Η συνέχεια της αντίληψης του Αλεξάνδρου για την Οικουμένη, στην Βυζαντινή Κοσμόπολη

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η συνέχεια της αντίληψης του Αλεξάνδρου για την Οικουμένη, στην Βυζαντινή Κοσμόπολη"

Transcript

1 Η συνέχεια της αντίληψης του Αλεξάνδρου για την Οικουμένη, στην Βυζαντινή Κοσμόπολη ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ, Θεολόγος, Κοινωνιολόγος, Υποψήφιος Διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, Πάντειο Πανεπιστήμιο. Ελλάς Στην παρούσα εισήγηση θα γίνει προσέγγιση της πολιτικής δομής του Βυζαντίου υπό το πρίσμα της σχέσης του με το πολιτειακό σχήμα που διαμόρφωσε ο Μ. Αλέξανδρος. Θα ακολουθήσουμε, ως προς αυτό, όχι την νεοτερική ερμηνευτική κατεύθυνση, αλλά την κοσμοσυστημική γνωσιολογία, που εισηγείται ο καθηγητής Γ. Κοντογιώργης. Σύμφωνα με την προσέγγιση αυτή, το Βυζάντιο, όπως και οι προγενέστερες περίοδοι των ελληνιστικών και των ρωμαϊκών χρόνων, εγγράφονται στην ίδια ιστορική κατηγορία και, συγκεκριμένα, στην εξελικτική τροχιά του ελληνικού ή ανθρωποκεντρικού κοσμοσυστήματος μικρής κλίμακας. Έχοντας ως βάση τη θεωρία του καθηγητή Γ. Κοντογιώργη, με τον όρο κοσμοσύστημα εννοούμε ένα ολοκληρωμένο συνεκτικά και λειτουργικά σύνολο κοινωνιών με κοινές ορίζουσες και κοινά θεμέλια, που διαθέτουν στο σύνολό του εσωτερική αυτάρκεια i. Το ελληνικό κοσμοσύστημα, στο οποίο ανήκει και το Βυζάντιο, ορίζεται ως ανθρωποκεντρικό, με την έννοια ότι συγκροτεί κοινωνίες εν ελευθερία, εν αντιθέσει με τις κοινωνίες που τοποθετούνται στο δεσποτικό κοσμοσύστημα. Η περίοδος αυτή αντιπροσωπεύει, ειδικότερα, την μετα-κρατοκεντρική ή αλλιώς οικουμενική του φάση. Η φάση αυτή, ενσωματώνει το ανθρωποκεντρικό κεκτημένο της προγενέστερης, της κρατοκεντρικής περιόδου, σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, που κατατείνει να ενσωματώσει το σύνολο ή, έστω, ένα μεγάλο μέρος του ανθρωποκεντρικού κοσμοσυστήματος, υπό την στέγη μιας νέας κρατικής και πολιτειακής οντότητας, της κοσμόπολης. Η κρατοκεντρική φάση του κοσμοσυστήματος αυτού, ξεκινά από τους κρητομυκηναϊκούς χρόνους και φθάνει έως το εγχείρημα του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου, στον 4ο αιώνα π.χ. Η κρατοκεντρική περίοδος καταγράφει τη διαδικασία ανθρωποκεντρικής ολοκλήρωσης εντός του μορφώματος της πόλης-κράτους. Ολοκλήρωσης, την οποία αποδίδει η πολιτεία της δημοκρατίας. Η μετάβαση στην μετα-κρατοκεντρική οικουμένη συντελέστηκε σε δύο φάσεις: η μία, με τη μακεδονική παρέμβαση στα ελληνικά πράγματα η άλλη, με τη ρωμαϊκή κατάκτηση της Δύσης και την οικουμενική ενοποίηση της μεσογειακής περιμέτρου του συστήματος των πόλεων. Στην πρώτη περίπτωση, η μετάβαση στην οικουμένη θα συνδυασθεί με την οργανική ενσωμάτωση σ αυτήν της ασιατικής δεσποτικής περιφέρειας από τον Αλέξανδρο. Η οικουμένη σηματοδοτεί ένα νέο σημείο τομής τυπολογικού χαρακτήρα. Το τέλος του κρατοκεντρισμού δεν σημαίνει το τέλος των πόλεων ούτε των προγενέστερων πολιτικών συστημάτων. Η ασυμμετρία που δημιουργήθηκε εξαιτίας της πολιτικής διαδικασίας της κεντρικής πολιτείας και των αυτονομημένων από την πόλη παραμέτρων (οικονομία κ.ά.) αποκαταστάθηκε με τη συγκρότηση της κοσμόπολης. 60

2 Η κοσμόπολη είναι η πόλη-κρατος της οικουμένης. Συνθέτει το περιβάλλον της κοσμοπολιτείας, η οποία αποκρυσταλλώνεται στο κεντρικό πολιτικό γινόμενο της μητρόπολης (κεντρικό πολιτικό σύστημα) και του συστήματος των πόλεων της επικράτειας. Αποτελεί την υπερκείμενη καθολική πολιτεία υπό την οποία στεγάζονται οι θεμελιώδεις κοινωνίες-κράτη. Στο εν λόγω πλαίσιο, ο πολίτης κάθε πόλης γίνεται ταυτόχρονα πολίτης της κοσμόπολης, κοσμοπολίτης. Δηλαδή, ο κάθε άνθρωπος δεν είναι μόνο πολίτης της πόλης, αλλά και της οικουμένης. Σε αυτό το στάδιο λύθηκε ένα διττό πρόβλημα: α) διατηρήθηκε η ισορροπία ανάμεσα στο θεμελιακό μόρφωμα της πόλης, που διασφάλιζε την ανθρωποκεντρική αυτονομία του ατόμου και την πολιτική κεντρική εξουσία β) η μητρόπολη δεν διατάρασσε την ανθρωποκεντρική λογική. Οι εσωτερικές αυτές διεργασίες θα έρθουν σε ισορροπία μόνο κατά τη βυζαντινή περίοδο. Το Βυζάντιο ως κοσμόπολη συνιστά την πλέον ολοκληρωμένη εκδοχή κοσμοπολιτείας, όσον αφορά στο ανθρωποκεντρικό υπόβαθρο της μητρόπολης, αλλά και στην εν γένει συνάφεια της τελευταίας με το σύστημα των πόλεων. Ώστε η κοσμόπολη αποτελεί συστατικό στοιχείο του ελληνικού κοσμοσυστήματος, αφού υποδεικνύει ακριβώς τη συγκρότησή του εν είδει εταιρικής συμπολιτείας: μετέχει η μητρόπολη και οι πόλεις, οι οποίες θα διατηρήσουν το σύνολο των αρμοδιοτήτων τους, αλλά και τα πολιτικά τους συστήματα. Τη δυναμική της μετάβασης στη φάση της οικουμένης εξέφρασε και μορφοποίησε κατά τρόπο μοναδικό ο Αλέξανδρος. Ηγήθηκε της εκστρατείας των πανελλήνων κατά των Περσών, δηλαδή της εκτατικής λειτουργίας του ελληνικού κοσμοσυστήματος επί της αφροασιατικής δεσποτικής ενδοχώρας και της ενσωμάτωσής της σε αυτό. Πρόθεσή του ήταν να καταλήξει το όλο σχέδιο σε μια ανθρωποκεντρικού τύπου οικουμενική οντότητα με ανάλογη πολιτειακή, πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική συγκρότηση. Στην πραγματικότητα ο Αλέξανδρος δημιούργησε την οικουμενική κοσμόπολη, αλλά βεβαίως αυτή εξελίχθηκε. Μοχλό για την οικοδόμηση της οικουμενικής αυτής οντότητας έμελλε να αποτελέσει, χωρίς άλλο, ο ήδη ανθρωποκεντρικός ελληνισμός. Στα χρόνια του Βυζαντίου - και μάλιστα από την εποχή του Μ. Κωνσταντίνου ii η μορφή του Αλεξάνδρου πρόβαλε ως υπόδειγμα παγκόσμιου βασιλέα και το έργο του ως πρόδρομος της βυζαντινής οικουμενικότητας iii. Τα βασικά χαρακτηριστικά της κοσμόπολης είναι: 1) η διατήρηση του συστήματος των πόλεων 2) η μετάβαση στην εταιρική οικονομία 3) το μητροπολιτικό σύστημα 4) ο μονάρχης γίνεται βασιλέας. 1) Στον οικονομικό και κοινωνικο-πολιτικό τομέα, ο Αλέξανδρος ακολούθησε καταπόδας το ελληνικό κοσμοσυστημικό προηγούμενο, ιδρύοντας ένα πλήρες και εκτεταμένο δίκτυο νέων πόλεων από τη Μικρά Ασία και την Αίγυπτο μέχρι τις παρυφές των Ιμαλαΐων, στις οποίες εγκαθιστούσε κυρίως Έλληνες. Οι πόλεις αυτές, που αριθμούνται σε εβδομήκοντα από τον Πλούταρχο iv, αλλά και εκείνες που ακολούθησαν, αναπαράγοντας τη λογική τους και δημιουργώντας τις πρωτογενείς συνθήκες για τη σταδιακή μετάλλαξη της δεσποτικής περιμέτρου. Η πολιτειακή ιδιοσυστασία του Βυζαντίου παρακολουθεί κατά πόδας το κοσμοπολιτειακό σύστημα: αποτελεί μια σύνθεση του συστήματος των πόλεων και της μητρόπολης, η οποία μεταλλάσσεται βεβαίως μορφολογικά στις διάφορες φάσεις της οικουμένης. Οι πόλεις ουδέποτε εξέλιπαν, ούτε υπέπεσαν σε πα- 61

