ΑΠΟΡΡΟΗ ΥΔΑΤΩΝ ΣΕ ΟΡΟΦΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ

Transcript

1 ΑΠΟΡΡΟΗ ΥΔΑΤΩΝ ΣΕ ΟΡΟΦΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ Διεθνή παραδείγματα σύγχρονων κατοικιών δείχνουν τη μεγάλη ποικιλία κατασκευαστικών λύσεων που μπορούν να σχεδιαστούν για την απομάκρυνση των όμβριων υδάτων από οροφές απλής ή σύνθετης μορφής. Παρουσίαση: ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ, πολιτικός μηχ., MSc. Ο τρόπος συγκέντρωσης των όμβριων υδάτων στις οριζόντιες ή κεκλιμένες οροφές των κτιρίων και η διοχέτευσή τους μέσω κατακόρυφων αγωγών προς το έδαφος αποτελεί ένα από τα ευαίσθητα σημεία μιας κατασκευής, που αφενός μεν καλείται να αποτρέψει την προσβολή των οροφών (και κατόπιν των εσωτερικών χώρων) από το νερό της βροχής, αφετέρου δε οφείλει να συμμορφώνεται με το γενικότερο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του κτιρίου αλλά και με τυχόν πολεοδομικούς περιορισμούς, όπως στην περίπτωση κτιρίων εφαπτόμενων στο όριο του οικοπέδου. Μάλιστα, η πολυμορφία στη διαμόρφωση των ο- ροφών των κτιρίων, καθώς και η αρχιτεκτονική τάση για σχεδιασμό κτιρίων κατοικίας με καθαρούς όγκους και αδρές γραμμές υπαγορεύουν την αναζήτηση ευφάνταστων, όσο και λειτουργικών κατασκευαστικών λύσεων, πέρα από τυποποιημένες συνταγές, που συχνά αδυνατούν να καλύψουν εξειδικευμένες ανάγκες. Σ αυτό το άρθρο παρουσιάζονται κατασκευαστικές λεπτομέρειες απορροής υδάτων σε δώματα και στέγες, οι οποίες προέρχονται από ένα ευρύ φάσμα τύπων οροφών: συμβατικών και αντεστραμμένων δωμάτων, βατών ή επισκέψιμων, καθώς και στεγών με επικάλυψη μεταλλικών φύλλων. Ανάλογα με την περίπτωση, οι κατασκευαστικές

2 τεχνικές σελίδες Η κατοικία βρίσκεται στη Μαδέρα της Πορτογαλίας και για την κατασκευή της χρησιμοποιήθηκαν μεταξύ άλλων τα ηφαιστειογενή υλικά που διαθέτει το νησί. Η σκούρα απόχρωση που επικρατεί τόσο στις όψεις του κτιρίου, όσο και στις επιστρώσεις του περιβάλλοντος χώρου οφείλεται στην ανάμειξη βασάλτη στα επιχρίσματα και στα κονιάματα που καλύπτουν όλες τις επιφάνειες. Το δώμα του κτιρίου είναι επισκέψιμο, αντεστραμμένου τύπου και έχει διαστρωθεί με μία στρώση μεγάλου ύψους από ηφαιστειακά βότσαλα με στρογγυλεμένες άκρες, τα οποία καλύπτουν την υποκείμενη θερμομονωτική στρώση, προστατεύοντάς την από την ηλιακή ακτινοβολία και σταθεροποιώντάς την με το βάρος τους. Μεταξύ των βότσαλων και της θερμομονωτικής στρώσης παρεμβάλλεται γεωύφασμα, που αποτρέπει τη συγκέντρωση ρύπων ανάμεσα στις πλάκες του θερμομονωτικού