Δικηγορικά Γραφεία BAΣIΛHΣ Λ. ΣAΞΩNHΣ KAI ΣYNEPΓATEΣ. Aκτή Mιαούλη 81 7ος όροφος τ.κ Πειραιάς

Transcript

1 1 Δικηγορικά Γραφεία BAΣIΛHΣ Λ. ΣAΞΩNHΣ KAI ΣYNEPΓATEΣ Aκτή Mιαούλη 81 7ος όροφος τ.κ Πειραιάς Tηλ.: fax: ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ Α Ι Τ Η Σ Η 1.- Tης «ENΩΣHΣ MONIMΩN KAI ΔOKIMΩN ΛIMENEPΓATΩN OΛΠ A.E.», που εδρεύει στον Πειραιά, οδός Ανσρούτσου 1 και Κανάρη και εκπροσωπείται νόμιμα. 2.- Του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΩΓΟΥ του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ, κάτοικου Νίκαιας, οδός Κομνηνών 51, Γεν. Γραμματέα της Ένωσης Μονίμων και Δοκίμων Λιμεναργατών της ΟΛΠ Α.Ε. 3.- Του ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΤΣΑΚΙΡΗ του ΑΓΑΠΗΤΟΥ, κάτοικου Αθήνας, οδός Ταϋγέτου 48, μέτοχου της ΟΛΠ ΑΕ. Κ Α Τ Α Της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «ΤΑΜΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε.» (ΤΑΙΠΕΔ) που εδρεύει στην Αθήνα, οδός Κολοκοτρώνη 1 και Σταδίου, όπως εκπροσωπείται νόμιμα. ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΚΥΡΩΣΗ Της από «ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΚΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΟ ΜΕΤΟΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΗΣ «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΜΕΝΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε.» της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία ΤΑΜΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε.» (ΤΑΙΠΕΔ) και Με την παρούσα αίτηση ακύρωσης, ζητούμε να ακυρωθεί η από Πρόσκληση του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε. για την

2 2 εκδήλωση ενδιαφέροντος αναφορικά με την απόκτηση πλειοψηφικής συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της «Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς Α.Ε.». Λόγω της αντίθεσης της προσβαλλόμενης πρόσκλησης προς το Σύνταγμα και τους νόμους, θεμελιώνεται λόγος ακύρωσης, συνεπεία της ιδιωτικοποίησης αρμοδιοτήτων του πυρήνα της κρατικής εξουσίας που ασκεί η Ο.Λ.Π. Α.Ε. στο πρώτο λιμάνι της χώρας για λογαριασμό του κράτους. Ειδικότερα, δεν δύναται να ασκείται μία ζωτικής σημασίας δημόσια υπηρεσία χωρίς κρατική εποπτεία, τόσο στη χερσαία, όσο και στην θαλάσσια λιμενική περιοχή Πειραιά, όπως προβλέπεται και νομολογείται. Ακόμη, θεμελιώνεται λόγος ακύρωσης λόγω μη πρόβλεψης συγκεκριμένου και δεσμευτικού νομικού πλαισίου της προσβαλλόμενης πρόσκλησης. 1.- ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ «Ο.Λ.Π. Α.Ε.» Α.- Σύμφωνα με το ν. 2688/1999 (ΦΕΚ Α 40/ ), το Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΜΕΝΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ - ΟΛΠ» ήταν δημόσια υπηρεσία σε αποκέντρωση, υπεύθυνη για την εύρυθμη λειτουργία του λιμένα Πειραιά και των υπό τον έλεγχό του χώρων. Από την μετατράπηκε σε Ανώνυμη Εταιρία με την επωνυμία «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΜΕΝΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε.» και τον διακριτικό τίτλο ΟΛΠ Α.Ε. στην οποία το Δημόσιο διατήρησε την κυριαρχική του θέση, κατέχοντας ποσοστό 74,14% του μετοχικού κεφαλαίου μέχρι και σήμερα. Η ΟΛΠ Α.Ε. αποτελεί την καθολική διάδοχο του Ν.Π.Δ.Δ. «ΟΛΠ» και αποτελεί εταιρεία κοινής ωφέλειας που λειτουργεί με σκοπό την εξυπηρέτηση δημοσίου συμφέροντος. Απολαμβάνει οικονομικής αυτοτέλειας, τελεί υπό την εποπτεία των Υπουργών Οικονομίας και Ναυτιλίας, διατηρεί ορισμένα προνόμια του προγενεστέρου Ν.Π.Δ.Δ. «ΟΛΠ» (ακόμη και μετά το ν. 4152/2013, άρθρο πρώτο Δ/Δ.2,2,3) όπως για παράδειγμα διατηρείται η εφαρμογή του Κ.Ε.Δ.Ε. για την είσπραξη των απαιτήσεών του (840/2003 απόφαση του 12 ου Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά), αφού, μεταξύ άλλων, διοικεί και διευθύνει τις λιμενικές εγκαταστάσεις και τους κοινόχρηστους χώρους που έχουν παραχωρηθεί από το Ελληνικό Δημόσιο. Στο άρθρο 3 του ν. 2688/1999 καθορίζονται τα όρια ελέγχου και ευθύνης της ΟΛΠ Α.Ε στην περιοχή του Λιμένα αλλά και στην Ελεύθερη Ζώνη Πειραιώς (σύμφωνα με το άρθρο 2 του α.ν. 1559/1950, όπως κυρώθηκε με το ν. 1630/1951), σύμφωνα με τις επεκτάσεις που μέχρι σήμερα πραγματοποιούνται στη Ζώνη αυτή. Η εν λόγω

3 3 περιοχή αποτελεί τη Λιμενική Ζώνη Πειραιά, η οποία αρχίζει από τον Kεντρικό Λιμένα και καταλήγει στο Πέραμα και στην Κυνοσούρα Σαλαμίνας, μη εντασσόμενη στα διοικητικά τμήματα και όρια των γειτονικών πόλεων των παραλιμένιων Ο.Τ.Α. καθώς έχει καθορισθεί ως αυτοτελής χερσαία λιμενική ζώνη με σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις. Συγκεκριμένα, με τις διατάξεις του ν. 2688/1999 (ΦΕΚ Α /40/ ), ο οποίος άρχισε να ισχύει από , και σύμφωνα με το άρθρο 20 αυτού, προβλέπονται, στο 1 ο άρθρο ότι «... 1.Το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς» που ιδρύθηκε με το 4748/1930 (ΦΕΚ Α 166 ) και αναμορφώθηκε με τον Α.Ν. 1559/1950 (ΦΕΚ Α 52) που κυρώθηκε με το Ν. 1630/1951 (ΦΕΚ Α 8), όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα, μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία υπό την επωνυμία «Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς Ανώνυμη Εταιρεία» και με διακριτικό τίτλο «Ο.Λ.Π. Α.Ε.». Η Ο.Λ.Π. Α.Ε. είναι ανώνυμη εταιρεία κοινής ωφέλειας με σκοπό την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, λειτουργεί κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, απολαμβάνει διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας, τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας και διέπεται από τον παρόντα νόμο και τον Κ.Ν. 2190/1920 και συμπληρωματικά από τις διατάξεις του Ν. 2414/1996 (ΦΕΚ Α 135) καθώς και του Α.Ν. 1559/1950, όπως κάθε φορά ισχύουν. Και στο άρθρο 5 ότι: Οι μέχρι σήμερα ισχύοντες νόμοι και τα κατ εξουσιοδότηση αυτών εκδοθέντα προεδρικά διατάγματα, ως και υπουργικές αποφάσεις που αφορούν τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς, ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, εξακολουθούν να ισχύουν εφόσον δεν καταργούνται ή τροποποιούνται από τον παρόντα νόμο, το ν. 2414/1996 και τον κ.ν. 2190/ ». Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι και μετά την, κατά τα ανωτέρω μετατροπή του Ο.Λ.Π. σε ανώνυμη εταιρεία, εξακολουθεί να είναι φορέας δημόσιας εξουσίας χάριν επιτέλεσης δημόσιας υπηρεσίας, αφού εποπτεύεται από τον Υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας, διέπεται κατά ένα μεγάλο μέρος από εξαιρετικό καθεστώς (τον κ.ν. 2190/1920, τον αν.ν. 1559/1950 κ.ο.κ.) και ασκεί δημόσια υπηρεσία (ΣτΕ 382/2010), συνιστάμενη στη λήψη μέτρων αποφασιστικής ρύθμισης, τεχνικοοικονομικής υποστήριξης, συντονισμού, επίβλεψης και υλικής υποβοήθησης της λειτουργίας του λιμανιού του Πειραιά. Αυτό οφείλει να το πράττει, σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν, με κανονισμούς και άλλες πράξεις δεσμευτικού για τους τρίτους χαρακτήρα, είτε γενικού είτε ειδικού περιεχομένου, ακόμη δε και με υλικές ενέργειες προστηθέντων του (λιμενικά έργα, ρύθμιση προσέγγισης και πρυμνοδέτησης πλοίων,

