Και μετά τη διακοπή, τι ;;;;;

Transcript

1 1ο λύκειο Βύρωνα Β Τάξη Σχολικό έτος Και μετά τη διακοπή, τι ;;;;;

2 Ζωή χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα Στη σημερινή κοινωνία είμαστε πολύ εξαρτημένοι από την ηλεκτρική ενέργεια, όπως η πλειοψηφία των ειδών και συσκευών που χρησιμοποιούμε για να ζήσουμε χρειάζονται ηλεκτρική ενέργεια για να λειτουργήσουν. Ωστόσο, είναι ακόμα δυνατό για τους ανθρώπους να ζήσουν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Φυσικά, θα ήταν ένα σημαντικό μεταβατικό στάδιο, εάν συνέβαινε ξαφνικά αύριο, αλλά είναι δυνατόν να επιβιώσουμε. Η σύγχρονη κοινωνία εξαρτάται από την ηλεκτρική ενέργεια για σχεδόν δύο αιώνες. Χωρίς αυτή, σχεδόν κάθε πτυχή της ζωής μας θα επηρεαστεί αρνητικά. Τα νοσοκομεία δεν θα μπορούν να λειτουργήσουν. Η τηλεόραση, οι γραμμές διαδικτύου και το τηλέφωνο θα σταματήσουν να λειτουργούν και τα αεροπλάνα και τα πλοία δεν θα είναι σε θέση να περιηγηθούν. Ίσως η μόνη πτυχή της σύγχρονης ζωής, η οποία δεν θα επηρεαστεί είναι το ταξίδι στο αυτοκίνητο. Τα περισσότερα αυτοκίνητα βασίζονται σε ένα κινητήρα εσωτερικής καύσης για την κίνηση των τροχών. Ωστόσο, με τα συστήματα που ενσωματώνονται στα σύγχρονα αυτοκίνητα γίνονται όλο και πιο πολύπλοκα, και έχουν αρχίσει να εξαρτώνται από το ηλεκτρικό ρεύμα για να λειτουργήσουν. Με τις μειωμένες προμήθειες ορυκτών καυσίμων, τα υβριδικά αυτοκίνητα που είναι ο κύριος τύπος οχήματος για εξοικονόμηση βενζίνης, χρημάτων αλλά και για μείωση ρύπων λόγω του ηλεκτρισμού που χρησιμοποιούν, σε περίπτωση που η ηλεκτρική ενέργεια εξαφανιζόταν, θα επηρεάζονταν και αυτά. Στη σημερινή κοινωνία, η φράση «τι μικρός που είναι ο κόσμος» υπάρχει κυρίως επειδή η ηλεκτρική ενέργεια μας επιτρέπει τόσο την επαφή και την επικοινωνία όσο και την δυνατότητα να επισκεφθούμε μέρη μακρινά σε όλη τη χώρα, ή ακόμη και σε όλο τον κόσμο - όλα αυτά χάρη στην ηλεκτρική ενέργεια. Πριν από την εφεύρεση τρόπων μετακίνησης που επιβάλλουν την ύπαρξη ηλεκτρικής ενέργειας, η ακτίνα που οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούσαν να ταξιδεύσουν περιοριζόταν κατά πολύ σε απόσταση και χρειάζονταν

3 να δαπανήσουν πολύ περισσότερο χρόνο και κόπο. Ούτε η ασφάλεια των ταξιδιών θα μπορούσε να συγκριθεί με την σημερινή. Επίσης, λάμπες πετρελαίου, φαγητό μαγειρεμένο στο γκάζι, μπουγάδα στην σκάφη, ύπνος από νωρίς. Σας θυμίζουν τίποτα όλα αυτά; Μάλλον όχι, καθώς στον κόσμο που μεγαλώσαμε υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά: το ηλεκτρικό. Σκηνές με σκεύη χωρίς ίχνος καλωδίου και απούσες τις συσκευές διαρκούς οικιακής ψυχαγωγίας βλέπουμε μόνο στις ταινίες εποχής ή ακούμε στις διηγήσεις των παππούδων μας. Η ξαφνική και ολοκληρωτική απουσία του ηλεκτρικού ρεύματος από τις ζωές μας, θα έφερνε τεράστιες αλλαγές στον τρόπο που ζούμε. Οι επιπτώσεις όμως ΔΕΝ θα είναι σε καμιά περίπτωση ίδιες στους κάτοικους των πόλεων και της επαρχίας, αλλά ούτε θα έχουν την ίδια ένταση! Και δεν αναφέρομαι μόνο στα προβλήματα εύρεσης τροφής, αλλά κ σε απλά πράγματα που μέχρι τώρα θεωρούσαμε "δεδομένα"... όπως π.χ. η δυσκολία (ειδικά για τους μεγαλύτερους ή τους φιλάσθενους), ν' ανεβούν στον όροφο του διαμερίσματος από τις σκάλες. Έτσι έχουμε λοιπόν Γεννήτριες Προφανής λύση αλλά... με πολλά προβλήματα στην πράξη, ειδικά για μακρόχρονη χρήση! Ακόμα κι αν υπάρχουν ήδη κάποιες, είναι λίγες και μικρές σε δυναμικότητα (για τα πανηγύρια... κυριολεκτικά!). Το στοκ των καταστημάτων πολύ γρήγορα θα εξαντληθεί, ενώ (φυσικά) η αξία τους ξαφνικά θα πολλαπλασιαστεί... χώρια την δυσκολία ανεύρεσης καυσίμων για να λειτουργήσουν... Ακόμα κ η ποιότητα του ρεύματος που παράγουν όμως, ειδικά οι φθηνές, είναι τόσο ασταθής κ κακή, που μπορεί να δημιουργηθούν ζημιές στις ευαίσθητες ηλεκτρονικές συσκευές... Ένα... ποδήλατο επίσης, προσαρμοσμένο σε κάποιες μπαταρίες μεγάλης χωρητικότητας, συνδεδεμένων σε μια συσκευή ιnverter (που μετατρέπει το συνεχές ρεύμα από τις μπαταρίες σε εναλλασσόμενο 220 V), μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως "ανθρώπινη γεννήτρια"...

4 Τρόφιμα - παρασκευή φαγητού Οι κάτοικοι των χωριών είναι φυσικά οι τυχεροί! Οι υπόλοιποι, που ζούμε σε μεγάλες πόλεις κ ειδικά στην Αθήνα... θα πεινάσουμε! Δυστυχώς... Οι επιλογές του μενού... θα είναι προς τα όσπρια, τα μακαρόνια και τις κονσέρβες, όσο θα μπορούν να βρεθούν κι αυτά! Η ηλεκτρική κουζίνα θ' αντικατασταθεί από εστία υγραερίου (υπάρχουν επίσης κ ψυγεία, δυστυχώς όμως με υψηλό κόστος). Όσοι τυχεροί έχουν τζάκι, θα θυμηθούν το μαγείρεμα στην φωτιά, αλλά θα χρειαστούν άμεσα κατσαρόλες κατάλληλες για φωτιά... Κρύο-Ζέστη Για όσους το χειμώνα χρησιμοποιούν τρόπους θέρμανσης που επιβάλουν την χρήση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άλλων ενεργειακών πηγών εκτός του ρεύματος τότε το μόνο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν θα είναι η κατακόρυφη αύξηση της τιμής του πετρελαίου και του φυσικού αερίου λόγω της αυξημένης ζήτησής τους. Ο αριθμός αυτών των ανθρώπων είναι πολύ μικρός γιατί οι τωρινοί καυστήρες πετρελαίου οι φυσικού αερίου, ακόμα και ορισμένες σόμπες πετρελαίου χρησιμοποιούν σε ένα μικρό μέρος της λειτουργίας τους ηλεκτρικό ρεύμα, όπως η σπίθα που χρειάζονται να ανάψουν, ή οι ρυθμίσεις που δέχονται από μας για τη λειτουργία τους. Η πιο φτηνή λύση είναι το να φορέσουμε παραπάνω ρούχα για να βγάλουμε τον χειμώνα χωρίς θέρμανση. Ευτυχώς στις επαρχίες, χρησιμοποιούν ακόμα πολλοί τζάκι, ή καυστήρες ελαιοπυρήνα που χρησιμοποιούν τους καρπούς της ελιάς για θέρμανση. Το καλοκαίρι όμως όλοι μας χρησιμοποιούμε κυρίως air-condition και καμία φορά ηλεκτρικό ανεμιστήρα τα οποία λειτουργούν όλα με ηλεκτρικό ρεύμα. Σε κάποιες χώρες που οι θερμοκρασίες φτάνουν στα ύψη, η ζωή το καλοκαίρι θα γίνει ανυπόφορη.

