2. ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΕΙΣ: ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ DQS DIN EN ISO 9001:2008

Transcript

1

2 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών σας καλωσορίζει στο Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης και συγκεκριμένα στο εκπαιδευτικό αντικείμενο Οργάνωση και Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας. Η ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσης και πιστοποίησης επαγγελματικών δεξιοτήτων οδήγησε το Κ.Ε.Κ. του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο σχεδιασμό των πρωτοποριακών αυτών Προγραμμάτων Κατάρτισης, με γνώμονα τη διασύνδεση της θεωρητικής με την πρακτική γνώση, αναπτύσσοντας κυρίως, την εφαρμοσμένη διάσταση των επιστημών στα αντίστοιχα επαγγελματικά πεδία. Η ανάπτυξη των προγραμμάτων στηρίχτηκε κυρίως: στην εμπειρία του Ε.Κ.Π.Α. από πιλοτικά προγράμματα, τα οποία αποτέλεσαν το εφαλτήριο για τη δημιουργία των Προγραμμάτων εξ Αποστάσεως Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης, στη γνώση των καθηγητών του, αλλά και καθηγητών άλλων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, στην πρακτική εμπειρία ειδικευμένων επιστημόνων διεθνούς κύρους, στην άρτια και σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή του Ιδρύματος. Ο σχεδιασμός των προγραμμάτων έγινε με γνώμονα τη δυνατότητα αναγνώρισης και μεταφοράς πιστωτικών μονάδων, με βάση το Ευρωπαϊκό σύστημα μεταφοράς πιστωτικών μονάδων ECVET. Στη συνέχεια, σας παρουσιάζουμε αναλυτικά το πρόγραμμα σπουδών για το εκπαιδευτικό αντικείμενο Οργάνωση και Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας, τις προϋποθέσεις συμμετοχής σας σε αυτό, καθώς και όλες τις λεπτομέρειες που πιστεύουμε ότι είναι χρήσιμες, για να έχετε μια ολοκληρωμένη εικόνα του προγράμματος. 2. ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΕΙΣ: ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ DQS DIN EN ISO 9001:2008 Πιστοποίηση Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. Το ΚΕΚ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι πιστοποιημένο (Κ.Π ) από τον επίσημο εθνικό φορέα για την ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση του Εθνικού Συστήματος Πιστοποίησης της Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης στην Ελλάδα (Ε.ΚΕ.ΠΙΣ.), από τον Οκτώβριο του Σε συνέχεια της πρώτης απόφασης πιστοποίησης, και σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες σχετικά με την εφαρμογή του Συστήματος Παρακολούθησης και Αξιολόγησης, το ΚΕΚ λαμβάνει σε ετήσια βάση, Βεβαίωση Ανανέωσης Πιστοποίησης. Πιστοποίηση DQS DIN EN ISO 9001:2008 Το Πρόγραμμα Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (e-learning) του ΚΕΚ του ΕΚΠΑ, από τον Ιούλιο του 2008, και μετά από σχετική αξιολόγησή του από τον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης (ΕΛ.Ο.Τ.), διαθέτει Πιστοποίηση Διαχείρισης Συστήματος Ποιότητας, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2008. Από τoν Απρίλιο του 2012 διαθέτει Πιστοποίηση Διαχείρισης Συστήματος Ποιότητας από το Φορέα

3 Πιστοποίησης DQS σύμφωνα με το πρότυπο DIN EN ISO 9001:2008. Η συγκεκριμένη πιστοποίηση τεκμηριώνει με αντικειμενικό τρόπο την ικανότητα του Οργανισμού να παρέχει εκπαιδευτικά προγράμματα με συνέπεια, διασφαλίζοντας συγχρόνως, την ικανοποίηση των απαιτήσεων του καταρτιζόμενου. Παράλληλα, η εφαρμογή του συστήματος, μεριμνά για την τήρηση επιμέρους διεργασιών που εξασφαλίζουν τη διαρκή βελτίωσή του, καθώς και τη συμμόρφωσή του σύμφωνα με τις απαιτήσεις του τελικού αποδέκτη των παρεχομένων υπηρεσιών εκπαίδευσης. 3. ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ECVET Το ECVET (European Credit System for Vocational Education and Training) είναι το Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς Πιστωτικών Μονάδων στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Εισήχθηκε το 2009 με την Ευρωπαϊκή οδηγία 2009/C 155/2. Το ECVET αποτελεί ένα τεχνικό πλαίσιο για τη μεταφορά, την αναγνώριση και τη συσσώρευση των μαθησιακών αποτελεσμάτων ενός προσώπου με σκοπό την απόκτηση επαγγελματικού προσόντος. Η εφαρμογή του ECVET στο Κέντρο e-learning περιλαμβάνει: Την περιγραφή των τίτλων σπουδών σε ενότητες μαθησιακών αποτελεσμάτων με την απόδοση βαθμών ECVET. Δομικό συστατικό του ECVET είναι η περιγραφή των προγραμμάτων σε ενότητες μαθησιακών αποτελεσμάτων, όπου κάθε ενότητα περιλαμβάνει συγκεκριμένες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που θα πρέπει να κατακτήσει ο εκπαιδευόμενος. Η κατάκτηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων κάθε ενότητας αξιολογείται μέσω κατάλληλων ασκήσεων αξιολόγησης. Τη διαδικασία μεταφοράς και συσσώρευσης πιστωτικών μονάδων. Σε κάθε ενότητα μαθησιακών αποτελεσμάτων αποδίδονται βαθμοί ECVET, με βάση τον εκτιμώμενο χρόνο ενασχόλησης του σπουδαστή με τα εκπαιδευτικά αντικείμενα. Η χρήση των πιστωτικών βαθμών ECVET επιτρέπει την αναγνώριση, μεταφορά και συσσώρευση πιστωτικών μονάδων μεταξύ προγραμμάτων από διαφορετικά εκπαιδευτικά κέντρα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι σπουδαστές του Κέντρου, θα μπορούν να αναγνωρίσουν μαθήματα που έχουν ολοκληρώσει στα πλαίσια των προγραμμάτων επιμόρφωσης και εξειδίκευσης. Η αναγνώριση μαθημάτων προϋποθέτει τη σύναψη διμερών συμφωνιών μεταξύ του Κέντρου e-learning και εκπαιδευτικών φορέων του εξωτερικού. Οι συμφωνίες ECVET που αφορούν την αναγνώριση και μεταφορά μαθημάτων θα ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα του Κέντρου. To συμπλήρωμα πιστοποιητικού Europass. Το συμπλήρωμα πιστοποιητικού Europass είναι ένα έγγραφο που συνοδεύει το πιστοποιητικό επιμόρφωσης που απονέμεται με την ολοκλήρωση του προγράμματος και το οποίο περιγράφει αναλυτικά το πρόγραμμα επιμόρφωσης (μαθήματα, διάρκεια, βαθμοί ECVET, προϋποθέσεις εισαγωγής, διαδικασία αξιολόγησης). Το συμπλήρωμα πιστοποιητικού Europass συμβάλει στην αξία του χορηγούμενου πιστοποιητικού και μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους απόφοιτους για την εύρεση εργασίας ή τη συνέχιση των σπουδών τους.

4 4. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Σκοπός του προγράμματος «Οργάνωση και Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας» είναι να παράσχει τα απαραίτητα εφόδια σε άτομα τα οποία επιθυμούν να: αποκτήσουν τεκμηριωμένη και αξιοποιήσιμη γνώση για τους παράγοντες που προσδιορίζουν το επιστητό διοίκηση υπηρεσιών υγείας, αποκτήσουν ένα σημαντικό εφόδιο για το πεδίο της οικονομίας της υγείας και αξιολόγησης της απόδοσης και λειτουργίας μονάδων υγείας, εκπαιδευτούν στην αναγνώριση και αξιολόγηση των παραγόντων που καθορίζουν την βέλτιστη οργάνωση και διοίκηση υπηρεσιών υγείας με αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, επανδρώσουν επιχειρήσεις ή υπηρεσίες με στελεχιακό δυναμικό με επιχειρησιακές αρμοδιότητες σε παρεμβάσεις σχεδιασμού, οργάνωσης και διοίκησης υπηρεσιών υγείας και διαχείρισης και αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού υπηρεσιών υγείας, συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα, να αξιολογούν και να εφαρμόζουν τα ερευνητικά αποτελέσματα, καθώς και να σχεδιάζουν και να εκπονούν επιστημονική έρευνα σε θέματα οικονομίας, οργάνωσης, διοίκησης και διαχείρισης υπηρεσιών υγείας, αποκτήσουν πλήρη εικόνα των γνωστικών αντικειμένων της οργάνωσης και διοίκη σης υπηρεσιών υγείας για να συνεχίσουν ακολούθως την πανεπιστημιακή ή τεχνολογική τους εκπαίδευση σε κάποιο από τα συναφή επιστημονικά πεδία. Το εκπαιδευτικό αντικείμενο «Οργάνωση και Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας» αποσκοπεί στην απόκτηση γνώσεων ιδιαίτερα χρήσιμων στο πεδίο της οργάνωσης, διαχείρισης και συντονισμού των δραστηριοτήτων των υπηρεσιών υγείας για να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική και αποδοτική λειτουργία τους. Συγκεκριμένα, ο εκπαιδευόμενος μετά την ολοκλήρωση του συγκεκριμένου προγράμματος, θα έχει αποκτήσει μια ολοκληρωμένη εικόνα για το σχεδιασμό, την οργάνωση και αξιολόγηση ποιοτικών υπηρεσιών υγείας, διευκολύνοντας την ισότιμη πρόσβαση των πολιτών σε αυτές. 5. ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΔΕΚΤΟΙ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ - ΤΡΟΠΟΣ EΝΤΑΞΗΣ Η έναρξη του Προγράμματος γίνεται με δημόσια αναγγελία (τόσο στον Τύπο, όσο και στο Διαδίκτυο), όπου καθορίζονται οι διαδικασίες που απαιτούνται για την ένταξη του ενδιαφερόμενου στο Πρόγραμμα. Αίτηση συμμετοχής μπορούν να υποβάλλουν: απόφοιτοι ΑΕΙ και ΑΤΕΙ της ημεδαπής και της αλλοδαπής απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με συναφή στο αντικείμενο εργασιακή εμπειρία

