Μισές εξηγήσεις, μισές αλήθειες και μισές δουλειές.

Transcript

1 Μισές εξηγήσεις, μισές αλήθειες και μισές δουλειές. Δύο από τα πιο βασικά ερωτήματα που θα έπρεπε εάν η Ελλάδα ήταν μια φυσιολογική χώρα- να κυριαρχούν στο δημόσιο διάλογο αυτής της προεκλογικής περιόδου είναι η διαδικασία και ο μηχανισμός μετάβασης στο λεγόμενο «Νέο Αναπτυξιακό Πρότυπο» καθώς και το τι ρόλο θα πρέπει να διαδραματίσουν οι διαρθρωτικές αλλαγές σε αυτή την προσπάθεια. Η άποψη μας είναι ότι και τα δύο αυτά κομβικά ζητήματα και κυρίως οι συνέπειες τους στην ελληνική κοινωνία και οικονομία δεν έχουν εξηγηθεί και αναλυθεί πλήρως στο ευρύ κοινό με αποτέλεσμα να έχουν αναπτυχθεί μια σειρά από στερεότυπα και παρανοήσεις. Ιανουάριος 215 Όσον αφορά το θέμα της μετάβασης στο νέο αναπτυξιακό μοντέλο, η τυποποιημένη και εύκολη απάντηση την οποία και εμείς έχουμε επαναλάβει αρκετές φορές - είναι ότι η ελληνική οικονομία πρέπει να μεταβεί από ένα μη-ανταγωνιστικό υπόδειγμα ανάπτυξης το οποίο έχει στο επίκεντρο του την κατανάλωση και μη εμπορεύσιμους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας (όπως κατασκευές, λιανικό / χονδρικό εμπόριο, παροχή υπηρεσιών) σε ένα υπόδειγμα που θα βασίζεται στην εξωστρέφεια, τις επενδύσεις και τις εξαγωγές. Σε αυτό το πλαίσιο μάλιστα, έχουν εκπονηθεί και μια σειρά αξιόλογων μελετών από ερευνητικά κέντρα όπως το ΙΟΒΕ και το ΚΕΠΕ, οι οποίες προσπαθούν να ανιχνεύσουν τους νέους κλάδους στους οποίους θα πρέπει να εστιαστεί η αναπτυξιακή προσπάθεια της ελληνικής οικονομίας. Το ευρύτερο ερώτημα όμως στο οποίο δεν έχουν δοθεί επαρκείς εξηγήσεις- είναι το ΠΩΣ δηλαδή μέσω ποιου μηχανισμού, θα συντελεσθεί η μετάβαση από το ένα υπόδειγμα στο άλλο και τι συνέπειες θα έχει αυτή η μετάβαση. Κατά την άποψη μας ο μόνος μηχανισμός για να συντελεσθεί αυτή η μεταφορά ανθρώπινων πόρων, επενδύσεων και κεφαλαίου από τους υφιστάμενους στους αναδυόμενους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας είναι αυτός του Μηχανισμού Μεταβολής των Σχετικών Τιμών. Με απλά λόγια αυτό σημαίνει ότι στο παρελθόν χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο- μεγάλο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας είχε στραφεί προς συγκεκριμένους οικονομικούς κλάδους απλά και Τράπεζα Πειραιώς Οικονομική Ανάλυση και Αγορές Ηλίας Λεκκός LekkosI@piraeusbank.gr Ειρήνη Στάγγελ Staggelir@piraeusbank.gr Δημήτρης Γαβαλάς GavalasD@piraeusbank.gr Αμερικής 4, 15 64, Αθήνα researchdivision@piraeusbank.gr Bloomberg: <PBGR> τηλ: (+3) fax: (+3) Το σύνολο του περιεχομένου του παρόντος, συμπεριλαμβανομένων κάθε είδους αρχείων, αποτελεί αντικείμενο πνευματικής ιδιοκτησίας και προστατεύεται από ελληνικές & διεθνείς διατάξεις. Συνεπώς, απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αντιγραφή, αποθήκευση, πώληση, μετάδοση, διανομή, έκδοση ή μετάφραση του παρόντος, τμηματικά, περιληπτικά ή συνολικά, χωρίς τη ρητή προηγούμενη έγγραφη συναίνεση της δικαιούχου Τράπεζας Πειραιώς Α.Ε.,. Από την παραπάνω απαγόρευση εξαιρείται η αποθήκευση ή αντιγραφή τμημάτων του παρόντος σε απλό προσωπικό υπολογιστή για αυστηρά προσωπική χρήση, χωρίς πρόθεση εμπορικής ή άλλης εκμετάλλευσης και χωρίς αυτό να σημαίνει τη με οποιονδήποτε τρόπο παραχώρηση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.

