Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος"

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος Ενότητα Ε: Σύνθεση Ψηφιακών Ημιτονικών Κυματομορφών (Sine Wave Generation) Όνομα Καθηγητή: Ραγκούση Μαρία Τμήμα: Ηλεκτρονικών Μηχανικών Τ.Ε.

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 2

3 1. Σκοποί ενότητας Περιεχόμενα ενότητας Απλά και Σύνθετα Ημιτονικά Σήματα Παραγωγή Ημιτονικών Σημάτων Από Υπολογιστή Παραγωγή ημιτόνου με χρήση Πίνακα Αναφοράς Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα των Πινάκων Αναφοράς Παραγωγή Ημιτόνου με Χρήση Αναδρομικής Σχέσης Παραγωγή Ημιτόνου με Ανάπτυξη σε Σειρά Taylor και Προσέγγιση Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα της Ανάπτυξης σε Σειρά Taylor Παραγωγή Ημιτόνου με Χρήση της Βιβλιοθήκης DSPLIB της Τ.Ι Σύντομη εισαγωγή στη βιβλιοθήκη DSPLIB Προκειμένου να χρησιμοποιηθεί η DSP LIB: Header files και Library file Παραγωγή ημιτονικού σήματος με χρήση της βιβλιοθήκης DSPLIB Η ημιτονική συνάρτηση sine() της DSPLIB Πώς προετοιμάζεται το όρισμα (η συχνότητα) που θα δοθεί στη συνάρτηση sine(); Πώς προκύπτει η ανάγκη για πολλαπλασιασμό επί την αριθμητική σταθερά ; Κλήση της συνάρτησης sine( ) της DSPLIB Υπολογισμός του ημιτόνου ανά 90 (4 δείγματα ανά 1 αναλογική περίοδο) Υπολογισμός του ημιτόνου ανά 45 (8 δείγματα ανά μία αναλογική περίοδο) Υπολογισμός δειγμάτων ημιτόνου δεδομένης αναλογικής συχνότητας (π.χ. 1 Hz) «Μετάφραση» του ορίσματος σε τιμές σταθερής υποδιαστολής Πειραματικό Μέρος Εισαγωγή στο πειραματικό μέρος Η συνδεσμολογία του TMS320C Συνοπτικά βήματα Εκτέλεση του κώδικα ως έχει: Εκτέλεση του κώδικα μετά από τροποποίηση Αλλαγή της έντασης του παραγόμενου ήχου στα ακουστικά

4 6.5.2 Αλλαγή των συχνοτήτων των δύο ημιτόνων Αλλαγή συχνότητας δειγματοληψίας Ερωτήσεις

5 1. Σκοποί ενότητας Το συγκεκριμένο πείραμα έχει σκοπό την Κατανόηση ορισμένων βασικών στοιχείων της αριθμητικής σταθερής υποδιαστολής και της αριθμητικής κινητής υποδιαστολής. Παραγωγή και ακρόαση ημιτονικών κυμάτων διαφόρων συχνοτήτων (από 10Hz έως 16 KHz). Εισαγωγή στις συναρτήσεις της βιβλιοθήκης DSPLIB της Texas Instruments. 2. Περιεχόμενα ενότητας Ένας επεξεργαστής DSP μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παραγωγή ημιτονικών κυμάτων. Τα ακουστικά ημιτονικά κύματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για: Την παραγωγή μουσικών τόνων και σύνθετων κυματομορφών. Την παραγωγή διαφορετικού τόνου για κάθε πλήκτρο, στα τηλέφωνα τεχνολογίας τόνων (DTMF). Τη διαμόρφωση άλλων ηχητικών σημάτων, για ειδικά αποτελέσματα (π.χ. «εξωγήινες» φωνές). Τη δημιουργία διαφόρων ηχητικών εφέ (chorus /phasing/ flanging). Στην ενότητα αυτή θα μιλήσουμε για: Απλά και σύνθετα ημιτονικά σήματα. Παραγωγή ημιτονικών σημάτων από υπολογιστή. Παραγωγή ηιτόνου με χρήση της βιβλιοθήκης DSPLIB της Τ.Ι. Εισαγωγή στο Πειραματικό μέρος της ενότητας. 3. Απλά και Σύνθετα Ημιτονικά Σήματα Ένα ημιτονικό κύμα είναι το σήμα που περιέχει μόνο μία συχνότητα. Αν πρόκειται για ακουστικό ημίτονο, περιέχει ένα μόνο καθαρό τόνο (μία «νότα», στη μουσική ορολογία). Στο επόμενο σχήμα φαίνεται η ημιτονική κυματομορφή ως συνάρτηση του χρόνου (άνω διάγραμμα) και το φάσμα του σήματος αυτού, δηλαδή η ισχύς του ως συνάρτηση της συχνότητας (κάτω διάγραμμα). Διαπιστώνουμε πράγματι ότι το φάσμα εμφανίζει κορυφή ισχύος σε μία μόνο συχνότητα (τη συχνότητα του ημιτόνου) ενώ στις υπόλοιπες συχνότητες εμφανίζει μηδενική ισχύ. 5

6 Σημειώνεται ότι ένα συνημιτονικό σήμα προκύπτει από ένα ημιτονικό με απλή μετάθεση φάσης κατά 90 Ο, δηλαδή «ολίσθηση» του σήματος πάνω στον οριζόντιο άξονα κατά χρόνο ίσο με το ¼ της περιόδου του ημιτονικού σήματος. Άρα η φύση των δύο αυτών σημάτων δεν διαφέρει ουσιαστικά, διαπιστώνουμε δε ότι τα φάσματά τους ταυτίζονται. Μια σύνθετη κυματομορφή μπορεί να αναλυθεί σε άθροισμα (υπέρθεση) διαφόρων ημιτόνων, το καθένα με τη δική του συχνότητα, πλάτος και φάση. Το σημαντικό αυτό αποτέλεσμα οφείλεται στον Fourier, ο οποίος μέσω του Μετασχηματισμού Fourier έδειξε και τον τρόπο ακριβούς υπολογισμού των τριών χαρακτηριστικών μεγεθών (συχνότητα, πλάτος, φάση) της κάθε ημιτονικής συνιστώσας. Στο επόμενο σχήμα φαίνεται μία σύνθετη κυματομορφή (άνω διάγραμμα) και το φάσμα ισχύος της (κάτω διάγραμμα). 6

7 Παρατηρούμε ότι το φάσμα ισχύος της σύνθετης αυτής κυματομορφής εμφανίζει κορυφές ισχύος σε τέσσερεις (4) διαφορετικές συχνότητες, πράγμα που σημαίνει ότι η σύνθετη κυματομορφή αποτελείται από τέσσερεις ημιτονικές συνιστώσες. Από το φάσμα ισχύος μπορούμε να συνάγουμε τις συχνότητες και τα σχετικά πλάτη καθεμιάς, αλλά όχι τις φάσεις τους (θα χρειαζόταν και η καμπύλη φάσης γι αυτό, η οποία δεν έχει χαραχθεί εδώ). Εδώ, παραδείγματος χάριν, οι ημιτονικές συνιστώσες βρίσκονται στις συχνότητες 450Hz, 550Hz, 950Hz και 1050Hz, και τα πλάτη τους είναι ανάλογα των αριθμών 60, 50, 20 και 10. Σημειώνεται ότι για τη χάραξη του φάσματος ισχύος έστω P(f) ενός σήματος x(t) ή x(n), υπολογίζουμε πρώτα το Μετασχηματισμό Fourier, X(f) για τα αναλογικά σήματα, ή τον αντίστοιχο Διακριτό Μετασχηματισμό Fourier, X(k), για τα ψηφιακά. Το αποτέλεσμα και στις δύο περιπτώσεις είναι μιγαδικό, άρα για να το σχεδιάσουμε χρειαζόμαστε δύο καμπύλες, (i) την καμπύλη μέτρου (συνήθως λογαριθμημένη, δηλαδή 20*log 10 (abs(x(f))) ) και (ii) την καμπύλη φάσης, angle(x(f)), που δεν χρειάζεται λογαρίθμηση διότι είναι φραγμένη συνάρτηση, δηλαδή οι τιμές της περιορίζονται μέσα στη ζώνη [-180 0, ] (πρωτεύον όρισμα, ή ένας πλήρης κύκλος). Το φάσμα ισχύος, P(f), είναι ουσιαστική η πρώτη από τις δύο αυτές καμπύλες. 4. Παραγωγή Ημιτονικών Σημάτων Από Υπολογιστή Για να παραχθεί το ημιτονικό κύμα στον υπολογιστή, πρέπει να υπολογιστούν και να τοποθετηθούν στη σειρά οι τιμές του ημιτόνου για «πυκνά» λαμβανόμενες διακριτές τιμές του ορίσματός του. Υπάρχουν τρεις (3) διαφορετικοί τρόποι για την παραγωγή ημιτονικών κυμάτων : Η χρήση έτοιμων τιμών από Πίνακες Αναφοράς (Look-up tables), Η χρήση αναδρομικής μαθηματικής σχέσης για την τιμή του ημιτόνου σε κάθε όρισμα, και Η χρήση ανάπτυξης της τιμής του ημιτόνου σε σειρά Taylor και προσέγγιση. 4.1 Παραγωγή ημιτόνου με χρήση Πίνακα Αναφοράς Αυτός είναι ο πιο απλός τρόπος παραγωγής ημιτονικού κύματος. Οι τιμές του ημιτόνου προϋπολογίζονται και τοποθετούνται σε ένα Πίνακα Αναφοράς, για «πυκνά» λαμβανόμενες τιμές του ορίσματος: 7

