ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 40: ΕΜΠΝΕΥΣΗ ΑΡΧΩΝ ΓΙΑ ΣΗΜΕΡΑ

Transcript

1 ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ 40: ΕΜΠΝΕΥΣΗ ΑΡΧΩΝ ΓΙΑ ΣΗΜΕΡΑ 1 Κυρίες και κύριοι Σήμερα γιορτάζουμε, για άλλη μια φορά, την επέτειο για τις μεγάλες στιγμές της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Του μεγάλου ΟΧΙ των προγόνων μας ενάντια στον ιταλικό φασισμό και στο γερμανικό ναζισμό. Η ιστορία του ελληνισμού είναι γεμάτη με απαράμιλλους αγώνες και η 28 η Οκτωβρίου στην ουσία μας θυμίζει ότι ο ελληνισμός 74 χρόνια πριν επανέλαβε τον εαυτό του και συμπεριφέρθηκε με την ίδια αυτοθυσία, όπως πάντοτε. Ο ελληνικός λαός έκανε αυτό που η συνείδηση του χρέους επέβαλε, δηλαδή υπερασπίστηκε την πατρώα γη και τα ιδανικά του. Όμως η επέτειος αυτή αποτελεί απλά φόρο τιμής στους ένδοξους αγωνιστές, μια απλή τυμπανοκρουσία; Όχι! Αποτελεί πέρα από μνήμη κι ένα μεγάλο χρέος. Η άρνηση στον αυταρχισμό και το σκότος συνεχώς στοχεύει σε ένα μέλλον φωτός και ελευθερίας. Το έπος του 40 εμπνέει αρχές που αποτελούν αέναο οδηγό για ειρήνη, πρόοδο και ευημερία. Οι αγωνιστές του 40 θεώρησαν υπέρτατο καθήκον τον πόλεμο για τα ιδανικά τους. Το μέγεθος της θυσίας των αποφασισμένων να μη υποταγούν είναι τεράστιο. Υστερώντας σε αριθμητική δύναμη και όπλα ο πόλεμος αυτός ήταν φαινομενικά ουτοπικός, αυτοκτονία. Γιατί με βάση τη λογική, πως γίνεται να αντιπαραθέτεις άνδρες έναντι Ιταλών, που είχαν και υπεροχή εκατονταπλάσια σε μηχανικά μέσα, και να ελπίζεις σε νίκη; Και όμως πέτυχαν απόλυτα στο στόχο τους. Πώς το πέτυχαν; Αντιπαραθέτοντας, ανδρεία, αυτοθυσία, ενότητα, αλληλεγγύη, σύμπνοια. Αυτά αποτέλεσαν το κλειδί, τα μέσα, της μεγάλης νίκης. Αφήνοντας στο περιθώριο τους ευθυνόφοβους, τους ιδιοτελείς, τους ατομιστές, τους καιροσκόπους, τους μειοδότες. Γιατί τέτοιοι μπορεί να είναι νικητές της στιγμής. Η Ελλάδα όμως ήταν με τους τελικούς νικητές, γιατί επέλεξε να αντισταθεί σε «νικητές της στιγμής», με αληθινά μέσα για «αιώνια» νίκη.

