Μ ΗΝΥΜ Α. ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ κ. ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ 64 ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 28- ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Transcript

1 ΈΤΟΣ: 11 Έ κδοση των Αυτοδιοικήσεω ν Ελλήνω ν Ο υγγαρίας Ν Ο ΕΜ ΒΡΙΟ Σ E LLIN IZM O S - M A G Y A R O R S Z Á G I G Ö R Ö G Ö N K O R M Á N Y Z A T O K K IA D V Á N Y A Μ ΗΝΥΜ Α ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ κ. ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ 64 ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 28- ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 Στις 28 Οκτωβρίου του 1940, οι Έλληνες, στην πρώτη γρα μ μ ή του ελεύθερου κόσμου, ξεκινούσαν μ ια μάχη για την ειρήνη, την δημοκρατία και την αξιοπ ρέπεια, αδιαφορώντας για τους αριθμητικούς συσχετισμούς, αποδει- κνύοντας ότι ποτέ δεν είναι μά ταιος ο αγώνας που εμπνέεται από τη βούληση ελεύθερων ανθρώπων. Για τους Έλληνες του 1940 το ισχυρότερο όπλο ήταν η βαθιά πίστη ότι διεξάγουν έναν δίκαιο αγώνα, ήταν η απόφαση να πολεμήσουν μέχρις εσχάτων για την υπεράσπιση των αξιών και των ιδανικών που δίνουν νόημα στη ζωή των ανθρώπων και των εθνών. Σ ή μ ερ α, η 64" επέτειος του Ο Χ Ι συμπίπτει μ ε ένα ιστορικό ορόσημο για την ήπειρό μ α ς. Η Ευρώπη, ενωμένη στη βάση κοινών αξιών και πεποιθήσεων, αφήνει οριστικά στο παρελθόν διχασμούς και πάθη και αποφασίζει να προχωρήσει μπροστά, να οικοδομήσει μ ε τόλμη και όραμα ένα κοινό μέλλον ασφάλειας, ειρήνης και ευημερίας για όλους τους πολίτες της. Η υπογραφή στη Ρώ μη της πρώτης Συντα γματικής Συνθήκης για την Ευρώπη είναι έμπρακτη απόδειξη της πίστης των λαών της ηπείρου μ α πίστη που κερδήθηκε μέσα από πολέμους και αιματηρές ότι η συνεργασία είναι αποδοτικότερη από την αντιπαράθεση, η αλληλεγγύη και η εμπιστοσύνη μετα ξύ των λαών προτιμότερη από τη καχυποψία και τη μ ι σαλλοδοξία. Η Ελλάδα, όπως το 1940, έτσι και σήμερα, δηλώνει δυναμικά παρούσα και πρωταγωνίστρια στη νέα π ραγματικότητα. Ο ι Ελληνίδες και οι Έ λληνες, πιστοί στις π αρακαταθήκες της γενιάς του πολέμου και της αντίστασης, ενώνουμε τις δυνάμεις μ α ς μ ε όλους τους εταίρους μ α ς για μ ια ενωμένη, ειρηνική και ευημερούσα Ευρώπη. Κ άνουμε πράξη το όραμα για το οποίο πολέμησαν και θυσιάστηκαν οι αγωνιστές του Ο Χ Ι.

2 Σ τη Βου δατώ στη ΔΟΞΟΛΟΠ Α Π Α ΤΗΝ Ε Θ Ν ΙΚ Η ΕΠ ΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 Στις 28 Οκτωβρίου 2004, στο παρεκκλήσιο της Εξαρχίας της ουγγρικής πρωτεύουσας, έγινε δοξολογία για την Εθνική Επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940, χοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτη Αυστρίας και Εξαρχου Ουγγαρίας, κ. Μιχαήλ. Στην δοξολογία παρέστησαν: ο Πρέσβυς της Ελλάδος κ. Δημήτρης Κοντουμάς, ο Πρεσβευτής της Κυπριακής Δη- μοκρατίας κ. Γιώργος Σιακαλλής, ο Δρ. Γκούγιας Κάλμαν, Υφυπουργός για θέματα εκκλησιαστικών υποθέσεων, η κα. Κάταλιν Χλάτκι, Προϊστάμενη Γενικής Διεύθυνσης του Υ Π Ε Ξ Ουγγαρίας, ο Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας, κ. Θεόδωρος Σκεύης, ο Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Βουδαπέστης κ. Λαοκράτης Κοράνης, ο Δήμαρχος Μπελογιάννη κ. Κώστας Ριζογιάννης, μέλη του διπλωματικού σώματος και του υπαλληλικού προσωπικού της Ελληνικής Πρεσβείας, πλήθος ομογενών μ α ς, καθώς και εκπρόσωποι του ομογενειακού μας Τύπου. Μετά την δοξολογία, για το ιστορικό της ημέρας, μίλησε ο Έλληνας Πρέσβυς, κ. Κοντουμ ά ς, ο οποίος, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στη σκληρή πάλη του ελληνικού λαού κατά του φασισμού και του ναζισμού, στις πελώριες θυσίες και τα θύματα του λαού μας στον αγώνα του για την απελευθέρωση της πατρίδας α π ' την φασιστική σκλαβιά. (Α)

3 Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣΤΟΥΙΣΤΟΡΙΚΟΥΟΧΙ ΣΤΗ ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗ Στις 30 Οκτωβρίου 2004 στο Συνεδριακό Κέντρο της ουγγρικής πρωτεύουσας η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας και Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Βουδαπέστης, σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ελλήνων Ουγγαρίας, το Τ μήμα Ελλήνων Αντιστασιακών και τον Σύλλογο Ελληνικής Νεολαίας Ουγγαρίας, προς τιμή της 64ης επετείου του ιστορικού Ο ΧΙ οργάνωσαν πολιτικο-πολιτιστική εκδήλωση. Στην μεγάλη αυτή εκδήλωση έλαβε μέρος ο Πρέσβυς της Ελλάδας στην Ουγγαρία, κ. Δημήτρης Κοντουμάς, ο Πρεσβευτής της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Βουδαπέστη, κ. Γεώργιος Σιακαλλής, ο Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας κ. Θεόδωρος Σκεύης, ο Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Βουδαπέστης κ. Λαοκράτης Κοράνης, μέλη του διπλωματικού σώματος και πλήθος ομογενών μα ς, καθώς και πάρα πολλοί συμπατριώτες μας από τις επαρχιακές πόλεις της χώρας. Για το ιστορικό της ημέρας μίλησε ο Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Βουδαπέστης κ. Λαοκράτης Κοράνης, ο οποίος αναφέρθηκε λεπτομερειακά στους αγώνες και στις θυσίες του ελληνικού στρατού και του λαού μας κατά του ιταλικού φασισμού στα βουνά της Πίνδου. Συγχάρηκε τους παρόντες μαχητές και αγωνιστές, που συμ μ ετείχαν σ ' εκείνη την τιτάνια μάχη κατά του ξένου κατακτητή για την υπεράσπιση της πατρίδας μας, για την τιμή και την αξιοπρέπεια του αδάμαστου ελληνικού λαού. Η αντίσταση του λαού μας κατά του φασισμού και στη συνέχεια ενάντια στον ναζισμ ό αποτέλεσε για τους μαχόμενους λαούς του κόσμου παράδειγμα προς μίμηση και μαζί ένα μεγάλο μήνυμα για την τελική συντριβή του φασιστικού τέρας. Υπογράμμισε: «Και α π ' το βήμα αυτό εκφράζουμε τον θαυμασμό μας και τον σεβασμ ό μ ας προς αυτούς τους αγωνιστές που βρίσκονται και σήμερα κοντά μας, οι οποίοι αρκετοί δεν έχουν ακόμα τιμηθεί επίσημα από την πολιτεία. Υπάρχει άμεση και επιτακτική ανάγκη, και χωρίς διακρίσεις, να επισπευθεί η επίλυση του προβλήματος που αφορά τις αναπηρικές συντάξεις και όλων των άλλων δικαιωμ άτων, που τους παρέχει ο Νόμος 1863/1989 της Βουλής των Ελλήνων. Ζήτω οι Αγωνιστές του Ο ΧΙ και της Εθνικής Αντίστασης του λαού μ ας» Ο Πρέσβυς της Ελλάδας κ. Κοντουμάς στη σύντομη ομιλία του, αφού χαιρέτησε τους ομογενείς μας, αναφέρθηκε στην αντίσταση του ελληνικού λαού και του στρατού μα ς κατά της φασιστικής Ιταλίας και μετέπειτα ενάντια στη ναζιστική Γερμανία. Ο ελληνικός λαός με τα ηρωικά κατορθώματα και τις τεράστιες θυσίες του κέρδισε τον θαυμασμό και την εμπιστοσύνη ολόκληρης της ανθρωπότητας. Γ ι' αυτό ο λαός μας και σήμερα τιμάει και σέβεται τους αγωνιστές και μα χητές του ελληνοαλβανικού μετώπου. Στη συνέχεια ο κ. Κοντουμάς μέσα σε επευφημίες και παρατεταμένα χειροκροτήματα απένειμε διάφορα έπαθλα και βραβεία στις Ελληνίδες αθλήτριες της Ουγγαρίας, Νίκη Σιδηροπούλου και Αικατερίνη Πάρτιτς, που συμμετείχαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες «Αθήνα 2004». Οι δύο αυτές αθλήτριες, που σήμερα αποτελούν παράδειγμ α για όλα τα Ελληνόπουλα της Ουγγαρίας, τίμησαν τον Ελληνισμό της Ουγγαρίας, γ ι' αυτό τους ευχόμαστε μεγαλύτερες ακόμα επιτυχίες και ύστερα από τέσσερα χρόνια να είναι Ολυμπιονίκες.

