Σχέδιο ανακοίνωσης της Επιτροπής. Νέο πλαίσιο για την εκτίµηση των κρατικών ενισχύσεων µικρού ύψους

Transcript

1 Σχέδιο ανακοίνωσης της Επιτροπής Νέο πλαίσιο για την εκτίµηση των κρατικών ενισχύσεων µικρού ύψους 1. Εισαγωγή 1. Το άρθρο 3 στοιχείο ζ) της συνθήκης ΕΚ προβλέπει ότι οι δραστηριότητες της Κοινότητας περιλαµβάνουν "ένα καθεστώς που εξασφαλίζει ανόθευτο ανταγωνισµό µέσα στην εσωτερική αγορά". Ουσιώδες συστατικό του καθεστώτος αυτού είναι η διατήρηση ισχυρού και αποτελεσµατικού ελέγχου ώστε να διασφαλίζεται ότι οι χορηγούµενες από τα κράτη µέλη ενισχύσεις δεν νοθεύουν τον ανταγωνισµό. 2. Πολλά ευρωπαϊκά συµβούλια έχουν αναγνωρίσει την ανάγκη αποτελεσµατικού ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων. Στα συµπεράσµατά του της 24ης Μαρτίου 2001, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Στοκχόλµης ανέφερε ότι "το ύψος των κρατικών ενισχύσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να περιοριστεί και το σύστηµα να καταστεί διαφανέστερο... Προς το σκοπό αυτόν, τα κράτη µέλη θα πρέπει να επιδείξουν τάσεις µείωσης των κρατικών ενισχύσεων ως ποσοστού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος µέχρι το 2003, λαµβάνοντας υπόψη την ανάγκη αναπροσανατολισµού των ενισχύσεων προς οριζόντιους στόχους κοινού ενδιαφέροντος, συµπεριλαµβανοµένων των στόχων της συνοχής". Στις 16 Μαρτίου 2002, στη Βαρκελώνη, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο "ζήτησε εκ νέου από τα κράτη µέλη να µειώσουν το συνολικό επίπεδο των κρατικών ενισχύσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ από το 2003 και εξής, και να τις επαναπροσανατολίσουν προς οριζόντιους στόχους κοινού συµφέροντος, συµπεριλαµβανοµένης της οικονοµικής και κοινωνικής συνοχής, και προς στόχους στους οποίους η αγορά έχει σαφώς αποτύχει. Λιγότερες και καλύτερα στοχοθετηµένες κρατικές ενισχύσεις αποτελούν καίριο στοιχείο του αποτελεσµατικού ανταγωνισµού ". 3. Στις διαδοχικές εκδόσεις του πίνακα αποτελεσµάτων για τις κρατικές ενισχύσεις περιγράφονται αναλυτικά τα µέτρα που έχουν λάβει τα κράτη µέλη για να θέσουν σε εφαρµογή τα συµπεράσµατα της Στοκχόλµης. Η πιο πρόσφατη έκδοση του πίνακα αποτελεσµάτων, η οποία καλύπτει την εξέλιξη των επιπέδων των κρατικών ενισχύσεων µέχρι τα τέλη του 2001, φανερώνει ότι ο συνολικός όγκος των κρατικών ενισχύσεων, ως ποσοστό του ΑΕΠ, εξακολούθησε και το 2001 να εµφανίζει πτωτική τάση, µικρότερη όµως σε σχέση µε τα προηγούµενα έτη. Το συνολικό ύψος των ενισχύσεων που χορηγήθηκαν το 2001 ανήλθε σε 86 δισ. ευρώ, ήτοι ποσοστό ελαφρά χαµηλότερο από το 1% του ΑΕΠ, έναντι 102 δισ. ευρώ το Με εξαίρεση τους τοµείς τους γεωργίας, της αλιείας και των µεταφορών

2 (ειδικότερα των σιδηροδρόµων) που παρουσιάζουν ιδιαίτερα προβλήµατα, η µείωση των επιπέδων των κρατικών ενισχύσεων έγινε περισσότερο αισθητή. Το συνολικό ύψος των ενισχύσεων µειώθηκε από 0,58% του ΑΕΠ την περίοδο 1997/99 σε 0,43% του ΑΕΠ την περίοδο 1999/2001, η µείωση δηλαδή υπερέβη το 25%. ιαπιστώνεται, εξάλλου, αισθητή αύξηση του ποσοστού των ενισχύσεων που κατευθύνονται σε οριζόντιους στόχους, όπως οι ενισχύσεις για έρευνα και ανάπτυξη, οι ενισχύσεις προς µικρές και µεσαίες επιχειρήσεις, οι ενισχύσεις για το περιβάλλον, την απασχόληση και την κατάρτιση, ενώ παράλληλα παρατηρείται µείωση του ύψους των µεµονωµένων ενισχύσεων που νοθεύουν περισσότερο τον ανταγωνισµό. 4. Στη σύνοδο της Λισσαβόνας στις 23 και 24 Μαρτίου 2000, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο όρισε ένα νέο στρατηγικό στόχο για την Ένωση "προκειµένου να ενισχυθεί η απασχόληση, η οικονοµική µεταρρύθµιση και η κοινωνική συνοχή στο πλαίσιο µιας οικονοµίας βασισµένης στη γνώση", ώστε, µέχρι τα τέλη της δεκαετίας, να γίνει "η ανταγωνιστικότερη και δυναµικότερη οικονοµία της γνώσης ανά την υφήλιο, ικανή για βιώσιµη οικονοµική ανάπτυξη µε περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας και µε µεγαλύτερη κοινωνική συνοχή". Στα συµπεράσµατα της Λισσαβόνας τονίζεται ότι "η επίτευξη του νέου στρατηγικού στόχου θα βασιστεί κυρίως στον ιδιωτικό τοµέα, καθώς και σε εταιρικές σχέσεις µεταξύ ιδιωτικών και δηµόσιων φορέων. Θα εξαρτηθεί από την κινητοποίηση των µέσων που διαθέτουν οι αγορές, καθώς και από τις προσπάθειες των κρατών µελών. Ο ρόλος της Ένωσης είναι να δράσει ως καταλύτης στη διαδικασία αυτή, θεσπίζοντας αποτελεσµατικό πλαίσιο για την κινητοποίηση όλων των διαθέσιµων πόρων για τη µετάβαση προς την οικονοµία µε βάση τη γνώση και προσθέτοντας τη δική της συµβολή στην προσπάθεια αυτή δυνάµει των υφιστάµενων κοινοτικών πολιτικών τηρώντας παράλληλα την Ατζέντα 2000". 5. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο του Γκέτενµποργκ, τον Ιούνιο του 2001, συµφώνησε µία στρατηγική για την αειφόρο ανάπτυξη και πρόσθεσε µία περιβαλλοντική διάσταση στη διαδικασία της Λισσαβόνας για την απασχόληση, την οικονοµική µεταρρύθµιση και την κοινωνική συνοχή. Καθόρισε 4 τοµείς προτεραιότητας: τις κλιµατικές µεταβολές, τις µεταφορές, τη δηµόσια υγεία και τους φυσικούς πόρους. 6. Πολλά από τα µέτρα που ενέκριναν τα κράτη µέλη για την υλοποίηση της διαδικασίας της Λισσαβόνας δεν συνεπάγονται επιπτώσεις στον τοµέα των κρατικών ενισχύσεων, διότι συνίστανται σε διαρθρωτικές µεταρρυθµίσεις ή σε άλλα γενικά µέτρα τα οποία δεν ευνοούν συγκεκριµένες επιχειρήσεις ούτε την παραγωγή συγκεκριµένων αγαθών. Κάποια άλλα µέτρα τα οποία προβλέπουν τη χρησιµοποίηση κρατικών πόρων για τη στήριξη ορισµένων κατηγοριών επιχειρήσεων, όπως οι ΜΜΕ ή οι νεοσύστατες επιχειρήσεις,

