ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ"

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων Άσκηση 2 Δημήτρης Πλεξουσάκης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών

2 HY460 Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων Δημήτρης Πλεξουσάκης 2 η Σειρά Ασκήσεων Άσκηση 1 (25 μονάδες) Εξωτερική ταξινόμηση Έστω αρχείο σελίδων. Επιπλέον έστω 3 διαθέσιμες σελίδες ενδιάμεσης μνήμης. α) Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις θεωρώντας ότι χρησιμοποιούμε τον αλγόριθμο εξωτερικής ταξινόμησης multi-way external sort. i. Πόσα ταξινομημένα runs θα παραχθούν στο πρώτο πέρασμα; ii. Πόσα περάσματα θα χρειασθούν για την πλήρη ταξινόμηση του αρχείου; iii. iv. Ποιο είναι το συνολικό κόστος της ταξινόμησης του αρχείου; Πόσες σελίδες ενδιάμεσης μνήμης χρειάζονται για την πλήρη ταξινόμηση του αρχείου σε 2 μόνο περάσματα; i. Στο πρώτο πέρασμα (run 0), διαβάζονται τα δεδομένα εισόδου στις 3 σελίδες τη φορά και ταξινομούνται εσωτερικά ώστε να παραχθούν 10000/3=3334 ταξινομημένα περάσματα (το τελευταίο πέρασμα μπορεί να έχει λιγότερες σελίδες) ii. iii. iv. Ξέρουμε από την θεωρία ότι ο αριθμός των αρχικών περασμάτων καθορίζει τον αριθμό των συνολικών περασμάτων για την ταξινόμηση του αρχείου. Χρειαζόμαστε logb-1[n/b]+1=13 περάσματα Αφού κάθε σελίδα διαβάζεται και γράφεται μια φορά ανα πέρασμα, το συνολικό κόστος ταξινόμησης του αρχείου θα είναι 2*Ν*(# of passes) = 2*10.000*13 = IOs Χρειαζόμαστε B = 101, buffers μια και θα πρέπει να ισχύει log x-1 (10000/x)+2=2 β) Απαντήστε στις ερωτήσεις του ερωτήματος α) για την περίπτωση που έχουμε αρχείο σελίδων να ταξινομήσουμε και διαθέτουμε 5 διαθέσιμες σελίδες ενδιάμεσης μνήμης. i /5=4.000 runs ii. logb-1[n/b]+1=7 περάσματα iii IOs iv. B = 142, buffer pages γ) Απαντήστε στις ερωτήσεις του ερωτήματος α) για την περίπτωση που έχουμε αρχείο σελίδων να ταξινομήσουμε και διαθέτουμε 17 σελίδες ενδιάμεσης μνήμης.

3 i /17= runs ii. logb-1[n/b]+1=6 περάσματα iii IOs iv. B = 1415 buffer pages δ) Απαντήστε στις ερωτήσεις του ερωτήματος α) θεωρώντας ότι έχουμε αρχείο σελίδων να ταξινομήσουμε και χρησιμοποιούμε εξωτερική ταξινόμηση με 2 σελίδες ενδιάμεσης μνήμης (two-way external sort) i runs ii. logb-1[n/b]+1=16 περάσματα iii IOs iv. Δεν μπορούμε να το ταξινομήσουμε σε 2 περάσματα.

4 Άσκηση 2 (25 μονάδες) Αλγόριθμοι Σύζευξης Έστω οι σχέσεις Orders και Customers αποθηκευμένες ως αταξινόμητα αρχεία σωρού με τα παρακάτω χαρακτηριστικά Orders Customers πλειάδες, 10 πλειάδες ανά σελίδα πλειάδες, 10 πλειάδες ανά σελίδα Πρωτεύον κλειδί είναι το πεδίο orderid Πρωτεύον κλειδί είναι το πεδίο customerid Το πεδίο cid της σχέσης είναι ξένο κλειδί από την σχέση Customers Επιπλέον έστω 52 σελίδες ενδιάμεσης μνήμης και επιπλέον δεν έχουμε διαθέσιμα ευρετήρια α) Ποιο είναι το κόστος της σύζευξης Orders Orders.cID=Customers.customerID Customers με χρήση block nested loops; Υπολογίστε το ελάχιστο πλήθος σελίδων ενδιάμεσης μνήμης που απαιτούνται ώστε το κόστος αυτό να παραμένει σταθερό. Για την σχέση Orders, έχουμε ότι αποθηκεύονται 10 πλειάδες ανά σελίδα. Εφόσον έχουμε πλειάδες χρειαζόμαστε Pages_Order = σελίδες. Για την σχέση Customers, έχουμε ότι αποθηκεύονται 10 πλειάδες ανά σελίδα. Εφόσον έχουμε πλειάδες χρειαζόμαστε Pages_Customers = 200 σελίδες. Η Customers είναι η μικρότερη σχέση και θα παίζει το ρόλο της εξωτερικής σχέσης ενώ ι η Orders θα είναι η εσωτερική σχέση. Θα τεμαχίσουμε την Customers σε blocks, και θα σαρώσουμε την Orders για ταιριαστές πλειάδες. Συνεπώς, η εξωτερική σχέση θα διαβαστεί 1 φορά και η εσωτερική θα διαβαστεί 1 φορά για κάθε block. Ο αριθμός των block που θα έχουμε θα είναι : #pages in outer relation/ #buffer pages 2 = 200 / 52-2= 4 Συνεπώς, το κόστος θα είναι Total Cost = Pages_Customers + blocks * Pages_Orders = *1.000 = Ι/Ο. Για να βρούμε το ελάχιστο πλήθος σελίδων ενδιάμεσης μνήμης που απαιτούνται ώστε το κόστος αυτό να παραμείνει σταθερό πρέπει να σκεφτούμε ότι ο αριθμός των block θα είναι μεγαλύτερος αν αρχίσουμε να αφαιρούμε σελίδες ενδιάμεσης μνήμης. Για παράδειγμα, αν το πλήθος των ενδιάμεσων σελίδων είναι 51 και όχι 52, τότε ο αριθμός των block θα είναι : Αριθμός σελίδων στην εξωτερική σχέση / αριθμός ενδιάμεσων σελίδων 2 = 200/49 = 5. Συνεπώς, με την αφαίρεση μιας και μόνο σελίδας θα αυξήσουμε το κόστος. Οπότε, το ελάχιστο πλήθος σελίδων ενδιάμεσης μνήμης για αυτό το κόστος είναι 52.