5 Φωτισμός Οι νύχτες θα γίνουν ξαφνικά σκοτεινές. Πολύ σκοτεινές! Η ζωή μας θα πρέπει να προσαρμοστεί στην πανάρχαια κίνηση του ήλιου, ώστε ν' αξιοποιούμε το φως (αλλά κ την ζεστασιά του)... Οι φακοί θα γνωρίσουν ημέρες δόξας... αλλά οι μπαταρίες σύντομα θα εξαντληθούν! Έτσι,κάθε είδος κ μέσο φωτισμού θα επιστρατευθεί: Κεριά, γκαζόλαμπες και φανάρια υγραερίου. Προτιμότερη όλων θ' αποδειχθεί η ταπεινή γκαζόλαμπα, γιατί μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει διάφορα καύσιμα, αλλά και ίσως γιατί η φλόγα της είναι ποιό "παρηγορητική" με μεγαλύτερη θαλπωρή... Τηλεπικοινωνίες (τηλέφωνο - internet) Δυστυχώς... ξεχάστε τα! Ακόμα κι αν δεν καταρρεύσουν από την υπερφόρτωση, ή έχουμε ηλιακούς φορτιστές για να τα τροφοδοτήσουμε, σύντομα θα εξαντληθεί το καύσιμο της γεννήτριας ανάγκης του αναμεταδότη/κεραίας...γενικά, η κινητή τηλεφωνία είναι ένα ευαίσθητο σύστημα που δεν ανταποκρίνεται καλά στις ανώμαλες συνθήκες. Σίγουρα δεν θα πρέπει να περιμένει πολλά από αυτήν ο χρήστης. Ειδικά αν χρειαστεί να αποκατασταθεί η λειτουργία της εκ του μηδενός σε κάποια περιοχή, η διακοπή θα κρατήσει για πολύ. Γι' αυτό προτείνεται η χρήση εναλλακτικών μεθόδων επικοινωνίας (π.χ. ασύρματοι, δίκτυα WiFi κλπ), όπως περιγράφεται διεξοδικά σε άλλη ανάρτηση κ φυσικά με την προϋπόθεση ύπαρξης κάποιας πηγής ενέργειας, όπως είναι τα φωτοβολταϊκά... Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση όμως, η μείωση τους θα είναι αισθητή. Σε πολλούς από μας σίγουρα θα μας κακοφανεί η εξαφάνιση των κινητών τηλεφώνων, του διαδικτύου και όλων αυτών των εξελιγμένων μέσων επικοινωνίας, καθώς και οι άμεσες και φανερές συνέπειες αυτών. Παρ' όλα αυτά θα απαλλαγούμε από ένα τεράστιο μέρος της ακτινοβολίας. Αν και δεν έχουν γίνει πολλές έρευνες στις επιπτώσεις από τις ακτινοβολίες που εκπέμπουν τα ασύρματα τηλέφωνα και μόντεμ θεωρείται πιθανό ότι μακροπρόθεσμα μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα αντίστοιχα με τις υπόλοιπες περισσότερο

6 μελετημένες ασύρματες ακτινοβολίες (υψηλών συχνοτήτων).να σημειωθεί ότι οι ακτινοβολίες των ασύρματων τηλεφώνων και μόντεμ είναι παλμικού τύπου και θεωρούνται βιολογικά πιο ισχυρές σε σχέση με τα αναλογικού τύπου σήματα (π.χ. ραδιοτηλεοπτικές κεραίες κλπ). Το συμπέρασμα της επιστημονικής ομάδας BioInitiative Working Group, που έλαβε υπόψη πάνω από 2000 έρευνες στο θέμα των ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών ήταν ότι: «Υπάρχουν σημαντικά επιστημονικά στοιχεία που δείχνουν ότι τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία παλμικής διαμόρφωσης μπορεί να έχουν επιπτώσεις υγείας, με μακροχρόνια έκθεση σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Τα τωρινά όρια έχουν αγνοήσει την διαμόρφωση του κύματος σαν παράγοντα των επιπτώσεων στον άνθρωπο και γι' αυτό είναι ανεπαρκή για την προστασία του κοινού από την χρόνια έκθεση σε μορφές παλμικά διαμορφωμένων σημάτων» Οι ασύρματες ακτινοβολίες έχουν πλέον χαρακτηριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως «πιθανά καρκινογόνες» και έχουν συνδεθεί με την αϋπνία, την κατάθλιψη, τον καρκίνο του εγκεφάλου, των όρχεων, του δέρματος, του σιελογόνου αδένα, την ανδρική στειρότητα, τις αποβολές εγκυμοσύνης, την λευχαιμία, κ.α.. Τα επίπεδα έκθεσης στις ακτινοβολίες των ασύρματων τηλεφώνων και μόντεμ μέσα στα σπίτια συχνά είναι μεγαλύτερα από αυτά που συναντώνται σε κατοικίες απέναντι από κεραίες κινητής τηλεφωνίας. Τουλάχιστον 5 επιδημιολογικές έρευνες έχουν συνδέσει την παρουσία κεραιών κινητής τηλεφωνίας με την σημαντική επιδείνωση της υγείας του γειτονικού πληθυσμού (αύξηση των καρκίνων, αϋπνίας, πονοκεφάλων, αδυναμίας συγκέντρωσης, απώλειας μνήμης, διαταραχών όρασης και ακοής, ναυτίας, ευερεθιστότητας, δερματικών, καρδιοαγγειακών και κινητικών προβλημάτων) Τηλεόραση & Ραδιόφωνο Η τηλεόραση θα είναι ο μεγάλος χαμένος! Το φορητό ραδιοφωνάκι με μπαταρίες (υπάρχουν επίσης κάποια μοντέλα με... μανιατό, ώστε να φορτίζουν χειροκίνητα, ενώ πολλά αξιόπιστα μοντέλα κατασκευάζει η εταιρεία ΕΤΟΝ), θα είναι η συντροφιά στα σπίτια, όσο ο κόσμος κάθεται

7 μέσα σ' αυτά! Γιατί ο κόσμος θα ξαναρχίσει να μαζεύεται στις πλατείες (αν φυσικά ο καιρός βοηθάει), ή σε κάποιους μεγάλους, στεγασμένους χώρους. Και τώρα ο κόσμος θα έχει πολλά να πει! Αυτή τη φορά τα φράγματα και οι εγωισμοί θα πέσουν, αφού λίγο-πολύ θα είναι στην ίδια άσχημη μοίρα... κ θα βλέπεις ανθρώπους να μιλάνε αναμεταξύ τους μετά από καιρό... Τελικά όμως κ παρά τις αρχικές δυσκολίες, οι άνθρωποι προοδευτικά θα προσαρμοστούν, όπως έκαναν άλλωστε κ τόσα χρόνια πριν... Ας μιλήσουμε τώρα όμως για κάτι πιο ρεαλιστικό. Το ηλεκτρικό ρεύμα δεν πρόκειται να μας λείψει. Τα αποθέματα είναι τεράστια και ανανεώσιμα. Παρ' όλα αυτά θα μπορούσε να έχουμε διακοπή ρεύματος για κάποιες ώρες, και αν είναι κάτι σοβαρό γιατί όχι και για μια μέρα. Ας πούμε ότι η ΔΕΗ αποφάσισε να σας κόψει το ρεύμα γιατί έχετε απλήρωτους τους λογαριασμούς (πράγμα παράνομο σύμφωνα με τους νόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης), τι θα μπορούσατε να κάνετε εκτός από παράπονα και μηνύσεις στη ΔΕΗ ; Μια διακοπή ρεύματος αχρηστεύει τα περισσότερα gadgets που διατηρούμε σε περίοπτες θέσεις στο σαλόνι μας και κάνει τους περισσότερους να σαστίσουν, σαν να τους έβγαλαν ξαφνικά και τους ίδιους από την πρίζα. Χωρίς τηλεόραση, χωρίς υπολογιστή, χωρίς πλυντήριο, κουζίνα, πιστολάκι για τα μαλλιά. Κι όμως, αν συνεχίσετε να διαβάζετε, θα διαπιστώσετε πως υπάρχει ζωή και χωρίς τον ηλεκτρισμό και τις σύγχρονες ευκολίες. Άλλωστε, είναι καιρός να κάνουμε οικονομία από μόνοι μας, γυρνώντας στο off τον διακόπτη πολλών συσκευών και επιστρέφοντας σε αυτά που όντως αξίζουν. Μήπως τελικά όλη μας η καθημερινότητα βασίζεται σε μηχανικές δραστηριότητες, οι οποίες δεν μας είναι και τόσο απαραίτητες; Έστω ότι η ΔΕΗ μάς κόβει το ηλεκτρικό ρεύμα για ένα 24ωρο. Δείτε τις επιλογές σας και απαντήστε μόνοι σας στο παραπάνω ερώτημα.

8 Προτάσεις «κατεβασμένου διακόπτη» - Φάτε όλο το παγωτό που έχετε στην κατάψυξη. Σας δίνεται η τέλεια δικαιολογία. Σε λίγες ώρες ο γλυκός θησαυρός σε οικογενειακό μέγεθος που κρύβετε στην κατάψυξη κινδυνεύει να γίνει σούπα. Γι' αυτό, αρπάξτε ένα κουτάλι και δώστε του να καταλάβει. Το ίδιο ισχύει και για όλα τα τρόφιμα που βρίσκονται στο ψυγείο σας και δεν μπορούν να διατηρηθούν χωρίς ρεύμα για πολλές ώρες. Φάτε, η ΔΕΗ φρόντισε να μη σας βλέπει κανείς. - Φωτίστε τον χώρο με κεριά. Δώστε ζωή στα ρεσό και στα αρωματικά κεριά που φυλάγατε στα ράφια και στα ντουλάπια σας. Οι ηλεκτρικές σας λάμπες δεν θα παρεξηγηθούν, καθώς θα βρίσκονται σε «ρεπό». Αν είναι βράδυ λοιπόν, σας παρουσιάζεται η τέλεια ευκαιρία να «ανάψετε» την φλόγα: Πρώτα-πρώτα, η όλη ατμόσφαιρα ενδείκνυται για ρομαντικές διαθέσεις. Καλέστε το «άλλο σας μισό», παραγγείλτε -το blackout σας βγάζει από την υποχρέωση του μαγειρέματος- και απολαύστε το δείπνο σας υπό το φως των κεριών. Μετά το φαγητό, έχετε την πολυτέλεια να συζητήσετε χωρίς να σας «πνίγει» τις ατάκες η τηλεόραση. Για όσο αντέχει η μπαταρία του laptop ή του κινητού σας, αναθέστε τους χρέη dj, ενισχύοντας με όμορφη μουσική την ατμόσφαιρα. Το κερασάκι στην τούρτα του ρομαντισμού, -αν και cheesy, το απαιτεί η περίσταση- είναι η μεταφορά της συζήτησης στο μπαλκόνι, κάτω από τα αστέρια. Όσα φώτα κι αν «κάψει» η ΔΕΗ, τα άστρα μένουν σταθερά στις φωτεινές τους επάλξεις, ενώ εσείς μπορείτε να τα

9 μετρήσετε με την ησυχία σας, χωρίς να ακούγεται από το σπίτι της γειτόνισσας η Όλγα Τρέμη στο τέρμα της έντασης. Φυσικά, εφόσον είστε κουρασμένοι, σας προσφέρεται η τέλεια περίσταση να κοιμηθείτε. Πιθανότατα, όταν ξυπνήσετε, ο ηλεκτρικός κόσμος θα είναι και πάλι στην θέση του και δεν θα αλλάξει τίποτα από την ρουτίνα σας. Αυτό θέλετε όμως; Άλλωστε, αν έχετε παρέα, υπάρχουν κι άλλα πράγματα που μπορείτε να κάνετε στο κρεβάτι, χωρίς να χρειάζεστε ορατότητα. - Διαβάστε το βιβλίο που ποτέ δεν έχετε καταφέρει να τελειώσετε. Είτε στο φως της μέρας, είτε υπό την «αιγίδα» των κεριών, αν νυχτώνει και είστε μόνοι στο σπίτι, επιδοθείτε στην ανάγνωση του αγαπημένου σας βιβλίου ή κάποιου αναγνώσματος που πάντα θέλατε να διαβάσετε, αλλά δεν βρίσκατε τον χρόνο, καθώς προείχε η ταινία με τα εφέ στο home cinema. Εναλλακτικά, για όσους το σκοτάδι ξυπνάει την συγγραφική τους φλέβα, μπορείτε αντί να διαβάσετε, να γράψετε. Θα αισθανθείτε σίγουρα σαν τους λογοτέχνες περασμένων αιώνων, για τους οποίους ένα κερί, ένα κομμάτι χαρτί και λίγο μελάνι ήταν αρκετά για να. πάρουν μπρος.

