Αρωματικά φυτά. Ο θησαυρός της ελληνικής γης με... άρωμα ανάπτυξης

Transcript

1 περιοδικη έκδοση για την αγροτική οικονομία απο την τραπεζα πειραιως 03 τευχοσ Νο ΜΑΡΤΙΟΣ 2015 Αρωματικά φυτά Ο θησαυρός της ελληνικής γης με... άρωμα ανάπτυξης Αγροτουρισμός Η ανταγωνιστικότητα περνά μέσα από την πιστοποίηση Ελληνικό ρύζι Προϊόν υψηλών αποδόσεων Οργάνωση Γη Για την περιβαλλοντική και κοινωνική νοημοσύνη GAIA EΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Α.Ε. 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την ανάπτυξη της ελληνικής γεωργίας Ιστορίες επιτυχίας Καπνοβιομηχανία Μισσιριαν Α.Ε.

2 περιεχομενα 02 Μάρτιος 2015 ειδικη έκδοση για την αγροτική οικονομία τευχοσ Νο 03 ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ εκδοτησ Gravity the newtons Εθνικής Αντιστάσεως 57, κτήριο Β, Χαλάνδρι, Τηλ: , gravitythenewtons.gr υπευθυνοσ εκδοσησ Στέλιος Ζωντός φωτογραφιεσ Shutterstock ειδικη εκδοση που διανεμεται δωρεαν απο τα καταστήματα του ομιλου πειραιωσ Το περιεχόμενο αυτής της έκδοσης εκφράζεται με γενικούς όρους και περιορίζεται στην πληροφόρηση και μόνο. Οι αναγνώστες θα πρέπει να συμβουλευτούν επαγγελματίες για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων θεμάτων και να μην βασίζονται μόνο σε πληροφορίες αυτού του εντύπου, το οποίο δεν αποτελεί οποιαδήποτε μορφή συμβουλών ή συστάσεων από τον Όμιλο της Τράπεζας Πειραιώς. Η Τράπεζα Πειραιώς δεν αποδέχεται ούτε αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη σε σχέση με το περιεχόμενο αυτής της έκδοσης και εξαιρεί κάθε είδους εγγυήσεις, δεσμεύσεις και εκπροσωπήσεις (είτε ρητές είτε σιωπηρές) στο μέγιστο προβλεπόμενο πλαίσιο που ορίζει η σχετική νομοθεσία. Απαγορεύεται η ολική ή μερική ανατύπωση, δημοσίευση ή αναπαραγωγή χωρίς ειδική άδεια της εκδότριας εταιρείας. editorial Ευοίωνες προοπτικές και νέες ευκαιρίες τη νέα εποχή τησ ελληνικήσ γεωργίασ η εκπαίδευση και η κατάρτιση, η καινοτομία και η σύγχρονη τεχνολογία, η διαφοροποίηση και η καθετοποίηση, η ανάπτυξη συνεργατικών μορφών δράσεωσ και οι βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού αποτελούν το ασφαλές όχημα για την επιτυχή ανάπτυξη του αγροτικού τομέα Το περιοδικό «ΕΠΙ ΓΗΣ» έφτασε, αισίως, στο τρίτο τεύχος του, δίνοντας ακόμα μια ευκαιρία στους αναγνώστες να περιηγηθούν σε μια σειρά ενδιαφέροντα άρθρα και παρουσιάσεις, που δίνουν έμφαση στη χρηστική και δημιουργική πληροφόρηση. Το 2014 αποτέλεσε τη θερμότερη χρονιά του πλανήτη από την εποχή που άρχισαν να καταγράφονται στοιχεία. Το ίδιο «θερμές» ήταν οι εξελίξεις και για την ευρωπαϊκή γεωργία, με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική να δημιουργεί ευοίωνες προοπτικές και να προσφέρει νέες ευκαιρίες για την ανάπτυξη ενός βιώσιμου και ανταγωνιστικού αγροτικού τομέα. Είναι κοινός τόπος, πλέον, πως η αύξηση της προστιθέμενης αξίας της γεωργικών προϊόντων, η επίτευξη υψηλού βαθμού διατροφικής αυτάρκειας, η ισχυροποίηση της κτηνοτροφίας μέσω και της βελτίωσης της αυτονομίας ως προς τις ζωοτροφές, η ενίσχυση της εξωστρέφειας των αγροτικών προϊόντων, ο περιορισμός του κόστους παραγωγής και η βελτίωση του γεωργικού εισοδήματος απαρτίζουν τις βασικές προτεραιότητες για την ελληνική γεωργία της νέας εποχής. Μια εποχή στην οποία η εκπαίδευση και η κατάρτιση, η καινοτομία και η σύγχρονη τεχνολογία, η διαφοροποίηση και η καθετοποίηση, η ανάπτυξη συνεργατικών μορφών δράσεως και οι βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού αποτελούν το ασφαλές όχημα για την επιτυχή ανάπτυξη του αγροτικού τομέα. Μια αγροτική ανάπτυξη που είναι απολύτως εφικτή, δεδομένου ότι η Ελλάδα διαθέτει την πιο πλούσια χλωρίδα της Μεσογείου. Τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά κατέχουν εξέχουσα θέση, ενώ αποτελούν βασικό στοιχείο της παράδοσής μας. Το τεύχος αυτό εστιάζει τόσο στα βασικά σημεία παραγωγής τους, όσο και στις ευκαιρίες που προκύπτουν στην αλυσίδα εμπορίας για τη βέλτιστη αξιοποίησή τους. Μία από τις σημαντικές καλλιέργειες της χώρας μας, που αναδεικνύεται επίσης στις σελίδες αυτού του τεύχους αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητά της, είναι το ρύζι. Αφενός μεν γιατί η παραγωγή του εξασφαλίζει την κάλυψη των εγχώριων αναγκών σε αυτό το βασικό διατροφικό προϊόν και αφετέρου γιατί με τον εξαγωγικό του προσανατολισμό συνεισφέρει στην εθνική μας οικονομία. Εκτός όμως από σημαντικές παραγωγικές δυνατότητες, που ήδη προαναφέρθηκαν, η χώρα μας διαθέτει, επίσης, πλούσιο ανθρώπινο δυναμικό τόσο σε αριθμό όσο, κυρίως, και σε ικανότητες. Για τον λόγο αυτό η νεανική επιχειρηματικότητα πρέπει να είναι σημαντική ευκαιρία για την ελληνική γεωργία, ιδίως όταν σχεδιάζεται σε γερές βάσεις, υλοποιείται με πάθος, ενδυναμώνεται με τα απαραίτητα γνωστικά εργαλεία και υποστηρίζεται με τα κατάλληλα χρηματοδοτικά μέσα. Έτσι, μπορεί να αποτελέσει βασικό παράγοντα αγροτικής ανάπτυξης τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο. Επίσης, στην έκδοση αυτή, ο καθηγητής Θεόφιλος Μασούρας μάς υπενθυμίζει τη σημασία της κτηνοτροφίας και των γαλακτοκομικών προϊόντων για τη χώρα μας και προτείνει παρεμβάσεις για τη βελτίωσή της, ενώ η Χαρίκλεια Μινώτου περιγράφει το πλαίσιο λειτουργίας του αγροτουρισμού και αναλύει την ανάγκη για δημιουργία ενός πρότυπου μοντέλου ανάπτυξης για την αγροτική οικονομία. Τέλος, παρουσιάζονται επιτυχημένα παραδείγματα αγροτικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών, οι οποίοι υλοποιούν με επιτυχία το Πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας & Κτηνοτροφίας της Τράπεζας Πειραιώς και πολλά άλλα ενδιαφέροντα θέματα και πληροφορίες. Η Τράπεζα Πειραιώς εύχεται σε όλους τους αναγνώστες μια καλή, παραγωγική και εποικοδομητική χρονιά! ξερετε οτι: 950 είναι οι ενεργοί συνεταιρισμοί, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που δημοσιεύει στην ιστοσελίδα του το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων 72 σεντς ανά λίμπρα εκτιμά η ICAC ότι θα είναι εφέτος η μέση τιμή στο βαμβάκι σε παγκόσμιο επίπεδο, προβλέποντας ότι η παραγωγή θα είναι μειωμένη κατά 1,53 εκατ. τόνους, φτάνοντας τους 24,55 εκατ. τόνους 13,81 εκατ. τόνους αναμένεται να αυξηθεί η παραγωγή αραβοσίτου στην Ε.Ε., η οποία εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 73 εκατ. τόνους το 2015 σημειώνοντας, ρεκόρ παραγωγής σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του USDA