4 4 κυκλοφορίας οχημάτων εντός του χώρου του λιμένος, κλπ. - ΔΠρΠειραιά 1101/2010). Επομένως η «Ο.Λ.Π. Α.Ε.» σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 1 του ως άνω α.ν. 1559/1950 απολαύει των προνομίων, απαλλαγών και ατελειών των οποίων απολαύει το Δημόσιο σε όλες τις δημόσιες και ιδιωτικές σχέσεις και συναλλαγές του και εφαρμόζονται εν γένει επ αυτής όλες οι σχετικές διατάξεις εξαιρετικού δικαίου που ισχύουν εκάστοτε για το Δημόσιο (ΑΠ 1117/2011). Β.- Η Ο.Λ.Π. Α.Ε διατηρεί δημόσιο χαρακτήρα, διαδραματίζοντας εθνικό και πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας (Ολ. ΣτΕ 1210/2010, 1211/2010) και για αυτό το λόγο η Ο.Λ.Π. Α.Ε. δεν δύναται να εξισωθεί προς μία ιδιωτική επιχείρηση. Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Καταστατικού της Ο.Λ.Π. Α.Ε., στο σκοπό της περιλαμβάνονται α) Η παροχή ελλιμενισμού των πλοίων και διακίνησης φορτίων και επιβατών από και προς τον λιμένα. β) Η εγκατάσταση, οργάνωση και εκμετάλλευση κάθε είδους λιμενικής υποδομής. γ) Η ανάληψη κάθε δραστηριότητας που έχει σχέση με το λιμενικό έργο, καθώς και κάθε άλλης εμπορικής, βιομηχανικής, πετρελαϊκής και επιχειρηματικής δραστηριότητας συμπεριλαμβανομένων ιδίως της τουριστικής, της πολιτιστικής, της αλιευτικής και του σχεδιασμού και οργάνωσης λιμενικών εξυπηρετήσεων, και δ) Κάθε άλλη αρμοδιότητα που είχε ανατεθεί στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Καταστατικού της, το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρίας αναλαμβάνεται και καλύπτεται από το Ελληνικό Δημόσιο, το ποσοστό δε συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρίας παραμένει στο ύψος του 74,14%. Με αυτό το δεδομένο πληρούται η προϋπόθεση της έντονης περιουσιακής παρουσίας και ελέγχου του Κράτους. Άλλωστε, ο κοινωφελής χαρακτήρας της Ο.Λ.Π. Α.Ε. αποτυπώνεται με σαφήνεια στο 3ο άρθρο του Καταστατικού περί του σκοπού της και επιβεβαιώνεται από την ίδια τη μεταχείρισή της από την κρατική πολιτική. Άλλωστε, ο διορισμός των μελών της Ο.Λ.Π. Α.Ε. διενεργείται, πρωτίστως, από τη κεντρική διοίκηση.

5 5 Ακόμη, με την από Σύμβαση Παραχώρησης μεταξύ της Ο.Λ.Π. Α.Ε. και του Ελληνικού Δημοσίου, σύμφωνα με το άρθρο 35 του ν. 2932/2001, παραχωρήθηκε στην ΟΛΠ ΑΕ το δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης των γηπέδων, κτηρίων και εγκαταστάσεων της χερσαίας λιμενικής ζώνης του λιμένα Πειραιά και της ευρύτερης λιμενικής ζώνης, τα οποία (κτήρια και εγκαταστάσεις) ανήκουν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου, μεταξύ δε των υποχρεώσεων που ανέλαβε η ΟΛΠ ΑΕ ήταν να παρέχει συνεχώς και αδιαλείπτως συνολικό φάσμα λιμενικών υπηρεσιών και λιμενικών εξυπηρετήσεων. Η ΟΛΠ Α.Ε διατηρεί, λοιπόν και μετά την μετατροπή της σε ανώνυμη εταιρεία το δημόσιο χαρακτήρα της και λειτουργεί ως επιχείρηση με σκοπό την εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος (1101/2010 απόφαση του 6 ου Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά). Γ.- Επομένως, κατά την έννοια του άρθρου του Συντάγματος, η Ο.Λ.Π. Α.Ε. αποτελεί επιχείρηση ζωτικής σημασίας για την αξιοποίηση των πηγών του εθνικού πλούτου και διαδραματίζει εθνικό ρόλο με τη συμμετοχή της στην ανάπτυξη της χώρας, ως βασικός μοχλός οικονομικής ανάπτυξης, σχετιζόμενος με την εθνική άμυνα και ασφάλεια, αλλά και το διαμετακομιστικό εμπόριο της Χώρας (4142/2012 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά). Λειτουργεί, λοιπόν, υπό τη νομική εγγύηση και εποπτεία του Κράτους και αποτελεί εταιρία διφυούς, νομικού καθεστώτος. 2.- ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ) ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΑΣΚΗΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗ ΧΕΡΣΑΙΑ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΛΙΜΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΠΟ ΤΗΝ Ο.Λ.Π. Α.Ε. Α.- Έχει κριθεί από το Δικαστήριο Σας ότι «από το συνδυασμό των άρθρων 23 παρ. 2, 29 παρ. 3 και ιδίως του άρθρου 106 παρ. 3 του ισχύοντος Συντάγματος προκύπτει ότι ο Ο.Λ.Π. Α.Ε. αποτελεί επιχείρηση ζωτικής σημασίας για την εξυπηρέτηση βασικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου...» και ότι λόγω αυτού του χαρακτήρα της δεν μπορεί να μην εξαρτάται και να μην εποπτεύεται από το Κράτος (Πρακτικό συνεδρίασης 33/1998 του ΣτΕ, Τμήμα Ε, της 17/ και το Πρακτικό 37/2002 του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ΣΤ Κλιμάκιο).

6 6 Εξάλλου, με την απόφαση 171/2006 της Επιτροπής Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι η Ο.Λ.Π. Α.Ε., ουσιαστικά, ασκεί, δημόσια εξουσία, για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, στο θαλάσσιο λιμενικό χώρο, κατά την εφαρμογή του Ν. 2881/2001, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 30 του Ν. 3153/2003, δοθέντος ότι «η μονομερής πράξη για την ανέλκυση, απομάκρυνση και διάθεση του εν λόγω πλοίου. συνιστά άσκηση δημόσιας εξουσία». Επίσης, με την με αριθμό 840/2003 απόφαση του 12 ου Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά κρίθηκε ότι «Ως προς την αρμοδιότητα του όμως αυτή, αναγόμενη στην εκμετάλλευση του Λιμένος Πειραιώς και στην προστασία αυτού, η οποία συνάπτεται με τον έλεγχο της προστασίας εν γένει του φυσικού περιβάλλοντος που υπάγεται, κατά το άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος στο Κράτος και πρέπει να ασκείται από δημόσια αρχή, η ΟΛΠ Α.Ε. ασκεί δημόσια εξουσία ενεργώντας ως ν.π.δ.δ....» (540/2011 απόφαση του Εφετείου Πειραιά - Ναυτικό Τμήμα). Η απόφαση αυτή επικυρώθηκε πρόσφατα, με την με αριθμό 97/2014 απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας (Τμήμα ΣΤ ), η οποία, μεταξύ άλλων, δέχεται ότι η Ο.Λ.Π. Α.Ε. ασκεί δημόσια εξουσία στην λιμενική περιοχή της. Β.- Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με τις με αριθμούς 1211/2010 και 1212/2010 αποφάσεις της έκρινε μεταξύ άλλων τα παρακάτω ουσιώδη για την ΟΛΠ Α.Ε και το λιμάνι του Πειραιά «Επειδή, τα κοινόχρηστα πράγματα, στα οποία, σύμφωνα με το άρθρο 967 του Αστικού Κώδικα (π.δ. 456/1984, Α 164) και το άρθρο 22 του ν. 2971/2001 «Αιγιαλός, παραλία και άλλες διατάξεις» (Α'285), περιλαμβάνονται οι λιμένες, ανήκουν στη δημόσια κτήση και προορίζονται για την άμεση εξυπηρέτηση δημοσίου σκοπού, ο οποίος συνίσταται στην κοινοχρησία τους, η διαχείριση τους δε αντιδιαστέλλεται προς την διαχείριση της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου και συνιστά άσκηση δημοσίας εξουσίας. Στα πλαίσια της διαχειρίσεως των εν λόγω πραγμάτων από την Διοίκηση είναι δυνατόν, σύμφωνα με τον βασικό,, δημοσίου δικαίου κανόνα του άρθρου 970 του Α.Κ. (βλ. και τις διατάξεις των άρθρων 13, 14 και 24 του ν. 2971/2001 για την παραχώρηση λιμένων εν γένει) να παραχωρούνται επ' αυτών ιδιαίτερα δικαιώματα προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εφ' όσον με την παραχώρηση των ιδιαιτέρων αυτών δικαιωμάτων, τα οποία έχουν χαρακτήρα δημοσίου και όχι ιδιωτικού δικαίου, εξακολουθεί να εξυπηρετείται ή, τουλάχιστον, δεν

