Εμπορικό Δίκαιο. Λίνα Παπαδοπούλου. Μέλος ΣΕΠ ΕΑΠ - Επ. Καθ. Νομικής ΑΠΘ

Transcript

1 Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Διοίκηση Επιχειρήσεων και Οργανισμών Αρχές Δικαίου Εμπορικό Δίκαιο Λίνα Παπαδοπούλου Μέλος ΣΕΠ ΕΑΠ - Επ. Καθ. Νομικής ΑΠΘ

2 ΔΙΚΑΙΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΙΔΙΩΤΙΚΟ Συνταγματικό Θεσμικό Δίκαιο Ευρωπαϊκής Ένωσης Διοικητικό Αστικό Εμπορικό Εργατικό

3 Το εμπορικό δίκαιο περιλαμβάνει: Γενικό Γενικόμέρος :: Έμποροι Εμπορικές πράξεις Εμπορικές εταιρείες Βιομηχανική ιδιοκτησία (Σήμα, (Σήμα, ευρεσιτεχνία, ευρεσιτεχνία, επωνυμία) επωνυμία) Ανταγωνισμός Αξιόγραφα Προστασία καταναλωτή Το Τοηλεκτρονικό εμπόριο

4 Εξεταστέα ύλη: Γενικό Γενικόμέρος :: Έμποροι Εμπορικές πράξεις Εμπορικές εταιρείες Βιομηχανική ιδιοκτησία (Σήμα, (Σήμα, ευρεσιτεχνία, ευρεσιτεχνία, επωνυμία) επωνυμία) Ανταγωνισμός Αξιόγραφα

5 Ιδιωτικό δίκαιο Αστικό : Εφαρμογή γενικών και ειδικών κανόνων αστικού δικαίου Εμπορικό Εφαρμογή γενικών και ειδικών κανόνων εμπορικού δικαίου Εφαρμογή κανόνων αστικού δικαίου Κανόνες με χαρακτήρα δημοσίου δικαίου: παρέμβαση κράτους Εποπτεία εμπορικής δραστηριότητας Σε κενά της εμπορικής νομοθεσίας Εφόσον δεν υπάρχει αντίθετη ρύθμιση στοεμπορικόδίκαιο

6 Κεφάλαιο 1 Εμπορικό δίκαιο Έμποροι, εμπορικές πράξεις και συμβάσεις

7 Εμπορική πράξη «κερδοσκοπική διαμεσολάβηση στην κυκλοφορία αγαθών ενσωμάτων: κινητά λη ακίνητα Ήάυλων(πχ υπηρεσιών) στο πλαίσιο μιας επιχείρησης, δηλ μιας οργανωμένης οικονομικής δραστηριότητας Το ελληνικό σύστημα εμπορικότητας Εμπορικός Νόμος (αρ. 1): «Έμποροι είναι όσοι μετέρχονται πράξεις εμπορικές και κύριο επάγγελμα έχουν την εμπορία»

8 απόκτηση της εμπορικής ιδιότητας Ουσιαστικό σύστημα Τυπικό σύστημα Άρθρο 1ΕμπΝ Κριτήριο: ο σκοπός της εταιρίας περιλαμβάνει τη διενέργεια εμπορικής πράξης Πχ: η ομόρρυθμη και ετερόρρυθμη εταιρία η εμπορική ιδιότητα αποκτάται απευθείας εκ του νόμου ανεξαρτήτως του σκοπού της εταιρίας Πχ η ανώνυμη εταιρία και η εταιρία περιορισμένης ευθύνης

9 Είδη Εμπορικών πράξεων Αμφιμερείς και ετερομερείς Πρωτότυπα και παράγωγα εμπορικές

10 Είδη εμπορικών πράξεων Πρωτότυπα: παράγωγα Στηρίζουν την εμπορικότητά τους σε διάταξη νόμου (πχ ά 2-3 βδ ) Αντικειμενικά παράγωγη: Αρχή του παρεπόμενου: λόγω εξάρτησης από αντικειμενικά εμπορική Υποκειμενικά παράγωγη: Στο πλαίσιο εμπορικής δραστηριότητας ενός εμπόρου

11 Βασιλικό Διάταγμα της 2/ "Περί αρμοδιότητος των εμποροδικείων«(άρθρο 2) Ο νόμος θεωρεί πράξεις εμπορικάς: τας αγοράς προϊόντων γης ή τέχνης, τας οποίας ήθελε κάμει τις, είτε διά να μεταπωλήση ταύτα ακατέργαστα, ως τα ηγόρασεν, ή κατειργασμένα και μεταποιημένα εις χειροτεχνήματα, είτε επί σκοπώ να μισθώση απλώς την χρήσιν αυτών πάσαν επιχείρησιν χειροτεχνιών, παραγγελίας ή μετακομίσεως διά γης ή δι' ύδατος πάσαν επιχείρησιν προμηθείας, πρακτορείας, πλειστηριάσεως και δημοσίων θεαμάτων όλας τας κολλυβιστικάς, τραπεζιτικάς και μεσιτικάς εργασίας όλας τας εργασίας των δημοσίων Τραπεζών όλας τας μεταξύ εμπόρων και τραπεζιτών υποχρεώσεις τας συναλλαγματικάς και τας από τόπου εις τόπον αποστολάς χρημάτων, οποιοιδήποτε και αν είναι οι συναλλαττόμενοι.

12 Βασιλικό Διάταγμα της 2/ "Περί αρμοδιότητος των εμποροδικείων«(άρθρον 3) Ο νόμος θεωρεί επίσης πράξεις εμπορικάς: πάσαν επιχείρησιν κατασκευής και πάσαν αγοράν, πώλησιν ή μεταπώλησιν πλοίων, προς την εντός ή εκτός του Κράτους ναυτιλίαν χρησίμων όλας τας θαλασσίας αποστολάς πάσαν αγοράν ή πώλησιν αρμένων, εξαρτίων και ζωοτροφιών πάσαν ναύλωσιν, παν ναυτικόν δάνειον, όλα τα περί ασφαλειών συναλλάγματα και όσα άλλα αφορώσι την ναυτικήν εμπορίαν όλας τας περί μισθώσεως του πληρώματος συμφωνίας και συμβάσεις όλας τας προς υπηρεσίαν εμπορικών πλοίων μισθώσεις ναυτικών.

13 Πρωτότυπα εμπορικές πράξεις (πάντοτε έναντι αμοιβής) Εμπορική πώληση = αγορά προς μεταπώληση Προμήθεια = ο προμηθευτής πρώτα βρίσκει αγοραστή και έπειτα το προς προμήθεια πράγμα Χειροτεχνία = κατεργασία ή μεταποίηση πρώτων υλών Πρακτορεία = επιμέλεια υποθέσεων άλλου Παραγγελία = ο παραγγελιοδόχος αναλαμβάνει τη σύναψη συμβάσεων με τρίτους στο όνομα του παραγγελέα (εντολέας) Μεσιτεία = υπόδειξη ευκαιρίας για κατάρτιση σύμβασης

14 Συνέπειες εμπορικότητας Προστασία δανειστών από εμπορική αιτία Εμπορική ιδιότητα με την τέλεση πρωτότυπα εμπορικών πράξεων Τέλος χαρτοσήμου μικρότερο απόφαση μπορεί να κηρυχθεί από το δικαστήριο ως προσωρινά εκτελεστή σε απαιτήσεις από συναλλαγματική, γραμμάτιο σε διαταγή και επιταγή υποχρεούται Επιτρέπεται απόδειξη με μάρτυρες ανεξαρτήτως ποσού (ειδάλλως >5900 ευρώ)

15 Εμπορική ιδιότητα: απόκτηση Έμποροι όσοι μετέρχονται εμπορικές πράξεις και Έχουν σύνηθες επάγγελμα την εμπορία συστηματική δραστηριότητα με σκοπό το κέρδος (ουσιαστικό σύστημα) Εξαίρεση: Όταν το αντάλλαγμα από τη δραστηριότητά τους αυτή έχει χαρακτήρα αμοιβής για τη σωματική τους καταπόνηση

16 Εμπορική ιδιότητα: απώλεια Στο ουσιαστικό σύστημα: παύση διενέργειας εμπορικών πράξεων κατ επάγγελμα Ή απώλεια ικανότητας προς απόκτηση εμπορικής ιδιότητας, πχ πτώχευση Στανομικάπρόσωπα: Λύση, και περάτωση της εκκαθάρισης χρηματιστές: ανάκληση διορισμού Εμπορικοί: αντιπρόσωποι ανάκληση άδειας εμπορικής αντιπροσωπείας

17 Εμπορική ιδιότητα: συνέπειες Ειδική κατοικία (ΑΚ 51 παρ 3) = τόπος επαγγελματικής εγκατάστασης Ειδική επωνυμία Εμπορικά βιβλία Εγγραφή στο επιμελητήριο Πτώχευση Προϋπόθεση για ορισμένα αξιόγραφα, πχ εντολές πληρωμής και χρεωστικά ομόλογα Στον αλληλόχρεο λογαριασμό, τόκος υπερημερίας από την ημέρα κλεισίματος Εις ολόκληρο ευθύνη εθιμικά, έστω και αν διαιρετή ενοχή Παράγωγα εμπορικά οι πράξεις του εμπόρου στο πλαίσιο της εμπορίας

18 Εμπορική ιδιότητα και πράξη: συνέπειες Έναρξη τοκοφορίας μεταξύ εμπόρων λόγω υπερημερίας χωρίς διατυπώσεις (πχ όχληση του οφειλέτη) Προσωποκράτηση για χρηματικές απαιτήσεις από εμπορική αιτία, υπό προϋποθέσεις Μικρότερο τέλος χαρτοσήμου

19 Εμπορική ιδιότητα και πράξη: συνέπειες Απαιτήσεις εμπόρων από εμπορική αιτία 5ετή παραγραφή (ά 250 ΑΚ) αντί 20ετή (συνήθως) Προσωποκράτηση για χρηματικές απαιτήσεις από εμπορική αιτία, υπό προϋποθέσεις Μικρότερο τέλος χαρτοσήμου

20 1. 1. Γενικό Γενικόμέρος :: Έμποροι Εμπορικές πράξεις 2. Εμπορικές εταιρείες Βιομηχανική ιδιοκτησία (Σήμα, (Σήμα, ευρεσιτεχνία, ευρεσιτεχνία, επωνυμία) επωνυμία) Ανταγωνισμός Αξιόγραφα

21 Τι είναι «εταιρία» Εννοιολογικά στοιχεία της εταιρίας Ένωση προσώπων: σύµπραξη τουλάχιστον 2 προσώπων δικαιοπρακτική φύση ιδρυτικής πράξης Κοινός σκοπός: από κοινού συµβολή των µελών Δεν συνιστούν εταιρία ΝΠΔΔ Ίδρυµα Βασικές οργανωτικές µορφές εταιριών Εταιρία του αστικού κώδικα Σωµατείο

22 ΕταιρίατουΑΚκαισωµατείο Στους δύο αυτούς οργανωτικούς τύπους (σωµατείο και εταιρία του ΑΚ) εντάσσονται όλοι οι εταιρικοί τύποι που αναγνωρίζει η έννοµη τάξη Προσωπικές εταιρίες (οµόρρυθµες, ετερόρρυθµες, αφανείς): αρµόζουν στη δοµή εταιρίαςακ Κεφαλαιουχικές εταιρίες (ανώνυµες, εταιρίες περιορισµένης ευθύνης): αρµόζουν στη δοµή σωµατείου

23 Διαφορές προσωπικών-κεφαλαιουχικών εταιριών Προσωπικές εταιρίες έντονα προσωποπαγής ο δεσµός µεταξύ των εταίρων το πρόσωπο των εταίρων διαδραµατίζει βασικό ρόλο στην πραγµάτωση του σκοπού Επιδίωξη του κοινού σκοπού µέσω τηςπροσωπικήςσυµβολής των µελών και Όχι απλώς µέσω της εισφοράς τους υποχρέωση πίστης των εταίρων Εχεµύθεια παράλειψη ανταγωνιστικών πράξεων Ευθύνηγιαταεταιρικάχρέητόσο της εταιρικής περιουσίας όσο και των εταίρων προσωπικά Κεφαλαιουχικές εταιρίες Όχι προσωποπαγής δεσµός βάρος για την επίτευξη του σκοπού στο κεφάλαιο της εταιρίας Επιδίωξη του κοινού σκοπού µέσω της εισφοράς των εταίρων Μεταβολές στην προσωπική κατάσταση των εταίρων δεν επιδρούν στη συνέχιση της λειτουργίας της εταιρίας Η είσοδος και έξοδος των εταίρων είναι ελεύθερη Δεν υφίσταται υποχρέωση πίστης των εταίρων υπέγγυα για τα εταιρικά χρέη είναι µόνο η εταιρική περιουσία

24 Εμπορικές Εταιρείες Προσωπικές Κεφαλαιουχικές Ομόρρυθμη Ετερόρρυθμη Αφανής Ανώνυμη Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης Ιδιωτική Κεφαλαιουχική εταιρεία

25 Ομόρρυθμη εταιρεία Προσωπική εταιρεία νομική προσωπικότητα εταιρική επωνυμία απεριόριοστη και εις ολόκληρο ευθύνη των ομόρρυθμων εταίρων έμπορος με το ουσιαστικό σύστημα: όταν επιδιώκει εμπορικό σκοπό

26 Εκπροσώπηση Ομόρρυθμης εταιρείας υποχρέωση εκπροσώπησης και διαχείρισης αντικείμενο : η τέλεση δικαιοπραξιών (όχι υλικών πράξεων) η έκδοση, η αποδοχήήανάληψηυποχρέωσηςαπόκάθεαξιόγραφοκαι η δημιουργία ευθύνης για αδικήματα των οργάνων η δράση του πληρεξουσίου / εκπροσώπου είναι όχι μόνο δικαιοπρακτική αλλά και αδικοπρακτική. για τις δικαιοπραξίες ή τις αδικοπραξίες του διαχειριστή/ εκπροσώπου ευθύνεται η εταιρία (ΑΚ 70, 71). οι εκπροσωπούμενοι εταίροι ή το νομικό πρόσωπο οφείλουν και υποχρεώνονται όχι μόνο από τις επ ονόματί τους πράξεις του εκπροσώπου τους, αλλά και από απλές πράξεις που έγιναν για λογαριασμό οιουδήποτε, έστω και χωρίς την εταιρική επωνυμία, εφόσον έγιναν για το συμφέρον και οφελήθηκε απ αυτές η εταιρία. ατομική ή αυτή που προβλέπει το καταστατικό

27 Ποιος εκπροσωπεί την Ομόρρυθμη εταιρεία ά 257 Ν 4072/2012 η εξουσία εκπροσώπησης ανήκει σε κάθε εταίρο, εκτός αν η εταιρική σύμβαση ορίζει διαφορετικά Σε περίπτωση εκπροσώπησης από περισσότερους εταίρους, αρκεί η απευθυντέα προς την εταιρεία δήλωση βουλήσεως να περιέλθει σε έναν από αυτούς Η εκπροσωπευτική εξουσία εκτείνεται σε όλες τις δικαστικές και εξώδικες πράξεις που εμπίπτουν στην επιδίωξη του σκοπού της εταιρείας Αν τελείται πράξη καθ' υπέρβαση του σκοπού της εταιρίας, η υπέρβαση αυτή μπορεί να προταθεί μόνο αν ο τρίτος τη γνώριζε ή όφειλε να τη γνωρίζει Περιορισμοί της εκπροσωπευτικής εξουσίας με την εταιρική σύμβαση ή με απόφαση των εταίρων δεν προβάλλονται στους τρίτους

28 Η συμβατική ευθύνη στην ΟΕ ά 249 1, 258 Ν 4072/2012 = ευθύνη των εταίρων για τις εταιρικές υποχρεώσεις για χρέη της εταιρίας ευθύνονται όλοι οι εταίροι απεριόριστα και παράλληλα: με όλη την περιουσία τους για τα χρέη της εταιρίας και σε ολόκληρο, δηλαδή κάθε εταίρος ευθύνεται για την πληρωμή όλου του χρέους της εταιρίας Μεταξύ των εταίρων και της εταιρίας υφίσταται για τις εταιρικές υποχρεώσεις ενοχή σε ολόκληρο (ΑΚ 481) ο δανειστής μπορεί να στραφεί κατά των υπέγγυων για τα χρέη της εταιρίας της ίδιας της εταιρίας και των εταίρων της με όποια σειρά επιλέξει μόνο κατά ενός εταίρου παραλείποντας τους άλλους εταίρους αλλά και την ίδια την εταιρία

29 Η συμβατική ευθύνη στην ΟΕ: καταστατικές και εξωεταιρικές συμφωνίες Συμφωνία για περιορισμό ή αποκλεισμό της ευθύνης των εταίρων ενός ή μερικών εταίρων από τα εταιρικά χρέη Όμωςηισχύςμίαςτέτοιαςσυμφωνίαςπεριορίζεταιωςπροςτους τρίτους από την αναγκαστικού δικαίου διάταξη του άρθ Ν 4072 /2012 εταίρος δεν μπορεί να αντιτάξει έναντι των τρίτων τη συμφωνία με τον συνεταίρο του για περιορισμό της ευθύνης του ο νέος εταίρος ευθύνεται σε κάθε περίπτωση έναντι των τρίτων, γιατί η ευθύνη του είναι ευθύνη σωρευτική από το νόμο η ευθύνη του νεοεισερχόμενου ομόρρυθμου εταίρου (άρθ Ν 4072/2012) είναι για τα προϋπάρχοντα αλλά και τα μελλοντικά χρέη και ως απόρροια της εταιρικής σχέσης

30 Ανώνυμη Εταιρία Χαρακτηριστικά ένωση προσώπων / κοινές εισφορές / κοινός σκοπός με Ν. 3604/2007 = και από 1 μόνο πρόσωπο νομική προσωπικότητα αυθύπαρκτη-αυτοτελής οντότητα εμπορική εταιρία κατά το τυπικό σύστημα ανεξαρτήτως σκοπού Κεφαλαιουχική (και όχι προσωπική) εταιρία Το πρόσωπο μετόχων είναι αδιάφορο για τη σύστασηλειτουργία ΑΕ Μεταβολή κατάστασης στο πρόσωπο μετόχων (πχ, θάνατος, πτώχευση, δικαστική συμπαράσταση) δεν επηρεάζει τη λειτουργία της ΑΕ μετοχικό κεφάλαιο διαιρείται σε ίσα τμήματα (μετοχές) διευκόλυνση συγκέντρωσης κεφαλαίου διευκόλυνση μεταβίβασης μετοχών Περιορισμένη ευθύνη μετόχων ευθύνη για εταιρικά χρέη μέχρι του ποσού εισφοράς

31 Ανώνυμη Εταιρία Σύσταση: Σύναψη καταστατικού (συμβολαιογραφικό έγγραφο) εταιρική επωνυμία και έδρα σκοπό και διάρκεια ύψος και τρόπο καταβολής εταιρικού κεφαλαίου αριθμό, είδος και ονομαστική αξία μετοχών αρμοδιότητες οργάνων διάθεση κερδών και ισολογισμό Λύση και εκκαθάριση Συγκέντρωση κεφαλαίου ( > ευρώ) ανάληψη μετοχών από ιδρυτές (άμεση κάλυψη) ή από το κοινό με δημόσια εγγραφή (διαδοχική κάλυψη) Κρατικός έλεγχος Άδεια σύστασης και έγκριση καταστατικού από τη διοίκηση (αν > 3 εκ. Δημοσιότητα Καταχώρηση στο Μητρώο και δημοσίευση στο ΦΕΚ (τεύχος ΑΕ και ΕΠΕ)

32 Ανώνυμη Εταιρία Επωνυμία φανερώνει το είδος της επιχείρησης πρέπει να περιέχει τις λέξεις «Ανώνυμη Εταιρία» ή «ΑΕ» μπορεί να περιέχει όνομα μετόχου ή τρίτου προσώπου

33 Άρθρο 39 N 2190/1920 Δικαιώματα μειοψηφίας 1. Με αίτηση μετόχων, που εκπροσωπούν το ένα εικοστό (1/20) του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να συγκαλεί έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων, ορίζοντας ημέρα συνεδρίασης αυτής, η οποία δεν πρέπει να απέχει περισσότερο από σαράντα πέντε (45) ημέρες από την ημερομηνία επίδοσης της αίτησης στον πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου. Η αίτηση περιέχει το αντικείμενο της ημερήσιας διάταξης. Εάν δεν συγκληθεί γενική συνέλευση από το διοικητικό συμβούλιο εντός είκοσι (20) ημερών από την επίδοση της σχετικής αίτησης, η σύγκληση διενεργείται από τους αιτούντες μετόχους με δαπάνες της εταιρείας, με απόφαση του μονομελούς πρωτοδικείου της έδρας της εταιρείας, που εκδίδεται κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. Στην απόφαση αυτή ορίζονται ο τόπος και ο χρόνος της συνεδρίασης, καθώς και η ημερήσια διάταξη.

34 Άρθρο 29 N 2190/1920: Απαρτία ΓΣ 1. Η γενική συνέλευσις ευρίσκεται εν απαρτία και συνεδριάζει εγκύρως επί των θεμάτων της ημερησίας διατάξεως, όταν παρίστανται ή αντιπροσωπεύωνται κατ' αυτή μέτοχοι εκπροσωπούντες το 1/5 τουλάχιστον του καταβεβλημένου εταιρικού κεφαλαίου. 2. Μη συντελεσθείσης τοιαύτης απαρτίας, η γενική συνέλευσις συνέρχεται εκ νέου εντός είκοσιν ημερών από της χρονολογίας της ματαιωθείσης συνεδριάσεως προσκαλουμένη προ δέκα τουλάχιστον ημερών, ευρίσκεται δε κατά την επαναληπτικήν ταύτην συνεδρίαν εν απαρτία και συνεδριάζει εγκύρως επί των θεμάτων της αρχικής ημερησίας διατάξεως, οιονδήποτε και αν είναι το κατ' αυτήν εκπροσωπούμενον τμήμα του καταβεβλημένου εταιρικού κεφαλαίου. Νεότερη πρόσκληση δεν απαιτείται, εάν στην αρχική πρόσκληση ορίζονται ο τόπος και ο χρόνος των επαναληπτικών συνεδριάσεων, που προβλέπονται από το νόμο, εάν δεν επιτευχθεί απαρτία, υπό την προϋπόθεση ότι μεσολαβούν τουλάχιστον δέκα (10) πλήρεις ημέρες ανάμεσα στη ματαιωθείσα συνεδρίαση και στην επαναληπτική. Α. 29 παρ 1: Αι αποφάσεις της γενικής συνελεύσεως λαμβάνονται κατ' απόλυτον πλεοψηφίαν των εν αυτή εκπροσωπουμένων ψήφων.

35 Αρχές που διέπουν την επωνυμία Αλήθειας Όχι παραπλάνηση Διάρκειας Υπερισχύει της προηγούμενης σε περίπτωση που αλλάζει το όνομα του εμπόρου ή φορέας της επιχείρησης Διότι προέχουν συμφέροντα όπως η καλή φήμη και η πελατεία Αποκλειστικότητας για αποφυγή κινδύνου σύγχυσης Δημοσιότητας = πρωτόκολλο επωνυμιών Ενότητας κάθε έμπορος μία μόνο επωνυμία (Παναγιωτάρα, Εμπορικό Δίκαιο, σελ )

36 Ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρία Η εταιρία αυτή έχει νομική προσωπικότητα και είναι εμπορική, ακόμη και αν ο σκοπός της δεν είναι εμπορική επιχείρηση Με την επιφύλαξη των εγγυητικών εισφορών (βλ. πιο κάτω), για τις εταιρικές υποχρεώσεις ευθύνεται μόνο η εταιρία με την περιουσία της Έχει κεφάλαιο τουλάχιστον 1 ευρώ Οι εταίροι συμμετέχουν στην εταιρία με κεφαλαιακές, με εξωκεφαλαιακές ή με εγγυητικές εισφορές, σύμφωνα με τα άρθρα 77 έως 79 του ν. 4072/2012 (βλ. πιο κάτω)

37 Ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρία - Σύσταση από ένα ή περισσότερα φυσικά ή νομικά πρόσωπα με έγγραφο που πρέπει να περιέχει το καταστατικό συμβολαιογραφικό, αν το επιβάλλει ειδική διάταξη νόμου αν εισφέρονται στην εταιρεία περιουσιακά στοιχεία, για τη μεταβίβαση των οποίων απαιτείται ο τύπος αυτός, ή αν επιλέγεται από τα μέρη επωνυμία είτεαπότοόνομαενόςήπερισσότερωνεταίρων είτε από το αντικείμενο της επιχείρησης που ασκεί πρέπει να περιέχονται σε κάθε περίπτωση ολογράφως οι λέξεις «Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία» ή η συντομογραφία «Ι.Κ.Ε.». αν μονοπρόσωπη = «Μονοπρόσωπη Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία» ή «Μονοπρόσωπη Ι.Κ.Ε.» σύσταση μέσω της υπηρεσίας μιας στάσης Επιμελητήριο, ΚΕΠ ή συμβολαιογράφος αν απαιτείται συμβολαιογραφικός τύπος) και καταχώριση στο ΓΕΜΗ

38 Ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρία - Εισφορές «κεφαλαιακές εισφορές» κεφάλαιο της εταιρείας = σε μετρητά ή σε είδος σε είδος επιτρέπονται μόνο αν το εισφερόμενο αποτελεί στοιχείο ενεργητικού, που μπορεί να τύχει χρηματικής αποτίμησης κατά την έννοια του άρθρου 8(5) του κ.ν. 2190/1920 «εξωκεφαλαιακές εισφορές» = παροχές που δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο κεφαλαιακής εισφοράς, όπως απαιτήσεις που προκύπτουν από ανάληψη υποχρέωσης εκτέλεσης εργασιών ή παροχής υπηρεσιών εξειδικεύονται στο καταστατικό και εκτελούνται για ορισμένο ή αόριστο χρόνο «Εγγυητικές εισφορές» = συνίστανται στην ανάληψη ευθύνης έναντι των τρίτων για τα χρέη της εταιρίας μέχρι το ποσό που ορίζεται στο καταστατικό εταίρος που παρέχει εγγυητική εισφορά θεωρείται ότι δηλώνει υπεύθυνα ότι είναι σε θέση και ότι θα καταβάλει κάθε προσπάθεια, για να μπορεί κάθε στιγμή να προβεί στις καταβολές των χρεών της εταιρίας μέχρι κάποιο ποσό που προβλέπεται αυτή η ευθύνη = άμεση και πρωτογενής έναντι των δανειστών, που μπορούν να ασκήσουν ευθέως αγωγή κατά του εταίρου

39 Ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρία - Συνέλευση Οι εταίροι αποφασίζουν για κάθε εταιρική υπόθεση Συνέλευση συγκαλείται τουλάχιστον μια φορά κατ' έτος και μέσα σε 4 μήνες από τη λήξη της εταιρικής χρήσης με αντικείμενο την έγκριση των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων (τακτική συνέλευση) απότοδιαχειριστή Εταίροι που έχουν το ένα 1/10 του συνολικού αριθμού των εταιρικών μεριδίων δικαιούνται να ζητήσουν από το διαχειριστή τη σύγκληση συνέλευσης προσδιορίζοντας τα θέματα της ημερήσιας διάταξης αν ο διαχειριστής μέσα σε 10 ημέρες δεν συγκαλέσει τη συνέλευση, οι αιτούντες εταίροι προβαίνουν οι ίδιοι στη σύγκληση με την προταθείσα ημερήσια διάταξη Η συνέλευση αποφασίζει με απόλυτη πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των εταιρικών μεριδίων εκτός από θέματα μείζονος σημασίας, όπως π.χ., αλλαγή καταστατικού, εταιρικό μετασχηματισμό όπου απαιτείται πλειοψηφία 2/3 Εκπροσώπηση Αν δεν ορίζεται διαφορετικά συλλογικά από όλους τους εταίρους ο διαχειριστής εκπροσωπεί την εταιρία και ενεργεί στο όνομά της κάθε πράξη που αφορά στη διοίκησή της, τη διαχείριση της περιουσίας της και τηνενγένειεπιδίωξητουσκοπούτης

40 Εξεταστέα ύλη: Γενικό Γενικόμέρος :: Έμποροι Εμπορικές πράξεις Εμπορικές εταιρείες 3. Βιομηχανική ιδιοκτησία Ανταγωνισμός Αξιόγραφα

41 Βιομηχανική ιδιοκτησία Σήμα ευρεσιτεχνία επωνυμία

42 Σήμα σήμα μπορεί να αποτελέσει κάθε σημείο επιδεκτικό γραφικής παράστασης ικανό να διακρίνει τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης από εκείνα άλλων επιχειρήσεων, ιδίως λέξεις, ονόματα, επωνυμίες, ψευδώνυμα, απεικονίσεις, σχέδια, γράμματα, αριθμοί, χρώματα, ήχοι, συμπεριλαμβανομένων των μουσικών φράσεων, το σχήμα του προϊόντος ή της συσκευασίας του δικαίωμα για αποκλειστική χρήση του σήματος αποκτάται με την καταχώρισή του στο μητρώο σημάτων

43 Ως σήμα δεν καταχωρίζονται όσα: (α 123 Ν) α. δεν μπορούν να αποτελέσουν σήμα σύμφωνα με το άρθρο 121, β. στερούνται διακριτικού χαρακτήρα, γ. συνίστανται αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν στο εμπόριο για τη δήλωση του είδους, της ποιότητας, των ιδιοτήτων, της ποσότητας, του προορισμού, της αξίας, της γεωγραφικής προέλευσης ή του χρόνου παραγωγής του προϊόντος ή παροχής της υπηρεσίας ή άλλων χαρακτηριστικών του προϊόντος ή της υπηρεσίας, δ. συνίστανται αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις, τα οποία έχουν καταστεί συνήθη στην καθημερινή γλώσσα ή στη θεμιτή και πάγια πρακτική του εμπορίου, ε. συνίστανται αποκλειστικά από το σχήμα που επιβάλλεται από τη φύση του προϊόντος ή είναι απαραίτητο για την επίτευξη τεχνικού αποτελέσματος ή προσδίδει ουσιαστική αξία στο προϊόν, στ. αντίκεινται στη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη, ζ. μπορούν να παραπλανήσουν το κοινό, για παράδειγμα, ως προς τη φύση, την ποιότητα ή τη γεωγραφική προέλευση του προϊόντος ή της υπηρεσίας

44 Ως σήμα δεν καταχωρίζονται όσα: α Ν α) προορίζονται να διακρίνουν κρασιά ή οινοπνευματώδη που εμπεριέχουν ή αποτελούνται από προστατευόμενη από τη νομοθεσία της Ε.Ε., γεωγραφική ένδειξη υποδηλούσα κρασιά ή οινοπνευματώδη, εφόσον τα εν λόγω κρασιά ή οινοπνευματώδη δεν έχουν τη συγκεκριμένη προέλευση, β) εμπεριέχουν ή αποτελούνται από ονομασία προέλευσης ή γεωγραφική ένδειξη γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που έχουν ήδη καταχωρισθεί σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ε.Ε. και αφορούν τονίδιοτύποπροϊόντος, υπό την προϋπόθεση ότι η αίτηση καταχώρισης του εν λόγω σήματος υποβάλλεται μετά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης καταχώρισης της ονομασίας προέλευσης ή της γεωγραφικής ένδειξης των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων

45 Ως σήμα δεν καταχωρίζονται όσα: α Ν α. τα ονόματα κρατών, η σημαία, τα εμβλήματα, τα σύμβολα, οι θυρεοί, τα σημεία και τα επισήματα του Ελληνικού Κράτους και των λοιπών κρατών, που αναφέρονται στο άρθρο 6 τριςτηςσύμβασηςτων Παρισίων για την προστασία της Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ν. 213/ 1975, Α 258) και με τις προϋποθέσειςτουάρθρουαυτού, καθώς και τα σημεία μεγάλης συμβολικής σημασίας και ιδιαιτέρου δημοσίου συμφέροντος και ιδίως θρησκευτικά σύμβολα, παραστάσεις και λέξεις, β. τα σημεία των οποίων η κατάθεση αντίκειται στην καλή πίστη ή έγινε κακόπιστα

46 Ως σήμα δεν καταχωρίζονται (α /2012) σημεία τα οποία: στερούνται διακριτικού χαρακτήρα Κατά παρέκκλιση των διατάξεων των περιπτώσεων β', γ' και δ' της παραγράφου 1, σημείο γίνεται δεκτό για καταχώριση, εφόσον μέχρι την ημερομηνία κατάθεσής του απέκτησε διακριτικό χαρακτήρα λόγω της χρήσης του

47 Το εμπορικό δίκαιο περιλαμβάνει: Γενικό Γενικόμέρος :: Έμποροι Εμπορικές πράξεις Εμπορικές εταιρείες Βιομηχανική ιδιοκτησία (Σήμα, (Σήμα, ευρεσιτεχνία, ευρεσιτεχνία, επωνυμία) επωνυμία) 4. Ανταγωνισμός Αξιόγραφα

48 Προστασία ελεύθερου ανταγωνισμού Απαγορευμένες συμπράξεις (ά. 1 Ν. 703/77) Απαγορεύονται οι συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων, οι αποφάσεις ενώσεων επιχειρήσεων και κάθε άλλη μορφή εναρμονισμένης πρακτικής επιχειρήσεων, που έχουν ως αντικείμενο ή αποτέλεσμα την παρακώλυση, τονπεριορισμόήτηννόθευσητουανταγωνισμού Άμεσος ή έμμεσος καθορισμός των τιμών αγοράς ή πώλησης ή άλλωνόρωνσυναλλαγής Περιορισμός ή έλεγχος της παραγωγής, της διάθεσης, της τεχνολογικής ανάπτυξης ή των επενδύσεων Κατανομή των αγορών ή των πηγών εφοδιασμού Εφαρμογή άνισων όρων για ισοδύναμες παροχές, ιδίως μέσω της αδικαιολόγητης άρνησης πώλησης, αγοράς ή άλλης συναλλαγής Εξάρτηση σύναψης συμβάσεων από την εκ μέρους των αντισυμβαλλομένων αποδοχή πρόσθετων παροχών, οι οποίες, κατά τη φύση τους ή σύμφωνα με τις εμπορικές συνήθειες, δεν συνδέονται με το αντικείμενο των συμβάσεων αυτών

49 Το εμπορικό δίκαιο περιλαμβάνει: Γενικό Γενικόμέρος :: Έμποροι Εμπορικές πράξεις Εμπορικές εταιρείες Βιομηχανική ιδιοκτησία (Σήμα, (Σήμα, ευρεσιτεχνία, ευρεσιτεχνία, επωνυμία) επωνυμία) Ανταγωνισμός 5. Αξιόγραφα

50 Αξιόγραφα Ιδιωτικά Δημόσια συναλλαγματική ομόλογα επιταγή έντοκα γραμμάτια δημοσίου γραμμάτια σε διαταγή κλπ κλπ

51 Αξιόγραφα Έννοια & Είδη Έγγραφο με το οποίο συνδέεται ένα δικαίωμα η κατοχή του εγγράφου είναι απαραίτητη για την άσκηση του δικαιώματος Είδη Εις τον κομιστή (ανώνυμα) δεν αναγράφεται όνομα δικαιούχου το ενσωματωμένο δικαίωμα ασκείται από τον εκάστοτε κάτοχο του εγγράφου μεταβιβάζονται με απλή παράδοση του εγγράφου (ΑΚ 1034 επ., 1110) περιορισμός προβολής ενστάσεων έναντι του κομιστή (ΑΚ 892) αρχή του κλειστού αριθμού Τραπεζογραμμάτια, μετοχές ΑΕ, μη εν όψει ομολογίες ομολογιακού δανείου ΑΕ και τοκομερίδια, και μερισματόγραφα ομολογιών και μετοχών ΑΕ Ναι η επιταγή / όχι η συναλλαγματική

52 Αξιόγραφα Έννοια & Είδη Είδη Εις τον κομιστή (ανώνυμα) Εις διαταγήν Κατονομάζεται ο δικαιούχος (εις διαταγήν του) Μεταβιβάζονται με οπισθογράφηση και παράδοση του εγγράφου νομιμοποίηση κομιστή που εμφανίζεται τελευταίος σε μια αδιάκοπη σειρά οπισθογραφήσεων περιορισμός προβολής ενστάσεων έναντι του κομιστή δυνατότητα «λευκής οπισθογράφησης» οπότε επιτελούν λειτουργία αξιογράφων εις τον κομιστή, δίχως όμως να μετατρέπονται σε τέτοια μετατρέπονται σε ονομαστικά με την προσθήκη της ρήτρας «ουχί εις διαταγήν» Ονομαστικά κατονομάζεται ο δικαιούχος μεταβίβαση με βάση τους κανόνες περί κοινής εκχώρησης (ΑΚ 455 επ.) αναγγελία της εκχώρησης προς τον οφειλέτη ο οφειλέτης μπορεί να αντιτάξει έναντι του εκδοχέα όλες τις ενστάσεις που έχει έναντι του εκχωρητή πριν την αναγγελία

53 Επιταγή Τριτοπρόσωπη σχέση 1) εκδότης = εκδίδει την επιταγή 2) πληρώτρια τράπεζα = προς την οποία απευθύνεται η εντολή πληρωμής του εκδότη 3) λήπτης / εις διαταγήν του οποίου = υπέρ του οποίου εκδίδεται η επιταγή Τυπικά στοιχεία Ονομασία «επιταγή» απλή και καθαρή εντολή πληρωμής ορισμένου χρηματικού ποσού Όνομα πληρωτή = τράπεζα Τόπος πληρωμής Χρονολογία και τόπος έκδοσης αν λείπει ο τόπος έκδοσης, αναπληρώνεται από τον τόπο που τυχόν σημειώνεται δίπλα στο όνομα του εκδότη υπογραφή εκδότη δεν περιλαμβάνονται το όνομα λήπτη (η επιταγή μπορεί να εκδοθεί εις τον κομιστή) και η χρονολογία λήξης (η επιταγή είναι πάντα πληρωτέα εν όψει)

54 Επιταγή - Μεταβίβαση Επιταγή εις διαταγήν Οπισθογράφηση (συνηθέστερα) Ευθύνη εξ αναγωγής όλων των οπισθογράφων η οπισθογράφηση προς τον πληρωτή ισχύει ως εξόφληση ο πληρωτής δεν οπισθογραφεί αποτελέσματα οπισθογράφησης: όπως και στη συναλλαγματική Ονομαστική με εκχώρηση Επιταγή εις τον κομιστή συμφωνία και παράδοση ευθύνεται μόνον ο εκδότης, όχι ο μεταβιβάζων μπορεί να οπισθογραφηθεί (οπότε ευθύνονται οι οπισθογράφοι) αλλά δεν μεταβάλλεται σε επιταγή εις διαταγήν Γενικές αρχές Ο καλόπιστος κομιστής (σε επιταγή εις τον κομιστή ή εις διαταγήν) δεν υποχρεούται να αποδώσει σε προηγούμενο κάτοχο ο οποίος στερήθηκε της κατοχής με οποιοδήποτε τρόπο Δεν επιτρέπεται έναντι του κομιστή η προβολή ενστάσεων οι οποίες αφορούν στις προσωπικές σχέσεις μεταξύ των οπισθογράφων ή μεταξύ αυτών και του εκδότη

55 Επιταγή Μεταβίβαση με οπισθογράφηση 3 αποτελέσματα οπισθογράφησης: 1. Νομιμοποιητικά Μαχητό τεκμήριο οπισθογράφησης 2. Μεταβιβαστικά Μεταβιβάζονται όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από το αξιόγραφο (επιταγή ή συναλλαγματική) 3. Εγγυητικά Κάθε οπισθογράφος ευθύνεται απέναντι σε κάθε μελλοντικό δικαιούχο για την αποδοχή και πληρωμή της συναλλαγματικής

56 Επιταγή Εμφάνιση και πληρωμή Εμφάνιση εντός 8 ημερών αν είναι πληρωτέα στη χώρα έκδοσης ή εντός 20 ημερών αν είναι πληρωτέα σε άλλη χώρα Πληρωμή Η τράπεζα μπορεί να πληρώσει και μετά την προθεσμία εμφάνισης αν η επιταγή δεν έχει ανακληθεί Η τράπεζα μπορεί να ζητήσει την παράδοση της εξοφλημένης επιταγής Η τράπεζα μπορεί να μην πληρώσει, παρά την ύπαρξη καλύμματος η τράπεζα ευθύνεται έναντι του εκδότη από τη σύμβαση επιταγής, όχι έναντι του κομιστή Η τράπεζα μπορεί να αρνηθεί αζημίως την πληρωμή αν η επιταγή ανακληθεί μετά την πάροδο της προθεσμίας εμφάνισης αν τα διαθέσιμα δεν επαρκούν για την πληρωμή (ακάλυπτη επιταγή)

57 Επιταγή αναγωγή Αναγωγή = απαίτηση του δικαιούχου κατά των υπογραφέων της επιταγής Οφειλέτες Ευθύνη Προϋπόθεση = εμπρόθεσμη εμφάνιση επιταγής και μη πληρωμή βεβαιωμένη, πχ, σύνταξη διαμαρτυρικού, σφράγιση επιταγής, ανέξοδος επιστροφή εκδότης (δεν μπορεί να αποκλείσει την ευθύνη του με ρήτρα), οπισθογράφοι, Τριτεγγυητές (μπορούν να αποκλείσουν ευθύνη με ρήτρα) αλληλεγγύως και εις ολόκληρον Παραγραφή των αναγωγικών αξιώσεων Του κομιστή κατά των οπισθογράφων, του εκδότη και λοιπών υπόχρεων: έξι μήνες απότηλήξητηςπροθεσμίαςπροςεμφάνιση Των υπόχρεων μεταξύ τους : έξι μήνες από τότε που ο υπόχρεος πλήρωσε ή από την ημέρα που τον ενήγαγαν ωστόσο, σε περίπτωση που ο κομιστής εκπέσει του αναγωγικού του δικαιώματος ή υφίσταται παραγραφή, είναι δυνατή η άσκηση αγωγής αδικαιολόγητου πλουτισμού κατά του εκδότη ή λοιπών οπισθογράφων εντός 5 ετών από τη χρονολογία έκδοσης της επιταγής

58 Διαφορές συναλλαγματικής - επιταγής Επιταγή: μπορεί να εκδοθεί και στον κομιστή πληρωτέα επί τη εμφανίσει (8 μέρες) Συναλλαγματική: Οπωσδήποτε όνομα λήπτη χρονολογία λήξης αν εν όψει = μεγάλη προθεσμία εμφάνισης Πληρωτής οποιοσδήποτε Δεκτική αποδοχής = οαποδέκτης ευθύνεται άμεσα Οπισθογράφηση και από & προς τον πληρωτή πληρωτής: μόνο τράπεζα αποκλείεται η αποδοχή, αν υπάρξει ως μη γεγραμμένη απαγορεύεται οπισθογράφηση από τον πληρωτή (άκυρη) / οπισθογράφηση πληρωτή = εξόφληση μη πληρωμή λόγω έλλειψης ποσού = ποινικό αδίκημα

59 Σχήμα σελίδας: Πάνος Σταϊκούρας

60 Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας Λίνα Παπαδοπούλου