2 2 Το έπος του 40, δεν είναι μόνο ένα ιστορικό σημείο στην πορεία ενός λαού για τη δική του ανεξαρτησία. Είναι και η θυσία αυτού του λαού για πανανθρώπινα ιδανικά και αξίες. Η 28 η Οκτωβρίου, ίσως αποτελεί την πιο θριαμβευτική επικύρωση της εθνικής μας συνείδησης. Αυτή η συνείδηση είναι που προστάζει τα έργα μας και διαμορφώνει τους στοχασμούς μας. Αυτή είναι που μας υπαγορεύει, από το απώτατο παρελθόν ως το πιο κοντινό παρόν, ιδανικά και οράματα. Ποια είναι τα ιδανικά που εμπνέουν αυτοί οι αγώνες; Είναι η ελευθερία και αξιοπρέπεια, η δημοκρατία και ειρήνη, η ομοψυχία και ενότητα, η δικαιοσύνη και ανθρωπιά. Αυτά είναι διαχρονικά ιδανικά και η αναγκαιότητα μαχών για την προάσπισή τους επίσης διαχρονική, για ουσιαστική εθνική κυριαρχία. Σήμερα βιώνουμε μια άλλου είδους κρίση, την αποκαλούν οικονομική. Είναι όμως έτσι; Είναι απλά ο λογιστικός ισολογισμός η γιατρειά; Αν καταφέρουμε το έλλειμμα να γίνει πλεόνασμα λύσαμε το πρόβλημα; Αυτές είναι λύσεις με άξονα την ευημερία των αριθμών και όχι ανθρωποκεντρικές. Με παιδεία που συνεχώς υποβαθμίζεται και κοινωνική πρόνοια σχεδόν ανύπαρκτη. Με τους νέους στην ανεργία, σε αναζήτηση της τύχης εκτός συνόρων. ΤΟ ΘΕΜΑ ΕΊΝΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ, ΜΕΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ Μάλλον είναι περισσότερο κρίση αρχών. Η επίπλαστη, όπως αποδείχτηκε, πρόοδος και ευημερία των τελευταίων δεκαετιών μπορεί να είχε ως συνέπεια τη λησμονιά, το ψεύτισμα των ιδεών, τον ευτελισμό των αξιών. Είναι η ανθρώπινη φύση να χάνεται η εγρήγορση σε περιόδους που όλα βαίνουν ευνοϊκά. Όμως οι σημερινές προκλήσεις δεν επιτρέπουν χαλάρωση, είναι αμείλικτες, ανελέητες. Δεν αμφισβητείται ο πατριωτισμός κανενός, όλοι αισθάνονται ως καθήκον να προσφέρουν υπηρεσίες στην πατρίδα. Το ζήτημα είναι πως πραγματικά υπηρετείται η πατρίδα. Ο Γάλλος στοχαστής Louis Gabriel de Bonald ( ) είχε πει: «η μεγαλύτερη δυσκολία δεν είναι να κάνεις το καθήκον σου, αλλά να ξέρεις ποιο είναι το καθήκον σου». Όπως οι αγωνιστές του 40, καλούμαστε στο πεδίο των μαχών για τα ίδια ιδανικά, τα ίδια οράματα.

3 3 ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ-ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ Η ημέρα αυτή είναι για όλους μας ημέρα εθνικής υπερηφάνειας, αλλά και απότισης της οφειλόμενης τιμής σε όλους εκείνους που αγωνίστηκαν, πολέμησαν, θυσιάστηκαν, υπέφεραν και υπέμειναν τις κάθε είδους κακουχίες, προκειμένου να διαφυλάξουν την ελευθερία και την αξιοπρέπεια του λαού και της πατρίδας. Πολέμησαν σαν ήρωες, ενέπνευσαν και παραδειγμάτισαν τους άλλους λαούς γράφοντας αμέτρητες σελίδες στο βιβλίο της ιστορικής μνήμης, και αφήνοντας μεγάλη κληρονομιά στις επόμενες γενιές και την ανθρωπότητα, το πάθος και το χρέος για την ελευθερία. Τι είναι όμως ελευθερία; Είναι απλά η δυνατότητα για τον άνθρωπο να δρα κατά βούληση; ΟΧΙ Πραγματική είναι η κοινωνική ελευθερία, που διασφαλίζεται με ίσες ευκαιρίες, ίσες δυνατότητες, περιλαμβάνει την