5 Λόγω του περιορισμένου αριθμού των θέσεων συμμετοχής, θα τηρηθούν αυστηρά τα παρακάτω κριτήρια επιλογής υποψηφίων. Κριτήρια Επιλογής Υποψηφίων Βαθμός πτυχίου ή Απολυτηρίου Λυκείου Επίπεδο γνώσης της αγγλικής γλώσσας Επιπρόσθετές γνώσεις και ικανότητες (γνώσεις Η/Υ, συμμετοχή σε σεμινάρια, εργασιακή εμπειρία) Η αίτηση συμμετοχής υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας Η αποδοχή ή η απόρριψή της αίτησης συμμετοχής ανακοινώνεται στον υποψήφιο εκπαιδευόμενο ατομικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. 6. ΤΟ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ Η επιτυχής ολοκλήρωση των 11 θεματικών ενοτήτων που περιλαμβάνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, οδηγεί στη χορήγηση Πιστοποιητικού Εξειδικευμένης Επιμόρφωσης στο γνωστικό αντικείμενο «Οργάνωση και Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας» συνοδευόμενου από το Συμπλήρωμα Πιστοποιητικού Europass. Παρακάτω παρουσιάζεται αναλυτικά ο τρόπος αξιολόγησης των εκπαιδευομένων. 7. ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ, ΒΑΘΜΟΙ ECVET ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΣ ΦΟΙΤΗΣΗΣ Η χρονική διάρκεια του Προγράμματος είναι (8) μήνες, ενώ ο απαιτούμενος χρόνος διδασκαλίας εκτιμάται στις 310 ώρες και αντιστοιχεί σε 25,83 βαθμούς ECVET. Η οργάνωση της δομής του προγράμματος εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης βασίζεται σε μαθήματα/ θεματικές ενότητες. Κάθε μάθημα περιλαμβάνει συγκεκριμένες διδακτικές ενότητες και κάθε διδακτική ενότητα αποτελεί το μικρότερο εκπαιδευτικό αντικείμενο που αξιολογείται αυτοτελώς ως προς τις αποκτηθείσες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες. Τέλος, κάθε θεματική ενότητα/ μάθημα αποτελείται από διδακτικές ενότητες που όλες μαζί αποτελούν μια ολοκληρωμένη ενότητα μαθησιακών αποτελεσμάτων. Η εκτίμηση του απαιτούμενου χρόνου σε ώρες αποσκοπεί στην διευκόλυνση των ενδιαφερομένων αναφορικά με τον υπολογισμό του χρόνου ενασχόλησής τους με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Τα παραπάνω βασίζονται σε εκτιμώμενα στοιχεία, ενώ, όπως είναι ευνόητο, η τελική εκτίμηση του χρόνου ενασχόλησης του εκπαιδευομένου, υπόκειται σε υποκειμενικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα το προηγούμενο γνωστικό του επίπεδο και η προσωπική ικανότητα αφομοίωσης γνώσεων. Το συνολικό κόστος φοίτησης είναι ευρώ. Τα δίδακτρα καταβάλλονται σε τραπεζικό λογαριασμό και εκδίδεται απόδειξη είσπραξης στα στοιχεία του μετέχοντα.

6 8. ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ Τα προαπαιτούμενα για την παρακολούθηση του Προγράμματος από τους εκπαιδευόμενους είναι: Πρόσβαση στο Διαδίκτυο Κατοχή προσωπικού Βασικές γνώσεις χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών 9. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ Το περιεχόμενο της κάθε θεματικής ενότητας, ανάλογα με το εκπαιδευτικό αντικείμενο, μπορεί να περιλαμβάνει: Θεωρία εμπλουτισμένη με εικόνες και links Παραδείγματα - Υποδειγματικές Ασκήσεις Μελέτες Περίπτωσης Σχήματα-Διαγράμματα-Πίνακες Πρόσθετη Βιβλιογραφία και Δικτυογραφία Βιντεοπαρουσιάσεις Μαγνητοσκοπημένες Διαλέξεις Ασκήσεις Αυτοαξιολόγησης Links σε Εξωτερικές Ιστοσελίδες Πρόσθετα Αρχεία pdf - excel - powerpoint Μέσω του συγκεκριμένου τρόπου παρουσίασης των θεματικών ενοτήτων επιτυγχάνεται η εμπέδωση της θεωρίας με έναν πιο εποικοδομητικό τρόπο απ ότι σε ένα παραδοσιακού τύπου έντυπο. Παράλληλα, η δομή των μαθημάτων είναι διαμορφωμένη, έτσι ώστε το εκπαιδευτικό υλικό να: καθοδηγεί το σπουδαστή στη μελέτη του, προάγει την αλληλεπίδραση του σπουδαστή με το μαθησιακό υλικό, επεξηγεί δύσκολα σημεία και έννοιες, αξιολογεί και ενημερώνει το σπουδαστή για την πρόοδο του, εξειδικεύει τις θεωρητικές γνώσεις με τη χρήση πρακτικών εφαρμογών. 10. ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Η διδασκαλία στα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης του ΚΕΚ διεξάγεται μέσω του διαδικτύου, προσφέροντας στον εκπαιδευόμενο «αυτονομία», δηλαδή δυνατότητα μελέτης ανεξαρτήτως περιοριστικών παραγόντων, όπως η υποχρέωση της φυσικής του παρουσίας σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο. Το εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος διατίθεται σταδιακά, ανά διδακτική ενότητα, μέσω ειδικά διαμορφωμένων ηλεκτρονικών τάξεων. Κατά την εξέλιξη κάθε θεματικής ενότητας αναρτώνται σε

