Σκέψου... ράσε και Ζήσε καλύτερα!!!

Transcript

1 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 ΤΕΥΧΟΣ 57 Σκέψου... ράσε και Ζήσε καλύτερα!!! ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ Ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών «Καθαρίστε τη Μεσόγειο 2014» Η αντίστροφη μέτρηση άρχισε! Ποδηλατική επανάσταση στην Ευρώπη σελ. 06 σελ. 08 σελ. 10 ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ

2

3 EDITORIAL !!! Ι ΙΟΚΤΗΣΙΑ «2014»! ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση Πολιτισμού & Περιβάλλοντος Μεναίχμου 1-3 Ψανή Ναύπακτος Τηλ.: fax: info@prasinomple.gr Χωρίς απάντηση... Το τελευταίο διάστημα παρατηρούμε μια σειρά καιρικών φαινομένων σε παγκόσμια κλίμακα, τα οποία προβληματίζουν. Ακραίες πολικές θερμοκρασίες που φτάνουν και τους -50 βαθμούς Κελσίου στις ΗΠΑ. Καταρρακτώδεις βροχές και πλημμύρες στη Μεγάλη Βρετάνια. Πρωτοφανής κακοκαιρία με χιόνια στη Μέση Ανατολή. Καύσωνας με το θερμόμετρο να δείχνει 50 βαθμούς Κελσίου στην Αυστραλία. Όλα αυτά τα φαινόμενα δεν είναι πρωτόγνωρα, αντιθέτως επαναλαμβάνονται με μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση, σύμφωνα με τους ειδικούς που παρακολουθούν τις κλιματικές αλλαγές. Αναρωτιόμαστε καθημερινά τι συμβαίνει με αυτές τις συχνές εναλλαγές του καιρού. Η απάντηση είναι απλή. Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ. Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος των Ηνωμένων Εθνών ( IPCC) προειδοποιεί στην τελευταία της έρευνα για τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη και ιδιαίτερα για την αύξηση της επισιτιστικής ανασφάλειας και των συγκρούσεων κατά τον 21ο αιώνα. Αυτή η έρευνα, τονίζει τα πιθανά μέτρα προστασίας και την αναγκαιότητα τους, αλλά και τα όριά τους και ζητεί από τις κυβερνήσεις την ανάληψη «βραχυπρόθεσμης» δράσης για τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη. Φυσικά δεν είναι η πρώτη φορά που οι κυβερνόντες προειδοποιούνται. Τι κάνουμε λοιπόν ως άνθρωποι και ως πολίτες; Συνεχίζουμε την καθημερινότητά μας σαν να μην τρέχει τίποτα; Η απάντηση δική σας... Υπεύθυνος Έκδοσης Τάσος Ξύδης Σχεδιασμός Εντύπου / ημιουργικό Τάσος Λοβέρδος t.loverdos@gmail.com Να είστε καλά. Τάσος Ξύδης Υπεύθυνος Έκδοσης Ι Α Ν Ε Μ Ε Τ Α Ι Ω Ρ Ε Α Ν Το περιοδικό μας διατίθεται ΩΡΕΑΝ και στο super market - ΒΕΡΟΠΟΥΛΟΣ θέση Λαγκαδούλα Ναύπακτος

4 4 ΟΙΚΟθέμα Πυροπροστασία, είμαστε έτοιμοι; Ο άνθρωπος διαχρονικά εξαρτάται από τα δάση, που επιτελούν σημαντικές λειτουργίες, καθώς ενισχύουν τη βιοποικιλότητα, ρυθμίζουν το κλίμα, εμπλουτίζουν τους υπόγειους υδροφορείς με νερό και προστατεύουν το έδαφος. Τα δάση, πιθανώς να είναι ο πιο σημαντικός φυσικός πόρος στην Ευρώπη. Συγκρινόμενα με άλλα οικοσυστήματα, φιλοξενούν τον μεγαλύτερο αριθμό θηλαστικών, πουλιών, ερπετών και αμφιβίων. Κάθε χρόνο καταστρέφονται περίπου στρέμματα σημαντικών εκτάσεων, ( με εξαίρεση το καλοκαίρι του 2007, που το σύνολο των καμένων εκτάσεων ξεπέρασε τα 2,5 εκ. στρέμματα), με το 96% των αίτιων αυτής της καταστροφής να δείχνουν την ανθρώπινη δραστηριότητα. Μία υποβάθμιση που απειλεί το πολύτιμο φυσικό μας κεφάλαιο και εν τέλει την ίδια την ποιότητα ζωής όλων μας. Το μέγεθος των καταστροφών από τις πυρκαγιές στα δάση, οφείλεται αφενός στην αύξηση της συχνότητας και της έντασής τους και αφετέρου στην ελλιπή περιφρούρηση των καμένων εκτάσεων. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που τα ελληνικά δάση είναι ευάλωτα στις πυρκαγιές: Τα παρατεταμένα θερμά και ξηρά καλοκαίρια, οι ήπιοι χειμώνες (χαρακτηριστικοί του Μεσογειακού κλίματος), οι δυνατοί άνεμοι, το έντονο ανάγλυφο των δασικών εδαφών και η εύφλεκτη ξηροφυτική βλάστηση. Όταν σε αυτούς τους παράγοντες προστεθεί και η έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα, η ελλιπής διαχείριση των εύφλεκτων αυτών δασών και η επικράτηση της αντίληψης ότι η προστασία από τις δασικές πυρκαγιές ταυτίζεται με την δασοπυρόσβεση, αυξάνεται ο αριθμός των πυρκαγιών όπως και οι δασικές εκτάσεις που αυτές καταστρέφουν. Πυροπροστασία ίσον πρόληψη Η πυροπροστασία των δασών -γιατί για πυροπροστασία πρέπει να μιλάμε και όχι για δασοπυρόσβεση- έχει τρία διακριτά επίπεδα ή φάσεις. Το πρώτο επίπεδο, το σημαντικότερο, αποτελεσματικότερο και το λιγότερο δαπανηρό είναι η πρόληψη. Οι πυρκαγιές πρέπει να προλαμβάνονται και για τον σκοπό αυτόν λαμβάνονται καθαρά δασοκομικά μέτρα όπως ο κατάλληλος χειρισμός των εύφλεκτων δασών της μεσογειακής ζώνης με κατάλληλες αραιώσεις, κλαδεύσεις και απομάκρυνση του εύφλεκτου υποστρώματος κατά μήκος των δρόμων ώστε να καταστούν λιγότερο εύφλεκτα. Οι αντιπυρικές λωρίδες το μόνο που επιφέρουν είναι να προσβάλλουν βάναυσα το τοπίο και να προκαλούν τη διάβρωσή του εδάφους χωρίς να αποτρέπουν τη διάδοση της πυρκαγιάς. Αστυνομικά μέτρα, δηλαδή μέτρα αστυνόμευσης και επιτήρησης της περιοχής με συνεχείς περιπολίες για την αποτροπή εμπρησμών αλλά και την έγκαιρη ανίχνευση εστιών πυρκαγιάς και την άμεση κατάσβεσή τους είναι απαραίτητα, όπως και μέτρα ενημέρωσης του κοινού και κυρίως των επισκεπτών για τους κινδύνους. Οι δασικές πυρκαγιές δεν είναι τωρινό φαινόμενο Στη Μεσογειακή ζώνη πάντοτε ξεσπού-

