ΘΕΜΑ : ΣΕΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Transcript

1 2 Ο ΓΕΛ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ ΣΧΟΛ.ΕΤΟΣ: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT E ) ΤΑΞΗ Β ΘΕΜΑ : ΣΕΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

2

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το θέμα της ερευνητικής εργασίας με το οποίο ασχολήθηκε η ομάδα ονομάζεται «Σεισμός στο σχολείο» και προέκυψε μετά από πρόταση για συνεργασία επί του θέματος από τον σεισμολόγο Dr. Νικόλαο Μελή, του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών. Από το θέμα αυτό προέκυψαν τέσσερις επιμέρους ομάδες με ξεχωριστά υποθέματα η κάθε μια. Το περιεχόμενο των υποθεμάτων προκύπτει από τα ερευνητικά ερωτήματα που τέθηκαν μετά από συνεργασία της ολομέλειας. Το συνοπτικό περιεχόμενο των τεσσάρων υποθεμάτων περιγράφεται από την προβληματική του θέματος που ακολουθεί.

4

5

6 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ Η προβληματική εστιάζεται σε τέσσερις ενότητες: (4 ΟΜΑΔΕΣ) Σεισμολογία και εκπαίδευση-σεισμικότητα Αττικής. Οι Σεισμογράφοι Κατασκευή Σεισμογράφου. Μέτρηση Σεισμού και Δίκτυα. Η εμπειρικηή μέτρηση σεισμού Η σεισμικότητα του Ελλαδικού χώρου Ξυλοκατασκευή Σεισμογράφου

7 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Αρχική ενημέρωση για το θέμα των σεισμών από τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό. Χρήση του λογισμικού ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Α-Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ και μελέτη των κινήσεων των Λιθοσφαιρικών Πλακών- Κατανομή Σεισμών- Ηφαιστείων σε παγκόσμιο και Ελλαδικό επίπεδο (δραστηριότητες με φύλλα εργασίας) Δημιουργία τεσσάρων ομάδων και κατανομή των μελών της ολομέλειας σε αυτές με βάση την πρόταση των επιστημόνων του γεωδυναμικού ινστιτούτου του αστεροσκοπείου Αθηνών κ. Νικόλαου Μελή και Ιωάννη Καλογερά Επίσκεψη των επιστημόνων στο σχολείο μας. Κατανομή εργασιών στα μέλη της ομάδας.

8 Αναζήτηση πληροφοριών από τα μέλη των ομάδων. Ξυλοκατασκευή σεισμογράφου και κατασκευή σεισμογράφου με χρήση γεόφονου και υπολογιστή με πρόγραμμα επεξεργασίας ήχου. Επίσκεψη στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Αστεροσκοπείου Αθηνών. Παρουσίαση των πληροφοριών κάθε ομάδας στην ολομέλεια, συζήτηση και συμπεράσματα Συζήτηση και σχεδιασμός του περιεχομένου της έκθεσης της ερευνητικής εργασίας Αυτοαξιολόγηση Προετοιμασία παρουσίασης Τελική παρουσίαση

9 ΟΜΑΔΑ Α ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΣΕΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ ΑΤΤΙΚΗΣ

10

11 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΑΣ ΣΕΙΣΜΟΣ 1999 ΣΕΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΡΟΛΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ

12 Βασικές έννοιες σεισμολογίας Εστία Επίκεντρο Ένταση Μέγεθος

13 Σεισμός 1999 Σεισμικότητα Αττικής Στις 7 Σεπτεμβρίου 1999, ένας σεισμός με μέγεθος Mw = 6.0 συνέβη στην λεκάνη του Ασπρόπυργου πολύ κοντά στον κόλπο του Σαρωνικού και στην πόλη της Αθήνας. Ο σεισμός αυτός ήταν ο μεγαλύτερος που συνέβη σε μια περιοχή χαμηλής σεισμικότητας. Στη συγκεκριμένη περιοχή δεν υπήρχαν ενδείξεις παλαιότερων σεισμών από ιστορικούς καταλόγους ή από άλλες πηγές και κατά συνέπεια η περιοχή είχε καθοριστεί σαν περιοχή με μικρό σεισμικό κίνδυνο. Παρά το σχετικά μικρό μέγεθος του σεισμού ο σεισμός προκάλεσε το θάνατο 143 ανθρώπων, τον τραυματισμό χιλιάδων, μεγάλες ζημιές σε κτίρια. Ο σεισμός αυτός σωστά θεωρείται ως ένας από τους πιο καταστρεπτικούς σεισμούς της Ελλάδος των τελευταίων αιώνων. Το εργοστάσιο της Ρικομέξ Οι πιο τραγικές στιγμές εκτυλίχθηκαν στα σημεία όπου ήταν συγκεντρωμένοι περισσότεροι άνθρωποι. Από τον σεισμό κατέρρευσαν τρία εργοστάσια, μεταξύ των οποίων εκείνο της Ρικομέξ. Στο μοιραίο κτήριο, με τις άπειρες κακοτεχνίες, έχασαν την ζωή τους 39 άνθρωποι. 8 σκοτώθηκαν στα γραφεία της Φαράν, 3 στο εργοστάσιο Φιλοπλάστ και 6 στο εργοστάσιο της ΒΙΟΚΥΤ. 7 έχασαν την ζωή τους στην οικοδομή της οδού Πίνδου στη Νέα Φιλαδέλφεια και 16 στην πολυκατοικία της οδού Ψυχάρη, στη Μεταμόρφωση. Ήταν τα 6 σημεία για τα οποία συζητούσε όλη η Ελλάδα τότε, 6 τάφοι που απασχολούσαν για μέρες τα σωστικά συνεργεία που έκαναν μάταιες προσπάθειες να βρουν ζωντανούς κάτω από τα συντρίμμια.

14

15 Με σεισμούς μικρού μεγέθους που ελάχιστα γίνονται αισθητοί, συνεχίζεται η σεισμική δραστηριότητα στην Αττική. Άλλωστε η Αττική, σύμφωνα με τους επιστήμονες δεν έχει μεγάλα ενεργά ρήγματα, με εξαίρεση το ρήγμα της Πάρνηθας, που έδωσε τον καταστροφικό σεισμό τον Σεπτέμβριο του Η περιοχή του ανατολικού Κορινθιακού, γνωστή και ως «Αλκυονίδες», έδωσε τρεις διαδοχικούς πολύ ισχυρούς σεισμούς το 1981: στις 24 και 25 Φεβρουαρίου (6,7 και 6,4 Ρίχτερ αντίστοιχα) και στις 4 Μαρτίου (6,3 Ρίχτερ). Οι σεισμοί αυτοί επηρέασαν τη Βοιωτία, την Κορινθία και την Αττική. «Η ζώνη ρηγμάτων του ανατολικού Κορινθιακού συνεχίζεται με τη μορφή τόξου και περικλείει την Αττική από βορρά, από την περιοχή των Πλαταιών έως τη Θήβα και από εκεί έως τον Αυλώνα και τον Ωρωπό.

16 Πολιτική προστασία και ρόλος του σχολείου Έλεγχος Κτιρίου Σύνταξη Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης Άρση Επικινδυνοτήτων Ενημέρωση - Εκπαίδευση μαθητών Ενέργειες σε πιθανό σεισμό Άσκηση Ετοιμότητας

17

18

19

20 ΟΜΑΔΑ Β ΣΕΙΣΜΟΓΡΑΦΟΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΕΙΣΜΟΓΡΑΦΟΥ

21

22 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΕΙΣΜΟΓΡΑΦΟΥ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΓΕΩΦΩΝΟΥ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΜΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΗΧΟΥ

23 Είδη σεισμικών οργάνων

24 Ο ΠΡΩΤΟΣ ΣΕΙΣΜΟΓΡΑΦΟΣ Πιθανόν ο πρώτος σεισμογράφος ανακαλύφτηκε στην Κίνα το 136 π.χ από έναν άνδρα που ονομαζόταν Choko. Αυτός ο πρώιμος σεισμογράφος αποτελούνταν από ένα χάλκινο δοχείο με οκτώ κεφάλια δράκων τοποθετημένα πάνω από οκτώ βατράχια. Κάθε κεφάλι δράκου κρατούσε μια σφαίρα στο στόμα του, η οποία ύστερα από ένα ισχυρό σεισμό θα έπεφτε μέσα στο ανοιχτό στόμα του βατράχου που βρισκόταν ακριβώς από κάτω του. Παρατηρώντας ποιοι από τους βατράχους περιείχαν μια μπάλα ύστερα από το σεισμό, μπορούσαν να προσδιορίσουν πώς η γη είχε μετακινηθεί.