3 Μάρτιος 2015 ΑGROΒUSINESS 03 νεα προϊοντα χρηματοδοτικα προγραμματα επιδοτησεισ λές στην ιπποδύναμη ή τη δυνατότητα ενοικίασής τους από ιδιοκτήτες μηχανημάτων της γύρω περιοχής. Διάθεση παραγωγής Τι θα κάνετε το προϊόν που θα παράγετε; Πώς θα το διαθέσετε; Είναι το πιο δύσκολο κομμάτι του επιχειρηματικού πλάνου. Η αγροτική οικονομία έχει δυο διακριτά στάδια. Το κομμάτι της παραγωγής και το κομμάτι της εμπορίας. Αν χρησιμοποιήσω το χούι που έχω ως πρώην εκπαιδευτικός να βαθμολογώ, θα έβαζα βαθμό από 6-9 στους Έλληνες παραγωγούς για το κομμάτι της παραγωγικής διαδικασίας που φθάνει μέχρι τη συγκομιδή του προϊόντος και 0-4 στο κομμάτι της εμπορίας της αγροτικής παραγωγής. Χωρίς εξασφαλισμένη διάθεση της παραγωγής, το παραγωγικό αποτέλεσμα θα είναι μηδέν ή μάλλον καθαρή ζημιά. Ένας τρόπος καλής αντιμετώπισης του προβλήματος είναι η ένταξη σε μια καλά οργανωμένη ομάδα παραγωγών ή, αν δεν υπάρχει, η υπογραφή συμβολαίων διάθεσης της παραγωγής με έναν αξιόπιστο φορέα, συνήθως του ιδιωτικού τομέα. Νέοι αστοί αγρότες Με την κρίση να πλήττει τα αστικά κέντρα, πολύ περισσότερο από ό,τι την ύπαιθρο, πολλοί θυμήθηκαν την αγροτική τους ιδιοκτησία και άρχισαν να σκέφτονται τρόπους αξιοποίησης. Δέχομαι πολλά τηλεφωνήματα από ανθρώπους που επισκέπτονται την ιστοσελίδα μου και έχουν καθαρά αστικά επαγγέλματα και η πρώτη ερώτηση που μου κάνουν είναι αν θα μπορέσουν να τα καταφέρουν. Επειδή η απάντηση δεν είναι μονολεκτική και είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων, σκέφτηκα πως μια σύντομη σκιαγράφηση της απάντησης είναι απαραίτητη. Πρώτα χρειάζεται μια καταγραφή των πόρων που διαθέτετε. Όχι μόνο της γης αλλά και των άυλων πόρων, της γνώσης για παράδειγμα, που αποτελεί κομβικό σημείο επιτυχίας σε όλο το εγχείρημα. Μια εδαφολογική ανάλυση μετά από σωστή δειγματοληψία είναι απαραίτητη για να μας διευκολύνει στην επιλογή των καλλιεργειών που θα εγκαταστήσουμε. Διαθέσιμος χρόνος Οι εργασίες θα γίνουν από εσάς τους ίδιους; Έχετε τον διαθέσιμο χρόνο την κατάλληλη εποχή; Μήπως μπορείτε να βρείτε κάποιον νέο κατά προτίμηση αγρότη ο οποίος θα αναλάβει την περιποίηση της φυτείας και εσείς θα καλύψετε τις ανάγκες σε εφόδια, ένα μέρος της εργασίας και θα μοιραζόσαστε την παραγωγή; Συμβατική ή βιολογική παραγωγή Προτείνω βιολογική παραγωγή αν θέλετε να έχετε ένα ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα στη διάθεση της παραγωγής. Στην ίδια κατεύθυνση λειτουργούν και οι νέες τεχνολογίες που μπορούν να ενσωματωθούν (ζεόλιθος, ενεργοί μικροοργανισμοί και μυκόρριζες), που μειώνουν δραστικά το κόστος παραγωγής και βελτιώνουν θεαματικά την ποιότητα και ποσότητα της αναμενόμενης παραγωγής. Διαθέσιμος εξοπλισμός Πρέπει να υπολογίσετε τις ανάγκες σε μηχανολογικό εξοπλισμό χωρίς υπερβο- γραφει ο Γεώργιος Α. Δαουτόπουλος Καθηγητής Γεωπονίας ΑΠΘ, Μεταποίηση της παραγωγής Τα αγροτικά προϊόντα στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι φθαρτά και μόνον μια μεταποίηση μπορεί να αυξήσει τον χρόνο διατηρησιμότητάς τους, αλλά και παράλληλα να τους δώσει μεγαλύτερη αξία που θα αυξήσει τα τοπικά εισοδήματα. Αφήσαμε για το τέλος τη γνώση που είναι απαραίτητη για τη διαχείριση των αγροτικών πόρων. Αν δεν την έχετε, μπορείτε να την αποκτήσετε. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν εξειδικευμένα σεμινάρια κατάρτισης. Επιλέξτε αυτά που είναι σχετικά με την αγροτική δραστηριότητα που θα κάνετε, προμηθευτείτε τα σχετικά βιβλία και αρχίστε τη μελέτη. Η παλιά αντίληψη, που ήθελε την ενασχόληση με τη γεωργία όλων όσοι δεν έπαιρναν τα γράμματα, δεν ισχύει εδώ και μερικές δεκαετίες. Η γεωργία δεν θέλει μπράτσα. Θέλει μυαλά και μάλιστα δημιουργικά και πολυτάλαντα. Κοντά στη γνώση πάει και το μεράκι. Αν δεν σας αρέσουν οι γεωργικές εργασίες τότε πρέπει να μείνετε μακριά από την ενασχόληση με τη γη. Πολλοί αστοί γύρισαν στη γη ή την καλλιεργούν παράλληλα γιατί έχουν μια απέραντη αγάπη για αυτήν. Έρωτα. Μεράκι, χούι ή όπως αλλιώς λέγεται! Καλή επιτυχία στη νέα σας δραστηριότητα.

4 ΑGROΒUSINESS 04 Μάρτιος 2015 νεα προϊοντα χρηματοδοτικα προγραμματα επιδοτησεισ Από καριέρα στον ιδιωτικό τομέα, επιχειρηματίας στον πρωτογενή Μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει την εργασιακή του εμπειρία στον ιδιωτικό τομέα, την πίεση των προθεσμιών να τελειώσει τα project του, τις αλλεπάλληλες συναντήσεις ή και τηλεφωνικές συνδιασκέψεις, τα εταιρικά ταξίδια και τη συνεργασία με τους συναδέλφους του ως εφόδια για την είσοδο στον αγροτικό τομέα; Καταρχήν πρέπει να το θέλει πολύ. Αν βλέπει την είσοδο στον αγροτικό τομέα ως χαλάρωση του τρόπου ζωής, επαφή με τη φύση και διακοπές μετά τη «γυμναστική» στο χωράφι, μάλλον δεν θα τα καταφέρει. Αν το δει σαν μία αλλαγή στην καριέρα του, όπου, από υπάλληλος μίας ιδιωτικής επιχείρησης, ξεκινά τη δική του αγροτική επιχείρηση, είναι ένα καλό ξεκίνημα. Κάποιοι αστοί, με καριέρα στην πόλη, ή και άνεργοι μέσα στην οικονομική κρίση, επιλέγουν πια το επάγγελμα του αγρότη. Αν έχουν προηγούμενο υπόβαθρο, αν κατάγονται από αγροτική οικογένεια, αν έχουν ίσως κάποιους συγγενείς ενεργούς αγρότες, έχουν πιο πολλές δυνατότητες να πετύχουν το στόχο τους. Αυτοί που δεν έχουν ένα αγροτικό παρελθόν, έχουν πιο δύσκολα εμπόδια να υπερβούν, αλλά πάλι μπορούν να τα καταφέρουν. Το πρώτο που πρέπει να κάνουν είναι να μάθουν τη φροντίδα της γης και, αφού επιλέξουν την καλλιέργεια που τους ενδιαφέρει, τις ιδιαιτερότητές της και των προϊόντων που θέλουν να παράγουν. Για να πετύχουν, χρειάζεται υπομονή και επιμονή και αγάπη για τον τόπο και το προϊόν τους. γραφει η Ευγενία Ανδρουκάκη Υπεύθυνη Εκπαίδευσης του Κέντρου Βιώσιμης Επιχειρηματικότητας Εξέλιξη Τι το καινούργιο φέρνουν στον αγροτικό τομέα Είναι εξοικειωμένοι με τον επιχειρηματικό σχεδιασμό. Δεν σκέφτονται το επιχειρηματικό σχέδιο σαν ένα αναγκαίο κακό για να πάρουν την επιδότησή τους, αλλά σαν ένα εργαλείο διαχείρισης και ανάπτυξης της αγροτικής τους επιχείρησης. Η κατάρτιση του προϋπολογισμού, η προώθηση των προϊόντων και οι πωλήσεις με συγκεκριμένους στόχους είναι απαραίτητα στοιχεία του σχεδιασμού τους. Αν και δεν ξέρουν τους επικίνδυνους καιρούς, ξέρουν τι σημαίνει ρίσκο σε μία επιχείρηση και ξέρουν ότι πρέπει να το προβλέψουν. Έχουν συνηθίσει τις αλλαγές στην εργασία τους και πολλές φορές τις προκαλούν και οι ίδιοι, αν το θεωρούν επωφελές. Έχουν προσανατολισμό στις πωλήσεις. Πριν επιλέξουν την καλλιέργεια που θα κάνουν, θα έχουν ερευνήσει την αγορά που θα πουλήσουν τα προϊόντα τους. Η εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες τούς επιτρέπει να έχουν γρήγορα την πληροφόρηση για ό,τι καινούργιο συμβαίνει σήμερα στον αγροτικό τομέα. Θεωρούν αυτονόητη την εφαρμογή καινοτομιών στην αγροτική παραγωγή. Διαθέτουν γνώσεις αρχών διοίκησης επιχειρήσεων και προσωπικού. Η επιλογή του προσωπικού που θα απασχολήσουν θα γίνει με τρόπο που να είναι λειτουργική για την επιχείρηση. Η διαχείριση και παρακίνηση των ανθρώπων τους είναι κύριο μέλημά τους. Θεωρούν αναγκαία τη συνεχή και διά βίου εκπαίδευση στον τομέα που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά, γι αυτούς και για το προσωπικό τους. Η λειτουργία με κανόνες λογιστικούς, ασφαλιστικούς και φορολογικούς τούς είναι οικεία. Μπορεί και να βρουν τον τρόπο να επωφεληθούν από αυτούς τους κανόνες. Μπορούν να τα βγάλουν πέρα με τη γραφειοκρατία, το Δημόσιο, τους εκπροσώπους κρατικών και ιδιωτικών φορέων και μπορούν να βγάλουν άκρη από δαιδαλώδη νομικά ή μη κείμενα και να αναζητήσουν αυτό που χρειάζονται. Η εξοικείωσή τους με τις χώρες του εξωτερικού λόγω σπουδών, γνώσεων ξένων γλωσσών και ταξιδιών αναψυχής θα τους βοηθήσει να αναζητήσουν ευκολότερα τις αγορές του εξωτερικού που τους ενδιαφέρουν. Έχουν ήδη υποστεί την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στις πόλεις και έχουν βιώσει τα περιβαλλοντικά προβλήματα. Αντιλαμβάνονται την αειφόρο γεωργία ως ένα απαραίτητο παράγοντα για να στήσουν μία βιώσιμη αγροτική επιχείρηση. Οι περισσότεροι έχουν αναγκαστεί να δουλέψουν μέσα σε μία ομάδα και βλέπουν την ωφέλεια από τις συνέργειες με άλλους παραγωγούς, μεταποιητές, προμηθευτές, ακόμα και με τους πελάτες τους. Μπορούν να δεχτούν να χάσουν προσωρινά μέρος των κερδών τους και να τα μοιραστούν με την ομάδα, προσβλέποντας σε όφελος μακροπρόθεσμα. Τα παραπάνω δεν κάνουν έναν αστό αγρότη. Αν δεν αφουγκραστεί τη γη του και δεν φροντίσει την παραγωγή του, για να δημιουργήσει ποιοτικά προϊόντα, αν δεν ξέρει να περιποιείται τα ζώα του για να πάρει το καλύτερο από αυτά, δεν γίνεται επιτυχημένος γεωργός, ούτε κτηνοτρόφος. Αποκτώντας αυτές τις γνώσεις και χρησιμοποιώντας σωστά τα προσόντα που φέρνει από την καριέρα του στον ιδιωτικό τομέα, μπορεί να γίνει ένα βιώσιμος αγρότης-επιχειρηματίας. Και προσφέροντας την εμπειρία του και τη συνεργασία του στους γύρω του να αναβαθμίσει και να συνεισφέρει στην αναζωογόνηση του πρωτογενούς τομέα.

