«Πρόληψη και αντιµετώπιση της επιθετικότητας και του εκφοβισµού στο σχολείο: Οι παρεµβάσεις του Κ. Π. ΠΥΞΙ Α»

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "«Πρόληψη και αντιµετώπιση της επιθετικότητας και του εκφοβισµού στο σχολείο: Οι παρεµβάσεις του Κ. Π. ΠΥΞΙ Α»"

Δήλια Ζυγομαλάς
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 «Πρόληψη και αντιµετώπιση της επιθετικότητας και του εκφοβισµού στο σχολείο: Οι παρεµβάσεις του Κ. Π. ΠΥΞΙ Α» Μ. Κυριακίδου, σχολική ψυχολόγος Αν. Ε ιστηµονικά Υ εύθυνη Κ.Π. ΠΥΞΙ Α Ηµερίδα: «Ο εκφοβισµός στα Ελληνικά σχολεία: πως µπορούµε να προστατεύσουµε τα παιδιά & τους εφήβους», 6 Απριλίου 2013

2 Κέντρα πρόληψης ΟΚΑΝΑ - Τοπικής Αυτοδιοίκησης & άλλων τοπικών φορέων Φλώρινα Καστοριά Κοζάνη Ιωάννινα Ηγουµενίτσα Κέρκυρα Πρέβεζα Άρτα Λευκάδα Κεφαλλονιά Ζάκυνθος Γρεβενά Τρίκαλα Αγρίνιο Εδεσσα Ηµαθία Κιλκίς Ñ Κατερίνη Καρδίτσα Λάρισα Πάτρα Αµαλιάδα Καλαµάτα Σέρρες Λαµία Πολύγυρος Βόλος Λειβαδιά Ñ Κόρινθος Άργος Τρίπολη Ξάνθη Καβάλα Χαλκίδα Σύρος Πάρος Κοµοτηνή Αλεξανδρούπολη Λέσβος Χίος Σάµος Κώς Ρόδος Νοµός Αττικής 1, Ζωγράφου 2. Αθήνα (1ο ιαµέρισµα) 3. Αθήνα (2ο ιαµέρισµα) 4. Αθήνα (3ο ιαµέρισµα) 5. Αθήνα (5ο ιαµέρισµα) 6.Περιστέρι 7. Αργυρούπολη 8. Χολαργός 9. Καλλιθέα 10. Αιγάλεω 11. Κηφισιά 12. Αχαρναί 13. Ηλιούπολη Νοµός Θεσσαλονίκης 1. Πυξίδα 2. Ελπίδα 3. Σείριος (Κεν. Τοµέας) 4. Σείριος (Αν. Τοµέας) 5. ίτκυο ΑΛΦΑ Χανιά Ρέθυµνο Κέντρα Πρόληψης σε λειτουργία: 71

3 Από το 1998 η ΠΥΞΙ Α Κέντρο Πρόληψης της Εξάρτησης από τα Ναρκωτικά και Προαγωγής της Υγείας Με έδρα το ήµο Νεάπολης-Συκεών Παρέχει υπηρεσίες ενηµέρωσης, εκπαίδευσης & συµβουλευτικής και αναπτύσσει παρεµβάσεις πρόληψης στη σχολική, αλλά και την ευρύτερη κοινότητα των ήµων Νεάπολης-Συκεών, Λαγκάδά & Βόλβης σε συνεργασία µε τον Ο.ΚΑ.ΝΑ.