3 ρακμή. Ο βυζαντινός γραμματικός Ιεροκλής συντάσσει στον 6 ο μ.χ. αιώνα τον Συνέκδημο v : έναν πολιτικογεωγραφικό κατάλογο των 64 επαρχιών και 923 πόλεων της βυζαντινής κοινοπολιτείας, στον οποίο μας προσφέρει μια εποπτεία της οργάνωσης των πόλεων. Το κεντρικό πολιτειακό σύστημα της κοσμόπολης, το οποίο οικοδομήθηκε με τους όρους της πόλης-κράτους, ανέλαβε ένα ρόλο εναρμονιστικό των πολιτικών λειτουργιών της όλης επικράτειας. Η Κων/πολη είναι η κεντρική πολιτεία και λειτουργεί όπως οι άλλες πόλειςκράτη. Με την πάροδο του χρόνου το στρατηγικό ενδιαφέρον του Βυζαντίου στράφηκε από την Ασία και την Αφρική προς την Ευρώπη. Η στροφή αυτή είχε ως συνέπεια την ένταξη των Σλάβων στη ζωτική του περιφέρεια και την επανενσωμάτωση της ιταλικής χερσονήσου. Στην Ιταλία, το Βυζάντιο θα «εμφυτεύσει», κατά το πρότυπο του Αλεξάνδρου, πόλεις αποβλέποντας στην υπονόμευση της φεουδαρχίας και την ανάπτυξη του ανθρωπολογικού υποβάθρου των κοινωνιών της. Έτσι, στόχευε την ένταξη της πέραν των Άλπεων Ευρώπης στον ζωτικό οικονομικό του χώρο. Μάλιστα, οι πόλεις της Ιταλία αναδείχτηκαν σε μοχλό μετάβασης στον ανθρωποκεντρισμό, σε μια εποχή κατά την οποία εκτιμάται ότι τα κοινά εξέλιπαν στο Βυζάντιο! Οι πολεις/κοινά αποτελούν το θεμελιώδες πολιτειακό κύτταρο της κοσμόπολης. Διατηρούν την αυτονομία τους, σε ό,τι αφορά την πολιτειακή συγκρότηση, όπως και τη θέση τους στην κοινωνική και πολιτική ζωή της μητρόπολης. Η αυτονομία των πόλεων επιβεβαιώνεται και από τη νομοθεσία του Λέοντος ΣΤ του Σοφού ( ), με την οποία δεν καταργούνται ούτε οι αρχές της μητρόπολης ούτε η κοσμοπολιτειακή δομή του κράτους. Όντως, σε ό,τι αφορά το Επαρχικό βιβλίο vi, ο Λέων σε μια εποχή κατά την οποία έχει αποκρυσταλλωθεί πλήρως η νέα κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα του Βυζαντίου, με την ολοκληρωτική επικράτηση του εταιρικού φαινόμενου, επιχειρεί να κανονικοποιήσει τυπικά το ρόλο των συστημάτων στις οικονομικές λειτουργίες της μητρόπολης. Χαρακτηριστικά θα ορίσει ότι για την επαγγελματική εντιμότητα κάποιου από τη συντεχνία των συμβολαιογράφων, εάν βρεθεί να «πράττει αντίθετα με τον νόμο και με όσα συμφωνήθηκαν, γράφθηκαν και ορίσθηκαν, θα λογοδοτούν εκείνοι, οι οποίοι εγγυήθηκαν γι αυτόν» vii. Οι αρχές της αντικειμενικοποίησης του δικαίου και της απονομής της δικαιοσύνης έχουν έναν καθολικό χαρακτήρα, ενώ οι πρόνοιες της νομοθεσίας καλύπτουν πλήρως την ατομική, την κοινωνική και, ευρέως, την πολιτική ελευθερία. Το γενικό πλαίσιο της οικουμένης που υπαγορεύει το περιεχόμενο της νομοθεσίας είναι εκείνο της εταιρικής οικονομίας και κοινωνίας, η ατομική και η εταιρική ιδιοκτησία και, εντέλει, η εταιρική σχέση μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου. Το σώμα της νομοθεσίας είναι απολύτως εναρμονισμένο με την κοσμοπολιτειακή δομή του κράτους, δηλαδή με τη λογική της αυτονομίας των πόλεων/κοινών και την ανθρωποκεντρική ιδιοσυστασία της μητρόπολης πολιτείας 2) Ο Αλέξανδρος είχε μεριμνήσει για την διείσδυση της χρηματιστικής οικονομίας στις κατακτημένες δεσποτικές κοινωνίες. Κινούσα λογική στο σύστημά του είναι η χρηματιστική οικονομία και ενοποιός συνιστώσα οι κεντρικοί θεσμοί της πολιτείας. 62

4 Στο Βυζάντιο δεσπόζει ολοκληρωτικά το σύστημα της χρηματιστικής οικονομίας viii, ιδίως αυτό της εταιρικής οικονομίας. Το δημοσιονομικό σύστημα αποτελεί ενδιαφέρον παράδειγμα για την ύπαρξη των πόλεων και τον καταλυτικό τους ρόλο στο πλαίσιο της κοσμόπολης. Το δημοσιονομικό σύστημα καταδεικνύει, επίσης, την ακριβή θέση και τα όρια λειτουργίας της επαρχιακής διοίκησης έναντι των πόλεων. Η ε- παρχιακή διοίκηση μεριμνά, για λογαριασμό του κέντρου, για την εναρμόνιση των πόλεων σε ό,τι αφορά τις αρμοδιότητες τους ως συστατικό μέρος τ ής οπολιτείας. κοσμ Η δημοσιονομική αρμοδιότητα της επαρχιακής διοίκησης είναι επιφορτισμένη με την τήρηση κτηματολογίου, τον κατ αναλογίαν επιμερισμό των φορολογικών βαρών στα κοινά, καθώς και με την μέριμνα ώστε να αποδίδονται οι οφειλόμενοι φόροι στο κέντρο ix. Εφόσον, λοιπόν, το κοινό εκπληρώνει τις δημοσιονομικές του υποχρεώσεις έναντι της μητρόπολης, η επαρχιακή διοίκηση δεν έχει εξουσία να παρέμβει. Θεμελιώδης προς τούτο υπήρξε η επικρατούσα αρχή του υπολογισμού και της απόδοσης φόρου σε χρήμα, και όχι σε είδος. Πρόκειται για τη χρηματιστική λογική του ελληνικού κοσμοσυστήματος. Επιπλέον, η μητρόπολη πολιτεία διαθέτει δικό της προϋπολογισμό, που αναλώνεται για την Πόλη και τα ζητήματα επικράτειας που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά της. Ομοίως, έκαστη πόλη ή συμπολιτειακή συνάθροιση πόλεων, εκτός των υποχρεώσεων στο σύστημα της κοσμοπολιτείας, συντάσσει τον δικό της προϋπολογισμό για τις ανάγκες της. Η μη εκπροσώπηση του κέντρου στις πόλεις, όχι μόνο επιβεβαιώνει την εταιρική τους σχέση, αλλά αποτελεί και ένα στοιχείο αυτονομίας της πόλης κατά την άσκηση των εσωτερικών της λειτουργιών. Τέλος, σημαίνουσα είναι η επισήμανση ότι οι πόλεις και οι συμπολιτειακά αρθρωμένες επαρχίες γνωρίζουν εκ των προτέρων τον προορισμό του καταβαλλόμενου φόρου: εάν θα δαπανηθεί στην επαρχία ή σε άλλον προορισμό, όπως πχ με τα σιτηρά της Αιγύπτου που προορίζονταν για τον επισιτισμό της Κων/πολης. Σε κάθε πόλη ο έπαρχος ή ο προεστός μέριμνα για την εναρμόνιση των θεσμών και των συντελεστών της οικονομικής ζωής με το κοινό συμφέρον, ευθύνεται για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, την επάρκεια των αγαθών, την αποτροπή της εγκαθίδρυσης συνθηκών εκμετάλλευσης ή της κερδοσκοπίας, την αποτροπή της δημιουργίας μιας προνομιακής ή μονοπωλιακής θέσης που θα απέληγε στην δράση των οικονομικών "συστημάτων" ή θα απέφερε υπέρογκο κέρδος σ' αυτά. Οι 7 ος και 8 ος αιώνας, στους οποίους τοποθετούν κάποιοι την παρακμή των πόλεων, είναι από τους πλέον ανθηρούς στον τομέα της χρηματιστικής οικονομίας (συμπεριλαμβανομένου και του εμπορίου), έτσι ώστε η κυκλοφορία του βυζαντινού νομίσματος να φτάσει σε όλες τις μεγάλες εμπορικές αγορές του τότε γνωστού κόσμου x. 3) Η γεωπολιτική διαίρεση της ασιατικής ενδοχώρας αποσκοπούσε στο να διεισδύσει η χρηματιστική οικονομία και ο ελληνικός πολιτισμός. Η μεταβολή των φεουδαλικών περιφερειών σε διοικητικές περιφέρειες έγινε κυρίως μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου. Τα πιο γνωστά κοσμοπολιτειακά κράτη που πρόεκυψαν ήταν αυτά των Σελευκιδών και των Πτολεμαίων, των οποίων το πολιτικό σύστημα ακολούθησε τις προδιαγραφές της οικουμενικής κοσμοπολιτείας του Αλεξάνδρου. Οι πρωτεύουσες των ελληνιστικών κοσμοπόλεων ήταν η Αλεξάνδρεια και η Αντιόχεια. Το σύστημα των πόλεων θα γνωρίσει μεγάλη ανάπτυξη, 63