3 εµπίπτουν, ωστόσο, στον ορισµό των κρατικών ενισχύσεων σύµφωνα µε το άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ Οι κανονισµοί και τα πλαίσια της Επιτροπής που διέπουν τις κρατικές ενισχύσεις παρέχουν ήδη στα κράτη µέλη πολλές δυνατότητες να χορηγούν ενισχύσεις για την πραγµατοποίηση κοινοτικών στόχων. Σύµφωνα µε τον κανονισµό για τις ενισχύσεις ήσσονος σηµασίας (de minimis) 2, ενίσχυση η οποία δεν υπερβαίνει το ανώτατο όριο των ανά επιχείρηση για περίοδο τριών ετών δεν θεωρείται κρατική ενίσχυση, εκτός εάν αφορά τους ευαίσθητους τοµείς της γεωργίας, της αλιείας και των µεταφορών. Ενισχύσεις µεγαλύτερου ύψους είναι δυνατό να χορηγηθούν για τις ΜΜΕ, για την κατάρτιση και για την απασχόληση, χωρίς προηγούµενη κοινοποίηση στην Επιτροπή, σύµφωνα µε τους όρους που θεσπίζουν οι σχετικοί κανονισµοί 3. Στο στάδιο της προετοιµασίας βρίσκεται επίσης µία ακόµη εξαίρεση για τις ενισχύσεις που χορηγούνται σε ΜΜΕ για έρευνα και ανάπτυξη 4. Άλλες ενισχύσεις για Ε&Α, περιφερειακές και περιβαλλοντικές ενισχύσεις, καθώς και ενισχύσεις για την ενθάρρυνση της διάθεσης επιχειρηµατικών κεφαλαίων µπορεί να εγκριθούν κατόπιν κοινοποίησης στην Επιτροπή βάσει του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ, σύµφωνα µε τις διατάξεις των σχετικών κατευθυντηρίων γραµµών ή ανακοινώσεων της Επιτροπής Παρά τις δυνατότητες που παρέχουν τα διάφορα αυτά κείµενα, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι είναι δυνατό να υπάρξει ακόµη µεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά την έγκριση µικρότερων ποσών κρατικών ενισχύσεων. Η ύπαρξη πολυάριθµων κειµένων σχετικά µε την εκτίµηση των ενισχύσεων, τα οποία έχουν συνταχθεί σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, ενδέχεται να καταστήσουν δυσχερή το σχεδιασµό και τη διαχείριση καθεστώτων ενισχύσεων που θα µπορούσαν να συµβάλουν άµεσα στην πραγµατοποίηση κοινοτικών στόχων Βλ. π.χ. τις συνεκδικασθείσες υποθέσεις T-92/00 και T-103/00 Álava και Ramondín κατά Επιτροπής [2002] Συλλογή II-1385, παράγραφοι 39 έως 41 και 48 έως 51. Κανονισµός (ΕΚ) 69/2001 της 12ης Ιανουαρίου 2001, σχετικά µε την εφαρµογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις ενισχύσεις ήσσονος σηµασίας ΕΕ L 10, , σ. 24. Κανονισµός (ΕΚ) 70/2001 της Επιτροπής, της 12ης Ιανουαρίου 2001, σχετικά µε την εφαρµογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις προς µικρές και µεσαίες επιχειρήσεις, ΕΕ L 10 της , σ. 33 κανονισµός (ΕΚ) αριθ.68/2001, της 12ης Ιανουαρίου 2001, σχετικά µε την εφαρµογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις ενισχύσεις κατάρτισης, ΕΕ L 10, , σ. 20 κανονισµός (ΕΚ) 2204/2002 της Επιτροπής, της 12ης εκεµβρίου 2002, σχετικά µε την εφαρµογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις για την απασχόληση, ΕΕ L 33, , σ. 3. [Θα συµπληρωθεί η παραποµπή στην ΕΕ] Κοινοτικό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις για έρευνα και ανάπτυξη, ΕΕ C 45, , σ. 5 κατευθυντήριες γραµµές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα, ΕΕ C 74, , σ. 9 κοινοτικές κατευθυντήριες γραµµές για τις κρατικές ενισχύσεις περιβαλλοντικής προστασίας, ΕΕ C 37, , σ. 3 ανακοίνωση της Επιτροπής για τις κρατικές ενισχύσεις και τα επιχειρηµατικά κεφάλαια, ΕΕ C 235, , σ. 3.

