cheryan 1998b, Μαρκό ουλος 2002, Zeman 1998b]. 11

12 Πίνακας 2.1: Μέθοδοι αρασκευής µεµβρανών Μέθοδοι Φυσικές Η µεµβράνη αρασκευάζεται κυρίως α ό ένα αρχικό διάλυµα ολυµερούς ή α ό ένα τήγµα ολυµερούς ή και α ό µια εύ λαστη ολυµερή µάζα, χωρίς τη συµµετοχή κά οιας χηµικής αντίδρασης. Η τελική ε ιθυµητή µορφή της µεµβράνης ε ιτυχάνεται µε την βοήθεια κατάλληλου ακροστοµίου µέσα στο ο οίο συµ ιέζεται το αρχικό διαλυµά ή το τήγµα Υλικά ιεργασία Αντιστροφής Φάσης (Phase Inversion Process) : Αναφέρεται στην αρασκευή ασύµµετρων µεµβρανών ου ροκύ τουν α ό το αρχικό διαλυµά ολυµερούς οι ο οίες οφείλουν το ορώδες στην ακινητο οιήση (immobilization) του gel ( γέλη ή δικτύωµα ) ολυµερούς ριν α ό την λήρη εξάτµιση ή α οµάκρυνση (depletion) του διαλύτη. Υ αρχουν οι ακόλουθες αραλλαγές : - Εξάτµιση διαλύτη (Solvent evaporation) - Μεταβολή θερµοκρασίας (Temperature change) - Προσθήκη µέσου κατακρήµνισης (Precipitant addition) - ιαµόρφωση σε ειδικό καλού ι και πυροσυσσωµάτωση ή συσσωµάτωση αν γίνεται σε χαµηλές Τ - κοκκωδών κονέων (Molding and sintering of fine grain powders) Πολυµερή: οξική κυτταρινή, ολυαµίδιο ολυ ρο υλένιο, ολυαµίδιο ολυσουλφόνη, νιτροκυτταρινή Κεραµεικά οξείδια µετάλλων, ολυτετραφθοροαιθυλένιο, ολυαιθυλένιο Χηµικές - Ε ιλεκτική ενα όθεση ενός µονοµερούς άνω σε κατάλληλο υ όστρωµα και εν συνεχεία ολυµερισµός µέσω της κατάλληλης χηµικής αντίδρασης. - Πολυµερισµός α ό την αέρια φάση άνω σε ένα κατάλληλο υ όστρωµα - Η ε ίστρωση ορισµένων ροτο ολυµερών (prepolymers) άνω σε κατάλληλο υ όστρωµα και εν συνέχεια ακτινοβόληση (irridiation) Πολυκαρβονικά, ολυεστέρες Ένα α ό τα σηµαντικότερα χαρακτηριστικά των υλικών ου χρησιµο οιούνται στην αρασκευή µεµβρανών είναι η υδροφοβικότητα (hydrophobicity), η ο οία συνδέεται άµεσα µε την τάση των µεµβρανών για ρύ ανση. Τα υδρόφιλα υλικά, εµφανίζουν µικρή τάση για ρύ ανση, σε αντίθεση µε τα υδρόφοβα υλικά ου δύναται να υ οστούν εκτεταµένη ρύ ανση. Η υδροφοβικότητα οσοτικο οιείται µε µετρήσεις της γωνίας 12

13 ε αφής (contact angle), κατά τις ο οίες ένα σταγονίδιο νερού ή µια φυσαλίδα αέρα το οθετείται έναντι της ε ιφάνειας της µεµβράνης και µετράται η γωνία µεταξύ ε ιφάνειας και νερού ή αέρα. Οι υδρόφιλες ε ιφάνειες εµφανίζουν µεγάλες γωνίες ε αφής (το σταγονίδιο νερού α λώνεται στην ε ιφάνεια), ενώ οι υδρφοβες ε ιφάνειες εµφανίζουν µικρές γωνίες ε αφής (το σταγονίδιο νερού διατηρεί τη σφαιρικότητά του). Αν και η ακριβής τιµή της γωνίας ε αφής εξαρτάται α ό την εφαρµοζόµενη τεχνική µέτρησης και διάφορες άλλες αραµέτρους (.χ. ε ιφανειακή τραχύτητα), συνήθως κυµαίνεται α ό ερί ου 40 µε 50 για την οξική κυτταρίνη και έως ερί ου 110 για το ολυ ρο υλένιο. Βασικό λεονέκτηµα θεωρείται το γεγονός ότι δίνεται η ικανότητα βελτίωσης των ιδιοτήτων µίας µεµβράνης, είτε άµεσα µετά την αρασκευή της είτε µετά α ό αρατεταµένη χρήση, µε κατάλληλη ε εξεργασία. Η ε εξεργασία µ ορεί να στηρίζεται σε φυσικές µεθόδους ό ως η θερµική ε εξεργασία για τη σταθερο οίηση της µεµβράνης ή µε κατάλληλη µηχανική διάνοιξη των όρων της αλλά και σε χηµικές µε σκο ό την εισαγωγή.χ. ενεργών οµάδων στο σώµα του ολυµερούς Είδη Πολυµερικών Μεµβρανών Για την αρασκευή των µεµβρανών έχουν χρησιµο οιηθεί ερισσότερα α ό 130 υλικά ως ρώτες ύλες, λίγα όµως είναι αυτά ου ληρούν τις ρου οθέσεις για εµ ορική χρήση και ακόµα λιγότερα έχουν εγκριθεί α ό το νόµο για χρήση τους σε τοµείς τροφίµων και φαρµάκων. Τα οργανικά υλικά ου χρησιµο οιούνται κυρίως στη βιοµηχανία µεµβρανών εριλαµβάνουν το ολυ ρο υλένιο (PP), το ολυβινυλιδενοφθορίδιο (PVDF), τις ολυσουλφόνες (PSU) και ολυαιθερικές σουλφόνες (PES) και την οξική κυτταρίνη (CA). Στον Πίνακα 2.2 αρουσιάζονται τα κυριότερα οργανικά υλικά. Άλλα οργανικά υλικά ου χρησιµο οιούνται στην αρασκευή µεµβρανών είναι χλωριούχα ολυβινύλια, ολυαµίδια, ολυακρυλικά, συµ ολυµερή του ακρυλονιτριλίου και του βινυλοχλωριδίου, ολυβινυλική αλκοόλη, καθώς και ακετυλιωµένη κυτταρίνη. Στα ανόργανα υλικά εριλαµβάνεται το διοξείδιο του τιτανίου (TiO2) και του ζιρκονίου (ZrO2). Οι µεµβράνες α ό ανόργανα υροσωµατωµένα υλικά χαρακτηρίζονται α ό εξαιρετική θερµική και χηµική σταθερότητα, αρόλα αυτά το κόστος κατασκευής τους είναι ιδιαιτέρως υψηλό. 13

14 Πίνακας 2.2: Χαρακτηριστικά συνηθέστερων χρησιµο οιούµενων οργανικών υλικών στη βιοµηχανία µεµβρανών (Crittenden et al., 2005) 2.2 ιεργασίες Μεµβρανών Ο όρος διεργασίες µεµβρανών (membrane processes) αναφέρεται στις σύγχρονες φυσικοχηµικές τεχνικές διαχωρισµού ου εκµεταλλεύονται τη διαφορετική υδραυλική δια ερατότητα των συστατικών και του αυτού µείγµατος (Crittenden et al., 2005). Ως τεχνικές διαχωρισµού, οι διεργασίες µεµβρανών βρίσκουν ολλές και οικίλες βιοµηχανικές εφαρµογές, ό ως στην αραγωγή όσιµου νερού, στην ε εξεργασία αστικών και βιοµηχανικών υγρών α οβλήτων, στις γεωργικές βιοµηχανίες φυτικών ροϊόντων, στις 14

15 βιοµηχανίες γάλακτος, στις βιοµηχανίες φαρµάκων, στις βιοµηχανίες χάρτου, στην υφαντουργία, στις βιοµηχανίες ελαστικών κ.λ.. Στις διεργασίες µεµβρανών αρατηρούνται τρία ρεύµατα, ό ως φαίνεται και στο Σχήµα 2.1. Κατά τη διάρκεια του διαχωρισµού, το ρος ε εξεργασία µείγµα ή ρεύµα τροφοδοσίας ωθείται µέσω αντλίας έναντι της ε ιφάνειας της µεµβράνης, µε α οτέλεσµα την εµφάνιση ενός ρεύµατος ροϊόντος και ενός ρεύµατος α όρριψης. Ως ηµι ερατό φράγµα, η µεµβράνη είναι ιδιαίτερα δια ερατή σε ορισµένα συστατικά του ρεύµατος τροφοδοσίας και λιγότερο δια ερατή (ή αδια έρατη) σε άλλα. Τα δια ερατά συστατικά διέρχονται µέσω της µεµβράνης, ενώ τα µη δια ερατά συγκρατούνται στην λευρά του ρεύµατος τροφοδοσίας. Ε οµένως, το ρεύµα ροϊόντος ή διήθηµα (permeate) είναι σχετικά α αλλαγµένο α ό τα µη δια ερατά συστατικά, σε αντίθεση µε το ρεύµα α όρριψης ή κατακράτηµα (retentate) ή συµ ύκνωµα (concentrate) ου χαρακτηρίζεται α ό υψηλή συγκέντρωση µη δια ερατών συστατικών. Σχήµα 2.1 : Σχηµατική ανα αράσταση διεργασίας διαχωρισµού µε χρήση ηµι ερατής µεµβράνης (Stephenson et al., 2001) Ταξινόµηση Μεµβρανών και ιεργασιών Μεµβρανών Οι µεµβράνες ταξινοµούνται βάσει των αντίστοιχων διεργασιών διαχωρισµού για τις ο οίες χρησιµο οιούνται, καθώς ε ίσης το σχήµα, το µέγεθος και τον τρό ο στήριξης. Α οτελούνται α ό ένα λε τό στρώµα άχους 0.20 έως 0.25 µm το ο οίο υ οστηρίζεται α ό µια ιο ορώδη δοµή άχους 100 µm. Οι 15

16 ερισσότερες εµ ορικές µεµβράνες αράγονται ως ε ί εδα φύλλα, λε τές κοίλες ίνες, ή σε αυλωτή µορφή, µε τα ε ί εδα φύλλα να διακρίνονται στα ασύµµετρα και τα σύνθετα. Τεχνολογίες µε χρήση µεµβρανών για την ε εξεργασία υγρών α οβλήτων εριλαµβάνουν τη µικροδιήθηση, την υ ερδιήθηση, τη νανοδιήθηση, την αντίστροφη όσµωση και την ηλεκτροδια ίδυση. Η διάκριση µεταξύ των αρα άνω διεργασιών ραγµατο οιείται βάσει του υλικού κατασκευής της µεµβράνης, τη φύση της ωθούσας δύναµης, το µηχανισµό διαχωρισµού καθώς και το ονοµαστικό µέγεθος του ε ιτυγχανόµενου διαχωρισµού (Metcalf & Eddy, 2003). Με εξαίρεση την ηλεκτροδια ίδυση ου στηρίζεται στη διαφορά ηλεκτρικού δυναµικού, η ωθούσα δύναµη στις αρα άνω διεργασίες είναι η διαφορά ίεσης (υ ο ίεση) µεταξύ των δύο λευρών της µεµβράνης, δηλαδή της λευράς τροφοδοσίας και της λευράς αραλαβής του διηθήµατος. Παρακάτω εριγράφονται συνο τικά οι βασικές διεργασίες µεµβρανών ως εξής : Μικροδιήθηση (microfiltration, MF) είναι η διεργασία µεµβρανών κατά την ο οία, θεωρητικά τουλάχιστον, λαµβάνει χώρα α όρριψη των αιωρούµενων στερεών και µόνο, ενώ ακόµη και οι ρωτεΐνες διέρχονται µέσω της µεµβράνης χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία. Πάντως, και όσον αφορά τη µικροδιήθηση, υ άρχει µεγάλη α όσταση µεταξύ του τι ισχύει θεωρητικά και τι συµβαίνει στην ραγµατικότητα. Υ ερδιήθηση (ultrafiltration, UF) είναι η διεργασία µεµβρανών κατά την ο οία λαµβάνει χώρα α όρριψη των αιωρούµενων στερεών και των συστατικών υψηλού µοριακού βάρους (high molecular weight components, HMWCs), ό ως οι ρωτεΐνες, ενώ όλα τα συστατικά χαµηλού µοριακού βάρους (low molecular weight components, LMWCs) διέρχονται χωρίς δυσκολία µέσω της µεµβράνης. Ε οµένως, στην υ ερδιήθηση, η α όρριψη µονο- και δισακχαριτών, αλάτων, αµινοξέων, ανόργανων οξέων και καυστικού νατρίου είναι, τουλάχιστο θεωρητικά, µηδενική. Νανοδιήθηση (nanofiltration, NF) είναι η διεργασία µεµβρανών κατά την ο οία λαµβάνει χώρα α όρριψη µόνο των ολλα λά φορτισµένων ανιόντων, ό ως θειικών ή φωσφορικών, ενώ τα µονοφορτισµένα ανιόντα διέρχονται µέσω της µεµβράνης. Ε ι λέον, κατά τη νανοδιήθηση λαµβάνει χώρα α όρριψη µη φορτισµένων διαλυµένων συστατικών και θετικά φορτισµένων ιόντων, σε οσοστό ου εξαρτάται α ό το µέγεθος και το σχήµα των εκάστοτε µορίων. Τέλος, η α όρριψη 16