7 7 αναιρείται ή κοινή χρήση. Εξ άλλου, η παραχώρηση ιδιαιτέρων δικαιωμάτων επί κοινοχρήστων πραγμάτων αποβλέπει στην εξυπηρέτηση του γενικού συμφέροντος. Και δεν αποκλείεται μεν η επιδίωξη και ταμιευτικού σκοπού, μόνον, όμως, δευτερευόντως και εφ' όσον δεν αναιρείται ο κατά τα ανωτέρω προέχων σκοπός. Εν όψει των ανωτέρω, πράξεις της Διοικήσεως, με τις οποίες παραχωρούνται ιδιαίτερα δικαιώματα επί κοινοχρήστων πραγμάτων, στις οποίες περιλαμβάνονται και εκείνες με τις οποίες παραχωρείται η συνολική διαχείριση και εκμετάλλευση αυτών, καθώς και εκείνες, με τις οποίες καθορίζεται χρηματικό ποσό ως αντάλλαγμα για την παραχώρηση τέτοιου δικαιώματος, αποτελούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις, διότι εκδίδονται κατ' ενάσκηση δημοσίας εξουσίας και αποβλέπουν σε δημόσιο σκοπό. Συνεπώς, οι διαφορές που δημιουργούνται από τις πράξεις αυτές, εφ' όσον δεν έχουν υπαχθεί στη δικαιοδοσία των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, υπόκεινται στον ακυρωτικό έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας, ανεξαρτήτως του αν οι εν λόγω πράξεις εντάσσονται σε διαδικασία καταρτίσεως συμβάσεως, καθώς και ανεξαρτήτως της φύσεως της συμβάσεως αυτής, εφ' όσον, πάντως, στην τελευταία αυτή περίπτωση, προσβάλλονται από τρίτους (πρβλ. ΣτΕ 891-5, 1176/2008 Ολομ., επίσης ΣτΕ 1102/1957 Ολομ.) Εξ άλλου, κατά νόμο (άρθρο τρίτο του ν. 2688/1999), ελέγχεται από το Ελληνικό Δημόσιο, δεδομένου ότι σε αυτό ανήκει η πλειοψηφία των μετοχών της, το Δημόσιο δε διορίζει, διά των αρμοδίων οργάνων του, τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και τον Διευθύνοντα Σύμβουλό της. Και ναι μεν οι μετοχές της εταιρίας εισήχθησαν στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών, σε καμία όμως περίπτωση, το Δημόσιο δεν επιτρέπεται, βάσει του ισχύοντος, κατά την δημοσίευση της διακηρύξεως, νομοθετικού καθεστώτος, να απωλέσει την απόλυτη πλειοψηφία των μετοχών της (51%). Υπό τα δεδομένα αυτά, ιδίως δε του ότι, κατά τον κρίσιμο χρόνο, ο έλεγχος της εταιρίας ΟΛΠ ΑΕ ανήκει, κατά νόμο, στο Δημόσιο, η εταιρία αυτή, κατά την παραχώρηση ιδιαιτέρων δικαιωμάτων επί των γηπέδων, κτιρίων και άλλων εγκαταστάσεων που βρίσκονται εντός της λιμενικής ζώνης Πειραιώς και των οποίων η διαχείριση και η εκμετάλλευση έχουν ήδη περιέλθει σε αυτή, δεν διαχειρίζεται την ιδιωτική της περιουσία, αλλ' ενεργεί ως δημόσιο όργανο, που αποβλέπει στην εξυπηρέτηση σκοπού δημοσίου συμφέροντος, συνισταμένου στην εύρυθμη διεξαγωγή των θαλασσίων συγκοινωνιών και μεταφορών και στην εν γένει εξυπηρέτηση του εμπορίου, δεν είναι δε κρίσιμο το γεγονός ότι η εν λόγω δράση αποτελεί μέρος της επιχειρηματικής της

8 8 δραστηριότητας και αποβλέπει και σε επίτευξη κέρδους. Συνεπώς, οι σχετικώς με την παραχώρηση κοινοχρήστου πράγματος εκδιδόμενες πράξεις της εν λόγω εταιρίας συνιστούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις, οι οποίες παραδεκτώς, από της απόψεως αυτής, προσβάλλονται με αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας». Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η με αριθμό 1022/2008 απόφαση της Επιτροπής Αναστολών Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία αποφάνθηκε ότι «... Κατά την εκμετάλλευση του λιμένα ασκεί δημόσια εξουσία και εκδίδει εκτελεστές διοικητικές πράξεις που προσβάλλονται ενώπιον του ΣτΕ... Η ΟΛΠ Α.Ε. κατά την παραχώρηση ιδιαίτερων δικαιωμ ατων επί κοινοχρήστων πραγμάτων, εντός της λιμενικής ζώνης, των οποίων η διαχείριση και η εκμετάλλευση έχουν περιέλθει σε αυτή, δεν διαχειρίζεται την ιδιωτική της περιουσία, αλλά ενεργεί ως δημόσιο όργανο, που αποβλέπει στην εξυπηρέτηση δημοσίου συμφέροντος, συνισταμένου στην εύρυθμη διεξαγωγή των θαλασσίων συγκοινωνιών και μεταφορών και στην εν γένει εξυπηρέτηση του εμπορίου, είναι δε αδιάφορο αν η εν λόγω δράση αποτελεί μέρος της επιχειρηματικής της δραστηριότητας και αποβλέπει και σε επίτευξη κέρδους...». Οι αποφάσεις αυτές υιοθετούν τη γραμμή που χάραξε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με την απόφαση 891/2008 για την Ε.Τ.Α. Α.Ε. (Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα). Η ομοιότητα των δύο περιπτώσεων είναι εμφανής. Η Ε.Τ.Α. Α.Ε. ανήκει κατά νόμο στο Ελληνικό Δημόσιο, κρίθηκε δε, ότι κατά την παραχώρηση ιδιαιτέρων δικαιωμάτων επί κοινοχρήστων πραγμάτων, στη δημόσια περιοχή του αιγιαλού-παραλίας, ασκεί δημόσια εξουσία και αποτελεί κατά τούτο ν.π.δ.δ. οι δε διαφορές υπάγονται στη δικαιοδοσία του Συμβουλίου της Επικρατείας. H Ο.Λ.Π. A.E., η οποία ανήκει, επίσης, κατά νόμο, πλειοψηφικά στο Ελληνικό Δημόσιο, κρίθηκε ότι κατά την εκμετάλλευση του Λιμένα (στη δημόσια λιμενική περιοχή - domaine public maritime) ασκεί δημόσια εξουσία, οι δε τυχόν αναφυόμενες διαφορές υπάγονται στη δικαιοδοσία του Συμβουλίου της Επικρατείας [ΟλΑΠ 8/2000]. Έτσι, αναγνωρίσθηκε ο διφυής, νομικά, χαρακτήρας της Ο.Λ.Π. Α.Ε, σε επί μέρους τομείς (ενδεικτικά, στην απομάκρυνση των ναυαγίων από τη Λιμενική περιοχή, στην εφαρμογή του Κ.Ε.Δ.Ε., στη γενικότερη λειτουργία του Λιμένα Πειραιά).

9 9 Γ.- Επίσης, πρέπει να γίνει αναφορά στην ιδιαίτερα σημαντική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της Ε.Ε. της [Ε (2009) τελικό], σχετικά με την κρατική ενίσχυση Γ 21/09 (πρώην Ν 105/2008, Ν 168/2008 και Ν 169/2008) - Ελλάδα Δημόσια χρηματοδότηση υποδομής και τεχνικού εξοπλισμού στο λιμένα Πειραιώς) η οποία, αναγνωρίζει, ευθέως, τον δημόσιο, διφυή, χαρακτήρα του Ο.Λ.Π. Α.Ε. H Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκρινε ότι «... Αρθρο 1. Η κρατική ενίσχυση που προγραμματίζει να εφαρμόσει η Ελλάδα υπέρ της Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς Α.Ε. για την κατασκευή της προβλήτας Ι στον τερματικό σταθμό εμπορευματοκιβωτίων του λιμένα Πειραιώς, ανερχόμενη σε 35 εκατομμύρια ευρώ, είναι συμβατή με την εσωτερική αγορά κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ της ΣΛΕΕ. Συνεπώς εγκρίνεται η εφαρμογή της κρατικής ενίσχυσης ύψους 35 εκατομμυρίων ευρώ...». Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφού διαπίστωσε, μεταξύ άλλων ότι « (7... Ωστόσο, από νομικής πλευράς ο οργανισμός παραμένει δημόσια επιχείρηση κατά την έννοια του ελληνικού διοικητικού δικαίου εφόσον : α) το ελληνικό δημόσιο είναι κάτοχος του μεγαλύτερου μέρους του μετοχικού του κεφαλαίου, οπότε έχει τη δυνατότητα άσκησης του ελέγχου και ασκεί τη διοίκηση και την εκμετάλλευση του λιμένα Πειραιώς βάσει σύμβασης παραχώρησης από το δημόσιο», αποφαίνεται, ρητά, μεταξύ άλλων, ότι : « (74) Η Επιτροπή σημειώνει ότι ο ΟΛΠ έχει αρμοδιότητες δημόσιου χαρακτήρα, χαρακτηριστικές για «λιμενική αρχή». Όντως, βάσει του νόμου 2688/1999 και της σύμβασης παραχώρησης με το ελληνικό δημόσιο, ο ΟΛΠ έχει αναλάβει, μεταξύ άλλων, τον έλεγχο και την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, την προάσπιση της εθνικής ασφάλειας και της δημόσιας τάξης, την προστασία του περιβάλλοντος, κ.λπ, καθήκοντα τα οποία εξυπηρετούν σαφώς το δημόσιο συμφέρον...». Τέλος, η Ο.Λ.Π. Α.Ε. αποτελεί επιχείρηση επιφορτισμένη με τη διαχείριση υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος (κατά το άρθρο 86 παρ. 2 Συνθήκης Ε.Ε.), ιδίως σε σχέση με την λειτουργία της ακτοπλοΐας και της σύνδεσης της πρωτεύουσας της Ελλάδας με τα νησιά της χώρας, σε σχέση με την τροφοδοσία με προϊόντα και εμπορεύματα της Αττικής, αλλά και σε σχέση με την εφαρμογή της νομοθεσίας για την απομάκρυνση επικινδύνων πλοίων και ναυαγίων από το Λιμάνι του Πειραιά, σύμφωνα με το ν. 2881/2001.