υλικού. Επάνω από το γεωύφασμα, στο κάτω μέρος της στρώσης από βότσαλα, ξεκινάει ο αγωγός αποστράγγισης του δώματος, ο οποίος διαπερνά υπό κλίση τόσο τη φέρουσα κατασκευή, όσο και την τοιχοποιία πλήρωσης, προκειμένου να διοχετεύσει τα ύδατα στο έδαφος, περιμετρικά του κτιρίου. ΚΑΤΟΙΚΙΑ " CASA FUNCHAL" ΣΤΗΝ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ Αρχιτέκτονες: Paulo David, Luz Ramalho 0. Μαύρο βότσαλο ηφαιστειακής προέλευσης με στρογγυλεμένα άκρα.. Μανδύας γεωυφάσματος.. Δύο στρώσεις θερμομόνωσης, πάχους 0 mm.. Δύο στρώσεις υγρομονωτικής μεμβράνης.. Στρώση κλίσεων από γαρμπιλόδεμα.. Πλάκα οροφής από σκυρόδεμα.. Κάλυμμα προστατευτικού στηθαίου από τιτανιούχο ψευδάργυρο.. Προέκταση σκυροδέματος για την κάλυψη του τοίχου από τσιμεντόλιθους.. Αγωγός αποστράγγισης δώματος. 0. Τοίχος, πάχους 0 mm, από τσιμεντόλιθους.. Μονολιθική επένδυση που περιέχει σωματίδια βασάλτη.. Θερμομόνωση, πάχους 0 mm.. Διάκενο αέρα.. Επίχρισμα. Fernando Guerra Leonardo Finotti διατάξεις που συγκεντρώνονται εδώ ανταποκρίνονται σε διαφορετικές λειτουργικές ή μορφολογικές απαιτήσεις: Άλλοτε διαμορφώνονται σε συνήθη δώματα και τα στοιχεία τους καλύπτονται πίσω από το περιμετρικό στηθαίο. Άλλοτε διαμορφώνονται εντός του επιπέδου της οροφής κατά τρόπο τέτοιο, ώστε να μην είναι ορατές στην όψη του κτιρίου, παρ όλη την έλλειψη περιμετρικού στηθαίου. Άλλοτε προβάλλονται ως στοιχείο του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού του κτιρίου. Άλλοτε διαμορφώνονται σε πολυεπίπεδες ο- ροφές, που εγείρουν ειδικές απαιτήσεις. Βασικές σχεδιαστικές και κατασκευαστικές αρχές Τα σημεία συγκέντρωσης των υδάτων στα δώματα, απ' όπου εκκινούν οι κατακόρυφοι κλάδοι των υδρορροών, αποτελούν συνήθεις εστίες α- στοχιών. Σ αυτές τις θέσεις διακόπτονται οι ε- πάλληλες στρώσεις υλικών που συνθέτουν τη ΤΕΥΧΟΣ /0

3 Η κατοικία με τις επάλληλες οροφές που εξασφαλίζουν τη θέα προς τον ωκεανό βρίσκεται στην Αυστραλία και πήρε τη σημερινή της μορφή μετά από εκτεταμένες εργασίες προσθήκης και ανακατασκευών σε ένα κτίριο κατασκευασμένο τη δεκαετία του 0. Οι θέσεις συμβολής μεταξύ των διαδοχικών τμημάτων της οροφής διαμορφώνονται από τη μία τους πλευρά από το κεκλιμένο επίπεδο της στέγης, που καλύπτεται από φύλλα τιτανιούχου ψευδαργύρου, και από την άλλη πλευρά από το κατακόρυφο τμήμα, που γεφυρώνει την υψομετρική διαφορά και καταλαμβάνεται από παράθυρα. Η οριζόντια υδρορρόη που αναπτύσσεται σ αυτές τις θέσεις αποτελείται από ένα κιβώτιο τιτανιούχου ψευδαργύρου, στερεωμένο