4 Στόχος των υπηρεσιών µας Η ενδυνάµωση των παιδιών και των νέων και η ενίσχυση της ικανότητας τους να αυτοπροστατευτούν από την εξάρτηση, αλλά και άλλα προβλήµατα που απειλούν την οµαλή ανάπτυξη τους Τσιγάρο, ναρκωτικά, αλκοόλ Άγχος Εκφοβισµός κ.α. Συνεχής προσπάθεια για κάλυψη των αναγκών της κοινότητας

5 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ εκτός από τους αριθµούς και τα δεδοµένα, Ξέρουµε ότι Τα αποτελέσµατα της βίας στα παιδιά επιβαρύνουν τη λειτουργικότητα και την ψυχική τους υγεία, αλλά µπορεί να εξακολουθούν να έχουν επιπτώσεις και πολλά χρόνια αργότερα

6 θεατές θύτης θύµα

7 «Θύµατα» Ανασφάλεια στο σχολείο (Fuller 1998, Hazler 1996) Απουσίες, δυσκολίες προσαρµογής & µαθησιακά προβλήµατα Άγχος & χαµηλή αυτοεκτίµηση (Trider 2000) Ψυχοσωµατικά προβλήµατα & δυσκολίες ύπνου (Williams et al.1996) Κοινωνική αποµόνωση Μειωµένη αυτοπεποίθηση & κακή αυτοεικόνα Κατάθλιψη & σκέψεις αυτοκτονίας (Hazler 1996, Trider 2000)

8 «Θύτες» Απουσίες, δυσκολίες προσαρµογής, µαθησιακά προβλήµατα Κακή σχέση µε τον εαυτό Κακή σχέση µε συνοµηλίκους - δυσκολίες στην επικοινωνία Αντικοινωνική συµπεριφορά Χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών Προβλήµατα µε το νόµο στην ενήλικη ζωή (Olweus 1993) Σοβαρές δυσκολίες στη δηµιουργία & διατήρηση θετικών σχέσεων στην ενήλικη ζωή (Oliver, Hoover & Hazler 1994)

9 «Θεατές» Ανασφάλεια στο σχολείο Καλλιέργεια µιας αντίληψης ότι το δίκιο είναι του δυνατού Παθητικότητα & εξοικείωση µε πράξεις που προκαλούν πόνο Μίµηση αρνητικών µοντέλων

10 Οι δυσκολίες µας στη δουλειά µε τα παιδιά Ξεχάσαµε να είµαστε παιδιά εν ακούµε τα παιδιά σαν άνθρωποι, αλλά σα µεγάλοι Ο φόβος του διαφορετικού Η δυσκολία να µπούµε στη θέση τους Η υποτίµηση των προβληµάτων τους Η πεποίθηση ότι ξέρουµε τι τους συµβαίνει Η ψευδαίσθηση ότι γνωρίζουµε τη λύση στο πρόβληµα τους Η κριτική µας διάθεση- Η διδακτική ή παρηγορητική µαςδιάθεση Η γλώσσα τους και η πεποίθηση µας ότι δεν µπορούν να εκφράσουν τι τους συµβαίνει Τα αιτήµατα των γονιών & τα αιτήµατα των εκπαιδευτικών &το άγχος να ανταποκριθούµε σε αυτά Η έπαρση του µεγάλου 10

11 Παρεµβάσεις του Κ.Π. ΠΥΞΙ Α Υποστήριξη σχολικών µονάδων για τη δηµιουργία ενός ασφαλούς σχολείου Νηπιαγωγεία ηµοτικά σχολεία Γυµνάσια ΓΕΛ & ΕΠΑΛ

12 Παρεµβάσεις του Κ.Π. ΠΥΞΙ Α Ατοµική συµβουλευτική Γονεϊκή συµβουλευτική Στο παιδί/έφηβο που εκφοβίζει Στο παιδί έφηβο που εκφοβίζεται Στο παιδί που παρακολουθεί

13 Παρέµβαση Εδώ και τώρα Στο χρόνο διευθυντής πρωταγωνιστές εκπαιδευτικός/οι θεατές Οικογένεια/ες

14 Η αποτελεσµατικότητα των παρεµβάσεων πρόληψης του εκφοβισµού απαιτεί: Το αγκάλιασµα του προγράµµατος από το σχολείο Πρώιµη παρέµβαση σε µικρές ηλικίες ιάρκεια στην παρέµβαση Smith 2006