5 ΟΙΚΟθέμα 5 σαν πυρκαγιές στα δάση, ξεσπούν και θα ξεσπούν και στο μέλλον. Τα μεσογειακά οικοσυστήματα είναι προσαρμοσμένα στις πυρκαγιές και αναγεννιούνται εύκολα μετά από αυτές. Συνεπώς το πρώτο μέλημά μας δεν είναι η «αναδάσωση» η οποία πολλές φορές με τον τρόπο που γίνεται προκαλεί μεγαλύτερη ζημιά από ότι η ίδια η πυρκαγιά. Το μεγάλο πρόβλημα μετά από μια δασική πυρκαγιά και που χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση είναι ο κίνδυνος διάβρωσης των εδαφών τα οποία έχουν χάσει το προστατευτικό τους κάλυμμα και οι πλημμύρες που ακολουθούν. Μετά την πυρκαγιά, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που αναπτύσσονται, το έδαφος δημιουργεί ένα επιφανειακό υδρόφοβο στρώμα, μια κρούστα, πάχους 5-6mm το οποίο εμποδίζει το νερό να διηθηθεί μέσα στο έδαφος και το αναγκάζει να ρέει επιφανειακά και να αποκτά μεγάλη ταχύτητα, με αποτέλεσμα να αποσπάται το έδαφος και να προκαλείται διάβρωση και ξέπλυμα του εδάφους. Το δασικό έδαφος δρα σαν μια τεράστια ρυθμιστική δεξαμενή που συγκρατεί τα νερά κατά τη διάρκεια των βροχών και το αποδίδει κατά την ξηρή περίοδο εφοδιάζοντας τις επιφανειακές πηγές και τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα. Μόνο ένα ποσοστό 2,5-10% απορρέει επιφανειακά. Μετά την πυρκαγιά αυτός ο τεράστιος φυσικός ρυθμιστικός ταμιευτήρας έχει καταστραφεί και ο κίνδυνος πλημμυρών είναι προφανής. Γι αυτό πριν από οποιαδήποτε αναδάσωση πρέπει να γίνουν τα κατάλληλα έργα αποτροπής της διάβρωσης και συγκράτησης των επιφανειακών ρεόντων υδάτων. Τα έργα αυτά είναι απλά και όχι ιδιαίτερα δαπανηρά. Τι δεν κάνουμε στο δάσος Έξι σημαντικές απαγορεύσεις συμβουλές, όταν βρισκόμαστε στο δάσος: Μην καίτε σκουπίδια ή ξερά χόρτα και κλαδιά κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών. Μην ανάβετε τους θερινούς μήνες υπαίθριες ψησταριές στα δάση ή σε χώρους που υπάρχουν ξερά χόρτα. Αποφύγετε τις υπαίθριες εργασίες που ενδέχεται να προκαλέσουν πυρκαγιά (οξυγονοκολλήσεις, χρήση τροχού ή άλλου εργαλείου που δημιουργεί σπινθήρες). Μην πετάτε ποτέ αναμμένα τσιγάρα όταν βρίσκεστε σε υπαίθριους χώρους. Μην αφήνετε σκουπίδια στο δάσος. Υπάρχει κίνδυνος ανάφλεξης. Σεβαστείτε τα απαγορευτικά πρόσβασης σε περιόδους υψηλού κίνδυνου. Μόλις αντιληφθούμε πυρκαγιά Τηλεφωνούμε ΑΜΕΣΩΣ στο Κέντρο της Πυροσβεστικής (στον αριθμό κλήσης 199) και δίνουμε σαφείς πληροφορίες για την τοποθεσία και το ακριβές σημείο που βρισκόμαστε, καθώς και πληροφορίες για την τοποθεσία και το ακριβές σημείο που βλέπουμε την πυρκαγιά. Περιγράφουμε το είδος της βλάστησης που καίγεται. Προσδιορίζουμε την κατεύθυνση της πυρκαγιάς. Μην κλείσετε το τηλέφωνο προτού δώσετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες.

6 6 ΟΙΚΟθέμα Ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών Το να εγκαταλείπουμε στη φύση τις άχρηστες ηλεκτρικές συσκευές μας ή να τις παρατάμε στο πεζοδρόμιο είναι εδώ και χρόνια μια ξεπερασμένη πρακτική και βέβαια, αρνητική για το περιβάλλον. Ανακυκλώνοντας τις παλιές συσκευές μας αντανακλούμε ένα υψηλό επίπεδο πολιτισμού, βασισμένο στην κοινωνική συνείδηση και στο ενδιαφέρον για την κληρονομιά που θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές. Η εταιρεία ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε. αποτελεί τον υπεύθυνο φορέα για την οργάνωση και τη λειτουργία του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής ιαχείρισης των Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (Α.Η.Η.Ε.) στην Ελλάδα. Η αποστολή της εταιρίας στηρίζεται στην αρχή της περιβαλλοντικής ευθύνης του παραγωγού για τη διατήρηση του φυσικού μας περιβάλλοντος, που απορρέει από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. είναι εταιρία μη επενδυτικού χαρακτήρα και μη επιδίωξης κερδών. Οι οικονομικοί πόροι για την αξιοποίηση των αποβλήτων και τη λειτουργία της εταιρίας προέρ-

7 ΟΙΚΟθέμα 7 χονται από τις εισφορές των συμβεβλημένων παραγωγών και εισαγωγέων βάσει της νομικής υποχρέωσής τους. Τι είναι ανακύκλωση Α.Η.Η.Ε. Η συλλογή, αποστολή στο εργοστάσιο ανακύκλωσης, αποσυναρμολόγηση, απορρύπανση (απομάκρυνση επικινδύνων υλικών) και μηχανική επεξεργασία κατά την οποία διαχωρίζονται τα εναπομείναντα υλικά που απαρτίζουν τις συσκευές, τα οποία οδεύουν στις κατάλληλες βιομηχανίες (σιδηρουργίες, υαλουργίες, κλπ) για να χρησιμοποιηθούν ξανά ως πρώτες ύλες. Όλες οι συσκευές που έχουν παραδοθεί για ανακύκλωση, μεταφέρονται σε μία από τις εννέα αδειοδοτημένες μονάδες επεξεργασίας που είναι συμβεβλημένες με την Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. και βρίσκονται σε κομβικά σημεία στην Ελλάδα. Οι μονάδες αυτές αναλαμβάνουν την επεξεργασία των παλιών συσκευών, με στόχο την απομάκρυνση των βλαβερών ουσιών που περιέχουν και την επανένταξη των αξιοποιήσιμων υλικών τους στην παραγωγή νέων προϊόντων. Γιατί να ανακυκλώνω Η ανακύκλωση είναι μέρος της λύσης στα προβλήματα διαχείρισης των σκουπιδιών. Ανακυκλώνοντας τις ηλεκτρικές συσκευές μας, μειώνουμε τον όγκο των σκουπιδιών, τις ανάγκες για νέους ΧΥ- ΤΑ και επιμηκύνουμε το χρόνο ζωής των υπαρχόντων. Με την ανακύκλωση των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών μειώνουμε τον κίνδυνο ρύπανσης του περιβάλλοντος από βλαβερές ουσίες που περιέχουν κάποια κατασκευαστικά μέρη τους, οι οποίες θα διαχυθούν στο έδαφος ή την ατμόσφαιρα αν αντίστοιχα θαφτούν ή καούν. Περιορίζεται η εξόρυξη και η επεξεργασία πρώτων υλών, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων. Μειώνονται οι κίνδυνοι μόλυνσης του εδάφους, του νερού και του αέρα χάρη στη μείωση των παραγωγικών διαδικασιών και συγχρόνως περιορίζονται οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου. Πώς ανακυκλώνω Για τις μεγάλες συσκευές, όπως ψυγεία, κουζίνες, πλυντήρια, ογκώδεις τηλεοράσεις, φωτιστικά σώματα κ.α.: Με την αγορά καινούριας συσκευής ζητώ στο κατάστημα να πάρουν πίσω την αντίστοιχη παλιά μου. Τηλεφωνώ στο ήμο της περιοχής μου για να ζητήσω να περισυλλέξουν τη συσκευή και την κατεβάζω την ώρα που έχει συμφωνηθεί Για τις μικρές συσκευές, όπως καφετιέρες, σκούπες, υπολογιστές, μικρές τηλεοράσεις κ.α.: μεταφέρω τη μικροσυσκευή σε ένα από τα επιλεγμένα σημεία των συμβεβλημένων δήμων (όπως σχολεία, ΚΕΠ, ΚΑΠΗ κ.α.), ή μεταφέρω τη μικροσυσκευή σε ένα από τα συνεργαζόμενα καταστήματα ηλεκτρικών ειδών και super market της πόλης μου. Κίνδυνος από τις άχρηστες συσκευές Για όσο διάστημα χρησιμοποιούνται οι συσκευές σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή, δεν είναι επικίνδυνες. Από τη στιγμή που θα πεταχτούν, τότε η μη σωστή συλλογή, μεταφορά και επεξεργασία τους μπορεί να τις καταστήσει επιβλαβείς για το περιβάλλον. Ο κίνδυνος είναι η διαφυγή κάποιων από τα βλαβερά υλικά που εμπεριέχονται στις συσκευές και που θα μπορούσαν να διαφύγουν στο περιβάλλον και να το βλάψουν σε περίπτωση ανεξέλεγκτης διαχείρισης των συσκευών αυτών ως απόβλητα πλέον. Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό να μην σπάνε οι συσκευές, να μην καταλήγουν στα πεζοδρόμια, στα σκουπίδια, στα ποτάμια τους χείμαρρους και στις χωματερές.

