ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ

Transcript

1 ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ ΚΩΣΤΑ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΙΕΥΘΥΝΟΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ Ι ΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ 16 th Roundtable with the Government of Greece Transforming uncertainty into stability, wisdom and growth ΤΡΙΤΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2012

2

3 ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ ΚΩΣΤΑ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΙΕΥΘΥΝΟΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ Ι ΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ 16 th Roundtable with the Government of Greece Transforming uncertainty into stability, wisdom and growth ΤΡΙΤΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2012 Κυρίες και κύριοι, θα προσπαθήσω να σας δώσω µία συνοπτική εικόνα για τις αποκρατικοποιήσεις αλλά θα ξεκινήσω µε ένα σηµείο το οποίο θεωρώ πολύ σηµαντικό: We are running out of time, δεν έχουµε άλλο χρόνο και όλη αυτή η κατάσταση αν είναι να καταλήξει οπουδήποτε θα πρέπει να καταλήξει σε πολύ γρήγορες ενέργειες και άµεσες δράσεις. εν αντέχουµε σαν χώρα άλλο τη συζήτηση, πρέπει να πάµε στην εκτέλεση των υπεσχηµένων µας προς τους ίδιους τους εαυτούς µας. Θα ξεκινήσω και θα σας δώσω µια µικρή αναφορά έτσι στο παρελθόν. Στα πλαίσια του µνηµονίου η Ελλάδα στο πρώτο µνηµόνιο δεσµεύθηκε να προχωρήσει σε πολύ σηµαντικές αποκρατικοποιήσεις και έκανε µία τεράστια λίστα περιουσιακών στοιχείων τα οποία τότε πολιτικώς αποτιµήθηκαν στα 50 δισεκατοµµύρια. Ταυτόχρονα, συνέστησε το Ταµείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του ηµοσίου το ΤΑΙΠΕ, µε στόχο να πραγµατοποιήσει αυτές τις αποκρατικοποιήσεις και να αποπολιτικοποιήσει τη διαδικασία

4 αποκρατικοποιήσεων. Τη δηµιουργία του ταµείου στήριξαν τότε τρία κόµµατα, το ΠΑΣΟΚ, η Νέα ηµοκρατία και ο ΛΑΟΣ. Το ταµείο ιδρύθηκε την 1 η Αυγούστου του 2011, είναι περίπου 11 µηνών και παρά τα πολλά που έτσι συνάγονται από αυτά που γράφονται στον Τύπο, έχουν γίνει σηµαντικά πράγµατα. Στους 11 αυτούς µήνες όπου το ταµείο ξεκίνησε χωρίς ούτε έναν εργαζόµενο -ήµουνα ο πρώτος εργαζόµενος του ταµείου χωρίς καµία υποδοµή- σε αυτούς τους 11 µήνες έγιναν τέσσερις πράξεις, µαζεύτηκαν 1,56 τρισεκατοµµύρια ευρώ, όλα αυτά τον περασµένο χρόνο, ήταν οι ευκολότερες όλων και προετοιµάστηκε µία σειρά άλλων αποκρατικοποιήσεων. Αυτή τη στιγµή στην αγορά, δηλαδή µε εκδηλώσεις ενδιαφέροντος, όπου έχουµε λάβει το ενδιαφέρον επενδυτών, βρίσκονται έξι projects, είναι τα Κρατικά Λαχεία, η ΕΠΑ- ΕΣΦΑ, το αεροδρόµιο του Ελληνικού, το IPC, η Κασσιόπη, όπου γι αυτά έχουµε εκφρασµένο ενδιαφέρον ισχυρό και η Αφάντου που περιµένουµε να εκφραστεί κι εκεί ενδιαφέρον. Έχουµε εννιά ακόµη αποκρατικοποιήσεις και θα σας τις πω, σε πολύ προχωρηµένη προετοιµασία, όπου µπορούν να βγουν στο εγγύς µέλλον στην αγορά. Είναι το «Sales & Repo» των 28 ακινήτων του δηµοσίου, τα Ελληνικά Πετρέλαια, η ΕΥΑΘ, η ΕΥ ΑΠ, η Εγνατία Οδός, ο ΟΠΑΠ, η ΛΑΡΚΟ και ο Ο ΙΕ και έχουµε και άλλες 13 µεταξύ των οποίων τα λιµάνια, τα αεροδρόµια και οι µαρίνες, για τις οποίες βρίσκεται σε εξέλιξη η προετοιµασία τους και θα ολοκληρωθεί στο εγγύς µέλλον. Συνολικά έχουµε 28 αποκρατικοποιήσεις σε εξέλιξη σε διαφορετικό επίπεδο εξέλιξης, έχουµε καταγράψει 82 χιλιάδες ακίνητα του δηµοσίου που βρίσκονταν κατεσπαρµένα σε 35 διαφορετικούς δηµόσιους φορείς -ο κ. Ταπραντζής στη συνέχεια θα αναφερθεί πολύ πιο διεξοδικά στους ισχυρισµούς µας για την ακίνητη περιουσία- κι έχουµε αναπτύξει και την υποδοµή για να την παρακολουθούµε και για να προάγουµε την ανάπτυξή της. Τον τελευταίο καιρό υπάρχει πάλι στα µέσα η συχνή αναφορά της επιτάχυνσης των αποκρατικοποιήσεων και πριν προχωρήσω θέλω να 2