17 χλωριούχου νατρίου ου ε ιτυγχάνεται µε τη νανοδιήθηση κυµαίνεται µεταξύ 0-50%, ανάλογα µε τη συγκέντρωση του ρεύµατος τροφοδοσίας. Αντίστροφη όσµωση (reverse osmosis, RO) είναι η λέον «στενή» διεργασία µεµβρανών ου εφαρµόζεται σε διαχωρισµούς υγρού/υγρού. Βάσει θεωρητικής αρχής, το µόνο υλικό ου διέρχεται µέσω της µεµβράνης κατά την αντίστροφη όσµωση είναι τα µόρια του νερού. Α ό την άλλη µεριά, η α όρριψη ο οιουδή οτε διαλυµένου ή αιωρούµενου συστατικού είναι λήρης. Ηλεκτροδια ίδυση (electrodialysis, ED) είναι η διεργασία µεµβρανών ιονανταλλαγής (α λές ή δι ολικές µεµβράνες), η ο οία καθιστά δυνατό το διαχωρισµό, τη συµ ύκνωση και τον καθαρισµό ε ιλεγµένων ιόντων ενός υδάτινου µείγµατος (Αϊβαζίδης, 2000). Στο Σχήµα 2.2 α εικονίζονται οι τέσσερις βασικές διεργασίες µεµβρανών. Σχήµα 2.2 : ιαχωρισµός µεµβρανών µε ωθούσα δύναµη την ίεση. Η διαφορά ίεσης αναφέρεται και ως διαµεµβρανική ίεση (transmembrane pressure, TMP). Το ύψος της εφαρµοζόµενης TMP διαφέρει α ό διεργασία σε διεργασία. Έτσι, ενώ η µικροδιήθηση και η υ ερδιήθηση µ ορούν να 17

18 χαρακτηριστούν ως διεργασίες χαµηλής TMP, δεν ισχύει το ίδιο για τη νανοδιήθηση και την αντίστροφη όσµωση. Ειδικά στην ερί τωση της αντίστροφης όσµωσης, η TMP λειτουργίας µ ορεί να φθάσει έως και τα 150 bar, µιας και ρέ ει άντοτε να ξε εραστεί η οσµωτική ίεση του ρος διαχωρισµό διαλύµατος. Στον Πίνακα 2.3 αρουσιάζονται τα γενικά χαρακτηριστικά µεµβρανών για κάθε διεργασία. Πίνακας 2.3 : Συνο τική σύγκριση των τεσσάρων βασικών διεργασιών µεµβρανών (Osmonics, 2001). 18

19 2.2.2 Τρό οι Λειτουργίας Οι διεργασίες µεµβρανών διαχωρίζονται ε ίσης σύµφωνα µε τον τρό ο ροής της τροφοδοσίας ρος τη µεµβράνη διήθησης, και ανάλογα µ ορούν να διακριθούν στις εξής κατηγορίες: ιήθηση Μετω ικής Τροφοδοσίας (Dead end filtration) Είναι τρό ος λειτουργίας ό ου ολόκληρη η τροφοδοσία εξαναγκάζεται να εράσει διαµέσου της µεµβράνης (Σχ.2.3) [Γκέκας 2000, Koros et al. 1996, Gekas 1988, Moyers et al 1999]. ιήθηση Εφα τοµενικής Τροφοδοσίας (Cross-flow filtration) Είναι τρό ος λειτουργίας ό ου η τροφοδοσία (feed) ρέει αράλληλα ρος τη µεµβράνη ενώ το έρασµα (permeate) έχει εγκάρσια διεύθυνση ροής (Σχ. 2.3 και Σχ. 2.4) [Γκέκας 2000, Koros et al. 1996, Gekas 1988, Moyers et al 1999]. Σχήµα 2.3 : Τρό οι λειτουργίας µεµβρανών 19

20 Σχήµα 2.4 : Εφα τοµενική Τροφοδοσία (cross flow) Συνεχής (Continuous) Είναι ο τρό ος λειτουργίας ό ου η τροφοδοσία συνεχώς οδηγείται στη µονάδα, ενώ το συγκρατηθέν ρεύµα (retentate) και το έρασµα (permeate) συνεχώς α οµακρύνονται α ό τη µονάδα στην ε ιθυµητή συγκέντρωση συστατικών [Γκέκας 2000, Koros et al. 1996, Gekas 1988, Moyers et al. 1999] Ορολογία Για Τη Περιγραφή ιεργασιών Με Μεµβράνες Σε αυτό το υ οκεφάλαιο αναφέρονται εριλη τικά οι όροι ου α αντώνται στην εφαρµογή διεργασιών µε µεµβράνες. Φυσίγγιο µεµβρανοθήκης και µεµβράνης (Membrane Module): Είναι η µικρότερη ρακτικώς µονάδα, η εριέχουσα µία ή ερισσότερες µεµβράνες και τις δοµές υ οστήριξης [Gekas 1988, Koros et al. 1996, Γκέκας 2000]. Μονάδα µεµβρανών µεγάλης κλίµακας (Membrane Plant): 20

21 Κατά τη ραγµατο οίηση κλιµάκωσης µεγέθους ροκύ τει µια εγκατάσταση µεµβρανών µεγάλης κλίµακας [Gekas 1988, Koros et al. 1996, Γκέκας 2000]. ιαµορφώσεις της Μεµβράνης (Membrane Configurations): Είναι οι χωροταξικές διατάξεις της µεµβράνης, δηλαδή αν η µεµβράνη είναι ε ί εδη (plate), σωληνοειδής (tubular), ελικοειδής (spiral wound) ή κοίλων ινών (hollow fibres) [Gekas 1988, Koros et al. 1996, Γκέκας 2000]. Τροφοδοσία (Feed): Τροφοδοσία είναι η οσότητα του υγρού ου εισέρχεται σε ένα κελί µεµβράνης ή µονάδα ανά µονάδα χρόνου [Gekas 1988, Koros et al. 1996, Γκέκας 2000]. Πέρασµα ή ιήθηµα (Permeate): Είναι το µέρος της τροφοδοσίας, το ο οίο ερνάει δια µέσου της µεµβράνης [Gekas 1988, Koros et al. 1996, Γκέκας 2000]. ια ερατότητα (Permeability): Η ροή ενός συστατικού µέσα α ό τη µεµβράνη ανά µονάδα ωθούσας δύναµης. Συµβολίζεται µε L [Gekas 1988, Koros et al. 1996]. Συγκρατηθείσα Φάση ή Υ όλειµµα (Retentate): Είναι η φάση ου δεν ερνάει δια µέσω της µεµβράνης [Gekas 1988, Koros et al. 1996, Γκέκας 2000]. 2.3 Νανοδιήθηση (Nanofiltration) Η νανοδιήθηση είναι µια α ό τις ιο σύγχρονες διεργασίες διαχωρισµού µε µεµβράνες, καλύ τει την εριοχή ανάµεσα στην υ εδιήθηση και την αντίστροφη ώσµωση, και εφαρµόζεται συχνά σε νερά µε χαµηλά συνολικά στερεά, ό ως τα ε ιφανειακά και τα υ όγεια ύδατα. Είναι ε ίσης γνωστή ως χαλαρή RO και µ ορεί να α ορρίψει σωµατίδια µεγέθους ως µm. Χρησιµο οιείται κυρίως για την α οµάκρυνση ολυσθενών ιόντων, ανόργανων και οργανικών συστατικών, ιών και βακτηρίων. Εξαιτίας αυτού ε ιτυγχάνεται η ε ιθυµητή µείωση της σκληρότητας και των ιόντων ου την ροκαλούν, ελαχιστο οιώντας αράλληλα τις α αιτήσεις για α ολύµανση. 21

22 Στη νανοδιήθηση και γενικότερα στην ερί τωση των ορωδών δοµών ισχύει ο µηχανισµούς της ηµι ερατότητας δηλαδή το «φαινόµενο κοσκινίσµατος» (sieving effect), ό ου ο διαχωρισµός βασίζεται στη διαφορά µεγεθών. Σύµφωνα µε αυτό το µηχανισµό, σε µια ρευστή φάση ου εριέχει µακροµόρια ή/και σωµατίδια και αναγκάζεται να εράσει δια µέσου της µεµβράνης, τα µόρια ή τα σωµατίδια µεγαλύτερου µεγέθους α ό το µέγεθος των όρων της µεµβράνης, δεν µ ορούν να διελεύσουν δια-µέσου της µεµβράνης εν αντιθέση µε τα µικρότερα. Η α όδοση της διεργασίας ε ηρρεάζεται αµέσα α ό αραµέτρους ό ως τη διαφορά ίεσης (δρώσα δύναµη) εγκάρσια της µεµβράνης, το ηλεκτροχηµικό δυναµικό το ο οίο ε ηρεάζει τη µεταφορά των ουσιών και η ταχύτητα του ρευστού στη µεµβράνη. Σηµαντικό ρόλο έχει και η θερµοκρασία, στην ο οία λαµβάνει χώρα η διεργασία Το φαινόµενο του Στοµώµατος Ένα ολύ εριοριστικό βήµα στην τεχνολογία µεµβρανών είναι το φαινόµενο του «στοµώµατος» (fouling). Το φαινόµενο του fouling αρουσιάζεται ως µια συνεχής τώση της ροής εράσµατος µε το χρόνο. Με τον ιο αυστηρό ορισµό, η τώση της ροής θα ρέ ει να λαµβάνει χώρα όταν όλες οι αράµετροι λειτουργίας, ό ως η ίεση, ο ρυθµός ροής, η θερµοκρασία, και συγκέντρωση τροφοδοσίας, αραµένουν σταθερά. Ε ειδή οι συνέ ειες του φαινοµένου είναι σηµαντικές, την τελευταία δεκαετία έχει σηµειωθεί σηµαντική ρόοδος στην κατανόηση του µηχανισµού εκδήλωσης του φαινοµένου και τον µετριασµό των συνε ειών του [Cheryan 1996c]. Το είδος του διαχωρισµού διήθησης και ο τύ ος της χρησιµο οιούµενης µεµβράνης καθορίζουν την έκταση του στοµώµατος. Οι ουσίες ου ροκαλούν στόµωµα (foulants) µ ορεί να διακριθούν σε τρεις κατηγορίες- Οργανικές (µακροµόρια, βιολογικές ουσίες), Ανόργανες (υδροξείδια µετάλλων, άλατα ασβεστίου) και Τεµαχίδια [Fane et al. 1987, Cheryan 1996c, Zydney 1996e, Field 1996]. 22

23 Το φαινόµενο του στοµώµατος είναι ολύ συγκεκριµένο για µια δεδοµένη εφαρµογή και εξαρτάται α ό τις φυσικές και χηµικές αραµέτρους ό ως η συγκέντρωση, η θερµοκρασία, το ph, η ιοντική ισχύς ή το υλικό της µεµβράνης. ιακρίνεται σε ε ιφανειακό (surface fouling) και µ λοκάρισµα των όρων (Σχ.2.5) [Field 1996]: Σχήµα 2.5: Μηχανισµοί στοµώµατος (fouling) των µεµβρανών (a) λήρες µ λοκάρισµα όρων, (β) µερικό µ λοκάρισµα όρων, (c) σχηµατισµός στρώµατος «cake», (d) εσωτερικό µ λοκάρισµα όρων. 2.4 Ιοντική Ισχύς (Ιonic Strength) Η ιοντική ισχύς διαλυµάτων α οτελεί µέτρο ε ίδρασης µεταξύ των ιόντων των ηλεκτρολυτών, ου οφείλεται κυρίως στις ηλεκτρικές έλξεις και α ώσεις. Οι µετρήσεις της ηλεκτρικής αγωγιµότητας, της σκληρότητας και των συνολικά διαλυµένων στερεών (TDS), χρησιµο οιούνται συχνά για να εκτίµηση της ιοντική ισχύος διαλυµάτων, η ο οία αυξάνεται µε την αύξηση της εριεκτικότητας σε ιόντα. Η σχέση ου υ ολογίζει την ιοντική ισχύ δινεται α ό: I = 1 CiZi 2 2 i 23

24 ό ου Ci είναι η συγκέντρωση του ιόντος i και Zi είναι το φορτίο του ιόντος i. 2.5 Ηλεκτρική Αγωγιµότητα Η ηλεκτρική αγωγιµότητα (L) είναι εξ ορισµού η ικανότητα ενός υλικού να άγει το ηλεκτρικό ρεύµα. Είναι αντιστρόφως ανάλογη της ηλεκτρικής αντίστασης και ορίζεται ως το αντίστροφο της ωµικής αντίστασης: L=1/R Η ιο κοινή µονάδα µέτρησης της αγωγιµότητας είναι το Siemens/cm (S/cm), µε υ οδιαιρέσεις: το microsiemens/cm (µs/cm) ίσο µε 10-6 S/cm και το millisiemens/ cm (ms/cm) ίσο µε 10-3 S/cm. Σε αραιά διάλυµα, η αγωγιµότητα είναι ανάλογη της συγκέντρωσης των διαλυµένων αλάτων στο υγρό. Έτσι λοι όν, όσο υψηλότερη είναι η συγκέντρωση των αλάτων τόσο µεγαλύτερη είναι η αγωγιµότητα. 2.6 Πυκνότητα Ροής ( flux) Η συνολική ροή αραγόµενου διηθήµατος α οτελεί την ρωταρχική αράµετρο σχεδιασµού κάθε διεργασίας διαχωρισµού µε µεµβράνες, καθώς α οτελεί ένδειξη αρουσίας του φαινόµενου του <<στρώµατος>>. Ο όρος ροή διηθήµατος (permeate flux), αναφέρεται στην οσότητα (όγκο) διηθήµατος ου διέρχεται α ό µία µοναδιαία ε ιφάνεια της µεµβράνης στη µονάδα του χρόνου. Η ροή του διηθήµατος µέσω των µεµβρανών ακολουθεί το θεµελιώδη νόµο του Darcy. Έτσι, στην ερί τωση της διήθησης µέσω µεµβρανών, αντί της ε ιφανειακής ταχύτητας u χρησιµο οιείται ο ογκοµετρικός ρυθµός ροής J, ενώ η ωθούσα δύναµη δεν εκφράζεται λέον ως α ώλεια ύψους h, αλλά ως διαµεµβρανική ίεση P = ρg h. Ε ι λέον, τα χαρακτηριστικά τoυ µέσου εκφράζονται µέσω ενός συντελεστή αντίστασης Rm (το αντίστροφο του συντελεστή δια ερατότητας), ο ο οίος εµ εριέχει και το άχος της µεµβράνης. Τέλος, το ιξώδες του ρευστού εριλαµβάνεται ρητά στη νέα σχέση (στο νόµο του Darcy εµ εριέχεται στο συντελεστή δια ερατότητας), µιας και η ε ίδρασή του στη ροή είναι σηµαντική, ενώ µ ορεί εύκολα να ροσδιορισθεί µέσω της θερµοκρασίας. Βάσει των αρα άνω, η µαθηµατική σχέση ου χρησιµο οιείται για την εριγραφή της διήθησης µέσω ορώδων µεµβρανών έχει την κάτωθι µορφή: 24