2 μόνο επειδή αυτοί οι κλάδοι παρουσίαζαν μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους και δυνατότητες απασχόλησης έναντι των υπολοίπων. Αυτό σημαίνει ότι δραστηριότητες όπως η μεταποίηση, η πρωτογενής παραγωγή και οι εξαγωγές έφθιναν καθώς τα περιθώρια κέρδους ήταν πολύ μικρά (έως αρνητικά). Αντίθετα κλάδοι όπως οι κατασκευές, το εμπόριο και οι υπηρεσίες προσέφεραν υψηλότερα περιθώρια κέρδους και τιμολογιακή δύναμη στα παρεχόμενα αγαθά και υπηρεσίες - προς ένα εσωτερικό αγοραστικό κοινό το οποίο μπορούσε να αντέξει τις υψηλότερες τιμές μέσω τραπεζικού δανεισμού - και εν τέλει υψηλότερους μισθούς και ημερομίσθια. Ένας πιο επιστημονικός τρόπος για να περιγράψεις αυτή τη διαδικασία είναι ότι οι σχετικές τιμές υπηρεσιών και προϊόντων κάποιων κλάδων αυξάνονταν πολύ πιο γρήγορα έναντι των υπολοίπων οι οποίες παρέμεναν σταθερές ή και μειώνονταν. Με το ίδιο σκεπτικό, αυτό που πρέπει να συμβεί τώρα είναι η αναστροφή της πορείας των σχετικών τιμών προς όφελος των πιο δυναμικών και εξωστρεφών κλάδων και σε βάρος των κλάδων εσωτερικής ζήτησης. Η μισή αλήθεια που έχει ειπωθεί αφορά στην ανάδειξη των νέων αυτών κλάδων που θα κυριαρχήσουν στο μέλλον. Η άλλη μισή σχετίζεται με το γεγονός ότι όλοι οι κλάδοι που είχαν γνωρίσει άνθιση τις προηγούμενες δεκαετίες καθώς και όλα τα συναφή επαγγέλματα θα πρέπει να εισέλθουν σε μια φθίνουσα τροχιά, με συνεχή απώλεια κερδών και θέσεων εργασίας προκειμένου να απελευθερωθούν πόροι - κεφάλαια και ανθρώπινο δυναμικό- για τους αναδυόμενους κλάδους. Ταυτόχρονα μια σειρά φορολογικών και άλλων κινήτρων και επιδοτήσεων τα οποία όλες τις προηγούμενες δεκαετίες «πριμοδοτούσαν» τους παραδοσιακούς κλάδους θα πρέπει να επανακατευθυνθούν προς την ενίσχυση του νέου αναπτυξιακού προτύπου. Πως λοιπόν μπορεί να διευκολυνθεί και να επιταχυνθεί αυτή η διαδικασία μεταβολής των σχετικών τιμών; Η απάντηση δεν είναι άλλη από τις «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις». Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις έχουν ως βασικό σκοπό να αυξήσουν την πλευρά της προσφοράς (supply capacity) τονώνοντας το δυνητικό ΑΕΠ καταπολεμώντας τρεις βασικές αγκυλώσεις: τη μη προσαρμογή των ονομαστικών αμοιβών, τη μη μεταβολή των τιμών και την ύπαρξη εμποδίων εισόδου στην παραγωγή αγαθών και προφορά υπηρεσιών. Ξεκινώντας από το τελευταίο το οποίο είναι ίσως και το πιο κατανοητό, η κατάργηση των εμποδίων εισόδου στην παραγωγή αφορά στη διαμόρφωση ενός πλαισίου που θα δίνει τη δυνατότητα στον οποιοδήποτε πιστεύει ότι μια συγκεκριμένη δραστηριότητα παρουσιάζει υψηλά περιθώρια κέρδους ή πιστεύει ότι μπορεί να προσφέρει καλύτερες/ διαφοροποιημένες υπηρεσίες να το πράξει, είτε αυτό αφορά συνοικιακό κομμωτήριο είτε αφορά νέα εταιρία παραγωγής ενέργειας ή τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. 2

3 Οι άλλοι δύο τομείς αφορούν στην προσαρμοστικότητα αμοιβών (μισθών, ημερομισθίων) από τη μια και τιμών αγαθών και υπηρεσιών από την άλλη στα δεδομένα της εκάστοτε οικονομικής συγκυρίας. Από τη μία πλευρά οι αμοιβές θα πρέπει να μεταβάλλονται ανάλογα με την παραγωγικότητα και η αγορά εργασίας θα πρέπει να παρέχει την απαιτούμενη ευελιξία ώστε οι επιχειρήσεις να μπορούν να αντεπεξέλθουν σε περιόδους ύφεσης, ενώ από την άλλη οι τιμές των προϊόντων/υπηρεσιών θα πρέπει να μειώνονται σε περιόδους μειωμένης ζήτησης ή υποχώρησης του κόστους παραγωγής. Στην Ελλάδα, υπό την συνεχή πίεση της Τρόικας, παρά το γεγονός ότι η αγορά εργασίας έχει πλήρως απελευθερωθεί, δεν έχουν γίνει παρά ελάχιστες μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων ενώ και στο θέμα της εισόδου νέων επιχειρήσεων ελάχιστα εμπόδια έχουν καταργηθεί. Η άμεση συνέπεια της ημιτελούς μεταρρυθμιστικής προσπάθειας είναι ότι ενώ οι αμοιβές έχουν καταρρεύσει και οι εργασιακές σχέσεις έχουν ελαστικοποιηθεί πλήρως, οι τιμές των προϊόντων και υπηρεσιών εξακολουθούν να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα ενώ και η νέα επιχειρηματικότητα εξαντλείται στο χώρο της εστίασης. Μισές δουλειές δηλαδή Ηλίας Λεκκός Chief Economist 3

