ΤΙΤΛΟΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ: Οδηγίες για την εφαρµογή των διατάξεων των άρθρων 1-3 και 19 του αναφέρονται στη φορολογία κεφαλαίου.

Transcript

1 ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ: 1190 ΕΤΟΣ: 2001 ΕΚ ΟΥΣΑ ΑΡΧΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ: ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΤΜΗΜΑΤΑ Α' - Β' - ΦΜΑΠ ΤΙΤΛΟΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ: Οδηγίες για την εφαρµογή των διατάξεων των άρθρων 1-3 και 19 του αναφέρονται στη φορολογία κεφαλαίου. ν.2892/2001 οι οποίες ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ: Αθήνα,26 Ιουλίου 2001 Αριθ. πρωτ /399/Α Σας κοινοποιούµε τις διατάξεις των άρθρων 1 έως 3 και 19 του ν.2892/2001 "Ελαφρύνσεις στη φορολογία κεφαλαίου και άλλες διατάξεις" (ΦΕΚ.46 Α'/ ), οι οποίες αναφέρονται στα θέµατα της φορολογίας κεφαλαίου, τα οποία ρυθµίζονται µε αυτό το νόµο. Ήδη, µε την εγκύκλιό µας /136/Α0013 ΠΟΛ.1064 από σας είχαµε κοινοποιήσει τις διατάξεις των άρθρων αυτών. 2.-Για κάθε ένα από τα προαναφερόµενα άρθρα σας παρέχουµε τις ακόλουθες οδηγίες, µε σκοπό την ορθή και οµοιόµορφη εφαρµογή τους. ερµηνευτικές Ι.- ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΩΝ. ΩΡΕΩΝ, ΓΟΝΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ _ Άρθρο 1 Παράγραφος 1 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής τροποποιούνται οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 17 του ν.1591/1986, όπως ισχύουν, µετά την τροποποίησή της µε την παράγραφο 14 του άρθρου 10 του ν.2386/1996 και οι οποίες αφορούν την απαλλαγή από το φόρο για την απόκτηση αιτία θανάτου πρώτης κατοικίας. Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι στην περίπτωση απόκτησης οικίας ή διαµερίσµατος, που αποτελεί πρώτη κατοικία για τον κληρονόµο, παρέχεται απαλλαγή από το φόρο για ποσό αξίας δρχ. για κάθε κληρονόµο. Τούτο ισχύει, εφόσον στον κληρονόµο περιέρχεται µία µόνο οικία ή διαµέρισµα, εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα και όχι ποσοστό εξ αδιαιρέτου. Το απαλλασσόµενο ποσό των δρχ. προσαυξάνεται κατά δρχ. για το σύζυγο και καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του κληρονόµου και κατά δρχ. για το τρίτο και καθένα από τα επόµενα τέκνα αυτού. Η προσαύξηση του απαλλασσόµενου ποσού για το τρίτο και τα επόµενα τέκνα του κληρονόµου θεσπίζεται για πρώτη φορά µε το νόµο αυτό, µε σκοπό να µειώσει το φορολογικό βάρος στις πολύτεκνες οικογένειες, και να τις βοηθήσει στα πλαίσια των µέτρων που λαµβάνονται για την αντιµετώπιση του δηµογραφικού προβλήµατος της χώρας. Έτσι, αν στον κληρονόµο περιέρχεται διαµέρισµα 100 τετραγωνικών µέτρων, απαλλάσσεται από τη φορολογία κληρονοµιών, αν συντρέχουν και οι άλλες προϋποθέσεις, εφόσον η αξία του δεν υπερβαίνει το ποσό των δρχ. (προκειµένου για κληρονόµο µε σύζυγο και ένα τέκνο), το ποσό των δρχ. (προκειµένου για κληρονόµο µε σύζυγο και δύο τέκνα), το ποσό των δρχ. (προκειµένου για κληρονόµο µε σύζυγο και τρία τέκνα), το ποσό των δρχ. (προκειµένου για κληρονόµο µε σύζυγο και τέσσερα τέκνα) κ.ο.κ. Προϋποθέσεις για την απαλλαγή πρώτης κατοικίας στην αιτία θανάτου κτήση αποτελούν αθροιστικά: ο κληρονόµος, ο σύζυγος ή τα ανήλικα τέκνα αυτού α) να µην έχουν δικαίωµα πλήρους κυριότητας, επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη οικία ή διαµέρισµα που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς τους, ή β) δικαίωµα πλήρους κυριότητας σε οικόπεδο οικοδοµήσιµο ή σε ιδανικό µερίδιο οικοπέδου στα οποία αντιστοιχεί εµβαδόν κτίσµατος ( µε βάση τις ισχύουσες στην περιοχή πολεοδοµικές διατάξεις), που πληροί τις στεγαστικές τους ανάγκες και γ) η οικία, το διαµέρισµα ή οικόπεδο να βρίσκονται σε δήµο ή κοινότητα µε πληθυσµό άνω των κατοίκων. Η περιοχή της τέως ιοίκησης Πρωτεύουσας θεωρείται ένας δήµος. Με την εγκύκλιό µας /285/Β0013 ΠΟΛ.1232 από σας είχαµε κοινοποιήσει πίνακα των δήµων και κοινοτήτων που συναποτελούν την περιοχή της τέως ιοίκησης Πρωτεύουσας. Οι στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας θεωρείται ότι καλύπτονται αν η επιφάνεια της ιδιόκτητης οικίας ή διαµερίσµατος (ή του µελλοντικού κτίσµατος επί οικοπέδου) είναι: α) για ένα άτοµο 35 τ.µ., και β) για τους συζύγους 70 τ.µ..η επιφάνεια αυτή προσαυξάνεται α) κατά 15 τ.µ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα τους και β) κατά 25 τ.µ. για το τρίτο και καθένα από τα επόµενα τέκνα τους.

2 Για τους δήµους ή τις κοινότητες που προήλθαν µετά την εκούσια ή ακούσια συνένωση µε βάση τις διατάξεις του ν.2539/1997, 1622/1986 και 1416/1984 αναφερόµαστε πιο κάτω στην ανάλυση των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 2 του κοινοποιούµενου νόµου. Οι τροποποιήσεις που επήλθαν µε τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του κοινοποιούµενου νόµου, πέρα από την αναπροσαρµογή των απαλλασσοµένων ποσών, αφορούν τα ακόλουθα: α) αυξάνεται το εµβαδόν της οικίας ή του διαµερίσµατος που θεωρείται ότι καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες της οικογενείας που έχει περισσότερα από δύο ανήλικα τέκνα, όπως προαναφέρθηκε, για την ενίσχυση της πολύτεκνης οικογένειας, β) δεν λαµβάνονται πλέον υπόψη, για τον έλεγχο ή µη της κάλυψης των στεγαστικών αναγκών της οικογένειας του κληρονόµου καθώς και για την παροχή πρόσθετου απαλλασσόµενου ποσού σε αυτόν, τα σπουδάζοντα ενήλικα άγαµα τέκνα µέχρι 25 ετών, όπως ίσχυε µέχρι τώρα, δεδοµένου ότι τα τέκνα µετά την ενηλικίωσή τους, σπουδάζοντα και µη, επιδιώκουν την ανεξαρτοποίησή τους από την οικογένεια, γ) καταργείται η προϋπόθεση της µη κυριότητας, επικαρπίας ή οίκησης επί ακινήτου που βρίσκεται σε τουριστική περιοχή, δεδοµένου ότι η διάταξη η οποία αναφερόταν στους τουριστικούς τόπους, ως αρνητική προϋπόθεση παροχής της απαλλαγής προκαλούσε δυσµενείς επιπτώσεις στην ανάπτυξη των τουριστικών τόπων. δ) µειώνεται ο πληθυσµός των δήµων και κοινοτήτων, στις οποίες εξετάζεται αν υπάρχουν ακίνητα που πληρούν τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας του υπόχρεου σε φόρο από σε κατοίκους. Συνεπώς, κατά τον έλεγχο της κάλυψης ή µη των στεγαστικών αναγκών,δεν θα λαµβάνονται υπόψη τα ακίνητα που βρίσκονται σε δήµο ή κοινότητα µε πληθυσµό µικρότερο των κατοίκων ανεξάρτητα αν η περιοχή είναι τουριστική ή µη. Αντίθετα, θα λαµβάνονται υπόψη τα ακίνητα (κατοικία - διαµέρισµα - γήπεδο) που βρίσκονται σε περιοχή µε πληθυσµό πάνω από 3000 κατοίκους. Η διάταξη της παραγράφου αυτής ισχύει από τη δηµοσίευση του ν.2892/2001 στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή καταλαµβάνει υποθέσεις φόρου κληρονοµιών, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από 9/3/2001 (άρθρο 19 ν.2892/2001). Παράγραφος 2 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής τροποποιείται η παράγραφος 3 του άρθρου 17 του ν.1591/1986 και ορίζεται ότι η απαλλαγή από το φόρο για την αιτία θανάτου κτήση πρώτης κατοικίας παρέχεται µόνο µία φορά. εν παρέχεται απαλλαγή, αν ο κληρονόµος έχει ήδη απαλλαγεί από το φόρο µεταβίβασης ακινήτων ή από το φόρο γονικής παροχής, για την απόκτηση πρώτης κατοικίας, µε κάποια από αυτές τις αιτίες. Κατά τη θέσπιση της τροποποιούµενης διάταξης δεν ίσχυε ο θεσµός της απαλλαγής από το φόρο για την αιτία γονικής παροχής κτήση πρώτης κατοικίας. Όµως, από τη θέσπιση της