ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ. ΕΤΟΣ 14 ο ΤΕΥΧΟΣ 31.

Transcript

1 ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ ΕΤΟΣ 14 ο ΤΕΥΧΟΣ 31 Εκδηλώσεις 2013

2 Πλούσιο πρόγραµµα εκδηλώσεων και το Καλοκαίρι του 2013 Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου, συνεχίζοντας τις πολιτιστικές δράσεις του, οργάνωσε και το Καλοκαίρι του 2013 ένα πλούσιο πρόγραµµα πολιτιστικών εκδηλώσεων. Για δέκατητέταρτη συνεχή χρονιά πραγµατοποιήθηκε η «Γιορτή Αγροτουρισµού». Στα ειδικά περίπτερα βρίσκονταν τα καλύτερα των προϊόντων των γυναικείων αγροτουριστικών συνεταιρισµών της Λέσβου, των προϊόντων βιολογικής γεωργίας, των τυποποιηµένων ποιοτικών αγροτικών προϊόντων, καθώς και των παραδοσιακών προϊόντων που παρασκευάζουν παραγωγοί της Λέσβου. Παράλληλα, στα πλαίσια των καλοκαιρινών εκδηλώσεων «Γιορτές της Γης» οργανώθηκαν περιοδικές εκθέσεις, εκθέσεις ζωγραφικής, εκθέσεις φωτογραφίας, µουσικές παραστάσεις, θεατρικές παραστάσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις καθώς και ένα πρόγραµµα προβολών ταινιών ντοκιµαντέρ και διαλέξεων. Αλλά και για τους µικρούς φίλους του Απολιθωµένου άσους, το Μουσείο υλοποίησε και αυτή τη χρονιά πρωτότυπα θεµατικά εκπαιδευτικά προγράµµατα, όπου παιδιά ηλικίας 5 έως 15 ετών µπορούσαν να βιώσουν µοναδικές εµπειρίες, να ζήσουν δηµιουργικές στιγµές, να χαρούν, να διασκεδάσουν και να κάνουν νέες γνωριµίες κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών τους διακοπών. 2

3 14 η Γιορτή Αγροτουρισµού Ιούλιος - Σεπτέµβριος 2013 Τη 14η Γιορτή Αγροτοτουρισµού οργάνωσε µε µεγάλη επιτυχία το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου από 1 Ιουλίου έως 30 Σεπτεµβρίου 2013 στις εγκαταστάσεις του στο Σίγρι. Στόχος της Γιορτής Αγροτοτουρισµού 2013 ήταν η προβολή των προϊόντων των Αγροτοτουριστικών Συνεταιρισµών Γυναικών, των προϊόντων Βιολογικής Γεωργίας, των τυποποιηµένων ποιοτικών αγροτικών προϊόντων καθώς και των παραδοσιακών προϊόντων που παρασκευάζουν οι παραγωγοί της Λέσβου. Στα περίπτερα της Γιορτής Αγροτοτουρισµού οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν χρώµατα, αρώµατα και γεύσεις από την απλόχερη προσφορά της γης αλλά και να ενηµερωθούν για τα τοπικά προϊόντα του νησιού, τα οποία χαρακτηρίζονται από άριστη ποιότητα και είναι παρασκευασµένα µε παραδοσιακές συνταγές της Λέσβου. Ο εορτασµός της Γιορτής Αγροτουρισµού αποτελεί πλέον παράδοση και κάθε χρονιά γνωρίζει όλο και µεγαλύτερη επιτυχία αναδεικνύοντας τα προϊόντα της τοπικής παραγωγής και παράδοσης, αλλά και την καλλιτεχνική δηµιουργία. Χιλιάδες επισκέπτες από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό επισκέφτηκαν τη Γιορτή και είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν, να δοκι- µάσουν και να εµπιστευτούν εκλεκτά τοπικά προϊόντα, µέσα από έναν µακρύ κατάλογο επιλεγµένων ειδών που παρουσιάστηκαν στα ειδικά περίπτερα. 3

4 Συµµετέχοντες στη 14 η Γιορτή Αγροτουρισµού 2013 Γυναικείοι Αγροτοτουριστικοί Συνεταιρισµοί Αγιάσου Αγίας Παρασκευής Άγρας Μεσοτόπου Σκαλοχωρίου Πλωµαρίου Παράκοιλα Βιολογικό Ελαιόλαδο Βιολογικό Λάδι Γλιγλής Βιολογικό Λάδι Ειρήνη Βιολογικό Λάδι Μερόπη Ελαιουργικός Συνεταιρισµός Στύψης Σαπωνοποιία Σαπωνοποιία Θεοδώρου Ποτοποιίες Βιολογικό κρασί Μεθυµναίος Οινοφόρος Μεγαλοχωρίου Ποτοποιία Αρβανίτη Ισιδώρου Ποτοποιία Βαρβαγιάννη Ποτοποιία Γιαννατσή Ποτοποιία Πιτσιλαδή Οικοτεχνίες Οικοτεχνία Παπαγιαννίδη Καµπέσος Συµεών Παραδοσιακά προϊόντα Μέλι Σκαλοχωρίου Μέλι Μαρία Κωστή Κατασκευές Χυτήρια Λέσβου Εργαστήριο χρυσοχοΐας Θ. Μαντζώρου Κεραµίστες Σ. Λιόλιος Τερερέµ 4

5 Γευσιγνωσία λεσβιακών παραδοσιακών προϊόντων Ειδικές εκδηλώσεις γευσιγνωσίας λεσβιακών παραδοσιακών προϊόντων οργανώθηκαν από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου στα πλαίσια της 14ης Γιορτής Αγροτουρισµού. Οι εκδηλώσεις γευσιγνωσίας ήταν αφιερω- µένες στη Μεσογειακή ίαιτα και ειδικότερα στα Λεσβιακά προϊόντα και στη Λεσβιακή κουζίνα. Η UNESCO έχει εγκρίνει την εγγραφή της Μεσογειακής ιατροφής στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονοµιάς της Ανθρωπότητας µε στόχο την προβολή της µεσογειακής δίαιτας καθώς οι µεσογειακές κοινωνίες κατά την ιστορική τους διαδροµή έχουν δια- µορφώσει ένα ξεχωριστό διατροφικό πολιτισµό µε κοινά χαρακτηριστικά. Οι εκδηλώσεις πραγµατοποιήθηκαν τους µήνες Ιούλιο και Αύγουστο στις εγκαταστάσεις του Μουσείου στο Σίγρι µε κάθε εκδήλωση να είναι αφιερωµένη σε διαφορετικά λεσβιακά προϊόντα. Ανεπανάληπτες ήταν οι γεύσεις των παραδοσιακών γλυκών του κουταλιού όπως ντοµατάκι, µελιτζανάκι, τριφτό κολοκύθι, πορτοκάλι, νεράντζι, νερατζάκι, λεµόνι, σταφύλι, ελιά, κάστανο, καρπούζι, κυδώνι, αντζούρι που δοκίµασαν οι επισκέπτες της 14ης Γιορτής Αγροτουρισµου και τα οποία έχουν παρασκευάσει οι Γυναικείοι Αγροτουριστικοί Συνεταιρισµοί της Λέσβου. ιαφορετικές γεύσεις µαρµελάδας που φτιάχνονται µε πολύ µεράκι, µε ντόπιες πρώτες ύλες και παραδοσιακές συνταγές από τους Γυναικείους Αγροτουριστικούς Συνεταιρισµούς της Λέσβου και εξαιρετικής ποιότητας λεσβιακό µέλι, που αποτελεί αναπόσπαστο τµήµα της µεσογειακής διατροφής είχαν επίσης την ευκαιρία να γευτούν οι συµµετέχοντες της γιορτής. Όλες οι µαρµελάδες και το µέλι προσφέρθηκαν στους επισκέπτες µε ντόπια παξιµαδάκια και φρεσκοψηµένο ψωµί, θέλοντας το Μουσείο µε αυτό τον τρόπο να θυµίσει τη νοστιµιά και την ποιότητα των ντόπιων παραδοσιακών προϊόντων που έχουν παρασκευαστεί µε ντόπια υλικά, µεράκι και κυρίως αγάπη από τους παραγωγούς της Λέσβου. Ειδική εκδήλωση οργανώθηκε για τη γνωριµία των επισκεπτών µε το εξαιρετικής ποιότητας λεσβιακό ελαιόλαδο. Οι συµµετέχοντες γνώρισαν τις µοναδικές γεύσεις των βραβευµένων ελαιολάδων της Λέσβου, τα αρώµατα και την ποιότητά τους. Στο ούζο και τα ποιοτικά παραδοσιακά προϊόντα όπως λαδοτύρι, διάφορα άλλα είδη τυριών της Λέσβου, λιαστές ντοµάτες και ελιές ήταν αφιερωµένη µια ακόµη εκδήλωση γευσιγνωσίας στα πλαίσια της 14ης Γιορτής Αγροτουρισµού. Ιδιαίτερη επιτυχία σηµείωσε το Σαββατοκύριακο γευσιγνωσίας παραδοσιακών γλυκών Μεσοτόπου που οργάνωσε το Μουσείο το Σάββατο 17 και την Κυριακή 18 Αυγούστου Οι συµµετέχοντες είχαν την ευκαιρία να δοκιµάσουν µοναδικές διαφορετικές γεύσεις γλυκών του κουταλιού όπως κολοκύθι, ελιά, σύρκο, κεράσι, βύσσινο, νεράτζι, κίτρο, συκαλάκι, ριτσέλι, πορτοκάλι, αντζούρι, φυρίκι που φτιάχνει µε πολύ µεράκι ο Γυναικείος Αγροτουριστικός Συνεταιρισµός Μεσοτόπου και να γνωρίσουν τα µεθυστικά αρώ- µατά τους και την εξαιρετική τους ποιότητα. 5