8 Για να γίνει «ανάγνωση» μίας τιμής ημιτόνου από τον Πίνακα Αναφοράς, πρέπει να δοθεί το σωστό «offset», π.χ. sinetable[3]. Στον Πίνακα Αναφοράς του παραδείγματος, έχουν αποθηκευθεί με μορφή προσημασμένων ακεραίων ακρίβειας 16 bits ο καθένας, οι Ν = 48 τιμές που λαμβάνουμε αν τεμαχίσουμε σε 48 ισαπέχοντα σημεία τον οριζόντιο άξονα διάρκειας μίας περιόδου Τ της αναλογικής ημιτονικής κυματομορφής που επιχειρούμε να αναπαραστήσουμε ψηφιακά μέσω του Πίνακα. Παρατηρείστε ότι στις θέσεις sinetable[1] (αντιστοιχεί στη χρονική στιγμή t=0) και sinetable[25] (αντιστοιχεί στη χρονική στιγμή t = Τ/2 ημιπερίοδος) έχουμε μηδενισμό του πλάτους του ημιτόνου, όπως είναι αναμενόμενο για ένα ημίτονο με μηδενική αρχική φάση. Επίσης παρατηρείστε τις συμμετρίες του αναλογικού ημιτόνου, π.χ. sinetable[2] = sinetable[24], sinetable[26] = sinetable[48], κ.ο.κ. Αν θέλουμε να σχεδιάσουμε δύο διαδοχικές περιόδους του ημιτονικού σήματος, θα πρέπει να ανακτήσουμε από τη μνήμη (δηλαδή από τον Πίνακα Αναφοράς) και να τοποθετήσουμε στη σειρά τις 48 τιμές δύο φορές: [sinetable[1], sinetable[2],, sinetable[48], sinetable[1], sinetable[2],, sinetable[48]). Το αποτέλεσμα θα είναι πάντα ένα περιοδικό ψηφιακό σήμα. H «μετάφραση» της περιόδου του ψηφιακού σήματος σε περίοδο του αντίστοιχου αναλογικού ημιτόνου, δηλαδή η «μετάφραση» του οριζόντιου άξονα από αριθμό δείγματος (n) σε μονάδες χρόνο (sec), γίνεται από τον χρήστη με βάση τη συχνότητα δειγματοληψίας που θεωρούμε ότι έχει χρησιμοποιηθεί για την ψηφιοποίηση του αρχικού αναλογικού ημιτόνου. Στον Πίνακα Αναφοράς του παραδείγματος, το σχεδιαζόμενο ψηφιακό ημίτονο θα μπορούσε να αντιστοιχεί σε οποιαδήποτε από τα ακόλουθα αναλογικά ημιτονικά σήματα: (a) Σε ένα αναλογικό ημίτονο συχνότητας f-analog = 1KHz, που έχει δειγματοληπτηθεί με συχνότητα δειγματοληψίας f-sampling = 48 KHz, οπότε έχουμε κανονικοποιημένη συχνότητα F = f-analog / f-sampling = 1 KHz / 48 KHz = 1/48 ή κανονικοποιημένη περίοδο T = 1/F = 48 δείγματα. (b) Σε ένα αναλογικό ημίτονο συχνότητας f-analog = 2KHz, που έχει δειγματοληπτηθεί με συχνότητα δειγματοληψίας f-sampling = 96 KHz, οπότε έχουμε κανονικοποιημένη συχνότητα F = f-analog / f-sampling = 2 KHz / 96 KHz = 1/48 ή κανονικοποιημένη περίοδο T = 1/F = 48 δείγματα. (c) Σε ένα αναλογικό ημίτονο συχνότητας f-analog = 3KHz, που έχει δειγματοληπτηθεί με συχνότητα δειγματοληψίας f-sampling = 144 KHz, οπότε έχουμε κανονικοποιημένη συχνότητα F = f-analog / f-sampling = 3 KHz / 144 KHz = 1/48 ή κανονικοποιημένη περίοδο T = 1/F = 48 δείγματα. κ.ο.κ. 8

9 4.1.1 Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα των Πινάκων Αναφοράς Πλεονεκτήματα Ταχύτητα εφαρμογής Οι τιμές είναι πάντα ακριβείς Μειονεκτήματα Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για ΡΗΤΕΣ ΥΠΟΔΙΑΙΡΕΣΕΙΣ της συχνότητας δειγματοληψίας (στις ρητές περιλαμβάνονται και οι ΑΚΕΡΑΙΕΣ). Αυτό το αντιλαμβανόμαστε ως εξής: Επειδή με τη μέθοδο αυτή το παραγόμενο ψηφιακό σήμα θα είναι αναγκαστικά πάντα περιοδικό, ακέραιο πλήθος από περιόδους δειγματοληψίας πρέπει να «χωράει» ακριβώς σε ακέραιο πλήθος περιόδων του αναλογικού σήματος: k T-analog = λ T-sampling, όπου k, λ ακέραιοι. Αντιστρέφοντας την ισότητα, πρέπει F = f-analog / f-sampling = k / λ = ρητός αριθμός. Επιλύοντας ως προς f-analog, έχουμε f-analog = (k / λ) f-sampling. Άρα η μέθοδος μπορεί αν αναπαραστήσει μόνο αναλογικά ημίτονα που η συχνότητά τους είναι ρητή υποδιαίρεση της συχνότητας δειγματοληψίας. Στην περίπτωση k=1, δηλαδή στην περίπτωση που ο Πίνακας Αναφοράς αναπαριστά ΜΙΑ ΜΟΝΟ περίοδο του αναλογικού σήματος, τότε περιοριζόμαστε σε αναλογικά ημίτονα με συχνότητα που είναι ακέραια υποδιαίρεση της συχνότητας δειγματοληψίας, όπως στο ανωτέρω παράδειγμα όπου σε όλες τις περιπτώσεις, (a), (b), (c) κλπ., θα πρέπει να ισχύει F = f-analog / f-sampling = 1 / Παραγωγή Ημιτόνου με Χρήση Αναδρομικής Σχέσης Εφαρμόζοντας τον Μετασχηματισμό Z στην συνάρτηση ημιτόνου sin(ω 0 n) ορισμένη από για θετικά n, δηλαδή στο σήμα sin(ω 0 n) u(n), έχουμε το εξής ζεύγος (ορθού) Μετασχηματισμού Z:, με πεδίο σύγκλισης. (B.1) Άρα ένα ψηφιακό σύστημα με συνάρτηση μεταφοράς H(z) το θα έχει ως κρουστική απόκριση h(n) την αιτιατή συνάρτηση, πράγμα που σημαίνει ότι με είσοδο τη μοναδιαία κρουστική συνάρτηση δ(n), το σύστημα αυτό θα παράγει στην έξοδο y(n) την ζητούμενη ημιτονική κυματομορφή, για κάθε n >= 0. Η σχέση εισόδου εξόδου του συστήματος αυτού θα είναι στο πεδίο Z η εξής: 9

10 Y( z) X( z) = H(z) = (B.2) ενώ η αντίστοιχη Εξίσωση Διαφορών στο πεδίο του χρόνου θα είναι η εξής: y(n) 2 cos(ω 0 ) y(n-1) + y(n-2) = sin(ω 0 ) x(n-1), (B.3) Με κατάλληλες (μηδενικές) αρχικές συνθήκες, δηλαδή y(-2) = y(-1) = 0, η Εξίσωση Διαφορών θα γεννά διαδοχικά δείγματα του ημιτονικού σήματος, με αναδρομικό τρόπο. Tο δείγμα y(n) που θα εμφανίζεται στην έξοδο τη στιγμή (n) θα εξαρτάται με βάση την Εξίσωση Διαφορών από τα δύο προηγούμενα δείγματα της εξόδου, έστω y(n-1) και y(n-2). Το σύστημα αυτό έχει δύο πόλους πάνω στο μοναδιαίο κύκλο, στα σημεία z 1,2 = cos(ω 0 ) ± j sin(ω 0 ) του επιπέδου Z και δύο μηδενικά στο μηδέν, επομένως μπορεί να υλοποιηθεί ως ψηφιακό φίλτρο με κρουστική απόκριση άπειρης διάρκειας (Infinite Impulse Response, IIR). Μειονέκτημά του είναι ότι πρόκειται για οριακά ευσταθές σύστημα, διότι οι πόλοι του βρίσκονται πάνω στο μοναδιαίο κύκλο, άρα κινδυνεύει πρακτικά να περάσει σε αστάθεια κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του. 4.3 Παραγωγή Ημιτόνου με Ανάπτυξη σε Σειρά Taylor και Προσέγγιση Είναι γνωστό από τα μαθηματικά ότι μία συνάρτηση f(x) μπορεί να αναπαρασταθεί ως Σειρά απείρων όρων, με πολυωνυμικούς όρους και συντελεστές που εξαρτώνται από τις παραγώγους της όλων των τάξεων, εφόσον αυτές υπάρχουν, λαμβανόμενες σε ένα συγκεκριμένο σημείο του πεδίου ορισμού της, έστω x=α. Το αποτέλεσμα αυτό ονομάζεται Ανάπτυξη συνάρτησης σε Σειρά Taylor: f(x) = = = (Γ.1) Εφαρμόζοντας το αποτέλεσμα αυτό για τη συνάρτηση ημιτόνου, f(x) = sin(x), της οποίας οι παράγωγοι όλων των τάξεων είναι γνωστό ότι υπάρχουν, και θεωρώντας το σημείο α = 0, έχουμε: 10

11 (Γ.2) όπου παρατηρούμε ότι (α) οι πολυωνυμικοί όροι άρτιας τάξης (2, 4, 6, ) δεν εμφανίζονται διότι οι συντελεστές τους (2 η, 4 η, 6 η, κλπ. παράγωγοι της συνάρτησης f(x) = sin(x) στο x = 0) είναι μηδενικοί, και (β) έχουμε προσεγγίσει το άθροισμα των άπειρων όρων από τους επτά πρώτους πολυωνυμικούς όρους. Το Θεώρημα Taylor μας βοηθά να υπολογίσουμε το σφάλμα που εισάγει η προσέγγιση αυτή, το οποίο είναι πεπερασμένο και αρκετά μικρό ώστε η προσέγγιση να θεωρείται στην πράξη ικανοποιητική για όλες τις τιμές του ημιτόνου σε μία πλήρη περίοδό του. Σημειώνεται ότι πρόκειται για το αναλογικό ημίτονο, άρα το όρισμα x πρέπει να είναι εκφρασμένο σε ακτίνια (rads). Η μετατροπή από μοίρες σε ακτίνια γίνεται υπολογίζοντας ότι = π rads. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται από την βιβλιοθήκη έτοιμων ρουτινών DSPLIB της εταιρίας Texas Instruments, η οποία συνοδεύει την κάρτα με τον DSP TMS320C Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα της Ανάπτυξης σε Σειρά Taylor Πλεονεκτήματα Μπορεί να παραχθεί με τη μέθοδο αυτό το ημίτονο οποιασδήποτε συχνότητας, ανεξάρτητα από τη σχέση της με τη συχνότητα δειγματοληψίας. Ξεπερνάμε έτσι τον περιορισμό των Πινάκων Αναφοράς. Μειονεκτήματα Οι τιμές που υπολογίζονται χρησιμοποιώντας τον προσεγγιστικό τύπο (Γ.2) δεν έχουν την ακρίβεια των τιμών του Πίνακα Αναφοράς, ακριβώς εξαιτίας της προσέγγισης που περιέχει ο τύπος (Γ.2). Χρειάζεται προσοχή για να αποφευχθεί υπερχείλιση (overflow) των ψηφιακών καταχωρητών (registers) όπου καταχωρούνται τα ενδιάμεσα αποτελέσματα, κατά τη διάρκεια των πολλαπλασιασμών για τον υπολογισμό των x 3, x 5, x 7. Κατά την υπερχείλιση, καθώς ο αριθμός που είναι καταχωρημένος σε ένα register μετακινείται ολόκληρος ένα bit αριστερά, ώστε να πολλαπλασιαστεί επί 2, αν αυτός είναι ήδη αρκετά μεγάλος ώστε να καταλαμβάνει όλο το register, τότε το πλέον σημαντικό bit του αριθμού θα βρεθεί εκτός register (θα χαθεί), ενώ θα έρθει στη θέση του το δεύτερο σημαντικότερο bit, που είναι τυχαίο αν θα έχει την τιμή 1 ή 0. Αυτό όμως μπορεί να εισάγει τεράστιο σφάλμα, καθώς έτσι ένας μεγάλος θετικός αριθμός μπορεί να μετατραπεί σε μεγάλου μέτρου αρνητικό αριθμό, με αποτέλεσμα «καρφί» (spike) στην παραγόμενη ημιτονική κυματομορφή στην έξοδο. Άρα ο προγραμματισμός του hardware στην περίπτωση αυτή πρέπει να λαμβάνει ειδική πρόνοια για αποφυγή της υπερχείλισης. 11

12 5. Παραγωγή Ημιτόνου με Χρήση της Βιβλιοθήκης DSPLIB της Τ.Ι. Όπως προαναφέρθηκε, η παραγωγή ημιτονικών σημάτων στον επεξεργαστή DSP γίνεται με κατάλληλο προγραμματισμό του ώστε να εφαρμόζεται η μέθοδος Ανάλυσης σε Σειρά Taylor. Αν ο προγραμματισμός γίνει απευθείας σε γλώσσα C, το απλούστερο είναι να χρησιμοποιηθεί η έτοιμη συνάρτηση sin(x) που βρίσκεται μέσα στο αρχείο math.h. Το αρχείο αυτό είναι ενσωματωμένο σε κάθε περιβάλλον που συνδέει, μεταφράζει και εκτελεί προγράμματα C. Ο τρόπος αυτός όμως δεν είναι αποδοτικός για εφαρμογές πραγματικού χρόνου, διότι χρησιμοποιεί αριθμητική κινητής υποδιαστολής (floating point arithmetic), που είναι ακριβής αλλά χρονοβόρα. Αντίθετα, είναι πολύ πιο αποδοτικό να χρησιμοποιηθεί αριθμητική σταθερής υποδιαστολής (fixed point arithmetic), πράγμα που κάνουν οι έτοιμες ρουτίνες της βιβλιοθήκης DSPLIB της T.I., οι οποίες είναι γραμμένες ειδικά για επεξεργαστές σταθερής υποδιαστολής, όπως ο TMS320C Σύντομη εισαγωγή στη βιβλιοθήκη DSPLIB Η βιβλιοθήκη DSPLIB που περιλαμβάνει η Texas Instruments στο λογισμικό που συνοδεύει τους DSP σταθερής υποδιαστολής, όπως o TMS320C5505, περιέχει μια ολόκληρη σειρά από έτοιμες συναρτήσεις που έχει παρατηρηθεί ότι είναι χρήσιμες στην πλειοψηφία των προγραμματιστών. Οι συναρτήσεις αυτές αφενός είναι βελτιστοποιημένες για τη συγκεκριμένη οικογένεια επεξεργαστών, αφετέρου απαλλάσσουν τον κάθε προγραμματιστή από τον κόπο να γράφει το δικό του κώδικα για μία διαδικασία που όλοι τελικά θα χρειαστούν. Τέτοιες διαδικασίες είναι, π.χ., ο υπολογισμός του Ταχέως Μετασχηματισμού Fourier (Fast Fourier Transform, FFT), ο υπολογισμός βασικών τριγωνομετρικών συναρτήσεων, όπως οι συναρτήσεις ημίτονο, συνημίτονο και εφαπτομένη, ο υπολογισμός των εκθετικών και των λογαριθμικών συναρτήσεων, κ.α Προκειμένου να χρησιμοποιηθεί η DSP LIB: Header files και Library file Αν ο προγραμματιστής σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τη βιβλιοθήκη DSPLIB στο πρόγραμμά του, πρέπει να προσθέσει τις ακόλουθες δύο δηλώσεις ( #include ) στον κώδικά του, ώστε να περιληφθούν τα κατάλληλα Αρχεία Επικεφαλίδας (header files): #include tms320.h #include dsplib.h 12

13 Στην επόμενη εικόνα φαίνεται η εισαγωγή των δύο αρχείων, στο πρόγραμμα sinewave.c, πριν τη ρουτίνα generate_sinewave_1(1) που θα χρησιμοποιήσει τα περιεχόμενά τους. Επιπλέον, το κατάλληλο Αρχείο Βιβλιοθήκης 55xdsph.lib πρέπει να βρίσκεται μέσα στο φάκελο με τα αρχεία του προγράμματος (δηλαδή του Active Project), πριν δοθεί η εντολή Build Active Project, όπως φαίνεται στην επόμενη εικόνα: 13

14 Παραγωγή ημιτονικού σήματος με χρήση της βιβλιοθήκης DSPLIB Η ημιτονική συνάρτηση sine() της DSPLIB Η ημιτονική συνάρτηση που περιέχεται στην DSPLIB ονομάζεται sine( ), είναι γραμμένη κατευθείαν στη γλώσσα assembly του DSP TMS320C55xx, και συντάσσεται με τρεις παραμέτρους μέσα στην παρένθεση που την ακολουθεί: 1 η Παράμετρος: η διεύθυνση της μεταβλητής όπου περιέχεται η συχνότητα (το όρισμα) του ζητούμενου ημιτόνου. 2 η Παράμετρος: η διεύθυνση της μεταβλητής όπου θα αποθηκευθεί η ζητούμενη τιμή του ημιτόνου, αφού τελειώσει ο υπολογισμός της. 3 η Παράμετρος: Εισάγεται η τιμή «1» για υπολογισμό μίας μόνο τιμής της συνάρτησης ημίτονο, ή εισάγονται τιμές μεγαλύτερες του «1», για μαζικό (block) υπολογισμό πολλών τιμών της συνάρτησης ημίτονο, σε διάφορα ορίσματα. Στην επόμενη εικόνα φαίνεται η σύνταξη της συνάρτησης sine(x). Για να παράγουμε ένα ψηφιακό ημιτονικό κύμα, θα πρέπει η συνάρτηση sine() να καλείται επαναληπτικά για διάφορες, προοδευτικά μεγαλύτερες, τιμές του ορίσματός της, ώστε να καλυφθεί με κατάλληλη πυκνότητα μία τουλάχιστον περίοδος του αναλογικού ημιτονικού σήματος, το οποίο ζητούμε να αναπαραστήσουμε. Αυτό κάνει η ακόλουθη ρουτίνα generate_sinewave_1(). Η συνάρτηση αυτή καλεί επαναληπτικά την sine(), αφού κάθε φορά προετοιμάσει κατάλληλα το όρισμα (συχνότητα) με την οποία θα την καλέσει Πώς προετοιμάζεται το όρισμα (η συχνότητα) που θα δοθεί στη συνάρτηση sine(); Η εκάστοτε συχνότητα βρίσκεται στη μεταβλητή frequency της συνάρτησης generate_sinewave_1(). Για να γίνει κατάλληλη ώστε να περάσει στη sine(), πρέπει πρώτα να πολλαπλασιαστεί επί την αριθμητική σταθερά Στο δεκαδικό σύστημα, η σταθερά αντιστοιχεί στο κλάσμα 0,682 της αρχικής της τιμής της συχνότητας, και προκύπτει ως το πηλίκο του (2 15 1) = δια τη θεωρούμενη συχνότητα δειγματοληψίας, εδώ Hz: / = 0,682. Στην επόμενη εικόνα φαίνεται ο πολλαπλασιασμός της μεταβλητής frequency επί την αριθμητική σταθερά

15 Πώς προκύπτει η ανάγκη για πολλαπλασιασμό επί την αριθμητική σταθερά ; Ο επεξεργαστής TMS320C5505 είναι ένας επεξεργαστής σταθερής υποδιαστολής με ακρίβεια 16-bits. Στους επεξεργαστές αυτού του τύπου, και χρησιμοποιώντας τη μέθοδο συμπληρώματος ως προς 2 (two s complement) για την αναπαράσταση των αρνητικών αριθμών, αποδεικνύεται ότι με Ν = 16 bits μπορούν να αναπαρασταθούν όλοι οι αριθμοί από + (2 15 1) = έως και 2 15 = , δηλαδή συνολικά 2 16 = διαφορετικοί αριθμοί. Προκειμένου αυτοί οι αριθμοί να μπορούν να καλύψουν και τις ανάγκες για δεκαδικούς αριθμούς και όχι μόνο ακεραίους, ο μεγαλύτερος αριθμός + (2 15 1) = αντιστοιχείται στο +1 και ο μικρότερος 2 15 = αντιστοιχείται στο -1. Όλοι οι υπόλοιποι αριθμοί μεταξύ του και του , δηλαδή οι αριθμοί που μπορεί να χειριστεί αυτός ο επεξεργαστής, κλιμακώνονται κατάλληλα ώστε να βρεθούν στη σωστή θέση που τους αναλογεί μεταξύ +1 και 1. Άρα αν το αντιστοιχεί στο +1, τότε εύκολα υπολογίζουμε ότι αναλογικά το αντιστοιχεί στο / = 0, Κλήση της συνάρτησης sine( ) της DSPLIB Όπως προαναφέρθηκε, κάθε φορά που καλείται η συνάρτηση sine( ) της DSPLIB υπολογίζει το ημίτονο ενός μόνο ορίσματος (μίας μόνο γωνίας). Άρα όταν καλείται η sine( ), θα πρέπει να της δίνεται ως όρισμα ένας αριθμός σταθερής υποδιαστολής που αντιπροσωπεύει τη γωνία: Εισάγεται ο αριθμός 0 => Εννοείται η γωνία 0 o Εισάγεται ο αριθμός => Εννοείται η γωνία 90 o Εισάγεται ο αριθμός => Εννοείται η γωνία 180 o Εισάγεται ο αριθμός 2 * => Εννοείται η γωνία 360 o 15

16 Υπολογισμός του ημιτόνου ανά 90 (4 δείγματα ανά 1 αναλογική περίοδο) Για να παράγουμε μια ψηφιακή ημιτονική κυματομορφή που σχηματίζεται χρησιμοποιώντας ακριβώς 4 δείγματα μέσα σε 1 περίοδο του αναλογικού ημιτόνου, χρειαζόμαστε 4 διαδοχικούς υπολογισμούς του ημιτόνου, με τα εξής ορίσματα: sin( 0 0 ) sin( 90 0 ) sin( ) sin( ) Αν η συχνότητα δειγματοληψίας είναι f-sampling = Hz, το ημίτονο που σχεδιάζεται με 4 δείγματα σε μία περίοδο έχει συχνότητα f-analog = (1/4) = Hz. (Υπενθυμίζεται ότι όπως είδαμε στο ΜΕΡΟΣ ΙΙ.Α, ισχύει f-analog = (k / λ) f-sampling, με k = 1 για 1 περίοδο του αναλογικού σήματος) Υπολογισμός του ημιτόνου ανά 45 (8 δείγματα ανά μία αναλογική περίοδο) Για να παράγουμε μια ψηφιακή ημιτονική κυματομορφή που σχηματίζεται χρησιμοποιώντας ακριβώς 8 δείγματα μέσα σε 1 περίοδο του αναλογικού ημιτόνου, χρειαζόμαστε 8 διαδοχικούς υπολογισμούς του ημιτόνου, με τα εξής ορίσματα: sin( 0 0 ) sin( 45 0 ) sin( 90 0 ) sin( ) sin( ) sin( ) sin( ) sin( ) Αν η συχνότητα δειγματοληψίας είναι f-sampling = Hz, το ημίτονο που σχεδιάζεται με 8 δείγματα σε μία περίοδο έχει συχνότητα f-analog = (1/8) =6.000 Hz. (Υπενθυμίζεται ότι όπως είδαμε στην Υποενότητα 4.1, ισχύει f-analog = (k / λ) f-sampling, με k = 1 για 1 περίοδο του αναλογικού σήματος). 16

17 Υπολογισμός δειγμάτων ημιτόνου δεδομένης αναλογικής συχνότητας (π.χ. 1 Hz) Για να παράγουμε μια ψηφιακή ημιτονική κυματομορφή που έχει δεδομένη αναλογική συχνότητα, π.χ. f-analog = 1Hz, προχωράμε αντιστρόφως από τα προηγούμενα παραδείγματα. Αναζητούμε το πλήθος δειγμάτων λ που θα πρέπει να σχεδιαστούν μέσα σε k = 1 περίοδο του αναλογικού ημιτόνου. Με γνωστές τις δύο συχνότητες (ζητούμενου ημιτόνου και δειγματοληψίας), επιλύουμε τώρα ως προς λ τη σχέση f- analog = (k / λ) f-sampling και παίρνουμε 1 Hz = (1 / λ) Hz, άρα λ = δείγματα. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί να υπολογιστεί η τιμή της συνάρτησης ημίτονο σε ισοκατανεμημένες θέσεις πάνω στον κύκλο. Άρα η κάθε θέση θα απέχει από την επόμενη κατά γωνία θ = / = 0,0075 0, ήτοι πρέπει να υπολογιστούν τα ημίτονα των γωνιών: sin( 0 0 ) sin( 0, ) sin( 0, ) sin( 0, ) sin( 0, ) κ.ο.κ «Μετάφραση» του ορίσματος σε τιμές σταθερής υποδιαστολής Για την ίδια περίπτωση ημιτόνου με αναλογική συχνότητα f-analog = 1 Hz, που προηγουμένως είδαμε ότι χρειάζεται υπολογισμός του ημιτόνου για γωνίες ακέραια πολλαπλάσια της θ = 360 o / = 0,0075 o, σε αριθμητική σταθερής υποδιαστολής θα χρειαστεί το θ να «μεταφραστεί» σε θ = 2 * /48.000, αφού ο πλήρης κύκλος (360 0 ) είδαμε ότι αντιστοιχεί στον αριθμό 2* Παραδείγματος χάριν, f-analog = 1 Hz συντελεστής κλιμάκωσης = 1 * 360 o / = 0,0075 o 1 * 2 * / f-analog = 2 Hz συντελεστής κλιμάκωσης = 2 * 360 o / = 0,0150 o 2 *2 * / f-analog = 10 Hz συντελεστής κλιμάκωσης = 10 * 360 o / = 0,0750 o 10 * 2* / κ.ο.κ. Άρα γενικά η «μετάφραση» του ορίσματος σε αριθμητική σταθερής υποδιαστολής γίνεται πολλαπλασιάζοντας την αναλογική συχνότητα f-analog (σε Hz) επί τον συντελεστή κλιμάκωσης 2* / = 2 * 0,682. Άρα ο συντελεστής κλιμάκωσης για να μεταφράζεται κάθε φορά η γωνία σωστά σε αριθμητική σταθερής υποδιαστολής, εξαρτάται από τη συχνότητα δειγματοληψίας. Επειδή με την εσωτερική αναπαράσταση των αριθμών στο δυαδικό σύστημα αρίθμησης είναι ευκολότερη η διαίρεση με αριθμούς που είναι δυνάμεις του 2 (τότε 17

18 υλοποιείται με ολίσθηση κατά κατάλληλο αριθμό θέσεων δεξιά), ανάγουμε το κλάσμα 0,682 = / σε ίσο κλάσμα με παρονομαστή το , και βρίσκουμε το 0,682 = / Άρα ο συντελεστής κλιμάκωσης, σε αριθμητική σταθερής υποδιαστολής, είναι ο 2 * / = / = / Αυτό υλοποιείται πολλαπλασιάζοντας την αναλογική συχνότητα επί τον ακέραιο και στη συνέχεια ολισθαίνοντας το αποτέλεσμα μέσα στον καταχωρητή κατά 14 θέσεις δεξιά (διαίρεση δια του 2 14, συμβολιζόμενη ως >> 14). Αυτό ακριβώς φαίνεται στην επόμενη εικόνα. 6. Πειραματικό Μέρος 6.1 Εισαγωγή στο πειραματικό μέρος Σε αυτό το πείραμα θα γίνει σύνθεση και ακρόαση ημιτονικών ακουστικών σημάτων (κυματομορφών) διαφόρων συχνοτήτων, από 10 Hz έως 16 KHz. Η σύνθεση των ημιτονικών σημάτων θα γίνει χρησιμοποιώντας τις συναρτήσεις της βιβλιοθήκης DSPLIB της Texas Instruments. 6.2 Η συνδεσμολογία του TMS320C

19 6.3 Συνοπτικά βήματα Χρησιμοποιήστε τα αρχεία προγράμματος (τον κώδικα) που δίνεται στο Πείραμα «Παραγωγή ημιτονικών κυμάτων». Αν δεν υπάρχουν ήδη στο φάκελο Desktop -> My Documents -> Workspace -> example_04, δημιουργείστε το φάκελο αυτό και αντιγράψτε τα αρχεία της άσκησης μέσα σ αυτόν. Ακολουθήστε ΟΛΑ τα βήματα και τις ρυθμίσεις παραμέτρων που δίνονται στο φυλλάδιο «Εισαγωγή και Εκτέλεση Προγραμμάτων στο CCS». Συνοπτικά: a. Πραγματοποιούμε την ζητούμενη συνδεσμολογία, που φαίνεται στο Σχήμα. b. Ανοίγουμε το Code Composer Studio (CCS). c. Εντοπίζουμε το example_04, και το θέτουμε SET AS ACTIVE PROJECT d. Ανοίγουμε τα αρχεία της άσκησης επιλέγοντας το [+] e. Κάνουμε διπλό κλικ στο main.c της άσκησης f. Από το Project->Properties ρυθμίζουμε τα Properties (όπως στο φυλλάδιο «Εισαγωγή») g. Επιλέγουμε Project->Build Active project h. Επιλέγουμε Target->Launch Τ.Ι. Debugger (Target configuration και save, όπως στο φυλλάδιο «Εισαγωγή») i. Επιλέγουμε Target->Debug active project j. Επιλέγουμε Target->Run k. Για να τερματίσουμε την εκτέλεση του προγράμματος, επιλέγουμε Target- >Halt. 6.4 Εκτέλεση του κώδικα ως έχει: Στο Tab Console (Κονσόλα) η εικόνα επεξηγεί τη λειτουργία του προγράμματος, όταν εκτελείται ως έχει (χωρίς τροποποίηση του κώδικα). Φαίνονται η συχνότητα δειγματοληψίας και το πλάτος του κάθε ημιτόνου που ακούγεται στα ακουστικά. Στην επόμενη εικόνα φαίνεται ότι κατά την πρώτη εκτέλεση του έτοιμου προγράμματος, ακούμε ένα ημίτονο των 250 Hz στο αριστερό κανάλι (ακουστικό) και ένα των 1000 Hz στο δεξί κανάλι (ακουστικό), ταυτόχρονα. 19

20 6.5 Εκτέλεση του κώδικα μετά από τροποποίηση Συνοπτικά βήματα τροποποίησης του κώδικα και εκτέλεσης του προγράμματος: 1) Μεταβαίνουμε στην οθόνη C/C++ Projects (και όχι στην οθόνη Debug), επιλέγοντάς την από τον επιλογέα οθόνης άνω δεξιά. Επιλέγουμε το αρχείο που θα τροποποιήσουμε (π.χ. main.c) και με διπλό κλικ πάνω στο όνομά του, το ανοίγουμε στην κεντρική οθόνη. Με χρήση του editor, τροποποιούμε τον κώδικα C, κατά το επιθυμητό κάθε φορά. Στο τέλος αποθηκεύουμε τις αλλαγές (save). 2) Επιλέγουμε Project->Rebuild Active project. (Στην ερώτηση για overwrite απαντάμε yes). 3) Επιλέγουμε Target->Debug Active project. 4) Επιλέγουμε Target->Run. 5) Για να τερματίσουμε την εκτέλεση του προγράμματος, επιλέγουμε Target->Halt Αλλαγή της έντασης του παραγόμενου ήχου στα ακουστικά Για να μειωθεί η ένταση του ήχου που ακούγεται στα ακουστικά, πρέπει να μειωθεί το πλάτος των ημιτόνων που συντίθενται και οδηγούνται σε κάθε κανάλι (ακουστικό). Αυτό επιτυγχάνεται ανοίγοντας το αρχείο main.c και τροποποιώντας τη δεύτερη παράμετρο στις εντολές κλήσης της συνάρτησης που συνθέτει το κάθε ημίτονο, δηλαδή τις generate_sinewave_1() και generate_sinewave_2(). Στην επόμενη εικόνα φαίνεται η μείωση στο μισό του πλάτους του ενός καναλιού (αριστερό ακουστικό) από σε Πραγματοποιείστε την τροποποίηση και ακούστε το αποτέλεσμα Αλλαγή των συχνοτήτων των δύο ημιτόνων Στο ίδιο σημείο μέσα στο αρχείο main.c, και αφού επαναφέρουμε την ένταση του ήχου στην αρχική της τιμή και στα δύο κανάλια, τροποποιούμε τώρα τις πρώτες 20

21 παραμέτρους κλήσης των συναρτήσεων generate_sinewave_1() και generate_sinewave_2(), ώστε οι συχνότητες των δύο ημιτόνων από f1 = 200 Hz και f2 = 500 Hz να μετατραπούν στις συχνότητες που έχουν δύο μουσικές νότες, το ΛΑ (A = 440 Hz) και το ΝΤΟ (C = 523 Hz). Στην επόμενη εικόνα φαίνεται η τροποποίηση αυτή. Πραγματοποιείστε την τροποποίηση και ακούστε το αποτέλεσμα Αλλαγή συχνότητας δειγματοληψίας Στο ίδιο σημείο μέσα στο αρχείο main.c, τροποποιούμε τη συχνότητα δειγματοληψίας, αλλάζοντας την τιμή της μεταβλητής SAMPLES_PER_SECOND από στο μισό, δηλαδή Η επόμενη εικόνα δείχνει πώς γίνεται αυτό. Πραγματοποιείστε την αλλαγή και ακούστε το αποτέλεσμα. Τι παρατηρείτε; Οι συχνότητες των δύο καναλιών έχουν αλλάξει. Εξαιτίας της αλλαγής της συχνότητας δειγματοληψίας, θα χρειαστεί να τροποποιήσετε και τον συντελεστή κλιμάκωσης, που όπως είδαμε εξαρτάται από τη συχνότητα δειγματοληψίας. Αυτό γίνεται ανοίγοντας το αρχείο sinewave.c. Πραγματοποιείστε την αλλαγή και ακούστε το αποτέλεσμα. Θα ακούσετε τις σωστές νότες ΛΑ και ΝΤΟ. 21

22 6.6 Ερωτήσεις Ποιοι είναι οι τρεις τρόποι για να παράγουμε ψηφιακά ημιτονικά κύματα; Ποια από τις τρεις αυτές μεθόδους ταιριάζει καλύτερα στον DSP TMS320C5505; Αναφέρετε τρεις εφαρμογές στις οποίες χρειάζεται η παραγωγή ψηφιακών ημιτονικών κυμάτων. 22

Άσκηση 4: Παραγωγή Ημιτονικών Κυμάτων (Sine waves generation)

Άσκηση 4: Παραγωγή Ημιτονικών Κυμάτων (Sine waves generation) ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ / ΣΤΕΦ / ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. Μάθημα: ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ (Εργαστήριο) Ε εξάμηνο Εξάμηνο: Χειμερινό 2014-2015 Σκοπός της άσκησης Άσκηση 4: Παραγωγή Ημιτονικών Κυμάτων (Sine

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος Ενότητα Ζ: Σύνθεση τόνων για τηλεφωνικές συσκευές Dual Tone Multiple Frequency (DTMF) Όνομα Καθηγητή:

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος Ενότητα ΣΤ: Αλλοίωση Φωνής (Alien voices generation) Όνομα Καθηγητή: Ραγκούση Μαρία Τμήμα: Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 8: Παραγωγή αλλοιωμένης φωνής (Alien voices generation)

Άσκηση 8: Παραγωγή αλλοιωμένης φωνής (Alien voices generation) ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ / ΣΤΕΦ / ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. Μάθημα: ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ (Εργαστήριο) Ε εξάμηνο Εξάμηνο: Χειμερινό 2014-2015 Σκοπός της άσκησης Άσκηση 8: Παραγωγή αλλοιωμένης φωνής (Alien

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος Ενότητα Γ: Οδηγίες για την Ανάπτυξη και Εκτέλεση Προγραμμάτων στο Code Composer Studio v.4 Όνομα Καθηγητή:

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος Ενότητα Α: Περιγραφή και Τεχνικά Χαρακτηριστικά της κάρτας TMS320C5505 ezdsp Όνομα Καθηγητή: Ραγκούση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ενότητα : ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ Ζ (ΖTransform)

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ενότητα : ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ Ζ (ΖTransform) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα : ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ Ζ (ΖTransform) Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα : ΑΝΑΛΥΣΗ FOURIER (H ΣΕΙΡΑ FOURIER ΚΑΙ Ο ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ FOURIER) Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ 1 Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ενότητα : ΤΑΧΥΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ FOURIER

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ενότητα : ΤΑΧΥΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ FOURIER ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα : ΤΑΧΥΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ FOURIER Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 9 Ανάλυση Fourier: Από τη Θεωρία στην Πρακτική Εφαρμογή των Μαθηματικών

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 9 Ανάλυση Fourier: Από τη Θεωρία στην Πρακτική Εφαρμογή των Μαθηματικών Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 9 Ανάλυση Fourier: Από τη Θεωρία στην Πρακτική Εφαρμογή των Μαθηματικών Τύπων. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Σκοπός Βασική δομή ενός προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Πληροφορική & τον Προγραμματισμό

Εισαγωγή στην Πληροφορική & τον Προγραμματισμό ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εισαγωγή στην Πληροφορική & τον Προγραμματισμό Ενότητα 3 η : Κωδικοποίηση & Παράσταση Δεδομένων Ι. Ψαρομήλιγκος Χ. Κυτάγιας Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 4: Ήχος Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 4: Ήχος Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Τεχνολογία Πολυμέσων Ενότητα # 4: Ήχος Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 06: Φίλτρα πεπερασμένης κρουστικής απόκρισης (Finite Impulse Response (F.I.R.) Filters)

Άσκηση 06: Φίλτρα πεπερασμένης κρουστικής απόκρισης (Finite Impulse Response (F.I.R.) Filters) ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ / ΣΤΕΦ / ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. Μάθημα: ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ (Εργαστήριο) Ε εξάμηνο Εξάμηνο: Χειμερινό 2014-2015 Άσκηση 06: Φίλτρα πεπερασμένης κρουστικής απόκρισης (Finite

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές. 6 ο Μάθημα. Λεωνίδας Αλεξόπουλος Λέκτορας ΕΜΠ. url:

Εισαγωγή στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές. 6 ο Μάθημα. Λεωνίδας Αλεξόπουλος Λέκτορας ΕΜΠ.   url: στους Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές 6 ο Μάθημα Λεωνίδας Αλεξόπουλος Λέκτορας ΕΜΠ email: leo@mail.ntua.gr url: http://users.ntua.gr/leo Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος Ενότητα Ι: Σχεδίαση Ψηφιακών Φίλτρων Άπειρης Κρουστικής Απόκρισης (Infinite Impulse Response (I.I.R.)

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΑΡΧΕΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΑΡΧΕΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Ενότητα #3: Φίλτρα Χ. ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ Τμήμα Μηχανικών Αυτοματισμού Τ.Ε. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ενότητα : ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΚΡΙΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ενότητα : ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΚΡΙΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα : ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΚΡΙΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών - Μηχανικών Υπολογιστών. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Νεκτάριος Κοζύρης ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών - Μηχανικών Υπολογιστών. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Νεκτάριος Κοζύρης ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών - Μηχανικών Υπολογιστών ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Νεκτάριος Κοζύρης ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφορική. Ενότητα 4 η : Κωδικοποίηση & Παράσταση Δεδομένων. Ι. Ψαρομήλιγκος Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής

Πληροφορική. Ενότητα 4 η : Κωδικοποίηση & Παράσταση Δεδομένων. Ι. Ψαρομήλιγκος Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Πληροφορική Ενότητα 4 η : Κωδικοποίηση & Παράσταση Δεδομένων Ι. Ψαρομήλιγκος Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα 1, Μέρος 2ο: ΠΕΡΙ ΣΗΜΑΤΩΝ Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο Εργαστηριακή Άσκηση 7: Κβάντιση και Κωδικοποίηση Σημάτων Προσομοίωση σε Η/Υ Δρ. Ηρακλής

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Τηλεπικοινωνιών

Αρχές Τηλεπικοινωνιών ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Αρχές Τηλεπικοινωνιών Ενότητα #12: Δειγματοληψία, κβαντοποίηση και κωδικοποίηση Χ. ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ Τμήμα Μηχανικών Αυτοματισμών Τ.Ε.

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου

Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου Ενότητα Α: Γραμμικά Συστήματα Όνομα Καθηγητή: Ραγκούση Μαρία Τμήμα: Ηλεκτρονικών Μηχανικών Τ.Ε. Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Υπολογιστές Ι. Άδειες Χρήσης. Τύποι δεδομένων. Διδάσκοντες: Αν. Καθ. Δ. Παπαγεωργίου, Αν. Καθ. Ε. Λοιδωρίκης

Υπολογιστές Ι. Άδειες Χρήσης. Τύποι δεδομένων. Διδάσκοντες: Αν. Καθ. Δ. Παπαγεωργίου, Αν. Καθ. Ε. Λοιδωρίκης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Άδειες Χρήσης Υπολογιστές Ι Τύποι δεδομένων Διδάσκοντες: Αν. Καθ. Δ. Παπαγεωργίου, Αν. Καθ. Ε. Λοιδωρίκης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση Υπολογιστών

Οργάνωση Υπολογιστών Οργάνωση Υπολογιστών Επιμέλεια: Γεώργιος Θεοδωρίδης, Επίκουρος Καθηγητής Ανδρέας Εμερετλής, Υποψήφιος Διδάκτορας Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν υλικό

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος Ενότητα Η: Ψηφιακά Φίλτρα τύπου Κτένας (Comb filters) Όνομα Καθηγητή: Ραγκούση Μαρία Τμήμα: Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος

Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ψηφιακή Επεξεργασία Σήματος Ενότητα Θ: Σχεδίαση Ψηφιακών Φίλτρων Πεπερασμένης Χρονικής Απόκρισης (Finite Impulse Response (F.I.R.)

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 8 Επεξεργασία Σήματος με την Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 8 Επεξεργασία Σήματος με την Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 8 Επεξεργασία Σήματος με την Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Σκοπός Βασική δομή ενός προγράμματος στο LabVIEW. Εμπρόσθιο Πλαίσιο (front

Διαβάστε περισσότερα

Αριθμητική Ανάλυση & Εφαρμογές

Αριθμητική Ανάλυση & Εφαρμογές Αριθμητική Ανάλυση & Εφαρμογές Διδάσκων: Δημήτριος Ι. Φωτιάδης Τμήμα Μηχανικών Επιστήμης Υλικών Ιωάννινα 2017-2018 Υπολογισμοί και Σφάλματα Παράσταση Πραγματικών Αριθμών Συστήματα Αριθμών Παράσταση Ακέραιου

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: ΣΥΝΕΛΙΞΗ

ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: ΣΥΝΕΛΙΞΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: ΣΥΝΕΛΙΞΗ Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2. Οργάνωση και διαχείριση της Πληροφορίας στον. Υπολογιστή

Κεφάλαιο 2. Οργάνωση και διαχείριση της Πληροφορίας στον. Υπολογιστή ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Κεφάλαιο 2 Οργάνωση και διαχείριση της Πληροφορίας στον Υπολογιστή Δεδομένα και Εντολές πληροφορία δεδομένα εντολές αριθμητικά δδ δεδομένα κείμενο εικόνα Επιλογή Αναπαράστασης

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Τηλεπικοινωνιών

Αρχές Τηλεπικοινωνιών ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Αρχές Τηλεπικοινωνιών Ενότητα #8: Διπλοπλευρική διαμόρφωση (DSB) Χ. ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ Τμήμα Μηχανικών Αυτοματισμών Τ.Ε. Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ενότητα : ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ FOURIER

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Ενότητα : ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ FOURIER ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα : ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ FOURIER Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο Εργαστηριακή Άσκηση 4: Πειραματική μελέτη συστημάτων διαμόρφωσης συχνότητας (FΜ) Δρ.

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Πολυμέσων. Ενότητα 2: Εισαγωγικά θέματα Ψηφιοποίησης. Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Τμήμα Πληροφορικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Συστήματα Πολυμέσων. Ενότητα 2: Εισαγωγικά θέματα Ψηφιοποίησης. Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Τμήμα Πληροφορικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 2: Εισαγωγικά θέματα Ψηφιοποίησης Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες Ενότητα 3: Δειγματοληψία και Ανακατασκευή Σημάτων Όνομα Καθηγητή: Δρ. Ηρακλής Σίμος Τμήμα: Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Πληροφορική Ι. Ενότητα 3 : Αναπαράσταση αριθμών στο δυαδικό σύστημα. Δρ.

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Πληροφορική Ι. Ενότητα 3 : Αναπαράσταση αριθμών στο δυαδικό σύστημα. Δρ. Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Πληροφορική Ι Ενότητα 3 : Αναπαράσταση αριθμών στο δυαδικό σύστημα Δρ. Γκόγκος Χρήστος 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα Χρηματοοικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών

Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών Εισαγωγή στην επιστήμη των υπολογιστών Υπολογιστές και Δεδομένα Κεφάλαιο 3ο Αναπαράσταση Αριθμών www.di.uoa.gr/~organosi 1 Δεκαδικό και Δυαδικό Δεκαδικό σύστημα 2 3 Δεκαδικό και Δυαδικό Δυαδικό Σύστημα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο Εργαστηριακή Άσκηση 3: Εισαγωγή στη διαμόρφωση συχνότητας (FΜ) Προσομοίωση σε Η/Υ Δρ.

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Αυτόματου Ελέγχου

Συστήματα Αυτόματου Ελέγχου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Συστήματα Αυτόματου Ελέγχου Ενότητα : Μετασχηματισμός Ζ (Ζ Transform) Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Σήματα και Συστήματα. Διάλεξη 6: Ανάλυση Σημάτων σε Ανάπτυγμα Σειράς Fourier. Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής

Σήματα και Συστήματα. Διάλεξη 6: Ανάλυση Σημάτων σε Ανάπτυγμα Σειράς Fourier. Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής Σήματα και Συστήματα Διάλεξη 6: Ανάλυση Σημάτων σε Ανάπτυγμα Σειράς Fourier Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής 1 Ανάλυση Σημάτων σε Ανάπτυγμα Σειράς Fourier 1. Ανάπτυγμα σήματος σε Σειρά Fourier

Διαβάστε περισσότερα

Γραφικά με υπολογιστές

Γραφικά με υπολογιστές Γραφικά με Υπολογιστές Ενότητα # 3: Εισαγωγή Φοίβος Μυλωνάς Τμήμα Πληροφορικής Φοίβος Μυλωνάς Γραφικά με υπολογιστές 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα Α: Γραμμικά Συστήματα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου. Ενότητα Α: Γραμμικά Συστήματα ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου Ενότητα Α: Γραμμικά Συστήματα Όνομα Καθηγητή: Ραγκούση Μαρία Τμήμα: Ηλεκτρονικών Μηχανικών Τ.Ε. Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο Εργαστηριακή Άσκηση 6: Δειγματοληψία - Πειραματική Μελέτη Δρ. Ηρακλής Σίμος Τμήμα:

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες Ενότητα : Εισαγωγή στη Διαμόρφωση Συχνότητας (FΜ) Όνομα Καθηγητή: Δρ. Ηρακλής Σίμος Τμήμα: Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου

Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου Ενότητα Β: Ευστάθεια Συστήματος (Α Μέρος) Όνομα Καθηγητή: Ραγκούση Μαρία Τμήμα: Ηλεκτρονικών Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

Ραδιοτηλεοπτικά Συστήματα Ενότητα 3: Θεωρία Ψηφιοποίησης

Ραδιοτηλεοπτικά Συστήματα Ενότητα 3: Θεωρία Ψηφιοποίησης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ραδιοτηλεοπτικά Συστήματα Ενότητα 3: Θεωρία Ψηφιοποίησης Δρ. Νικόλαος- Αλέξανδρος Τάτλας Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών Τ.Ε Κάντε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Κ. Δεμέστιχας Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Επικοινωνία μέσω e-mail: cdemest@aua.gr, cdemest@cn.ntua.gr 3. ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΜΕΡΟΣ Β Παράσταση Προσημασμένων

Διαβάστε περισσότερα

Τηλεπικοινωνίες. Ενότητα 2.1: Ανάλυση Fourier. Μιχάλας Άγγελος Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ

Τηλεπικοινωνίες. Ενότητα 2.1: Ανάλυση Fourier. Μιχάλας Άγγελος Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ Τηλεπικοινωνίες Ενότητα 2.1: Ανάλυση Fourier Μιχάλας Άγγελος Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες Ενότητα 4: Κβάντιση και Κωδικοποίηση Σημάτων Όνομα Καθηγητή: Δρ. Ηρακλής Σίμος Τμήμα: Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

Έλεγχος Κίνησης

Έλεγχος Κίνησης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα 1501 - Έλεγχος Κίνησης Ενότητα: Συστήματα Ελέγχου Κίνησης Μιχαήλ Παπουτσιδάκης Τμήμα Αυτοματισμού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Σήματα και Συστήματα ΙΙ

Σήματα και Συστήματα ΙΙ Σήματα και Συστήματα ΙΙ Ενότητα 5: Μετασχηματισμός Ζ Α. Ν. Σκόδρας Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Επιμέλεια: Αθανάσιος Ν. Σκόδρας, Καθηγητής Γεώργιος Α. Βασκαντήρας, Υπ. Διδάκτορας

Διαβάστε περισσότερα

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 7 Ακούγοντας Πρώτη Ματιά στην Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων

Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 7 Ακούγοντας Πρώτη Ματιά στην Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Συλλογή & Επεξεργασία Δεδομένων Εργαστήριο 7 Ακούγοντας Πρώτη Ματιά στην Ανάλυση Fourier. Σύστημα Συλλογής & Επεξεργασίας Μετρήσεων Σκοπός Βασική δομή ενός προγράμματος στο LabVIEW. Εμπρόσθιο Πλαίσιο (front

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Ι

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Ι ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Ι κ. ΠΕΤΑΛΙΔΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ και ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ μέσω CCS. (Α) Διαδικασία εισαγωγής των εργαστηριακών ασκήσεων

ΕΙΣΑΓΩΓΗ και ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ μέσω CCS. (Α) Διαδικασία εισαγωγής των εργαστηριακών ασκήσεων ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ / ΣΤΕΦ / ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. Μάθημα: ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ (Εργαστήριο) Ε εξάμηνο Εξάμηνο: Χειμερινό 2014-2015 ΕΙΣΑΓΩΓΗ και ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ μέσω CCS (Α) Διαδικασία

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ Ζ διακριτές σήματα και συστήματα διακριτού χρόνου χρονοσειρές (time series)

Ο ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ Ζ διακριτές σήματα και συστήματα διακριτού χρόνου χρονοσειρές (time series) Ο ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ Ζ Είναι σύνηθες να μελετάμε διάφορα φαινόμενα σε διακριτές (και όχι συνεχείς) τιμές της μεταβλητής του χρόνου, οπότε, μιλάμε για για σήματα και συστήματα διακριτού χρόνου. Τα σήματα διακριτού

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική Επιχειρήσεων Ι

Στατιστική Επιχειρήσεων Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Στατιστική Επιχειρήσεων Ι Ενότητα 2: Τυχαίες Μεταβλητές Μιλτιάδης Χαλικιάς, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΙI. Άδειες Χρήσης. Τύποι δεδομένων, μεταβλητές, πράξεις. Διδάσκοντες: Αν. Καθ. Δ. Παπαγεωργίου, Αν. Καθ. Ε. Λοιδωρίκης

ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΙI. Άδειες Χρήσης. Τύποι δεδομένων, μεταβλητές, πράξεις. Διδάσκοντες: Αν. Καθ. Δ. Παπαγεωργίου, Αν. Καθ. Ε. Λοιδωρίκης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Άδειες Χρήσης ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ ΙI Τύποι δεδομένων, μεταβλητές, πράξεις Διδάσκοντες: Αν. Καθ. Δ. Παπαγεωργίου, Αν. Καθ. Ε. Λοιδωρίκης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου

Μάθημα: Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας Ιόνιο Πανεπιστήμιο Μάθημα: Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου Εργαστηριακή Άσκηση 1 «Διαχείριση και Δημιουργία Βασικών Σημάτων, Δειγματοληψία και Κβαντισμός» Διδάσκων: Φλώρος Ανδρέας

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο Εργαστηριακή Άσκηση 5: Δειγματοληψία και ανακατασκευή σημάτων Προσομοίωση σε Η/Υ Δρ.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΥΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΥΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΥΣ Ενότητα #8: Όριο και Συνέχεια Συνάρτησης Εβελίνα Κοσσιέρη Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Διαβάστε περισσότερα

Σήματα και Συστήματα. Διάλεξη 1: Σήματα Συνεχούς Χρόνου. Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής

Σήματα και Συστήματα. Διάλεξη 1: Σήματα Συνεχούς Χρόνου. Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής Σήματα και Συστήματα Διάλεξη 1: Σήματα Συνεχούς Χρόνου Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής 1 Εισαγωγή στα Σήματα 1. Σκοποί της Θεωρίας Σημάτων 2. Κατηγορίες Σημάτων 3. Χαρακτηριστικές Παράμετροι

Διαβάστε περισσότερα

x[n] = e u[n 1] 4 x[n] = u[n 1] 4 X(z) = z 1 H(z) = (1 0.5z 1 )(1 + 4z 2 ) z 2 (βʹ) H(z) = H min (z)h lin (z) 4 z 1 1 z 1 (z 1 4 )(z 1) (1)

x[n] = e u[n 1] 4 x[n] = u[n 1] 4 X(z) = z 1 H(z) = (1 0.5z 1 )(1 + 4z 2 ) z 2 (βʹ) H(z) = H min (z)h lin (z) 4 z 1 1 z 1 (z 1 4 )(z 1) (1) Ασκήσεις με Συστήματα στο Χώρο του Ζ Επιμέλεια: Γιώργος Π. Καφεντζης Δρ. Επιστήμης Η/Υ Πανεπιστημίου Κρήτης Δρ. Επεξεργασίας Σήματος Πανεπιστημίου Rennes 1 7 Νοεμβρίου 015 1. Υπολόγισε τον μετ. Ζ και την

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφορική. Εργαστηριακή Ενότητα 5 η : Μαθηματικοί Τύποι. Ι. Ψαρομήλιγκος Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής

Πληροφορική. Εργαστηριακή Ενότητα 5 η : Μαθηματικοί Τύποι. Ι. Ψαρομήλιγκος Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Πληροφορική Εργαστηριακή Ενότητα 5 η : Μαθηματικοί Τύποι Ι. Ψαρομήλιγκος Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το

Διαβάστε περισσότερα

Εξεταστική Ιανουαρίου 2007 Μάθηµα: «Σήµατα και Συστήµατα»

Εξεταστική Ιανουαρίου 2007 Μάθηµα: «Σήµατα και Συστήµατα» Εξεταστική Ιανουαρίου 27 Μάθηµα: «Σήµατα και Συστήµατα» Θέµα 1 ο (3%) Έστω δύο διακριτά σήµατα: x(n) = {1,,, -1} και h(n) = {1,, 1} µε το πρώτο δείγµα να αντιστοιχεί σε n= και για τα δύο. Υπολογίστε τα

Διαβάστε περισσότερα

Ήχος. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 04-1

Ήχος. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 04-1 Ήχος Χαρακτηριστικά του ήχου Ψηφιοποίηση με μετασχηματισμό Ψηφιοποίηση με δειγματοληψία Κβαντοποίηση δειγμάτων Παλμοκωδική διαμόρφωση Συμβολική αναπαράσταση μουσικής Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Εισαγωγή στα Σήµατα Εισαγωγή στα Συστήµατα Ανάπτυγµα - Μετασχηµατισµός Fourier Μετασχηµατισµός Z

ΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ. Εισαγωγή στα Σήµατα Εισαγωγή στα Συστήµατα Ανάπτυγµα - Μετασχηµατισµός Fourier Μετασχηµατισµός Z ΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στα Σήµατα Εισαγωγή στα Συστήµατα Ανάπτυγµα - Μετασχηµατισµός Fourier Μετασχηµατισµός Laplace Μετασχηµατισµός Z Εφαρµογές Παράδειγµα ενός ηλεκτρικού συστήµατος Σύστηµα Παράδειγµα

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά. Ενότητα 2: Δεκαδικοί αριθμοί, κλάσματα, δυνάμεις, ρίζες και ποσοστά. Σαριαννίδης Νικόλαος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Μαθηματικά. Ενότητα 2: Δεκαδικοί αριθμοί, κλάσματα, δυνάμεις, ρίζες και ποσοστά. Σαριαννίδης Νικόλαος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Μαθηματικά Ενότητα 2: Δεκαδικοί αριθμοί, κλάσματα, δυνάμεις, ρίζες και ποσοστά Σαριαννίδης Νικόλαος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

1.1. Με τι ασχολείται η Αριθμητική Ανάλυση

1.1. Με τι ασχολείται η Αριθμητική Ανάλυση Κεφάλαιο 1 Εισαγωγικά 1.1. Με τι ασχολείται η Αριθμητική Ανάλυση Πολλοί επιστημονικοί κλάδοι, στην προσπάθειά τους να επιλύσουν πρακτικά προβλήματα κάνουν χρήση μεθόδων Αριθμητικής Ανάλυσης. Οι μέθοδοι

Διαβάστε περισσότερα

Υπολογιστικά & Διακριτά Μαθηματικά

Υπολογιστικά & Διακριτά Μαθηματικά Υπολογιστικά & Διακριτά Μαθηματικά Ενότητα 4: Διατάξεις Μεταθέσεις Συνδυασμοί Στεφανίδης Γεώργιος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Χρηματοοικονομικής & Ελεγκτικής ΤΕΙ Ηπείρου Παράρτημα Πρέβεζας. Πληροφορική Ι. Αναπαράσταση αριθμών στο δυαδικό σύστημα. Δρ.

Τμήμα Χρηματοοικονομικής & Ελεγκτικής ΤΕΙ Ηπείρου Παράρτημα Πρέβεζας. Πληροφορική Ι. Αναπαράσταση αριθμών στο δυαδικό σύστημα. Δρ. Τμήμα Χρηματοοικονομικής & Ελεγκτικής ΤΕΙ Ηπείρου Παράρτημα Πρέβεζας Πληροφορική Ι Αναπαράσταση αριθμών στο δυαδικό σύστημα Δρ. Γκόγκος Χρήστος Δεκαδικό σύστημα αρίθμησης Ελληνικό - Ρωμαϊκό Σύστημα αρίθμησης

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές Τηλεπικοινωνιών

Αρχές Τηλεπικοινωνιών ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Αρχές Τηλεπικοινωνιών Ενότητα #11: Ψηφιακή Διαμόρφωση Χ. ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ Τμήμα Μηχανικών Αυτοματισμών Τ.Ε. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

4. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ FOURIER

4. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ FOURIER 4. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ FOURIER Σκοπός του κεφαλαίου είναι να παρουσιάσει μερικές εφαρμογές του Μετασχηματισμού Fourier (ΜF). Ειδικότερα στο κεφάλαιο αυτό θα περιγραφούν έμμεσοι τρόποι

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών

Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών Ενότητα 2: Αποθήκευση Δεδομένων, 2ΔΩ Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης Διδάσκων: Θεόδωρος Τσιλιγκιρίδης Μαθησιακοί Στόχοι Η Ενότητα 2 διαπραγματεύεται θέματα

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Αυτόματου Ελέγχου

Συστήματα Αυτόματου Ελέγχου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Συστήματα Αυτόματου Ελέγχου Ενότητα : Ευστάθεια Συστημάτων Ελέγχου Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Επικαιροποίησης Γνώσεων Αποφοίτων ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Πρόγραμμα Επικαιροποίησης Γνώσεων Αποφοίτων ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Πρόγραμμα Επικαιροποίησης Γνώσεων Αποφοίτων ΕΝΟΤΗΤΑ Μ1 ΨΗΦΙΑΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ Εκπαιδευτής: Γ. Π. ΠΑΤΣΗΣ, Επικ. Καθηγητής, Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών, ΤΕΙ Αθήνας ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ 1. Ποια είναι η βάση

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στα Συστήματα Ψηφιακής Επεξεργασίας Σήματος

Εισαγωγή στα Συστήματα Ψηφιακής Επεξεργασίας Σήματος ΕΣ 08 Επεξεργαστές Ψηφιακών Σημάτων Εισαγωγή στα Συστήματα Ψηφιακής Επεξεργασίας Σήματος Κλήμης Νταλιάνης Λέκτορας Π.Δ.407/80 Τμήμα Επιστήμη και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Αρχιτεκτονική

Διαβάστε περισσότερα

! Εάν ο αριθμός διαθέτει περισσότερα bits, χρησιμοποιούμε μεγαλύτερες δυνάμεις του 2. ! Προσοχή στη θέση του περισσότερο σημαντικού bit!