7 σχετικό link οι απαραίτητες για την ομαλή διεξαγωγή της εκπαιδευτικής διαδικασίας ανακοινώσεις, όπως: Το Χρονοδιάγραμμα υποβολής των ασκήσεων το οποίο περιλαμβάνει τις ημερομηνίες διάθεσης των ενοτήτων και τις προθεσμίες υποβολής των αντίστοιχων tests, Ο Οδηγός Μελέτης ανά Διδακτική Ενότητα που στοχεύει στην διευκόλυνση της οργάνωσης της μελέτης του εκπαιδευόμενου, Η Τελική Εργασία η οποία διατίθεται κατά την ολοκλήρωση της θεματικής ενότητας (εφόσον το απαιτεί η φύση του μαθήματος) και αφορά το σύνολο της διδακτέας ύλης. Ο εκπαιδευόμενος, αφού ολοκληρώσει τη μελέτη της εκάστοτε διδακτικής ενότητας, καλείται να υποβάλει ηλεκτρονικά, το αντίστοιχο τεστ. Τα τεστ περιλαμβάνουν ερωτήσεις αντιστοίχισης ορθών απαντήσεων, πολλαπλής επιλογής, αληθούς/ψευδούς δήλωσης, ή upload, όπου ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να διατυπώσει και να επισυνάψει την απάντησή του. Παράλληλα, παρέχεται πλήρης εκπαιδευτική υποστήριξη δεδομένου ότι ο εκπαιδευόμενος μπορεί να απευθύνεται ηλεκτρονικά (για το διάστημα που διαρκεί το εκάστοτε μάθημα) στον ορισμένο εκπαιδευτή του, μέσω ενσωματωμένου στην πλατφόρμα ηλεκτρονικού συστήματος επικοινωνίας, για την άμεση επίλυση αποριών σχετιζόμενων με τις θεματικές ενότητες και τις ασκήσεις αξιολόγησης. Τέλος, το εκπαιδευτικό υλικό παρέχεται και σε ηλεκτρονική μορφή (e-book), προκειμένου να διευκολυνθούν οι εκπαιδευόμενοι σε περιπτώσεις που προτιμούν την έντυπη έκδοσή του. 11. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ (HELP DESK) Μέσω του ενσωματωμένου στην εκπαιδευτική πλατφόρμα συστήματος επικοινωνίας, ο εκπαιδευόμενος έχει επίσης τη δυνατότητα να απευθυνθεί στην Διοικητική ή Τεχνική Υποστήριξη του προγράμματος, ανάλογα με τη φύση του ζητήματος που τον απασχολεί. 12. ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗΣ Σε κάθε διδακτική ενότητα ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να επιλύει και να υποβάλλει ηλεκτρονικά το αντίστοιχο τεστ, τηρώντας το χρονοδιάγραμμα που έχει δοθεί από τον εκπαιδευτή του. Η βαθμολογία προηγούμενων διδακτικών ενοτήτων ανακοινώνεται στον εκπαιδευόμενο πριν την προθεσμία υποβολής του τεστ της επόμενης ενότητας. Η κλίμακα βαθμολογίας κυμαίνεται από 0 έως 100%. Συνολικά, η βαθμολογία κάθε μαθήματος προκύπτει κατά το 60% από τις ασκήσεις αξιολόγησης και κατά το υπόλοιπο 40% από την τελική εργασία, η οποία εκπονείται στο τέλος του συγκεκριμένου μαθήματος και εφόσον το απαιτεί η φύση αυτού. Η χορήγηση του Πιστοποιητικού Εξειδικευμένης Επιμόρφωσης πραγματοποιείται, όταν ο εκπαιδευόμενος λάβει σε όλα τα μαθήματα βαθμό μεγαλύτερο ή ίσο του 50%. Σε περίπτωση που η συνολική βαθμολογία ενός ή περισσοτέρων μαθημάτων δεν ξεπερνά το 50%, ο εκπαιδευόμενος

8 έχει τη δυνατότητα επανεξέτασης των μαθημάτων αυτών μετά την ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας του προγράμματος. Η βαθμολογία που θα συγκεντρώσει κατά τη διαδικασία επανεξέτασής του είναι και η οριστική για τα εν λόγω μαθήματα, με την προϋπόθεση ότι ξεπερνά εκείνη που συγκέντρωσε κατά την κανονική διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Σε διαφορετική περίπτωση διατηρείται η αρχική βαθμολογία. 13. ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ - ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Πέρα από την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος για τη χορήγηση του Πιστοποιητικού απαιτούνται τα εξής: Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης Η διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης Εκπαιδευόμενου στοχεύει στη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχομένων εκπαιδευτικών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, εξουσιοδοτημένο στέλεχος του ΚΕΚ, επικοινωνεί τηλεφωνικώς με ένα τυχαίο δείγμα εκπαιδευόμενων, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συμμετείχαν στις εκπαιδευτικές διαδικασίες του προγράμματος, εάν αντιμετώπισαν προβλήματα σε σχέση με το εκπαιδευτικό υλικό, την επικοινωνία με τον ορισμένο εκπαιδευτή τους, καθώς και με τη γενικότερη μαθησιακή διαδικασία. Η τηλεφωνική επικοινωνία διεξάγεται με την ολοκλήρωση του εκάστοτε προγράμματος, ενώ η μέση χρονική διάρκειά της συγκεκριμένης διαδικασίας είναι περίπου 2-3 λεπτά. Σε περίπτωση μη συμμετοχής του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Ταυτοποίησης, εφόσον κληθεί, ή μη ταυτοποίησής του κατά τη διεξαγωγή της, δεν χορηγείται το πιστοποιητικό σπουδών, ακόμα και αν έχει ολοκληρώσει επιτυχώς την εξ αποστάσεως εκπαιδευτική διαδικασία. Συμμετοχή του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Εγγράφων Ο δειγματοληπτικός έλεγχος εγγράφων διασφαλίζει την εγκυρότητα των στοιχείων που έχει δηλώσει ο εκπαιδευόμενος στην αίτηση συμμετοχής του στο Πρόγραμμα και βάσει των οποίων έχει αξιολογηθεί και εγκριθεί η αίτηση συμμετοχής του σε αυτό. Κατά τη διάρκεια ή μετά το πέρας του προγράμματος, πραγματοποιείται δειγματοληπτικός έλεγχος εγγράφων από τη Γραμματεία. Ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να είναι σε θέση να προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά τα οποία πιστοποιούν τα στοιχεία που έχει δηλώσει στην αίτηση συμμετοχής (Αντίγραφο Πτυχίου, Αντίγραφο Απολυτήριου Λυκείου, Βεβαίωση Εργασιακής Εμπειρίας, Γνώση Ξένων Γλωσσών κ.τ.λ). Σε περίπτωση μη συμμετοχής του εκπαιδευόμενου στη διαδικασία Δειγματοληπτικού Ελέγχου Εγγράφων, εφόσον κληθεί, ή μη ύπαρξης των δικαιολογητικών αυτών, δεν χορηγείται το πιστοποιητικό σπουδών, ακόμα και αν έχει ολοκληρώσει επιτυχώς την εξ αποστάσεως εκπαιδευτική διαδικασία. Αποπληρωμή του συνόλου των διδάκτρων Ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να μην έχει οικονομικής φύσεως εκκρεμότητες. Σε περίπτωση που

9 υπάρχουν τέτοιες, το πιστοποιητικό σπουδών διατηρείται στο αρχείο της Γραμματείας, μέχρι την ενημέρωση της για τη διευθέτηση της εκκρεμότητας. Προαιρετικά οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να συμμετέχουν: στη διαδικασία αξιολόγησης προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων Η διαδικασία αξιολόγησης των προτεινόμενων εκπαιδευτικών αντικειμένων διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσω ειδικά διαμορφωμένου συνδέσμου, όπου ο μετέχων μπορεί να δει σύντομη περιγραφή των εν λόγω προγραμμάτων, καθώς και να υποβάλλει ηλεκτρονικά τη φόρμα ταξινόμησής τους, με βάση το βαθμό προτίμησης που τους αποδίδει. Στοχεύει δε, στη μελέτη και τον σχεδιασμό ενεργειών, προς την κατεύθυνση της κάλυψης πραγματικών εκπαιδευτικών αναγκών, σύμφωνα με τη φιλοσοφία του Προγράμματος E-learning του ΕΚΠΑ. στη διαδικασία αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων Η διαδικασία αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων διεξάγεται ηλεκτρονικά από τον εκπαιδευόμενο μέσω ειδικά διαμορφωμένου συνδέσμου μετά την περάτωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στόχος της εν λόγω διαδικασίας αξιολόγησης είναι αφενός η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που εμπλέκονται στη διενέργεια της μαθησιακής διαδικασίας και αφορούν την εκπαιδευτική, γραμματειακή και τεχνική υποστήριξη, και αφετέρου στη μελέτη και το σχεδιασμό ενεργειών προς την κατεύθυνση της διαρκούς αναβάθμισης του Προγράμματος e-learning του ΕΚΠΑ, μέσω της ανάπτυξης νέων εκπαιδευτικών εργαλείων για την αποτελεσματικότερη αφομοίωση των προσφερόμενων γνώσεων, καθώς και στη διασφάλιση της πρακτικής εφαρμογής αυτών, σε πραγματικές συνθήκες εργασίας. στη διαδικασία αξιολόγησης των εκπαιδευτών Μετά το τέλος κάθε μαθήματος, ο εκάστοτε εκπαιδευόμενος δύναται να εισέλθει σε συγκεκριμένο δικτυακό τόπο και να απαντάει ανώνυμα, σε ένα ειδικό ερωτηματολόγιο, βάσει του οποίου προκύπτουν χρήσιμα συμπεράσματα, σχετικά με το επίπεδο και την ποιότητα των εκπαιδευτικών υπηρεσιών που παρέχει ο εκπαιδευτής του εκάστοτε μαθήματος. 14. ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ Οι συγγραφείς του εκπαιδευτικού υλικού είναι μέλη ΔΕΠ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ή και ειδικοί εμπειρογνώμονες με ιδιαίτερη συγγραφική καταξίωση, οι οποίοι κατέχουν πολύ βασικό ρόλο στην υλοποίηση του προγράμματος. Συγγράφουν τα βασικά κείμενα και αναλαμβάνουν την επιστημονική ευθύνη για την μετατροπή του εκπαιδευτικού υλικού σε e-learning μορφή.

