ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ: ΑΠΟ ΤΟ ΜΥΘΟ... ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ: ΑΠΟ ΤΟ ΜΥΘΟ... ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ"

Transcript

1 - 1 - ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΑΖΑΡΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ: ΑΠΟ ΤΟ ΜΥΘΟ... ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΡΕΥΝΑ wreeinquiry.gr ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2009

2 - 2 - ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Σελίδα ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 Α. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΤΕΛΗ 19 ου - ΑΡΧΕΣ 20 ου ΑΙΩΝΑ Εθνότητες, γλώσσες, παιδεία, ανταγωνισμοί μεταξύ των Εκκλησιών 5 Β. ΜΕΓΑΛΟΪΔΕΑΤΙΣΜΟΙ Εθνική Εταιρεία - ατυχής πόλεμος 1897, Μακεδονικό Κομιτάτο 13 Γ. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ: ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ-ΤΟΥΡΚΩΝ, ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΩΝ-ΤΟΥΡΚΩΝ 20 Δ. ΟΙ «ΑΓΑΘΟΥΡΓΟΙ ΚΑΚΟΥΡΓΟΙ» Μαφία έμμισθων ληστών τρομοκρατεί τα Μακεδονικά χωριά 25 Ε. ΑΠΟΚΕΦΑΛΙΣΜΟΙ, ΜΑΦΙΟΖΙΚΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΕΣ, ΜΑΚΕΛΕΙΑ Η πραγματική δράση των μακεδονομάχων 31 Στ.ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΑΣ. ΒΟΥΛΓΑΡΟΚΤΟΝΟ, ΣΤΟ ΜΗΤΟΠΟΛΙΤΗ - ΚΥΝΗΓΟ ΚΕΦΑΛΩΝ Βίος και πολιτεία των Γερμανού Καραβαγγέλη, Ίωνα Δραγούμη 37 Ζ. ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ: ΕΝΑΣ «ΗΡΩΑΣ», ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΟΛΕΜΗΣΕ ΠΟΤΕ! 44 Η. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ: ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΚΑΝΕΝΑ! Αποτίμηση της τετραετούς τρομοκρατίας, του πλιάτσικου 52 και του λουτρού αθώου αίματος. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 58

3 - 3 - ΕΙΣΑΓΩΓΗ α αμέχρι τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια ο λεγόμενος «Μακεδονικός Αγώνας» ελάχιστα είχε απασχολήσει την Ελληνική ιστοριογραφία γενιές Ελλήνων μάθαιναν κάποιες ιστορίες μόνο από τα μυθιστορήματα της Πηνελόπης Δέλτα. a aaaεκτιμώντας όμως, μετά το , ότι το θέμα προσφερόταν για προπαγανδιστική αξιοποίηση και στο πλαίσιο του ψυχροπολεμικού κλίματος της εποχής, ο Μακεδονικός Αγώνας εντάχθηκε στην επίσημη εθνική Ιστορία. Έτσι σήμερα θεωρείται από το νεοελληνικό κατεστημένο ως ένας ηρωικός αγώνας, ένας απελευθερωτικός πόλεμος των Ελληνικών πληθυσμών της Μακεδονίας κατά το διάστημα , κάτι σαν δεύτερο «μικρό 21». a aaaεξετάζοντας όμως σε βάθος τα ιστορικά στοιχεία και τα κείμενα των ίδιων των μακεδονομάχων προκύπτει, ότι η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Ο δήθεν ηρωικός αυτός αγώνας υπάρχει μόνο στα βιβλία ορισμένων νεοελλήνων ιστορικών. Εκείνο, που στην πραγματικότητα συνέβη μόνο αισθήματα ντροπής και θλίψης μπορεί να μας γεμίσει. a...οι μακεδονομάχοι δεν είχαν σκοπό την απελευθέρωση των Ελλήνων της Μακεδονίας από τον Οθωμανικό ζυγό (τα σύνορα της Ελλάδας τότε έφταναν ως τη Θεσσαλία), ούτε απέβλεπαν στην κατοχή συγκεκριμένων εδαφών, αλλά στην επαναφορά των Μακεδονικών πληθυσμών στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης δεδομένου, ότι οι Βούλγαροι είχαν αποσχισθεί ιδρύοντας δική τους Εκκλησία, την Εξαρχία, στην οποία είχαν υπαχθεί τότε πολλοί Μακεδόνες. Στην Τουρκοκρατούμενη Μακεδονία αντί Ελλάδα και Βουλγαρία να πολεμούν τον κοινό εχθρό, τους Τούρκους, χρηματοδοτούσαν συμμορίες από Έλληνες ή Βούλγαρους αντίστοιχα, που ανταγωνίζονταν στο ποιός θα τρομοκρατούσε περισσότερα χωριά, ώστε να δηλώσουν υποταγή είτε στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, είτε στη Βουλγαρική Εξαρχία. a aaaο Παύλος Μελάς περιγράφει χαρακτηριστικά: «Τότε, αποτεινόμενος προς όλους, απήτησα όπως εντός δέκα ημερών επιτροπή από αυτούς τους δύο και τρεις άλλους μεταβή εις την Μητρόπολιν, δηλώση υποταγήν εις τον Μητροπολίτην, ζητήση την επάνοδον του ιερέως και την ανοικοδόμησιν του καέντος Ελληνικού σχολείου. Μου το υπεσχέθησαν, τους έβαλα και ωρκίσθηκαν εις την εικόνα που έλαβα πρό τινος, ότι θα είναι πιστοί εις την Ορθοδοξίαν και ότι θα αποκρούουν τους Βουλγάρους και τας προτάσεις των. Εγώ δε τους υπεσχέθην, ότι θα περιπολώ εδώ δια να τους προστατεύω αλλ άν κανείς παραβή τον όρκον, τον οποίον εκουσίως έδωκε, τότε πλέον δεν θα υπάρξη οίκτος δι αυτόν.» (Ναταλίας Μελά, Παύλος Μελάς, έκδ. «Σύλλογος προς διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων», «Δωδώνη», Αθήνα-Γιάννινα, 1992, σελ. 386). a a aaa«τους είπα, ότι ως βάσιν του πολέμου, τον οποίον ανελάβομεν θα έχωμεν την θρησκείαν, διότι εναντίον αυτής προ πάντων επιτίθενται οι Βούλγαροι. Ένεκα τούτου ηξίωσα να τηρούν ευλαβώς τα παραγγέλματα της θρησκείας μας.» aaa(ναταλίας Μελά, Παύλος Μελάς, έκδ. «Σύλλογος προς διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων», «Δωδώνη», Αθήνα-Γιάννινα, 1992, σελ. 370).

4 - 4 - ατο Ελληνικό εθνικιστικό παρακράτος στην αρχή, αλλά και το ίδιο το Ελληνικό κράτος στη συνέχεια συμμάχησαν άτυπα με τις Οθωμανικές αρχές. Λεφτά και όπλα διατέθηκαν άφθονα για τη συγκρότηση και αποστολή σε Μακεδονικά εδάφη -όχι τακτικού στρατού, αλλά- μισθοφορικών ομάδων, των οποίων ο αριθμός έφτασε συνολικά τους περίπου άνδρες. Υπό την ηγεσία Ελλήνων ληστών, εξαγορασμένων Βουλγάρων ληστών ή/και Ελλήνων υπαξιωματικών - αξιωματικών δεν πολέμησαν σε μάχες ούτε με Βούλγαρους (εκτός από μικροσυμπλοκές δεν καταγράφηκε ούτε μιά μάχη με τη συμβατική της έννοια) ούτε με Τούρκους, με τους οποίους εξ άλλου συνεργάζονταν. Εσπερναν τη φρίκη και το θάνατο στήνοντας ενέδρες, κόβοντας κεφάλια και δολοφονώντας μαφιόζικα εν ψυχρώ. Έμπαιναν στα εξαρχικά χωριά και τρομοκρατούσαν τους κατοίκους σφάζοντας και πλιατσι- κολογώντας, ώστε να τους υποχρεώσουν να επανέλθουν υπό το Πατριαρχείο ανταγωνιζόμενοι παρόμοιες ενέργειες, που γίνονταν κι από τη Βουλγαρική πλευρά στα πατριαρχικά χωριά (οι οποίες είναι λίγο-πολύ γνωστές, καθ ότι έχουν ήδη κατά κόρον παρουσιασθεί από νεοέλληνες ιστοριογράφους, οι οποίοι όμως παράλληλα αποκρύπτουν ή εξωραΐζουν τις αντίστοιχες Ελληνικές). Οι πράξεις τρομοκρατίας και αντεκδίκησης ήταν καθημερινό φαινόμενο. α * * *..Στις σελίδες που ακολουθούν με βάση κυρίως τα δημοσιευμένα απομνημονεύματα και ημερολόγια των ίδιων των Ελλήνων μακεδονομάχων παρουσιάζεται η πραγματική φύση του Μακεδονικού Αγώνα, τον οποίο οι διαχρονικοί εθνικιστικοί κύκλοι έχουν μυθοποιήσει και χρησιμοποιούν κατά το δοκούν μέχρι και σήμερα. a aaaστην ουσία πρόκειται για ένα πέρασμα από το μύθο στην Ιστορία... a a ζ

5 - 5 - Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΤΕΛΗ 19 ου - ΑΡΧΕΣ 20 ου ΑΙΩΝΑ Εθνότητες, γλώσσες, παιδεία, ανταγωνισμοί μεταξύ των Εκκλησιών. Στη Μακεδονία από τα βυζαντινά χρόνια έγιναν ομαδικές μετακινήσεις πληθυσμών και δεν μπορούμε να πούμε, ότι υπήρχαν καθαρόαιμοι Έλληνες, Βούλγαροι ή Σέρβοι. Σε ορισμένα διαμερίσματα υπήρχαν Κουτσόβλαχοι και απ αυτούς χιλιάδες στη Θεσσαλία και Ήπειρο. Η Μακεδονία στα χρόνια αυτά ήταν ενταγμένη στο διεθνές οικονομικό κύκλωμα με καθορισμένο οικονομικό ρόλο. Επρόκειτο γιά ένα κόσμο προσηλωμένο στην παράδοση και συντηρητικό, που ταυτιζόταν ακόμα με την Εκκλησία, παρά με το εθνικό κράτος. Στην περιοχή αυτή λοιπόν, με μικτές πληθυσμιακές ομάδες, οι γλωσσικές και θρησκευτικές ιδιαιτερότητες των ντόπιων πληθυσμών διαπλέκονταν με ποικίλης προέλευσης εθνικο-θρησκευτικά οράματα. Η γλώσσα και η ιδιότητα του πατριαρχικού (πιστού στο Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης) ή του εξαρχικού (πιστού στη Βουλγαρική Εξαρχία) είχαν ιδιαίτερη σημασία και θεωρούνταν αδιαμφισβήτητα στοιχεία εθνικότητας. Κατά συνέπεια, η διαμόρφωση συνειδήσεων με διαπαιδαγώγηση, πειθώ ή βία, αποτέλεσε κύριο μέλημα των αντιπάλων. Η ορολογία «Mακεδονικός Αγώνας» είναι παραπλανητικός και χρησιμοποιείται μόνο από εμάς. Στην Αγγλόφωνη βιβλιογραφία χρησιμοποιείται ο όρος «Ελληνικός Αγώνας στη Μακεδονία», διότι υπάρχει και αντίστοιχος «Βουλγαρικός Αγώνας στη Μακεδονία», αλλά και άλλων λαών. Εξ άλλου η δράση των Ελληνικών ομάδων έλαβε χώρα σε ένα μικρό μόνο κομμάτι της Μακεδονίας. Στη φωτογραφία εικονίζεται προπαγανδιστικό Ρουμανικό φυλλάδιο στην Ελληνική για προσεταιρισμό των Βλάχων, οι οποίοι ωστόσο αποδείχθηκαν οι πιό σταθεροί πιστοί του Πατριαρχείου.

6 - 6 - «Δεν εννοήσαμεν άν η γλώσσα ήτον η Μακεδονική ή η Ελληνική» Η σύνθεση του πληθυσμού της Μακεδονίας ήταν τέτοια, που ευνοούσε την προπαγάνδα αλλού μεν των Ελλήνων κι αλλού των Βουλγάρων. Πρώτα-πρώτα κατά κατά ένα μεγάλο ποσοστό οι χωρικοί Μακεδόνες μιλούσαν μιά διάλεκτο, που είχε μεν πολλές Ελληνικές λέξεις, καθώς και Τουρκικές, αλλά ο σκελετός της ήταν Σλαβικός. Η σλαβομακεδονική διάλεκτος ήταν σε πολλά μέρη η επικρατέστερη γλώσσα. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει, ότι οι Μακεδόνες, που την μιλούσαν ήταν γνήσιοι Σλάβοι και είχαν Σλαβική συνείδηση. Η γλώσσα και μόνη δεν προσδιορίζει την εθνικότητα ενός λαού. Στα βάθη της Μικράς Ασίας ήταν έως το 1922 χιλιάδες Έλληνες με Ελληνική συνείδηση, που μιλούσαν μόνο Τουρκικά. Η σύγχρονη εθνικιστική Ελληνική προπαγάνδα αρνείται την ύπαρξη Μακεδονικής Γλώσσας. Ας δούμε όμως, τί λένε επ αυτού Έλληνες της εποχής και μακεδονομάχοι: «Το γλωσσικό ιδίωμα, που μιλιόταν στη Μακεδονία ήταν μικτό, μεταξύ Βουλγαρικής και Σερβικής με πλήθος από Αλβανικές, Τουρκικές και Ελληνικές ακόμα λέξεις παραφθαρμένες». (Μακεδονομάχου Κ. Μαζαράκη - Αινιάνα, «Ο Μακεδονικός Αγώνας», έκδ. «Δωδώνη», Αθήνα, 1981, σελ. 9). «Ήταν ένα κράμα όλων των βαλκανικών εθνικοτήτων τότε η Μακεδονία. Έλληνες, Βούλγαροι, Ρουμούνοι, Σέρβοι, Αλβανοί, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι ζούσαν φύρδην μίγδην κάτω από τον βαρύ ζυγό των Τούρκων. Η γλώσσα τους ήταν η ίδια Μακεδονίτικη, ένα κράμα και αυτή από Σλαβικά κι Ελληνικά ανακατωμένα με λέξεις Τούρκικες». (Π. Σ. Δέλτα, «Τα μυστικά του Βάλτου», έκδ. «Βιβλιοπωλείον της Εστίας», Αθήνα, 2009, σελ ) Η ίδια στη σελίδα 78: «- Για πού παιδιά; ρώτησαν οι χωρικοί στη Μακεδονική διάλεκτο». «Το 1852 εξέδωσε εις την Θεσσαλονίκην δι Ελληνικών στοιχείων το Ευαγγέλιον εις την Σλαβομακεδονικήν και το 1865 εις την Κωνσταντινούπολιν τον Απόστολον». [Αρχιμ.Τίτου Κ. Καράντζαλη - Δημ. Β. Γόνη, Κώδιξ της αλληλογραφίας των Βοδενών Αγαθαγγέλου - Αγώνες του Αγαθαγγέλου κατά του Βουλγαρισμού ( ), Μακεδονική Βιβλιοθήκη - Δημοσιεύματα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη, 1975, σελ.34]. O ίδιος στη σελίδα 116: «Λειτουργούσε στις εκκλησίες σλαβονιστί». Παύλος Μελάς: «Εις αυτούς ζωηρότατα, ευγλωττότατα και πειστικώτατα -μετέφραζεν ο Πύρζας- ωμίλησε, μακεδονικά, ο Κώτας.» (Ναταλίας Μελά, «Παύλος Μελάς», έκδ. «Σύλλογος προς διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων», «Δωδώνη», Αθήνα-Γιάννινα, 1992, σελ. 241). Παύλος Μελάς: «Ο διδάσκαλος βάζει τα παιδιά να τραγουδήσουν κάτι. Δεν εννοήσαμεν άν η γλώσσα ήτον η Μακεδονική ή η Ελληνική.» (Ναταλίας Μελά, «Παύλος Μελάς», έκδ. «Σύλλογος προς διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων», «Δωδώνη», Αθήνα-Γιάννινα, 1992, σελ. 244.) Παύλος Μελάς: «Έμαθα και ολίγας μακεδονικάς λέξεις.» (Ναταλίας Μελά, «Παύλος Μελάς», έκδ. «Σύλλογος προς διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων», «Δωδώνη», Αθήνα-Γιάννινα, 1992, σελ. 253.)

