Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Βιβλιοκριτική Παναγιώτης Σωτήρης

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Βιβλιοκριτική Παναγιώτης Σωτήρης"

Transcript

1 Σπύρος Σακελλαρόπουλος: Τα αίτια του Απριλιανού πραξικοπήματος , Το κοινωνικό πλαίσιο της πορείας προς τη δικτατορία, 1998, «Νέα Σύνορα» - Α. Α. Λιβάνη Η δικτατορία αποτελεί ένα ιδιότυπα απωθημένο θέμα στη θεωρητική και πολιτική συζήτηση των τελευταίων ετών. Αιτία η συνολική προσπάθεια διαγραφής κάθε αναφοράς σε κοινωνικές συγκρούσεις και διακυβεύματα, σε προηγούμενα χάσματα και το ταξικό φορτίο που περιέκλειαν, η μετατόπιση της συζήτησης μόνο στη διαχείριση του υπάρχοντος, η ομοθυμία στο αυτονόητο της αστικής δημοκρατίας, αλλά και η απώθηση των στρατηγικών αντιφάσεων της Αριστεράς να απαντηθεί η δικτατορία και να σφραγίσει με αυτοτελή τρόπο ο λαϊκός παράγοντας τη μεταπολίτευση. Από την υπερπληθώρα τοποθετήσεων, που συχνά απέπνεαν αμηχανία απέναντι στη μεταπολιτευτική έλευση μιας τυπικής αστικής δημοκρατικής νομιμότητας, και αξιοποιούσαν το δημοκρατικό πρόσημο ως νομιμοποίηση πολιτικών και θεωρητικών λαθροχειριών, φτάσαμε στη σημερινή σιωπή. Απώθηση που καταλήγει εκεί που από την αρχή επεδίωξε το αστικό πολιτικό προσωπικό: να παρουσιάζεται η δικτατορία ως ένα διάλειμμα «εκτροπής», σαν μια ενοχλητική αλλά ευτυχώς φθίνουσα ανάμνηση. Από τη μεριά της αστικής θεωρίας ουδέποτε υπήρξε σοβαρή κατάθεση σκέψης, πόσο μάλλον που εκεί ήταν μεγαλύτερη η ανάγκη λήθης. Στην αριστερά πρυτάνευσε η αντίληψη της συνέχειας, ή του κινδύνου επανάληψης που δεν επέτρεπε ούτε την ερμηνεία της δικτατορίας ούτε συνειδητοποιούσε την τομή της μεταπολίτευσης και την εγκλώβιζε στην απλή επίκληση του εκδημοκρατισμού. Μετά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία η ξαφνική συνειδητοποίηση ότι ο «εκδημοκρατισμός» μπορεί να ανέβει στην εξουσία δημιούργησε ένα κενό στρατηγικής. Το βιβλίο του Σπύρου Σακελλαρόπουλου έχει μια ιδιαίτερη σημασία γιατί επιτρέπει να ξανανοίξει η θεωρητική συζήτηση για τη δικτατορία. Όχι γιατί θυμίζει μια ξεχασμένη ιστορία, αλλά γιατί αγγίζει εκείνα τα κρίσιμα ερωτήματα για την άρθρωση των κοινωνικών σχέσεων και των πολιτικών μορφών, που από την αρχή είχαν λησμονηθεί, ακόμη κι όταν η δικτατορία μονοπώλησε την πολιτική και θεωρητική συζήτηση. Το θέμα της δικτατορίας αποτελεί μια πραγματική πρόκληση για τη μαρξιστική συζήτηση στον τόπο μας: Επιτρέπει να δοκιμάσουμε μια σειρά από θεωρητικά σχήματα για το πώς η αστική τάξη κατέχει και ασκεί την πολιτική εξουσία, για το πώς σε συγκεκριμένες συγκυρίες επιλέγει τη μία ή την άλλη μορφή του κράτους και να δούμε με τι τρόπο το κράτος (και τα κρίσιμα κέντρα στο εσωτερικό του) λειτουργεί σαν το πραγματικό κόμμα της αστικής τάξης. Επιτρέπει ακόμη να καταδείξουμε ότι τις εξελίξεις καθορίζει σε τελική ανάλυση η πάλη των τάξεων και όχι η αυτόβουλη επιλογή των αστικών επιτελείων ή των ιμπεριαλιστικών κέντρων. Ο Σακελλαρόπουλος δεν γράφει μια ακόμη ιστορία της προδικτατορικής περιόδου. Θέλει να αντιμετωπίσει τη δικτατορία ως θεωρητικό πρόβλημα και αντικείμενο. Ξεκινάει από την ανακεφαλαίωση και κριτική των βασικών σχημάτων που έχουν προταθεί για την έλευσή της: τις απόψεις Κάτρη-Παπανδρέου για τη δικτατορία ως απάντηση του πλέγματος στρατός - Αμερικανοί στην πολιτική της Ε.Κ. και της Κεντροαριστεράς, τις απόψεις της επίσημης Αριστεράς, την επικέντρωση στο Κυπριακό από τον Ν. Ψυρούκη, την άποψη των Συνταγματαρχών για τον «κομμουνιστικό κίνδυνο», αλλά και τις πιο συνολικές θεωρητικές προσπάθειες: του Ν. Πουλαντζά στην Κρίση των Δικτατοριών, όσο και τις νεώτερες των Χαραλάμπη (Στρατός και Πολιτική Εξουσία, 1985) και Μαυρή - Βερναρδάκη (Κόμματα και κοινωνικές συμμαχίες στην προδικτατορική Ελλάδα, 1991). Αποτιμά έτσι τις θεωρίες εξάρτησης και κέντρου-περιφέρειας για να αποδείξει τη θεωρητική υποχώρηση και αναλυτική ανεπάρκειά τους, και επιμένει σε μια ανάλυση της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας που ξεκινά από τους εθνικούς κοινωνικούς σχηματισμούς ως βασικούς τόπους της ταξικής πάλης, αναπαραγωγής των κεφαλαιοκρατικών κοινωνικών σχέσεων, εσωτερίκευσης των συνολικών συσχετισμών της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας. Αυτή η κριτική προλειαίνει το έδαφος για μια μαρξιστική θεώρηση της δικτατορίας. Είναι, πιστεύουμε, επίκαιρη: Παρότι οι θεωρίες εξάρτησης έχουν υποχωρήσει (ακολουθώντας την πολιτική Σελίδα 1 / 6

2 υποχώρηση διαφόρων σοσιαλδημοκρατικών και κομμουνιστικών εκδοχών του αντιμπεριαλισμού), οι θεωρητικές προϋποθέσεις τους εξακολουθούν να παίζουν ρόλο. Πολλά σχήματα για την «παγκοσμιοποίηση» που κυριαρχούν σήμερα έχουν τις ίδιες θεωρητικές προϋποθέσεις: υποτίμηση των εθνικών κοινωνικών σχηματισμών, λογική παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος, θεώρηση της εκμετάλλευσης ως σχέσης λειτουργούσας μεταξύ κρατών ή περιφερειών. Τα ίδια σχήματα, που κάποτε τροφοδότησαν έναν στρεβλό ριζοσπαστισμό, σήμερα χρησιμοποιούνται, συχνά από τους ίδιους φορείς, για να δικαιολογήσουν μια κυνική προσαρμογή στις απαιτήσεις της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης. Σ' αυτή τη βάση ο συγγραφέας αποκρούει τη θέση για την αμερικανική επέμβαση ως τον καθοριστικό παράγοντα που μπορεί να εξηγήσει τη δικτατορία. Ειδικά για το θέμα της αμερικανικής επέμβασης θεωρούμε σημαντικό να ανοίξει μια ουσιαστική συζήτηση (χωρίς αυτό να μειώνει και τη σημασία της τοποθέτησης του Σακελλαρόπουλου που επαναφέρει το θέμα στους πραγματικούς του όρους). Γιατί οι αντιλήψεις για την αμερικανική παρέμβαση στην Ελλάδα και άλλους σχηματισμούς στηρίζονται σε σχήματα εξάρτησης που απομακρύνονται από τον πυρήνα της μαρξιστικής θεωρίας, και σε μια προμαρξιστική και προλενινιστική αντίληψη του ιμπεριαλισμού, με όρους γεωπολιτικής και σφαιρών επιρροής. Αδυνατούν να κατανοήσουν ότι το στρατηγικό ιμπεριαλιστικό συμφέρον (που αποτυπώνεται στην πολιτική του ηγεμονικού κάθε φορά σχηματισμού στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα) είναι η αναπαραγωγή του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, των οικονομικών, πολιτικών και ιδεολογικών προϋποθέσεών του και όχι στρατηγικές συμπάθειες, ή η πρακτόρευση συγκεκριμένων εταιρειών. Ο ιμπεριαλισμός αφορά την επέκταση μιας κοινωνικής σχέσης και όχι μια γενική κατακτητικότητα. Καμιά επέμβαση δεν μπορεί να αντιστρέψει πλήρως ή να υποκαταστήσει τον εσωτερικό ταξικό συσχετισμό δύναμης (οι αποτυχημένες παρεμβάσεις της CIA είναι πολύ διδακτικές). Οι ωμές επεμβάσεις αποτελούν κυρίως απόπειρες να αποτραπεί η αποσταθεροποίηση συγκεκριμένων καπιταλιστικών σχηματισμών (ότι είναι στην ημερήσια διάταξη η δυνατότητα κοινωνικής ανατροπής, ταξικού εμφυλίου πολέμου), άρα το ενδεχόμενο εξόδου από την ιμπεριαλιστική αλυσίδα. Αυτό διακρίνει και την συντριπτική παρουσία της αμερικανικής αποστολής όσο διαρκούσε ο εμφύλιος από τις μετέπειτα εξελίξεις. Η όποια αμερικανική ηγεμονία στην Ευρώπη δε στηρίχθηκε μόνο στην στρατιωτική παρουσία αλλά και στην οικονομική υποστήριξη, όχι με όρους εξάρτησης και αποικιοποίησης αλλά πραγματικής ώθησης της καπιταλιστικής συσσώρευσης (ας θυμηθούμε το σχέδιο Μάρσαλ). Η επέκταση και διεύρυνση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής διευκολύνει και τις εμπορικές συναλλαγές αλλά και τις εξαγωγές κεφαλαίων. Η επιλογή ή στήριξη καθεστώτων έκτακτης ανάγκης (να μην πέσουν στους κομμουνιστές κρίσιμοι κρίκοι) υποτάσσεται σε αυτό το στρατηγικό στόχο. Αυτό είναι που κάνει διαφορετική την περίπτωση της Χιλής για παράδειγμα, όπου η εμφάνιση των μαζών στο προσκήνιο μπορούσε να οδηγήσει σε μια συνολική έξοδο του Χιλιανού σχηματισμού από την ιμπεριαλιστική αλυσίδα, και στην αλυσιδωτή ενίσχυση του επαναστατικού κινήματος στη λατινική Αμερική. Ακόμη και εκεί όμως οι αμερικανοί δεν στήριξαν τη δικτατορία για να προστατεύσουν «κάποιες εταιρείες», αλλά για να επιτρέψουν στη Χιλιανή αστική τάξη να διατηρήσει την εξουσία. Επέλεξαν να το κάνουν μόνο όταν υπήρχαν οι αναγκαίοι εσωτερικοί όροι, τόσο αρνητικοί (κίνδυνος αποσταθεροποίησης) όσο και θετικοί (ηγεμονία του στρατού σαν κόμματος της αστικής τάξης στο εσωτερικό του κράτους, συσπείρωση γύρω του των αστικών μερίδων). Αυτοί (οι εσωτερικοί) ήταν οι σε τελική ανάλυση καθοριστικοί παράγοντες. Αντίθετα, η υποτίμηση των εσωτερικών όρων οδηγούσε πάντοτε σε αποτυχίες των Η.Π.Α. (Κούβα, Βιετνάμ, Ιράν, κλπ.). Είναι ανάγκη να ανοίξει μια ουσιαστικότερη συζήτηση που να προσπαθήσει να αποσπάσει από τις θεωρίες της εξάρτησης το ερώτημα της διαπλοκής ιμπεριαλισμού και καθεστώτων έκτακτης ανάγκης. Ο Σακελλαρόπουλος επαναφέρει και το θέμα της Κύπρου στην πραγματική του διάσταση, που συχνά αγνοείται: η καθοριστική παράμετρος δεν ήταν η υποτιθέμενη «αντινατοϊκή στάση» τμήματος της Ένωσης Κέντρου ή ο γενικός αμερικανικός «φιλοτουρκισμός», αλλά η διάσταση και σύγκρουση ανάμεσα στην ελληνική και την ελληνοκυπριακή αστική τάξη που οδήγησε και στην ακύρωση κάθε εκδοχής Ένωσης. Σελίδα 2 / 6

