Π Σ Τ Υ Η Α Κ Ζ Δ Ρ ΓΑ Η Α

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Π Σ Τ Υ Η Α Κ Ζ Δ Ρ ΓΑ Η Α"

Transcript

1 Α Ρ Η Σ Ο Σ Δ Λ Δ Η Ο Π Α Ν Δ Π Η Σ Ζ Μ Η Ο Θ Δ Α Λ Ο Ν Η Κ Ζ ΥΟΛΖ ΘΔΣΗΚΧΝ ΔΠΗΣΖΜΧΝ ΣΜΖΜΑ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΚΖ Π Σ Τ Υ Η Α Κ Ζ Δ Ρ ΓΑ Η Α «ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΧΝ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΧΝ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ ΚΑΗ ΠΟΛΤΜΔΗΚΧΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΧΝ ΓΗΑ ΣΖΝ ΤΠΟΣΖΡΗΞΖ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ» (Application of Internet Educational Environments and Multimedia Technologies to support Distance Learning of Swimming in a non-competitive level) «ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ ΑΔΜ 1069» ΔΠΗΒΛΔΠΧΝ ΚΑΘΖΓΖΣΖ: ΘΡΑΤΒΟΤΛΟ - ΚΧΝ/ΝΟ ΣΗΑΣΟ, ΛΔΚΣΟΡΑ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ 2010

2

3

4

5

6

7 ΠΔΡΗΛΖΦΖ Π Δ Ρ Η Λ Ζ Φ Ζ Η θνιύκβεζε είλαη έλα πνιύ δεκνθηιέο άζιεκα γηα κηθξνύο θαη κεγάινπο. Απνηειεί πνιύ ζεκαληηθή θπζηθή δξαζηεξηόηεηα γηα ηελ πγεία ηνπ αλζξώπνπ, αθνύ είλαη έλα άζιεκα πνπ γπκλάδεη όιν ην ζώκα θαη ζπλεηζθέξεη ζηελ πξόιεςε πνιιώλ αζζελεηώλ. Οη ιόγνη απηνί, ζε ζπλδπαζκό κε ην γεγνλόο όηη ε Διιάδα είλαη ρώξα πνπ βξέρεηαη από ζάιαζζα, ζπληεινύλ ζηελ παξνπζία ζεκαληηθνύ ελδηαθέξνληνο γηα ηελ εθκάζεζε θνιύκβεζεο. Καηά ηε δηδαζθαιία ηεο θνιύκβεζεο δεκηνπξγνύληαη δπζθνιίεο ζην ζεσξεηηθό κέξνο ηεο. Τα βηβιία εθκάζεζεο θνιύκβεζεο δελ απνηεινύλ ηνλ απνδνηηθόηεξν ηξόπν αθνύ νη ζηάζηκεο εηθόλεο θαη ην θείκελν είλαη ηα κόλα κέζα πνπ έρεη ν εθπαηδεπόκελνο γηα λα θαηαλνήζεη ηηο ηερληθέο θαη ην αζθεζηνιόγην, πξηλ ηα εθαξκόζεη ζην θνιπκβεηήξην. Δπίζεο, ππάξρεη κεγάιν ελδηαθέξνλ γηα εμεύξεζε λέσλ κεζόδσλ πνπ ζα ππνζηεξίμνπλ ηνπο δηδάζθνληεο θαη ζα ηνπο βνεζήζνπλ λα θάλνπλ ηε ζεσξεηηθή δηδαζθαιία ηεο θνιύκβεζεο πεξηζζόηεξν δηαδξαζηηθή. Ο πεξηνξηζκέλνο δηαζέζηκνο ρξόλνο πνπ ζπρλά έρνπλ νη ελδηαθεξόκελνη, ηνπο νδεγεί λα ηνλ αθηεξώλνπλ θπξίσο ζηελ εθκάζεζε ησλ ηερληθώλ ζην θνιπκβεηήξην θαη παξακεινύλ ηε ζεσξία, πνπ όκσο είλαη εμίζνπ ζεκαληηθή. Όινη απηνί νη ιόγνη νδεγνύλ ζε αλάγθε γηα δηεξεύλεζε λέσλ κεζόδσλ γηα ππνζηήξημε ηεο ζεσξεηηθήο θπξίσο δηδαζθαιίαο ηεο θνιύκβεζεο. Μία ιύζε ζε απηέο ηηο δπζθνιίεο, πξνζπαζεί λα δώζεη ε ζπγθεθξηκέλε εξγαζία κε ηελ εθαξκνγή ησλ αξρώλ ηεο επέιηθηεο κάζεζεο θαη ησλ δηαζέζηκσλ ηερλνινγηώλ πιεξνθνξίαο θαη ηειεπηθνηλσληώλ, κε ζηόρν ηελ αλάπηπμε θαη εθαξκνγή ελόο εθπαηδεπηηθνύ πεξηβάιινληνο δηαδηθηύνπ πνπ απνζθνπεί ζηελ ππνζηήξημε ησλ δηδαζθόκελσλ θαη δηδαζθόλησλ ζηε δηαδηθαζία εθκάζεζεο θνιύκβεζεο ςπραγσγηθνύ ραξαθηήξα. Η παξνύζα πηπρηαθή εξγαζία έρεη σο αληηθείκελν ηε δηεξεύλεζε θαη εθαξκνγή εθπαηδεπηηθώλ πεξηβαιιόλησλ Γηαδηθηύνπ θαη πνιπκεζηθώλ ηερλνινγηώλ γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο δηδαζθαιίαο ηεο θνιύκβεζεο ζε κε αγσληζηηθό επίπεδν από απόζηαζε. Αξρηθά, έγηλε δηεξεύλεζε ησλ ηερλνινγηώλ εθείλσλ πνπ είλαη ηθαλέο λα εμππεξεηήζνπλ ηνπο ζθνπνύο ηεο εξγαζίαο. Μεηά από ζρεηηθή αλαδήηεζε απνθαζίζηεθε πνηεο κέζνδνη θαη εξγαιεία ζα ρξεζηκνπνηεζνύλ γηα ηελ επίιπζε ηνπ πξνβιήκαηνο. Γηα ηε δεκηνπξγία ησλ ειεθηξνληθώλ καζεκάησλ ρξεζηκνπνηήζεθε δηζδηάζηαηε ζρεδηνθίλεζε γηα απεηθόληζε ησλ ηερληθώλ θνιύκβεζεο θαη ζρνιηαζκέλν βίληεν γηα ην αζθεζηνιόγην. Η βηληενζθόπεζε ηνπ αζθεζηνινγίνπ έγηλε ζην Δζληθό Κνιπκβεηήξην ηεο Θεζζαινλίθεο θαη ε πινπνίεζε ησλ βηληενκαζεκάησλ έγηλε κέζα από ην πξόγξακκα Camtasia. Σηε ζπλέρεηα, κεηά από αμηνιόγεζε ησλ δηαζέζηκσλ ζπζηεκάησλ δηαρείξηζεο γλώζεο, επηιέρζεθε ε δεκνθηιήο εθπαηδεπηηθή πιαηθόξκα Moodle ε νπνία ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηε δεκηνπξγία ελόο εθπαηδεπηηθνύ πεξηβάιινληνο Γηαδηθηύνπ, ζην νπνίν αλαξηήζεθαλ ηα βηληενκαζήκαηα εθκάζεζεο θνιύκβεζεο κε αγσληζηηθνύ επηπέδνπ. Με ηελ νινθιήξσζε ηεο εθπαηδεπηηθήο ηζηνζειίδαο, πξαγκαηνπνηήζεθε αμηνιόγεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηεο από θνηηεηέο θαη δηδάζθνληεο ηνπ Τκήκαηνο Φπζηθήο Αγσγήο θαη Αζιεηηζκνύ (ΤΔΦΑΑ) ηνπ ΑΠΘ. Τα απνηειέζκαηα ηεο αμηνιόγεζεο ήηαλ ζεηηθά γηα ηε ρξεζηκόηεηα ηεο εθπαηδεπηηθήο ηζηνζειίδαο ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Τειηθά, ζπκπεξαίλεηαη όηη ε εθαξκνγή ειεθηξνληθώλ καζεκάησλ απνηειεί έλα πνιύ ρξήζηκν ππνζηεξηθηηθό κέζν ηεο ζεσξεηηθήο ηνπιάρηζηνλ δηδαζθαιίαο ηεο ςπραγσγηθήο θνιύκβεζεο. ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ VII

8

9 ABSTRACT A B S T R A C T Swimming is a very popular method of entertainment for young and older people, healthy and not healthy. It is a very important activity for a person s health, because it is a sport that trains the whole human body and plays a great role in the precaution of many illnesses. The combination of the above reasons and the fact that Greece is a country next to the sea constitutes to the existence of a strong interest for swimming learning. During the process of swimming learning there are some difficulties that appear in the theoretical part. The educational books are not so efficient because the static images and the text are the only means the trainee has to understand the techniques and the exercises, before he practices in the swimming pool. Moreover, there is great demand for the discovery of new methods that will support the teachers and help them to make teaching of theory more dynamic and interactive. Trainees usually don t have a lot of free time, as they prefer to spend their time exercising mainly in the swimming pool and they leave theory, which is very important, aside. All these reasons lead to a need for investigation of new methods for the support of the theoretical part mainly of swimming learning. This project tries to give a solution to these difficulties by using the principles of agile learning and the available technologies of information and telecommunications to develop and use an internet educational environment which aims to support the trainers and trainees in the process of learning swimming in a non competitive level. The purpose of this project is the investigation and application of Internet educational environments and multimedia technologies for the support of distance learning of swimming in a non competitive level. To begin with, a research was conducted about which of the technologies are suitable to serve the needs of the project. After the research it was decided which methods and tools should be used to solve the problem. For the creation of the e-lessons, 2D animation was used for the depiction of the swimming techniques and commenced video for the exercises. The video recording was completed in the National Swimming Pool of Thessaloniki and the concretization of the e-lessons was made with the software Camtasia. After the evaluation of the available learning management systems, the very popular educational platform Moodle was selected and used to develop an Internet educational environment where the e- lessons for swimming learning in a non competitive level where uploaded. With the completion of the educational website, an evaluation of its content took place from students and teachers of Physical Education and Sports Science department, Aristotle University of Thessaloniki. The evaluation results where positive about its usefulness in the educational procedure. Finally, its concluded that the application of e-lessons is a very useful method of support of at least the theoretical education of non competitive swimming. ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ IX

10

11 ΔΤΥΑΡΗΣΗΔ Δ Τ Υ Α Ρ Η Σ Η Δ Σηε πξνζπάζεηα κνπ γηα ηε δεκηνπξγία απηνύ ηνπ εθπαηδεπηηθνύ πιηθνύ κε ηε ρξήζε ηνπ δηαδηθηύνπ νξηζκέλνη άλζξσπνη ηνπο νπνίνπο γλώξηζα, ζπλεξγάζζεθα θαη κε θαζνδήγεζαλ, έπαημαλ πνιύ ζεκαληηθό ξόιν, ώζηε ηειηθά απηή λα ελδώζεη. Όινπο απηνύο αηζζάλνκαη ηελ ππνρξέσζε λα επραξηζηήζσ. Αξρηθά ζα ήζεια λα απεπζύλσ ηηο πην ζεξκέο κνπ επραξηζηίεο ζηνλ θ. Θξαζύβνπιν Τζηάηζν, Λέθηνξα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ θαη επηβιέπνληα ηηο πηπρηαθήο απηήο εξγαζίαο, γηα ηελ εκπηζηνζύλε πνπ κνπ έδεημε όινπο απηνύο ηνπο κήλεο θαζώο θαη ηελ ζπλερή ππνζηήξημε θαη θαζνδήγεζή ηνπ κέρξη ην πέξαο απηήο ηεο πξνζπάζεηαο. Δπηπξόζζεηα, ζα ήζεια λα δώζσ ηδηαίηεξεο επραξηζηίεο ζηνλ θ. Νηθόιαν Κνπηιηάλν, Λέθηνξα Υγξνύ Σηίβνπ ΤΔΦΑΑ ΑΠΘ, γηα ηελ αλεθηίκεηε βνήζεηα πνπ κνπ πξόζθεξε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δηεθπεξαίσζεο ηεο πηπρηαθήο θαζώο θαη ηηο γλώζεηο πνπ κνπ παξείρε ζε ζέκαηα πξνπνλεηηθήο θνιύκβεζεο, νη νπνίεο είραλ θαζνξηζηηθή ζεκαζία γηα ηελ νινθιήξσζε απηνύ ηνπ έξγνπ. Γηα ηνπο ίδηνπο ιόγνπο επραξηζηώ ηνλ θ. Σεξαθείκ Αιεμίνπ, Δπίθνπξν Καζεγεηή Υγξνύ Σηίβνπ ΤΔΦΑΑ ΑΠΘ, ν νπνίνο κνπ πξόζθεξε πνιύηηκν θαη πξνζσπηθό πιηθό. Σεκαληηθή ήηαλ ε βνήζεηα ησλ θνηηεηώλ, γπκλαζηώλ θαη πξνπνλεηώλ ηνπ ΤΔΦΑΑ πνπ αθηέξσζαλ πνιύηηκν ρξόλν θαη ζπλέβαιαλ ζηελ αμηνιόγεζε ηνπ έξγνπ. Όκσο θαζνξηζηηθή ήηαλ θαη ε βνήζεηα ησλ λεαξώλ θνιπκβεηώλ, νη νπνίνη πξόζπκα θαη αληδηνηειώο απνδέρζεθαλ λα ρξεζηκνπνηεζνύλ, κεηά από ζπλεγνξία θαη ησλ γνλέσλ ηνπο, ζηα βηληενκαζήκαηα. Πνιύηηκε ήηαλ θαη ε βνήζεηα ηνπ ζρεδηαζηή θ. Βαζίιε Παπαδόπνπινπ ζηελ επεμεξγαζία ησλ ζρεδίσλ γηα ηηο ηέζζεξηο ηερληθέο ηεο θνιύκβεζεο. Τέινο, ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηνλ παηέξα κνπ θ. Αζηέξην Γειεγηάλλε, Καζεγεηή Αζιεηηαηξηθήο ΤΔΦΑΑ ΑΠΘ, γηα ηελ πνιύηηκε βνήζεηα θαη ζηήξημή ηνπ. Απξίιηνο, 2010 Παληαδήο Γειεγηάλλεο ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ XI

12

13 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ Π Δ Ρ Η Δ Υ Ο Μ Δ Ν Α ΠΔΡΗΛΖΦΖ... VII ABSTRACT... IX ΔΤΥΑΡΗΣΗΔ... XI ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ... XIII ΛΗΣΑ ΥΖΜΑΣΧΝ... XVII ΛΗΣΑ ΠΗΝΑΚΧΝ... XIX ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1: ΔΗΑΓΧΓΖ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΘΔΧΡΖΣΗΚΔ ΔΝΝΟΗΔ ΣΖ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΚΑΗ ΣΖ ΜΑΘΖΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ ΔΗΑΓΧΓΖ ΣΖΝ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΔΠΗΠΔΓΑ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΟΡΓΑΝΧΣΗΚΖ ΔΤΔΛΗΞΗΑ ΓΝΧΣΗΚΖ ΔΤΔΛΗΞΗΑ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΖ ΔΤΔΛΗΞΗΑ ΑΝΑΓΚΖ ΓΗΑ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΣΖ ΤΓΥΡΟΝΖ ΚΟΗΝΧΝΗΑ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΚΑΗ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ ΥΔΣΗΚΖ ΟΡΟΛΟΓΗΑ ΗΣΟΡΗΚΖ ΔΞΔΛΗΞΖ ΣΖ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΔ ΓΗΑ ΣΖ ΓΗΑΝΟΜΖ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3: Ζ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ XIII

14 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ 3.1 ΔΗΑΓΧΓΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΗΑ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΣΖ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΔΛΔΤΘΔΡΟ ΎΠΣΗΟ ΠΡΟΘΗΟ ΠΔΣΑΛΟΤΓΑ Ο ΡΟΛΟ ΣΟΤ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΣΖ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΣΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΑΝΑΓΚΖ ΓΗΔΡΔΤΝΖΖ ΝΔΧΝ ΜΔΘΟΓΧΝ ΓΗΑ ΣΖΝ ΤΠΟΣΖΡΗΞΖ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: ΓΗΔΡΔΤΝΖΖ ΥΡΖΖ ΣΠΔ ΣΖ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΔ ΑΝΑΠΑΡΑΣΑΖ ΣΖ ΑΝΘΡΧΠΗΝΖ ΚΗΝΖΖ ΥΔΓΗΟΚΗΝΖΖ Γηζδηάζηαηε ζρεδηνθίλεζε Σξηζδηάζηαηε ζρεδηνθίλεζε ΒΗΝΣΔΟ ΤΓΚΡΗΖ, ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΚΑΗ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΧΝ ΜΑΘΖΜΑΣΧΝ ΤΣΖΜΑΣΑ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΜΑΘΖΖ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5: ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ ΓΗΑ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ ΚΑΣΑΓΡΑΦΖ & ΑΝΑΛΤΖ ΑΠΑΗΣΖΔΧΝ ΔΡΓΟΤ ΓΗΑΜΟΡΦΧΖ ΥΔΓΗΑΜΟΤ ΜΑΘΖΜΑΣΧΝ & ΤΛΛΟΓΖ ΥΔΣΗΚΖ ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ ΚΑΣΑΓΡΑΦΖ & ΤΛΛΟΓΖ ΟΠΣΗΚΟΑΚΟΤΣΗΚΟΤ ΤΛΗΚΟΤ ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ & ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΤΛΗΚΟΤ ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΖ ΗΣΟΔΛΗΓΑ & ΑΝΑΡΣΖΖ ΤΛΗΚΟΤ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6: ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΣΧΝ ΒΗΝΣΔΟ-ΜΑΘΖΜΑΣΧΝ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ ΣΟΗΥΔΗΑ ΣΟΤ ΓΔΗΓΜΑΣΟ ΠΟΟΣΟ ΗΚΑΝΟΠΟΗΖΖ ΦΟΗΣΖΣΧΝ & ΓΗΓΑΚΟΝΣΧΝ ΔΝΓΗΑΦΔΡΟΝ ΓΗΑ ΔΚΜΑΘΖΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 7: ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ I: ΑΝΑΦΟΡΔ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ II: ΑΚΡΧΝΤΜΑ XIV ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

15 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ III: ΓΛΧΑΡΗΟ ΠΑΡΑΡΣΖΜΑ IV: ΔΤΡΔΣΖΡΗΟ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ XV

16

17 ΛΗΣΑ ΥΖΜΑΣΧΝ Λ Η Σ Α Υ Ζ Μ ΑΣ Χ Ν ΔΗΚΟΝΑ 1: ΣΔΥΝΗΚΖ ΣΟΤ ΔΛΔΤΘΔΡΟΤ ΔΗΚΟΝΑ 2: ΣΔΥΝΗΚΖ ΣΟΤ ΤΠΣΗΟΤ ΔΗΚΟΝΑ 3: ΣΔΥΝΗΚΖ ΣΟΤ ΠΡΟΘΗΟΤ ΔΗΚΟΝΑ 4: ΣΔΥΝΗΚΖ ΣΖ ΠΔΣΑΛΟΤΓΑ ΔΗΚΟΝΑ 5: ΓΟΜΖ ΣΧΝ ΜΑΘΖΜΑΣΧΝ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 6: ΣΟΥΟ ΣΟΤ 1 ΟΤ ΜΑΘΖΜΑΣΟ ΓΗΑ ΑΡΥΑΡΗΟΤ ΔΗΚΟΝΑ 7: ΤΝΓΤΑΜΟ ΒΗΝΣΔΟ, ΔΠΔΞΖΓΖΜΑΣΗΚΟΤ ΚΔΗΜΔΝΟΤ ΚΑΗ ΖΥΖΣΗΚΟΤ ΥΟΛΗΑΜΟΤ ΔΗΚΟΝΑ 8: ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ ΣΟΤ 3 ΟΤ ΜΑΘΖΜΑΣΟ ΓΗΑ ΠΡΟΥΧΡΖΜΔΝΟΤ ΔΗΚΟΝΑ 9: ΠΑΡΑΓΔΗΓΜΑ ΓΗΑΓΟΥΗΚΧΝ ΒΖΜΑΣΧΝ ΣΖ ΠΔΣΑΛΟΤΓΑ ΔΗΚΟΝΑ 10: ΠΑΡΟΤΗΑΖ ΣΔΥΝΗΚΧΝ ΚΑΗ ΥΔΣΗΚΟ ΑΚΖΗΟΛΟΓΗΟ ΔΗΚΟΝΑ 11: ΟΡΓΑΝΧΖ ΣΖ ΗΣΟΔΛΗΓΑ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΔΗΚΟΝΑ 12: ΟΡΓΑΝΧΖ ΣΖ ΚΑΣΖΓΟΡΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΑΡΥΑΡΗΟΗ ΔΗΚΟΝΑ 13: ΠΑΡΑΓΔΗΓΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΤΘΖΖ ΒΗΝΣΔΟΜΑΘΖΜΑΣΟ ΣΖΝ ΗΣΟΔΛΗΓΑ ΔΗΚΟΝΑ 14: ΓΝΧΡΗΕΟΤΝ ΟΗ ΦΟΗΣΖΣΔ ΝΑ ΚΟΛΤΜΠΟΤΝ; ΔΗΚΟΝΑ 15: ΔΞΟΗΚΔΗΧΖ ΦΟΗΣΖΣΧΝ ΜΔ ΣΖ ΥΡΖΖ Ζ/Τ ΔΗΚΟΝΑ 16: ΔΞΟΗΚΔΗΧΖ ΦΟΗΣΖΣΧΝ ΜΔ ΣΖ ΥΡΖΖ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ ΔΗΚΟΝΑ 17: ΤΥΝΟΣΖΣΑ ΥΡΖΖ ΣΟΤ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ Χ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΜΔΟ ΑΠΟ ΣΟΤ ΦΟΗΣΖΣΔ ΔΗΚΟΝΑ 18: ΤΥΝΟΣΖΣΑ ΥΡΖΖ ΣΟΤ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ Χ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΜΔΟ ΑΠΟ ΣΟΤ ΓΗΓΑΚΟΝΣΔ 74 ΔΗΚΟΝΑ 19: ΠΟΟΣΟ ΗΚΑΝΟΠΟΗΖΖ ΣΧΝ ΦΟΗΣΖΣΧΝ ΚΑΗ ΓΗΓΑΚΟΝΣΧΝ ΑΠΟ ΣΑ ΒΗΝΣΔΟΜΑΘΖΜΑΣΑ ΣΖ ΗΣΟΔΛΗΓΑ ΔΗΚΟΝΑ 20: ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ ΣΖ ΣΡΗΣΖ ΔΝΟΣΖΣΑ ΣΟΤ ΔΡΧΣΖΜΑΣΟΛΟΓΗΟΤ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ XVII

18

19 ΛΗΣΑ ΠΗΝΑΚΧΝ Λ Η Σ Α Π Η Ν Α Κ Χ Ν ΠΗΝΑΚΑ 1: ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ - ΥΔΣΗΚΖ ΟΡΟΛΟΓΗΑ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ XIX

20

21 Κ Δ Φ Α Λ Α Η Ο 1 : Δ Η Α Γ Χ Γ Ζ

22

23 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1: ΔΗΑΓΧΓΖ ΔΗΑΓΧΓΖ Καζεκεξηλά εθαηνκκχξηα άλζξσπνη ζε φιν ηνλ θφζκν ρξεζηκνπνηνχλ ην Γηαδίθηπν σο εξγαιείν έξεπλαο, ςπραγσγίαο, εξγαζίαο αιιά θαη εθκάζεζεο. Με ηε ρξήζε ηνπ, έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα αλαδεηήζνπλ πιεξνθνξίεο θαη γλψζεηο γηα ηα αληηθείκελα πνπ ηνπο ελδηαθέξνπλ έγθαηξα θαη ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο έγθπξα. Δπνκέλσο, ζε κηα επνρή πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ ξαγδαία αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο ησλ πνιπκέζσλ κε επξχηαηεο εθαξκνγέο ζηηο ηειεπηθνηλσλίεο θαη ζην Γηαδίθηπν, ε δεκηνπξγία ελφο δηαδηθηπαθνχ εθπαηδεπηηθνχ πεξηβάιινληνο κπνξεί λα απνηειέζεη έλα πνιχ ζεκαληηθφ ζπκπιεξσκαηηθφ κέζν εθκάζεζεο, ηθαλφ λα πξνζθέξεη γλψζεηο πάλσ ζε έλα αληηθείκελν. Ο αζιεηηζκφο είλαη ζπλψλπκν κε ηε ζσκαηηθή θαη πλεπκαηηθή πγεία. Απνηειεί έλα απφ ηα θαιχηεξα αλαγλσξηζκέλα κέζα πξφιεςεο δηαθφξσλ παζήζεσλ, απφ φια ζρεδφλ ηα νξγαληθά ζπζηήκαηα. Έηζη ρηιηάδεο άλζξσπνη ζε φιεο ηηο ειηθίεο ζηξέθνληαη πξνο απηφλ γηα λα επεξγεηεζνχλ απφ ηα ζεκαληηθά νθέιε ηνπ. Οη πεξηζζφηεξνη ζηξέθνληαη πξνο ηνλ αζιεηηζκφ πνπ έρεη ςπραγσγηθφ ραξαθηήξα, απνβιέπνληαο ζηε ραξά ηεο ζπκκεηνρήο ζε έλα άζιεκα θαη φρη ζηελ επηθφξηηζε πνπ απαηηεί ν ζπλαγσληζκφο ζε αγσληζηηθφ επίπεδν. Δμ άιινπ ε κέηξηαο έληαζεο ζσκαηηθή δξαζηεξηφηεηα έρεη ηα ίδηα θαη πηζαλφλ πεξηζζφηεξα σθέιηκα απνηειέζκαηα γηα ηελ πγεία, ζπγθξηηηθά κε ηελ έληνλε άζιεζε, αξθεί λα έρεη κηα θαζνξηζκέλε δηάξθεηα θαη καθξνρξφληα εθαξκνγή. Έλα απφ ηα πιένλ δεκνθηιή αζιήκαηα, πνπ πξνζθέξεηαη θαη γηα ςπραγσγία, είλαη ε θνιχκβεζε. Ηδηαίηεξα ζηε ρψξα καο δελ είλαη ζπλεζηζκέλν θάπνηνο λα κε γλσξίδεη λα θνιπκπά. Ζ νξζή εθκάζεζε απαηηεί ρξφλν, θαζψο θαη έκπεηξν θαη εμεηδηθεπκέλν πξνπνλεηή, γεγνλφο πνπ απαηηεί θαη ηδηαίηεξν θφζηνο, φπσο εμ άιινπ ζπκβαίλεη κε φια ηα αζιήκαηα. Μηα πνιχ ρξήζηκε ελαιιαθηηθή ιχζε ζηνπο πεξηνξηζκνχο απηνχο δίλεη ε ζεσξεηηθή εθκάζεζε ησλ ηερληθψλ ζηνηρείσλ ελφο αζιήκαηνο κε ηε ρξήζε πνιπκέζσλ. Χζηφζν, ζηνλ αζιεηηζκφ, κέρξη ζηηγκήο, ζε πνιχ κηθξφ βαζκφ έρνπλ ρξεζηκνπνηεζεί πνιπκεζηθέο εθαξκνγέο θαη εθπαηδεπηηθά πεξηβάιινληα Γηαδηθηχνπ. Αληηθείκελν ηεο παξνχζαο εξγαζίαο είλαη ε αλάπηπμε ελφο εθπαηδεπηηθνχ πεξηβάιινληνο ζην Γηαδίθηπν κε ζθνπφ ηελ εθκάζεζε θνιχκβεζεο κε αγσληζηηθνχ επηπέδνπ. Υξεζηκνπνηήζεθε ε ζεσξεηηθή πεξηγξαθή ησλ πιένλ απνδεθηψλ ηερληθψλ εθκάζεζεο θνιχκβεζεο ηφζν γηα αξράξηνπο φζν θαη γηα πξνρσξεκέλνπο. Καηαβιήζεθε πξνζπάζεηα ψζηε ε κέζνδνο δηδαζθαιίαο ζηα ηέζζεξα είδε θνιχκβεζεο (δειαδή πξφζζην, χπηην, ειεχζεξν θαη πεηαινχδα), λα γίλεη κε ηξφπν θαηαλνεηφ θαη απνηειεζκαηηθφ ζηελ εκπέδσζε ηεο. Ζ εξγαζία δνκείηαη ζε θεθάιαηα σο εμήο: ην Κεθάιαην 2 γίλεηαη κηα εηζαγσγηθή παξνπζίαζε ησλ ζεσξεηηθψλ ελλνηψλ ηεο επέιηθηεο κάζεζεο. Σα ζέκαηα πνπ αλαπηχζζνληαη είλαη ηα επίπεδα ηεο επέιηθηεο κάζεζεο, ε αλάγθε γηα επέιηθηε κάζεζε ζηε ζχγρξνλε θνηλσλία, ε ζρέζε ηεο ηερλνινγίαο κε ηελ επέιηθηε κάζεζε θαη ε εθπαίδεπζε απφ απφζηαζε. ην Κεθάιαην 3 γίλεηαη αξρηθά κηα εηζαγσγή ζηε ζρέζε ηνπ αλζξψπνπ κε ην λεξφ θαη ηε θνιχκβεζε, ελψ ζηε ζπλέρεηα αλαπηχζζεηαη ε κεζνδνινγία εθκάζεζεο θνιχκβεζεο κε αγσληζηηθνχ επηπέδνπ. Σέινο, παξνπζηάδνληαη νη ηέζζεξηο ηερληθέο ηεο θνιχκβεζεο. ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 23

