Ανοικτά περιβάλλο ντα διερεύνησ ης ειδικών θεμάτων

Transcript

1 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 1 ΠΟΛΥΜΕΣΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΑ 1. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΎ «Εγκυκλοπαίδεια του ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ» Εισαγωγή To εκπαιδευτικό Λογισμικό «Eγκυκλοπαίδεια του Ανθρώπινου σώματος» αποτελείται από ένα CD και ένα εγχειρίδιο χρήσης στα Ελληνικά. Κατασκευάστρια εταιρία του λογισμικού είναι η Dorling Kindersley Limited. (Αγγλικός τίτλος: The Ultimate Human Body). Στα πλαίσια του έργου ΚΙΡΚΗ πραγματοποιήθηκε ειδική έκδοση του λογισμικού, από το Ε.Α. Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και τους Ερευνητές ΑΕΕΕ και συνοδεύεται από βιβλία για τον εκπαιδευτικό και τον μαθητή. Το ΥπΕΠΘ έχει αποκτήσει άδειες χρήσης και αντίτυπα του εξελληνισμένου λογισμικού και του συνοδευτικού του υλικού. Αποτελεί ένα πολύ καλό εργαλείο προσομοίωσης των λειτουργιών των οργάνων και των οργανικών συστημάτων του ανθρώπινου σώματος. Με τη συνδρομή των Σύγχρονων Τεχνολογιών Πληροφόρησης η εγκυκλοπαίδεια του Ανθρώπινου σώματος μας οδηγεί βήμα-βήμα σε μία ενδιαφέρουσα περιήγηση στο ανθρώπινο σώμα. Περιέχει πλούσιο υλικό, με κείμενα, φωτογραφίες, κινούμενες εικόνες, έγχρωμα βίντεο, αφήγηση, αποτελεσματική μηχανή αναζήτησης-ευρετήριο για μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων και φύλλα εργασίας για τον μαθητής καθώς επίσης λεπτομερείς οδηγίες για τους διδάσκοντες. Η εγκυκλοπαίδεια του ανθρώπινου σώματος χωρίζεται σε τρεις ενότητες κάθε μία από τις οποίες αποτελεί έναν χαρακτηριστικό τομογράφο: Τομογράφο συστημάτων, τομογράφο 3 διαστάσεων και τομογράφο ακτίνων Χ. Ένα παιχνίδι με ερωτήσεις δίνει τη δυνατότητα για έλεγχο των γνώσεων με ευχάριστο τρόπο και φύλλα εργασίας α) Ο τομογράφος συστημάτων μας επιτρέπει να εξερευνήσουμε τα συστήματα και τα όργανα του σώματος είτε χωριστά είτε σε συνδυασμό. β) Ο τομογράφος 3 διαστάσεων περιέχει τρισδιάστατα μοντέλα του σώματος και των οργάνων του. Επιτρέπει έτσι να δούμε το εσωτερικό του σώματος σε διάφορα επίπεδα, αφαιρώντας διαδοχικά στρώματα, μέχρι να απομείνει μόνο ο σκελετός. Επίσης μπορούμε να εξετάσουμε μεμονωμένα όλα τα όργανα του σώματος μας. γ) Ο τομογράφος ακτινών Χ, επιτρέπει να παρατηρήσουμε το σκελετό σαν να χρησιμοποιούσαμε ακτίνες Χ και να αλλάξουμε τη γωνία παρατήρησης. Κατηγορία(-ες) στην οποία ανήκει το λογισμικό Το συγκεκριμένο λογισμικό θα μπορούσε να ενταχθεί στην κατηγορία των «Συστημάτων Προσομοιώσεων». Όμως, λαμβάνοντας υπόψη τις προσφερόμενες δυνατότητες του οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι ανήκει σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες όπως φαίνεται στον πίνακα: Είναι ηλεκτρονικό βιβλίο που περιέχει πλήθος εύληπτων πληροφοριών και εικόνων, προσομοιώσεις λειτουργιών οργάνων και οργανικών συστημάτων. Το λογισμικό είναι πολύ εύκολο στη χρήση του και δεν χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις για υπολογιστή για να το τρέξει ο καθηγητής και ο μαθητής. Κατηγορίες που ανήκει το λογισμικό «Εγκυκλοπαίδεια του ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ» Λογισμικά Πρακτικής και Εξάσκηση ς Υπερκείμε να και Ηλεκτρονι κά βιβλία πολυμέσων Συστήματ α προσομοιώ σεων Ανοικτά περιβάλλο ντα διερεύνησ ης ειδικών θεμάτων Προγραμμ ατιζόμενα Περιβάλλο ντα Συστήμα τα μοντελοπ οίησης Χ Χ

2 2. Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥΜΕΣΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Η πολυμεσική εφαρμογή είναι εμπλουτισμένη με πλήθος πληροφοριών και η πρόσβαση και εντοπισμός ενός συγκεκριμένου στοιχείου από το χρήστη πραγματοποιείται μέσω δομημένης πλοήγησης (navigation) στις επιλογές και τους συνδέσμους (links) των οθονών. Ο πολυμεσικός χαρακτήρας αναδεικνύεται από την ποικιλία της μορφής των πληροφοριών με τις οποίες αυτές αποδίδονται. Έτσι, ο χρήστης μπορεί να περιηγηθεί σε Κείμενο Εικόνες Σχήματα Ήχο και Βίντεο με φιλικό και κατανοητό τρόπο. Αυτό καθιστά κατάλληλο το λογισμικό να χρησιμοποιηθεί από μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ώστε αυτοί να αντλήσουν υλικό για να εμπλουτίσουν εργασίες τους καθώς και από εκπαιδευτικούς για την αυτό επιμόρφωσή τους. Παρακάτω παρουσιάζεται ένα παράδειγμα δομής και συνδέσμων σε πολυμεσικό υλικό σχετικά με τη μηχανή του σώματος. Διακρίνεται η ποικιλία των μέσων και η διασύνδεση των στοιχείων πληροφορίας. Παρόμοια είναι και η δομή και το περιεχόμενο των περισσοτέρων λημμάτων. Τα λήμματα αναφέρονται στην ανατομία των οργανικών συστημάτων και τη λειτουργία τους, ενώ οι πολυμεσικές πληροφορίες περιλαμβάνουν πλήθος εικόνων, κειμένων, ηχητικών περιγραφών και βίντεο. Στις παρακάτω εικόνες αποδίδονται χαρακτηριστικά αποσπάσματα από την πλοήγηση στο λογισμικό. ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙ Α

3 3 ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ Συνοδευτικά Εγχειρίδια: Το λογισμικό συνοδεύεται από τα εξής βιβλία (τα 1, 2 και 3 διατίθενται και σε ηλεκτρονική - εκτυπώσιμη, μορφή μέσα στο CD του λογισμικού): 1. Οδηγός για το χρήστη (περιλαμβάνεται στο κουτί του CD του λογισμικού) 2. Οδηγός για τον εκπαιδευτικό 3. Οδηγός για το μαθητή στο οποίο υπάρχουν 15 φύλλα εργασίας με δραστηριότητες οι οποίες αντιστοιχούν σε 20 διδακτικές ώρες, για τα γνωστικά αντικείμενα της Βιολογίας / Ανθρωπολογίας. 1. ΙΣΤΟΙ ΚΑΙ ΚΥΤΤΑΡΑ 2. ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ 3. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΕΜΜΗΝΟΡΡΥΣΙΑΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ 4. Η ΑΝΑΠΝΟΗ: ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΙΩΝ ΣΤΟΥΣ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ 5. ΑΜΥΝΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ 6. ΚΟΡΙΤΣΙ Ή ΑΓΟΡΙ; 7. ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ - ΜΙΤΩΣΗ 8. ΕΜΒΡΥΪΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: ΚΥΗΣΗ ΓΕΝΝΗΣΗ 9. ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΩΣ ΔΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ 10. Ο ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ: ΡΟΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 11. ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 12. ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ 13. ΕΡΕΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 14. ΑΜΥΝΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ 15. ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ 4. ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΟ ΣΩΜΑ (ΒΙΒΛΙΟ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ-ΠΟΛΥΤΕΛΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ) Εγχειρίδιο χρήσης και εγκατάστασης Το πακέτο του της Εγκυκλοπαίδειας του ανθρώπινου σώματος περιλαμβάνει εγχειρίδιο χρήσης με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την εγκατάσταση και τη χρήση του. Παιδαγωγική αξιοποίηση του λογισμικού στη διδακτική πράξη Το λογισμικό συνιστά μία πλήρη εγκυκλοπαίδεια του ανθρώπινου σώματος. κατάλληλη για σχολική χρήση σε θέματα σχετικά με το ανθρώπινο σώμα. Τα φύλλα εργασίας είναι απλά και σαφή και υποδεικνύουν δραστηριότητες από τις εμπειρίες των παιδιών τα οποία οδηγούνται στο να υποθέσουν την απάντηση και ύστερα να την αναζητήσουν και να την επιβεβαιώσουν από την παρατήρηση των κινούμενων εικόνων ή των βίντεο. Με λίγα λόγια και με σαφή τρόπο παρουσιάζεται η λειτουργία κάθε οργάνου ή συστήματος. Είναι πολύ καλή η παρουσίαση του εσωτερικού κάποιων οργάνων σε επίπεδο μικροσκοπικό. Η κάλυψη της διδακτέας ύλης γίνεται πολύπλευρα και περιλαμβάνει θεωρία, προσομοιώσεις της λειτουργίας των οργάνων και οργανικών συστημάτων, φύλλα εργασίας, μεγάλο αριθμό σχεδίων, κινούμενων εικόνων βίντεο κ.α. Περιλαμβάνει επίσης παιχνίδι γνώσεων. Μπορεί να αξιοποιηθεί ως πηγή άντλησης υλικού που ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιεί για να προκαλέσει το ενδιαφέρον των μαθητών του, αλλά και για πραγματοποίηση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, όπου οι μαθητές μπορούν να αναπτύξουν επιστημονικές δεξιότητες παρατηρώντας, αναζητώντας, υποθέτοντας, επιβεβαιώνοντας. Μπορεί να αξιοποιηθεί μέσα σε μία τάξη ως εξής: α) Παρουσίαση ενός μαθήματος ανθρωπολογίας, με τον βιντεοπροβολέα, από τον ίδιο το διδάσκοντα ή μια ομάδα μαθητών. β) Διδασκαλία ενός μαθήματος στο εργαστήριο υπολογιστών με «Φύλλα Εργασίας» που προτείνονται. γ) Ενασχόληση των μαθητών με εργασίες (projects) που απαιτούν προσομοιώσεις και παρουσίασή τους στην τάξη Διάχυση του λογισμικού Υποστήριξη

4 Δικτυακός τόπος της εταιρείας ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ: Δικτυακός τόπος της εταιρείας Dorling Kindersley: Δικτυακός τόπος ΕΑΙΤΥ: Στο διαδίκτυο βρίσκουμε δύο κατηγορίες αναφορών για το λογισμικό (α) γενικές πληροφορίες για το λογισμικό και (β) δραστηριότητες και φύλλα εργασίας για την παιδαγωγική αξιοποίηση του. Εκπαιδευτικές πύλες εκκίνησης δικτυακής αναζήτησης υποστηρικτικού υλικού: Εκπαιδευτική Πύλη του ΥΠΕΠΘ: Εκπαιδευτική Πύλη των Εκπαιδευτικών Νοτίου Αιγαίου: Εκπαιδευτικός τόπος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

5 Φύλλο Εργασίας 1 Ονόματα Ομάδας : Ημερομηνία :.. Ανοίξτε το λογισμικό Εγκυκλοπαίδεια του ανθρώπινου σώματος και ακολουθήστε τις οδηγίες 1. Επιλέξτε τον τομογράφο συστημάτων όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα 2..Πατήστε το εικονίδιο συστήματα από το αναδιπλούμενο μενού το πεπτικό σύστημα 3..Πατήστε το εικονίδιο του ανθρώπου όπως δείχνει το παρακάτω βέλος και επιλέξτε ανατομία συμπληρωματικά όργανα δόντια και τύποι δοντιών

6 1. Πόσα είδη δοντιών έχουμε; Παραθέσετε το ρόλο που παίζει το καθένα στη διαδικασία του μασήματος της τροφής. 2. Ποια δόντια διακρίνεις στην παρακάτω ακτινογραφία; Προσδιόρισε εάν ανήκουν σε μικρό παιδί ή ενήλικα. Αιτιολογείστε την απάντησή σας. 3. Ένας άνθρωπος χάνει από ατύχημα μέρος από τα μπροστινά του δόντια. Τι είδους πρόβλημα θα είχε στο μάσημα τις τροφής; Αιτιολογείστε την απάντησή σας Παρατήρησε την ανατομία ενός δοντιού στο μπροστινό μέρος του στόματος και ενός δοντιού στο πίσω μέρος. Περιγράψετε την εσωτερική τους δομή. Σε ποια σημεία πιστεύεται ότι διαφέρουν και γιατί;

7 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 Ξεκινήστε το λογισμικό «Εγκυκλοπαίδεια του Ανθρώπινου Σώματος» και ακολουθήστε τις οδηγίες του Φύλλου Εργασίας 2. Στη συνέχεια προσπαθήστε σε ομάδες να απαντήσετε στις ερωτήσεις που ακολουθούν. Επιλέξτε τον τομογράφο συστημάτων Παρακολουθήστε το βίντεο «Πώς καταπίνουμε». Στη συνέχεια απαντήστε στην ερώτηση 1, που υπάρχει παρακάτω. Επιλέξτε την ενότητα «Γιατί μασάμε την τροφή». Παρακολουθήστε το βίντεο «Οι μύες της μάσησης» Στη συνέχεια απαντήστε στην ερώτηση 2.

8 Επιλέξτε τους σιελογόνους αδένες και διαβάστε το κείμενο που υπάρχει στο λογισμικό. Στη συνέχεια απαντήστε στις ερωτήσεις Τι σας έκανε εντύπωση στη διαδικασία κατάποσης; 2 Γιατί μασάμε την τροφή και ποια μέρη του σώματος παίρνουν μέρος στη διεργασία της μάσησης;. 3 Ποια ουσία εκκρίνεται από τους σιελογόνους αδένες;. 4. Τι είναι το σάλιο τι περιέχει και σε τι βοηθά;. 5. Πόση ποσότητα σάλιου παράγεται καθημερινά;..

9 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 Επιλέξτε από την πλαϊνή μπάρα, «συστήματα» το «Πεπτικό» και μελετήστε την περιγραφή. Επιλέξετε με το ποντίκι σας την εικόνα του ανθρώπου στο πάνω και αριστερά μέρος του λογισμικού και εξερευνήστε τις πρώτες πέντε κατηγορίες από το χάρτη του πεπτικού συστήματος για να απαντήσετε στις ερωτήσεις που ακολουθούν. 1. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της τροφής, από το στόμα προς τα κάτω, από ποια όργανα του πεπτικού συστήματος περνά; 2. Ποια είναι η λειτουργία των οργάνων του πεπτικού συστήματος;.. 3. Ποια ουσία εκκρίνεται από το συκώτι;

10 4. Ποια είναι η χρησιμότητα της χολής;.. 5. Ένας άνθρωπος μπορεί να ζήσει χωρίς το όργανο της χολής; Όταν για κάποιο λόγο του αφαιρεθεί τι θα αλλάξει στη λειτουργία του συστήματος;.. 6. Ποια είναι η χρησιμότητα της σκωληκοειδούς απόφυσης και τι είναι η σκωληκοειδίτιδα; 7.. Ποια όργανα του πεπτικού συστήματος επιβαρύνονται από την κατανάλωση βλαβερών ουσιών διατροφής; 8.. Διατυπώστε ένα δεκάλογο με τις ουσίες που βοηθούν στην καλή λειτουργία των οργάνων του πεπτικού συστήματος και ποιες όχι

11 Ονομάστε τα μέρη του πεπτικού συστήματος που φαίνονται στο παραπάνω σχήμα.

12 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4 Θα αποτυπώσετε την οργάνωση των πληροφοριών στο εκπαιδευτικό CD-ROM ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Α. Περιηγηθείτε ελεύθερα για λίγη ώρα στα περιεχόμενα του CD-Rom. Παρατηρείστε τον πλούτο των πληροφοριών που περιέχει και την πολλαπλότητα των μέσων με τα οποία παρέχονται οι πληροφορίες αυτές. Είναι φανερό ότι ο μεγάλος όγκος των πληροφοριών καθιστά επιτακτική των ανάγκη της κατάλληλης διαχείρισής τους, ώστε να είναι εύκολη η πρόσβαση του χρήστη. Οι πληροφορίες λοιπόν είναι κατάλληλα οργανωμένες. Β. Καταγράψετε στη συνέχεια, τον τρόπο με τον οποίο οι πληροφορίες είναι οργανωμένες σε "ενότητες", σκιαγραφώντας έτσι το ανώτερο επίπεδο της οργάνωσης. (π.χ. τομογράφος τριών διαστάσεων, σώμα-αφαίρεση στρωμάτων-σκελετός) Για κάθε μια από αυτές, κάντε μια απλή περιγραφή των περιεχομένων της. 1. Τίτλος... Περιγραφή: Τίτλος... Περιγραφή: Τίτλος... Περιγραφή: Τίτλος... Περιγραφή: Τίτλος... Περιγραφή: Τίτλος... Περιγραφή:......

13 Γ. Συνήθως πάνω στην οθόνη, υπάρχουν και κάποια βοηθητικά εργαλεία, όπως η δυνατότητα ρυθμίσεων ή εκτυπώσεων κ.λ.π. Αναζητήσετε τα εργαλεία αυτά και περιγράψτε τα παρακάτω 1.Εργαλείο: Περιγραφή:... 2.Εργαλείο: Περιγραφή: Εργαλείο: Περιγραφή: Εργαλείο: Περιγραφή: Εργαλείο: Περιγραφή: Δ. Περιγράψτε με λίγα λόγια μια τυπική οθόνη του εκπαιδευτικού CD-Rom, που μελετάτε. Εκεί δηλαδή όπου βρίσκεται τελικά η πληροφορία που αναζητά ο χρήστης.