ΤΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΘΤΡΕΟΕΙΔΟΤ

Transcript

1 ΤΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΘΤΡΕΟΕΙΔΟΤ Ακτινολόγοσ

2 Σεχνικι απεικόνιςθσ (1) Υψίςυχνοι θχοβολείσ (7,5-10 MHz) εξαςφαλίηουν υψθλι χωρικι διακριτικι ικανότθτα ωσ 0,5 mm

3 Σεχνικι απεικόνιςθσ(2) Έγχρωμο Doppler για τον ζλεγχο τθσ αγγείωςθσ, προτιμότερο το Power Doppler (πιο ευαίςκθτο) από το Color Doppler. O κυρεοειδισ είναι από τα όργανα με τθν πλουςιότερθ αιμάτωςθ.

4 Σεχνικι απεικόνιςθσ(3) Χριςθ ελαςτογραφίασ και θχοενιςχυτικϊν ουςιϊν (constrast enhanced ultrasound, CEUS)

5 Φυςιολογικι απεικόνιςθ (1) Ομοιογενζσ παρζγχυμα, με θχογζνεια υψθλότερθ από αυτι των υπερκείμενων τραχθλικϊν μυϊν) Σο μζγεκοσ εξαρτάται από : τθν θλικία, το φφλο, το βάροσ, τθν επαρκι πρόςλθψθ ιωδίου, τθν κφθςθ, το κάπνιςμα, τθ χρόνια λιψθ αλκοόλ, κακϊσ και τθν παρουςία θπατικισ ι νεφρικισ νόςου

6 Φυςιολογικι απεικόνιςθ(2) Διογκωμζνοσ κεωρείται ο αδζνασ όταν θ προςκιοπίςκια διάμετρόσ του υπερβαίνει τα 2 cm Φυςιολογικό πάχοσ ιςκμοφ: <4-5 mm

7 Φυςιολογικι απεικόνιςθ ΣΤΜ Μ Μ ΣΤΜ Τ ΚΚ ΚΚ Εγκάρςια απεικόνιςθ φυςιολογικοφ κυρεοειδοφσ αδζνα, Σ= τραχεία, ΚΚ=κοινι καρωτίδα, Μ=επιπολισ τραχθλικοί μφεσ, ΣΜ=ςτερνοκλειδομαςτοειδισ μυσ

8 Φυςιολογικι απεικόνιςθ Φυςιολογικι θχοδομι και αγγείωςθ κυρεοειδοφσ αδζνα.

9 Φυςιολογικι απεικόνιςθ(3) χιμα «Η» ι «U» αποτελοφμενο από τουσ δυο λοβοφσ και τον ιςκμό το 40% παρουςία πυραμοειδοφσ λοβοφ που εκτείνεται κεφαλικά από τον ιςκμό (ατροφεί ςτουσ ενιλικεσ)

10 Φυςιολογικι απεικόνιςθ(4) Με τθν κατάποςθ ο κυρεοειδισ ανζρχεται, διευκολφνοντασ τθν απεικόνιςθ των κάτω πόλων του Ο υπερθχογραφικόσ ζλεγχοσ πρζπει να εκτείνεται και ςτισ πλάγιεσ τραχθλικζσ χϊρεσ για ζλεγχο λεμφαδενοπάκειασ

11 Όηοι κυρεοειδοφσ (1) υχνότατο υπερθχογραφικό εφρθμα : ωσ και 67% των ενθλίκων (υψθλότερθ ςυχνότθτα ςε γυναίκεσ κι θλικιωμζνουσ) Οι περιςςότεροι είναι υπερπλαςτικοί (οηϊδθσ υπερπλαςία), με φυςιολογικι, ελαττωμζνθ ι αυξθμζνθ λειτουργία (τοξικοί όηοι) Λιγότερο από 7% αυτϊν των όηων είναι κακοικεισ

12 Όηοι κυρεοειδοφσ (2) Τπερπλαςτικοί όηοι Κδια θχογζνεια με το γφρω παρζγχυμα, αυξθμζνθ ι ελαττωμζνθ Κυςτικι απεικόνιςθ ςε εκτεταμζνθ ρευςτοποιθτικι εκφφλιςθ Περιφερικι υποθχοϊκι άλωσ που αντιπροςωπεφει αγγεία, οίδθμα και ςυμπίεςθ του γφρω παρεγχφματοσ Μπορεί να ζχουν όμωσ και αςαφι όρια με το γφρω παρζγχυμα

13 Όηοι κυρεοειδοφσ (3) Τπερπλαςτικοί όηοι Τπερθχογενείσ εςτίεσ με ακουςτικι ενίςχυςθ (αναφζρεται ωσ «ουρά κομιτθ») αποδίδονται ςε πυκνό κολλοειδζσ υλικό Διευρυςμζνοι χϊροι με κολλοειδζσ δίνουν εικόνα ςπογγοειδι (ι κθρικρασ) Εκφυλιςτικζσ επαςβεςτϊςεισ ζχουν μορφολογία αδρι (με ακουςτικι ςκιά) ι δίκθν «κελφφουσ αυγοφ» ςτθν περιφζρεια του όηου Κατά τον Doppler ζλεγχο παρουςιάηουν ςυνικωσ περιφερικι ροι, ωςτόςο μπορεί να ζχουν και κεντρικι αιμάτωςθ ι να είναι τελείωσ ανάγγειοι

14 Όηοι κυρεοειδοφσ Τπερπλαςτικόσ όηοσ κυρεοειδοφσ. Ο όηοσ ζχει ίδια θχογζνεια με το υπόλοιπο παρζγχυμα και περιβάλλεται από υποθχοϊκι άλω (βζλθ). το ζγχρωμο Doppler παρουςιάηει αγγείωςθ κυρίωσ περιφερικά κι ελάχιςτθ ςτο εςωτερικό του.

15 Όηοι κυρεοειδοφσ Α Β Γ Παραδείγματα υπερπλαςτικϊν όηων. Α) Όηοσ κυρίωσ ςυμπαγισ, με λίγα κυςτικά ςτοιχεία κι ιςοθχοϊκόσ, που δεν περιβάλλεται πλιρωσ από άλω (βζλθ) Β) Όηοσ μικτόσ, με κυςτικά και ςυμπαγι ςτοιχεία Γ) Όηοι κυςτικοί, με κολλοειδζσ περιεχόμενο (αναδεικνφονται υπερθχογενείσ κρφςταλλοι κολλοειδοφσ *βζλθ+με μικρι ενίςχυςθ τφπου «ουράσ κομιτθ»)

16 Όηοι κυρεοειδοφσ Α Β Γ Παραδείγματα υπερπλαςτικϊν όηων. A) Όηοσ με περιφερικι επαςβζςτωςθ δίκθν «κελφφουσ αυγοφ» Β) Όηοσ με εςτιακι εκφυλιςτικι μακροεπαςβζςτωςθ με ακουςτικι ςκιά (βζλθ) Γ) Όηοσ με μικροφσ κυςτικοφσ χϊρουσ (βζλθ) που κάνουν τον όηο να μοιάηει με ςπόγγο

17 Όηοι κυρεοειδοφσ Ευμεγζκθσ όηοσ του ΑΡ λοβοφ του αδζνα με περιφερικζσ επαςβεςτϊςεισ δίκθν «κελφφουσ αυγοφ», ςε αξονικι τομογραφία.