3 Ο συγγραφέας δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα των μερίδων της αστικής τάξης και των αντιθέσεών τους, εξετάζοντας τη θέση του Πουλαντζά σχετικά τη σύγκρουση ανάμεσα σε μια φιλοευρωπαϊκή-ενδογενή αστική τάξη και μια φιλοαμερικανική, κατεξοχήν φιλοδικτατορική, μεταπρατική αστική τάξη. Ο Σακελλαρόπουλος επιλέγει μια προσέγγιση που ανανεώνει τη σχετική βιβλιογραφία: εκτός από γενικές τοποθετήσεις εξετάζει τη συγκεκριμένη στάση των μερίδων μέσα από τις κατά καιρούς πολιτικές τοποθετήσεις «εκπροσώπων» τους, και καταλήγει σε εξαιρετικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα: Αφενός ότι τόσο το βιομηχανικό όσο και το εφοπλιστικό κεφάλαιο δεν αντιπολιτεύτηκαν τις κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις, στο βαθμό μάλιστα που αυτές ουδέποτε αμφισβήτησαν το καθεστώς συσσώρευσης. Αφετέρου ότι σε καμιά περίπτωση δεν ισχύει ο διεθνής προσανατολισμός που προβλέπει το σχήμα του Πουλαντζά: αντίθετα, είναι η βιομηχανική («ενδογενής») αστική τάξη που υπήρξε πιο επιφυλακτική απέναντι στο άνοιγμα στην ΕΟΚ, που το στήριξε ανεπιφύλακτα το εφοπλιστικό κεφάλαιο («μεταπρατική» μερίδα). Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να δούμε τη δικτατορία όχι σαν μια επιλογή της μιας ή της άλλης μερίδας, αλλά ως μια σύνθετη διαδικασία μετατοπίσεων στο εσωτερικό του κράτους και των κέντρων εξουσίας με στόχο να μην διακυβευτεί από την κοινωνική δυναμική το μεταπολεμικό καθεστώς οργάνωσης της εξουσίας. Καταφέρνει έτσι ο Σακελλαρόπουλος να εξετάσει τους όρους με τους οποίους διαμορφώθηκε το πλέγμα των ταξικών σχέσεων, των κοινωνικών συμμαχιών και των πολιτικών μορφών μετά τον Εμφύλιο: το κράτος των εθνικοφρόνων, την απαγόρευση της αυτοτελούς πολιτικής δράσης των εργαζομένων, την καταστολή των συνδικαλιστικών διεκδικήσεων του εργατικού και λαϊκού κινήματος, μέσα από τους θεσμούς του παρασυντάγματος, αλλά και τη συστηματική προβολή της ιδεολογίας της εθνικοφροσύνης. Συνεχίζει με μια αναλυτική προσέγγιση των όρων της καπιταλιστικής συσσώρευσης στη μετεμφυλιακή περίοδο: τρομαχτική και βάναυση εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης, υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου στην ύπαιθρο και πολλαπλή συμπίεση του αγροτικού εισοδήματος. Πρόκειται για μια καταγραφή λεπτομερή, με εντυπωσιακό πλούτο εμπειρικού υλικού. Και θα πρέπει να πούμε ότι αυτό αναδεικνύει και μια άλλη αρετή του βιβλίου: την παράθεση όλου του αναγκαίου εμπειρικού υλικού, κάτι που το καθιστά και ιδιαίτερα χρηστικό. Εξηγείται με αυτό τον τρόπο γιατί από ένα σημείο και μετά, παρά το φάσμα κοινωνικών συμμαχιών του συνασπισμού εξουσίας γύρω από τον κρατικό μηχανισμό, η δυναμική των λαϊκών διεκδικήσεων αντικειμενικά υπερέβαινε τα όρια του μετεμφυλιακού πλέγματος εξουσίας. Εντοπίζει έτσι η ανάλυση τις κρίσιμες μετακινήσεις μαζών που οδήγησαν στη νίκη του Κέντρου. Δίνει μάλιστα μια ιδιαίτερη έμφαση στις μετακινήσεις των αγροτικών πληθυσμών. Δείχνοντας ότι το μεταπολεμικό «οικονομικό θαύμα» στηρίχτηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό σε συνθήκες υπερεκμετάλλευσης, τις οποίες διευκόλυνε η πολιτική και ιδεολογική καταστολή του εργατικού και λαϊκού κινήματος, ορίζει το κεκτημένο του συνασπισμού εξουσίας που διακυβευόταν από τη λαϊκή δυναμική. Σε αυτή τη βάση, ο Σακελλαρόπουλος εξετάζει τους συγκεκριμένους όρους συγκρότησης του στρατού όχι απλά ως κοινωνικής κατηγορίας αλλά ως κέντρου εξουσίας μέσα στη μετεμφυλιακή δομή της αστικής κυριαρχίας, και ερμηνεύει γιατί τελικά είναι οι μεσαίοι και ανώτεροι και όχι οι ανώτατοι αξιωματικοί αυτοί που κατορθώνουν να φέρουν σε πέρας τη δικτατορία. Έτσι συγκεφαλαιώνει τους όρους των ταξικών συγκρούσεων με τους οποίους προκύπτει η δικτατορία. Ασκεί κριτική στην ανάλυση του Χαραλάμπη, που ενώ αποτέλεσε μια από τις πιο σημαντικές προσπάθειες θεωρητικοποίησης της σχέσης ανάμεσα στα μετεμφυλιακά κέντρα εξουσίας και άνοιξε έναν θεωρητικό δρόμο, εντούτοις υποτίμησε στην ανάλυσή του την κοινωνική δυναμική που υπέβοσκε (κάτι που φαίνεται και στην αντιφατική στάση του Χαραλάμπη απέναντι στην τακτική της προδικτατορικής ΕΔΑ, την οποία τείνει να δικαιολογήσει σε ορισμένα σημεία.) Από την άλλη δεν παρασύρεται σε έναν εύκολο κοινωνιολογισμό, όπως σε ορισμένα σημεία της ανάλυσής τους οι Μαυρής- Βερναρδάκης. Γιατί όπως πολύ σωστά υποστηρίζει ο Σακελλαρόπουλος, οι δύο Σελίδα 3 / 6

