Μελέτη παραγόντων που σχετίζονται στη διαδικασία επιλογής διαδερμικών συστημάτων χορήγησης νιτρογλυκερίνης

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μελέτη παραγόντων που σχετίζονται στη διαδικασία επιλογής διαδερμικών συστημάτων χορήγησης νιτρογλυκερίνης"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ ΡΙΟ ΠΑΤΡΑ UNIVERSITY OF PATRAS UNIVERSITY CAMPUS RIO PATRAS Μελέτη παραγόντων που σχετίζονται στη διαδικασία επιλογής διαδερμικών συστημάτων χορήγησης νιτρογλυκερίνης Νατάσα Σ. Χατζηπρίμου MSc σε Φαρμακευτικό Marketing Τμήμα Φαρμακευτικής και Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Πάτρα 2009

2 Ευχαριστίες Θα ήθελα, κατ αρχήν, να ευχαριστήσω την κα. Αναστασία Ψειρίδου, από το Τμήμα Οικονομικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών, η οποία ανέλαβε την καθοδήγηση για την υλοποίηση αυτής της διπλωματικής εργασίας, παρ όλη την χιλιομετρική απόσταση που υπήρχε μεταξύ μας. Στη συνέχεια, θα ήθελα, να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στον υπεύθυνο καθηγητή μου από το Τμήμα Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών, κο Σωκράτη Τζάρτο, ο οποίος ανέλαβε την διεκπεραίωση της όλης διαδικασίας. Ιδιαίτερες ευχαριστίες θα ήθελα να δώσω στον Καθηγητή κο Παύλο Κορδοπάτη, πρόεδρο του Τμήματος Φαρμακευτικής καθώς και στον Καθηγητή κο Ανδρέα Παπαπετρόπουλο, Αν. πρόεδρο του Τμήματος Φαρμακευτικής που μου έδωσαν την ευκαιρία να συμμετάσχω στο συγκεκριμένο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών και να αποτελέσω αποδέκτης των τόσο πολύτιμων γνώσεων. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον κο Νίκο Κυριακόπουλο, διοικητικό υπάλληλο του Τμήματος Φαρμακευτικής για την πολύτιμη βοήθεια του στην όλη διαδικασία. Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλα τα άτομα τα οποία συνέβαλλαν στην ολοκλήρωση και συγγραφή αυτής της διπλωματικής εργασίας. Τριμελής εξεταστική επιτροπή: Αναστασία Ψειρίδου Λέκτορας του Τμήματος Οικονομικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Πατρών. Σωκράτης Τζάρτος Καθηγητής Ανοσοβιολογίας του Τμήματος Φαρμακευτικής, Πανεπιστήμιο Πατρών. Ανδρέας Παπαπετρόπουλος Καθηγητής Μοριακής Φαρμακολογίας του Τμήματος Φαρμακευτικής, Πανεπιστήμιο Πατρών. 2

3 Περιεχόμενα Περίληψη... 4 Εισαγωγή... 5 Μέθοδοι... 8 Αποτελέσματα... 9 ΦΥΛΟ... 3 ΗΛΙΚΙΑ... 9 ΦΟΡΕΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Συμπεράσματα ΦΥΛΟ ΗΛΙΚΙΑ ΦΟΡΕΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Συζήτηση Βιβλιογραφία

4 Περίληψη Η συνηθέστερη εκδήλωση τις στεφανιαίας νόσου είναι η στηθάγχη, δηλαδή ο παροξυσμικός πόνος στο στήθος λόγω ανεπαρκούς αιμάτωσης και υποξίας. Από τις πιο σύγχρονες φαρμακευτικές αντιστηθαγχικές θεραπείες είναι η συστηματική διαδερμική χορήγηση νιτρογλυκερίνης μέσω εμπλάστρων ή αλλιώς patch. Στην ελληνική αγορά κυκλοφορούν ήδη 5 διαφορετικά τέτοια έμπλαστρα, απόδειξη ότι η φαρμακευτική αγορά είναι μια από τις πιο γρήγορα αναπτυσσόμενες και ταχύρρυθμα εξελίξιμες αγορές. Οι γιατροί οι οποίοι καλούνται να συνταγογραφήσουν καθένα από αυτά τα έμπλαστρα, έχουν κάνει την επιλογή τους με βάση κάποιους παράγοντες. Αυτή η εργασία μελετά ακριβώς αυτούς τους παράγοντες κατηγοριοποιώντας τους γιατρούς ανάλογα με την ηλικία τους, το φύλο τους και τον φορέα απασχόλησής τους. Συνοψίζοντας τα αποτελέσματα της εργασίας αυτής σε έναν συγκεντρωτικό πίνακα στο τέλος, καταλήγουμε στο ότι αν και υπάρχουν κάποιες διαφορές μεταξύ των απαντήσεων των ερωτηθέντων όσον αφορά το φύλο (οι γυναίκες λαμβάνουν πιο πολύ υπόψη τους την ποιότητα ζωή των ασθενών και την ευκολία χρήσης του σκευάσματος από τους άντρες), την ηλικία (οι νεαρότεροι γιατροί λαμβάνουν υπόψη τους περισσότερο την ποιότητα ζωής των ασθενών και την άποψη των συναδέλφων τους) και τον φορέα απασχόλησης (οι νοσοκομειακοί γιατροί λόγω του ότι περνάνε πολλές ώρες με συναδέλφους τους επηρεάζονται περισσότερο από την άποψή τους), αυτές δεν αντικατοπτρίζονται στην επιλογή συνταγογραφίας τους κάποιου συγκεκριμένου διαδερμικού χορήγησης νιτρογλυκερίνης. 4

5 Εισαγωγή Η στεφανιαία νόσος είναι ένας συγκεντρωτικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει όλες τις παθολογικές καταστάσεις που επηρεάζουν την παροχή αίματος στο μυοκάρδιο και αντιπροσωπεύει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στον τομέα φροντίδας της υγείας στις ανεπτυγμένες χώρες (AHA, 2007). Η συνηθέστερη εκδήλωση της στεφανιαίας νόσου είναι η στηθάγχη, δηλαδή ο παροξυσμικός πόνος στο στήθος λόγω ανεπαρκούς αιμάτωσης της καρδιάς και υποξίας. Είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας που προειδοποιεί ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για την πρόληψη εμφράγματος του μυοκαρδίου, το οποίο μπορεί να αποβεί μοιραίο. Ο πρωταρχικός στόχος της αντιστηθαγχικής θεραπείας είναι η μείωση της ισχαιμίας και η ελαχιστοποίηση των συμπτωμάτων, μειώνοντας τις απαιτήσεις του μυοκαρδίου σε οξυγόνο και/ή βελτιώνοντας την παροχή οξυγόνου στο μυοκάρδιο (Snow et al., 2004). Οι μη φαρμακολογικές μέθοδοι που συνήθως συνιστώνται σε ασθενείς με στηθάγχη είναι η διακοπή του καπνίσματος, η αλλαγή του διαιτολογίου, η μείωση του βάρους, η αλλαγή του τρόπου ζωής και η ιατρική παρακολούθηση. Από την άλλη πλευρά, οι φαρμακολογικές κατηγορίες που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της στηθάγχης είναι τα νιτρώδη, οι β-αποκλειστές, οι αποκλειστές των διαύλων ασβεστίου οι αντιαιμοπεταλιακοί παράγοντες, οι υπολιπιδαιμικοί παράγοντες και οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης ή αλλιώς Α.Μ.Ε.Α. (Snow et al., 2004). Στην παρούσα μελέτη θα ασχοληθούμε μόνο με την πρώτη κατηγορία. Τα νιτρώδη έχουν μακρύ και άριστα τεκμηριωμένο ιστορικό αποτελεσματικότητας και ανεκτικότητας (Giakomini et al., 2007). Η αγγειοδιαστολή είναι το σπουδαιότερο φυσιολογικό χαρακτηριστικό των οργανικών νιτρωδών με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να λαμβάνουν μια μορφή νιτρώδους σαν φάρμακο εκλογής για προφυλακτική θεραπεία. Οι διαφορετικές ενδείξεις των νιτρωδών 5

6 εξαρτώνται από το αντίστοιχο νιτρώδες (νιτρογλυκερίνη, δινιτρικός ισοσορβίτης, μονονιτρικός ισοσορβίτης) και τη γαληνική του μορφή, δηλαδή το πρότυπο σκεύασμα που χρησιμοποιείται. Παραδείγματα γαληνικής μορφής αποτελούν τα υπογλώσσια δισκία, τα δισκία ταχείας και παρατεταμένης απελευθέρωσης, τα δισκία για παρειακή χορήγηση (το φαρμακευτικό σκεύασμα τοποθετείται ανάμεσα στα χείλη και τα ούλα και απελευθερώνει την δραστική ουσία για ταχεία ή βραδεία απορρόφηση στη συστηματική κυκλοφορία), το διάλυμα για ενδοφλέβια χορήγηση, η αλοιφή, η αεροζόλη και τέλος η διαδερμική χορήγηση, μορφή η οποία αποτελεί και αντικείμενο προς μελέτη στη συγκεκριμένη εργασία. Η νιτρογλυκερίνη σε μορφή διαδερμικών εμπλάστρων αποτελεί μια από τις πιο εξελιγμένες φαρμακοτεχνικές μορφές. Με κύριες ενδείξεις πλέον την στηθάγχη και την συμπληρωματική θεραπεία σε συνδυασμό με άλλες ουσίες, το 982 κυκλοφόρησε το πρώτο διαδερμικό έμπλαστρο στην Ελλάδα από μια από τις μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες παγκοσμίως. Το πρώτο εξάμηνο του 2008 βρίσκονται σε κυκλοφορία 5 διαφορετικά έμπλαστρα, τα χαρακτηριστικά των οποίων φαίνονται στον παρακάτω πίνακα. Πίνακας. Χαρακτηριστικά εμπλάστρων Έμπλαστρα Έτος κυκλοφορίας Γενιά Τεχνολογία Έμπλαστρο 982 ης Σύστημα δεξαμενής Έμπλαστρο ης Σύστημα μήτρας πολλαπλών στοιβάδων Έμπλαστρο ης Σύστημα ενεργού μήτρας μονής στοιβάδος Έμπλαστρο ης Σύστημα ενεργού μήτρας μονής στοιβάδος Έμπλαστρο ης Σύστημα μήτρας πολλαπλών στοιβάδων Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη παραγόντων που σχετίζονται με τη διαδικασία επιλογής τους από τους γιατρούς. Παλαιότερες μελέτες όπως των Madhavan et al.(997), Schumock et al (2004), Frazier et al.(99), Sekimoto et al. (2006) και Cabana et al.(999), έχουν καταλήξει ότι η βιβλιογραφική ενημέρωση, οι ιατρικές μελέτες και οι κατευθυντήριες οδηγίες αποτελούν τους 6

7 λιγότερο σημαντικούς παράγοντες στους οποίους βασίζονται οι γιατροί για την επιλογή τους. Στην προκειμένη περίπτωση, τα διαδερμικά δρουν με τον ίδιο τρόπο και οι διαφορές τους οφείλονται κυρίως στην τεχνολογία τους και στην εξωτερική τους εμφάνιση, γι αυτό τον λόγο θα μελετηθεί κυρίως η επιρροή της φήμης της εκάστοτε φαρμακευτικής εταιρείας, η σχέση του γιατρού με τον ιατρικό επισκέπτη που τον ενημερώνει, η γνώμη άλλων ασθενών για το διαδερμικό, η γνώμη άλλων γιατρών και τέλος η τεχνολογία του διαδερμικού και η εξωτερική του εμφάνιση. Οι παραπάνω παράγοντες θα μελετηθούν σχετικά με τις διαφορετικές ηλικιακές κατανομές, το φύλο των γιατρών και τον φορέα απασχόλησής τους καθώς αυτές οι κατηγορίες μπορεί να υποτεθεί ότι διαφοροποιούν τα αποτελέσματα. Η ηλικιακή κατανομή αποτελεί σημαντική μεταβλητή εφόσον τα χρόνια εμπειρίας στον εργασιακό χώρο και η συνήθεια είναι παράγοντες που επηρεάζουν τη κρίση των γιατρών, ενώ ο φορέας απασχόλησης καθώς αποτελεί το εργασιακό περιβάλλον του καθενός είναι επίσης συντελεστής σε αυτή την εξίσωση. Το φύλο των γιατρών αποτελεί και αυτό έναν παράγοντα προς μελέτη, δεδομένου του ότι οι αντιλήψεις γυναικών και ανδρών είναι συχνά διαφορετικές σε ποικίλα θέματα. Ο λόγος για τον οποίο αποφασίστηκε να μελετηθούν τα διαδερμικά συστήματα χορήγησης και όχι η per os χορήγηση είναι διότι υπάρχει χρονική εξέλιξη στην κατηγορία αυτών των φαρμακευτικών σκευασμάτων χωρίς να υπάρχει διαφορά στον τρόπο που δρουν, με αποτέλεσμα η έρευνα των υπολοίπων παραγόντων να είναι πιο συγκεκριμένη. Επίσης βοηθά το γεγονός ότι λόγω του ότι οι ασθενείς αυτοί θα χρησιμοποιούν τα σκευάσματα για μεγάλο χρονικό διάστημα, δίδεται η ευκαιρία στο γιατρό να παρακολουθήσει τη θεραπεία με το εκάστοτε διαδερμικό μακροχρονίως. 7

8 Μέθοδοι Όπως αναφέρθηκε στην Εισαγωγή, στόχος της εργασίας είναι η μελέτη των παραγόντων που εμπλέκονται στην διαδικασία επιλογής συγκεκριμένων σκευασμάτων και κατά πόσο η επίδραση των παραγόντων αυτών διαφοροποιείται αναλόγως με το φύλο, την ηλικία και τον φορέα απασχόλησης των ιατρών. Η μέθοδος συγκέντρωσης του απαιτούμενου στατιστικού υλικού η οποία χρησιμοποιήθηκε είναι η τυχαία δειγματοληψία με συμπλήρωση ερωτηματολογίων. Τα κυριότερα πλεονεκτήματα της συγκεκριμένης δειγματοληπτικής μεθόδου είναι η μεγαλύτερη ταχύτητα λήψης των πληροφοριών (εφόσον ο χρόνος που δίδεται από τους ιατρούς για την όλη διαδικασία είναι ελάχιστος λόγω φόρτου εργασίας), η μεγαλύτερη ακρίβεια (δεδομένου του ότι θα δοθεί περισσότερη προσοχή κατά τη συμπλήρωση των ερωτηματολογίων παρά αν γίνει προφορική συνέντευξη) και η μεγαλύτερη ευχέρεια εφαρμογής (εφόσον ο συνολικός αριθμός των ιατρών καρδιολόγων των Αθηνών ανέρχεται σε εκατοντάδες). Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε ότι ο αντικειμενικός πληθυσμός είναι το σύνολο των Ελλήνων γιατρών, ο υπό μελέτη πληθυσμός είναι οι γιατροί των βορείων προαστίων Αθηνών και το δειγματοληπτικό πλαίσιο είναι ένα σεβαστό μέρος αυτών. Το ερωτηματολόγιο διανεμήθηκε, απαντήθηκε και επεστράφη επιτόπου από 05 ιατρούς καρδιολόγους των βορείων προαστίων Αθηνών (περιοχές: Αμπελόκηποι, Γκύζι, Ψυχικό, Χαλάνδρι, Μαρούσι, Βριλλήσια, Μελλίσια) σε σύνολο 220 ιατρών που ασκούν το επάγγελμα (ένα ποσοστό 46%) στη συγκεκριμένη περιοχή (αριθμός ο οποίος ελήφθη από συγκεκριμένη εταιρεία η οποία συνεργάζεται σχεδόν με όλες τις φαρμακευτικές εταιρείες και έχει καταγεγραμμένους όλους τους γιατρούς της Ελλάδος). Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι το μέγεθος του δείγματος είναι τέτοιο ώστε να αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα του πληθυσμού των ιατρών της περιοχής Αθηνών-προαστίων. Όλοι οι ερωτώμενοι, μέσω ενημερωτικής επιστολής που συνόδευε το ερωτηματολόγιο, ενημερώθηκαν πλήρως για τον σκοπό της έρευνας 8