10 ΕΝΝΟΜΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ Στο άρθρο 47 1 του π.δ. 18/1989 ορίζεται ότι «... Αίτηση ακυρώσεως δικαιούται να ασκήσει ο ιδιώτης ή το νομικό πρόσωπο, τους οποίους αφορά η διοικητική πράξη ή των οποίων έννομα συμφέροντα, έστω και μη χρηματικά, προσβάλλονται από αυτήν...». Η πρώτη από εμάς ως συνδικαλιστική οργάνωση έχει ως σκοπό την κατάκτηση και απόλαυση κάθε δικαιώματος που αναγνωρίζεται και προστατεύεται από το Σύνταγμα, τους νόμους και τις διεθνείς συμβάσεις με αναγνωρισμένη ισχύ. Ενόψει της πλήρους ιδιωτικοποίησης και της μεταβολής της νομικής φύσης της εταιρίας ΟΛΠ ΑΕ βλάπτονται άμεσα με την προσβαλλόμενη πρόσκληση τα εργασιακά συμφέροντα των μελών μας, αφού η Ένωσή μας έχει ως σκοπό «... την επίτευξη των επαγγελματικών, οικονομικών, εργασιακών και κοινωνικών των συμφερόντων... την επίβλεψη για την πιστή και δίκαιη εφαρμογή της κείμενης κοινωνικής, εργατικής, ασφαλιστικής και συνδικαλιστικής νομοθεσίας, την προσπάθεια βελτίωσής της προς το συμφέρον της εργατικής τάξης και την κατάκτηση και απόλαυση κάθε δικαιώματος που αναγνωρίζεται και προστατεύεται από το Σύνταγμα, τους νόμους και τις διεθνείς συμβάσεις...». Οι δεύτερος και τρίτος από εμάς είμαστε Έλληνες πολίτες, εργαζόμενοι στην ΟΛΠ ΑΕ και μάλιστα ο τρίτος είμαι μέτοχός του, των οποίων τα εργασιακά αλλά και οικονομικά μας συμφέροντα εξαρτώνται άμεσα από την προοπτική του. Σε κάθε περίπτωση, οι δεύτερος και τρίτος από εμάς έχουμε προφανές έννομο συμφέρον, ως χρήστες-συμβαλλόμενοι με την εν λόγω επιχείρηση κοινής ωφέλειας, για τη διατήρηση του ιδιοκτησιακού, νομικού και πραγματικού ελέγχου της από την Πολιτεία, ώστε αφενός να αποφευχθούν σημαντικές ανατιμήσεις επί της χρήσης των υπηρεσιών της (όπως κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής συμβαίνει με τις ιδιωτικές εταιρείες που αποσκοπούν αποκλειστικά και μόνο στο κέρδος και μάλιστα στο μέγιστο και ταχύτερο δυνατό) και αφετέρου για να διασφαλιστεί η κρατική εγγύηση επί της ποιοτικής, ασφαλούς, συνεχούς, αδιάλλειπτης και καθολικής πρόσβασης σε αυτές (πρβλ. επί της ευρύτητας του εννόμου συμφέροντος σε περιπτώσεις διοικητικών πράξεων που συνεπάγονται μείζονες παρεμβάσεις και συνέπειες, και μάλιστα, σαφώς μικρότερης έντασης : ΣτΕ Ολομ. 3059/2009, 1176/ /1992, 810/1977, πρβλ. επίσης ΣτΕ επταμ. 1253/2006). Με την προσβαλλόμενη πρόσκληση μεταβάλλεται η μορφή και ο σκοπός της επιχείρησης, αφού μοναδικός της σκοπός θα είναι το οικονομικό κέρδος, ανακόπτεται

11 11 η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και είναι άμεσος ο κίνδυνος περιορισμού των θέσεων εργασίας ή λειτουργίας της επιχείρησης με τη μορφή δανεισμού εργαζομένων ή με ημερήσιες εργολαβικές συμβάσεις, με αποτέλεσμα την άμεση απόλυσή μας. Ως εργαζόμενοι έχουμε - ανεξάρτητα από το συμφέρον της Ένωσής μας - δικό μας αυτόνομο συμφέρον να μην αποκλεισθεί η επιχείρηση από την ανάπτυξη δραστηριοτήτων σχετικών με τον σκοπό της (ΣΤΕ 3324/1995). Με τη 2 η παράγραφο του μόνου άρθρου της Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Πολιτισμού και Τουρισμού, με αριθμό 206/ (ΦΕΚ Β' 1363/26/04/2012) «Μεταφορά στην εταιρεία «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου» περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου» κατά τις διατάξεις του Ν. 3986/2011, μεταβιβάστηκαν και περιήλθαν χωρίς αντάλλαγμα στην ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.» κατά πλήρη κυριότητα μετοχές της εταιρείας ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΜΕΝΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε., οι οποίες αντιστοιχούν σε ποσοστό 51,038% επί του μετοχικού της κεφαλαίου. Η μεταβίβαση χωρίς αντάλλαγμα του 51,038% του μετοχικού κεφαλαίου του ΟΛΠ ΑΕ, που ανήκει στο Δημόσιο στην ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε», συνιστά πράξη που προσβάλει ευθέως το δημόσιο συμφέρον και την έννοια της κυριαρχίας, νομιμοποιούμαι δε στην άσκηση της παρούσας αίτησης και συνεπώς έχουμε το απαιτούμενο έννομο συμφέρον για την ακύρωση της προσβαλλόμενης πρόσκλησης. Νόμιμα, λοιπόν, και εμπρόθεσμα ασκούμε την υπό κρίση αίτηση ζητώντας την ακύρωση της προσβαλλόμενης πρόσκλησης, για παράβαση πλέγματος διατάξεων του Συντάγματος και των νόμων και συγκεκριμένα για τους ακόλουθους νόμιμους και βάσιμους λόγους: 4.- ΛΟΓΟΙ ΑΚΥΡΩΣΗΣ Με την παρούσα ζητούμε την ακύρωση της προσβαλλομένης από πρόσκλησης του ΤΑΪΠΕΔ για την εκδήλωση ενδιαφέροντος αναφορικά με την απόκτηση πλειοψηφικής συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της ΟΛΠ Α.Ε. για όσους

12 12 λόγους επιφυλασσόμαστε να προσθέσουμε με δικόγραφο πρόσθετων λόγων και για τους παρακάτω νόμιμους και βάσιμους λόγους: ΠΡΩΤΟΣ ΛΟΓΟΣ Α.- Από το αναφερόμενο νομικό πλαίσιο που διέπει την Ο.Λ.Π. Α.Ε. προκύπτει με σαφήνεια, η εκ μέρους της ενάσκηση πληθώρας αρμοδιοτήτων δημόσιου χαρακτήρα. Συγκεκριμένα η ΟΛΠ Α.Ε. έχει ως σκοπό τη διοίκηση και εκμετάλλευση του λιμένος Πειραιά, λειτουργεί δε χάριν του δημοσίου συμφέροντος, παρέχοντας υπηρεσίες ελλιμενισμού και διακίνησης φορτίων και επιβατών, επιδιώκοντας σκοπό γενικότερου κρατικού ενδιαφέροντος προς εξυπηρέτηση βασικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου (ΣτΕ ΠΕ 33/98 σκέψη 4). Επομένως, η ΟΛΠ ΑΕ δεν μπορεί να εξέλθει της κρατικής εποπτείας (ΣτΕ ΠΕ 33/98). Πλέον τούτων, η ΟΛΠ ΑΕ έχει και αρμοδιότητες που ανάγονται στον πυρήνα της κρατικής εξουσίας και μάλιστα τον έλεγχο και την ασφάλεια της ναυσιπλοίας, καθώς και την προάσπιση της εθνικής ασφάλειας και δημόσιας τάξης στον λιμένα (Απόφαση Ευρωπαϊκής Επιτροπής της ). Οι αρμοδιότητες αυτές δεν μπορούν να ασκηθούν από ιδιώτες ή αμιγώς ιδιωτικού δικαίου νομικό πρόσωπο. Β.- Οι μετοχές της Ο.Λ.Π. Α.Ε. με την, από , προσβαλλόμενη «ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΚΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΟ ΜΕΤΟΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΗΣ «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΛΙΜΕΝΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε.» του Ταμείου Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) πρόκειται να πωληθούν - μεταβιβασθούν σε ιδιωτικά νομικά πρόσωπα (ελληνικά, κοινοτικά ή - και το πιθανότερο - σε αλλοδαπά εκτός Ε.Ε.) χωρίς πρόνοια διασφάλισης της πραγματικής δυνατότητας εξακολούθησης της κρατικής εποπτείας επί της ΟΛΠ Α.Ε. Μ αυτόν τον τρόπο παραβιάζονται ευθέως, μεταξύ άλλων, και τα άρθρα 1, 24, 26 του Συντάγματος, καθόσον εκδηλώσεις της κρατικής εξουσίας ιδιωτικοποιούνται, αλλοιώνεται δηλαδή η μορφή του πολιτεύματος της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας με πηγή όλων των εξουσιών το λαό, η αρχή της διάκρισης των εξουσιών σε νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική, και η κρατική υποχρέωση προστασίας του περιβάλλοντος.