απαλλαγής της κτήσης πρώτης κατοικίας από το φόρο γονικής παροχής, εάν ο κληρονόµος είχε απαλλαγεί από το φόρο γονικής παροχής, δεν µπορούσε να πάρει για δεύτερη φορά απαλλαγή από το φόρο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας αιτία θανάτου. Συνεπώς, η τροποποίηση που επέρχεται µε την κοινοποιούµενη διάταξη είναι διαδικαστικού χαρακτήρα. Παράγραφος 3 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής τροποποιείται το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 17 του ν.1591/1986, όσον αφορά την καταβολή του φόρου κληρονοµιάς που αναλογεί επιµεριστικά στην αξία του ακινήτου, για το οποίο ο κληρονόµος απαλλάχθηκε από το φόρο, γιατί αυτό ήταν η πρώτη του κατοικία, το οποίο όµως µεταβιβάζεται από αυτόν πριν από την πάροδο της πενταετίας από την απόκτησή του (δηλαδή τη γένεση της φορολογικής ενοχής). Η τροποποίηση αυτή κρίθηκε απαραίτητη, δεδοµένου ότι στην πράξη παρατηρήθηκε το φαινόµενο το αναγραφόµενο στο µεταβιβαστικό συµβόλαιο τίµηµα να είναι µεγαλύτερο από την αξία των ακινήτων, µε αποτέλεσµα ο φόρος µεταβίβασης και ο φόρος κληρονοµιάς να επιβάλλονται επί διαφορετικής αξίας ή ο φόρος που αναλογεί στην αξία του ακινήτου κατά το χρόνο της απαλλαγής να είναι µεγαλύτερος από εκείνον που αναλογεί στην αξία αυτού κατά το χρόνο µεταβίβασης. Ειδικότερα, µε τη διάταξη της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι στην περίπτωση απαλλαγής από το φόρο κληρονοµιάς για την απόκτηση πρώτης κατοικίας, αν η οικία ή το διαµέρισµα που αποτελεί το αντικείµενο της απαλλαγής, µεταβιβασθεί ή συσταθεί σε αυτά οποιοδήποτε εµπράγµατο δικαίωµα -εκτός από υποθήκη-ο κληρονόµος έχει υποχρέωση, πριν από τη µεταβίβαση ή τη σύσταση του εµπράγµατου δικαιώµατος να υποβάλει δήλωση φόρου κληρονοµιάς και να καταβάλει, εφάπαξ, ολόκληρο το ποσό του φόρου που επιµεριστικά αναλογεί στην αξία του κληρονοµηθέντος ακινήτου, κατά το χρόνο της µεταβίβασης. Εάν το δηλούµενο τίµηµα της µεταβίβασης είναι µεγαλύτερο από την αξία του ακινήτου κατά το χρόνο της µεταβίβασης, ο φόρος επιβάλλεται στο δηλούµενο τίµηµα της µεταβίβασης. Σε κάθε όµως περίπτωση, ο φόρος που αναλογεί στην αξία του ακινήτου κατά το χρόνο της αιτία θανάτου κτήσης και της χορήγησης της απαλλαγής δεν µπορεί να είναι µικρότερος από εκείνον που αναλογεί κατά το χρόνο της µεταβίβασης. Αυτό θα µπορούσε να συµβεί σε περίπτωση µείωσης της αξίας του ακινήτου, είτε της αντικειµενικής είτε της αγοραίας, λόγω µεταβολής των συντελεστών

3 προσδιορισµού αξίας ή των προσδιοριστικών στοιχείων του ακινήτου (π.χ. παλαιότητα, ζηµιές από σεισµό κ.λ.π.) Παράγραφος 4 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής αναπροσαρµόζονται τα απαλλασσόµενα ποσά που ισχύουν κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας µε γονική παροχή. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι προϋποθέσεις απαλλαγής της πρώτης κατοικίας, όπως τροποποιήθηκαν και αναλύθηκαν πιο πάνω στην παράγραφο 1. Ειδικότερα ορίζεται ότι κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας (οικίας, διαµερίσµατος ή οικοπέδου εξολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα) αιτία γονικής παροχής δεν υπόκειται σε φόρο (απαλλάσσεται) ποσό δρχ.. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά δρχ. για το σύζυγο και καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του δικαιούχου και κατά δρχ. για το τρίτο και καθένα από τα επόµενα τέκνα αυτού. Αν ο δικαιούχος της γονικής παροχής παρουσιάζει αναπηρία σε ποσοστό από 67% και πάνω, το απαλλασσόµενο ποσό κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας ανέρχεται στο µισό της φορολογητέας αξίας του ακινήτου και κατ' ανώτατο όριο µέχρι το ποσό των δρχ. Τα πιο πάνω απαλλασσόµενα ποσά, ισχύουν και παρέχονται στους δικαιούχους για τις υποθέσεις φορολογίας γονικής παροχής στις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από 9/3/2001. Παράγραφος_5 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής αναπροσαρµόζονται τα ποσά των κλιµακίων των φορολογικών κλιµάκων υπολογισµού του φόρου κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών και των τεσσάρων κατηγοριών, τόσο ως προς τα αφορολόγητα ποσά όσο και ως προς τα φορολογικά κλιµάκια. Οι προηγούµενες κλίµακες είχαν θεσπιστεί µε το άρθρο 14 του ν.2579/1998 και ίσχυσαν από Με τις νέες κλίµακες το αφορολόγητο ποσό της Α' κατηγορίας αναπροσαρµόζεται από σε δρχ., της Β' κατηγορίας από σε δρχ., της Γ' κατηγορίας από σε δρχ. και της ' κατηγορίας από σε δρχ. Εξάλλου, στην περίπτωση απόκτησης περιουσίας αιτία θανάτου από ανήλικα τέκνα του κληρονοµούµενου, ο φόρος που αναλογεί στη µέχρι δρχ. αξία κληρονοµικής µερίδας µειώνεται κατά 60% και ο φόρος που αναλογεί σε αξία κληρονοµικής µερίδας από µέχρι δρχ. µειώνεται κατά 30%. Στην περίπτωση απόκτησης περιουσίας αιτία θανάτου, δωρεάς ή γονικής παροχής από δικαιούχο που έχει αναπηρία σε ποσοστό από 67% και πάνω, ο φόρος που αναλογεί στη µέχρι δρχ. αξία µεταβιβαζόµενης περιουσίας (κληρονοµικής µερίδας, δωρεάς ή γονικής παροχής) µειώνεται κατά 60%. Τα πιο πάνω αφορολόγητα ποσά, οι φορολογικές κλίµακες και οι µειώσεις του φόρου ισχύουν σε υποθέσεις φορολογίας κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από 9/3/2001 και µεταγενέστερα. Σηµειώνεται ότι για τις πιο πάνω υποθέσεις στις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από 5/3/2001 µέχρι και 8/3/2001,για τα ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές, όπου ισχύει το αντικειµενικό σύστηµα προσδιορισµού της αξίας και στις οποίες οι αξίες αναπροσαρµόστηκαν από την ηµεροµηνία αυτή, θα ληφθούν υπόψη για την επιβολή του φόρου οι νέες αντικειµενικές αξίες και τα παλαιά αφορολόγητα ποσά και φορολογικές κλίµακες. Παράγραφος 6 Με την υφιστάµενη νοµοθεσία υπάρχει ευνοϊκή αντιµετώπιση των περιουσιακών παροχών των γονέων προς τα τέκνα τους, που γίνονται σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 1509 ΑΚ. Συγκεκριµένα, σύµφωνα µε τις προϊσχύσασες διατάξεις, µέχρι το ποσό των δρχ. οι γονικές παροχές από κάθε γονέα υπόκεινται στο µισό του φόρου δωρεών. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται σε δρχ. αν έχει αποβιώσει ο ένας από τους δύο γονείς. Ήδη, µε τη διάταξη της παραγράφου αυτής τα πιο πάνω όρια της γονικής παροχής, µέχρι του οποίου αυτές υπόκεινται στο µισό του φόρου δωρεών, αναπροσαρµόζονται από 9/3/2001 σε και δρχ., αντίστοιχα. Για τον υπολογισµό των ορίων της γονικής παροχής συνυπολογίζονται οι προγενέστερες δωρεές και γονικές παροχές του ίδιου γονέα προς το ίδιο τέκνο που έχουν υπαχθεί σε φόρο όχι όµως και τα απαλλασσόµενα ποσά. ιευκρινίζεται ότι απαλλασσόµενα ποσά δεν θεωρούνται τα ποσά του πρώτου κλιµακίου της φορολογικής κλίµακας της κάθε κατηγορίας, για τα οποία ο φορολογικός συντελεστής είναι 0% και συνεπώς δεν προκύπτει φόρος (αφορολόγητα και όχι απαλλασσόµενα). Απαλλασσόµενα ποσά είναι π.χ. εκείνα που προαναφέρθηκαν στις παραγράφους 1 και 4 αυτού του άρθρου του κοινοποιούµενου νόµου. Για την κατανόηση αυτού σας παραθέτουµε τα ακόλουθα παραδείγµατα: Παράδειγµα 1ο Ο Α' το 1999 συνέστησε στο γιο του Β' γονική παροχή, ως πρώτη κατοικία, επί ενός διαµερίσµατος αντικειµενικής αξίας δρχ. Ο Β' ήταν έγγαµος, µε ένα προστατευόµενο παιδί. (Όριο γονικής παροχής και απαλλασσόµενα ποσά πρώτης κατοικίας προσαυξανόµενα κατά ).