6 ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΙΑ ΡΟΜΕΣ Με ιδιαίτερα µεγάλη επιτυχία και συµµετοχή υλοποιήθηκαν στη Λέσβο οι δράσεις που οργάνωσαν στο πλαίσιο των Πράσινων Πολιτιστικών ιαδροµών, η Κ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, η 14η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου. Οι δράσεις πραγµατοποιήθηκαν από 1 έως 9 Ιουνίου 2013, παράλληλα µε τον εορτασµό της Παγκόσµιας Ηµέρας Περιβάλλοντος (5 Ιουνίου 2013) και περιλάµβαναν ειδικές θεµατικές περιηγήσεις στη Λέσβο και εκπαιδευτικά προγράµµατα για σχολικές οµάδες. Η γεωγραφική Με επιτυχία πραγµατοποιήθηκαν οι πράσινες διαδροµές στη βόρεια και ανατολική Λέσβο στα πλαίσια της δράσης της Γενικής Γραµµατείας Πολιτισµού για την ανάδειξη της φυσικής και πολιτιστικής κληρονοµιάς και του τοπίου της Λέσβου θέση της Λέσβου και η γεωλογική της ιστορία, την προίκισε µε ένα µοναδικό φυσικό περιβάλλον πλούσιας βιοποικιλότητας, οικοσυστηµάτων, βιοτόπων και γεωτόπων. Παράλληλα, η µακραίωνη ιστορική της πορεία, άφησε τα ίχνη της µε προϊστορικά, κλασικά και βυζαντινά µνη- µεία. Η οικονο- µική ανάπτυξη που της επιφύλαξε ο 19ος αιώνας, την προίκισε µε ένα µοναδικό δοµηµένο περιβάλλον µε παραδοσιακούς οικισµούς, αρχοντικά και βιοµηχανικά κτίρια, θαυµάσιας αρχιτεκτονικής. Η Λέσβος είναι ο γενέθλιος τόπος σηµαντικών προσωπικοτήτων των γραµµάτων και των τεχνών. Η ανάδειξή τους µέσα από κοινές Πράσινες Πολιτιστικές ιαδροµές ήταν ο βασικός στόχος των δράσεων που οργανώθηκαν στη Λέσβο. Παράλληλα στόχος της διοργάνωσης ήταν η ευαισθητοποίηση όσο το δυνατόν περισσότερων κοινωνικών οµάδων και πολιτών για θέµατα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας της Λέσβου, της πολιτιστικής και της ιστορικής της ταυτότητας. Στα βήµατα του Αριστοτέλη και του Θεόφραστου. Ανακαλύπτουµε τόπους που συνδέονται µε τη γέννηση των φυσικών επιστηµών Οι εκδηλώσεις των Πράσινων Πολιτιστικών ιαδρο- µών ξεκίνησαν το Σάββατο 1 Ιουνίου 2013 όπου πραγµατοποιήθηκε µια κοινή διαδροµή στα τοπία και µνηµεία της Λέσβου από τη Μυτιλήνη µέχρι το Σίγρι και την Ερεσό. Κατά τη διάρκεια της διαδροµής οι συµµετέχοντες ενηµερώθηκαν από τους αρχαιολόγους της Κ ΕΠΚΑ κα. Θάλεια Κυριακοπούλου, κα. Μαρία Παππά και κ. Παναγιώτη Πόλη, την αρχαιολόγο της 14ης ΕΒΑ κα. Ισµήνη Κουνέλη-Παρασχάκη και τους Γεωλόγους του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους κ. Γιώργο Γρυµπηλάκο και κα. Κωνσταντίνα Μπεντάνα. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της διαδροµής ιδιαίτερα σηµαντικές ήταν οι παρεµβάσεις της ξεναγού και εκπαιδευτικού κα. Χριστίνας Ανερούση. Η διαδροµή ξεκίνησε από την Επάνω Σκάλα Μυτιλήνης και περιλάµβανε γνωριµία µε το λιµάνι της Μυτι- 6

7 λήνης των κλασσικών χρόνων και την Ελληνιστική στοά. Κατά τη διάρκεια της διαδροµής οι συµµετέχοντες ενηµερώθηκαν για τις ερευνητικές δράσεις και τα έργα που υλοποιούνται στη Λέσβο ενώ παράλληλα γνώρισαν το ανατολικό τµήµα της Λέσβου και ενηµερώθηκαν για τη γεωιστορική εξέλιξη της περιοχής και τη διαµόρφωση του σύγχρονου τοπίου του Κόλπου της Γέρας µε τους ελαιώνες, τα πετρώ- µατα του ωκεανού της Τηθύως και τα ενεργά γεωλογικά ρήγµατα. Ακολούθησε επίσκεψη στο Ιερό των Μέσων, ένα µοναδικό στον ελληνικό χώρο ναό, ο οποίος υπήρξε έδρα του Κοινού των Λεσβίων και την περιοχή της αρχαίας Πύρρας, την περιοχή όπου περπάτησε ο Αριστοτέλης και µε τις παρατηρήσεις του θεµελίωσε την επιστήµη της Βιολογίας. Ακολούθως, περιηγήθηκαν στους ηφαιστειακούς σχηµατισµούς της Λέσβου, διέσχισαν το µεγάλο ηφαιστειακό κρατήρα της Βατούσας που λειτούργησε πριν από 18 εκατοµµύρια χρόνια και µε την έντονη δραστηριότητά του βοήθησε στη δηµιουργία του Απολιθωµένου άσους Λέσβου, περπάτησαν πάνω στον ηφαιστειακό δόµο του Όρδυµνου και επισκέφτηκαν τη Μονή Υψηλού η οποία είναι χτισµένη πάνω στην κορυφή του δόµου. Στη Μονή Υψηλού τους υποδέχτηκε ο Ηγούµενος της Μονής Αρχιµανδρίτης Ραφαήλ και ο Πατήρ Πρόχορος ο οποίος τους ενηµέρωσε για την ιστορία δηµιουργίας της Μονής και τους περιήγησε στο σκευοφυλάκιο όπου φυλάσσονται σπάνια χειρόγραφα και κειµήλια. Στη Μονή Υψηλού προσφέρθηκε από τους Πατέρες στους συµµετέχοντες της εκδήλωσης γεύµα στην τράπεζα. Στη συνέχεια επισκέφτηκαν το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου όπου ενηµερώθηκαν για τον τρόπο δηµιουργίας και τη µοναδικότητα του Απολιθωµένου άσους αλλά και τις δραστηριότητες που υλοποιεί το Μουσείο. Περιηγήθηκαν στα εντυπωσιακά απολιθωµένα ευρήµατα τα οποία είχε παρατηρήσει ο Θεόφραστος και αναφορές του υπάρχουν στο έργο του «Περί λίθων», γνώρισαν τη γεωιστορική εξέλιξη του Αιγαίου και τα γεω- 7

8 λογικά φαινόµενα τα οποία έλαβαν χώρα στην περιοχή του βορειοανατολικού Αιγαίου τα τελευταία 20 εκατοµµύρια χρόνια και τα οποία ακόµα και σήµερα είναι ενεργά. Στο Μουσείο προσφέρθηκε στους συµ- µετέχοντες καφές. Η περιήγηση στα βήµατα του Αριστοτέλη και του Θεόφραστου ολοκληρώθηκε στην περιοχή της Ερεσού, γενέθλιο τόπο του Θεόφραστου όπου επισκέφτηκαν την αρχαιολογική συλλογή Ερεσού, την Παλαιοχριστιανική βασιλική του Αγίου Ανδρέα και παρατήρησαν τους εντυπωσιακούς ηφαιστειακούς γεωτόπους, τεκµήρια της έντονης ηφαιστειακής δραστηριότητας στο παρελθόν. Φύση και Μνηµεία της βόρειας Λέσβου Οι θεµατικές περιηγήσεις στη Λέσβο συνεχίστηκαν Σάββατο 8 Ιουνίου 2013, όπου πραγµατοποιήθηκε µια κοινή διαδροµή στη φύση και τα µνηµεία της βόρειας Λέσβου από τη Μυτιλήνη µέχρι το Μόλυβο. Κατά τη διάρκεια της διαδροµής οι συµµετέχοντες ενηµερώθηκαν από την Προϊσταµένη της 14ης ΕΒΑ και Αναπληρώτρια Προϊσταµένη της Κ ΕΠΚΑ κα. Χριστιάνα Λούπου, τον Αναπληρωτή Καθηγητή Νικόλαο Ζούρο, ιευθυντή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου, τον αρχιτέκτονα κ. Στρατή Φραντζέσκο, τους αρχαιολόγους της Κ ΕΠΚΑ κ. Γιάννη Κουρτζέλλη και κα. Μαρία Παππά, την αρχαιολόγο της 14ης ΕΒΑ κα. Μαρία Παπαγεωργίου, τη Γεωλόγο του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου κα. Κωνσταντίνα Μπεντάνα, καθώς και την εκπαιδευτικό - ξεναγό κα. Χριστίνα Ανερούση. Η διαδροµή ξεκίνησε από τη Μυτιλήνη, και κάνοντας ένα µοναδικό ταξίδι στο χρόνο µέχρι τη Λιγώνα, οι συµµετέχοντες γνώρισαν την ιστορία της Λέσβου από τους προϊστορικούς χρόνους µέχρι και σήµερα. Μοναδικές πληροφορίες που προέρχονται από τις ανασκαφικές εργασίες και τα ευρήµατα στο βόρειο τµήµα της Λέσβου παρουσιάστηκαν από τους αρχαιολόγους της Κ ΕΠΚΑ και της 14ης ΕΒΑ. Στη Λιγώνα ξεκίνησε µια εντυπωσιακή πεζοπορική διαδροµή µέσα στα ηφαιστειακά πετρώµατα της περιοχής τα οποία δηµιούργησε το µεγάλο ηφαίστειο του Λεπέτυµνου. Παρατήρησαν τα αποτελέσµατα της ηφαιστειότητας στη βόρεια Λέσβο και τις εντυπωσιακές ηφαιστειακές δοµές της περιοχής όπως ο ηφαιστειακός λαιµός της Πέτρας και οι ηφαιστειακές φλέβες. Κατά τη διάρκεια της πεζοπορικής διαδροµής και ακολουθώντας την πλούσια σε βλάστηση κοιλάδα στην περιοχή της Λιγώνας, οι συµµετέχοντες περιηγήθηκαν στους υδρόµυλους της περιοχής. Παράλληλα, ο Στρατής Φραντζέσκος τους ενηµέρωσε για τη λειτουργία τους και τους διηγήθηκε ιστορίες που συνδέονται και την καθηµερινή ζωή των µυλωνάδων της περιοχής. Η διαδροµή συνεχίστηκε στην Πέτρα και την εκκλησία του Αγίου Νικολάου όπου γνώρισαν τη µοναδική τεχνική που χρησιµοποιήθηκε για την αγιογράφηση του ναού. Στη συνέχεια, στο αρχοντικό της Βαλερτσήδαινας περιηγήθηκαν στο µοναδικής αρχιτεκτονικής αρχοντικό, ενηµερώθηκαν για τον τρόπο κατασκευής του, τις εργασίες συντήρησης και αναστήλωσής του, τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες και τη λειτουργικότητά του. Η πράσινη διαδροµή στη βόρεια Λέσβο ολοκληρώθηκε στην περιοχή της Μήθυµνας. Οι συµµετέχοντες περπάτησαν αρχικά στον ηφαιστειακό δόµο του Μολύβου που δεσπόζει στην περιοχή και πάνω του χτίστηκε το φρούριο της Μήθυµνας, περιηγήθηκαν περιµετρικά του αλλά και στο εσωτερικό του και γνώρισαν µοναδικές λεπτοµέρειες για τον τρόπο κατασκευής του και τη λειτουργία του στο πέρασµα του χρόνου. Στη συνέχεια, κάνοντας έναν αρχαιολογικό περίπατο στη Μήθυµνα, επισκέφτηκαν τα αρχαιολογικά µνηµεία του οικισµού και γνώρισαν την ιστορία του. Η Πράσινη Πολιτιστική ιαδροµή στην ανατολική Λέσβο Oι εκδηλώσεις «Πράσινες Πολιτιστικές ιαδροµές» στη Λέσβο ολοκληρώθηκαν την Κυριακή 9 Ιουνίου 2013 µε την πράσινη διαδροµή «Φύση & Άνθρωπος Γη & Νερό» στο ανατολικό τµήµα της Λέσβου, όπου οι συµµετέχοντες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τη σχέση του ανθρώπου µε τη φύση επισκεπτόµενοι τα φυσικά, γεωλογικά, αρχαιολογικά και πολιτιστικά 8

9 µνηµεία της Μόριας και της Θερµής. Τους συµµετέχοντες ενηµέρωσαν για τη µοναδική και άρρηκτα δεµένη σχέση της φύσης µε τον άνθρωπο, ο Αναπληρωτής Καθηγητής Νικόλαος Ζούρος, ιευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου, οι αρχαιολόγοι της Κ ΕΠΚΑ κ. Γιάννης Κουρτζέλλης και κα. Θάλεια Κυριακοπούλου, η αρχαιολόγος της 14ης ΕΒΑ κα. Ισµήνη Κουνέλη-Παρασχάκη, η Γεωλόγος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου κα. Κωνσταντίνα Μπεντάνα, η Γεωλόγος ΙΓΜΕ κα. Μυρσίνη Βαρτή Ματαράγκα και ο κ. Γιάννης Τρουµπούνης, ιευθυντής του Ξενοδοχείου Βότσαλα και γιος του τελευταίου ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου Σάρλιτζα Παλλάς. Η διαδροµή ξεκίνησε από το αρχαίο λατοµείο µαρ- µάρου της Μόριας, ένα µοναδικό γεωλογικό και αρχαιολογικό µνηµείο της Λέσβου, µάρµαρα του οποίου χρησιµοποιήθηκαν για πολλές κατασκευές. Στην περιοχή οι συµµετέχοντες παρατήρησαν παράλληλα την εγκατάλειψη του υπαίθριου αυτού µουσείου. Ακολούθως επισκέφτηκαν την τοξοστοιχία του ρωµαϊκού Υδραγωγείου στην περιοχή της Μόριας, µια εντυπωσιακή κατασκευή τόσο αρχιτεκτονικά όσο και µηχανικά. Μνηµείο και φύση άρρηκτα συνδεδε- µένα, καθώς ένα γεωλογικό ρήγµα είχε ως αποτέλεσµα τµήµα της τοξοστοιχίας του ρωµαϊκού Υδραγωγείου να έχει µετακινηθεί παραµένοντας όµως µάρτυρας του έντονου τεκτονισµού της περιοχής. Η διαδροµή συνεχίστηκε στη περιοχή της Θερµής, η οποία είναι γνωστή από την αρχαιότητα για τις ιαµατικές της πηγές. Στην περιοχή βρίσκεται ο ναός της Θερµίας Αρτέµιδος, προστάτιδας των θερµών πηγών. Η παρουσία των θερµών πηγές ήταν βασικός παράγοντας επιλογής της συγκεκριµένης περιοχής από τον άνθρωπο για τη δηµιουργία εγκαταστάσεων στις αρχές του 20ου αιώνα, όπως το πολυτελέστατο ξενοδοχείο Σάρλιτζα Παλλάς. Το Σάρλιτζα Παλλάς χτίστηκε το 1909 και γνώρισε µεγάλη ακµή προσελκύοντας επισκέπτες και προσωπικότητες από όλο τον κόσµο συνδυάζοντας τις ευεργετικές ιδιότητες των θερµών πηγών Θερµής. Στην περιοχή οι συµµετέχοντες παρατήρησαν τη σχέση της ηφαιστειότητας µε την ανθρώπινη δραστηριότητα αλλά και την αρνητική επίδραση του ανθρώπου. Γνώρισαν µοναδικές πληροφορίες για την ιστορία και τη λειτουργία του Σάρλιτζα Παλλάς τις οποίες διηγήθηκε ο κ. Γιάννης Τρουµπούνης, επισκέφτηκαν το ιστορικό αυτό ξενοδοχείο της Λέσβου αλλά και το οθωµανικό λουτρό δίπλα του. Οι «Πράσινες Πολιτιστικές ιαδροµές» στη Λέσβο ολοκληρώθηκαν µε επίσκεψη στην Παναγία Τρουλωτή στους Πύργους Θερµής το µοναδικό βυζαντινό ναό που σώζεται στη Λέσβο και ένα υπαίθριο παλαιοντολογικό µουσείο µε µοναδικά απολιθώµατα 180 εκατοµµυρίων χρόνων καθώς και τον αρχαιολογικό χώρο του προϊστορικού οικισµού της Θερµής. Οι συµµετέχοντες περιηγήθηκαν στον αρχαιολογικό χώρο του προϊστορικού οικισµού Θερµής, γνώρισαν τα ευρήµατα των ανασκαφικών εργασιών στις πέντε φάσεις του και παραλιακά παρατήρησαν την εντυπωσιακή στρωµατογραφία των διαφόρων φάσεων του αλλά και την επίδραση της διάβρωσης. Εκπαιδευτικά Προγράµµατα Ειδικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες οργανώθηκαν στα πλαίσια της δράσης για τις σχολικές µονάδες της Λέσβου. Ειδικότερα, στο Παλαιό Κτίριο του Αρχαιολογικού Μουσείου Μυτιλήνης υλοποιήθηκε το εκπαιδευτικό πρόγραµµα «Ένα έντρο στο Μουσείο» και στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους στο Σίγρι υλοποιήθηκε το εκπαιδευτικό πρόγραµµα «Μικροί Παλαιοντολόγοι». 9