5 ώστε να βαρύνει αποφασιστικά στην ανάπτυξη της δεσποτικής ενδοχώρας από το ανθρωποκεντρικό κεκτημένο. Συγχρόνως, οι κοσμοπόλεις είχαν να αντιμετωπίσουν τη λεηλατική περιφέρεια και τις αντιστάσεις των γηγενών πληθυσμών που αντλούσαν επιρροή από τις φεουδαλικές δεσποτείες. Η ιδία η ρωμαϊκή ηγεμονία ακολούθησε κατά πόδας την γεωπολιτική διαίρεση της ελληνιστικής εποχής. Οι ανωτέρω πόλεις θα αποτελέσουν ισχυρά κέντρα και στην εποχή του Βυζαντίου από οικονομική, στρατιωτική, πολιτισμική και θεολογική άποψη. Στο γεωπολιτικό πλαίσιο της ελληνικής οικουμένης αναπτύχτηκε και ο Χριστιανισμός. Στη συνέχεια, η συγκρότηση της Εκκλησίας έγινε με γνώμονα τις πρωτεύουσες των ελληνιστικών κοσμοπόλεων της Ανατολής (Αντιόχεια, Αλεξάνδρεια) σε συναλληλία με τη Ρώμη και την Κων/πολη, πράγμα που συνομολογεί ότι η τετραρχία (τα ομόλογα πατριαρχεία) είχε βαθιά πολιτική και πολιτειακή θεμελίωση. Η εν λόγω πραγματικότητα φανερώνεται και στις πολιτικές, αλλά και στις εκκλησιαστικές αντιπαλότητες, που συμβαίνουν καθόλη τη διάρκεια του βυζαντινού βίου. Με γνώμονα τις μητροπολιτικές ή κύριες πόλεις συγκροτήθηκε και η επισκοπική ιεραρχία της Εκκλησίας. Θεμελιώδης υπήρξε και ο θεσμός των θεμάτων, με τον οποίο συνδέεται η αναδιοργάνωση της ε- παρχιακής διοίκησης, η συγκρότηση του τοπικού στρατού και η εξέλιξή του σε πολιτικό παράγοντα. Την σημασία το θεσμού πιστοποιεί και η αφιέρωση ειδικού πονήματος από τον λόγιο βασιλέα Κωνσταντίνο Ζ (Περί θεμάτων) xi. Δημιουργήθηκαν εκτεταμένες διοικήσεις, στις οποίες ετέθη σε κάθε μία επικεφαλής αξιωματούχος, που συγκεντρώνει συγχρόνως την πολιτική και στρατιωτική εξουσία. Ο μεθοριακός στρατός επεκτάθηκε σε όλη τη Μικρά Ασία, θεμελιώνοντας τη στρατολογία του μικρασιατικού πληθυσμού επί της καλλιέργειας της γης. Τα συγκροτούμενα στρατιωτικά σώματα ονομάστηκαν θέματα και προσδιορίσθηκαν από τον τόπο καταγωγής των στρατιωτών (πχ. θέμα Ανατολικών). Από την άλλη, ο στρατός αποτελεί όχημα πολιτικής επιρροής, καθώς συγκροτεί δήμο και έχει μάλιστα εσωτερική συνοχή, ικανό να λαμβάνει πολιτικές αποφάσεις. Με αυτή την έννοια, ο στρατός, όταν αναλαμβάνει την εξουσία, δεν εγκαθιδρύει στρατιωτικό καθεστώς, αλλά υποστηρίζει διεκδικητές του θρόνου στους θεσμούς της μητρόπολης. Άλλωστε, η παρέμβασή του δεν χαρακτηρίζει την σταθερά της εναλλαγής στη βασιλική εξουσία και δεν αγνοεί ποτέ τον λαό της πόλης, όπως και τους έχοντας την εύνοιά του. 4) Ο Αλέξανδρος προώθησε την οικοδόμηση της οικουμενικής βασιλείας. Η λεγόμενη παμβασιλεία xii υπερβαίνει την καθιερωμένη προσέγγιση της μοναρχίας στις αρχαίες ή μεταγενέστερες βασιλείες. Η έννοια αυτή δεν παραπέμπει, ωστόσο, σε μια ολοκληρωτική εξουσία ούτε σε ένα πολιτειακό σύστημα προσωπικής εξουσίας, δεσποτικού τύπου. Βασίζεται στη λογική μιας κεντρικής εξουσίας, περιορισμένης, νομιμοποιημένης από τους συντελεστές των θεσμών της πολιτείας. Στο Βυζάντιο το κεντρικό πολιτικό σύστημα το ενσαρκώνει ο η μητροπολιτική πολιτεία, όχι ο βασιλέας, ο οποίος αποτελεί μια θεμελιώδη συνιστώσα της Πόλης. Ούτε είναι ο Θεός η πηγή του δικαίου. Γι αυτό και η νομοθετική του αρμοδιότητα εγγράφεται, όπως ακριβώς και η πολιτική, στο κανονιστικό περιβάλλον της "συνταγματικής" νομιμότητας που υπαγορεύει η σταθερά της κοσμόπολης. Η βασιλεία και οι λειτουργίες της είναι εξ ολοκλήρου ανθρωποκεντρικά διατεταγμένες. Κατά τούτο, διακρίνουμε στην περί- 64

6 πτωση της ελληνιστικής μοναρχίας μεταξύ της δεσποτικής ιδιοσυστασίας και δομής της κεντρικής εξουσίας της κοσμόπολης και της αδιαμφισβήτητης ανθρωποκεντρικής της λογικής Το πολιτικό σύστημα της οικουμένης θα διαρθρωθεί σε αλλεπάλληλα πολιτειακά επίπεδα, τα ο- ποία θα συνθέσουν ένα ενιαίο όλον μιας πυραμίδας, της οποίας η κορυφή αποδίδει την έννοια της «έννομης επιστασίας». Ο βυζαντινός βασιλέας αντιλαμβάνεται την αρχή του ως «ἔννομον ἐ πιστασίαν» xiii, η οποία, ως εκ τούτου δεν ενσαρκώνει προσωποπαγώς τον νόμο. Το σύστημα της βυζαντινής κοσμόπολης υπόκειται στους περιορισμούς της μητρόπολης πολιτείας και του συστήματος των πόλεων. Ο βασιλέας, ως ένομμος επιστάτης, είναι εγκατεστημένος σε ένα πολεοτικό σύστημα, του οποίου προΐσταται (επιστατεί) και κατευθύνει, αλλά δεν κυβερνάει με την έννοια που αντιλαμβάνεται κανείς σε ένα σύστημα της εποχής μας. Δεν είναι «ελέω θεού» μονάρχης όπως διατείνεται η νεοτερικότητα. Έχει ή επιδιώκει να έχει την χάρη του θεού, έτσι ώστε επικαλούμενος την θεϊκή ευλογία και εύνοια, να ενισχύσει τη θέση του στο νομιμοποιητικό κλίμα της "κοινότητας". Η σχέση αυτή του βασιλέα με το θείο συνάδει με το γεγονός ότι δεν είναι ο ίδιος θεός, ούτε ιδιοκτήτης του κράτους, ούτε και εκπληρώνει λειτουργίες ιδιωτικού, δηλαδή ιδίου δικαίου. Αντιθέτως, κατέχει θέση λειτουργού πολιτείας (δημοσίου) δικαίου, υπηρετεί δεδηλωμένα το κοινό συμφέρον, εκλέγεται, όντας ελευθέρως ανακλητός, ελέγχεται από τη σύγκλητο και τον δήμο και, οπωσδήποτε, δεν είναι κληρονομικός. Ο βυζαντινός βασιλέας δεν είναι αυτοκράτορας μιας κρατικής δεσποτείας (πχ Λουδοβίκος), διότι είναι ο κάτοχος του πολιτικού συστήματος. Οσάκις αποκαλείται αυτοκράτορας σημαίνει τον κάτοχο της α- νωτάτης στρατιωτικής αρχής, η οποία, λόγω της ισχύος, τον καθιστούσε κύριον της κοσμόπολης. Ο διάλογος για τη φύση της αρχής του αυτοκράτορα αναπαράγεται πλήρως στην προβληματική της ελληνικής κρατοκεντρικής σκέψης. Ο Φίλιππος και ο Αλέξανδρος εχρίσθηκαν αυτοκράτορες των Ελλήνων ως στρατηγοί που ανέλαβαν την ηγεσία του εγχειρήματος κατά των Περσών, όχι όμως και βασιλείς τους. Νωρίς στο Βυζάντιο ο βασιλέας επαψε να είναι αυτοκράτορας, δηλαδή να ηγείται του στρατού στις εκστρατείες. Θα το επαναλάβει ο Ηράκλειος (629 μχ) και θα πάψει να αποκαλείται Imperator Caesar, για να ονομασθεί κατά το ελληνικό βασιλεύς xiv. Η επιστροφή στην έννοια της ελληνικής βασιλείας υποδηλώνει την ανθρωποκεντρική αποκάθαρση της εξουσίας του φορέα από τις δεσποτικές επιβαρύνσεις της Ρώμης. Υπό μια άλλη έννοια δηλώνει την ευθεία ανασύνδεση, σε πολιτικό πεδίο, του Ελληνισμού με την αρχαιότητα. Η αρχή του βασιλέα είναι ισόβια, με συνέπειες στη λειτουργία της, ιδίως στο ζήτημα της συντεταγμένης διαδοχής στο πλαίσιο των θεσμών της πολιτείας. Θα διατηρήσει, όμως, σταθερά τον όρο της δυνατότητας του δήμου να ελέγχει τον φορέα της και να τον ανακαλεί. Κατά την αναγόρευση ο βασιλέας δεν ανακηρύσσεται Αύγουστος κ.λπ., αλλά με το όνομα του βασιλέα που συνοδεύει η ευχή «πολλὰ τὰ ἔτη». Με τη στέψη δέχεται τον στέφανον, τον συμβολισμό της ελληνικής παράδοσης. Οι άλλοι τίτλοι που επενδύονται οι βυζαντινοί βασιλείς έναντι αυτών που απορρίπτουνείναι ενδεικτικοί της προσαρμογής τους στις νέες προτεραιότητες των κοινωνιών της κοσμόπολης. Από τον 7 ο αιώνα υποχωρούν τα πολεμικά προσωνύμια και υιοθετούνται άλλα, όπως: εὐεργέτης, εἰρηνοποιός, πιστὸς 65

