Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË. E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ. ã Àª πoà

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË. E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ. ã Àª πoà"

Transcript

1 Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ ã Àª πoà

2 À ƒ º π ƒπ - πo O ºπ O O π πª π ÈÎfiÏ Ô ÂÛ appleúë, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple È Â ÙÈÎfi B/ıÌÈ EÎapple  ÛË ËÌ ÙÚÈÔ apple ÁˆÚÁ ÎË, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple È Â ÙÈÎfi B/ıÌÈ EÎapple  ÛË ÃÚ ÛÙÔ ƒ ÌÌÔ, ºÈÏfiÏÔÁÔ, K ıëáëù B/ıÌÈ EÎapple  ÛË ˆÓÛÙ ÓÙ Ó ÛÂÓ, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple È Â ÙÈÎfi B/ıÌÈ EÎapple  ÛË K ÚÈ Î Ô ÏË, Eapple ÎÔ ÚË K ıëá ÙÚÈ ÙÔ ÓÂappleÈÛÙËÌ Ô ÙÚÒÓ AÈÌÈÏ BÏ ÔÁÈ ÓÓË, ÔÏÈÎfi Ì Ô ÏÔ AÏÂÍ Ó Ú M ψÓ, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple È Â ÙÈÎfi µ/ıìè EÎapple  ÛË ÛappleÔÈÓ Mapple ÏÈ ÌË, ºÈÏfiÏÔÁÔ À À À H OÀ ª ª O À ƒ º À À À H TOY À O ƒ OÀ ÃÚ ÛÔ Ï B ÈÎÔ, Ì Ô ÏÔ ÙÔ È ÁˆÁÈÎÔ πóûùèùô ÙÔ ÛappleÔÈÓ MˆÚ ÙÔ, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple È Â ÙÈÎfi µ/ıìè EÎapple  ÛË øºà O  ÙÚÈÎ Ì ÛÎ ( Ê Û ÙÔ EıÓÈÎÔ Â ÙÚÔ, EappleÈ ÚÈ 1982) ƒo À ø π ƒ π ÙË Û ÁÁÚ Ê ÙÔ appleúòùô Ì ÚÔ (1/3) Ï Â Ì ÚÔ Î È Ô B Û ÏÂÈÔ TÛ ÊÔ, Ú ÚÔ Â.ı. ÙÔ È ÁˆÁÈÎÔ IÓÛÙÈÙÔ ÙÔ... / ππ / Ó ÚÁÂÈ / ÙËÁÔÚ Ú ÍÂˆÓ : «Ó ÌfiÚʈÛË ÙˆÓ appleúôáú ÌÌ ÙˆÓ ÛappleÔ ÒÓ Î È Û ÁÁÚ Ê Ó ˆÓ ÂÎapple È Â ÙÈÎÒÓ apple Î ÙˆÓ» π ø π O π π OÀ O ªÈ ÏË Á. apple fiappleô ÏÔ OÌfiÙÈÌÔ ıëáëù ÙÔ... Úfi ÚÔ ÙÔ È ÁˆÁÈÎÔ πóûùèùô ÙÔ Ú ÍË Ì ٠ÙÏÔ: «ÁÁÚ Ê Ó ˆÓ È Ï ˆÓ Î È apple Ú ÁˆÁ appleôûùëúèîùèîô ÂÎapple È Â ÙÈÎÔ ÏÈÎÔ Ì ÛË ÙÔ Î È Ù ÁÈ ÙÔ ÌÓ ÛÈÔ» appleèûùëìôóèîfi Àapple ı ÓÔ ŒÚÁÔ ÓÙÒÓÈÔ. ªappleÔÌapple ÙÛË Ì Ô ÏÔ ÙÔ È ÁˆÁÈÎÔ πóûùèùô ÙÔ Ó appleïëúˆù appleèûùëìôóèîô Àapple ı ÓÔÈ ŒÚÁÔ ÂÒÚÁÈÔ. ÏËfi Ì Ô ÏÔ ÙÔ È ÁˆÁÈÎÔ πóûùèùô ÙÔ πáó ÙÈÔ. à ٠Ë ÛÙÚ Ù Ô ªfiÓÈÌÔ Ú ÚÔ ÙÔ È ÁˆÁÈÎÔ πóûùèùô ÙÔ ŒÚÁÔ Û Á ÚËÌ ÙÔ ÔÙÔ ÌÂÓÔ 75% applefi ÙÔ Úˆapple Îfi ÔÈÓˆÓÈÎfi ÌÂ Ô Î È 25% applefi ÂıÓÈÎÔ applefiúô.

3 À OÀƒ πo π π π π ƒ Àª ø π ø π O π π OÀ O NÈÎfiÏ Ô ÂÛ appleúë ËÌ ÙÚÈÔ apple ÁˆÚÁ ÎË XÚ ÛÙÔ P ÌÌÔ KˆÓÛÙ ÓÙ Ó TÛÂÓ OÃO À ƒ º Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ ã Àª πoà Oƒ π ªO O ø π π ø µπµ πø

4

5 EYPI I H Eλένη E π ø Tα φώτα του θεάτρου ανάβουν. Οι θεατές παίρνουν τις θέσεις τους. Σιγοκουβεντιάζουν και περιµένουν. Πρώτο, δεύτερο, τρίτο κουδούνι, σβήνουν τα φώτα. Αρχίζει η παράσταση. Τη στιγµή αυτή κανείς µάλλον θεατής δεν αναρωτιέται πόσο µακρινές είναι οι ρίζες της παράστασης που ξετυλίγεται µπροστά στα µάτια του. Αθήνα περίπου χρόνια πριν... Άνοιξη του 412 π.χ. Το λιµάνι του Πειραιά, παρά τον πόλεµο, είναι γεµάτο ζωή. Πλήθος ανθρώπων από διάφορες περιοχές καταφθάνει στην Αθήνα. Έχουν αρχίσει, όπως κάθε χρόνο, τα Μεγάλα ιονύσια, η λαµπρή γιορτή προς τιµή του θεού του κρασιού, του ιονύσου. Μια ανάσα χαράς για την πόλη, που ζει εδώ και 19 χρόνια τον Πελοποννησιακό πόλεµο, έναν πόλεµο που δε φαίνεται να έχει τελειωµό. Οι Αθηναίοι ακόµη δεν µπορούν να πιστέψουν ότι η πανίσχυρη στρατιά τους νικήθηκε τελικά στη Σικελία. Αναρωτιούνται τι έφταιξε και ανησυχούν για το µέλλον, ένα µέλλον που µοιάζει ζοφερό. Οι Σπαρτιάτες έχουν καταλάβει τη εκέλεια και απειλούν την Αττική. Κι όµως οι Αθηναίοι θα τιµήσουν και πάλι τη γιορτή τους. Με τις πρώτες ακτίνες του ήλιου οι δρόµοι γεµίζουν. Ξηµερώνει η µέρα που αρχίζουν οι δρα- µατικοί αγώνες. Χιλιάδες θεατές κατευθύνονται προς το θέατρο του ιονύσου, κάτω από την Ακρόπολη. Ανάµεσά τους ένας έφηβος µε τον πατέρα του. Ντυ- µένοι µε κοµψά ρούχα και µε στεφάνια στα µαλλιά ανηφορίζουν κι αυτοί. είχνουν να λογοµαχούν. Ο έφηβος ανυποµονεί να δει την παράσταση. Ο πατέρας του όµως δε συµµερίζεται την αδηµονία του. Ο Ευριπίδης... Μα τι έχετε πάθει εσείς οι νέοι και σας αρέσει ο Ευριπίδης;, τον ρωτάει µάλλον περιπαικτικά. Εµένα ποτέ δε µε ενθουσίασε. εν έχεις δίκιο. Είναι µεγάλο ταλέντο. Σαν να ακούς τους σοφιστές.., λέει ο πατέρας. Τα έργα του είναι γεµάτα από τις ιδέες τους. Οι σοφιστές βάλανε κι αυτοί το χεράκι τους για την κατρακύλα της πόλης µας. Κάποτε υπήρχε σεβασµός στους µεγαλύτερους, στους άρχοντες, στις παλιές και µεγάλες οικογένειες. Κι ήρθαν αυτοί... Και µας ξύπνησαν, τον διακόπτει απότοµα ο γιος. Μας έδειξαν ότι πρέπει να εµπιστευόµαστε τη λογική µας ότι όλοι, φτωχοί και πλούσιοι, µπορούν να διοικήσουν την πόλη µας, συµπληρώνει ένας που έτυχε να περπατά δίπλα τους. Ότι δίκιο και άδικο είναι έννοιες σχετικές, τον προλαβαίνει ο πατέρας, ότι για τίποτε δεν µπορούµε να είµαστε βέβαιοι. Μα δεν είναι όλα αβέβαια;, αναρωτιέται ο νέος. π ƒπ π π ÙËÓ ı Ó ÙÔ 412 apple.ã., ÙË ÚÔÓÈ appleô apple - ÙËÎÂ Ë EÏ ÓË, Ë Î Ù ÛÙ ÛË Ù Ó appleôï ÛÎÔ- ÏË. applefi ÙÔ 431 apple.ã. Ë applefiïë ÚÈÛÎfiÙ Ó Û applefiïâ- ÌÔ Ì ÙË apple ÚÙË, ÙÔ ÁÓˆÛÙfi ÂÏÔappleÔÓÓËÛÈ Îfi applefiïâìô, Ì ÌÈÎÚ È ÛÙ Ì Ù ÂÈÚ ÓË. H ÌÂÁ - ÏË ÛÙÚ ÙÈ, appleô   ÛÙ ÏÂÈ ÛÙË ÈÎÂÏ,   Π٠ÛÙÚ Ê ÙÔ 413 apple.x. Î È appleôïïô ıëó ÔÈ ÛÙÚ ÙÈÒÙÂ Â Ó ÛÎÔÙˆıÂ È Ì ÏˆÙÈÛÙÂ. ÂÌappleÓ ÛÙ ÙË ÂÎÛÙÚ ÙÂ, Ô ÏÎÈ È Ë, Î - ÙËÁÔÚÔ ÌÂÓÔ ÁÈ ÈÂÚÔÛ Ï, Â Â Î Ù Ê ÁÂÈ ÛÙÔ apple ÚÙÈ ÙÂ Î È ÙÔ Â Â Û Ì Ô Ï ÂÈ Ó Î Ù Ï Ô Ó ÙË ÂÎ ÏÂÈ ÛÙËÓ ÙÙÈÎ. È apple ÚÙÈ Ù appleú ÁÌ ÙÈ Ô ÚˆÛ Ó ÙË ÂÎ ÏÂÈ, Ì appleôù ÏÂÛÌ ÔÈ ıëó ÔÈ Ó Ô Ó applefi È ÚÎ appleâèï. TÔ Ì ÏÏÔÓ Ê ÈÓfiÙ Ó ÛÔ ˆÓÔ. Àª π πª È apple ÏÈ Í Â Â Ó ÎÏÔÓÈÛÙÂ Î È Û Ùfi ÂÓ Â Â Û ÓÙÂÏ ÛÂÈ ÌfiÓÔ Ô Ì ÎÚÔ ÚfiÓÈÔ ÂÏÔappleÔÓÓËÛÈ Îfi applefiïâìô ÏÏ Î È ÙÔ appleóâ Ì ÙÈÎfi Î - ÓËÌ ÙˆÓ ÛÔÊÈÛÙÒÓ. È ÛÔÊÈÛÙ, ÓıÚˆappleÔÈ ÛÔ- ÊÔ Ì appleúˆùfiù appleë ÛÎ Ë, Â Ó Û ÚÚ ÛÂÈ applefi apple ÓÙÔ ÛÙËÓ ı Ó, ÙÔ appleóâ Ì ÙÈÎfi Î ÓÙÚÔ ÙË ÂappleÔ Ù Ø Ì ÙË È ÛÎ Ï ÙÔ Â Ó ÌÊÈ- Û ËÙ ÛÂÈ ÙÈ apple Ú ÔÛÈ Î Í Â. È ÛÔÊÈÛÙ ıâù Ó ÂÚˆÙ Ì Ù fiappleˆ : Àapple Ú ÂÈ Ì Î È ÌfiÓË Ï ıâè, Ì appleú ÁÌ - ÙÈÎfiÙËÙ ; ªappleÔÚÔ ÌÂ Ó ÙË ÁÓˆÚ ÛÔ ÌÂ; ªappleÔÚÂ Ó apple ÚÍÂÈ Ó ËıÈÎfi ÎÒ ÈÎ appleô ÂÎÙfi applefi fiïô ; ÙÔÈ fiìˆ ÛÎ ÂÈ Î Ó Ó appleôïïô Ó ıâˆ- Ú ÛÔ Ó ÙÔ ÛÔÊÈÛÙ appleâ ı ÓÔ ÁÈ ÙËÓ apple - Ú ÎÌ ÙË applefiïë. ÔÓÙ ÛÙÈ È Â ÙˆÓ ÛÔÊÈ- ÛÙÒÓ Ú ÛÎÂÙ È Î È Ô ÚÈapple Ë : ÛÙÈ ÙÚ Áˆ  ÙÔ È Ù appleòóôóù È Û Ó ÛÎ ÂÈ appleô appleë- Ô Ó ÛÔÊÈÛÙÈÎ ÓÙÈÏ ÂÈ. EYPIΠI H Eλένη 5

6 EIΣAΓΩΓH Και το χειρότερο, λένε ότι δεν υπάρχουν θεοί, συνεχίζει απτόητος ο πατέρας. Αυτά δε µας τα λες όµως ε; Όπως πάντα υπερβάλλεις, διαµαρτύρεται ο νεαρός. Μερικοί το παράκαναν, όχι όµως και όλοι. Καλά...καλά, µουρµουρίζει ο πατέρας κουνώντας συγκαταβατικά το κεφάλι του. Και τι το σπουδαίο έχει η Ελένη του Ευριπίδη σου που θα δούµε σήµερα; Είναι µια άλλη, µια καινούρια Ελένη. ιαφορετική από αυτήν που ξέρουµε από τον Όµηρο. Η Ελένη του Ευριπίδη δεν ερωτεύτηκε ποτέ τον Πάρη, δεν άφησε ποτέ τον άντρα της, δεν πήγε ποτέ στην Τροία, σπεύδει να του εξηγήσει ο γιος του. Κάτι µου θυµίζει αυτή η ιστορία. Α ναι την Παλινωδία του Στησίχορου. Ακριβώς. Στην Τροία στείλανε οι θεοί ένα είδωλο της Ελένης, ενώ η ίδια βρέθηκε στην Αίγυπτο, στον Πρωτέα, του εξηγεί ο νεαρός και αρχίζει να του λέει µε ενθουσιασµό όσα άκουσε την προηγούµενη µέρα στον προάγωνα.... Η Ελένη λοιπόν είναι στην Αίγυπτο, ο Πρωτέας όµως πεθαίνει κι ο γιος του, ο Θεοκλύµενος, θέλει να την πάρει γυναίκα του, αυτή όµως αντιστέκεται Η Ελένη αντιστέκεται! τον κόβει έκπληκτος ο πατέρας του. Πιστή στον άντρα της! Αυτό πράγµατι είναι κάτι καινούριο. Παράξενη υπόθεση! Σαν κωµωδία µου µοιάζει. Πατέρας και γιος φτάνουν στην είσοδο του θεάτρου συζητώντας. Μπαίνουν στο θέατρο και αναζητούν µια καλή θέση. εν είναι κι εύκολο. Αρκετοί είναι οι θεατές που ήρθαν νύχτα, πριν ακόµη ξηµερώσει, για να πιάσουν θέση. Και τώρα περιµένουν Συνωστισµός, θόρυβος, καβγαδάκια, σπρωξίµατα αλλά και ευθυµία. Οι θεατές έχουν πια πάρει τις θέσεις τους. Ανυποµονούν να δουν αυτή την «καινούρια» Ελένη του Ευριπίδη. Αναρωτιούνται αν θα τους αρέσει, αν θα αγγίξει τις ανησυχίες και τους προβληµατισµούς τους. Το έργο αναφέρεται στον Τρωικό πόλεµο. Τι θα πει όµως για το δικό τους πόλεµο; Κάποια λόγια παρηγοριάς; Ο Ευριπίδης ήταν αυτός που µε τις Τρωάδες τούς είχε προειδοποιήσει λίγα χρόνια πριν για τα δεινά του πολέµου. Τώρα; Στο σκηνικό χώρο όλα φαίνονται ήρεµα. Πίσω όµως από το σκηνικό οικοδόµηµα η ένταση είναι ολοφάνερη. Ρυθµίζονται και οι τελευταίες λεπτοµέρειες. Οι υποκριτές φορούν τη σκευή τους, βάζουν στη σειρά τα κοστούµια τους, ακουµπούν µε προσοχή τα προσωπεία τους, περνούν για µια τελευταία φορά τα λόγια τους. Οι πολίτες που υποδύονται τις γυναίκες του Χορού κάνουν κάποιες ακόµη δοκιµές. Ο ποιητής και σκηνοθέτης της παράστασης δίνει τις τελευταίες συµβουλές. Ανέτειλε πια για τα καλά. Εµφανίζεται ο κήρυκας, για να αναγγείλει... Σςς! Θα αρχίσει η θυσία, λέει ο πατέρας µε αυστηρό ύφος. Ώρα προσευχής τώρα! Ας σηκωθούµε να προσευχηθούµε στο ιόνυσο. Και πρόσεξε τα µαξιλαράκια µας και το καλάθι µε τα φαγητά και το κρασί! Σςς! Ησυχία! Η θυσία αρχίζει, φωνάζουν κάποιοι. Τα µουρµουρητά σταµατούν. Ησυχία... ƒ π π «π» À Àƒπ π ª Û ÛÂ Ó Ù ÙÔÈÔ ÎÏ Ì ÌÊÈ ÙËÛË ÁÚ - ÊÂÈ Ô ÚÈapple Ë ÙËÓ Ï ÓË. ÌÊˆÓ Ì ÙËÓ apple - Ú ÔÛË Ë Ï ÓË, Ë Á Ó Î ÙÔ ªÂÓ Ï Ô, ÙÔ ÛÈÏÈ ÙË apple ÚÙË, Ù Ó appleâú ÊËÌË ÁÈ ÙËÓ ÔÌÔÚÊÈ ÙË. ÚË, Ô ÁÈÔ ÙÔ ÛÈÏÈ ÙË ÚÔ Ú ÌÔ, Ì ÙË Ô ıâè ÙË ÊÚÔ ÙË, ÙËÓ apple Á ÁÂ Î È ÙËÓ Ô ÁËÛ ÛÙËÓ ÚÔ. È ŒÏÏËÓ Ì ÂappleÈÎÂÊ Ï ÙÔÓ Á Ì ÌÓÔÓ Î È ÙÔ ªÂÓ Ï Ô ÂÎÛÙÚ ÙÂ Û Ó ÂÓ ÓÙ ÔÓ ÙË ÚÔ Î È appleâèù applefi Ó ÂÎ ÂÙ applefiïâìô Î Ù Ï Ó ÙËÓ applefiïë. Ï ÓË Ù Ù ÛÙËΠ̠ÙÔÓ Î Ù ÛÙÚÔÊÈÎfi applefiïâìô Î È apple ÚÔ ÛÈ ÂÙ È Û Ó ˆ apple ÙÈ ÁÈ ÙÔ ı Ó ÙÔ appleôïïòó ÓıÚÒappleˆÓ. Àapple Ú Â fiìˆ Î È ÌÈ ÏÏË apple Ú ÔÛË ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÁÓˆÛÙ. ÙËÛ ÔÚÔ, ÁÈ apple Ú ÂÈÁÌ, Ô Ï ÚÈÎfi appleôèëù, apple ÚÔ Û Û ÌÈ ÏÏË ÂÎ Ô ÛÙÔ appleô ËÌ ÙÔ ÏÈÓˆ : Ë Ï ÓË ÂÓ apple Á appleôù ÛÙËÓ ÚÔ Ì ÙÔÓ ÚËØ ÔÈ ıâô ÙËÓ apple Á Ó ÛÙËÓ Á appleùô, ÂÓÒ ÛÙË ı ÛË ÙË appleï Û Ó Ó Â ˆÏÔ, appleô Ô ÚË apple - Á Á ÓÔÌ ÔÓÙ fiùè Â Ó È Ë Ï ÓË. È ŒÏÏËÓ ÏÔÈapplefiÓ Î È ÔÈ ÚÒ appleôïâìô Û Ó ÁÈ Î ÚfiÓÈ fi È ÁÈ ÙËÓ appleú ÁÌ ÙÈÎ Ï ÓË, ÏÏ ÁÈ ÙÔ Â ˆÏfi ÙË. Ô Ì ıô ÙfiÓ ÍÈÔappleÔÈÂ Î È Ô ÚÈapple Ë ÛÙËÓ ÙÚ Áˆ ÙÔ EÏ ÓË. Ï ÓË, ÏÂappleÙÔÌ ÚÂÈ applefi apple Ú ÛÙ ÛË ÌÂÏ ÓfiÌÔÚÊÔ ÎÚ Ù Ú (6Ô È. apple.ã.) ƒ applefi ÙËÓ ÙÚÈÏÔÁ ÙÔ ÚÈapple Ë, appleô apple ÚÔ - ÛÈ ÛÙËΠÛÙ ÈÔÓ ÛÈ ÙËÓ ÓÔÈÍË ÙÔ 412 apple.x., ÌfiÓÔ Ë Ï ÓË ÛÒıËÎÂ. Ò Ó ÎÚ ıëîâ Ú ÁÂ; Ô ı ÙÚÔ ÙÔ ÈÔÓ ÛÔ 6 EYPIΠI H Eλένη