4 9. Εξάλλου, τα περισσότερα από τα ισχύοντα κείµενα βασίζονται στην αρχή ότι οι ενισχύσεις εγκρίνονται µέχρι ένα ανώτατο "ισοδύναµο επιχορήγησης" που αντιστοιχεί σε καθορισµένο ποσοστό των επιλέξιµων δαπανών των δικαιούχων. Οι επιλέξιµες δαπάνες αντιστοιχούν εν γένει σε πάγιες επενδύσεις σε γήπεδα, κτίρια, εξοπλισµό ή σε άυλα στοιχεία, δαπάνες µισθοδοσίας, κατάρτισης ή παροχής συµβουλευτικών υπηρεσιών. Όπως έχει ήδη αναγνωρίσει η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της για τα επιχειρηµατικά κεφάλαια, ορισµένες µορφές ενισχύσεων δεν µπορούν πάντοτε να θεωρούνται συµβιβάσιµες µε τους κανόνες αυτούς, είτε λόγω της δυσχέρειας καθορισµού του ισοδύναµου επιχορήγησης ή λόγω της δυσκολίας σύνδεσής τους µε τις επιλέξιµες δαπάνες. 2. Στοιχεία-κλειδιά της νέας προσέγγισης 10. Βάσει των ανωτέρω εκτιµήσεων, το παρόν πλαίσιο έχει ως στόχο να επιφέρει µεγαλύτερη ευελιξία στην εκτίµηση των κρατικών ενισχύσεων µικρού ύψους (στο εξής "ΚΕΜΥ") που προορίζονται για την πραγµατοποίηση κοινοτικών στόχων, χωρίς να υποβαθµίζεται η αρχή του αυστηρού συνολικού ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων. Για να µπορέσουν να επωφεληθούν από τη νέα αυτή προσέγγιση, τα κράτη µέλη θα πρέπει να αποδείξουν ότι οι ενισχύσεις συµβάλλουν άµεσα στην επίτευξη οριζόντιων στόχων κοινοτικού ενδιαφέροντος επίσης ότι έχουν προβλεφθεί οι αναγκαίες εγγυήσεις για την εξάλειψη ενδεχόµενων κινδύνων σηµαντικής νόθευσης των όρων του ανταγωνισµού στην εσωτερική αγορά, λαµβάνοντας υπόψη όχι µόνο τις µεµονωµένες ενισχύσεις, αλλά και το πιθανό σωρευτικό αποτέλεσµα των πολλαπλών ενισχύσεων. Τα κράτη µέλη θα µπορούν έτσι να προβαίνουν πιο άνετα στο σχεδιασµό και την υλοποίηση µέτρων κρατικής ενίσχυσης προσαρµοσµένων στις τοπικές συνθήκες. Και η Επιτροπή από την πλευρά της θα µπορεί πλέον να διοχετεύει τους πόρους στην εκτίµηση σηµαντικότερων υποθέσεων οι οποίες ενδέχεται να προκαλέσουν µεγαλύτερη νόθευση του ανταγωνισµού. Συνεπώς, η Επιτροπή εκτιµά ότι, συν τω χρόνω, η εφαρµογή της πιο ευέλικτης προσέγγισης που περιγράφεται στην παρούσα ανακοίνωση θα συµβάλει, προς το κοινό συµφέρον, στην εδραίωση ενός αποτελεσµατικότερου και αποδοτικότερου συστήµατος ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων το οποίο θα εστιάζει το ενδιαφέρον του σε µέτρα µε σηµαντικό οικονοµικό αντίκτυπο σε κοινοτικό επίπεδο. 11. Η θεωρητική εξέταση των αρνητικών εξωτερικών επιπτώσεων των κρατικών ενισχύσεων, καθώς και οι εσωτερικές αναλύσεις υποθέσεων ενισχύσεων τις οποίες έχει πραγµατοποιήσει η Επιτροπή, φανερώνουν ότι το ύψος των ενισχύσεων αποτελεί σηµαντικό κριτήριο για το διαχωρισµό των υποθέσεων ανάλογα µε το αν αποτελούν ή όχι σοβαρή απειλή για τον ανταγωνισµό σε κοινοτικό επίπεδο. εν είναι νέα η αρχή σύµφωνα µε την οποία οι ενισχύσεις µικρού ύψους ενδέχεται να έχουν µικρότερη επίπτωση επί του ανταγωνισµού

5 ή/και επί των συναλλαγών µεταξύ κρατών µελών. Ο κανονισµός (ΕΚ) 69/2001, της 12ης Ιανουαρίου 2001, σχετικά µε την εφαρµογή των άρθρων 87 και 88 της Συνθήκης στις ενισχύσεις ήσσονος σηµασίας (de minimis) προβλέπει ήδη ότι οι ενισχύσεις "που δεν υπερβαίνουν το ανώτατο όριο των ευρώ για κάθε περίοδο τριών ετών δεν επηρεάζουν το εµπόριο µεταξύ κρατών µελών και δεν στρεβλώνουν ούτε απειλούν να στρεβλώσουν τον ανταγωνισµό..." 12. Κατά το χρόνο κατάρτισης του παρόντος πλαισίου, η Επιτροπή εξέτασε το ενδεχόµενο να αυξήσει, ενδεχοµένως σηµαντικά, το ανώτατο όριο των ενισχύσεων de minimis. Έκρινε όµως ότι κάτι τέτοιο δεν ενδείκνυται ούτε από νοµική ούτε από οικονοµική άποψη. Από νοµική άποψη, πρέπει να τονιστεί ότι η έννοια της κρατικής ενίσχυσης στη συνθήκη ΕΚ είναι αντικειµενική. Το ικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έχει επανειληµµένα τονίσει ότι ακόµη και σχετικά µικρά ποσά κρατικών ενισχύσεων ενδέχεται να επηρεάσουν τις συναλλαγές και τον ανταγωνισµό στην εσωτερική αγορά. εδοµένου ότι δεν θεωρείται ότι συνιστούν ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, οι ενισχύσεις de minimis µπορούν να χρησιµοποιηθούν στη πράξη για οποιοδήποτε σκοπό, ακόµη και για σκοπούς που δεν τηρούν σε καµία περίπτωση τους όρους έγκρισης των κρατικών ενισχύσεων βάσει του άρθρου 87 παράγραφοι 2 ή 3. Συνεπώς, κάθε αύξηση του ορίου των ενισχύσεων de minimis θα ήταν ποσοτικά περιορισµένη και δεν θα παρείχε στα κράτη µέλη πολύ µεγαλύτερη ευελιξία για την εφαρµογή της Ατζέντας της Λισσαβόνας. 13. Εκκινώντας από την αρχή ότι "το µέγεθος έχει τη µεγαλύτερη σηµασία" στον τοµέα των κρατικών ενισχύσεων, η νέα προσέγγιση εισάγει µία νέα κατηγορία ενισχύσεων (τις ΚΕΜΥ), οι οποίες υπερβαίνουν τα ανώτατα όρια των ενισχύσεων de minimis, µπορούν όµως, µε την επιφύλαξη ορισµένων εγγυήσεων, να συνεχίσουν να θεωρούνται πολύ περιορισµένου µεγέθους ώστε να απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισµό σε κοινοτικό επίπεδο και τις συναλλαγές µεταξύ κρατών µελών, εφόσον χορηγούνται κατά τρόπο που διευκολύνει την επίτευξη οριζόντιων κοινοτικών στόχων κοινού ενδιαφέροντος. 14. Πρέπει να σηµειωθεί ότι οι ΚΕΜΥ παραµένουν κρατικές ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ πρέπει εποµένως να κοινοποιούνται εκ των προτέρων στην Επιτροπή, είτε ως καθεστώς ενισχύσεων είτε ως ενισχύσεις ad hoc, σύµφωνα µε το άρθρο 88 παράγραφος Η νέα προσέγγιση εφαρµόζεται σε όλους τους τοµείς της οικονοµίας, εξαιρουµένων των:

