ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2.1 ΧΥΤΕΥΣΗ. 2.2 Τύποι καλουπιών

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2.1 ΧΥΤΕΥΣΗ. 2.2 Τύποι καλουπιών"

Transcript

1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 14 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2.1 ΧΥΤΕΥΣΗ Χύτευση καλείται η έκχυση λειωμένου μετάλλου σε τύπους (καλούπια) καταλλήλου σχήματος. Η χύτευση αν και εμφανίστηκε στους προϊστορικούς χρόνους αποτελεί και σήμερα μια από τις σπουδαιότερες μεθόδους κατασκευής μεταλλικών αντικειμένων. Με τον όρο χύτευση εννοούμε, την κατασκευή του καλουπιού, την παρασκευή του λειωμένου μετάλλου ή κράματος και την έκχυση του στο καλούπι. Στη χύτευση χρησιμοποιούμε δύο τύπους καλουπιών: α. Προσωρινά καλούπια μιας χρήσης. β. Μόνιμα καλούπια. Αναλυτικότερα οι δύο τύποι αυτοί χύτευσης έχουν ως έξης: 2.2 Τύποι καλουπιών α. Προσωρινά καλούπια. Η μέθοδος χύτευσης σε καλούπια μιας χρήσης είναι η σημαντικότερη και η πιο διαδεδομένη, κυρίως για λόγους απλότητας κατασκευής, κόστους, εύκολης προσαρμογής σε διάφορα είδη μετάλλων και σχημάτων, και μειωμένης μηχανουργικής υποδομής χυτηρίου. Σαν υλικό κατασκευής του καλουπιού χρησιμοποιούνται διάφοροι τύποι άμμου. Η άμμος του χυτηρίου πρέπει να έχει τις έξης κυρίως ιδιότητες: ; 1. Να είναι συμπαγής ώστε να αντέχει τις πιέσεις που δημιουργούνται κατά την έκχυση του μετάλλου. 2. Να είναι άτικτος στις θερμοκρασίες χύτευσης. 3. Να είναι διαπερατή από αέρια πού δημιουργούνται κατά την χύτευση. Η άμμος του χυτηρίου πρέπει να περιέχει περίπου 2-6% άργιλο πού δρα σαν συνδετικό, και υγρασία 8%. Ειδικά στην χύτευση χυτοσιδήρου χρησιμοποιείται και σκόνη άνθρακος 8% για την βελτίωση της εξωτερικής επιφανείας του χυτού. Η άμμος περιέχεται σε πλαίσια ορθογωνικού σχήματος μέσα στα όποια σχηματίζεται το καλούπι. Τα πλαίσια δείχνονται στο σχήμα 1.

2 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 15 Σχήμα 1 Για την κατασκευή του καλουπιού χρησιμοποιείται το πρότυπο, που είναι ένα κατάλληλα διαμορφωμένο αντικείμενο, κατασκευασμένο από ξύλο ή αλουμίνιο, εάν ο αριθμός τεμαχίων πού θα χυτευθούν είναι μεγάλος. Το πρότυπο σε γενικές γραμμές μοιάζει με το προς κατασκευή αντικείμενο, έχει όμως μεγαλύτερες διαστάσεις για να είναι δυνατή ή μετέπειτα μηχανουργική κατεργασία του. Επίσης, στρογγυλεύονται οι γωνίες του, για να διευκολύνεται ή ροή του μετάλλου, και να αποφεύγονται οι ορθές και οξείες γωνίες πού δυσκολεύουν την αποτύπωση του προτύπου στην άμμο. Στο κατωτέρω παράδειγμα, το σχήμα 2α δείχνει την τελική μορφή του αντικειμένου, και το σχήμα 2β την μορφή του προτύπου. α β Σχήμα 2 Η κατασκευή του καλουπιού γενικά απαιτεί μεγάλη τέχνη και εμπειρία. Κατά την κατασκευή του καλουπιού το πρότυπο πιέζεται με το χέρι ή με μηχανή στην επιφάνεια της άμμου και αποτυπώνεται το σχήμα του. Ιδιαίτερα απλή είναι ή αποτύπωση αντικειμένων με επίπεδο συμμετρίας. Τότε το πρότυπο αποτυπώνεται κατά το ήμισυ στην άμμο δύο πλαισίων πού στην συνέχεια τοποθετούνται το

3 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 16 ένα πάνω στο άλλο, όπως στα σχήματα 3α, 3β. Σχήμα 3 Για την είσοδο και έξοδο του μετάλλου προβλέπονται στόμια τα όποια χρησιμεύουν επίσης και σαν δεξαμενές μετάλλου για την συμπλήρωση των κενών πού δημιουργούνται κατά την βαθμιαία ψύξη του μετάλλου. Το πλήθος των στομίων γενικά εξαρτάται από το μέγεθος του χυτού. Σε περιπτώσεις χυτεύσεως κοίλων αντικειμένων χρησιμοποιούνται εσωτερικά ένθετα (καρδιές) κατασκευασμένες από ψημένη άμμο με μεγάλη περιεκτικότητα αργίλου. Για την κατασκευή, π.χ. του αντικειμένου α στο σχήμα 4, χρησιμοποιείται η καρδιά β. Το καλούπι κατά την χύτευση έχει διαμορφωθεί όπως στο σχήμα γ. Για την χύτευση πολύπλοκων αντικειμένων χρησιμοποιούνται καλούπια με τρία πλαίσια και με διαιρούμενα πρότυπα. Σχήμα 4 Για να διευκολυνθεί η ροή του μετάλλου στο καλούπι χρησιμοποιείται επίσης και η διάταξη του σχήματος 5 με την οποίαν επιτυγχάνεται αύξηση της υδροστατικής πιέσεως του μετάλλου. Εάν το αντικείμενο είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο είναι δυνατή επίσης η χρήση προτύπων από κερί τα όποια θερμαινόμενα λειώνουν αφήνοντας στην άμμο την μορφή του αντικειμένου. Στην περίπτωση αύτη χρησιμοποιούνται ειδικοί τύποι άμμου με συνδετικό υλικό τον γύψο για υλικά με χαμηλό σημείο τήξεως ή πυριτικό αιθύλιο, φωσφορικό οξύ κ.ά. για χυτοσίδηρο ή χάλυβα. Η ποιότητα επιφανείας και η ακρίβεια των διαστάσεων είναι γενικά πολύ καλή, με ανοχές της τάξεως των 0.1 mm. Το κόστος χύτευσης με πρότυπα από κερί είναι πολύ υψηλό και χρησιμοποιείται μόνον εάν είναι αδύνατος άλλος τρόπος χύτευσης, για αντικείμενα μικρών διαστάσεων.

4 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 17 Σχήμα 5 Σε περιπτώσεις χύτευσης αντικειμένων εκ περιστροφής συμμετρικών χρησιμοποιείται η λεγόμενη φυγοκεντρική χύτευση. Με τη μέθοδο αυτή το καλούπι τοποθετείται πάνω σε μια περιστρεφόμενη πλάκα με αποτέλεσμα η ροή του μετάλλου από το κέντρο προς τα άκρα να βοηθείται από τη φυγόκεντρο δύναμη η όποια συνήθως φθάνει φορές τη δύναμη της βαρύτητας (Σχήμα 6). Τα αποτελέσματα της φυγοκεντρικής χύτευσης είναι η καλή ποιότητα επιφάνειας και κρυσταλλικής δομής του χυτού, η αποφυγή ελαττωμάτων χύτευσης και η καλή ακρίβεια διαστάσεων με ανοχή 1 mm περίπου. Στο σχήμα δίδεται η κρυσταλλική δομή του χυτού στην περίπτωση πού υπάρχει ψύξη από τη μια ή από τις δύο πλευρές του χυτού (Σχήμα 6α, 6β). Ιδιαίτερα επιτυχής είναι η φυγοκεντρική χύτευση σωλήνων για την όποια χρησιμοποιείται η διάταξη του σχήματος 7. Η χύτευση στην άμμο γενικά παρουσιάζει μια σειρά προβλημάτων : Σχήμα 6(α,β)

5 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 18 Σχήμα 7 α. Πάχος τοιχωμάτων. Το πάχος των τοιχωμάτων του χυτού πρέπει να είναι μεγαλύτερο, των παρακάτω τιμών: Χυτοσίδηρος Σίδηρος Χάλυβας Κράματα χαλκού Αλουμίνιο 4mm 3mm 6mm 3mm 4mm β. Ελαττώματα καλουπιού Κατά τη χύτευση ή κατά την κατασκευή του καλουπιού παρατηρούνται αποκολήσεις άμμου, ιδίως στις γωνίες του χυτού. Στην περίπτωση αυτή παρατηρούνται ελαττώματα και στο σημείο από όπου έφυγε ή άμμος και στο σημείο πού έπεσε. γ. Φυσαλίδες. Κατά τη χύτευση δημιουργούνται αέρια τα όποια πρέπει με κατάλληλο σχεδιασμό του προτύπου, να έχουν δυνατότητα διαφυγής αλλιώς παραμένουν στη μάζα του χυτού δημιουργώντας εξωτερικές ή και εσωτερικές ανωμαλίες. δ. Σπηλαιώσεις ψύξεως Κατά τη φάση της ψύξεως του χυτού, λόγω της συστολής του μετάλλου είναι δυνατό να παρουσιαστούν κενά ή ρωγμές στο εσωτερικό του χυτού, ιδίως σε σημεία όπου είναι συγκεντρωμένη μεγάλη μάζα υλικού, όπως δείχνει το σχήμα 8. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στην ψύξη του υλικού πού διευθύνεται από τα τοιχώματα του χυτού προς το εσωτερικό του. Έτσι το μέταλλο στερεοποιείται πρώτα στα σημεία πού έχει λεπτή διατομή με αποτέλεσμα την αποκοπή της ροής του υγρού μετάλλου στα σημεία όπου είναι συγκεντρωμένη μεγάλη μάζα υλικού.