5 β) Ποιο είναι το κόστος της παραπάνω σύζευξης με ταξινόμηση και συγχώνευση (sort merge join); Υπολογίστε το ελάχιστο πλήθος σελίδων ενδιάμεσης μνήμης (buffer) που απαιτούνται ώστε το κόστος αυτό να παραμένει σταθερό. Η ιδέα της σύζευξης με ταξινόμηση και συγχώνευση, είναι η ταξινόμηση και των δύο σχέσεων ως προς το γνώρισμα σύζευξης και η αναζήτηση των κατάλληλων πλειάδων μέσω της συγχώνευσης τους. Στο πρώτο πέρασμα (run 0), τα παραγόμενα περάσματα για κάθε σχέση θα είναι Ν/2*Β= 1000/2*52=10 και Ν/2*Β=200/2*52=2. Αφού = 12 < 52 μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την βελτιστοποίηση του αλγορίθμου ταξινόμησης & συγχώνευσης και δεσμεύουμε 1 buffer page για κάθε πέρασμα για της κάθε σχέσης. Το κόστος όπως έχουμε δει από τις διαφάνειες θα είναι Total Cost = 3* (Pages_Order + Pages_Customer) = 3* ( ) = 3 *1.200 =3.600 Ι/Οs (Διάλεξη query processing, σελ 58) Για τον υπολογισμό του ελάχιστου πλήθους σελίδων ενδιάμεσης μνήμης για το κόστος, υπολογίζουμε βασικά το ελάχιστο πλήθος σελίδων ενδιάμεσης μνήμης που απαιτούνται για την ταξινόμηση σε 2 περάσματα της orders. Έτσι θέλουμε log B /B +1 = 2 οπότε πρέπει Β>=33. Άρα απαιτούνται κατ ελάχιστον 33 σελίδες ενδιάμεσης μνήμης. γ) Ποιο είναι το κόστος της παραπάνω σύζευξης με κατακερματισμό (hash join); Υπολογίστε το ελάχιστο πλήθος σελίδων ενδιάμεσης μνήμης (buffer) που απαιτούνται ώστε το κόστος αυτό να παραμένει σταθερό. Στη φάση διαμερισμού, πρέπει να σαρώσουμε και να γράψουμε στο δίσκο μια φορά και την Customers και την Orders, πράγμα που σημαίνει ότι το κόστος αυτής της φάσης θα είναι 2* (Pages_Customers + Pages_Orders) = 2* ( ) = 2* = Στη δεύτερη φάση, και υποθέτοντας ότι δεν υπάρχουν υπερχειλίσεις των διαμερισμάτων, σαρώνουμε κάθε διαμέρισμα μια φορά με συνολικό κόστος Pages_Customers + Pages_Orders = Ι/Ο. Άρα το συνολικό κόστος θα είναι 3* (Pages_Customers + Pages_Orders) = 3* ( ) = 3* = Ι/Ο. Το ελάχιστο πλήθος σελίδων ενδιάμεσης μνήμης που χρειάζονται είναι περίπου ίσο με το πλήθος σελίδων ενδιάμεσης μνήμης που απαιτούνται για την κατασκευή ενός πίνακα κατακερματισμού μέσα στη μνήμη ενός partition οποιασδήποτε από τις δύο σχέσεις. Καθώς η Customers είναι η μικρότερη, μικρότερη θα είναι και κάθε partition της, οπότε η Customers αποτελεί καλύτερη επιλογή. Χρειαζόμαστε περίπου σελίδες ενδιάμεσης μνήμης όπου f είναι ο προσεγγιστικός τελεστής fudge. δ) Θεωρείστε την ύπαρξη ενός ευρετηρίου κατακερματισμού στο γνώρισμα customerid της Customers, υλοποιημένου με την εναλλακτική 2. Ποιο είναι το κόστος της εν λόγω σύζευξης με χρήση φωλιασμένων βρόγχων με ευρετήριο (index nested loop join);

6 Αφού το CustomersID είναι κλειδί της Customers, έχουμε το πολύ μια ταιριαστή πλειάδα. Το cid της Orders είναι ξένο κλειδί που αναφέρεται στην Customers, και έτσι έχουμε ακριβώς μια ταιριαστή πλειάδα της Customers για κάθε πλειάδα της Orders. Η Orders έχει σελίδες, άρα το κόστος σάρωσης της είναι Υπάρχουν πλειάδες στην Orders. Για κάθε μια από αυτές τις πλειάδες, το κόστος ανάκτησης της σελίδας του ευρετηρίου που περιέχει τον προσδιοριστή εγγραφής της ταιριαστής πλειάδας της Customers είναι 1-2 I/O είναι ένα τυπικό κόστος για ευρετήριο που βασίζονται στον κατακερματισμό. Επιπλέον, πρέπει να ανακτήσουμε τη σελίδα της Customers που περιέχει την κατάλληλη πλειάδα. Έτσι, χρειαζόμαστε: *( ) = Ι/Ο. ε) Θεωρείστε την ύπαρξη ενός συσταδοποιημένου ευρετηρίου τύπου B+-tree στο γνώρισμα cid της Orders, υλοποιημένου με την εναλλακτική 1, αγνοώντας την ύπαρξη του ευρετηρίου του ερωτήματος (δ). Ποιο είναι το κόστος της εν λόγω σύζευξης με χρήση φωλιασμένων βρόγχων με ευρετήριο (index nested loop join); Υποθέστε ότι το B+-tree που θα χρησιμοποιήσετε έχει fanout 100. Τώρα η εξωτερική σχέση είναι η Customers. Υποθέτουμε ότι το δέντρο έχει 3 επίπεδα, το πρώτο περιλαμβάνει μόνο τη ρίζα, το δεύτερο έχει 10 κόμβους και το τρίτο έχει 1000 φύλλα καθένα από τα οποία περιέχει 10 πλειάδες. Τα 2 πρώτα επίπεδα (11 σελίδες) χωράνε στην μνήμη, οπότε για την ανάκτηση κάθε πλειάδας της Orders χρειαζόμαστε μόνο 1 πρόσβαση για να μεταβούμε στο φύλλο που την περιέχει. Αφού το γνώρισμα cid της Orders δεν είναι κλειδί, είναι πιθανό να υπάρχουν πολλαπλά ταιριάσματα για κάθε πλειάδα της Customers. Εφόσον το ευρετήριο της Orders είναι συσταδοποιημένο υποθέτουμε ότι για κάθε πλειάδα της Customers η ανάκτηση όλων των αντίστοιχων πλειάδων της Orders κοστίζει το πολύ 2 I/Os. Οπότε κόστος = *2+11=4211 Ι/Οs Άσκηση 3 (25 μονάδες) Βελτιστοποίηση Επερωτήσεων και Στατιστικά Υποθέστε ότι έχετε τις δύο σχέσεις Orders και Customers της άσκησης 2, μαζί με τα ευρετήρια των ερωτημάτων (δ) και (ε). Έστω, επίσης, μια σχέση Sales με τις ίδιες ιδιότητες όπως η Orders, αλλά χωρίς κανένα ευρετήριο. Τέλος, θεωρήστε ότι το ευρετήριο B+-tree στο γνώρισμα cid της Orders περιέχει διακριτές τιμές κλειδιού, ενώ το γνώρισμα cid της Sales έχει εύρος τιμών.