6 - δραστηριοτήτων που αφορούν την παραγωγή, τη µεταποίηση και την εµπορία προϊόντων που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής του παραρτήµατος Ι της συνθήκης ΕΚ 6 - ενισχύσεων χορηγούµενων σε µεταφορικές εταιρίες για επενδύσεις σε οχήµατα οδικής µεταφοράς εµπορευµάτων ή σε σκάφη εσωτερικής ναυσιπλοΐας - ορυχείων εκµετάλλευσης άνθρακα όπως ορίζονται στο άρθρο 2 του κανονισµού (ΕΚ) 1407/2002 του Συµβουλίου, της 23ης Ιουλίου 2002, σχετικά µε τις κρατικές ενισχύσεις προς τη βιοµηχανία άνθρακα 7. Οι ΚΕΜΥ µπορούν να χορηγούνται σε όλες τις επιχειρήσεις, περιλαµβανοµένων των µεγάλων επιχειρήσεων. 16. Tα ανώτατα όρια των ΚΕΜΥ ορίζονται σε τρία επίπεδα: Οι ΚΕΜΥ περιορίζονται στο 30% του κόστους που απαιτείται για την επίτευξη των κοινοτικών στόχων το όριο αυτό καθορίζεται βάσει του κόστους του σχεδίου. Το συνολικό ύψος των ενισχύσεων ΚΕΜΥ που µπορεί να λάβει µία επιχείρηση, για όλα τα σχέδια που εκπονεί, θα περιορίζεται σε ένα εκατοµµύριο ευρώ για περίοδο τριών ετών, συµπεριλαµβανοµένης τυχόν κοινοτικής συγχρηµατοδότησης. Σχετικά µε το συνολικό ύψος ΚΕΜΥ που µπορεί να χορηγήσει κάθε κράτος µέλος, θα καθορίζεται ανώτατο όριο το οποίο θα επιδέχεται αναθεώρηση Για την παρακολούθηση του ανωτάτου ορίου, τα κράτη µέλη θα υποχρεούνται να αναφέρουν τον ετήσιο προϋπολογισµό κάθε µέτρου ΚΕΜΥ. 17. Νοµική βάση για την έγκριση των ΚΕΜΥ θα αποτελέσει το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ ("ενισχύσεις για την προώθηση της αναπτύξεως ορισµένων οικονοµικών δραστηριοτήτων ή οικονοµικών περιοχών, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συµφέρον"). 18. Ο κατάλογος των µέτρων που κρίνονται επιλέξιµα για χορήγηση ενισχύσεων ΚΕΜΥ θα καταρτίζεται εκ των προτέρων. Η Επιτροπή εκτιµά ότι τα µέτρα, δεδοµένου ότι συνδέονται άµεσα µε την επίτευξη κοινοτικών στόχων, µπορούν, στα πλαίσια της σηµερινής κοινωνικοοικονοµικής κατάστασης της Κοινότητας, να θεωρούνται µέτρα για την "ανάπτυξη οικονοµικών 6 7 Σε µεταγενέστερο στάδιο θα προστεθούν οι λόγοι τυχόν τοµεακών εξαιρέσεων. ΕΕ L 205, της , σ. 1

