Υποστηρίζοντας την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Υποστηρίζοντας την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών"

Transcript

1 Διαδικασίες, στρατηγικές και τεχνικές για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών: μια προτεινόμενη μεθοδολογία Σοφία Αυγητίδου Περίληψη Στο παρόν κείμενο αναπτύσσεται μια συγκεκριμένη μεθοδολογική πρόταση οργάνωσης της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, προκειμένου να ενδυναμωθούν οι εκπαιδευτικοί και να καταστούν αυτόνομοι κατά την επαγγελματική τους μάθηση. Η πρόταση αυτή λαμβάνει υπόψη της την αναγκαιότητα αξιοποίησης διαφορετικών θεωρητικών πλαισίων, καθώς και την ενίσχυση των ερευνητικών και στοχαστικών ικανοτήτων των εκπαιδευτικών ως προϋποθέσεις για την επαγγελματική μάθηση και τη βελτίωση των εκπαιδευτικών τους πρακτικών. Η μεθοδολογική πρόταση συνδέει την επαγγελματική μάθηση με το συγκεκριμένο συγκείμενο των τάξεων των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών μέσω της έρευνας και του στοχασμού, καθώς και με την καθημερινή διδασκαλία και μάθηση στην τάξη, μέσα από τις εφαρμογές που προκύπτουν από τη θεωρία, την έρευνα και τον στοχασμό τους. Λέξεις κλειδιά: επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, επαγγελματική μάθηση, έρευνα, στοχασμός Abstract This chapter presents a specific methodological proposal for organizing teachers inservice education, aiming at their empowerment and autonomy during their professional learning. This proposal takes into account the necessity of utilizing different theoretical contexts as well as supporting teachers research and reflective abilities as presuppositions for professional learning and improvement of their practice. The methodological approach relates professional learning to the specific classroom context of the participating teachers through research and reflection as well as to the daily teaching and learning occurring in classrooms through applications originating from theory, research and their reflections. Key words: in-service teacher education, professional learning, research, reflection Α. Θεωρητικό πλαίσιο Η συνεχής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών είναι απαραίτητη, γιατί αλλάζουν οι κοινωνικές και εκπαιδευτικές συνθήκες, προκύπτουν νέες γνώσεις μέσα από την εκπαιδευτική έρευνα αλλά και αλλάζουν η ίδια η γνώση, οι πρακτικές και οι νοηματοδοτήσεις των εκπαιδευτικών στην εκπαιδευτική τους σταδιοδρομία. Η βασική παραδοχή πίσω από την αναγκαιότητα της επιμόρφωσης είναι ότι η αποτελεσματική διδασκαλία αποτελεί ουσιαστικά μια διαδικασία που ξετυλίγεται, όταν οι εκπαιδευτικοί

2 Ζ. Παπαναούμ & Μ. Λιακοπούλου (επιμ.) έχουν την ανάλογη υποστήριξη και τις ευκαιρίες να μάθουν (Whitcomb, Borko & Liston 2009: 207). Με άλλα λόγια, η επιμόρφωση συνδέεται με τις ευκαιρίες για επαγγελματική μάθηση των εκπαιδευτικών και αποσκοπεί στη βελτίωση του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου και μέσω αυτής στην ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών. Συγκεκριμένα, στο κείμενο αυτό παρουσιάζεται η μεθοδολογία που επιλέχτηκε σ ένα επιμορφωτικό σεμινάριο με εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης 1. Επιδίωξη του σεμιναρίου ήταν τόσο η συζήτηση με τους εκπαιδευτικούς και ο στοχασμός τους για τις υπάρχουσες αλλά και τις αναγκαίες εκπαιδευτικές γνώσεις και ικανότητες με σκοπό την ενίσχυση ενός κλίματος αποδοχής στην τάξη τους, όσο και η υποστήριξή τους στη χρήση ερευνητικών τεχνικών για τη συλλογή, ανάλυση και αξιοποίηση δεδομένων από τη σχολική τάξη. Επιπλέον, στόχος του σεμιναρίου ήταν η υλοποίηση πρακτικών εφαρμογών μέσα από τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση δράσεων στην τάξη. Στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών το σύνηθες πρότυπο είναι οι ακαδημαϊκοί ή ερευνητές να μεταφέρουν την ακαδημαϊκή γνώση σε εκπαιδευτικούς, προκειμένου εκείνοι να την αξιοποιήσουν ή να υλοποιήσουν πρακτικές εφαρμογές της. Αυτό το μοντέλο επιμόρφωσης έχει δεχτεί ποικίλες κριτικές που έχουν σχέση τόσο με ηθικά ζητήματα (ποιος θεωρείται κάτοχος της γνώσης) όσο και με την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του στη βελτίωση της εκπαιδευτικής πράξης (Speck & Knipe 2001). Τα τελευταία χρόνια αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ότι για να ενισχυθεί η επαγγελματική μάθηση των εκπαιδευτικών είναι απαραίτητο να δοθούν στους εκπαιδευτικούς οι τρόποι και τα εργαλεία που θα τους βοηθήσουν να γνωρίσουν τον τρόπο σκέψης και τις ιδέες των μαθητών τους, να εξετάσουν τον τρόπο εργασίας των μαθητών στην πράξη, αλλά και να αξιοποιήσουν αυτή τη γνώση για να ενημερώνουν τις αποφάσεις και τις πρακτικές τους (Easton 2008: 757, Whitcomb, Borko & Liston 2009: 209). Η επιλογή του όρου επαγγελματική μάθηση έναντι του όρου επαγγελματική ανάπτυξη είναι σκόπιμη και χαρακτηρίζει όλη τη φιλοσοφία της μεθοδολογικής πρότασης που περιγράφουμε στο παρόν κείμενο. Η επικέντρωση στην επαγγελματική μάθηση υπονοεί ότι ο εκπαιδευτικός έχει την ικανότητα να είναι ενεργητικός κατά την επιδιωκόμενη μάθηση και όχι ένας παθητικός αποδέκτης των θεωριών και των πολιτικών που θα πρέπει να εφαρμόσει στην πράξη (Easton 2008). H επαγγελματική μάθηση έχει αποδειχτεί πιο αποτελεσματική, όταν οργανώνεται στο πλαίσιο μιας επαγγελματικής κοινότητας πρακτικής, όταν οι εκπαιδευτικοί διερευνούν και στοχάζονται πάνω στη διδασκαλία τους μαζί με άλλους εκπαιδευτικούς και ειδικούς. Οι εκπαιδευτικοί «μαθαίνουν καλύτερα όταν μοιράζονται ιδέες και κριτικάρουν ο ένας τις ιδέες και τις εμπειρίες του άλλου» (O Hair et.al. 2005: 1). Σ αυτό το πλαίσιο δίνονται πολλές ευκαιρίες για να εμβαθύνει κανείς στον τρόπο που αντιλαμβάνεται τα πράγματα αλλά και να δοκιμάσει καινούριες στρατηγικές. Επίσης, προϋπόθεση για την ενίσχυση της επαγγελματικής μάθησης αποτελεί η άμεση 1 Το συγκεκριμένο σεμινάριο με τίτλο «Πλαίσιο και στρατηγικές ενίσχυσης ενός κλίματος αποδοχής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση», στο οποίο ήμουν εισηγήτρια, υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών και μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας» (Πράξη: «Εκπαίδευση αλλοδαπών και παλιννοστούντων μαθητών», ). Το σεμινάριο είχε μικτή μορφή επιμόρφωσης και προέβλεπε 16 ώρες για διά ζώσης επιμόρφωση και 14 ώρες για σχεδιασμό και εφαρμογή εκπαιδευτικών δράσεων από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς στην τάξη.

3 συσχέτιση της μάθησης με το συγκεκριμένο πλαίσιο της τάξης και με εφαρμογές που θα δοκιμαστούν στην πράξη (Easton 2008: 757). Το ζητούμενο της επιμόρφωσης στη δική μας περίπτωση συνδέθηκε με την ενίσχυση της ικανότητας των εκπαιδευτικών σχετικά με την κατανόηση των εκπαιδευτικών διαδικασιών, την ενίσχυση του κριτικού τους στοχασμού για τις διαδικασίες αυτές και, τέλος, την απόκτηση ερευνητικών ικανοτήτων με στόχο τη συνεχή βελτίωση και αλλαγή σε όλη την εκπαιδευτική τους σταδιοδρομία (Day 1995). Για την επίτευξη των τριών αυτών στόχων αξιοποιήθηκαν αντίστοιχα η θεωρία, ο στοχασμός και η έρευνα. Ο τρόπος που αλληλεπίδρασαν θεωρία, έρευνα και στοχασμός για να υποστηρίξουν επιμορφωτικά τους εκπαιδευτικούς, η σχετική μεθοδολογία αλλά και οι αρχές που υποστήριξαν κάθε βήμα αυτής της μεθοδολογίας παρουσιάζονται στη συνέχεια. Η ανάγκη να επηρεάσει η επιμόρφωση όχι μόνο τις απόψεις ή γνώσεις των εκπαιδευτικών αλλά και την ίδια τους την πράξη επέβαλε την επιλογή μιας μεθοδολογίας που δεν παραγνωρίζει ένα σημαντικό σημείο. Το σημείο αυτό είναι ότι ο εκπαιδευτικός αποτελεί κεντρικό πρόσωπο στη βελτίωση των εκπαιδευτικών πρακτικών, όταν συμμετέχει ενεργά στο πλαίσιο μιας κοινότητας μάθησης (Frost et. al. 2000). Γι αυτό, είναι πολύ σημαντικό το περιεχόμενο της επιμόρφωσης να έχει νόημα και αξία για τον ίδιο τον εκπαιδευτικό αλλά και να συσχετίζεται με το συγκεκριμένο συγκείμενο της τάξης του. Για να αποκτήσει νόημα και σημασία το περιεχόμενο της επιμόρφωσης χρειάζεται να γνωρίσουμε τον τρόπο σκέψης και τις κυρίαρχες πρακτικές των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών. Γνωρίζουμε, άλλωστε, ότι οι εκπαιδευτικοί έρχονται στα επιμορφωτικά σεμινάρια με προαποκτημένες αντιλήψεις για την εκπαίδευση, σχολικές εμπειρίες και πεποιθήσεις που επηρεάζουν τον τρόπο κατανόησης της ακαδημαϊκής γνώσης και τις πρακτικές τους στην τάξη (Holt-Reynolds 1992, Pajares 1992, Richardson 1996, Ματσαγγούρας 1998). Η μεθοδολογία που επιλέξαμε δίνει ιδιαίτερη αξία στις φωνές των εκπαιδευτικών (Nevarez-La Torre & Rolon-Dow 2000: 80), καθώς αυτές αποτελούν προϋπόθεση για τη νοηματοδότηση του περιεχομένου του σεμιναρίου αλλά και παράγοντα που διαμορφώνει την πορεία του μέσα από τη διατύπωση ερωτημάτων, την επικοινωνία και την επιχειρηματολογία. Έτσι και αλλιώς, βασικός στόχος στην εκπαίδευση των εκπαιδευτικών είναι η ενίσχυση της αυτογνωσίας τους -απαραίτητη προϋπόθεση της κριτικής και προοδευτικής σκέψης- με δραστηριότητες έκφρασης και ακρόασης απόψεων σε ένα κλίμα αποδοχής και διαλόγου (Ηouston & Warner 2000: 74). Έτσι, για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, η πρώτη μεθοδολογική επιλογή προσδιορίστηκε από την ανάγκη δημιουργίας ευκαιριών για την αναγνώριση και διερεύνηση των προσωπικών θεωριών και πρακτικών των εκπαιδευτικών πριν από την εισαγωγή του θεωρητικού πλαισίου. Σκοπός αυτής της διερεύνησης ήταν να χτίσουμε πάνω σ αυτό που ήδη υπάρχει και όχι να απορρίψουμε ή να κατακρίνουμε τις πρακτικές των εκπαιδευτικών (Calderhead & Robson 1991). Επίσης, η ανάλυση των θεωριών και των πρακτικών τους καθοδήγησε την έμφαση και τον τρόπο παρουσίασης της θεωρίας, καθώς και τη δημιουργία ερωτημάτων για διάλογο και στοχασμό πάνω στην εκπαιδευτική πράξη. Συγκεκριμένα, χρειάστηκε να προσφέρουμε ευκαιρίες για να γνωρίσουμε τους εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν στο σεμινάριο. Ζητήσαμε από τους εκπαιδευτικούς να απαντήσουν γραπτώς σε τέσσερα ερωτήματα που αφορούσαν στις προτεραιότητές τους στην τάξη, τα κριτήρια αξιολόγησης του εκπαιδευτικού τους έργου, τις προσδοκίες τους και