ελευθερία της έκφρασης, της εργασίας, της θρησκείας. Είναι η ηθική ελευθερία, η απελευθέρωση από πάθη και αδυναμίες, από συμπλέγματα και ηθικά δεσμά. Είναι η ψυχολογική ελευθερία, η απελευθέρωση από φόβους, ανασφάλειες και άγχη. Και πάνω απ όλα είναι η πνευματική ελευθερία, όπου η σκέψη και ο λόγος δεν περιορίζονται από την προπαγάνδα, την κατευθυνόμενη πληροφόρηση και παραπληροφόρηση, τα επιβαλλόμενα πρότυπα, τα δόγματα, τις προλήψεις, τις αυθεντίες, την ημιμάθεια και την άγνοια. Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά, είχε επισημάνει ο Ρήγας Φεραίος Η δύναμη του ανθρώπου είναι η δύναμη της σκέψης του. Αυτή η δύναμη δημιουργεί τον κόσμο της επιστήμης και της φιλοσοφίας. Αυτή η δύναμη μετασχηματίζει τον κόσμο και προάγει τις δυνατότητες της ιστορίας να ανιχνεύει διαρκώς την έννοια της προόδου. Είναι η δύναμη του εξανθρωπισμού, με την παιδεία και κουλτούρα, τη συστηματική καλλιέργεια των ανθρώπινων σχέσεων, με τη διαρκή αναζήτηση και έρευνα. Είναι η μόνη ελευθερία που δεν μπορεί να μάς τη στερήσει κανένα χειραγωγικό μέσο, καμιά δύναμη εξουσίας, κανένα αυταρχικό καθεστώς.

4 4 Σύμφωνα με τον Μαχάτμα Γκάντι, «Ο ελεύθερος άνθρωπος μπορεί να είναι ελεύθερος ακόμη και στο κλουβί της φυλακής του». Τι κάνουμε εμείς οι δάσκαλοι, σε ένα παιδαγωγικό σύστημα, από τη βάση έως την κορυφή, σε όλες τις βαθμίδες, άκρως βαθμοθηρικό, με αποκορύφωμα όλων το καταστροφικό, ολέθριο, ίσως μοναδικό στον κόσμο σύστημα των πανελλήνιων εξετάσεων; Ικανοποιούμε σήμερα αυτή την ανάγκη για νέους, αυτόνομους, ανεξάρτητους, με αυτοπεποίθηση και ελευθερία στη σκέψη; Είναι το αντικειμενικό, που εικάζεται ότι διασφαλίζει το μοντέλο αυτό, ταυτόχρονα και δίκαιο αξιοκρατικό; Η απάντηση δίνεται από ένα νέο άνθρωπο με σπουδές στη φιλοσοφία, γνωστική νευροψυχολογία και σκηνοθεσία: Όσο υπερβολικά και αν ακούγονται, αναρωτιέται: «Πώς ένα παιδί που μεγάλωσε υπό τον κομπλεξικό γονεϊκό ανταγωνισμό για τους σχολικούς βαθμούς και έπαιζε ποδόσφαιρο στον υπολογιστή, γιατί στη γειτονιά του δεν υπήρχε χώρος πέρα από τσιμέντο, και κατέληξε να είναι ένας καθηλωμένος στην απάθεια έφηβος, που πέρασε στο πανεπιστήμιο γιατί «άκουσε» τους γονείς του και εκεί προσηλυτίστηκε από την πρώτη στιγμή από τα κόμματα, ή στην καλύτερη των περιπτώσεων έμεινε αδιάφορος έξω από αυτά, σπουδάζοντας βέβαια σε καθηγητές στην πλειοψηφία τους εγκεκριμένους από αυτά, για να πάρει «χαριστικά», «ξεφορτωτικά» και σε κάθε περίπτωση δεδομένα, το όποιο πτυχίο του, για να βγει στην αγορά εργασίας όπου το μείζον προσόν είναι ο γνωστός, Δεν θα γίνει ο ενήλικας που θα φοροδιαφύγει, θα πουλήσει φτηνά την ψήφο του, θα θα θα («θα» πραγματικά και καθημερινά!), ή στην καλύτερη και πιο έντιμη περίπτωση, θα φύγει από τον τόπο που μιλούν τη μητρική του γλώσσα και θα τον αφήσει να βουλιάξει χωρίς αυτόν; Οι πιο πολλοί βέβαια θα μείνουν Και το ερώτημα, θα απαντηθεί καταφατικά και ενισχυτικά προς το παρόν ελληνικό σύστημα με το «ωχ αδερφέ ποιος είμ εγώ να κάνω τη διαφορά».