25 Σεισμοσκόπια είναι όργανα που απλώς σημειώνουν την γένεση των σεισμών ή αναγράφουν αυτούς πάνω σε ακίνητη αιθαλωμένη πλάκα δίνοντας έτσι πληροφορίες για την ένταση της σεισμικής κίνησης Σεισμόμετρα είναι όργανα που γράφουν με σημαντική ακρίβεια τις σεισμικές κινήσεις. Η βασική διαφορά μεταξύ σεισμομέτρου και σεισμογράφου είναι ότι το σεισμόμετρο διαθέτει συσκευή με την οποία πετυχαίνεται απόσβεση της αιώρησης του εκκρεμούς και έτσι είναι δυνατή η πιστότερη αναγραφή της σεισμικής κίνησης. Οι αναγραφές των σεισμομέτρων λέγονται σεισμογράμματα.

26 Οι επιταχυνσιογράφοι αποτελούν ειδική κατηγορία σεισμομέτρων. Τα σεισμογράμματα των οργάνων αυτών δίνουν τη σεισμική επιτάχυνση σε συνάρτηση με τον χρόνο. Χρησιμοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά από την Τεχνική Σεισμολογία. τοποθετούνται συνήθως μέσα στα κτίρια για την μέτρηση της επιτάχυνσης κατά την γένεση των σεισμών. Δεν βρίσκονται σε συνεχή λειτουργία, όπως συμβαίνει με τα άλλα σεισμόμετρα, αλλά μπαίνουν σε λειτουργία με κατάλληλη διέγερση στην αρχή του σεισμού και γράφουν την προκαλούμενη επιτάχυνση από το σεισμό.

27 Σεισμογράφοι είναι όργανα με τα οποία επιτυγχάνεται αυτόματη αλλά όχι πιστή αναγραφή της σεισμικής κίνησης. Η αναγραφή αυτή, που λέγεται σεισμογράφημα, γίνεται με γραφίδα πάνω σε αιθαλωμένη ταινία ή με φωτεινή κηλίδα πάνω σε φωτογραφική ταινία. Ο σεισμογράφος αποτελείται από το εκκρεμές, το σύστημα ενίσχυσης(ή μεγέθυνσης) και το σύστημα αναγραφής. Η μάζα του εκκρεμούς πρέπει να είναι σημαντική ώστε η δύναμη της αδράνειας να υπερνικήσει τις τριβές της γραφίδας και των αρθρώσεων των μοχλών. Ωστόσο επειδή οι σεισμογράφοι δεν διέθεταν σύστημα απόσβεσης της κίνησης, το οποίο θα επανέφερε γρήγορα το εκκρεμές ση θέση ηρεμίας ώστε να ανταποκριθεί σε νέα δόνηση, οι καταγραφές τους ήταν αποτέλεσμα όχι μόνο της σεισμικής κίνησης αλλά και της αιώρησης του εκκρεμούς.

28 Κατασκευή σεισμογράφου (Με χρήση γεώφωνου και υπολογιστή με πρόγραμμα επεξεργασίας ήχου) Για τον σεισμογράφο χρειαστήκαν τα υλικά: 1. ΓΟΥΦΕΡ 2. ΠΛΑΣΤΙΚΟ ΚΑΠΑΚΙ 3. ΤΡΙΠΟΔΑΣ για ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ 4. ΕΛΑΤΙΡΙΟ ΜΗΚΟΥΣ 50 CM 5. ΒΑΡΙΔΙΟ 1 KG 6. ΚΑΛΩΔΙΟ ΜΕ ΒΥΣΜΑ 3.5 MM 7. ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΑΚΙΑ 8. LAPTOP ΜΕ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΟ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ AUDACITY

29

30

31 ΟΜΑΔΑ Γ ΜΕΤΡΗΣΗ ΣΕΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΑ

32

33 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΚΛΙΜΑΚΑ ΡΙΧΤΕΡ ΚΑΙ ΜΕΡΚΑΛΙ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ STANFORD ΚΑΙ SCHOOL SEISMOLOGY

34 Για τη μέτρηση των σεισμών χρησιμοποιούνται κυρίως δύο κλίμακες: Kλίμακα Ρίχτερ ( Richter) Στην κλίμακα αυτή μετράται το μέγεθος ενός σεισμού στην εστία του. Το μέγεθος ενός σεισμού φανερώνει το πόσο μεγάλος είναι ένας σεισμός. Ουσιαστικά στην κλίμακα μετράται η ενέργεια που εκλύεται στον εστιακό χώρο με τη σεισμική θραύση και την ολίσθηση των πετρωμάτων. Παρότι η κλίμακα δεν έχει ανώτατο όριο, σεισμοί μεγαλύτεροι απο 9,5 Ρίχτερ δεν έχουν παρατηρηθεί στη γή.επίσης στην κλίμακα μετρώνται και αρνητικές τιμές, καθώς όταν ορίστηκε δεν ήταν δυνατόν με τα όργανα της τότε εποχής να καταγραφούν μικρότερα μεγέθη σεισμών. Η κλίμακα είναι λογαριθμική.

