Πρόγραμμα της Μέριμνας για παιδιά και εφήβους αφιερωμένο στον κύκλο της Ζωής ΤΕΥΧΟΣ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008

Transcript

1 Παπανικολή 2Α, Σίδερα Χαλανδρίου, Τηλ , Fax ΤΕΥΧΟΣ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008 Πρόγραμμα της Μέριμνας για παιδιά και εφήβους αφιερωμένο στον κύκλο της Ζωής

2 Πρόγραμμα κοινωνικής δράσης για παιδιά και εφήβους αφιερωμένο στον κύκλο της Ζωής Tο 2007, οι καταστροφικές πυρκαγιές άφησαν πίσω τους απώλειες και πόνο, σημαδεύοντας το τοπίο αλλά και τις ψυχές των παιδιών. Έτσι φέτος η Μέριμνα, διάλεξε το δέντρο ως σύμβολο ζωής και προσκαλεί παιδιά και εφήβους, από όλα τα σχολεία της χώρας, να λάβουν μέρος στο πρόγραμμα «Πράσινη κλωστή δεμένη σε ένα δέντρο τυλιγμένη». Μέσα από αυτό το πρόγραμμα μαθητές όλων των ηλικιών καλούνται να ζωγραφίσουν, να κατασκευάσουν και να γράψουν παραμύθια για δέντρα. Η Μέριμνα θα παρέχει το κατάλληλο υλικό ώστε οι μαθητές να δημιουργήσουν ατομικές ή συλλογικές ζωγραφιές και ιστορίες. Σε μια δεύτερη φάση θα διευκολύνει την αδελφοποίηση μεταξύ σχολείων της χώρας και αμοιβαίες επισκέψεις με αντιπροσωπεία μαθητών και εκπαιδευτικών που θα μεταφέρει μαζί με τα έργα και τα παραμύθια των μαθητών και ένα δέντρο ή λουλούδι του τόπου τους για να φυτευτεί στην αυλή του σχολείου υποδοχής. Οι μαθητές, θα επιλέξουν αντιπροσωπευτικές ζωγραφιές και ιστορίες δέντρων οι οποίες θα ταξιδέψουν στην Ελλάδα μέσα από τις Εκθέσεις που θα οργανώσει η Μέριμνα σε διάφορες πόλεις, αλλά και μέσα από την ανάρτησή τους στην ιστοσελίδα Ταυτόχρονα, θα εκδοθεί ένα βιβλίο με κάποια από τα παραμύθια και τις ζωγραφιές των παιδιών και τα ΕΛΤΑ θα κυκλοφορήσουν γραμματόσημα με ζωγραφιές τους. Στο πρόγραμμα αυτό θα συμμετέχουν ενεργά και Έλληνες λογοτέχνες και συγγραφείς παιδικών βιβλίων. Η Μέριμνα, φιλοδοξεί να δημιουργήσει ένα δάσος από δεντροϊστορίες, ανάσα οξυγόνου, αισιοδοξίας και ελπίδας. Η επικοινωνία μεταξύ παιδιών και εφήβων θα αποτελέσει το νήμα που «δένει» τον Άνθρωπο, τη Φύση και τη Ζωή. Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στην Μέριμνα Τηλ κα Τατιάνα Φίλη.

3 Μαθήματα Ζωής σε μια ξεχωριστή σχολική κοινότητα Δανάη Παπαδάτου Καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Το ατύχημα στο πέταλο του Μαλιακού στις 27 Σεπτεμβρίου του 2004 συγκλόνισε ολόκληρη τη χώρα. Μια νταλίκα συγκρούστηκε με ένα από τα πολλά σχολικά λεωφορεία που είχαν ξεκινήσει από τον Θεσσαλικό κάμπο για την Αθήνα προκειμένου οι μαθητές να παρακολουθήσουν τους παραολυμπιακούς αγώνες. Επτά έφηβοι, μαθητές της 1ης Λυκείου, σκοτώθηκαν: Ο Αποστόλης, ο Γιάννης, η Έβελυν, η Κατερίνα, ο Κώστας, η Στέφη και ο Χρήστος. Κάποιοι άλλοι τραυματίστηκαν. Παρόντες στον τόπο του δυστυχήματος -σε σχολικά που προπορεύονταν ή ακολουθούσαν- ήταν περισσότεροι από 100 μαθητές από το ίδιο σχολείο. Ο πόνος τεράστιος... ανείπωτος... δεν άφησε Άνθρωπο ανεπηρέαστο. Άλλωστε οι μνήμες από το δυστύχημα στα Τέμπη, όπου είχαν σκοτωθεί 21 έφηβοι ένα μόλις χρόνο πριν, ήταν ακόμα νωπές. Εκείνη τη μέρα, το Υπουργείο Παιδείας λειτούργησε άμεσα. Ζήτησε από τη «Μέριμνα» να προσφέρει στήριξη στα 9 σχολεία του Δήμου της Φαρκαδόνας και να σταθεί στο πλευρό μαθητών και εκπαιδευτικών τις δύσκολες εκείνες στιγμές. Φτάσαμε την επομένη στη Φαρκαδόνα, μια μικρή κοινότητα ανάμεσα στα Τρίκαλα και τη Λάρισα που αποτελείται από εννιά χωριά με κατοίκους. Συναντήσαμε όλους τους εκπαιδευτικούς της περιοχής πριν ανοίξουν τα σχολεία. Συζητήσαμε μαζί τους τις αναμενόμενες αντιδράσεις παιδιών και εφήβων καθώς και αποτελεσματικούς τρόπους στήριξής τους και βάλαμε τις βάσεις για μια ουσιαστική συνεργασία που διήρκεσε τρία ολόκληρα χρόνια. Στο διάστημα αυτό «συνοδεύσαμε» μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς στο συλλογικό τους πένθος και κοντά τους ζήσαμε έντονες και εξαιρετικά πλούσιες εμπειρίες. Στην αρχή, ένα τεράστιο «γιατί;» πλανιόταν σε ολόκληρη την κοινότητα η οποία πάσχιζε μέσα από τη βαθιά οδύνη να δώσει κάποιο νόημα σε μια πραγματικότητα που δεν την χωρούσε ο νους. Το ψυχικό τραύμα ήταν τόσο βαθύ ώστε για κάποιο διάστημα το σχολείο λειτούργησε περισσότερο υποστηρικτικά παρά εκπαιδευτικά για τους μαθητές του. Ήταν δύσκολο για τους εφήβους να συγκεντρωθούν στο μάθημα όταν η θλίψη, η απόγνωση, οι εφιάλτες, οι ακούσιες αναμνήσεις από το δυστύχημα, τους κατέκλυζαν. Είχαν πάψει να βάζουν στόχους και να ονειρεύονται. Η ζωή έμοιαζε μάταιη και απρόβλεπτη. Για πρώτη φόρα συνειδητοποιούσαν την προσωπική τους θνητότητα με αποτέλεσμα να βιώνουν ποικίλες συναισθηματικές αντιδράσεις και υπαρξιακές αγωνίες. Το σχολείο λειτούργησε ως ένα «ασφαλές περιβάλλον» όπου μπορούσαν να συζητούν τις εμπειρίες τους, να γράφουν και να τοιχοκολλούν αφιερώματα στους φίλους τους και να βρίσκουν τη στήριξη που είχαν ανάγκη κοντά στους συμμαθητές, τους καθηγητές και τους ψυχολόγους των οποίων η παρουσία δυο φορές την εβδομάδα ήταν σταθερή και συνεπής όλα αυτά τα χρόνια. Αυτό συνέβαλε ώστε να διαμορφωθεί από κοινού με τα μέλη κάθε εκπαιδευτικής κοινότητας, ένα πρόγραμμα ψυχοκοινωνικής στήριξης που να ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες και μεταβαλλόμενες ανάγκες της. Οργανώθηκαν συζητήσεις και επιμορφωτικά σεμινάρια για τους εκπαιδευτικούς, ομιλίες και ομάδες στήριξης για γονείς αλλά και πολλές δραστηριότητες για τους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι έφηβοι είχαν την ευκαιρία να αναζητήσουν ατομική στήριξη κοντά στους ψυχολόγους ή/και να συμμετέχουν σε «ομάδες» που οργανώθηκαν στο πλαίσιο της τάξης τους με στόχο να επεξεργαστούν τις απώλειες που είχαν βιώσει και να αλληλοϋποστηριχθούν. Με την πάροδο του χρόνου τα σχολεία γέμισαν και πάλι ζωντάνια. Παράλληλα με τη λύπη, τον θυμό, την οδύνη... και η χαρά. Μαζί με τη χαρά... σιγά - σιγά και η ελπίδα. Συχνά ο θρήνος αναβίωνε με διάφορες αφορμές: επετείους, ονομαστικές εορτές, εκδρομές, δικαστικές αποφάσεις. Όλα τα συναισθήματα συνυπήρχαν χωρίς κανείς να φοβάται να τα αναγνωρίσει, να τα εκφράσει και να τα μοιραστεί. Στόχος δεν ήταν να «ξεπεραστεί» αυτή η εμπειρία ή να «ξεχαστούν» οι μαθητές που πέθαναν στο δυστύχημα. Επιδίωξή μας ήταν να βοηθήσουμε την κοινότητα και τους νέους να επεξεργαστούν τις απώλειές τους και προοδευτικά να τις εντάξουν στην ιστορία της ζωής τους, δίνοντας νέο νόημα σε αυτή και μεταμορφώνοντας τον πόνο σε ψυχική δύναμη και προσωπική εξέλιξη. Για ορισμένα παιδιά ο θάνατος των 7 μαθητών, συνέβαλε στην αναβίωση και άλλων απωλειών που είχαν βιώσει πριν το ατύχημα (π.χ. την απώλεια γονιού, την υιοθεσία τους, μια σοβαρή αρρώστια ή τον χωρισμό στην οικογένεια). Τις εμπειρίες αυτές είχαν την ευκαιρία να επεξεργαστούν στο πλαίσιο της συνεργασίας τους με τους ψυχολόγους. Χαρακτηριστική είναι η ζωγραφιά της Ντίνας. Η Ζωγραφιά της Ντίνας Για εκείνη το ατύχημα έμοιαζε με ένα ορμητικό ποτάμι που έκοψε την πορεία της ζωής της στα δύο κι έφερε στην επιφάνεια την απώλεια των δυο γονιών της που είχαν πεθάνει σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα πριν μερικά χρόνια. Περιγράφοντας τη ζωγραφιά της, ανέφερε ότι ήθελε να ξαναφτιάξει το σπασμένο γεφυράκι που ένωνε το παρελθόν με το μέλλον της για να διασχίσει το ποτάμι, 3

