Αποστέλλεται για ενημέρωσή σας συνοπτικό οικονομικό σημείωμα για το Λεσότο.

Transcript

1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΡΕΤΟΡΙΑ ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΓΙΟΧΑΝΕΣΜΠΟΥΡΓΚ Τηλ.: (+2711) / ecocom-johannesburg@mfa.gr FAX: (+2711) Γιοχάνεσμπουργκ 3 Ιουλίου 2014 Α.Π. Φ.700-C.4 / 219 ΠΡΟΣ : ΩΣ ΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ ΚΟΙΝ.: ΩΣ ΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΚΟΙΝ.: ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΠΡΕΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: Σημείωμα οικονομίας Λεσότο 2013/2014 και διμερών οικονομικών σχέσεων με Ελλάδα. Αποστέλλεται για ενημέρωσή σας συνοπτικό οικονομικό σημείωμα για το Λεσότο. Ο Προϊστάμενος Παναγιώτης Δερμεντζόγλου Σύμβουλος ΟΕΥ Β' Συνημ.: Αρχείο "ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΛΕΣΟΤΟ ΚΑΙ ΔΙΜΕΡΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΜΕ ΕΛΛΑΔΑ 2013 (7.2014)", 4 σελίδες. Σελίδα 1 από 2 Φ. 700-C.4 / 219 ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ

2 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ για την ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΛΕΣΟΤΟ 1 2 και τις ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΦΡΙΚΗ: Σε ευρύτερο πλαίσιο ηπείρου, ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης της Αφρικής εκτιμάται σε 5,3% για το 2014 (υπολογίσθηκε σε 4,8% για το 2013). Οι τομείς γεωργίας, εξόρυξης και ενέργειας προσφέρουν δυνατότητες αλλά υπάρχει έλλειψη τεχνογνωσίας και υποδομών για δημιουργία προστιθέμενης αξίας. Η αύξηση του ΑΕΠ δεν έχει οδηγήσει σε μείωση της φτώχειας και δημιουργία θέσεων απασχόλησης. ΥΠΟΣΑΧΑΡΙΚΗ ΑΦΡΙΚΗ: Στην Υποσαχαρική Αφρική, ειδικότερα, το 2013 ο ρυθμός ανάπτυξης υποστηρίχθηκε κυρίως από επενδύσεις αξιοποίησης φυσικών πόρων και δημιουργίας υποδομών. Ο πληθωρισμός συνέχισε να υποχωρεί αλλά τα δημοσιονομικά ελλείμματα διευρύνθηκαν, λόγω αύξησης των δαπανών για επενδύσεις και μισθούς, συμβάλλοντας στην επιδείνωση των ισοζυγίων τρεχουσών συναλλαγών. Η ανάπτυξη αναμένεται να επιταχυνθεί το 2014 λόγω βελτίωσης των συνθηκών εγχώριας παραγωγής (με υπόθεση ευνοϊκού διεθνούς περιβάλλοντος). Για καλύτερη αντιμετώπιση των σημαντικών εγχώριων και εξωτερικών κινδύνων, οι υποσαχαρικές χώρες θα πρέπει να βελτιώσουν την αντοχή τους σε συστημικά σοκ μέσω ενίσχυσης των δημοσιονομικών τους ισοζυγίων και βελτίωσης της ευελιξίας των εθνικών προϋπολογισμών. ΛΕΣΟΤΟ - ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ. Η οικονομία του Βασιλείου του Λεσότο (η οποία εξελίχθηκε κατά την τελευταία δεκαετία από οικονομία αυτοσυντήρησης σε κατώτερου μεσαίου εισοδήματος / LMC, βασιζόμενη κυρίως στη γεωργία, στην κτηνοτροφία, σε ορισμένους τομείς μεταποίησης και στον τομέα εξόρυξης) παρουσίασε το 2013 ρυθμό ανάπτυξης 3,4% (αισθητά κάτω του υψηλού 6,5% το 2012), με προοπτικές ανάπτυξης για το 2014 και το 2015 κατ εκτίμηση μέτρια θετικές και αναμενόμενο ρυθμό 4,4% -- παρά τον υπαρκτό κίνδυνο υποτονικής παγκόσμιας ζήτησης διαμαντιών (οποία εξορύσσονται στη χώρα από το ) και την αβεβαιότητα ανανέωσης της προτιμησιακής εμπορικής νομοθεσίας AGOA / African Growth and Opportunity Act των ΗΠΑ η οποία πρόκειται να λήξει, αλλά αναμένεται ανανεωθεί, το 2015 (μέσω του προτιμησιακού καθεστώτος AGOA, το Λεσότο είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ρουχισμού προς τις ΗΠΑ από την Υποσαχαρική Αφρική 4 ). Σημειώνεται ότι η κλωστοϋφαντουργία (ένδυση και υφάσματα) και η 1 Πηγές: EU Delegation in Lesoto, IMF, African Economic Outlook (AEO). 