ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Ι. Ενότητα #5: Καταχώρηση Λογιστικών Γεγονότων Λογιστικά Βιβλία

Transcript

1 ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Ι Ενότητα #5: Καταχώρηση Λογιστικών Γεγονότων Λογιστικά Βιβλία Δημήτρης Τζελέπης Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

2 Σκοποί ενότητας Σκοπός της ενότητας είναι να παρουσιάσει τα βασικά λογιστικά βιβλία του ημερολογίου, καθολικού και ισοζυγίου. Παράλληλος στόχος αποτελεί η ανάλυση της καταχώρησης των λογιστικών γεγονότων σε αυτά.

3 Βασικά Λογιστικά Βιβλία (Γ κατηγορίας) Βιβλίο Απογραφών και Ισολογισμού Ημερολόγιο (Journal) Γενικό Καθολικό (General Ledger) Αναλυτικά Καθολικά (Subsidiary Ledgers) Ισοζύγιο (Trial Balance)

4 Ημερολόγιο (journal) Λογιστικό βιβλίο στο οποίο καταχωρούνται με χρονολογική σειρά τα λογιστικά γεγονότα δηλ. απεικονίζονται οι επιδράσεις τους στα επιμέρους στοιχεία της λογιστικής ισότητας με τη μορφή χρεώσεων και πιστώσεων των σχετικών λογαριασμών.

5 Ημερολογιακή Εγγραφή ή Άρθρο (journal entry) Είναι η καταχώρηση ενός λογιστικού γεγονότος στο ημερολόγιο Πρέπει να περιλαμβάνει υποχρεωτικά τα εξής στοιχεία: Αύξοντα αριθμό Ημερομηνία καταχώρησης του λογ.γεγονότος Κωδικούς και τίτλους των λογαριασμών που χρεώνονται και πιστώνονται Ποσά χρεώσεων και πιστώσεων Αιτιολογία εγγραφής και δικαιολογητικό στοιχείο

6 Παράδειγμα 1ο Αγορά εμπορευμάτων την (1.000 τεμ.) αντί από τον προμηθευτή Α με πίστωση. Α/Α Άρθ Ημ/νια Κωδικός Λογ/σμος Χρέωση Πίστωση Εμπορεύματα Είδος Α Αγορές χρήσης Προμηθευτές Προμηθευτές εσωτ Προμηθευτής Α Αιτιολογία: Αγορά εμπορευμάτων τεμ. ως τιμολόγιο Νο.

7 Παράδειγμα 2ο Αγορά εδαφικής έκτασης την 15/11 έναντι μετρητοίς. Α/Α Άρθ Ημ/νια Κωδικός Λογ/σμος Χρέωση Πίστωση Εδαφικές Εκτάσεις Γήπεδα-οικόπεδα Οικόπεδο Παν/μιου Χρηματικά Διαθέσιμα Ταμείο Ταμείο επιχείρησης Αιτιολογία: Αγορά οικοπέδου ως συμβόλαιο Νο.

8 Παράδειγμα 3ο Στις 17/11 πωλούνται επί πιστώσει στον πελάτη ΑΛΦΑ Α.Ε. εμπορεύματα είδους Χ αντί Α/Α Άρθ Ημ/νια Κωδικός Λογ/σμος Χρέωση Πίστωση Πελάτες Πελάτες Εσωτερικού ΑΛΦΑ Α.Ε Πωλήσεις εμπ/των Πωλήσεις είδους Χ Αιτιολογία: Πώληση εμπ/των επί πιστώσει ως τιμολόγιο Νο.

9 Πλεονεκτήματα από τη χρήση του ημερολογίου Αποτελεί το ιστορικό αρχείο κατά χρονολογική σειρά των λογιστικών γεγονότων. Αποδεικνύει τις μεταβολές που συνέβησαν στην περιουσιακή κατάσταση της επιχείρησης λόγω των λογιστικών γεγονότων και εμφανίζει τους λογαριασμούς που μεταβλήθηκαν βάση της ισότητας Ε=Π.