8 8 ΟΙΚΟδράσεις «Καθαρίστε τη Μεσόγειο 2014» Η αντίστροφη μέτρηση άρχισε! Για 19η συνεχή χρονιά το ίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS συντονίζει την πανελλαδική εκστρατεία «Καθαρίστε τη Μεσόγειο 2014». H συμμετοχή των πολιτών, μικρών και μεγάλων, στην προστασία των φυσικών μας περιοχών, είναι μια έκφραση κοινωνικής ευθύνης, που αποτελεί «θεμέλιο λίθο» για να οικοδομήσουμε μια νέα, αναγκαία σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον. Η φετινή εκστρατεία επικεντρώνει στην ειδικότερη ανάδειξη του προβλήματος της πλαστικής σακούλας μεταφοράς και συσκευασίας μιας χρήσης στη θάλασσα και τις ακτές, εναρμονιζόμενη και με τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, από τις οποίες προκύπτει και η επίσημη αναγνώριση της κρισιμότητάς του και της ανάγκης για περιορισμό/ εξάλειψή του. Ας δηλώσουμε συμμετοχή στην πανελλαδική εκστρατεία «Καθαρίστε τη Μεσόγειο 2014», το διάστημα 1 Μαΐου - 30 Ιουνίου Μια παρέα, των δεκάδων χιλιάδων εθελοντών πανελλαδικά, που κάθε χρόνο, δίνουν δυναμικό «παρών», ενισχύουν τη συμβολική προσπάθεια των καθαρισμών και γίνονται κομμάτι της επιστημονικής έρευνας μέσα από τη συλλογή και καταγραφή του ρυπαντικού φορτίου των ακτών. Το ίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS συντονίζει όλη την προσπάθεια, στέλνοντας σακούλες απορριμμάτων και έντυπο ενημερωτικό υλικό, καρτ-ποστάλ και Φύλλα Καταγραφής Απορριμμάτων και Παρατήρησης Φυσικών Περιοχών - υλικό που στη συνέχεια επεξεργάζεται το Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Όπως κάθε χρόνο, οι συμμετέχοντες μπορούν να στείλουν στιγμιότυπα από την προσπάθειά τους. Φέτος οι φωτογραφίες θα δημοσιευτούν στη σελίδα του ικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS στο facebook και οι τρεις που θα συγκεντρώσουν τα περισσότερα like θα αξιολογηθούν από ειδικούς, που θα αναδείξουν τον τελικό νικητή! ήμοι,φορείς και Σχολεία καλούνται να ορίσουν τον τόπο και το χρόνο που θέλουν να γίνει ο καθαρισμός και να επικοινωνήσουν στο fr@medsos.gr ή μέσω φαξ στο Ο «εφιάλτης» της πλαστικής σακούλας! Οι πλαστικές σακούλες έκαναν την εμ-

9 ΟΙΚΟδράσεις 9 Φτιάχνονται μέσα σε 1 δευτερόλεπτο, χρησιμοποιούνται για 20 λεπτά και ρυπαίνουν για περισσότερο από 400 χρόνια. φάνιση τους τη δεκαετία του 70 και από τότε έχουν κατακλύσει την καθημερινότητα του σύγχρονου ανθρώπου, αλλά και κάθε γωνιά του πλανήτη μας. Εδώ και χρόνια έχει επισημανθεί από τους επιστήμονες ότι οι σακούλες που καταλήγουν σε στεριά και θάλασσα αποτελούν θανάσιμη παγίδα για θαλάσσια θηλαστικά, πουλιά και ψάρια και περνούν στην τροφική αλυσίδα. Βλάπτουν και την τσέπη μας αφού το κόστος τους είναι ενσωματωμένο στην τιμή των προϊόντων. Εντούτοις η χρήση τους από τους πολίτες εξακολουθεί να είναι διαδεδομένη. Εκτιμάται πως τόνοι πλαστικών, ανάμεσά τους και σακούλες, φθάνουν κάθε χρόνο στις ελληνικές χωματερές. Στην αγορά της Ε.Ε κυκλοφορούν πάνω από 100 δισεκατομμύρια πλαστικές σακούλες, ενώ πάνω από 80 εκατομμύρια πλαστικών πλέουν στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό! Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε κατά μέσο όρο πάνω από 240 πλαστικές σακούλες ανά άτομο ετησίως όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 198 σακούλες. Το πλαστικό κυριαρχεί διαχρονικά και στις ελληνικές ακτές με ποσοστά που κυμαίνονται από 37% ως 51%. Το 50% των απορριμμάτων που βρίσκουν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Πατρών είναι τρεις κυρίως συσκευασίες: πλαστικές σακούλες, πλαστικά μπουκάλια νερού και αλουμινένια κουτάκια μπίρας και αναψυκτικών. Ο μεγάλος «εφιάλτης» είναι μάλιστα οι οξοδιασπώμενες πλαστικές σακούλες. Τα ψάρια άθελά τους απολαμβάνουν «πλαστικοποιημένα» γεύματα, αφού τα μικροσκοπικά κομματάκια και οι ίνες πλαστικού μπερδεύονται με το πλαγκτόν. Οι μελέτες έχουν ανιχνεύσει ίνες πλαστικού στο στομάχι πολλών ειδών, στο 100% των δειγμάτων που έχουν εξετάσει από διάφορες περιοχές των ελληνικών θαλασσών. Στον Πατραϊκό Κόλπο και στα στενά ανάμεσα στην Κέρκυρα και στην Ηγουμενίτσα «μέτρησαν» 75 επιπλέοντα μακροαπορρίμματα ανά τ.χλμ., πυκνότητα αρκετά υψηλότερη συγκριτικά με άλλες θαλάσσιες περιοχές (όπως π.χ. στη Χιλή ή στην Ιαπωνία) στις οποίες έχουν γίνει αντίστοιχες έρευνες. Πάνω από θαλάσσια ζώα πεθαίνουν κάθε χρόνο από τις πλαστικές σακούλες. Χελώνες, φάλαινες, και άλλα θαλάσσια είδη πεθαίνουν γιατί τρώνε πλαστικές σακούλες που τις μπερδεύουν για φαγητό. Αναλύοντας περισσότερα από δείγματα από 167 παραλίες των ελληνικών ακτών, δεν βρέθηκε ούτε ένα δείγμα που να μην περιέχει ίνες μικροπλαστικών. είγματα από παραλίες σε δυσπρόσιτες και ακατοίκητες περιοχές νησιών βρέθηκε να έχουν περιεκτικότητα μικροπλαστικών ινών αντίστοιχη με αυτή των παραλιών της Αττικής. Αυτό δείχνει την ευρεία διασπορά των μικροσκοπικών ινών πλαστικού στο θαλάσσιο περιβάλλον, υπό την επίδραση των θαλάσσιων ρευμάτων.