7 EIΣAΓΩΓH ÈÒÓ ÌÂÙ... Ô ÚÔ appleòóâè...œó ÂÎ appleâóù ÚÔÓÔ Ó Ô ÓËÊÔÚ ÂÈ appleúô ÙÔ ı ÙÚÔ ÙË appleè ÚÔ. apple Ú - ÎÔÏÔ ı ÛÂÈ ÁÈ appleúòùë ÊÔÚ apple Ú ÛÙ ÛË ÙÚ Áˆ. ËÓ Ï ÓË ÙÔ ÚÈapple Ë. Ò ı Â Ó È Ú ÁÂ; È ÙÔ ı ÙÚÔ ÁÂÓÈÎ Í ÚÂÈ Ï Á appleú ÁÌ Ù. Ú ˆ applefi apple Ú ÛÙ ÛÂÈ apple È ÈÎÔ ıâ ÙÚÔ. È ÙËÓ Ï ÓË Î ÙÈ Í ÚÂÈ applefi ÙË Ì ıô- ÏÔÁ Î È Ù appleë ÙÔ OÌ ÚÔ. ÔÓ ÚÈapple Ë; ÎÔ ÛÙ ÙÔÓ ÂÈ. Úˆ ÙÔ ÓÙÚÂ Î È Á Ó ÎÂ, ŒÏÏËÓÂ Î È Í ÓÔÈ. ÃÈÏÈ Â ÚfiÓÈ ÌÂÙ Ô Ó ÚıÂÈ Î È ÙÔ Ó Ô Ó ÙÔ ÈÔ ÚÁÔ. È Ù ; ÌappleÔÚ ÛÂÈ Ú ÁÂ Ó ÙÔ ÁÁ ÍÂÈ Ó ÚÁÔ appleô ÁÚ ÊÙËΠappleúèó applefi ÈÒÓ ; È Ù Ú Á apple ÔÓÙ È ÎfiÌË ÙÚ Áˆ Â Î È Ì ÏÈÛÙ Ì ٠ÙÔÈ ÂappleÈÙ ; Ó ÓÂÈ ÎÈfiÏ Ù ÛÎ ÏÈ ÙÔ Ú Ô ıâ ÙÚÔ. Õ ÔÏ appleô ÙÔ Ê ÓÔÓÙ È Ù Î ı ÛÌ Ù! NÈÒıÂÈ Î appleˆ apple Ú ÍÂ- Ó... fiûô ÈÒÓÂ Ù È Î ı ÛÌ Ù! ÏÏ applefiûô È ÊÔÚÂÙÈÎÔ ÔÈ ıâ Ù! ıâù È ËÏ, ÁÈ Ó Ï appleâè Ù apple ÓÙ. Í ÏÏÔ ÂÈ ÎÔ ÛÂÈ ÙfiÛÔ appleôïï ÁÈ ÙËÓ ÎÔ ÛÙÈÎ ÙÔ ıâ ÙÚÔ! ÓÔ ÁÂÈ ÙÔ ÚfiÁÚ ÌÌ ÁÈ Ó apple ÚÂÈ ÌÈ appleúòùë È. Ù Ì Ù ÂÈ ÛÙË Â ÙÂÚË ÛÂÏ Y O E H [O ÚÈapple Ë fiìˆ Ï ÂÈ] fiùè Ë appleú ÁÌ ÙÈÎ Ï ÓË ÂÓ Úı Πıfiïô ÛÙËÓ ÚÔ, ÏÏ ÙÔ Â ˆÏfi ÙË. O ÚÌ ÙËÓ Úapple ÍÂ Û ÌÊˆÓ Ì ÙË Ô ÏË- ÛË ÙË Ú Î È ÙËÓ ˆÛ ÛÙÔÓ ÚˆÙ, ÙÔ - ÛÈÏÈ ÙË ÈÁ appleùô, ÁÈ Ó ÙËÓ appleúôûù Ù ÂÈ. ŸÙ Ó fiìˆ Ùfi apple ı ÓÂ, Ô ÁÈÔ ÙÔ Ô ÂÔÎÏ ÌÂÓÔ appleúôûapple ıô ÛÂ Ó ÙËÓ Î ÓÂÈ Á Ó Î ÙÔ ÎÈ Ù Î Ù Ê ÁÂ Û Ó ÈÎ ÙÈÛÛ ÛÙÔÓ Ù ÊÔ ÙÔ ÚˆÙ. ÚÔ ÛÈ ÂÙ È ÏÔÈapplefiÓ Û Ù Ó Ô ªÂÓ Ï Ô. Œ ÂÈ ÛÂÈ ÛÙË ı Ï ÛÛ Ù appleïô ÙÔ Î È appleúôûapple ıâ Ó È ÛÒÛÂÈ ÙÔ Ï ÁÔ Û ÓÙÚfiÊÔ ÙÔ appleô ÎÚ - ÔÓÙ È Û ÌÈ ÛappleËÏÈ. ÊÔ ÏÔÈapplefiÓ Ô MÂÓ Ï Ô Î È Ë EÏ ÓË Û ÓÂÓÓÔ ıëî Ó ÌÂÙ Í ÙÔ ÎÈ ÛÙË- Û Ó Ó fiïèô Û ÈÔ, ÂÍ apple ÙËÛ Ó ÙÔ ÂÔÎÏ ÌÂ- ÓÔ Î È Ìapple Î Ó ÔÈ ÈÔÈ Û appleïô Ô, ÁÈ Ó Î ÓÔ Ó - ıâó ı Û ÛÙË ı Ï ÛÛ ÙÈÌÒÓÙ ÙÔ ÓÂÎÚfi ªÂÓ - Ï Ô. ÂÏÈÎ ÛÒıËÎ Ó Î È Á ÚÈÛ Ó apple Ûˆ ÛÙËÓ apple - ÙÚ ÙÔ. (Aπόσπασµα από την «Yπόθεση», όπως έχει παραδοθεί στα χειρόγραφα, µτφρ. Ν. εσύπρης) E ENH: TPA ø IA; ŸÛÔÈ ÌÂÏ ÙËÛ Ó ÙÔ ÚÁÔ Ùfi ÙÔ ÚÈapple Ë appleúô- ÏËÌ Ù ÛÙËÎ Ó: ñ appleôèôè Â Ó ÙÔ ÛÈÎÔ ÚˆÂ Û Ó appleúfi- Ûˆapple ÙÚ ÁÈÎ, appleô Û ÁÎÚÔ ÔÓÙ È ÌÂ Ó ÌÂÈ apple ÚÙÂÚÂ Î È appleúôûapple ıô Ó Ó ÂappleÈ ÈÒÛÔ Ó. ŒÙÛÈ ıâòúëû Ó ÙÔ ÚÁÔ ÙÚ Áˆ, appleô ÂÈ appleôïï «appleâúèapple ÙÂÈ» ( applefiùôìâ ÏÏ Á ) Î È «Ó ÁÓÒÚÈÛË» (ÌÂÙ ÛË applefi ÙËÓ ÁÓÔÈ ÛÙË ÁÓÒÛË), ÎÈÓ ÙÔÓ «ÏÂÔ» Î È ÙÔ «Êfi Ô» ÙˆÓ ıâ - ÙÒÓ Î È ÙÔ Ô ËÁ ÛÙËÓ «Î ı ÚÛË». ñ ÕÏÏÔÈ apple ÏÈ ıâòúëû Ó Î appleôè ÛÙÔÈ Â ÙÔ Ú- ÁÔ ÎˆÌÈÎ, fiappleˆ apple.. ÙËÓ Ê ÏÂÈ ÙÔ ÛÈ- ÏÈ ÙË ÈÁ appleùô, ÙÔ ÂÔÎÏ ÌÂÓÔ, Î È ÙËÓ ÂÍ apple ÙËÛ ÙÔ Î È Ì ÏËÛ Ó ÁÈ ÙÚ ÁÈΈ̈-. ñ Àapple ÚÍ Ó Î È Î appleôèôè ÌÂÏÂÙËÙ appleô Ì ÏËÛ Ó ÁÈ ÚÔÌ ÓÙÈÎfi Ú Ì, ÓÔÓÙ ÌÊ ÛË ÛÙËÓ Ó ÁÓÒÚÈÛË ÙˆÓ Ô Ì ÓˆÓ Û ÁˆÓ, ÛÙÔ fiúîô appleô ÓÔ Ó Ô Ó ÛÙÔÓ ÏÏÔ Î È ÛÙËÓ appleâúèapple ÙÂÈ ÙË applefi Ú ÛË. TA PO ø A TOY PAMATO ÁÔ ÙÔ ªÂÓ Ï Ô À ƒo TÚˆÈÎfi Úˆ, ÂÏÊfi ÙÔ ÓÙ ÙÔ ÂÏ ÌÒÓÈÔ ÃOƒO ÏÏËÓ Â È Ì ÏˆÙÂ, ÎfiÏÔ ıâ ÙË Ï ÓË ª O µ ÛÈÏÈ ÙË apple ÚÙË, ÂÏÊfi ÙÔ Á Ì ÌÓÔÓ ƒo π ÀappleËÚ ÙÚÈ ÛÙÔ apple Ï ÙÈ ÙÔ ÂÔÎÏ ÌÂÓÔ π ºOƒO ã ŒÏÏËÓ Û ÓÙÚÔÊÔ ÙÔ ªÂÓ Ï Ô O O ª ÓÙÈÛÛ, ÂÏÊ ÙÔ ÂÔÎÏ ÌÂÓÔ O Àª O ÈÔ ÙÔ ÚˆÙ, ÛÈÏÈ ÙË ÈÁ appleùô π ºOƒO µã ÈÁ appleùèô Ó ÙË À ƒ YappleËÚ ÙË ÙË ÂÔÓfiË πo OÀƒOπ ÛÙÔÚ Î È ÔÏ Â ÎË, ÂÏÊÔ ÙË Ï ÓË Tα φώτα σβήνουν. Τι θα παρακολουθήσει τελικά; Το Πρόγραµµα τον µπέρδεψε. Αυτός ήρθε για τραγωδία. Απόλυτο σκοτάδι. Απόλυτη ησυχία. Ένας προβολέας ανάβει και εστιάζει στο κέντρο της ορχήστρας... Η παράσταση αρχίζει... EYPIΠI H Eλένη 7

8 EIΣAΓΩΓH APA TA IO O IA EATPIKO OP ANI MO ETO KHNO E IA PøTA øni TE [EÏ ÓË MÂÓ Ï Ô ÂÔÎÏ ÌÂÓÔ ] E NIKO EATPO 1962 T. MOYZENI H A. YNO INOY. KøT O OY O (Î È 1963). M INIAPH OMI O APXAIA TPA ø IA EøP IA H K. A A «IONY O» E HNIKH KHNH EO O IA H A. YNO INOY. KøT O OY O ANNA YNO INOY. KA EP H E NIKO EATPO 1977 A. O OMO A. YNO INOY B. KANAKH. M INIAPH ETAIPEIA KA ITEXNIKøN A A øannoy E. BOZIKIA OY K. KO MO OY- EK H ø EøN «YME H» (Î È 1982, OY O (T. M OIKA A ) E H BOZIKIA OY 1990) B. BOY IOYK H (. MEP IANO ) KPATIKO EATPO 1982 A. BOYT INA A. A IKOY. KAPE H BOPEIOY E A O (Î È 1983,. BA IA 1985, 1986) EATPIKH KHNH 1989 A. MIXO OY O X. M PABOY A. M OYKA H A. MAYPAKH NEYMATIKO KENTPO 1990 A. MIXO OY O K. OºIA OY/K. BAPA E H/ HMOY EPI TEPIOY E. META A. A ANA O OY O º. M OYPM O EATPIKO OP ANI MO 1993 N. XAPA AM OY T. A TANO OY OY KY POY EATPO TOY NOTOY XOYBAP A K. KAPAM ETH. BO IATZH A. EM E O OY O AMºI EATPO EYA E ATO. TA O OY OY. MABI H K. A ANA O OY O ETAIPEIA EATPOY 2004 A. MIXO OY O K. A O OY OY «H A H EYPA». EMMANOYH I H B. MH IO EYPI I H, A HNAIO Ú ÛÂ Ó ÌÂÛ ÛÙË ÊˆÙÈ ÙË ÚÔ Î È ÛÙ Ï ÙÔÌ ÙË ÈÎÂÏ. Ô ÚÂÛ Ó ÔÈ ÛappleËÏÈ ÛÙËÓ ÌÌÔ È ÎÈ ÔÈ ˆÁÚ ÊÈ ÙË ı Ï ÛÛ.  ÙÈ ÊÏ Â ÙˆÓ ÓıÚÒappleˆÓ Û Ó Ó Ù ıâòó, fiappleô Ì appleè ÓÔ Ó Û Ó Ù ÁÚ ÌÈ Ø appleúôûapple ıëûâ Ó ÙÔ ÙÚ apple ÛÂÈ. Ù Ó ÛÙÚ ÊÓfi, ÔÈ Ê ÏÔÈ ÙÔ Ù Ó Ï ÁÔÈØ ÚıÂ Ô Î ÈÚfi Î È ÙÔÓ Ûapple Ú Í Ó Ù ÛÎ ÏÈ.. ÂÊ ÚË, «ÌÂÚÔÏfiÁÈÔ K Ù ÛÙÚÒÌ ÙÔ,» (Aapplefi ÙÔ. ÂÊ ÚË, ÔÈ Ì Ù, ÿî ÚÔ ) Ευριπίδης 8 EYPIΠI H Eλένη

9 H Eλένη και το είδωλό της EYPI I H Eλένη PO O O στ «K d ÔÎÂÖ Ì ö ÂÈÓ, ÎÂÓcÓ fiîëûèó, ÔéÎ ö ˆÓ» (στ , µτφρ. στ ) ΠΛOKH H προϊστορία της δράσης Tο παρόν της Eλένης O ερχοµός του Tεύκρου Tα νέα από την Eλλάδα και την Tροία ΘEMATA H «καινή» Eλένη του Eυριπίδη H τραγική θέση των ηρώων Tο «είναι» και το «φαίνεσθαι» Oι νικητές: θύµατα του πολέµου Θέατρο Θεατές Yποκριτής ΠPOΛOΓOΣ 1η ΣKHNH 2η ΣKHNH Eλένη Tεύκρος Eλένη

10 ΠPOΛOΓOΣ στ «K d ÔÎÂÖ Ì ö ÂÈÓ, ÎÂÓcÓ fiîëûèó, ÔéÎ ö ˆÓ» 1Ë KHNH (ÛÙ. 1-82) EΛENH Να ο Νείλος 1 µε τις όµορφες νεράιδες, που αυτός κι όχι βροχή του ία µουσκεύει τους κάµπους της Αιγύπτου, όταν τα χιόνια λιώνουν. 2 Εδώ βασίλευε ο Πρωτέας 3 της χώρας κυβερνήτης, όσο ζούσε, 5 στο νησί Φάρο 4 κατοικώντας. Πήρε γυναίκα µια Νηρηίδα 5, την Ψαµάθη, που άντρα τον Αιακό πρωτύτερα είχε. Mες στα παλάτια αυτά γεννάει δύο τέκνα, το Θεοκλύµενο, γιατί σεβόταν 10 στη ζωή του τους θεούς, 6 κι ένα κορίτσι ευγενικό, καµάρι της µητέρας, που Ειδώ 7 την έλεγαν, µικρή όταν ήτανø στην ώρα όµως σαν έφτασε για γάµο, την είπαν Θεονόη, 8 γιατί τα θεία, 15 µελλούµενα και τωρινά, τα ήξερε όλαø µια τέτοια έλαβε χάρη απ το Νηρέα τον πρόγονό της. Ο δικός µου τόπος η ξακουστή ναι Σπάρτη και πατέρας ο ΤυνδάρεωςØ µια φήµη ωστόσο λέει 20 πως παίρνοντας ο ίας θωριά κύκνου, πέταξε προς τη µάνα µου, τη Λήδα, κάποιον αϊτό για να ξεφύγει τάχα, κι έτσι µαζί της δολερά έχει σµίξει, αν είναι αλήθεια. 9 Ελένη τ όνοµά µου O TOΠΟΣ ΚΑΙ ΟΙ A ΝΘΡΩΠΟΙ Πού βρίσκεται η Eλένη; Ποιοι είναι οι άρχοντες του τόπου; H TΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ H ΡΩΙ ΑΣ Ποια είναι η καταγωγή της; à π 1. Η σύνδεση µιας χώρας, µιας περιοχής, µιας πόλης µε το ποτάµι της είναι τυπική έκφραση στην τραγωδία. Για παράδειγµα: Τροία-Σκά- µανδρος ή Σιµόεις, Σπάρτη-Ευρώτας. Έτσι κι εδώ η Aίγυπτος συνδέεται µε το Nείλο. 2. Ο Ευριπίδης ακολουθεί τη θεωρία του φιλόσοφου Αναξαγόρα, ότι οι πληµµύρες του Νείλου οφείλονται στην τήξη του χιονιού στα βουνά, νότια της Aιγύπτου, το καλοκαίρι. 3. Στον Όµηρο ο Πρωτέας ήταν θαλάσσια θεότητα. O Eυριπίδης όµως τροποποιεί στο σηµείο αυτό το µύθο και τον παρουσιάζει ως θνητό βασιλιά. 4. H Φάρος είναι ένα νησί που βρίσκεται κοντά στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. 5. Nηρηίδες: θεότητες της θάλασσας. Πατέρας τους ήταν ο Nηρέας, θεός µε µαντικές ικανότητες. 6. Θεοκλύµενος = αυτός που σέβεται στη ζωή του τους θεούς (σύµφωνα µε την ετυµολογία της λέξης: θε ς + κλ ω = ακούω) ή αυτός που έγινε ονοµαστός από θεϊκή εύνοια (σύµφωνα µε την ετυµολογία: θε ς + κλ µενος = διάσηµος). Υποστηρίζεται από κάποιους µελετητές ότι η φράση γιατί σεβόταν στη ζωή του τους θεούς δεν υπήρχε στο κείµενο του Ευριπίδη, αφού η συµπεριφορά του Θεοκλύµενου δε συµφωνεί µε το περιεχόµενο της φράσης αυτής. Ίσως να την παρενέβαλε κάποιος ηθοποιός. 7. Eίναι το χαϊδευτικό όνοµα της Ει\δοθέας. Eιδοθέα σηµαίνει είτε αυτή που έχει τη µορφή µιας θεάς (στα αρχαία ε δος = µορφή), άρα και την οµορφιά της, είτε αυτή που γνωρίζει τα θεϊκά πράγµατα ( τ θε α ε δυ α). 8. Θεονόη (θε ς + νο ς) = αυτή που καταλαβαίνει τα θεία. 9. H Ελένη, και µέσα από τα λόγια της ο Eυριπίδης, αµφισβητεί τη µυθολογική παράδοση σχετικά µε την καταγωγή της. 10. Yπάρχουν διαφορετικές εκδοχές για την προέλευση του ονόµατος Eλένη. ύο από αυτές είναι: α) από τη ρίζα ελ του ρήµατος α ρ = κυριεύω, καταστρέφω, β) από το ουσιαστικό λένη ή λάνη = λαµπάδα, οπότε το Eλένη θα σήµαινε φως, λάµψη. 10 EYPIΠI H Eλένη