10 Καθολικό Το λογιστικό βιβλίο στο οποίο παρακολουθούνται οι λογ/σμοί και καταγράφονται οι μεταβολές (αυξήσεις ή μειώσεις) αυτών λόγω των λογιστικών γεγονότων Γενικό Καθολικό Λογιστικό βιβλίο στο οποίο παρακολουθούνται οι πρωτοβάθμιοι λογ/σμοί και οι μεταβολές τους Αναλυτικά Καθολικά Λογιστικά βιβλία στα οποία παρακολουθούνται οι δευτεροβάθμιοι, τριτοβάθμιοι, τεταρτοβάθμιοι κ.τ.λ λογ/σμοί και οι μεταβολές τους.

11 Παράδειγμα 1ο Ανώνυμη βιομηχανική εταιρεία την αγόρασε με πίστωση από τον προμηθευτή Χ με το τιμολόγιο No 120/ πρώτη ύλη είδους Α kg αντί 200,00 ευρώ. Ζητείται: α) να συντάξετε το σχετικό ημερολογιακό άρθρο για το άνω λογιστικό γεγονός, β) να ενημερώσετε το γενικό και αναλυτικά καθολικά και γ) να αναφέρετε ποιο είναι το δικαιολογητικό που αποδεικνύει το άνω λογιστικό γεγονός.

12 Συνέχεια Η ημερολογιακή εγγραφή: Α/Α Άρθ Ημ/νια Κωδικός Λογ/σμος Χρέωση Πίστωση Πρώτες Ύλες Είδος Α Αγορές χρήσης Προμηθευτές Προμηθευτές εσωτ Προμηθευτής Χ 200 Αιτιολογία: Αγορά με πίστωση από τον Χ 1000 kg είδους Α ως τιμολόγιο Νο 120/

13 Συνέχεια ΓΕΝΙΚΟ ΚΑΘΟΛΙΚΟ 24. ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ 50. ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ (1) 200 (1) 200 ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΚΑΘΟΛΙΚΟ Είδος Α Προμηθευτές Εσωτερικού (1) 200 (1) Αγορές (1) Προμηθευτής Χ (1) 200

14 Παράδειγμα 2ο Ο πελάτης Α όφειλε σε επιχείρηση 3.000,00 ευρώ. Την επιχείρηση εισέπραξε από τον άνω πελάτη με την απόδειξη εισπράξεως 423/ για εξόφληση της υποχρεώσεως του μετρητά 3.000,00 ευρώ. Ζητείται: α) να συντάξετε το σχετικό ημερολογιακό άρθρο για το άνω λογιστικό γεγονός, β) να ενημερώσετε το γενικό και αναλυτικά καθολικά και γ) να αναφέρετε ποιο είναι το δικαιολογητικό που αποδεικνύει το άνω λογιστικό γεγονός.

15 Συνέχεια Η ημερολογιακή εγγραφή: Α/Α Άρθ Ημ/νια Κωδικός Λογ/σμος Χρέωση Πίστωση Χρηματικά Διαθέσιμα Ταμείο Κεντρικό Ταμείο Πελάτες Πελάτες Εσωτ Πελάτης Α Αιτιολογία: Είσπραξη από τον πελάτη Α ως απόδειξη Νο 423/

16 Συνέχεια ΓΕΝΙΚΟ ΚΑΘΟΛΙΚΟ 38 ΧΡΗΜΑΤ.ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ 30 ΠΕΛΑΤΕΣ (1) (1) ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΚΑΘΟΛΙΚΟ Ταμείο Πελάτες Εσωτερικού (1) (1) Κεντρικό Ταμείο (1) Πελάτης Α (1) 3.000

17 Ισοζύγιο Πίνακας στον οποίο καταχωρούνται οι λογ/σμοί του καθολικού, τα αθροίσματα της χρεώσεως, της πιστώσεως και τα υπόλοιπα που προκύπτουν. Ισοζύγιο Γενικού Καθολικού Ισοζύγιο που περιλαμβάνει τους λογ/σμούς του Γενικού Καθολικού Ισοζύγιο Αναλυτικού Καθολικού Ισοζύγιο που περιλαμβάνει τους β βαθμιους, γ βαθμιους κ.λ.π. λογ/σμούς ενός α βάθμιου λογ/σμού του Γ.Κ.