7 δραστηριοτήτων" κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ. Οι επιλέξιµες δαπάνες θα καθορίζονται µε την ευρεία έννοια (δαπάνες αναγκαίες για την επίτευξη των επιδιωκόµενων στόχων). 19. Τα κράτη µέλη που επιθυµούν να εφαρµόσουν τη νέα προσέγγιση θα πρέπει να παρουσιάσουν ένα αξιόπιστο σύστηµα παρακολούθησης της σώρευσης ενισχύσεων ΚΕΜΥ. 20. Τα καθεστώτα ΚΕΜΥ θα εγκρίνονται αρχικά για ανώτατη χρονική περίοδο τεσσάρων ετών. Ένα καθεστώς θα εγκρίνεται µόνο υπό τον όρο ότι τα κράτη µέλη συµφωνούν όσον αφορά την ενδιάµεση επανεξέταση των αποτελεσµάτων του και τη δηµοσίευση της σχετικής έκθεσης το αργότερο µέχρι τα τέλη του τρίτου έτους εφαρµογής του. Εάν η έκθεση δεν έχει δηµοσιευθεί µέχρι τα τέλη του τρίτου έτους, παύει η έγκριση του καθεστώτος, σύµφωνα µε την παράγραφο Λεπτοµερείς όροι εφαρµογής των ΚΕΜΥ 3.1 Καθορισµός των στόχων του µέτρου και των επιλέξιµων δαπανών 21. Για να µπορούν να εγκρίνονται στα πλαίσια των ΚΕΜΥ, τα µέτρα κρατικής ενίσχυσης θα πρέπει αποδεδειγµένα να διευκολύνουν την επίτευξη ενός από τους ακόλουθους κοινοτικούς στόχους: προώθηση της έρευνας και ανάπτυξης, προστασία του περιβάλλοντος, ποσοτική και ποιοτική βελτίωση της απασχόλησης, προώθηση της κατάρτισης, των επιχειρηµατικών κεφαλαίων, της ανάπτυξης των ΜΜΕ και της περιφερειακής ανάπτυξης. 22. Στην κοινοποίησή τους, τα κράτη µέλη θα πρέπει να παρέχουν µία αρκετά λεπτοµερή περιγραφή του στόχου των µέτρων και των µέσων που θα χρησιµοποιηθούν, καθώς και περιγραφή των επιλέξιµων δαπανών. Για να µπορεί να διαπιστωθεί το κατά πόσο το µέτρο πληροί πράγµατι τους στόχους του, οι στόχοι θα πρέπει κατά κανόνα να προσδιορίζονται ποσοτικά (δηλ. αριθµός δηµιουργούµενων θέσεων απασχόλησης, αριθµός αναµενόµενων νεοσύστατων επιχειρήσεων κτλ). Η κοινοποίηση θα πρέπει να προβλέπει επανεξέταση των επιπτώσεων του καθεστώτος µετά δύο έτη το πολύ βάσει των στόχων του, καθώς και δηµοσίευση των σχετικών αποτελεσµάτων. Θα πρέπει επίσης να περιγράφονται οι µηχανισµοί που χρησιµοποιούνται ώστε να εξασφαλίζεται ότι η ενίσχυση χρησιµοποιείται πράγµατι για τον εγκεκριµένο σκοπό, και επίσης να αναφέρεται ο ετήσιος προϋπολογισµός του µέτρου. 23. Εφόσον πληρούνται οι όροι αυτοί, η Επιτροπή αποδέχεται όλες τις δαπάνες που απαιτούνται ως λογική απόρροια της υλοποίησης του µέτρου. Έτσι, π.χ., στην περίπτωση εισφοράς κεφαλαίου εκκίνησης σε νεοσυσταθείσα

8 επιχείρηση, η Επιτροπή θα κρίνει επιλέξιµο το συνολικό ποσό του κεφαλαίου, χωρίς να ελέγξει εάν χρησιµοποιείται για τη χρηµατοδότηση επενδύσεων ή για την παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών, εφόσον τηρείται το όριο του 30% και το ανώτατο ύψος των ενισχύσεων ΚΕΜΥ. 24. Για να θεωρείται συµβιβάσιµη µε την κοινή αγορά, η ενίσχυση πρέπει, ωστόσο, να συµβάλει στην ανάπτυξη ορισµένων οικονοµικών δραστηριοτήτων, πράγµα που συνεπάγεται την καταβολή πραγµατικής προσπάθειας εκ µέρους του δικαιούχου. Εξάλλου, η ενίσχυση δεν πρέπει να αλλοιώνει τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο αντίθετο µε το κοινό συµφέρον. Τούτο σηµαίνει ότι ορισµένες µορφές ενισχύσεων δεν θα µπορέσουν ποτέ να εγκριθούν στα πλαίσια των ΚΕΜΥ. Συγκεκριµένα: - οι ΚΕΜΥ δεν µπορούν να χορηγούνται σε προβληµατικές επιχειρήσεις κατά την έννοια των κοινοτικών κατευθυντηρίων γραµµών σχετικά µε τις ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση 8. Λόγω των δυνητικών επιπτώσεών τους επί του ανταγωνισµού, οι ενισχύσεις αυτού του είδους µπορούν να εγκρίνονται µόνο σύµφωνα µε τις εν λόγω κατευθυντήριες γραµµές - οι ενισχύσεις που χορηγούνται µε αποκλειστικό σκοπό την εξάλειψη ή τη µείωση των χρεών µιας επιχείρησης, ακόµη και αν δεν πρόκειται για προβληµατική επιχείρηση, δεν µπορεί να θεωρηθεί ότι συµβάλλουν στην ανάπτυξη ορισµένων οικονοµικών δραστηριοτήτων και δεν µπορούν εποµένως να εγκριθούν στα πλαίσια των ΚΕΜΥ - οι ενισχύσεις υπέρ δραστηριοτήτων που συνδέονται µε τις ενδοκοινοτικές και εξωκοινοτικές εξαγωγές, δηλαδή ενισχύσεις που συνδέονται άµεσα µε τις εξαγόµενες ποσότητες, µε την εγκατάσταση και τη λειτουργία δικτύου διανοµής ή µε άλλες τρέχουσες δαπάνες σχετιζόµενες µε την εξαγωγική δραστηριότητα, καθώς και ενισχύσεις που ευνοούν τη χρήση εγχώριων έναντι εισαγόµενων αγαθών αποκλείονται από το πεδίο εφαρµογής του κανόνα de minimis και, κατά συνέπεια, δεν µπορούν να εγκριθούν στα πλαίσια των ΚΕΜΥ. 25. Η Επιτροπή θα ζητήσει εποµένως από τα κράτη µέλη να αναλάβουν δεσµεύσεις σχετικά µε την τήρηση των περιορισµών. Εάν τα κράτη µέλη δεν τηρήσουν τις δεσµεύσεις τους, η Επιτροπή θα απαιτήσει την πλήρη ανάκτηση της ενίσχυσης. 26. Στις περιπτώσεις που η καταβολή των ενισχύσεων ΚΕΜΥ προς τους δικαιούχους γίνεται από ενδιάµεσους φορείς, η Επιτροπή θα ζητήσει από τα 8 Κοινοτικές κατευθυντήριες γραµµές σχετικά µε τις κρατικές ενισχύσεις για τη αναδιάρθρωση προβληµατικών επιχειρήσεων, ΕΕ C 288, , σ. 2. διάσωση και την