25 2.7 Συντελεστής Συγκράτησης ή Α όρριψης (R) Η % α όρριψη (rejection), εκφράζει το οσοστό α οµάκρυνσης-συγκράτησης ενός συγκεκριµένου συστατικού, α ό το ρεύµα τροφοδοσίας ένεκα της µεµβράνης. Ο ρυθµός α όρριψης δίνεται α ό τη σχέση : Ό ου R : η α όρριψη CP : η συγκέντρωση συστατικού στο διήθηµα CF : η συγκέντρωση συστατικού στην τροφοδοσία 25

26 3. Πειραµατικό Μέρος 3.1 Περιγραφή Μονάδας Νανοδιήθησης Η αρούσα δι λωµατική εργασία ραγµατο οιήθηκε στο Εργαστήριο Φαινοµένων Μεταφοράς και Εφαρµοσµένης Θερµοδυναµικής του Τµήµατος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, µε σκο ό τη µελέτη ε ίδρασης της ιοντικής ισχύς αλάτων και του ph στην α όδοση µεµβρανών νανοδιήθησης. Τα ρος µελέτη άλατα ου ε ιλέχθηκαν για τη διεξαγωγή της ειραµατικής µελέτης είναι το KNO3 καθώς και το Κ3PO4 ό ου η ε ιλογή των αλάτων για τις ανάγκες της µελέτης βασίστηκε στη συχνή εµφάνισή τους σε ηγές όσιµου νερού, όσο και στις διαφορετικές φυσικοχηµικές τους ιδιότητες. Για τις ανάγκες των ειραµάτων αρασκευάστηκαν ρότυ α διαλύµατα ξεχωριστά για κάθε άλας, συγκέντρωσης 1 mm, 10 mm, 50 mm και 100 mm κάθε άλατος καθώς και 1 Μ γλυκόζης. Η γλυκόζη ως ουδέτερο µόριο µε µεγάλο µοριακό βάρος δεν αναµένεται να ανα τύξει ηλεκτροχηµική δράση κατά τη διάρκεια της νανοδιήθησης. Για το λόγο αυτό ε ιλέχθηκε για να αρατηρηθεί η συγκράτησή της στη µεµβράνη νανοδιήθησης σε σύγκριση µε τις διαφορετικές συγκεντρώσεις και ph των αλάτων Συσκευή - DSS LabStack Μ20 Η αρούσα δι λωµατική εργασία διεξάχθηκε µε τη χρήση της µονάδας DSS Labstack M20 (εικ.3.1), η ο οία χρησιµο οιείται για τη συµ ύκνωση και το διαχωρισµό διαλυµάτων µε διήθηση µέσω ηµι ερατών µεµβρανών διαφόρων τύ ων. Η µονάδα µ ορεί να δεχθεί και να λειτουργήσει µε µεµβράνες µικροδιήθησης, υ ερδιήθησης, νανοδιήθησης και αντίστροφης όσµωσης. Η µονάδα DSS LabStack Μ20 α οτελείται α ό µεµβράνη διήθησης εφα τοµενικής τροφοδοσίας (cross flow) και υ οστηρικτικά ελάσµατα ου συγκρατούνται συµ ιεσµένα άνω σε κατακόρυφο λαίσιο. Το λαίσιο συγκρατεί και διατηρεί τη συµ ίεση της µεµβράνης και των ελασµάτων υ οστήριξης και α αρτίζεται α ό φλάντζες α όληξης, κατακόρυφα µ ουλόνια και βάση µε ενσωµατωµένο υδραυλικό κύλινδρο. 26

27 Το τµήµα της κυλινδρικής στήλης είναι εξο λισµένο µε εναλλάκτη θερµότητας, ιεσόµετρο εισόδου, ιεσόµετρο εξόδου, βαλβίδα εκτόνωσης της ίεσης, συνδετικά τεµάχια εισόδου και συνδετικά τεµάχια εξόδου. Εικόνα 3.1: Συσκευή DSS LabStack Μ20 Η µονάδα συνδέεται µε υδραυλική αντλία, η ο οία α αιτείται για τη συµ ίεση του συστήµατος µεµβρανών και ελασµάτων υ οστήριξης ρος α οφυγή διαρροών. Μέσω του υδραυλικού κυλίνδρου της αντλίας ασκείται εριµετρικά του συστήµατος µεµβρανών και των ελασµάτων ίεση ίση µε 320 bar. Η εν λόγω αντλία είναι εξο λισµένη µε ενσωµατωµένο ρεζερβουάρ λαδιού, χειροκίνητη βαλβίδα εκτόνωσης ίεσης και υδραυλικό σωλήνα υψηλής ίεσης. Ο τελευταίος συνδέεται µε τον υδραυλικό κύλινδρο της µονάδας και µεταφέρει εκεί την ίεση α ό τη χειροκίνητη αντλία. Η υδραυλική αντλία ου χρησιµο οιήθηκε αφορά στο µοντέλο P392 της εταιρίας ENERPAC. Η εξασφάλιση της ροής του διαλύµατος διαµέσου του υδραυλικού κυλίνδρου και ρος το σύστηµα µεµβρανών και ελασµάτων υ οστήριξης (σάντουιτς) ε ιτυγχάνεται µε τη χρήση βοηθητικής αντλίας εξο λισµένης µε κινητήρα και δίκτυο σωληνώσεων. Ο κινητήρας ου χρησιµο οιήθηκε είναι το µοντέλο VARMECA-10 τύ ου 013XDSGHHEMA της εταιρείας Leroy Somer και η 27

28 χρησιµο οιούµενη αντλία αφορά στο µοντέλο Hydra Cell Industrial Pump, τύ ου G13XDSGHHEMA, της εταιρείας WANNER ENGINEERING INC. Σχήµα 3.1: Σχηµατική α εικόνιση ιλοτικής µονάδας Λειτουργία Μονάδας DSS LabStack M20 Η λειτουργία της µονάδας DSS LabStack M20 στηρίζεται στην αρχή της διήθησης εφα τοµενικής τροφοδοσίας (cross flow). Η αντλία, η ο οία φέρει κινητήρα, τροφοδοτεί το διάλυµα διαµέσου του συµ ιεσµένου συστήµατος µεµβρανών και ελασµάτων υ οστήριξης. Το διάλυµα τροφοδοσίας µεταφέρεται α ό τη δεξαµενή τροφοδοσίας στο σύστηµα µεµβρανών και ελασµάτων υ οστήριξης µε την εφαρµογή κατάλληλης ίεσης. Η ίεση του διαλύµατος τροφοδοσίας στη µεµβράνη ροσαρµόζεται στα ε ιθυµητά ε ί εδα µε βαλβίδα ρύθµισης συµ υκνώµατος. 28

29 Η οσότητα του διαλύµατος της ο οίας ε ιτρέ εται η διέλευση α ό τη µεµβράνη καλείται έρασµα ή διήθηµα. Το έρασµα ροέρχεται α ό την οσότητα του υγρού ου ρέει εγκάρσια µέσω του ορώδους τµήµατος της µεµβράνης ό ου διηθείται ριν εξέλθει α ό τη µεµβράνη. Το συµ ύκνωµα είναι το υ όλειµµα της διεργασίας ου ε ιστρέφει µε ανακυκλοφορία στη δεξαµενή τροφοδοσίας. Συνεχής λειτουργία µε τη µονάδα DSS LabStack M20 είναι ε ίσης δυνατή. Με αυτό τον τρό ο το υλικό της τροφοδοσίας αρέχεται συνεχόµενα στο σύστηµα µεµβρανών και ελασµάτων στήριξης και δεν υ άρχει ανακυκλοφορία. υστυχώς σε συνθήκες συνεχούς λειτουργίες της µονάδας δεν είναι συνήθως δυνατό να ε ιτύχουµε ε ιθυµητά ε ί εδα διαχωρισµού του συµ υκνώµατος. Για το λόγο αυτό σε όλες τις ερι τώσεις η µονάδα λειτούργησε µε τροφοδοσία του υλικού τροφοδοσίας κατά αρτίδες και ανακυκλοφορία του συµ υκνώµατος. Πίνακας 3.1 : Όρια Λειτουργίας DSS Labstack M20 Ε ιφάνεια της µεµβράνης (m 2 ) 0,036-0,72 Μέγιστη ίεση εισόδου (bar) 64 Μέγιστη λειτουργική θερµοκρασία ( ο C) 90 ph 1-14 Βάρος µονάδας (kg) 71 Εφα τοµενική διαδικασία (l/min) 3,5-15 Χωρητικότητα υγρού ( l/m 2 ) (2,75 l+2,14 )l/m 2 ε ιφάνειας µεµβράνης 29

30 Σχήµα 3.2 : Σχηµατική εριγραφή λειτουργίας ιλοτικής µονάδας 3.2 Υλικά και Μέθοδοι Μεµβράνες Για τη διεργασία της νανοδιήθησης χρησιµο οιήθηκαν ε ί εδες, λε τές, κυκλικές, ηµι ερατές µεµβράνες α ό σύνθετο υλικό αρασκευής σε ολυεστέρα (composite on polyester), τύ ου NF 99 της AlfaLAVAL. Η µία λευρά της µεµβράνης είναι υκνής υφής, α οκαλείται skin και α οτελεί το ενεργό τµήµα της µεµβράνης ενώ η άλλη λευρά είναι σ ογγώδους υφής και ενεργεί ως βάση για το ενεργό στρώµα, skin, και δίνει αντοχή στη µεµβράνη. Η ενεργή ε ιφάνεια της µεµβράνης έχει εµβαδόν 0,018 m 2 και ε ειδή οι µεµβράνες χρησιµο οιούνται ανά ζεύγη: 0,036 m 2. Στον Πίνακα 3.2 αρουσιάζονται τα όρια λειτουργίας της µεµβράνης. Σχήµα 3.3 : Μηχανισµός λειτουργίας µεµβράνης 30

31 Πίνακας 3.2: Όρια λειτουργίας NF 99 ph 2-10 Πίεση (bar) 1-55 Θερµοκρασία ( o C) Μέτρηση Αγωγιµότητας Η µέτρηση της αγωγιµότητας των διαλυµάτων κατά την εκ όνηση της ειραµατικής έρευνας, ε ιλέχθηκε ως µέθοδος εκτίµησης της συγκέντρωσης µε τη χρήση αγωγιµόµετρου. Ως ηλεκτρική αγωγιµότητα ενός διαλύµατος ορίζεται η ικανότητα ενός υδατικού διαλύµατος να άγει το ηλεκτρικό ρεύµα. Η ικανότητα αυτή εξαρτάται α ό την αρουσία ή µη ιόντων, το σθένος τους, τη συγκέντρωση τους, την κινητικότητα τους, το ιξώδες και τη θερµοκρασία και του διαλύµατος καθώς και το µέγεθος της διαφοράς δυναµικού µε την ο οία ραγµατο οιείται η µέτρηση. Κρατώντας αµετάβλητους τους αρα άνω όρους λην της συγκέντρωσης, τότε η αγωγιµότητα µ ορεί να α οτελέσει δείκτη αυτής. Το αγωγιµόµετρο ου χρησιµο οιήθηκε είναι της CRISON µε µονάδα µέτρησης το Siemens/cm. Εικόνα 3.2 : Συσκευή αγωγιµόµετρου 31

32 3.2.3 Μέτρηση ph To ph των διαλυµάτων τροφοδοσίας ρυθµίζεται στις τιµές 5, 7 και 9, ώστε να µελετηθεί αν η µεταβολή αυτής της αραµέτρου ε ηρρεάζεται την α όδοση της µεµβράνης. Για τη ρύθµιση των διαλυµάτων στις αρα άνω τιµές, α αιτείται ροσθήκη ικανών οσοτήτων HCl και NaOH ανάλογα µε τις αρχικές τιµές ph του εκάστοτε διαλύµατος. Η µέτρηση του ph έγινε µε συσκευή CRISON pη 25. Εικόνα 3.3: Συσκευή εχαµέτρου Ολικοί Υδρογονάνθρακες µε Φαινολική Αντίδραση Για τον ροσδιορισµό των συγκεντρώσεων της γλυκόζης των διηθηµάτων ε ιλέχθηκε η µέθοδος µέτρησης της α ορρόφησης των ολικών υδρογονανθράκων µε φαινολική αντίδραση. Μέθοδος Σε δοκιµαστικό σωλήνα ροστίθεται 1ml α ό το διήθηµα της γλυκόζης καθώς και 1ml φαινολικού διαλύµατος 5% (w/v) και ακολουθεί ανάµειξη. Στη συνέχεια ροστίθενται 5 ml H3SO4 και ακολουθεί ανάµειξη. Μετά α ό αναµονή 10min ακολουθεί η µέτρηση της α ορρόφησης στα 490nm. Το εύρος των µετρήσεων είναι 10-80µg/ml και το όργανο της µέτρησης είναι το UV-VIS φασµατοφωτόµετρο SHIMADZU mini 1240 (εικ.4.3). Η αναγωγή των µετρήσεων της α ορρόφησης σε συγκέντρωση γίνεται µε τη χρήση ρότυ ης καµ ύλης. 32