24 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ ην Κεθάιαην 4 πεξηγξάθεηαη ην θπξίσο πξφβιεκα πνπ απαζρνιεί ηελ εξγαζία. Δπίζεο, γίλεηαη επηζθφπεζε ησλ δηαζέζηκσλ ηερλνινγηψλ πνπ ζπληεινχλ ζηελ αλάπηπμε ελφο δηαδηθηπαθνχ εθπαηδεπηηθνχ πεξηβάιινληνο θαζψο θαη ζηε δεκηνπξγία βηληενκαζεκάησλ. Ζ παξνπζίαζε, ζχγθξηζε θαη αμηνιφγεζε ησλ παξαπάλσ ηερλνινγηψλ νδήγεζε ζηελ επηινγή πνπ είρε ην πιένλ ρξήζηκν ραξαθηήξα. ην Κεθάιαην 5 παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ηα βήκαηα γηα ηε ζπγθέληξσζε ηνπ πιηθνχ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε γηα ηνλ ζθνπφ ηεο εξγαζίαο, ηε δεκηνπξγία ησλ βηληενκαζεκάησλ θαη ηελ ελζσκάησζε ηνπο ζηελ εθπαηδεπηηθή πιαηθφξκα Moodle. ην Κεθάιαην 6 παξαζέηνληαη ηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία πνπ πξνέθπςαλ απφ ηελ αμηνιφγεζε πνπ δηεμήρζε κέζσ εξσηεκαηνινγίσλ απφ θνηηεηέο, γπκλαζηέο θαη πξνπνλεηέο ησλ ΣΔΦΑΑ ΑΠΘ θαη δίλεηαη επεμήγεζε ησλ απνηειεζκάησλ. ην Κεθάιαην 7 γίλεηαη ε απνηίκεζε ηεο παξνχζαο εξγαζίαο, εμάγνληαη ζπκπεξάζκαηα θαη εθθξάδνληαη ζθέςεηο γηα ην πψο ζα κπνξνχζε λα εμειηρζεί κειινληηθά ε κεζνδνινγία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε. ην Παξάξηεκα I παξνπζηάδνληαη αιθαβεηηθά ε βηβιηνγξαθία θαη νη δηθηπαθνί ηφπνη πνπ αλαθέξνληαη ζηελ εξγαζία. ην Παξάξηεκα IΗ παξνπζηάδνληαη ηα αθξσλχκηα ηα νπνία ρξεζηκνπνηνχληαη ζε απηή ηελ εξγαζία γηα ηελ δηεπθφιπλζε ηνπ αλαγλψζηε. ην Παξάξηεκα ρξεζηκνπνηνχληαη. IIΗ παξνπζηάδεηαη ην γισζζάξην μεληθψλ φξσλ πνπ ην Παξάξηεκα IV παξνπζηάδεηαη ην επξεηήξην ησλ φξσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη. 24 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

25 Κ Δ Φ Α Λ Α Η Ο 2 : Θ Δ Χ Ρ Ζ Σ Η Κ Δ Δ Ν Ν Ο Η Δ Σ Ζ Δ Τ Δ Λ Η Κ Σ Ζ Μ Α Θ Ζ Ζ Κ Α Η Σ Ζ Μ Α Θ Ζ Ζ Α Π Ο Α Π Ο Σ Α Ζ

26

27 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΘΔΧΡΖΣΗΚΔ ΔΝΝΟΗΔ ΣΖ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΚΑΗ ΣΖ ΜΑΘΖΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ ΘΔΧΡΖΣΗΚΔ ΔΝΝΟΗΔ ΣΖ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΚΑΗ ΣΖ ΜΑΘΖΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ 2.1 ΔΗΑΓΧΓΖ ΣΖΝ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ Ζ ξαγδαία αλάπηπμε ηεο ηερλνινγίαο, ηδηαίηεξα ζην επηζηεκνληθφ πεδίν ηεο πιεξνθνξηθήο θαη ησλ ηειεπηθνηλσληψλ, νδήγεζε ζε ξηδηθέο αιιαγέο ηνπ ηξφπνπ κε ηνλ νπνίν απνθηάηαη ε γλψζε ζήκεξα. Καζεκεξηλά νη άλζξσπνη θαηαθιχδνληαη απφ πιεξνθνξίεο, πνπ αθνξνχλ θάζε πηπρή ηεο δσήο ηνπο. ε κία ηέηνηα θνηλσλία είλαη απφιπηα θπζηθφ λα ππάξμεη κηα ζηξνθή ζε θαηλνηφκεο κεζφδνπο θαη πξαθηηθέο κάζεζεο θαη εθπαίδεπζεο. Σν θχξην ζηνηρείν πνπ επηθξαηεί ζηε ζεκεξηλή θνηλσλία ηεο πιεξνθνξίαο θαη ηεο κάζεζεο είλαη ε μαθηηοκενηπική πποζέγγιζη (learnercentered approach) ζχκθσλα κε ηελ νπνία ε ρξεζηκνπνίεζε πνιιαπιψλ κεζφδσλ εθπαίδεπζεο θαζψο θαη ε πξνζαξκνγή ζηηο πξνηηκήζεηο θαη αλάγθεο ηνπ εθπαηδεπφκελνπ δίλεη απνδνηηθφηεξα ην επηζπκεηφ απνηέιεζκα. Ζ καζεηνθεληξηθή πξνζέγγηζε έξρεηαη ζε αληίζεζε κε ηηο παιαηφηεξεο θαη πην θιαζζηθέο κεζφδνπο δηδαζθαιίαο νη νπνίεο βαζίδνληαλ ζηηο απνθάζεηο θαη ζηελ πξνζσπηθφηεηα ηνπ εθάζηνηε εθπαηδεπηηθνχ, ν νπνίνο απνθάζηδε ηελ θαζνιηθή κέζνδν δηδαζθαιίαο γηα φινπο ηνπο εθπαηδεπφκελνχο ηνπ. Με ηελ εκθάληζε ηεο καζεηνθεληξηθήο πξνζέγγηζεο εηζάρζεθε θαη ε έλλνηα ηεο εςελιξίαρ (flexibility) ζηελ εθπαίδεπζε. Δπειημία είλαη ε ηθαλφηεηα λα θάλεη θάπνηνο άκεζα ηηο απαξαίηεηεο αιιαγέο ψζηε λα αληαπνθξίλεηαη ζπλερψο θαη απνηειεζκαηηθά ζηηο κεηαβαιιφκελεο ζπλζήθεο ηνπ πεξηβάιινληφο ηνπ. Δπνκέλσο επειημία ζηελ εθπαίδεπζε είλαη ε πνιιαπιφηεηα ζηηο κεζφδνπο εθπαίδεπζεο θαη ε ηθαλφηεηα πξνζαξκνγήο ζην εθπαηδεπηηθφ πεξηβάιινλ. Έλα εκπαιδεςηικό πεπιβάλλον (educational environment) ζεσξείηαη επέιηθην φηαλ πξνζθέξεη ζηνπο ρξήζηεο ηνπ πνιιαπιέο κεζφδνπο κάζεζεο, ζπκπιεξσκαηηθέο ή ελαιιαθηηθέο, ψζηε λα έρεη ν θάζε εθπαηδεπφκελνο ηελ δπλαηφηεηα λα επηιέμεη ηνλ ηξφπν εθκάζεζεο πνπ είλαη θαηαιιειφηεξνο γηα απηφλ. εκαληηθφηεξν ζηνηρείν, επνκέλσο, ελφο επέιηθηνπ εθπαηδεπηηθνχ πεξηβάιινληνο είλαη φηη απηφ πξνζαξκφδεηαη ζηηο εθάζηνηε αλάγθεο ησλ ρξεζηψλ θαη φρη ην αληίζεην. Ζ εςέλικηη μάθηζη (flexible learning) αλαθέξεηαη ζηελ εκπεηξία κάζεζεο ζε έλα επέιηθην εθπαηδεπηηθφ πεξηβάιινλ. Ζ επέιηθηε κάζεζε δίλεη έκθαζε ζηηο πξνζσπηθέο αλάγθεο θαη ηδηαηηεξφηεηεο ηνπ εθπαηδεπφκελνπ. Βαζίδεηαη ζηε ρξήζε κηαο κεγάιεο πνηθηιίαο πεγψλ θαη κέζσλ δηδαζθαιίαο, φπσο ζπλδπαζκφο θεηκέλνπ, ήρνπ θαη εηθφλαο, γηα πην απνηειεζκαηηθή κεηάδνζε ηεο γλψζεο. πλδπάδεη ςβπιδικέρ μεθόδοςρ εκπαίδεςζηρ (blended learning) φπσο παξάιιειε δηδαζθαιία πξφζσπν κε πξφζσπν θαη δηδαζθαιία απφ απφζηαζε. Πξνσζεί ηελ ζςνεπγαηική μάθηζη (collaborative learning), δειαδή πξνζθέξεη ηελ δπλαηφηεηα ζηνπο εθπαηδεπφκελνπο λα δεκηνπξγήζνπλ νκάδεο κεηαμχ ηνπο, λα θάλνπλ έξεπλα ζε θνηλνχ ελδηαθέξνληνο ζέκαηα θαη λα αλαπηχμνπλ ηθαλφηεηεο ζπλεξγαζίαο θαη νκαδηθφηεηαο. Καιιηεξγεί ην πλεχκα ηεο δια βίος μάθηζηρ (lifelong learning), δειαδή ηεο κάζεζεο κέζσ ηεο αλάπηπμεο θαη εμέιημεο δεμηνηήησλ θαη ηθαλνηήησλ. Σέινο, ππνζηεξίδεη ηερλνινγηθά ηνπο εθπαηδεπφκελνπο κέζσ ηεο ρξήζεο ηνπ Γηαδηθηχνπ θαη ησλ ηειεπηθνηλσληψλ. ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 27

28 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ Ζ πξνζπάζεηα γηα επειημία ζηε κάζεζε γίλεηαη νινέλα θαη εληνλφηεξε, γεγνλφο πνπ εκθαλίδεηαη θπξίσο ζην πεδίν ηεο μάθηζηρ από απόζηαζη (distance learning), ηεο δπλαηφηεηαο δειαδή ηνπ εθπαηδεπφκελνπ λα δηδαρζεί έλα γλσζηηθφ αληηθείκελν κε ρξνληθή θαη ηνπηθή επειημία. Όκσο, φπσο αλαθέξνπλ νη Collis & Moonen (2001), ππάξρνπλ πνιιέο δπλαηφηεηεο ψζηε λα γίλεη ε εθπαίδεπζε πην επέιηθηε πέξα απφ ηελ κάζεζε απφ απφζηαζε. Έηζη, κπνξνχλ λα πξνζθέξνληαη δηάθνξεο επηινγέο ζρεηηθά κε ηηο πεγέο κάζεζεο, ην είδνο ησλ εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ, ηα ρξεζηκνπνηνχκελα κέζα γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο δηδαζθαιίαο θιπ. Ζ επέιηθηε κάζεζε ραξαθηεξίδεηαη απφ ηαρεία εμάπισζε ζε παγθφζκην επίπεδν θαη ε ρξήζε ηεο εθαξκφδεηαη ζε ζρνιεία, παλεπηζηήκηα, εξεπλεηηθά θέληξα, επηρεηξήζεηο θηι. Μεξηθέο ζχγρξνλεο ηερλνινγίεο θαη δηδαθηηθέο πξνζεγγίζεηο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη θαη ζπκβάινπλ ζηε δηάδνζε ηεο επέιηθηεο κάζεζεο είλαη νη εμήο [1]: ππεξεζίεο ππνζηήξημεο θνηηεηψλ (student support services) εηθνληθέο ηάμεηο (virtual classrooms) ηζηνιφγηα (blogs) εθαξκνγέο θηλεηψλ ζπζθεπψλ ζηελ εθπαίδεπζε (mobile learning) ππεξεζίεο θνηλσληθήο δηθηχσζεο (social networking services) εθπαηδεπηηθνί δηθηπαθνί ηφπνη (e-learning websites) εηθνληθή ζπλδηάζθεςε (virtual conferencing) βηληενδηάζθεςε (video conferencing) εηθνληθά εξγαζηήξηα (virtual laboratories) ρξήζε πεξηερνκέλνπ πνιπκεζηθψλ εθαξκνγψλ (text, graphics, audio, video) Παξφιν πνπ αξθεηέο απφ απηέο ηηο ηερλνινγίεο πνπ πξναλαθέξζεθαλ είλαη ζρεηηθά λέεο, έρνπλ ήδε κεγάιε απήρεζε. Ζ πεξαηηέξσ εμέιημε ηεο επέιηθηεο κάζεζεο είλαη ζίγνπξα αλαπφθεπθηε. Χζηφζν, είλαη ζεκαληηθφ λα ππελζπκίδεηαη ζπλερψο φηη ε επέιηθηε κάζεζε είλαη απιά ην κέζν επίηεπμεο, ελψ ν πξαγκαηηθφο ζηφρνο είλαη ε βειηίσζε ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο θαη ε έκθαζε ζε κηα πην καζεηνθεληξηθή θηινζνθία θαη ζρεδίαζε ηεο εθπαίδεπζεο κε απψηεξν ζηφρν ηελ βειηίσζε ηνπ επηπέδνπ κφξθσζεο ηεο θνηλσλίαο. 2.2 ΔΠΗΠΔΓΑ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ Ζ επέιηθηε κάζεζε κπνξεί λα δηαθξηζεί ζε ηξία αιιεινζπκπιεξνχκελα επίπεδα. Απηά είλαη ην νξγαλσηηθφ (organizational), ην γλσζηηθφ (cognitive) θαη ην ηερλνινγηθφ (technological) επίπεδν. Αληίζηνηρα εκθαλίδεηαη ε έλλνηα ηεο οπγανωηικήρ εςελιξίαρ (organizational flexibility), ηεο γνωζηικήρ εςελιξίαρ (cognitive flexibility) θαη ηεο ηεσνολογικήρ εςελιξίαρ (technological flexibility) Οπγανωηική Δςελιξία Ζ νξγαλσηηθή επειημία αλαθέξεηαη ζε φιεο ηηο θαηεπζχλζεηο πνπ αθνινπζεί έλαο εθπαηδεπηηθφο θνξέαο κε ζηφρν λα θάλεη επέιηθηε ηελ δηαρείξηζε ησλ ζπλζεθψλ ηεο 28 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

29 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΘΔΧΡΖΣΗΚΔ ΔΝΝΟΗΔ ΣΖ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΚΑΗ ΣΖ ΜΑΘΖΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ εθπαίδεπζεο πνπ παξέρεη. Ζ επίηεπμε απηνχ ηνπ ζηφρνπ νδεγεί κε ηε ζεηξά ηεο ζηε δεκηνπξγία ζπλζεθψλ επέιηθηεο κάζεζεο γηα ηνλ εθπαηδεπφκελν. Ζ αμηνιφγεζε ηνπ βαζκνχ νξγαλσηηθήο επειημίαο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ θνξέα βαζίδεηαη ζηελ πνηθηιία επηινγψλ θαη δπλαηνηήησλ πνπ πξνζθέξεη ζηνπο εθπαηδεπφκελνπο ηνπ. Οη άμνλεο νξγαλσηηθήο επειημίαο πάλσ ζηνπο νπνίνπο κπνξεί λα θηλεζεί έλαο εθπαηδεπηηθφο θνξέαο γηα λα πεηχρεη ην επηζπκεηφ απνηέιεζκα είλαη νη εμήο: Υξφλνο εθπαίδεπζεο Πεξηερφκελν Δγγξαθή ζε κάζεκα Γηδαθηηθή πξνζέγγηζε Γηαρεηξηζηηθά ζέκαηα Γνωζηική Δςελιξία Ζ γλσζηηθή επειημία αλαθέξεηαη ζηελ ηθαλφηεηα πνπ έρεη ν θάζε εθπαηδεπφκελνο γηα λα δηαρεηξίδεηαη επέιηθηα ηε γλψζε ηνπ. Οη Spiro & Jehng (1990) αλαθέξνπλ φηη γλσζηηθή επειημία είλαη «η ικανόηηηα κάποιος να αναδομεί ζηιγμιαία ηη γνώζη ηος, με πολλαπλούρ ηπόποςρ, ώζηε να ανηαποκπίνεηαι πποζαπμοζηικά ζηιρ δπαζηικά μεηαβαλλόμενερ απαιηήζειρ ηος πεπιβάλλονηορ ηος». Ζ γλσζηηθή επειημία εκθαλίδεηαη θαζεκεξηλά ζηελ πξνζπάζεηα ησλ αλζξψπσλ γηα κεηαθνξά ηεο γλψζεο απφ ηε ζεσξία ζηε πξάμε, αιιά θαη ζηε δηαδηθαζία επίιπζεο πνιχπινθσλ θαη απαηηεηηθψλ πξνβιεκάησλ. Δίλαη θαλεξφ φηη ε πξνζσπηθή αλάπηπμε ηεο γλσζηηθήο επειημίαο είλαη πνιχ ζεκαληηθή γηα ηελ πεξαηηέξσ εμέιημε ελφο αλζξψπνπ. πλήζεηο κέζνδνη πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ αλάπηπμή ηεο είλαη ε εκπινθή ησλ εθπαηδεπφκελσλ ζηελ κειέηε ζχλζεησλ ξεαιηζηηθψλ πξνβιεκάησλ (problem-based learning) ή ε ζπκκεηνρή ζηελ αλάπηπμε θάπνηνπ έξγνπ (project-based learning) Τεσνολογική Δςελιξία Ζ ηερλνινγηθή επειημία αλαθέξεηαη ζηε δπλαηφηεηα ρξήζεο θαηάιιειεο ηερλνινγίαο κε ζηφρν ηελ επίηεπμε επέιηθηεο θαη απνδνηηθήο ρξήζεο ςεθηαθψλ καζεζηαθψλ αληηθεηκέλσλ (learning objects), γεγνλφο ην νπνίν νδεγεί κε ηε ζεηξά ηνπ ζε ππνζηήξημε ηφζν ηνπ νξγαλσηηθνχ φζν θαη ηνπ γλσζηηθνχ επηπέδνπ ηεο επέιηθηεο κάζεζεο. Σα ζχγρξνλα εθπαηδεπηηθά πεξηβάιινληα βαζίδνπλ ζε κεγάιν βαζκφ ηελ αξρηηεθηνληθή ηνπο ζε ζηνηρεία ηερλνινγηθήο επειημίαο. Σν ςεθηαθφ εθπαηδεπηηθφ πιηθφ ζρεδηάδεηαη κε ηε κνξθή ςεθηαθψλ καζεζηαθψλ αληηθεηκέλσλ. Σερλνινγίεο ζεκαζηνινγηθνχ ηζηνχ (semantic web) ελζσκαηψλνληαη ζε απηά ηα καζεζηαθά αληηθείκελα, ελψ επίζεο αλαπηχζζνληαη θαη πξφηππα γηα ηα κεηαδεδνκέλα (metadata standards). ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 29

30 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ 2.3 ΑΝΑΓΚΖ ΓΗΑ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΣΖ ΤΓΥΡΟΝΖ ΚΟΗΝΧΝΗΑ ηε ζεκεξηλή επνρή, παξαηεξείηαη νινέλα θαη απμαλφκελε αλάγθε ζηνπο εξγαδφκελνπο, ζηηο επηρεηξήζεηο θαη ζηα εθπαηδεπηηθά ηδξχκαηα ζε ζέκαηα θαηλνηνκίαο θαη αξηζηείαο. Απηφ νθείιεηαη ζηελ αχμεζε ηνπ αληαγσληζκνχ ηφζν κεηαμχ ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ησλ νξγαληζκψλ αιιά θαη κεηαμχ ησλ εξγαδνκέλσλ, αθνχ νη ζέζεηο εξγαζίαο είλαη πεξηνξηζκέλεο. Ζ παγθφζκηα νηθνλνκηθή θξίζε πνπ επηθξαηεί ζπλέβαιε ζηελ φμπλζε απηνχ ηνπ θαηλνκέλνπ. Όια ηα παξαπάλσ ζε ζπλδπαζκφ κε ηνπο αζθπθηηθνχο ξπζκνχο ηεο θαζεκεξηλφηεηαο θαη ηελ ηάζε ηεο θνηλσλίαο λα κεηαιιάζζεηαη ζε 24σξε θνηλσλία (24-hour society), νδεγεί ζε νινέλα θαη κεγαιχηεξε δήηεζε γηα απνδνηηθφηεξεο κεζφδνπο εθπαίδεπζεο θαη δηδαζθαιίαο. ε φια απηά ηα θαίξηα πξνβιήκαηα πξνζπαζεί λα δψζεη ιχζε ε επέιηθηε κάζεζε. Δίλαη θαλεξφ φηη νη άλζξσπνη δελ έρνπλ πηα ηνλ απαξαίηεην ειεχζεξν ρξφλν πνπ απαηηείηαη γηα λα εθπαηδεπηνχλ θαη λα απνθηήζνπλ γλψζεηο κέζσ ησλ θιαζζηθψλ κεζφδσλ δηδαζθαιίαο. Πνιινί εξγαδφκελνη δεηνχλ λα παξέρεηαη εθπαίδεπζε ζην εξγαζηαθφ ηνπο πεξηβάιινλ, άιινη πξνηηκνχλ λα κπνξνχλ λα δηαρεηξίδνληαη νη ίδηνη ην ρξφλν εθπαίδεπζεο θαη λα ηνλ πξνζαξκφδνπλ αλάινγα κε ην πξφγξακκά ηνπο. Πέξα απφ ηνλ εξγαζηαθφ ρψξν φκσο, ε επέιηθηε κάζεζε παίδεη πνιχ κεγάιν ξφιν θαη ζηελ πξνεηνηκαζία ηεο λέαο γεληάο, ψζηε λα απνθηεζνχλ εθείλεο νη γλψζεηο πνπ ζα θαζηζηνχλ ηνπο λένπο αληαγσληζηηθνχο θαη ζα κπνξνχλ λα ηνπο πξνζθέξνπλ έλα θαιφ βηνηηθφ επίπεδν. Έηζη θαη ζην ζέκα ηεο ςπραγσγίαο ν ζχγρξνλνο άλζξσπνο κε ηε ρξήζε ησλ θαηλνηφκσλ εθπαηδεπηηθψλ εθαξκνγψλ ηεο πιεξνθνξηθήο κπνξεί λα απνθηήζεη ελδηαθέξνληα ζηνλ αζιεηηζκφ, ζηνλ ηνπξηζκφ θαζψο θαη ζε άιιεο θνηλσληθέο δξάζεηο. Μπνξεί λα απνθηήζεη απαξαίηεηεο γλψζεηο ζε ζέκαηα αγσγήο πγείαο, θαζψο θαη ζε πην απιά άιια ρξήζηκα φπσο ζε θαηαζθεπέο ή ζηε καγεηξηθή. Ζ απνδνρή ηεο ηδηαηηεξφηεηαο ηνπ θάζε θαηαξηηδφκελνπ είλαη πιένλ απαξαίηεηε. Κάζε άλζξσπνο έρεη δηαθνξεηηθά πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα, ηα νπνία απαηηνχλ μερσξηζηή αληηκεηψπηζε ψζηε λα κπνξέζεη απηφο λα κάζεη ζσζηά θαη απνδνηηθά ην γλσζηηθφ αληηθείκελν πνπ ηνλ ελδηαθέξεη. Ζ επέιηθηε κάζεζε, ρξεζηκνπνηψληαο ηελ δηαζέζηκε ηερλνινγία, πξνζθέξεη ηα εξγαιεία γηα εμνηθνλφκεζε ηνπ ρξφλνπ, γηα παξακεξηζκφ ησλ ηνπηθψλ πεξηνξηζκψλ θαη γηα πξνζθνξά κάζεζεο δηακνξθσκέλεο ζχκθσλα κε ηηο αλάγθεο θαη απαηηήζεηο ηνπ εθάζηνηε εθπαηδεπφκελνπ. 2.4 ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΚΑΗ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ Ζ ζχγρξνλε θνηλσλία ραξαθηεξίδεηαη απφ ηε ζπλερή αλάπηπμε λέσλ θαη θαηλνηφκσλ ηερλνινγηψλ δηαρείξηζεο ηεο πιεξνθνξίαο θαζψο θαη ηελ θαζνιηθή δηάδνζε ηνπ Γηαδηθηχνπ θαη ησλ ηειεπηθνηλσληψλ. Καζεκεξηλά, ν άλζξσπνο ρξεζηκνπνηεί ην Γηαδίθηπν σο κέζν ελεκέξσζεο, επηθνηλσλίαο αιιά θαη ςπραγσγίαο. Όια απηά ρσξίο λα ρξεηαζζεί λα κεηαθηλεζεί ηδηαίηεξα, αθνχ ηνπ παξέρνληαη εχθνια θαη γξήγνξα απφ ην γξαθείν ή ηνλ θαλαπέ ηνπ ζπηηηνχ ηνπ. Ζ εθπαίδεπζε, φπσο πξναλαθέξζεθε, απνηειεί ζεκαληηθφ θνκκάηη ηεο δσήο θάζε αλζξψπνπ. Δπνκέλσο, ζε κία θνηλσλία φπσο ε ζεκεξηλή, ε αλάγθε γηα πην απνδνηηθή θαη δηαζέζηκε εθπαίδεπζε είλαη απφιπηα ινγηθή. Ο ζπλδπαζκφο ηεο παξαπάλσ 30 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