7 ἐν Χριστῷ, εὐσεβής κλπ. Μάλιστα, ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος μεταμορφώθηκε βαθμηδόν σε χριστιανό και απεικονίστηκε ως βυζαντινός βασιλέας, πλαισιωμένος από τη συνήθη επιγραφή «Ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ πιστὸς βασιλεὺς καὶ αὐτοκράτωρ πάσης Ἀνατολῆς καὶ πάσης Δύσεως» xv. Παρόλο ότι, ιδίως προς το ύστερο Βυζάντιο, καταβάλλεται προσπάθεια η διαδοχή στο θρόνο να αποκτήσει μια σταθερότητα, η διαδικασία της συμβασιλείας κατατείνει να προσδώσει στο θεσμό μια οιονεί κληρονομική χροιά, την οποία ουδέποτε θα αποκτήσει. Αυτό διότι η βαρύνουσα αρμοδιότητα της συγκλήτου και του λαού, για την τελική νομιμοποίηση στο θρόνο, θα υπενθυμίζει διαρκώς στον βασιλέα την βούλησή τους. Ανεξαρτήτως των μεταβολών που θα επέλθουν από την εποχή των Κομνηνών και εντεύθεν, που θα οδηγήσουν τελικά στην ολοένα και μεγαλύτερη ιδιοποίηση της πολιτικής διαδικασίας της μητρόπολης πολιτείας από το περιβάλλον του βασιλέα, η δημόσια θεμελίωση της πολιτικής και η αναφορά του σκοπού της στο κοινό συμφέρον ουδέποτε θα εκλείψουν, ακόμη στις πλέον δύσκολες στιγμές της κοσμόπολης δηλαδή τους αιώνες. Τελικά το μεν Βυζάντιο ως κοσμόπολη θα περιέλθει σε αδυναμία, όχι όμως και η ελληνική ανθρωποκεντρική οικουμένη που ξεπερνά ευρέως εφεξής το έδαφός του. i Για τις ορίζουσες και τα θεμέλια της έννοιας κοσμοσύστημα βλ. Γ. ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗΣ, Το ελληνικό κοσμοσύστημα, τόμ. Α, Η κρατοκεντρική περίοδος της πόλης, Αθήνα ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ, Η δημοκρατία ως ελευθερία. Δημοκρατία και αντιπροσώπευση, Αθήνα 2007, σ. 317 κ.ε. ii Βλ., π.χ., χρυσό ανάγλυφο περί το 330, στο οποίο απεικονίζονται μαζί ο Αλέξανδρος και ο Κωνσταντίνος. P. BROWN, Late Antiquity, Cambridge Mass. 1988, σ. 33. iii H. GLEIXNER, Das Alexanderbild der Byzantiner, München 1961, σ. 11: «Für das byzantinischen Kaisertum war das Vorbild des ersten Beherrschers der Oikoumene von ganz besonderer Beteutung». iv ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, Περί τῆς Ἀλεξάνδρου τύχης ἤ ἀρετῆς, 328e: «Ἀλέξανδρος δ ὑπό ἑβδομήκοντα πόλεις βαρβάροις ἔθνεσιν ἐγκτίσας». v E. HONIGMANN, Le Synekdèmos d Hiéroklès et l opuscule géographique de Georges de Chypre, Bruxelles vi J. KODER (ed.), Das Eparchenbuch Leons des Weisen, Wien vii ΕΠΑΡΧΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ, (ed.) J. KODER, ο.π., 1.1, σ. 74. Η εγγύηση μαρτύρων για την επαγγελματική εντιμότητα του ενδιαφερομένου να ενταχθεί σε σωματείο, εκτός από εκείνο των ταβουλαρίων (συμβολαιογράφων), απαντά και στα κεφάλαια περί τραπεζιτῶν (3.1), βεστιοπρατῶν (4.5), μεταξοπρατῶν (6.6), σηρικαρίων (8.13), σαπωνοπρατῶν (12.2) και χοιρεμπόρων (16.1). viii Μελέτες για θέματα οικονομίας στο Βυζάντιο, βλ. R. LOPEZ, Byzantium and the world around it, London M. HENDY, Studies in the Byzantine Monetary System, Cambridge A. HARVEY, Οικονομική ανάπτυξη στο Βυζάντιο, , (μτφ. Ε. Σταμπόγλη), Αθήνα 1997 [= Economic Expansion in the Byzantine Empire, , Cambridge 1989]. W. BRANDES, Finanzverwaltung in Krisenzeiten. Untersuchungen zur byzantinischen Administration im Jahrhundert, Frankurt a.m ix Βλ. ΑΙΚ. ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΥ, Το πολίτευμα και οι θεσμοί της βυζαντινής αυτοκρατορίας, , Αθήνα 2004, σ x W. BRANDES, Finanzverwaltung, σ. 272 κ.ε. xi Constantino Porfirogenito, De thematibus, ed. A. PERTUSI, Citta del Vaticano xii Η έννοια της παμβασιλείας αναπτύσσεται στο αποδιδόμενο στον Αριστοτέλη έργο «Περί βασιλείας» ή, όπως αλλιώς τιτλοφορείται, «Επιστολή του Αριστοτέλη προς Αλέξανδρον ως προς την ακολουθητέα πολιτική έναντι των πόλεων». Για το εν λόγω έργο, βλ. J. BIELAWSKI - M. PLEZIA, Lettre d'aristote à Alexandre sur la politique envers les cités, Wroclaw-Wasszawa- Krakow xiii Επαναγωγή Λέοντος, τίτλος Α : «Βασιλεύς ἔστιν ἔννομος ἐπιστασία, κοινὸν ἀγαθὸν πᾶσι τοῖς ὑπηκόοις», εν J. Et P. ZEPOS, Jus Graeco-Romanum, τ. VI, Aalen , σ. 57. Αυτόθι, τ. Ι, σ. 321, 389, 619. Βλ. επίσης, Μ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, Ὁμιλία εἰς τὸν ΛΒ Ψαλμόν, 9, Migne P.G. 29, 345Α: «Ὡρίσαντο δέ τινες βασιλείαν εἶναι τὴν ἔννομον ἐπιστασίαν». ΜΑΞΙΜΟΣ ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ, Πρὸς Θαλάσσιον περὶ διαφόρων ἀπόρων τῆς θείας Γραφῆς, ed. C. Laga - C. Steel, Maximi confessoris quaestiones ad Thalassium, τ. 2, Brepols 1990, σ. 63: «Ἡ γὰρ διακιοσύνη ἔστιν ἡ τοῦ ἴσου κατ ἀξίαν διανέμησις, βασιλεία δὲ ἔννομός ἐστιν ἐπιστασία, ἄρα ταὐτὸν τῇ βασιλείᾳ ἡ δικαιοσύνη». Πρβλ. ΖΩΝΑΡΑΣ, Ἐπιτομὴ Ἱστοριῶν, ed. Th. Büttner-Wobst, Ioannis Zona- 66

8 rae Annales, τ. ΙΙΙ, Bonn 1897, σ. 15: «τὰ τῆς πολιτείας ἔθη ἐτηρεῖτο [ ] καὶ ἔννομος ἦν ἐπιστασία, τὸ κράτος δὴ τὸ βασίλειον, ἀλλ οὐκ ἄντικρυς τυραννίς». xiv C. Morrison (επιμ.), Ο βυζαντινός κόσμος, τ. 1, Η ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία ( ), (μτφ. Α. Καραστάθη), Αθήνα 2007, σ xv Παράσταση στο χειρόγραφο Μυθιστόρημα του Μ. Αλεξάνδρου (14 ος αι.) της ελληνικής κοινόητας Βενετίας. Βλ. Α. ΞΥΓΓΟ- ΠΟΥΛΟΣ, «Ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος εἰς τὴν βυζαντινὴν τέχνην», Μακεδονικόν Ἡμερολόγιον 1940, σ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ, «Ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος ἐν τῇ βυζαντινῇ ἀγγειογραφίᾳ», Επιστημονική Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών 14 (1983), σ (ιδίως σ ). 67

(Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού)

(Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού) Α τάξη Γενικού Λυκείου και Α τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ (Από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού) Ι. ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΓΓΥΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ π.χ.

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ π.χ. ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 323 30 π.χ. Θάνατος του Μ. Αλεξάνδρου Έλλειψη διαδόχου (νόμιμου και ικανού) διασπαστικές τάσεις: 1. Εξεγέρσεις (Αθηναίων και Αιτωλών) εναντίον των Μακεδόνων υποταγή των Αθηναίων 2. Εξεγέρσεις

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Επανάληψη Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ο Κωνσταντίνος Βυζάντιο 1. Αποφασίζει τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Ανατολή κοντά στο αρχαίο Βυζάντιο: νέο διοικητικό κέντρο η Κωνσταντινούπολη 2. 313

Διαβάστε περισσότερα

Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ)

Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ) Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ) 1.1 Ο Διοκλητιανός και η αναδιοργάνωση της αυτοκρατορίας Επιμέλεια, Δ. Πετρουγάκη, Φιλόλογος Οι διοικητικές αλλαγές Ο Διοκλητιανός (284 μ.χ.) επεδίωξε

Διαβάστε περισσότερα

α. Βασίλειο πόλεις-κράτη ομοσπονδιακά κράτη συμπολιτείες Η διάσπαση του κράτους του Μ. Αλεξάνδρου (σελ ) απελευθερωτικοί αγώνες εξεγέρσεις

α. Βασίλειο πόλεις-κράτη ομοσπονδιακά κράτη  συμπολιτείες Η διάσπαση του κράτους του Μ. Αλεξάνδρου (σελ ) απελευθερωτικοί αγώνες εξεγέρσεις ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 323 [Θάνατος Μ. Αλεξάνδρου] ΕΩΣ 30 π.χ. [κατάληψη της Αιγύπτου από τους Ρωμαίους ολοκληρώνεται η κατάκτηση της Ανατολής από τους Ρωμαίους, ξεκινά η περίοδος της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας]

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ Ἱστορίης Ἐπίσκεψις Μάθημα: Βυζαντινή Ιστορία ιδάσκουσα: Ειρήνη Χρήστου Ειρήνη Χρήστου Βυζαντινή Ιστορία Ειρήνη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΡΩΜΑΪΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: 323 Π.Χ. 324 Μ.Χ.