6 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 19 Ρωγμή Σχήμα 8 Το φαινόμενο της σπηλαιώσεως είναι το σοβαρότερο μειονέκτημα της χύτευσης στην άμμο, και αποφεύγεται κυρίως με τους έξης τρόπους: 1. Καλός σχεδιασμός του προτύπου, ιδίως στα σημεία πού υπάρχουν συνδέσεις διατομών διαφορετικού πάχους (Σχήμα 9). Σχήμα 9 2. Καλή τοποθέτηση των στομίων εισροής και εκροής του μετάλλου. 3. Καλή ρύθμιση της ταχύτητας παροχής μετάλλου. 4. Χρησιμοποίηση καρδιών στα σημεία συνδέσεως διατομών διαφορετικού πάχους για τον περιορισμό των διαφορών αυτών. 5. Χρησιμοποίηση ψύξεως στα σημεία συνδέσεως διατομών διαφορετικού πάχους ή θερμικής μονώσεως στις διατομές μικρών διαστάσεων Σχήμα 10

7 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 20 Η εμφάνιση σπηλαιώσεων στο χυτό είναι το σοβαρότερο μειονέκτημα της χύτευσης στην άμμο, γιατί δημιουργεί μείωση τής μηχανικής αντοχής λόγω συγκεντρώσεως τάσεων. Σε ιδιαίτερα κρίσιμα κομμάτια για τον έλεγχο ποιότητος χρησιμοποιούνται ακτίνες Χ, υπέρηχοι ή μαγνητικές μέθοδοι (Μέθοδοι μη καταστροφικών ελέγχων ΜΚΕ) 1. ε. Ελαττώματα επιφανείας. Στην κατηγορία αυτή προβλημάτων της χύτευσης στην άμμο ανήκουν κυρίως οι ραφές του χυτού, πού παρουσιάζονται στις επιφάνειες ενώσεως των τμημάτων του καλουπιού, και οι επιφανειακές ανωμαλίες λόγω προσκολήσεως άμμου. Τα ελαττώματα επιφανείας συνήθως εξομαλύνονται με τη χρήση σμυριδοτροχού πριν τη μηχανουργική κατεργασία του κομματιού στις εργαλειομηχανές. Για τις επιφανειακές κατεργασίες των χυτών πρέπει να προβλέπονται αρκετά μεγάλες ανοχές διαστάσεων. Αναλόγως του μετάλλου και των διαστάσεων του κομματιού έχουμε: Πίνακας 5. Ανοχές χυτών Υλικό Μέγεθος Ανοχή Χυτοσίδηρος έως 300 mm 2 mm mm 3 mm mm 6 mm mm 10 mm Χάλυβας έως 500 mm 6 mm mm 8 mm mm 10 mm mm 12.5 mm mm 15.0 mm Κράματα χαλκού έως 250 mm 1.5 mm και αλουμινίου mm 3.0 mm mm 4.0 mm mm 6.0 mm H χύτευση σε προσωρινά καλούπια από άμμο χρησιμοποιείται για όλα τα μέταλλα. Ιδίως για το χάλυβα είναι η μοναδική επιτρεπτή μέθοδος χύτευσης. Το κόστος χύτευσης είναι σχετικά χαμηλό και επιτρέπει την οικονομική κατασκευή και μικρού αριθμού κομματιών. Το χαμηλό κόστος χύτευσης εν μέρει εξουδετερώνεται από το αυξημένο κόστος μηχανουργικής κατεργασίας.

8 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 21 β. Μόνιμα καλούπια Χυτοπρεσσαριστά αντικείμενα. Η χύτευση σε μόνιμα καλούπια από χάλυβα χρησιμοποιείται για μέταλλα με χαμηλό σημείο τήξεως όπως π.χ. ο χαλκός, το αλουμίνιο, το μαγνήσιο κ.ά. και σπάνια για το χυτοσίδηρο. Λόγω της υψηλής αντοχής του καλουπιού είναι δυνατή ή χύτευση υπό πίεση, πού μπορεί να προέρχεται είτε από την υδροστατική πίεση του ίδιου του μετάλλου, είτε από πεπιεσμένο αέρα, είτε από κάποιο έμβολο. Η συνηθέστερη μέθοδος παραγωγής χυτοπρεσσαριστών αντικειμένων χρησιμοποιεί την πίεση εμβόλου. Η χρησιμοποιούμενη διάταξη παρουσιάζεται στο σχήμα 11: Το μέταλλο σε ρευστή κατάσταση κάτω από την πίεση του εμβόλου, καταλαμβάνει τον κενό χώρο του καλουπιού, ο όποιος ψύχεται εξωτερικά. Στην περίπτωση πολύπλοκων αντικειμένων προβλέπονται και εσωτερικά ένθετα. Η όλη διαδικασία του κλεισίματος του καλουπιού, της τοποθέτησης των ένθετων, της έκχυσης του μετάλλου, το χρονικό διάστημα της στερεοποίησης, της αφαίρεσης των ένθετων, του ανοίγματος του καλουπιού και της εξαγωγής του αντικειμένου, αποτελεί τον παραγωγικό κύκλο τής μηχανής και πραγματοποιείται αυτόματα. Σχήμα 11 Σε μικρά αντικείμενα με απλό σχήμα είναι δυνατή η εκτέλεση έως και 1000 κύκλων την ώρα. Η παραγωγή αντικειμένων είναι δυνατόν να είναι πολλαπλάσια του αριθμού αυτού, γιατί σε περιπτώσεις μικρών αντικειμένων είναι δυνατή η χρησιμοποίηση πολλαπλού καλουπιού με ταυτόχρονη παραγωγή πολλών κομματιών. Τα βασικά πλεονεκτήματα της μεθόδου χύτευσης κάτω από πίεση, εκτός της μεγάλης παραγωγικότητας, είναι η πολύ καλή εξωτερική επιφάνεια του χυτού, η σχεδόν πλήρης εξάλειψης των συνηθισμένων ελαττωμάτων χύτευσης, σπηλαιώσεις, φυσαλίδες κλπ., η καλύτερη κρυσταλλική δομή του χυτού και η μεγαλύτερη ακρίβεια διαστάσεων.

9 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 22 Η ακρίβεια αυτή των διαστάσεων και η καλή εξωτερική επιφάνεια του χυτού επιτρέπει τον περιορισμό των μηχανουργικών κατεργασιών στο ελάχιστο με σημαντική μείωση του ανά τεμάχιο κόστους παραγωγής. Η ακρίβεια διαστάσεων των χυτοπρεσσαριστών αντικειμένων φθάνει το 1% των διαστάσεων του αντικειμένου. Βασικά μειονεκτήματα της χύτευσης κάτω από πίεση είναι το μεγάλο κόστος των μηχανημάτων υποδομής του χυτηρίου, το μεγάλο κόστος των καλουπιών και ο περιορισμένος αριθμός μετάλλων και κραμάτων πού είναι δυνατό να χυτευθοϋν με την μέθοδο αυτή. Επίσης υπάρχουν σαφείς περιορισμοί στο μέγεθος του χυτού, που στην περίπτωση του αλουμινίου είναι της τάξης των 10Κg, ανάλογα με το μέγεθος της χυτόπρεσσας. Γενικά ή χρησιμοποίηση χύτευσης κάτω από πίεση εφαρμόζεται για τις περιπτώσεις παραγωγής 1000 και άνω αντικειμένων. Για μικρότερες ποσότητες η χύτευση στην άμμο είναι συνήθως οικονομικότερη. Το καθοριστικό στοιχείο στην περίπτωση αυτή είναι το κόστος σχεδιασμού και κατασκευής του καλουπιού, πού συνήθως είναι πολύπλοκο λόγω των εξωλκέων και των καρδιών πού χρησιμοποιούνται. Το καλούπι πρέπει επίσης να είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό καθόσον, δυνάμεις της τάξεως των 1000t είναι συνήθεις στη χύτευση κάτω από πίεση, η αντοχή δε αυτή πρέπει να διατηρείται στις υψηλές θερμοκρασίες της χύτευσης. Λόγω των υψηλών αυτών θερμοκρασιών η χύτευση χυτοσιδήρου κάτω από πίεση παρουσιάζει αυξημένες δυσκολίες και η χύτευση χάλυβα είναι προς το παρόν αδύνατη σε βιομηχανική κλίμακα. 2.3 Ειδικές μέθοδοι χύτευσης Εκτός από τις μεθόδους χύτευσης που εξετάσαμε, χρησιμοποιούνται σήμερα και άλλες μέθοδοι για ειδικότερες χρήσεις που εξασφαλίζουν κυρίως μεγαλύτερη ακρίβεια διαστάσεων και ποιότητα επιφανείας σε αντικείμενα με πολύπλοκη διαμόρφωση. Θα εξετασθούν δύο σημαντικές ειδικές μέθοδοι χύτευσης. α. Χύτευση σε γύψινα καλούπια. β. Χύτευση σε επενδεδυμένα καλούπια. Και οι. δύο αυτές μέθοδοι χρησιμοποιούν προσωρινά καλούπια τα οποία καταστρέφονται μετά την χύτευση Χύτευση σε γύψινα καλούπια Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται για την χύτευση μη σιδηρούχων μετάλλων μέσου ή χαμηλού σημείου τήξης, όπως τα κράματα του αλουμινίου, του χαλκού, κ.λ.π. Για τον σχηματισμό του καλουπιού συνήθως χρησιμοποιούνται πρότυπα από κράματα χαλκού. Τα πρότυπα αυτά πιέζονται, στην επιφάνεια μείγματος ρευστού γύψου και τάλκη και αφού το μείγμα αποκτήσει κάποια σκληρότητα απομακρύνονται αφήνοντας στην επιφάνεια του το κατάλληλο αποτύπωμα. Στην συνέχεια το καλούπι, στεγνώνει, τελείως σε φούρνο υψηλής θερμοκρασίας. Ο γύψος χρησιμοποιείται επίσης για την διαμόρφωση και των καρδιών. Σε ειδικές περιπτώσεις πολύπλοκων αντικειμένων είναι, δυνατόν να δημιουργηθούν στο εσωτερικό του καλουπιού κοιλότητες με την χρήση κεριού ή εύτηκτων μετάλλων τα οποία στην συνεχεία απομακρύνονται, με την θέρμανση του καλουπιού σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες από το όριο τήξης των