15 Βασικά χαρακτηριστικά παρεµβάσεων πρόληψης του εκφοβισµού: πρώιμες παρεμβάσεις με συνέχεια εμπλοκή του συνόλου της σχολική κοινότητας αναγνώριση της ευθύνης του καθενός στην έναρξη & τη διακοπή της βίας ανοιχτό διάλογος για την επιθετικότητα& τον εκφοβισμό Ανάπτυξη μιας ξεκάθαρης πολιτικής του σχολείου για την πρόληψη & αντιμετώπιση της βίας Τήρησητηςπολιτικήςαπόόλαταμέλητηςσχολική κοινότητας

16 θεµατικές παρεµβάσεων πρόληψης του εκφοβισµού ενίσχυση της επικοινωνίας & της ενσυναίσθησης των παιδιών καλλιέργεια της αποδοχής της διαφορετικότητας ενίσχυση της ικανότητας για αυτοπροστασία καλλιέργεια µιας στάσης σεβασµού αναγνώριση & έκφραση συναισθηµάτων επίλυση συγκρούσεων οριοθέτηση

18 Προσφέρει ένα φανταστικό λαίσιο «το σ ίτι των αιδιών», τα αιδιά σε ένα κλίµα εµ ιστοσύνης και ασφάλειας ε εξεργάζονται θέµατα της καθηµερινότητας Είναι ο κόσµος των αιδιά, εκεί ό ου τα αιδιά είναι ελεύθερα να εκφραστούν, χωρίς την κριτική των µεγάλων Παράλληλα είναι το σχολείο τους, εκεί ό ου συναντιούνται, ε ικοινωνούν, αίζουν, καβγαδίζουν και ληγώνουν ο ένας τον άλλο

19 Βιωµατική προσέγγιση υναµική της οµάδας της τάξης Τα παιδιά παίζουν και µαθαίνουν µέσα από τη δράση Ζωγραφική / Κατασκευές Καθοδηγούµενη χαλάρωση Μελέτη ιστοριών /Παιχνίδι ρόλων Τα παιδιά καλούνται: να αναγνωρίσουν πως συµπεριφέρονται και τι αυτό προκαλεί στους άλλους να εξασκηθούν σε νέο τρόπο επικοινωνίας & συµπεριφοράς

20 Γνωριζόµαστε µε την οµάδα Συµφωνούµε για τους όρους του παιχνιδιού Κατασκευάζοντας το σπίτι των παιδιών Φτιάχνοντας ένα σχολείο χωρίς επιθετικότητα Αναγνωρίζοντας & εκφράζοντας συναισθήµατα: Το χαλί των συναισθηµάτων Εκφράζοντας το θυµό και την τσατίλα µας Λέξεις που πληγώνουν «Φοβάµαι και δεν είναι ντροπή. Όλοι φοβόµαστε» Επικοινωνία: «Ακούει κανείς;» Η επίσκεψη των ξένων Επιλύοντας τις διαφορές µας µε τους άλλους Αποφεύγοντας τις συγκρούσεις Πράγµατα που ζητούν από εµένα οι άλλοι και µ ενοχλούν Τα δικαιώµατά των παιδιών Αποχαιρετώντας την οµάδα- Αξιολογώντας το πρόγραµµα

21 Γνωριµία µε το πρόγραµµα Φτιάχνοντας ένα σχολείο χωρίς επιθετικότητα Αναγνωρίζοντας & εκφράζοντας συναισθήµατα: Το χαλί των συναισθηµάτων Επικοινωνία: «Ακούει κανείς;» Πράγµατα που ζητούν από εµένα οι άλλοι και µ ενοχλούν Αξιολογώντας το πρόγραµµα

22 Ενηµερωτικές συναντήσεις µε γονείς στην αρχή και το τέλος του προγράµµατος Οµάδα συµβουλευτικής γονέων «η επιθετικότητα των παιδιών κι ο ρόλος των γονιών» «τα όρια στη ζωή των παιδιών» «η επικοινωνία µε τα παιδιά»