33 Εικόνα 3.4: Φασµατοφωτόµετρο δι λής δέσµης UV Mini του οίκου Shimadzu 3.3 Πειραµατική ιαδικασία Παρασκευή ειγµάτων Αρχικά κατασκευάζεται το ρότυ ο διάλυµα το ο οίο α οτελείται α ό α ιονισµένο/ υ ερκάθαρο νερό αγωγιµότητας 0 µs/cm σε γυάλινη ογκοµετρική φιάλη χωρητικότητας 4 lt. Για τη κατασκευή των standard διαλυµάτων χρησιµο οιούνται δύο ογκοµετρικές φιάλες των 2 lt. Στη ρώτη φιάλη ζυγίζεται και ροστίθεται η αντίστοιχη οσότητα άλατος καθώς και 2 gr γλυκόζης, ενώ στη δεύτερη ροστίθενται µόνο 2 gr γλυκόζης. Στον Πίνακα 3.3 αρουσιάζεται αναλυτικά η σύσταση των διαλυµάτων. Στη συνέχεια οι φιάλες ληρώνονται µε α ιονισµένο νερό και το οθετούνται σε συσκευή γρήγορης ανάδευσης για τουλάχιστον 20 min, ώστε να ε ιτευχθεί λήρως η διάλυση της γλυκόζης. Έ ειτα τα δύο διαλύµατα το οθετούνται σε γυάλινο κυλινδρικό δοχείο 4 lt και αραµένουν σε κατάσταση ηρεµίας έως ότου τα διαλύµατα ε ανέλθουν σε θερµοκρασία δωµατίου. Σε όλη τη διάρκεια της αρασκευής διαλυµάτων ο εργαστηριακός εξο λισµός ου χρησιµο οιείται λένεται σχολαστικά και ξε λένεται µε α ιονισµένο νερό, ώστε να α οφευχθεί η αρουσία ξένων σωµατιδίων αρνητικά τα ειραµατικά α οτελέσµατα. 33

34 Πίνακας 3.3 : Σύσταση ιαλυµάτων ιάλυµα Άλας (gr) Γλυκόζη (gr) H2O (l) Α ιονισµένο Νερό mm KNO3 & 1M γλυκόζη 0, mm KNO3 & 1M γλυκόζη 0, mm KNO3 & 1M γλυκόζη 0, mm KNO3 & 1M γλυκόζη 0, mm Κ3ΡΟ4 & 1M γλυκόζη 0, mm Κ3ΡΟ4 & 1M γλυκόζη 0, mm Κ3ΡΟ4 & 1M γλυκόζη 0, mm Κ3ΡΟ4 & 1M γλυκόζη 0, Προσδιορισµός Παραµέτρων Α όδοσης Μεµβράνης Πριν τη διεργασία νανοδιήθησης µε τά υ ό µελέτη διαλύµατα ρέ ει να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία της ειραµατικής διάταξης, δηλαδή ότι υ άρχει ροή ρος και α ό τη µεµβράνη και ότι δεν υ άρχουν ανε ιθύµητες διαρροές. Για το λόγο αυτό αρχικά ροηγείται το έρασµα α ιονισµένου νερού α ό τη µεµβράνη, έχοντας µια ρώτη εικόνα της συµ εριφοράς της µεµβράνης αλλά και ροκαταρκτικό καθαρισµό της α ό τυχόν ξένα σωµατίδια. Η καταγραφή ροής σε τιµές ίεσης 4, 6, 8 και 9 bar ραγµατο οιείται σε ογκοµετρικό σωλήνα των 10 ml, ώστε να είναι δυνατή η εκτίµηση ενδεχόµενης έµφραξης (fouling) της µεµβράνης. Η ρύθµιση και η διατήρηση της θερµοκρασίας στους 25± 1 o C των διαλυµάτων ελέγχεται µε τη βοήθεια θερµοστατικού λουτρού και µε τη βοήθεια θερµοµέτρου. Πριν την εισαγωγή των ρότυ ων διαλυµάτων στην ειραµατική διάταξη, γίνεται µέτρηση της αρχικής αγωγιµότητας και του ph των µε συσκευή αγωγιµόµετρου και εχάµετρου, αντίστοιχα. Για τη µελέτη της ε ίδρασης του ph στην α όδοση της µεµβράνης νανοδιήθησης ραγµατο οιτείται η ρύθµισή του σε όξινη, ουδέτερη και βασική εριοχή µε την ροσθήκη οσοτήτων HCl και ΚΟΗ. Η διεξαγωγή του ειράµατος ε ιλέχθηκε να ραγµατο οιηθεί σε ph 5, 7 και 9. 34

35 Μετά τη κατασκευή της ρότυ ης καµ ύλης ροής, αρχικά το οθετείται το ήδη ρυθµισµένο διάλυµα σε ph =5. Για τη σταθερο οίηση και τον έλεγχο καλής λειτουργίας της µεµβράνης ριν την έναρξη κάθε ειράµατος, το σύστηµα τροφοδοτείται µε το αντίστοιχο υδατικό διάλυµµα για 30 τουλάχιστον λε τά σε µηδενική ίεση. Σταδιακά αυξάνεται η ίεση µέσω της µανοµετρικής βαλβίδας έως το σηµείο ιέσης 4 bar. Στην εριοχή αυτή λαµβάνεται το διήθηµα και υ ολογίζεται η ροή εξόδου. Στη συνέχεια ακολουθεί η σταδιακή µείωση της ίεσης. Οι αυξοµειώσεις της ίεσης ραγµατο οιούνται κατά µία µονάδα bar ανά 5 min, λόγω της ευαισθησίας της µεµβράνης στις α ότοµες µεταβολές ιέσεως. Μετά το έρας της διεργασίας νανοδιήθησης µετράται η αγωγιµότητα και το ph του διηθήµατος αλλά και του διαλύµατος τροφοδοσίας ου α έµεινε, δηλαδή του συµ υκνώµατος. Το διάλυµα τροφοδοσίας ρυθµίζεται σε ph =7 ε αναλαµβάνoντας την αρα άνω διαδικασία και έ ειτα σε ph =9. Μέσω των διηθηµάτων ου συλλέχθηκαν µετρήθηκε η συγκράτηση της γλυκόζης µε τη µέθοδο των ολικών υδρογονανθράκων. Εικόνα 3.5: Μεµβράνες νανοδιήθησης NF Προσδιορισµός Ροής Στους αρακάτω ίνακες α οτελεσµάτων, «Χρόνος (sec)» είναι η διάρκεια διέλευσης 10 ml διηθήµατος α ό τη µεµβράνη. Η τιµή αυτή µετατρέ εται σε «Ροή» σε µονάδες δηλαδή όγκου στη µονάδα του χρόνου και τη µονάδα ε ιφάνειας. Αγλυκόζη είναι η τιµή της absorbance, δηλαδή της α ορροφητικότητας στο φασµατοφωτόµετρο µέσω της ο οίας µετράται η συγκέντρωση της γλυκόζης στα διάφορα δείγµατα. 35

36 1 ος Κύκλος Πειραµάτων ιάλυµα Με Α ιονισµένο Νερό Πίεση (bar ) ,58 26,50 19,43 16,90 Χρόνος(sec) 44,18 26,43 19,22 16,95 45,11 26,42 19,90 17,47 M.O. (sec) 44,96 26,45 19,52 17,11 M.O. (hr) 0,0125 0,0073 0,0054 0,0048 Ροή (ml /sec*cm 2 ) 6,18 10,50 14,23 16,24 Ροή (lt /hr*m 2 ) 222,44 378,07 512,38 584,57 Θερµοκρασία ( 0 C ) 25,1 24,9 25,0 25,1 1mM KNO 3 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 55,89 60,01 58,52 Χρόνος (sec) 55,74 60,03 57,84 55,68 60,02 58,76 M.O. (sec) 55,77 60,02 58,37 M.O. (hr) 0,0155 0,0167 0,0162 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 4,98 4,63 4,76 Ροή ( lt / hr*m 2 ) 179,31 166,61 171,31 Θερµοκρασία ( o C) 25,1 25,1 24,5 10mM KNO 3 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 42,49 45,30 44,87 Χρόνος (sec) 42,41 45,19 43,69 42,63 44,60 44,25 M.O. (sec) 42,51 45,03 44,27 M.O. (hr) 0,0118 0,0125 0,0123 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 6,53 6,17 6,27 Ροή ( l / hr*m 2 ) 235,24 222,07 225,89 Θερµοκρασία ( o C) 25,3 24,9 25,1 36

37 50mM KNO 3 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 43,69 45,31 41,66 Χρόνος (sec) 42,84 44,83 41,68 44,20 45,47 42,10 M.O. (sec) 43,58 45,20 41,81 M.O. (hr) 0,0121 0,0126 0,0116 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 6,37 6,15 6,64 Ροή ( l / hr*m 2 ) 229,48 221,22 239,16 Θερµοκρασία ( o C) 25,2 24,8 25,4 100mM KNO 3 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 38,35 45,76 43,42 Χρόνος (sec) 38,59 45,48 43,33 38,67 45,32 43,77 M.O. (sec) 38,54 45,52 43,51 M.O. (hr) 0,0107 0,0126 0,0121 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 7,21 6,10 6,38 Ροή ( l / hr*m 2 ) 259,49 219,68 229,85 Θερµοκρασία ( o C) 25,0 25,0 25,6 1mM Κ 3ΡΟ 4 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 42,14 42,70 44,33 Χρόνος (sec) 42,26 42,16 44,38 42,86 42,36 44,11 M.O. (sec) 42,42 42,41 44,27 M.O. (hr) 0,0118 0,0118 0,0123 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 6,55 6,55 6,27 Ροή ( l / hr*m 2 ) 235,74 235,81 225,87 Θερµοκρασία ( o C) 25,2 25,6 24,2 10mM Κ 3ΡΟ 4 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 49,13 42,74 52,05 Χρόνος (sec) 48,75 42,36 52,02 48,74 42,75 51,35 M.O. (sec) 48,87 42,62 51,81 M.O. (hr) 0,0136 0,0118 0,0144 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 5,68 6,52 5,36 Ροή ( l / hr*m 2 ) 204,61 234,65 193,03 Θερµοκρασία ( o C) 24,8 25,1 25,1 50mM Κ 3ΡΟ 4 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 49,00 43,17 43,35 37

38 Χρόνος (sec) 48,89 43,14 43,74 48,70 43,35 43,77 M.O. (sec) 48,86 43,22 43,62 M.O. (hr) 0,0136 0,0120 0,0121 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 5,68 6,43 6,37 Ροή ( l / hr*m 2 ) 204,65 231,37 229,25 Θερµοκρασία ( o C) 25,8 26,0 26,0 100mM Κ 3ΡΟ 4 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 40,88 47,55 42,37 Χρόνος (sec) 40,17 48,50 41,96 40,01 48,54 42,85 M.O. (sec) 40,35 48,20 42,39 M.O. (hr) 0,0112 0,0134 0,0118 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 6,88 5,76 6,55 Ροή ( l / hr*m 2 ) 247,81 207,48 235,89 Θερµοκρασία ( o C) 25,4 25,3 25,1 2 ος Κύκλος Πειραµάτων ιάλυµα Με Α ιονισµένο Νερό Πίεση (bar ) ,53 36,97 24,56 19,22 Χρόνος(sec) 54,07 37,17 24,71 19,77 54,50 36,58 24,98 19,93 M.O. (sec) 54,37 36,91 24,75 19,64 M.O. (hr) 0,0151 0,0103 0,0069 0,0055 Ροή (ml /sec*cm 2 ) 5,11 7,53 11,22 14,14 Ροή (lt /hr*m 2 ) 183,94 270,95 404,04 509,16 Θερµοκρασία ( 0 C ) 25,2 25,2 25,2 25,2 38

39 1mM KNO 3 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 55,89 60,01 58,52 Χρόνος (sec) 55,74 60,03 57,84 55,68 60,02 58,76 M.O. (sec) 55,77 60,02 58,37 M.O. (hr) 0,0155 0,0167 0,0162 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 4,98 4,63 4,76 Ροή ( l / hr*m 2 ) 179,31 166,61 171,31 Θερµοκρασία ( o C) 25,8 24,3 25,4 10mM KNO 3 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 52,12 59,56 60,03 Χρόνος (sec) 52,07 60,00 60,01 52,14 59,51 60,03 M.O. (sec) 52,11 59,69 60,02 M.O. (hr) 0,0145 0,0166 0,0167 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 5,33 4,65 4,63 Ροή ( l / hr*m 2 ) 191,90 167,53 166,60 Θερµοκρασία ( o C) 25,0 25,0 25,2 50mM KNO 3 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 52,43 61,63 55,79 Χρόνος (sec) 52,76 60,50 55,56 52,89 61,22 55,92 M.O. (sec) 52,69 61,12 55,76 M.O. (hr) 0,0146 0,0170 0,0155 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 5,27 4,55 4,98 Ροή ( l / hr*m 2 ) 189,78 163,62 179,35 Θερµοκρασία ( o C) 24,9 23,2 24,9 100mM KNO 3 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 50,67 58,71 60,97 Χρόνος (sec) 49,38 57,85 61,85 50,38 58,22 61,79 M.O. (sec) 50,14 58,26 61,54 M.O. (hr) 0,0139 0,0162 0,0171 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 5,54 4,77 4,51 Ροή ( l / hr*m 2 ) 199,43 171,64 162,50 Θερµοκρασία ( o C) 25,9 24,0 25,3 39

40 1mM Κ 3ΡΟ 4 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 53,58 55,37 58,68 Χρόνος (sec) 54,58 55,23 57,89 54,43 55,47 58,56 M.O. (sec) 54,20 55,36 58,38 M.O. (hr) 0,0151 0,0154 0,0162 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 5,13 5,02 4,76 Ροή ( l / hr*m 2 ) 184,51 180,65 171,30 Θερµοκρασία ( o C) 24,9 25,0 24,9 10mM Κ 3ΡΟ 4 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 51,56 60,87 56,41 Χρόνος (sec) 52,77 60,48 55,68 52,22 61,16 55,57 M.O. (sec) 52,18 60,84 55,89 M.O. (hr) 0,0145 0,0169 0,0155 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 5,32 4,57 4,97 Ροή ( l / hr*m 2 ) 191,63 164,37 178,93 Θερµοκρασία ( o C) 25,2 24,1 25,0 50mM Κ 3ΡΟ 4 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 57,48 53,77 59,24 Χρόνος (sec) 59,44 53,64 60,04 58,24 53,52 60,21 M.O. (sec) 58,39 53,64 59,83 M.O. (hr) 0,0162 0,0149 0,0166 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 4,76 5,18 4,64 Ροή ( l / hr*m 2 ) 171,27 186,42 167,14 Θερµοκρασία ( o C) 24,0 25,8 24,9 100mM Κ 3ΡΟ 4 & 1M γλυκόζη ph=5 ph=7 ph=9 50,82 56,77 57,53 Χρόνος (sec) 51,17 56,81 57,24 51,16 56,49 57,03 M.O. (sec) 51,05 56,69 57,27 M.O. (hr) 0,0142 0,0157 0,0159 Ροή (ml / sec*cm 2 ) 5,44 4,90 4,85 Ροή ( l / hr*m 2 ) 195,89 176,40 174,62 Θερµοκρασία ( o C) 24,3 25,1 25,1 40

