MARKETING PLAN ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ: «Παροχή Υποστηρικτικών Υπηρεσιών για την Υλοποίηση του Υποέργου της Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτισμού, Περιβάλλοντος,

Transcript

1 MARKETING PLAN ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ: «Παροχή Υποστηρικτικών Υπηρεσιών για την Υλοποίηση του Υποέργου της Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτισμού, Περιβάλλοντος, Νεολαίας και Άθλησης Δήμου Ιωαννιτών στο πλαίσιο της Πράξης με διακριτικό τίτλο ADRIONART»

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ KΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ... 2 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΚΡΩΝΥΜΙΩΝ... 2 A ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 A.1 ΓΕΝΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ... 4 B MARKETING PLAN ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ADRIONART... 7 B.1 ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ... 8 B.2 ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΕΣΩΝ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ B.3 ΒΑΣΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ, ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΥΝΑΤΩΝ ΑΔΥΝΑΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ B.4 ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΠΡΟΒΟΛΗΣ, ΓΙΑ ΜΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ B.5 ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ B.6 ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ (ACTION PLAN) C ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ D ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ KΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ Πίνακας 6.1: SWOT ANALYSIS.22 Πίνακας 9.1: Ανάλυση στόχων σε δράσεις 26 Πίνακας 9.2: Εργαλεία εφαρμογής, Κοστολόγηση και Αποτέλεσμα των Δράσεων.43 Πίνακας 9.3: Αποτελεσματικότητα του Marketing Plan 51 Πίνακας 9.4: Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης δράσεων ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΚΡΩΝΥΜΙΩΝ ΤΠΕ: Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών ΜΜΕ: Μικρομεσαίες επιχειρήσεις 2-58

3 A ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στο πλαίσιο της υλοποίησης του έργου με επωνυμία «Contemporary Art in the Cross-border Regions of Greece and Italy» και ακρωνύμιο «ADRIONART» προβλέπεται η υλοποίηση του έργου με τίτλο: «Παροχή Υποστηρικτικών Υπηρεσιών για την Υλοποίηση του Υποέργου της Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτισμού, Περιβάλλοντος, Νεολαίας και Άθλησης Δήμου Ιωαννιτών στο πλαίσιο της Πράξης με διακριτικό τίτλο ADRIONART», το οποίο μεταξύ άλλων περιλαμβάνει την Ομάδα Δράσεων «Υλοποίηση Στοχευμένων Δράσεων Προώθησης (Εκδηλώσεις, Έντυπες Παραγωγές, Εκπόνηση Marketing Plan)». Η Ομάδα αυτή περιλαμβάνει τις Δράσεις: i. Την έκδοση Έντυπου Ενημερωτικού Υλικού. Στο πλαίσιο της ενέργειας αυτής προβλέπεται ο σχεδιασμός, η παραγωγή και η έκδοση έντυπου ενημερωτικού υλικού παρουσίασης της Πράξης. Ειδικότερα, πρόκειται για την παραγωγή αντιτύπων ενός τρίπτυχου εντύπου με στόχο τη συνολική παρουσίαση της Πράξης, στην οποία εντάσσεται το Έργο (τρεις (3) γλώσσες: Ελληνικά, Ιταλικά και στα Αγγλικά). ii. Τη διοργάνωση Ενημερωτικών Ημερίδων και Εκδηλώσεων Προβολής, κατά τις οποίες θα πραγματοποιηθούν παρουσίαση του Έργου και ανταλλαγές τεχνογνωσίας και πληροφοριών. Στο πλαίσιο υλοποίησης της Δράσης προβλέπεται η παροχή υπηρεσίών υποστήριξης της διοργάνωσης (Εξασφάλιση και προετοιμασία χώρου, παροχή του απαραίτητου οπτικοακουστικού εξοπλισμού, των ηχητικών και φωτιστικών εγκαταστάσεων, τεχνική υποστήριξη της διοργάνωσης, συντονισμός των απαραίτητων ενεργειών) μίας (1) Ενημερωτικής Ημερίδας, μίας (1) Συνάντησης Εργασίας με στόχο την ενημέρωση του ευρύ κοινού για το χώρο της τέχνης στην Περιοχή Παρέμβασης της Αναθέτουσας Αρχής και μίας (1) μόνιμης Θεματικής Έκθεσης και κυλυόμενη συμμετοχή καλλιτεχνών, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στην περιοχή παρέμβασης της Αναθέτουσας Αρχής. Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν σε σημεία της Περιοχής Παρέμβασης, τα οποία θα υποδειχθούν από την Αναθέτουσα Αρχή. iii. Την εκπόνηση marketing plan 3-58

4 Το marketing plan θα εστιάσει στις μορφές προώθησης και προβολής που θα πρέπει να υλοποιηθούν με στόχο την κατά το δυνατόν ευρύτερη προβολή των έργων των καλλιτεχνών που δραστηριοποιούνται στην Περιοχή Παρέμβασης της Αναθέτουσας Αρχής (στο υπόλοιπο του εγγράφου θα αναφέρεται ως «Φορέας»). Ειδικότερα, το παρόν αναφέρεται στην εκπόνηση του marketing plan. A.1 Γενική μεθοδολογία υλοποίησης Η συμπληρωματικότητα και η άμεση σύνδεση, χρονική και επί του αντικειμένου, των Δράσεων του Έργου, καθιστούν αναγκαίο το σχεδιασμό ενός Κοινού Πλαισίου Υλοποίησής τους. Για το σκοπό αυτό, αναπτύχθηκε η ανάλυση όλων των Δράσεων του Έργου, σύμφωνα με την οποία το Έργο καθίσταται άμεσα λειτουργικό και υλοποιήσιμο, καλύπτοντας επιπρόσθετα τις προδιαγραφές του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδα Ιταλία Αντικείμενο της Ομάδας Δράσεων 2 είναι η διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού προγράμματος εφαρμογής και η υλοποίηση των Δραστηριοτήτων Προβολής Οι Στοχευμένες Δραστηριότητες Προβολής πρέπει: Να έχουν ως κεντρικό σημείο αναφοράς την ανάδειξη του έργου των καλλιτεχνών της Διασυνοριακής Περιοχής Παρέμβασης. Να παρέχουν πρόσβαση σε ιστορικούς, μελετητές, κοινωνιολόγους και άλλους ερευνητές στις σύγχρονες μορφές της τέχνης και του πολιτισμού και η θέσπιση μίας σύγχρονης εκπαιδευτικής κοινότητας μέσω μίας καλά οργανωμένης πηγής γνώσης και ενημέρωσης. Να παρέχουν στους καλλιτέχνες της Διασυνοριακής Περιοχής Παρέμβασης την πρόσβαση σε καινοτόμες τεχνολογίες. Να δημιουργήσουν προοπτικές προώθησης των προϊόντων τους σε νέες εθνικές και διεθνείς αγορές. Να εξασφαλίζουν την ανταλλαγή τεχνογνωσίας μεταξύ των Εταίρων της Πράξης, αλλά και των υπολοίπων εμπλεκομένων φορέων, δημοσίων και ιδιωτικών, σε θέματα ανάπτυξης της διεθνής συνεργασίας των καλλιτεχνών και αναβάθμισης του διασυνοριακού εμπορίου. Είναι αναγκαία η υιοθέτηση μιας συγκεκριμένης στρατηγικής για την Εφαρμογή των Δραστηριοτήτων Προβολής κατά την περίοδο υλοποίησης του Έργου. Τα στοιχεία που θεμελιώνουν και συγκροτούν στην πράξη την Προβολή οφείλουν να διευκολύνουν την 4-58

5 επιθυμητή και αναγκαία ενότητα του συνόλου των Δράσεων και να ενισχύσουν έτσι την τελική του αποτελεσματικότητα. Βασικά χαρακτηριστικά της στρατηγικής αυτής θα πρέπει να είναι: Έμφαση στην πληροφόρηση. Αμεσότητα στις υλοποιούμενες Δραστηριότητες. Αξιοποίηση των δυνατοτήτων όλων των Μέσων και ειδικότερα του Διαδικτύου. Η οργάνωση της στρατηγικής αυτής θα πρέπει να εξασφαλίζει τη μεγιστοποίηση του επιδιωκόμενου αποτελέσματος. Το Κοινό - Στόχος των Δραστηριοτήτων Προβολής συγκροτείται από τις εξής ομάδες: Ευρύτερη κοινή γνώμη. Καλλιτέχνες Διασυνοριακής Περιοχής Παρέμβασης. Επαγγελματίες άμεσα ή έμμεσα συνεργαζόμενοι με τον καλλιτεχνικό χώρο. Περιφερειακές και τοπικές Αρχές. Αρμόδιες δημόσιες Αρχές. Οικονομικοί κύκλοι και επαγγελματικές οργανώσεις. Όλες οι προτάσεις Προβολής, οι οποίες θα προκύψουν, θα είναι χρονικά κατανεμημένες και κοστολογημένες, με τεκμηριωμένη την αποτελεσματικότητά τους σε σχέση με τους επιδιωκόμενους στόχους και τις ομάδες κοινού στόχους του Έργου. Κατά την κατάρτιση και εφαρμογή των στοχευμένων Δραστηριοτήτων Προβολής, θα τηρηθούν τα παρακάτω: Καθαρότητα των στόχων. Ομοιογένεια και συνέργια μεταξύ των υλοποιούμενων Δράσεων. Εμπλοκή - συμμετοχή των ομάδων κοινού στόχου στις υλοποιούμενες Δράσεις αντί της παθητικής προσέγγισής του. Σύνδεση με τη σύγχρονη κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα της χώρας. Αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών της επικοινωνίας και της πληροφόρησης. A.1.1 Α.3.1 Μεθοδολογία υλοποίησης Οργάνωση Εκτέλεση Προσδιορισμός των ειδικών απαιτήσεων της δράσης Εντοπισμός περιοχών κινδύνου και επισήμανση των κρίσιμων παραγόντων επιτυχίας της δράσης Οργάνωση της επικοινωνίας και διαδικασίες συνεργασίας με την Αναθέτουσα Αρχή. 5-58