10 10 ΟΙΚΟθέμα Ποδηλατική επανάσταση στην Ευρώπη Κοπεγχάγη Σαν μια παιδική ανάμνηση, το πετάλι αποτελεί μια γοητευτική ανάγκη των ημερών, μακριά από την υψηλή τιμή της βενζίνης και το κυκλοφοριακό πρόβλημα. Ο κόσμος στρέφεται προς το ποδήλατο και δικαίως. Άλλωστε τον ποδηλάτη όλοι τον έχουμε μέσα μας! Ευτυχώς για τους λάτρεις του ποδηλάτου, σε ολόκληρη την Ευρώπη αναπτύσσεται κίνημα που διεκδικεί περισσότερο χώρο για τα ποδήλατα στις αστικές υποδομές. Από τις λονδρέζικες «ποδηλατικές υπερλεωφόρους» μέχρι τα δημοφιλή προγράμματα κοινόχρηστων ποδηλάτων στο Παρίσι και στη Βαρκελώνη, όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις υιοθετούν το ποδήλατο ως ασφαλές, καθαρό, υγιεινό, οικονομικό μέσο μεταφοράς. H τάση ενισχύεται και εκτός Ευρώπης, με το «City Cycling», όπως λέγεται η αστική ποδηλασία να γίνεται όλο και πιο συχνή σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες, με την Ευρώπη να παραμένει πρωτοπόρος. Το Λονδίνο εγκαινίασε τέσσερις καινούργιες ποδηλατικές λεωφόρους και οι επιτελείς του δήμου θεωρούν ότι η ύπαρξή τους διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην ποδηλατική επανάσταση. Στο Λονδίνο, οι ποδηλατικές λεωφόροι χωρίζονται από την υπόλοιπη κίνηση με μία γαλάζια λωρίδα μπογιάς, ενώ αντίθετα η Κοπεγχάγη επιχειρεί να κρατήσει τα ποδήλατα σε εντελώς διαφορετικό σημείο του δρόμου από ότι τα αυτοκίνητα. Από τους πολλούς ποδηλατοδρόμους της Κοπεγχάγης, έχουν επιλεγεί 26 που θα αναβαθμιστούν σε ποδηλατικές λεωφόρους. H πρώτη τέτοια διαμορφώθηκε και έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Τα φανάρια προσαρμόζονται στην κίνηση των ποδηλάτων, όχι των αυτοκινήτων, οι διασταυρώσεις έχουν μπάρες για να ξεκουράζουν οι ποδηλάτες τα πόδια τους χωρίς να Βαρκελώνη Λονδίνο

11 Μεσολόγγι ΟΙΚΟθέμα 11 Μιλάνο Ναύπακτος χρειάζεται να κατεβαίνουν από το ποδήλατο, κατά μήκος της διαδρομής υπάρχουν τρόμπες για τα λάστιχα, ενώ ακόμη και τα καλάθια απορριμμάτων είναι κεκλιμένα, ώστε να μπορούν εύκολα να βρίσκουν τον στόχο τα απορρίμματα των διερχόμενων ποδηλατών. Σε μια ποδηλατική λεωφόρο οι ποδηλάτες έχουν ύψιστη προτεραιότητα, τα εμπόδια και οι στάσεις ελαχιστοποιούνται, με πολλές ευρωπαϊκές χώρες να ενθαρρύνουν τη μετακίνηση ποδηλάτων με συρμούς τρένων και υπόγειων σιδηροδρόμων. Στην επόμενη γενιά αυστριακών τρένων υψηλής ταχύτητας, που θα τεθεί σε κυκλοφορία, κάθε ένα από τα βαγόνια θα διαθέτει ειδικό χώρο για μεταφορά έξι ποδηλάτων. Εξάλλου, μία ασιατική τάση που έχει μέλλον και στην Ευρώπη είναι η χρήση ποδηλάτων για μεταφορά αγαθών. Τα «cargo bikes» έχουν περίεργη όψη, αλλά είναι χρήσιμα στις προσπάθειες μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή ομοσπονδία ποδηλάτου, έως και 25% των αστικών μεταφορών εμπορευμάτων μπορούν να γίνονται με ποδήλατο. Στις πόλεις-πρότυπα του ποδηλάτου, όπως είναι το Μόναχο, το Λονδίνο και η Βαρκελώνη, τραβούν απλά μια άσπρη γραμμή στο δρόμο. Από εκεί και πέρα ο καθένας συμμορφώνεται με τους νόμους και τους κανόνες. Στην Ελλάδα ακόμα υπάρχουν νοοτροπίες που κάνουν την καθημερινότητα αυτών που αγαπούν το ποδήλατο δύσκολη. Σταθμευμένα αυτοκίνητα πάνω στις ποδηλατολωρίδες και εμπόδια δημιουργούν καταστάσεις κάποιες φορές επικίνδυνες. Η χώρα μας διαθέτει συνολικά μόλις 100 χλμ. ποδηλατοδρόμους, απέχοντας χρόνια από τις πρακτικές και τους σχεδιασμούς των ευρωπαίων, με κάποιες ελάχιστες εξαιρέσεις. Παράδειγμα στην περιοχή μας το Μεσολόγγι, όπου το γεγονός ότι το 90% των μαθητών κινείται με ποδήλατο αποδεικνύει ότι η πόλη αποτελεί μια ιδιαίτερη ποδηλατούπολη, χωρίς όμως ιδιαίτερες υποδομές παρά μόνο τον αστικό ποδηλατοδρόμο έκτασης 4-5 χλμ. και τον περιαστικό μήκους 3,5 χλμ. ο οποίος τερματίζει στην παραλία. Η Ναύπακτος διαθέτει ποδηλατοδρόμο μήκους 5,5 χλμ. που διατρέχει όλο το παραλιακό της μέτωπο και διέρχεται από το κέντρο της πόλης, χωρίς όμως ιδιαίτερη ασφάλεια για τους ποδηλάτες μια και χρησιμοποιείται περισσότερο για παρκινγκ από τους οδηγούς αυτοκινήτων. Η Καρδίτσα, ο Βόλος, η Λάρισα, η Κως, αποτελούν παραδείγματα, με την λειτουργία ποδηλατοδρόμων που άλλαξαν τις όψεις αυτών των πόλεων και ταυτόχρονα τη νοοτροπία των κατοίκων τους. Το ποδήλατο είναι οικονομικό, οικολογικό, κάνει καλό στην υγεία και είναι μια σίγουρη και δοκιμασμένη λύση από το παρελθόν που μας δείχνει το μέλλον στις μεταφορές εντός πόλεων. Οι πολίτες οφείλουμε να πιέσουμε τους αρμοδίους των δικών μας μικρών ή μεγάλων αστικών κέντρων προς αυτή την κατεύθυνση.