10 Παγκόσµια Ηµέρα Γης ράσεις ευαισθητοποίησης για τις φυσικές διεργασίες του πλανήτη µας στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου Στον εορτασµό της Παγκόσµιας Ηµέρας της Γης συµµετείχε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου διοργανώνοντας µια εβδοµάδα εκδηλώσεων εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης για τον πλανήτη µας και τις φυσικές διεργασίες του από 22 έως 28 Απριλίου Ο εορτασµός της Παγκόσµιας Ηµέρα της Γης - Earth Day καθιερώθηκε το 1970 και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 22 Απριλίου µε στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών για τα περιβαλλοντικά προβλήµατα του Πλανήτη µας και την ανάγκη προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων, το Μουσείο υλοποίησε στις εγκαταστάσεις του στο Σίγρι τις ακόλουθες δραστηριότητες: Παρουσίαση µε θέµα «Φυσικές διεργασίες στον πλανήτη µας. Ελάτε να γνωρίσουµε τους σεισµούς» Παρακολούθηση λειτουργίας του σεισµολογικού σταθµού Σιγρίου και ενηµέρωση για το διαδραστικό χάρτη ενεργού σεισµικότητας της Ελλάδας Εκπαιδευτική δραστηριότητα που περιλαµβάνει προσοµοίωση του σεισµού της Ιαπωνίας και άλλων µεγάλων καταστροφικών σεισµών από όλο τον κόσµο στη σεισµική τράπεζα του Μουσείου και εφαρµογή των µέτρων προστασίας Ειδικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες και παιχνίδια. 10

11 ιεθνής Ηµέρα Μουσείων 2013 Ευρωπαϊκή Νύχτα Μουσείων Μια συναρπαστική Ηµέρα Μουσείων και Νύχτα Μουσείων έζησαν οι µικροί και µεγάλοι φίλοι του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου το Σάββατο 18 Μαΐου 2013 στα πλαίσια των εκδηλώσεων που οργάνωσε το Μουσείο στις εγκαταστάσεις του στο Σίγρι. Το θέµα του εορτασµού της ιεθνούς Ηµέρας Μουσείων για το 2013 που είχε οριστεί από το ΙCOM - το ιεθνές Συµβούλιο Μουσείων και την UNESCO ήταν «Μουσεία (Μνήµη + ηµιουργικότητα) = Κοινωνική Αλλαγή». Σκοπός των εκδηλώσεων που υλοποίησε το Μουσείο ήταν να τονίσει τη συµβολή του στην ανάδειξη των στοιχείων της φυσικής και πολιτιστικής κληρονοµιάς της Λέσβου που συνέτειναν στην αναγνώρισή της ως Παγκόσµιο Γεωπάρκο από την UNESCΟ. Κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων οι επισκέπτες του Μουσείου είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την επιστηµονική ενηµέρωση και ξενάγηση στους µόνιµους εκθεσιακούς του χώρους, όπου γνώρισαν τα νέα ευρήµατα απολιθωµένων φυτικών απολιθω- µάτων αλλά και τις τεχνικές ανασκαφής και συντήρησής τους. Παράλληλα είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την ειδική παρουσίαση µε θέµα «Γεωπάρκο Λέσβου, ένα εργαλείο για την προστασία της γεωλογικής κληρονοµιάς και τη διαχείρισή της µε στόχο την αειφόρο τοπική ανάπτυξη», καθώς και το ντοκιµαντέρ το οποίο είναι αφιερωµένο στη γέννηση των φυσικών επιστηµών στη Λέσβο «Aristotle s lagoon». Με µεγάλο ενθουσιασµό οι µικροί φίλοι του Μουσείου µαζί µε τους γονείς τους συµµετείχαν στην εκπαιδευτική δραστηριότητα «Ηφαίστεια και ηφαιστειακοί Γεώτοποι στο Γεωπάρκο Λέσβου». Τα παιδιά έγιναν για λίγο ηφαιστειολόγοι και γεµάτα ερευνητική διάθεση γνώρισαν τα ηφαίστεια και τα ηφαιστειακά πετρώµατα της Λέσβου, αναζήτησαν ηφαιστειακές δοµές στον κήπο του Μουσείου και δηµιούργησαν το δικό τους ηφαίστειο. Επιπλέον, οι επισκέπτες περιηγήθηκαν στην περιοδική έκθεση «Ναυτική παράδοση στο Αιγαίο Ταρσανάδες και σκαριά» της Γενικής Γραµµατείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και γνώρισαν εντυπωσιακά οµοιώµατα πλοίων από την αρχαιότητα µέχρι τον 19ο αιώνα, τη ναυτική και ναυπηγική ιστορία του Αιγαίου από την εποχή που εµφανίζεται η πρώτη µαρτυρία για σκάφη στο Αιγαίο έως σήµερα. Για τα παιδιά Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης υλοποιήθηκε παράλληλα η ειδική εκπαιδευτική δραστηριότητα «Ναυτική Παράδοση στο Αιγαίο: Ταρσανάδες & σκαριά». Οι εκδηλώσεις συνεχίστηκαν µέχρι το βράδυ µε τον εορτασµό της «Ευρωπαϊκής Νύχτας Μουσείων», όπου οι επισκέπτες είχαν παράλληλα την ευκαιρία να γνωρίσουν τα παραδοσιακά προϊόντα που παρασκευάζουν οι Αγροτουριστικοί Συνεταιρισµοί Γυναικών στο Γεωπάρκο Λέσβου αλλά και να περιηγηθούν διαδραστικά σε ένα «Υποτροπικό άσος 20 εκατοµ- µυρίων ετών». 11

12 Εορτασµός της Παγκόσµιας Ηµέρας Πολιτιστικής Κληρονοµιάς της UNESCO Στον εορτασµό της Παγκόσµιας Ηµέρας Πολιτιστικής Κληρονοµιάς της UNESCO συµµετείχε µε επιτυχία το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου την Πέµπτη 18 Απριλίου Η 18η Απριλίου κάθε χρόνου έχει καθιερωθεί και εορτάζεται από την UNESCO και το ιεθνές Συµβούλιο Μνηµείων και Τοποθεσιών (ICOMOS) ως Παγκόσµια Ηµέρα Πολιτιστικής Κληρονοµιάς, µε στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών για την προστασία των Μνηµείων της Φυσικής και της Πολιτιστικής κληρονοµιάς µας. Για το σκοπό αυτό οργανώνονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσµο ειδικές εκδηλώσεις µέσα από τις οποίες επιδιώκεται να γίνουν γνωστά στο ευρύτερο κοινό τόσο η σηµασία του κάθε µνηµείου και τα προβλήµατά του όσο και να προωθηθούν θέµατα προστασίας και ένταξής τους στη σύγχρονη κοινωνική, πολιτιστική και οικονοµική ζωή ενός τόπου. Αντικείµενο του φετινού εορτασµού ήταν «Η Κληρονοµιά της Εκπαίδευσης» (σχολεία, πανεπιστήµια, βιβλιοθήκες, ακαδηµίες κλπ) µε στόχο την προστασία και διατήρηση της κληρονοµιάς αλλά και την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώ- µης για την προστασία και την ανάδειξη της υλικής και άυλης κληρονοµιάς στη σύγχρονη ζωή. Στα πλαίσια του φετινού εορτασµού, το Μουσείο είχε προετοιµάσει ένα πρόγραµµα ενηµέρωσης των σχολικών µονάδων Πρωτοβάθµιας και ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης αλλά και των επισκεπτών του Μουσείου για τη δηµιουργία του Απολιθωµένου άσους, τα µοναδικά απολιθώµατα που φέρνουν στο φως οι ανασκαφές καθώς και τη διαδικασία της απολίθωσης των φυτών και των ζώων που έζησαν στην Λέσβο πριν από 20 εκατοµµύρια χρόνια. 12