4 συγγραφείς χρησιμοποιούν συχνά μια εξαιρετικά ασαφή έννοια της Αριστεράς, που ορίζεται μόνο από τις κοινωνικές συμμαχίες που αποτυπώνει μια εκλογική καταγραφή: το Κέντρο, εφόσον εγγραφόταν σε αυτό μεγάλο μέρος από την κοινωνική συμμαχία του ΕΑΜικού μπλοκ, εκλαμβάνεται με συστημικό τρόπο ως «Αριστερά». Παρότι έτσι κάνουν μια σημαντική καταγραφή των ταξικών αγώνων πριν από τη δικτατορία, σφάλουν όταν θεωρούν ότι οι πολιτικές και ιδεολογικές πρακτικές των λαϊκών μαζών είναι χωρίς αντιφάσεις και επιδράσεις από την αστική ιδεολογία (αναλυτικός αυθορμητισμός), ή ότι η πολιτική στρατηγική κομμάτων του κράτους και η αντικειμενική δραστικότητά τους στο πολιτικό επίπεδο καθορίζεται κυρίως από την κοινωνική τους σύνθεση. Είναι μια μορφή κοινωνιολογισμού και οικονομισμού, που παραβλέπει την ιδιαιτερότητα του πολιτικού επιπέδου ως χώρου όπου δομούνται πολιτικές στρατηγικές και όχι αιτήματα εκλογικών βάσεων. Κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει σε θεωρητικές και πολιτικές αμηχανίες απέναντι στο φαινόμενο αστικών κομμάτων με εργατική εκλογική βάση. Ο Σακελλαρόπουλος εντοπίζει την πραγματικότητα της κοινωνικής δυναμικής, αλλά και τις αντιφάσεις της, αποτέλεσμα της απουσίας μιας αντικαπιταλιστικής αριστερής αντιηγεμονίας. Δεν κάνει την εύκολη ταύτιση: κοινωνική δυναμική και όξυνση ταξικής πάλης = επαναστατική κατάσταση, όπως κάνουν τόσο οι Μαύρης-Βερναρδάκης (τα Ιουλιανά ως ο Ελληνικός Μάης, η δικτατορία ως προληπτική αντεπανάσταση), αλλά και ο Χαραλάμπης (που, έχοντας επίγνωση ότι σε καμιά περίπτωση δεν είχαμε μια συνολική αμφισβήτηση του σκληρού πυρήνα της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, σπεύδει να υποτιμήσει συνολικά την ταξική δυναμική). Ξεπερνάει κάθε λογική συνωμοσίας και κάθε εργαλειακή αντίληψη για την ιστορία, τόσο με την στενή έννοια, όσο και με την ευρύτερη έννοια της «επιλογής» μιας ορισμένης μερίδας της αστικής τάξης και του κρατικού μηχανισμού. Η δικτατορία προκύπτει μέσα από μια αντικειμενική διαδικασία, όπου η όξυνση της ταξικής πάλης έστω και αν δεν υπερβαίνει πολιτικά και ιδεολογικά τα όρια της αστικής δημοκρατίας, αμφισβητεί αντικειμενικά τα όρια ενός αυταρχικού καθεστώτος συσσώρευσης δημιουργώντας μια ειδική συμπύκνωση αντιφάσεων (πολιτική κρίση), όπου η διατήρηση του κοινοβουλευτισμού (και των όποιων περιθωρίων δράσης άφηνε αντικειμενικά) θα οδηγούσε σε αμφισβήτηση του ταξικού και πολιτικού κεκτημένου του συνασπισμού εξουσίας. Ο Σακελλαρόπουλος επιμένει στην προτεραιότητα των εσωτερικών προς τον κοινωνικό σχηματισμό αντιθέσεων απέναντι σε όσες διεθνείς παραμέτρους επικαθόρισαν αυτή τη διαδικασία. Η δικτατορία ήταν ένα αντικειμενικό ενδεχόμενο, μια πολιτική μορφή που μπορούσε να απαντήσει στην πολιτική κρίση σε μια ορισμένη συγκυρία, αφού άλλες λύσεις αυταρχικού κοινοβουλευτικού εκσυγχρονισμού, είτε με τη μορφή της Καραμανλικής «βαθιάς τομής», είτε με τη μορφή της ενδοκοινοβουλευτικής ανατροπής (αποστασία) αποτύγχαναν, ή στηρίζονταν σε αυταπάτες (συμφωνίες Παπανδρέου - Κανελλόπουλου). Το θέμα δεν ήταν αν η αστική τάξη ήταν ώριμη να προχωρήσει σε μεγαλύτερες τομές. Θα αναγκαστεί να το κάνει μετά τη δικτατορία: και πάλι με ένα ορισμένο ισοζύγιο: κατάργηση του κράτους των εθνικοφρόνων αλλά και ταυτόχρονα αποκατάσταση της «ομαλής» ιδεολογικής λειτουργίας του πολιτικού ιδεολογικού μηχανισμού του κράτους. Αυτό ήταν και το στοίχημα: απέναντι στην κρίση της δικτατορίας και την πιθανότητα αυτή να μετασχηματιζόταν σε αποσταθεροποίηση της αστικής ηγεμονίας, η λύση της μεταπολίτευσης και του οριστικού τέλους του κράτους των εθνικοφρόνων ήταν η πιο «συμφέρουσα». Η πολιτική κρίση πριν τη δικτατορία πυροδοτεί μια διαδικασία μετατοπίσεων του δείκτη κυριαρχίας εντός του κράτους που φέρνουν το στρατό ως το «κόμμα της αστικής τάξης». Σημαίνει όμως αυτό ότι θα πρέπει να σκεφτόμαστε με όρους συνολικού κεφαλαιοκρατικού συμφέροντος και όχι επιμέρους αστικών μερίδων. Αυτό καθορίζει τη στρατηγική που απορρέει από τους κρατικούς μηχανισμούς. Η ανάλυση του Σακαλλαρόπουλου δείχνει πόσο σημαντικό είναι να μην ξεχνάμε τη σχετική αυτονομία του κράτους, τον τρόπο με τον οποίο εκεί αρθρώνεται μια ορισμένη αστική στρατηγική και όχι το αντίθετο: το κράτος δεν αποτελεί απλό όργανο τμημάτων του κεφαλαίου. Η δικτατορία προκύπτει όχι επειδή το θέλει η μία ή άλλη μερίδα της αστικής τάξης, αλλά επειδή το συνολικό κεφαλαιοκρατικό συμφέρον, με την έννοια ενός Σελίδα 4 / 6

5 ορισμένου καθεστώτος συσσώρευσης και των πολιτικών και ιδεολογικών όρων κυριαρχίας που το υποστήριζαν, διακυβευόταν. Η ανάλυση του συγγραφέα δείχνει τη σημασία που έχει να σκεφτόμαστε με όρους δομικής αιτιότητας (συνολικός καθορισμός και συνολική επενέργεια του πολιτικού επιπέδου, απουσία αντιστοίχησης «ένα προς ένα») και όχι με όρους δομικής επιλογής (δηλαδή εμπειρικά διαπιστώσιμης βαρύτητας ενός ή του άλλου παράγοντα, εν προκειμένω της μίας ή της άλλης μερίδας του κεφαλαίου μέσα στις αποφάσεις και τα δίκτυα του κρατικού μηχανισμού). Δεν είναι τυχαίο ότι στον Πουλαντζά η μεθοδολογική μετατόπιση προς τον εμπειρισμό συναρθρώνεται με πολιτικές μετατοπίσεις προς τα δεξιά. Πιστεύουμε δε ότι αυτό είναι ένα σημείο στο οποίο ο Σακελλαρόπουλος θα πρέπει να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στο μέλλον, μια που σε κάποια σημεία του βιβλίου δείχνει να του αρκεί η εμπειρική διάψευση των λανθασμένων απόψεων. Το καθοριστικό για να μπορέσουμε να εξηγήσουμε τη δικτατορία είναι να θέσουμε τα σωστά ερωτήματα: πώς μπορούσε να εγγυηθεί πολιτικά το κράτος την αναπαραγωγή ενός συνολικού ταξικού συσχετισμού δύναμης; Με τι τρόπο κρίσιμα κέντρα μέσα στο κράτος, που αναλαμβάνουν το ρόλο του κέντρου εξουσίας, μπορούν να προβλέπουν την πιθανότητα να ανατραπούν ισορροπίες, να διακυβευθούν πολιτικά και ιδεολογικά κέρδη μια προηγούμενης περιόδου και επιλέγουν τη δυνατότητα της μιας ή της άλλης πολιτικής επιλογής; Έτσι «επιλέγεται» η δικτατορία, μια δυνατότητα που υπήρχε από την αρχή μέσα από την ειδική άρθρωση των κέντρων εξουσίας. Ο Σακελλαρόπουλος δείχνει ότι αυτά τα κέντρα δεν σκέφτονται με όρους μερίδων ή συγκεκριμένων καπιταλιστών, αλλά συνολικού κεφαλαιοκρατικού συμφέροντος, όπως αυτό διαμεσολαβείται από και διαθλάται μέσα στις αστικές ιδεολογίες. Αυτό αποτυπώνεται στην ανάλυση που κάνει για τις μερίδες της αστικής τάξης, τη στάση τους απέναντι στις προηγούμενες κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις, τον τρόπο με τον οποίο δεν επιθυμούσαν αφηρημένα την ανατροπή της δημοκρατίας, αλλά επιδίωκαν να αναπαραχθεί ένας ορισμένος ταξικός συσχετισμός δύναμης. Μικρή σημασία έχει η συγκεκριμένη διαπλοκή των συνταγματαρχών και μερίδων της ολιγαρχίας. Ούτως ή άλλως ο στρατός είχε διαμορφωθεί ήδη προπολεμικά, αλλά κυρίως στον εμφύλιο και μετά, για να είναι έτοιμος να παίξει έναν τέτοιο ρόλο. Η ανάλυση αποκαλύπτει τη δυνατότητα μετατόπισης του δείκτη κυριαρχίας και μιας αντίστοιχης συμπύκνωσης των αντιφάσεων. Το προχώρημα της θεωρίας του αστικού κράτους προϋποθέτει να το δούμε ως έναν ιδιαίτερο υλικό μηχανισμό που συμπυκνώνει το μακροπρόθεσμο κεφαλαιοκρατικό συμφέρον. Γιατί έρχονται και ξανάρχονται θεωρητικά σχήματα του κράτους - υπηρέτη συμφερόντων: είτε εκδοχές της θεωρίας του κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού, είτε νεόκοπα σχήματα για την ιδιωτικοποίηση του κράτους και της πολιτικής. Σχήματα ιδεαλιστικά, που αδυνατούν να κατανοήσουν την ειδική υλικότητα του κράτους και του πολιτικού επιπέδου. Ταυτόχρονα η συστηματική αναφορά του συγγραφέα στους όρους με τους οποίους διαμορφώνεται η ταξική πάλη και σε τελική ανάλυση καθορίζει τις εξελίξεις τον διαχωρίζει και από σχήματα «αυτονομίας του πολιτικού», σχήματα επίσης ιδεαλιστικά Παρότι η στάση της Αριστεράς δεν είναι από τα βασικά θέματα του έργου, η ανάλυση του Σακελλαρόπουλου επιτρέπει τον εντοπισμό της στρατηγικής ανεπάρκειάς της σε σχέση με τη δικτατορία. Το πρόβλημα δεν ήταν αν είχε ετοιμότητα απέναντι στο πραξικόπημα, παρότι μίλαγε διαρκώς γι' αυτό, αλλά η αδυναμία της να αποτελέσει μια ηγεμονική αντικαπιταλιστική δύναμη. Ηγεμονευόταν σε τέτοιο βαθμό από όψεις της αστικής ιδεολογίας, αποτέλεσμα της εσωτερίκευσης της ήττας του εμφυλίου, ώστε αδυνατούσε να κινηθεί με όρους που θα επέτρεπαν την ουσιαστικότερη αντίσταση στη δικτατορία. Αυτό επιτρέπει μια αντικειμενική εκτίμηση των αντιφάσεων που ενέκλειε η άνοδος του λαϊκού κινήματος στη δεκαετία του '60, που αποδεικνύουν ανάμεσα στα άλλα και γιατί δεν ήταν επαναστατική περίοδος τα Ιουλιανά. Το ίδιο το γεγονός της δικτατορίας δικαιώνει την κριτική του Σακελλαρόπουλου στους Μαυρή - Βερναρδάκη. Αν είχαμε τέτοιους όρους πολιτικής και ιδεολογικής αποδέσμευσης των λαϊκών μαζών, αυτό με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα είχε συνέπειες και στην αντίσταση στη δικτατορία. Αλλά και στη μεταπολίτευση: η ίδια Αριστερά της λανθασμένης εμπιστοσύνης στον κοινοβουλευτισμό πριν τη δικτατορία, μετά από αυτήν παρέμεινε Σελίδα 5 / 6

6 εγκλωβισμένη στον εξίσου λανθασμένο φόβο ότι διακυβεύεται η αστική δημοκρατία την ίδια τη στιγμή της εδραίωσής της. Το βιβλίο του Σακελλαρόπουλου αποτελεί μια σημαντική προσπάθεια να αντιμετωπιστεί θεωρητικά το πρόβλημα της δικτατορίας και να ανοίξει μια ουσιαστική συζήτηση γι' αυτό το θέμα Χωρίς να πέφτει σε σχήματα επανάληψης της ιστορίας, μας θυμίζει τη αναγκαστική βία που χαρακτηρίζει την αστική εξουσία είτε αυτή σέβεται την τυπική δημοκρατική νομιμότητα είτε δεν διστάζει να την ανατρέψει. Αλλά ταυτόχρονα μας υπενθυμίζει ότι είναι θεωρητικά και πολιτικά αναντικατάστατο να μην ξεχνάμε ποτέ ότι είναι η ταξική πάλη, που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο καθορίζει την κοινωνική εξέλιξη. Σφραγίζει την προδικτατορική περίοδο, χρωματίζει την κρίση της, αλλά και τον κύκλο των εργατικών διεκδικήσεων που την ακολούθησαν για μεγάλο διάστημα, τέτοιων που, ως συλλογικές κατακτήσεις, ακόμη και σήμερα αποτελούν τα ταξικά εκείνα προσκόμματα στα οποία σκοντάφτει η προσπάθεια της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης. Σελίδα 6 / 6

Κεφάλαιο και κράτος: Από τα Grundrisse στο Κεφάλαιο και πίσω πάλι

Κεφάλαιο και κράτος: Από τα Grundrisse στο Κεφάλαιο και πίσω πάλι Κεφάλαιο και κράτος: Από τα Grundrisse στο Κεφάλαιο και πίσω πάλι Γιώργος Οικονομάκης geconom@central.ntua.gr Μάνια Μαρκάκη maniam@central.ntua.gr Συνεργασία: Φίλιππος Μπούρας Κομβικό-συστατικό στοιχείο

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Το κράτος του ΠΑΣΟΚ και η εργατική τάξη Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Το κράτος του ΠΑΣΟΚ και η εργατική τάξη Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν του Πέτρου Λινάρδου-Ρυλμόν Για πρώτη φορά στην ιστορική περίοδο που ακολούθησε τον εμφύλιο πόλεμο, το αστικό κράτος αναγκάστηκε, μετά το 1974, να αναθεωρήσει τη λειτουργία του που μέχρι τότε επιδίωκε την

Διαβάστε περισσότερα

12 Ο ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΑΚΡΟΔΕΞΙΑΣ

12 Ο ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΑΚΡΟΔΕΞΙΑΣ Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε γενικευμένη κρίση. Οικονομική κρίση, που την κάνει να ισορροπεί επικίνδυνα στο χείλος της οικονομικής καταστροφής. Πολιτική κρίση, με την άρση εμπιστοσύνης στα πολιτικά

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΥΠΑΝΑΠΤΥΞΗΣ : ανέπτυξε τη θεωρία περί «άνισης ανταλλαγής». Η θεωρία του αποτελεί μέρος μιας πιο λεπτομερούς ερμηνείας της μεταπολεμικής

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Κομμουνισμός και Φιλοσοφία. Η θεωρητική περιπέτεια του Λουί Αλτουσέρ Παναγιώτης Σωτήρης

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Κομμουνισμός και Φιλοσοφία. Η θεωρητική περιπέτεια του Λουί Αλτουσέρ Παναγιώτης Σωτήρης ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΩΤΗΡΗΣ Στους γονείς μου, ως ελάχιστη αναγνώριση Ο Λουί Αλτουσέρ κατέχει μια σημαντική θέση στη σύγχρονη σκέψη. Προσπάθησε να διαμορφώσει στοιχεία μιας πρωτότυπης μαρξιστικής φιλοσοφίας και

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Mea culpa (?) Γιώργος Η. Οικονομάκης

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Mea culpa (?) Γιώργος Η. Οικονομάκης MEA CULPA (?) του Γιώργου Η. Οικονομάκη Κύριε Διευθυντή. Μέχρι τη στιγμή που γράφω το σημείωμα τούτο γνωρίζω ότι για μια, τουλάχιστο, διατύπωση - θέση του τελευταίου άρθρου μου στο περιοδικό έγινα αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Βιβλιοκριτική Παναγιώτης Σωτήρης

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Βιβλιοκριτική Παναγιώτης Σωτήρης Σπύρος Σακελλαρόπουλος, Η Ελλάδα στη Μεταπολίτευση.Πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις 1974-1988. Εκδ. Οίκος Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα 2001, 540 σελίδες Εισαγωγή Η μεταπολίτευση (με τον συμβατικό ορισμό της περιόδου

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΗ ΝΕΑ ΕΠΙΘΕΣΗ

ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΗ ΝΕΑ ΕΠΙΘΕΣΗ -1- ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΠΡΙΝ (18/01/2009) ΜΕ ΚΥΡΙΟ ΤΙΤΛΟ Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Όταν δεν πρόκειται για απάτη, η «ελεύθερη πρόσβαση» είναι μια ρεφορμιστική στην ουσία

Διαβάστε περισσότερα

Τηλ.: Πάτρα 21/4/2018 ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ

Τηλ.: Πάτρα 21/4/2018 ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΔΗΜΟΣ ΠΑΤΡΕΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ Τηλ.: 2613 610210 Πάτρα 21/4/2018 E mail: dimospatras@gmail.com ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ «Αγαπητές φίλες και φίλοι, 51 χρόνια μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα, ο καλύτερος τρόπος για

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Συγκρουσιακές Θεωρήσεις Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 5ο (σελ. 128 136) Οι θέσεις του Althusser Οι θέσεις του Gramsci 2 Karl Marx (1818-1883)

Διαβάστε περισσότερα

Τρίτη (Κοµµουνιστική) ιεθνής εύτερο Συνέδριο 1920. ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ Κοµµουνιστική Αποχική Φράξια του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόµµατος

Τρίτη (Κοµµουνιστική) ιεθνής εύτερο Συνέδριο 1920. ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ Κοµµουνιστική Αποχική Φράξια του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόµµατος Τρίτη (Κοµµουνιστική) ιεθνής εύτερο Συνέδριο 1920 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟ Κοµµουνιστική Αποχική Φράξια του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόµµατος 1. Ο κοινοβουλευτισµός είναι η µορφή πολιτικής εκπροσώπησης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5/11/2017 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων :

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5/11/2017 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων : ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5/11/2017 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α1. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων : α. Φεντερασιόν β. Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος γ. Κλήριγκ Μονάδες 15 ΘΕΜΑ Α2. Να χαρακτηρίσετε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΦΑΚΕΛΟΣ ΟΙ ΚΟΜΜΑΤΙΚΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΦΑΚΕΛΟΣ ΟΙ ΚΟΜΜΑΤΙΚΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΦΑΚΕΛΟΣ ΟΙ ΚΟΜΜΑΤΙΚΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ 110398 2015-2016 ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΟΣΧΟΝΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ι. ΘΕΜΑΤΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ - ΥΛΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ MAIN OPPOSITION LEADER, PRESIDENT OF NEW DEMOCRACY PARTY

ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ MAIN OPPOSITION LEADER, PRESIDENT OF NEW DEMOCRACY PARTY THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ MAIN OPPOSITION LEADER, PRESIDENT OF NEW DEMOCRACY PARTY AT THE WORLD IN 2017 GALA DINNER ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2017 1 THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΡΙΣΗ ΞΕΠΕΡΑΣΤΗΚΕ ΚΑΘΩΣ ΛΕΝΕ;

Η ΚΡΙΣΗ ΞΕΠΕΡΑΣΤΗΚΕ ΚΑΘΩΣ ΛΕΝΕ; Η ΚΡΙΣΗ ΞΕΠΕΡΑΣΤΗΚΕ ΚΑΘΩΣ ΛΕΝΕ; Καθώς έχουν περάσει, από το 2008 οπότε και ξέσπασε η μεγαλύτερη καπιταλιστική κρίση μετά την κρίση του 1929, οι πάντες σχεδόν συμπεριφέρονται σαν να έχει ξεπεραστεί η κρίση

Διαβάστε περισσότερα

Η αντιπολίτευση στη µετεµφυλιακή Ελλάδα,

Η αντιπολίτευση στη µετεµφυλιακή Ελλάδα, Βασιλική Π. Μεσθανέως Η αντιπολίτευση στη µετεµφυλιακή Ελλάδα, 1949-1963 Πρόλογος Nικηφόρος ιαµαντούρος ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 15 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ 21 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 31 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι 49 ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΛΑΙΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Τα Ιουλιανά σημείο τομής για τη μετεμφυλιακή ιστορία

Τα Ιουλιανά σημείο τομής για τη μετεμφυλιακή ιστορία Τα Ιουλιανά σημείο τομής για τη μετεμφυλιακή ιστορία Υπάρχει η αίσθηση ότι τα γεγονότα του Ιουλίου 1965 δεν έχουν απασχολήσει ούτε την πολιτική συζήτηση ούτε και την έρευνα στο βαθμό που έπρεπε. Συμφωνείτε,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΩΝ ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΩΝ ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Η ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΩΝ ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Αίθουσα της Γερουσίας, Βουλή των Ελλήνων Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2014, Παρασκευή 21 και Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2014 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πέμπτη

Διαβάστε περισσότερα

ΒΟΓΛΗΣ ΠΟΛΥΜΕΡΗΣ. Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΒΟΓΛΗΣ ΠΟΛΥΜΕΡΗΣ. Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Βιογραφικό σημείωμα Ο Πολυμέρης Βόγλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1964. Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και εκπόνησε τη διατριβή του στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Κατάλογος διευκρινιστικού υλικού..................................... 18 Πρόλογος....................................................... 27 Ευχαριστίες......................................................