7 Εκτελέστε τον αλγόριθμο δυναμικού προγραμματισμού για την εύρεση ενός βέλτιστου πλάνου με βαθιά αριστερά δένδρα (left-deep trees) συζεύξεων για την αποτίμηση της ακόλουθης έκφρασης: (Orders Orders.cID=Customers.customerID Customers) Customers.customerID =Sales.cID Sales Πέρασμα 1: Εξετάζουμε τις μεθόδους πρόσβασης για τους πίνακες ξεχωριστά Customers: 2 access methods: hash index, file scan Επιλέγουμε να χρησιμοποιήσουμε hash index, αφού έχει μικρότερο κόστος σε σχέση με το File scan. Orders: 2 access methods: B+ tree index, file scan Επιλέγουμε να χρησιμοποιήσουμε B+ tree index, αφού έχει μικρότερο κόστος σε σχέση με το File scan. Sales: 1 access method: file scan Πέρασμα 2: Εξετάζουμε καθένα από τα πλάνα του περάσματος 1, θεωρώντας τη σχέση που περιέχει ως εξωτερική σε μια σύζευξη με άλλη σχέση ως εσωτερική. Για κάθε μέθοδο σύζευξης, χρειάζεται να εξετάσουμε και αν η έξοδος είναι ταξινομημένη καθώς αυτό επηρεάζει το κόστος της επόμενης φάσης Orders και Customers Μέθοδος join καλύτερη Κόστος Ε/Ε Ταξινομημένη Μέγεθος εξωτερική έξοδος εξόδου block nested loop Customers Όχι sort merge Ναι hash Όχι indexed nested loop Orders Όχι Customers Όχι 1 Στον παραπάνω πίνακα χρησιμοποιήσαμε τα αποτελέσματα της Άσκησης 2. Για την sort-merge χρησιμοποιήσαμε τον refined sort-merge join. Παρατηρούμε επίσης ότι η Orders είναι ήδη ταξινομημένη εξαιτίας του συσταδοποιημένου ευρετηρίου B+tree τύπου Alternative 1. Οπότε, εξοικονομούμε 1 ανάγνωση και 1 εγγραφή της R, άρα το κόστος γίνεται M+3 N = = 1.600

8 2 Η έξοδος περιλαμβάνει πλειάδες, καθώς για κάθε πλειάδα της Orders, υπάρχει ακριβώς μία πλειάδα της Customers που ικανοποιεί τη συνθήκη Orders.cID=Customers.customerID. Όμως μία πλειάδα της Οrders Customers έχει σχεδόν διπλάσιο μέγεθος από μια πλειάδα της Orders, και γι' αυτό υποθέτουμε ότι το μέγεθος εξόδου θα είναι σελίδες. Συνεπώς, καλύτερη επιλογή αποτελεί το sort merge, καθώς όχι μόνο έχει το μικρότερο δυνατό κόστος Ε/Ε, αλλά είναι και το μοναδικό που μας δίνει στην έξοδο ταξινομημένο αποτέλεσμα. Sales και Customers Μέθοδος join καλύτερη Κόστος Ε/Ε Ταξινομημένη Μέγεθος εξωτερική έξοδος εξόδου block nested loop Customers Όχι sort merge Ναι hash Όχι indexed nested loop Sales Όχι 3 Εδώ μόνο η Sales μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εξωτερική καθώς μόνο η Customers είναι ευρετηριασμένη. Ο εκλεπτυσμένος αλγόριθμος σύζευξης με ταξινόμηση και συγχώνευση (refined sort-merge join) εξακολουθεί να αποτελεί την βέλτιστη επιλογή, καθώς έχει το πλεονέκτημα έναντι της ιδίου κόστους Ε/Ε σύζευξης με κατακερματισμό (hash join) να παράγει ταξινομημένη έξοδο. Orders και Sales Μέθοδος join καλύτερη Κόστος Ε/Ε Ταξινομημένη Μέγεθος εξωτερική έξοδος εξόδου block nested loop Οποιαδήποτε [1.000/(52-2)] = Όχι sort merge Ναι hash - 3( ) = Όχι indexed nested Sales (1+1)+11 = Όχι loop Υποθέτουμε ομοιόμορφη κατανομή των τιμών του Sales.cID, συνεπώς, για κάθε τιμή του Sales. cid θα υπάρχουν κατά μέσο όρο (10.000/3.000) = 3,3 πλειάδες.

9 Επιπλέον, υποθέτουμε ότι κάθε τιμή του Orders.cID εμφανίζεται στο σύνολο τιμών του Sales.cID, συνεπώς η έξοδος θα έχει μέγεθος 3, = tuples. Θεωρώντας, τέλος, το μέγεθος των πλειάδων της εξόδου περίπου διπλάσιο, καταλήγουμε σε μέγεθος εξόδου σελίδες. Για μια ακόμη φορά, ο εκλεπτυσμένος αλγόριθμος σύζευξης με ταξινόμηση και συγχώνευση (refined sort-merge join) παραμένει βέλτιστη επιλογή. Πέρασμα 3: Εδώ πρέπει να εξετάσουμε κατά πόσον οι πλειάδες που παράγονται από το εξωτερικό πλάνο μπορούν να διοχετευθούν με pipeline στη σύζευξη (join). Αν όχι, τότε έχουμε επιπλέον κόστος για την υλοποίηση (materialization), εφόσον πρέπει να γράφουμε και εν συνεχεία να διαβάζουμε ενδιάμεσα αποτελέσματα. Orders Customers με Sales, όπου η Orders Customers έχει υλοποιηθεί με sort merge Μέθοδος join Κόστος Ε/Ε pipelined sort merge = Ναι 6 block nested loop 1.000[2.000/50] = , 8 Περιττό 9 hash = Περιττό indexed nested loop Χρησιμοποιούμε και πάλι τον εκλεπτυσμένο αλγόριθμο σύζευξης με ταξινόμηση και συγχώνευση (refined sort-merge join). Αφού η σχέση Orders Customers είναι ταξινομημένη και διοχετεύεται με pipeline στη σύζευξη (join), μπορούμε ακόμη και να εξοικονομήσουμε αναγνώσεις από το δίσκο γι' αυτήν. 6 Η φάση της συγχώνευσης για τον υπολογισμό της Orders Customers χρειάζεται μόνο 2 σελίδες ενδιάμεσης μνήμης (buffer) για την είσοδο και 1 για την έξοδο. Δεσμεύοντας 1 σελίδα ενδιάμεσης μνήμης (buffer) εξόδου για την ταξινόμηση της Sales, έχουμε στη διάθεση μας 48 σελίδες ενδιάμεσης μνήμης (buffer) για είσοδο στην ταξινόμηση της Sales, που είναι υπεραρκετές. Συνεπώς, η ταξινόμηση της Sales με τη συγχώνευση για το join της Sales με την Orders Customers, μαζί με την ταξινόμηση και συγχώνευση (sort merge) για τον υπολογισμό της Orders Customers, μπορεί να γίνει με pipelining. 7 Εξοικονομούμε 1 ανάγνωση για την Orders Customers θεωρώντας ότι εφαρμόζεται pipeline. 8 Εφόσον θεωρούμε μόνο πλάνα με βαθιά αριστερά δέντρα συζεύξεων, η Orders Customers πρέπει υποχρεωτικά να είναι η εξωτερική σχέση. 9 Είναι περιττό να την εξετάσουμε καθώς είναι ήδη χειρότερη από το sort-merge, ακόμη και με την υπόθεση ότι θα μπορούσε να γίνει υπό σωλήνωση (pipeline). 10 Βάσει του (8) και της απουσίας ευρετηρίου για την Sales. Συνεπώς, για την Orders Customers με την Sales, ο καλύτερος τρόπος είναι να προηγηθεί η σύζευξη μεταξύ Orders και Customers με τη μέθοδο sort merge, και να ακολουθήσει η σύζευξη μεταξύ της Orders Customers και της Sales με την ίδια μέθοδο, συνολικού κόστους = Ε/Ε. Customers Sales με Orders, όπου η Customers Sales έχει υλοποιηθεί με sort merge Μέθοδος join Κόστος Ε/Ε pipelined