2 Εθνικό νόμισμα το λότι (LSL), με ισοτιμία 1.00 EUR = 14,72 LSL στις 25/6/ Με παραγωγή των ορυχείων Letseng, Mothae, Liqhobong και Kao που υπολογίζεται αθροιστικά για το 2014 σε 300 εκ. δολ. ΗΠΑ, ή 8% του ΑΕΠ για την περίοδο 2013 / 14, ενώ αναμένεται αύξηση της συνολικής παραγωγής σε 20% του ΑΕΠ έως την περίοδο 2016 / Σημειώνεται εφαρμογή μέτρων οικονομικής διαφοροποίησης για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας εκτός τομέα κλωστοϋφαντουργικών, μέσω επενδύσεων του εθνικού αναπτυξιακού οργανισμού Lesotho National Development Corporation σε άλλους βιομηχανικούς τομείς. 1

3 κτηνοτροφία (μάλλινα και μοχέρ) είναι οι πιο σημαντικές αλυσίδες παραγωγής αξίας με σημαντική συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας και στη μείωση της φτώχειας. Το Λεσότο αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα λόγω της παγκόσμιας κρίσης (απώλεια εξαγωγών και θέσεων εργασίας τομέα κλωστ/κών λόγω προβλημάτων ΗΠΑ, μείωση παραγωγής, εξαγωγών και θέσεων εργασίας τομέα εξόρυξης, μείωση εσόδων από την Τελωνειακή Ένωση Νοτιοαφρικανικών Χωρών / SACU λόγω προβλημάτων οικονομίας Ν. Αφρικής), ενώ το 2009 το ΑΕΠ της χώρας συρρικνώθηκε σε 0,9%. Αντίθετα, η ανάπτυξη της χώρας υποστηρίχθηκε από την μεγέθυνση του τομέα κατασκευών (ολοκλήρωση της κατασκευής του φράγματος Metolong και συναφών έργων υδροδότησης, και έναρξη υλοποίησης από τον Μάρτιο 2014 της δεύτερης φάσης του μεγάλου υδροδοτικού / υδροηλεκτρικού έργου LHWP / Lesotho Highlands Water Project 5 ) και από την ανάκαμψη των τομέων κλωστοϋφαντουργικών (ένδυση), μεταφορών / επικοινωνιών, και χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Παράλληλα, υλοποιήθηκε επιτυχώς (ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο 2013) τριετές πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής μέσω ΔΝΤ (ECF / Extended Credit Facility). Η ανάπτυξη της χώρας δεν υπήρξε μέχρι στιγμής αρκετά περιεκτική (χωρίς διανομή πλούτου σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα) και υπάρχει μεγάλη ανεργία (εκτιμάται σε 25%), ανισότητα και φτώχεια ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές. Το ποσοστό του πληθυσμού κάτω του ορίου της φτώχειας αυξήθηκε από 56,6% το 2003 σε 57,1% το 2013, ενώ ο δείκτης Gini παραμένει ενδεικτικός υψηλού βαθμού ανισότητας σε 0,51. Είναι προφανές ότι οι κυβερνητικές πολιτικές πρέπει να εστιάσουν στη διαμόρφωση συνθηκών περιεκτικής ανάπτυξης, ενώ λαμβανομένης υπόψη της σημαντικής κοινωνικοοικονομικής πρόκλησης του υψηλού ποσοστού HIV / AIDS στον πληθυσμό της χώρας (ιδιαίτερα στους νέους) ήδη παρέχεται αυξημένη κοινωνική προστασία. Το Λεσότο παρουσίασε για την περίοδο 2013 / 14 δημοσιονομικό πλεόνασμα 4,2% του ΑΕΠ, από 5,1% της περιόδου 2012 / 2013, ενώ για την επόμενη περίοδο 2014 / 15 αναμένεται χαμηλό πλεόνασμα περίπου 1%. Η δημοσιονομική πολιτική παρέμεινε το 2013 περιοριστική λόγω της ανάγκης μείωσης και συγκράτησης των υψηλών δημόσιων δαπανών. Εν απουσία ισχυρής στήριξης της εθνικής οικονομίας από τον ιδιωτικό τομέα, και ενώ λαμβάνονται μέτρα ενίσχυσης του ρόλου του στην οικονομία της χώρας, θεωρείται