6 Αξιολόγηση Προετοιμασία των τεχνικών και των εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν. Σύνταξη αναλυτικού πλάνου εργασιών, με χρονοπροσδιορισμό, για κάθε εργασία υλοποίησης. Εκτέλεση εργασιών υλοποίησης Παρακολούθηση του χρονοδιαγράμματος Εφαρμογή κριτηρίων ποιοτικής και τεχνικής αξιολόγησης των εργασιών υλοποίησης και των παραδοτέων Εργασίες υλοποίησης Για την υλοποίηση της Δράσης 2.iii, προβλέπονται οι ακόλουθες επιμέρους εργασίες: - Ε1: Προσδιορισμός περιεχομένου - Ε2: Έρευνα σε πηγές - Ε3: Αξιοποίηση αποτελεσμάτων της Πράξης - Ε4: Έρευνα στο πεδίο - Ε5: Σύνταξη προσχεδίου Marketing Plan - Ε6: Συνεργασία με την Αναθέτουσα Αρχή - Παρατηρήσεις επί του προσχεδίου - Ε7: Σύνταξη Marketing Plan - Ε8: Έκδοση δελτίου τύπου - Ε9: Παράδοση αντίτυπου Marketing Plan 6-58

7 B MARKETING PLAN ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ADRIONART Κατά τα τελευταία χρόνια, ο παράγοντας του πολιτισμού και των δημιουργικών βιομηχανιών έχουν μεγαλώσει και είναι περισσότερο αντιληπτοί από κοινού ως οικονομικός κλάδος με δική του θέση, μια μόνιμα εγκατεστημένη αναπτυσσόμενη βιομηχανία. Οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες είναι μέρος της, προσανατολισμένης στη γνώση, κοινωνίας και μπορούν να διαδραματίσουν πρωτοποριακό ρόλο προς μια οικονομία βασισμένη στη γνώση. Η μελέτη αυτή παρουσιάζει σημαντικά σημεία σχετικά με την προώθηση της καλλιτεχνικής και δημιουργικής επιχειρηματικότητας. Οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες περιλαμβάνουν το σύνολο των πολιτιστικών και δημιουργικών επιχειρήσεων και ιδιωτών που είναι κυρίως προσανατολισμένες στην αγορά και ασχολείται με τη δημιουργία, την παραγωγή, τη διανομή ή/ και τη διάδοση μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης των πολιτιστικών/ δημιουργικών αγαθών και υπηρεσιών. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αναπτυχθεί και να διαμορφωθεί ένα marketing plan. Η επιλογή της επικοινωνιακής στρατηγικής για την επίτευξη της εισόδου των δημιουργών και των καλλιτεχνών στην αγορά μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση στην ανταπόκριση του αγοραστικού κοινού. Η απόφαση ως προς το αν η επιχειρησιακή τεχνική του marketing plan θα είναι επιθετική ή αν θα πρέπει να διαμορφωθεί ώστε να εφαρμόζεται σταδιακά από φορείς του δημόσιου τομέα μπορεί να καθορίσει τη μορφή του σχεδίου, και διαφέρει, αναλόγως με τις ειδικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περίπτωση. Κρίνεται αναγκαίο να παρατεθεί ο ορισμός του αντικειμένου που καθορίζει το περιεχόμενο και τη μεθοδολογία του παρόντος: Τέχνες και Πολιτισμός Ο πολιτισμός μπορεί να θεωρηθεί ως το σύνολο των πεποιθήσεων, στάσεων, ηθών και εθίμων ενός λαού και οι σχέσεις των παραπάνω με τον τόπο. Διαμορφώνεται μέσα από πολλές δημιουργικές δραστηριότητες, από τις εικαστικές και παραστατικές τέχνες, από τη λογοτεχνία, την πολιτιστική κληρονομιά, τα φεστιβάλ κι εκδηλώσεις, τον κινηματογράφο, τις ηλεκτρονικές τέχνες, τα νέα μέσα και βίντεο, τη μαγειρική τέχνη, τη design art (όπου περιλαμβάνεται τόσο η γραφιστική όσο και το βιομηχανικό σχέδιο), καθώς και τη σχέση των πολιτών με το τοπίο και τον αστικό σχεδιασμό, την αρχιτεκτονική και τη δημόσια τέχνη. Οι τέχνες δεν εξελίσσονται μόνο σε αίθουσες και θέατρα, λαμβάνουν επίσης χώρα σε βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία, γκαλερί, εκπαιδευτικά ιδρύματα, ιδιωτικά studios, πάρκα, μουσεία, κ.λπ. 7-58

8 Στο παρόν Marketing Plan, ως τέχνες και πολιτισμός ορίζονται στενά εκείνες οι δραστηριότητες που εμπίπτουν στη δημιουργική φύση. B.1 Καταγραφή του καλλιτεχνικού περιβάλλοντος στην περιοχή παρέμβασης B.1.1 Μορφές τέχνης και καλλιτεχνική δημιουργία Ιωάννινα Τα Ιωάννινα δίνουν αξία στον καλλιτεχνικό κόσμο, κι αυτό φαίνεται κι από προηγούμενη προσπάθεια προώθησής του, μέσα από την Πράξη «Γιάννενα και Σύγχρονη Δημιουργία». Η συγκεκριμένη Πράξη υλοποιήθηκε από το Δήμο Ιωαννιτών στο πλαίσιο του Ε.Π. «Κοινωνία της Πληροφορίας», Μέτρο 1.3: «ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ, ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ» και συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) κατά 80% και από Εθνικούς πόρους κατά 20%. Στόχος της Πράξης ήταν η καταγραφή των τοπικών καλλιτεχνών που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη περιοχή των Ιωαννίνων. Αποτέλεσμα της Πράξης αυτής είναι ένας μοναδικός «κατάλογος» καλλιτεχνών της περιοχής, ο οποίος και αποτελεί τον «πολιτιστικό χάρτη» του Νομού Ιωαννίνων. Συνολικά συγκεντρώθηκαν στοιχεία για πάνω από 850 καλλιτέχνες (Δημογραφικά, Βιογραφικά) και επιλεγμένα έργα τους (φωτογραφίες, έγγραφα, ηχητικά αρχεία, αρχεία video). Άμεσα ωφελούμενοι ήταν όλοι οι επαγγελματίες καλλιτέχνες, δεδομένου ότι μέσω της Πράξης κατέστη δυνατή η δημοσίευση και προβολή του έργου τους, αλλά και το κοινό αποκτά τη δυνατότητα να έλθει σε επαφή και να μυηθεί στη σύγχρονη δημιουργία των Ιωαννίνων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Πράξη «Γιάννενα και Σύγχρονη Δημιουργία» απέσπασε Αριστείο από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα και ειδικότερα στο πλαίσιο της «Καθιέρωσης Θεσμού Αριστείας». Πολλές μορφές τέχνης στα Ιωάννινα έχουν μακρά παράδοση. Τέχνες όπως το θέατρο, η ζωγραφική, η γλυπτική, αλλά και νεότερες τέχνες, όπως η φωτογραφία και ο κινηματογράφος, βρίσκουν πρόσφορο έδαφος ανάπτυξης. Η σύγχρονη δημιουργία αφορά σε σχετικά νέες τέχνες, όπως η φωτογραφία, ο κινηματογράφος, κυρίως όμως σε κλασικές τέχνες, όπως τα εικαστικά, η μουσική, η λογοτεχνία, τόσο σε σύμπνοια με τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά της περιοχής, όσο και με ρηξικέλευθο τρόπο. 8-58