4 Ζ. Παπαναούμ & Μ. Λιακοπούλου (επιμ.) τους τρόπους επίτευξης των προτεραιοτήτων τους (βλ. παράρτημα Ι) Επίσης, ζητήσαμε να περιγράψουν την αρχική κατανόησή τους για το πρόβλημα στην τάξη τους σε σχέση με το κλίμα αποδοχής και τις πρακτικές που χρησιμοποιούν για τη βελτίωσή του (βλ. παράρτημα ΙΙ). Οι γραπτές απαντήσεις εξασφάλιζαν τη συμμετοχή όλων στη διαδικασία αλλά και τη δυνατότητα μελέτης των προσωπικών τους θεωριών και πρακτικών από την επιμορφώτρια, μετά την πρώτη συνάντηση. Η μελέτη των γραπτών απαντήσεων δημιούργησε άξονες και ερωτήματα που διαμόρφωσαν τον τρόπο παρουσίασης του θεωρητικού πλαισίου για το κλίμα αποδοχής. Για παράδειγμα, όταν διαπιστώσαμε ότι οι εκπαιδευτικοί αποδίδουν κυρίως σε εξωτερικούς παράγοντες ή σε εγγενή χαρακτηριστικά των παιδιών τα αίτια της απόρριψής τους από τους συνομηλίκους, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση -στο θεωρητικό πλαίσιοσε μια συστημική προσέγγιση και ανάλυση των παραγόντων που επηρεάζουν το κλίμα αποδοχής στην τάξη, καθώς και στην ευθύνη του ίδιου του εκπαιδευτικού ως οργανωτή της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Οι ευκαιρίες για γνωριμία με τους εκπαιδευτικούς δεν είχαν, λοιπόν, στόχο απλώς να πλαισιώσουν την επικοινωνία μαζί τους, αλλά και να διαμορφώσουν το περιεχόμενο και τη ροή του σεμιναρίου, καθώς και το είδος της υποστήριξης που θα ενίσχυε τη θέλησή τους για πειραματισμό με κάτι νέο. Η δεύτερη επιλογή στηρίχτηκε στην υπόθεση ότι, αν οι εκπαιδευτικοί δεν αναγνωρίσουν το πρόβλημα, τα αίτιά του και τον τρόπο με τον οποίο τα αίτια συνδέονται με συγκεκριμένες προτάσεις για δράση, θα οργανώσουν με τεχνοκρατικό και επιφανειακό τρόπο τις πρακτικές τους στην τάξη. Σημαντικό ήταν, λοιπόν, να υποστηριχθούν οι εκπαιδευτικοί, προκειμένου να αναγνωρίσουν τα αίτια που προκαλούν το φαινόμενο που θέλουν να βελτιώσουν στην τάξη τους. Γι αυτόν τον λόγο δεν αρκούσε μόνο η συζήτηση ενός θεωρητικού πλαισίου που παρείχε ερμηνείες για τα πιθανά αίτια του φαινομένου. Ήταν επίσης σημαντικό να υποστηριχθούν οι εκπαιδευτικοί στη συλλογή και ανάλυση δεδομένων από το συγκεκριμένο πλαίσιο της τάξης τους, προκειμένου να αναγνωρίσουν τα αίτια του προβλήματος πριν σχεδιάσουν τη δράση τους. Η ανάληψη εκ μέρους των εκπαιδευτικών ενός ρόλου ερευνητή (Κατσαρού & Τσάφος 2003) δεν αναδεικνύει απλώς τη σημασία της τεκμηρίωσης στον σχεδιασμό του εκπαιδευτικού έργου, αλλά ενισχύει την αυτονομία του εκπαιδευτικού στη διαχείριση των καταστάσεων στην τάξη του. Η αυτονομία αυτή σχετίζεται με το γεγονός ότι οι εκπαιδευτικοί κατέχουν, εκτός από το θεωρητικό πλαίσιο, και τα μεθοδολογικά εργαλεία για να διαπιστώσουν τι συμβαίνει και ποια είναι τα αίτια της συγκεκριμένης κατάστασης που τους προβληματίζει στην τάξη τους. Τέλος, η συλλογή και ανάλυση δεδομένων στο συγκεκριμένο πλαίσιο της τάξης τους αναμενόταν να βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς να νοηματοδοτήσουν την όλη εμπειρία του σεμιναρίου, να θέσουν συγκεκριμένους στόχους και να τους συσχετίσουν με τις ενέργειες που θα υλοποιούσαν στην πράξη. Συγκεκριμένα, στόχος της πρώτης εργασίας ήταν να δώσει την ευκαιρία στους εκπαιδευτικούς να αποτυπώσουν καλύτερα το κλίμα των σχέσεων μεταξύ των παιδιών στην τάξη, να προβληματιστούν με βάση την τεκμηριωμένη συλλογή δεδομένων, να θέσουν στόχους προς βελτίωση και να κάνουν ένα πρώτο πλάνο δράσης. Η εργασία είχε 4 μέρη και ο χρόνος της υπολογίστηκε στις 5 ώρες (βλ. παράρτημα ΙΙΙ). Ειδικότερα, περιλάμβανε: α) συνέντευξη και κοινωνιομετρικό τεστ με όλα τα παιδιά της τάξης, β) ανάλυση των αποτελεσμάτων και εντοπισμό του κοινωνικού στάτους των παιδιών, γ) διατύπωση στόχων και διάγραμμα με στρατηγικές επίτευξής τους και δ) παρατήρηση των παιδιών την ώρα του

5 ελεύθερου παιχνιδιού. Το κριτήριο αξιολόγησης αυτής της εργασίας ήταν, εκτός της πληρότητάς της, η ικανότητα συσχέτισης των δεδομένων από το κοινωνιόγραμμα και την παρατήρηση με την επιλογή στόχων και το σχεδιασμό ενός πρώτου πλάνου παρέμβασης για τη βελτίωση του κλίματος αποδοχής. Ο ρόλος του θεωρητικού πλαισίου στην υποστήριξη των εκπαιδευτικών σε ένα επιμορφωτικό σεμινάριο είναι πολλαπλός: τροφοδοτεί τους εκπαιδευτικούς με νέες ερμηνείες της εκπαιδευτικής πράξης, καθοδηγεί την έρευνα των εκπαιδευτικών και συγκεκριμένα την ερμηνεία της ανάλυσης των δεδομένων που συλλέγουν, αλλά και εμπλουτίζει τις πρακτικές τους με νέες στρατηγικές και προτάσεις για δράση. Στόχος της δεύτερης εργασίας ήταν, λοιπόν, ο σχεδιασμός εκπαιδευτικών παρεμβάσεων (σύμφωνα με το θεωρητικό πλαίσιο που δόθηκε, τα αποτελέσματα της έρευνας και τον στοχασμό που προέκυψε), η πειραματική υλοποίηση του σχεδιασμού, καθώς και η αξιολόγηση της υλοποίησης. Η δεύτερη εργασία χωρίστηκε σε 3 μέρη (βλ. παράρτημα IV) και ο χρόνος που υπολογίστηκε γι αυτήν ήταν 10 ώρες. Τα μέρη της εργασίας ήταν: α) σχεδιασμός της παρέμβασης, β) υλοποίηση της παρέμβασης και γ) αξιολόγηση της παρέμβασης. Κριτήρια αξιολόγησης της δεύτερης εργασίας αποτέλεσαν οι σαφείς στόχοι, η οργάνωση της δραστηριότητας ως επίλυση προβλήματος, οι ερωτήσεις ενίσχυσης του διερευνητικού διαλόγου και της προετοιμασίας των ομάδων εργασίας, οι διαφοροποιημένοι τρόποι εργασίας και ο στοχασμός του εκπαιδευτικού (δηλαδή η ικανότητα συσχέτισης των επιδιώξεων, του σχεδιασμού και της υλοποίησης, καθώς και η διατύπωση προτάσεων για βελτίωση). Για να μπορέσουν όμως οι εκπαιδευτικοί να δοκιμάσουν νέες προσεγγίσεις στην τάξη τους χρειάζεται να αναγνωρίσουν την αναγκαιότητα του πειραματισμού, να νιώσουν ασφάλεια στη δοκιμή, αλλά και να έχουν και μια συστηματική ανατροφοδότηση πριν και μετά την υλοποίηση των δραστηριοτήτων. Προκειμένου να αναγνωρίσουν την αναγκαιότητα του πειραματισμού, η επιμόρφωση οργανώθηκε ως ένα βιωματικό εργαστήρι όπου οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί συμμετείχαν σε συνεργατικά παιχνίδια και δραστηριότητες. Το βιωματικό εργαστήρι στόχευε στο να εξασφαλίσει την ενεργό συμμετοχή τους, την αλληλεπίδραση μεταξύ τους και την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο συμβάλλει το συγκεκριμένο βίωμα στον στόχο του σεμιναρίου, δηλαδή στην ανάπτυξη ενός θετικού κλίματος αποδοχής στην τάξη. Ήταν σημαντικό, λοιπόν, το θεωρητικό πλαίσιο να μην παρουσιαστεί μόνο με τη μορφή διαλέξεων αλλά και βιωματικά, ενισχύοντας τον διάλογο, το βίωμα και την αλληλεπίδραση μεταξύ των επιμορφούμενων. Η ασφάλεια στη δοκιμή ενισχύθηκε, γιατί οι εκπαιδευτικοί είχαν κατευθυντήριες οδηγίες για να σχεδιάσουν κάτι καινούριο αλλά και την ευκαιρία να λάβουν συστηματική ανατροφοδότηση, τόσο ατομική όσο και συλλογική για την προσπάθειά τους. Η συστηματική ανατροφοδότηση απαιτεί προσεκτική μελέτη των εργασιών από τους εισηγητές του σεμιναρίου και ταξινόμηση των ζητημάτων που προκύπτουν από την ανάγνωση των εργασιών. Η ταξινόμηση αυτών των ζητημάτων είναι απαραίτητη, προκειμένου να ενισχυθεί ο διάλογος και ο στοχασμός των εκπαιδευτικών, να παρουσιαστούν παραδείγματα καλών πρακτικών και να διευκρινιστούν σημεία που δεν έγιναν κατανοητά. Οι μεθοδολογικές αυτές επιλογές φανερώνουν ότι, προκειμένου οι επιμορφούμενοι-εκπαιδευτικοί να έχουν την ευκαιρία στη διάρκεια του σεμιναρίου να ξανασκεφτούν την πρακτική τους, να θέλουν να την εμπλουτίσουν ή να τη βελτιώσουν και