10 15. Ο ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Η ακαδημαϊκή υπεύθυνος του Προγράμματος είναι η Δρ. Μαρία Καθαράκη, Επιστημονικός Συνεργάτης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία έχει την ευθύνη για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση της ακαδημαϊκής διαδικασίας για το συγκεκριμένο πρόγραμμα. 16. ΠΩΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ Η ΎΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Διδακτική Ενότητα 1: Σύστημα Υγείας: Χαρακτηριστικά και Διεθνείς Τάσεις Στην ενότητα αυτή πραγματοποιείται μία εισαγωγή στην έννοια του Συστήματος Υγείας και στη σύνθεσή του. Έμφαση δίνεται στην παροχή υπηρεσιών υγείας μέσω ενός Οργανωμένου Συστήματος Υγείας με σκοπό τη μεγιστοποίηση του επιπέδου υγείας σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Η κατανόηση των αρχών λειτουργίας και των οργανωτικών χαρακτηριστικών ενός συστήματος υγείας διασαφηνίζει τους σκοπούς ενός συστήματος υγείας, οι οποίοι αποτελούν και τους βασικούς άξονεςστόχους πολιτικής υγείας. Από τα υφιστάμενα πρότυπα οργάνωσης και διοίκησης συστημάτων υγείας που διεθνών έχουν αναπτυχθεί γίνεται σαφές ότι ο τρόπος και το είδος χρηματοδότησης τους αποτελεί μία πολύ σημαντική πτυχή. Παρουσιάζονται, επίσης, οι εξελίξεις στην ανάπτυξη των συστημάτων υγείας διεθνώς, ενώ επισημαίνονται οι ιδιαιτερότητες συστημάτων υγείας, όπως του Γερμανικού, Βρετανικού και Ελληνικού συστήματος υγείας. Διδακτική Ενότητα 2: Υγεία και Ασθένεια: Μοντέλα Πεποιθήσεων Στην ενότητα αυτή αποσαφηνίζονται οι έννοιες της υγείας και της ασθένειας, καθώς και το πλαίσιο των αντιλήψεων που περιβάλλουν αυτές τις δύο έννοιες. Παρουσιάζονται τα κυριότερα μοντέλα λήψης αποφάσεων σχετικά με την υιοθέτηση ή μη συμπεριφορών που σχετίζονται με την υγεία, ενώ τέλος γίνεται αναφορά στα προβλήματα σύνδεσης και εφαρμογής των μοντέλων με την πραγματικότητα και την καθημερινή δράση των ατόμων. Διδακτική Ενότητα 3: Η Δομή των Υπηρεσιών Υγείας Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας Στην ενότητα αυτή περιγράφονται οι έννοιες περίθαλψη και φροντίδα υγεία, ώστε να γίνουν σαφείς οι διαφορές τους, καθώς η πρώτη αναφέρεται σε υπηρεσίες υγείας που παρέχονται σε άτομα που έχουν ήδη εκδηλώσει αντικειμενικά συμπτώματα ενός συγκεκριμένου προβλήματος υγείας, ενώ η δεύτερη έννοια αναφέρεται σε υπηρεσίες υγείας που προσφέρονται και σε υγιή άτομα. Η αναφορά στις υπηρεσίες νοσοκομειακής και εξωνοσοκομειακής περίθαλψης και στις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση του συνόλου των υπηρεσιών που διαμορφώνουν ένα οργανωμένο σύστημα υγείας.

11 Διδακτική Ενότητα 4: Θεσμικό Πλαίσιο του Τομέα της Υγείας στην Ελλάδα: Δημόσια και Ιδιωτική Υγεία. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται το θεσμικό πλαίσιο του Συστήματος Υγείας και τα βασικά χαρακτηριστικά του με πρόθεση να εξοικειωθούν οι ενδιαφερόμενοι με το γενικό πλαίσιο λειτουργίας του συστήματος υγείας στην Ελλάδα. Επίσης, αναφορά γίνεται στη δημόσια υγεία και στο ρόλο που αυτή έχει μέσα από τις διαμορφούμενες δαπάνες υγείας, και στο συμπληρωματικό ρόλο του ιδιωτικού τομέα. Παρουσιάζονται, επίσης, οι ιδιαιτερότητες του πλέον ιδιωτικοποιημένου τομέα υγείας, της Μαιευτικής. Διδακτική Ενότητα 5: Το Σύστημα Κοινωνικών Ασφαλίσεων στην Ελλάδα Στην ενότητα αυτή οι εκπαιδευόμενοι εισάγονται στην έννοια της κοινωνικής ασφάλισης και τον τρόπο που αυτή διασυνδέεται με το κράτος πρόνοιας και την ευρύτερη κοινωνική πολιτική. Για το λόγο αυτό γίνεται ο εννοιολογικός προσδιορισμός τόσο του κράτους πρόνοιας όσο και του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης ενώ συγχρόνως παρουσιάζονται οι μορφές που αυτή μπορεί να πάρει. Μέσα από την ιστορική αναδρομή που επιχειρείται κατανοούμε το «γιατί» σήμερα το κράτος πρόνοιας βρίσκεται σε κρίση όχι μόνο στη χώρα μας αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Διδακτική Ενότητα 6: Σύγχρονες Τάσεις και Προοπτικές στον Τομέα Υγείας στην Ελλάδα Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οι τάσεις εκσυγχρονισμού που επιχειρούνται στον τομέα της Υγείας τα τελευταία 10 περίπου χρόνια. Στην ουσία αναλύεται ο ιδρυτικός νόμος 2889, ο οποίος αποτέλεσε και την τελική προσπάθεια μεταρρύθμισης του υγειονομικού μας συστήματος ενώ συγχρόνως για κάθε μία από τις βελτιωτικές ρυθμίσεις που αναφέρει το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, γίνεται μία κριτική αποτίμηση και αξιολόγησή τους. ΗΓΕΣΙΑ ΚΑΙ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Διδακτική Ενότητα 1: Η Διοίκηση ενός Οργανισμού και Βασικές Θεωρίες της Διοίκησης Στην ενότητα αυτή οι εκπαιδευόμενοι εισάγονται στις βασικότερες θεωρίες που διατυπώθηκαν όσον αφορά την οργάνωση και το μάνατζμεντ καθώς επίσης και να αποσαφηνίσει τόσο την έννοια της διοίκησης όσο και αυτή του οργανισμού. Για το λόγο αυτό παραθέτονται τα στοιχεία και οι σκοποί της οργάνωσης καθώς και τα χαρακτηριστικά και οι διαφορετικές οργανωτικές δομές που μπορεί να πάρει. Τέλος γίνεται αναφορά στον τρόπο με τον οποίο η διοίκηση και η οργάνωση συνδυάζονται για να αποτελέσουν το επιτυχές μάνατζμεντ. Διδακτική Ενότητα 2: Το παρελθόν και η Ιστορία της Διοίκησης Νοσοκομείων Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα συστήματα διοίκησης νοσοκομειακών μονάδων της χώρας μας μέσα από μία ιστορική ανασκόπηση των συνθηκών ανάδυσής τους και καταγραφή των προβλημάτων

12 και των προβληματισμών που δημιουργήθηκαν εξαιτίας των αλλεπάλληλων νομοθετικών αλλαγών και στην προσπάθεια ενσωμάτωσης των ευρωπαϊκών στοιχείων και εξελίξεων. Διδακτική Ενότητα 3: Σύγχρονα Μοντέλα Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας Στην ενότητα αυτή οι εκπαιδευόμενοι εισάγονται στις εκσυγχρονιστικές προσπάθειες των τελευταίων ετών όσον αφορά τη διοίκηση των δημόσιων νοσοκομείων αλλά και στα νεότερα δεδομένα όσον αφορά το μάνατζμεντ ιδιωτικών μονάδων υγείας. Για το λόγο αυτό αναφερόμαστε στο μάνατζμεντ αξιών, στην αξία των συνεργατικών σχέσεων αλλά και στο ρόλο του μάνατζερ στα δημόσια νοσοκομεία καθώς και στις αλλαγές του τρόπου διοίκησης και εύρους εξουσιών των Διοικητικών Συμβουλίων των Νοσοκομείων όπως επίσης και στις αρχές του εκσυγχρονισμού του νοσοκομειακού μάνατζμεντ. Διδακτική Ενότητα 4: Η Ηγεσία στον τομέα της υγείας Στην ενότητα αυτή πραγματοποιείται συγκριτική παρουσίαση των εννοιών ηγεσία και διοίκηση, ώστε να κατανοηθεί η ειδοποιός διαφορά. Έμφαση δίνεται στον προορισμό της δραστηριότητας και των διαφορετικών αρμοδιοτήτων και ευθυνών που ο διοικητής μάνατζερ και ο ηγέτης έχει. Μέσα από την φιλοσοφική προσέγγιση της έννοιας ηγεσίας επιδιώκεται να κατανοηθεί η διαφορετικότητα της ηγετικής φυσιογνωμίας και η αναγκαιότητα ύπαρξης τέτοιων προσωπικοτήτων στη διοίκηση υπηρεσιών υγείας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην παρουσίαση της διεπιστημονικής ομάδας που παρέχει υπηρεσίες φροντίδας υγείας και στον ρόλο της ηγεσίας και της ύπαρξης ηγετικών ικανοτήτων για την ενδυνάμωση και αποτελεσματικότητα της ομάδας. Από την ανάλυση καθίσταται σαφής ο ρόλος του ηγέτη στην συνοχή της ομάδας για ποιοτική φροντίδα υγείας. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΛΗΨΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Διδακτική Ενότητα 1: Λήψη Αποφάσεων και Διοίκηση Στην ενότητα αυτή αποσαφηνίζονται οι έννοιες της απόφασης και της διαδικασίας λήψης της καθώς και η διαδικασία που την περιβάλλει. Παρουσιάζονται τα είδη αποφάσεων που παίρνει ένας οργανισμός καθώς και διάφορα μοντέλα λήψης αποφάσεων ανάλογα με τα επίπεδα και την διάκριση ιεραρχίας., Αναλύονται επίσης τα εργαλεία και οι τεχνικές που διαθέτει ένας μάνατζερ όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων- ιδιαίτερα σε συνθήκες αβεβαιότητας Παράλληλα γίνεται εκτενής αναφορά στον τρόπο εμφάνισης και λειτουργίας καθώς και στους παράγοντες της ορθολογιστικής δράσης ενώ επίσης αναλύονται οι διαφορετικές προσεγγίσεις κατά την διαδικασία λήψης μίας απόφασης. Διδακτική Ενότητα 2: Η Διαδικασία Λήψης Αποφάσεων στον Τομέα της Υγείας Η παρούσα ενότητα εστιάζεται στο είδος και τον τρόπο λήψεως των αποφάσεων στον τομέα της υγείας. Οι αποφάσεις στον τομέα αυτό έχουν να κάνουν τόσο με το ίδιο το υγειονομικό σύστημα όσο και με τους χρήστες υπηρεσιών υγείας αλλά και το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό. Πρόκειται για μια αλληλένδετη και σύνθετη σχέση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον τρόπο λήψης της κλινικής αποφάσεις και στον τρόπο με τον οποίο οι ασθενείς και το νοσηλευτικό προσωπικό επηρεάζουν το είδος των παρεχόμενων φροντίδων υγείας αλλά και στο ρόλο της αβεβαιότητας που χαρακτηρίζει κάθε νοσογόνο κατάσταση.