7 - 7 - Χάρτης των χριστιανικών σχολείων Βιλαετίου Θεσσαλονίκης. Την εποχή εκείνη αρθροιστικά στα δύο καθ αυτό Μακεδονικά βιλαέτια Μοναστηρίου και Θεσσαλονίκης υπήρχαν 998 ελληνόφωνα σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης με μαθητές. (Αθήνα, συλλογή Μαζαράκη, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους). Η ελληνόγλωσση «παιδεία» στα χέρια του Πατριαρχείου Ο εκπαιδευτικός τομέας, που είχε οργανωθεί με βάση το θεσμικό πλαίσιο της Οθωμανικής Διοίκησης ήταν ενταγμένος στο εκκλησιαστικό καθεστώς του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ακολουθούσε την ιεραρχική του διάρθρωση. Το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης ήταν ο φορέας της -όχι Ελληνικής βέβαια, αλλά απλώς- Ελληνόγλωσσης Χριστιανικής εκπαίδευσης. Σε συνεργασία με την Εκπαιδευτική Επιτροπή, που εκλεγόταν από το Μικτό Εκκλησιαστικό Συμβούλιο των Μητροπόλεων και τη Μεγάλη του Γένους Σχολή, διαχειριζόταν την παιδεία των Ρωμιών. Ο μητροπολίτης και η τετραμελής Εκπαιδευτική Επιτροπή ήταν οι αρμόδιοι φορείς για την παιδεία των εκκλησιαστικών επαρχιών. Εκπαιδευτικές Επιτροπές υπήρχαν και στις μικρότερες Oρθόδοξες κοινότητες της περιφέρειας, πάντα όμως, υπό την προεδρία ιερέα. Παράλληλα, από το 1861 άρχισε να δρά αυτόνομα και ο Φιλολογικός Σύλλογος Κωνσταντινούπολης με αρμοδιότητα σε θέματα εκπαίδευσης κι αυτός υπό την αιγίδα του Πατριαρχείου. Ελληνικοί κύκλοι χαρακτηρίζουν ως σημαντικό σταθμό στην ιστορία των Ελληνικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Μακεδονίας την ίδρυση από το Πατριαρχείο ιερατικής σχολής στο Μοναστήρι, στην οποία «προσλαμβάνονταν Έλληνες νέοι, κατά προτίμηση βλαχόφωνοι, σλαβόφωνοι και αλβανόφωνοι, ακόμα και ελληνόφωνοι. Στο πρώτο τμήμα φοιτούσαν για τρία χρόνια τακτικοί μαθητές, οι οποίοι προορίζονταν ν αποτελέσουν ικανά στελέχη, και άριστα εκπαιδευμένοι ιερείς σε σημαντικές κωμοπόλεις και οι οποίοι σε ορισμένες περιπτώσεις θα εκτελούσαν και χρέη δασκάλου». (Κ. Βακαλόπουλου, «Το Μακεδονικό ζήτημα », έκδ. «Το Βήμα», Αθήνα, 2009, σελ )

8 - 8 - Αναμνηστική φωτογραφία του Ελληνικού δημοτικού σχολείου του Βογατσικού της Καστοριάς, στα πρώτα χρόνια του 20 ου αιώνα. Διακρίνονται οι μαθητές, οι γονείς τους, οι δάσκαλοι, εκ των οποίων αρκετοί ιερείς, μπροστά στο κτίριο του σχολείου. («Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», έκδ. «Εκδοτική Αθηνών», Αθήνα, 1975.) Για να διοριστεί κάποιος εκπαιδευτικός στη Μακεδονία έπρεπε να διαθέτει βαπτιστικό, βεβαίωση της εκκλησιαστικής αρχής και δήλωση, ότι ήταν Χριστιανός Ορθόδοξος. Αναπαράσταση σχολικής αίθουσας πατριαρχικού σχολείου της εποχής του Μακεδονικού Αγώνα, όπου δεσπόζει ο σταυρός. (Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, Θεσσαλονίκη).

9 - 9 - Φωτογραφία προαυλίου σχολείου με τον ιερέα-δάσκαλο ανάμεσα στις κούνιες. (Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, Θεσσαλονίκη). Κύριες προτεραιότητες του ελεύθερου Ελληνικού κράτους, που προωθούνταν από τα Ελληνικά προξενεία μέσω των μητροπόλεων στις Οθωμανικές επαρχίες στα τέλη του 19 ου αιώνα ήταν οι αυξημένες οικονομικές επιχορηγήσεις προς τις Ορθόδοξες κοινότητες και τα Ελληνόφωνα σχολεία και η συγκράτηση του χριστιανικού πληθυσμού στους κόλπους του Πατριαρχείου. (Σε έκθεση του προξενείου της 16 ης Ιανουαρίου 1892 προτεινόταν να ιδρυθούν στις επαρχίες ιερατικές σχολές, στις οποίες θα προσλαμβάνονταν νέοι, γιοί ιερέων ιδίως, τους οποίους οι δάσκαλοι «θα φροντίζωσι να τοις εμπνέωσιν εθνικόν φρόνημα». Οι απόφοιτοι αυτοί θα χρησιμοποιούνταν και ως γραμματοδιδάσκαλοι γιά μικρά παιδιά.) Ενδεικτικό της Μητρόπολης Καστοριάς, με το οποίο δίδεται σε Έλληνα άδεια διδασκαλίας σε σχολείο «της θεοσώστου επαρχίας κατά το σχολικόν έτος 1901 έως 1902 συμμορφουμένω ακριβώς προς την διδασκαλίαν της Ορθοδόξου Εκκλησίας». (Θεσσαλονίκη, Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα). Η διαχρονική εκκλησιαστική προπαγάνδα κάνει λόγο για ύπαρξη δήθεν κρυφών σχολείων την εποχή της Τουρκοκρατίας. Στα 1900 όμως, στην Τουρκοκρατούμενη Μακεδονία λειτουργούσαν 998 χριστιανικά Ελληνόφωνα εκπαιδευτήρια. Ένα εξ άλλου από τα προνόμια του Πατριάρχη μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης ήταν η ίδρυση σχολείων. Για ποιά κρυφά σχολεία μιλάμε δηλαδή; Όλα τα σχολεία ήταν νόμιμα, δεδομένου, ότι η Οθωμανική Εξουσία ευνοούσε την παιδεία.

10 H ελεγχόμενη πλήρως από το Πατριαρχείο παιδεία των Ρωμιών στη Μακεδονία: Ο μητροπολίτης Βοδενών (σ.σ. Voden, σημερινής Έδεσσας), Αγαθάγγελος, δίκην υπουργού παιδείας, αναθέτει σε άνθρωπο της εμπιστοσύνης του τη διεύθυνση της Ελληνικής σχολής. Παρατηρείστε, ότι στην ιδιωτική αυτή επιστολή του ο μητροπολίτης αποκαλεί τη Σουλτανική Εξουσία «Σεβαστή Κυβέρνηση»). [Αρχιμ.Τίτου Κ. Καράντζαλη Δημ. Β. Γόνη, Κώδιξ της αλληλογραφίας των Βοδενών Αγαθαγγέλου Αγώνες του Αγαθαγγέλου κατά του Βουλγαρισμού ( ), Μακεδονική Βιβλιοθήκη Δημοσιεύματα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη, 1975, σελ ] Το Πατριαρχείο ήταν εκείνο, που έκλεινε τα σχολεία, τα οποία δεν ανήκαν στην επιρροή του, αυτά, που δίδασκαν Επιστήμες κι όχι Ψαλτήρι και Οκτώηχο. Τέτοια σημαντικότατα εκπαιδευτικά ιδρύματα ήταν το Φιλολογικό Γυμνάσιο Σμύρνης, οι Σχολές της Χίου και των Κυδωνιών, απ όπου είχαν εκδιωχθεί προεπαναστατικά με βίαιο τρόπο οι διευθυντές τους Κωνσταντίνος Κούμας, Νεόφυτος Βάμβας και Θεόφιλος Καΐρης, οι διαφωτιστές δηλαδή, που ανήκαν στη σφαίρα επιρροής του Αδαμάντιου Κοραή. (Βλ. Η Ιερά Εξέταση του Γρηγορίου Ε - php?id=445).

11 Αίτηση δασκάλου, με την οποία ζητάει να τοποθετηθεί σε οποιαδήποτε άλλη θέση δεδομένου, ότι την θέση, την οποία επί 12ετία κατείχε, την κατέλαβε άλλος. Στο έγγραφο, που απευθύνεται -πού αλλού;- στο Δεσπότη της περιοχής, ο αιτών «παρακαλεί θερμώς» να ληφθούν υπ όψη οι οικογενειακές του ανάγκες, γεγονός, που χαλάει την εξωραϊσμένη εικόνα, την οποία προβάλλουν οι εθνικιστές, ότι το μοναδικό δήθεν κίνητρο των δασκάλων ήταν η αγάπη προς την Μακεδονία. Τόσο οι δάσκαλοι, όσο και οι από διάφορα μέρη της Ελλάδας εθελοντές Μακεδονομάχοι αμοίβονταν κανονικά με καλούς μισθούς. (Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, Θεσσαλονίκη.) Ανταγωνισμός Πατριαρχείου - Εξαρχίας Από μιά επιτόπια έρευνα του Άγγλου πρόξενου στη Θεσσαλονίκη, που συντάχτηκε το 1888 και καταχωρήθηκε στην «Αγγλική Κυανή Βίβλο» του 1889 μαθαίνουμε, ότι οι Έλληνες πλειοψηφούσαν στα παράλια διαμερίσματα της Θεσσαλονίκης, Κασσάνδρας, Άθωνα, καθώς και στα διαμερίσματα Βέροιας, Λαγκαδά, Σερρών και Ζίχνης. Στο εσωτερικό όμως της Μακεδονίας πλειοψηφούσαν οι σλαβόφωνοι. Ως το 1870 περίπου, στη Μακεδονία οι φυλετικές αντιθέσεις δεν παρουσίαζαν οξύτητα. Όταν όμως, καλλιεργήθηκε και αναπτύχθηκε ο σοβινισμός στη Σόφια και στην Αθήνα άρχισε η προπαγάνδα κι έτσι οι κάτοικοι σε πολλές περιοχές χωρίστηκαν σε παρατάξεις. Στον ανταγωνισμό έπαιξαν ρόλο πρωταγωνιστή οι δεσπότες. Το Πατριαρχείο, ως ένας κατ εξοχήν Οθωμανικός θεσμός, έβλεπε τη δύναμή του να χάνεται αφού και οι δικαιοδοσίες του είχαν περιορισθεί σημαντικά μετά την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Η Μακεδονία ήταν ακόμα το μεγάλο του ποίμνιο. Το 1870 όμως, η Βουλγαρική Εκκλησία αποσχίστηκε από το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης και δημιουργήθηκε η Εξαρχία. Από τότε οι ανώτεροι Βούλγαροι κληρικοί -οι λεγόμενοι εξαρχικοί- ανέπτυξαν μεγάλη προπαγανδιστική δραστηριότητα. Έχτιζαν εκκλησίες κι άνοιγαν σχολεία, που δεν ελέγχονταν από το Πατριαρχείο, όπως τα υπόλοιπα, αλλά από τον Βούλγαρο Έξαρχο, τον αντίστοιχο δηλαδή του Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης. Τα ίδια έκαναν και οι δεσπότες του Πατριαρχείου. Όπου περνούσε από το χέρι τους έκλειναν τα σχολεία και τις εκκλησίες, που ανήκαν στους εξαρχικούς Βούλγαρους. Πρέπει όμως να σημειώσουμε, ότι οι πατριαρχικοί στις πιό πολλές περιοχές ήταν μισητοί, γιατί φορολογούσαν τον πληθυσμό και τον καταπίεζαν, γι αυτό οι εξαρχικοί, που ακολουθούσαν αντίθετη πολιτική ήταν αγαπητοί κι έτσι μπορούσαν να επηρεάζουν τους χωρικούς και να τους τραβούν στις εξαρχικές εκκλησίες, αλλά και να στέλνουν τα παιδιά τους στα εξαρχικά σχολεία. * * *

12 Ύστερα από επιτόπια έρευνα, που έγινε το 1900 στη Μακεδονία από Έλληνες εθνικόφρονες και με βάση στοιχεία αυθεντικά, στο τότε επίσημο όργανο του νεοελληνικού σοβινισμού, περιοδικό «Ελληνισμός», δημοσιεύτηκε αξιόλογο άρθρο σχετικό με τον καταπιεστικό ρόλο των πατριαρχικών δεσποτάδων, στο οποίο τονίζονταν τα εξής: «Ο Κλήρος, μεταλλάξας εξαπίνης φρόνημα και πολιτείαν και εσφαλμένην δους ερμηνείαν εις τα προνόμια, τα οποία εθεώρησαν ως παρασχεθέντα αυτώ και μόνον προς προσωπικήν αποκλειστικώς κάρπωσιν και ωφέλειαν, ήρξατο ποιούμενος ατέλειωτον κατάχρησιν της ισχύος του. Οι κατά τόπους Αρχιερείς λησμονήσαντες... υπέλαβον τας υπό την δικαιοδοσίαν των επαρχίας αυτόχρημα μεσαιωνικά τιμάρια, εαυτούς μονονουχί φεουδάρχας και το υπ αυτούς ποίμνιον, υπάρχον μόνον ίνα δουλεύη εις αυτούς, υπείκον τυφλώς εις τας ορέξεις και τα επιτάγματά των και παρέχον αδρόν της υποτελείας του φόρον! Αι απολυταρχικαί και παράφοροι αυτών αξιώσεις και η υπερφίαλος και σκαιά πολιτεία των, αι κατάφωροι παρανομίαι και η ακόρεστος φιλοχρηματία, αι σκανδαλώδεις επεμβάσεις και η δια της αστόχου εν τε τω κατ ιδίαν και τω δημοσίω βίω διαγωγής των εξουθένωσις του εκκλησιαστικού γοήτρου και του ιερατικού σχήματος, πάντα ταύτα, οσημέραι αποτόμως έκδηλα καθιστάμενα, δικαίως προυκάλεσαν την ψύχρανσιν και την αγανάκτησιν των λαϊκών, οίτινες επ ουδενί λόγω στέργοντες να καταστώσιν όργανα ή και συνεργοί των αναξίων Μητροπολιτών, απεμακρύνθησαν των κοινοτικών πραγμάτων...» («Ελληνισμός», 1901, σελ )