18 Σκοπός κατάρτισης ισοζυγίου Αποτελεί: Μέσο ελέγχου Μέσο παροχής πληροφοριών Καταρτίζεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, συνήθως κάθε τέλος του μήνα και οπωσδήποτε στο τέλος της χρήσης.

19 Ισοζύγιο ως Μέσο Έλεγχου Πρέπει να ισχύει: Συν. Άθροισμα Χ. = Συν. Άθροισμα Π. Συν. Άθροισμα Χ.Υ. = Συν. Άθροισμα Π.Υ. και Συν. Άθροισμα Χ. ημερολογίου = Συν. Άθροισμα Χ. Ισοζυγίου και Συν. Άθροισμα Π. ημερολογίου = Συν. Άθροισμα Π. Ισοζυγίου Τότε υπάρχει σημαντική ένδειξη ότι οι μεταφορές από το ημερολόγιο στο Γ.Κ. έγιναν σωστά.

20 Ισοζύγιο ως Μέσο Παροχής Πληροφοριών Παρέχει σημαντικά πληροφοριακά στοιχεία για τη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων. Συγκεκριμένα παρέχει στοιχεία : 1) Για τη χρηματοοικονομική κατάσταση της εταιρίας 2) Για τα αποτελέσματα που πραγματοποιήθηκαν μέχρι το χρόνο κατάρτισης του.

21 Είδη Ισοζυγίων Γ.Κ. Ανάλογα με το χρόνο κατάρτισης τους διακρίνονται σε: 1. Προσωρινά ισοζύγια καταρτίζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα σε όλη τη διάρκεια της χρήσεως. 2. Προσαρμοσμένα ισοζύγια καταρτίζονται μετά τη μεταφορά στους λογ/σμους του Γ.Κ. των ημερολογιακών εγγραφών προσαρμογής. 3. Οριστικά ισοζύγια καταρτίζονται μετά τη μεταφορά στους λογ/σμους του Γ.Κ. των ημερολ. εγγραφών προσδιορισμού των Α.Χ.

22 Παράδειγμα Κατάρτιση Ισοζυγίου Γ.Κ. της εταιρίας «Χ» Α.Ε. ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΓΕΝΙΚΟΥ ΚΑΘΟΛΙΚΟΥ Α/Α Κωδικός Λογ/σμος ΣΥΝΟΛΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ Χ Π Χ.Υ. Π.Υ Έπιπλα- Εξοπλ Εμπ/τα Πελάτες Χρημ/κα Διαθέσιμα Προμηθευτές Κεφάλαιο Παροχές Τρίτων Πωλήσεις Εμπ/των ΣΥΝΟΛΑ

23 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Πατρών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

24 Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την 1 η έκδοση.

25 Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Δημήτρης Τζελέπης, «Λογιστική Ι. Καταχώρηση Λογιστικών Γεγονότων Λογιστικά Bιβλία». Έκδοση: 1.0. Πάτρα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση:

26 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

27 Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.

28 Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων συγγραμμάτων: Βασιλάτου-Θανοπούλου, Ε. (1996), "Εισαγωγή στη Χρηματοοικονομική Λογιστική: Θεμελιώδεις Λογιστικές Έννοιες", Τεύχος Β', Έκδοση 3η, Εκδόσεις Ε. Μπένου, Αθήνα Βασιλάτου-Θανοπούλου, Ε., (1996), "Ασκήσεις Χρηματοοικονομικής Λογιστικής", Τεύχος Β', Έκδοση 5η, Εκδόσεις Ε. Μπένου, Αθήνα Βασιλάτου-Θανοπούλου, Ε. (1998), "Εισαγωγή στη Χρηματοοικονομική Λογιστική: το Λογιστικό Κύκλωμα και η Χρησιμοποίηση των Λογιστικών Στοιχείων για τη Λήψη Αποφάσεων", Τεύχος Γ', Έκδοση 2η, Εκδόσεις Ε. Μπένου, Αθήνα

29 Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων συγγραμμάτων: Παππάς, Α. (2006), Χρηματοοικονομική Λογιστική, τ. Α και Β., Εκδόσεις Μπένου, Αθήνα Horngren, C., Sunden G., Elliott, J., (1996), "Introduction to financial Accounting", Prentice Hall, New Jersey