18 Όηοι κυρεοειδοφσ Παραδείγματα όηων. αφϊν ορίων όηοσ αριςτερά, υπερθχοϊκόσ ωσ προσ το υπόλοιπο παρζγχυμα αριςτερά που περιβάλλεται πλιρωσ από λεπτι υποθχοϊκι άλω και δυο μικροί υποθχοϊκοί όηοι δεξιά.

19 Όηοι κυρεοειδοφσ Παραδείγματα όηων. Μερικϊσ κυςτικόσ όηοσ αριςτερά (βζλθ) και πλιρωσ κυςτικόσ ευμεγζκθσ όηοσ δεξιά. Σο πορτοκαλί βζλοσ δείχνει το ςυμπαγζσ τμιμα του όηου.

20 Όηοι κυρεοειδοφσ Όηοι κατά βάςθ κυςτικοί αλλά με ςυμπαγι ςτοιχεία (βζλθ) ςτο ανϊτερο τμιμα τουσ.

21 Όηοι κυρεοειδοφσ Ευμεγζκθσ ανομοιογενοφσ θχοδομισ όηοσ καταλαμβάνει πλιρωσ και διογκϊνει το ΔΕ λοβό του κυρεοειδοφσ, με όγκο του όηου περί τα 15cm 3 (αριςτερά). O ΑΡ λοβόσ ςτθν ίδια αςκενι είναι φυςιολογικοφ μεγζκουσ κι ομοιογενοφσ θχοδομισ, χωρίσ εικόνα όηων (δεξιά).

22 Όηοι κυρεοειδοφσ Όηοσ με ςυμπαγι και κυςτικά ςτοιχεία (αριςτερά) και ςυμπαγισ όηοσ, ελαφρϊσ ανομοιογενισ, ιςοθχοϊκόσ με το φυςιολογικό παρζγχυμα, που μόλισ διακρίνεται από αυτό (δεξιά).

23 Όηοι κυρεοειδοφσ ΚΚ Ωοειδοφσ ςχιματοσ όηοσ ςτον ΑΡ λοβό του κυρεοειδι, με υποθχοϊκι άλω ςτο μεγαλφτερο μζροσ τθσ περιφζρειάσ του και αγγείωςθ τόςο περιφερικι όςο και κεντρικι. (ΚΚ = κοινι καρωτίδα)

24 Όηοι κυρεοειδοφσ (4) Αδζνωμα (κυλακιϊδεσ) 5-10% των κυρεοειδικϊν όηων, 7 φορζσ ςυχνότερα ςτισ γυναίκεσ, 4 θ -5 θ δεκαετία Καλόθκεσ νεόπλαςμα, απεικονίηεται ςυνικωσ «ψυχρό» ςτο ςπινκθρογράφθμα <10% παρουςιάηουν αυξθμζνθ λειτουργία και προκαλοφν κυρεοτοξίκωςθ Σο ςυχνότερο νεόπλαςμα του κυρεοειδι Μονοκλωνικό νεόπλαςμα (αντίκετα με τουσ πολυκλωνικοφσ υπερπλαςτικοφσ όηουσ)

25 Όηοι κυρεοειδοφσ (5) Αδζνωμα (κυλακιϊδεσ) Τπερ/ιςο/υπο θχοϊκό, υποθχοϊκι κάψα περιφερικά, αγγείωςθ δίκθν «ακτινωτοφ τροχοφ» Δφςκολθ θ διάκριςθ από υπερπλαςτικό όηο Οι υπερπλαςτικοί όηοι είναι ςυνικωσ πολλαπλοί και δεν περιβάλλονται από κάψα

26 Αδζνωμα (κυλακιϊδεσ) (6) Αδφνατθ θ δδ από Ca υπερθχογραφικά. Η διάκριςθ από καρκίνωμα βαςίηεται ςτθν ανάδειξθ διικθςθσ κάψασ και αγγείων (απαιτείται χειρουργικι εξαίρεςθ κι ιςτολογικι εξζταςθ δεν επαρκεί οφτε θ FNA) Ο κίνδυνοσ εξζλιξθσ ςε Ca δεν είναι γνωςτόσ (δεν υπάρχει ςαφισ αλλθλουχία αδζνωμα καρκίνωμα)

27 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ (1) υχνότθτα: 1,2-2,6/ άνδρεσ, 2-3,8/ γυναίκεσ ε νεκροτομικζσ μελζτεσ αναφζρονται κλινικά «ςιωπθλά» κθλϊδθ μικροκαρκινϊματα (<1 cm) ςε ποςοςτό ωσ 36%. υγκρίνοντασ τα ανωτζρω ποςοςτά προκφπτει ότι τα περιςςότερα κθλϊδθ μικροκαρκινϊματα δεν κα εκδθλωκοφν κλινικά

28 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ(2) Παράγοντεσ κινδφνου: ζκκεςθ ςε ακτινοβολία (ραδιενζργεια από ατομικζσ βόμβεσ & πυρθνικά ατυχιματα, κεραπευτικι ακτινοβόλθςθ τραχιλου αλλά όχι θ κεραπεία με ραδιενεργό ιϊδιο), υψθλι πρόςλθψθ ιωδίου, οικογενειακό ιςτορικό

29 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ(3) Ιςτολογικοί τφποι Θθλϊδθσ (80%) Θυλακιϊδθσ (10%) Μυελοειδισ ( 5-10%) Αναπλαςτικόσ (1-2%) Λζμφωμα, ςάρκωμα, μεταςτάςεισ (ςπάνιοι) Οι κθλϊδεισ και κυλακιϊδεισ καρκίνοι ζχουν εξαιρετικι πρόγνωςθ με επιβίωςθ ςτθν εικοςαετία 90-95% και 75% αντίςτοιχα. Σα ποςοςτά πζφτουν για τον μυελοειδι καρκίνο (65% ςτα 10 χρόνια) και τον αναπλαςτικό (5% ςτα 5 χρόνια)

30 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ(1) Χαρακτθριςτικά φποπτα για κακοικεια: Χαμθλι θχογζνεια (θ βλάβθ περιςςότερο υποθχοϊκι από τουσ επιπολισ τραχθλικοφσ μυσ) Ανϊμαλο ι μικρολοβωτό περίγραμμα/ απουςία άλω Προςκιοπίςκια διάμετροσ μεγαλφτερθ από τθν εγκάρςια ( taller than wide ), κακϊσ οι κακοικειεσ επεκτείνονται χωρίσ να ςζβονται τα επίπεδα των ιςτϊν