4 ΤΕΥΧΟΣ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008 ενώ οδηγό στην προσπάθειά της είχε το φως από εννέα αστεράκια: τα δυο των γονιών της και τα επτά των φίλων της. Ιδιαίτερα στενή ήταν η συνεργασία μας με τους μαθητές που ήταν στο σχολικό λεωφορείο του δυστυχήματος. Μέσα από την επεξεργασία των τραυματικών τους εμπειριών, τους είδαμε να αναπτύσσουν ωριμότητα και σοφία για τη ζωή, που λίγοι άνθρωποι διαθέτουν. Αυτό έγινε φανερό τουλάχιστον δυο χρόνια αργότερα, όταν στις ζωγραφιές και τις αφηγήσεις τους μέσα στην ομάδα άρχισαν να περιγράφουν την εμπειρία της διαδρομής τους. «Όταν έγινε το ατύχημα όλα μαύρισαν» είπε ο Σάκης. «Δεν υπήρχαν στόχοι. Τα πάντα ήταν σα να τελείωσαν για εμένα. Σκεφτόμουν αρνητικά, ήμουν απαισιόδοξος, νόμιζα ότι δεν είχα δύναμη. Δεν είχα στόχους, δεν σκεφτόμουν το αύριο. Έλεγα ότι η ζωή είναι ένα τίποτα, ότι τη μια μέρα είσαι και την άλλη δεν είσαι. Τώρα νιώθω ευτυχισμένος, χαρούμενος, δυνατός, γεμάτος στόχους, όραμα και πιο ώριμος». Αλλά και η Χαρούλα περιγράφει πώς σε αυτήν τη διαδρομή διαπίστωσε την αξία της αλληλοϋποστήριξης και έμαθε να στηρίζει αλλά και να στηρίζεται από άλλους. «Μεγαλώσαμε απότομα, πολύ απότομα. Προσωπικά εγώ και πολλά παιδιά ωριμάσαμε γιατί ήμασταν πολύ ξέγνοιαστα και ξαφνικά προσγειωθήκαμε. Κατάλαβα ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο... όλα μπορούν να αλλάξουν και αυτό με δυσκόλεψε αρκετά μέχρι να το συνειδητοποιήσω. Και είχε και πολύ κλάμα, βέβαια. Ήμουν πάρα πολύ στενοχωρημένη, πολύ ψυχολογικά πιεσμένη, δεν είχα διάθεση για τίποτα, είχα φτάσει κάτω. Πιο κάτω δεν πήγαινε.» Κι όταν ρωτήθηκε τι την βοήθησε την περίοδο εκείνη ανέφερε: «Σημαντικό ήταν για μένα να δίνεις ευκαιρίες σε άτομα να σε πλησιάσουν. Να μπορείς να ανοίγεσαι να μην είσαι κλειστός στον εαυτό σου, γιατί μόνο κακό σε σένα κάνεις. Μπορεί να σκέφτεσαι τα ίδια πράγματα με τον άλλο και επειδή ούτε εσύ θέλεις να τα πεις ούτε αυτός, ποτέ να μη σου δοθεί η ευκαιρία είτε να βρεθείτε πιο κοντά είτε να το συζητήσετε». Ο Ντίνος που είχε τραυματιστεί σοβαρά στο ατύχημα, απεικόνισε στη ζωγραφιά του την περίοδο του ατυχήματος σαν «ένα ηφαίστειο που έχει εκραγεί» για το οποίο είπε: «...είναι σαν εμένα κάπως, όταν είχε γίνει το ατύχημα. Η εικόνα η δικιά μου, που είχα χάσει τα πάντα, δηλαδή είχε χαθεί ο κόσμος μου, είχα απελπιστεί τα είχα χάσει όλα. Τώρα είμαι πιο καλά... ακόμα καλύτερα απ ό,τι ήμουν πριν το ατύχημα. Είμαι πιο ευτυχισμένος, πιο συνειδητοποιημένος, πιο ώριμος να αντιμετωπίσω πολλά προβλήματα». Και συμπληρώνει αργότερα στην αφήγησή του: «Όταν περνάς κάτι τέτοιο, μία τέτοια εμπειρία, νομίζεις ότι τα έχεις χάσει όλα. Λες εδώ έμεινα, πάει τελείωσε, έχω ζήσει μέχρι εδώ, από εδώ και πέρα το σκοτάδι αλλά δεν είναι έτσι, η ζωή συνεχίζεται, γιατί η ζωή είναι πολύ γλυκειά, είναι πολύ καλή και δεν αξίζει να σταματάς σε τίποτα, σε κανένα εμπόδιο, πρέπει να προσπαθείς να τα προσπερνάς όλα». Με την ζωγραφιά του ο Γιάννης περιγράφει το διάστημα πριν και μετά το δυστύχημα. Το γεφυράκι που ματώνει συμβολίζει τον θάνατο των επτά συμμαθητών του και την απώλεια δεσμών 4 Η Ζωγραφιά του Γιάννη