13 13 i.- Ειδικότερα, στην από , προσβαλλόμενη Πράξη του ΤΑΙΠΕΔ αναφέρεται ότι « Δομή Συναλλαγής Στο πλαίσιο της ανωτέρω νομοθεσίας, το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου επέλεξε, δυνάμει σχετικής απόφασης που έλαβε κατά τη συνεδρίασή του της 5 Μαρτίου 2014, τη διάθεση πλειοψηφικού ποσοστού συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της ΟΛΠ, ανερχόμενου σε 67% στο μετοχικό κεφάλαιο της ΟΛΠ (το «Ποσοστό») και, περαιτέρω, ενέκρινε τη διαδικασία αναφορικά με την πώληση του Ποσοστού μέσω διεθνούς ανταγωνιστικής διαγωνιστικής διαδικασίας (εφεξής η «Διαδικασία»). Με την παρούσα πρόσκληση για την υποβολή εκδηλώσεων ενδιαφέροντος αναφορικά με την απόκτηση του Ποσοστού (η «Πρόσκληση»), το Ταμείο προσκαλεί δυνητικά ενδιαφερόμενα φυσικά πρόσωπα ή νομικά πρόσωπα, ενεργώντας ατομικά ή ως Ενώσεις (όπως ορίζονται κατωτέρω), και ανεξάρτητα από το εάν ενεργούν ως στρατηγικοί, χρηματοοικονομικοί ή άλλου είδους επενδυτές, στο μέτρο που επιτρέπεται σύμφωνα με τους όρους της παρούσας (τα «Ενδιαφερόμενα Μέρη» και έκαστο το «Ενδιαφερόμενο Μέρος») να υποβάλουν εκδήλωση ενδιαφέροντος αναφορικά με την απόκτηση του Ποσοστού (η «Συναλλαγή»). Στο πλαίσιο της Συναλλαγής, το Ταμείο και ο προτιμητέος επενδυτής που πρόκειται να επιλεγεί σύμφωνα με τους όρους της Διαδικασίας (ο «Προτιμητέος Επενδυτής»), καθώς και ο τυχόν Τρίτος Υποστηρικτής (όπως ορίζεται κατωτέρω) του Προτιμητέου Επενδυτή (εφόσον υφίσταται), θα συνάψουν σύμβαση πώλησης μετοχών και, στο μέτρο που απαιτείται και θα κριθεί σκόπιμο κατά την απόλυτη κρίση του Ταμείου, συμφωνία μετόχων αναφορικά με την ΟΛΠ (η «Σύμβαση Πώλησης Μετοχών» και η «Συμφωνία Μετόχων», αντίστοιχα) αναφορικά με τη μεταβίβαση του Ποσοστού. Στη Σύμβαση Πώλησης Μετοχών μπορεί να προβλέπεται για το Ποσοστό συνολικό τίμημα, το οποίο ενδέχεται να συμπεριλαμβάνει την καταβολή ορισμένων ποσών υπό τον όρο της επέλευσης καθορισμένων μελλοντικών γεγονότων, όπως για παράδειγμα (χωρίς περιορισμό) ευμενών εξελίξεων αναφορικά με το Συμβιβασμό ΣΕΠ (όπως ορίζεται κατωτέρω)...». ii.- Στη Σύμβαση Παραχώρησης της , μεταξύ Ο.Λ.Π. Α.Ε. και Ελληνικού Δημοσίου, η οποία κυρώθηκε με τον ν. 3654/2008 (ΦΕΚ Α 57) προβλέπονται οι παρακάτω αναφερόμενες, αναλυτικά, αρμοδιότητες δημόσιου χαρακτήρα «... Αρθρο 3.3

14 14 Κατά την εκ μέρους της ΟΛΠ άσκηση του Δικαιώματος χρήσης κι εκμετάλλευσηςτων παραχωρούμενων θα λαμβάνονται υπ` όψιν τα ακόλουθα κριτήρια, με σειρά προτεραιότητας: (ι) η προστασία της εθνικής ασφάλειας, καθώς και της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, μετά από πλήρη αιτιολογία, (ιι) η Εθνική Λιμενική Πολιτική, όπως αυτή καθορίζεται εκάστοτε από τον αρμόδιο Δημόσιο φορέα και ήδη σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2932/2001, (ιιι) η προστασία της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας, των χρηστών του λιμένα και της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων της ΟΔΠ, (ιν) η προστασία του περιβάλλοντος, (ν) η εξασφάλιση παροχής εντός του Λιμένος Πειραιώς του συνόλου των λιμενικών υπηρεσιών και εξυπηρετήσεων που αναμένονται από ένα σύγχρονο λιμένα με διεθνή δραστηριότητα και ανάλογη στρατηγική θέση, με τη ρητή συμφωνία ότι κατάργηση σήμερα, παρεχομένων λιμενικών υπηρεσιών και εξυπηρετήσεων θα χωρεί κατόπιν ρητής εγκρίσεως του Δημοσίου, (νί) η ενίσχυση της εθνικής και τοπικής οικονομίας και η εξυπηρέτηση του τοπικού και διεθνούς εμπορίου, και (vii) η εξασφάλιση οικονομικής βιωσιμότητας και κερδοφόρας λειτουργίας της ΟΛΠ. 3.5 Η άσκηση του Δικαιώματος θα τελεί υπό τους περιορισμούς του άρθρου 9 (Υποχρεώσεις ΟΛΠ Α.Ε.), οι οποίοι συμφωνούνται ως ουσιώδες περιεχόμενο του Δικαιώματος. Η ΟΛΠ Α.Ε. δεν θα δύναται να αντιτάξει το Δικαίωμα έναντι του Δημοσίου κατά την εκ μέρους του Δημοσίου άσκηση δημόσιας εξουσίας για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος και της εθνικής ασφάλειας ή κατά την άσκηση των δικαιωμάτων παρέμβασης σε έκτακτες περιστάσεις και ελέγχου που προβλέπονται από το νόμο ή την παρούσα. Ομοίως, η ΟΛΠ δεν θα δύναται να ασκήσει το Δικαίωμα κατά τρόπο που να αναιρεί το δικαίωμα πρόσβασης των χρηστών του Λιμένα Πειραιώς παρά μόνο στο μέτρο που προβλέπεται από το νόμο ή για λόγους ασφαλείας, προστασίας του δημόσιου συμφέροντος ή των δικαιολογημένων συμφερόντων της ΟΛΠ Α.Ε-, λαμβανομένων σε κάθε περίπτωση υπ`όψιν των άρθρων 3.3 και 9... Άρθρο 9. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΟΛΠ Α.Ε.