5 Μάρτιος 2015 ΑGROΒUSINESS 05 νεα προϊοντα χρηματοδοτικα προγραμματα επιδοτησεισ Εκπαιδεύοντας την επόμενη γενιά των Ελλήνων αγροτών Δύο βασικές προκλήσεις για την ελληνική και ευρωπαϊκή γεωργία καταγράφονται ξεκάθαρα το τελευταίο διάστημα, η βιώσιμη εντατικοποίηση της εκμετάλλευσης της διαθέσιμης γης και η διαδοχή στην επόμενη γενιά του επαγγέλματος του αγρότη. Ειδικά το θέμα της διαδοχής τονίστηκε κατ επανάληψη από ομιλητές και κατά τη διάρκεια του πρόσφατου συνεδρίου της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, οι οποίοι εστίασαν στην υψηλή μέση ηλικία των κατ επάγγελμα αγροτών, ενώ τόνισαν ότι προϋπόθεση για την ομαλή διαδοχή είναι η διασφάλιση της επιχειρηματικής βιωσιμότητας, αλλά και της ποιότητας ζωής των νέων αγροτών. Το νέο μοντέλο του Έλληνα αγρότη τον θέλει να είναι άρτια καταρτισμένος και ενημερωμένος για τις τελευταίες εξελίξεις του κλάδου, προκειμένου να μπορέσει να εξελιχθεί σε έναν σωστό επαγγελματία, αλλά και επιχειρηματία. Η κατάρτισή του θα πρέπει να εστιάζεται σε θεματικές ενότητες που επικεντρώνονται τόσο στην πρωτογενή παραγωγή όσο και στη μεταποίηση των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων και σε θέματα marketing και αειφορικής διαχείρισης γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, οι αγρότες προτιμούν τη μάθηση μέσα από την εμπειρία και κυρίως μέσω δραστηριοτήτων, όπως η συμμετοχή σε εκθέσεις, σε συνέδρια και οι εκπαιδευτικές επισκέψεις σε μονάδες φυτικής και ζωικής παραγωγής, καθώς και στη βιομηχανία τροφίμων. Εξίσου σημαντική καταγράφεται η γνώση αγγλικών με έμφαση σε εξειδικευμένη ορολογία του αγροδιατροφικού τομέα και οι εφαρμογές της πληροφορικής στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Τα τελευταία δύο χρόνια φαίνεται ότι οι Έλληνες αγρότες και τα παιδιά τους έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται τις νέες προκλήσεις και έχουν αποφασίσει να κάνουν κάτι γι αυτό. Πιθανά, η οικονομική κρίση που μαστίζει ιδιαίτερα τις πόλεις κατέστησε την αγροτική απασχόληση πιο ελκυστική για τα παιδιά όσων είναι ήδη επιτυχημένοι καλλιεργητές και κτηνοτρόφοι. Νέοι εκπαιδευόμενοι αγρότες με τον Διευθυντή του «Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος» της ΑΓΣ κ. Αθανάσιο Γιαμουστάρη γραφει ο Δρ Φίλιππος Παπαδόπουλος Διευθυντής του Κολλεγίου Περρωτής γραφει ο Αθανάσιος Γιαμουστάρης Διευθυντής Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται και στην πράξη μέσω της υλοποίησης του ετήσιου προγράμματος «Σύγχρονες γεωργικές πρακτικές», που υλοποιείται στις εγκαταστάσεις του Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής και το οποίο απευθύνεται σε συνειδητοποιημένους νέους, απόφοιτους λυκείου, που έχουν ενεργό σχέση με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Η αποδοχή τόσο των θεωρητικών μαθημάτων που καταρτίζουν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα όσο και οι εργαστηριακές ασκήσεις στους αγρούς και στις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις της Σχολής είναι μεγάλη. Ειδική μνεία όμως πρέπει να γίνει για τον ζήλο που δείχνουν οι εκπαιδευόμενοι στο πλαίσιο του κύκλου της πρακτικής άσκησης, όπου σε καθημερινή βάση απασχολούνται σε όλες τις εργασίες του Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος. Προς αυτή την κατεύθυνση συμβάλλουν, όπως αναφέρουν και οι ίδιοι οι εκπαιδευόμενοι, οι παραγωγικές διαδικασίες και δραστηριότητες των ποιοτικών προϊόντων της Σχολής, οι οποίες αποτελούν το μόνιμο και σταθερό εργαστήριο όλων των σπουδαστών που παρακολουθούν το πρόγραμμα, καθώς όλοι συμμετέχουν ενεργά στην παραγωγή αυτών των προϊόντων. Έτσι, με την επιτυχή ολοκλήρωση του εντατικού κύκλου σπουδών και της πρακτικής άσκησης, οι σπουδαστές αντιλαμβάνονται ότι έχουν αποκτήσει μια σειρά από δεξιότητες που τους επιτρέπουν να παρακολουθήσουν, να διαχειριστούν και να οργανώσουν μια σύγχρονη γεωργική ή/και κτηνοτροφική εκμετάλλευση, σύμφωνα με τα τρέχοντα πρότυπα και την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Με την αποφοίτησή τους αρκετοί διακεκριμένοι σπουδαστές συνεχίζουν τις σπουδές τους σε επίπεδο Bachelors στα προγράμματα του Κολεγίου Περρωτής της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, ενώ οι περισσότεροι σπουδαστές επιστρέφουν με τα σημαντικά εφόδια γνώσης που έχουν αποκτήσει στις οικογενειακές τους επιχειρήσεις.