4 Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα Μ ετά το πρώτο μ έ ρος του π ρογρά μ μα τος επακολούθησε το πολιτιστικό π ρόγραμμα μ ε την συ μ μ ετοχή των καλλιτεχνικών συγκροτημάτων μας: Χ Ε Λ Ι Δ Ο Ν Α Κ Ι, Ε Λ Λ Η Ν ΙΣ Μ Ο Σ, Η Λ ΙΟ Σ, Π Υ Ρ Γ Ο Σ, καθώς και μ ε τις ορχήστρες: «Π ειραιάς», «Πύργος-Ταβέρνα», ξαναζωντανεύοντας στην ουγγρική πρωτεύουσα τους γνήσιους και λεβέντικους ελληνικούς χορούς. Οι ηθοποιοί Αθηνά Παπαδημητρίου και Μαργαρίτα Σάμπο και ο ποιητής Νάκης Σκορδίλης απείγγελαν ποιήματα αφιερωμένα στους αγώνες του ελληνικού λαού, ενώ η χορωδία «Καρυάτιδες» και η τραγουδίστρια της Όπερας Ολυμπία Χρήστου τραγούδησαν, με εξαιρετική επιτυχία, τραγούδια του ελληνικού λαού. Το γλέντι με ελληνική μουσική, τραγούδια και χορούς κράτησε μέχρι τις πρωινές ώρες. Θανάσης Ζιανός ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΕΦ ΑΝ Ι ΣΤΟ Μ Ν Η Μ ΕΙΟ ΤΩΝ ΑΝ ΤΙΣΤΑΣΙΑΚ Ω Ν - τι είναι και τι ον μ βολίζει αυτό το Μ ν η μ ειο; Μ ε την ευκαιρία του εορτασμού της 28ης Οκτωβρίου, στις παραμονές της επετείου εκπρόσωποι του Τμήματος Ελλήνων Αντιστασιακών Ουγγαρίας, όπως κάθε έτος έτσι και φέτος, κατάθεσαν στεφάνι στο Μνημείο των Αγωνιστών, που βρίσκεται στις όχθες του Δούναβη της Βουδαπέστη. Σ ' αυτό το Μνημείο καταθέτουν στεφάνια και οι ουγγρικές οργανώσεις με την ευκαιρία των αντιστασιακών τους επετειών, αλλά και οι Έλληνες της Ουγγαρίας. Το μνημείο αυτό είνοα έργο του αείμνηστου Έλληνα καλλιτέχνη, Μέμου Μακρή, πιστό αντίγραφο κοα στις ίδιες διαστάσεις μ ε το πρωτότυπο μνημείο του Ματχαουζέν, μ ε τίτλο: «Ποτέ πια πόλεμος». Είναι ένα πελώριο σύμπλεγμα και αποτελείται από εννέα μ ορφές - ανθρώπινους σκελετούς - με υψωμένες τις γροθιές τους, οι οποίες σχηματίζουν μια πρωτότυπη μνημειακή σύνθεση, δίνοντας έτσι στο έργο την ιδέα της μαζικής αντίστασης και ταυτόχρονα της ομ αδικής θυσίας. Οι μορφές αυτές συνδέονται στενά η μία με την άλ-

5 λη, όμως η κάθε μία α π ' αυτές αποκτά και τη δική της αυτονομία, πράγμα που - με τις υψωμένες γροθιές και τη δραματική έκφραση των προσώπων τους - αποκαλύπτει τον τρόπο αντίστασης και της ατομικής θυσίας. Το μνημείο αυτό συμβολίζει την αγέρωχη συμπεριφορά και μαζί το ανθρώπινο δράμ α και την τραγωδία των εκατομμυρίων κρατουμένων στα φρικτά εκείνα στρατόπεδα συγκέντρωσης της χιτλερικής Γερμανίας στην περίοδο του Β ' Παγκοσμίου Πολέμου. Ταυτόχρονα, όμως, η συγκλονιστική αυτή σύνθεση φέρνει και κάτι μηνύματα για το σήμερα και το αύριο, μηνύματα για την περιφρούρηση της ειρήνης, για την αποφυγή ενός ολοκαυτώματος, καθώς και για την ένταση της πάλης κατά της απειλής της τρομοκρατίας, που στις μέρες μας χτυπά τις πόρτες όλων των λαών του κόσμου. Ο Α γαμέμνω ν Μ ακρής είναι γνωστός στους ομογενείς μ α ς, διότι επί πολλές δεκαετίες ζούσε και δημιουργούσε στη Βουδαπέστη. Α ξίζει να σημειωθεί πως όλα τα έργα του, τόσο στη μορφή όσο και στο περιεχόμενό τους προσδιορίζουν την εποχή μ α ς και εκφράζουν μ ε σαφήνεια τις αξίες και τα συναισθήματα της ίδιας αυτής εποχής μ α ς. Το μεγαλειώ δης και επιβλητικό Μ νημείο του Μ ατχαουζέν, η μνημειακή αυτή σύνθεση, εκφράζει την προσωποποίηση της αντίστασης του πολύπλευρου ήρωα, των λαών κατά του φασισμού, τον ίδιο τον Α Ν Τ ΙΣ Τ Α Σ ΙΑ Κ Ο Α Ν Θ Ρ Ω Π Ο. Το πρωτότυπο αυτού του Μ νημείου βρίσκεται στην είσοδο του πρώην χιτλερικού στρατοπέδου της πόλεως Ματχαουζέν. Χρ. Α θανασίον Ο ΥΦΕΘΑ κ. ΒΑΣΙΛΕΙΟ Σ Μ ΙΧΑΛΟΛΙΑΚΟΣ ΣΤΗ ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗ - Επίσκεψη στα γραφεία της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας - Συνάντηση με πολλούς ομ ογενείς μ ας - Επίσκεψη και στην κοινότητα Μπελογιάννη Στις 28 Σεπτεμβρίου ο Έλληνας Υφυπουργός Εθνικής Αμυνας, κ. Βασίλειος Μιχαλολιάκος, που πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Ουγγαρία, συνοδευόμενος από τον Πρέσβυ κ. Δημήτρη Κοντουμ ά, επισκέφθηκε τα κεντρικά γραφεία της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας, όπου τον υποδέχθηκε θερμά η Αντιπρόεδρος κα. Ευαγγελιώ Τσαρούχα, ο Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Βουδαπέστης κ. Λαοκράτης Κοράνης, ο Πρόεδρος Νεολαίας και Αντιπρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας, κ. Σπύρος Αγκάρντι, καθώς και πλήθος ομογενών μας. Ύστερα α π ' την σύντομη ενημέρωση της Αντιπροέδρου και του Προέδρου Βουδαπέστης, για τις δραστηριότητες των αυτοδιοικήσεων μας, για τα αιτήματα των συμπατριωτών μας, καθώς και για μια σειρά εκκρεμότητες, όπως είναι η καθυστέρηση των αναπηρικών συντάξεων, περιπτώσεις επαναπατρισμού, ιθαγένειας και περιουσιών, καθώς επίσης θεμάτων σχετικά με την διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στα Ελληνόπουλα της Ουγγαρίας, ο κ. Υφυπουργός στη σύντομη ομιλία του ευχαρίστησε την φίλη Ουγγαρία για την αναγνώριση του αυτοδιοικητικού χαρακτήρα των συμπατριωτών μας που διαβιούν σ' αυτή τη χώρα. «Σήμερα βρισκόμαστε, είπε, ανάμεσα σε Έλληνες που η ζωή τούς ανάγκασε να βρίσκονται μα κριά από την πατρίδα τους. Εδώ σ' αυτή τη χώρα που ζείτε συμβολίζετε με την παρουσία σας δυο αξίες, δυο αρχές, καθώς και τις μεγάλες δυνατότητες που έχει ο Ελληνισμός να επιβιώνει και να προοδεύει κάτω από αντίξοες συνθήκες. Φύγατε από την πατρίδα σας κάτω από τις πιο σκληρές συνθήκες διωγμ ένοι και κατατρεγμένοι και επιζήσατε

6 ως Έλληνες και ως Ελληνισμός. Καχ εδώ στα ξένα δεν τιμήσατε μ όνο την πατρίδα σας μ ε την οποία σήμερα έχετε ισχυρούς δεσμούς, αλλά διατηρήσατε τον δυναμισμό και την δύναμη του Ελληνισμού, που επιβιώνει ανά τους αιώνες και αναπαράγεται και πολιτιστικά κάτω από σχεδόν απαγορευτικές συνθήκες. Μη ξεχνάτε ότι επιζήσαμε επί αιώνες και χωρίς κρατική οντότητα, κι όμως ο Ελληνισμός της διασποράς κατάφερε να οργανώσει την επανάσταση του 1821, η οποία οδήγησε στην σημερινή νέα Ελλάδα. Αν και εδαφικά, είπε σ' άλλο σημείο της ομιλίας του, είμαστε μικρή χώρα, αλλά με μεγάλη ιστορία και πολλές δυνατότητες. Απόδειξη γ ι' αυτό αποτελεί η οργάνωση, με απόλυτη επιτυχία και ασφάλεια, των δυσκολότερων Ολυμπιακών Αγώνων όλων των εποχών.» Αναφερόμενος στα προβλήματα που έθεσαν οι ομογενείς μας, ο κ. Μιχαλολιάκος σημείωσε πως γνωρίζει τις εκκρεμ ότητες για τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, καθώς και όλα τα άλλα προβλήματα, τα οποία για διάφορους γραφειοκρατικούς λόγους δεν έχουν ακόμ α επιλυθεί. Ελπίζει πως με την συνεργασία του Πρέσβυ κ. Κοντουμά, που είναι ο φορέας της κυβέρνησης, όλες αυτές οι εκκρεμότητες εντός του έτους 2004 να βρουν τη λύση τους. Ο κ. Βασίλειος Μιχαλολιάκος, μ ετά τις συναντήσεις του στη Βουδαπέστη, μετέβη στο ελληνικό χωριό Μπελογιάννης ως προσκεκλημένος του Δημάρχου κ. Κώστα Ριζογιάννη. (Α.Χ.) Φ ΙΛΙΚΕΣ Ο Ι ΣΧΕΣΕΙΣ Μ ΕΤΑΞΥ ΕΛΛΑΔΑΣ ΟΥΓΓΑΡΙΑΣ Συνέντευξη του Υφυπουργού κ. Μιχαλολιάκου στην εφημερίδα μ ας Ε Λ Λ Η Ν ΙΣ Μ Ο Σ. Ερώτηση: Κύριε Υπουργέ, ποιος είναι ο σκοπός της επίσκεψής σας στη Βουδαπέστη; Απάντηση: Σκοπός της επίσκεψής μου ήταν σε ανταπόδοση της επίσκεψης του Υφυπουργού της Εθνικής Αμυνας της Ουγγαρίας στην Ελλάδα. Με την ευκαιρία αυτή συζητήσαμε θέματα που αφορούν τις διμ ερείς σχέσεις μ ας, το ΝΑΤΟ και γενικά την ίδια την Ευρώπη. Εκείνο που οφείλω να τονίσω είναι ότι εντυπωσιάστηκα στην κυριολεξία και από την ταύτιση των θέσεων, διότι η Ουγγαρία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, που ακολούθησε την Ελλάδα, η οποία από πολλά χρόνια είναι μ έλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Επίσης συζητήσαμε θέματα που έχουν σχέση με την σταθερότητα και την ειρήνη στα Βαλκάνια. Και η Ουγγαρία, όπως και η Ελλάδα, έχουμε αναλάβει την διατήρηση των συνόρων, και συμφωνήσαμε ότι στην ευρωπαϊκή μας πορεία να έχουμε μια ειδική φιλική σχέση, η οποία μπορεί να επηρεάσει το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι γενικότερα. Οι ήδη καλές διμερείς σχέσεις μπορούν να συμβάλλουν στην περαιτέρω ανάπτυξη όχι μόνο των οικονομικών, εμπορικών και πολιτιστικών σχέσεων, αλλά και στην στρατιωτική διπλωματία. Είχαμε συνάντηση και με τον Υπουργό Εθνικής Αμυνας της χώρας, με τον οποίον είχαμε μ ακράν συνομ ιλία δυο ωρών. Ερώτηση: Σήμερα επισκεφθήκατε την Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας, συναντηθήκατε με στελέχη και με πολλούς ομογενείς μας, ακούσατε τις ομιλίες τους, τις προτάσεις και τα παράπονά τους. Βέβαια στην σύντομη ομιλία σας απαντήσατε στα προβλήματα που σας έθεσαν οι συμπατριώτες μας. Ποιες ήταν οι πρώτες εντυπώσεις α π ' αυτή την συνάντηση. Απάντηση: Συνάντησα αυθεντικούς Έλληνες. Και οι Έλληνες είναι με τα παράπονά τους, με τις κριτικές τους και τις απαιτήσεις τους. Οφείλω να τονίσω ότι πολλά από τα αιτήματά τους είναι δικαιολογημένα και πρέπει η Ελληνική Κυβέρνηση, δηλαδή η Κυβέρνηση του κ. Κώστα Καραμανλή, να σπεύσει γρηγορότερα να τα επιλύσει, διότι, οι προηγούμενες κυβερνήσεις καθυστέρησαν ενάμιση χρόνο. Σας ευχαριστώ κύριε Υπουργέ. (Αθανασίου)