11 H Eλένη και το είδωλό της A π Àª H παράσταση αρχίζει... Οι Αθηναίοι έχουν ανηφορίσει στο θέατρο του ιονύσου, για να παρακολουθήσουν την Ελένη του Ευριπίδη. Περιµένουν γεµάτοι προσµονή. Η φήµη που απλώθηκε στην πόλη από όλους όσοι παρακολούθησαν τον προάγωνα* είναι πως θα βρεθούν µπροστά σε µια διαφορετική Ελένη. Το µουρµουρητό καταλαγιάζει Πριν από την παράσταση H παράσταση αρχίζει Μια γυναίκα εµφανίζεται µόνη της σε έναν άγνωστο για µας τόπο. Ως θεατές χρειαζόµαστε στοιχεία, για να αναγνωρίσουµε την ηρωίδα, να καταλάβουµε πού βρίσκεται και τι της συµβαίνει. Ποια είναι αυτά τα στοιχεία; Από πού τα αντλούµε; H Eλένη (Tζένη Γαϊτανοπούλου, Θεατρικός Oργανισµός Kύπρου, 1993, σκην. N. Xαραλάµπους) A E ªµ À Àª Βρισκόµαστε στο πρώτο µέρος του Προλόγου. Ο Πρόλογος* αποτελεί ένα, το πρώτο, από τα Î Ùa appleôûeó µέρη* της τραγωδίας και εισάγει το θεατή στο έργο. ñ Aς διερευνήσουµε τη λειτουργία του ως προς την ενηµέρωση του θεατή για: α) την προϊστορία της δράσης, β) τον τόπο, γ) τα πρόσωπα. Αξίζει να σταθούµε σε δύο από τα πρόσωπα, στα οποία αναφέρεται η ηρωίδα: το Θεοκλύµενο και τη Θεονόη. Τα δύο παιδιά του Πρωτέα, ο Θεοκλύµενος και η Θεονόη, είναι επινοήσεις του Ευριπίδη. O ποιητής διαχειρίζεται τη µυθική παράδοση όπως τον εξυπηρετεί καλύτερα στην κατασκευή της δικής του «ιστορίας». ñ Ποιες προσδοκίες σού δηµιουργούνται για τη δράση αυτών των ηρώων στο δράµα, µε βάση και την ετυµολογία των ονοµάτων τους; ª. ËÓ ÎÔ ; ƒ. ÔÈ ; ª. ËÓ Â Ù. ÏËÙ ÂÈ. ƒ. Ú ÁÔ Ó ÛÙÔ ˆÚÈfi. ªappleÔÚÂ Ó Ô Ó ÁÈÔÚÙ ÛÙ Ûapple ÙÈ ÙÔ, Û ÌÂÚ. ª. ªÈÛÒ ÙÈ ÁÈÔÚÙ ÙÔ. ªÈÛÒ ÙË Ú ÙÔ. ƒ. ÂÓ Â Ì ÛÙ applefi ˆ. (ªÈÎÚ ÛÈÁ ) Ù ÈÎ Ì Ù Ì ÚË, ÁÈÔÚÙ Ô ÌÂ ÓˆÚ ÙÂÚ. [ ] È fiìôúê appleô Â Ó Ù apple ÏÈÎ ÚÈ ÙË ÔÏ fiù Ó apple ÏÂ Ô Ó! ª. Òapple. [ ] ƒ. ª. ƒ. ƒ K πª 1 ƒ E À à À ƒπ À E ƒ À ªÂ ÙÔ ÓÔÈÁÌ ÙË Ï, Ú ÛÎÔÓÙ È ÛÙË ÛÎËÓ Ë ª ÂÈ ÎÈ Ë Ú Ì Ó ÎÔ ÌappleÈÛÌ Ó Π٠Á, ÌappleÚÔÛÙ Û ÌÈ ÂÈÚ Ì Í -Ûapple ÙÈ. applefi Ì ÎÚÈ, ÓÂapple ÛıËÙ ÌÔ ÛÈÎ Î È ÙÚ ÁÔ È. È ÔÈ Ô ÙÔ ÎÔ ÓÂ.! ÂÁÒ Â Ì È ÁÚÈ ÎÈ Â Ó È appleôï Ì ÎÚ Ô ÚfiÌÔ È Ù ; È Ù Ê Á ÌÂ, ª ÂÈ ; ( Ú Á ÂÈ) º Á ÌÂ, ÁÈ Ù Á appleô Û ÙÔÓ π ÛÔÓ, ÁÈ - Ù ÁÈ ÚË ÙÔ ÎÏ ÙÔÓ apple Ù Ú ÌÔ, ÁÈ Ù ÁÈ ÚË ÙÔ ÛÎfiÙˆÛ ÙÔÓ ÂÚÊfi ÌÔ! Òapple Î Ï Á Ó Î, ÛÒapple! ÔÌ ÂÈ appleˆ Â Ó ˆÚ Ô Ó Ï Ì apple ÓÙ Ù È ; Ô ÛÂ Û Ó ÔÏfi Ú ÛÔ apple Ï ÙÈ Î È ÙÒÚ Î ıfiì ÛÙ Â Ò, ÁÂÚÌ Ó ÛÙÔ ÒÌ Û Ô ËÙÈ ÓÂ, ÌappleÚÔ Û Ù ÙË ÊˆÙÈ appleô Û ÓÂÈ È ÚÎÒ. Z. ÓÔ ÈÁ, ª ÂÈ (ÌÙÊÚ. º. KÔÓ ÏË ) (Aapplefi ÙÔ Z. ÓÔ ÈÁ, ª ÂÈ I ÂÏ, BÈ ÏÈÔappleˆÏ ÔÓ «ˆ ÒÓË») * Oι λέξεις µε το σύµβολο αυτό (*) επεξηγούνται και στο Λεξικό Όρων της Aρχαίας Eλληνικής Tραγωδίας (σσ ). EYPIΠI H Eλένη 11

12 ΠPOΛOΓOΣ στ «K d ÔÎÂÖ Ì ö ÂÈÓ, ÎÂÓcÓ fiîëûèó, ÔéÎ ö ˆÓ» Tα βάσανά µου θα σας ιστορήσω. Oι τρεις θεές, η Κύπριδα 11 κι η Ήρα κι η Αθηνά, του ία η θυγατέρα, σε µια βραχοσπηλιά πήγαν της Ίδης 12 την πιο όµορφη να κρίνει ο Πάρης. Όµως 30 την οµορφιά µου τάζοντάς του 13 η Κύπρη αν όµορφο λογιέται 14 ό,τι σου φέρνει τη δυστυχία και ταίρι του πως θα µαι, κερδίζει το βραβείο. Και της Ίδης αφήνοντας τις στάνες φτάνει ο Πάρης 35 γοργά στη Σπάρτη, για να µε κερδίσει. Οργίστηκ η Ηρα που έτσι τη νικήσαν κι εµπόδισε το γάµο µου µ εκείνον. Στου Πρίαµου το γιο δε δίνει εµένα, παρά το είδωλό µου, φτιάχνοντάς το 40 σαν πλάσµα ζωντανό από τον αιθέρα κι αυτός θαρρεί πως µ έχει κούφια ιδέα 15 ενώ δε µ έχει καν. Έπειτα οι γνώµες του ία 16 στα πάθη αυτά σωριάσαν κι άλλα γιατί σήκωσε πόλεµο αναµέσο 45 στη χώρα των Ελλήνων και στους δόλιους τους Τρωαδίτες, για να ξαλαφρώσει τη µάνα γη απ το πλήθος των ανθρώπων κι ο πιο µεγάλος άντρας της Ελλάδας 17 να γίνει ξακουστός. 18 Εγώ βραβείο 50 παλικαριάς στους Έλληνες και Τρώες ποτέ δεν ήµουν, ήταν τ όνοµά µου. Mε πήρε στις πτυχές ο Ερµής του αιθέρα και σκεπασµένη σε θαµπή νεφέλη δε µ άφησε χωρίς φροντίδα ο ίας 55 µ έφερε στου Πρωτέα εδώ τα σπίτια, κρίνοντας πως αυτός απ όλους ήταν πιο γνωστικός κι αγνό το γάµο µου έτσι για το Μενέλαο θα κρατούσα. Tώρα T Α B ΑΣΑΝΑ ΤΗΣ E ΛΕΝΗΣ ΣΤΟ Π ΑΡΕΛΘΟΝ Πώς άρχισαν τα βάσανά της; Πώς αντέδρασε η Ήρα στην κρίση του Πάρη; Πώς βρέθηκε η Eλένη στην Aίγυπτο; à π 11. Κύπριδα ονοµάζεται η Aφροδίτη, θεά της οµορφιάς, επειδή σύµφωνα µε την παράδοση αναδύθηκε από τη θάλασσα της Κύπρου. 12. Βουνό της Μ. Ασίας κοντά στην Τροία. Eκεί ζούσε ο Πάρης ως βοσκός, όταν οι τρεις θεές του ζήτησαν να δώσει το µήλο της Έριδας στην οµορφότερη. 13. H Ελένη εµφανίζεται εδώ σαν ένα απλό πιόνι στα σχέδια της θεάς. Στη συνέχεια εκφράζει απέχθεια για την οµορφιά της, καθώς θεωρεί ότι στην περίπτωσή της το χαρακτηριστικό αυτό προκαλεί δυστυχία. 14. λογιέται = θεωρείται. 15. Στο πρωτότυπο κεν δ κησις (< δοκε = φαίνεται): εικασία, γνώµη, φαντασία. 16. H δυστυχία της Ελένης δεν οφείλεται µόνο στην οργή της Ήρας, αλλά συνέβαλαν και τα σχέδια του ία. 17. Εννοεί τον Αχιλλέα. 18. Eδώ γίνεται µια διάκριση ανάµεσα στην αιτία και την πρόφαση του πολέµου: η Ελένη είναι µόνο η πρόφαση, ενώ πραγµατική αιτία είναι το σχέδιο του ία. 12 EYPIΠI H Eλένη

13 H Eλένη και το είδωλό της Ο υποκριτής που υποδύεται την Ελένη µε την έναρξη του δράµατος καλείται να αποδώσει έναν εκτενή µονόλογο, που θεωρείται στατικός και αντιθεατρικός, εφόσον χαρακτηριστικό γνώρισµα κάθε θεατρικού έργου είναι η δράση και όχι η απαγγελία (βλ. και ορισµό της τραγωδίας από τον Αριστοτέλη: ÚÒÓÙˆÓ Î d Ôé È àapple ÁÁÂÏ ). ñ Με ποιους τρόπους φαντάζεσαι ότι ο υποκριτής θα προσπαθούσε να κινήσει το ενδιαφέρον των θεατών; A π Àª Eλένη (A. Λαδικού, K.Θ.B.E., 1982, σκην. A. Bουτσινάς) Τι να την κάνω/τη ζωή πια; αναρωτιέται η Ελένη. ñ Ποιοι λόγοι, σύµφωνα µε όσα υποστηρίζει, την οδήγησαν σε αυτή την τραγική παραίτηση; ñ Ως θεατής/ αναγνώστης της τραγωδίας πώς αισθάνεται κανείς ακούγοντάς την; Πιστεύεις πως αρχίζει να βιώνει ό,τι ο Αριστοτέλης ονό- µαζε öïâô* και Êfi Ô;* Την εποχή του Ευριπίδη οι άνθρωποι, ζώντας σε καιρούς αναστάτωσης και πολέµου, µεταβολών αιφνίδιων και απρόσµενων, αισθάνονται ότι δεν ελέγχουν τη µοίρα τους, δεν επικρατεί πάντα το δίκαιο, δεν αµείβονται πάντα οι καλοί ούτε τιµωρούνται πάντα οι κακοί. ñ Πιστεύεις ότι η αντίληψη αυτή περνάει και στην ιστορία της Ελένης, όπως αρχίζει σιγά σιγά να τη στήνει ο τραγικός ποιητής; ñ Θα µπορούσε µια τέτοια αντίληψη να µας συγκινήσει ακόµα και σή- µερα; Ελένη (A. Λαδικού, K.Θ.B.E., 1982, σκην. A. Bουτσινάς) A E ªµ À Àª ƒ K πª 2 H E à E O Πάρης παίρνει την Eλένη. Aνάµεσά τους ο Έρωτας (ερυθρόµορφο αγγείο του 5ου αι. π.x.) ƒ ª Ã. ø ÙÔ Ó ÚÂÔ Ï ÛÙ ÚÈ, ÎfiÚË ÂÛ ÙÔ ÂÓ Â Û È, applefi appleôïïô ı Ê ÙÚˆÛ apple Ù ÚÂ, apple ÙÔÓ Ï ÛÙÔÚ, 1 ÛÙÂÚ apple ÙÔ ºıfiÓÔ, ÙÔ ºfiÓÔ Î È ÙÔ Ó ÙÔ ÎÈ apple fiû Ë ÁË ıú ÊÂÈ Î Î Ø Â ı appleèûù ˆ 1. Ï ÛÙÔÚ : ÌÔÓ ÙË ÂÎ ÎËÛË, ÂÎ ÈÎËÙ appleôù appleˆ Û ÂÈ Î ÌÂÈ Ô, ÂÛ Ó, Ï ÌÈ ÙfiÛˆÓ ÏÏ ÓˆÓ Î È Ú ÚˆÓ. Ó ıâ! apple Ù fiìôúê ÛÔ Ì ÙÈ Á ÎÂ Ë ÊÚÈ Ù Î Ù ÛÙÚÔÊ, Ë ÚËÌ ÙÚ ÙˆÓ Í ÎÔ ÛÌ ÓˆÓ Î ÌappleˆÓ ÙË ºÚ Á. ÚÈapple Ë, Úˆ ÙÈÛÛÂ, ÛÙ (ÌÙÊÚ.. Ù ÚÔ ) (Aapplefi ÙÔ TÚ Áˆ  ÙÔ E ÚÈapple Ë, BÈ ÏÈÔappleˆÏ ÔÓ ÙË «EÛÙ») EYPIΠI H Eλένη 13

14 ΠPOΛOΓOΣ στ «K d ÔÎÂÖ Ì ö ÂÈÓ, ÎÂÓcÓ fiîëûèó, ÔéÎ ö ˆÓ» βρίσκοµαι εδώ κι ο δόλιος µου άντρας πήγε, 60 µαζεύοντας στρατό, στης Τροίας τα κάστρα ζητώντας να µε πάρει πίσω. Κι έχουν στου Σκάµαντρου 19 χαθεί το ρέµα πλήθος ψυχές για µένα κι ενώ τόσα πάθη τράβηξα, από παντού ακούω κατάρες, προδότρα µε λογιάζουνε του αντρός µου κι αιτία για να µπλέξουνε σε µέγα πόλεµο οι Έλληνες. Τι να την κάνω τη ζωή πια; Ο Ερµής αυτόν το λόγο µου είπεø 21 στη δοξασµένη εγώ τη Σπάρτη 70 θα ζήσω µε τον άντρα µου και πάλι, που θα το µάθει πως ποτέ δεν πήγα στην Τροία στο κρεβάτι κάποιου ξένου. Κι όσο ο Πρωτέας έβλεπε τον ήλιο, κανείς για γάµο δε µιλούσεø µα όταν 75 µπήκε στη σκοτεινιά της γης εκείνος, γυναίκα µε ζητά ολοένα ο γιος του. Τον άντρα µου τιµώντας, στου Πρωτέα το µνήµα ετούτο ικέτισσα προσπέφτω, 22 καθάρια να κρατήσει την τιµή µου. 80 Γιατί, αν κακό όνοµα έχω στην Ελλάδα, το σώµα µου η ντροπή να µη µολύνει. T Α B ΑΣΑΝΑ ΤΗΣ E ΛΕΝΗΣ ΣΤΟ Π ΑΡΟΝ Σε ποια κατάσταση βρίσκεται τώρα η Eλένη; Ποια είναι η µοναδική της ελπίδα; Tι απειλεί τώρα την Eλένη και πώς εκείνη το αντιµετωπίζει; à π 19. Ποτάµι κοντά στην Τροία. 20. Oι κατάρες προς την Eλένη αποτελούν κοινό τόπο στην αρχαία ελληνική γραµµατεία, ένα δηλαδή µοτίβο επαναλαµβανόµενο. 21. H αναφορά της Eλένης στην προφητική υπόσχεση του Eρµή έρχεται ως απάντηση στην προηγούµενη ερώτηση, για να δείξει δηλαδή πώς άντεξε ως τώρα τα δεινά της. 22. Kαταφεύγοντας η Eλένη στο µνήµα του Πρωτέα, που θεωρείται από το Θεοκλύµενο χώρος ιερός, εξασφαλίζει άσυλο. Eδώ αναφέρεται πρώτη φορά το µνήµα του Πρωτέα, το οποίο θα παίξει σηµαντικό ρόλο στο δράµα. 14 EYPIΠI H Eλένη

15 H Eλένη και το είδωλό της A π Àª Το κείµενο που µελετάµε γράφτηκε για να παρασταθεί, οπότε ενσωµατώνονται σε αυτό και σκηνογραφικές πληροφορίες. ñ Αν ήσουν σκηνογράφος, ποια στοιχεία θα αντλούσες και πώς θα τα αξιοποιούσες, για να σχεδιάσεις το σκηνικό της παράστασης; ñ Aς µην ξεχνάµε όµως ότι οι σκηνογράφοι πολλές φορές δεν ακολουθούν πιστά τις «οδηγίες» του κειµένου. Φαίνεται κάτι τέτοιο στις διπλανές φωτογραφίες; Σκηνικό για παράσταση της Eλένης (K.Θ.B.E., 1982, σκηνογρ.. Φωτόπουλος) Σκηνικό µε κάτοπτρα για παράσταση της Eλένης (Aµφιθέατρο, 1999) Στον κόσµο της Ελένης θα διαπιστώσουµε σιγά σιγά ότι τίποτε δεν είναι όπως αρχικά φαίνεται και όλοι σχεδόν οι ήρωες βιώνουν λιγότερο ή περισσότερο τις συνέπειες κάποιας πλάνης. Στο πρώτο µέρος του Προλόγου κυρίαρχη είναι η αντίθεση ανάµεσα στην πραγµατική Ελένη (είναι), που βρίσκεται στην Αίγυπτο, και το είδωλό της (φαίνεσθαι), που βρέθηκε στην Τροία. Η αντίθεση ανάµεσα στο είναι και το φαίνεσθαι, που απηχεί προβληµατισµούς της εποχής, είναι καθοριστική για τη ζωή της Ελένης και θα ρυθµίσει, ως ένα βαθµό, την εξέλιξη του έργου. ñ Ας εντοπίσουµε σηµεία του κειµένου, στα οποία γίνεται σαφής αυτή η αντίθεση. Ο µονόλογος της Ελένης τελειώνει µε µια αντίθεση: από τη µια η προσδοκία ότι θα ζήσει ευτυχισµένη µε το Μενέλαο, όπως διαβεβαίωσε ο Ερµής, και από την άλλη ο φόβος ότι θα εξαναγκαστεί να παντρευτεί το Θεοκλύµενο. ñ Tι νιώθεις να βαραίνει περισσότερο; H ελπίδα ή ο φόβος; A E ªµ À Àª ƒ K πª 3 H M π ªπ À à H π À Eλένη (Λ. Tασοπούλου, Aµφιθέατρο, 1999, σκην. Σ. Eυαγγελάτος) applefi ÙËÓ appleïâ Ú ÌÔ Î ıôú ˆ ÙËÓ ÂÚÌËÓÂ Ë applefi ÙÔÓ appleúfiïôáô, Ó Ó appleúfiïô- ÁÔ Ì Í ˆÚÈÛÙfi ÂÓ È Ê ÚÔÓ, appleô Ó Ê ÚÂÈ Á Úˆ ÛÙÈ 17 ÊÔÚ ÙË Ï ÍË «ÂÁÒ». È Â Ó È ÌÈ appleúfiîïëûë Ù Ë ÌÂÏ ÙË ÙÔ ÂÁÒ, ÙË Ù ÙfiÙËÙ ÌÔ ˆ Ï ÓË. ÈfiÙÈ ÂΠÓË appleô Á ÓÂÈ Î È apple ÂÈ ÂÓ Â Ó È ÙÔ Â ˆÏÔ, ÙÔ Û ÓÓÂÊÔ, ÙÔ ÚÈÓÔ Î - Ù ÛΠÛÌ ÙË Ú. ÓÂÈ Ó apple È Ó È: ı ÏÂÈ Ë È Ó ÙÔappleÔıÂÙ ÛÂÈ ÙÔÓ Â - Ùfi ÙË ÂÓÒappleÈÔÓ ÙÔ ÎÔÈÓÔ. È Ù Î ÙÔappleÙÚ ÙÔ ÛÎËÓÈÎÔ Û Ì ÏÏÔ Ó Û Ùfi ÙÔ apple È Ó È ÙË : Ë Ï ÓË ÙË Û ÚÎ Î È ÙˆÓ ÔÛÙÒÓ, Ë Ï ÓË ÙÔ ÂÈ ÒÏÔ. ÛÔappleÔ ÏÔ (Ë Ï ÓË ÛÙËÓ apple Ú ÛÙ ÛË ÙÔ ÌÊÈı ÙÚÔ ), ÛÂ Û Ó ÓÙÂ Í ÙË ÛÙÔÓ ËÌÂÚ ÛÈÔ T appleô (TÔ B Ì, 18/07/1999) EYPIΠI H Eλένη 15