9 Ιδιαίτερα δημοφιλής έχει καταστεί η γλυπτική, ειδικά με τη λειτουργία του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Θεόδωρος Παπαγιάννης. Η γλυπτική λοιπόν, και τέχνες συγγενείς προς αυτή, όπως η χαρακτική και η ξυλογλυπτική βρίσκονται σε περίοδο ενεργούς παραγωγής, ενώ η τελευταία αποτελεί και παραδοσιακή τέχνη των Ιωαννίνων. Γενικώς μπορεί να ειπωθεί πως οι εικαστικές τέχνες, μέσα σ αυτές και η χαρακτηριστική αγιογραφία, αναπτύσσονται στα Ιωάννινα, κι αυτό φαίνεται κι από τις πολυάριθμες εκθέσεις που λαμβάνουν χώρα. Η μουσική επίσης έχει να παρουσιάσει μεγάλη σπουδή σε παραδοσιακά μοτίβα και έργα, τις περισσότερες φορές σε συνδυασμό με το ηπειρώτικο πολυφωνικό τραγούδι και τους παραδοσιακούς χορούς. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια στην πόλη η μουσική εξελίσσεται με τη συγγραφή σύγχρονων έργων και ανέκδοτων εκτελέσεων Ιωαννιτών δημιουργών. Επίσης, σχεδόν ποτέ ανά τους αιώνες δεν έχει σταματήσει η παραγωγή λογοτεχνικών κειμένων και ποιημάτων, και αυτή η ροή συνεχίζεται στη σημερινή εποχή. Οι σύγχρονες εκδόσεις περιλαμβάνουν επιστημονικά, δημοσιογραφικά, μυθιστορηματικά κ.ά. κείμενα και διάφορες ποιητικές συλλογές. Κάποιες παραδοσιακές τέχνες των Ιωαννίνων που παραμένουν σε ακμή μέχρι σήμερα είναι η φημισμένη αργυροχρυσοχοΐα, η υφαντική και η τεχνική της πέτρας στην αρχιτεκτονική. Ποικίλα εργαστήρια λαμβάνουν χώρα κατά καιρούς στα Ιωάννινα για τη διάσωση και διατήρηση των τεχνοτροπιών αυτών. Τέλος, πολλοί ασχολούνται με την καλλιτεχνική φωτογραφία, οργανώνοντας ποικίλες εκδηλώσεις, με πολύ σημαντική τη φιλοξενία του φεστιβάλ «Photometria» στα Πλαίσια του έργου «Frames of European Common Life». Κέρκυρα Στην Κέρκυρα κάθε χρόνο διεξάγονται ποιοτικές εκδηλώσεις με θεατρικές παραστάσεις και βραδιές με αφιερώματα στους Κερκυραίους δημιουργούς, τις οποίες διοργανώνει το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κέρκυρας. Εκδηλώσεις όπως: «Κάτω απ 'τον έναστρο ουρανό» σε σημεία σύμβολα της πόλης, «Τα Νηπικά» στους Βουνιατάδες Κέρκυρας, αυτές στον κήπο της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κάτω Κορακιάνα με τη συμμετοχή της Εθνικής Πινακοθήκης και της Φιλαρμονικής Κορακιάνας. Παράλληλα, στην Κερκυραϊκή Πινακοθήκη πραγματοποιούνται εκθέσεις ζωγραφικής, συναυλίες των Μουσικών Συνόλων της Φιλαρμονικής "Καποδίστριας", ενώ το τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου διοργανώνει τη Θερινή Μουσική Ακαδημία. 9-58

10 Ακόμη, κάθε χρόνο οργανώνονται πολλές εκδηλώσεις, λογοτεχνικές βραδιές με ποίηση, εικαστικά δρώμενα, με μουσική και χορό, παραστάσεις χορού, εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας, γλυπτικής, συναυλίες, φεστιβάλ, φιλαρμονικές, καντάδες, κ.α. Υπάρχουν, επίσης, πολλοί φορείς που διοργανώνουν πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως η Αναγνωστική Εταιρία Κέρκυρας, η Δημόσια Βιβλιοθήκη, η Δημοτική Πινακοθήκη, το Αρχαιολογικό Μουσείο, η Εταιρία Κερκυραϊκών Σπουδών, το Λαογραφικό Μουσείο Σιναράδων, το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης, το Μουσείο Σωλομού, το Μουσείο Καποδίστρια, το Σέρβικο Μουσείο, το Δημοτικό Μουσείο, το Δημοτικό Θέατρο, το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο, το Θέατρο «Ρένα Βλαχοπούλου» και οι δεκατρείς (13) φιλαρμονικές που είναι πασίγνωστες σε όλη τη χώρα. Ζάκυνθος Η τέχνη και η λογοτεχνία στη Ζάκυνθο είχαν αρχή μόλις στο δέκατο πέμπτο αιώνα, κάτω από την ενετική κυριαρχία και επέτρεψαν τη γέννηση ενός πλούσιου πολιτισμού, σε αντίθεση με το υπόλοιπο της Ελλάδας που, κάτω από το ζυγό των Τούρκων, περνούσε μία από τις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας της. Τον επόμενο αιώνα η Ζάκυνθος συνέβαλε σημαντικά στην Ελληνική λογοτεχνία και τέχνη με την ίδρυση της πρώτης Ελληνικής Ακαδημίας και με σημαντικές προσωπικότητες όπως ο Μαρτέλαος, δάσκαλος του Φώσκoλου, ο Γκουζέλης, ο Σολωμός και ο Μάτεσις, θεατρικός συγγραφέας που θεωρείται ιδρυτής του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου. Ανάμεσα στους ποιητές οι πιο γνωστοί του δέκατου ένατου αιώνα είναι σίγουρα ο Φώσκoλος, του οποίου τα ιταλικά ήταν η μητρική γλώσσα, ο Κάλβος, του οποίου η φράση «Η ελευθερία απαιτεί αρετή και τόλμη» αναγράφεται στο θυρεό της πόλης της Ζακύνθου και ο Διονύσιος Σολωμός, ο εθνικός μας ποιητής. Η χρήση μουσικών οργάνων, που αρχικά υιοθετήθηκε για να συνοδεύει στρατιωτικές παρελάσεις, οδήγησε τους νησιώτες, μέσα στους αιώνες, να φτιάχνουν μπαλάντες, για να συντροφεύουν τις στιγμές λαϊκών εορτών. Παρά τις βενετσιάνικες επιρροές (Ζακυνθινή Σερενάτα) και τις κρητικές, από την αρχαιότητα στο νησί αναπτύχθηκαν ίδια μουσικά σχήματα που έφτασαν σε στιγμές μεγαλύτερης αίγλης με την ίδρυση της Μουσικής Σχολής της Ζακύνθου το 1815 και με το σχηματισμό, εκείνα τα χρόνια, μουσικών λεσχών και χορωδιών. Μαζί με τη μουσική και τους παραδοσιακούς χορούς, αποδίδεται μεγάλη σημασία στο θέατρο, τόσο σαν κοινή στιγμή γιορτής, όσο και σαν στοιχείο λαϊκής παράδοσης, που οι ρίζες του χάνονται στην περίοδο της ενετικής κυριαρχίας

11 Στην Ζάκυνθο, οργώνονται με πολύ μεγάλη επιτυχία κάθε χρόνο οι Συναντήσεις Τέχνης «Εν Ζακύνθω». Το καλοκαίρι διοργανώνονται πολλές εκδηλώσεις με συναυλίες από τις φιλαρμονικές Ζακυνθίων, τη Φιλαρμονική Μπάντα Κατασταρίου, φολκλορικές και μουσικοχορευτικές βραδιές, θεατρικές παραστάσεις από το «Θέατρο τση Ζάκυνθος», το Ιόνιο Θέατρο. Ακόμη, διοργανώνοται βραδιές χορού, παραστάσεις Αρχαίου Θεάτρου που φιλοξενούνται στο υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο Ζακύνθου, οι οποίες αναδεικνύουν τη σημαντική δουλειά των τοπικών σχημάτων της Ζακύνθου στο χώρο του πολιτισμού και της τέχνης. Κεφαλονιά - Ιθάκη Το νησί της Κεφαλονιάς από τα αρχαϊκά χρόνια και σχεδόν σε όλα τα χρόνια της ιστορίας του μέχρι και σήμερα κατάφερε να αναδείξει σπουδαίες φυσιογνωμίες σε πολλές πτυχές του ελληνικού πολιτισμού. Στην πνευματική καλλιέργεια και εξέλιξη των κατοίκων του νησιού, συνετέλεσε η οικονομική άνθιση του νησιού, την περίοδο , με αποτέλεσμα την εμφάνιση αξιοσημείωτων επιτευγμάτων στον χώρο της ποίησης, της λογοτεχνίας, του θεάτρου, της μουσικής και των τεχνων. Στο χώρο της ποίησης, ειδικότερα, ξεχωρίζουν: ο Νίκος Καββαδίας, ο Π. Κατσαίτης, ο Ανδρέας Λασκαράτος, ο Γεώργιος Μολφέτας, ο Μπάμπης Αννίνος, ο Μικέλης Αβλίχος και ο Ιούλιος Τυπάλδος. Σημαντικές μορφές για την ιστορική ταυτότητα του νησιού, αποτελούν, ο λόγιος Παναγιώτης Λορεντζάτος, ο Γεράσιμος Ε. Μαυρογιάννης, ο Ιωάννης Κ. Λοβέρδος, ο Ηλίας Α. Τσιτσέλης και ο Παναγιώτης Βεργωτής. Πέραν όμως από τις λόγιες μορφές, το νησί ανάδειξε λαμπρές μορφές στο χώρο της μουσικής τέχνης, όπως: οι συνθέτες Νικόλαος Τζ. Μεταξάς και Διονύσιος Λαυράγκας, ο βιολιστής Δημήτριος Χωραφάς, ο πιανίστας Σπύρος Φαραντάτος, ο Γεράσιμος Μηλιαρέσης, ο Γεώργιος Λαμπίρης, ο Πέτρος Σκαρλάτος και τέλος ο διακεκριμένος συνθέτης συμφωνικής μουσικής και κονσέρτων Αντίοχος Ευαγγελάτος. Στο νησί ιδιαιτερότητα αποτελεί η αριέτα, η οποία θυμίζει έντονα τη ζακυνθινή αρέκεια. Λέγεται ότι προέρχεται από τη Γένοβα της Ιταλίας και ξεκίνησε από το Ληξούρι. Πρόκειται για λαϊκό τραγούδι το οποίο κατευθύνει η μουσικοακουστική αντίληψη των τραγουδιστών και είναι εντελώς διαφορετικό από την γνωστή καντάδα. Στην Κεφαλονιά διεξάγεται η εβδομάδα λαϊκού πολιτισμού με πολλά δρώμενα που έχουν να κάνουν με θέατρο, χορό και μουσικές παραστάσεις