12 12 ΟΙΚΟθέμα Το Κλίμα αλλάζει... και οι κυβερνήσεις συσκέπτονται! Την τελευταία δεκαετία, κατά την οποία η Γη βίωσε τα έξι από τα δέκα θερμότερα καλοκαίρια των τελευταίων 150 ετών, που δεκάδες χώρες πέρασαν καταστροφές από ακραία καιρικά φαινόμενα, με κόστος σε ανθρώπινες ζωές και δισεκατομμύρια σε χρήμα, οι κυβερνήσεις εξακολουθούν να... συσκέπτονται! Συσκέφθηκαν κάμποσες φορές, μέχρι σήμερα: το 1992 στο Ρίο της Βραζιλίας, το 1997 στο Κιότο της Ιαπωνίας, το 2001 στη Χάγη της Ολλανδίας, το 2002 στη Βόννη της Γερμανίας, το 2003 στο Γιοχάνεσμπουργκ, το και ακόμα... συσκέπτονται! Ακραίες - πολικές θερμοκρασίες που φτάνουν και τους -50 βαθμούς Κελσίου στις ΗΠΑ, καταρρακτώδεις βροχές και πλημμύρες στη Μεγάλη Βρετάνια, πρωτοφανή κακοκαιρία με χιονιά στη Μέση Ανατολή, καύσωνας με το θερμόμετρο να δείχνει 50 βαθμούς Κελσίου στην Αυστραλία, όλα αυτά σύμφωνα με τους ειδικούς που παρακολουθούν τις κλιματικές αλλαγές δεν είναι πρωτόγνωρα. Όπως λένε οι επιστήμονες επηρεάζουν σαν ντόμινο και τις υπόλοιπες περιοχές του πλανήτη. Το ψύχος και οι σφοδρές χιονοπτώσεις της Αμερικής, οι καταρρακτώδεις βροχές της βόρειας Ευρώπης, η ξηρασία στη Μεσόγειο σχετίζονται κλιματολογικά αφού η ατμοσφαιρική κυκλοφορία άλλαξε. Εικόνες κακοκαιρίας απίστευτες, είναι σίγουρο πως θα επαναληφτούν και στο μέλλον, αφού τίποτα δεν είναι ίδιο και τίποτα δεν θα μοιάζει με τα προηγούμενα, τις επόμενες δεκαετίες πάνω στον πλανήτη! SOS του ΟΗΕ για το κλίμα Η ιακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος των Ηνωμένων Εθνών

13 ΟΙΚΟθέμα 13 ( IPCC) προειδοποιεί στην τελευταία της έρευνα που δημοσιοποιήθηκε στη Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας, για τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη και ιδιαίτερα για την αύξηση της επισιτιστικής ανασφάλειας και των συγκρούσεων κατά τον 21ου αιώνα. «Η πιθανότητα να υπάρξουν σοβαρές εκτεταμένες και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις αυξάνεται με την εντατικοποίηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη» αναφέρουν οι επιστήμονες στο γενικό συμπέρασμα της έκθεσης τους για το κλίμα με τίτλο «Κλιματική αλλαγή 2014: Επιπτώσεις, προστασία και ευπάθεια». Σε αρκετές περιπτώσεις, η έκθεση τονίζει ότι οι φτωχές χώρες του Νότου θα υποστούν τις σοβαρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η ιακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος των Ηνωμένων Εθνών τονίζει τα προβλήματα της έλλειψης νερού, του αριθμού των μεγάλων πλημμύρων, της μετανάστευσης, της επισιτιστικής ανασφάλειας και της φτώχειας. Αυτή η έρευνα η πιο πλήρης από την τελευταία έκθεση της επιτροπής IPCC το 2007, τονίζει τα πιθανά μέτρα προστασίας, την αναγκαιότητα τους, αλλά και τα όριά τους και ζητεί την ανάληψη «βραχυπρόθεσμης» δράσης για τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη. Το έργο της ιακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος των Ηνωμένων Εθνών αποτελεί τη βάση για τις διεθνείς διαπραγματεύσεις, τη χρηματοδότηση των δράσεων προστασίας του πλανήτη και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οι επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος Οι κίνδυνοι σήμερα επηρεάζουν όλες τις περιοχές του κόσμου. Στην Αφρική: η μικρή πρόσβαση στο νερό είναι μία από τις πιο σημαντικές πτυχές της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Στην Ευρώπη: είναι η αύξηση των πλημμύρων και οι επιπτώσεις τους στις υποδομές. Στην Ασία: οι πλημμύρες και τα κύματα καύσωνα μπορεί να προκαλέσουν σημαντική αύξηση της μετανάστευσης. Η Βόρεια Αμερική: θα επηρεαστεί από πιο ακραία φυσικά φαινόμενα όπως, καύσωνες, παράκτιες πλημμύρες, πυρκαγιές κ.α. Η Λατινική Αμερική: θα αντιμετωπίσει πρόβλημα με την πρόσβαση σε νερό. Οι πολικές περιοχές και τα νησιά: θα επηρεαστούν ιδιαίτερα από το θερμότερο κλίμα, μέσω της ταχείας τήξης των παγετώνων και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Το θερμότερο κλίμα θα έχει επίσης αντίκτυπο στην ασφάλεια των τροφίμων, ιδίως στο Νότο, στην κατανομή των θαλάσσιων ειδών και ως εκ τούτου στην αλιεία ενώ θα προκαλέσει αλλαγές στην γεωργική παραγωγή, με πιθανά οφέλη για ορισμένες περιοχές. «Όλες οι πτυχές της ασφάλειας των τροφίμων ενδεχομένως θα επηρεαστούν από την αλλαγή του κλίματος, όπως η διαθεσιμότητα των τροφίμων και η σταθερότητα των τιμών, ενώ οι άνθρωποι στις αγροτικές περιοχές είναι αυτοί που θα πληγούν περισσότερο» σημειώνει η έκθεση. Η επιδείνωση των ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως οι παράκτιες πλημμύρες, οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα, θα οδηγήσει επίσης σε αύξηση της μετανάστευσης η οποία σε συνδυασμό με τη δυσκολότερη πρόσβαση σε νερό και σε τρόφιμα «θα αυξήσει έμμεσα τον κίνδυνο των βίαιων συγκρούσεων». Τέλος, η έκθεση μιλά για αύξηση των προβλημάτων υγείας που προκαλούνται από τα κύματα καύσωνα σε φτωχές περιοχές με υποσιτισμό και κακή ποιότητα νερού. «Ζούμε σε μια εποχή ανθρωπογενούς αλλαγής του κλίματος» ανέφερε ο Βίνσεντ Μπάρος επικεφαλής της ομάδας. Σε πολλές περιπτώσεις, δεν είμαστε προετοιμασμένοι για τους κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα, κίνδυνοι τους οποίους ήδη αντιμετωπίζουμε». συμπλήρωσε. Η συγκεκριμένη έκθεση είναι η δεύτερη από τις τρεις μελέτες αξιολόγησης της επιτροπής IPCC. Η τρίτη έκθεση αναμένεται αυτό το μήνα στο Βερολίνο.