4 Υπολογισµός φόρου το 1999 (κλίµακες και απαλλασσόµενα ποσά ν.2579/98) ( για το δικαιούχο για τη σύζυγο για το παιδί=) = (Φορολογητέα αξία) σε αξία φόρος ---- σε αξία Χ 5% φόρος σε σύνολο αξίας φ.γ.π : 2 = Άρα το 1999 ο φόρος γονικής παροχής ήταν δρχ. Τον Απρίλιο του 2001 ο Α' συνιστά νέα γονική παροχή στο γιο του Β' σε οικόπεδο, αντικειµενικής αξίας δρχ. ( Όριο γονικής παροχής ) Υπολογισµός φόρου το 2001 (κλίµακες και απαλλασσόµενα ποσά ν.2892/01) (Αξία προγενέστερης γονικής παροχής που είχε υπαχθεί σε φόρο )= (Φορολογητέα αξία). σε αξία φόρος σε αξία Χ 15% φόρος σε σύνολο αξίας φ.γ.π : 2 = Συνεπώς, οφειλόµενος φόρος για τη νέα γονική παροχή = (Φόρος αρχικής γον. παροχής) = δρχ. Παράδειγµα 2ο Ο Α' το 1999 συνέστησε στο γιο του Β', που είχε αναπηρία άνω του 67%, γονική παροχή, ως πρώτη κατοικία, επί µιας οικίας αντικειµενικής αξίας δρχ. (Όριο γονικής παροχής και απαλλασσόµενο ποσό πρώτης κατοικίας λόγω αναπηρίας ) Υπολογισµός φόρου το 1999 (κλίµακες και απαλλασσόµενα ποσά ν.2579/98)

5 Ο δικαιούχος έχει απαλλαγή για το 1/2 της φορολογητέας αξίας του ακινήτου δηλαδή δρχ. Χ 1/2 = δρχ. Η απαλλαγή όµως δεν µπορεί να υπερβεί τα δρχ. σύµφωνα µε τα απαλλασσόµενα όρια του Άρα η φορολογητέα αξία είναι = δρχ. σε αξία φόρος σε αξία Χ 15% φόρος σε σύνολο αξίας φ.γ.π : 2 = δρχ. Φόρος γονικής παροχής. Τον Απρίλιο του 2001 ο Α' συνιστά νέα γονική παροχή στο γιο του Β' επί ενός οικοπέδου αντικειµενικής αξίας δρχ. ( Όριο γονικής παροχής ) Υπολογισµός φόρου το 2001 (κλίµακες και απαλλασσόµενα ποσά ν.2892/01) δρχ δρχ. (Αξία προγενέστερης γονικής παροχής που είχε υπαχθεί σε φόρο) = δρχ. (Αξία που θα φορολογηθεί). Από την αξία αυτή το ποσό των θα υπαχθεί σε φόρο γονικής παροχής και το επιπλέον σε φόρο δωρεάς. σε αξία φόρος σε αξία Χ 15% φόρος σε σύνολο αξίας φ.γ.π : 2 = δρχ. σε αξία Χ 15% φόρος Οφειλόµενος φόρος σε αξία = = Άρα οφειλόµενος φόρος νέας γονικής παροχής = (Φόρος αρχικής γονικής παροχής) = δρχ. Παράδειγµα 3ο Ο Α' το 1999 συνέστησε στο γιο του Β' αγρότη κατά κύριο επάγγελµα γονική παροχή 30 στρεµµάτων γεωργικής έκτασης στρεµµατικής αξίας δρχ. Ο Β' έτυχε αγροτικής απαλλαγής από το φόρο γονικής παροχής βάσει του άρθρου 35 παρ.2 του ν.2065/92, σύµφωνα

6 µε το οποίο δεν φορολογήθηκε το µέχρι δρχ. τµήµα της αγοραίας αξίας κάθε στρέµµατος. Συνεπώς ο Β' έτυχε απαλλαγής για το σύνολο της αξίας των 30 στρεµµάτων της µεταβιβαζόµενης γεωργικής έκτασης, δηλαδή για αξία δρχ. Ο Α' τον Ιούνιο του 2001 συνιστά νέα γονική παροχή στο γιο του Β' επί µιας οικίας αντικειµενικής αξίας δρχ. ( Όριο γονικής παροχής ) Υπολογισµός φόρου το 2001 (κλίµακες ν.2892/2001) Η αξία που θα υπαχθεί σε φόρο είναι δρχ. ( εν συνυπολογίζεται η προγενέστερη γονική παροχή της γεωργικής έκτασης του 1999 γιατί έτυχε απαλλαγής για όλη την αξία της). Από την αξία αυτή το ποσό των θα υπαχθεί σε φόρο γονικής παροχής και το επιπλέον σε φόρο δωρεάς. σε αξία φόρος σε αξία Χ 15% φόρος σε σύνολο αξίας φ.γ.π : 2 = δρχ. σε αξία Χ 15% φόρος Άρα συνολικά οφειλόµενος φόρος γονικής παροχής και δωρεάς σε αξία = = Παράγραφος 7 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι στην αιτία θανάτου κτήση συνυπολογίζονται, εκτός από τις δωρεές εν ζωή και οι δωρεές αιτία θανάτου, γονικές παροχές και προίκες του κληρονοµούµενου προς τον κληρονόµο, εφόσον γι' αυτές η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε σε χρόνο που το δικαίωµα του δηµοσίου δεν είναι παραγεγραµµένο και µάλιστα για το ποσό που αυτές είχαν υπαχθεί σε φόρο και όχι τα απαλλασσόµενα ποσά. ηλαδή κατά το συνυπολογισµό των προγενέστερων δωρεών, γονικών παροχών και προικών στην αιτία θανάτου κτήση λαµβάνεται υπόψη η αξία των προγενέστερων κτήσεων µετά από την αφαίρεση των απαλλασσόµενων ποσών (π.χ. απαλλασσόµενα γεωργοκτηνοτροφικών εκτάσεων, πρώτης κατοικίας κλπ.). ιευκρινίζεται ότι απαλλασσόµενα ποσά δεν θεωρούνται τα ποσά του πρώτου κλιµακίου της φορολογικής κλίµακας της κάθε κατηγορίας, για τα οποία ο φορολογικός συντελεστής είναι 0% και συνεπώς δεν προκύπτει φόρος (αφορολόγητα και όχι απαλλασσόµενα). Παραγεγραµµένο θεωρείται το δικαίωµα του δηµοσίου, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 102 του ν.δ 118Π3, όπως τροποποιήθηκε µε το άρθρο 1 παρ. 14 ν. 2892/01 (βλ. κατωτέρω) και ισχύει, εφόσον η φορολογική ενοχή γεννήθηκε µέχρι και 31 /12/1984. Η διάταξη αυτή είναι διαδικαστικού χαρακτήρα και τροποποιεί το άρθρο 4 του ν.δ.118/1973, προκειµένου να αποφεύγονται οι τυχόν παρερµηνείες κατά την εφαρµογή του θεσµού του συνυπολογισµού τόσο όσον αφορά τις κτήσεις οι οποίες συνυπολογίζονται όσο και τα συνυπολογιστέα ποσά. Σχετική µε το θέµα του συνυπολογισµού είναι η εγκύκλιός µας /692/Α0013 ΠΟΛ από 7/11/2000, που αφορά τον τρόπο υπολογισµού του φόρου κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών σε περίπτωση συνυπολογισµού σ' αυτές προγενέστερων δωρεών, γονικών παροχών και προικών. Παράγραφος 8 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής τροποποιήθηκε η παράγραφος 2 του άρθρου 9 του ν:δ.118/1973, η οποία είχε προστεθεί µε την παράγραφο 7 του άρθρου 7 του ν.1160/1981 και ίσχυε για υποθέσεις φορολογίας κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από 5/6/1981. Με την τροποποιούµενη διάταξη οριζόταν ότι κατά την απόκτηση ακινήτων ή κινητών (µε εξαίρεση χρηµατικά ποσά, καταθέσεις, απαιτήσεις και παροχές), σε περίπτωση υποβολής της οικείας δήλωσης φόρου κληρονοµιάς (εµπρόθεσµης ή εκπρόθεσµης) µετά την πάροδο τριετίας από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης, για τον υπολογισµό του φόρου λαµβάνεται υπόψη η αξία των περιουσιακών στοιχείων κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης, εφόσον αυτή είναι µεγαλύτερη εκείνης του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης. Αντίστοιχα µε την τροποποιούµενη διάταξη οριζόταν ότι στην περίπτωση έκδοσης πράξης επιβολής του οικείου φόρου από τον προϊστάµενο της.ο.υ, µετά την πάροδο τριετίας από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και πριν την υποβολή της δήλωσης από τον υπόχρεο σε φόρο, για τον υπολογισµό του φόρου λαµβάνεται υπόψη η αξία των περιουσιακών στοιχείων κατά το χρόνο έκδοσης της πράξης, εφόσον αυτή είναι µεγαλύτερη εκείνης του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης.