13 Διδακτική Ενότητα 3: Προγραμματισμός και Στρατηγικός Σχεδιασμός στα Νοσοκομεία Σκοπός της ενότητας είναι να τονίσει τον τρόπο με τον οποίο ο προγραμματισμός αποτελεί την αφετηρία της διαδικασίας της διοίκησης και θέτει τις βάσεις για τα επόμενα στάδια της οργάνωσης, της καθοδήγησης και του ελέγχου καθώς και της διαμόρφωσης του επιχειρηματικού σχεδίου Αναφερόμενοι ειδικότερα στον χώρο της υγείας, η ανάπτυξη και εφαρμογή του σχεδιασμούπρογραμματισμού επιβάλλεται ως ανάγκη πολύ περισσότερο από ότι σε κάποιον άλλο χώρο ή τομέα λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που διαφοροποιούν τον χώρο αυτό Για το λόγο αυτό παρουσιάζονται και αναλύονται τόσο οι έννοιες του προγραμματισμού όσο και αυτές του επιχειρηματικού και στρατηγικού σχεδιασμού ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζεται ο τρόπος και η μεθοδολογία κατάρτισης ενός τέτοιου σχεδιασμού. Διδακτική Ενότητα 4: Η Ποσοτική Ανάλυση στη Λήψη Αποφάσεων Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η συμβολή της ποσοτικής ανάλυσης στη διοικητική επιστήμη και στη λήψη αποφάσεων. Έμφαση δίνεται στην χρησιμότητα των τεχνικών επιχειρησιακής έρευνας στη λήψη «άριστων αποφάσεων», η οποία κάτω από τις συνθήκες αβεβαιότητας στο σημερινό οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, προϋποθέτει την ποσοτική ανάλυση των δεδομένων, προκειμένου να προσδιοριστούν τα οικονομικά μεγέθη που εμπλέκονται κατά περίπτωση. Τέλος, παρουσιάζονται οι ποσοτικές μέθοδοι που συχνότερα χρησιμοποιούνται στην αξιολόγηση της λειτουργίας και απόδοσης των μονάδων υγείας. Διδακτική Ενότητα 5: Ο Γραμμικός Προγραμματισμός στη ρύθμιση θεμάτων εργασιακών σχέσεων Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται μελέτη περίπτωσης εφαρμογής της μεθόδου Γραμμικού Προγραμματισμού στη ρύθμιση θεμάτων εργασιακών σχέσεων, προκειμένου να γίνει κατανοητή η δυνατότητα χρησιμοποίησης της μεθοδολογίας αυτής και η χρησιμότητά της κατά την άσκηση διοίκησης. Προτάσεις των εργαζομένων για αξιοποίησή τους σε υπερωριακή εργασία, προτάσεις αύξησης των αμοιβών τους για τη συμμετοχή τους σε συγκεκριμένο πρόγραμμα παραγωγής ή τέλος το κύριο ερώτημα: Ποιο είναι το «ειδικό βάρος» του συγκεκριμένου παραγωγικού συντελεστή στη διαμόρφωση του άριστου αποτελέσματος απαντώνται με την χρησιμοποίηση προβολής επιχειρημάτων, τα οποία είναι δυνατόν να προέλθουν από την εφαρμογή Γραμμικού Προγραμματισμού. Διδακτική Ενότητα 6: Αποθεματική Πολιτική Νοσοκομείων: Μελέτη Περίπτωσης Διαχείρισης Αποθεμάτων Νοσοκομειακών Μονάδων με χρήση Γραμμικού Προγραμματισμού. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται μελέτη περίπτωσης εφαρμογής του Γραμμικού Προγραμματισμού στη διαχείριση αποθεμάτων νοσοκομειακής μονάδας. Ερωτήματα σχετικά με τα περιθώρια μεταβολών στις τιμές των χρησιμοποιούμενων υλών και τις επιπτώσεις τους στην διαμόρφωση του τελικού αποτελέσματος, καθώς και τη διαπραγματευτική πολιτική κατά τις παραγγελίες αυτών

14 απαντώνται με την εφαρμογή της εν λόγω ποσοτικής μεθόδου. Αναφορά γίνεται στη νοσοκομειακή αποθεματική πολιτική και στην ανάγκη ελέγχου των αποθεμάτων, ώστε να ικανοποιείται η ζήτηση κάθε χρονική στιγμή. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Διδακτική Ενότητα 1: Η Οικονομική Οργάνωση του Συστήματος Υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται το επιστητό της Οικονομίας της Υγείας, και της διαχρονικής εξέλιξής του που αναφέρεται στην οικονομική οργάνωση της ιδιαίτερης Αγοράς της Υγείας. Η παρουσίαση του αντικειμένου της Οικονομικής Επιστήμης και των βασικών αρχών που διέπουν την οικονομική δραστηριότητα και καθορίζουν το πλαίσιο λειτουργίας του οικονομικού συστήματος στη γενικότερη Αγορά στοχεύει στην καλύτερη κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων του συστήματος υγείας. Έμφαση δίνεται στη θεωρία της παραγωγής, όπως διαμορφώνεται από την υιοθέτηση προεκτάσεων των αρχών της οικονομικής επιστήμης στον τομέα της υγείας. Διδακτική Ενότητα 2: Η Ζήτηση και Προσφορά στις Υπηρεσίες Υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται η ζήτηση και η προσφορά στην ιδιαίτερη Αγορά της υγείας. Έμφαση δίνεται στην κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων που χαρακτηρίζουν τον τομέα της υγείας σε επίπεδο ζήτησης παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, οι οποίες αναφέρονται στην απουσία της «κυριαρχίας του καταναλωτή». Η παρουσίαση των χαρακτηριστικών της προσφοράς επισημαίνει τον βαθμό στον οποίο διαμορφώνεται η ζήτηση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην παρουσίαση των παραγόντων που διαμορφώνουν τη ζήτηση και προσφορά στην ιδιαίτερη Αγορά των Μαιευτικών και Γυναικολογικών υπηρεσιών υγείας. Διδακτική Ενότητα 3: Οι Δαπάνες και η Χρηματοδότηση του Συστήματος Υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η εξέλιξη των δαπανών υγείας διαχρονικά και η τεκμηρίωση της αυξητικής τάσης που παρατηρείται διεθνώς. Έμφαση δίνεται στην παρουσίαση των δημοσίων δαπανών συγκριτικά με τις ιδιωτικές δαπάνες που αποτελούν και σημαντική πηγή χρηματοδότησης των συστημάτων υγείας. Η παρουσίαση των πηγών χρηματοδότησης των μονάδων υγείας, των μεθόδων αποζημίωσης, των προβλημάτων που παρουσιάζουν καθώς και των προοπτικών βελτίωσης τους θεωρείται αναγκαία για την κατανόηση των παραμέτρων που συνιστούν το σύστημα χρηματοδότησης και της ανάγκης «ορθολογικής» αξιοποίησης των πεπερασμένων αυτών διατιθέμενων οικονομικών πόρων. Διδακτική Ενότητα 4: Οι Βασικές Οικονομικές Έννοιες στον Τομέα της Υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οι βασικές οικονομικές έννοιες που χαρακτηρίζουν και προσδιορίζουν το επίπεδο λειτουργίας και επιτυχίας του συστήματος υγείας. Οι έννοιες αυτές είναι η αποτελεσματικότητα, η αποδοτικότητα και η παραγωγικότητα. Από την ανάλυσή τους επιδιώκεται να κατανοηθούν οι εννοιολογικές διαφορές και η ανάγκη εκτίμησής τους στην προσπάθεια