31 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΘΔΧΡΖΣΗΚΔ ΔΝΝΟΗΔ ΣΖ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΚΑΗ ΣΖ ΜΑΘΖΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ αλάγθεο θαη ηεο δηαζέζηκεο ηερλνινγίαο ζπλέβαιε ζε θαζνξηζηηθφ βαζκφ ζηελ αλάπηπμε θαη εμέιημε ησλ ζπζηεκάησλ επέιηθηεο κάζεζεο. ήκεξα, παξέρεηαη κηα πιεζψξα επηινγψλ ηφζν ζηνπο εθπαηδεπφκελνπο φζν θαη ζηνπο δηδάζθνληεο γηα ην πψο ζα απνθνκίζνπλ ή ζα κεηαδψζνπλ γλψζεηο αληίζηνηρα. Παξφια ηα πιενλεθηήκαηα πνπ πξνζθέξεη ε ρξήζε λέσλ ηερλνινγηψλ, είλαη πνιχ ζεκαληηθφ λα ηνληζηεί φηη ε έλλνηα ηεο επέιηθηεο κάζεζεο είλαη επξχηεξε απφ ηελ ρξήζε κφλν ηεο ηερλνινγίαο ή ησλ ππνινγηζηψλ. Οη δηαζέζηκεο ηερλνινγίεο κάζεζεο απνηεινχλ θπξίσο ηα εξγαιεία ηα νπνία κεηαμχ άιισλ ρξεζηκνπνηνχληαη θαη ζπλεηζθέξνπλ ζε πην απνδνηηθέο θαη επέιηθηεο κεζφδνπο δηδαζθαιίαο. Άιισζηε φζν ηζρπξφ θαη λα είλαη ην εξγαιείν, πάληα απφ πίζσ βξίζθεηαη ν άλζξσπνο - ρξήζηεο. 2.5 ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ Μία απφ ηεο πην δεκνθηιείο θαη δηαδεδνκέλεο κεζφδνπο επέιηθηεο κάζεζεο είλαη ε εκπαίδεςζη από απόζηαζη (Distance Education - ΔΑ). ηελ επνρή καο ππάξρεη έλαο θαηαθιπζκφο απφ λέεο θαη θαηλνηφκεο ζεσξεηηθέο γλψζεηο ζηελ ηερλνινγία, ζηελ πγεία, ζηηο αλζξσπηζηηθέο επηζηήκεο, ζηνλ αζιεηηζκφ θ.ιπ. ε κία ηέηνηα θνηλσλία, φπνπ ην κήλπκα ηεο δηα βίνπ κάζεζεο έρεη φιν θαη πεξηζζφηεξνπο απνδέθηεο, νη πεξηζζφηεξνη άλζξσπνη επηζπκνχλ λα απμάλνπλ ζπλερψο ηηο γλψζεηο ηνπο. Ο πεξηνξηζκέλνο φκσο ειεχζεξνο ρξφλνο, ηα πςειά θφζηε πνπ απαηηνχλ νη κεηαθηλήζεηο αιιά θαη νη πςειέο ηηκέο πνπ απαηηνχλ νη εγγξαθέο ζε εθπαηδεπηηθνχ ραξαθηήξα δηνξγαλψζεηο απνηεινχλ ζεκαληηθνχο πεξηνξηζηηθνχο παξάγνληεο ζηελ επηζπκία απηή ηνπ αλζξψπνπ γηα απφθηεζε πεξηζζφηεξεο γλψζεο. Λχζε ζε απηνχο ηνπο ηνπηθνχο θαη ρξνληθνχο πεξηνξηζκνχο έξρεηαη λα δψζεη ε ΔΑ, παξέρνληαο ηε δπλαηφηεηα ζην δηδάζθνληα θαη ην δηδαζθφκελν λα κε ρξεηάδεηαη λα ζπλππάξρνπλ ζηνλ ίδην ρψξν. ε έλα πεξηβάιινλ ΔΑ, επνκέλσο, είλαη απαξαίηεηε ε ρξήζε πνηθίισλ κεζφδσλ επηθνηλσλίαο. Ζ ζχγρξνλε ηερλνινγία θαη ε δπλαηφηεηα γηα δηαδξαζηηθή επηθνηλσλία, θαζηζηνχλ έλα ηέηνην πεξηβάιινλ κάζεζεο απνδνηηθφ θαη επέιηθην. Πξαθηηθά ππάξρνπλ δχν κεγάιεο δπλαηφηεηεο ΔΑ. Ζ πξψηε είλαη φηη ε εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία γίλεηαη ζε ππαγμαηικό σπόνο (real time), κέζσ ρξήζεο ζχγρξνλεο ηερλνινγίαο, ελψ ε δεχηεξε πξνζθέξεη ηε δπλαηφηεηα ζηνλ εθπαηδεπφκελν λα επηιέμεη δηθφ ηνπ ρξνλνδηάγξακκα, ρξεζηκνπνηψληαο κεζφδνπο αζχγρξνλεο ηερλνινγίαο. Δπειημία παξνπζηάδεηαη θαη ζε νξγαλσηηθφ επίπεδν, αθνχ ε θπζηθή απνπζία ησλ εθπαηδεπφκελσλ θαη ε ρξνληθή επρέξεηα δηεπθνιχλνπλ ηελ δηαρείξηζε ησλ ζπλζεθψλ εθπαίδεπζεο. Παξαδείγκαηα εθαξκνγήο ηεο ΔΑ ππάξρνπλ πάξα πνιιά. Δπαλαζηαηηθή ζεσξείηαη ζην ρψξν ηεο πγείαο ε ηαπηφρξνλε παξαθνινχζεζε απφ πνιινχο ηαηξνχο δηαθφξσλ θξαηψλ πνιχπινθσλ ρεηξνπξγηθψλ επεκβάζεσλ κε λέεο ηερληθέο απφ εμεηδηθεπκέλνπο ρεηξνπξγνχο. ην ρψξν ηνπ αζιεηηζκνχ πξσηνπνξηαθφ ζεσξείηαη γηα ηε ρψξα καο ην πξφγξακκα δηαθξαηηθήο ηειεθπαίδεπζεο ζηελ Αζιεηηαηξηθή κεηαμχ Διιάδνο θαη Κχπξνπ, πνπ νξγαλψλεηαη απφ ην Δξγαζηήξην Αζιεηηαηξηθήο ηνπ ΑΠΘ ηελ ηειεπηαία ηξηεηία. Σέινο, ζεκαληηθφ θνηλσληθφ ραξαθηήξα παξέρεη ε ΔΑ ζε άηνκα κε αλαπεξία, αθνχ ηνπο πξνζθέξεη γλψζε ρσξίο λα απαηηεί ηελ κεηαθίλεζή ηνπο ή είλαη πξνζαξκνζκέλε ζηηο απαηηήζεηο ηεο αλαπεξίαο ηνπο (π.ρ. αλάπηπμε ζπζηεκάησλ ΔΑ γηα ηπθινχο). ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 31

32 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ Σσεηική οπολογία ηε δηεζλή θαη ειιεληθή βηβιηνγξαθία, ε έλλνηα ηεο κάζεζεο θαη εθπαίδεπζεο απφ απφζηαζε εκθαλίδεηαη κε κηα αξθεηά πνηθηιφκνξθε νξνινγία. ηνλ αθφινπζν πίλαθα γίλεηαη παξάζεζε θαη πεξηγξαθή απηήο ηεο νξνινγίαο. Γηεζλήο Οξνινγία Απόδνζε ζηα Διιεληθά Πεξηγξαθή Distance Learning Μάζεζε απφ Απφζηαζε Δίλαη ε δηαδηθαζία απφθηεζεο γλψζεο κέζσ ζπκκεηνρήο ζε εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα απφ απφζηαζε. Γίλεηαη έκθαζε ζηελ εκπεηξία ηεο κάζεζεο ηνπ εθπαηδεπφκελνπ απφ απφζηαζε. Distance Education Δθπαίδεπζε απφ Απφζηαζε Open & Distance Learning (ODL) Αλνηθηή & εμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζε (ΑεμΑΔ) Ο φξνο απηφο αλαθέξεηαη ζε πξνγξάκκαηα εθπαίδεπζεο απφ απφζηαζε κε ηε ρξήζε πνηθίισλ κέζσλ επηθνηλσλίαο. Γίλεηαη έκθαζε ζηελ νξγάλσζε ηεο παξερφκελεο εθπαίδεπζεο απφ ηνλ εθπαηδεπηηθφ θνξέα. Ο φξνο απηφο ζπλδπάδεη ηελ αλνηθηή θαη ηελ απφ απφζηαζε εθπαίδεπζε. Με ηνλ φξν αλνηθηή αλαθεξφκαζηε ζηε δπλαηφηεηα γηα ειεχζεξε ζπκκεηνρή ζε πξνγξάκκαηα. Ζ εθπαίδεπζε απφ απφζηαζε αλαθέξεηαη ζε εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα πνπ παξέρνληαη ρσξίο ρξνληθνχο θαη ηνπηθνχο πεξηνξηζκνχο. Tele-education Σειεθπαίδεπζε Ο φξνο απηφο είλαη παξφκνηνο κε ηελ εθπαίδεπζε απφ απφζηαζε. Γίλεηαη έκθαζε ζηε ρξήζε ζχγρξνλσλ κέζσλ γηα ηελ νξγάλσζε ηεο εθπαίδεπζεο φπσο είλαη ην Γηαδίθηπν ή άιιεο ηερλνινγίεο ηειεπηθνηλσληψλ. Tele-learning Σειεκάζεζε Ο φξνο απηφο είλαη παξφκνηνο κε ηε κάζεζε απφ απφζηαζε. Γίλεηαη έκθαζε ζηελ εκπεηξία ηεο κάζεζεο κε ηε ρξήζε ζχγρξνλσλ κέζσλ φπσο είλαη ην Γηαδίθηπν ή ηειεφξαζε θηι. e-learning Ζιεθηξνληθή Μάζεζε Δίλαη ε εκπεηξία ηεο κάζεζεο κε νξγαλσκέλε θαη ζπζηεκαηηθή ρξήζε ειεθηξνληθψλ κέζσλ 32 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

33 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΘΔΧΡΖΣΗΚΔ ΔΝΝΟΗΔ ΣΖ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΚΑΗ ΣΖ ΜΑΘΖΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ Γηεζλήο Οξνινγία Απόδνζε ζηα Διιεληθά Πεξηγξαθή Web Based Training (WBT) Mobile Learning (m-learning) Σειεθαηάξηηζε (Καηάξηηζε βαζηζκέλε ζηνλ Παγθφζκην Ηζηφ) Μάζεζε κέζσ Φνξεηψλ Σερλνινγηψλ (θπξίσο ηνπ Γηαδηθηχνπ). Ο φξνο απηφο αλαθέξεηαη ζε εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα πνπ πξνζθέξνληαη κέζσ ππεξεζηψλ ηνπ Γηαδηθηχνπ. ηφρνο ηνπο είλαη ε εμεηδίθεπζε, θαηάξηηζε θαη επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπφκελσλ θαη θπξίσο ησλ επαγγεικαηηψλ. Ο φξνο απηφο αλαθέξεηαη ζε ππεξεζίεο κάζεζεο πνπ είλαη δηαζέζηκεο ζηνπο θαηφρνπο θνξεηψλ ζπζθεπψλ (φπσο θηλεηά ηειέθσλα, PDAs θαη TabletPCs). εκαληηθφ πιενλέθηεκα είλαη ε δπλαηφηεηα ρξήζεο απηψλ ησλ ππεξεζηψλ ελ θηλήζεη. Πίλαθαο 1: Δθπαίδεπζε από απόζηαζε - ρεηηθή νξνινγία Ιζηοπική εξέλιξη ηηρ εκπαίδεςζηρ από απόζηαζη Ζ εθπαίδεπζε απφ απφζηαζε δελ είλαη έλα θαηλφκελν πνπ εκθαλίζηεθε πξφζθαηα. Ο Holmberg (2005) αλαθέξεη φηη ε εκθάληζε ηεο ΔΑ ρξνλνινγείηαη ην 1728 ζηε Βνζηψλε. Οη Moore & Kearsley (2005) αλαθέξνπλ φηη ε ΔΑ μεθίλεζε λα εθαξκφδεηαη πην ζπζηεκαηηθά γχξσ ζην 1840 ζηελ Μεγάιε Βξεηαλία. Απφ ηελ έλαξμε ηεο εθαξκνγήο ηεο ε ΔΑ δελ ζηήξημε ηελ πινπνίεζε ηεο αλαγθαζηηθά ζε εθαξκνγή ζχγρξνλσλ θαη θαηλνηφκσλ ηερλνινγηψλ. Χζηφζν φκσο, ε ζπκβνιή ηεο ηερλνινγίαο είλαη αδηακθηζβήηεηε θαζψο παξέρεη ηε δπλαηφηεηα γηα πεξαηηέξσ εμέιημε ησλ εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ. Ζ ΔΑ κπνξεί λα ρσξηζηεί ζε ηξεηο ηζηνξηθέο πεξηφδνπο, αλάινγα κε ην είδνο ηεο ηερλνινγίαο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη. Απηέο νη πεξίνδνη αλαθέξνληαη ζπλήζσο ζηε βηβιηνγξαθία σο «νη ηξεηο γεληέο ηεο ΔΑ». 1 ε Γεληά Αιιεινγξαθία: Ζ πξψηε γεληά ηεο ΔΑ εκθαλίζηεθε ζηα κέζα ηνπ 19 νπ αηψλα ζε ΖΠΑ, Μεγάιε Βξεηαλία, Γαιιία θαη Γεξκαλία. Ο δηδάζθνληαο θαη νη δηδαζθφκελνη ρξεζηκνπνηνχζαλ αιιεινγξαθία γηα λα αληαιιάζνπλ εθπαηδεπηηθφ πιηθφ ζε έληππε κνξθή. Ζ εκθάληζε θαη δηάδνζε ηεο ΔΑ κέζσ αιιεινγξαθίαο απνηέιεζε ζεκαληηθή θνηλσληθή εμέιημε αθνχ παξείρε ηε δπλαηφηεηα εθπαίδεπζεο ζε εξγαδφκελνπο κε πεξηνξηζκέλν ειεχζεξν ρξφλν, ζε θαηνίθνπο απνκαθξπζκέλσλ πεξηνρψλ. Άμην αλαθνξάο είλαη φηη ζπλέβαιε θαζνξηζηηθά ζηελ ελίζρπζε ηεο πξννπηηθήο κφξθσζεο ησλ γπλαηθψλ. 2 ε Γεληά Ζιεθηξνληθά Μέζα: Ζ δεχηεξε γεληά ηεο ΔΑ εκθαλίζηεθε ζηηο αξρέο ηνπ 20 νπ αηψλα, φηαλ άξρηζαλ λα ρξεζηκνπνηνχληαη ειεθηξνληθά κέζα γηα παξνρή εθπαηδεπηηθψλ ππεξεζηψλ. Σα κέζα απηά δελ είραλ αθφκα δηαδξαζηηθφ ραξαθηήξα αιιά βαζίδνληαλ θπξίσο ζηελ παξνπζίαζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 33

34 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ πεξηερνκέλνπ ζην ελδηαθεξφκελν θνηλφ. Σα θπξηφηεξα κέζα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ήηαλ αξρηθά ην εθπαηδεπηηθφ ηειέθσλν θαη ε εθπαηδεπηηθή ηειεφξαζε αξγφηεξα. 3 ε Γεληά Γηαδξαζηηθέο Φεθηαθέο Σερλνινγίεο: Ζ ηξίηε γεληά ηεο ΔΑ εκθαλίζηεθε αξθεηά πξφζθαηα. Υξεζηκνπνηείηαη θπξίσο ην Γηαδίθηπν θαζψο θαη άιιεο ζχγρξνλεο ηερλνινγίεο ηειεπηθνηλσληψλ γηα ηε κεηάδνζε εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ ζε ςεθηαθή κνξθή. Πνιχ ζεκαληηθφ ραξαθηεξηζηηθφ είλαη ε δπλαηφηεηα γηα δηαδξαζηηθή επηθνηλσλία κεηαμχ ηνπ δηδάζθνληα θαη ηνπ δηδαζθφκελνπ κέζσ ππεξεζηψλ φπσο εηθνληθέο ηάμεηο (virtual classrooms), ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο κάζεζεο (Learning Management Systems), ρψξνη ζπλνκηιίαο (chat rooms) θηι. Οη ξαγδαίεο ηερλνινγηθέο εμειίμεηο θαη ηα επηηεχγκαηα ζηηο ηειεπηθνηλσλίεο θαη ζηε δηαρείξηζε ηεο πιεξνθνξίαο νδεγνχλ ζε κία 4 ε γεληά ηεο ΔΑ. Οη Passerini & Granger (2000) αλαθέξνπλ φηη ην θεληξηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο ηέηαξηεο γεληάο είλαη ν ζπλδπαζκφο έληνλα δηαδξαζηηθψλ ππεξεζηψλ Γηαδηθηχνπ θαη ηζρπξά καζεηνθεληξηθήο εθπαηδεπηηθήο πξνζέγγηζεο. ην επίθεληξν απηήο ηεο πξνζέγγηζεο βξίζθεηαη έλα πεξηβάιινλ κάζεζεο πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ ηελ αιιειεπίδξαζε θαη ζπλεξγαζία ηνπ δηδάζθνληα θαη ηνπ δηδαζθφκελνπ. Σν πεξηβάιινλ απηφ απειεπζεξσκέλν πιένλ απφ ην ρξνληθφ θαη ηνπηθφ παξάγνληα είλαη ηθαλφ λα απνηειέζεη κηα απφιπηα απνδνηηθή πεγή γλψζεο Τεσνολογίερ για ηη διανομή εκπαίδεςζηρ από απόζηαζη Οη δηαζέζηκεο ηερλνινγίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ ππνζηήξημε εθπαίδεπζεο απφ απφζηαζε κπνξνχλ λα θαηεγνξηνπνηεζνχλ ζε δχν νκάδεο: ηηο ζύγσπονερ (synchronous) θαη ηηο αζύγσπονερ (asynchronous) ηερλνινγίεο. Οη ζχγρξνλεο ηερλνινγίεο βαζίδνληαη ζηε διανομή απεςθείαρ ζύνδεζηρ (online delivery). Πξνυπφζεζε ηεο ρξήζεο απηψλ ησλ ηερλνινγηψλ είλαη ε ζσζηή νξγάλσζε θαη χπαξμε ρξνλνδηαγξάκκαηνο, αθνχ φινη νη ζπκκεηέρνληεο είλαη παξφληεο ηελ ίδηα ρξνληθή ζηηγκή. Οη αζχγρξνλεο ηερλνινγίεο επίζεο βαζίδνληαη ζηε δηαλνκή απεπζείαο ζχλδεζεο. Γηαθέξνπλ φκσο απφ ηηο ζχγρξνλεο ζην φηη ν θάζε ρξήζηεο έρεη ην δηθφ ηνπ πξνζσπηθφ ρξνλνδηάγξακκα, αθνχ νη ζπκκεηέρνληεο δε ρξεηάδεηαη λα είλαη παξφληεο ηελ ίδηα ρξνληθή ζηηγκή. Παξαδείγκαηα ζχγρξνλσλ ηερλνινγηψλ [2]: VoIP βαζηζκέλν ζην Γηαδίθηπν (web-based VoIP) δσληαλή κεηάδνζε (live streaming) βηληενδηάζθεςε (videoconferencing) δηθηπαθή ζπλδηάζθεςε (web conferencing) ηειέθσλν (telephone) δηαδηθηπαθφ ξαδηφθσλν (internet radio) Παξαδείγκαηα αζχγρξνλσλ ηερλνινγηψλ: 34 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

35 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2: ΘΔΧΡΖΣΗΚΔ ΔΝΝΟΗΔ ΣΖ ΔΤΔΛΗΚΣΖ ΜΑΘΖΖ ΚΑΗ ΣΖ ΜΑΘΖΖ ΑΠΟ ΑΠΟΣΑΖ θαζέηα ήρνπ (audio cassette) ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν ( ) ηζηνζειίδεο ζπδεηήζεσλ (message board forums) εθηππσκέλν πιηθφ (print materials) ερεηηθφ κήλπκα (voice mail) CD/DVD/Blu-ray Disc ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 35

36

37 Κ Δ Φ Α Λ Α Η Ο 3 : Ζ Γ Η Γ Α Κ Α Λ Η Α Κ Ο ΛΤ Μ Β Ζ Ζ Μ Ζ Α Γ Χ Ν Η Σ Η Κ Ο Τ Δ Π Η Π Δ Γ Ο Τ

38

39 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3: Ζ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Ζ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ 3.1 ΔΗΑΓΧΓΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ Ζ θνιχκβεζε σο θπζηθή δξαζηεξηφηεηα είλαη ζπλδεδεκέλε κε ηελ ίδηα ηελ εκθάληζε ηνπ αλζξσπίλνπ είδνπο. Μπνξεί ν άλζξσπνο λα είλαη πιαζκέλνο γηα λα βαδίδεη, σζηφζν φκσο είλαη αλαγθαζκέλνο, αξγά ή γξήγνξα, λα κάζεη θαη λα θνιπκπάεη. Ζ αλζξψπηλε δηαβίσζε θαη ε αλάπηπμε πνιηηηζκνχ ήηαλ πάληα απφ ηελ αξραηφηεηα ζπλδεδεκέλε κε ην πγξφ ζηνηρείν. Ζ αλάγθε γηα επηβίσζε έθεξε ηνλ άλζξσπν άκεζα ζε επαθή κε ην λεξφ, είηε ζηε ζάιαζζα, είηε ζηνπο πνηακνχο θαη ζηηο ιίκλεο. ην λεξφ ν άλζξσπνο αλαδεηνχζε θαη ζπλερίδεη λα αλαδεηά ζε κεγάιν βαζκφ ηε δηαηξνθή ηνπ, ην λεξφ απνηέιεζε έλα απφ ηα πξψηα κέζα κεηαθίλεζεο, επηθνηλσλίαο θαη εκπνξίνπ, ην λεξφ ζπλδέζεθε κε ηελ άκπλα ή ηελ επίζεζε ζε πεξίνδν πνιέκνπ. Ζ πάιε κε ην πγξφ ζηνηρείν νδήγεζε ηνλ άλζξσπν ζηελ αλάγθε λα κάζεη λα επηπιέεη θαη λα θνιπκπάεη φζν πην γξήγνξα θαη θαιχηεξα κπνξνχζε. Αξγφηεξα, ε επαθή κε ην λεξφ απνηέιεζε θαη κέζν ςπραγσγίαο. Γξήγνξα έγηλε έλα απφ ηα πην δεκνθηιή ζπνξ ηφζν ζε αηνκηθφ, φζν θαη ζε νκαδηθφ επίπεδν, έλα πξνζηηφ θαη αλέμνδν κέζν καδηθνχ αζιεηηζκνχ. Δθαηνκκχξηα άλζξσπνη θαηαθιχδνπλ ηηο παξαιίεο ηεο ζάιαζζαο ή άιισλ πγξνηφπσλ, ελψ νη πηζίλεο έγηλαλ ζπλψλπκν ηεο αξηζηνθξαηίαο. Ζ επηθνηλσλία απηή κε ην λεξφ, σο ςπραγσγηθή θπζηθή δξαζηεξηφηεηα, νδήγεζε ζηελ αλάγθε βειηίσζεο ησλ ηερληθψλ θνιχκβεζεο, κε φια ηα ζεηηθά πνπ ζπλεπάγεηαη απηφ, φπσο ηαρχηεξε πξνψζεζε, θαιχηεξε γχκλαζε, επίδεημε θ.ιπ. Όιεο νη ηερληθέο πνπ αλαπηχρζεθαλ είλαη εθηθηέο γηα φιεο ηηο ειηθίεο, αζθαιείο θαη εχθνιεο ζηελ εθκάζεζή ηνπο. Όκσο, ε επίηεπμε ησλ ζηφρσλ απηψλ πξνυπνζέηεη νξζή εκπέδσζε ηεο δηδαζθαιίαο ηνπο. Απφ ηελ απηνδίδαθηε πξνζπάζεηα, ηα καζήκαηα απφ πξαθηηθνχο θαη ηνπο πξψηνπο δαζθάινπο ηεο Δζληθήο Αθαδεκίαο σκαηηθήο Αγσγήο, ε εθκάζεζε ηεο ςπραγσγηθήο θνιχκβεζεο απνηειεί ζήκεξα αληηθείκελν ζχγρξνλσλ επηζηεκνληθά θαηαξηηζκέλσλ πξνπνλεηψλ θαη ηδηαίηεξα πηπρηνχρσλ ησλ Σκεκάησλ Δπηζηήκεο Φπζηθήο Αγσγήο θαη Αζιεηηζκνχ. Ζ θνιχκβεζε ςπραγσγηθνχ ραξαθηήξα νξζά δηαρσξίδεηαη απφ ηελ θνιχκβεζε αγσληζηηθνχ επηπέδνπ. Ζ πξψηε είλαη ζπλψλπκε κε ηελ πγεία, απνηειεί δε θαη κέζν ζεξαπεπηηθήο γχκλαζεο ζε ρξφληεο παζήζεηο ή βειηίσζεο ησλ δεμηνηήησλ ζε άηνκα κε αλαπεξίεο. Ζ δεχηεξε απαηηεί έληνλε πξνζπάζεηα, καθξνρξφληα πξνπφλεζε, ελψ ελίνηε ζπλδέεηαη θαη κε ηε ιήςε απαγνξεπκέλσλ νπζηψλ ή ηε ρξήζε κε λφκηκσλ κεζφδσλ αχμεζεο ησλ επηδφζεσλ. Απηά φια δελ είλαη άκνηξα θηλδχλσλ γηα ηελ πγεία ησλ αζιεηψλ θνιχκβεζεο. Ηζηνξηθά, ε θνιχκβεζε σο κέζν ςπραγσγίαο άξρηζε λα δηαδίδεηαη απφ ηνλ 16 ν αηψλα. Ζ πεξηγξαθή ελφο είδνπο πξνζζίνπ ζηπι θνιχκβεζεο έγηλε απφ ηνλ Wynmann ην 1523 ζην βηβιίν ηνπ κε ηίηιν «Colymbetes». Απφ ηελ Αγγιία, ε θνιχκβεζε δηαδφζεθε ζηε Γεξκαλία θαη ζηε Γαιιία, φπνπ θαηαζθεπάζηεθαλ ζηα κέζα ηνπ 17 νπ αηψλα ηα πξψηα αλνηθηά θαη θιεηζηά θνιπκβεηήξηα. Χο αγσληζηηθφ άζιεκα, ε θνιχκβεζε αλαπηχρζεθε απφ ηελ Αγγιία ηνλ 19 ν αηψλα, φπνπ έγηλαλ θαη νη πξψηνη επίζεκνη θνιπκβεηηθνί αγψλεο (1837). Σν 1908 ηδξχζεθε ε Παγθφζκηα Κνιπκβεηηθή ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 39