9 και για το ότι οι πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν είναι εμπιστευτικές και ότι τα στοιχεία θα χρησιμοποιηθούν ή δημοσιοποιηθούν μόνο ομαδοποιημένα, ώστε να μην αποκαλυφθούν ατομικά χαρακτηριστικά των ερωτωμένων. Η διανομή και η συλλογή των ερωτηματολογίων διήρκησε 3 μήνες (από τον Ιανουάριο του 2008 έως τον Απρίλιο του ιδίου έτους). Οι ερωτήσεις που απαρτίζουν το ερωτηματολόγιο συνετάχθησαν έπειτα από επισκόπηση της σχετικής επιστημονικής βιβλιογραφίας και την εμβάθυνση σε τομείς που ενδιαφέρουν την συγκεκριμένη μελέτη. Τα στοιχεία τα οποία συνελλέχθησαν αναλύθηκαν μέσω του στατιστικού προγράμματος SPSS 2. Στην παρακάτω επαγωγική στατιστική ανάλυση θεωρούμε ικανοποιητικό το επίπεδο σημαντικότητας α=0,05. Αποτελέσματα Τα δημογραφικά στοιχεία των 05 ιατρών καρδιολόγων που απαρτίζουν το δείγμα της εργασίας παρουσιάζονται στον κάτωθι πίνακα: Πίνακας 2. Δημογραφικά στοιχεία ερωτηθέντων Φύλο Άνδρες Γυναίκες Σύνολο Ποσοστό Ηλικία < % % % % % >= % Φορέας ΙΚΑ % Ιατρείο % Νοσοκομείο % Σύνολο Ποσοστό 8% 9% 00% --- 9

10 Παρατηρώντας τον παρακάτω πίνακα, διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν περισσότερες απαντήσεις από άνδρες απ ότι από γυναίκες. Δεδομένου ότι η ιατρική έχει πολλές απαιτήσεις και δε η καρδιολογική ειδικότητα, η διαφορά που υπάρχει στο δείγμα μας δικαιολογείται. Παρατηρούμε επίσης ότι δεν υπάρχουν απαντήσεις από ηλικίες <30 ετών και >70. Αν λάβουμε υπόψη μας ότι η απόκτηση του πτυχίου θέλει τουλάχιστον 6 χρόνια και η αναμονή για την συγκεκριμένη ειδικότητα περίπου 3-4 χρόνια (καθώς και χρόνο καθυστέρησης για τους άνδρες λόγω στρατιωτικής θητείας) οι νεότεροι σε ηλικία γιατροί είναι 30 ετών. Όσο για τους >70 συνήθως παύουν να ασκούν την ειδικότητά τους. Τέλος, υπάρχει μεγαλύτερος όγκος γιατρών στα νοσοκομεία, στη συνέχεια είναι οι ιδιώτες (οι οποίοι μπορεί να έχουν και θέση στο ΙΚΑ) και τέλος στα ΙΚΑ (είναι λίγοι αυτοί οι οποίοι δεν έχουν και ιδιωτικό ιατρείο). Για να γίνει οποιαδήποτε στατιστική ανάλυση πρέπει να ελεγχθεί το κατά πόσο το εκάστοτε δείγμα ακολουθεί την κανονική κατανομή. Το ιστόγραμμα της κανονικής κατανομής έχει την ακόλουθη μορφή. Είναι χρήσιμο να αναφέρουμε ότι το 68% περίπου των παρατηρήσεων βρίσκεται στο διάστημα (μ-σ, μ+σ), το 95% περίπου των παρατηρήσεων βρίσκεται στο διάστημα (μ-2σ, μ+2σ) και το 99% περίπου των παρατηρήσεων βρίσκεται στο διάστημα (μ-3σ, μ+3σ). Παρόλα αυτά, επειδή το μάτι μπορεί εύκολα να ξεγελαστεί 0

11 αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε την πιο σίγουρη μέθοδο ελέγχου κανονικότητας. Ο έλεγχος κανονικότητας υπάγεται σε μία ευρύτερη οικογένεια ελέγχων, τη λεγόμενη «έλεγχοι υποθέσεων». Κάποιες ορολογίες οι οποίες αναφέρονται συνήθως είναι η μηδενική υπόθεση (Null Hypothesis ή H 0 ), η εναλλακτική υπόθεση (Alternative Hypothesis ή H ), το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (α) και το παρατηρηθέν επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p-value ή Significance). Οι υποθέσεις για τον έλεγχο κανονικότητας είναι οι ακόλουθες: H 0 : Η κατανομή των δεδομένων δεν διαφέρει από την κανονική κατανομή H : Η κατανομή των δεδομένων διαφέρει από την κανονική κατανομή Οι υποθέσεις για τον έλεγχο άλλων υποθέσεων (π.χ. για την ύπαρξη διαφορών) είναι της ακόλουθης μορφής. H 0 : Η τιμή του μέτρου (π.χ. μέσος, διακύμανση κλπ) που προκύπτει από το το δείγμα μας δεν διαφέρει από την τιμή του μέτρου που απαντάται στον πληθυσμό ή σε ένα άλλο δείγμα. H : Η τιμή του μέτρου διαφέρει από την τιμή του μέτρου που απαντάται στον πληθυσμό ή σε ένα άλλο δείγμα. Για τη διεξαγωγή των ελέγχων υποθέσεων χρησιμοποιούνται κάποιοι μαθηματικοί τύποι, που καλούνται ελεγχοσυναρτήσεις. Με βάση το αποτέλεσμά τους οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι η μηδενική υπόθεση απορρίπτεται ή όχι. Στην περίπτωση του ελέγχου κανονικότητας, η μηδενική υπόθεση την οποία θέλουμε να ελέγξουμε είναι ότι τα δεδομένα ακολουθούν την κανονική κατανομή ή ότι προέρχονται από ένα πληθυσμό που ακολουθεί την κανονική κατανομή. Η εναλλακτική υπόθεση είναι ότι τα δεδομένα δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή. Το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας α ορίζεται όπως αναφέρθηκε παραπάνω να είναι ίσο με 0.05 ή 5%. Το παρατηρηθέν επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p value) ορίζεται ως η πιθανότητα η τιμή του ελέγχου

12 (ελεγχοσυνάρτησης) να πάρει μία τιμή τόσο ακραία ή περισσότερο ακραία από αυτή που πήρε στο συγκεκριμένο δείγμα κάτω από τη μηδενική υπόθεση. Ουσιαστικά η p-value αποτελεί ένα δείκτη της αξιοπιστίας του αποτελέσματος. Συγκεκριμένα αντιπροσωπεύει την πιθανότητα του λάθους που περιλαμβάνεται στην αποδοχή του παρατηρηθέντος αποτελέσματός μας τόσο έγκυρου, δηλαδή όσο "η αντιπροσώπευση του πληθυσμού". Ουσιαστικά μας δείχνει κατά πόσο το αποτέλεσμα που έχουμε είναι τυχαίο. Αν η p-value είναι μικρότερη του 0.05 (p<α), αυτό σημαίνει ότι η πιθανότητα να ισχύει οποιαδήποτε υπόθεση είναι «αρκετά» μικρή, και τότε η μηδενική υπόθεση απορρίπτεται. Στην περίπτωση που η p-value είναι μεγαλύτερη ή ίση του 0.05 (p>α), τότε η μηδενική υπόθεση δεν μπορεί να απορριφθεί. Τα τεστ τα οποία μπορούν να διεξαχθούν είναι το τεστ των Kolmogorov-Smirnov, το οποίο αποτελεί την συμβατική μέθοδο, και του Monte Carlo το οποίο χρησιμοποιεί την τεχνική της προσομοίωσης. Με την τεχνική αυτή το SPSS διεξάγει 0000 (προεπιλογή) τεστ κανονικότητας και για κάθε ένα υπολογίζει την p- value. Στο τέλος εμφανίζει το μέσο όρο αυτών των 0000 p-value και ένα 99% διάστημα εμπιστοσύνης για τον μέσο όρο αυτών των p-value βασισμένο προφανώς στις 0000 p-value. Στην προκειμένη περίπτωση θα ακολουθηθεί η συμβατική μέθοδος και θα διεξαχθεί το τεστ κανονικότητας των Kolmogorov-Smirnov για τις τρεις ανεξάρτητες μεταβλητές (φύλο, ηλικία, φορέας απασχόλησης). Το αποτέλεσμα φαίνεται στον παρακάτω πίνακα: One-Sample Kolmogorov-Smirnov Test N Normal Parameters a,b Most Extreme Differences Kolmogorov-Smirnov Z Asymp. Sig. (2-tailed) Mean Std. Deviation Absolute Positive Negative a. Test distribution is Normal. b. Calculated from data. Ηλικία Φορέας Φύλο ,0 2,40,9,90,78,39,247,360,495,247,22,495 -,72 -,360 -,35 2,532 3,69 5,07,000,000,000 2

13 Όπως αναφέραμε προηγουμένως αν η p-value είναι μικρότερη από το 0.05, τότε απορρίπτουμε την υπόθεση της κανονικότητας των δεδομένων. Άρα η υπόθεση ότι τα δείγματά μας ακολουθούν την κανονική κατανομή απορρίπτεται σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας α=0.05 ή α=5%. Παρόλα αυτά επειδή ο αριθμός των δειγμάτων είναι μεγάλος (>30), ισχύει το κεντρικό οριακό θεώρημα το οποίο υποστηρίζει ότι καθώς το μέγεθος του δείγματος τείνει στο άπειρο, η κατανομή των δεδομένων τείνει στην κανονική. Πέρα από αυτό όμως, υπάρχουν και τεστ τα οποία μπορούν να πραγματοποιηθούν και να έχουν αξία. Παρακάτω ακολουθούν διαφορετικά τεστ για κάθε μεταβλητή. ΦΥΛΟ Η πρώτη σταθερή μεταβλητή την οποία θα ελέγξουμε είναι το φύλο. Έχοντας δυο γκρουπ (άνδρας/γυναίκα), θα διεξαχθούν κάποια τεστ (τα οποία θα αναλύονται πριν τα αποτελέσματα) έχοντας σαν βάση αυτά τα δυο ανεξάρτητα γκρουπ. Η πρώτη, ουσιαστικά, ερώτηση είναι η ερώτηση 4, δηλαδή το πώς αντιμετωπίζουν οι γιατροί τις δερματικές ενοχλήσεις, για την οποία υπάρχουν τρεις διαφορετικές απαντήσεις με δυνατότητα καταγραφής της συχνότητάς τους με την πιο συνηθισμένη επιλογή και 3 την λιγότερο συνηθισμένη. Οι απαντήσεις φαίνονται στον πίνακα 3. Πίνακας 3. Αποτελέσματα Συχνοτήτων (Ερ.4) Επιλογή male female N % N % Τον συμβουλεύω να αλλάξει περιοχή επικόλλησης Τον συμβουλεύω να αλλάξει

14 διαδερμικό Τον συμβουλεύω να αλλάξει σε per os χορήγηση Με βάση τα αποτελέσματα που απεικονίζονται στον πίνακα 3 καταλήγουμε στο ότι οι άνδρες έχουν ως πρώτη επιλογή την αλλαγή στην περιοχή επικόλλησης του patch, μετά την αλλαγή του patch χορήγηση και τέλος την αλλαγή σε per os. Οι γυναίκες, εν αντιθέσει, ξεκινάνε με αλλαγή σε άλλο διαδερμικό, μετά την αλλαγή σε per os χορήγηση και τέλος την αλλαγή στην περιοχή επικόλλησης του patch. Για τις ερωτήσεις που ακολουθούν (5,6,7) θέλουμε να μάθουμε αν οι μέσοι των απαντήσεων των ανδρών είναι ίσοι με αυτούς των γυναικών. Συνεπώς οι υποθέσεις έχουν την εξής μορφή: Ηο: μ =μ 2 Η : μ μ 2 όπου μ ο μέσος του πληθυσμού του πρώτου δείγματος (άνδρες) και μ 2 ο μέσος του πληθυσμού του δεύτερου δείγματος (γυναίκες). Αυτός ο έλεγχος μπορεί να γίνει με δυο διαφορετικά τεστ. Το t τεστ και το τεστ των Mann-Whitney-Wilcoxon. Και τα δυο τεστ ελέγχουν την ίδια υπόθεση όμως το t τεστ χρειάζεται την κανονικότητα του δείγματος ενώ το δεύτερο όχι (μη παραμετρικό τεστ). Παρόλα αυτά εμείς θα κάνουμε και τα δυο τεστ στη συγκεκριμένη φάση ώστε να αποδείξουμε ότι σε μεγάλα δείγματα τα δυο τεστ έχουν την ίδια αξία και βγάζουν τα ίδια αποτελέσματα. H επόμενη ερώτηση είναι η ερώτηση 5 η οποία είναι η εξής: Ποιος είναι ο πιο συχνός λόγος για τον οποίο έχετε αλλάξει διαδερμικό έμπλαστρο σε κάποιον ασθενή χωρίς να σας το ζητήσει ο ίδιος. Το αντιστοιχεί στον πιο συνηθισμένο λόγο και το 4

15 3 στον λιγότερο συνηθισμένο. Υπενθυμίζεται ότι οι υποθέσεις για την ερώτηση αυτή είναι: Ηο: μ =μ 2 ο μέσος του πληθυσμού των ανδρών είναι ίσος με τον μέσο του πληθυσμού των γυναικών. Η : μ μ 2 ο μέσος του πληθυσμού των ανδρών δεν είναι ίσος με τον μέσο του πληθυσμού των γυναικών. Τα αποτελέσματα του τεστ καταγράφονται παρακάτω. Λόγω περιέργειας να δοκιμάσω κάποιο άλλο. Λόγω του ότι το θεωρούσα λιγότερο σύγχρονο. Λόγω του ότι μου σύστησε άλλο κάποιος συνάδελφός μου. Πίνακας 4. Αποτελέσματα t-test και Mann-Whitney-Wilcoxon (Ερ.5) Φύλο Ν Mean P-value t-test P-value Mann male 2,27 0,96 0,933 female 3 2,33 male 3,38 0,563 0,742 female 3,67 male 9 2,44 0,644 0,673 female 3 2,67 Βασισμένοι στα αποτελέσματα παρατηρούμε ότι όσον αφορά τη συχνότητα των λόγων αλλαγής του διαδερμικού στον ασθενή, οι άντρες και οι γυναίκες δεν παρουσιάζουν διαφορετική συμπεριφορά (δεν υπάρχει στατιστικώς σημαντική διαφορά στον μέσο όρο ανδρών και γυναικών) και με τα δύο διαφορετικά τεστ. Η σειρά επιλογής του είναι η εξής: η επιλογή: Λόγω του ότι το θεωρούσα λιγότερο σύγχρονο, 2η επιλογή: Λόγω περιέργειας να δοκιμάσω κάποιο άλλο, 3η επιλογή: λόγω του ότι μου σύστησε άλλο κάποιος συνάδελφός μου. Η επόμενη ερώτηση είναι η 6: Πόσο σημαντικός είναι ο καθένας από τους παρακάτω παράγοντες για την απόφασή τους στην συνταγογράφηση του patch. Οι απαντήσεις περιορίζονται σε κλίμακα του 5, με το καθόλου σημαντικός και με 5 το πολύ σημαντικός. Υπενθυμίζεται ότι: 5