10 ΑΣ ΠΑΡΟΥΜΕ ΟΜΩΣ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ H επικοινωνία των ανθρώπων πριν την ανακάλυψη του ηλεκτρικού ρεύματος Τρόποι επικοινωνίας στην αρχαία Ελλάδα : 1.πεζοί ή έφιπποι δρομείς ( αγγελιοφόροι) 2. με φρυκτωρίες(σύστημα μηνυμάτων με φωτιά. Για την μετάδοση του μηνύματος χρησιμοποιήθηκε το σύστημα της πυρσείας, δηλαδή η χρήση φωτεινών αναμεταδοτών από βουνοκορφή σε βουνοκορφή.) 3.υδραυλικός τηλέγραφος ( ο τηλέγραφος του Αινεία ) Με ποιον τρόπο λειτουργούσε; Στους σηματοδοτικούς σταθμούς υπήρχαν 2 πανομοιότυποι κάδοι κυλινδρικοί γεμάτοι με νερό μέχρι το ίδιο σημείο που είχαν στη βάση τους από μια βρύση ίδιας διαμέτρου, ώστε όταν έτρεχε νερό η ροή του να ήταν ίδια και στους δύο κάδους. Το ύψος των κάδων ήταν περίπου 1,50 μέτρα και το πλάτος τους περίπου μισό μέτρο. Πάνω στο νερό του κάθε κάδου επέπλεε ένα ξύλινο ραβδί που ήταν κάθετα στηριγμένο σε έναν κυλινδρικό φελό που είχε διάμετρο λίγο μικρότερη από τους κάδους. Το ραβδί ήταν χωρισμένο σε παράλληλους κύκλους που είχαν απόσταση περίπου 6 εκατοστά μεταξύ τους. Στα κενά αυτών των κύκλων ήταν σημειωμένες διάφορες κωδικοποιημένες πληροφορίες στρατιωτικής κυρίως φύσης οι ίδιες και στους 2 κάδους. Η επικοινωνία γινόταν ως εξής όταν επρόκειτο να μεταδοθεί ένα μήνυμα. Ειδοποιούσαν τον επόμενο σταθμό υψώνοντας έναν πυρσό. Όταν ο επόμενος σταθμός ειδοποιούσε και αυτός με έναν πυρσό ότι ήταν έτοιμος, ο πομπός ύψωνε τον πυρσό του και πάλι και τότε άνοιγαν και οι δύο τις βρύσες ταυτόχρονα. Όταν το ραβδί καθώς κατέβαινε έφτανε στο μήνυμα που ήθελαν να μεταδώσουν τότε ο πομπός έσβηνε τον πυρσό και τότε έκλειναν και οι δύο βρύσες. Το μήνυμα είχε μεταδοθεί. Το σύστημα αυτό βασίζεται στο συγχρονισμό κινήσεων πομπού και δέκτη. 4.Ο τηλέγραφος του Πολύβιου

11 Τρόπος λειτουργίας :τα γράμματα της αλφαβήτου ήταν χωρισμένα σε πέντε ομάδες πέντε στήλες από πέντε γράμματα στην κάθε μία. (Η τελευταία στήλη είχε ένα γράμμα λιγότερο). Μετά τις στήλες αυτές τις έγραφαν σε πέντε πινακίδες. Η μετάδοση του μηνύματος γινόταν πάλι με πυρσούς. Ο πομπός πρώτα υψώνει τον πυρσό από αριστερά για να δείξει ποια πινακίδα πρέπει να προσέξει ο δέκτης έναν πυρσό για την 1η πινακίδα δύο για την 2η κτλ. Ύστερα υψώνει τον πυρσό από δεξιά για να δείξει ποιο γράμμα πρέπει να προσέξει ο άλλος. Τρόποι επικοινωνίας από τον 19ο αιώνα και μετά 1.Ο Ταχυγράφος ή τηλέγραφος συσκευή λειτουργούσε με 3 περιστρεφόμενες μεταλλικές ράβδους που μπορούσαν να μεταδώσουν 196 σήματα και ήταν τοποθετημένη πάνω σε πολύ ψηλό στύλο. Ο χειρισμός γινόταν από το έδαφος με τροχαλίες και οι χειριστές χρησιμοποιούσαν τηλεσκόπιο για να διαβάζουν πιο εύκολα τα μηνύματα τα οποία έφταναν πολύ γρήγορα στον προορισμό τους. Βασικό μειονέκτημα της μεθόδου αυτής ήταν ότι λειτουργούσε μόνο την ημέρα και όταν το επέτρεπαν οι καιρικές συνθήκες. Έπειτα από τον τηλέγραφο επινοήθηκαν : 1.Ο ηλεκτρικός τηλέγραφος.ήταν μια κινούμενη χάρτινη κορδέλα πάνω στην οποία ακουμπούσε η μύτη ενός μολυβιού που ήταν προσαρμοσμένο σε εκκρεμές με ηλεκτρομαγνήτη. 2.Το τηλέφωνο. 3.Ο ασύρματος. 4.Ραδιόφωνο 5.Τηλεόραση 6.Δορυφόροι

12 Και λίγη ιστορία. Οι αρχαίοι Έλληνες είναι οι πρώτοι που γνώρισαν την ιδιότητα του ηλεκτρισμού να έλκει διάφορα αντικείμενα. Πρώτος ο Θαλής ο Μιλήσιος, τον 7ο π.χ. αι., παρατήρησε πως τρίβοντας το ήλεκτρο (κεχριμπάρι) πάνω σε μάλλινο ύφασμα, αποχτούσε αυτό την ιδιότητα να έλκει διάφορα ελαφρά σώματα, όπως μικρά κομματάκια χαρτιού, λεπτά φύλλα χρυσού κ.λπ. Ήταν γνωστή επίσης στους αρχαίους Έλληνες η ιδιότητα ενός ψαριού, της μαρμαιρούσας (μουδιάστρας), να δημιουργεί με τα χτυπήματά της ηλεκτρικές εκκενώσεις. Μάλιστα αναφέρεται ότι ο Αριστοτέλης υπήρξε ο πρόδρομος των λεγόμενων σήμερα μέσων ηλεκτροθεραπείας. Χρησιμοποίησε τα χτυπήματα του ψαριού αυτού και θεράπευσε κάποιον που έπασχε από αρθριτικά. Η εποχή του Μεσαίωνα δεν πρόσφερε τίποτε στον τομέα αυτό της Φυσικής. Την παρατήρηση του Θαλή, επανέλαβε ο γιατρός της βασίλισσας της Αγγλίας Γκίλμπερτ ( ) και με άλλα σώματα, όπως το γυαλί,τα η ρητίνη, το θείο, τα οποία ονόμασε ιδιοηλεκτρικά και τ' άλλα σώματα, όπως τα μέταλλα, που ονόμασε ανηλεκτρικά. Τα πρώτα είναι τα λεγόμενα μονωτικά ή κακοί αγωγοί του ηλεκτρισμού και τα δεύτερα είναι οι καλοί αγωγοί του ηλεκτρισμού. Την πρώτη ηλεκτρική μηχανή την κατασκεύασε ο Ότο φον Γκέρικε ( ), δήμαρχος του Μαγδεβούργου. Αυτός έκανε μια σφαίρα από θειάφι που περιστρεφόταν, πάνω στην οποία έβαζε ένα άτομο τα χέρια του για την ανάλογη τριβή. Με την τριβή αυτή παραγόταν ηλεκτρικός σπινθήρας. Πρώτος που μετέφερε με επιτυχία ηλεκτρική ενέργεια είναι ο Γκρέι ( ) και συνέχισε την εργασία του ο Ντι Φε ( ) που ανακάλυψε την ιδιότητα της ηλεκτρίσεως όλων των σωμάτων. Αυτός χρησιμοποίησε τους όρους υαλώδης και ρητινώδης ηλεκτρισμός που μετονομάστηκαν από το Βενιαμίν Φραγκλίνο σε θετικός και αρνητικός ηλεκτρισμός αντίστοιχα. Χάρη στον Πίτερ Βαν Μούσενμπρουκ το 1746 έγινε δυνατή η μελέτη των ηλεκτρικών σπινθήρων στην πόλη Λούγδουνο (Λέιντεν) της Ολλανδίας. Ακολούθησε η ανακάλυψη από το Φραγκλίνο ( ) της δύναμης της ακίδων και του αλεξικέραυνου. Το 1754 ο Κάντον πραγματοποίησε την ηλέκτριση από επίδραση.