5 σας πω τους πέντε όρους για να επιταχύνουν οι αποκρατικοποιήσεις από τη σηµερινή κατάσταση στην οποίαν βρισκόµαστε. Το πρώτο είναι ότι πρέπει να συνεδριάσει το ιοικητικό µας Συµβούλιο. Από τα µέσα περίπου Απριλίου το Συµβούλιο αποφάσισε να µην παίρνει αποφάσεις λόγω της προεκλογικής περιόδου και αµέσως µετά την ανάδειξη Κυβέρνησης παραιτήθηκε ο Πρόεδρός µας και µέχρι τον ορισµό του Προέδρου από την Κυβέρνηση δεν µπορεί το Συµβούλιο τεχνικώς να συνεδριάζει. Το δεύτερο είναι ότι η Ελλάδα είναι ουσιωδώς αποκοµµένη από τις αγορές και τα µηνύµατα που παίρνουµε από τους επενδυτές είναι περισσότερη ορατότητα πολιτική, περισσότερη ορατότητα µακροοικονοµική, περισσότερη ορατότητα για τα πάντα γύρω από την Ελλάδα πριν δεσµευτούν σε πράξεις. Το τρίτο είναι ότι όπως ξέρετε υπάρχουν 13 αµφισβητήσεις µεταφοράς περιουσιακών στοιχείων από το Ελληνικό ηµόσιο στο ταµείο που κατετέθησαν στο Συµβούλιο της Επικρατείας. Αυτές µπορεί να οδηγήσουν σε καθυστερήσεις. Το τέταρτο είναι και θα µιλήσω γι αυτό στη συνέχεια, ότι υπάρχουν 72 ενέργειες της Κυβέρνησης, νοµικές ενέργειες και διοικητικές, υπογραφές πράξεων, υπουργικών αποφάσεων και τα λοιπά, οι οποίες είναι προϋπόθεση για να ολοκληρωθούν οι αποκρατικοποιήσεις που µνηµόνευσα πριν. Και τέλος υπάρχει µία δυσκολία χρηµατοδότησης των ενδιαφεροµένων επενδυτών από το ελληνικό τραπεζικό σύστηµα. Χωρίς να είναι όλα εξίσου δραµατικές προϋποθέσεις για την επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων, όλα έχουν πολύ µεγάλη βαρύτητα και το άθροισµά τους είναι αυτό που καθυστερεί την προσπάθεια. Θα σας πω λίγο για ποιο λόγο οι αποκρατικοποιήσεις είναι θεµελιακής σηµασίας για την επίλυση του τρίτου προβλήµατος της ελληνικής οικονοµίας. Το πρώτο ήταν ο δανεισµός και το PSI, το δεύτερο είναι η µείωση του δηµόσιου τοµέα και το τρίτο είναι η ανάπτυξη. Οι αποκρατικοποιήσεις είναι ο µόνος µοχλός ανάπτυξης, είναι ο τρόπος µε τον οποίον θα αλλάξουν λειτουργία πολλοί κλάδοι µέσα στην 3