6 Ζ. Παπαναούμ & Μ. Λιακοπούλου (επιμ.) να τη συσχετίσουν με ένα συγκεκριμένο θεωρητικό πλαίσιο, χρειάζονται υποστήριξη για να εκφραστούν, να ερευνήσουν, να στοχαστούν, να σχεδιάσουν, να υλοποιήσουν και να αξιολογήσουν τη δράση τους. Με άλλα λόγια, χρειάζονται υποστήριξη για να δράσουν ως εκπαιδευτικοί ερευνητές και ως στοχαζόμενοι εκπαιδευτικοί αναγνωρίζοντας το πλαίσιο, τις δυνατότητες και τους περιορισμούς της δράσης τους. Β Εφαρμογές Αναλυτικότερα, βασισμένη στις μεθοδολογικές επιλογές που αναφέρθηκαν παραπάνω, η μεθοδολογία του σεμιναρίου διαμορφώθηκε ως εξής: 1. 1 η συνάντηση 1.1. Διερεύνηση προσωπικών θεωριών και πρακτικών (έκφραση προσωπικής θεωρίας και στοχασμός). 1.2 Διερεύνηση της κατανόησης που έχουν για το θέμα του σεμιναρίου στο επίπεδο της τάξης τους (έκφραση προσωπικής θεωρίας) Εισαγωγή του θεωρητικού πλαισίου με στόχο τη νοηματοδότηση του φαινομένου και την παρουσίαση θεωριών για την ερμηνεία των αιτίων εμφάνισής του και των παραγόντων που το επηρεάζουν (θεωρία και στοχασμός) Πρόταση για συλλογή και ανάλυση δεδομένων (έρευνα). 2. Μετά την 1 η συνάντηση 5 ώρες στο σχολείο- για τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων, διατύπωση στόχων και πρόταση τρόπων για την επίτευξή τους (έρευνα, στοχασμός και σχεδιασμός) η συνάντηση 3.1. Ανατροφοδότηση για την ερευνητική εμπειρία των εκπαιδευτικών, τους στόχους και τις προτάσεις που διατύπωσαν. Ανάγκη ανάδειξης ορισμένων σημείων του θεωρητικού πλαισίου της 1 ης συνάντησης ανάδειξη της αναγκαιότητας εμπλουτισμού του ρεπερτορίου πρακτικών (ανατροφοδότησηστοχασμός) Βιωματικό εργαστήρι για την παρουσίαση και τον τρόπο εφαρμογής των πρακτικών. Νοηματοδότηση της βιωματικής εμπειρίας με τη βοήθεια του θεωρητικού πλαισίου (θεωρία). 4. Μετά τη 2 η συνάντηση 10 ώρες στην τάξη - σχεδιασμός, υλοποίηση και αξιολόγηση 2 δραστηριοτήτων η συνάντηση Παρουσίαση των δράσεων των εκπαιδευτικών και προσανατολισμός του στοχασμού των εκπαιδευτικών σε συγκεκριμένες ενέργειες, συναισθήματα, προβληματισμούς και αποκτηθείσες γνώσεις και δεξιότητες (Ανατροφοδότησηστοχασμός).

7 Ο σκοπός, οι διαδικασίες και οι τεχνικές της μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα με συντομία: Πίνακας 1 Ο σκοπός, οι διαδικασίες και οι τεχνικές της προτεινόμενης μεθοδολογίας επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών Σκοπός Μεθοδολογικά εργαλεία και διαδικασίες 1. Γνωριμία, διερεύνηση των προσωπικών θεωριών και πρακτικών των εκπαιδευτικών. 2. Διερεύνηση των προσωπικών θεωριών και πρακτικών των εκπαιδευτικών για το θέμα του σεμιναρίου. 3. Εισαγωγή του νέου θεωρητικού πλαισίου για την παροχή ερμηνευτικών πλαισίων «ανάγνωσης» του θέματος του σεμιναρίου. 4. Εισαγωγή της αναγκαιότητας για συλλογή και ανάλυση δεδομένων -ο εκπαιδευτικός ως ερευνητήςπαρουσίαση ερευνητικών τεχνικών και τρόπων αξιοποίησης του υλικού. 5. Μελέτη των πρώτων εργασιών και ταξινόμηση των ζητημάτων - προετοιμασία ερωτήσεων για την ενίσχυση του στοχασμού - επιλεγμένη παρουσίαση εργασιών που ανταποκρίνονται στο ζητούμενο. 6. Εισαγωγή νέου θεωρητικού πλαισίου - βιωματικό εργαστήρι για την αναγνώριση της αναγκαιότητας και των τρόπων μεθόδευσης του εκπαιδευτικού έργου- εμπλουτισμός ρεπερτορίου στρατηγικών των εκπαιδευτικών. 7. Υποστήριξη του σχεδιασμού, της εφαρμογής και της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών παρεμβάσεων. 1 η συνάντηση: Ερωτηματολόγιο με ανοικτές ερωτήσεις για τις προτεραιότητες των εκπαιδευτικών και τις συνήθεις πρακτικές για την επίτευξή τους (βλ. παράρτημα Ι, εργαλείο 1) 1 η συνάντηση: Ερωτηματολόγιο με ανοικτές ερωτήσεις που ζητούν από τους εκπαιδευτικούς να περιγράψουν και να αιτιολογήσουν τις στρατηγικές τους σε σχέση με το θέμα του σεμιναρίου (βλ. παράρτημα ΙΙ, εργαλείο 2). 1 η συνάντηση: Εισήγηση και διάλογος για την ανάπτυξη του περιεχομένου της εισήγησης Ερωτήματα για την κατανόηση των συνεπαγωγών του θεωρητικού πλαισίου. 1 η συνάντηση: Κείμενο με οδηγίες. Συνέντευξη με τα παιδιά και ερωτήσεις για την ανάλυση και αξιοποίηση του υλικού για τον καθορισμό στόχων και δράσεων (βλ. παράρτημα ΙΙΙ, 1 η εργασία) 2 η συνάντηση: Παρουσιάσεις εργασιών, κριτικός διάλογος, ερωτήσεις ενίσχυσης του στοχασμού. 2 η συνάντηση: Εργασία σε ομάδες, παιχνίδια, διάλογος μεταξύ των ομάδων, αναστοχασμός. Σύνοψη των στρατηγικών με τη μορφή διάλεξης. 2 η συνάντηση: Οδηγίες για το σχεδιασμό και αναφορά στα βασικά κριτήρια

8 Ζ. Παπαναούμ & Μ. Λιακοπούλου (επιμ.) 8. Μελέτη των δεύτερων εργασιών και ταξινόμηση των ζητημάτων - προετοιμασία ερωτήσεων για την ενίσχυση του στοχασμούπαρουσίαση επιλεγμένων εργασιών. αξιολόγησης και στοχασμού μετά τη δράση (βλ. παράρτημα ΙV, 2 η εργασία). Διόρθωση σχεδιασμών μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. 3 η συνάντηση: Διάλογος, ερωτήσεις ενίσχυσης του στοχασμού Η αποτίμηση των αποτελεσμάτων του σεμιναρίου έγινε σε σχέση με την ανταπόκριση των συμμετεχόντων κατά τη διάρκειά του, την αξιολόγηση των εργασιών που κατέθεσαν και την αποτίμηση του περιεχομένου, της μεθόδευσης και των αποτελεσμάτων του σεμιναρίου από τους συμμετέχοντες -με βάση τη γνώμη των συμμετεχόντων μέσα από τη συμπλήρωση ενός ερωτηματολογίου που δόθηκε από τη Δράση «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών και μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας». Οι 39 συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί ανταποκρίθηκαν θετικά ως προς τη συμμετοχή τους κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου αλλά και ως προς τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί θεώρησαν ότι το σεμινάριο ανταποκρίθηκε πολύ έως πάρα πολύ στις προσδοκίες που είχαν (Μ.Ο. 5.2 σε εξάβαθμη κλίμακα). Οι περισσότερες εργασίες που παραδόθηκαν ανταποκρίθηκαν στα κριτήρια που σχετίζονταν με τους στόχους του σεμιναρίου: οι εκπαιδευτικοί έδωσαν σαφείς πληροφορίες για το πλαίσιο της τάξης τους, άντλησαν συγκεκριμένα δεδομένα από την έρευνα με τα παιδιά για να κατανοήσουν το κλίμα αποδοχής στην τάξη τους, πρότειναν στρατηγικές που βασίζονταν στο στοχασμό τους με βάση τα δεδομένα της τάξης τους και το θεωρητικό πλαίσιο του σεμιναρίου και, τέλος, σχεδίασαν συγκεκριμένες δραστηριότητες που υλοποίησαν και αξιολόγησαν στη συνέχεια. Βέβαια, το σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα της επιμόρφωσης δεν έδωσε την ευκαιρία για τη διαφοροποιημένη υποστήριξη των εκπαιδευτικών. Ήταν σαφές ότι σε όλα τα κριτήρια που περιγράψαμε παραπάνω οι εκπαιδευτικοί δεν ανταποκρίθηκαν με τον ίδιο τρόπο, πιθανά γιατί δεν είχαν τα ίδια κίνητρα, τις ίδιες ικανότητες ή γιατί απαιτούσαν άλλου είδους υποστήριξη στην προσπάθειά τους. Μια μακροχρόνια συνεργασία μαζί τους θα έδινε περισσότερες δυνατότητες για επαγγελματική μάθηση μέσα από τη συστηματική υποστήριξη της έρευνας, της πράξης και του στοχασμού τους. Επίσης, το ενδεχόμενο παρατήρησης του πλαισίου της τάξης και των πρακτικών των εκπαιδευτικών από τη συντονίστρια της επιμόρφωσης θα έδινε την ευκαιρία η ματιά του παρατηρητή να συναντηθεί με τη ματιά του εκπαιδευτικού. Η συνάντηση αυτή βασίζεται στην κοινή γνώση μιας εκπαιδευτικής κατάστασης και προκαλεί τη διερεύνηση των νοημάτων που ο παρατηρητής και ο εκπαιδευτικός έχουν για την παρατηρούμενη κατάσταση αλλά και σε βάθος αναστοχαστικές συζητήσεις για την κατανόηση του καθενός (Avgitidou 2009: 593). Συνοψίζοντας, η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε στο σεμινάριο «Πλαίσιο και στρατηγικές ενίσχυσης ενός κλίματος αποδοχής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση» σκόπευε να ενισχύσει την επαγγελματική μάθηση των εκπαιδευτικών και τις ευκαιρίες για βελτίωση του εκπαιδευτικού τους έργου σε σχέση με το κλίμα αποδοχής στην τάξη τους. Η αναγνώριση από την επιμορφώτρια-συντονίστρια των χαρακτηριστικών που συνέβαλαν