14 14 ΟΙΚΟδράσεις υπογραφές για το μέλλον μας! Οι υπογραφές που συγκεντρώθηκαν διαδικτυακά από το WWF, έφτασαν στους αποδέκτες τους και πέρασαν ακριβώς αυτό το μήνυμα: «Στη σημερινή Ελλάδα πολύς κόσμος εξακολουθεί να νοιάζεται για το περιβάλλον, καθώς αυτό είναι αλληλένδετο με την υγεία και το μέλλον μας». Το μεσημέρι της Μεγάλης Τετάρτης παραδόθηκαν οι υπογραφές διαμαρτυρία για την νέα λιγνιτική μονάδα «Πτολεμαΐδα V» στο διοικητικό συμβούλιο της KfW -η κρατική γερμανική τράπεζα, που χρηματοδοτεί το έργο. Ο ημήτρης Καραβέλλας, ο διευθυντής του WWF Ελλάς, που πήγε στη Γερμανία, είχε στα χέρια του σημαντικές μελέτες και δεδομένα που δείχνουν ότι η μονάδα αυτή είναι λάθος επιλογή, με δεδομένα οικονομικά, κοινωνικά και βέβαια περιβαλλοντικά. Μαζί του στη συνάντηση ήταν κι ο διευθυντής του WWF Γερμανίας, ο Έμπερχαρντ Μπράντες, καθώς ο αγώνας ενάντια στον λιγνίτη και γενικά τα ορυκτά καύσιμα είναι κοινός για ολόκληρη την οικογένεια του WWF. Το βασικό ερώτημα που τέθηκε στη συνάντηση ήταν: Γιατί μια τράπεζα που έχει τόση τεχνογνωσία στις νέες τεχνολογίες των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στην Ελλάδα επιμένει να χρηματοδοτεί λιγνίτη; Από την πλευρά της KfW άκουσαν με πολλή σοβαρότητα τις θέσεις του WWF και φάνηκαν θετικοί στο να εξετάσουν επενδύσεις σε καθαρή ενέργεια. Ένα πρώτο καλό βήμα για μια τράπεζα ερμητικά κλειστή σε κριτική και που ως τώρα δεν έχει δείξει διάθεση για διάλογο

15 ΟΙΚΟδράσεις 15 γύρω από το επενδυτικό της χαρτοφυλάκιο. Όμως πίσω από τις δηλώσεις ακόμα είναι δύσκολο να ξέρουμε τι αποτελεί δέσμευση. Η ουσία είναι να ληφθούν υπόψη τα δεδομένα που είναι απαραίτητα για το σωστό ενεργειακό σχεδιασμό της Ελλάδας. εν ζητάμε την πιο εύκολη λύση, αλλά την καλύτερη λύση. Η υπόσχεση από την πλευρά του WWF είναι δεδομένη και θα παρακολουθήσουμε άγρυπνα τη συνέχεια, γιατί οι προθέσεις τους θα επηρεάσουν το δικό μας μέλλον, καθώς στους επόμενους μήνες μπαίνουμε σε ρυθμό ανάλυσης των εναλλακτικών προτάσεων. Θα είναι μια ευκαιρία για την KfW να δείξει πόσο πραγματικά στηρίζει την καθαρή ενέργεια. Δεσμεύσεις και θεωρία! Η στροφή στην καθαρή ενέργεια που - τουλάχιστον στη θεωρία - αποζητούν δεν είναι εύκολη υπόθεση και γι αυτό οι παλιές γνωστές λύσεις είναι πάντα η πιο εύκολη επιλογή. εν λέμε ότι δεν υπάρχουν βραχυπρόθεσμα εμπόδια, λέμε ότι δεν πρέπει να τα αφήσουμε να καθορίσουν το μέλλον μας για τα επόμενα 50 χρόνια! Η μελλοντική εικόνα του ενεργειακού συστήματος της Ελλάδας, σύμφωνα με τους στόχους για μείωση των εκπομπών CO2 που έχουν θέσει η ΕΗ και το Υπουργείο Περιβάλλοντος μπορεί να συνοψισθεί στα παρακάτω 10 σημεία: 1. Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 60%-70% έως το 2050 ως προς το Ποσοστό % ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, με την αξιοποίηση όλων των εμπορικά ώριμων τεχνολογιών 3. Συνολική διείσδυση ΑΠΕ σε ποσοστό 60%-70% στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας μέχρι το Σταθεροποίηση της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης λόγω των μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας 5. Σχετική αύξηση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας λόγω εξηλεκτρισμού των μεταφορών και μεγαλύτερης χρήσης αντλιών θερμότητας στον οικιακό και τριτογενή τομέα. 6. Σημαντική μείωση της κατανάλωσης πετρελαιοειδών 7. Αύξηση της χρήσης βιοκαυσίμων στο σύνολο των μεταφορών στο επίπεδο του 31% - 34% μέχρι το Κυρίαρχο το μερίδιο του ηλεκτρισμού στις επιβατικές μεταφορές μικρής απόστασης (45%) και σημαντική αύξηση του μεριδίου των μέσων σταθερής τροχιάς 9. Σημαντικά βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση για το σύνολο του κτιριακού αποθέματος και μεγάλη διείσδυση των εφαρμογών ΑΠΕ στον κτιριακό τομέα. 10. Ανάπτυξη μονάδων αποκεντρωμένης παραγωγής και έξυπνων δικτύων Το πρώτο κρίσιμο συμπέρασμα είναι ότι η προοπτική των υφιστάμενων πολιτικών οδηγεί σε περιορισμένη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) έως το 2050, που δεν συνάδει με τους ευρωπαϊκούς στόχους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ούτε αποτελεί την οικονομικότερη εξέλιξη του ενεργειακού τομέα.