4 1. Οικονομικοί Κύκλοι 1.1 Economic Climate Tracer 1.2 Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (sa) 1. downswing expansion Jan.'5 Dec.' level contraction ups wing mom change Ιαν-6 Ιουν-6 Νοε-6 Απρ-7 Σεπ-7 Φεβ-8 Ιουλ-8 Δεκ-8 Μαϊ-9 Οκτ-9 Μαρ-1 Αυγ-1 Ιουν-11 Νοε-11 Σεπ-12 Φεβ-13 Δεκ-13 Μαϊ-14 Ελλάδα EE-27 Μέσος Όρος Ελλάδας (21-214) 1.3 Δείκτης Χρηματοπιστωτικής Πίεσης 1.4 Carry over effect Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΥΠΟΙΚ, Bloomberg, Teiresias, Piraeus Bank Research Ιαν-5 Μαϊ-5 Σεπ-5 Ιαν-6 Μαϊ-6 Σεπ-6 Ιαν-7 Μαϊ-7 Σεπ-7 Ιαν-8 Μαϊ-8 Σεπ-8 Μαϊ-9 Σεπ-9 Μαϊ-1 Σεπ-1 Μαϊ-11 Σεπ-11 Μαϊ-12 Σεπ-12 Μαϊ-13 Σεπ-13 Μαϊ-14 Σεπ Δείκτες Οικονομικής Δραστηριότητας οκτ. '14 Q1/1 Q3/1 Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 Ιδιωτική Δραστηριότητα Δημόσια Δραστηριότητα carry - over effect ΑΕΠ (ετήσια % μεταβολή) Εκτίμηση της ετήσιας μεταβολής του ΑΕΠ με βάση τους Δείκτες Οικονομικής Δραστηριότητας Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 Actual Δυναμική ανάπτυξης εντός του έτους Fitted Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ, Eurostat, Piraeus Bank Research Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ, Eurostat, Piraeus Bank Research 4

5 2. Παραγωγικό κενό 2.1 Real-Time Output Gap Index 2.2 Ποσοστό χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού (%) στη Βιομηχανία (sa) Q1/1 Q3/1 Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 Q1/98 Q4/98 Q3/99 Q2/ Q1/1 Q4/1 Q3/2 Q2/3 Q1/4 Q4/4 Q2/6 Q4/7 Q2/9 Q4/1 Q2/12 Q4/13 % χρησιμοποιήσης εργοστασιακού δυναμικού στη Βιομηχανία Μέσος Όρος (21-214) Πηγή: European Commission DG ECFIN, ΕΛ.ΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research 2.3 Ποσοστό ανεργίας Η ερευνά διεξάγεται κάθε Ιαν. Απρίλιο, Ιούλιο και Οκτώβριο 2.4 Άνεργοι κατά διάρκεια χρόνου ανεργίας (χιλιάδες άτομα) Εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης λόγω μη δυνατότητας εύρεσης εργασίας πλήρους απασχόλησης (underemployed workers) χιλ. άτομα Q1/1 Q3/1 Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 Ποσοστό ανεργίας_τριμηνιαία στοιχεία Q2/8 Q4/8 Q2/9 Q4/9 Q2/1 Q4/1 Q2/11 Q4/11 Q2/12 Q4/12 Q2/13 Q4/13 Q2/14 Λιγότερο από 1 μήνα από 1-2 μήνες από 3-5 μήνες από 6-11 μήνες Περισσότερο από 12 μήνες 2.6 Διαθέσιμο Εισόδημα Νοικοκυριών & Κατανάλωση (εκατ., τρέχουσες τιμές) Q1/1 Q3/1 Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/ Διαθέσιμο εισόδημα, ακαθάριστο Τελική καταναλωτική δαπάνη H1/214 5

6 3. Οικονομική Δραστηριότητα Ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ (σταθερές τιμές 21) 3.3 Συμβολή κύριων συνιστωσών στη μεταβολή του ΑΕΠ (σταθερές τιμές 21) 1 Q1/1 Q3/1 Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 ΑΕΠ σε σταθ. τιμές 21 (sa, QoQ% μεταβολή) ΑΕΠ σε σταθ. τιμές 21 (sa, YoY% μεταβολή) ΑΕΠ σε σταθ. τιμές 21 (nsa, YoY% μεταβολή) Ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ (τρέχουσες τιμές) 1 Q1/1 Q3/1 Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 3.4 Συμβολή εγχώριας ζήτησης στη μεταβολή του ΑΕΠ (σταθερές τιμές 21) ΑΕΠ σε τρεχ. τιμές 21 (sa, QoQ% μεταβολή) ΑΕΠ σε τρεχ. τιμές 21 (sa, YoY% μεταβολή) ΑΕΠ σε τρεχ. τιμές 21 (nsa, YoY% μεταβολή) Εγχώρια Ζήτηση Mεταβολή αποθεμάτων Εξωτερικό Εμπόριο ΑΕΠ Πραγματικό ΑΕΠ (σταθερές τιμές 21, ετήσια % μεταβολή) ΑΕΠ (ΥοΥ% μεταβολή) Μέσος όρος ( ) Πηγή: Ameco Database, Piraeus Bank Research Ιδιωτική Κατανάλωση Ακαθ. σχηματισμός παγίου κεφαλαίου Δημόσια Κατανάλωση 3.6 Ακαθάριστος λόγος αποταμίευσης Νοικοκυριών (Ακαθάριστη Αποταμίευση ως % του ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματος) κινητός μέσος 4 τριμήνων Q2/7 Q4/7 Q2/8 Q4/8 Q2/9 Q4/9 Q2/1 Q4/1 Q2/11 Q4/11 Q2/12 Q4/12 Q2/13 Q4/13 Q2/14 Ακαθάριστος λόγος αποταμίευσης Νοικοκυριών (4QMA) Πηγή: Ameco Database, Piraeus Bank Research 6