6 ΑGROΒUSINESS 06 Μάρτιος 2015 νεα προϊοντα χρηματοδοτικα προγραμματα επιδοτησεισ λών, μέσω της κοινής χρήσης ή της ανταλλαγής εργασίας. Η ισχύς εν τη ενώσει Οσυνεταιρισμός αγροτών Θεσσαλίας ΘΕΣγη ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 2013 από μια ομάδα αγροτών, με την πεποίθηση ότι η ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και, κατ επέκταση, η δημιουργία στέρεων βάσεων για την ελληνική οικονομία μπορούν να προέλθουν μόνο μέσα από συλλογικές δομές. Σήμερα, με 64 μέλη αγρότες-παραγωγούς, καλλιεργήσιμες εκτάσεις άνω των στρεμμάτων και με μια μεγάλη ποικιλία καλλιεργούμενων ειδών φυτών, ο συνεταιρισμός έχει ως έδρα τη Λάρισα, αλλά εκτείνεται γεωγραφικά σε όλη τη Θεσσαλία. Ο ΘΕΣγη αναπτύσσει σταδιακά μια σειρά δράσεων σε όλο το φάσμα της αγροτικής παραγωγής. Βασικοί πυλώνες αναφορικά με τις καλλιεργούμενες εκτάσεις των μελών του συνεταιρισμού είναι τα δημητριακά, το βαμβάκι, τα κηπευτικά και τα ψυχανθή. Ο ΘΕΣγη έχει ως κύριους στόχους: Να εξασφαλίσει τον προγραμματισμό της παραγωγής και την προσαρμογή της στη ζήτηση των αγροτικών προϊόντων, ιδίως από ποσοτική και ποιοτική άποψη. Να προωθήσει τη συγκέντρωση της προσφοράς και τη διάθεση της παραγωγής των μελών του συνεταιρισμού. Να μειώσει το κόστος παραγωγής, μέσω της επίτευξης οικονομιών κλίμακας. Να βελτιώσει την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. Να δώσει προστιθέμενη αξία στα προϊόντα που παράγει μέσω της τυποποίησης και μεταποίησης αυτών. Να προωθήσει τους κώδικες της ορθής γεωργικής πρακτικής, αλλά και τεχνικές παραγωγής και διαχείρισης των διάφορων μέσων παραγωγής, με γνώμονα τον σεβασμό στο περιβάλλον. Να βοηθήσει στην καλύτερη διαχείριση του γεωργικού εξοπλισμού των με- Πώς ο συνεταιρισμός αγροτών Θεσσαλίας ΘΕΣγη κατάφερε να αξιοποιήσει τα πλεονεκτήματα της Συμβολαιακής Γεωργίας προς όφελος των παραγωγών Ανάμεσα στις βασικές του δραστηριότητες περιλαμβάνονται οι εξής: Η διασφάλιση της ποιότητας, η μείωση του κόστους παραγωγής και η αύξηση της παραγωγής. Μεταξύ άλλων εφαρμόζεται το Σύστημα Διαχείρισης Υψηλών Αποδόσεων (ΣΔΥΑ) σιτηρών, επιτηρούμενο από ειδικευμένους γεωπόνους, ενώ υπάρχει συνεργασία με το Ινστιτούτο Χαρτογράφησης Εδαφών για αναλυτικότερους ελέγχους του εδάφους (ΡΗ, αγωγιμότητα, οργανική ουσία, άζωτο, ασβέστιο, φώσφορο κ.ά.). Η Συμβολαιακή Γεωργία. Εκ των βασικών πυλώνων της δραστηριότητας του ΘΕΣγη είναι η Συμβολαιακή Γεωργία. Για δύο συναπτά έτη ο ΘΕΣγη έχει συνάψει συμβόλαια διάθεσης όλων των ποσοτήτων καλαμποκιού στον Συνεταιρισμό Αγελαδοτρόφων ΘΕΣγάλα κατανοώντας σταδιακά ότι η λογική της Συμβολαιακής Γεωργίας είναι να δημιουργούνται σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης και μια μακροχρόνια σταθερότητα στις τιμές στους δύο κλάδους. Με τον τρόπο αυτό καθορίζονται οι τιμές πώλησης των προϊόντων, ο τρόπος πληρωμής και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Οι δύο συνεταιρισμοί υπογράφουν μεταξύ τους ετήσια συμβόλαια προμήθειας πρώτων υλών, όπως το καλαμπόκι. Έτσι και οι γεωργοί έχουν ένα εγγυημένο εισόδημα, καθώς γνωρίζουν την τιμή η οποία είναι από πριν συμφωνημένη και οι αγελαδοτρόφοι ωφελούνται, καθώς μειώνουν το κόστος παραγωγής. Κάρτα Συμβολαιακής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας. Στο πλαίσιο της Συμβολαιακής Γεωργίας, ο συνεταιρισμός ΘΕΣγη προέβη σε απευθείας συνεργασία με την Τράπεζα Πειραιώς για την διάθεση προς τα μέλη του της Κάρτας Ειδικού Σκοπού. Μέσω της κάρτας, δίνεται η δυνατότητα στα μέλη του συνεταιρισμού να προμηθεύονται γεωργικά εφόδια και καύσιμα, διευκολύνοντας το έργο τους σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο. Προμήθεια γεωργικών εφοδίων. Ο συνεταιρισμός ΘΕΣγη, σε ένα ακόμη βήμα προς τη μείωση του κόστους παραγωγής, έχει προχωρήσει εδώ και έναν χρόνο στη μαζική προμήθεια λιπασμάτων και σπόρων για τα μέλη του. Τα λιπάσματα και οι σπόροι ελέγχονται συστηματικά τόσο για την ποιότητά τους όσο και για την εφαρμογή τους από ειδικευμένα στελέχη (γεωπόνους) και εξωτερικούς συνεργάτες του συνεταιρισμού. Επίσης, σύντομα ο συνεταιρισμός θα δραστηριοποιηθεί και στον τομέα της διάθεσης γεωργικών φαρμάκων.

7 Μάρτιος 2015 ΑGROΒUSINESS 07 νεα προϊοντα χρηματοδοτικα προγραμματα επιδοτησεισ Η Τράπεζα Πειραιώς στηρίζει τους νέους αγρότες Όλοι όσοι ασχολούμαστε με την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα έχουμε αναρωτηθεί κάποια στιγμή για το τι λείπει, τι είναι αυτό που θα μπορούσε να πάει ένα βήμα παραπέρα την αγροτική μας οικονομία. Σε ένα περιβάλλον με πολλά και στρατηγικά πλεονεκτήματα, όπως η μακρόχρονη παράδοσή μας, το εξαιρετικό κλίμα, αλλά και τα ιδιαίτερα μικροκλίματα που ευνοούν τις ποιοτικότερες αγροτικές παραγωγές, τι επιπρόσθετα χρειάζεται άραγε για να οδηγηθούμε σε μια συγκροτημένη αγροτική ανάπτυξη, τα αποτελέσματα της οποίας θα διαχυθούν σε πολλούς; Η απάντηση είναι τόσο απλή που σοκάρει, ΣΤΟΧΕΥΣΗ, ΣΧΕΔΙΟ, ΠΟΡΟΙ. Στόχευση που θα δώσει τη δυνατότητα στους αγρότες μας να γνωρίζουν τι θα παράξουν και σε ποιες αγορές θα απευθυνθούν. Σχέδιο που θα τους επιτρέψει να γνωρίζουν τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσουν. Πόροι, οι οποίοι θα στηρίξουν την παραγωγική τους διαδικασία και τις επενδυτικές τους ανάγκες. Αυτό το τόσο απλό σχήμα, οι νέοι άνθρωποι, που θέλουν συνειδητά να ανακαλύψουν ή να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με τη γη, το αντιλαμβάνονται καλύτερα από τις παλιότερες γενιές. Γιατί; Διότι εμφορούνται από τις φρέσκιες ιδέες τους, την εκπαίδευσή τους και το επιχειρηματικό τους πνεύμα. Η πρωτόγνωρη κρίση που βιώνει ο τόπος μας θα ωθήσει πολλούς τέτοιους νέους ανθρώπους, από τα μεγάλα αστικά κέντρα, ξανά πίσω στην πατρώα γη και η αγροτική οικονομία θα τους προσφέρει την ευκαιρία ενός νέου επαγγελματικού ξεκινήματος. Για να κάνει όμως ο νέος άνθρωπος ένα βήμα παραπέρα στον αγροτικό τομέα, χρειάζεται κάποιον που καταλαβαίνει τις ανάγκες του και μπορεί να του προσφέρει τις κατάλληλες λύσεις. Κάποιον με τον οποίο μπορεί να σχεδιάσει μακροπρόθεσμα τη γεωργική του εκμετάλλευση. Σε αυτό το νέο ξεκίνημα η Τράπεζα Πειραιώς θα είναι μαζί τους. Μεταλαμπαδεύοντας σε αυτούς, την πίστη της σε αυ- γραφει ο Αλέξης Πολυτάκης Manager της Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα της Τράπεζας Πειραιώς Τραπεζική χρηματοδότηση για Νέους και Νεοεισερχόμενους στον πρωτογενή τομέα τό το τόσο απλό και συνάμα τόσο σημαντικό τρίπτυχο. Προσφέροντας τη συμβουλευτική (στόχευση, σχέδιο) και χρηματοδοτική (πόροι) στήριξη στους νέους ανθρώπους που θα αποτελέσουν την αναδυόμενη νέα γενιά αγροτών. Η Τράπεζα Πειραιώς στέκεται δίπλα στους αγρότες και ιδιαίτερα στους νέους ανθρώπους ηλικίας 19 έως 50 ετών που εντάσσονται στον αγροτικό τομέα και, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών τους εκμεταλλεύσεων, τους προσφέρει ένα πολύτιμο χρηματοδοτικό εργαλείο. Το «Δάνειο Υποστήριξης Νέων / Νεοεισερχόμενων Αγροτών». Με αυτό τον τρόπο διευκολύνονται οι νέοι που έχουν επιλέξει ή σκέφτονται να ενταχθούν επαγγελματικά στον αγροτικό τομέα, για την κάλυψη των δαπανών τους και την αρχική τους εγκατάσταση και για τη δημιουργία σύγχρονων εκμεταλλεύσεων. Έτσι τώρα γνωρίζουν ότι για την ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας της εκμετάλλευσής τους μπορούν να προχωρήσουν στην αγορά καλλιεργήσιμης γης, για την επέκταση των δραστηριοτήτων τους μπορούν να αγοράσουν το φυτικό ή /και ζωικό κεφάλαιο που χρειάζονται. Επίσης για τον εκσυγχρονισμό της γεωργικής τους εκμετάλλευσης μπορούν να αγοράσουν, να χτίσουν ή να βελτιώσουν τις γεωργοκτηνοτροφικές υποδομές και βέβαια για τη βελτίωση της παραγωγικότητάς τους μπορούν να αγοράσουν τον αναγκαίο μηχανολογικό τους εξοπλισμό. Μπορούν; Φυσικά και μπορούν, αφού το πρόγραμμα της Τράπεζας Πειραιώς τους εξασφαλίζει την αναγκαία ρευστότητα με δάνειο έως ευρώ και χαμηλό κυμαινόμενο επιτόκιο συνδυάζοντας και την αναγκαία δυνατότητα για περίοδο χάριτος, ανάλογα με το επιχειρηματικό τους πλάνο. Με διάρκεια αποπληρωμής έως και 15 έτη, ανάλογα με τον σκοπό του δανείου και την απαραίτητη ευελιξία στην αποπληρωμή με δυνατότητα επιλογής μεταξύ τριμηνιαίων, εξαμηνιαίων ή ετήσιων τοκοχρεωλυτικών δόσεων Επιπρόσθετα, οι νέοι αγρότες ηλικίας έως 40 ετών μπορούν να επωφεληθούν και από την επιδότηση επιτοκίου για την αγορά γης από τις Περιφερειακές Ενότητες.