7 Α ντα π όκριση Η ΕΠ ΙΣΚ ΕΨ Η ΤΟΥ ΥΦΕΘΑ κ. Β Α ΣΙΛΕ ΙΟ Υ Μ ΙΧΑΛΟΛΙΑΚΟΥ ΣΤΗ Ν ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Μ Π ΕΛΟ Π ΑΝ Ν Η Στη συνέχεια ο Έλληνας Υφυπουργός Εθνικής Αμυνας της χώρας μα ς κ. Μιχαλολιάκος μίλησε ενώπιον των ομογενών μας. Λόγω της επικαιρότητας της ομιλίας του την δημοσιεύουμε αυτούσια. Ο Υφυπουργός Εθνικής Α μυνας της χώρας μ α ς, κ. Βασίλειος Μιχαλολιάκος, στις 29 Σεπτεμβρίου συνοδευόμενος α π ' τον Πρέσβυ της Ελλάδος στην Ουγγαρία κ. Δημήτρη Κ οντουμά, τον Διευθυντή του Τ μήματος Διεθνούς Συνεργασίας του Υπουργείου Εθνικής Α μυνας Ουγγαρίας, συνταγμ ατάρχη Σήλες Έρνου και τον στρατιωτικό ακόλουθο της Ελληνικής Π ρεσβείας συνταγματάρχη Σταμάτη Γκαμαράζη, μετέβει στο ελληνικό χωριό Μ πελογιάννης ως προσκεκλημένος του δημάρχου κ. Κώστα Ριζογιάννη. Στην διάρκεια της επίσκεψής του ο κ. Μιχαλολιάκος, ύστερα α π ' την ενημέρωση του δημάρχου για τη ζωή και τις δραστηριότητες των ομογενών μ ας, για τις επιτυχίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συμπατριώτες μ α ς, κάτοικοι του ελληνικού αυτού χωριού, επισκέφθηκε διάφορα αξιοθέατα της κοινότητας, τη βιβλιοθήκη, το Δημοτικό Σχολείο, το νηπιαγωγείο, την εκκλησία κ.α. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε στον κ. ΥΦ ΕΘΑ και στα μέλη της συνοδείας του το καλλιτεχνικό πρόγραμμα των μαθητών του Σχολείου μα ς, που είχαν προετοιμάσει ο δάσκαλος κ. Ζαχαρίας Παντελίδης και η δασκάλα κα. Ελένη Πανταζή. Ο κ. Μιχαλολιάκος ενθουσιασμ ένος και ικανοποιημένος συγχάρηκε τους μαθητές και τους δασκάλους και τους ευχήθηκε περαιτέρω επιτυχίες στο ευγενικό τους έργο που είναι η διδασκαλία και η εκμάθηση της μητρικής γλώσσας. Επίσης στην έδρα του Δημαρχείου έγινε ανταλλαγή δώρων και ακολούθησαν συγκινητικές στιγμές, ενώ ο Ούγγρος συνταγματάρχης Σήλες Έρνου πρόσφερε στον δήμαρχο κ. Ριζογιάννη το χρυσό έμβλημα του Υπουργείου Εθνικής Αμυνας Ουγγαρίας. Η ομιλία τον ΥΦΕΘΑ κ. Μιχαλολιάκου «Αιδεσιμότατε, αγαπητέ Δήμαρχε, φίλες και φίλοι, είναι έντονα τα συναισθήματα που διακατέχουν την ψυχή κάθε Έλληνα που επισκέπτεται το χωριό Μπελογιάννη, είναι συναισθήματα έντονα, συγκινησιακά, ελληνικά. Συναντούμε εδώ μια αυθεντική Ελλάδα, μια γνήσια Ελλάδα, ένα κομμάτι πονεμένης Ελλάδας θα έλεγα. Είναι γνωστό ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο σκληρό από τον αδελφοκτόνο σπαραγμό, από τον διχασμό, από τον εμ φύλιο αλλά και τίποτα πιο όμορφο από την συμφιλίωση. Αυτή η πονεμένη εποχή της δεκαετίας του 40'έχει παρέλθει και σήμερα ζούμε και εδώ και στην Ελλάδα και παντού μια συμφιλίωση καθολική. Ο Ελληνισμός, και όχι μ όνο ο ελληνικός λαός στην Ελλάδα, είναι ενωμένος, προσπαθεί και προοδεύει. Συμ βολίζετε λοιπόν εδώ μ ε την παρουσία σας δύο αξίες, δύο αρχές και τις μεγάλες δυνατότες που έχει ο Ελληνισμός να επιβιώνει και να προοδεύει κάτω από αντίξοες συνθήκες. Πράγμ ατι δεν υπάρχουν δυσκολότερες συνθήκες από το να φεύγεις από τ ψ πατρίδα σου, διωγμένος και κοαοαρεγμένος. Ν α έρχεσαι σε μια άλλη χώρα και όχι μόνο να επιτυγχάνεις την επιβίωση, αλλά να επιτυγχάνεις και την αναπαραγωγή του ελληνι-