41 Προσδιορισµός Αγωγιµότητας, ph και Α ορρόφηση Γλυκόζης 1 0ς Κύκλος Πειραµάτων 1mM KNO 3 & 1M γλυκόζη CKNO 3 ( mm) Aγλυκόζη (nm) ph T ( o C ) Αγωγιµότητα ( µs) T ( o C) Πριν τη ρύθµιση του pη 1 6,12 23,1 3,2 23,6 Ρύθµιση του pη = 5 5,00 23,1 4,7 23,6 ιήθηµα 0,261 6,10 23,1 2,4 23,6 Πριν τη ρύθµιση του pη σε 7 5,13 24,2 6,0 24,7 Ρύθµιση του pη = 7 7,00 24,2 23,2 24,7 ιήθηµα 0,212 5,41 24,2 4,7 24,7 Πριν τη ρύθµιση του pη σε 9 6,50 25,0 18,3 25,5 Ρύθµιση του pη = 9 9,00 24,8 53,6 25,4 ιήθηµα 0,243 5,70 25,1 5,8 25,6 Τελικό ιάλυµα 6,30 24,9 49,9 25,0 10mM KNO 3 & 1M γλυκόζη C KNO 3 ( mm) Aγλυκόζη (nm) ph T ( o C ) Αγωγιµότητα ( µs) T ( o C ) Πριν τη ρύθµιση του pη 10 5,00 23,9 14,5 24,4 Ρύθµιση του pη = 5 4,98 23,8 20,2 24,3 ιήθηµα 0,314 5,09 24,5 12,6 24,9 Πριν τη ρύθµιση του pη σε 7 4,85 25,0 22,1 25,5 Ρύθµιση του pη = 7 7,00 24,9 41,4 25,4 ιήθηµα 0,297 5,32 24,2 5,8 24,7 Πριν τη ρύθµιση του pη σε 9 5,36 24,1 38,5 24,3 Ρύθµιση του pη = 9 9,05 23,8 71,6 24,3 ιήθηµα 0,297 5,55 24,4 4,3 24,9 Τελικό ιάλυµα 6,53 24,5 68,5 25,0 50mM KNO 3 & 1M γλυκόζη C KNO 3 ( mm) Aγλυκόζη (nm) ph T ( o C ) Αγωγιµότητα ( µs) T ( o C ) Πριν τη ρύθµιση του pη 50 5,80 26,2 65,0 26,4 Ρύθµιση του pη = 5 4,98 25,7 68,4 26,0 ιήθηµα 0,327 4,98 24,1 41,2 23,9 Πριν τη ρύθµιση του pη σε 7 5,05 26,2 68,4 27,0 Ρύθµιση του pη = 7 7,02 26,3 91,4 26,5 ιήθηµα 0,299 5,26 25,2 14,8 25,5 Πριν τη ρύθµιση του pη σε 9 6,12 24,4 88,7 24,6 Ρύθµιση του pη = 9 9,02 24,3 125,2 24,6 ιήθηµα 0,296 5,64 25,1 11,9 25,3 Τελικό ιάλυµα 6,52 24,0 119,2 24,2 41

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Τεχνική Έκθεση 2. Ενδεικτικός Προϋ ολογισµός 3. Συγγραφή Υ οχρεώσεων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΗΜΟΣ Η.Π.ΝΑΟΥΣΑΣ AΡ.ΠΡΩΤ.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Τεχνική Έκθεση 2. Ενδεικτικός Προϋ ολογισµός 3. Συγγραφή Υ οχρεώσεων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΗΜΟΣ Η.Π.ΝΑΟΥΣΑΣ AΡ.ΠΡΩΤ. AΡ.ΠΡΩΤ.7090/7-3-2014 ΕΝΙΑΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΝΑΟΥΣΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 27.531,00 (ανευ Φ.Π.Α.) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Τεχνική Έκθεση 2. Ενδεικτικός Προϋ ολογισµός 3. Συγγραφή

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρονική Έρευνα Ικανοποίησης Χρηστών Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων

Ηλεκτρονική Έρευνα Ικανοποίησης Χρηστών Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων 2 ΜΟΝΑ Α ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ ΕΡΕΥΝΑ Ηλεκτρονική Έρευνα Ικανοποίησης Χρηστών Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων Επιµέλεια : Βασίλης Πολυχρονόπουλος ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Επικαιροποίηση των µοντέλων υπολογισµού επιπτώσεων από βιοµηχανικά ατυχήµατα:

ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Επικαιροποίηση των µοντέλων υπολογισµού επιπτώσεων από βιοµηχανικά ατυχήµατα: 17 Φεβρουαρίου 2009 ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Θέσεις για Εκ όνηση ι λωµατικής Εργασίας ή/και για Πρακτική Άσκηση στο Εργαστήριο Αξιο ιστίας Συστηµάτων και Βιοµηχανικής Ασφάλειας, Ινστιτούτο Πυρηνικής Τεχνολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Μ.Ν. Ντυκέν, Πανε ιστήµιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. ΙΑΛΕΞΗ 05 ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Βόλος, 04-05 . Μέτρα ιασ οράς - Μεταβλητότητας . Εύρος e Max -M Ε ηρεάζεται α ό τον λήθος των αρατηρήσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ I

ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ I ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ I Τέσσερα σηµαντικά στοιχεία: Το εισόδηµα του καταναλωτή Οι τιµές των αγαθών Οι ροτιµήσεις των καταναλωτών Η υ όθεση ότι ο καταναλωτής λαµβάνει α οφάσεις ου µεγιστο οιούν

Διαβάστε περισσότερα

AFTER LIFE COMMUNICATION PLAN

AFTER LIFE COMMUNICATION PLAN AFTER LIFE COMMUNICATION PLAN THE CONDENSE MANAGING SYSTEM: PRODUCTION OF NOVEL FERTILIZERS FROM MANURE AND OLIVE MILL WASTEWATER Πιλοτική Εφαρµογή Συστήµατος ιαχείρισης Κτηνοτροφικών Υ ολειµµάτων & Υγρών

Διαβάστε περισσότερα

Ζωή και ενέργεια είναι δυο έννοιες άρρηκτα Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί για να

Ζωή και ενέργεια είναι δυο έννοιες άρρηκτα Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί για να 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ζωή και ενέργεια είναι δυο έννοιες άρρηκτα δεμένες. Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί για να επ ιζήσουν απ αιτούν ενέργεια, αλλά και οι φυσικές όπ ως και οι ανθρωπ ογενείς διαδικασίες απαιτούν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΘΗΚΗ- ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΣΧΕ ΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ «Α

ΠΡΟΣΘΗΚΗ- ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΣΧΕ ΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ «Α ΠΡΟΣΘΗΚΗ- ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΣΧΕ ΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ «Α λούστευση διαδικασιών λειτουργίας τουριστικών ε ιχειρήσεων και τουριστικών υ οδοµών, ειδικές µορφές τουρισµού και άλλες διατάξεις» Α. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ Ακαδ. Έτος 0-03 ιδάσκων: Βασίλης ΚΟΥΤΡΑΣ ιδάσκων ε ί Συµβάσει Π. 407/80 v.koutras@fme.aegean.gr

Διαβάστε περισσότερα

Πιο αναλυτικά, οι τρο ο οιήσεις ου σχεδιάστηκαν για το εγκεκριµένο έργο και εριγράφονται στο αρόν συµ ληρωµατικό τεύχος είναι οι εξής:

Πιο αναλυτικά, οι τρο ο οιήσεις ου σχεδιάστηκαν για το εγκεκριµένο έργο και εριγράφονται στο αρόν συµ ληρωµατικό τεύχος είναι οι εξής: Ονοµασία - Περιγραφή Τρο ο οιήσεων Έργου Το εγκεκριµένο έργο ου ρόκειται να τρο ο οιηθεί αφορά στην κατασκευή των διασυνδετικών Γ.Μ. 400 & 150 KV του νέου ΚΥΤ Μεγαλό ολης. Πιο συγκεκριµένα, αφορά στην

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Συμπύκνωση Τι είναι η συμπύκνωση Είναι η διαδικασία με την οποία απομακρύνουμε μέρος της υγρασίας του τροφίμου, αφήνοντας όμως αρκετή ώστε αυτό να παραμένει ρευστό (> 20-30%). Εφαρμόζεται

Διαβάστε περισσότερα

Equase Κωδικός διανοµής :

Equase Κωδικός διανοµής : Equase 29 ΕΝ ΙΑΜΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 2 ΗΣΣ ΙΑΝΟΜΗΣ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ Κωδικός διανοµής : W129 Ηµεροµηνία διανοµής : Οκτώβριος 29 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ενότητα Ι Προτεινόµενα α οτελέσµατα α ό Η.P.A Συµµετέχοντα εργαστήρια 5 Ενότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Πληροφορίες Παιδαγωγικό Τµήµα Νη ιαγωγών Κα Ελένη Φωτιάδου, 2385055100 Αρ. Πρωτ: 1829 Ηµεροµηνία: 30/3/2016 Προκήρυξη Υ οτρόφων ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ Μεταδιδακτόρων Ερευνητών Ε ιτρο ής Ερευνών 2016 Αρ. ιακ. 06/2016

Διαβάστε περισσότερα

H.Q.A.A. Α. Ι.Π. ιασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Οδηγός εφαρµογής της διαδικασίας Εσωτερικής Αξιολόγησης

H.Q.A.A. Α. Ι.Π. ιασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Οδηγός εφαρµογής της διαδικασίας Εσωτερικής Αξιολόγησης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Α. Ι.Π. ΑΡΧΗ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ HELLENIC REPUBLIC H.Q.A.A. HELLENIC QUALITY ASSURANCE AGENCY FOR HIGHER EDUCATION ιασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση Οδηγός

Διαβάστε περισσότερα

Σηµειώσεις Θεωρίας και Μέθοδοι. Κεφάλαιο: Παράγωγοι. και Cgδυο συναρτήσεων f και g εργαζόµαστε ως εξής: x,f(x ) και ( ) ó a

Σηµειώσεις Θεωρίας και Μέθοδοι. Κεφάλαιο: Παράγωγοι. και Cgδυο συναρτήσεων f και g εργαζόµαστε ως εξής: x,f(x ) και ( ) ó a Κοινή εφα τοµένη Αν θέλουµε να βρούµε τη κοινή εφα τοµένη ( ε ) : y=α +β των γραφικών αραστάσεων gδυο συναρτήσεων g εργαζόµαστε ως εξής:,( ) ( ) Έστω ( ),g( ) τα κοινά σηµεία της (ε) µε την εφα τοµένη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΝΤΑΞΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ του ήµου Λαµιέων

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΝΤΑΞΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ του ήµου Λαµιέων ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΝΤΑΞΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ του ήµου Λαµιέων Άρθρο 1 (Άρθρο 7, αρ. 1 Ν. 3852/2010) ιοίκηση ήµου Ο δήµος διοικείται α ό το δηµοτικό συµβούλιο, την οικονοµική ε ιτρο ή, την ε ιτρο

Διαβάστε περισσότερα

Μοριακά φαινόµενα µεταφοράς σε διαλύµατα βιολογικών υγρών

Μοριακά φαινόµενα µεταφοράς σε διαλύµατα βιολογικών υγρών Μοριακά φαινόµενα µεταφοράς σε διαλύµατα βιολογικών υγρών Το ιξώδες και η σηµασία του Οι ελκτικές δυνάµεις van der Waals, οι οοίες αντιτίθενται στη σχετική µετατόιση γειτονικών µορίων, είναι υεύθυνες για

Διαβάστε περισσότερα

Ε ΚΙΝ,n = -Ε n Ε ΥΝ,n = 2E n

Ε ΚΙΝ,n = -Ε n Ε ΥΝ,n = 2E n Κεφάλαιο ο Α Η θεωρία το Boh για το δρογόνο στηρίζεται στις δύο σνθήκες: m Σνθήκη κεντροµόλο: FCFκεντροµόλος Σνθήκη κβάντωσης της στροφορµής: L h, ό ο Lm α ό ο ροκύ τον οι σχέσεις:.. Α όδειξη: L m h m

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ : ΑΙΤΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ για τη διαχείριση Α οβλήτων Λι αντικών Ελαίων της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.