6 οικονοµία, για πρώτη φορά θα αποτυπωθεί εξαιτίας του γεγονότος ότι θα αποκρατικοποιηθούν πολλά πράγµατα θα αποτυπωθεί δηµόσια πολιτική για τα λιµάνια, τα αεροδρόµια, τις µαρίνες, τους αυτοκινητόδροµους, τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, τα παίγνια που έχει ήδη γίνει και να φτιαχτούν αντίστοιχες Ρυθµιστικές Αρχές, κάτι το οποίο δεν υπάρχει. Για πρώτη φορά η προσπάθεια που κάνουµε να αξιοποιηθεί η ακίνητη περιουσία και οι υποδοµές γίνεται στα πλαίσια µιας στοιχειώδους στρατηγικής, η οποία εκµεταλλεύεται τα συγκριτικά πλεονεκτήµατα της χώρας. Οι επενδύσεις σε λιµάνια, µαρίνες, αεροδρόµια και τουριστικές αναπτύξεις που σχεδιάζουµε, θα ενισχύσουν το τουριστικό προϊόν, θα το αναβαθµίσουν και θα ξαναβάλουν την Ελλάδα στη διεθνή αγορά πολύ υψηλότερα από το σηµείο στο οποίο βρίσκεται. Επενδύσεις σε λιµάνια, αυτοκινητόδροµους, αεροδρόµια και ενέργεια βάζουν µαζί πάλι την Ελλάδα στο χάρτη του διεθνούς εµπορίου και της ροής αγαθών και ενέργειας από την Ανατολή προς την Ευρώπη. Και τέλος, δηλαδή οι πλείστες αλλά πολλές από τις αποκρατικοποιήσεις, συνοδεύονται από σηµαντικές επενδύσεις περιβαλλοντικής προστασίας, οι οποίες θα αποτελέσουν και σηµαντικές υποχρεώσεις των αγοραστών, οι οποίες θα αναβαθµίσουν τη ζωή πολλών χιλιάδων συµπολιτών µας και ολόκληρων περιοχών. Σκοπεύουµε µε όλο αυτό το πρόγραµµα όχι µόνο να προσελκύσουµε κεφάλαια τα οποία θα χρησιµοποιηθούν για τους δηµοσιονοµικούς χειρισµούς της χώρας στην αποπληρωµή του χρέους και την εξυπηρέτησή του, όπως λέει ο νόµος, αλλά θα φέρουν ένα δεύτερο κύµα επενδύσεων το οποίο στις υποδοµές το εκτιµούµε σε 8 περίπου δισεκατοµµύρια και στην ακίνητη περιουσία σε 18 δισεκατοµµύρια. Αυτά είναι πέρα από τα λεφτά που θα εισπράξει το δηµόσιο, είναι οι επενδύσεις που οι επενδυτές θα κάνουν πρόσθετες για να αναπτύξουν το περιουσιακό στοιχείο που πήραν. Θα σας δώσω ένα παράδειγµα και ο κ. Πολλάλης είµαι βέβαιος θα πει πολλά περισσότερα σαν case study για το Ελληνικό, το Ελληνικό είναι το µεγαλύτερο έργο αστικής ανάπλασης που σχεδιάζεται στην Ευρώπη, έχει προξενήσει το ενδιαφέρον 9 µεγάλων επενδυτικών Οµίλων, θα έχει ένα κόστος κατασκευής όταν ολοκληρωθεί περίπου 5,5 µε 6 δισεκατοµµύρια ευρώ 4