7 Και στις δύο πιο πάνω περιπτώσεις, για τον υπολογισµό του φόρου λαµβάνονταν υπόψη οι φορολογικές κλίµακες του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (χρόνου θανάτου), δεδοµένου ότι µε την εφαρµογή της διάταξης αυτής δεν µετατίθεται ο χρόνος αυτός (γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης), και επιβάλλονταν τα πρόστιµα και οι πρόσθετοι φόροι που προβλέπονται από την ισχύουσα κάθε φορά νοµοθεσία (εκπροθέσµου, παράλειψης υποβολής δήλωσης κ.λ.π.). Με τη διάταξη της παραγράφου 8 του άρθρου 1 του κοινοποιούµενου νόµου ορίζεται ότι σε περίπτωση απόκτησης αιτία θανάτου ακινήτων ή κινητών περιουσιακών στοιχείων (µε εξαίρεση χρηµατικά ποσά, καταθέσεις, απαιτήσεις και παροχές για τα οποία ισχύει ο νοµιναλιστικός κανόνας "δραχµή ίσον δραχµή"), αν η οικεία φορολογική δήλωση υποβληθεί µετά την πάροδο τριετίας από το χρόνο γένεσης της φορολογικής ενοχής και άσχετα αν αυτή υποβάλλεται εκπρόθεσµα ή εµπρόθεσµα (π.χ. σε περίπτωση υποβολής δήλωσης µετά από δηµοσίευση διαθήκης), για τον υπολογισµό του φόρου θα ληφθεί υπόψη η αξία των περιουσιακών στοιχείων και οι φορολογικές κλίµακες (αφορολόγητα ποσά, φορολογικοί συντελεστές, απαλλαγές, εκπτώσεις και µειώσεις του φόρου) που ισχύουν κατά το χρόνο υποβολής της φορολογικής δήλωσης. Αντίστοιχα, για τα προαναφερθέντα περιουσιακά στοιχεία, αν δεν έχει υποβληθεί η οικεία δήλωση από τον υπόχρεο σε φόρο και εκδοθεί από τον προϊστάµενο της.ο.υ πράξη επιβολής φόρου µετά την πάροδο τριετίας από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης, για τον υπολογισµό του φόρου θα ληφθεί υπόψη η αξία των περιουσιακών στοιχείων και οι φορολογικές κλίµακες (αφορολόγητα ποσά, φορολογικοί συντελεστές, απαλλαγές, εκπτώσεις και µειώσεις του φόρου) που ισχύουν κατά το χρόνο έκδοσης της οικείας πράξης επιβολής φόρου. Η ρύθµιση αυτή κρίθηκε σκόπιµη στα πλαίσια ορθολογικότερης συγκρότησης των φορολογικών διατάξεων της φορολογίας κεφαλαίου. Με την παρούσα διάταξη δεν παρέχεται απαλλαγή από τις κυρώσεις για την τυχόν εκπρόθεσµη υποβολή της οικείας δήλωσης, ούτε µετατίθεται ο χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης. Απλά λαµβάνονται υπόψη οι αξίες και οι φορολογικές κλίµακες του χρόνου υποβολής της δήλωσης ή έκδοσης της πράξης. Συνεπώς, για την επιβολή των νοµίµων κυρώσεων (πρόσθετου φόρου και προστίµου) θα εφαρµοστούν οι διατάξεις νόµου που ισχύουν κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης π.χ. χρόνος θανάτου το 1995 και χρόνος έκδοσης της πράξης επιβολής φόρου το 2001: θα ληφθούν υπόψη οι αξίες, οι φορολογικές κλίµακες και τα απαλλασσόµενα ποσά του έτους 2001, οι πρόσθετοι φόροι του άρθρου 75 του ν.δ.118/1973 και τα πρόστιµα του ν.820/1978, όπως ίσχυαν κατά το έτος Συνεπώς, η τροποποίηση που επέρχεται µε την παρούσα διάταξη αφορά αφενός τις φορολογικές κλίµακες και αφετέρου τις αξίες των περιουσιακών στοιχείων που λαµβάνονται υπόψη για τον υπολογισµό του φόρου. εν εξετάζεται δηλαδή το γεγονός αν µε βάση τις αξίες ή τις φορολογικές κλίµακες του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης ο φόρος που αναλογεί είναι µεγαλύτερος από αυτόν που τελικά οφείλεται σήµερα µε βάση τη νέα διάταξη Τα προαναφερθέντα εφαρµόζονται ανάλογα και στη φορολογία δωρεών και γονικών παροχών στις υποθέσεις στις οποίες η φορολογική δήλωση υποβάλλεται (µετά. την πάροδο τριετίας από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης) ή η οικεία πράξη επιβολής φόρου εκδίδεται από τον προϊστάµενο της.ο.υ (µετά την πάροδο τριετίας από το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης) µετά την 9/3/2001. (Εξαίρεση από τη διάταξη περί ενάρξεως ισχύος της ρύθµισης προβλέπεται µόνο κατά την εφαρµογή της παραγράφου 17 του άρθρου 1 του ν.2892/2001 δηλαδή κατά την περαίωση εκκρεµών υποθέσεων, όπως αναλύεται πιο κάτω στην κοινοποιούµενη παράγραφο 17). Τονίζεται ιδιαίτερα ότι τα προαναφερόµενα ισχύουν µόνο στην περίπτωση εκπρόθεσµης δήλωσης ή παράλειψης δήλωσης κάποιου ή κάποιων περιουσιακών στοιχείων και όχι στην περίπτωση που κάποιο περιουσιακό στοιχείο έχει ήδη δηλωθεί αλλά έχει δηλωθεί ανακριβώς και συνεπεία αυτού του λόγου υποβάλλεται συµπληρωµατική δήλωση (στην τελευταία αυτή περίπτωση θα εφαρµοσθεί η διάταξη της παραγράφου 7 του άρθρου 14 του ν.2579/1998). Συγκεκριµένα: Αν δεν έχει υποβληθεί καθόλου δήλωση ή αν έχει υποβληθεί δήλωση και έχει παραλειφθεί κάποιο περιουσιακό στοιχείο και η δήλωση υποβάλλεται µετά την πάροδο τριετίας ή εκδίδεται πράξη µετά την πάροδο τριετίας και µετά την 9/3/2001 θα ληφθούν υπόψη οι αξίες και οι φορολογικοί συντελεστές του χρόνου υποβολής της δήλωσης ή έκδοσης της πράξης µε επιβολή προσθέτου φόρου εκπρόθεσµης δήλωσης ή παράλειψης δήλωσης αντίστοιχα. Παράδειγµα: Για θάνατο του 1989 υποβλήθηκε δήλωση το 1995 και δηλώθηκε ένα αγροτεµάχιο (υπολογισµός αξίας κατά το 1995 και φορολογικοί συντελεστές του 1989). Το έτος 2001 εκδίδεται πράξη από τη.ο.υ. αφενός για το δηλωθέν ακίνητο και αφετέρου για άλλο µη δηλωθέν ακίνητο. Όσον αφορά το δηλωθέν ακίνητο, θα ληφθεί υπόψη η αξία του 1995, εφόσον αυτή είναι µεγαλύτερη εκείνης του χρόνου θανάτου, και οι φορολογικές κλίµακες του 1989, ενώ όσον αφορά το αδήλωτο ακίνητο, θα ληφθούν υπόψη αξίες και κλίµακες του Αν στην πιο πάνω υπόθεση ο κληρονόµος ζητήσει να υπαχθεί στη ρύθµιση του ν.2892/2001 πριν την κοινοποίηση της πράξης, για µεν το δηλωθέν ακίνητο θα υπολογισθεί η αντικειµενική αξία του έτους 1999 (πρώτης εφαρµογής του αντικειµενικού συστήµατος) µε το έντυπο Α.Α.-ΓΗΣ µειωµένη

8 κατά 3% για κάθε προηγούµενο έτος µέχρι το 1995 (χρόνο υποβολής της αρχικής δήλωσης), δηλαδή µειωµένη κατά 12%, και ο φόρος µε φορολογικούς συντελεστές του έτους 1989, για δε το αδήλωτο ακίνητο θα υπολογισθεί η αξία του έτους 2001 και ο φόρος µε φορολογικούς συντελεστές του έτους Αν έχει δηλωθεί κάποιο περιουσιακό στοιχείο ανακριβώς ως προς την διακρίνουµε τις ακόλουθες περιπτώσεις: έκταση α) αν το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή όπου σήµερα ισχύει το αντικειµενικό σύστηµα και δεν ίσχυε κατά το χρόνο υποβολής της αρχικής δήλωσης και η υπόθεση έχει οριστικά περαιωθεί, θα υποβληθεί συµπληρωµατική δήλωση ως προς την έκταση µε την αξία του χρόνου υποβολής της συµπληρωµατικής δήλωσης, φορολογικούς συντελεστές του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (χρόνου θανάτου) και πρόσθετο φόρο εκπροθέσµου, (άρθρο 72 παρ. 4 του ν.