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΡΩΜΑΪΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: 323 Π.Χ. 324 Μ.Χ. ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΡΩΜΑΪΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ: 323 Π.Χ. 324 Μ.Χ. Α.ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ Β. ΑΠΟΤΗΡΩΜΗΣΤΟΒΥΖΑΝΤΙΟ 1 Τα ελληνιστικά βασίλεια Ελληνιστικός : από το ρήµα ελληνίζω, δηλ. µιµούµαι τους Έλληνες Ήταν τα βασίλεια

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ Ο λόγος που ο Αριστοτέλης μελέτησε την έννοια της αρετής στα Ηθικά Νικομάχεια είναι γιατί αυτή αποτελεί προϋπόθεση όχι μόνο για την ευδαιμονία του ατόμου αλλά και ολόκληρης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Κεφάλαια: 2,3,6,7,8,9,10,11,13,14,15,16,18,19,21,22,23,24,25,26,31,32,37 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛ. ΓΛΩΣΣΑ & ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Α) Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι: 1. Εισαγωγή α) Κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»;

Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»; Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»; Ο όρος«βυζαντινόν» αναφέρεται στο Μεσαιωνικό κράτος που εδιοικείτο από την Κωνσταντινούπολη, τη μεγάλη πόλη των ακτών του Βοσπόρου. Οι ιστορικοί χρησιμοποιούν τον όρο αυτόν

Διαβάστε περισσότερα

Η Οικουμενική Κοσμόπολη ως Κράτος και ως Πολιτεία

Η Οικουμενική Κοσμόπολη ως Κράτος και ως Πολιτεία Η Οικουμενική Κοσμόπολη ως Κράτος και ως Πολιτεία ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗΣ, Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, πρ. Πρύτανις του Παντείου Πανεπιστημίου. Ελλάς Email: gdc14247@gmail.com 1) Η κοσμόπολη ως το κράτος

Διαβάστε περισσότερα

7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ. αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις

7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ. αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις 7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις πώς διαχειρίστηκε ο Ηράκλειος τόσο τους κινδύνους που απειλούσαν τα σύνορα του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους όσο και τα σοβαρά προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Ιστορίας Α Λυκείου από όλη την ύλη

Θέματα Ιστορίας Α Λυκείου από όλη την ύλη Θέματα Ιστορίας Α Λυκείου από όλη την ύλη 1. Σημασία του Νείλου για την οικονομία της Αιγύπτου. Σελ. 21. Προσοχή στο παράθεμα της ίδιας σελίδας. 2. Κοινωνική οργάνωση στην αρχαία Αίγυπτο. Σελ. 22 3. Πολιτική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σελ. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σελ. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελ. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... VII XV ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Ο επιστημολογικός τόπος και το αντικείμενο της πολιτειολογίας: Κράτος, Πολιτεία και Πολίτευμα... 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 2.

Διαβάστε περισσότερα

{ Μοναρχία. Κωνσταντίνος-Ιωάννης Δημητρόπουλος

{ Μοναρχία. Κωνσταντίνος-Ιωάννης Δημητρόπουλος { Μοναρχία Κωνσταντίνος-Ιωάννης Δημητρόπουλος ΟΡΙΣΜΟΣ: Η Μοναρχία ή Βασιλεία είναι ο θεσμός διακυβέρνησης, όπου ο αρχηγός του κράτους είναι ο Βασιλιάς. Αυτό που τη χαρακτηρίζει είναι ότι ο τελευταίος κρατά

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ελευθερία Μαντά, Λέκτορας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας Ιστορίας και Αρχαιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Η γλώσσα της Κ.Δ. είναι η «κοινή» ελληνιστική, δηλαδή η δημώδης και η γλώσσα που ομιλείτο από τον 3 ο αι. π.χ. μέχρι τον 3 ο αι. μ.χ.

Η γλώσσα της Κ.Δ. είναι η «κοινή» ελληνιστική, δηλαδή η δημώδης και η γλώσσα που ομιλείτο από τον 3 ο αι. π.χ. μέχρι τον 3 ο αι. μ.χ. Η γλώσσα της Κ.Δ. είναι η «κοινή» ελληνιστική, δηλαδή η δημώδης και η γλώσσα που ομιλείτο από τον 3 ο αι. π.χ. μέχρι τον 3 ο αι. μ.χ. Οι κατακτήσεις του Μ. Αλεξάνδρου και η πολιτική ενοποίηση του χώρου

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1o ΘΕΜΑ

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1o ΘΕΜΑ Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 6400 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α 1o ΘΕΜΑ 1.α. Να επιλέξετε και να γράψετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ερωτήσεις: 1. Η ομηρική εποχή ονομάζεται επίσης:

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ

ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΙΑΙΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ----- ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Ταχ. Δ/νση: ΤΜΗΜΑ Ανδρέα Παπανδρέου Α 37 Τ.Κ. Πόλη: 15180

Διαβάστε περισσότερα

Η εποχή του Αυγούστου (27 π.χ.-14 μ.χ.) Δεμοιράκου Μαρία

Η εποχή του Αυγούστου (27 π.χ.-14 μ.χ.) Δεμοιράκου Μαρία Η εποχή του Αυγούστου (27 π.χ.-14 μ.χ.) Δεμοιράκου Μαρία Αύγουστος Ο όγδοος μήνας του χρόνου τίτλος αυτοκρατόρων στη ρωμαϊκή και βυζαντινή αυτοκρατορία Η ισχυροποίηση της κεντρικής εξουσίας Ποιος; Οκταβιανός

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία. Κουτίδης Σιδέρης

Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία. Κουτίδης Σιδέρης Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία Κουτίδης Σιδέρης Η βυζαντινή κοινωνική διαστρωμάτωση Εισαγωγή Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία υπήρξε μία από τις πλέον μακραίωνες κρατικές δομές στην μέχρι τώρα ανθρώπινη

Διαβάστε περισσότερα

Για τις προαγωγικές εξετάσεις περιόδου Μαΐου - Ιουνίου 2018 ως εξεταστέα ύλη ορίζεται η ακόλουθη: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ

Για τις προαγωγικές εξετάσεις περιόδου Μαΐου - Ιουνίου 2018 ως εξεταστέα ύλη ορίζεται η ακόλουθη: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦ/ΚΗ Δ/ΝΣΗ Π.& Δ. ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ. ΕΛΛΑΔΟΣ Δ/ΝΣΗ Δ/ΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Ν.ΑΧΑΙΑΣ 6 o ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΡΑΣ ΤΑΞΗ : Α Για τις προαγωγικές εξετάσεις περιόδου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 1 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 4459 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1ο ΘΕΜΑ

Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 4459 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1ο ΘΕΜΑ Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 4459 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α 1ο ΘΕΜΑ 1.α. (Ι). Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις ως προς την ορθότητά τους, γράφοντας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα από τον αριθμό

Διαβάστε περισσότερα

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 867 886 912 913

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ ΣΥΓΚΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ-Βουλευτές:

ΤΑΞΗ ΣΥΓΚΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ-Βουλευτές: ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣΚΑΙΟΙΠΕΡΙΑΥΤΟΝ ΣΥΓΚΛΗΤΙΚΟΙKAI BOYΛΕΥΤΕΣ (HONESTIORES ΕΝΤΙΜΟΤΑΤΟΙ) - ΣΤΡΑΤΟΣ- ΚΛΗΡΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Αυτοκράτορας: H ανάρρηση στο θρόνο χάρη στο

Διαβάστε περισσότερα

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται Ι. Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΪΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1. Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ας διαβάσουμε τι θα μάθουμε στο σημερινό μάθημα: Σκοπός: Σκοπός του παρόντος μαθήματος είναι να απαντήσουμε σε ένα «γιατί»: Γιατί χρειάστηκε

Διαβάστε περισσότερα

2. Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (610-641). ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ

2. Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (610-641). ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ 2. Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (610-641). ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Συμπλήρωση κενών Να συμπληρώσετε τα κενά του αποσπάσματος, βάζοντας στην κατάλληλη θέση μία από τις ακόλουθες λέξεις (τρεις

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 7 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 7 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 7 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

A Λυκείου Εξεταστέα ύλη περιόδου Μαΐου-Ιουνίου 2015 Θρησκευτικά Αρχαία Ελληνική Γλώσσα

A Λυκείου Εξεταστέα ύλη περιόδου Μαΐου-Ιουνίου 2015 Θρησκευτικά Αρχαία Ελληνική Γλώσσα A Λυκείου Εξεταστέα ύλη περιόδου Μαΐου-Ιουνίου 2015 Θρησκευτικά ΚΕΦ 2 Το νόημα και η εξέλιξη της χριστιανικής λατρείας σελ 13 ΚΕΦ 3 Ο χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία σελ 16 ΚΕΦ 6 «Ποιήσωμεν άνθρωπον»