8 σμού. Ν α κρατάς ισχυρές τις ρίζες σου και τη νοσταλγία μ ε την πατρίδα σου από την οποία έφυγες κυνηγημένος. Συμβολίζετε λοιπόν αυτή τη δυνατότητα που έχει ο ελληνισμ ός, που ούτως ή άλλως την έχει αποδείξει και κατακτήσει στην διαιώνια πορεία του. Μην ξεχνάτε ότι επέζησε ο Ελληνισμός για αιώνες και χωρίς κρατική οντότητα και εκτός των σημερινών συνόρων της Ελλάδος σχεδιάσθηκε, ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία, που ενέπνευσε τ ψ επανάσταση του 1821 και που οδήγησε στην σημερινή νέα Ελλάδα. Συμ βολίζετε και μ ια δεύτερη αξία, είστε ένας πολύ ισχυρός ομφάλιος λώρος μεταξύ δύο χωρών της Ελλάδας και της Ουγγαρίας και είστε και ένα τμήμα μεταναστών, για να το πω έτσι, που αγαπά την πατρίδα της προέλευσής του αλλά αγαπά και την πατρίδα στην οποία ζει και εργάζεται. Και αυτό, αν θέλετε, είναι ένα στοιχείο αναπόσπαστο της ευρείας έννοιας Ελληνισμός. Είναι, αν θέλετε, και ένα ράπισμ α εναντίον ρατσιστικών αντιλήψεων, που αναπτύσσονται σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και όχι μόνο, που αντιπαρατίθενται στους οικονομ ικούς φυγάδες ή και σε πολιτικούς φυγάδες. Εμείς ο ελληνισμός είμαστε δύναμη ειρήνης και γέφυρα μεταξύ λαών και μάλιστα πρόσφατα είχαμε και την ευκαιρία να αποδείξουμε ότι αυτό το οικονομικό, εδαφικό και πληθυσμιακό μέγεθος της νέας Ελλάδας να οργανώνει με απόλυτη επιτυχία και ασφάλεια τους δυσκολότερους Ολυμπιακούς Αγώνες όλων των εποχών. Είμαστε δύναμη ειρήνης και συμφιλίωσης. Οι πληγές έχουν κλείσει. Όλες οι πρωτοβουλίες που λαμ βάνετε είναι άξιες επαίνου. Διαπίστωσα ότι μ ια από τις πρώτες δραστηριότητες που είχατε ήταν μέσω δωρητών, που και αυτό είναι επίσης ένα στοιχείο που χαρακτηρίζει τον Ελληνισμό. Τον Ελληνισμό δεν τον χαρακτηρίζει η διαπλοκή των τελευταίων ετών αλλά η ύπαρξη αυτοδημιούργητων επιχειρηματιών, που γίνονται δωρητές και ευεργέτες στην πατρίδα τους. Ν α ξαναβρείτε την εκκλησιά σας, τις σχέσεις σας μ ε το Θεό, μ ε την Ορθοδοξία χωρίς φανατισμούς και σοβινιστικές εξάρσεις. Χρωστάμε λοιπόν όλοι μας στο ελληνικό κράτος να ενισχύσουμε αυτή την προσπάθεια με όλες μας τις δυνάμεις και την προσπάθεια να διατηρήσετε την ελληνικότητά σας, την αναπαραγωγή, την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας στα παιδιά της τρίτης, της τέταρτης και της πέμπτης γενιάς, που θα έλθουν και δεν πρέπει μόνο να ανταποκριθούμε στο δικό σας αίτημα αλλά ει δυνατόν να το ενισχύσουμε περαιτέρω παρουσία του δασκάλου ή οτιδήποτε άλλο χρειαστείτε μέσω πάντοτε της πρεσβείας μας. Το κράτος έχει μια οντότητα. Θα είμαστε, είναι βέβαιον, παρόντες και δεν σας κάνουμε καμία χάρη. Το χρωστάμε, είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής και μείζον καθήκον. Συνεχίστε να έχετε και αυτή την όμορφη σχέση με την πατρίδα που ζείτε, την Ουγγαρία. Οι σχέσεις Ελλάδας και Ουγγαρίας είχα την ευκαιρία από προχθές, που είμαι εδώ, να διαπιστώσω ότι δεν είναι απλώς φιλικές σχέσεις συμμάχων χωρών ή σχέσεις εταίρων. Όπως ξέρετε, και εμείς και η Ουγγαρία είμαστε μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Έχουν αλλάξει πολλά πράγματα και έχουμε την ίδια αντίληψη για τα Βαλκάνια, για την Ευρώπη, για το Ν Α ΤΟ, για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για τις μειονότητες. Έχει και η φίλη Ουγγαρία μειονότητες εκτός συνόρων Ουγγαρίας, που και η ίδια προσπαθεί να υπερασπίζεται την ιδιαιτερότητά τους. Έχουμ ε και εμ εις αλλού, έχουμε τον ματωμένο Ελληνισμό της Κύπρου, της Βορείου Ηπείρου κ.α. Ξέρω την σχέση που έχετε με την Βουλή, είναι σαφές ότι θα βρισκόμαστε δίπλα σας. Η Βουλή, που είναι ο κορυφαίος θεσμός λειτουργίας του πολιτεύματος, θα ενισχύει σαφώς αλλά μ άλλον αυτά θα πρέπει να τα πάρουμε μέσω της κυβερνήσεως και βεβαίως ο φορέας της κυβερνήσεως θα είναι ο κ. Πρέσβης, ο οποίος έχει τα καλύτερα συναισθήματα για σας και υποθέτω και οι προηγούμενοι. Εγώ αυτόν τον κ. Πρέσβη γνώρισα. Φοβούμαι ότι είπα περισσότερα α π ' όσα ένας Λάκων πολιτικός. Δεν θα πω άλλα... είμαστε μαζί, ας δώσουμ ε τα χέρια.» Παναγιώτης Κόντος

9 Ε Κ Θ Ε ΣΗ ΤΗ Σ ΖΩΓΡΑΦ ΟΥ ΕΥΔΟ ΞΙΑΣ ΣΥΔΟΥ Στα πλαίσια της Πολιτιστικής Εβδομάδας, που διοργάνωσε η Διεύθυνση του Κολλεγίου «DEAK FERENC», σε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση Ελλήνων του ενδέκατου Διαμερίσματος Βουδαπέστης, στις 18 Οκτωβρίου έγιναν τα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής της γνωστής ζωγράφου Ευδοξίας Σύδου. Στα εγκαίνια της έκθεσης συμμετείχε ο Πρέσβυς της Ελλάδας, κ. Δημήτρης Κοντουμάς, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών Ουγγαρίας για θέματα διμερών σχέσεων με την Ε Ε., κ. Τίμπορ Κέτσκες, ο Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας, κ. Θεόδωρος Σκεύης και πλήθος φοιτητών του ανωτέρω Κολλεγίου. Ο Διευθυντής του Κολλεγίου, κ. Μίκες Γκιούργκ, καλωσόρισε τους προσκεκλημένους στην έκθεση, ενώ ο Πρέσβυς κ. Κοντουμάς στην σύντομη ομιλία του συγχάρηκε τους οργανωτές της έκθεσης και εξήρε το έργο της Ελληνίδας ζωγράφου κ. Ευδοξίας Σύδου. Ο εκπρόσωπος του ΥΠ ΕΞ Ουγγαρίας αναφέρθηκε στις καλές σχέσεις μ εταξύ Ελλάδας-Ουγγαρίας. Μ ετά τα εγκαίνια της έκθεσης συνεχίστηκε η πολιτιστική εκδήλωση με απαγγελίες ποιημάτων της ίδιας της ζωγράφου Σύδου, που απείγγελλε ο ηθοποιός μας, κ. Νίκος Δημουλάς, με συνοδεία του μπουζουκτσή, κ. Βασίλη Αγγελίδη. Επισκέπτοντας αυτή την έκθεση, ως Έλληνες, αισθανθήκαμ ε μ εγάλη χαρά και υπερηφάνια για την συμπατριώτισσά μας Ευδοξία, η οποία αν και ανάπηρη, έχει να επιδείξει ένα πλούσιο καλλιτεχνικό έργο. Ευχόμαστε στην Ευδοξία Σύδου μεγαλύτερες ακόμα επιτυχίες στο καλλιτεχνικό της έργο. (Θ. Ζ.)

10 ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΩΝ Μ Α Σ Σ τη Λ έ σ χ η του Π ο λ ιτ ισ τ ικ ο ύ Σ υ λλόγου Ε λλή νω ν Ο υ γ γ α ρ ία ς π ρ α γ μ α τ ο π ο ιή θ η κ ε π ρ ό σ φ α τα η ετή σ ια συνέλευση του Τ μ ή μ α τ ο ς Ε λλή νω ν Α ντισ τα σ ια κ ώ ν Ο υ γ γ α ρ ία ς, στην οπ οία σ υ μ μ ε τ ε ίχ α ν π ολλοί συναγω νιστές μ α ς. Τ ις εργασίες της συνέλευσης ά νο ιξε ο Π ρ ό εδ ρ ο ς του Τ μ ή μ α τ ο ς Ελλήνω ν Α ντισ τα σ ι ακών, σ. Κ ώ σ τα ς Κ α ν ά κ η ς, κ α ι ο οπ οίος π α ρ ουσία σ ε, εν σ υ ντομία, την έκθεση δράσης του Τ μ ή μ α τ ο ς από την π ρ οηγούμενη συνέλευση έως σ ή μ ε ρ α. Α να φ ερ ό μ ενο ς στα οικον ο μ ικ ά του Τ μ ή μ α τ ο ς τόνισ ε ότι σ ή μ ε ρ α β ρ ισ κ ό μ α σ τ ε σε κα λύτερ η κ α τά σ τα σ η α π οτι στον π ρ ο η γ ο ύ μ εν ο χρ ό νο, που ο φ είλετα ι στην ο ικ ο νο μ ικ ή ενίσχυση που π ρ ο σφ έρουν τ α ν ε ο ε κ λ ε γ μ έ ν α ό ρ γ α να των α υ το δ ιο ικ ή σ εώ ν μας, σ η μ ειώ ν ο ν τα ς πω ς οι προσφ ορές του Π ροέδρου της Α υ το δ ιο ίκ η σ η ς Ελλήνω ν Ο υ γ γ α ρ ία ς, κ. Θ εοδώ ρου Σκεύη και του Π ροέδρου της Β ουδαπ έσ της κ. Λ α ο κ ρ ά τη Κ ορά νη ήταν κα θ ορισ τικές κ α ι συγκ ινη τικές μ α ζ ί. Σ τη σ υζήτησ η που επ α κ ο λο ύ θ η σ ε έγινε λ ό γ ο ς γ ια θ έ μ α τ α που αφ ορούν την π ερ α ιτέρω διεύρυνση του Τ μ ή μ α τ ο ς μ ε την πρόσληψ η στις γ ρ α μ μ έ ς των νέων, π α ι διών κ α ι εγγονώ ν των αγω νιστώ ν του Α Σ Ε και της Ε θ ν ικ ή ς Α ντίσ τα σ η ς, γ ια να υπ ά ρχει η συνέχεια της ιστορία ς και των αγώνων του α ντιστασια κού κ ιν ή μ α τ ο ς της Ε λ λ ά δ α ς. Σ ο β α ρ ή επ ίσης συζήτηση έγινε γύρω α π ' τα π ρ ο β λ ή μ α τ α, που αφ ορούν τις α να π η ρικές σ υ ντά ξεις καθώ ς κ α ι γ ια ά λλα σ οβαρά θ έ μ α τ α. Υ π ο γ ρ α μ μ ίσ τ η κ ε πω ς στην επ ί λυση αυτώ ν των π ρ ο β λ η μ ά τω ν π α ρ α τ η ρ είτ α ι μ εγ ά λ η γ ρ α φ ειο κ ρ α τ ία, ενώ από τότε π έρ α σ α ν οκτώ και π λέον χρ ό νια, χω ρίς να α π ο δ ο θ εί σ ' όλους τους συναγω νιστές μ α ς η π ο λεμ ικ ή α να π η ρ ία, που και σύμφ ω να μ ε τον Ν ό μ ο, την δ ικ α ιο ύ ντα ι. Ή δη οι μ ισ ο ί α π ' τους δ ικα ιούχο υ ς γ ια την π ο λ ε μ ικ ή α να π η ρ ία έχουν α π ο β ιώ σ ει, ενώ οι α π ο μ εί- να ντες είνα ι άρρω στοι και π ερ α σ μ ένη ς η λικ ία ς. Γ ι ' αυτό υπ ά ρχει ά μ εσ η ανάγκη γ ια την επίλυση αυτού του σοβαρού π ρ ο β λ ή μ α τ ο ς όσο το δυνατό σ υ ντομότερο και χω ρίς κω λυσιεργίες. Σ τη ν ίδ ια συνέλευση, λόγω της επετείου του Ιστορικού Ό χ ι, ο σ. Θ α νά σ η ς Ζ ια ν ό ς μ ί λησ ε γ ια τους αγώ νες και τους σκοπούς του Ε Α Μ, γ ια τις θυσίες του ελληνικού λαού στην πάλη του κατά των ξένων εισβολέω ν, κα ι την απελευθέρω ση της π α τρ ίδ α ς μ α ς α π ' τις κ α τοχικ ές να ζισ τικ ές δυνάμ εις. Τον ο ικο νο μ ικό α π ο λογισ μ ό τον π α ρ ουσία σ ε ο τέω ς Π ρ ό εδ ρ ο ς του Τ μ ή μ α τ ο ς Ε λ λ ή νων Α ντισ τα σ ια κ ώ ν Ο υ γ γ α ρ ία ς, Ε υ ά γ γ ελο ς Μ π εν ά τ ο ς υ π ο γ ρ α μ μ ίζο ν τ α ς πω ς αν και γ ια την ώρα τ α ο ικ ο νο μ ικ ά μ α ς είνα ι ικ α νο π ο ιη τικ ά, θα π ρ έπ ει να ερ γ α σ το ύ μ ε έτσι ώστε να α υξη θούν οι ο ικ ο νο μ ικ ο ί μ α ς πόροι. Τ έλος η συνέλευση ενέκρινε το π λά νο δ ο υ λειά ς γ ια το επ ό μ εν ο έτος, και έ κ λ εξε 5 α ντιπ ρ οσώ π ους που θα π ά ρ ουν μ έ ρ ο ς, ως εκπ ρόσ ω π οι του Τ μ ή μ α τ ο ς Ε λλή νω ν Α ντισ τα σ ια κώ ν, στο συνέδριο του M E A S Z (Ενω ση Ο ύγγρω ν Αντιφ ασιστώ ν) (Σιώκκς)