σε ένα κανάλι που έχει διαμορφωθεί από χαλύβδινες διατομές. Αρχιτέκτονας: Tonkin Zulaikha Greer ΚΑΤΟΙΚΙΑ "HASTINGS PARADE HOUSE" ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ Michael Nicholson ΤΟΜΗ ΚΑΤΟΨΗ ΣΤΕΓΗΣ Michael Nicholson. Γυψοσανίδα οροφής, πάχους mm.. Δοκοί στέγης από στρωματοποιημένη ξυλεία ανά 0 mm.. Επιστέγαση από φύλλα τιτανιούχου ψευδαργύρου, στερεωμένα σε ξύλινες δοκούς.. Επικάλυψη από τιτανιούχο ψευδάργυρο.. Βαμμένο συμπιεσμένο ινοτσιμέντο.. Φλάντζα καναλιού, διατομής 0 x (mm).. Ρολό παραθύρου, στερεωμένο σε δοκούς στα υπνοδωμάτια. Οι δοκοί έχουν απότμηση που αποκρύπτει τη σύνδεση του παραθύρου.. Παράθυρο με περσίδες.. Φλάντζα καναλιού, διατομής 0 x (mm). 0. Υδρορρόη από κουτί τιτανιούχου ψευδαργύρου, διατομής 00 x 0 (mm).. Φύλλο αντικολλητής ξυλείας, διαστάσεων 0 x (mm), στερεωμένο σε προδιαμορφωμένο κανάλι υποδοχής της υδρορρόης.. Φλάντζα καναλιού, διατομής 0 x (mm).. Χαλύβδινος τάκος. 0

4 τεχνικές σελίδες Πρόκειται για το δώμα μιας κατοικίας στην Ιρλανδία, που είναι κατασκευασμένη σε επίπεδο χαμηλότερο από εκείνο της οδού, έτσι που η οροφή του κτιρίου να είναι η πλέον εμφανής όψη του κτιρίου από το επίπεδο του δρόμου. Το δώμα είναι βατό, συμβατικού τύπου και είναι καλυμμένο με φύλλα τιτανιούχου ψευδαργύρου. Η περίμετρος της οροφής είναι εφοδιασμένη με ένα φεγγίτη, τοποθετημένο υπό κλίση, έτσι ώστε τα όμβρια ύδατα που καταπίπτουν σ αυτόν να απορρέουν προς το εσωτερικό της οροφής, όπου αναπτύσσεται μια αύλακα απορροής. Όλες οι τελικές επιφάνειες είναι μεταλλικές, αποτρέποντας τη διείσδυση του νερού στο εσωτερικό των δομικών στοιχείων και του κτιρίου. Αρχιτέκτονες: MacGabhann Architects ΚΑΤΟΙΚΙΑ "TUATH NA MARA" ΣΤΗΝ ΙΡΛΑΝΔΙΑ 0. Επικάλυψη από φύλλα τιτανιούχου ψευδαργύρου.. Διαχωριστική στρώση.. Πέτσωμα από αδιαβροχοποιημένη αντικολλητή ξυλεία εξωτερικών επιφανειών.. Ξύλινες δοκοί, διατομής 0 x 0 (mm).. Ξύλινες δοκοί, διατομής x (mm) ανά 00 mm.. Θερμομόνωση, πάχους 0 mm.. Φράγμα υδρατμών.. Επένδυση με γυψοσανίδα, πάχους, mm.. Ξύλινες δοκοί διατομής 0 x 0 (mm). 0. Δοκός IPE 00.. Λούκι απορροής στη στέγη.. Φεγγίτης οροφής με πλαίσιο αλουμινίου.. Κορνίζα παραθύρου από φύλλα τιτανιούχου ψευδαργύρου.. Υαλοπίνακας με πλαίσιο αλουμινίου. διατομή του δώματος και εντοπίζονται οι διαδοχικές συναρμογές των δομικών υλικών με τα ε- ξαρτήματα της διάταξης απορροής. Για την αποφυγή της υπερβολικής καταπόνησης αυτών των θέσεων από την υγρασία είναι κατ αρχάς απαραίτητος ο προσεκτικός σχεδιασμός των κλίσεων της