13 Ευρωπϊκές Ηµέρες Πολιτιστικής Κληρονοµιάς 2013 Tο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου µαζί µε πολιτιστικούς φορείς από όλη την Ελλάδα συµµετείχε στον εορτασµό των Ευρωπαϊκών Ηµερών Πολιτιστικής Κληρονοµιάς 2013, από 27 έως 29 Σεπτεµβρίου Το θέµα των ΕΗΠΚ ήταν αφιερωµένο στο χρόνο και ο γενικός τίτλος που κάλυπτε τις εκδηλώσεις ήταν «Τα πρόσωπα του χρόνου». Ο εορτασµός των Ευρωπαϊκών Ηµερών Πολιτιστικής Κληρονοµιάς είναι ένας θεσµός που πραγµατοποιείται κάθε χρόνο κάτω από το γενικό σύνθηµα «Ευρώπη, µια κοινή κληρονοµιά». Στον εορτασµό συµµετείχαν φέτος και οι 50 χώρες µέλη της Ευρωπαϊκής Σύµβασης µε βασικό στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών και ιδιαίτερα των παιδιών και των νέων για την προστασία της φυσικής και πολιτιστικής µας κληρονοµιάς. Εθνικός συντονιστής του προγράµµατος ήταν το Υπουργείο Πολιτισµού & Αθλητισµού - ιεύθυνση Μουσείων, Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραµµάτων. Στα πλαίσια του φετινού εορτασµού των ΕΗΠΚ το Μουσείο οργάνωσε εκδηλώσεις µε ειδικό θέµα «Γεωλογικός χρόνος & γεωιστορική εξέλιξη του Αιγαίου» στα πλαίσια των οποίων θα πραγµατοποιήθηκαν οι ακόλουθες δράσεις: Θεµατική ξενάγηση µε τίτλο «Γεωιστορική εξέλιξη του Αιγαίου» Παρουσίαση «Γεωλογικός χρόνος και γεωιστορική εξέλιξη του Αιγαίου» Εκπαιδευτικό πρόγραµµα µε τίτλο «Γεωλογικός χρόνος και γεωλογικά µνηµεία του Γεωπάρκου Λέσβου» Εκπαιδευτικό παιχνίδι «Η εξέλιξη της ζωής στο γεωλογικό χρόνο» Ειδικά, για τους µαθητές Πρωτοβάθµιας και ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης το Μουσείο υλοποίησε εκπαιδευτικές δράσεις µε θέµα «Αρχαία λατοµεία της Λέσβου» στα πλαίσια των οποίων θα πραγµατοποιηθούν: ιάλεξη της ρ. Μυρσίνης Βαρτή Ματαράγκα, Γεωλόγου ΙΓΜΕ µε τίτλο «Αρχαία λατοµεία της Λέσβου» Εκπαιδευτικές δράσεις και ξενάγηση στην περιοδική έκθεση «Αρχαία λατοµεία της Λέσβου» Στόχος ήταν η γνωριµία των µαθητών µε τα αρχαία λατοµεία της Λέσβου, τα οποία αποτελούν µοναδικά µνηµεία της φύσης και του ανθρώπου και σηµαντικά τεκµήρια της αξιοποίησης των φυσικών πόρων της Λέσβου. Οι µαθητές Ευρώπη, µια κοινή γνώρισαν από κοντά µοναδικά στοιχεία που αφορούν στη δοµή και λειτουργία των αρχαίων λατοµείων του Γεωπάρκου Λέσβου, τις ιδιότητες και τη γεωλογική σηµασία των υλικών των λατοµείων αλλά και τους γεωλογικούς παράγοντες που συντέλεσαν στη δηµιουργία τους. κληρονοµιά 13

14 Εβδοµάδα Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων 18 Μαΐου - 9 Ιουνίου 2013 ΗΕβδοµάδα Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων, η µεγάλη γιορτή των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων, πραγ- µατοποιήθηκε µε µεγάλη επιτυχία για ενδέκατη συνεχή χρονιά από τα Γεωπάρκα όλης της Ευρώπης. Ένα πλούσιο πρόγραµµα εκδηλώσεων οργανώθηκε από 18 Μαΐου έως 9 Ιουνίου 2013 στη Λέσβο που περιλάµβανε επιστηµονικές ενηµερώσεις, περιηγήσεις, δράσεις υπαίθρου, αφιερώµατα για τα Γεωπάρκα του ικτύου Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων, προβολές ντοκιµαντέρ και εκπαιδευτικά προγράµµατα. Στόχος των εκδηλώσεων που οργανώθηκαν από το Μουσείο ήταν να γνωρίσει τόσο στους κατοίκους της Λέσβου όσο και στους επισκέπτες του νησιού και κυρίως τους νέους τις οµορφιές της λεσβιακής φύσης και τη µοναδική φυσική και γεωλογική κληρονοµιά του νησιού. Παράλληλα, στόχος των εκδηλώσεων ήταν να συµβάλλουν στη συνειδητοποίηση της κοινής ευρωπαϊκής πολιτιστικής, κοινωνικής, πολιτικής και οικονοµικής ταυτότητας και να τονίσουν την άµεση σχέση αυτών µε το φυσικό περιβάλλον. Στον εορτασµό συµµετείχαν όλα τα Ευρωπαϊκά Γεωπάρκα προβάλλοντας και αναδεικνύοντας την µοναδική γεωλογική κληρονοµιά της Ευρωπαϊκής Ηπείρου. Κάθε Γεωπάρκο επιλέγει τις εκδηλώσεις στα πλαίσια του εορτασµού της Ευρωπαϊκής Εβδοµάδας Γεωπάρκων, µε γνώµονα πάντοτε την προβολή της ευρωπαϊκής φυσικής γεωλογικής κληρονοµιάς, τις ιδιαιτερότητες των µνηµείων του αλλά και τις προτιµήσεις των επισκεπτών. Παράλληλα, οι επισκέπτες σε όλα τα Ευρωπαϊκά Γεωπάρκα πληροφορούνται για όλες τις εκδηλώσεις που διοργανώνονται ταυτόχρονα σε όλη την Ευρώπη και µε τον τρόπο αυτό η Λέσβος προβλήθηκε στους χιλιάδες επισκέπτες των Μουσείων και Πάρκων που συµµετέχουν στο ίκτυο. 14

15 ΝΥΧΤΕΣ ΜΟΥΣΕΙΩΝ στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου ύο συναρπαστικές βραδιές έζησαν οι επισκέπτες της Λέσβου αλλά και οι κάτοικοι του νησιού που επέλεξαν να βρεθούν στις 19 και 20 Ιουλίου 2013 το βράδυ στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους στο Σίγρι συµµετέχοντας στις εκδηλώσεις Νύχτες Μουσείων. Το Μουσείο µέχρι αργά το βράδυ υποδέχθηκε τους πολυπληθείς επισκέπτες και φίλους του Απολιθωµένου άσους, παρατείνοντας το ωράριο λειτουργίας του. ιαλέξεις & επιστηµονική ξενάγηση Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν µε διάλεξη του κ. Γιώργου Γρηµπυλάκου, ο οποίος παρουσίασε στο κοινό τα νέα ευρήµατα των πρόσφατων ανασκαφών και ερευνών του Μουσείου που πραγµατοποιούνται στη νησίδα Νησιώπη, το νέο πάρκο του Απολιθωµένου άσους που προετοιµάζει το Μουσείο. Μέσα από πλούσιο φωτογραφικό υλικό αναφέρθηκε στο µεγάλο αριθµό απολιθωµάτων που έχει εντοπισθεί, µεταξύ των οποίων και εντυπωσιακός κατακείµενος απολιθωµένος κορµός µήκους 20 µέτρων, στις µοναδικές εµφανίσεις απολιθωµένων δένδρων της οικογένειας των Ταξοδιείδων που έχουν εντοπιστεί στη δυτική ακτή, τις θέσεις των ηφαιστειακών, τεκτονικών, γεωµορφολογικών και παρακτίων γεωτόπων. Οι γεωµορφές εµφανίζονται πολύ συχνά στην παράκτια ζώνη, ως αποτέλεσµα της αποσάθρωσης των πετρωµάτων της περιοχής σχηµατίζοντας εντυπωσιακούς γεωτόπους. Ακολούθησε επιστηµονική ξενάγηση στους µόνιµους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου, όπου έγινε αναφορά στα ευρήµατα του Απολιθωµένου άσους που έχουν εντοπιστεί στα Πάρκα και την προστατευόµενη περιοχή του Απολιθωµένου άσους αλλά και στα ευρήµατα που έχουν εντοπιστεί στο θαλάσσιο χώρο του Σιγρίου. Γευσιγνωσία παραδοσιακών γλυκών Οι βραδιές συνεχίστηκαν µε γευσιγνωσία παραδοσιακών γλυκών του κουταλιού της Λέσβου στα πλαίσια της 14ης Γιορτής Αγροτουρισµού. Γλυκά του κουταλιού φτιαγµένα από αγνά υλικά της Λέσβου και µε παραδοσιακές συνταγές, αντιπροσωπευτικά δείγµατα των προϊόντων που παράγουν οι Γυναικείοι Αγροτουριστικοί Συνεταιρισµοί Γυναικών της Λέσβου είχαν την ευκαιρία να δοκιµάσουν και να γνωρίσουν οι συµµετέχοντες της εκδήλωσης. Γλυκά του κουταλιού ελιά, Επιτυχηµένες εκδηλώσεις κάστανο, καρπούζι, κυδώνι, αντζούρι, ντοµατάκι, τριφτό κολοκύθι, πορτοκάλι, νεράντζι, λεµόνι, φράπα, κυδώνι, σταφύλι 19 και 20 Ιουλίου 2013 και πολλές ακόµα γεύσεις ταξίδεψαν τους επισκέπτες του Μουσείου σε µοναδικά γευστικά µονοπάτια. 15

16 Αργεντίνικο Τάνγκο Ητοπική κοινότητα ερασιτεχνών χορευτών του αργεντίνικου τάνγκο της Μυτιλήνης παρουσίασε από 19 έως 21 Ιουλίου 2013 στους χώρους του Μουσείου πρωτότυπες χορογραφίες αργεντίνικου τάνγκο-µιλόνγκες (χοροεσπερίδες µε µουσική υπόκρουση αργεντίνικου τάνγκο). Για τρεις συνεχόµενες βραδιές οι χορευτές λικνίστικαν στους ρυθµούς ενός από τους πιο πηγαίους και αισθαντικούς χορούς, το Αργεντίνικο Tango, συνεπαίρνοντας τους συµµετέχοντες της εκδήλωσης µε τις αέρινες κινήσεις τους και την ξεχωριστή µουσική που τις συνόδευε. Το πρόγραµµα περιλάµβανε Μιλόνγκα µε µουσική επιµέλεια από την Simona Seraponte από την Νάπολη της Ιταλίας, την Laura Toledo από το Μπουένος Άιρες της Αργεντινής και τον Cumhur Dilek από την Σµύρνη της Τουρκίας, ενώ την Κυριακή 21 Ιουλίου τη µουσική επιµέλεια είχε ο Παναγιώτης Παπαδέλλης από τη Μυτιλήνη. 16

17

18 Ούζο fest 2013 Από το Σύνδεσµο Ποτοποιών - Αποσταγµατοποιών Λέσβου στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου Με µεγάλη επιτυχία και συµµετοχή κατοίκων της Λέσβου αλλά και πολλών επισκεπτών του νησιού πραγµατοποιήθηκε την Τετάρτη 10 Ιουλίου 2013 στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου η γιορτή που οργάνωσε ο Σύνδεσµος Ποτοποιών - Αποσταγ- µατοποιών Λέσβου στα πλαίσια του «Ούζο-fest 2013». Άφθονο ούζο, παραδοσιακές γεύσεις και παράλληλες εκδηλώσεις δηµιούργησαν µια µοναδική ατµόσφαιρα που συνεπήρε όσους βρέθηκαν στο Μουσείο στο Σίγρι. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, οι συµµετέχοντες γνώρισαν, µύρισαν και γεύτηκαν το µοναδικό άρωµα του λεσβιακού ούζου, το οποίο φτιάχνεται από γλυκάνισο εξαίρετης ποιότητας που παράγει η λεσβιακή φύση. Εκπρόσωποι από τις Ποτοποιίες µέλη του Συνδέσµου βρέθηκαν στο ειδικό περίπτερο της γιορτής, προβάλλοντας το µοναδικό λεσβιακό ούζο που µε το µεράκι και τη γνώση τους, φροντίζουν γενιές τώρα να παραµένει ύψιστη η ποιότητα σε άρωµα και γεύση, ώστε πλέον όλοι να ξέρουν ότι το καλό ούζο φτιάχνεται στη Λέσβο. Η εκδήλωση στο Σίγρι ξεκίνησε µε προβολή φωτογραφιών από την Τζέλη Χατζηδη- µητρίου µε καφενεία της Λέσβου. Στις 9 το βράδυ εµφανίστηκε το Τµήµα 18

19 Λαϊκής Μουσικής Κέντρου Σπουδών Ανατολικής Μουσικής του Αναγνωστηρίου Αγιάσου το οποίο παρουσίασε σκοπούς της Λέσβου και µεσοπολε- µικά αστικά τραγούδια ενώ παράλληλα ο Ηλίας Κουρτζής πραγµατοποίησε έκθεση ετικέτας ούζου από την προσωπική του συλλογή. Καθόλη τη διάρκεια της βραδιάς οι συµµετέχοντες της εκδήλωσης είχαν την ευκαιρία να δοκιµάσουν παραδοσιακές γεύσεις που ετοίµασαν οι Γυναικείοι Συνεταιρισµοί της Λέσβου και να γευτούν τα µοναδικά αρώµατα του λεσβιακού ούζου που κερνούσε άφθονο ο Σύνδεσµος Ποτοποιών - Αποσταγµατοποιών Λέσβου. 19

20 Έκθεση ζωγραφικής Χαράλαµπου Καπτζή και Αγγελικής Γαλατσάνου 20 Ιουλίου - 20 Αυγούστου 2013 Με ιδιαίτερη επιτυχία ολοκληρώθηκε η παρουσίαση της κοινής έκθεσης ζωγραφικής του Χαράλαµπου Καπτζή µε θέµα «Στιγµές ενός παραδείσου» και της Αγγελικής Γαλιατσάνου µε θέµα «Ο τόπος των θεών». Η έκθεση φιλοξενήθηκε στις εγκαταστάσεις του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου στο Σίγρι από 20 Ιουλίου έως 20 Αυγούστου Η θεµατολογία του Χαράλαµπου Καπτζή πλουσιότατη, κατά κύριο λόγο νησιώτικη και µάλιστα Μυτιληνιά. Ψαράδικα λιµανάκια µε βάρκες, γρι-γρι και δίχτυα και ψαράδες. Στενά δροµάκια µε καλντερί- µια, σπίτια πετρόκτιστα, πλατείες µε αµαξάκια, ταβέρνες, καφενεία, πανηγύρια, παλιοί τεχνίτες, εκκλησάκια, εσωτερικά παραδοσιακών σπιτιών, όλα µας ζωντανεύουν µνήµες ελληνικές που κινδυνεύουν να χαθούν. Η πηγαία έµπνευση της Αγγελικής Γαλιατσάνου, η βιωµατική αποτύπωση στο τελάρο στιγµιότυπων, τα ζωντανά κι αληθινά χρώµατα, η διάθεση που ξεπηδά µέσα από τους πίνακές της, χαρακτηρίζουν το έργο της. Ο Χαράλαµπος Καπτζής γεννήθηκε το 1923 στο Σκαλοχώρι Λέσβου από γονείς Μικρασιάτες από τα Μοσχονήσια. Μεγάλωσε στη Μυτιλήνη και το 1946 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα µε την οικογένειά του και ζωγραφίζει, ζωγραφίζει, ζωγραφίζει. Έχει πραγµατοποιήσει περισσότερες από 40 ατοµικές εκθέσεις. Έργα του κοσµούν το «Musée International d'art Naïf» στη Νίκαια της Γαλλίας. Από το 1996 είναι µέλος του Ελληνικού Επιµελητηρίου Καλών Τεχνών και µέλος του πνευµατικού και πολιτιστικού Σωµατείου «Πανελλήνιος Εταιρεία Πολιτισµού». Έχει τιµηθεί από το Σύλλογο Ελλήνων Λογοτεχνών για τη συµµετοχή του στην ανύψωση και καλλιέργεια του σύγχρονου Ελληνικού Πολιτισµού. Απεβίωσε στις 8 εκεµβρίου 2008, µια µέρα µετά τη λήξη της τελευταίας του ατοµικής έκθεσης. Η Αγγελική Γαλιατσάνου γεννήθηκε στη Σάµη Κεφαλονιάς. Από τα παιδικά της χρόνια ασχολείται µε την ζωγραφική και συµµετέχει σε τοπικές οµαδικές εκθέσεις. Τελειώνοντας το Γενικό Λύκειο Σάµης, µετέβη στην Αθήνα όπου σπούδασε στο Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών (ΑΣΟΕΕ) και συγχρόνως παρακολουθεί κύκλο σεµιναρίων «Πολύτεχνο» στο Κέντρο Σύγχρονης Μουσικής Έρευνας (Κ.ΣΥ.Μ.Ε.)-ΙΩΑΝΝΗΣ ΞΕΝΑΚΗΣ, και κάνει ελεύθερες σπουδές ζωγραφικής και αγιογραφίας. Έχει συµµετάσχει σε ατοµικές και οµαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έργα της βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. 20

21 Συναυλία µε τα Σαντούρια του Αναγνωστηρίου Αγιάσου Αυγουστιάτικη Πανσέληνος στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου συµµετείχε µαζί µε περισσότερους από 100 αρχαιολογικούς χώρους, µνηµεία και µουσεία του Υπουργείου Πολιτισµού και Αθλητισµού από όλη την Ελλάδα στις εκδηλώσεις που οργανώθηκαν για την αυγουστιάτικη πανσέληνο το βράδυ την Τετάρτης 21 Αυγούστου Όσοι βρέθηκαν στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου απόλαυσαν µια ξεχωριστή συναυλία από τα Σαντούρια του Αναγνωστηρίου Αγιάσου, που παρουσίασαν σκοπούς και τραγούδια από τη Λέσβο και τη Μικρασία κάτω από το φως του αυγουστιάτικου φεγγαριού. Μέσα από την εκδήλωση το Μουσείο θέλησε να ενισχύσει την προσπάθεια του Αναγνωστηρίου Αγιάσου για διατήρηση της τοπικής µουσικής παράδοσης, τη διάσωση και επιβίωση της µουσικής κληρονοµιάς του ελληνισµού της Μικράς Ασίας καθώς και της επαφής των νέων µε το σαντούρι, ένα παραδοσιακό µουσικό όργανο το οποίο τα τελευταία χρόνια µε µεράκι, µεθοδικότητα και αγάπη διδάσκεται από το Αναγνωστήριο Αγιάσου. Σε ένα κατά- µεστο αµφιθέατρο, το κοινό απόλ α υ σ ε µοναδικά ερµηνευµένα τραγούδια από τους µαθητές του Αναγνωστηρίου Αγιάσου Ιωάννα Καρακωνσταντή και Μυρσίνη Κουτσκουδή - Βουρλή, ενώ µε τη µουσική τους µάγεψαν ο Μιχάλης Κουτσκουδής Βουρλής στο τουµπερλέκι, η Μαρία Μαγλογιάννη στο νταϊρέ, ο Μιλτιάδης Αργύρας, η Σταυρούλα Βεγιάζη, η Άρτε- µις Γεωµηλά, η Πηνελόπη Ζαφειρίου, η Μυρσίνη Καρακωνσταντή, η Μυρσίνη Κουτσκουδή - Βουρλή και ο ηµήτρης Σκλεπάρης στο σαντούρι. Τους µαθητές συνόδευε µε την κιθάρα ο µουσικοδιδάσκαλος Κώστας Ζαφειρίου. 21

22 Ναυτική Παράδοση στο Αιγαίο «Ταρσανάδες και Σκαριά» Ολοκληρώθηκε η παρουσίαση της µεγάλης έκθεσης της Γενικής Γραµµατείας Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής Ολοκληρώθηκε στις 7 Ιουλίου 2013 η παρουσίαση της µεγάλης έκθεσης της Γενικής Γραµµατείας Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής «Ναυτική Παράδοση στο Αιγαίο: Ταρσανάδες και Σκαριά» στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου στο Σίγρι. Η έκθεση φιλοξενήθηκε στις εγκαταστάσεις του Μουσείου από τις 24 Αυγούστου 2011 και την επισκέφτηκαν άτοµα. Οι επισκέπτες της έκθεσης είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν µοναδικά σκάφη του Αιγαίου από την αρχαιότητα έως σήµερα και να µάθουν της ιστορία τους µέσα από εντυπωσιακά οµοιώµατα σκαφών τα οποία χρησιµοποιούσαν οι κάτοικοι του Αιγαίου για τις εµπορικές και µεταφορικές τους ανάγκες. Η ναυτική παράδοση του αιγαιοπελαγίτικου πολιτισµού και η ναυτική πολιτιστική κληρονοµά των νησιών του Αιγαίου παρουσιάστηκε στην έκθεση µέσα από 5 ενότητες οι οποίες ήταν αφιερωµένες στη ναυτική παράδοση στο Αιγαίο κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, στην Ελληνική ναυτιλία και πλοιοκτησία κατά τον 20ο αιώνα, τα ναυπηγεία και τα ξύλινα σκαριά στο Αιγαίο κατά τον 20ο αιώνα και τη ναυτική πολιτιστική κληρονοµιά στις αρχές του 21ο αιώνα. Παράλληλα, ενηµερωτικές µακέτες και επεξηγη- µατικά κείµενα στα ελληνικά και αγγλικά αποκάλυψαν στους επισκέπτες πληροφορίες για τα πλοία, τις µεθόδους κατασκευής τους και τις καθηµερινές εργασίες στους χώρους κατασκευής των σκαριών. 22

23 Γνωριµία µε το Απολιθωµένο άσος από επισκέπτες µε προβλήµατα όρασης Με τις καλύτερες εντυπώσεις ολοκλήρωσε την επίσκεψή της στο Κέντρο Πληροφόρησης του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου στη Μυτιλήνη την Παρασκευή 17 Μαΐου 2013 οµάδα επισκεπτών µε προβλήµατα όρασης και τους συνοδούς τους. Πρόκειται για γερµανούς επισκέπτες της Λέσβου οι οποίοι βρίσκονται τις τελευταίες ηµέρες στη Λέσβο πραγµατοποιώντας τις διακοπές τους. Η οµάδα επισκεπτών µε προβλήµατα όρασης ενηµερώθηκαν αρχικά από τον Προϊστάµενο του Τµήµατος Ερευνών του Μουσείου κ. Ηλία Βαλιάκο για τη δηµιουργία του Απολιθωµένου άσους, την ποικιλία των φυτικών απολιθωµάτων και τη µοναδικότητά του, την ηφαιστειακή δραστηριότητα στο Βόρειο Αιγαίο, το Μουσείο και τις δραστηριότητές του αλλά και τα αποτελέσµατα των ερευνητικών του εργασιών στην προστατευόµενη περιοχή του Απολιθωµένου άσους. Ακολούθησε περιήγησή τους στον εκθεσιακό χώρο του Κέντρου Πληροφόρησης του Μουσείου στη Μυτιλήνη και ενηµέρωσή τους για τα µοναδικά απολιθώµατα του Απολιθωµένου άσους και τη σηµασία τους στην κατανόηση της γεωλογικής εξέλιξης του Αιγαίου. Κατά τη διάρκεια της περιήγησή τους είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τα απολιθωµένα φυτά µέσω της αφής και να παρατηρήσουν την ποικιλία των ευρηµάτων καθώς και τη δοµή τους και τα ειδικά χαρακτηριστικά των απολιθωµένων φυτών που έχουν διατηρηθεί άριστα τα τελευταία 20 εκατοµµύρια χρόνια όπως οι αυξητικοί δακτύλιοι των κωνοφόρων δέντρων. Μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψής τους η οµάδα επισκεπτών µε προβλήµατα όρασης από τη Γερµανία και οι συνοδοί τους δήλωσαν εντυπωσιασµένοι από τη γνωριµία τους µε το Απολιθωµένο άσος. 23

24 Θερινά Εκπαιδευτικά Προγράµµατα Μικροί Παλαιοντολόγοι» & «Μυστικά της άµµου» «Μικροί Παλαιοντολόγοι» Την εµπειρία της ανασκαφής βίωσαν τα παιδιά συµµετέχοντας σε ανασκαφές φυτικών απολιθωµάτων κατά τη διάρκεια του θερινού εκπαιδευτικού προγράµµατος «Μικροί Παλαιοντολόγοι». Το εκπαιδευτικό πρόγραµµα αρχίζει µε το παιχνίδι του κρυµµένου θησαυρού και ένα συναρπαστικό ταξίδι στον κόσµο των απολιθωµάτων, των φυτών και των ζώων, των ηφαιστείων, των ορυκτών και πετρωµάτων ξεκινά. Οι µικροί παλαιοντολόγοι ανακαλύπτουν σταδιακά πληροφορίες για το Απολιθωµένο άσους Λέσβου ενώ άγνωστες εικόνες των φυτών και ζώων που ζούσαν σ αυτό πριν 20 εκατοµµύρια και των µεγάλων ηφαιστείων της Λέσβου ανακαλύπτονται σταδιακά από τα ίδια τα παιδιά. Ακολουθεί η βιωµατική δράση στον εκπαιδευτικό χώρο ΓΕΩΡΑΜΑ, ένα πρότυπο ανασκαφικό σκάµµα µε κάναβο, το οποίο προσοµοιάζει την εκπαιδευτική ανασκαφική δραστηριότητα µε την επιστηµονική παλαιοντολογική ανασκαφική έρευνα. Τα παιδιά εξοπλίζονται µε ερευνητική διάθεση και αρχίζουν να ανακαλύπτουν τµήµατα απολιθωµένων φυτών όπως κορµοί, κλαδιά, ρίζες και φύλλα που ζούσαν πριν εκατοµµύρια χρόνια, ανακαλύπτουν τα χαρακτηριστικά τους, τα αναγνωρίζουν, τα συγκρίνουν µε τα σύγχρονα φυτά και καταγράφουν τις οµοιότητες και διαφορές τους. 24

