ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ 14, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΤΗΛ : , , FAX : e-m ail : website :

Transcript

1 Αρ. Πρωτ. 606 Θεσσαλονίκη Προς Τις Εργοληπτικές Οργανώσεις ΠΕΣΕΔΕ ΠΕΔΜΕΔΕ ΠΕΔΜΗΕΔΕ - ΣΑΤΕ - ΣΤΕΑΤ Τους Συνδέσμους Ε.Δ.Ε. Το ΤΕΕ Το ΤΕΕ/Τμ.Κ.Μ. Τα λοιπά Περιφερειακά τμήματα του ΤΕΕ Θέμα: Προτάσεις βελτίωσης των διατάξεων των Ν3263/2004 και Ν2940/2001 σχετικά με την αντιμετώπιση των υπερβολικών εκπτώσεων στους διαγωνισμούς δημοσίων έργων. Θέσπιση «ορίου απαιτούμενων εγγυήσεων», ανά τάξη πτυχίου Δείκτης βιωσιμότητας «ΙΚ/ ΣΥ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ» Υπολογισμός ανεκτελέστου υπολοίπου επί του προϋπολογισμού των έργων. Ο Σύνδεσμός μας έχει καταθέσει κατ επανάληψη τις απόψεις του για την λεγόμενη «παθογένεια των δημοσίων έργων» στην χώρα μας.

2 Πεποίθησή μας είναι ότι, ουσιαστική βελτίωση δεν μπορεί να επέλθει παρά μόνον με συνολική αναδιάρθρωση της αλυσίδας παραγωγής μελετών, επίβλεψης και κατασκευής των έργων, αλλά και αντιμετώπιση της παθογένειας και διαφθοράς της δημόσιας διοίκησης. Σε κάθε περίπτωση, σήμερα, η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στα δημόσια έργα, περνά μέσα από την μεγέθυνση του ΠΔΕ, την διεύρυνση του αντικειμένου των εργοληπτικών επιχειρήσεων μέσω του ΜΗΚΙΕ και της πιστοποιημένης υπεργολαβίας, τον περιορισμό της υποθήκευσης των μελλοντικών ΠΔΕ μέσω «μη ανταποδοτικών» ΣΔΙΤ, την διασπορά των έργων, τόσο γεωγραφικά αλλά και κατά μέγεθος και κατηγορία και τέλος, τον εκμοντερνισμό και εκσυγχρονισμό της πιστοποίησης των μηχανικών και εργοληπτικών επιχειρήσεων κατά ΜΕΚ και ΜΕΕΠ. Παρά ταύτα, ο ευρύς διάλογος της Πολιτείας με το ΤΕΕ και τους συνδικαλιστικούς φορείς των εργοληπτικών επιχειρήσεων, δεν φαίνεται να προχωρά, με ευθύνη πρωτίστως της Πολιτείας, αλλά και του ΤΕΕ και των συνδικαλιστικών φορέων των εργοληπτικών επιχειρήσεων, που αρκούνται σε συνδικαλιστικές «κορώνες» και πυροτεχνήματα. Ταυτόχρονα ο κλάδος μας βουλιάζει στον βούρκο του αθέμιτου ανταγωνισμού και των υπερβολικών εκπτώσεων, με προφανή και προβλέψιμα καταστροφικά αποτελέσματα, τόσο στην βιωσιμότητα των εργοληπτικών επιχειρήσεων, όσο και στην άρτια αποπεράτωση των δημοπρατούμενων έργων. Ο Σύνδεσμός μας, πιστεύει ότι πέρα από τον διάλογο και την κατάθεση προτάσεων, για ουσιαστική αναμόρφωση και εξυγίανση του θεσμικού πλαισίου παραγωγής δημοσίων έργων στην χώρα μας, πρέπει να εξευρεθούν λύσεις, έστω και προσωρινού χαρακτήρα εν είδη «ασπιρίνης», για την ανακοπή της μόνιμης χειροτέρευσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στον κλάδο μας.

3 Προς την κατεύθυνση αυτή ο ΣΠΕΔΕΘ & ΚΜ προτείνει: 1. Θέσπιση «ΟΡΙΟΥ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ», ανά τάξη πτυχίου, σε συνάρτηση με τα «αναλογούντα» ίδια κεφάλαια, που απαιτούνται για την τάξη, στο τριπλάσιο αυτών. Το όριο αυτό θα αφορά κάθε είδους εγγυήσεις (καλής εκτέλεσης, δεκάτων, ανάληψης προκαταβολής, κλπ) στις οποίες υποχρεούται η εργοληπτική επιχείρηση, ανεξαρτήτως του τρόπου κατάθεσης αυτών (με μορφή εγγυητικής επιστολής, μετρητών, χρεωγράφων ή άλλης) και θα αφορούν όλα τα έργα που έχει αναλάβει η εργοληπτική επιχείρηση, με οποιοδήποτε είδος διαγωνισμού (ανοικτό, κλειστό, με διαπραγμάτευση, κατ ανάθεση, με συμπληρωματική σύμβαση, κλπ), καθώς και με οποιοδήποτε σύστημα δημοπράτησης, μέχρι και την έγκριση πρωτοκόλλου προσωρινής παραλαβής αυτών, εξαιρούμενων μόνο των έργων που τελούν σε διακοπή εργασιών. Στην περίπτωση που οι εγγυήσεις στις οποίες υποχρεούται η εργοληπτική επιχείρηση, αθροιστικά υπερβαίνουν το θεσπιζόμενο «όριο απαιτούμενων εγγυήσεων», δηλαδή το τριπλάσιο των αναλογούντων ιδίων κεφαλαίων της τάξης, δεν δικαιούται να συμμετέχει περαιτέρω σε διαγωνισμούς δημοσίων έργων, μέχρι την μείωση των εγγυήσεων στις οποίες υποχρεούται, κάτω από το θεσπιζόμενο όριο. Ο έλεγχος των εγγυήσεων στις οποίες υποχρεούται η εργοληπτική επιχείρηση γίνεται ως εξής:

4 Α] Στα πρότυπα τεύχη δημοπράτησης, προβλέπεται ο έλεγχος της μη υπέρβασης του θεσπιζόμενου «ορίου απαιτούμενων εγγυήσεων», ως προϋπόθεση για την συμμετοχή στον διαγωνισμό. Β] Στα έντυπα «πιστοποιητικό εμπειρίας» Α και Β, προστίθεται έντυπο Γ, όπου βεβαιούνται από την Υπηρεσία οι πάσης φύσεως εγγυήσεις στις οποίες υποχρεούται ο ανάδοχος, καθώς και οι αποφάσεις μείωσης αυτών, αναλυτικά και αθροιστικά. Στο ίδιο έντυπο αναφέρεται τυχόν διακοπή εργασιών, καθώς και η τυχόν έγκριση πρωτοκόλλου προσωρινής παραλαβής. Επίσης επιμερίζονται οι πάσης φύσεως εγγυήσεις στα κοινοπρακτούντα μέρη, ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής τους, στην περίπτωση κοινοπραξίας ή κατασκευαστικής κοινοπραξίας. Β1] Στο ως άνω έντυπο Γ καταχωρείται επίσης η περίπτωση που ο ανάδοχος έχει παραχωρήσει ποσοστό των εργασιών με επίσημη υπεργολαβία, οπότε δύναται το ποσοστό των απαιτουμένων εγγυήσεων, στις οποίες υποχρεούται ο ανάδοχος και αντιστοιχούν στο ως άνω τμήμα της επίσημης υπεργολαβίας, να αφαιρείται από τις απαιτούμενες εγγυητικές στις οποίες υποχρεούται ο ανάδοχος και να καταλογίζονται σε βάρος του επίσημου υπεργολάβου. Ως κίνητρο ανάθεσης υπεργολαβιών, τροποποιείται το επιτρεπτό ποσοστό εργασιών που μπορεί να παραχωρήσει ο ανάδοχος με επίσημη υπεργολαβία, από 30 % σε 80%. Γ] Για τις εργοληπτικές επιχειρήσεις 3 ης τάξης και άνω, οι οποίες λαμβάνουν μέρος στους διαγωνισμούς με ενημερότητα πτυχίου, προστίθεται στην ενημερότητα πτυχίου, εδάφιο στο οποίο αναφέρονται αναλυτικά ανά έργο και αθροιστικά οι εγγυήσεις, στις οποίες υποχρεούται η εργοληπτική επιχείρηση, καθώς και το θεσπιζόμενο «όριο απαιτούμενων εγγυήσεων» της τάξης, ώστε να είναι εύκολος ο έλεγχος της υπέρβασής του από τις επιτροπές διαγωνισμών.