επιφάνειας, ώστε τα ΤΕΥΧΟΣ /0 όμβρια να κατευθύνονται προς τα σημεία συγκέντρωσης και τις κατακόρυφες υδρορρόες. Αλληλένδετη με αυτόν είναι η επιλογή επαρκούς αριθμού υδρορροών, η κατάλληλη διαστασιολόγησή τους και η εύστοχη διάταξή τους στην έκταση του δώματος. Μάλιστα, στην περίπτωση ελαφρών κατασκευών ή ακόμη και προβόλων είναι σκόπιμο να λαμβάνονται υπόψη και οι προβλεπόμενες καμπτικές παραμορφώσεις του δομικού στοιχείου, ώστε να επιλέγονται για την τοποθέτηση των στοιχείων αποστράγγισης οι πραγματικά κατώτερες θέσεις της επιφάνειας. Επιπλέον, καλό είναι να αποφεύγεται η τοποθέτηση

5 Η κατοικία βρίσκεται στο Κουίνσλαντ της Αυστραλίας και έχει αποσπάσει σειρά διακρίσεων από το Βασιλικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων της Αυστραλίας. Το επίπεδο που βρίσκεται στη στάθμη του εδάφους φιλοξενεί μια αίθουσα τέχνης και χορού, ενώ το υπερκείμενο αυτού στεγάζει μια κατοικία, που απολαμβάνει προνομιακή θέα στην πόλη και στον ωκεανό. Η κατοικία στον όροφο περιβάλλεται σε όλη σχεδόν την έκταση της περιμέτρου της από υαλοπετάσματα, που επιτρέπουν την απρόσκοπτη θέα προς το εξωτερικό περιβάλλον και επιπλέον επιτρέπουν τον εκτεταμένο διαμπερή αερισμό και κατά συνέπεια τον περιορισμό των απαιτούμενων ψυκτικών φορτίων. Η οροφή προεξέχει ως πρόβολος περιμετρικά, στεγάζοντας τον εξώστη και παράλληλα παρέχοντας σκίαση στα ανοίγματα. Προκειμένου να αποφευχθεί η παρεμβολή κατακόρυφων υδρορροών σε συνέχεια των υαλοπετασμάτων, επιλέχθηκε αυτές να απομακρυνθούν από τις επιφάνειες των όψεων και να διαταχθούν στο μέσο του πλάτους του εξώστη, σαν να επρόκειτο για ραδινές κολόνες που φέρουν το βάρος της υπερκείμενης πλάκας. Το επάνω μέρος των υδρορροών, όπου συγκεντρώνονται τα όμβρια ύδατα, εγκιβωτίζεται σε μια κατασκευή με μεταλλική όψη εξωτερικά και ινοτσιμεντοσανίδα στην κάτω της πλευρά. Αρχιτέκτονες: Innovarchi ΚΑΤΟΙΚΙΑ "GOLD COAST HOUSE" ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΤΟΜΗ 0. Επιστέγαση με χαλύβδινα ελάσματα, επιστρωμένα με κράμα αλουμινίου και ψευδαργύρου.. Θερμομόνωση.. Κανάλι ανοξείδωτου χάλυβα.. Μετόπη από χαλύβδινο έλασμα, επιστρωμένο με κράμα αλουμινίου και ψευδαργύρου.. Επένδυση από βαμμένη ινοτσιμεντοσανίδα.. Μεμβράνη που επιτρέπει τον αερισμό.. Φέρουσα δοκός από ξυλεία πεύκης.. Βαμμένη γυψοσανίδα οροφής.. Σταθερό κούφωμα σε όλο το ύψος του ορόφου. 0. Παραστάδα από βαμμένο χάλυβα.. Σκελετός από βαμμένο χάλυβα.. Κατακόρυφη υδρορρόη από χαλύβδινο έλασμα, επιστρωμένο με κράμα αλουμινίου και ψευδαργύρου.