12 Λευκάδα Η Λευκάδα είναι ένα νησί με μεγάλη πνευματική παράδοση. Ο ιδιότυπος επτανησιακός πολιτισμός, αλλά και η ξεχωριστή φυσιογνωμία του νησιού που το κατακλύζει ο «βόγγος απ τα πέλαγα ο βόγγος απ τα πεύκα» έδωσαν τη δυνατότητα στη Λευκάδα να γεννήσει και να αναθρέψει μερικές από τις πιο αισθαντικές ποιητικές ψυχές. Από τη Λευκάδα κατάγονται κορυφαίοι καλλιτέχνες με πανελλήνια αναγνώριση και διεθνή καταξίωση και προβολή, όπως: ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, ο Άγγελος Σικελιανός, η Αγνή Μπάλτσα κ.α. Η Λευκάδα έχει την αρχαιότερη (μετά την Κέρκυρα) Φιλαρμονική της Ελλάδας (1850). Το δραστήριο Σωματείο συνέβαλε στην ανάπτυξη της μουσικής παιδείας των Λευκαδιτών, ενώ έδωσε το παρόν σε σπουδαία ιστορικά γεγονότα, όπως η Ένωση των Επτανήσων το 1864, οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας το 1896, η Μεσολυμπιάδα του 1906, κ.ά. Το 1983 της απονεμήθηκε το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Στη Φιλαρμονική λειτουργεούν Μουσική Σχολή, Μπάντα, Μπαντίνα και Μουσικά Σύνολα. Στη Λευκάδα, επίσης, δραστηριοποιούνται συγκροτήματα παραδοσιακών χορών, χορωδίες και μαντολινάτες με πανελλήνια, αλλά και διεθνή προβολή. Πάργα Κάθε χρόνο στη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου πραγματοποιούνται στο Δήμο της Πάργας μια σειρά από πολιτιστικές εκδηλώσεις, τα «ΠΑΡΓΙΝΑ», που περιλαμβάνουν θεατρικές παραστάσεις, μουσικές βραδιές, εκθέσεις ζωγραφικής φωτογραφίας κ.α. και απευθύνονται σε ανθρώπους κάθε ηλικίας. Ανήμερα του εορτασμού της Κοίμησης της Θεοτόκου (15 Αυγούστου) πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται στον χώρο του λιμανιού για να παρακολουθήσει τη «βαρκαρόλα» και να διασκεδάσει με την ορχήστρα της περιοχής. Η «βαρκαρόλα» αναπαριστά την επιστροφή των Παργινών και των Ιερών Κειμηλίων τους στην Πάργα, έπειτα από ένα σχεδόν αιώνα ξενιτιάς που ξεκίνησε το 1817, με αφορμή την πώληση της Πάργας από τους Άγγλους στον Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Αμέσως μετά η γιορτή κλείνει με πυροτεχνήματα. Ηγουμενίτσα Σημαντική δράση αναπτύσσει το Πνευματικό Κέντρο Πάνθεον, το οποίο διαθέτει Σχολή Χορού (παραδοσιακοί χοροί, μπαλέτο, μοντέρνος χορός, ρυθμική γυμναστική, μουσική προπαιδεία)

13 Επίσης, η Δημοτική θεατρική σκηνή διοργανώνει μαθήματα Θεατρικής παιδείας, Σεμινάρια Σκηνοθεσίας, Υποκριτικής και Γλυπτικής. Τέλος, στην περιοχή της Ηγουμενίτσας διοργανώνονται τακτικά βραδιές θερινού κινηματογράφου, λογοτεχνικές και ποιητικές συναντήσεις. Απουλία - Λέτσε Από τους οικισμούς του Μεσαίωνα, τους καθεδρικούς ναούς, τα χωριά, τiς ξερολιθιές και τα κάστρα, η τέχνη στην Απουλία σηματοδοτεί τον πολιτισμό, τις ιστορίες και τους θρύλους της νότιας Ιταλίας. Οι ατελείωτες τεχνοτροπίες, τα ξεχωριστά έθιμα κάθε περιοχής, ο χορός, το τραγούδι, ο πυλός και η πέτρα συγκροτούν ένα ιδιαίτερο μωσαϊκό από τα λίγα εναπομείνοντα τόσο στην Ιταλία όσο και στη Μεσόγειο. Το Λέτσε είναι μια ιστορική πόλη, πρωτεύουσα της επαρχίας του Λέτσε, και μία από τις σημαντικότερες πόλεις της Απουλίας. Είναι η κύρια πόλη στη χερσόνησο του Σαλέντο, πλούσια σε πολιτισμό, ιστορία και παλιές παραδόσεις. Αυτή η μικρή, αλλά μαγευτική πόλη είχε πάντα στενούς δεσμούς με την τέχνη και τον πολιτισμό. Λόγω των πλούσιων μπαρόκ αρχιτεκτονικών μνημείων το Λέτσε αποκαλείται «η Φλωρεντία του Νότου». Η πόλη και τα περίχωρά της έχουν, επίσης, μια μακρά παραδοσιακή σχέση με τον ελληνικό πολιτισμό. Οι Μεσσάπιοι, οι οποίοι ίδρυσαν την πόλη, λέγεται πως ήταν Κρήτες. Μέχρι σήμερα, στη Grecìa Salentina, οι κάτοικοι ενός συμπλέγματος μικρών πόλεων, κοντά στο Λέτσε, μιλούν το γλωσσικό ιδίωμα Griko. Ο Πολιτισμός, η τέχνη, η χειροτεχνία, η ιστορία και η παράδοση είναι ακόμη και σήμερα ζωντανά και θεμελιώδη στοιχεία της περιοχής του Λέτσε. Διατηρώντας και κρατώντας ζωντανή την αρχαία, πολύτιμη κληρονομιά του, αλλά πάντα με μια ματιά προς το μέλλον, ο πολιτισμός της περιοχής αναγεννά την τοπική κουλτούρα και παράδοση. Το Λέτσε και η χερσόνησος του Σαλέντο είναι περιοχές πλούσιες σε πολιτισμικά γεγονότα, τα οποία ανανεώνονται και αυξάνονται χρόνο με το χρόνο, αποκαλύπτοντας σημαντικές καλλιτεχνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες και δίνοντας βήμα και φωνή σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, σε καλλιτεχνικά ταλέντα της Μεσογείου. Η περιοχή δεν είναι ενδιαφέρουσα μόνο για τη σύγχρονη καλλιτεχνική παραγωγή (κινηματογράφος, μουσική, θέατρο κλπ.), αλλά και για την αναβίωση των τοπικών παραδόσεων και της γλώσσας. Μεταξύ των γεγονότων αυτών, σημαντικότερο όλων είναι το παγκοσμίως γνωστό φεστιβάλ Nottedella Taranta. Λαμβάνει χώρα σε διάφορους δήμους της επαρχίας του Λέτσε και 13-58

14 της Grecia Salentina. Αποτελεί μία μουσική περιοδεία, η οποία κορυφώνεται με μία μεγάλη συναυλία στην πόλη του Melpignano. Η ιδιαιτερότητα αυτού του φεστιβάλ είναι ο συνδυασμός των παλιών μελωδιών και τραγουδιών με μοντέρνους, σύγχρονους και διεθνείς ήχους. Με αυτόν τον τρόπο η παραδοσιακή μουσική Pizzica και οι παλιές παραδόσεις αποκτούν νέες μορφές και νόρμες. Οι τέχνες και ο πολιτισμός στην περιοχή δεν είναι μόνον η μουσική Pizzica και η λαϊκή τέχνη. Στην πόλη του Λέτσε λειτουργούν έξι εντυπωσιακές βιβλιοθήκες και τα Μουσεία: Μουσείο στο Αρχαίο Ρωμαϊκό Θέατρο, Μουσείο Papier Mache, Επισκοπικο Μουσείο, Μουσείο Faggiano, Επαρχιακό Μουσείο «Sigismondo Castromediano», Ιστορικό Μουσείο Αρχαιολογίας. Είναι μιά περιοχή με πολλές αίθουσες τέχνης, όπως η Πινακοθήκη, που βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο του Λέτσε, λίγα μέτρα από τη Βασιλική της Santa Croce. Η Πινακοθήκη φιλοξενεί ατομικές και ομαδικές εκθέσεις νέων καλλιτεχνών, όπως: ζωγράφοι, γλύπτες, φωτογράφοι, γραφίστες και χαράκτες, και προωθεί τις πολιτιστικές πρωτοβουλίες με στόχο την ανάδειξη της τέχνης. Το Θέατρο Politeama Greco προσφέρει, την περίδο του χειμώνα, μία σειρά γεγονότων μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας (όπερες, μπαλέτα κλπ.). Ένα άλλο αξιοσημείωτο γεγονός είναι το Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφου, με συμμετοχή πολλών Ευρωπαίων κινηματογραφιστών. Σημαντική παράμετρο του φεστιβάλ αποτελεί η παρουσίαση του έργου σημαντικών προσωπικοτήτων του χώρου (από το παρελθόν και το παρόν) και η εμβάθυνση συγκεκριμένων θεματικών του κινηματογράφου. Κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ προβάλλονται και εγχώριες παραγωγές. Κατά τη διάρκεια του μηνός Μαΐου στο Λέτσε οργανώνεται η εκδήλωση «Lecce Cortili Aperti" (Open Courtyards in Lecce). Η εκδήλωση αναφέρεται σε θεματικές διαδρομές που επιτρέπουν την επίσκεψη στους προαύλιους χώρους παλιών αρχοντικών και παλατιών της περιοχής, ενώ ταυτόχρονα οργανώνονται πολλές παράλληλες εκδηλώσεις που την εμπλουτίζουν (μεταξύ των οποίων: εκθέσεις τεχνών και χειροτεχνίας, μουσικές παραστάσεις και εκδηλώσεις γευσιγνωσίας). Οι Τέχνες στη χερσόνησο του Salento διατηρούν τις ρίζες τους βαθιά στο χρόνο, ενσωματώνοντας παράλληλα κάθετι καινοτόμο και σύγχρονο. Τα υλικά, οι παραδοσιακές τεχνικές, η δημιουργικότητα και η φαντασία είναι οι ακρογωνιαίοι λίθοι αυτών των τεχνών. Μικρά εργαστήρια και ατελιέ κρυμμένα σε δρομάκια και σοκάκια της πόλης του Λέτσε εξακολουθούν να είναι τα μέρη όπου τα φτωχά και απλά υλικά της περιοχής γίνονται έργα τέχνης. Η πέτρα της περιοχής, το σφυρήλατο σίδηρο και η τερακότα, τα κεραμικά, η 14-58