15 Κατά την άσκηση του Δικαιώματος η ΟΛΠ θα υποχρεούται να επιδεικνύει το βαθμό επιμέλειας και την πρόνοια που απαιτεί ο στρατηγικός, κοινωνικός και επιχειρηματικός προορισμός της παραχώρησης, όπως καταγράφεται στο άρθρο Η ΟΛΠ θα υποχρεούται καθ`όλη τη διάρκεια της παρούσας Σύμβασης να παρέχει συνεχώς και αδιαλείπτως, συνολικό φάσμα λιμενικών υπηρεσιών και λιμενικών εξυπηρετήσεων. Η ΟΛΠ θα εξασφαλίζει την κάλυψη των αναγκών των χρηστών όπως διαμορφώνονται από καιρού εις καιρόν και θα παρεμβαίνει, με την επιφύλαξη της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας, για την κάλυψη αναγκών και αναφορικά με λιμενικές υπηρεσίες και εξυπηρετήσεις των οποίων η παροχή ενδέχεται να απελευθερωθεί στο μέλλον. 9.3 Η ΟΛΠ θα μεριμνά για τη διαρκή αναβάθμιση του επιπέδου υπηρεσιών προς τους χρήστες, τη βελτίωση των συνθηκών πρόσβασης και την εξασφάλιση συμβατότητας με μορφές χερσαίας μεταφοράς. 9.4 Η ΟΛΠ θα υποχρεούται να προμηθεύεται, συντηρεί και διατηρεί σε ασφαλή και λειτουργική κατάσταση επαρκή ανυψωτική υποδομή, πλωτά και χερσαία μέσα υποστήριξης της λιμενικής της δραστηριότητας. 9.5 Αναφορικά με την Ελεύθερη Ζώνη του Λιμένος Πειραιώς, η ΟΛΠ θα συμμορφώνεται με τις απορρέουσες από το Νόμο ειδικές υποχρεώσεις της και θα μεριμνά για την ασφαλή οριοθέτηση της και την προστασία της, με τη συνδρομή των τελωνειακών αρχών και του Δημοσίου. 9.6 Η ΟΛΠ θα εξασφαλίζει την ίση πρόσβαση δίκαιη μεταχείριση των χρηστών και θα αποφεύγει κάθε δυσμενή ή ευνοϊκή διάκριση μεταξύ τους. 9.7 Η ΟΛΠ θα λαμβάνει, στο μέτρο που επιβάλλεται από την κείμενη νομοθεσία, τις απαιτούμενες εγκρίσεις αναφορικά με τη διαμόρφωση της τιμολογιακής της πολιτικής, σε σχέση με τις εκάστοτε μη απελευθερωμένες δραστηριότητες, τηρώντας τις διατάξεις του άρθρου 21 της παρούσας περί τιμολογιακής πολιτικής και του Χάρτη Υποχρεώσεων Καταναλωτή. 9.8 Η ΟΛΠ θα είναι υπεύθυνη για την προστασία του χερσαίου και θαλάσσιου περιβάλλοντος και των αρχαιοτήτων και θα τηρεί τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις. Η ΟΛΠ θα μεριμνά ιδιαίτερα και θα αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την τήρηση όλων των προδιαγραφών ως προς τη διαχείριση αποβλήτων, απορριμμάτων και την πρόληψη και αποκατάσταση βλαβών του περιβάλλοντος και ανέλκυση ναυαγίων στη ζώνη ευθύνης της όπως ορίζεται στην παράγραφο 2.2. της παρούσας, σύμφωνα με την

16 16 κείμενη νομοθεσία, διαθέτοντας τα κατάλληλα μέσα, εξοπλισμό και αναγκαίο προσωπικό. 9.9 Η ΟΛΠ θα μεριμνά: (ι) για την εγκατάσταση και συντήρηση του απαιτούμενου λιμενικού εξοπλισμού ασφάλειας της ναυσιπλοΐας και τροχαίας κυκλοφορίας στη ζώνη του λιμένα, (ii) για την τακτική εκβάθυνση (dredging) των διαύλων προσέγγισης, των λιμενολεκανών και των θέσεων παραβολής πλοίων μόνο εντός της ζώνης του λιμένος, (ιιι) για τη συνεργασία με τις καθ ύλη αρμόδιες Υπηρεσίες που σχετίζονται με τις προαναφερόμενες υποχρεώσεις της Ο.Λ.Π. Α.Ε., (ίν) για την βελτίωση του επιπέδου ασφαλείας της περιοχής του Λιμένος Πειραιώς και τη παροχή του αναγκαίου εξοπλισμού και μέσων στην οικεία Λιμενική Αρχή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 2575/1993, (ν) για τον καταλογισμό των δαπανών αποκατάστασης ζημιών από τρίτους σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία (vi) για τη έγκαιρη ενημέρωση του Δημοσίου αναφορικά με πρωτοβουλίες της Ο.Λ.Π. που δυσχεραίνουν την εκ μέρους του Δημοσίου εκπλήρωση των υποχρεώσεων του ή την υλοποίηση της Εθνικής Λιμενικής Πολιτικής. (νιι) για τη διατήρηση του επισκευαστικού χαρακτήρα της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Περάματος και γενικά για την ανάπτυξη ναυπηγοεπισκευαστικών δραστηριοτήτων Αρθρο 11. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ 11.1 Το Δημόσιο υποχρεούται καθ` όλη τη διάρκεια της παρούσας να παρέχει προς την ΟΛΠ την αναγκαία συνδρομή του για την εκπλήρωση του κατ`άρθρο 3.3 προορισμού της παραχώρησης, στα πλαίσια της κείμενης εθνικής και ευρωπαϊκής κοινοτικής νομοθεσίας Το Δημόσιο θα μεριμνά για την εξασφάλιση, συντήρηση και ανάπτυξη των οδικών και σιδηροδρομικών προσβάσεων των χρηστών, των μέσων μεταφοράς και των πολιτών εν γένει έως τα όρια της Χερσαίας Λιμενικής Ζώνης, καθώς και για τη διατήρηση θαλάσσιας πρόσβασης από χώρους εκτός της θαλάσσιας ζώνης λιμένος, με σκοπό: (ι) την ομαλή διεξαγωγή της εμπορευματικής, επιβατικής και αστικής κυκλοφορίας και κίνησης πεζών, οχημάτων και μέσων μεταφοράς από και προς το Λιμένα Πειραιώς και πέριξ αυτού,

17 17 (ιι) την αυξημένη εμβέλεια του Λιμένα Πειραιώς ως προς την διακίνηση φορτίων κάθε είδους με απώτερο χερσαίο προορισμό στην Ελλάδα, την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Μεσογείου γενικότερα. (iii) την εξασφάλιση δυνατότητας άμεσης θαλάσσιας και χερσαίας πρόσβασης των υπηρεσιών του. Δημοσίου που έχουν αρμοδιότητα, υποχρέωση ή δυνατότητα συνδρομής ή επέμβασης για την ασφάλεια προσώπων, μέσων και εγκαταστάσεων εντός της χερσαίας και θαλάσσιας περιοχής του Λιμένος Πειραιώς Το Δημόσιο θα εξασφαλίζει την ύπαρξη και διατήρηση, στο μέτρο του εφικτού δικτύων παροχών εξυπηρέτησης (ρευματοδότηση, υδροδότηση, αποχέτευση κ.λ.π.). έως τα όρια της Χερσαίας Λιμενικής Ζώνης Το Δημόσιο θα μεριμνά δια των υπηρεσιών του, για την αστυνόμευση και την τήρηση της ασφάλειας και τάξης εντός του Λιμένος Πειραιώς,, στα πλαίσια της κείμενης νομοθεσίας Το Δημόσιο θα χρηματοδοτεί έργα, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 7 της παρούσας Το Δημόσιο θα ενημερώνει την ΟΛΠ αναφορικά με θεσμικές πρωτοβουλίες οι οποίες είναι δυνατόν να επηρεάσουν ή επαυξήσουν τις υποχρεώσεις του βάσει της παρούσας και θα εξασφαλίζει στο μέτρο του εφικτού της διαβουλεύσεις μεταξύ εκπροσώπων των αρμοδίων υπηρεσιών του και της ΟΛΠ αναφορικά με τις πρωτοβουλίες και τις σκοπούμενες νομοθετικές μεταβολές που επηρεάζουν την εν γένει λιμενική δράση. Η ΟΛΠ θα αποφεύγει την εφαρμογή πολιτικών οι οποίες δυσχεραίνουν τη συμμόρφωση του Δημοσίου προς διεθνείς υποχρεώσεις του.» Γ.- Εξ άλλου η μεταβίβαση ποσοστού 67% των μετοχών της ΟΛΠ Α.Ε. σε τρίτο ιδιώτη δίδει στον τελευταίο την καταστατική πλειοψηφία διοίκησης της ΟΛΠ Α.Ε. κατά το δοκούν. Συγκεκριμένα, ο ιδιώτης που θα έχει την ανωτέρω συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της ΟΛΠ Α.Ε. θα δικαιούται, όπως προκύπτει από τον συνδυασμό των άρθρων 29 και 34 Κ.Ν. 2190/1920, ως ελέγχων τη Γενική Συνέλευση των Μετόχων της εταιρείας, να αποφασίζει μόνος περί : (α) Τροποποιήσεων του Καταστατικού, συμπεριλαμβανομένων των αυξήσεων και των μειώσεων του εταιρικού κεφαλαίου. (β) Εκλογής μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και ελεγκτών. (γ) Εγκρίσεως του ισολογισμού της εταιρείας (δ) Διαθέσεων των ετησίων κερδών.