ότι η δημοσιονομική πολιτική επηρεάζει αρνητικά την περαιτέρω ανάπτυξη της χώρας, σε συνάρτηση με την κυβερνητική ανεπάρκεια εφαρμογής υγιούς προγράμματος επενδύσεων προς επίτευξη των εθνικών αναπτυξιακών στόχων. Εκτιμάται ότι η Κυβέρνηση του Λεσότο σαφώς πρέπει να αναλάβει ευρύ φάσμα μεταρρυθμίσεων προς βελτίωση της ικανότητας, της υπευθυνότητας και της αποτελεσματικότητας του κρατικού τομέα. Τα έσοδα από τη διαχείριση της Τελωνειακής Ένωσης Νοτιοαφρικανικών Χωρών (SACU / Southern African Customs Union) σημαντικής πηγής κρατικών εσόδων αναμένεται να 5 Σημειώνεται ότι το εν λόγω έργο, αξίας πολλών δισ. ευρώ, ξεκίνησε το 1986 με χρηματοδότηση της Παγκόσμιας Τράπεζας, της Αφρικανικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, και υδροδοτεί / ηλεκτροδοτεί γεωγραφικά τμήματα της Ν. Αφρικής (περιφέρεια Free State και ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή Γιοχάνεσμπουργκ). Η αξία του έργου της δεύτερης φάσης ανέρχεται σε 16,8 δισ. λότι (1,17 δισ. ευρώ), διάρκειας 7-8 ετών, με αναμενόμενη αύξηση της υδροδότησης της Ν. Αφρικής κατά 50%. 2

4 παραμείνουν σταθερά (σε ονομαστικούς όρους περί τα 7 δισ. LSL, ή 485 εκ. ευρώ το 2013) κατά τα επόμενα έτη, υπόθεση η οποία μεταφράζεται σε σταθερή μείωση σε όρους ΑΕΠ, από 30% για την περίοδο 2012 / 13 σε 22% για την περίοδο 2017 / 18. Μεσοπρόθεσμα, οι αρχές της χώρας αντιμετωπίζουν θέμα εγχώριας φορολογικής αποδοτικότητας (κατά την περίοδο 2013 / 14 τα φορολογικά έσοδα παρουσίασαν υστέρηση 4% του ΑΕΠ). Το Λεσότο αντιμετωπίζει πρόβλημα εξαιρετικά υψηλών κρατικών μισθολογικών δαπανών (υψηλότερων στην Υποσαχαρική Αφρική ως προς το ΑΕΠ), οι οποίες δυσχεραίνουν την υλοποίηση έργων δημόσιων επενδύσεων τα οποία απαιτούνται για την υποστήριξη της περιεκτικής ανάπτυξης (χωρίς κοινωνικοοικονομικούς αποκλεισμούς) σύμφωνα με το Εθνικό Στρατηγικό Αναπτυξιακό Σχέδιο (NSDP / National Strategic Development Plan). Η υποτίμηση του εθνικού νομίσματος LSL 6 συνιστά σημαντικότερη παράμετρο αύξησης του πληθωρισμού από το χαμηλό επίπεδο 4,6% τον Ιούνιο 2013 σε 5,7% τον Φεβρουάριο 2014 ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμένει σταθερός, στο αυτό επίπεδο, μεσοπρόθεσμα. Θεωρείται (ΔΝΤ) ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας της χώρας αναπτύσσεται καλώς, αλλά πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω (κατά το ρυθμιστικό και ελεγκτικό του πλαίσιο) για υποστήριξη του ρόλου του ιδιωτικού τομέα, μέσω εφαρμογής του προταθέντος εθνικού προγράμματος FSDS / Financial Sector Development Strategy. Το έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε κατά την περίοδο 2013 / 2014 σε περίπου 14% του ΑΕΠ, από 10,4% το προηγούμενο έτος, ενώ αναμένεται ότι θα τεθεί υπό έλεγχο μεσοπρόθεσμα βάσει των εκτιμώμενων θετικών επιδόσεων του τομέα εξόρυξης και της προβλεπόμενης ανάκαμψης των διεθνών τιμών διαμαντιών. Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα ανήλθαν σε 1,2 δισ. δολ. ΗΠΑ, υπερκαλύπτοντας έξι μήνες εισαγωγών περί τα τέλη του 2013, εν συγκρίσει με κάλυψη 3,3 μηνών εισαγωγών στα μέσα του Τα εν λόγω αποθέματα αναμένεται ότι θα μειωθούν μεσοπρόθεσμα, σε ορισμένο βαθμό, αλλά εκτιμάται ότι θα επαρκούν για κάλυψη του στόχου εισαγωγών 5 μηνών. Το δημόσιο χρέος παρέμεινε περίπου 39% του ΑΕΠ στο τέλος του 2013 ενώ, σε όρους δυσχέρειας χρέους, η χώρα χαρακτηρίζεται ως μέσου κινδύνου. Οι μεσοπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές του Λεσότο θεωρούνται μέτρια θετικές. Η δέσμευση της Κυβέρνησης για περαιτέρω δημοσιονομική προσαρμογή (για συνέπεια με την ανάγκη επαρκών συναλλαγματικών διαθέσιμων και δημιουργίας αποθεμάτων για κοινωνικές και κεφαλαιακές δαπάνες προτεραιότητας) πρέπει να αναληφθεί προσεκτικά, λόγω των υψηλών μισθολογικών δαπανών. Άλλως, η μακροοικονομική στρατηγική της χώρας θεωρείται κατάλληλη, αν και παραμένουν κίνδυνοι αρνητικών επιπτώσεων κυρίως εκ της μεταβλητότητας των εσόδων SACU και της αβεβαιότητας του διεθνούς περιβάλλοντος. Θεωρείται (ΔΝΤ) ότι η Κυβέρνηση της χώρας πρέπει να επιταχύνει την εφαρμογή του Εθνικού Στρατηγικού Αναπτυξιακού Σχεδίου (NSDP / National Strategic Development Plan) για βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, αύξηση της ανταγωνιστικότητας, υποστήριξη της περιεκτικής ανάπτυξης και μείωση της φτώχειας. 6 Δεδομένου ότι το loti είναι συνδεδεμένο με το νόμισμα της Ν. Αφρικής ραντ, σε αντιστοιχία 1 : 1, μέσω της Κοινής Νομισματικής Περιοχής CMA / Common Monetary Area μεταξύ των χωρών Λεσότο, Σουαζιλάνδης, Ναμίμπια και Ν. Αφρικής. 3

5 ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΛΕΣΟΤΟ. Εμπορικές συναλλαγές: Βάσει των στοιχείων της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας ΕΛΣΤΑΤ οι εμπορικές ροές Ελλάδας - Λεσότο την τελευταία εξαετία (από αρχής κρίσης 2008) απεικονίζονται στον παρακάτω πίνακα, κατά τον οποίο παρατηρούμε τα ακόλουθα: α) Οι ελληνικές εισαγωγές κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα, παρουσιάζοντας ανοδική τάση κατά την τριετία , κατακόρυφη μείωση το 2011 και μηδενισμό κατά την τελευταία διετία Βάσει εξέτασης των στοιχείων ελληνικών εισαγωγών διαπιστώνεται ότι η εξαγωγική σύνθεση των προϊόντων του Λεσότο προς τη χώρα μας είναι περιορισμένη σε συγκεκριμένες εξαγωγικές κατηγορίες κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων μόνο, όπως στους δασμολογικούς κωδικούς: Πουλόβερ, πλεκτές ζακέτες, γιλέκα και παρόμοια είδη, Κουστούμια, σύνολα, σακάκια, παντελόνια, Κουστούμια-ταγιέρ, σύνολα, ζακέτες, φορέματα, φούστες, Συμπληρώματα του ενδύματος, έτοιμα, από πλεκτό ύφασμα, Τι-σερτ και φανελάκια, Μπλούζες και μπλούζες-πουκάμισα, πλεκτές, για γυναίκες ή κορίτσια, Ενδύματα και συμπληρώματα ένδυσης, πλεκτά, για βρέφη. β) Οι ελληνικές εξαγωγές είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες, με μοναδική εμφάνιση το 2009 του δασμολογικού κωδικού Μέρη που αναγνωρίζονται ότι προορίζονται αποκλειστικά ή κύρια για εμβολοφόρους κινητήρες (ανταλλακτικά χαμηλής αξίας). γ) Το εμπορικό ισοζύγιο, προφανώς, καταγράφεται αρνητικό για την Ελλάδα κατά την περίοδο (με σταδιακή κορύφωση το 2010, σε ευρώ) και είναι μηδενικό κατά την τελευταία διετία λόγω απουσίας οιασδήποτε διμερούς συναλλαγής. δ) Ο συνολικός όγκος εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα για την περίοδο , φθίνει το 2011, και είναι μηδενικός για την τελευταία διετία λόγω απουσίας οιασδήποτε διμερούς συναλλαγής. ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΡΟΕΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΛΕΣΟΤΟ (αξίες σε χιλ. ευρώ) ΕΤΟΣ Εισαγωγές Ελλάδας Εξαγωγές Ελλάδας Εμπορικό Ισοζύγιο Όγκος Εμπορίου ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΕΥ ΓΙΟΧΑΝΕΣΜΠΟΥΡΓΚ, ΙΟΥΛΙΟΣ