40 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ Οκνζπνλδία, ελψ ζηνπο Οιπκπηαθνχο Αγψλεο ησλ Αζελψλ (1896), ην πξφγξακκα ζπκπεξηέιαβε θαη αγσλίζκαηα θνιχκβεζεο. 3.2 ΜΔΘΟΓΟΛΟΓΗΑ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Τπάξρνπλ ηξεηο δηαθνξεηηθέο πξνζεγγίζεηο ζηε δηδαζθαιία ελφο αληηθεηκέλνπ, είηε ζην ρψξν ηνπ αζιεηηζκνχ, είηε ζε νπνηαδήπνηε άιιε δξαζηεξηφηεηα ηνπ αλζξψπνπ (ηδεξνπνχινπ - Γφθα, 1987). Ζ πξψηε είλαη ε επαγωγηθή κέζνδνο, φπνπ ν θεληξηθφο ξφινο δίλεηαη ζηνλ ίδην ηνλ αζθνχκελν, ζπλήζσο κε απ επζείαο απφθηεζε πξαθηηθψλ εκπεηξηψλ, έζησ θαη αλ αξρηθά απηέο ζπλνδεχνληαη απφ ιαλζαζκέλεο ελέξγεηεο. Ζ δεχηεξε είλαη ε απαγωγηθή κέζνδνο κε ηελ πξννδεπηηθή θαη νξζνινγηθή εθκάζεζε ηερληθψλ ζηνηρείσλ. Απηή μεθηλάεη κε ηελ απφθηεζε ησλ απαξαίηεησλ ζεσξεηηθψλ γλψζεσλ κε ηε ρξήζε νπηηθψλ θπξίσο πιεξνθνξηψλ θαζψο θαη κε ζεσξεηηθή πεξηγξαθή θαη εξκελεία ηεο θίλεζεο θαη ζηε ζπλέρεηα αθνινπζεί ε πξαθηηθή εθαξκνγή. Ζ πξάμε ραξαθηεξίδεηαη απφ επαλαιήςεηο, πξννδεπηηθφηεηα, ππνζηήξημε, παξαθίλεζε θαη επηβξάβεπζε. Ζ δεχηεξε απηή κέζνδνο πνπ είλαη θαη παηδαγσγηθά πην νξζή, έρεη εθαξκνγή ηφζν ζηελ αγσληζηηθή φζν θαη ζηε κε αγσληζηηθή θνιχκβεζε. Ζ ηξίηε κέζνδνο είλαη ε κηθηή φπνπ ν αζθνχκελνο εθηειεί ηηο αζθήζεηο θάησ απφ ηε ζπλερή θαζνδήγεζε ηνπ εθπαηδεπφκελνπ. ηνλ ρψξν ηνπ αζιεηηζκνχ, ηα πξαθηηθά γλσζηηθά αληηθείκελα απαηηνχλ απφ ηε θχζε ηνπο, ζε κεγάιν βαζκφ, λα γίλεηαη ε εθκάζεζή ηνπο θάησ απφ πξαγκαηηθέο ζπλζήθεο. Έηζη θαη ε θνιχκβεζε απαηηεί ηελ ζπλερή επαθή ηνπ εθπαηδεπφκελνπ ηφζν κε ην λεξφ φζν θαη κε ηνλ πξνπνλεηή. Δπνκέλσο, ην ζχλεζεο είλαη ε δηδαζθαιία ηεο λα γίλεηαη ζε θνιπκβεηήξηα. Χζηφζν, φκσο, φπσο πξναλαθέξζεθε, ε εκπέδσζε δηαθφξσλ ηερληθψλ ζηα αζιήκαηα ζηεξίδεηαη θαη ζηε ζεσξεηηθή γλψζε. Ζ εκπέδσζε ησλ ζεσξεηηθψλ γλψζεσλ θαη ε κεηαθνξά ηνπο ζηελ πξαθηηθή εθαξκνγή γίλεηαη είηε απ επζείαο κε ηε κέζνδν ηεο δηδαζθαιίαο, ζε αηνκηθφ ή νκαδηθφ επίπεδν, είηε κε αλάγλσζε ελφο εηδηθνχ βηβιίνπ θνιχκβεζεο, είηε κε παξαθνινχζεζε ελφο ζρεηηθνχ εθπαηδεπηηθνχ DVD. Απηή ε ζχλδεζε ηεο πξάμεο κε ηε ζεσξία απνηειεί έλα απφ ηα βαζηθά ζπζηαηηθά ηεο νξζήο επηζηεκνληθήο ππνζηήξημεο πνπ είλαη ην δεηνχκελν ζηνλ αζιεηηζκφ ζήκεξα. ηα πξψηα ζηάδηα, ε κεζνδνινγία δηδαζθαιίαο είλαη θνηλή ηφζν ζηελ αγσληζηηθή φζν θαη ζηε κε αγσληζηηθή θνιχκβεζε, πνιχ γξήγνξα φκσο νη ζηφρνη νδεγνχλ ζε δηαθνξνπνίεζή ηεο. Ζ ςπραγσγηθή θνιχκβεζε κπνξεί λα κελ απαηηεί πνιχσξεο θαη επίπνλεο πξνπνλήζεηο, φκσο ε κεζνδνινγία ηεο νξζήο εθκάζεζήο ηεο απαηηεί ππνκνλή, επηκνλή θαη ππαθνή. Ζ θνιχκβεζε κε αγσληζηηθνχ επηπέδνπ, αλ θαη απινχζηεξε απφ ηελ αληίζηνηρε αγσληζηηθνχ επηπέδνπ, θαιχπηεη έλα αξθεηά επξχ θάζκα γλψζεσλ, απφ πνιχ απιά ζέκαηα φπσο ε είζνδνο ζην λεξφ, κέρξη πην ζχλζεηεο ηερληθέο φπσο ε πεηαινχδα. Γηα απηφ ην ιφγν, κε ζηφρν κηα θαιχηεξε νξγάλσζε ηεο δηδαζθαιίαο, ηα καζήκαηα δηαρσξίδνληαη ζε καζήκαηα γηα αξράξηνπο θαη καζήκαηα γηα πξνρσξεκέλνπο. Ζ γξακκή φκσο πνπ δηαρσξίδεη ηα δχν απηά επίπεδα είλαη αξθεηά ιεπηή θαη δχζθνια πξνζδηνξίδεηαη. Γεκηνπξγείηαη, επνκέλσο, ην εχινγν εξψηεκα γηα ην πνηνο ζεσξείηαη αξράξηνο θαη πνηνο πξνρσξεκέλνο θνιπκβεηήο. 40 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

41 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3: Ζ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Αξράξηνο ζεσξείηαη ν εθπαηδεπφκελνο ν νπνίνο: εηζέξρεηαη γηα πξψηε θνξά ζην λεξφ έρεη θνβία ζρεηηθά κε ηελ ηθαλφηεηα επίπιεπζεο θαη πξνψζεζήο ηνπ (θνβία ηνπ πληγκνχ) εθαξκφδεη ιαλζαζκέλεο ηερληθέο νη νπνίεο δελ ηνπ επηηξέπνπλ ηθαλνπνηεηηθή πξνψζεζε ζην λεξφ Απφ κεζνδνινγηθήο ζθνπηάο ζεσξείηαη απφ πνιινχο εξεπλεηέο ζθφπηκν ν αξράξηνο λα εθπαηδεχεηαη ζηελ ειεχζεξε θαη χπηηα ηερληθή ηεο θνιχκβεζεο πνπ πεξηιακβάλνπλ αζθήζεηο εχθνιεο ζηελ πξάμε θαη πιένλ θαηαλνεηέο. Αθνχ μεπεξαζζνχλ νη αξρηθέο δπζθνιίεο θαη ν εθπαηδεπφκελνο απνθηήζεη ηθαλνπνηεηηθφ επίπεδν ζεσξεηηθψλ θαη πξαθηηθψλ γλψζεσλ, ηφηε ραξαθηεξίδεηαη σο πξνρσξεκέλνο. ηνλ πξνρσξεκέλν είλαη πιένλ επθνιφηεξε ε εθκάζεζε ησλ δχν άιισλ ηερληθψλ θνιχκβεζεο, δειαδή ηνπ πξνζζίνπ θαη ηεο πεηαινχδαο. ηε ζπλέρεηα ηνπ θεθαιαίνπ αθνινπζεί αλαιπηηθφηεξε πεξηγξαθή ηεο δηδαζθαιίαο κε αγσληζηηθήο θνιχκβεζεο, απφ ηελ είζνδν ζην λεξφ κέρξη ηελ εθκάζεζε ησλ ηεζζάξσλ ηερληθψλ. 3.3 ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΣΖ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ Αξρηθά, ζην πξψην κάζεκα εθκάζεζεο θνιχκβεζεο ςπραγσγηθνχ ραξαθηήξα, ζα πξέπεη λα γίλεη ε κχεζε κε ην λεξφ. Ο αξράξηνο ζα πξέπεη λα κάζεη λα κελ ην θνβάηαη, αιιά ζα πξέπεη λα κάζεη θαη λα ην ζέβεηαη. ηε ζπλέρεηα, ζε ζεσξεηηθή βάζε αξρηθά θαη ζηελ πξάμε ζε δεχηεξν ρξφλν ζα πξέπεη λα κάζεη ηνπο ζηνηρεηψδεηο θαλφλεο ηεο θπζηθήο κε ηνπο νπνίνπο ν άλζξσπνο κπνξεί λα πεηχρεη ηελ επίπιεπζή ηνπ ζην λεξφ. Απφ ηε κία, ε αξλεηηθή ζπληζηψζα ηεο βαξπηηθήο δχλακεο ηνπ ζψκαηφο ηνπ πνπ ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πδξνζηαηηθή πίεζε ηνπ λεξνχ ηνλ βπζίδεη θαη απφ ηελ άιιε, ην επεξγεηηθφ ηεο αξρήο ηεο άλσζεο, ηνλ βνεζάεη ηειηθά λα επηπιέεη. Αθνινπζνχλ ηα πξψηα «απιντθά» βήκαηα πξνψζεζεο ζην λεξφ, ην «θιψηζεκα» κε ηε κνξθή παηρληδηνχ, ελψ ην ζψκα ππνζηεξίδεηαη ζην ρείινο ηεο πηζίλαο ή κε βνεζεηηθά θνιπκβεηηθά κέζα (Αιεμίνπ, 1995). Μεηά ηελ εμνηθείσζε κε ην λεξφ θαη ηελ θαηαλφεζε ηνπ ηξφπνπ επίπιεπζεο ηνπ αλζξψπηλνπ ζψκαηνο έξρεηαη ε ζεηξά ηεο πξνψζεζεο. Απφ ηε ζεσξεηηθή θαηαλφεζε θαη ηελ εθαξκνγή ζηελ πξάμε ηεο Αξρήο ηνπ Αξρηκήδε θαη ηνπ Νφκνπ ηνπ Νεχησλα, ν εθπαηδεπφκελνο πξέπεη λα κάζεη λα εθαξκφδεη ζηελ θνιχκβεζε ηε ζεσξία ηνπ Bernoulli ψζηε λα πεηχρεη ηελ απνηειεζκαηηθή πξνψζεζή ηνπ. πγθεθξηκέλα ζα πξέπεη λα πξνζπαζήζεη λα κεηψζεη ζην ειάρηζην ηελ αληίζηαζε πνπ πξνβάιεη ην λεξφ θαηά ηελ θίλεζε ηνπ ζψκαηνο πξνο ηα εκπξφο (Lynn, 2006). Ο βαζκφο ηεο αληίζηαζεο εμαξηάηαη ηφζν απφ ην ίδην ην πγξφ πεξηβάιινλ, δειαδή ηελ ππθλφηεηα θαη ηε ζεξκνθξαζία ηνπ λεξνχ θαη ηελ αληίζηαζε ηνπ θπκαηηζκνχ φζν, θπξίσο θαη απφ ηε ρξεζηκνπνίεζε αξρψλ πδξνδπλακηθήο θαηά ηελ πιεχζε: ε ζέζε ηεο θεθαιήο, ην θηχπεκα ησλ πνδηψλ, ε θίλεζε ησλ ρεξηψλ, ε ζηγκνεηδήο κεηαθίλεζε ηνπ ζψκαηνο θαη άιιεο βαζηθέο αξρέο πνπ επηδηψθνπλ ηνλ ζπληνληζκφ, ηελ αξκνλία, ηελ πιαζηηθφηεηα θαη ηελ εθκεηάιιεπζε ηεο ζσζηήο αλαπλνήο. Ο άλζξσπνο πξέπεη λα κηκείηαη ζηε πξάμε, αθνχ ηελ θαηαλνήζεη ζηε ζεσξία, ηε γξήγνξε θίλεζε ηνπ δειθηληνχ ή ηνπ θαξραξία. Βέβαηα ζηνπο αξράξηνπο, ηδηαίηεξα θαηά ηελ θνιχκβεζε ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 41

42 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ ςπραγσγηθνχ ραξαθηήξα δελ απαηηείηαη ε ηέιεηα εθαξκνγή ηεο πδξνδπλακηθήο θίλεζεο. ηε ζπλέρεηα ηνπ θεθαιαίνπ αθνινπζεί αλαιπηηθφηεξε πεξηγξαθή ησλ ηεζζάξσλ ηερληθψλ ηεο θνιχκβεζεο (Λνχπνο & Λνχπνπ, 1994) Δλεύθεπο ηελ εθαξκνγή ηνπ ειεπζέξνπ, θαηά ηελ πξνζπάζεηα πξνψζεζεο ηνπ ζψκαηνο ζην λεξφ εηζέξρεηαη πξψηα ν αληίρεηξαο ηνπ αξηζηεξνχ ρεξηνχ κε ηα δάθηπια λα δηαηεξνχληαη ηελησκέλα ρσξίο φκσο λα είλαη ζθηρηά θνιιεκέλα κεηαμχ ηνπο. Ζ παιάκε πξέπεη λα πηέδεη ην λεξφ πξνο ηα έμσ θαη θάησ, ελψ ν ηελησκέλνο αληίρεηξαο ππνδεηθλχεη ηελ θαηεχζπλζε. Ζ θίλεζε ηνπ ρεξηνχ νινθιεξψλεηαη κε ην ηξάβεγκα ηνπ ρεξηνχ θάησ απφ ην ζηήζνο, φπνπ ηα δάθηπια δείρλνπλ θάζεηα πξνο ηνλ ππζκέλα ηεο πηζίλαο, ελψ ν αγθψλαο δείρλεη πξνο ηα πιάγηα ηεο πηζίλαο. Αθνχ νινθιεξσζεί ε είζνδνο ηνπ αξηζηεξνχ ρεξηνχ θαη αξρίδεη ην ηξάβεγκα, ηφηε ην δεμί ρέξη βγαίλεη απφ ην λεξφ θαη εηνηκάδεηαη γηα επαλάιεςε ηεο ηερληθήο. Σα ρέξηα πξέπεη λα γιηζηξάλε ελαιιάμ κέζα ζην λεξφ, ελψ ν αγθψλαο φηαλ είλαη έμσ απφ ην λεξφ πξέπεη λα δηαηεξείηαη ζε ειαθξά ιπγηζκέλε ζέζε θαη λα ηεληψλεηαη πξννδεπηηθά κε ηελ είζνδν ηνπ ρεξηνχ ζην λεξφ. (Δηθφλα 1). Δηθόλα 1: Σερληθή ηνπ Διεπζέξνπ Ύπηιο ηελ εθαξκνγή ηνπ χπηηνπ, θαζψο ην ρέξη κπαίλεη ζην λεξφ, κε ην κηθξφ δάθηπιν λα πξνεγείηαη, φιν ην ζψκα θηλείηαη πξνο ηελ πιεπξά ηνπ. Σν άιιν ρέξη βγαίλεη απφ ην λεξφ. Ο θνιπκβεηήο πξέπεη λα πξνζέρεη ψζηε ηα πφδηα λα θηππνχλ κέζα ζην λεξφ. ηε ζπλέρεηα, θαζψο ην έλα ρέξη είλαη ηελησκέλν ζε επζεία έμσ απφ ην λεξφ, ην άιιν ρέξη έρεη ήδε εηζέιζεη ζην λεξφ θαη έρεη αξρίζεη ην ηξάβεγκα. Γηα λα επηηεπρζεί ην ζσζηφ γιίζηξεκα ζην λεξφ πξέπεη ην ρέξη πνπ είλαη έμσ απφ ην λεξφ λα θάλεη πεξηζηξνθή πάλσ απφ ηνλ ψκν κε ηελ παιάκε ηνπ ζηξακκέλε πξνο ηα έμσ. Μεηά ηελ είζνδν ηνπ ρεξηνχ ζην λεξφ, ην ηξαβάεη φζν κπνξεί πην δπλαηά γηα λα επηηεπρζεί ε κεγαιχηεξε δπλαηή πξνψζεζε. Όζν γίλεηαη ην ηξάβεγκα κε απηφ ην ρέξη, ην άιιν ρέξη είλαη ηελησκέλν έμσ απφ ην λεξφ πάλσ απφ ην θεθάιη, ζαλ λα πξνζπαζεί λα αγγίμεη έλα λνεηφ ηαβάλη. Όηαλ ην ρέξη ηειεηψζεη ην ζπξψμηκν, ν αγθψλαο ιπγίδεη θαη ην ρέξη ζπλερίδεη ηελ θπθιηθή ηνπ θίλεζε. Σα ρέξηα πξέπεη λα γιηζηξάλε ελαιιάμ κέζα ζην λεξφ. Ζ πεξηζηξνθή ηνπ ψκνπ επηηξέπεη ηελ επαλαθνξά ηνπ ρεξηνχ έμσ απφ ην λεξφ. (Δηθφλα 2). 42 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

43 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3: Ζ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Δηθόλα 2: Σερληθή ηνπ ύπηηνπ Ππόζθιο ηελ ηερληθή ηνπ πξνζζίνπ, αξρηθά ηα πφδηα κέζα ζην λεξφ είλαη ηελησκέλα, κε ηα γφλαηα φζν ην δπλαηφλ πην θνληά κεηαμχ ηνπο. Σα ρέξηα είλαη ηελησκέλα ζε επζεία κε ηελ επηθάλεηα ηνπ λεξνχ. ηε ζπλέρεηα, ηα ρέξηα ηξαβηνχληαη πιάγηα, πξνο ηα θάησ θαη πίζσ. Οη αγθψλεο θαη νη πήρεηο ησλ ρεξηψλ ζρεκαηίδνπλ νξζή γσλία κε ηηο παιάκεο λα βιέπνπλ πξνο ηα πίζσ. Σα πφδηα αξρίδνπλ λα ιπγίδνπλ ζηα γφλαηα θαη νη παιάκεο λα ζηξίβνπλ θάησ απφ ην ζηήζνο. Σα πφδηα ιπγίδνπλ ζηα γφλαηα, ηα γφλαηα έξρνληαη θνληά ζηελ θνηιηά θαη ηα άθξα πφδηα ζεθψλνληαη ςειά κε ηηο θηέξλεο θνληά κεηαμχ ηνπο. Σα δάρηπια ησλ πνδηψλ βιέπνπλ πξνο ηα πιάγηα θαη έμσ. Οη αγθψλεο καδεχνληαη θνληά ζην ζψκα κε ηηο παιάκεο λα αξρίδνπλ λα βιέπνπλ ηελ επηθάλεηα ηνπ λεξνχ. Αθνινπζεί ην ζπξψμηκν ησλ πνδηψλ κέζα ζην λεξφ. Σα ρέξηα ηεληψλνληαη ακέζσο κέζα ζην λεξφ θάησ απφ ηελ επηθάλεηα (ππάξρεη θαη ην «ςειφ πξφζζην» φπνπ ηα ρέξηα επαλέξρνληαη κπξνζηά βγαίλνληαο απφ ην λεξφ αιιά ε παξαιιαγή απηή ρξεζηκνπνηείηαη θπξίσο ζηελ αγσληζηηθή θνιχκβεζε). Σν πξφζσπν θνηηάεη ηνλ ππζκέλα ηεο πηζίλαο. Όηαλ νινθιεξψλεηαη ην θιψηζεκα ησλ πνδηψλ θαη ην ηέλησκα ησλ ρεξηψλ, επαλαιακβάλεηαη ε θίλεζε ηεο ηερληθήο. (Δηθφλα 3). Δηθόλα 3: Σερληθή ηνπ πξνζζίνπ Πεηαλούδα ηελ ηερληθή ηεο πεηαινχδαο, ην ζψκα επηπιέεη ζε νξηδφληηα ζέζε κέζα ζην λεξφ θαη δηαηεξείηαη ζε κία ξπζκηθή, θπκαηνεηδή θίλεζε. ηελ έλαξμε ηεο πξνζπάζεηαο, ηα γφλαηα ιπγίδνπλ ψζηε λα θέξλνπλ ηα πέικαηα ζηελ επηθάλεηα ηνπ λεξνχ θαη ηα ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 43

44 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ δάθηπια έμσ απφ απηφ. Σν πξφζσπν είλαη βπζηζκέλν ζην λεξφ. Σα ρέξηα έξρνληαη θπθιηθά θαη ηνπνζεηνχληαη ηελησκέλα κέζα ζην λεξφ, κπξνζηά απφ ην θεθάιη, κε ην εχξνο ησλ ψκσλ αλνηρηφ, ηηο παιάκεο λα βιέπνπλ δηαγψληα πξνο ηα έμσ θαη ηα δάθηπια λα είλαη ειαθξά αλνηρηά κεηαμχ ηνπο. Σαπηφρξνλα, ηα πφδηα εθηεινχλ έλα δειθηληζκφ θηππψληαο ην λεξφ. Σα ρέξηα αξρίδνπλ λα ηξαβνχλ ην λεξφ, ζαλ λα θσπειαηνχλ θαη ηα πφδηα ιπγίδνπλ έηνηκα γηα ην δεχηεξν δειθηληζκφ. Σα ρέξηα ζπλερίδνπλ λα ηξαβνχλ ην λεξφ, κέρξη πνπ ζα βξεζνχλ παξάιιεια κε ηνπο κεξνχο. Με ηελ νινθιήξσζε ηεο θίλεζεο ησλ ρεξηψλ ηα πφδηα ελσκέλα ρηππνχλ (2 νο δειθηληζκφο) θαη ην θεθάιη βγαίλεη απφ ην λεξφ. Σα πφδηα πξαγκαηνπνηνχλ έλα δπλαηφ θιψηζεκα ζην λεξφ πνπ νδεγεί ην άλσ κέξνο ηνπ ζψκαηνο θαη ην θεθάιη έμσ απφ ην λεξφ, νπφηε θαη γίλεηαη ε εηζπλνή. Σα ρέξηα αησξνχκελα θαη ζε ζρήκα αςίδαο θηάλνπλ ζην ίδην χςνο κε ην θεθάιη. Ζ θίλεζε ηειεηψλεη κε ηελησκέλα ηα πφδηα κέζα ζην λεξφ, ηα νπνία πξννδεπηηθά έξρνληαη, ηελησκέλα, πξνο ηελ επηθάλεηα ηνπ λεξνχ. (Δηθφλα 4). Δηθόλα 4: Σερληθή ηεο πεηαινύδαο Τπνζεκείωζε: Ζ εθπλνή πξαγκαηνπνηείηαη πάληα κέζα ζην λεξφ κε εμαίξεζε θπζηθά ηελ ηερληθή ηνπ ππηίνπ. 3.4 Ο ΡΟΛΟ ΣΟΤ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΣΖ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΣΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ Σα ζηνηρεία πνπ ραξαθηεξίδνπλ έλαλ ζσζηφ εθπαηδεπηηθφ ζηνλ αζιεηηζκφ δελ εμαξηψληαη απνθιεηζηηθά απφ ηηο πξνζσπηθέο ηθαλφηεηεο θαη εκπεηξίεο ηνπ σο αζιεηήο. Με άιια ιφγηα, γηα παξάδεηγκα, έλαο Οιπκπηνλίθεο ζηελ θνιχκβεζε κπνξεί λα απνηχρεη σο δάζθαινο αθφκε θαη ζε αξράξηνπο θνιπκβεηέο. Έλαο εθπαηδεπηηθφο πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεί άξηζηα ηελ ακθίδξνκε ζρέζε κεηαμχ ζεσξίαο θαη πξάμεο. Ζ ζχλδεζε απηή πξέπεη λα είλαη ζπλερήο ζε φια ηα ζηάδηα εθκάζεζεο, απφ ηελ εμνηθείσζε κε ην λεξφ θαη ηελ ππεξλίθεζε ηνπ πγξνχ ζηνηρείνπ κε ηελ πξνψζεζε, κέρξη ηελ εθκάζεζε ησλ βαζηθψλ ηερληθψλ θνιχκβεζεο (Γηάηζεο & ακπάλεο, 1993). Ο εθπαηδεπηηθφο, πξέπεη, επίζεο, λα επηηξέπεη ζε ειεγρφκελν βαζκφ ηε δεκηνπξγηθφηεηα θαη ηελ πξσηνβνπιία ζηνλ εθπαηδεπφκελν θαη λα πξνγξακκαηίδεη ηε δηδαζθαιία ψζηε ε εθκάζεζε ηνπ αζθεζηνινγίνπ λα έρεη πξννδεπηηθά απμαλφκελν ζε δπζθνιία θαη εμεηδίθεπζε ραξαθηήξα. Οη αζθήζεηο επηβάιιεηαη λα ειέγρνληαη απφ πιεπξάο δπζθνιίαο θαη θαηαλφεζεο θαη λα είλαη ζχκθσλεο κε ηνπο ζηφρνπο θαη ηηο ζσκαηηθέο θαη ςπρηθέο δπλαηφηεηεο ηνπ θάζε καζεηή (Νηθνιφπνπινο, 2006). 44 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