10 sort merge Ναι block nested loop 1.000[2.000/50] = , 8 Περιττό 9 hash = Περιττό indexed nested loop (1+1)+11 = Περιττό 11 Χρησιμοποιούμε και πάλι τον εκλεπτυσμένο αλγόριθμο σύζευξης με ταξινόμηση και συγχώνευση (refined sort-merge join). Αφού η σχέση Customers Sales είναι ταξινομημένη και διοχετεύεται με σωλήνωση (pipeline) στη σύζευξη (join), μπορούμε ακόμη και να εξοικονομήσουμε το read γι' αυτήν. Η Orders είναι επίσης ταξινομημένη. Συνεπώς, για την Customers Sales με την Orders, ο καλύτερος τρόπος είναι να προηγηθεί η σύζευξη μεταξύ Customers και Sales με τη μέθοδο sort merge, και να ακολουθήσει η σύζευξη μεταξύ της Customers Sales και της Orders με την ίδια μέθοδο, συνολικού κόστους = Ε/Ε. Orders Sales με Customers, όπου η Orders Sales έχει υλοποιηθεί με sort merge Μέθοδος join Κόστος Ε/Ε pipelined sort merge Ναι 6 block nested loop 200[6.600/50] = , 8 Περιττό 9 hash = Περιττό indexed nested loop (1,2+1) = Περιττό 12 Χρησιμοποιούμε και πάλι τον εκλεπτυσμένο αλγόριθμος σύζευξης με ταξινόμηση και συγχώνευση (refined sort-merge join). Αφού η σχέση Orders Sales είναι ταξινομημένη και διοχετεύεται με pipeline στη σύζευξη (join), μπορούμε ακόμη και να εξοικονομήσουμε το read γι' αυτήν. Συνεπώς, για την Orders Sales με την Customers, ο καλύτερος τρόπος είναι να προηγηθεί η σύζευξη μεταξύ Orders και Sales με τη μέθοδο sort merge, και να ακολουθήσει η σύζευξη μεταξύ της Orders Sales και της Customers με την ίδια μέθοδο, συνολικού κόστους = Ε/Ε. Συνεπώς οι βέλτιστες επιλογές είναι οι ακόλουθες τρεις μέθοδοι: Πρώτα join Orders Customers με sort merge, και μετά join (Orders Customers) Sales με sort merge. Πρώτα join Customers Sales με sort merge, και μετά join (Customers Sales) Orders με sort merge. Πρώτα join Orders Sales με sort merge, και μετά join (Orders Sales) Customers με sort merge. Άσκηση 4 (25 μονάδες) Βελτιστοποίηση Επερωτήσεων και Στατιστικά Έστω η παρακάτω σχέση Phones Manufacturer Model GBs Apple iphone 4 8

11 Apple iphone 6 8 Apple G3 8 LG Nexus 4 16 LG Nexus 5 16 LG G3 16 SAMSUNG Galaxy S 8 SAMSUNG Galaxy Note 8 SAMSUNG G3 8 α) Tί τιμή έχουν οι παρακάτω μεταβλητές; i. Τ(Phones) ii. V(Phones, Manufacturer) iii. V(Phones, GBs) i. Τ(Phones)= 9 ii. V(Phones, Manufacturer)= 3 iii. V(Phones, GBs)=2 β) Υποθέστε ότι οι τιμές για τις επερωτήσεις επιλέγονται από τις τιμές που υπάρχουν στην βάση μας. Τι θα υπολογίσει ο βελτιστοποιητής των επερωτήσεων (optimizer) για: i. Τον αριθμό των πλειάδων στο σ Manufacturer=Apple (R) ii. Τον αριθμό των πλειάδων στο σ Model=G3 (R) iii. Τον αριθμό των πλειάδων στο σ Manufacturer=Apple^Model=G3 (R) iv. Τον αριθμό των πλειάδων στο σ Manufacturer=Apple^GBs=8 (R) v. Τον αριθμό των πλειάδων στο Π Manufacturer, GBs (R) i. Τ(Phones)/V(Phones, Manufacturer) = 9/3 = 3 ii. T(R) / V (R, Model) = 9/7 iii. V(Phones, Manufacturer) ) = 9/(7*3) = 3/7 = 0.42 iv. Τ(Phones)/(V(Phones, GBs) * V(Phones, Manufacturer) ) = 9/(2*3) = 3/2 = 1.5 v. H σχέση Phones έχει 9 διακριτές πλειάδες. Το projection απαιτεί να απορρίψουμε μερικά πεδία και η διασφάλιση ότι δεν υπάρχουν διπλότυπα. Αν δεν χρειάζεται να εξαλειφθούν τα διπλότυπα (δεν υπάρχει το distinct στην επερώτηση στην sql ) τότε η προβολή αποτελείται από την απλή ανάκτηση ενός υποσυνόλου των πεδίων του πίνακα. Άρα ο αναμενόμενος αριθμός πλειάδων από τον βελτιστοποιητή θα είναι T(Phones) = 9. γ) Εξηγείστε σύντομα γιατί η εκτίμηση για την επερώτηση Manufacturer=Apple ^ Model=G3 μπορεί να έχει μεγαλύτερη ακρίβεια από την επερώτηση Manufacturer = Apple ^ GBs=8. Το γνώρισμα Model έχει 7 διακριτές τιμές, το οποίο είναι πολύ κοντά στο σύνολο των πλειάδων μας, πράγμα που σημαίνει ότι το πολύ 3 πλειάδες μπορούν να έχουν την ίδια τιμή. Το γνώρισμα GBs έχει 2 διακριτές τιμές, πράγμα που σημαίνει ότι

