Ιανουάριος- Φεβρουάριος 2009, Έτος 13ο - Τεύχος 71ο

Transcript

1 Ιανουάριος- Φεβρουάριος 2009, Έτος 13ο - Τεύχος 71ο Εκδίδεται από το Γρ αφ ε ί ο Νεότητας της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου

2 Περιεχόμενα Η οικία ημών έρημος; Ο π. Θεόφιλος Παραϊάν από τη Λάρισα: Με την αγάπη θα εισέλθουμε στη Βασιλεία των Ουρανών Αθανάσιος Κουφοδήμος Ο Μητροπολίτης πρώην Πατρών Νικόδημος Η Ορθόδοξη στάση απέναντι στην παγκοσμιοποίηση Εκδήλωση για τα ψυχικά νοσήματα και τα νοσηρά πνευματικά φαινόμενα στη Λάρισα Πρωτοπρεσβύτερος π. Νικόλαος Μαυρογιάννης Πρωτοπρεσβύτερος π. Χρήστος Χρόνης Προσκύνημα στου Κραννώνα την Παναγιά Κάλαντα, Ευχές και Βασιλόπιτες της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου Χριστούγεννα, Γιορτή χαράς, που την ψυχή γλυκαίνει. Η πλάση λαμπροφόρεσε κι άγρυπνη περιμένει... Ιερεύς Απόστολος Αμπράζης Σ τον Αγώνα του 21 Από τη σιωπή στην προσευχή... Χρονικά Ιεράς Μητροπόλεως τα έσοδα από τις πωλήσεις του Περιοδικού διατίθενται σε πολύτεκνες οικογένειες και γενικά στο φιλανθρωπικό έργο της Μητροπόλεώς μας. To Tάλαντο Περιοδικό που εκδίδεται από το Γραφείο Νεότητας της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου. Εξώφυλλο: Ο αόμματος γέροντας π. Θεόφιλος Παραϊάν Ιδιοκτήτης Iερά Μητρόπολις Λαρίσης και Τυρνάβου Εκδότης - ιευθυντής Ο Μητροπολίτης Λαρίσης κ. Ιγνάτιος Kωδικός Eντύπου 5338 Σχεδιασμός Σοφία Παπαδοπούλου Οπισθόφυλλο: Ο Σεβασμιώτατος με τις εθελόντριες κυρίες της Μητροπόλεώς μας