45 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3: Ζ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Δπηπιένλ, πξέπεη λα πξνσζείηαη φρη κφλν ε δπλαηφηεηα απηνειέγρνπ ηνπ εθπαηδεπφκελνπ αιιά θαη ε ζσζηή αμηνιφγεζε ηνπ απνηειέζκαηνο απφ ηελ πιεπξά ηνπ εθπαηδεπηηθνχ. Σέινο, έλαο ζχγρξνλνο εθπαηδεπηήο ζα πξέπεη λα εκπεδψλεη ηα θηλεηηθά ζηνηρεία ηεο θνιχκβεζεο κέζα απφ ηελ κέζνδν θπξίσο ηεο νπηηθήο θαηαλφεζεο, κε ηε βνήζεηα βίληεν, DVD, εθπαηδεπηηθψλ ηζηνζειίδσλ θαη δεπηεξεπφλησο κέζα απφ άιια αηζζεηήξηα εξεζίζκαηα, φπσο αθνπζηηθά ή αθήο θαη θηλαηζζεζίαο. 3.5 ΑΝΑΓΚΖ ΓΗΔΡΔΤΝΖΖ ΝΔΧΝ ΜΔΘΟΓΧΝ ΓΗΑ ΣΖΝ ΤΠΟΣΖΡΗΞΖ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ Ζ εθπαίδεπζε ηεο θνιχκβεζεο, φπσο πξναλαθέξζεθε δηαθξίλεηαη ζε ζεσξία θαη πξάμε. ηελ αξρή, θαηά ηελ πεξίνδν ηεο γλσξηκίαο ηνπ εθπαηδεπφκελνπ κε ην άζιεκα, δίλεηαη ηδηαίηεξε έκθαζε ζηε ζεσξία. Δπεηδή φκσο ε θνιχκβεζε είλαη έλα πξαθηηθφ γλσζηηθφ αληηθείκελν, αξγά ή γξήγνξα ν εθπαηδεπφκελνο έξρεηαη ζε επαθή κε ην άζιεκα θάησ απφ πξαγκαηηθέο ζπλζήθεο (θνιπκβεηήξην, ζάιαζζα θηι.). Ζ ζεσξία κπνξεί λα είλαη απαξαίηεηε αιιά ε πξάμε είλαη ν θχξηνο ζηφρνο. Καη νη δχν φκσο είλαη εμίζνπ ζεκαληηθέο θαη έρνπλ ακθίδξνκε ζρέζε αθνχ ρσξίο ηελ θαηαλφεζε ηεο κίαο ν αζινχκελνο δελ κπνξεί λα πξνρσξήζεη ζε κεγάιν βαζκφ ζηελ θαηαλφεζε ηεο άιιεο. Ζ ζεσξεηηθή εθπαίδεπζε ζηελ θνιχκβεζε γίλεηαη ζε αίζνπζεο δηδαζθαιίαο, φπνπ ν δηδάζθσλ πξνζπαζεί κέζα απφ δηαιέμεηο λα κεηαδψζεη ηελ απαξαίηεηε ζεσξεηηθή γλψζε ζε έλαλ ή πεξηζζφηεξνπο αζινχκελνπο. Παξάιιεια, ν δηδάζθσλ ζπλήζσο πξνηείλεη, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εθπαίδεπζεο, ηε κειέηε εηδηθψλ βηβιίσλ. Ζ κειέηε ελφο βηβιίνπ, είλαη ζπλήζσο κηα δηαδηθαζία αξθεηά ρξνλνβφξα, εχθνια θνπξάδεη θαη πεξηνξίδεη ζεκαληηθά ην ελδηαθέξνλ αιιά θαη ηελ ελεξγφ ζπκκεηνρή ηνπ εθπαηδεπφκελνπ. Σαπηφρξνλα, δελ απνηειεί αξθεηά απνδνηηθή κέζνδν εθκάζεζεο, αθνχ ε θαηαλφεζε ησλ ηερληθψλ ηεο θνιχκβεζεο είλαη αξθεηά δχζθνιν λα επηηεπρζεί κφλν απφ ηηο ζηάζηκεο εηθφλεο θαη ην θείκελν ησλ βηβιίσλ. Δπίζεο, πνιινί δηδάζθνληεο ληψζνπλ νινέλα θαη πεξηζζφηεξν ηελ αλάγθε γηα ρξήζε λέσλ ππνζηεξηθηηθψλ κεζφδσλ δηδαζθαιίαο πνπ ζα ζπληεινχλ ζε πην δπλακηθή θαη δηαδξαζηηθή εθκάζεζε θνιχκβεζεο. Σν θνιπκβεηήξην εμαθνινπζεί λα παίδεη αδηακθηζβήηεηα ηνλ πην ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, σζηφζν ε ρξήζε ηνπ πεξηνξίδεηαη ζε ζπγθεθξηκέλεο ψξεο εμάζθεζεο ηελ εβδνκάδα. Δπαχμεζε ζηα παξαπάλσ πξνβιήκαηα δεκηνπξγεί θαη ε ζχγρξνλε θνηλσλία κε ηνπο απαηηεηηθνχο θαζεκεξηλνχο ξπζκνχο δσήο. Παξφιν πνπ ην ελδηαθέξνλ γηα ηελ εθκάζεζε θνιχκβεζεο κπνξεί λα παξακέλεη ακείσην, σζηφζν κεγάιν πνζνζηφ ησλ ελδηαθεξφκελσλ, θαη εηδηθφηεξα εξγαδφκελνη, γνλείο θαη ζπνπδαζηέο πνπ απφ ηε θχζε ηνπο έρνπλ πεξηνξηζκέλν ειεχζεξν ρξφλν, πέξα απφ ηηο απαξαίηεηεο πξνπνλήζεηο ζην θνιπκβεηήξην δελ έρνπλ επαξθή ρξφλν λα αθηεξψζνπλ ζηε ζεσξεηηθή εθκάζεζε. Σα παξαπάλσ πξνβιήκαηα ζηηο ζπλεζηζκέλεο κεζφδνπο δηδαζθαιίαο ησλ πξαθηηθψλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ γεληθφηεξα θαη ηεο θνιχκβεζεο εηδηθφηεξα, δεκηνχξγεζαλ ηελ αλάγθε γηα δηεξεχλεζε λέσλ κεζφδσλ γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο δηδαζθαιίαο ηεο θνιχκβεζεο. ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 45

46

47 Κ Δ Φ Α Λ Α Η Ο 4 : Γ Η Δ Ρ Δ Τ Ν Ζ Ζ Υ Ρ Ζ Ζ Σ Π Δ Σ Ζ Γ Η Γ Α Κ Α Λ Η Α Κ Ο ΛΤ Μ Β Ζ Ζ Μ Ζ Α Γ Χ Ν Η Σ Η Κ Ο Τ Δ Π Η Π Δ Γ Ο Τ

48

49 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: ΓΗΔΡΔΤΝΖΖ ΥΡΖΖ ΣΠΔ ΣΖ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ ΓΗΔΡΔΤΝΖΖ ΥΡΖΖ ΣΠΔ ΣΖ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Ζ ζεσξεηηθή εθπαίδεπζε ηεο θνιχκβεζεο, φπσο πξναλαθέξζεθε, ζηεξίδεηαη θπξίσο ζε δηαιέμεηο θαη κειέηε εηδηθψλ βηβιίσλ. Ζ κέζνδνο απηή φκσο πζηεξεί, αθνχ νη εθπαηδεπφκελνη δπζθνιεχνληαη λα θαηαλνήζνπλ ηηο ηερληθέο θαη ην αζθεζηνιφγην κφλν κέζα απφ ζηάζηκεο εηθφλεο θαη θείκελν. Δίλαη επξέσο απνδεθηφ φηη ε εθκάζεζε ελφο πξαθηηθνχ γλσζηηθνχ αληηθεηκέλνπ φπσο ε θνιχκβεζε, βαζίδεηαη ζε κεγάιν βαζκφ ζηελ νπηηθή θαηαλφεζε. Ο εθπαηδεπφκελνο ζην αξρηθφ ζηάδην θαηαλνεί θαιχηεξα θαη εκπεδψλεη ην βαζηθφ αζθεζηνιφγην ησλ ηερληθψλ θνιχκβεζεο. ε πιένλ πξνρσξεκέλν ζηάδην αλαπηχζζεη ηελ αθξίβεηα θαη ηε ζηαζεξφηεηα ζηελ θίλεζε, θαζψο θαη ηελ απηνκαηνπνίεζε. Δπίιπζε ζε απηφ ην πξφβιεκα, θαζψο θαη ζηα ππφινηπα πνπ παξνπζηάζζεθαλ ζην πξνεγνχκελν θεθάιαην, πξνζπαζεί λα δψζεη ε πηπρηαθή απηή εξγαζία κε ηελ εθαξκνγή πνιπκεζηθψλ ηερλνινγηψλ (ειεθηξνληθψλ καζεκάησλ) θαη εθπαηδεπηηθψλ πεξηβαιιφλησλ δηαδηθηχνπ γηα ηελ ππνζηήξημε εθκάζεζεο θνιχκβεζεο κε αγσληζηηθνχ επηπέδνπ απφ απφζηαζε ηφζν ζε αξράξηνπο, φζν θαη ζε πξνρσξεκέλνπο, πξνζθέξνληάο ηνπο ηηο απαξαίηεηεο ζεσξεηηθέο θαη ζε έλα ηθαλφ βαζκφ πξαθηηθέο γλψζεηο. Ηλεκηπονικό μάθημα (e-lesson) είλαη ε δηαδηθαζία εθκάζεζεο ελφο γλσζηηθνχ αληηθεηκέλνπ κέζσ ηεο ρξήζεο ςεθηαθήο ηερλνινγίαο ρσξίο λα είλαη απαξαίηεηε ε παξνπζία ηνπ δηδάζθνληα. Γηα λα είλαη απνδνηηθφ φκσο έλα ειεθηξνληθφ κάζεκα εθκάζεζεο θνιχκβεζεο θαζίζηαηαη απαξαίηεηε ε ιεπηνκεξήο απεηθφληζε ησλ θηλήζεσλ πνπ πξέπεη λα εθηειέζεη ν εθπαηδεπφκελνο γηα ζσζηή εκπέδσζε θάζε ηερληθήο. Ζ εθαξκνγή ειεθηξνληθψλ καζεκάησλ ζηελ ππνζηήξημε ηεο δηδαζθαιίαο ηεο ςπραγσγηθήο θνιχκβεζεο ζηνρεχεη ζην λα πξνζθέξεη: θαζνξηζηηθή ζπκβνιή ζηελ νπηηθή θαηαλφεζε ζε αξράξην θαη πξνρσξεκέλν ζηάδην ηνπ αζθεζηνινγίνπ ησλ ηερληθψλ θνιχκβεζεο δπλαηφηεηα απηνειέγρνπ θαη δηφξζσζεο ησλ ηερληθψλ πνπ ρξεζηκνπνηεί ν θνιπκβεηήο, αθνχ κεηά ηελ εθαξκνγή ηνπο ζηελ πξάμε, κπνξεί λα παξαθνινπζήζεη φζεο θνξέο επηζπκεί ηα βηληενκαζήκαηα γηα ζχγθξηζε, δηαπίζησζε ησλ αηειεηψλ ηνπ θαη δηφξζσζε δπλαηφηεηα εθκάζεζεο ζεσξεηηθψλ αιιά θαη πξαθηηθψλ ζηνηρείσλ απφ απφζηαζε, δειαδή ζε ρξφλν θαη ηφπν ηεο αξεζθείαο ηνπ ελδηαθεξφκελνπ εθπαηδεπηηθφ βνήζεκα γηα ηνπο δηδάζθνληεο θνιχκβεζεο, νη νπνίνη κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηα ειεθηξνληθά καζήκαηα ηεο ηζηνζειίδαο είηε γηα πξνζσπηθή ππελζχκηζε αζθήζεσλ θαη ηερληθψλ, είηε απεπζείαο ζηε δηδαζθαιία ηεο ζεσξίαο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ καζήκαηνο ηε ζπλέρεηα ηνπ θεθαιαίνπ παξνπζηάδνληαη, αμηνινγνχληαη θαη ζπγθξίλνληαη δηαζέζηκεο ηερλνινγίεο αλαπαξάζηαζεο ηεο αλζξψπηλεο θίλεζεο, εξγαιεία δεκηνπξγίαο ειεθηξνληθψλ καζεκάησλ θαη Σςζηήμαηα Διασείπιζηρ Μάθηζηρ (Learning Management Systems) πνπ πξνζθέξνληαη γηα ηελ αλάπηπμε ελφο εθπαηδεπηηθνχ πεξηβάιινληνο δηαδηθηχνπ γηα ηελ ππνζηήξημε εθκάζεζεο ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 49

50 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ θνιχκβεζεο. Σέινο, εμάγνληαη ρξήζηκα ζπκπεξάζκαηα γηα ην είδνο ηεο ηερλνινγίαο πνπ είλαη πξνζθνξφηεξε γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζθνπνχ ηεο πηπρηαθήο απηήο εξγαζίαο. Σα ζηάδηα δεκηνπξγίαο ησλ βηληενκαζεκάησλ θαη ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πεξηβάιινληνο δηαδηθηχνπ, θαζψο θαη ηα απνηειέζκαηα απφ ηελ αμηνιφγεζή ηνπο παξνπζηάδνληαη ζε επφκελα θεθάιαηα. 4.1 ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΔ ΑΝΑΠΑΡΑΣΑΖ ΣΖ ΑΝΘΡΧΠΗΝΖ ΚΗΝΖΖ Ζ απεηθφληζε ελφο θνιπκβεηή λα εθηειεί ηηο ηερληθέο θνιχκβεζεο θαη ηηο ππφινηπεο αζθήζεηο κέζα ζην λεξφ κπνξεί λα γίλεη είηε κε ζσεδιοκίνηζη (animation) είηε κε βίληεν. ηε ζπλέρεηα παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθφηεξα νη δχν απηέο ηερλνινγίεο αλαπαξάζηαζεο ηεο θίλεζεο Σσεδιοκίνηζη Γηζδηάζηαηε ζρεδηνθίλεζε Ζ δηζδηάζηαηε ζρεδηνθίλεζε βαζίδεηαη ζηελ πνιχ γξήγνξε επαλάιεςε ζηάζηκσλ εηθφλσλ κε ζθνπφ ηε δεκηνπξγία ςεπδαίζζεζεο ηεο θίλεζεο. Βαζίδεηαη ζην θαηλφκελν δηαηήξεζεο ηεο εηθφλαο ζηε ζπλείδεζε γηα ειάρηζην ρξφλν κεηά ηελ ελαιιαγή ηεο κε κία λέα εηθφλα. ηελ θνιχκβεζε κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα λα εμνκνηψζεη ηε θίλεζε ελφο αζιεηή θαηά ηε δηάξθεηα εθηέιεζεο ησλ ηερληθψλ θνιχκβεζεο Σξηζδηάζηαηε ζρεδηνθίλεζε Με ηε κέζνδν ηεο ηξηζδηάζηαηεο ζρεδηνθίλεζεο, δεκηνπξγείηαη έλα ηξηζδηάζηαην κνληέιν (3D model) [3]. ηελ αλάγθε αλαπαξάζηαζεο ελφο αλζξψπηλνπ κνληέινπ θάζε ηκήκα ηνπ αληηζηνηρεί ζε πξαγκαηηθφ ηκήκα ηνπ αλζξψπηλνπ ζψκαηνο. Ζ ζέζε θάζε ηκήκαηνο ηνπ κνληέινπ απηνχ, ραξαθηεξίδεηαη απφ θηλεηηθέο κεηαβιεηέο (animation variables). Ο ζρεδηαζηήο κπνξεί κέζσ ηνπ ππνινγηζηή λα δψζεη ηηκέο ζε απηέο ηηο κεηαβιεηέο θαη έηζη λα δεκηνπξγήζεη θίλεζε. πλήζσο, γηα ιφγνπο απινπνίεζεο απνθεχγεηαη ν πξνζδηνξηζκφο ησλ θηλεηηθψλ κεηαβιεηψλ ζε θάζε ζηιγμιόηςπο (frame). Αληηζέησο, δίλνληαη ηηκέο ζε ζπγθεθξηκέλα ζηηγκηφηππα κφλν, ελψ ν ππνινγηζηήο αλαιακβάλεη λα θάλεη ηε ζχλδεζε θαη λα παξάγεη θίλεζε. Ζ κέζνδνο απηή νλνκάδεηαη keyframing. Ζ ηερλνινγία ηεο ηξηζδηάζηαηεο ζρεδηνθίλεζεο, αλ θαη ζρεηηθά λέα, ραξαθηεξίδεηαη απφ ξαγδαία εμέιημε. Σα ηειεπηαία ρξφληα, ηα γξαθηθά ππνινγηζηψλ έρνπλ εμειηρζεί ζε πνιχ κεγάιν βαζκφ θαη απηφ έρεη σο απνηέιεζκα λα κπνξνχλ λα δεκηνπξγνχληαη αιεζνθαλή ηξηζδηάζηαηα αλζξψπηλα κνληέια, ηα νπνία κπνξνχλ λα πιεζηάζνπλ κε κεγάιε αθξίβεηα ηελ αλζξψπηλε θίλεζε. Μηα λεφηεξε κέζνδνο πνπ ζηνρεχεη ζε αθφκα πην ξεαιηζηηθή ηξηζδηάζηαηε απεηθφληζε είλαη ε καηαγπαθή κίνηζηρ (motion capturing). Αξρηθά, θαηαγξάθνληαη νη θηλήζεηο ελφο αιεζηλνχ αλζξψπνπ κέζα απφ εηδηθέο ζπζθεπέο. ηε ζπλέρεηα κέζα απφ εμεηδηθεπκέλν ινγηζκηθφ νη θηλήζεηο ελζσκαηψλνληαη ζην ηξηζδηάζηαην κνληέιν πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ην ηειηθφ απνηέιεζκα. 50 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

51 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: ΓΗΔΡΔΤΝΖΖ ΥΡΖΖ ΣΠΔ ΣΖ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Αξθεηά είλαη ηα δηαζέζηκα πξνγξάκκαηα πνπ ππνζηεξίδνπλ ηελ αλάπηπμε ηξηζδηάζηαηεο ζρεδηνθίλεζεο (Cinema4D, 3Ds Max, Maya 3D, Blender, Pixels, Poser θηι.) Βίνηεο Ζ ηερλνινγία ηνπ βίληεν (θηλνχκελε εηθφλα, ζπλήζσο κε ήρν) ππάξρεη δηαζέζηκε εδψ θαη πνιιά ρξφληα. Ζ θαηαγξαθή γίλεηαη κε ηε ρξήζε κηαο ςεθηαθήο βηληενθάκεξαο, ελψ ην πξντφλ ηεο θαηαγξαθήο κπνξεί λα κεηαθεξζεί ζηε ζπλέρεηα ζε ππνινγηζηή γηα πεξαηηέξσ επεμεξγαζία. Ζ απιή παξνπζίαζε ειεθηξνληθψλ καζεκάησλ ζε βίληεν δελ είλαη αξθεηή φκσο γηα εθπαηδεπηηθνχο ζθνπνχο, φπνπ απαηηείηαη κεγάιε πνζφηεηα πνηνηηθήο πιεξνθνξίαο. Ηδηαίηεξα ζηε θνιχκβεζε, άζιεκα πνπ θαη ε παξακηθξή ιεπηνκέξεηα ζηελ εθηέιεζε θάζε ηερληθήο είλαη απαξαίηεηε, απαηηείηαη ζπλερήο ζρνιηαζκφο θαη θαζνδήγεζε παξάιιεια κε ηελ εηθφλα. Γηα ην ιφγν απηφ ρξεζηκνπνηείηαη ε κέζνδνο ζσολιαζμένος βίνηεο (video annotation). Δπεμεγεκαηηθά ζρφιηα ελζσκαηψλνληαη ζην βίληεν θαη αλαπαξάγνληαη ηαπηφρξνλα κε απηφ. Σα ζρφιηα κπνξεί λα εκθαλίδνληαη σο εμήο: επεμεγεκαηηθφ θείκελν ερεηηθφο ζρνιηαζκφο κελνχ επηινγψλ παξάζπξα δηαιφγνπ δηάθνξα ζρήκαηα εζηίαζε (zoom) ζε ζεκεία ηδηαίηεξνπ ελδηαθέξνληνο δπλαηφηεηα θαηαγξαθήο αιεζηλνχ ρξφλνπ (real time) ηεο νζφλεο ηνπ ππνινγηζηή θαη ελζσκάησζεο ζην βίληεν γηα ζθνπνχο επίδεημεο Όιεο νη παξαπάλσ κνξθέο ζρνιηαζκνχ κπνξνχλ λα ζπλδπαζηνχλ παξέρνληαο πνιιέο δπλαηφηεηεο γηα δεκηνπξγία δηαδξαζηηθψλ ειεθηξνληθψλ καζεκάησλ Σύγκπιζη, αξιολόγηζη και ζςμπεπάζμαηα Έλα ζεκαληηθφ πιενλέθηεκα ηεο ζρεδηνθίλεζεο θαη ηδηαίηεξα ηεο ηξηζδηάζηαηεο ζρεδηνθίλεζεο είλαη φηη παξέρεη ηε δπλαηφηεηα ηεο δεκηνπξγίαο ελφο πιήξσο παξακεηξνπνηήζηκνπ ηξηζδηάζηαηνπ κνληέινπ αζιεηή θνιχκβεζεο. Ο ζρεδηαζηήο βαζηζκέλνο ζην κνληέιν απηφ κπνξεί λα δψζεη δηάθνξεο ηηκέο ζηηο θηλεηηθέο κεηαβιεηέο θαη λα αλαπαξάγεη νπνηαδήπνηε ηερληθή θνιχκβεζεο. Σαπηφρξνλα, έρεη ηε δπλαηφηεηα λα παξνπζηάζεη ηνλ θνιπκβεηή απφ νπνηαδήπνηε νπηηθή γσλία θαη απφζηαζε επηζπκεί. Βαζηθφ κεηνλέθηεκα φκσο απηήο ηεο ηερλνινγίαο είλαη φηη ην θφζηνο αλάπηπμεο είλαη πνιχ πςειφ, αθνχ απαηηείηαη εμεηδηθεπκέλν ινγηζκηθφ θαη ζπζθεπέο γηα ηε θαηαγξαθή ηεο θίλεζεο θαη ηε δεκηνπξγία ηεο ηξηζδηάζηαηεο απεηθφληζεο. Δπίζεο, γηα λα επηηεπρζεί κεγάινο βαζκφο αιεζνθάλεηαο ζην ηειηθφ απνηέιεζκα απαηηείηαη πνιχσξε απαζρφιεζε απφ νκάδεο εμεηδηθεπκέλνπ πξνζσπηθνχ κε κεγάιε εκπεηξία ζηε ρξήζε απηήο ηεο ηερλνινγίαο. ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 51

52 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ Ζ κέζνδνο ζρνιηαζκέλνπ βίληεν κπνξεί λα εκπινπηίζεη ηελ παξνπζίαζε θπζηθήο θίλεζεο κε κηα πιεζψξα βνεζεηηθψλ ζρνιίσλ. Ζ ηερλνινγία επίζεο έρεη πνιχ ιηγφηεξεο απαηηήζεηο ζην θφζηνο πινπνίεζήο ηεο. Μεηνλέθηεκα ηεο κεζφδνπ απηήο ζηε πεξίπησζε ηεο θνιχκβεζεο απνηειεί ην γεγνλφο φηη ε θαηαγξαθή ηνπ αζιεηή παξνπζηάδεη ηερληθέο δπζθνιίεο ιήςεσο ιφγσ ηνπ φηη απηφο βξίζθεηαη κέζα ζην λεξφ. Τπάξρεη ε ιχζε ηεο ππνβξχρηαο βηληενζθφπεζεο, αιιά απαηηεί ηελ θαηνρή πςεινχ θφζηνπο ππνβξχρηαο θάκεξαο θαη ηε ρξήζε δχηε. Απφ ηε ζχγθξηζε ησλ πιενλεθηεκάησλ θαη κεηνλεθηεκάησλ πνπ εκθαλίδνπλ νη δχν κέζνδνη αλαπαξάζηαζεο ηεο θίλεζεο, δηαπηζηψλεηαη φηη ε ηερλνινγία ηνπ ζρνιηαζκέλνπ βίληεν πιενλεθηεί, θπξίσο απφ πιεπξάο θφζηνπο θαη επθνιφηεξεο παξαγσγήο, ζηε δεκηνπξγία ειεθηξνληθψλ καζεκάησλ εθκάζεζεο θνιχκβεζεο. ηελ παξνχζα εξγαζία, γηα ηε δεκηνπξγία ησλ ηεζζάξσλ καζεκάησλ εθκάζεζεο ησλ ηερληθψλ θνιχκβεζεο, ρξεζηκνπνηήζεθε ζπλδπαζκφο βίληεν θαη δηζδηάζηαηεο ζρεδηνθίλεζεο. 4.2 ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΧΝ ΜΑΘΖΜΑΣΧΝ Τπάξρεη πνιχ κεγάιε δηαζεζηκφηεηα ειεχζεξνπ αιιά θαη εκπνξηθνχ ινγηζκηθνχ γηα ηε δεκηνπξγία ειεθηξνληθψλ καζεκάησλ. Σα εξγαιεία απηά δίλνπλ ηε δπλαηφηεηα επεμεξγαζίαο βίληεν, εηζαγσγήο επεμεγεκαηηθψλ ζρνιίσλ, εηδηθψλ εθέ θαη θσλήο, screen capturing θηι. ηε ζπλέρεηα ζα γίλεη κηα ζχληνκε παξνπζίαζε δηαζέζηκσλ πξνγξακκάησλ γηα δεκηνπξγία βηληενκαζεκάησλ. Adobe Captivate: ( Σν Adobe Captivate είλαη εκπνξηθφ ινγηζκηθφ ηεο Adobe γηα MS Windows. Πξνζθέξεη πάξα πνιιέο δπλαηφηεηεο γηα ηε δεκηνπξγία δπλακηθψλ εθπαηδεπηηθψλ καζεκάησλ (εηζαγσγή ερεηηθνχ ζρνιηαζκνχ, εηθφλσλ, βηληενζθφπεζεο νζφλεο θηι). Δίλαη πνιχ ηζρπξφ εξγαιείν, αιιά ηδηαίηεξα αθξηβφ. Υξεζηκνπνηείηαη θπξίσο απφ επαγγεικαηίεο. Camtasia: ( Σν Camtasia είλαη έλα δεκνθηιέο εκπνξηθφ πξφγξακκα πνπ δηαζέηεη ζηελ αγνξά ε TechSmith γηα MS Windows. Δπηηξέπεη ηελ εγγξαθή βίληεν απφ ηελ νζφλε ηνπ ππνινγηζηή ή απφ webcam. Δπίζεο, δίλεη ηε δπλαηφηεηα γηα επεμεξγαζία ηνπ βίληεν κε πξνζζήθε εηθφλαο, ήρνπ θαη θεηκέλνπ. Ο ρξήζηεο κπνξεί λα επέκβεη ζηε ζεηξά θαη ηελ ηαρχηεηα αλαπαξαγσγήο ησλ θαξέ, ελψ επίζεο κπνξεί λα εζηηάζεη ζε ζπγθεθξηκέλα ζεκεία πάλσ ζην βίληεν. Σέινο, παξέρεη ηε δπλαηφηεηα δεκνζίεπζεο ηνπ βίληεν ζε δηάθνξα formats, φπσο είλαη ην δεκνθηιέο.swf γηα δηαλνκή ηνπ βίληεν ζην δηαδίθηπν. Γηα ηνπο παξαπάλσ ιφγνπο ην Camtasia είλαη πνιχ δηαδεδνκέλν ζηε δεκηνπξγία βίληεν εθπαηδεπηηθνχ πεξηερνκέλνπ. CamStudio: ( Σν CamStudio είλαη έλα ειεχζεξν ινγηζκηθφ αλνηρηνχ θψδηθα. Σα ζεκαληηθφηεξα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ είλαη ε δπλαηφηεηα ερνγξάθεζεο, θαηαγξαθήο νιφθιεξεο ή κέξνπο ηεο νζφλεο ηνπ ππνινγηζηή ή απφ webcam 52 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