5 Γ1] Πρέπει να προβλεφθεί τροποποίηση στα πρότυπα τεύχη δημοπράτησης, ώστε σε περίπτωση που έχει επέλθει μεταβολή στα στοιχεία της ενημερότητας πτυχίου, που αφορούν τις εγγυήσεις στις οποίες υποχρεούται η εργοληπτική επιχείρηση, να υποβάλλεται αντίστοιχη υπεύθυνη δήλωση του διαγωνιζόμενου, συνοδευόμενη με τα αντίστοιχα πιστοποιητικά εμπειρίας (έντυπο Γ), που αποδεικνύουν την αλλαγή. Δ] Για τις επιχειρήσεις 2 ης τάξης και κάτω, οι οποίες συμμετέχουν στους διαγωνισμούς χωρίς ενημερότητα πτυχίου, η συμμετέχουσα στον διαγωνισμό, εργοληπτική επιχείρηση, υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση για τις εγγυήσεις στις οποίες υποχρεούται, καθώς και ότι δεν υπερβαίνει το θεσπιζόμενο «όριο απαιτούμενων εγγυήσεων» της τάξης, συνοδευόμενη από τα αντίστοιχα πιστοποιητικά (έντυπα Γ), που αποδεικνύουν την ακρίβεια της δήλωσης. Ε] Εργοληπτική επιχείρηση, η οποία διαπιστώνεται καθ οιονδήποτε τρόπο, ότι αποκρύπτει εγγυήσεις στις οποίες υποχρεούται, ή υποβάλλει ανακριβή στοιχεία, με σκοπό ή αποτέλεσμα την παράκαμψη του θεσπιζόμενου «ορίου απαιτούμενων εγγυήσεων» και την παραπλάνηση των επιτροπών διαγωνισμού, υποβιβάζεται άμεσα, στην αμέσως επόμενη τάξη του ΜΕΕΠ, χωρίς η ενδεχόμενη ένστασή της να έχει ανασταλτικό χαρακτήρα. Σε περίπτωση που η ένστασή της γίνεται αποδεκτή, επανέρχεται στην τάξη ΜΕΕΠ, στην οποία είναι εγγεγραμμένη. Θεσπίζεται υποχρεωτική αναφορά του παραπάνω παραπτώματος με το αίτημα του υποβιβασμού, από την επιτροπή διαγωνισμού προς την Δ15, κινούμενης σε αντίθετη περίπτωση, πειθαρχικής δίωξης των μελών της επιτροπής.

6 ΣΤ] Το θεσπιζόμενο «όριο απαιτούμενων εγγυήσεων» ανά τάξη έχει ως εξής: ΤΑΞΗ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (ΑΝΑΛΟΓΟΥΝΤΑ) ΟΡΙΟ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ 3 Χ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Α (κατ αναλογία με 1 η ) Α (κατ αναλογία με 1 η ) η η η η η η η Ζ] Προκειμένου να μην καταστρατηγηθεί το θεσπιζόμενο όριο με αθρόες νέες εγγραφές στις τάξεις 1 η και 2 η του ΜΕΕΠ, (κάτι που συνέβη ως γνωστόν επί μαθηματικού τύπου), καταργείται η δυνατότητα απ ευθείας εγγραφής στις τάξεις 1 η και 2 η του ΜΕΕΠ και διατηρείται η δυνατότητα απ ευθείας εγγραφής μόνο στις τάξεις Α1 και Α2, ανεξαρτήτως στελέχωσης. Διατηρείται μόνο η δυνατότητα εγγραφής στις τάξεις 1 η και 2 η, εφ όσον η επιχείρηση προέρχεται από συγχώνευση ή τροποποίηση υφιστάμενων επιχειρήσεων του ΜΕΕΠ, ήδη εγγεγραμμένων στις τάξεις 1 η και 2 η. Η] Πρακτικά, το θεσπιζόμενο «όριο απαιτούμενων εγγυήσεων» ανά τάξη, σημαίνει ότι επιχείρηση, η οποία προσφέρει εκπτώσεις μέσου όρου μέχρι 22%, δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα για την ανάληψη έργων μέχρι του ορίου ανεκτέλεστων συμβάσεων που