7 και στη διάρκεια της κατασκευής του που θα είναι από εννιά µέχρι δώδεκα χρόνια θα προσθέτει 0,3% του ΑΕΠ κάθε χρονιά και περίπου 15 χιλιάδες θέσεις εργασίας σταθερά. Μιλάµε από µόνο του είναι εξαιρετικά µεγάλης σηµασίας. Εάν προσθέσετε και όλες τις άλλες επενδύσεις που είπα, αυτές εκτιµούµε και την εκτίµηση την έκανε το ΙΟΒΕ µε ένα economic impact analysis, ότι θα προσθέσουν 3 ποσοστιαίες µονάδες στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν και 150 χιλιάδες θέσεις εργασίας. Είναι προφανές ότι πρόκειται για το µοναδικό κανάλι προσέλκυσης και κατανοµής ξένων άµεσων επενδύσεων foreign direct investments στη χώρα αυτή τη στιγµή, µέχρι να ξαναµπεί η χώρα σε ρυθµό. Και κατά την πληροφόρησή µας, αυτό το µονοπάτι των αποκρατικοποιήσεων και της αξιοποίησης είναι συµβατό µε τις απόψεις του ελληνικού λαού. Έγινε µία -πώς να την πω- έρευνα όχι αγοράς, ένα opinion poll που µας έκανε η MRB, όπου το 81% του πληθυσµού των ερωτηθέντων που ήταν πανελλήνιο δείγµα θεωρούν ότι οι αποκρατικοποιήσεις θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της χώρας, το 74% ότι οι ιδιώτες θα διαχειριστούν τα περιουσιακά στοιχεία καλύτερα από ότι αυτή τη στιγµή διαχειρίζεται το ίδιο το δηµόσιο και το 84% ότι θα προστεθούν θέσεις εργασίας λόγω των επενδύσεων. Ακόµη κι όταν ρωτήθηκαν γι αυτά που χαρακτηρίζω εγώ «ιερά τέρατα, ιερές αγελάδες του δηµοσίου» τα τρένα η θετική τους άποψη για την αποκρατικοποίηση είναι 65%, τα αεροδρόµια 62%, τα λιµάνια 55%, ο ΟΠΑΠ 55%, η ΕΠΑ 54%, η ΕΗ 53%, τα ΕΛΤΑ 50% και η ΕΥ ΑΠ 48%. Όπως βλέπετε η πλειοψηφία του πληθυσµού θέλει να δει αλλαγές σε αυτό το χώρο και τις αλλαγές τις βλέπει µε την εµπλοκή µε κάποιο τρόπο του ιδιωτικού τοµέα. Έχουµε ένα µεγάλο πρόβληµα αυτή την περίοδο, το οποίο ανέφερα στην αρχή, ότι η Ελλάδα είναι εκτός των αγορών, είναι εκτός των αγορών των χρηµατοοικονοµικών, αλλά είναι και εκτός των στρατηγικών αγορών. Όπως µου είπε ένας επενδυτής "you are not investment committee material" και νοµίζω αυτό αποδίδει το πνεύµα. 5