9 κράτη µέλη εγγυήσεις ότι οι αρχικά προβλεφθέντες δικαιούχοι θα είναι εκείνοι που θα επωφεληθούν από την ενίσχυση, µετά την αφαίρεση ενός λογικού ποσού για τα διοικητικά έξοδα. 3.2 Εφαρµογή των ΚΕΜΥ σε τοµεακές ενισχύσεις και σε µεµονωµένες ενισχύσεις ad hoc 27. Η Επιτροπή εκτιµά ότι για να συµβάλουν αποτελεσµατικά στην πραγµατοποίηση των γενικών στόχων της Κοινότητας, οι ΚΕΜΥ θα πρέπει να λαµβάνουν κατά κανόνα τη µορφή οριζόντιων ενισχύσεων. Θα µπορούν, ωστόσο, να λαµβάνονται υπόψη και µεµονωµένα µέτρα ad hoc ή τοµεακά µέτρα, ιδίως στον τοµέα της περιβαλλοντικής προστασίας. Συνεπώς, τα κράτη µέλη µπορούν να κοινοποιούν µέσω του πλαισίου µεµονωµένα µέτρα ad hoc καθώς και τοµεακά µέτρα. Οφείλουν όµως να επεξηγούν σαφώς τους λόγους που καθιστούν το εκάστοτε µέτρο ικανό να ανταποκριθεί στους προαναφερθέντες στόχους. 28. Σε ορισµένες περιπτώσεις ενδέχεται, ωστόσο, να κριθεί αναγκαία η ενδελεχέστερη διερεύνηση της επίπτωσης του µέτρου στο εµπόριο και τον ανταγωνισµό. Τούτο µπορεί να αφορά κυρίως τα µέτρα που προορίζονται για την προώθηση της δηµιουργίας θέσεων απασχόλησης ή για τη δηµιουργία ή την επέκταση ατοµικής επιχείρησης ή ενός ειδικού τοµέα οικονοµικής δραστηριότητας, ή όταν προτείνεται η χορήγηση ενισχύσεων που προορίζονται ειδικά για έναν κατακερµατισµένο τοµέα που απαρτίζεται από πολυάριθµες επιχειρήσεις. Εάν η αρχική εξέταση εγείρει αµφιβολίες, η Επιτροπή καλεί το κράτος µέλος να αποσύρει την κοινοποίηση και να υποβάλει τροποποιηµένη κοινοποίηση σύµφωνα µε τους γενικούς κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων. Εάν το κράτος µέλος αρνηθεί, η Επιτροπή θα κινήσει επίσηµη διαδικασία έρευνας σύµφωνα µε το άρθρο 88 παράγραφος 2, ώστε να επιτρέψει στα άλλα κράτη µέλη και στους τρίτους ενδιαφερόµενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους πριν από την έκδοση της τελικής απόφασης. 3.3 Υπολογισµός του ανώτατου ορίου ενίσχυσης ανά δικαιούχο και σώρευση 29. Το ανώτατο ποσό ΚΕΜΥ, εκφραζόµενο ως ισοδύναµο επιχορήγησης, δεν µπορεί να υπερβαίνει το 1 εκατοµµύριο ευρώ ανά ανεξάρτητη επιχείρηση επί τριετή περίοδο. Η ανεξαρτησία της επιχείρησης καθορίζεται στο επίπεδο του εκάστοτε κράτους µέλους, σύµφωνα µε τη µέθοδο που ορίζεται στη σύσταση της Επιτροπής της 6ης Μαΐου 2003 σχετικά µε τον ορισµό των πολύ µικρών, των µικρών και µεσαίων επιχειρήσεων. 9 Όταν η ενίσχυση καταβάλλεται από 9 ΕΕ C 118, , σ 5.

10 ενδιάµεσους φορείς, η τήρηση του ανωτάτου ορίου καθορίζεται στο επίπεδο του τελικού αποδέκτη. 30. Στην περίπτωση ενισχύσεων καταβλητέων σε πολλές δόσεις ή ενισχύσεων χορηγούµενων µε τη µορφή επιδοτήσεων επιτοκίου, το ισοδύναµο επιχορήγησης υπολογίζεται σύµφωνα µε την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά µε τη µέθοδο καθορισµού των επιτοκίων αναφοράς και προεξόφλησης Σε περίπτωση ορισµένων κατηγοριών ενισχύσεων που δεν χαρακτηρίζονται από µεγάλη διαφάνεια, όπως οι εισφορές κεφαλαίου, τα δάνεια µε ευνοϊκούς όρους, οι επιστρεπτέες προκαταβολές ή οι εγγυήσεις, για τους σκοπούς του παρόντος πλαισίου το ποσό της ενίσχυσης υπολογίζεται πάντοτε αφού ληφθεί υπόψη το συνολικό ποσό της εισφοράς, της προκαταβολής ή της εγγύησης σε σχέση µε τη µέγιστη επιτρεπόµενη ενίσχυση. 32. Σε περίπτωση συνδυασµού διαφόρων µέσων ΚΕΜΥ, το σωρευθέν ποσό της ενίσχυσης δεν µπορεί να υπερβαίνει το ανώτατο όριο. Σε περίπτωση, π.χ. που µία επιχείρηση λάβει επιχορήγηση ύψους ευρώ, καθώς και εγγύηση δανείου, το ποσό του δανείου που καλύπτεται από την εγγύηση δεν µπορεί να είναι µεγαλύτερο από ευρώ. 33. Στα πλαίσια του ίδιου σχεδίου, οι ΚΕΜΥ δεν µπορούν να σωρευθούν µε καµία άλλη ενίσχυση πλην των ενισχύσεων de minimis. 34. Λόγω των δυσχερειών που παρουσιάζει τόσο ο καθορισµός ανωτάτου ορίου της αξίας τους όσο και ο έλεγχος των περιπτώσεων σώρευσης, η Επιτροπή δεν θα εγκρίνει ΚΕΜΥ υπό µορφή φορολογικών απαλλαγών ή φορολογικών εκπτώσεων, εκτός εάν το κράτος µέλος αναλάβει δεσµεύσεις, βάσει του πλέον απαισιόδοξου σεναρίου, ότι δεν θα σηµειωθεί υπέρβαση των ανωτάτων ορίων των ΚΕΜΥ και ότι οι ενισχύσεις θα καταχωρισθούν στη βάση δεδοµένων που αναφέρεται στο τµήµα Εφαρµογή ανωτάτου ορίου το οποίο θα επιδέχεται αναθεώρηση 35. Λόγω της σηµασίας που αποδίδει το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο στη µείωση του συνολικού επιπέδου των ενισχύσεων, και προκειµένου να εξασφαλισθεί ότι η καθιέρωση των ΚΕΜΥ δεν θα οδηγήσει σε ανεπιθύµητες συνέπειες από µακροοικονοµική άποψη οι οποίες ενδέχεται να αποδειχθούν επιζήµιες για τους στόχους συνοχής της Κοινότητας, η Επιτροπή θεωρεί ενδεδειγµένο να καθορίσει, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, το συνολικό ποσό ΚΕΜΥ που µπορεί να χορηγεί ετησίως κάθε κράτος µέλος. Για να εξασφαλισθεί ίση 10 ΕΕ C 273, , σ.3