15 αξιολόγησης της απόδοσης των μονάδων υγείας. Η γραφική συσχέτιση των τριών βασικών οικονομικών εννοιών στην παραγωγική διαδικασία του τομέα της υγείας παρέχει πληροφόρηση για την οριακή παραγωγικότητα των συντελεστών παραγωγής και το σημείο της συνάρτησης παραγωγής υπηρεσιών υγείας, όπου μεγιστοποιείται η κοινωνική ευημερία. Διδακτική Ενότητα 5: Η Αποτελεσματικότητα στην Οργάνωση των Υπηρεσιών Υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η έννοια της αποτελεσματικότητας στην οργάνωση και οι παράγοντες που την επηρεάζουν. Έμφαση δίνεται στην παρουσίαση της παραγωγικής, τεχνικής και διανεμητικής αποτελεσματικότητας, οι οποίες εκτιμώνται προκειμένου να δοθεί πληροφόρηση για την απόδοση των μονάδων υγείας. Η βιβλιογραφική ανασκόπηση μελετών εκτίμησης της αποτελεσματικότητας θεωρείται αναγκαία για την κατανόηση των παραμέτρων που βελτιστοποιούν την οργάνωση των υπηρεσιών υγείας. Η παρουσίαση της συμβολής του Cochrane στη μέτρηση της κλινικής αποτελεσματικότητας προγραμμάτων ή παρεμβάσεων παρέχει ολοκληρωμένη γνώση στην αξιολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Διδακτική Ενότητα 6: Η Μέτρηση του Επιπέδου Υγείας και οι Δείκτες Αποτελέσματος Υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οι δείκτες που μετρούν που μετρούν την κατάσταση υγείας και την ποιότητα ζωής του πληθυσμού. Οι πιο γνωστοί δείκτες αποτελέσματος υγείας του πληθυσμού είναι οι δείκτες νοσηρότητας και θνησιμότητας αλλά και οι δείκτες ευεξίας που απεικονίζουν τις πολιτικές υγείας σε επίπεδο οργάνωσης του συστήματος υγείας αλλά και σε επίπεδο πρόληψης, προσυμπτωματικού ελέγχου και προαγωγής της υγείας. Αναφορά γίνεται στην ποιοτική αξιολόγηση των δεικτών υγείας και στα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχουν. Διδακτική Ενότητα 7: Marketing Υπηρεσιών Υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται το περιεχόμενο του όρου «Κοινωνικό Μάρκετινγκ» στις υπηρεσίες υγείας. Η παρουσίαση της φιλοσοφίας του μάρκετινγκ και η ανάλυση του μείγματος μάρκετινγκ (marketing mix) επισημαίνει την ανάγκη διεξαγωγής ερευνών αποτύπωσης των κοινωνικών αναγκών και το πεδίο υιοθέτησης και εφαρμογής των αρχών και τεχνικών του Μάρκετινγκ Υπηρεσιών για την υλοποίηση προγραμμάτων προαγωγής της υγείας. Η παρουσίαση μελέτης περίπτωσης εφαρμογής αρχών μάρκετινγκ στην προληπτική οδοντιατρική αναδεικνύει την αναγκαιότητα της ανάλυσης της Αγοράς υγείας. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Διδακτική Ενότητα 1: Η Ανάλυση Κόστους και οι Μέθοδοι Οικονομικής αξιολόγησης υπηρεσιών υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα είδη κόστους που εκτιμώνται σε μια παρεχόμενη υπηρεσία υγείας. Στη συνέχεια παρουσιάζεται η ανάγκη οικονομικής αξιολόγησης παρεμβάσεων, θεραπειών

16 ή προγραμμάτων φροντίδας υγείας και οι σχετικοί μέθοδοι που παρέχουν σημαντική πληροφόρηση στους αρμόδιους για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την υιοθέτηση αντίστοιχων πολιτικών υγείας. Η ανάλυση κόστους εστιάζει στον προσδιορισμό του κόστους μιας παρέμβασης, αποτελώντας βασικό κομμάτι όλων των υπολοίπων τεχνικών οικονομικής αξιολόγησης. Ακολούθως, παρουσιάζεται η ανάλυση ελαχιστοποίησης κόστους (cost-minimization analysis). Διδακτική Ενότητα 2: Η Ανάλυση Κόστους-Αποτελεσματικότητας Προγραμμάτων Υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η ανάλυση κόστους αποτελεσματικότητας (Cost Effectiveness Analysis) που αποτελεί μέθοδος αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας εναλλακτικών προγραμμάτων υγείας στην βάση του κόστους και του αποτελέσματος που έχουν. Διδακτική Ενότητα 3: Η Ανάλυση Κόστους-Χρησιμότητας και η Έννοια των Ποιοτικώς Σταθμισμένων Ετών Ζωής (QALYs). Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η ανάλυση κόστους - χρησιμότητας (Cost - Utility Analysis) που επιτρέπει την αξιολόγηση της ποιότητας των εκβάσεων υγείας, τις οποίες προκαλούν ή αποτρέπουν συγκεκριμένα προγράμματα υγειονομικής φροντίδας ή κάποιες θεραπευτικές αγωγές. Ακολούθως, παρουσιάζονται οι δείκτες χρησιμότητας και αναλύεται το περιεχόμενο του δείκτη «ποιοτικά σταθμισμένα έτη ζωής» (QALYs) που κερδίζονται από την εφαρμογή κάποιας παρέμβασης. Διδακτική Ενότητα 4: Η Ανάλυση Κόστους-Οφέλους. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η ανάλυση Κόστους - Οφέλους (Cost-Benefit Analysis) που χρησιμοποιείται σε διαδικασίες αξιολόγησης επενδυτικών επιλογών. Στη συνέχεια αναλύεται το κοινωνικό κόστος και όφελος στο πλαίσιο της εφαρμογής της εν λόγω μεθόδου αξιολόγησης. Αναφορά γίνεται στα κριτήρια, στα οποία στηρίζεται η ανάλυση κόστους οφέλους, εκ των οποίων το βασικότερο επισημαίνει την κυριαρχία του καταναλωτή και είναι η προθυμία του να πληρώσει για να αποκτήσει υπηρεσίες υγείας ( willingness to pay ). Διδακτική Ενότητα 5: Ανάλυση Κινδύνου - Risk Analysis. Στην ενότητα αυτή αποσαφηνίζεται η έννοια του κινδύνου και της αβεβαιότητας, ενώ παρουσιάζονται οι παράγοντες δημιουργίας κινδύνου σε χρηματοοικονομικό περιβάλλον. Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα είδη του κινδύνου σε επίπεδο επιχείρησης και σε επίπεδο οργανισμών υγείας, ώστε να κατανοηθούν οι διαφορές που υπάρχουν. Αναφορικά με τον χώρο της υγείας γίνεται εκτεταμένη ανάλυση στο πεδίο της λήψης κλινικών αποφάσεων υπό κίνδυνο και της διαχείρισης του κινδύνου. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ Διδακτική Ενότητα 1: Το Ανθρώπινο Δυναμικό στις Υπηρεσίες Υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η στελέχωση των μονάδων υγείας σε ειδικότητες και αριθμούς, ενώ με πρωτογενή στατιστικά στοιχεία αναδεικνύεται η ανεπάρκεια του ανθρώπινου δυναμικού σε νοσοκομεία της περιφέρειας έναντι εκείνων των μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας. Στη