5 που βίωσε ο ίδιος. Έχοντας περάσει το γεφυράκι συνεχίζει την πορεία του γεμάτος ελπίδα για το μέλλον και την πεποίθηση ότι «Η Ζωή είναι Ωραία». Ορισμένοι μαθητές και καθηγητές θέλησαν να μεταδώσουν και σε άλλους που αντιμετωπίζουν αντίστοιχες απώλειες όσα έμαθαν ή «κέρδισαν» μετατρέποντας τον πόνο τους σε κάτι «θετικό». Δέχτηκαν να κινηματογραφήσουμε κάποιες συζητήσεις για τη δημιουργία εκπαιδευτικής ταινίας που θα κυκλοφορήσει μέσα στο 2008 και ορισμένα DVD που ήδη χρησιμοποιούνται για την ευαισθητοποίηση και επιμόρφωση επαγγελματιών παιδείας και υγείας που έρχονται αντιμέτωποι με τραυματικές καταστάσεις στο πλαίσιο της σχολικής ζωής. Στα τέλη Ιουνίου 2007, η παρέμβασή μας στην κοινότητα της Φαρκαδόνας ολοκληρώθηκε. Αποφασίσαμε να σηματοδοτήσουμε το τέλος της κοινής μας πορείας με την κατασκευή ενός λαβυρίνθου. Το Δημοτικό Συμβούλιο της κοινότητας μας παραχώρησε ένα οικόπεδο δίπλα στο σχολείο το οποίο μαθητές, καθηγητές, ψυχολόγοι, και κάτοικοι της Φαρκαδόνας οργώσαμε, σπείραμε, ποτίσαμε πριν διαμορφώσουμε πάνω σε αυτό, έναν «ξεχωριστό» λαβύρινθο... τον πρώτο που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα μετά την Μινωική εποχή! Διαλέξαμε τον λαβύρινθο γιατί αποτελεί σύμβολο της διαδρομής του Ανθρώπου στη ζωή ενώ σε διάφορους λαούς της δύσης και της ανατολής έχει χρησιμοποιηθεί από τα πανάρχαια χρόνια, ως σύμβολο εξέλιξης και αναγέννησης. Στις μέρες μας, σε κάποιες χώρες κατασκευάζονται λαβύρινθοι στις αυλές σχολείων, νοσοκομείων, εκκλησιών, φυλακών, αλλά και σε χώρους αναψυχής δίνοντας την ευκαιρία σε αυτόν που διανύει το λαβύρινθο να ανακαλύψει πτυχές του εαυτού του ή/και να ψυχαγωγηθεί. Στην Φαρκαδόνα, οι μαθητές - ατομικά, σε ομάδες, ή ανά τάξεις - οι σύλλογοι καθηγητών, αλλά και οι ψυχολόγοι που συμμετείχαν στην παρέμβαση είχαν την ευκαιρία να περπατήσουν το λαβύρινθο και με κατάλληλη καθοδήγηση, να αναλογιστούν τη διαδρομή τους όλα αυτά τα χρόνια, αντλώντας πολύτιμα εφόδια για το μέλλον. Η εμπειρία ήταν λυτρωτική για πολλούς, συγκινητική για άλλους και διασκεδαστική για ορισμένους. Στο λεύκωμα του λαβυρίνθου κατέγραψαν τις εντυπώσεις τους: Στην αρχή της διαδρομής μελαγχόλησα, στο μέσο ανακουφίστηκα, στην έξοδο... αισιοδοξία. Ο λαβύρινθος σε βοηθά να ξεχάσεις αλλά και να θυμηθείς στιγμές που σου στιγμάτισαν τη ζωή είτε με πόνο, είτε με χαρά. Σε βοηθά να προχωρήσεις μπροστά και να κάνεις όνειρα... Μικρογραφία της ζωής!!! Τα περασμένα, τα τωρινά, τα μελλοντικά μας όνειρα, οι ελπίδες και οι στόχοι. Αποφασιστικότητα και αισιοδοξία. Θεωρώ ότι η επιτυχία αυτής της πρότυπης παρέμβασης, μοναδικής για τα ελληνικά δεδομένα, οφείλεται αρχικά στην εξαιρετική συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές που μας εμπιστεύτηκαν. Όλες οι δραστηριότητες εντάχθηκαν μέσα Διανύοντας το Λαβύρινθο 5

6 ΤΕΥΧΟΣ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΣ και όχι στο περιθώριο - του εκπαιδευτικού προγράμματος έτσι ώστε η ψυχολογική στήριξη να είναι διαθέσιμη για όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας σε σταθερή, μακροχρόνια βάση. Ένας βαθύς δεσμός αναπτύχθηκε, ιδιαίτερα με το Ενιαίο Λύκειο της Φαρκαδόνας που αντιμετώπιζε τις μεγαλύτερες προκλήσεις προσαρμογής και το οποίο αξιοποίησε με τον πιο εποικοδομητικό τρόπο τις υπηρεσίες που προσφέραμε. Επίσης, ολόκληρη η κοινότητα της Φαρκαδόνας, μέσω του εκάστοτε Δημάρχου και των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου, διευκόλυναν το έργο μας και συνεργάστηκαν μαζί μας ιδιαίτερα στις δύσκολες περιόδους. Έχοντας αναλάβει τον συντονισμό της συγκεκριμένης παρέμβασης είχα τη χαρά και τιμή να συνεργαστώ με εξαίρετους ψυχολόγους. Όλους τους ευχαριστώ από καρδιάς. Ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη νιώθω για τους 5 ψυχολόγους των ΚΔΑΥ (Κέντρο Διάγνωσης και Αξιολόγησης Υγείας) της Λάρισας και των Τρικάλων που με τη σταθερή εβδομαδιαία παρουσία τους στα σχολεία της Φαρκαδόνας, αλλά και τη διάθεσή τους να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους και να καλλιεργήσουν τις κλινικές δεξιότητές τους προσέφεραν τις υπηρεσίες τους με συνέπεια, υπευθυνότητα και άψογο επαγγελματισμό. Στάθηκαν στο πλευρό μαθητών και εκπαιδευτικών όταν ο ψυχικός πόνος έμοιαζε αβάσταχτος και άντλησαν μεγάλη ικανοποίηση από την προσφορά τους την οποία αναγνώρισε ολόκληρη η σχολική κοινότητα. Σήμερα, όλοι οι μαθητές που βρίσκονταν μέσα στο σχολικό λεωφορείο του ατυχήματος έχουν αποφοιτήσει. Η συντριπτική πλειοψηφία σπουδάζει σε διάφορα πανεπιστήμια ή σχολές της χώρας. Καμαρώνουμε με τον τρόπο που έχουν εξελιχθεί μέσα από οδυνηρές εμπειρίες και εξακολουθούν να εξελίσσονται και να ωριμάζουν. Παράλληλα, οι καθηγητές τους έχουν μια άλλη φιλοσοφία για το δικό τους ρόλο που δεν περιορίζεται στην «κάλυψη της διδακτέας ύλης» αλλά στην ουσιαστική επαφή και επικοινωνία με τους μαθητές και την προετοιμασία τους για την ίδια τη Ζωή. «Θεωρώ τον εαυτό μου ιδιαίτερα τυχερό», αναφέρει ο κ. Μαλέκας, Διευθυντής του Ενιαίου Λυκείου της Φαρκαδόνας «γιατί οι συνάδελφοι σε αυτό το σχολείο δημιούργησαν πρωτόγνωρο έργο: εκπαιδευτικό, παιδαγωγικό και ψυχολογικό. Αφιερώσαμε πολύ χρόνο, ανταλλάζαμε απόψεις, μετέφερε ο ένας την παραμικρή θετική εμπειρία του στον άλλον... Με τη βοήθεια της Μέριμνας μάθαμε να ακούμε τα παιδιά. Να μην λέμε εμείς, αλλά να ακούμε υπομονετικά... να σκεφτόμαστε και να επεξεργαζόμαστε...» Τη στάση αυτή, θα μεταφέρουν οι εκπαιδευτικοί της Φαρκαδόνας και στις επόμενες γενιές μαθητών, προσδίδοντας στο σχολείο τον ουσιαστικό του ρόλο, έναν ρόλο όχι απόμακρο και υπηρεσιακό αλλά Ανθρώπινο και πολυεπίπεδο με βαθιές ρίζες μέσα στην κοινωνία. 6 Οι μαθητές στο κέντρο του Λαβύρινθου