53 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: ΓΗΔΡΔΤΝΖΖ ΥΡΖΖ ΣΠΔ ΣΖ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ θαη ε δεκνζίεπζε ηνπ ηειηθνχ απνηειέζκαηνο ζε επίπεδν πνηφηεηαο επηινγήο ηνπ ρξήζηε. Δίλαη πνιχ θηιηθφ πξνο ην ρξήζηε αιιά έρεη ζρεηηθά πεξηνξηζκέλεο δπλαηφηεηεο ζε ζχγθξηζε κε αληίζηνηρα πξνγξάκκαηα. Webinaria: ( Σν Webinaria είλαη έλα ειεχζεξν ινγηζκηθφ αλνηρηνχ θψδηθα γηα θαηαγξαθή νζφλεο, επεμεξγαζίαο βίληεν θαη εηζαγσγήο ερεηηθνχ ζρνιηαζκνχ. Σν ηειηθφ απνηέιεζκα κπνξεί λα κεηαηξαπεί ζε κνξθή flash θαη λα δεκνζηεπηεί ζην δηαδίθηπν. Σα εξγαιεία επεμεξγαζίαο θαη εηζαγσγήο επεμεγεκαηηθνχ θεηκέλνπ πνπ πξνζθέξεη είλαη αξθεηά πεξηνξηζκέλα, ελψ δελ επηηξέπεη ηελ επεμεξγαζία ηεο ξνήο ηνπ βίληεν. Γηα απηνχο ηνπο ιφγνπο ην Webinaria δελ απνηειεί βέιηηζηε ιχζε γηα ηε δεκηνπξγία απαηηεηηθψλ βηληενκαζεκάησλ. Wink: ( Σν Wink είλαη έλα ειεχζεξν ινγηζκηθφ πνπ επηηξέπεη ηελ θαηαγξαθή ηεο νζφλεο ηνπ ππνινγηζηή. Γηαζπά ην ππφ επεμεξγαζία βίληεν ζε πιαίζηα ζηα νπνία ν ρξήζηεο κπνξεί λα πξνζζέζεη ερεηηθφ ζρνιηαζκφ, επεμεγεκαηηθφ θείκελν θ.ιπ. Δίλαη έλα ζρεηηθά ηζρπξφ εξγαιείν, σζηφζν παξνπζηάδεη αξθεηά αξγνχο ξπζκνχο αλάπηπμεο. Απφ ηελ παξαπάλσ παξνπζίαζε ινγηζκηθνχ δεκηνπξγίαο βηληενκαζεκάησλ, ζπκπεξαίλεηαη φηη ηα ειεχζεξα δηαζέζηκα πξνγξάκκαηα CamStudio, Wink θαη Webinaria έρνπλ ζρεηηθά πεξηνξηζκέλεο δπλαηφηεηεο ζην ζρνιηαζκφ ηνπ βίληεν ή βξίζθνληαη αθφκα ζε αξρηθφ ζηάδην αλάπηπμεο. Αληηζέησο, ηα εκπνξηθά πξνγξάκκαηα Camtasia θαη Adobe Captivate είλαη γεληθά πην ηζρπξά εξγαιεία, κε ην ηειεπηαίν φκσο λα απνηειεί πνιχ αθξηβή ζε θφζηνο ιχζε. Γηα ην ζθνπφ ηεο πηπρηαθήο απηήο εξγαζίαο επηιέρζεθε ην Camtasia σο ε βέιηηζηε ιχζε γηα ηε δεκηνπξγία ησλ βηληενκαζεκάησλ εθκάζεζεο θνιχκβεζεο. 4.3 ΤΣΖΜΑΣΑ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΜΑΘΖΖ ηε ζπλέρεηα ηνπ θεθαιαίνπ παξνπζηάδνληαη κεξηθά απφ ηα πην δεκνθηιή ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο κάζεζεο [4]. atutor: ( Ζ πιαηθφξκα atutor είλαη έλα αλνηρηνχ θψδηθα web-based ζχζηεκα δηαρείξηζεο κάζεζεο. Δπίζεο ιεηηνπξγεί θαη σο έλα πεξηβάιινλ επηθνηλσλίαο κεηαμχ δηδαζθφκελνπ θαη δηδάζθνληα. Δίλαη ζρεδηαζκέλε κε ζηφρν ηελ επεθηαζηκφηεηα θαη έηζη πξνσζεί ηελ αλάπηπμε επηπξφζζεησλ εξγαιείσλ. Blackboard Learning System: ( Σν Blackboard Learning System είλαη κία web-based εθπαηδεπηηθή πιαηθφξκα. Δπηηξέπεη ηε δηαρείξηζε καζεκάησλ θαη ε αξρηηεθηνληθή ηεο είλαη αξθεηά παξακεηξνπνηήζηκε. Μπνξεί λα εγθαηαζηαζεί ζε ηνπηθνχο servers ή ζε servers ηεο εηαηξίαο. Αξθεηά δεκνθηιήο είλαη ε έθδνζε ηεο πιαηθφξκαο γηα θνξεηέο ζπζθεπέο (Blackboard Mobile). Desire2Learn Learning Environment: ( ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 53

54 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ Δίλαη κηα εκπνξηθή web-based ζνπίηα πξνγξακκάησλ δηδαζθαιίαο θαη εθκάζεζεο. Δπηηξέπνπλ εχθνιε αλάπηπμε, δηαρείξηζε θαη δηαλνκή ειεθηξνληθψλ καζεκάησλ. efront: ( Σν efront είλαη κηα κνληέξλα πιαηθφξκα ηειεθπαίδεπζεο αλνηρηνχ θψδηθα. Έρεη ζρεδηαζηεί κε ζηφρν ηε δεκηνπξγία ειεθηξνληθψλ καζεκάησλ πινχζησλ ζε πεξηερφκελν θαη πιεξνθνξίεο. Παξέρεη ηε δπλαηφηεηα δεκηνπξγίαο test, ζπιινγήο ζηαηηζηηθψλ δεδνκέλσλ, forum θαη chat rooms. Ζ πιαηθφξκα πξνζθέξεηαη ζε 39 δηαθνξεηηθέο γιψζζεο. HotChalk: ( Δίλαη έλα εθπαηδεπηηθφ πεξηβάιινλ δηαδηθηχνπ πνπ παξέρεη δπλαηφηεηεο δηαρείξηζεο καζεκάησλ θαη άκεζεο επηθνηλσλίαο γνλέσλ-δηδαζθφλησλεθπαηδεπφκελσλ. Δπηηξέπεη ηελ ειεχζεξε πξφζβαζε ζε κία βηβιηνζήθε καζεκάησλ πινχζηα ζε εθπαηδεπηηθφ πεξηερφκελν θαη επίζεο δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζηνπο θαζεγεηέο λα δεκηνπξγνχλ εκεξήζην πξφγξακκα καζεκάησλ, αζθήζεσλ θαη βαζκνιφγεζεο. ILIAS: ( Σν ILIAS είλαη έλα web-based ζχζηεκα δηαρείξηζεο κάζεζεο. Δπηηξέπεη ζηνπο ρξήζηεο λα δεκηνπξγήζνπλ, λα επεμεξγαζηνχλ θαη λα δεκνζηεχζνπλ εθπαηδεπηηθφ πιηθφ ζην Γηαδίθηπν. Σν ζχζηεκα πεξηιακβάλεη πνιιά εξγαιεία ππνζηήξημεο ηεο ζπλεξγαζίαο θαη επηθνηλσλίαο κεηαμχ εθπαηδεπηψλ θαη εθπαηδεπφκελσλ. Δπίζεο ππάξρεη δπλαηφηεηα αμηνιφγεζεο κέζα απφ test. Joomla LMS: ( Δίλαη έλα εκπνξηθφ ζχζηεκα δηαρείξηζεο καζεκάησλ. Πξνζθέξεη ηε δπλαηφηεηα δηαρείξηζεο εγγξάθσλ, ηα νπνία κπνξνχλ λα απνζεθεπηνχλ ζε online βηβιηνζήθεο. Δπηπιένλ, επηηξέπεη ηε δεκηνπξγία test θαη εηθνληθψλ ζπλεδξηάζεσλ, ζπιινγή ζηαηηζηηθψλ δεδνκέλσλ θαζψο θαη βαζκνιφγεζε ησλ εθπαηδεπφκελσλ. Moodle: ( Δίλαη κία ειεχζεξε, αλνηρηνχ θψδηθα, web-based εθπαηδεπηηθή πιαηθφξκα. Υξεζηκνπνηείηαη γηα ηε δεκηνπξγία εθπαηδεπηηθψλ θνηλνηήησλ ζην δηαδίθηπν. Πξνζθέξεη πάξα πνιιά εξγαιεία δηαρείξηζεο καζεκάησλ, δεκηνπξγίαο test, βαζκνιφγεζεο θηι. Δπίζεο, έρεη πνιχ κεγάιν βαζκφ επεθηαζηκφηεηαο θαη ππνζηεξίδεη ηα πεξηζζφηεξα εθπαηδεπηηθά πξφηππα. Ζ απνδνρή ηνπ Moodle είλαη πνιχ κεγάιε απφ εθπαηδεπηηθνχο νξγαληζκνχο παγθνζκίσο. Πάλσ απφ 45,721 ηζηνζειίδεο ρξεζηκνπνηνχλ επηζήκσο ην Moodle θαη εμππεξεηνχλ ζπλνιηθά 32 εθαηνκκχξηα δηαθνξεηηθνχο ρξήζηεο ζε 3 εθαηνκκχξηα δηαθνξεηηθά καζήκαηα (ζηαηηζηηθά δεδνκέλα Ηαλνπαξίνπ 2010). Open eclass: ( Ζ πιαηθφξκα Open eclass είλαη έλα νινθιεξσκέλν χζηεκα Γηαρείξηζεο Μάζεζεο. Βαζηθφο ζηφρνο ηεο πιαηθφξκαο είλαη ε ειεθηξνληθή νξγάλσζε, απνζήθεπζε θαη παξνπζίαζε εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ. Τπνζηεξίδεηαη ελεξγά απφ ην Αθαδεκατθφ Γηαδίθηπν GUnet θαη δηαλέκεηαη ειεχζεξα. Sakai CLE: ( 54 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

55 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4: ΓΗΔΡΔΤΝΖΖ ΥΡΖΖ ΣΠΔ ΣΖ ΓΗΓΑΚΑΛΗΑ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Σν Sakai CLE είλαη κηα ειεχζεξα δηαζέζηκε εθπαηδεπηηθή πιαηθφξκα. Βαζίδεηαη ζε ινγηζκηθφ αλνηθηνχ θψδηθα θαη ρξεζηκνπνηείηε γηα εθκάζεζε, έξεπλα θαη ζπλεξγαζία εθπαηδεπηηθψλ νξγαληζκψλ. Όια ηα παξαπάλσ ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο κάζεζεο πξνζθέξνπλ ζρεηηθά παξφκνηεο ππεξεζίεο θαη εξγαιεία γηα ηελ ππνζηήξημε εθπαίδεπζεο απφ απφζηαζε. εκαληηθέο δηαθνξέο κεηαμχ ηνπο εκθαλίδνληαη θπξίσο ζηελ ππνζηήξημε πξνηχπσλ, ζηελ επεθηαζηκφηεηα θαη πξνζαξκνζηηθφηεηα ηεο πιαηθφξκαο, θαζψο θαη ηεο δηαζέζηκεο βάζεο ρξεζηψλ. Γηα ην ζθνπφ ηεο πηπρηαθήο απηήο εξγαζίαο επηιέρζεθε ην Moodle. Οη ιφγνη πνπ ζπλεηέιεζαλ ζηελ επηινγή απηή είλαη φηη είλαη ινγηζκηθφ αλνηρηνχ θψδηθα, ππνζηεξίδεη κεγάιν ζχλνιν εθπαηδεπηηθψλ πξνηχπσλ, έρεη κεγάιν βαζκφ επεθηαζηκφηεηαο θαη ππνζηεξίδεηαη παγθνζκίσο απφ κεγάιε βάζε ρξεζηψλ θαη πξνγξακκαηηζηψλ. ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 55

56

57 Κ Δ Φ Α Λ Α Η Ο 5 : Γ Ζ Μ Η Ο Τ Ρ Γ Η Α Δ Κ Π Α Η Γ Δ Τ Σ Η Κ Ο Τ Π Δ Ρ Η Β Α Λ Λ Ο Ν Σ Ο Γ Η Α Γ Η Κ Σ Τ Ο Τ Γ Η Α Δ Κ Μ Α Θ Ζ Ζ Κ Ο ΛΤ Μ Β Ζ Ζ Μ Ζ Α Γ Χ Ν Η Σ Η Κ Ο Τ Δ Π Η Π Δ Γ Ο Τ

58

59 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5: ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ ΓΗΑ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ ΓΗΑ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Ζ δεκηνπξγία ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πεξηβάιινληνο δηαδηθηχνπ γηα εθκάζεζε θνιχκβεζεο κε αγσληζηηθνχ επηπέδνπ νινθιεξψζεθε ζε πέληε ζηάδηα: 1 ν ηάδην: Καηαγξαθή & αλάιπζε απαηηήζεσλ έξγνπ 2 ν ηάδην: Γηακφξθσζε ζρεδηαζκνχ καζεκάησλ & ζπιινγή ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο 3 ν ηάδην: Καηαγξαθή & ζπιινγή νπηηθναθνπζηηθνχ πιηθνχ 4 ν ηάδην: Δπεμεξγαζία & δεκηνπξγία εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ 5 ν ηάδην: Γεκηνπξγία εθπαηδεπηηθήο ηζηνζειίδαο & αλάξηεζε πιηθνχ ηε ζπλέρεηα παξαζέηεηαη κηα πην αλαιπηηθή πεξηγξαθή ηνπ θάζε ζηαδίνπ αλάπηπμεο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πεξηβάιινληνο δηαδηθηχνπ. 5.1 ΚΑΣΑΓΡΑΦΖ & ΑΝΑΛΤΖ ΑΠΑΗΣΖΔΧΝ ΔΡΓΟΤ Αξρηθά έγηλε ε θαηαγξαθή θαη αλάιπζε απαηηήζεσλ γηα ηε δεκηνπξγία κηαο εθπαηδεπηηθήο ηζηνζειίδαο γηα εθκάζεζε θνιχκβεζεο κε αγσληζηηθνχ επηπέδνπ, ζε ζπλεξγαζία κε, ζρεηηθφ κε ην αληηθείκελν ηεο θνιχκβεζεο, επηζηεκνληθφ πξνζσπηθφ ηνπ ΣΔΦΑΑ ΑΠΘ. Ζ θαηαγξαθή θαη αλάιπζε απηή είρε ζαλ πξσηαξρηθφ ζηφρν λα μερσξίζεη θαη λα επηζεκάλεη ηηο ζεκαηηθέο ελφηεηεο ηηο νπνίεο πξέπεη λα πεξηέρεη κηα ηζηνζειίδα πνπ ζηνρεχεη ζηελ εθκάζεζε θνιχκβεζεο ςπραγσγηθνχ ραξαθηήξα. Απηφ είλαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ αλ αλαινγηζηεί θαλείο ην γλσζηηθφ εχξνο πνπ θαιχπηεη ζην ζχλνιφ ηνπ έλα άζιεκα φπσο ε θνιχκβεζε. Μεηά απφ ζπλεδξία πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε, απνθαζίζζεθε φηη ην πεξηερφκελν ηεο εθπαηδεπηηθήο ηζηνζειίδαο ζα αθνξά ζέκαηα εμνηθείσζεο κε ην λεξφ (φπσο είζνδνο ζην λεξφ, επίπιεπζε ζηελ επηθάλεηα ηνπ λεξνχ θαη ζσζηφο ηξφπνο αλαπλνήο), εηζαγσγηθά καζήκαηα ζηηο ηέζζεξεηο ηερληθέο (ειεχζεξν, χπηην, πξφζζην θαη πεηαινχδα) θαζψο θαη εηδηθφ αζθεζηνιφγην πάλσ ζε απηέο. Σν ζχλνιν ρξεζηψλ (target group) ζην νπνίν ζηνρεχεη λα πξνζθέξεη γλψζεηο ε ζπγθεθξηκέλε ηζηνζειίδα είλαη αξθεηά δηεπξπκέλν. Άηνκα λεαξήο ειηθίαο θαη αξράξηνη ζε ζέκαηα θνιχκβεζεο πξέπεη λα κπνξνχλ ζρεηηθά εχθνια λα εθπαηδεπηνχλ ζην άζιεκα ηεο κε αγσληζηηθήο θνιχκβεζεο, νπφηε απαηηείηαη απφ ηα καζήκαηα ηεο ηζηνζειίδαο λα είλαη ζε απιή θαζεκεξηλή γιψζζα θαη λα κελ ρξεζηκνπνηνχλ εμεδεηεκέλε νξνινγία, ηνπιάρηζηνλ ζε βαζκφ πνπ είλαη εθηθηφ. Πην πξνρσξεκέλνη ζηελ θνιχκβεζε πξέπεη λα έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα αλαλεψζνπλ ηελ ήδε απνθηεκέλε γλψζε ηνπο αιιά θαη λα εθπαηδεπηνχλ ζε ζέκαηα θνιχκβεζεο πνπ απαηηνχλ πην ζχλζεηεο ηερληθέο. Σέινο, ε ηζηνζειίδα ζηνρεχεη λα έρεη απήρεζε ζε δηδάζθνληεο θαη πξνπνλεηέο θνιχκβεζεο, νη νπνίνη ζα έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα ηε ρξεζηκνπνηήζνπλ σο βνεζεηηθφ πιηθφ παξάιιεια κε ηηο ζεσξεηηθέο θαη πξαθηηθέο θιαζζηθέο κεζφδνπο δηδαζθαιίαο θνιχκβεζεο. ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 59

60 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ Οη παξαπάλσ απαηηήζεηο γηα απήρεζε ηεο ηζηνζειίδαο ζε έλα επξχ θνηλφ νδήγεζε ζηηο εμήο απνθάζεηο: δηαρσξηζκφο ησλ καζεκάησλ ζε καζήκαηα γηα αξράξηνπο θαη πξνρσξεκέλνπο ρξήζε απιήο γιψζζαο θαη απνθπγή ησλ πνιχ εμεδεηεκέλσλ επηζηεκνληθψλ φξσλ Σέινο, απνθαζίζζεθε ηα καζήκαηα ηεο ηζηνζειίδαο λα παξνπζηαζζνχλ κε ηελ κνξθή flash video (.swf), ηα νπνία ζα ρξεζηκνπνηνχλ ηαπηφρξνλα αθνπζηηθή θαη νπηηθή ηποπικόηηηα (modality) γηα λα πξνζθέξνπλ φζν πην απνδνηηθά γίλεηαη γλψζεηο ζηνπο ρξήζηεο. 5.2 ΓΗΑΜΟΡΦΧΖ ΥΔΓΗΑΜΟΤ ΜΑΘΖΜΑΣΧΝ & ΤΛΛΟΓΖ ΥΔΣΗΚΖ ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ Καηά ην 2 ν ζηάδην ηεο κειέηεο δηακνξθψζεθε ν ζρεδηαζκφο ησλ καζεκάησλ πνπ παξνπζηάδνληαη ζηελ εθπαηδεπηηθή ηζηνζειίδα θαη έγηλε ζπιινγή ηεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο. Ο δηαρσξηζκφο ησλ καζεκάησλ έγηλε ζε δχν θαηεγνξίεο: καζήκαηα θνιχκβεζεο γηα αξράξηνπο θαη καζήκαηα θνιχκβεζεο γηα πξνρσξεκέλνπο. Μαζήκαηα θνιχκβεζεο γηα αξράξηνπο: Θέκαηα πνπ απαζρνινχλ απηή ηε θαηεγνξία καζεκάησλ είλαη ηα εμήο: Δίζνδνο ζην λεξφ. Δμνηθείσζε κε ηελ επίπιεπζε θαη κεηαθίλεζε ζην λεξφ. Δθκάζεζε ζσζηήο εηζπλνήο θαη εθπλνήο. Δθκάζεζε ηεο ηερληθήο ηνπ ειεπζέξνπ είδνπο θνιχκβεζεο (θίλεζε πνδηψλ, θίλεζε ρεξηψλ, εθθίλεζε, ζηξνθή θαη ηεξκαηηζκφο). Δθκάζεζε ηεο ηερληθήο ηνπ ππηίνπ είδνπο θνιχκβεζεο (θίλεζε πνδηψλ, θίλεζε ρεξηψλ, εθθίλεζε, ζηξνθή θαη ηεξκαηηζκφο). Μαζήκαηα θνιχκβεζεο γηα πξνρσξεκέλνπο: Θέκαηα πνπ απαζρνινχλ απηή ηε θαηεγνξία καζεκάησλ είλαη ηα εμήο: Δθκάζεζε ηεο ηερληθήο ηνπ πξνζζίνπ είδνπο θνιχκβεζεο (θίλεζε πνδηψλ, θίλεζε ρεξηψλ, εθθίλεζε, ζηξνθή θαη ηεξκαηηζκφο). Δθκάζεζε ηεο ηερληθήο ηεο πεηαινχδαο (θίλεζε πνδηψλ, θίλεζε ρεξηψλ, εθθίλεζε, ζηξνθή θαη ηεξκαηηζκφο). ηε ζπλέρεηα αλαδεηήζεθαλ νη βηβιηνγξαθηθέο πεγέο πνπ πεξηέρνπλ ζεσξεηηθή πεξηγξαθή ησλ ηεζζάξσλ ηερληθψλ θαη πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηνπ αζθεζηνινγίνπ. 5.3 ΚΑΣΑΓΡΑΦΖ & ΤΛΛΟΓΖ ΟΠΣΗΚΟΑΚΟΤΣΗΚΟΤ ΤΛΗΚΟΤ Ζ θαηαγξαθή ησλ αζθήζεσλ εμνηθείσζεο κε ην λεξφ θαζψο θαη ησλ αζθήζεσλ εθκάζεζεο θνιχκβεζεο έγηλε ζην Δζληθφ Κνιπκβεηήξην ηεο Θεζζαινλίθεο κεηά απφ 60 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

61 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5: ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ ΓΗΑ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ άδεηα. Γηα ηηο αλάγθεο ηηο θαηαγξαθήο ρξεζηκνπνηήζεθε ςεθηαθή βηληενθάκεξα κε δπλαηφηεηα εγγξαθήο ζε DVD. Ζ θαηαγξαθή ηνπ νπηηθναθνπζηηθνχ πιηθνχ έγηλε ζε δχν θάζεηο: 1 ε Φάζε - Καηαγξαθή ησλ αζθήζεσλ πνπ ζηνρεχνπλ λα εθπαηδεχζνπλ ηνπο αξράξηνπο απφ δχν λεαξέο αζιήηξηεο ζηελ κηθξή πηζίλα ηνπ θνιπκβεηεξίνπ. Οη αζιήηξηεο ήηαλ ειηθίαο 10 θαη 11 εηψλ, είραλ δηεηή πξνπνλεηηθή εκπεηξία ζηε θνιχκβεζε θαη ρξεζηκνπνηήζεθαλ κεηά απφ άδεηα ησλ γνλέσλ ηνπο, θαζψο θαη ησλ ηδίσλ. Οη αζθήζεηο πεξηιακβάλνπλ: Δίζνδν ζην λεξφ κε ηηο αζιήηξηεο λα θαηεβαίλνπλ ηα ζθαινπάηηα ηεο πηζίλαο ζηγά-ζηγά. Δμνηθείσζε κε ηελ επίπιεπζε θαη κεηαθίλεζε ζην λεξφ απφ ηελ κία άθξε ηεο πηζίλαο ζηελ άιιε. Αζθήζεηο εθκάζεζεο αλαπλνήο, φπνπ νη θνιπκβήηξηεο εθηεινχλ αλαπλνέο αξρηθά ρσξίο θίλεζε ηνπ ζψκαηνο θαη κεηά κε θίλεζε. Αζθήζεηο εθκάζεζεο ηεο ζσζηήο θίλεζεο ησλ πνδηψλ θαη ησλ ρεξηψλ ζηε ηερληθή ηνπ ειεπζέξνπ θαη ηνπ χπηηνπ (κε ρξήζε ζαλίδαο θαη βαξειάθη αξρηθά θαη κεηά ρσξίο). Αζθήζεηο εμνηθείσζεο κε ηελ ελαιιαγή κεηαμχ ησλ δχν ηερληθψλ. 2 ε Φάζε - Καηαγξαθή ησλ αζθήζεσλ πνπ ζηνρεχνπλ λα εθπαηδεχζνπλ ηνπο πξνρσξεκέλνπο απφ δχν ελήιηθεο αζιεηέο ζηελ κεγάιε πηζίλα ηνπ θνιπκβεηεξίνπ. Οη θνιπκβεηέο ήηαλ ειηθίαο 19 θαη 20 εηψλ, είραλ δεθαεηή πξνπνλεηηθή εκπεηξία ζηελ αγσληζηηθή θνιχκβεζε θαη ρξεζηκνπνηήζεθαλ κεηά απφ άδεηα ηνπο. Οη αζθήζεηο πεξηιακβάλνπλ: Αζθήζεηο εθκάζεζεο ηεο εθθίλεζεο, ζηξνθήο θαη ηεξκαηηζκνχ ζην ειεχζεξν θαη ην χπηην. Απηέο νη αζθήζεηο παξνπζηάδνληαη ζηελ θαηεγνξία καζεκάησλ γηα ηνπο αξράξηνπο θαη απνηεινχλ ηνλ ζπλδεηηθφ θξίθν γηα ηελ κεηάβαζε απφ ηα καζήκαηα γηα ηνπο αξράξηνπο ζηα πην πξνρσξεκέλα καζήκαηα. Αζθήζεηο εθκάζεζεο ηεο ζσζηήο θίλεζεο ησλ πνδηψλ θαη ησλ ρεξηψλ ζηε ηερληθή ηνπ πξφζζηνπ θαη ηεο πεηαινχδαο (κε ρξήζε ζαλίδαο θαη βαξειάθη αξρηθά θαη κεηά ρσξίο). Αζθήζεηο εθκάζεζεο ηεο εθθίλεζεο, ζηξνθήο θαη ηεξκαηηζκνχ ζην πξφζζην θαη ηελ πεηαινχδα. Σέινο, γηα ηεο αλάγθεο ηνπ έξγνπ δεκηνπξγήζεθαλ πξσηφηππα ζρέδηα πνπ απεηθνλίδνπλ κε ιεπηνκέξεηα θάζε βήκα ησλ ηεζζάξσλ ηερληθψλ. 5.4 ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ & ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΤΛΗΚΟΤ Υξεζηκνπνηήζεθε ην πξφγξακκα επεμεξγαζίαο βίληεν Camtasia ψζηε λα γίλεη πξνζζήθε ερεηηθνχ ζρνιηαζκνχ θαη επεμεγεκαηηθνχ θεηκέλνπ ζην αξρηθφ βίληεν θαη ζηα ζρέδηα. Ο ζηφρνο απηήο ηεο επεμεξγαζίαο ήηαλ ηα βηληενκαζήκαηα, πνπ δεκηνπξγήζεθαλ γηα ηηο αλάγθεο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ πεξηβάιινληνο, λα απνθηήζνπλ ηνλ απαηηνχκελν εθπαηδεπηηθφ ραξαθηήξα θαη λα εληζρπζνχλ πνζνηηθά νη πιεξνθνξίεο πνπ εκπεξηέρνπλ. ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 61