17 συνέχεια παρουσιάζονται οι ανάγκες σε στελέχωση, τα προβλήματα από την υποστελέχωση των υπηρεσιών και οι διεθνείς τάσεις για την αντιμετώπιση της σημαντικής έλλειψης του νοσηλευτικού προσωπικού. Διδακτική Ενότητα 2: Η Διαχείριση της Κουλτούρας και των Αλλαγών στα Νοσοκομεία. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται και αναλύεται η έννοια της οργανωτικής κουλτούρας και ο τρόπος με τον οποίο αυτή διαμορφώνεται και λειτουργεί στα πλαίσια ενός οργανισμού. Παρουσιάζονται τόσο οι μορφές όσο και οι διαστάσεις της ενώ ταυτόχρονα γίνεται και η σύνδεση της με το μείζον θέμα της αλλαγής της κουλτούρας όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο για την επιβίωση του οργανισμού. Για το λόγο αυτό αναλύεται τόσο η έννοια της αλλαγής όσο και αυτή της αντίστασης ενώ παρατίθεται και η μεθοδολογία μείωσης της αντίστασης Διδακτική Ενότητα 3: Οργανωσιακή Επικοινωνία. Σκοπός της ενότητας είναι να αποσαφηνιστεί η έννοια της επικοινωνίας τόσο σε οργανωσιακό / επιχειρησιακό επίπεδο όσο και σε επίπεδο σχέσεων ασθενών και ιατρονοσηλευτικού προσωπικού. Δίνονται οι βασικότερες αρχές και κανόνες επικοινωνίας ενώ συγχρόνως παρουσιάζονται οι διάφορες μορφές που αυτές μπορεί να πάρει σε έναν οργανισμό. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται τόσο στους φραγμούς που δυσχεραίνουν την επικοινωνία όσο και στις δεξιότητες του καλού ακροατή αλλά και του γιατρού σε σχέση με τους ασθενείς του. Διδακτική Ενότητα 4: Υποκίνηση και Απόδοση Ανθρώπινου Δυναμικού και ο Ρόλος της Ηγεσίας. Σκοπός της ενότητας είναι να αποσαφηνιστεί η έννοια της υποκίνησης στο εργασιακό πλαίσιο καθώς και ο τρόπος διασύνδεσής της με την παραγωγικότητα και την απόδοση. Στο πλαίσιο αυτό, παρουσιάζονται οι βασικότεροι τρόποι παρακίνησης τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο, ενώ συγχρόνως γίνεται μία εκτενής ανάλυση των συνθηκών που συνδράμουν ή εμποδίζουν την κινητοποίηση των εργαζομένων. Τονίζεται, επίσης, ο αλληλεπιδραστικός ρόλος ανάμεσα στην υποκίνηση και την απόδοση, καθώς και ο ρόλος που μπορεί να παίξει η ηγεσία στην ανάπτυξή τους. Τέλος, παρουσιάζεται ένας οδηγός τεχνικών κινητοποίησης προσωπικού όπου η θεωρητική ανάλυση που έχει προηγηθεί βρίσκει εφαρμογές στο εργασιακό πεδίο. Διδακτική Ενότητα 5: Εκπαίδευση Προσωπικού στην Αντιμετώπιση του Πόνου. Οι νέες συνθήκες έχουν δημιουργήσει την ανάγκη για μια καινούργια προσέγγιση στη εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας, που καλούνται να ανακουφίζουν ανθρώπους τόσο κατά την διάρκεια της ασθένειάς τους όσο και στην τελική φάση της ζωής. Σκοπός της ενότητας είναι να εισάγει τους εκπαιδευόμενους στην έννοια του πόνου και στις αρχές της ανακουφιστικής φροντίδας και

18 υποστηρικτικής αγωγής καθώς και στη έννοια και διαδικασία του πένθους αλλά και στο ρόλο του προσωπικού υγείας σε όλες τις επώδυνες φάσεις της αρρώστιας. Η εφαρμογή των εννοιών αυτών στην περίπτωση του παιδικού καρκίνου επιχειρεί να καταστήσει σαφέστερες τις παρουσιαζόμενες έννοιες. Διδακτική Ενότητα 6: Συναισθηματικές αντιδράσεις απέναντι στην εργασία Σκοπός της ενότητας είναι να παρουσιαστούν οι συναισθηματικές αντιδράσεις του ατόμου απέναντι στην εργασία, οι οποίες δεν είναι άλλες από την επαγγελματική ικανοποίηση, την επαγγελματική εξουθένωση και το εργασιακό άγχος. Αυτό επιτυγχάνεται με την ανάλυση και ερμηνεία του εννοιολογικού τους προσδιορισμού, την παράθεση των κυριότερων θεωρητικών μοντέλων που ερμηνεύουν τα αίτια εμφάνισής τους, καθώς και τις συνέπειες αλλά και τις στρατηγικές διαχείρισης που τα αφορούν. Διδακτική Ενότητα 7: Υγιεινή και Ασφάλεια Εργαζομένων στους Τομείς Υγείας. Το ζήτημα της ασφάλειας των εργαζομένων είναι μείζονος σημασίας, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια με την έξαρση διάφορων νόσων Οι επαγγελματίες υγείας έχουν αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης εξαιτίας της φύσεως του επαγγέλματος τους εφόσον η καθημερινή επαφή με ασθενείς, αυξάνει την πιθανότητα μετάδοσης ενός αριθμού ασθενειών. Σκοπός της ενότητας είναι να παρουσιάσει τους κινδύνους που αντιμετωπίζει καθημερινά το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό καθώς και τα μέτρα αντιμετώπισής τους και προάσπισης της σωματικής και ψυχικής ακεραιότητάς τους. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Διδακτική Ενότητα 1: Νέες Τεχνολογίες στην Υγεία: Η Πληροφορική της Υγείας και η Βιοϊατρική Τεχνολογία. Στην ενότητα αυτή αναλύονται οι όροι «τεχνολογία της υγείας», «πληροφορική της υγείας» και «βιοϊατρικη τεχνολογία». Στη συνέχεια αναλύονται οι δυνατότητες και τα πεδία εφαρμογής και υποστήριξης του συστήματος υγείας από την τεχνολογία υγείας. Διδακτική Ενότητα 2: Αξιολόγηση της Τεχνολογίας Υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οι δραστηριότητες και τα πεδία ενδιαφέροντος των προγραμμάτων αξιολόγησης των νέων τεχνολογιών στην υγεία, ενώ παρουσιάζονται και οι παράμετροι βέλτιστης αξιοποίησης υλικού δυναμικού. Στη συνέχεια αναλύεται η αξιολόγηση της τεχνολογίας της υγείας σε επίπεδο αξιολόγησης της ασφάλειας, της αποτελεσματικότητας και των ευρύτερων συνεπειών των διαφόρων τεχνολογιών της υγείας. Αναφορά γίνεται στη διεθνή δραστηριότητα στην αξιολόγηση της τεχνολογίας της υγείας και στις υιοθετούμενες στρατηγικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διδακτική Ενότητα 3: Οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (e-health) στον χώρο της υγείας. Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται το πεδίο εφαρμογή των νέων τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών και ιδιαίτερα της Τηλεϊατρικής στη δομή των παρεχομένων υπηρεσιών φροντίδας

19 υγείας. Παρατίθενται ορισμοί που περιγράφουν τον όρο «Τηλεϊατρική», ενώ αναλύονται οι εφαρμογές στην παροχή υπηρεσιών υγείας σε ασθενή και υγιή άτομα. Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα οφέλη και οι αποκλίνουσες απόψεις για τις «αρετές» και τα «μειονεκτήματα» της τηλεϊατρικής και οι παράγοντες που διαμορφώνουν το ρόλο των τηλεματικών υπηρεσιών στην υγεία. Διδακτική Ενότητα 4: Οι Οργανωσιακές, Θεσμικές και Οικονομικές Προϋποθέσεις Υλοποίησης των Τ.Π.Ε. στις Υπηρεσίες Υγείας Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η μέχρι σήμερα εμπειρία εφαρμογών τηλεματικών υπηρεσιών, και η σημαντικότητα εφαρμογών αυτών τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και στην Ελλάδα. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι οργανωσιακές, θεσμικές και οικονομικές προϋποθέσεις υλοποίησης των υπηρεσιών πληροφορικής και επικοινωνιών στις Υπηρεσίες Υγείας. Αναφορά γίνεται και στον ανθρώπινο παράγοντα που διευκολύνει ή εμποδίζει την εισαγωγή των τηλεματικών υπηρεσιών στην υγεία. Διδακτική Ενότητα 5: Η Περίπτωση εισαγωγής Υπηρεσιών Τηλεϊατρικής στη Μαιευτική - Γυναικολογία: Αποτύπωση της Κατάστασης - Προβληματισμοί και Προοπτικές Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται εφαρμογές υπηρεσιών τηλεϊατρικής στη διαχείριση μαιευτικών και γυναικολογικών περιστατικών. Η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης και των ανισοτήτων σε επίπεδο παροχής αυτών των υπηρεσιών υγείας, αναδεικνύει τα πεδία εφαρμογής των νέων τεχνολογιών. Η αναφορά σε τηλεϊατρικές υπηρεσίες που προσφέρονται σε πρωτοβάθμιο επίπεδο (Κέντρα Υγείας κλπ), υπηρεσίες που προσφέρονται στο σπίτι, τηλεσυμβουλευτική, υπηρεσίες επείγουσας ιατρικής, διάγνωσης, θεραπευτικής προσέγγισης αλλά και πρόληψης αναδεικνύουν τη δυνατότητα εισαγωγής τους. Διδακτική Ενότητα 6: Η εφαρμογή μεθόδων ποσοτικής ανάλυσης στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας 32 Ελληνικών Δημοσίων Νοσοκομειακών Μονάδων στην τρέχουσα κατάσταση λειτουργίας και στην περίπτωση εισαγωγής τηλεϊατρικής Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται μελέτη περίπτωσης αξιολόγησης του βαθμού αξιοποίησης των διατιθέμενων παραγωγικών συντελεστών από δημόσιες μαιευτικές-γυναικολογικές νοσοκομειακές μονάδες υγείας στην περίπτωση τρέχουσας λειτουργίας και στην περίπτωση εισαγωγής τηλεϊατρικής. Με μεθόδους ποσοτικής ανάλυσης και κυρίως αυτής της Data Envelopment Analysis παρέχεται πληροφόρηση για τη δυνατότητα βέλτιστης απόδοσης των μονάδων υγείας με εξοικονόμηση πόρων στην περίπτωση εισαγωγής τηλεϊατρικών υπηρεσιών. Η αξιολόγηση της οικονομικής διαχείρισης αναδεικνύει τους τομείς παθογένειας, που επιβάλλεται να προσεχθούν, προκειμένου οι λαμβάνοντες τις αποφάσεις να οδηγηθούν σε άσκηση αποτελεσματικότερης διοίκησης.