13 ΜΕΓΑΛΟΪΔΕΑΤΙΣΜΟΙ Εθνική Εταιρεία, ατυχής πόλεμος 97, Μακεδονικό Κομιτάτο. Με την ανάπτυξη της βιοτεχνίας και του εμπορίου σχηματίστηκε στις μεγάλες πόλεις και στα μεγάλα χωριά η αστική τάξη, η οποία άρχισε να αντιπολιτεύεται την παληά αριστοκρατία, που είχε τα τσιφλίκια και τον πολύ πλούτο, αλλά μετά το 1870 άρχισε να ξεπέφτει. Οι ταξικές αυτές αντιθέσεις δημιούργησαν ευνοϊκούς όρους για να πιάσει το σύνθημα της αυτονομίας της Μακεδονίας. Εκτός από τους μητροπολίτες, τους Τούρκους πασάδες, μπέηδες και αγάδες και οι τζορματζήδες (πρόκριτοι) καταπίεζαν τον λαό. Γι αυτό πολλοί από τους σλαβόφωνους Μακεδόνες αποφάσισαν να αποτινάξουν τον Τουρκικό ζυγό, καθώς και το ζυγό των μητροπολιτών και να επιβάλουν στην αυτόνομη και ανεξάρτητη Μακεδονία καθεστώς πολιτικής και εθνικής ισοπολιτείας. «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες» Το 1893 ιδρύθηκε επαναστατική αυτονομιστική οργάνωση, το Κομιτάτο των Σαντραλιστών (=κεντριστών) ή «Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση». Μέλος της μπορούσε να γίνει κάθε κάτοικος της Ευρωπαϊκής Τουρκίας χωρίς καμμία διάκριση γλώσσας, εθνικότητας ή θρησκείας. Σκοπός του Κομιτάτου ήταν η απελευθέρωση από τους Τούρκους με βελτίωση της πολιτικής και κοινωνικής θέσης των κατοίκων της Μακεδονίας, απαλλοτρίωση των μεγάλων τσιφλικιών προς όφελος των κολλιγάδων και των αχτημόνων αγροτών και η αυτονομία της Μακεδονίας. Ήθελαν να δημιουργήσουν ένα ανεξάρτητο Μακεδονικό κράτος, στο οποίο θα επικρατούσαν οι αρχές της ισότητας. Το σύνθημά τους ήταν: «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες». Εξ αρχής στρατολόγησαν ντόπιους ληστές και λησταντάρτες, που γνώριζαν την περιοχή και ήταν συνηθισμένοι στη ζωή του βουνού. Οι Τουρκικές αρχές άρχισαν συστηματικές έρευνες στα χωριά και συλλήψεις κομιτατζήδων. Οι σοβινιστές της Σόφιας δεν είδαν με καλό μάτι το Κομιτάτο αυτό, γιατί προπαγάνδιζε και καλλιεργούσε την αυτονομία και ανεξαρτησία της Μακεδονίας και όχι την προσάρτησή της στη Βουλγαρία. Γι αυτό ίδρυσαν το 1895 άλλο Κομιτάτο, την «Εξωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση» ή Κομιτάτο των Βερχοβιστών, που σκοπός του ήταν η απόσπαση της Μακεδονίας από την Τουρκία και η προσάρτησή της στην Βουλγαρία. Όπως ήταν φυσικό άρχισε ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα δυό κομιτάτα, αλλά οι βερχοβιστές έχοντας τη συμπαράσταση της Βουλγαρικής κυβέρνησης σιγά - σιγά άρχισαν να έχουν μεγαλύτερη επιρροή στους Σλαβομακεδόνες από τους Σαντραλιστές. Σε πολλές εξ άλλου περιοχές παρουσιάζονταν με τη μάσκα των σαντραλιστών. Οι χωρικοί δεν ήταν σε θέση να ξεχωρίσουν τους μεν από τους δε. Άρχισαν λοιπόν τρομοκρατικές πράξεις στη Μακεδονία, στην αρχή κατά των Τούρκων μπέηδων και αγάδων και ύστερα και κατά των Ελλήνων. Η επανάσταση του Ήλιν-ντεν Το 1902 σε μερικά διαμερίσματα της Μακεδονίας οργανώθηκε επαναστατικό κίνημα και το 1903 στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης ανατίναξαν ένα Γαλλικό καράβι και έβαλαν φωτιά στην Οθωμανική Τράπεζα. Στις 20 Ιουλίου του 1903, στη γιορτή του προφήτη Ηλία ξέσπασε στο Μοναστήρι επανάσταση, που είναι γνωστή με το όνομα του Ήλιν-ντεν (=ημέρα του Ηλία). Στην αρχή οι επαναστάτες κατέλαβαν το Κρούσοβο, την Κλεισούρα

14 και τη Νέβεσκα, μα στάλθηκε πολύς Τουρκικός στρατός και στο τέλος Σεπτεμβρίου η επανάσταση καταστάλθηκε με αγριότητα από τις πολύ μεγαλύτερες Τουρκικές δυνάμεις. Άν και οι σημερινοί Ελληνικοί εθνικιστικοί κύκλοι επιχειρούν να υποβαθμίσουν την Μακεδονική αυτή εξέγερση εναντίον των Τούρκων κατακτητών ας δούμε τι λέει σε ένα βιβλίο του ένας μακεδονομάχος, ο οποίος ήταν αρχηγός ομάδας, συντονιστής δράσης κεντρικής και δυτικής Μακεδονίας και σύνδεσμος μεταξύ των προξενείων Θεσσαλονίκης - Μοναστηρίου, ο Κωνσταντίνος Μαζαράκης - Αινιάν (Ακρίτας): «Ο απολογισμός της εξέγερσης ήταν τρομακτικός για τον πληθυσμό. Πάνω από 22 χωριά είχαν τελείως καταστραφεί και είχαν μείνει άστεγοι, ενώ άλλα χωριά είχαν πάθει σοβαρές ζημιές και σπίτια είχαν καταστραφεί. Η μισή σοδειά είχε καεί και τα περισσότερα ζώα είχαν αρπαχθεί. Εκείνοι που σκοτώθηκαν υπολογίζονται σε περίπου. Όσοι είχαν φύγει στα βουνά άρχιζαν να γυρίζουν στα χωριά τους, αλλά εκεί βρήκαν ερείπια. Άλλοι πάλι αναγκάστηκαν να καταφύγουν στις πόλεις, όπου ζούσαν με αφάνταστες στερήσεις.» («Ο Μακεδονικός Αγώνας», έκδ. «Δωδώνη», Αθήνα, 1981, σελ. 42). Oι Έλληνες καταδίδουν τους Βούλγαρους στους Τούρκους. Από έκθεση του Γάλλου πρόξενου στο Μοναστήρι. [Γνασίου Μακεδνού (ψευδώνυμο του Στέφανου Δραγούμη), «Μακεδονική κρίσις. Α Κομιτάτα και δυνάμεις », έκδ. Τυπογραφείο Σακελλαρίου, Αθήνα, 1903, σελ. 20]. Προκειμένου να γλυτώσουν οι εξεγερμένοι Βούλγαροι από τα αντίποινα των Τούρκων ενίοτε προσέρχονταν στο νομοταγές και φιλότουρκο Πατριαρχείο: «Η εξέγερση του Ήλιν-ντεν εξελίχτηκε σε ολόκληρη τη Δυτική και τη Βορειοδυτική Μακεδονία. Η προσωρινή κατάληψη του Κρουσόβου και άλλων κωμοπόλεων προκάλεσε τα θλιβερά Τουρκικά αντίποινα, που οδήγησαν στην ολοσχερή καταστροφή πολλών χριστιανικών χωριών στις περιοχές Μοναστηρίου, Ρέσνας, Αχρίδας, Κιρτσόβου, Κρουσόβου, Κορεστίων, Καστοριάς και Φλώρινας. Δημιουργήθηκε ένα τεράστιο προσφυγικό - κοινωνικό πρόβλημα και σύγχρονα προκλήθηκε το φαινόμενο της αναγκαστικής προσέλευσης πολλών Βουλγαρικών κοινοτήτων της Μακεδονίας στο Πατριαρχείο.» (Κ. Βακαλόπουλου, «Το Μακεδονικό ζήτημα , έκδ. «Το Βήμα», Αθήνα, 2009, σελ ) Εκείνη την εποχή σημειώθηκε ουσιαστική πρόοδος στις σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας. Η Τουρκία προσπαθούσε να αποφύγει συνεννόηση της Ελλάδας με τις άλλες Βαλκανικές χώρες. Από τη μεριά της η Ελλάδα έβλεπε πως συνέφερε η τήρηση της τάξης στη Μακεδονία από την Τουρκία. Η Ελληνική κυβέρνηση (Ζαΐμη) δήλωνε, πως θα εξασκούσε όλη της την επιρροή, για να διευκολύνει την προσπάθεια της Τουρκικής κυβέρνησης να διατηρήσει την τάξη στην Μακεδονία και η δήλωση αυτή επαναλήφθηκε συχνά μέσα στο 1902 στους αντιπροσώπους των Δυνάμεων.

15 Η Εθνική Εταιρεία σύρει την Ελλάδα στον ατυχή πόλεμο του 1897 Η Εθνική Εταιρεία, μιά παραστρατιωτική - παραπολιτική οργάνωση, που ιδρύθηκε το 1894 με πρωτοβουλία του εθνικιστή δημοσιογράφου Δ. Καλαποθάκη στην αρχή περιλάμβανε μόνο στρατιωτικούς, αργότερα όμως, στρατολόγησε και πολίτες. Το συμβούλιο απαρτίστηκε από 11 μέλη. Ήταν μικτό με ανώτερους αξιωματικούς και «ευηπόληπτους πολίτας». Συστάθηκε περίπου κατά το σύστημα της Φιλικής Εταιρείας σε συνδυασμό με το αυστηρό απόρρητο τυπικό των Τεκτόνων. Χάρη στο μυστήριο, που την περιέβαλλε και την «αόρατη δύναμη» της υπέρτατης Αρχής της (όπως έλεγαν τότε) η «Εταιρεία» επεκτάθηκε αρκετά και σύντομα άρχισε να ασκεί μεγάλη επιρροή στη δημόσια ζωή. Στο πρόγραμμα της Εθνικής Εταιρείας ήταν ο μεγαλοϊδεατισμός. Eθνικιστικό παραλήρημα γραμμένο πρίν από περισσότερο από 100 χρόνια, ολόιδιο με τα αντίστοιχα εθνικιστικά παραληρήματα της σημερινής Ρωμιοσύνης. Τον Ιούλιο του 1896 η Εθνική Εταιρεία οργάνωσε έξη ένοπλα σώματα, που έδρασαν στη Θεσσαλία, την Ήπειρο και τη Μακεδονία εξασφαλίζοντας συγχρόνως από τα μεθοριακά φυλάκια την ελεύθερη κίνηση των ομάδων αυτών. Η κυβέρνηση απεδοκίμασε τη δράση των ενόπλων αυτών ομάδων και κατάφερε προσωρινά να την αναστείλει. Από τον Ιανουάριο του 1897 η δράση της Εθνικής Εταιρείας εντάθηκε με χαρακτήρα σαφώς αντικυβερνητικό και αντικαθεστωτικό μή ελεγχόμενο αφ ενός, αλλά και πραγματικό εμπόδιο στις απόρρητες διασυμμαχικές δεσμεύσεις, με τις οποίες κινούνταν η Ελληνική διπλωματία. Με δεδομένη την περιπλοκή του Ανατολικού Ζητήματος και κυρίως την ανάδειξη του Κρητικού προβλήματος, η δράση της Εταιρείας μετατόπισε την Ελληνική διπλωματία σε μιά κατεύθυνση επιθετική, ενώ ταυτόχρονα και τα ίδια τα κόμματα άρχισαν να προσαρμόζουν την πολιτική τους στις επιδιώξεις της Εταιρείας.

16 Eθνική Εταιρεία. Μιά παρακρατική - παραστρατιωτική οργάνωση, που έσπρωξε λαό - ηγεσία στην ήττα του 97. (Στη φωτογραφία εικονίζεται η σφραγίδα της Εθνικής Εταιρείας από το Ιστορικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη). Η τότε Κυβέρνηση Δηλιγιάννη βρισκόμενη σε αδυναμία γνώσης της πλήρους έκτασής της αλλά και προ του επαπειλούμενου κινδύνου εμφυλίου μή προβλέψιμου μεγέθους εκ του δεσμευτικού όρκου που είχαν δώσει τα μέλη της σε περίπτωση που θα επιχειρούσε να την πλήξει, αναγκάστηκε να υποκύψει και να υιοθετήσει την υποδεικνυόμενη απ αυτή πολιτική στο Κρητικό Ζήτημα. Επέβαλε την κατάληψη της Κρήτης και κατόπιν την γενική επιστράτευση, αποτέλεσμα των οποίων ήταν να συρθεί η Ελλάδα στον ατυχή Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, χωρίς να υπάρχει στρατός καλά οργανωμένος, ανεκπαίδευτος, χωρίς στρατόπεδα, χωρίς ούτε καν σχέδιο επιστράτευσης. Η επακολουθήσασα καταστροφή μείωσε το γόητρο της Εθνικής Εταιρείας, η οποία θεωρήθηκε ως κύριος αίτιος του ατυχούς εκείνου πολέμου. Ο καταμερισμός των ευθυνών ανατέθηκε σε ανακριτική επιτροπή της Βουλής, η οποία όμως, λόγω διάλυσης του σώματος δεν έφερε εις πέρας την αποστολή της. Πενία, θρησκεία και εθνικισμός πόλεμο κατεργάζονται. Επίστρατοι της Λάρισας αναχωρούν για το μέτωπο σε κλίμα ενθουσιασμού. Ο παπάς μπροστά και ο εθνικιστής της Εθνικής Εταιρείας με το κοστούμι από πίσω. Σε λίγες ημέρες η υποχώρηση ήρθε υπό πλήρη σύγχυση. Λαός και κάτοικοι έφευγαν πανικόβλητοι, ενώ οι Τούρκοι Κυριακή του Πάσχα κατέλαβαν τη Λάρισα. (Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη).

17 Ο δημοσιογράφος Στέφανος Στεφάνου έγραφε στην εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα» στις 16 Μαρτίου 1927: «Η Εθνική Εταιρεία υπήρξεν ένας τεράστιος οργανισμός. Η σπουδαιοτέρα των ανευθύνων οργανώσεων από της εποχής της ιδρύσεως του Ελληνικού κράτους. Επήγασεν εκ νοσηρού πατριωτισμού. Απέβη κολοσσιαία δύναμις. Κατέστησεν την κυβέρνησιν της χώρας υποχείριον των σκοπών της και το Στέμμα αιχμάλωτον των σχεδίων της». Η Εθνική Εταιρεία όμως, δεν ήταν μόνο ένα προϊόν νοσηρού πατριωτισμού, που απλά παρασύρθηκε αλόγιστα σε ρομαντικούς ενθουσιασμούς της εποχής της υπερτιμώντας τις ηθικές αλλά και υλικές πραγματικές δυνάμεις του έθνους κι έσυρε την Ελλάδα σε επιζήμια πολεμική εμπλοκή, αλλά ενεργούσε μάλλον χάριν συμφερόντων ξένων δυνάμεων. Ήταν μιά οργάνωση, που φαίνεται πως βρισκόταν στα χέρια ξένων πρακτόρων και κυρίως οργάνων του καϊζερικού επιτελείου. Ο Κάιζερ Γουλιέλμος μισούσε και περιφρονούσε την Ελλάδα για δύο λόγους: Πρώτα γιατί με την πτώχευση του 1893 πολλοί Γερμανοί με το να έχουν αγοράσει πολλά Ελληνικά χρεώγραφα έχασαν τις περιουσίες τους και δεύτερο γιατί ο βασιλιάς Γεώργιος ήταν αγγλόφιλος. Η Γερμανία την περίοδο αυτή από τη μιά μεριά κολάκευε την Τουρκία και για να την αποτραβήξει από την επιρροή της Αγγλίας, όχι μόνο την υποστήριζε σε κάθε ζήτημα αλλά και έστειλε Γερμανούς στρατηγούς για να οργανώσουν τον Τουρκικό στρατό. Το Γερμανικό Επιτελείο κατάστρωνε σχέδια για την διείσδυση του Γερμανικού κεφαλαίου, δια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στη Μεσόγειο και στην Ανατολή. Στα σχέδια αυτά περιλαμβανόταν και η Ελλάδα, ο προσεταιρισμός της οποίας όμως στο άρμα της Γερμανίας ήταν αδύνατος, όσο στο θρόνο της Ελλάδας ήταν ο Γεώργιος. Αποφάσισαν λοιπόν, να τον βγάλουν από τη μέση. Ένας πόλεμος με την Τουρκία ήταν το καλύτερο μέσον. Ο Ελληνικός στρατός θα νικούνταν και ο λαός με την κατάλληλη προπαγάνδα θα έδιωχνε τον Γεώργιο. Οι καϊζερικοί όμως επιτελικοί ούτε στον διάδοχο Κωνσταντίνο δεν είχαν εμπιστοσύνη, γιατί είχε κι αυτός ανατραφεί με το όραμα της Μεγάλης Ιδέας. Μόνη συμφέρουσα γι αυτούς λύση ήταν να διωχθεί και ο Κωνσταντίνος και μέχρι να ενηλικιωθεί ο επίδοξος διάδοχος Γεώργιος, να βασιλεύει ως αντιβασίλισσα η Γερμανίδα πριγκήπισσα Σοφία, η γυναίκα του διαδόχου Κωνσταντίνου. Πρίν τον πόλεμο ακόμα είχε καλλιεργηθεί αυτή η ιδέα και η Εθνική Εταιρεία την είχε υιοθετήσει. Ο Γιάννης Κορδάτος στο έργο του «Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας» τομ. XII, σελ. 561 εκφράζει την άποψη πως: «Είναι όχι πιθανό, αλλά βέβαιο, ότι πίσω από τα ηγετικά στελέχη της Εθνικής Εταιρείας ήταν πράκτορες της Γερμανίας. Αυτοί πιθανόν άμεσα ή έμεσα είχαν πλησιάσει και τον Δ. Ράλλη και του ενέπνευσαν την πολεμοκαπηλεία». Στη γελοιογραφία του σατιρικού περιοδικού «Νέος Αριστοφάνης» γελοιοποιείται η Μεγάλη Ιδέα, την εποχή, που η ιδεολογική κυριαρχία της στη Ρωμιοσύνη δεν επέτρεπε να γίνει αντιληπτό το ανεδαφικό της αναβίωσης του Βυζαντίου. Η ιδεολογία της Μεγάλης Ιδέας εκτροχίασε πολιτικά το νεοελληνικό κράτος και το οδήγησε το 1922 στη μεγαλύτερη καταστροφή της Ιστορίας του, που παρόμοια ουδείς κατακτητής είχε έως τότε καταφέρει.

18 Η Μεγαλη Ιδέα δεν αφορούσε βέβαια την αναβίωση της Αρχαίας Ελλάδας, αλλά του Βυζαντίου. Παρατίθεται ένα χαρακτηριστικό σχετικό ποίημα του μακεδονομάχου Παύλου Γύπαρη («Οι πρωτοπόροι του Μακεδονικού Αγώνος, », Αθήνα, 1962, σελ , 218), στο οποίο αντλεί την έμπνευσή του από την Παλαιά Διαθήκη, το Βυζάντιο, τον δικέφαλο (βλ. Από τον Εβραϊκό προήλθε ο Βυζαντινός δικέφαλος - /webfiles/pro.php?id=719), τον Γρηγόριο Ε (βλ. Οι πραγματικές συνθήκες θανάτου του Γρηγορίου Ε - τον μαρμαρωμένο βασιλιά κ.λπ.. Φυτρώσετε στο Στρέμπενο δάφνες, μυρτιές και κρίνους κι ας γίνη βασιλιά μπαξές, ας γίνη Εδέμ για εκείνους... Μαζί μ αυτά και τον Χριστό στέκομεν, προσκυνούμεν, κι ώσπου να ζη ο Έλληνας, Θεό θα τον καλούμεν... Ακώ κανόνια να βροντούν, καμπάνες να σημαίνουν, βλέπω παρθένες βιαστικές, με δάκρυα να υφαίνουν έναν δικέφαλο Αητό, μ ένα σταυρό μεγάλο, νοιώθω καρδιώνε ράγισμα, ακώ ψυχώνε σάλο. Θωρώ το ξεμαρμάρωμα μεσ στη χρυσή τη πύλη, να παίρνουν τη μετάδοσι στου Γρηγορίου τα χείλη, βλέπω και το Βυζάντιο, ν ανοίγη σαν λουλούδι και να αληθεύη το χρυσό του Γένου μας τραγούδι... Έχετε σκλάβοι υπομονή, τα σύννεφα περνάνε, πάλι με χρόνους με καιρούς, πάλι δικά μας θάναι! Από την Εθνική Εταιρεία στο Μακεδονικό Κομιτάτο Σε όλο το χρονικό διάστημα από το 1897 έως το 1904, καμμία ενέργεια δεν έγινε από την Ελλάδα για τη Μακεδονία. Οι διαδοχικές Ελληνικές κυβερνήσεις μετά την καταστροφή του 1897 δεν επιθυμούσαν να αναμιχθούν. Πολλά πατριαρχικά χωριά συνέχιζαν να προσχωρούν στην Εξαρχία, ενώ άλλα παρέμεναν πατριαρχικά, ενίοτε καταφεύγοντας στις Τουρκικές Αρχές με αναφορές τόσο των προκρίτων, όσο και των μητροπόλεων, για να ζητήσουν προστασία. Η Εθνική Εταιρεία είχε διαλυθεί, όμως οι νεώτεροι αξιωματικοί διατηρούσαν δεσμό μεταξύ τους. Αυτοί και οι άλλοι εθνικιστικοί κύκλοι έβλεπαν, ότι μετά το 97 η κυβέρνηση δεν θα τους βοηθούσε, γι αυτό σκέφτηκαν να οργανώσουν μιά εσωτερική οργάνωση στη Μακεδονία. Η οργάνωση αυτή πήρε συγκεκριμένη μορφή, όταν το 1902 ο Ίων Δραγούμης τοποθετήθηκε υποπρόξενος στο Μοναστήρι. Λίγο νωρίτερα είχε τοποθετηθεί νέος μητροπολίτης Καστοριάς ο Γερμανός Καραβαγγέλης, ο οποίος είχε ήδη προβεί σε δημιουργία αντίστοιχης οργάνωσης στη Δυτική Μακεδονία. Η επικοινωνία Ίωνα Δραγούμη με τον πατέρα του, εθνικιστή πολιτικό - πρώην υπουργό, Στέφανο Δραγούμη, τον Παύλο Μελά, αλλά και το Γερμανό Καραβαγγέλη ήταν συνεχής. Έτσι οργανώθηκε στην Αθήνα το «Μακεδονικό Κομιτάτο» με πρόεδρο τον Καλαποθάκη.

19 O «στρατιωτισμός» εν ονόματι του «εθνικού συμφέροντος» και της «εθνικοφροσύνης», καταβρόχθιζε όλα τα προϊόντα των εθνικών εράνων και τα κονδύλια του προϋπολογισμού σε βάρος της οικονομικής ανάπτυξης του τόπου. (Γελοιογραφία από το «Νέο Αριστοφάνη. Δημ. Σαπρανίδη, «Ιστορία της πολιτικής γελοιγραφίας στην Ελλάδα», έκδ. «Παπαζήση» - «Κοραή», Αθήνα, 1975.) Ο πρωθυπουργός Θεοτόκης στην αρχή δίσταζε, αλλά πιέστηκε και στο τέλος μυστικά ενίσχυσε το Μακεδονικό Κομιτάτο. Επέτρεψε μάλιστα να μπουν αξιωματικοί επί κεφαλής των ανταρτικών μονάδων. Η πρώτη αποστολή αποτελέστηκε από τους ανθυπολοχαγούς Παύλο Μελά και Γ. Κολοκοτρώνη και τους υπολοχαγούς Αλ. Κοντούλη και Αν. Παπούλα. Από την ολιγοήμερη περιοδεία τους στη Μακεδονία οι τέσσερις αξιωματικοί γύρισαν με διαφορετικές απόψεις. Έφτιαξαν δε δύο διαφορετικές εκθέσεις. Ο Παπούλας κι ο Κολοκοτρώνης δεν συμμερίζονταν τις εθνικιστικές υπερεκτιμήσεις του Παύλου Μελά. Εξ αιτίας αυτής της διαφωνίας ο Κολοκοτρώνης κι ο Παύλος Μελάς κατέληξαν να μονομαχήσουν. Αποφασίστηκε ακόμα στα Ελληνικά προξενεία της Θεσσαλονίκης, του Μοναστηρίου και των άλλων πόλεων να σταλούν ως υπάλληλοι Έλληνες αξιωματικοί, που θα έπαιζαν ρόλο κατασκόπου και οργανωτή του Ελληνικού αντάρτικου κινήματος στη Μακεδονία.

20 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ: ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΥΡΚΩΝ, ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΩΝ - ΤΟΥΡΚΩΝ αααααααααα ααα«η δική μας άμυνα ήτο τότε παθητική, με μόνα όπλα την αφοσίωσιν του πληθυσμού εις το Πατριαρχείον και την ελληνικήν ιδέαν και φυσικά την οθωμανικήν προστασίαν και διοίκησιν». Μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης. ααα(μετακομιδή λειψάνων μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανού Καραβαγγέλη, Έκδ. «Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών», Θεσσαλονίκη, 1960, σελ. 36). Η επίσημη Ελληνική εθνικιστική θέση, όπως προπαγανδίζεται από τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους και μετά, κάνει λόγο για δήθεν αγώνες της Εκκλησίας εναντίον των Τούρκων. Η Εκκλησία ήταν βέβαια κάθετα αντίθετη με την Επανάσταση του 21 και τους εξεγερμένους Έλληνες, τους ηγέτες των οποίων, αλλά και την ίδια την Επανάσταση αφόρισε πολλάκις. (Στην Ενότητα ΙΣΤΟΡΙΑ / ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ της «Ελεύθερης Έρευνας» μπορείτε να βρείτε πολλά σχετικά στοιχεία. Στο βιβλίο «Τα υβριστικά κατά των Ελλήνων επίσημα κείμενα της Ορθοδοξίας» - το οποίο μπορείτε να κατεβάσετε δωρεάν από εδώ: /prod.php?id=21 - υπάρχουν τα πλήρη κείμενα των αφορισμών της Επανάστασης από τον Γρηγόριο Ε ). Η ίδια κατάσταση συνεχίστηκε και στη Μακεδονία, όλα τα χρόνια πριν τους Βαλκανικούς Πολέμους, όταν ήταν ακόμα υπό Τουρκική κατοχή. Το βιβλίο των αρχιμ.τίτου Κ. Καράντζαλη - Δημ. Β. Γόνη, «Κώδιξ της αλληλογραφίας των Βοδενών Αγαθαγγέλου - Αγώνες του Αγαθαγγέλου κατά του Βουλγαρισμού ( )» (Μακεδονική Βιβλιοθήκη - Δημοσιεύματα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη, 1975), στο οποίο δημοσιεύονται επιστολές του τότε μητροπολίτη Αγαθάγγελου, είναι ενδεικτικό του κλίματος, που επικρατούσε μερικές δεκαετίες πριν τον Μακεδονικό Αγώνα στη Μακεδονία, όταν η Εκκλησία εξακολουθούσε να διατηρεί άριστες σχέσεις με τη Σουλτανική Εξουσία. Στα Βοδενά (Vοden, σημερινή Έδεσσα) ο μητροπολίτης επιχειρώντας να εμποδίζει τους Βούλγαρους να τελούν τη λειτουργία στη γλώσσα τους, ζήτησε κι εξασφάλισε τη συνδρομή των Τουρκικών Αρχών. Δεν παρέλειψε μάλιστα κατόπιν, να τους ευχαριστήσει δουλοπρεπώς: Τον Αύγουστο του 1870 έγιναν φασαρίες σε εκκλησία των Βοδενών, όταν Βούλγαροι, που προσπάθησαν να αναγνώσουν τον Απόστολο στη Γλώσσα τους εμποδίστηκαν από ανθρώπους του μητροπολίτη Αγαθάγγελου. Ο μητροπολίτης διαμαρτυρήθηκε για τη συμπεριφορά τους στην Τουρκική Αρχή («Μουτεσαρίφ μπέην»), απ όπου ζήτησε χωροφύλακες για φύλαξη. Η Τουρκική Αρχή εξέδωσε ιραδέ, με τον οποίο προειδοποίησε του Βούλγαρους απειλώντας τους, ότι εάν δεν συνεμορφώνοντο προς τον μητροπολίτη θα τους συνελάμβανε και θα τους τιμωρούσε. (Επιστολές του μητροπολίτη προς το Πατριαρχείο, 6 και 30 Αυγούστου 1870, σελ , 57-59). Στη σελίδα 115 του βιβλίου δημοσιεύονται επιστολές του μητροπολίτη, με τις οποίες εκφράζει την ευγνωμοσύνη του προς τον «Ενδοξώτατον Μουτεσαρίφην Θεσσαλονίκης Αγκιά εφέντην», για τη συνδρομή του στον περιορισμό των Βουλγαρικών ενεργειών.

21 Πατριαρχικός μητροπολίτης ζητάει τη συνδρομή της Τουρκικής Χωροφυλακής εναντίον των «φιλοτάραχων βουλγαριστών». «Εις ουδέν ίσχυον αι επανειλημμέναι προτροπαί του καϊμακάμη Βοδενών Ιμπραήμ πασά και αι διαταγαί της εν Θεσσαλονίκη αρχής. Από ημέρας εις ημέραν εγίνοντο θρασύτεροι, έως ου εδέησε και αυτοπροσώπως ο ενδοξότατος μουτεσαρίφης ελθών ενταύθα να τους παρεινέση και τους περιστείλη... Αναγκάζεται τότε να προσέλθη αυτοπροσώπως ο καϊμακάμης, όπως τοις γνωστοποιήση την διαταγήν και τους παραινέση ν αποσυρθώσι προς αποφυγήν των εκ της εξάψεως του λαού συνεπειών. Εξυβρίσαντες τότε εκείνοι τον καϊμακάμην, και ειπόντες, ότι δεν τον αναγνωρίζουσιν, εξάγουσι τας μαχαίρας των και ετοιμάζονται να επιτεθώσι κατ αυτού. Σπέυδουσι ο εκατόνταρχος και οι περί αυτόν χωροφύλακες όπως προφυλάξωσι τον καϊμακάμην και τραυματίζονταί τινες εις το πρόσωπον και τας χείρας υπό των μαχαιρών των ταραξιών. Θρασύτης πολύ περίεργος τη αληθεία, και άγνωστον που έχουσα την πηγήν της. Οπωσδήποτε όμως η έλευσις του ενδοξώτατου μουτεσαρίφη πολύ συνετέλεσεν εις την καταπράυνσιν της εξάψεως του χριστιανικού λαού της πόλεώς μας και την απομάκρυνσιν σκανδαλοδεστέρων ίσως σκηνών. Εις το συνδιαλλακτικόν πνεύμα, υφ ου εμφορείται, εις την ευγένειαν του χαρακτήρος και την διακρίνουσαν αυτόν ιδίως απροσοπωληψίαν οφείλονται κυρίως ο περιορισμός των ταραχών... Εκφράζει λοιπόν δημοσία η χριστιανική κοινότης Βοδενών την ευγνωμοσύνην της και εύχεται εις τον Θεόν να τον διαφυλάττη υγιή» (σελ. 116). O μητροπολίτης Αγαθάγγελος ευχαριστεί τον «ενδοξώτατον Μουτεσαρίφην Θεσσαλονίκης Αγκιά εφέντην» για τη συνδρομή του εναντίον των Βουλγάρων.