8 ΑGROΒUSINESS 08 Μάρτιος 2015 νεα προϊοντα χρηματοδοτικα προγραμματα επιδοτησεισ την παροχή επενδυτικών δανείων με τους πλέον ευνοϊκούς όρους σε οικονομικά βιώσιμες επιχειρήσεις ή/και επαγγελματίες αγρότες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της παραγωγής, μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων, καθώς και στον τομέα του αγροτουρισμού. Μέσω του Ταμείου δύναται να χρηματοδοτηθούν τα επενδυτικά σχέδια των επιχειρήσεων που έχουν υπαχθεί σε συγκεκριμένα μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) «Αλ. Μπαλτατζής», με έμφαση στα Σχέδια Βελτίωσης (Μέτρο 121), τις επενδύσεις στη Μεταποίηση και Εμπορία Γεωργικών Προϊόντων (Μέτρο 123Α), καθώς και τη λοιπή επιχειρηματικότητα στις αγροτικές περιοχές (311, 312 και 313Β). Αξίζει να σημειωθεί ότι για τη λειτουργία του Ταμείου δεσμεύτηκαν 138 εκατ. ευρώ από την πλευρά της Τράπεζας, σε μία δύσκολη συγκυρία, που σε συνδυασμό με τα 115 εκατ. ευρώ του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δημιούργησαν ένα εργαλείο 253 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της γεωργίας και την ανάπτυξη της υπαίθρου. Για την ταχύτερη απορρόφηση των δεσμευμένων κονδυλίων, η Τράπεζα Πειραιώς έχει προβεί σε σειρά ενεργειών, προκειμένου να ενημερώσει τους δικαιούχους για τις δυνατότητες χρηματοδότησης και τα πλεονεκτήματά του. Μέχρι στιγμής η απορρόφηση των κονδυλίων του ΠΑΑ, στα συγκεκριμένα μέτρα, δεν συμβαδίζει με τις προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί αρχικά και το εν λόγω πρόγραμμα δεν έχει φτάσει στο μέγιστο της απόδοσής του. Εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης από την Τράπεζα Πειραιώς Η γεωργία στην Ελλάδα ιστορικά αποτέλεσε και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομίας και της κοινωνίας. Η υψηλή ποιότητα των ελληνικών γεωργικών προϊόντων συνιστά σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα για την προώθησή τους τόσο στις εγχώριες όσο και στις απαιτητικές αγορές του εξωτερικού. Το πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής συνθέτει ένα θετικό περιβάλλον, ικανό να ενδυναμώσει τη διάθεση για την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών στον αγροτικό τομέα. Ταυτόχρονα, η χρηματοδότηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στον αγροτικό τομέα είναι απαραίτητος και κρίσιμος παράγοντας για την αξιοποίηση του δυναμικού του, αλλά και για την υλοποίηση των επενδυτικών ευκαιριών που προκύπτουν. H Τράπεζα Πειραιώς, αξιοποιώντας τη γνώση για τη λειτουργία των χρηματοδοτικών εργαλείων, πρωτοστάτησε στη σύσταση του Ταμείου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας. Το Ταμείο έχει ως στόχο γραφει ο Δημήτρης Βερελής Διευθυντής Αναπτυξιακών Προγραμμάτων της Τράπεζας Πειραιώς Προτάσεις βελτίωσης Με σκοπό την αποτελεσματικότερη και αμεσότερη άντληση των πόρων του Ταμείου και λαμβάνοντας έγκαιρα τα μηνύματα της αγοράς, η Τράπεζα Πειραιώς ανέλαβε πρωτοβουλίες και διατύπωσε τις ακόλουθες προτάσεις σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς: Δυνατότητα χρηματοδότησης της προεξόφλησης της επιχορήγησης της επένδυσης με ισόποσο κεφάλαιο κίνησης. Με αυτό τον τρόπο θα καλύπτεται το μεγαλύτερο ποσοστό επί του συνόλου της επένδυσης, προκειμένου πολλοί περισσότεροι να μπορέσουν να υλοποιήσουν τις εγκεκριμένες επενδύσεις τους, εκσυγχρονίζοντας τη γεωργική τους εκμετάλλευση. Διεύρυνση των επιλέξιμων προς χρηματοδότηση μέτρων του ΠΑΑ Διεύρυνση των δικαιούχων χρηματοδότησης και ειδικά για επενδυτικά σχέδια που δεν έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ενίσχυσης. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούν να γίνονται δεκτά προς χρηματοδότηση αιτήματα για αγορά γης και επενδύσεις σε γεωργικά μηχανήματα και εξοπλισμό από αγρότες επιχειρηματίες που για διάφορους λόγους το επιχειρηματικό τους σχέδιο δεν έχει ενταχθεί σε μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Χρηματοδότηση όλων των επαγγελματιών και επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού τομέα με κεφάλαια κίνησης για την κάλυψη των τρεχουσών αναγκών και της επιχειρηματικής τους ανάπτυξης, προκειμένου να αποκτήσουν ρευστότητα τη χρονική στιγμή που τη χρειάζονται, ώστε να προβούν στην αγορά γεωργικών εφοδίων, πρώτων υλών κ.λπ. Στόχος όλων μας είναι το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας να αποτελέσει ένα πραγματικό εργαλείο ανάπτυξης για όλους τους αγρότες και τις επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού τομέα, στηρίζοντας τον εκσυγχρονισμό και την επέκτασή τους και παράλληλα την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών και την απασχόληση των τοπικών πληθυσμών.

9 Μάρτιος 2015 ΑGROΒUSINESS 09 νεα προϊοντα χρηματοδοτικα προγραμματα επιδοτησεισ Υπηρεσίες με την ηλεκτρονική... σφραγίδα του ΕΛΓΑ Νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες σε όλους τους αγρότες παρέχει ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛ- ΓΑ) μέσω της ιστοσελίδας του στο Internet. Στόχος της διοίκησης του οργανισμού, που έχει ήδη βγάλει στον «αέρα» τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, είναι ο περιορισμός του κόστους, η μείωση της γραφειοκρατίας, η διαφάνεια στις συναλλαγές και η καλύτερη εξυπηρέτηση των αγροτών. Οι υπηρεσίες- για τις οποίες οι ασφαλισμένοι αγρότες χρειάζεται να έχουν πρόσβαση στο Internet- είναι δωρεάν και αφορούν την έκδοση και εκτύπωση ενημερωτικών εντύπων και βεβαιώσεων σχετικά με τον ΕΛΓΑ. Συγκεκριμένα, οι αγρότες μπορούν να εκδίδουν και να εκτυπώνουν: βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικής εισφοράς ασφαλιστική ενημερότητα βεβαίωση καταβολής αποζημιώσεων ΕΛΓΑ ή κρατικών οικονομικών ενισχύσεων για φορολογική χρήση αναλυτική κατάσταση καταβολής αποζημιώσεων φυτικής παραγωγής αναλυτική κατάσταση καταβολής αποζημιώσεων ζωικού κεφαλαίου δήλωση καλλιέργειας /εκτροφής και ανάλυση καταβολής εισφορών υπέρ ΕΛΓΑ. Στόχος του οργανισμού η μείωση της γραφειοκρατίας και η καλύτερη εξυπηρέτηση των αγροτών Η σύνδεση στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του οργανισμού γίνεται χρησιμοποιώντας το ίδιο όνομα χρήστη και τον ίδιο κωδικό πρόσβασης μοναδικής σύνδεσης στις υπηρεσίες της ΓΓΠΣ (mytaxisnet). Επίσης, οι παραπάνω ηλεκτρονικές υπηρεσίες μπορούν να προσφέρονται στους πολίτες και μέσω του πιστοποιημένου διαδικτυακού τόπου των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών μέσω της αντίστοιχης ηλεκτρονικής πλατφόρμας (ΕΚΕΡ ΕΡΜΗΣ). Ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων σχεδιάζει στο άμεσο μέλλον την επέκταση - ενεργοποίηση και νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών μέσω της ιστοσελίδας του, αλλά και μέσω των ΚΕΠ. Με αυτό τον τρόπο, παρέχεται μια αυστηρώς προσωποποιημένη πληροφόρηση χωρίς επιβάρυνση για τους αγρότες, που συμβάλλει στην άμεση εξυπηρέτηση όλων των ασφαλισμένων. Ποιες είναι όμως βήμα προς βήμα οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσει ένας αγρότης για να λάβει την αποζημίωση που δικαιούται από τον ΕΛΓΑ; Ο παραγωγός προκειμένου να δικαιούται αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ πρέπει να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες: Να υποβάλλει δήλωση καλλιέργειας / εκτροφής κάθε χρόνο στις ημερομηνίες που ορίζει ο ΟΠΕΚΕΠΕ. Να καταβάλλει την ασφαλιστική εισφορά που του αναλογεί στον ΕΛΓΑ εντός της προθεσμίας που ορίζει ο οργανισμός, για να είναι ασφαλιστικά ενήμερος. Να έχει εκπληρώσει τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις προηγούμενων ετών. Να υποβάλει έγκαιρα δήλωση ζημιάς, μέσα σε 15 ημέρες από την επομένη της ημερομηνίας που συνέβη το ζημιογόνο αίτιο. καταβάλλοντας τα αντίστοιχα τέλη εκτίμησης. Πότε και πού υποβάλλεται η ενιαία δήλωση καλλιέργειας/ εκτροφής; H ενιαία δήλωση καλλιέργειας/εκτροφής υποβάλλεται μαζί με την αίτηση για την ενεργοποίηση των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης (δήλωση ΟΣΔΕ) στον ΟΠΕΚΕΠΕ ή στις συνεταιριστικές ενώσεις. Ο χρόνος υποβολής της ενιαίας δήλωσης καλλιέργειας/εκτροφής είναι αυτός που καθορίζεται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, για την υποβολή της αίτησης ενιαίας ενίσχυσης. Οι παραγωγοί είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν δήλωση, εφόσον έχουν αγροτική εκμετάλλευση, για το σύνολο αυτής, ανεξάρτητα από το αν λαμβάνουν ή όχι ενισχύσεις ή αν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες ή όχι. Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, οι αγρότες υποβάλλουν υποχρεωτικά ενιαία δήλωση καλλιέργειας /εκτροφής ετησίως. Σε αυτή δηλώνουν: α) όλα τα αγροτεμάχια της εκμετάλλευσης και β) το ζωικό κεφάλαιο. Εκμετάλλευση η οποία δεν δηλώθηκε στο έντυπο της δήλωσης καλλιέργειας/ εκτροφής δεν θα μπορεί να δηλωθεί για ζημιά στον ΕΛΓΑ και, εάν δηλώνεται, δεν θα αποζημιώνεται.