ΘΕΜΑ : ΑΙΤΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ για τη διαχείριση Α οβλήτων Λι αντικών Ελαίων της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. Αριθ. Πρωτ.: 14306 Ηµεροµηνία: 04.08.16 Πληροφορίες: Χρ. Τσαµ αρλή Τηλ.: 214 414 1304 ΘΕΜΑ : ΑΙΤΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ για τη διαχείριση Α οβλήτων Λι αντικών Ελαίων της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. Η ΣΤΑ.ΣΥ

Διαβάστε περισσότερα

59.ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

59.ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ 59.ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Σελίδα 1 από 10 Τ Ι Μ Ο Κ Α Τ Α Λ Ο Γ Ο Σ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΝ. (ΕΚ) 834/07

Διαβάστε περισσότερα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Μάθημα 6 6.1. SOS: Τι ονομάζεται διάλυμα, Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων καθαρών ουσιών. Παράδειγμα: Ο ατμοσφαιρικός αέρας

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιορισµός ρο ής αδράνειας κυλίνδρου ή σφαίρας ου κυλίεται χωρίς ολίσθηση σε κεκλιµένο ε ί εδο

Προσδιορισµός ρο ής αδράνειας κυλίνδρου ή σφαίρας ου κυλίεται χωρίς ολίσθηση σε κεκλιµένο ε ί εδο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ Καθηγητές: Σφαέλος Ι. Φύττας Γ. Προσδιορισµός ρο ής αδράνειας κυλίνδρου ή σφαίρας ου κυλίεται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΕΝΤΥΠΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΧΡΟΝΟΜΕΡΙ ΙΩΝ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΕΝΤΥΠΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΧΡΟΝΟΜΕΡΙ ΙΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΕΝΤΥΠΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΧΡΟΝΟΜΕΡΙ ΙΩΝ Μέρος 1: Ταυτότητα, τό ος κατοικίας και νοµικό καθεστώς του ή των εµ όρων ου θα είναι συµβαλλόµενα

Διαβάστε περισσότερα

60. ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΖΩΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

60. ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΖΩΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ 60. ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΖΩΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Σελίδα 1 από 8 1 ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Ο τιµοκατάλογος αυτός, ο ο οίος δηµιουργήθηκε σύµφωνα µε την αρ. 1 της ΚΥΑ 245090/06, αφορά το κόστος των υ

Διαβάστε περισσότερα

EVITA ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΕΠΑΦΩΝ / ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ. Σαντορίνη 28/04/2011 Βασίλειος Πα ανικολάου

EVITA ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΕΠΑΦΩΝ / ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ. Σαντορίνη 28/04/2011 Βασίλειος Πα ανικολάου EVITA ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΕΠΑΦΩΝ / ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ Σαντορίνη 28/04/2011 Βασίλειος Πα ανικολάου ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΒΕΛΤΙΣΤΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΟΥ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΕ ΕΠΑΦΕΣ Κάθε 100 ε ισκέψεις θα ρέ ει να καταχωρείτε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΔΑ: ΒΕΥΜ46907Κ-1ΨΛ. 45.000 (συµ εριλαµβανοµένου του ΦΠΑ)

ΑΔΑ: ΒΕΥΜ46907Κ-1ΨΛ. 45.000 (συµ εριλαµβανοµένου του ΦΠΑ) ΑΝΑΡΤΗΤΕΟ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 2 η Υ.ΠΕ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΡΟ ΟΥ «ΑΝ ΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝ ΡΕΟΥ» - Γ.Ν. Κ.Υ. ΚΑΛΥΜΝΟΥ «ΒΟΥΒΑΛΕΙΟ» - Γ.Ν. Κ.Υ. ΚΩ «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ» ΥΠΟ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ YΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΜΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

5.1 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΟΙΣΟΔΥΝΑΜΟΥ ΙΟΝΤΟΣ ΟΞΥΓΟΝΟΥ, ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΧΑΛΚΟΥ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ

5.1 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΟΙΣΟΔΥΝΑΜΟΥ ΙΟΝΤΟΣ ΟΞΥΓΟΝΟΥ, ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΧΑΛΚΟΥ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ 5.1 ΑΣΚΗΣΗ 5 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΟΙΣΟΔΥΝΑΜΟΥ ΙΟΝΤΟΣ ΟΞΥΓΟΝΟΥ, ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΧΑΛΚΟΥ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ Α' ΜΕΡΟΣ: Ηλεκτρόλυση του νερού. ΘΕΜΑ: Εύρεση της μάζας οξυγόνου και υδρογόνου που εκλύονται σε ηλεκτρολυτική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΩΝ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΕ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥΣ ΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

ΠΡΩΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΩΝ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΕ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥΣ ΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ Ε Θ Ν Ι Κ Η Σ Υ Ν Ο Μ Ο Σ Π Ο Ν Ι Α Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Ο Υ Ε Μ Π Ο Ρ Ι Ο Υ 9 Αυγούστου 2010 ΠΡΩΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΤΩΝ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΕ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥΣ ΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ Α. Η ΕΡΕΥΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Κροκίδωση Συσσωμάτωση Χημική κατακρήμνιση Πηγή: Μαρία Λοϊζίδου, ΕΜΠ, Αθήνα 2006

Κροκίδωση Συσσωμάτωση Χημική κατακρήμνιση Πηγή: Μαρία Λοϊζίδου, ΕΜΠ, Αθήνα 2006 Κροκίδωση Συσσωμάτωση Χημική κατακρήμνιση Πηγή: Μαρία Λοϊζίδου, ΕΜΠ, Αθήνα 2006 Η χημική κατακρήμνιση βασίζεται στη λειτουργία της συσσωμάτωσης και κροκίδωσης των κολλοειδών σωματιδίων που υπάρχουν αρχικά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΙΔΑΝΙΚΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΙΔΑΝΙΚΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΩΝ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΙΔΑΝΙΚΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΙΔΑΝΙΚΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΩΝ Εισαγωγή Διαδικασία σχεδιασμού αντιδραστήρα: Καθορισμός του τύπου του αντιδραστήρα και των συνθηκών λειτουργίας. Εκτίμηση των χαρακτηριστικών για την ομαλή λειτουργία του αντιδραστήρα. μέγεθος σύσταση

Διαβάστε περισσότερα

Κροκίδωση - Συσσωµάτωση

Κροκίδωση - Συσσωµάτωση ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Αχαρνών 364 & Γλαράκι 10Β, Αθήνα, 11145 Τηλ: 211 1820 163-4-5 Φαξ: 211 1820 166 e-mail: enerchem@enerchem.gr web site: www.enerchem.gr Κροκίδωση - Συσσωµάτωση Πηγή:

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ. Αριθ. Πρωτ.:5297 Ηµεροµηνία:

ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ. Αριθ. Πρωτ.:5297 Ηµεροµηνία: Αριθ. Πρωτ.:5297 Ηµεροµηνία:11.04.2013 Πληροφορίες: Χ.Τσαµ αρλή Τηλέφωνο: 210 5194096 ΘΕΜΑ : ΑΙΤΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ για τον για την ροµήθεια 78.000 κυτίων των 410 γραµµαρίων συµ υκνωµένου

Διαβάστε περισσότερα

Πριν α ό την έναρξη της συνεδρίασης ο Πρόεδρος δια ίστωσε ότι α ό τα εννέα (9) µέλη της Οικονοµικής Ε ιτρο ής ήταν:

Πριν α ό την έναρξη της συνεδρίασης ο Πρόεδρος δια ίστωσε ότι α ό τα εννέα (9) µέλη της Οικονοµικής Ε ιτρο ής ήταν: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΗΜΟΣ ΛΑΜΙΕΩΝ Α Α : ΩΛΞΝΩΛΚ-Ο Σ Α όσ ασµα α ό το ρακτικό της 33 ης συνεδρίασης της Οικονοµικής Ε ιτρο ής. ΑΡΙΘΜ. ΑΠΟΦ. : 450 /2015 Θ Ε Μ Α : «Χαρακτηρισµός θέµατος, µη συµ εριλαµβανοµένου

Διαβάστε περισσότερα

ιαχείριση υγρών α οβλήτων

ιαχείριση υγρών α οβλήτων ιαχείριση υγρών α οβλήτων Χαρακτηριστικά αποβλήτων και λυµάτων Α όβλητα & Λύµατα Υγρά α όβλητα: τα υγρά και οι λάσπες που ρέουν εύκολα και αποβάλλονται από κατοικίες, βιοµηχανικές εγκαταστάσεις, µεταφορικά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ EVITA ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙ Α Ερµούπολη, Σύρος 27/10/2010 Βασίλειος Πα ανικολάου ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙ Α Ο στόχος αυτής της διαδικασίας είναι να ροσελκύσει «στοχο οιηµένες»

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΜΒΡΑΝΩΝ ΓΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΜΒΡΑΝΩΝ ΓΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΜΒΡΑΝΩΝ ΓΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ Καθηγ.. Α. Α Ι. Καράµπελας Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης Ηµερίδα Συλλόγου Χηµικών Μηχανικών Ποιότητα πόσιµου νερού στην Κεντρική Μακεδονία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΗΤΕΣ & ΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 3 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΚΙΝΗΤΕΣ & ΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 3 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΙΝΗΤΕΣ & ΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 3 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΉ Συµβατικά συστήµατα: µεγάλη εριοχή κάλυψης υψηλή εκ εµ όµενη ισχύ αρεµβολές αδυναµία

Διαβάστε περισσότερα

AΝΑΡΤΗΤΕΟ ΣΤΟ ΙΑ ΙΚΤΥΟ

AΝΑΡΤΗΤΕΟ ΣΤΟ ΙΑ ΙΚΤΥΟ Αριθ. Πρωτ.: 056 Ηµεροµηνία: 05.01.2016 Πληροφορίες: Χρ. Τσαµ αρλή Τηλ.: 214 414 1304 ΘΕΜΑ : ΑΙΤΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ για τη διαχείριση Α οβλήτων Λι αντικών Ελαίων της ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. (Τ -248/15)

Διαβάστε περισσότερα

α) Αρ. Αίτησης: MR β) Η υ αριθµ. 1078/ Α όφαση Ανάληψης Υ οχρέωσης Α Α: ΨΣΧ2ΟΡΛΟ-4Ε5

α) Αρ. Αίτησης: MR β) Η υ αριθµ. 1078/ Α όφαση Ανάληψης Υ οχρέωσης Α Α: ΨΣΧ2ΟΡΛΟ-4Ε5 Αριθ. Πρωτ.: 4253 Ηµεροµηνία: 12/3/19 Πληροφορίες: Αλεξό ουλος Γεώργιος Τηλέφωνο: 214 4141146 E-mail: galexopoulos@stasy.gr ΘΕΜΑ: ΣΧΕΤΙΚΑ: ΑΙΤΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ για την Προµήθεια Λι αντικού

Διαβάστε περισσότερα

Προµήθεια Αναλωσίµων Ειδών Κυλικείου Κ.Α.Π.Η. Κωδ.Προϋ /σµού: 10/6474.0001 ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Προµήθεια Αναλωσίµων Ειδών Κυλικείου Κ.Α.Π.Η. Κωδ.Προϋ /σµού: 10/6474.0001 ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΗΜΟΣ : ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΝΠ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΕΡΓΟ: Προµήθεια Αναλώσιµων Ειδών Κυλικείου Κ.Α.Π.Η. (Συµ εριλαµβανοµένου και του ΦΠΑ) Έργο: Προµήθεια Αναλωσίµων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΥΘΙΑ BUSINESS FORECASTING SYSTEM

ΠΥΘΙΑ BUSINESS FORECASTING SYSTEM ΠΥΘΙΑ BUSINESS FORECASTING SYSTEM Ενηµερωτικό Φυλλάδιο FORECASTING SYSTEM UNIT Ενηµερωτικό Φυλλάδιο ΠΥΘΙΑ 1 Πυθία Ολοκληρωµένο Σύστηµα Ε ιχειρηµατικών Προβλέψεων Το εδίο των ροβλέψεων έχει σηµειώσει σηµαντική

Διαβάστε περισσότερα

1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ. 19. Βλέπε θεωρία σελ. 9 και 10.

1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ. 19. Βλέπε θεωρία σελ. 9 και 10. 19. Βλέπε θεωρία σελ. 9 και 10. 7 1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 20. Βλέπε θεωρία α) σελ. 8, β) σελ. 8, γ) σελ. 9. 21. α) ζυγού, β) I. προχοΐδας Π. ογκομετρικού κυλίνδρου. 22. Με το ζυγό υπολογίζουμε τη μάζα. O όγκος

Διαβάστε περισσότερα

Προσφορές υ οβάλλονται για το σύνολο των ειδών και για το σύνολο της ζητούµενης οσότητας ανά είδος.

Προσφορές υ οβάλλονται για το σύνολο των ειδών και για το σύνολο της ζητούµενης οσότητας ανά είδος. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ 6 η ΥΓ. ΠΕΡ. ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Τρί ολη: 6/10/2017 ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ, ΗΠΕΙΡΟΥ ΑΡ. ΠΡΩΤ: 16014 ΚΑΙ ΥΤ. ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΕΝΙΚΟ ΠΑΝΑΡΚΑ ΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΤΡΙΠΟΛΗΣ «Η ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ» ΙΕΥΘΥΝΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Αριθ. Πρωτ.:25535 Ηµεροµηνία:31/12/2014. ΘΕΜΑ : ΑΙΤΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ για την

Αριθ. Πρωτ.:25535 Ηµεροµηνία:31/12/2014. ΘΕΜΑ : ΑΙΤΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ για την Αριθ. Πρωτ.:25535 Ηµεροµηνία:31/12/2014 Πληροφορίες: Γ. Καρανίκα Τηλέφωνο: 214-4141339 ΘΕΜΑ : ΑΙΤΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ για την ροµήθεια 70.000 κυτίων των 410 γραµµαρίων συµ υκνωµένου Γάλακτος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΙΑ ΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΗΜΟΣ ΧΑΝΙΩΝ

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΙΑ ΙΚΤΥΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΗΜΟΣ ΧΑΝΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΧΑΝΙΩΝ /ΝΣΗ ΟΙΚΟΝ.ΥΠΗΡΕΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΞΟ ΩΝ,ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ Ταχ. /νση: Ταχ. Κώδικας: Πληροφορίες: Τηλέφωνο: Fax: e-mail: Κυδωνίας 29, Χανιά Κρήτης 73135 Σιώµ ου Αγλαΐα 2821341760

Διαβάστε περισσότερα

ΤΗΛΕΦΩΝΟ: ΦΑΞ: URL: ΚΛΑΖΟΜΕΝΩΝ 5, ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ, 14671, ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛΕΦΩΝΟ: ΦΑΞ: URL:  ΚΛΑΖΟΜΕΝΩΝ 5, ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ, 14671, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 210 8071643 ΦΑΞ: 211 8001482 E-MAIL: vrachnis@vrachnis.gr URL: www.vrachnis.gr ΚΛΑΖΟΜΕΝΩΝ 5, ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ, 14671, ΑΘΗΝΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ Υποβολές προτάσεων από 18/03/2014 έως 16/05/2014