22 Ο λόγος, που ο μητροπολίτης αντιδρούσε ασφαλώς και δεν ήταν ιδεολογικός. Όπως ομολογεί ο ίδιος στην από 12 Μαρτίου 1871 επιστολή του προς το Πατριαρχείο, οι Βούλγαροι υπόσχονταν στους -φτωχούς- χωρικούς, ότι «θα απαλλαχθώσι του να δίδωσιν αρχιερατικήν επιχορήγησιν», πράγμα, που όπως φαίνεται είχαν πετύχει σε ορισμένες περιπτώσεις, γιατί στην από 28 Μαΐου 1871 επιστολή του ο Αγαθάγγελος επικαλείται τη δράση των «βουλγαριστών» στην αδυναμία του να επληρώσει τις οικονομικές του υποχρεώσεις έναντι του Πατριαρχείου. Συνάντηση προυχόντων της Έδεσσας, Ελλήνων και Τούρκων. Ο εθνικιστής πρόξενος της Ελλάδας στη Θεσσαλονίκη, Λάμπρος Κορομηλάς, που πιθανόν εικονίζεται στην τελευταία σειρά, δεν αποτελούσε εξαίρεση στον κανόνα. Επεδίωκε κι αυτός τη διατήρηση καλών σχέσεων με τους μουσουλμάνους. Ελληνικά σώματα: Στηρίγματα της Oθωμανικής τάξης Οι Ελληνικές ομάδες, που έδρασαν στη Μακεδονία εναντίον των Βουλγάρων όχι μόνον δεν πολέμησαν με τους Τούρκους κατακτητές, αλλά επί πλέον συνεργάστηκαν μαζί τους. Ας δούμε τι γράφει ένας μακεδονομάχος, ο Καπετάν Γύπαρης -μετέπειτα στενός συνεργάτης του Ελ. Βενιζέλου- σε αδημοσίευτο κείμενό του, που υπάρχει στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης στα Χανιά (Αρχείο Π. Γύπαρη, φ.1/β/3, εγγρ.21, εφημ. «Ελευθεροτυπία», ): «Ο Μακεδονικός Αγών του », γράφει, «δεν ήτο αγών κατά των Τούρκων. Τα ελληνομακεδονικά σώματα είχαν αποστολήν να απαλλάξωσι τους Ελληνικούς πληθυσμούς της Μακεδονίας από τας φρικτάς πιέσεις των αγρίων βουλγάρων κομιτατζήδων [ ] και να επαναφέρωσι εις τους κόλπους του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας τους πληθυσμούς οίτινες είχον εξαναγκασθεί να αποσχισθώσι του Ελληνισμού και του Πατριαρχείου και να προσχωρήσωσι εις την Βουλγαρικήν Εξαρχίαν.» Ευτυχώς εις το έργον ημών εύρομεν σύμμαχον υπό της βίας της πραγματικότητος δημιουργηθέντα. Και οι Τουρκικοί της Μακεδονίας πληθυσμοί επιέζοντο παντοιοτρόπως υπό των βουλγάρων κομιτατζήδων. Το Βουλγαρικόν Κομιτάτον επέβαλεν εις τους πλουσίους Τούρκους σημαντικάς εισφοράς χρηματικάς, εν περιπτώσει δε απειθείας αυτών κατέστρεφε τα εν υπαίθρω κτήματα αυτών ή και τους ηχμαλώτιζεν ίνα τους απελευθερώση αντί αδρών λύτρων. Ενεκα των λόγων τούτων οι Τούρκοι της Μακεδονίας, ιδιώται και αρχαί, είδον μετ ανεκφράστου ανακουφίσεως την

23 είσοδον των Ελληνικών ενόπλων σωμάτων εις την Μακεδονίαν. Συν τω χρόνω η εμπιστοσύνη των Τουρκικών πληθυσμών επί των Ελληνικών ενόπλων σωμάτων κατέστη πληρεστάτη, λόγω της αψόγου διαγωγής των Ελλήνων ανταρτών. Ούτε αρπαγαί, ούτε βιαιότητες ή άλλαι αταξίαι εις βάρος των Τουρκικών πληθυσμών εσημειώθησαν ποτέ. Οι Τουρκικοί πληθυσμοί της υπαίθρου ανεκουφίσθησαν, εύρον προστασίαν, απέκτησαν ασφάλειαν της ζωής, της τιμής και της περιουσίας των. Ταύτα πάντα επηρέασαν σημαντικώτατα την στάσιν και των επισήμων Αρχών (σ.σ.: Τουρκικών), αίτινες επείσθησαν ότι τα Ελληνικά σώματα ήσαν στηρίγματα της τάξεως και αναγκαίοι αυτών συνεργάται». Ο Γύπαρης δεν περιορίζεται στις γενικές αυτές διαπιστώσεις, αλλά παραθέτει δεκαοκτώ συγκεκριμένα παραδείγματα αυτής της ιδιότυπης συνεργασίας, που θυμίζει μάλλον παρακράτος παρά απελευθερωτικό κίνημα. Το πρώτο παράδειγμα είναι η στρατιωτική συνεργασία των μακεδονομάχων με τον Τουρκικό στρατό κατά την αντιοθωμανική εξέγερση του ντόπιου χριστιανικού πληθυσμού το καλοκαίρι του Τα υπόλοιπα αφορούν περιστατικά κάλυψης των μακεδονομάχων από τις αρχές ή ήπιας διευθέτησης των (αναπόφευκτων) μεταξύ τους συγκρούσεων. Το βασικό, συνοψίζει, ήταν, ότι «αι Τουρκικαί Αρχαί δεν κατεδίωξαν τα Ελληνικά σώματα κατά την πρώτην περίοδον της δράσεώς των, ότε ταύτα είχον ανάγκην της ανοχής των Τουρκικών Αρχών και της υποστηρίξεως των Τουρκικών πληθυσμών της Μακεδονίας». * * * Παραθέτουμε ορισμένες ενδεικτικές περιπτώσεις συνεργασίας Ελλήνων μακεδονομάχων με Τούρκους κατά τον Μακεδονικό Αγώνα: Ο Παύλος Μελάς αναφέρει, ότι κάποιοι μακεδονομάχοι φορούσαν Τουρκικές στολές: «Όταν επλησιάσαμεν το χωριό, ήλθαν εις συνάντησίν μας ο υπαρχηγός του Κώτα, καπετάν Στογιάννης, με δέκα από τα παλληκάρια του σώματός τους. Είναι όλοι ομοιόμορφα ενδεδυμένοι με στολάς Τουρκικάς». (Ναταλίας Μελά, συζύγου του Παύλου Μελά, «Παύλος Μελάς», έκδ. «Σύλλογος προς διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων», «Δωδώνη», Αθήνα-Γιάννινα, 1992, σελ. 243). «Ο ξένος τύπος... κατέκρινε τους Έλληνες, ότι ήταν φίλοι των Τούρκων» (σελ. 179). Τέλη Μαΐου - αρχές Ιουνίου 1903 ο Παύλος Μελάς με κάποιους άλλους διάλεξαν δέκα Κρητικούς και τους έστειλαν στο μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανό Καραβαγγέλη. «Ο Καραβαγγέλης είχε εξασφαλίσει από τους Τούρκους μιά φρουρά με επί κεφαλής το Ρουστέμ μπέη, που ξαφνιάστηκε βλέποντας απρόοπτα τους Κρητικούς», οι οποίοι τις μέρες του Ήλιν-ντεν «είχαν αρκετές συναντήσεις με κομιτατζήδες. Μάλιστα μεταξύ Λέχοβου και Κλεισούρας σκοτώθηκε ο Σεϊμένης, πρώτος Κρητικός, που έπεσε για τη Μακεδονία». (Μακεδονομάχου Κ. Μαζαράκη - Αινιάνα: «Ο Μακεδονικός Αγώνας», έκδ. «Δωδώνη», Αθήνα, 1981, σελ. 59). Παρατηρούμε δηλαδή, οι Τούρκοι να μην αντιδρούν καθόλου στον ερχομό στη Μακεδονία Ελληνικής ομάδας ενόπλων, η οποία ομάδα πολέμησε στο πλευρό των Τούρκων εναντίον των επαναστατών κατά του Τουρκικού ζυγού, ο δε πρώτος πεσών σε αυτές τις συμπλοκές θεωρείται, ότι έπεσε για τη Μακεδονία! «Πολύ σύντομα αποφασίστηκε να οργανωθούν αντάρτικα σώματα από ντόπιους, για να κρατήσουν τον αγώνα. Ένα από τα πρώτα που σχηματίστηκε ήταν του καπετάν Γεωργάκη. Η συγκρότηση έγινε από τον Κ. Μαζαράκη στο τσιφλίκι του Ραχμή μπέη (Τούρκου από σημαίνουσα οικογένεια, που συνδεόταν με τον Θεοδωρίδη και βοήθησε τους Έλληνες) κοντά στη λίμνη των Γενιτσών». (Κ. Μαζαράκη - Αινιάνα, «Ο Μακεδονικός Αγώνας», έκδ. «Δωδώνη», Αθήνα, 1981, σελ. 74). «Την εποχή εκείνη ο Μαζαράκης γνωρίστηκε με τον Μουρή μπέη, αστυνόμο της περιοχής, που μπήκε στη μισθοδοσία του προξενείου και πολύ βοήθησε τον αγώνα». (Κ. Μαζαράκη - Αινιάνα, «Ο Μακεδονικός Αγώνας», έκδ. «Δωδώνη», Αθήνα, 1981, σελ. 75).

24 «Στη Φλώρινα, όταν επέστρεφε, ένας Τούρκος αξιωματικός, που τον είδε με τη φωτογραφική μηχανή, παρέταξε το τάγμα του έξω από το στρατώνα, παρουσίασε όπλα και φωτογραφήθηκε». (Κ. Μαζαράκη - Αινιάνα, «Ο Μακεδονικός Αγώνας», έκδ. «Δωδώνη», Αθήνα, 1981, σελ. 76). «Πολλά κτήματα, όπως του Ζάννα στην Παλατίτσα με τον Παπαγεωργίου και τον Μάλτο, του Χαρίση στο Κιλινδίρ, αλλά και τσιφλίκια, όπως του Ραχμή μπέη στα Γενιτσά, του Χαλίλ μπέη στα Καβάσιλα και άλλων Τούρκων, που συνδέονταν στενά με Έλληνες έγιναν περάσματα σωμάτων. Εξ άλλου οι σχέσεις του Ζάννα, του Θεοδωρίδη, του Περδικάρη και άλλων Ελλήνων με σημαίνοντες Τούρκους, αλλά και η δωροδοκία πολλών αστυνομικών διευκόλυνε τις μετακινήσεις ανδρών και σωμάτων». (Κ. Μαζαράκη - Αινιάνα, «Ο Μακεδονικός Αγώνας», έκδ. «Δωδώνη», Αθήνα, 1981, σελ. 77). «Ο Άγρας είχε προσβληθεί από πυρετούς και παρά την επιμονή του να μείνει στη λίμνη διατάχθηκε από το Κέντρο της Θεσσαλονίκης να πάει εκεί για να νοσηλευθεί και από τα τραύματά του. Μεταμφιεσμένος σε χωρικό και με τη συνοδεία του Χαλίλ μπέη έφτασε στη Θεσσαλονίκη». (Κ. Μαζαράκη - Αινιάνα, «Ο Μακεδονικός Αγώνας», έκδ. «Δωδώνη», Αθήνα, 1981, σελ. 96). «Μέχρι σήμερον ο Τουρκικός Στρατός δεν φαίνεται, ότι μας καταδιώκει με ζήλον, επομένως τους Βούλγαρους δεν τους φοβούμεθα». [Επιστολή από το Πισοδέρι του αρχηγού Ρούβα προς το Μακεδονικό Κομιτάτο (Δημ. Καλαποθάκη). Δημοσιεύτηκε στο βιβλίο του μακεδονομάχου Παύλου Γύπαρη, «Οι πρωτοπόροι του Μακεδονικού Αγώνος», Αθήνα, 1962, σελ. 79.)] «Δεν είχαμε αποστολή τους Τούρκους να χτυπούμε, αυτό το γράφω ειλικρινώς και δεν μετανοούμε... Γι αυτό εμείς χτυπούμενε της Σόφιας τους κομίτες, γιατί όπου παν σκαλίζουνε, είναι γουρουνομύτες. Και τώρα πάλι προσπαθούν τους Έλληνες να πάρουν, στο Εξαρχείο θέλουνε όλους να τους λανσάρουν... Για την Ορθοδοξία μας αίμα πολύ εχύθη, η πίστις μας η λατρευτή στο αίμα εστηρίχθη». (Π. Γύπαρη, «Οι πρωτοπόροι του Μακεδονικού Αγώνος», έμμετρο, Αθήνα, 1962, σελ. 124 και 129.) «Με Τούρκους μας ελέγανε, παιδιά, μη κτυπηθήτε, πάντοτε ν αποφεύγετε, να μην τους προκαλήτε» (σελ. 209). «Δεξιά κι αριστερά απ το σταθμό ήταν διάφοροι λοφίσκοι κι ένας απ αυτούς μας έκρυβε ως την τελευταία στιγμή τους Τούρκους. Έτσι παρουσιάστηκαν ξαφνικά μπροστά μας σ απόσταση μικρότερη ίσως κι από πενήντα μέτρα. Ο Τσόβολος είχε πάει πίσω από κάτι βράχους για φυσική του ανάγκη. Εμείς οι άλλοι δυό λοιπόν ετοιμάσαμε αστραπηδόν τα τουφέκια μας κι εγώ πατώντας τη φωνή μου δυνατά τους μίλησα: - Είμαστε Έλληνες, τους φώναξα σε άπταιστη Τουρκική. Και βγήκαμε στο κλαρί εναντίον των Βουλγάρων. Μ εσάς δεν έχουμε τίποτα κι είμαστε φίλοι, γιατί κι εσείς τους Βούλγαρους κυνηγάτε.» (Διήγηση μακεδονομάχου παπα-δράκου στη γραμματέα της Πηνελόπης Δέλτα, Αντιγόνη Μπέλλου - Θρεψιάδη, από το βιβλίο: «Μορφές μακεδονομάχων και τα Ποντιακά του Γερμανού Καραβαγγέλη», έκδ. «Α. Μαυρίδης», Αθήνα, 1984, σελ. 176.)

25 Μαφία έμμισθων ληστών τρομοκρατεί τα Μακεδονικά χωριά ΟΙ «ΑΓΑΘΟΥΡΓΟΙ ΚΑΚΟΥΡΓΟΙ» Η εθνικιστική προπαγάνδα αφήνει να διαφανεί, ότι οι Έλληνες, που πήγαν στην Μακεδονία ήταν εθελοντές ιδεολόγοι. Η αλήθεια είναι, όπως θα εξετάσουμε παρακάτω, ότι ήταν όλοι τους καλοπληρωμένοι με καλό μισθό σύν το πλιάτσικο και οι πλείστοι εξ αυτών, που σήμερα ονομάζουμε μακεδονομάχους, ήταν ληστές (πολλοί από την Κρήτη), που δεν είχαν καμμία σχέση με ιδεολογίες, οράματα και μεγάλες ιδέες. Οι «άθλοι» τους είτε διαστρεβλώνονται, είτε αποσιωπώνται από πρόθεση. Οι Έλληνες πρόξενοι διαφοροποιούσαν τους ενόπλους, που έδρασαν στη Μακεδονία, ανάλογα με τη δράση τους, σε «ληστές», «λησταντάρτες» καί «αντάρτες». Στην πραγματικότητα, όπως αναφέρει η «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» («Εκδοτική Αθηνών», τόμος ΙΔ, σελ. 219) επρόκειτο για συμμορίες, ουσιαστικά ληστρικές, που περιστασιακά εντάσσονταν στον Μακεδονικό αγώνα, ή, όπως ήταν και το συνηθέστερο, συνδύαζαν τη ληστεία με τις εθνικιστικές επιδιώξεις. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Έλληνα πρόξενου Βατικιώτη: «Το παρ έμοί ουδεμίαν έχω εμπιστοσύνην εις τας επαγγελίας των ληστών, ούτε φρονώ ότι πρέπει να βασισθώσιν επ αυτών εθνικαί ενέργειαι. Φρονώ όμως, ότι η υπαρξις των χριστιανικών ληστρικών συμμοριών, ιδίως δε των εξ Ελλήνων Χριστιανών συγκειμένων, δεν είναι όλως ανωφελής». Παλαιοί ληστές (όπως ο εικονιζόμενος Γιαγλής) χρησιμοποιήθηκαν για την επάνδρωση ομάδων ανταρτών μακεδονομάχων. Ας δούμε τί έλεγαν επί του θέματος οι ίδιοι οι μακεδονομάχοι: «Στέλλω επιτηδείους τινάς πρώην αρματωλούς (κατ ευφημισμόν τού ληστάς)». Παύλος Μελάς. (Ναταλίας Μελά, «Παύλος Μελάς», έκδ. «Σύλλογος προς διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων», «Δωδώνη», Αθήνα-Γιάννινα, 1992, σελ. 347). «Είναι στα μέρη της Καστοριάς μία συμμορία, που προστατεύει τους δικούς μας

26 (του Βαγγέλη από το Στρέμπενο), αλλά άν δεν κατορθώσουμε να κάνουμε και άλλες συμμορίες (από εντοπίους) δεν θα μπορέση μόνη της να βαστάξη εκείνη, γιατί είναι από παντού περικυκλωμένη από Βουλγαρικές συμμορίες». (Ναταλίας Μελά, Παύλος Μελάς, έκδ. «Σύλλογος προς διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων», «Δωδώνη», Αθήνα-Γιάννινα, 1992, σελ. 185). Με τον Μελά είχε ενωθεί και ο Καραλίβανος, που «από καιρό ήταν λησταντάρτης στην Μακεδονία». (Μακεδονομάχου Κ. Μαζαράκη - Αινιάνα, «Ο Μακεδονικός Αγώνας», έκδ. «Δωδώνη», Αθήνα, 1981, σελ. 67). «Προσπάθεια του Κορομηλά ήταν να έρθει σε επαφή με τον Αποστόλη, που δεν ήταν ούτε εξαρχικός, ούτε πατριαρχικός, ούτε Βούλγαρος, ούτε Έλληνας, αλλά ληστής φιλοχρήματος με υποχρεώσεις στη Βουλγαρία». (Μακεδονομάχου Κ. Μαζαράκη - Αινιάνα, «Ο Μακεδονικός Αγώνας», έκδ. «Δωδώνη», Αθήνα, 1981, σελ. 73). Αυτοί οι «αγαθουργοί κακούργοι», κατά την έκφραση του Ίωνα Δραγούμη, δημιούργησαν τέτοια αποστροφή στους σλαβόφωνους χωρικούς, που ο πρόξενος στη Θεσσαλονίκη, Λάμπρος Κορομηλάς, θα ομολογήσει την αδυναμία να διεισδύσει η Ελληνική προπαγάνδα στους συγκεκριμένους πληθυσμούς, που είχαν φθάσει στο σημείο να απεχθάνονται ό,τι είναι Ελληνικό. Οι ακρότητες των Ελληνικών ληστοσυμμοριών έφερναν αντίθετα αποτελέσματα και στους ελληνόφωνους πληθυσμούς με την αποξένωση των χωρικών, οι οποίοι έδειχναν απροθυμία, όπως παραδέχονται οι ίδιοι oι μακεδονομάχοι: «Ανασάνανε οι καημένοι οι χωριάτες. Θυμάμαι τι τρόμος τους είχε πιάσει! Θέ μου, Θέ μου έλεγαν κάθε στιγμή και σταυροκοπιόντουσαν. Η ζωή τους κρεμόταν από μιά τρίχα, άν έφτανε τίποτα ως τις αρχές. Μαύρη ζωή την έκαναν κι αυτοί. Φόβο από τους Βούλγαρους, φόβο από τους Τούρκους, φόβο από εμάς, άν μαρτυρούσαν. Κάθε στιγμή περίμεναν το θάνατο». (Αφήγηση μακεδονομάχου Γιώργου Δικώνυμου ή Μακρή στην Αντιγόνη Μπέλλου Θρεψιάδη, από το βιβλίο «Μορφές μακεδονομάχων και τα Ποντιακά του Γερμανού Καραβαγγέλη», έκδ. «Α. Μαυρίδης», Αθήνα, 1984, σελ 143). «Αλλ ενώ βρίσκονται μέσα εις τας οικογενείας των και εις τας εργασίας των, αμέριμνοι, τους γίνεται αίφνης η πρότασις να βγούν κατά των Βουλγάρων. Είναι φυσικόν να διστάσουν. Διότι δι αυτούς το κίνημα ισοδυναμεί με εξορίαν». (Ναταλίας Μελά, «Παύλος Μελάς», έκδ. «Σύλλογος προς διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων», «Δωδώνη», Αθήνα-Γιάννινα, 1992, σελ. 306). Εξαγορές Βούλγαρων ληστών Εκτός από τους Έλληνες ληστές, κατά τον Μακεδονικό Αγώνα χρησιμοποιήθηκαν και Βούλγαροι ληστές, οι οποίοι γνώριζαν τόσο το έδαφος, όσο και πολλές άλλες πληροφορίες εκ των έσω, που οι Έλληνες, ιδίως οι εξ Ελλάδος αφιχθέντες αγνοούσαν παντελώς. Διαβόητοι Βούλγαροι ληστές παρουσιάζονται σήμερα ως δήθεν ανανήψαντες εξ αιτίας των Ελληνικών διαφωτιστικών προσπαθειών. Η αλήθεια είναι, ότι εξαγοράστηκαν με μεγάλα χρηματικά ποσά. Αποστολή τους ήταν η κατά τόπους παροχή προστασίας σε ελληνόφωνα χωριά, δίκην μαφίας. Ο Κώτας από τη Ρούλια (ορεινό χωριό στο δρόμο της Καστοριάς προς το Πισοδέρι, που αργότερα μετονομάστηκε σε Κώτα προς τιμή του) είχε αποκτήσει φήμη στην περιοχή του. Ενώ ήταν μέλος της «Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης» τον προσέγγισε μυστικά ο μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης (τέλος 1901 ή αρχές 1902), ο οποίος ανέλαβε να συντηρεί την ομάδα του κι αυτός να υπερασπίζεται τα χωριά της περιοχής. Ο Κώτας, που δεν γνώριζε λέξη Ελληνικά, με την μεταγραφή του στο Ελληνικό κομιτάτο εξασφάλισε και τα παιδιά του. Ο Καραβαγγέλης τα έστειλε με συνοδεία στην Αθήνα, όπου με τη βοήθεια του Στέφανου Δραγούμη και του Παύλου Μελά σπούδασαν στο Λύκειο κι αργότερα στη Σχολή Ευελπίδων.

Ένοπλη αντιπαράθεση στις αρχές του 20ου αιώνα που διήρκεσε περίπου 4 χρόνια ( ) Ξεκίνησε από την περιοχή της Καστοριάς και περί το τέλος του

Ένοπλη αντιπαράθεση στις αρχές του 20ου αιώνα που διήρκεσε περίπου 4 χρόνια ( ) Ξεκίνησε από την περιοχή της Καστοριάς και περί το τέλος του Ένοπλη αντιπαράθεση στις αρχές του 20ου αιώνα που διήρκεσε περίπου 4 χρόνια (1904-1908) Ξεκίνησε από την περιοχή της Καστοριάς και περί το τέλος του είχε επεκταθεί σε όλη τη σημερινή Μακεδονία μέχρι και

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία Ενότητα 9η: Το Μακεδονικό Ζήτημα Ελευθερία Μαντά, Λέκτορας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Τα Βαλκάνια των αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών επιδιώξεων

Τα Βαλκάνια των αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών επιδιώξεων Τα Βαλκάνια των αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών επιδιώξεων οι Σέρβοι κέρδισαν την αυτονομία τους (1812-1815) οι Έλληνες ίδρυσαν ανεξάρτητο εθνικό κράτος οι Βούλγαροι ίδρυσαν ανεξάρτητη βουλγαρική εκκλησία,

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 29 Οι Βαλκανικοί πόλεμοι Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912)

Ενότητα 29 Οι Βαλκανικοί πόλεμοι Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912) Ενότητα 29 Οι Βαλκανικοί πόλεμοι 1912-1913 Ιστορία Γ Γυμνασίου Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912) Χρονολόγιο 1897-1908 Μακεδόνικος Αγώνας 1912-1913 Βαλκανικοί πόλεμοι 1914-1918 Α' Παγκόσμιος

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1. Από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεµο του 1897 στον Μακεδονικό Αγώνα (σελ )

Κεφάλαιο 1. Από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεµο του 1897 στον Μακεδονικό Αγώνα (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης 5 η Ενότητα «Η Ελλάδα στον 20 ο αιώνα» 1 Κεφάλαιο 1 Από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεµο του 1897 στον Μακεδονικό Αγώνα (σελ. 178 181) Μετά την ήττα στον πόλεµο µε την Τουρκία, το 1897, το ελληνικό

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3. Οι Βαλκανικοί Πόλεµοι (σελ )

Κεφάλαιο 3. Οι Βαλκανικοί Πόλεµοι (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης 5 η ενότητα «Η Ελλάδα στον 20 ο αιώνα» 1 Κεφάλαιο 3 Οι Βαλκανικοί Πόλεµοι (σελ. 186 189) Οι προσδοκίες, που καλλιέργησε στους υπόδουλους χριστιανικούς λαούς το κίνηµα των Νεοτούρκων το

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 22 - Τα Βαλκάνια των αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών επιδιώξεων. Ιστορία Γ Γυμνασίου. Μακεδονομάχοι Το αντάρτικο σώμα του Μελά

Ενότητα 22 - Τα Βαλκάνια των αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών επιδιώξεων. Ιστορία Γ Γυμνασίου. Μακεδονομάχοι Το αντάρτικο σώμα του Μελά Ενότητα 22 - Τα Βαλκάνια των αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών επιδιώξεων Ιστορία Γ Γυμνασίου Μακεδονομάχοι Το αντάρτικο σώμα του Μελά Χρονολόγιο Τα Βαλκάνια υπό την κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Εθνικές

Διαβάστε περισσότερα

«Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή»

«Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή» ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 25 ης ΜΑΡΤΙΟΥ 1821 (2015) «Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή» Ο Θούριος του Ρήγα Φεραίου εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο την ανάγκη

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4. Η Ελλάδα στον Α' Παγκόσµιο Πόλεµο (σελ )

Κεφάλαιο 4. Η Ελλάδα στον Α' Παγκόσµιο Πόλεµο (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης Ε Ενότητα «Η Ελλάδα στον 20 ο αιώνα» 1 Κεφάλαιο 4 Η Ελλάδα στον Α' Παγκόσµιο Πόλεµο (σελ. 190 193) Το 1914 ξέσπασε στην Ευρώπη ο Α' Παγκόσµιος Πόλεµος. Η Ελλάδα, αφού οδηγήθηκε σε διχασµό

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτικό διαγώνισμα Ιστορίας

Επαναληπτικό διαγώνισμα Ιστορίας Επαναληπτικό διαγώνισμα Ιστορίας (Προσφυγικό-Κρητικό) ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΣΗ ΘΕΜΑ Α1 Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων: α) Υπουργείο Περιθάλψεως (1917) (μον. 5) β) Προσωρινή Κυβέρνηση Κρήτης (μον. 5) γ)

Διαβάστε περισσότερα

Γερμανός Καραβαγγέλης. Η ψυχή του Μακεδονικού Αγώνα

Γερμανός Καραβαγγέλης. Η ψυχή του Μακεδονικού Αγώνα 18/01/2019 Γερμανός Καραβαγγέλης. Η ψυχή του Μακεδονικού Αγώνα / Επικαιρότητα Από μητροπολίτης Καστοριάς εξελίχθηκε σε πολεμιστή-ιεράρχη, δίνοντας την ψυχή του στον Μακεδονικό Αγώνα. Λίγα χρόνια μετά,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ "

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ "ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ Κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ" ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ 1911-1913" Κεφάλαιο 5 Ο χάρτης των Βαλκανίων

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα της Ιστορίας. κατεύθυνσης των Πανελλαδικών εξετάσεων 2014

Ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα της Ιστορίας. κατεύθυνσης των Πανελλαδικών εξετάσεων 2014 Θέμα Α1 Ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα της Ιστορίας κατεύθυνσης των Πανελλαδικών εξετάσεων 2014 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α) Με τη βιομηχανική επανάσταση καθώς η κατοχή γης έπαυε προοδευτικά να είναι πηγή εξουσίας

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α.

Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α. Ενότητα 20 - Από την έξωση του Όθωνα (1862) έως το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου Η άφιξη του βασιλιά Γεωργίου του Α. Χρονολόγιο 1844: Συνταγματική μοναρχία (σύνταγμα) 1862: Έξωση του Όθωνα

Διαβάστε περισσότερα

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή 32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή Η Θεσσαλονίκη, από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια, είναι η δεύτερη σημαντική πόλη της αυτοκρατορίας. Αναπτύσσει σπουδαία εμπορική, πνευματική και πολιτική κίνηση, την

Διαβάστε περισσότερα

Να δώσετε το περιεχόµενο των παρακάτω όρων: α. Οργανικός νόµος 1900 β. Συνθήκη φιλίας και συνεργασίας γ. «Ηνωµένη αντιπολίτευσις»

Να δώσετε το περιεχόµενο των παρακάτω όρων: α. Οργανικός νόµος 1900 β. Συνθήκη φιλίας και συνεργασίας γ. «Ηνωµένη αντιπολίτευσις» Να δώσετε το περιεχόµενο των παρακάτω όρων: α. Οργανικός νόµος 1900 β. Συνθήκη φιλίας και συνεργασίας γ. «Ηνωµένη αντιπολίτευσις» Β. Να αντιστοιχίσετε τα γράµµατα της στήλης Α µε αυτά της στήλης 1.Επανάσταση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (διαγώνισμα 1)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (διαγώνισμα 1) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (διαγώνισμα 1) ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α1 Α.1.1.α Το Νοέμβριο του 1919 υπογράφηκε η συνθήκη του Νεϊγύ.πριν από την υπογραφή της συνθήκης) σελ 140 σχ.βιβλ. Β. Κατά

Διαβάστε περισσότερα

ΟΝΟΜΑ: ΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:

ΟΝΟΜΑ: ΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ: ΟΝΟΜΑ: ΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ: ΓΩΝ ΟΜΑ Α Α ΘΕΜΑ Α1 Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθµούς της Στήλης Α και δίπλα σε κάθε αριθµό ένα από τα γράµµατα της Στήλης Β, ώστε να προκύπτει η σωστή αντιστοίχιση ΣΤΗΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕ ΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ

ΣΧΕ ΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΣΧΕ ΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ 1ο Σχέδιο Ι ΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ιάρκεια: Ολιγόλεπτο Θέµατα: 3 ΘΕΜΑ 1ο Ο Β Παγκόσµιος πόλεµος και οι µεταπολεµικές σχέσεις Ελλάδας-Αλβανίας ΠΗΓΗ Το πώς έβλεπε η αλβανική

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6. Η κρίση στα Βαλκάνια (σελ )

Κεφάλαιο 6. Η κρίση στα Βαλκάνια (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης 4 η Ενότητα «Η Ελλάδα στον 19 ο αιώνα» 1 Κεφάλαιο 6 Η κρίση στα Βαλκάνια (σελ. 170 173) Στη διάρκεια του 19ου αιώνα η Οθωµανική Αυτοκρατορία αντιµετώπισε πολλά προβλήµατα και άρχισε σταδιακά

Διαβάστε περισσότερα

ÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÈÅÙÑÇÔÉÊÏ ÊÅÍÔÑÏ ÁÈÇÍÁÓ - ÐÁÔÇÓÉÁ

ÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÈÅÙÑÇÔÉÊÏ ÊÅÍÔÑÏ ÁÈÇÍÁÓ - ÐÁÔÇÓÉÁ ΘΕΜΑ Α1 ΙΣΤΟΡΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2008 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α Α Α1.1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν γράφοντας στο τετράδιό σας τη λέξη Σωστό ή Λάθος δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α1 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ α. Κόμμα του Γ. Θεοτόκη: «Το κόμμα του Γ. Θεοτόκη πυρήνα των Αντιβενιζελικών.», σελ. 92-93 β. Προσωρινή Κυβέρνησις της Κρήτης (1905)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ-ΨΗΦΙΣΜΑ ΔΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΣΣΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ-ΨΗΦΙΣΜΑ ΔΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΣΣΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ-ΨΗΦΙΣΜΑ ΔΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΣΣΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Αποφοίτων της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών Σωμάτων (ΣΣΑΣ) λόγω των άκρως σοβαρών

Διαβάστε περισσότερα

ΒΟΓΛΗΣ ΠΟΛΥΜΕΡΗΣ. Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΒΟΓΛΗΣ ΠΟΛΥΜΕΡΗΣ. Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Βιογραφικό σημείωμα Ο Πολυμέρης Βόγλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1964. Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και εκπόνησε τη διατριβή του στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ Οι βυζαντινοί ήταν καλά πληροφορημένοι για τις γειτονικές χώρες από δικούς τους ανθρώπους. Όταν έφταναν επισκέπτες, έμποροι, μισθοφόροι ή στρατιωτικοί φυγάδες, ή ακόμα κρατικές

Διαβάστε περισσότερα

1ο Σχέδιο. δεδοµένων της Β και Γ στήλης, που αντιστοιχούν στα δεδοµένα της Α στήλης. A. Βασικοί όροι των συνθηκών Β. Συνθήκες Γ.

1ο Σχέδιο. δεδοµένων της Β και Γ στήλης, που αντιστοιχούν στα δεδοµένα της Α στήλης. A. Βασικοί όροι των συνθηκών Β. Συνθήκες Γ. . ΣΧΕ ΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ 1ο Σχέδιο Ι ΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Η Ελλάδα από το 1914 ως το 1924 (επαναληπτικό) ιάρκεια: 1 διδακτική ώρα Θέµατα: 3 ΘΕΜΑ 1ο Ι. Να συµπληρώσετε, στα κενά της Α στήλης,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Γ Λυκείου- Θεωρητική

ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Γ Λυκείου- Θεωρητική ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Γ Λυκείου- Θεωρητική ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α1 Α.1.1. Ν αποδώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω όρων: α) κλήριγκ β) «ανόρθωση» γ) Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής Μονάδες 12 Α. 1. 2. Να προσδιορίσετε

Διαβάστε περισσότερα

7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ. αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις

7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ. αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις 7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις πώς διαχειρίστηκε ο Ηράκλειος τόσο τους κινδύνους που απειλούσαν τα σύνορα του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους όσο και τα σοβαρά προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ 1 ο Κεφάλαιο: Από την Αγροτική Οικονομία στην Αστικοποίηση 1821-1828 Επανάσταση 1864 Προσάρτηση Επτανήσων 1881 Προσάρτηση Άρτας και Θεσσαλίας 1896 Εξέγερση

Διαβάστε περισσότερα

Η παρέα των Αστυνόμων γιορτάζει την εθνική μας επέτειο!! Τμήμα: ΠΝ1 Υπεύθυνη παιδαγωγός : Μπαϊμάκα Ναταλία ΛΙΛΙΠΟΥΠΟΛΗ

Η παρέα των Αστυνόμων γιορτάζει την εθνική μας επέτειο!! Τμήμα: ΠΝ1 Υπεύθυνη παιδαγωγός : Μπαϊμάκα Ναταλία ΛΙΛΙΠΟΥΠΟΛΗ Η παρέα των Αστυνόμων γιορτάζει την εθνική μας επέτειο!! Τμήμα: ΠΝ1 Υπεύθυνη παιδαγωγός : Μπαϊμάκα Ναταλία ΛΙΛΙΠΟΥΠΟΛΗ 2017-2018 Διπλή είναι σήμερα η γιορτή διπλή είναι η χαρά. Γιορτάζει η πατρίδα μας

Διαβάστε περισσότερα

Αν είναι δυνατόν! Ελληνίδα δασκάλα, δίδασκε σε ελληνικό σχολείο, το αλβανικό βιβλίο Ιστορίας που αναφέρει τους Έλληνες ως σφαγείς των Τσάμηδων!!!

Αν είναι δυνατόν! Ελληνίδα δασκάλα, δίδασκε σε ελληνικό σχολείο, το αλβανικό βιβλίο Ιστορίας που αναφέρει τους Έλληνες ως σφαγείς των Τσάμηδων!!! Αν είναι δυνατόν! Ελληνίδα δασκάλα, δίδασκε σε ελληνικό σχολείο, το αλβανικό βιβλίο Ιστορίας που αναφέρει τους Έλληνες ως σφαγείς των Τσάμηδων!!! Απίστευτο κι όμως αληθινό! Σε ελληνικό σχολείο, από Έλληνες

Διαβάστε περισσότερα

29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία

29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία 29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία Οι Σελτζούκοι Τούρκοι και οι Νορμανδοί απειλούν την αυτοκρατορία και την Πόλη. Η Ανατολική και η Δυτική εκκλησία χωρίζονται οριστικά.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α1 α. σχολικό βιβλίο, σελ. 46. Φεντερασιόν: ήταν μεγάλη πολυεθνική εργατική οργάνωση της Θεσσαλονίκης, με πρωτεργάτες σοσιαλιστές από την ανοικτή σε νέες ιδέες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΙΝΗΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ

ΚΙΝΗΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΙΝΗΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ISBN 978-960-518-389-9 Παραγωγή: ΙΝΔΙΚΤΟΣ Καλλιδρομίου 64, 114 73 ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: 210 8838007, e-mail: indiktos@indiktos.gr Ἑξαδακτύλου 5, 546 35 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΤΗΛ.: 2310 231083,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΗΣ Η Ε ΗΣΙ ΑΙ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕ ΙΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤ ΙΑ ΑΤΕ Θ ΝΣΗΣ ΠΑ ΑΣ Ε Η 29 ΑΪ 2015

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΗΣ Η Ε ΗΣΙ ΑΙ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕ ΙΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤ ΙΑ ΑΤΕ Θ ΝΣΗΣ ΠΑ ΑΣ Ε Η 29 ΑΪ 2015 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΗΣ Η Ε ΗΣΙ ΑΙ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕ ΙΝ ΕΝΙ Λ ΕΙ ΑΙ ΕΠΑΛ Α Α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤ ΙΑ ΑΤΕ Θ ΝΣΗΣ ΠΑ ΑΣ Ε Η 29 ΑΪ 2015 Α Α Α: Α1. α) ρεινοί: Μέσα στην εθνοσυνέλευση του 1862-64 συγκροτήθηκαν

Διαβάστε περισσότερα

Προτεινόμενα Θέματα Ιστορία Γενικής Παιδείας

Προτεινόμενα Θέματα Ιστορία Γενικής Παιδείας ΘΕΜΑ Α1 Προτεινόμενα Θέματα Ιστορία Γενικής Παιδείας 2-5-2017 Να δώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω όρων: ΘΕΜΑ Α2 Α) «Συλλογική ασφάλεια» Β) Δίκη της Νυρεμβέργης Γ) Ψυχρός πόλεμος Να χαρακτηρίσετε τις

Διαβάστε περισσότερα

Ανασκόπηση Στο προηγούμενο μάθημα είδαμε πως μετά το θάνατο του Βασιλείου Β : το Βυζάντιο έδειχνε ακμαίο, αλλά είχαν τεθεί οι βάσεις της κρίσης στρατι

Ανασκόπηση Στο προηγούμενο μάθημα είδαμε πως μετά το θάνατο του Βασιλείου Β : το Βυζάντιο έδειχνε ακμαίο, αλλά είχαν τεθεί οι βάσεις της κρίσης στρατι Εσωτερική κρίση εξωτερικοί κίνδυνοι 1054-10811081 Στο σημερινό μάθημα θα δούμε: 1. τα εσωτερικά προβλήματα 2. τους εξωτερικούς κινδύνους 3. κυρίως τη μάχη στο Ματζικέρτ και τις συνέπειές της Ανασκόπηση

Διαβάστε περισσότερα

Η Ελλάδα από το 1914 ως το 1924

Η Ελλάδα από το 1914 ως το 1924 Γ. ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ (ενδεικτικά παραδείγµατα) Η Ελλάδα από το 1914 ως το 1924 Με βάση τα στοιχεία που παρέχει το κεφάλαιο ΚΒ του σχολικού σας βιβλίου (σσ. 73-119) να συντάξετε έναν χρονολογικό πίνακα

Διαβάστε περισσότερα

Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι

Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι Οι προσδοκίες, που καλλιέργησε στους υπόδουλους χριστιανικούς λαούς το κίνημα των Νεοτούρκων το 1908, γρήγορα διαψεύστηκαν. Παρά τις επίσημες διακηρύξεις για ισότητα όλων των υπηκόων,

Διαβάστε περισσότερα

18 ος 19 ος αι. ΣΟ ΑΝΑΣΟΛΙΚΟ ΖΗΣΗΜΑ. «Σώστε με από τους φίλους μου!»

18 ος 19 ος αι. ΣΟ ΑΝΑΣΟΛΙΚΟ ΖΗΣΗΜΑ. «Σώστε με από τους φίλους μου!» 18 ος 19 ος αι. ΣΟ ΑΝΑΣΟΛΙΚΟ ΖΗΣΗΜΑ «Σώστε με από τους φίλους μου!» Σο Ανατολικό ζήτημα, ορισμός Είναι το ζήτημα της διανομής των εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία από τις αρχές του 18ου αιώνα

Διαβάστε περισσότερα

www.kalymnikifilia.gr

www.kalymnikifilia.gr Η επιρροή του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας στη διαμόρφωση του ρωσικού εκπαιδευτικού συστήματος (το παράδειγμα των Εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Μόσχας) ΒΑΝΤΙΜ ΓΙΑΡΟΒΟÏ Kαθηγητής μουσικής

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ, ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΩΝ ΜΥΡΜΙΔΟΝΩΝ

Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ, ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΩΝ ΜΥΡΜΙΔΟΝΩΝ 1ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΛΑΤΥΚΑΜΠΟΥ ΛΑΡΙΣΑΣ Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ, ΒΑΣΙΛΙΑ ΤΩΝ ΜΥΡΜΙΔΟΝΩΝ σε βιβλίο με εικόνες. LET S SHARE OUR CULTURE (ΑΣ ΜΟΙΡΑΣΤΟΥΜΕ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΜΑΣ) Αυτό το πρόγραμμα πραγματοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Κυριακή 6 Απριλίου 2014 ΟΜΑΔΑ Α

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Κυριακή 6 Απριλίου 2014 ΟΜΑΔΑ Α ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Κυριακή 6 Απριλίου 2014 ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α1 Α.1.1. Ν αποδώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω όρων : α. Πατριαρχική Επιτροπή β. «Υπηρεσία Παλιννοστήσεως

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικό Φροντιστήριο Στην Ελληνική Γλώσσα Απαντήσεις

Ειδικό Φροντιστήριο Στην Ελληνική Γλώσσα Απαντήσεις Απαντήσεις Α1. α. Κόμμα του Γ. Θεοτόκη: το κόμμα του Γ. θεοτόκη Αντιβενιζελικών. Σελ. 92-93 και Από τα Αντιβενιζελικά κόμματα..το πιο διαλλακτικό.σελ92 β. Προσωρινή Κυβέρνηση της Κρήτης(1905): Στο μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Μικρασιατική καταστροφή

Μικρασιατική καταστροφή Μικρασιατική καταστροφή Η εκστρατεία στη Μ. Ασία Μετά τη λήξη του Α Παγκοσμίου πολέμου οι νικήτριες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, ξεκίνησαν εργασίες με σκοπό τη διανομή των εδαφών. Η απόφαση

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Δημητριάδος: Το επιχειρούμενο Σύνταγμα θα αναιρεί τον εαυτό του

Μητρ. Δημητριάδος: Το επιχειρούμενο Σύνταγμα θα αναιρεί τον εαυτό του 02/12/2018 Μητρ. Δημητριάδος: Το επιχειρούμενο Σύνταγμα θα αναιρεί τον εαυτό του / Επικαιρότητα Συνέντευξη του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου δημοσιεύεται σήμερα στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα».

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (5/2/2017)

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (5/2/2017) ΕΠΩΝΥΜΟ:... ΤΣΙΜΙΣΚΗ &ΚΑΡΟΛΟΥ ΝΤΗΛ ΓΩΝΙΑ THΛ: 270727 222594 ΑΡΤΑΚΗΣ 12 - Κ. ΤΟΥΜΠΑ THΛ: 919113 949422 ΟΝΟΜΑ:... ΤΜΗΜΑ:... ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:... ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (5/2/2017) ΟΜΑΔΑ Α Α1 Να γράψετε το

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Επανάληψη Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ο Κωνσταντίνος Βυζάντιο 1. Αποφασίζει τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Ανατολή κοντά στο αρχαίο Βυζάντιο: νέο διοικητικό κέντρο η Κωνσταντινούπολη 2. 313

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 12. Η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου - ο ιονύσιος Σολωµός (σελ )

Κεφάλαιο 12. Η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου - ο ιονύσιος Σολωµός (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης Γ Ενότητα «Η Μεγάλη Επανάσταση (1821-1830)» 1 Κεφάλαιο 12 Η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου - ο ιονύσιος Σολωµός (σελ. 118 121) Τον Απρίλιο του 1825 ξεκίνησε η δεύτερη πολιορκία του

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ( )

ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ( ) ΟΡΙΣΜΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1930) 1. Κουτσοβλαχικό ζήτημα : Το 1906 Έλληνες κάτοικοι της Ρουμανίας απελάθηκαν, λόγω της έξαρσης που γνώριζε την ίδια εποχή το Κουτσοβλαχικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 6ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΟΤΗΤΕΣ 27/28/29/30

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 6ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΟΤΗΤΕΣ 27/28/29/30 ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΟ ΓΟΥΔΙ ΑΙΤΙΑ: (συμπληρώστε τα κενά) Α/ Οικονομικά αίτια 1893: 1898: Αρχές 20 ου αι. : κάνει δύσκολη τη διάθεση των ελληνικών προϊόντων στις ξένες αγορές και περιόρισε τα εμβάσματα των Ελλήνων

Διαβάστε περισσότερα

Ο αγώνας δρόμου του Αρχιεπισκόπου. Τι είπε με τους Κληρικούς. Δείτε το υπόμνημα

Ο αγώνας δρόμου του Αρχιεπισκόπου. Τι είπε με τους Κληρικούς. Δείτε το υπόμνημα 07/12/2018 Ο αγώνας δρόμου του Αρχιεπισκόπου. Τι είπε με τους Κληρικούς. Δείτε το υπόμνημα Αυτοκέφαλες Εκκλησίες / Εκκλησία της Ελλάδος Για τους αγώνες δεκαετιών, για τις αγωνίες και τις πολύωρες συζητήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 19 - Από την 3η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862) Ιστορία Γ Γυμνασίου

Ενότητα 19 - Από την 3η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862) Ιστορία Γ Γυμνασίου Ενότητα 19 - Από την 3η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862) Ιστορία Γ Γυμνασίου Ο Όθων συνδιαλέγεται με τον έφιππο συνταγματάρχη Δημήτριο Καλλέργη που του ζητά την παραχώρηση συντάγματος Καθιέρωση

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 17. Ο Ιωάννης Καποδίστριας και το έργο του (σελ )

Κεφάλαιο 17. Ο Ιωάννης Καποδίστριας και το έργο του (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης Γ Ενότητα «Η Μεγάλη Επανάσταση (1821-1830)» 1 Κεφάλαιο 17 Ο Ιωάννης Καποδίστριας και το έργο του (σελ. 138 141) Ο Ιωάννης Καποδίστριας καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια της Κέρκυρας.

Διαβάστε περισσότερα

e- EΚΦΡΑΣΗ- ΕΚΘΕΣΗ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ για ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ εξετάσεις Γ λυκείου ΕΠΑ.Λ.

e- EΚΦΡΑΣΗ- ΕΚΘΕΣΗ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ για ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ εξετάσεις Γ λυκείου ΕΠΑ.Λ. ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ για ΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ εξετάσεις Γ λυκείου ΕΠΑ.Λ. ΜΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Ποτέ, πια, πόλεμος! Μετά τις οδυνηρές εμπειρίες του τελευταίου Παγκοσμίου Πολέμου, θα περίμενε κανείς

Διαβάστε περισσότερα

Ελλάδα: ιστορική αναδρομή

Ελλάδα: ιστορική αναδρομή Ελλάδα: ιστορική αναδρομή Οθωμανική Αυτοκρατορία Αυτό είναι ένα μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας την περίοδο πριν την Ελληνική Επανάσταση. Το Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας Το Πρωτόκολλο του Λονδίνου (1830)

Διαβάστε περισσότερα

Τηλ: Ανδρέου Δημητρίου 81 & Ακριτών 26 ΚΑΛΟΓΡΕΖΑ [1]

Τηλ: Ανδρέου Δημητρίου 81 & Ακριτών 26 ΚΑΛΟΓΡΕΖΑ [1] ΜΑΘΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΤΗ ΤΑΞΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΝΟΜ/ΜΟ: ΗΜΕΡ/ΝΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ 20 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2016 ΚΑΘ/ΤΗΣ ΒΑΚΑΛΗ Κ. ΒΑΘΜΟΣ: /100, /20 ΟΜΑΔΑ Α Α.1.1. Ν αποδώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω όρων:

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία Ενότητα 4η: Φιλική Εταιρεία Ελευθερία Μαντά, Λέκτορας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής.

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής. ΜΑΘΗΜΑ 15 Ο ΣΥΝΑΓΜΕΝΟΙ ΣΤΗ Θ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία

Διαβάστε περισσότερα

Εμείς τα παιδιά θέλουμε να γνωρίζουμε την τέχνη και τον πολιτισμό του τόπου μας και όλου του κόσμου.

Εμείς τα παιδιά θέλουμε να γνωρίζουμε την τέχνη και τον πολιτισμό του τόπου μας και όλου του κόσμου. Εισαγωγή Το Παγκύπριο Κίνημα ΕΔΟΝόπουλων δημιουργήθηκε το 1960. Πρωταρχικός του στόχος είναι η προσφορά και η στήριξη του παιδιού στην Κυπριακή κοινωνία. Το Κίνημα ΕΔΟΝόπουλων, μέσα από τις εβδομαδιαίες

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η Θεσσαλονίκη αποτελούσε και αποτελεί «σταυροδρόμι» πολιτισμών Ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού της αποτελούνταν από τους Εβραίους: ΕΤΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΒΡΑΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Φιλέλληνες ονοµάζονται οι ξένοι που εµπνεύσθηκαν από την Επανάσταση του 1821 και υποστήριξαν τον αγώνα των εξεγερµένων Ελλήνων µε διάφορους τρόπους.