9 στην επαγγελματική μάθησή τους επιβεβαιώνεται και από τα ποιοτικά σχόλια των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών στο ερωτηματολόγιο αξιολόγησης του σεμιναρίου που κατέθεσαν. Η παράλληλη έμφαση στη θεωρία και στην πράξη και η εναλλαγή τους κατά την οργάνωση του σεμιναρίου διευκόλυνε την παροχή ευκαιριών μάθησης και βελτίωσης. Όπως κατέγραψε ένας εκπαιδευτικός στο ερωτηματολόγιο «Η θεωρία και η πράξη πορεύτηκαν πλάι πλάι χωρίς το ένα να γίνει εις βάρος του άλλου» και ένας άλλος «Μου προσέφερε τόσο το θεωρητικό πλαίσιο για τις στρατηγικές ενίσχυσης ενός κλίματος αποδοχής στην τάξη όσο και την ευκαιρία για πρακτική εφαρμογή και ανακάλυψη δεδομένων που η θεωρία υποστηρίζει». Η οργάνωση αυτή και η συσχέτιση θεωρίας και πράξης στο σεμινάριο δε θεωρήθηκαν όμως από μόνα τους αρκετά για την επίτευξη του σκοπού του. Οι προϋποθέσεις που κατηύθυναν τη μεθοδολογική οργάνωση του σεμιναρίου και το είδος των εργασιών ήταν τρεις: η ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών στο στοχασμό των προσωπικών τους θεωριών και πρακτικών, η ενίσχυσή τους στη διαδικασία τεκμηρίωσης της υπάρχουσας κατάστασης στην τάξη τους μέσα από την ανάληψη ενός ρόλου ερευνητή και η υποστήριξή τους στον πειραματισμό με νέες στρατηγικές και προσεγγίσεις. Ο στοχασμός των εκπαιδευτικών μέσω της χρήσης των εργαλείων διερεύνησης των προσωπικών τους θεωριών και πρακτικών συνέβαλε στον προβληματισμό τους και στο «άνοιγμά» τους στην αναγκαιότητα του πειραματισμού με νέες προτάσεις. Η συλλογή και ανάλυση των δεδομένων στο πλαίσιο της τάξης τους έδωσε την ευκαιρία να αναγνωρίσουν με συγκεκριμένο τρόπο το «πρόβλημα», να θέσουν στόχους και να επιλέξουν προτάσεις για την επίτευξή τους. Τέλος, η δοκιμή νέων στρατηγικών και προτάσεων προσέφερε συγκεκριμένες εμπειρίες, με βάση τις οποίες οι εκπαιδευτικοί ξανασκέφτηκαν τις προηγούμενες πρακτικές τους και στοχάστηκαν για τις δυνατότητες των νέων στρατηγικών. Οι νέες στρατηγικές δε σχεδιάστηκαν όμως μόνο επί χάρτου, αλλά υλοποιήθηκαν και αξιολογήθηκαν στην πράξη, γεγονός που ενδυνάμωσε τους εκπαιδευτικούς στο καθημερινό τους έργο. Όπως αναφέρουν ενδεικτικά: «Ήταν πολύ βοηθητικό για μένα το σεμινάριο, καθώς μπορώ να αντιμετωπίσω προβλήματα στην τάξη με περισσότερα εφόδια» ή «Το σεμινάριο συνέβαλε στο να κάνω την καθημερινότητά μου στο σχολείο ποιοτικότερη και γοητευτική». Κλείνοντας, στην πρόταση που ανέπτυξα παραπάνω, προσπάθησα να δείξω πως η θεωρία αλληλεπιδρώντας με την έρευνα, την πράξη και τον στοχασμό προσφέρει ευκαιρίες για την επαγγελματική μάθηση των εκπαιδευτικών με στόχο την ενδυνάμωση και την αυτονομία τους, καθώς και τη βελτίωση του έργου τους στην πράξη. Βιβλιογραφία Avgitidou, S. (2009). Participation, roles and processes in a collaborative action research project: a reflexive account of the facilitator. Educational Action Research, 17 (4), Calderhead, J. & Robson, M. (1991). Images of teaching: student teachers' early conceptions of classroom practice. Teaching and Teacher Education, 7 (1), 1-8. Day, C. (1995). Qualitative research, professional development and the role of teacher educators: fitness for purpose. British Educational Research Journal, 21 (3),

10 Ζ. Παπαναούμ & Μ. Λιακοπούλου (επιμ.) Easton, L.B. (2008). Teaching: a developing profession. From Professional development to professional learning. Phi Delta Kappan, 89 (10), Frost, D., Durrant, J., Head, M. & Holder, G. (2000). Teacher-led school improvement: guidance and support. London: David Fulton. Holt-Reynolds, D. (1992). Personal history-based beliefs as relevant prior knowledge in course work. American Educational Research Journal, 29 (2), Houston, R.W. & Warner, A.R. (2000). Twin needs for improved teacher Education. In J.D. McIntyre, & M.D. Byrd, (Eds.), Research on effective models for teacher education, Teacher Education Yearbook VIII. Thousand Oaks, California: Corwin Press, Κατσαρού, Ε. & Τσάφος, Β. (2003). Από την έρευνα στη διδασκαλία. Η εκπαιδευτική έρευνα-δράσης. Αθήνα: Σαββάλας. Ματσαγγούρας, Η. (1998). Θεωρία της διδασκαλίας: η προσωπική θεωρία ως πλαίσιο στοχαστικοκριτικής ανάλυσης. Αθήνα: Gutenberg. Nevarez-La Torre, A. & Rolon-Dow, R. (2000). Transforming teachers perspectives and classrooms. In J.D. McIntyre, & M.D. Byrd (Eds.), Research on effective models for teacher education, Teacher Education Yearbook VIII. Thousand Oaks, California: Corwin Press, O Hair M.J. & Veugelers, W. (2005). The case for network learning. In W. Veugelers & M.J. O Hair (Eds.), Network learning for educational change. Maidenhead: Open University Press, Pajares, M.F. (1992). Teachers beliefs and educational research: cleaning up a messy construct. Review of Educational Research, 62 (3), Richardson, V. (1996). From behaviorism to constructivism in teacher education. Teacher Education and Special Education, 19, Speck, M. & Knipe, C. (2001). Why can we get it right? Professional development in our schools. Thousand Oaks, California: Sage Publications. Whitcomb, J., Borko, H. & Liston, D. (2009). Growing talent promising professional development models and practices. Journal of Teacher Education, 60 (3),

11 Παράρτημα Ι Εργαλείο 1: Γνωριμία - Διερεύνηση προσωπικών θεωριών 1. Τα πιο σημαντικά πράγματα που θέλω να πετύχω στην τάξη μου είναι: Α. Β. Γ. Δ. 2. Είμαι ευχαριστημένος/η από τη δουλειά μου όταν: Α. Β. Γ. Δ. 3. Πώς θα ήθελα να είναι / συμπεριφέρονται τα παιδιά για να είμαι ευχαριστημένος/η; 4. Τι κάνω για να το πετύχω αυτό;. Παράρτημα ΙΙ Εργαλείο 2: Ερωτήσεις για τη διερεύνηση των προβληματισμών μου και των ερμηνειών μου για το θέμα του σεμιναρίου Α. Θέματα: Ποια θέματα με απασχολούν στην καθημερινή μου εκπαιδευτική πρακτική σε σχέση με το κλίμα αποδοχής; Γιατί με απασχολούν; (Κάντε μια λίστα με όλα τα θέματα). Β. Ερωτήματα: τι αξίζει από αυτά να μελετήσω; (Επιλέξτε ένα θέμα με βάση την προτεραιότητα που του δίνετε, αφού προηγουμένως σκεφτείτε αν έχετε πιθανότητες να καταλήξετε κάπου μελετώντας αυτό το θέμα). Γ. Ανάλυση της κατάστασης: Τι συμβαίνει σ αυτήν την κατάσταση; Ποιος κάνει τι; Ποιοι παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο και επηρεάζουν την κατάσταση αυτή; Πώς έχω καταλάβει γιατί συμβαίνει αυτή η κατάσταση και τι την επηρεάζει; (τι πληροφορίες έχω και από πού; Με ποιον τρόπο τις συνέλεξα και πόσο συστηματικές είναι;) Τι θέλω να βελτιώσω ή να αλλάξω; Γιατί; Επηρεάζω την κατάσταση; Με ποιους τρόπους; Πιστεύω ότι μπορώ να αλλάξω την κατάσταση; Τι κάνω εγώ για να αλλάξει/βελτιωθεί η κατάσταση;

12 Ζ. Παπαναούμ & Μ. Λιακοπούλου (επιμ.) Παράρτημα ΙΙΙ 1 η εργασία Στόχος: Η τεκμηρίωση του κλίματος αποδοχής ως αφετηρία για στοχασμό και επιλογή δράσης. Η πρώτη εργασία έχει τέσσερα μέρη και σε κάποιες περιπτώσεις προτείνεται διαφοροποίηση των διαδικασιών τεκμηρίωσης για τα παιδιά του νηπιαγωγείου και των πρώτων τάξεων του δημοτικού σχολείου. 1α) Για το νηπιαγωγείο, Α & Β Τάξη δημοτικού Παίξτε ένα παιχνίδι με τα παιδιά για να καταγράψετε τις θετικές και αρνητικές προτιμήσεις τους για τα άλλα παιδιά. «Θέλω να παίξουμε ένα παιχνίδι, το παιχνίδι του δημοσιογράφου. Θα σου κάνω ερωτήσεις και εσύ θα σκέφτεσαι καλά για να μου δώσεις τις απαντήσεις. Τι είναι αυτό που σου αρέσει περισσότερο στην τάξη σου/ στο σχολείο σου; Γιατί; Υπάρχουν φορές που στεναχωριέσαι στην τάξη σου; Γιατί; Τι κάνεις τότε; Μπορείς να μου πεις 3 παιδιά που είναι φίλοι σου στην τάξη; Γιατί τους διαλέγεις για φίλους σου; Μπορείς να μου εξηγήσεις για το κάθε ένα που είπες; Αν σου έλεγα να διαλέξεις 3 παιδιά που δε θα ήθελες ποτέ να γίνετε φίλοι, ποια θα διάλεγες; Γιατί τα διάλεξες αυτά; Εναλλακτικά: Έχω σε μια Α3 κόλλα ένα φωτοαντίγραφο με τις φωτογραφίες όλων των παιδιών της τάξης. Ρωτώ τα παιδιά για τις παραπάνω ερωτήσεις. Κάθε φορά που επιλέγεται ένα παιδί ως φίλος σημειώνω θετικό πρόσημο και κάθε φορά που απορρίπτεται ως φίλος σημειώνω αρνητικό πρόσημο. Σημειώνω στον πίνακα με τις κατηγορίες σχετικά με τους λόγους επιλογής και απόρριψης την αιτιολογία του κάθε παιδιού. 1β) Για τις υπόλοιπες τάξεις του δημοτικού σχολείου Ερωτηματολόγιο (Γ, Δ, Ε, ΣΤ τάξεις) Θα ήθελα να σκεφτείς καλά και να μου απαντήσεις τις παρακάτω ερωτήσεις. Οι ειλικρινείς απαντήσεις σου θα με βοηθήσουν να καταλάβω περισσότερα για το πώς νιώθεις στην τάξη σου και πώς μπορούμε να συνεργαστούμε όλοι καλύτερα για να είμαστε χαρούμενοι. Όσα μου γράψεις θα διαβαστούν μόνο από εμένα και δε θα χρησιμοποιηθούν για άλλο λόγο. Σημείωσε στον παρακάτω πίνακα τι είναι αυτό που σου αρέσει γενικά στο δημοτικό σχολείο αλλά και στην τάξη σου ειδικότερα και τι αυτό που σε δυσαρεστεί και νομίζεις ότι χρειάζεται βελτίωση. Αν κάτι σημειώσεις ότι σε δυσαρεστεί, γράψε στο κουτάκι τι είναι αυτό που σε δυσαρεστεί. Αν κάτι σημειώσεις ότι χρειάζεται βελτίωση, σημείωσε τι είναι αυτό που χρειάζεται βελτίωση. Μπορείς να σημειώσεις και στο ναι και στο όχι στην ίδια ερώτηση, αρκεί να εξηγήσεις την απάντησή σου.