10 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 23 υλικών αυτών. Βασικά πλεονεκτήματα της χύτευσης σε γύψινα καλούπια είναι, η εξαιρετική ποιότητα της επιφάνειας των χυτών, η μεγάλη ακρίβεια διαστάσεων και η αποφυγή των εσωτερικών τάσεων και σπηλαιώσεων στα σημεία αλλαγών του πάχους του μετάλλου. Η ιδιότητα αυτή των χυτών οφείλεται στην θερμομονωτική ικανότητα του γύψου που επιτρέπει την αργή απόψυξη του υγρού μετάλλου στο καλούπι. Η μέθοδος επίσης παρουσιάζει καλή παραγωγικότητα και προσαρμόζεται εύκολα σε μικρούς αριθμούς και σε μεγάλους της τάξης των χιλιάδων ημερησίως. Το μέγεθος των χυτών αντικειμένων δεν είναι σοβαρό πρόβλημα και είναι δυνατή η χύτευση κομματιών βάρους έως και 1000 Κg. Το κόστος παραγωγής είναι ελαφρά μεγαλύτερο από το κόστος της χύτευσης στην άμμο. Ιδιαίτερα πρέπει να τονισθεί η ικανότητα της μεθόδου στη παραγωγή ιδιαίτερα λείων επιφανειών με ελάχιστη ή μηδενική ανάγκη μηχανουργικής επεξεργασίας. Η ακρίβεια διαστάσεων είναι επίσης πολύ ικανοποιητική με ανοχές έως και 0.1 mm Χύτευση σε επενδεδυμένα καλούπια Η μέθοδος της χύτευσης σε επενδεδυμένα καλούπια είναι πολύ παλιά και ανάγεται, και αυτή όπως και η χύτευση στην άμμο στους προϊστορικούς χρόνους. Η βασική αρχή της μεθόδου αυτής είναι. η δημιουργία γύρω από ένα κέρινο πρότυπο του αντικειμένου που θέλουμε να παράγουμε μιας επένδυσης από το ρευστό υλικό του καλουπιού η οποία στη συνέχεια στερεοποιείται περιβάλλοντας το πρότυπο. Μετά την στερεοποίηση του καλουπιού το κέρινο πρότυπο λειώνει με θέρμανση και απομακρύνεται. αφήνοντας την αντίστοιχη εσωτερική κοιλότητα για την χύτευση του μετάλλου. Βασικό πρόβλημα για την βιομηχανική εφαρμογή της μεθόδου αυτής υπήρξε η δυσκολία παραγωγής κέρινων προτύπων σε μεγάλους αριθμούς. Το πρόβλημα αυτό λύθηκε κατά την δεκαετία του 1930 με την χρήση καλουπιών από ελαστικό και κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο με την χρήση χαλύβδινων. Στα καλούπια αυτά είναι, δυνατόν να γίνει η ταυτόχρονη διαμόρφωση πολλών κέρινων προτύπων με μεγάλη ακρίβεια διαστάσεων και εξαιρετική ποιότητα επιφάνειας. Για την αύξηση της παραγωγικότητας της μεθόδου παραγωγής των προτύπων, το κερί αντικαθίσταται, από πλαστικό που χυτεύεται με μεγάλη ευκολία σε μεγάλους αριθμούς σε χυτόπρεσσες πλαστικών. Μετά την κατασκευή των κέρινων ή πλαστικών προτύπων, κατάλληλος αριθμός αυτών συνδέεται, μεταξύ τους, ανάλογα με κέρινο ή πλαστικό στέλεχος για τον σχηματισμό του συγκροτήματος χυτών που θα χυτευθούν ταυτόχρονα. Το συγκρότημα αυτό στη συνέχεια καλύπτεται από το υλικό του καλουπιού που ανάλογα με το μέταλλο που θα χυτευθεί είναι κατάλληλες ποιότητες γύψου για μη σιδηρούχα κράματα ή μείγμα αιθυλικού πυριτίου, πυριτικού νατρίου και φωσφορικού οξέως για κράματα χάλυβα. Μετά την στερεοποίηση του καλουπιού, το κερί ή το πλαστικό απομακρύνεται με θέρμανση και επαναχρησιμοποιείται, το δε καλούπι ψήνεται σε φούρνο για να αποκτήσει την αντοχή κεραμικού. Μετά την χύτευση και την στερεοποίηση του μετάλλου το καλούπι πρέπει να καταστραφεί για να αφαιρεθεί το χυτό γιατί το καλούπι περιβάλλει ή "επενδύει" τελείως το αντικείμενο. Η μέθοδος της χύτευσης σε επενδεδυμένα καλούπια προσφέρεται ιδιαίτερα για την παραγωγή πολύπλοκων αντικειμένων μικρών διαστάσεων, παρουσιάζει όμως το μεγαλύτερο κόστος από όλες τις

11 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 24 άλλες μεθόδους της χύτευσης γιατί εκτός από το καλούπι καταστρέφεται και το πρότυπο. Ο αριθμός των παραγομένων αντικειμένων δεν επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό το κόστος παραγωγής, για τον λόγο δε αυτό η μέθοδος προσφέρεται και για την παραγωγή μικρού αριθμού αντικειμένων. Βασικός παράγων για την χρήση της μεθόδου αυτής είναι η πολυπλοκότητα του αντικειμένου και το κόστος της μηχανουργικής επεξεργασίας του προϊόντος. Η μέθοδος χύτευσης σε επενδεδυμένα καλούπια δίδει προϊόντα με ακρίβεια της τάξης των διαστάσεων του αντικειμένου. Η ακρίβεια αυτή σε συνδυασμό με την πολύ καλή ποιότητα επιφάνειας των προϊόντων σε πολλές περιπτώσεις υπερκαλύπτει τις απαιτήσεις ανοχών του προϊόντος με αποτέλεσμα την πλήρη αποφυγή κατεργασιών κοπής. 1. Ως ΜΚΕ θεωρείται η εξέταση ενός αντικειμένου με τεχνολογίες οι οποίες δεν επηρεάζουν τη μελλοντική χρησιμότητα του. Οι κυριότερες ΜΚΕ είναι: α)των υπερήχων, β) της βιομηχανικής ακτινογραφίας, γ) των διεισδυτικών υγρών, δ) των δινορευμάτων, ε) της ακουστικής εκπομπής, στ) της θερμογραφίας, η) των

12 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 25 μαγνητικών σωματιδίων.

Στη μέθοδο αυτή το καλούπι είναι κατασκευασμένο, ανάλογα με το υλικό

Στη μέθοδο αυτή το καλούπι είναι κατασκευασμένο, ανάλογα με το υλικό ΧΥΤΕΥΣΗ 199 10.6 ΧΥΤΕΥΣΗ ΜΕ ΚΑΛΟΥΠΙΑ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ 10.6.1 Χύτευση σε μόνιμο καλούπι Στη μέθοδο αυτή το καλούπι είναι κατασκευασμένο, ανάλογα με το υλικό που θα χυτευθεί, από χυτοσίδηρο, χάλυβα, μπρούντζο

Διαβάστε περισσότερα

1.2. Ο ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ.