7 4. Οικονομική δραστηριότητα & Τιμές Ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ (μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία) Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 σταθερές τιμές τρέχουσες τιμές Αποπληθωριστές Βασικών Οικονομικών Μεγεθών (ετήσια % μεταβολή) καταναλ. Νοικοκυριών καταν. Γενικής Κυβέρνησης Εξαγωγές αγαθών & υπηρεσιών καταν. ΜΚΙΕΝ Ακαθ. σχηματισμός κεφαλαίου Εισαγωγές αγαθών & υπηρεσιών 4.3 Αποπληθωριστής του ΑΕΠ & Πληθωρισμός 4.4 Πληθωρισμός Αποπληθωριστής ΑΕΠ Πληθωρισμός Μαρ-9 Μαϊ-9 Ιουλ-9 Σεπ-9 Νοε-9 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Σεπ-1 Νοε-1 Μαρ-11 Μαϊ-11 Σεπ-11 Νοε-11 Μαρ-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Νοε-12 Μαρ-13 Μαϊ-13 Σεπ-13 Νοε-13 Μαρ-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Νοε Επίπτωση αλλαγής φορολογικών συντελεστών στον πληθωρισμό Μαρ-9 Μαϊ-9 Ιουλ-9 Σεπ-9 Νοε-9 Μαρ-1 Μαϊ-1 Ιουλ-1 Σεπ-1 Νοε-1 Μαρ-11 Μαϊ-11 Σεπ-11 Νοε-11 Μαρ-12 Μαϊ-12 Σεπ-12 Νοε-12 Μαρ-13 Μαϊ-13 Σεπ-13 Νοε-13 Μαρ-14 Μαϊ-14 Σεπ-14 Νοε-14 ΕνΔΤΚ σταθερών φορολογικών συντελεστών (ΥοΥ% μεταβολή) Επίπτωση φορολογικής βάσης ΕνΔΤΚ (ΥοΥ% μεταβολή) Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ, Eurostat, Piraeus Bank Research Τιμές Κατοικιών & Εισόδημα (Δείκτης, 29 =1) Q2/7 Q4/7 Q2/8 Q4/8 Q2/9 Q4/9 Q2/1 Q4/1 Q2/11 Q4/11 Q2/12 Q4/12 Q2/13 Q4/13 Q2/14 Τιμή Κατοικίας / κατά κεφαλήν ακαθ. διαθέσιμο εισόδημα νοικοκυριών (δείκτης) Τιμή κατοικίας / κατά κεφαλήν ΑΕΠ (δείκτης) Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ, Τράπεζα της Ελλάδος, Piraeus Bank Research 7

8 5. Οικονομική Δραστηριότητα Συνιστώσες του ΑΕΠ 5.1 ΑΕΠ (εκατ., σταθερές τιμές) 5.2 Ακαθ. Σχηματισμός Παγίου Κεφαλαίου (εκατ., σταθερές τιμές) 265, 245, 225, 25, 185, 165, 145, ΑΕΠ , 6, 55, 5, 45, 4, 35, 3, 25, 2, 15, Ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου Ιδιωτική Κατανάλωση (εκατ., σταθερές τιμές) 5.4 Δημόσια Κατανάλωση (εκατ., σταθερές τιμές) 18, 55, 17, 16, 15, 14, 13, 12, 11, 1, 9, 5, 45, 4, 35, 3, 25, Ιδιωτική Κατανάλωση Δημόσια Κατανάλωση 95, 9, 85, 8, 75, 7, 65, 6, 55, 5, 45, 5.5 Εισαγωγές Αγαθών και Υπηρεσιών (εκατ., σταθερές τιμές) 65, 6, 55, 5, 45, 4, 35, 3, 5.6 Εξαγωγές Αγαθών και Υπηρεσιών (εκατ., σταθερές τιμές) Εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών Εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών 8

9 6. Βραχυχρόνιοι Δείκτες Οικονομικής Δραστηριότητας 6.1 Βιομηχανική Παραγωγή (ετήσια % μεταβολή) 6.2 Λιανικό Εμπόριο (ετήσια % μεταβολή) Δαπάνες Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (εκατ. ) Ιαν-7 Μαϊ-7 Σεπ-7 Ιαν-8 Μαϊ-8 Σεπ-8 Μαϊ-9 Σεπ-9 Μαϊ-1 Σεπ-1 Μαϊ-11 Σεπ-11 Μαϊ-12 Σεπ-12 Μαϊ-13 Σεπ-13 Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής Μέσος όρος (21-213) Μαϊ-14 Σεπ Άδειες Ιδιωτικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (ετήσια % μεταβολή) Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ Δείκτης όγκου λιανικών πωλήσεων καυσίμων & λιπαντικών, δεξιός άξονας Δείκτης όγκου λιανικών πωλήσεων εκτος καυσίμων & λιπαντικών, αριστ. άξονας Ιαν-6 Μαϊ-6 Σεπ-6 Ιαν-7 Μαϊ-7 Σεπ-7 Ιαν-8 Μαϊ-8 Σεπ-8 Μαϊ-9 Σεπ-9 Μαϊ-1 Σεπ-1 Μαϊ-11 Σεπ-11 Μαϊ-12 Σεπ-12 Μαϊ-13 Σεπ-13 Μαϊ-14 Σεπ-14 Ιαν-7 Μαϊ-7 Σεπ-7 Ιαν-8 Μαϊ-8 Σεπ-8 Μαϊ-9 Σεπ-9 Μαϊ-1 Σεπ-1 Μαϊ-11 Σεπ-11 Μαϊ-12 Σεπ-12 Μαϊ-13 Σεπ-13 Μαϊ-14 Σεπ-14 Εκταμιεύσεις ΠΔΕ (κινητός μέσος 12 μηνών, ροές) Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Piraeus Bank Research Χονδρικό Εμπόριο (ετήσια % μεταβολή) Q1/1 Q3/1 Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 Δείκτης κύκλου εργασιών στο Χονδρικό Εμπόριο Μέσος Όρος (21-213) Άδειες Οικοδομικής δραστηριότητας (ιδιωτικές) Μέσος όρος (21-213) Υπηρεσίες, μη συμπ. εμπορίου & αυτοκ. (ετήσια % μεταβολή) Q1/1 Q3/1 Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 Δείκτης κύκλου εργασιών στις Υπηρεσίες (εξαιρ. εμπόριο) Μέσος Όρος (21-213) Πηγή: Eurostat, Piraeus Bank Research 9