16 Ηο: μ =μ 2 ο μέσος του πληθυσμού των ανδρών είναι ίσος με τον μέσο του πληθυσμού των γυναικών. Η : μ μ 2 ο μέσος του πληθυσμού των ανδρών δεν είναι ίσος με τον μέσο του πληθυσμού των γυναικών. Τα αποτελέσματα καταγράφονται παρακάτω: Πίνακας 5. Αποτελέσματα t-test και Mann-Whitney-Wilcoxon (Ερ.6) Φύλο Mean P value t-test P value Mann Η εταιρεία παρασκευής male 3,27 0,72 0,843 female 3,4 Ο ιατρικός επισκέπτης ο οποίος με ενημερώνει male 3,04 0,99 0,894 female 3 Οι γνώμες άλλων ασθενών male 2,07 0,308 0,256 female,75 Οι γνώμες άλλων συναδέλφων male 2,8 0,734 0,779 female 2,7 Η ευκολία χρήσης από τον ασθενή male 4 0,029* 0,042* female 4,65 Η τεχνολογία του διαδερμικού male 4,39 0,574 0,763 female 4,25 Με βάση τα αποτελέσματα (όπου με * συμβολίζουμε τη στατιστικά σημαντική διαφορά σε επίπεδο σημαντικότητας α=0,05) συνειδητοποιούμε ότι η διαφορά στους μέσους όρους δεν είναι στατιστικώς σημαντική (p>0,05) παρά μόνο όταν η παράμετρος είναι η ευκολία χρήσης από τον ασθενή όπου η διαφορά στον μέσο όρο μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι στατιστικώς σημαντική p=0,029<0,05 με τις γυναίκες να έχουν μεγαλύτερο μέσο, κάτι που αποδεικνύεται και με τα δυο τεστ. Φαίνεται λοιπόν, οι γυναίκες να λαμβάνουν περισσότερο υπόψη τους την ευκολία χρήσης του διαδερμικού από τους ασθενείς. Τελικά η σειρά σημαντικότητας είναι η εξής: Τεχνολογία, ευκολία χρήσης, εταιρεία, ιατρικός επισκέπτης, γνώμη συναδέλφων, γνώμη ασθενών. 6

17 Ακολούθησε αντίστοιχος έλεγχος για την ερώτηση 7 η οποία πραγματεύεται το βαθμό συμφωνίας ή διαφωνίας με τις παρακάτω προτάσεις. Οι απαντήσεις περιορίζονται σε κλίμακα του 6, με το συμφωνώ απολύτως και με 6 το διαφωνώ απολύτως. Τα αποτελέσματα καταγράφονται στον πίνακα 6. Πίνακας 6. Αποτελέσματα t-test και Mann-Whitney-Wilcoxon (Ερ.7) Φύλο Mean P value t- test P value Mann Η εταιρεία παρασκευής δεν παίζει κανέναν ρόλο στην επιλογή μου. Ο ιατρικός επισκέπτης ο οποίος με ενημερώνει είναι σημαντικός για την επιλογή μου. Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψιν τις γνώμες άλλων ασθενών που χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο διαδερμικό. Συνταγογραφώ μόνο το πιο εξελιγμένο τεχνολογικά διαδερμικό. Η ποιότητα ζωής του ασθενούς δεν παίζει σημαντικό ρόλο στην επιλογή του διαδερμικού. Η ευκολία χρήσης από τον ασθενή είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή του διαδερμικού. Δεν θεωρώ ότι με το πέρασμα των χρόνων τα διαδερμικά έχουν γίνει πιο αποτελεσματικά. Όταν έχω πίεση χρόνου, συνταγογραφώ το πρώτο διαδερμικό που θυμάμαι. Ακόμα και όταν έχω πίεση χρόνου, διαθέτω το χρόνο να σκεφτώ ποιο είναι το καλύτερο διαδερμικό για τον ασθενή μου. male 3,76 0,22 0,276 female 4,3 male 2,93 0,476 0,407 female 3,2 male 2,95 0,87 0,854 female 2,85 male 2,98 0,477 0,505 female 2,7 male 4,64 0,06* 0,038* female 5,6 male 2,27 0,746 0,95 female 2,5 male 3,82 0,7 0,098 female 3,2 male 3,88 0,23 0,24 female 3,3 male 2,48 0,87 0,072 female 3 7

18 Δεν συνταγογραφώ διαφορετικό διαδερμικό σε άνδρες και διαφορετικό σε γυναίκες. Η εξωτερική εμφάνιση του διαδερμικού παίζει σημαντικό ρόλο στη συμμόρφωση του ασθενούς. Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψη τις γνώμες άλλων συναδέλφων για τα διαδερμικά. male,88 0,53 0,54 female,65 male 3,76 0,663 0,587 female 3,95 male 3,42 0,256 0,245 female 3,9 Με βάση τα παραπάνω αποτελέσματα (όπου με * συμβολίζουμε τη στατιστικά σημαντική διαφορά σε επίπεδο σημαντικότητας α=0,05) παρατηρούμε ότι η διαφορά στους μέσους όρους δεν είναι στατιστικώς σημαντική (p>0,05) παρά μόνο όταν η παράμετρος είναι η ποιότητα ζωής του ασθενούς όπου η διαφορά στον μέσο όρο μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι στατιστικώς σημαντική με p=0,06<0,05 και 0,038 και στα δυο τεστ. Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερο μέσο όρο διαφωνίας με την πρόταση ότι η ποιότητα ζωής των ασθενών τους δεν παίζει σημαντικό ρόλο στην επιλογή το διαδερμικού που θα συνταγογραφήσουν. Για την τελευταία ερώτηση, δηλαδή το πόσο συχνά συνταγογραφούν τα συγκεκριμένα διαδερμικά οι γιατροί, έγινε ένας X 2 έλεγχος ανεξαρτησίας, το οποίο είναι ένα μη παραμετρικό τεστ το οποίο χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της υπόθεσης ότι δυο μεταβλητές είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους (στη προκειμένη περίπτωση το διαδερμικό και το φύλο). Οι υποθέσεις είναι οι εξής: Ηο: χ 2 =0 Δεν υπάρχει σχέση μεταξύ φύλου και διαδερμικού. Η : χ 2 0 Υπάρχει σχέση μεταξύ φύλου και διαδερμικού. Τα αποτελέσματα φαίνονται στον ακόλουθο πίνακα: Πίνακας 7. Αποτελέσματα X 2 -test (Ερ.8) X 2 P value Patch 5,080 0,279 8

19 Patch 2 3,505 0,477 Patch 3 7,36 0,29 Patch 4 2,594 0,628 Patch 5 2,588 0,629 Συμπεραίνουμε λοιπόν, ότι δεν φαίνεται να υπάρχει διαφορά ανάμεσα στις επιλογές του patch μεταξύ ανδρών και γυναικών. ΗΛΙΚΙΑ Όπως έγινε και στην περίπτωση όπου η σταθερή μεταβλητή ήταν το φύλο, στην περίπτωση της ηλικίας, για την ερώτηση 4, δηλαδή το πώς αντιμετωπίζουν οι γιατροί τις δερματικές ενοχλήσεις, τα αποτελέσματα των συχνοτήτων καταγράφονται παρακάτω. Πίνακας 8. Καταγραφή συχνοτήτων (Ερ.4) Ηλικία Επιλογή Ν % Ν % Ν % Ν % Τον συμβουλεύω να αλλάξει περιοχή επικόλλησης Τον συμβουλεύω να αλλάξει διαδερμικό Τον συμβουλεύω να αλλάξει σε per os χορήγηση Με βάση τα αποτελέσματα αυτά, καταλήγουμε στο ότι στην ηλικία έχουν ως πρώτη επιλογή την αλλαγή περιοχής επικόλλησης, μετά την αλλαγή διαδερμικού και ακολούθως την αλλαγή σε per os χορήγηση. Στην ηλικία 40-49, οι 9

20 γιατροί προτιμούν αρχικά την αλλαγή στη περιοχή επικόλλησης, μετά την αλλαγή σε per os χορήγηση και μετά την αλλαγή του διαδερμικού. Στην ηλικία 50-59, αλλάζουν πρώτα το διαδερμικό, μετά αλλάζουν περιοχή επικόλλησης και μετά περνάνε σε per os χορήγηση. Τέλος στην ηλικία 60-69, αρχικά αλλάζουν περιοχή του patch, μετά αλλάζουν σε per os χορήγηση και τέλος αλλάζουν διαδερμικό. Για τις ερωτήσεις που ακολουθούν θα γίνει έλεγχος γραμμικής συσχέτισης των παραγόντων εφόσον το γκρουπ τιμών που εξετάζουμε (ηλικία) αποτελείται από παραπάνω από 2 τιμές. Οι συντελεστές που θα παρουσιαστούν παρακάτω, αναφέρονται στη γραμμικής φύσεως σχέση που μπορεί να συνδέει τις δύο μεταβλητές. Οι τιμές που μπορεί να πάρει ένας συντελεστής συσχέτισης είναι από - έως +. Αρνητικές τιμές του συντελεστή γραμμικής συσχέτισης δύο μεταβλητών σημαίνει ότι έχουμε την ύπαρξη αρνητικής γραμμικής συσχέτισης. Δηλαδή, οι μεγαλύτερες τιμές της μίας μεταβλητής τείνουν να αντιστοιχούν στις μικρότερες τιμές της άλλης μεταβλητής. Θετικές τιμές του συντελεστή γραμμικής συσχέτισης είναι ένδειξη θετικής γραμμικής συσχέτισης μεταξύ των δύο μεταβλητών. Δηλαδή, οι μεγαλύτερες τιμές της μίας μεταβλητής τείνουν να αντιστοιχούν στις μεγαλύτερες τιμές της άλλη μεταβλητής. Τιμές κοντά στο μηδέν αποτελούν ένδειξη ότι δεν υπάρχει στατιστικά σημαντική γραμμική συσχέτιση μεταξύ των δύο μεταβλητών. Όσο πιο μεγάλες είναι οι τιμές του συντελεστή, ή όσο πιο κοντά βρίσκονται στη μονάδα (σε απόλυτη τιμή πάντα), τόσο πιο ισχυρή είναι η γραμμική συσχέτιση μεταξύ τους. Οι πιο γνωστοί συντελεστές γραμμικής συσχέτισης είναι οι συντελεστές του Pearson, του Spearman και του Kendall. Ο συντελεστής συσχέτισης του Pearson χρειάζεται την υπόθεση της κανονικότητας των δεδομένων, σε αντίθεση με τους άλλους δύο που δεν χρειάζονται την υπόθεση της κανονικότητας των δεδομένων. Βέβαια, για μεγάλα δείγματα, μεγέθους 30 παρατηρήσεων και πάνω και όσο το μέγεθος του δείγματος μεγαλώνει η θεωρία μας λέει ότι οι τιμές των συντελεστών πλησιάζουν η μία την άλλη. Η κύρια 20

21 διαφορά των συντελεστών είναι ότι ο συντελεστής του Pearson υπολογίζεται με βάση τα δεδομένα, ενώ οι άλλοι δύο υπολογίζονται με βάση τις τάξεις μεγέθους των δεδομένων. Ειδικότερα, ο συντελεστής του Spearman είναι ο συντελεστής του Pearson στην ουσία υπολογισμένος για τις τάξεις μεγέθους των δεδομένων. Το γεγονός λοιπόν ότι οι συντελεστές του Spearman και του Kendall υπολογίζονται με βάση τις τάξεις μεγέθους των δεδομένων είναι που επιτρέπει την ελευθερία ως προς τη μη ικανοποίηση της κανονικότητας των μεταβλητών. Ακολουθεί, λοιπόν, ανάλυση για το αν υπάρχει γραμμική συσχέτιση μεταξύ της ηλικίας των γιατρών και του λόγου για τον οποίο αλλάζουν διαδερμικό. Η μηδενική και η εναλλακτική υπόθεση είναι οι ακόλουθες: Ηο: ρ=0 ή δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση μεταξύ της ηλικίας και του λόγου για τον οποίον οι γιατροί αλλάζουν διαδερμικό Η: ρ 0 ή υπάρχει γραμμική συσχέτιση μεταξύ της ηλικίας και του λόγου για τον οποίον οι γιατροί αλλάζουν διαδερμικό Τα αποτελέσματα παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα. Πίνακας 9. Αποτελέσματα ελέγχου γραμμικής συσχέτισης (Ερ.5) Λόγος Spearman factor Λόγω περιέργειας να δοκιμάσω κάποιο άλλο. 0,790 Λόγω του ότι το θεωρούσα λιγότερο σύγχρονο. 0,969 Λόγω του ότι μου σύστησε άλλο κάποιος συνάδελφός μου. 0,579 Λόγω του ότι σε καμία περίπτωση η p value δεν είναι μικρότερη του 0,05 καταλήγουμε στο ότι μεταξύ της ηλικίας και της συχνότητας των λόγων αλλαγής του διαδερμικού δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση, δηλαδή ότι όσο μεγαλώνουν οι ηλικίες ότι κάποιος από τους παραπάνω λόγους είναι συχνότερος. 2

22 Ακολούθησε αντίστοιχος έλεγχος για να διαπιστωθεί αν υπάρχει σχέση μεταξύ της ηλικίας των γιατρών και της σημαντικότητας των παρακάτω παραγόντων. Υπενθυμίζεται ότι: Ηο: ρ=0 ή δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση μεταξύ της ηλικίας και του παράγοντα προς διερεύνηση Η: ρ 0 ή υπάρχει γραμμική συσχέτιση μεταξύ της ηλικίας και του παράγοντα προς διερεύνηση Πίνακας 0. Αποτελέσματα ελέγχου γραμμικής συσχέτισης (Ερ.6) Παράγοντας Spearman Factor Correlation Coefficient Η εταιρεία παρασκευής 0,980 0,002 Ο ιατρικός επισκέπτης ο οποίος με ενημερώνει 0,08* -0,230 Οι γνώμες άλλων ασθενών 0,006* -0,266 Οι γνώμες άλλων συναδέλφων 0,0* -0,249 Η ευκολία χρήσης από τον ασθενή 0,002* -0,294 Η τεχνολογία του διαδερμικού 0,400 0,083 Από τα παραπάνω αποτελέσματα (όπου με * συμβολίζουμε τη στατιστικά σημαντική διαφορά σε επίπεδο σημαντικότητας α=0,05) συμπεραίνουμε ότι για τον 2 ο, 3 ο, 4 ο και 5 ο παράγοντα υπάρχει αρνητική γραμμική συσχέτιση της ηλικίας, δηλαδή όσο μεγαλώνει η ηλικία τόσο λιγότερο είναι σημαντικός ο καθένας από τους παρακάτω παράγοντες. Ακολουθεί αντίστοιχος έλεγχος για την ερώτηση 7, η οποία πραγματεύεται το βαθμό συμφωνίας ή διαφωνίας με τις παρακάτω προτάσεις. Οι απαντήσεις περιορίζονται σε κλίμακα του 6, με το συμφωνώ απολύτως και με 6 το διαφωνώ απολύτως. τα αποτελέσματα καταγράφονται στον παρακάτω πίνακα: 22