3 «Η οικία ημών έρημος;» του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιγνατίου ταν κάποτε διαφορετικά τα πράγματα σ αυτό τον Ηκόσμο, όταν εμείς ήμαστε παιδιά, είναι αλήθεια. Ήταν τότε μεγάλες οι οικογένειες κι οι άνθρωποι ήσαν χαρούμενοι. Ήταν πτωχοί, αλλά αισθανόντουσαν ασφαλείς. Είχαν κάτω απ τη στέγη τους παιδιά πολλά κι εγγόνια και νύφες και γαμβρούς κι έβλεπες γεμάτα τα σπίτια, γεμάτες τις αυλές, πολλές τις ασχολίες, πολλές τις φροντίδες. Κι έβλεπες ένα δέσιμο ανάμεσα στα πρόσωπα, που τώρα κι αν δεν χάθηκε, κακοποιήθηκε, διαστράφηκε. Έβλεπες «ψυχοκόρες» και «ψυχοπαίδια» στα μεγάλα σπίτια, στις πιο πλούσιες οικογένειες και τους λογάριαζες σαν τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους. Τώρα δεν ξέρω τι πάθαμε. Τότε μαλώναμε γιατί στο δικό μας πιάτο έβαζε η μαμά πιο λίγο φαγητό απ τους άλλους, και συγχρόνως υπερασπιζόμαστε τ αδέλφια μας με θυσίες. Τώρα; Τώρα σ ένα σπίτι άδειο, μια μάνα περιμένει ένα τηλέφωνο να χτυπήσει. Θυμάμαι μου είχε πει μια αείμνηστη γερόντισσα, ότι όταν ο μοναχογυιός της πήγε στο εξωτερικό για δουλειές, και ερχόταν για λίγο κι έφευγε πάλι, ότι μόνο για ν ακούση τη φωνή του, τη φωνή του παιδιού της, έπαιρνε τηλέφωνο στο σπίτι του εδώ στην Ελλάδα, κι άκουγε τη φωνή του στον τηλεφωνητή που έλεγε αυτά τα γνωστά και στερεότυπα. Αυτή όμως θεράπευε μια ανάγκη της μ αυτό τον τρόπο. Δεν την έβλεπες αυτή την ανάγκη όμως τότε. Τότε, η γιαγιά, φτωχιά και γερασμένη, ανήμπορη και στερημένη, ήταν μέσα στο σπίτι και χαιρόταν. Ερχόταν το ένα παιδί, το άλλο, έμπαιναν, έβγαιναν, φώναζαν, μάλωναν, αυτή όμως ήταν εκεί και χαιρόταν. Πόσα θα μπορούσα να θυμηθώ! Μια φορά ο θείος ο Αντώνης, έστειλε το Λάζαρο τον αδελφό μου να πάη κάτω να φέρη τη γιαγιά για να φάμε. Πήγε λοιπόν την πήρε, ξεκίνησαν κι ερχόντουσαν. Η γιαγιά όμως πήγαινε αργά. Ο Λάζαρος, νέος όπως ήταν, βιαζόταν. Έκανε υπομονή μέχρι που έφτασαν στο πηγάδι. Εκεί άρχιζε η ανηφόρα. Χωρίς να την ρωτήση λοιπόν την αρπάζει αγκαλιά, την σηκώνει στον αέρα, έτσι λεπτοκαμωμένη όπως ήταν, και την έφερε σ ένα λεπτό. Η γιαγιά απ τη μια διαμαρτυρόταν κι απ την άλλη γελούσε. Όταν την έφερε καταλαβαίνετε τι έγινε. Να πω κι άλλο περιστατικό; Πήγα σ ένα σπίτι γειτονικό, όταν ήμουν παιδάκι, κι εκεί είχαν τον παππού κατάκοιτο. Η εγγονή, μια κοπελάρα μέχρι εκεί απάνω, ανέβηκε στο κρεββάτι πίσω απ τον παππού, τον τράβηξε και τον έφερε κοντά στα μαξιλάρια του και τον έβαλε καθιστό για ν ακούη κι αυτός τη συζήτησι και να παίρνη μέρος. Τώρα, που μυαλό για τον παππού και τη γιαγιά. Τρέχουμε σαν ρομπότ. Τους τακτοποιούμε όπως - όπως για να τρέξουμε στα δικά μας. Τώρα όλα αλλιώς. Τώρα περνάω απ τις γειτονιές του νησιού μας, όταν καμμιά φορά κατεβαίνω κάτω, και βλέπω αυλές ολόκληρες, έρημες. Αλλού μια γιαγιά μόνη της με μιαν Αλβανίδα να την περιποιείται, αλλού ένα νέο ζευγάρι μ ένα παιδί, κι αλλού τελείως θεόκλειστα. Αλλού πάλι, Αλβανοί. Σε αυλές αρχοντικές που έζησαν οικογένειες μεγάλες και μεγάλωσαν παιδιά πολλά, κατοικούν τώρα οικογένειες Αλβανών. Κι εσύ, που ξέρεις πόσοι άνθρωποι ήταν σ αυτές τις αυλές, μελαγχολείς. Πού είναι; λες και κλαις. Έφυγαν οι άνθρωποι. Δεν μπήκαν άλλοι στη θέσι τους όπως τότε. Τότε σ ένα δωμάτιο μιας μεγάλης αυλής, ζούσε μια ολόκληρη οικογένεια. Όταν γεννούσε η μάνα, έφευγαν όλοι. Πήγαιναν στα διπλανά σπίτια, στα συγγενικά και τα γειτονικά. Και γύριζαν μετά κι έβλεπαν το νέο άνθρωπο που ήλθε στον κόσμο και χαιρόντουσαν. Και κερνιόντουσαν. Απλά, φτωχά, τα κεράσματα, αλλά μεγάλη, αγνή η χαρά. Τώρα, περνώντας από ένα δρόμο, μελαγχολείς. Πού είναι ο Καπετάνιος που έβγαινε απ αυτό το σπίτι κι έτριζε ο κόσμος; Πού είναι η καπετάνισσα που δεν προλάβαινε να βγάλει την ποδιά από πάνω της; Πού είναι ο ήχος του αργαλειού, και πού τα τραγούδια; Πού οι καντάδες των νεαρών; Να πας να πης της μάνας σου να κάνη κι άλλη γέννα να κάψη κι αλλουνού καρδιά πως έκαψε κι εμένα φωτιά να πιάση να καή του κύρη σου το σπίτι πούχει μια κόρη όμορφη και δεν μου τηνε δίνει Τώρα βλέπω τους νεαρούς κανταδόρους της εποχής εκείνης, όσοι απ αυτούς ζουν, κυρτωμένα γεροντάκια, να μου χαμογελούν και αναπολώ τις εποχές αυτές και μελαγχολώ. Πώς την φθάσαμε έτσι τη ζωή μας, Χριστέ μου; Γιατί τα γυρίσαμε όλα ανάποδα; Βοήθησέ μας να ξαναβρούμε το δρόμο μας Κύριε! Δεν ζητώ να γυρίσουν πίσω τα χρόνια, αλλοίμονο! Ζητώ όμως να προχωράη η ζωή στους ρυθμούς της. Να φεύγη η γεννιά η μία, αλλά να τη διαδέχεται άλλη. Καινούργια γεννιά, το ίδιο εύρωστη και πλούσια. Με ανθρώπους νέους, γελαστούς, χαρούμενους, εργατικούς, που να αναπληρώνουν τα κενά και να δίνουν χαρά. Να ακούγωνται οι φωνές τους σαν κελαηδήματα πουλιών, σαν μελωδίες ενός κόσμου άλλου. Σαν φωνή Θεού. Είθε να ευδοκήση η Χάρις του Θεού, να διορθωθούν γρήγορα τα λάθη μας, να βρούμε τους ρυθμούς μας. Να ενεργούμε σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Να θάλλουν οι οικογένειες, οι γειτονιές, τα σπίτια. Νάχουν παιδιά τα σχολεία και οι Εκκλησίες πιστούς. Να αυξανώμαστε αριθμητικά, να αυξανώμαστε και πνευματικά. Να αναστηθούν απ τις πέτρες τέκνα του Αβραάμ, σύμφωνα με τον αλάνθαστο Λόγο του Κυρίου, έστω κι αν αυτό απαιτεί θυσίες. Ιδού, της θυσίας ο δρόμος! Ας τον ακολουθήσουμε. Ας τον διδάξουμε εμείς οι Ιερείς. Ας εφαρμόσουμε το Θείο Νόμο Του για να γίνη το θέλημά Του, ως εν Ουρανώ και επί της γης. ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