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία

Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία Εισαγωγή στη Βυζαντινή Φιλολογία Ενότητα 6: Ιστορικό Πλαίσιο 8ου-9ου αιώνα: Σκοτεινοί αιώνες-εικονομαχία. Θεοφάνης: Βίος και Έργο. Κιαπίδου Ειρήνη-Σοφία Τμήμα Φιλολογίας Σκοποί ενότητας Οι φοιτητές θα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΠΑΠΑΣ. Επιβλέπων Καθηγητής: Βασιλειάδης Νικόλαος

ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΠΑΠΑΣ. Επιβλέπων Καθηγητής: Βασιλειάδης Νικόλαος «Ιστορική εξέλιξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Β βαθμού από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ μέχρι σήμερα. Οι περιπτώσεις της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Γαλλίας» ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΠΑΠΑΣ Επιβλέπων Καθηγητής: Βασιλειάδης

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι 1 Ενότητα #3: Βασικές Γνώσεις II Η κοινωνία κατά την καρολίγγεια περίοδο Νικόλαος Καραπιδάκης Τμήμα Ιστορίας 2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Έτσι, 2 πολιτικές επιλογές αντιπαρατέθηκαν στο Βυζάντιο:

Έτσι, 2 πολιτικές επιλογές αντιπαρατέθηκαν στο Βυζάντιο: ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Για κάτι λιγότερο από 1000 χρόνια, Οι Νότιοι κ Ανατολικοί Σλάβοι βρίσκονταν σε άμεση επαφή με το Βυζάντιο ένα πολύ ανώτερο πολιτιστικό κέντρο με κυρίαρχη ιδεολογία και πολύ μεγάλη αφομοιωτική

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 4. ΟΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

ΚΕΦ. 4. ΟΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΕΦ. 4. ΟΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ α. η αραβική εξάπλωση με την καθοδήγηση των δύο πρώτων χαλιφών οι Άραβες εισέβαλαν και κατέκτησαν σε σύντομο χρονικό διάστημα τις πλούσιες χώρες της Εγγύς

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2ης ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2ης ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΕΛΠ 11: Ελληνική Ιστορία Ακ. Έτος: 2008-9 ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2ης ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΜΑ: Η βυζαντινή αριστοκρατία κατά τους 9 ο έως 12 ο αιώνα: δομή και χαρακτηριστικά, ανάπτυξη και σχέσεις

Διαβάστε περισσότερα

«ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» ΟΡΙΣΜΟΣ

«ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» ΟΡΙΣΜΟΣ «ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» ΟΡΙΣΜΟΣ Η δημοκρατία είναι το πολίτευμα στο οποίο η εξουσία πηγάζει από το λαό, ασκείται από τον λαό και υπηρετεί τα συμφέροντά του. Βασικό χαρακτηριστικό της είναι η λήψη αποφάσεων με ψηφοφορία

Διαβάστε περισσότερα

Γιώργος Κοντογιώργης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Email: gdc14247@gmail.com

Γιώργος Κοντογιώργης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Email: gdc14247@gmail.com Οι βαλκανικοί λαοί και το ελληνικό κοσμοσύστημα Γιώργος Κοντογιώργης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Email: gdc14247@gmail.com Βρίσκομαι εδώ για να σας προτείνω μια διαφορετική γνωσιολογία της

Διαβάστε περισσότερα

33 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΜΗΜΑ Ε2 2013-2014 1

33 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΜΗΜΑ Ε2 2013-2014 1 ΕΝΑ ΓΟΗΤΕΥΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΓΕΜΑΤΟ ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ. 33 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΜΗΜΑ Ε2 2013-2014 1 Εικόνα 1 Εικόνα 2 Ρωμαϊκές λεγεώνες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ. Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου

ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ. Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ H Βυζαντινή Αυτοκρατορία (αλλιώς Βυζάντιο, Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Διαβάστε περισσότερα

Τάσσης Βασίλειος 12ο Λύκειο

Τάσσης Βασίλειος 12ο Λύκειο Η εποχή του Περικλή Ενίσχυση του δημοκρατικού πολιτεύματος Επέκταση της εμπορικής επιρροής των Αθηναίων στην Δύση (ίδρυση της αποικίας των Θουρίων το 444/3 π.χ.) Ο Πειραιάς εξελίσσεται στο κυριότερο εμπορικό

Διαβάστε περισσότερα

ΡΩΜΑΪΚΗ ΣΥΓΚΛΗΤΟΣ ΠΡΟΤΥΠΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΝΑΒΡΥΤΩΝ ΣΧ.ΕΤΟΣ : ΤΑΞΗ : Α 1 ΜΑΘΗΜΑ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓ: ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ

ΡΩΜΑΪΚΗ ΣΥΓΚΛΗΤΟΣ ΠΡΟΤΥΠΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΝΑΒΡΥΤΩΝ ΣΧ.ΕΤΟΣ : ΤΑΞΗ : Α 1 ΜΑΘΗΜΑ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓ: ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ ΡΩΜΑΪΚΗ ΣΥΓΚΛΗΤΟΣ ΠΡΟΤΥΠΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΝΑΒΡΥΤΩΝ ΣΧ.ΕΤΟΣ : 2017-2018 ΤΑΞΗ : Α 1 ΜΑΘΗΜΑ : ΙΣΤΟΡΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓ: ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ Γκουτζίνα Ιφιγένεια, Δροσινού Μαρία Γεωργία ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΗΜΑΣΙΑ Ο όρος «Σύγκλητος»

Διαβάστε περισσότερα

Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. Βιβλίο 2 κεφ Βιβλίο 2 κεφ Θουκυδίδης: Βιβλίο 3 κεφ. 70,71,72,73,74,75.

Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. Βιβλίο 2 κεφ Βιβλίο 2 κεφ Θουκυδίδης: Βιβλίο 3 κεφ. 70,71,72,73,74,75. Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 1. Εισαγωγή: Θουκυδίδης: σελ. 19-25, 26-28 Ξενοφώντας: σςλ. 29-32 2. Κείμενο: Από πρωτότυπο: Ξενοφώντας: Βιβλίο 2 κεφ. 1 16-32 Βιβλίο 2 κεφ. 2 1-4 Βιβλίο 2 κεφ. 2 16-23

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική, Πόλεμος, Στρατηγική

Πολιτική, Πόλεμος, Στρατηγική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Από την ρωμαϊκή λεγεώνα στον Μεσαίωνα Γιώργος Μαργαρίτης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

7. Τα νέα ελληνιστικά βασίλεια

7. Τα νέα ελληνιστικά βασίλεια 7. Τα νέα ελληνιστικά βασίλεια Ερωτήσεις ανάπτυξης 1. ΠΗΓΗ 1 Ο Ευµένης (βασιλιάς των Σελευκιδών), παρέδωσε τις αποµακρυσµένες πόλεις στη διακυβέρνηση των φίλων του, τους έκανε φρούραρχους και τους διόρισε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ Ν.Ο.Π.Ε ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ Πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών Δημοσίου Δικαίου Μάθημα: Συνταγματικό Δίκαιο

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ Ν.Ο.Π.Ε ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ Πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών Δημοσίου Δικαίου Μάθημα: Συνταγματικό Δίκαιο ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ Ν.Ο.Π.Ε ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ Πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών Δημοσίου Δικαίου Μάθημα: Συνταγματικό Δίκαιο ΚΑΖΛΑΡΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ Θέμα εργασίας: ΤΟ ΙΣΠΑΝΙΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 9 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 19. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αντικείμενο και πλαίσιο της εργασίας...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 9 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 19. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αντικείμενο και πλαίσιο της εργασίας... ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 9 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 19 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αντικείμενο και πλαίσιο της εργασίας... 27 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΓΕΩΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Το πολίτευμα που προβλέπει το ελληνικό Σύνταγμα του 1975/1986/2001/ Οι θεμελιώδεις αρχές του πολιτεύματος

Το πολίτευμα που προβλέπει το ελληνικό Σύνταγμα του 1975/1986/2001/ Οι θεμελιώδεις αρχές του πολιτεύματος Εισαγωγή στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο Α εξάμηνο 2015/2016 Ν. Κανελλοπούλου Αναπλ. Καθηγ. Συνταγματικού Δικαίου Το πολίτευμα που προβλέπει το ελληνικό Σύνταγμα του 1975/1986/2001/2008 Διάγραμμα του

Διαβάστε περισσότερα

3.3. Η ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της 3.4 Η συγκρότηση της ρωμαϊκής πολιτείας Res publica (σελ.170-αρχή 175)

3.3. Η ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της 3.4 Η συγκρότηση της ρωμαϊκής πολιτείας Res publica (σελ.170-αρχή 175) Λατινική ορολογία για τις Ενότητες της Ρωμαϊκής Ιστορίας Plebes (171) = 1. οι πληβείοι (= αρχικά όσοι δεν ήταν πατρίκιοι, αργότερα όσοι δεν ήταν πατρίκιοι ούτε ιππείς). 2. το πλήθος, ο όχλος. Senatus (171,

Διαβάστε περισσότερα

5η ιδακτική Ενότητα ΠΩΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Η ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

5η ιδακτική Ενότητα ΠΩΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Η ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 5η ιδακτική Ενότητα ΠΩΣ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Η ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εργασία για το σπίτι Ποιες ήταν οι βασικές αρχές της ηµοκρατίας που ίσχυσε στην Αρχαία Ελλάδα; (Στο τέλος του κεφαλαίου παραθέτουµε αποσπάσµατα από το

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α.

Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α. Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α. Χρονολόγιο 1844: Συνταγματική μοναρχία (σύνταγμα) 1862: Έξωση του Όθωνα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΛΠ11 ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Βυζάντιο και Χριστιανισμός: η δυναμική της θρησκείας στον καθορισμό της φυσιογνωμίας της αυτοκρατορίας και των

Διαβάστε περισσότερα

Ευρύκλεια Κολέζα ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΕΡΝΤΕΝ (565-843)

Ευρύκλεια Κολέζα ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΕΡΝΤΕΝ (565-843) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΕΡΝΤΕΝ (565-843) μεγάλες εδαφικές απώλειες ενίσχυση ελληνικότητας νέοι θεσμοί πλαίσιο μέσα στο οποίον το Βυζάντιο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογοςιστορικός

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογοςιστορικός ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ 1 ΒΥΖΑΝΤΙΟ Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΕΡΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ 2 ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΠΛΕΥΡΑ Συνομωσίες, ίντριγκες και μηχανορραφίες. Θρησκευτικός φανατισμός Δεισιδαιμονία.

Διαβάστε περισσότερα

Ανάβρυτα Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα

Ανάβρυτα Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα Ανάβρυτα 2015 2016 Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα Γεωργική Οικονομία Τα πρώτα βήματα στην γεωργική οικονομία γίνονται κατά την Μυκηναϊκήεποχή. Τηνεποχήαυτή:

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ. Από τις πέντε (5) ερωτήσεις να απαντήσεις στις τρεις (3). Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τέσσερις (4) μονάδες.

ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ. Από τις πέντε (5) ερωτήσεις να απαντήσεις στις τρεις (3). Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τέσσερις (4) μονάδες. ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ Μάθημα: Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία Τάξη: Β Γυμνασίου Ενότητα: Οι πρώτοι αιώνες του Βυζαντίου Χρόνος εξέτασης: 45 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Από τις πέντε (5) ερωτήσεις να απαντήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 11 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 11 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 11 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗΝ Τράπεζα Θεμάτων

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗΝ Τράπεζα Θεμάτων ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ΣΤΗΝ Τράπεζα Θεμάτων Ερωτήσεις ανάπτυξης 1. Να αναφέρετε και να εξηγήσετε ποιες ήταν οι βασικές προϋποθέσεις για την ύπαρξη και εξέλιξη της πόλης- κράτους. 2. Να

Διαβάστε περισσότερα

6ο Colloquium Υποψήφιων Διδακτόρων και Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Τομέα Αρχαίας Ελληνικής & Ρωμαϊκής, Βυζαντινής & Μεσαιωνικής Ιστορίας

6ο Colloquium Υποψήφιων Διδακτόρων και Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Τομέα Αρχαίας Ελληνικής & Ρωμαϊκής, Βυζαντινής & Μεσαιωνικής Ιστορίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Φιλοσοφική Σχολή - Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας 6ο Colloquium Υποψήφιων Διδακτόρων και Μεταπτυχιακών Φοιτητών του Τομέα Αρχαίας Ελληνικής & Ρωμαϊκής, Βυζαντινής

Διαβάστε περισσότερα

_ _scope7 1 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ

_ _scope7 1 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ 001-192_978-960-482-044-3_scope7 1 1 1821 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ ΕΘΝΟΥΣ ΚΡΑΤΟΥΣ Β ΤΟΜΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ ΘΑΝΟΣ ΒΕΡΕΜΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΣ 001-192_978-960-482-044-3_scope7 5 5 Περιεχόµενα

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Β ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο - ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ 2.1 Το δουλοκτητικό σύστημα 2.1 ΤΟ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

1)Στην αρχαιότητα δεν υπήρχε διάκριση των κοινωνικών επιστημών από τη φιλοσοφία. Σ Λ

1)Στην αρχαιότητα δεν υπήρχε διάκριση των κοινωνικών επιστημών από τη φιλοσοφία. Σ Λ 1.2.1 1)α)Σε ποιους, ας τους πούμε κλάδους, διαιρούσε ο Αριστοτέλης τη Φιλοσοφία (6 μονάδες); β)ποιο ήταν το περιεχόμενο κάθε κλάδου από αυτούς; β)ποιος από αυτούς ασχολούνταν, έστω και έμμεσα, με την

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Μαθητικό Συνέδριο Ιστορίας "Το Βυζάντιο ανάμεσα στην αρχαιότητα και τη σύγχρονη Ελλάδα" ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Η επίδραση της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας στο Βυζαντινό Πολιτισμό Μαθητική Κοινότητα

Διαβάστε περισσότερα

Η Ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της. Επιμέλεια Δ. Πετρουγάκη, φιλόλογος

Η Ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της. Επιμέλεια Δ. Πετρουγάκη, φιλόλογος Η Ίδρυση της Ρώμης και η οργάνωσή της Επιμέλεια Δ. Πετρουγάκη, φιλόλογος Εκδοχές ίδρυσης Σύμφωνα με την παράδοση από τον Ρωμύλο, γιο του Αινεία (γύρω στο 735 π.x.) Σύμφωνα με την αρχαιολογική έρευνα στη

Διαβάστε περισσότερα

Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο

Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο Κωνσταντίνος Λιάκος Β2 49 ο Γυμνάσιο Αθηνών 2011-2012 Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο Πρωτοβάθμια εκπαίδευση Όπως και στον σύγχρονο κόσμο, έτσι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, 105 56 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 2103352364 FAX: 2103237654 www.iaath.gr, E-Mail: ipe.iaath@gmail.com ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ 5 Η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη του Γένους»

Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη του Γένους» 27/09/2019 Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη Γένους» Οικουμενικό Πατριαρχείο / Μητροπόλεις Οικουμενικού Θρόνου Το έτος 2019, με συμπλήρωση πενήντα ετών από ίδρυση Ιεράς Μητροπόλεως Βελγίου, Εξαρχίας

Διαβάστε περισσότερα

Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου:

Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου: Σελίδα: 16 Μέγεθος: 510 cm ² Μέση κυκλοφορία: 7510 Επικοινωνία εντύπου: (210) 8113000 Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου: 210 5231.831-4 Είδος: Εφημερίδα / Κύρια / Οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΑ Α. Α. 1. α. Επιλέξτε τη σωστή απάντηση: 1. Ο αρχηγός της αποστολής κατά το β αποικισμό ονομαζόταν: α) ευγενής β) ιδρυτής γ) οικιστής

ΟΜΑΔΑ Α. Α. 1. α. Επιλέξτε τη σωστή απάντηση: 1. Ο αρχηγός της αποστολής κατά το β αποικισμό ονομαζόταν: α) ευγενής β) ιδρυτής γ) οικιστής ΟΜΑΔΑ Α Α. 1. α. Επιλέξτε τη σωστή απάντηση: 1. Ο αρχηγός της αποστολής κατά το β αποικισμό ονομαζόταν: α) ευγενής β) ιδρυτής γ) οικιστής 2. Η σάρισα ήταν: α) Η επίσημη ονομασία της μακεδονικής φάλαγγας.

Διαβάστε περισσότερα

Αφ ενός στην ανάγκη περιορισμού και ελέγχου των οξύτατων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι, οι εργαζόμενοι και η ιδία ως περιοχή.

Αφ ενός στην ανάγκη περιορισμού και ελέγχου των οξύτατων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι, οι εργαζόμενοι και η ιδία ως περιοχή. Ομιλία Αντιπεριφερειάρχη Δυτικής Αττικής κ. Γ. Βασιλείου στην ανοικτή σύσκεψη-παρουσίαση του στρατηγικού σχεδίου ΔΥΤΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ 2020+ Πνευματικό Κέντρο Ασπροπύργου 25-5-2015 Σας καλωσορίζουμε σε μια ιδιαίτερη

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΜΑΝΕ

Η ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΜΑΝΕ 1 Η ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΜΑΝΕ Ο Σμυρναϊκός Μανές ή αλλιώς Μανέρως. Κατά τους Αρχαίους συγγραφείς ο Μανέρως ήταν θλιβερός ήχος και τον ονομάζανε Μανέρω ή Λίναιος θρήνος διότι κατά τα λεγόμενα με τον ήχο αυτό

Διαβάστε περισσότερα

Αρχαία Ρώμη. Ιφιγένεια Λιούπα

Αρχαία Ρώμη. Ιφιγένεια Λιούπα Αρχαία Ρώμη Ιφιγένεια Λιούπα Η αρχαία Ρώμη ξεκίνησε από την ιταλική χερσόνησο κατά τον 8ο αιώνα π.χ. Με επίκεντρο την πόλη της Ρώμης εξελίχθηκε σε μία από τις μεγαλύτερες αυτοκρατορίες του αρχαίου κόσμου.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανόηση του μαθήματος είναι η διδασκαλία της ύλης χωρίς χάσματα και ασυνέχειες. Η αποσπασματικότητα δεν επιτρέπει στους μαθητές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ (ΕΤΟΥΣ 1987)

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ (ΕΤΟΥΣ 1987) Διάγραμμα Περιεχομένων ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ (ΕΤΟΥΣ 1987) Εισαγωγικά...23 Ι. Θρησκευτική Ελευθερία...25 Α. Γενικά...25 Β. Ελευθερία της θρησκευτικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 10 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 10 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΓΕΒΡΑ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΑΛΓΕΒΡΑ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ Α α/α ΜΑΘΗΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ Κεφ. 2 2.2 Σελ.57-58, 2.3 Απόλυτη Τιμή (εκτός σελ. 64-66)2.4 (Χωρίς αποδείξεις ιδιοτήτων σελ.71). Κεφ. 3 3.1, 3.2, 3.3 (χωρίς αποδείξεις σελ.88-89). 1 Κεφ. 4 4.1, 4.2 (χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ 1. Τα πολύ παλιά χρόνια, όταν οι άνθρωποι δημιούργησαν οικισμούς, άρχισαν να καλλιεργούν τη γη και να εκτρέφουν ζώα. Επειδή τα μέταλλα δεν είχαν ανακαλυφθεί ακόμα, οι συναλλαγές τους

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 11 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 11 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 11 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ. Α Γενικού Λυκείου και ΕΠΑ.Λ. Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ. Α Γενικού Λυκείου και ΕΠΑ.Λ. Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09 Οικονομολόγος 1 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Α Γενικού Λυκείου και ΕΠΑ.Λ. 2 Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ, Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Κεφάλαιο 1 ο 1.1 ΆΝΘΡΩΠΟΣ: ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΟΝ 1/6 Ο άνθρωπος είναι από τη φύση του πολιτικό,

Διαβάστε περισσότερα

ελιές, παστά ψάρια, και σπάνια από κρέας, κυρίως στην Αθήνα.