10 10 ΓIA TON ΑΓΡΟΤΗ Ελληνικό ρύζι Προϊόν υψηλών αποδόσεων Βρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας με τις πιο σημαντικές καλλιέργειες της χώρας και έχει καταφέρει λόγω των ποιοτικών του χαρακτηριστικών να κατακτήσει τις ξένες αγορές. Η Ελλάδα παράγει ένα από τα καλύτερα ρύζια, επειδή τα ελληνικά εδάφη είναι αλατούχα και αυτό βοηθάει στη δημιουργία προϊόντων υψηλής ποιότητας. Οι αποδόσεις τη χρονιά που πέρασε ήταν καλές και κατά μέσο όρο κυμάνθηκαν στα 950 κιλά το στρέμμα, με την Ελλάδα να κατατάσσεται ανάμεσα στις τέσσερις χώρες με την υψηλότερη απόδοση στον κόσμο, μετά την Αυστραλία, τις ΗΠΑ και την Αίγυπτο. Η κατανάλωση ρυζιού στη χώρα μας δεν έχει παρουσιάσει ουσιαστικές μεταβολές, καθώς παραμένει στα ίδια επίπεδα, τουλάχιστον τα τελευταία 10 χρόνια, περίπου 6,5 κιλά κατά κεφαλή και έτος. Όμως, υπάρχουν σοβαρές αποδείξεις ότι οι ποιοτικές προτιμήσεις έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά. Πιο συγκεκριμένα, ο τύπος Japonica φαίνεται ότι προτιμάται περισσότερο από τους Έλληνες καταναλωτές, ενώ ο τύπος Indica αντιπροσωπεύει το 30% της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης. Όσον αφορά τον τύπο Japonica, οι καταναλωτές δείχνουν μεγαλύτερη προτίμηση στις μακρόσπερμες ποικιλίες σε σχέση με τις μεσόσπερμες και στρογγυλόσπερμες. Η τάση αυτή προβλέπεται να συνεχιστεί και τις επόμενες δεκαετίες. Τέλος, αυξάνεται και η ζήτηση για το αρωματικό ρύζι στην ελληνική αγορά. Η Ελλάδα έχει γίνει αυτάρκης σε ρύζι Μέθοδοι καλλιέργειας και τρόποι συγκομιδής Το ελληνικό ρύζι είναι ένα από τα καλύτερα στον κόσμο, επειδή τα εδάφη στα οποία καλλιεργείται είναι αλατούχα και αυτό βοηθάει στη δημιουργία προϊόντων υψηλής ποιότητας Ηκαλλιέργεια του ρυζιού συναντάται κυρίως στους νομούς Θεσσαλονίκης και Σερρών, σε ποσοστό που υπερβαίνει το 65%, ενώ το υπόλοιπο της έκτασης βρίσκεται στους νομούς Ημαθίας Καβάλας, Φθιώτιδας, Αιτωλοακαρνανίας και Πιερίας. Το ρύζι καλλιεργείται σε κατάλληλα διαμορφωμένες λεκάνες. Αναπτύσσεται σε μια μεγάλη ποικιλία εδαφών, από τα πιο φτωχά έως τα πιο πλούσια και από τα πιο ελαφρά έως τα πιο βαριά. Τα καλύτερα εδάφη για το υπό κατάκλιση αναπτυσσόμενο ρύζι -σύμφωνα με τον γεωπόνο Κάσσανδρο Γάτσιο- είναι τα συνεκτικά που έχουν μεγάλη αναλογία αργίλου και ιλύος. Στα ελαφρά εδάφη η διήθηση του νερού προς τα βαθύτερα στρώματα είναι μεγάλη και ως εκ τούτου οι απώλειες τόσο σε νερό όσο και σε θρεπτικά στοιχεία είναι μεγάλες. Οι ανάγκες των φυτών του ρυζιού σε νερό είναι διαφορετικές στα διάφορα στάδια της ανάπτυξής του. Οι περίοδοι με τις μεγαλύτερες ανάγκες σε νερό των φυτών του ρυζιού είναι κατά το φύτρωμα και κατά την περίοδο της άνθησης μέχρι τη δημιουργία του σπόρου του ρυζιού. Το ύψος του νερού στο στάδιο του φυτρώματος δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 10 cm και πρέπει να είναι ομοιόμορφο σε όλο το μήκος του χωραφιού. Αυτό επιτυγχάνεται με την καλή ισοπέδωση του αγρού. Το μεγάλο ύψος νερού, δηλαδή επάνω από 15 cm, έχει σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη λεπτών στελεχών και γενικά καχεκτικών φυτών. Οι λεκάνες του ορυζώνα πρέπει να έχουν τη διεύθυνση των επικρατούντων ανέμων της περιοχής, για να αποφεύγεται ο κυματι-

11 Μάρτιος 2015 εξειδικευμενεσ καλλιεργειες 11 από το 1984 και έπειτα. Αν και η ισορροπία εισαγωγών-εξαγωγών ήταν θετική την τελευταία περίοδο, η παραγωγή ρυζιού Indica ήταν μικρή και δεν κάλυπτε τις ανάγκες της κατανάλωσης μέχρι το Από το έτος αυτό και μετά η παραγωγή αυτού του τύπου υπερκαλύπτει τις ανάγκες της Ελλάδας κατά δύο φορές, ενώ παρατηρείται και ένα έλλειμμα της τάξης του 15%-20% όσον αφορά το ρύζι τύπου Japonica. Από τα στρέμματα που καλλιεργούνται με ρύζι στη χώρα μας, το 70% αφορά τον τύπο ρυζιού indica. Είναι υψηλής ποιότητας ρύζι με εξαγωγές στην Ευρώπη. Η Ελλάδα παράγει ένα από τα καλύτερα ρύζια αυτού του τύπου. Ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ (ΕΘΙΑΓΕ) διαθέτει μια σειρά ποικιλιών και από τους δύο τύπους, ιδιαίτερα προσαρμοσμένων στις Από τα στρέμματα που καλλιεργούνται με ρύζι στη χώρα μας, το 70% αφορά τον τύπο ρυζιού indica τοπικές συνθήκες. Οι ελληνικές ποικιλίες ρυζιού είναι υψηλών και σταθερών αποδόσεων. Το 2014, η συγκομιδή του ρυζιού καθυστέρησε λόγω των πολλών βροχοπτώσεων. Όσον αφορά τις τιμές του ρυζιού, οι προοπτικές για το 2014 ήταν καλές και οι τιμές κυμάνθηκαν από 25 έως 32 λεπτά. Στις αγορές του εξωτερικού, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Σιτηρών (IGC), τα παγκόσμια αποθέματα αναμένεται να φθάσουν στους 104 εκατ. τόνους, δηλαδή 5 εκατ. τόνους λιγότερο από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Οι εισαγωγές ρυζιού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από χώρες όπως είναι η Καμπότζη και η Μιανμάρ, σημείωσαν τα τελευταία χρόνια εντυπωσιακή αύξηση. Συγκεκριμένα, αυξήθηκαν από τόνους κατά την εμπορική περίοδο (σε ισοδύναμο λευκασμένου ρυζιού) σε τόνους κατά την εμπορική περίοδο Οι εισαγωγές ρυζιού από την Καμπότζη αφορούν αλεσμένο και ημιλευκασμένο ρύζι και ρύζι σε έτοιμα πακέτα λιανικής, ως επί το πλείστον της ποικιλίας Indica, τα οποία βρίσκονται σε άμεσο ανταγωνισμό με την ευρωπαϊκή παραγωγή ρυζιού Indica, που ανέρχεται στο 35% της συνολικής παραγωγής ρυζιού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. σμός του νερού, που θα είχε σαν αποτέλεσμα την καταστροφή των νεαρών φυτών. Η εποχή σποράς εξαρτάται από τη θερμοκρασία του εδάφους και του περιβάλλοντος. Όταν η θερμοκρασία του νερού είναι 12ο C μπορεί να πραγματοποιηθεί η σπορά. Συνήθως το ρύζι -για τις ποικιλίες Japonica- σπέρνεται στη Βόρεια Ελλάδα από 1η έως 15 Μαΐου και για εκείνες του τύπου Indica από 5 έως15 Μαΐου. Το ρύζι καλλιεργείται σε εδάφη τα οποία είναι συνήθως αλατούχα παθογενή. Η επιφανειακή λίπανση πρέπει να γίνεται με λιπάσματα κοκκώδους μορφής, αργά διαλυόμενα στο νερό και σε χρονικές στιγμές που να έπονται της ανανέωσης του νερού. Η βελτίωση των αλατούχων εδαφών με ρύζι επιβάλλει επίσης τη χρησιμοποίηση όξινων λιπασμάτων, τα οποία μειώνουν το PH του εδάφους. Τα πιο ενδιαφέροντα λι- παντικά στοιχεία για την καλλιέργεια του ρυζιού είναι το άζωτο, ο φώσφορος, το κάλιο, το θείο και ο ψευδάργυρος. Οι ανάγκες των φυτών σε νερό είναι διαφορετικές στα διάφορα στάδια της εξέλιξής τους. Μία ποσότητα νερού m3 ανά στρέμμα για μια καλλιεργητική περίοδο θεωρείται ότι είναι αρκετή ώστε η καλλιέργεια του ρυζιού να έχει ικανοποιητικές αποδόσεις. Πριν από τη συγκομιδή του ρυζιού, γίνεται η απομάκρυνση του νερού. Το νερό απομακρύνεται από τις λεκάνες γύρω στα τέλη Αυγούστου. Τα φυτά παραμένουν ημέρες μέχρι να ολοκληρωθεί η ωρίμανση και να μειωθεί η υγρασία των σπόρων του ρυζιού στο 14%-15%. Η συγκομιδή διενεργείται στο τέλος Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου. Γίνεται με τη θεριζοαλωνιστική μηχανή και ο καρπός συγκεντρώνεται σε σιλό. Ο άριστος χρόνος συγκομιδής συμβαδίζει με τη μεγαλύτερη δυνατή απόδοση στον μύλο, αλλά και με τη μικρότερη θραυστικότητα των κόκκων. Ο χρόνος που απαιτείται συνήθως από την άνθηση μέχρι τη συγκομιδή είναι ημέρες για τις ποικιλίες του τύπου Indica και ημέρες για εκείνες του τύπου Japonica. Μετά τον αλωνισμό και την ξήρανση, το αναποφλοίωτο ρύζι υφίσταται μια σειρά διεργασιών προτού να είναι έτοιμο για κατανάλωση. Η πρώτη διεργασία συνίσταται στη διέλευση του αναποφλοίωτου ρυζιού από ειδικά καθαριστήρια για την απομάκρυνση των ξένων υλών, όπως σπόροι ζιζανίων, τεμάχια φυτών και άλλα. Στη συνέχεια αποφλοιώνεται, λευκαίνεται και τελικά γυαλίζεται.