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ. Γ. ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ. Γ. ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ Γ. ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Α. Ερωτήσεις σύντομης απάντησης 1. Το αγροτικό ζήτημα

Διαβάστε περισσότερα

16 ΒΑΣΙΛΙΚΗ Π. ΜΕΣΘΑΝΕΩΣ

16 ΒΑΣΙΛΙΚΗ Π. ΜΕΣΘΑΝΕΩΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ Με χαρά αποδέχθηκα την πρόταση της κυρίας Μεσθανέως να προλογίσω τον τόµο αυτό, ο οποίος, σε πολύ επεξεργασµένη µορφή, θέτει υπόψη της επιστηµονικής κοινότητας τα αποτελέσµατα της πολυετούς έρευνάς

Διαβάστε περισσότερα

Διεθνής συνάντηση Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΕ ΚΡΙΣΗ, RProject, 4/11/2016: Για μια στρατηγική υπέρ της εργασίας μέσα στην κρίση

Διεθνής συνάντηση Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΕ ΚΡΙΣΗ, RProject, 4/11/2016: Για μια στρατηγική υπέρ της εργασίας μέσα στην κρίση Διεθνής συνάντηση Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΕ ΚΡΙΣΗ, RProject, 4/11/2016: Για μια στρατηγική υπέρ της εργασίας μέσα στην κρίση Γιάννης Μηλιός 1. Λιτότητα Η λιτότητα δεν είναι ούτε «εσφαλμένη», ούτε «ορθή» πολιτική. Στην

Διαβάστε περισσότερα

ζωή για τη δική της ευδαιμονία. Μας κληροδοτεί για το μέλλον προοπτικές χειρότερες από το παρελθόν. Αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά.

ζωή για τη δική της ευδαιμονία. Μας κληροδοτεί για το μέλλον προοπτικές χειρότερες από το παρελθόν. Αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά. Φίλες και Φίλοι, Από το 2007, όταν έθεσα για πρώτη φορά υποψηφιότητα για την ηγεσία της προοδευτικής παράταξης, χάσαμε πολλά. Μία ολόκληρη δεκαετία. Γύρω μας, ο κόσμος αλλάζει. Δυστυχώς,τώρα που ξαναγράφεται

Διαβάστε περισσότερα

Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος

Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Πόσο νεωτερικό είναι το ελληνικό κράτος; H αντιφατική πορεία από τον βαλκανικό περίγυρο στο ευρωπαϊκό περιβάλλον * Greece: a modern state? Trajectories from the Balkan milieu to the European

Διαβάστε περισσότερα

Στη συνείδηση όλων μας μένει η πρωτομαγιά των εργατών στο Σικάγο, το1886, που τρία χρόνια αργότερα, το 1889, καθιερώθηκε ως διεθνής εργατική γιορτή.

Στη συνείδηση όλων μας μένει η πρωτομαγιά των εργατών στο Σικάγο, το1886, που τρία χρόνια αργότερα, το 1889, καθιερώθηκε ως διεθνής εργατική γιορτή. Πρωτομαγιά: Από γιορτή εργατών, εορτή τελετών Η βιομηχανική επανάσταση δεν άλλαξε μόνον τον τρόπο παραγωγής και διάθεσης των αγαθών αλλά και δημιούργησε εργασιακές σχέσεις, που έρχονται σε αντίθεση με

Διαβάστε περισσότερα

Κυβέρνηση συνεργασίας και ευρώ θέλουν οι Ελληνες

Κυβέρνηση συνεργασίας και ευρώ θέλουν οι Ελληνες Κυβέρνηση συνεργασίας και ευρώ θέλουν οι Ελληνες Πρώτο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ, ανεπαίσθητη πτώση της ΝΔ, νέες απώλειες για το ΠαΣοΚ το 80% ζητεί παραμονή στην ευρωζώνη ενώ μόνο το 13% θέλει επιστροφή στη δραχμή

Διαβάστε περισσότερα

Τα τελευταία χρόνια από διάφορες

Τα τελευταία χρόνια από διάφορες OYTOPIA 17X24 (TEYXOS 88):Layout 1 3/9/10 1:16 PM Page 186 186 ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ γνώστη ένα σημαντικό βοήθημα, όχι προφανώς για την υποκατάσταση του κόπου που οφείλει ο ίδιος να καταβάλλει στην προσπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

Προλεγόμενα Η 5 η δεκαετία του 20 ού αιώνα, η δεκαετία του 1940, ασφαλώς και έχει μείνει στο συλλογικό ιστορικό ασυνείδητο των Ελλήνων ως η δεκαετία τ

Προλεγόμενα Η 5 η δεκαετία του 20 ού αιώνα, η δεκαετία του 1940, ασφαλώς και έχει μείνει στο συλλογικό ιστορικό ασυνείδητο των Ελλήνων ως η δεκαετία τ Η 5 η δεκαετία του 20 ού αιώνα, η δεκαετία του 1940, ασφαλώς και έχει μείνει στο συλλογικό ιστορικό ασυνείδητο των Ελλήνων ως η δεκαετία της μεγάλης αδελφοκτόνου ανθρωποσφαγής. Ωστόσο η λειτουργία και

Διαβάστε περισσότερα

Η λαϊκή άνοιξη του και οι αιτίες της ήττας.

Η λαϊκή άνοιξη του και οι αιτίες της ήττας. Η λαϊκή άνοιξη του 2010-2012 και οι αιτίες της ήττας. Παρέμβαση της Κίνησης Κομμουνιστών Εργατικός Αγώνας στο επιστημονικό 3ήμερο του ΜΑΧOΜΕ που πραγματοποιήθηκε 12-13- 14 Γενάρη στην Αθήνα Το θέμα της

Διαβάστε περισσότερα

Μαρξιστική θεωρία του κράτους. Γ. Τσίρμπας

Μαρξιστική θεωρία του κράτους. Γ. Τσίρμπας Πολιτική Επιστήμη ΙΙ Μαρξιστική θεωρία του κράτους Γ. Τσίρμπας Η μαρξιστική θεωρία του κράτους «[ ]σκοπός της δεν είναι μόνο η κατανόηση του καπιταλιστικού κράτους, αλλά και η συμβολή στην καταστροφή του»

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενα. Κεφάλαιο Πρώτο Από τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο έως την παραχώρηση της Κύπρου στους Βρετανούς Πρώτο τµήµα: Η κυριαρχία των υτικών

Περιεχόµενα. Κεφάλαιο Πρώτο Από τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο έως την παραχώρηση της Κύπρου στους Βρετανούς Πρώτο τµήµα: Η κυριαρχία των υτικών Περιεχόµενα Εισαγωγή...15 Κεφάλαιο Πρώτο Από τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο έως την παραχώρηση της Κύπρου στους Βρετανούς Πρώτο τµήµα: Η κυριαρχία των υτικών 1. Η κατάκτηση της Κύπρου από τον Ριχάρδο τον

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Από τη «συντριβή της κρατικής μηχανής» στην «κρίση και μετεξέλιξη του κράτους» Γιάννης Μηλιός

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Από τη «συντριβή της κρατικής μηχανής» στην «κρίση και μετεξέλιξη του κράτους» Γιάννης Μηλιός Από τη «συντριβή της κρατικής μηχανής» στην «κρίση και μετεξέλιξη» του κράτους.(η θεωρητική τομή στο έργο του Ν. Πουλαντζά)του Γιάννη Μηλιού 1. Εισαγωγή Το έργο του Ν. Πουλαντζά περιλαμβάνει δεκάδες δημοσιεύσεις,

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική και Ταξική Ανάλυση. Επιμέλεια: Άννα Κουμανταράκη

Πολιτική και Ταξική Ανάλυση. Επιμέλεια: Άννα Κουμανταράκη Πολιτική και Ταξική Ανάλυση Επιμέλεια: Άννα Κουμανταράκη Τι καταλαβαίνουμε με τον όρο «κοινωνική ανισότητα»; Πλούσιοι και φτωχοί; Προνομιούχοι ή άνθρωποι με ιδιαίτερα χαρίσματα και ταλέντα; Κυρίαρχοι και

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Για την έννοια του συλλογικού εργάτη Ηλίας Ιωακείμογλου

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Για την έννοια του συλλογικού εργάτη Ηλίας Ιωακείμογλου του Ηλία Ιωακείμογλου Στα δύο προηγούμενα τεύχη των θέσεων ο αναγνώστης μπόρεσε ίσως να παρακολουθήσει μία προσπάθεια προσέγγισης και χρήσης της Εννοίας συλλογικός εργάτης. Ο στόχος αυτής της προσπάθειας

