Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Μάρκετινγκ & Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Μάρκετινγκ & Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες"

Transcript

1 Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Μάρκετινγκ & Επικοινωνία με Νέες Τεχνολογίες Πτυχιακή Εργασία Αθλητική Χορηγία. Παράγοντες που Επηρεάζουν την Ανάκληση των Χορηγών, η Στάση Απέναντι στο Θεσμό της Αθλητικής Χορηγίας και ο Ρόλος της στην Αγοραστική Συμπεριφορά των Φιλάθλων. Ζωγόπουλος Κωνσταντίνος Τάξη Επιβλέπων Καθηγητής Γούναρης Σπύρος Διευθύντρια Σπουδών: Καθηγήτρια Μαρία Κωνσταντοπούλου Επιμέλεια Ψηφιακής Έκδοσης Γιώργος Καλλιαμπέτσος Εργαστήριο Πολυμέσων & Επικοινωνίας

2 Αφιερωµένο στις στιγµές του αθλητισµού, όπου οι χορηγοί δεν έχουν θέση... 1

3 Εισαγωγή Το µέγεθος της αθλητικής βιοµηχανίας το 2005, υπολογίζεται ότι ξεπέρασε σε αξία τα $213 δις. Το ίδιο έτος, οι διαφηµιστικές δαπάνες σε παγκόσµιο επίπεδο έφτασαν τα $406 δις. ( Τα παραπάνω νούµερα έµπρακτα φανερώνουν, ότι αυτοί οι δυο τοµείς, ο αθλητισµός και η διαφήµιση, αποτελούν πεδία ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα για µελέτη. Αναµενόµενό, λοιπόν είναι, το ίδιο ενδιαφέρον να παρουσιάζει και ο τοµέας που, κατά κάποιον τρόπο, δηµιουργήθηκε από την ένωση των συγκεκριµένων κλάδων,η αθλητική χορηγία. Η αθλητική χορηγία, παρά τον πρωτοφανή και αδιάκοπο ρυθµό ανάπτυξης που σηµειώνει τα τελευταία 30 έτη, και παρά το ότι η αξία της κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα (περίπου $21,5 δις για το 2005), δεν έχει τύχει της απαραίτητης προσοχής από την ακαδηµαϊκή και ερευνητική κοινότητα. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, οι έρευνες για τον εν λόγω θεσµό είναι ελάχιστες και ασχολούνται κυρίως µε το πόσο αποτελεσµατική ήταν η ανάληψη ενός χορηγικού πακέτου σε ένα µεµονωµένο αθλητικό γεγονός (event sponsorship). Οι µέθοδοι που υιοθετούνται από τα στελέχη εταιριών, αλλά και από τις διοικήσεις των αθλητικών σωµατείων, µοιάζουν ξεπερασµένες και σε καµία περίπτωση δεν είναι εναρµονισµένες µε τις επιταγές του σύγχρονου επιχειρηµατικού τοπίου. Εξαιρέσεις βρίσκουµε µόνο σε µεγάλες εταιρίες (κυρίως πολυεθνικές) που επιλέγουν την αθλητική χορηγία ως µέσο επίτευξης των επικοινωνιακών του στόχων, καθώς και στους µεγάλους και αναγνωρισµένους αθλητικούς οργανισµούς, οι οποίοι υιοθετούν µια πιο επαγγελµατική προσέγγιση στο εµπορικό κοµµάτι, αντιλαµβανόµενοι τόσο τις αυξηµένες για έσοδα ανάγκες τους, όσο και τις δυνατότητες ανάπτυξής που κρύβουν τα χορηγικά προγράµµατα. Η παρούσα µελέτη, έρχεται ως απόρροια όλων όσων ήδη αναφέρθηκαν. Η αλµατώδης ανάπτυξη του αθλητισµού, το απαράµιλλο ενδιαφέρον που κρύβει η διαφήµιση µέσω αθλητικών οργανισµών και η ελλιπής εξέταση παραγόντων που επηρεάζουν την πορεία µιας αθλητικής χορηγίας, αφού συνάντησαν το προσωπικό ενδιαφέρον του συγγραφέα, 2

4 µετατράπηκαν σε µια έρευνα που σκοπό έχει να µελετήσει εκείνους τους παράγοντες που κρίνουν την πορεία µιας αθλητικής χορηγίας καθώς και το πως αυτή επηρεάζει την αγοραστική συµπεριφορά των φιλάθλων. Πιο συγκεκριµένα, ένας βασικός σκοπός της έρευνας είναι να εξετάσει τη σχέση που υπάρχει ανάµεσα στην ανάκληση των χορηγών από τους φιλάθλους και το βαθµό ανάµιξης τους µε την αγαπηµένη τους οµάδα. Προγενέστερες έρευνες κάνουν λόγο για θετική σχέση ανάµεσα στις µεταβλητές αυτές, γεγονός που επηρεάζει σηµαντικά τις εταιρίες χορηγούς, οι οποίες πλέον αναζητούν αθλητικούς οργανισµούς που διαθέτουν φίλαθλη βάση µε υψηλή ανάµιξη. Ένας ακόµα υπό εξέταση τοµέας είναι η διαφορά ανάκλησης ανάµεσα στους χορηγούς κάθε οµάδας, ανάλογα µε την χορηγική κατηγορία στην οποία ανήκουν. Παράλληλα εξετάζεται αν η ανάκληση των χορηγών επηρεάζεται από κάποια δηµογραφικά χαρακτηριστικά, καθώς και από το βαθµό ικανοποίησης των φιλάθλων από την πορεία του συλλόγου που υποστηρίζουν. Επίσης ένα κοµµάτι της έρευνας ασχολείται µε τη στάση των φιλάθλων απέναντι στο θεσµό της χορηγίας. Παλαιότερες µελέτες υποστηρίζουν ότι η στάση απέναντι στην αθλητική χορηγία επηρεάζεται θετικά από το βαθµό ανάµιξης του φιλάθλου ενώ σηµαντική φαίνεται να είναι η επίδραση της στάσης στο βαθµό ανάκλησης των χορηγών. Τέλος, εξετάστηκε και η επιρροή που έχουν µεταβλητές όπως η ανάµιξη, η ανάκληση των χορηγών και η στάση απέναντι στη χορηγία στην αγοραστική συµπεριφορά των φιλάθλων, µιας και προηγούµενα ευρήµατα αναφέρουν ότι οι εν λόγω µεταβλητές επηρεάζουν την πρόθεση αγοράς των φιλάθλων. Το πρώτο κεφάλαιο της διατριβής, ασχολείται µε την έννοια του αθλητικού µάρκετινγκ. Γίνεται αναφορά στον τρόπο µε τον οποίο είναι οργανωµένη η αθλητική βιοµηχανία και στο ποιες αλλαγές επέφερε η είσοδος του µάρκετινγκ στο αθλητικό τοπίο. Ακολουθεί το κεφάλαιο που περιγράφει το θεσµό της αθλητικής χορηγίας. Εδώ δίνονται στοιχεία σχετικά µε το ορισµό της αθλητικής χορηγίας, αναφέρονται οι παράγοντες που ευνόησαν της ανάπτυξη της τα τελευταία έτη, καθώς και ποιοι είναι οι στόχοι των εταιριών που υιοθετούν τη λύση ενός χορηγικού πακέτου. Στη συνέχεια του κεφαλαίου, δίνονται συµβουλές σχετικά µε την εκτέλεση 3

5 µιας χορηγικής συµφωνίας και το πως οι εταιρίες µετρούν την αποτελεσµατικότητα της. Το κεφάλαιο κλείνει µε αναφορά στο πως διαµορφώνεται η στάση των φιλάθλων απέναντι στην αθλητική χορηγία καθώς και στην επίδραση της στην αγοραστική συµπεριφορά των ατόµων. Ακολουθεί το τρίτο κεφάλαιο, όπου παρουσιάζεται το ερευνητικό µοντέλο και οι ερευνητικοί στόχοι, ενώ στο τέταρτο κεφάλαιο διατυπώνονται οι ερευνητικές υποθέσεις της έρευνας. Η µεθοδολογία που ακολουθήθηκε στη συγκεκριµένη έρευνα και τα περιγραφικά του πληθυσµού που απάντησε το ερωτηµατολόγιο παρουσιάζονται στα κεφάλαια πέντε και έξι αντίστοιχα. Το επόµενο και πλέον σηµαντικό κεφάλαιο, παρουσιάζει τα ευρήµατα της παρούσας έρευνας, Σύµφωνα µε αυτά η ανάκληση των χορηγών επηρεάζεται τόσο από τα δηµογραφικά χαρακτηριστικά των ατόµων όσο και από το βαθµό ανάµιξης τους µε τον αθλητικό οργανισµό. Στη συνέχεια των ευρηµάτων, γίνεται λόγος για τη µη ύπαρξη σχέσης ανάµεσα στη στάση και το βαθµό ανάµιξης του φιλάθλου. Επίσης η στάση απέναντι στη χορηγία, δεν φαίνεται να επηρεάζει και το κατά πόσο ο φίλαθλος θυµάται τους χορηγούς του αθλητικού σωµατείου. Όσον αφορά την αγοραστική συµπεριφορά, σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα της µελέτης, η ανάµιξη, ο βαθµός ανάκλησης και η στάση απέναντι στην αθλητική χορηγία, επηρεάζουν την πρόθεση αγοράς των καταναλωτών. Στο τελευταίο µέρος του κεφαλαίου επτά, απορρίπτουµε στην ερευνητική υπόθεση σύµφωνα µε την οποία η ικανοποίηση των φιλάθλων από την πορεία της αγαπηµένης τους οµάδας, αποτελεί ρυθµιστική µεταβλητή του βαθµού ανάκλησης των χορηγών. Η εργασία κλείνει µε αναφορά στους περιορισµούς της έρευνας και στις προτάσεις για µελλοντικούς ερευνητές. 4

6 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή...2 Περιεχόµενα...5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: Το Μάρκετινγκ στην Αθλητική Βιοµηχανία 1.1 Ορισµός Αθλητισµού και Αθλητικής Βιοµηχανίας Η έννοια του Αθλητικού Μάρκετινγκ και οι αλλαγές που επέφερε η είσοδος του στον αθλητισµό Ορισµός Αθλητικού Μάρκετινγκ Ανάπτυξη του Αθλητικού Μάρκετινγκ και οι Επιπτώσεις του στον Αθλητισµό...12 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΥΤΕΡΟ: Η έννοια της Χορηγίας και η εξάπλωση της στον αθλητισµό 2.1 Ορισµός και κατηγορίες Χορηγίας Παράγοντες που ευνόησαν την ανάπτυξη της Αθλητικής Χορηγίας Οι νέες τεχνολογίες στην υπηρεσία της χορηγίας Το µέλλον της αθλητικής χορηγίας Στόχοι χορηγιών και κίνδυνοι από µη αποτελεσµατική εφαρµογή Κίνδυνοι µη αποτελεσµατικής χορηγίας και τρόποι αντιµετώπισης τους Στόχοι χορηγιών Εκτέλεση Χορηγίας Μέτρηση Αποτελεσµατικότητας Χορηγίας...28 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ: Ερευνητικοί Στόχοι και Ερευνητικό Μοντέλο...32 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ: Ερευνητικές Υποθέσεις 4.1 Στόχοι Ανάκλησης Βαθµός Ανάκλησης και Χαρακτηριστικά Φιλάθλου Βαθµός Ανάκλησης και Ανάµιξη Φιλάθλου Βαθµός Ανάκλησης και Κατηγορίας Χορηγίας Στάση απέναντι στους Χορηγούς Η επίδραση της χορηγίας στην αγοραστική συµπεριφορά

7 4.7 Η ικανοποίηση των φιλάθλων από την πορεία του αθλητικού σωµατείου ως ρυθµιστική µεταβλητή των στόχων της χορηγίας...45 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ: Μεθοδολογία 5.1 Εργαλείο Έρευνας είγµα και Συλλογή Στοιχείων Μεταβλητές και η µέτρηση τους...48 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ: Περιγραφικά Πληθυσµού...54 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒ ΟΜΟ: Παρουσίαση Κατανοµής Μεταβλητών και ιερεύνηση Υποθέσεων 7.1 Στάση απέναντι στο θεσµό της χορηγίας Πρόθεση αγοράς προϊόντων των Χορηγών Ανάλυση Παραγόντων Μεταβλητής Ανάµιξης ιερεύνηση Υποθέσεων Επίδραση ηµογραφικών στο βαθµό ανάκλησης των αθλητικών χορηγιών Επίδραση φύλου των ερωτώµενων στο βαθµό ανάκλησης των χορηγών Επίδραση ηλικίας των ερωτώµενων στο βαθµό ανάκλησης των χορηγών Επίδραση µορφωτικού επιπέδου των ερωτώµενων στο βαθµό ανάκλησης των χορηγών Επίδραση οικονοµικού επιπέδου των ερωτώµενων στο βαθµό ανάκλησης των χορηγών Επίδραση οικογενειακής κατάστασης των ερωτώµενων στο βαθµό ανάκλησης των χορηγών Σχέση Ανάµιξης Φιλάθλου και Ανάκλησης Χορηγών Σχέση Κατηγορίας Χορηγίας και Ανάκλησης Σχέση Στάσης απέναντι στη χορηγία και Ανάµιξης Φιλάθλου Σχέση Στάσης απέναντι στη χορηγία και Βαθµού Ανάκλησης Σχέση Πρόθεσης Αγοράς και Ανάµιξης Φιλάθλου Σχέση Στάσης απέναντι στη χορηγία και Πρόθεσης Αγοράς Σχέση Πρόθεσης Αγοράς και Βαθµού Ανάκλησης

8 7.4.9 Ο Ρόλος της Ικανοποίησης από την πορεία του αθλητικού οργανισµού στο βαθµό ανάκλησης των Χορηγών Ανάλυση οµαδοποίηση (Cluster Analysis) µεταβλητής Στάση απέναντι στη χορηγία Ανάλυση Πολλαπλής Παλινδρόµησης ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΚΤΩ: Συµπεράσµατα, Περιορισµοί της έρευνας και προτάσεις για µελλοντική έρευνα 8.1 Συµπεράσµατα και εφαρµογές ευρηµάτων Περιορισµοί Προτάσεις για µελλοντική έρευνα ΠΑΡΑΤΗΜΑ: Ερωτηµατολόγιο ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: Το Μάρκετινγκ στην Αθλητική Βιοµηχανία Εισαγωγή Το 2005 υπολογίζεται ότι το µέγεθος της αθλητικής βιοµηχανίας ξεπέρασε τα $ 213 δισ. Σύµφωνα µε αυτά στοιχεία η Αθλητική βιοµηχανία έχει διπλάσια αξία από την αυτοκινητοβιοµηχανία και αξίζει εφτά φορές όσο η βιοµηχανία του κινηµατογράφου ( Ένας από τους λόγους που οδήγησαν στην αλµατώδη ανάπτυξη του αθλητισµού, όσον αφορά τα οικονοµικά µεγέθη, είναι η είσοδος του µάρκετινγκ στον συγκεκριµένο τοµέα, το οποίο θέτοντας νέους κανόνες στον αθλητισµό, είναι σε µεγάλο βαθµό υπεύθυνο για την µορφή που έχει η αθλητική βιοµηχανία σήµερα. Τι εννοούµε όµως µε τον όρο αθλητικό µάρκετινγκ και ποιες είναι εκείνες οι δραστηριότητες που αποτελούν την σύγχρονη αθλητική βιοµηχανία; Το κεφάλαιο αυτό καλείται να δώσει απαντήσεις στο τι είναι αθλητισµός, πως οργανώνεται η αθλητική βιοµηχανία στις αρχές του 21 ου αιώνα και πώς η είσοδος του µάρκετινγκ άλλαξε σηµαντικά το αθλητικό τοπίο. 1.1 Ορισµός αθλητισµού και αθλητικής βιοµηχανίας Ο ορισµός του αθλητισµού ποικίλει ανάλογα µε το πλαίσιο στο οποίο εξετάζεται. Ο όρος αθλητισµός, όπως χρησιµοποιείται στο σύγχρονο αθλητικό µάνατζµεντ και σε σχέση µε την αθλητική βιοµηχανία, είναι ένας όρος ο οποίος χρησιµοποιείται για να περιγράψει όλους τους ανθρώπους, τις δραστηριότητες, τα επαγγέλµατα και τους οργανισµούς που ασχολούνται µε την παραγωγή, διευκόλυνση, προβολή ή οργάνωση κάποιας δραστηριότητας, εµπειρίας ή επιχειρηµατικού εγχειρήµατος, το οποίο επικεντρώνεται στην φυσική κατάσταση, στα µέσα αναψυχής, στα αθλήµατα και στις ασχολίες ελευθέρου χρόνου (Parks et al,1998). Σε αυτό το πλαίσιο, το αθλητικό Μάνατζµεντ αποτελεί την µελέτη και την εφαρµογή στην πράξη, όλων των ατόµων, των δραστηριοτήτων, των ασχολιών και των οργανισµών που ασχολούνται µε την παραγωγή, διευκόλυνση, προβολή ή οργάνωση κάποιας δραστηριότητας, εµπειρίας ή 8

10 επιχειρηµατικού εγχειρήµατος το οποίο επικεντρώνεται στην φυσική κατάσταση, στα µέσα αναψυχής, στα αθλήµατα και στις ασχολίες ελευθέρου χρόνου (Pits and Stotlar, 2002) Με τον όρο αθλητική βιοµηχανία, εννοούµε την αγορά στην οποία προσφέρονται προϊόντα που έχουν σχέση µε τον αθλητισµό, τη φυσική κατάσταση, την αναψυχή και τις ασχολίες ελεύθερου χρόνου. Τα προϊόντα αυτά µπορεί να έχουν τη µορφή δραστηριοτήτων, αγαθών, υπηρεσιών, ανθρώπων, τόπων ή ιδεών (Pits et al,1994). Ο ορισµός της αθλητικής βιοµηχανίας γίνεται πιο ξεκάθαρος µέσω του σχήµατος 1.1, που αναπαριστά τον τρόπο µε τον οποίο είναι οργανωµένη η αθλητική βιοµηχανία. Η ανάγκη οργάνωσης της αθλητικής βιοµηχανίας κρίνεται επιβεβληµένη λόγω του µεγάλου µεγέθους της και της πολυπλοκότητας της. Η αθλητική βιοµηχανία, λοιπόν, µπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε τρία επιµέρους τµήµατα.: το τµήµα των αθλητικών επιδόσεων, το τµήµα της αθλητικής παραγωγής και αυτό της προώθησης αθλητικών προϊόντων Κάθε προϊόν ή ασχολία εµπίπτει σε µια από τις παραπάνω κατηγορίες. Αθλητική Βιοµηχανία Όλα τα αθλητικά και σχετιζόµενα προϊόντα -αγαθά, υπηρεσίες, τόποι, άνθρωποι και ιδέες-που προσφέρονται στον καταναλωτή Τµηµατοποίηση Αθλητικής Βιοµηχανίας Ανά προϊόν και τύπο αγοραστή Τµήµα Αθλητικής Επίδοσης Αθλητική επίδοση, όπως προσφέρεται στον καταναλωτή σαν προϊόν συµµετοχής ή θεάµατος Τµήµα Παραγωγής Προϊόντων Προϊόντα απαραίτητα ή χρήσιµα, για την παραγωγή ή για να επηρεάσουν την αθλητική επίδοση Τµήµα Προώθησης αθλητισµού Προϊόντα που προσφέρονται ως µέσα προώθησης του αθλητικού προϊόντος 1. Αθλήµατα a. Ερασιτεχνικά b. Επαγγελµατικά 2. Αθλητικοί σύλλογοι 3. Αθλητική εκπαίδευση 1. Εµπορικά Προϊόντα a. Εξοπλισµός b. Ένδυση 2. Προϊόντα Παραγωγής Επίδοσης a. Προσωπικός Γυµναστής b. Ιατρική περίθαλψη c. Αθλητικές εγκαταστάσεις d. Αθλητικές Οµοσπονδίες 1. Αθλητικές εκδηλώσεις 2. Μ.Μ.Ε 3. Χορηγία 4. Προσυπογραφή (endorsement) Σχήµα 1.1 Μοντέλο Τµηµατοποίησης Αθλητικής Βιοµηχανίας ( Pitts, Fielding and Miller,1994) 9

11 1.2 Η έννοια του Αθλητικού Μάρκετινγκ και οι αλλαγές που επέφερε η είσοδος του στον αθλητισµό Ορισµός Αθλητικού Μάρκετινγκ Η ανάπτυξη του µάρκετινγκ ως θεωρία και ως πρακτική στη διοίκηση των οργανισµών από τις αρχές τις δεκαετίας του 60, έχει σηµειώσει ευρεία εξάπλωση, ακόµα και σε κλάδους που δεν σχετίζονται άµεσα µε εµπορικούς σκοπούς. Οι τεχνικές µάρκετινγκ, δεν εφαρµόζονται αποκλειστικά σε τοµείς που σχετίζονται άµεσα µε την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών. Μια τέτοια περίπτωση είναι και η εφαρµογή της θεωρίας του µάρκετινγκ στον αθλητισµό, δηµιουργώντας έτσι αυτό που ονοµάζουµε Αθλητικό Μάρκετινγκ. Το αθλητικό µάρκετινγκ αποτελείται από όλες τις δραστηριότητες που είναι σχεδιασµένες για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες και τις επιθυµίες των καταναλωτών αθλητισµού, µέσω διαδικασιών ανταλλαγής. Το αθλητικό µάρκετινγκ συνίσταται ουσιαστικά από δύο µέρη: το µάρκετινγκ αθλητικών προϊόντων και υπηρεσιών που απευθύνονται άµεσα σε καταναλωτές αθλητισµού και στο µάρκετινγκ λοιπών καταναλωτικών και βιοµηχανικών προϊόντων ή υπηρεσιών µέσω της προώθησης του αθλητισµού (Μullin et all, 2000). Το αθλητικό µάρκετινγκ, λοιπόν, ουσιαστικά είναι µία διαδικασία. Τα στοιχεία που αποτελούν τη διαδικασία αυτή, παρουσιάζονται ξεκάθαρα µέσω του µοντέλου του Αθλητικού Μάρκετινγκ (The Sports Marketing Management Model, Σχήµα 1.2). Το συγκεκριµένο µοντέλο δεν έχει εφαρµογή µόνο στις επιχειρήσεις που σχετίζονται άµεσα µε τον αθλητισµό, αλλά µπορεί να χρησιµοποιηθεί και από οργανισµούς που απλά επιθυµούν να προβληθούν µέσω του αθλητισµού. Όλες οι δραστηριότητες Μάρκετινγκ έχουν ως αφετηρία τους, την αποστολή που έχει θέσει η επιχείρηση. Ο σκοπός για τον οποίο ο οργανισµός έχει αποφασίσει να λειτουργεί, πρέπει να είναι απόλυτα εναρµονισµένος µε οποιαδήποτε κίνηση της εταιρίας. Είναι αυτονόητο ότι η αποστολή της εταιρίας πρέπει να συνδέεται µε τους στόχους της εταιρίας. Η έρευνα µε τη σειρά της θα προσφέρει πολύτιµες πληροφορίες σχετικά µε τον καταναλωτή, τον ανταγωνισµό, την ίδια την εταιρία και τις ιδιαίτερες συνθήκες της αγοράς. Οι συγκεκριµένες πληροφορίες, 10

12 Αποστολή Οργανισµού Έρευνα και Ανάλυση Καταναλωτής Ανταγωνισµός Εταιρία Περιβάλλον Τµηµατοποίηση, Στόχευση και Τοποθέτηση Αποφάσεις Στόχευσης Αγοράς Αποφάσεις και στρατηγικές Μείγµατος Αθλητικού Μάρκετινγκ Προϊόν Τιµή Προώθηση Προβολή Στρατηγικές Μάρκετινγκ Μάνατζµεντ Εφαρµογή Αξιολόγηση - Προσαρµογή Σχήµα 1.2 The Sport Marketing Management Model (Pitts, Fielding and Miller, 1994) αφού αναλυθούν διεξοδικά θα αποτελέσουν τον οδηγό για τις µελλοντικές κινήσεις της εταιρίας. Η τµηµατοποίηση, η στόχευση και η τοποθέτηση είναι ζητήµατα µείζονος σηµασίας για κάθε επιχείρηση. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο του αθλητισµού. Οι παραπάνω ενέργειες επιτρέπουν στις εταιρίες να αναπτύσσουν κατάλληλες στρατηγικές σε διαφορετικά τµήµατα καταναλωτών. Με βάση την τµηµατοποίηση, τη στόχευση και την τοποθέτηση που διενεργεί η εταιρία, καθορίζονται και οι σχετικές αποφάσεις για την στόχευση της αγοράς και συνεπώς σχεδιάζονται και οι κατάλληλες στρατηγικές και τακτικές του µείγµατος του αθλητικού Μάρκετινγκ (Pitts, Fielding and Miller, 1994). Πιο συγκεκριµένα, η επιχείρηση καθορίζει τα χαρακτηριστικά του προϊόντος, την τιµή του, τον τρόπο µε τον οποίο θα το προβάλει καθώς και τα µέσα προώθησης του. Αφού η επιχείρηση πάρει τις αποφάσεις για τα παραπάνω θέµατα, ακολουθεί η εφαρµογή των 11

13 αποφάσεων αυτών, η αξιολόγηση τους και σε περίπτωση που τα αποτελέσµατα δεν είναι τα επιθυµητά, η ενδεχόµενη προσαρµογή των παραπάνω στοιχείων Ανάπτυξη του αθλητικού Μάρκετινγκ και οι επιπτώσεις του στον αθλητισµό Η ανάπτυξη στον τοµέα του αθλητικού µάρκετινγκ συντελείται µε ταχύτατους ρυθµούς, από την πρώτη στιγµή της εµφάνισης του. Χωρίς κανένα σηµάδι µείωσης του ρυθµού ανάπτυξης, το αθλητικό µάρκετινγκ αναπτύσσεται µε ρυθµούς που θα ζήλευαν ακόµα και κλάδοι, όπως οι τηλεπικοινωνίες και οι χρηµατοοικονοµικές υπηρεσίες. Για το λόγο αυτό, ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις αποφάσισαν να δραστηριοποιηθούν στο συγκεκριµένο κλάδο, συµβάλλοντας και αυτές µε τη σειρά τους στην περαιτέρω ανάπτυξη της αθλητικής βιοµηχανίας. Πίσω από την ανάπτυξη αυτή όµως, κρύβονται συγκεκριµένοι λόγοι που έκαναν επιτακτική την εφαρµογή των αρχών του Μάρκετινγκ στην αθλητική βιοµηχανία. Ο πιο σηµαντικός παράγοντας είναι ότι ανέκαθεν υπήρχε ανθρώπινο ενδιαφέρον σε δραστηριότητες αθλητισµού και αναψυχής (Pits and Stotlar, 2002). Ο αθλητισµός πάντα τραβούσε την προσοχή των πολλών και για πολλά άτοµα αποτελεί σηµαντικό µέρος της ζωής τους. Σπάνια θα συναντήσει κανείς τόσο πιστούς καταναλωτές, όσο είναι οι οπαδοί κάποιου αθλητικού σωµατείου. Και αυτή η πιστότητα τους µεταφέρεται και στα διάφορα προϊόντα, που µε τον ένα ή µε τον άλλο τρόπο συνδέονται µε την οµάδα της επιλογής τους. Το ενδιαφέρον αυτό για τον αθλητισµό προκάλεσε την αύξηση του αριθµού των αθληµάτων, τη δηµιουργία προϊόντων που ως σκοπό έχουν να βελτιώσουν την επίδοση όσων ασχολούνται µε τον αθλητισµό, τη δηµιουργία αθλητικών εγκαταστάσεων υψηλού επιπέδου (Schlossberg H., 1996). Όλα τα παραπάνω είχαν ως αποτέλεσµα την περαιτέρω ανάπτυξη του αθλητικού µάρκετινγκ. Τα χαρακτηριστικά του αθλητισµού προκάλεσαν το ενδιαφέρον ατόµων που είχαν προσανατολισµό στην αγορά (market-oriented) και η ενασχόληση των συγκεκριµένων ατόµων 12

14 µε την αθλητική βιοµηχανία, συνετέλεσε στην εµπορευµατοποίηση του κλάδου (Mullin, Hardy and Sutton, 1993). Ένας επιπλέον λόγος, για την είσοδο του µάρκετινγκ στο αθλητικό τοπίο, αποτελεί και η συνεχώς αυξανόµενη ανάγκη των αθλητικών σωµατείων για ολοένα και µεγαλύτερα έσοδα (Pits and Stotlar, 2002). Οι απαιτήσεις όσων παρακολουθούν αθλητισµό, µεγαλώνουν διαρκώς, και για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις αυτές, οι αθλητικοί σύλλογοι αναγκάστηκαν να ψάξουν για εναλλακτικές πηγές εσόδων. Εξίσου σηµαντικός παράγοντας αποτελεί η αύξηση του αριθµού των νοικοκυριών που έχουν πρόσβαση στα Μέσα Μαζικής Ενηµέρωσης. Το γεγονός αυτό, εκτός του ότι ενίσχυσε την απήχηση του αθλητισµού (κάνοντας τον ακόµα πιο δηµοφιλή), έθεσε νέους κανόνες στο αθλητικό τοπίο. Πολλές επιχειρήσεις είδαν µια ευκαιρία να γίνουν γνωστές σε συγκεκριµένα τµήµατα του αγοραστικού κοινού και πολλά σωµατεία βρήκαν έναν επιπλέον τρόπο να αυξήσουν τα έσοδα τους. Η εξάπλωση των Μ.Μ.Ε, οδήγησε και στην παγκοσµιοποίηση της κατανάλωσης, ευνοώντας µε αυτόν τον τρόπο την ανάπτυξη του αθλητικού µάρκετινγκ (Shank M., 2005). Εκτός όµως από τις θετικές αλλαγές που επέφερε η είσοδος του µάρκετινγκ στον αθλητισµό, η εµπορευµατοποίηση του κλάδου προκάλεσε και πολλά προβλήµατα. Τα τεράστια έσοδα που παρουσιάστηκαν από τις σχέσεις µεταξύ των αθληµάτων, των εταιριών-χορηγών και των µέσων µαζικής ενηµέρωσης, δηµιούργησαν πολλά προβλήµατα, ακόµα και σε περιπτώσεις που η συνεργασία φαίνεται να ευνοεί όλα τα εµπλεκόµενα µέλη (win-win situation). Το σηµαντικότερο ίσως πρόβληµα που ήρθε στην επιφάνεια, σχετίζεται µε το γεγονός ότι οι περισσότεροι αθλητικοί σύλλογοι είναι πλέον δέσµιοι των χορηγών τους. Είναι τέτοια η δύναµη των εταιριών, που παίρνουν αποφάσεις ακόµα και για καθαρά αγωνιστικά ζητήµατα (όπως π.χ η χρησιµοποίηση συγκεκριµένων παιχτών στην βασική ενδεκάδα ενός ποδοσφαιρικού σωµατείου), µεταλλάσσοντας µε αυτό τον τρόπο τη φύση και τους κανόνες του αθλητισµού (Blacksaw I., 1990). Επίσης το γεγονός ότι οι σύλλογοι µε την πολυπληθέστερη οπαδική βάση, συνάπτουν συµφωνίες µε πολύ µεγαλύτερα οικονοµικά µεγέθη, από άλλες οµάδες µε µικρότερο αριθµό φιλάθλων, µεγαλώνει το χάσµα ανάµεσα στις οµάδες και κάνει 13

15 πολύ δύσκολο το έργο των λεγόµενων µικρών οµάδων, να σηµειώσουν κάποια επιτυχία σε αγωνιστικό επίπεδο (Meenaghan T. and O Sullivan P.,1999). Τέλος, η εµπορευµατοποίηση του αθλητισµού, έχει δηµιουργήσει ένα αίσθηµα απληστίας σε πολλούς παράγοντες, µε αποτέλεσµα οι τιµές των εισιτηρίων για ένα αθλητικό γεγονός να είναι απαγορευτικές για την πλειοψηφία των φιλάθλων (Blacksaw I., 1990).. Οι ανωτέρω λόγοι που οδήγησαν στην αλµατώδη ανάπτυξη του αθλητικού µάρκετινγκ σε παγκόσµιο επίπεδο, έπαιξαν σηµαντικό ρόλο και στην υιοθέτηση, από µεγάλο αριθµό επιχειρήσεων, της αθλητικής χορηγίας, η οποία παρουσιάζεται στο επόµενο µέρος της διπλωµατικής εργασίας. 14

16 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΥΤΕΡΟ: Η έννοια της χορηγίας και η εξάπλωση της στον αθλητισµό 2.1 Ορισµός και κατηγορίες χορηγίας Οι ιστορικές ρίζες της χορηγίας ξεκινούν από την κλασική αρχαιότητα ως µια από τις τέσσερις λειτουργίες της Αθηναϊκής ηµοκρατίας του 6 ου π.χ αιώνα. Μέσω του θεσµού της χορηγίας, οι 1200 πιο εύποροι Αθηναίοι υποχρεώνονταν να στηρίξουν οικονοµικά εκδηλώσεις τέχνης και πολιτισµού, να γίνουν ηγέτες του χορού, δηλαδή Χορηγοί, πρόσωπα προβεβληµένα και τιµώµενα από την πολιτεία και τον λαό για την προσφορά τους (Γιαννόπουλος, 2002). Το κύριο χαρακτηριστικό, λοιπόν, της χορηγίας ήταν η προσφορά προς το κοινωνικό σύνολο. Στις µέρες µας όµως, παρά το γεγονός ότι εξακολουθεί να στηρίζεται στην αρχή ενίσχυση/χρηµατοδότηση έναντι δηµοσιότητας, έχει πάρει µια εντελώς διαφορετική µορφή. Υπάρχουν πολλές δυσκολίες στην προσπάθεια να δοθεί ένας ορισµός του όρου χορηγία, καθώς και των δραστηριοτήτων που περιλαµβάνονται σε αυτόν τον όρο. Οι λόγοι για αυτή τη δυσκολία είναι δύο: πρώτον, µεγάλος αριθµός ατόµων συγχέει τον όρο χορηγία µε τη φιλανθρωπία, τη δωρεά και την προσυπογραφή προϊόντων (endorsement) και δεύτερον, έχει λανθασµένα χρησιµοποιηθεί ο όρος χορηγία, για να εξηγήσει δραστηριότητες που σύµφωνα µε πολλούς ερευνητές δεν αποτελούν χορηγία (Sandler and Shani,1993). Παραδείγµατα τέτοιων περιπτώσεων είναι η χορηγία µιας τηλεοπτική εκποµπής ή η χορηγία των εισιτηρίων (όταν στο πίσω µέρος των εισιτηρίων, αναγράφεται το όνοµα του χορηγού). ιαφωνία υπάρχει επίσης και για το κατά πόσο η χορηγία αποτελεί ξεχωριστή µεταβλητή του επικοινωνιακού µείγµατος ή αν είναι ενσωµατωµένη σε άλλα στοιχεία όπως τη διαφήµιση ή τις δηµόσιες σχέσεις (Quester and Thompson,2001; Weilbacher, 2001). Η επικρατούσα άποψη είναι ότι η ολοκληρωµένη επικοινωνιακή πολιτική µιας επιχείρησης, συνίσταται στη χρησιµοποίηση της χορηγίας ως ξεχωριστού µοχλού συνεργασίας και αλληλεπίδρασης του συνόλου των συστατικών στοιχείων του επικοινωνιακού µείγµατος, δηλαδή της διαφήµισης, των δηµοσίων σχέσεων, της προώθησης πωλήσεων και των προσωπικών πωλήσεων (Γιαννόπουλος, 2002). 15

17 Η χορηγία µπορεί να χωριστεί ανάλογα µε το αντικείµενο της, στις εξής κατηγορίες: Χορηγία για πολιτιστικούς σκοπούς Κοινωνικοπολιτική χορηγία Χορηγία για την ενίσχυση οικολογικών δραστηριοτήτων και Την αθλητική χορηγία, που αποτελεί αντικείµενο µελέτης της παρούσης διπλωµατικής εργασίας Με τον όρο αθλητική χορηγία εννοούµε την οικονοµική υποστήριξη ενός αθλητικού Οργανισµού από µια επιχείρηση, έναντι του δικαιώµατος άσκησης ολοκληρωµένης επικοινωνιακής πολιτικής από την επιχείρηση µέσω των δραστηριοτήτων του Οργανισµού 1 (Γιαννόπουλος, 2002). Συνοψίζοντας τα παραπάνω, η αθλητική χορηγία δεν είναι: ωρεά Κρατική επιχορήγηση Χρηµατοδότηση ραδιοτηλεοπτικών εκποµπών Απλώς η υιοθέτηση/υπογραφή ενός προϊόντος από διάσηµους αθλητές Απλώς η προβολή στις διαφηµιστικές πινακίδες των αθλητικών χώρων Απλώς η εµφάνιση του εταιρικού λογότυπου στις φανέλες των αθλητών Οι τρεις τελευταίες ενέργειες, όταν δεν εκτελούνται αποσπασµατικά, αλλά συνδυαστικά, συντονισµένα και συµπληρωµατικά ως προς τις λοιπές µεθόδους του χορηγού και του χορηγούµενου, αποτελούν ουσιώδη εργαλεία µίας ολοκληρωµένης αθλητικής χορηγίας (Γιαννόπουλος,2002). 1 Ως αθλητικός οργανισµός νοείται κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο το οποίο συντελεί άµεσα στην παραγωγή αθλητικών δραστηριοτήτων. Συνεπώς αθλητικός οργανισµός µπορεί να είναι ο αθλητής, το σωµατείο, η Οµοσπονδία κλπ. 16

18 2.2 Παράγοντες που ευνόησαν την ανάπτυξη της αθλητικής χορηγία Στις µέρες µας, από τα προγράµµατα στις θεατρικές παραστάσεις, που είναι γεµάτα από τα λογότυπα διαφόρων εταιριών, µέχρι τις φανέλες ποδοσφαιρικών συλλόγων που απεικονίζουν τα ονόµατα πολυεθνικών κολοσσών, το µήνυµα είναι ξεκάθαρο: όποια κι αν είναι η δραστηριότητα, αν δεν µπορέσεις να προσεκλύσεις έσοδα από εµπορικές επιχειρήσεις, δεν έχεις µεγάλες πιθανότητες επιβίωσης. Ο θεσµός της χορηγίας σηµειώνει µια σταθερή αύξηση τα τελευταία χρόνια και δικαίως αποτελεί ένα θεµελιώδες κοµµάτι του µείγµατος µάρκετινγκ πολλών εταιριών. Το ποσό που διατέθηκε σε χορηγίες παγκοσµίως το 2005, άγγιξε τα $30,5 δισ., µέγεθος διόλου ευκαταφρόνητο, αν και δεν µπορεί να συγκριθεί µε το αντίστοιχο ποσό για τον κλάδο της διαφήµισης, που κυµάνθηκε στα $406 δισ. Ο αθλητισµός εµφανίζεται να καταλαµβάνει τα 2/3 (70%) περίπου της αξίας όλων των χορηγικών δραστηριοτήτων, δηλαδή περίπου $21,5δισ.(IEG, 2005) και το ποσό αυτό αυξάνεται µε ετήσιους ρυθµούς της τάξης του 11%, γεγονός που σηµαίνει πως το έτος 2020 θα ξεπεράσει τα $100 δις.(σχήµα 2.1) Εκτιµώµενη Ανάπτυξη της Παγκόσµιας Αγοράς της Αθλητικής Χορηγίας US $ billions Έτη Σχήµα 2.1 Εκτιµώµενη ανάπτυξη της Παγκόσµιας Αγοράς της Αθλητικής Χορηγίας Πηγή: Kolah (2006) Εκτίµηση του συγγραφέα Ardi Kolah (IEG) για την αξία των χορηγικών προγραµµάτων παγκοσµίως, υποθέτοντας συνεχή ετήσια αύξηση ύψους 10,8% από το 2006 και µετά. 17

19 Για να γίνει ακόµα πιο κατανοητό το υπέρογκο ύψος των ποσών που δαπανώνται από πολλές εταιρίες, σε αθλητικές χορηγίες, παραθέτουµε έναν πίνακα µε τις ακριβότερες χορηγίες στην ιστορία του αθλητισµού. Οι ακριβότερες χορηγίες στην ιστορία του αθλητισµού Χορηγός Αθλητικός Οργανισµός Ποσό Χορηγίας FIAT Χειµερινοί Ολυµπιακοί Αγώνες $ 52 εκ. Τορίνο 2006 OTE Ολυµπιακοί Αγώνες Αθήνα 2004 $ 71 εκ. (50% χρήµατα- 50% υπηρεσίες) Gillete Παγκόσµιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου $ 40 εκ. Κορέα / Ιαπωνία 2002 Shell Ferrari: Formula One $ 36 εκ (σε ετήσια βάση) Coors NFL $ 60 εκ. (πέντε έτη) Huyndai Κύπελλο UEFA 2004 $ 27 εκ. Anheuser-Busch Χειµερινοί Ολυµπιακοί Αγώνες $ 50 εκ. Salt Lake City 2002 Foster s Brewing Formula One $ 14 εκ (σε ετήσια βάση) Nike Manchester United $ 500 εκ (13 έτη) Nike Barcelona F.C $ 250 εκ. (πέντε έτη) Πίνακας 1: Οι ακριβότερες χορηγίες στην ιστορία του αθλητισµού Πηγή: F.Farrelly, Pascale Quester and Stephen A.Greyser Defending the Co-Branding Benefits of Sponsorship B2B Partnerships: The Case of Ambush Marketing, Journal of Advertising Research, Σεπτέµβριος 2005 Πίσω από αυτή την συνεχή ανάπτυξη, κρύβεται µια σειρά από λόγους που ευνόησαν την χρήση της αθλητικής χορηγίας ως εργαλείο επικοινωνιακής στρατηγικής. Ο νούµερο ένα λόγος που ωθεί πολλές εταιρίες στο να επιλέξουν τη χορηγία ως µέσο προβολής είναι η αποτελεσµατικότητα της χορηγίας, να προσφέρει τηλεοπτική προβολή του µηνύµατος του χορηγού, σε χαµηλές σχετικά τιµές (Abbratt and Grobler, 1989). Τα υψηλά κόστη των Μ.Μ.Ε και των λοιπών προωθητικών ενεργειών είναι ένα κίνητρο, ώστε µεγάλος αριθµός επιχειρήσεων να αξιολογήσει την προοπτική υιοθέτησης ενός χορηγικού προγράµµατος. Ακριβώς λόγω του σχετικά χαµηλού κόστους, η χορηγία έχει γίνει επικοινωνιακό εργαλείο για πολλές µικρού και µεσαίου µεγέθους επιχειρήσεις (SME), οι οποίες επιθυµούν µέσω µιας 18

20 χορηγικής συµφωνίας να αλληλεπιδράσουν µε την κοινωνία στην οποία δραστηριοποιούνται (Slack and Bentz, 1996). Στην αντίπερα όχθη, ένα πλεονέκτηµα για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις είναι το γεγονός ότι η χορηγία τους επιτρέπει να πετύχουν τους στόχους τους τόσο στην τοπική, όσο και στην παγκόσµια αγορά. Ο αθλητισµός αποτελεί µια παγκόσµια γλώσσα µε µεγάλη απήχηση σε όλες τις σύγχρονες κοινωνίες και αυτό εξυπηρετεί τις εταιρίες που επιθυµούν γεωγραφική επέκταση των δραστηριοτήτων τους. Ένας από τους σηµαντικότερους λόγους για την ανάπτυξη του θεσµού της αθλητικής χορηγίας, είναι και η προσπάθεια των εταιριών να διαφοροποιηθούν από τον ανταγωνισµό, όσον αφορά την προβολή τους. Τα παραδοσιακά µέσα προβολής, όπως η διαφήµιση, εµφανίζουν υψηλού βαθµού clutter, οπότε η χορηγία εµφανίζεται ως µια πρώτης τάξης διέξοδος σε αυτό το ζήτηµα (Ha,1996; Carter and Wilkinson, 2000). Επίσης, ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις αντιλαµβάνονται ότι οι χορηγίες αποτελούν έναν τρόπο για να ασκήσουν cause-related marketing (Varadarajan and Menon, 1998) και να προσεγγίσουν µε αυτή τη µέθοδο συγκεκριµένα αγοραστικά τµήµατα, τα ενδιαφέροντα των οποίων είναι ευθυγραµµισµένα µε την εικόνα της εταιρίας (Javagli, Rajsekhar, Taylor, Gross and Lampman, 1994). Ένας επιπλέον λόγος, είναι ότι τα τελευταία χρόνια, λόγω της έντονης αντικαπνιστικής και αντιαλκοολικής καµπάνιας που απαγορεύει σε εταιρίες των συγκεκριµένων κλάδων να διαφηµιστούν στα Μ.Μ.Ε, τα χορηγικά πακέτα εµφανίζονται να λειτουργούν ως διαφηµιστικό καταφύγιο για τις εν λόγω εταιρίες, δίνοντας τους τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν µε τους πελάτες τους (Marshall and Cook, 1991; Meeneghan, 1991; Furlong, 1994; Thomas,1995). Ώθηση στην ανάπτυξη της αθλητικής χορηγίας, έδωσαν και οι περικοπές των κυβερνητικών προϋπολογισµών στον αθλητικό τοµέα (Ασηµακόπουλος και Παπαχαρίσης, 1997). Το γεγονός αυτό, ανάγκασε τους αθλητικούς οργανισµούς να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές εσόδων για να εξασφαλίσουν τη βιωσιµότητα και την περαιτέρω ανάπτυξη τους. Άλλοι παράγοντες που ενθάρρυναν το θεσµό της αθλητικής χορηγίας είναι, τα φορολογικά κίνητρα που δόθηκαν από τις κυβερνήσεις πολλών κρατών (Wolton, 1998), ο αυξηµένος αριθµός κάλυψης αθλητικών γεγονότων από τηλεοπτικούς σταθµούς (Meeneghan, 1991), η ανάπτυξη της εµπορικότητας των αθλητικών 19

21 οργανισµών καθώς και το ότι η σύναψη χορηγικής συµφωνίας µε έναν αθλητικό οργανισµό, έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει θετικά την τιµή της µετοχής της εταιρίας, προκαλώντας άµεση εισροή εσόδων (Mishra, Bobinski, Bhabra,1997). 2.3 Οι νέες τεχνολογίες στην υπηρεσία της χορηγίας Το µέλλον της αθλητικής χορηγίας Η χορηγία, ως εργαλείο µάρκετινγκ, αναπτύσσεται πολύ γρηγορότερα από κάθε άλλη µέθοδο επικοινωνίας µε τον τελικό καταναλωτή. Για αυτή την ανάπτυξη υπάρχουν πολλοί λόγοι οι οποίοι ήδη αναφέρθηκαν σε προηγούµενο σηµείο της εργασίας. Ο πιο σηµαντικός όµως, φαίνεται να είναι η αύξηση της προβολής αθλητικών γεγονότων από τα µέσα µαζικής ενηµέρωσης. Οι επιλογές που υπάρχουν για ένα φίλαθλο του αθλητισµού, στα Μ.Μ.Ε, είναι αναρίθµητες και το γεγονός αυτό έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην πορεία του θεσµού της χορηγίας. Πιο συγκεκριµένα η ψηφιακή τηλεόραση και το Internet, θέτουν νέους κανόνες στην αθλητική χορηγία (Adam, Awerbuch, Glonin, Wegner and Tesha, 1997; Cairncross, 1997; Quelch and Klein, 1996; Stauss, 1997) και οι εταιρίες που επιλέγουν αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας µε το αγοραστικό τους κοινό πρέπει να προσαρµοστούν στις επιταγές της σύγχρονης τεχνολογίας, το συντοµότερο δυνατόν (Currie N., 2000;M.& J.Carrigan, 1997) Το σκεπτικό της χρησιµοποίησης ενός χορηγικού προγράµµατος, ώστε να αυξηθούν άµεσα οι πωλήσεις, δεν είναι καινούριο. Αυτό όµως που µέχρι τα τελευταία χρόνια έλειπε από το σκηνικό της αθλητικής χορηγίας, είναι η δυνατότητα των εταιριών να κάνουν τους καταναλωτές να δράσουν άµεσα, ως απάντηση ενός ερεθίσµατος που µόλις είδαν. Το παλιό µοντέλο σύµφωνα µε το οποίο λειτουργούσε η χορηγία είναι το εξής (Currie, 2000): Προβολή Αναγνωρισιµότητα Εικόνα Συµπάθεια(affinity) Πωλήσεις. Οι πωλήσεις λοιπόν, εµφανίζονται ως το τελευταίο βήµα µιας διαδικασίας, γεγονός που δεν είχε τα επιθυµητά αποτελέσµατα όσον αφορά τη συµπεριφορά του καταναλωτή. Καθώς 20

22 όµως οι καταναλωτές εξοικειώνονται όλο και περισσότερο µε την τεχνολογία, αυτό το στάδιο στο χορηγικό µοντέλο θα ενδυναµώνεται συνεχώς (Currie, 2000). Ο αγοραστής θα µπορεί να αξιολογεί ταχύτατα τα προηγούµενα βήµατα και θα φθάνει ευκολότερα στο σηµείο όπου πρέπει να κάνει µια αγοραστική ενέργεια. Καθώς ολοένα και περισσότερα άτοµα εξοικειώνονται µε την τεχνολογία, και καθώς τα κινητά τηλέφωνα αρχίζουν να χρησιµοποιούνται ως ένα µέσο για κάθε µορφής επικοινωνία, η αγορά προϊόντων θα βασίζεται περισσότερο στην αυθόρµητη συµπεριφορά, στοιχείο το οποίο, αναµφίβολα διευκολύνει σε µεγάλο βαθµό τις εταιρίες που χρησιµοποιούν τη χορηγία ως επικοινωνιακό εργαλείο. Ένα ακόµα σηµείο που αναµένεται να αλλάξει, σχετίζεται µε την ικανότητα των επιχειρήσεων να µετρούν την αποτελεσµατικότητα των χορηγικών συµφωνιών (J.Amis and Cornwell, 2005). Στο µέλλον προβλέπεται ότι θα είναι ξεκάθαρο από ποιο χορηγικό πρόγραµµα, προέρχεται κάθε πώληση, γεγονός που διευκολύνει την αξιολόγηση τους. Συνοψίζοντας, τα επόµενα χρόνια προβλέπεται να σηµειωθεί µεγάλη αλλαγή στην συµπεριφορά πολλών εταιριών απέναντι στο θεσµό της χορηγίας.(ardi Kolah, 2006) Η ικανότητα ενός χορηγικού προγράµµατος να αυξήσει τα έσοδα και τις πωλήσεις είναι καθοριστικός παράγοντας στην απόφαση µιας εταιρίας να γίνει ή όχι χορηγός ενός αθλητικού οργανισµού. Οι νέες τεχνολογίες θα επιτρέψουν αυξηµένα έσοδα και κέρδη να αποδοθούν άµεσα σε ένα συγκεκριµένο χορηγικό πρόγραµµα (Stauss, 1997). Συν τοις άλλοις, η δυνατότητα να µετρηθούν µε τρόπο αξιόπιστο τα αποτελέσµατα µιας χορηγικής συµφωνίας (θέµα για το οποίο υπήρξε έντονη κριτική), θα δίνει στην εταιρία-χορηγό µια πλήρη εικόνα, σχετικά µε το πως επηρέασε την πορεία της επιχείρησης, η ανάληψη µιας χορηγίας(currie N., 2000). Όταν τα παραπάνω εφαρµοστούν και στην πράξη, ο θεσµός της χορηγίας θα ενισχυθεί ακόµα περισσότερο και θα αποκτήσει περίοπτη θέση ανάµεσα στα υπόλοιπα επικοινωνιακά εργαλεία. 21

23 2.4 Στόχοι Χορηγιών και κίνδυνοι από µη αποτελεσµατική εφαρµογή Παρά την πληθώρα θετικών χαρακτηριστικών που διακρίνουν το θεσµό της χορηγίας, η υιοθέτηση της δεν είναι πανάκεια για τα όποια επικοινωνιακά προβλήµατα αντιµετωπίζει µια επιχείρηση. Σύµφωνα µε τους Shaw και Amis (2001) τρεις είναι οι παράγοντες που πρέπει να λάβουν υπόψη τους όσες εταιρίες επιθυµούν να συνάψουν µια χορηγική συµφωνία. Πρώτον, το κατά πόσο ταιριάζει η εικόνα της εταιρίας µε τον αθλητικό οργανισµό. εύτερον, µιµητικές συµπεριφορές από ανταγωνίστριες εταιρίες και τρίτον, τη θετική εικόνα του αθλητικού οργανισµού στα µέσα µαζικής ενηµέρωσης. Μονό εφόσον δοθούν θετικές απαντήσεις στα παραπάνω ζητήµατα, µπορεί η επιχείρηση να πετύχεις τους στόχους της, µέσω της ανάληψης µιας χορηγίας. Σε περίπτωση που µια εταιρία δεν ακολουθήσει τις προαναφερθείσες οδηγίες, οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν είναι σηµαντικοί και ικανοί να οδηγήσουν την συγκεκριµένη επικοινωνιακοί πολιτική σε αποτυχία Κίνδυνοι µη αποτελεσµατικής χορηγίας και τρόποι αντιµετώπισης τους Πέρα από τους εγγενείς κινδύνους που εµπεριέχει µια επένδυση στο αθλητικό περιβάλλον και οι οποίοι συναρτώνται άµεσα µε την ίδια τη µη προβλέψιµη και για αυτό γοητευτική φύση του αθλητισµού (κακή απόδοση, διαιτητικά λάθη, τραυµατισµοί κλπ), υπάρχουν και άλλοι κίνδυνοι που απειλούν την επιτυχή υλοποίηση µιας αθλητικής χορηγίας. Οι κίνδυνοι προέρχονται τόσο από τα στάδια που προηγούνται της σύναψης συµφωνίας, όπως π.χ η επιλογή αθλητικού οργανισµού µε µοναδικό κριτήριο το ταίριασµα των δηµογραφικών χαρακτηριστικών (G. Milne and M. McDonald, 1999) όσο και από µεταγενέστερα στάδια (π.χ λάθη στην εκτέλεση των όσων προβλέπει το χορηγικό συµβόλαιο). υο από τους πιο συνηθισµένους λόγους για τους οποίους ένα χορηγικό πρόγραµµα δεν έχει την αναµενόµενη επιτυχία, είναι ο µη σαφής καθορισµός των επιδιωκόµενων στόχων από την πλευρά του χορηγού και η ανεπαρκής στήριξη του χορηγικού προγράµµατος 22

24 (Γιαννόπουλος, 2002; Chadwick and Thwaites, 2005) µε άλλα επικοινωνιακά εργαλεία όπως η διαφήµιση, οι άµεσες πωλήσεις κλπ. Η πλήρης χρήση του χορηγικού πακέτου αποτελεί αναγκαία συνθήκη για να επιτευχθούν οι στόχοι της εταιρίας, τα στελέχη της οποίας πρέπει να βρουν τρόπους να εκµεταλλευτούν τη χορηγία στο έπακρον. Σύνηθες φαινόµενο επίσης, είναι η αδυναµία του χορηγού και του χορηγούµενου να συµβιβαστούν και να αλλάξουν µερικώς την κουλτούρα τους, ώστε να συνεργαστούν οµαλά (Chadwick and Thwaites, 2005). Συν τοις άλλοις, η µη εναρµόνιση των στόχων της χορηγίας µε τη γενικότερη στρατηγική µάρκετινγκ της επιχείρησης, είναι µια παράλειψη που θέτει σε µεγάλο κίνδυνο την αποτελεσµατικότητα του συγκεκριµένου επικοινωνιακού εργαλείου (Ferrand A., 1999). Επιπλέον λόγος, είναι ότι οι εµπλεκόµενοι, από τη πλευρά της εταιρίας, δεν γνωρίζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχει ο αθλητισµός, και η αντιµετώπιση τους σε τυχόντα προβλήµατα δεν έχει την απαραίτητη προσαρµοστικότητα (Van Heerden, 2001). Τέλος, προβλήµατα προκύπτουν και όταν κάνουν την εµφάνιση τους φαινόµενα καταχρηστικού µάρκετινγκ (ambush marketing), όπου µια εταιρία που δεν είναι επίσηµος χορηγός ενός αθλητικού οργανισµού, καταφέρνει µε τις κατάλληλες κινήσεις, να συνδεθεί µε τον εν λόγω οργανισµό, κλέβοντας µε αυτόν τον τρόπο µερίδιο προβολής από τους επίσηµους χορηγούς (Farrely, Quester and Greyser, 2005). Το αποτέλεσµα των παραπάνω λαθών είναι να συναντάµε περιπτώσεις εταιριών που ξόδεψαν υπέρογκα ποσά σε ένα χορηγικό πρόγραµµα, αλλά η κίνηση τους αυτή δεν επέφερε τα επιθυµητά αποτελέσµατα. Για να αποφευχθούν τέτοια φαινόµενα, το σηµαντικότερο µέτρο είναι να έχει προηγηθεί κατάλληλη εξέταση όλων των παραµέτρων από την πλευρά της εταιρίας (Miles, 2000). Mε αυτόν τον τρόπο, θα µπορέσει η επιχείρηση να ελέγξει ορισµένες από τις µεταβλητές που είναι ικανές να καταδικάσουν ένα χορηγικό πρόγραµµα σε αποτυχία. Οι ενέργειες οι οποίες πρέπει να γίνονται ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχία του συγκεκριµένου εγχειρήµατος είναι (Γιαννόπουλος, 2002): Προσπάθεια αµοιβαίας κατανόησης του περιβάλλοντος κάθε χορηγικού εταίρου. Στόχοι, προτεραιότητες, ειδικές ικανότητες είναι µερικά από τα 23

25 στοιχεία που επιτρέπουν στα στελέχη κάθε συµβαλλόµενου µέρους να αντιληφθούν τον τρόπο και τις συνθήκες λειτουργίας του ετέρου συνεργάτη. Αµοιβαία προσέγγιση της κουλτούρας Επαγγελµατισµός και συνέπεια Προσαρµογή της χορηγίας στο γενικότερο πλαίσιο της επικοινωνιακής πολιτικής της εταιρίας. Πολλοί από τους κινδύνους που κρύβει ένα χορηγικό πρόγραµµα, και που προέρχονται από την αντιεπαγγελµατική συµπεριφορά του αθλητικού οργανισµού, δεν εµφανίζονται όταν η εταιρία δηµιουργεί η ίδια ένα αθλητικό γεγονός, µε σκοπό να προβάλει τα προϊόντα της (Sneath, Finney and Close, 2005). Η έννοια του Event Ownership, όπως ονοµάζεται η δηµιουργία τέτοιων διοργανώσεων, γνωρίζει ιδιαίτερη άνθηση στις µέρες µας, λόγω των πολλών πλεονεκτηµάτων που προσφέρει (Cornwell and Maignan, 1998). Ένα από τα βασικά πλεονεκτήµατα τέτοιων διοργανώσεων, είναι ότι, πολλές φορές κοστίζει λιγότερο από το να είσαι χορηγός σε κάποιο άλλο γεγονός. Ιδιαίτερα για τις πολυεθνικές εταιρίες, που κάθε χρόνο ξοδεύουν υπέρογκα ποσά σε χορηγικά προγράµµατα και που διαθέτουν προσωπικό ικανό να διοργανώσει τέτοιου είδους γεγονότα, η περίπτωση του Event Ownership, φαντάζει ιδανική επιλογή (Stevens A., 1984). Επίσης όταν ένα αθλητικό γεγονός ανήκει σε µια εταιρία, τότε ζητήµατα όπως υψηλό clutter, αδυναµία πώλησης των προϊόντων της εταιρίας λόγω αντίρρησης της διοργανώτριας αρχής και ανεπαρκής προβολή του λογότυπου της εταιρίας, δεν υφίστανται, µιας και όλες οι αποφάσεις λαµβάνονται προς όφελος της εταιρίας (Sneath, Finney and Close, 2005). Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάµε ότι η διοργάνωση αθλητικών γεγονότων από µια εταιρία, εκτός του ότι µπορεί να προσελκύσει και άλλους χορηγούς, προσφέρει στην επιχείρηση την απαραίτητη προσαρµοστικότητα ώστε να αντεπεξέλθει σε τυχόντα περιστατικά που χρήζουν διορθωτικών κινήσεων ( ). Για να είναι πετυχηµένη η διοργάνωση ενός τέτοιου αθλητικού γεγονότος, η εταιρία πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή σε ορισµένα ζητήµατα. Πιο συγκεκριµένα: 24

26 Το γεγονός πρέπει να προσελκύσει τα φώτα της δηµοσιότητας Το κοινό που θα παρακολουθήσει το γεγονός πρέπει να είναι ενεργοί ή πιθανοί χρήστες προϊόντων της εταιρίας. Πρέπει να υπάρχει µια σύνδεση ανάµεσα στο αντικείµενο του γεγονότος και στα προϊόντα της επιχείρησης. Η σύνδεση αυτή, θα πρέπει να είναι εµφανής, αλλά όχι ενοχλητική. Ταυτόχρονα µε το γεγονός θα πρέπει να τρέχουν και άλλες προωθητικές ενέργειες, για να ενισχύσουν την προσπάθεια. Είναι απαραίτητο να διεξαχθεί µέτρηση της αποτελεσµατικότητας του γεγονότος.(shank, 2005) Η έννοια του Event Ownership,λοιπόν, είναι µια κατάσταση ιδανική για την εταιρία µιας και δεν περιλαµβάνει διαπραγµατεύσεις µε τη διοργανώτρια αρχή, ανεπάρκεια προβολής και λαµβάνει χώρα σε ένα περιβάλλον απόλυτα σύµφωνό µε τη στρατηγική του οργανισµού (Sneath, Finney and Close, 2005) Στόχοι χορηγίας Εφόσον, λοιπόν µια εταιρία αποφασίσει να αγοράσει ένα χορηγικό πακέτο, το πρώτο και ίσως πιο σηµαντικό βήµα, είναι να θέσει τους στόχους που επιθυµεί να πετύχει µέσω του συγκεκριµένου εγχειρήµατος. Μόνο έτσι θα γνωρίζει πως να εκτελέσει τη χορηγική συµφωνία στη συνέχεια και αν τελικά η κίνηση της ήταν επιτυχηµένη. Μια εταιρία που αποφασίζει να χορηγήσει έναν αθλητικό οργανισµό, έχει στο µυαλό της έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω στόχους (Milne and McDonald, ; Slack and Bentz, 1996; Chadwick and Thwaites, 2005; Erdogan and Kitchen, 1998; Rowley, 1998,Vignali, 1997): Να αποκτήσει δηµοσιότητα σε µια αγορά-στόχο Να ενισχύσει ή να αλλάξει την εταιρική εικόνα Να αυξήσει την προβολή της στα Μ.Μ.Ε 25

27 Να επιδείξει ενασχόληση µε ζητήµατα της κοινωνίας, µε απώτερο σκοπό να επηρεάσει την κοινή γνώµη σε µελλοντικά ζητήµατα Να χτίσει εµπορικές σχέσεις µε τον αθλητικό οργανισµό Να τονώσει το ηθικό των εργαζοµένων της Να αυξήσει τις πωλήσεις της Να αυξήσει τη δοκιµή του προϊόντος Να προλάβει ανάλογες κινήσεις, ανταγωνιστικών εταιριών Να ικανοποιήσει προσωπικές φιλοδοξίες υψηλόβαθµων στελεχών Αν κάνουµε µια προσπάθεια να οµαδοποιήσουµε τους παραπάνω στόχους σε διάφορες κατηγορίες στόχων, το αποτέλεσµα θα ήταν η δηµιουργία τριών οµάδων. Η πρώτη οµάδα στόχων αφορά την επιθυµία των επιχειρήσεων κυρίως να γίνουν γνωστοί στο κοινό-στόχο. Στη δεύτερη οµάδα εντάσσεται η προσπάθεια τους να επηρεάσουν τη στάση των καταναλωτών απέναντι στην εταιρία και τα προϊόντα της, ενώ η τρίτη οµάδα στόχων ασχολείται µε το πως η αθλητική χορηγία δύναται να επηρεάσει την αγοραστική συµπεριφορά του κοινού-στόχου. Αξίζει να αναφέρουµε ότι, οι στόχοι που επιθυµούν να πετύχουν οι επιχειρήσεις που χρησιµοποιούν το θεσµό της αθλητικής χορηγίας για τους επικοινωνιακούς τους σκοπούς, αναφέρονται λεπτοµερώς στο κεφάλαιο των ερευνητικών υποθέσεων. Αφού, λοιπόν, ο οργανισµός θέσει τους στόχους του και επιλέξει τον αθλητικό οργανισµό του οποίου θα γίνει χορηγός, το επόµενο βήµα στο οποίο καλείται να προχωρήσει είναι η εκτέλεση της χορηγικής συµφωνίας. 2.5 Εκτέλεση Χορηγίας Η σύναψη χορηγικής συµφωνίας µε έναν επιτυχηµένο αθλητικό οργανισµό, ο οποίος φαίνεται να ανταποκρίνεται απόλυτα στους στόχους που έχει θέσει η επιχείρηση, δεν συνεπάγεται επίτευξη των σκοπών της εταιρίας-χορηγού. Η εταιρία οφείλει να δώσει βαρύνουσα προσοχή στις ενέργειες µε τις οποίες θα ενισχύσει τη χορηγία, ώστε να εκµηδενίσει πιθανούς κινδύνους αποτυχίας της χορηγικής συµφωνίας (Chadwick and Thwaites, 2005). 26

28 Οι επιχειρήσεις γνωρίζουν ότι το ποσό το οποίο καλούνται να δώσουν στον αθλητικό οργανισµό, είναι ένα µέρος µόνο των δαπανών που απαιτούνται για να διασφαλιστεί η αποτελεσµατικότητα της χορηγίας. Για να επικοινωνήσουν µε το κοινό-στόχο, οι χορηγοί χρειάζεται να προβούν σε επιπλέον ενέργειες, το κόστος των οποίων πολλές φορές υπερβαίνει το ποσό που δόθηκε στον αθλητικό οργανισµό. Μάλιστα, αν ο αθλητικός οργανισµός ταιριάζει απόλυτα µε το προϊόν, πολλές επιχειρήσεις είναι διατεθειµένες να δαπανήσουν όσα χρήµατα χρειαστεί, προκειµένου να επιτύχουν τους στόχους της χορηγίας (Van Heerden, 2001) Τα µέσα, από το υπόλοιπο µείγµα επικοινωνιακής πολιτικής, τα οποία ενδείκνυνται για την υποστήριξη της χορηγίας, είναι τα ακόλουθα ( Γιαννόπουλος, 2002; Ferrand, 1999; Irwin and Sutton, 1994; Van Heerden, 2001) : Η συµβατική διαφήµιση σε ηλεκτρονικά και έντυπα µέσα που σχετίζονται µε το αντικείµενο της χορηγίας ή µε το κοινό που γοητεύεται από αυτό. Η υλοποίηση συγκεκριµένου πλάνου ηµοσίων Σχέσεων που συντελεί στην αύξηση της δηµοσιότητας, µε διεξαγωγή παράπλευρων εκδηλώσεων πριν, κατά τη διάρκεια και µετά το πέρας αθλητικών γεγονότων του χορηγούµενου φορέα. Η καλλιέργεια σχέσεων µε τον αθλητικό Τύπο. Η προώθηση των πωλήσεων µε την ευκαιρία τέλεσης των χορηγούµενων αθλητικών εκδηλώσεων. Η απόκτηση πρόσβασης στα αρχεία των µελών/φίλων του αθλητικού οργανισµού Η παραγωγή νέων συσκευασιών και ετικετών, νέων εταιρικών εντύπων ή και µέσων εξωτερικής διακόσµησης που ενσωµατώνουν πιθανά στοιχεία κύρους, όπως τα σήµατα των αθλητικών σωµατείων. Η δηµιουργία κοινών προωθητικών δράσεων σε συνεργασία µε συγχορηγούς του αθλητικού οργανισµού. Αυτό που πρέπει να έχουν κατά νου οι επιχειρήσεις, είναι ότι παρά το γεγονός ότι η χορηγία απαιτεί µια σχέση δύο τουλάχιστον ετών για να αποδώσει καρπούς, αυτό δε σηµαίνει ότι πρέπει να αποφεύγονται χορηγίες µεµονωµένων αθλητικών γεγονότων, Αρκεί να 27

29 εξασφαλίζεται µια επικοινωνιακή συνέπεια (η οποία επιτυγχάνεται µε την ενδυνάµωση της χορηγίας) προς το κοινό στόχο (Γιαννόπουλος, 2002). 2.5 Μέτρηση Αποτελεσµατικότητας Χορηγίας Η αξιολόγηση της αποτελεσµατικότητας µιας χορηγίας, είναι άµεσα συνυφασµένη µε τους στόχους που επιθυµεί να πετύχει η επιχείρηση µέσω της ανάληψης ενός χορηγικού πακέτου (Pope and Voges, 1999). Αυτό συµβαίνει για δύο λόγους. Πρώτον γιατί η αξιολόγηση θα υποδείξει αν τελικά η εταιρία, µε την απόφαση της να γίνει χορηγός ενός αθλητικού οργανισµού, πέτυχε τους επικοινωνιακούς της σκοπούς, και δεύτερον, γιατί ανάλογα µε τους στόχους της, η επιχείρηση πρέπει να χρησιµοποιήσει και την ανάλογη µέθοδο αξιολόγησης (Arani A, 1992; Sleight S., 1989; Miles L., 2000)). Στις µέρες µας, παρά την παγκόσµια αναγνώριση της αξίας της έρευνας αγοράς, οι χορηγοί δεν δαπανούν µεγάλα ποσά για να εκτιµήσουν την πορεία µιας χορηγικής συµφωνίας. Ο πίνακας 2, φανερώνει του λόγου το αληθές. Οι λόγοι για το ότι οι χορηγοί δεν ξοδεύουν τα απαραίτητα ποσά στην έρευνα, παρά το γεγονός ότι σε ένα χορηγικό πακέτο διακυβεύονται τεράστια χρηµατικά µεγέθη, οφείλεται στο φόβο των στελεχών ότι η επιλογή της χορηγίας µπορεί να αποδειχθεί λανθασµένη (Javagli et al., 1994), αλλά και στο ότι η µέτρηση της αποτελεσµατικότητας µιας χορηγίας, παρουσιάζει αντικειµενικές δυσκολίες (Pope, 1998). Η βασική δυσκολία, έγκειται στην πολυπαραγοντική φύση πολλών φαινοµένων - όπως οι πωλήσεις ή οι διαµορφωµένες καταναλωτικές απόψεις σε µια δεδοµένη στιγµή- που καθιστά ανεδαφική την αποµόνωση της επίδρασης ενός χορηγικού προγράµµατος και τον επιµερισµό σε αυτό, του µέρους των αποτελεσµάτων που προκλήθηκαν και από άλλες αιτίες. 28

30 Ποσοστό της αξίας της χορηγίας που δαπανάται σε έρευνα για την αξιολόγηση της χορηγίας Ποσοστό εταιριών Τίποτα 32% Λιγότερο από 1% 48% 1% - 5% 19% Περισσότερο από 5% 1% Πίνακας 2. Ποσοστό της αξίας της χορηγίας που δαπανάται σε έρευνα για την αποτελεσµατικότητα τη χορηγίας Πηγή: IEG/ Performance Research, 2003 Survey of Sponsorship Decision- Makers, Chicago. Ακόµα και όταν δεν χρησιµοποιούνται άλλα επικοινωνιακά εργαλεία την ίδια στιγµή µε τη χορηγία, υπάρχει πάντα το λεγόµενο carry-over effect από προηγούµενες ενέργειες µάρκετινγκ, γεγονός που κάνει την αποµόνωση της επίδρασης της χορηγίας πολύ δύσκολή. (Crompton, 2004) Αυτή η δυσκολία πάντως, µπορεί να αντιµετωπισθεί εν µέρει, µε τη χρήση στατιστικών µοντέλων καθώς και µε τη µελέτη προηγούµενων ιστορικών δεδοµένων της εταιρίας, όπως οι πωλήσεις προηγουµένων ετών (Crompton, 2004). Μια επιπλέον δυσκολία στην αξιολόγηση, είναι ο υπολογισµός των ανεξέλεγκτων µεταβλητών του εξωτερικού περιβάλλοντος. Αλλαγές στα επίπεδα τιµών είναι πιθανόν να επηρεάσουν την αγοραστική συµπεριφορά των καταναλωτών και συνεπώς και την αποτελεσµατικότητα ενός χορηγικού προγράµµατος. Η διαδικασία της µέτρησης της αποτελεσµατικότητας µπορεί να λάβει µέρος σε διάφορα στάδια στα οποία η χορηγία επιδρά στους καταναλωτές, ανάλογα πάντα µε τους αρχικούς στόχους της επιχείρησης. Τα στάδια αυτά είναι τα εξής (Currie N.,2000): Προβολή Αναγνωρισιµότητα Εικόνα Συµπάθεια(affinity) Πωλήσεις Προβολή. Η χρήση της ανάλυσης της τηλεοπτικής κάλυψης, ώστε να µετρηθεί η επίδραση της χορηγίας, είναι ο πιο συνηθισµένος τρόπος αξιολόγησης (Chadwick, 2004). Η µέτρηση της τηλεοπτικής κάλυψης περιλαµβάνει τα ακόλουθα στάδια. Συλλογή των στοιχείων 29

31 όπου υπήρχε προβολή του λογότυπου της εταιρίας στα Μ.Μ.Ε, υπολογισµός της αξίας της εν λόγω προβολής σε χρηµατικούς όρους (χρησιµοποιώντας την αξία της αντίστοιχης προβολή µέσω διαφήµισης) και χρησιµοποίηση συντελεστών βαρύτητας ώστε να υπολογισθεί η καθαρή αξία της προβολής, µιας και η προβολή µέσω χορηγίας δεν είναι ίδια µε την προβολή µέσω άµεσης διαφήµισης. Αναγνωρισιµότητα. Όπως έχει σηµειωθεί στη διεθνή βιβλιογραφία Ένα πρώτο βήµα στην µέτρηση της αποτελεσµατικότητας της χορηγίας, είναι η σωστή αναγνώριση µιας εταιρίας, ως χορηγό (Sandler and Shani, 1993). Παράλληλα µε την µέτρηση της προβολής που έτυχε, ένας χορηγός κατά τη διάρκεια ενός χορηγικού προγράµµατος, οι εταιρίες ενδιαφέρονται να γνωρίζουν κατά πόσο, οι φίλαθλοι του αθλητικού οργανισµού, είναι σε θέσει να αναγνωρίσουν την εν λόγω εταιρία, ως χορηγό του αγαπηµένου τους σωµατείου (Cornwell,1995; Hoek,1997; Sandler and Shani, 1993; Stipp and Schiavone, 1996). Η εταιρία προσπαθεί να µετρήσει την ανάκληση (recall) και την αναγνωρισιµότητα της έπειτα από το χορηγικό πρόγραµµα και να τη συγκρίνει µε αντίστοιχα µεγέθη του παρελθόντος. Εικόνα. Το επόµενο στάδιο στο οποίο η χορηγία µπορεί να αξιολογηθεί, αφορά τη στάση απέναντι στην εικόνα. Τα εργαλεία που χρησιµοποιούνται για αυτό το σκοπό, µπορούν να διαφέρουν σε πολυπλοκότητα, αλλά συνήθως προτιµούνται ερωτήσεις Likert, µε σκοπό να διαπιστωθεί κατά πόσο η ανάληψη µιας χορηγίας επηρέασε τον τρόπο που οι καταναλωτές βλέπουν την εταιρία (Stipp and Schiavone, 1996). Συµπάθεια. Το µάρκετινγκ την σηµερινή εποχή, έχει επικεντρωθεί στην σχέση ανάµεσα στον καταναλωτή και την µάρκα. Για το λόγο αυτό η µέτρηση του πως και κατά πόσο, οι καταναλωτές συνδέονται µε ένα προϊόν, είναι πολύ σηµαντική στην αξιολόγηση µιας χορηγίας.(currie N.,2000). Πωλήσεις. Η ικανότητα να συνδεθούν οι πωλήσεις µε συγκεκριµένες ενέργειες (π.χ διαφήµιση), ανέκαθεν ήταν προβληµατική. Το ίδιο συµβαίνει και µε το θεσµό της χορηγίας. Παρ όλα αυτά, υπάρχουν ορισµένα µέτρα που µπορούν να υποδείξουν ως ένα βαθµό την επίδραση της χορηγίας στις πωλήσεις. Παραδείγµατα τέτοιων µέτρων είναι, οι δοκιµές 30

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΡΙΣΤΕΑ ΓΚΑΓΚΑ, Ι ΑΚΤΩΡ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΡΙΣΤΕΑ ΓΚΑΓΚΑ, Ι ΑΚΤΩΡ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΡΙΣΤΕΑ ΓΚΑΓΚΑ, Ι ΑΚΤΩΡ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2017-2018 ΛΕΥΚΑΔΑ Ενότητα 1: ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ Αθλητική Χορηγία: Αθλητικό γεγονός, επιθετικό μάρκετινγκ, ενεργοποίηση της χορηγίας Νικόλαος

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι Αθλητικό Μάρκετινγκ: Λόγοι Εφαρμογής των Αρχών του Μάρκετινγκ στον Αθλητισμό, Αθλητικό Μάρκετινγκ,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ. Θα παρουσιαστεί το αθλητικό µάρκετινγκ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ. Θα παρουσιαστεί το αθλητικό µάρκετινγκ ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Θα παρουσιαστεί το αθλητικό µάρκετινγκ Η κατεύθυνση αθλητικού µάρκετινγκ Τα ειδικά χαρακτηριστικά αθλητικού προϊόντος Οι λειργίες αθλητικού

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενο ΑΘΛΗΤΙΚΟ MARKETING

Περιεχόµενο ΑΘΛΗΤΙΚΟ MARKETING Περιεχόµενο ΑΘΛΗΤΙΚΟ MARKETING Θα παρουσιαστούν: Οι βασικές αρχές που διέπουν το Αθλητικό Μάρκετινγκ Τα βήµατα που απαιτούνται για το σχεδιασµό ενός πλάνου Ορισµός αθλητικού Βασικές δραστηριότητες αθλητικού

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

ΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ 1 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Θα παρουσιαστεί το αθλητικό µάρκετινγκ Η κατεύθυνση του αθλητικού µάρκετινγκ Τα ειδικά χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ. Public Relations Management

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ. Public Relations Management ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Public Relations Management Στόχος του Προγράμματος Το πρόγραμμα Διοίκηση Επικοινωνίας Δημοσίων Σχέσεων είναι ένα πλήρες και ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενο. Αθλητικό Marketing. Βασικές ραστηριότητες Marketing. 1. Η ανάλυση της αγοράς. στόχου» «οµάδας. 2. Η δηµιουργία και επιλογή µε βάση:

Περιεχόµενο. Αθλητικό Marketing. Βασικές ραστηριότητες Marketing. 1. Η ανάλυση της αγοράς. στόχου» «οµάδας. 2. Η δηµιουργία και επιλογή µε βάση: ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0111 «Σύγχρονα Θέµατα ιοίκησης Αθλητισµού»

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ. Προώθηση και συµπεριφορά καταναλωτή. Μελέτη περίπτωσης: Toyota Auris. Εισηγητής: Φιλιώ Πλέστη. Επιβλέπων Καθηγητής: Μαρία Αντωνάκη

ΘΕΜΑ. Προώθηση και συµπεριφορά καταναλωτή. Μελέτη περίπτωσης: Toyota Auris. Εισηγητής: Φιλιώ Πλέστη. Επιβλέπων Καθηγητής: Μαρία Αντωνάκη ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ & ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ Προώθηση και συµπεριφορά καταναλωτή. Μελέτη περίπτωσης: Toyota Auris Εισηγητής: Φιλιώ

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ Αθλητική χορηγία: Διαδικασία πώλησης χορηγίας, πρόταση χορηγίας, χορηγικές συνεργασίες

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ Αθλητική χορηγία: Αθλητισμός και ΜΜΕ: θετικές/αρνητικές επιδράσεις ΜΜΕ Νικόλαος Θεοδωράκης

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ, ΔΙΟΊΚΗΣΗ, ΥΛΟΠΟΊΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΌΓΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΆΤΩΝ ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣ - ΛΕΙΤΟΥΡΓΊΑ ΤΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΉΣ ΕΤΑΙΡΊΑΣ ΚΑΙ ΑΓΟΡΆΣ. Planning and managing Advertising

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι Προώθηση: Λόγοι σχεδιασμού δραστηριοτήτων προώθησης, στόχοι προώθησης, εργαλεία μίγματος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Η αθλητική χορηγία ως εργαλείο marketing: Διερευνώντας την αθλητική χορηγία ως επιχειρηματική πρακτική στη Λευκάδα»

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Η αθλητική χορηγία ως εργαλείο marketing: Διερευνώντας την αθλητική χορηγία ως επιχειρηματική πρακτική στη Λευκάδα» ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΕΥΚΑΔΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Η αθλητική χορηγία ως εργαλείο marketing: Διερευνώντας την αθλητική χορηγία

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στο Marketing (βασικές έννοιες) ΑΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων & Επικοινωνίας Α. Κουμπαρέλης Καθηγητής Εφαρμογών

Εισαγωγή στο Marketing (βασικές έννοιες) ΑΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων & Επικοινωνίας Α. Κουμπαρέλης Καθηγητής Εφαρμογών Εισαγωγή στο Marketing (βασικές έννοιες) ΑΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων & Επικοινωνίας Α. Κουμπαρέλης Καθηγητής Εφαρμογών 1 Ορίζοντας το Μάρκετινγκ Το marketing είναι η επιστήμη των αποφάσεων

Διαβάστε περισσότερα

ρ. ιονύσης Σκαρµέας ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΕΥΝΑ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΑΓΟΡΑΣΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΟΝ ΙΑΝΟΜΗ ΠΡΟΒΟΛΗ

ρ. ιονύσης Σκαρµέας ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΕΥΝΑ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΑΓΟΡΑΣΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΟΝ ΙΑΝΟΜΗ ΠΡΟΒΟΛΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΕΥΝΑ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΑΓΟΡΑΣΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΟΝ ΙΑΝΟΜΗ ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ Τι είναι Μάρκετινγκ; Ηδιαδικασία σχεδιασµού

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι Αθλητικό Μάρκετινγκ: Τιμολόγηση Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α Σερρών,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΙΟΙΚΗΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ. αθλητικός µάνατζερ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΙΟΙΚΗΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ. αθλητικός µάνατζερ ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Θα παρουσιαστεί ο ρόλος του αθλητικού µάνατζερ Οι εξειδικευµένες υπηρεσίες που µπορεί να

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΜΑΝΑΤΖΕΡ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΜΑΝΑΤΖΕΡ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Θα παρουσιαστεί ο ρόλος του αθλητικού µάνατζερ

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι Αθλητικό Μάρκετινγκ: Ρόλος της έρευνας στο αθλητικό μάρκετινγκ, σύστημα πληροφοριών μάρκετινγκ,

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένα Συστήματα Επικοινωνίας

Ολοκληρωμένα Συστήματα Επικοινωνίας Προβολή 1. Ολοκληρωμένα Συστήματα Επικοινωνίας 2. Σκοπός της Επικοινωνίας 3. Παράγοντες που επηρεάζουν το μίγμα προβολής 4. Το πρόγραμμα προβολής 5. Διαφήμιση 6. Προσωπική Πώληση 7. Προώθηση των Πωλήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη μεθοδολογίας μέτρησης της αποτελεσματικότητας των τουριστικών επιχειρήσεων

Ανάπτυξη μεθοδολογίας μέτρησης της αποτελεσματικότητας των τουριστικών επιχειρήσεων Ανάπτυξη μεθοδολογίας μέτρησης της αποτελεσματικότητας των τουριστικών επιχειρήσεων ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Αποτελεσματικότητα Βαθμός επίτευξής των στόχων της

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι Μάρκετινγκ? ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ. Τι είναι Μάρκετινγκ? Ορισμός - Τι είναι Μάρκετινγκ? 10/11/2011

Τι είναι Μάρκετινγκ? ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ. Τι είναι Μάρκετινγκ? Ορισμός - Τι είναι Μάρκετινγκ? 10/11/2011 Τι είναι Μάρκετινγκ? ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΡΟΔΟΥΛΑ ΤΣΙΟΤΣΟΥ (Ph.D.) Επίκουρος Καθηγήτρια Τμήμα Μάρκετινγκ και Διοίκησης Λειτουργιών Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Η διαχείριση κερδοφόρων πελατειακών σχέσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ. Γιώργος Τζέτζης Αναπ. Καθηγητής ΤΕΦΑΑ/ΑΠΘ

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ. Γιώργος Τζέτζης Αναπ. Καθηγητής ΤΕΦΑΑ/ΑΠΘ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Γιώργος Τζέτζης Αναπ. Καθηγητής ΤΕΦΑΑ/ΑΠΘ Ο ρόλος της άσκησης για όλους Η άσκηση με την συστηματική καθοδήγηση αποτελεί ουσιαστική κοινωνική επένδυση γιατί

Διαβάστε περισσότερα

2009 : :00-13:30

2009  : :00-13:30 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθηµα: ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Αθλητικός Τουρισμός. Μάρκετινγκ αθλητικού τουρισμού Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Σερρών, Α.Π.Θ.

Αθλητικός Τουρισμός. Μάρκετινγκ αθλητικού τουρισμού Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Σερρών, Α.Π.Θ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ αθλητικού τουρισμού Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής, Α.Π.Θ. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Αθλητισμού και Αναψυχής

Διοίκηση Αθλητισμού και Αναψυχής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διοίκηση Αθλητισμού και Αναψυχής : Εισαγωγή στη διοίκηση Αθλητισμού και Αναψυχής Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α Σερρών,

Διαβάστε περισσότερα

ιαφήµιση, ηµόσιες Σχέσεις και Προώθηση Πωλήσεων στον Τουρισµό

ιαφήµιση, ηµόσιες Σχέσεις και Προώθηση Πωλήσεων στον Τουρισµό Καραβελίδου έσποινα, προπτυχιακή σπουδάστρια Παρουσίαση Πτυχιακής Εργασίας ιαφήµιση, ηµόσιες Σχέσεις και Προώθηση Πωλήσεων στον Τουρισµό Υπεύθυνη καθηγήτρια: κ. Μαγαλιού Βικτόρια ιαφήµιση στον τουρισµό

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων 1 Ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ (Ενότητες : 1.2, 1.3) Ονοματεπώνυμο: Τμήμα: Α Ομάδα Α1. Στις παρακάτω προτάσεις να γράψεις στο τετράδιό σου τον αριθμό της κάθε μιας πρότασης και δίπλα του τη λέξη Σωστό, αν η

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ Αθλητική χορηγία: Επιτυχημένη χορηγία, διαφορές χορηγίαςπαραδοσιακής διαφήμισης, αποτελεσματικότητα

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενο. ιακρίσεις Αθλητικού ικαίου. «Στενή» έννοια. Πηγές Αθλητικού ίκαιου. Αθλητικό δίκαιο µε «στενή» έννοια. Αθλητικό δίκαιο µε «ευρεία» έννοια

Περιεχόµενο. ιακρίσεις Αθλητικού ικαίου. «Στενή» έννοια. Πηγές Αθλητικού ίκαιου. Αθλητικό δίκαιο µε «στενή» έννοια. Αθλητικό δίκαιο µε «ευρεία» έννοια ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0111 «Σύγχρονα Θέµατα ιοίκησης Αθλητισµού»

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ Αθλητική Χορηγία: Έρευνα στην αθλητική χορηγία: Σημαντικότητα της έρευνας, παράγοντες που

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΤΖΗΦΩΤΙΑΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΧΑΤΖΗΦΩΤΙΑΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ : «ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΗΘΕΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΕΤΙΚΕΤΑΣ, ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΤΟΥ ΚΑΦΕ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΕΤΙΚΕΤΑΣ» ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα Διπλωματικής Εργασίας: Διοικητική ενδυνάμωση στους αθλητικούς οργανισμούς των δήμων

Θέμα Διπλωματικής Εργασίας: Διοικητική ενδυνάμωση στους αθλητικούς οργανισμούς των δήμων Θέμα Διπλωματικής Εργασίας: Διοικητική ενδυνάμωση στους αθλητικούς οργανισμούς των δήμων Του φοιτητή: Πασχαλίδη Ζήση (Α.Μ. 10117) MSM 8 Επιβλέπων Καθηγητής: Κριεμάδης Θάνος Αθήνα, Δεκέμβριος 2011 Δομή

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: Δρ. Ιωάννης Σ. Τουρτούρας Μηχανικός Παραγωγής & Διοίκησης Δ.Π.Θ. Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Αρχές Marketing. Μαίρη Κατσαπρίνη Events Marketing Director Skywalker.gr

Βασικές Αρχές Marketing. Μαίρη Κατσαπρίνη Events Marketing Director Skywalker.gr Βασικές Αρχές Marketing Μαίρη Κατσαπρίνη Events Marketing Director Skywalker.gr Ορισμός Markerting Τι είναι για εσάς; Ορισμός ΜΚΤ Το marketing αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του business plan και σύμφωνα

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομία - Επιχειρήσεις Μάρκετινγκ 1

Οικονομία - Επιχειρήσεις Μάρκετινγκ 1 Οικονομία - Επιχειρήσεις Μάρκετινγκ 1 Επιμέλεια: Γεώργιος Λελεδάκης (Λέκτορας Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών) Συγγραφή: Ευθύμιος Ζιγκιρίδης ΠΡΟΛΟΓΟΣ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Άρης Κουμπαρέλης Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση Αποτελεσματικότητας Αθλητικής Χορηγίας. Ονοματεπώνυμο: Βλάχος Βασίλειος Σειρά: 10 Επιβλέπων Καθηγητής: Τζέτζης Γεώργιος

Εκτίμηση Αποτελεσματικότητας Αθλητικής Χορηγίας. Ονοματεπώνυμο: Βλάχος Βασίλειος Σειρά: 10 Επιβλέπων Καθηγητής: Τζέτζης Γεώργιος Εκτίμηση Αποτελεσματικότητας Αθλητικής Χορηγίας Ονοματεπώνυμο: Βλάχος Βασίλειος Σειρά: 10 Επιβλέπων Καθηγητής: Τζέτζης Γεώργιος Δομή Κεφάλαια 1. Εισαγωγή- αναφορά στο θέμα της εργασίας 2. Βιβλιογραφική

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος μαθήματος/συνεδρίας: Επιχειρηματικός Σχεδιασμός ΙΙ Εισηγητής: Ιωάννης Χαραλαμπίδης Σάμος, 03 07 Μαΐου 2014

Τίτλος μαθήματος/συνεδρίας: Επιχειρηματικός Σχεδιασμός ΙΙ Εισηγητής: Ιωάννης Χαραλαμπίδης Σάμος, 03 07 Μαΐου 2014 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ "ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ" «Στήριξη και Ανάδειξη Πολυνησιωτικών ΑΕΙ» ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι Αθλητικό μάρκετινγκ: Εσωτερικό μάρκετινγκ στον αθλητισμό αναψυχής, μάνατζμεντ αλλαγής, χτίσιμο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ : Έκρηξη πληροφορικής τεχνολογίας - Χρήση ηλεκτρονικών εργαλείων προσθήκη νέων ανταγωνιστών ηλεκτρονικών παροχών

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ : Έκρηξη πληροφορικής τεχνολογίας - Χρήση ηλεκτρονικών εργαλείων προσθήκη νέων ανταγωνιστών ηλεκτρονικών παροχών ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝOIEΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ MARKETING ΑΞΙΑ ΣΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ IKANOΠΟΙΗΣΗ & ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ KYKΛΟΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ MARKETING ΜΑΡΚΕΤΙΝG ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ - ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΜΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ - TARGET GROUPS ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΓΑΘΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΟΡΙΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ. Θα αναλυθεί η οικονοµία και τα αγαθά της

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΓΑΘΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΟΡΙΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ. Θα αναλυθεί η οικονοµία και τα αγαθά της ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Θα αναλυθεί η οικονοµία και τα αγαθά της Οι βασικοί κλάδοι της οικονοµικής επιστήµης Η συνεισφορά

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ Γεωγραφικά π.χ. Έθνη, Πολιτείες, Πόλεις, Επαρχίες, Κλίμα Η διαίρεση της αγοράς σε διακριτές ομάδες αγοραστών οι

ΤΜΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ Γεωγραφικά π.χ. Έθνη, Πολιτείες, Πόλεις, Επαρχίες, Κλίμα Η διαίρεση της αγοράς σε διακριτές ομάδες αγοραστών οι ΔΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣΣΤΟΧΟΥΣ Στρατηγική ΜΚΤ Εξειδικευμένο Μάρκετινγκ Τμηματοποίηση και οι σημαντικές βάσεις τμηματοποίησης της αγοράς καταναλωτών και της αγοράς επιχειρήσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 2 ο

ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 2 ο ΔΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Γ ΕΞΑΜΗΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Ι ΜΑΘΗΜΑ 2 ο 1. Γενικά για την επιχείρηση Η επιχείρηση αποτελεί ένα στοιχείο της κοινωνίας μας, το ίδιο σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ερωτήσεις Στόχοι 1 ου Μαθήµατος Ø Ποιες είναι οι προκλήσεις στον εργασιακό χώρο σήµερα; Ø Πώς είναι οι οργανισµοί στο νέο

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ Αθλητική Χορηγία: Νομική προσέγγιση αθλητικού γεγονότος: αθλητικό γεγονός, στοιχεία αθλητικού

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Αθλητισμού και Αναψυχής

Διοίκηση Αθλητισμού και Αναψυχής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διοίκηση Αθλητισμού και Αναψυχής : Η λειτουργία της στελέχωσης Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α Σερρών, Α.Π.Θ Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΠΟΊΗΣΗ ΠΕΛΑΤΏΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΠΟΊΗΣΗ ΠΕΛΑΤΏΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΠΟΊΗΣΗ ΠΕΛΑΤΏΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Παρουσίαση: Καθ. Βελισσαρίου Ευστάθιος Ορισμός της Επικοινωνίας 2 Επικοινωνία είναι η άμεση ή έμμεση μονόπλευρη ή αμφίπλευρη,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΌΝΤΩΝ ΞΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ

ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΌΝΤΩΝ ΞΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΌΝΤΩΝ ΞΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΟΥ Έρευνα μάρκετινγκ Τιμολόγηση Ανάπτυξη νέων προϊόντων ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Τμηματοποίηση της αγοράς Κανάλια

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής ΙΙ Αθλητική Χορηγία: Χορηγία, τωρινή κατάσταση, σημαντικότητα αθλητικής χορηγίας, πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12 «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση του προβλήματος

Παρουσίαση του προβλήματος Εισαγωγή Κατά τον Martin (2013) ο φίλαθλος χρησιμοποιεί το άθλημα που παρακολουθεί και συγκεκριμένα την ομάδα ή τον αθλητή ως μέσο απόδρασης από τη καθημερινότητα, ως μέσο διασκέδασης, αίσθηση του επιτεύγματος,

Διαβάστε περισσότερα

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο 1.2 Η Επιχείρηση

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο 1.2 Η Επιχείρηση http://www.economics.edu.gr 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ 1.2 Η Επιχείρηση : σχολικό βιβλίο 1.2.1 Εισαγωγικές έννοιες Η επιχείρηση αποτελεί ένα στοιχείο της κοινωνίας µας, το ίδιο σηµαντικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Θα παρουσιαστεί η έννοια του αθλητικού µάνατζµεντ Οι υπηρεσίες οργανισµοί που προσφέρουν οι αθλητικοί Τα χαρακτηριστικά του αθλητικού

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενο. «ιοικώ σηµαίνει διαχειρίζοµαι πληροφορίες για να πάρω αποφάσεις» Βασικότερες πηγές πληροφοριών. Τι είναι η Έρευνα Μάρκετινγκ

Περιεχόµενο. «ιοικώ σηµαίνει διαχειρίζοµαι πληροφορίες για να πάρω αποφάσεις» Βασικότερες πηγές πληροφοριών. Τι είναι η Έρευνα Μάρκετινγκ ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0111 «Σύγχρονα Θέµατα ιοίκησης Αθλητισµού»

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες

Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες

Διαβάστε περισσότερα

9. Κάθε στρατηγική επιχειρηματική μονάδα αποφασίζει για την εταιρική στρατηγική που θα εφαρμόσει. α. Λάθος. β. Σωστό.

9. Κάθε στρατηγική επιχειρηματική μονάδα αποφασίζει για την εταιρική στρατηγική που θα εφαρμόσει. α. Λάθος. β. Σωστό. 1. Με ποιους τρόπους επωφελούνται οι καταναλωτές από τις οικονομίες κλίμακας; (πολλαπλής επιλογής / δύο σωστές απαντήσεις) α. Αυξάνονται τα κέρδη των επιχειρήσεων. β. Οι τιμές, αρκετές φορές, μειώνονται.

Διαβάστε περισσότερα

a) Frederick Taylor b) Henri Fayol c) Max Weber d) Gantt

a) Frederick Taylor b) Henri Fayol c) Max Weber d) Gantt ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 (Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ) Να σηµειώσετε µε Σ (σωστό) ή Λ (λάθος) στο τέλος των προτάσεων: 1. Ο Gantt υποστήριξε την ανάγκη για ανάπτυξη της συνεργασίας και της κατανόησης µεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

9. Η εξάρτηση µεταξύ των επιχειρησιακών λειτουργιών είναι µεγάλη και αυτή καθορίζει την καλή πορεία και τελικά την ύπαρξη της επιχείρησης.

9. Η εξάρτηση µεταξύ των επιχειρησιακών λειτουργιών είναι µεγάλη και αυτή καθορίζει την καλή πορεία και τελικά την ύπαρξη της επιχείρησης. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 (Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ) Να σηµειώσετε το σωστό ή το λάθος στο τέλος των προτάσεων: 1. Λειτουργικός στόχος του σχολείου είναι η µόρφωση των ανθρώπων. 2. Η επιχείρηση αποτελεί κοινωνική οργάνωση, γιατί

Διαβάστε περισσότερα

Διδάκτορας Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Διδάκτορας Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Κ Χατζηπαναγιώτου Κ. Χατζηπαναγιώτου Διδάκτορας Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Έρευνα Μάρκετινγκ είναι...... Η Συστηματική, Αντικειμενική, και Ολοκληρωτική εξέταση και μελέτη στοιχείων που έχουν σχέση

Διαβάστε περισσότερα

(Ενότητες : 1.4, 1.5)

(Ενότητες : 1.4, 1.5) Ονοματεπώνυμο: 2 Ο ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ (Ενότητες : 1.4, 1.5) Τμήμα: Α Ομάδα Α1. Στις παρακάτω προτάσεις να γράψεις στο τετράδιό σου τον αριθμό της κάθε μιας πρότασης και δίπλα του τη λέξη Σωστό, αν η

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΝΕΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: Δρ. Ιωάννης Σ. Τουρτούρας Μηχανικός Παραγωγής & Διοίκησης Δ.Π.Θ. Χρηματοδότηση Το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙ ΡΟΥΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙ ΡΟΥΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙ ΡΟΥΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Με την ολοένα και ταχύτερη ανάπτυξη των τεχνολογιών και των επικοινωνιών και ιδίως τη ραγδαία, τα τελευταία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ. Creating my own company

ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ. Creating my own company ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Creating my own company Στόχος του Προγράμματος Το πρόγραμμα με τίτλο «Δημιουργώντας την Δική μου Επιχείρηση» είναι μα πλήρης, αυτόνομη και ολοκληρωμένη εκπαιδευτική

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Μάρκετινγκ Ενότητα 5

Έρευνα Μάρκετινγκ Ενότητα 5 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5 : Μέθοδοι Στατιστικής Ανάλυσης Χριστίνα Μπουτσούκη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα Εισαγωγή... Κεφάλαιο 1. Αθλητικός Τουρισμός και Αναψυχή: Ορισμός Εννοιών Κεφάλαιο 2. Ο Αντίκτυπος του Αθλητικού Τουρισμού...

Περιεχόμενα Εισαγωγή... Κεφάλαιο 1. Αθλητικός Τουρισμός και Αναψυχή: Ορισμός Εννοιών Κεφάλαιο 2. Ο Αντίκτυπος του Αθλητικού Τουρισμού... Περιεχόμενα Εισαγωγή... 11 Κεφάλαιο 1. Αθλητικός Τουρισμός και Αναψυχή: Ορισμός Εννοιών... 13 1.1 Τουρισμός, Αναψυχή και Αθλητικός Τουρισμός... 14 1.2 Εισερχόμενος Τουρισμός... 14 1.3 Ημεδαποί Τουρίστες...

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ (SYLLABUS) ΣΕΚ τομείς ανάπτυξης της αθλητικής βιομηχανίας ΕΚΔΟΣΗ 1.0. Σόλωνος 108,Τηλ Φαξ

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ (SYLLABUS) ΣΕΚ τομείς ανάπτυξης της αθλητικής βιομηχανίας ΕΚΔΟΣΗ 1.0. Σόλωνος 108,Τηλ Φαξ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ (SYLLABUS) ΣΕΚ τομείς ανάπτυξης της αθλητικής βιομηχανίας ΕΚΔΟΣΗ 1.0 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΤΟΜΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Το παρόν Πρόγραμμα φιλοδοξεί να εμπνεύσει, όλους

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Ενότητα 3: ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Βλαχοπούλου Μάρω Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ. Εισαγωγή στην Στρατηγική. Στρατηγική Ανάλυση του Εξωτερικού Περιβάλλοντος. Στρατηγική Ανάλυση του Εσωτερικού Περιβάλλοντος

ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ. Εισαγωγή στην Στρατηγική. Στρατηγική Ανάλυση του Εξωτερικού Περιβάλλοντος. Στρατηγική Ανάλυση του Εσωτερικού Περιβάλλοντος Κων/νος Μακρής ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ Εισαγωγή στην Στρατηγική Στρατηγική Ανάλυση του Εξωτερικού Περιβάλλοντος Στρατηγική Ανάλυση του Εσωτερικού Περιβάλλοντος Εργαλεία για Ανάλυση Στρατηγικής Θεωρίες Στρατηγικής

Διαβάστε περισσότερα

H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού. Αθανασία Καρακίτσιου, PhD

H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού. Αθανασία Καρακίτσιου, PhD H Έννοια και η Φύση του Προγραμματισμού Αθανασία Καρακίτσιου, PhD 1 Η Διαδικασία του προγραμματισμού Προγραμματισμός είναι η διαδικασία καθορισμού στόχων και η επιλογή μιας μελλοντικής πορείας για την

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι

Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ και Συμπεριφορά Πελατών Αναψυχής Ι Αθλητικό μάρκετινγκ: Διανομή αθλητικού προϊόντος Νικόλαος Θεοδωράκης Επίκουρος Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ. ΕΝΟΤΗΤΑ 4η ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΖΗΤΗΣΗΣ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ. ΕΝΟΤΗΤΑ 4η ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΖΗΤΗΣΗΣ ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 4η ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΖΗΤΗΣΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΑΝΟΥΡΓΙΑΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΔΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ 1. Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Η Επιχειρηµατικότητα στα πρόθυρα της κρίσης: η έρευνα GEM

Η Επιχειρηµατικότητα στα πρόθυρα της κρίσης: η έρευνα GEM ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η Επιχειρη στα πρόθυρα της κρίσης: η έρευνα GEM 2008 2009 Η φετινή έκθεση της επιχειρης του Παρατηρητηρίου Επιχειρης του ΙΟΒΕ δηµοσιεύεται σε µια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία. Η χρηµατοπιστωτική

Διαβάστε περισσότερα

Ονοματεπώνυμο: Πηνελόπη Ζαρκάδα Σειρά: 11 Επιβλέπων Καθηγητής: κ. Γ. Πανηγυράκης

Ονοματεπώνυμο: Πηνελόπη Ζαρκάδα Σειρά: 11 Επιβλέπων Καθηγητής: κ. Γ. Πανηγυράκης Ονοματεπώνυμο: Πηνελόπη Ζαρκάδα Σειρά: 11 Επιβλέπων Καθηγητής: κ. Γ. Πανηγυράκης Δεκέμβριος 2014 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή Βιβλιογραφική επισκόπηση, η οποία διαχωρίζεται σε δύο (2) μέρη: 1) Η Έννοια του Διαδικτύου

Διαβάστε περισσότερα

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η Έρευνα Μάρκετινγκ ως εργαλείο ανάπτυξης νέων προϊόντων ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: Δρ. Ιωάννης Σ. Τουρτούρας Μηχανικός Παραγωγής & Διοίκησης Δ.Π.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης

Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης Ονοματεπώνυμο: Πανοπούλου Ελένη Σειρά: 13 Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Κυριακίδου Ολίβια Δεκέμβριος, 2016 Στόχοι Εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ε_3.Ο λ3τ(ε) ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (2ος Κύκλος) ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ηµεροµηνία: Μ. Τετάρτη 16 Απριλίου 2014 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤHΓΙΚΗ ΣΤΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤHΓΙΚΗ ΣΤΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ) ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΠΕΙΡΑΙΑ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤHΓΙΚΗ ΣΤΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρηµατικός Σχεδιασµός

Επιχειρηµατικός Σχεδιασµός Επιχειρηµατικός Σχεδιασµός Η απόφαση για την έναρξη επιχειρηµατικής δραστηριότητας Η πρώτη βασική ενέργεια (βήµα) είναι η δηµιουργία ενός επιχειρηµατικού σχεδίου. Το επιχειρηµατικό σχέδιο είναι ένα συµβόλαιο

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ

2 ο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ 2 ο Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Ερωτήσεις της µορφής «σωστό λάθος» Να χαρακτηρίσετε µε Σ (σωστό) ή µε Λ (λάθος) καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις.

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία. Η στάση των Ελλήνων καταναλωτών έναντι των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και των σούπερ μάρκετ

Πτυχιακή Εργασία. Η στάση των Ελλήνων καταναλωτών έναντι των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και των σούπερ μάρκετ Πτυχιακή Εργασία Η στάση των Ελλήνων καταναλωτών έναντι των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και των σούπερ μάρκετ Σπουδαστής: Καραλάγας Γεώργιος Εισηγητής: Ντάνος Αναστάσιος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Τ.Ε.Ι

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΩΝ 2.

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΩΝ 2. Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών ΕΠΙΜΕΕΙΑ: ΝΙΚΟΑΟ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΟΓΟ ΠΡΟΟΜΟΙΩΗ ΔΙΑΓΩΝΙΜΑΤΩΝ 2 Κεφάλαιο 2 ο Η Επιστήμη της Διοίκησης των Επιχειρήσεων Ομάδα Α Ερωτήσεις ωστού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Διοίκηση Επιχειρήσεων Έννοια του Μάνατζμεντ Ικανότητες των Μάνατζερ Στόχοι του Μάνατζμεντ Βασικές Λειτουργίες του Μάνατζμεντ Σχεδιασμός Οργάνωση Διεύθυνση Έλεγχος Εφαρμογή του Μάνατζμεντ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ. Γιώργος Τζέτζης Αναπ. Καθηγητής ΤΕΦΑΑ/ΑΠΘ

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ. Γιώργος Τζέτζης Αναπ. Καθηγητής ΤΕΦΑΑ/ΑΠΘ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Γιώργος Τζέτζης Αναπ. Καθηγητής ΤΕΦΑΑ/ΑΠΘ Ο ρόλος της άσκησης για όλους Η άσκηση με την συστηματική καθοδήγηση αποτελεί ουσιαστική κοινωνική επένδυση γιατί

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ BUSINESS PLAN

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ BUSINESS PLAN ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ BUSINESS PLAN Business Plan (Γραπτή Τελική Εταιρική Αναφορά) Το business plan (γραπτή αναφορά) είναι η ολοκληρωμένη και αναλυτική αποτύπωση της επιχειρηματικής σας ιδέας με τρόπο που να

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 2. Σχέδιο Μάρκετινγκ. Κεφάλαιο 4. Τιμολόγηση. Δρ. Andrea Grimm Δρ. Astin Malschinger

Ενότητα 2. Σχέδιο Μάρκετινγκ. Κεφάλαιο 4. Τιμολόγηση. Δρ. Andrea Grimm Δρ. Astin Malschinger Ενότητα 2 Σχέδιο Μάρκετινγκ Κεφάλαιο 4 Τιμολόγηση Δρ. Andrea Grimm Δρ. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2 ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεφάλαιο 4: Τιμολόγηση Συγγραφείς: Δρ.Andrea Grimm, Δρ.Astin Malschinger

Διαβάστε περισσότερα

Χαιρετισµός του κ. ιονύση Νικολάου, Γενικού ιευθυντή του ΣΕΒ. «Ενεργός Γήρανση: Ένα Κοινωνικό Συµβόλαιο Αλληλεγγύης µεταξύ των Γενεών»

Χαιρετισµός του κ. ιονύση Νικολάου, Γενικού ιευθυντή του ΣΕΒ. «Ενεργός Γήρανση: Ένα Κοινωνικό Συµβόλαιο Αλληλεγγύης µεταξύ των Γενεών» Χαιρετισµός του κ. ιονύση Νικολάου, Γενικού ιευθυντή του ΣΕΒ στην Ηµερίδα της ΟΚΕ µε θέµα: «Ενεργός Γήρανση: Ένα Κοινωνικό Συµβόλαιο Αλληλεγγύης µεταξύ των Γενεών» 6 Μαρτίου 2008 Αθήνα, Παλαιά Βουλή 0

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Έρευνα αγοράς θεωρείται κάθε οργανωμένη προσπάθεια συλλογής, επεξεργασίας και ανάλυσης πληροφοριών σχετικών με την αγορά που δραστηριοποιείται μια επιχείρηση. Αυτές οι πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ (BUSINESS PLAN)

ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ (BUSINESS PLAN) Το παρακάτω κείμενο προέρχεται από το βιβλίο του Καθηγητή Θάνου Κριεμάδη με τίτλο: Επιχειρηματικότητα και Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις Παροχής Υπηρεσιών, το οποίο εκδόθηκε το 2011 από την Νομική Βιβλιοθήκη.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ. 3 Ο ΜΑΘΗΜΑ:

ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ. 3 Ο ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ. 3 Ο ΜΑΘΗΜΑ: - ΆΛΛΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ. ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ - ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΠΗΓΕΣ: Sandhusen, R., (1994) ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ, Εκδόσεις Κλειδάριθμος Dayan,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Περιγραφή του μαθήματος Αντικείμενο του μαθήματος αποτελεί η διεξοδική ανάλυση των θεμάτων που αφορούν τη σημασία, τη φύση και τις ιδιαιτερότητες των διεθνών επιχειρηματικών

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός Μάρκετινγκ Γυμναστηρίων. Ονοματεπώνυμο: Μαστρογιάννης Παύλος Σειρά: 7 η Επιβλέπων Καθηγητής: Κριεμάδης Θάνος

Σχεδιασμός Μάρκετινγκ Γυμναστηρίων. Ονοματεπώνυμο: Μαστρογιάννης Παύλος Σειρά: 7 η Επιβλέπων Καθηγητής: Κριεμάδης Θάνος Σχεδιασμός Μάρκετινγκ Γυμναστηρίων Ονοματεπώνυμο: Μαστρογιάννης Παύλος Σειρά: 7 η Επιβλέπων Καθηγητής: Κριεμάδης Θάνος Δεκέμβριος 2011 Εισαγωγή Σκοπός έρευνας: αν τα γυμναστήρια στην Αττική εφαρμόζουν

Διαβάστε περισσότερα

Προσέλκυση πελατών. Marketing Προώθηση πωλήσεων. Σεµινάριο - εργαστήριο κατάρτισης γυναικών στo πλαίσιο του Έργου ΕΜΜΑ

Προσέλκυση πελατών. Marketing Προώθηση πωλήσεων. Σεµινάριο - εργαστήριο κατάρτισης γυναικών στo πλαίσιο του Έργου ΕΜΜΑ Σεµινάριο - εργαστήριο κατάρτισης γυναικών στo πλαίσιο του Έργου ΕΜΜΑ Προσέλκυση πελατών Marketing Προώθηση πωλήσεων Εισηγητής: Μανώλης Τσαντάκης, Οικονοµολόγος, TEAM EUROPE Ελλάδα Τετάρτη, 31 Οκτωβρίου

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών

Μάρκετινγκ Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών Μάρκετινγκ Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών Ενότητα 13: Οργάνωση του μάρκετινγκ στις τράπεζες Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές.

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές. Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στην έδρα της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Σας ευχαριστώ θερμά για τη συμμετοχή σας, η οποία πιστεύω ότι είναι ένα ακόμη βήμα στην προσπάθεια που κάνουμε όλοι, για την ανάδειξη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΙΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ ΤΙΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΟΥ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΙΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ ΤΙΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΟΥ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Θα παρουσιαστεί η έννοια του αθλητικού µάνατζµεντ Οι υπηρεσίες που προσφέρουν οι αθλητικοί

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10 η ( ) Τεχνικές Mαζικής Eπικοινωνίας

Διάλεξη 10 η ( ) Τεχνικές Mαζικής Eπικοινωνίας Διάλεξη 10 η (2018-19) Τεχνικές Mαζικής Eπικοινωνίας 1 Βασικά εργαλεία «μείγματος προώθησης» Διαφήμιση Άμεσο μάρκετινγκ Προώθηση πωλήσεων Χορηγία Δημοσιότητα Προσωπική πώληση Ψηφιακό μάρκετινγκ 2 Δυνατά

Διαβάστε περισσότερα

Q&A. Γιατί να ενταχθώ σε ένα δίκτυο;

Q&A. Γιατί να ενταχθώ σε ένα δίκτυο; Q & A 1 2 Γιατί να ενταχθώ σε ένα δίκτυο; Το νέο ανταγωνιστικό πεδίο, η νέα καταναλωτική συμπεριφορά και συνολικά το νέο τοπίο δημιουργεί ασφυκτική πίεση στις ανεξάρτητες επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση. 4 ο Κεφάλαιο

Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση. 4 ο Κεφάλαιο Προγραμματισμός και στρατηγική διοίκηση 4 ο Κεφάλαιο Μαθησιακοί στόχοι (1) Μετά τη μελέτη του κεφαλαίου, θα είστε σε θέση να: 1. Συνοψίσετε τα βασικά βήματα σε οποιαδήποτε διαδικασία προγραμματισμού. 2.

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης σε Επιχειρήσεις

Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης σε Επιχειρήσεις Αποτελέσµατα Πρωτογενούς Έρευνας Εταιρικής ς ς σε Επιχειρήσεις Σύνταξη Μελέτης & Έρευνας για την ΕΚΕ Δειγµατοληπτική έρευνα για την Εταιρική διεξήγαγε για 6η συνεχόµενη χρονιά η Διεύθυνση Οικονοµικών Κλαδικών

Διαβάστε περισσότερα