8 Υπάρχει µία µεγάλη παραµόρφωση που συνίσταται στο γεγονός ότι τα ελληνικά οµόλογα αυτή τη στιγµή βρίσκονται σε έκπτωση σε discount 85% σε σχέση µε την ονοµαστική τους τιµή. Αυτό κάνει τη σκέψη για επένδυση σε φυσικές επενδύσεις δύσκολη. Πάλι ένας επενδυτής χρηµατοοικονοµικός αφού του κάναµε την παρουσίαση για ένα έργο, µας είπε ότι "σας πιστεύω απόλυτα, η Ελλάδα σε πέντε χρόνια θα είναι ένας άλλος τόπος, όλα θα είναι καλύτερα και διαφορετικά, άρα γιατί να µην επενδύσω σε ελληνικά οµόλογα που θα πάρω 5,5 φορές τα λεφτά µου και να επενδύσω στην επένδυση που λέτε που σε πέντε χρόνια θα έχω 2,1 φορές τα λεφτά µου; Άρα θα προτιµήσω να επενδύσω στα οµόλογα και όχι σε φυσική επένδυση". Αυτό που είναι πολύ ισχυρό στην αγορά ανάµεσα σε αυτούς που λέγονται financial investors αποτελεί ένα πολύ µεγάλο εµπόδιο για να κλείνουν οι συναλλαγές των αποκρατικοποιήσεων. Θα πω και δύο τελευταία πράγµατα για να δώσω το λόγο στη συνέχεια στους άλλους συνπανελίστες, για να προχωρήσουµε στις αποκρατικοποιήσεις -αν ξεπεραστεί το πρόβληµα της παρουσίας της Ελλάδας στην αγορά, όπου ξεπερνιέται µε το χτίσιµο εµπιστοσύνης και την ενίσχυση της αξιοπιστίας της χώρας σαν σύνολο- θα βοηθήσουν πολύ οι προγραµµατικές δηλώσεις της Κυβέρνησης και θα βοηθήσει πολύ η προσπάθεια επικοινωνίας της Κυβέρνησης και της χώρας ολόκληρης µε τις αγορές και τους επενδυτές. Μετά όµως από αυτό, έχουµε 75 ενέργειες, το είπα και στην αρχή, που το Ελληνικό ηµόσιο µε κάποιο του καπέλο, είτε Υπουργείο, είτε Αρχές, είτε Υπηρεσίες, χρειάζεται να κάνει προκειµένου να απελευθερωθούν οι αποκρατικοποιήσεις και να ολοκληρωθούν. Για παράδειγµα για τα Κρατικά Λαχεία έχουµε διαπραγµατευτεί την άδεια µε τους ενδιαφερόµενους, την έχουµε συµφωνήσει, αλλά πρέπει να γίνει νόµος του κράτους, είναι αδύνατον να δώσουµε σαν ταµείο εµείς την άδεια. Να σας δώσω ένα άλλο παράδειγµα για τα ΕΛΤΑ, πρέπει να φτιαχτεί ο νόµος για την καθολική υπηρεσία και να τιµολογηθεί η καθολική υπηρεσία πριν αλλάξουν χέρια τα ΕΛΤΑ. 6

9 Εµείς σαν ταµείο είµαστε απόλυτα προσηλωµένοι στο να πηγαίνουµε µε τον µέγιστο ρυθµό που οι συνθήκες µας επιτρέπουν. υστυχώς όπως εξήγησα οι συνθήκες αυτή την περίοδο δεν µας επιτρέπουν να κινηθούµε σχεδόν καθόλου, ελπίζουµε ότι θα βελτιωθούν σύντοµα και θα µπορέσουµε να κινηθούµε. Οι αποκρατικοποιήσεις και κλείνω µε αυτά τα λόγια είναι το τρίτο κοµµάτι του οικονοµικού παζλ που προσπαθούµε να λύσουµε σαν χώρα, που είναι η ανάπτυξη. Θα µας βοηθήσουν δραµατικά στο να ξαναµπούµε στη συνείδηση των επενδυτών, θα µας βοηθήσουν στο να αλλάξουµε αντίληψη για τον εαυτό µας, νοµίζω θα µας δώσουν αυτοπεποίθηση κι αν δεν το κάνουµε θα υποστούµε ένα ακόµη µεγάλο δηµοσιονοµικό πλήγµα γιατί τα λεφτά που θα λείψουν από κάπου θα πρέπει να βρεθούν. Πρέπει όλοι µαζί και το όλοι µαζί σηµαίνει όχι µόνο το ταµείο αλλά και η Κυβέρνηση σε όλο της το φάσµα και όλα τα πολιτικά κόµµατα θα πρέπει να δεσµευτούν στην ιδέα ότι οι αποκρατικοποιήσεις όπως τις έχουµε σχεδιάσει προσθέτουν στο µέλλον του τόπου και δεν είναι τίποτα που να αξίζει να τσακωθούµε γι αυτό. Ευχαριστώ πολύ. 7