11 Μ ετά από 55 χρ όνια Επίσκεψη στους παιδικούς σταθμούςd É G και H Ő G Y É SZ - συγκινητικές εικόνες και ανθρώπινες συγκινήσεις - συναισθήματα αγάπης και σεβασμού στους πρώην δασκάλους Πρόσφατα με την πρωτοβουλία των αυτοδιοικήσεων 4 διαμερισμάτων της Βουδαπέστης (8ο, 9ο, 15ο, 19ο), οργάνωσαν από κοινού επίσκεψη, των έκτοτε παιδιών και σήμερα ενήλικων, στους πρώην παιδικούς σταθμούς των οικισμών D É G και H Ő G Y É S Z του νομού Τόλνα. Μεταξύ 1950 και 1955, στα ωραιότερα ανάκτορα αυτών των οικισμών ζούσαν πάνω από 700 Ελληνόπουλα του εμφυλίου πολέμου. Στον παιδικό σταθμό του D E G βρίσκονταν 350 περίπου παιδιά από 8 έως 15 χρονών, ενώ στο H Ő G Y É SZ 400 παιδιά της ίδιας ηλικίας, καθώς και στο νηπιαγωγείο νήπια από 1 έως 8 ετών. Από τη Βουδαπέστη, με τρία πούλμαν, περίπου ομογενείς μας, έκτοτε παιδιά σ' αυτούς τους σταθμούς και σήμερα ενήλικοι πατεράδες, παππούδες και γιαγιάδες, ξεκίνησαν για τα παλιά τους λημέρια. Σ ' όλη την διαδρομή τους συζητούσαν για τα περασμένα και με ανυπομονησία περίμεναν την άφιξή τους σε εκείνους τους παιδικούς σταθμούς που έμαθαν τα πρώτα γράμμα, να συναντήσουν τους πρώην Ούγγρους δασκάλους και το προσωπικό των σταθμών, να ξαναδούν τα ωραία εκείνα ανάκτορα, που για πολλά χρόνια ήταν η κατοικία τους, να επισκεφθούν τις αίθουσες διδασκαλίας, να κουβεντιάσουν με τους δασκάλους τους για την διαμόρφωση της ζωής τους και για τις οικογένειές τους στα 55 χρόνια που πέρασαν από τότε. Φτάνοντας στο οικισμό D É G οι έκτοτε μαθητές και μαθήτριες εκείνου του παιδικού σταθμού, αντίκρισαν μ ε χαρά, γέλιο και δάκρυα μ αζί την γραφική εικόνα και την απίθανη ομορφιά του ανακτόρου του κόμη FESTET ICS, που θεωρείται ένα α π ' τα μεγαλύτερα και ωραιότερα οικοδομήματα της Ουγγαρίας, με το πελώριο πάρκο των 50 στρεμμάτων, τα πολύχρωμα δέντρα και την λίμνη, που μόλις την είδαν, μια πρώην μαθήτρια, η Σοφία μ ' ένα αυθόρμητο ξεφωνητό χαράς λέει: «Να, σ' αυτή τη λίμνη παίζαμε ανταρτοπόλεμ ο και από απροσεξία έπεσε μ έσα ο δάσκαλός μας, ο Γιώργος Μωραίτης και τον σώσαμε εμ εις, τα κορίτσια και τα αγόρια.» Στην μεγάλη αυλή του ανακτόρου, αντιπροσωπεία του οικισμού του D É G, με επικεφαλής τον δήμαρχο, κ. Βέρεμπιτς Γκήζα, περίμενε τα έκτοτε Ελληνόπουλα, και μ αζί μ ε τους πρώην δασκάλους και το προσωπικό του παιδικού σταθμού, μέσα σε συγκινητικές στιγμές και ανθρώπινες συγκινήσεις καλωσόρισε τους ομογενείς μας, τα έκτοτε παιδιά των Ελλήνων. Είναι βέβαια πολύ δύσκολο να περιγράφει κανείς τις εικόνες χαράς, αγάπης και ενθουσιασμού των Ούγγρων, οι οποίοι χωρίς καμιά δυσκολία αναγνώρισαν τους πρώην μ αθητές τους και μ ε ασπασμ ούς, δάκρυα και κλάμ ατα άρχισαν να ενδιαφέρονται για την ζωή τους και τις οικογένειάς τους. Στα πρόσωπά τους μπορούσε κανείς να διακρίνει την γονική τους στοργή και την φροντίδα, που έτρεφαν προς τα Ελληνόπουλα. Στο πέρας των 55 χρόνων τα

12 οχτάχρονα και δεκάχρονα εκείνα παιδάκια έχουν ήδη γίνει δάσκαλοι, καθηγητές, γιατροί, μηχανικοί, καλλιτέχνες, ειδικευμ ένοι εργάτες, οικογενειάρχες. Ετά σκέψη στις οάθουσες διδασκαλίας Μετά τις φιλοφρονήσεις όλοι τους εισήλθαν στο ανάκτορο και άρχισαν να ψάχνουν να βρούν τις αίθουσες διδασκαλίας και τα δωμάτια κατοικίας τους. Επισκέφθηκαν την κουζίνα και το εστιατόριο, το αναρρωτήριο του παιδικού σταθμού, την αίθουσα των δασκάλων και άρχισαν, σαν μικρά παιδιά, να χαϊδεύουν τους τοίχους, τα παράθυρα και τις πόρτες και να σιγομιλούν μαζί τους. Ύστερα βγήκαν στο μεγάλο πάρκο, όπου έπαιζαν ποδόσφαιρο και έκαναν γυμναστικές ασκήσεις και περίπατο τα βραδάκια. Μετά, μερικοί τρέχοντας, έφτασαν στην άλλη άκρη του πάρκου, α π ' εκεί αγνάντεψαν και την πεντάμ ορφη λιμνούλα με τα νούφαρα και τα βαθύσκια δεντράκια, που την αναδεικνύουν σε αρχόντισσα αυτού του τοπίου. Μεταξύ τους άρχισαν και οι συζητήσεις για το ποιος και σε ποια αίθουσα διδασκαλίας γίνονταν τα μαθήματα, και ποιος ήταν ο δάσκαλός τους. Ένα μικρό γκρούπ, αποτελούμενο από τους Παπαλέξη Χρήστο, Νικολαΐδη Θωμά, Βλάχου Σοφία και Χαράλαμπο, Παττπά Βασίλη, Τσάτσο Νικόλαο, όλοι τους α π ' τη Λεύκη Καστοριάς, καθώς και οι πρώην συμ μ αθητές τους, Σιώπης Σταύρος (σήμ ερα γιατρός), Τσικάκης Βασίλης και Σεκουλόπουλος Χρήστος, συζητούν έντονα για τα περασμένα, προσπαθώντας να θυμηθούν και τους άλλους συμμαθητές τους οι οποίοι βρίσκονται σε ξένες χώρες, στην Αυστραλία, τον Καναδά, την Ελλάδα. Οι δάσκαλοι Φέχηρ Γιόζεφ και Ευάγγελος Μπενάτος Όλοι οι ομογενείς μας συγκεντρώθηκαν έξω α π ' το μέγαρο, όπου ο αγαπητός στα Ελληνόπουλα δάσκαλος, Φέχηρ Ειόζεφ, μέσα σε επευφημίες και παρατεταμένα χειροκροτήματα, τόνισε πως εκείνα τα δύσκολα χρόνια, μαζί με τους Έλληνες δασκάλους, και ιδιαίτερα με τον καλύτερο φίλο του, τον Ευάγγελο Μπενάτο, που σήμερα βρίσκεται εδώ μαζί μας, με τα έκτοτε παιδιά και μ ε τις μ άνες, που μ ερικές είναι παρόν στην σημερινή μ α ς συνάντηση, δούλευαν μέρα νύχτα, διότι οι ευθύνες τους ήταν μ εγάλες. «Τα παιδιά αυτά, συνέχισε ο δημοφιλής δάσκαλος, ήταν παιδιά με ταλέντο, αγαπούσαν τις τέχνες, διψούσαν για μ ά- θηση και μόρφωση, ήταν πρώτοι στην ιχνογραφία και στο ποδόσφαιρο. Υπήρχε πειθαρχία, ήθος και σοβαρότητα. Είχαμε οργανώσει και μια μεγάλη χορωδία μ ε εκατό μ έλη και συμ μ ετείχαμ ε σε διάφορες καλλιτεχνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις της γύρω περιοχής. Επίσης γιορτάζαμε όλες τις εθνικές γιορτές των Ελλήνων. Παράλληλα με τα ελληνικά τραγούδια και την μουσική, καθώς και τους χορούς, μάθαιναν και μ ουσική του Μπάρτοκ και Κόνταϊ. Τα Ελληνόπουλα διαπαιδαγωγούνταν στο πνεύμα της αγάπης προς την πατρίδα τους και του ελληνικού λαού». Μετά τον δάσκαλο Φέχηρ παίρνει το λόγο ο δάσκαλος Ευάγγελος Μπενάτος, υπογραμμίζοντας πως «μαζί με τους Ούγγρους και Έλληνες δασκάλους και ιδιαίτερα με τον εγκάρδιο και προσφιλή φίλο μου, Φέχηρ Ειόζεφ, δουλεύαμε ολόκληρο το εικοσιτετράωρο, διότι στη δουλειά μας δεν υπήρχε ωράριο στον παιδικό σταθμό. Όλα τα παιδιά τα θεωρούσαμε ως δικά μας και τα προσέχαμε σαν την κόρη του οφθαλμού μας. Σήμερα είμαστε υπερήφανοι, διότι όλα εκείνα τα παιδιά έχουν προκόψει στη ζωή τους». Στη συνέχεια ο δάσκαλος Μπενάτος, εκ μέρους των ομογενών μας και των Ελλήνων δασκάλων, εξέφρασε τις ευχαριστίες και την ευγνωμοσύνη του προς την τότε ουγγρική κυβέρνηση, η οποία είχε εξασφαλίσει άριστες δυνατότητες και ευνοϊκές προϋποθέσεις για τα Ελληνόπουλα του εμφυλίου. Μετά την ανταλλαγή δώρων και την ομαδική φωτογραφία, και μέσα σε συγκινητικές στιγμές, αποχαιρέτησαν τους πρώην δασκάλους και το προσωπικό του παιδικού σταθμού και αναχώρησαν για τον οικισμό H Y G Y IS Z, δεύτερο σταθμό της επίσκεψής τους. Η επίσκεψη στον πρώ ψ παιδικό σταθμό του H Ő G Y É S Z Στον οικισμό H Ő G Y É SZ ο παιδικός σταθμός και το νηπιαγωγείο λειτουργούσε στο πρώην παλάτι του κόμη Α ΡΡΟ Ν Υ ί. Ο δήμαρχος του H Ő G Y É S Z, κ. Γκιέτβαϊ Λάσλο καλωσορίζει τα έκτοτε Ελληνόπουλα,