Φιλέλληνες ονοµάζονται οι ξένοι που εµπνεύσθηκαν από την Επανάσταση του 1821 και υποστήριξαν τον αγώνα των εξεγερµένων Ελλήνων µε διάφορους τρόπους. Κεφάλαιο 14 Ο Φιλελληνισµός (σελ. 126 129) Φιλέλληνες ονοµάζονται οι ξένοι που εµπνεύσθηκαν από την Επανάσταση του 1821 και υποστήριξαν τον αγώνα των εξεγερµένων Ελλήνων µε διάφορους τρόπους. Η προσφορά

Διαβάστε περισσότερα

_ _scope7 1 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ

_ _scope7 1 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ 001-192_978-960-482-044-3_scope7 1 1 1821 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ ΕΘΝΟΥΣ ΚΡΑΤΟΥΣ Β ΤΟΜΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ ΘΑΝΟΣ ΒΕΡΕΜΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΣ 001-192_978-960-482-044-3_scope7 5 5 Περιεχόµενα

Διαβάστε περισσότερα

4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους

4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους I. ΠΑΓΙΩΣΗ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗ Μ. ΑΣΙΑ 4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους (σελ. 39-40) Ο Μιχαήλ Γ ως αρματοδρόμος στα ανάκτορα του Αγίου Μάμαντα.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΑΧΑΙΡΑ. Ιστορία Στ

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΑΧΑΙΡΑ. Ιστορία Στ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΑΧΑΙΡΑ Ιστορία Στ Γενικές πληροφορίες Μετά την απομάκρυνση του Όθωνα, νέος βασιλιάς της Ελλάδας επιλέχθηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις ο Δανός πρίγκιπας Γεώργιος, ο οποίος κυβέρνησε τη χώρα για

Διαβάστε περισσότερα

Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΤΗΣ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΤΗΣ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΤΗΣ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ Η Μάχη της Κρήτης έχει µια ξεχωριστή θέση στη ροή των γεγονότων του Β' Παγκοσµίου Πολέµου. Ο Ελληνικός λαός στη Κρήτη, εγκαταλελειµµένος

Διαβάστε περισσότερα

ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ. Αρχείο Επισκόπου Ιεροσητείας Αμβροσίου. Αρχείο Αρχιμανδρίτη Παρθενίου Κελαϊδή. Συλλογή Παπα-Στεφάνου Προβατάκη

ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ. Αρχείο Επισκόπου Ιεροσητείας Αμβροσίου. Αρχείο Αρχιμανδρίτη Παρθενίου Κελαϊδή. Συλλογή Παπα-Στεφάνου Προβατάκη ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ Τίτλος Αρχείο Επισκόπου Ιεροσητείας Αμβροσίου Αρχείο Αρχιμανδρίτη Παρθενίου Κελαϊδή Συλλογή Παπα-Στεφάνου Προβατάκη Αρχείο Επισκόπου Διονυσίου Μαραγκουδάκη Συλλογή Μονών (νομών Χανίων,

Διαβάστε περισσότερα

25η Μαρτίου 1821 Η 25η Μαρτίου αποτελεί διπλή εορτή για τους Έλληνες, μαζί με τον Ευαγγελισμός της Θεοτόκου εορτάζεται και ο ξεσηκωμός των Ελλήνων κατά των Τούρκων. Στην πραγματικότητα η επανάσταση είχε

Διαβάστε περισσότερα

Η αυτοκάθαρση στην Εκκλησία (Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου)

Η αυτοκάθαρση στην Εκκλησία (Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου) Η αυτοκάθαρση στην Εκκλησία (Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου) Date : Μαΐου 7, 2006 Τα σύγχρονα γεγονότα που αφορούν τα λεγόμενα σκάνδαλα στην Εκκλησία ερμηνεύονται ποικιλοτρόπως,

Διαβάστε περισσότερα

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται Ι. Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΪΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1. Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ας διαβάσουμε τι θα μάθουμε στο σημερινό μάθημα: Σκοπός: Σκοπός του παρόντος μαθήματος είναι να απαντήσουμε σε ένα «γιατί»: Γιατί χρειάστηκε

Διαβάστε περισσότερα

Ευρύκλεια Κολέζα ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΕΡΝΤΕΝ (565-843)

Ευρύκλεια Κολέζα ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΕΡΝΤΕΝ (565-843) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΒΕΡΝΤΕΝ (565-843) μεγάλες εδαφικές απώλειες ενίσχυση ελληνικότητας νέοι θεσμοί πλαίσιο μέσα στο οποίον το Βυζάντιο

Διαβάστε περισσότερα

Για την (προ)ιστορία του Μακεδονικού Ζητήματος

Για την (προ)ιστορία του Μακεδονικού Ζητήματος Για την (προ)ιστορία του Μακεδονικού Ζητήματος Βάσω Νάση Το δημόσιο ενδιαφέρον στις μέρες μας για το Μακεδονικό, θυμίζει κάτι από τα παλιά. Παρότι δεν βρισκόμαστε στο 1991-1994, ακόμα παρελαύνουν εθνικιστικές

Διαβάστε περισσότερα

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία Ποιά ηρωικά χαρακτηριστικά έχει η ηρωίδα κατά τη γνώμη σας; Κατά τη γνώμη μου και μόνο που χαρακτηρίζουμε την Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου ηρωίδα δείχνει ότι

Διαβάστε περισσότερα

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους Α. Οι Βούλγαροι α μέρος

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους Α. Οι Βούλγαροι α μέρος Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους Α. Οι Βούλγαροι α μέρος Βούλγαροι Αρχικά ζουν σε εδάφη του Βυζαντίου εμποδίζουν άλλους λαούς να μετακινηθούν Αργότερα ιδρύουν κράτος προσπαθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΟΜΑ Α Α

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΟΜΑ Α Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 22 ΜΑΪΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) ΟΜΑ Α Α ΘΕΜΑ Α1 Α1.1. Να χαρακτηρίσετε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΥΓΗΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 25 ης ΜΑΡΤΙΟΥ

ΠΑΝΥΓΗΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 25 ης ΜΑΡΤΙΟΥ 25 η ΜΑΡΤΙΟΥ 1821 25 η ΜΑΡΤΙΟΥ 2015 194 ΧΡΟΝΙΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΠΑΝΥΓΗΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 25 ης ΜΑΡΤΙΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ κ. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΑΘ. ΧΑΡΧΑΛΑΚΗ ΚΥΘΗΡΑ, 25 η ΜΑΡΤΙΟΥ 2015

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 27- Το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου. Το κίνημα στο Γουδί (αφίσα της εποχής)

Ενότητα 27- Το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου. Το κίνημα στο Γουδί (αφίσα της εποχής) Ενότητα 27- Το κίνημα στο Γουδί (1909) Ιστορία Γ Γυμνασίου Το κίνημα στο Γουδί (αφίσα της εποχής) Χρονολόγιο 1893 Πτώχευση 1897 Ελληνοτουρκικός πόλεμος 1909 (15 Αυγούστου) Κίνημα στο Γουδί 1910 Ο Βενιζέλος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ TETAΡTH 24 ΜΑΪΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5)

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ TETAΡTH 24 ΜΑΪΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ TETAΡTH 24 ΜΑΪΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΘΕΜΑ Α1 ΟΜΑ Α Α Α.1.1 Πότε, για ποιο λόγο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΤΑΞΗ: Β ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ: 23 ΑΓΟΡΙΑ: 13 ΚΟΡΙΤΣΙΑ: 10 ΕΚΠΟΝΗΣΗ: ΛΙΑΠΗ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ:

Διαβάστε περισσότερα

Η σύντομη ιστορία της ποδοσφαιρικής ομάδας του Νίκου Ζαχαριάδη Σταύρος Τζίμας

Η σύντομη ιστορία της ποδοσφαιρικής ομάδας του Νίκου Ζαχαριάδη Σταύρος Τζίμας Η σύντομη ιστορία της ποδοσφαιρικής ομάδας του Νίκου Ζαχαριάδη Σταύρος Τζίμας Η ενδεκάδα του ΚΚΕ στην Πολωνία με το «εθνόσημο» στην μπλούζα, που δημιουργήθηκε στο Ζγκόρτζελετς το 1950 με εντολή Ζαχαριάδη.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α1 α) «Κλήριγκ»: Στο εξωτερικό εμπόριο κυριάρχησε

Διαβάστε περισσότερα

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus ISSP 1998 Religion II - Questionnaire - Cyprus Για σας. Είμαστε από το Κέντρο Ερευνών του Cyprus College. Kάνουμε μια διεθνή έρευνα για κοινωνικές και ηθικές αντιλήψεις. Η έρευνα αυτή γίνεται ταυτόχρονα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ. Μαρία Παντελή Γιώργος Βασιλείου

ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ. Μαρία Παντελή Γιώργος Βασιλείου ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ Μαρία Παντελή Γιώργος Βασιλείου ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Μ. Γκιόλιας, Ο Κοσμάς ο Αιτωλός και η εποχή του, Αθήνα 1972 Ιωάννης Μενούνος, Κοσμά Αιτωλού Διδαχές, Αθήνα 1979 Αρτ. Ξανθοπούλου-Κυριακού, Ο

Διαβάστε περισσότερα

Ένας θαυμάσιος μαρτυρικός αγιογράφος χωρίς χέρια και πόδια

Ένας θαυμάσιος μαρτυρικός αγιογράφος χωρίς χέρια και πόδια 14/07/2019 Ένας θαυμάσιος μαρτυρικός αγιογράφος χωρίς χέρια και πόδια / Ορθόδοξες Προβολές Το 1858 στο χωριό Ουτέβκα της Σαμάρας, στη Ρωσία, γεννήθηκε ο Γρηγόριος Ζουράβλεφ, ένα ιδιαίτερο παιδί όμως αφού

Διαβάστε περισσότερα

Οι λαοί γύρω από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Οι λαοί γύρω από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία Οι λαοί γύρω από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία Π Ρ Ο Τ Υ Π Ο Γ Ε Ν Ι Κ Ο Λ Υ Κ Ε Ι Ο Α Ν Α Β Ρ Υ Τ Ω Ν Σ Χ Ο Λ Ι Κ Ο Ε Τ Ο Σ : 2 0 1 7-2 0 1 8 Υ Π Ε Υ Θ Υ Ν Η Κ Α Θ Η Γ Η Τ Ρ Ι Α : Β. Δ Η Μ Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ Τ Α

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 7 Η Φιλική Εταιρεία - Η επανάσταση στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες

Ενότητα 7 Η Φιλική Εταιρεία - Η επανάσταση στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες Ενότητα 7 Η Φιλική Εταιρεία - Η επανάσταση στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες Ιστορία Γ Γυμνασίου Eugène Delacroix - La Liberté guidant le Peuple Ο Γέρος του Μοριά Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αποδίδει τον Όρκο του

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΟΜΑ Α Α

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΟΜΑ Α Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑΤΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΘΕΜΑ Α1 ΟΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5/11/2017 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων :

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5/11/2017 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων : ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 5/11/2017 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΘΕΜΑ Α1. Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων όρων : α. Φεντερασιόν β. Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος γ. Κλήριγκ Μονάδες 15 ΘΕΜΑ Α2. Να χαρακτηρίσετε

Διαβάστε περισσότερα

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ. Της Μαρίας Αποστόλα

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ. Της Μαρίας Αποστόλα ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Της Μαρίας Αποστόλα Η Ελλάδα υπήρξε από τους πρώτους δέκτες του Χριστιανισμού και τα μνημεία της ελληνικής ορθοδοξίας αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής κληρονομιάς, αποτελώντας

Διαβάστε περισσότερα

Εικονογραφία. Μιχαήλ Βόδας Σούτσος Μεγάλος Διερµηνέας και ηγεµόνας της Μολδαβίας Dupré Louis, 1820

Εικονογραφία. Μιχαήλ Βόδας Σούτσος Μεγάλος Διερµηνέας και ηγεµόνας της Μολδαβίας Dupré Louis, 1820 Φαναριώτες Ονοµασία που δόθηκε στα µέλη της παλαιάς βυζαντινής αριστοκρατίας (µεταξύ εκείνων που δεν διέφυγαν στη Δύση ή δεν εξισλαµίσθηκαν) και σε εµπόρους από τις περιοχές του Πόντου, της Ανατολίας (:

Διαβάστε περισσότερα

Αγωγή και Εκπαίδευση στη Νεώτερη Ελλάδα

Αγωγή και Εκπαίδευση στη Νεώτερη Ελλάδα Αγωγή και Εκπαίδευση στη Νεώτερη Ελλάδα Στο πλαίσιο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού έγινε σημαντική προσπάθεια Να συσταθούν σχολεία Nα γραφτούν βιβλία Nα εισαχθούν οι θετικές επιστήμες Nα καταπολεμηθεί ο

Διαβάστε περισσότερα

ISBN 978-960-484-159-2

ISBN 978-960-484-159-2 Η ΠΡΩΤΗ ΜΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ Ο Μέγας Αλέξανδρος Κείμενο: Φίλιππος Μανδηλαράς Επιμέλεια κειμένου: Ράνια Ζωίδη Εικονογράφηση: Ναταλία Καπατσούλια Διόρθωση: Αντωνία Κιλεσσοπούλου 2010, Εκδόσεις Κυριάκος Παπαδόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 17 - Ο Ι. Καποδίστριας ως κυβερνήτης της Ελλάδας ( ) Η ολοκλήρωση της ελληνικής επανάστασης. Ιστορία Γ Γυμνασίου

Ενότητα 17 - Ο Ι. Καποδίστριας ως κυβερνήτης της Ελλάδας ( ) Η ολοκλήρωση της ελληνικής επανάστασης. Ιστορία Γ Γυμνασίου Ενότητα 17 - Ο Ι. Καποδίστριας ως κυβερνήτης της Ελλάδας (1828-1831) Η ολοκλήρωση της ελληνικής επανάστασης Ιστορία Γ Γυμνασίου Το Ναύπλιο την εποχή της άφιξης του Καποδίστρια (1828) Χρονολόγιο Ερειπωμένη

Διαβάστε περισσότερα

Ο κανονισμός λειτουργίας των μαθητικών κοινοτήτων σε «Κείμενο για όλους»

Ο κανονισμός λειτουργίας των μαθητικών κοινοτήτων σε «Κείμενο για όλους» Ο κανονισμός λειτουργίας των μαθητικών κοινοτήτων σε «Κείμενο για όλους» Δείτε εδώ τον κανονισμό λειτουργίας των μαθητικών κοινοτήτων, μεταγραμμένο σε «Κείμενο για όλους»*. Στη μορφή αυτή, ο κανονισμός:

Διαβάστε περισσότερα

Πόλεμος για το νερό. Συγγραφική ομάδα. Καραγκούνης Τριαντάφυλλος Κρουσταλάκη Μαρία Λαμπριανίδης Χάρης Μυστακίδου Βασιλική

Πόλεμος για το νερό. Συγγραφική ομάδα. Καραγκούνης Τριαντάφυλλος Κρουσταλάκη Μαρία Λαμπριανίδης Χάρης Μυστακίδου Βασιλική Πόλεμος για το νερό Συγγραφική ομάδα Καραγκούνης Τριαντάφυλλος Κρουσταλάκη Μαρία Λαμπριανίδης Χάρης Μυστακίδου Βασιλική 3 ο Δημοτικό Σχολείο Ωραιοκάστρου Τάξη ΣΤ1 Θεσσαλονίκη 2006 ΠΟΛΕΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ Άκουγα

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΑ 1913-2011 Εκατό Χρόνια Θύελλες και Χίμαιρες ΓΕΝΙΚΗ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών Σας προσκαλεί με τιμή να μετάσχετε στη σειρά των επιστημονικών διαλέξεων

Διαβάστε περισσότερα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα Ενότητα 6: Η συγκρότηση του ελληνικού έθνους Σπύρος Μαρκέτος Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ήταν γύρω στον 11 ου αι. στα χρόνια του Αλέξιου Κομνηνού όταν στην Κωνσταντινούπολη ξέσπασε με νέα διαμάχη. Άνθρωποι των γραμμάτων και μη,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ "

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ "ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ Κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ" ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ 1911-1913" Κεφάλαιο 3 Η δεύτερη φάση και το

Διαβάστε περισσότερα