15 καλαθοπλεκτική και η κεντητική αποτελούν υλικά και τέχνες παλιά, αλλά ταυτόχρονα και σύγχρονα, διατηρώντας την τέχνη ζωντανή και επίκαιρη. Με μία συνολική επισκόπηση, μπορεί κανείς να παρατηρήσει τα κοινά πολιτιστικά στοιχεία των περιοχών παρέμβασης, και να αντιληφθεί την κοινή τους αισθητική και κουλτούρα. Κατά κύριο λόγο, η μουσική, ο χορός και το θέατρο ενώνουν τους ανθρώπους τους, αλλά και η λογοτεχνία και η αγάπη προς τα παραδοσιακά προϊόντα τέχνης. Σίγουρα, κατά περιοχή, παρατηρείται μία διαφοροποίηση ως προς το είδος των τεχνών που αναπτύσσονται περισσότερο, και μία ανισότητα στην ποσότητα και στο μέγεθος των παραγόμενων εκδηλώσεων και χώρων τέχνης. Αυτές οι διαφοροποιήσεις όμως είναι που καταστούν καίρια τη συνεργασία των περιοχών παρέμβασης, την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και την ολοκλήρωσή τους ως προς τον καλλιτεχνικό τομέα. B.1.2 Καλλιτεχνικό δυναμικό Ήδη, σε προηγούμενη προσπάθεια αποτύπωσης του καλλιτεχνικού δυναμικού της Ηπείρου συνολικά, έχει καταγραφεί ένας αριθμός ανθρώπων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, που κατηγοριοποιούνται ανάλογα με τη μορφή της τέχνης που εξασκούν. Στη λίστα αυτή περιλαμβάνονται 121 εικαστικοί, 73 λογοτέχνες, 3 μουσικοί, ενώ μη λεπτομερής αναφορά γίνεται και στους καλλιτέχνες των παραδοσιακών τεχνών της αργυροχρυσοχοΐας, της αγιογραφίας, της ξυλογλυπτικής, κ.λπ. Στο πλαίσιο του προγράμματος ADRIONART, για το οποίο εκπονείται το παρόν Marketing Plan, καταγράφονται λεπτομερώς τουλάχιστον 300 καλλιτέχνες που ζουν και δημιουργούν στην περιοχή των Ιωαννίνων. Αυτοί κατατάσσονται βάσει της τέχνης τους, ενώ συλλέγονται στοιχεία που αφορούν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, το έργο τους, την κατάρτισή τους, κ.λπ. Παρουσιάζεται επίσης λεπτομερώς το έργο τους, με φωτογραφικό υλικό και βίντεο. Η ύπαρξη μίας τέτοιας βάσης δεδομένων μπορεί να αξιοποιηθεί για την καλύτερη οργάνωση των καλλιτεχνών όσον αφορά τα επαγγελματικά και εκπαιδευτικά τους θέματα. B.1.3 Πολιτιστικοί Καλλιτεχνικοί φορείς Στην περιοχή παρέμβασης δραστηριοποιούνται πολλοί φορείς στο χώρο του πολιτισμού, όπως οι παρακάτω: Το Πνευματικό Κέντρο Το Κέντρο Παραδοσιακής Λογοτεχνίας Το Αρχαιολογικό Μουσείο, το οποίο βρίσκεται στο πάρκο Λιθαρίτσια, και φιλοξενεί εκθέματα από την Παλαιολιθική εποχή έως και τους Υστερορωμαϊκούς χρόνους 15-58

16 Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» Το Λαογραφικό Μουσείο «Κώστας Φρόντζος», που βρίσκεται στην οδό Μιχαήλ Αγγέλου, και φιλοξενεί εκατοντάδες εκθέματα που αφορούν τη λαϊκή τέχνη και τον πολιτισμό της Ηπείρου Το Μουσείο «Φώτης Ραπακούσης», στο Κάστρο, που φιλοξενεί εκθέματα μεταξύ των οποίων όπλα, ξίφη, σπαθιά, κοσμήματα, κεραμικά και νομίσματα από τη συλλογή του Φώτη Ραπακούση, τα οποία καλύπτουν χρονολογικά την προεπαναστατική περίοδο μέχρι και τους Βαλκανικούς Πολέμους Στο Κάστρο φιλοξενούνται το Βυζαντινό Μουσείο με ευρήματα από την Παλαιοχριστιανική έως και τη Βυζαντινή περίοδο, καθώς και το Δημοτικό Εθνογραφικό Μουσείο με εκθέματα της ελληνικής, της εβραϊκής και της μουσουλμανικής κοινότητας Το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων «Αθανασίου Βρέλλη», που βρίσκεται έξω από το Κάστρο, με παραστάσεις από τη μυθολογία καθώς και από την αρχαία και νεότερη ιστορία Η Δημοτική Ζωσιμαία βιβλιοθήκη, που βρίσκεται στο κέντρο των Ιωαννίνων που φιλοξενεί πλήθος εκδόσεων, παλιά χειρόγραφα και λειτουργεί ως δανειστική βιβλιοθήκη για το ευρύ κοινό Η βιβλιοθήκη της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών με τίτλους βιβλίων και περιοδικών εκδόσεων Η βιβλιοθήκη των Μαρίας και Σπύρου Μαραφούρη στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με εκδόσεις και χειρόγραφα Η βιβλιοθήκη του πανεπιστημιακού νοσοκομείου, που φιλοξενεί βιβλία ιατρικού περιεχομένου Οι βιβλιοθήκες των μονών στο Νησί Κέντρο Μελετών Ηπειρωτικής και Βαλκανικής Μουσικής Παράδοσης Εταιρία Ηπειρωτικών Μελετών και Ίδρυμα Μελετών Ιονίου και Αδριατικού χώρου Ίδρυμα Βορειοηπειρωτικών Μελετών Τα Ιωάννινα διαθέτουν, επίσης, πολλούς συνεδριακούς χώρους και χώρους εκδηλώσεων, καθώς και δύο πινακοθήκες, τη Δημοτική Πινακοθήκη Ιωαννίνων με σημαντικά έργα Ελλήνων ζωγράφων από τον 19ο αιώνα έως σήμερα και την πινακοθήκη της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών με γκραβούρες, αγιογραφίες και σύγχρονα έργα Ελλήνων καλλιτεχνών. Ξεχωριστή θέση κατέχει το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών, το οποίο διαθέτει μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων, προβολών και εκθέσεων. Στα κτίρια του παλιού δημοτικού 16-58

17 νοσοκομείου στεγάζεται το εικαστικό εργαστήρι και η φιλαρμονική του Δήμου Ιωαννιτών με μεγάλη παράδοση στη μουσική της πόλης. Το αρχοντικό Πυρσινέλλα χρησιμοποιείται ως εκθεσιακός χώρος και φιλοξενεί τα γραφεία του Δημοτικού θεάτρου, ενώ στο χώρο του παλιού Δημαρχείου λειτουργεί το Δημοτικό Ωδείο με εξίσου μεγάλη προσφορά στη μουσική εκπαίδευση. Δίπλα από το Τζαμί του Βελή, φιλοξενείται το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, ενώ τα παλιά μαγειρεία φιλοξενούν τη Σχολή Κλασικού και Σύγχρονου χορού. Το Δημοτικό Θέατρο και άλλοι φιλοξενούμενοι θίασοι δίνουν θεατρικές παραστάσεις στις αίθουσες του Καμπερείου Ιδρύματος, στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου, στο θεατράκι στα παλιά σφαγεία (όπου λειτουργεί περιστασιακά και θερινός κινηματογράφος), στην αίθουσα λόγου και τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και στο υπαίθριο θέατρο της Εταιρίας Ηπειρωτικών Μελετών. B.1.4 Καλλιτεχνικές δραστηριότητες Η καλλιτεχνική ατζέντα των Ιωαννίνων είναι πολύ πλούσια, σε ποικίλες εκδηλώσεις. Οι εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα καθ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, διεξάγονται σε κλειστούς και ανοικτούς χώρους, από δημόσιους, δημοτικούς, ιδιωτικούς και μη κυβερνητικούς φορείς, και απευθύνονται σε διάφορες ομάδες και ηλικίες ανθρώπων. Οργανώνονται γεγονότα τόσο σε τιμή και μνήμη μεγάλων δημιουργών, όσο και για την ανάδειξη νέων ταλέντων και σύγχρονων καλλιτεχνών. Επίσης, καλύπτεται ένα φάσμα προσφοράς υψηλής τέχνης αλλά και δημοφιλούς διασκέδασης. Παραδείγματα γεγονότων και εκδηλώσεων είναι το Balkan June Festival, η Συνάντηση Παιδικών Χορωδιών, το φολκλορικό φεστιβάλ «Ηπειρωτικά», θεματικά αφιερώματα κινηματογράφου, βραδιές μουσικής αίθουσας ή βραδιές μουσικής στο δρόμο, παρουσιάσεις βιβλίων, επιστημονικές ημερίδες, κ.ά. Σημαντικό είναι να παρατηρηθεί πως τα Ιωάννινα φιλοξενούν όλο και συχνότερα, και με αυξάνουσα επιτυχία διάφορα μεγάλα γεγονότα. Κάποια από αυτά είναι: η Πανηπειρωτική Έκθεση, το Ioannina Street Theatre Festival, Ioannina Rock City Fest, η φιλοξενία του Ark Festival, το φεστιβάλ Photometria. Σε αυτά συμμετέχουν καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, αποκτούν έτσι διεθνή χαρακτήρα. Οι μόνιμοι κάτοικοι λοιπόν των Ιωαννίνων, αλλά και οι επισκέπτες, απολαμβάνουν ενός πλούσιου καλλιτεχνικού περιβάλλοντος, τόσο από άποψη του προσφερόμενου προϊόντος, όσο και της ποιότητας των γεγονότων