23 Πίνακας. Αποτελέσματα ελέγχου γραμμικής συσχέτισης (Ερ.7) Spearman Factor Η εταιρεία παρασκευής δεν παίζει κανέναν ρόλο στην επιλογή μου. 0,26 Ο ιατρικός επισκέπτης ο οποίος με ενημερώνει είναι σημαντικός για την επιλογή μου. Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψιν τις γνώμες άλλων ασθενών που χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο διαδερμικό. 0,788 0,099 Συνταγογραφώ μόνο το πιο εξελιγμένο τεχνολογικά διαδερμικό. 0,069** Η ποιότητα ζωής του ασθενούς δεν παίζει σημαντικό ρόλο στην επιλογή του διαδερμικού. Η ευκολία χρήσης από τον ασθενή είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή του διαδερμικού. Δεν θεωρώ ότι με το πέρασμα των χρόνων τα διαδερμικά έχουν γίνει πιο αποτελεσματικά. Όταν έχω πίεση χρόνου, συνταγογραφώ το πρώτο διαδερμικό που θυμάμαι. Ακόμα και όταν έχω πίεση χρόνου, διαθέτω το χρόνο να σκεφτώ ποιο είναι το καλύτερο διαδερμικό για τον ασθενή μου. Δεν συνταγογραφώ διαφορετικό διαδερμικό σε άνδρες και διαφορετικό σε γυναίκες. Η εξωτερική εμφάνιση του διαδερμικού παίζει σημαντικό ρόλο στη συμμόρφωση του ασθενούς. Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψη τις γνώμες άλλων συναδέλφων για τα διαδερμικά. 0,424 0,755 0,377 0,023* με CC=0,222 0,00* με CC=-0,359 0,069** 0,05* με CC=0,236 0,043* με CC=-,98 Με βάση τα παραπάνω αποτελέσματα (όπου με * συμβολίζουμε τη στατιστικά σημαντική διαφορά σε επίπεδο σημαντικότητας α=0,05 ενώ με ** συμβολίζουμε τη στατιστικά σημαντική διαφορά σε επίπεδο σημαντικότητας α=0,), διαπιστώνουμε ότι έχουμε θετική και αρνητική γραμμική συσχέτιση (είναι αλληλοαναιρούμενες ερωτήσεις) ότι αφορά την πίεση χρόνου. Δηλαδή στην πρώτη περίπτωση της θετικής συσχέτισης, οι παλαιότεροι γιατροί διαφωνούν περισσότερο με την πρόταση: Όταν έχω πίεση χρόνου, συνταγογραφώ το πρώτο διαδερμικό που θυμάμαι, ενώ στην δεύτερη περίπτωση οι παλαιότεροι γιατροί συμφωνούν 23

24 περισσότερο με την πρόταση: Ακόμα και όταν έχω πίεση χρόνου, διαθέτω το χρόνο να σκεφτώ ποιο είναι το καλύτερο διαδερμικό για τον ασθενή μου, πράγμα το οποίο έχει λογική αφού οι νεαρότεροι γιατροί έχουν περισσότερο άγχος και αναλαμβάνουν πολύ γρήγορα ευθύνες με αποτέλεσμα να συνταγογραφούν το πρώτο διαδερμικό που θυμούνται. Στην περίπτωση της εξωτερικής εμφάνισης, έχουμε θετική γραμμική συσχέτιση, δηλαδή όσο μεγαλώνει η ηλικία, τόσο περισσότερο οι γιατροί διαφωνούν με την πρόταση: Η εξωτερική εμφάνιση του διαδερμικού παίζει σημαντικό ρόλο στη συμμόρφωση του ασθενούς. Πράγμα το οποίο δείχνει ότι οι νεαρότεροι γιατροί θεωρούν ότι η εξωτερική εμφάνιση παίζει σημαντικό ρόλο στη συμμόρφωση των ασθενών. Στην τελευταία πρόταση, διαπιστώνουμε ότι υπάρχει αρνητική γραμμική συσχέτιση, δηλαδή ότι όσο μεγαλώνει η ηλικία τόσο περισσότερο οι γιατροί συμφωνούν με την πρόταση: Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψη τις γνώμες άλλων συναδέλφων για τα διαδερμικά, φαινόμενο λογικό, εφόσον ένας παλαιότερος γιατρός έχει πιο κατασταλαγμένη άποψη, ενώ ο νεαρότερος γιατρός ζητάει και μια δεύτερη άποψη από συναδέλφους του. Ακολούθησε έλεγχος συχνοτήτων για την ερώτηση 8: Κατά τους τελευταίους 2 μήνες, πόσο συχνά έχετε συνταγογραφήσει τα παρακάτω patch, με =ποτέ, 2=Σπάνια, 3=Συχνά, 4=Αρκετά συχνά, 5=Πολύ συχνά. Τα αποτελέσματα φαίνονται ακολούθως. Πίνακας 2. Αποτελέσματα καταγραφής συχνοτήτων (Ερ.8) Ηλικία Επιλογή Ν % Ν % Ν % Ν % Patch

25 , ,5 Patch , , Patch , , Patch , , Patch Παρατηρούμε ότι για το patch το συνταγογραφούν πολύ συχνά οι παλαιότεροι γιατροί, λογικό εφόσον είναι και το πιο παλιό patch και έχει καθιερωθεί στο μυαλό τους. Το patch 2 συνταγογραφείται περισσότερο από την ηλικία 50-59, φαινόμενο επίσης λογικό αφού είναι το δεύτερο διαδερμικό το οποίο κυκλοφόρησε λίγο αργότερα. Το patch 3 συνταγογραφείται περισσότερο από την ηλικία 40-49, το οποίο αποτελεί συνέχεια της συγκεκριμένης λογικής. Το patch 4 συνταγογραφείται από πολλές ηλικιακές κατηγορίες αλλά κυρίως από τις ηλικίες ενώ το πιο καινούριο patch 5 από τις ηλικίες

26 ΦΟΡΕΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Το περιβάλλον εργασίας παίζει σημαντικό ρόλο στην απόφαση των γιατρών όσον αφορά τις αποφάσεις τους. Ακολουθεί αρχικά έλεγχος των μέσων όρων για την ερώτηση 4: Πως αντιμετωπίζετε τις περιπτώσεις που ο ασθενής παρουσιάσει δερματικές ενοχλήσεις. Τα αποτελέσματα παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα. Πίνακας 3. Αποτελέσματα μέσων όρων (Ερ.4) ΙΚΑ Ιατρείο Νοσ/μείο Τον συμβουλεύω να αλλάξει περιοχή επικόλλησης,0,22,50 Τον συμβουλεύω να αλλάξει διαδερμικό,00,30,33 Τον συμβουλεύω να αλλάξει σε per os χορήγηση 2,27 2,06,95 Με βάση τα παραπάνω, διαπιστώνουμε ότι οι γιατροί στο ΙΚΑ ξεκινάνε συνήθως με αλλαγή διαδερμικού, μετά αλλαγή στην περιοχή επικόλλησης και τέλος αλλαγή σε per os χορήγηση. Οι ιδιώτες γιατροί προτιμούν την αλλαγή στην περιοχή επικόλλησης, μετά αλλαγή διαδερμικού και τέλος αλλαγή σε per os χορήγηση. Αντιθέτως οι νοσοκομειακοί γιατροί ακολουθούν τα ίδια βήματα με του γιατρούς του ΙΚΑ. Καταλήγουμε λοιπόν ότι επειδή οι ιδιώτες γιατροί διαθέτουν περισσότερο χρόνο στους ασθενείς τους, τους εξηγούν ότι καλό είναι να αλλάζουν την περιοχή επικόλλησης του patch προτού περάσουν σε άλλα μέτρα, σε σχέση με τους γιατρούς του ΙΚΑ και του νοσοκομείου. Στη συνέχεια ακολουθεί παρόμοιος έλεγχος των μέσων όρων για την ερώτηση 5, δηλαδή ποιος είναι ο πιο συχνός λόγος που αλλάζουν διαδερμικό σε κάποιον ασθενή χωρίς να του το ζητήσει ο ίδιος. Τα αποτελέσματα καταγράφονται στον παρακάτω πίνακα. 26

27 Πίνακας 4. Αποτελέσματα μέσων όρων (Ερ.5) ΙΚΑ Ιατρείο Νοσ/μείο Λόγω περιέργειας να δοκιμάσω κάποιο άλλο. 3,00,00 3,00 Λόγω του ότι το θεωρούσα λιγότερο σύγχρονο. 2,00,00 3,00 Λόγω του ότι μου σύστησε άλλο κάποιος συνάδελφός μου. 2,27,64 2,40 Από τα αποτελέσματα καταλήγουμε στο ότι ο πιο συχνός λόγος που οι γιατροί του ΙΚΑ αλλάζουν διαδερμικό είναι το ότι το θεωρούν λιγότερο σύγχρονο, μετά το ότι τους το σύστησε κάποιος συνάδελφός τους και μετά λόγω περιέργειας. Οι ιδιώτες γιατροί συνήθως αλλάζουν λόγω περιέργειας και καινοτομίας και λιγότερο λόγω συναδέλφων, λογικό αφού δεν έρχονται τόσο συχνά σε επαφή μαζί τους. Τέλος οι νοσοκομειακοί γιατροί, ξεκινάνε από τους συναδέλφους τους, λογικό αφού περνάνε πολλές ώρες μαζί και ανταλλάσσουν απόψεις και λιγότερο από περιέργεια ή καινοτομία. Επειδή και στην προκειμένη περίπτωση έχουμε πάνω από δύο τιμές στην μεταβλητή που εξετάζουμε, θα διεξάγουμε ανάλυση διακύμανσης βασισμένη στις τάξεις μεγέθους των τιμών της εξαρτημένης μεταβλητής. Η τεχνική προτάθηκε από τον William Kruskal και τον W. Allen Wallis και στην ουσία αποτελεί τη γενίκευση του τεστ των Mann-Whitney-Wilcoxon για τρία ή περισσότερα δείγματα. Η μηδενική και η εναλλακτική υπόθεση όμως θα αλλάξουν μορφή και θα αναφέρονται στην ισότητα ή όχι των διάμεσων των δειγμάτων. Οι υποθέσεις θα έχουν την εξής μορφη: Ηο: μ = μ 2 = μ 3 Η : ένα τουλάχιστον ζεύγος μέσων διαφέρει όπου μ ο μέσος του πληθυσμού του πρώτου δείγματος (ΙΚΑ), μ 2 ο μέσος του πληθυσμού του δεύτερου δείγματος (ιατρείο) και μ 3 ο μέσος του πληθυσμού του τρίτου δείγματος (νοσοκομείο). 27

28 Τα αποτελέσματα φαίνονται στον παρακάτω πίνακα. Πίνακας 5. Αποτελέσματα Kruskal Wallis test (Ερ.6) X 2 P value Η εταιρεία παρασκευής 2,258 0,323 Ο ιατρικός επισκέπτης ο οποίος με ενημερώνει,723 0,423 Οι γνώμες άλλων ασθενών 2,285 0,39 Οι γνώμες άλλων συναδέλφων 5,086 0,079** Η ευκολία χρήσης από τον ασθενή,828 0,40 Η τεχνολογία του διαδερμικού 4,670 0,097** Παρατηρούμε ότι για κανέναν παράγοντα ο φορέας απασχόλησης δεν φαίνεται να επηρεάζει την απόφαση των ιατρών με βαθμό σημαντικότητας 5% αλλά αξίζει να σημειώσουμε ότι σε βαθμό σημαντικότητας 0% υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά για τους παράγοντες γνώμες άλλων συναδέλφων και τεχνολογία διαδερμικού. Ακολουθεί αντίστοιχος έλεγχος για την ερώτηση 7, η οποία πραγματεύεται το βαθμό συμφωνίας ή διαφωνίας με τις παρακάτω προτάσεις. Οι απαντήσεις περιορίζονται σε κλίμακα του 6, με το συμφωνώ απολύτως και με 6 το διαφωνώ απολύτως. Τα αποτελέσματα καταγράφονται στον παρακάτω πίνακα. Πίνακας 6. Αποτελέσματα Kruskal-Wallis test (Ερ.7) X 2 P value Η εταιρεία παρασκευής δεν παίζει κανέναν ρόλο στην επιλογή μου. Ο ιατρικός επισκέπτης ο οποίος με ενημερώνει είναι σημαντικός για την επιλογή μου. 0,46 0,930,968 0,374 28

29 Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψιν τις γνώμες άλλων ασθενών που χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο διαδερμικό. Συνταγογραφώ μόνο το πιο εξελιγμένο τεχνολογικά διαδερμικό. Η ποιότητα ζωής του ασθενούς δεν παίζει σημαντικό ρόλο στην επιλογή του διαδερμικού. Η ευκολία χρήσης από τον ασθενή είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή του διαδερμικού. Δεν θεωρώ ότι με το πέρασμα των χρόνων τα διαδερμικά έχουν γίνει πιο αποτελεσματικά.,03 0,603 4,849 0,089** 2,090 0,352 0,472 0,790,405 0,495 Όταν έχω πίεση χρόνου, συνταγογραφώ το πρώτο διαδερμικό που θυμάμαι. Ακόμα και όταν έχω πίεση χρόνου, διαθέτω το χρόνο να σκεφτώ ποιο είναι το καλύτερο διαδερμικό για τον ασθενή μου. Δεν συνταγογραφώ διαφορετικό διαδερμικό σε άνδρες και διαφορετικό σε γυναίκες. Η εξωτερική εμφάνιση του διαδερμικού παίζει σημαντικό ρόλο στη συμμόρφωση του ασθενούς. Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψη τις γνώμες άλλων συναδέλφων για τα διαδερμικά. 4,490 0,06 3,007 0,222,600 0,449 0,39 0,933 8,023 0,08* Με βάση τα παραπάνω αποτελέσματα, συνειδητοποιούμε ότι μικρότερη p value από 0,05 έχουμε στην περίπτωση του κατά πόσο λαμβάνουν υπόψιν τους οι γιατροί τις γνώμες των υπόλοιπων συναδέλφων τους. Πραγματοποιώντας το τεστ διακύμανσης One-way Anova στο συγκεκριμένο παράγοντα παρατηρούμε ότι η στατιστικά σημαντική διαφορά εμφανίζεται μεταξύ νοσοκομειακών γιατρών και γιατρών του ΙΚΑ με p=0,0. 29

