Εκπαίδευση και Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων: Ο ρόλος του Σχολικού Συμβούλου στο σύγχρονο Μάνατζμεντ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Εκπαίδευση και Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων: Ο ρόλος του Σχολικού Συμβούλου στο σύγχρονο Μάνατζμεντ"

Transcript

1 Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, Εκπαίδευση και Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων: Ο ρόλος του Σχολικού Συμβούλου στο σύγχρονο Μάνατζμεντ Περίληψη Γρηγόρης Σκιαδάς Ο Σχολικός Σύμβουλος καλείται να διαδραματίσει στην εκπαίδευση συγκεκριμένους διοικητικούς ρόλους και λειτουργίες οι οποίες απορρέουν από τα παιδαγωγικά και καθοδηγητικά του καθήκοντα σύμφωνα με την σχετική νομοθεσία. Στην εργασία αυτή θα μελετήσω τα καθήκοντα των Σχολικών Συμβούλων σε σχέση με τους εκπαιδευτικούς και θα αναδείξω τον στατικό τους χαρακτήρα ο οποίος δεν φαίνεται να ανταποκρίνεται στο απαιτητικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο εκπαιδευτικό περιβάλλον λόγω των οικονομικών και κοινωνικοπολιτισμικών παραγόντων που το επηρεάζουν. Τέλος, θα καταδείξω πώς η εφαρμογή της Διοίκησης των Ανθρωπίνων Πόρων μπορεί να προσφέρει το επιστημονικό και εμπειρικό υπόβαθρο στην ουσιαστική ενίσχυση του ρόλου του Σχολικού Συμβούλου στο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι μετασχηματίζοντάς τον σε σύγχρονο μάνατζερ ενός ανθρωπίνου εκπαιδευτικού κεφαλαίου. Summary The School Advisor has to play specific educational roles and functions which emanate from the pedagogical and instructive duties in accordance with the educational law. In this paper I am going to discuss School Advisor s duties related to his/her teachers and demonstrate their static character which does not seem to respond to the challenging and continually changing educational environment due to financial and socio-cultural factors. Furthermore, I am going to prove that the application of Human Resource Management can offer a scientific and empirical background to the essential enhancement of School Advisor s role in educational domain, portraying him/her as a modern manager of education human capital. Εισαγωγή Στην εργασία αυτή μελετώ τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες των Σχολικών Συμβούλων όπως αυτά καθορίζονται από τη σχετική νομοθεσία επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον μου στο εκπαιδευτικό έργο τους σε σχέση με τους εκπαιδευτικούς. Αναλύω τις βασικές λειτουργίες που περιγράφονται στα σχετικά άρθρα και αφορούν το καθοδηγητικό παιδαγωγικό έργο τους στην εκπαίδευση. Λαμβάνοντας υπ όψιν τους παράγοντες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που συνδιαμορφώνουν το δυναμικό και συνεχώς μεταβαλλόμενο εκπαιδευτικό περιβάλλον καταδεικνύω λόγους για τους οποίους θεωρώ απαραίτητη την αλλαγή προσέγγισης του ρόλου του Σχολικού Συμβούλου. Κάνω χρήση του θεωρητικού υπόβαθρου της Διοίκησης των Ανθρωπίνων Πόρων και του Μάνατζμεντ στις σύγχρονες επιχειρήσεις και οργανισμούς και προτείνω βασικές προσεγγίσεις και έννοιες που μπορούν να υιοθετηθούν στην εκπαιδευτική πραγματικότητα και το ρόλο

2 16ο Διεθνές Συνέδριο - Πάτρα, Ιουνίου 2013 του Σχολικού Συμβούλου στη σχολική τάξη και διδακτική διαδικασία. Πρόκειται για μια τοποθέτηση που εστιάζει στη διαχείριση ενός ανθρώπινου εκπαιδευτικού κεφαλαίου και στοχεύει στην ανάπτυξή του και τη βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου. 1. Καθήκοντα & αρμοδιότητες Σχολικών Συμβούλων Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες των Σχολικών Συμβούλων καθορίζονται με την Υπουργική απόφαση Αρ. Φ.353.1/324/105657/Δ1/02 (ΦΕΚ 1340/ ). Η συγκεκριμένη απόφαση αποτελείται από δεκατρία άρθρα τα οποία περιλαμβάνουν τις αρμοδιότητες τους σε όλο το φάσμα της εκπαίδευσης. Στην συγκεκριμένη μελέτη ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα άρθρα 7, 8 και 9 όσον αφορά τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες των Σχολικών Συμβούλων σε σχέση με τους εκπαιδευτικούς. Η σχέση των Σχολικών Συμβούλων με τους εκπαιδευτικούς της αντίστοιχης ειδικότητας αποτελεί σημαντικό παράγοντα στο παραγόμενο εκπαιδευτικό έργο ενώ η μελέτη των αρμοδιοτήτων και των καθηκόντων τους αποκτά ιδιαίτερο νόημα αφού οριοθετεί τον καθοδηγητικό ρόλο που επιτελούν. Οι εκπαιδευτικοί είναι εκείνοι οι οποίοι τελικά υλοποιούν κάθε προγραμματισμό ή πραγματώνουν κάθε εκπαιδευτικό στόχο που τίθεται από την πολιτεία ή το σχολείο. 1.1 Το έργο των Σχολικών Συμβούλων σε σχέση με τους εκπαιδευτικούς Το έργο των Σχολικών Συμβούλων αποτελεί την σύνθεση τεσσάρων βασικών λειτουργιών οι οποίες βρίσκονται σε σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης. Στην πρώτη λειτουργία ο Σχολικός Σύμβουλος εμφανίζεται ως φορέας και διαχειριστής της επίσημης εκπαιδευτικής πολιτικής. Διαχειρίζεται την συγκεκριμένη πολιτική στις σχολικές μονάδες της περιοχής ευθύνης του και την καθιστά εφαρμόσιμη μέσω των εκπαιδευτικών της ειδικότητάς του. Διευκολύνει την υλοποίηση καινοτομιών, καθιστά τη φιλοσοφία και το περιεχόμενο κάθε προγράμματος κατανοητό στους εκπαιδευτικούς ενώ συμβάλλει στην αποτύπωση της εκπαιδευτικής πραγματικότητας προκειμένου να επισημανθούν τυχόν δυσκολίες ή αδυναμίες. Σε ένα δεύτερο επίπεδο ο Σχολικός Σύμβουλος ενεργεί ως προγραμματιστής και συντονιστής του εκπαιδευτικού έργου και της διδακτικής πράξης. Συνεργάζεται με τους εκπαιδευτικούς και προτείνει τρόπους εφαρμογής της εκπαιδευτικής πολιτικής και των αναλυτικών προγραμμάτων. Επίσης συντονίζει τη σωστή διαδικασία εφαρμογής τους μέσα στην σχολική τάξη ενθαρρύνοντας και καθοδηγώντας τους εκπαιδευτικούς των σχολείων ευθύνης του. Ως επιμορφωτής φροντίζει για την συνεχή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών αναλαμβάνοντας σχετικές πρωτοβουλίες σε σχέση με τις διδακτικές ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους. Συμμετέχει ο ίδιος σε επιμορφωτικά προγράμματα ως επιμορφωτής προκειμένου να διατηρεί σε υψηλό επίπεδο το επιστημονικό υπόβαθρο των εκπαιδευτικών και παράλληλα ενθαρρύνει κάθε ανάληψη πρωτοβουλιών αυτό-επιμόρφωσης και ενδοσχολικής κατάρτισης. Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και οι εκπαιδευτικοί φορείς μπορούν να αποτελέσουν βασική πηγή άντλησης επιστημονικού επιμορφωτικού υλικού και χώρο για επιστημονικές ή ερευνητικές πρωτοβουλίες του εκπαιδευτικού. Ο Σχολικός Σύμβουλος αποτελεί βασικό παράγοντα αξιολόγησης του

3 Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, εκπαιδευτικού έργου και του εκπαιδευτικού. Ως αξιολογητής του παραγόμενου εκπαιδευτικού έργου οφείλει να επισημαίνει τις τυχόν αδυναμίες και δυσκολίες εφαρμογής των αναλυτικών προγραμμάτων στην περιφέρειά του. Παρέχει κάθε δυνατή βοήθεια στους εκπαιδευτικούς προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι που τίθενται στον προγραμματισμό του εκπαιδευτικού έργου. Σε περιπτώσεις αδυναμίας εφαρμογής του έχει την δυνατότητα να προτείνει την αναίρεση ή την μερική διόρθωση των σχετικών προγραμμάτων. Ο Σχολικός Σύμβουλος ασκεί τα καθήκοντά του σε πνεύμα συνεργασίας με συχνές συναντήσεις ή κοινές συσκέψεις με τους εκπαιδευτικούς σε ομάδες ή σε ατομικό επίπεδο. Η επικοινωνία αυτή στοχεύει στην ανατροφοδότηση και τον απολογισμό του εκπαιδευτικού έργου ή αποβλέπει στην ενημέρωσή του για την διδακτική διαδικασία εντός της σχολικής τάξης. Οι συναντήσεις παρέχουν την δυνατότητα παρακολούθησης διδασκαλιών των εκπαιδευτικών ή την οργάνωση δειγματικών δράσεων από τους ίδιους ή με ανάθεση σε εκπαιδευτικούς που το επιθυμούν. 1.2 Παράγοντες και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά Στο πολυδιάστατο έργο του ο Σχολικός Σύμβουλος καλείται να ασκήσει τα καθήκοντά του εντός ενός άκρως ανταγωνιστικού και απαιτητικού περιβάλλοντος όπως αυτό της εκπαίδευσης. Η ανταγωνιστικότητα οφείλεται στις συνεχείς μεταβολές του ευρύτερου κοινωνικοπολιτισμικού, οικονομικού γίγνεσθαι καθώς επίσης και της εισβολής των τεχνολογιών στην κοινωνία των ανθρώπων. Το σχολείο αποτελεί ένα κοινωνικό σύστημα, έναν οργανισμό και η επιβίωσή του ως παραγωγικός θεσμός με ουσιαστική συμβολή στην γνωστική, πνευματική και ψυχική διαμόρφωση του ατόμου εξαρτάται από τον βαθμό που το ίδιο παρακολουθεί και ανταποκρίνεται στα νέα και συνεχώς μεταβαλλόμενα δεδομένα. Σημαντικό στοιχείο στο σχολείο αποτελεί η παρουσία του ανθρώπινου παράγοντα (ως ανθρώπινο κεφάλαιο στο σύγχρονο μάνατζμεντ) και ενός συνόλου στόχων, οδηγιών, στρατηγικών που απορρέουν από την εφαρμογή του αναλυτικού προγράμματος και τις διαδικασίες της σχολικής τάξης. Ο Σχολικός Σύμβουλος καλείται να συνεργαστεί με μια ομάδα εκπαιδευτικών της ειδικότητάς του δηλαδή να αξιοποιήσει το ανθρώπινο κεφάλαιο μέσω μιας αποτελεσματικής διαχείρισης και ανάπτυξης των ανθρωπίνων πόρων. Κάθε εκπαιδευτικός, ως αυτόνομη προσωπικότητα, αναδεικνύει τις δικές του προσδοκίες, εμπειρίες, αντιλήψεις ή στάσεις όταν κινείται στο χώρο αυτό και συνυπάρχει, με σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης, με διαφορετικά άτομα με διαφορετικές αρμοδιότητες, υποχρεώσεις και δικαιώματα. Οι αλληλεπιδράσεις αυτές γεννούν συμπεριφορές ως αποτέλεσμα των προσωπικών χαρακτηριστικών των ατόμων και των χαρακτηριστικών του οργανισμού, η κατανόηση των οποίων οδηγεί γρήγορα στην κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς του μέσα στον οργανισμό. 1.3 Λόγοι αλλαγής προσέγγισης αρμοδιοτήτων Ο ρόλος του Σχολικού Συμβούλου, στο πλαίσιο των τεσσάρων λειτουργιών, σχετίζεται άμεσα με την διαχείριση ενός συνόλου εκπαιδευτικών της ειδικότητάς του. Η διαχείριση αυτή έχει ως σκοπό την επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων όπως

4 16ο Διεθνές Συνέδριο - Πάτρα, Ιουνίου 2013 καθορίζονται από την πολιτεία και το αναλυτικό πρόγραμμα ενώ παράλληλα στοχεύει στην αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού έργου και του εκπαιδευτικού στην σχολική τάξη. Ο Σχολικός Σύμβουλος αναλαμβάνει το συντονισμό, προγραμματισμό και αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου χωρίς να γίνεται λόγος για την αξιοποίηση του εκπαιδευτικού σε αυτές τις δράσεις. Περιορίζονται επίσης στο διδακτικό παιδαγωγικό επίπεδο και στην επίτευξη προδιαγεγραμμένων στόχων χωρίς να λαμβάνουν υπ όψιν την συμβολή ενός κατάλληλου περιβάλλοντος που θα ευνοήσει την διδακτική διαδικασία. Ωστόσο, το σύγχρονο σχολικό περιβάλλον χαρακτηρίζεται ως δυναμικό. Η δυναμικότητά του έγκειται στο ανθρώπινο κεφάλαιο από το οποίο συνίσταται, δηλαδή τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές, καθώς και την άμεση επίδραση που δέχεται από τους συνεχώς μεταβαλλόμενους κοινωνικοπολιτισμικούς και οικονομικούς παράγοντες. Οι συγκεκριμένες αρμοδιότητες και καθήκοντα, όπως αναφέρονται στη σχετική νομοθεσία, προσδίδουν μεν διοικητική οντότητα αλλά δεν φαίνεται να αντιμετωπίζουν την δυναμικότητα και τον μεταβαλλόμενο χαρακτήρα του σχολικού περιβάλλοντος. Γίνεται λόγος για μια στατική καθοδήγηση όπου ο Σχολικός Σύμβουλος διαχειρίζεται και κατευθύνει μια υποθετικά ομοιογενή ομάδα εκπαιδευτικών οι οποίοι ακολουθούν πιστά τις οδηγίες. Αρμοδιότητα του Σχολικού Συμβούλου είναι να καταστήσει την εκπαιδευτική πολιτική κατανοητή στους εκπαιδευτικούς με τρόπο μονόπλευρο και παθητικό ενώ ο υποστηρικτικός του ρόλος σταματά στο επίπεδο των διδακτικών αναγκών των εκπαιδευτικών και της βελτίωσης της διδασκαλίας του μαθήματος. Η σχετική νομοθεσία περιγράφει τις αρμοδιότητες και τα καθήκοντα του Σχολικού Συμβούλου μάλλον κατά τρόπο στατικό χωρίς να τον κατευθύνει σε ευέλικτες στρατηγικές υλοποίησης του καθοδηγητικού του έργου. Δεν καθορίζει το κατάλληλο θεωρητικό και πρακτικό πλαίσιο ώστε ο θεσμός του Σχολικού Συμβούλου να είναι ουσιαστικός και να εστιάζει όχι μόνο στην διοίκηση των εκπαιδευτικών αλλά στην ανάπτυξη και την αποτελεσματικότητά τους. Δεν προβλέπει την εξελικτική πορεία του σχολείου αφού δεν φαίνεται να λαμβάνει υπ όψιν τις μελλοντικές μεταβολές και δεν εκπαιδεύει το δάσκαλο ώστε να προσαρμόζεται σε κάθε διαφοροποίηση. Για να έχουμε ένα αποτελεσματικό Σχολικό Σύμβουλο θα πρέπει να διαμορφώσουμε ένα σύγχρονο πλαίσιο το οποίο θα καταδεικνύει την θέση και τον ρόλο του στο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι προσδιορίζοντας τους παράγοντες που καθορίζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της διοικητικής αρμοδιότητας του. 2. Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων στην Εκπαίδευση - Χαρακτηριστικά Η πολύπλοκη δομή του σχολείου και της εκπαίδευσης καθιστά αναγκαία μια προσέγγιση διαχείρισης παρόμοια με αυτή των επιχειρήσεων και των οργανισμών. Η Διοίκηση των Ανθρωπίνων Πόρων μπορεί να παρέχει το κατάλληλο θεωρητικό και πρακτικό υπόβαθρο ώστε ο θεσμός του Σχολικού Συμβούλου να είναι ουσιαστικός και να εστιάζει όχι στην απλή διοίκηση των εκπαιδευτικών αλλά σε μια παραγωγική διαχείρισή τους. Άλλωστε η υλοποίηση κάθε εκπαιδευτικού ή αναλυτικού προγράμματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους εκπαιδευτικούς που το υλοποιούν. Με τον όρο ανθρώπινο δυναμικό ή ανθρώπινοι πόροι εστιάζουμε στο ρόλο του προσωπικού ενός οργανισμού ως ένα σύνολο δυναμικών οντοτήτων οι οποίες αλληλεπιδρώντας μεταξύ τους καθορίζουν την επίτευξη κάθε στόχου του οργανισμού

5 Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, Ως ανθρώπινους πόρους στην εκπαίδευση θα μπορούσαμε να ονομάσουμε το σύνολο των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των εκπαιδευτικών σε ένα συγκεκριμένο εργασιακό χώρο όπως το σχολείο ή η σχολική τάξη. Τέτοια χαρακτηριστικά είναι οι ιδιαίτερες ικανότητες ή δεξιότητες τού κάθε ατόμου, καθώς επίσης ο βαθμός αντίληψης ή αφοσίωσής του στον στόχο. Επίσης σε αυτά εντάσσονται ο βαθμός προσαρμογής του ατόμου στα νέα δεδομένα ή η δεκτικότητά του στην πρόσβαση της νέας γνώσης. Συνεπώς, η Διοίκηση των Ανθρωπίνων Πόρων στο σχολείο θα πρέπει να εστιάζει στη συνεχή προσπάθεια της σχολικής κοινότητας να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί το ανθρώπινο δυναμικό κατά τρόπο συστηματικό. Σε κάθε περίπτωση το ανθρώπινο δυναμικό να αντιμετωπίζεται, όπως και στις επιχειρήσεις, ως ένα ουσιαστικό περιουσιακό στοιχείο το οποίο εν πολλοίς διαμορφώνει την επιτυχή λειτουργία του σχολείου και στο οποίο κάθε μορφή διοίκησης οφείλει να επενδύσει. Ο Σχολικός Σύμβουλος αναλαμβάνει το ρόλο του συνδετικού κρίκου ανάμεσα στην εκπαιδευτική πολιτική της πολιτείας και τους εκπαιδευτικούς που καλούνται να την εφαρμόσουν. Είναι το πρόσωπο που αναλαμβάνει την εμπλοκή του εκπαιδευτικού δυναμικού στην υλοποίηση του αναλυτικού προγράμματος, προτείνει ή υλοποιεί καινοτόμες δράσεις, αξιοποιεί τους ανθρώπινους πόρους και διαχειρίζεται προβλήματα της σχολικής τάξης. 2.1 Η σημασία των ανθρωπίνων πόρων στην εκπαίδευση Οι άνθρωποι σε ένα οργανισμό ή μια επιχείρηση μεταβάλλονται σε ανθρώπινους πόρους μέσω των ρόλων που καλούνται να επιτελέσουν για την επίτευξη κάποιων στόχων. Σύμφωνα με τους Whetten and Cameron (1998, όπως αναφέρεται στους Whittington & Evans 2005) η διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί βασικό παράγοντα στην παραγωγικότητα. Στο πλαίσιο της Διοίκησης των Ανθρωπίνων Πόρων ο Σχολικός Σύμβουλος οφείλει να εστιάσει στην αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου και με κατευθυντήριες στρατηγικές να το καταστήσει ικανό να αντιλαμβάνεται και να αξιολογεί το περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιείται. Έτσι το ενδιαφέρον μετατοπίζεται από το τελικό έργο - αποτέλεσμα στην εργασιακή ετοιμότητα τού δασκάλου να δημιουργεί τις βάσεις ή συνθήκες για μια λειτουργική ευελιξία ώστε να διεκπεραιώνει δημιουργικά και με επιτυχία κάθε εκπαιδευτικό στόχο αξιολογώντας την πολυπλοκότητά του καθώς και τις διάφορες παραμέτρους που επηρεάζουν την λειτουργία της σχολικής τάξης. Το ενδιαφέρον στην αξιοποίηση των ανθρωπίνων πόρων έγκειται και στην εξοικείωση των εκπαιδευτικών με μια διαφορετική μαθητοκεντρική και ανθρωποκεντρική κουλτούρα που αφουγκράζεται τις συνεχείς αλλαγές στο σχολικό περιβάλλον. Η θέση του δασκάλου σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να χαρακτηρίζεται από ευελιξία και να μην στοχεύει απλά στην στατική εφαρμογή του αναλυτικού προγράμματος. Η εφαρμογή κατάλληλων στρατηγικών των ανθρωπίνων πόρων θα πρέπει να στοχεύει στην ανάπτυξη και ανάδειξη των ηγετικών δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών στη σχολική τάξη και μονάδα αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες και καινοτόμες δράσεις. Πρωτίστως μέσα από μια διαδικασία συνεχούς προβληματισμού, κριτικής στάσης και παρατήρησης ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να οδηγείται στην προσαρμογή και εφαρμογή ενός προγράμματος λαμβάνοντας υπ όψιν τους μεταβαλλόμενους παράγοντες που επηρεάζουν το σχολείο και την μάθηση. Η σωστή διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού μιας σχολικής κοινότητας δια

6 16ο Διεθνές Συνέδριο - Πάτρα, Ιουνίου 2013 της υποκίνησης καθιστά το άτομο ικανό να προβαίνει σε προβλέψεις, να οργανώνει την δράση του και να πραγματώνει τα σχέδιά του εναρμονίζοντάς τα με τις νέες ανάγκες της σχολικής κοινότητας. Η ποιότητα του παραγόμενου έργου σαφώς βελτιώνεται όταν οι στρατηγικές υποκίνησης συναισθηματικά στηρίζουν τον εκπαιδευτικό στο έργο του και ικανοποιούν τις προσωπικές του προσδοκίες. Τότε η στάση του στο σχολικό περιβάλλον γίνεται πιο αποτελεσματική ενώ η διαμορφούμενη εμπειρία συντελεί στην περαιτέρω συμβολή και συμμετοχή του σε αυτό. 3. Ο Σχολικός Σύμβουλος ως σύγχρονος μάνατζερ Ο Σχολικός Σύμβουλος πρέπει να μετασχηματιστεί σε ένα σύγχρονο μάνατζερ ο οποίος καλείται να διαχειριστεί μια ομάδα ανθρώπων και μέσω αυτών να πετύχει συγκεκριμένο έργο και αποτέλεσμα. Ο ρόλος της Διοίκησης των Ανθρωπίνων Πόρων συμβάλει στο στρατηγικό σχεδιασμό και εφαρμογή των καθηκόντων του προσβλέποντας στην συνεχή βελτίωση της αποτελεσματικότητας του ανθρωπίνου κεφαλαίου της εκπαιδευτικής κοινότητας. Υπό αυτό το πρίσμα καλείται να διαδραματίσει στην εκπαίδευση συγκεκριμένους διοικητικούς ρόλους όπως αυτοί οριοθετούνται από τα παιδαγωγικά και καθοδηγητικά του καθήκοντα. Εφαρμόζοντας την κατηγοριοποίηση των ρόλων των διοικητικών στελεχών, σύμφωνα με τον Mintzberg (Μπουραντάς κ.ά. 1999), στους Σχολικούς Συμβούλους μπορούμε να αναλύσουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε κατηγορίας. Στο διαπροσωπικό ρόλο (Interpersonal Role) εντάσσονται οι διαπροσωπικές σχέσεις που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της συνεργασίας και αλληλεπίδρασης με τους εκπαιδευτικούς της αρμοδιότητάς του ή τους εξωτερικούς φορείς της εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα ως Βιτρίνα (Figurehead role) εκπροσωπεί την εκπαιδευτική πολιτική της επίσημης πολιτείας. Ως Ηγέτης (Leader role) καθοδηγεί τους εκπαιδευτικούς, θέτει στόχους, χαράσσει κατευθυντήριες γραμμές (directive role), υποστηρίζει τον εκπαιδευτικό (supportive role) στο έργο του και συμμετέχει στην εκπαιδευτική διαδικασία (participative role). Τέλος όσον αφορά το Συνδετικό κρίκο (Liaison role) το έργο του είναι συντονιστικό. Αναλαμβάνει το ρόλο του συνδέσμου ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς (εσωτερικός σύνδεσμος) και εκείνον ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και την πολιτεία (εξωτερικός σύνδεσμος). Στον πληροφοριακό ρόλο του εμφανίζεται ως φορέας διακίνησης της εκπαιδευτικής πληροφορίας και λειτουργεί διττά σαν δέκτης και πομπός. Ως δέκτης (Monitor role), μπορεί να δέχεται πληροφορίες είτε εκ των έσω ή από το εξωτερικό εκπαιδευτικό περιβάλλον. Η εσωτερική πληροφόρηση προέρχεται από την εκπαιδευτική ομάδα της οποίας έχει την καθοδηγητική ευθύνη. Η εξωτερική πληροφόρηση πηγάζει από το περιβάλλον εκτός της σχολικής τάξης. Και στις δύο περιπτώσεις βασική λειτουργία του δέκτη είναι η ανάλυση και αξιολόγηση των πληροφοριακών στοιχείων τα οποία ερμηνεύοντας τα κατά τρόπο συστηματικό τα γνωστοποιεί στις ενδιαφερόμενες πλευρές. Η γνωστοποίηση των πληροφοριών αποτελεί την λειτουργία του πομπού. Ο ρόλος αυτός είναι επίσης πολύ ουσιαστικός αφού οι μεταδιδόμενες πληροφορίες μπορούν να επηρεάσουν συμπεριφορές συναδέλφων, να κατευθύνουν, να υποκινήσουν, να εμπνεύσουν ή να λειτουργήσουν δημιουργικά στην επίτευξη ενός στόχου. Μπορούν επίσης να επηρεάσουν κατά τρόπο θετικό συλλογισμούς ή πολιτικές ή να διαμορφώσουν

7 Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, εκπαιδευτικές τάσεις. Επιπλέον ο ρόλος του πομπού προσδίδει στον Σχολικό Σύμβουλο μια τρίτη λειτουργία, αυτή του εκπροσώπου του εσωτερικού και του εξωτερικού περιβάλλοντος στο οποίο δραστηριοποιείται ως στέλεχος της εκπαίδευσης (Spokesperson role). Η τρίτη κατηγορία διοικητικών ρόλων αναφέρεται στην λήψη αποφάσεων (Decisional). Ωστόσο ο ρόλος του Σχολικού Συμβούλου είναι καθοδηγητικός παιδαγωγικός και ως εκ τούτου δεν μπορεί να προβεί σε λήψη αποφάσεων οι οποίες αφορούν την διαμόρφωση εκπαιδευτικής πολιτικής. Συνεπώς η λήψη αποφάσεων μπορεί να υφίσταται σε περιορισμένες περιστάσεις ή περιβάλλοντα. Ως Διαχειριστής Κρίσεων (Disturbance handler role) καλείται συχνά να διαχειριστεί μη αναμενόμενα γεγονότα που αφορούν τον εκπαιδευτικό σε σχέση με την σχολική μονάδα, με τους γονείς ή και τους εκπαιδευτικούς μεταξύ τους. Ως Κατανομέας Πόρων (Resource allocator role) καλείται συχνά να κατανείμει ρόλους στους εκπαιδευτικούς στην διαχείριση και επιτέλεση ενός προγράμματος. Ως Διαπραγματευτής (Negotiator role) τα καθοδηγητικά καθήκοντα δίνουν την δυνατότητα να συζητά με τους εκπαιδευτικούς προβλήματα σχολικής τάξης και να διαπραγματεύεται βιώσιμες λύσεις. 4. Υποκίνηση Η υποκίνηση (motivation) ως μια εσωτερική παρόρμηση ωθεί τον άνθρωπο στην δράση (Valencia 2005) και θεωρείται μια από τις βασικότερες λειτουργίες της Διοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων. Όπως αναφέρουν οι Schermerhorn et al. (2012: 102) υποκίνηση είναι η εσωτερική δύναμη του ατόμου η οποία σχετίζεται με την κατεύθυνση, το επίπεδο και την επιμονή της προσπάθειας που καταβάλει στην επίτευξη ενός στόχου στην εργασία του. Περιγράφεται επίσης ως η προθυμία ενός ατόμου να εκτελέσει συγκεκριμένη ενέργεια ασκώντας συγκεκριμένη προσπάθεια. Ως συναισθηματική ψυχολογική κατάσταση η σπουδαιότητά της έγκειται στην επίδρασή της στην συμπεριφορά του ατόμου. Κύριο στοιχείο της υποκίνησης αποτελεί η ύπαρξη κινήτρων που δραστηριοποιούν τον εργαζόμενο προς την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, δηλαδή προς μια συγκεκριμένη συμπεριφορά. Οι σύγχρονες θεωρίες συνδέουν την υποκίνηση με τις ανάγκες (needs), τις αξίες (values), τους στόχους (goals) ή σκοπούς (intentions) καθώς επίσης τις προσδοκίες (expectations) κάθε ατόμου. Η υποκίνηση διαφοροποιείται ανάμεσα στα άτομα εξαιτίας παραγόντων όπως η φύση της εργασίας, οι προσδοκίες του προϊσταμένου ή των εργαζομένων και ο βαθμός αξιοποίησης της ανατροφοδότησης. Ο Σχολικός Σύμβουλος προσδοκά την καλύτερη δυνατή απόδοση των εκπαιδευτικών της περιοχής ευθύνης του μέσω της υποκίνησής τους. Τίθεται όμως το ερώτημα εάν ο ίδιος ο Σχολικός Σύμβουλος μπορεί να υποκινήσει μια ομάδα εκπαιδευτικών αφού η υποκίνηση περιγράφεται ως μια εσωτερική παρόρμηση ή δύναμη ελεγχόμενη από το ίδιο το άτομο (Banks 1997). Σε αυτή την περίπτωση ο ίδιος επιδρά, με μια δέσμη ενεργειών ή στρατηγικών, στην δημιουργία ενός εργασιακού πλαισίου που υποστηρίζει το κατάλληλο κλίμα υποκίνησης ικανοποιώντας τις βασικές ανάγκες του εκπαιδευτικού και προκαλώντας συγκεκριμένες συμπεριφορές. Διατηρεί το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα σε υψηλό επίπεδο δημιουργώντας ένα εργασιακό περιβάλλον ελκυστικό, με προκλήσεις μέσα από εκπαιδευτικές δράσεις με ουσία και νόημα ενώ διευκολύνει την διδακτική διαδικασία και καθιστά τον δάσκαλο ενεργό μέλος της σχολικής κοινότητας

8 16ο Διεθνές Συνέδριο - Πάτρα, Ιουνίου 2013 Προϋπόθεση για μια σωστή υποκίνηση αποτελεί η δημιουργία αισθήματος ασφάλειας του εκπαιδευτικού και εμπιστοσύνης στις ικανότητές του απαλείφοντας το φόβο του λάθους. Κάθε προσπάθεια θα πρέπει να συνδέεται με ποικίλες μορφές ανταμοιβής και ενίσχυσης μέσα από ένα ανοικτό επικοινωνιακό πλαίσιο μεταξύ Συμβούλου και εκπαιδευτικού. Όπως προκύπτει από την βιβλιογραφία υπάρχουν δύο μορφές υποκίνησης. Η εσωτερική παρακίνηση αποτελεί μια εκ των έσω ώθηση του ατόμου για την επίτευξη των στόχων του ως αποτέλεσμα των προσωπικών του στόχων, συλλογισμών, στάσεων και ιδεών ή φιλοδοξιών και αναφέρεται στην ψυχολογική διάσταση του ατόμου. Γίνεται λόγος για μια μορφή ψυχολογικού συμβολαίου με υποκινητική δύναμη ανάμεσα στον εργαζόμενο και την διοίκηση, ένα άτυπο πλαίσιο το οποίο, συνήθως, δεν γίνεται αντιληπτό από τις δύο εμπλεκόμενες πλευρές αλλά συνίσταται στις αναμενόμενες προσδοκίες που η κάθε πλευρά διατηρεί για τον εαυτό της και την άλλη. Η εξωτερική υποκίνηση αποδίδεται σε διάφορες ανταμοιβές από την εκτέλεση της εργασίας όπως οι οικονομικές, προοπτικές προαγωγής σε ανώτερο βαθμό και η ανάληψη μεγαλύτερων ευθυνών και εξουσιών. Κάθε εκπαιδευτικός ως διαφορετική οντότητα με διαφορετικές εμπειρίες, ανάγκες και δεξιότητες αντιδρά διαφορετικά στην υποκίνηση. Για να εστιάσει ο Σχολικός Σύμβουλος στις απαραίτητες στρατηγικές υποκίνησης θα πρέπει αρχικά να εξετάσει και να αναλύσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε εκπαιδευτικού, το βαθμό και το είδος της υποκίνησης που έχει ανάγκη ώστε να κάνει χρήση των ανάλογων κινήτρων. Η εργασία αυτή δεν είναι εύκολη αν αναλογιστεί κανείς την συνεχή διαφοροποίηση των κινήτρων εξαιτίας της επίδρασης των κοινωνικοπολιτισμικών και οικονομικών παραγόντων αλλά και της εσωτερικής διαφοροποίησης που αυτά υφίστανται από άτομο σε άτομο. Η υποκίνηση είναι μια συνεχής προσπάθεια και διαδικασία και όχι μια εργασία που επιτελείται σε συγκεκριμένο χωροχρόνο ή επαναλαμβάνεται περιοδικά βάσει προγράμματος. Γύρω από το θέμα της υποκίνησης αναπτύχθηκαν πολλές προσεγγίσεις οι οποίες μας προσφέρουν σημαντικές ιδέες για τον τρόπο εφαρμογής της στην πράξη χωρίς όμως καμιά να αποτελεί ολοκληρωμένη προσέγγιση (Schermerhorn et al. 2012). Μάλλον όλες έχουν, από διαφορετική οπτική γωνία, να προσφέρουν στην διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού και συνεπώς πρέπει να ληφθούν υπ όψιν στο έργο του Σχολικού Συμβούλου. Οι Θεωρίες περιεχομένου (content theories) εστιάζουν στο άτομο και τις βασικές του ανάγκες φυσικές και/ή ψυχολογικές. Μελετούν τα κίνητρα που ενισχύουν την διάθεση του ατόμου για υψηλότερη απόδοση ή επηρεάζουν την συμπεριφορά του και περιστρέφονται γύρω από την προσπάθεια να ικανοποιήσει τις ανάγκες του. Οι Θεωρίες διαδικασίας (process theories) εστιάζουν σε στοιχεία όπως οι σκέψεις και οι αποφάσεις και πώς αυτά επηρεάζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Ορίζονται ως γνωστικές προσεγγίσεις που δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στις διαδικασίες οι οποίες κάνουν το άτομο να συμπεριφέρεται κατά ένα συγκεκριμένο τρόπο. 4.1 Κατανόηση μεταβαλλόμενων αναγκών και κινήτρων Σε κάθε εργασιακό περιβάλλον η ικανοποίηση των αναγκών 1 των εργαζομένων 1 Η ικανοποίηση αναγκών του ατόμου ως μέσα υποκίνησης αναφέρονται στις θεωρητικές προσεγγίσεις του McClelland & Maslow (Μπουραντάς 2002: , )

9 Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, και οι ευκαιρίες για περαιτέρω ανάπτυξη συνεισφέρουν στην υποκίνηση και την αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου. Η διοίκηση των Ανθρωπίνων Πόρων καταδεικνύει άμεσο ενδιαφέρον στην ικανοποίηση των αναγκών και προσδοκιών των εργαζομένων μέσα στο περιβάλλον του οργανισμού. Στο σχολικό περιβάλλον ο Σχολικός Σύμβουλος οφείλει να γνωρίζει και να κατανοεί τις ανάγκες που οι εκπαιδευτικοί του επιδιώκουν να ικανοποιήσουν σε προσωπικό ή ομαδικό επίπεδο. Έτσι μπορεί να σχεδιάσει τις κατάλληλες προσεγγίσεις και, ακολουθώντας κατάλληλες στρατηγικές, να ταυτίσει τους διδακτικούς στόχους με τα ενδιαφέροντα και τις μεταβαλλόμενες ανάγκες των εκπαιδευτικών. Υπό αυτή την προϋπόθεση οι εκπαιδευτικοί οικειοποιούνται τους στόχους που τους ορίζονται από το Σχολικό Σύμβουλο ως εκφραστή της εκπαιδευτικής πολιτικής της Πολιτείας. Οι ανάγκες που κάθε άτομο επιδιώκει να ικανοποιήσει δημιουργούν κίνητρα τα οποία με την σειρά τους το κατευθύνουν προς μια συγκεκριμένη συμπεριφορά αποβλέποντας στην επίτευξη συγκεκριμένων στόχων. 4.2 Η στάση του Σχολικού Συμβούλου Η στάση του θα πρέπει να είναι ανθρωποκεντρική. Να δείχνει ότι ενδιαφέρεται για την κατάσταση των συναδέλφων του ως σύνολο αλλά και για τον καθένα ξεχωριστά. Να τους πείσει ότι τους αντιμετωπίζει ως συνεργάτες και για τους οποίους νοιάζεται αντιλαμβανόμενος τις πολλαπλές ευθύνες που φέρουν εκτός σχολικής τάξης. Συζητά μαζί τους κάθε προβληματισμό που έχουν στον εργασιακό χώρο και δεν διστάζει να μοιραστεί τα δικά του συναισθήματα χωρίς να αποφεύγει να συζητήσει και τα δυσάρεστα θέματα. Ζητά με θετική σκέψη την άποψή τους για κάθε εργασία που αφορά το σχολείο και δείχνει έμπρακτα ότι την αξιολογεί και θα την αξιοποιήσει όταν του ζητηθεί. Η ενσυναίσθηση (empathy) επιτελεί επίσης ένα ουσιαστικό παράγοντα για την επίτευξη των επιθυμητών αποτελεσμάτων της υποκίνησης. Ο εκπαιδευτικός ο οποίος απολαμβάνει την κατανόηση και συμπαράσταση του Σχολικού Συμβούλου ικανοποιεί στοιχεία των κοινωνικών αναγκών αλλά κυρίως της αναγνώρισης. Όταν δείχνει σημεία ενσυναίσθησης γίνεται πιο προσιτός και ο εκπαιδευτικός μπορεί εύκολα να συζητήσει μαζί του οποιοδήποτε θέμα τον απασχολεί αλλά παράλληλα νιώθει λιγότερο φόβο στην ανάληψη πρωτοβουλιών. Το ενδιαφέρον του Σχολικού Συμβούλου προς τον εκπαιδευτικό μπορεί να αποτελέσει στα χέρια του πρώτου ένα άριστο εργαλείο προσέγγισης, καθοδήγησης, στοχοθεσίας και εφαρμογής των στρατηγικών του. Το ενδιαφέρον αυτό μπορεί να εκτείνεται και πέρα των επαγγελματικών υποχρεώσεων και να σχετίζεται με τα προσωπικά προβλήματα του εκπαιδευτικού τα οποία αποτελούν τροχοπέδη στην επίδοση και αποτελεσματικότητά του εντός της σχολικής τάξης. 4.3 Ανάγκη συνεχούς εκπαίδευσης Η συνεχής εκπαίδευση του ανθρωπίνου δυναμικού κρίνεται άκρως απαραίτητη σε μια κοινωνία όπου η πληροφορία αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της. Η κοινωνία της πληροφορίας προϋποθέτει την ικανότητα του εκπαιδευτικού να χρησιμοποιεί τη δημιουργική σκέψη ώστε συνθετικά να προχωρεί στη δόμηση νέων πληροφοριών ή στην επίλυση των αλληλένδετων και σύνθετων προβλημάτων που ενυπάρχουν στην σχολική τάξη. Στο πλαίσιο της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών, ως διαχειριστής των ανθρωπίνων

10 16ο Διεθνές Συνέδριο - Πάτρα, Ιουνίου 2013 πόρων, ο Σχολικός Σύμβουλος οφείλει να γνωρίζει τις ανάγκες τους μέσα και έξω από το σχολείο. Η διάγνωση αυτή του δίνει την δυνατότητα να επιλέξει τις κατάλληλες μεθόδους εκπαίδευσης και να συντονίζει αποτελεσματικά τους εκπαιδευτικούς και το έργο τους. Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών μπορεί να αποτελέσει εξωτερικό κίνητρο για επαγγελματική ανέλιξη και επιστημονική ολοκλήρωση διατηρώντας τους σε συνεχή ετοιμότητα στο μεταβαλλόμενο εκπαιδευτικό περιβάλλον. Συνεπώς δεν περιορίζεται σε θέματα διδακτικής της σχολικής τάξης αλλά επεκτείνεται στην αξιοποίηση το ανθρώπινου κεφαλαίου και των ικανοτήτων του. 4.4 Ο ρόλος των ανταμοιβών Ο ρόλος των ανταμοιβών για την επίτευξη ενός στόχου σίγουρα αποτελεί σημαντικό στοιχείο υποκίνησης κάθε εκπαιδευτικού. Ωστόσο ο βαθμός θετικής επίδρασης μιας ανταμοιβής στην εργασιακή απόδοση και επιτέλεση εξαρτάται και από τον ίδιο και αναφέρεται στις ανάγκες ή τις προσδοκίες του στον εργασιακό καθώς επίσης και στα χαρακτηριστικά εκείνα που συνθέτουν την προσωπικότητά του. Συνεπώς, όταν ο Σχολικός Σύμβουλος προσβλέπει στην υποκίνηση μέσω ενός συστήματος ανταμοιβών προς τους εκπαιδευτικούς θα πρέπει εκ των προτέρων να έχει εξετάσει όλες τις παραμέτρους και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου συστήματος ενώ μέσα από την επαφή με τους εκπαιδευτικούς να έχει την δυνατότητα να διερευνήσει τις ιδιαίτερες ανάγκες, τις προσδοκίες και προτιμήσεις των εκπαιδευτικών. Ο σαφής παιδαγωγικός και καθοδηγητικός ρόλος του Σχολικού Συμβούλου περιορίζει τις επιλογές των ανταμοιβών εντός του πλαισίου των τεσσάρων λειτουργιών που περιγράφει η σχετική νομοθεσία. Στο σύστημα των ανταμοιβών συμπεριλαμβάνονται οι μορφές επαίνου των εκπαιδευτικών καθώς επίσης η συμμετοχή τους στον προγραμματισμό του εκπαιδευτικού έργου και στην από κοινού λήψη αποφάσεων σε ζητήματα της σχολικής τάξης. Ανταμοιβή αποτελεί και η παρουσίαση του ερευνητικού ή διδακτικού έργου ενός εκπαιδευτικού στους συναδέλφους του ως πρόταση η οποία θα μπορούσε ενδεχομένως να υιοθετηθεί από άλλους εκπαιδευτικούς. Έτσι η δραστηριότητα ενός ατόμου αποκτά δημοσιότητα ενθαρρύνοντας το να εργάζεται δημιουργικά και αποδοτικά καθώς ικανοποιεί τις ανάγκες των εκπαιδευτικών, τους ενθαρρύνει για συνεχή προσπάθεια βελτίωσης και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Η αναγνώριση του εκπαιδευτικού από τον Σχολικό Σύμβουλο μπορεί με κατάλληλους χειρισμούς να αποτελέσει ουσιαστικό κίνητρο. Η εκτίμηση και εμπιστοσύνη που απολαμβάνει το άτομο από τον προϊστάμενό του σίγουρα δημιουργεί αίσθημα ικανοποίησης λειτουργώντας υποκινητικά στην προσπάθεια για επίτευξη του έργου του. Ο έπαινος πρέπει να είναι αυθεντικός και να σχετίζεται με την επιτέλεση του εκπαιδευτικού έργου μέσα στην σχολική τάξη. Επίσης η συχνότητα έκφρασης της αναγνώρισης πρέπει να είναι τέτοια ώστε να διατηρεί την ένταση της υποκίνησης αλλά να μην γίνεται στοιχείο ρουτίνας ώστε να χάσει κάθε υποκινητική δύναμη. Σε κάθε μορφή ανταμοιβής σημαντικό στοιχείο αποτελεί η δίκαιη απονομή της σε όλες τις προσπάθειες των εκπαιδευτικών

11 4.5 Προσωπική καθοδήγηση και επικοινωνία Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, Η στρατηγική της προσωπικής καθοδήγησης αποβλέπει στην αξιοποίηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε εκπαιδευτικού. Δημιουργεί στενότερες σχέσεις ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και τον Σχολικό Σύμβουλο καθώς διαμορφώνει κλίμα οικειότητας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Συμβάλει στην ικανοποίηση των αναγκών της ασφάλειας, των κοινωνικών καθώς και των αναγκών για αυτοεκτίμηση και ολοκλήρωση. Οι εκπαιδευτικοί γίνονται πιο δεκτικοί στην καθοδήγηση του Σχολικού Συμβούλου αυξάνοντας τη διάθεση για παραγωγική εργασία ή ανάληψη ηγετικών πρωτοβουλιών εντός της σχολικής τάξης. Το περιεχόμενο της καθοδήγησης πρέπει να άπτεται της πραγματικότητας και ο Σχολικός Σύμβουλος να χρησιμοποιεί στην ανατροφοδότηση συμπεράσματα που πηγάζουν από πραγματικά δεδομένα. Σε κάθε άλλη περίπτωση η καθοδήγηση μπορεί να αγνοηθεί από τον εκπαιδευτικό. Για να έχουμε επιτυχία στην στρατηγική της προσωπικής καθοδήγησης χρειάζεται να εστιάσουμε στην βελτίωση της επικοινωνίας του Σχολικού Συμβούλου με τον εκπαιδευτικό. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την επιλογή και χρήση της κατάλληλης γλώσσας επικοινωνίας. Σε διαφορετική περίπτωση θα κρατούσε τον δάσκαλο σε απόσταση δημιουργώντας μια αρνητική στάση και διάθεση του εκπαιδευτικού απέναντί του. Αξιοσημείωτο στοιχείο ενός δημιουργικού επικοινωνιακού πλαισίου αποτελεί η χρήση της κατάλληλης γλώσσας του σώματος ως πηγή νοημάτων και εννοιών αφού συμβάλει στην δημιουργία ουσιαστικού επικοινωνιακού περιβάλλοντος. Η γλώσσα και προσωπική επικοινωνία μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην έκφραση της αναγνώρισης του εκπαιδευτικού στο πρόσωπο του Σχολικού Συμβούλου. Η αναγνώριση αυτή μπορεί να αποδοθεί στο σύνολο των εκπαιδευτικών αλλά ιδιαίτερη σημασία αποκτά η απόδοση αναγνώρισης του προσωπικού διδακτικού έργου του δασκάλου που ικανοποιεί τις κοινωνικές ανάγκες αλλά κυρίως τις ανάγκες για αυτοεκτίμηση αναγνώριση και ολοκλήρωση - αυτοπραγμάτωση στην θεωρία του Maslow. 4.6 Ανατροφοδότηση και ενδυνάμωση Η ανατροφοδότηση καθιστά τον εκπαιδευτικό γνώστη της πορείας της εργασίας του και τον υποκινεί εσωτερικά ενώ οι Deci (1975) και Deci & Ryan (1985, όπως αναφέρεται στη Valencia 2005), αποδίδουν σε αυτή την εργασιακή επάρκεια και αποφασιστικότητα. Η ανατροφοδότηση λειτουργεί ως ένα μέσο πληροφόρησης της ποιότητας του παραγόμενου έργου, της σωστής επιτέλεσης μιας δράσης ενώ καταδεικνύει τις κατευθυντήριες γραμμές για μελλοντικές κινήσεις ή στρατηγικές. Η ενδυνάμωση αναφέρεται συχνά ως μια από τις ισχυρότερες στρατηγικές στην Διοίκηση των Ανθρωπίνων Πόρων (Whittington & Evans 2005) ενώ σύμφωνα με τους Conger & Kanungo (1998), είναι η διαδικασία της ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας του ατόμου. Οι Spreitzer & Quinn (2001, όπως αναφέρεται στους Whittington & Evans 2005) επισημαίνουν ότι η προοπτική της ενδυνάμωσης σχετίζεται με την αλλαγή νοοτροπίας ενός ηγέτη ο οποίος έχει την διάθεση να περιορίσει την άσκηση ελέγχου και να εμπιστευτεί στα κατάλληλα άτομα συγκεκριμένους στόχους. Μέσα από αυτή την στρατηγική δημιουργούμε εκπαιδευτικούς οι οποίοι συνδέονται προσωπικά με αυτό που κάνουν, αποκτούν αυτονομία στις ενέργειές τους και αυτοπεποίθηση για τις

12 16ο Διεθνές Συνέδριο - Πάτρα, Ιουνίου 2013 ικανότητές τους οδηγούμενοι στην ικανοποίηση των αναγκών των υψηλοτέρων επιπέδων στο μοντέλο του Maslow. Συμπέρασμα Μέσα στο δυναμικό και διαρκώς μεταβαλλόμενο εκπαιδευτικό περιβάλλον ο ρόλος του Σχολικού Συμβούλου, όπως ορίζεται από την σχετική εκπαιδευτική νομοθεσία, φαντάζει στατικός να εστιάζει στο αποτέλεσμα χωρίς να λαμβάνει υπ όψιν το ανθρώπινο δυναμικό που στελεχώνει τη σχολική τάξη. Οι εκπαιδευτικοί ως μια ομοιογενής ομάδα η οποία, κάτω από την μονόδρομη καθοδηγητική σχέση Σχολικού Συμβούλου και εκπαιδευτικού, καλείται να υλοποιήσει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Η υιοθέτηση του θεωρητικού υπόβαθρου της Διοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων και του σύγχρονου Μάνατζμεντ στην εκπαίδευση μετασχηματίζει το Σχολικό Σύμβουλο σε σύγχρονο Μάνατζερ ενώ μετατοπίζει το ενδιαφέρον στη επένδυση και διαχείριση του ανθρώπινου εκπαιδευτικού κεφαλαίου ως βασικό συντελεστή στην επίτευξη στόχων. Οι κατάλληλες στρατηγικές και προσεγγίσεις συμβάλουν στην αξιοποίηση των ιδιαίτερων ικανοτήτων ή δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών οδηγώντας στη βελτίωση του παραγόμενου έργου στη σχολική τάξη και την επιτυχή αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων μέσω υποκινητικών δυνάμεων. Βιβλιογραφία Ελληνική Βαξεβανίδου, Μ. & Ρεκλείτης, Π. (2012). Management Ανθρωπίνων Πόρων. (3 η έκδ.) Αθήνα: Εκδόσεις Προπομπός Κόντη, Θ. (1994). Διοικητική Ψυχολογία. Η ψυχολογία των ανθρωπίνων και εργασιακών σχέσεων. Αθήνα: Εκδόσεις Σύγχρονη εποχή Μακρυγιωργάκης, Μ. (2001). Η Ανθρώπινη Πλευρά του Μάνατζμεντ. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση. Μπουραντάς Α., Βάθης, Α., Παπακωνσταντίνου, Χ. & Ρεκλείτης Π. (1999). Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και Υπηρεσιών. Αθήνα: ΟΕΔΒ Μπουραντάς, Μ. (2002) Μάνατζμεντ Θεωρητικό υπόβαθρο: Σύγχρονες πρακτικές. Αθήνα: Εκδόσεις Γ. Μπένου Τερζίδης, Κ. & Τζωρτζάκης Κ. (2004). Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων. Διοίκηση Προσωπικού. Αθήνα: Εκδόσεις Rosili Τζωρτζάκης, Κ. & Τζωρτζάκη Α. (2007), Οργάνωση και Διοίκηση. Το Μάνατζμεντ της Νέας Εποχής (4η Έκδοση). Αθήνα: Εκδόσεις Rosili Ξενόγλωσση Banks, L. (1997). Motivation in the workplace: inspiring your employees. West Des Moines, Iowa: American Media Publishing Butera, F. (2000). Adapting the Pattern of University Organization to the Needs of the Knowledge Economy. European Journal of Education. Vol. 35, No.4. Black

13 Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, well Publishing Conger, J. & Kanungo, R. (1998). The Empowerment Process: Integrating Theory and Practice. Academy of Management Review, 13(3): Denny, R. (2002). Motivate to win. Stylus Publishing, LLC, London Faturochman (1997). The Job Characteristics Theory: A Review. Buletin Psikologi. V, 2. December, p Hackman, J., Lawler, E., & Oldham, G.R. (2000). Job characteristics theory. In Miner, J (ed) Organizational Behavior: Essential theories of motivation & leadership. M.E.Sharpe; Armonk, N.Y Klubnik, J.P. and Roschelle, M. (1996). Improving organizational effectiveness through transformational Leadership. Thousand Oaks, CA: SAGE Publications Locke, E. A. (1991). The motivation sequence, the motivation hub, and the motivation core. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50, Locke, E. A., & Latham, G. P. (2006). New directions in goal-setting theory. Current Directions in Psychological Science, 15(5), Montana, P., & Charnov, B. (2002). Μάματζμεντ. Αθήνα: Κλειδάριθμος Ongori, H. (2009) Managing behind the scenes: A view point on employee empowerment. African Journal of Business Management, 3 (1), pp Robbins, S.P. & Judge, T.A. (2011) Οργανωσιακή Συμπεριφορά. Βασικές έννοιες & Σύγχρονες Προσεγγίσεις. (Α. Πλατάκη, Μετάφ.) Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική Robbins, S. P., Decenzo, D.A. & Coulter, M. (2012). Διοίκηση επιχειρήσεων Αρχές και εφαρμογές. (Η. Νικολάου, Μετάφ.) Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική Valencia, C. (2005, Spring). Motivation and Productivity in the Workplace. The Myriad Schermerhorn, J.R., Osborn, R.N., Uhl-Bien, M. & Hunt, J,G. (2012) Organizational Behavior. Internationaql Student Version (3 rd ed.). John Wiley & Sons Schermerhorn, J. (2012). Εισαγωγή στο Management. Αθήνα: Εκδόσεις Π. Χ. Πασχαλίδης Whittington, J. L & Evans, B. (2005). General Issues in Management. The Enduring Impact of Great Ideas. Problems and Perspectives in Management 2( ) Βιογραφικό σημείωμα Ο Σκιαδάς Γρηγόρης του Γεωργίου σπούδασε Αγγλική Γλώσσα και Φιλολογία στο Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Ε.Κ.Π.Α και είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου στις Σύγχρονες Προσεγγίσεις στη Γλώσσα και τα Κείμενα από το Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστήμιο Πατρών. Έχει εργαστεί ως αναπληρωτής εκπαιδευτικός στην Δημόσια Εκπαίδευση από το και ως μόνιμος από το Από το 2007 είναι Σχολικός Σύμβουλος Αγγλικής Γλώσσας στους νομούς Άρτας & Πρέβεζας. Συμμετέχει ως επιμορφωτής των ΠΕΚ Πατρών & Ιωαννίνων από το Έχει συμμετάσχει με ανακοίνωση (Το Ρεμπέτικο Λεξιλόγιο. Μια Πρώτη Λεξιλογική Προσέγγιση) στο 2o Διεθνές Συνέδριο Μεταπτυχιακών Φοιτητών Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών (PICKLE2) στην Πάτρα 4-6 Ιουνίου

Σχολικός Σύμβουλος και Διευθυντής στον ρόλο του ηγέτη στο σχολείο

Σχολικός Σύμβουλος και Διευθυντής στον ρόλο του ηγέτη στο σχολείο Σχολικός Σύμβουλος και Διευθυντής στον ρόλο του ηγέτη στο σχολείο Γρηγόρης Σκιαδάς Σχολικός Σύμβουλος Αγγλικής Γλώσσας griskiadas@sch.gr ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην εργασία αυτή μελετώνται οι αρμοδιότητες και τα καθήκοντα

Διαβάστε περισσότερα

Ο πολλαπλός ρόλος του Διευθυντή στο νέο σχολείο 1. Εισαγωγή 2. Τα καθήκοντα του Διευθυντή της σχολικής μονάδας.

Ο πολλαπλός ρόλος του Διευθυντή στο νέο σχολείο 1. Εισαγωγή 2. Τα καθήκοντα του Διευθυντή της σχολικής μονάδας. Ο πολλαπλός ρόλος του Διευθυντή στο νέο σχολείο 1. Εισαγωγή 2. Τα καθήκοντα του Διευθυντή της σχολικής μονάδας. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων 1 Εισαγωγή Στη σημερινή παρουσίαση εξετάζεται και αναλύεται μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕI ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ / ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕI ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ / ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ. Πτυχιακή εργασία ΤΕI ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ / ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ Πτυχιακή εργασία ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΥΠΟΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικές Αλλαγές και Καινοτομίες

Εκπαιδευτικές Αλλαγές και Καινοτομίες Εκπαιδευτικές Αλλαγές και Καινοτομίες Δρ. Παρασκευή Χατζηπαναγιώτου Επίκουρη Καθηγήτρια Εκπαιδευτικής Διοίκησης Τμήμα Επιστημών της Αγωγής Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου P.Chatzipanagiotou@euc.ac.cy Ορισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ Η ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ»

ΝΕΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ Η ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ» «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) Πιλοτική Εφαρμογή στους Άξονες Προτεραιότητας 1,2,3 - Οριζόντια Πράξη» «ΤΟ ΝΕΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ Η ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ» Ενημερωτική Συνάντηση Στελεχών Διοίκησης

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία. Ενότητα 1: Εισαγωγικές έννοιες. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Ηγεσία. Ενότητα 1: Εισαγωγικές έννοιες. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Ηγεσία Ενότητα 1: Εισαγωγικές έννοιες Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου

Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Σχέδιο Έκθεσης Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Έκθεση Γενικής Εκτίμησης της Εικόνας του Σχολείου Ταυτότητα του σχολείου Καταγράφονται στοιχεία της ταυτότητας της Σχολικής Μονάδας. Α. Διαδικασίες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΥΠΕΤ - Κινητοποίηση Ανθρώπινου Δυναμικού/ Διαχείριση Ανθρωπίνων Πόρων

ΤΥΠΕΤ - Κινητοποίηση Ανθρώπινου Δυναμικού/ Διαχείριση Ανθρωπίνων Πόρων ΤΥΠΕΤ - Κινητοποίηση Ανθρώπινου Δυναμικού/ Διαχείριση Ανθρωπίνων Πόρων Διαπροσωπικές Σχέσεις στο Χώρο Εργασίας: Παρακίνηση Ενδυνάμωση - Επαναπληροφόρηση Στόχοι Εκπαιδευτικού Προγράμματος Να διερευνήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

εκπαιδευτικο αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού τυπικών και άτυπων ομάδων από μια δυναμική αλληλεξάρτησης

εκπαιδευτικο αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού τυπικών και άτυπων ομάδων από μια δυναμική αλληλεξάρτησης Στη πράξη, για να είναι μια σχολική μονάδα αποτελεσματική, είναι απαραίτητη η αρμονική και μεθοδική λειτουργία του κάθε υποσυστήματος: μαθητές, εκπαιδευτικοί, διδακτικοί χώροι, διαθέσιμα μέσα, με σκοπό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ. Ηγεσία

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ. Ηγεσία ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ Ηγεσία Διδάσκουσα: Αφροδίτη Δαλακούρα ΔΙΟΙΚΗΣΗ: ΟΙ ΡΟΛΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΗΓΕΤΗΣ MANAGER COACH 1 Κλασική-μηχανιστική αντίληψη Το παλιό μοντέλο διοίκησης: οικονομικές-υλικές

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Παράγοντες χαρακτηριστικά αποτελεσματικού σχολείου

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Παράγοντες χαρακτηριστικά αποτελεσματικού σχολείου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Παράγοντες χαρακτηριστικά αποτελεσματικού σχολείου Διδάσκων: Νίκος Ανδρεαδάκης ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER

ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ. Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΛΑΜΙΑΣ Ενθάρρυνση Επιχειρηματικών Δράσεων, Καινοτομικών Εφαρμογών και Μαθημάτων Επιλογής Φοιτητών ΤΕΙ Λάρισας - Λαμίας PLEASE ENTER ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12 «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning. Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη. E-learning. Οδηγός Σπουδών

Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning. Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη. E-learning. Οδηγός Σπουδών Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία. Ενότητα 8: Ηγεσία στις ομάδες. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Ηγεσία. Ενότητα 8: Ηγεσία στις ομάδες. Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Ηγεσία Ενότητα 8: Ηγεσία στις ομάδες Δρ. Καταραχιά Ανδρονίκη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης

Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης Η πολιτική του σχολείου για βελτίωση της διδασκαλίας και της μάθησης: Δύο περιπτώσεις προγραμμάτων σχολικής αποτελεσματικότητας και σχολικής βελτίωσης Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης, ΕΔΕ Εργαστήριο 1: «Βελτίωση

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικε ς πληροφορι ες

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικε ς πληροφορι ες ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικες πληροφοριες Πέτρος Γαλάνης Δρ. ΕΚΠΑ, Δάσκαλος Ε.Α. (ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Δ Αθήνας) Τι είναι η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ); Ο όρος «Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος» (ΔΑΦ)

Διαβάστε περισσότερα

Καθορισμός των ειδικότερων καθηκόντων και αρμοδιοτήτων των προϊσταμένων των περιφερειακών

Καθορισμός των ειδικότερων καθηκόντων και αρμοδιοτήτων των προϊσταμένων των περιφερειακών Ν 2817/00 Άρθρο 8 παρ. 2 (ΦΕΚ 78Α' /14.3.00) Καθορισμός των ειδικότερων καθηκόντων και αρμοδιοτήτων των προϊσταμένων των περιφερειακών υπηρεσιών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, των διευθυντών

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας

Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Τμήμα: Σύγχρονο εξ αποστάσεως επιμορφωτικό πρόγραμμα Προσχολικής & Πρωτοβάθμιας Φορέας ιεξαγωγής: ΠΕΚ Λαμίας Συντονιστής: ημητρακάκης Κωνσταντίνος Τηλέφωνο: 2231081842 Τρόπος υλοποίησης: Σύγχρονα Υπεύθυνος:

Διαβάστε περισσότερα

Υ.Α Γ2/6646/ Επιµόρφωση καθηγητών στο ΣΕΠ και τη Επαγγελµατική Συµβουλευτική

Υ.Α Γ2/6646/ Επιµόρφωση καθηγητών στο ΣΕΠ και τη Επαγγελµατική Συµβουλευτική Υ.Α Γ2/6646/20-11-97 Επιµόρφωση καθηγητών στο ΣΕΠ και τη Επαγγελµατική Συµβουλευτική ΥΠΕΠΘ-Γ2/6646120.Ι 1.97 Ενηµέρωση για το πρόγραµµα επιµόρφωσης Καθηγητών στο Σχολικό Επαγγελµατικό Προσανατολισµό και

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο

ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο ΣΧΈΔΙΟ RELEASE για τη δια βίου μάθηση και την ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην Κύπρο Παρουσίαση από τις: Φροσούλα Πατσαλίδου, ερευνήτρια, & Μαίρη Κουτσελίνη, επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Τμήμα Ιατρικών εργαστηρίων & Προσχολικής Αγωγής Συντονίστρια: Επίκουρη Καθηγήτρια, Ελένη Μουσένα [Σύγχρονες Τάσεις στην Παιδαγωγική Επιστήμη] «Παιδαγωγικά μέσω Καινοτόμων

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών MA in Education (Education Sciences) ΑΣΠΑΙΤΕ-Roehampton ΠΜΣ MA in Education (Education Sciences) Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Εκπαίδευση (Επιστήμες της Αγωγής),

Διαβάστε περισσότερα

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials

International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials International Conference Quality and Equity in Education: Theories, Applications and Potentials Εργαστήρι 3 Ο συμβουλευτικός ρόλος της ομάδας στήριξης σχολείων που εφαρμόζουν τη δυναμική προσέγγιση σχολικής

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων

Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Βασίλης Κόμης, Επίκουρος Καθηγητής Ερευνητική Ομάδα «ΤΠΕ στην Εκπαίδευση» Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή των Ικανοτή των

Περιγραφή των Ικανοτή των Περιγραφή των Ικανοτή των * Το σχέδιο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η παρούσα δημοσίευση (ανακοίνωση) δεσμεύει μόνο τον συντάκη της και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για τυχόν

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονες προκλήσεις

Σύγχρονες προκλήσεις Σύγχρονες προκλήσεις Οι σημερινοί μαθητές και φοιτητές προετοιμάζονται για να ζήσουν σε ένα περιβάλλον που δεν μπορούμε να προβλέψουμε. Να χρησιμοποιήσουν τεχνολογίες που δεν έχουν ακόμη ανακαλυφθεί Να

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Οργανωσιακή Συμπεριφορά και Διοίκηση Αλλαγών

Μάθημα: Οργανωσιακή Συμπεριφορά και Διοίκηση Αλλαγών 1 Μάθημα: Οργανωσιακή Συμπεριφορά και Διοίκηση Αλλαγών Υπεύθυνοι: Ζωή Δημητριάδη, Ph.D., Καθηγήτρια Δρ. Φώτης Βούζας, Αν. Καθηγητής Σχήμα 1. Προσδιορισμός Οργανωσιακής Συμπεριφοράς Σκοπός του Μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα Σχολείων Μαθηματικοί. Δρ. Κωνσταντίνος Παπαγιάννης Σύμβουλος Μαθηματικών Μέσης Εκπαίδευσης

Δίκτυα Σχολείων Μαθηματικοί. Δρ. Κωνσταντίνος Παπαγιάννης Σύμβουλος Μαθηματικών Μέσης Εκπαίδευσης Δίκτυα Σχολείων Μαθηματικοί Δρ. Κωνσταντίνος Παπαγιάννης Σύμβουλος Μαθηματικών Μέσης Εκπαίδευσης Σκοπός Α. Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών και στήριξη στη σχολική μονάδα Β. Ανατροφοδότηση και Αξιολόγηση εκπαιδευτικού

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΙ

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΙ Ακ. έτος 2013-14 ΗΓΕΣΙΑ ΗΓΕΤΕΣ ΚΑΙ ΗΓΕΣΙΑ Ηγέτης: Το άτομο που στο πλαίσιο ενός συνόλου ασκεί την μεγαλύτερη επιρροή στα υπόλοιπα μέλη (δεν ταυτίζεται πάντα με την

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning. Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη. E-learning. Οδηγός Σπουδών

Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning. Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη. E-learning. Οδηγός Σπουδών Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning Συναισθηματική - Διαπροσωπική Νοημοσύνη E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος

Διαβάστε περισσότερα

Καθηγητής Π. Φωτήλας Λέκτορας Ι. Γιαννατσής

Καθηγητής Π. Φωτήλας Λέκτορας Ι. Γιαννατσής ΗΓΕΣΙΑ Καθηγητής Π. Φωτήλας Λέκτορας Ι. Γιαννατσής ΗΓΕΤΕΣ ΚΑΙ ΗΓΕΣΙΑ Ηγέτης: Το άτομο που στο πλαίσιο ενός συνόλου ασκεί την μεγαλύτερη επιρροή στα υπόλοιπα μέλη (δεν ταυτίζεται πάντα με την τυπική θέση

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα Σχέδια Εκθέσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Εσπερινά σχολεία, μια διαφορετική προσέγγιση στην εκπαιδευτική διαδικασία Δρ. ΖΑΡΚΑΔΟΥΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Διευθυντής 1 ου Εσπερινού ΓΕΛ Αθηνών zarknick@hotmail.com

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ MANAGEMENT ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. Ορισμοί

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ MANAGEMENT ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. Ορισμοί Ορισμοί Ηγεσία είναι η διαδικασία με την οποία ένα άτομο επηρεάζει άλλα άτομα για την επίτευξη επιθυμητών στόχων. Σε μια επιχείρηση, η διαδικασία της ηγεσίας υλοποιείται από ένα στέλεχος που κατευθύνει

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΜΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Α/Α ΚΡΙΤΗΡΙΑ A. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ 1 Διαχείριση της τάξης (π.χ. τήρηση κανονισμών) 2 Αξιοποίηση διδακτικού

Διαβάστε περισσότερα

Παροχή κινήτρων για αύξηση απόδοσης. 13 ο Κεφάλαιο

Παροχή κινήτρων για αύξηση απόδοσης. 13 ο Κεφάλαιο Παροχή κινήτρων για αύξηση απόδοσης 13 ο Κεφάλαιο Μαθησιακοί στόχοι (1) Μετά τη μελέτη του κεφαλαίου, θα είστε σε θέση να: 1. Αναγνωρίσετε ποια είδη συμπεριφορών των διοικητικών στελεχών είναι απαραίτητα

Διαβάστε περισσότερα

Συναισθηματική Νοημοσύνη

Συναισθηματική Νοημοσύνη Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης E-Learning Συναισθηματική Νοημοσύνη E-learning Οδηγός Σπουδών Το πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ( e-learning ) του Πανεπιστημίου Πειραιά του Τμήματος Οικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Σκοποί ενότητας Να συζητηθούν βασικές παιδαγωγικές αρχές της προσχολικής εκπαίδευσης Να προβληματιστούμε για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί

Διαβάστε περισσότερα

«Ερευνώ, Βελτιώνομαι και Προχωρώ»

«Ερευνώ, Βελτιώνομαι και Προχωρώ» «Ερευνώ, Βελτιώνομαι και Προχωρώ» ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ 1 Ερευνώ Απόψεις μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων Πραγματικές ανάγκες Σχέδια δράσης Βελτιώνομαι Επιμορφωτικές δράσεις:

Διαβάστε περισσότερα

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού

Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους. του Σταύρου Κοκκαλίδη. Μαθηματικού Τα Διδακτικά Σενάρια και οι Προδιαγραφές τους του Σταύρου Κοκκαλίδη Μαθηματικού Διευθυντή του Γυμνασίου Αρχαγγέλου Ρόδου-Εκπαιδευτή Στα προγράμματα Β Επιπέδου στις ΤΠΕ Ορισμός της έννοιας του σεναρίου.

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθηνών. Αυτοαξιολόγηση σχολικής μονάδας Ερωτηματολόγια εκπαιδευτικών

2 ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθηνών. Αυτοαξιολόγηση σχολικής μονάδας Ερωτηματολόγια εκπαιδευτικών ο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθηνών Αυτοαξιολόγηση σχολικής μονάδας 05-6 Ερωτηματολόγια εκπαιδευτικών Οι εκπαιδευτικοί έχουν συμφωνήσει πάνω σ' ένα γενικό πλαίσιο αρχών και εφαρμόζουν τον εσωτερικό κανονισμό

Διαβάστε περισσότερα

ΗΓΕΣΙΑ. Καθηγητής Π. Φωτήλας Λέκτορας Ι. Γιαννατσής ΗΓΕΤΕΣ ΚΑΙ ΗΓΕΣΙΑ

ΗΓΕΣΙΑ. Καθηγητής Π. Φωτήλας Λέκτορας Ι. Γιαννατσής ΗΓΕΤΕΣ ΚΑΙ ΗΓΕΣΙΑ ΗΓΕΣΙΑ Καθηγητής Π. Φωτήλας Λέκτορας Ι. Γιαννατσής ΗΓΕΤΕΣ ΚΑΙ ΗΓΕΣΙΑ Ηγέτης: Το άτομο που στο πλαίσιο ενός συνόλου ασκεί την μεγαλύτερη επιρροή στα υπόλοιπα μέλη (δεν ταυτίζεται πάντα με την τυπική θέση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΗΓΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΠΕΛΑΤΗ & ΑΓΟΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΗΓΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΠΕΛΑΤΗ & ΑΓΟΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΗΓΕΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΕ ΠΕΛΑΤΗ & ΑΓΟΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Μονοπάτια Απασχολησιμότητας Ικανότητες & Δεξιότητες εργαζομένων στις σύγχρονες ελληνικές επιχειρήσεις

Μονοπάτια Απασχολησιμότητας Ικανότητες & Δεξιότητες εργαζομένων στις σύγχρονες ελληνικές επιχειρήσεις Μονοπάτια Απασχολησιμότητας Ικανότητες & Δεξιότητες εργαζομένων στις σύγχρονες ελληνικές επιχειρήσεις 30 Μαρτίου 2015 Εισηγητής : B.Αϊβαζίδης MSc, PhDc Χαρακτηριστικά του σημερινού εργασιακού περιβάλλοντος

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων

Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Ε π α ν α λ η π τ ι κ ά θ έ μ α τ α Χριστουγέννων Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις Σωστές ή Λάθος 1. Το θεσμικό πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο λειτουργεί

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προσδοκίες, που καλλιεργούμε για τα παιδιά, εμείς οι εκπαιδευτικοί, αναφέρονται σε γενικά κοινωνικά χαρακτηριστικά και παράλληλα σε ατομικά ιδιοσυγκρασιακά. Τέτοια γενικά κοινωνικο-συναισθηματικά

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Μάνατζμεντ και Ηγεσία στην Εκπαίδευση και Διασφάλιση Ποιότητας. (Εαρινό Εξάμηνο , μάθημα επιλογής Β εξαμήνου)

Μάθημα: Μάνατζμεντ και Ηγεσία στην Εκπαίδευση και Διασφάλιση Ποιότητας. (Εαρινό Εξάμηνο , μάθημα επιλογής Β εξαμήνου) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Μάθημα: Μάνατζμεντ και Ηγεσία στην Εκπαίδευση και Διασφάλιση Ποιότητας Διδάσκοντες: (Εαρινό

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας-ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ, ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΠ.

Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας-ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ, ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΠ. Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ Είναι μια από τις κυριότερες λειτουργίες της διοίκησης ανθρωπίνων πόρων. Η εκπαίδευση είναι η οργανωμένη διαδικασία μάθησης που στοχεύει στην απόκτηση γνώσεων και ικανοτήτων για ένα ορισμένο

Διαβάστε περισσότερα

Επαγγελματική Μάθηση και ζητήματα επικοινωνίας, σχέσεων, συμπεριφοράς, κινήτρων των μαθητών/τριών

Επαγγελματική Μάθηση και ζητήματα επικοινωνίας, σχέσεων, συμπεριφοράς, κινήτρων των μαθητών/τριών Επαγγελματική Μάθηση και ζητήματα επικοινωνίας, σχέσεων, συμπεριφοράς, κινήτρων των μαθητών/τριών Ιωάννης Μεγάλεμος, Β.Δ.Α Συντονιστής Προγράμματος Ε.Μ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΛΥΚΕΙΟ Μ. ΚΟΥΤΣΟΦΤΑ Α. ΠΑΝΑΓΙΔΗ ΠΑΛΙΟΜΕΤΟΧΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 2: Μάθηση & διδασκαλία στην προσχολική εκπαίδευση: βασικές αρχές Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην

Διαβάστε περισσότερα

Εισηγητής Δρ. Αβραάμ Παπασταθόπουλος. Δρ. Αβραάμ Παπασταθόπουλος

Εισηγητής Δρ. Αβραάμ Παπασταθόπουλος. Δρ. Αβραάμ Παπασταθόπουλος Εισηγητής Δύναμη: Η πιθανότητα που έχει ο «άνθρωπος» να είναι σε θέση να «περάσει» τις δικές του επιθυμίες μέσα από μία κοινωνική σχέση παρά την αντίσταση. Εξουσία: Η εξουσία ορίζεται ως το νόμιμο δικαίωμα

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγική Ψυχολογία Βιομηχανική Ψυχολογία

Παιδαγωγική Ψυχολογία Βιομηχανική Ψυχολογία ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΟΑΕΔ Παιδαγωγική Ψυχολογία Βιομηχανική Ψυχολογία ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ: Μαρμαρινός Ιωάννης

Διαβάστε περισσότερα

Καταγραφή αναγκών στελεχών της δημόσιας διοίκησης

Καταγραφή αναγκών στελεχών της δημόσιας διοίκησης Καταγραφή αναγκών στελεχών της δημόσιας διοίκησης Ειρήνη Ρήγου Εισαγωγή Για να επιτευχθεί μια Διοικητική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα, δεν αρκεί μόνο το να σχεδιάζονται πολιτικές σε εθνική κλίμακα παρακολουθώντας

Διαβάστε περισσότερα

Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου

Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου Η ανάπτυξη της κουλτούρας και του κλίματος του σχολείου Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης Δρ Δημήτρης Δημητρίου Δρ Παναγιώτης Αντωνίου Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Νεοπροαχθέντων. Διευθυντών Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση και τη Διοίκηση

Θέματα Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση και τη Διοίκηση ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Π.Μ.Σ. «ΜΟΝΤΕΛΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ Θέματα Επικοινωνίας

Διαβάστε περισσότερα

Παρακίνηση. Δρ. Παναγιώτης Γκορέζης

Παρακίνηση. Δρ. Παναγιώτης Γκορέζης Παρακίνηση Δρ. Παναγιώτης Γκορέζης Ορισμός της Παρακίνησης Είναι οι διεργασίες - διαδικασίες που εξηγούν την ένταση, την κατεύθυνση και την επιμονή των προσπαθειών ενός ατόμου για την απόκτηση του στόχου

Διαβάστε περισσότερα

Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας. Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013

Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας. Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013 Παρακολούθηση Διδασκαλίας στη βάση του Δυναμικού Μοντέλου Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας Μαργαρίτα Χριστοφορίδου 28 Νοεμβρίου 2013 Σκοπός τη σημερινής παρουσίασης: αναγνώριση της παρατήρησης ως πολύτιμη

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 9: Η συνεργατική διδασκαλία & μάθηση Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Ενότητα 6: Η μάθηση στην προσχολική ηλικία Διδάσκων: Μανωλίτσης Γεώργιος ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΧΟΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ MANAGEMENT

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ MANAGEMENT MANAGEMENT ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΣΩΣΤΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ, ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΕΚΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΜΕΣΑ ΣΕ ΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΟΕΠΗΡΕΑΖΟΝΤΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ MANAGEMENT 1.ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Από την εκπαίδευση και την κατάρτιση στην επαγγελματική ζωή. Διεθνείς τάσεις και προοπτικές»

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Από την εκπαίδευση και την κατάρτιση στην επαγγελματική ζωή. Διεθνείς τάσεις και προοπτικές» ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Από την εκπαίδευση και την κατάρτιση στην επαγγελματική ζωή. Διεθνείς τάσεις και προοπτικές» ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2017 ΕΙΣΗΓΗΣΗ «Ο Ρόλος της Ηγεσίας της Διεύθυνσης

Διαβάστε περισσότερα

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές.

η ενημέρωση για τις δράσεις που τυχόν υιοθετήθηκαν μέχρι σήμερα και τα αποτελέσματα που προέκυψαν από αυτές. Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στην έδρα της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Σας ευχαριστώ θερμά για τη συμμετοχή σας, η οποία πιστεύω ότι είναι ένα ακόμη βήμα στην προσπάθεια που κάνουμε όλοι, για την ανάδειξη

Διαβάστε περισσότερα

Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο. Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη

Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο. Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη Διήμερο εκπαιδευτικού επιμόρφωση Μέθοδος project στο νηπιαγωγείο Έλενα Τζιαμπάζη Νίκη Χ γαβριήλ-σιέκκερη Δομή επιμόρφωσης 1 η Μέρα Γνωριμία ομάδας Παρουσίαση θεωρητικού υποβάθρου Προσομοίωση : α) Επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα Σχέδια

Διαβάστε περισσότερα

ΝEΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚA ΠΡΟΓΡAΜΜΑΤΑ: ΕΜΦAΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙOΤΗΤΕΣ. ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ και στη ΔΙΑΒΙΟΥ ΑΥΤΟΜΟΡΦΩΣΗ

ΝEΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚA ΠΡΟΓΡAΜΜΑΤΑ: ΕΜΦAΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙOΤΗΤΕΣ. ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ και στη ΔΙΑΒΙΟΥ ΑΥΤΟΜΟΡΦΩΣΗ ΝEΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚA ΠΡΟΓΡAΜΜΑΤΑ: ΕΜΦAΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙOΤΗΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ και στη ΔΙΑΒΙΟΥ ΑΥΤΟΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕΡΟΣ Α Οι προτεραιότητες στα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Λειτουργική Ανάλυση (copyright: Μαίρη

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ ΘΕΜΑΤΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ Σχολικοί Σύμβουλοι: Φελούκα Βασιλική, 7 ης Περιφέρειας Π.Ε. Ν. Αχαΐας Γιαννόπουλος Κων/νος, 8 ης Περιφέρειας Π.Ε. Ν. Αχαΐας Ενότητες Βασικές αιτίες προβλημάτων

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΘΟΔΟΣ -ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΡΘΡΩΝ ΣΤΗΝ ΜΗΧΑΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ PUBMED ΜΕ ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ, ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ, ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ, ΑΠΟΔΟΣΗ, ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ

ΜΕΘΟΔΟΣ -ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΑΡΘΡΩΝ ΣΤΗΝ ΜΗΧΑΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ PUBMED ΜΕ ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ: ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ, ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ, ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ, ΑΠΟΔΟΣΗ, ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΛΛΙΑΡΟΥ ΜΑΡΙΑ Λοχαγός, Νοσηλεύτρια Ψυχικής Υγείας M.Sc Πληροφορική Υγεία Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Διοίκησης Μονάδων Υγείας

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνική Σχολή Πάφου. «Τι μπορεί να γίνει», όχι απλώς «Τι υπάρχει» «Οι δυσκολίες αποτελούν χρυσές ευκαιρίες για ανάπτυξη και βελτίωση» Σκεφτόμαστε...

Τεχνική Σχολή Πάφου. «Τι μπορεί να γίνει», όχι απλώς «Τι υπάρχει» «Οι δυσκολίες αποτελούν χρυσές ευκαιρίες για ανάπτυξη και βελτίωση» Σκεφτόμαστε... Τεχνική Σχολή Πάφου Σεπτέμβριος 2018 Σκεφτόμαστε... «Τι μπορεί να γίνει», όχι απλώς «Τι υπάρχει» Γνωρίζουμε επίσης ότι... «Οι δυσκολίες αποτελούν χρυσές ευκαιρίες για ανάπτυξη και βελτίωση» Οργάνωση Σχολείου

Διαβάστε περισσότερα

«Άρχεσθαι μαθών, άρχειν επιστήσει» («Ανάλαβε εξουσία αφού πρώτα μάθεις να εξουσιάζεσαι») Σόλων, ο Αθηναίος

«Άρχεσθαι μαθών, άρχειν επιστήσει» («Ανάλαβε εξουσία αφού πρώτα μάθεις να εξουσιάζεσαι») Σόλων, ο Αθηναίος EIΣΑΓΩΓΗ «Άρχεσθαι μαθών, άρχειν επιστήσει» («Ανάλαβε εξουσία αφού πρώτα μάθεις να εξουσιάζεσαι») Σόλων, ο Αθηναίος Η ηγεσία και η άσκησή της η έννοιά της και το σύνολο των συμπεριφορών που τη συνθέτουν,

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς

Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς Ερωτηματολόγιο προς εκπαιδευτικούς Σκοπός της έρευνας αυτής είναι η διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτικών αναφορικά με την ιδιαίτερη πολιτική του σχολείου τους. Η έρευνα αυτή εξετάζει, κυρίως, την πολιτική

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση της Πιλοτικής Εφαρμογής της Επαγγελματικής Μάθησης (Mάιος 2016)

Αξιολόγηση της Πιλοτικής Εφαρμογής της Επαγγελματικής Μάθησης (Mάιος 2016) 1. Ταυτότητα της έρευνας Αξιολόγηση της Πιλοτικής Εφαρμογής της Επαγγελματικής Μάθησης (Mάιος 2016) Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου (ημερ. 19/08/2015), το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο

Διαβάστε περισσότερα

23/2/2017. Management Ηγεσία. Ηγεσία. Στρατηγική. Διοίκηση. Γ. Ζάχου ICBS 2

23/2/2017. Management Ηγεσία. Ηγεσία. Στρατηγική. Διοίκηση. Γ. Ζάχου ICBS 2 Management Ηγεσία Ηγεσία Στρατηγική Διοίκηση Γ. Ζάχου ICBS 2 1 Management Functions Προγραμματισμός Ηγεσία Οργάνωση Έλεγχος Γ. Ζάχου ICBS 3 Ηγεσία και HR Ηγεσία Διαφέρει η ηγεσία (Leadership) από τη διοίκηση(management)?

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία

Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Δημοτικό Σχολείο Σωτήρας Β Η δική μας πρόταση- εμπειρία Συμμετοχή στο Πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΕΡΕΥΝΑΣ-ΔΡΑΣΗΣ Σχολική χρονιά: 2015-2016 ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σαφής διάκριση της διαμορφωτικής από τη συγκριτική / τελική αξιολόγηση

Σαφής διάκριση της διαμορφωτικής από τη συγκριτική / τελική αξιολόγηση I Διευθυντική Περίληψη Τo Προτεινόμενο Σύστημα Αξιολόγησης (ΠΣΑ) στηρίζεται σε ένα σύνολο αρχών οι οποίες διαμορφώνουν το θεωρητικό πλαίσιο της ανάπτυξης και της λειτουργίας του. Οι βασικές του αρχές έχουν

Διαβάστε περισσότερα

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα Ενότητα 7: Aνθρωπολογικές Θεωρίες Μάθησης Βασιλική Μητροπούλου-Μούρκα Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. Υποχρεωτικής επιλογής (Κατεύθυνσης)

ΕΙΔΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ. Υποχρεωτικής επιλογής (Κατεύθυνσης) ΕΙΔΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Ακαδημαϊκή Μονάδα: Τομέας: Εργαστήριο/Σπουδαστήριο/Κλινική: Τίτλος Μαθήματος / Θέμα Εργασίας: Κωδικός Μαθήματος: Τύπος Μαθήματος: ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Διοίκηση Ανθρώπινων

Διαβάστε περισσότερα

«Επίπεδα ανάγνωσης του έργου του Σχολικού Συμβούλου»

«Επίπεδα ανάγνωσης του έργου του Σχολικού Συμβούλου» 2 o Συνέδριο Διευθυντών Κύπρου «Ηθική και Δημοκρατία για μια Αειφόρο Σχολική Ηγεσία» «Επίπεδα ανάγνωσης του έργου του Σχολικού Συμβούλου» Κριτσωτάκης Εμμανουήλ Προϊστάμενος ΕΠΚ Δ/θμιας Εκπ/σης Κρήτης Περικλειδάκης

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρήσεις 2.0 & Η Νέα Επιχειρηματικότητα. Επιχειρηματικότητα. Εισηγητής: Βασίλης Δαγδιλέλης

Επιχειρήσεις 2.0 & Η Νέα Επιχειρηματικότητα. Επιχειρηματικότητα. Εισηγητής: Βασίλης Δαγδιλέλης Επιχειρήσεις 2.0 & Η Νέα Επιχειρηματικότητα Επιχειρηματικότητα Εισηγητής: Βασίλης Δαγδιλέλης Ποια είναι η «δημόσια εικόνα» της; Οπωσδήποτε δεν είναι πάντοτε μια έννοια «θετικά φορτισμένη» τουλάχιστον στη

Διαβάστε περισσότερα

Παρατήρηση διδασκαλίας. Εργαλείο βελτίωσης της εκπαιδευτικής αποτελεσματικότητας

Παρατήρηση διδασκαλίας. Εργαλείο βελτίωσης της εκπαιδευτικής αποτελεσματικότητας Παρατήρηση διδασκαλίας Εργαλείο βελτίωσης της εκπαιδευτικής αποτελεσματικότητας Εκπαιδευτική Αποτελεσματικότητα Ο μάχιμος εκπαιδευτικός, αποτελεί, καθοριστικό παράγοντα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό.

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό. Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια 1 Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο Δρ. Αργύριος Θ. Αργυρίου Διευθυντής Εκπαίδευσης Περιφερειακής ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

GENERATION Y. in the workplace. Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΜΠΣ Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού

GENERATION Y. in the workplace. Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΜΠΣ Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού GENERATION Y in the workplace Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΜΠΣ Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού Τι θα συζητήσουμε Γνωριμία με τη γενιά Υ Η έρευνά μας Αποτελέσματα της έρευνάς μας Προσέλκυση Παρακίνηση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ

ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ (STATE OF THE ART) ΤΟΥ ENTELIS ΕΚΔΟΣΗ EΥΚΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ Εισαγωγή Η έρευνα στην Ευρώπη δείχνει ότι οι άνθρωποι με αναπηρίες όλων των ηλικιών έχουν προσωπική εμπειρία με την τεχνολογία.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ Δ/ΛΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ. Μανώλης Πατσαδάκης

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ Δ/ΛΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ. Μανώλης Πατσαδάκης ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ Δ/ΛΙΑΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Μανώλης Πατσαδάκης Γιατί Αξιολόγηση των Μαθητών; ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ Υποστηρίζει την επίτευξη των γενικών εκπ/κών στόχων της

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

H ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Διδάσκουσα Φένια Χατζοπούλου

H ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Διδάσκουσα Φένια Χατζοπούλου H ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Διδάσκουσα Φένια Χατζοπούλου kchatzop@uth.gr Περιεχόμενα Ορισμός Ιστορική αναδρομή Μορφές και τύποι της αξιολόγησης Η συζήτηση γύρω από την αξιολόγηση

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 7: Παιχνίδι και μάθηση

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 7: Παιχνίδι και μάθηση Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 7: Παιχνίδι και μάθηση Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας Να προσδιοριστούν

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα Ι. Κλίμακα Διερεύνησης Προσδοκιών. Ερωτηματολόγιο Οι Προσδοκίες μου από το σεμινάριο

Παράρτημα Ι. Κλίμακα Διερεύνησης Προσδοκιών. Ερωτηματολόγιο Οι Προσδοκίες μου από το σεμινάριο Παράρτημα Ι Κλίμακα Διερεύνησης Προσδοκιών Ερωτηματολόγιο Οι Προσδοκίες μου από το σεμινάριο Σημειώστε τον βαθμό συμφωνίας ή διαφωνίας σας με τις παρακάτω προτάσεις, με βάση την επεξήγηση που ακολουθεί:

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας- ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ- ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΠ.

Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας- ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ- ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΠ. Χ. ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας- ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ- ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΠ. ΛΑΔΙΑΣ Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας- ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κατανομή ηγεσίας: Πραγματικότητα ή σύνθημα; Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης, ΕΔΕ, ΥΠΠ akythreotis@yahoo.com

Κατανομή ηγεσίας: Πραγματικότητα ή σύνθημα; Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης, ΕΔΕ, ΥΠΠ akythreotis@yahoo.com Κατανομή ηγεσίας: Πραγματικότητα ή σύνθημα; Δρ Ανδρέας Κυθραιώτης, ΕΔΕ, ΥΠΠ akythreotis@yahoo.com 1 Δομή της παρουσίασης Κατανεμημένη ηγεσία: 1. Έννοια και σημασία 2. Έρευνες σε διάφορες χώρες 3. Δυσκολίες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Χαράλαμπος Μπαμπαρούτσης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ. Χαράλαμπος Μπαμπαρούτσης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ Χαράλαμπος Μπαμπαρούτσης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών Σκοποί της αξιολόγησης του έργου του εκπαιδευτικού (N. 2986/02, Άρθρο. 5, παρ. 1) α. Η ενίσχυση της αυτογνωσίας

Διαβάστε περισσότερα

Γυμνάσιο Πολεμιδιών

Γυμνάσιο Πολεμιδιών Γυμνάσιο Πολεμιδιών 2016-2017 Εμείς και οι μαθητές μας Οι εκπαιδευτικοί του Σχολείου μας δήλωσαν στην αρχή της σχολικής χρονιάς ότι το μείζον ζήτημα που τους απασχολεί σε σχέση με τη Σχολική μονάδα και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ Το ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα PROFILES ανακοινώνει τη δυνατότητα δήλωσης ενδιαφέροντος για συμμετοχή στο δεύτερο κύκλο βιωματικών εργαστηρίων (2012-2013) με θέμα το σχεδιασμό και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΟΜΑΔΑ Α ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ-ΛΑΘΟΥΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΟΜΑΔΑ Α ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ-ΛΑΘΟΥΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΟΜΑΔΑ Α ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ-ΛΑΘΟΥΣ 1. Η ποσοτική βελτίωση της επικοινωνίας, επιδιώκει τον περιορισμό των αποκλίσεων μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ. ΘΕΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ m141

ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ. ΘΕΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ m141 ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ m141 ΣΟΦΗ ΛΕΟΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 2. ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΕΓΓΡΑΦΩ

Διαβάστε περισσότερα

Ερευνητική Εργασία (Project)

Ερευνητική Εργασία (Project) Ερευνητική Εργασία (Project) Ερευνητικές Εργασίες (Project) Τι είναι ερευνητική εργασία Σκοπός της ερευνητικής εργασίας Εκπαιδευτική Αξία Προϋποθέσεις επιτυχίας του project Ρόλος του μαθητή Ρόλος του Εκπαιδευτικού

Διαβάστε περισσότερα

Ισαβέλλα Κοτίνη Σχολική Σύμβουλος Πληροφορικής Μηχανικός Η/Υ και Πληροφορικής Διδάκτωρ Μηχανικός Τ.Η.Μ.Μ.Υ. Med Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση

Ισαβέλλα Κοτίνη Σχολική Σύμβουλος Πληροφορικής Μηχανικός Η/Υ και Πληροφορικής Διδάκτωρ Μηχανικός Τ.Η.Μ.Μ.Υ. Med Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση Ισαβέλλα Κοτίνη Σχολική Σύμβουλος Πληροφορικής Μηχανικός Η/Υ και Πληροφορικής Διδάκτωρ Μηχανικός Τ.Η.Μ.Μ.Υ. Med Εκπαιδευτική Ηγεσία και Διοίκηση Είναι χαρακτηριστικό κάποιων ατόμων; Προκύπτει από το κοινωνικό

Διαβάστε περισσότερα

Το πρόγραμμα Mentoring στα εκπαιδευτήρια ΡΟΔΙΩΝ ΠΑΙΔΕΙΑ: Οι απόψεις των εκπαιδευτικών

Το πρόγραμμα Mentoring στα εκπαιδευτήρια ΡΟΔΙΩΝ ΠΑΙΔΕΙΑ: Οι απόψεις των εκπαιδευτικών Το πρόγραμμα Mentoring στα εκπαιδευτήρια ΡΟΔΙΩΝ ΠΑΙΔΕΙΑ: Οι απόψεις των εκπαιδευτικών Εκπαιδευτήρια «ΡΟΔΙΩΝ ΠΑΙΔΕΙΑ» Εισηγητές: Πίνδη Βασιλική Σπανόπουλος Διονύσης Γενική αποτίμηση του προγράμματος. Μετά

Διαβάστε περισσότερα

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση

Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ EL Γενικοί Δείκτες για την Αξιολόγηση στη Συνεκπαίδευση Εισαγωγή Η αξιολόγηση στη συνεκπαίδευση αποτελεί μια προσέγγιση της αξιολόγησης στο πλαίσιο της γενικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ( σελίδες σχολικού βιβλίου 123 127, έκδοση 2014 : σελίδες 118 122 ) 3.3 ιεύθυνση 3.3.1 Ηγεσία Βασικές έννοιες Οι επιχειρήσεις

Διαβάστε περισσότερα