13 Οι ανακαλύψεις από δω και πέρα διαδέχτηκαν η μια την άλλη. Στον τομέα της ηλεκτροστατικής ο Κουλόμπ μέτρησε τις ηλεκτρικές έλξεις και απώσεις και απέδειξε ότι οι δράσεις αυτές είναι αντίστροφα ανάλογες με το τετράγωνο της αποστάσεως. Το συμπεράσματα του Κουλόμπ περιλαμβάνονται στη θεωρία των επιδράσεων του Φαραντέι. Στην ηλεκτροκινητική ο Βόλτα ανακάλυψε το ομώνυμο στοιχείο, ο Τενάρ προκάλεσε το κοκκίνισμα μεταλλικού σύρματος, ο Ζέεμπεκ το 1821 κατασκεύασε το πρώτο θερμοηλεκτρικό στοιχείο και το 1830 ο Μιλόνι χρησιμοποίησε θερμοηλεκτρικά στοιχεία για να μελετήσει την ακτινοβόλα θερμότητα. Ο Γκεόργκ Ωμ μελέτησε την αντίσταση, ο Τζάουλ μελέτησε τα θερμικά φαινόμενα του ηλεκτρικού ρεύματος κι ο Γκρότα μας έδωσε μια ερμηνεία της ηλεκτρολύσεως. Επανάσταση στον ηλεκτρισμό έφερε ο Έντισον με το λαμπτήρα πυρακτώσεως, για να συνεχιστεί με τις ανακαλύψεις της χρησιμοποιήσεως του βολφραμίου και ατμών υδραργύρου και αργότερα του φθορισμού. Πολλοί ερευνητές του 18ου αι. προσπάθησαν ν' αποδείξουν και να συσχετίσουν τα μαγνητικά και ηλεκτρικά φαινόμενα. Αυτό κατόρθωσε ο Έρστεντ ( ) που απέδειξε ότι το ηλεκτρικό ρεύμα αποκλίνει τη μαγνητική βελόνη και συνέχισαν ο Αμπέρ και ο Ζήμενς κατασκευάζοντας ηλεκτρομαγνήτες. Τις γνώσεις αυτές τις χρησιμοποίησε και ανακάλυψε τον τηλέγραφο ο Μορς. Ο Φαραντέι έδειξε τη μετατροπή της μηχανικής ενέργειας σε ηλεκτρική. Αργότερα, το 1860, παρουσιάστηκαν οι βιομηχανικές γεννήτριες το 1864 άρχισε η χρησιμοποίηση του λευκού άνθρακα (νερό) για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και το 1875 εφευρέθηκε το τηλέφωνο. Ακολούθησαν οι ανακαλύψεις των ακτίνων Χ (Ραίντγκεν) της ραδιενέργειας του ασύρματου τηλέφωνου, της ραδιοφωνίας, της ραδιοτηλεφωνίας, και της τηλεοράσεως.μέθοδοι παραγωγής ηλεκτρισμού: Για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρικά εργοστάσια,ειδικές μηχανές, που λέγονται δυναμοηλεκτρικές ή γεννήτριες ηλεκτρικού ρεύματος. Είδη ηλεκτρικών εργοστασίων. Τα ηλεκτρικά εργοστάσια, ανάλογα με το υλικό που χρησιμοποιούν για να βάλουν σε κίνηση τις γεννήτριές τους, χωρίζονται σε υδροκίνητα και θερμικά. Στα υδροκίνητα ή υδροηλεκτρικά εργοστάσια ως κινητήριες μηχανές χρησιμοποιούνται οι υδροστρόβιλοι, ενώ στα θερμικά ή

14 θερμοηλεκτρικά οι ατμοστρόβιλοι. Και στις δυο περιπτώσεις οι κινητήριες μηχανές συνδέονται με τις ηλεκτρογεννήτριες που παράγουν το ηλεκτρικό ρεύμα. Σήμερα ιδιαίτερα γίνεται εντατική εκμετάλλευση των υδατοπτώσεων, απ' όλες τις χώρες και ιδιαίτερα απ' αυτές που δε διαθέτουν καύσιμα (άνθρακες, πετρέλαιο κ.λπ.). Τρόποι ηλεκτρίσεως ενός αγωγού. Όπως είπαμε πιο πάνω, ηλεκτρικό ρεύμα είναι η συνεχής μετατόπιση ηλεκτρονίων από άτομο σε άτομο. Με ποιον τρόπο όμως μπορούμε να πετύχουμε αυτήν τη μετάδοση; Οι τρόποι μετατοπίσεως ηλεκτρονίων, παραγωγής μ' άλλα λόγια ηλεκτρισμού, είναι μέχρι σήμερα οι εξής: α) Με τη χημική επενέργεια. Στη μέθοδο αυτή χρησιμοποιούμε διάφορα σώματα, που ονομάζονται ηλεκτρολύτες. Με τον τρόπο αυτό δημιουργούμε τις στήλες και τους συσσωρευτές, που και τα δυο ως πηγές ηλεκτρικού ρεύματος χρησιμοποιούνται σε μεγάλη κλίμακα, ιδιαίτερα στη ραδιοφωνία. β) Με τη μαγνητική επίδραση. Με τον τρόπο αυτό δημιουργούμε τις δυναμομηχανές. γ) Με την τριβή και δ) Με τη θέρμανση. Στην περίπτωση αυτή έχουμε τα λεγόμενα θερμοηλεκτρικά φαινόμενα. Οποιοδήποτε τρόπο απ' αυτούς κι αν χρησιμοποιήσουμε, δεν πρόκειται να δούμε με τα μάτια μας ή με κανένα άλλο μέσο τη μετακίνηση αυτή των ηλεκτρονίων. Αυτά που θα υποπέσουν στην αντίληψή μας είναι μονάχα τα αποτελέσματα της μετακινήσεως. Επικρατούσα θεωρία του ηλεκτρισμού. Σήμερα η επικρατούσα θεωρία του ηλεκτρισμού, είναι αυτή των ηλεκτρονίων και έχει σχέση με το άτομο, το οποίο άλλοτε το θεωρούσαν ως το μικρότερο κομμάτι της ύλης. Για να καταλάβουμε καλύτερα αυτή τη θεωρία ας καταφύγουμε σε κάτι απλό. Παίρνουμε ένα κομμάτι σίδερο και αν το κοιτάξουμε με γυμνό μάτι, φαίνεται να είναι μια μάζα με λεία επιφάνεια. Αν όμως χρησιμοποιήσουμε ένα πολύ ισχυρό μικροσκόπιο, θα παρατηρήσουμε ότι η επιφάνειά του δεν είναι λεία, αλλά ανώμαλη. Η μάζα του μετάλλου αποτελείται από μικροσκοπικούς κόκκους σφιχτά ενωμένους μεταξύ τους. Οι κόκκοι αυτοί είναι ίσοι και όλοι όμοιοι και ονομάζονται μόρια ύλης. Κάθε μόριο είναι η μονάδα της μάζας των σύνθετων σωμάτων και είναι το

15 μικρότερο κομμάτι ύλης που μπορεί να υπάρχει ανεξάρτητο. Υπάρχουν γύρω στα 100 απλά σώματα στη φύση. Τέτοια π.χ είναι το οξυγόνο, το υδρογόνο το σίδερο, ο χαλκός, το ασβέστιο, ο υδράργυρος, ο άργυρος κ.ά. Τα σύνθετα σώματα, που αποτελούνται από απλά, είναι απεριόριστα στη φύση. Ένα μόριο νερού αποτελείται από δύο σωματίδια υδρογόνου και ένα σωματίδιο οξυγόνου. Αυτά τα σωματίδια τα ονομάζουμε άτομα. Το άτομο δε μας είναι τελείως άγνωστο, γιατί συχνά ακούμε να γίνεται λόγος για την ατομική ενέργεια. Διαπιστώνουμε απ' αυτά ότι η ενέργεια και η ύλη συνδέονται πολύ στενά. Για να γίνει αντιληπτή η μικρότητα του ατόμου, φτάνει να πούμε ότι η διάμετρός του είναι ένα πεντάκις εκατομμυριοστό του χιλιοστόμετρου μ' άλλα λόγια σε διάστημα ενός χιλιοστόμετρου θα μπορούσαμε να τοποθετήσουμε άτομα το ένα κοντά στο άλλο. Το άτομο είναι κι αυτό σύνθετο και αποτελείται από διάφορα συστατικά. Απ' αυτά τα συστατικά τα τρία μας ενδιαφέρουν στην ηλεκτρολογία, το πρωτόνιο, το ουδετερόνιο και το ηλεκτρόνιο. Ένα άτομο μπορούμε να το συγκρίνουμε με το ηλιακό σύστημα, γιατί του μοιάζει καταπληκτικά. Στο κέντρο του ατόμου βρίσκεται ο πυρήνας και γύρω του περιστρέφονται τα ηλεκτρόνια. Όπως όλα τα σώματα έχουν κάποιο βάρος, έτσι και τα άτομα έχουν βάρος, με τη διαφορά ότι το βάρος του ατόμου συγκεντρώνεται στον πυρήνα, επειδή και η μάζα βρίσκεται αποκλειστικά σ' αυτόν. Τα πρωτόνια και τα ουδετερόνια που απαρτίζουν τον πυρήνα και που έχουν μεταξύ τους το ίδιο μέγεθος, είναι καθένα τους περίπου φορές μεγαλύτερα από ένα ηλεκτρόνιο. Όλα τα άτομα αποτελούνται από τα ίδια σωματίδια, αλλά διαφέρουν κατά τον αριθμό των σωματιδίων αυτών. Το άτομο του υδρογόνου, που είναι και το πιο απλό από όλα τ' άλλα άτομα, αποτελείται από ένα πρωτόνιο που συνιστά τον πυρήνα και ένα ηλεκτρόνιο που περιστρέφεται γύρω του. Ένα άτομο ηλίου (ενός ελαφρού αερίου) έχει στον πυρήνα του δυο πρωτόνια και δυο ουδετερόνια. Γύρω από τον πυρήνα περιστρέφονται δυο ηλεκτρόνια. Τα ηλεκτρόνια που κινούνται γύρω απ' το άτομο μπορούμε να τα αποσπάσουμε εύκολα απ' αυτό. Το άτομο, όταν χάσει ένα ηλεκτρόνιο αποκτά θετικό φορτίο, γιατί έτσι θα περισσεύει ένα πρωτόνιο. Τώρα φτάνουμε στην κατανόηση της έννοιας του ηλεκτρικού ρεύματος. Ηλεκτρικό ρεύμα είναι η συνεχής