5 5 ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ-ΕΙΡΗΝΗ Στις μεγάλες ιστορικές προκλήσεις ετούτο το έθνος, αυτός ο λαός, ο λαός των Ελλήνων, κάνει πάντοτε τη μεγάλη υπέρβαση. Βρεθήκαμε το 40 απέναντι στον ολοκληρωτισμό, απέναντι στο φασισμό και τη δικτατορία. Είναι η ιστορική συνεισφορά της πατρίδας μας στην υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας όλων των λαών. Προβάλαμε τις αξίες που εμείς οι Έλληνες, όχι μονοπωλιακά, αλλά πάντα στην πρωτοπορία, σμιλέψαμε με τόση τέχνη μέσα στην Ιστορία. Οι αξίες της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας, οι αξίες της ισονομίας και της δημοκρατίας. Άλλωστε, αυτή η μικρή γωνιά της γης γέννησε τη δημοκρατία, λάτρεψε και τραγούδησε την ειρήνη πολεμώντας σκληρά στα πεδία των μαχών μέχρις εσχάτων. Για τη δημοκρατία όμως, αρκεί η εξουσία να πηγάζει από το λαό; Αρκεί η αρχή της πλειοψηφίας; Αναρωτιέται ένας αμερικανός εκδότης (Larry Flynt, 1942-): Μπορείς να βάλεις πέντε λύκους και ένα πρόβατο να ψηφίσουν τι θα φάνε για δείπνο; ΟΧΙ Η πραγματική δημοκρατία προαπαιτεί κράτος δικαίου, σεβασμό στους θεσμούς, ισονομία, αξιοκρατία. Ο Ισοκράτης έλεγε: «Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται, διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία». Στην αληθινή δημοκρατία το δάσος είναι σημαντικότερο από το δέντρο, η προάσπιση του κοινού συμφέροντος είναι το αδιαμφισβήτητο θεμέλιο. Η αληθινή δημοκρατία μπορεί να υπάρξει σε κοινωνία και λαό με δημοκρατική παιδεία, με δημοκρατικές αρχές, με δημοκρατικές αξίες. Διαφορετικά αυτός λαός κινδυνεύει να επιλέγει υπηρέτες του, που καταστρατηγούν, καταχρώνται τη δημοκρατία. Ο Βρετανός φιλόσοφος Bertrand Russell ( ) είχε πει: «Δημοκρατία είναι η διαδικασία με την οποία διαλέγουμε αυτόν στον οποίο θα ρίξουμε το φταίξιμο». Αυτό δεν κάνουμε σήμερα; Στους πολιτικούς δεν ρίχνουμε όλο το βάρος και την ευθύνη για τα σημερινά δεινά; Και ποιος τους επέλεξε αυτούς τους πολιτικούς, τους πολιτικούς του «μαζί τα φάγαμε»;

6 6 Ο εκ των 7 σοφών Πιττακός Μυτιλιναίος ( πχ) υποστήριζε: «Η καλύτερη δημοκρατία είναι εκείνη, όπου στους κακούς δεν επιτρέπεται να παίρνουν την εξουσία και στους καλούς δεν επιτρέπεται ν αρνούνται τη διακυβέρνηση του τόπου τους». Σήμερα που ο άνθρωπος αλλοτριώνεται ολοένα και περισσότερο, που στο όνομα κάποιων βάναυσα κακοποιημένων εννοιών ποδοπατείται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και συντρίβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, το ΟΧΙ των αγωνιστών του '40 έχει ένα ιδιαίτερο βάρος, μια ιδιαίτερη σημασία, γίνεται η σφιγμένη γροθιά στα υψωμένα χέρια των αγωνιστών για εθνική ανεξαρτησία, αληθινή δημοκρατία. Και η αναζήτηση της δημοκρατίας είναι ένας συνεχής αγώνας για καλύτερη παιδεία και μόρφωση, με στόχο μια κοινωνία που διακρίνεται για αυτογνωσία και αυτοκριτική, κουλτούρα, πολιτισμό, αλληλεγγύη, αλτρουισμό, αλληλοσεβασμό. Αυτά αποτελούν τα θεμέλια, το λάβαρο, τον πιο βαρύ εξοπλισμό στη μάχη, για παγκόσμια ελευθερία, ειρήνη, δημοκρατία. ΟΜΟΨΥΧΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ Τον τρόπο, το δρόμο, την απάντηση στα σημερινά προβλήματα, σε όλα τα επίπεδα, δίνουν τα ολοζώντανα μηνύματα ομοψυχίας και ενότητας που η μνήμη μας φυλάει από τον αγώνα του Πολλοί έχουν αναρωτηθεί: ποιος είπε το ΟΧΙ στο Μουσολίνι; Ο Μεταξάς συμφώνησαν εξαρχής πολλοί, ο λαός αντέτασσαν, πάλι, οι άλλοι. Σημασία έχει ότι το μεγάλο ΟΧΙ στα ιταλο-φασιστικά στρατεύματα το είπαν, αποφασιστικά, ηρωικά, θυσιαστικά, με αυταπάρνηση, και κατά συντριπτική πλειοψηφία, τόσο ο στρατός στο μέτωπο όσο και ο λαός στα μετόπισθεν. Το έπος του 1940 και ο αγώνας των Ελλήνων κατά τη διάρκεια της Κατοχής αποδεικνύουν περίτρανα πως οι μεγάλες και ηρωικές στιγμές, οι σημαντικές και τελικά ένδοξες σελίδες της Ιστορίας γράφονται με τη δύναμη και την ορμή της ομοψυχίας. Η ομοψυχία, η ενότητα, η σύμπνοια είναι αναγκαία μόνο στον πόλεμο; ΟΧΙ - Είναι καθημερινά χρήσιμα, απαιτούμενα. *ΕΙΡΗΝΗΝ ΑΓΑΠΑ* προέτρεπε ο Θαλής ο Μιλήσιος.

7 7 Από την άλλη, «Ο φθόνος είναι η αρχή της διχόνοιας» υποστήριζε ο δικός μας Δημόκριτος. Φθόνος και διχόνοια είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της κοινωνικής συνοχής, της κοινωνικής προόδου. Ο Μάριος Πλωρίτης έγραφε στο βήμα πριν σχεδόν 20 χρόνια: «Αν μόνο σε ώρες κρίσιμων προβλημάτων φοριούνται επιδεικτικά τα άμφια της ενότητας, δεν παύει να κρύβεται πίσω τους το αντερί που λέγεται «Διαίρει και βασίλευε». Όλοι εξαίρουν τα αγαθά της ομόνοιας και τα ολέθρια της διχόνοιας, αλλά και όλοι ξέρουν τις ακατονόμαστες χάρες της διχοστασίας, και ουκ ολίγοι χαίρονται είτε την έχουν προκαλέσει οι ίδιοι, είτε επωφελούνται από την εισβολή της». Τους ικανούς ζηλεύουν, τους ταλαντούχους βλάπτουν, τους μεγαλοφυείς μισούν, πίστευε ο Παγκανίνι. Το «διαίρει και βασίλευε» είναι ο σκοταδισμός που λειτουργεί ως φρένο για ουσιαστική δημοκρατία, ελευθερία, πρόοδο, κοινωνία ισότητας και δικαιοσύνης. «Ειρήνη αν είναι δυνατόν, αλλά δικαιοσύνη με κάθε