7 Για το Πρόγραμμα Ψυχοκοινωνικής Στήριξης των Σχολικών Κοινοτήτων της Φαρκαδόνας... ευχαριστούμε όλους τους μαθητές, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς των σχολείων του Δήμου της Φαρκαδόνας για τη συνεργασία τους. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τους Διευθυντές του Ενιαίου Λυκείου Φαρκαδόνας κ. Β. Μαλέκα και κ. Π. Χαχόπουλο, του Γυμνασίου Φαρκαδόνας κ. Β. Κάκλα, του Γυμνασίου Ζάρκου κ. Π. Χατζηδημητρίου και του ΕΠΑ.Λ. Φαρκαδόνας κ. Ε. Δήμου που στήριξαν το έργο μας καθώς και τον Περιφερειακό Διευθυντή Θεσσαλίας κ Ι. Χαδούλη. Αμέριστη υπήρξε η συμβολή και των Δήμαρχων κ. Α. Μερυβάκη και κ. Χ. Τόλιου καθώς και των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου που ανταποκρίθηκαν θετικά στις προτάσεις μας και συμμετείχαν στις δραστηριότητες που οργανώσαμε στην κοινότητα. Η ψυχοκοινωνική παρέμβαση υλοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων κι ευχαριστούμε την Υπουργό κ. Μ. Γιαννάκου, τον Ειδικό Γραμματέα κ. Κ. Ράμμα και τον Υπεύθυνο Αγωγής Υγείας κ. B. Σταμπουλή για το ενδιαφέρον και τη συνεργασία του όλα αυτά τα χρόνια. Η υλοποίηση της παρέμβασης δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τη γενναιόδωρη χρηματοδότησή της από τη «Μέριμνα» και τον Σύλλογο «Φίλοι της Μέριμνας». Ευχαριστούμε τον πλαστικό χειρούργο κ. Π. Κοντοέ που παρείχε αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες του σε μαθήτρια που είχε τραυματιστεί στο ατύχημα. Χάρη στη γενναιόδωρη δωρεά ενός Ανώνυμου Δωρητή κινηματογραφήσαμε συνεντεύξεις και δραστηριότητες με μαθητές και εκπαιδευτικούς για τη δημιουργία των επιμορφωτικών DVD που αποβλέπουν στην ευαισθητοποίηση και επιμόρφωση επαγγελματιών παιδείας και υγείας στην αντιμετώπιση τραυματικών καταστάσεων. Ευχαριστούμε θερμά τους καλλιτέχνες Χάρις Αλεξίου, Κώστα Καραφώτη, Γιάννη Κότσιρα, Νίνο, Άλκηστη Πρωτοψάλτη, Γιώργο Τσαλίκη που έστειλαν ένα προσωπικό μήνυμα και αφιέρωσαν στα παιδιά ένα αγαπημένο τους τραγούδι. Τέλος, ευχαριστούμε την εταιρεία Ε.Κ.Α του κ. Γιώργου Κυριαζάκου για το αυτοκίνητο που δώρισε στην κοινότητα της Φαρκαδόνας στο πλαίσιο του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι». Υπεύθυνη της Ψυχοκοινωνικής Παρέμβασης: Δανάη Παπαδάτου Ομάδα παρέμβασης στα Σχολεία: Ντίνα Τσελεπή Ευδοξία Παναγιωτίδου Γιάννης Τότσιος Άννα Γεωργούδη Μαίρη Πανοπούλου Στήριξη γονιών: Όλγα Μεταλληνού Χαρά Κοτσίκου Κλινική εποπτεία: Δανάη Παπαδάτου Ελένη Νίνα Ομάδα εκτίμησης αναγκών και αξιολόγησης της παρέμβασης: Ιωάννα Γιαννοπούλου Χρυσή Χατζηχρήστου Θάλεια Μπελλάλη Χριστίνα Τσαγγαράκη Δανάη Παπαδάτου Ομάδα παραγωγής ταινιών: Μιχάλης Γαλανάκης Κώστας Παπαναστασάτος Διοικητική Υποστήριξη: Κάλλια Αρμαγανίδου Βάνα Ζάχου Ελένη Κοτρόζου Διάλεξη 30 Μαΐου 2008 Σεμινάριο 31 Μαΐου 2008 H Μέριμνα σε συνεργασία με τον Εθνικό Σύνδεσμο Νοσηλευτών Ελλάδος (Τομέα Νοσηλευτικής Ογκολογίας) σας προσκαλούν σε ομιλία του Peter Speck με θέμα: «Ο ρόλος της πνευματικότητας στη φροντίδα ασθενών που πάσχουν από χρόνια και απειλητική για τη ζωή τους ασθένεια» την Παρασκευή 30 Μαΐου 2008, 18:00 στο αμφιθέατρο του Νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν». Στην ομιλία θα υπάρξει ταυτόχρονη μετάφραση. Η είσοδος είναι ελεύθερη. Ο Peter Speck έχει σπουδάσει βιοχημεία και θεολογία και εργάστηκε επί 30 χρόνια σε πανεπιστημιακά νοσοκομεία της Αγγλίας με ασθενείς που πάσχουν από απειλητικές για τη ζωή ασθένειες. Διδάσκει στο Τμήμα Ανακουφιστικής Φροντίδας του Πανεπιστημίου Kings College ενώ το ερευνητικό και κλινικό του έργο στη διεπιστημονική συνεργασία και την πνευματική φροντίδα ασθενών που απειλείται η ζωή τους είναι διεθνώς αναγνωρισμένο. Πρόσφατα επιμελήθηκε βιβλίο με τίτλο Teamwork in Palliative Care: Fulfilling or Frustrating? (2006, Oxford University Press). Οργανώνεται Σεμινάριο, το Σάββατο 31 Μαΐου στο κτήριο της Μέριμνας, με θέμα: Spiritual Care within Palliative care - what does it mean? Το σεμινάριο απευθύνεται σε περιορισμένο αριθμό επαγγελματιών υγείας (σύνολο 20) που έχουν κλινική εμπειρία με ασθενείς που πάσχουν από μία χρόνια και απειλητική για τη ζωή τους ασθένεια (όπως καρκίνο, νευρολογικά νοσήματα, AIDS, χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια). Το κόστος συμμετοχής στο σεμινάριο -που προϋποθέτει γνώση της αγγλικής γλώσσας- είναι 30 ευρώ. Στους συμμετέχοντες θα δοθεί πιστοποιητικό παρακολούθησης. Για πληροφορίες και αιτήσεις συμμετοχής μπορείτε να απευθυνθείτε στην κα Αννέτα Ζωσιμά, τηλ καθημερινά (12:00-16:00), ή στην ιστοσελίδα της Μέριμνας: («Προσεχείς Επιστημονικές Εκδηλώσεις») μέχρι 20/05/