10 7. Πρόδρομοι Δείκτες 7.1 Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία (sa) 7. 2 Μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής με βάση το τρέχον επίπεδο παραγγελιών στη Βιομηχανία (sa) Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές (sa) Ιαν-6 Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία Μέσος όρος (21-214) Ιαν-6 Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές Μέσος όρος (21-214) 7.5 Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες (sa) Ιαν-6 Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες Μέσος όρος (21-214) Q1/1 Q3/1 Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 Μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής Μέσος Όρος (21-214) Η έρευνα διεξάγεται κάθε Ιανουάριο Απρίλιο Ιούλιο & Οκτώβριο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο (sa) Ιαν-6 Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο Μέσος όρος (21-214) Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών (sa) Ιαν-6 Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών Μέσος όρος (21-214) 1

11 8. Εξωτερικό Εμπόριο 8.1 Δείκτης κύκλου εργασιών στη Βιομηχανία (ετήσια % μεταβολή) 8.2 Νέες Παραγγελίες στη Μεταποίηση (ετήσια % μεταβολή) Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Εγχώρια αγορά αγορές Εξωτερικού Εγχώρια αγορά αγορές Εξωτερικού 8.3 Επίπεδο Παραγγελιών στη Βιομηχανία (sa, Διαφορά % απαντήσεων, θετικών άνω του κανονικού αρνητικών κάτω του κανονικού ) Εισαγωγές αγαθών vs ΑΣΠΚ Μηχανολογικού & Μεταφορικού εξοπλισμού & οπλικά συστήματα (ετήσια % μεταβολή, σταθερές τιμές 21, εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία) Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Q1/3 Q3/3 Επίπεδο παραγγελιών Q1/4 Q3/4 Q1/5 Πηγή: EΛ.ΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Επίπεδο παραγγελιών εξωτερικού ΑκΣΠΚ Μηχανολογικός & Μεταφορικός εξοπλισμός & οπλικά συστήματα Εισαγωγές αγαθών Προσδοκίες στις Εξαγωγές* vs Προσδοκίες στην Παραγωγή (sa, Διαφορά % απαντήσεων, θετικών θα αυξηθούν αρνητικών θα μειωθούν ) Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 Προσδοκίες στην παραγωγή * Η ερευνά διεξάγεται κάθε Ιαν. Απρίλιο, Ιούλιο και Οκτώβριο. **Λαμβάνονται τα αντίστοιχα αποτελέσματα από τη μηνιαία έρευνα Καθαρές Εξαγωγές Αγαθών και Υπηρεσιών (εκατ., σταθερές τιμές 21, εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία) Q1/3 Q4/3 Q3/4 Q2/5 Q4/6 Q2/8 Προσδοκίες στις εξαγωγές Q4/9 Q2/11 Q4/12 Εξαγωγές αγαθών & υπηρεσίων (t - t(-4)) Εισαγωγές αγαθών & υπηρεσίων, αντιστροφή προσίμου (t - t(-4)) Καθαρές εξαγωγές (t - t(-4)) Q2/14 11

12 9. Ισοζύγιο Πληρωμών 9.1 Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (% του ΑΕΠ) 9.2 Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών (% του ΑΕΠ) Τριμηνιαία στοιχεία Ετήσια στοιχεία Τριμηνιαία στοιχεία Ετήσια στοιχεία Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛ.ΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research 9.3 Εξέλιξη Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (εκατ. ) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛ.ΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research 9.4 Διάρθρωση Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (% του ΑΕΠ) Ιαν. Ιαν. -Φεβ. Ιαν. - Μαρ. Ιαν -Απρ Ιαν. -Μάι Ιαν.-Ιουν. Ιαν.-Ιούλ. Ιαν.-Αυγ. Ιαν.-Σεπτ. Ιαν.-Οκτ Ιαν.-Νοεμ Ιαν. -Δεκ Τρεχουσών Μεταβιβάσεων Εισοδημάτων Υπηρεσιών Εμπορικό χωρίς Καύσιμα & Πλοία Πλοίων Καυσίμων Τρεχουσών Συναλλαγών Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, Piraeus Bank Research 9.5 Εξέλιξη Εμπορικού Ισοζυγίου Αγαθών (μη. συμπερ. καυσίμων & πλοίων) & Υπηρεσιών (εκατ. ) Ιαν. Ιαν. -Φεβ. Ιαν. - Μαρ. Ιαν -Απρ Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, Piraeus Bank Research Ιαν. -Μάι Ιαν.-Ιουν Ιαν.-Ιούλ. Ιαν.-Αυγ. Ιαν.-Σεπτ. Ιαν.-Οκτ Ιαν.-Νοεμ. Ιαν. -Δεκ. Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛ.ΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Εξέλιξη Ισοζυγίου Ταξιδιωτικών Υπηρεσιών (εκατ. ) Ιαν. Ιαν. -Φεβ. Ιαν. - Μαρ. Ιαν -Απρ Ιαν. -Μάι Ιαν.-Ιουν. Ιαν.-Ιούλ. Ιαν.-Αυγ. Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, Piraeus Bank Research Ιαν.-Σεπτ. Ιαν.-Οκτ Ιαν.-Νοεμ Ιαν. -Δεκ. 12