13 1.Ο εσωτερικός χώρος της τάξης; Δυσαρεστεί Βελτίωση ΝΑΙ ΟΧΙ ΝΑΙ ΟΧΙ 2.Η αυλή του δημοτικού σχολείου; 3. Οι ευκαιρίες για παιχνίδι και διασκέδαση; 4. Η προσοχή της δασκάλας/του δασκάλου μου στα συναισθήματά μου; 5. Ο τρόπος που γίνονται τα μαθήματα 6. Η σχέση μου με τα άλλα παιδιά. 7. Η σχέση μου με τον δάσκαλο/τη δασκάλα μου. 1. Διάλεξε τα ονόματα μέχρι τριών φίλων σου και εξήγησε γιατί είναι φίλοι σου. Α. Ο/η γιατί Β. Ο/η γιατί Γ. Ο/η γιατί 3. Διάλεξε τα ονόματα μέχρι τριών παιδιών που δε θα διάλεγες να γίνουν φίλοι σου και εξήγησε γιατί: Α. Ο/η γιατί Β. Ο/η γιατί Γ. Ο/η γιατί Όνομα: 2) Αναλύω τα δεδομένα μου, δηλαδή, κάνω έναν πίνακα με τα ονόματα των παιδιών και τις θετικές και αρνητικές επιλογές που έλαβαν, δηλαδή:

14 Ζ. Παπαναούμ & Μ. Λιακοπούλου (επιμ.) Παράδειγμα αξιοποίησης του κοινωνιογράμματος Σύνολο α ) Μετρώ τις θετικές και αρνητικές επιλογές των παιδιών και βρίσκω ποια είναι τα δημοφιλή παιδιά (που έχουν τις περισσότερες θετικές επιλογές και τις λιγότερες αρνητικές επιλογές), ποια είναι τα παιδιά μέσου όρου (που έχουν το μέσο όρο θετικών επιλογών και το μέσο όρο αρνητικών επιλογών), ποια είναι τα απορριπτόμενα παιδιά (που έχουν τις περισσότερες αρνητικές επιλογές) και τα παραμελημένα παιδιά (που δεν έχουν ούτε θετικές, ούτε αρνητικές επιλογές). Για παράδειγμα: Δημοφιλή: 1,2 Μέσου όρου: 3,5, 6 Απορριπτόμενα: 4 Παραμελημένα: 7 2β) Ταξινομώ τα κριτήρια με τα οποία τα παιδιά αιτιολογούν τη θετική και την αρνητική επιλογή, για να καταλάβω τι είναι σημαντικό για τα παιδιά. Παράδειγμα ταξινόμησης κριτηρίων: ΦΙΛΙΑ Αποδοχή Κοινό παιχνίδι Συναισθηματικό δέσιμο Είναι αποδεκτός και από τους άλλους Εξωσχολική επαφή Αποδεκτή συμπεριφορά- παίζουμε καλά Ετοιμότητα για βοήθεια-ευγένειαπροστασία (6) Μακροχρόνια γνωριμία (5) Κατοχή ικανότητας/ επίδοση στο σχολείο Απόρριψη Μη αποδεκτή συμπεριφορά Δεν είναι από κανέναν αποδεκτό Μη τήρηση κανόνων Έλλειψη επικοινωνίας Φυσική βία/επιθετικότητα Φύλο Καυγάς σε παιχνίδι Μπορείτε να προσθέσετε όσα ακόμα σας πουν τα παιδιά της τάξης στον παραπάνω πίνακα. 3) Καταγράφω για όλα τα παιδιά και τις σχέσεις τους τι με απασχολεί και γιατί. Διευκρινίζω τι είναι αυτό που θέλω να αλλάξω (στόχοι) και με ποιον τρόπο. Κάνω ένα σχέδιο με βάση μια ιδεοθύελλά μου για το τι μπορώ να κάνω, ώστε να πετύχω τους στόχους

15 μου. 4) Παρατηρώ τα παιδιά την ώρα του ελεύθερου παιχνιδιού. Παρατηρώ διαφορετικές ομάδες παιδιών σε διαφορετικές περιοχές δραστηριοτήτων ή στο διάλειμμα για να δω: Ποιος παίζει με ποιον; Ποιο είναι το είδος της αλληλεπίδρασης; Ποια είναι η διάρκεια της αλληλεπίδρασης; Πώς ξεκινάει και πώς τελειώνει το παιχνίδι; Αν προκύπτουν συγκρούσεις μεταξύ των παιδιών, για ποια θέματα είναι, πώς τις διαχειρίζονται τα παιδιά; Τι κάνω εγώ; Πόσο αποτελεσματική είναι η δράση μου; Παράρτημα ΙV 2 η εργασία 2α) Νηπιαγωγείο Α) Σχεδιάζω τις παρεμβάσεις μου στο ελεύθερο παιχνίδι. Σχεδιάζω μια διαφορετική οργάνωση του τρόπου επιλογής των συμπαικτών στο ελεύθερο παιχνίδι και παρατηρώ τα αποτελέσματά του. Συζητάω τις σκέψεις μου με τα παιδιά. Β) Σχεδιάζω 1 δραστηριότητα με στόχο την ανάπτυξη των κοινωνικών ικανοτήτων μέσα από παιχνίδια και ομαδικές δραστηριότητες, είτε (β) ένα διαθεματικό σχέδιο εργασίας με στόχο την ανάπτυξη ευκαιριών αλληλεπίδρασης και συνεργασίας. 2β) Δημοτικό σχολείο Α) Σχεδιάζω 2 συνεργατικές δραστηριότητες με τα παιδιά σε δύο διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα. Εξασφαλίζω το μετασχηματισμό των στόχων σε εκπαιδευτική διαδικασία με σαφές πρόβλημα για τα παιδιά που θα τα οδηγήσει σε συλλογική δράση και παρουσίαση των αποτελεσμάτων της ομαδικής εργασίας. Ή Σχεδιάζω 1 δραστηριότητα στο πλαίσιο της ευέλικτης ζώνης με στόχο την επικοινωνία και την αλληλεπίδραση των παιδιών σε ένα θέμα που άμεσα ή έμμεσα θα ενισχύσει τις θετικές τους σχέσεις. Κοινό για νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο Γ) Υλοποιώ ορισμένες δράσεις και καταγράφω σε μορφή λίστας τις παρατηρήσεις μου και τις προτάσεις βελτίωσης.

3. Πώς θα ήθελα να είναι / συμπεριφέρονται τα παιδιά για να είμαι ευχαριστημένος/η; Παράρτημα ΙΙ

3. Πώς θα ήθελα να είναι / συμπεριφέρονται τα παιδιά για να είμαι ευχαριστημένος/η; Παράρτημα ΙΙ Παράρτημα Ι Εργαλείο 1: Γνωριμία - Διερεύνηση προσωπικών θεωριών 1. Τα πιο σημαντικά πράγματα που θέλω να πετύχω στην τάξη μου είναι: Α. Β. Γ. Δ. 2. Είμαι ευχαριστημένος/η από τη δουλειά μου όταν: Α. Β.

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Σκοποί ενότητας Να συζητηθούν βασικές παιδαγωγικές αρχές της προσχολικής εκπαίδευσης Να προβληματιστούμε για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην

Διαβάστε περισσότερα

Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 9: Η σημασία του στοχασμού για τον εκπαιδευτικό

Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 9: Η σημασία του στοχασμού για τον εκπαιδευτικό Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 9: Η σημασία του στοχασμού για τον εκπαιδευτικό Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας Να συζητήσουν

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών. Πρακτική Άσκηση. Ενότητα 1: Εισαγωγικά

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών. Πρακτική Άσκηση. Ενότητα 1: Εισαγωγικά Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Πρακτική Άσκηση Ενότητα 1: Εισαγωγικά Αν. Καθηγήτρια: Σοφία Αυγητίδου E-mail: saugitidoy@uowm.gr Μέντορες: Βάσω Αλεξίου, Λίζα Θεοδωρίδου, Αγάπη Κοσκοσίδου Παιδαγωγικό Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα Ι. Κλίμακα Διερεύνησης Προσδοκιών. Ερωτηματολόγιο Οι Προσδοκίες μου από το σεμινάριο

Παράρτημα Ι. Κλίμακα Διερεύνησης Προσδοκιών. Ερωτηματολόγιο Οι Προσδοκίες μου από το σεμινάριο Παράρτημα Ι Κλίμακα Διερεύνησης Προσδοκιών Ερωτηματολόγιο Οι Προσδοκίες μου από το σεμινάριο Σημειώστε τον βαθμό συμφωνίας ή διαφωνίας σας με τις παρακάτω προτάσεις, με βάση την επεξήγηση που ακολουθεί:

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο:

Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: Τμήμα: Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φωκίδας Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: 2231081842 Χώρος υλοποίησης: ΕΚΦΕ Φωκίδας Υπεύθυνος: Μπεμπή Ευαγγελία Τηλέφωνο επικοινωνίας:

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, 105 58 Αθήνα Τηλ.: 2103312995, Fax: 2103241919 E-Mail: info@hcm.gr, www.hcm.gr Το έργο υλοποιείται με δωρεά από το Σύντομη περιγραφή Το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Τρίτη 24 και Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017

Τρίτη 24 και Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017 Τρίτη 24 και Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2017 Παιδαγωγικές προσεγγίσεις και διδακτικές πρακτικές - η σχέση τους με τις θεωρίες μάθησης Παρατηρώντας τη μαθησιακή διαδικασία Τι είδους δραστηριότητες παρατηρήσατε

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλα Εκπαίδευσης με σκοπό τη Διδασκαλία με χρήση Ψηφιακών Τεχνολογιών

Μοντέλα Εκπαίδευσης με σκοπό τη Διδασκαλία με χρήση Ψηφιακών Τεχνολογιών 1ο Κεφάλαιο Μοντέλα Εκπαίδευσης με σκοπό τη Διδασκαλία με χρήση Ψηφιακών Τεχνολογιών Τις τελευταίες δεκαετίες, οι επιστημονικές ενώσεις, οι συνδικαλιστικοί φορείς και εκπαιδευτικοί της πράξης μέσω συνεδρίων

Διαβάστε περισσότερα

Θ ε σ σ α λ ο ν ί κ η

Θ ε σ σ α λ ο ν ί κ η Α Ρ Ι Σ Τ Ο Τ Ε Λ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ Δράση «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών και μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας» Επιστ. υπεύθυνη: Ζωή Παπαναούμ Υποδράση: Γενικές επιμορφώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση της Πιλοτικής Εφαρμογής της Επαγγελματικής Μάθησης (Mάιος 2016)

Αξιολόγηση της Πιλοτικής Εφαρμογής της Επαγγελματικής Μάθησης (Mάιος 2016) 1. Ταυτότητα της έρευνας Αξιολόγηση της Πιλοτικής Εφαρμογής της Επαγγελματικής Μάθησης (Mάιος 2016) Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου (ημερ. 19/08/2015), το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Διαβάστε περισσότερα

Η επιμόρφωση εκπαιδευτικών για το πολυπολιτισμικό σχολείο: εφαρμογές οφέλη συνέχεια

Η επιμόρφωση εκπαιδευτικών για το πολυπολιτισμικό σχολείο: εφαρμογές οφέλη συνέχεια ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η Πράξη "Εκπαίδευση Αλλοδαπών & Παλιννοστούντων Μαθητών" υλοποιείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση" και συγχρηματοδοτείται