30 Ακολούθησε αντίστοιχος έλεγχος για την τελική επιλογή του patch και τα αποτελέσματα φαίνονται ακολούθως. Πίνακας 7. Αποτελέσματα X 2 -test (Ερ.8) X 2 P value Patch 7,486 0,485 Patch 2 5,03 0,756 Patch 3 3,305 0,94 Patch 4 4,336 0,073 Patch 5 2,733 0,950 Παρατηρώντας τα αποτελέσματα, καταλήγουμε ότι η τελική επιλογή του patch δεν επηρεάζεται από τον φορέα απασχόλησης των γιατρών. Συμπεράσματα Ακολουθεί συνοπτικός πίνακας με όλα τα τεστ που χρησιμοποιήθηκαν ανά παράγοντα (φύλο, ηλικία και φορέα απασχόλησης) καθώς και τα αποτελέσματα που εξάχθηκαν. ΦΥΛΟ Ερώτηση Πιθανές απαντήσεις Τεστ Στόχος τεστ Αποτέλεσμα Πώς αντιμετωπίζετε τις περιπτώσεις που ο ασθενής παρουσιάσει δερματικές ενοχλήσεις. Τον συμβουλεύω να αλλάξει περιοχή επικόλλησης του διαδερμικού. 2.Τον συμβουλεύω να αλλάξει διαδερμικό. 3. Τον συμβουλεύω να αλλάξει σε per os Καταγραφή συχνοτήτων Να καθοριστεί η σειρά προτεραιότητ ας της επιλογής των γιατρών. Οι άνδρες έχουν ως πρώτη επιλογή την αλλαγή στην περιοχή επικόλλησης του patch, μετά την αλλαγή του patch χορήγηση και τέλος την αλλαγή σε per os. Οι γυναίκες, ξεκινάνε με αλλαγή σε άλλο διαδερμικό, μετά την αλλαγή σε per os χορήγηση και τέλος την αλλαγή στην περιοχή επικόλλησης του patch. χορήγηση Εάν κατά τους τελευταίους 2 μήνες, έχετε αλλάξει διαδερμικό σε κάποιον ασθενή χωρίς να σας το. Λόγω περιέργειας να δοκιμάσω κάποιο άλλο. 2.Λόγω του ότι t τεστ (παραμετρικό) και Mann-Whitney- Wilcoxon τεστ Εάν ο μέσος όρος των ανδρών είναι ίσος με αυτόν Οι άντρες και οι γυναίκες δεν παρουσιάζουν διαφορετική συμπεριφορά (δεν υπάρχει στατιστικώς σημαντική διαφορά στον μέσο όρο 30

31 ζητήσει ο ίδιος, για ποιο το θεωρούσα λιγότερο (μη παρα- τον γυναικών ανδρών και γυναικών) και με τα δύο λόγο το κάνατε; σύγχρονο. 3. Λόγω του ότι μου σύστησε άλλο κάποιος συνάδελφός μου. μετρικό). Ηο: μ =μ 2 Η : μ μ 2 διαφορετικά τεστ. Η σειρά επιλογής του είναι η εξής: η επιλογή: Λόγω του ότι το θεωρούσα λιγότερο σύγχρονο, 2η επιλογή: Λόγω περιέργειας να δοκιμάσω κάποιο άλλο, 3η επιλογή: λόγω του ότι μου σύστησε άλλο κάποιος συνάδελφός μου Πόσο σημαντικός είναι για εσάς ο κάθε ένας από τους παρακάτω παράγοντες; Πιθανές απαντήσεις Τεστ Στόχος τεστ Αποτέλεσμα Η εταιρεία παρασκευής t τεστ (παρα- Εάν ο μέσος Η διαφορά στους μέσους Ο ιατρικός επισκέπτης ο μετρικό) και όρος των όρους δεν είναι στατιστικώς σημαντική οποίος με ενημερώνει Mann-Whitney- ανδρών είναι (p>0,05) παρά μόνο όταν η παράμετρος Οι γνώμες άλλων ασθενών Wilcoxon τεστ ίσος με αυτόν είναι η ευκολία χρήσης από τον ασθενή Οι γνώμες άλλων συναδέλφων Η ευκολία χρήσης από τον ασθενή = καθόλου σημαντικός 5= πολύ σημαντικός (μη παραμετρικό). τον γυναικών Ηο: μ =μ 2 Η : μ μ 2 όπου η διαφορά στον μέσο όρο μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι στατιστικώς σημαντική p=0,029<0,05 με τις γυναίκες να έχουν μεγαλύτερο μέσο. Τελικά η σειρά σημαντικότητας Η τεχνολογία του διαδερμικού είναι η εξής: Τεχνολογία, ευκολία χρήσης, εταιρεία, ιατρικός επισκέπτης, γνώμη συναδέλφων, γνώμη ασθενών. Να μας δώσετε τον βαθμό συμφωνίας ή διαφωνίας σας με τις παρακάτω προτάσεις. Πιθανές απαντήσεις Τεστ Στόχος τεστ Αποτέλεσμα Η εταιρεία παρασκευής δεν παίζει κανέναν ρόλο στην επιλογή μου. Ο ιατρικός επισκέπτης ο οποίος με ενημερώνει είναι σημαντικός για την επιλογή μου. Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψιν τις γνώμες άλλων ασθενών που χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο διαδερμικό. Συνταγογραφώ μόνο το πιο εξελιγμένο τεχνολογικά διαδερμικό. Η ποιότητα ζωής του ασθενούς δεν παίζει σημαντικό ρόλο στην επιλογή του διαδερμικού. = συμφωνώ απολύτως 6= διαφωνώ απολύτως t τεστ (παραμετρικό) και Mann-Whitney- Wilcoxon τεστ (μη παραμετρικό). Εάν ο μέσος όρος των ανδρών είναι ίσος με αυτόν τον γυναικών Ηο: μ =μ 2 Η : μ μ 2 Η διαφορά στους μέσους όρους δεν είναι στατιστικώς σημαντική (p>0,05) παρά μόνο όταν η παράμετρος είναι η ποιότητα ζωής του ασθενούς όπου η διαφορά στον μέσο όρο μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι στατιστικώς σημαντική με p=0,06<0,05 και 0,038 και στα δυο τεστ. Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερο μέσο όρο διαφωνίας με την πρόταση ότι η ποιότητα ζωής των ασθενών τους δεν παίζει σημαντικό ρόλο στην επιλογή το διαδερμικού που θα συνταγογραφήσουν. Η ευκολία χρήσης από τον ασθενή είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή του διαδερμικού. 3

32 Δεν θεωρώ ότι με το πέρασμα των χρόνων τα διαδερμικά έχουν γίνει πιο αποτελεσματικά. Όταν έχω πίεση χρόνου, συνταγογραφώ το πρώτο διαδερμικό που θυμάμαι. Ακόμα και όταν έχω πίεση χρόνου, διαθέτω το χρόνο να σκεφτώ ποιο είναι το καλύτερο διαδερμικό για τον ασθενή μου. Δεν συνταγογραφώ διαφορετικό διαδερμικό σε άνδρες και διαφορετικό σε γυναίκες. Η εξωτερική εμφάνιση του διαδερμικού παίζει σημαντικό ρόλο στη συμμόρφωση του ασθενούς. Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψιν τις γνώμες άλλων συναδέλφων για τα διαδερμικά. Κατά τους τελευταίους 2 μήνες, πόσο συχνά συνταγογραφήσει παρακάτω; έχετε τα Πιθανές απαντήσεις Τεστ Στόχος τεστ Αποτέλεσμα Patch Ελέγχει αν οι Patch 2 Patch 3 Patch 4 Ποτέ Πολύ συχνά X 2 έλεγχος ανεξαρτησίας δυο μεταβλητές, διαδερμικό και το φύλο είναι Δεν φαίνεται να υπάρχει διαφορά ανάμεσα στις επιλογές του patch μεταξύ ανδρών και γυναικών. Patch 5 ανεξάρτητες μεταξύ τους. Όσον αφορά τον παράγοντα φύλο, συνοψίζοντας τα αποτελέσματα καταλήγουμε στο ότι οι διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών έγκειται κυρίως στο ότι οι γυναίκες λαμβάνουν υπόψη τους πιο πολύ στοιχεία όπως η ποιότητα ζωής του ασθενή καθώς και την ευκολία χρήσης του διαδερμικού, κάτι το οποίο συνάδει 32

33 με την φύση των γυναικών. Παρόλα αυτά, αυτό δεν προβάλλεται σε κάποια ιδιαίτερη προτίμηση στα υπάρχοντα διαδερμικά που κυκλοφορούν στην αγορά. ΗΛΙΚΙΑ Ερώτηση Πώς αντιμετωπίζετε τις περιπτώσεις που ο ασθενής παρουσιάσει δερματικές ενοχλήσεις; Εάν κατά τους τελευταίους 2 μήνες, έχετε αλλάξει διαδερμικό σε κάποιον ασθενή χωρίς να σας το ζητήσει ο ίδιος, για ποιο λόγο το κάνατε; Πόσο σημαντικός είναι για εσάς ο κάθε ένας από τους παρακάτω παράγοντες; Η εταιρεία παρασκευής Ο ιατρικός επισκέπτης ο οποίος με ενημερώνει Οι γνώμες άλλων ασθενών Οι γνώμες άλλων συναδέλφων Η ευκολία χρήσης από τον ασθενή Πιθανές απαντήσεις. Τον συμβουλεύω να αλλάξει περιοχή επικόλλησης του διαδερμικού. 2.Τον συμβουλεύω να αλλάξει διαδερμικό. 3. Τον συμβουλεύω να αλλάξει σε per os χορήγηση.. Λόγω περιέργειας να δοκιμάσω κάποιο άλλο. 2.Λόγω του ότι το θεωρούσα λιγότερο σύγχρονο. 3. Λόγω του ότι μου σύστησε άλλο κάποιος συνάδελφός μου. Πιθανές απαντήσεις = καθόλου σημαντικός 5= πολύ σημαντικός Τεστ Στόχος τεστ Αποτέλεσμα Καταγραφή Να καθοριστεί η Στην ηλικία έχουν συχνοτήτων σειρά προτεραιότητας ως πρώτη επιλογή την αλλαγή της περιοχής επικόλλησης, μετά την επιλογής των αλλαγή διαδερμικού και ακολούθως γιατρών. την αλλαγή σε per os χορήγηση. Στην ηλικία 40-49, οι γιατροί προτιμούν αρχικά την αλλαγή στη περιοχή επικόλλησης, μετά την αλλαγή σε per os χορήγηση και μετά την αλλαγή του διαδερμικού. Στην ηλικία 50-59, αλλάζουν πρώτα το διαδερμικό, μετά αλλάζουν περιοχή επικόλλησης και μετά περνάνε σε per os χορήγηση. Τέλος στην ηλικία 60-69, αρχικά αλλάζουν περιοχή του patch, μετά αλλάζουν σε per os χορήγηση και τέλος αλλάζουν διαδερμικό. O συντελεστής Λόγω του ότι σε καμία περίπτωση η αναφέρεται στη p value δεν είναι μικρότερη του 0,05 Έλεγχος γραμμικής καταλήγουμε στο ότι μεταξύ της γραμμικής φύσεως σχέση ηλικίας και της συχνότητας των συσχέτισης, που μπορεί να λόγων αλλαγής του διαδερμικού δεν Spearman συνδέει τις δύο υπάρχει γραμμική συσχέτιση, factor μετα-βλητές. δηλαδή ότι όσο μεγαλώνουν οι ηλικίες ότι κάποιος από τους παραπάνω λόγους είναι συχνότερος. Τεστ Στόχος τεστ Αποτέλεσμα O συντελεστής Από τα παραπάνω αποτελέσματα αναφέρεται στη συμπεραίνουμε ότι για τον 2 ο, 3 ο, 4 ο Έλεγχος γραμμικής και 5 ο παράγοντα υπάρχει αρνητική γραμμικής φύσεως σχέση γραμμική συσχέτιση της ηλικίας, συσχέτισης, που μπορεί να δηλαδή όσο μεγαλώνει η ηλικία τόσο Spearman συνδέει τις δύο λιγότερο είναι σημαντικός ο καθένας factor μετα-βλητές. από τους παρακάτω παράγοντες. 33

34 Η τεχνολογία του διαδερμικού Να μας δώσετε τον βαθμό συμφωνίας ή διαφωνίας σας με τις παρακάτω προτάσεις. Η εταιρεία παρασκευής δεν παίζει κανέναν ρόλο στην επιλογή μου. Ο ιατρικός επισκέπτης ο οποίος με ενημερώνει είναι σημαντικός για την επιλογή μου. Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψιν τις γνώμες άλλων ασθενών που χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο διαδερμικό. Συνταγογραφώ μόνο το πιο εξελιγμένο τεχνολογικά διαδερμικό. Η ποιότητα ζωής του ασθενούς δεν παίζει σημαντικό ρόλο στην επιλογή του διαδερμικού. Η ευκολία χρήσης από τον ασθενή είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή του διαδερμικού. Δεν θεωρώ ότι με το πέρασμα των χρόνων τα διαδερμικά έχουν γίνει πιο αποτελεσματικά. Όταν έχω πίεση χρόνου, συνταγογραφώ το πρώτο διαδερμικό που θυμάμαι. Ακόμα και όταν έχω πίεση χρόνου, διαθέτω το χρόνο να σκεφτώ ποιο είναι το καλύτερο διαδερμικό για τον ασθενή μου. Δεν συνταγογραφώ διαφορετικό διαδερμικό σε άνδρες και διαφορετικό σε γυναίκες. Η εξωτερική εμφάνιση του διαδερμικού παίζει σημαντικό ρόλο στη συμμόρφωση του ασθενούς. Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψιν τις γνώμες άλλων Πιθανές απαντήσεις = συμφωνώ απολύτως 6= διαφωνώ απολύτως Τεστ Στόχος τεστ Αποτέλεσμα Έχουμε θετική και αρνητική γραμμική συσχέτιση (είναι αλληλοαναιρούμενες ερωτήσεις) ότι αφορά την πίεση χρόνου. Δηλαδή στην πρώτη περίπτωση της θετικής συσχέτισης, οι παλαιότεροι γιατροί διαφωνούν περισσότερο με την πρόταση: Όταν έχω πίεση χρόνου, συνταγογραφώ το πρώτο διαδερμικό που θυμάμαι, ενώ στην δεύτερη περίπτωση οι παλαιότεροι γιατροί συμφωνούν περισσότερο με την πρόταση: Ακόμα και όταν έχω πίεση χρόνου, διαθέτω το χρόνο να σκεφτώ ποιο είναι το καλύτερο διαδερμικό για τον ασθενή μου. Στην περίπτωση της εξωτερικής εμφάνισης, έχουμε θετική γραμμική συσχέτιση, δηλαδή όσο μεγαλώνει η O συντελεστής ηλικία, τόσο περισσότερο οι γιατροί Έλεγχος αναφέρεται στη διαφωνούν με την πρόταση: Η γραμμικής γραμμικής εξωτερική εμφάνιση του διαδερμικού συσχέτισης, φύσεως σχέση παίζει σημαντικό ρόλο στη Spearman που μπορεί να συμμόρφωση του ασθενούς. Στην factor συνδέει τις δύο τελευταία πρόταση, διαπιστώνουμε μετα-βλητές. ότι υπάρχει αρνητική γραμμική συσχέτιση, δηλαδή ότι όσο μεγαλώνει η ηλικία τόσο περισσότερο οι γιατροί συμφωνούν με την πρόταση: Δεν λαμβάνω καθόλου υπ όψη τις γνώμες άλλων συναδέλφων για τα διαδερμικά. 34

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Είδη μεταβλητών Ποσοτικά δεδομένα (π.χ. ηλικία, ύψος, αιμοσφαιρίνη) Ποιοτικά δεδομένα (π.χ. άνδρας/γυναίκα, ναι/όχι) Διατεταγμένα (π.χ. καλό/μέτριο/κακό) 2 Περιγραφή ποσοτικών

Διαβάστε περισσότερα

Το υπουργείο μας. Ατυχήματα - πρώτες βοήθειες στο σχολείο

Το υπουργείο μας. Ατυχήματα - πρώτες βοήθειες στο σχολείο Αθήνα 29 Το υπουργείο μας Ατυχήματα - πρώτες βοήθειες στο σχολείο Χρήστος Τριπόδης Αναστάσιος Χριστάκης Παναγιώτα Γ. Ψυχογιού Νικόλαος Τριπόδης Αθήνα 29 Ατυχήματα - πρώτες βοήθειες στο σχολείο Συγγραφείς:

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστικές Υποθέσεις

Στατιστικές Υποθέσεις Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής 1 Στατιστικές Υποθέσεις Δρ. Αγγελίδης Π. Βασίλειος 2 Εισαγωγή Ίσως το σπουδαιότερο μέρος της Στατιστικής επιστήμης. Εξαγωγή συμπερασμάτων για τις τιμές των παραμέτρων

Διαβάστε περισσότερα

Οι στατιστικοί έλεγχοι x τετράγωνο, t- test, ANOVA & Correlation. Σταμάτης Πουλακιδάκος

Οι στατιστικοί έλεγχοι x τετράγωνο, t- test, ANOVA & Correlation. Σταμάτης Πουλακιδάκος Οι στατιστικοί έλεγχοι x τετράγωνο, t- test, ANOVA & Correlation Σταμάτης Πουλακιδάκος Μερικά εισαγωγικά λόγια Οι έλεγχοι των ερευνητικών υποθέσεων πραγματοποιούνται με διάφορους στατιστικούς ελέγχους,

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Wilcoxon test)

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Wilcoxon test) Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Wilcoxon test) Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται ο έλεγχος της ύπαρξης στατιστικά

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις Εξετάσεων. Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη. Διοίκηση των Επιχειρήσεων

Ασκήσεις Εξετάσεων. Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη. Διοίκηση των Επιχειρήσεων Ασκήσεις Εξετάσεων Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Διοίκηση των Επιχειρήσεων ΑΣΚΗΣΗ 1: Έλεγχος για τη μέση τιμή ενός πληθυσμού Η αντικαπνιστική νομοθεσία υποχρεώνει τους καπνιστές που εργάζονται σε

Διαβάστε περισσότερα

Για να ελέγξουµε αν η κατανοµή µιας µεταβλητής είναι συµβατή µε την κανονική εφαρµόζουµε το test Kolmogorov-Smirnov.

Για να ελέγξουµε αν η κατανοµή µιας µεταβλητής είναι συµβατή µε την κανονική εφαρµόζουµε το test Kolmogorov-Smirnov. A. ΈΛΕΓΧΟΣ ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑΣ A 1. Έλεγχος κανονικότητας Kolmogorov-Smirnov. Για να ελέγξουµε αν η κατανοµή µιας µεταβλητής είναι συµβατή µε την κανονική εφαρµόζουµε το test Kolmogorov-Smirnov. Μηδενική υπόθεση:

Διαβάστε περισσότερα

Αναλυτική Στατιστική

Αναλυτική Στατιστική Αναλυτική Στατιστική Συμπερασματολογία Στόχος: εξαγωγή συμπερασμάτων για το σύνολο ενός πληθυσμού, αντλώντας πληροφορίες από ένα μικρό υποσύνολο αυτού Ορισμοί Πληθυσμός: σύνολο όλων των υπό εξέταση μονάδων

Διαβάστε περισσότερα

6 ο ΜΑΘΗΜΑ Έλεγχοι Υποθέσεων

6 ο ΜΑΘΗΜΑ Έλεγχοι Υποθέσεων 6 ο ΜΑΘΗΜΑ Έλεγχοι Υποθέσεων 6.1 Το Πρόβλημα του Ελέγχου Υποθέσεων Ενός υποθέσουμε ότι μία φαρμακευτική εταιρεία πειραματίζεται πάνω σε ένα νέο φάρμακο για κάποια ασθένεια έχοντας ως στόχο, τα πρώτα θετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΑ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΟΔΗΓΟΥΣ

ΕΡΕΥΝΑ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΟΔΗΓΟΥΣ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΕΡΕΥΝΑ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΟΔΗΓΟΥΣ Χαράλαμπος Σουρής Επιβλέπων: Γιώργος Γιαννής,

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ SOCIAL MEDIA ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΣΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΚΛΑΔΟ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ SOCIAL MEDIA ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΣΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΚΛΑΔΟ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ SOCIAL MEDIA ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΣΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΚΛΑΔΟ Ονοματεπώνυμο: ΜΟΙΡΑΣΓΕΤΗ ΦΩΤΕΙΝΗ Σειρά: 10 Επιβλέπων Καθηγητής: ΑΔΑΜ ΒΡΕΧΟΠΟΥΛΟΣ Δεκέμβριος 2013 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σκοπός της έρευνας

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική. Ανάλυση ιασποράς με ένα Παράγοντα. One-Way Anova. 8.2 Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της Ανάλυσης ιασποράς

Στατιστική. Ανάλυση ιασποράς με ένα Παράγοντα. One-Way Anova. 8.2 Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της Ανάλυσης ιασποράς Στατιστική Ανάλυση ιασποράς με ένα Παράγοντα One-Way Anova Χατζόπουλος Σταύρος Κεφάλαιο 8ο. Ανάλυση ιασποράς 8.1 Εισαγωγή 8.2 Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της Ανάλυσης ιασποράς 8.3 Ανάλυση ιασποράς με

Διαβάστε περισσότερα

T-tests One Way Anova

T-tests One Way Anova William S. Gosset Student s t Sir Ronald Fisher T-tests One Way Anova ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Νίκος Ζουρμπάνος Ρούσσος, Π.Λ., & Τσαούσης, Γ. (2002). Στατιστική εφαρμοσμένη στις κοινωνικές επιστήμες. Αθήνα: Ελληνικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ Α εξάμηνο 2010-2011 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ Ποιοτικές και Ποσοτικές μέθοδοι και προσεγγίσεις για την επιστημονική έρευνα users.sch.gr/abouras

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ και ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ και ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ και ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Εισήγηση 4A: Έλεγχοι Υποθέσεων και Διαστήματα Εμπιστοσύνης Διδάσκων: Δαφέρμος Βασίλειος ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία της Έρευνας και Εφαρμοσμένη Στατιστική

Μεθοδολογία της Έρευνας και Εφαρμοσμένη Στατιστική Μεθοδολογία της Έρευνας και Εφαρμοσμένη Στατιστική Μη παραμετρικοί στατιστικοί έλεγχοι Καθηγητής ΔΠΘ Κων/νος Τσαγκαράκης Δευτέρα 6 Μαρτίου 13:00-16:00 Ώρα για εξ αποστάσεως συνεργασία Τρίτη 7 Μαρτίου 12:00-14:00

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΙΑΣ. January 1. Ανάλυση έτους 2012

ΑΝΑΦΟΡΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΙΑΣ. January 1. Ανάλυση έτους 2012 ΑΝΑΦΟΡΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΙΑΣ January 1 2012 Σύγκριση έτους 2012 με έτος 2011 Ανάλυση έτους 2012 Περιγραφή του Δείγματος της Έρευνας Στον Πίνακα 1 και στο Σχήμα 1 που ακολουθούν παρουσιάζεται η κατανομή του δείγματος

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης

Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης 1 Έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης Όπως γνωρίζουμε από προηγούμενα κεφάλαια, στόχος των περισσότερων στατιστικών αναλύσεων, είναι η έγκυρη γενίκευση των συμπερασμάτων, που προέρχονται από

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 2: Έλεγχοι Υποθέσεων Διαστήματα Εμπιστοσύνης

Ενότητα 2: Έλεγχοι Υποθέσεων Διαστήματα Εμπιστοσύνης ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΝΕΥΡΟΑΝΑΤΟΜΙΑ» «Βιοστατιστική, Μεθοδολογία και Συγγραφή Επιστημονικής Μελέτης» Ενότητα 2: Έλεγχοι Υποθέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Δειγματοληψία στην εκπαιδευτική έρευνα. Είδη δειγματοληψίας

Δειγματοληψία στην εκπαιδευτική έρευνα. Είδη δειγματοληψίας Δειγματοληψία στην εκπαιδευτική έρευνα Είδη δειγματοληψίας Γνωρίζουμε ότι: Με τη στατιστική τα δεδομένα γίνονται πληροφορίες Στατιστική Δεδομένα Πληροφορία Αλλά από πού προέρχονται τα δεδομένα; Πώς τα

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική Ι. Ενότητα 9: Κατανομή t-έλεγχος Υποθέσεων. Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών

Στατιστική Ι. Ενότητα 9: Κατανομή t-έλεγχος Υποθέσεων. Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών Στατιστική Ι Ενότητα 9: Κατανομή t-έλεγχος Υποθέσεων Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ

Η ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑTΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Η ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ Έλενα Κριτσέλη, MPH PhD Επιστημονικός Συνεργάτης Επιδημιολόγος Χρόνιων Παθήσεων, Α Πανεπιστημιακή Παιδιατρική

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 1 Βασικές έννοιες

Διάλεξη 1 Βασικές έννοιες Εργαστήριο SPSS Ψ-4201 (ΕΡΓ) Λεωνίδας Α. Ζαμπετάκης Β.Sc., M.Env.Eng., M.Ind.Eng., D.Eng. Εmail: statisticsuoc@gmail.com Διαλέξεις αναρτημένες στο: Διαλέξεις: ftp://ftp.soc.uoc.gr/psycho/zampetakis/ Διάλεξη

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση ιατρικών δεδομένων

Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση ιατρικών δεδομένων Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση ιατρικών δεδομένων Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ 1 ο βήμα : καταγραφή δεδομένων Το πιο πρακτικό

Διαβάστε περισσότερα

σ = και σ = 4 αντιστοίχως. Τότε θα ισχύει

σ = και σ = 4 αντιστοίχως. Τότε θα ισχύει Θέματα ομάδας A 1. Σε κάποιο πείραμα τύχης μία τυχαία μεταβλητή λαμβάνει τις τιμές = 10 και = 10. Τότε η μέση τιμή x της θα είναι α. 10 β. 10 γ.,5 10 δ. 19,5 10 1= 10, = 10,. Δυο τυχαίες μεταβλητές, ακολουθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ Αθήνας Μεθοδολογία της έρευνας και Ιατρική στατιστική

ΤΕΙ Αθήνας Μεθοδολογία της έρευνας και Ιατρική στατιστική ΤΕΙ Αθήνας Μεθοδολογία της έρευνας και Ιατρική στατιστική Ενότητα 3: Έλεγχοι υποθέσεων - Διαστήματα εμπιστοσύνης Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Οι ερευνητικές υποθέσεις Στην έρευνα ελέγχουμε

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 9. Έλεγχοι υποθέσεων

Κεφάλαιο 9. Έλεγχοι υποθέσεων Κεφάλαιο 9 Έλεγχοι υποθέσεων 9.1 Εισαγωγή Όταν παίρνουμε ένα ή περισσότερα τυχαία δείγμα από κανονικούς πληθυσμούς έχουμε τη δυνατότητα να υπολογίζουμε στατιστικά, όπως μέσους όρους, δειγματικές διασπορές

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα έρευνας αγοράς σε Γιατρούς, Φαρμακοποιούς & Κοινό σχετικά με την. Επικοινωνία. των ΦΕ. the value of experience

Αποτελέσματα έρευνας αγοράς σε Γιατρούς, Φαρμακοποιούς & Κοινό σχετικά με την. Επικοινωνία. των ΦΕ. the value of experience Αποτελέσματα έρευνας αγοράς σε Γιατρούς, Φαρμακοποιούς & Κοινό σχετικά με την Επικοινωνία των ΦΕ Στόχος της έρευνας Αξιολόγηση της επικοινωνίας των Φαρμακευτικών Εταιριών με: Γιατρούς Φαρμακοποιούς Κοινό

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΩΝΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΚΟΙΝΩΝΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ A εξάμηνο 2009-2010 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Μεθοδολογία Έρευνας και Στατιστική ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ Χειμερινό Εξάμηνο 2009-2010 Ποιοτικές και Ποσοτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ

ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Να δοθούν οι βασικές αρχές των µη παραµετρικών ελέγχων (non-parametric tests). Να παρουσιασθούν και να αναλυθούν οι γνωστότεροι µη παραµετρικοί έλεγχοι Να αναπτυχθεί η µεθοδολογία των

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση ποσοτικών δεδομένων. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΕΞΆΡΤΗΣΗ Dr. Ρέμος Αρμάος

Ανάλυση ποσοτικών δεδομένων. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΕΞΆΡΤΗΣΗ Dr. Ρέμος Αρμάος Ανάλυση ποσοτικών δεδομένων ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ΔΙΟΙΚΗΣΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΤΟΞΙΚΟΕΞΆΡΤΗΣΗ Dr. Ρέμος Αρμάος Εισαγωγή στη στατιστική Στατιστική: σύνολο αρχών και μεθοδολογιών που χρησιμοποιούνται για:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής. Συντάκτης: Δημήτριος Κρέτσης

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής. Συντάκτης: Δημήτριος Κρέτσης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Συντάκτης: Δημήτριος Κρέτσης 1. Ο κλάδος της περιγραφικής Στατιστικής: α. Ασχολείται με την επεξεργασία των δεδομένων και την ανάλυση

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος στατιστικής ανάλυσης (πολλά κεφάλαια λείπουν) Ανάλυση αξιοπιστίας της κλίµακας PCRS

Μέρος στατιστικής ανάλυσης (πολλά κεφάλαια λείπουν) Ανάλυση αξιοπιστίας της κλίµακας PCRS Μέρος στατιστικής ανάλυσης (πολλά κεφάλαια λείπουν) 6.2.2 Ανάλυση αξιοπιστίας της κλίµακας PCRS Πίνακας 16: Reliability Statistics Cronbach's Alpha N of Items,963 8 Ο Cronbach a είναι κοντά στο 1 για αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS)

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS) ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS) Έλεγχος Υποθέσεων για την Μέση Τιμή ενός Δείγματος (One Sample t-test) Το κριτήριο One sample t-test χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να συγκρίνουμε τον αριθμητικό

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 12. Σύγκριση μεταξύ δύο δειγμάτων: Το κριτήριο t

Κεφάλαιο 12. Σύγκριση μεταξύ δύο δειγμάτων: Το κριτήριο t Κεφάλαιο 12 Σύγκριση μεταξύ δύο δειγμάτων: Το κριτήριο t 1 Πώς δημιουργήθηκε W. S. Gosset (1908) Χημικός στη βιομηχανία Μπύρας Guiness Σύγκριση διαφόρων δειγμάτων μπύρας Δημοσίευση αποτελεσμάτων ως Student

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΩΝ ΠΟΔΗΛΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΩΝ ΠΟΔΗΛΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΑΙΩΝ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τομέας Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΩΝ ΠΟΔΗΛΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΤΣΟΛΑΚΗ ΑΘΗΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Α Ν Ω Τ Α Τ Ο Σ Υ Μ Β Ο Υ Λ Ι Ο Ε Π Ι Λ Ο Γ Η Σ Π Ρ Ο Σ Ω Π Ι Κ Ο Υ Ε Ρ Ω Τ Η Μ Α Τ Ο Λ Ο Γ Ι Ο

Α Ν Ω Τ Α Τ Ο Σ Υ Μ Β Ο Υ Λ Ι Ο Ε Π Ι Λ Ο Γ Η Σ Π Ρ Ο Σ Ω Π Ι Κ Ο Υ Ε Ρ Ω Τ Η Μ Α Τ Ο Λ Ο Γ Ι Ο Α Ν Ω Τ Α Τ Ο Σ Υ Μ Β Ο Υ Λ Ι Ο Ε Π Ι Λ Ο Γ Η Σ Π Ρ Ο Σ Ω Π Ι Κ Ο Υ Ε Ρ Ω Τ Η Μ Α Τ Ο Λ Ο Γ Ι Ο «Περιγραφική & Επαγωγική Στατιστική» 1. Πάνω από το 3 ο τεταρτημόριο ενός δείγματος βρίσκεται το: α) 15%

Διαβάστε περισσότερα

Υ: Νόσος. Χ: Παράγοντας Κινδύνου 1 (Ασθενής) 2 (Υγιής) Σύνολο. 1 (Παρόν) n 11 n 12 n 1. 2 (Απών) n 21 n 22 n 2. Σύνολο n.1 n.2 n..

Υ: Νόσος. Χ: Παράγοντας Κινδύνου 1 (Ασθενής) 2 (Υγιής) Σύνολο. 1 (Παρόν) n 11 n 12 n 1. 2 (Απών) n 21 n 22 n 2. Σύνολο n.1 n.2 n.. Μέτρα Κινδύνου για Δίτιμα Κατηγορικά Δεδομένα Σε αυτή την ενότητα θα ορίσουμε δείκτες μέτρησης του κινδύνου εμφάνισης μίας νόσου όταν έχουμε δίτιμες κατηγορικές μεταβλητές. Στην πιο απλή περίπτωση μας

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα Μάρκετινγκ Ενότητα 5

Έρευνα Μάρκετινγκ Ενότητα 5 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5 : Μέθοδοι Στατιστικής Ανάλυσης Χριστίνα Μπουτσούκη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS)

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS) ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (SPSS) Έλεγχος Υποθέσεων για τους Μέσους - Εξαρτημένα Δείγματα (Paired samples t-test) Το κριτήριο Paired samples t-test χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να συγκρίνουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ. Επικ. Καθ. Στέλιος Ζήμερας. Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικά Χρηματοοικονομικά Μαθηματικά

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ. Επικ. Καθ. Στέλιος Ζήμερας. Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικά Χρηματοοικονομικά Μαθηματικά ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗΣ Επικ. Καθ. Στέλιος Ζήμερας Τμήμα Μαθηματικών Κατεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικά Χρηματοοικονομικά Μαθηματικά 2015 Πληθυσμός: Εισαγωγή Ονομάζεται το σύνολο των χαρακτηριστικών που

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Δρ. Βασίλης Π. Αγγελίδης Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής & Διοίκησης Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Δρ. Βασίλης Π. Αγγελίδης Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής & Διοίκησης Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Δρ. Βασίλης Π. Αγγελίδης Τμήμα Μηχανικών Παραγωγής & Διοίκησης Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Άσκηση 1 η Ένας παραγωγός σταφυλιών ισχυρίζεται ότι τα κιβώτια σταφυλιών που συσκευάζει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Μ.Ν. Ντυκέν, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. Ε. Αναστασίου, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. ΔΙΑΛΕΞΗ 07 & ΔΙΑΛΕΞΗ 08 ΣΗΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ Βόλος, 016-017 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Έρευνας για Κλινικές Μελέτες. Ετοιμάστηκε για τον: Click to edit Master subtitle style

Παρουσίαση Έρευνας για Κλινικές Μελέτες. Ετοιμάστηκε για τον: Click to edit Master subtitle style Παρουσίαση Έρευνας για Κλινικές Μελέτες Ετοιμάστηκε για τον: Click to edit Master subtitle style Μάιος 2017 Στόχος Έρευνας Στόχοι της έρευνας είναι να: Αξιολογήσει τις Αντιλήψεις των Ελλήνων για τις Κλινικές

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστικοί έλεγχοι για διακριτά δεδομένα

Στατιστικοί έλεγχοι για διακριτά δεδομένα Στατιστικοί έλεγχοι για διακριτά δεδομένα Διαστρωμάτωση Mantel-Haenszel test Γεωργία Σαλαντή Λέκτορας επιδημιολογίας Λεπτοσπείρωση Πιο πολλά κρούσματα στις αγροτικές περιοχές; Πόσο επί τις εκατό του πληθυσμού

Διαβάστε περισσότερα

Απαραμετρική Στατιστική. Το βαθμονομικό κριτήριο του Wilcoxon, για ζευγαρωτες παρατηρήσεις Ο βαθμονομικός συντελεστής συσχέτισης του Spearman

Απαραμετρική Στατιστική. Το βαθμονομικό κριτήριο του Wilcoxon, για ζευγαρωτες παρατηρήσεις Ο βαθμονομικός συντελεστής συσχέτισης του Spearman Απαραμετρική Στατιστική Το βαθμονομικό κριτήριο του Wilcoxon, για ζευγαρωτες παρατηρήσεις Ο βαθμονομικός συντελεστής συσχέτισης του Spearman Το βαθμονομικό κριτήριο του Wilcoxon, για ζευγαρωτες παρατηρήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Εισόδημα Κατανάλωση 1500 500 1600 600 1300 450 1100 400 600 250 700 275 900 300 800 352 850 400 1100 500

Εισόδημα Κατανάλωση 1500 500 1600 600 1300 450 1100 400 600 250 700 275 900 300 800 352 850 400 1100 500 Εισόδημα Κατανάλωση 1500 500 1600 600 1300 450 1100 400 600 250 700 275 900 300 800 352 850 400 1100 500 Πληθυσμός Δείγμα Δείγμα Δείγμα Ο ρόλος της Οικονομετρίας Οικονομική Θεωρία Διατύπωση της

Διαβάστε περισσότερα

3.4.2 Ο Συντελεστής Συσχέτισης τ Του Kendall

3.4.2 Ο Συντελεστής Συσχέτισης τ Του Kendall 3..2 Ο Συντελεστής Συσχέτισης τ Του Kendall Ο συντελεστής συχέτισης τ του Kendall μοιάζει με τον συντελεστή ρ του Spearman ως προς το ότι υπολογίζεται με βάση την τάξη μεγέθους των παρατηρήσεων και όχι

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 9. Έλεγχοι υποθέσεων

Κεφάλαιο 9. Έλεγχοι υποθέσεων Κεφάλαιο 9 Έλεγχοι υποθέσεων 9.1 Εισαγωγή Όταν παίρνουμε ένα ή περισσότερα τυχαία δείγμα από κανονικούς πληθυσμούς έχουμε τη δυνατότητα να υπολογίζουμε στατιστικά, όπως μέσους όρους, δειγματικές διασπορές

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Έρευνα: Μέθοδοι Συλλογής και Ανάλυσης εδομένων Έλεγχοι Υποθέσεων

Εκπαιδευτική Έρευνα: Μέθοδοι Συλλογής και Ανάλυσης εδομένων Έλεγχοι Υποθέσεων Εκπαιδευτική Έρευνα: Μέθοδοι Συλλογής και Ανάλυσης εδομένων Έλεγχοι Υποθέσεων Ένα Ερευνητικό Παράδειγμα Σκοπός της έρευνας ήταν να διαπιστωθεί εάν ο τρόπος αντίδρασης μιας γυναίκας απέναντι σε φαινόμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Βασικές έννοιες

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Βασικές έννοιες ΕΙΣΑΓΩΓΗ Βασικές έννοιες Σε ένα ερωτηματολόγιο έχουμε ένα σύνολο ερωτήσεων. Μπορούμε να πούμε ότι σε κάθε ερώτηση αντιστοιχεί μία μεταβλητή. Αν θεωρήσουμε μια ερώτηση, τα άτομα δίνουν κάποιες απαντήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 1: Εισαγωγή. ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας. Τμήμα Φυσικοθεραπείας. Προπτυχιακό Πρόγραμμα. Μάθημα: Βιοστατιστική-Οικονομία της υγείας Εξάμηνο: Ε (5 ο )

Ενότητα 1: Εισαγωγή. ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας. Τμήμα Φυσικοθεραπείας. Προπτυχιακό Πρόγραμμα. Μάθημα: Βιοστατιστική-Οικονομία της υγείας Εξάμηνο: Ε (5 ο ) ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας Τμήμα Φυσικοθεραπείας Προπτυχιακό Πρόγραμμα Μάθημα: Βιοστατιστική-Οικονομία της υγείας Εξάμηνο: Ε (5 ο ) Ενότητα 1: Εισαγωγή Δρ. Χρήστος Γενιτσαρόπουλος Λαμία, 2017 1.1. Σκοπός και

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Mann Whitney U τεστ)

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Mann Whitney U τεστ) Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που δεν ακολουθούν την κανονική κατανομή (Mann Whitney U τεστ) Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται ο έλεγχος της ύπαρξης

Διαβάστε περισσότερα

Συνάφεια μεταξύ ποιοτικών μεταβλητών. Εκδ. #3,

Συνάφεια μεταξύ ποιοτικών μεταβλητών. Εκδ. #3, Συνάφεια μεταξύ ποιοτικών μεταβλητών Εκδ. #3, 19.03.2016 Ο έλεγχος ανεξαρτησίας χ 2 Ο έλεγχος ανεξαρτησίας χ 2 εφαρμόζεται για να εξετάσουμε τη συνάφεια μεταξύ δύο ποιοτικών μεταβλητών με την έννοια της

Διαβάστε περισσότερα

Γ. Πειραματισμός - Βιομετρία

Γ. Πειραματισμός - Βιομετρία Γ. Πειραματισμός - Βιομετρία Πληθυσμοί και δείγματα Πληθυσμός Περιλαμβάνει όλες τις πιθανές τιμές μιας μεταβλητής, δηλαδή αναφέρεται σε μια παρατήρηση σε όλα τα άτομα του πληθυσμού Ο πληθυσμός προσδιορίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ανάλυση Δεδομένων

Εισαγωγή στην Ανάλυση Δεδομένων ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΔΙΑΛΕΞΗ 09-10-2015 Εισαγωγή στην Ανάλυση Δεδομένων Βασικές έννοιες Αν. Καθ. Μαρί-Νοέλ Ντυκέν ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΔΙΑΛΕΞΗ 30-10-2015 1. Στατιστικοί παράμετροι - Διάστημα εμπιστοσύνης Υπολογισμός

Διαβάστε περισσότερα

Επαγωγική Στατιστική. Εισαγωγή Βασικές έννοιες

Επαγωγική Στατιστική. Εισαγωγή Βασικές έννοιες Επαγωγική Στατιστική Εισαγωγή Βασικές έννοιες Επαγωγική Στατιστική Πως μπορούμε να συγκρίνουμε μεταβλητές μεταξύ τους? Διαφορά συγκρίνοντας το μέσο μιας μεταβλητής (λόγος ή διάστημα) στις ομάδες πχ. t-test

Διαβάστε περισσότερα

Μονοπαραγοντική Ανάλυση Διακύμανσης Ανεξάρτητων Δειγμάτων

Μονοπαραγοντική Ανάλυση Διακύμανσης Ανεξάρτητων Δειγμάτων Μονοπαραγοντική Ανάλυση Διακύμανσης Ανεξάρτητων Δειγμάτων 1 Μονοπαραγοντική Ανάλυση Διακύμανσης Παραμετρικό στατιστικό κριτήριο για τη μελέτη της επίδρασης μιας ανεξάρτητης μεταβλητής στην εξαρτημένη Λογική

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία των επιστημών του Ανθρώπου : Στατιστική Εργαστήριο 6 :

Μεθοδολογία των επιστημών του Ανθρώπου : Στατιστική Εργαστήριο 6 : Μεθοδολογία των επιστημών του Ανθρώπου : Στατιστική Εργαστήριο 6 : 1. Να χρησιμοποιηθεί το αρχείο gssft.sav για να γίνει έλεγχος της υπόθεσης ότι στους εργαζόμενους με πλήρη απασχόληση η τιμή του μέσου

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για ανεξάρτητα δείγματα)

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για ανεξάρτητα δείγματα) Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο ανεξάρτητων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για ανεξάρτητα δείγματα) Όταν απαιτείται ο έλεγχος της ύπαρξης στατιστικά σημαντικών

Διαβάστε περισσότερα

Γ. Πειραματισμός Βιομετρία

Γ. Πειραματισμός Βιομετρία Γενικά Συσχέτιση και Συμμεταβολή Όταν σε ένα πείραμα παραλλάσουν ταυτόχρονα δύο μεταβλητές, τότε ενδιαφέρει να διερευνηθεί εάν και πως οι αλλαγές στη μία μεταβλητή σχετίζονται με τις αλλαγές στην άλλη.

Διαβάστε περισσότερα

Kruskal-Wallis H... 176

Kruskal-Wallis H... 176 Περιεχόμενα KΕΦΑΛΑΙΟ 1: Περιγραφή, παρουσίαση και σύνοψη δεδομένων................. 15 1.1 Τύποι μεταβλητών..................................................... 16 1.2 Κλίμακες μέτρησης....................................................

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα λόγια για τους συγγραφείς 16 Πρόλογος 17

Λίγα λόγια για τους συγγραφείς 16 Πρόλογος 17 Περιεχόμενα Λίγα λόγια για τους συγγραφείς 16 Πρόλογος 17 1 Εισαγωγή 21 1.1 Γιατί χρησιμοποιούμε τη στατιστική; 21 1.2 Τι είναι η στατιστική; 22 1.3 Περισσότερα για την επαγωγική στατιστική 23 1.4 Τρεις

Διαβάστε περισσότερα

«Διαχείριση Δεδομένων Καταναλωτή μέσω Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών»

«Διαχείριση Δεδομένων Καταναλωτή μέσω Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών» «Διαχείριση Δεδομένων Καταναλωτή μέσω Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών» Ονοματεπώνυμο: Κωνσταντίνα Καντιώτη Σειρά 10 Επιβλέπων Καθηγητής: κ. Α. Βρεχόπουλος Δεκέμβριος 2013 Σκοπός Έρευνας Η διερεύνηση

Διαβάστε περισσότερα

«Σχεδίαση, ανάπτυξη και στατιστική επεξεργασία ερωτηματολογίων. Εφαρμογές στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας στην Εκπαίδευση»

«Σχεδίαση, ανάπτυξη και στατιστική επεξεργασία ερωτηματολογίων. Εφαρμογές στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας στην Εκπαίδευση» «Σχεδίαση, ανάπτυξη και στατιστική επεξεργασία ερωτηματολογίων. Εφαρμογές στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας στην Εκπαίδευση» ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Σταύρος Κιούπης Επιβλέπων καθηγητής Γεώργιος

Διαβάστε περισσότερα

Μη Παραµετρικοί Έλεγχοι

Μη Παραµετρικοί Έλεγχοι Μη Παραµετρικοί Έλεγχοι Επιστηµονική Επιµέλεια: ρ. Γεώργιος Μενεξές Τοµέας Φυτών Μεγάλης Καλλιέργειας και Οικολογίας Εργαστήριο Γεωργίας Viola adorata Καταρχήν Μη Παραµετρικοί Έλεγχοι εν απαιτούν κανονικότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΛΗΨΗ ΝΑΛΤΡΕΞΟΝΗΣ

ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΛΗΨΗ ΝΑΛΤΡΕΞΟΝΗΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΛΗΨΗ ΝΑΛΤΡΕΞΟΝΗΣ ΠΡΩΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΜΙΑΣ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ(Διαφ.1) Στη 10χρονη εμπειρία μου με χρήστες ηρωίνης

Διαβάστε περισσότερα

Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης

Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης Προσανατολισμός των Millennials απέναντι στην καριέρα σε περίοδο οικονομικής κρίσης Ονοματεπώνυμο: Πανοπούλου Ελένη Σειρά: 13 Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Κυριακίδου Ολίβια Δεκέμβριος, 2016 Στόχοι Εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

«Καθοριστικοί παράγοντες της αποτελεσματικότητας της από στόμα-σε-στόμα επικοινωνίας στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης»

«Καθοριστικοί παράγοντες της αποτελεσματικότητας της από στόμα-σε-στόμα επικοινωνίας στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης» «Καθοριστικοί παράγοντες της αποτελεσματικότητας της από στόμα-σε-στόμα επικοινωνίας στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης» Ονοματεπώνυμο: Ταχταρά Κατερίνα Σειρά: 8 η Επιβλέπων Καθηγητής: Βρεχόπουλος Αδάμ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΗΡΕΙΑ ΑΛΚΟΟΛ ΤΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΩΝ ΑΡΒΑΝΙΤΗ ΔΗΜΗΤΡΑ

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΗΡΕΙΑ ΑΛΚΟΟΛ ΤΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΩΝ ΑΡΒΑΝΙΤΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΗΣΗΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΗΡΕΙΑ ΑΛΚΟΟΛ ΤΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΌΝΤΩΝ ΞΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ

ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΌΝΤΩΝ ΞΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΠΡΟΙΌΝΤΩΝ ΞΥΛΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΟΥ Έρευνα μάρκετινγκ Τιμολόγηση Ανάπτυξη νέων προϊόντων ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Τμηματοποίηση της αγοράς Κανάλια

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Μεταπτυχιακό Τραπεζικής & Χρηματοοικονομικής

ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Μεταπτυχιακό Τραπεζικής & Χρηματοοικονομικής ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Μεταπτυχιακό Τραπεζικής & Χρηματοοικονομικής Υποθέσεις του Απλού γραμμικού υποδείγματος της Παλινδρόμησης Η μεταβλητή ε t (διαταρακτικός όρος) είναι τυχαία μεταβλητή με μέσο όρο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΙΣΧΥΣ ΕΝΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ. (Power of a Test) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21

Η ΙΣΧΥΣ ΕΝΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ. (Power of a Test) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 21 Η ΙΣΧΥΣ ΕΝΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ (Power of a Test) Όπως είδαμε προηγουμένως, στον Στατιστικό Έλεγχο Υποθέσεων, ορίζουμε δύο είδη πιθανών λαθών (κινδύνων) που μπορεί να συμβούν όταν παίρνουμε αποφάσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Μη Παραµετρική Στατιστική, Κ. Πετρόπουλος. Τµήµα Μαθηµατικών, Πανεπιστήµιο Πατρών

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Μη Παραµετρική Στατιστική, Κ. Πετρόπουλος. Τµήµα Μαθηµατικών, Πανεπιστήµιο Πατρών Τµήµα Μαθηµατικών, Πανεπιστήµιο Πατρών Εισαγωγή Στα προβλήµατα που έχουµε ασχοληθεί µέχρι τώρα, υποστηρίζουµε ότι έχουµε ένα δείγµα X = (X 1, X 2,...,X n ) F(,θ). π.χ. X 1, X 2,...,X n τ.δ. N(µ,σ 2 ),

Διαβάστε περισσότερα

Αναφορά Ανεπιθύμητων Ενεργειών Φαρμάκων από Επαγγελματίες Υγείας

Αναφορά Ανεπιθύμητων Ενεργειών Φαρμάκων από Επαγγελματίες Υγείας Αναφορά Ανεπιθύμητων Ενεργειών Φαρμάκων από Επαγγελματίες Υγείας Σ. Μπονόβας, 1 Ι. Μεσσάρη, 1 Π. Σιακωτού, 1 Β. Μπαρούτσου, 2 Ν. Σιταράς. 1 1 Εργαστήριο Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

Σύγκριση μέσου όρου πληθυσμού με τιμή ελέγχου. One-Sample t-test

Σύγκριση μέσου όρου πληθυσμού με τιμή ελέγχου. One-Sample t-test 1 Σύγκριση μέσου όρου πληθυσμού με τιμή ελέγχου One-Sample t-test 2 Μια σύντομη αναδρομή Στα τέλη του 19 ου αιώνα μια μεγάλη αλλαγή για την επιστήμη ζυμώνονταν στην ζυθοποιία Guinness. Ο William Gosset

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Πολιτική Επιστήμη 1 Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική Ι (ΨΥΧ-122) Διάλεξη 2

Στατιστική Ι (ΨΥΧ-122) Διάλεξη 2 (ΨΥΧ-122) Λεωνίδας Α. Ζαμπετάκης Β.Sc., M.Env.Eng., M.Ind.Eng., D.Eng. Εmail: lzabetak@dpem.tuc.gr Διαλέξεις: ftp://ftp.soc.uoc.gr/psycho/zampetakis/ 28210 37323 Διάλεξη 2 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος για τις παραμέτρους θέσης δύο πληθυσμών με εξαρτημένα δείγματα

Έλεγχος για τις παραμέτρους θέσης δύο πληθυσμών με εξαρτημένα δείγματα ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ Έλεγχος για τις παραμέτρους θέσης δύο πληθυσμών με εξαρτημένα δείγματα Στο κεφάλαιο αυτό θα ασχοληθούμε με τον έλεγχο της υπόθεσης της ισότητα δύο μέσων τιμών με εξαρτημένα δείγματα. Εξαρτημένα

Διαβάστε περισσότερα

Οργανωσιακή Δέσμευση και η επίδρασή της στην εργασιακή ικανοποίηση των υπαλλήλων της Ανώτατης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης. Ανδρουλακάκη Αικατερίνη

Οργανωσιακή Δέσμευση και η επίδρασή της στην εργασιακή ικανοποίηση των υπαλλήλων της Ανώτατης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης. Ανδρουλακάκη Αικατερίνη Π.Μ.Σ. ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Οργανωσιακή Δέσμευση και η επίδρασή της στην εργασιακή ικανοποίηση των υπαλλήλων της Ανώτατης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης Ανδρουλακάκη Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Φαρμακευτική 1 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση Χριστάκη, καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Ερευνητής: Δρ.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ Χ 2 test ανεξαρτησίας: σχέση 2 ποιοτικών μεταβλητών

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Θετικών Επιστημών 1 Ιδρυματικά Υπεύθυνη Γραφείου Διασύνδεσης Α.Π.Θ.: Νόρμα Βαβάτση - Χριστάκη, καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Ερευνητής:

Διαβάστε περισσότερα

5.1 Ο ΕΛΕΓΧΟΣ SMIRNOV

5.1 Ο ΕΛΕΓΧΟΣ SMIRNOV 5. Ο ΕΛΕΓΧΟΣ SMIRNOV Έστω δύο ανεξάρτητα τυχαία δείγματα, 2,..., n και, 2,..., m n και m παρατηρήσεων πάνω στις τυχαίες μεταβλητές και, αντίστοιχα. Έστω, επίσης, ότι F (), (, ) και F (y), y (, ) είναι

Διαβάστε περισσότερα

Σκοπός Έρευνας. να μελετήσει τη στάση και τη συμπεριφορά των καταναλωτών όσον αφορά τη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών στον τομέα του τουρισμού

Σκοπός Έρευνας. να μελετήσει τη στάση και τη συμπεριφορά των καταναλωτών όσον αφορά τη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών στον τομέα του τουρισμού Δεκέμβριος 2015 Σκοπός Έρευνας Στόχος της παρούσας έρευνας είναι: να μελετήσει τη στάση και τη συμπεριφορά των καταναλωτών όσον αφορά τη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών στον τομέα του τουρισμού πόσο ικανοποιημένοι

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΙΓΜΑ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ

ΔΕΙΓΜΑ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝΑ Πρόλογος στη δεύτερη έκδοση Πρόλογος στην πρώτη έκδοση Εισαγωγή Τι είναι η μεθοδολογία έρευνας Οι μέθοδοι έρευνας ΜEΡOΣ A : ΓNΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙO 1: Γενικά για την επιστημονική

Διαβάστε περισσότερα

α) t-test µε ίσες διακυµάνσεις β) ανάλυση διακύµανσης µε έναν παράγοντα Έλεγχος t δύο δειγμάτων με υποτιθέμενες ίσες διακυμάνσεις

α) t-test µε ίσες διακυµάνσεις β) ανάλυση διακύµανσης µε έναν παράγοντα Έλεγχος t δύο δειγμάτων με υποτιθέμενες ίσες διακυμάνσεις ΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΕΘΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ IΙ ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ: ΣΑΒΒΑΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΛΑΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ********************************************************************

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Τμήμα Ιστορίας - Αρχαιολογίας Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Ιστορία-Αρχαιολογία Τμήμα Ιστορίας

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Στατιστική Δημήτριος Μπάγκαβος Τμήμα Μαθηματικών και Εφαρμοσμένων Μαθηματικών Πανεπισ τήμιο Κρήτης 2 Μαΐου /23

Εφαρμοσμένη Στατιστική Δημήτριος Μπάγκαβος Τμήμα Μαθηματικών και Εφαρμοσμένων Μαθηματικών Πανεπισ τήμιο Κρήτης 2 Μαΐου /23 Εφαρμοσμένη Στατιστική Δημήτριος Μπάγκαβος Τμήμα Μαθηματικών και Εφαρμοσμένων Μαθηματικών Πανεπιστήμιο Κρήτης 2 Μαΐου 2017 1/23 Ανάλυση Διακύμανσης. Η ανάλυση παλινδρόμησης μελετά τη στατιστική σχέση ανάμεσα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ. Άσκηση 1. Βρείτε δ/μα εμπιστοσύνης για τη μέση τιμή μ κανονικού πληθυσμού όταν n=20,

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ. Άσκηση 1. Βρείτε δ/μα εμπιστοσύνης για τη μέση τιμή μ κανονικού πληθυσμού όταν n=20, ΜΕΜ64: Εφαρμοσμένη Στατιστική 1 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ Άσκηση 1. Βρείτε δ/μα εμπιστοσύνης για τη μέση τιμή μ κανονικού πληθυσμού όταν n=0, X = 7.5, σ = 16, α = 5%. Πως αλλάζει το διάστημα αν

Διαβάστε περισσότερα

Β. Δισλιάν, Μ. Ανδρέου, Μ. Γεωργιάδου, Θ. Μακρής, Α. Μπαρμπαρίδου, Α. Μπελτσίδης, Γ. Αμαξόπουλος, Α. Τσετινέ

Β. Δισλιάν, Μ. Ανδρέου, Μ. Γεωργιάδου, Θ. Μακρής, Α. Μπαρμπαρίδου, Α. Μπελτσίδης, Γ. Αμαξόπουλος, Α. Τσετινέ Β. Δισλιάν, Μ. Ανδρέου, Μ. Γεωργιάδου, Θ. Μακρής, Α. Μπαρμπαρίδου, Α. Μπελτσίδης, Γ. Αμαξόπουλος, Α. Τσετινέ Γενικοί Ιατροί ΚΥ Αβδήρων, Σταυρούπολης, Εχίνου- Ξάνθη Η κατάθλιψη αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης

Διαβάστε περισσότερα

2.5.1 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ

2.5.1 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ .5. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΜΙΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ Η μέθοδος κατασκευής διαστήματος εμπιστοσύνης για την πιθανότητα που περιγράφεται στην προηγούμενη ενότητα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή διαστημάτων

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για εξαρτημένα δείγματα)

Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για εξαρτημένα δείγματα) Έλεγχος ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ δύο εξαρτημένων δειγμάτων, που ακολουθούν την κανονική κατανομή (t-test για εξαρτημένα δείγματα) Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο κεφάλαιο σε ορισμένες

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Τμήματα: ς, Ποιμαντικής & Κοινωνικής ς 1 Μελέτη απορρόφησης του

Διαβάστε περισσότερα

STAT4 EΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ. Περιφέρεια Ανατολικής Αττικής Κατηγορία Α : μαθητές γενικών και επαγγελματικών Λυκείων

STAT4 EΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ. Περιφέρεια Ανατολικής Αττικής Κατηγορία Α : μαθητές γενικών και επαγγελματικών Λυκείων STAT4 EΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ Περιφέρεια Ανατολικής Αττικής Κατηγορία Α : μαθητές γενικών και επαγγελματικών Λυκείων ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η έρευνα διενεργήθηκε σε τελικό δείγμα 5.443 νοικοκυριών.

Διαβάστε περισσότερα

Προσδιορισμός των κρίσιμων παραμέτρων επιρροής της υπέρβασης των ορίων ταχύτητας με δεδομένα από έξυπνα κινητά τηλέφωνα Αριστοτέλης Κοκκινάκης

Προσδιορισμός των κρίσιμων παραμέτρων επιρροής της υπέρβασης των ορίων ταχύτητας με δεδομένα από έξυπνα κινητά τηλέφωνα Αριστοτέλης Κοκκινάκης Προσδιορισμός των κρίσιμων παραμέτρων επιρροής της υπέρβασης των ορίων ταχύτητας με δεδομένα από έξυπνα κινητά τηλέφωνα Αριστοτέλης Κοκκινάκης Επιβλέπων: Γιώργος Γιαννής, Καθηγητής ΕΜΠ Αθήνα, Μάρτιος 2019

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας

Μελέτη απορρόφησης αποφοίτων του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Μελέτη απορρόφησης του ΑΠΘ στην αγορά εργασίας των ετών 2005 & 2006 Μελέτη απορρόφησης του Α.Π.Θ. στην αγορά εργασίας Επιστημονικός Κλάδος: Φιλολογία Τμήμα Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής 1 Μελέτη απορρόφησης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟ PASW ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ: Η ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΕΣΟΣ... 29

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟ PASW ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ: Η ΜΕΣΗ ΤΙΜΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΕΣΟΣ... 29 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 Μεταβλητές...5 Πληθυσμός, δείγμα...7 Το ευρύτερο γραμμικό μοντέλο...8 Αναφορές στη βιβλιογραφία... 11 2 ΤΟ PASW ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ... 13 Περίληψη... 13 Εισαγωγή... 13 Με μια ματιά...

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΝΑΞΟΥ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΝΑΞΟΥ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΝΑΞΟΥ ΜΑΜΜΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΑΜ:331/2003032 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 Ευχαριστίες Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους με βοήθησαν να δημιουργήσω την παρούσα

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστικοί Έλεγχοι Υποθέσεων. Σαλαντή Γεωργία Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ιατρική Σχολή

Στατιστικοί Έλεγχοι Υποθέσεων. Σαλαντή Γεωργία Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ιατρική Σχολή Στατιστικοί Έλεγχοι Υποθέσεων Σαλαντή Γεωργία Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ιατρική Σχολή Τι θέλουμε να συγκρίνουμε; Δύο δείγματα Μέση αρτηριακή πίεση σε δύο ομάδες Πιθανότητα θανάτου με δύο διαφορετικά

Διαβάστε περισσότερα