35 Κλίμακα Μερκάλι(Μercalli) Στην κλίμακα αυτή μετράται η ένταση ενός σεισμού σε μία περιοχή στην επιφάνεια του φλοιού της γης. Η ένταση αντιστοιχεί στο μέγεθος που θα είχε ένας επιφανειακός σεισμός με επίκεντρο την περιοχή εκείνη, ο οποίος θα είχε τα ίδια καταστροφικά αποτελέσματα. Η κλίμακα είναι εμπειρική και προσπαθεί να εκτιμήσει την ένταση του σεισμού σύμφωνα με τις επιπτώσεις του σεισμού σε κτίρια, υποδομές κτλ.είναι δωδεκαβάθμια και προσμετρά κυρίως τις καταστροφές που προκαλούνται σε ανθρώπινες κατασκευές.αυτό σημαίνει ότι ένας σεισμός που πλήττει ακατοίκητη περιοχή, δεν είναι δυνατό να αξιολογηθεί επαρκώς με αυτή την κλίμακα.

36 Ο Ρόλος και το έργο των δικτύων Στα πλαίσια της ερευνητικής εργασίας για το σεισμό, τέθηκε στην ομάδα μας το ερώτημα για το έργο του Δικτύου του Stanford.Κάνοντας μια περιήγηση στην ιστοσελίδα του Stanford ενημερωθήκαμε σε πολλά ζητήματα σχετικά με τους σεισμούς.μας παρέχονται πληροφορίες για το πρόγραμμα ταχείας κινητοποίησης ( aftershock program).σύμφωνα μ αυτό προσφέρονται απο την QCN RAMP την άμεση εγκατάσταση πυκνών σεισμικών δικτύων.τα δίκτυα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αναγνωρίσουμε γρήγορα και να εντοπίσουμε μετασεισμόυς, με στόχο την παροχή χρήσιμων πληροφοριών για την αντιμετώπιση σεισμών.επιπλέον, μας παρέχονται πληροφορίες για την κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών η οποία προκαλεί και τους σεισμούς, συνοδευόμενες απο αναλυτικά σχεδιαγράμματα, εικόνες και αναλυτικούς χάρτες που μας παρέχουν υλικό σχετικά με τη σεισμική δραστηριότητα.

37 SCHOOL SEISMOLOGY Εκτός απο το δίκτυο του Stanford η ομάδας μας ανέλαβε να ασχοληθεί με το εργό του δικτύου το UK SCHOOL SEISMOLOGY. Τα μέλη της ομάδας μας επισκεφθήκαν την ιστοσελίδα και ανακάλυψαν οτι προσφέρει πληροφορίες που αναφέρονται στο ιστορικό μεγάλων σεισμών απο προηγούμενες δεκαετίες, περιέχει χάρτες με τους παλαιότερους αλλά και τους πιο πρόσφατους σεισμούς, οδηγίες προφύλαξης απο τους σεισμούς αλλα και ειδικό γλωσσάρι που περιέχει ειδικές ορολογίες κι έννοιες για τους σεισμούς.

38 ΟΜΑΔΑ Δ Η ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΣΕΙΣΜΟΥ, Η ΣΕΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΑΔΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΙ ΜΙΑ ΞΥΛΟΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΕΙΣΜΟΓΡΑΦΟΥ

39

40 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΚΑ ΜΕΡΚΑΛΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΣΕΙΣΜΟΙ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ ΞΥΛΟΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΕΙΣΜΟΓΡΑΦΟΥ