δ.118/1973, όπως προστέθηκε µε το άρθρο 14 παρ. 7 του ν.2579/1997), β) αν το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή όπου σήµερα ισχύει το αντικειµενικό σύστηµα και δεν ίσχυε κατά το χρόνο υποβολής της αρχικής δήλωσης και η υπόθεση δεν έχει οριστικά περαιωθεί, θα υποβληθεί συµπληρωµατική δήλωση ως προς την έκταση µε την αξία του χρόνου υποβολής της αρχικής δήλωσης, φορολογικούς συντελεστές του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (χρόνου θανάτου) και πρόσθετο φόρο εκπροθέσµου, γ) αν το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή όπου δεν ισχύει σήµερα το αντικειµενικό σύστηµα και η υπόθεση έχει οριστικά περαιωθεί, θα υποβληθεί συµπληρωµατική δήλωση ως προς την έκταση µε την αξία του χρόνου υποβολής της συµπληρωµατικής δήλωσης, φορολογικούς συντελεστές του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (χρόνου θανάτου) και πρόσθετο φόρο εκπροθέσµου, (άρθρο 72 παρ. 4 του ν.δ.118/1973, όπως προστέθηκε µε το άρθρο 14 παρ. 7 του ν.2579/1997), δ) αν το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή όπου δεν ισχύει σήµερα το αντικειµενικό σύστηµα και η υπόθεση δεν έχει οριστικά περαιωθεί, θα υποβληθεί συµπληρωµατική δήλωση ως προς την έκταση µε την αξία του χρόνου υποβολής της αρχικής δήλωσης, φορολογικούς συντελεστές του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (χρόνου θανάτου) και πρόσθετο φόρου εκπροθέσµου. Τα προαναφερθέντα ισχύουν και στις περιπτώσεις υποβολής συµπληρωµατικών δηλώσεων φορολογίας δωρεών και γονικών παροχών ως προς την έκταση δηλωθέντων ακινήτων. Ειδικά στη φορολογία δωρεών και γονικών παροχών ο υπόχρεος σε φόρο ή οι ειδικοί ή καθολικοί διάδοχοι αυτών (σε περίπτωση θανάτου των υπόχρεων) έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν µεταξύ της υποβολής συµπληρωµατικής δήλωσης ως προς την έκταση δηλωθέντος ακινήτου ή της σύνταξης διορθωτικού συµβολαίου. Στην τελευταία περίπτωση (σύνταξης διορθωτικού συµβολαίου για την επιπλέον έκταση) η φορολογική υποχρέωση γεννιέται κατά το χρόνο σύνταξης του διορθωτικού συµβολαίου (αξίες, φορολογικές κλίµακες, µη επιβολή προσθέτου φόρου) σύµφωνα µε το άρθρο 14 παράγραφο 6 του ν.2579/1998 και το άρθρο 19 παράγραφο 2 του ν.2459 /1997. Παραδείγµατα υπολογισµού του φόρου στις πιο πάνω περιπτώσεις έχουν περιληφθεί στην εγκύκλιό µας /692/Α0013/ΠΟΛ.1268 από 7/11/2000. Παράγραφος 9 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι στην κτήση αιτία δωρεάς συνυπολογίζονται, εκτός από τις δωρεές εν ζωή, και οι δωρεές αιτία θανάτου, γονικές παροχές και προίκες του δωρητή προς το δωρεοδόχο, εφόσον γι' αυτές η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε σε χρόνο που το δικαίωµα του δηµοσίου δεν είναι παραγεγραµµένο και µάλιστα για το ποσό που αυτές είχαν υπαχθεί σε φόρο και όχι τα απαλλασσόµενα ποσά. Επίσης ορίζεται ότι, σε περίπτωση µετάθεσης του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης των δωρεών, συνυπολογίζεται και η τυχόν κληρονοµιά που έχει περιέλθει προς το δωρεοδόχο. Η διάταξη αυτή είναι διαδικαστικού χαρακτήρα και τροποποιεί το άρθρο 36 του ν.δ.118/1973 προκειµένου να αποφεύγονται οι τυχόν παρερµηνείες κατά την εφαρµογή του θεσµού του συνυπολογισµού, κατά τα προεκτεθέντα στην παράγραφο 7. Παράγραφος 10 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι στην κτήση αιτία προίκας συνυπολογίζονται, εκτός από τις δωρεές εν ζωή, και οι δωρεές αιτία θανάτου, γονικές παροχές και προίκες του κληρονοµούµενου προς τον κληρονόµο, εφόσον γι' αυτές η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε σε χρόνο που το δικαίωµα του δηµοσίου δεν είναι παραγεγραµµένο και µάλιστα για το ποσό που αυτές είχαν υπαχθεί σε φόρο και όχι τα απαλλασσόµενα ποσά. Επίσης ορίζεται ότι, σε περίπτωση µετάθεσης του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης των προικών, συνυπολογίζεται και η τυχόν κληρονοµιά που έχει περιέλθει προς την προικιζόµενη από τον προικοδότη. Η διάταξη αυτή είναι διαδικαστικού χαρακτήρα και τροποποιεί το άρθρο 47του ν.δ.118/1973, προκειµένου να αποφεύγονται οι τυχόν

9 παρερµηνείες κατά την εφαρµογή παράγραφο 7. του θεσµού του συνυπολογισµού κατά τα προεκτεθέντα στην Το άρθρο 47 του ν.δ.118/1973, όπως αντικαθίσταται µε την κοινοποιούµενη παράγραφο 10 του άρθρου 1 του ν.2892/2001, εφαρµόζεται ανάλογα και στη φορολογία γονικών παροχών, σύµφωνα µε την παράγραφο 4 του άρθρου 7 του ν.1473/1984. Παράγραφος 11 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής προστέθηκε δεύτερο εδάφιο στην παράγραφο 1 του άρθρου 81 του ν.δ.118/1973, όπως αυτή είχε τροποποιηθεί µε την παράγραφο 6 του άρθρου 13 του ν.2753/1999. Συγκεκριµένα, µε την ισχύουσα νοµοθεσία ορίζεται ότι ο φόρος κληρονοµιών βεβαιώνεται στη.ο.υ την αρµόδια για τη φορολογία εισοδήµατος του υπόχρεου σε φόρο. Με την /233/Α0006/ (ΦΕΚ.225/τ.Β'/ ) απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών ανακαθορίστηκε από 10/3/2000 η αρµοδιότητα της.ο.υ Κατοίκων Εξωτερικού για όλες τις φορολογίες εκτός από την αρµοδιότητά της για τα θέµατα της φορολογίας κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών. Για την αποφυγή αµφισβητήσεων σχετικά µε το θέµα της βεβαίωσης των φόρων κληρονοµιών και για να είναι σε κάθε στιγµή ευχερής η διαπίστωση του τυχόν οφειλόµενου φόρου (βάσει δήλωσης, άσκησης προσφυγής, συµβιβασµού κ.λ.π.), µε την παρούσα διάταξη ορίζεται ότι, αν ο υπόχρεος σε φόρο είναι κάτοικος εξωτερικού, ο οικείος φόρος βεβαιώνεται στη.ο.υ Κατοίκων Εξωτερικού. Η διάταξη αυτή ισχύει από 10/3/2000, ηµεροµηνία ισχύος της απόφασης ανακατανοµής της αρµοδιότητας της.ο.υ Κατοίκων Εξωτερικού και εφαρµόζεται σύµφωνα µε τη διάταξη του άρθρου 90 του ν.δ.118/1973 και στη φορολογία δωρεών, γονικών παροχών και προικών. Παράγραφος 12 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής αντικαταστάθηκε η περίπτωση γ' της παραγράφου 1 του άρθρου 82 του ν.δ.118/1973, όπως τροποποιήθηκε µε την παράγραφο 5 του άρθρου 30 του ν.2648/1998. Με τη διάταξη που αντικαταστάθηκε οριζόταν ότι ο φόρος που αναλογεί µετά από απόφαση διοικητικού δικαστηρίου καταβάλλεται σε 6 ίσες µηνιαίες δόσεις, καθεµιά από τις οποίες δεν µπορεί να είναι µικρότερη των δρχ. εκτός από την τελευταία. Κατά το χρόνο θέσπισης της διάταξης αυτής δεν ίσχυε ο θεσµός του δικαστικού συµβιβασµού (είχε καταργηθεί µε το άρθρο 29 παράγραφο 2 του ν.2648/1998) και κατά συνέπεια δεν είχε προβλεφθεί τρόπος καταβολής του φόρου που προκύπτει µετά από αυτόν. Με το άρθρο 285 παράγραφο 2 περίπτωση στ' του ν.2717/1999 επανήλθε σε ισχύ ο θεσµός του δικαστικού συµβιβασµού και ανέκυψε το θέµα του τρόπου καταβολής του φόρου που προκύπτει µετά από αυτόν. Με την εγκύκλιό µας /583/Α0013/ΠΟΛ.1229 από είχαν δοθεί οδηγίες ότι για την καταβολή του φόρου που προκύπτει µετά από δικαστικό συµβιβασµό ακολουθείται η διάταξη που ισχύει και για την καταβολή του φόρου που προκύπτει µετά από απόφαση διοικητικού δικαστηρίου. Ήδη, µε την παρούσα διάταξη ρυθµίζεται και νοµοθετικά το θέµα της καταβολής του φόρου που προκύπτει µετά από δικαστικό συµβιβασµό και ορίζεται ότι ο φόρος αυτός καταβάλλεται σε 6 ίσες µηνιαίες δόσεις, καθεµιά από τις οποίες δεν µπορεί να είναι µικρότερη των δρχ. εκτός από την τελευταία. Η ισχύς της διάταξης αυτής αρχίζει από 17/5/1999, όπως ρητά ορίζεται σ' αυτή. Παράγραφος 13 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής τροποποιείται η παράγραφος 2 του άρθρου 82 του ν.