11 µεταχείριση όλων των κρατών µελών, το όριο αυτό θα υπολογίζεται µέσω του πολλαπλασιασµού του κατά κεφαλήν κοινοτικού ΑΕΠ µε τον πληθυσµό του αντίστοιχου κράτους µέλους (στρογγυλοποιούµενο στο πλησιέστερο ποσό ). Το ανώτατο όριο θα αντιστοιχεί στο 0,025% του αποτελέσµατος. Το στοιχείο αυτό βασίζεται στις εκτιµήσεις του τελευταίου πίνακα αποτελεσµάτων για τις κρατικές ενισχύσεις, βάσει των οποίων το σύνολο των χορηγούµενων από τα κράτη µέλη ενισχύσεων στα πλαίσια της ΕΕ-15 (εξαιρουµένων των τοµέων της γεωργίας, της αλιείας και των µεταφορών), κατά την τριετία 1999/2001, ανήλθε κατά µέσο όρο σε 0,43% του ΑΕΠ και καθορίστηκε κατά τρόπο ώστε το συνολικό ετήσιο ύψος των ΚΕΜΥ σε κοινοτικό επίπεδο να µην υπερβαίνει κατά πολύ το 5% άλλων µορφών ενίσχυσης. 36. Η Επιτροπή θα παρακολουθεί το επίπεδο των ΚΕΜΥ που χορηγούνται σε κάθε κράτος µέλος, λαµβάνοντας ως βάση τους ετήσιους προϋπολογισµούς των καθεστώτων ενισχύσεων, καθώς και τα ποσά των µεµονωµένων ενισχύσεων που της έχουν κοινοποιηθεί. Όταν το ύψος των ΚΕΜΥ φθάνει το 80% του ανωτάτου ορίου, η Επιτροπή θα εξετάζει κάθε αίτηση αύξησης του ορίου σε συνεργασία µε το κράτος µέλος, υπό το φως της αποκτηθείσας βάσει του πλαισίου εµπειρίας, λαµβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη εάν η αύξηση των ΚΕΜΥ οφείλεται σε αναπροσανατολισµό των ενισχύσεων σε βάρος ενισχύσεων που ενδεχοµένως νοθεύουν περισσότερο τον ανταγωνισµό και όχι σε αύξηση του συνολικού ύψους των ενισχύσεων που χορηγεί το κράτος µέλος. Εάν η Επιτροπή διατηρεί αµφιβολίες ως προς τον αντίκτυπο που θα έχει η αποδοχή της αίτησης επί του ανταγωνισµού, θα κινεί την επίσηµη διαδικασία έρευνας, σύµφωνα µε το άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ, καλώντας τα άλλα κράτη µέλη και τους τρίτους ενδιαφερόµενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους πριν από την έκδοση της τελικής απόφασης. 37. Η Επιτροπή θα δηµοσιεύει κάθε χρόνο, στον πίνακα αποτελεσµάτων για τις κρατικές ενισχύσεις, πληροφορίες σχετικά µε το ύψος των ΚΕΜΥ που εγκρίνει κάθε κράτος µέλος σε εθνικό νόµισµα και ως ποσοστό του ΑΕΠ. 3.5 Παρακολούθηση και διαφάνεια 38. Για να αποτραπεί το ενδεχόµενο να προκαλέσουν οι ενισχύσεις ΚΕΜΥ αδικαιολόγητες νοθεύσεις των συναλλαγών και του ανταγωνισµού, θα πρέπει να εξασφαλισθεί ότι τα κράτη µέλη θα θέσουν σε εφαρµογή τους κατάλληλους µηχανισµούς παρακολούθησης και διαφάνειας. Οι µηχανισµοί αυτοί πρέπει να συνίστανται τουλάχιστον: - στη συστηµατική εξακρίβωση της ανεξαρτησίας κάθε επιχείρησης δικαιούχου ΚΕΜΥ, σύµφωνα µε τη µέθοδο που ορίζεται στη σύσταση