41 Η ΚΛΙΜΑΚΑ ΜΕΡΚΑΛΙ I. Μη αισθητός Δεν γίνεται αισθητός. Καταγράφεται μόνο από σεισμογράφους. II. Ελάχιστα αισθητός Αισθητός από μερικούς ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάπαυση στους υψηλότερους ορόφους κτιρίων. III. Ασθενής Αισθητός μέσα στα σπίτια, ως δονήσεις σαν να περνάει ελαφρύ φορτηγό. Μπορεί να μην αναγνωριστεί ως σεισμός. IV. Mέτριος Αισθητός μέσα στα σπίτια, ως δονήσεις σαν να περνάει βαρύ φορτηγό δίπλα στο σπίτι. Λιγότερο αισθητός στην ύπαιθρο. Τίθενται σε κίνηση κρεμασμένα αντικείμενα. Τζάμια τρίζουν. Κρότοι πιάτων και παραθύρων, χτύπος στις πόρτες. Σταματημένα αυτοκίνητα κλυδωνίζονται. Την νύχτα μερικοί ξυπνούν. V. Σχετικά Ισχυρός Αισθητός από όλους μέσα στα σπίτια, ως δονήσεις σαν να περνάει τραίνο δίπλα στο σπίτι. Ενδεχομένως μη αισθητός στην ύπαιθρο υπό ορισμένες συνθήκες. Αιώρηση κρεμασμένων αντικειμένων. Ανατροπή μερικών μικρών αντικειμένων και σπάσιμο πιάτων. Ανοιχτές πόρτες ταλαντεύονται. Υγρά από δοχεία χύνονται. Την νύχτα όλοι ξυπνούν. VI. Ισχυρός Αισθητός από όλους. Πολλοί τρομοκρατούνται και τρέχουν έξω από τα κτίρια. Οι άνθρωποι περπατούν με αστάθεια. Μετακίνηση ή ανατροπή πολυάριθμων μεγάλων αντικειμένων και επίπλων. Τζάμια σπάζουν. Βλάβες σε σοβάδες, κεραμίδια, καπνοδόχους. Μικρές καμπάνες ηχούν. Ζημιές λίγες, ελαφρές.

42 VII. Πολύ Ισχυρός Δύσκολη η όρθια στάση. Πτώση πολυάριθμων κεραμιδιών, καπνοδόχων. Μικρές ζημιές σε ισχυρές κατασκευές. Σοβάδες και τοιχοποιία ρηγματώνονται στις συνηθισμένες κατασκευές. Στις κακές κατασκευές πέφτουν σοβάδες, αποκολλώνται τούβλα και πέτρες. Γίνεται αισθητός από οδηγούς αυτοκινήτων. Μεγάλες καμπάνες ηχούν. Κυματισμός στις λίμνες, θόλωμα νερού από λάσπη. VIII. Καταστροφικός Επηρεάζεται η οδήγηση των αυτοκινήτων. Αρκετές ζημιές και μερική κατάρρευση στις συνηθισμένες κατασκευές. Μέτριες ζημιές στην τοιχοποιία των καλών κατασκευών και μεγάλες στις κακές κατασκευές. Κλαδιά σπάνε από τα δένδρα. Αλλαγές στη ροή και στη θερμοκρασία του νερού σε πηγές και σε πηγάδια. IX. Πολύ Καταστροφικός Γενικός πανικός. Σοβαρές βλάβες στην τοιχοποιία των καλών κατασκευών. Γενική καταστροφή στις κακές κατασκευές. Μικρού μεγέθους κτίρια αποσπώνται από τα θεμέλια. Υπόγειοι αγωγοί σπάζουν. Εμφανίζονται ρωγμές στο έδαφος. Σε περιοχές με υπόγεια ύδατα, αναβλύζει από το έδαφος λεπτή άμμος, ιλύς και νερό. X. Εξαιρετικά Καταστροφικός Τα περισσότερα κτίρια καταστρέφονται. Πτώση μερικών καλά κατασκευασμένων ξύλινων κτιρίων και γεφυρών. Σχεδόν όλες οι κατασκευές τοιχοποιίας και τα προκατασκευασμένα κτίσματα καταρρέουν μέχρι θεμελίων. Σοβαρές ζημιές στο οδικό δίκτυο και σε φράγματα, υδροφράκτες και αναχώματα. Οι σιδηροτροχιές κάμπτονται ελαφρά. Μεγάλες κατολισθήσεις.

