Ήρθε η εποχή τα αντιδιαβητικά φάρμακα (το καθένα ξεχωριστά) να αντικαταστήσουν τις ομάδες φαρμάκων;

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ήρθε η εποχή τα αντιδιαβητικά φάρμακα (το καθένα ξεχωριστά) να αντικαταστήσουν τις ομάδες φαρμάκων;"

Transcript

1 Σύγχρονες αντιθέσεις μετά τα αποτελέσματα των μεγάλων μελετών Ήρθε η εποχή τα αντιδιαβητικά φάρμακα (το καθένα ξεχωριστά) να αντικαταστήσουν τις ομάδες φαρμάκων; Παναγιώτης Τσαπόγας Αναπληρωτής Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής Κέντρο Μεταβολισμού και Διαβήτη

2

3

4 Σύγχρονες αντιθέσεις μετά τα αποτελέσματα των μεγάλων μελετών Ήρθε η εποχή τα αντιδιαβητικά φάρμακα (το καθένα ξεχωριστά) να αντικαταστήσουν τις ομάδες φαρμάκων; Παναγιώτης Τσαπόγας Αναπληρωτής Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής Κέντρο Μεταβολισμού και Διαβήτη

5 Σύγχρονες αντιθέσεις μετά τα αποτελέσματα των μεγάλων μελετών Ήρθε η εποχή τα αντιδιαβητικά φάρμακα (το καθένα ξεχωριστά) να αντικαταστήσουν τις ομάδες αντιδιαβητικών φαρμάκων; Παναγιώτης Τσαπόγας Αναπληρωτής Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής Κέντρο Μεταβολισμού και Διαβήτη

6 ΑΝΤΙΔΙΑΒΗΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Αναστολείς α-γλυκοσιδασών Επιβραδύνουν την πέψη και την απορρόφηση των υδατανθράκων από το έντερο Σουλφονυλουρίες και γλινίδες Διεγείρουν την έκκριση ινσουλίνης Αναστολείς DPP-4 Παρατείνουν τη δράση του GLP-1, διεγείρουν την έκκριση ινσουλίνης, καταστέλλουν την έκκριση γλυκαγόνης Διγουανίδια Ελαττώνουν την ηπατική νεογλυκογένεση και την εντερική απορρόφηση της γλυκόζης, αυξάνουν την περιφερική πρόσληψη γλυκόζης Ανάλογα GLP-1 Αυξάνουν τη δράση του GLP-1, διεγείρουν την έκκριση ινσουλίνης, καταστέλλουν την έκκριση γλυκαγόνης ελαττώνουν την όρεξη, επιβραδύνουν τη γαστρική κένωση Ινσουλίνη Βελτιώνει την έκκριση ινσουλίνης και την περιφερική ευαισθησία στην ινσουλίνη Θειαζολιδινεδιόνες Ελαττώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη στους ιστούς στόχους

7 Presentation title Date 7 Diabetes Care (Suppl.1): s52-s59

8

9 Ποιές ομάδες φαρμάκων; Σουλφονυλουρίες

10

11 Σουλφονυλουρίες Υπέρ Αποτελεσματικές Δραστικές και γρήγορες Μικρή πρωτοπαθής αστοχία HbA1c 1-2 % Δοκιμασμένες Φθηνά Κατά Υπογλυκαιμία Αύξηση σωματικού βάρους Εξάντληση β-κυττάρου Δεν διαρκούν πολύ Καρδιαγγειακός κίνδυνος

12 Οι σουλφονυλουρίες χρησιμοποιούνται από τη δεκαετία του 1950 κι έτσι έχουμε μεγάλη συλλογική εμπειρία. Δυστυχώς, ακόμα και γι αυτή την κατηγορία φαρμάκων δεν διαθέτουμε καλά δεδομένα για τα μακροχρόνια αποτελέσματά τους. Μια ανησυχία που σέρνεται ήδη από την UGDP είναι ο κίνδυνος για καρδιαγγειακά συμβάμματα που σχετίζονται μ αυτή την κατηγορία φαρμάκων. Οι ειδικοί ακόμα δεν μπορούν να συμφωνήσουν πάνω σ αυτό!

13 Rev Port Cardiol. 2013;32(11): ISCHEMIC PRECONDITIONING Ένα ή περισσότερα επεισόδια ισχαιμίας επαναιμάτωσης που δεν είναι σε θέση να προκαλέσουν μη αναστρέψιμες βλάβες, προστατεύουν το μυοκάρδιο από τις επιπτώσεις ενός επακόλουθου ισχαιμικού επεισοδίου. Ελληνικοί όροι: Ισχαιμική προετοιμασία της καρδιάς Προγύμναση για την ισχαιμία

14 Heart 2004;90:9 12 Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι σουλφονυλουρίες αυξάνουν τα ποσοστά καρδιαγγειακών συμβαμμάτων ή τη θνητότητα σε ασθενείς με αιφνίδια στένωση ή απόφραξη των στεφανιαίων αγγείων. Οι σουλφονυλουρίες σχετίζονται με χειρότερα αποτελέσματα μετά από αγγειοπλαστική, αλλά πιθανώς όχι με εγχείρηση παράκαμψης των στεφανιαίων (αντικρουόμενες μελέτες)

15 Κλινικές καταστάσεις στις οποίες η θεραπεία με σουλφονυλουρίες μπορεί να είναι βλαπτική Circulation 1994;90:700 5, Eur Heart J 1998;19:1601 3, J Am Coll Cardiol 1999;33:

16 Cardiovasc Drugs Ther (2008) 22:

17 The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism 2003, 88(2): J Clin Endocrinol Metab, November 2010, 95(11):

18 Είναι επικίνδυνος ο συνδυασμός Σουλφονυλουρίας και μετφορμίνης; Δεν υπήρξε σημαντική επίδραση του θεραπευτικού συνδυασμού ούτε στην θνητότητα από καρδιαγγειακά αίτια, ούτε από κάθε αίτιο.

19 1. Χρειαζόμαστε (πραγματικά) τις σουλφονυλουρίες ή (μήπως κάποια) καινούργια φάρμακα έχουν ίση αποτελεσματικότητα όσον αφορά την ελάττωση της γλυκόζης ως πρώτη επιπρόσθετη θεραπεία στη μετφορμίνη; 2. Έχουν άλλα φάρμακα ίση ή μικρότερη επιβάρυνση με ανεπιθύμητες ενέργειες, ιδίως υπογλυκαιμία, σε σύγκριση με τις σουλφονυλουρίες; 3. Προσφέρουν άλλα φάρμακα όφελος όσον αφορά το καρδιαγγειακό, σε σύγκριση με τις σουλφονυλουρίες;

20 Diabetes Care 2015;38: Συνδέεται η χρήση σουλφονυλουριών με σοβαρά ανεπιθύμητα καρδιακά συμβάματα; Πόσο έντονα συνδέεται η υπογλυκαιμία με τις σουλφονυλουρίες; Όλα τα φάρμακα αυτής της κατηγορίας προκαλούν υπογλυκαιμία με την ίδια συχνότητα; Πρέπει οι σουλφονυλουρίες να υποβιβαστούν ως μια λιγότερο αποδεκτή εναλλακτική πρόταση, ειδικά όταν το οικονομικό κόστος της ιατρικής αυξάνεται υπερβολικά και αυτά τα φάρμακα είναι φθηνά και πολύ αποτελεσματικά; Πως μπορούμε να ζητάμε υποβάθμιση των σουλφονυλουριών ενώ έχουμε κάνει μικρή μόνο πρόοδο στην αύξηση των ατόμων με επίτευξη στόχου της γλυκαιμικής ρύθμισης τη HbA1c <7%, και μάλιστα το 6,5%; Πόσο «επικίνδυνες» είναι οι σουλφονυλουρίες; Πρέπει να παραμείνουν ως αποδεκτή επιπρόσθετη αγωγή στη μετφορμίνη, όταν η μετφορμίνη μόνη της δεν επαρκεί για την επίτευξη των θεραπευτικών στόχων;

21 Σουλφονυλουρίες και υπογλυκαιμία Βαριά υπογλυκαιμία έχει αναφερθεί περίπου Σε 1 για κάθε 100 άτομα που αντιμετωπίζονται με σουλφονυλουρία (1 ης γενιάς, γλιβενκλαμίδη, γλιμεπιρίδη) Σε 1 κάθε 10 που αντιμετωπίζονται με ινσουλίνη Σε 1 κάθε 2000 που αντιμετωπίζονται με μετφορμίνη Diabetes Care 26: , 2003 UKPDS Βαριά υπογλυκαιμία 0.5% στην ομάδα σουλφονυλουρίας (>1 επεισόδιο/έτος: χλωροπροπαμίδη: 11% γλιβενκλαμίδη 17,7%) Lancet 1998;352: ADOPT (γλιβενκλαμίδη, μετφορμίνη, ροσιγλιταζόνη) Λιγότεροι από 30% στην ομάδα της σουλφονυλουρίας ανέφεραν ελάσσονες υπογλυκαιμίες και μόνον 0,6% ανέφεραν βαριά υπογλυκαιμία. N Engl J Med 2006;355: Κυρίως οι ηλικιωμένοι, οι νεφροπαθείς και αυτοί που παρέλειψαν γεύματα Diabetes Metab J 2012;36:

22 Σύγκριση σουλφονυλουριών με DPP4-αναστολείς Μεταβολή HbA1c% Υπογλυκαιμικά επεισόδια Υπογλυκαιμικά επεισόδια Μεταβολή Σωματικού Βάρους Diabetes, Obesity and Metabolism 15: 55 61, Clin Invest Med 2016; 39 (2): E48-E62.

23 Δέκα τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες σε ΣΔτ2 με ανεπαρκή έλεγχο. Όσον αφορά την κλινική αποτελεσματικότητα δεν υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ DPP4-i και σουλφονυλουριών είτε όταν προστίθενται στη μετφορμίνη, είτε ως μονοθεραπεία. Η ανάλυση για την ασφάλεια έδειξε σημαντική ελάττωση του κινδύνου για υπογλυκαιμία σε ασθενείς που λαμβάνουν DPP4-i Δεν υπήρχαν στοιχεία για αξιολόγηση καρδιαγγειακών συμβαμμάτων Δεν υπήρχαν διαφορές στις μετρήσεις αρτηριακής πίεσης και δυσκαμψίας αρτηριών Clin Invest Med 2016; 39 (2): E48-E Σιταγλιπτίνη Γλιμεπιρίδη 2011 Ν= εβδ. παρακολούθηση 2. Βιλδαγλιπτίνη Γλιμεπιρίδη 2014 Ν=167, 24 εβδ. 3. Βιλδαγλιπτίνη Γλιμεπιρίδη 2009 Ν=2789, 52 εβδ. 4. Βιλδαγλιπτίνη Γλικλαζίδη 2010 Ν=1007, 52 εβδ. 5. Λιναγλιπτίνη Γλιμεπιρίδη 2012 Ν= εβδ. 6. Σαξαγλιπτίνη Γλιπιζίδη 2013 Ν=858, 104 εβδ. 7. Σιταγλιπτίνη Γλιβενκλαμίδη 2012 Ν=40, 12 εβδ. 8. Βιλδαγλιπτίνη Γλιμεπιρίδη 2010 Ν=3120, 96 εβδ. 9. Σιταγλιπτίνη Γλιπιζίδη 2010 Ν=1172, 96 εβδ. 10. Σιταγλιπτίνη Γλιμεπιρίδη 2012 Ν=50, 18 εβδ.

24 Πόσοι επέτυχαν HbA1c <7% και 6,5% (Α) Όλοι οι συμμετέχοντες (Β) Χωρίς προηγούμενη λήψη φαρμάκων 52 εβδομάδες: Ελάττωση της HbA1c Γλιμεπιρίδη κατά 0,51% (SD 1,20%) Μεταβολή του σωματικού βάρους Λιραγλουτίδη 1,2 mg 0,84% (SD 1,23%) Διαφορά -0,33%. 95% CI έως -0,13, p=0,0014 Λιραγλουτίδη 1.8 mg 1.14% (SD 1,24%) Διαφορά 1.24%. 95% CI έως -0,42 p=0,0001 Αποτελεσματικότητα (Α) Όλοι οι συμμετέχοντες (Β) Χωρίς προηγούμενη λήψη φαρμάκων (C) Με προηγούμενη λήψη φαρμάκων Lancet 2009; 373:

25 Σύγκριση γλιμεπιρίδης με εμπαγλιφλοζίνη Lancet Diabetes Endocrinol 2014 HbA1c HbA1c Υπογλυκαιμίες

26 Σύγκριση γλιμεπιρίδης με εμπαγλιφλοζίνη Lancet Diabetes Endocrinol 2014 Σωματικό βάρος

27 Σύγκριση γλιμεπιρίδης με εμπαγλιφλοζίνη Αρτηριακή πίεση Lancet Diabetes Endocrinol 2014

28 Σύγκριση γλιμεπιρίδης με νταπαγλιφλοζίνη Diabetes Obes Metab Nov;16(11):

29 Νταπαγλιφλοζίνη: γλυκαιμικός έλεγχος άνω των 4 ετών έναντι γλιπιζίδης

30 Νταπαγλιφλοζίνη: απώλεια βάρους άνω των 4 ετών έναντι γλιπιζίδης

31 Least square mean change (±SE) Από την αρχική τιμή Σύγκριση καναγλιφλοζίνης με γλιμεπιρίδη (2 έτη) Αρχική HbA 1c 7,8% Εβδομάδες Γλιμεπιρίδη Least square mean change 0,38% 0,20% (95% CI -0,34, -0,06) Καναγλιφλοζίνη 100 mg 0,58% 0,68% 0,30% (95% CI -0,44, -0,16) Καναγλιφλοζίνη 300 mg Συγκρίσιμη αποτελεσματικότητα με τις σουλφονυλουρίες στους 6 και 12 μήνες και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε μεγαλύτερες περιόδους Langslet G et al. EASD 2013 Abstract 182

32 Current Diabetes Reports 2006, Volume 6, (5):

33 1. Χρειαζόμαστε (πραγματικά) τις σουλφονυλουρίες ή (μήπως κάποια) καινούργια φάρμακα έχουν ίση αποτελεσματικότητα όσον αφορά την ελάττωση της γλυκόζης ως πρώτη επιπρόσθετη θεραπεία στη μετφορμίνη; 2. Έχουν άλλα φάρμακα ίση ή μικρότερη επιβάρυνση με ανεπιθύμητες ενέργειες, ιδίως υπογλυκαιμία, σε σύγκριση με τις σουλφονυλουρίες; 3. Προσφέρουν άλλα φάρμακα όφελος όσον αφορά το καρδιαγγειακό, σε σύγκριση με τις σουλφονυλουρίες;

34 Σύγκριση σουλφονυλουριών με DPP4-αναστολείς Συνέχιση αγωγής Οι DPP-4 I είχαν μικρότερο ποσοστό διακοπής της θεραπείας, και μειωμένη συχνότητα μακροαγγειακών συμβαμμάτων σε σύγκριση με τις σουλφονυλουρίες Ελεύθεροι μακροαγγειοπάθειας Diabetes, Obesity and Metabolism 15: 55 61, 2013.

35 ΜΕΛΕΤΗ EMPA-REG OUTCOME Shown are the cumulative incidence of the primary outcome (death from cardiovascular causes, nonfatal myocardial infarction, or nonfatal stroke) (Panel A), cumulative incidence of death from cardiovascular causes (Panel B), the Kaplan Meier estimate for death from any cause (Panel C), and the cumulative incidence of hospitalization for heart failure (Panel D) in the pooled empagliflozin group and the placebo group among patients who received at least one dose of a study drug. Hazard ratios are based on Cox regression analyses. N Engl J Med 2015;373:

36 Επίπτωση καρδιαγγειακών επιπλοκών ΜΕΛΕΤΗ EMPA-REG OUTCOME Κύριο αποτέλεσμα (Επιπλοκές 3 σημείων) Θάνατος από Κ/Α αίτια, μη θανατηφόρο έμφραγμα ή μη θανατηφόρο ΑΕΕ Θάνατος από κάθε αιτία Θάνατος από Κ/Α αίτια Νοσηλεία λόγω καρδιακής ανεπάρκειας Νοσηλεία λόγω καρδιακής ανεπάρκειας ή θάνατος από Κ/Α αίτια (εκτός από θανατηφόρο ΑΕΕ) N Engl J Med 2015;373:

37 Αναστολείς SGLT-2 και καρδιοπροστασία Ανασκόπηση Μείζων ανεπιθύμητη ενέργεια από το καρδιαγγειακό σύστημα: ελαττωμένος κίνδυνος 16% (σχετικός κίνδυνος 0.84 [95% CI ] P=0.006) Θάνατος από Κ/Α αίτιο : ελαττωμένος κίνδυνος 37% (0.63 [ ] P<0.0001) Καρδιακή ανεπάρκεια στοιχεία μόνο για την εμπαγλιφλοζίνη: ελαττωμένος κίνδυνος 35% (0.65 [ ] P=0.002 Θάνατος από κάθε αιτία: ελαττωμένος κίνδυνος 29% (0.71 [ ] P<0.0001) Μη θανατηφόρο ΟΕΜ: μη σημαντική διαφορά (0.88 [ ] P=0.18) Εισαγωγή σε νοσοκομείο για ασταθή στηθάγχη: μη σημαντική διαφορά (0.95 [ ] P=0.70) Μη θανατηφόρο ΑΕΕ: αυξημένος κίνδυνος 30% (1.30 [ ] P=0.049) (ίσως λόγω αιμοσυμπύκνωσης) Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ των φαρμάκων αυτών σχετικά με τα αποτελέσματα από το καρδιαγγειακό Lancet Diabetes Endocrinol. 2016, 4(5):411-9

38 Αναστολείς SGLT-2 και καρδιοπροστασία Ανασκόπηση Η καρδιοπροστατευτική δράση των SGLT-2i είναι μεγαλύτερη από την αναμενόμενη για την αντι-υπεργλυκαιμική δράση τους και μπορεί να είναι αποτέλεσμα της αντιυπερτασικής τους δράσης Η ευεργετική δράση τους στην καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να είναι αποτέλεσμα της ελάττωσης του αυξημένου ενδαγγειακού όγκου (παρατηρήθηκε στην εμπαγλιφλοζίνη) Lancet Diabetes Endocrinol. 2016, 4(5):411-9

39 Δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά στον κίνδυνο συνολικής θνητότητας μεταξύ των τριών φαρμάκων στο συνολικό πληθυσμό. Στους ήδη καρδιοπαθείς βρέθηκε τάση για αυξημένη θνητότητα στην ομάδα της γλιβενκλαμίδης σε σχέση με τη γλιμεπιρίδη (hazard ratio 1.36 [95% CI ]) και στην ομάδα της γλιπιζίδης σε σχέση με τη γλιμεπιρίδη (1.39 [ ]) Θνητότητα (Α) στο σύνολο και (Β) στην ομάδα με γνωστό καρδιαγγειακό ιστορικό Diabetes Care 33: , 2010

40 Διαφέρει η γλικλαζίδη; Indian J Endocr Metab 2015;19: Λιγότερο πιθανό να επέλθει δευτεροπαθής αστοχία J Diabetes Complications Oct-Dec;8(4):201-3 ADVANCE: Ελάττωση μικρο- και μακρο- αγγειακών συμβαμμάτων 15% (Ρ=0,002) Ελάττωση κινδύνου για νεφρικά συμβάμματα 28% (Ρ=0,0001) Ελάττωση θανάτων από κάθε αιτία 18% (Ρ=0,04) Diabetes Care 32: , 2009

41 19 Μελέτες με σημαντική ετερογένεια και διάφορες ελλείψεις (bias) 3083 ασθενείς σε γλικλαζίδη και 3155 ασθενείς σε άλλα υπογλυκαιμικά φάρμακα Συγκρινόμενη με άλλα υπογλυκαιμικά (πλην της μετφορμίνης) η γλικλαζίδη ήταν ελαφρά περισσότερο αποτελεσματική (-0.13% (95%CI: -0.25, -0.02, I 2 55%)). Ένας σε 2387 χρήστες γλικλαζίδης είχε ένα βαρύ υπογλυκαιμικό επεισόδιο (ενώ ελάμβανε και ινσουλίνη) 25 επιβεβαιωμένα μη σοβαρά υπογλυκαιμικά επεισόδια (2.2%) σε 1152 χρήστες γλικλαζίδης και 22 επεισόδια (1.8%) σε 1163 ασθενείς στην ομάδα σύγκρισης (risk ratio 1.09 (95% CI: 0.20, 5.78, I 2 77%)). Λίγες μελέτες ανέφεραν διαφορές στο σωματικό βάρος και καμιά δεν είχε σχεδιαστεί για αξιολόγηση καρδιαγγειακών αποτελεσμάτων. Συμπέρασμα: Η ποιότητα των μεθόδων των τυχαιοποιημένων μελετών που συγκρίνουν τη γλικλαζίδη με άλλα υπογλυκαιμικά δισκία είναι πτωχή και οι εκτιμήσεις για το σωματικό βάρος περιορίζονται από bias. Τα υπογλυκαιμικά επεισόδια είναι υπερβολικά λίγα και η γλικλαζίδη φαίνεται ότι είναι τουλάχιστο εξ ίσου αποτελεσματική συγκρινόμενη με άλλα υπογλυκαιμικά φάρμακα. ( ) PLOS ONE February 2014 Volume 9 Issue 2 e82880

42 Η γλικλαζίδη μπορεί να μην έχει μικρότερο κίνδυνο υπογλυκαιμίας από τις άλλες σουλφονυλουρίες ασθενείς BMJ 2016;354:i3625

43 Η γλικλαζίδη έχει τις λιγότερες πιθανότητες από τις άλλες σουλφονυλουρίες να προκαλέσει υπογλυκαιμία όταν προστεθεί στη μετφορμίνη BRITISH JOURNAL OF CLINICAL PHARMACOLOGY 82(5), November 2016,

44 Σύγκριση γλικλαζίδης με DPP4i Παρόμοιος μικρός κίνδυνος εμφάνισης υπογλυκαιμίας με τους DPP4i Pooled analysis of randomized trials comparing the number of patients who experienced at least one hypoglycemic event while under treatment with gliclazide in comparison to DPP-4 inhibitors. Heterogeneity: Chi2 = 1.49, df =2 (P=0.47); I 2 =0%; test for overall effect: Z=0.51 (P=0.61). As the I 2 value was equal to 0% a fixed-effects model was used. M-H = Mantel-Haenzel method; CI = confidence intervals. Diabetes Res Clin Pract Aug;109(2):226-32

45 The Lancet Diabetes & Endocrinology : 43-51

46 Διαφορές μεταξύ των σουλφονυλουριών Συγγένεια με υποδοχείς SU στους ιστούς Η γλικλαζίδη συνδέεται με SUR1 του παγκρέατος αποκλειστικά Η γλιβενκλαμίδη και η γλιπιζίδη είναι μη ειδικές και συνδέονται με SUR2A (μυοκαρδίου) και SUR2B (αγγείων) Η γλιβενκλαμίδη καταργεί το πλεονέκτημα του μυοκαρδιακού ισχαιμικού preconditioning Heart 2004;90:9 12 Expert Review of Clinical Pharmacology 2016

47 Μεταβολή της HbA1c (%) ΠΟΣΟ ΔΙΑΡΚΕΙ Η ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΣΟΥΛΦΟΝΥΛΟΥΡΙΕΣ Γλιβενκλαμίδη SU Γλιβενκλαμίδη Γλιβενκλαμίδη Γλιβενκλαμίδη SU Γλικλαζίδη Γλιβενκλαμίδη Γλικλαζίδη Γλιβενκλαμίδη Alvarsson (n=39) Alvarsson (n=48) RECORD (n=272) Hanefeld (n=250) Charbonnel (n=313) UKPDS (n=1,573) Chicago (n=230) ADOPT (n=1,441) PERISCOPE (n=181) Tan (n=297) Έτη

48 Η χρονική περίοδος μέχρι την έναρξη ινσουλίνης (Α) από την έναρξη του διαβήτη, (Β) από την έναρξη αντιδιαβητικών δισκίων (συμπεριλαμβανομένων γλικλαζίδης και γλιβενκλαμίδης) και (C) από την έναρξη οποιουδήποτε αντιδιαβητικού δισκίου. Diabetes Research and Clinical Practice 70 (2005)

49 PLOS ONE June 2016 Ο χρόνος από την έναρξη της διπλής θεραπείας (SU+MET) μέχρι την ανάγκη για τρίτο φάρμακο ή ινσουλίνη είναι ίδιος για γλικλαζίδη, γλιμεπιρίδη, τολβουταμίδη

50 Είμαστε σίγουροι ότι οι σουλφονυλουρίες είναι ασφαλείς σχετικά με τα καρδιαγγειακά συμβάμματα; Οι περισσότερες μελέτες παρατήρησης δείχνουν χειρότερα αποτελέσματα με τις σουλφονυλουρίες σε σύγκριση με τη μετφορμίνη, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο αν η μετφορμίνη είναι ωφέλιμη, αν οι ασθενείς που χρησιμοποιούν την μετφορμίνη είναι περισσότερο υγιείς, ή αν οι σουλφονυλουρίες είναι επιβλαβείς. Όλα αυτά είναι αρκετά μπερδεμένα και μπορείς να βρεις ενδείξεις που ταιριάζουν και με τις δυο πλευρές της διαφωνίας.

51 Έτσι δεν νομίζω ότι ο ήλιος έδυσε για τις σουλφονυλουρίες. Όχι ακόμη. Όχι μέχρι να έχουμε φάρμακα οικονομικά, περισσότερο ασφαλή και εξ ίσου αποτελεσματικά

52 Κατά τη γνώμη μου όχι μόνο έχει δύσει ο ήλιος, αλλά θα έπρεπε να τις βγάλουν από την αγορά. Ώστε λοιπόν είναι φθηνότερες. Αλήθεια; Η νοσηρότητα και η θνητότητα γι αυτή την κατηγορία φαρμάκων για ένα γηράσκοντα πληθυσμό είναι πραγματικά να σε φοβίζει. Τα κατάγματα του ισχίου από υπογλυκαιμίες μέσα στη νύχτα, η μεταβολική εγκεφαλοπάθεια από υποτροπιάζουσες υπογλυκαιμίες, τα δυστυχήματα από την οδήγηση με ανεπίγνωστη υπογλυκαιμία είναι συχνές καταστάσεις που δεν φαίνεται κανείς να αναγνωρίζει ή να συζητά. Πάντα με εκνευρίζει αυτό το «είναι φθηνά και κατεβάζουν το ζάχαρο». Και τι λέμε για τη διατήρηση της λειτουργικότητας του β-κυττάρου; «Χμμ, μπορείς πάντοτε να αυξήσεις τη δόση». Αλήθεια; Αυτό το δρόμο έχουμε πάρει στη θεραπεία του διαβήτη; Φθηνά και πάμε για νούμερα; Ως οικογενειακός γιατρός με ιατρείο που βλέπει διαβήτη πάνω από 95% διαφωνώ εντονότατα. Καλύτερα να έχω κάποιον σε βασική ινσουλίνη ή σε αντλία ινσουλίνης (αν μας καλύπτει η ασφάλειά του) από σουλφονυλουρίες. Ενώ είναι φθηνά να τα αγοράσεις, κανείς δεν βλέπει το εκτεταμένο κόστος της χρήσης τους και είναι πολύ άσχημο που κανείς δεν φαίνεται να είναι πρόθυμος να το αναλάβει γιατί κοστίζει χρήματα. Πόσο κοστίζει μια αντικατάσταση ισχίου; Πόση Victoza, ή Januvia, ή πιογλιταζόνη καλύπτουν το κόστος μιας αντικατάστασης ισχίου; Φαίνεται ότι η ιατρική έχει απομακρυνθεί πολύ από την επιστήμη και πολύ περισσότερο στο να δικαιολογεί τον ίδιο βηματισμό λόγω του κόστους. Ντροπή!

53 3Diabetes Care (Suppl.1): s52-s59 Presentation title Date 5

54 ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΛΛΑΓΗ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ Περιλαμβάνει και την απώλεια βάρους μετά από ιατρική βοήθεια Αρχική A1C <7,5% Αρχική A1C 7,5% Αρχική A1C >9% Μονοθεραπεία* Μετφορμίνη Αν δεν επιτευχθεί ο στόχος εντός τριμήνου προχωρήστε σε διπλό συνδυασμό Διπλός συνδυασμός* Είτε άλλο φάρμακο πρώτης γραμμής Αν δεν επιτευχθεί ο στόχος εντός τριμήνου προχωρήστε σε τριπλό συνδυασμό Βασική ινσουλίνη Κολεσεβελάμη Βρωμοκρυπτίνη Η σειρά των φαρμάκων αντιπροσωπεύει την προτεινόμενη ιεράρχηση χρήσης: το μήκος της γραμμής αντανακλά την ισχύ των συστάσεων Τριπλός συνδυασμός* Είτε άλλο φάρμακο 2ης γραμμής Βασική ινσουλίνη Κολεσεβελάμη Βρωμοκρυπτίνη Αν δεν επιτευχθεί ο στόχος εντός τριμήνου προχωρήστε σε ινσουλίνη ή εντατικοποιείστε την ινσουλινοθεραπεία Ε Ξ Ε Λ Ι Ξ Η Τ Η Σ Ν Ο Σ Ο Υ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΟΧΙ ΔΙΠΛΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΙΤΕ ΤΡΙΠΛΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΝΑΙ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ± ΑΛΛΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΡΟΣΘΗΚΗ /ΕΝΤΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ Παραπομπή στον αλγόριθμο ινσουλίνης Λίγες ανεπιθύμητες ενέργειες ή/και πιθανά οφέλη Χρήση με προσοχή

55 Ποιές ομάδες φαρμάκων; Θειαζολιδινεδιόνες

56

57

58

59

60

61

62 Diabetes, Obesity and Metabolism 15: , Αν η ελάττωση της γλυκόζης αίματος ήταν ο μόνος λόγος για χρησιμοποιήσουμε ένα αντιδιαβητικό φάρμακο, τότε με την έλευση άλλων φαρμάκων με την ίδια λίγο πολύ αποτελεσματικότητα στην ελάττωση της γλυκόζης, αλλά με καλύτερη ανοχή (αναστολείς DPP- IV, ανταγωνιστές υποδοχέων SGLT2, αγωνιστές υποδοχέων GLP-1), κάποιος θα έπρεπε να πιεστεί σκληρά για να συνεχίσει να χρησιμοποιεί την πιογλιταζόνη. Όμως, προκειμένου να εκτιμήσει κάποιος τη βαρύτητα των πλεονεκτημάτων της πιογλιταζόνης, πρέπει να λάβει υπ όψιν ότι καθώς αυξάνεται προοδευτικά η γνώση της παθοφυσιολογίας του ΣΔτ2, θα έπρεπε να έχουμε τη φιλοδοξία να θεραπεύουμε τη νόσο και να τροποποιούμε την πορεία της, παρά απλώς να ελαττώνουμε τη γλυκόζη αίματος.

63 Θειαζολιδινεδιόνες και μεταβολικός έλεγχος Η πιογλιταζόνη Βελτιώνει τα επίπεδα γλυκόζης σε άτομα με ΣΔτ2 Diabetes Care 2000; 23: Έχει αποτελεσματικότητα που δεν είναι κατώτερη των σουλφονυλουριών, των γλινίδων ή των αναστολέων DPP-IV. Diabetes Obes Metab 2009; 11: Βρέθηκε ανώτερη της γλικλαζίδης σε δύο τουλάχιστον μελέτες Diabet Med 2005; 22: , Diabetes Care 2005; 28: Βρέθηκε σημαντικά ανώτερη της σιταγλιπτίνης στην ελάττωση της HbA1c σε ασθενείς που δεν είχαν πάρει προηγουμένως αντιδιαβητική αγωγή Diabetes Care 2012; 35: (DURATION-4) Διατήρησε αποδεκτό μεταβολικό έλεγχο HbA1c < 8% επί 2 έτη σε μεγαλύτερο ποσοστό σε σύγκριση με τη γλικλαζίδη και ως μονοθεραπεία και σε συνδυασμό με μετφορμίνη Diabetes Care 2012; 35: , N Engl J Med 2006; 355: (ADOPT - ροσιγλιταζόνη), QJM 2011; 104: Η θεραπεία με ΘΖΔ φαίνεται ότι καθυστερεί τη μετατροπή της IGT και της IFG σε ΣΔ Lancet 2006; 368: BMC Endocr Disord 2009; 9: 17 (ACT NOW) και την εμφάνιση (αργότερα) ΣΔ σε γυναίκες με ΣΔ της κύησης Diabetes 2006; 55: Αυξάνει την αποθήκευση των FFA στο λιπώδη ιστό (και την μειώνει στο πλάσμα και στο ήπαρ) Diabetes 2003; 52: , J Clin Endocrinol Metab 2002; 87: Ελαττώνει φλεγμονώδεις κυτταροκίνες (TNF-α, IL-6), αυξάνει την αντιπονεκτίνη Annu Rev Biochem 2008; 77: , Diabetes 2002; 51: Αυξάνει τη δράση της ινσουλίνης στο ήπαρ και τους μυς Best Pract Res Clin Endocrinol Metab 2005; 19: Ίσως έχει άμεση προστατευτική δράση στο β- κύτταρο J Clin Endocrinol Metab 2005; 90: , Eur J Clin Invest 2002; 32(Suppl. 3): 24 34, Diabetologia 2000; 43:

64

65 Θειαζολιδινεδιόνες: καρδιαγγειακή δράση Οι PPARγ προκαλούν μετατροπή στη φλεγμονή των αγγείων. Η ενεργοποίησή τους ελαττώνει την έκφραση δεικτών φλεγμονής (TNF-a, μεταλλοπρωτεϊνάση-9) στο αρτηριακό τοίχωμα Nat Rev Immunol 2010; 10: , J Clin Invest 2000; 106: Ελαττώνουν την έκφραση VCAM-1 που προκαλεί ο TNFα σε ενδοθηλιακά κύτταρα Circulation 2000; 102: Οι ΘΖΔ αναστέλλουν τον πολλαπλασιασμό των λείων μυϊκών ινών των αγγείων, και την έκφραση του υποδοχέα της ΑΤ ΙΙ Circulation 2000; 101: Endocrinology 2001; 142: Η πιογλιταζόνη ελαττώνει το ρυθμό αύξησης του πάχους του έσω-μέσου χιτώνα των καρωτίδων Arterioscler Thromb Vasc Biol 2013; 33: Πιθανόν να ελαττώνει τη συγκέντρωση αθηρογόνων οξειδωμένων LDL στο αγγειακό τοίχωμα Trends Endocrinol Metab 2004; 15: Έχει προστατευτική δράση στο πειραματικό έμφραγμα και την εγκεφαλική ισχαιμία Diabetes 2005; 54: , J Neurochem 2006; 97: , Am J Physiol Heart Circ Physiol 2006; 291: H1158 H , Ελαττώνουν την CRP, αυξάνουν την αντιπονεκτίνη, βελτιώνουν την αλβουμινουρία Prog Lipid Res 2007; 46: Η ροσιγλιταζόνη αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος Diabetes Obes Metab 2010; 12: Arch Intern Med 2010; 170: Η πιογλιταζόνη ελαττώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο κατά 18% και εμφανίζει τάση για ελάττωση των εμφραγμάτων Diabetes Obes Metab 2010; 12: Η πιογλιταζόνη ελαττώνει την αθηροσκλήρωση των στεφανιαίων αγγείων συγκρινόμενη με γλιμεπιρίδη JAMA 2008; 299: (PERISCOPE) PROactive

66

67

68 Θειαζολιδινεδιόνες: καρδιαγγειακή δράση Οι PPARγ προκαλούν μετατροπή στη φλεγμονή των αγγείων. Η ενεργοποίησή τους ελαττώνει την έκφραση δεικτών φλεγμονής (TNF-a, μεταλλοπρωτεϊνάση-9) στο αρτηριακό τοίχωμα Nat Rev Immunol 2010; 10: , J Clin Invest 2000; 106: Ελαττώνουν την έκφραση VCAM-1 που προκαλεί ο TNFα σε ενδοθηλιακά κύτταρα Circulation 2000; 102: Οι ΘΖΔ αναστέλλουν τον πολλαπλασιασμό των λείων μυϊκών ινών των αγγείων, και την έκφραση του υποδοχέα της ΑΤ ΙΙ Circulation 2000; 101: Endocrinology 2001; 142: Η πιογλιταζόνη ελαττώνει το ρυθμό αύξησης του πάχους του έσω-μέσου χιτώνα των καρωτίδων Arterioscler Thromb Vasc Biol 2013; 33: Πιθανόν να ελαττώνει τη συγκέντρωση αθηρογόνων οξειδωμένων LDL στο αγγειακό τοίχωμα Trends Endocrinol Metab 2004; 15: Έχει προστατευτική δράση στο πειραματικό έμφραγμα και την εγκεφαλική ισχαιμία Diabetes 2005; 54: , J Neurochem 2006; 97: , Am J Physiol Heart Circ Physiol 2006; 291: H1158 H , Ελαττώνουν την CRP, αυξάνουν την αντιπονεκτίνη, βελτιώνουν την αλβουμινουρία Prog Lipid Res 2007; 46: Η ροσιγλιταζόνη αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος Diabetes Obes Metab 2010; 12: Arch Intern Med 2010; 170: Η πιογλιταζόνη ελαττώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο κατά 18% και εμφανίζει τάση για ελάττωση των εμφραγμάτων Diabetes Obes Metab 2010; 12: Η πιογλιταζόνη ελαττώνει την αθηροσκλήρωση των στεφανιαίων αγγείων συγκρινόμενη με γλιμεπιρίδη JAMA 2008; 299: (PERISCOPE) PROactive Επιβεβαίωση σε Μεγάλη Βρετανία. BMJ 2009; 339: b , Σε ασθενείς με ΑΕΕ η πιογλιταζόνη ελαττώνει την πιθανότητα νέου ΑΕΕ κατά 50% Stroke 2007; 38: Πιογλιταζόνη + μετφορμίνη ελαττώνουν τη θνητότητα από κάθε αιτία και τα συνολικά συνδυασμένα τελικά σημεία J Clin Endocrinol Metab 2012; 97:

69 Θειαζολιδινεδιόνες: Καρδιαγγειακή δράση Ροσιγλιταζόνη και πιογλιταζόνη αυξάνουν την LDL (η πιογλιταζόνη σημαντικά λιγότερο) Η ροσιγλιταζόνη αυξάνει τα τριγλυκερίδια - η πιογλιταζόνη τα ελαττώνει και μεταβάλλει τα σωματίδια της LDL με ωφέλιμο τρόπο Diabetes Care 2005; 28: Η πιογλιταζόνη αυξάνει την HDL περισσότερο από την ροσιγλιταζόνη Diabetes Obes Metab 2011; 13: (PROactive) Circulation 2008; 117: (CHICAGO) Ροσιγλιταζόνη και πιογλιταζόνη επηρεάζουν γονίδια με διαφορετικό τρόπο BMJ 2009; 339: b2942 Η πιογλιταζόνη (και όχι η ροσιγλιταζόνη) έχει προστατευτική δράση στην επαναστένωση των αγγείων μετά από αγγειοπλαστική Cardiovasc Revasc Med 2010; 11: , Int J Cardiovasc Imaging 2012; 28: (APPROACH) Η πιογλιταζόνη ελαττώνει τα ΝΚ-cells και αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό και τη μετανάστευση των λείων μυϊκών ινών των αγγείων Arterioscler Thromb Vasc Biol 2010; 30: Η πιογλιταζόνη ελαττώνει τη στεατοηπατίτιδα, τις τρανσαμινάσες και την αντίσταση στην ινσουλίνη σε άτομα με και χωρίς διαβήτη N Engl J Med 2010; 362: (PIVENS), J Hepatol 2011; 55: , αλλά η ροσιγλιταζόνη λιγότερο και με αβέβαια αποτελέσματα Θειαζολιδινεδιόνες: Σωματικό βάρος Οι ΘΖΔ αυξάνουν το σωματικό βάρος, ιδίως όταν συγχορηγούνται με σουλφονυλουρίες ή ινσουλίνη Diabetes Obes Metab 2007; 9: , Diabetes Care 2001; 24: Η αύξηση του ΣΒ ίσως οφείλεται στην κατακράτηση νερού ή στη συσσώρευση λίπους. Diabetes Care 2006; 29: , J Clin Endocrinol Metab 2004; 89: , J Hepatol 2007; 47: Προκαλούν ανακατανομή του λίπους από το σπλαγχνικό λιπώδη ιστό στον υποδόριο ιστό (ωφέλιμη δράση) J Clin Invest 1997; 100: Η αύξηση του ΣΒ δεν είναι σίγουρο ότι έχει επίδραση στον καρδιαγγειακό κίνδυνο Lancet 2005; 366: (PROactive), αλλά δεν επιτρέπει τη συμμόρφωση του ασθενούς με τη θεραπεία

70 Θειαζολιδινεδιόνες: κατακράτηση νερού και καρδιακή ανεπάρκεια Οι ΘΖΔ προκαλούν οιδήματα στα κάτω άκρα (7%), ιδίως αν συγχορηγούνται με ινσουλίνη (15%) Exp Clin Endocrinol Diabetes 2000; 108: Η κατακράτηση νερού μπορεί να ευθύνεται για οίδημα της οπτικής θηλής Retina 2006; 26: , Arch Intern Med 2012; 172: , Am J Ophthalmol 2009; 147: e1. Αυτό δεν επιβεβαιώθηκε στις ACCORD Eye Study Arch Ophthalmol 2010; 128: , RECORD Lancet 2009; 373: , PROactive Lancet 2005; 366: Στη RECORD όσοι πήραν ροσιγλιταζόνη είχαν διπλάσιο κίνδυνο νοσηλείας για καρδιακή ανεπάρκεια, αλλά και όσοι έλαβαν πιογλιταζόνη N Engl J Med 2007; 357: Στην PROactive: σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια με πιογλιταζόνη 5,7%, με placebo: 4,1%. Σε ασθενείς με σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια ο κίνδυνος θανάτου ήταν 36% μικρότερος σε όσους πήραν πιογλιταζόνη σε σχέση με το placebo Diabetes Care 2007; 30: Σε σύγκριση με τη ροσιγλιταζόνη η πιογλιταζόνη έχει 25% μικρότερη πιθανότητα για καρδιακή ανεπάρκεια JAMA 2010; 304: Θειαζολιδινεδιόνες: Κατάγματα -καρκίνος Οι μελέτες ADOPT και PROactive έθεσαν υποψίες για αυξημένο αριθμό καταγμάτων σε γυναίκες N Engl J Med 2006; 355: , Drug Saf 2009; 32: Επιβεβαίωση σε επόμενες μελέτες (αλλά όχι σε άνδρες) Can Med Assoc J 2009; 180: 32 39, Diabetologia 2012; 55: και μάλιστα για την πιογλιταζόνη περισσότερο από τη ροσιγλιταζόνη. Can Med Assoc J 2007; 177: Θεραπεία 88 ατόμων με ΘΖΔ επί 3 έτη συνεπάγεται 1 κάταγμα. Arch Intern Med 2009; 169: Γυναίκες που έλαβαν ΘΖΔ είχαν ελαττωμένη οστική πυκνότητα J Clin Endocrinol Metab 2008; 93: Ίσως οι ΘΖΔ αυξάνουν τη διαφοροποίηση των αρχέγονων κυττάρων προς λιποκύτταρα εις βάρος των οστεοβλαστών ή προκαλούν απόπτωση οστεοκυττάρων J Biol Chem 2012; 287: Καρκίνος ουροδόχου κύστης: Όχι σαφή αποτελέσματα. Πιθανότατα δεν υφίσταται κίνδυνος Diabetes, Obesity and Metabolism 15: , (Αλλά οι απαγορεύσεις;)

71 Αξιολογούμε τα οφέλη και τον κίνδυνο για την πιογλιταζόνη Diabetes, Obesity and Metabolism 15: , 2013.

72 Πλειοτροπικές δράσεις των νεότερων αντιδιαβητικών φαρμάκων

73 Heerspink et al. Circulation 2016 Δράσεις των SGLT2 αναστολέων

74 Ποιές ομάδες φαρμάκων; Ουρικοζουρικά φάρμακα

75 Ελάττωση του ουρικού οξέος Νταπαγλιφλοζίνη Kidney International (2014) 85, Luseogliflozin Biopharm. Drug Dispos. 35: (2014) Ελάττωση ουρικού οξέος και στις δύο ομάδες νταπαγλιφλοζίνης (10 και 25 mg) mg/dl ( mmol/l)

76 Ελάττωση του ουρικού οξέος mg/dl Εμπαγλιφλοζίνη επί μετφορμίνης Ελάττωση Ουρικού οξέος mg/dl Diabetes Care 2014;37: Diabetes Care 36: , 2013

77 Ελάττωση του ουρικού οξέος Όλοι Οι ασθενείς με υπερουριχαιμία Την 26 η εβδομάδα η καναγλιφλοζίνη 100 και 300 mg ελάττωσε το ουρικό οξύ κατά 13% στον ορό σε σύγκριση με το placebo. Η ομάδα των ασθενών με υπερουριχαιμία (>8 mg/dl) είχε παρόμοια αποτελέσματα με το σύνολο των ασθενών. Περισσότεροι ασθενείς στην ομάδα των υπερουριχαιμικών ασθενών επέτυχαν τον στόχο <6 mg/dl τόσο με την καναγλιφλοζίνη 100 mg (23.5%) όσο και με 300 mg (32.4%) σε σχέση με το placebo (3.1%). Percent change in serum uric acid levels in (A) the overall pooled cohort and (B) the subset of patients with hyperuricaemia (baseline serum uric acid 8 mg/dl). The overall pooled cohort and the subset of patients with hyperuricaemia comprised the safety analysis set, regardless of rescue medication. Patients needed baseline and 1 uric acid measurement at week 26 for inclusion in this analysis. Data are least squares mean percent change from baseline (± standard error). CANA, canagliflozin; CI, confidence interval; PBO, placebo. Diabetes, Obesity and Metabolism 17: , 2015

78 Ελάττωση ουρικού οξέος Αλλοπουρινόλη 34-35% Φεμπουξοστάτη Αναλόγως δόσης 80 mg 45-48% 120 mg 52-55% 240 mg 66-68% Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics, 2016, 41, Arthritis & Rheumatism (Arthritis Care & Research) 59 (11) 2008,

79 Inzucchi S et al. Diabetes & Vasc Dis Res 2015;12(2): Άλλες κατευθύνσεις (;) Αρτηριακή πίεση Αρτηριακή δυσκαμψία Αλβουμινουρία Δραστηριότητα ΣΝΣ (;) Γλυκόζη Ινσουλίνη Ουρικό οξύ Σωματικό βάρος Σπλαγχνική παχυσαρκία Οξειδωτικό στρες LDL-χολ HDL-χολ Τριγλυκερίδια

80 Ποιές ομάδες φαρμάκων; Αναστολείς μετατρεπτικού ενζύμου και ΑΤΙΙ αποκλειστές

81

82 Ευεργετική δράση των αναστολέων του μετατρεπτικού ενζύμου στη διαβητική νεφροπάθεια Diabetes 39:76-82, 1990 Ελάττωση της μικροαλβουμινουρίας Επιβράδυνση της επιδείνωσης του GFR Μηχανισμός: Επιλεκτική αγγειοδιαστολή των απαγωγών αρτηριολίων Ελάττωση της ενδοσπειραματικής υπέρτασης Αύξηση της επιλεκτικότητας της μεμβράνης Βελτίωση των χαρακτηριστικών αύξησης των σπειραμάτων

83 Ευεργετική δράση των αναστολέων του μετατρεπτικού ενζύμου και των ARB στη διαβητική νεφροπάθεια Μετα-ανάλυση (Random effect model) Οι ΑΜΕΑ πιο αποτελεσματικοί από τους αναστολείς ασβεστίου ή το placebo για την πρόληψη της μικροαλβουμινουρίας Σε ασθενείς με διαβητική νεφροπάθεια οι ΑΜΕΑ (αλλά όχι οι αναστολείς των υποδοχέων αγγειοτενσίνης) ελάττωσαν τη θνητότητα από κάθε αιτία ΑΜΕΑ και ARB ελάττωσαν την εξέλιξη από μικρο- σε μακροαλβουμινουρία. Οι ARB ελάττωσαν τον κίνδυνο ESRD και το διπλασιασμό της κρεατινίνης περισσότερο από το placebo J Am Soc Nephrol 17: S153 S155, 2006

84 Δράση της Exendine-4 στο νεφρό Η exendin-4 βελτιώνει σημαντικά την υπερτροφία των σπειραμάτων, την αύξηση του μεσαγγείου, την έκφραση του TGF-1 και τη συγκέντρωση του κολλαγόνου τύπου VI. (db/db mice) J Am Soc Nephrol 2007;18: Η exendin-4 ελαττώνει την νεφρική βλάβη ελαττώνοντας την έκφραση του TGF-1 και το κολλαγόνο τύπου IV στο νεφρό και αναστέλλει την παραγωγή του μορίου προσκόλλησης -1 χωρίς να ελαττώνει τη γλυκόζη αίματος σε επίμυς με ΣΔτ1. (streptozotocin rats) Diabetologia 2011;54: Το GLP-1 ελαττώνει την παραγωγή ROS και μειώνει την έκφραση του γονιδίου MCP-1 και την έκφραση πρωτεϊνών σε ανθρώπινα κύτταρα του μεσαγγείου που έχουν εκτεθεί σε AGE. Metabolism 2011;60:

85 Η Exenatide ελαττώνει την Μικροαλβουμινουρία Kidney Blood Press Res 2012;35:

86

87 H liraglutide βελτιώνει τη νεφρική λειτουργία σε ασθενείς με ΣΔτ2 Endocrine Dec;50(3):620-6

88 Semaglutide και μακροαλβουμινουρία

89 Πιθανοί μηχανισμοί: Η εμπαγλιφλοζίνη ελαττώνει την Μικροαλβουμινουρία 1. Ελάττωση ενδοσπειραματικής πίεσης 2. Ελάττωση αρτηριακής πίεσης και αρτηριακής δυσκαμψίας 3. Ελάττωση φλεγμονής και ίνωσης 4. Ελάττωση (μέτρια αλλά σταθερή) του κυκλοφορούντος όγκου 5. Ελάττωση νατριουρητικών ορμονών (νατριουρητικού πεπτιδίου) Ανεξάρτητα από τη HbA1c, την αρτηριακή πίεση και το σωματικό βάρος Diabetologia (9):

90 Ποιές ομάδες φαρμάκων; Αντιυπερτασικά φάρμακα

91 Αντιυπερτασική δράση αγωνιστών GLP-1

92

93 Αντιυπερτασική δράση αγωνιστών GLP-1 Hypertension. 2014;64:

94 Καρδιαγγειακά πλεονεκτήματα SGLT-2i 1. Ρύθμιση σακχάρου αίματος Μικρή πιθανότητα υπογλυκαιμιών Ελάττωση των διακυμάνσεων της γλυκόζης πλάσματος Πιθανή ελάττωση της αντίστασης στην ινσουλίνη 1 2. Ρύθμιση αρτηριακής πίεσης 3. Πιθανή ελάττωση της αρτηριακής δυσκαμψίας 4. Ελάττωση σωματικού βάρους 5. Ελάττωση του σωματικού λίπους 6. Ελάττωση του λόγου αποβολής αλβουμίνης προς κρεατινίνη στα ούρα 7. Ελάττωση του ουρικού οξέος 8. Βελτίωση του λιπαιμικού προφίλ 9. Ελάττωση λευκοκυττάρωσης που προκαλεί η υπεργλυκαιμία * 10. Ελάττωση φλεγμονής * 11. Ελάττωση του οξειδωτικού στρες * * Σε πειραματόζωα 1 J Clin Invest. 2014;124(2): , Diabetes & Vascular Disease Research 2015, Vol. 12(2)

95 Η εμπαγλιφλοζίνη ελαττώνει την αρτηριακή πίεση σε άτομα με ΣΔτ2 Ίσως λόγω 1. της διουρητικής δράσης 2. Της ελάττωσης του σωματικού βάρους 3. Της απώλειας νατρίου Η εμπαγλιφλοζίνη ελαττώνει την αρτηριακή δυσκαμψία σε ασθενείς με ΣΔτ1 (σε ευγλυκαιμικό clamp) Χωρίς αύξηση του καρδιακού ρυθμού (πιθανώς λόγω σχετικής καταστολής του Συμπαθητικού ΝΣ) Tikkanen I. et al. Diabetes Care 2015;38: Cardiovascular Diabetology :28

96 Vol 4 October 2016 p. 814

97 Ποιές ομάδες φαρμάκων; Στατίνες

98 Cardiovasc Diabetol (2016) 15:95

99

100 Μεταβολή στο λιπιδαιμικό προφίλ Changes in LDL-cholesterol, HDL-cholesterol and triglycerides (TG) with SGLT-2 inhibition as reported in pooled analysis. Diabetes & Vascular Disease Research 2015, Vol. 12(2)

101 Όμως ο ήλιος δύει για τα πατερναλιστικά μοντέλα της ιατρικής. Είναι πράγματι καιρός να βγάλουμε την αντιπαράθεση από το αμφιθέατρο στα συνέδρια της ADA και να τη βάλουμε στα ιατρεία με τους ασθενείς μας.

102 Η γνώμη του ομιλητή σχετικά με την κατάργηση ομάδων φαρμάκων Ο ομιλητής διαφωνεί με την κατάργηση ομάδων φαρμάκων διότι έχει τη γνώμη ότι: Η ποικιλία δίνει τη δυνατότητα για εξατομικευμένες εναλλακτικές θεραπείες. Η γενίκευση αδικεί μεμονωμένες εξαιρέσεις. Παραδείγματα: Η απαγόρευση των διγουανιδίων στις ΗΠΑ μέχρι το Η απαγόρευση της πιογλιταζόνης στην Ινδία το Η επιστημονική κοινότητα οφείλει να ελέγχει κάθε πρόταση στη λεπτομέρειά της. Οι ριζοσπαστικές λύσεις δεν πρέπει να είναι χαρακτηριστικό της επιστήμης. Μεμονωμένα φάρμακα θα πρέπει να καταργούνται μετά από απόλυτα επιβεβαιωμένες ενδείξεις τοξικότητας, [παραδείγματα: Η απαγόρευση της τρογλιταζόνης, της ροσιγλιταζόνης, της σεριβαστατίνης (πολλά ερωτηματικά), της σισαπρίδης, ή της μπουφλομεδίλης], είτε αποδεδειγμένα μη αποτελεσματικότητας [π.χ. η κατάργηση των αναστολέων της αναγωγάσης της αλδόζης (τολρεστάτη)].

103 Η γνώμη του ομιλητή σχετικά με την κατάργηση ομάδων φαρμάκων Η ιατρική οφείλει να συνεκτιμά όλες τις καταστάσεις που αφορούν τους ασθενείς. Η οικονομική παράμετρος είναι σημαντική. Σε χώρες με μεγάλο οικονομικό πρόβλημα (π.χ. Ινδία) το κόστος των φαρμάκων είναι πολύ σημαντικό για το σύστημα υγείας Τα παλαιότερα φάρμακα, εφ όσον είναι φθηνότερα (αλλά όχι τοξικά) μπορούν να χρησιμοποιηθούν για όσο χρόνο είναι αποτελεσματικά (π. χ. η γλιβενκλαμίδη για δύο μόνο έτη) και να εξηγούμε στους ασθενείς ότι με αυτά τα φάρμακα δεν θα ρυθμίζονται για πάντα. Να χρησιμοποιούμε τις άλλες (αποτελεσματικότερες ενδεχομένως) κατηγορίες φαρμάκων αργότερα (μπορεί να μην απαιτείται πρώιμη χρήση ΑΜΕΑ ή ΑΤΙΙi). Αυτό το επιχείρημα άλλωστε χρησιμοποιούμε για την έναρξη της ινσουλίνης. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να καταργούμε φάρμακα που αποδεδειγμένα ελαττώνουν τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, ιδίως όταν διαμαρτυρόμεθα ότι οι στόχοι για τη ρύθμιση του διαβήτη δεν έχουν επιτευχθεί.

104 VOLUME 22 NUMBER 7 JULY 2016 pp NATURE MEDICINE

105 VOLUME 22 NUMBER 7 JULY 2016 pp NATURE MEDICINE

106 Ευχαριστώ για την προσοχή σας

Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων?

Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων? Ρύθμιση της γλυκόζης αίματος ή επίτευξη πολλαπλών θεραπευτικών στόχων? Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Α Προπαιδευτική Παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ

Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ LDL-C : μείζων

Διαβάστε περισσότερα

Μετάταξη από τα αντιδιαβητικά δισκία σε ενέσιμες θεραπείες. Ενδοκρινολογικό τμήμα Διαβητολογικό κέντρο Δημήτρης Μαργαριτόπουλος

Μετάταξη από τα αντιδιαβητικά δισκία σε ενέσιμες θεραπείες. Ενδοκρινολογικό τμήμα Διαβητολογικό κέντρο Δημήτρης Μαργαριτόπουλος Μετάταξη από τα αντιδιαβητικά δισκία σε ενέσιμες θεραπείες Ενδοκρινολογικό τμήμα Διαβητολογικό κέντρο Δημήτρης Μαργαριτόπουλος 27 3 2017 Αντιδιαβητικά δισκία Διγουανίδια (μετφορμίνη) Σουλφονυλουρίες (γλιβενκλαμίδη,

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Στατίνες και σακχαρώδης διαβήτης Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Σακχαρώδης διαβήτης και καρδιαγγειακός κίνδυνος Μετα-ανάλυση

Διαβάστε περισσότερα

Εξατομίκευση της θεραπείας στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 μέσα από τις νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες

Εξατομίκευση της θεραπείας στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 μέσα από τις νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες Εξατομίκευση της θεραπείας στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 μέσα από τις νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες Σ. Λιάτης Επιμελητής Α ΕΣΥ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό» www.idf.org

Διαβάστε περισσότερα

Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο

Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Χρόνια νεφρική νόσος : ορισμός και

Διαβάστε περισσότερα

Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3], Δ. Καραμήτσος[1]

Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3], Δ. Καραμήτσος[1] Ολόγοςλεπτίνης/αδιπονεκτίνης ως ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας 10ετούς καρδιαγγειακού κινδύνου σε ινσουλινοθεραπευόμενους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1],

Διαβάστε περισσότερα

Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2

Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Eίναι τελικά ο διαβήτης ισοδύναμο στεφανιαίας νόσου; Η αλήθεια για τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ΣΔ τύπου 2 Σ. Θ. Λιάτης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό»

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Στατίνες στην πρωτογενή πρόληψη Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων Πρωτογενής πρόληψη : το σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

Δυσλιπιδαιμίες αντιμετώπιση. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Δυσλιπιδαιμίες αντιμετώπιση. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Δυσλιπιδαιμίες αντιμετώπιση Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Δυσλιπιδαιμίες LDL-C HDL-C < 40 mg/dl Τριγλυκερίδια 150-199 mg/dl : οριακά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΠΟΓΑΣ Αναπληρωτής Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής Κέντρο Μεταβολισμού και Διαβήτη

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΠΟΓΑΣ Αναπληρωτής Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής Κέντρο Μεταβολισμού και Διαβήτη ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΠΟΓΑΣ Αναπληρωτής Διευθυντής Γ Παθολογικής Κλινικής Κέντρο Μεταβολισμού και Διαβήτη Θεραπευτικοί στόχοι για το σακχαρώδη διαβήτη στους ενήλικες Γλυκοζυλιωμένη

Διαβάστε περισσότερα

Η επιλογή αντιδιαβητικής θεραπείας στον ασθενή με νεφρική νόσο

Η επιλογή αντιδιαβητικής θεραπείας στον ασθενή με νεφρική νόσο Η επιλογή αντιδιαβητικής θεραπείας στον ασθενή με νεφρική νόσο Αντώνης Αλαβέρας Διευθυντής Παθολόγος Γ Παθολογικό Τμήμα Νοσοκομείο ΕΕΣ Κοργιαλένειο-Μπενάκιο Ερώτηση 1 Είναι σημαντική επιπλοκή η νεφροπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

gr

gr Σ τύπου ΙΙ και καρδιαγγειακή νόσος Οι διαβητικοί ασθενείς παρουσιάζουν τετραπλάσια αύξηση της συχνότητας καρδιαγγειακής νόσου απ ότι οι µη διαβητικοί ασθενείς Το 50% των νεοδιαγνωσµένων διαβητικών ασθενών

Διαβάστε περισσότερα

Ηλίας Ν. Μυγδάλης. Β Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, Γενικό Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα

Ηλίας Ν. Μυγδάλης. Β Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, Γενικό Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1942 «Έναρξη ινσουλίνης στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2: πότε και πως ;» Ηλίας Ν. Μυγδάλης Β Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, Γενικό Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα Ειδικό φροντιστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Καρδιολογικός ασθενής και Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ)

Καρδιολογικός ασθενής και Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) Καρδιολογικός ασθενής και Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) 1 Α Ϊ Δ Ο Ν Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ Β Α Σ Ι Λ Ι Κ Η Π Ν Η Β Χ Ε Ι Ρ Ο Υ Ρ Γ Ι Κ Ή Σ Κ Λ Ι Ν Ι Κ Η Σ 4 2 4 Γ Σ Ν Ε Ε Ι Δ Ι Κ Ε Υ Μ Ε Ν Η Σ Τ Η Ν Π Α Θ Ο Λ Ο Γ Ι

Διαβάστε περισσότερα

Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ;

Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ; Συµβάλλει η γλυκόζη στην αθηρωµάτωση ; Δρ. Χρήστος Μανές Παθολόγος µε εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΉΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ Γ..Ν «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ Πρόεδρος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΖΑΪΥΟΥ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Κ.

ΠΑΖΑΪΥΟΥ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Κ. Γιατί μας απασχολεί Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 και 2 συνοδεύονται από μικρο και μακροαγγειακές επιπλοκές Σημαντικότερη αιτία νοσηρότητας και θνητότητας του διαβητικού πληθυσμού Ο κίνδυνος για καρδιαγγειακή

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση της υπεργλυκαιμίας στον στεφανιαίο ασθενή με σακχαρώδη διαβήτη

Αντιμετώπιση της υπεργλυκαιμίας στον στεφανιαίο ασθενή με σακχαρώδη διαβήτη Αντιμετώπιση της υπεργλυκαιμίας στον στεφανιαίο ασθενή με σακχαρώδη διαβήτη Σ. Λιάτης Παθολόγος με εξειδίκευση στον σακχαρώδη διαβήτη Επιμελητής Α ΕΣΥ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Διαβητολογικό Κέντρο

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΘ

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΘ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΘ Χ Ο Ν Δ Ρ Ο Μ Α Τ Ι Δ Ο Υ Μ Α Ρ Ι Α Ν Ο Σ Η Λ Ε Υ Τ Ρ Ι Α T E, M S C, Μ Ε Θ Α, Π Γ Ν Α Χ Ε Π Α ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ.. Όπως είναι ευρέως

Διαβάστε περισσότερα

Τα αποτελέσµατα για την καρδιαγγειακή ασφάλεια της λιραγλουτίδης: η µελέτη LEADER

Τα αποτελέσµατα για την καρδιαγγειακή ασφάλεια της λιραγλουτίδης: η µελέτη LEADER Τα αποτελέσµατα για την καρδιαγγειακή ασφάλεια της λιραγλουτίδης: η µελέτη LEADER ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ ΡΑΛΛΙΔΗΣ, FESC ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΑΡΔΙOΛΟΓΙΑΣ Β ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής που εμφανίζει μυαλγίες κατά τη χορήγηση στατινών

Ασθενής που εμφανίζει μυαλγίες κατά τη χορήγηση στατινών Ασθενής που εμφανίζει μυαλγίες κατά τη χορήγηση στατινών Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική

Διαβάστε περισσότερα

αντιδιαβητική αγωγή από το στόμα

αντιδιαβητική αγωγή από το στόμα αντιδιαβητική αγωγή από το στόμα Χαράλαμπος Α. Μαργαριτίδης Παθολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικού Κέντρου Α ΠΡΠ Κλινικής Ν. ΑΧΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 28-1-17 πηγές HbA₁c: McCulloch DK, Initial management

Διαβάστε περισσότερα

Δυσλιπιδαιμία και καρδιαγγειακός κίνδυνος

Δυσλιπιδαιμία και καρδιαγγειακός κίνδυνος Ομοιότητες και διαφορές στην αντιμετώπιση ασθενή υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου με πρωτοπαθή υπερχοληστερολαιμία έναντι ασθενή με μεικτή αθηρογόνο δυσλιπιδαιμία Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

«Θεραπευτικός αλγόριθµος ADA/EASD 2012»

«Θεραπευτικός αλγόριθµος ADA/EASD 2012» «Θεραπευτικός αλγόριθµος ADA/EASD 2012» ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1942 Ηλίας Ν. Μυγδάλης Συντονιστής Διευθυντής Β Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, Γενικό Νοσοκοµείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα 9o Πανελλήνιο Συνέδριο

Διαβάστε περισσότερα

Επίδραση αντιδιαβητικών φαρμάκων στην αρτηριακή πίεση

Επίδραση αντιδιαβητικών φαρμάκων στην αρτηριακή πίεση Επίδραση αντιδιαβητικών φαρμάκων στην αρτηριακή πίεση Ν. Τεντολούρης Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Α' Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική και Ειδική Νοσολογία Πανεπιστημίου Αθηνών & Διαβητολογικό Κέντρο

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2, Καρδιαγγειακές Επιπλοκές & Σύγχρονες Θεραπευτικές Προσεγγίσεις. Ο Ρόλος της Εμπαγλιφλοζίνης

Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2, Καρδιαγγειακές Επιπλοκές & Σύγχρονες Θεραπευτικές Προσεγγίσεις. Ο Ρόλος της Εμπαγλιφλοζίνης Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2, Καρδιαγγειακές Επιπλοκές & Σύγχρονες Θεραπευτικές Προσεγγίσεις. Ο Ρόλος της Εμπαγλιφλοζίνης Σ. Λιάτης Παθολόγος με εξειδίκευση στον σακχαρώδη διαβήτη Επιμελητής Α ΕΣΥ Α Προπαιδευτική

Διαβάστε περισσότερα

αντιδιαβητική αγωγή από το στόμα

αντιδιαβητική αγωγή από το στόμα αντιδιαβητική αγωγή από το στόμα Χαράλαμπος Α. Μαργαριτίδης Παθολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικού Κέντρου Α ΠΡΠ Κλινικής Ν. ΑΧΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 26-1-19 πηγές HbA₁c: McCulloch DK, Initial management

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ: «Πώς επιτυγχάνω καλή ρύθμιση στις δύσκολες περιπτώσεις: Σχέδιο δράσης» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ: «Πώς επιτυγχάνω καλή ρύθμιση στις δύσκολες περιπτώσεις: Σχέδιο δράσης» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ: «Πώς επιτυγχάνω καλή ρύθμιση στις δύσκολες περιπτώσεις: Σχέδιο δράσης» ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ Δρ. Α. Μελιδώνης Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Ν. Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ» Διαβητολογικό Κέντρο

Διαβάστε περισσότερα

Νεφρική νόσος και ΣΔ: Ποια φάρμακα επιτρέπονται τελικά;

Νεφρική νόσος και ΣΔ: Ποια φάρμακα επιτρέπονται τελικά; Νεφρική νόσος και ΣΔ: Ποια φάρμακα επιτρέπονται τελικά; Αντώνης Αλαβέρας Διευθυντής Παθολόγος Γ Παθολογικό Τμήμα Γενικό Νοσοκομείο Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ Τα 5 στάδια της ΧΝΝ Νεφρική βλάβη Νεφρική νόσος

Διαβάστε περισσότερα

Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ

Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ SGOT 60 IU/l, SGPT 72 IU/l, γgt 92 IU/l, ALP κ.φ., CPK κ.φ., θυρεοειδική λειτουργία κ.φ. Παρουσίαση περιστατικού Άνδρας

Διαβάστε περισσότερα

MESODA. Διαβητολογικό Κέντρο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά «Τζάνειο»

MESODA. Διαβητολογικό Κέντρο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά «Τζάνειο» Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟΝ ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟ ΣΤΟ ΚΑΡΔΙΟΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΑΡΡΥΘΜΙΣΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2: ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ MESODA Αγγελική Αγγελίδη, Ευάγγελος Φουστέρης,

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση δυσλιπιδαιμιών. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας

Αντιμετώπιση δυσλιπιδαιμιών. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας Αντιμετώπιση δυσλιπιδαιμιών Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας LDL-C : μείζων παράγοντας καρδιαγγειακού κινδύνου Μετα-ανάλυση 61 προοπτικών μελετών παρατήρησης σε υγιείς ενήλικες (n=892.237) Lancet

Διαβάστε περισσότερα

Ν. Κατσίκη¹, Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου², Φ. Ηλιάδης¹, Τρ. Διδάγγελος¹, Ι. Γιώβος³, Δ. Καραμήτσος¹

Ν. Κατσίκη¹, Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου², Φ. Ηλιάδης¹, Τρ. Διδάγγελος¹, Ι. Γιώβος³, Δ. Καραμήτσος¹ Μεταβολές πεπτιδίων ρύθμισης πρόσληψης τροφής και σωματικού βάρους σε ασθενείς με ΣΔ τύπου 2: συγκριτική μελέτη 6 μηνών μεταξύ ινσουλινοθεραπευόμενων και ασθενών υπό αντιδιαβητικά δισκία Ν. Κατσίκη¹, Α.

Διαβάστε περισσότερα

Συνδυασμοί φαρμάκων έναντι της υπεργλυκαιμίας Δόκιμοι και αδόκιμοι

Συνδυασμοί φαρμάκων έναντι της υπεργλυκαιμίας Δόκιμοι και αδόκιμοι Συνδυασμοί φαρμάκων έναντι της υπεργλυκαιμίας Δόκιμοι και αδόκιμοι Σ. Λιάτης Παθολόγος με εξειδίκευση στον σακχαρώδη διαβήτη Επιμελητής Α ΕΣΥ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Δεν υπάρχει καμία σύγκρουση συμφερόντων

Δεν υπάρχει καμία σύγκρουση συμφερόντων Δεν υπάρχει καμία σύγκρουση συμφερόντων ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΔΙΑΒΗΤΗ ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΕ ΣΔ2 ΥΓΙΕΙΝΟΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ 2014 2035 53% WORLD 592 million WORLD

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ: Η ΜΕΛΕΤΗ DECLARE

ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ: Η ΜΕΛΕΤΗ DECLARE ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ: Η ΜΕΛΕΤΗ DECLARE Ευάγγελος Λυμπερόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικού Τμήματος Παν/μίου Ιωαννίνων www.bpath.gr, www.atherosclerosis.gr DISCLOSURES

Διαβάστε περισσότερα

Αντιδιαβητική αγωγή σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη και Καρδιακή Ανεπάρκεια

Αντιδιαβητική αγωγή σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη και Καρδιακή Ανεπάρκεια Αντιδιαβητική αγωγή σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη και Καρδιακή Ανεπάρκεια Σταύρος Λιάτης Παθολόγος με εξειδίκευση στον σακχαρώδη διαβήτη Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Διαβητολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Ηλίας Ν. Μυγδάλης Συντονιστής Διευθυντής. Β Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, Γενικό Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα

Ηλίας Ν. Μυγδάλης Συντονιστής Διευθυντής. Β Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, Γενικό Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα «Μελέτη TECOS» ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1942 Ηλίας Ν. Μυγδάλης Συντονιστής Διευθυντής Β Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, Γενικό Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα 30 ο Επετειακό Πανελλήνιο Συνέδριο ΔΕΒΕ Παρασκευή

Διαβάστε περισσότερα

Επίπτωση. Σύνολο ατόμων σε αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού. Άτομα με διαβήτη

Επίπτωση. Σύνολο ατόμων σε αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού. Άτομα με διαβήτη Σακχαρώδης ιαβήτης και Νεφρική νόσος Επίπτωση Σύνολο ατόμων σε αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού Άτομα με διαβήτη Σακχαρώδης ιαβήτης και Νεφρική νόσος Επίπτωση Επίπτωση Νεφρικής Ανεπάρκειας Τελικού Σταδίου

Διαβάστε περισσότερα

Αποτελέσματα της μελέτης EMPA-REG OUTCOME

Αποτελέσματα της μελέτης EMPA-REG OUTCOME Αποτελέσματα της μελέτης EMPA-REG OUTCOME ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΚΡΥΛΑΚΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Α ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ & ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΛΑΪΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Η επίδραση των ανταγωνιστών αλδοστερόνης στους παχύσαρκους υπερτασικούς

Η επίδραση των ανταγωνιστών αλδοστερόνης στους παχύσαρκους υπερτασικούς ΒΗΜΑ ΝΕΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΤΑΣΗ Η επίδραση των ανταγωνιστών αλδοστερόνης στους παχύσαρκους υπερτασικούς Ηλιάκης Παναγιώτης Επιστημονικός συνεργάτης Μονάδα Υπέρτασης, Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική κλινική

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΧΕΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΛΑΙΜΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΡΔΙΟΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ.

Η ΣΧΕΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΛΑΙΜΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΡΔΙΟΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ. Η ΣΧΕΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΛΑΙΜΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΡΔΙΟΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ. Σταματελάτου Mαρία¹, Τζιόμαλος Γεώργιος¹, Δασενάκη Μαρία¹, Κουτσοβασίλης Αναστάσιος². 1.Παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτικές παρεμβάσεις για την επίτευξη του στόχου της LDL χοληστερόλης στο διαβητικό ασθενή

Θεραπευτικές παρεμβάσεις για την επίτευξη του στόχου της LDL χοληστερόλης στο διαβητικό ασθενή Θεραπευτικές παρεμβάσεις για την επίτευξη του στόχου της LDL χοληστερόλης στο διαβητικό ασθενή w Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

Διαβητική περιφερική αρτηριοπάθεια και νευροπάθεια Οφέλη από τη ρύθμιση των λιπιδίων. Σ. Λιάτης

Διαβητική περιφερική αρτηριοπάθεια και νευροπάθεια Οφέλη από τη ρύθμιση των λιπιδίων. Σ. Λιάτης Διαβητική περιφερική αρτηριοπάθεια και νευροπάθεια Οφέλη από τη ρύθμιση των λιπιδίων Σ. Λιάτης Δομή της παρουσίασης Διαβητική δυσλιπιδαιμία Περιφερική αρτηριοπάθεια και δυσλιπιδαιμία Περιφερική νευροπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΗΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΔ2 ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΕΝΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ

ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΗΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΔ2 ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΕΝΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΗΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΔ2 ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΕΝΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ Σ. Παπαδάτος 1,2, Σ. Ταλαγάνη 1, Α. Μπουρδάκης 2 1 Γ Παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Οι υπογλυκαιμίες στον ΣΔ Πραγματικός κίνδυνος;

Οι υπογλυκαιμίες στον ΣΔ Πραγματικός κίνδυνος; Οι υπογλυκαιμίες στον ΣΔ Πραγματικός κίνδυνος; Σταύρος Λιάτης Παθολόγος Επιμελητής Α ΕΣΥ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό» Κίνδυνος Επιπτώσεις του γεγονότος Χ Συχνότητα

Διαβάστε περισσότερα

Επίδραση της αντιδιαβητικής αγωγής στο σωµατικό βάρος

Επίδραση της αντιδιαβητικής αγωγής στο σωµατικό βάρος Επίδραση της αντιδιαβητικής αγωγής στο σωµατικό βάρος Άννα Α. Νικοπούλου------- Παθολόγος-Λοιµωξιολόγος Επιµελήτρια Α ΕΣΥ---..-- Γ.Ν.Θ. Γ. Παπανικολάου--- Διαβήτης και σωµατικό βάρος Ηλικία >45 ετών Παχυσαρκία

Διαβάστε περισσότερα

Συζήτηση περίπτωσης ασθενούς. Σ. Λιάτης Παθολόγος Επιμελητής Β ΕΣΥ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό»

Συζήτηση περίπτωσης ασθενούς. Σ. Λιάτης Παθολόγος Επιμελητής Β ΕΣΥ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό» Συζήτηση περίπτωσης ασθενούς Σ. Λιάτης Παθολόγος Επιμελητής Β ΕΣΥ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ «Λαϊκό» Κυρία Α.Ν, 74 ετών, νοικοκυρά Πολυουρία, πολυδιψία και απώλεια βάρους

Διαβάστε περισσότερα

Η Αξία της Αυτομέτρησης στο Σακχαρώδη Διαβήτη

Η Αξία της Αυτομέτρησης στο Σακχαρώδη Διαβήτη Η Αξία της Αυτομέτρησης στο Σακχαρώδη Διαβήτη Τι είναι η αυτομέτρηση; Η αυτομέτρηση είναι: Ο προσδιορισμός του σακχάρου σύμφωνα όμως με τις οδηγίες και τις κατευθύνσεις των επαγγελματιών υγείας Η αυτομέτρηση

Διαβάστε περισσότερα

Οι πλειοτροπικές δράσεις των αγωνιστών του υποδοχέα GLP-1 Tο παράδειγµα της Λιραγλουτίδης

Οι πλειοτροπικές δράσεις των αγωνιστών του υποδοχέα GLP-1 Tο παράδειγµα της Λιραγλουτίδης Οι πλειοτροπικές δράσεις των αγωνιστών του υποδοχέα GLP-1 Tο παράδειγµα της Λιραγλουτίδης Σταύρος Λιάτης Επιµελητής Α ΕΣΥ Παθολόγος Α προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Πανεπιστηµίου Αθηνών ΓΝΑ «Λαϊκό» Σύγκρουση

Διαβάστε περισσότερα

H επίδραση της αερόβιας άσκησης στα επίπεδα απελίνης και γκρελίνης ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τυπου 2

H επίδραση της αερόβιας άσκησης στα επίπεδα απελίνης και γκρελίνης ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τυπου 2 H επίδραση της αερόβιας άσκησης στα επίπεδα απελίνης και γκρελίνης ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τυπου 2 Ν. Καδόγλου, Ι. Βράμπας, Α. Καπελούζου, Ν. Σάιλερ, Α. Κωστάκης, Ν. Αγγελοπούλου Τμήμα Επιστήμης Φυσικής

Διαβάστε περισσότερα

Παραρτημα III Μεταβολες στις περιληψεις των χαρακτηριστικων του προϊοντος και στα φυλλα οδηγιων χρησης

Παραρτημα III Μεταβολες στις περιληψεις των χαρακτηριστικων του προϊοντος και στα φυλλα οδηγιων χρησης Παραρτημα III Μεταβολες στις περιληψεις των χαρακτηριστικων του προϊοντος και στα φυλλα οδηγιων χρησης Σημείωση: Οι εν λόγω τροποποιήσεις της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου

Διαβάστε περισσότερα

Προδιαβήτης και µεταβολικό σύνδροµο

Προδιαβήτης και µεταβολικό σύνδροµο Προδιαβήτης και µεταβολικό σύνδροµο ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ Ι. Ιωαννίδης Παθολόγος Υπεύθυνος ιαβητολογικού Ιατρείου και Ιατρείου Παχυσαρκίας Κωνσταντοπούλειο Συγκρότηµα Γ.Ν.Ν.Ιωνίας«Αγία Όλγα» Προδιαβήτης

Διαβάστε περισσότερα

Αρκούν οι αλλαγές του τρόπου ζωής να αλλάξουν την καρδιαγγειακή νόσο Συμβάλει η άσκηση Ποια? και Πόσο?

Αρκούν οι αλλαγές του τρόπου ζωής να αλλάξουν την καρδιαγγειακή νόσο Συμβάλει η άσκηση Ποια? και Πόσο? Αρκούν οι αλλαγές του τρόπου ζωής να αλλάξουν την καρδιαγγειακή νόσο Συμβάλει η άσκηση Ποια? και Πόσο? ΠΕΤΡΟΣ Γ. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Ευθυμία Πετράτου, Ειδική Παθολόγος, Υπεύθυνη Ιατρείου Διαταραχής Λιπιδίων, Ιατρικού Π. Φαλήρου

Γράφει: Ευθυμία Πετράτου, Ειδική Παθολόγος, Υπεύθυνη Ιατρείου Διαταραχής Λιπιδίων, Ιατρικού Π. Φαλήρου Γράφει: Ευθυμία Πετράτου, Ειδική Παθολόγος, Υπεύθυνη Ιατρείου Διαταραχής Λιπιδίων, Ιατρικού Π. Φαλήρου Οι δυσλιπιδαιμίες είναι παθολογικές καταστάσεις με διαταραχές των λιπιδίων του αίματος ποσοτικές αλλά

Διαβάστε περισσότερα

Σύγκριση Λιποκινών μεταξύ παιδιών και εφήβων με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 με παχυσαρκία και φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος

Σύγκριση Λιποκινών μεταξύ παιδιών και εφήβων με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 με παχυσαρκία και φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος Σύγκριση Λιποκινών μεταξύ παιδιών και εφήβων με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 με παχυσαρκία και φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος Κ.Κώστα, Κ.Τσιρουκίδου, Μ.Παπαγιάννη, Α.Βαμβάκης, Ι.Τσανάκας Παιδοενδοκρινολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΡΔΙΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΙΟΥ 2018 ΑΙΓΛΗ,ΖΑΠΠΕΙΟΥ. Α.Μητράκου Α.Καθηγήτρια Μ.Ρούσσου Παν.Υπότροφος Θεραπευτική Κλινική ΕΚΠΑ

ΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΡΔΙΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΙΟΥ 2018 ΑΙΓΛΗ,ΖΑΠΠΕΙΟΥ. Α.Μητράκου Α.Καθηγήτρια Μ.Ρούσσου Παν.Υπότροφος Θεραπευτική Κλινική ΕΚΠΑ ΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΡΔΙΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ 2018 11-12 ΜΑΙΟΥ 2018 ΑΙΓΛΗ,ΖΑΠΠΕΙΟΥ Α.Μητράκου Α.Καθηγήτρια Μ.Ρούσσου Παν.Υπότροφος Θεραπευτική Κλινική ΕΚΠΑ Επιδημιολογικές μελέτες αναφέρουν αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου

Διαβάστε περισσότερα

Καρδιαγγειακή Ασφάλεια Μη Καρδιαγγειακών Φαρμάκων. Αντιδιαβητικά. Ελένη Μπιλιανού Καρδιολόγος Τζάνειο Νοσοκομείο

Καρδιαγγειακή Ασφάλεια Μη Καρδιαγγειακών Φαρμάκων. Αντιδιαβητικά. Ελένη Μπιλιανού Καρδιολόγος Τζάνειο Νοσοκομείο Καρδιαγγειακή Ασφάλεια Μη Καρδιαγγειακών Φαρμάκων. Αντιδιαβητικά. Ελένη Μπιλιανού Καρδιολόγος Τζάνειο Νοσοκομείο Σ 2 Παθοφυσιολογικό Έλλειμμα υσλειτουργία των β κυττάρων Αντίσταση στην ινσουλίνη Αυξημένη

Διαβάστε περισσότερα

.aiavramidis.gr www

.aiavramidis.gr  www Θεραπευτικός αλγόριθμος στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 Inzucchi et al. Diabetes Care. 2015;38(1):140-9 Συνδυασμός αγωνιστών των υποδοχέων του GLP-1 και βασικής ινσουλίνης Βασική ινσουλίνη Αποτελεσματικός

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής 55 ετών με υπέρταση και τυχαία ανεύρεση μικροϊσχαιμικών αλλοιώσεων σε MRI εγκεφάλου

Ασθενής 55 ετών με υπέρταση και τυχαία ανεύρεση μικροϊσχαιμικών αλλοιώσεων σε MRI εγκεφάλου Ασθενής 55 ετών με υπέρταση και τυχαία ανεύρεση μικροϊσχαιμικών αλλοιώσεων σε MRI εγκεφάλου Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Ινσουλινοθεραπεία (Βασική +ΑΔ)

Ινσουλινοθεραπεία (Βασική +ΑΔ) Ινσουλινοθεραπεία (Βασική +ΑΔ) Δήλωση Συμφερόντων Το περιεχόμενο της παρουσίασης αντανακλά τις απόψεις του ομιλητή.ο ομιλητής έχει λάβει τιμητικές αμοιβές για ομιλίες από τις ακόλουθες φαρμακευτικές εταιρείες

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Δυσλιπιδαιμία και άνοια Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Επιδημιολογία άνοιας Υπολογίζεται ότι 24,3 εκατομμύρια άτομα στον

Διαβάστε περισσότερα

Διπλωματική εργασία ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΑΣΤΟΛΕΩΝ ΤΗΣ DPP-4. Στυλιανός Στειρόπουλος. Ειδικευόμενος καρδιολογίας Γ.Ν.

Διπλωματική εργασία ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΑΣΤΟΛΕΩΝ ΤΗΣ DPP-4. Στυλιανός Στειρόπουλος. Ειδικευόμενος καρδιολογίας Γ.Ν. Διπλωματική εργασία ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΑΣΤΟΛΕΩΝ ΤΗΣ DPP-4 Στυλιανός Στειρόπουλος Ειδικευόμενος καρδιολογίας Γ.Ν. Κομοτηνής Επιβλέπων: Νικόλαος Παπάνας Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτικός αλγόριθμος για την αντιμετώπιση των δυσλιπιδαιμιών Ελληνικές οδηγίες

Θεραπευτικός αλγόριθμος για την αντιμετώπιση των δυσλιπιδαιμιών Ελληνικές οδηγίες Θεραπευτικός αλγόριθμος για την αντιμετώπιση των δυσλιπιδαιμιών Ελληνικές οδηγίες Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Καρδιαγγειακά νοσήματα

Διαβάστε περισσότερα

Αυξημένες τιμές Lp(a) ή ουρικού οξέος. Τι πρακτικά σημαίνουν για τον ασθενή και το γιατρό του

Αυξημένες τιμές Lp(a) ή ουρικού οξέος. Τι πρακτικά σημαίνουν για τον ασθενή και το γιατρό του Αυξημένες τιμές Lp(a) ή ουρικού οξέος. Τι πρακτικά σημαίνουν για τον ασθενή και το γιατρό του Λουκιανός Ραλλίδης, MD, FESC Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας Υπεύθυνος Υπολιπιδαιμικού Ιατρείου Β Καρδ.

Διαβάστε περισσότερα

Αναθεωρημένες Ελληνικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας

Αναθεωρημένες Ελληνικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας Αναθεωρημένες Ελληνικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΑ ΑΤΟΜΑ. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΥ.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΑ ΑΤΟΜΑ. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΥ. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ, ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΑ ΑΤΟΜΑ. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΥ. Καφαντάρης Ι., Μεϊμέτη Ε., Δόνου Α., Βογιατζόγλου Δ. Γενικό Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

Υπεργλυκαιμία και καρδιαγγειακός κίνδυνος

Υπεργλυκαιμία και καρδιαγγειακός κίνδυνος Υπεργλυκαιμία και καρδιαγγειακός κίνδυνος Σπ. Μπακατσέλος Παθολόγος Διαβητολόγος Δ/ντής Α Παθολογικής Κλινικής Γ. Ν. Δράμας Περιεχόμενα Ποιά είναι η συσχέτιση μεταξύ ΣΔ τύπου 2 και CVD? Ποια είναι η συσχέτιση

Διαβάστε περισσότερα

Ι. Παπαδόπουλος Παθολόγος Συνεργάτης Διαβητολογικού Ιατρείου Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας

Ι. Παπαδόπουλος Παθολόγος Συνεργάτης Διαβητολογικού Ιατρείου Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας Ι. Παπαδόπουλος Παθολόγος Συνεργάτης Διαβητολογικού Ιατρείου Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας 25.0 39.7 59% 10.4 19.7 88% 189 εκατομμύρια το 2003 324 εκατομ. Υπολογίζονται 2025 72% αύξηση 38.2 44.2

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ. Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ»

ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ. Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΣΔ ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ Κ. Καρατζίδου Α Παθ. Κλινική ΓΝΘ «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΑΥ & ΣΔ: Κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνητότητας παγκοσμίως ΑΥ & ΣΔ: Βασικοί παράγοντες ανάπτυξης καρδιαγγειακής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ hs-crp ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΉ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΡΟΠΟΝΙΝΗΣ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΜΗ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ hs-crp ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΉ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΡΟΠΟΝΙΝΗΣ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΜΗ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ hs-crp ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΉ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΡΟΠΟΝΙΝΗΣ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΜΗ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Φ Τρυποσκιάδης 1, Α Κουτσοβασίλης 2, Δ Λεβισιανού 2, Γ Κουκούλης 1, Ι Σκουλαρίγκης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ: ΘΕΡΑΠΕΙΑ 3

ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ: ΘΕΡΑΠΕΙΑ 3 ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ: ΘΕΡΑΠΕΙΑ 3 Νικόλαος Παπάνας Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Εξωτερικό Διαβητολογικό Ιατρείο Εξωτερικό Ιατρείο Διαβητικού Ποδιού Β Παθολογική Κλινική ΔΠΘ 5/22/12 1 5/22/12 2 ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΗ

Διαβάστε περισσότερα

Νεότερα φάρμακα : antiangptl3

Νεότερα φάρμακα : antiangptl3 Νεότερα φάρμακα : antiangptl3 Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Τριγλυκερίδια

Διαβάστε περισσότερα

Τι κάνουμε; Διαβητικός με Βασική ινσουλίνη 49 μον + Μετφορμίνη 850mgX2 +glimepiride. 3ετίας ενώ έχει FPG ~ 110mg έχει PPG ~ 260mg & HbA1c=7,9%

Τι κάνουμε; Διαβητικός με Βασική ινσουλίνη 49 μον + Μετφορμίνη 850mgX2 +glimepiride. 3ετίας ενώ έχει FPG ~ 110mg έχει PPG ~ 260mg & HbA1c=7,9% Διαβητικός με Βασική ινσουλίνη 49 μον + Μετφορμίνη 850mgX2 +glimepiride 6mgX1από 3ετίας ενώ έχει FPG ~ 110mg έχει PPG ~ 260mg & HbA1c=7,9% Τι κάνουμε; 1. Αύξηση δόσης ινσουλίνης; 2. Προσθήκη αναλόγου ταχείας

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΒΙΛNΤΑΓΛΙΠΤΙΝΗΣ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟΥ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΒΙΛNΤΑΓΛΙΠΤΙΝΗΣ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟΥ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΒΙΛNΤΑΓΛΙΠΤΙΝΗΣ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟΥ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 Ι. Ζωγράφου, Α. Ρέκλου, Ε. Γεωργιανού, Ε. Σπέντζου, Ε. Παπαδοπούλου, Α. Μπίνας, Χ. Σαμπάνης, Σ. Δούμα

Διαβάστε περισσότερα

Τα παλαιά αντιδιαβητικά φάρμακα μπορούν να επιτύχουν άριστη ρύθμιση με χαμηλό κόστος

Τα παλαιά αντιδιαβητικά φάρμακα μπορούν να επιτύχουν άριστη ρύθμιση με χαμηλό κόστος Τα παλαιά αντιδιαβητικά φάρμακα μπορούν να επιτύχουν άριστη ρύθμιση με χαμηλό κόστος Δρ Αντώνης Αλαβέρας Διευθυντής Παθολόγος Γ Παθολογικό Τμήμα Γενικό Νοσοκομείο Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ Κύριες διαταραχές

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτος αναδείχτηκε ο κ. Κωνσταντίνος Φιλίππου, παθολόγος

Πρώτος αναδείχτηκε ο κ. Κωνσταντίνος Φιλίππου, παθολόγος 11 ο (Εαρινό)Κλινικό Φροντιστήριο Ε.Μ.Πα.Κ.Α.Ν Καρπενήσι 11 13 Μαρτίου 2016 Υπό την αιγίδα Ιατρικού Συλλόγου Ευρυτανίας Πρώτος αναδείχτηκε ο κ. Κωνσταντίνος Φιλίππου, παθολόγος Οι σωστές απαντήσεις σημειώνονται

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία της ρύθμισης μεταβολικών παραμέτρων στην πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών του διαβήτη: Γλυκαιμική ρύθμιση

Η σημασία της ρύθμισης μεταβολικών παραμέτρων στην πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών του διαβήτη: Γλυκαιμική ρύθμιση Η σημασία της ρύθμισης μεταβολικών παραμέτρων στην πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών του διαβήτη: Γλυκαιμική ρύθμιση Ιωάννα Ελευθεριάδου Πανεπιστημιακή Υπότροφος Παθολόγος Α Προπαιδευτική Παθολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΑΙΜΙΑ

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΑΙΜΙΑ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΑΙΜΙΑ Δημήτριος Κιόρτσης Ενδοκρινολόγος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΟΛΥ ΥΨΗΛΟΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αντιδιαβητικές αγωγές και καρδιαγγειακό όφελος

Αντιδιαβητικές αγωγές και καρδιαγγειακό όφελος Αντιδιαβητικές αγωγές και καρδιαγγειακό όφελος Δρ. Α. Μελιδώνης Συντονιστής Διευθυντής Α Παθ. Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Ν. Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ» Η επίπτωση του ΣΔτ2 διαρκώς αυξάνεται & η ΚΔ νόσος

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Μ. ΧΑΝΤΑΝΗΣ Διευθυντής Καρδιολογίας Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιάς

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Μ. ΧΑΝΤΑΝΗΣ Διευθυντής Καρδιολογίας Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιάς ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Μ. ΧΑΝΤΑΝΗΣ Διευθυντής Καρδιολογίας Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιάς Μεταβολικό Σύνδρομο Γλυκόζης νηστείας 110mg/dl Σπλαχνική παχυσαρκία [>102cm (m) >88cm (f)] TG 150mg/dl αρτηριακή

Διαβάστε περισσότερα

Εντατικοποίηση της θεραπείας με ινσουλίνη: Ποιος δρόμος για ποιον ασθενή

Εντατικοποίηση της θεραπείας με ινσουλίνη: Ποιος δρόμος για ποιον ασθενή Εντατικοποίηση της θεραπείας με ινσουλίνη: Ποιος δρόμος για ποιον ασθενή Δρ Σταύρος Μπούσμπουλας Διευθυντής ΕΣΥ Υπεύθυνος Διαβητολογικού Κέντρου Γ.Ν. Νίκαιας Πειραιά Στ. Μπούσμπουλας Εντατικοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ 1 ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ Δ. Κιόρτσης Ενδοκρινολόγος Αν. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων European SCOPE fellow 1η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΥ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Ελληνική Ιατρική

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΠΩΔΗΣ ΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟ: ΜΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΧΕΣΗ. Κ. ΜΑΚΕΔΟΥ, Ιατρός Βιοπαθολόγος

ΛΙΠΩΔΗΣ ΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟ: ΜΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΧΕΣΗ. Κ. ΜΑΚΕΔΟΥ, Ιατρός Βιοπαθολόγος ΛΙΠΩΔΗΣ ΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟ: ΜΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΧΕΣΗ Κ. ΜΑΚΕΔΟΥ, Ιατρός Βιοπαθολόγος ΛΙΠΩΔΗΣ ΙΣΤΟΣ Απόδοση λιπαρών οξέων μετά από υδρόλυση των τριγλυκεριδίων, σε περίοδο νηστείας, με σκοπό: Την παραγωγή ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

Διαβήτης και Άσκηση. Τι είναι διαβήτης. και το μεταβολισμό των υδατανθράκων Προκαλείται κυρίως από ανεπάρκεια ή

Διαβήτης και Άσκηση. Τι είναι διαβήτης. και το μεταβολισμό των υδατανθράκων Προκαλείται κυρίως από ανεπάρκεια ή Διαβήτης και Άσκηση Τι είναι διαβήτης Διαβήτης είναι μια μεταβολική ασθένεια κατά την οποία ο οργανισμός δε μπορεί να ρυθμίσει σωστά τα επίπεδα της γλυκόζης και το μεταβολισμό των υδατανθράκων Προκαλείται

Διαβάστε περισσότερα

Διαδερμική επαναιμάτωση σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη

Διαδερμική επαναιμάτωση σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη Διαδερμική επαναιμάτωση σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη Αθανάσιος Καπετανόπουλος, FACC, FESC, FSCAI Επεμβατικός Καρδιολόγος, EUROMEDICA, Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης Επιδημιολογία 171 εκατομμύρια διαβητικοί

Διαβάστε περισσότερα

Υπεργλυκαιμία λόγω χρήσης Γλυκοκορτικοειδών. Μαρινέλλα Κυριακίδου Χειμώνα Ενδοκρινολόγος 24 ο Ετήσιο Συνέδριο ΔΕΒΕ Νοέμβριος 2010

Υπεργλυκαιμία λόγω χρήσης Γλυκοκορτικοειδών. Μαρινέλλα Κυριακίδου Χειμώνα Ενδοκρινολόγος 24 ο Ετήσιο Συνέδριο ΔΕΒΕ Νοέμβριος 2010 Υπεργλυκαιμία λόγω χρήσης Γλυκοκορτικοειδών Μαρινέλλα Κυριακίδου Χειμώνα Ενδοκρινολόγος 24 ο Ετήσιο Συνέδριο ΔΕΒΕ Νοέμβριος 2010 Εισαγωγή Χρήση γλυκοκορτικοειδών (ΓΚ) σε πολλές ασθένειες Αρκετές φορές

Διαβάστε περισσότερα

«ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΙ Η ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΟΝ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ»

«ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΙ Η ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΟΝ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Ομάδα Εργασίας: «ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑ» Συστάσεις και κατευθυντήριες οδηγίες από τους μεγάλους οργανισμούς (ADA 2007,ESC 2007, EASD 2007) «ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΙ Η ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Η παχυσαρκία επιβαρυντικός ή βοηθητικός παράγοντας. Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ

Η παχυσαρκία επιβαρυντικός ή βοηθητικός παράγοντας. Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ Η παχυσαρκία επιβαρυντικός ή βοηθητικός παράγοντας Π.Α. Κυριάκου Καρδιολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Διδάκτωρ ΑΠΘ Γ Καρδιολογική κλινική, ΙΓΠΝΘ Από μόνη η παχυσαρκία αυξάνει την θνητότητα Calle EE, Thun MJ, Petrelli

Διαβάστε περισσότερα

Εμμανουήλ Μ. Πάγκαλος. τ. Δντης Παθολογικής κλινικής Ιατρικό Διαβαλκανικό κέντρο Διαβητολογικό κέντρο «Αρεταίος»

Εμμανουήλ Μ. Πάγκαλος. τ. Δντης Παθολογικής κλινικής Ιατρικό Διαβαλκανικό κέντρο Διαβητολογικό κέντρο «Αρεταίος» Εμμανουήλ Μ. Πάγκαλος τ. Δντης Παθολογικής κλινικής Ιατρικό Διαβαλκανικό κέντρο Διαβητολογικό κέντρο «Αρεταίος» GLUT-2 Γλυκόζη Κλείσιμο K + K + Γλυκοκινάση Γλυκόζη G-6-P ATP ADP Μεταβολισμό ς SIGNALS

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεία του Σακχαρώδoυς Διαβήτη τύπου 2

Θεραπεία του Σακχαρώδoυς Διαβήτη τύπου 2 Θεραπεία του Σακχαρώδoυς Διαβήτη τύπου 2 Ν. Τεντολούρης Αναπλ. Καθηγητής Α' Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική και Ειδική Νοσολογία Πανεπιστημίου Αθηνών & Διαβητολογικό Κέντρο Γ. Ν. Α. Λαϊκό ΟΣΔΤ2 χαρακτηρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ινσουλίνης στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2: πότε και πως ;»

ινσουλίνης στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2: πότε και πως ;» 11ο Πανελλήνιο ιαβητολογικό Συνέδριο Ειδικό φροντιστήριο Ε Ε Σάββατο 28 Μαρτίου 2009 Αλεξανδρούπολη «Έναρξη ινσουλίνης στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2: πότε και πως ;» Αλέξης Σωτηρόπουλος Επιμελητής

Διαβάστε περισσότερα

DECODE σχετικός κίνδυνος θνητότητας από κάθε αίτιο σε µη διαβητικά άτοµα

DECODE σχετικός κίνδυνος θνητότητας από κάθε αίτιο σε µη διαβητικά άτοµα DECODE σχετικός κίνδυνος θνητότητας από κάθε αίτιο σε µη διαβητικά άτοµα 2.5 Hazard ratio 2.0 1.5 1.0 0.5 0

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία της αποφυγής υπογλυκαιμιών στην καρδιαγγειακή ασφάλεια των ασθενών με διαβήτη τύπου 2

Η σημασία της αποφυγής υπογλυκαιμιών στην καρδιαγγειακή ασφάλεια των ασθενών με διαβήτη τύπου 2 Η σημασία της αποφυγής υπογλυκαιμιών στην καρδιαγγειακή ασφάλεια των ασθενών με διαβήτη τύπου 2 Σταύρος Λιάτης Επιμ. Α ΕΣΥ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΓΝΑ «Λαϊκό» Κλινικός ορισμός της υπογλυκαιμίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΟΥΒΟΓΙΑΝΝΗ Κ Λ Ι Ν Ι Κ Η Δ Ι Α Ι Τ Ο Λ Ο Γ Ο Σ - Δ Ι ΑΤ Ρ Ο Φ Ο Λ Ο Γ Ο Σ M S C, R D Περίληψη

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης και Καρδιακή Ανεπάρκεια

Σακχαρώδης Διαβήτης και Καρδιακή Ανεπάρκεια Σακχαρώδης Διαβήτης και Καρδιακή Ανεπάρκεια Χαράλαμπος Α. Μαργαριτίδης Παθολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικού Κέντρου Α ΠΡΠ Κλινικής Ν. ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκη 16-11-16 δεν έχω καμία σύγκρουση συμφερόντων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ

ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΤΙΜΩΝ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΟΣ ΕΤΟΥΣ ΕΚΒΑΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ Α Κουτσοβασίλης 1, Γ Κουκούλης 2, Ι Πρωτοψάλτης 1, Ι Σκουλαρίγκης 3, Φ Τρυποσκιάδης 3,

Διαβάστε περισσότερα

Διαβητική δυσλιπιδαιμία: νεότερα δεδομένα

Διαβητική δυσλιπιδαιμία: νεότερα δεδομένα Διαβητική δυσλιπιδαιμία: νεότερα δεδομένα Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Τμήμα Ιατρικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

Χρόνια νοσήματα του ήπατος και υπολιπιδαιμική θεραπεία

Χρόνια νοσήματα του ήπατος και υπολιπιδαιμική θεραπεία Χρόνια νοσήματα του ήπατος και υπολιπιδαιμική θεραπεία Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Χρόνια νοσήματα του ήπατος Το 15% του

Διαβάστε περισσότερα