Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Πέμπτη 14 Απριλίου Ελληνική Οικονομία ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

Transcript

1 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Πέμπτη 14 Απριλίου 2011 ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ Ελληνική Οικονομία Λίγες ημέρες μετά την υποβάθμιση του Ελληνικού Δημοσίου από την Moody s (κατά 3-βαθμίδες) και την S&P s (κατά 2-βαθμίδες) και σε μια περίοδο κατά την οποία έχουν ενταθεί τα δημοσιεύματα του ξένου και του εγχώριου τύπου για το σχεδόν αναπόφευκτο της ουσιαστικής χρεοκοπίας της Ελλάδος, το Ελληνικό Δημόσιο προχώρησε σε δημοπρασία 6-μηνων ΕΓΕΔ την , από την οποία άντλησε 1,625 δις με επιτόκιο 4,8%, έναντι 4,75% στην αντίστοιχη δημοπρασία της Η έκδοση υπέρ-καλύφθηκε κατά 3,81 φορές, έναντι υπερκάλυψης κατά 3,59 φορές στην προηγούμενη δημοπρασία. Το 41% της έκδοσης καλύφθηκε από ξένους επενδυτές, έναντι 31% στην προηγούμενη δημοπρασία. Ενισχύονται, έτσι, οι προοπτικές ομαλής χρηματοδότησης του Ελληνικού Δημοσίου στις μελλοντικές περιόδους. Ταυτόχρονα, η δημοσιονομική προσαρμογή ενισχύεται από την καλύτερη του αναμενομένου επίδοση της οικονομίας κατά το τρέχον έτος, με κινητήριο μοχλό τις εξαγωγές και την υποκατάσταση εισαγωγών. Ειδικότερα, σημειώνεται η συνεχιζόμενη δυναμική αύξηση των εξαγωγών αγαθών κατά 37,0% στο 1 ο 2μηνο. 11, ενώ η αύξησή τους χωρίς πετρελαιοειδή ήταν επίσης σημαντική και ανέρχεται στο 19,7%. Στην ίδια περίοδο οι εισαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή ήταν και πάλι μειωμένες κατά -14,5%. Επίσης, στην τρέχουσα περίοδο αυξάνουν τα στοιχεία και οι ενδείξεις που σηματοδοτούν μια πολύ καλή χρονιά για τον εξωτερικό τουρισμό το Στον τομέα της βιομηχανικής παραγωγής, στο 1 ο 2μηνο. 11 σημειώνεται η μικρή ανάκαμψη της παραγωγής στον σημαντικό κλάδο των τροφίμων κατά 0,4%, έναντι πτώσης κατά -4,8% στο 1 ο 2μηνο. 10, ενώ αύξηση της παραγωγής στο 1 ο 2μηνο. 11 σημειώνουν και οι βασικές εξαγωγικές βιομηχανίες της χώρας (καπνός, χημικά προϊόντα, βασικά φαρμακευτικά προϊόντα και σκευάσματα, βασικά μέταλλα, ηλεκτρονικοί υπολογιστέςηλεκτρονικά προϊόντα, μηχανήματα και είδη εξοπλισμού). Από την άλλη πλευρά, συνεχίζεται η ταχεία πτώση της παραγωγής των παραδοσιακών κλάδων (κλωστοϋφαντουργικά, είδη ένδυσης και υπόδησης) καθώς και η πτώση της παραγωγής των κλάδων που εξαρτώνται από τις εγχώριες κρατικές προμήθειες και από τον κλάδο των κατασκευών (κατοικίες δημόσια έργα). Ως αποτέλεσμα, ο δείκτης παραγωγής της μεταποιητικής βιομηχανίας σημείωσε πτώση κατά -5,5% στο 1 ο 2μηνο. 11, έναντι της πτώσης του κατά -5,9% στο 1 ο 2μηνο. 10. Τέλος, στην Ελλάδα της βαθειάς ύφεσης φαίνεται ότι οι τιμές συνεχίζουν να αυξάνουν, αφού η επιστροφή των τιμών των προϊόντων στα προ των εκπτώσεων επίπεδα τον Μάρτ. 11 ήταν (σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ) σχεδόν πλήρης. Ειδικότερα, οι εκπτώσεις μείωσαν τον πληθωρισμό με βάση τον ΔΤΚ κατά 2,95 ποσοστιαίες μονάδες τον Ιαν.- Φεβρ. 11, αλλά τον αύξησαν ξανά κατά 2,75 π.μ. τον Μάρτ. 11. Έτσι ο πληθωρισμός με βάση τον ΔΤΚ αυξήθηκε, πέραν πάσης προσδοκίας, στο 4,5% τον Μάρτιο, από 4,4% τον Φεβρ. 11, παρά το ότι οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης και της βενζίνης είχαν πτωτική επίπτωση στον πληθωρισμό του Μαρτ. 11 κατά -0,3 π.μ. Η εκτίμηση του πληθωρισμού του Μαρτ. 11 στηρίχθηκε στην πάγια πρακτική της ΕΛ.ΣΤΑΤ της σχεδόν πλήρους επαναφοράς των τιμών τον Μάρτιο στα επίπεδά τους προ των εκπτώσεων του Ιαν.-Φεβ. εκάστου έτους. Ωστόσο, ο Μάρτιος του 2011 ήταν ενδεχομένως, όσον αφορά στον πληθωρισμό, ένας πολύ διαφορετικός Μάρτιος από ότι τα προηγούμενα έτη. Υπάρχουν, δηλαδή, σαφείς ενδείξεις ότι τον Μάρτιο του 2011 οι τιμές των περισσότερων προϊόντων δεν επανήλθαν στα προ των εκπτώσεων επίπεδά τους. Μάλιστα, οι εκπτώσεις στα περισσότερα είδη συνεχίζονται, ανεπισήμως, έως σήμερα. Βέβαια, η πτώση του πληθωρισμού που δεν ήρθε τον Μάρτιο του 2011 θα έλθει αναπόφευκτα τον Απρίλιο και τους επόμενους μήνες. Έτσι, τον Απρ. 11 αναμένεται πτώση του ΔΤΚ στο 3,6% και υποχώρησή του λίγο πάνω από το 2,0% τον Αύγουστο. Για το έτος ως σύνολο ο μέσος πληθωρισμός αναμένεται τώρα στο 3,1%, από 2,6% που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση. Ενθαρρυντικά είναι και τα μηνύματα από το μέτωπο υλοποίησης του προϋπολογισμού του 2011, παρά την υστέρηση που σημειώνεται στα έσοδα. Συγκεκριμένα, αρνητική εξέλιξη αποτελεί η μείωση των καθαρών εσόδων του ΤΠ κατά -8,1% το 1 ο 3μηνο. 11, έναντι προβλέψεων για αύξησή τους κατά 8,5% το 2011 ως σύνολο. Σημειώνεται ωστόσο η θετική εξέλιξη της μείωσης κατά -2,3% των πρωτογενών δαπανών του ΤΠ το 1 ο 3μηνο. 11, έναντι προβλέψεων για αύξησή τους κατά 1,9%. Επίσης, οι δαπάνες των κυριότερων 18 ΔΕΚΟ ήταν σημαντικά μειωμένες κατά -61% στο 1 ο 2μηνο Η πτώση των εσόδων στο 1 ο 3μηνο. 10 οφείλεται στα ακόλουθα: α) Στο ότι τα περισσότερα από τα νέα μέτρα με τα οποία επιδιώκεται η αύξηση των εσόδων το 2011 δεν ήταν σε ισχύ στο 1 ο 3μηνο. 11. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μέτρα, όπως ο αντικειμενικός προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος των μη μισθωτών, η αύξηση αντικειμενικών αξιών ακινήτων, η είσπραξη του ΕΤΑΚ του 2009 και των φόρων περιουσίας του 2010 και του 2011, ένα μεγάλο μέρος των αναμενόμενων εισπράξεων από την περαίωση και τους ημιυπαίθριους χώρους, οι εισπράξεις από την πώληση των κρατικών λαχείων και των αδειών τυχερών παιχνιδιών, η παραχώρηση

2 των ραδιοσυχνοτήτων, η αύξηση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης, κ.ά. β) Αντίθετα, σε ισχύ στο πρώτο 3μηνο ήταν σημαντικοί παράγοντες που συνέβαλαν στις μειωμένες εισπράξεις φόρων, όπως η σημαντική μείωση των παρακρατήσεων φόρου στα εισοδήματα των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα και των συνταξιούχων (λόγω της σημαντικής μείωσης των μισθολογικών τους αμοιβών), η μη επανάληψη των εισπράξεων τελών κυκλοφορίας ύψους 393 εκατ. που είχαν εισπραχθεί στο 1 ο 3μηνο. 10 και οι καλές καιρικές συνθήκες που οδήγησαν στη σημαντική μείωση των εισπράξεων φόρου από το πετρέλαιο θέρμανσης. Επομένως, η επιδιωκόμενη αύξηση των εσόδων το 2011 κατά 8,5% εξακολουθεί να είναι εφικτή και απόλυτα αναγκαία και μάλιστα με τα μέτρα που έχουν ήδη αποφασιστεί και εφαρμόζονται. Η κύρια επιδίωξη της κυβέρνησης το 2011 θα πρέπει να είναι η δραστική μείωση της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής κατά τρόπο κοινωνικά δίκαιο και ανταποδοτικό. Δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για νέα επιβάρυνση των ήδη βαριά φορολογούμενων μισθωτών και επιχειρηματιών για κάλυψη αστοχιών των μέτρων της φορολογικής πολιτικής. Όσον αφορά τις πρωτογενής δαπάνες του ΤΠ η νέα πτώση τους κατά -2,3% στο 1 ο 3μηνο. 11 δείχνει τη σημαντική πρόοδο που έχει ήδη συντελεστεί στον τομέα αυτό, η οποία ενισχύεται και από την επίσης εντυπωσιακή πρόοδο στον τομέα της δραστικής μείωσης των ελλειμμάτων των