13 1. Δημόσιος Τομέας Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού Ιαν.-Νοε εκατ. (τροποποιημένη ταμειακή βάση) Ιαν.-Νοε. Ιαν.-Νοε. Διαφορά Εκτιμήσεις /1 (στόχος) Διαφορά Απολογισμός /2 Εκτιμήσεις ΜΠΔΣ /3 Εκτιμήσεις /1 Τακτικός Προϋπολογισμός (1) (2) (2-1) (3) (2-3) (4) (5) (6) Καθαρά έσοδα 42,87 41,774-1,33 42, ,414 5,783 5,149 Έσοδα προ επιστροφών φόρων 45,193 44, , ,433 53,689 52,811 Εσοδα αποκρατικοποιήσεων / Επιστροφές φόρων 2,471 3, , ,15 3,136 3,136 Δαπάνες 46,435 43,27-3,228 44,534-1,328 51,86 49,742 49,241 Πρωτογενείς δαπάνες 39,272 37,61-2,211 38,182-1,121 44,227 42,612 42,416 Εξοπλιστικά Προγράμματα (σε ταμειακή βάση) Καταπτώσεις εγγυήσεων εκ των οποίων σε φορείς εντός της γενικής κυβέρνησης (καθαρή βάση) σε φορείς εκτός της γενικής κυβέρνησης Τόκοι (καθαρή βάση) 5,933 5, , ,44 5,9 5,7 Προμήθεια εκταμίευσης δανείων στο EFSF Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) Τ.Π. -3,628-1,433 2,195-1, ,392 1,41 98 ΠΔΕ Έσοδα 4,424 4, , ,665 5,152 5,131 Δαπάνες 3,95 4, ,48-5 6,65 6,8 6,8 Έλλειμμα(-) ή Πλεόνασμα (+) Π.Δ.Ε ,985-1,648-1,669 Ισοζύγιο Κρατικού Προυπολογισμού -3,155-1,827 1,328-2, , Πρωτογενές Αποτέλεσμα Κρατικού Προυπολογισμού 2,778 3, , ,293 4,939 /1 Σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό 215. /2 Σύμφωνα με τον Απολογισμό 213. /3 Ετήσιες εκτιμήσεις όπως αποτυπώνονται στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής /4 Τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων στην στήλη Ιανουάριος - Νοέμβριος 213 και στη στήλη Απολογισμός 213 περιλαμβάνουν μόνο τα ειδικά έσοδα από εκχώρηση αδειών και δικαιωμάτων του Δημοσίου, με βάση το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής. Στις στήλες Πραγματοποιήσεις Ιανουάριος - Νοέμβριος 214 και Εκτιμήσεις 214 περιλαμβάνονται τα μη χρηματοοικονομικά έσοδα αποκρατικοποιήσεων. Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Piraeus Bank Research 6, 5, 4, 3, 2, 1, -1, -2, -3, -4, -5, -6, -7, -8, 1.1 Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού (εκατ. ) Οι δαπάνες τόκων για το 212, αναλύονται σε: α)ταμειακές πληρωμές 7,3 δισεκ περίπου και β) Δεδουλευμένους τόκους ύψους 4,9 δισεκ περίπου που καταβλήθηκαν με βραχυχρόνιους τίτλους 6μηνης διάρκειας έκδοσης ΕΤΧΣ, στους ομολογιούχους που προσήλθαν κατά την 1 η φάση εφαρμογής του PSI. Στα έσοδα του 213, περιλαμβάνεται ποσό 1,5 δισεκ. από τη μεταφορά των αποδόσεων των Ελληνικών ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος. Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Piraeus Bank Research Ιανουάριος Ιαν-Φεβ Ιαν-Μαρ Ιαν-Απρ Ιαν-Μάιος Ιαν-Ιουν Ιαν-Ιουλ Ιαν-Αυγ Ιαν-Σεπ Ιαν-Οκτ Ιαν-Νοέμ Ιαν-Δεκ Ιανουάριος Ιαν-Φεβ Ιαν-Μαρ Ιαν-Απρ Ιαν-Μάιος Ιαν-Ιουν Ιαν-Ιουλ Ιαν-Αυγ Ιαν-Σεπ Ιαν-Οκτ Ιαν-Νοέμ Ιαν-Δεκ Ιανουάριος Ιαν-Φεβ Ιαν-Μαρ Ιαν-Απρ Ιαν-Μάιος Ιαν-Ιουν Ιαν-Ιουλ Ιαν-Αυγ Ιαν-Σεπ Ιαν-Οκτ Ιαν-Νοέμ Σύνολο Εσόδων Δαπάνες (εκτός τόκων) Τόκοι Ισοζύγιο 1.3 Ισοζύγιο* & Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% του ΑΕΠ) *Σύμφωνα με τη μεθοδολογία του προγράμματος οικονομικής στήριξης Πηγή: IMF_5th Review Greece, June Δημόσιο Χρέος, LHS Πρωτογενές Ισοζύγιο Γεν. Κυβ, RHS Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης, RHS , 4, 2, -2, -4, -6, -8, -1, Ιανουάριος 1.2 Πρωτογενές Ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού (εκατ. ) Ιαν-Φεβ Ιαν-Μαρ Ιαν-Απρ Ιαν-Μαιος Ιαν-Ιουν Στα έσοδα του 213, περιλαμβάνεται ποσό 1,5 δισεκ. από τη μεταφορά των αποδόσεων των Ελληνικών ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος. Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Piraeus Bank Research Ιαν-Ιουλ Ιαν-Αυγ Ιαν-Σεπ Ιαν-Οκτ Ιαν-Νοέμ Ιαν-Δεκ 13