Διαβάστε περισσότερα

Μία από τις πιο επαναστατικές ιδέες των καιρών μας, υπήρξε η Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Μία από τις πιο επαναστατικές ιδέες των καιρών μας, υπήρξε η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Φίλες και φίλοι, Μία από τις πιο επαναστατικές ιδέες των καιρών μας, υπήρξε η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Με την έννοια την Άμεσης Δημοκρατίας. Της δυνατότητας δηλαδή οι πολίτες να βρίσκονται στο κέντρο της λήψης

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο του Σταμάτη Σουρμελή*

Άρθρο του Σταμάτη Σουρμελή* Άρθρο του Σταμάτη Σουρμελή* Το ζήτημα της αποτελεσματικής Διοίκησης - Ηγεσίας, απασχόλησε, απασχολεί και θα απασχολεί όλους εκείνους που επιδιώκουν την αποτελεσματικότητα, την προσωπική βελτίωση, την κοινωνική

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, 4 Φεβρουαρίου 2013 ΝΟΕΣ ΔΟΕΣ ΤΟΕΣ ΝΟΕΣ ΑΠΟΔΗΜΟΥ. Γραφείο Προέδρου Γραφείο Γενικού Δ/ντή. Συντρόφισσες, σύντροφοι

Αθήνα, 4 Φεβρουαρίου 2013 ΝΟΕΣ ΔΟΕΣ ΤΟΕΣ ΝΟΕΣ ΑΠΟΔΗΜΟΥ. Γραφείο Προέδρου Γραφείο Γενικού Δ/ντή. Συντρόφισσες, σύντροφοι Συντονιστής Οργανωτικής Γραμματείας ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ιπποκράτους 22 & Ναυαρίνου, 106 80 Αθήνα Τηλ.: 210 3665301-03 - Fax: 210 3665089 www.pasok.gr - e-mail: syntonistis@pasok.gr Αθήνα, 4 Φεβρουαρίου 2013 ΠΡΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Λεωνιδας ΚυρΚος. Η δυναμική της ανανέωσης

Λεωνιδας ΚυρΚος. Η δυναμική της ανανέωσης Λεωνιδας ΚυρΚος Η δυναμική της ανανέωσης Τα BIBΛIA TOY ΤΖον Λε Καρε ςtiς EKδOςEIς KAςTANIωTH * Κι ο κλήρος έπεσε στον ςμάιλι, μυθιστόρημα, 2008 ο εντιμότατος μαθητής, μυθιστόρημα, 2009 οι άνθρωποι του

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σελ. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σελ. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελ. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... VII XV ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Ο επιστημολογικός τόπος και το αντικείμενο της πολιτειολογίας: Κράτος, Πολιτεία και Πολίτευμα... 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 2.

Διαβάστε περισσότερα

«Να συνειδητοποιήσουμε την πραγματικότητα και να διαμορφώσουμε σε νέα βάση. την πολιτική μας»

«Να συνειδητοποιήσουμε την πραγματικότητα και να διαμορφώσουμε σε νέα βάση. την πολιτική μας» ΝΑΝΤΙΑ Ι. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Βουλευτής ΠΑΣΟΚ ΝΟΜΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ Αθήνα, 04/05/11 «Να συνειδητοποιήσουμε την πραγματικότητα και να διαμορφώσουμε σε νέα βάση την πολιτική μας» Είναι, πλέον, δεδομένο ότι η Ενωμένη

Διαβάστε περισσότερα

«Τα Βήματα του Εστερναχ»

«Τα Βήματα του Εστερναχ» «Τα Βήματα του Εστερναχ» Τοποθέτηση του ΔΗΜ.ΓΚΟΥΝΤΟΠΟΥΛΟΥ στη παρουσίαση του βιβλίου ΑΛΕΚΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΕΙΟ-Λάρισα 16/1/2009 Κυρίες και κύριοι. Σε κάθε βιβλίο, μελέτη,διήγημα η ποίημα ο συγγραφέας

Διαβάστε περισσότερα

Εξωτερική Πολιτική της Ρωσίας ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ. Γέννηση του Ρωσικού κράτους 4 Αυτοκρατορίες 4 κρίσεις

Εξωτερική Πολιτική της Ρωσίας ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ. Γέννηση του Ρωσικού κράτους 4 Αυτοκρατορίες 4 κρίσεις ΗΜ: Παρασκευή ΩΡΕΣ:11.15-14. Αίθουσα 339 Πρώτο μάθημα 28.2.2014 Εξωτερική Πολιτική της Ρωσίας ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΞΕΚΙΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Παρουσίαση του Σχεδιαγράμματος του μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 3ο (σελ. 67-79) 2 Talcott

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Πολιτικού Λόγου

Ανάλυση Πολιτικού Λόγου ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 9η: Ο λόγος της Πολιτικής Οικολογίας 2 Γιάννης Σταυρακάκης, Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας.

Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας. ΜΕΓΑΛΗ ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΓΙΑ ΤΗ ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ Σήμερα, ακούστηκε η φωνή του Έλληνα, η φωνή της Ελληνίδας. Φωνή δυνατή. Φωνή

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΠ- Γ ΓΕΛ 12:35

ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΠ- Γ ΓΕΛ 12:35 ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΠ- Γ ΓΕΛ 12:35 Σελίδα 2 από 6 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 13 / 06 / 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: Ιστορία ΟΠ Γ ΓΕΛ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Συνεντεύξεις «πρόσωπο με πρόσωπο (face to face). Κοινές ερωτήσεις για όλους τους συμμετέχοντες.

Συνεντεύξεις «πρόσωπο με πρόσωπο (face to face). Κοινές ερωτήσεις για όλους τους συμμετέχοντες. Κεντρικά ερωτήματα: Ποιες είναι οι διαστάσεις της συζήτησης για την κρίση στο Δημόσιο Διάλογο; Ήταν η υιοθέτηση του πακέτου διάσωσης για την Ελλάδα και η ένταξη της Ελλάδας στο μηχανισμό στήριξης μονόδρομος

Διαβάστε περισσότερα

ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 2007: Η κρίση του δικομματισμού και οι νέες κοινωνικές-εκλογικές συμμαχίες

ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 2007: Η κρίση του δικομματισμού και οι νέες κοινωνικές-εκλογικές συμμαχίες ΕΚΛΟΓΕΣ 2007: Η κρίση του δικομματισμού και οι νέες κοινωνικές-εκλογικές συμμαχίες Οι εκλογές του Σεπτεμβρίου 2007 κατέγραψαν μια νέα κατάσταση πραγμάτων στο κομματικό σύστημα και επιβεβαίωσαν σημαντικές

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ β. φιλιας, μ. κουρουκλη γ. ρουσσης, κ. κασιματη λ. μουσουρου, α. παπαριζος ε. χατζηκωνσταντη μ. πετρονωτη, γ. βαρσος φ. τσαλικογλου-κωστοπουλου ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΡΟΥΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ 2014: Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ

ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ 2014: Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ 2014: Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ 1 ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ 2014 Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΚΡΙΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΕΝΟΣ ΚΟΜΜΑΤΟΣ Παράγοντας που κρίνει την επιτυχία ενός κόμματος Ποσοστιαία Κατανομή Παράγοντας που

Διαβάστε περισσότερα

Σύντομη ανάλυση εκλογικού αποτελέσματος Σεπτεμβρίου 2015

Σύντομη ανάλυση εκλογικού αποτελέσματος Σεπτεμβρίου 2015 Σύντομη ανάλυση εκλογικού αποτελέσματος Σεπτεμβρίου 2015 Σεπτέμβριος 15 Ιανουάριος 15 ΣΥΡΙΖΑ 35,46 36,34 ΝΔ 28,10 27,81 ΧΑ 6,99 6,28 ΠΑΣΟΚ 6,28 4,68 ΚΚΕ 5,55 5,45 ΠΟΤΑΜΙ 4,09 6,05 ΑΝΕΛ 3,69 4,75 ΕΝΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΣΤΟΣ Α. ΦΡΑΓΚΟΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ

ΧΡΗΣΤΟΣ Α. ΦΡΑΓΚΟΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σκοπός του βιβλίου είναι η κατανόηση του τρόπου παραγωγής πολιτικής σε παγκόσμιο επίπεδο. Προς αυτή την κατεύθυνση, εξετάζει τις κεντρικές έννοιες καθώς και τις κύριες θεωρητικές προσεγγίσεις

Διαβάστε περισσότερα

Συνέντευξη του Τηλέμαχου Χυτήρη στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη»

Συνέντευξη του Τηλέμαχου Χυτήρη στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» Συνέντευξη στην εφημερίδα "Θεσσαλονίκη" Συνέντευξη του Τηλέμαχου Χυτήρη στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» 1. ΕΡΩΤΗΣΗ Μετά και τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών αρκετά στελέχη του ΠΑΣΟΚ αμφισβητούν ανοιχτά τις

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Για την «ιδεολογία της ανάπτυξης» Γιάννης Μηλιός

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Για την «ιδεολογία της ανάπτυξης» Γιάννης Μηλιός ΓΙΑ ΤΗΝ «ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ» (Η ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ ΩΣ «ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΟΔΟΣ»: ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΑΜΙΡ ΑΜΙΝ)του Γιάννη Μηλιού Με βάση τη Μαρξική Κριτική της Πολιτικής Οικονομίας είχαμε στο

Διαβάστε περισσότερα

Ημέρα Ώρα Μέσο Δημοσιογράφος Ημερομηνία Ραδιόφωνο ΣΚΑΪ

Ημέρα Ώρα Μέσο Δημοσιογράφος Ημερομηνία Ραδιόφωνο ΣΚΑΪ Ημέρα Ώρα Μέσο Δημοσιογράφος Ημερομηνία Τρίτη 14:30 πμ Ραδιόφωνο ΣΚΑΪ Κατερίνα Ακριβοπούλου 12/02/2008 Κατερίνα Ακριβοπούλου: Ο Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της Public Issue μαζί μας, ο κ. Γιάννης Μαυρής.