Διαβάστε περισσότερα

Αριθ. Πρωτ.:4712 Ηµεροµηνία:11/03/2014

Αριθ. Πρωτ.:4712 Ηµεροµηνία:11/03/2014 Αριθ. Πρωτ.:4712 Ηµεροµηνία:11/03/2014 Πληροφορίες: Χ.Τσαµ αρλή Τηλέφωνο: 214-414 13 04 ΘΕΜΑ : ΑΙΤΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ για την διαχείριση µη ε ικίνδυνων α οβλήτων (κενά laser toner και inkjet

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. + SO 4 Βάσεις είναι οι ενώσεις που όταν διαλύονται σε νερό δίνουν ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ). NaOH Na

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. + SO 4 Βάσεις είναι οι ενώσεις που όταν διαλύονται σε νερό δίνουν ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ). NaOH Na ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΟΞΕΩΝ Αλλάζουν το χρώμα των δεικτών. Αντιδρούν με μέταλλα και παράγουν αέριο υδρογόνο (δες απλή αντικατάσταση) Αντιδρούν με ανθρακικά άλατα και παράγουν αέριο CO2. Έχουν όξινη

Διαβάστε περισσότερα

Ο ιευθυντής Αγροτικής Οικονοµίας & Κτηνιατρικής. Αντώνης Πανούσης

Ο ιευθυντής Αγροτικής Οικονοµίας & Κτηνιατρικής. Αντώνης Πανούσης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ Χαλκίδα, 27/04/2011 ΓΕΝΙΚΗ /ΝΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Αριθ. Πρωτ.: 2824 & ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρµογή τεχνολογίας Μεµβρανών σε προωθηµένη επεξεργασία αστικών αποβλήτων µε στόχο την επαναχρησιµοποίηση

Εφαρµογή τεχνολογίας Μεµβρανών σε προωθηµένη επεξεργασία αστικών αποβλήτων µε στόχο την επαναχρησιµοποίηση Εφαρµογή τεχνολογίας Μεµβρανών σε προωθηµένη επεξεργασία αστικών αποβλήτων µε στόχο την επαναχρησιµοποίηση έσποινα Φυτιλή, Χηµικός Μηχανικός MSc, MBA, Μελετήτρια Έργων Περιβάλλοντος ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2011 «ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΗ ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΡΟΕΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΤΟΝ Ι ΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ»

ΕΚΘΕΣΗ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2011 «ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΗ ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΡΟΕΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΤΟΝ Ι ΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ» ΕΚΘΕΣΗ Β ΕΞΑΜΗΝΟΥ 2011 «ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΗ ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΡΟΕΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΤΟΝ Ι ΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ» ΑΘΗΝΑ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012 1 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Σελίδα ΠΡΟΛΟΓΟΣ 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: ΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Προσφορές υ οβάλλονται για το σύνολο των ειδών και για το σύνολο της ζητούµενης οσότητας ανά είδος.

Προσφορές υ οβάλλονται για το σύνολο των ειδών και για το σύνολο της ζητούµενης οσότητας ανά είδος. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ 6 η ΥΓ. ΠΕΡ. ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Τρί ολη: 21/6/2017 ΤΡΙΠΟΛΗ: 2/5/2017 ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ, ΗΠΕΙΡΟΥ ΑΡ. ΠΡΩΤ: 10049 ΚΑΙ ΥΤ. ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΕΝΙΚΟ ΠΑΝΑΡΚΑ ΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΤΡΙΠΟΛΗΣ «Η ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ»

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανική και Ανάπτυξη Διεργασιών 7ο Εξάμηνο, Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ ΥΓΡΗ ΕΚΧΥΛΙΣΗ

Μηχανική και Ανάπτυξη Διεργασιών 7ο Εξάμηνο, Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ ΥΓΡΗ ΕΚΧΥΛΙΣΗ Μηχανική και Ανάπτυξη Διεργασιών 7ο Εξάμηνο, Σχολή Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ ΥΓΡΗ ΕΚΧΥΛΙΣΗ Η υγρή εκχύλιση βρίσκει εφαρμογή όταν. Η σχετική πτητικότητα των συστατικών του αρχικού διαλύματος είναι κοντά στη

Διαβάστε περισσότερα

ροστίθεται το εριθώριο διανοµής, το ο οίο αραµένει σταθερό (σε ανά kwh) καθ

ροστίθεται το εριθώριο διανοµής, το ο οίο αραµένει σταθερό (σε ανά kwh) καθ 16.03.2009 Α. Ι ΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε. Η Εταιρεία Παροχής Αερίου Θεσσαλονίκης Α.Ε. ιδρύθηκε το έτος 2000 µε την συµµετοχή κατά 51% της ηµόσιας Ε ιχείρησης Αερίου ( ΕΠΑ) και κατά

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΜΒΡΑΝΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ & ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΝΕΡΟΥ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΜΒΡΑΝΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ & ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΝΕΡΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΜΒΡΑΝΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ & ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΝΕΡΟΥ Ένα από τα µεγαλύτερα και σοβαρότερα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν οι βιοµηχανίες σχετίζεται µε το κόστος απόρριψης εξαντληµένων διαλυµάτων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΑ Α ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΜΗ ΕΝΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΑ Α ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΜΗ ΕΝΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΟΝΑ Α ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΜΗ ΕΝΙΚΗΣ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Πηγή: Mr.Matteo Villa HAR srl. Επιµέλεια: Κων/νος I. Νάκος SHIELCO Ltd Σελίδα 1/5 O οίκος HAR srl, Ιταλίας εξειδικεύεται στον σχεδιασµό

Διαβάστε περισσότερα

Σχεσιακή Άλγεβρα. Κεφάλαιο 4. Database Management Systems, R. Ramakrishnan and J. Gehrke

Σχεσιακή Άλγεβρα. Κεφάλαιο 4. Database Management Systems, R. Ramakrishnan and J. Gehrke Σχεσιακή Άλγεβρα Κεφάλαιο 4 Database Management Systems, R. Ramakrishnan and J. Gehrke 1 Γλώσσες Σχεσιακών Αιτηµάτων v Γλώσσες Αιτηµάτων: Ε ιτρέ ουν τη ιαχείριση και την Ανάκτηση εδοµένων α ό µια Β. v

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΟ ΙΞΩΔΕΣ ΔΙΑΦΑΝΩΝ ΚΑΙ ΑΔΙΑΦΑΝΩΝ ΥΓΡΩΝ (ASTM D 445, IP 71)

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΟ ΙΞΩΔΕΣ ΔΙΑΦΑΝΩΝ ΚΑΙ ΑΔΙΑΦΑΝΩΝ ΥΓΡΩΝ (ASTM D 445, IP 71) ΘΕΩΡΙΑ Ιξώδες ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΟ ΙΞΩΔΕΣ ΔΙΑΦΑΝΩΝ ΚΑΙ ΑΔΙΑΦΑΝΩΝ ΥΓΡΩΝ (ASTM D 445, IP 71) Το ιξώδες είναι η ιδιότητα που έχει ένα ρευστό να παρουσιάζει αντίσταση κατά τη ροή του, ως αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕ ΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΕΠΙ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΙΑΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ 9/9/2019

ΣΧΕ ΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΕΠΙ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΙΑΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ 9/9/2019 ΣΧΕ ΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΕΠΙ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΙΑΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ 9/9/2019 1. Υ οβολή ρος έγκριση των Εταιρικών Xρηµατοοικονοµικών Καταστάσεων και των Ενο οιηµένων Χρηµατοοικονοµικών

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΕΚΑ κ. Ν. ΣΗΦΟΥΝΑΚΗ ΣΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΝΕΟΣ ΟΙΚΟ ΟΜΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ

ΟΜΙΛΙΑ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΕΚΑ κ. Ν. ΣΗΦΟΥΝΑΚΗ ΣΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΝΕΟΣ ΟΙΚΟ ΟΜΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΕΚΑ κ. Ν. ΣΗΦΟΥΝΑΚΗ ΣΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΝΕΟΣ ΟΙΚΟ ΟΜΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ Αθήνα, 29 Φεβρουαρίου 2012 ιαφάνεια 2 Κάθε οικοδοµικός κανονισµός εκφράζει την ε οχή του. Οι ρακτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΗΤΕΣ & ΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 6 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ WCDMA ΚΑΙ SPREAD SPECTRUM ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΚΙΝΗΤΕΣ & ΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 6 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ WCDMA ΚΑΙ SPREAD SPECTRUM ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΙΝΗΤΕΣ & ΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 6 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ WCDMA ΚΑΙ SPREAD SPECTRUM 1 ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ SPREAD SPECTRUM- ΙΕΥΡΥΜΕΝΟ ΦΑΣΜΑ Παράγει ολλούς κώδικες σε µία ευρεία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ. Φωτεινή Ένδειξη Λειτουργίας. Λουρί. Ηχείο

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ. Φωτεινή Ένδειξη Λειτουργίας. Λουρί. Ηχείο ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Στη συσκευασία του ροϊόντος εριλαµβάνονται τα κάτωθι: o Κίτρινο, αδιάβροχο κολάρο φέρµας (δέκτης) o Τηλεχειριστήριο ( οµ ός) o Μία µ αταρία λιθίου ( CR2430) για το τηλεχειριστήριο o Μία µ αταρία

Διαβάστε περισσότερα

Λιθογραφία ιαλύµατα ύγρανσης

Λιθογραφία ιαλύµατα ύγρανσης Λιθογραφία ιαλύµατα ύγρανσης Τα διαλύµατα ύγρανσης χρησιµοποιούνται σε µία εκτυπωτική µηχανή offset για να εµποδίζουν την προσκόλληση της µελάνης στα µη εµφανισµένα σηµεία της µεταφοράς. Ένα διάλυµα ύγρανσης

Διαβάστε περισσότερα

Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ ΤΩΝ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ, ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ 1

Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ ΤΩΝ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ, ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ 1 Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ ΤΩΝ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ, ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ 1 Κύριε Πρόεδρε, κυρίες, κύριοι, Θα ήθελα να σας µιλήσω για τέσσερα ράγµατα ου θεωρώ

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Έρευνα για την αλατότητα του νερού

Θέμα: Έρευνα για την αλατότητα του νερού Τίτλος: Έρευνα για την αλατότητα του νερού Θέμα: Έρευνα για την αλατότητα του νερού Χρόνος: 90 λεπτά (2 μαθήματα) Ηλικία: μαθητές 14 15 χρονών Διαφοροποίηση: Οι χαρισματικοί μαθητές καλούνται να καταγράψουν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΥΣΙΚΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΥΣΙΚΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΥΣΙΚΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Προσδιορισµός ρο ής αδράνειας κυλίνδρου ή σφαίρας ου κυλίεται χωρίς ολίσθηση σε κεκλιµένο ε ί εδο Στόχοι 1. Σχεδιασμός και συναρμολόγηση απλών πειραματικών διατάξεων,

Διαβάστε περισσότερα

Σωματίδιο (σύμβολο) Θέση Σχετικό φορτίο

Σωματίδιο (σύμβολο) Θέση Σχετικό φορτίο XHMEIA-NOTES Μάζα: είναι το μέτρο της αντίστασης που παρουσιάζει ένα σώμα ως προς την μεταβολή της ταχύτητάς του και εκφράζεται το ποσό της ύλης που περιέχεται σε μια ουσία. Όργανο μέτρησης: Ζυγός Όγκος:

Διαβάστε περισσότερα

Ελάχιστη Α αιτούµενη Α αρτία: 20% του συνόλου των κοινών, µετά δικαιώµατος ψήφου, µετοχών εκδόσεως της εταιρείας

Ελάχιστη Α αιτούµενη Α αρτία: 20% του συνόλου των κοινών, µετά δικαιώµατος ψήφου, µετοχών εκδόσεως της εταιρείας 1.Υ οβολή ρος έγκριση των Ετησίων Οικονοµικών Καταστάσεων και των Ενο οιηµένων Οικονοµικών Καταστάσεων της εταιρικής χρήσης 2016, ου έχουν συνταχθεί σύµφωνα µε τα ΠΧΠ µετά α ό ακρόαση των Εκθέσεων του

Διαβάστε περισσότερα

Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων. Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης

Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων. Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Ταξινόμηση της ύλης Διαλύματα Περιεκτικότητες διαλυμάτων Χημεία Α Λυκείου Διδ. Εν. 1.5 π. Ευάγγελος Μαρκαντώνης 2 ο ΓΕΛ Αργυρούπολης Μακροσκοπική ταξινόμηση της ύλης ΥΛΗ Καθορισµένη (καθαρή) ουσία όχι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΗΤΕΣ & ΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 4 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΑΡΕΜΒΟΛΕΣ ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΚΙΝΗΤΕΣ & ΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 4 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΑΡΕΜΒΟΛΕΣ ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΙΝΗΤΕΣ & ΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 4 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΑΡΕΜΒΟΛΕΣ 1 ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΠΑΡΕΜΒΟΛΈΣ ΣΤΟ ΑΣΎΡΜΑΤΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ Οµοδιαυλική αρεµβολή (co-channel interference):

Διαβάστε περισσότερα

Γενικά. Εικόνα 1. Πείραµα κροκίδωσης

Γενικά. Εικόνα 1. Πείραµα κροκίδωσης ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Αχαρνών 364 & Γλαράκι 10Β, Αθήνα, 11145 Τηλ: 211 1820 163-4-5 Φαξ: 211 1820 166 e-mail: enerchem@enerchem.gr web site: www.enerchem.gr ΚΡΟΚΙΔΩΣΗ ΣΥΣΣΩΜΑΤΩΣΗ ΧΗΜΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΗ 8 - Μελέτη της ηλεκτρόλυσης CuSO 4 ΑΣΚΗΣΗ 8. Μελέτη της ηλεκτρόλυσης CuSO 4

ΑΣΚΗΣΗ 8 - Μελέτη της ηλεκτρόλυσης CuSO 4 ΑΣΚΗΣΗ 8. Μελέτη της ηλεκτρόλυσης CuSO 4 ΑΣΚΗΣΗ 8 Μελέτη της ηλεκτρόλυσης CuSO 4 Συσκευές: Ένα τροφοδοτικό συνεχούς τάσης, ένα αμπερόμετρο, ένα χρονόμετρο και ένα βολτάμετρο. Το βολτάμετρο ή κουλομβόμετρο αποτελείται από ένα γυάλινο δοχείο που

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΧΕ ΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΙΑ ΙΚΤΥΑΚΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΎ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Τρίτη, 23 Νοεµβρίου 2010

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΧΕ ΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΙΑ ΙΚΤΥΑΚΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΎ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Τρίτη, 23 Νοεµβρίου 2010 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΧΕ ΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΙΑ ΙΚΤΥΑΚΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΎ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Τρίτη, 23 Νοεµβρίου 2010 Για την εταιρεία ACTS : Πα αγεωργίου Κων/νος Εθν. Βενιζέλου 189, Σούδα/ Χανιά, ΤΚ 73200 AΦΜ: 065439343

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Αγ. Στέφανος 1-12-2014 ΗΜΟΣ ΙΟΝΥΣΟΥ Αριθ. Πρωτ.: 38090 ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Αγ. Στέφανος 1-12-2014 ΗΜΟΣ ΙΟΝΥΣΟΥ Αριθ. Πρωτ.: 38090 ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Αγ. Στέφανος 1-12-2014 ΗΜΟΣ ΙΟΝΥΣΟΥ Αριθ. Πρωτ.: 38090 ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΡΟΣ Την Οικονοµική Ε ιτρο ή ήµου ιονύσου ΘΕΜΑ: «Σύνταξη Ολοκληρωµένου Πλαισίου ράσης (Ο.Π..)