Διαβάστε περισσότερα

«Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης: από την επιμόρφωση στη δράση και στη μάθηση εντός του σχολείου»

«Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης: από την επιμόρφωση στη δράση και στη μάθηση εντός του σχολείου» «Υποστήριξη Επαγγελματικής Μάθησης: από την επιμόρφωση στη δράση και στη μάθηση εντός του σχολείου» Δημοτικό Σχολείο Αγίου Δημητρίου Σχ. Χρονιά 2018-2019 Δρ Γεωργία Πασιαρδή (Διευθύντρια) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 8: Σχεδιασμός Ημερησίων Προγραμμάτων

Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 8: Σχεδιασμός Ημερησίων Προγραμμάτων Προσχολική Παιδαγωγική Ενότητα 8: Σχεδιασμός Ημερησίων Προγραμμάτων Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας Να συζητήσουν και να

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Συμμετοχή στο Πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ-ΔΡΑΣΗΣ Σχολική χρονιά: 2015-2016 ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ερώτηση 6 Σημειώστε προβλήματα που αντιμετωπίσατε Αν και από τους τίτλους των ενοτήτων φαινόταν να υπάρχει συνάφεια με την προσχολική, ωστόσο με ελάχιστες εξαιρέσεις υπήρξε απογοητευτικό για εμάς. Το σεμινάριο

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προσδοκίες, που καλλιεργούμε για τα παιδιά, εμείς οι εκπαιδευτικοί, αναφέρονται σε γενικά κοινωνικά χαρακτηριστικά και παράλληλα σε ατομικά ιδιοσυγκρασιακά. Τέτοια γενικά κοινωνικο-συναισθηματικά

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα Σχέδιο Ετήσιας Έκθεσης Αυτοαξιoλόγησης Υλοποίηση, Παρακολούθηση και

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε;

Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε; Θεωρείτε και σε τι βαθμό, έγκαιρη την ενημέρωσή σας για την ημερίδα στην οποία και συμμετείχατε; 4% 56% ΚΑΘΟΛΟΥ 4% 36% Θεωρείτε και σε τι βαθμό ικανοποιητικό τον συντονισμό, την οργάνωση και τη διεξαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας στη ΜΕ Χ Α Ρ Α Λ Α Μ Π Ο Σ Σ Α Κ Ο Ν Ι Δ Η Σ, Δ Π Θ Μ Α Ρ Ι Α Ν Ν Α Τ Ζ Ε Κ Α Κ Η, Α Π Θ Α. Μ Α Ρ Κ Ο Υ, Δ Π Θ Α Χ Ε Ι Μ Ε Ρ Ι Ν Ο 2 0 17-2018 2 ο παραδοτέο 8/12/2016

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΟ ΝΗΠ. ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

ΔΗΜΟΣΙΟ ΝΗΠ. ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟ ΝΗΠ. ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ-ΔΡΑΣΗΣ «Η Δημιουργική χρήση της τεχνολογίας στα Μαθηματικά μέσω της αυτενέργειας των παιδιών.» Συντονίστρια: Στέλια Δημητρίου-Μιχαηλίδου

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα Σχέδια Εκθέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο. Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη

Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο. Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη Δομή επιμόρφωσης 1 η Μέρα Γνωριμία ομάδας Παρουσίαση θεωρητικού υποβάθρου Προσομοίωση : α) Επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Το εργαστήρι για εκπαιδευτικούς σχολικών μονάδων των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κιλκίς προσφέρει μεθοδολογικά εργαλεία και στρατηγικές ενίσχυσης των

Διαβάστε περισσότερα

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials Εργαστήρι 3 Ο συμβουλευτικός ρόλος της ομάδας στήριξης σχολείων που εφαρμόζουν τη δυναμική προσέγγιση σχολικής

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Χρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η καλλιέργεια της ικανότητας για γραπτή έκφραση πρέπει να αρχίζει από την πρώτη τάξη. Ο γραπτός λόγος χρειάζεται ως μέσο έκφρασης. Βέβαια,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ MATHDebate - Η Φωνή των Φοιτητών - Ψάχνοντας την Αριστεία στην Εκπαίδευση Μαθηματικών μέσω της Αύξησης των Κινήτρων για Μάθηση (project 2016-2018) mathdebate.eu Σύντομη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙΝΩΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ» (INOV) Ζ ΚΥΚΛΟΣ To Κέντρο Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ YΠΟΨΗΦΙΩΝ ΑΝΑ ΟΧΩΝ ΓΟΝΕΩΝ

ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ YΠΟΨΗΦΙΩΝ ΑΝΑ ΟΧΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ YΠΟΨΗΦΙΩΝ ΑΝΑ ΟΧΩΝ ΓΟΝΕΩΝ Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Προγράμματος ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Αξιολόγηση Εκπαιδευτικού Προγράµµατος Ερωτηµατολόγιο Ικανοποίησης > 147 Αξιολόγηση

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ Η ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ»

ΝΕΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ Η ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ» «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) Πιλοτική Εφαρμογή στους Άξονες Προτεραιότητας 1,2,3 - Οριζόντια Πράξη» «ΤΟ ΝΕΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ Η ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ» Ενημερωτική Συνάντηση Στελεχών Διοίκησης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ»

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ» ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ» ΕΙΣΗΓΗΣΗ: «Πρακτικές αξιολόγησης κατά τη διδασκαλία των Μαθηματικών» Γιάννης Χριστάκης Σχολικός Σύμβουλος 3ης Περιφέρειας

Διαβάστε περισσότερα

Η αυθεντική μάθηση και αξιολόγηση. Δρ Δημήτριος Γκότζος

Η αυθεντική μάθηση και αξιολόγηση. Δρ Δημήτριος Γκότζος Η αυθεντική μάθηση και αξιολόγηση Δρ Δημήτριος Γκότζος Ορισμός αυθεντικής μάθησης Μάθηση που έχει αξία στον πραγματικό κόσμο χρησιμοποιείται για την επίλυση πραγματικών προβλημάτων και για την ολοκλήρωση

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματική Μάθηση και ζητήματα επικοινωνίας, σχέσεων, συμπεριφοράς, κινήτρων των μαθητών

Επαγγελματική Μάθηση και ζητήματα επικοινωνίας, σχέσεων, συμπεριφοράς, κινήτρων των μαθητών Επαγγελματική Μάθηση και ζητήματα επικοινωνίας, σχέσεων, συμπεριφοράς, κινήτρων των μαθητών Συντονίστρια Υποστηρίκτριες Π.Ι. Κυριακή Σαββίδου Τώνια Σπυροπούλου & Ξένια Στυλιανού «Ανάπτυξη θετικού κλίματος».

Διαβάστε περισσότερα

Δημήτρης Ρώσσης, Φάνη Στυλιανίδου Ελληνογερμανική Αγωγή. http://www.creative-little-scientists.eu

Δημήτρης Ρώσσης, Φάνη Στυλιανίδου Ελληνογερμανική Αγωγή. http://www.creative-little-scientists.eu Τι έχουμε μάθει για την προώθηση της Δημιουργικότητας μέσα από τις Φυσικές Επιστήμες και τα Μαθηματικά στην Ελληνική Προσχολική και Πρώτη Σχολική Ηλικία; Ευρήματα για την εκπαίδευση στην Ελλάδα από το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΟ ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ 2011 ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ Τα σύγχρονα

Διαβάστε περισσότερα

Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος

Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι συζητήσεις Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι διαφάνειες αποτελούν προϊόν μελέτης και αποδελτίωσης του Ι.Ε.Π. (2017). Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό http://iep.edu.gr/images/iep/epistimoniki_ypiresia/epist_monades/a_kyklos/evaluation/2017/2a_perigrafiki_d

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Κίνητρο και εμψύχωση στη διδασκαλία: Η περίπτωση των αλλόγλωσσων μαθητών/τριών

Κίνητρο και εμψύχωση στη διδασκαλία: Η περίπτωση των αλλόγλωσσων μαθητών/τριών Κίνητρο και εμψύχωση στη διδασκαλία: Η περίπτωση των αλλόγλωσσων μαθητών/τριών Δρ Μαριάννα Φωκαΐδου Δρ Παυλίνα Χατζηθεοδούλου Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών Μέσης Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. εισαγωγή 13. κεφάλαιο 1 ο. Η σημασία των ερωτήσεων για την ανάπτυξη της σκέψης και τη μάθηση 19. κεφάλαιο 2 ο

Περιεχόμενα. εισαγωγή 13. κεφάλαιο 1 ο. Η σημασία των ερωτήσεων για την ανάπτυξη της σκέψης και τη μάθηση 19. κεφάλαιο 2 ο Περιεχόμενα Περιεχόμενα εισαγωγή 13 κεφάλαιο 1 ο Η σημασία των ερωτήσεων για την ανάπτυξη της σκέψης και τη μάθηση 19 Εισαγωγή 21 1.1 Η δύναμη των ερωτήσεων 25 1.2 Προς μια παιδαγωγική του διαλόγου 32

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Κιουτσιούκη Δήμητρα, 485 Τελική δραστηριότητα Φάση 1 :Ατομική μελέτη 1. Πώς θα περιγράφατε το ρόλο της τεχνολογίας στην εκπαιδευτική καινοτομία; Οι Web

Διαβάστε περισσότερα

O φάκελος μαθητή/-τριας

O φάκελος μαθητή/-τριας O φάκελος μαθητή/-τριας Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι διαφάνειες 1-14 και 18-20 αποτελούν προϊόν μελέτης και αποδελτίωσης του Ι.Ε.Π. (2017). Οδηγός Εκπαιδευτικού για την Περιγραφική Αξιολόγηση στο Δημοτικό http://iep.edu.gr/images/iep/epistimoniki_ypiresia/epist_monades/a_kyklos/evaluation/2017/2a_perigrafiki_dhmotiko.pdf

Διαβάστε περισσότερα

Δημόσιο Νηπιαγωγείο Δρομολαξιάς. Έρευνα Δράσης-Κλίμα τάξης. Σχολική χρονιά: 2014-2015

Δημόσιο Νηπιαγωγείο Δρομολαξιάς. Έρευνα Δράσης-Κλίμα τάξης. Σχολική χρονιά: 2014-2015 Δημόσιο Νηπιαγωγείο Δρομολαξιάς Έρευνα Δράσης-Κλίμα τάξης Σχολική χρονιά: 2014-2015 Συμμετείχαν: Διευθύντρια: Σοφία Αλεξάνδρου Εκπαιδευτικοί: Δώρα Χαραλάμπους (συντονίστρια σχολείου) Χριστοθέα Στυλιανίδου

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Έρευνας Διάλεξη 1 η : Εισαγωγή στη Μεθοδολογία Έρευνας

Μεθοδολογία Έρευνας Διάλεξη 1 η : Εισαγωγή στη Μεθοδολογία Έρευνας Μεθοδολογία Έρευνας Διάλεξη 1 η : Εισαγωγή στη Μεθοδολογία Έρευνας 1 Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης Email: aapostolakis@staff.teicrete.gr Τηλ.: 2810379603 E-class μαθήματος: https://eclass.teicrete.gr/courses/pgrad_omm107/

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΉ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΏΝ 2. Εκπαιδευτικό Λογισμικό για τα Μαθηματικά 2.1 Κύρια χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού λογισμικού για την Διδακτική των Μαθηματικών 2.2 Κατηγορίες εκπαιδευτικού λογισμικού για