16 μετατόπιση των ηλεκτρονίων και των ατόμων, που έχουν θετικό φορτίο, φτάνει να διαχωρίζουμε εμείς το άτομο σε ηλεκτρικά φορτία, που καθώς θα μετατοπίζονται θα παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα. Η αγωγιμότητα των διαφόρων σωμάτων εξαρτώνται από την ευκολία με την οποία αποσπούνται τα περιφερειακά ηλεκτρόνιά τους. Όσο πιο εύκολα μπορούμε να αποσπάσουμε τα περιφερειακά ηλεκτρόνια ενός σώματος, τόσο καλύτερος αγωγός είναι το σώμα αυτό. Αν εξετάσουμε ένα άτομο χαλκού, θα δούμε ότι τα ηλεκτρόνια που είναι πιο απομακρυσμένα από τον πυρήνα αποσπούνται εύκολα και σε ελεύθερη πια κατάσταση δημιουργούν ηλεκτρικά φορτία που μπορούν εύκολα να κυκλοφορούν. Τα που έχασαν ηλεκτρόνια και είναι συνεπώς με θετικό φορτίο, μετατοπίζονται πολύ δύσκολα εξαιτίας της μεγάλης μάζας που έχουν σε σχέση με τη μάζα των ηλεκτρονίων. Έτσι δεχόμαστε ότι μετατοπίζονται μόνο τα ηλεκτρικά φορτία των ηλεκτρονίων. Αποτελέσματα του ηλεκτρικού ρεύματος. Από την πείρα μας μπορούμε εύκολα να αντιληφθούμε ότι τα αποτελέσματα του ηλεκτρικού ρεύματος είναι πολλά. Κυριότερα απ' αυτά είναι τα εξής: α) Θερμικά αποτελέσματα. Όταν έναν αγωγό τον διατρέχει ρεύμα, τότε αυτός ο αγωγός θερμαίνεται και η θερμοκρασία του μπορεί να φτάσει μέχρι το σημείο να λιώσει ο αγωγός. Τα αποτελέσματα αυτά βρίσκουν σήμερα πρακτική εφαρμογή σε συσκευές όπως οι ηλεκτρικές θερμάστρες, οι ηλεκτρικές κουζίνες, οι θερμοσίφωνες κ.λπ. β) Μαγνητικά αποτελέσματα. Τα αποτελέσματα αυτά αποδείχνονται με πειράματα. Σ' αυτά κρεμούμε μια μαγνητική βελόνα έτσι, ώστε να είναι παράλληλη προς έναν αγωγό. Μόλις ο αγωγός φορτιστεί με ηλεκτρικό ρεύμα, τότε η μαγνητική βελόνα παρεκκλίνει σε διεύθυνση κάθετη προς τον αγωγό. γ) Χημικά αποτελέσματα. Ένα από τα χημικά φαινόμενα που οφείλονται στην επίδραση του ηλεκτρικού ρεύματος είναι η ηλεκτρόλυση.

17 δ) Φυσιολογικά αποτελέσματα. Όταν μεταφέρεται λίγο ή πολύ ρεύμα στον ανθρώπινο οργανισμό. ε) Φωτεινά αποτελέσματα. Αυτά βρίσκουν την εφαρμογή τους στις λάμπες, στο βολταϊκό τόξο, στους σωλήνες φθορισμού, στην ηλεκτρική κάμινο κ.ά. στ) Κινητικά αποτελέσματα. Αυτά βρίσκουν την εφαρμογή τους στους ηλεκτρικούς τροχιόδρομους (τραμ), ηλεκτρικούς σιδηρόδρομους, ηλεκτρικούς ανεμιστήρες, ψυγεία, ηλεκτρικές σκούπες, ανελκυστήρες (ασανσέρ κ.λπ ). ζ) Ακουστκά και οπτικά φαινόμενα. Τα ηλεκτρικά κύματα που βρίσκουν την εφαρμογή τους στον ασύρματο τηλέγραφο, ασύρματο τηλέφωνο, ραδιόφωνο, τηλεόραση, ραντάρ, κ.ά. και, η) Θεραπευτικά αποτελέσματα. Όπως είναι οι ακτίνες Χ κ.ά. Η ανακάλυψη του ηλεκτρισμού και η χρησιμοποίησή του για τις πρακτικές ανάγκες των ανθρώπων, αποτελεί το σημαντικότερο γεγονός του περασμένου αιώνα.

18 Κάποια πρόσωπα ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΕΦΕΥΡΕΤΕΣ Θαλής Ο Θαλής ο Μιλήσιος, (περ 630/635 π.χ π.χ.), προσωκρατικός φιλόσοφος. Του έχει αποδοθέι το έργο Ναυτική Αστρολογία. Ο Θαλής ήταν άνθρωπος με πλατιές γνώσεις και μεγάλη επινοητικότητα. Ο Θαλής είναι γνωστός και για την επιτυχημένη πρόβλεψη της ηλιακής έκλειψης του 585. Στην φυσική ο Θαλής ο Μιλήσιος ανακάλυψε τις τροπές (ηλιοστάσια), το ετερόφωτο της Σελήνης, καθώς και τον ηλεκτρισμό και τον μαγνητισμό, από τις ελκτικές ιδιότητες του ορυκτού μαγνητίτη και του ήλεκτρου (κεχριμπάρι). Χανς Κρίστιαν Έρστεντ Ο Χανς Κρίστιαν Έρστεντ, 14 Αυγούστου Μαρτίου 1851) ήταν Δανός φυσικός και χημικός. Γενικότερα, διαμόρφωσε τη φιλοσοφία της Επιστήμης και τις σχετικές εξελίξεις μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα. Είναι περισσότερο γνωστός για την ανακάλυψη της σχέσεως μεταξύ Ηλεκτρισμού και Μαγνητισμού. Ενώ ετοιμαζόταν για μια βραδινή διάλεξη στις 21 Απριλίου 1820, ο Ørsted ετοίμαζε ένα πείραμα, όταν κάτι τον εξέπληξε: Πρόσεξε ότι η βελόνα μιας πυξίδας απέκλινε από τον μαγνητικό βορρά όταν το ηλεκτρικό ρεύμα από τη μπαταρία που χρησιμοποιούσε έρεε ή σταματούσε. Αυτή η στροφή της βελόνας τον έπεισε ότι σε όλες τις πλευρές ενός σύρματος που μεταφέρει ηλεκτρικό ρεύμα δημιουργούνται μαγνητικά πεδία. Αυτό το πείραμα, που έμεινε στην Ιστορία της Επιστήμης ως

19 «Πείραμα του Ørsted», επιβεβαίωσε την άμεση σχέση του ηλεκτρισμού με τον μαγνητισμό. Σήμερα, η μονάδα μέτρησης της μαγνητικής επαγωγής στο σύστημα μονάδων CGS ονομάζεταιoersted προς τιμή της συνεισφοράς του στον Ηλεκτρομαγνητισμό. Μάικλ Φαραντέι Ο Μάικλ Φαραντέι (22 Σεπτεμβρίου Αυγούστου 1867) ήταν ένας Άγγλος επιστήμονας με σημαντική συμβολή στην εξέλιξη του ηλεκτρομαγνητισμού και της ηλεκτροχημείας. Ο Φαραντέι θεωρείται ένας από τους κορυφαίους επιστήμονες που η ανθρωπότητα έχει αναδείξει. Κατέχει ξεχωριστή θέση (την πρώτη για αρκετούς ιστορικούς της επιστήμης) όσον αφορά το πειραματικό κομμάτι των φυσικών επιστημών, καθώς ήταν ιδιαίτερα παραγωγικός όσον αφορά στην επινόηση, το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός μεγάλου πλήθους πειραμάτων. Την ανακάλυψη της ηλεκτρομαγνητικής επαγωγής που ήταν πλέον πραγματικότητα ακολούθησε εκείνη της ηλεκτρογεννήτριας. Πρώτος διαπιστώνει τη δεξιόστροφη φορά του Μαγνητικού πεδίου σε σχέση με τη φορά του ρεύματος που το παράγει. Επίσης ο Φαραντέι επινόησε και τον μετασχηματιστή. (Κύκλωμα παρόμοιο με αυτό που χρησιμοποίησε ο Μάικλ Φαραντέι στη μελέτη της ηλεκτρομαγνητικής επαγωγής.)

20 Τζέιμς Κλερκ Μάξγουελ Ο Τζέιμς Κλερκ Μάξγουελ (James Clerk Maxwell) ήταν Σκωτσέζος φυσικός. Γεννήθηκε στο Εδιμβούργο στις 13 Ιουνίου 1831 και πέθανε στο Καίμπριτζ στις 5 Νοεμβρίου Καταγόταν από εύπορη οικογένεια της Σκωτίας. Το πατρώνυμό του ήταν Clerk, έγινε όμως διάσημος με το επώνυμο Maxwell της μητέρας του. Λόγω της οικονομικής ανέσεως της οικογένειάς του, ο Μάξγουελ είχε πολυετή και πλήρη κλασική και φυσικομαθηματική μόρφωση. Υπήρξε μαθητής του Φαραντέι και μετά από μια λαμπρή σταδιοδρομία στο Εδιμβούργο και στο Κέιμπριτζ, νεότατος κέρδισε την αναγνώριση με την μαθηματική επιστήμη. Ήδη το 1855 δημοσίευσε την εργασία του «On Faraday's Lines of Force», με την οποία μαθηματικοποίησε τις εικόνες των δυναμικών γραμμών του Faraday. Ο ίδιος ο Φαραντέι, διάσημος ερευνητής πια, τον ενεθάρρυνε σ' αυτές τις εργασίες του. Ήταν καθηγητής στο κολέγιο Marischal, στο Αμπερντήν( ), και στο Βασιλικό Κολλέγιο στο Λονδίνο ( ). Το 1871 διορίστηκε πρώτος καθηγητής της έδρας πειραματικής φυσικής στο Καίμπριτζ, όπου διηύθυνε την οργάνωση του εργαστηρίου Cavendish, με τη χορηγία του Δούκα του Ντένβοσαϊρ, ιδρυτή του εργαστηρίου. Χάινριχ Χερτζ Ο Χάινριχ Ρούντολφ Χερτς ή Χερτζ, (Heinrich Rudolf Hertz), ( ) ήταν Γερμανός φυσικός. Ο πρώτος που πέτυχε την εκπομπή, μετάδοση και λήψη ραδιοκυμάτων. Γεννήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 1857 στο Αμβούργο, και το 1880 απέκτησε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Επιβεβαίωσε την ηλεκτρομαγνητική θεωρία του Τζέιμς Μάξγουελ και κατά τη διάρκεια πειραμάτων ( ) παρήγαγε και μελέτησε ηλεκτρομαγνητικά κύματα (γνωστά επίσης ως ερτζιανά κύματα, ή ραδιοκύματα). Κατέδειξε ότι αυτά είναι μακρά,εγκάρσια κύματα που ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός και μπορούν να απεικονιστούν, να διαθλαστούν, και να πολωθούν όπως το φως. Προσέγγισε το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο. Ανέπτυξε την Ηλεκτροδυναμική κινούμενων σωματιδίων. Η μονάδα της συχνότητας, το Hertz, ονομάστηκε έτσι προς τιμή του. Στα γραπτά του περιλαμβάνονται εργασίες όπως «Τα ηλεκτρικά κύματα» (1890, TR. 1893) και «Αρχές της μηχανικής» (1894, TR. 1899). Πέθανε στη Βόννη την 1η Ιανουαρίου 1894 σε ηλικία μόλις 37 ετών.