12 12 Η γνώμη του ειδικού Μάρτιος 2015 Ελληνική γαλακτοκομία Κλειδί η καθετοποίηση στην ανάπτυξη του κλάδου ναι μονόδρομος για την προστασία, προβολή και διαχείριση των γαλακτοκομικών προϊόντων. Στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας και διασύνδεσή τους με την πρακτική εφαρμογή στον γεωργικό τομέα. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αναδείξουμε την ποιότητα των προϊόντων μας, και να αυξήσουμε τις εξαγωγές μας. Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούν σημαντικό μέσο πρόσληψης πολλών θρεπτικών συστατικών που συμβάλλουν σε μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, σε όλα τα στάδια της ζωής, επειδή περιέχουν ένα ευρύ φάσμα θρεπτικών στοιχείων, όπως πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, ασβέστιο και πολλά άλλα θρεπτικά στοιχεία. Η Ελλάδα είναι χώρα με μεγάλη παράδοση στην κτηνοτροφία, ειδικότερα σ αυτή των μικρών μηρυκαστικών (αιγοπροβατοτροφία). Ο τομέας γαλακτοκομίας έχει ιδιαίτερη σημασία, τόσο για τη γεωργική όσο και την εθνική μας οικονομία, γιατί εφοδιάζει τον πληθυσμό με προϊόντα υψηλής βιολογικής αξίας και δίνει απασχόληση σε χιλιάδες οικογένειες. Με την κτηνοτροφία ασχολούνται οικογένειες, ενώ πάνω από άτομα βρίσκουν μερική ή ολική απασχόληση στον πρωτογενή τομέα της παραγωγής γάλακτος. Η χώρα μας συμβάλλει ελάχιστα στη διαμόρφωση της παραγωγής αγελαδινού γάλακτος της Ε.Ε. Αντίθετα η συμβολή της σε πρόβειο και αίγειο είναι σημαντική, και κατέχει τη δεύτερη θέση αντίστοιχα, μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο η συμβολή της χώρας σε πρόβειο και αίγειο γάλα είναι σημαντική, καθότι καταλαμβάνει την τέταρτη και την πέμπτη θέση μεταξύ όλων των χωρών του κόσμου. Έχουμε τη μεγαλύτερη ανά κάτοικο παραγωγή σε πρόβειο και σε αίγειο γάλα στον κόσμο. Η ετήσια ελληνική γαλακτοπαραγωγή ανέρχεται περίπου σε τόνους, εκ των οποίων τόνοι, αξιοποιείται από τις 975 περίπου μονάδες επεξεργασίας γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, εκ των οποίων οι 605 δραστηριοποιούνται στην παραγωγή τυροκομικών προϊόντων. Το παραγόμενο πρόβειο και αίγειο γάλα κατευθύνεται σε διάφορες χρήσεις µε κύρια την παραγωγή τυριών (90%), ενώ το αγελαδινό για εμφιάλωση σε ποσοστό 80%. Από το σύνολο του παραγομένου γάλακτος παρασκευάζονται ετησίως περίπου: τόνοι τυριών εκ των οποίων το 90% παράγονται από αιγοπρόβειο γάλα. Το 57% των παραγομένων τυριών είναι τυριά γράφει ο Θεόφιλος Μασούρας Επίκουρος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων & Διατροφής του Ανθρώπου Προστασίας Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) με τη φέτα να καταλαμβάνει το 90%. ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΑΣ Η ελληνική γαλακτοκομία παρουσιάζει πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα αλλά και αδυναμίες. Για να συνεχίσει να υπάρχει η γαλακτοκομία μας, ενδεχόμενα και να διαδραματίσει πιο σημαντικό ρόλο στην οικονομία της χώρας, θα πρέπει άμεσα και ανεξάρτητα πολιτικού και οικονομικού κόστους να γίνουν βελτιωτικές παρεμβάσεις από τις οποίες οι πιο σημαντικές είναι: Βελτίωση των συνθηκών άσκησης της κτηνοτροφίας, ιδιαίτερα της αιγοπροβατοτροφίας. Εξυγίανση των γαλακτοπαραγωγών ζώων. Αυτό αποτελεί προϋπόθεση για την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων. Kαλύτερη αξιοποίηση των βοσκοτόπων, ιδιαίτερα αυτών που χρησιμοποιούν τα αιγοπρόβατα. Επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση των κτηνοτρόφων και των τυροκόμων, και η στήριξή τους μέσω συμβουλευτικών υπηρεσιών, ώστε να είναι ενήμεροι για τις σύγχρονες μεθόδους. Ενίσχυση των οργανώσεων παραγωγών και διεπαγγελματικών οργανώσεων. Η δημιουργία διεπαγγελματικής οργάνωσης γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων εί- Η καθετοποιημένη μορφή γαλακτοκομικών επιχειρήσεων διέξοδος στην κρίση; Σε πολλές χώρες της Ευρώπης η καθετοποιημένη μορφή κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης υπάρχει και αναπτύσσεται οργανωμένα εδώ και χρόνια. Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν υπήρξε μια δομημένη αγροτική στρατηγική προς αυτή την κατεύθυνση. Μέρος αυτής της αντιμετώπισης βιώνουν οι αγρότες μας σήμερα. Εκτός τούτου η ασαφής και δυσνόητη πολλές φορές νομοθετική προσέγγιση, δημιούργησε παρερμηνείες και προσχώματα προς την κατεύθυνση της καθετοποίησης των κτηνοτροφικών επιχειρήσεων και του δικαιώματος της «απ ευθείας» πώλησης των παραγόμενων προϊόντων τους. Η ενημέρωση είναι ελλιπής και πολλές φορές σε επίπεδο αυτοσχεδιασμού. Η παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων από τις βιομηχανικές επιχειρήσεις αντιπροσωπεύει το 75% ενώ η παραγωγή μέσω γεωργικών εκμεταλλεύσεων το 25%. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι η συμμετοχή των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στη συνολική εγχώρια παραγωγή τυροκομικών κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω καθώς και τις αυξητικές τάσεις που παρουσιάζει η αγορά γαλακτοκομικών προϊόντων, την έλλειψη μεταποιητικών μονάδων, κυρίως νησιώτικες περιοχές, καθώς και κάποια κίνητρα για δημιουργία δομών για καθετοποιημένες επιχειρήσεις αγροδιατροφικού κλάδου μέσω εθνικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων, φαίνεται να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας μικρομεσαίων και οικογενειακών επιχειρήσεων του κλάδου της, με ποιοτικά προϊόντα που θα απευθύνονται κυρίως στην τοπική αγορά και ειδικότερα προϊόντων με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όπως προϊόντα γεωγραφικών ενδείξεων (ΠΟΠ, ΠΓΕ), προϊόντα Ιδιοτυπίας και άλλα προϊόντα με παραδοσιακά χαρακτηριστικά όπως ορεινών και νησιώτικων περιοχών, τα οποία θα παράγονται σύμφωνα με τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας και τις πιστοποιήσεις που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία.

13 STYMFALIA Η φύση της επιχειρηματικότητας Η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος είναι ανάγκη. Για εμάς στην Τράπεζα Πειραιώς, είναι καθήκον και δέσμευση. Μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος LIFE-Stymfalia η Τράπεζα Πειραιώς, σε συνεργασία με το Πολιτιστικό Ιδρυμα Ομίλου Πειραιώς, τον Δήμο Σικυωνίων, την ΟΙΚΟΜ ΕΠΕ, την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών και το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ), διαμορφώνει ένα πρωτοπόρο και αειφόρο σχήμα αποκατάστασης και διαχείρισης της λίμνης Στυμφαλίας. Στην Τράπεζα Πειραιώς συνδυάζουμε την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος με τη δημιουργία επιχειρηματικών ευκαιριών και δίνουμε λύσεις στο ζήτημα χρηματοδότησης των προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πρόγραμμα LIFE-Stymfalia (LIFE12 NAT/GR/000275) υλοποιείται με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

14 Σε αυτή τη δουλειά πάντα ψάχνετε µία λύση. Εµείς σας προσφέρουµε πολλές. Ολοκληρωµένες και εξειδικευµένες τραπεζικές λύσεις που ανταποκρίνονται στις ανάγκες σας. Ταµιευτήριο αγροτών για όλες τις τραπεζικές σας συναλλαγές και την πίστωση των αγροτικών σας επιδοτήσεων. Εξειδικευµένα ασφαλιστικά προγράµµατα προσαρµοσµένα στις ιδιαιτερότητες της αγροτικής δραστηριότητας. Κάρτα Συµβολαιακής Γεωργίας & Κτηνοτροφίας για να εξασφαλίσετε την παραγωγή και το εισόδηµά σας, αλλά και δάνεια κάλυψης των καλλιεργητικών εξόδων σας. άνεια για αγορά γης & εξοπλισµού, καθώς και επιδοτούµενα δάνεια για απόκτηση 1ης κατοικίας. Μάθετε περισσότερα σε ένα κατάστηµα της Τράπεζας Πειραιώς. Τ ,

15 ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ 15 ριγανη κροκοσ λεβαντα Χαμομηλι θυμάρι μέντα κορίανδροσ φασκόμηλο Βασιλικοσ δενδρολίβανο μάραθο ΛΟΥΪΖΑ Αρωματικά φυτά Ο θησαυρός της ελληνικής γης αναδίνει άρωμα ανάπτυξης Τα τελευταία χρόνια σκαρφάλωσαν στην κορυφή της πυραμίδας με τις πιο δυναμικές εναλλακτικές καλλιέργειες. Ενας πολύτιμος θησαυρός της ελληνικής γης που αναδίνει έντονο άρωμα... ανάπτυξης στις ξένες αγορές. Τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά χρόνο με το χρόνο κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος στη χώρα μας, καθώς λόγω της διαρκώς αυξανόμενης ζήτησης εντός και εκτός ελληνικών Η Ελλάδα είναι ιδανικός τόπος για την καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών και ευδοκιμούν περισσότερα από 600 είδη συνόρων εμφανίζουν σημαντικά περιθώρια κέρδους για παραγωγούς και εταιρείες μεταποίησης. Η χώρα μας είναι ιδανική για την καλλιέργεια των αρωματικών και των φαρμακευτικών φυτών, καθώς προσαρμόζονται στο ελληνικό εδαφοκλιματικό περιβάλλον, ενώ μπορούν να αξιοποιήσουν ορεινές και ημιορεινές περιοχές. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια καλλιεργούνται σε συστηματικές καλλιέργειες με σκοπό την παραγωγή αιθέριων ελαίων και ξηρής δρόγης (αποξηραμένα φύλλα και άνθη). Στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλλιεργούνται και παράγονται διάφορα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, ενώ ευδοκιμούν περισσότερα από 600 είδη. Στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ευδοκιμούν περί τα 600 είδη αρωματικών φυτών. Τα κυριότερα από αυτά είναι: ο κρόκος, η ρίγανη, το γλυκάνισο, το τσάι

16 16 ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ Μάρτιος 2015 του βουνού, το φασκόμηλο, η μαστίχα, η λεβάντα, η μαντζουράνα, το θυμάρι, το δίκταμο, το μάραθο, η μέντα, ο βασιλικός, το χαμομήλι, το κύμινο κ.ά. Από τα φαρμακευτικά φυτά που καλλιεργούνται στην Ελλάδα, ο κρόκος, καταλαμβάνει την πρώτη θέση σε επίπεδο καλλιεργούμενης έκτασης. Το γλυκάνισο είναι ένα αρωματικό φυτό που οι εκτάσεις του αυξάνονται σταθερά τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζοντας πολύ καλές προοπτικές, ενώ και η ρίγανη είναι ένα φυτό που αναπτύσσεται με εντυπωσιακές αποδόσεις. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια άρχισαν να καλλιεργούνται αρωματικά φυτά σε βιολογικές καλλιέργειες σε μία έκταση στρεμμάτων. Το είδος αυτό των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών έχει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης, λόγω της εξαιρετικής ποιότητας που τα χαρακτηρίζει, ενώ οι αποδόσεις υπερδιπλασιάζονται σε σχέση με τις συμβατικές καλλιέργειες. Η καλλιέργεια των φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών -όπως εξηγεί στο «Επί Γης» ο γεωπόνος Κάσσανδρος Γάτσιος- παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα, επειδή: έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν φτωχά και άγονα εδάφη αποτελούν την πρώτη ύλη για την δημιουργία μικρών μεταποιητικών βιομηχανικών μονάδων δίνουν εργασία σε κατοίκους ορεινών και μειονεκτικών περιοχών συμβάλλουν στην ανάπτυξη της μελισσοκομίας συνδυάζεται η καλλιέργειά τους με την ανάπτυξη του τουρισμού εξοικονομείται συνάλλαγμα. Τα αρωματικά φυτά χρησιμοποιούνται ευρέως σε διάφορους τομείς της βιομηχανίας, όπως είναι καλλυντικά, φάρμακα, τρόφιμα, ποτά κ.ά. Η μεγαλύτερη αγορά αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στον κόσμο είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ οι ΗΠΑ είναι επίσης χώρα με μεγάλη κατανάλωση. Σε παγκόσμιο επίπεδο δεν υπάρχουν στοιχεία για να εκτιμηθεί η συνολική παραγωγή των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, αλλά γενικά μπορούμε να πούμε ότι η Ασία είναι ο γεωγραφικός χώρος που έχει τη μεγαλύτερη παραγωγή σε αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά. Οι χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση είναι: η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Αγγλία, οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ιαπωνία. Η αξία της ευρωπαϊκής αγοράς αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών ανέρχεται σε 1,1 δισ. δολάρια Ευρωπαϊκή αγορά Σχεδόν το 90% των μεταποιημένων προϊόντων από τα αρωματικά φυτά που κυκλοφορούν στην ευρωπαϊκή αγορά δεν προέρχεται από συστηματικές καλλιέργειες αλλά είναι αυτοφυή. Οι κυριότερες χώρες στις οποίες γίνεται συλλογή της αυτοφυούς παραγωγής είναι η Τουρκία, η Αλβανία, η Ουγγαρία, η Ισπανία και η Ελλάδα. Η συνολική παραγωγή των αυτοφυών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών υπολογίζεται σε τόνους. Η αξία της ευρωπαϊκής αγοράς αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών ανέρχεται σε 1,1 δισ. δολάρια, ενώ οι συνολικές πωλήσεις των προϊόντων των φυτών, των διαιτητικών συμπληρωμάτων και των λειτουργικών τροφίμων ξεπερνούν τα 7,5 δισ. δολάρια στην Ε.Ε. Ένα μεγάλο μέρος των εισαγωγών της Ευρώπης καλύπτεται από τη Βουλγαρία αφού είναι η κυριότερη εξαγωγική χώρα αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στη Γηραιά Ήπειρο. Σύμφωνα με πολλές έρευνες αγοράς για τα αρωματικά και τα φαρμακευτικά φυτά, το εμπόριο αυτών των φυτών, αυξάνεται με ρυθμούς της τάξης του 10% ετησίως λόγω του ότι έχουν αλλάξει οι διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων, κυρίως των πλούσιων χωρών, με αποτέλεσμα πολλοί να έχουν στραφεί στην υγιεινή διατροφή και τις εναλλακτικές θεραπείες. Τα αρωματικά φυτά στην Ευρώπη βρίσκονται στην αγορά, κυρίως σε αποξηραμένη μορφή (δρόγη), ενώ ένα μικρό μέρος τους κυκλοφορεί σε νωπή μορφή. Από το σύνολο των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών που αυτοφύονται στην Ελλάδα, ένας ελάχιστος αριθμός από τα είδη αυτά καλλιεργείται σε συστηματικές καλλιέργειες. Τα κυριότερα από αυτά τα είδη είναι: Ο κρόκος, η ρίγανη, ο βασιλικός, το τσάι του βουνού, η μαστίχα, το δίκταμο. Η Ελλάδα εξάγει στην Κύπρο κυρίως γλυκάνισο, κορίανδρο και μάραθο. Στην Ισπανία και την Ιταλία κρόκο, στις ΗΠΑ και τη Γερμανία ρίγανη και φασκόμηλο, στη Βουλγαρία κύμινο κ.λπ. Ο κρόκος αποτελεί το κυριότερο εξαγώγιμο προϊόν από τα αρωματικά φυτά και βρίσκεται στην πρώτη θέση σε αξία, ενώ η ρίγανη που θεωρείται ποιοτικά ανώτερη στις ξένες αγορές βρίσκεται στη δεύτερη θέση των εξαγωγών της χώρας μας σε αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά μετά τον κρόκο με ποσοστό 19% της αξίας των εξαγόμενων αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών. Οι χώρες προορισμού της ελληνικής ρίγανης είναι κυρίως χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 62,5% της αξίας τους προωθείται σε τρίτες χώρες, με σημαντικότερη τις ΗΠΑ που απορροφά το 55,3%. Επίσης σημαντικές εξαγωγές ρίγανης γίνονται στην Αυστραλία, που αντιστοιχούν στο 22,5% της συνολικής αξίας, και ο Καναδάς με ποσοστό 15%. Οι χώρες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις οποίες εξάγεται η ελληνική ρίγανη είναι η Γερμανία απορροφώντας το 62,2%, η Ιταλία με το 15,1% και η Ολλανδία με το 7,9% των εγχώριων εξαγωγών προς χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι χώρες από τις οποίες γίνονται εισαγωγές αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών είναι η Τουρκία από την οποία εισάγονται γλυκάνισο, θυμάρι, δάφνη, ρίγανη και μάραθο. Από την Ισπανία και την Αυστρία εισάγουμε κρόκο, από την Αλβανία και την Ινδία ρίγανη, θυμάρι και κύμινο, από τη Βουλγαρία ρίγανη και κορίανδρο.