25 «Τα Μυστικά της άµµου» Ερευνητές της φύσης γίνονταν για δύο ώρες τα παιδιά που συµµετείχαν στο θερινό εκπαιδευτικό πρόγραµµα του Μουσείου «Μυστικά της άµµου: Τι µπορούµε να βρούµε µέσα στην άµµο από την παραλία του Σιγρίου», αναζητώντας το µικρόκοσµο που κρύβεται στην άµµο της παραλίας του Σιγρίου. Στόχος του εκπαιδευτικού προγράµ- Τι µπορούµε µατος ήταν τα παιδιά να ανακαλύψουν και να βρούµε µέσα να γνωρίσουν µικροσκοπικά σαλιγκάρια, στην άµµο κοχύλια και πολλούς ακόµα θαλάσσιους από την παραλία οργανισµούς που του Σιγρίου βρίσκονται µέσα στην άµµο αλλά δεν µπορούµε να παρατηρήσου- µε παρά µόνο µε το µικροσκόπιο. Επίσης, να γνωρίσουν τα ορυκτά και τα πετρώµατα που συναντά- µε στις παραλίες και να ανακαλύψουν τον τρόπο δηµιουργίας της. Τα παιδία µπορούσαν επίσης να µαζέψουν άµµο και από άλλες παραλίες, να την φέρουν στο Μουσείο και να παρατηρήσουν µέσα από ειδικά στερεοσκοπικά µικροσκόπια το µικρόκοσµο που κρύβει µέσα της. 25

26 Προγραµµατική συµφωνία συνεργασίας µεταξύ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου και της Περιφερειακής Εφορείας Λέσβου του Σώµατος Ελλήνων Προσκόπων για την προώθηση κοινών δράσεων Υπογραφή προγραµµατικής συµφωνίας συνεργασίας µεταξύ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου και της Περιφερειακής Εφορείας Προσκόπων Λέσβου του Σώµατος Ελλήνων Προσκόπων πραγµατοποιήθηκε το Σάββατο 24 Αυγούστου 2013 στις εγκαταστάσεις του Μουσείου στο Σίγρι. Η επισηµοποίηση της συνεργασίας µεταξύ των δύο φορέων αποτελεί συνέχεια της εξαιρετικά επιτυχη- µένης συνεργασίας τους τα τελευταία χρόνια στους τοµείς της εκπαίδευσης, της προστασίας του περιβάλλοντος και του πολιτισµού. Με την υπογραφή της προγραµµατικής συµφωνίας αναµένεται η συνεργασία αυτή να ενισχυθεί µέσα από την προώθηση κοινών δράσεων, την ανάπτυξη αλλά και προώθηση κοινών πρωτοβουλιών. Ειδικότερα στα πλαίσια της συνεργασίας προβλέπεται η συνδιοργάνωση εκπαιδευτικών και ενηµερωτικών ηµερίδων σε θέµατα ανάδειξης και προστα- 26

27 σίας της φυσικής και πολιτιστικής κληρονοµιάς, συντήρησης µνηµείων και περιβαλλοντικής διαχείρισης, πραγµατοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων υπαίθρου, δράσεων ευαισθητοποίησης και προστασίας στην περιοχή του Απολιθωµένου άσους αλλά και δράσεων προβολής του Απολιθωµένου άσους σε όλη την Ελλάδα. Στην έναρξη της εκδήλωσης, ο ιευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου Αναπλ. Καθ. Νίκος Ζούρος, αναφέρθηκε στην εξαιρετικά επιτυχηµένη µέχρι σήµερα συνεργασία του Μουσείου και της Περιφερειακής Εφορείας Προσκόπων Λέσβου, η οποία θα αποτελέσει τη βάση για την περεταίρω ενδυνάµωση της συνεργασίας µεταξύ των δύο φορέων. Ο περιφερειακός Έφορος Προσκόπων Λέσβου κ. Στρατής Μπαλάσκας, αναφέρθηκε στη συνέχεια στο µοναδικό µνηµείο της φύσης, το Απολιθωµένο άσος και τις δράσεις του Μουσείου, οι οποίες το έχουν καταστήσει παγκόσµια γνωστό καθώς και στις δράσεις της Περιφερειακής Εφορείας Προσκόπων Λέσβου για την προστασία και προβολή των φυσικών και πολιτιστικών µνηµείων της Λέσβου πανελλαδικά, ενώ παρουσίασε το σκεπτικό του για την συνεργασία των δύο φορέων για την προώθηση κοινών δράσεων. Ακολούθησε η υπογραφή του µνηµονίου συνεργασίας από το ιευθυντή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου Αναπλ. Καθ. Νίκο Ζούρο και τον Έφορο της Περιφερειακής Εφορείας Προσκόπων Λέσβου κ. Στρατή Μπαλάσκα, παρουσία Προσκόπων της 2ης Οµάδας Προσκόπων Μυτιλήνης και της 3ης Οµάδας Ναυτοπροσκόπων Μυτιλήνης οι οποίοι πραγµατοποιούν την θερινή τους κατασκήνωση στην περιοχή της δυτικής Λέσβου συµµετέχοντας µεταξύ των άλλων και σε εργασίες συντήρησης απολιθωµάτων. 27

28 Ευρωπαϊκή Συνάντηση Comenius «Η ενσωµάτωση της χρήσης των Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών GIS στην εκπαίδευση» Εντυπωσιασµένοι από τον τρόπο ανάδειξης του Απολιθωµένου άσους και της γεωλογικής ιστορίας του Αιγαίου 28 Το Απολιθωµένο άσος Λέσβου επισκέφτηκαν το Σάββατο 21 Σεπτεµβρίου 2013 επιστήµονες από 8 ευρωπαϊκές χώρες οι οποίοι βρίσκονταν στη Λέσβο στα πλαίσια τελικής συνάντησης προγράµµατος Comenius µε θέµα «Η ενσωµάτωση της χρήσης των GIS στην εκπαίδευση σε ποικίλα αντικείµενα» που υλοποίησε το Τµήµα Γεωγραφίας του Πανεπιστηµίου Αιγαίου µε επιστηµονική υπεύθυνη την Επικ. Καθηγήτρια Κατερίνα Κλωνάρη. Οι συµµετέχοντες προέρχονταν από το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Αυστρία, το Η.Β., τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Ολλανδία και την Ελλάδα, συνοδευόµενοι από την Επικ. Καθηγήτρια Κατερίνα Κλωνάρη επισκέφτηκαν αρχικά το Πάρκο Απολιθωµένου άσους όπου γνώρισαν στο φυσικό τους χώρο µοναδικούς ιστάµενους και κατακείµενους απολιθωµένους κορµούς δέντρων. Στο πάρκο επισκεφτήκαν επιλεγµένες ανασκαφικές και στρωµατογραφικές θέσεις και τον µεγαλύτερο ιστάµενο απολιθωµένο κορµό σεκόιας στην Ευρώπη. Παράλληλα είχαν την ευκαιρία να ενηµερωθούν από τον κ. Γ. Γρυµπηλάκο, Γεωλόγο του Μουσείου για τις εργασίες συντήρησης και ανάδειξης που υλοποιούνται από το Μουσείο στο χώρο του Πάρκου. Κατόπιν επισκέφτηκαν το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωµένου άσους Λέσβου, όπου και ενηµερώθηκαν για τη δηµιουργία και µοναδικότητα του Απολιθω- µένου άσους Λέσβου, τα πρώτα φυτικά απολιθώµατα που βρέθηκαν στην Λέσβο ηλικίας 20 εκατοµµυρίων χρόνων, τα ηφαιστειακά κέντρα της Λέσβου αλλά και την παλαιογεωγραφική εξέλιξη του Αιγαίου. Στη συνέχεια περιηγήθηκαν στους µόνιµους εκθεσιακούς χώρους γνώρισαν τα ευρήµατα του Απολιθωµένου άσους και θαύµασαν τη µοναδικότητα των απολιθωµάτων κατά τη διάρκεια της περιήγησής τους στους µόνιµους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου αλλά και τη σηµασία τους για την κατανόηση της γεωιστορικής εξέλιξης του Αιγαίου. Η επίσκεψη περιλάµβανε επίσης περιήγηση και ενη- µέρωση στο Πάρκο Σιγρίου, όπου γνώρισαν στο φυσικό τους χώρο µοναδικά ριζικά συστήµατα που πιστοποιούν την αυτοχθονία του Απολιθωµένου άσους. Στα πλαίσια της γνωριµίας τους µε τη Λέσβο, οι συµ- µετέχοντες επισκέφτηκαν τα περίπτερα της Γιορτής Αγροτουρισµού που φιλοξενείται στις εγκαταστάσεις του Μουσείου όπου γνώρισαν και γεύτηκαν τα παραδοσιακά προϊόντα της Λέσβου που ετοίµασε ο Γυναικείος Αγροτουριστικός Συνεταιρισµός Μεσοτόπου. Οι συµµετέχοντες µετά το πέρας της επίσκεψής τους δήλωσαν εντυπωσιασµένοι από τη γνωριµία τους µε το Απολιθωµένο άσος, τις δράσεις ανάδειξης και προβολής του καθώς και τις δυνατότητες που προσφέρει στον τοµέα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Πολλοί µάλιστα εκδήλωσαν την επιθυµία να το επισκεφτούν ξανά στο µέλλον µαζί µε µαθητές σχολείων από τις χώρες τους.

29