13 μαθητές και μαθήτριες του παιδικού σταθμού και του νηπιαγωγείου. Μετά τις φιλοφρονήσεις, οι ανθρώπινες συγκινήσεις αποκορυφώθηκαν σε χαρές και σε γέλια, αλλά και σε δάκρυα, αφού ξανάβλεπαν αυτό το μ έρος ύστερα από 55 χρόνια. Οι επιζώντες αυτού του οικισμού, λέει ο Δήμαρχος, μιλούν με τα καλύτερα λόγια για τα Ελληνόπουλα, διότι ήταν παιδιά σοβαρά, με πειθαρχία και σεβασμό προς τους ανθρώπους, αλλά και όλο καλοσύνη. Γ ι' αυτό και τα αγαπούσαν οι κάτοικοι αυτού οικισμού, του H Ő G Y É SZ. Μετά έγινε ξενάγηση από την Όσμπατ Μαρία, Διευθύντρια σήμερα του παλατιού, το οποίο από το 2001 λειτουργεί ως ξενοδοχείο των τεσσάρων αστέρων. Μπαίνοντας στο μέγαρο, όλοι τους θυμήθηκαν τις αίθουσες διδασκαλίας, όπου μάθαιναν τα πρώτα τους γράμ μ ατα, τα δωμ άτια που κατοικούσαν. Ύστερα εισήλθαν στη μεγάλη αίθουσα στην οποία οργανώνονταν διάφορες συγκεντρώσεις, καλλιτεχνικά προγράμ μ ατα και πολιτιστικές εκδηλώσεις, καθώς και ο εορτασμός των ιστορικών επετείων της Ελλάδας. Στο ταβάνι αυτής της αίθουσας υπάρχουν θαυμαστές εικόνες με διάφορα σχήματα, που μπορεί κανείς να θαυμάσει την λεπτότητα της τέχνης, την ομορφιά στο απόγειό της. Μερικοί δάκρυσαν και πολύ περισσότερο ο Αθανάσιος Σιανός, που τότε ήταν μ όλις 6 χρονών. Επισκέφθηκαν επίσης την αίθουσα των δασκάλων, το γραφείο του Διευθυντή, το αναρρωτήριο του παιδικού σταθμού. Σ ' αυτήν την αίθουσα υπήρχε το νηπιαγωγείο, λέει η Μ αρία Τσάγκα που τότε ήταν μ όλις 7 χρονών και άρχισε να αναφέρει μερικά ονόματα που πήγαιναν μαζί σ' αυτό το νηπιαγωγείο, α π ' όσα βέβαια θυμούνταν: Τσάγκα Κωνσταντίνα, Ασπασία και Βαρβάρα Τσιγκάκη, Αλεξάνδρα Τρέντου, Μίλκα Γκασπάρου, Ολυμπία Βλάχου (της οποία τα δυο της αδέρφια, η Σοφία και ο Λάμπρος Βλάχου την ίδια περίοδο βρίσκονταν στον παιδικό σταθμό του DÉG), Κατερίνα Τσάγκα, Κατίνα Μάνοβα, Αλεξάνδρα Στάνου, Γλυκερία Αναστασίου... Νηπιαγωγός και δασκάλα τους ήταν η Αντωνία Κοτσίδου. Στον κάτω όροφο, που ανοίγει προς την εσωτερική αυλή του παλατιού, βρίσκεται η αίθουσα γυμναστικής με μ ια υπέροχη πισίνα μ ε ιαμ ατικά ύδατα, ενώ γύρω από την μεγάλη εξωτερική αυλή του μεγάρου υπάρχει ένα πελώριο πάρκο που το διασχίζουν μ ικρά ρυάκια. Μετά την ανταλλαγή δώρων οι ομογενείς μας με πλήρη ικανοποίηση επέστρεψαν στη Βουδαπέστη. Ενώ τα πούλμαν βούιζαν α π ' τα τραγούδια και τους χορούς των νέων μ ας, αλλά και των έκτοτε παιδιών και σήμ ερα παππούδων και γιαγιάδων. Σημειώνουμε πως η προετοιμασία της εκδρομής και η διοργάνωση των συναντήσεων με τους Ούγγρους δασκάλους και η επίσκεψη στα παλιά λημέρια των ομογενών μας, οφείλεται κατά πρώτο λόγο στην Πρόεδρο της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων του 8ου Διαμερίσματος Βουδαπέστης, Ειρήνη Μποζώνα, η οποία είχε αναλάβει την μ έριδα του λέοντος, γ ι' αυτό την ευχαριστούμε θερμά και της ευχόμαστε περαιτέρω επιτυχίες στο έργο της αυτοδιοίκησης που καθοδηγεί. Σημείωση: Οι ομογενείς μα ς πρόσφεραν 200 χιλιάδες φιορίνια στον δήμαρχο του D É G για τη συντήρηση του κτιρίου και 200 χιλιάδες φιορίνια στον δήμαρχο του H O G Y E SZ για τον καλλωπισμ ό του πάρκου. Οι προέρχονται α π ' τον έρανο των ομογενών μας, ενώ τις άλλες φιορίνια τις πρόσφερε η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας. (Αθανασίου)

14 Ανταπ όκριση Π Ε ΡΙΗ ΓΗ ΣΗ ΣΤ Η Κ Α Μ Π Η ΤΟΥ ΔΟΥΝΑΒΗ Η Ουγγαρία διαθέτει πεντάμορφες περιοχές, πόλεις και χωριά που προσελκύουν εκατοντάδες ξένους, αλλά και ντόπιους τουρίστες. Μια τέτοια εκδρομή οργάνωσε, στην περιοχή της καμπής του Δούναβη, και η Αυτοδιοίκηση του 13ου Διαμερίσματος Βουδαπέστης στις 2 Οκτωβρίου. Η καμπή του Δούναβη θεωρείται μια α π ' τις ομορφότερες και γραφικότερες περιοχές της Ουγγαρίας. Ξεκινώντας από την Βουδαπέστη μ ε πούλμ αν, διασχίσαμ ε τις γραφικές πόλεις Βάτς-Νάγκιμ α- ρος-ζέμπεγκιν-σόμπ, που ήταν και ο προορισμός της εκδρομής μας. Για την κάθε πόλη που περνούσαμε ο ξεναγός μας κ. Κώστας Σκεύης, Αντιπρόεδρος του 13ου Διαμ ερίσμ ατος, μ ας μ ιλούσε για την ιστορία τους και για τις πολιτιστικές τους επιτυχίες και επιτεύγμ ατα. Στην πόλη Ζέμπεγκιν, όπου σταματήσαμε, επισκεφθήκαμε τον λόφο, στον οποίο υπάρχει ένα εξωκλήσι, που θυμίζει την συμφωνία του Τριανώ. Α π ' αυτόν τον λόφο αντικρίσαμε την οροσειρά του βουνού Πίλις, με τα πεντάμ ορφα τοπία και πάρκα, καθώς και τον οικισμ ό Βίσεγκραντ, όπου στον μεσαίωνα βρίσκονταν τα βασιλικά ανάκτορα του Βασιλιά Ματθαίου. Δίπλα σ ' αυτόν τον οικισμό περνάει ο Δούναβης με τα ήρεμα νερά του. Στην πόλη Ζέμπεγκιν γεννήθηκε και δημιούργησε ο μεγάλος Ούγγρος ζωγράφος, Ίστβαν Σδύνι, του οποίου οι πίνακες του βρίσκονται μόνιμα στο μέγαρο εκθέσεων της πόλης. Και η πόλη Βάτς διαθέτει πάρα πολλά αξιοθέατα, μεταξύ των οποίων και η Ελληνική Εκκλησία, που χτίστηκε το 1775 από τους Έλληνες της πρώτης διασποράς, και η οποία Εκκλησία φέρει το όνομα του Αγίου Νικολάου. Εξάλλου σ' αυτή την πόλη ζούσαν 35 οικογένειες Ελλήνων εμπόρων της πρώτης βέβαια διασποράς. Στον οικισμό Βάτσρατοτ βρίσκεται το Ινστιτούτο Ερευνών Βοτανικής της Ακαδημίας Επιστημών Ουγγαρίας, το οποίο διαθέτει 28 εκτάρια κήπο βοτανικής με πλούσιο δεντροκομ είο. Σ ' αυτόν τον πελώριο κήπο υπάρχουν χιλιάδες φυτά από όλες τις χώρες του κόσμου και που θεωρείται ο μεγαλύερος της Ευρώπης. Στο θερμοκήπιο υπάρχουν 15 χιλιάδες είδη τροπικών φυτών. Σημειώνουμε επίσης πως η ανατολική περιοχή του Δούναβη είναι παραθεριστική περιοχή. Αρκετά παραθεριστικά κέντρα υπάρχουν στους οικισμούς Βέρουτσι, Κίσμαρος, Νάγκιμαρος και Σόμπ. Οι εκδρομή αυτή ήταν για όλους μας μια ευχάριστη εκδρομή και επιστρέψαμε στη Βουδαπέστη με τις καλύτερες εντυπώσεις μας. Το μεγάλο ευχαριστώ για την οργάνωση και το πρόγραμμα της εκδρομής, ανήκει στην Αυτοδιοίκηση του 13ου Διαμερίσματος της ουγγρικής πρωτεύουσας. (Θ)