7 δικαιούται. Αντιθέτως επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν έργα με υπερβολικές εκπτώσεις, υπερβαίνουν το όριο και δεν μπορούν να συμμετέχουν περαιτέρω στους διαγωνισμούς, μέχρι να επιτύχουν την μείωση των απαιτουμένων εγγυήσεων των έργων που έχουν αναλάβει. 2. Έλεγχος βιωσιμότητας μέσω του δείκτη βιωσιμότητας «ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΟ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΑΦΑΙΡΟΥΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΤΙΜΟΛΟΓΗΜΕΝΩΝ ΑΝΕΞΟΦΛΗΤΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ» (ΙΚ/ΣΥ-ΑΑΔΕ). Δεν κρίνουμε σκόπιμη την μείωση των δεικτών βιωσιμότητας κάτω της μονάδας. Ειδικά για τον δείκτη ΙΚ/ΣΥ (ίδια κεφάλαια προς σύνολο υποχρεώσεων), θα πρέπει από το σύνολο υποχρεώσεων οπωσδήποτε να αφαιρούνται οι τυχόν τιμολογημένες ανεξόφλητες απαιτήσεις από εκτελεσμένα δημόσια έργα, βάσει σχετικής κατάστασης ορκωτού ελεγκτού. Επιχειρήσεις που δεν τηρούν τους δείκτες βιωσιμότητας, μετά την προτεινόμενη διόρθωση, να υποβιβάζονται στην αμέσως επόμενη τάξη του ΜΕΕΠ και να καλούνται για επανεξέταση του δείκτη μετά την πάροδο εξαμήνου. Σε περίπτωση που η επιχείρηση κατά τον επανέλεγχο τηρεί τους δείκτες βιωσιμότητας, να επανέρχεται στην τάξη του ΜΕΕΠ, στη οποία ήταν εγγεγραμμένη. Μετά από δύο αποτυχημένες επανεξετάσεις του δείκτη βιωσιμότητας, η επιχείρηση διαγράφεται από το ΜΕΕΠ.

8 3. Υπολογισμός ανεκτελέστου υπολοίπου επί του προϋπολογισμού των έργων. Επειδή ο υπολογισμός του ανεκτέλεστου υπολοίπου γίνεται επί του ανεκτέλεστου υπολοίπου των υπογεγραμμένων συμβάσεων, παρατηρείται το φαινόμενο, έργα ειλημμένα με υπερβολική έκπτωση, να επιβαρύνουν το ανεκτέλεστο υπόλοιπο, δυσανάλογα λίγο σε σχέση με παρόμοια έργα, ειλημμένα όμως με λογική έκπτωση, αν και οι υπολειπόμενες εργασίες είναι παρομοίου όγκου προϋπολογισμού. Προς άρση της παρενέργειας αυτής, προτείνεται το ανεκτέλεστο υπόλοιπο να υπολογίζεται επί του ανεκτέλεστου τμήματος του προϋπολογισμού του έργου, προ της εργολαβικής έκπτωσης. Ο ΣΠΕΔΕΘ & ΚΜ δεν τρέφει αυταπάτες, ότι οι προτεινόμενες λύσεις είναι λύσεις ανάγκης και δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τον διάλογο για αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου παραγωγής δημοσίων έργων και για εξυγίανση της δημόσιας διοίκησης, ο οποίος πρέπει να προχωρήσει με γοργά βήματα. Παρά ταύτα πιστεύουμε ότι οι προτάσεις μας, στην παρούσα συγκυρία, μπορούν να λειτουργήσουν ευεργετικά, προς την κατεύθυνση της συγκράτησης των υπερβολικών εκπτώσεων, της τιθάσευσης του αθέμιτου ανταγωνισμού, της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, της διασποράς των έργων και της άρτιας ολοκλήρωσης των δημοσίων έργων της χώρας μας. Ευελπιστούμε να τις υιοθετήσετε, ώστε να υποστηριχθούν από κοινού και παραμένουμε στην διάθεσή Σας, για διευκρινήσεις και συνεργασία.