8 ΤΕΥΧΟΣ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008 Η Μέριμνα στην Πελοπόννησο... μετά τις πυρκαγιές 8 Βασική μας αρχή στις περιπτώσεις καταστροφών είναι να αποφεύγουμε τις παρορμητικές και ασυντόνιστες ενέργειες που συχνά προκύπτουν αμέσως μετά από ένα καταστροφικό γεγονός όταν διάφορα κλιμάκια ψυχοκοινωνικών φορέων κατακλύζουν την περιοχή που έχει πληγεί. Έτσι, η πρώτη μας επίσκεψη στην Πελοπόννησο υλοποιήθηκε λίγες μέρες πριν ανοίξουν τα σχολεία στις αρχές Σεπτεμβρίου, μετά από πρόσκληση και σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας. Οργανώσαμε ομιλίες για τους εκπαιδευτικούς των νομών Ηλείας και Αρκαδίας με σκοπό να τους ενημερώσουμε σχετικά με τις αναμενόμενες αντιδράσεις των παιδιών και εφήβων που είχαν βιώσει σοβαρές και τραυματικές απώλειες στο άμεσο περιβάλλον και στην προσωπική τους ζωή. Σε εκείνη την πρώτη επίσκεψη διαπιστώσαμε το μέγεθος μιας τεράστιας καταστροφής Στελέχη της Μέριμνας με εκπαιδευτικούς των Δήμων Πύργου και Αμαλιάδας Από την επίσκεψη της Μέριμνας στη Ζαχάρω, στις αρχές Σεπτεμβρίου 2007 που είναι μεν ορατή σε περιβαλλοντικό επίπεδο, αφήνει όμως πολύ βαθιά, μη ορατά σημάδια σε ψυχικό επίπεδο τα οποία όλοι οι κάτοικοι των πυρόπληκτων περιοχών καλούνται να διαχειριστούν. Δυο μήνες αργότερα, προσκεκλημένοι από το Υπουργείο Υγείας -πιο συγκεκριμένα από το Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας (Ε.Κ.ΕΠ.Υ)- αναλάβαμε να υλοποιήσουμε ένα «Πρόγραμμα ψυχοκοινωνικής στήριξης παιδιών και εφήβων στους πυρόπληκτους Δήμους του Πύργου και της Αμαλιάδας». Η συνεργασία μας με τους Διευθυντές και τους Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας της Α βάθμιας και Β βάθμιας Εκπαίδευσης της περιοχής είναι ουσιαστική και εποικοδομητική. Οι συζητήσεις με τους διευθυντές των 115 σχολείων μας βοήθησε να κατανοήσουμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και μαζί να συνδιαμορφώσουμε ένα πρόγραμμα που αποβλέπει στην ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών στον παιδαγωγικό και στηρικτικό ρόλο που αναλαμβάνουν, στην ευαισθητοποίηση των γονιών της περιοχής και στη στήριξη μαθητών που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες. Ένα σημαντικό μέρος του έργου της Μέριμνας μέσα στο 2008 θα υλοποιηθεί στους πυρόπληκτους δήμους Πύργου και Αμαλιάδας.

9 Πρόγραμμα Κατάρτισης 2007 «Διεπιστημονική στήριξη παδιών και εφήβων που αντιμετωπίζουν πένθος και σοβαρή αρρώστια» Το Δεκέμβριο του 2007 ολοκληρώθηκε με επιτυχία το ετήσιο πρόγραμμα κατάρτισης της Μέριμνας με θέμα «Διεπιστημονική στήριξη παιδιών και εφήβων που αντιμετωπίζουν πένθος και σοβαρή αρρώστια». Το πρόγραμμα περιελάμβανε 10 μηνιαίες συναντήσεις και είχε συνολική διάρκεια 130 ωρών. Συμμετείχαν 18 ψυχολόγοι, εκπαιδευτικοί και κοινωνικοί λειτουργοί που εργάζονται σε χώρους ψυχικής υγείας και παιδείας στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Όπως σε όλα τα προγράμματα κατάρτισης που διοργανώνει η Μέριμνα, σημαντικός στόχος ήταν και η δημιουργία πανελλαδικού δικτύου επαγγελματιών ψυχικής υγείας και παιδείας ευαισθητοποιημένων στη στήριξη παιδιών και εφήβων που βιώνουν απώλεια. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα κινήθηκε στους εξής θεματικούς άξονες: (1) Στήριξη παιδιών και εφήβων που αντιμετωπίζουν σοβαρή αρρώστια και θάνατο αγαπημένου προσώπου, (2) Στήριξη του σοβαρά άρρωστου παιδιού και εφήβου, (3) Στήριξη παιδιών και εφήβων μετά από τραυματικά και καταστροφικά γεγονότα και (4) Αντιμετώπιση της σοβαρής αρρώστιας, του θανάτου και του πένθους στο πλαίσιο της σχολικής κοινότητας. Εκτός από τη θεωρητική ανάπτυξη των θεμάτων, το πρόγραμμα περιελάμβανε βιωματική επεξεργασία, καθώς και εκπόνηση ατομικής κλινικής εργασίας από τους συμμετέχοντες. Υπεύθυνες για το πρόγραμμα κατάρτισης ήταν η κ. Ειρήνη Παπάζογλου, ψυχολόγος, συνεργάτιδα της Μέριμνας και η κ. Κάλλια Αρμαγανίδη, Ψυχοπαιδαγωγός και Διευθύντρια της Μέριμνας. Η εκπαιδευτική και βιωματική διαδικασία πραγματοποιήθηκε με τη συμβολή ειδικών του χώρου, όπως η κ. Δανάη Παπαδάτου, καθηγήτρια ψυχολογίας, η κ. Μυρτώ Νίλσεν, ψυχοθεραπεύτρια και πρώην πρόεδρος της Μέριμνας, η κ. Όλγα Μεταλληνού, η κ. Ελευθερία Ράλλη και η κ. Χαρά Κοτσίκου, ψυχολόγοι και συνεργάτιδες της Μέριμνας. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν η παρουσίαση που πραγματοποίησαν στο πλαίσιο του προγράμματος οι Dianne και Mal McKissock, ψυχολόγοι από την Αυστραλία με πολυετή εμπειρία στη στήριξη παιδιών που πενθούν στην Αυστραλία. Η κατάρτιση ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση εργασιών των συμμετεχόντων που αφορούσαν μελέτη κλινικών περιπτώσεων στήριξης στο πένθος ή τη σοβαρή αρρώστια, αγωγή γύρω από το θάνατο στο πλαίσιο της σχολικής τάξης κ.ά. Το πρόγραμμα κατάρτισης, όπως φάνηκε από την τελική αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε, είχε θετικά αποτελέσματα και προσέφερε στους συμμετέχοντες χρήσιμες γνώσεις σε επαγγελματικό και σε προσωπικό επίπεδο. Οι δεσμοί συνεργασίας που αναπτύχθηκαν μεταξύ των επαγγελματιών αυτών και της Μέριμνας θα αποτελέσουν πολύτιμη πηγή στήριξης και συνέχειας για το μέλλον. Οι καταρτιζόμενοι το 2007 Αλέξια Βουρδουμπά, Βασιλική Γούλα, Σταματούλα Γάκη, Μαρία Θερμού, Κανέλλα Καράμπελα, Ασπασία Καρακώστα, Εμμανουήλ Μπούκαλης, Βασιλική Παπαδοπούλου, Δήμητρα Παπαδήμα, Αγλαΐα Ρούσσου, Σταυρούλα Σανίδα, Μαρία Μαλέτσικα, Αικατερίνη Σγούρου, Πόπη Τζέρπου, Λένα Καμπέρη, Μαίρη Πανοπούλου, Ντίνα Τσελεπή, Ευδοξία Παναγιωτίδου. 9

10 ΤΕΥΧΟΣ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008 Από την Ετήσια Γενική Συνέλευση της Μέριμνας Στις 29 Φεβρουαρίου 2008, έγινε η Ετήσια Γενική Συνέλευση της Μέριμνας κατά την οποία η πρόεδρος Μυρτώ Νίλσεν παρουσίασε τον απολογισμό των πεπραγμένων του 2007 που εγκρίθηκε ομόφωνα. Ανέλυσε την πλούσια δραστηριότητα του Συμβουλευτικού Κέντρου της Μέριμνας και τη σημαντική προσφορά ψυχοκοινωνικών υπηρεσιών στην κοινότητα της Φαρκαδόνας και στις πυρόπληκτες περιοχές της Πελοποννήσου. Επεσήμανε ότι το 2007 ήταν πλούσιο και σε επιστημονικές εκδηλώσεις. Η Μέριμνα οργάνωσε επιμορφωτικά σεμινάρια σχετικά με την «ψυχοκοινωνική στήριξη σε παιδιά και εφήβους μετά από καταστροφές» ενώ το ετήσιο πρόγραμμα κατάρτισης στην «διεπιστημονική φροντίδα παιδιών και εφήβων στην αρρώστια και τον θάνατο» παρακολούθησαν 18 ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί και εκπαιδευτικοί από διάφορες περιοχές της χώρας. Η ψυχολόγος Diane Mc Kissock, Συν-Διευθύντρια του National Centre for Childhood Grief A Friend s Place, έδωσε ομιλία στις 17 Οκτωβρίου 2007 που ήταν ανοιχτή στο κοινό. Θέμα της ομιλίας: The power of story telling in helping children and young people live with grief. Τον Νοέμβριο η γαλλίδα κλινική ψυχολόγος Marie de Hannezel ανέπτυξε το σημαντικό της έργο στηρίζοντας αρρώστους και τις οικογένειες τους στο τελευταίο στάδιο της ζωής τους. Στις εκλογές που ακολούθησαν πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου εξελέγη η Δανάη Παπαδάτου, γραμματέας η Χρυσούλα Λεμονίδου και ταμίας η Μαρία Wasielewski. Όλο το έργο της Μέριμνας στηρίχθηκε από φίλους που την εμπιστεύονται και συμμερίζονται τους στόχους της: Ίδρυμα «ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΟΛΛΑΚΗ», ίδρυμα «ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ» ίδρυμα «ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ», Ελισάβετ Παπαστράτου-Κομίνου, Γεώργιο και Σοφία Κουμαντάρου, Λένα Κούτση, Ιωάννη Κωστόπουλο, Ηλία και Λίλα Λαλαούνη, Πάνο και Ιωάννα Μαρινοπούλου, Στέφανο και Ειρήνη Μαρινοπούλου, ΝΟΜΙΚΟΣ Δ. Α.Ε, Δημήτρη και Μάρα Πολίτη, ΠΡΩΤΗ ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΧΑΡΙΛΑΟΥ Α.Ε., SUPERB MARITIME, Ελένη Τριανταφυλλίδη, Έυη Αδαμάκου - Σάββα, JOERG BARABAS, Mrs Wadad Khoury, Roger Parsons, Λία και Ντίνος Μαρτίνος, Εταιρεία BIC, ΟΙΚΟΣ ΠΟΛΥΤΙΜΩΝ ΛΙΘΩΝ AE - Σταύρος Παπαδόπουλος. Και ιδιαιτέρως: 1o ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ, ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΡΓΥΡΗ ΛΑΙ- ΜΟΥ, ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΕΡΑΤΕΑΣ, 1ο ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΙ- ΚΑΙΑΣ, 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΑΠΑΓΟΥ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΠΛΑΤΩΝ», ΣΧΟΛΗ HILL, ΣΧΟΛΗ ΜΩΡΑΪΤΗ, ΣΧΟΛΗ Ι.Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥ- ΛΟΥ Α.Ε.Ε., ΣΧΟΛΗ ΣΤΑΥΡΑΚΗ. Ευχαριστούμε τους «ΦΙΛΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ» για την αμέριστη στήριξη και συμπαράστασή τους Επίσης ευχαριστούμε την Ένωση «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ» για τη σταθερή οικονομική ενίσχυση δέκα σωματείων που την απαρτίζουν, ένα από τα οποία είναι οι «ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ». Αποχωρισμοί και νέες συνεργασίες στη Μέριμνα Η Ειρήνη Παπάζογλου, Δρ. Ψυχολογίας, που ήταν από τα βασικά στελέχη του Συμβουλευτικού μας Κέντρου από το 1998, προσελήφθη στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο για να ασκήσει στο χώρο του νοσοκομείου κλινικό έργο, κάτι που πολύ επιθυμούσε. Της ευχόμαστε καλή δύναμη στα νέα καθήκοντα που αναλαμβάνει. Το Συμβουλευτικό Κέντρο της Μέριμνας συνεργάζεται εδώ και μερικούς μήνες με μία νέα και έμπειρη συνεργάτιδα την ψυχολόγο Μαργαρίτα Μιχελή. Για το πρόγραμμα της Μέριμνας στην Πελοπόννησο (που θα διαρκέσει το έτος 2008) προσελήφθη η ψυχολόγος Αλέξια Βουρδουμπά. Η Βάνα Ζάχου, γραμματέας της Μέριμνας, παντρεύτηκε και ζει μακριά από την Αθήνα ξεκινώντας μια νέα ζωή. Της ευχόμαστε καλορίζικη ζωή, γεμάτη χαρά, ευτυχία και υγεία. Καθήκοντα γραμματείας ανέλαβε η άξια γραμματέας Ελένη Κοτρόζου. Χαιρόμαστε για τις νέες αυτές συνεργασίες που στηρίζουν το έργο της Μέριμνας. 10

11 Χριστουγεννιάτικη Γιορτή του Συμβουλευτικού Κέντρου της Μέριμνας Ο μουσικός Μιχάλης Τόμπλερ διασκεδάζει με τα παιδιά της Μεριμνας Τα Χριστούγεννα διοργανώθηκε για τα παιδιά που επισκέπτονται το Συμβουλευτικό Κέντρο της Μέριμνας μια ιδιαίτερα επιτυχημένη γιορτή, που τη χάρηκαν τόσο τα παιδιά και οι γονείς τους, όσο και οι ψυχολόγοι μας. Η κ. Μυρτώ Νίλσεν στη Χριστουγεννιάτικη γιορτή Σε ένα χαρούμενο και γιορταστικό περιβάλλον τα παιδιά έφτιαξαν τα δικά τους πρωτότυπα χειροποίητα στολίδια και στόλισαν μόνα τους το μεγάλο χριστουγεννιάτικο δένδρο της Μέριμνας. Ευχάριστη έκπληξη η ενεργητική συμμετοχή όλων των γονιών που φιλοτέχνησαν και εκείνοι δικά τους στολίδια. Στη διάρκεια της γιορτής, ο προσκεκλημένος μουσικός Μιχάλης Τόμπλερ μοίρασε στα παιδιά αυτοσχέδια μουσικά όργανα με τα οποία έπαιξαν και τραγούδησαν χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Ήταν ένα απόγευμα ξεχωριστό για όλους, γεμάτο κέφι και χαρά. Τα παιδιά που συμμετείχαν στη Χριστουγεννιάτικη Γιορτή 11

12 ΤΕΥΧΟΣ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008 Από την Ετήσια Γενική Συνέλευση των Φίλων της Μέριμνας Στις 17 Μαρτίου 2008 έγινε η Γενική Συνέλευση των Φίλων της Μέριμνας. Κατά τη διάρκεια της Συνέλευσης η πρόεδρος της Μέριμνας Δανάη Παπαδάτου ενημέρωσε τα μέλη για τις δράσεις και το έργο της Μέριμνας για τη χρονιά που πέρασε. Στη συνέχεια η πρόεδρος των Φίλων Ντόλλα Νομικού παρουσίασε τον απολογισμό του έργου των Φίλων για το 2007, το οποίο αποσκοπεί στην ηθική και οικονομική στήριξη της Μέριμνας: Το Bazaar που όπως κάθε χρόνο είχε μεγάλη επιτυχία Τη Χριστουγεννιάτικη Αγορά που οργάνωσε η κα Λίλα Λαλαούνη στο σπίτι της Την έκθεση ζωγραφικής της κας Λένας Κούτση Τη μαθητική θεατρική παράσταση στο σχολείο Saint Catherine s τα έσοδα της οποίας, με πρωτοβουλία της κας Ντόρις Robbs - Βερνίκου, δόθηκαν στη Μέριμνα. Τον καλοκαιρινό χορό που διοργανώνεται με την ευγενική προσφορά της κας Λίζας Έβερτ στο κτήμα Vanderpool - Έβερτ στο Πικέρμι. Σημαντικές και αποδοτικές, όπως κάθε χρόνο, υπήρξαν και οι εκδηλώσεις που οργανώθηκαν σε συντονισμό με την Ένωση «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ», μέλος της οποίας είναι και ο Σύλλογος των Φίλων. Στις εκλογές που ακολούθησαν εξελέγη το νέο διοικητικό συμβούλιο των Φίλων με πρόεδρο την Ντόλλα Νομικού, Αντιπρόεδρο την Χριστίνα Καλλίτση, Γενική Γραμματέα την Άννα Ανδρεάδη, Ταμία τη Χριστίνα Κυριακοπούλου και Αναπληρωτή Πρόεδρο τον Σύμβουλο Γιάνη Μαΐστρο. Το γραφείο και τη γραμματεία των Φίλων στηρίζει καθημερινά το νέο στέλεχος των Φίλων Χριστίνα Ποτήρη. Photo Panoulis Τιμητική διάκριση στην Πρόεδρο των Φίλων της Μέριμνας Συγχαίρουμε την Πρόεδρο των Φίλων της Μέριμνας κα Ντόλλα Νομικού που ψηφίστηκε από το αναγνωστικό κοινό του περιοδικού Life & Style Γυναίκα της Χρονιάς στον τομέα της κοινωνικής προσφοράς, για το Χαιρόμαστε γιατί με την τιμή στο πρόσωπο της Προέδρου των Φίλων γίνεται ευρύτερα γνωστό το σημαντικό κοινωνικό έργο που επιτελεί η Μέριμνα στη στήριξη του παιδιού στην αρρώστια και τον θάνατο. Η κα Ντόλλα Νομικού, Πρόεδρος των Φίλων της Μέριμνας 12

13 το Bazaar 2007 Στις 7, 8 και 9 Δεκεμβρίου 2007 έγινε το Χριστουγεννιάτικο bazaar των Φίλων της Μέριμνας. Και φέτος είχε μεγάλη επιτυχία, ο χώρος δε που μας προσέφερε η κα Μάρα Πολίτη ήταν υπέροχος. Η συμμετοχή και πάλι των μικρών εθελοντών συνέβαλε πολύ στην γιορτινή ατμόσφαιρα του bazaar. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τη σχολή Σταυράκη για την παρουσία της στο bazaar μας καθώς και τα παιδιά του Ι.Β. της σχολής Μωραΐτη που διέθεσαν το χρόνο τους. Τέλος ευχαριστούμε τους μικρούς μας φίλους που σταθερά κάθε χρονιά προσφέρουν σε μας τον πολύτιμο χρόνο τους. Η Οργανωτική Επιτροπή του Bazaar Το τμήμα δώρων του Bazaar Οι έφηβοι που δραστηριοποιήθηκαν και φέτος για να στηρίξουν την επιτυχία του Bazaar. Η γιορτή των μικρών ΣΕΦ-ηδων Στις 7, 8, 9 και 10 Ιουνίου 2007, ο Γιάννης Μπαξεβάνης γνωστός chef, κάλεσε παιδιά ηλικίας 3 μέχρι περίπου 12 ετών για ένα δημιουργικό ταξίδι στον κόσμο της μαγειρικής και των γνώσεων. Στο κάλεσμα αυτό συμμετείχαν και τα παιδιά του Συμβουλευτικού Κέντρου της Μέριμνας που διασκέδασαν πολύ και γεύτηκαν ιδιαίτερες γεύσεις. παιδιά μαθαίνουν να μαγειρεύουν 13

14 ΤΕΥΧΟΣ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008 Μια αληθινή ιστορία Η 14χρονη γέρικη σκυλίτσα μας, η Abbey, πέθανε τον περασμένο μήνα. Την επομένη του θανάτου της η τετράχρονη κόρη μου Meredith έκλαιγε και έλεγε πόσο της λείπει η Abbey. Ρώτησε εάν μπορούσαμε να γράψουμε ένα γράμμα στο Θεό για να αναγνωρίσει την Abbey όταν θα πήγαινε στον Παράδεισο. Της είπα ότι μπορούμε και έτσι μου υπαγόρευσε τις παρακάτω λέξεις : Βάλαμε το γράμμα σε ένα φάκελο με μία φωτογραφία της Abbey και της Meredith και το στείλαμε στο Παράδεισο. Βάλαμε και τη διεύθυνση μας πάνω στο φάκελο. Μετά η Meredith κόλλησε πολλά γραμματόσημα στο φάκελο επειδή χρειάζονται πάρα πολλά για να φτάσει το γράμμα της στο Θεό. Μερικές μέρες αργότερα, με ρώτησε αν ο Θεός πήρε το γράμμα και της είπα ότι πίστευα ότι το είχε λάβει. Χθες ήρθε ένα πακέτο τυλιγμένο σε χρυσό χαρτί που έγραφε «Προς την Meredith» με έναν άγνωστο γραφικό χαρακτήρα. Μέσα ήταν ένα βιβλίο του κ. Rogers με τίτλο «Όταν πεθαίνει ένα κατοικίδιο ζώο». Κολλημένη στο εξώφυλλο του βιβλίου ήταν η επιστολή που είχαμε στείλει στο Θεό ενώ στην πίσω πλευρά ήταν η φωτογραφία της Abbey και της Meredith με την ακόλουθη σημείωση: Αγαπητή Meredith, Η Αbbey έφτασε ασφαλής στον Παράδεισο. Η φωτογραφία που μου έστειλες με βοήθησε πάρα πολύ, γιατί την αναγνώρισα αμέσως. Η Abbey δεν είναι άρρωστη πια. Η ψυχή της είναι εδώ μαζί μου ακριβώς όπως είναι και στην καρδιά σου. Της Abbey της άρεσε που ήταν η σκυλίτσα σου. Καθώς δεν χρειαζόμαστε το σώμα μας στον Παράδεισο, δεν έχω τσέπη για να βάλω μέσα την φωτογραφία που μου έστειλες και έτσι σου την στέλνω πίσω μαζί με αυτό το βιβλίο για να έχεις να θυμάσαι κάτι από την Abbey. Ευχαριστώ εσένα για το όμορφο γράμμα σου και την μητέρα σου που σε βοήθησε να το γράψεις και να μου το στείλεις. Τι καλή μητέρα που έχεις... Την διάλεξα ειδικά για σένα. Σου στέλνω τις ευλογίες μου και να θυμάσαι κάθε μέρα ότι σε αγαπώ πολύ. Με αγάπη Θεός Υ.Γ. θα με βρεις όπου υπάρχει αγάπη Μουσικός Διαγωνισμός Hewlett Packard Η Hewlett Packard (HP) οργάνωσε έναν πρωτότυπο μουσικό διαγωνισμό «Design Your Personal Life» και προσκάλεσε νέους μουσικούς να «ανεβάσουν» τη μουσική τους στην ιστοσελίδα www. designyourpersonallife.com. gr και να κερδίσουν μία θέση στο τελικό του event. Τα πέντε πρώτα μουσικά συγκροτήματα -με βάση τις ψήφους των θεατών- διαγωνίστηκαν ζωντανά στο Fuzz Club. Οι ψήφοι των θεατών όμως έπαιξαν έναν ακόμη ρόλο. Οι πρώτες ψήφοι «μετατράπηκαν» σε ευρώ από την HP και δόθηκαν στην Μέριμνα, μαζί με εξοπλισμό ΗΡ. Το κοινό ανταποκρίθηκε και η συμμετοχή / επισκεψιμότητα της ιστοσελίδας ξεπέρασε κάθε προσδοκία (περισσότερες από επισκέψεις σε διάστημα 2 μηνών). H Πρόεδρος της Μέριμνας κα Μυρτώ Νίλσεν παραλαμβάνει την επιταγή από τον κ. Χαράλαμπο Παπαπαναγιώτου PSG General Manager HP Hellas Ο τελικός πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στις 31 Ιανουαρίου 2008 στο Fuzz Club και το κοινό ψήφισε -με τη διαδικασία μηνυμάτων κινητής τηλεφωνίας (SMS)- και ανέδειξε νικητή το συγκρότημα του Γιώργου Χαλικιόπουλου. 14

15 Εκδόσεις για τη Μέριμνα «Ο μύχιος θάνατος» Marie de Hennezel (Εκδόσεις ΚΟΑΝ - SYNERGIE 2007) Τη στιγμή που ο θάνατος βρίσκεται πολύ κοντά, όταν η θλίψη και η ταλαιπωρία κυριαρχούν... μπορεί ακόμα να υπάρχει ζωή, χαρά, πρωτόγνωρη ψυχική ανάταση; H Marie de Hennezel στο βιβλίο Ο μύχιος θάνατος περιγράφει την εμπειρία της από την συνοδεία των ετοιμοθάνατων. Άλλοτε προσωπική, όταν ο θάνατος χτυπάει την πόρτα φίλων της και άλλοτε επαγγελματική εμπειρία, μέσα στο πλαίσιο της Κλινικής Πόνου και λοιμωδών νόσων (AIDS), όπου εργάζεται. Μοιράζεται μαζί μας τον πλούτο των τελευταίων στιγμών, εκείνων που παραμένουν ζωντανοί μέχρι το τέλος, βιώνοντας ουσιαστικές σχέσεις μ αυτούς που αγαπούν παρά τον βαθύ πόνο του αποχωρισμού. Η Marie de Hennezel πιστεύει πως στις Κλινικές Πόνου δεν αρκεί η φαρμακευτική αντιμετώπιση του πόνου. Η ψυχολογική υποστήριξη - συνοδεία των προσώπων που πεθαίνουν είναι μια διαδικασία που είναι δυνατόν να τους βοηθήσει ν ανακαλύψουν το βαθύτερο νόημα της ύπαρξης. Οι ετοιμοθάνατοι μέσα από αυτή την κορυφαία εμπειρία είναι δυνατόν να έρθουν σε μια ουσιαστική ειρήνη με τον εαυτό τους, κάτι που ίσως δεν το έχουν ζήσει σε όλη την προηγούμενη ζωή τους! Ο Φρανσουά Μιττερράν, ως πρόεδρος της Γαλλίας, εντυπωσιασμένος από τα αποτελέσματα της ανακουφιστικής αυτής προσέγγισης, την καθιέρωσε ως θεσμό του Γαλλικού κράτους, ως ύψιστη ανθρωπιστική πράξη και καθήκον ενός καλύτερου κόσμου. Η παρουσίαση του βιβλίου «Ο μύχιος θάνατος» πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο 2007 στο Γαλλικό Ινστιτούτο και στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Στο πάνελ των ομιλητών που παρουσίασαν το βιβλίο ήταν η ψυχολόγος και συγγραφέας Marie de Hennezel, η πρόεδρος της Μέριμνας Μυρτώ Νίλσεν, ο ογκολόγος Δημοσθένης Σκάρλος, η παιδίατρος Μαρία Μπούρη και ο εκδότης Δανιήλ Σαπιρώφ. Μέρος των εσόδων του βιβλίου ο εκδότης Δανιήλ Σαπιρώφ τα προσφέρει στη ΜΕΡΙΜΝΑ. «Παραμύθια του κάτω κόσμου» Δημήτρης Προύσαλης (εκδόσεις ΑΠΟΠΕΙΡΑ 2007) Σειρά: «ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ» Ο εμπνευστής του γόνιμου αυτού εγχειρήματος, ο εκπαιδευτικός και αφηγητής παραμυθιών Δημήτρης Προύσαλης, σταχυολόγησε με κόπο και μεράκι αντιπροσωπευτικά δείγματα παραμυθιακού - αλλά και τόπο παραμυθήτικου! - λόγου από όλο τον κόσμο, με θέμα την παρουσία του θανάτου. Διαβάζοντας τα κείμενα, ο αναγνώστης απολαμβάνει την πηγαία λαϊκή σοφία, τον πυκνό και αποσταγμένο λόγο του μύθου, ντυμένο με το «απατηλό» περίβλημα της απλότητας. Ο στοιχειακός αφηγηματικός πυρήνας συμπυκνώνει επεξεργασίες πολλών αρχέγονων παραδόσεων για το αιώνιο και μεγάλο θέμα του θανάτου. Μπορεί να είναι ένας λόγος για τον θάνατο, αλλά ταυτόχρονα είναι κι ένας λόγος για τη ζωή. Μια ζωή ξανακερδισμένη και πλουτισμένη από τη συνειδητοποίηση - εν όψει και υπό το πρίσμα του αναπότρεπτου τέλους - ότι μπορεί κανείς, αναδεχόμενος την περατότητα του βίου, το πεπερασμένο της ύπαρξης, να αναπροσανατολιστεί σε μία ζωή βιωμένη στην ολότητα της και στην κάθε στιγμή της. Το βιβλίο αυτό, σε τελευταία ανάλυση, δεν είναι παρά ένα πολύτιμο τετράδιο γυμνασμάτων, ένα εγκόλπιο προγύμνασης όλων μας, προς τη βαθύτερη δυνατή συνειδητοποίησή μας ως υπάρξεων «προς θάνατον». Κι ακόμη πιο πέρα, ότι από την εδραία αυτή σύνδεση ύπαρξης και θανάτου, για όσους αναλάβουν την ευθύνη, μπορεί μόνο να προκύψει ένας πλούτος ζωής, που να υπερβαίνει το ονομαστικό της τέλος. Kώστας Βλησίδης Η παρουσίαση του βιβλίου «Παραμύθια του Κάτω Κόσμου» πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο 2007 στο βιβλιοπωλείο Ιανός. Στο πάνελ των ομιλητών που παρουσίασαν το βιβλίο ήταν και η κα Μυρτώ Νίλσεν. Μέρος των εσόδων του βιβλίου ο Δημήτρης Προύσαλης τα προσφέρει στη ΜΕΡΙΜΝΑ. 15

16 θέλετε να στηρίξετε την προσπάθειά μας να δημιουργήσουμε ένα δάσος από δενδροϊστορίες; Χορηγίες Για να μπορέσει η Μέριμνα να υλοποιήσει αυτό το πρόγραμμα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, προσβλέπει στην αρωγή σας. Μπορείτε να γίνετε χορηγοί της πανελλαδικής αυτής προσπάθειας που σκοπό έχει να συμβάλει στην ποιότητα ζωής των παιδιών και εφήβων στη χώρα μας. Ομάδες χορηγών: Χρυσοί χορηγοί 50,000 ευρώ και άνω Ασημένιοι χορηγοί από 49,000 ευρώ μέχρι 20,000 ευρώ Χάλκινοι χορηγοί από 19,000 ευρώ μέχρι 5,000 ευρώ. ή Μπορείτε να υιοθετήσετε ένα από τα σχολεία που θα λάβει μέρος στο πρόγραμμα με 3,500 ευρώ. Είμαστε βέβαιοι ότι η ηθική ανταμοιβή σας θα είναι πολλαπλάσια. Η «Μέριμνα» είναι μη κερδοσκοπική εταιρεία με κύριο σκοπό τη φροντίδα παιδιών και οικογενειών που αντιμετωπίζουν σοβαρή αρρώστια, απώλεια ή θάνατο. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1995 από εννέα έμπειρους επιστήμονες, από τον ευρύτερο χώρο της υγείας και της παιδείας, οι οποίοι λειτουργούν διεπιστημονικά και προσφέρουν εθελοντικό έργο για την υλοποίηση των σκοπών της Μέριμνας. Οι «Φίλοι της Μέριμνας», σύλλογος μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ιδρύθηκε το 2002 με σκοπό την ηθική και υλική υποστήριξη του κοινωνικού έργου της Μέριμνας. Παπανικολή 2α (Σίδερα Χαλανδρίου) Τηλ , Fax l: Απευθύνεται σε όλους τους πολίτες και φορείς, ενημερώνοντάς τους για τη Μέριμνα και τους καλεί να στηρίξουν το κοινωνικό της έργο ως αρωγά μέλη.