6 τεχνικές σελίδες Η κατοικία διαθέτει δώμα καλυμμένο με μεταλλικά φύλλα, το οποίο εκτείνεται σε δύο βασικά επίπεδα (υψηλότερο επάνω από τους χώρους διημέρευσης και χαμηλότερο επάνω από τους χώρους διανυκτέρευσης). Κατά μήκος της ακμής, στην οποία συμβάλλουν τα δύο επί μέρους επίπεδα της οροφής, έχει διαμορφωθεί μια αύλακα απορροής των όμβριων υδάτων, η οποία περιβάλλεται από χαλύβδινες δοκούς μορφής Π στις κατακόρυφες πλευρές της, ενώ η βάση της αποτελείται από ένα φύλλο χάλυβα, κατάλληλα μορφοποιημένο. Όλες οι τελικές επιφάνειες είναι μεταλλικές, αποτρέποντας τη διείσδυση του νερού στο εσωτερικό των δομικών στοιχείων και του κτιρίου. Αρχιτέκτονες: Rowan Opat Architects ΚΑΤΟΙΚΙΑ "COURTYARD HOUSE" ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ. Χαλύβδινη δοκός στέγης.. Επένδυση στέγης με μεταλλικά φύλλα επιστρωμένα με κράμα αλουμινίου και ψευδαργύρου.. Θερμομόνωση.. Χαλύβδινη δοκός διαμόρφωσης της υδρορρόης.. Κεκαμμένο φύλλο χάλυβα.. Κόντρα πλακέ θαλάσσης.. Βάση στήριξης της υδρορρόης από χαλύβδινο σκελετό.. Χαλύβδινη δοκός διαμόρφωσης της υδρορρόης.. Δοκοί συγκολλητής ξυλείας. 0. Εσωτερική επένδυση με βαμμένη γυψοσανίδα. 0 σιφονιών σε πολύ μικρή απόσταση από τα περιμετρικά στηθαία, καθώς εκεί δεν υπάρχει επαρκής χώρος για την εκτέλεση των εργασιών τοποθέτησης και στεγανοποίησής τους, ενώ παράλληλα εκεί και ιδιαίτερα στις γωνίες των δωμάτων είναι πιθανότερη η συγκέντρωση από τον άνεμο φύλλων και άλλων σκουπιδιών, που μπορούν να φράξουν το στόμιο του σιφονιού. Μια λεπτομέρεια που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής είναι η ελαστικότητα της σύνδεσης μεταξύ του σιφονιού αποστράγγισης και των υγρομονωτικών στρώσεων του δώματος. Στις επιφάνειες των οροφών των κτιρίων αναπτύσσονται πολλές φορές πολύ υψηλές θερμοκρασίες και σημαντικές θερμοκρασιακές διακυμάνσεις, που έχουν ως αποτέλεσμα την εκδήλωση συστολοδιαστολών στα ετερόκλητα δομικά υλικά των επάλληλων στρώσεων και κατά συνέπεια την ανάπτυξη μηχανικών τάσεων. Προκειμένου να αναλάβουν αυτές τις τάσεις, τα σημεία σύνδεσης των στεγανοποιητικών στρώ- ΤΕΥΧΟΣ /0 σεων στα σιφόνια, οφείλουν να διαθέτουν ελαστικότητα, την οποία παρέχει η χρήση κατάλληλων συνδετικών στεγανοποιητικών μεμβρανών. Ανάλογα με το είδος της τελικής επίστρωσης του δώματος, είναι δυνατόν να συνυπάρχουν δύο διακριτά επίπεδα απορροής: αυτό της τελικής (της ανώτερης) επιφάνειας και εκείνο της ε- πιφάνειας της στεγανοποιητικής στρώσης. Σ αυτήν την περίπτωση και οι δύο επιφάνειες οφείλουν να "συνεργάζονται" με τα σιφόνια, τα οποία εν προκειμένω χρειάζεται να είναι σύνθετα, ώστε να προσαρμόζονται στα ακριβή ύψη που παρουσιάζουν οι διαφορετικές διατομές δωμάτων. g ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Virginia McLeod, Encyclopedia of detail in contemporary residential architecture, Laurence King Publishing, London 00. Sedblauer, Schunck, Barthel, Kuenzel, Flat roof construction manual, materials - design - applications, Edition Detail, 00. Schild, Oswald, Rogier, Schweikert, Schnapauff, Ευπαθή σημεία, βλάβες - αιτίες - κατασκευαστικές λύσεις και εφαρμογές, τόμος I: Βατά και μη βατά δώματα. Εξώστες, εκδόσεις Μ. Γκιούρδας, Αθήνα. ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΙ ΣΤΑ ΤΕΥΧΗ ''ΚΤΙΡΙΟ'' Διαμόρφωση κλίσεων στα επίπεδα δώματα. Τεύχος, σελ. 0. Απομάκρυνση των νερών από τα δώματα. Τεύχος, σελ. Απορροή νερών στα δώματα. Τεύχος, σελ.. ΣΧΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΡΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Υ - ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ 0 Χρήσιμα υλικά δόμησης ή επισκεφθείτε το