ΔΕΚΟ. Σημειώνεται ότι τα ελλείμματα αυτών των επιχειρήσεων και οργανισμών, είχαν αυξήσει δραστικά το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης κατά 1,75 δις (στο 15,4% του ΑΕΠ) το Αυτά τα ελλείμματα μειώθηκαν ουσιαστικά το 2010 αλλά σημειώνουν πολύ μεγαλύτερη μείωση, κατά -61% σε ετήσια βάση, στο 1 ο 2μηνο. 11 και αναμένεται να συμβάλουν στη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κατά 800 εκατ. το 2011 (όπως έχει προγραμματιστεί) και κατά 600 εκατ. ετησίως στην περίοδο Με βάση τα ανωτέρω η αποτελεσματική υλοποίηση των μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί και εφαρμόζονται μπορεί να εξασφαλίσει τη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κάτω του 7,5% το 2011, ακόμη και αν επιβεβαιωθεί η διαμόρφωση του ελλείμματος του 2010 στο 10,5% του ΑΕΠ. Παγκόσμια Οικονομία Οι χρηματιστηριακές αγορές κινήθηκαν με θετικά πρόσημα το περασμένο 7ημερο, καθώς η πλειοψηφία των επενδυτών εκτιμά ότι η παγκόσμια οικονομία κινείται γενικά με ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, παρά τα περιστατικά σημαντικών δημοσιονομικών ανισορροπιών που εξακολουθούν να υπάρχουν και παρά τις καταστροφές στην Ιαπωνία. Οι ανησυχίες για διπλή ύφεση (double- dip recession) δεν επιβεβαιώθηκαν, όπως διαπιστώνει και το ΔΝΤ. Οι οικονομικές συνθήκες βελτιώνονται σταδιακά, αλλά παραμένουν εύθραυστες. Τα ποσοστά ανεργίας στις ανεπτυγμένες οικονομίες (εκτός της Γερμανίας Ολλανδίας) εξακολουθούν να διαμορφώνονται σε σχετικά υψηλά επίπεδα. Στην 6μηνιαία έκθεσή του το ΔΝΤ διατήρησε τις προβλέψεις του για ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας κατά 4,4% το 2011 και κατά 4,5% το 2012, με αύξηση του όγκου του παγκόσμιου εμπορίου κατά 7,4% το 2011 και κατά 6,9% το 2012, έναντι 12,4% το Η τιμή του πετρελαίου θα αυξηθεί κατά 35,6% το 2011 και κατά 0,8% το Η αύξηση του ΑΕΠ στις ανεπτυγμένες οικονομίες εκτιμάται τώρα στο 2,4% το 2011 και στο 2,6% το 2012, από 3,0% το 2010, ενώ οι αναπτυσσόμενες οικονομίες θα σημειώσουν ανάπτυξη 6,5% το 2011 και το 2012, από 7,3% το Για τις μεγάλες χώρες το ΔΝΤ προβλέπει τώρα ότι η αύξηση του ΑΕΠ των ΗΠΑ θα παραμείνει στο 2,8% το 2011, όπως και το 2010, αλλά το ποσοστό θα αυξηθεί ελαφρά στο 2,9% το Στη ΖτΕ, η αύξηση του ΑΕΠ θα είναι 1,6% το 2011 και 1,8% το 2012, με τη Γερμανία να έχει υψηλότερη ανάπτυξη (2011: 2,5%, 2012: 2,1%, από 2010: 3,5%). Άλλωστε, θετική ανάπτυξη θα έχει και η Ισπανία (2011: 0,8%, 2012: 1,6%, από 2010: -0,1%), ενώ πτώση του ΑΕΠ εκτιμάται για την Ελλάδα και την Πορτογαλία. Στο Ηνωμένο βασίλειο η αύξηση του ΑΕΠ περιορίζεται στο 1,7% το 2011, αλλά επιταχύνεται στο 2,3% το Η δημοσιονομική προσαρμογή και η αναγκαία δραστική μείωση της δανειακής επιβάρυνσης του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας ενισχύουν (σύμφωνα με το ΔΝΤ) την ανάπτυξη στο Ηνωμένο Βασίλειο, ακριβώς αντίθετα από ότι συμβαίνει στην Ελλάδα. Στην Ιαπωνία αναμένεται αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,4% το 2011 και κατά 2,1% το 2012, από 3,9% το Και εδώ, σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι πρόσφατες καταστροφές (σεισμός, τσουνάμι, πυρηνικοί σταθμοί) θα έχουν ως συνέπεια την ελάχιστη μείωση της ανάπτυξης της Ιαπωνίας κατά 0,2 π.μ. το 2011, αλλά την αύξησή της κατά 0,3 π.μ. το Ωστόσο, πολλοί αναλυτές εκτιμούν αρνητική εξέλιξη του ΑΕΠ της Ιαπωνίας το 2011, ενώ συμφωνούν ότι η ανάπτυξη θα είναι υψηλή το Για την Κίνα το ΔΝΤ διατηρεί τις προβλέψεις του για ανάπτυξη κατά 9,6% το 2011 και 9,5% το 2012, ενώ για την Ινδία εκτιμά ελαφρά χαμηλότερη ανάπτυξη στο 8,2% το 2011 και στο 7,8% το Υψηλότερη από τις προηγούμενες εκτιμήσεις του ΔΝΤ αναμένεται η ανάπτυξη στη Ρωσία, στο 4,8% το 2011 και στο 4,5% το Όσον αφορά τις Ευρωπαϊκές αγορές δημοσίου χρέους, στον απόηχο της ανακοίνωσης των stress tests των τραπεζών της Ιρλανδίας, τα οποία αποκάλυψαν την ανάγκη για περαιτέρω κεφαλαιακή ενίσχυση αυτών των τραπεζών κατά 25 δις, οι αγορές είδαν την Πορτογαλία να ζητά τελικά την οικονομική βοήθεια της ΕΕ με αποτέλεσμα η μέχρι πρότινος νευρικότητα να περιορίζεται και οι αγορές Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 2

3 ομολόγων να κερδίζουν το χαμένο έδαφος των τελευταίων συνεδριάσεων. Η ΕΚΤ, από την πλευρά της, επιβεβαίωσε τις προσδοκίες της αγοράς για άνοδο των επιτοκίων παρεμβάσεώς της κατά 0,25 π.μ. (πρώτη αύξηση από τον Οκτ. 08). Την κίνηση της ΕΚΤ φαίνεται ότι θα ακολουθήσει και η ΤτΕλβετίας, χωρίς πλέον να αντιμετωπίζει το πρόβλημα μιας υπέρμετρης περαιτέρω ενίσχυσης του ελβετικού φράγκου. Στο μεταξύ, το Ευρώ κινείται στα επίπεδα των 1,45 USD/EUR και στα 1,22 JPY/EUR, παρά την εντυπωσιακή πύκνωση των εκτιμήσεων πολλών αναλυτών περί επικείμενης χρεοκοπίας της Ελλάδος και άλλων χωρών της περιφέρειας της ΖτΕ. Αντίθετα, με τις εκτιμήσεις των αναλυτών, η Κίνα φαίνεται να ενδιαφέρεται σοβαρά τόσο για ομόλογα Ευρωπαϊκών χωρών με πολύ υψηλές αποδόσεις, όσο και για την διατήρηση του Ευρώ σε σχετικά ανατιμημένα επίπεδα Spreads 10Y GBs vs German Bund Πορτογαλία Ελλάδα Ισπανία Ιρλανδία 0 Απρ-10 Μαϊ-10 Ιουν-10 Ιουλ-10 Αυγ-10 Σεπ-10 Οκτ-10 Νοε-10 Δεκ-10 Ιαν-11 Φεβ-11 Μαρ-11 Στην αγορά του πετρελαίου, οι γεωπολιτικές εξελίξεις συνεχίζουν να αποτελούν κομμάτι της επενδυτικής ατζέντας. Οι προσπάθειες εξεύρεσης μιας ειρηνικής διευθέτησης της κρίσης στη Λιβύη δεν φαίνεται να οδηγούν σε ουσιαστικό αποτέλεσμα. Επίσης, υπάρχει αβεβαιότητα για το εκλογικό αποτέλεσμα στις βουλευτικές εκλογές στη Νιγηρία και για τις επιπτώσεις από τη διακοπή της λειτουργίας 2 μονάδων άντλησης πετρελαίου στη Βόρεια Θάλασσα το Μάιο για εργασίες συντήρησης. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τις σχετικά ευνοϊκές εκτιμήσεις για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας, συντηρούν τις ανοδικές τάσεις στην τιμή του πετρελαίου (Διάγραμμα) Πηγή: Bloomberg Brent ($/ b) WTI ($/ b) Ιαν-08 Ιουλ-08 Ιαν-09 Ιουλ-09 Ιαν-10 Ιουλ-10 Ιαν-11 Αυτές δε οι τάσεις σημειώνονται παρά το ότι τα στοιχεία που δημοσιεύονται κατά τακτά χρονικά διαστήματα από το Υπ. Ενέργειας των ΗΠΑ δείχνουν ότι τα αποθέματα πετρελαίου των ΗΠΑ κινούνται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Επίσης, νέα ιστορικά υψηλά επίπεδα καταγράφει τις τελευταίες ημέρες και η τιμή του χρυσού. Σε αυτό ενδέχεται να συμβάλλει και η εξασθένηση του δολαρίου έναντι του ευρώ στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 15 μηνών. Η αγορά εκτιμά ότι εάν συνεχισθούν οι πληθωριστικές πιέσεις διεθνώς και παρόλα αυτά η FED διατηρήσει την πολιτική της νομισματικής χαλάρωσης ο χρυσός μπορεί να κινηθεί προς την περιοχή των $1.500/ ουγγιά. Επίσης, αυτή η ανοδική κίνηση του χρυσού μπορεί να συμπαρασύρει και τις τιμές άλλων πολυτίμων μετάλλων όπως ο άργυρος και η πλατίνα. Σημειώνεται ότι από τις ο χρυσός έχει καταγράψει άνοδο 11,9%, ο άργυρος 55,2% και η πλατίνα 3,4%. Από την άλλη πλευρά, η δημοσίευση των εκτιμήσεων του ΔΝΤ για χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στις