31 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ(2) Μικροεπαςβεςτϊςεισ (επαςβεςτϊςεισ ψαμμωμάτων), τυπικζσ ςτα κθλϊδθ Ca. Δεν ςυνοδεφονται από ςκιά. Αυξάνουν τον κίνδυνο κακοικειασ του όηου Χ3 Μακροεπαςβεςτϊςεισ (αδρζσ, δυςτροφικζσ ωσ αποτζλεςμα εκφφλιςθσ νζκρωςθσ) ςυχνότερεσ ςτο μυελοειδζσ Ca. Παρουςιάηουν ακουςτικι ςκιά. Αυξάνουν τον κίνδυνο κακοικειασ του όηου Χ2 Αυξθμζνθ αγγείωςθ ςτον Doppler ζλεγχο, που ορίηεται ωσ μεγαλφτερθ αιμάτωςθ από το γφρω παρζγχυμα και μεγαλφτερθ αιμάτωςθ ςτο κζντρο του όηου ωσ προσ τθν περιφζρειά του

32 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ Μ β α Α Β Όηοι με υπερθχογραφικά χαρακτθριςτικά φποπτα για κακοικεια: Α) Ο όηοσ ζχει μεγαλφτερθ προςκιοπίςκια διάμετρο από ότι εγκάρςια (α>β, taller than wide ), είναι πιο υποθχοϊκόσ από τουσ τραχθλικοφσ μυσ (Μ) και φζρει μακροεπαςβεςτϊςεισ (κεφαλι βζλουσ) Β) Ο όηοσ είναι επίςθσ ζντονα υποθχοϊκόσ και με αςαφι όρια

33 Moon WJ 2008 Kim EK 2002 Cappelli C 2007 Papini E 2002 Moon WJ 2008 Kim EK 2002 Cappelli C 2007 Papini E 2002 Moon WJ 2008 Kim EK 2002 Cappelli C 2007 Papini E 2002 Moon WJ 2008 Kim EK 2002 Cappelli C 2007 Papini E 2002 Moon WJ 2008 Kim EK 2002 Cappelli C 2007 Papini E 2002 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ Ευαιςκθςία(%) Ειδικότθτα(%) PPV(%) NPV(%) (κετικι προγν. αξία) (αρνθτ. προγν. αξία) Ακρίβεια(%) Aνωμαλία περιγράμματοσ 48,3 55, ,5 91, , , , ,4 74,2 Χαμθλι θχογζνεια 41,4 26, ,1 92,2 94, ,4 79,7 68,4 7,0 11,4 68,1 73, ,7 72,9 Taller than wide 40 32,7 91,4 92,5 77,4 66,7 67,4 74,8 69,6 73,5 Μικροεπαςβεςτϊςεισ Μακροεπαςβεςτϊςεισ 44,2 59, ,8 85, ,9 70,7 10, ,8 79, ,4 9,7 96,1 64,8 59,1 59,5 Moon WJ et al. Benign and malignant thyroid nodules: US differentiation--multicenter retrospective study. Radiology 2008 Kim EK et al. New sonographic criteria for recommending fine-needle aspiration biopsy of nonpalpable solid nodules of the thyroid. AJR 2002 Cappelli C at al. The predictive value of ultrasound findings in the management of thyroid nodules. Q J Med 2007 Papini ΧΑΡΣΑΜΠΙΛΑ E et al. Risk of Ε. Malignancy in Nonpalpable Thyroid Nodules: Predictive Value of Ultrasound and Color-Doppler Features. J Clin Endocrinol Metab 2002

34 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ(3) Η αγγείωςθ ΔΕΝ είναι αξιόπιςτο κριτιριο για τθν καλοικεια/ κακοικεια του όηου. Τπεραγγείωςθ παρατθρείται ςυχνά και ςε καλοικεισ όηουσ, ενϊ θ απουςία αγγείωςθσ δεν ςθμαίνει καλοικεια (Moon HJ, Radiology 2010) Σο μζγεκοσ του όηου ΔΕΝ είναι αξιόπιςτο κριτιριο (δεν υπάρχει «κατϊφλι» μεγζκουσ). (Frates MC, Radiology 2005)

35 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ(4) Η παρουςία πολλαπλϊν όηων ΔΕΝ πρζπει να κεωρείται ςθμείο καλοικειασ (ο καρκίνοσ μπορεί να εμφανιςτεί και ςε πολυοηϊδεισ κυρεοειδείσ) (Hoang JK, Radiographics 2007) Οι μακροεπαςβεςτϊςεισ απεικονίηονται ςυχνά (20-25%) ςε όηουσ βρογχοκθλϊν κυρίωσ ςε θλικιωμζνουσ ι ςε μακρόχρονθ βρογχοκιλθ (Solbiati L, Eur Radiol 2001)

36 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ γενικά(1) Ιδιαίτερα χαρακτθριςτικά των διαφόρων τφπων καρκίνου Ο κθλϊδθσ καρκίνοσ είναι οικογενισ ςτο 5%. Μεκίςταται λεμφογενϊσ και ςυχνά οι προςβεβλθμζνοι λεμφαδζνεσ παρουςιάηουν μικροεπαςβεςτϊςεισ ι κυςτικι εκφφλιςθ. Η παρουςία κυςτικών λεμφαδζνων ςτον τράχηλο είναι δηλωτική θηλώδουσ Ca ή Ca ρινοφάρυγγα.

37 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ γενικά(2) Ιδιαίτερα χαρακτθριςτικά των διαφόρων τφπων καρκίνου Ο κυλακιϊδθσ καρκίνοσ μεκίςταται κυρίωσ αιματογενϊσ.

38 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ γενικά(3) Ιδιαίτερα χαρακτθριςτικά των διαφόρων τφπων καρκίνου Ο μυελοειδισ καρκίνοσ (από τα C- κφτταρα που παράγουν καλςιτονίνθ) είναι ςυχνά οικογενισ (25%) ςτο πλαίςιο ςυνδρόμου πολλαπλϊν ενδοκρινικϊν νεοπλαςιϊν (MEN 2A και 2B). Μεκίςταται λεμφογενϊσ.

39 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ γενικά(4) Ιδιαίτερα χαρακτθριςτικά των διαφόρων τφπων καρκίνου Ο αναπλαςτικόσ καρκίνοσ επεκτείνεται κατά ςυνζχεια ιςτϊν διθκϊντασ τα γφρω όργανα.

40 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ(1) Ο κθλϊδθσ καρκίνοσ είναι ςυμπαγισ κι εμφανίηει ςπάνια μεγάλεσ κυςτικζσ περιοχζσ (<5%), ενϊ ςυχνά οι λεμφαδενικζσ μεταςτάςεισ του είναι κυςτικζσ! Συπικά είναι υποθχοϊκόσ με μικροεπαςβεςτϊςεισ κι αςαφι όρια (10% περιβάλλεται από κάψα). ε ποςοςτό 10% παρατθρείται θ κυλακιϊδθσ παραλλαγι του κθλϊδουσ καρκίνου, που απεικονιςτικά και μακροςκοπικά μοιάηει με κυλακιϊδεσ νεόπλαςμα.

41 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ (2) Ο κυλακιϊδθσ καρκίνοσ είναι ςυνθκζςτερα ιςουπερθχοϊκόσ, ζχει υποθχοϊκι άλω (αντιςτοιχεί ςτθν κάψα του όγκου) και δεν παρουςιάηει μικροεπαςβεςτϊςεισ. Η διάκριςθ από αδζνωμα δεν μπορεί να γίνει υπερθχογραφικά, οφτε με FNA.

42 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ (3) Ο μυελοειδισ καρκίνοσ είναι υποθχοϊκόσ και ςυνικωσ καλά περιγεγραμμζνοσ, παρότι δεν φζρει κάψα. Περιζχει αδρζσ επαςβεςτϊςεισ (γφρω από εναποκζςεισ αμυλοειδοφσ). Αδρζσ επαςβεςτϊςεισ παρουςιάηει ωςτόςο και το κθλϊδεσ Ca, που είναι κατά πολφ ςυχνότερο. Ο αναπλαςτικόσ καρκίνοσ είναι υποθχοϊκόσ, μπορεί να περιβρογχίηει/διθκεί τουσ παρακείμενουσ μυσ και τα αγγεία

43 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ Α Συπικι εικόνα κθλϊδουσ καρκίνου με πολυάρικμεσ μικροεπαςβεςτϊςεισ και ςαφι (αριςτερά) κι αςαφι (δεξιά) όρια Α: από Β: από Kim DS et al. Sonographic features of follicular variant papillary thyroid carcinomas in comparison with conventional papillary thyroid carcinomas. J Ultrasound Med Dec;28(12):

44 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ Συπικι υπερθχογραφικι εικόνα κθλϊδουσ καρκίνου. Ο όηοσ απεικονίηεται υποθχοϊκόσ με πολυάρικμεσ ςτικτζσ υπερθχοϊκζσ εςτίεσ που αποδίδονται ςε μικροεπαςβεςτϊςεισ. Από: Rumack C. Diagnostic Ultrasound 4 th ed, Mosby 2011.

45 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ Χαρακτθριςτικι εικόνα κυλακιϊδουσ καρκίνου με ςαφι όρια, υποθχοϊκι άλω και χωρίσ επαςβεςτϊςεισ. Από Kim DS et al. Sonographic features of follicular variant papillary thyroid carcinomas in comparison with conventional papillary thyroid carcinomas. J Ultrasound Med Dec;28(12):

46 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ Θυλακιϊδθσ καρκίνοσ: ςαφϊν ορίων κι ομοιογενοφσ υφισ όηοσ που περιβάλλεται από υποθχοϊκι άλω. Η εικόνα είναι παρόμοια με του κυλακιϊδουσ αδενϊματοσ από το οποίο δεν μπορεί να διακρικεί υπερθχογραφικά (απαιτείται χειρουργικι εξαίρεςθ κι ιςτολογικι εξζταςθ). Από: Rumack C. Diagnostic Ultrasound 4 th ed, Mosby 2011.

47 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ US διάγνωςθ Μυελοειδισ καρκίνοσ. Η βλάβθ παρουςιάηει ςαφι όρια και αδρι επαςβζςτωςθ (βζλοσ) με ακουςτικι ςκιά. Από: Rumack C. Diagnostic Ultrasound 4 th ed, Mosby 2011.

48 Καρκίνοσ κυρεοειδοφσ απεικονιςτικά Αναπλαςτικόσ καρκίνοσ. Αξονικι τομογραφία μετά από iv ζγχυςθ ςκιαγραφικισ ουςίασ δείχνει μια μεγάλθ χωροκατακτθτικι βλάβθ (βζλθ) που καταλαμβάνει όλο τον αδζνα παρεκτοπίηοντασ τισ γφρω δομζσ. Από: Rumack C. Diagnostic Ultrasound 4 th ed, Mosby 2011.

49 Τπερθχογραφικι διάκριςθ καλοικων-κακοικων όηων Η υπερθχοτομογραφία (US) ζχει ευαιςκθςία 63-94%, ειδικότθτα 61-95% κι ακρίβεια 78-94% Κανζνα US κριτιριο δεν μπορεί να κάνει τθ διάκριςθ με απόλυτθ αςφάλεια Ο ςυνδυαςμόσ ωςτόςο οριςμζνων US ευρθμάτων προςανατολίηει περιςςότερο προσ τθ μία ι τθν άλλθ διάγνωςθ κι αναγνωρίηει τουσ όηουσ εκείνουσ που χριηουν FNA

50 Τπερθχογραφικι διάκριςθ καλοικων-κακοικων όηων Σα περιςςότερο φποπτα ευριματα είναι: Η ζντονθ υποθχοϊκότθτα Αςαφι διθκθτικά όρια Παρουςία μικροεπαςβεςτϊςεων Προςκιοπίςκια/εγκάρςια διάμετροσ > 1 (taller than wide)

51 Τπερθχογραφικι διάκριςθ καλοικων-κακοικων όηων(ςυνζχεια) Ευριματα καλοικειασ είναι: Πλιρωσ κυςτικόσ όηοσ πογγοειδισ απεικόνιςθ (>50% του όηου να παρουςιάηει ςυρρζοντα μικροκυςτικά ςτοιχεία) Παρουςία ψευδϊν αντανακλάςεων τφπου «ουράσ κομιτθ» (αντιπροςωπεφουν κρυςτάλλουσ κολλοειδοφσ)

52 Προςυμπτωματικόσ US ζλεγχοσ κλινικι ςθμαςία Η αφξθςθ τθσ ςυχνότθτασ του καρκίνου του κυρεοειδοφσ αντανακλά τθ βελτίωςθ των διαγνωςτικϊν μεκόδων και όχι μια πραγματικι αφξθςθ τθσ ςυχνότθτασ Η κνθτότθτα παραμζνει ςτακερι (Davies L, JAMA Otolaryngol Head Neck Surg 2014) (Davies L, JAMΑ 2006)

53 Προςυμπτωματικόσ US ζλεγχοσ κλινικι ςθμαςία Radiology 2008; 247: Προςοχι ςτθν υπερδιάγνωςθ!

54 Αναρρόφθςθ δια λεπτισ βελόνασ (FNA) Αποτελεί τθ μζκοδο εκλογισ για τθν περαιτζρω εκτίμθςθ των όηων του κυρεοειδοφσ Μελζτεσ ζχουν δείξει χαμθλότερα ποςοςτά μθ διαγνωςτικϊν και ψευδϊσ αρνθτικϊν αποτελεςμάτων όταν γίνεται υπό US κακοδιγθςθ υνιςτάται ιδιαίτερα ςε εν τω βάκει όηουσ, όηουσ δίπλα ςε αγγεία, όηουσ με μικτι ςφςταςθ (ϊςτε να λθφκεί δείγμα από το ςυμπαγζσ, αγγειοφμενο τμιμα του όηου κι όχι το κυςτικό) κι όηουσ όπου προθγοφμενθ FNA (χωρίσ US κακοδιγθςθ) ιταν μθ διαγνωςτικι

55 US/κλινικά κριτιρια για FNA 1 (I) Υπερθχογραφικά/κλινικά κριτιρια Συνιςτϊμενο κατϊφλι μεγζκουσ για FNA Ιςτορικό υψθλοφ κινδφνου 2 Όηοσ ΜΕ φποπτα US ευριματα >5mm αφισ ςφςταςθ υπζρ με βάςθ ιςχυρζσ αποδείξεισ (Α) Όηοσ ΧΩΡΙ φποπτα US ευριματα >5mm Δεν υπάρχει ςφςταςθ οφτε υπζρ, οφτε κατά (Ι) Πακολογικοί τραχθλικοί λεμφαδζνεσ Όλοι οι όηοι 3 αφισ ςφςταςθ υπζρ με βάςθ ιςχυρζσ αποδείξεισ (Α) Παρουςία μικροεπαςβεςτϊςεων 1cm φςταςθ υπζρ με βάςθ όχι ιςχυρζσ αποδείξεισ (Β) υμπαγισ όηοσ ΚΑΙ υποθχοϊκόσ 1cm φςταςθ υπζρ με βάςθ όχι ιςχυρζσ αποδείξεισ (Β) ΚΑΙ ιςο ι υπερθχοϊκόσ 1 1,5cm φςταςθ υπζρ με βάςθ μόνο τθν άποψθ ειδικϊν (C) Μικτόσ κυςτικόσ-ςυμπαγισ όηοσ ΜΕ φποπτα US ευριματα 1,5 2cm φςταςθ υπζρ με βάςθ όχι ιςχυρζσ αποδείξεισ (Β) ΧΩΡΙ φποπτα US ευριματα 2cm φςταςθ υπζρ με βάςθ μόνο τθν άποψθ ειδικϊν (C) πογγοειδισ όηοσ 2cm 4 φςταςθ υπζρ με βάςθ μόνο τθν άποψθ ειδικϊν (C) Πλιρωσ κυςτικόσ όηοσ Δεν ενδείκνυται FNA 5 φςταςθ κατά με βάςθ όχι ιςχυρζσ αποδείξεισ (Ε)

56 US/κλινικά κριτιρια για FNA (II) 1) Ο πίνακασ προζρχεται από τισ ςυςτάςεισ τθσ Αμερικανικισ Εταιρείασ Θυρεοειδοφσ (ΑΣΑ), Νοζμβριοσ 2009 ( 2) Ιςτορικό υψθλοφ κινδφνου: Οικογενειακό ιςτορικό καρκίνου κυρεοειδοφσ ςε ζνα ι περιςςότερουσ ςυγγενείσ 1 ου βακμοφ, ιςτορικό ακτινοβόλθςθσ/ζκκεςθσ ςε ιονίηουςεσ ακτινοβολίεσ, προθγθκείςα θμικυρεοειδεκτομι για καρκίνο, υψθλι πρόςλθψθ 18 FDG ςτο ΡΕΣ, ΜΕΝ2/οικογενισ μυελοειδισ καρκίνοσ κυρεοειδοφσ ςχετιηόμενοσ με τθ μετάλλαξθ RET, καλςιτονίνθ >100pg/mL. 3) Η FNA μπορεί να λθφκεί από τον πακολογικό λεμφαδζνα αντί του κυρεοειδοφσ 4) Εναλλακτικά μπορεί να παρακολουκείται υπερθχογραφικά 5) Εκτόσ αν ενδείκνυται για κεραπευτικό ςκοπό

57 Λζμφωμα κυρεοειδοφσ(1) 2-4% των κακοθκειϊν του κυρεοειδι Non-Hodgkin, Β-κυτταρικισ αρχισ Συπικά ςε θλικιωμζνεσ γυναίκεσ Σα περιςςότερα πρωτοπακι λεμφϊματα (70-80%) εμφανίηονται ςε ζδαφοσ χρόνιασ λεμφοκυτταρικισ κυρεοειδίτιδασ (Hashimoto)

58 Λζμφωμα κυρεοειδοφσ (2) Κλινικά εμφανίηεται ωσ μια ταχζωσ αυξανόμενθ μάηα που μπορεί να προκαλεί δφςπνοια ι δυςφαγία Τπερθχογραφικά απεικονίηεται ωσ ζντονα υποθχοϊκι μάηα, με ακουςτικι ενίςχυςθ. Σο γφρω παρζγχυμα μπορεί να είναι ετερογενζσ λόγω τθσ κυρεοειδίτιδασ Hashimoto, αλλά απεικονίηεται περιςςότερο θχογενζσ

59 Θυρεοειδίτιδεσ Οξεία πυϊδθσ κυρεοειδίτιδα Είναι ςπάνια υχνά ςυνυπάρχει αναπτυξιακι ανωμαλία όπωσ ςυρίγγιο από τον απιοειδι βόκρο του φάρυγγα προσ το κυρεοειδι, παραμζνων κυρεογλωςςικόσ πόροσ ι ανοςοκαταςτολι Προκαλείται από: ςταφυλόκοκκο, ςτρεπτόκοκκο, πνεμονιόκοκκο (ςε αςκενείσ με AIDS: Pneumocystis jirovecii) Ζντονθ κι οξεία κλινικι εικόνα Ο υπερθχογραφικόσ ζλεγχοσ γίνεται για να εντοπιςκεί θ ανάπτυξθ αποςτιματοσ ι/και να παροχετευκεί

60 Θυρεοειδίτιδεσ Τποξεία κυρεοειδίτιδα(de Quervain ι κοκκιωματϊδθσ ι γιγαντοκυτταρικι) Φλεγμονι του αδζνα, κεωρείται ιογενισ (ςυχνά προθγείται λοίμωξθ ανϊτερου αναπνευςτικοφ ) Κλινικά ςθμεία φλεγμονισ Αρχικά υπερκυρεοειδιςμόσ, ακολουκοφμενοσ από παροδικό υποκυρεοειδιςμό Τπερθχογραφικά ο αδζνασ είναι διογκωμζνοσ και υποθχοϊκόσ, με ελαττωμζνθ αγγείωςθ κατά τον Doppler ζλεγχο

61 Θυρεοειδίτιδεσ Θυρεοειδίτιδα Hashimoto (ι χρόνια λεμφοκυτταρικι) Είναι θ ςυχνότερθ, αυτοάνοςθσ αρχισ Μπορεί να ςυνδυάηεται με άλλα αυτοάνοςα νοςιματα όπωσ νόςοσ Addison, διαβιτθσ τφπου Ι, κακοικθ αναιμία, κοιλιοκάκθ Η ςυχνότερθ αιτία υποκυρεοειδιςμοφ ςε περιοχζσ με επαρκι πρόςλθψθ ιωδίου Ωσ φορζσ ςυχνότερθ ςτισ γυναίκεσ, θλικίασ ετϊν Αυξθμζνα αντιςϊματα κατά τθσ κυρεοςφαιρίνθσ (anti-tg) και κατά τθσ υπεροξειδάςθσ (anti-tpo) Κλινικά παρουςιάηεται ωσ ανϊδυνθ διόγκωςθ χετίηεται ςτενά με ανάπτυξθ λεμφϊματοσ

62 Θυρεοειδίτιδα Hashimoto Τπερθχογραφικά ευριματα(1) Διάχυτα διογκωμζνοσ αδζνασ, ετερογενισ με πολλαπλά υποθχοϊκά οηίδια 1-7mm (λεμφοκυτταρικζσ διθκιςεισ) μεταξφ των οποίων παρεμβάλλονται υπερθχοϊκά ινϊδθ διαφραγμάτια.

63 Θυρεοειδίτιδα Hashimoto Τπερθχογραφικά ευριματα(2) Οηϊδθσ μορφι τθσ νόςου, με παρουςία ποικιλόμορφων όηων είτε ςε φυςιολογικό αδζνα (ςυνοδεφεται λιγότερο ςυχνά από υποκυρεοειδιςμό) είτε ςτο ζδαφοσ τθσ διάχυτθσ προςβολισ. Οι ζντονα υποθχοϊκοί όηοι κζτουν υπόνοια λεμφϊματοσ χωρίσ να είναι δυνατι θ υπερθχογραφικι διάκριςθ

64 Θυρεοειδίτιδα Hashimoto Τπερθχογραφικά ευριματα(3) το τελικό ςτάδιο θ νόςοσ καταλείπει τον αδζνα ατροφικό, με ίνωςθ, ετερογενοφσ υφισ και αςαφϊν ορίων.

65 Θυρεοειδίτιδα Hashimoto Doppler ζλεγχοσ: Η αγγείωςθ μπορεί να είναι φυςιολογικι ι και ζντονα αυξθμζνθ κυμίηοντασ τθν εικόνα τθσ νόςου Graves αν και με χαμθλότερεσ ταχφτθτεσ (<50 cm/sec ζναντι > 50 cm/sec ςτθ Graves ), ανάλογα με τθ δραςτθριότθτα τθσ αυτοάνοςθσ διαδικαςίασ κι όχι ανάλογα με τα επίπεδα των ορμονϊν. τθ χρόνια φάςθ τθσ νόςου θ αιμάτωςθ είναι αποφςα ι μόλισ απεικονίςιμθ.

66 Θυρεοειδίτιδα Hashimoto Εγκάρςια (αριςτερά) κι επιμικθσ (δεξιά) εικόνα κυρεοειδοφσ με Hashimoto. Αναδεικνφονται πολυάρικμεσ υποθχοϊκζσ περιοχζσ (ακροίςεισ λεμφοκυττάρων) μεταξφ των οποίων παρεμβάλλονται ΧΑΡΣΑΜΠΙΛΑ υπερθχοϊκζσ Ε. ταινίεσ (ίνωςθ). Σο περίγραμμα του αδζνα είναι λοβωτό.

67 Θυρεοειδίτιδα Hashimoto Ανομοιογζνεια του παρεγχφματοσ με πολλαπλά υποθχοϊκά μικρά οηίδια (αριςτερά) και πολφ πλοφςια αιμάτωςθ κατά τον Doppler ζλεγχο (δεξιά). Η μικροοηϊδθσ απεικόνιςθ ζχει υψθλι ευαιςκθςία για Hashimoto.

68 Θυρεοειδίτιδα Hashimoto Σελικό ςτάδιο Hashimoto. Η νόςοσ καταλείπει τον αδζνα εξαιρετικά ρικνό κι ατροφικό (επιμικθσ τομι αριςτερά κι εγκάρςια δεξιά)

69 Θυρεοειδίτιδα Hashimoto Όηοσ ςε κυρεοειδίτιδα Hashimoto. ε ζδαφοσ μικροοηϊδουσ παρεγχφματοσ αναδεικνφεται ςαφϊν ορίων όηοσ, που κα μποροφςε να παριςτά οηϊδθ μορφι τθσ νόςου. Ο όηοσ ζχει ςχετικά υψθλι θχογζνεια, που απομακρφνει το ενδεχόμενο λεμφϊματοσ. Ωςτόςο, επειδι ζχει αναφερκεί αυξθμζνοσ κίνδυνοσ ΧΑΡΣΑΜΠΙΛΑ και κθλϊδουσ Ε. Ca ςε αςκενείσ με Hashimoto,θ FNA κακίςταται ςυχνά απαραίτθτθ.

70 Θυρεοειδίτιδεσ Riedel (διθκθτικι ινϊδθσ κυρεοειδίτιδα) Πολφ ςπάνια, ςυχνότερθ ςε γυναίκεσ Ινϊδθσ αντίδραςθ παρόμοια με τθσ οπιςκοπεριτοναϊκισ ίνωςθσ καταςτρζφει τον αδζνα κι εκτείνεται ςτουσ γφρω ιςτοφσ (όπωσ τα αγγεία, το παλίνδρομο λαρυγγικό νεφρο, τουσ μυσ). Αντίκετα θ ίνωςθ τθσ Hashimoto δεν ξεφεφγει από τα όρια του αδζνα. Τπερθχογραφικά ο αδζνασ είναι υποθχοϊκόσ και αςαφϊν ορίων. ΔΔ από αναπλαςτικό καρκίνο δεν μπορεί να γίνει απεικονιςτικά κι απαιτείται βιοψία.

71 Θυρεοειδίτιδα Riedel Τπερθχογράφθμα (αριςτερά) και αξονικι τομογραφία μετά από iv ζγχυςθ ςκιαγραφικισ ουςίασ (δεξιά) ςε αςκενι με κυρεοειδίτιδα Riedel. Παρατθρείται διόγκωςθ κι υποθχοϊκι απεικόνιςθ του ΔΕ λοβοφ του αδζνα που περιβρογχίηει τθν κοινι καρωτίδα αρτθρία (βζλθ). Tr= τραχεία, Ε= οιςοφάγοσ Από: Rumack C. Diagnostic Ultrasound 4 th ed, Mosby 2011.

72 Νόςοσ Graves Αυτοάνοςθ νόςοσ, αποτελεί τθν πιο ςυχνι αιτία υπερκυρεοειδιςμοφ Η παρουςία αντιςωμάτων κατά των υποδοχζων τθσ TSH (TSI, thyroid-stimulating immunoglobulins) είναι διαγνωςτικι τθσ νόςου 85% αφορά γυναίκεσ, θλικίασ ετϊν Οφκαλμοπάκεια ςυμβαίνει ςτο 25-30% και μπορεί να προθγείται ι να ζπεται του υπερκυρεοειδιςμοφ

73 Νόςοσ Graves Υπερθχογραφικά ευριματα(1) Διογκωμζνοσ αδζνασ με λοβωτό περίγραμμα, ιςοθχοϊκόσ ι υποθχοϊκόσ Ελαφρϊσ ετερογενισ, χωρίσ διακριτοφσ όηουσ

74 Νόςοσ Graves Υπερθχογραφικά ευριματα(2) Χαρακτθριςτικι θ πολφ πλοφςια αγγείωςθ κατά το Doppler, που ζχει ονομαςτεί «κυρεοειδικι κόλαςθ» (thyroid inferno). Η μζγιςτθ ςυςτολικι ταχφτθτα (PSV) ςτισ αρτθρίεσ μετράται ωσ και 150cm/sec. Οι μετριςεισ αυτζσ κεωροφνται χριςιμεσ για τθ ΔΔ από άλλα αίτια υπερκυρεοειδιςμοφ, τθν παρακολοφκθςθ τθσ ανταπόκριςθσ ςτθ κεραπεία και τθν πρόβλεψθ υποτροπισ.

75 Νόςοσ Graves Ο αδζνασ είναι διογκωμζνοσ και παρουςιάηει ζντονθ αγγείωςθ κατά τον Doppler ζλεγχο ( thyroid inferno )

76 Βρογχοκιλθ Βρογχοκιλθ ονομάηεται γενικά κάκε διόγκωςθ του κυρεοειδι αδζνα 90% των αςκενϊν είναι γυναίκεσ Μπορεί να είναι διάχυτθ (αρχικά) ι πολυοηϊδθσ (μετά από επαναλαμβανόμενα επειςόδια υπερπλαςίασ και εκφφλιςθσ του αδζνα και λόγω τθσ διαφορετικισ απάντθςθσ του επικθλίου των κυλακίων ςτθν TSH). Η διάχυτθ ςυνικωσ ςτθν εφθβεία και τθν κφθςθ, θ πολυοηϊδθσ ςε θλικίεσ >50 ετϊν. Η λειτουργία του αδζνα μπορεί να είναι φυςιολογικι (μθ τοξικι βρογχοκιλθ), αυξθμζνθ (τοξικι) ι μειωμζνθ (υποκυρεοειδικι)

77 Βρογχοκιλθ(1) τθν πολυοηϊδθ βρογχοκιλθ παρατθροφνται πολυάρικμοι ποικίλου μεγζκουσ υπερπλαςτικοί όηοι, ςυχνά με κυςτικζσ εςτίεσ (ακροίςεισ κολλοειδοφσ, περιοχζσ αιμορραγίασ και νζκρωςθσ) και δυςτροφικζσ, αδρζσ επαςβεςτϊςεισ Αυξθμζνθ αγγείωςθ παρατθρείται ςε αυτόνομουσ «κερμοφσ» όηουσ

78 Βρογχοκιλθ (2) τόχοσ τθσ απεικόνιςθσ είναι να εκτιμιςει τα όρια τθσ βρογχοκιλθσ (CT ι MRI ιδίωσ για καταδυόμενεσ), να διερευνιςει αςφμμετρεσ διογκϊςεισ, να εντοπίςει όηουσ με φποπτα χαρακτθριςτικά και να βοθκιςει ςτθ ΔΔ των πακιςεων που διογκϊνουν το κυρεοειδι (US)

79 Βρογχοκιλθ Εγκάρςια (αριςτερά) κι επιμικθσ (δεξιά) απεικόνιςθ πολυοηϊδουσ βρογχοκιλθσ. Παρατθροφνται πολυάρικμοι όηοι που αντικακιςτοφν ςχεδόν ολοκλθρωτικά το παρζγχυμα. Ο αδζνασ είναι διογκωμζνοσ, με προςκιοπίςκια διάμετρο 3,08cm (>2cm) κι όγκο (του ΔΕ λοβοφ μόνο) 3,08Χ3,39Χ6,45Χ0,52=35cm 3 (ο φυςιολογικόσ όγκοσ όλου του αδζνα είναι <20-25 cm 3 )

80 Βρογχοκιλθ Αξονικι τομογραφία μετά από iv ζγχυςθ ςκιαγραφικοφ. Ο κυρεοειδισ είναι ανομοιογενισ με αδρι επαςβζςτωςθ (κεφαλι βζλουσ, αριςτερά) κι υπόπυκνουσ όηουσ. Σο ουραίο τμιμα του αδζνα καταδφεται ςτο ανϊτερο μεςοκωράκιο (βζλθ, δεξιά).

81 Νεότερεσ τεχνικζσ(1) Τπερθχοτομογραφία με ζγχυςθ μικροφυςαλιδϊδουσ ςκιαγραφικισ ουςίασ (contrast-enhanced ultrasound, CEUS) για τθν ανάδειξθ του διαφορετικοφ προτφπου και ταχφτθτασ εμπλουτιςμοφ των διαφόρων βλαβϊν

82 Νεότερεσ τεχνικζσ(2) Ελαςτογραφία (US elastography) για τθ μζτρθςθ τθσ ελαςτικότθτασ του όγκου με βάςθ τθν παραμόρφωςθ τθσ βλάβθσ και των προκαλοφμενων μεταβολϊν ςτα ανακλϊμενα κφματα υπεριχων (οι κακοικεισ όηοι είναι πιο ςκλθροί από το γφρω παρζγχυμα) Προσ το παρόν οι παραπάνω τεχνικζσ δεν ζχουν αποδείξει τθ χρθςιμότθτά τουσ ςτθ διερεφνθςθ των όηων του κυρεοειδοφσ. Νεότερεσ τεχνικζσ ελαςτογραφίασ (όπωσ SSWE και ARFI) ενδζχεται να παρζχουν καλφτερα αποτελζςματα.

83 US κυρεοειδοφσ ςτα παιδιά υγγενείσ ανωμαλίεσ Απλαςία, υποπλαςία και εκτοπία Αποτελοφν τθν κυριότερθ αιτία ςυγγενοφσ υποκυρεοειδιςμοφ Μζτρθςθ υπερθχογραφικά των διαςτάςεων του αδζνα ςτα νεογνά και ςφγκριςθ με φυςιολογικζσ τιμζσ (βλζπε πίνακεσ) για τθ διάγνωςθ τθσ υποπλαςίασ ι βρογχοκιλθσ. 90% ο ζκτοποσ κυρεοειδισ εντοπίηεται ςτθ βάςθ τθσ γλϊςςασ, αλλά μπορεί να βρεκεί οπουδιποτε κατά μικοσ του κυρεογλωςςικοφ πόρου. Σο ςπινκθρογράφθμα είναι ανϊτερο ςτθν ανάδειξθ ζκτοπου ιςτοφ. Σο υπερθχογράφθμα είναι επιπλζον χριςιμο ςε περιπτϊςεισ που δεν απεικονίηεται ο αδζνασ ςτο ςπινκθρογράφθμα (όπωσ ςε αποκλειςμό των υποδοχζων τθσ TSH από αντιςϊματα)

84 Φυςιολογικζσ τιμζσ του όγκου του κυρεοειδοφσ ςτα νεογνά Ο υπολογιςμόσ του όγκου (για κάκε λοβό) γίνεται με βάςθ τον τφπο: μικοσ Χ πλάτοσ Χ βάκοσ Χ π/6. Από: R Perry et al. Ultrasound of the thyroid gland in the newborn: normative data. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed. 2002; 87(3): F209 F211

85 Φυςιολογικζσ τιμζσ του όγκου του Ηλικία (ζτθ) κυρεοειδοφσ ςτα παιδιά Αγόρια Όγκοσ κυρεοειδοφσ (ml) Κορίτςια 6 5,4 5,0 7 5,7 5,9 8 6,1 6,9 9 6,8 8,0 10 7,8 9,2 11 9,0 10, ,4 11, ,0 13, ,9 14, ,0 16,1 Ανϊτερεσ τιμζσ φυςιολογικοφ όγκου κυρεοειδοφσ μετροφμενου με US ςε παιδιά με επαρκι πρόςλθψθ ιωδίου ωσ ςυνάρτθςθ τθσ θλικίασ (από: Bulletin of the World Health Organization, 1997, 75 (2): ). ε χϊρεσ που παρουςιάηουν υψθλό ποςοςτό παιδιϊν με κακυςτζρθςθ ςτθν ανάπτυξθ, ο φυςιολογικόσ όγκοσ κα πρζπει να κακορίηεται με βάςθ τθν ςυνολικι επιφάνεια ςϊματοσ.

86 Κφςτθ κυρεογλωςςικοφ πόρου Κατά μικοσ τθσ εμβρυολογικισ κακόδου του κυρεοειδοφσ: από το τυφλό τριμα τθσ γλϊςςασ ωσ τον πυραμοειδι λοβό. Η παραμονι του πόρου, που καλφπτεται από εκκριτικό επικιλιο, οδθγεί ςτο ςχθματιςμό κφςτθσ. Εντόπιςθ: άνωκεν του υοειδοφσ (15%), ςτο ίδιο φψοσ, προςκίωσ ι οπιςκίωσ του οςτοφ (20%), και κάτωκεν του υοειδοφσ (65%) Η πλειοψθφία (75%) ςτθ μζςθ γραμμι, ωςτόςο όςο πιο χαμθλά είναι θ κφςτθ, τόςο πικανότερο να είναι ςε παράμεςθ κζςθ, ςυνικωσ εντόσ των επιπολισ τραχθλικϊν μυϊν. Μπορεί να περιζχει ζκτοπο κυρεοειδικό ιςτό (0,5-5,7%) υχνότερθ κλινικι παρουςίαςθ: ανϊδυνθ προοδευτικά αυξανόμενθ μάηα ςτθν πρόςκια επιφάνεια του τραχιλου

87 Κφςτθ κυρεογλωςςικοφ πόρου US ευριματα(1) Απεικονίηεται ωσ λεπτοτοιχωματικι, ανθχοϊκι κφςτθ Αν επιμολυνκεί παρουςιάηει αυξθμζνθ θχογζνεια (ψευδοςυμπαγισ απεικόνιςθ) και παχφ τοίχωμα, το οποίο εμπλουτίηεται μετά τθν iv ζγχυςθ ςκιαγραφικισ ουςίασ ςε CT και MRI. Μετά από επιμόλυνςθ μπορεί να αναπτυχκεί ςυρίγγιο προσ το δζρμα.

88 Κφςτθ κυρεογλωςςικοφ πόρου US ευριματα(2) Η παρουςία ςυμπαγοφσ ιςτοφ (παρουςιάηει αγγείωςθ ςτο Doppler) κζτει υπόνοια ζκτοπου κυρεοειδοφσ ι ανάπτυξθσ καρκίνου. ε κάκε προεγχειρθτικό υπερθχογραφικό ζλεγχο κφςτθσ κυρεογλωςςικοφ πόρου πρζπει να επιβεβαιϊνεται θ παρουςία φυςιολογικοφ κυρεοειδοφσ αδζνα (ϊςτε να μθν αφαιρεκεί μαηί με τθν κφςτθ ο μοναδικόσ ενδεχομζνωσ κυρεοειδικόσ ιςτόσ του εξεταηόμενου)

89 Κφςτθ κυρεογλωςςικοφ πόρου Κφςτθ κυρεογλωςςικοφ πόρου με παχφ ςχετικά τοίχωμα και ανθχοϊκό περιεχόμενο (αριςτερά). Η ίδια κφςτθ ςτθν αξονικι τομογραφία (δεξιά) μετά από iv ζγχυςθ ςκιαγραφικοφ παρουςιάηει εμπλουτιςμό ςτο τοίχωμά τθσ (επιπλεγμζνθ). Η κφςτθ εντοπίηεται ςτθ μζςθ γραμμι.

90 Όηοι κυρεοειδοφσ ςτα παιδιά πανιότεροι από ότι ςτουσ ενιλικεσ αλλά ςυχνότερα κακοικεισ (25% των όηων ζναντι 5% ςτουσ ενιλικεσ) Παράγοντεσ κινδφνου θ ζκκεςθ ςε ακτινοβολία (ιδίωσ κορίτςια και μικρότερεσ θλικίεσ) κι θ γενετικι προδιάκεςθ. υνθκζςτερα αναπτφςςεται κθλϊδεσ Ca, κατά μζςο όρο 15 χρόνια μετά τθν ζκκεςθ. Παρόμοια υπερθχογραφικά χαρακτθριςτικά με τουσ ενιλικεσ

91 Όηοι κυρεοειδοφσ ςτα παιδιά Παρουςία ζκτοπου κφμου εντόσ του κυρεοειδοφσ αδζνα προςομοιάηει με καρκίνο, μπορεί να μεγαλϊνει και να φζρει μικροεπαςβεςτϊςεισ! (ζχει παρόμοια θχοδομι με τον ορκότοπο κφμο, που μπορεί να απεικονιςκεί ουραίωσ του κυρεοειδοφσ)

92 Όηοι κυρεοειδοφσ ςτα παιδιά Πάνω: Ζκτοποσ κφμοσ αδζνασ ςε ενδοκυρεοειδικι κζςθ ςε παιδάκι 11 ετϊν (άςπρα βζλθ) (από το αρχείο τθσ Δρ Ανδριανάκθ Αικ) Δεξιά: Ο φυςιολογικόσ κφμοσ απεικονίηεται ουραίωσ του κυρεοειδοφσ. Προςζξτε τθν ομοιότθτα του κυμικοφ παρεγχφματοσ με τισ δυο ζκτοπεσ εςτίεσ (από THYMUS

93 Όηοι κυρεοειδοφσ ςτα παιδιά υχνά ςτα παιδιά αναδεικνφονται μικρζσ κολλοειδείσ κφςτεισ (με θχοανακλάςεισ τφπου «ουράσ κομιτθ») Κολλοειδείσ κύςτεισ ςε αγόρι 15 ετών (από το αρχείο τησ Δρ Ανδριανάκη Αικ)

94 Διάχυτεσ πακιςεισ του κυρεοειδοφσ Η κυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι θ πιο ςυχνι νόςοσ του αδζνα ςε παιδιά κι εφιβουσ Η νόςοσ του Graves εμφανίηεται κυρίωσ ςε κορίτςια ετϊν. Η πολυοηϊδθσ βρογχοκιλθ παρατθρείται κυρίωσ ςε ζφθβα κορίτςια Σα υπερθχογραφικά ευριματα είναι παρόμοια με των ενθλίκων.