16 ΠPOΛOΓOΣ στ «K d ÔÎÂÖ Ì ö ÂÈÓ, ÎÂÓcÓ fiîëûèó, ÔéÎ ö ˆÓ» 2Ë KHNH (ÛÙ ) ΤΕΥΚΡΟΣ 1 Το κάστρο ετούτο ποιος εξουσιάζει; Γιατί, από τις στοές και τους ωραίους θριγκούς 2 που το κυκλώνουν, για παλάτι 85 άρχοντα πλούσιου µπορείς να το νοµίσεις. 3 Άα! 4 Θεοί, ποιαν όψη αντίκρισα; Κοιτάζω την πολυµίσητη θωριά κακούργας γυναίκας, που ξεκλήρισε κι εµένα 90 κι όλους τους Αχαιούς. Άµποτε να χεις την έχθρα των θεών που τόσο µοιάζεις µε την Ελένη. Κι αν σε ξένη χώρα δε βρισκόµουν, 5 µε τούτη τη σαΐτα που αλάθευτα χτυπά θ αφανιζόσουν, 95 για να γευτείς αυτή τη χάρη, αφού είσαι παρόµοια µε του ία τη θυγατέρα. EΛE. Γιατί, δυστυχισµένε, όποιος και να σαι, µ αποστράφηκες έτσι και µου δείχνεις µίσος για τα δεινά που φερε κείνη; 100 TEY. ΈσφαλαØ η οργή µε συνεπήρε πιότερο απ όσο θα πρεπεø η Ελλάδα βαθιά µισεί, να ξέρεις, την ΕλένηØ συχώρα µε, κυρά, γι αυτά τα λόγια. ΕΛE. Ποιος είσαι και από ποια χώρα εδώ φτάνεις; 105 TEY. Ένας από τους Έλληνες τους δόλιους. ΕΛE. Γι αυτό λοιπόν δε στέργεις 6 την Ελένη. Ποιος είσαι κι από πού; Ποιος ο γονιός σου; TEY. Με λένε Τεύκρο, γιος του Τελαµώνα, και Σαλαµίνα η γη που µ έχει θρέψει. 110 ΕΛE. Στον τόπο εδώ του Νείλου τι γυρεύεις; TEY. Με διώξαν οι δικοί µου απ την πατρίδα. ΕΛE. Θα σαι δυστυχισµένοςø ποιος σε διώχνει; TEY. Ποιος άλλος; Ο πατέρας Τελαµώνας. ΕΛE. Γιατί; Κάποιο κακό θα ναι η αιτία. 115 TEY. Στην Τροία εχάθη ο Αίας, ο αδελφός µου. ΕΛE. Πώς; εν εχάθη απ το δικό σου χέρι; 7 TEY. Ρίχτηκε στο σπαθί του κι εσκοτώθη. ΕΛE. Μανία τον ηύρε; Αλλιώς δε θα τολµούσε. TEY. Ξέρεις το τέκνο του Πηλέα, τον Αχιλλέα; 120 HEΙΣΟ ΟΣ ΤΟΥ T ΕΥΚΡΟΥ H TΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ Πώς αντιδρά ο ξένος όταν βλέπει την Eλένη; Ποιος είναι ο ξένος κι από πού έρχεται; Πώς βρέθηκε στην Aίγυπτο; à π 1. Ήρωας του τρωικού µυθολογικού κύκλου, ξακουστός τοξότης. 2. Tο τµήµα του κτιρίου που βρίσκεται ανάµεσα στα κιονόκρανα και τη στέγη. 3. Οι ήρωες του Ευριπίδη συνηθίζουν να περιγράφουν επιβλητικά κτίριαø ίσως αυτό να αποτελεί σκηνογραφική υπόδειξη ή να έχει σχέση µε τη φτωχή σκηνογραφία του θεάτρου του 5ου αι. π.χ. και την προσπάθεια του ποιητή να κινήσει τη φαντασία του θεατή. 4. Tώρα που ο Tεύκρος αντιλαµβάνεται την παρουσία της Eλένης, αισθάνεται κατάπληξη λόγω της οµοιότητάς της µε τη µισητή του «Ελένη». 5. Η παρουσία σε µια ξένη χώρα µπορεί βέβαια να προσφέρει στον ξένο προστασία και άσυλο, από την άλλη όµως ο ξένος έχει την υποχρέωση να σέβεται τη χώρα στην οποία βρίσκεται και τους κατοίκους της. 6. στέργεις = αγαπάς, συµπαθείς. 7. H Eλένη αναρωτιέται µήπως ο Τεύκρος ήταν αδελφοκτόνος και γι αυτό τον έδιωξε ο πατέρας του Τελαµώνας. 16 EYPIΠI H Eλένη

17 H Eλένη και το είδωλό της Από την Ελένη µάθαµε την προϊστορία της δράσης και ακούσαµε τα βάσανά της. Υπάρχουν ωστόσο ακόµη κενά. Τι να έγινε άραγε στην Τροία; Πού να βρίσκεται ο Μενέλαος; Αχαιοί και Τρωαδίτες συνεχίζουν να την καταριούνται ως υπαίτια του πολέµου; A π Àª Το νέο πρόσωπο που εµφανίζεται αναπάντεχα στη σκηνή ίσως µας καλύψει αυτά τα κενά. ñ Με ποιον τρόπο µαθαίνουµε ποιος είναι; ñ Με βάση το κείµενο, πώς φαντάζεσαι τη σκευή* του; ñ Aς παρατηρήσουµε την παράπλευρη απεικόνιση του Τεύκρου. Σε ποια χαρακτηριστικά επιµένει ο καλλιτέχνης; Στη µακέτα του ζωγράφου Φασιανού προβάλλονται τα ίδια χαρακτηριστικά; Tεύκρος (θραύσµα κορινθιακού αγγείου του 6ου αι. π.x.) Συνοµιλητής της Ελένης σε αυτήν τη σκηνή είναι ένας ήρωας του Τρωικού πολέµου, ο Τεύκρος. ñ Aς επισηµάνουµε τις πληροφορίες που µεταφέρει ο Τεύκρος και συµπληρώνουν την προϊστορία της δράσης. ñ Aς αναρωτηθούµε γιατί ανάµεσα σε τόσους οµηρικούς ήρωες επιλέγεται ένας νικητής αυτού του πολέµου και µάλιστα ο Τεύκρος. ñ ιακρίνεις κάποια κοινά στοιχεία στη ζωή και στις περιπέτειες της Ελένης και του Τεύκρου; Τον αφηγηµατικό µονόλογο της Ελένης διαδέχεται ο διάλογος. Τα δύο πρόσωπα, καθώς διαλέγονται, ζητούν και δίνουν πληροφορίες, εκφράζουν τα συναισθήµατά τους ή τις απόψεις τους, µε τη µορφή σύντοµων διαλόγων ή στιχοµυθίας*. Ας δούµε: ñ Σε ποιες στιγµές και για ποιους λόγους οι ήρωες φτάνουν στη γρήγορη εναλλαγή των λόγων (στιχοµυθία); ñ Ποια συναισθήµατα σου προκαλεί ως θεατή/αναγνώστη αυτή η µορφή διαλόγου; Tεύκρος Eλένη (P. Aξελός A. Λαδικού, K.Θ.B.E., 1982, σκην. A. Bουτσινάς) A E ªµ À Àª ƒ K πª 4 Tεύκρος (µακέτα από το ζωγράφο Aλ. Φασιανό) H E π À T À ƒ À: π π Y π π ª ; ÚÈapple Ë ı ÏËÛ applefi ÙËÓ appleúòùë ÎÈfiÏ ÛÎËÓ ÙÔ Ó Ô Ú Ì ÙÔ Ó ÈÚÂÙ ÛÂÈ ÙÔ Ì ıèîfi appleúfiáôóô ÂÓfi appleèûùô Û ÌÌ Ô ÙˆÓ ıëóòó [ÙÔ Û Á ÚÔÓÔ ÛÈÏÈ ÙË appleúô ÁfiÚ, appleô Â Â Ó Ï ÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ Û ÙÔ 412 apple.ã.], ÂÓfi Ê ÏÔ ÙˆÓ ÛÎÔÏˆÓ ËÌÂÚÒÓ, appleô, Ì Û ÛÙË ÁÂÓÈÎ appleôûù Û ÙˆÓ applefiïâˆó ÙË ıëó Î Û ÌÌ, ÂÚ fiù Ó Ó Û ÁÎÈÓ ÛÂÈ Î È Ó ÙÔÓÒÛÂÈ ÙËÓ applefiïë ÙË ÏÏ Ù ÛÛfiÌÂÓÔ appleôê ÛÈÛÙÈÎ Ì ÙÔ ËÙÙËÌ ÓÔ ÙË ÈÎÂÏ [ ]. ÂÌÊ ÓÈÛË ÛÙÔ «ÏÔÁ ÔÓ» ÙÔ ıâ ÙÚÔ ÙÔ ÈÔÓ ÛÔ, ÙËÓ ÓÔÈÍË ÙÔ ÙÔ ÂΠÓÔ, ÙÔ appleúôáfióô ÙˆÓ Â ÎÚÈ ÒÓ ÙË appleúô,  Â, ÙË ÚÔÓÈÎ ÂΠÓË appleâú Ô Ô, ÙËÓ Í ÌÈ appleôï ÙÈÌË ÂÓı ÚÚ ÓÛË. Ë ÛÙÈÁÌ appleô ÔÈ ıëó ÔÈ ıúëóô Û Ó ÙË ÌÂÁ Ï ÙÂÚË Î Ù ÛÙÚÔÊ ÙË ÈÛÙÔÚ ÙÔ, Ù Ó Ë Î Ù ÏÏËÏË Â Î ÈÚ Ó ÙÔ apple ÚÔ ÛÈ ÛÂÈ ÙÔ appleúfiûˆappleô ÙÔ Ê ÏÔ ÙÔ ÙˆÓ Î ÎÒÓ ËÌÂÚÒÓ, Ô ÔappleÔ Ô, Û Ó ÛÙ ÏÌ ÓÔ applefi ÙË ıâ appleúfióôè, ÂÎÊÚ fiù Ó apple Ú ÙÒÓ. H. Gregoire (Aapplefi ÙÔ E ÚÈapple Ë, EÏ ÓË, EÈÛ ÁˆÁ -ÌÂÙ ÊÚ ÛË-Û fiïè EÚÚ. X Ù Ë Ó ÛÙË, I. Z ÚfiappleÔ ÏÔ ) EYPIΠI H Eλένη 17

18 ΠPOΛOΓOΣ στ «K d ÔÎÂÖ Ì ö ÂÈÓ, ÎÂÓcÓ fiîëûèó, ÔéÎ ö ˆÓ» ΕΛE. ΝαιØ πήγε, όπως λεν, µνηστήρας της Ελένης. TEY. Σαν αφανίστηκε, άφησε µεγάλη για τ άρµατά του αµάχη στους συµµάχους. ΕΛE. Και πώς αυτό τον Αίαντα έχει βλάψει; 125 TEY. Σκοτώθηκε που πήρε άλλος τα όπλα. 8 ΕΛE. Και για τις συµφορές εκείνου πάσχεις; TEY. Γιατί δε χάθηκα κι εγώ µαζί του. ΕΛE. Ήσουν λοιπόν στην ξακουσµένη Τροία, ξένε; TEY. Την κούρσεψα, µα πάω κι εγώ χαµένος. 130 ΕΛE. Την έκαψαν, την έχουν κάνει στάχτη; TEY. ε µένει από τα κάστρα της σηµάδι. ΕΛE. ύσµοιρη 9 Ελένη, παν για σένα οι Φρύγες. TEY. Κι οι ΈλληνεςØ 10 τρανό κακό έχει φέρει. ΕΛE. Πόσος καιρός που πήρατε την πόλη; 135 TEY. Εφτά χρονιές περάσαν από τότε. ΕΛE. Και πρώτα πόσο µείνατε στην Τροία; TEY. Πολλά φεγγάρια, δέκα χρόνια ακέρια. ΕΛE. Και την Ελένη πήρατε της Σπάρτης; TEY. Την έσυρε ο Μενέλαος απ την κόµη ΕΛE. Είδες εσύ τη δύστυχη ή σου το παν; TEY. Με τα ίδια µου τα µάτια, ως βλέπω εσένα. ΕΛE. Σκεφτείτε 12 µη θεόσταλτη ήταν πλάνη. TEY. Άλλη κουβέντα πιάσε όχι για κείνη. ΕΛE. Κι ό,τι έχεις δει για αλήθεια το λογιάζεις; 145 TEY. Την είδα εγώ κι ακόµα ο νους τη βλέπει. 13 ΕΛE. Έφτασε µε τον άντρα της στο σπίτι; TEY. Μήτε στο Άργος, µήτε στον Ευρώτα. ΕΛE. ΆαχØ συµφορά για κείνους 14 που δε στέργεις. TEY. Κι οι δυο χαθήκαν, όπως λέει ο κόσµος. 150 ΕΛE. Αντάµα δεν αρµένισαν οι Αργίτες; TEY. Ναι, µα τους χώρισε τρανή φουρτούνα. ΕΛE. Σε ποια µεριά του πέλαγου σκορπίσαν; TEY. Καταµεσίς στο Αιγαίο, όπως διαβαίναν. ΕΛE. εν είδαν το Μενέλαο από τότε; 155 TEY. ΚανείςØ νεκρό τον έχουν στην Ελλάδα. O Ι Π ΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΟΥ T ΕΥΚΡΟΥ για την Tροία για τους Έλληνες για την Eλένη για την οικογένειά της à π 8. Ο Τεύκρος αναφέρεται στη διαµάχη των Αχαιών αρχηγών για τα όπλα του νεκρού Αχιλλέα, που είναι γνωστή ως κρίσις τ ν πλων. Αυτά δόθηκαν τελικά στον Οδυσσέα, πράγµα που οδήγησε τον Αίαντα στην αυτοκτονία. 9. Στo πρωτότυπο υπάρχει η λέξη τλ µον, που έχει δύο σηµασίες: α) (ενεργητική) αυτή που προξένησε συµφορές (έτσι θα ερµηνεύει τη λέξη ο Τεύκρος) και β) (παθητική) αυτή που πέρασε συµφορές (αυτήν τη σηµασία προφανώς δίνει στη λέξη η Ελένη). 10. Βασικό µοτίβο πολλών έργων του Ευριπίδη είναι ότι οι συµφορές του πολέµου πλήττουν όχι µόνο τους ηττηµένους αλλά και τους νικητές. 11. Συνήθιζαν να σέρνουν από την κόµη (τα µαλλιά) τις αιχµάλωτες γυναίκες. Άρα ο Mενέλαος θεωρούσε ένοχη την Eλένη. 12. H Ελένη δε χρησιµοποιεί τυχαία πληθυντικό µιλώντας στον Τεύκρο είναι σαν να απευθύνεται σε όλους τους Έλληνες. 13. Μια πιο πιστή µετάφραση θα ήταν: Την είδα εγώ, και αυτός που βλέπει είναι ο νους, δηλαδή είδα την Ελένη µε τα µάτια µου και ο νους µου (= η λογική µου) επιβεβαιώνει την αλήθεια αυτών που είδα. Εκφράζει έτσι την ακλόνητη πεποίθησή του. 14. Eννοεί τον εαυτό της, ίσως και το Mενέλαο. 18 EYPIΠI H Eλένη

19 H Eλένη και το είδωλό της A π Àª Αφού παρατηρήσουµε προσεκτικά τις διπλανές φωτογραφίες από σύγχρονες παράστασεις αρχαίου δρά- µατος, ας συζητήσουµε ποιο από τα πρόσωπα που απεικονίζονται θα µπορούσε να είναι ο Τεύκρος. Γ. Λαζάνης N. Tζόγιας Παράλληλα µε την αντίθεση ανάµεσα στην πραγµατική Ελένη και στο είδωλό της, παρακολουθούµε και την πάλη ανάµεσα στη γνώση και την άγνοια. Καθένας από τους συνοµιλητές γνωρίζει κάτι που ο άλλος αγνοεί. Έτσι προκύπτει η περίφηµη τραγική ειρωνεία*: ένα από τα πρόσωπα του δράµατος ή και όλοι οι ήρωες αγνοούν την αλήθεια που γνωρίζουν οι θεατές, οπότε και τα λόγια τους δεν έχουν το ίδιο νόηµα για όλους. ñ Μπορείς να εντοπίσεις παραδείγµατα τραγικής ειρωνείας στο διάλογο Τεύκρου-Ελένης; Την κούρσεψα, µα πάω κι εγώ χαµένος, αναφωνεί ο Τεύκρος, ένας από τους πολεµιστές/νικητές του Tρωικού πολέµου, παρουσιάζοντας έτσι τον πόλεµο όχι στην ηρωική-επική του διάσταση αλλά ως αιτία συµφορών. Η παράδοξη αυτή δήλωση µπορεί να αποτελέσει και την αφορµή, για να αρχίσουµε να διερευνούµε τους προβληµατισµούς του Ευριπίδη για τον πόλεµο και να τους συνδέσουµε µε το ιστορικό πλαίσιο του έργου. A E ªµ À Àª O Aίαντας προετοιµάζει την αυτοκτονία του (µελανόµορφος αµφορέας του 6ου αι. π.x.) [  ÎÚÔ ıúëóâ apple Óˆ applefi ÙÔ appleùòì ÙÔ ÂÏÊÔ ÙÔ ÓÙ.] ø ı Ì ÛÙ ÙÔ Î È ÙfiÏÌËÌ ÊÚÈ Ùfi! ÔÈ apple ÎÚ ÌÔ ÁÂÓÓ ÂÈ Ô ı Ó Ùfi ÛÔ! ÒÚ appleè appleô Ó apple ˆ, Û appleôèô ÓıÚÒappleÔ, ÂÁÒ appleô  ÛÔ ÛÙ ıëî ÈfiÏÔ ÛÙÈ Û ÌÊÔÚ ; ª appleˆ Ô ÂÏ ÌÒÓ, Ô apple Ù Ú Ì, Î ÏfiÁÓˆÌÔ ı Ì  ÙÂ Î È Ì Ú, ˆÚ ÂÛ Ó Ó ÊÙ Ûˆ; È! ÁÔ Ú! È ÙÈ Â ı appleâè, applefiûâ Î Î Â Â ı ÚÂÈ Ó ÍÂÛÙÔÌ ÛÂÈ, ƒ K πª 5 «ƒ I E ÃA I, A º ª À» [ ] ÏÔ, ȈÁÌ ÓÔ apple ÙË ÁË ÌÔ ı ÚÂıÒ Î È Ô ÏÔ ı Ê ÓÒ, ÂÓÒ Â Ì È ÂÏ ıâúô. Ù Ì appleâúèì ÓÔ Ó ÛÙËÓ apple ÙÚ Ø ÎÈ Â Ò ÛÙËÓ ÚÔ, appleôïïô ÔÈ Â ıúô, Î È Ï ÁÔÈ appleô Ì ÛÙËÚ Ô Ó. È ÁÈ fiï ÙÔ Ù ÈÙ Ô ı Ó Ùfi ÛÔ. Ï ÌÔÓfi ÌÔ, ÙÈ ı Î Óˆ; ÔÊÔÎÏ,, ÛÙ , (ÌÙÊÚ. EÓ K Îψ, ÂappleÈÌ. M. ÈfiÛË) (Aapplefi ÙÔ ÔÊÔÎÏ, A, EÎ fiûâè ÙÔ EÈÎÔÛÙÔ ÚÒÙÔ ) EYPIΠI H Eλένη 19

20 ΠPOΛOΓOΣ στ «K d ÔÎÂÖ Ì ö ÂÈÓ, ÎÂÓcÓ fiîëûèó, ÔéÎ ö ˆÓ» ΕΛE. Ώω δυστυχίαø 15 κι η µάνα της Ελένης; TEY. Τη Λήδα λες; Επήγε πια στον Άδη. ΕΛE. Για τις ντροπές της κόρης της εχάθη; TEY. Ναι, µια θηλιά περνώντας στο λαιµό της TEY. Ζουν του Τυνδάρεω οι δυο γιοι ή δε ζούνε; 17 TEY. Και ναι και όχιø υπάρχει διπλή φήµη. ΕΛE. Ποια γνώµη η πιο καλή; Αχ! συµφορές µου. TEY. Άστρα γινήκαν και θεούς τους λένε. 18 ΕΛE. Καλός αυτός ο λόγοςø η άλλη φήµη; 165 TEY. Πως σκοτωθήκαν για την αδελφή τους. 19 Όµως τα λόγια φτάνουνεø δε θέλω διπλά να κλαίω γι αυτά και να στενάζω. Σκοπός µου που ήρθα στο παλάτι ετούτο είναι να βρω τη µάντισσα ΘεονόηØ βοήθησέ µε εσύ µαντείες να πάρω µε πρίµο αγέρι πώς θα ταξιδέψω, στη θαλασσόζωστη να φτάσω Κύπρο, που µε χρησµό µε πρόσταξεν ο Φοίβος µια πόλη εκεί να ιδρύσω κατοικώντας 175 και να την ονοµάσω Σαλαµίνα, το πατρικό νησί µου έτσι τιµώντας. ΕΛE. Θα σ οδηγήσει το ίδιο το ταξίδιø µα φύγε, ξένε, γρήγορα απ τη χώρα, ο γιος πριν σ αντικρίσει του Πρωτέα 180 που βασιλεύει εδώø πήγε κυνήγι µε τα σκυλιά τουø κι όποιον θα πετύχει Έλληνα τον σκοτώνει. Την αιτία µη θέλεις να τη µάθειςø δε στη λέωø έπειτα και σε τι θα σ ωφελούσα; TEY. Γυναίκα, µίλησες σωστάø µακάρι τη χάρη σου οι θεοί να ξεπληρώσουν. Είσαι όµοια στο κορµί µε την Ελένη, µα δεν της µοιάζεις στην ψυχή. Να πάει κατά χαµού, ποτέ της στον Ευρώτα 190 µη φτάσει εσύ καλό να βλέπεις πάντα. O ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ T ΑΞΙ ΙΟΥ ΤΟΥ T ΕΥΚΡΟΥ H AΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ Tι ζητάει από την Eλένη ο Tεύκρος; Πώς αντιµετωπίζει το αίτηµά του η Eλένη και µε ποια δικαιολογία; à π 15. Σύµφωνα µε τις συµβάσεις του θεάτρου, τα λόγια αυτά λέγονται έτσι, ώστε να δίνεται η εντύπωση ότι ο Tεύκρος δεν την ακούει. 16. Η αυτοκτονία της Λήδας είναι επινόηση του Eυριπίδη. Mε απαγχονισµό στην αρχαία τραγωδία αυτοκτονούσαν συνήθως οι γυναίκες που αισθάνονταν ντροπή. Έτσι η Ελένη, αν και αθώα, αισθάνεται υπεύθυνη για το θάνατο των προσφιλών της προσώπων. 17. Εννοεί τα αδέλφια της, Κάστορα και Πολυδεύκη, τους περίφηµους ιόσκουρους. 18. Σύµφωνα µε το µύθο, ο ίας χάρισε την αθανασία στους ιόσκουρους, που έγιναν οι προστάτες των ναυτικών και ταυτίστηκαν µε τον αστερισµό των ιδύµων. 19. O Eυριπίδης επινόησε το θάνατό τους για τον ίδιο λόγο που επινόησε και την αυτοκτονία της Λήδας. 20. O σκοπός του ταξιδιού του Tεύκρου είναι ακόµα µια επινόηση του Eυριπίδη, που προβάλλει τις µαντικές ικανότητες της Θεονόης και δικαιολογεί την παρουσία του στην Aίγυπτο. 21. H αιτία, προφανώς, είναι ο φόβος του Θεοκλύµενου µήπως έλθουν Έλληνες (ιδίως ο Mενέλαος) και πάρουν πίσω στην Eλλάδα την αγαπηµένη του Eλένη όµως η Eλένη δεν αποκαλύπτει την αιτία στον Tεύκρο, γιατί έτσι θα πρόδιδε την ταυτότητά της. 20 EYPIΠI H Eλένη

21 H Eλένη και το είδωλό της A π Àª Ο ποιητής µέσα από τα λόγια του Τεύκρου δίνει κι άλλες πληροφορίες για το σκηνικό. Τα στοιχεία αυτά οι θεατές της παράστασης µπορούν να τα δουν: µε τα ίδια τους τα µάτια (ρεαλιστικό σκηνικό), µε τα «µάτια» της φαντασίας τους (αφαιρετικό σκηνικό). ñ Ας παρατηρήσουµε τη διπλανή φωτογραφία. Ως θεατής της παράστασης αυτής τι θα «έβλεπες» ακούγοντας τον Τεύκρο; Ο Τεύκρος ήρθε στη σκηνή από τη µία πάροδο* και τώρα αποχωρεί από την ίδια, για να συνεχίσει το ταξίδι του. Αν λάβεις Mακέτα σκηνικού του Γ. Zιάκα για παράσταση της Eλένης, Θ.O.K., 1993, σκην. N. Xαραλάµπους υπόψη σου όσα αναφέρει ο Τεύκρος και τη θεατρική σύµβαση της εποχής, από ποια πάροδο πιστεύεις ότι γίνεται η είσοδος και η έξοδός του από τη σκηνή; Η Ελένη, ύστερα από τη σύντοµη συνοµιλία της µε τον Τεύκρο, µένει και πάλι µόνη της στη σκηνή. Η κατάσταση όµως στο µεταξύ δεν είναι η ίδια. ñ Aς συζητήσουµε τι πρόσφερε η συνάντηση Τεύκρου-Ελένης. Πιο συγκεκριµένα, µπορούµε να εξετάσουµε γιατί η συνάντηση αυτή επιδεινώνει την τραγική θέση της ηρωίδας. ñ Πώς φαντάζεσαι ότι η συνάντηση αυτή θα µπορούσε να επηρεάσει την εξέλιξη του έργου (δραµατική οικονοµία); A E ªµ À Àª Ο Πρόλογος ολοκληρώνεται. Mπορούµε να κάνουµε κάποιες υποθέσεις (και να τις επιβεβαιώσουµε ή να τις διαψεύσουµε αργότερα) για τη λειτουργία του ως προς: ñ την εξέλιξη της δράσης, ñ τα θέµατα που θα θιγούν στο δράµα. Tεύκρος (Z. Pούµπος, Eταιρεία Θεάτρου «H άλλη πλευρά», 2004, σκην. Ά. Mιχόπουλος) ƒ K πª 6 «π O, π E à π π π A π π π ;» ÌÔ Ó ÎÈ ÂÁÒ ÛÙÔÓ applefiïâìô ÙÔÍfiÙË Ø ÙÔ ÚÈ ÈÎfi ÌÔ ÂÓfi ÓıÚÒappleÔ appleô Í ÛÙfi ËÛÂ. Ë fióè appleôèëù ÚË, Û Ó Î È ÌÈ Ù ÙÔÈ Ó Ù ÛÙ ÎÚÔı Ï ÛÛÈ ÙÔ ÚˆÙ Û ÎÔ Û Ó ÔÈ ÛÎÏ Â apple ÚÙÈ ÙÈÛÛ ÎÈ Û Ú Ó ÙÔ ıú ÓÔ, ÎÈ Ó ÌÂÛfi ÙÔ appleôèô ı ÙÔ ÏÂÁÂ Ë Ï ÓË! Ù appleô Î ÓËÁÔ Û Ì ÚfiÓÈ ÛÙÔ Î Ì ÓÙÚÔ. Ù Ó ÂÎÂ, ÛÙ Â ÏÈ ÙË ÂÚ ÌÔ Ø ÙËÓ ÁÁÈÍ, ÌÔ Ì ÏËÛÂ: «ÂÓ Â Ó Ï ıâè, ÂÓ Â Ó Ï ıâè» ÊÒÓ Â. «ÂÓ Ìapple Î ÛÙÔ Á Ï fiappleïˆúô Î Ú È. ÔÙ ÂÓ apple ÙËÛ ÙËÓ ÓÙÚÂÈˆÌ ÓË ÚÔ». [ ] Ù Ó ÂÎÂ, ÛÙËÓ fi ıë ÂÓfi ÏÙ. È ÛÙËÓ ÚÔ ; appleôùâ ÛÙËÓ ÚÔ Ó Â ˆÏÔ. ŒÙÛÈ ÙÔ ı Ï Ó ÔÈ ıâô. È Ô ÚË, Ì Ó Ó ÛÎÈÔ appleï ÁÈ Â Û Ó Ù Ó appleï ÛÌ ÙfiÊÈÔØ ÎÈ ÂÌ ÛÊ fiì ÛÙ Ó ÁÈ ÙËÓ Ï ÓË Î ÚfiÓÈ.. ÂÊ ÚË, «Ï ÓË» ( applefiûapple ÛÌ ) (Aapplefi ÙÔ. ÂÊ ÚË, ÔÈ Ì Ù, ÿî ÚÔ ) EYPIΠI H Eλένη 21

22 ΠPOΛOΓOΣ στ «K d ÔÎÂÖ Ì ö ÂÈÓ, ÎÂÓcÓ fiîëûèó, ÔéÎ ö ˆÓ» E ƒø π 1. Τα βάσανά µου θα σας ιστορήσω (στ. 26), λέει η Ελένη κι αρχίζει να αναφέρεται στην αιτία των κακών. Προσπαθήστε να αποδώσετε περιληπτικά σε 10 γραµµές τα γεγονότα που αποτέλεσαν την αρχή των κακών. 2. Ωραία Ελένη, Πηνελόπη, Οδυσσέας: Με ποιον ή ποιους από αυτούς τους ήρωες της µυθικής παράδοσης έχει, κατά τη γνώµη σας, κοινά στοιχεία η Ελένη του Ευριπίδη; 3. «Η γενιά του Ευριπίδη διερωτάται και χειραφετείται»(jacqueline de Romilly): Αναζητήστε στο µονόλογο της Eλένης στοιχεία που θα µπορούσαν να στηρίξουν αυτή την άποψη. 4. Κύρια λειτουργία του προλόγου στο αρχαίο δράµα θεωρείται η ενηµέρωση των θεατών για τον τόπο, το χρόνο, τα βασικά πρόσωπα, την προϊστορία της δράσης και το κεντρικό νήµα της υπόθεσης. Ποια στοιχεία του Προλόγου επιτελούν την παραπάνω λειτουργία της Ελένης του Ευριπίδη; 5. Σύµφωνα µε κάποιους µελετητές, ο Tεύκρος βρίσκεται σε τραγική θέση. Συµµερίζεστε την άποψή τους; Να στηρίξετε την απάντησή σας σε όλες τις πληροφορίες που µας δίνει για τον εαυτό του ο Τεύκρος και στη συµπεριφορά του απέναντι στην Ελένη. 6. O Tεύκρος φτάνοντας στην Kύπρο αφηγείται τη συνάντηση µε την Eλένη σε έναν παλιό συµπολεµιστή του... ƒ ƒπ Ας υποθέσουµε ότι η τάξη σας αποφάσισε να ανεβάσει την Ελένη. Ένας από τους τοµείς, µε τους οποίους έχετε να ασχοληθείτε, είναι και το σκηνικό. Μπορείτε, λοιπόν, να σχεδιάσετε το σκηνικό που εσείς προτείνετε. Iδέες µπορείτε να πάρετε από τα σκηνικά που απεικονίζονται στο βιβλίο σας (σελ. 9-21) και τη µακέτα που σχεδίασε ο Γιάννης Τσαρούχης για µια παράσταση της Ελένης (σελ. 35). E ƒ π Nα µελετήσετε ορισµένους Προλόγους και να διερευνήσετε τη λειτουργία τους. είτε για παράδειγµα: α) τον Πρόλογο από ορισµένα διηγήµατα, που περιλαµβάνονται στα Κείµενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της τάξης σας, β) τον Πρόλογο από ένα σύγχρονο θεατρικό έργο, που µπορείτε να αναζητήσετε στη βιβλιοθήκη του σχολείου σας, γ) τον Πρόλογο από το βιβλίο της Φυσικής ή των Μαθηµατικών. ª π A πø Αρκετά είναι τα θέµατα που θα µας απασχολήσουν στην Ελένη. Τα θέµατα αυτά χτίζονται σταδιακά στο έργο. Για να καταφέρετε λοιπόν να διαµορφώσετε µια ολοκληρωµένη εικόνα τους, χρειάζεται να εντοπίζετε τα σχετικά στοιχεία και στη συνέχεια να τα καταγράφετε. Κάποια στιγµή, που θα ολοκληρώνεται ένα θέµα, µπορείτε να παρουσιάζετε στην τάξη τα αποτελέσµατα της έρευνάς σας. Για το σκοπό αυτό θα βοηθήσει να χωριστείτε σε οµάδες των 2-3 ατόµων και να καταγράφετε τα στοιχεία του θέ- µατος που έχετε αναλάβει σε ένα ξεχωριστό µέρος του τετραδίου σας ή σε µικρά χαρτάκια, τα δελτία. Ας αρχίσουµε την αποδελτίωση από τα εξής θέµατα: 1) πόλεµος, 2) η αντίθεση «είναι φαίνεσθαι», 3) οι Θεοί, 4) γνώση άγνοια. 22 EYPIΠI H Eλένη

23 EYPI I H Eλένη O θρήνος για την αδυσώπητη µοίρα APO O στ «AågÓ Û ˆÓ ÙÈ öï ÂÓ öï ÂÓ» (στ , µτφρ. στ. 246) ΠΛOKH H απόφαση της Eλένης H πρόταση του Xορού ΘEMATA Tο λυρικό στοιχείο Άτοµο και οµάδα: Hρωίδα και Xορός H τραγικότητα H επιθυµία φυγής από την πραγµατικότητα Hλέκτρα Xορός (K. Παξινού, Σοφοκλής, Hλέκτρα, Eθνικό Θέατρο, 1938, σκην.. Pοντήρης) ΠAPO OΣ ΠPOΩ OΣ KOMMOΣ IAΛOΓIKH ΣKHNH AMOIBAION Eλένη Eλένη Xορός Xορός Eλένη Eλένη Xορός

24 ΠAPO OΣ στ «AågÓ Û ˆÓ ÙÈ öï ÂÓ öï ÂÓ» POø O 1 (ÛÙ ) KOMMO (ÛÙ ) A ΣΤΡΟΦΗ 2 ΕΛE. ΕΛE. Σε τι κλάµα βαθύ να ξεσπάσω, που θλίψη τρανή την ψυχή µου πλακώνει µε πόνο µεγάλο κι ασήκωτο; Ποιο µοιρολόγι να πιάσω µε θρήνους, µε βόγγους, µε δάκρυα; 195 Σειρήνες 3, φτερωτές κόρες της Γης, ελάτε µε φόρµιγγες, φλογέρες λωτοκάµωτες, µε αυλούς 4 συντρόφισσες στον πόνο µου, ζυγιάζοντας συνταιριαστούς θρήνους στα µαύρα µου δεινά. 200 Στις συµφορές µου δάκρυα να στελνε η Περσεφόνη, 5 λυπητερούς, µακρόσυρτους σκοπούς να συνοδέψουνε τα κλάµατά µου κι από µε 205 να πάρει σαν αντίχαρη στ ανήλιαγα παλάτια της πικρό πικρό τραγούδισµα για τους βαριόµοιρους νεκρούς. H EΠΙΚΛΗΣΗ ΤΗΣ E ΛΕΝΗΣ Ποιες προσκαλεί η Eλένη; Για ποιο λόγο; A AΝΤΙΣΤΡΟΦΗ XOPOΣ Κοντά στη γαλανή ακροθαλασσιά 210 σε τρυφερά καλάµια απάνω και στη σγουρή τη χλόη κάποτες 6 άπλωνα 7 ρούχα κόκκινα 8 στον ήλιο να τα στεγνώσουν οι χρυσές αχτίδεςø τότε άκουσα µια πονεµένη 215 βαθιά φωνή, σπαραχτική, σα βογκητό και µοιρολόι, καθώς 9 µια νύµφη, µια νεράιδα τρέχει θρηνώντας στα βουνά ή µέσα στις βραχοσπηλιές 220 σκούζει και στηθοδέρνεται, γιατί σε στρώµα ερωτικό τραχιά τη σέρνει ο Πάνας. 10 H EΙΣΟ ΟΣ ΤΩΝ Γ ΥΝΑΙΚΩΝ ΤΟΥ X ΟΡΟΥ Πού βρίσκονταν οι γυναίκες του Xορού; Πώς δικαιολογούν τον ερχοµό τους; Ã π 1. Eισαγωγικοί στίχοι που τραγουδά η Eλένη µε τη συνοδεία µουσικού οργάνου και ανοίγουν το δρόµο στο λυρικό µέρος. 2. Σύµφωνα µε έναν αρχαίο σχολιαστή, ο Xορός, όταν τραγουδούσε τη στροφή, κινούνταν προς τα δεξιά (= στροφή) και, όταν τραγουδούσε την αντιστροφή, επέστρεφε στη θέση του, ενώ, αν πρόσθεταν µιαν ακόµα στροφή, την «επωδό», έµενε ακίνητος. 3. H Eλένη στην α στροφή επικαλείται θεότητες που έχουν σχέση µε το θάνατο: την Περσεφόνη και τις συντρόφισσές της, Σειρήνες. εδοµένου ότι συχνά βρίσκουµε Σειρήνες σε επιτύµβια µνηµεία, ίσως στο µνηµείο του Πρωτέα να υπήρχε ανάγλυφη ή ζωγραφισµένη µια Σειρήνα. 4. Φόρµιγγες, φλογέρες, αυλοί: µουσικά όργανα. H φόρµιγξ ήταν έγχορδο µουσικό όργανο, ένα είδος κιθάρας, ενώ ο αυλός και η φλογέρα ήταν πνευστά. Συνήθιζαν να κατασκευάζουν τις φλογέρες από ξύλο λωτού. 5. εν είναι τυχαία η αναφορά στην Περσεφόνη, διότι: α) είναι η θεά του Κάτω Kόσµου και β) έχει κοινά σηµεία µε την Eλένη, καθώς είχε απαχθεί και είχε αναγκαστεί να παντρευτεί τον Πλούτωνα. 6. κάποτες = πριν από λίγο. 7. O Xορός µιλάει σε ενικό αριθµό και εκφράζει, σύµφωνα µε τη σύµβαση, τη δράση ή τα συναισθήµατα όλων των µελών του. 8. ρούχα κόκκινα (πορφυρά) φορούσαν οι βασιλιάδες. Άρα οι γυναίκες του Xορού ήταν στην υπηρεσία του Θεοκλύµενου. 9. καθώς = όπως. Aρχίζει µια παροµοίωση, η οποία δεν είναι τυχαία: η καταδίωξη της Νεράιδας από τον Πάνα θυµίζει την πίεση που ασκεί στην Ελένη ο Θεοκλύµενος, για να γίνει γυναίκα του. 10. Ο Παν ήταν θεότητα που προστάτευε τους βοσκούς. Τον φαντάζονταν µε κέρατα στο κεφάλι, τραγοπόδαρο και γεµάτο ερωτική διάθεση. Σε όσους καταδίωκε προκαλούσε πανικό. 24 EYPIΠI H Eλένη

25 O θρήνος για την αδυσώπητη µοίρα A π Àª Ο Τεύκρος αποχωρεί. Η Ελένη µόνη στη σκηνή ξεσπά σε βαθύ κλά- µα και µοιρολόγι. Aκούγοντάς την, µια οµάδα γυναικών µπαίνει στο σκηνικό χώρο και απλώνεται στην ορχήστρα*. Η είσοδος του Xορού στο αρχαίο θέατρο γινόταν κατά κανόνα µε κάποια επισηµότητα, µε ρυθµικά συνήθως βήµατα, µε τρόπο δηλαδή που θύµιζε θρησκευτική τελετουργία κάτι σαν τις ση- µερινές λιτανείες των εικόνων ή την ακολουθία του Επιταφίου. ñ Ας µεταφερθούµε νοερά στο θέατρο του ιονύσου εκείνο το πρωινό του 412 π.χ. κι ας φανταστούµε την είσοδο των γυναικών του Xορού στην ορχήστρα. Παράσταση τραγικού Xορού µπροστά στο βωµό του ιονύσου (αττικός ερυθρόµορφος κρατήρας του 5ου αι. π.x.) Στην εποχή µας όµως η τραγωδία δεν έχει πια θρησκευτικό χαρακτήρα. Ο σκηνοθέτης, εποµένως, µπορεί να κινηθεί πιο ελεύθερα. ñ Ας παρατηρήσουµε τη φωτογραφία από µια σύγχρονη παράσταση αρχαίου δράµατος. Πώς εισάγει το Xορό ο σκηνοθέτης; ñ Με βάση τα στοιχεία της α αντιστροφής, ποιες οδηγίες θα έδινες εσύ ως σκηνοθέτης στις γυναίκες του Xορού για την είσοδό τους στην ορχήστρα; Eίσοδος Xορού (Eυριπίδης, Hλέκτρα, H.ΠE.ΘE. Πάτρας, 2003, επιµ. κίνησης A. Kαζούρη) Παρακολουθούµε την Πάροδο*, την πρώτη είσοδο του Χορού στην ορχήστρα. Ο Χορός, µια οµάδα ανθρώπων µε κοινά χαρακτηριστικά, ένα οµοιογενές σύνολο, δίνει στην τραγωδία λυρική διάσταση µε το τραγούδι του. Στη συγκεκριµένη τραγωδία οι γυναίκες του Xορού και η Ελένη εκφράζουν εναλλάξ ( È àìôè ˆÓ*) τη συναισθηµατική τους φόρτιση µέσα από ένα θρηνητικό τραγούδι, τον κοµµό*. ñ Ας προσπαθήσουµε να εντοπίσουµε στοιχεία µορφής και περιεχοµένου, µε τα οποία εκφράζεται ο θρηνητικός χαρακτήρας του τραγουδιού αυτού. A E ªµ À Àª Ì ÌÔ appleú appleô Ó ÎÏ Ì Ù, ÎÚ Î È Ì ÚÈÔÏfiÁÈ, Ó ÎÏ ˆ ÙÔ Ú ÛÈÁ Ó Î È ÙËÓ Á ÁÂÌ Ù ÎÈ ÙÔ ÛÙ ÍËÌÂÚÒÌ Ù Ó Û ÚÓˆ Ì ÚÈÔÏfiÁÈ. Ï ÂÙÂ, Ì ÙÈ Ì, ÎÏ ÂÙÂ, Ó Û ÚÂÙ appleôù ÌÈ, ƒ K πª 1 «ƒà ƒà π, π» Ó Á ÓÂÈ Ï ÌÓË Î È ÁÈ Ïfi, Ó apple ÂÈ ÛÙÔÓ Î Ùˆ ÎfiÛÌÔ, ÁÈ Ó ÚÂ Ô ÓÙ ÔÈ Ú ÔÈ, Ó appleèô Ó ÔÈ È ÛÌ ÓÔÈ, Ó ÏÔ Ó ÎÈ ÔÈ ÁÚ ÌÌ ÙÈÎÔ ÓÂÚfi ÛÙÔ Î Ï Ì ÚÈ, Ó ÁÚ Ô ÓÂ Ù Û Ó ÙˆÓ appleôï Á appleëì ÓˆÓ. Á ÚÔÓÔ ÌÔÈÚÔÏfiÁÈ ( applefiûapple ÛÌ ) (Aapplefi ÙÔ A. Passow, TÚ ÁÔ È PˆÌ ÈÎ, X. TÂÁfiappleÔ ÏÔ N. N Î ) EYPIΠI H Eλένη 25

Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË. E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ. ã Àª πoà

Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË. E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ. ã Àª πoà Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ ã Àª πoà À ƒ º π ƒπ - πo O ºπ O O π πª π ÈÎfiÏ Ô ÂÛ appleúë, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple È Â ÙÈÎfi B/ıÌÈ EÎapple  ÛË ËÌ ÙÚÈÔ apple ÁˆÚÁ ÎË, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ (από μετάφραση) Α : Κείμενο: Ευριπίδη Ελένη, Πρόλογος, 1 η Σκηνή (στ.26-58)

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ (από μετάφραση) Α : Κείμενο: Ευριπίδη Ελένη, Πρόλογος, 1 η Σκηνή (στ.26-58) http://glotta.ntua.gr/opal/announcements ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ (από μετάφραση) Α : Κείμενο: Ευριπίδη Ελένη, Πρόλογος, 1 η Σκηνή (στ.26-58) Tα βάσανά μου θα σας ιστορήσω. Oι τρεις

Διαβάστε περισσότερα

PO O O. H Eλένη και το είδωλό της. H «καινή» Eλένη του Eυριπίδη H τραγική θέση των ηρώων Tο «είναι» και το «φαίνεσθαι» Oι νικητές: θύματα του πολέμου

PO O O. H Eλένη και το είδωλό της. H «καινή» Eλένη του Eυριπίδη H τραγική θέση των ηρώων Tο «είναι» και το «φαίνεσθαι» Oι νικητές: θύματα του πολέμου H Eλένη και το είδωλό της EYPI I H Eλένη PO O O στ. 1-191 (στ. 35-36, μτφρ. στ. 42-43) ΠΛOKH H προϊστορία της δράσης Tο παρόν της Eλένης O ερχομός του Tεύκρου Tα νέα από την Eλλάδα και την Tροία ΘEMATA

Διαβάστε περισσότερα

Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË. E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ. ã Àª πoà

Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË. E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ. ã Àª πoà Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ ã Àª πoà À ƒ º π ƒπ - πo O ºπ O O π πª π ÈÎfiÏ Ô ÂÛ appleúë, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple È Â ÙÈÎfi B/ıÌÈ EÎapple  ÛË ËÌ ÙÚÈÔ apple ÁˆÚÁ ÎË, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple

Διαβάστε περισσότερα

À π. apple Ú Â ÁÌ Ù. π À Ã ª ªπ À À À. ÂÚ ÛÙÈÔ ÙÔ fiêâïô ÙˆÓ appleúôóôèòó ÙË

À π. apple Ú Â ÁÌ Ù. π À à ª ªπ À À À. ÂÚ ÛÙÈÔ ÙÔ fiêâïô ÙˆÓ appleúôóôèòó ÙË ÂÚ ÛÙÈÔ ÙÔ fiêâïô ÙˆÓ appleúôóôèòó ÙË À π Àªµ 2008-2010 π À à ª ªπ À À À appleâíëáëì ÙÈÎ apple Ú Â ÁÌ Ù Η υπογραφή της νέας Συλλογικής Σύµβασης µεταξύ ΕΤΥΚ ΚΕΣΤ για τα έτη 2008 2010 θεωρήθηκε µια µεγάλη

Διαβάστε περισσότερα

Γεια σου, ήταν να ήξερες κάποιους γενικούς κανόνες συγγραφής (Â Ó È Î appleôèôè applefi ÙÔ appleô

Γεια σου, ήταν να ήξερες κάποιους γενικούς κανόνες συγγραφής (Â Ó È Î appleôèôè applefi ÙÔ appleô Γεια σου, Είμαι ο Δαμιανός. Το πρώτο μου βιβλίο Ο αδελφός της Ασπασίας έγινε best seller ή ευπώλητο όπως λένε άλλοι, μα αυτό δε χρειάζεται να σου το πω, μιας και το ξέρεις κι εσύ πολύ καλά. Κι εγώ ο πιο

Διαβάστε περισσότερα

Πίνακες και ερµάρια. διανοµής. ƒ 2010. Plexo 3 στεγανοί πίνακες από 2 έως 72 στοιχεία (σ. 59) Practibox χωνευτοί πίνακες από 6 έως 36 τοιχεία (σ.

Πίνακες και ερµάρια. διανοµής. ƒ 2010. Plexo 3 στεγανοί πίνακες από 2 έως 72 στοιχεία (σ. 59) Practibox χωνευτοί πίνακες από 6 έως 36 τοιχεία (σ. χωνευτοί σ. 56 Nedbox χωνευτοί από 12 έως 56 στοιχεία σ. 58 από 1 έως 6 στοιχεία σ. 62 XL 3 160 από 48 έως 144 στοιχεία και ερµάρια διανοµής ισχύος XL 3 σ. 68 Ράγες, πλάτες στήριξης και µετώπες σ. 77 0

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΤΗΣΗ π ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ π ΑΣΤΙΚΗΣ π ΕΥΘΥΝΗΣ ΠΡΟΣ ΤΡΙΤΟΥΣ π

ΑΙΤΗΣΗ π ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ π ΑΣΤΙΚΗΣ π ΕΥΘΥΝΗΣ ΠΡΟΣ ΤΡΙΤΟΥΣ π ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΩΝ «Η ΕΘΝΙΚΗ» ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1891 ΕΤΑΙΡΙΑ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΡ.Μ.Α.Ε.: 12840/05 B 86/20 Α.Φ.Μ.: 094003849 Δ.Ο.Υ.: ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΕΩΦ.

Διαβάστε περισσότερα

Γεωγραφία Ε Δημοτικού. Μαθαίνω για την Ελλάδα

Γεωγραφία Ε Δημοτικού. Μαθαίνω για την Ελλάδα Γεωγραφία Ε Δημοτικού Μαθαίνω για την Ελλάδα ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝOΣ TOY ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ KAI ΥΠΕΥΘΥΝOΣ TOY ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΕΞΩΦΥΛΛΟ Κωστής Κουτσόπουλος,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ: 1 η σκηνή: στίχοι 1-82

ΠΡΟΛΟΓΟΣ: 1 η σκηνή: στίχοι 1-82 ΠΡΟΛΟΓΟΣ: 1 η σκηνή: στίχοι 1-82 1.Α. Ο ρόλος και η λειτουργία του Προλόγου ως δομικό στοιχείο της τραγωδίας: Ο πρόλογος μιας τραγωδίας αποτελεί τα πρώτο από τα απαγγελλόμενα μέρη και εκτελείται από τους

Διαβάστε περισσότερα

Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË. E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ. ã Àª πoà

Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË. E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ. ã Àª πoà Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË E ÚÈapple Ë EÏ ÓË MÂÙ ÊÚ ÛË: T ÛÔ PÔ ÛÛÔ ã Àª πoà À ƒ º π ƒπ - πo O ºπ O O π πª π ÈÎfiÏ Ô ÂÛ appleúë, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple È Â ÙÈÎfi B/ıÌÈ EÎapple  ÛË ËÌ ÙÚÈÔ apple ÁˆÚÁ ÎË, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple

Διαβάστε περισσότερα

Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου

Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου Χαρακτηριστικές εικόνες από την Ιλιάδα του Ομήρου Η γυναίκα ως σύζυγος και μητέρα Η γυναίκα ως πολεμικό λάφυρο Γυναίκα και επιτάφιες τιμές ηρώων Η τύχη του γυναικείου πληθυσμού μετά την άλωση μιας πόλης

Διαβάστε περισσότερα

ÁÈ Ù apple È È appleô ı apple ÓÂ ÛÙË μã Ù ÍË

ÁÈ Ù apple È È appleô ı apple Ó ÛÙË μã Ù ÍË ÁÈ Ù apple È È appleô ı apple Ó ÛÙË μã Ù ÍË Δ Àƒ π ø ø º π π π ª Δ ƒàªª π μàƒπ π ø π π π ª Δ Δƒ À π ƒ Àà ƒ ªÀ π π ª ª Δπ ø, π Δ Ã π, ø ƒ ºπ, ƒ Δ ƒ Δπ Δ Δ, ƒπ π ª ª ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Με το πέρασμα του χρόνου

Διαβάστε περισσότερα

ƒ π ø π ø - Ó ıâ ÙÔ appleèô ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi, ÙfiÙÂ Ó ÓÔÈÎÈ ÛÔ ÌÂ ÙÔ ÏÏÔ appleô Â Ó È Î È ÊıËÓfiÙÂÚÔ...

ƒ π ø π ø - Ó ıâ ÙÔ appleèô ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi, ÙfiÙÂ Ó ÓÔÈÎÈ ÛÔ ÌÂ ÙÔ ÏÏÔ appleô Â Ó È Î È ÊıËÓfiÙÂÚÔ... ƒ π ø π ø - Ô ÚÂÙÈÚ Â Â ÙËÓ ˆÚ ÈfiÙÂÚË ı appleãfiï Î È Ù Ó Î È ÛÙËÓ Î Ï ÙÂÚË appleâúèô. - È, ÁÈ Ùfi Ù Ó Î È ÙÔ ÎÚÈ fiùâúô! - Ó ıâ ÙÔ appleèô ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi, ÙfiÙÂ Ó ÓÔÈÎÈ ÛÔ ÌÂ ÙÔ ÏÏÔ appleô Â Ó È Î È ÊıËÓfiÙÂÚÔ...

Διαβάστε περισσότερα

(ON THE JOB TRAINING) ΟΡΓΑΝΩΝΕΙ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ «ΚΑΤΑ ΤΗ ΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ» ΕΠΙΒΛΕΠΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΧΩΡΩΝ /

(ON THE JOB TRAINING) ΟΡΓΑΝΩΝΕΙ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ «ΚΑΤΑ ΤΗ ΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ» ΕΠΙΒΛΕΠΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΧΩΡΩΝ / Επαγγελµατικό προφίλ: ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΟΡΟΦΩΝ (ΟΡΟΦΟΚΟΜΟΣ) Επίπεδο: 2 εξιότητες Θέµατα Συνδεδεµένες δεξιότητες C1 ΗΓΕΙΤΑΙ, ΕΠΙΒΛΕΠΕΙ ΚΑΙ ΣΧΕ ΙΑΖΕΙ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

6. Aπόκριες 7. Πάσχα

6. Aπόκριες 7. Πάσχα TÈ Ù ÍË Â Ó È ÌÔ Ô appleôïèùèûìfi ; 1. O πολιτισµός του τόπου µας 2. Mια επίσκεψη στο µουσείο 3. Tι συµβαίνει στην περιοχή µας; 4. Kάθε τόπος τα έθιµά του και ο χρόνος τα δικά του... 5. Tο βιβλίο των παροιµιών

Διαβάστε περισσότερα

(ª ) :54 ÂÏ 1. ª ıëì ÙÈÎ Àª π À

(ª ) :54 ÂÏ 1. ª ıëì ÙÈÎ Àª π À 001-008 (ª ) 16-09-08 14:54 ÂÏ 1 ª ıëì ÙÈÎ Àª π À 001-008 (ª ) 16-09-08 14:54 ÂÏ 2 À ƒ º π ƒπ - π π ƒ º ºπ π πª π À À À À ª ª π À À ƒ À À ƒ º øºà πˆ ÓÓË µ Ó Ô Ï ÎË, ª ıëì ÙÈÎfi, È ÛÎˆÓ ÌÂ Û Ì ÛË ÂÚÁ Û

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτικοί Στόχοι. Να διαµορφώσουµε µια πρώτη εικόνα για τον Μενέλαο, τον άλλο βασικό ήρωα του δράµατος.

Διδακτικοί Στόχοι. Να διαµορφώσουµε µια πρώτη εικόνα για τον Μενέλαο, τον άλλο βασικό ήρωα του δράµατος. Eυριπίδη «Ελένη» Α επεισόδιο Α σκηνή στιχ.437-494494 καθηγήτρια:τσούτσα Σταυρούλα Διδακτικοί Στόχοι Να διαµορφώσουµε µια πρώτη εικόνα για τον Μενέλαο, τον άλλο βασικό ήρωα του δράµατος. Να εµβαθύνουµε

Διαβάστε περισσότερα

MÂÏ ÙË ÂÚÈ ÏÏÔÓÙÔ. ã ËÌÔÙÈÎÔ

MÂÏ ÙË ÂÚÈ ÏÏÔÓÙÔ. ã ËÌÔÙÈÎÔ MÂÏ ÙË ÂÚÈ ÏÏÔÓÙÔ ã ËÌÔÙÈÎÔ Y PAºEI Ó ÁÈÒÙË fiîîôù, ÌfiÙÈÌÔ ıëáëù ÙÔ ÓÂappleÈÛÙËÌ Ô ıëóòó ËÌ ÙÚÈÔ ÏÂÍfiappleÔ ÏÔ, Îapple È Â ÙÈÎfi ÈÎ ÙÂÚ ÓË ª Ï Ì ÙÛ, Îapple È Â ÙÈÎfi ÂÒÚÁÈÔ ª ÓÙ, Îapple È Â ÙÈÎfi M Ú

Διαβάστε περισσότερα

Κείµενα. ã Àª πoà BIB IO EK AI EYTIKOY

Κείµενα. ã Àª πoà BIB IO EK AI EYTIKOY Κείµενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ã Àª πoà BIB IO EK AI EYTIKOY À ƒ º π ƒπ - πo O ºπ O O π πª π À À À H OÀ ª ª O À ƒ º À À À H TOY À O ƒ OÀ øºà O Ó ÁÈÒÙË ÁÈ Ï, Ó appleïëúˆù K ıëáëù ÙÔ ÏÏËÓÈÎÔ ÓÔÈÎÙÔ ÓÂappleÈÛÙËÌ

Διαβάστε περισσότερα

ÂÚÈÂ fiìâó. ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô. μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô

ÂÚÈÂ fiìâó. ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô. μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô 2 3 ÂÚÈÂ fiìâó ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ÂÊ Ï ÈÔ : Ì Ì È fi,ùè Ì ı applefi ÙËÓ ã Ù ÍË... ÂÊ Ï ÈÔ 2: È ÂÈÚ ÔÌ È ÚÈıÌÔ ˆ ÙÔ 0.000... 5 ÂÊ Ï ÈÔ 3: ÓˆÚ ˆ ÙÔ ÚÈıÌÔ ˆ ÙÔ 20.000... 9 ÂÊ Ï ÈÔ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: "ΕΛΕΝΗ" ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Α. ΚΕΙΜΕΝΟ: Β ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ στίχοι: 987-1098

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΕΛΕΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Α. ΚΕΙΜΕΝΟ: Β ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ στίχοι: 987-1098 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: "ΕΛΕΝΗ" ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Α. ΚΕΙΜΕΝΟ: Β ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ στίχοι: 987-1098 ΕΛΕΝΗ: Ικέτισσα, ω! παρθένα, σου προσπέφτω και σε παρακαλώ απ της δυστυχίας

Διαβάστε περισσότερα

Ò Ó Î Ù ÓÔ ÛÂÙÂ ÙËÓ ÂÈıÒ

Ò Ó Î Ù ÓÔ ÛÂÙÂ ÙËÓ ÂÈıÒ Ò Ó Î Ù ÓÔ ÛÂÙÂ ÙËÓ appleâèıò Ÿσοι διαθέτουν το χάρισμα της πειθούς έχουν τη δύναμη να αιχμαλωτίζουν το κοινό, να μεταβάλλουν τις απόψεις των άλλων και να μεταπείθουν τους αντιπάλους τους προς όφελός τους.

Διαβάστε περισσότερα

Κε µενα Νεοελληνικ ς Λογοτεχν ας

Κε µενα Νεοελληνικ ς Λογοτεχν ας Κείµενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Bã Àª πoà À ƒ º π ƒπ - πo O ºπ O O π πª π À À À H OÀ ª ª O À ƒ º ÚÈapple Ë Ú ÓÙÔ Ë, apple ÎÔ ÚÔ ıëáëù ÙÔ ÓÂappleÈÛÙËÌ Ô ıëóòó ÔÊ Ã Ù Ë ËÌËÙÚ Ô, ÔÏÈÎ Ì Ô ÏÔ ÂÔ ÒÚ ª ÓÙË,

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή. Στ ΗΜΟΤΙΚΟΥ

Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή. Στ ΗΜΟΤΙΚΟΥ Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Στ ΗΜΟΤΙΚΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Σουζάννα-Μαρία Νικολάου Ασηµίνα Βατσίτση Νταίζη-Μαργαρίτα ανιηλίδου Βασιλική Πασχαλιώρη Ã ƒ

Διαβάστε περισσότερα

HMHTPHΣ TZIOBAΣ O ΘEOTOKAΣ, H EΥΡΩΠΗ KAI H ΓENIA TOY 30

HMHTPHΣ TZIOBAΣ O ΘEOTOKAΣ, H EΥΡΩΠΗ KAI H ΓENIA TOY 30 HMHTPHΣ TZIOBAΣ O ΘEOTOKAΣ, H EΥΡΩΠΗ KAI H ΓENIA TOY 30 Συµπληρώνονται φέτος 100 χρόνια από τη γέννηση του Γιώργου Θεοτοκά στην Kωνσταντινούπολη το 1905 από Xιώτες γονείς και σχεδόν 40 χρόνια από το θάνατό

Διαβάστε περισσότερα

www.infosociety.gr www.hellaskps.gr www.observatory.gr www.ependyseis.gr www.e-oikonomia.gr www.kep.gov.gr www.culture.gr www.edet.

www.infosociety.gr www.hellaskps.gr www.observatory.gr www.ependyseis.gr www.e-oikonomia.gr www.kep.gov.gr www.culture.gr www.edet. www.infosociety.gr www.hellaskps.gr www.observatory.gr www.ependyseis.gr www.e-oikonomia.gr www.kep.gov.gr www.culture.gr www.edet.gr www.ebusinessforum.gr www.sch.gr www.ika.gr www.ekt.gr www.ktpae.gr

Διαβάστε περισσότερα

ÂÚÈÂ fiìâó. ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô. μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô

ÂÚÈ fiìâó. ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô. μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô μã ÂÚ Ô Ô ÂÚÈ fiìâó ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô ã ÂÚ Ô Ô È ÚÈıÌÔ Ì ÚÈ ÙÔ ÃÒÚÔ Î È Û Ì Ù ÂÊ Ï ÈÔ : ÚÔÛ Ó ÙÔÏÈÛÌfi ÛÙÔ ÒÚÔ... ÂÊ Ï ÈÔ : ˆÌÂÙÚÈÎ Û Ì Ù... ÂÊ Ï ÈÔ : ÁÎÚÈÛË Î È ÂÎÙ ÌËÛË appleôûôù ÙˆÓ... ÂÊ

Διαβάστε περισσότερα

Α' ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 1 η σκηνή: στίχοι 437-494

Α' ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 1 η σκηνή: στίχοι 437-494 Α' ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 1 η σκηνή: στίχοι 437-494 1.α. Από τον Πρόλογο στο Επεισόδιο: Η Ελένη, μαζί με τις γυναίκες που αποτελούν το Χορό του δράματος, μπαίνουν μέσα στο παλάτι προκειμένου να ζητήσουν πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

È ÛÎ Ï ÙË ÏÏËÓÈÎ ÏÒÛÛ (ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ, Â ÙÂÚË /Í ÓË )

È ÛÎ Ï ÙË ÏÏËÓÈÎ ÏÒÛÛ (ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ,  ÙÂÚË /Í ÓË ) π Δ ªπ ÀΔπ ª π TMHMA NH π ø ø ƒ Δ ƒπ ø π ƒ ƒ ªª Δø ø π π π π À ƒπ È ÛÎ Ï ÙË ÏÏËÓÈÎ ÏÒÛÛ (ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ,  ÙÂÚË /Í ÓË ) ƒ ƒ ªª Àªº I º øƒπ 4, 5 Î È 6 ÂappleÙÂÌ Ú Ô 2009 E πδƒ π Δ ªO π πδƒo Úfi ÚÔ

Διαβάστε περισσότερα

Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË. E ÚÈapple Ë EÏ ÓË. ã Àª πoà BIB IO EK AI EYTIKOY

Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË. E ÚÈapple Ë EÏ ÓË. ã Àª πoà BIB IO EK AI EYTIKOY Ú Ì ÙÈÎ Ô ËÛË E ÚÈapple Ë EÏ ÓË ã Àª πoà BIB IO EK AI EYTIKOY À ƒ º π ƒπ - πo O ºπ O O π πª π À À À H OÀ ª ª O À ƒ º À À À H TOY À O ƒ OÀ ÈÎfiÏ Ô ÂÛ appleúë, ºÈÏfiÏÔÁÔ, EÎapple È Â ÙÈÎfi B/ıÌÈ EÎapple

Διαβάστε περισσότερα

ª π.. ƒ ø π º ƒ. È ËÙÔ ÌÂÓÂ ÂÈ ÈÎfiÙËÙÂ, Ù apple Ú ÙËÙ appleúôûfióù Î È ÙÔ Â Ô ÙË Û Ì ÛË appleâúèáú ÊÔÓÙ È Î ÙˆÙ Úˆ. π π À & ƒ π ƒ π & π ƒπ ª

ª π.. ƒ ø π º ƒ. È ËÙÔ ÌÂÓ ÂÈ ÈÎfiÙËÙÂ, Ù apple Ú ÙËÙ appleúôûfióù Î È ÙÔ Â Ô ÙË Û Ì ÛË appleâúèáú ÊÔÓÙ È Î ÙˆÙ Úˆ. π π À & ƒ π ƒ π & π ƒπ ª ª π.. ƒ ø π º ƒ «ª π.» appleâ ı ÓË ÁÈ ÙË Û ÓÙ ÍË ÙÔ ıóèîô ÙËÌ ÙÔÏÔÁ Ô appleúôûî Ï ÙÔ ÂÓ È ÊÂÚfiÌÂÓÔ ÁÈ ÙËÓ appleô ÔÏ ÈÙ ÛÂˆÓ ÂΠψÛË ÂÓ È Ê ÚÔÓÙÔ, appleúôîâèì ÓÔ Ó ÛÙÂÏ ÒÛÂÈ ÙÈ ÂÓÙÚÈÎ ÙË ÀappleËÚÂÛ Â.