43 XI. Ασύλληπτα Καταστροφικός Ελάχιστα κτίρια μένουν όρθια. Πτώση σχεδόν όλων των ανθρώπινων κατασκευών. Υπόγειοι αγωγοί και γραμμές μεταφοράς ενέργειας καταστρέφονται εντελώς. Καταστροφή οδικού δικτύου, πτώση γεφυρών και ανισόπεδων κόμβων. Οι σιδηροτροχιές κάμπτονται έντονα. Πολυάριθμες κατολισθήσεις, ρήγματα και παραμορφώσεις του εδάφους. XII. Ολική Καταστροφή (ή Κατακλυσμιαίος) Ολική καταστροφή. Κατάρρευση όλων των κτιρίων μέχρι θεμελίων. Τεράστιες παραμορφώσεις του φλοιού της Γης. Το έδαφος κινείται σε κύματα ή ανυψώνεται και υποχωρεί αρκετά μέτρα και τα σεισμικά κύματα φαίνονται στην επιφάνεια. Αλλαγές στο ανάγλυφο του εδάφους και τη γραμμή του ορίζοντα. Μεγάλες ποσότητες βράχων αλλάζουν θέση. Αλλαγή ροής ποταμών. Δημιουργία καταρρακτών. Παραμόρφωση της όρασης. Μεγάλα αντικείμενα εκτινάσσονται στον αέρα. Το επίπεδο XII έχει καταγραφεί μόλις μία φορά στην ανθρώπινη ιστορία.

44 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΙ ΣΕΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ 1953 Με βάση την εκδήλωση του φαινομένου κατά χρονολογική σειρά οι ισχυρότεροι σεισμοί ήταν αυτός στον γιο Ευστράτιο μεγέθους 7,1 Ρίχτερ ( ) με 20 νεκρούς και την κατάρρευση 175 κτιρίων, ο σεισμός στο χωριό Στίβο Θεσσαλονίκης 6,5 Ρίχτερ ( ) με 45 νεκρούς και κτίρια της ευρύτερης περιοχής με σοβαρές βλάβες, ο σεισμός στον Αλμυρό του Βόλου 6,5 Ρίχτερ ( ), χωρίς νεκρούς αλλά με κτίρια κατεστραμμένα σε Μαγνησία, Φθιώτιδα και Θεσσαλία. Έναν χρόνο μετά έχουμε το σεισμό των 6,7 Ρίχτερ στις Αλκυονίδες ( ) με 20 νεκρούς, 500 τραυματίες και κτίρια με μεγάλες ζημιές στις περιοχές της Κορινθίας, Βοιωτίας, Αττικής, Φωκίδας και Εύβοιας. Στις εκδηλώνεται ο πολύκροτος σεισμός της Καλαμάτας (6 Ρίχτερ) με 20 νεκρούς, δεκάδες τραυματίες, χιλιάδες αστέγους και πάνω από κτίρια να έχουν κριθεί κατεδαφιστέα. Μόλις το 28% των κτιρίων της Καλαμάτας έμεινε ανέπαφο.

45 Εικ.1 Η ολοσχερώς κατεστραμμένη εκκλησία της Παναγίας της Φανερωμένης στη Ζάκυνθο από το φοβερό σεισμό της Κεφαλονιάς το 1953

46 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1978 Εικοσιέξι νεκρούς και μεγάλες ζημιές άφησε και ο σεισμός στο Αίγιο (6,1 Ρίχτερ) στις ενώ ο σεισμός με τους περισσότερους τραυματίες τα τελευταία χρόνια (1.600) ήταν αυτός της Πάρνηθας στις Ο απολογισμός του σεισμού αυτού (μεγέθους 5.9R) που συγκλόνισε την πρωτεύουσα ήταν 143 νεκροί, εκτεταμένες ζημιές ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι 85 άτομα απεγκλωβίστηκαν ζωντανά από τα συντρίμμια. Εικ. 2 Τα συντρίμμια της οικοδομής που κατέρρευσε στην πλατεία Ιπποδρομίου στη Θεσσαλονίκη από το μεγάλο σεισμό 6.5R το 1978

47 ΞΥΛΟΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΕΙΣΜΟΓΡΑΦΟΥ

48

49 Πίνακας. Οι ισχυρότεροι σεισμοί της σύγχρονης Ελλάδος με χρονολογική σειρά Περιοχή Μέγεθος Ημερομηνία Νεκροί Ζημιές Κεφαλονιά 7.2R καταρρεύσεις Αγιος Ευστράτιος 7.1R καταρρεύσεις Θεσσαλονίκη 6.5R κτίρια με σοβαρές βλάβες Αλμυρός Βόλου 6.5R χωρίς νεκρούς κτίρια κατεστραμμένα Αλκυονίδες 6.7R κτίρια με μεγάλες ζημιές Καλαμάτα 6.0R κτίρια κατεδαφιστέα Κοζάνη - Γρεβενά 6.6R χωρίς νεκρούς καταρρεύσεις

50

51

52

53

54

55 ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΚΑΙ ΜΑΚΡΙΑ ΑΠΟ ΚΟΥΝΗΜΑΤΑ...

56