δ.118/1973, όσον αφορά το ποσοστό της παρεχόµενης έκπτωσης στην περίπτωση της εφάπαξ εξόφλησης του φόρου κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών. Ειδικότερα, ορίζεται ότι, σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης της οικείας οφειλής, που προκύπτει µετά από α) δήλωση ή β) πράξη προσδιορισµού φόρου που έγινε οριστική λόγω µη άσκησης ή εκπρόθεσµης άσκησης προσφυγής, ή γ) της οικείας οφειλής που προκύπτει µετά από διοικητική επίλυση της διαφοράς, µέσα στην προθεσµία πληρωµής του 1/5 αυτού, παρέχεται έκπτωση σε ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%). Η ισχύς της διάταξης αυτής αρχίζει από 9/3/2001 και συνεπώς καταλαµβάνει υποθέσεις για τις οποίες η βεβαίωση γίνεται µετά την ηµεροµηνία αυτή. Ως βεβαίωση νοείται η βεβαίωση που πραγµατοποιείται από το τµήµα εσόδων της.ο.υ, µε την καταγραφή της απαίτησης στο βιβλίο εισπρακτέων εσόδων και την εµφάνισή της ως δηµοσίου εσόδου, κατά την έννοια του άρθρου 1 του Κ Ε Ε (βεβαίωση εν στενή εύνοία) Παράγραφος 14 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής αντικαταστάθηκε η παράγραφος 2 του άρθρου 102 του ν.δ.118/1973 και ορίζεται ότι το δικαίωµα του ηµοσίου για την επιβολή και είσπραξη των φόρων

10 κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε µέχρι και 31/12/1984 έχει παραγραφεί. Συνεπώς από 9/3/2001 (ηµεροµηνία έναρξης ισχύος του νόµου αυτού) δεν µπορεί να γίνει από τις.ο.υ οποιαδήποτε ενέργεια επί των υποθέσεων αυτών. ηλαδή δεν µπορεί να γίνει παραλαβή δήλωσης αρχικής ή συµπληρωµατικής - τροποποιητικής - ανακλητικής, δεν µπορεί να δοθεί εντολή για έλεγχο ή να διενεργηθεί έλεγχος ή να κοινοποιηθούν πράξεις επιβολής φόρου, ανεξάρτητα από το πότε εκδόθηκαν οι πράξεις αυτές, ή να γίνει εξώδικη λύση της διαφοράς, ανεξάρτητα από το πότε κοινοποιήθηκαν οι οικείες πράξεις, ή να γίνει βεβαίωση φόρου ή εκκαθάριση και νέα εκκαθάριση φόρου κ.λ.π. Αυτά ισχύουν εφόσον οι υποθέσεις αυτές εκκρεµούν ενώπιον των.ο.υ. Βεβαιώσεις φόρων (εν στενή εύνοία) καθώς και διαγραφές φόρων (ΑΦΕΚ) επί παραγεγραµµένων υποθέσεων, οι οποίες έχουν ήδη γίνει µέχρι 9/3/2001 και εκκρεµούν στο τµήµα εσόδων της.ο.υ, δεν επηρεάζονται από την παρούσα διάταξη και ακολουθείται η σχετική διαδικασία (είσπραξης, επιστροφής κ.λ.π.). Αν υποθέσεις της προηγούµενης κατηγορίας εκκρεµούν ενώπιον των Προς κατανόηση των ανωτέρω, σας παραθέτουµε τις διαδοχικές τροποποιήσεις της οικείας νοµοθεσίας περί παραγραφής: -ν.1041/1980 παραγραφή µέχρι 31/12/1954 (σε υποθέσεις από 2/4/1980 µέχρι 22/4/1986) _ν.1599/1986 παραγραφή µέχρι 31/12/1962 (σε υποθέσεις από 23/4/1986 µέχρι 2/1/1989) _ν.1828/1989 παραγραφή µέχρι 31/12/1971 (σε υποθέσεις από 3/1/1989 µέχρι 17/2/1997) _ν.2459/1997 παραγραφή µέχρι 31 /12/1976 (σε υποθέσεις από 18/2/1997 µέχρι 8/3/2001) _ν.2892/2001 παραγραφή µέχρι 31/12/1984 (σε υποθέσεις από 9/3/2001) τακτικών διοικητικών δικαστηρίων (µε την άσκηση προσφυγής ή έφεσης), οι υποθέσεις αυτές δεν θεωρείται ότι εµπίπτουν στην πιο πάνω παραγραφή, µε βάση τη ρητή συνταγµατική επιταγή ότι "κανένας δεν στερείται χωρίς τη θέλησή του το δικαστή που του έχει ορίσει ο νόµος" (Σύνταγµα της Ελλάδος άρθρο 8) καθώς και µε βάση τη γενική αρχή του αστικού δικαίου ότι η άσκηση της αγωγής διακόπτει την παραγραφή. Συνεπώς, στις υποθέσεις για τις οποίες έχουν επιληφθεί τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, θα ακολουθηθεί η διαδικασία που προβλέπεται από την ισχύουσα νοµοθεσία (βεβαίωση του 25% λόγω άσκησης προσφυγής, επανάληψη διαδικασίας ή νέα εκκαθάριση του φόρου και βεβαίωση του φόρου µετά από απόφαση του διοικητικού δικαστηρίου κ.λ.π.). Για τις υποθέσεις, για τις οποίες έχει παραγραφεί το δικαίωµα του ηµοσίου δεν απαιτείται η προσκόµιση του πιστοποιητικού των άρθρων 105 έως 112 του ν.δ.118/1973. Αντί γι' αυτό µπορεί να προσκοµίζεται: α) για τις κτήσεις αιτία θανάτου, ληξιαρχική πράξη θανάτου, από την οποία θα προκύπτει ότι ο θάνατος επήλθε µέχρι 31/12/1984, καθώς και υπεύθυνη δήλωση του υπόχρεου κληρονόµου ότι δεν συντρέχει λόγος µετάθεσης του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και β) για τις δωρεές, γονικές παροχές και προίκες, αντίγραφο του µεταβιβαστικού συµβολαίου που συντάχθηκε µέχρι και 31/12/1984 ή βεβαίωση του συµβολαιογράφου που συνέταξε το συµβόλαιο, ότι αυτό συντάχθηκε µέχρι και 31/12/1984 και δεν συντρέχει λόγος µετάθεσης του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης. Σύµφωνα µε τα άρθρα 4, 36 και 47 του ν.δ.118/1973, όπως αναλύθηκαν πιο πάνω στις παραγράφους 7,9 και 10 για την εφαρµογή των διατάξεων αυτών, στις υποθέσεις φορολογίας κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννιέται από 9/3/2001 δεν λαµβάνονται υπόψη κατά το συνυπολογισµό οι προγενέστερες δωρεές (εν ζωή ή αιτία θανάτου), γονικές παροχές και προίκες, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε µέχρι και 31/12/1984, αλλά συνυπολογίζονται οι υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από 1/1/1985 και µεταγενέστερα. Με βάση την προϋφιστάµενη νοµοθεσία, στις υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε µέχρι και 23/4/1986, συνυπολογίζονται οι προγενέστερες δωρεές, γονικές παροχές και προίκες, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση έχει γεννηθεί από 1/1/1955 (άρθρο 65 παρ. 1 του ν.1041/1980). Στις υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από 24/4/1986 µέχρι και 2/1/1989, συνυπολογίζονται οι προγενέστερες δωρεές, γονικές παροχές και προίκες, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση έχει γεννηθεί από 1/1/1963 (άρθρο 20 του ν.1591/1986). Στις υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από 3/1/1989 µέχρι και 17/2/1997, συνυπολογίζονται οι προγενέστερες δωρεές, γονικές παροχές και προίκες, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση έχει γεννηθεί από 1/1/1972 (άρθρο 23 παρ. 9 του ν.1828/1989). Στις υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από 18/2/1997 µέχρι και 8/3/2001, συνυπολογίζονται οι προγενέστερες δωρεές, γονικές παροχές και προίκες, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση έχει γεννηθεί από 1/1/1977 (άρθρο 19 παρ. 3 του ν.2459/1997). Συµπληρωµατικά σας υπενθυµίζουµε ότι σύµφωνα µε τις διατάξεις του π.δ.276/2000 "περί εκκαθάρισης αρχείων των Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονοµικών" (ΦΕΚ.226 τ. Α'/ ) που σας έχει κοινοποιηθεί µε το /1648/0006Γ από έγγραφο της ιεύθυνσης Οργάνωσης του Υπουργείου, οι δηλώσεις και τα λοιπά έγγραφα κληρονοµιών, δωρεών, γονικών παροχών και προικών διατηρούνται στο αρχείο των.ο.υ µέχρι τη λήξη του έτους µέσα στο οποίο παραγράφεται το δικαίωµα του ηµοσίου για επιβολή φόρου. Για τη διαδικασία καταστροφής ή εκκαθάρισης των αρχείων των.ο.υ προβλέπούν οι διατάξεις του προαναφερθέντος π.δ.276/2000.