14 11. Αγορά Εργασίας Ποσοστό Ανεργίας 11.2 Αριθμός Απασχολούμενων Ιαν-6 Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Ποσοστό ανεργίας (sa) Yearly change of Unemp. Rate Ποσοστό ανεργίας (nsa) 11.3 Οικονομική ανάπτυξη & Ποσοστό ανεργίας y = -.397x R² =.663 Q1/1 Q3/1 Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 απασχόληση (σε χιλιάδες άτομα, RHS) απασχόληση (ΥοΥ% μεταβολή, LHS) μέσος όρος επιπέδου απασχόλησης (21-213, RHS) 5, 4,5 4, 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1, Απασχόληση κατά τομέα δραστηριότητας (nsa, χιλιάδες άτομα) Real GDP (YoY%) Βοηθός στην οικογενειακή επιχείρηση Μισθωτός (με μισθό ή ημερομίσθιο) Αυτοαπασχολούμενος (με & χωρίς προσωπικό) Hiring Intentions (sa, κανονικοποιημένα στοιχεία, 3μην. κιν. μέσος) Ιαν-5 Απρ-5 Ιουλ-5 Οκτ-5 Ιαν-6 Απρ-6 Ιουλ-6 Οκτ-6 Ιαν-7 Απρ-7 Ιουλ-7 Οκτ-7 Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 1,2 1, Νέοι Άνεργοι και Μακροχρόνια Άνεργοι (nsa, χιλιάδες άτομα)* Q1/1 Q3/1 Q1/2 Q3/2 Q1/3 Q3/3 Q1/4 Q3/4 Q1/5 "Νέοι" άνεργοι Μακροχρόνια άνεργοι * Μακροχρόνια άνεργοι: αναζητούν εργασία από 12 μήνες και άνω. Νέοι άνεργοι: εισέρχονται πρώτη φορά στην αγορά εργασίας. 14

15 12. Τραπεζικός Τομέας 12.1 Σύνολο Δανείων (% του ΑΕΠ) 12.2 Σύνολο Δανείων (ετήσια % μεταβολή) Ιαν-8 Απρ-8 Ιουλ-8 Οκτ-8 Απρ-9 Ιουλ-9 Οκτ-9 Απρ-1 Ιουλ-1 Οκτ-1 Ελλάδα, Σύνολο Δανείων (συμπερ. Εταιρικών Ομολόγων & Τιτλοποιημένων) Ευρωζώνη, Σύνολο Δανείων Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛ.ΣΤΑΤ, ΕΚΤ, Eurostat, Piraeus Bank Research 3, 25, 2, 15, 1, 12.3 Σύνολο Καταθέσεων & Repos ( εκατ.) Ελλάδα, Σύνολο Δανείων (συμπερ. Εταιρικών Ομολόγων & Τιτλοποιημένων) Ευρωζώνη, Σύνολο Δανείων Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΚΤ, Piraeus Bank Research Μέσο πραγματικό επιτόκιο νέων επιχειρηματικών δάνειων (< 1 εκατ.) (ονομαστικό επιτόκιο πλην εναρμονισμένου πληθωρισμού %) 5, Ιαν-4 Ιουν-4 Νοε-4 Απρ-5 Σεπ-5 Φεβ-6 Ιουλ-6 Δεκ-6 Μαϊ-7 Οκτ-7 Μαρ-8 Αυγ-8 Ιουν-9 Νοε-9 Απρ-1 Σεπ-1 Φεβ-11 Δεκ-11 Μαϊ-12 Μαρ-13 Αυγ-13 Ιουν-14 Νοε-14 Κάτοικοι εσωτερικού Μη Κάτοικοι ζώνης ευρώ Κάτοικοι λοιπών χωρών ζώνης ευρώ Σύνολο καταθέσεων και ρέπος *Εκτός από υποχρεώσεις σχετιζόμενες με μεταβιβαζόμενα περιουσιακά στοιχεία (που συνεχίζουν να αναγνωρίζονται στη λογιστική) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, Piraeus Bank Research 12.5 Σύνολο Καταθέσεων & Repos (% του ΑΕΠ) Q2/9 Q4/9 Q2/1 Q4/1 Q2/11 Q4/11 Q2/12 Q4/12 Q2/13 Q4/13 Ευρωζώνη Ελλάδα Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, EKT, Piraeus Bank Research Δάνεια προς Καταθέσεις (%) Q2/14 Q2/7 Q4/7 Q2/8 Q4/8 Q2/9 Q4/9 Q2/1 Q4/1 Q2/11 Q4/11 Q2/12 Q4/12 Q2/13 Q4/13 Q2/14 Σημείωση: Εκτός από υποχρεώσεις σχετιζόμενες με μεταβιβαζόμενα περιουσιακά στοιχεία (που συνεχίζουν να αναγνωρίζονται στη λογιστική) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛ.ΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Q2/7 Q4/7 Q2/8 Q4/8 Q2/9 Q4/9 Q2/1 Q4/1 Q2/11 Q4/11 Q2/12 Q4/12 Q2/13 Q4/13 Q2/14 Σημ.: (1) Δάνεια συμπ. Ομόλογων & τιτλοποιήσεων εκτός ΤτΕ (2) καταθέσεις εκτός από υποχρεώσεις σχετιζόμενες με μεταβιβαζόμενα περιουσιακά στοιχεία (που συνεχίζουν να αναγνωρίζονται στη λογιστική) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, Piraeus Bank Research 15