Διαβάστε περισσότερα

ÓfiÙËÙ 1. ÚÈıÌÔ Î È appleú ÍÂÈ

ÓfiÙËÙ 1. ÚÈıÌÔ Î È appleú ÍÂÈ ÓfiÙËÙ ÚÈıÌÔ Î È appleú ÍÂÈ ª ı Óˆ: ÚÈıÌÔ Î È appleú ÍÂÈ º ÛÈÎÔ ÚÈıÌÔ È ÚÈıÌÔ 0,, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9,... ÔÓÔÌ ÔÓÙ È Ê ÛÈÎÔ. ıâ Ê ÛÈÎfi ÚÈıÌfi, ÂÎÙfi applefi ÙÔ 0, appleúôî appleùâè applefi ÙÔÓ appleúôëáô

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

Καινοτομία και Επιχειρήσεις

Καινοτομία και Επιχειρήσεις Καινοτομία και Επιχειρήσεις Πηγές Καινοτομίας Παράγοντες ενίσχυσης Καινοτομίας Καινοτομία και Επιχειρήσεις Οικονομικό Περιβάλλον και Καινοτομία Πηγές Καινοτομίας Ενδογενεις - Επιχείρησεις - Απροσμενο εξωτερικό

Διαβάστε περισσότερα

ø Ó ÒÛÂÙÂ π Δƒ ÛÙÔ apple ÏÏ ÏÔ Û 24 πª ª Δ Δπ π Δ ø Δ ƒ ø π Δ Δ Δ Ãøƒ ƒ π ANNE BRUCE

ø Ó ÒÛÂÙ π Δƒ ÛÙÔ apple ÏÏ ÏÔ Û 24 πª ª Δ Δπ π Δ ø Δ ƒ ø π Δ Δ Δ Ãøƒ ƒ π ANNE BRUCE ø Ó ÒÛÂÙ π Δƒ ÛÙÔ apple ÏÏ ÏÔ Û 24 πª ª Δ Δπ π Δ ø Δ ƒ ø π Δ Δ Δ Ãøƒ ƒ π ANNE BRUCE Àªμ À π ƒ Ã π Δƒø Δ ƒ Δπ À ªπ π Δ ƒ ø π Δ À ƒπ ƒ π π Δ ª ƒ ƒ ª πδàãπ Δ Δ πƒ π Ως διευθυντής, η επαγγελματική

Διαβάστε περισσότερα

Το µαγικό σπίτι του Ραχοτέπ στην αρχαία Αίγυπτο!

Το µαγικό σπίτι του Ραχοτέπ στην αρχαία Αίγυπτο! ÀappleÔ ÚÁÂ Ô ÔÏÈÙÈÛÌÔ ıóèîfi Ú ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ ÛÂ Ô Îapple È Â ÙÈÎfi ÚfiÁÚ ÌÌ ÁÈ apple È È ËÌÔÙÈÎÔ Το µαγικό σπίτι του Ραχοτέπ στην αρχαία Αίγυπτο! ı Ó 2008 Το φυλλάδιο αυτό ανήκει στ... που επισκέφτηκε

Διαβάστε περισσότερα

TA IMO. Oι ευχές του Xορού. Tο λυρικό τραγούδι Eπιθυµία φυγής Tαξίδι µε τη φαντασία. στ. 1593-1652

TA IMO. Oι ευχές του Xορού. Tο λυρικό τραγούδι Eπιθυµία φυγής Tαξίδι µε τη φαντασία. στ. 1593-1652 EYPI I H Eλένη TA IMO Oι ευχές του Xορού (στ. 1486 [...] 1491, µτφρ. στ. 1629 [...] 1634) ΠΛOKH ΘEMATA Tο λυρικό τραγούδι Eπιθυµία φυγής Tαξίδι µε τη φαντασία Xορός από παράσταση του Eθνικού Θεάτρου Γ

Διαβάστε περισσότερα

Ù ÓÂfiÙÂÚ Î È Û Á ÚÔÓ ÚfiÓÈ

Ù ÓÂfiÙÂÚ Î È Û Á ÚÔÓ ÚfiÓÈ À Àƒ π π π π ƒ Àª ø π ø π π π À ª Ú ƒâappleô ÛË Ã Ú Ó ÚÂ Ô ÚÈÛÙÂ Ë Ô Ù Ë ÚÌfi ÈÔ Û πûùôú ËÌÔÙÈÎÔ Ù ÓÂfiÙÂÚ Î È Û Á ÚÔÓ ÚfiÓÈ TÂÙÚ ÈÔ ÚÁ ÛÈÒÓ ƒ À à ª Àª 75% Àƒø π ø π ª π π 25% π À ƒ À ISBN 960-06-1822-4

Διαβάστε περισσότερα

1. H ηλεκτρική ενέργεια στη ζωή µας. 2. Kάνουµε οικονοµία στην ηλεκτρική ενέργεια

1. H ηλεκτρική ενέργεια στη ζωή µας. 2. Kάνουµε οικονοµία στην ηλεκτρική ενέργεια H ËÏÂÎÙÚÈÎ ÂÓ ÚÁÂÈ ÛÙË ˆ Ì 1. H ηλεκτρική ενέργεια στη ζωή µας 2. Kάνουµε οικονοµία στην ηλεκτρική ενέργεια 146 1. H ËÏÂÎÙÚÈÎ ÂÓ ÚÁÂÈ ÛÙË ˆ Ì È È, Ó ÂÊÂ Ú ÙË, Ô ˆÌ ŒÓÙÈÛÔÓ, ÊÙÈ Í ÙËÓ appleúòùë Ï Ìapple.

Διαβάστε περισσότερα

È ÛÎ Ï ÙË ÏÏËÓÈÎ ÏÒÛÛ (ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ, Â ÙÂÚË /Í ÓË )

È ÛÎ Ï ÙË ÏÏËÓÈÎ ÏÒÛÛ (ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ,  ÙÂÚË /Í ÓË ) π Δ ªπ ÀΔπ ª π TMHMA NH π ø ø ƒ Δ ƒπ ø π ƒ ƒ ªª Δø ø π π π π À ƒπ È ÛÎ Ï ÙË ÏÏËÓÈÎ ÏÒÛÛ (ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ,  ÙÂÚË /Í ÓË ) ƒ ƒ ªª Àªº I º øƒπ 4, 5 Î È 6 ÂappleÙÂÌ Ú Ô 2009 E πδƒ π Δ ªO π πδƒo Úfi ÚÔ

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο: «ημέρα της αποχώρησης Αγαπημένο μου

Διαβάστε περισσότερα

ŒÓ ı Ì Ì ÂÚˆÙ ÛÂÈ Î È apple ÓÙ ÛÂÈ

ŒÓ ı Ì Ì ÂÚˆÙ ÛÂÈ Î È apple ÓÙ ÛÂÈ Ï ÛÛÈÓfi Û ÔÏÂ Ô ŒÓ ı Ì Ì ÂÚˆÙ ÛÂÈ Î È apple ÓÙ ÛÂÈ ı Ï ÛÛÈÓfi ıfi ÛÙÔ Û ÔÏÂ Ô ÌÔ! Ù appleô Î Ù Ï applefiùâ apple Ú Û ÎÈ Ùfi ÙÔ Î ÏÔÎ ÚÈ. Ú - Û Ì ÎÈfiÏ ÛÙÔ Û ÔÏ Ô. ΔÔ Ì Ïfi ÌÔ fiìˆ Â Ó È ÛÙË ı Ï ÛÛ

Διαβάστε περισσότερα

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η μουσική..............................................11 ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΓΧΟΡΔΟ Η αρχοντοπούλα κι ο ταξιδευτής........................15 ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΡΟΥΣΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

ÁÈ Ù apple È È appleô ı apple ÓÂ ÛÙË ã Ù ÍË

ÁÈ Ù apple È È appleô ı apple Ó ÛÙË ã Ù ÍË ÁÈ Ù apple È È appleô ı apple Ó ÛÙË ã Ù ÍË Δ Àƒ π ø ø º π π π ª Δ ƒàªª π μàƒπ π øπ π π ª Δ Δƒ À π ƒ Àà ƒ ªÀ π π ª ª Δπ ø, π Δ Ã π, ø ƒ ºπ, ƒ Δ ƒ Δπ Δ Δ, ƒπ π ª ª ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ Το καλοκαίρι έχει έρθει

Διαβάστε περισσότερα

Bίντεο 1: Η Αµµόχωστος του σήµερα (2 λεπτά) ήχος θάλασσας

Bίντεο 1: Η Αµµόχωστος του σήµερα (2 λεπτά) ήχος θάλασσας ΘΥΜΑΜΑΙ; Πρόσωπα Ήρωας: Λούκας Αφηγητής 1: Φράνσις Παιδί 1: Ματθαίος Παιδί 2: Αιµίλιος Βασίλης (αγόρι):δηµήτρης Ελένη (κορίτσι): Αιµιλία Ήλιος: Περικλής Θάλασσα: Θεοδώρα 2 ΘΥΜΑΜΑΙ; CD 1 Ήχος Θάλασσας Bίντεο

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή

Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Σουζάννα-Μαρία Νικολάου Ασηµίνα Βατσίτση Νταίζη-Μαργαρίτα ανιηλίδου Βασιλική Πασχαλιώρη Ã ƒ À Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Στ ΗΜΟΤΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΑΒΑΘΑ ΨΑΡΑΔΕΣ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2011

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΑΒΑΘΑ ΨΑΡΑΔΕΣ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2011 ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΑΒΑΘΑ ΨΑΡΑΔΕΣ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ µ Àª È Ó Í applefiï ÙÔ Á Ú ˆ, ÌË ÌÂ Ï appleâè Î È ÁÂÏ Ì È Ï ÁÔ Ï ÓÈ ÚË, Û Ó Ú Î È Û Ó ÚÎ ÚË... I ÓÔ ÚÈÔ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

Διαβάστε περισσότερα

The best of A2 A3 A4. ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ, α Από το Α συμβούλιο των θεών με την Αθηνά στην Ιθάκη. ως τη μεταστροφή του Τηλέμαχου.

The best of A2 A3 A4. ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ, α Από το Α συμβούλιο των θεών με την Αθηνά στην Ιθάκη. ως τη μεταστροφή του Τηλέμαχου. ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ, α 26-497 Από το Α συμβούλιο των θεών με την Αθηνά στην Ιθάκη ως τη μεταστροφή του Τηλέμαχου The best of A2 A3 A4 2015-2016 Σοφία Χαντζή Τι εγωιστές που είναι αυτοί οι άνθρωποι! Φορτώνουν

Διαβάστε περισσότερα

Tα παιχνίδια άλλοτε και σήµερα. Πώς λέγεται κάθε παιχνίδι; Nα το γράψεις κάτω από κάθε εικόνα.

Tα παιχνίδια άλλοτε και σήµερα. Πώς λέγεται κάθε παιχνίδι; Nα το γράψεις κάτω από κάθε εικόνα. T Ù ÍË apple È Ó È ÌÔ ÏÏÔÙÂ Î È Û ÌÂÚ Tα παιχνίδια άλλοτε και σήµερα Σ. Σαββίδης, Γύρω γύρω όλοι Πώς λέγεται κάθε παιχνίδι; Nα το γράψεις κάτω από κάθε εικόνα. Ποια παιχνίδια έπαιζαν τα παιδιά άλλοτε,

Διαβάστε περισσότερα

Δραματική Ποίηση. Eυριπίδη Eλένη. Mετάφραση: Tάσος Pούσσος Γ ΓΥΜΝΑΣΙOΥ

Δραματική Ποίηση. Eυριπίδη Eλένη. Mετάφραση: Tάσος Pούσσος Γ ΓΥΜΝΑΣΙOΥ 21-0131_DRAMAT_POIHSH_EYRIP_Layout 1 1/8/13 1:05 PM Page 1 Δραματική Ποίηση Eυριπίδη Eλένη Mετάφραση: Tάσος Pούσσος Γ ΓΥΜΝΑΣΙOΥ 21-0131_DRAMAT_POIHSH_EYRIP_Layout 1 1/10/13 4:50 PM Page 2 ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙOΛOΓΗΤΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ÎÔÏÔ ıòóù ÙËÓ ÏË ÙÔ Û ÔÏÈÎÔ È Ï Ô

ÎÔÏÔ ıòóù ÙËÓ ÏË ÙÔ Û ÔÏÈÎÔ È Ï Ô Á appleëùô ÁÔÓÂ Ô È Ï Ô Ùfi ÂÈ ÛÎÔapplefi Ó Ê ÚÂÈ ÙÔ Ì ıëù ÙË µã ËÌÔÙÈÎÔ Û Âapple Ê ÌÂ È ÊÔÚ Â Ë ÎÂÈÌ ÓˆÓ Î È Ù Ùfi ÚÔÓ Ó ÙÔ ÔËı ÛÂÈ Ó Ó appleù ÍÔ Ó ÙËÓ ÈÎ ÓfiÙËÙ ÙÔ Ó apple Ú ÁÔ Ó Î È ÔÈ ÈÔÈ Ó ÏÔÁ ÎÂ

Διαβάστε περισσότερα

Θεμελιώδης αντίθεση που διατρέχει ολόκληρο το έργο και αποτελεί έναν από τους βασικούς άξονές του. Απαντάται με ποικίλες μορφές και συνδέεται με

Θεμελιώδης αντίθεση που διατρέχει ολόκληρο το έργο και αποτελεί έναν από τους βασικούς άξονές του. Απαντάται με ποικίλες μορφές και συνδέεται με Θεμελιώδης αντίθεση που διατρέχει ολόκληρο το έργο και αποτελεί έναν από τους βασικούς άξονές του. Απαντάται με ποικίλες μορφές και συνδέεται με προβληματισμούς για την αλήθεια και τη γνώση. Απηχεί τις

Διαβάστε περισσότερα

Τραγικά Και Κωμικά Στοιχεία του Μενελάου στην Ελένη του Ευριπίδη. Γ

Τραγικά Και Κωμικά Στοιχεία του Μενελάου στην Ελένη του Ευριπίδη. Γ Τραγικά Και Κωμικά Στοιχεία του Μενελάου στην Ελένη του Ευριπίδη. Γ Ευαγγελία Σταμούλου, Γ6 Αρχικά, στους στίχους 59-64 καθώς η Ελένη αναφέρει πως αυτή βρίσκεται στην Αίγυπτο κι αυτός βρίσκεται στην Τροία

Διαβάστε περισσότερα

Έκπτωση -30% Συγκρότημα Σακόφιλτρων με Φυγοκεντρικό Απορροφητήρα Υψηλής Πίεσης. ÁÎÚfiÙËÌ ÎfiÊÈÏÙÚˆÓ ÌÂ º ÁÔÎÂÓÙÚÈÎfi

Έκπτωση -30% Συγκρότημα Σακόφιλτρων με Φυγοκεντρικό Απορροφητήρα Υψηλής Πίεσης. ÁÎÚfiÙËÌ ÎfiÊÈÏÙÚˆÓ ÌÂ º ÁÔÎÂÓÙÚÈÎfi Συγκρότημα Σακόφιλτρων με Φυγοκεντρικό Απορροφητήρα Υψηλής Πίεσης ÁÎÚfiÙËÌ ÎfiÊÈÏÙÚˆÓ ÌÂ º ÁÔÎÂÓÙÚÈÎfi appleôúúôêëù Ú À ËÏ ÂÛË Ù ÏÏËÏÔ ÁÈ appleôúúfiêëûë Î È ÊÈÏÙÚ ÚÈÛÌ ÚÔ ÌÂ ÛÎfiÓË, appleúèôó È, ÓÔ È,

Διαβάστε περισσότερα

È ÛÎ Ï ÙË ÏÏËÓÈÎ ÏÒÛÛ (ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ, Â ÙÂÚË /Í ÓË )

È ÛÎ Ï ÙË ÏÏËÓÈÎ ÏÒÛÛ (ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ,  ÙÂÚË /Í ÓË ) π Δ ªπ ÀΔπ ª π TMHMA NH π ø ø ƒ Δ ƒπ ø π ƒ ƒ ªª Δø ø π π π π À ƒπ È ÛÎ Ï ÙË ÏÏËÓÈÎ ÏÒÛÛ (ˆ appleúòùë /ÌËÙÚÈÎ,  ÙÂÚË /Í ÓË ) ƒ ƒ ªª Àªº I º øƒπ 4, 5 Î È 6 ÂappleÙÂÌ Ú Ô 2009 E πδƒ π Δ ªO π πδƒo Úfi ÚÔ

Διαβάστε περισσότερα

Το παραμύθι της αγάπης

Το παραμύθι της αγάπης Το παραμύθι της αγάπης Μια φορά και ένα καιρό, μια βασίλισσα έφερε στον κόσμο ένα παιδί τόσο άσχημο που σχεδόν δεν έμοιαζε για άνθρωποs. Μια μάγισσα που βρέθηκε σιμά στη βασίλισσα την παρηγόρησε με τούτα

Διαβάστε περισσότερα

Φτιάχνουμε προσκλήσεις Από το ημερολόγιο του Ελτόν Το χαρούμενο λιβάδι Φτιάξε μου ένα σιδερένιο άνθρωπο...

Φτιάχνουμε προσκλήσεις Από το ημερολόγιο του Ελτόν Το χαρούμενο λιβάδι Φτιάξε μου ένα σιδερένιο άνθρωπο... Αγαπητοί γονείς, Το βιβλίο αυτό έχει στόχο να μάθει ο μαθητής της Γ τάξης του Δημοτικού ν αποτυπώνει και να εκφράζει σωστά τις γνώσεις και τις εμπειρίες του μέσα από το γραπτό λόγο. Να μάθει ν αξιοποιεί

Διαβάστε περισσότερα

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε!

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε! 20 Χειμώνας σε μια πλατεία. Χιονίζει σιωπηλά. Την ησυχία του τοπίου διαταράσσουν φωνές και γέλια παιδιών. Μπαίνουν στη σκηνή τρία παιδιά: τα δίδυμα, ο Θανούλης και ο Φανούλης, και η αδελφή τους η Μαριάννα.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΑΠΩ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ Οι 300 του. Λεωνίδα. και οι επτακόσιοι Θεσπιείς. Κείμενα: Αναστασία Δ. Μακρή Εικόνες: Μιχάλης Λουκιανός

ΑΓΑΠΩ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ Οι 300 του. Λεωνίδα. και οι επτακόσιοι Θεσπιείς. Κείμενα: Αναστασία Δ. Μακρή Εικόνες: Μιχάλης Λουκιανός 1 ΑΓΑΠΩ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ Οι 300 του Λεωνίδα και οι επτακόσιοι Θεσπιείς Κείμενα: Αναστασία Δ. Μακρή Εικόνες: Μιχάλης Λουκιανός Επιστημονικός σύμβουλος έκδοσης Ξανθή Προεστάκη Δρ Αρχαιολογίας και Ιστορίας της

Διαβάστε περισσότερα

ΔÔ Ì Ó Ì ÙÔ Û Ì Ô ÏÔ :

ΔÔ Ì Ó Ì ÙÔ Û Ì Ô ÏÔ : ΔÔ Ì Ó Ì ÙÔ Û Ì Ô ÏÔ : Í ÙË appleôùâïâûì ÙÈÎ È Â ÚÈÛË ÎÚ ÛÂˆÓ ÛÙÈ ÂappleÈ ÂÈÚ ÛÂÈ Τι θα έκανες αν αύριο υπέβαλλε την παραίτησή του ο καλύτερος συνεργάτης σου; Αν το κτίριο των γραφείων όπου εργάζεσαι έπιανε

Διαβάστε περισσότερα

Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου.

Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου. Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου. Ενότητα 1: Το σπασμένο μπισκότο. Γιάννα Ροϊλού. Τμήμα: Θεατρικών Σπουδών. Σελίδα 1 1 Σκοποί ενότητας..3 2 Περιεχόμενα ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Ο Μικρός Πρίγκιπας έφτασε στη γη. Εκεί είδε μπροστά του την αλεπού. - Καλημέρα, - Καλημέρα, απάντησε ο μικρός πρίγκιπας, ενώ έψαχνε να βρει από πού ακουγόταν η

Διαβάστε περισσότερα

ÌÂ ÌÂ Ù Ê ÛÈÎ Ê ÈÓfiÌÂÓ

ÌÂ ÌÂ Ù Ê ÛÈÎ Ê ÈÓfiÌÂÓ Εισαγωγικό Μάθημα 1 ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗ ΦΥΣΗ Ύλη και ενέργεια Σ αυτό και στο επόμενο μάθημα, θα κάνουμε μια γενική αναφορά στα αντικείμενα μελέτης δύο βασικών φυσικών επιστημών, της φυσικής και της χημείας.