16 16 ΟΙΚΟπαρουσίαση ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ ΦΥΣΙΚΟ ΜΕΤΑΛΛΙΚΟ ΝΕΡΟ ΚΟΡΠΗ Για 5η συνεχόμενη χρονιά το Φυσικό Μεταλλικό Νερό Κορπή πραγματοποίησε στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας Νερού (22 Μαρτίου), στο εργοστάσιό του στα Ακαρνανικά Βουνά (Μοναστηράκι Βόνιτσας), το Φεστιβάλ Φροντίδας Νερού. Στη φετινή διοργάνωση συμμετείχαν 90 παιδιά από τέσσερα σχολεία της περιοχής, που ξεναγήθηκαν στο εργοστάσιο του Κορπή και έλαβαν μέρος σε επτά δραστηριότητες, με εκπαιδευτικό αλλά και ψυχαγωγικό χαρακτήρα. Τα παιδιά έμαθαν πόσο απαραίτητο είναι το νερό για την επιβίωση οποιουδήποτε ζωντανού οργανισμού και συνειδητοποίησαν πως, όσο και αν το νερό καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του σώματός μας και του πλανήτη μας, στην πραγματικότητα είναι ένα σπάνιο αγαθό, αφού ουσιαστικά μόνο μία μικρή ποσότητά του είναι διαθέσιμη για κατανάλωση από τον άνθρωπο. Οι δραστηριότητες υλοποιήθηκαν χάρη στη συμμετοχή των δασκάλων, αλλά και των εργαζομένων του εργοστασίου και των κεντρικών γραφείων της Nestlé. Πρόκειται για δραστηριότητες που έχουν αναπτυχθεί από το Project WET Foundation, μια μη κυβερνητική οργάνωση που αναπτύσσει εκπαιδευτικά εργαλεία για την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης των παιδιών για το νερό. Το Project WET συνεργάζεται με διάφορους οργανισμούς που ασχολούνται με το νερό, καθώς και με οργανώσεις όπως το ειρηνευτικό σώμα των ΗΠΑ, η UNESCO, η ιεθνής Ένωση των Υδάτινων πόρων, κ.ά. Η Nestlé Waters είναι ένας από τους σημαντικότερους εταίρους της από το Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 2014 η Παγκόσμια Ημέρα Νερού γιορτάζεται σε 30 χώρες. Συμμετέχουν περίπου μαθητές, ενώ περισσότεροι από 500 υπάλληλοι συνεισφέρουν με ποικίλους τρόπους.

17 ΟΙΚΟδράσεις 17 Διαχείριση και προστασία των αργυροπελεκάνων στο Εθνικό Πάρκο Μεσολογγίου Αιτωλικού Μετά από δεκάδες χρόνια στην λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου Αιτωλικού έκαναν και πάλι φωλιές οι Αργυροπελεκάνοι, (Pelecanus crispus). Τα ελάχιστα πουλιά του είδους που αρχικά εγκαταστάθηκαν και φώλιασαν δημιούργησαν μια από τις πολυπληθέστερες αποικίες του είδους στην χώρα, και αυτό μέσα σε λίγα χρόνια! Η μέριμνα και ο σεβασμός που έδειξε συνολικά η περιοχή αλλά και ιδιαίτερα οι ψαράδες, που είναι χρήστες του χώρου της Κλείσοβας όπου βρίσκονται οι φωλιές της αποικίας, έφεραν εκατοντάδες πουλιά στην περιοχή. Ωστόσο υπήρξαν και καταγγελίες για περιστατικά όχλησης της αποικίας των πελεκάνων. Με αιτία αυτό το γεγονός, οργανώθηκε από τον Φορέα ιαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου με την προεδρία του καθηγητή του Βιολογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου της Πάτρας Κ. Κουτσικόπουλου, συνάντηση εργασίας για την διαχείριση και προστασία των πελεκάνων στο Εθνικό Πάρκο Μεσολογγίου. Στην συνάντηση εργασίας έλαβαν μέρος ειδικοί επιστήμονες, διάφορες υπηρεσίες, τα ΤΕΙ Μεσολογγίου, Ορνιθολόγοι, ο Κυνηγητικός Σύλλογος και οι αλιευτικοί συνεταιρισμοί στις μισθωμένες εκτάσεις των οποίων ζουν αυτά τα σπάνια και απειλούμενα πουλιά. Από το σύνολο των συμμετασχόντων διατυπώθηκε το έντονο ενδιαφέρον τους για την προστασία του είδους και την διατήρηση της αποικίας του καθώς και απόψεις για την απαιτούμενη μέριμνα για την προστασίας από των φωλιών και την αποφυγή οποιουδήποτε είδους εκούσιας ή ακούσιας ανθρώπινης όχλησης. Τόσο από τους εκπροσώπους των ψαράδων όσο και από τους άλλους φορείς που συμμετείχαν στην συνάντηση, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο πρόβλημα του τεράστιου αριθμού των κορμοράνων που διαχειμάζουν στην περιοχή. Ο αριθμός τους ανέρχεται σε περίπου και σαν ψαροφάγα πουλιά δημιουργούν μεγάλα προβλήματα απώλειας αλιευτικής παραγωγής αλλά και στην ορθολογική αλιευτική διαχείριση της λιμνοθάλασσας. Με βάση τις απόψεις που αναπτύχτηκαν στην συνάντηση, ο Φορέας ιαχείρισης ανάλαβε να προτείνει και να υποστηρίξει την υλοποίηση μέτρων διασφάλισης της με τον καλύτερο τρόπο προστασία της αποικίας των Αργυροπελεκάνων καθώς και της λήψης άμεσων ρεαλιστικών μέτρων υποστήριξης των φορέων των ψαράδων από την επίδραση των κορμοράνων στο εισόδημά τους.

18 18 ΟΙΚΟδράσεις «Καλύτερη ζωή»! Αναλαμβάνουμε δράση στο σπίτι, τη γειτονιά, την πόλη και τη χώρα μας Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα που διενεργήθηκε για λογαριασμό του WWF Ελλάς, το 46% των Ελλήνων πιστεύει ότι τα τελευταία τρία χρόνια η κατάσταση του περιβάλλοντος στην Ελλάδα έχει επιδεινωθεί, τη στιγμή που το 42% των πολιτών της χώρας προθυμοποιείται να πάρει μέρος σε κοινωνικές δράσεις και το 31% σε δράσεις που σχετίζονται με τη βελτίωση της ζωής στην πόλη. Επιθυμώντας να απαντήσει στις συγκεκριμένες ανησυχίες των σύγχρονων πολιτών της χώρας, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ( και η περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς παρουσίασαν το πρόγραμμα «Καλύτερη Ζωή», το οποίο υλοποιεί το WWF, με την αποκλειστική υποστήριξη του Ιδρύματος. Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε από το WWF Ελλάς με γνώμονα την επιτακτική πλέον ανάγκη για την προστασία του περιβάλλοντος μέσα από την αμεσότερη δραστηριοποίηση των πολιτών και τη ριζική ανανέωση της νοοτροπίας τους. Βασικός σκοπός του προγράμματος «Καλύτερη Ζωή» είναι η κινητοποίηση και ευαισθητοποίηση της ελληνικής κοινωνίας, μέσω ανοιχτών ενημερωτικών δράσεων, προκειμένου οι πολίτες να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους και να συμβάλουν στη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος της χώρας. Σχολικές κοινότητες και πολίτες Το πρόγραμμα αποτελείται από δύο άξονες: Ο πρώτος άξονας της εφαρμογής του προγράμματος είναι οι σχολικές κοινότητες. Ξεκινώντας από το σχολικό έτος , βασικός στόχος ήταν να ενταχθούν ως ενεργά μέλη στο δίκτυο του προγράμματος περίπου 65 σχολεία (δημοτικά και γυμνάσια) και συνολικά μαθητές ανά έτος, ώστε να αναλάβουν δράση για τη βελτίωση του τρόπου ζωής τους και την αλλαγή της νοοτροπίας τους απέναντι στο περιβάλλον και τους συμπολίτες τους. Σημειώνεται πως ήδη, τα εγγεγραμμένα σχολεία ανά την Ελλάδα έχουν φτάσει τα 85. Αντίστοιχα, ο δεύτερος άξονας του προγράμματος είναι οι πολίτες και ο σκοπός του είναι: α) να εισάγει την έννοια του «οικολογικού αποτυπώματος» στο κατά μεγάλο ποσοστό απληροφόρητο ελληνικό κοινό, β) να εκπαιδεύσει τους πολίτες και να παρουσιάσει αλλαγές στον