62 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ Γεκηνπξγήζεθαλ ζπλνιηθά δεθαηέζζεξα (14) καζήκαηα (8 γηα αξράξηνπο θαη 6 γηα πξνρσξεκέλνπο) κε βάζε ηνλ αξρηθφ ζρεδηαζκφ ησλ καζεκάησλ. Γφζεθε ηδηαίηεξε έκθαζε ζηα εμήο: Σν επεμεγεκαηηθφ θείκελν θαη ν ερεηηθφο ζρνιηαζκφο λα είλαη ζε γιψζζα απιή θαη θαηαλνεηή. Σν κέγεζνο ηνπ θάζε καζήκαηνο λα είλαη πεξίπνπ δχν ιεπηά ψζηε λα είλαη ηαπηφρξνλα πεξηεθηηθφ ζε γλψζεηο αιιά θαη επράξηζην ζηνλ εθπαηδεπφκελν. Ζ δνκή ησλ καζεκάησλ παξνπζηάδεηαη ζηελ Δηθφλα 5. Πην αλαιπηηθά: Δηθόλα 5: Γνκή ηωλ καζεκάηωλ εθκάζεζεο θνιύκβεζεο Όια ηα καζήκαηα μεθηλνχλ κε έλα εηζαγσγηθφ frame πνπ πεξηγξάθεη ην ζηφρν ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ καζήκαηνο. ηελ Δηθφλα 6 παξνπζηάδεηαη ζρεηηθφ παξάδεηγκα. 62 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

63 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5: ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ ΓΗΑ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Δηθόλα 6: ηόρνο ηνπ 1 νπ καζήκαηνο γηα αξράξηνπο ηε ζπλέρεηα ελφο καζήκαηνο παξνπζηάδεηαη ην ζρεηηθφ αζθεζηνιφγην κε ηε κνξθή βίληεν, επεμεγεκαηηθνχ θεηκέλνπ θαη ερεηηθνχ ζρνιηαζκνχ. Σν επεμεγεκαηηθφ θείκελν, πεξηγξάθεη ηελ άζθεζε θαη εκθαλίδεηαη ζε δηαθαλέο πιαίζην γηα λα κε ππάξρεη απφθξπςε πιεξνθνξίαο. Ο ζπλδπαζκφο ερεηηθνχ ζρνιηαζκνχ θαη επεμεγεκαηηθνχ θεηκέλνπ έρεη δηηηφ ξφιν. Με ηε ρξήζε νπηηθήο θαη ερεηηθήο ηξνπηθφηεηαο δίλεη ζηνλ εθπαηδεπφκελν ηε δπλαηφηεηα λα θαηαλνήζεη θαη εκπεδψζεη πην απνδνηηθά ηηο παξερφκελεο γλψζεηο, ελψ παξάιιεια ζπλεηζθέξεη ζηελ πξνζβαζηκφηεηα ησλ βηληενκαζεκάησλ ηεο ηζηνζειίδαο απφ άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο. ηελ Δηθφλα 7 παξνπζηάδεηαη ζρεηηθφ παξάδεηγκα. Δηθόλα 7: πλδπαζκόο βίληεν, επεμεγεκαηηθνύ θεηκέλνπ θαη ερεηηθνύ ζρνιηαζκνύ ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 63

64 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ Με ηε ιήμε θάζε καζήκαηνο παξαζέηνληαη ηα απνηειέζκαηα πνπ ζηνρεχεη λα πεηχρεη ην ζπγθεθξηκέλν κάζεκα. ηελ Δηθφλα 8 παξνπζηάδεηαη ζρεηηθφ παξάδεηγκα. Δηθόλα 8: Απνηειέζκαηα ηνπ 3 νπ καζήκαηνο γηα πξνρωξεκέλνπο ην ζχλνιν ησλ καζεκάησλ ηεο ηζηνζειίδαο ππάξρνπλ θαη ηέζζεξα καζήκαηα γηα εθκάζεζε ζσζηήο ρξήζεο ησλ ηεζζάξσλ ηερληθψλ θνιχκβεζεο (αξράξηνη: ειεχζεξν & χπηην, πξνρσξεκέλνη: πξφζζην & πεηαινχδα). ε απηά ηα ζπγθεθξηκέλα καζήκαηα, πξηλ ην ζρεηηθφ αζθεζηνιφγην, παξνπζηάδεηαη ζεσξία κε ηε κνξθή ζρεδίσλ πνπ απεηθνλίδνπλ κε ιεπηνκέξεηα θάζε βήκα ηεο ηερληθήο, ηα νπνία ζπλνδεχνληαη απφ επεμεγεκαηηθφ θείκελν θαη ερεηηθφ ζρνιηαζκφ. ηελ Δηθφλα 9 παξνπζηάδεηαη ζρεηηθφ παξάδεηγκα. Δηθόλα 9: Παξάδεηγκα δηαδνρηθώλ βεκάηωλ ηεο πεηαινύδαο Ο ιφγνο πνπ επηιέρζεθε λα γίλεη ε παξνπζίαζε ησλ ηερληθψλ αξρηθά κε ζρέδην ήηαλ δηφηη ν ρξήζηεο ζα κπνξεί λα επηθεληξσζεί επθνιφηεξα ζηα πην ζεκαληηθά ζεκεία θάζε ηερληθήο αιιά θαη επίζεο δηφηη ε θνιχκβεζε γίλεηαη κέζα ζην λεξφ ην νπνίν εκπνδίδεη νξηζκέλα ηερληθά ζηνηρεία λα θαίλνληαη πην επθξηλή θαη θαηαλνεηά απφ φηη 64 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

65 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5: ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ ΓΗΑ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ φηαλ παξνπζηάδνληαη ζε απεηθφληζε ζην ζρέδην. Μεηά ηελ παξνπζίαζε ησλ ηερληθψλ κε ζρέδην αθνινπζεί ζρεηηθφ αζθεζηνιφγην. (Δηθφλα 10). Δηθόλα 10: Παξνπζίαζε ηερληθώλ θαη ζρεηηθό αζθεζηνιόγην ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 65

66 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ 5.5 ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΖ ΗΣΟΔΛΗΓΑ & ΑΝΑΡΣΖΖ ΤΛΗΚΟΤ Γηα λα είλαη εθηθηή ε πξφζβαζε ησλ ελδηαθεξφκελσλ ζην εθπαηδεπηηθφ πιηθφ γηα εθκάζεζε θνιχκβεζε πνπ δεκηνπξγήζεθε, έπξεπε λα είλαη απηφ δηαζέζηκν κέζσ ελφο ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο κάζεζεο. Γηα ην ζθνπφ ηεο πηπρηαθήο απηήο εξγαζίαο επηιέρζεθε θαη ρξεζηκνπνηήζεθε ε δεκνθηιήο εθπαηδεπηηθή πιαηθφξκα moodle, πνπ πεξηγξάθζεθε ζην 5 ν θεθάιαην. Ζ θηιηθφηεηα πξνο ηνλ ρξήζηε, ε επθνιία πξφζβαζεο ζην εθπαηδεπηηθφ πεξηερφκελν, ν βαζκφο επεθηαζηκφηεηαο ηεο πιαηθφξκαο θαζψο θαη νη πάξα πνιιέο επηινγέο πνπ πξνζθέξεη ηφζν ζην δηαρεηξηζηή φζν θαη ζηνλ απιφ ρξήζηε ήηαλ κεξηθνί απφ ηνπο ιφγνπο επηινγήο ηεο. ηε ζπλέρεηα, δεκηνπξγήζεθε ε ηζηνζειίδα ηεο εθκάζεζεο θνιχκβεζεο κε αγσληζηηθνχ επηπέδνπ, ε νπνία είλαη δηαζέζηκε ζην δηαδίθηπν κέζσ server ηνπ εξγαζηεξίνπ Αζιεηηαηξηθήο ηνπ ΣΔΦΑΑ ΑΠΘ. Ζ ηζηνζειίδα είλαη πξνζβάζηκε ζηε δηεχζπλζε ε απηήλ ηελ εθπαηδεπηηθή ηζηνζειίδα αλαξηήζεθε ην ζχλνιν ησλ βηληενκαζεκάησλ. Ζ νξγάλσζε ηεο ηζηνζειίδαο ζηηο δχν θαηεγνξίεο καζεκάησλ, Κνιχκβεζε - Αξράξηνη θαη Κνιχκβεζε - Πξνρσξεκέλνη, θαίλεηαη ζηελ Δηθφλα 11. Δηθόλα 11: Οξγάλωζε ηεο ηζηνζειίδαο εθκάζεζεο θνιύκβεζεο Ζ ηξφπνο νξγάλσζεο θάζε θαηεγνξίαο καζεκάησλ θαίλεηαη ζηελ Δηθφλα 12. Ζ ηζηνζειίδα παξέρεη ηε δπλαηφηεηα εγγξαθήο ηνπ ελδηαθεξφκελνπ ζηα καζήκαηα, αξθεί λα έρεη θάλεη ινγαξηαζκφ ρξήζηε. 66 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

67 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5: ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ ΓΗΑΓΗΚΣΤΟΤ ΓΗΑ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Δηθόλα 12: Οξγάλωζε ηεο θαηεγνξίαο Κνιύκβεζε Αξράξηνη Δπηιέγνληαο έλα απφ ηα δηαζέζηκα καζήκαηα, ν ρξήζηεο έρεη εχθνιε πξφζβαζε ζην αληίζηνηρν εθπαηδεπηηθφ βηληενκάζεκα. ηελ Δηθφλα 13 παξνπζηάδεηαη ζρεηηθφ παξάδεηγκα. Σα καζήκαηα επίζεο πξνζθέξνπλ ηε δπλαηφηεηα επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ εγγεγξακκέλσλ κειψλ, ηνπ δηδάζθνληα θαη ηνπ δηαρεηξηζηή κέζσ forum. Δηθόλα 13: Παξάδεηγκα παξαθνινύζεζεο βηληενκαζήκαηνο ζηελ ηζηνζειίδα ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 67

68

69 Κ Δ Φ Α Λ Α Η Ο 6 : Α Ξ Η Ο Λ Ο Γ Ζ Ζ Σ Χ Ν Β Η Ν Σ Δ Ο - Μ Α Θ Ζ Μ ΑΣ Χ Ν Δ Κ Μ Α Θ Ζ Ζ Κ Ο ΛΤ Μ Β Ζ Ζ Μ Ζ Α Γ Χ Ν Η Σ Η Κ Ο Τ Δ Π Η Π Δ Γ Ο Τ

70

71 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6: ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΣΧΝ ΒΗΝΣΔΟ-ΜΑΘΖΜΑΣΧΝ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΣΧΝ ΒΗΝΣΔΟ-ΜΑΘΖΜΑΣΧΝ ΔΚΜΑΘΖΖ ΚΟΛΤΜΒΖΖ ΜΖ ΑΓΧΝΗΣΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ Μεηά ην πέξαο ηεο δεκηνπξγίαο ηεο εθπαηδεπηηθήο ηζηνζειίδαο, έγηλε ε αμηνιφγεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ησλ βηληενκαζεκάησλ, θαζψο θαη ηεο ζπλνιηθήο δνκήο ηεο απφ θνηηεηέο θαη δηδάζθνληεο ηνπ ΣΔΦΑΑ ΑΠΘ. Δπίζεο, αμηνινγήζεθε θαη ε γεληθφηεξε ζηάζε ησλ δηδαζθφκελσλ θαη δηδαζθφλησλ ζηε ρξήζε ηεο ηζηνζειίδαο γηα εθκάζεζε θνιχκβεζεο κε αγσληζηηθνχ επηπέδνπ απφ απφζηαζε. Σα απνηειέζκαηα απηήο ηεο αμηνιφγεζεο παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθφηεξα ζηε ζπλέρεηα ηνπ θεθαιαίνπ. 6.1 ΣΟΗΥΔΗΑ ΣΟΤ ΓΔΗΓΜΑΣΟ Ζ ηζηνζειίδα, φπσο πξναλαθέξζεθε, ζηνρεχεη ζην λα απνηειέζεη βνήζεκα ζηε ζεσξεηηθή εθκάζεζε ηεο ςπραγσγηθήο θνιχκβεζεο γηα αξράξηνπο θαη πξνρσξεκέλνπο, αιιά θαη παξάιιεια έλα ρξήζηκν δηδαθηηθφ κέζν γηα ηνπο δηδάζθνληεο. Γηα ηνλ ιφγν απηφ θξίζεθε πνιχ ρξήζηκε ε αμηνιφγεζε απφ δχν νκάδεο κε δηαθνξεηηθφ επίπεδν κφξθσζεο θαη εκπεηξίαο κε ηε θνιχκβεζε. Ζ αμηνιφγεζε δηελεξγήζεθε απφ αληηπξνζσπεπηηθφ δείγκα θνηηεηψλ ηνπ δεχηεξνπ έηνπο ζπνπδψλ, πηπρηνχρσλ θπζηθήο αγσγήο κε εηδηθφηεηα θνιχκβεζεο πνπ είραλ εκπεηξία ζηελ εθπαίδεπζε ηεο ςπραγσγηθήο θνιχκβεζεο θαη πξνπνλεηψλ αγσληζηηθήο θνιχκβεζεο ηνπ ΣΔΦΑΑ ΑΠΘ. πλνιηθά ζπκκεηείραλ ζηελ αμηνιφγεζε πελήληα έλαο (51) θνηηεηέο θαη δεθαηέζζεξεηο (14) δηδάζθνληεο. Σν εξσηεκαηνιφγην δηακνξθψζεθε ζε ηξεηο ζεκαηηθέο ελφηεηεο εξσηήζεσλ: Ζ πξψηε ελφηεηα αθνξνχζε εξσηήζεηο ζρεηηθέο κε πξνζσπηθά δεδνκέλα, πνπ ζηεξίρζεθαλ ζηελ αλσλπκία, θαη είρε ζαλ ζηφρν λα θαηαηάμεη ην δείγκα ζε επηκέξνπο ππννκάδεο. Ζ δεχηεξε ελφηεηα εξσηήζεσλ είρε ζαλ ζηφρν ηελ αμηνιφγεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ησλ βηληενκαζεκάησλ πνπ αλαξηήζεθαλ ζηελ εθπαηδεπηηθή ηζηνζειίδα. ηφρνο ηεο ηξίηεο ελφηεηαο εξσηήζεσλ ήηαλ ε δηεξεχλεζε ηεο άπνςεο πνπ είραλ νη ζπκκεηέρνληεο γηα εθκάζεζε γεληθά ελφο πξαθηηθνχ γλσζηηθνχ αληηθεηκέλνπ απφ απφζηαζε, αιιά θαη ηελ εηδηθφηεξε επηζπκία θαη ην ελδηαθέξνλ ηνπο γηα κειινληηθή ρξήζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο απηήο ηζηνζειίδαο εθκάζεζεο θνιχκβεζεο. Πην ζπγθεθξηκέλα ε πξψηε ελφηεηα εξσηήζεσλ ηνπ εξσηεκαηνινγίνπ έδσζε ηηο εμήο απαληήζεηο ζηα αθφινπζα εξσηήκαηα: «Γλσξίδνπλ νη θνηηεηέο λα θνιπκπνχλ;» Σν 37% ηνπ δείγκαηνο θνηηεηψλ απάληεζε φηη γλσξίδεη λα θνιπκπάεη ζε πξνρσξεκέλν, αγσληζηηθφ, επίπεδν. Σν 55% ηνπ δείγκαηνο απάληεζε φηη γλσξίδεη λα θνιπκπάεη γηα ςπραγσγία, ελψ ην 8% δε γλσξίδεη λα θνιπκπάεη. Με βάζε απηά ηα απνηειέζκαηα πξνθχπηεη φηη ην 37% ησλ θνηηεηψλ ηνπ δείγκαηνο έρεη ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ 71

72 ΠΑΝΣΑΕΖ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ γλψζεηο πςεινχ επηπέδνπ θνιχκβεζεο, ελψ ην 63% έρεη γλψζεηο κέηξηνπ επηπέδνπ θνιχκβεζεο. (Δηθφλα 14). Δηθόλα 14: Γλωξίδνπλ νη θνηηεηέο λα θνιπκπνύλ; «Δίλαη εμνηθεησκέλνη νη θνηηεηέο κε ηε ρξήζε ειεθηξνληθνχ ππνινγηζηή;» Σν 24% ηνπ δείγκαηνο απάληεζε φηη είλαη πνιχ εμνηθεησκέλν κε ηε ρξήζε ειεθηξνληθνχ ππνινγηζηή, ην 33% απάληεζε φηη είλαη αξθεηά εμνηθεησκέλν, ελψ κέηξηα εμνηθεησκέλν είλαη επίζεο ην 33% ηνπ δείγκαηνο. Μφιηο ην 10% ηνπ δείγκαηνο είλαη ιίγν εμνηθεησκέλν. Παξαηεξείηαη φηη ην 57% έρεη θαιή εμνηθείσζε κε ηε ρξήζε Ζ/Τ, ελψ ην 43% φρη ηφζν θαιή εμνηθείσζε. (Δηθφλα 15). Δηθόλα 15: Δμνηθείωζε θνηηεηώλ κε ηε ρξήζε Ζ/Τ 72 ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ.

ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΛΘΤΑΗΚΘΔΗΡ Τ. ΑΓΩΜΘΡΘΙΞΘ ΤΩΠΞΘ ΡΘΡ ΛΘΙΠΕΡ ΗΚΘΙΘΕΡ ΟΑIΤΜΘΔΘ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ 11V11 ΗΚΘΙΘΑ 6-10 ΤΠΞΜΩΜ ΛΕΘΞΜΕΙΗΛΑΑ ΞΣ ΟΑΘΤΜΘΔΘΞΣ ΡΕ ΛΕΓΑΚΞ ΓΗΟΕΔΞ ΓΘΑ ΟΑΘΙΕΡ ΗΚΘΙΘΑΡ 6-10 ΕΩΜ Η ΔΘΑΔΠΞΛΗ ΑΟΞ Η ΛΘΑ ΕΡΘΑ ΡΗΜ ΑΚΚΗ ΕΘΜΑΘ ΛΕΓΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016

Βάσεις Δεδομέμωμ. Εξγαζηήξην V. Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 Βάσεις Δεδομέμωμ Εξγαζηήξην V Τκήκα Πιεξνθνξηθήο ΑΠΘ 2015-2016 2 Σκοπός του 5 ου εργαστηρίου Σθνπόο απηνύ ηνπ εξγαζηεξίνπ είλαη: ε κειέηε ζύλζεησλ εξσηεκάησλ ζύλδεζεο ζε δύν ή πεξηζζόηεξεο ζρέζεηο ε κειέηε

Διαβάστε περισσότερα

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H )

Α Ο Κ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η ( S E A R C H ) Ξ G O O G L E S C H O L A R Α Ο Ξ Ε Κ Ε Θ Λ Θ Α Λ Η Τ Α Μ Η Α Μ Α Ζ Η Η Ρ Η Ρ Οξαγκαηνπνηώληαο αλαδήηεζε ζην GoogleScholar (http://scholar.google.com/) ν ρξήζηεο κπνξεί λα εληνπίζεη πιηθό αθαδεκαϊθνύ θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα!

Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Cpyright 2013 Λόγος & Επικοινωνία // All rights Reserved Παιχνίδι γλωζζικής καηανόηζης με ζχήμαηα! Αυηό ηο παιχνίδι έχει ζηόχους: 1. ηελ εθγύκλαζε ηεο αθνπζηηθήο κλήκεο ησλ παηδηώλ 2. ηελ εμάζθεζε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1382/153 1. Καη όηαλ έγηλε ε ππνρώξεζε αξγά ην απόγεπκα, επεηδή θνβήζεθαλ νη νιηγαξρηθνί κήπσο νη δεκνθξαηηθνί, αθνύ θάλνπλ επίζεζε, θαηαιάβνπλ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Είμαζηε ηυχεροί που είμαζηε δάζκαλοι Ον/μο:.. A Λσκείοσ Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη 8-11-2015 Θέμα 1 ο : 1. Η εμίζωζε θίλεζεο ελόο θηλεηνύ πνπ θηλείηαη επζύγξακκα είλαη ε x = 5t. Πνηα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ζμεπομηνία: 18/12/10 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤ ΕΙ 1. Δίλεηαη ην πνιπώλπκν Αλ θαη., λα βξείηε ην ηειεπηαίν ςεθίν ηνπ αξηζκνύ έρνπκε:

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΔΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΓΗΠΔΓΟ

ΑΣΚΗΣΔΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΓΗΠΔΓΟ Α. Αεπόβια ικανόηηηα: ΑΣΚΗΣΔΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΓΗΠΔΓΟ 1. Φόλλοος ζηα δύο καλάθια: νη αζιεηέο είλαη απέλαληη από ηα ηακπιώ ζε δπν γξακκέο. Οη πξώηνη έρνπλ από κηα κπάια. Με ην ζύλζεκα θάλνπλ θόιιννπ

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Δ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ. ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΗΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΑ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΔΝΟΣΖΣΑ 2 ε : ΤΛΗΚΑ ΩΜΑΣΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Ογθνκεηξηθό δνρείν Καηαζθεπάδνπκε έλα νγθνκεηξηθό δνρείν από πιαζηηθό κπνπθάιη λεξνύ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ

ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ ΑΞΙΟΘΕΑΣΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ β. ΣΟ ΠΝΕΤΜΑΣΙΚΟ ΜΑ ΚΕΝΣΡΟ γ. Η ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΘΕΗ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ α. Η ΕΚΚΛΗΙΑ ΣΟΤ ΥΩΡΙΟΤ ΜΑ. Η Εθθιεζία ηνπ ρσξηνύ καο, ε Αγία Άλλα, είλαη θηηζκέλε πξηλ πνιιά

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

ACTA A.E. Αριςτο Σέλεια Πιςτοποίηςη. Ανθρώπινου Δυναμικοφ. «ΠΙΣΟΠΟΙΗΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ Εξελίξεισ - Προοπτικέσ»

ACTA A.E. Αριςτο Σέλεια Πιςτοποίηςη. Ανθρώπινου Δυναμικοφ. «ΠΙΣΟΠΟΙΗΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ Εξελίξεισ - Προοπτικέσ» ACTA A.E. Αριςτο Σέλεια Πιςτοποίηςη Ανθρώπινου Δυναμικοφ «ΠΙΣΟΠΟΙΗΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΤ ΔΤΝΑΜΙΚΟΤ Εξελίξεισ - Προοπτικέσ» Εταιρεία Ένταςησ Γνώςησ Αριςτοτελείου Πανεπιςτημίου Θεςςαλονίκησ Δια Βίου Μάθηςη Νόκνο:

Διαβάστε περισσότερα

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861

Γραφεύα Επικοινωνύασ & Ενημϋρωςησ ϋρρεσ, Τψηλϊντου 4 3οσ Όροφοσ ΣΗΛ 2321023640 ΥΑΦ 2321051861 Οπγάνωζη και διοίκηζη ηοςπιζηικών επισειπήζεων (ξενοδοσεία, ηοςπιζηικά γπαθεία ) Α) ΑΔΙ ΣΔΙ και Β) ΑΠΟΦΟΙΣΟΙ ΤΠΟΥΡΔΩΣΙΚΗ ΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ και ΜΔΣΑΓΔΤΣΔΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ Ρν πξόγξακκα απηό ζρεδηάζηεθε γηα

Διαβάστε περισσότερα

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Αιγόξηζκνη 2.2.7.4 Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Εηζαγσγή ζηηο Αξρέο ηεο Επηζηήκεο ησλ Η/Υ 1 Άζθεζε 34 ζει 53 Έλα ςεθηαθό θσηνγξαθηθό άικπνπκ έρεη απνζεθεπηηθό ρώξν N Mbytes. Να αλαπηύμεηε

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ. Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία. Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP

ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ. Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία. Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP ΜΑΘΗΜΑΣΑ ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΑ Ειζαγωγή ζηη Φωηογραθία Χριζηάκης Σαζεΐδης EFIAP 1 ΜΑΘΗΜΑ 6 ο Προγράμμαηα θωηογραθικών μηχανών Επιλογέας προγραμμάηων Μαο δίλεη ηε δπλαηόηεηα λα ειέγμνπκε ην άλνηγκα δηαθξάγκαηνο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ

ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ (Θεοδώρα Γιώηη, Νικόλας Καραηάζιος- Τπεύθσνη εκ/κος Λ. Παπαηζίμπα) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:.., ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:.// Σε ακαμίδην πνπ κπνξεί λα θηλείηαη ρσξίο ηξηβέο πάλσ

Διαβάστε περισσότερα

Η Αξιολόγηζη ηηρ Πεπίλητηρ Κειμένος Παιδαγυγικό Ινζηιηούηο

Η Αξιολόγηζη ηηρ Πεπίλητηρ Κειμένος Παιδαγυγικό Ινζηιηούηο Η Αξιολόγηζη ηηρ Πεπίλητηρ Κειμένος Παιδαγυγικό Ινζηιηούηο Οδηγίες για ηη διδαζκαλία ηων θιλολογικών μαθημάηων ζηο Ενιαίο Λύκειο (απόζπαζμα) Αθήνα 2001 ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ Α. Τν πεξηερόκελν ηεο πεξίιεςεο (0-12

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ Κεθάλαιο 7 Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ 1 Προζθορά ανηαγωνιζηικού κλάδοσ Πώο πξέπεη λα ζπλδπαζηνύλ νη απνθάζεηο πξνζθνξάο ησλ πνιιώλ επηκέξνπο επηρεηξήζεσλ ελόο αληαγσληζηηθνύ θιάδνπ γηα λα βξνύκε ηελ θακπύιε πξνζθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

πκβνιή ησλ βηβιηνζεθνλφκσλ ζηελ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΗ ΠΑΙΓΔΙΑ

πκβνιή ησλ βηβιηνζεθνλφκσλ ζηελ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΗ ΠΑΙΓΔΙΑ πκβνιή ησλ βηβιηνζεθνλφκσλ ζηελ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΗ ΠΑΙΓΔΙΑ Σηέλλα Κορομπίλη, Ph.D., Αλαπιεξψηξηα Καζεγήηξηα, Σκήκα Βηβιηνζεθνλνκίαο-Α.Σ.Δ.Ι. Θεζζαινλίθεο Αθροδίηη Μάλλιαρη, Ph.D, Δξγαζηεξηαθφο πλεξγάηεο, Σκήκα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014

ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 ΠΑΡΔΜΒΑΔΙ ΔΤΑΙΘΗΣΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΟΝ HIV/AIDS ΣΗΝ ΑΚΣΟΓΡΑΜΜΗ ΣΩΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΑΚΩΝ ΔΝΟΣΗΣΩΝ ΣΗ ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ ΑΤΓΟΤΣΟ 2014 Σν ΚΔ.ΔΛ.Π.ΝΟ., Γξαθείν Θεζζαινλίθεο θαη ε Γηεύζπλζε Γεκόζηαο Τγείαο ηεο

Διαβάστε περισσότερα

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. B-Δέλδξα Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. Δέλδξα AVL n = 2 30 = 10 9 (πεξίπνπ). 30

Διαβάστε περισσότερα

ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ 1 Βαζηθέο Έλλνηεο & Καηεγνξίεο Γηθηύσλ Τπνινγηζηώλ

ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ 1 Βαζηθέο Έλλνηεο & Καηεγνξίεο Γηθηύσλ Τπνινγηζηώλ ΦΤΛΛΟ ΔΡΓΑΙΑ 1 Βαζηθέο Έλλνηεο & Καηεγνξίεο Γηθηύσλ Τπνινγηζηώλ Γξαζηεξηόηεηα 1ε αο δίλεηαη ν ελλνηνινγηθφο ράξηεο "Γίθηπα Τπνινγηζηψλ - Βαζηθέο Έλλνηεο" πνπ αθνξά ζηελ θεληξηθή έλλνηα "Γίθηπα Τπνινγηζηψλ".