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος

Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος Μελέτη Περιβάλλοντος και Συνεργατική οργάνωση του μαθήματος ΗΜελέτη Περιβάλλοντος Είναι κατ εξοχήν διαθεματικό αντικείμενο, διότι αποτελεί ενιαίο και ενοποιημένο τομέα μάθησης, στον οποίο συνυφαίνονται

Διαβάστε περισσότερα

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή Τα σχέδια μαθήματος αποτελούν ένα είδος προσωπικών σημειώσεων που κρατά ο εκπαιδευτικός προκειμένου να πραγματοποιήσει αποτελεσματικές διδασκαλίες. Περιέχουν πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης

Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης, ΕΔΕ Εργαστήριο 1: «Βελτίωση

Διαβάστε περισσότερα

Γενικός προγραμματισμός στην ολομέλεια του τμήματος (διαδικασία και τρόπος αξιολόγησης μαθητών) 2 ώρες Προγραμματισμός και προετοιμασία ερευνητικής

Γενικός προγραμματισμός στην ολομέλεια του τμήματος (διαδικασία και τρόπος αξιολόγησης μαθητών) 2 ώρες Προγραμματισμός και προετοιμασία ερευνητικής Γενικός προγραμματισμός στην ολομέλεια του τμήματος (διαδικασία και τρόπος αξιολόγησης μαθητών) 2 ώρες Προγραμματισμός και προετοιμασία ερευνητικής ομάδας 2 ώρες Υλοποίηση δράσεων από υπο-ομάδες για συλλογή

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικές συλλογής δεδομένων στην ποιοτική έρευνα

Τεχνικές συλλογής δεδομένων στην ποιοτική έρευνα Το κείμενο αυτό είναι ένα απόσπασμα από το Κεφάλαιο 16: Ποιοτικές ερμηνευτικές μέθοδοι έρευνας στη φυσική αγωγή (σελ.341-364) του βιβλίου «Για μία καλύτερη φυσική αγωγή» (Παπαιωάννου, Α., Θεοδωράκης Ι.,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ

ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΣ) Χρίστος Δούκας Αντιπρόεδρος του ΠΙ Οι Δ/τές ως προωθητές αλλαγών με κέντρο τη μάθηση Χαράσσουν τις κατευθύνσεις Σχεδιάσουν την εφαρμογή στη σχολική πραγματικότητα Αναπτύσσουν

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Βασίλης Κόμης, Επίκουρος Καθηγητής Ερευνητική Ομάδα «ΤΠΕ στην Εκπαίδευση» Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της

Διαβάστε περισσότερα

Συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού στο σχολείο: η περίπτωση των ΝΑΠ

Συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού στο σχολείο: η περίπτωση των ΝΑΠ Συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού στο σχολείο: η περίπτωση των ΝΑΠ Δρ Αθ. Μιχαηλίδου Ευριπίδου Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Συνέδριο Διευθυντών Δημοτικής Εκπαίδευσης 15 Μαΐου 2012 ΔΟΜΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Οι απόψεις των εκπαιδευτικών των Τ.Ε. των Δημοτικών σχολείων για το εξειδικευμένο πρόγραμμα των μαθητών με νοητική ανεπάρκεια

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Οι απόψεις των εκπαιδευτικών των Τ.Ε. των Δημοτικών σχολείων για το εξειδικευμένο πρόγραμμα των μαθητών με νοητική ανεπάρκεια ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Οι απόψεις των εκπαιδευτικών των Τ.Ε. των Δημοτικών σχολείων για το εξειδικευμένο πρόγραμμα των μαθητών με νοητική ανεπάρκεια Ερευνητική προσέγγιση ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Στην παρούσα εργασία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο

ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο Παρουσίαση από τις: Φροσούλα Πατσαλίδου, ερευνήτρια, & Μαίρη Κουτσελίνη, επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΙΟ ΑΞΙΟΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΜΟΥ

Ο ΠΙΟ ΑΞΙΟΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΜΟΥ Ο ΠΙΟ ΑΞΙΟΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΜΟΥ (MY MOST REMARKABLE TEACHER) Σκοπός Ο σκοπός αυτού του εργαλείου είναι να υποκινήσει τον αναστοχασμό στηριζόμενο στην προσωπική εμπειρία με τους εκπαιδευτικούς που κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα. Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: εκπαιδευτική πολιτική, κοινωνία, σχολείο ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

Ημερίδα. Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: εκπαιδευτική πολιτική, κοινωνία, σχολείο ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ Έργο: Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο) Επιστημονική υπεύθυνη: Καθηγήτρια Ζωή Παπαναούμ Ημερίδα Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: εκπαιδευτική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ενδυνάμωση σχέσεων και εποικοδομητική συνεργασία σχολείου-οικογένειας μέσα από το παιχνίδι. Δημόσιο Νηπιαγωγείο Λιοπετρίου

Ενδυνάμωση σχέσεων και εποικοδομητική συνεργασία σχολείου-οικογένειας μέσα από το παιχνίδι. Δημόσιο Νηπιαγωγείο Λιοπετρίου Ενδυνάμωση σχέσεων και εποικοδομητική συνεργασία σχολείου-οικογένειας μέσα από το παιχνίδι Δημόσιο Νηπιαγωγείο Λιοπετρίου Προφίλ του σχολείου Πολυδύναμο κέντρο Λιοπετρίου: 4 Δημόσια τμήματα (99 παιδιά)

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία έρευνας ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΚΟΠΟΣ/ΕΙΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Μεθοδολογία έρευνας ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΚΟΠΟΣ/ΕΙΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Μεθοδολογία έρευνας ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΙΔΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΚΟΠΟΣ/ΕΙΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Μεθοδολογία έρευνας Η ερευνητική διαδικασία έχει ως αφορμή ένα προβληματισμό και προσπαθεί να απαντήσει σε ένα ερευνητικό ερώτημα.

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 7: Παιχνίδι και μάθηση

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 7: Παιχνίδι και μάθηση Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 7: Παιχνίδι και μάθηση Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας Να προσδιοριστούν

Διαβάστε περισσότερα

Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση

Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση Πρόγραμμα Eξ Aποστάσεως Eκπαίδευσης (E learning) Eκπαίδευση Εκπαιδευτών Ενηλίκων & Δία Βίου Μάθηση Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

Η ΤΡΙΓΩΝΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ

Η ΤΡΙΓΩΝΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ Δρ. ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ Κ. ΣΠΑΝΑΚΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ-ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΠ65 Η ΤΡΙΓΩΝΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Τι είναι η τριγωνοποίηση; Ποια είδη τριγωνοποίησης υπάρχουν; Πώς να επιλέξουμε το κατάλληλο είδος; Τι μας προσφέρει

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία The project Εισαγωγή ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και διδασκαλία Στόχοι Να κατανοήσετε τις έννοιες της κοινωνικοπολιτισμικής ετερότητας και ένταξης στο χώρο της

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 1 η ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ (ΑΛΛΗΛΟ-)ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. ΜΟΙΡΑΖΟΜΑΣΤΕ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2012-2013. Διοργάνωση: Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Β. Καλοκύρη Παρασκευή 14 - Σάββατο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ:

ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: Α) Διάταξη χώρου (γενικά): Β) Διάταξη χώρου (ως προς τις ΦΕ): Γ) Δυναμικό τάξης (αριθμός μαθητών, φύλο μαθητών, προνήπια-νήπια, κλπ): Δ) Διάρκεια διδασκαλίας: Ε) Ήταν προϊδεασμένοι οι μαθητές για το αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

Προωθώντας τον αναστοχασμό των εκπαιδευτικών στην επαγγελματική μάθηση: προσδοκίες, πραγματικότητες, προϋποθέσεις και προοπτικές

Προωθώντας τον αναστοχασμό των εκπαιδευτικών στην επαγγελματική μάθηση: προσδοκίες, πραγματικότητες, προϋποθέσεις και προοπτικές 1 Προωθώντας τον αναστοχασμό των εκπαιδευτικών στην επαγγελματική μάθηση: προσδοκίες, πραγματικότητες, προϋποθέσεις και προοπτικές Παυλίνα Χατζηθεοδούλου Λοϊζίδου Προϊσταμένη Τομέα Επιμόρφωσης Παιδαγωγικό

Διαβάστε περισσότερα

Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών για το Νέο Σχολείο: Η γνώση είναι ο δρόμος για το μέλλον!

Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών για το Νέο Σχολείο: Η γνώση είναι ο δρόμος για το μέλλον! Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών για το Νέο Σχολείο: Η γνώση είναι ο δρόμος για το μέλλον! 1 ΣΥΝΟΨΗ 150.000 εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα συμμετάσχουν μέχρι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΑΡΜΟΓΕ ΣΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΜΑΘΗΗ ΣΗΝ ΠΡΟΦΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ. Δρ Ζωή Καραμπατζάκη

ΕΥΑΡΜΟΓΕ ΣΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΜΑΘΗΗ ΣΗΝ ΠΡΟΦΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ. Δρ Ζωή Καραμπατζάκη ΕΥΑΡΜΟΓΕ ΣΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΜΑΘΗΗ ΣΗΝ ΠΡΟΦΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ Δρ Ζωή Καραμπατζάκη Τι μας προσφέρουν οι θεωρίες μάθησης; Οι θεωρίες μάθησης προσφέρουν τη βάση πάνω στην οποία αναπτύσσονται, εξελίσσονται και βελτιώνονται

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Κατερίνα Σάλτα ΔιΧηΝΕΤ 2017-2018 ΘΕΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Διεπιστημονικότητα Ιστορία & Φιλοσοφία της Χημείας Γλωσσολογία Χημεία Διδακτική της Χημείας Παιδαγωγική Ψυχολογία

Διαβάστε περισσότερα

Η διάρκεια πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής ήταν 2 διδακτικές ώρες

Η διάρκεια πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής ήταν 2 διδακτικές ώρες ΣΧΟΛΕΙΟ Η εκπαιδευτική πρακτική αφορούσε τη διδασκαλία των μεταβλητών στον προγραμματισμό και εφαρμόστηκε σε μαθητές της τελευταίας τάξης ΕΠΑΛ του τομέα Πληροφορικής στα πλαίσια του μαθήματος του Δομημένου

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγικές Εφαρμογές Η/Υ (Θεωρία) 21/03/2017. Διδάσκουσα: Αδαμαντία Κ. Σπανακά

Παιδαγωγικές Εφαρμογές Η/Υ (Θεωρία) 21/03/2017. Διδάσκουσα: Αδαμαντία Κ. Σπανακά Παιδαγωγικές Εφαρμογές Η/Υ (Θεωρία) 21/03/2017 Διδάσκουσα: Αδαμαντία Κ. Σπανακά (madspa@otenet.gr) ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΟΔΟΥ MOOC Μαζικό: παρέχεται η δυνατότητα εγγραφής μεγάλου αριθμού φοιτητών από

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα: Τμήμα Πρωτοβάθμιας Φθιώτιδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο:

Τμήμα: Τμήμα Πρωτοβάθμιας Φθιώτιδας. Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: Τμήμα: Τμήμα Πρωτοβάθμιας Φθιώτιδας Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: 2231081842 Χώρος υλοποίησης: ΠΕΚ Λαμίας Υπεύθυνος: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο επικοινωνίας:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΒΙΩΣΙΜΗ ΠΟΛΗ: ΠΕΔΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΙΑ Β ΦΑΣΗ: ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΔΗΜΑΡΧΙΑΚΟ ΜΕΓΑΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 3-02-2014

ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΒΙΩΣΙΜΗ ΠΟΛΗ: ΠΕΔΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΙΑ Β ΦΑΣΗ: ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΔΗΜΑΡΧΙΑΚΟ ΜΕΓΑΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 3-02-2014 ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΒΙΩΣΙΜΗ ΠΟΛΗ: ΠΕΔΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΙΑ Β ΦΑΣΗ: ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΔΗΜΑΡΧΙΑΚΟ ΜΕΓΑΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 3-02-2014 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Περιγραφή Παρουσίαση της πραγματικότητας της πόλης. Βιώματα

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικές ανισότητες και οικονομική κρίση: από τα ερευνητικά δεδομένα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα στήριξης των εκπαιδευτικών

Κοινωνικές ανισότητες και οικονομική κρίση: από τα ερευνητικά δεδομένα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα στήριξης των εκπαιδευτικών Κοινωνικές ανισότητες και οικονομική κρίση: από τα ερευνητικά δεδομένα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα στήριξης των εκπαιδευτικών Ερευνητική ομάδα Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου : Αλεξάνδρα Ανδρούσου,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Α/Α ΚΡΙΤΗΡΙΑ A. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ 1 Διαχείριση της τάξης (π.χ. τήρηση κανονισμών) 2 Αξιοποίηση διδακτικού

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Ερευνας στη ΜΕ

Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Ερευνας στη ΜΕ Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Ερευνας στη ΜΕ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΣΑΚΟΝΙΔΗΣ, ΔΠΘ ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΤΖΕΚΑΚΗ, ΑΠΘ Α ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ 201 6-2017 2 ο παραδοτέο Περιεχόμενο 1. Εισαγωγή: το θέμα και η σημασία του, η σημασία διερεύνησης του

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΕΙ ΚΑΤΑ ΤΟ ΜΕΡΟΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΙΣΧΥΟΥΝ ΤΟ ΔΕΠΠΣ

Διαβάστε περισσότερα

Παρατήρηση διδασκαλίας. Εργαλείο βελτίωσης της εκπαιδευτικής αποτελεσματικότητας

Παρατήρηση διδασκαλίας. Εργαλείο βελτίωσης της εκπαιδευτικής αποτελεσματικότητας Παρατήρηση διδασκαλίας Εργαλείο βελτίωσης της εκπαιδευτικής αποτελεσματικότητας Εκπαιδευτική Αποτελεσματικότητα Ο μάχιμος εκπαιδευτικός, αποτελεί, καθοριστικό παράγοντα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Διαμορφωτική Αξιολόγηση των Δεικτών Επιτυχίας και Επάρκειας στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση (Ιούλιος 2017)

Διαμορφωτική Αξιολόγηση των Δεικτών Επιτυχίας και Επάρκειας στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση (Ιούλιος 2017) Διαμορφωτική Αξιολόγηση των Δεικτών Επιτυχίας και Επάρκειας στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση (Ιούλιος 2017) 1. Ταυτότητα της έρευνας Η παρούσα αξιολόγηση αποτελεί συνέχεια προηγούμενης αξιολόγησης, που

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 6: Η σημασία των ερωτήσεων στην εκπαιδευτική διαδικασία

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 6: Η σημασία των ερωτήσεων στην εκπαιδευτική διαδικασία Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 6: Η σημασία των ερωτήσεων στην εκπαιδευτική διαδικασία Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική

Διαβάστε περισσότερα

Η Αξιολογηση του Εκπαιδευτικού Έργου- Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη σχολική μονάδα

Η Αξιολογηση του Εκπαιδευτικού Έργου- Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη σχολική μονάδα ΥΠΑΙΘΠΑ / ΙΕΠ ΕΡΓΟ : Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου της σχολικής μονάδας: Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης (ΑΕΕ) Η Αξιολογηση του Εκπαιδευτικού Έργου- Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη σχολική μονάδα Ιανουάριος

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός Επιμόρφωσης για τη Φυσική Αγωγή: Επιμόρφωση Νηπιαγωγών & Εκπαιδευτικών ΠΕ11 Α & Β φάση

Οδηγός Επιμόρφωσης για τη Φυσική Αγωγή: Επιμόρφωση Νηπιαγωγών & Εκπαιδευτικών ΠΕ11 Α & Β φάση 2011 2012 Οδηγός Επιμόρφωσης για τη Φυσική Αγωγή: Επιμόρφωση Νηπιαγωγών & Εκπαιδευτικών ΠΕ11 Α & Β φάση Επιστημονικό Πεδίο: Σχολική & Κοινωνική Ζωή Ανδρέας Γ. Αυγερινός Συντονιστής για τη Φυσική Αγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000)

Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000) Διερευνητική μάθηση We are researchers, let us do research! (Elbers and Streefland, 2000) Πρόκειται για την έρευνα που διεξάγουν οι επιστήμονες. Είναι μια πολύπλοκη δραστηριότητα που απαιτεί ειδικό ακριβό

Διαβάστε περισσότερα

Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση

Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Πιλοτική Εφαρμογή της Πολιτικής για Επαγγελματική Ανάπτυξη και Μάθηση 390 παιδιά Το πλαίσιο εφαρμογής 18 τμήματα Μονάδα Ειδικής Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Τομέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου ATS2020 ΤΟΜΕΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ

Τομέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου ATS2020 ΤΟΜΕΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ATS2020 ΤΟΜΕΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 1. Σχεδιασμός στρατηγικών για διερεύνηση 1.1. Εντοπίζουν σημαντικές ανάγκες/ προβλήματα/ ερωτήματα για διερεύνηση

Διαβάστε περισσότερα

B ΜΕΡΟΣ Προσεγγίσεις σε θέματα Οπτικοακουστικής Παιδείας ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

B ΜΕΡΟΣ Προσεγγίσεις σε θέματα Οπτικοακουστικής Παιδείας ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ B ΜΕΡΟΣ Προσεγγίσεις σε θέματα Οπτικοακουστικής Παιδείας ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 45 Παράρτημα Ημερολόγιο εκπαιδευτικών και κινηματογραφιστών Σχολική μονάδα:... Ημερομηνία και ώρα συνάντησης:... Συνάντηση εντός ή εκτός

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτικές προσεγγίσεις στην Πληροφορική. Η εποικοδομιστική προσέγγιση για τη γνώση. ως ενεργητική και όχι παθητική διαδικασία

Διδακτικές προσεγγίσεις στην Πληροφορική. Η εποικοδομιστική προσέγγιση για τη γνώση. ως ενεργητική και όχι παθητική διαδικασία Διδακτικές προσεγγίσεις στην Πληροφορική Η εποικοδομιστική προσέγγιση για τη γνώση ως ενεργητική και όχι παθητική διαδικασία ως κατασκευή και όχι ως μετάδοση ως αποτέλεσμα εμπειρίας και όχι ως μεταφορά

Διαβάστε περισσότερα

Κομβικών Δεξιοτήτων. Αξιολόγηση. Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού #ATS2020

Κομβικών Δεξιοτήτων. Αξιολόγηση. Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού #ATS2020 Αξιολόγηση Κομβικών Δεξιοτήτων Ενίσχυση των κομβικών δεξιοτήτων των μαθητών/μαθητριών, μέσα από καινοτόμες προσεγγίσεις στη διδασκαλία, τη μάθηση και την αξιολόγηση Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Υπουργείου

Διαβάστε περισσότερα

Ομαδική λήψη απόφασης και βιωματικές ασκήσεις. Κατερίνα Αργυροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια

Ομαδική λήψη απόφασης και βιωματικές ασκήσεις. Κατερίνα Αργυροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Ομαδική λήψη απόφασης και βιωματικές ασκήσεις Κατερίνα Αργυροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Διαδικασία Λήψης Αποφάσεων Το βίωμα της ομαδικής λήψης απόφασης Πλεονεκτήματα ομαδικής λήψης απόφασης Ενισχύεται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΡΟΔΟΥ Το mentoring στο πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης ένα χρόνο μετά: Αποτίμηση

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάπτυξη της Εποικοδομητικής Πρότασης για τη διδασκαλία και τη μάθηση του μαθήματος της Χημείας. Άννα Κουκά

Η ανάπτυξη της Εποικοδομητικής Πρότασης για τη διδασκαλία και τη μάθηση του μαθήματος της Χημείας. Άννα Κουκά Η ανάπτυξη της Εποικοδομητικής Πρότασης για τη διδασκαλία και τη μάθηση του μαθήματος της Χημείας Άννα Κουκά Μοντέλα για τη διδασκαλία της Χημείας Εποικοδομητική πρόταση για τη διδασκαλία «Παραδοσιακή»

Διαβάστε περισσότερα

1ο Διεθνές Συνέδριο «...για να ξαναφανταστούμε το σχολείο..."

1ο Διεθνές Συνέδριο «...για να ξαναφανταστούμε το σχολείο... 1ο Διεθνές Συνέδριο «...για να ξαναφανταστούμε το σχολείο..." Πανεπιστήμιο Μακεδονίας 29-30 Ιουνίου 2013 29/6/2013 Δημητριάδου_Βράντση 1 Η Εννοιολογική Χαρτογράφηση ως όχημα διαφοροποίησης της διδασκαλίας.

Διαβάστε περισσότερα

Α Ρ Ι Σ Τ Ο Τ Ε Λ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ. Δράση «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών και μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας»

Α Ρ Ι Σ Τ Ο Τ Ε Λ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ. Δράση «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών και μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας» Α Ρ Ι Σ Τ Ο Τ Ε Λ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ Δράση «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών και μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας» Επιστ. υπεύθυνη: Ζωή Παπαναούμ Υποδράση: Γενικές επιμορφώσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Γιατί η Ρομποτική στην Εκπαίδευση; A) Τα παιδιά όταν σχεδιάζουν, κατασκευάζουν και προγραμματίζουν ρομπότ έχουν την ευκαιρία να μάθουν παίζοντας και να αναπτύξουν δεξιότητες Η

Διαβάστε περισσότερα

Σύνδεση της εργασίας των εκπαιδευτικών του Προγράμματος διδασκαλίας της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας με το σχολικό πρόγραμμα

Σύνδεση της εργασίας των εκπαιδευτικών του Προγράμματος διδασκαλίας της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας με το σχολικό πρόγραμμα Σύνδεση της εργασίας των εκπαιδευτικών του Προγράμματος διδασκαλίας της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας με το σχολικό πρόγραμμα Παυλίνα Χατζηθεοδούλου-Λοϊζίδου Μαριάννα Φωκαΐδου Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ρόλος του Κριτικού Στοχασμού στη Μάθηση και Εκπαίδευση Ενηλίκων

Ο Ρόλος του Κριτικού Στοχασμού στη Μάθηση και Εκπαίδευση Ενηλίκων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ο Ρόλος του Κριτικού Στοχασμού στη Μάθηση και Εκπαίδευση Ενηλίκων Ενότητα 11: Κριτικός Στοχασμός και Ενδυνάμωση Γιώργος Κ. Ζαρίφης Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα 5: Μελέτη αντιλήψεων και πεποιθήσεων

Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα 5: Μελέτη αντιλήψεων και πεποιθήσεων Ποιοτική μεθοδολογία έρευνας στη Διδακτική των Μαθηματικών Ενότητα 5: Πόταρη Δέσποινα, Σακονίδης Χαράλαμπος Σχολή Θετικών επιστημών Τμήμα Μαθηματικών Έρευνα πάνω στις πεποιθήσεις Η σχέση «πεποίθηση» «αντίληψη»

Διαβάστε περισσότερα