11 Παράγραφος 15 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής αντικαθίστανται τα δυο πρώτα εδάφια της παραγράφου 2 του άρθρου 40 του ν.814/1978, όπως ισχύουν µετά την προσθήκη του δεύτερου εδαφίου µε την παράγραφο 9 του άρθρου 4 του ν.2538/1997. Ειδικότερα, ορίζεται ότι στην περίπτωση χορήγησης απαλλαγής από το φόρο κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν.814/1978, αν αλλάξει ολικά ή µερικά η χρήση ή εκµισθωθούν οι εκτάσεις, που αποτελούσαν το αντικείµενο της φορολογικής απαλλαγής, ή αν δεν καλλιεργηθούν αυτές για δύο συνεχόµενα έτη, από τον κληρονόµο, δωρεοδόχο ή τέκνο, πριν από την πάροδο της δεκαπενταετούς προθεσµίας, ο δικαιούχος της κτήσης (κληρονόµος, δωρεοδόχος, τέκνο) υποχρεώνεται, µέσα σε προθεσµία τριάντα ηµερών από την αλλαγή της χρήσης ή την εκµίσθωση ή τη λήξη της διετούς προθεσµίας, να υποβάλει δήλωση, µε την αξία που έχουν οι εκτάσεις κατά το χρόνο αυτό (της άρσης της απαλλαγής) και να καταβάλει το φόρο που επιµεριστικά αναλογεί σ' αυτές. Αν η αξία των εκτάσεων, που έτυχαν της απαλλαγής, κατά το χρόνο άρσης της απαλλαγής (αλλαγής της χρήσης, εκµίσθωσης, λήξης της διετούς προθεσµίας) είναι µικρότερη εκείνης (της αξίας) του χρόνου χορήγησης της απαλλαγής, για την επιβολή του φόρου κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών λαµβάνεται υπόψη η µεγαλύτερη αξία. Η τροποποίηση της διάταξης έγκειται σ' αυτό ακριβώς το σηµείο, ότι δηλαδή λαµβάνεται υπόψη η αξία η µεγαλύτερη µεταξύ εκείνης που είχε το ακίνητο κατά το χρόνο που παρασχέθηκε η απαλλαγή και εκείνης που είχε το ίδιο ακίνητο κατά το χρόνο άρσης της απαλλαγής. Και αυτό, για το λόγο ότι, ιδίως µετά την έναρξη ισχύος του αντικειµενικού συστήµατος προσδιορισµού της αξίας των ακινήτων στα εκτός σχεδίου ακίνητα (αγροτεµάχια), στα οποία η αξία προσδιορίζεται µε τη χρήση του εντύπου Α.Α.-ΓΗΣ, παρατηρήθηκε το φαινόµενο οι αντικειµενικές αξίες να υπολείπονται κατά πολύ των αγοραίων αξιών που προέκυπταν µε βάση συγκριτικά στοιχεία των.ο.υ, µε αποτέλεσµα την απώλεια εσόδων του ηµοσίου. Όσον αφορά το δεύτερο εδάφιο της τροποποιούµενης διάταξης (το οποίο είχε προστεθεί µε την παράγραφο 9 του άρθρου 70 του ν.2538/1997), ορίζεται ότι δεν αίρεται η χορηγηθείσα απαλλαγή του άρθρου 40 του ν.814/1978 στην περίπτωση αναγκαστικού πλειστηριασµού ή αναγκαστικής απαλλοτρίωσης ολόκληρης της έκτασης ή τµήµατος αυτής ή σε περίπτωση θανάτου του αγρότη, εφόσον η 15ετία συµπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόµων αυτού. Η τροποποίηση της διάταξης έγκειται στο σηµείο ότι στην τροποποιούµενη διάταξη γινόταν µνεία στην περίπτωση θανάτου του νέου αγρότη, εφόσον η 15ετία συµπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόµων αυτού, ενώ µε την παρούσα διάταξη γίνεται αναφορά στην περίπτωση θανάτου του αγρότη, γενικά. ιευκρινίζεται ότι, κατά την εφαρµογή της διάταξης της παρούσας παραγράφου, κατά την άρση της απαλλαγής µε την αλλαγή της χρήσης, εκµίσθωσης ή λήξη της διετούς προθεσµίας, ο συµπληρωµατικός φόρος επιβάλλεται µε το φορολογικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο χορήγησης της απαλλαγής, δεδοµένου ότι δεν συντρέχει λόγος µετάθεσης του χρόνου φορολογίας, αλλά επιβάλλεται ο φόρος την καταβολή του οποίου διέφυγε ο φορολογούµενος (κληρονόµος, δωρεοδόχος, τέκνο) κατά το χρόνο φορολογίας. Παράγραφος 16 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής αντικαθίσταται η παράγραφος 3 του άρθρου 40του ν.814/1978 για το λόγο που προαναφέρθηκε στην πιο πάνω παράγραφο 15. Ειδικότερα, ορίζεται ότι απαγορεύεται η µεταβίβαση γεωργοκτηνοτροφικής έκτασης που έτυχε απαλλαγής κατά το άρθρο 40 του ν.814/1978, πριν από την πάροδο της 15ετούς προθεσµίας, αν δεν υποβληθεί δήλωση µε την αξία της µεταβιβαζόµενης έκτασης κατά το χρόνο της µεταβίβασης και δεν καταβληθεί µαζί µε αυτήν τη δήλωση ολόκληρος ο φόρος που επιµεριστικά αναλογεί στην αξία της έκτασης αυτής. Αν η αξία της µεταβιβαζόµενης έκτασης, κατά το χρόνο της µεταβίβασης, είναι µικρότερη εκείνης που είχε το ακίνητο κατά το χρόνο της απαλλαγής, για την επιβολή του συµπληρωµατικού φόρου, λαµβάνεται υπόψη η αξία της έκτασης κατά το χρόνο χορήγησης της απαλλαγής. Η χορηγηθείσα απαλλαγή δεν αίρεται, αν η απαλλαγείσα έκταση µεταβιβασθεί µέσα στη δεκαπενταετή προθεσµία µε δωρεά ή γονική παροχή προς τα πρόσωπα που ορίζονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 40 του ν.814/1978, δηλαδή προς τέκνα, σύζυγο, γονείς ή αδέλφια του φορολογούµενου, που έτυχε της απαλλαγής, τα οποία ασχολούνται προσωπικά και κατά κύριο επάγγελµα µε τη γεωργία ή κτηνοτροφία ή είναι νέοι αγρότες, έστω κι αν χρησιµοποιούν επιβοηθητικά µέλη της οικογενείας τους ή και ξένους εργάτες. ιευκρινίζεται ότι, κατά την εφαρµογή της διάταξης της παρούσας παραγράφου, κατά την άρση της απαλλαγής, αν περαιτέρω µεταβιβασθεί η έκταση που απαλλάχθηκε ο συµπληρωµατικός φόρος επιβάλλεται µε το φορολογικό καθεστώς που ίσχυε κατά το χρόνο χορήγησης της απαλλαγής, δεδοµένου ότι δεν συντρέχει λόγος µετάθεσης του χρόνου φορολογίας, αλλά επιβάλλεται ο φόρος την καταβολή του οποίου διέφυγε ο φορολογούµενος (κληρονόµος, δωρεοδόχος, τέκνο) κατά το χρόνο φορολογίας. Παράγραφος 17

12 Με τη διάταξη της παραγράφου αυτής παρατείνεται η προθεσµία περαίωσης των εκκρεµών υποθέσεων φορολογίας κεφαλαίου, όπως είχε ισχύσει µε βάση τις διατάξεις του άρθρου 14 του ν.2753/1999, από τη λήξη της µέχρι και 31/10/2001.Οι διατάξεις αυτές ίσχυσαν µέχρι 31/5/2000 (µετά από παράταση που δόθηκε µε το άρθρο 26 του ν.2789/2000). Με τις εγκυκλίους µας /681/Α0013/ΠΟΛ.1256 από 21/12/1999 και /15/Α0013/ΠΟΛ.1004 από 12/1/2000 έχουν δοθεί οδηγίες για την εφαρµογή των διατάξεων του άρθρου 14 του ν.2753/1999. Συµπληρωµατικά σηµειώνονται τα εξής. Α. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΩΝ- ΩΡΕΩΝ-ΓΟΝΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ Σχετικά µε υποθέσεις αυτού του φορολογικού αντικειµένου διευκρινίζουµε τα ακόλουθα: α) Ρυθµίζονται εκκρεµείς υποθέσεις φόρου κληρονοµιών, δωρεών, γονικών παροχών και µεταβίβασης ακινήτων. β) Η παράταση αφορά αφενός την περαίωση εκκρεµών υποθέσεων για ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές όπου κατά την έναρξη ισχύος της διάταξης ίσχυε το αντικειµενικό σύστηµα προσδιορισµού της αξίας ακινήτων καθώς και ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές που εντάχθηκαν στο αντικειµενικό σύστηµα µετά την έναρξη ισχύος της διάταξης και η 4µηνη προθεσµία περαίωσης λήγει πριν την 31/10/2001 και αφετέρου την υποβολή εκπρόθεσµων δηλώσεων. γ) Παρέχεται δυνατότητα περαίωσης των υποθέσεων που κατά την ηµεροµηνία δηµοσίευσης του νόµου (9/3/2001) ήταν εκκρεµείς στις.