12 της Επιτροπής της 6ης Μαΐου 2003 σχετικά µε τον ορισµό των πολύ µικρών, µικρών και µεσαίων επιχειρήσεων - στην παροχή διασφαλίσεων ότι το χορηγούµενο ποσό ΚΕΜΥ δεν υπερβαίνει τα προκαθορισθέντα όρια - στην παροχή διασφαλίσεων ότι οι ΚΕΜΥ δεν σωρεύονται µε άλλες ενισχύσεις στα πλαίσια του ίδιου σχεδίου. 39. Έχοντας υπόψη το ευρύ φάσµα στόχων για τους οποίους µπορούν να χορηγηθούν ΚΕΜΥ, καθώς και το µεγάλο αριθµό των αρχών που έχουν αναλάβει τη χορήγησή τους σε κάθε κράτος µέλος, η Επιτροπή εκτιµά ότι ο µοναδικός τρόπος διασφάλισης των ανωτέρω εγγυήσεων είναι η δηµιουργία µιας ενιαίας βάσης δεδοµένων σε κάθε κράτος µέλος. Τη βάση αυτή θα µπορούν να συµβουλεύονται όλες οι επιφορτισµένες µε τη χορήγηση ενισχύσεων αρχές, καθώς και η Επιτροπή η βάση θα περιλαµβάνει, τουλάχιστον, το όνοµα του δικαιούχου, το ποσό των χορηγούµενων ΚΕΜΥ, καθώς και την εθνική νοµική βάση που διέπει τη χορήγηση της ενίσχυσης. Για να εξασφαλιστεί η δέουσα διαφάνεια, θα πρέπει να παρέχεται και στο ευρύ κοινό πρόσβαση στη βάση δεδοµένων µέσω του ιαδικτύου. Η δηµιουργία της βάσης δεδοµένων αποτελεί συνεπώς απαραίτητη προϋπόθεση για την έγκριση των ΚΕΜΥ. 40. Πέρα από τον έλεγχο του συνολικού ύψους των ενισχύσεων καθώς και της σώρευσής τους, είναι επίσης αναγκαίο να θεσπιστούν διατάξεις βάσει των οποίων θα ελέγχεται εάν οι ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει του νέου πλαισίου συµβάλλουν, και µέχρι ποίου σηµείου, στην πραγµατοποίηση των στόχων για τους οποίους χορηγούνται. Έτσι, για να λάβει έγκριση για τα καθεστώτα ΚΕΜΥ, το κράτος µέλος οφείλει να καταρτίσει έκθεση, το αργότερο δύο χρόνια µετά την ηµεροµηνία έγκρισης του καθεστώτος, στην οποία θα περιγράφονται οι επιπτώσεις του µέτρου ενίσχυσης, καθώς και µέχρι ποίου σηµείου έχει εκπληρώσει τους καθορισθέντες στόχους. Εάν η έκθεση δεν έχει δηµοσιευθεί µέχρι τα τέλη του τρίτου έτους, παύει η έγκριση του καθεστώτος.

13 41. Τα κράτη µέλη θα είναι επίσης υποχρεωµένα να υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις για τα καθεστώτα ΚΕΜΥ, σύµφωνα µε τις γενικές ρυθµίσεις που θεσπίζει η Επιτροπή. 4. Κοινοποίηση και έγκριση των ΚΕΜΥ 42. Όπως προαναφέρθηκε, όλες οι ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει του νέου πλαισίου θα πρέπει να κοινοποιούνται και να εγκρίνονται από την Επιτροπή σύµφωνα µε το άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ. Η κοινοποίηση θα πρέπει να γίνεται µέσω του τυποποιηµένου εντύπου που έχει καταρτίσει για το σκοπό αυτό η Επιτροπή, ενώ θα πρέπει επίσης να συµπληρώνεται και το έντυπο συµπληρωµατικών πληροφοριών. 43. Τα καθεστώτα ΚΕΜΥ θα εγκρίνονται αρχικά για µέγιστη περίοδο τεσσάρων ετών. Η Επιτροπή διατηρεί, ωστόσο, τη δυνατότητα να προτείνει κατάλληλα µέτρα στα κράτη µέλη σύµφωνα µε τη διαδικασία του άρθρου 18 του κανονισµού (ΕΚ) 659/ , εάν αποδειχθεί ότι ένα συγκεκριµένο µέτρο έχει απρόβλεπτες συνέπειες επί του ανταγωνισµού ή επί των συναλλαγών στην Κοινότητα. 5. Έναρξη ισχύος, διάρκεια και σχέση µε άλλα πλαίσια 44. Tο παρόν πλαίσιο θα αρχίσει να ισχύει από την ηµεροµηνία δηµοσίευσής του στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα παραµείνει σε ισχύ µέχρι τις 31 εκεµβρίου 2006, εκτός εάν νέα απόφαση ορίσει άλλως. Όσον αφορά τις κοινοποιηθείσες ενισχύσεις, το πλαίσιο εφαρµόζεται µόνο στις κοινοποιήσεις οι οποίες υποβάλλονται στην Επιτροπή µετά την έναρξη ισχύος του. εν εφαρµόζεται σε καµία ενίσχυση η οποία έχει τεθεί παράνοµα σε εφαρµογή κατά παράβαση της υποχρέωσης κοινοποίησης του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ, πριν από την έναρξη ισχύος του. Οι παράνοµες ενισχύσεις που τίθενται σε εφαρµογή µετά την έναρξη ισχύος του πλαισίου θα εκτιµώνται σύµφωνα µε τα κριτήρια του παρόντος πλαισίου µόνον εφόσον, κατά το χρόνο που τέθηκε το µέτρο σε εφαρµογή, πληρούνταν όλοι οι όροι που θεσπίζονται στο πλαίσιο. 45. Όπως προαναφέρθηκε, το παρόν πλαίσιο έχει σκοπό να προσφέρει µια νέα πιο ευέλικτη προσέγγιση για την έγκριση των κρατικών ενισχύσεων µικρού ύψους. εν τροποποιεί κατά κανένα τρόπο υφιστάµενους κανονισµούς, αποφάσεις, πλαίσια, κατευθυντήριες γραµµές ή ανακοινώσεις της Επιτροπής. Συνεπάγεται εποµένως ότι τα κράτη µέλη µπορούν να συνεχίσουν να χορηγούν ενισχύσεις που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής των µέσων αυτών κοινοποιώντάς τες εν ανάγκη στην Επιτροπή. Όπως όµως 11 Κανονισµός (ΕΚ) 659/1999 του Συµβουλίου, της 22 Μαρτίου 1999, για τη θέσπιση λεπτοµερών κανόνων εφαρµογής του άρθρου 93 της συνθήκης ΕΚ L 83, , σ. 1.

14 προαναφέρθηκε, οι ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει του παρόντος πλαισίου δεν µπορούν σε καµία περίπτωση να σωρευθούν µε ενισχύσεις χορηγούµενες βάσει άλλων κοινοτικών κειµένων για το ίδιο σχέδιο. 46. Η Επιτροπή, κατά τη µελλοντική επανεξέταση άλλων κοινοτικών κειµένων περί κρατικών ενισχύσεων, θα λάβει υπόψη και την εµπειρία που αποκτήθηκε κατά την κατάρτιση του παρόντος πλαισίου. Τυχόν µελλοντική επανεξέταση του παρόντος πλαισίου, θα πρέπει, µεταξύ άλλων, να λάβει υπόψη και την εξέλιξη των γενικών κοινωνικοοικονοµικών στόχων της Κοινότητας.