Διαβάστε περισσότερα

13/1/2010. Οικονομική της Τεχνολογίας. Ερωτήματα προς συζήτηση ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

13/1/2010. Οικονομική της Τεχνολογίας. Ερωτήματα προς συζήτηση ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Οικονομική της Τεχνολογίας Διάλεξη 6 η: Οικονομική Θεωρία και το Ζήτημα της Τεχνολογικής Αλλαγής: & II 1 Ερωτήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α1 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ α. Κόμμα του Γ. Θεοτόκη: «Το κόμμα του Γ. Θεοτόκη πυρήνα των Αντιβενιζελικών.», σελ. 92-93 β. Προσωρινή Κυβέρνησις της Κρήτης (1905)

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ. Γενικά στοιχεία Περιεχόµενα Οδηγός για µελέτη

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ. Γενικά στοιχεία Περιεχόµενα Οδηγός για µελέτη ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ Γενικά στοιχεία Περιεχόµενα Οδηγός για µελέτη Το παρόν ηλεκτρονικό εγχειρίδιο έχει ως στόχο του να παρακολουθήσει τις πολύπλοκες σχέσεις που συνδέουν τον

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Δημοτικές εκλογές και κοινωνική πόλωση Συντακτική επιτροπή

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Δημοτικές εκλογές και κοινωνική πόλωση Συντακτική επιτροπή της σύνταξης 1. Οι μέχρι τώρα εκτιμήσεις των Θέσεων. 1.1. Το γενικό θεωρητικό πλαίσιο. Με το 17ο τεύχος των Θέσεων συμπληρώθηκαν τέσσερα χρόνια έκδοσης του περιοδικού. Ο τακτικός, αλλά ακόμα και ο περιστασιακός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ Ευρωβαρόμετρο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (Τακτικό EB 69.2) - Άνοιξη 2008 Αναλυτική σύνθεση

ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ Ευρωβαρόμετρο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (Τακτικό EB 69.2) - Άνοιξη 2008 Αναλυτική σύνθεση Γενική Διεύθυνση Επικοινωνίας Διεύθυνση Γ Σχέσεις με τους πολίτες ΜΟΝΑΔΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ 15/09/2008 ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 2009 Ευρωβαρόμετρο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (Τακτικό EB 69.2) - Άνοιξη

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Β ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4Ο ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ 4.1 Η πολιτική 4.1 Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ 1/21 Η λέξη πολιτική

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Η ελληνική εμπλοκή στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ Μπ. Ομπάμα στην Ελλάδα.

Θέμα: Η ελληνική εμπλοκή στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ Μπ. Ομπάμα στην Ελλάδα. 1 4/11/2016 Σύσκεψη φορέων του λαϊκού κινήματος Θέμα: Η ελληνική εμπλοκή στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ Μπ. Ομπάμα στην Ελλάδα. Συναγωνιστές και Συναγωνίστριες, Ευχαριστούμε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 1 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 1. Εισαγωγή Το μάθημα εισάγει τους μαθητές και τις μαθήτριες στην σύγχρονη οικονομική επιστήμη, τόσο σε επίπεδο μικροοικονομίας αλλά και σε επίπεδο μακροοικονομίας. Ο προσανατολισμός

Διαβάστε περισσότερα

Συντρόφισσες και σύντροφοι, φίλες και φίλοι,

Συντρόφισσες και σύντροφοι, φίλες και φίλοι, Συντρόφισσες και σύντροφοι, φίλες και φίλοι, Ξεκινώντας θα μου επιτρέψετε να πω ότι η σημερινή πολιτική εκδήλωση του ΚΚΕ έχει για μένα ένα ιδιαίτερο βάρος και μια βαρύνουσα σημειολογία, ακριβώς όπως και

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ

ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ Δεν παραγνωρίζουμε τη διαστρωμάτωση μέσα και γύρω από την τάξη των μισθωτών εργαζομένων, τις δυσκολίες που δημιουργεί στη συνειδητοποίηση των εργατών και τα εμπόδια

Διαβάστε περισσότερα

Δημόσια διοίκηση. Page 1

Δημόσια διοίκηση. Page 1 Ερωτήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε η συζήτηση να είναι δομημένη και να καταλήξει σε κάποιες κατευθύνσεις διαμόρφωσης πολιτικής στο τομέα των μεταρρυθμίσεων στην δημόσια διοίκηση και στην δικαιοσύνη:

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΙΝΑ ΣΤΟΝ 21 Ο ΑΙΩΝΑ: ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ

Η ΚΙΝΑ ΣΤΟΝ 21 Ο ΑΙΩΝΑ: ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ Η ΚΙΝΑ ΣΤΟΝ 21 Ο ΑΙΩΝΑ: ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΧΟΥΧΛΙΑ ΜΑΡΘΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΙΝΑΣ Προσπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

1) Σχετικά με την έννοια του ιμπεριαλισμού: Το ΚΚΕ αντιμετωπίζει αυτήν την έννοια, όπως την έχει

1) Σχετικά με την έννοια του ιμπεριαλισμού: Το ΚΚΕ αντιμετωπίζει αυτήν την έννοια, όπως την έχει Επιστολή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας σχετικά με το σχέδιο Τελικής Ανακοίνωσης Αθήνα 26/10/2013 - Προς τα μέλη της Ομάδας Εργασίας - Κοινοποίηση στα ΚΚ του SOLIDNET Αγαπητοί σύντροφοι, Το κόμμα

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικός µετασχηµατισµός:...

Κοινωνικός µετασχηµατισµός:... ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓ ΟΟ Κοινωνικός Μετασχηµατισµός 1. Ο κοινωνικός µετασχηµατισµός 1.1. Γενικά Ερωτήσεις σύντοµης απάντησης Να προσδιορίσετε µε συντοµία το περιεχόµενο των παρακάτω όρων. Κοινωνικός σχηµατισµός:......

Διαβάστε περισσότερα

Γιάννης Μηλιός, Συνέντευξη στα Επίκαιρα 28/07/2012

Γιάννης Μηλιός, Συνέντευξη στα Επίκαιρα 28/07/2012 Γιάννης Μηλιός, Συνέντευξη στα Επίκαιρα 28/07/2012 1. Κατά τα φαινόμενα, οι δανειστές θα τραβήξουν στα άκρα τον χρηματοδοτικό στραγγαλισμό της χώρας, με μη καταβολή της δανειακής δόσης. Δημιουργείται ένα

Διαβάστε περισσότερα

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο

Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο Ε Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΣΧΟΛΗ Α Ρ Χ Ι Τ Ε Κ Τ Ο Ν Ω Ν Μ Η Χ Α Ν Ι Κ Ω Ν Τ Ο Μ Ε Α Σ Π Ο Λ Ε Ο Δ Ο Μ Ι Α Σ Κ Α Ι Χ Ω Ρ Ο Τ Α Ξ Ι Α Σ Πατησίων 42, 10682 Αθήνα τηλ. 30(1) 772 3818

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ. Ο ΝΙΚΟΣ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΙΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΤΟΥ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΥ.

ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ. Ο ΝΙΚΟΣ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΙΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΤΟΥ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΥ. ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ. Ο ΝΙΚΟΣ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΙΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΤΟΥ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΥ. Γιάννης Μηλιός και Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος 1. Η σχεσιακή σύλληψη της εξουσίας στο

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι ρεβιζιονισμός;

Τι είναι ρεβιζιονισμός; Τι είναι ρεβιζιονισμός; Τι είναι ρεβιζιονισμός; Κάποιοι, εσφαλμένα, θεωρούν ότι ρεβιζιονισμός είναι η απομάκρυνση από κάποια ορθόδοξη σκέψη, η «αναθεώρηση» κάποιας παράδοσης. Σε μαρξιστικό πλαίσιο, η θεώρηση

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Βιβλιοκριτική Παναγιώτης Σωτήρης

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Βιβλιοκριτική Παναγιώτης Σωτήρης Etienne Balibar Η Ευρώπη, η Αμερική, ο πόλεμος. Σκέψεις πάνω στην Ευρωπαϊκή μεσολάβηση μετάφραση Γιάννης Στρίγγος Αθήνα, εκδόσεις Χρήστος Ε. Δάρδανος, 2004, σσ. 210 Εισαγωγή Η έκδοση ενός βιβλίου του Ετιέν

Διαβάστε περισσότερα

Εισήγηση 21 θέσεων του Λένιν.

Εισήγηση 21 θέσεων του Λένιν. Εισήγηση 21 θέσεων του Λένιν. 1. Όλη η προπαγάνδα και η αναταραχή, πρέπει να φέρουν έναν πραγματικά κομμουνιστικό χαρακτήρα και σύμφωνα με το πρόγραμμα και τις αποφάσεις της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Όλα

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Κοινωνιολογία του Πολιτισμού Ενότητα 8: Η Σχολή της Φρανκφούρτης και η Κριτική Θεωρία Επίκ. Καθηγητής: Νίκος Φωτόπουλος e-mail: nfotopoulos@uowm.gr Τηλ. Επικοινωνίας: 23850-55150

Διαβάστε περισσότερα

Παρέμβαση Γιάννου Παπαντωνίου στην εκδήλωση με θέμα : «Αριστερά και Μεταρρυθμίσεις»

Παρέμβαση Γιάννου Παπαντωνίου στην εκδήλωση με θέμα : «Αριστερά και Μεταρρυθμίσεις» Παρέμβαση Γιάννου Παπαντωνίου στην εκδήλωση με θέμα : «Αριστερά και Μεταρρυθμίσεις» Αμφιθέατρο Μεγάρου Καρατζά Τρίτη 27 Φεβρουαρίου 2007 Η σχέση της αριστεράς με τις μεταρρυθμίσεις μπορεί να θεωρείται

Διαβάστε περισσότερα

The Autonomy of the Modern Greek Public Administration

The Autonomy of the Modern Greek Public Administration Economy Photios Zygoulis The Autonomy of the Modern Greek Public Administration Essay Η αυτονόμηση της ελληνικής δημόσιας γραφειοκρατίας στην περίοδο μετά την Μεταπολίτευση του 1974. Η ενσωμάτωση στο

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμοί και Οικονομική Αλλαγή

Θεσμοί και Οικονομική Αλλαγή Θεσμοί και Οικονομική Αλλαγή Καθηγητής Σπύρος Βλιάμος Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου Université de Paris Dauphine Ινστιτούτο Διπλωματίας Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος

Διαβάστε περισσότερα

Αυτή η πλατφόρμα πολιτικών θέσεων μας βοηθάει όχι μόνο να αποσαφηνίσουμε τις προτάσεις μας για μια αταξική-ακρατική κοινωνία, αλλά μας βοηθάει στο να

Αυτή η πλατφόρμα πολιτικών θέσεων μας βοηθάει όχι μόνο να αποσαφηνίσουμε τις προτάσεις μας για μια αταξική-ακρατική κοινωνία, αλλά μας βοηθάει στο να Επειδή βρισκόμαστε σε μια εποχή σύγχυσης όπου οι λέξεις έχουν χάσει το νόημα τους θα πρέπει να επανακαθορίσουμε και να επανανοηματοδοτήσουμε το τι είναι Επανάσταση. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΑΖΙΩΤΗ ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ Ο ρόλος της Δια βίου Μάθησης στην καταπολέμηση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Τοζήτηματωνκοινωνικώνανισοτήτωνστηνεκπαίδευσηαποτελείένα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΣΤΡΑΣ. Ζητήματα ανάπτυξης: παραγωγικές προοπτικές και προστασία των φυσικών πόρων

ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΣΤΡΑΣ. Ζητήματα ανάπτυξης: παραγωγικές προοπτικές και προστασία των φυσικών πόρων ΔΗΜΟΣ ΧΑΛΑΣΤΡΑΣ Ζητήματα ανάπτυξης: παραγωγικές προοπτικές και προστασία των φυσικών πόρων 1 Η «σύγχρονη» έννοια της ανάπτυξης Στηρίζεται στην βασική παραδοχή της αειφορίας, που επιτάσεις την στενή σχέση

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Τα χαρακτηριστικά της περιόδου που διανύουμε ορίζουν μία σχετική καμπή στην εξέλιξη της ταξικής

Διαβάστε περισσότερα

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Το εργατικό κίνημα απέναντι στην κρίση Φραντζέσκος Φατούρος

Θέσεις - τριμηνιαία επιθεώρηση Το εργατικό κίνημα απέναντι στην κρίση Φραντζέσκος Φατούρος του Φραντζέσκου Φατούρου Η σημερινή συγκυρία και τα καθήκοντα του εργατικού κινήματος Με το κείμενο μας αυτό, θα προσπαθήσουμε να τονίσουμε τα αδιέξοδα της καπιταλιστικής κρίσης. Να αποδείξουμε επίσης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ Όλοι στα συλλαλητήρια του ΠΑΜΕ ενάντια στην ιμπεριαλιστική επιδρομή κατά της Συρίας! ΤΡΙΤΗ 17/4/2018 ΑΘΗΝΑ στο ΣΥΝΤΑΓΜΑ στις 7 μ.μ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ στο ΑΓΑΛΜΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ στις 7 μ.μ. Οι Ιμπεριαλιστές Τη Γη Ξαναμοιράζουν

Διαβάστε περισσότερα

Η Ελλάδα από το 1914 ως το 1924

Η Ελλάδα από το 1914 ως το 1924 Γ. ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ (ενδεικτικά παραδείγµατα) Η Ελλάδα από το 1914 ως το 1924 Με βάση τα στοιχεία που παρέχει το κεφάλαιο ΚΒ του σχολικού σας βιβλίου (σσ. 73-119) να συντάξετε έναν χρονολογικό πίνακα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ.

Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ. Σύνοψη του Βιβλίου: Δημήτρης Κωτσάκης. Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ. Ταξικές αντιθέσεις και ηγεμονία στον κοινωνικό χώρο. Εκδόσεις των ξένων. Θεσσαλονίκη, 2016. Τα κείμενα που υπάρχουν στο βιβλίο είναι σημειώσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 4η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ

ΕΝΟΤΗΤΑ 4η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ 1 ΕΝΟΤΗΤΑ 4η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ 2 Επάγγελμα και κοινωνιολογική θεωρία Το επάγγελμα κατέχει κεντρική θέση στην κοινωνιολογική θεωρία από το 19 ο αιώνα, όταν συγκροτούνται

Διαβάστε περισσότερα

Η ΡΩΣΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ - I ΡΥΣΗ ΚΑΙ ΕΞEΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΟΒΙΕΤΙΚHΣ EΝΩΣΗΣ

Η ΡΩΣΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ - I ΡΥΣΗ ΚΑΙ ΕΞEΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΟΒΙΕΤΙΚHΣ EΝΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΓ Η ΡΩΣΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ - I ΡΥΣΗ ΚΑΙ ΕΞEΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΟΒΙΕΤΙΚHΣ EΝΩΣΗΣ ΩΣ ΤΟ 1941 100 Α. ΚΛΕΙΣΤΕΣ Ή ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ (ενδεικτικά παραδείγµατα) Ερωτήσεις διαζευκτικής απάντησης ή του τύπου

Διαβάστε περισσότερα

Η σύγχρονη εργατική τάξη και το κίνημά της (2) Συντάχθηκε απο τον/την ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Παρασκευή, 11 Σεπτέμβριος :57

Η σύγχρονη εργατική τάξη και το κίνημά της (2) Συντάχθηκε απο τον/την ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Παρασκευή, 11 Σεπτέμβριος :57 Για την πληρέστερη κατανόηση της μεθοδολογίας, με την οποία γίνεται από το μαρξισμό ο διαχωρισμός της αστικής κοινωνίας στο σύνολό της σε τάξεις, είναι απαραίτητο να αναφέρουμε τον κλασικό ορισμό που έδωσε

Διαβάστε περισσότερα

Τρία ιαγράµµατα, Μία Ιστορία

Τρία ιαγράµµατα, Μία Ιστορία Τρία ιαγράµµατα, Μία Ιστορία Ευκλείδης Τσακαλώτος Ειδική Έκδοση Οικονοµία και Κρίση ΑΥΓΗ 28/2/10 Αν, όπως λένε, µια εικόνα ισοδυναµεί µε χίλιες ιστορίες, σκεφτείτε πόσες ιστορίες εµπεριέχονται σε τρία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΩΣΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΜΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣY.ΡΙΖ.Α.

ΕΝΩΣΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΜΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣY.ΡΙΖ.Α. ΕΝΩΣΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑΝΝΗ MΠΑΝΙΑ ΜΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣY.ΡΙΖ.Α. ΣΤΟ 14 ο ΤΑΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Ισχυρή Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση με αρμοδιότητες και πόρους» ΑΘΗΝΑ,

Διαβάστε περισσότερα

Συνταγματικό Δίκαιο (Σύνταγμα Κυπριακής Δημοκρατίας) LAW 102

Συνταγματικό Δίκαιο (Σύνταγμα Κυπριακής Δημοκρατίας) LAW 102 Τίτλος Κωδικός Τύπος μαθήματος Επίπεδο Έτος / Εξάμηνο φοίτησης Συνταγματικό Δίκαιο (Σύνταγμα Κυπριακής Δημοκρατίας) LAW 102 Υποχρεωτικό Προπτυχιακό 1 ο / 1 ο (Χειμερινό) ECTS 6 Διαλέξεις / εβδομάδα Στόχος

Διαβάστε περισσότερα

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0392/1. Τροπολογία. Harald Vilimsky, Mario Borghezio εξ ονόματος της Ομάδας ENF

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0392/1. Τροπολογία. Harald Vilimsky, Mario Borghezio εξ ονόματος της Ομάδας ENF 5.12.2018 A8-0392/1 1 Αιτιολογική σκέψη Ζ Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκοσμιοποίηση έχει αυξήσει την αλληλεξάρτηση, με συνέπεια οι αποφάσεις που λαμβάνονται στο Πεκίνο ή την Ουάσιγκτον να έχουν άμεσο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΓΕΝΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΣ ΑΙΤΙΑ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΓΕΝΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΣ ΑΙΤΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΓΕΝΙΚΑ Η παγκοσμιοποίηση έχει διαταράξει την παραδοσιακή διεθνή κατάσταση. Σαρωτικές αλλαγές, οικονομικές και κοινωνικές συντελούνται ήδη, η ροή των γεγονότων έχει επιταχυνθεί και η πολυπλοκότητα

Διαβάστε περισσότερα

3 O ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ «Η συμβολή της Κύπρου στη νέα Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Στρατηγική»

3 O ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ «Η συμβολή της Κύπρου στη νέα Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Στρατηγική» 3 O ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ «Η συμβολή της Κύπρου στη νέα Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Στρατηγική» ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ HILTON PARK 28 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014 ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ κ. ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΥΛΛΟΥΡΗ 1 Αγαπητέ κύριε

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΓΣΕΕ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ. Στην ανοικτή συνεδρίαση της ετήσιας Συνέλευσης των µελών του ΣΕΒ

ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΓΣΕΕ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ. Στην ανοικτή συνεδρίαση της ετήσιας Συνέλευσης των µελών του ΣΕΒ ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΓΣΕΕ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ Στην ανοικτή συνεδρίαση της ετήσιας Συνέλευσης των µελών του ΣΕΒ Αθήνα 13/05/2008 Κύριε Πρόεδρε της Κυβέρνησης, Κύριοι Υπουργοί, Κύριοι ιοικητές Τραπεζών, ηµοσίων

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 13 - Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης

Ενότητα 13 - Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης Ενότητα 13 - Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης Ιστορία Γ Γυμνασίου Απεικόνιση των γεγονότων στην Haymarket Square Σικάγο - Μάιος 1886 Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Το Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα. 3. Η παραγωγή του Συντάγματος και των συνταγματικών κανόνων

Το Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα. 3. Η παραγωγή του Συντάγματος και των συνταγματικών κανόνων Εισαγωγή στο Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο Α εξάμηνο 2015/2016 Ν. Κανελλοπούλου Αναπλ. Καθηγ. Συνταγματικού Δικαίου Το Συνταγματικό Δίκαιο και το Σύνταγμα Διάγραμμα του μαθήματος της Δευτέρας 7/12/2015

Διαβάστε περισσότερα