23 Εφαρµόζεται από εκπαιδευµένους και υπό εποπτεία εκπαιδευτικούς

24 Αναγνώριση του εκφοβισµού µέσα στο σχολείο Επικοινωνία & συνεργασία µεταξύ των µελών της σχολικής κοινότητας Ανάπτυξη µιας ξεκάθαρης πολιτικής στο σχολείο Τήρηση της πολιτικής από όλους Ενίσχυση της ικανότητας για αυτοπροστασία & αλληλοβοήθεια, αναζήτηση βοήθειας Μαθητές, εκπαιδευτικοί, γονείς να πάψουν να είναι θεατές

25 Ενηµέρωση & εκπαίδευση καθηγητών Συναντήσεις ενηµέρωσης µε γονείς Εκπαίδευση µαθητικών συµβουλίων Κοινές συναντήσεις µαθητών καθηγητών Προγράµµατα πρόληψης στις τάξεις

26 Εκπαιδευτικοί Να αναγνωρίσουν τις µορφές εκφοβισµού Να µπορούν να αντιµετωπίσουν καλύτερα τα µεµονωµένα επεισόδια Να µπορούν να σχεδιάσουν µακρόχρονες παρεµβάσεις Να µάθουν να αξιοποιούν τη δύναµη του συλλόγου διδασκόντων Να διαµορφώσουν κοινή στάση Να δηµιουργήσουν δίκτυο µε αυτούς που µπορούν να βοηθήσουν Να µπορούν να συνεργαστούν µε τους γονείς

27 Γονείς Να αναγνωρίσουν τις µορφές εκφοβισµού Να µάθουν να ακούν πραγµατικά τα παιδιά Να µπορούν να στηρίξουν τα παιδιά τους για να βγουν από τους υιοθετηµένους ρόλος Να κατανοήσουν πραγµατικά τη δυσκολία του παιδιού Να µην παροτρύνουν/πιέζουν για ανίποινα Να µπορούν να συνεργαστούν µε τους εκπαιδευτικούς

28 Ο ρόλος των ενηλίκων Αντιµετω ίζοντας τη δική µας ε ιθετικότητα Ακούγοντας ροσεκτικά τα αιδιά Αναγνωρίζοντας & εκφράζοντας συναισθήµατα Ενισχύοντας την ε ικοινωνία των αιδιών Βάζοντας ξεκάθαρα όρια και τηρώντας τα Ενισχύοντας τη συντροφικότητα και τη συνεργασία µεταξύ των αιδιών Αναγνωρίζοντας τη διαφορετικότητα του καθενός Α οφεύγοντας να ενισχύουµε ε ιθετική συµ εριφορά

30 Αναρτήθηκε σε όλα τα σχολεία.ε. του. Νεάπολης-Συκεών, Λαγκαδά & Βόλβης

31 Ενηµερωτικό φυλλάδιο για την ευαισθητοποίηση των γονέων

33 Τα παιδιά µαθαίνουν από: Αυτό που τους διδάσκουµε -µε τα λόγια µας -µε τη συµπεριφορά µας Από τον τρόπο που τους συµπεριφερόµαστε Από τη σχέση µας µε τους άλλους ενήλικες που περιβάλλοντος

34 Ευχαριστώ για την προσοχή σας!

Σχετικά έγγραφα

Μάρω Βασσάρα Επιστημονική Υπεύθυνη ΠΥΞΙ ΑΣ Ψυχολόγος Σύμβουλος τοξικοεξάρτησης

Μάρω Βασσάρα Επιστημονική Υπεύθυνη ΠΥΞΙ ΑΣ Ψυχολόγος Σύμβουλος τοξικοεξάρτησης Κέντρα πρόληψης ΟΚΑΝΑ - Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Α' & Β' Βαθμού) & άλλων τοπικών φορέων Κέρκυρα Πρέβεζα Λευκάδα Κεφαλλονιά Άρτα