12 αρκετές πλειάδες έχουν την ίδια τιμή. Ο βελτιστοποιητής θεωρεί ότι τα γνωρίσματα είναι ανεξάρτητα το ένα από το άλλο και δεν ξέρει αν το γνώρισμα GBs κατανέμονται ομοιόμορφα ή όχι στις πλειάδες του Manufacturer = Apple. Πράγμα που σημαίνει ότι όταν θα υπολογιστεί η Manufacturer = Apple ^ GBs=8 δε μπορεί να γνωρίζει ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των 2 γνωρισμάτων, δηλαδή όλα τα Apple έχουν 8 GBs. δ) Για να χειριστούμε το πρόβλημα που προέκυψε στο υποερώτημα γ, κάποιος θα μπορούσε να προτείνει να κρατάμε στατιστικά για το V(Phones, Manufacturer-GBs), όπου το Manufacturer-GBs χρησιμοποιείται σαν ένα ενιαίο πεδίο που σχηματίζεται από την συνένωση των τιμών του Manufacturer και του GBs. Εξηγήστε σύντομα το πόσο καλή είναι η παραπάνω ιδέα και αν θα μπορούσε η όχι να υλοποιηθεί σε ένα DBMS. Αν κρατάμε στατιστικά για το V(Phones, Manufacturer-GBs), δηλαδή να το βλέπουμε σαν ενιαίο πεδίο τότε θα έχουμε ότι οι διακριτές του πλειάδες είναι 3, Άρα, ο αναμενόμενος αριθμός πλειάδων από τον βελτιστοποιητή θα είναι Τ(Phones)/ V(Phones, Manufacturer-GBs) = 9/3 = 3. Βλέπουμε η εκτίμηση είναι ακριβής και καλύτερη του Manufacturer=Apple ^ Model=G3. Για το αν θα μπορούσε να υλοποιηθεί σε ένα DBMS πρέπει να σκεφτούμε ότι η κράτηση στατιστικών στοιχείων και η ενημέρωση τους είναι ένα επιπλέον κόστος και θα ήταν μια εξαιρετικά ακριβή διαδικασία αν θα έπρεπε να το κάνουμε σε όλα τα ζεύγη γνωρισμάτων. Για αυτό το λόγο αυτή η υλοποίηση της παραπάνω ιδέας θα πρέπει να γίνει στα ζεύγη που υπάρχει κάποια συσχέτιση μεταξύ τους. Όμως, στη σχετικά μικρή σχέση που έχουμε είναι εύκολο να καταλάβουμε αν υπάρχουν συσχετίσεις μεταξύ των γνωρισμάτων. Σε μια γενική περίπτωση βάσης δεδομένων αυτό είναι σχεδόν αδύνατο να συμβεί.

13 Σημειώματα Σημείωμα αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Κρήτης, Δημήτρης Πλεξουσάκης. «Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων. Άσκηση 2». Έκδοση: 1.0. Ηράκλειο Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση, Όχι Παράγωγο Έργο 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.

14 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 2

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΑΣΚΗΣΗ ΔΕΥΤΕΡΗ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΑΣΚΗΣΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΑΣΚΗΣΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΘΗΜΑ ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2007-2008 14.02.2008 EΠΙΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΔΙΔΑΣΚΩΝ Ιωάννης Βασιλείου, Καθηγητής,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ερωτήσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ερωτήσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ερωτήσεων 1 Επεξεργασία Ερωτήσεων Θα δούμε την «πορεία» μιας SQL ερώτησης (πως εκτελείται) Ερώτηση SQL Ερώτηση ΣΒΔ Αποτέλεσμα 2 Βήματα Επεξεργασίας Τα βασικά βήματα στην επεξεργασία

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 5 η Άσκηση - Συγχώνευση Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 5 η Άσκηση Συγχώνευση & απαρίθμηση Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Αλγόριθμοι και πολυπλοκότητα Συγχωνευτική Ταξινόμηση

Αλγόριθμοι και πολυπλοκότητα Συγχωνευτική Ταξινόμηση ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Αλγόριθμοι και πολυπλοκότητα Συγχωνευτική Ταξινόμηση Ιωάννης Τόλλης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Συγχωνευτική Ταξινόμηση (Merge Sort) 7 2 9 4 2 4 7 9 7 2 2 7 9 4

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων ΙΙ Ενότητα 5

Βάσεις Δεδομένων ΙΙ Ενότητα 5 Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Βάσεις Δεδομένων ΙΙ Ενότητα 5: Δομές Ευρετηρίων - ISAM Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Δομές δεδομένων Άσκηση αυτοαξιολόγησης Παναγιώτα Φατούρου Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών ΗΥ2, Ενότητα : Ασκήσεις και Λύσεις Άσκηση 1 Ενότητα : Υλοποίηση Λεξικών µε

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα. Εισαγωγή στις βάσεις δεδομένων

Ενότητα. Εισαγωγή στις βάσεις δεδομένων Ενότητα 1 Εισαγωγή στις βάσεις δεδομένων 2 1.1 Βάσεις Δεδομένων Ένα βασικό στοιχείο των υπολογιστών είναι ότι έχουν τη δυνατότητα να επεξεργάζονται εύκολα και γρήγορα μεγάλο πλήθος δεδομένων και πληροφοριών.

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ερωτήσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ερωτήσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ερωτήσεων Βάσεις Δεδομένων 2013-2014 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Επεξεργασία Ερωτήσεων Θα δούμε την «πορεία» μιας SQL ερώτησης (πως εκτελείται) Ερώτηση SQL Ερώτηση ΣΒΔ Αποτέλεσμα Βάσεις

Διαβάστε περισσότερα

1 η Διάλεξη. Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων

1 η Διάλεξη. Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων 1 η Διάλεξη Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων 1 Περιεχόμενα 1 η Άσκηση... 3 2 η Άσκηση... 3 3 η Άσκηση... 3 4 η Άσκηση... 3 5 η Άσκηση... 4 6 η Άσκηση... 4 7 η Άσκηση... 4 8 η Άσκηση... 5 9 η Άσκηση... 5 10

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Περιβαλλοντικών Δεδομένων

Βάσεις Περιβαλλοντικών Δεδομένων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Βάσεις Περιβαλλοντικών Δεδομένων Ενότητα 2: Εισαγωγή Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 6 η Άσκηση - DFS δένδρα Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Διοικητική Λογιστική

Διοικητική Λογιστική Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διοικητική Λογιστική Ενότητα 10: Προσφορά και κόστος Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά

Διαβάστε περισσότερα

Επεξεργασία Ερωτήσεων

Επεξεργασία Ερωτήσεων Εισαγωγή Σ Β Σύνολο από προγράμματα για τη διαχείριση της Β Επεξεργασία Ερωτήσεων Αρχεία ευρετηρίου Κατάλογος συστήματος Αρχεία δεδομένων ΒΑΣΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ Σύστημα Βάσεων εδομένων (ΣΒ ) Βάσεις Δεδομένων 2007-2008

Διαβάστε περισσότερα

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής Διπλ. Ναυπηγός Μηχανολόγος Μηχανικός M.Sc. Διασφάλιση

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Λαμπρίδης Δημήτρης Κατσανού Βάνα Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Λαμπρίδης Δημήτρης Κατσανού Βάνα Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Λαμπρίδης Δημήτρης Κατσανού Βάνα Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

Επεξεργασία Ερωτήσεων

Επεξεργασία Ερωτήσεων Εισαγωγή Επεξεργασία Ερωτήσεων ΜΕΡΟΣ 1 Γενική Εικόνα του Μαθήματος 1. Μοντελοποίηση (Μοντέλο Ο/Σ, Σχεσιακό, Λογικός Σχεδιασμός) 2. Προγραμματισμός (Σχεσιακή Άλγεβρα, SQL) ημιουργία/κατασκευή Εισαγωγή εδομένων

Διαβάστε περισσότερα

Επεξεργασία Ερωτήσεων

Επεξεργασία Ερωτήσεων Εισαγωγή Επεξεργασία Ερωτήσεων Σ Β Βάση εδομένων Η ομή ενός ΣΒ Βάσεις Δεδομένων 2006-2007 Ευαγγελία Πιτουρά 1 Βάσεις Δεδομένων 2006-2007 Ευαγγελία Πιτουρά 2 Εισαγωγή Εισαγωγή ΜΕΡΟΣ 1 (Χρήση Σ Β ) Γενική

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων Ενότητα # 14: Τμηματοποίηση με χρήση τυχαίων πεδίων Markov Καθηγητής Γιώργος Τζιρίτας Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Τμηματοποίηση εικόνων

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Περιβαλλοντικών Δεδομένων

Βάσεις Περιβαλλοντικών Δεδομένων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Βάσεις Περιβαλλοντικών Δεδομένων Ενότητα 3: Μοντέλα βάσεων δεδομένων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαχείρισης έργου υπό συνθήκες αβεβαιότητας

Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαχείρισης έργου υπό συνθήκες αβεβαιότητας Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαχείρισης έργου υπό συνθήκες αβεβαιότητας 1 Περιεχόμενα 1 η Άσκηση... 4 2 η Άσκηση... 7 3 η Άσκηση... 10 Χρηματοδότηση... 12 Σημείωμα Αναφοράς... 13 Σημείωμα Αδειοδότησης...