τρόπο», διακήρυσσε ο Αριστείδης ο δίκαιος. Οι μεγαλύτεροι σύμμαχοι αυτών που διασπείρουν διχόνοια είναι οι βολεμένοι, οι αδιάφοροι, οι ωχ αδερφέ μου. Αυτοί όμως είναι οι κυρίως υπεύθυνοι. Σύμφωνα με τον Αϊνστάιν «Ο κόσμος δεν θα καταστραφεί από αυτούς που κάνουν το κακό, αλλά από αυτούς που παρακολουθούν χωρίς να κάνουν τίποτε!». Ο σαρκασμός αλλά και η αφηγηματική ορμητικότητα της Λιλής Ζωγράφου σε βιβλίο που γράφτηκε αρκετές 10ετίες πριν, για άλλους πιο χαλεπούς καιρούς, δείχνουν να είναι εύστοχα ακόμη και σήμερα: «Χρόνια τώρα σπαταλιέμαι παρακολουθώντας όλα κι όλους. Η ζωή περνά από μέσα μου, με διαποτίζει με την ασκήμια της, με γεμίζει λύσσα με την αδικία της την οργανωμένη, με ταπεινώνει με την ανημπόρια μου ν αντιδράσω, να επαναστατήσω, να υπερασπιστώ το μαζικό μας εξευτελισμό. Αν ξαναγινόμουν 20 χρονών, θα ξεκινούσα απ τις κορφές των βουνών αντάρτισσα, λησταρχίνα, πειρατής, να ανοίξω τα μάτια εκείνων που δέχονται αδιαμαρτύρητα τη μοίρα τους, όσο και αυτών που εθελοτυφλούν. Όχι, η επανάστασή μου δεν θα στρεφόταν κατά του κατεστημένου και του συστήματός του, αλλά εναντίον εκείνων που το ανέχονται. Θα σκότωνα, θα τσάκιζα την κακομοιριά, την υποταγή, τη μιζέρια».

8 8 ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗ-ΜΕΤΡΙΟΦΡΟΣΥΝΗ Η μεγαλομανία, έπαρση και αλαζονεία των ιταλών και δει του Μουσολίνι, κατατροπώθηκαν από την ελληνική ταπεινοφροσύνη. Γιατί η αλαζονεία είναι σαν τα ξυλοπόδαρα, που ψηλώνουν αλλά δεν μεγαλώνουν. Ο γέροντας Παΐσιος σημειώνει: «Εκείνος που αγωνίζεται πολύ καιρό και δεν βλέπει πνευματική πρόοδο, έχει υπερηφάνεια και εγωισμό. Πνευματική πρόοδος υπάρχει εκεί που υπάρχει πολύ ταπείνωση». Η άσκηση της εξουσίας υπαγορεύει υποχρεωτικά αλαζονική συμπεριφορά; ΟΧΙ Αλαζονεία όμως είναι η εξουσιαστική συμπεριφορά, η υπεροψία και θεώρηση ανωτερότητας που οδηγεί σε έπαρση. Η αλήθεια του αλαζόνα βασίζεται στη δύναμη κι όχι στην άποψη, τη θεώρηση των πραγμάτων και την ανάλυση των συνθηκών. Αυτό όμως έχει ως συνέπεια να υπερεκτιμώνται τα ήσσονος σημασίας, πολλές φορές μηδαμινά, ενώ αντίθετα υποτιμώνται τα σημαντικά και πολύτιμα. Η πλάνη που καλλιεργείται ουσιαστικά απομονώνει κάθε τί λειτουργικό και δημιουργικό, ενώ συμπαρασύρει ανθρώπους και καταστάσεις, που κάτω από διαφορετικές συνθήκες θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμοι. Εί τις θέλει πρώτος είναι, έσται πάντων έσχατος και πάντων διάκονος [κατά Μαρκ. Ευαγγ. Κεφ. 9, θ 35] Ο άνθρωπος με βαθιά και ουσιαστική ταπεινότητα βρίσκεται