18 B.1.5 Οικονομική διάσταση της καλλιτεχνικής δημιουργίας Ο τομέας των τεχνών γενικά στη διασυνοριακή Περιοχή Παρέμβασης και στα Ιωάννινα ειδικότερα, αποτελείται κατά κύριο λόγο από ατομικές ή πολύ μικρές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφέρειας Ηπείρου (2011), στην περιφερειακή ενότητα Ιωαννίνων δραστηριοποιούνται 176 επιχειρήσεις σε πολιτιστικές ψυχαγωγικές δραστηριότητες, με 734 απασχολούμενους. Αντιλαμβάνεται κανείς πως μόνο ένα μικρό μέρος αυτών είναι καλλιτέχνες που απασχολούνται επαγγελματικά. Η απασχόληση λοιπόν είναι περιορισμένη, η διεισδυτικότητα στις αγορές πολύ μικρή, ενώ γενικώς υπάρχει έλλειψη στρατηγικής Marketing. Επιπλέον, το περιορισμένο αγοραστικό κοινό της περιοχής, ο χαρακτηρισμός των αντικειμένων τέχνης ως πολυτέλεια στη σύγχρονη εποχή στην Ελλάδα και η σχετική απομόνωση της περιοχής, καθιστούν σχεδόν αδύνατη την ανάπτυξη κι επέκταση των επιχειρήσεων αυτών. Επιπρόσθετα, παρατηρείται υστέρηση και αδυναμία να εντάξουν στο επιχειρηματικό τους πλάνο τις νέες τεχνολογίες και τις δυνατότητες που αυτές παρέχουν στο σύγχρονο επιχειρείν. Ειδικά αν λάβουμε υπόψη και την ιδιαιτερότητα κάποιων επιχειρήσεων που ασχολούνται με παραδοσιακές μορφές τέχνης και τεχνικές, όπως η αγιογραφία, η υφαντουργία, η ξυλογλυπτική, κ.ά., αυτές πιθανόν να αντιμετωπίζουν και το εμπόριο με την ίδια, παραδοσιακή αντίληψη. Από άποψη εργασιακής σταθερότητας, πιο θετική θα μπορούσε να είναι η απασχόληση καλλιτεχνών διαφόρων ειδικοτήτων σε οργανωμένους πολιτιστικούς φορείς. Ωστόσο, με τα δεδομένα της εποχής, όπου δε δίνονται κονδύλια αντίστοιχα με αυτά παλαιότερων περιόδων, η έλλειψη φιλοσοφίας Marketing καθιστά αδύνατη τη λειτουργία τους. Οι αναπτυξιακές επιδόσεις των Ιωαννίνων ξεπερνούν κατά πολύ τις αντίστοιχες σε επίπεδο νομού και περιφέρειας, και συνολικά, σε σχέση με την υπόλοιπη περιοχή παρέμβασης, οι καλλιτέχνες των Ιωαννίνων απολαμβάνουν μεγαλύτερης επαγγελματικής ευημερίας (Ρυθμιστικό Σχέδιο και Πρόγραμμα Προστασίας Περιβάλλοντος Οικιστικού Συγκροτήματος Ιωαννίνων, 2008). Παραμένει ωστόσο η οικονομική ευημερία του μεγαλύτερου μέρους των καλλιτεχνών σε χαμηλά επίπεδα. B.1.6 Τέχνες και τοπική ανάπτυξη Η ανάπτυξη των τεχνών κρίνεται ότι συμβάλει σε ποικίλους τομείς στη γενικότερη τοπική ανάπτυξη. Όσον αφορά τον αστικό τουρισμό, φαίνεται πως η προσφορά πολιτιστικού προϊόντος ελκύει κυρίως ημερήσιους επισκέπτες από τις κοντινές περιοχές και έλληνες 18-58

19 τουρίστες που συμμετέχουν στα φεστιβάλ κι επισκέπτονται τα πρωτότυπα μουσεία της περιοχής. Επίσης, σε χαμηλότερο ποσοστό επισκέπτες από το εξωτερικό, που ενδιαφέρονται για τη γραφικότητα της πόλης και των παραδοσιακών τεχνών της (Μελέτη Τουριστικής Ανάπτυξης Περιφ. Ηπείρου, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφ. Ηπείρου, ). Ο πολιτιστικός τουρισμός λοιπόν είναι σχετικά ανεπτυγμένος με περαιτέρω δυναμικές, και σίγουρα ωφελεί πολλές εκφάνσεις της τοπικής οικονομίας. Η πόλη είναι επίσης ελκυστική σε νέους κατοίκους και φοιτητές, και η προσφορά τέχνης παίζει σίγουρα το ρόλο της σε αυτό. Η αύξηση λοιπόν του πληθυσμού (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφ. Ηπείρου, 2011) των Ιωαννίνων, αποτελεί από μόνη της τοπική ανάπτυξη, καθώς συντελεί στην κίνηση της αγοράς. Στην ενίσχυση των καταστημάτων βοηθούν επίσης και οι συνεχείς εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα σε διάφορα σημεία της πόλης, καθώς ωθούν τους κατοίκους να κυκλοφορήσουν τουλάχιστον στις ανάλογες γειτονιές. Από την άλλη μεριά, οι δημόσιες αρχές μίας πόλης που έχει να επιδείξει πλούσια καλλιτεχνική δραστηριότητα, διεκδικούν αποτελεσματικότερα κονδύλια στήριξης, κρατικά ή ευρωπαϊκά, με οφέλη σε όλους τους τομείς. Μπορούν ακόμη να προσελκύσουν διεθνή γεγονότα, καθώς οι φορείς έχουν την τεχνογνωσία να τα οργανώσουν. Τέλος, δεν μπορεί να παραληφθεί η ενδυνάμωση των κοινωνικών δεσμών των κατοίκων και η αύξηση της αίσθησης ευημερίας τους, μέσα από τα βιώματα μίας παραδοσιακά κοινής και συνεχώς εξελισσόμενης κουλτούρας. B.2 Καταγραφή και αξιολόγηση μέσων προβολής και προώθησης Τα μέσα που χρησιμοποιούνται από τους καλλιτέχνες στην περιοχή παρέμβασης, για την προβολή του έργου τους, ποικίλουν, αλλά δεν ξεπερνούν τις συνηθισμένες πρακτικές. Επίσης διαφέρουν, όπως είναι λογικό, ανάλογα με τη μορφή τέχνης. Ξεκινώντας από το συνηθέστερο μέσο προβολής, τα διαφημιστικά φυλλάδια, τις αφίσες σε οποιοδήποτε σημείο της πόλης, και λοιπά μοιραζόμενα έντυπα, μπορεί κανείς να καταλάβει τη σπατάλη των πόρων και ίσως την αναποτελεσματικότητα πολλές φορές της προβολής. Έπειτα, ένα κλασικό μέσο προώθησης των εκδηλώσεων είναι το δελτίο τύπου και ενίοτε η διαφήμιση στον τοπικό τύπο. Η αξία της πρακτικής αυτής δεν αμφισβητείται, ωστόσο πολλές φορές η προβολή γίνεται, όπως και με τα μοιραζόμενα φυλλάδια, μέσω του χώρου, του οργανισμού, της επιχείρησης όπου θα πραγματοποιηθεί η εκδήλωση, και όχι μέσω του ίδιου του καλλιτέχνη. Ακολουθούν οι πρακτικές των νέων τεχνολογιών, όπως οι αναρτήσεις σε ιστοσελίδες με θέμα τον πολιτισμό και τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, που μπορεί να είναι τοπικού ή/ και εθνικού ενδιαφέροντος. Η ευρεία χρήση των μέσων αυτών 19-58