1.2. Ο ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ. 1.2. Ο ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ. Ο σίδηρος πολύ σπάνια χρησιμοποιείται στη χημικά καθαρή του μορφή. Συνήθως είναι αναμεμειγμένος με άλλα στοιχεία, όπως άνθρακα μαγγάνιο, νικέλιο, χρώμιο, πυρίτιο, κ.α.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΣΤΕΡΕΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΧΥΤΕΥΣΕΩΝ. Πορώδες αερίων

ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΣΤΕΡΕΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΧΥΤΕΥΣΕΩΝ. Πορώδες αερίων ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΣΤΕΡΕΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΧΥΤΕΥΣΕΩΝ Πορώδες αερίων Πορώδες που προέρχεται από αέρια διαλυμένα στο υγρό τα οποία εκροφώνται κατά τη στερεοποίηση λόγω μικρής διαλύτότητας. Κυρίως υδρογόνο είναι το αέριο

Διαβάστε περισσότερα

Χύτευση σε άμμο

Χύτευση σε άμμο 190 ΜΗΧΑΝΟΥΡΠΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΠΑ 11 (ΚΑΤΕΡrΑΣΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ) 10.5 ΧΥΤΕΥΣΗ ΣΕ ΚΑΛΟΥΠΙΑ ΜΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ 10.5.1 Χύτευση σε άμμο Η χύτευση σε άμμο είναι η παραδοσιακή μέθοδος χύτευσης, η οποία χρησιμοποιείται εδώ και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΓΟΝΗ ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ 1. ΧΥΤΕΥΣΗ

ΑΡΧΕΓΟΝΗ ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ 1. ΧΥΤΕΥΣΗ 8 B ΑΡΧΕΓΟΝΗ ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ 1. ΧΥΤΕΥΣΗ 1.1 Γενικά Η χύτευση είναι μία από τις πιο παλιές μεθόδους διαμόρφωσης που ανακάλυψε ο άνθρωπος. Στη χύτευση, λιωμένο μέταλλο χύνεται σε ένα καλούπι (βλέπε σχήμα 1.1),

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΛΑΣΗ. Το εργαλείο διέλασης περιλαμβάνει : το μεταλλικό θάλαμο, τη μήτρα, το έμβολο και το συμπληρωματικό εξοπλισμό (δακτυλίους συγκράτησης κλπ.).

ΔΙΕΛΑΣΗ. Το εργαλείο διέλασης περιλαμβάνει : το μεταλλικό θάλαμο, τη μήτρα, το έμβολο και το συμπληρωματικό εξοπλισμό (δακτυλίους συγκράτησης κλπ.). ΔΙΕΛΑΣΗ Κατά τη διέλαση (extrusion) το τεμάχιο συμπιέζεται μέσω ενός εμβόλου μέσα σε μεταλλικό θάλαμο, στο άλλο άκρο του οποίου ευρίσκεται κατάλληλα διαμορφωμένη μήτρα, και αναγκάζεται να εξέλθει από το

Διαβάστε περισσότερα

ΧΥΤΕΥΣΗ Γενικά Μοντέλα- ορολογία χύτευσης Μέθοδοι χύτευσης Προβλήματα κατά τη χύτευση Χύτευση σε καλούπια μιας χρήσης

ΧΥΤΕΥΣΗ Γενικά Μοντέλα- ορολογία χύτευσης Μέθοδοι χύτευσης Προβλήματα κατά τη χύτευση Χύτευση σε καλούπια μιας χρήσης ΧΥΤΕΥΣΗ 10.1 Γενικά 10.2 Μοντέλα- ορολογία χύτευσης 10.3 Μέθοδοι χύτευσης 10.4 Προβλήματα κατά τη χύτευση 10.5 Χύτευση σε καλούπια μιας χρήσης 10.6 Χύτευση με καλούπια πολλαπλών χρήσεων 183 ΧvτΕΥΣΗ 185

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΜΒΑΘΥΝΣΗΣ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΜΒΑΘΥΝΣΗΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΜΒΑΘΥΝΣΗΣ Α. ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΠΛΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΣΤΑΘΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Α.1. Ποια οικογένεια υλικών αφορά η μορφοποίησή τους με διαμόρφωση; Χρησιμοποιώντας ένα τυπικό διάγραμμα εφελκυσμού, αναφέρετε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 155 7.6 ΦΡΕΖΕΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 155 7.6 ΦΡΕΖΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 155 7.6 ΦΡΕΖΕΣ Η φρέζα όπως και ο τόρνος αποτελεί μία από τις βασικότερες εργαλειομηχανές ενός μηχανουργείου. Κατά την κοπή στην φρέζα, το κοπτικό εργαλείο αποκόπτει από το αντικείμενο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7.1 ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΚΟΠΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7.1 ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΚΟΠΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 103 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7.1 ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΚΟΠΗ Κατά την μακροσκοπική κοπή το κοπτικό εργαλείο υπό την επίδραση ισχυρών δυνάμεων πιέζεται στην επιφάνεια του υπό κατεργασία μετάλλου. Η πίεση αυτή

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ κ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΥΛΙΚΩΝ, ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ κ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Παραουσίαση μαθήματος με διαφάνειες στο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ενότητα 2: Βασικές Κατασκευαστικές Τεχνολογίες Ι. Γιαννατσής Τμ. Βιομηχανικής Διοίκησης & Τεχνολογίας Πανεπιστήμιο Πειραιώς Διαδικασίες Κατασκευής Επεξεργασία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3.1 ΘΕΡΜΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3.1 ΘΕΡΜΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3.1 ΘΕΡΜΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ Οι κατεργασίες των μετάλλων σε θερμή κατάσταση είναι οι αρχαιότερες κατεργασίες πού χρησιμοποίησε ο άνθρωπος για να κατασκευάσει τα πρώτα εργαλεία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6.1 ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6.1 ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 98 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6.1 ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΗ Με τον όρο επιμετάλλωση εννοούμε τη δημιουργία ενός στρώματος μετάλλου πάνω στο μέταλλο βάσης για την προσθήκη ορισμένων επιθυμητών ιδιοτήτων. Οι ιδιότητες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΧΥΤΕΥΣΗΣ» ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ Τμήμα Μηχανολογίας

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΧΥΤΕΥΣΗΣ» ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ Τμήμα Μηχανολογίας ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ Τμήμα Μηχανολογίας ΛΟΥΚΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΤΣΑΛΟΣΑΒΒΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΧΥΤΕΥΣΗΣ» ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΜΑΡΚΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗΣ. Δρ. Φ. Σκιττίδης, Δρ. Π. Ψυλλάκη

ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗΣ. Δρ. Φ. Σκιττίδης, Δρ. Π. Ψυλλάκη ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗΣ Δρ. Φ. Σκιττίδης, Δρ. Π. Ψυλλάκη ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Ορυκτά Πρώτες ύλες Κεραμικά Οργανικά υλικά (πετρέλαιο, άνθρακας) Μέταλλα (ελατά και όλκιμα) Μεταλλικός δεσμός Κεραμικά

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ-1 Υ: TΡΑΧΥΤΗΤΑ - ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ-1 Υ: TΡΑΧΥΤΗΤΑ - ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ 1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ-1 Υ: TΡΑΧΥΤΗΤΑ - ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ Δηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης Πολυτεχνική Σχολή Τµήµα Μηχανικών Παραγωγής & Διοίκησης Τοµέας Υλικών, Διεργασιών και Μηχανολογίας Αναπλ.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2.1 ΥΛΙΚΑ Α. Ο ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ. Ι. Ακατέργαστος χυτοσίδηρος.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2.1 ΥΛΙΚΑ Α. Ο ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ. Ι. Ακατέργαστος χυτοσίδηρος. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2.1 ΥΛΙΚΑ Βασικός σκοπός της Τεχνολογίας Παραγωγής, είναι η περιγραφή της παραγωγικής διαδικασίας αντικειμένων επιθυμητής μορφής και ιδιοτήτων. Για την παραγωγή αυτή χρησιμοποιούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΛΟΓΗ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ. Οικογενειακά δένδρα: οργάνωση υλικών και διεργασιών

ΕΠΙΛΟΓΗ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ. Οικογενειακά δένδρα: οργάνωση υλικών και διεργασιών ΕΠΙΛΟΓΗ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Οικογενειακά δένδρα: οργάνωση υλικών και διεργασιών 1 Επιτυχημένο προϊόν: Αποδίδει καλά. Καλή αξία σε σχέση με το κόστος. Προσφέρει ευχαρίστηση στον χρήστη. ΥΛΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΣΤΗΡΙΟ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΧΩΡΙΣ ΚΟΠΗ

ΕΦΑΡΜΟΣΤΗΡΙΟ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΧΩΡΙΣ ΚΟΠΗ ΕΦΑΡΜΟΣΤΗΡΙΟ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΧΩΡΙΣ ΚΟΠΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΜΗΧΑΝΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΦΑΡΜΟΣΤΗΡΙΟΥ 1 4. Διαμόρφωση μεταλλικών υλικών χωρίς κοπή Χύτευση Σφυρηλάτηση Κυλινδροποίηση Ολκή - συρματοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Χύτευση. Ελαττώματα και κανόνες σχεδιασμού χυτών

Χύτευση. Ελαττώματα και κανόνες σχεδιασμού χυτών Χύτευση Ελαττώματα και κανόνες σχεδιασμού χυτών Σεπ-15 Γ. Βοσνιάκος Σχεδιασμός χύτευσης - ΕΜΤ Άδεια Χρήσης Το παρόν υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons και δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του Έργου