21 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΜΩΣ ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ Ηλεκτρικό ρεύμα είναι η προσανατολισμένη κίνηση ηλεκτρικών φορτίων ή φορέων ηλεκτρικού φορτίου, κατά μήκος ενός ηλεκτροφόρου αγωγού. Ένα παρεμφερές φαινόμενο είναι το ρεύμα μετατόπισης, ποσότητα που σχετίζεται με την αλλαγή του ηλεκτρικού πεδίου. Μετριέται σε μονάδες μέτρησης της έντασης του ηλεκτρικού ρεύματος και αντιστοιχεί σε αυτό ένα μεταβαλλόμενο μαγνητικό πεδίο. Από τον ορισμό του ηλεκτρικού ρεύματος προκύπτει ότι για να εμφανιστεί χρειάζονται δύο προϋποθέσεις: Η ύπαρξη φορέων ηλεκτρικού φορτίου με ελευθερία κίνησης. Αίτιο για την προσανατολισμένη κίνηση των φορέων, δηλαδή κάποιο ηλεκτρικό πεδίο. Συνήθως τα ηλεκτρικά φορτία είναι ελεύθερα ηλεκτρόνια μεταλλικών αντικειμένων όπως στα καλώδια. Το ηλεκτρικό ρεύμα είναι η μεταφερόμενη ηλεκτρική ενέργεια. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ Όρος που δηλώνει όλα τα φυσικά φαινόμενα που προκαλούνται από ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια που βρίσκονται σε κίνηση ή σε ηρεμία. Είναι ακόμα ο κλάδος της Φυσικής που ασχολείται με τη μελέτη της ηλεκτρικής ενέργειας. Η επιστήμη που ασχολείται με τον ηλεκτρισμό διαιρείται σε πολλούς κλάδους, που ο

22 καθένας τους περιλαμβάνει ένα σύνολο φαινομένων με κοινά χαρακτηριστικά. Ανάμεσά τους αναφέρουμε: τον ηλεκτρομαγνητισμό, την ηλεκτροστατική, την ηλεκτρονική, την πλεκτροκινητική. Μέθοδοι παραγωγής ηλεκτρισμού: Για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρικά εργοστάσια, ειδικές μηχανές, που λέγονται δυναμοηλεκτρικές ή γεννήτριες ηλεκτρικού ρεύματος Είδη ηλεκτρικών εργοστασίων. Τα ηλεκτρικά εργοστάσια, ανάλογα με το υλικό που χρησιμοποιούν για να βάλουν σε κίνηση τις γεννήτριές τους, χωρίζονται σε υδροκίνητα και θερμικά. Στα υδροκίνητα ή υδροηλεκτρικά εργοστάσια ως κινητήριες μηχανές χρησιμοποιούνται οι υδροστρόβιλοι, ενώ στα θερμικά ή θερμοηλεκτρικά οι ατμοστρόβιλοι. Και στις δυο περιπτώσεις οι κινητήριες μηχανές συνδέονται με τις ηλεκτρογεννήτριες που παράγουν το ηλεκτρικό ρεύμα. Σήμερα ιδιαίτερα γίνεται εντατική εκμετάλλευση των υδατοπτώσεων, απ' όλες τις χώρες και ιδιαίτερα απ' αυτές που δε διαθέτουν καύσιμα (άνθρακες, πετρέλαιο κ.λπ.). Τρόποι ηλεκτρίσεως ενός αγωγού. Όπως είπαμε πιο πάνω, ηλεκτρικό ρεύμα είναι η συνεχής μετατόπιση ηλεκτρονίων από άτομο σε άτομο. Με ποιον τρόπο όμως μπορούμε να πετύχουμε αυτήν τη μετάδοση; Οι τρόποι μετατοπίσεως ηλεκτρονίων, παραγωγής μ' άλλα λόγια ηλεκτρισμού, είναι μέχρι σήμερα οι εξής: α) Με τη χημική επενέργεια. Στη μέθοδο αυτή χρησιμοποιούμε διάφορα σώματα, που ονομάζονται ηλεκτρολύτες. Με τον τρόπο αυτό δημιουργούμε τις στήλες και τους συσσωρευτές, που και τα δυο ως πηγές ηλεκτρικού ρεύματος χρησιμοποιούνται σε μεγάλη κλίμακα, ιδιαίτερα στη ραδιοφωνία. β) Με τη μαγνητική επίδραση. Με τον τρόπο αυτό δημιουργούμε τις δυναμομηχανές. γ) Με την τριβή και δ) Με τη θέρμανση. Στην περίπτωση αυτή έχουμε τα λεγόμενα θερμοηλεκτρικά φαινόμενα.

23 Οποιοδήποτε τρόπο απ' αυτούς κι αν χρησιμοποιήσουμε, δεν πρόκειται να δούμε με τα μάτια μας ή με κανένα άλλο μέσο τη μετακίνηση αυτή των ηλεκτρονίων. Αυτά που θα υποπέσουν στην αντίληψή μας είναι μονάχα τα αποτελέσματα της μετακινήσεως. Επικρατούσα θεωρία του ηλεκτρισμού. Σήμερα η επικρατούσα θεωρία του ηλεκτρισμού, είναι αυτή των ηλεκτρονίων και έχει σχέση με το άτομο, το οποίο άλλοτε το θεωρούσαν ως το μικρότερο κομμάτι της ύλης. Για να καταλάβουμε καλύτερα αυτή τη θεωρία ας καταφύγουμε σε κάτι απλό. Παίρνουμε ένα κομμάτι σίδερο και αν το κοιτάξουμε με γυμνό μάτι, φαίνεται να είναι μια μάζα με λεία επιφάνεια. Αν όμως χρησιμοποιήσουμε ένα πολύ ισχυρό μικροσκόπιο, θα παρατηρήσουμε ότι η επιφάνειά του δεν είναι λεία, αλλά ανώμαλη. Η μάζα του μετάλλου αποτελείται από μικροσκοπικούς κόκκους σφιχτά ενωμένους μεταξύ τους. Οι κόκκοι αυτοί είναι ίσοι και όλοι όμοιοι και ονομάζονται μόρια ύλης. Κάθε μόριο είναι η μονάδα της μάζας των σύνθετων σωμάτων και είναι το μικρότερο κομμάτι ύλης που μπορεί να υπάρχει ανεξάρτητο. Υπάρχουν γύρω στα 100 απλά σώματα στη φύση. Τέτοια π.χ είναι το οξυγόνο, το υδρογόνο το σίδερο, ο χαλκός, το ασβέστιο, ο υδράργυρος, ο άργυρος κ.ά. Τα σύνθετα σώματα, που αποτελούνται από απλά, είναι απεριόριστα στη φύση. Ένα μόριο νερού αποτελείται από δύο σωματίδια υδρογόνου και ένα σωματίδιο οξυγόνου. Αυτά τα σωματίδια τα ονομάζουμε άτομα. Το άτομο δε μας είναι τελείως άγνωστο, γιατί συχνά ακούμε να γίνεται λόγος για την ατομική ενέργεια. Διαπιστώνουμε απ' αυτά ότι η ενέργεια και η ύλη συνδέονται πολύ στενά. Για να γίνει αντιληπτή η μικρότητα του ατόμου, φτάνει να πούμε ότι η διάμετρός του είναι ένα πεντάκις εκατομμυριοστό του χιλιοστόμετρου μ' άλλα λόγια σε διάστημα ενός χιλιοστόμετρου θα μπορούσαμε να τοποθετήσουμε άτομα το ένα κοντά στο άλλο. Το άτομο είναι κι αυτό σύνθετο και αποτελείται από διάφορα συστατικά. Απ' αυτά τα συστατικά τα τρία μας ενδιαφέρουν στην ηλεκτρολογία, το πρωτόνιο, το ουδετερόνιο και το ηλεκτρόνιο. Ένα άτομο μπορούμε να το συγκρίνουμε με το ηλιακό σύστημα, γιατί του μοιάζει καταπληκτικά. Στο κέντρο του ατόμου βρίσκεται ο πυρήνας και γύρω του περιστρέφονται τα ηλεκτρόνια. Όπως όλα τα σώματα έχουν κάποιο βάρος, έτσι και