20 αποτελεί ενθαρρυντικό στοιχείο για την εξοικείωση του κοινού με το συγκεκριμένο τρόπο ενημέρωσης, ενώ ο βαθμός στον οποίο αξιοποιούνται οι ΤΠΕ είναι περιορισμένος, και υπάρχει μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης. Συνολικά, ένα στοιχείο που πρέπει να λάβει κανείς υπόψη του είναι ότι η προβολή του έργου των σύγχρονων Ιωαννιτών δημιουργών δεν εντάσσεται σε ένα κοινώς αναγνωρίσιμο πλαίσιο, εξαιτίας των τόσων αποσπασματικών προσπαθειών προβολής και προώθησής του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, το κοινό στην περιοχή παρέμβασης πολλές φορές να μην μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά την πληροφορία που λαμβάνει, και να αδυνατεί να ακολουθήσει τη δράση του καλλιτέχνη ή της τέχνης που το ενδιαφέρει. B.3 Βασικά συμπεράσματα, ανάλυση δυνατών αδύνατων σημείων. Στο σημείο αυτό, πριν από τη διαμόρφωση της στρατηγικής, πρέπει να γίνει μία επισκόπηση των πλεονεκτημάτων και των σημείων αδυναμίας της περιοχής μελέτης, σε σχέση με τη θεματική της δράσης. Με αυτόν τον τρόπο θα αποσαφηνισθούν τα θετικά στοιχεία και η πιθανή τροχοπέδη στην πορεία της διαμόρφωσης της στρατηγικής αλλά και στην εφαρμογή της. Δυνατά σημεία Αρχικά, σε σχέση με την περιοχή παρέμβασης, θετικό στοιχείο αποτελεί η ύπαρξη πολλών, αξιόλογων εγκαταστάσεων, κλασικών και μοντέρνων, διασκορπισμένων στην πόλη. Συνεπώς, υπάρχουν χώροι στους οποίους μπορούν να αναπτυχθούν ποικίλες δράσεις κι εκδηλώσεις. Ακόμη, το εταιρικό σχήμα και ειδικά ο κύριος εταίρος, έχει την απαραίτητη τεχνογνωσία κι εμπειρία στη διαχείριση πολιτιστικών γεγονότων, πράγμα που συνεπάγεται το συγκριτικό πλεονέκτημα σχετικά με την εκπλήρωση των στόχων. Οι κάτοικοι των Ιωαννίνων δείχνουν να ασχολούνται και να υποστηρίζουν κάθε πολιτιστικό δρώμενο που λαμβάνει χώρα στην περιοχή, και μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι αναλόγως θα υπάρξει υποστήριξη για την προώθηση των Ιωαννιτών καλλιτεχνών. Όσον αφορά τώρα το καλλιτεχνικό προϊόν, έχει μεγάλη ποικιλία, σε είδος (ανάλογα με την τέχνη), σε χαρακτήρα (παραδοσιακό, μοντέρνο, ριζοσπαστικό), σε πρόσβαση στο κοινό (περισσότερο ή λιγότερο γνωστό). Επίσης διαφοροποιείται σε σχέση με το προϊόν των άλλων περιοχών παρέμβασης, όπου κυριαρχεί το Ενετικό στοιχείο. Η προσφορά λοιπόν του καλλιτεχνικού προϊόντος είναι σίγουρα ευρεία κι ενδιαφέρουσα, ενώ η ποσότητα μπορεί να προσαρμοσθεί αναλόγως της ζήτησης

21 Αδύνατα σημεία Η περιοχή των Ιωαννίνων δεν υποστηρίζει την ανάπτυξη των επιχειρήσεων καλλιτεχνών, καθώς δεν είναι εύκολη η πρόσβαση σε υπηρεσίες διαφήμισης και ανεύρεσης πόρων. Επίσης δεν εμπερικλείει δυναμικό αγοραστικό κοινό για τα έργα των καλλιτεχνών, πράγμα που σε πρώτη φάση έχει δυσκολέψει την επαγγελματική τους ενασχόληση με την τέχνη. Ωστόσο, τα μειονεκτήματα δεν απορρέουν κυρίως από την περιοχή παρέμβασης, αλλά από την ομάδα των συμμετεχόντων στη δράση. Ένα θέμα λοιπόν που είναι αναγκαίο να αντιμετωπιστεί είναι αυτό της ελλιπούς εξοικείωσης μεγάλου μέρους των συμμετεχόντων με τις ΤΠΕ και της κατανόησης της χρησιμότητάς τους. Σημαντική είναι επίσης η υιοθέτηση μιας γενικότερης φιλοσοφίας marketing - προώθησης του έργου τους, ώστε να εκμεταλλευτούν πλήρως τις δυνατότητες που τους προσφέρει η δράση. Στη συνέχεια θα εντοπιστούν οι ευκαιρίες και οι κίνδυνοι που παρουσιάζονται για την δράση, όπως προκύπτουν από τα χαρακτηριστικά της περιοχής παρέμβασης και των εμπλεκόμενων, αλλά και όπως απορρέουν από τις συνθήκες της συγκεκριμένης περιόδου. Σε συνδυασμό στη συνέχεια με τα παραπάνω θα εντοπιστούν οι ειδικές απαιτήσεις, οι περιοχές κινδύνου και οι κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας για τη διαμόρφωση της στρατηγικής. Ευκαιρίες Ευρύτερες συνθήκες που αποτελούν ευκαιρία για τη δράση, είναι η σύγχρονη τάση να χρησιμοποιούνται οι ΤΠΕ για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας σε όλους τους τομείς, πράγμα που θα τοποθετήσει τους συμμετέχοντες στο κέντρο των εξελίξεων όσον αφορά τη δουλειά τους. Ακόμη, είναι γεγονός ότι το καταναλωτικό κοινό στην Ευρώπη αλλά και στην Ελλάδα έχει στραφεί στο ηλεκτρονικό εμπόριο για τις αγορές του, πρακτική που μπορούν οι καλλιτέχνες συμμετέχοντες να εκμεταλλευτούν σε μεγάλο βαθμό. Επίσης, οι τέχνες στην Ευρώπη την τελευταία δεκαπενταετία έχουν εισέλθει δυναμικά στον επιχειρηματικό κόσμο, και διεκδικούν μερίδιο της αγοράς, ώστε οι εκφραστές τους να μπορούν να συνεχίζουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα. Η δράση κινείται με σύμπνοια προς αυτήν την παγκόσμια τάση. Τώρα, σε άμεση σχέση με την περιοχή παρέμβασης, ευκαιρία αποτελεί το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τον πολιτιστικό τουρισμό και η καθιέρωση διεθνών γεγονότων μεγάλης αναπτυξιακής αξίας, τα οποία μπορεί να προσελκύσει η πόλη. Αυτό, μπορεί άριστα να προωθηθεί σε συνδυασμό με τη διασυνοριακή συνεργασία, αποφέροντας θετικές συνέργειες για όλες τις περιοχές

22 Συνδυασμός και απόρροια όλων των παραπάνω είναι η ανάληψη ηγετικού ρόλου των Ιωαννίνων στη συνεργασία αυτή, και στον πολιτιστικό τομέα μίας ευρύτερης ακόμα περιοχής. Μέσα από την ανάλυση, διαφαίνεται το ιδιαίτερα πρόσφορο έδαφος των Ιωαννίνων για περαιτέρω προώθηση των τεχνών. Εκτός από αυτό όμως, και σε σύγκριση με τις περισσότερες περιοχές παρέμβασης, δίνεται ξεκάθαρα η ευκαιρία να οδηγήσει η πόλη, ως πιο έμπειρη, στην πρόοδο της καλλιτεχνικής δραστηριότητας κι επιχειρηματικότητας. Εξάλλου, η περιοχή των Ιωαννίνων τοποθετείται μεταξύ των δυναμικότερων αστικών κέντρων της χώρας βάσει της δραστηριότητας του τριτογενούς τομέα, που μπορεί να υποδεχθεί, και να καλλιεργήσει σημαντικές συνέργειες στις τοπικές οικονομίες που συνδέονται με τον τομέα των τεχνών (Ρυθμιστικό Σχέδιο και Πρόγραμμα Προστασίας Περιβάλλοντος Οικιστικού Συγκροτήματος Ιωαννίνων, 2008). Απειλές Φυσικά, δε θα μπορούσε να παραληφθεί από τις απειλές η διεθνής οικονομική ύφεση, και τα σχετικά αποτελέσματά της στις επενδύσεις και στις οικονομικές δραστηριότητες. Πολλοί από τους συμμετέχοντες έχουν ήδη πληγεί από τις συγκεκριμένες συγκυρίες, ενώ είναι δεδομένος ο περιορισμός των χρηματικών πόρων που εισέρεαν σε πολιτιστικούς καλλιτεχνικούς οργανισμούς έως και πριν μία πενταετία. Καίριος κίνδυνος είναι και αυτός της στασιμότητας και εξασθένησης της δράσης, μετά από την πρώτη περίοδο εφαρμογής της. Η συνεχής επικαιροποίηση της Διαδικτυακής πύλης και η εκπλήρωση του Marketing Plan ίσως δεν προχωρήσουν αν δεν υπάρξει σωστή διαχείριση από μέρους του Φορέα. Υπάρχει λοιπόν ανάγκη για συνεχή τροφοδοσία και υποστήριξη του έργου. Τέλος, σημασία πρέπει να δοθεί στην ιδιαιτερότητα των συμμετεχόντων, που χρήζουν διακριτικής αλλά δυναμικής αντιμετώπισης. Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος μη πιστής στήριξης της όλης διαδικασίας της δράσης, λόγω της ευαισθησίας που χαρακτηρίζει τους ίδιους και το έργο τους και των λεπτών χειρισμών που απαιτούνται. Πίνακας 6.1: SWOT ANALISIS ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ 1. Πλήθος και ποιότητα εγκαταστάσεων 2. Τεχνογνωσία Εταιρικού Σχήματος 3. Πολιτιστικά ενεργοί πολίτες 4. Ικανοποιητική προσφορά καλλιτεχνικού προϊόντος 5. Διαφοροποιημένο καλλιτεχνικό προϊόν ΑΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ 1. Απομονωμένη εμπορικά περιοχή 2. Ελλιπής εξοικείωση των συμμετεχόντων με τις ΤΠΕ 3. Έλλειψη φιλοσοφίας marketing από τους συμμετέχοντες 22-58