18 18 (ε) Εκδόσεως ομολογιακού δανείου. (στ) Συγχώνευσης, διάσπασης, μετατροπής, αναβίωσης, παράτασης της διάρκειας ή διάλυσης της εταιρείας. (ζ) Διορισμού εκκαθαριστών. (η) Μεταβολής της εθνικότητας της επιχείρησης. (θ) Μεταβολής του αντικειμένου της επιχείρησης. Επομένως, ο εν λόγω ιδιώτης μέτοχος κατά 67% της ΟΛΠ Α.Ε. θα μπορεί στην πράξη να καθορίζει εάν η εταιρεία θα παρέχει ή όχι και με ποιούς όρους τις λιμενικές υπηρεσίες που σήμερα παρέχει για λογαριασμό του Κράτους, σύμφωνα με το νόμο, το καταστατικό της και τη σύμβαση παραχώρησης με το Δημόσιο από Δ.- Από τις αναφερόμενες νομοθετικές διατάξεις, συνάγεται ότι σκοπός της πώλησης των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου, δεν είναι καν η δίκαιη και επωφελής αποζημίωση, αλλά η ταχύτερη δυνατή και με κάθε τρόπο πώληση αυτών. Συγκεκριμένα : Σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3986/2011, "... το προϊόν αξιοποίησης χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους της χώρας..." (άρθρο 1 παρ. 2), το δε "... πράγμα ή το δικαίωμα που μεταβιβάστηκε ή παραχωρήθηκε στο Ταμείο... δεν μπορεί να αναμεταβιβαστεί στον προηγούμενο κύριο ή δικαιούχο, καθ' οιονδήποτε τρόπο..." (άρθρο 2 παρ. 7). Εξάλλου, κατά τον ίδιο νόμο, αν "... δεν είναι δυνατή ή συμφέρουσα η μεταβίβαση τον συνόλου του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας, της οποίας το μετοχικό κεφάλαιο ανήκει άμεσα ή έμμεσα εξ ολοκλήρου στο Ταμείο, διενεργείται με απόφαση του διοικητικού Συμβουλίου, μετά από γνώμη του ΣΕ, αναδιάρθρωση της εταιρείας ή τίθεται υπό εκκαθάριση..." (άρθρο 5 παρ. 4). Η παραπάνω εισπρακτική λογική, βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με την επωφελή για το δημόσιο συμφέρον αξιοποίηση του δημόσιου πλούτου. Είναι γνωστά τα προβλήματα που έχουν ήδη δημιουργηθεί με ιδιωτικοποιήσεις επιχειρήσεων, που παρείχαν αγαθά και υπηρεσίες ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο, και μάλιστα σε κράτη με παράδοση στις ρυθμιστικές αρχές και με σαφώς μεγαλύτερη οικονομική ισχύ από τη χώρα μας. Ενδεικτικά, αναφέρεται η ιδιωτικοποίηση του φορέα των σιδηροδρόμων στην Μεγάλη Βρετανία, όπου μετά από ιδιαιτέρως μεγάλη αύξηση των ατυχημάτων και των τιμών, συζητείται σήμερα η επανακρατικοποίηση του δικτύου των σιδηροδρόμων. Ακόμη, αναφέρεται και η περίπτωση της "απελευθέρωσης"

19 19 της ηλεκτρικής ενέργειας στην Καλιφόρνια, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση των τιμών και τις αλλεπάλληλες διακοπές ρεύματος. Εύλογα προβληματιζόμαστε για τίς δραματικές συνέπειες που θα έχει για το οικονομικά μικρό και διοικητικά προβληματικό κράτος μας, ένα τέτοιο "πείραμα" μαζικών αποκρατικοποιήσεων των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας. Ε.- Κατ ακολουθία των ανωτέρω, η ΟΛΠ ΑΕ εξέρχεται στην πράξη της Κρατικής Εποπτείας ενώ απαγορεύεται δεδομένου ότι το Δημόσιο δεν μπορεί να ελέγξει καθ οιονδήποτε τρόπο τις αποφάσεις και τη λειτουργία της ΟΛΠ ΑΕ σύμφωνα με το νομικό καθεστώς που την διέπει. Σε κάθε περίπτωση δεν προκύπτει από την προσβαλλόμενη πρόσκληση η ύπαρξη συγκεκριμένων διασφαλίσεων ότι η ΟΛΠ Α.Ε., ελεγχομένη πλήρως από ιδιώτη, ο οποίος δύναται να μεταβάλλει ακόμη και την εθνικότητα και το αντικείμενο της επιχείρησης, θα εξακολουθήσει να παρέχει υπό το σημερινό νομικό και πραγματικό καθεστώς τις πιο πάνω, δημοσίου συμφέροντος, υπηρεσίες προς εξυπηρέτηση βασικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου. Δεν προβλέπεται οποιαδήποτε συνέπεια για την μη εξυπηρέτηση των βασικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου, αφού η ΟΛΠ Α.Ε. θα λειτουργεί πλέον με ιδιωτικά, ωφελιμιστικά, οικονομικά κριτήρια. Συντελείται, λοιπόν, μεταβολή του ισχύοντος νομοθετικού καθεστώτος και δημιουργείται ιδιωτικό μονοπώλιο. Επομένως η προσβαλλομένη είναι ακυρωτέα για τους πιο πάνω λόγους. ΣΤ.- Άλλωστε, ο ιδιωτικός έλεγχος επί της ΟΛΠ Α.Ε. απαγορεύεται εξ αιτίας του ελέγχου και της εξουσίας που ασκεί στο λιμένα του Πειραιά κατά τα ανωτέρω αναφερόμενα στην από σύμβαση παραχώρησης μεταξύ Δημοσίου και ΟΛΠ. Τα κοινόχρηστα πράγματα, στα οποία σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 967 του Αστικού Κώδικα, 1 και 5 του α.ν. 2344/1940 (Α 154) και 2 του ν. 2971/2001 (Α 285), περιλαμβάνονται ο αιγιαλός, η παραλία και οι λιμένες ανήκουν στη δημόσια κτήση και προορίζονται για την άμεση εξυπηρέτηση δημοσίου σκοπού, ο οποίος συνίσταται στην κοινοχρησία τους, η διαχείρισή τους δε, αντιδιαστέλλεται προς τη διαχείριση της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου και αποτελεί άσκηση δημόσιας εξουσίας.

20 20 Στα εν λόγω πράγματα είναι δυνατόν, σύμφωνα με τον βασικό, δημοσίου δικαίου κανόνα, που περιέχεται στο άρθρο 970 του Α.Κ. [αλλά και βάσει πληθώρας επί μέρους διατάξεων, όπως, ειδικά για τον αιγιαλό, των άρθρων 60 παρ. 1 του π.δ/τος της 11/ (Α 399), 2 του α.ν. 827/1948, 3 του ν. 4171/1961 (Α 93), 13 του α.ν. 1540/1938 (Α 488) κ.ά.], να παραχωρούνται από τη Διοίκηση ιδιαίτερα δικαιώματα προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εφόσον όμως με τα δικαιώματα αυτά, τα οποία έχουν χαρακτήρα δημοσίου και όχι ιδιωτικού δικαίου, εξακολουθεί να εξυπηρετείται, ή, τουλάχιστον, δεν αναιρείται η κοινή χρήση. Από τις διατάξεις αυτές του άρθρου 970 του Α.Κ., ερμηνευομένου υπό το φως του άρθρου 5 του Συντάγματος, με το οποίο κατοχυρώνεται το δικαίωμα στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, ειδικώς δε, όταν πρόκειται για ευαίσθητα οικοσυστήματα, και υπό το φως του άρθρου 24 αυτού, συνάγεται ότι η πράξη, με την οποία, στα πλαίσια της διαχείρισης των κοινόχρηστων πραγμάτων, παραχωρούνται ιδιαίτερα δικαιώματα επ αυτών, ανήκει στον πυρήνα της κρατικής εξουσίας, αφού η παραχώρηση αυτή έχει ως άμεση και αναγκαία συνέπεια την ευθεία επέμβαση στο δικαίωμα των τρίτων προς ακώλυτη χρήση του κοινοχρήστου πράγματος, σύμφωνα με τον προορισμό του. Κατ ακολουθίαν, η εν λόγω κρατική αρμοδιότητα δεν είναι δυνατόν να ασκείται, υφ οιανδήποτε νομική μορφή, από νομικό πρόσωπο αμιγώς ιδιωτικού δικαίου ή ιδιώτη [Ολ.ΣτΕ 891/20018]. Εξάλλου, οι παραχωρήσεις ιδιαιτέρων δικαιωμάτων χρήσης κοινόχρηστων χώρων είναι από τη φύση τους ελεύθερα ανακλητές, ακόμα και πριν περάσει ο χρόνος για τον οποίο χορηγήθηκαν. Η ανάκληση γίνεται, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που ισχύουν επί των διοικητικών πράξεων, είτε όταν συντρέχουν λόγοι νομιμότητας είτε όταν, το γενικό συμφέρον ή το συμφέρον της δημόσιας υπηρεσίας, επιβάλλει την ανάκλησή τους, είτε τέλος σε περίπτωση παράβασης των όρων της παραχώρησης. Συνήθως, η αρμόδια για την παραχώρηση διοικητική αρχή επιφυλάσσει στην σχετική πράξη το δικαίωμα της ανάκλησης, η οποία μπορεί να λάβει χώρα και για λόγους που δεν υπάγονται στις πιο πάνω περιπτώσεις, αλλά μπορεί να οφείλονται απλώς σε διαφορετική εκτίμηση των συντρεχουσών κάθε φορά πραγματικών συνθηκών ή σε λόγους που στηρίζονται σε νεότερα πραγματικά δεδομένα. Η σχετική κρίση ανήκει στην διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης. (Παπάς σε Γεωργιάδη Σταθόπουλου Α.Κ., άρθρ. 970, αρ. 20 επ.). Επειδή εν προκειμένω με την πώληση του 67% των μετοχών της ΟΛΠ Α.Ε. σε ιδιώτη δεν παραχωρείται απλώς στον ιδιώτη (ως ελέγχοντα πλήρως τον ΟΛΠ) η