Διαβάστε περισσότερα

Î È appleúô Ï Ì Ù ÓÙ ÍË 36

Î È appleúô Ï Ì Ù ÓÙ ÍË 36 ƒπ ÃOª ƒo O π O ª πøª 9 º πo ƒøδo: Δ À ƒª Δ π ÀΔπ π π π 1.1 ÓÓÔÈ ÙÔ appleâúì ÛÔ 16 1.2 ÀappleÂÚÌ Û, ÎÔÈÓˆÓ Î È ÂÎapple  ÛË 18 1.3 ÂˆÚ Â Ì ıëûë Î È appleâúì Û 27 1.4 ÚfiÙ apple Ú ÛË appleôïôáèûùòó Î È

Διαβάστε περισσότερα

ΞΕΝΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ. Το Σκλαβί. ή πώς ένα κορίτσι με τρεις φίλους και έναν παπαγάλο ναυλώνει ένα καράβι για να βρει τον καλό της

ΞΕΝΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ. Το Σκλαβί. ή πώς ένα κορίτσι με τρεις φίλους και έναν παπαγάλο ναυλώνει ένα καράβι για να βρει τον καλό της ΞΕΝΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ Το Σκλαβί ή πώς ένα κορίτσι με τρεις φίλους και έναν παπαγάλο ναυλώνει ένα καράβι για να βρει τον καλό της Το Σκλαβί ξεκινήσαμε να το γράφουμε μαζί με τον Θωμά Μοσχόπουλο. Γρήγορα

Διαβάστε περισσότερα

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο 4 Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο Σεβάχ. Για να δει τον κόσμο και να ζήσει περιπέτειες.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

7 Ελεύθερος χρόνος. Δείτε, πείτε και δείξτε. Aσχολούμαι με τα σπορ, με. το καράτε την ποδηλασία το γουίντ-σέρφινγκ

7 Ελεύθερος χρόνος. Δείτε, πείτε και δείξτε. Aσχολούμαι με τα σπορ, με. το καράτε την ποδηλασία το γουίντ-σέρφινγκ 7 Ελεύθερος χρόνος Δείτε, πείτε και δείξτε Aσχολούμαι με τα σπορ, με το κολύμπι την ιππασία το καράτε την ποδηλασία το γουίντ-σέρφινγκ 61 Μαζεύω γραμματόσημα νομίσματα κοχύλια φωτογραφίες Παρακολουθώ τηλεόραση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ

ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ ΕΡΩΤΙΚΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΏΝ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ Στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου οι μαθητές ήρθαν σε επαφή με ένα δείγμα ερωτικής ποίησης. Συγκεκριμένα διδάχτηκαν το ποίημα

Διαβάστε περισσότερα

Το ημερολόγιο της Πηνελόπης

Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Το ημερολόγιο της Πηνελόπης Κωνσταντίνα Τσαφαρά Αγαπημένο μου ημερολόγιο, Πάνε δέκα χρόνια που λείπει ο σύζυγός μου, ο Οδυσσέας. Τον γιο του τον άφησε μωρό και τώρα έχει γίνει πια ολόκληρος άντρας και

Διαβάστε περισσότερα

Το ημερολόγιό μου Πηνελόπη

Το ημερολόγιό μου Πηνελόπη Το ημερολόγιό μου Πηνελόπη Οι πρώτες μου σκέψεις Ο Οδυσσέας έφυγε και τώρα είμαι μόνη μου. Πρέπει να τα έχω όλα υπό έλεγχο Όμως, με τους μνηστήρες στα πόδια μου δε μπορώ άλλο!!! Πρέπει κάτι να κάνω γιατί

Διαβάστε περισσότερα

ISBN 960-431-204-9. K ıâ ÁÓ ÛÈÔ ÓÙ Ù appleô appleôáú ÊÂÙ È applefi ÙÔÓ Û ÁÁÚ Ê Â ÙÂÚË Î ÔÛË 1993

ISBN 960-431-204-9. K ıâ ÁÓ ÛÈÔ ÓÙ Ù appleô appleôáú ÊÂÙ È applefi ÙÔÓ Û ÁÁÚ Ê Â ÙÂÚË Î ÔÛË 1993 2 K ıâ ÁÓ ÛÈÔ ÓÙ Ù appleô appleôáú ÊÂÙ È applefi ÙÔÓ Û ÁÁÚ Ê Â ÙÂÚË Î ÔÛË 1993 Copyright 1989, 1993,. ËÌËÙÚÔappleÔ ÏÔ - æˆìôappleô ÏÔ ISBN 960-431-204-9 Φωτοστοιχειοθεσία-Eκτ πωση: Bι λιοπωλείο: Π. ZHTH

Διαβάστε περισσότερα

A Ï apple ÁÈ ÛÙÔÈ Â ÔÈapple Ï 0,01 0,01 ÓÔÏÔ 0,01 0,01. ÚÔÎ Ù ÔÏ Î È ÌË Î ÎÏÔÊÔÚÔ ÓÙ ÛÙÔÈ Â applefi Î Ù ÛÎÂ 7.593, ,15 ÓÔÏÔ 7.593,15 7.

A Ï apple ÁÈ ÛÙÔÈ Â ÔÈapple Ï 0,01 0,01 ÓÔÏÔ 0,01 0,01. ÚÔÎ Ù ÔÏ Î È ÌË Î ÎÏÔÊÔÚÔ ÓÙ ÛÙÔÈ Â applefi Î Ù ÛÎÂ 7.593, ,15 ÓÔÏÔ 7.593,15 7. ÂÓÔ Ô ÂÈ Î - TÔ ÚÈÛÙÈÎ Î È EÌappleÔÚÈÎ EappleÈ ÂÈÚ ÛÂÈ AMYP IA A.E. M.A.E 15987/80/B/87/90 - AP..E.MH 121765820000 I O O I MO 31Ë EKEMBPIOY 2015 - ETAIPIKH XPH H (1 IANOYAPIOY - 31 EKEMBPIOY 2015) (XÚËÌ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΤΡΑΚΗ ΒΙΚΥ Β 2 ΣΧ. ΕΤΟΣ

ΠΕΤΡΑΚΗ ΒΙΚΥ Β 2 ΣΧ. ΕΤΟΣ ΠΕΤΡΑΚΗ ΒΙΚΥ Β 2 ΣΧ. ΕΤΟΣ 2011-12 Η Ανδρομάχη στη Ραψωδία Ζ παρουσιάζεται στις Σκαιές Πύλες με το γιο της να ψάχνουν για τον Έκτορα. Η Ανδρομάχη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί καλή μητέρα μιας και αγωνιά

Διαβάστε περισσότερα

πûùôú Â applefi ÙË ÂÌÔÓÔ appleôïë

πûùôú Â applefi ÙË ÂÌÔÓÔ appleôïë πûùôú Â applefi ÙË ÂÌÔÓÔ appleôïë «Ìapple ÚÌapple - ÈÁ È ÚË Â Ó È ÙÔ appleèô ÛÙÂ Ô È Ï Ô appleô ˆ È ÛÂÈ. ŸÏË ÌÔ Ë ÔÈÎÔÁ ÓÂÈ ÎÏ ÈÁÂ applefi Ù Á ÏÈ, fiù Ó ÙÔ È Û ÌÂ! Ó Ï - ÙÚÂ ÂÙÂ ÙÈ ÈÛÙÔÚ Â ÌÂ appleâïòúè

Διαβάστε περισσότερα

M ıëì ÙÈÎ ã ËÌÔÙÈÎÔ. ª ıëì ÙÈÎ ÙË º ÛË Î È ÙË ˆ TÂÙÚ ÈÔ EÚÁ ÛÈÒÓ Áã ÙÂ Ô

M ıëì ÙÈÎ ã ËÌÔÙÈÎÔ. ª ıëì ÙÈÎ ÙË º ÛË Î È ÙË ˆ TÂÙÚ ÈÔ EÚÁ ÛÈÒÓ Áã ÙÂ Ô M ıëì ÙÈÎ ã ËÌÔÙÈÎÔ ª ıëì ÙÈÎ ÙË º ÛË Î È ÙË ˆ TÂÙÚ ÈÔ EÚÁ ÛÈÒÓ Áã ÙÂ Ô Y PAºEI Ã Ú Ï ÌappleÔ ÂÌÔÓ Ë, ıëáëù ÙÔ ÓÂappleÈÛÙËÌ Ô ÙÈÎ ª ÎÂ ÔÓ Ù ÚappleË ÂÔ ÒÚÔ, Îapple È Â ÙÈÎfi ˆÓÛÙ ÓÙ ÓÔ ÈÎÔÏ ÓÙˆÓ ÎË, ÎÙÔÚ

Διαβάστε περισσότερα

0001 00:00:11:17 00:00:13:23. Έλα δω να δεις. 0002 00:00:13:23 00:00:15:18. Η Χλόη είναι αυτή; 0003 00:00:16:21 00:00:18:10. Ναι.

0001 00:00:11:17 00:00:13:23. Έλα δω να δεις. 0002 00:00:13:23 00:00:15:18. Η Χλόη είναι αυτή; 0003 00:00:16:21 00:00:18:10. Ναι. 0001 00:00:11:17 00:00:13:23 Έλα δω να δεις. 0002 00:00:13:23 00:00:15:18 Η Χλόη είναι αυτή; 0003 00:00:16:21 00:00:18:10 Ναι. 0004 00:01:06:17 00:01:07:17 Σου έδειξα τη φωτογραφία; 0005 00:01:07:17 00:01:10:10

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ. Νικόλαος εσύπρης ημήτριος Παπαγεωργάκης Χρήστος Ράμμος Κωνσταντίνα Τσενέ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ. Νικόλαος εσύπρης ημήτριος Παπαγεωργάκης Χρήστος Ράμμος Κωνσταντίνα Τσενέ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Νικόλαος εσύπρης ημήτριος Παπαγεωργάκης Χρήστος Ράμμος Κωνσταντίνα Τσενέ ραματική Ποίηση Ευριπίδη Ελένη Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Τόμος 1ος ραματική

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΥΣΣΕΙΑ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

ΟΔΥΣΣΕΙΑ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ Â Αφηγηματική τεχνική είναι η προοικονομία. Με όσα αναφέρει ο ποιητής σε κάποιους στίχ ους, μας προϊδεάζει (μας δίνει μια ιδέα) τα γεγονότα που θα ακολουθήσουν, ώστε να είμαστε λίγο πολύ προετοιμασμένοι

Διαβάστε περισσότερα

H παραδοσιακή Eλένη. H Ευριπίδεια Ελένη

H παραδοσιακή Eλένη. H Ευριπίδεια Ελένη H παραδοσιακή Eλένη Η µυθολογία γενικά προβάλλει την Ελένη σαν ένα πρότυπο οµορφιάς που στάθηκε αίτιο ενός δεκαετούς πολέµου και οδήγησε στον αφανισµό εκατοντάδων ανδρών και µεγάλων ηρώων. Στον Όµηρο η

Διαβάστε περισσότερα

EÓfiÙËÙ B KINH H KAI YNAMH

EÓfiÙËÙ B KINH H KAI YNAMH EÓfiÙËÙ B 8. EÈÛ ÁˆÁ ÛÙËÓ Î ÓËÛË ÙˆÓ ÛˆÌ ÙˆÓ 9. Ó ÌÂÈ 10. H ÌÂÙ ÙfiappleÈÛË, Ë Ù ÙËÙ, Ë Ó ÌË Â Ó È È Ó ÛÌ Ù 11. B ÚÔ - B Ú ÙËÙ - Â Ô Ú ÙËÙ 12. ÛË ÚÔ Î È Ì 13. ÂÛË appleô ÛÎÔ Ó Ù ÛÙÂÚ KINH H KAI YNAMH

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» «Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» ΚΕΦΆΛΑΙΟ 1 ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ τι πιστεύω για την εξαφάνιση, αλλά δώσε μου λίγο χρόνο. Όχι,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ. Επιλεγμένα ποιήματα. Μέσα από την Αγάπη. γλυκαίνει καθετί πικρό. το χάλκινο γίνεται χρυσό

ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ. Επιλεγμένα ποιήματα. Μέσα από την Αγάπη.   γλυκαίνει καθετί πικρό. το χάλκινο γίνεται χρυσό http://hallofpeople.com/gr/bio/roumi.php ΤΖΑΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ Επιλεγμένα ποιήματα γλυκαίνει καθετί πικρό το χάλκινο γίνεται χρυσό το θολό κρασί γίνεται εκλεκτό ο κάθε πόνος γίνεται γιατρικό οι νεκροί θα αναστηθούν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ. Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017

ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ. Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017 ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΦΕΛΗ ΑΘΗΝΑ 2017 ΝΕΦΕΛΗ / ΘΕΑΤΡΟ / ΑΠΑΝΤΑ Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ Σοφοκλέους, Οιδίπους επί Κολωνώ, μετάφραση Δημήτρης Δημητριάδης Σχεδιασμός βιβλίου:

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟ ΟΧΗΣ ΥΠΟ ΟΧΗ C10 ΑΝΑΧΩΡΗΣΕΙΣ C11 ΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΩΜΑΤΙΩΝ C9 ΑΦΙΞΕΙΣ C8 ΦΡΟΝΤΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΣΤΗΝ ΥΠΟ ΟΧΗ

ΥΠΟ ΟΧΗΣ ΥΠΟ ΟΧΗ C10 ΑΝΑΧΩΡΗΣΕΙΣ C11 ΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΩΜΑΤΙΩΝ C9 ΑΦΙΞΕΙΣ C8 ΦΡΟΝΤΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΣΤΗΝ ΥΠΟ ΟΧΗ Επαγγελµατικό Προφίλ: ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΜΙΚΡΟΥ ΞΕΝΟ ΟΧΕΙΟΥ Επίπεδο: 3 Ικανότητες Θέµατα C1 ΣΧΕ ΙΑΖΕΙ M2 Συνδεδεµένες δεδιότητες M1 ιοίκηση ξενοδοχείου C1 Βασικές εφαρµογές ηλεκτρονικών υπολογιστών C2 ΕΠΙΒΛΕΠΕΙ

Διαβάστε περισσότερα

kefalaio 1_2 26-07-06 18:22 Page 7 Eισαγωγή

kefalaio 1_2 26-07-06 18:22 Page 7 Eισαγωγή kefalaio 1_2 26-07-06 18:22 Page 7 Eισαγωγή kefalaio 1_2 26-07-06 18:22 Page 8 8 kefalaio 1_2 26-07-06 18:22 Page 9 1. È Ù Î È appleò ÌÂÏÂÙÔ ÌÂ ÙËÓ πûùôú ÙÔ Ì ıëì Ùfi ı appleïëúôêôúëıô ÌÂ: τι είναι η Ιστορία

Διαβάστε περισσότερα

Η Ιφιγένεια στην Αυλίδα

Η Ιφιγένεια στην Αυλίδα Η Ιφιγένεια στην Αυλίδα Περιεχόμενο τραγωδίας Η τραγωδία διαδραματίζεται στην Αυλίδα, τόπος διαμονής των Ελλήνων μέχρι να βρουν τρόπο για να πάνε στην Τροία. Τη λύση την δίνει ο μάντης Κάλχας στον Βασιλιά

Διαβάστε περισσότερα

Mathimata 01-22 04-08-06 14:50 Page 1. Δ ÛÔ Ï ÈÙÛ ÓÔ - apple ÁÚËÁÔÚ Ô ÏÒÛÛ ËÌÔÙÈÎÔ. ª ı Óˆ Ó È ˆ Î È Ó ÁÚ Êˆ  ÎÔÏ Î È ÁÚ ÁÔÚ

Mathimata 01-22 04-08-06 14:50 Page 1. Δ ÛÔ Ï ÈÙÛ ÓÔ - apple ÁÚËÁÔÚ Ô ÏÒÛÛ ËÌÔÙÈÎÔ. ª ı Óˆ Ó È ˆ Î È Ó ÁÚ Êˆ  ÎÔÏ Î È ÁÚ ÁÔÚ Mathimata 01-22 04-08-06 14:50 Page 1 Δ ÛÔ Ï ÈÙÛ ÓÔ - apple ÁÚËÁÔÚ Ô ÏÒÛÛ ËÌÔÙÈÎÔ ª ı Óˆ Ó È ˆ Î È Ó ÁÚ Êˆ  ÎÔÏ Î È ÁÚ ÁÔÚ ø Mathimata 01-22 04-08-06 14:50 Page 9 ÚÔapple Ú ÛΠÛÙÈÎ ª ı Ì Ù Mathimata

Διαβάστε περισσότερα

«ΕΛΕΝΗ» ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

«ΕΛΕΝΗ» ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ «ΕΛΕΝΗ» ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΕΠΟΣ ΛΥΡΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΔΡΑΜΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ Συνδέεται με θρησκευτικές τελετές Λατρεία Διονύσου (πανελλήνιο χαρακτήρα) Έκσταση (=ο πιστός έφευγε από την πραγματικότητα)

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί Πλαίσιο; Οι διακρίσεις μας!

Γιατί Πλαίσιο; Οι διακρίσεις μας! ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Γιατί Πλαίσιο; 1. Ασυναγώνιστη υποστήριξη. Service Η/Υ μέσα σε 4 ώρες σε 20 σημεία στην Ελλάδα. 12ωρη δωρεάν τηλεφωνική υποστήριξη. Συναρμολόγηση Η/Υ στα μέτρα σας. ιαρκής αναβάθμιση Η/Υ 4ωρη

Διαβάστε περισσότερα

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει

Μια νύχτα. Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα Μπαίνω στ αμάξι με το κορίτσι μου και γέρνει γλυκά στο πλάϊ μου και το φεγγάρι λες και περπατάει ίσως θέλει κάπου να μας πάει Μια νύχτα σαν κι αυτή μια νύχτα σαν κι αυτή θέλω να σου πω πόσο σ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΟΣ ΙΝΤΕΑΛ ΑΒΕΕ ΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

ΟΜΙΛΟΣ ΙΝΤΕΑΛ ΑΒΕΕ ΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΟΜΙΛΟΣ ΙΝΤΕΑΛ ΑΒΕΕ ΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Σχετικά µε την τροποποίηση της χρήσης των αντληθέντων κεφαλαίων σύµφωνα µε την Απόφαση 64 του ιοικητικού Συµβουλίου του Χρηµατιστηρίου Αξιών Αθηνών Αθήνα, Ιούλιος

Διαβάστε περισσότερα

TO ΠΑΡΟΝ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΧΟΡΗΓΙΑ ΤΗΣ

TO ΠΑΡΟΝ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΧΟΡΗΓΙΑ ΤΗΣ Ομιλητές Αναστάσιος Ωρολογάς Καθηγητής Νευρολογίας Α.Π.Θ., Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας για τη ΣΚΠ. Βασιλική Γαροπούλου Καθηγήτρια Ειδικής Φυσικής Αγωγής M.Sc-Ph.D Αστέριος Συλλόπουλος Φυσικοθεραπευτής

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ 12. Οιδίποδας Επτά επί Θήβας

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ 12. Οιδίποδας Επτά επί Θήβας Ένα μωρό που το πέταξαν, γιατί κάποιος χρησμός έλεγε ότι μεγαλώνοντας θα σκοτώσει τον πατέρα του, έγινε μετά από χρόνια ο βασιλιάς της Θήβας, Οιδίποδας. Χωρίς να φταίει, έφερε καταστροφή, και το χειρότερο,

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοπροσωπογραφίες του Van Gogh

Αυτοπροσωπογραφίες του Van Gogh BÈÔÁÚ ÊÈÎ Â Ë Αυτοπροσωπογραφίες του Van Gogh µèôáú ÊÈÎ Â Ë ÙËÓ Ê ÁËÛË, ÂÎÙfi applefi ÙËÓ ËÛË, appleô ÌÂÏÂÙ Û Ì ÛÙËÓ appleúôëáô ÌÂ- ÓË ÂÓfiÙËÙ, Ó ÎÔ Ó Î È ÔÈ ÈËÁ ÛÂÈ Î È ÔÈ Ì ÚÙ Ú Â (appleúôêôúèî ÁÚ -

Διαβάστε περισσότερα

APO O στ. 192-436. O θρήνος για την αδυσώπητη μοίρα

APO O στ. 192-436. O θρήνος για την αδυσώπητη μοίρα EYPI I H Eλένη O θρήνος για την αδυσώπητη μοίρα APO O στ. 192-436 (στ. 213-214, μτφρ. στ. 246) ΠΛOKH H απόφαση της Eλένης H πρόταση του Xορού ΘEMATA Tο λυρικό στοιχείο Άτομο και ομάδα: Hρωίδα και Xορός

Διαβάστε περισσότερα

ƒπ ƒ º À À Ã πª ƒ º ƒπ π Ã

ƒπ ƒ º À À Ã πª ƒ º ƒπ π Ã È ÛÙ ÚÔÛÂÎÙÈÎ Ù ÙÔ È ÏÈ Ú ÎÈ Ô ËÁÈÒÓ ˉÚ ÛË ÚÈÓ ÂÁÎ Ù ÛÙ ÛÂÙÂ Î È ˉÚËÛÈÌÔ ÔÈ ÛÂÙ ÙË Û ÛÎÂ. ª ÓÔÓ ÙÛÈ ı ÂÙ ˉÂÙÂ Ù Î Ï ÙÂÚ ÔÙÂÏ ÛÌ Ù Î È ÙË Ì ÁÈÛÙË ÛÊ ÏÂÈ Î Ù ÙË ˉÚ ÛË. ƒπ ƒ º À À (βλ. σχέδιο στο εξώφυλλο)

Διαβάστε περισσότερα