16 Οικονομική Ανάλυση & Αγορές Λεκκός Ηλίας Chief Economist Παπιώτη Λιάνα Ζορμπά Κατερίνα Ελληνική Οικονομία Secretary Στάγγελ Ειρήνη Manager Γαβαλάς Δημήτρης Junior Economic Analyst Αναπτυγμένες Οικονομίες Πατίκης Βασίλης Head of Global Markets Αρακελιάν Βένη Senior Economist Πολυχρονόπουλος Διονύσης Senior Economist Παπακώστας Χρυσοβαλάντης Economic Analyst Κωνσταντού Ευαγγελία Junior Economic Analyst piraeusbank.gr Γιαννακίδης Χαρίλαος Junior Economic Analyst Αναπτυσσόμενες Οικονομίες Ρότσικα Δημητρία Economist Κλαδικές Μελέτες Βλάχου Παρασκευή Economic Analyst Θεσμικές και Εποπτικές Εξελίξεις Λεβεντάκης Αρτέμης Senior Economist Μαργαρίτη Κωνσταντίνα Junior Economic Analyst Disclaimer: To παρόν ενημερωτικό σημείωμα συνιστά διαφημιστική ανακοίνωση ενημερωτικού περιεχομένου και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή ούτε υποκίνηση ή προσφορά για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Καμία πληροφορία που εμπεριέχεται σε αυτό, δεν θα πρέπει να εκληφθεί, σε καμία περίπτωση, ως κατάλληλη επένδυση για τον παραλήπτη, ούτε μέσο επίτευξης των συγκεκριμένων επενδυτικών στόχων ή κάλυψης οποιωνδήποτε άλλων αναγκών του παραλήπτη, ούτε υποκατάστατο τυχόν συμβατικών κειμένων που αφορούν τις περιγραφόμενες σε αυτό συναλλαγές. Για τους λόγους αυτούς, κάθε επενδυτής θα πρέπει να προβεί στη δική του αξιολόγηση οποιασδήποτε πληροφορίας παρέχεται στην παρούσα επικοινωνία και δεν θα πρέπει να βασίζεται σε οποιαδήποτε τέτοια πληροφορία ως εάν αυτή αποτελούσε επενδυτική συμβουλή. Το παρόν δε συνιστά, επίσης, έρευνα στον τομέα των επενδύσεων και, συνεπώς, δεν καταρτίσθηκε από την Τράπεζα Πειραιώς σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου που αποσκοπούν στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε πηγές που διατίθενται στο κοινό και που θεωρούνται αξιόπιστες. Η Τράπεζα δεν φέρει καμία ευθύνη ως προς την ακρίβεια ή πληρότητα των πληροφοριών αυτών. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία και υπόκεινται σε αλλαγές χωρίς ειδοποίηση. Η Τράπεζα ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλαμβάνει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα που δεν ανήκουν στον όμιλο της. Η Τράπεζα δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες, και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών. Ο όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς είναι ένας οργανισμός με σημαντική ελληνική, αλλά και αυξανόμενη διεθνή παρουσία, και μεγάλο εύρος παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η Τράπεζα ή/και άλλες εταιρείες του ομίλου της ενδέχεται να ανακύψουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τις παρεχόμενες στο παρόν πληροφορίες. Σχετικά επισημαίνεται ότι η Τράπεζα και οι εταιρείες του ομίλου της μεταξύ άλλων: α) Δεν υπόκειται σε καμία απαγόρευση όσον αφορά τη διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό ή στο πλαίσιο διαχείρισης χαρτοφυλακίου πριν από τη δημοσιοποίηση του παρόντος φυλλαδίου, ή την απόκτηση μετοχών πριν από δημόσια εγγραφή. β) Ενδέχεται να παρέχει έναντι αμοιβής σε κάποιον από τους εκδότες, για τους οποίους παρέχονται με το παρόν πληροφορίες, υπηρεσίες επενδυτικής τραπεζικής. γ) Ενδέχεται να συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο εκδοτών ή να έλκει άλλα χρηματοοικονομικά συμφέροντα από αυτούς. δ) Ενδέχεται να παρέχει υπηρεσίες ειδικού διαπραγματευτή ή αναδόχου σε κάποιους από τους αναφερόμενους στο παρόν εκδότες. ε) Η Τράπεζα Πειραιώς ενδεχομένως να έχει εκδώσει σημειώματα διαφορετικά ή μη συμβατά με τις πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν σημείωμα. Ρητά επισημαίνεται ότι: α) τα αριθμητικά στοιχεία αναφέρονται στο παρελθόν και ότι οι προηγούμενες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. β) τα αριθμητικά στοιχεία αφορούν προσομοίωση προηγουμένων επιδόσεων και ότι οι προηγούμενες αυτές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. γ) οι προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. δ) η φορολογική μεταχείριση των αναφερόμενων στο παρόν πληροφοριών και συναλλαγών εξαρτάται και από τα ατομικά δεδομένα έκαστου επενδυτή και ενδέχεται να μεταβληθεί στο μέλλον. Ως εκ τούτου ο παραλήπτης οφείλει να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς τη φορολογική νομοθεσία που τον διέπει. ε) Η Τράπεζα Πειραιώς δεν υποχρεούται να ενημερώνει ή να κρατά επίκαιρες τις πληροφορίες που εμπεριέχονται στο παρόν. 16