πάντα σε εγρήγορση σε ευσυνείδητο αγώνα ορθής δράσης και άρα σε πνευματική ενδυνάμωση. Κανένας δεν είναι τέλειος, όμως η ταπεινότητα, η μετριοφροσύνη, είναι οδηγοί για αυτογνωσία, αυτοκριτική και συνεχή βελτίωση. Είναι πιο σπουδαίος ο άνθρωπος με σοβαρά πάθη και ελαττώματα που με αυτοκριτική βελτιώνεται, και κυρίως όταν έχει επιτυχίες και κατακτά κορυφές, παρά αυτός που δεν κάνει καμιά βελτίωση και ας μη τον διακρίνουν ιδιαίτερα ελαττώματα και πάθη. Να είσαι καλός με τους ανθρώπους ανεβαίνοντας, λέει ο Αμερικανός σεναριογράφος Wilson Mizner, γιατί θα τους χρειαστείς κατεβαίνοντας!!,

9 9 Κυρίες και Κύριοι Υπάρχουν κάποιες ημερομηνίες που ως πολύτιμη κληρονομιά κυριολεκτικά δικάζουν τα έθνη και τους λαούς, δοκιμάζουν και ελέγχουν την ιστορική τους ταυτότητα. Για τους Έλληνες τέτοιες μέρες παρακαταθήκη είναι η Σαλαμίνα, ο Μαραθώνας, η 25 η Μαρτίου, η σημερινή μέρα και πολλές άλλες. Στην ουσία είναι η ίδια πάντοτε μέρα που ξανάρχεται στη ζωή και την ιστορία μας με άλλη φορεσιά αλλά πάντα με περιεχόμενο που έχει ισχυρότατες προεκτάσεις στο παρόν, στο μέλλον. «Έλληνες μες τα σκοτεινά δείχνουν παντού το δρόμο», υμνεί ο μέγας Ελύτης. Εν μέσω της σημερινής κρίσης, που είναι γενικευμένη με διάφορες μορφές, από τη μια πείνα, φτώχεια, εμφύλιοι πόλεμοι, θρησκευτικές διαμάχες, από την άλλη απάθεια, βία, έγκλημα, ναρκωτικά, ρατσισμός, δουλεμπόριο, ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον αποτίθενται στην παιδεία. Μια παιδεία που πρέπει να διορθώσει παθογένειες που την ταλανίζουν εδώ και πολλά χρόνια ώστε να πετύχει στον αντικειμενικό της στόχο, πολίτες σκεπτόμενους, ανιδιοτελείς, αλληλέγγυους, με αξιοπρέπεια, με προσωπικότητα. Το βέβαιο είναι ότι ζωογόνα ανάπτυξη της παιδείας προαπαιτεί ελευθερία, δημοκρατία, δικαιοσύνη, ουσιαστική αξιοκρατία. Όχι μόνο για την ευημερία, αλλά ακόμη και για την επιβίωση ζητούμενο είναι η συνύπαρξη αυτών των αξιών, αξίες που μας εμπνέει η εποποιία του 40. Κυρίες και Κύριοι Η φιλοπατρία ήταν, είναι και θα είναι αρετή. Ήταν, είναι και θα είναι η ψυχή και η ανάσα της δημοκρατίας. Ήταν, είναι και θα είναι χαρακτηριστικό των απανταχού ελλήνων. Το ζήτημα είναι πως εκφράζεται η φιλοπατρία. Εκείνοι κάνανε το χρέος τους απέναντι σε μας. Σε μας απομένει να κάνουμε το δικό μας χρέος για τις επερχόμενες γενιές. Ο Νίκος Καζαντζάκης έγραψε: «Το πρώτο σου χρέος, εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιο τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει». Σας ευχαριστώ