15 D O H Á N Y G Y Á R : ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΕΦΑΝΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΜ ΝΗΣΤΙΚΗ ΠΛΑΚΑ Στις 2 Οκτωβρίου 2004 για δεύτερη φορά επισκεφθήκαμ ε το Ντόχανγκιαρ, την παλιά μ ας κατοικία μ ετά την άφιξή μας στην Ουγγαρία, για να καταθέσουμε στεφάνι στην αναμνηστική πλάκα που είχαμε στήσει στην είσοδο αυτής της μεγάλης πολυκατοικίας, στην οποία ζούσαμε από το 1949 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '60. Τότε, σ ' εκείνα τα δύσκολα χρόνια σ ' αυτή την πολυκατοικία βρίσκονταν πάνω από 2000 χιλιάδες συμπατριώτες μας. Σήμερα για δεύτερη φορά ήρθαν και τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας, για να γνωρίσουν αυτόν τον χώρο και να μάθουν περισσότερα για την ιστορία εκείνης της ζωής. Οι τότε νέοι και σήμερα παππούδες και γιαγιάδες ήρθαν για να ξαναθυμηθούν τις πρώην κατοικίες τους. Πολλοί από εμάς αναγνωρίσαμε τις σκάλες και τους ορόφους που ζούσαμε κατά εκατοντάδες. Μερικοί επισκέφθηκαν το λεγόμενο κόκκινο κτίριο, που σήμερα λειτουργεί ως κολλέγιο νοσοκόμων του Πανεπιστημίου Ιατρική Σέμμελβέϊς. Μπήκαν μέσα στα δωμάτια, τα οποία σήμερα είναι τελείως άγνωστα, διότι είναι εκσυγχρονισμένα, έχουν κεντρική θέρμανση και θυρωρό. Ένας παππούς δείχνει στον εγγονό του την 4η σκάλα, όπου κατοικούσε, άλλος πάλι λέει πως εδώ ήταν το κατάστημα τροφίμ ων. Πολλά έχουν αλλάξει, δεν υπάρχει το εστιατόριο και η μεγάλη αίθουσα που κάναμε τις συγκεντρώσεις και οργανώναμε κάθε Σάββατο και Κυριακή διαγωνισμούς, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, θεατρικές παραστάσεις, χοροεσπερίδες. Δεν υπάρχει ούτε και ο παιδικός σταθμός και το κολλέγιο κοριτσιών της Μ ίρκας. Εδώ όλα έχουν αλλάξει, έχουν εκσυγχρονιστεί, έχουν γίνει πιο όμορφα με ανθρώπινο πρόσωπο. Τους ομογενείς μας χαιρέτησε ο Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Βουδαπέστης κ. Λαοκράτης Κοράνης, η Πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων του 8ου Διαμερίσματος και οργανωτής της συγκέντρωσης, κα. Ειρήνη Μποζώνα, ενώ ο καθηγητής Πανεπιστημίου και Διευθυντής του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Ερευνών της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας, κ. Νίκος Φωκάς αναφέρθηκε στην ίδρυση του Ε Α Μ, που φέτος γιορτάζουμε την 63η επέτειο της ίδρυσής του, για τους αγώνες του λαού μας κατά της ξένης φασιστικής κατοχής και για την απελευθέρωση της πατρίδας μας από την ναζιστική Γερμανία. Αναφέρθηκε επίσης και για την σημασία των ερευνών της πρώτης και δεύτερης διασποράς των Ελλήνων στην Ουγγαρία, που ως στόχο τους έχει και το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών. Μετά την κατάθεση στεφάνου και την πανηγυρική εκδήλωση, στο Πολιτιστικό Κέντρο Τούρεκβις, επακολούθησε καλλιτεχνικό πρόγραμμα με την συμμετοχή της χορωδίας «ΚΑΡΥΑΤΙΔΕΣ», του χορευτικού συγκροτήματος «ΧΕΛΙΔ Ο Ν Α Κ Ι» και την ορχήστρα «Π Α Λ ΙΟ Μ Π Ο Υ ΖΟ Υ Κ Ι», ενώ ο επίτιμος Πρόεδρος του Τμήματος Ελλήνων Αντιστασιακών Ουγγαρίας Ευάγγελος Μπενάτος απάγγελε, μ ε μ εγάλη επιτυχία, ποίημ α του Κωστή Παλαμ ά. Η πολιτιστική αυτή εκδήλωση συνεχίστηκε ως αργά την νύχτα μ ε χορούς και τραγούδια. (Θ)

16 ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΥΓΓΑΡΙΑΣ GÖRÖG ORSZÁGOS ÖNKORMÁNYZAT 1054 Budapest, Vécsey u. 5 Tel: , Fax: Gyurcsány Ferenc Miniszterelnök Úr részére Miniszterelnöki Hivatal 1357 Postafiók 213 Budapest Tisztelt Miniszterelnök Úr! A Magyarországi Görögök Országos Önkormányzata gratulál Önnek megválasztásához, és sok sikert kíván felelősségteljes munkájához, melyben lehetőségei mértékében támogatni kívánja Önt. Ebből az alkalomból kérjük, vesse latba befolyását, hogy a budapesti Petőfi téri templom, melyet görögök alapították és 1801-től 1950-ig - amikor is az ismert körülmények között elvették tőlük - ők is működtettek, visszakerüljön jogos tuladonosaihoz. Ma a görög közösség az egyetlen a Magyarországon élő közösségek közül, amelynek nincs módja akadálytalanul élni vallásgyakorlási jogával. A vallásgyakorlási jognak eme csorbulását még feltűnőbbé teszi, az a tény, hogy minden évben nagyszámú görög turista látogat Magyarországra. Magyarország óta a nagy európai család teljes jogú tagja, miáltal a fenti probléma még nagyobb jelentőségre tesz szert. Budapest, szeptember 30.

17 Szkevisz Theodorosz úr elnök Ikt.szám: 1-2/2745/2/2004 Görög Országos Önkormányzat Budapest Vécsey u w Tisztelt Szkevisz Theodorosz Ur! Köszönöm a miniszterelnökké választásom alkalmából küldött jókívánságokat, köszönöm a felajánlott támogatást. Mi is úgy gondoljuk, ahogyan azt Ön a levelében hangsúlyozta: azzal, hogy Magyarország a nagy európai család teljes jogú tagjává vált, a magyar kultúra védelme és nemzetközi ismertségének növelése mellett, különösen nagy jelentőségű a hazánk területén élő nemzeti kisebbségek kultúrájának védelme, vallásuk gyakorlásának biztosítása. Ezért köszönöm, hogy felhívta figyelmemet erre, a görög közösség számára fontos problémára. Köszönöm bizalmát. Munkájukhoz sok sikert kívánok. Budapest október 11. Üdvözlettel:

18 ΕΜ ΠΛΟΥΤΙΖΟΝ ΤΑΣ Τ ΙΣ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΕΣ Μ ΑΣ ΓΝ ΩΣΕΙΣ - η Α ρ χα ία Ελληνική Ιστορία - από την α ρ χα ιό τη τα έως την Βυζαντινή Π ερίοδο Σ ' αυτή τη μικρή σε έκταση χώρα, την τόσο στενά δεμένη μ ε τη θάλασσά της, ένας μεγά λος πολιτισμός γεννήθηκε τουλάχιστον χρόνια πριν από σήμερα. Από τότε αναπτύχθηκε και ακτινοβόλησε σε όλη τη γη. Τ α Ινδό ευρωπαϊκά φύλα που ήλθαν στον Ελλαδικό χώρο ενσωματώθηκαν μ ε τους πρώτους κοα οίκους, τους Π ροέλλψ ες και δημιούργησαν τον Κυκλαδίτικο, τον Μινωικό και τον Μυκηναϊκό πολιτισμό. Ο λαός μα ς ανήσυχος και ταξιδευτής, εξαπλώθηκε γρήγορα στα μέρη γύρω από τη Μεσόγειο, ιδρύοντας αποικίες και διαδίδοντας τον Π ολιτισμό μ α ς. Για χιλιάδες χρόνια δεν είχε σχηματισθεί ενιαίο κράτος - κάθε πόλη αποτελούσε ξεχωριστή οντότητα. Ό μω ς η εθνική Ελληνική συνείδηση υπήρχε σε όλους και εκφραζόταν όταν οι Έ λληνες αντιμετώ πιζαν κάποιον επιβουλέα της γης τους, όπως τους Πέρσες. Στο μέσο του Ελληνικού χώρου, μ ε κέντρο την Ιωνική Αθήνα αναπτύχθηκε ένας θαυμ αστός πολιτισμός που έδωσε τις βάσεις για τον κατοπινό Ευρωπαϊκό πολιτισμό. Εδώ αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα οι Τέχνες, τ α Π ο λιτικά συστήματα, η Φιλοσοφία και η Επιστήμη. Βασικά χαρακτηριστικά του: ο σεβασμός στον άνθρωπο και η πίστη στη δύναμη του ανθρώπινου πνεύματος, οι ηθικές αξίες της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της φιλοπατρίας. Ο ι Πελοποννησιακοί π όλεμοι, μ ε αντίπαλους την Α θήνα και την Σπάρτη, εξασθένησαν την δύναμη των Ελλήνων και έδειξαν την ανάγκη για τη δημιουργία Ελληνικού κράτους. Αυτό γίνεται μ ε πρωτοβουλία των ισχυρών τότε Μακεδόνων. Ακολουθούν οι κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία και την Αφρική. Ο Ελληνικός πολιτισμός εξαπλώνεται και συνεχίζεται στα Ελληνιστικά κέντρα τηςανοαολής. Οι Ρωμαίοι που έρχονται στην αρχή σαν κατακτητές, κατακτούνται οι ίδιοι από τον πολιτισμό της Ελλάδος, που διαδίδεται στη συνέχεια και στη Δυτική Ευρώπη. Το Ρωμ αϊκό κράτος γίνεται γρήγορα χριστιανικό και χωρίζεται σε δύο τ μ ή μ α τ α. Το ανατολικό, μ ε πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη γίνεται το Βυζαντινό κράτος. Εκεί το Αρχαίο Ελληνικό πνεύμ α και ο Χριστιανισμός ενώνονται και δημιουργείται ο Ελληνοχριστιανικός-Βυζαντινός πολιτισμός. Το κράτος α κμά ζει και ο πολιτισμός του επηρεάζει πολλές χώρες. Ό μω ς σύντομα φαίνονται οι πρώτες αντιθέσεις μ ε το Δυτικό τ μ ή μ α, που κορυφώνονται μ ε επιδρομές και μ ε Σταυροφορίες (εκστρατείες των δυτικών εναντίον του Βυζαντίου) και την άλωση της Κωνσταντινούπολης Η Κωνσταντινούπολη πέφτει στα χέρια των Τούρκων. Την άλωσή της ακολουθεί η κατάκτηση της κυρίως (σημερινής) Ελλάδας. Π άντα όμω ς στο μυαλό όλου του κόσμου μένει ζωντανή η ανάμνηση της παλιάς παγκόσμιας δύναμης, ιδίως της δύναμης του πνεύματος και του πολιτισμ ού.

19 Szabó Vilmos államtitkár köszöntó'beszéde a bolgár, görög és lengyel kiegészítő kisebbségi iskolák közös tanévnyitóján Tisztelt Hölgyeim és Uraim! A z elmúlt két évben sokszor volt alkalmam kisebbségek rendezvényein megjelenni, ám ezeken a helyeken többnyire a kisebbségi közösség idősebb tagjaival találkoztam, gyerekeket leginkább a bevezető kulturális program előadóiként volt alkalmam látni. Most azonban, hála a bolgár, a görög és a lengyel országos kisebbségi önkormányzat erőfeszítéseinek, egy olyan örömteli esemény résztvevői vagyunk, amelynek ők a főszereplői. A gyerekek, a kisebbségi nyelvet és kultúrát megismerni, ismereteiket elmélyíteni kívánó tanulók. Köszöntsük hát őket az új tanév kezdetén. Kedves Gyerekek, Tanulók! Ez a tanév kicsit más, mint a korábbiak voltak. Eddig az iskoláitokban a többi diákhoz hasonlóan vettetek részt a tanórákon, majd ezek után, kicsit szabadabb rendszerben eljártatok azokra a foglalkozásokra, ahol megismerhettétek szüléitek, nagyszüleitek anyanyelvét, az ahhoz kötődő kultúrát, anyaországaitok történelmét, földrajzát. Mindezt kicsit szakkörszemen, kényelmesebb tempóban tanultátok, mint az egyéb iskolai tananyagot. Ez talán kedvessé is tette számotokra ezt a kisebbségi vasárnapi iskolát. Ez a kényelmes oktatási forma azonban nem tette lehetővé, hogy a megtanultakról számot adhassatok, akár vizsgát is tehessetek. Éppen ezért merült fel szüléitekben, majd a kisebbségek képviseletét ellátó testületekben, önkormányzatokban, hogy próbálják meg a bolgár, görög és a lengyel nyelvet és irodalmat, valamint a népismeretet olyan keretbe foglalni, ami lehetővé teszi, hogy ugyanolyan értéket képviseljenek, mint bármely más tárgy. A z igény találkozott az Oktatási Minisztérium elképzeléseivel, így kisebb jogszabály-módosítások után ebben a tanévben lehetővé vált az átállás a vasárnapi iskoláról a kiegészítő kisebbségi oktatásra. Mit is jelent ez a Ti számotokra? (2004. október 2.) A bolgár, görög, illetve lengyel nyelv mint tantárgy, bekerült az ellenőrzőtökbe, ebből a tárgyból ugyanolyan jegyet kaptok, mint bármely más tantárgyból. Ami azonban valóban újdonság, és talán ennek fogtok a leginkább örülni, az anyanyelvetek, kisebbségi nyelvetek kiválthatja az eredeti iskolátokban a második idegen nyelvet. Azaz, ha beiratkoztok erre a kiegészítő oktatásra, iskoláitokban mindössze egy idegen nyelvet kell tanulnotok. Ez persze a Ti és szüléitek döntése. Tisztelt Szülök, Pedagógusok, Önkormányzati Képviselők, Hölgyeim és Uraim! Engedjék meg, hogy Önökhöz is szóljak ezen az ünnepi eseményen Önök, akik bizonyára figyelemmel kísérik a kisebbségpolitikai eseményeket, tudják, hogy Kormányunk eltökélt célja a kisebbségi önkormányzatiság megerősítése, intézményi hátterének bővítése. A z a célunk, hogy a kisebbségi oktatási intézmények fenntartóivá azok váljanak, akik az intézmény működtetésében a leginkább érintettek, azaz maguk a kisebbségek. Egyebek mellett ezt célozza a kisebbségi törvény jelenlegi módosításának tervezete, amely, mostanra eljutott a parlamenti szakaszba. Reális esély van arra, és remélem, hogy ebben a választási időszakban végre elfogadja azt az Országgyűlés. Itt egy fontos dologról kell szólnom: az önkormányzati intézményi bázis megerősítése nem mehet végbe anélkül, hogy pontosan meghatároznánk, kik is a kisebbségi jogok kedvezményezettel, kik választhatják meg a kisebbségek helyi és országos képviselőit, kik kerülhetnek be ezen testületekbe. Hölgyeim és Uraim! Támogatásukat kérem ehhez a munkához! Végezetül nagyon sok sikert kívánok Önöknek, Nektek! Kívánom, hogy kellemes időszakot töltsétek az iskolátokban!

20 Tudósítás NOSZTALGIAKIRÁNDULÁS A DÉGI ÉS Α HŐGYÉSZI KASTÉLYOKBAN - a dégi és a hőgyészi kastélyokban élt és nevelkedett több mint 700 görög menekült gyermek között - felejthetetlen a régi tanárokkal való találkozás A fantasztikus szépségű Zala megyében található két festői település, D É G és H Ő G Y É SZ nagyközségek, ahol az ember csodálhatja Magyarország két legnagyobb és legszebb kastélyát től 1955-ig ezekben a palotákban éltek és nevelkedtek a görög menekült gyermekek. Azóta több mint 55 év telt el, s ezért elhatározták, hogy kirándulást szerveznek Dégre és Hőgyészre, hogy találkozhassanak volt tanáraikkal és az iskola egykori dolgozóival. Több mint 150 Budapesten élő görög döntött úgy, hogy részt vesz a szeptember 18-i nosztalgiakiránduláson. Elsősorban azok, akik egykor kisgyermekként Dégen és Hőgyészen tanultak, illetve nevelkedtek. Három luxusbusz telt meg a kirándulni vágyókkal, akik 11 órakor érkeztek Dégre, ahol Gerebics Géza, a település polgármestere és munkatársai várták őket. A fogadáson jelen voltak az egykori tanárok és nevelők, valamint az iskola volt dolgozói. A polgármester üdvözlőbeszédében elmondta, hogy nagy szeretettel és barátsággal várták az egykor itt tanult és nevelkedett görög menekült gyerekeket, akik ma már felnőtt és családos emberek. A jelenlévő régi tanárok és nevelők pillanatok Φ «E KASTÉLYA FELSZABADULÁSIG gróf FESTETICH CSALÁD TULAJDONA VOLT. ÉPÜLT 1815 É S 1819 KÖZÖTT POLLACH MIHÁLY TERVEI ALAPJÁN KLASSZICISTA STÍLUSBAN MŰEMLÉK I G A FÖLDMŰVÉ LODESÜGYl MINISZTÉRIUM ÜDÜLŐJE, MAJD EMIGRÁLT GÖRÖG GYEREKEK OTTHONA IG, T O L A MAI NAPIG MAGYAR GYERMEKEK NEVELŐOTTHONA B E N V E T T E F E L A HUNYADI JÁ N O S N EV ET. A KASTÉLYHOZ TARTOZÓ 25 HEKTÁR ANGOIJCERT TERMÉSZETVÉDELMI TERÜLET. DEG, JŰLIUS H A V Á B A N.^ alatt felismerték és név szerint szólították egykori tanítványaikat, s tárt karokkal, könnyezve bekísérték őket a Kastélyba. Ezt követően bejárták az összes tantermet, benéztek az egykori tanulószobába, megtekintették az éttermet, a tornatermet, az igazgatói irodát, majd kimentek a nagy parkba, ahol annak idején futottak, tornáztak, futballoztak, játszottak és esténként sétáltak, énekeltek. A z egykori görög tanulóknak az volt a legnagyobb örömük, amikor 55 év elteltével találkoztak legkedvesebb tanárukkal, Fehér Jó zseffel és a többi nevelővel, akik annak idején a távoli nyelvük és szokásaik ellenére befogadták, megszerették őket és bennük saját