ο.υ ή στα διοικητικά πρωτοδικεία λόγω άσκησης εµπρόθεσµης ή εκπρόθεσµης προσφυγής. Εκκρεµείς, επίσης, θεωρούνται οι υποθέσεις για τις οποίες µέχρι 9/3/2001 είχε λήξει η προθεσµία υποβολής των οικείων δηλώσεων και οι υπόχρεοι δεν είχαν υποβάλει αυτές. Συνεπώς, υποθέσεις α) για τις οποίες είχε λήξει µέχρι την η ηµεροµηνία υποβολής των οικείων δηλώσεων (κληρονοµιών, δωρεών, γονικών παροχών και µεταβίβασης ακινήτων), οι υπόχρεοι µπορούν να υπαχθούν στις ρυθµίσεις της, ενώ β) εκείνες για τις οποίες δεν είχε λήξει µέχρι την ηµεροµηνία αυτή η 6µηνη ή 9µηνη (κατά παράταση ) προθεσµία και αυτή έληξε ή θα λήξει µετά την 9/3/2001, οι υπόχρεοι δεν µπορούν να υπαχθούν στην παρούσα ρύθµιση. Σηµειώνεται ότι µε την παρούσα ρύθµιση δεν παρατάθηκε ο χρόνος παραγραφής του δικαιώµατος του ηµοσίου επί των υποθέσεων φορολογίας κεφαλαίου, που έληγε στις 30/6/2001, για τις οποίες η κοινοποίηση των οικείων πράξεων θα έπρεπε να έχει γίνει µέχρι την ηµεροµηνία αυτή και όχι µέχρι 31/10/2001. Μέσα στην προθεσµία των 60 ηµερών από την κοινοποίηση των πράξεων αυτών, οι φορολογούµενοι µπορούν να ζητήσουν την υπαγωγή τους στη ρύθµιση της παρούσας παραγράφου 17 του κοινοποιούµενου άρθρου 1. δ) ηλώσεις που έχουν υποβληθεί στο ενδιάµεσο χρονικό διάστηµα από 1/6/2000 µέχρι και 8/3/2001 και είναι εκκρεµείς στις 9/3/2001 µπορούν να υπαχθούν στην παρούσα ρύθµιση. Για την υπαγωγή στη ρύθµιση οι υπόχρεοι σε φόρο θα υποβάλουν δήλωση µε τις αντικειµενικές αξίες των ακινήτων (κατά τα οριζόµενα στις προαναφερθείσες εγκυκλίους µας). Αν οι δηλώσεις είχαν υποβληθεί στο ενδιάµεσο χρονικό διάστηµα εκπρόθεσµα και είχε επιβληθεί πρόσθετος φόρος εκπροθέσµου οι υπόχρεοι µπορούν να υποβάλουν αίτηση περί επιστροφής του προσθέτου φόρου. ε) ηλώσεις που έχουν υποβληθεί στο ενδιάµεσο χρονικό διάστηµα από 1/6/2000 µέχρι και 8/3/2001 µε εφαρµογή των διατάξεων της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του ν.δ.118/1973, όπως είχαν τεθεί και ίσχυαν µε το άρθρο 7 παράγραφος 7 του ν.1160/1981, µπορούν να υπαχθούν στη ρύθµιση του παρόντος νόµου µε την υποβολή σχετικής αίτησης προς την αρµόδια.ο.υ Στις περιπτώσεις αυτές θα διενεργηθεί νέα εκκαθάριση του φόρου µε βάση τις αξίες και τις φορολογικές κλίµακες του χρόνου υποβολής της δήλωσης και διαγραφή του πρόσθετου φόρου εκπροθέσµου. στ) Για την υπαγωγή των εκκρεµών φορολογικών υποθέσεων στην παρούσα ρύθµιση, απαιτείται είτε η υποβολή αίτησης από τον υπόχρεο σε φόρο (όταν ζητείται η νέα εκκαθάριση του φόρου ή η διαγραφή του πρόσθετου φόρου) είτε η υποβολή συµπληρωµατικής δήλωσης µε τα οικεία φύλλα υπολογισµού της αξίας ακινήτων (όταν ζητείται η περαίωση της υπόθεσης µε βάση τις αντικειµενικές αξίες). ζ) Ειδικά στη φορολογία κληρονοµιών, δωρεών και γονικών παροχών, για τις υποθέσεις που υπάγονται στη ρύθµιση της παρούσας διάταξης και περαιώνονται µε βάση το σύστηµα αντικειµενικού προσδιορισµού της αξίας ακινήτων, η παρεχόµενη έκπτωση στην εφάπαξ εξόφληση του οφειλόµενου φόρου είναι 10% και όχι 5%, δεδοµένου ότι πρόκειται για κίνητρο περαίωσης και ειδική ρύθµιση. Ενδεικτικά, σας παραθέτουµε παραδείγµατα υποθέσεων που µπορούν ή δεν υπαχθούν στις ρυθµίσεις του ν.2892/2001. µπορούν να

13 Παράδειγµα 1ο Την 1/7/2000 υποβλήθηκε εκπρόθεσµη δήλωση φόρου κληρονοµιάς µε χρόνο φορολογίας (χρόνο θανάτου) το 1990 και µε αντικειµενικές αξίες του έτους Ο φόρος υπολογίστηκε µε τις φορολογικές κλίµακες που ίσχυαν το 1990 και επιβλήθηκε πρόσθετος φόρος εκπροθέσµου. Η υπόθεση ήταν εκκρεµής στη.ο.υ στις 9/3/2001. Ο υπόχρεος µπορεί να υποβάλει αίτηση υπαγωγής στη ρύθµιση, ώστε ο φόρος να υπολογισθεί µε βάση τις φορολογικές κλίµακες του χρόνου υποβολής της δήλωσης (2000) και να διαγραφεί ο πρόσθετος φόρος εκπροθέσµου. (Υπόθεση εκκρεµής κατά τη δηµοσίευση του νόµου) Παράδειγµα 2ο Αν στο πιο πάνω παράδειγµα η υπόθεση είχε περαιωθεί οριστικά µέχρι και 8/3/2001 (είτε µε εξώδικη λύση της διαφοράς είτε ως ειλικρινής µετά από έλεγχο της.ο.υ. και καταχώρηση αυτής στο βιβλίο περαιωθεισών υποθέσεων), ο υπόχρεος δεν µπορεί να υπαχθεί στην ευνοϊκή ρύθµιση. (Υπόθεση που δεν ήταν εκκρεµής κατά τη δηµοσίευση του νόµου) Παράδειγµα 3ο Για θάνατο του 1996, δηµοσιεύθηκε διαθήκη στις 1/10/2000. Λήξη προθεσµίας υποβολής της δήλωσης στις 1/4/2001.Η δήλωση πρέπει να υποβληθεί µέχρι την ηµεροµηνία αυτή ή (κατά παράταση) µε απόφαση του προϊσταµένου της.ο.υ µέχρι 1/7/2001 και όχι µέχρι 31/10/2001. (Υπόθεση που δεν ήταν εκκρεµής λόγω µη λήξης της προθεσµίας υποβολής της δήλωσης κατά τη δηµοσίευση του νόµου) Παράδειγµα 4ο Για θάνατο της 5/10/1999, δηµοσιεύτηκε διαθήκη στις 15/12/2000. Λήξη προθεσµίας υποβολής της δήλωσης στις 15/6/2001. Τα κληρονοµιαία αντικείµενα είναι αγροτεµάχια (τα οποία εντάχθηκαν στο αντικειµενικό σύστηµα στις 29/11/1999). Η δήλωση πρέπει να υποβληθεί µέχρι 15/6/2001 ή (κατά παράταση) µέχρι 15/9/2001 και όχι µέχρι 31/10/2001. Ο υπόχρεος σε φόρο έχει τη δυνατότητα να επιλέξει µεταξύ της αντικειµενικής ή της αγοραίας αξίας (βλέπετε σχετικά στην εγκύκλιο /681/Α0013/ΠΟΛ.1256 από 21/12/1999, άρθρο 14 περίπτωση Γ' υποπερίπτωση 1) Παράδειγµα 5ο Επί πράξης επιβολής φόρου δωρεάς ασκήθηκε εκπρόθεσµη προσφυγή στις 10/9/2000. Ο φόρος έχει βεβαιωθεί ολόκληρος και έχει ήδη καταστεί ληξιπρόθεσµος. Η υπόθεση µπορεί να υπαχθεί στη ρύθµιση του ν.2892/2001. (Υπόθεση εκκρεµής στο δικαστήριο κατά τη δηµοσίευση του νόµου) Παράδειγµα 6ο Στο πιο πάνω παράδειγµα, η εκπρόθεσµη προσφυγή ασκήθηκε στις 2/4/2001. Η υπόθεση δεν µπορεί να υπαχθεί στη ρύθµιση του νόµου. (Υπόθεση που δεν ήταν εκκρεµής στο δικαστήριο ή στη.ο.υ κατά τη δηµοσίευση του νόµου) Παράδειγµα 7ο Υποβλήθηκε, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 14 του ν.2753/1999, δήλωση φόρου κληρονοµιάς για ακίνητο που κατά το χρόνο φορολογίας βρισκόταν εκτός αντικειµενικού συστήµατος και η υπόθεση περαιώθηκε µε βάση τις αντικειµενικές αξίες. Σύµφωνα µε τις προαναφερθείσες διατάξεις του ν.2753/1999, η υπόθεση θεωρείται ότι περαιώνεται µε την προϋπόθεση ότι τα στοιχεία που δηλώθηκαν ήταν ακριβή. Σε αντίθετη περίπτωση (διαπίστωσης ανακρίβειας) διενεργείται έλεγχος από τη.ο.υ µε βάση τα συγκριτικά στοιχεία και κοινοποιείται η οικεία πράξη.