Διαβάστε περισσότερα

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων Διάλεξη 5η: Σχεσιακή Άλγεβρα - Μέρος 2ο Δημήτρης Πλεξουσάκης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Σχεσιακή Άλγεβρα Βασικές πράξεις άλγεβρας:,,,,,

Διαβάστε περισσότερα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Το περιεχόμενο του μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων Άσκηση 3 Δημήτρης Πλεξουσάκης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών ΗΥ 460 Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων Διδάσκων: Δημήτρης

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 10η Άσκηση Αλγόριθμος Dijkstra

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 10η Άσκηση Αλγόριθμος Dijkstra Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 1η Άσκηση Αλγόριθμος Dijkra Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upara.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Βάσεις Δεδομένων ΙΙ Ενότητα 6

Βάσεις Δεδομένων ΙΙ Ενότητα 6 Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Βάσεις Δεδομένων ΙΙ Ενότητα 6: Δομές Ευρετηρίων - B-tree Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Ενότητα 7: Παράγωγος, ελαστικότητα, παραγώγιση συναρτήσεων (Φροντιστήριο) Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης

Διαβάστε περισσότερα

Διοικητική Λογιστική

Διοικητική Λογιστική Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διοικητική Λογιστική Ενότητα 6: Μέθοδοι ς Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο

Διαβάστε περισσότερα

ΗΥ460 Συστήµατα Διαχείρισης Βάσεων Δεδοµένων Χειµερινό Εξάµηνο 2016 Διδάσκοντες: Βασίλης Χριστοφίδης

ΗΥ460 Συστήµατα Διαχείρισης Βάσεων Δεδοµένων Χειµερινό Εξάµηνο 2016 Διδάσκοντες: Βασίλης Χριστοφίδης ΗΥ460 Συστήµατα Διαχείρισης Βάσεων Δεδοµένων Χειµερινό Εξάµηνο 2016 Διδάσκοντες: Βασίλης Χριστοφίδης 2 η Σειρά Ασκήσεων Ηµεροµηνία Παράδοσης: 14/11/2016 Άσκηση 1 (10 µονάδες) Εξωτερική Ταξινόµηση Θεωρείστε

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης (ΜΒΑ) Ενότητα 3: Εφαρμογές Δικτυωτής Ανάλυσης (2 ο Μέρος)

Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης (ΜΒΑ) Ενότητα 3: Εφαρμογές Δικτυωτής Ανάλυσης (2 ο Μέρος) Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης (ΜΒΑ) Ενότητα 3: Εφαρμογές Δικτυωτής Ανάλυσης (2 ο Μέρος) Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Ενότητα 8: Εφαρμογές παραγώγων Μελέτη και βελτιστοποίηση συναρτήσεων μιας μεταβλητής (Φροντιστήριο) Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται

Διαβάστε περισσότερα

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων Διάλεξη 9η: SQL Μέρος 2ο Δημήτρης Πλεξουσάκης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Εμφωλευμένες επερωτήσεις (Nested Queries) Μια εντολή select

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων Project Δημήτρης Πλεξουσάκης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών ΗΥ460 Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων Χειμερινό Εξάμηνο 2014

Διαβάστε περισσότερα

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων Διάλεξη 12η: Συναρτησιακές Εξαρτήσεις - Αξιώματα Armstrong Δημήτρης Πλεξουσάκης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Συναρτησιακές Εξαρτήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων Ενότητα # 15: Τμηματοποίηση σε τοπολογικά συνεκτικές περιοχές Καθηγητής Γιώργος Τζιρίτας Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Διαμέριση σε συνεκτικές

Διαβάστε περισσότερα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική Δρ.Ευσταθία Παπαγεωργίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Το περιεχόμενο του μαθήματος

Διαβάστε περισσότερα

Αλγόριθμοι και πολυπλοκότητα Ταχυταξινόμηση (Quick-Sort)

Αλγόριθμοι και πολυπλοκότητα Ταχυταξινόμηση (Quick-Sort) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Αλγόριθμοι και πολυπλοκότητα Ταχυταξινόμηση (Quick-Sort) Ιωάννης Τόλλης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Ταχυταξινόμηση (Quick-Sort) 7 4 9 6 2 2 4 6 7 9 4 2 2 4 7 9 7

Διαβάστε περισσότερα

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2)

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2) Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2) Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός

Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός Κεφάλαιο Γ.4: Ολοκλήρωση με Αντικατάσταση Όνομα Καθηγητή: Γεώργιος Ν. Μπροδήμας Τμήμα Φυσικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Emil: zro@ei.uptrs.r Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Ενότητα 11: Διανύσματα (Φροντιστήριο) Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων &

Διαβάστε περισσότερα

Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων

Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων Ενότητα 4 η : Οι Παραγωγοί Αγροτικών Προϊόντων Χρίστος Καμενίδης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη Ενότητα 8: Η Οικονομική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γρηγόριος Ζαρωτιάδης Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων Ενότητα 7: Βέλτιστος έλεγχος συστημάτων διακριτού χρόνου Καθηγητής Αντώνιος Αλεξανδρίδης Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Σημείωμα

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων Ενότητα # 8: Ορθομοναδιαίοι μετασχηματισμοί Καθηγητής Γιώργος Τζιρίτας Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Ορθομοναδιαίοι μετασχηματισμοί ισοδύναμη

Διαβάστε περισσότερα

ΗΥ-460 Συστήµατα ιαχείρισης Βάσεων εδοµένων ηµήτρης Πλεξουσάκης Βασίλης Χριστοφίδης

ΗΥ-460 Συστήµατα ιαχείρισης Βάσεων εδοµένων ηµήτρης Πλεξουσάκης Βασίλης Χριστοφίδης Πανεπιστήµιο Κρήτης Τµήµα Επιστήµης Υπολογιστών ΗΥ-460 Συστήµατα ιαχείρισης Βάσεων εδοµένων ηµήτρης Πλεξουσάκης Βασίλης Χριστοφίδης Ονοµατεπώνυµο: Αριθµός Μητρώου: Επαναληπτική Εξέταση (3 ώρες) Ηµεροµηνία:

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτική Άσκηση σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Πρακτική Άσκηση σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Πρακτική Άσκηση σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ενότητα 1: Κρίσιμα συμβάντα Δέσποινα Πόταρη, Γιώργος Ψυχάρης Σχολή Θετικών επιστημών Τμήμα Μαθηματικό Απομαγνητοφώνηση αποσπάσματος από Β Λυκείου

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 11η Άσκηση - Σταθμισμένος Χρονοπρογραμματισμός Διαστημάτων

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 11η Άσκηση - Σταθμισμένος Χρονοπρογραμματισμός Διαστημάτων Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα η Άσκηση - Σταθμισμένος Χρονοπρογραμματισμός Διαστημάτων Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr

Διαβάστε περισσότερα

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων Διάλεξη 13η: Κλείσιμο Συνόλου Γνωρισμάτων - Ελάχιστη κάλυψη - Αποσύνθεση - Συναρτησιακές Εξαρτήσεις Δημήτρης Πλεξουσάκης Τμήμα Επιστήμης

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός Η/Υ. 7 η ενότητα: Αρχεία. Τμήμα. Τεχνολόγων Περιβάλλοντος. ΤΕΙ Ιονίων Νήσων. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων

Προγραμματισμός Η/Υ. 7 η ενότητα: Αρχεία. Τμήμα. Τεχνολόγων Περιβάλλοντος. ΤΕΙ Ιονίων Νήσων. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Προγραμματισμός Η/Υ 7 η ενότητα: Αρχεία Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων Άσκηση 1 Δημήτρης Πλεξουσάκης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών HY460 Συστήματα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων Διδάσκοντες: Δημήτρης

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Kruskal

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Kruskal Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Kruskl Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Emil: zro@ei.uptrs.r Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Γενική Εικόνα του Μαθήµατος. Το εσωτερικό ενός Σ Β. Εισαγωγή. Εισαγωγή Σ Β Σ Β. Αρχεία ευρετηρίου Κατάλογος συστήµατος Αρχεία δεδοµένων

Εισαγωγή. Γενική Εικόνα του Μαθήµατος. Το εσωτερικό ενός Σ Β. Εισαγωγή. Εισαγωγή Σ Β Σ Β. Αρχεία ευρετηρίου Κατάλογος συστήµατος Αρχεία δεδοµένων Βάσεις εδοµένων 2003-2004 Ευαγγελία Πιτουρά 1 ΜΕΡΟΣ 1 Γενική Εικόνα του Μαθήµατος Επεξεργασία Ερωτήσεων Μοντελοποίηση (Μοντέλο Ο/Σ, Σχεσιακό, Λογικός Σχεδιασµός) Προγραµµατισµός (Σχεσιακή Άλγεβρα, SQL)

Διαβάστε περισσότερα

Το εσωτερικό ενός Σ Β

Το εσωτερικό ενός Σ Β Επεξεργασία Ερωτήσεων 1 Εισαγωγή ΜΕΡΟΣ 1 Γενική Εικόνα του Μαθήµατος Μοντελοποίηση (Μοντέλο Ο/Σ, Σχεσιακό, Λογικός Σχεδιασµός) Προγραµµατισµός (Σχεσιακή Άλγεβρα, SQL) ηµιουργία/κατασκευή Εισαγωγή εδοµένων

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ερωτήσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1

Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ερωτήσεων. Βάσεις Δεδομένων Ευαγγελία Πιτουρά 1 Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ερωτήσεων Βάσεις Δεδομένων 2018-2019 1 Επεξεργασία Ερωτήσεων Θα δούμε την «πορεία» μιας SQL ερώτησης (πως εκτελείται) Ερώτηση SQL Ερώτηση ΣΒΔ Αποτέλεσμα 2 Βήματα Επεξεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής Διπλ. Ναυπηγός Μηχανολόγος Μηχανικός M.Sc. Διασφάλιση Ποιότητας,

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΙIΙ Ενότητα 6

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΙIΙ Ενότητα 6 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΙIΙ Ενότητα 6: 1η εργαστηριακή άσκηση και προσομοίωση με το SPICE Χατζόπουλος Αλκιβιάδης Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και

Διαβάστε περισσότερα

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων Διάλεξη 6η: Σχεσιακή Άλγεβρα - Μέρος 3ο Δημήτρης Πλεξουσάκης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Διαίρεση Ορισμός (13): Έστω σχέσεις R, S με

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 9: ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΠΟΥ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων 1o-2ο Φροντιστήριο - Εκφωνήσεις Δημήτρης Πλεξουσάκης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων Χειμερινό εξάμηνο 2014-2015

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική της Πληροφορικής

Διδακτική της Πληροφορικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 14: Διδακτικές Προσεγγίσεις για τον Προγραμματισμό Σταύρος Δημητριάδης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Μαθήματος: Εργαστήριο Φυσικής Ι

Τίτλος Μαθήματος: Εργαστήριο Φυσικής Ι Τίτλος Μαθήματος: Εργαστήριο Φυσικής Ι Ενότητα: Επαναληπτικές Ασκήσεις Ενότητας 4 Όνομα Καθηγητή: Γεωργά Σταυρούλα Τμήμα Φυσικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ. Δομές Δεδομένων. Ιωάννης Γ. Τόλλης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ. Δομές Δεδομένων. Ιωάννης Γ. Τόλλης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Δομές Δεδομένων Ιωάννης Γ. Τόλλης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 7: ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Ενότητα 2: Γραμμικές συναρτήσεις (Φροντιστήριο) Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Επιχειρήσεων

Διοίκηση Επιχειρήσεων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5: Η λήψη των αποφάσεων Ευγενία Πετρίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους.

Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους. Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους. Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Ενότητα 9: Μετατροπή μοντέλου οντοτήτων σχέσεων σε βάση δεδομένων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Ενότητα 3: Μη γραμμικές συναρτήσεις (Φροντιστήριο) Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Ενότητα 4: Κλασσική και Κβαντική Πιθανότητα Σγάρμπας Κυριάκος Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Σκοποί ενότητας Σκοπός της ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Πληροφορική

Εισαγωγή στην Πληροφορική Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Εισαγωγή στην Πληροφορική Ενότητα 12: Βάσεις Δεδομένων [βασισμένο σε σημειώσεις των Silberchatz,Korth και Sudarshan] Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην. Εισαγωγή Σ Β. Αρχεία ευρετηρίου Κατάλογος. συστήματος. Αρχεία δεδομένων

Εισαγωγή στην. Εισαγωγή Σ Β. Αρχεία ευρετηρίου Κατάλογος. συστήματος. Αρχεία δεδομένων Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ερωτήσεων 1 Εισαγωγή Σ Β Σύνολο από προγράμματα για τη διαχείριση της Β Αρχεία ευρετηρίου Κατάλογος ΒΑΣΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ Αρχεία δεδομένων συστήματος Σύστημα Βάσεων εδομένων (ΣΒ ) 2 :

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική Πληροφορικής

Διδακτική Πληροφορικής Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διδακτική Πληροφορικής Ενότητα 4: Διδακτικός μετασχηματισμός βασικών εννοιών πληροφορικής Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος και Διασφάλιση Ποιότητας Ενότητα 4: Μελέτη ISO Κουππάρης Μιχαήλ Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας

Έλεγχος και Διασφάλιση Ποιότητας Ενότητα 4: Μελέτη ISO Κουππάρης Μιχαήλ Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας Έλεγχος και Διασφάλιση Ποιότητας Ενότητα 4: Μελέτη Κουππάρης Μιχαήλ Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας ISO 17025 5.9. ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ (1) 5.9.1 Το Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 5

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 5 Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 5 Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Ενότητα 6: Όριο και συνέχεια συναρτήσεων (Θεωρία) Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολιτισμικού Λογισμικού

Τεχνολογία Πολιτισμικού Λογισμικού Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τεχνολογία Πολιτισμικού Λογισμικού Ενότητα 12: SQL και πολιτισμικά δεδομένα Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός Η/Υ. Βασικές Προγραμματιστικές Δομές. ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος

Προγραμματισμός Η/Υ. Βασικές Προγραμματιστικές Δομές. ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος Προγραμματισμός Η/Υ Βασικές Προγραμματιστικές Δομές ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος Δομή Ελέγχου Ροής (IF) Η εντολή IF χρησιμοποιείται όταν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ. Δομές Δεδομένων. Ιωάννης Γ. Τόλλης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ. Δομές Δεδομένων. Ιωάννης Γ. Τόλλης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Δομές Δεδομένων Ιωάννης Γ. Τόλλης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Πανεπιστήμιο Κρήτης Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 4: Στρατηγικοί προσανατολισμοί Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση

Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση Ενότητα: Εργασίες Διδάσκων: Βασίλης Κόμης, Καθηγητής komis@upatras.gr www.ecedu.upatras.gr/komis/ Τμήμα Επιστημών

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών Ενότητα 9: Ολοκληρώματα (Φροντιστήριο) Μπεληγιάννης Γρηγόριος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 1: Εισαγωγή

Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 1: Εισαγωγή Εκπαιδευτική Διαδικασία και Μάθηση στο Νηπιαγωγείο Ενότητα 1: Εισαγωγή Διδάσκουσα: Μαρία Καμπεζά Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Σκοποί ενότητας Να ενημερωθούν οι

Διαβάστε περισσότερα

Διαφήμιση και Δημόσιες Σχέσεις Ενότητα 9: Σχέσεις διαφημιστή-διαφημιζόμενου

Διαφήμιση και Δημόσιες Σχέσεις Ενότητα 9: Σχέσεις διαφημιστή-διαφημιζόμενου Διαφήμιση και Δημόσιες Σχέσεις Ενότητα 9: Σχέσεις διαφημιστή-διαφημιζόμενου Θεοδωρίδης Προκόπης Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων (Δ.Ε.Α.Π.Τ.)

Διαβάστε περισσότερα

6 η Διάλεξη. Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων

6 η Διάλεξη. Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων 6 η Διάλεξη Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων 1 Περιεχόμενα 1 η Άσκηση... 3 2 η Άσκηση... 4 3 η Άσκηση... 4 4 η Άσκηση... 4 5 η Άσκηση... 5 6 η Άσκηση... 5 7 η Άσκηση... 5 8 η Άσκηση... 6 Χρηματοδότηση... 7

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας Ενότητα 12: Ιδιοτιμές και Ιδιοδιανύσματα Σγάρμπας Κυριάκος Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Σκοποί ενότητας Ιδιοτιμές και Ιδιοδιανύσματα

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων

Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διαχείριση Πολιτισμικών Δεδομένων Ενότητα 6: Εισαγωγή στις Βάσεις Δεδομένων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και

Διαβάστε περισσότερα

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα # 8: Άτρακτοι και σφήνες Μ. Γρηγοριάδου Μηχανολόγων Μηχανικών Α.Π.Θ. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 2: Οργάνωση και Διοίκηση Εισαγωγή Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Η/Υ. Ενότητα 2β: Αντίστροφο Πρόβλημα. Δημήτρης Σαραβάνος, Καθηγητής Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών

Εισαγωγή στους Η/Υ. Ενότητα 2β: Αντίστροφο Πρόβλημα. Δημήτρης Σαραβάνος, Καθηγητής Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών Εισαγωγή στους Η/Υ Ενότητα 2β: Δημήτρης Σαραβάνος, Καθηγητής Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών Σκοποί ενότητας Εύρεση συνάρτησης Boole όταν είναι γνωστός μόνο ο πίνακας αληθείας.

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός Η/Υ. 8 η ενότητα: Περιβαλλοντικά και μαθηματικά προβλήματα. Τμήμα. Τεχνολόγων Περιβάλλοντος. ΤΕΙ Ιονίων Νήσων

Προγραμματισμός Η/Υ. 8 η ενότητα: Περιβαλλοντικά και μαθηματικά προβλήματα. Τμήμα. Τεχνολόγων Περιβάλλοντος. ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Προγραμματισμός Η/Υ 8 η ενότητα: Περιβαλλοντικά και μαθηματικά προβλήματα Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται

Διαβάστε περισσότερα

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων

Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων Διάλεξη 7η: Σχεσιακός Λογισμός Δημήτρης Πλεξουσάκης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Σχεσιακός Λογισμός Γλώσσα βασισμένη στον Κατηγορηματικό

Διαβάστε περισσότερα

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 9 η : Εκπαιδευτικές τεχνικές στον τουρισμό. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αγροτικός Τουρισμός. Ενότητα 9 η : Εκπαιδευτικές τεχνικές στον τουρισμό. Όλγα Ιακωβίδου Τμήμα Γεωπονίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αγροτικός Τουρισμός Ενότητα 9 η : Εκπαιδευτικές τεχνικές στον τουρισμό Όλγα Ιακωβίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Μυελού των Οστών Ενότητα #1: Ερωτήσεις κατανόησης και αυτόαξιολόγησης

Μυελού των Οστών Ενότητα #1: Ερωτήσεις κατανόησης και αυτόαξιολόγησης Δωρεά Κυττάρων Αίματος και Μυελού των Οστών Ενότητα #1: Ερωτήσεις κατανόησης και αυτόαξιολόγησης για τη Δωρεά Κυττάρων Αίματος και Μυελού των Οστών Αλέξανδρος Σπυριδωνίδης Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης Ενότητα 10: Διαχείριση Έργων (2ο Μέρος)

Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης Ενότητα 10: Διαχείριση Έργων (2ο Μέρος) Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης Ενότητα 10: Διαχείριση Έργων (2ο Μέρος) Γρηγόριος Μπεληγιάννης Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων

Διαβάστε περισσότερα

Διοίκηση Ολικής Ποιότητας & Επιχειρηματική Αριστεία Ενότητα 1.3.3: Μεθοδολογία εφαρμογής προγράμματος Ολικής Ποιότητας

Διοίκηση Ολικής Ποιότητας & Επιχειρηματική Αριστεία Ενότητα 1.3.3: Μεθοδολογία εφαρμογής προγράμματος Ολικής Ποιότητας Διοίκηση Ολικής Ποιότητας & Επιχειρηματική Αριστεία Ενότητα 1.3.3: Ψωμάς Ευάγγελος Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων (Δ.Ε.Α.Π.Τ.) Υποενότητα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 1

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 1 Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 1 Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα