EAP Briefing. for Managers. Editorial ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Σας καλωσορίζουµε στο νέο ηλεκτρονικό newsletter της Hellas EAP µε τίτλο EAP Briefing for Managers!

Transcript

1 Τεύχος 1 Σεπτέµβριος 2008 Editorial Σας καλωσορίζουµε στο νέο ηλεκτρονικό newsletter της Hellas EAP µε τίτλο EAP Briefing! Με την ηλεκτρονική αυτή έκδοση εγκαινιάζουµε µία προσπάθεια ενη- µέρωσης σχετικά µε τις δυνατότητες και τις εξελίξεις των προγραµ- µάτων υποστήριξης και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναµικού Employee Assistance Programs (ΕΑΡ). Με µία σειρά από αφιερώµατα, παρουσίασης καλών πρακτικών και συνεντεύξεων σε θέµατα των EAP που ενδιαφέρουν όλους εσάς, τους επαγγελµατίες διοίκησης ανθρώπινου δυναµικού, τα ανώτατα στελέχη των επιχειρήσεων και των δηµόσιων οργανισµών, τους εκπροσώπους των εργαζόµενων, τους εκπροσώπους του πολιτικού και ακαδηµαϊκού κόσµου επιθυµού- µε να ανοίξουµε ένα δίαυλο επικοινωνίας µε στόχο τη συµβολή µας στα θέµατα ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων στην Ελλάδα και προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας στον εργασιακό χώρο. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Τα Employee Assistance Programs στην Ελλάδα «Ψυχική υγεία και ευεξία στον εργασιακό χώρο». Η ΕΕ αναλαµβάνει πρωτοβουλίες πρόληψης EAP Εργαλείο για τους managers Case Study: Εργασιακό στρες ΕΑΡ News Τα ΕΑΡ εφαρµόζονται στις κορυφαίες επιχειρήσεις διεθνώς (90% των Fortune 500) ως Employee Benefit και έχουν διπλό ρόλο. Από τη µια, να καθοδηγήσουν τη διοίκηση σε ζητήµατα απόδοσης που οφείλονται στον ανθρώπινο παράγοντα και από την άλλη πλευρά, να υποστηρίξουν τους εργαζοµένους σε θέµατα που αφορούν την αναγνώριση και επίλυση προσωπικών ή επαγγελµατικών προβληµάτων πριν αυτά επηρεάσουν την υγεία, την οικογένεια και την εργασία τους. Αποτελώντας µία χαµηλού κόστους παροχή η οποία υπερκαλύπτει το κόστος της επιφέροντας ROI έως 1:17, τα ΕΑΡ αποδίδουν µετρήσιµα στατιστικά αποτελέσµατα µέσα από εξειδικευµένο λογισµικό. Τα ΕΑΡ µετρούν ήδη 40 χρόνια παρουσίας στις ΗΠΑ ενώ τα τελευταία χρόνια σηµειώνουν ραγδαία ανάπτυξη και στην Ευρώπη λόγω των οικονοµικών, κοινωνικών και πολιτιστικών εξελίξεων οι οποίες οδήγησαν στην ανάγκη για ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα. Η έλλειψη ενηµέρωσης και εξοικείωσης έχει κρατήσει την ελληνική αγορά έξω από αυτή τη σηµαντική επιχειρηµατική εξέλιξη και καινοτοµία. Μήπως ήρθε η ώρα κάτι να αλλάξει και στον ελληνικό επιχειρηµατικό χώρο; ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΝΤΥΠΟΥ To ηλεκτρονικό newsletter EAP Briefing αποτελεί µία ηλεκτρονική έκδοση µε θέµα τις εξελίξεις στην υποστήριξη εργαζοµένων και τη διοίκηση ανθρώπινου δυναµικού. Αποστέλλεται δωρεάν σε στελέχη επιχειρήσεων, επαγγελµατίες διοίκησης ανθρώπινου δυναµικού, συµβούλους και σχεδιαστές πολιτικών και εκπροσώπους του ακαδηµαïκού και πολιτικού κόσµου. Εάν ενδιαφέρεστε να το λαµβάνετε τακτικά µπορείτε να εγγραφείτε στέλνοντας στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@hellaseap.gr µε θέµα Newsletter. Η Hellas EAP αποτελεί την εταιρεία η οποία εισήγαγε τα Employee Assistance Programs (ΕΑΡ) στον ελληνικό επιχειρηµατικό χώρο. Η 30ετής διεθνής εµπειρία σε συνδυασµό µε ένα πανελλαδικό δίκτυο από κορυφαίους επιστήµονες σε διάφορους τοµείς, καθιστούν την Hellas ΕΑΡ ως την πλέον αξιόπιστη λύση στα ανθρωποκεντρικά προβλήµατα που αντιµετωπίζουν οι επιχειρήσεις σήµερα. Hellas EAP Ξενοφώντος 14, Σύνταγµα, Αθήνα. Τηλ: , Fax: , info@hellaseap.gr, website:

2 Τα Employee Assistance Programs στην Ελλάδα Τα Employee Assistance Programs (ΕΑΡ) ή προγράµµατα υποστήριξης και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναµικού ε- φαρµόζονται ήδη εδώ και 40 σχεδόν χρόνια στις Η.Π.Α ενώ ήδη από τη δεκαετία του 50 εφαρµόζονται οι πρακτικές τους µεµονωµένα. Στην Ευρώπη, εφαρµόζονται τα τελευταία 30 χρόνια µε αποδεδειγµένα οφέλη και µετρήσιµα αποτελέσµατα. Παρόλα αυτά, για πολλά χρόνια, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θεωρούσαν ότι τα ΕΑΡ είναι αµερικανικής νοοτροπίας και απευθύνονται αποκλειστικά σε αµερικανικούς οργανισµούς. Από την άλλη πλευρά, πολλά στελέχη Αµερικάνικων επιχειρήσεων δεν µπορούσαν να αντιληφθούν τους λόγους για τους οποίους πολλοί Ευρωπαίοι συνάδελφοί τους αδιαφορούσαν για τα προγράµµατα αυτά ακόµα και όταν η παροχή προσφερόταν στο σύνολο του οµίλου, σε Ευρώπη και Αµερική. Μείωση απουσιών, διατήρηση στελεχών, µείωση ιατροφαρµακευτικών ασφαλίστρων, αναπτερωµένο ηθικό, µείωση επιπέδων άγχους, εξισορρόπηση εργασιακής και προσωπικής ζωής, ROI έως 1:17 είναι µόνο µερικά από τα οφέλη που αναφέρουν οι εταιρίες που εφάρ- µοσαν ΕΑΡ. Τα τελευταία χρόνια, σειρά κοινωνικών, οικονοµικών και πολιτιστικών αλλαγών στην Ευρώπη φαίνεται να αλλάζουν ραγδαία το σκηνικό στον επιχειρηµατικό κόσµο ανοίγοντας τον δρόµο για την εφαρµογή των Employee Assistance Programs. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις ευρωπαϊκών χωρών όπως η Φινλανδία, η Ιρλανδία και η Μάλτα που, µετά από επιδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφάρµοσαν πιλοτικά προγράµµατα Employee Assistance σε δηµόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις µε στόχο την θεσµοθέτησή τους. Αν και η έλλειψη ενηµέρωσης και εξοικείωσης µε τα ΕΑΡ είχε κρατήσει την ελληνική αγορά έξω από αυτή την επιχειρηµατική εξέλιξη και καινοτοµία, σήµερα τα µηνύµατα είναι θετικά. Ηγετικές εταιρίες στον ελληνικό επιχειρηµατικό χώρο άρχισαν να εφαρµόζουν τα ΕΑΡ µε εµφανώς θετικά αποτελέσµατα στην αποδοτικότητα και στην ψυχοκοινωνική υγεία των εργαζοµένων τους. Μείωση απουσιών, διατήρηση στελεχών, µείωση ιατροφαρµακευτικών ασφαλίστρων, αναπτερωµένο ηθικό, µείωση επιπέδων άγχους, εξισορρόπηση εργασιακής και προσωπικής ζωής, ROI έως 1:17 είναι µόνο µερικά από τα οφέλη που αναφέρουν οι εταιρίες που εφάρµοσαν ΕΑΡ. Μετρήσιµα αποτελέσµατα διεθνών εταιρειών που εφαρµόζουν ΕΑΡ Chevron: κέρδος $50,000 ανά περίπτωση από τη µείωση αντικατάστασης στελεχών & ROI: $7 / $1 Johnson & Johnson: 33,7% βελτίωση ψυχοκοινωνικής υγείας εργαζοµένων 3M: το 80% των εργαζοµένων σηµείωσε µείωση απουσιών από την εργασία και παράλληλα αύξηση παραγωγικότητας και βελτιωµένες σχέσεις General Motors: 72% µείωση ιατρικών δαπανών λόγω ατυχηµάτων και ασθενειών Ford & General Motors: το ΕΑΡ απέδωσε ROI: $9 / $1 Campell Soup: 28% µείωση ιατρικών δαπανών Quaker Oats Co.: κέρδος $2 εκατ. ετησίως NCR Co.: 80% εργαζοµένων & οικογενειών εξυπηρετήθηκαν & έλυσαν το πρόβληµά τους χωρίς τη χρήση της ασφάλειας υγείας Virginia Power: 23% µείωση ιατρικών δαπανών 2

3 «Ψυχική υγεία και ευεξία στον εργασιακό χώρο» Η ΕΕ αναλαµβάνει πρωτοβουλίες πρόληψης Τη σηµασία που κατέχει η ψυχική υγεία των εργαζο- µένων στην ανάπτυξη της οικονοµίας και την ευηµερία κάθε χώρας τονίζει το «Σύµφωνο για τη ψυχική υγεία και την ευεξία» που συντάχθηκε στο πλαίσιο του συνεδρίου που πραγµατοποιήθηκε στις 12 και 13 Ιουνίου στις Βρυξέλλες µε θέµα «Μαζί για τη ψυχική υγεία και την ευεξία». Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν, η πρόληψη κατά της αυτοκτονικότητας και της κατάθλιψης, η ψυχική υγεία στη νεολαία και εκπαίδευση, στους ηλικιωµένους και τέλος στον εργασιακό χώρο ως οι 4 βασικοί τοµείς στους οποίους θα πρέπει να επικεντρωθούν οι πολιτικές των κρατών µελών της. ΕΕ. EAP Briefing Πολιτικές για την ψυχική υγεία και την ευεξία στον εργασιακό χώρο. εδοµένου ότι η ψυχική υγεία θεωρείται να επηρεάζει άµεσα την παραγωγικότητα στην Ευρώπη, το συνέδριο υπογράµµισε την ανάγκη για την προαγωγή της µε τους εξής τρόπους: Βελτίωση της εργασιακής οργάνωσης και κουλτούρας, και ανάπτυξη ηγετικών πρακτικών που προωθούν τη ψυχική υγεία και την εξισορρόπηση της εργασιακής και προσωπικής ζωής. Εφαρµογή προγραµµάτων υγείας και ευεξίας, αξιολογήσεις επικινδυνότητας και προληπτικών προγραµµάτων για καταστάσεις που ενδεχοµένως αποδειχτούν επιβλαβείς για την υγεία των εργαζο- µένων (π.χ. στρες, βία, χρήση αλκοόλ η ναρκωτικών ουσιών κ.λ.π.). Επίσης, εφαρµογή έγκαιρων παρεµβάσεων στο χώρο εργασίας για την αντιµετώπιση προβληµάτων ψυχική υγείας. Σχεδιασµός και παροχή µέτρων για την διατήρηση µέσω αποκατάστασης και επιτυχούς επανένταξης των ατόµων που αντιµετωπίζουν ψυχικά και νοητικά προβλήµατα. Καταπολέµηση του στιγµατισµού και του αποκλεισµού ευπαθών οµάδων στον εργασιακό χώρο. Η Ευρώπη δείχνει να έχει καταλάβει την τεράστια σηµασία που έχει η ψυχική υγεία των εργαζοµένων στην ανάπτυξη της οικονοµίας και την ευηµερία κάθε χώρας, και προσκαλεί τις επιχειρήσεις να εργαστούν προς αυτή την κατεύθυνση. Τα θετικά αποτελέσµατα θα φανούν σε αυτούς που θα ακολουθήσουν H προαγωγή της ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο επηρεάζει άµεσα την ανάπτυξη της οικονοµίας και την ευηµερία στην Ευρώπη Επιστηµονικές έρευνες δείχνουν ότι: Οι ηµέρες που έλαβαν οι εργαζόµενοι σε όλο τον κόσµο ως άδεια ασθενείας εξαιτίας του στρες κατά το έτος ανέρχονταν στα 14 εκατοµµύρια. Πρόκειται για 3 εκατοµ- µύρια µέρες περισσότερες από το προηγούµενο έτος (The RoSPA occupational Safety & Health Journal, Φεβρουάριος 2008). Όταν βελτιώνεται η ψυχική υγεία, µειώνονται οι απουσίες, αυξάνεται η διατηρησιµότητα και βελτιώνεται η παραγωγικότητα και η απόδοση των εργαζοµένων (Friedli and Parsonage, 2007). Το κόστος από τη µείωση της παραγωγικότητας ως αποτέλεσµα της κατάθλιψης είναι πολλές φορές πολλαπλάσιο του κόστους αντιµετώπισης της ίδιας της κατάθλιψης (Sobocki et al, 2006). Το 40% (3.9 εκατοµµύρια ευρώ) των συνολικών παροχών αναπηρίας κατά το έτος 2007 στην Αγγλία, Σκωτία και Ουαλία σχετίζονταν µε ψυχικές και συµπεριφοριστικές διαταραχές. (UK Department of Work and Pensions, 2007). Μέχρι το 2005, το 35% όλων των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων στη Σουηδία σχετίζονταν µε προβλήµατα ψυχικής υγείας (Swedish Social Insurance Agency, 2007). 1 στους 4 εργαζόµενους στην Ευρωπαϊκή Ένωση επηρεάζονται από εργασιακό στρες (European Agency for Safety and Health at Work). 3

4 EAP - Εργαλείο για managers Τα EAP δεν αποτελούν απλά µια παροχή προς τους εργαζόµενους αλλά και βασικό εργαλείο για τον σύγχρονο manager στα θέµατα της διαχείρισης ζητηµάτων που σχετίζονται µε τον ανθρώπινο παράγοντα (π.χ. χαµηλή αποδοτικότητα, συγκρούσεις, εξαρτήσεις κ.ά.). Με την υπηρεσία EAP Executive Coaching, ο manager έχει πρόσβαση σε συµβουλευτική υποστήριξη και καθοδήγηση από εξειδικευµένους EAP coaches για τη διαχείριση όλων των θεµάτων που αφορούν στον ανθρώπινο παράγοντα. Τα EAP λειτουργούν και προληπτικά δεδοµένου ότι ο manager ενηµερώνεται και εκπαιδεύεται στο να εντοπίζει έγκαιρα δείγµατα ανησυχητικών συµπεριφορών στους εργαζοµένους και να τους παραπέµπει µε διακριτικό και αποτελεσµατικό τρόπο για περαιτέρω υποστήριξη. Με την δυνατότητα παραποµπής στους εξειδικευµένους ΕΑΡ counselors, ο manager απελευθερώνεται από την ενασχόλησή του µε προσωπικά προβλήµατα των εργαζοµένων ενώ παράλληλα διασφαλίζει την επαγγελµατική σχέση προϊστάµενου υφιστάµενου. Με την παραποµπή του εργαζόµενου στους εξειδικευµένους ΕΑΡ counselors, εξασφαλίζεται η επιστηµονική και αποτελεσµατική διαχείριση των προβληµάτων που αντιµετωπίζει µέσω βραχύχρονων παρεµβάσεων και επιταχύνεται η επάνοδός του στα υψηλά επίπεδα απόδοσης. Επιπλέον, σε περιόδους οργανωσιακών αλλαγών και στα πλαίσια της υπηρεσίας Organizational Changes Support, ο EAP consultant σε συνεργασία µε την διοίκηση σχεδιάζει παρεµβάσεις στη διαχείριση του ανθρώπινου παράγοντα τόσο πριν όσο και κατά την διάρκεια της αλλαγής κατευνάζοντας τις αντιδράσεις και το στρες οδηγώντας έτσι στην επιτυχηµένη υλοποίηση της αλλαγής και διατηρώντας παράλληλα την απόδοση και το ηθικό των εργαζοµένων σε υψηλά επίπεδα. Case Study: «Εργασιακό στρες» To πρόβληµα Η Α.Π. εργαζόταν 11 χρόνια στην εταιρεία Χ του κλάδου της πληροφορικής σαν υψηλόβαθµο στέλεχος όταν άρχισε να εκδηλώνει έντονες συµπεριφοριστικές αλλαγές. Είχαν περάσει ήδη 2 µήνες και η Α.Π. ήταν ιδιαίτερα ευερέθιστη ενώ η διάθεσή της χαρακτηριζόταν από απότοµες και αδικαιολόγητες αλλαγές. Σύµφωνα µε τον διευθυντή της, η απόδοση της Α.Π. δεν ήταν πλέον στα αναµενόµενα επίπεδα. Εργαζόταν δύσκολα µε την οµάδα ενώ άρχισε να απουσιάζει συχνά, γεγονός ασυνήθιστο για εκείνη παλαιότερα. Ενέργειες Παρατηρώντας τη σταδιακή µεταστροφή της συµπεριφοράς της Α.Π., ο διευθυντής της κάλεσε την Management Consultation Line της Hellas EAP και εξέφρασε την ανησυχία του για την περίπτωση ενώ ζήτησε καθοδήγηση για τη διαχείρισή της. Ο EAP Coach εντόπισε στην περιγραφή της εργαζόµενης από τον διευθυντή της, χαρακτηριστικά που παρέπεµπαν σε πιθανά συµπτώµατα κατάθλιψης και του σύστησε παραποµπή της εργαζόµενης για αξιολόγηση και υποστήριξη στην Hellas EAP. Στα πλαίσια του coaching o EAP coach καθοδήγησε τον διευθυντή ως προς την προσέγγιση και ενθάρρυνση της Α.Π. για συµµετοχή στην παραποµπή. Η αξιολόγηση της Α.Π. από τoν EAP Counselor της Hellas EAP όντως έδειξε ελαφριάς µορφή κατάθλιψη, η οποία είχε ήδη αρχίσει να επηρεάζει διάφορους τοµείς της ζωής της όπως την εργασία, την οικογένεια και τις κοινωνικές επαφές της. Στην προσπάθεια να αντιµετωπίσει το πρόβληµα, η Α.Π. ανέφερε ότι είχε αρχίσει να καταναλώνει ποσότητες αλκοόλ για αρκετούς µήνες. Ο ΕΑΡ counselor της Hellas EAP που ανέλαβε την περίπτωση σχεδίασε ένα ατοµικό θεραπευτικό πρόγραµµα που περιλάµβανε απεξάρτηση από το αλκοόλ και ψυχολογική υποστήριξη. Επίσης κρίθηκε κλινικά απαραίτητη η ψυχολογική υποστήριξη προς την οικογένεια της. Αποτελέσµατα Μετά από τις πρώτες τέσσερις εβδοµάδες, παρατηρήθηκε σηµαντική βελτίωση στην απόδοση της Α.Π. στον εργασιακό χώρο και στην επικοινωνία της τόσο µε τον διευθυντή όσο και µε τα υπόλοιπα µέλη της οµάδας. Η υποστήριξη προς την οικογένεια συνέβαλε στη δηµιουργία ενός θετικού και υποστηρικτικού περιβάλλοντος για την Α.Π. µε αποτέλεσµα να αισθανθεί πιο ικανή να ανταπεξέλθει στις επαγγελµατικές προκλήσεις. Κατά τη διάρκεια της παρέµβασης εντοπίστηκαν και άλλα επί µέρους προβλήµατα, όπως οικονοµικές δυσκολίες και δυσκολίες µε την υπόλοιπη οικογένεια για τα οποία σχεδιάστηκαν και εφαρµόστηκαν οι κατάλληλες ενέργειες. Μετά την ολοκλήρωση της βραχύχρονης παρέµβασης (10 εβδοµάδων) από την Hellas EAP, η Α.Π. είναι και πάλι το σηµαντικό παραγωγικό στέλεχος που υπήρξε στο παρελθόν ενώ η εταιρεία έχει αποφύγει ακραίες λύσεις και επιπρόσθετες δαπάνες όπως χαµένες εργατοώρες, αύξηση ιατροφαρµακευτικών ασφαλίστρων, αποζηµίωση απόλυσης κ.ά. που θα ήταν δυνατόν να προκύψουν από µια τέτοια κατάσταση. 4

5 EAP NEWS Συνεργασίες Hellas EAP Η Hellas EAP και η Piraeus Direct Services (PDS) ανακοίνωσαν στις 17 Ιουνίου 2008 τη συµφωνία συνεργασίας τους. Η Hellas EAP στο πλαίσιο της παραπάνω συνεργασίας θα παρέχει 24ωρη Τηλεφωνική Γραµµή Συµβουλευτικής Υποστήριξης και Συνεδρίες Συµβουλευτικής Υποστήριξης στους εργαζοµένους της PDS και τα µέλη των οικογενειών τους. Μετά από µία επιτυχηµένη χρονιά συνεργασίας, η Hellas EAP και η Procter & Gamble Hellas ανανέωσαν το συµβόλαιο συνεργασίας τους. Στο πλαίσιο της συνεργασίας της Alico AIG Life µε την Dial Care Α.Ε. για το νέο σύστηµα υπηρεσιών υγείας Alico Benefit Club plus (ABC+), η Hellas EAP παρέχει την υπηρεσία της 24ωρης Υποστηρικτικής Γραµµής Κρίσης. Οι παραπάνω συνεργασίες έρχονται να προστεθούν σε µία σειρά εταιρειών στις οποίες παρέχει σήµερα η Hellas EAP τις υπηρεσίες της όπως EFG Eurobank Ergasias, Johnson & Johnson Hellas, Intracom Telecom, Τιτάν, Chevron, Motorola κ.ά. H Hellas EAP στην Κύπρο Η Hellas EAP επεκτείνει το δίκτυο της και στην Κύπρο προσφέροντας ακόµα µεγαλύτερες δυνατότητες εφαρµογής των Προγραµµάτων Υποστήριξης και Ανάπτυξης Εργαζοµένων - Employee Assistance Programs (ΕΑP), σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται και στις δυο χώρες. 7 o ετήσιο συνέδριο του Employee Assistance European Forum (EAEF) Με µεγάλη επιτυχία διοργανώθηκε στις αρχές Ιουνίου στην Κωνσταντινούπολη το 7 ο ετήσιο συνέδριο του Employee Assistance European Forum (EAEF). Τις εργασίες του συνεδρίου παρακολούθησαν εκπρόσωποι Ευρωπαϊκών και ιεθνών εταιρειών που παρέχουν Employee Assistance Programs (EAP). Στόχος της µεγάλης διοργάνωσης ήταν η παρουσίαση και η ανταλλαγή απόψεων των νέων προσεγγίσεων των EAP υπηρεσιών προκειµένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες µιας διαρκώς αναπτυσσόµενης και απαιτητικής αγοράς. Ο βασικός οµιλητής του συνεδρίου Dr. Eusebio Rial Gonzales, προϊστάµενος της διοικητικής µονάδας του Ισπανικού "Παρατηρητηρίου κινδύνου", µέλους του Ευρωπαϊκού οργανισµού για την Ασφάλεια και την Υγεία Εργασίας παρουσίασε τις τελευταίες εξελίξεις στην Ευρώπη σε σχέση µε την προώθηση της ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο. Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν καλές πρακτικές εφαρµογής EAP από διευθυντές ανθρωπίνου δυναµικού µεγάλων πολυεθνικών εταιρειών. Ενδιαφέρον συγκέντρωσε η παρουσίαση της Renging Onay, Director of HR and Property της Vodafone Τουρκίας. Η οµιλήτρια ανέλυσε τον σχεδιασµό και την εφαρµογή προγραµµάτων από τη Vodafone Τουρκίας. Τα προγράµµατα ΕΑΡ της Vodafone Τουρκίας αποτελούν µέρος της στρατηγικής αντι- µετώπισης των προκλήσεων που προέκυψαν από τις σηµαντικές και µακρόχρονες οργανωσιακές αλλαγές που πραγµατοποίησε η εταιρεία τα τελευταία χρόνια. Η Ατζέντα των ΕΑΡ EAPA Hellenic Branch Οικογένεια Επικοινωνία Εργασία 8 Οκτωβρίου 2008, µµ University of Indianapolis, Athens Campus Ηπίτου 9, Σύνταγµα Αθήνα EAPA International Annual World EAP Conference EAP s Make a World of Difference Atlanta, October 14 & 15, International Critical Incident Stress Foundation, Inc. (ICISF) 10th World Conference on Stress, Trauma & Coping Baltimore, February 25 - March 1,