οικονομίες των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και της Ινδίας δεν ευνοεί περαιτέρω άνοδο στην τιμή του χρυσού. Έτσι, πολλοί επενδυτές μπορεί να επιδιώξουν να καταγράψουν τα κέρδη τους από την πρόσφατη άνοδο. Άλλωστε και η ζήτηση των Exchange Traded Funds (ETFs) χρυσού, που αποτυπώνεται στο παρακάτω διάγραμμα, εμφανίζεται μειωμένη κατά 7,8% από το υψηλό των 1.320,44 μονάδων ( ). Και αυτή η εξέλιξη δεν ευνοεί την τάση ανόδου των τιμών του χρυσού Πηγή: Bloom berg SPDR Index Μαρ-09 Σεπ-09 Μαρ-10 Σεπ-10 Μαρ-11 Στον τομέα της υπερχρέωσης του δημόσιου τομέα πολλών χωρών, η σκυτάλη της κρίσης περνάει σταδιακά και στις ΗΠΑ, από την Ευρώπη. Αφορμή έδωσε η διαμάχη στο Κογκρέσο μεταξύ της πλειοψηφίας των ρεπουμπλικάνων και της μειοψηφίας των δημοκρατικών και της Προεδρίας για την αναγκαία επέκταση του ανωτάτου επιτρεπτού ορίου δημοσίου χρέους, όπως είναι αναγκαίο για να συνεχιστεί η εκτέλεση του Π και η ομαλή λειτουργία του κράτους. Ως προϋπόθεση για αποδοχή αυτής της επέκτασης από το Κογκρέσο τίθεται η εφαρμογή ενός εξαιρετικά φιλόδοξου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής το οποίο δεν είναι αποδεκτό στο σύνολό του από την παρούσα Κυβέρνηση. Πάντως, οι δύο πλευρές φαίνεται να έχουν έρθει σε μια αρχική συμφωνία που δίνει τη δυνατότητα συνέχισης της εκτέλεσης του προϋπολογισμού Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 3

4 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Ελληνική Οικονομία Εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2011: Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου, ο Προϋπολογισμός σε δημοσιονομική βάση παρουσίασε έλλειμμα 4,71 δις στο 3μηνο Ιαν.- Μαρτ. 2011, έναντι ελλείμματος 4,37 εκατ. στο 3μηνο Ιαν.-Μαρτ. 10 και ελλείμματος 7,12 δις στο 1 ο 3μηνο. 09. Σημειώνεται ότι το έλλειμμα της κεντρικής κυβέρνησης είναι μεγαλύτερο παρά το ότι ο Προϋπολογισμός Δημοσίων Επενδύσεων έχει έλλειμμα μόνο 69 εκατ. στο 3μηνο. 11, από έλλειμμα 1,24 δις στο 1 ο 3μηνο. 10. Η αύξηση του ελλείμματος του Τακτικού Προϋπολογισμού (ΤΠ) κατά 1,5 δις οφείλεται αφενός στην πληρωμή 375 εκατ. για εξόφληση των χρεών των νοσοκομείων (από τα 450 εκατ. που θα πληρωθούν σε ολόκληρο το 2011) και στην πτώση των φορολογικών εσόδων κατά 973 εκατ. Επίσης, η μείωση των πρωτογενών δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού (ΤΠ) κατά 287 εκατ., υπέρ αντισταθμίστηκε από την αύξηση των πληρωμών τόκων κατά 337 εκατ. Οι ανωτέρω εξελίξεις αναλύονται ως ακολούθως: Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού (ΤΠ) ανήλθαν στα 11,4 δις στο 1 ο 3μηνο. 11 και ήταν μειωμένα κατά -8,1% σε ετήσια βάση, έναντι της αύξησής τους κατά 9,7% στο 1 ο 3μηνο. 10 και κατά 5,5% το 2010 ως σύνολο. Η επίδοση αυτή δεν ήταν ικανοποιητική, δεδομένης της μεγάλης ανάγκης που υπάρχει για αύξηση των καθαρών εσόδων κατά 8,5% το 2011 και για συνέχιση της αναγκαίας δημοσιονομικής προσαρμογής και το Σημειώνεται ότι ο στόχος για τα έσοδα του 3μήνο. 11 ήταν να ανέλθουν στα 12,49 δις, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει απόκλιση από τον στόχο ύψους 1,38 δις. Ωστόσο, η πορεία αυτή των εσόδων μπορεί να εξηγηθεί από τα ακόλουθα στοιχεία: α) Τα έσοδα του 1 ου 3μήνου. 11 δεν συμπεριλαμβάνουν έσοδα 393 εκατ. από είσπραξη τελών κυκλοφορίας, τα οποία είχαν μεταφερθεί στο 1 ο 3μηνο. 10 από το β) Οι εισπράξεις από την παρακράτηση φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων στο 1 ο 3μηνο. 11 ήταν μειωμένες κατά 400 εκατ. περίπου διότι το 2011 δεν πληρώνονται ο 13 ος και ο 14 ος μισθός στους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους. Έτσι, στο 1 ο 2μηνο. 10 η πτώση των εσόδων από το φόρο εισοδήματος ανήλθε στο - 16,8%. δ) Τα έσοδα από την έκτακτη εισφορά στις κερδοφόρες επιχειρήσεις ήταν μειωμένα στο 1 ο 3μηνο κατά 44 εκατ., έναντι του 1 ου 3μήνου ε) Τα έσοδα από τους ειδικούς φόρους καυσίμων και τσιγάρων ήταν μειωμένα κατά 387 εκατ. στο 1 ο 2μηνο. 11 εξαιτίας κυρίως των πολύ καλών καιρικών συνθηκών (που περιόρισαν σημαντικά την κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης) και της απαγόρευσης του καπνίσματος στους κλειστούς χώρους. Από την άλλη πλευρά, τα έσοδα του 1 ου 3μήνου. 11 φαίνεται να έχουν ενισχυθεί από την είσπραξη ενός μέρους από την περαίωση των ανέλεγκτων φορολογικών υποθέσεων που άρχισε τον Νοέμ. 10 (τα έσοδα από τους άμεσους φόρους ΠΟΕ ήταν αυξημένα κατά 19,8% στο 1 ο 2μηνο. 11) και από την σχετικά καλή πορεία αύξησης του ΦΠΑ (+7,4% στο 1 ο 2μηνο. 11). Σε κάθε περίπτωση στο 1 ο 3μηνο. 11 δεν εισπράχθηκαν πρόσθετα έσοδα: (1) από τη μείωση της φοροδιαφυγής (με την εφαρμογή αντικειμενικών κριτηρίων στον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος), τα οποία αναμένεται να ανέλθουν στα 1,5 δις το 2011, (2) από την αύξηση των αντικειμενικών αξιών στα ακίνητα ( 0.4 δις), (3) από την πώληση των αδειών στα λαχεία και τα τυχερά παιχνίδια ( 1,0 δις), (4) από τους φόρους περιουσίας ( 0,5 δις), (5) από την αύξηση του φόρου του πετρελαίου θέρμανσης ( 0,3 δις), (6) από την περαίωση ( 0,3 δις), (7) από τους ημιυπαίθριους χώρους ( 0,5 δις), κ.ά. Τα ανωτέρω συνεπάγονται ότι παρά τη συνεχιζόμενη αρνητική πορεία των εσόδων του ΤΠ στο 1 ο 3μηνο. 11, ο στόχος για αύξηση αυτών των εσόδων κατά 8,5% το 2011 μπορεί ακόμη να υπερκαλυφθεί. Για να γίνει αυτό απαιτείται ενεργοποίηση των φορολογικών αρχών για να πραγματοποιήσουν τα έσοδα που έχουν προγραμματιστεί για το 2011 και να για βελτιώσουν σημαντικά τις επιδώσεις τους στην μείωση της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής. Οι πρωτογενείς δαπάνες του ΤΠ διαμορφώθηκαν στα 12,09 δις στο 1 ο 3μηνο. 11, έναντι 12,37 δις στο 1 ο 3μηνο. 10, και 13,19 δις στο 1 ο 3μηνο. 09, σημειώνοντας πτώση κατά -2,3% σε ετήσια βάση, έναντι της πτώσης τους κατά -6,2% στο 1 ο 3μηνο. 10 και της πτώσης τους κατά -12,5% το 2010 ως σύνολο. Και στην περίπτωση αυτή ο στόχος ήταν για πτώση των πρωτογενών δαπανών στα 11,87 δις στο 1 ο 3μηνο. 11, αλλά η απόκλιση των 22 εκατ. δεν θεωρείται στατιστικά σημαντική. Για το έτος ως σύνολο εκτιμάται τώρα πτώση των πρωτογενών δαπανών του ΤΠ κατά -4,0%, έναντι αύξησής τους κατά 1,9% που προβλέπει ο Π2011. Οι δαπάνες για τόκους διαμορφώνονται υψηλότερα από τα περυσινά επίπεδα φτάνοντας τα 3,23 δις στο 1 ο 3μηνο. 11, από 2,8 δις στο 1 ο 3μηνο. 10, σημειώνοντας αύξηση κατά 15,6%, έναντι αύξησής τους κατά 20,4% που προβλέπεται για το 2011 ως σύνολο. Οι πληρωμές υψηλότερων τόκων στις εκδόσεις ΕΓΕΔ δείχνει ότι οι πληρωμές τόκων μπορεί να φτάσουν τα πολύ υψηλά επίπεδα που προβλέπει ο Π2011. Όσον αφορά τον ΠΔΕ οι δαπάνες ήταν χαμηλότερες κατά -55,3% στο 1 ο 3μηνο. 11, ενώ τα έσοδα ήταν υψηλότερα κατά 121,3%. Ωστόσο, στο τέλος του έτους εκτιμάται ότι τόσο οι δαπάνες όσο και τα έσοδα του ΠΔΕ θα υλοποιηθούν όπως έχει προϋπολογιστεί. Γενικά, συνεχίζουν να υπάρχουν οι προϋποθέσεις για μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού της κεντρικής κυβέρνησης κάτω από τα 18,5 δις, έναντι των εκτιμήσεων του Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 4