24 τα άτομα έχουν βάρος, με τη διαφορά ότι το βάρος του ατόμου συγκεντρώνεται στον πυρήνα, επειδή και η μάζα βρίσκεται αποκλειστικά σ' αυτόν. Τα πρωτόνια και τα ουδετερόνια που απαρτίζουν τον πυρήνα και που έχουν μεταξύ τους το ίδιο μέγεθος, είναι καθένα τους περίπου φορές μεγαλύτερα από ένα ηλεκτρόνιο. Όλα τα άτομα αποτελούνται από τα ίδια σωματίδια, αλλά διαφέρουν κατά τον αριθμό των σωματιδίων αυτών. Το άτομο του υδρογόνου, που είναι και το πιο απλό από όλα τ' άλλα άτομα, αποτελείται από ένα πρωτόνιο που συνιστά τον πυρήνα και ένα ηλεκτρόνιο που περιστρέφεται γύρω του. Ένα άτομο ηλίου (ενός ελαφρού αερίου) έχει στον πυρήνα του δυο πρωτόνια και δυο ουδετερόνια. Γύρω από τον πυρήνα περιστρέφονται δυο ηλεκτρόνια. Τα ηλεκτρόνια που κινούνται γύρω απ' το άτομο μπορούμε να τα αποσπάσουμε εύκολα απ' αυτό. Το άτομο, όταν χάσει ένα ηλεκτρόνιο αποκτά θετικό φορτίο, γιατί έτσι θα περισσεύει ένα πρωτόνιο. Τώρα φτάνουμε στην κατανόηση της έννοιας του ηλεκτρικού ρεύματος. Ηλεκτρικό ρεύμα είναι η συνεχής μετατόπιση των ηλεκτρονίων και των ατόμων, που έχουν θετικό φορτίο, φτάνει να διαχωρίζουμε εμείς το άτομο σε ηλεκτρικά φορτία, που καθώς θα μετατοπίζονται θα παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα. Η αγωγιμότητα των διαφόρων σωμάτων εξαρτώνται από την ευκολία με την οποία αποσπούνται τα περιφερειακά ηλεκτρόνιά τους. Όσο πιο εύκολα μπορούμε να αποσπάσουμε τα περιφερειακά ηλεκτρόνια ενός σώματος, τόσο καλύτερος αγωγός είναι το σώμα αυτό. Αν εξετάσουμε ένα άτομο χαλκού, θα δούμε ότι τα ηλεκτρόνια που είναι πιο απομακρυσμένα από τον πυρήνα αποσπούνται εύκολα και σε ελεύθερη πια κατάσταση δημιουργούν ηλεκτρικά φορτία που μπορούν εύκολα να κυκλοφορούν. Τα που έχασαν ηλεκτρόνια και είναι συνεπώς με θετικό φορτίο, μετατοπίζονται πολύ δύσκολα εξαιτίας της μεγάλης μάζας που έχουν σε σχέση με τη μάζα των ηλεκτρονίων. Έτσι δεχόμαστε ότι μετατοπίζονται μόνο τα ηλεκτρικά φορτία των ηλεκτρονίων.

25 Αποτελέσματα του ηλεκτρικού ρεύματος. Από την πείρα μας μπορούμε εύκολα να αντιληφθούμε ότι τα αποτελέσματα του ηλεκτρικού ρεύματος είναι πολλά. Κυριότερα απ' αυτά είναι τα εξής: α) Θερμικά αποτελέσματα. Όταν έναν αγωγό τον διατρέχει ρεύμα, τότε αυτός ο αγωγός θερμαίνεται και η θερμοκρασία του μπορεί να φτάσει μέχρι το σημείο να λιώσει ο αγωγός. Τα αποτελέσματα αυτά βρίσκουν σήμερα πρακτική εφαρμογή σε συσκευές όπως οι ηλεκτρικές θερμάστρες, οι ηλεκτρικές κουζίνες, οι θερμοσίφωνες κ.λπ. β) Μαγνητικά αποτελέσματα. Τα αποτελέσματα αυτά αποδείχνονται με πειράματα. Σ' αυτά κρεμούμε μια μαγνητική βελόνα έτσι, ώστε να είναι παράλληλη προς έναν αγωγό. Μόλις ο αγωγός φορτιστεί με ηλεκτρικό ρεύμα, τότε η μαγνητική βελόνα παρεκκλίνει σε διεύθυνση κάθετη προς τον αγωγό. γ) Χημικά αποτελέσματα. Ένα από τα χημικά φαινόμενα που οφείλονται στην επίδραση του ηλεκτρικού ρεύματος είναι η ηλεκτρόλυση. δ) Φυσιολογικά αποτελέσματα. Όταν μεταφέρεται λίγο ή πολύ ρεύμα στον ανθρώπινο οργανισμό. ε) Φωτεινά αποτελέσματα. Αυτά βρίσκουν την εφαρμογή τους στις λάμπες, στο βολταϊκό τόξο, στους σωλήνες φθορισμού, στην ηλεκτρική κάμινο κ.ά. στ) Κινητικά αποτελέσματα. Αυτά βρίσκουν την εφαρμογή τους στους ηλεκτρικούς τροχιόδρομους (τραμ), ηλεκτρικούς σιδηρόδρομους, ηλεκτρικούς ανεμιστήρες, ψυγεία, ηλεκτρικές σκούπες, ανελκυστήρες (ασανσέρ κ.λπ ). ζ) Ακουστικά και οπτικά φαινόμενα. Τα ηλεκτρικά κύματα που βρίσκουν την εφαρμογή τους στον ασύρματο τηλέγραφο, ασύρματο τηλέφωνο, ραδιόφωνο, τηλεόραση, ραντάρ, κ.ά. και, η) Θεραπευτικά αποτελέσματα. Όπως είναι οι ακτίνες Χ κ.ά. Η ανακάλυψη του ηλεκτρισμού και η χρησιμοποίησή του για τις πρακτικές ανάγκες των ανθρώπων, αποτελεί το σημαντικότερο γεγονός του περασμένου αιώνα.

26 Είδη ηλεκτρικού ρεύματος Ανάλογα με την εξάρτηση της έντασης του ηλεκτρικού ρεύματος με το χρόνο διακρίνουμε το ηλεκτρικό ρεύμα σε διάφορα είδη. Υπάρχουν δύο κύρια είδη ηλεκτρικού ρεύματος: Συνεχές ρεύμα Συνεχές ρεύμα είναι το ηλεκτρικό ρεύμα που έχει μία συγκεκριμένη φορά. Συνήθως το συνεχές ρεύμα έχει σταθερό μέτρο έντασης, με το οποίο λειτουργούν τα περισσότερα κυκλώματα και το οποίο παράγουν οι μπαταρίες. Αυτά τα κυκλώματα είναι μικρά ηλεκτρικά κυκλώματα ή ηλεκτρονικά κυκλώματα. Επειδή έχει σταθερή ένταση, υποχρεωτικά παράγεται από σταθερή τάση, δεδομένου ότι το κύκλωμα δεν αλλάζει σημαντικά με την πάροδο του χρόνου. Εναλλασσόμενο ρεύμα Εναλλασσόμενο ρεύμα είναι το ρεύμα στο οποίο εναλλάσσεται η φορά, δηλαδή η φορά αλλάζει περιοδικά με το χρόνο. Συνήθως αυτή η μεταβολή είναι αρμονική συνάρτηση του χρόνου, οπότε έχει περίοδο και φάση, και με το οποίο λειτουργούν μεγάλα δίκτυα ηλεκτροδότησης. Η ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος είναι μεταβλητή σε σχέση με το χρόνο και κατά (αριθμητικό) μέσον όρο είναι μηδέν. Όμως το μέτρο της έντασης είναι κατά (αριθμητικό) μέσον όρο διάφορο του μηδενός και μπορεί να χαρακτηρίσει μονόμετρα το ηλεκτρικό ρεύμα, αυτός ο μέσος όρος ονομάζεται ενεργός ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος. Δεδομένου ότι το κύκλωμα δεν αλλάζει σημαντικά, η τάση μεταβάλλεται με τον ίδιο τρόπο, για αυτό περιγράφεται από την ενεργό τάση. Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος Η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος γίνεται από το υφιστάμενο ηλεκτρικό δίκτυο ή δίκτυο ηλεκτροδότησης. Γενικά, το παρεχόμενο ηλεκτρικό ρεύμα είναι εναλλασσόμενο ημιτονοειδές ηλεκτρικό ρεύμα, ενεργής τάσης 230V και συχνότητας 50hz. Λιγότερο διαδεδομένο είναι το ηλεκτρικό ρεύμα με χαρακτηριστικά

27 110V και συχνότητα 60hz, που χρησιμοποιείται στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Στον κάθε καταναλωτή παρέχονται πάντα ένα τριπλό καλώδιο, που το αποτελούν ο ουδέτερος (O) στον οποίο δεν παρέχεται από την πάροχο ρεύμα, και οι φάσεις, στα οποία παρέχεται το ρεύμα, ενώ ο καταναλωτής είναι υποχρεωμένος να παρέχει για ασφάλεια μία γείωση. Ανάλογα με τις παρεχόμενες φάσεις της, η παροχή είναι μονοφασική ή τριφασική. Μονοφασική παροχή: Στον καταναλωτή παρέχεται μία φάση (R). Αν συνδεθεί μέσω ενός κυκλώματος η φάση με τον ουδέτερο τότε δημιουργείται κύκλωμα εναλλασσόμενου ρεύματος. Τριφασική παροχή: Στον καταναλωτή παρέχονται τρεις φάσεις (R,S,T). Η κάθε φάση διαφέρει από τις άλλες δύο κατά 120 μοίρες. Έτσι, αν συνδεθούν δύο φάσεις θα προκύψει ρεύμα παρόμοιο με της κάθε φάσης ενώ θα παρουσιαστεί και βραχυκύκλωμα εν μέρει. Αν συνδεθούν και οι τρεις φάσεις θα δημιουργηθεί πλήρως βραχυκύκλωμα και το τελικό καλώδιο δε θα φέρει καθόλου ρεύμα. Συνήθως η ηλεκτρολογική εγκατάσταση χωρίζεται σε τρία μέρη, όπου κάθε μέρος ηλεκτροδοτείται από μία φάση, όπως και στη μονοφασική παροχή. Η διαφορά φάσης μεταξύ δύο διαδοχικών φάσεων είναι συγκεκριμένη και χαρακτηριστική της συγκεκριμένης παροχής. Γενικά, η διαφορά φάσης δύο διαδοχικών φασών σε μια παροχή ν φάσεων δίνεται από τον τύπο: Στην Ελλάδα σήμερα το ηλεκτρικό ρεύμα παρέχεται από τη ΔΕΗ, νομικό πρόσωπο μεικτού δικαίου και υπηρεσία κοινής ωφελείας (ΔΕΚΟ). Την εποχή που άρχισε στην Ελλάδα η παραγωγή και η διάθεση του ηλεκτρικού ρεύματος ίσχυαν τότε οι βασικές αρχές του ρωμαϊκού δικαίου όπου σύμφωνα με αυτές και την ισχύουσα άποψη αυτό δεν αποτελούσε πράγμα αφού δεν έφερε την ιδιότητα του σώματος (αντικειμένου). Συνέπεια αυτού εκτός των άλλων ήταν να μη διώκεται για κλοπή όποιος έκανε παράνομα χρήση αυτού. Εξ αυτού είχε αρχίσει να λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις η αφαίρεση ή παράνομη λήψη ηλεκτρικού ρεύματος. Έτσι δια του νόμου 2979 της 3/6 Αυγούστου 1922 «Περί ηλεκτρικών εγκαταστάσεων» (άρθρο 28)