Διαβάστε περισσότερα

- ERP - SCM Logistics - LIS - CRM - PRM - BPR - BI

- ERP - SCM Logistics - LIS - CRM - PRM - BPR - BI - ERP - SCM Logistics - LIS - CRM - PRM - BPR - BI.,.,. 2007 Πρόλογος Ως ρόλογο ας αρουσιάσουµε ένα συνηθισµένο σενάριο, µία καθηµερινή ιστορία ου συµβαίνει σε µία ε ιχείρηση. Ένας ελάτης καλεί το τηλεφωνικό

Διαβάστε περισσότερα

Οµιλία Προέδρου Κ.Ε..Ε Γ. Πατούλη στο Συνέδριο των ΦΟΣ Α

Οµιλία Προέδρου Κ.Ε..Ε Γ. Πατούλη στο Συνέδριο των ΦΟΣ Α Οµιλία Προέδρου Κ.Ε..Ε Γ. Πατούλη στο Συνέδριο των ΦΟΣ Α Κυρίες και κύριοι Η διεξαγωγή της σηµερινής εκδήλωσης διεξάγεται σε µια ιδιαίτερη κρίσιµη χρονική συγκυρία για το µέλλον της χώρας και την ευρω

Διαβάστε περισσότερα

Ο Νοµός Κορινθίας βρίσκεται στο ΒΑ τµήµα της Πελο οννήσου έχοντας ένα µικρό τµήµα βόρεια α ό τον Ισθµό, ουσιαστικά στην εδαφική ε ικράτεια της

Ο Νοµός Κορινθίας βρίσκεται στο ΒΑ τµήµα της Πελο οννήσου έχοντας ένα µικρό τµήµα βόρεια α ό τον Ισθµό, ουσιαστικά στην εδαφική ε ικράτεια της Ο Νοµός Κορινθίας βρίσκεται στο ΒΑ τµήµα της Πελο οννήσου έχοντας ένα µικρό τµήµα βόρεια α ό τον Ισθµό, ουσιαστικά στην εδαφική ε ικράτεια της Στερεάς Ελλάδας, το ο οίο φτάνει έως την εριοχή των Μεγάρων,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΟΠΤΙΚΗ ΚΑΙ ΌΡΑΣΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΟΠΤΙΚΗ ΚΑΙ ΌΡΑΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΟΠΤΙΚΗ ΚΑΙ ΌΡΑΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ 1. Γενικά Τα Τµήµατα Ιατρικής της Σχολής Ε ιστηµών Υγείας, Μαθηµατικών και Εφαρµοσµένων

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΥΓΡΗΣ ΕΚΧΥΛΙΣΗΣ Ελένη Παντελή, Υποψήφια Διδάκτορας Γεωργία Παππά, Δρ. Χημικός Μηχανικός

Διαβάστε περισσότερα

(1) i mig,k = z 2 kf 2 u k c k (2) i mig = i mig,k = z 2 kf 2 u k c k. k=1. k=1

(1) i mig,k = z 2 kf 2 u k c k (2) i mig = i mig,k = z 2 kf 2 u k c k. k=1. k=1 Αριθμοί μεταφοράς Α. Καραντώνης 1 Σκοπός Σκοπός της άσκησης είναι ο πειραματικός προσδιορισμός των αριθμών μεταφοράς με τη μέθοδο Hittorf. Ειδικότερα, προσδιορίζονται ο αριθμοί μεταφοράς κατιόντων υδρογόνου

Διαβάστε περισσότερα

Η κίνηση του νερού εντός των φυτών (Soil-Plant-Atmosphere Continuum) Δημήτρης Κύρκας

Η κίνηση του νερού εντός των φυτών (Soil-Plant-Atmosphere Continuum) Δημήτρης Κύρκας Η κίνηση του νερού εντός των φυτών (Soil-Plant-Atmosphere Continuum) Δημήτρης Κύρκας Η Σεκόγια (Sequoia) «Redwood» είναι το ψηλότερο δέντρο στο κόσμο και βρίσκεται στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ 130 μέτρα ύψος

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΠΙΚΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ EUSO 2009

ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΠΙΚΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ EUSO 2009 ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΠΙΚΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ EUSO 2009 ΘΕΜΑΤΑ Α. Αραίωση ιαλύµατος ΗCl 1M. Παρασκευή 100mL διαλύµατος HCl 0.8Μ. Β. Θερµότητα Αντίδρασης. Υπολογισµός της θερµότητας αντίδρασης στην εξουδετέρωση του

Διαβάστε περισσότερα

Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε.

Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε. Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε. ΧΩΡΟΣ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΣΤΟ ΣΤΑΘΜΟ ΜΕΤΡΟ «ΣΥΝΤΑΓΜΑ» ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΑΡΘΡΟ 1- ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Ο αρών Κανονισµός ρυθµίζει τους όρους και τις ροϋ οθέσεις για την εκµίσθωση εκ

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Γενική Χημεία Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Γραφείο Κ2.125, τηλ.: 28210-37772 e-mail:nikosxek@gmail.com Περιεχόμενα Διαλύματα Γραμμομοριακή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2015-16

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2015-16 ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 205-6 ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα πρέπει να είναι σε θέση: ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Διδ. περ. Σύνολο διδ.περ.. Η συμβολή της Χημείας στην εξέλιξη του πολιτισμού

Διαβάστε περισσότερα

Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων

Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων Άσκηση 8η Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ. έτος 2016-17 Διάσταση 2 ετεροπολικών

Διαβάστε περισσότερα

MILLENNIUM ΑΕ ΑΚ. Τελευταία τρο ο οίηση κανονισµού Α. Ε.Κ.: 100/

MILLENNIUM ΑΕ ΑΚ. Τελευταία τρο ο οίηση κανονισµού Α. Ε.Κ.: 100/ MILLENNIUM ΑΕ ΑΚ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΑΜΟΙΒΑΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ «Millennium EURO PLUS ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΑΘΕΣΙΜΩΝ» Άρθρο 1 - ΑΜΟΙΒΑΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Τελευταία τρο ο οίηση κανονισµού Α. Ε.Κ.: 100/11.07.2011 1. Το αµοιβαίο κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΕΡΑΤΟΤΗΤΑ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΕΡΑΤΟΤΗΤΑ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΕΡΑΤΟΤΗΤΑ Διάχυση Η διάχυση είναι το κύριο φαινόμενο με το οποίο γίνεται η παθητική μεταφορά διαμέσου ενός διαχωριστικού φράγματος Γενικά στη διάχυση ένα αέριο ή

Διαβάστε περισσότερα

Forward Osmosis Προκλήσεις, οφέλη και εφαρμογές στην αφαλάτωση και επεξεργασία υγρών αποβλήτων. Δρ. Στέλλα Πιτσαρή Environmental Specialist, MSc

Forward Osmosis Προκλήσεις, οφέλη και εφαρμογές στην αφαλάτωση και επεξεργασία υγρών αποβλήτων. Δρ. Στέλλα Πιτσαρή Environmental Specialist, MSc Forward Osmosis Προκλήσεις, οφέλη και εφαρμογές στην αφαλάτωση και επεξεργασία υγρών αποβλήτων Δρ. Στέλλα Πιτσαρή Environmental Specialist, MSc Αφαλάτωση Χρήση σε πληθώρα πεδίων και εφαρμογών για την παραγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Τ.Ε.Ι. Κρήτης Τµήµα Φυσικών Πόρων & Περιβάλλοντος ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΙΩΝΝΑ ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Επιβλέπων Καθηγητής Εµµανουήλ Καραπιδάκης Χανιά Σεπτέµβριος 2011 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Διαβάστε περισσότερα

Το Τµήµα ΗΜΜΥ του Πολυτεχνείου Κρήτης

Το Τµήµα ΗΜΜΥ του Πολυτεχνείου Κρήτης Το Τµήµα ΗΜΜΥ του Πολυτεχνείου Κρήτης Ενηµέρωση Υ οψηφίων Φοιτητών ευτέρα Τµήµα Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υ ολογιστών www.ece.tuc.gr Περίγραµµα Τι; Που; Ποιος; Πως; Γιατί; ΗΜΜΥ Υ οδοµές Προσω

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Πληροφορίες: Νταή Αντιγόνη Ντονάδος Αντώνης Πάτρα: 12/10/2016 Τηλ. : 2610367660 2610367661 Fax: 2610367105 e-mail : odoip@eap.gr Διεύθυνση: Πάροδος Αριστοτέλους

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών Τοπικός διαγωνισμός στη Φυσική και Χημεία Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών Τοπικός διαγωνισμός στη Φυσική και Χημεία Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2012-13 Τοπικός διαγωνισμός στη Φυσική και Χημεία 08-12-2012 Σχολείο: Ονόματα των μαθητών της ομάδας: 1) 2)

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας

Άσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας Άσκηση 3η Μέθοδοι Διαχωρισμού 1 2 Θεωρητικό μέρος Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν σε ορισμένες θερμοκρασίες, αλλάζοντας έτσι μορφή από στερεή σε υγρή ή από υγρή

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α.Ε. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α.Ε. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α.Ε. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΙΕΞΑΓΩΓΗ ΚΛΗΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΣΤΟ ΣΤΑΘΜΟ ΜΕΤΡΟ «ΣΥΝΤΑΓΜΑ» ΤΟ ΙΑΣΤΗΜΑ 30.08.15 31.12.15 Η ΣΤΑΣΥ Α.Ε. ανακοινώνει ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΑΡ. Μ.Α.Ε. 602/06/Β/86/04 ΓΕΜΗ Π Ρ Ο Σ Κ Λ Η Σ Η ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΩΝΥΜΙΑ

ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΑΡ. Μ.Α.Ε. 602/06/Β/86/04 ΓΕΜΗ Π Ρ Ο Σ Κ Λ Η Σ Η ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ Α.Τ.Ε ΑΡ. Μ.Α.Ε. 602/06/Β/86/04 ΓΕΜΗ 243701000 Π Ρ Ο Σ Κ Λ Η Σ Η ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΩΝΥΜΙΑ Π Ρ Ο Ο Ε Υ Τ Ι Κ Η ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΕ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Να υπολογίσετε τη μάζα 50 L βενζίνης. Δίνεται η σχετική πυκνότητά της, ως προς το νερό ρ σχ = 0,745.

Να υπολογίσετε τη μάζα 50 L βενζίνης. Δίνεται η σχετική πυκνότητά της, ως προς το νερό ρ σχ = 0,745. 1 Παράδειγμα 101 Να υπολογίσετε τη μάζα 10 m 3 πετρελαίου, στους : α) 20 ο C και β) 40 ο C. Δίνονται η πυκνότητά του στους 20 ο C ρ 20 = 845 kg/m 3 και ο συντελεστής κυβικής διαστολής του β = 9 * 10-4

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΥΝΙΟΣ 2007 Εξετάσεις στο µάθηµα ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΙΑΧΥΣΗ & ΙΑΣΠΟΡΑ

ΙΟΥΝΙΟΣ 2007 Εξετάσεις στο µάθηµα ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΙΑΧΥΣΗ & ΙΑΣΠΟΡΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 007 Εξετάσεις στο µάθηµα ΘΕΜΑ 1 (µονάδες ) α) Συνο τική ανά τυξη των σηµαντικότερων ατµοσφαιρικών µηχανισµών α οµάκρυνσης των ρύ ων. (µον. 1) β) Σηµασία των ατµοσφαιρικών µηχανισµών α οµάκρυνσης

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Ολυµπιάδα Φυσικών Επιστηµών Τοπικός διαγωνισµός στη Φυσική και Χηµεία. Σχολείο: Εργαστηριακή Θέση:

Ευρωπαϊκή Ολυµπιάδα Φυσικών Επιστηµών Τοπικός διαγωνισµός στη Φυσική και Χηµεία. Σχολείο: Εργαστηριακή Θέση: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Ευρωπαϊκή Ολυµπιάδα Φυσικών Επιστηµών 2010-11 Τοπικός διαγωνισµός στη Φυσική και Χηµεία 27-11-2010 Σχολείο: Εργαστηριακή Θέση: Ονόµατα των µαθητών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΗΓΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

ΠΡΟΗΓΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΠΡΟΗΓΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ Υ ΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Καθηγ. ΑναστάσιοςΙ. Ι. Καράµπελας Ινστιτούτο Τεχνικής Χηµικών ιεργασιών Εθνικό Εθνικό Κέντρο Ερευναςκαι και Τεχνολογικής Ανάπτυξης Θεσσαλονίκη

Διαβάστε περισσότερα