5 Π2011 για έλλειμμα 19,8 δις το 2011, από 20,62 δις το Επίσης, το 2011 θα είναι έτος μεγάλης μείωσης των ελλειμμάτων των ΔΕΚΟ που συμπεριελήφθησαν στη γενική κυβέρνηση τον Νοέμ. 10, όπως αναλύεται στη συνέχεια. Έλλειμμα ΔΕΚΟ: Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε το Υπ. Οικονομικών, το έλλειμμα των 18 κύριων ΔΕΚΟ μειώθηκε στο 1 ο 2μηνο. 11 κατά 61% σε ετήσια βάση και ανήλθε στα 88,5 εκατ., έναντι 225,2 εκατ. στο 1 ο 2μηνο. 10. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη σημαντική μείωση των δαπανών αυτών των ΔΕΚΟ κατά 36% και έλαβε χώρα παρά τη μείωση των εσόδων αυτών των ΔΕΚΟ κατά 16% σε ετήσια βάση. Η μείωση των εσόδων οφείλεται ασφαλώς στο γεγονός ότι οι συγκοινωνιακές επιχειρήσεις υπολειτούργησαν στο 1 ο 2μηνο. 11 λόγω των συνεχών απεργιακών κινητοποιήσεων των εργαζομένων τους, οι οποίες οδήγησαν στην υπολειτουργία της οικονομίας ως σύνολο και άλλων ΔΕΚΟ. Από τα μέσα Μαρτίου του 2011 αποκαταστάθηκε σταδιακά η ομαλή λειτουργία των συγκοινωνιακών επιχειρήσεων και από τον Απρίλιο του 2011 εφαρμόζεται το νέο σύστημα καταπολέμησης της λαθρεπιβίβασης. Για το έτος ως σύνολο αναμένεται σημαντική αύξηση και των εσόδων των 18 ΔΕΚΟ με αποτέλεσμα να θεωρείται πλέον βεβαία η εξοικονόμηση 800 εκατ. το 2011 από τη μείωση των ελλειμμάτων αυτών των ΔΕΚΟ. Σημειώνεται ότι στη μείωση των ελλειμμάτων αυτών των ΔΕΚΟ συμβάλλει και η σημαντική μείωση των πλεοναζόντων εργαζομένων σε αυτές κατά 12% σε ετήσια βάση, ή κατά άτομα. Για την περίοδο το Υπ. Οικονομικών εκτιμά εξοικονόμηση 600 εκατ. ετησίως από αυτές τις ΔΕΚΟ. Δηλαδή, το αποτέλεσμα αυτών των ΔΕΚΟ θα πρέπει να είναι βελτιωμένο το 2015 κατά 2,4 δις έναντι του Αυτό θα επιδιωχθεί κυρίως μέσω της αύξησης των εσόδων αυτών των ΔΕΚΟ από τους χρήστες των υπηρεσιών που προσφέρουν, αλλά και από την συνεχιζόμενη προσπάθεια για μείωση του κόστους τους. Ειδικότερα, η αύξηση των εσόδων των 18 ΔΕΚΟ εκτιμάται στα ετησίως, εκ των οποίων τα 200 εκατ. θα προέλθουν από την καλύτερη αξιοποίηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας τους. Πληθωρισμός: Ο πληθωρισμός με βάση τον ΔΤΚ σημείωσε μη αναμενόμενη αύξηση στο 4,5% τον Μάρτ. 11, από 4,4% τον Φεβρ. 11, 5,2% τον Ιαν. 11 και 3,9% τον Μάρτ. 10. Η αύξηση του πληθωρισμού τον Μάρτ. 11 προκύπτει κατά κύριο λόγο από την αυξητική επίπτωση κατά 0,63 π.μ. που είχε η επαναφορά των τιμών τον Μάρτ. 11 στα επίπεδά τους πριν από τις εκπτώσεις του Ιαν.- Φεβρ Επίσης, πολύ μικρή αυξητική επίπτωση κατά 0,01 π.μ. είχε η μεγαλύτερη αύξηση των τιμών των νωπών φρούτων & λαχανικών. Από την άλλη πλευρά, πτωτική επίπτωση στον πληθωρισμό του Μαρτ. 11, κατά -0,30 π.μ., είχε η μικρότερη αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης και της βενζίνης κατά τον φετινό Μάρτιο έναντι της μεγάλης αύξησής τους κατά τον Μάρτιο του 2010 λόγω των αυξήσεων στον ειδικό φόρο καυσίμων. Επίσης, πτωτική επίπτωση κατά -0,04 π.μ. προέκυψε από τη μικρότερη αύξηση των ασφάλιστρων μεταφορών και κατά -0,20 π.μ. από την μη αύξηση ή την μικρότερη αύξηση τιμών τον Μάρτ. 11 στα λοιπά προϊόντα. Ως συνέπεια των ανωτέρω (δηλαδή της επαναφοράς των τιμών στα προ των εκπτώσεων επίπεδα) ο δομικός πληθωρισμός αυξήθηκε τον Μάρτ. 11 στο 2,6%, από 2,1% τον Φεβρ. 11. Όπως προκύπτει από τον Πίνακα που ακολουθεί, ο πληθωρισμός με βάση τον ΔΤΚ επηρεάσθηκε ανοδικά και τον Μάρτ. 11 από τις αυξήσεις των τιμών των υπηρεσιών όπως: η νοσοκομειακή περίθαλψη (7,8%), οι οικιακές υπηρεσίες (2,1%), τα ενοίκια κατοικιών (1,2%), τα ασφάλιστρα αυτοκινήτων και δικύκλων (8,0%), τις αστικές συγκοινωνίες (32,2%), τα ταξί (13,2%), το ηλεκτρικό ρεύμα (9,8%) και άλλες υπηρεσίες, όπως νομικές και μεσιτικές (2,2%). Συμβολή στον Πληθωρισμό Κύριων Κατηγοριών Προϊόντων % Επίπτωση μεταβολή στον τιμών πληθωρισμό Μάρτ.'10/ Μάρτ.'10 Αγαθά και Υπηρεσίες Μάρτ.'09 % μεταβολή τιμών Μάρτ.'11/ Μάρτ.'10 Επίπτωση στον πληθωρισμό Μάρτ.'11 Διατροφή -1,6% -0,28 2,7% 0,42 Δημητριακά-Παρασκευάσματα -0,3% -0,01 1,4% 0,03 Κρέατα (γενικά) 1,5% 0,06 1,5% 0,06 Γαλακτοκομικά και Αυγά -4,1% -0,13 3,6% 0,10 Ελαιόλαδο -4,7% -0,03-1,4% -0,01 Φρούτα-Λαχανικά (νωπά) -8,2% -0,24 1,5% 0,03 Πατάτες (νωπές) -2,8% -0,01 23,5% 0,08 Είδη Ένδυσης και Υπόδησης 1,2% 0,11 1,5% 0,13 Ενοίκια Κατοικιών 3,0% 0,12 1,2% 0,04 Επισκ.και Συντήρηση Κατοικίας 2,0% 0,05 1,7% 0,03 Ηλεκτρικό Ρεύμα 0,9% 0,02 9,8% 0,18 Πετρέλαιο Θέρμανσης 39,2% 0,61 34,0% 0,78 Βενζίνη (καύσιμα αυτοκινήτων) 50,9% 1,73 18,4% 1,01 Αστικές Συγκοινωνίες -0,1% 0,00 32,2% 0,17 Ταξί 28,6% 0,13 13,2% 0,06 Υπεραστικά Λεωφορεία 0,1% 0,00 6,6% 0,01 Υπεραστικά Τρένα 36,6% 0,01 0,0% 0,00 Ασφάλιστρα Αυτοκινήτων & Δικύκλων 18,0% 0,21 8,0% 0,14 Τέλη Κυκλοφορίας & Διόδια 28,4% 0,17-8,7% -0,08 Τηλεφωνικές Υπηρεσίες 3,5% 0,14 2,3% 0,10 Οπτικό-Ακουστικός Εξοπλισμός -3,0% -0,02-2,3% -0,02 Βιβλία-Εφημερίδες-Περιοδικά 0,9% 0,01 1,8% 0,02 Οικιακές Υπηρεσίες 2,7% 0,04 2,1% 0,03 Υγεία 2,7% 0,20-0,8% -0,06 Νοσοκομειακή Περίθαλψη 4,4% 0,06 7,8% 0,10 Καφενεία-Ζαχαροπλαστεία-Εστιατόρια 3,4% 0,11 1,5% 0,05 Άλλες υπηρεσίες (κυρίως νομικές και θρησκ/κές) 2,2% 0,02 2,2% 0,02 Δίδακτρα 3,0% 0,08 0,2% 0,01 Πηγή: ΕΛ. ΣΤΑΤ. Οι αυξήσεις των τιμών στη νοσοκομειακή περίθαλψη, στις αστικές συγκοινωνίες, στα υπεραστικά τραίνα, στην ηλεκτρική ενέργεια, στα δημοτικά τέλη και σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες, επιβάλλονται με σκοπό να περιορισθούν τα ελλείμματα των αντίστοιχων δημοσίων υπηρεσιών. Από τον Φεβρ. 11 εφαρμόζονται οι αυξήσεις στα εισιτήρια των αστικών συγκοινωνιών για να καλυφθούν τα ελλείμματά τους που υπερβαίνουν τα 550 εκατ. Επίσης, από τον Ιαν. 11 εφαρμόζονται οι νέες αυξήσεις στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και οι αυξήσεις των χαμηλών συντελεστών του ΦΠΑ από 5,5% και 11% στο 6,5% και 13%. Τέλος, από τον Οκτ. 11 έχει προγραμματισθεί η εξίσωση των συντελεστών του ειδικού φόρου του πετρελαίου θέρμανσης με εκείνους στο πετρέλαιο κίνησης, που θα συμβάλει στην αύξηση του πληθωρισμού τον Οκτ.-Νοέμ. 11. Μετά την μη αναμενόμενη αύξηση του πληθωρισμού τον Μάρτ. 11 και την τάση που υπάρχει για ανοδική Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 5

6 πορεία των τιμών του πετρελαίου, ο μέσος πληθωρισμός με βάση το ΔΤΚ εκτιμάται τώρα περί το 3,1% το 2011 (από 2,6% που ήταν η προηγούμενη εκτίμησή μας) και από 4,7% το Βιομηχανική Παραγωγή: Η παραγωγή της μεταποιητικής βιομηχανίας μειώθηκε περαιτέρω κατά -6,8% σε ετήσια βάση τον Φεβρ. 11 από -4,5% τον Ιαν. 11, -4,0% τον Δεκ. 10 και -8,3% τον Φεβρ. 10. Το δίμηνο Ιαν.-Φεβρ. 11 η μεταποιητική παραγωγή υποχώρησε κατά -5,5% σε ετήσια βάση, έναντι -5,9% το αντίστοιχο διάστημα Η πτωτική πορεία συνεχίζει να επηρεάζεται αρνητικά το από την πτώση της παραγωγής των παραδοσιακών κλάδων (κλωστοϋφαντουργικά, έτοιμα ενδύματα, υποδήματα) που έχουν τεθεί ήδη εκτός αγοράς λόγω του έντονου ανταγωνισμού που υφίστανται από χώρες χαμηλού κόστους και ιδιαίτερα από την Κίνα. Επίσης, η πτώση της παραγωγής των κλάδων των μηχανοκινήτων οχημάτων και μηχανημάτων οφείλεται στην αναστολή των κρατικών παραγγελιών, ενώ σημαντική αρνητική επίπτωση σε πολλούς παραγωγικούς κλάδους της μεταποιητικής βιομηχανίας (π.χ., τα μη μεταλλικά ορυκτά και τα έπιπλα) συνεπάγεται η πτώση των επενδύσεων σε κατοικίες και σε άλλες κατασκευές. Γενικά, η ανάκαμψη της βιομηχανικής παραγωγής εμποδίζεται από την συνεχιζόμενη πτωτική πορεία της δραστηριότητας στον κλάδο των κατασκευών, η οποία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην συνεχιζόμενη αδράνεια των κρατικών υπηρεσιών που είναι υπεύθυνες για την προώθηση των επενδύσεων του ΕΣΠΑ και γενικότερα των επενδύσεων που εξαρτώνται από κρατικέ ενισχύσεις. Μεταβολή (%, σε ετήσια βάση) της παραγωγής της μεταποιητικής βιομηχανίας κατά κλάδο Στάθμιση στο ΔΠΜΒ Ιαν.-Φεβρ.'11 Ιαν.-Φεβρ.'10 Τρόφιμα 18,23% 0,4% -4,8% Φαρμακευτικά Προϊόντα και σκευάσματα 1,74% 11,1% 19,0% Παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα 11,30% -12,0% -5,6% Καπνός 1,90% 7,8% -16,8% Κλωστοϋφαντουργικές ύλες 3,10% -21,0% -15,8% Είδη Ένδυσης 3,40% -24,8% -21,3% Ξύλο και φελός 1,20% -12,6% 34,8% Χημικά Προϊόντα 5,34% 2,0% 5,1% Μη μεταλλικά ορυκτά 10,30% -21,6% -8,9% Βασικά μέταλλα 8,00% 13,3% 1,9% Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων 5,10% -9,2% -2,1% Έπιπλα 1,54% -13,5% -9,5% Ηλεκτρ.Υπολ.-Ηλεκτρον.&Οπτικά προϊόντα 1,21% 7,3% -31,5% Μηχανήματα και είδη εξοπλισμού 2,05% 8,4% -19,7% Δείκτης Παραγ. Μεταποιητικής Βιομ. (ΔΠΜΒ) 100,00% Πηγή: ΕΛ. ΣΤΑΤ. Από την άλλη πλευρά, επισημαίνεται η αύξηση της παραγωγής σημαντικών κλάδων στο διάστημα Ιαν.- Φεβρ. 11 όπως: α) των βασικών μετάλλων (13,3%), β) του καπνού (7,8%), γ) των φαρμακευτικών προϊόντων (11,1%), δ) των μηχανημάτων & ειδών εξοπλισμού (8,4%), των χημικών προϊόντων (2,0%) και των ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών & οπτικών προϊόντων (7,3%). Οριακή ήταν επίσης η αύξηση της παραγωγής της πολύ κρίσιμης βιομηχανίας τροφίμων (0,4%). Οι ανωτέρω κλάδοι επηρεάζονται θετικά από την σημαντική αύξηση των εξαγωγών κατά τους τελευταίους 6-μήνες. Αντίθετα, συνεχίσθηκε η μείωση της παραγωγής της κλωστοϋφαντουργίας (-21,0%), του ετοίμου ενδύματος (-24,8%), των δερμάτων και υποδημάτων (-20,4%) και του ξύλου & του φελλού (-12,6%), λόγω του έντονου ανταγωνισμού από χώρες χαμηλού κόστους και των κλάδων μηχανοκίνητων οχημάτων (-49,4%) και εξοπλισμού μεταφορών (-21,1%), των οποίων οι εργασίες προσδιορίζονται σε μεγάλο βαθμό από τις κρατικές παραγγελίες. Όσον αφορά στον Γενικό Δείκτη της Βιομηχανικής Παραγωγής μειώθηκε τον Φεβρ. 11 κατά -4,8% σε ετήσια βάση από -9,6% τον Φεβρ. 10. Το δίμηνο Ιαν.-Φεβρ. 11 ο γενικός δείκτης υποχώρησε κατά -4,9%, έναντι -6,9% το αντίστοιχο διάστημα Η μείωση του γενικού δείκτη το δίμηνο Ιαν.-Φεβρ. 11 προήλθε από την προαναφερθείσα μείωση της μεταποιητικής παραγωγής και την πτώση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατά -6,0%, μετά την πτώση της κατά -10,0% το αντίστοιχο διάστημα του Μειώθηκαν επίσης, οι άλλες εξορυκτικές & λατομικές δραστηριότητες (-9,4%). Αντίθετα, αυξήθηκε η παραγωγή των ορυχείων και λατομείων κατά 7,5%, η εξόρυξη άνθρακα & λιγνίτη (11,4%), καθώς και η άντληση αργού πετρελαίου & φυσικού αερίου (2,1%). Ομοίως, αυξήθηκε σημαντικά η εξόρυξη μεταλλούχων μεταλλευμάτων (ασβεστόλιθος, νικέλιο και αργίλιο) κατά 33,1%, γεγονός που μπορεί να συμβάλει και στη βελτίωση της εικόνας του κατασκευαστικού τομέα. Παγκόσμια Οικονομία ΔΝΤ: Οι προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) στην τακτική 6μηνιαία Έκθεση (Απρίλιος 2011) είναι σχεδόν αμετάβλητες σε σχέση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις τον Οκτ.2010 και επιβεβαιώνουν την σταθερή ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας το 2011 και το Ωστόσο, παραμένουν οι κίνδυνοι περιορισμού της ανάπτυξης, λόγω κυρίως της κρίσης χρέους στις οικονομίες της περιφέρειας της ΖτΕ και τις γεωπολιτικές αναταραχές στην Μ. Ανατολή και Β. Αφρική. Επισημαίνεται ότι ο κίνδυνος επανάκαμψης της ύφεσης των ανεπτυγμένων οικονομιών έχει περιορισθεί, ενώ οι αναπτυσσόμενες οικονομίες βρίσκονται ήδη σε επιταχυνόμενη πορεία ανάπτυξης, με ρυθμούς ανάπτυξης ίδιους με το επίπεδο πριν από την κρίση του Ωστόσο, οι χώρες αυτές αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο επιβράδυνσης της ανάπτυξης από την άνοδο των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας. Επίσης, το ΔΝΤ επισημαίνει την άνοδο στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές στο επίπεδό τους πριν από την κρίση, εκτός των αγορών της Ευρώπης (λόγω της κρίσης χρέους) και της Ιαπωνίας (λόγω της ανατίμησης του γιέν και των επιπτώσεων που θα προκύψουν από τον μεγάλο σεισμό του Μάρτ. 11). Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 6

7 Η πιστωτική επέκταση παραμένει περιορισμένη στις περισσότερες χώρες, παρά την εξομάλυνση των συνθηκών δανειοδότησης μετά την έξοδο από την χρηματοπιστωτική κρίση. Οι διογκωμένες ανάγκες χρηματοδότησης του δημόσιου τομέα εξακολουθούν να περιορίζουν τη διαθεσιμότητα πιστώσεων. Συνεπώς εκτιμάται ότι οι κεντρικές τράπεζες κυρίως της Ιαπωνίας και του Ην. Βασιλείου θα συνεχίσουν την πολιτική χαμηλών επιτοκίων, ενώ δεν κρίνεται αναγκαία από το ΔΝΤ η συνέχιση της πολιτικής ποσοτικής ενίσχυσης της ρευστότητας από την FED, μετά την λήξη του σχετικού προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων τον Ιούν. 11. Όσον αφορά τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, κύρια εξέλιξη είναι η ανατίμηση του Γιέν και η υποτίμηση της αγγλικής λίρας άνω του 20% σε όρους πραγματικής σταθμισμένης συναλλαγματικής ισοτιμίας, ενώ αναγνωρίζεται το πολύ υποτιμημένο επίπεδο του Yuan της Κίνας. Αντίθετα, τα νομίσματα της Βραζιλίας, Τουρκίας και Β. Αφρικής σημειώνουν έντονη τάση ανατίμησης. Η ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας θα στηριχθεί στην ανάκαμψη της βιομηχανικής παραγωγής, όπως αποτυπώνεται στην βελτίωση των δεικτών ΡΜΙ στη μεταποίηση, ενώ η αύξηση και του αντίστοιχου δείκτη στις υπηρεσίες δείχνει ότι και αυτός ο τομές αρχίζει να συμβάλει στην ανάπτυξη. Οι λιανικές πωλήσεις παραμένουν υψηλές στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, ενώ έχουν ανακάμψει στις αναπτυγμένες οικονομίες και κυρίως στις ΗΠΑ. Συνεπώς, η κατανάλωση ενισχύεται από την σταδιακή βελτίωση της απασχόλησης, ενώ και ο ρυθμός αποταμίευσης δεν αναμένεται να αυξηθεί αισθητά τα επόμενα 2 έτη. Προβλέψεις ΔΝΤ, Απρίλιος 2011 ΑΕΠ Πληθωρισμός Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (% του ΑΕΠ) Παγκόσμια 5,0 4,4 4,5 0,9* 1,4* 1,4* -0,2* -0,3-0,2 ΗΠΑ 2,8 2,8 2,9 1,0 1,1 1,4-3,2-3,2-2,8 ΖτΕ 1,7 1,6 1,8 0,8 1,2 1,5 0,1 0,0 0,0 Γερμανία 3,5 2,5 2,1 1,2 2,2 1,5 5,3 5,1 4,6 Γαλλία 1,5 1,6 1,8 1,7 2,1 1,7-2,1-2,8-2,7 Ιταλία 1,3 1,1 1,3 1,6 2,0 2,1-3,5-3,4-3,0 Ισπανία -0,1 0,8 1,6 2,0 2,6 1,5-4,5-4,8-4,5 Ιρλανδία -1,0 0,5 1,9-1,6 0,5 0,5-0,7 0,2 0,6 Πορτογαλία 1,4-1,5-0,5 1,4 24,0 1,4-9,9-8,7-8,5 Ελλάδα -4,5-3,0 1,1 4,7 2,5 2,0-10,4-8,2-7,1 Ην. Βασίλειο 1,3 1,7 2,3 3,3 4,2 2,0-2,5-2,4-1,9 Ιαπωνία 3,9 1,4 2,1-0,7 0,2 0,2 3,6 2,3 2,3 Κίνα 10,3 9,6 9,5 3,3 5,0 2,5 5,2 5,7 6,3 Ινδία 10,4 8,2 7,8 13,2 7,5 6,9-3,2-3,7-3,8 Βραζιλία 7,5 4,5 4,1 5,0 6,3 4,8-2,3-2,6-3,0 Ρωσία 4,0 4,8 4,5 6,9 9,3 8,0 4,9 5,6 3,9 * αναπτυγμένες οικονομίες Ωστόσο, μικρή πρόοδος έχει σημειωθεί στον τομέα των παγκόσμιων ανισορροπιών, καθώς ο περιορισμός των ελλειμμάτων στο εμπορικό ισοζύγιο των ελλειμματικών χωρών οφείλεται κυρίως στην πτώση της ζήτησης από αυτές τις χώρες, παρά στην αυξημένη ζήτηση των πλεονασματικών χωρών. Συνεπώς, εξακολουθεί να κρίνεται αναγκαία η τόνωση της εγχώριας ζήτησης των πλεονασματικών χωρών, με την στήριξη και της κυμαινόμενης συναλλαγματικής ισοτιμίας των νομισμάτων τους. Με αυτά τα δεδομένα, το ΔΝΤ προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ το 2011: α) Κατά 2,4% για τις ανεπτυγμένες χώρες (από 2,5% που προέβλεπε τον Ιαν. 11). β) Κατά 7,3% για τις αναδυόμενες οικονομίες (όπως και τον Ιαν. 11). γ) Κατά 4,4% για την παγκόσμια οικονομία (όπως και τον Ιαν. 11). Αξιοσημείωτη είναι η μικρότερη αύξηση του ΑΕΠ στο Ην. Βασίλειο το 2011, κατά 1,7%, έναντι εκτίμησης τον Ιαν. 11 κατά 2,0%, αλλά και η υψηλότερη αύξηση του ΑΕΠ της Γερμανίας (κατά +0,3% έναντι της εκτίμησης τον Ιαν. 11). Στη ΖτΕ, η Ελλάδα και η Πορτογαλία εξακολουθούν να βρίσκονται σε ύφεση το 2011, ενώ και η Ιρλανδία θα έχει σχεδόν μηδενική ανάπτυξη, όπως φαίνεται στον Πίνακα. Επίσης, το ΔΝΤ προβλέπει αύξηση του όγκου του παγκόσμιου εμπορίου κατά 7,4% το 2011, από 12,4% το 2010, λόγω κυρίως της επιβράδυνσης της αύξησης των εξαγωγών των ανεπτυγμένων οικονομιών κατά 6,8% (2010: 12,0%), αλλά και των αναδυόμενων οικονομιών κατά 8,8% αντίστοιχα (2010: 14,5%). Επισημαίνεται, βέβαια, ο κίνδυνος από την αύξηση της τιμής της ενέργειας και των τροφίμων. Οι τιμές των εμπορευμάτων έχουν ανέλθει στο υψηλό επίπεδο του 2008, λόγω της αυξημένης ζήτησης που σημειώθηκε το 2 ο 6μηνο. 10. Έτσι, η τιμή του πετρελαίου διαμορφώθηκε τον Ιαν. 11 στα $90/βαρέλι, υψηλότερα από τα $83/βαρέλι που προβλεπόταν τον Απρ. 10. Επιπλέον, ο δείκτης τιμών εμπορευμάτων του ΔΝΤ αυξήθηκε κατά 32% τον Φεβ. 11, έναντι του Απρ. 10. Ωστόσο, η βελτίωση των καιρικών συνθηκών ευνοεί την αύξηση της σοδειάς και οδηγεί σε αύξηση της προσφοράς τροφίμων. Ως εκ τούτου προβλέπεται περιορισμός στην αυξητική πορεία των τιμών των τροφίμων, αλλά και του πετρελαίου. Ειδικότερα η τιμή του πετρελαίου εκτιμάται να αυξηθεί κατά 35,6% το 2011 στα $ 107,2/βαρέλι, και κατά 0,8% το Το ΔΝΤ θεωρεί ότι οι εξελίξεις αυτές οδηγούν σε αύξηση του πληθωρισμού στο 2,2% το 2011 στις αναπτυγμένες οικονομίες και στο 6.9% στις αναπτυσσόμενες, ωστόσο οι πληθωριστικές πιέσεις θα περιορισθούν το 2012, όπως φαίνεται και στον Πίνακα: Τέλος, το ΔΝΤ επισημαίνει την ανάγκη περιορισμού των δημοσιονομικών ελλειμμάτων κυρίως των αναπτυγμένων οικονομιών. Αναγνωρίζει ότι αρκετές οικονομίες έχουν υιοθετήσει μέτρα για την επίτευξη του ανωτέρου στόχου, ωστόσο η δημοσιονομική εξυγίανση θα αργήσει να πραγματοποιηθεί, λόγω κυρίως της χειροτέρευσης των δημόσιων οικονομικών των ΗΠΑ, καθώς το ΔΝΤ προβλέπει τώρα διεύρυνση του ελλείμματος κατά 0,6% του ΑΕΠ το 2011, έναντι προηγούμενης εκτίμησης τον Οκτ.2010 για περιορισμό κατά 0,9% του ΑΕΠ το Στην ΖτΕ, σύμφωνα με το ΔΝΤ, μόνο η Γερμανία θα καταφέρει να περιορίσει το έλλειμμα κάτω του 3% μέχρι το 2013, ενώ οι υπόλοιπες χώρες χρειάζεται να υιοθετήσουν πρόσθετα μέτρα για την επίτευξη του ανωτέρου στόχου. ΗΠΑ: Στον τομέα των εξωτερικών συναλλαγών, το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών & υπηρεσιών περιορίσθηκε ελαφρά στα $ 45,76 δις τον Φεβ. 11, από $ 46,34 δις τον Ιαν. 11 και $ 39,72 δις τον Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 7

8 Φεβ. 10. Οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά -1,4% σε μηνιαία βάση τον Φεβ. 11, ενώ σε ετήσια βάση αυξήθηκαν κατά 14,2%. Οι εισαγωγές επίσης μειώθηκαν κατά -1,7% τον Φεβ. 11 (από +5,2% τον Ιαν. 11) σε μηνιαία βάση, ενώ σε ετήσια βάση αυξήθηκαν κατά 14,4%. Το 2μηνο. 11 το εμπορικό έλλειμμα διευρύνθηκε σημαντικά στα $ 92,73 δις, από $ 74,37 την αντίστοιχη περίοδο του 2010, λόγω της υψηλής αύξησης των εισαγωγών κατά 17%, που υπερκάλυψε την αντίστοιχη αύξηση των εξαγωγών κατά 15%, εξαιτίας της αύξησης της τιμής του πετρελαίου. Αξιοσημείωτη είναι η αύξηση του ελλείμματος των ΗΠΑ έναντι της Κίνας, το οποίο διαμορφώθηκε στα $ 42,1 δις το 2μηνο Ιαν.-Φεβ. 11, έναντι $ 34,8 δις την αντίστοιχη περίοδο Η μείωση των εισαγωγών τον Φεβ. 11 οφείλεται στην πτώση των εισαγωγών αυτοκινήτων και κεφαλαιουχικών αγαθών, ενώ οι εισαγωγές καταναλωτικών αγαθών αυξήθηκαν. Πάντως, τα ανωτέρω αντικατοπτρίζουν την περιορισμένη παγκόσμια ζήτηση και δείχνει ότι η συνεισφορά του εξωτερικού τομέα στο ΑΕΠ θα είναι αρνητική στο 1 ο 3μηνο 11, έναντι +3,27 π.μ. το 4 ο 3μηνο. 10. Δημοσιονομική Προσαρμογή: Παρά το ότι αρχικώς υπήρξαν έντονες διαφωνίες μεταξύ ρεπουμπλικάνων και δημοκρατικών, όσον αφορά την άρση του αδιεξόδου στη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού την περασμένη Παρασκευή σημειώθηκε πρόοδος στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των ηγετών των δύο κομμάτων στο Κογκρέσο που εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία της κυβέρνησης στους επόμενους μήνες. Η συμφωνία προβλέπει σημαντική μείωση των κρατικών δαπανών ύψους $ 38,5 δις έως τον Σεπτ. 11. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση κρατικών δαπανών στην ιστορία των ΗΠΑ. Επιπλέον, συμφωνήθηκε να αρχίσουν στις επόμενες εβδομάδες διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο κομμάτων για την αναθεώρηση του ανώτατου επιτρεπτού ορίου του δημοσίου χρέους, το οποίο με τα σημερινά δεδομένα είναι προσδιορισμένο στα $ 14,29 τρις. Με επιστολή του προς τα μέλη του Κογκρέσου, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ επεσήμανε το γεγονός ότι οι ΗΠΑ στις 16 Μαΐου θα αγγίξουν αυτό το ανώτατο όριο δημοσίου χρέους που έχει καθοριστεί από το Κογκρέσο από την Αν αυτό συμβεί χωρίς να έχει αυξηθεί το ανώτατο επίπεδο χρέους από το Κογκρέσο, τότε η κατάσταση θα οδηγηθεί σε παύση της λειτουργίας σημαντικών υπηρεσιών της κυβέρνησης (Νόμος Anti-deficiency 1870) πράγμα που θα έχει εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες για την οικονομία των ΗΠΑ σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο. Όσο το Κογκρέσο καθυστερεί να δράσει, τόσο περισσότερο θα χάνουν οι επενδυτές την εμπιστοσύνη τους για την ικανότητα της Κυβέρνησης των ΗΠΑ να τηρήσει τις δεσμεύσεις της και τις υποχρεώσεις της. Ο Υπ. Οικονομικών επικαλούμενος τον κίνδυνο απότομης αύξησης του κόστους δανεισμού που ενδεχομένως θα οδηγούσε στον τερματισμό ή την καθυστέρηση των πληρωμών προς τον στρατό, τους συνταξιούχους και άλλους, προειδοποίησε ότι ενδεχόμενη στάση πληρωμών θα προκαλούσε οικονομική κρίση, που πιθανόν να ήταν πολύ πιο σοβαρή από την μεγάλη κρίση του 2009, από την οποία ήδη εξέρχεται η χώρα. Το κόμμα των Ρεπουμπλικάνων υποστηρίζει ότι η αύξηση του ανωτάτου επιτρεπτού ποσοστού χρέους θα πρέπει να συνοδευτεί από την αποδοχή ενός προγράμματος δραστικής περικοπής των κρατικών δαπανών στην οικονομία των ΗΠΑ. Ειδικότερα, για τον Π ζητούσαν αρχικά μείωση των δαπανών κατά $ 100 δις, ενώ στη συνέχεια προσάρμοσαν το ποσό στα $ 61 δις για να καταλήξουν τελικά σε συμφωνία με την Κυβέρνηση για την περικοπή των $ 38,5 δις. Σημειώνεται ότι σήμερα το χρέος των ΗΠΑ για το οικονομικό έτος ανέρχεται σε $14,19 τρις. Στην περίπτωση που οι ΗΠΑ αγγίξουν το όριο δανεισμού των $14,29 τρις υπολογίζεται ότι οι κυβερνητικές υπηρεσίες θα μπορέσουν να λειτουργήσουν μέχρι τα μέσα Ιουλίου. Σύμφωνα με τα πρόσφατα δημοσιευθέντα στοιχεία, το έλλειμμα του Προϋπολογισμού, διαμορφώθηκε στα $ 188 δισ. τον Μάρτ. 11 (πρόβλεψη αγοράς: $ 189 δισ.), έναντι $65 δισ. τον Μάρτ. 10. Το σωρευτικό έλλειμμα του οικονομικού έτους 2011, διαμορφώθηκε στο υψηλό επίπεδο των $829 δισ. από $ 717 δισ. το οικονομικό έτος Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Γραφείου Προϋπολογισμού των ΗΠΑ, το συνολικό έλλειμμα μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους 2011, θα διαμορφωθεί στο ύψος των $1,65 τρις. (10,9% του ΑΕΠ). Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το έλλειμμα θα πρέπει να μειωθεί για να εξασφαλιστεί η σταθεροποίηση του δημοσίου χρέους που αναμένεται να υπερβεί το 100% του ΑΕΠ το Ήδη ο Πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε μεγάλες περικοπές δαπανών και αυξήσεων φόρων για μείωση του ελλείμματος κατά $ 4 τρις στα επόμενα 12 έτη, με στόχο τη συμφωνία με την πλειοψηφία του Κογκρέσου για την αναγκαία αύξηση του ανωτάτου επιτρεπόμενου ποσού δημοσίου χρέους. Το βέβαιο είναι ότι η εποχή της δημοσιονομικής προσαρμογής αρχίζει τώρα για τις ΗΠΑ και αναμένονται οι πρώτες ενδείξεις για τις επιπτώσεις της στην οικονομία των ΗΠΑ και στην παγκόσμια ανάπτυξη. Σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις του ΔΝΤ, η οικονομία των ΗΠΑ συνεχίζει στο 2 ο 3μηνο. 11 να βρίσκεται σε πορεία ανάκαμψης, με την ιδιωτική τελική δαπάνη και τις καταναλωτικές δαπάνες να στηρίζουν την οικονομία. Η πιστωτική επέκταση βελτιώνεται, αν και παραμένει ισχνή, τα κριτήρια χρηματοδότησης των τραπεζών είναι λιγότερο αυστηρά και οι συνθήκες στον χρηματοπιστωτικό τομέα έχουν ελαφρώς βελτιωθεί. Επίσης, διαφαίνονται σημάδια προόδου στην αγορά εργασίας, ωστόσο η ανεργία παραμένει επίμονα υψηλή. Η αύξηση του ΑΕΠ εκτιμάται στο 2,8% το 2011, ο πληθωρισμός στο 2,2% και το ποσοστό ανεργίας στο 7,8%. Με βάση αυτές τις προβλέψεις, τα μέτρα μακροοικονομικής ενίσχυσης της οικονομίας είναι ακόμη αναγκαία. Ωστόσο, στον τομέα της δημοσιονομικής πολιτικής φαίνεται να επιβάλλεται αλλαγή πορείας, όπως προαναφέρθηκε. Όσον αφορά τη νομισματική πολιτική, η περαιτέρω στήριξη της ρευστότητας της αγοράς από την Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 8

9 πλευρά της FED, δεν φαίνεται να μπορεί να σηκώσει το βάρος της στήριξης της ανάκαμψης της οικονομίας από το 3 ο 3μηνο. 11 και μετά. Στην αγορά εργασίας οι αιτήσεις για εγγραφή στα ταμεία ανεργίας των ΗΠΑ μειώθηκαν περαιτέρω κατά 10 χιλ. άτομα την εβδομάδα που έκλεισε στις στις 382 χιλ., ενώ ο μέσος 4 εβδομάδων διαμορφώθηκε στις 389,5 χιλ. Είναι ενθαρρυντικό για την ανάκαμψη της αγοράς εργασίας, ότι ο αριθμός των αιτήσεων διατηρείται κάτω από το κρίσιμο όριο των 400 χιλ. με τάση πτωτική. Ζώνη του Ευρώ: Σύμφωνα με το ΔΝΤ, στη ΖτΕ η ανάπτυξη είναι συγκρατημένη εξαιτίας της κρίσης δημοσίου χρέους σε πολλές χώρες στην περιφέρεια της ΖτΕ. Ωστόσο, τα μέτρα πολιτικής που ελήφθησαν άμεσα, όπως ο νέος χρηματοδοτικός μηχανισμός για την ενίσχυση των χωρών που θα αντιμετώπιζαν πρόβλημα χρηματοδότησής τους από τις αγορές, η ενίσχυση ρευστότητας του χρηματοοικονομικού συστήματος και της αγοράς κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ και τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής από τις χώρες με τα μεγαλύτερα προβλήματα, κατάφεραν να περιορίσουν την κρίση στις συγκεκριμένες οικονομίες. Έτσι, το ΔΝΤ προβλέπει τώρα την ανάπτυξη της ΖτΕ στο 1,6% το 2010 (από 1,5% που προέβλεπε τον Ιαν. 11), και 1,8% το 2012 (από 1,7% που προέβλεπε αρχικά), από 1,7% το Ειδικότερα, η αύξηση του ΑΕΠ το 2011 προβλέπεται στο 2,5% στη Γερμανία (από την πολύ υψηλή ανάπτυξη κατά 3,5% το 2010). Επίσης, στη Γαλλία η ανάπτυξη περιορίζεται από την αδυναμία περαιτέρω τόνωσης της ιδιωτικής κατανάλωσης, λόγω των μέτρων δημοσιονομικής πολιτικής για τον περιορισμό του ελλείμματος, ενώ ακόμα πιο αρνητικές είναι οι προοπτικές ανάπτυξης στην Ιταλία, καθώς η ανατίμηση του Ευρώ και το πρόβλημα ανταγωνιστικότητας της χώρας περιορίζουν την αύξηση των εξαγωγών της το Τέλος, αρνητική θα είναι η ανάπτυξη στην Ελλάδα, και την Πορτογαλία, ενώ στην Ιρλανδία η ανάπτυξη θα είναι σχεδόν μηδενική. Τέλος, περιορισμένη θα είναι και η ανάπτυξη στην Ισπανία, κατά 0,8% το 2011 και 1,6% το 2012, από -0,1% το Όσον αφορά τον πληθωρισμό, οι αυξημένες πληθωριστικές πιέσεις κρίνονται μόνο παροδικές, και οφείλονται στην αύξηση της τιμής των τροφίμων και της ενέργειας. Το ΔΝΤ προβλέπει αύξηση του πληθωρισμού στη ΖτΕ στο 2,3% το 2011, από 1,6% το 2010 και περιορισμό του στο 1,7% το Ο πληθωρισμός θα παραμείνει στο πολύ χαμηλό 0,5% το 2011, από -1,6% το Βασική προτεραιότητα είναι η ανάκτηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και των επιχειρηματιών και η περαιτέρω βελτίωση του επενδυτικού κλίματος, εφόσον συνεχίζονται τα προβλήματα στον τραπεζικό κλάδο, καθώς πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες εξακολουθούν να στηρίζονται για τη χρηματοδότησή τους σε μεγάλο βαθμό από την ΕΚΤ και από την κυβερνητική ενίσχυση. Τέλος, συνεχίζονται οι δυσμενείς συνθήκες της αγοράς εργασίας, με το ποσοστό ανεργίας να ανέρχεται στο 9,9% το 2011 και 9,6% το 2012, από 10,0% το Μείωση του ποσοστού προβλέπεται στη Γερμανία, στο 6,6% το 2011, από 6,9% το 2010, ενώ η Ολλανδία εξακολουθεί να έχει το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας (2011: 4,4%). Ωστόσο, έντονο είναι το πρόβλημα στην Ισπανία (2011: 19,4%, 2010: 20,1%), την Ιρλανδία (2011: 14,5%, 2010: 13,6%), τη Πορτογαλία (2011: 11,9%, 11,0%) και την Ελλάδα (2011: 14,8%, 2010: 12,5%). Γερμανία: Το πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο περιορίσθηκε περαιτέρω τον Φεβ. 11, καθώς διαμορφώθηκε στα 11,4 δις, από 11,8 δις τον Ιαν. 11, και 12,6 δις τον Φεβ. 10. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 2,7% σε μηνιαία βάση τον Φεβ. 11 (Ιαν. 11: -1,0%), ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 3,7% (Ιαν. 11: +2,3%). Σε ετήσια βάση, οι εξαγωγές συνεχίζουν να αυξάνονται σημαντικά κατά +19,8%, αλλά και οι εισαγωγές κατά 26,2%. Πάντως, παρά τον περιορισμό του πλεονάσματος, η αύξηση των εξαγωγών σε μηνιαία βάση είναι θετική και δείχνει την σταθερή ανάκαμψη της οικονομίας, όπως επιβεβαιώνει και η διατήρηση του δείκτη ΡΜΙ στη μεταποίηση σε πολύ υψηλό επίπεδο και τον Μάρτ. 11. Ωστόσο, ο δείκτης επενδυτικού κλίματος ZEW υποχώρησε σημαντικά τον Απρ. 11 στο 7,6, από 14,1 τον Μάρτ. 11, λόγω κυρίως των αυξημένων ανησυχιών των επενδυτών μετά την αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, η οποία αν συνεχισθεί, ενδεχομένως να επηρεάσει και τον εξαγωγικό τομέα της οικονομίας. Το ΔΝΤ, προβλέπει ότι η Γερμανία θα συνεχίσει να στηρίζει την ανάπτυξη στη ΖτΕ, ωστόσο ο ρυθμός ανάπτυξης θα περιορισθεί κατά 2,5% το 2011, από 3,5% το 2010, λόγω της μείωσης της παγκόσμιας ζήτησης, αλλά και των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής για τον περιορισμό του ελλείμματος. Θετική εξέλιξη είναι η αύξηση της κατανάλωσης κατά 1,2% το 2011, έναντι +0,4% το 2010, εξέλιξη που δείχνει ότι η ανάπτυξη θα στηριχθεί και στην εγχώρια ζήτηση. Οι επενδύσεις θα αυξηθούν κατά 4,2% το 2011, έναντι υψηλής αύξησης 6,0% το 2010, ενώ το πλεόνασμα στο ΙΤΣ θα περιορισθεί στο 5,1% του ΑΕΠ το 2011, από 5,3% το Το 2012 το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,1%. Κύπρος. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι η οικονομία θα αρχίσει σταδιακά να σημειώνει υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης. Το ΔΝΤ εκτιμά αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,7% το 11 και +2,2% το 12 από +1,0% το 10. Η ανεργία θα καταγράψει οριακή πτώση με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί από 6,8% το 2010, στο 6,5% και 6,3% το 11 και 12 αντίστοιχα. Όσον αφορά το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα είναι αρνητικό με τάσεις διατήρησης στα τρέχοντα επίπεδα. Συγκεκριμένα το ισοζύγιο ως ποσοστό του ΑΕΠ από -7,0% το 10 θα διαμορφωθεί στο -8,9% το 11 και -8,7% το 12. Τέλος ο ΔΤΚ από 2,9% το 10 θα διαμορφωθεί στο 3,9% και στο 2,8% το 2011 και το 2012 αντίστοιχα. Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 9

10 Κίνα. Το εμπορικό ισοζύγιο ήταν ελαφρά πλεονασματικό στα $ 0,14 δις τον Μάρτ. 11, έναντι ελλείμματος ύψους $ 7,31 δις που κατέγραψε τον Φεβρ. 11. Οι εξαγωγές ανέκαμψαν τον Μάρτ. 11, καθώς αυξήθηκαν κατά 57,3% σε μηνιαία βάση, έναντι μείωσης -35,8% τον Φεβ. 11, ενώ σε ετήσια βάση η αύξηση ήταν 35,8%. Οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 29,9% σε ετήσια βάση τον Μάρτ. 11, ενώ οι εξαγωγές προς την ΕΕ-27 κατά +32,8%. Επίσης, οι εξαγωγές προς την Ιαπωνία αυξήθηκαν κατά 37,4%, έναντι μόλις +8,5% τον Φεβ. 11. Οι εισαγωγές στην Κίνα αυξήθηκαν κατά 46,1% σε μηνιαία βάση και 27,4% σε ετήσια βάση, ενώ αναμένεται να συνεχίσουν να κινούνται σε υψηλό επίπεδο, καθώς στα βασικότερα εισαγόμενα προϊόντα (Σόγια, πλαστικά, σιδηρομετάλλευμα κλπ) καταγράφεται σημαντική αύξηση των εισαγωγών σε ετήσια βάση. Συνολικά, στο 1 ο 3μηνο. 11 το εμπορικό ισοζύγιο ήταν ελλειμματικό στα $ 0,7 δις, για πρώτη φορά από το 2004, έναντι πλεονάσματος $ 14,5 δις το 1 ο 3μηνο. 10, καθώς οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 26,4% στο 3μηνο αυτό και οι εισαγωγές κατά 32,8%. Η ανατίμηση του Yuan από την αρχή του έτους κατά περίπου 1% στα 6,5440 CNY/USD στις 12.4, από 6,6227 στις 1.1, είναι ανεπαρκής για να συμβάλλει στις προσπάθειες της Κίνας να αντιμετωπίσει τις πληθωριστικές πιέσεις στην εγχώρια οικονομία και να ανταποκριθεί κάπως στην πίεση που ασκείται για μεγαλύτερη ανατίμηση από τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία και άλλες χώρες ήδη έχει περιορίσει την θετική συμβολή του εξωτερικού τομέα, εξέλιξη θετική για την διόρθωση των παγκόσμιων ανισορροπιών. Το ΔΝΤ προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ της οικονομίας κατά 9,6% το 2011 και 9,5% το 2012, από 10,3% το ,5 73,2 76,0 66,2-20 1ο 3μηνο 3ο 3μηνο Πηγή: Bloomberg Εμπορικό Ισοαύγιο Κίνας (σε $ δις) 41,4 1ο 3μηνο 08 ΝΑ Ευρώπη 57,9 83,3 3ο 3μηνο ,3 62,5 1ο 3μηνο 09 34,9 39,3 3ο 3μηνο 09 61,5 14,5 1ο 3μηνο 10 41,2 65,6 63,1 3ο 3μηνο 10-0,7 1ο 3μηνο 11 Σερβία. Η ΤτΣ στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής την 7η Απριλίου 2011 αποφάσισε την αύξηση των επιτοκίων παρέμβασης κατά 0,25 π.μ. με αποτέλεσμα το βασικό της επιτόκιο να διαμορφωθεί από 12,25% σε 12,50%. Πρόκειται για την 3η αύξηση μέσα στο Η άνοδος των επιτοκίων σχετίζεται με τις πληθωριστικές πιέσεις που καταγράφονται στη χώρα. Συγκεκριμένα ο ΔΤΚ αυξήθηκε το Μάρ. 11 κατά 2,6% σε μηνιαία βάση, έναντι 1,5% το Φεβ. 11 και 0,3% τον Δεκ. 10. Σε ετήσια βάση ο ΔΤΚ σημείωσε άνοδο κατά 14,1% τον Μαρ. 11 από 12,6% το Φεβ. 11 και 11,2% τον Ιαν. 11. Η αύξηση των τιμών στα είδη διατροφής, η οποία προέρχεται από τις ανατιμήσεις που καταγράφονται διεθνώς στις τιμές εμπορευμάτων, αποτελεί τη βασικότερη αιτία ανόδου του πληθωρισμού. Σημειωτέον ότι οι κατηγορίες των προϊόντων καπνός/αναψυκτικά και διατροφή σημείωσαν τις μεγαλύτερες μηνιαίες μεταβολές 5,8% και 5,3% αντίστοιχα. Η αγορά εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα συνεχίσει την ανοδική του πορεία και τον μήνα Απρίλιο. Η επόμενη συνεδρίαση του ΣΝΠ της ΤτΣερβίας είναι προγραμματισμένη για τις 12 Μαι. 11. Σύμφωνα με τον Διοικητή της ΤτΣ η νομισματική πολιτική δε θα χαλαρώσει εάν ο πληθωρισμός δε κινηθεί μέσα στο επιτρεπτό όριο διακύμανσης του 3%-6%. Ήδη αντιπληθωριστική επίπτωση ασκεί και η ανατίμηση του Δηναρίου έναντι του Ευρώ στα 101,19 RSD/EUR την , από 106,31 την Στα πλαίσια ενίσχυσης της σερβικής οικονομίας ο Διοικητής της ΤτΣ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο μιας νέας συμφωνίας με το ΔΝΤ στα μέσα του έτους για την εφαρμογή ενός προγράμματος διαρθρωτικών αλλαγών μέσα στην επόμενη 2ετία ΔΤΚ Ιαν-09 Ιουλ-09 Ιαν-10 Ιουλ-10 Ιαν-11 Πηγή: Reuters Το ΔΝΤ εκτιμά αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,0% το 11 και +5,0% το 12 από +1,8% το 10. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ο ΔΤΚ από 6,2% το 10 θα διαμορφωθεί στο 9,9% το 11 για να υποχωρήσει το 12 στο 4,1%. Η ανεργία θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα και θα διαμορφωθεί από 19,4% που ήταν το 10, στο 19,6% και 19,8% το 11 και 12 αντίστοιχα. Όσον αφορά το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα συνεχίσει να εμφανίζεται ελλειμματικό αλλά το έλλειμμα θα περιορισθεί το επόμενο έτος. Συγκεκριμένα το ισοζύγιο ως ποσοστό του ΑΕΠ από -7,1% το 10 θα διαμορφωθεί στο -7,4% το 11 και -6,6% το 12. Βουλγαρία. Το ΔΝΤ εκτιμά αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,0% το 11 και +3,5% το 12 από +0,2% το 10. Οι προβλέψεις του ΔΝΤ είναι σε χαμηλότερα επίπεδα από εκείνα της βουλγαρικής κυβέρνησης. Συγκεκριμένα η τελευταία σε πρόσφατη αναθεώρηση των προβλέψεων της εκτιμά για το 11 ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ κατά 3,6% και 4,1% το 12. Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση αναθεώρησε το ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ για το 12 στο 4,1% από Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 10