28 οποιαδήποτε αφαίρεση ή παράνομη εκμετάλλευση ηλεκτρικού ρεύματος κατέστη «ιδιώνυμο αδίκημα» τιμωρούμενο με φυλάκιση από δύο μήνες μέχρι ένα χρόνο ή με χρηματική ποινή ή και με αμφότερες ποινές. Ο σύγχρονος όμως Αστικός Κώδικας ορίζει καθαρά ότι το ηλεκτρικό ρεύμα είναι κινητόν πράγμα. Υπό αυτή την έννοια εκλαμβάνεται και στον Ποινικό Κώδικα επισύροντας ποινές κλοπής. Η ανακάλυψη του ηλεκτρικού ρεύματος Στα τέλη του 18ου αιώνα,o Luigi Galvan ο οποίος άρχισε με το «βαρομετρικό φως», ανακάλυψε το ηλεκτρικό ρεύμα. Ο Luigi Galvani (Γαλβάνι, ), καθηγητής ανατομίας στο πανεπιστήμιο της Μπολόνια, παρατήρησε ότι όταν η λάμα του νυστεριού του άγγιζε το μηριαίο νεύρο ενός βατράχου, τον οποίο έκοβε εκείνη τη στιγμή, το πόδι τιναζόταν και μάλιστα στο ρυθμό μιας ηλεκτροστατικής μηχανής που σπινθήριζε στο εργαστήριο. Αρχικά υπέθεσε ο Γαλβάνι ότι ανακάλυψε ένα νέο είδος ηλεκτρισμού, ζωικής προέλευσης. Όταν όμως κρέμασε τα πόδια του βατράχου με ορειχάλκινα τσιγκέλια σε σιδερένιο πλαίσιο για να διαπιστώσει αν τα πόδια έλκουν τον ατμοσφαιρικό ηλεκτρισμό, τα πόδια τινάζονταν, όταν πίεζε τα τσιγκέλια στο πλαίσιο. Αν τα τσιγκέλια ήταν επίσης από σίδηρο, δεν παρουσιαζόταν τίναγμα, με δύο μέταλλα επαναλαμβανόταν όμως το φαινόμενο. Ο Γαλβάνι προσπαθούσε να εξηγήσει το μυστήριο τίναγμα των βατραχοπόδαρων με πιθανές ιδιαιτερότητες στην ανατομία του βατράχου. Ο Βόλτα που πληροφορήθηκε για το φαινόμενο, αγνοούσε τυχόν ιδιομορφίες του βατράχου, υπέθεσε όμως ότι η επαφή των δύο μετάλλων ήταν αυτή που δημιουργούσε το φαινόμενο και ότι τα βατραχοπόδαρα ήταν απλώς ανιχνευτές του ηλεκτρισμού. Για να κάνει πιο εμφανές το φαινόμενο, δημιούργησε ο Βόλτα επάλληλες επαφές πολλών μεταλλικών συνδέσεων. Αρχικά δεν πήρε ικανοποιητικά αποτελέσματα, μέχρι που δοκίμασε το συνδυασμό αργύρου (Α) και ψευδαργύρου (Ψ), διαχωρίζοντας κάθε ζεύγος των δύο μετάλλων με ένα βρεγμένο χαρτόνι (x). Η τελική διάταξη περιείχε σε σειρά τα υλικά: ΑΨxΑΨxΑΨx ΑΨ Αποτέλεσμα ήταν να παραχθεί ηλεκτρισμός, όχι όμως πια με τη μορφή σπινθήρα, όπως στη λουγδουνική φιάλη, αλλά με σταθερό ηλεκτρικό ρεύμα. Η βολταϊκή στήλη ή το γαλβανικό στοιχείο, όπως ονομάστηκε

29 αυτή η εφεύρεση του Βόλτα, βελτιώθηκε σύντομα από τον ίδιο και άλλους ερευνητές και χρησιμοποιήθηκε για τη διάσπαση του νερού σε οξυγόνο και υδρογόνο (ηλεκτροχημεία) και στη μελέτη άλλων ηλεκτρομαγνητικών φαινομένων. Με επάλληλη σύνδεση πολλών ίδιων στοιχείων δημιουργήθηκε μια συστοιχία (μπαταρία) που έδινε αντίστοιχα υψηλή τάση. Η παράλληλη σύνδεση τέτοιων στοιχείων έδινε ισχυρότερα ρεύματα. Από εκεί και πέρα ήταν πια εύκολο να δημιουργηθεί με πολλαπλά επάλληλα και παράλληλα στοιχεία μία πηγή με τάση και ρεύμα σε προκαθορισμένα επίπεδα. Η έναρξη χρήσης της βολταϊκής στήλης το έτος 1800, ακριβώς 200 χρόνια μετά τη δημοσίευση του βιβλίου του Τζίλμπερτ, σηματοδοτεί ουσιαστικά την είσοδο στην τεχνολογία του ηλεκτρομαγνητισμού. Το βολταϊκό στοιχείο βελτιώθηκε σημαντικά μερικές δεκαετίες αργότερα. Ο φυσικός John Daniell (Ντάνιελ, ) παρουσίασε το 1837 μία κατασκευή από ένα γυάλινο δοχείο, γεμάτο με αραιωμένο θειικό οξύ. Σ' αυτό το διάλυμα βρίσκεται ένας κύλινδρος από ψευδάργυρο (αρνητικός πόλος) και μέσα στον κύλινδρο είναι τοποθετημένο ένα ημιδιαπερατό δοχείο με θειικό χαλκό. σ' αυτόν είναι βυθισμένη μία χάλκινη ράβδος (θετικός πόλος). Μία παραλλαγή του στοιχείου Ντάνιελ παρουσιάστηκε και από τον φυσικό Robert Wilhelm Bunsen (Μπούνζεν, ). Ένα ακόμα στοιχείο ως πηγή ηλεκτρικής ενέργειας κατασκευάστηκε το 1842 από τον Johann C. Poggendorf (Πόγκεντορφ, ). Αυτό το στοιχείο αποτελείτο από δύο πλάκες άνθρακα βυθισμένες σε οξύ χρωμίου και ανάμεσά τους μία πλάκα ψευδαργύρου. Σε περίπτωση που η διάταξη ήταν εκτός λειτουργίας, αφαιρείτο για λόγους οικονομίας η πλάκα ψευδαργύρου.

30 Ηλεκτρομαγνητισμός Ο Μάικλ Φαραντέι (22 Σεπτεμβρίου Αυγούστου 1867) ήταν ένας Άγγλος επιστήμονας με σημαντική συμβολή στην εξέλιξη του ηλεκτρομαγνητισμού και της ηλεκτροχημείας. Δεν είχε κοινοπολιτειακή υπηκοότητα, αλλά είχε αποκτήσει τον τίτλο του Εταίρου της Βασιλικής Εταιρείας, που δίνονταν σε πολίτες ή μόνιμους κατοίκους της Κοινοπολιτείας των Εθνών. Ο Φαραντέι θεωρείται ένας από τους κορυφαίους επιστήμονες που η ανθρωπότητα έχει αναδείξει. Κατέχει ξεχωριστή θέση (την πρώτη για αρκετούς ιστορικούς της επιστήμης) όσον αφορά το πειραματικό κομμάτι των φυσικών επιστημών, καθώς ήταν ιδιαίτερα παραγωγικός όσον αφορά στην επινόηση, το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός μεγάλου πλήθους πειραμάτων. Μέσα στις εφευρέσεις του συμπεριλαμβάνεται η πρώτη έκδοση της συσκευής που αργότερα θα γινόταν γνωστή ως λυχνία Bunsen και η οποία χρησιμοποιείται παγκοσμίως σε εργαστήρια επιστημών ως μία αρκετά αποδοτική πηγή θερμότητας. Είναι επίσης γνωστός για τις εργασίες που πραγματοποίησε πάνω στο φαινόμενο της ηλεκτρομαγνητικής επαγωγής, των οποίων αποτέλεσμα είναι ο νόμος που περιγράφει το φαινόμενο και φέρει το όνομα του. Η μονάδα μέτρησης της χωρητικότητας στο SI, φέρει προς τιμήν του την ονομασία farad. Ο Ηλεκρομαγνητισμός είναι ο τομέας της Φυσικής που μελετά τα φαινόμενα που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με ηλεκτρικά φορτία και πηγές μαγνητικού πεδίου.αρχικά πιστεύονταν ότι ο ηλεκτρισμός και ο μαγνητισμός είναι δύο διαφορετικά φαινόμενα μέχρι που ο Έρστεντ παρατήρησε ότι όταν πλησίαζε μία πυξίδα σε αγωγό ο οποίος διαρρεόταν από ηλεκτρικό ρεύμα, τότε η μαγνητική της βελόνα προσανατολιζόταν ασυμβάτως κάθετα στον αγωγό. Τότε έγινε κατανοητό ότι δεν επρόκειτο για δύο διαφορετικά φαινόμενα, αλλά για ένα: τον ηλεκτρομαγνητισμό. Η ενοποίηση των δύο αυτών φαινομένων έγινε από τον Μάξγουελ με τις τέσσερις περίφημες που έκτοτε φέρουν το όνομά του (εξισώσεις του Μάξγουελ).