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 08 Έλεγχος Συγκολλήσεων Διδάσκοντες: Δρ Γεώργιος Ι. Γιαννόπουλος Δρ Θεόδωρος Λούτας Δρ Χρήστος Κατσιρόπουλος Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών Πάτρα 2011

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Τ.Σ. (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Τεχνολογία Συγκολλήσεων και

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Τ.Σ. (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Τεχνολογία Συγκολλήσεων και

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 06 Μετρήσεις Σκληρότητας Διδάσκοντες: Δρ Γεώργιος Ι. Γιαννόπουλος Δρ Θεώνη Ασημακοπούλου Δρ Θεόδωρος Λούτας Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών Πάτρα 2011 1

Διαβάστε περισσότερα

Εργαλειομηχανές και μηχανήματα Λείανσης Λείανση

Εργαλειομηχανές και μηχανήματα Λείανσης Λείανση Εργαλειομηχανές και μηχανήματα Λείανσης Λείανση 1 Λείανση Είναι η κατεργασία διαμόρφωσης ακριβείας των μεταλλικών υλικών με μηχανική κοπή που επιτυγχάνεται σε εργαλειομηχανές λείανσης, με τη βοήθεια κοπτικών

Διαβάστε περισσότερα

Μη Καταστροφικός Έλεγχος

Μη Καταστροφικός Έλεγχος Μη Καταστροφικός Έλεγχος Μέθοδος Διεισδυτικών Υγρών 1 Διδάσκων: Καθηγητής Θεοδουλίδης Θεόδωρος Επιμέλεια Παρουσιάσεων: Κουσίδης Σάββας Γενικά χαρακτηριστικά της μεθόδου Αποτελεί την πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη

Διαβάστε περισσότερα

Χύτευση. Φαινόμενα και Αρχές

Χύτευση. Φαινόμενα και Αρχές Χύτευση Φαινόμενα και Αρχές Άδεια Χρήσης Το παρόν υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons και δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του Έργου των Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων από την Μονάδα Υλοποίησης

Διαβάστε περισσότερα

7.2. ΤΟΡΝΟΙ. Σχήμα 111

7.2. ΤΟΡΝΟΙ. Σχήμα 111 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 109 7.2. ΤΟΡΝΟΙ Ο τόρνος είναι ιστορικά η αρχαιότερη ίσως εργαλειομηχανή που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος, προερχόμενη κατά πάσα πιθανότητα από τον τροχό του αγγειοπλάστη. Στο σχήμα

Διαβάστε περισσότερα

5711 Κ.Δ.Π. 588/2004

5711 Κ.Δ.Π. 588/2004 Ε.Ε. Παρ. ΠΙ(Ι) Αρ. 3865, 2S.5.2004 5711 Κ.Δ.Π. 588/2004 Αριθμός 588 ΟΙ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΛΗΡΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2002 ΚΑΙ 2003 ΟΙ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2010

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2010 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2010 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Τ.Σ. (ΙΙ) ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Βασικά Στοιχεία Μηχανολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4.1 ΨΥΧΡΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4.1 ΨΥΧΡΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Ι 41 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4.1 ΨΥΧΡΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ Οι βασικές ψυχρές κατεργασίες διαμόρφωσης μετάλλων είναι η ψυχρή έλαση, η σφυρηλάτηση, η έλξη, η περιδίνηση, οι κατεργασίες πρέσας, η τάνυση κ.ά.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ. Διαμορφώσεις

ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ. Διαμορφώσεις Διαμορφώσεις Σχήμα 1 Στην κατεργασία μετάλλου υπάρχουν δύο κατηγορίες διαμορφώσεων, κατεργασίες με αφαίρεση υλικού και μηχανικής διαμόρφωσης χωρίς αφαίρεση υλικού 1. Ποια η διαφορά των μηχανικών διαμορφώσεων/κατεργασιών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 12: ΧΥΤΕΥΣΗ. Τα μοντέρνα Χυτήρια αποτελούνται από τα ακόλουθα βασικά τμήματα:

ΕΝΟΤΗΤΑ 12: ΧΥΤΕΥΣΗ. Τα μοντέρνα Χυτήρια αποτελούνται από τα ακόλουθα βασικά τμήματα: 131 ΕΝΟΤΗΤΑ 12: ΧΥΤΕΥΣΗ ΣΤΟΧΟΙ: Με τη συμπλήρωση της ύλης της ενότητας αυτής ο μαθητής θα πρέπει να: 1. Ορίζει την έννοια χύτευση. 2. Αναφέρει τα πλεονεκτήματα της διαμόρφωσης μεταλλικών υλικών με τις

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης. ΕΠΙΣΗΜΟ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ της ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗΣ

Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης. ΕΠΙΣΗΜΟ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ της ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗΣ Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης Παράρτημα F1A/12 του Πιστοποιητικού Αρ. 159-4 ΕΠΙΣΗΜΟ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ της ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗΣ του Εργαστηρίου Μη Καταστροφικών και Μηχανικών Δοκιμών της "T.C.L. Co. - Test & Control

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΚΟΠΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑΣ

ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΚΟΠΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΚΟΠΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑΣ Σκοπός Εργασίας Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη της εξέλιξης της έρευνας πάνω στη λείανση μέχρι σήμερα, προτείνοντας λύσεις για χρήση μοναδικού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΣΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΓΚΟΛΛΗΣΕΙΣ ΤΗΞΕΩΣ

ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΣΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΓΚΟΛΛΗΣΕΙΣ ΤΗΞΕΩΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΣΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΓΚΟΛΛΗΣΕΙΣ ΤΗΞΕΩΣ Τοπική θέρμανση συγκολλούμενων τεμαχίων Ανομοιόμορφη κατανομή θερμοκρασιών, πουμεαβάλλεταιμετοχρόνο Θερμικές παραμορφώσεις στο μέταλλο προσθήκης

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΛΥΣΕΙΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΛΥΣΕΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Τ.Σ. (ΙΙ) ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Βασικά Στοιχεία Μηχανολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 2

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 2 ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΘΕΡΜΟΚΙΝΗΤΗΡΩΝ ΚΑΙ ΘΕΡΜΙΚΩΝ ΣΤΡΟΒΙΛΟΜΗΧΑΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΜΒΟΛΟΦΟΡΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ Ι ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 2 Κυλινδροκεφαλή Βενζινοκινητήρων ΑΣΚΗΣΗ 2: ΚΥΛΙΝΔΡΟΚΕΦΑΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Τ.Σ. (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Μηχανουργική Τεχνολογία Ημερομηνία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΚΟΠΗ ΔΙΑΤΡΗΣΗ ΚΑΜΨΗ

ΑΠΟΚΟΠΗ ΔΙΑΤΡΗΣΗ ΚΑΜΨΗ ΑΠΟΚΟΠΗ ΔΙΑΤΡΗΣΗ ΚΑΜΨΗ Οι μηχανουργικές κατεργασίες έχουν στόχο την μορφοποίηση των υλικών (σχήμα, ιδιότητες) ώστε αυτά να είναι πιο εύχρηστα και αποτελεσματικά. Η μορφοποίηση μπορεί να γίνει: με αφαίρεση

Διαβάστε περισσότερα

FINCORD-M SUPERCITO OVERCORD-S REX

FINCORD-M SUPERCITO OVERCORD-S REX FINCORD-M *Ηλεκτρόδιο μέσης επένδυσης τύπου No Κουτί Κιβώτιο Τιμή/kg ιδιαίτερα κατάλληλο για κολλήσεις λεπτών ελασμάτων. 2mm 3,5kg 21kg 6,89 * Για συνεχείς ραφές το Fincord-M μπορεί να κρατιέται σε επαφή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ. Συγκολλήσεις

ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ. Συγκολλήσεις Συγκολλήσεις Σχήμα 1 Η σύνδεση υλικών σε μια κατασκευή μπορεί να γίνει με συγκόλληση, ήλωση, κοχλίωση, κόλληση. Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται η σύνδεση δύο εξαρτημάτων και με τις τρείς μεθόδους και γίνεται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΚΟΠΗ ΔΙΑΤΡΗΣΗ ΚΑΜΨΗ

ΑΠΟΚΟΠΗ ΔΙΑΤΡΗΣΗ ΚΑΜΨΗ ΑΠΟΚΟΠΗ ΔΙΑΤΡΗΣΗ ΚΑΜΨΗ Οι μηχανουργικές κατεργασίες έχουν στόχο την μορφοποίηση των υλικών (σχήμα, ιδιότητες) ώστε αυτά να είναι πιο εύχρηστα και αποτελεσματικά. Η μορφοποίηση μπορεί να γίνει: με αφαίρεση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΠΗ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΑΒΡΩΣΗ ELECTRICAL DISCHARGE MACHINING ΜΗΧΑΝΟΥΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΙΙ

ΚΟΠΗ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΑΒΡΩΣΗ ELECTRICAL DISCHARGE MACHINING ΜΗΧΑΝΟΥΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΚΟΠΗ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΑΒΡΩΣΗ --------- ELECTRICAL DISCHARGE MACHINING ΜΗΧΑΝΟΥΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΙΙ Γενικά περί κοπής με ηλεκτροδιάβρωση Κόβουμε υλικά που είναι αγωγοί του ηλεκτρισμού Κόβουμε σκληρά ή εξωτικά