! Εάν ο αριθμός διαθέτει περισσότερα bits, χρησιμοποιούμε μεγαλύτερες δυνάμεις του 2. ! Προσοχή στη θέση του περισσότερο σημαντικού bit! Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών 25-6 Πράξεις με δυαδικούς αριθμούς (αριθμητικές ) http://di.ionio.gr/~mistral/tp/csintro/ Αριθμοί Πράξεις με δυαδικούς αριθμούς

Διαβάστε περισσότερα

15/3/2009. Ένα ψηφιακό σήμα είναι η κβαντισμένη εκδοχή ενός σήματος διάκριτου. χρόνου. Φλώρος Ανδρέας Επίκ. Καθηγητής

15/3/2009. Ένα ψηφιακό σήμα είναι η κβαντισμένη εκδοχή ενός σήματος διάκριτου. χρόνου. Φλώρος Ανδρέας Επίκ. Καθηγητής 15/3/9 Από το προηγούμενο μάθημα... Ένα ψηφιακό σήμα είναι η κβαντισμένη εκδοχή ενός σήματος διάκριτου Μάθημα: «Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου» Δάλ Διάλεξη 3 η : «Επεξεργαστές Ε ξ έ Δυναμικής Περιοχής» Φλώρος

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Πολυμέσων Ενότητα 7: Ψηφιοποίηση και ψηφιακή επεξεργασία σήματος.

Συστήματα Πολυμέσων Ενότητα 7: Ψηφιοποίηση και ψηφιακή επεξεργασία σήματος. Συστήματα Πολυμέσων Ενότητα 7: Ψηφιοποίηση και ψηφιακή επεξεργασία σήματος. Επικ. Καθηγητής Συνδουκάς Δημήτριος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά) Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Πληροφορική Ι. Ενότητα 4 : Πράξεις με bits. Δρ. Γκόγκος Χρήστος

Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου. Πληροφορική Ι. Ενότητα 4 : Πράξεις με bits. Δρ. Γκόγκος Χρήστος Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Πληροφορική Ι Ενότητα 4 : Πράξεις με bits Δρ. Γκόγκος Χρήστος 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα Χρηματοοικονομικής & Ελεγκτικής

Διαβάστε περισσότερα

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω:

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Σημειώσεις Δικτύων Αναλογικά και ψηφιακά σήματα Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρικά Ηλεκτρονικά. Δρ. Π. Ασβεστάς Εργαστήριο Επεξεργασίας Ιατρικού Σήματος & Εικόνας Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων

Ιατρικά Ηλεκτρονικά. Δρ. Π. Ασβεστάς Εργαστήριο Επεξεργασίας Ιατρικού Σήματος & Εικόνας Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων Ιατρικά Ηλεκτρονικά Δρ. Π. Ασβεστάς Εργαστήριο Επεξεργασίας Ιατρικού Σήματος & Εικόνας Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων Χρήσιμοι Σύνδεσμοι Σημειώσεις μαθήματος: http://medisp.bme.teiath.gr/eclass/courses/tio127/

Διαβάστε περισσότερα

4 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

4 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα 4 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα: ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστική Ι. Ενότητα 7: Κανονική Κατανομή. Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών

Στατιστική Ι. Ενότητα 7: Κανονική Κατανομή. Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών Στατιστική Ι Ενότητα 7: Κανονική Κατανομή Δρ. Γεώργιος Κοντέος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Γρεβενών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Πράξεις με δυαδικούς αριθμούς

Πράξεις με δυαδικούς αριθμούς Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών 25-6 Πράξεις με δυαδικούς αριθμούς (αριθμητικές πράξεις) http://di.ionio.gr/~mistral/tp/csintro/ Μ.Στεφανιδάκης Πράξεις με δυαδικούς

Διαβάστε περισσότερα

3 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

3 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα 3 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα: ΔΟΥΛΕΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΣΗΜΑΤΑ Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Σήματα και Συστήματα ΙΙ

Σήματα και Συστήματα ΙΙ Σήματα και Συστήματα ΙΙ Ενότητα 6: Απόκριση Συχνότητας-Φίλτρα Α. Ν. Σκόδρας Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών Επιμέλεια: Αθανάσιος Ν. Σκόδρας, Καθηγητής Γεώργιος Α. Βασκαντήρας,

Διαβάστε περισσότερα

HMY 429: Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ψηφιακών Σημάτων. Διάλεξη 20: Διακριτός Μετασχηματισμός Fourier (Discrete Fourier Transform DFT)

HMY 429: Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ψηφιακών Σημάτων. Διάλεξη 20: Διακριτός Μετασχηματισμός Fourier (Discrete Fourier Transform DFT) HMY 429: Εισαγωγή στην Επεξεργασία Ψηφιακών Σημάτων Διάλεξη 20: Διακριτός Μετασχηματισμός Fourier (Discrete Fourier Transform DFT) Εισαγωγή Μέχρι στιγμής έχουμε δει το Μετασχηματισμό Fourier Διακριτού

Διαβάστε περισσότερα

Ρητή μετατροπή αριθμητικής τιμής σε άλλο τύπο. Τι θα τυπωθεί στον παρακάτω κώδικα;

Ρητή μετατροπή αριθμητικής τιμής σε άλλο τύπο. Τι θα τυπωθεί στον παρακάτω κώδικα; Ρητή μετατροπή αριθμητικής τιμής σε άλλο τύπο Τι θα τυπωθεί στον παρακάτω κώδικα; Ρητή μετατροπή αριθμητικής τιμής σε άλλο τύπο Τι θα τυπωθεί στον παρακάτω κώδικα; Χωρίς να αλλάξουμε τον τύπο των a,b,

Διαβάστε περισσότερα

9 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

9 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα 9 ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΗΜΑΤΑ & ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Ενότητα: ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Aναστασία Βελώνη Τμήμα Η.Υ.Σ Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

ΑΡΧΕΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΑΡΧΕΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Ενότητα #4: Ο Μετασχηματισμός Fourier Χ. ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ Τμήμα Μηχανικών Αυτοματισμού Τ.Ε. Άδειες Χρήσης Το παρόν

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός Η/Υ. Συναρτήσεις & Υποπρογράμματα. ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος

Προγραμματισμός Η/Υ. Συναρτήσεις & Υποπρογράμματα. ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος Προγραμματισμός Η/Υ Συναρτήσεις & Υποπρογράμματα ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος Τμηματικός Προγραμματισμός Η επίλυση ενός προβλήματος διευκολύνεται

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδίαση Ηλεκτρονικών Κυκλωμάτων RF

Σχεδίαση Ηλεκτρονικών Κυκλωμάτων RF ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ᄃ Σχεδίαση Ηλεκτρονικών Κυκλωμάτων RF Ασκήσεις Ενότητας: Πομποδέκτες, Μείκτες, Ενισχυτές Στυλιανός Μυτιληναίος Τμήμα Ηλεκτρονικής,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ Ενότητα: Αναγνώριση Διεργασίας - Προσαρμοστικός Έλεγχος (Process Identification) Αλαφοδήμος Κωνσταντίνος

Διαβάστε περισσότερα

1 Αριθμητική κινητής υποδιαστολής και σφάλματα στρογγύλευσης

1 Αριθμητική κινητής υποδιαστολής και σφάλματα στρογγύλευσης 1 Αριθμητική κινητής υποδιαστολής και σφάλματα στρογγύλευσης Στη συγκεκριμένη ενότητα εξετάζουμε θέματα σχετικά με την αριθμητική πεπερασμένης ακρίβειας που χρησιμοποιούν οι σημερινοί υπολογιστές και τα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Μια παράσταση που περιέχει πράξεις με μεταβλητές (γράμματα) και αριθμούς καλείται αλγεβρική, όπως για παράδειγμα η : 2x+3y-8

ΘΕΩΡΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Μια παράσταση που περιέχει πράξεις με μεταβλητές (γράμματα) και αριθμούς καλείται αλγεβρική, όπως για παράδειγμα η : 2x+3y-8 ΘΕΩΡΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Άλγεβρα 1 ο Κεφάλαιο 1. Τι ονομάζουμε αριθμητική και τι αλγεβρική παράσταση; Να δώσετε από ένα παράδειγμα. Μια παράσταση που περιέχει πράξεις με αριθμούς, καλείται αριθμητική παράσταση,

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Σημάτων

Ψηφιακή Επεξεργασία Σημάτων Ψηφιακή Επεξεργασία Σημάτων Ενότητα 3: Συστήματα Διακριτού Χρόνου Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής 1 Συστήματα Διακριτού Χρόνου Εισαγωγή στα Συστήματα Διακριτού Χρόνου Ταξινόμηση Συστημάτων ΔΧ

Διαβάστε περισσότερα

Μαθηματικά. Ενότητα 1: Οι Αριθμοί. Σαριαννίδης Νικόλαος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Μαθηματικά. Ενότητα 1: Οι Αριθμοί. Σαριαννίδης Νικόλαος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Μαθηματικά Ενότητα 1: Οι Αριθμοί Σαριαννίδης Νικόλαος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό,

Διαβάστε περισσότερα