23 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ 1. Χρήση ΤΠΕ για ενίσχυση της επιχειρηματικότητας 2. Στροφή των καταναλωτών στο ηλ. εμπόριο 3. Η διεύρυνση του επιχειρηματικού κλάδου των τεχνών 4. Πολιτιστικός τουρισμός Διεθνή γεγονότα 5. Διασυνοριακή ενίσχυση της συνεργασίας 6. Ανάληψη ηγετικού ρόλου ΑΠΕΙΛΕΣ 1. Διεθνής οικονομική ύφεση 2. Περιορισμένοι οικονομικοί πόροι στον τομέα των τεχνών 3. Ανάγκη για συνεχή τροφοδοσία και υποστήριξη του έργου από το Φορέα 4. Διαχείριση της ιδιαιτερότητας των συμμετεχόντων Το παρόν Marketing Plan έχει εκπονηθεί ώστε να υποστηρίζει την Κοινωφελή Επιχείρηση Πολιτισμού, Περιβάλλοντος, Νεολαίας και Άθλησης Δήμου Ιωαννιτών στο πλαίσιο της Πράξης ADRIONART, να προχωρήσει με επιτυχία στην προώθηση και προβολή της καλλιτεχνικής δημιουργίας και προβολή της ίδιας της Πράξης ADRIONART. Οι στόχοι λοιπόν της Στρατηγικής που αναπτύσσεται παρακάτω είναι σε σύμπνοια με τους στόχους της, ενώ η βοήθεια που προσφέρει αφορά: στην ουσιαστική ανάπτυξη του νοήματος της Στρατηγικής, στον σαφή καθορισμό των στόχων, στην εξειδίκευση των στόχων σε συγκεκριμένες δράσεις, στην πρόταση διεκπεραίωσης των δράσεων. B.4 Καταγραφή των δυνατοτήτων προβολής, για μια ολοκληρωμένη στρατηγική προώθησης της καλλιτεχνικής δημιουργίας. B.4.1 Ανάλυση ιδιαιτεροτήτων Στο παρόν υποκεφάλαιο υπογραμμίζονται κάποιες ιδιαιτερότητες ως σημεία προσοχής. Τα σημεία αυτά λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαμόρφωση της στρατηγικής, αλλά χρήζουν σημασίας και κατά την εφαρμογή των δράσεων από το Φορέα. Αρχικά, πρέπει να σημειωθεί πως η συμμετέχουσα ομάδα πρέπει να αντιμετωπιστεί ειδικά, καθώς πρόκειται για ανθρώπους με αυξημένη ευαισθησία απέναντι στο έργο τους, και συχνά με δυσκολία προσαρμογής σε νέο τρόπο εργασίας. Είναι λοιπόν περισσότερο δύσκολο το έργο της εξοικείωσης των καλλιτεχνών με διαδικασίες προώθησης και 23-58

24 προβολής της προσωπικότητας και του έργου τους, της ανάπτυξης φιλοσοφίας marketing, και ενέχει τον κίνδυνο της πίεσης και της απροθυμίας τους να συνδεθούν με την Πράξη. Δεύτερον, χαρακτηριστικές της περιοχής είναι ορισμένες τέχνες, παραδοσιακές και με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως η ξυλογλυπτική και η χαρακτική, που έχουν αποδυναμωθεί, ή άλλες, όπως η αργυροχρυσοχοΐα και υφαντική τέχνη που απαιτούν ειδικό εξοπλισμό ή/και συνθήκες, κ.λπ. Ο ξεχωριστός χαρακτήρας αυτών των τεχνών και η πολιτισμική τους αξία αποτελούν συγκριτικό αποτέλεσμα για την ανάπτυξή τους έναντι άλλων τεχνών κι άλλων περιοχών. Συνεπώς, θα πρέπει να διαμορφωθεί κάποιου είδους στήριξη προς τους καλλιτέχνες που τις εξασκούν, για την ευκολότερη πρόσβαση σε υποδομές παραγωγής και για τη διασφάλιση της ποιότητας των προϊόντων. Όπως έχει αναφερθεί και στο κεφάλαιο της Ανάλυσης SWOT, το καλλιτεχνικό προϊόν κατανέμεται άνισα στις περιοχές παρέμβασης. Για την επιτυχία του προγράμματος λοιπόν προκύπτει η ανάγκη ο Φορέας των Ιωαννίνων να δράσει ως ηγετικό μέλος ολοκλήρωσης της δράσης στην ευρύτερη περιοχή παρέμβασης. Με την παραγωγή περισσότερου καλλιτεχνικού προϊόντος και πολιτιστικής υπηρεσίας, κι έχοντας μεγαλύτερη εμπειρία στον τομέα αυτό, τουλάχιστον οι δράσεις με αφετηρία τα Ιωάννινα θα πρέπει να δίνουν ώθηση στους εταίρους και να διέπονται από φιλοσοφία σοβαρής και δεσμευτικής συνεργασίας. B.4.2 Προσδιορισμός καλλιτεχνικής δυναμικής στην Περιοχή Παρέμβασης Η περιοχή παρέμβασης διηγείται έντονες ιστορικές στιγμές, έχοντας έρθει επαφή με πολλούς και διαφορετικούς πολιτισμούς, σε ένα πλούσιο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Η καλλιτεχνική έκφραση αποτελεί παράδοση για τους Ηπειρώτες και τους Ιωαννίτες συγκεκριμένα. Ένα τέτοιο περιβάλλον δεν μπορεί παρά να είναι ευνοϊκό για την παραγωγή πολιτισμού, όπως και φαίνεται από την προηγούμενη ανάλυση. Επίσης, βλέπουμε στα Ιωάννινα δράσεις καινοτομίας και νέες πρωτοβουλίες από μέρους της δημιουργικής κοινότητας, που τελικά έχουν ως αποτέλεσμα την ενδυνάμωση των δεσμών με τους πολίτες. Μία σημαντική παρατήρηση αφορά την κλίμακα και τη διασπορά των εκδηλώσεων. Πραγματοποιούνται πολύ συχνά και ταυτόχρονα πολλές μικρής κλίμακας εκδηλώσεις, όπως η παρουσίαση ενός βιβλίου, η εμφάνιση ενός τοπικού συγκροτήματος σε ένα μπαρ, η παράσταση κουκλοθέατρου για παιδιά, κ.λπ. Θα μπορούσε να επιτευχθεί μεγαλύτερη συμμετοχή από τον κόσμο και καλύτερο ποιοτικό αποτέλεσμα, εάν ομάδες καλλιτεχνών οργάνωναν μεγαλύτερες, 24-58

25 συνδυαστικές εκδηλώσεις και προγράμματα συνεργασίας. Ανάλογο παράδειγμα αποτελεί η παρουσίαση μιας ποιητικής συλλογής, με κάποια ποιήματα να έχουν μελοποιηθεί και να ερμηνεύονται στην εκδήλωση, η πραγματοποίηση μιας ροκ συναυλίας με τμηματική χορογραφία και συγκεκριμένη σκηνοθεσία, κ.ά. Παλαιότερα έχουν γίνει αξιόλογες προσπάθειες κοινού τύπου προβολής των καλλιτεχνών και συνεργασίας μεταξύ τους, και αυτή η χρονική στιγμή προσφέρεται για την ολοκληρωμένη επιτυχία του όλου πράγματος. Κάτι ακόμη που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό είναι να συνδυαστεί η καλλιτεχνική δυναμική στενότερα με την πολιτιστική υπηρεσία και την υπηρεσία αναψυχής στην περιοχή παρέμβασης. Με αυτόν τον τρόπο ο καλλιτέχνης και το προϊόν του γνωστοποιούνται αποτελεσματικότερα στο κοινό και ενθαρρύνεται η δημιουργία. Τέταρτον, ο μεγάλος αριθμός φοιτητών στα Ιωάννινα, και ειδικά η ύπαρξη της Σχολής Καλών Τεχνών συνεπάγεται τη διάχυση τεχνογνωσίας στην τοπική κοινωνία, και ειδικά για τους καλλιτέχνες, σημαίνει την ανανέωση των πηγών έμπνευσης μέσω της αλληλεπίδρασης με νέους ανθρώπους. Συμπερασματικά, υπάρχουν υποσχόμενες δυναμικές για την ανάπτυξη της οικονομίας των τεχνών, που με την πραγματοποίηση της Πράξης ενισχύονται παραπάνω. B.4.3 Καταγραφή και αξιολόγηση προσφερόμενου καλλιτεχνικού προϊόντος Η μεγαλύτερη παραγωγή προϊόντων καλλιτεχνών στα Ιωάννινα αφορά στις εικαστικές τέχνες, στην αργυροχρυσοχοΐα και στη μουσική, χωρίς σε καμία περίπτωση να εξαιρούνται η φωτογραφία, η λογοτεχνία, κ.ά. Όπως αναφέρθηκε και στο κεφάλαιο της καταγραφής του καλλιτεχνικού δυναμικού, οι σύγχρονες δημιουργίες κινούνται τόσο στο χώρο της τοπικής παράδοσης όσο και στο πεδίο της καινοτομίας και των νέων τάσεων, κι ανανεώνονται συνεχώς με νέα παραγωγή. Προσφέρεται λοιπόν ποικίλο καλλιτεχνικό προϊόν, με παραγωγή που συνεχίζεται κι εμπλουτίζεται. Όσον αφορά την ταυτότητα των προϊόντων, παρατηρείται πως κάποιες μορφές τέχνης έχουν ήδη διαμορφωμένο ένα πλαίσιο σημειολογικής τοποθέτησης, ως επί το πλείστον επιτυχημένο (αργυροχρυσοχοΐα, γλυπτική, αγιογραφία, κ.λπ.). Το πλαίσιο αυτό πρέπει να ενισχυθεί προσεκτικά και να προβληθεί περαιτέρω μέσω της παρουσίασης του προϊόντος στο κοινό. Σύγχρονα έργα άλλων τεχνών όμως, όπως η μουσική, η λογοτεχνία, η ποίηση, η 25-58