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχεία Θερµικών/Μηχανικών Επεξεργασιών και δοµής των Κεραµικών, Γυαλιών

Στοιχεία Θερµικών/Μηχανικών Επεξεργασιών και δοµής των Κεραµικών, Γυαλιών Στοιχεία Θερµικών/Μηχανικών Επεξεργασιών και δοµής των Κεραµικών, Γυαλιών Βασισµένοστο Norman E. Dowling, Mechanical Behavior of Materials, Third Edition, Pearson Education, 2007 1 Κεραµικάκαιγυαλιά Τα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ

ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΕΤΕΠ 14-01-03-02 14 Επεμβάσεις (επισκευές ενισχύσεις) 01 Κατασκευές από οπλισμένο σκυρόδεμα 03 Διάτρηση Σκυροδέματος 02 Διάτρηση

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΛΥΣΕΙΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΛΥΣΕΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Τ.Σ. (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Μηχανουργική Τεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΣΚΟΙ ΚΟΠΗΣ MADE IN GERMANY

ΔΙΣΚΟΙ ΚΟΠΗΣ MADE IN GERMANY MADE IN GERMANY ΔΙΣΚΟΙ ΚΟΠΗΣ H πολυετής εμπειρία και τεχνογνωσία σε συνδυασμό με το πάθος για καινοτομία έχουν καταστήσει την εταιρία Sonneflex ως ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα σε παγκόσμιο επίπεδο στον

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΕΙΣ. Τεχνικές εφαρμογής και μέτρησης. Οι βασικοί τρόποι επιμετάλλωσης είναι:

ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΕΙΣ. Τεχνικές εφαρμογής και μέτρησης. Οι βασικοί τρόποι επιμετάλλωσης είναι: Από το Θεόδωρο Τσαγκάρη Ηλεκτρολόγο Μηχανικό ΕΜΠ Μηχανικό Πωλήσεων για το Τεχνικό Γραφείο Δ. Βρέκοσις ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΕΙΣ Τεχνικές εφαρμογής και μέτρησης p a g e 22 Η επιμετάλλωση γίνεται με τη δημιουργία ενός

Διαβάστε περισσότερα

1. Να συγκρίνετε την ανόπτηση με την εξομάλυνση και να διατυπώσετε τα συμπεράσματά σας.

1. Να συγκρίνετε την ανόπτηση με την εξομάλυνση και να διατυπώσετε τα συμπεράσματά σας. ΑΕΝ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ ΜΕΤΑΛΛΟΓΝΩΣΙΑ Ε εξαμήνου ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΩΝ ΕΤΩΝ Α) Θέματα ανάπτυξης 1. Να συγκρίνετε την ανόπτηση με την εξομάλυνση και

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανουργικές Κατεργασίες. Τόρνευση. Μηχανουργικές Κατεργασίες, Διδάσκων: Δρ. Δημητρέλλου Σωτηρία, Μηχ/γος Μηχ/κός

Μηχανουργικές Κατεργασίες. Τόρνευση. Μηχανουργικές Κατεργασίες, Διδάσκων: Δρ. Δημητρέλλου Σωτηρία, Μηχ/γος Μηχ/κός Μηχανουργικές Κατεργασίες Τόρνευση Μηχανουργικές Κατεργασίες, Διδάσκων: Δρ. Δημητρέλλου Σωτηρία, Μηχ/γος Μηχ/κός ΓΕΝΙΚΑ Με τη τόρνευση κατεργάζονται κομμάτια συμμετρικά εκ περιστροφής με κατά κανόνα κυκλική

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος Ποιότητας και Τεχνολογία Δομικών Υλικών

Έλεγχος Ποιότητας και Τεχνολογία Δομικών Υλικών ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Έλεγχος Ποιότητας και Τεχνολογία Δομικών Υλικών Ενότητα 2: Σκληρομέτρηση Μεταλλικών Υλικών Ευάγγελος Φουντουκίδης Τμήμα Πολιτικών

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΙΙ

ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΙΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΙΙ Διδάσκων: Παπασιώπη Νυμφοδώρα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ε.Μ.Π. Ενότητα 3 η : Αγωγή Σύνθετα τοιχώματα Άθροιση αντιστάσεων Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Κριτήρια Μορφή - Ποσότητα Κόστος. Γενικές αρχές επιλογής κατεργασιών - ΕΜΤ

Κριτήρια Μορφή - Ποσότητα Κόστος. Γενικές αρχές επιλογής κατεργασιών - ΕΜΤ Γενικές αρχές επιλογής κατεργασιών Κριτήρια Μορφή - Ποσότητα Κόστος Οκτ-15 Γ. Βοσνιάκος Γενικές αρχές επιλογής κατεργασιών - ΕΜΤ Άδεια Χρήσης Το παρόν υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΝΤΛΙΩΝ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΝΤΛΙΩΝ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΝΤΛΙΩΝ (Από Β.Μ.Π. Ευγενίδου Ιδρύματος, Αθήνα 2015) Επιμέλεια : Ράπτης Κων/νος Δρ. Μηχανολόγος Μηχανικός Ε.Μ.Π. Ασπρόπυργος 2018 Σελίδα 1 από 8 ΑΝΤΛΙΕΣ 1. Γενικά Η ροή ενός ρευστού

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΥΛΙΚΟΥ

ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΥΛΙΚΟΥ 19 Γ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΥΛΙΚΟΥ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι βασικότερες κατεργασίες με αφαίρεση υλικού και οι εργαλειομηχανές στις οποίες γίνονται οι αντίστοιχες κατεργασίες, είναι : Κατεργασία Τόρνευση Φραιζάρισμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ

ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Άσκηση.1. Εισαγωγή.. Μέθοδος Brinell.3. Μέθοδος Rockwell.4. Μέθοδος Vickers.5. Συσχέτιση αριθμών σκληρότητας.6. Πειραματικό μέρος ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ.1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η σκληρότητα των υλικών είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ελαττώματα συγκόλλησης Έλεγχος συγκολλήσεων Αρχές σχεδιασμού. Στοιχεία συγκολλήσεων

Ελαττώματα συγκόλλησης Έλεγχος συγκολλήσεων Αρχές σχεδιασμού. Στοιχεία συγκολλήσεων Ποιότητα συγκολλήσεων Ελαττώματα συγκόλλησης Έλεγχος συγκολλήσεων Αρχές σχεδιασμού Νοε-14 Γ.Βοσνιάκος Στοιχεία συγκολλήσεων Άδεια Χρήσης Το παρόν υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons και δημιουργήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Ο ρ ι σ µ ο ί. Μέταλλα. Κράµατα. Χάλυβας. Ανοξείδωτος χάλυβας. Χάλυβες κατασκευών. Χάλυβας σκυροδέµατος. Χυτοσίδηρος. Ορείχαλκος.

ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Ο ρ ι σ µ ο ί. Μέταλλα. Κράµατα. Χάλυβας. Ανοξείδωτος χάλυβας. Χάλυβες κατασκευών. Χάλυβας σκυροδέµατος. Χυτοσίδηρος. Ορείχαλκος. 47 ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Ο ρ ι σ µ ο ί. Μέταλλα. Χηµικές ενώσεις χαρακτηριστικό των οποίων είναι ο µεταλλικός δεσµός. Είναι καλοί αγωγοί της θερµότητας και του ηλεκτρισµού και όταν στιλβωθούν αντανακλούν το

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΣΚΟΙ ΚΟΠΗΣ MADE IN GERMANY

ΔΙΣΚΟΙ ΚΟΠΗΣ MADE IN GERMANY MADE IN GERMANY ΔΙΣΚΟΙ ΚΟΠΗΣ H πολυετής εμπειρία και τεχνογνωσία σε συνδυασμό με το πάθος για καινοτομία έχουν καταστήσει την εταιρία Sonneflex ως ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα σε παγκόσμιο επίπεδο στον

Διαβάστε περισσότερα

1 ΘΕΩΡΙΑ ΚΟΠΗΣ ΛΑΜΑΡΙΝΑΣ

1 ΘΕΩΡΙΑ ΚΟΠΗΣ ΛΑΜΑΡΙΝΑΣ 1 ΘΕΩΡΙΑ ΚΟΠΗΣ ΛΑΜΑΡΙΝΑΣ 1.1 Εισαγωγή Οι κυριότερες κατεργασίες για την κατασκευή προϊόντων από λαμαρίνα είναι η κοπή, η μορφοποίηση και η κοίλανση. Οι κατεργασίες αυτές γίνονται ας ψαλίδια και πρέσσες

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Ξύλου. Ενότητα 06: Άτμιση ξυλείας. Ιωάννης Φιλίππου Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Τεχνολογία Ξύλου. Ενότητα 06: Άτμιση ξυλείας. Ιωάννης Φιλίππου Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 06: Άτμιση ξυλείας Ιωάννης Φιλίππου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011

ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Τ.Σ. (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθηµα: Τεχνολογία Συγκολλήσεων και

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΚΕΥΗ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΙΞΩΔΟΥΣ ΥΓΡΩΝ

ΣΥΣΚΕΥΗ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΙΞΩΔΟΥΣ ΥΓΡΩΝ Environmental Fluid Mechanics Laboratory University of Cyprus Department Of Civil & Environmental Engineering ΣΥΣΚΕΥΗ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΙΞΩΔΟΥΣ ΥΓΡΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ HM 134 ΣΥΣΚΕΥΗ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΙΞΩΔΟΥΣ ΥΓΡΩΝ Εγχειρίδιο

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. 1.1 Ο κόσμος των υλικών

Εισαγωγή. 1.1 Ο κόσμος των υλικών Εισαγωγή 1 1 Εισαγωγή Βατάλης Αργύρης 1.1 Ο κόσμος των υλικών Tα υλικά αποτελούν μέρος της βάσης όλων των τεχνολογικών εξελίξεων. Όλες οι ανθρώπινες δραστηριότητες και το επίπεδο ζωής επηρεάζονται σε μεγάλο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΤΕΧΝΗΤΟΙ ΛΊΘΟΙ- ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ μέρος Α

ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΤΕΧΝΗΤΟΙ ΛΊΘΟΙ- ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ μέρος Α ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΤΕΧΝΗΤΟΙ ΛΊΘΟΙ- ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ μέρος Α Πρώτες ύλες Οι πρώτες ύλες για την παρασκευή των τεχνητών δοµικών λίθων είναι : άργιλοι για αργιλικά ή κεραµικά δοµικά στοιχεία, καολίνης για προϊόντα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (I) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ MAΘHMA : ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΑΡΓΥΡΟΧΟΪΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πάνω από 50 χρόνια εμπειρίας. AΝΩΤΕΡΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΤΙΜΗΣ & ΑΠΟΔΟΣΗΣ MADE IN GERMANY

Πάνω από 50 χρόνια εμπειρίας. AΝΩΤΕΡΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΤΙΜΗΣ & ΑΠΟΔΟΣΗΣ MADE IN GERMANY Πάνω από 50 χρόνια εμπειρίας. AΝΩΤΕΡΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΤΙΜΗΣ & ΑΠΟΔΟΣΗΣ MADE IN GERMANY 138 ΔΙΣΚΟΙ ΚΟΠΗΣ MADE IN GERMANY Χρησιμοποιείτε γυαλιά προστασίας. Χρησιμοποιείτε μάσκα σκόνης. Χρησιμοποιείτε

Διαβάστε περισσότερα

1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ - ΤΗΓΜΕΝΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΥΛΓΚΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ - ΤΗΓΜΕΝΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΥΛΓΚΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ - ΤΗΓΜΕΝΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΥΛΓΚΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 1.1 ΦΥΣΙΚΈΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Τα μεταλλικά υλικά τα οποία χυτεύουμε ή τα λαμβάνουμε ως χυτά αντικείμενα είναι μέταλλα ή κράματα.

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Συνθέτων Υλικών

Εργαστήριο Συνθέτων Υλικών Εργαστήριο Συνθέτων Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 03 ΔΟΚΙΜΕΣ(TEST) ΤΩΝ ΠΟΛΥΜΕΡΩΝ Διδάσκων Δρ Κατσιρόπουλος Χρήστος Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών 2014-15 1 Καταστροφικές μέθοδοι 1. Τεχνική διάλυσης της μήτρας

Διαβάστε περισσότερα

Σωλήνες και εξαρτήματα από φαιό χυτοσίδηρο

Σωλήνες και εξαρτήματα από φαιό χυτοσίδηρο PAM SMU-S Σωλήνες και εξαρτήματα από φαιό χυτοσίδηρο 1. Αντικείμενο Η παρούσα προδιαγραφή αφορά στην κατασκευή σωλήνων και εξαρτημάτων από χυτοσίδηρο για ακάθαρτα, λύματα, και όμβρια ύδατα για δομικές

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΚΟΠΗ ΔΙΑΤΡΗΣΗ ΚΑΜΨΗ

ΑΠΟΚΟΠΗ ΔΙΑΤΡΗΣΗ ΚΑΜΨΗ ΑΠΟΚΟΠΗ ΔΙΑΤΡΗΣΗ ΚΑΜΨΗ Οι μηχανουργικές κατεργασίες έχουν στόχο την μορφοποίηση των υλικών (σχήμα, ιδιότητες) ώστε αυτά να είναι πιο εύχρηστα και αποτελεσματικά. Η μορφοποίηση μπορεί να γίνει: με αφαίρεση

Διαβάστε περισσότερα

Τυποποιημένη δοκιμή διεισδύσεως λιπαντικών λίπων (γράσσων)

Τυποποιημένη δοκιμή διεισδύσεως λιπαντικών λίπων (γράσσων) 6 η Εργαστηριακή Άσκηση Τυποποιημένη δοκιμή διεισδύσεως λιπαντικών λίπων (γράσσων) Εργαστήριο Τριβολογίας Μάιος 2011 Αθανάσιος Μουρλάς Λιπαντικό λίπος (γράσσο) Το λιπαντικό λίπος ή γράσσο είναι ένα στερεό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ: Φαιστού ΕΡΓΟ: ΔΙΚΤΥΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ Προϋπολογισμός: ,00 ΕΥΡΩ Χρηματοδότηση: ΕΤΠΑ 80% και Εθνική Συμμετοχή 20%

ΔΗΜΟΣ: Φαιστού ΕΡΓΟ: ΔΙΚΤΥΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ Προϋπολογισμός: ,00 ΕΥΡΩ Χρηματοδότηση: ΕΤΠΑ 80% και Εθνική Συμμετοχή 20% ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΔΗΜΟΣ ΦΑΙΣΤΟΥ Δ/ΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΔΗΜΟΣ: Φαιστού ΕΡΓΟ: ΔΙΚΤΥΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ Προϋπολογισμός: 1.915.000,00 ΕΥΡΩ Χρηματοδότηση: ΕΤΠΑ 80% και

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΚΑ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ ΕΚΜΑΓΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΑΙ ΟΧΙ ΣΧΟΛΙΑ

ΚΛΙΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΚΑ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ ΕΚΜΑΓΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΑΙ ΟΧΙ ΣΧΟΛΙΑ ΚΛΙΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΚΑ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ ΕΚΜΑΓΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΑΙ ΟΧΙ ΣΧΟΛΙΑ Έγινε λήψη αρχικών αποτυπωμάτων; Επιλέχθηκε το σωστό σε μέγεθος δισκάριο; Το αποτύπωμα τοποθετήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υλικών Θερμικές Ιδιότητες Callister Κεφάλαιο 20, Ashby Κεφάλαιο 12

Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υλικών Θερμικές Ιδιότητες Callister Κεφάλαιο 20, Ashby Κεφάλαιο 12 Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υλικών Θερμικές Ιδιότητες Callister Κεφάλαιο 20, Ashby Κεφάλαιο 12 Πως αντιδρά ένα υλικό στην θερμότητα. Πως ορίζουμε και μετράμε τα ακόλουθα μεγέθη: Θερμοχωρητικότητα Συντελεστή

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υλικών Διαγράμματα Φάσεων Callister Κεφάλαιο 11, Ashby Οδηγός μάθησης Ενότητα 2

Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υλικών Διαγράμματα Φάσεων Callister Κεφάλαιο 11, Ashby Οδηγός μάθησης Ενότητα 2 Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υλικών Διαγράμματα Φάσεων Callister Κεφάλαιο 11, Ashby Οδηγός μάθησης Ενότητα 2 Έννοιες που θα συζητηθούν Ορισμός Φάσης Ορολογία που συνοδεύει τα διαγράμματα και τους μετασχηματισμούς

Διαβάστε περισσότερα

Σφυρήλατες ζάντες αλουμινίου Alcoa. Στοιχεία & Αριθμοί

Σφυρήλατες ζάντες αλουμινίου Alcoa. Στοιχεία & Αριθμοί Σφυρήλατες ζάντες αλουμινίου Alcoa Στοιχεία & Αριθμοί ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ ; Οι ζάντες Alcoa είναι οι πιο ανθεκτικές ζάντες Κάθε ζάντα ξεκινάει ως ένα ενιαίο κράμα αλουμινίου υψηλής αντοχής και ανθεκτικότητας στη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ. Ισοζύγιο μηχανικής ενέργειας

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ. Ισοζύγιο μηχανικής ενέργειας ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Συστήματα μεταφοράς ρευστών Ισοζύγιο μηχανικής ενέργειας Η αντίσταση στην ροή και η κίνηση ρευστών μέσα σε σωληνώσεις επιτυγχάνεται με την παροχή ενέργειας ή απλά με την αλλαγή της δυναμικής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΑΤΡΑΚΤΩΝ. Λειτουργικές Παράμετροι

ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΑΤΡΑΚΤΩΝ. Λειτουργικές Παράμετροι Άτρακτος: περιστρεφόμενο στοιχείο κυκλικής (συνήθως) διατομής (πλήρους ή σωληνωτής) που χρησιμοποιείται για να μεταφέρει ισχύ ή κίνηση Άξονας: μη περιστρεφόμενο στοιχείο που δεν μεταφέρει ροπή και χρησιμοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Εισαγωγή

ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Εισαγωγή ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Εισαγωγή Ι. Γιαννατσής Τμ. Βιομηχανικής Διοίκησης & Τεχνολογίας Πανεπιστήμιο Πειραιώς ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Βασικές κατασκευαστικές (manufacturing) μέθοδοι/τεχνολογίες

Διαβάστε περισσότερα

ΧΥΤΕΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΟΜΗΣ ΤΟΥ ΚΑΘ. Α. ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ

ΧΥΤΕΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΟΜΗΣ ΤΟΥ ΚΑΘ. Α. ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΑΙΜ. Γ. ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ ΧΥΤΕΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΟΜΗΣ ΤΟΥ ΚΑΘ. Α. ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ ΑΙΜ. Γ. ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Ε.Μ.Π. Γ.-ΦΟΙΒΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΠΟΒΟΛΗΣ ΥΛΙΚΟΥ

ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΠΟΒΟΛΗΣ ΥΛΙΚΟΥ 1. Τεχνολογικά χαρακτηριστικά ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΠΟΒΟΛΗΣ ΥΛΙΚΟΥ Βασικοί συντελεστές της κοπής (Σχ. 1) Κατεργαζόμενο τεμάχιο (ΤΕ) Κοπτικό εργαλείο (ΚΕ) Απόβλιττο (το αφαιρούμενο υλικό) Το ΚΕ κινείται σε σχέση

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Διδακτικού Σεναρίου: «Λέβητες» Φάση «3» Τίτλος Φάσης: «Συγκρίσεις και χρήσεις» Χρόνος Υλοποίησης: 15 Λεπτά

Τίτλος Διδακτικού Σεναρίου: «Λέβητες» Φάση «3» Τίτλος Φάσης: «Συγκρίσεις και χρήσεις» Χρόνος Υλοποίησης: 15 Λεπτά Τίτλος Διδακτικού Σεναρίου: «Λέβητες» Φάση «3» Τίτλος Φάσης: «Συγκρίσεις και χρήσεις» Χρόνος Υλοποίησης: 15 Λεπτά Δραστηριότητα 1. Θεωρία - Εμπλουτισμός γνώσεων Στόχος της συγκεκριμένης δραστηριότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ο ΜΑΘΗΜΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ο ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΘΕΩΡΙΑ 2017 9 ο ΜΑΘΗΜΑ Τα (ΔΥ) είναι μία μη καταστροφική μέθοδος που βασίζεται στην οπτική παρατήρηση. Τα ΔΥ αυξάνουν την πιθανότητα παρατήρησης ενδείξεων επιφανειακής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Το βιβλίο είναι δυνατόν να χρησιµοποιηθεί από οποιονδήποτε ασχολείται µε τις συγκολλήσεις και όχι µόνο από τους τεχνίτες αµαξωµάτων.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Το βιβλίο είναι δυνατόν να χρησιµοποιηθεί από οποιονδήποτε ασχολείται µε τις συγκολλήσεις και όχι µόνο από τους τεχνίτες αµαξωµάτων. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 0-1. Γενικά Σκοπός του σχολικού αυτού βιβλίου είναι να δώσει στους µαθητές τις απαραίτητες θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις σχετικά µε τις συγκολλήσεις των µετάλλων και να τους εξοικειώσει µε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΑΠΑΝΑ. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ:Ανδρέας Ιωάννου 1

ΔΡΑΠΑΝΑ. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ:Ανδρέας Ιωάννου 1 ΔΡΑΠΑΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ:Ανδρέας Ιωάννου 1 ΔΡΑΠΑΝΑ Είναι μια εργαλειομηχανή με την βοήθεια της οποίας αφαιρούμε υλικό από μια εργασία με σκοπό να ανοίξουμε μια τρύπα, η για να διευρύνομε μια τρύπα. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΣ:Ανδρέας

Διαβάστε περισσότερα

Ακουστική Χώρων & Δομικά Υλικά. Μάθημα Νο 1

Ακουστική Χώρων & Δομικά Υλικά. Μάθημα Νο 1 Ακουστική Χώρων & Δομικά Υλικά Μάθημα Νο 1 Καταστάσεις της ΎΎλης (Φυσικές Ιδιότητες) Στερεά Υγρή Αέρια Στερεά Συγκεκριμένο Σχήμα Συγκεκριμένο ΌΌγκο Μεγάλη πυκνότητα Δεν συμπιέζονται εύκολα Σωματίδια με

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών Εργαστηριακή Άσκηση 01 Κατηγοριοποιήση υλικών-επίδειξη δοκιμίων Διδάσκοντες: Δρ Γεώργιος Ι. Γιαννόπουλος Δρ Θεώνη Ασημακοπούλου Δρ ΘεόδωροςΛούτας Τμήμα Μηχανολογίας ΑΤΕΙ Πατρών

Διαβάστε περισσότερα

Εκχε Εκχ ιλισ λ τές λεπτής στέψεως στέψεως υπερχει ρχ λιστής ής φράγματ γμ ος Δρ Μ.Σπηλιώτης Σπηλ Λέκτορας

Εκχε Εκχ ιλισ λ τές λεπτής στέψεως στέψεως υπερχει ρχ λιστής ής φράγματ γμ ος Δρ Μ.Σπηλιώτης Σπηλ Λέκτορας Εκχειλιστές λεπτής στέψεως υπερχειλιστής φράγματος Δρ Μ.Σπηλιώτης Λέκτορας Εκχειλιστείς πλατειάς στέψεως επανάληψη y c 2 q g 1 / 3 Κρίσιμες συνθήκες h P y c y c Εκχειλιστείς πλατειάς στέψεως E 3/2 2 3/2

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΛΥΣΕΙΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΛΥΣΕΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Τ.Σ. (ΙΙ) ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Τεχνολογία Συγκολλήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Διακίνηση Ρευστών με αγωγούς

Διακίνηση Ρευστών με αγωγούς Διακίνηση Ρευστών με αγωγούς Οι αγωγοί κυκλικής διατομής ονομάζονται σωλήνες Οι σωλήνες με λεπτά και λεία τοιχώματα ονομάζονται αυλοί Οι αγωγοί μεταφοράς αέρα ονομάζονται αεραγωγοί και είναι συνήθως ορθογωνικής

Διαβάστε περισσότερα

10. Υλικά κοπτικών εργαλείων

10. Υλικά κοπτικών εργαλείων 10. Υλικά κοπτικών εργαλείων Διακρίνονται σε έξι κατηγορίες : ανθρακούχοι χάλυβες με μικρές προσμίξεις που δεν χρησιμοποιούνται πλέον σοβαρά, ταχυχάλυβες, σκληρομέταλλα, κεραμικά, CBN και διαμάντι. Ταχυχάλυβες

Διαβάστε περισσότερα

9/10/2015. Παρουσίαση ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΡΝΑΟΥΤΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ Εκπαιδευτής ΚΕ.ΠΑ

9/10/2015. Παρουσίαση ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΡΝΑΟΥΤΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ Εκπαιδευτής ΚΕ.ΠΑ Παρουσίαση ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΡΝΑΟΥΤΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ Εκπαιδευτής ΚΕ.ΠΑ Τα θερμομονωτικά τούβλα είναι τούβλα που διαθέτουν πορώδη μάζα με αποτέλεσμα να έχουν αυξημένα θερμομονωτικά χαρακτηριστικά. Αυτό επιτυγχάνεται

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας

Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Σχεδιασμός Ψηφιακών Εκπαιδευτικών Εφαρμογών ΙI Αναφορά Εργασίας 1 Καραγκούνη Κατερίνα Α.Μ : 1312008050 Το παιχνίδι καρτών «Σκέψου και Ταίριαξε!», το οποίο

Διαβάστε περισσότερα

Τυποποίηση ηλεκτροδίων Ηλεκτροσυγκόλλησης

Τυποποίηση ηλεκτροδίων Ηλεκτροσυγκόλλησης Τυποποίηση ηλεκτροδίων Ηλεκτροσυγκόλλησης Τα ηλεκτρόδια έχουν χωριστεί σε κατηγορίες και για την καθεμιά από αυτές ισχύουν διαφορετικά πρότυπα. Οι κατηγορίες που θα μας απασχολήσουν είναι: Ανθρακούχων

Διαβάστε περισσότερα

Εξοπλισμός κουρμπαρίσματος

Εξοπλισμός κουρμπαρίσματος Εξοπλισμός κουρμπαρίσματος Ευρεία γκάμα για συγκεκριμένες ανάγκες κουρμπαρίσματος και διαμόρφωσης άκρων. Ποιότητα που μπορείτε να εμπιστευτείτε. Τύπος μοντέλων Σελίδα Κουρμπαδόροι Υδραυλικές εγκαταστάσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΛΥΣΕΙΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΛΥΣΕΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Τ.Σ. (ΙΙ) ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα: Βασικά Στοιχεία Μηχανολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΛΕΙΟΜΗΧΑΝΕΣ CNC 1

ΕΡΓΑΛΕΙΟΜΗΧΑΝΕΣ CNC 1 ΕΡΓΑΛΕΙΟΜΗΧΑΝΕΣ 1 ΟΡΙΣΜΟΣ Οι εργαλειομηχανές με αριθμητικό προγραμματισμό εργασίας, γνωστές ως, (Computer Numerically Controlled), είναι μηχανήματα που ελέγχονται από ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Τα μηχανήματα

Διαβάστε περισσότερα