20 «Επιχειρηματικότητα και Βασικές Αρχές Στρατηγικές Επιχειρήσεων» Διδακτική Ενότητα 1: Εισαγωγή στην Επιχειρηματικότητα Διδακτική Ενότητα 2: Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα Διδακτική Ενότητα 3: Εντοπισμός και Αξιοποίηση Επιχειρηματικών Ευκαιριών Διδακτική Ενότητα 4: Απόκτηση Επιχειρηματικού Πλεονεκτήματος Διδακτική Ενότητα 5: Βασικές Αρχές Στρατηγικής των Επιχειρήσεων ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ Διδακτική Ενότητα 1: Το παρόν της Ποιότητας στις Υπηρεσίες Υγείας Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η έννοια της ποιότητας, η ιστορία και η σημασία του κινήματος για την ποιότητα στις υπηρεσίες υγείας. Παρουσιάζονται γενικοί ορισμοί για την ποιότητα (Crosby, Ishikawa, Taguchi, Deming, Feigenbaum), οι οποίοι διαχρονικά ενσωματώνουν τις εξελίξεις, τις αντιλήψεις αλλά και τις πραγματικές (εκφρασμένες και συνεπαγόμενες) ανάγκες των οικονομιών και των κοινωνιών. Η επιστημονική αναζήτηση της ποιότητας στις υπηρεσίες υγείας, κατά την διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, συμπεριλαμβάνει ανάλυση των διαφορετικών ειδικών προσεγγίσεων αλλά και ειδικότερα την ανάλυση του τρόπου που γίνεται αντιληπτή η ποιότητα στα διαφορετικά συστήματα υγείας στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Διδακτική Ενότητα 2: Διοίκηση Ποιότητας στις Υπηρεσίες Υγείας Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οι βασικές τάσεις και προσεγγίσεις για την διοίκηση της ποιότητας στις υπηρεσίες υγείας. Οι προσεγγίσεις για την διοίκηση της ποιότητας συμπεριλαμβάνουν τα συστήματα διόρθωσης της ποιότητας (επιθεώρηση και έλεγχος), τα συστήματα πρόβλεψης της ποιότητας (διασφάλιση της ποιότητας) και τα συστήματα συνεχούς βελτίωσης (Διοίκηση Ολικής Ποιότητας και Βραβεία Ποιότητας). Ακολούθως, έμφαση δίδεται στην δεύτερη κατηγορία συστημάτων διοίκησης για την διασφάλιση της ποιότητας και ειδικότερα εισάγεται η έννοια της τυποποίησης για την παραγωγή προτύπων με εφαρμογή στις υπηρεσίες υγείας. Στα πρότυπα που εξετάζονται συμπεριλαμβάνεται η σειρά ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9000:2000 / Healthmark και αναλύονται οι έννοιες της τεκμηρίωσης των συστημάτων ποιότητας και η διαδικασία της πιστοποίησης. Διδακτική Ενότητα 3: Σχεδιάζοντας τη Συνεχή Βελτίωση Βραβεία Ποιότητας στις Υπηρεσίες Υγείας Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οι βασικές αρχές του σχεδιασμού για την Ποιότητα στις Υπηρεσίες Υγείας σε συνάρτηση με μεθοδολογίες που σχετίζονται με τη συνεχή βελτίωση και τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού (δεξιότητες, γνώση, παρακίνηση, δέσμευση, εξουσία και ενδυνάμωση). Στη συνέχεια, παρουσιάζεται αναλυτικά το περιεχόμενο των εξειδικεύσεων των δύο διεθνών βραβείων ποιότητας για τις υπηρεσίες υγείας: το Αμερικάνικο Βραβείο Ποιότητας και το Ευρωπαϊκό Βραβείο Ποιότητας. Τα συστήματα αυτά παρέχουν μια σύγχρονη αντίληψη για τη διοίκηση και την αυτο-

21 αξιολόγηση στον χώρο της υγείας, η οποία παρουσιάζεται για την Ελλάδα με σχετικά παραδείγματα από τον χώρο της δευτεροβάθμιας φροντίδας υγείας. Διδακτική Ενότητα 4: Στατιστικός Έλεγχος Ποιότητας και Ανάλυση Αξιοπιστίας Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται αρχικά οι βασικές γνώσεις στατιστικής για τον έλεγχο της ποιότητας, και στην συνέχεια γίνεται η παρουσίαση του περιεχομένου του στατιστικού ελέγχου ποιότητας (σχεδιασμός δειγματοληψίας και στατιστικός έλεγχος διεργασιών) με παραδείγματα από τον χώρο των υπηρεσιών υγείας. Ακόμα, παρουσιάζονται οι βασικές αρχές ανάλυσης αξιοπιστίας και άλλα εργαλεία, τεχνικές και μεθοδολογίες ποιότητας που χρησιμοποιούνται σε πραγματικές εφαρμογές. Διδακτική Ενότητα 5: Το Απώτερο Παρόν της Διοίκησης Ολικής Ποιότητας στις Υπηρεσίες Υγείας Στην ενότητα παρουσιάζονται σύγχρονες πτυχές και κατευθύνσεις για την διοίκηση ολικής ποιότητας. Οι πτυχές αυτές συμπεριλαμβάνουν α. τη σχέση συστημάτων διοίκησης της ποιότητας και την μέτρηση της άποψης του χρήση των υπηρεσιών υγείας (μετρήσεις ικανοποίησης και SERVQUAL), β, τις έννοιες της λογοδοσίας και της κοινωνικής ευθύνης στους οργανισμούς παροχής υπηρεσιών υγείας και γ. την εξαιρετικά επίκαιρη και ενδιαφέρουσα σχέση γνωστικών συστημάτων (Δεδομένα Πληροφόρηση Γνώση) οργανισμών και επιχειρήσεων και διοίκησης ολικής ποιότητας. «Εκπαίδευση και Αγορά Εργασίας» Διδακτική Ενότητα 1: Ανθρώπινο Κεφάλαιο: Εκπαίδευση, καινοτομία και υγεία I Διδακτική Ενότητα 2: Ανθρώπινο Κεφάλαιο: Εκπαίδευση, καινοτομία και υγεία ΙΙ Διδακτική Ενότητα 3: Human Capital Supply ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ Διδακτική Ενότητα 1: Σχέση Κράτους Πρόνοιας και Αγοράς Υγείας στην Ελλάδα. Η παρούσα ενότητα αποπειράται να διερευνήσει τη σχέση ανάμεσα στο δημόσιο και ιδιωτικό υγειονομικό τομέα τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, μέσω της παρουσίασης της ελληνικής πραγματικότητας των συστημάτων υγείας και το κατά πόσο οι δύο αυτές διαφορετικές αγορές μπορούν να συνυπάρξουν. Η διερεύνηση αυτή δεν μπορεί, όμως, να νοηθεί χωριστά από την μελέτη του αγαθού υγεία και του τρόπου που επηρεάζει το επίπεδο και την ποιότητα υπηρεσιών των δύο αυτών Αγορών. Διδακτική Ενότητα 2: Κοινωνικές Ανισότητες στην Υγεία. Σκοπός της παρούσας ενότητας είναι να δείξει το πώς ζητήματα πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής, τεχνολογικής, αλλά και πολιτισμικής κατάστασης μεταξύ των άλλων, διαφορετικά για κάθε μια από τις κοινωνίες στον σύγχρονο κόσμο διαμορφώνουν συνθήκες, συμπεριφορές αλλά και τρόπους διαχείρισης που διαφοροποιούν την ιατρική φροντίδα που προσφέρεται στις διάφορες κοινωνίες σε