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΔΡΟΜΟ ΠΡΟ ΣΟ «ΑΕΙΦΟΡΟ ΧΟΛΕΙΟ» ένα φωτογπαφικό ταξίδι

Ο ΔΡΟΜΟ ΠΡΟ ΣΟ «ΑΕΙΦΟΡΟ ΧΟΛΕΙΟ» ένα φωτογπαφικό ταξίδι Ο ΔΡΟΜΟ ΠΡΟ ΣΟ «ΑΕΙΦΟΡΟ ΧΟΛΕΙΟ» ένα φωτογπαφικό ταξίδι ηα Δθπαηδεπηήξηα Πάλνπ ππνζηεξίδνπκε ηελ άπνςε όηη ην «αεηθόξν ζρνιείν» είλαη έλα όξακα εθηθηό. Η εθπαίδεπζε γηα ηελ αεηθνξία δελ είλαη κάζεκα, αιιά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ 1 Σ. Δ. Ι. ΓΤ Σ Ι Κ Η Μ Α Κ Δ Γ Ο Ν Ι Α ΥΟΛΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΦΑΡΜΟΓΩΝ Σ Μ Η Μ Α Μ Η Υ Α Ν ΟΛΟ Γ Ι Α Δξγαζηήξην Μεραλνπξγηθώλ Καηεξγαζηώλ & CAD ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ ΜΑΘΗΜΑ 2: Πνηόηεηα Δπηθάλεηαο Γξ. Βαξύηεο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ

ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑΥΔΙΡΗΗ ΣΩΝ ΣΔΡΗΓΟΝΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Δ ΔΝΗΛΙΚΔ Σν ζύγρξνλν πξόηππν αληηκεηώπηζεο ηεο ηεξεδόλαο ελειίθσλ δελ εζηηάδεηαη κόλν ζηελ απνθαηάζηαζε ησλ ηεξεδνληθώλ βιαβώλ πνπ έρνπλ εθδεισζεί, αιιά έρεη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird

1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird 1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird 1.1 Εγκαηάζηαζη ηυν οδηγών ηηρ έξςπνηρ κάπηαρ ζηο λογιζμικό Mozilla Thunderbird

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Α ΛΤΚΕΙΟΤ ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Σχολικό έτος: 2011-2012 Καθηγήτριες: Κεφαλληνού Λουκία- Καλλία Αθηνά ΙΙ. ΟΙ ΑΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΟ ΣΟΤ ΠΡΟΙΣΟΡΙΚΟΤ ΥΡΟΝΟΤ ΕΩ ΚΑΙ ΣΟ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ 1. ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΞΟΝΠΔΓΓΗΕΥ ΡΝ ΞΑΗΓΗ ΓΗΑ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΝΗ ΓΗΔΟΓΑΠΗΔΠ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ.

ΞΟΝΠΔΓΓΗΕΥ ΡΝ ΞΑΗΓΗ ΓΗΑ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΝΗ ΓΗΔΟΓΑΠΗΔΠ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΞΟΝΠΔΓΓΗΕΥ ΡΝ ΞΑΗΓΗ ΓΗΑ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΝΗ ΓΗΔΟΓΑΠΗΔΠ ΡΝ ΞΔΛΘΝΠ. ΓΑΘΡΙΑ Π. 1,2, ΓΑΘΡΙΑΠ Θ. 1, ΚΖΡΠΗΝ- ΓΑΘΡΙΑ Γ. 1,3,4, ΘΑΡΠΗΑΟΓΑΛΖΠ Ι. 1,5, Α ΛΑΠΡΑΠΗΝ Α. 1,4,6, ΛΗΘΝΙΑΝΠ ΠΘΔΛΡΔΟΖΠ 6. 1. Δ Ρ Α Η Ο Δ Η Α Φ Ο

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

Μεηαπηπρηαθή δηαηξηβή

Μεηαπηπρηαθή δηαηξηβή ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΖ ΚΑΛΧΝ ΚΑΗ ΔΦΑΡΜΟΜΔΝΧΝ ΣΔΥΝΧΝ Μεηαπηπρηαθή δηαηξηβή ΣΑ TABLETS Χ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΔΡΓΑΛΔΗΟ ΣΟ ΝΖΠΗΑΓΧΓΔΗΟ ΓΗΑ ΣΖΝ ΔΝΗΥΤΖ ΤΝΔΡΓΑΣΗΚΧΝ ΓΡΑΣΖΡΗΟΣΖΣΧΝ ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΧΝ Έιελα Κσλζηαληίλνπ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43

ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43 ΕΞΟΡΤΞΗ & ΚΑΣΑΚΕΤΕ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ΜΑΘΗΜΑ 43 Κα ακαθένεηε 5 εονςπασθέξ πώνεξ θαη κα βνείηε ημ είδμξ ημο μνοθημύ ημοξ πιμύημο. Πμημη πανάγμκηεξ επηηνέπμοκ ηεκ θαηαζθεοή μεγάιςκ ηεπκηθώκ ένγςκ; Ε ελόνολε (ελαγςγή

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

Constructors and Destructors in C++

Constructors and Destructors in C++ Constructors and Destructors in C++ Σύνθεζη Πνιύ ζπρλά ζηε C++ κία θιάζε κπνξεί λα πεξηέρεη ζαλ κέιεδεδνκέλα αληηθείκελα άιισλ θιάζεσλ. Πνηα είλαη ε ζεηξά κε ηελ νπνία δεκηνπξγνύληαη θαη θαηαζηξέθνληαη

Διαβάστε περισσότερα

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2 TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 Δημιουργία σελίδων και βιβλίων Έλα θαηλνύξην βηβιίν πεξηέρεη κία άδεηα ζειίδα κε έλα άδεην background. Δελ κπνξνύκε λα μερσξίζνπκε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Επιμέλεια: Αγκανάκηρ Α. Παναγιώηηρ Επωηήζειρ Σωζηό- Λάθορ Να χαπακηηπίζεηε ηιρ παπακάηω πποηάζειρ ωρ ζωζηέρ ή λάθορ: 1. Η ηαιάλησζε είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα.

Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο κεηά ηηο γηνξηέο ηνπ Πάζρα. Οι Πανελλαδικέρ Δξεηάζειρ για ηην ειζαγωγή ζηην ηπιηοβάθμια εκπαίδεςζη θα ππαγμαηοποιηθούν ππιν ηιρ απολςηήπιερ ενδοζσολικέρ εξεηάζειρ ηων μαθηηών και ηων μαθηηπιών. Τν Πξόγξακκα ζα αλαθνηλσζεί, ακέζσο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΠΡΟΒΛΗΜΑ Σε έλα ηνπξλνπά βόιετ δήισζαλ ζπκκεηνρή νκάδεο Γπκλαζίσλ ηεο Κύπξνπ.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ρνιή Γηνίθεζεο θαη Οηθνλνκίαο Σκήκα Λνγηζηηθήο

ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ρνιή Γηνίθεζεο θαη Οηθνλνκίαο Σκήκα Λνγηζηηθήο ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ ΚΑΒΑΛΑ ρνιή Γηνίθεζεο θαη Οηθνλνκίαο Σκήκα Λνγηζηηθήο Θέκα πηπρηαθήο εξγαζίαο: Δθπαηδεπηηθή Σερλνινγία Δθαξκνγέο ηεο πιεξνθνξηθήο θαη ηνπ δηαδηθηχνπ ζηελ εθπαίδεπζε Τπνβιεζείζα

Διαβάστε περισσότερα

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε.

Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή. Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Η επιζκόπηζη ηης έμμιζθης ενηολής ζηην Αλλοδαπή Καηεξίλα Γαιαλνπνύινπ, Intellectual Property Manager, Microsoft Ειιάο Α.Ε. Παξάκεηξνη πξνο αμηνιόγεζε Ννκνζεηηθή ζσξάθηζε Κνηλόο Σύιινγνο Ακνηβή Καηαγγειία/Λύζε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ. Ισάλλεο Παπαληθνιάνπ

ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ. Ισάλλεο Παπαληθνιάνπ ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ Ισάλλεο Παπαληθνιάνπ Η πνδειαζία είλαη κηα επράξηζηε δξαζηεξηόηεηα κε πνιιά πιενλεθηήκαηα, δηαδεδνκέλε παγθνζκίσο. Ωζηόζν, ππάξρνπλ παξάγνληεο πνπ ζέηνπλ ηελ ζσκαηηθή καο αθεξαηόηεηα ζε θίλδπλν

Διαβάστε περισσότερα

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ

IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ IV Ο ΕΛΛΗΝΙΜΟ ΣΗ ΔΤΗ,ΠΟΛΙΣΙΜΟΙ Δ.ΜΕΟΓΕΙΟΤ ΚΑΙ ΡΩΜΗ Να σαπακηηπίζεηε ηιρ πποηάζειρ, πος ακολοςθούν, υρ ππορ ηην οπθόηηηά ηοςρ, με ηην ένδειξη Σωστό ή Λάθος 1. ηελ αξραία Ρώκε νη πιεβείνη δελ είραλ αξρηθά

Διαβάστε περισσότερα

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή

Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ. Καξθηά 3 θηιά πεξίπνπ κε κήθνο ηξηπιάζην από ην πάρνο ηνπ μύινπ θπξί κεγάιν θαη ππνκνλή Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 10 ε : ΜΗΥΑΝΙΚΗ ΜΔΡΟ Β ΠΙΔΗ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Καξέθια θαθίξε Όξγαλα Τιηθά Κόληξα πιαθέ ζαιάζζεο κε δηαζηάζεηο 40Υ40 εθ.

Διαβάστε περισσότερα

Η. Απζίλνο Αλ. Καζεγεηήο Αζιεηηθή δηνίθεζε. ΟΓΗΓΟ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ζηελ Αζιεηηθή δηοίθεζε. Θέκα πηστηαθής (κε ηε κνξθή εξωηήκαηνο):...

Η. Απζίλνο Αλ. Καζεγεηήο Αζιεηηθή δηνίθεζε. ΟΓΗΓΟ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ζηελ Αζιεηηθή δηοίθεζε. Θέκα πηστηαθής (κε ηε κνξθή εξωηήκαηνο):... ΟΓΗΓΟ ΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ζηελ Αζιεηηθή δηοίθεζε Δπώλσκο :.. Όλοκα :.. ΑΜ:. Ηκεροκελία θαηάζεζες ζηε δηαδηθαζία: Γλωζηηθό αληηθείκελο:.../../ 201.. Θέκα πηστηαθής (κε ηε κνξθή εξωηήκαηνο):..... Έγθρηζε Σοκέα:..

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α

Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α Σει.1 Σο ζςγκεκπιμένο εγσειπίδιο δημιοςπγήθηκε για να βοηθήζει ηην καηανόηζη ηηρ διαδικαζίαρ μεηαθοπάρ δεδομένων ηηρ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 204-205 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/204 A ΟΜΑΓΑ Οδηγία: Να γράυεηε ζηο ηεηράδιο ζας ηον αριθμό κάθε μιας από ηις παρακάηφ ερφηήζεις Α.-Α.8 και

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10 ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,1,1 ΓΙΑΓΩΝΙΜΑ 1 ου ΜΔΡΟΤ ΣΗ ΑΝΑΛΤΗ Α Γώζηε ηνλ νξηζκό ηεο αληίζηξνθεο ζπλάξηεζεο Β Γείμηε όηη αλ κηα ζπλάξηεζε είλαη αληηζηξέςηκε ηόηε νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο

Διαβάστε περισσότερα

Η Ύςσζε ηνπ Τηκίνπ Σηαπξνύ. 14 Σεπηεκβξίνπ

Η Ύςσζε ηνπ Τηκίνπ Σηαπξνύ. 14 Σεπηεκβξίνπ Η Ύςσζε ηνπ Τηκίνπ Σηαπξνύ 14 Σεπηεκβξίνπ Ση γηνξηάδνπκε ηελ εκέξα ηεο ύςσζεο ηνπ Σηκίνπ ηαπξνύ (1/6) Τν έηνο 326 ε Αγία Ειέλε πήγε ζηελ Ιεξνπζαιήκ γηα λα πξνζθπλήζεη ηνπο Αγίνπο Τόπνπο θαη λα επραξηζηήζεη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΓΕΝΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΙΙ - ΦΥΕ 0 7 Ινπλίνπ 009 Απαντήσειρ στιρ ασκήσειρ τηρ τελικήρ εξέτασηρ στιρ Σςνήθειρ Διαυοπικέρ Εξισώσειρ Αγαπηηέ θοιηηηή/ηπια,

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου

Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Άσκηση 1 - Μοπυοποίηση Κειμένου Σηηο παξαθάησ γξακκέο εθαξκόζηε ηε κνξθνπνίεζε πνπ πεξηγξάθνπλ Γξακκή κε έληνλε γξαθή Γξακκή κε πιάγηα γξαθή Γξακκή κε ππνγξακκηζκέλε γξαθή Γξακκή κε Arial Font κεγέζνπο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ

ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ ΔΛΔΓΥΟ ΔΜΒΟΛΙΑΣΙΚΗ ΚΑΛΤΦΗ Δ ΠΑΙΓΙΑ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΥΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΚΔΡΚΤΡΑ 24 ο ΠΑΝΔΛΛΗΝΙΟ ΤΝΔΓΡΙΟ ΔΛΛΗΝΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΚΟΙΝΧΝΙΚΗ ΠΑΙΓΙΑΣΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΟΑΓΧΓΗ ΣΗ ΤΓΔΙΑ ΠΙΝΟΤΛΑ ΔΤΡΤΓΙΚΗ ΒΑΡΚΑΡΗ ΠΟΛΤΚΡΙΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΗ ΓΔΩΣΔΥΝΙΚΩΝ ΔΠΙΣΗΜΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΠΔΡΙΒΑΛΟΝΣΟ. Πτυχιακή διατριβή ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΔΝΗ ΑΠΟΡΡΤΠΑΝΗ ΚΑΤΑΔΡΙΩΝ ΠΛΟΙΩΝ

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΗ ΓΔΩΣΔΥΝΙΚΩΝ ΔΠΙΣΗΜΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΠΔΡΙΒΑΛΟΝΣΟ. Πτυχιακή διατριβή ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΔΝΗ ΑΠΟΡΡΤΠΑΝΗ ΚΑΤΑΔΡΙΩΝ ΠΛΟΙΩΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΗ ΓΔΩΣΔΥΝΙΚΩΝ ΔΠΙΣΗΜΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΠΔΡΙΒΑΛΟΝΣΟ Πτυχιακή διατριβή ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΔΝΗ ΑΠΟΡΡΤΠΑΝΗ ΚΑΤΑΔΡΙΩΝ ΠΛΟΙΩΝ Αργσρώ Ιωάννοσ Λεμεσός 2012 ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΚΤΠΡΟΤ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_1379/50 1. Όηαλ ινηπόλ ήξζαλ [νη πξέζβεηο ζηελ Αζήλα], αθνύ ζπλέιαβαλ νη Αζελαίνη θαη ηνπο πξέζβεηο σο ππνθηλεηέο ζηάζεο θαη όζνπο έπεηζαλ [νη πξέζβεηο], ηνπο ζπγθέληξσζαλ γηα αζθάιεηα ζηελ Αίγηλα.

Διαβάστε περισσότερα

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code)

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Page 1 Υποπλοίαρτος Ν. Πεηράκος ΠΝ Αηδένηα Γνύξεηνη Ίππνη (Trojan Horses) Ινί (Viruses) Worms Root-kit Page 2 Γνύξεηνο Ίππνο (Trojan Horse) Οξηζκόο: Πξόγξακκα

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Δηαθνκηζηήο (Server) Πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζηνπο Πειάηεο (Client) Μεγάινη ππνινγηζηέο γηα ηηο ππεξεζίεο Internet (π.ρ. WWW, FTP) Λακβάλεη εξσηήζεηο θαη δίδεη απαληήζεηο Πειάηεο

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία

EL Eνωμένη στην πολυμορυία EL A8-0046/319. Τροπολογία 8.3.2016 A8-0046/319 319 Άρθρο 34 παράγραθος 1 ζηοιχείο δ (δ) 14 έηε γηα θηεληαηξηθά θάξκαθα πνπ πξννξίδνληαη γηα άιια είδε δώωλ από απηά πνπ αλαθέξνληαη ζηελ παξάγξαθν 1 ζηνηρεία α) θαη γ). (δ) 10 έηε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ

ΣΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΣΩΝ Α ΛΤΚΕΙΟΤ Α/Α : 0_3207/391 1. Τελ άιιε κέξα νη Τξηάθνληα, πνιύ ηαπεηλσκέλνη θαη ληώζνληαο εγθαηαιειεηκκέλνη, ζπγθεληξώζεθαλ ζην ρώξν ησλ ζπλεδξηάζεσλ παξάιιεια, νη «ηξεηο ρηιηάδεο», ζε όια ηα ζεκεία όπνπ είραλ ηνπνζεηεζεί,

Διαβάστε περισσότερα

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67)

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Γηα λα επαλαθέξεηε ην FritzBox Fon WLAN 7140 ζηηο πξνεπηιεγκέλεο ηνπ ξπζκίζεηο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

Παλεπηζηήκην Θεζζαιίαο. Πνιπηερληθή Σρνιή. Τκήκα Μεραληθώλ Η/Υ, Τειεπηθνηλσληώλ & Δηθηύσλ. [ www.inf.uth.gr ]

Παλεπηζηήκην Θεζζαιίαο. Πνιπηερληθή Σρνιή. Τκήκα Μεραληθώλ Η/Υ, Τειεπηθνηλσληώλ & Δηθηύσλ. [ www.inf.uth.gr ] Παλεπηζηήκην Θεζζαιίαο Πνιπηερληθή Σρνιή Τκήκα Μεραληθώλ Η/Υ, Τειεπηθνηλσληώλ & Δηθηύσλ [ www.inf.uth.gr ] 1 ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΗΥ312 (ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Ι) ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ Θ: Αλιμήζηρ Χπήζηορ Βεπούληρ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία: Γιαδικησακή Δθαρμογή Δκμάθηζη Αγγλικής Γλώζζας

Πτυχιακή Εργασία: Γιαδικησακή Δθαρμογή Δκμάθηζη Αγγλικής Γλώζζας ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟ ΙΓΡΤΜΑ ΚΡΗΣΗ Τκήκα Δθαξκνζκέλεο Πιεξνθνξηθήο θαη Πνιπκέζσλ Πτυχιακή Εργασία: Γιαδικησακή Δθαρμογή Δκμάθηζη Αγγλικής Γλώζζας πνπδάζηξηα: Μπάλε Μπηάλθα Δηζεγεηέο: Κιεηζαξράθεο Μηράιεο

Διαβάστε περισσότερα

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x)

f '(x)g(x)h(x) g'(x)f (x)h(x) h'(x) f (x)g(x) ΓΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 54 Υλη: Παράγωγοι Γ Λσκείοσ Ον/μο:.. 6--4 Θεη-Τετν. ΘΔΜΑ Α.. Αλ f, g, h ηξεηο παξαγωγίζηκεο ζπλαξηήζεηο ζην λα απνδείμεηε όηη : f () g() h() ' f '()g()h() g'()f ()h() h'() f ()g()

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα.

Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Σάμε Σ Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ. ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ. Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα. Δξγαιεία Καηαζθεπέο 1 Δ.Κ.Φ.Δ. ΥΑΝΙΧΝ ΠΡΧΣΟΒΑΘΜΙΑ ΔΚΠΑΙΓΔΤΗ ΔΝΟΣΗΣΑ 11 ε : ΦΧ ΔΡΓΑΛΔΙΑ ΚΑΣΑΚΔΤΔ Καηαζθεπή 1: Φαθόο κε ζσιήλα Γηαθξάγκαηα Δξγαιεία Καηαζθεπέο 2 Η θαηαζθεπή πεξηγξάθεηαη ζηελ αληίζηνηρε ελόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX

ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX Σηότοι εργαζηηρίοσ Σην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ, νη θνηηεηέο ζα εμνηθεησζνύλ κε βαζηθέο εληνιέο δηθηπαθώλ πξσηνθόιισλ νη νπνίεο βξίζθνπλ εθαξκνγή ζε πεξηβάιινληα Windows

Διαβάστε περισσότερα

Χρονική ζήμανζη Δπώνσμο 10/8/2014 8:34:45 ΑΡΖΒΑΗΛΔΗΟΤ ΥΑΡΑΛΑΜΠΟ 10/8/2014 11:02:50 Γνκνπρηζή Διέλε 10/9/2014 11:55:41 Σδειέπε Αλαζηαζία 10/9/2014

Χρονική ζήμανζη Δπώνσμο 10/8/2014 8:34:45 ΑΡΖΒΑΗΛΔΗΟΤ ΥΑΡΑΛΑΜΠΟ 10/8/2014 11:02:50 Γνκνπρηζή Διέλε 10/9/2014 11:55:41 Σδειέπε Αλαζηαζία 10/9/2014 Χρονική ζήμανζη Δπώνσμο Όνομα 10/8/2014 8:34:45 ΑΡΖΒΑΗΛΔΗΟΤ ΥΑΡΑΛΑΜΠΟ 10/8/2014 11:02:50 Γνκνπρηζή Διέλε 10/9/2014 11:55:41 Σδειέπε Αλαζηαζία 10/9/2014 15:00:19 Λαηίλεο Αλδξέαο 10/9/2014 17:59:31 ΜΑΓΔΜΣΕΟΓΛΟΤ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1 ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ Πνιινί άλζξσπνη πηζηεύνπλ όηη ν άλεκνο ζα έπξεπε λα αληηθαηαζηήζεη ην πεηξέιαην θαη ην θάξβνπλν σο πεγή ελέξγεηαο γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηζκνύ. Οη θαηαζθεπέο πνπ θαίλνληαη ζηελ εηθόλα είλαη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ 1. ρεδίαζε πλδπαζηηθνύ Κπθιώκαηνο Έλα ζπλδπαζηηθό θύθισκα (Κ) έρεη ηξεηο εηζόδνπο A, B θαη C θαη κία έμνδν Y Y=A B+AC Να θαηαζθεπάζεηε ην ράξηε Karnaugh. B 0

Διαβάστε περισσότερα

Image J Plugin particle tracker για παρακολούθηση της κίνησης σωματιδίων

Image J Plugin particle tracker για παρακολούθηση της κίνησης σωματιδίων Image J Plugin particle tracker για παρακολούθηση της κίνησης σωματιδίων (https://weeman.inf.ethz.ch/particletracker/) Τν Plugin particle tracker κπνξεί λα αληρλεύζεη απηόκαηα ηα ζσκαηίδηα πνπ θηλνύληαη,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ Εδώ ζα ππνινγίζνπκε ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier κεξηθώλ αθόκα ζεκάησλ, πξνζπαζώληαο λα μεθηλήζνπκε από ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier γλσζηώλ ζεκάησλ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην ζαο

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην  ζαο Δίζνδνο ζηελ Υπεξεζία Αλ είζηε ήδε εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο ζηελ ππεξεζία, γηα ηελ είζνδν ζαο (login) ζηελ ππεξεζία e-bill, εηζάγεηαη ην Όλνκα Φξήζηε (username) θαη ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο (password) πνπ είραηε

Διαβάστε περισσότερα

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ Σήκαηα 1 Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) Σήκαηα Οξηζκόο ζήκαηνο Ταμηλόκεζε ζεκάησλ Σεηξέο Fourier Μεηαζρεκαηηζκόο Fourier Σπλέιημε Σπζρέηηζε θαη Φαζκαηηθή Ππθλόηεηα 2 Οξηζκόο Σήκαηνο

Διαβάστε περισσότερα