21 21 ενάσκηση ιδιαιτέρων δικαιωμάτων επί κοινοχρήστου πράγματος (λιμένος) που δεν αναιρούν τον χαρακτήρα του, αλλά εξ αιτίας του πλήρους ελέγχου που θα ασκεί επί της ΟΛΠ Α.Ε. ο νέος μέτοχος μεταβιβάζεται σε αυτόν χωρίς δυνατότητα ανάκλησης ή επαναφοράς των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση, στο σύνολό του το ουσιαστικό δικαίωμα εξουσίασης, χρήσης και κάρπωσης του κοινοχρήστου πράγματος χάριν ιδιωτικών συμφερόντων. Συνεπώς, τα αποτελέσματα της πώλησης στην οποία αποβλέπει η προσβαλλόμενη πρόσκληση αντίκεινται προς τις αναφερόμενες, αναγκαστικού δικαίου διατάξεις και υπερνομοθετικές αρχές (ΣτΕ 4336/11), με αποτέλεσμα η πρόσκληση προς εκδήλωση ενδιαφέροντος να είναι ακυρωτέα. Ζ.- Τέλος, στον πυρήνα της κρατικής εξουσίας ανήκει η προάσπιση της εθνικής ασφάλειας και δημόσιας τάξης και η προστασία του περιβάλλοντος που παρέχει η ΟΛΠ ΑΕ στην περιοχή του λιμένος, εξισουμένη προς αρχή του λιμένα. Επομένως, η, κατά τρόπο έμμεσο μεν αλλά σαφή και αδιαμφισβήτητο, εκχώρηση σε ιδιώτη (μέσω του πλήρους ελέγχου της ΟΛΠ Α.Ε.) της ενάσκησης των πιο πάνω εξουσιών αντίκειται προς την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας (άρθρο 1 του Συντάγματος) της διάκρισης των εξουσιών (άρθρο 24 του Συντάγματος) και της Κρατικής Προστασίας του Περιβάλλοντος (άρθρο 26 του Συντάγματος). ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΛΟΓΟΣ Α.- Σύμφωνα με τις παραγράφους 3 και 1 του άρθρου 106 του Συντάγματος, η νομολογία του Δικαστηρίου Σας έχει δεχθεί ότι η ΟΛΠ Α.Ε. ασκεί δημόσια υπηρεσία (ΣτΕ 382/2010), συνιστάμενη στη λήψη μέτρων αποφασιστικής ρύθμισης, τεχνικοοικονομικής υποστήριξης, συντονισμού, επίβλεψης και υλικής υποβοήθησης της λειτουργίας του λιμανιού του Πειραιά, και διατηρεί δημόσιο χαρακτήρα διαδραματίζοντας εθνικό και πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας (Ολ. ΣτΕ 1210/2010, 1211/2010). Επιπλέον, έχει κριθεί ότι «... κατά την έννοια του άρθρου 106 παρ. 3 του Συντάγματος η ΟΛΠ ΑΕ τυγχάνει επιχείρηση ζωτικής σημασίας για την αξιοποίηση των πηγών του εθνικού πλούτου, τελεί δε υπό την εποπτεία του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας χωρίς εκ της μετατροπής της να έχει θιγεί ο δημόσιος και εθνικός χαρακτήρας της...» (ΕφΠειρ 258/2008).

22 22 Επίσης «... στην εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου συμφέροντος ανάγονται προεχόντως η παροχή υπηρεσιών ελλιμενισμού και διακίνησης φορτίων και επιβατών, η δε εκπλήρωσή τους εξασφαλίζεται δια της νομίμου και ασφαλούς χρήσεως των ανωτέρω δημοσίων πραγμάτων και συναφών υποδομών...» (ΕφΠειρ. Ναυτικό Τμήμα 679/2013). Στο σημείο αυτό υπογραμμίζεται ότι κατά το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 106 του Συντάγματος, το Κράτος λαμβάνει όλα τα επιβαλλόμενα μέτρα για την προώθηση της περιφερειακής ανάπτυξης και την προαγωγή ιδίως της οικονομίας των ορεινών, νησιωτικών και παραμεθόριων περιοχών. Η Ελλάδα είναι κατ εξοχήν νησιωτική χώρα, με μεγάλο μάλιστα αριθμό νησιών της να συνιστούν παράλληλα παραμεθόριες περιοχές σε ευαίσθητα σημεία για την ασφάλεια της χώρας. Η όλη δε διακίνηση αγαθών αλλά και προσώπων προς τις περιοχές αυτές πραγματοποιείται μέσω του λιμανιού του Πειραιά. Όμως, η μέριμνα για τις νησιωτικές και παραμεθόριες περιοχές αποτελεί υποχρέωση του ιδίου του Κράτους βάσει ρητής διάταξης του Συντάγματος. Ακόμη, έχει γίνει δεκτό ότι «δημόσιες επιχειρήσεις που παρέχουν αγαθά ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο ασκούν πράγματι δημόσια υπηρεσία. Διότι, ασχέτως του ιδιωτικού προσωπείου των, οι επιχειρήσεις αυτές επιδιώκουν τον δημόσιο σκοπό της διασφαλίσεως στο κοινωνικό σύνολο εκείνων των ζωτικών αγαθών, χωρίς τα οποία δεν υφίστανται ομαλοί όροι για την κατά τα σύγχρονα κριτήρια αξιοπρεπή διαβίωση του ανθρώπου και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και δραστηριότητάς του, που εγγυώνται τα άρθρα 2 παρ. 1 και 5 παρ. 11 του Συντάγματος. Κατά συνέπεια, και στις δημόσιες αυτές επιχειρήσεις, ισχύει η αρχή της συνεχούς λειτουργίας, που διέπει τη Δημόσια Διοίκηση. Τη θεμελιώδη αυτή αρχή ουδείς, εντός ή εκτός των δημοσίων επιχειρήσεων, επιτρέπεται να διαταράξει, διότι αυτή τελεί υπό την εγγύηση του Κράτους και οφείλει να την πραγματώνει αυτοδυνάμως οσάκις απειλείται» [ΣτΕ Πρ. Επεξ. 158/1992]. Κατά την Επ.Αν. ΣτΕ 236/2013, με τη διακοπή μετάδοσης εκπομπών της ΕΡΤ ΑΕ προκαλείται ανεπανόρθωτη βλάβη διότι παύει να παρέχεται η δημόσια υπηρεσία της μετάδοσης εκπομπών ενώ επιβάλλεται η τήρηση της αρχής της συνεχούς λειτουργίας που διέπει και τη Δημόσια Διοίκηση). Β.- Όπως προβλέπεται σε θεμελιώδεις διατάξεις του Συντάγματος, όλες οι εξουσίες υπάρχουν υπέρ του λαού, ο "... σεβασμός και η προστασία της αξίας τον

23 23 κάθε ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας..." (άρθρα 1 παρ. 3 και 2 παρ. 1), ενώ κάθε πολίτης "... έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητα του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας..." και υποχρεούται να συνεισφέρει "... στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις του...» (άρθρα 4 παρ. 5 και 5 παρ. 1). Εξάλλου, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 25 (όπως αναθεωρήθηκε το 2001), τα "... δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου και η αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου τελούν υπό την εγγύηση του κράτους...", το οποίο αφενός υποχρεούται να διασφαλίζει "... την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκησή τους..." και αφετέρου "... δικαιούται να αξιώνει από όλους τους πολίτες την εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης...". Περαιτέρω, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 106 του Συντάγματος "... Για την εδραίωση της κοινωνικής ειρήνης και την προστασία του γενικού συμφέροντος το Κράτος προγραμματίζει και συντονίζει την οικονομική δραστηριότητα στη Χώρα, επιδιώκοντας να εξασφαλίσει την οικονομική ανάπτυξη όλων των τομέων της εθνικής οικονομίας. Λαμβάνει τα επιβαλλόμενα μέτρα για την αξιοποίηση των πηγών του εθνικού πλούτου, από την ατμόσφαιρα και τα υπόγεια ή υποθαλάσσια κοιτάσματα, για την προώθηση της περιφερειακής ανάπτυξης και την προαγωγή ιδίως της οικονομίας των ορεινών, νησιωτικών και παραμεθόριων περιοχών. Η ιδιωτική οικονομική πρωτοβουλία δεν επιτρέπεται να αναπτύσσεται σε βάρος της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ή προς βλάβη της εθνικής οικονομίας...". Κατά τις παραπάνω διατάξεις των άρθρων 1 παρ. 3, 2 παρ. 1, 4 παρ. 5, 5 παρ. 1, 25 παρ. 1 και 106 παρ. 1 του Συντάγματος, λαμβάνοντας υπ' όψιν και τις διατάξεις των άρθρων 23 παρ. 2, 26 παρ. 2, 29 παρ. 3, 82 παρ. 1 και 106 παρ. 3, η Πολιτεία υποχρεούται να προστατεύει το γενικό συμφέρον, κατά τον προγραμματισμό και συντονισμό της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας, και να διασφαλίζει στο κοινωνικό σύνολο τη συνεχή, καθολική, ασφαλή και ποιοτική παροχή εκείνων των ζωτικών αγαθών, χωρίς τα οποία καθίσταται απολύτως αδύνατη η αξιοπρεπής διαβίωση και επιβίωση του ανθρώπου και η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και της κοινωνικής και οικονομικής δραστηριότητας του, καθώς και να αποτρέπει την ιδιωτική οικονομία να αναπτύσσεται σε βάρος της αξιοπρεπούς διαβίωσης και της εθνικής εν γένει οικονομίας.