19 ΟΙΚΟδράσεις 19 περίπου 250 πολίτες συμμετείχαν ενεργά στις δράσεις για την καταγραφή των πράσινων αστικών χώρων που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Ταξίδι προς το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος», σε πέντε μέχρι στιγμής δήμους της Αττικής. Η «Καλύτερη Ζωή» φιλοδοξεί να γίνει ένας κόμβος ενημέρωσης και παρότρυνσης σε δράση για τη βελτίωση της καθημερινότητας όλων μας.στην Ελλάδα της κρίσης, οι πολίτες ενδιαφέρονται, δρουν, συνεργάζονται και συνδράμουν όλοι μαζί στην εδραίωση μιας πιο ενημερωμένης, ευαίσθητης και ενεργής κοινωνίας. Ήδη άνοιξε ο νέος θεματικός φάκελος του προγράμματος, «Καλύτερη ιατροφή», με έμφαση στη μεσογειακή διατροφή, τη σύνδεση τροφής, υγείας και τρόπου ζωής, τις υγιεινές τροφές και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των τροφίμων. τρόπο που ζουν, οι οποίες μειώνουν το κόστος ζωής και είναι, συγχρόνως, θετικές για το περιβάλλον, και γ) να προσφέρει σε όλους έναν εποικοδομητικό τρόπο συμμετοχής. Μέσα στους πρώτους πέντε (5) μήνες υλοποίησης της «Καλύτερης Ζωής», η ανταπόκριση των μαθητών και πολιτών που συμμετείχαν στις δράσεις του προγράμματος ήταν ενθαρρυντική: 85 εγγεγραμμένα στο πρόγραμμα σχολεία από ολόκληρη την Ελλάδα, μέλη στην ιστοσελίδα του προγράμματος ( συμμετέχοντες στο πρώτο φεστιβάλ που διοργανώθηκε στη χώρα μας κατά της σπατάλης τροφίμων και συνέργειες με πάνω από 30 φορείς από ολόκληρο το φάσμα της ενεργής «κοινωνίας των πολιτών». Ειδικότερα, κατά την περίοδο Οκτώβριος Φεβρουάριος 2014, 35 από τα 85 συνολικά εγγεγραμμένα σχολεία, ανέλαβαν και ολοκλήρωσαν δράσεις για την ενημέρωση, αλλά και ευαισθητοποίηση των μαθητών σε θέματα υγιεινής διατροφής, εξοικονόμησης ενέργειας, σωστής καταναλωτικής συμπεριφοράς και ανάδειξης του αστικού πρασίνου. Ενδεικτικά, στο πλαίσιο της υλοποίησης του προγράμματος στα σχολεία, δημιουργήθηκαν λαχανόκηποι σε σχολικές αυλές για την εξοικείωση των μαθητών με το περιβάλλον, ενώ πραγματοποιήθηκαν δεκάδες ενημερωτικές δράσεις για τη σπατάλη των τροφίμων, την αξία της ανακύκλωσης και της κομποστοποίησης. Θετική είναι επίσης και η μέχρι τώρα ανταπόκριση των ενεργών πολιτών, οι οποίοι συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, στις ενημερωτικές και ψυχαγωγικές δράσεις του προγράμματος. Ενδεικτικά, Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα και τις επόμενες δράσεις του στον ιστότοπο: Η «Καλύτερη Ζωή» μας καλεί να αναλάβουμε δράση στο σπίτι, τη γειτονιά, την πόλη και τη χώρα μας.

20 20 ΟΙΚΟγκρίνιες-προτάσεις ΟΙΚΟγκρίνιες: Εκφράστε την αποψή σας, την καταγγελία σας... Οι ΟΙΚΟγκρίνιες είναι η γραμμή επικοινωνίας του Πράσινο+Μπλε με εσάς. Η φωνή σας δυναμώνει και οι ΟΙΚΟγκρίνιες δυναμώνουν μαζί σας. Μην διστάζετε να μας στέλνετε αυτά που σας απασχολούν, τους προβληματισμούς σας και τις προτάσεις σας, για να τα μοιραζόμαστε όλοι μαζί. Αυτές οι σελίδες είναι η δική σας φωνή, το δικό σας βήμα. Μην σταματάτε. Πόσο ανεγκέφαλοι και απολίτιστοι μπορεί να είναι αυτοί οι άνθρωποι που άνοιξαν τρύπες με τρυπάνι σε πλατάνια στην παραλία του Γριμπόβου στη Ναύπακτο, και τοποθέτησαν δηλητήριο προκειμένου να ξεραθούν τα δέντρα; Πόσο αδίστακτοι εγκληματίες μπορεί να είναι; Ποιος ο λόγος; Η ενέργεια αυτή δυστυχώς αναδεικνύει την κατάντια μας. Φωτογραφία 22/04/2014 Κ.Π

21 ΟΙΚΟγκρίνιες-προτάσεις 21 Καλωσορίζουν την Άνοιξη! Μαθητές της Β τάξης του Δημοτικού Σχολείου Λυγιά έστειλαν στο «Πράσινο+Μπλε» τα έργα τους και τους ευχαριστούμε. WEB SITE web: Εκφράστε κάθε σας αγωνία, απορία, καταγγελία, ιδέα ή δράση στα... Τηλ/Fax: Facebook group: Eco Magazine Πράσινο+Μπλε

22 22 OIKOπροορισμοί Μ. Παρασκευή στη Ναύπακτο Το γραφικό λιμανάκι της Ναυπάκτου, φωτισμένο με το φως εκατοντάδων κεριών αποτελεί τη Μεγάλη Παρασκευή ιδανικό τόπο συνάντησης της φυσικής ομορφιάς και της παράδοσης. Η υποβλητική ατμόσφαιρα μέσα από τις φλόγες, τους ύμνους και τους ήχους της φιλαρμονικής, δημιουργούν συνθήκες κατάνυξης και εσωτερικής γαλήνης. Από νωρίς το μεσημέρι της Μ. Παρασκευής εθελοντές τοποθετούν χιλιάδες κεριά που επιπλέουν μέσα στο γραφικό λιμάνι της πόλης, ενώ ετοιμάζουν τις φωτιές που θα ανάψουν στις «ντάπιες», σε κάθε πολεμίστρα του κάστρου του λιμανιού. Το βράδυ, πλήθος κόσμου, ντόπιοι και επισκέπτες, ακολουθούν την περιφορά των Επιταφίων, του Αγίου ημητρίου και της Αγίας Παρασκευής που σε πομπή, δίπλα - δίπλα διέρχονται από το λιμάνι, που κυριολεκτικά φλέγεται. Στο μέσον της εισόδου του λιμανιού οι δάδες σχηματίζουν μεγάλο σταυρό, που φωταγωγεί ολόκληρο το λιμάνι παρουσιάζοντας μία φαντασμαγορική εικόνα. Ταξίδι σε άλλη εποχή, το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής στη Ναύπακτο, με το έθιμο που αναβίωσε από τους ψαράδες της πόλης να έχει παράδοση πολλών χρόνων, η οποία συνδυάζει τη θρησκευτική μυσταγωγία με την ηρωική προσπάθεια του μπουρλοτιέρη Ανεμογιάννη να πυρπολήσει την τουρκική ναυαρχίδα στο κόλπο της Ναυπάκτου.

23

24 01 30 /05 /2014 /06 / Διοργάνωση Xορηγοί Επιστημονική Υποστήριξη Υπό την αιγίδα Υποστηρικτές