ελιές, παστά ψάρια, και σπάνια από κρέας, κυρίως στην Αθήνα. Η τροφή της Αρχαϊκής οικογένειας ήταν αποτελούνταν από λαχανικά, ελιές, παστά ψάρια, και σπάνια από κρέας, κυρίως στην Αθήνα. Η ενδυμασία των Αρχαίων Ελλήνων ήταν κομψή, αλλά όχι εξεζητημένη. Το βασικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. Το δίκαιο και οι διακρίσεις του... 15 2. Οι πηγές γνώσης του Ρωμαϊκού ίκαιου... 20 3. ιαίρεση της Ιστορίας του Ρωμαϊκού πολιτεύματος και του Ρωμαϊκού ικαίου... 32 4. Χαρακτήρας

Διαβάστε περισσότερα

H ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΚΟΜΝΗΝΩΝ

H ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΚΟΜΝΗΝΩΝ H ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΚΟΜΝΗΝΩΝ Στο θρόνο βρίσκεται ο Αλέξιος Α Κομνηνός 1081 1118 (ιδρυτής δυναστείας Κομνηνών) Ο Αλέξιος Α Κομνηνός μπροστά στο Χριστό Ο Αλέξιος Α διαπραγματεύεται με τους σταυροφόρους

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΤΑΞΗ: Β ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 5

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΤΑΞΗ: Β ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 5 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014 ΛΕΜΕΣΟΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/Ο6/2014 ΤΑΞΗ: Β ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 5 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ---------------------------------------------------------

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. ΕΝΟΤΗΤΑ 4η

ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ. ΕΝΟΤΗΤΑ 4η ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΝΟΤΗΤΑ 4η 15. Bούλομαι δὲ καὶ ἃς βασιλεῖ πρὸς τὴν πόλιν συνθήκας ὁ Λυκοῦργος ἐποίησε διηγήσασθαι: μόνη γὰρ δὴ αὕτη ἀρχὴ διατελεῖ οἵαπερ ἐξ ἀρχῆς κατεστάθη: τὰς δὲ ἄλλας πολιτείας εὕροι

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ-ΣΥΓΚΡΙΣΗ. Ε Ομάδα Παναγιώτης Σιδηρόπουλος Μαρία Τριανταφυλλιά Ρεβέλου Μιχάλης Ριτσατάκης Μαρίνα Σπηλιωτοπούλου

ΒΑΣΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ-ΣΥΓΚΡΙΣΗ. Ε Ομάδα Παναγιώτης Σιδηρόπουλος Μαρία Τριανταφυλλιά Ρεβέλου Μιχάλης Ριτσατάκης Μαρίνα Σπηλιωτοπούλου ΒΑΣΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ-ΣΥΓΚΡΙΣΗ Ε Ομάδα Παναγιώτης Σιδηρόπουλος Μαρία Τριανταφυλλιά Ρεβέλου Μιχάλης Ριτσατάκης Μαρίνα Σπηλιωτοπούλου ~Βασικά γνωρίσματα της βασιλείας στην ομηρική εποχή Ο θεσμός της Βασιλείας

Διαβάστε περισσότερα

1. Κίμων α. Διακυβέρνηση Αχαϊκής Συμπολιτείας

1. Κίμων α. Διακυβέρνηση Αχαϊκής Συμπολιτείας ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α 1 Α1.1. Να αντιστοιχίσετε τα ονόματα της στήλης Α με τα στοιχεία της στήλης Β (προσοχή: στη στήλη Β περισσεύουν δύο στοιχεία) ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β 1. Κίμων α. Διακυβέρνηση Αχαϊκής Συμπολιτείας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Εισαγωγικά στην αρχαία Ελληνική ιστοριογραφία

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Εισαγωγικά στην αρχαία Ελληνική ιστοριογραφία ΕΙΣΑΓΩΓΗ Εισαγωγικά στην αρχαία Ελληνική ιστοριογραφία Ενδεικτικοί διδακτικοί στόχοι Οι διδακτικοί στόχοι για τη διδασκαλία της εισαγωγής προσδιορίζονται στο βιβλίο για τον καθηγητή, Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι,

Διαβάστε περισσότερα

Η Έννοια της Εταιρικής Σχέσης & τα νέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

Η Έννοια της Εταιρικής Σχέσης & τα νέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Η Έννοια της Εταιρικής Σχέσης & τα νέα Χρηματοδοτικά Εργαλεία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Δρ. Ράλλης Γκέκας Επιστημονικός Συνεργάτης ΚΕΔΕ Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Δημάρχων & Δημοτικών Συμβούλων Πρόγραμμα Επιμόρφωσης

Διαβάστε περισσότερα

*** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2010/0310(NLE)

*** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2010/0310(NLE) ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων 24.10.2012 2010/0310(NLE) *** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη συμφωνίας εταιρικής σχέσης και συνεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

1.Κατεύθυνση «ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ»

1.Κατεύθυνση «ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» 1.Κατεύθυνση «ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» Αστικό Δίκαιο Ενωσιακής προέλευσης (Κοινοτικό Αστικό Δίκαιο) Ερμηνεία των Νομών και Δικαιοπραξιών Ειδικά θέματα στο σύστημα της Αδικοπρακτικής Ανώμαλη εξέλιξη των συμβάσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΓΥΠΤΟΣ:Η ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΤΑΞΕΙΣ Α 1,Α 2

ΑΙΓΥΠΤΟΣ:Η ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΤΑΞΕΙΣ Α 1,Α 2 ΑΙΓΥΠΤΟΣ:Η ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΝΕΙΛΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΤΑΞΕΙΣ Α 1,Α 2 Η αρχή του Αιγυπτιακού πολιτισμού Αρχαία Περίοδος Με βάση τα τελευταία συμπεράσματα των επιστημονικών ερευνών, η χρονολόγηση των διαφόρων εποχών της

Διαβάστε περισσότερα

Πόλεμος και Πολιτική

Πόλεμος και Πολιτική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάθημα 4 ο : Από την Ρωμαϊκή Λεγεώνα στον Μεσαίωνα. 3ος αι. π.χ. 7ος αι. μ.χ. Γεώργιος Μαργαρίτης, Καθηγητής, ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι Ενότητα #2: Βασικές Γνώσεις I Εισαγωγή Νικόλαος Καραπιδάκης Τμήμα Ιστορίας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτεύματα Πολιτειακές εξελίξεις

Πολιτεύματα Πολιτειακές εξελίξεις Αρχαϊκή εποχή (750-480 π.χ) Πολιτεύματα Πολιτειακές εξελίξεις Σελ. 92-94 1 Δεμοιράκου Μαρία, φιλόλογος Ο Θεσμός της πόλης-κράτους και τα πολιτεύματα Μέσα στο θεσμό της πόλης κράτους λειτούργησαν κοινωνικοί

Διαβάστε περισσότερα

Το Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα. 1. Το Σύνταγμα ως αντικείμενο των πολιτειακών επιστημών

Το Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα. 1. Το Σύνταγμα ως αντικείμενο των πολιτειακών επιστημών Εισαγωγή στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο Α εξάμηνο 2015/2016 Ν. Κανελλοπούλου Αναπλ. Καθηγ. Συνταγματικού Δικαίου Το Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα Διάγραμμα του μαθήματος της Δευτέρας 2/11/2015

Διαβάστε περισσότερα

Ξενοφών Κοντιάδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου

Ξενοφών Κοντιάδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου Ξενοφών Κοντιάδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου Ο συνταγματικός θεσμός της συλλογικής αυτονομίας (Εισήγηση στην ημερίδα "Κλαδικές Συλλογικές

Διαβάστε περισσότερα

Το ταξίδι του ελληνικού χρήματος από την αρχαιότητα έως σήμερα. Από τον αντιπραγματισμό στο κερματόμορφο νόμισμα. Υπεύθυνος καθηγητής Βασιλική

Το ταξίδι του ελληνικού χρήματος από την αρχαιότητα έως σήμερα. Από τον αντιπραγματισμό στο κερματόμορφο νόμισμα. Υπεύθυνος καθηγητής Βασιλική Το ταξίδι του ελληνικού χρήματος από την αρχαιότητα έως σήμερα. Από τον αντιπραγματισμό στο κερματόμορφο νόμισμα. Υπεύθυνος καθηγητής Βασιλική Κατσούλη, οικονομολόγος Παιδαγωγική διαδικασία Α. Σκοπός έρευνας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΧΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΑΠΟΦ. Ε.Κ. 28/606/22.12.2011

ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΧΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΑΠΟΦ. Ε.Κ. 28/606/22.12.2011 ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΧΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΑΠΟΦ. Ε.Κ. 28/606/22.12.2011 Ι. Σκοπός Η Πολιτική Αποδοχών θεσπίζει το πλαίσιο και καθορίζει τις αρχές, σύμφωνα με τις οποίες η Εθνική

Διαβάστε περισσότερα

29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία

29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία 29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία Οι Σελτζούκοι Τούρκοι και οι Νορμανδοί απειλούν την αυτοκρατορία και την Πόλη. Η Ανατολική και η Δυτική εκκλησία χωρίζονται οριστικά.

Διαβάστε περισσότερα