4 Ο π. Θεόφιλος Παραϊάν από τή Λάρισα: «Με την αγάπη θα εισέλθουμε στη Βασιλεία των Ουρανών». του Αρχιμανδρίτου π. Αχιλλίου Τσούτσουρα, Πρωτοσυγκέλλου της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου Με την καθολική συμμετοχή του Ιερού Κλήρου και πολλών εκατοντάδων πιστών από τη Λάρισα, τον Τύρναβο και τα χωριά μας και με πολύ έντονο το ενδιαφέρον της πνευματικής αναζήτησης και ακόμη με αισθήματα βαθυτάτου σεβασμού και αγάπης έγινε δεκτός στην Λάρισα ο π. Θεόφιλος Παραϊάν, «ο χωρίς φως, φωτισμένος Γέροντας» από την Εκκλησία της Ρουμανίας, που έφτασε στην πόλη του Αγίου Αχιλλίου, συνοδευόμενος από τον Αιδεσιμολογιώτατο Πρωτοπρεσβύτερο και Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης π. Κωνσταντίνο Καραϊσαρίδη, ο οποίος με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο μετέφραζε τους σοφούς λόγους του Γέροντος, μεταγγίζοντας συγχρόνως στον κατάμεστο από πιστούς Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου,τον ιερό ενθουσιασμό και την ζέουσα πίστη του Ρουμάνου Πατρός, που βρέθηκε στη Λάρισα ύστερα από πρόσκληση και θερμή παράκληση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιγνατίου, προκειμένου να μιλήσει στους πιστούς και να μεταφέρει την εμπειρία του και τα πνευματικά βιώματά του σε μία εσπερινή σύναξη μελών της Τοπικής Εκκλησίας. Ο ογδοντάχρονος Γέροντας από την Τρανσυλβανία με μεγάλη ρητορική ικανότητα και ιδιαίτερα νεανικό σφρίγος, παρά το προχωρημένον της ηλικίας του, μίλησε στο συγκεντρωμένο πλήθος των πιστών Χριστιανών με θέμα: «Η αγάπη και η στάση φιλανθρωπίας προς τους αδελφούς μας». Αν και αόμματος από την βρεφική μου ηλικία, τόνισε ο σεβάσμιος Γέροντας, δεν έπαυσα ούτε ένα λεπτό της ώρας να δοξάζω το όνομα του Αγίου Θεού. Με τη Χάρη Του και τη βοήθειά Του, τελείωσα όλα μου τα σχολεία και απεφοίτησα και από τη Θεολογική Σχολή του Σιμπίου, πραγματοποιώντας συγχρόνως και το πιο μεγάλο και μοναδικό όνειρο της ζωής μου, αφού με τη Χάρη του Θεού εισήλθα στην Αγία και Μαρτυρική Ιερωσύνη. Πενήντα πέντε χρόνια ζω μέσα στο Μοναστήρι και είχα την ξεχωριστή ευλογία, τόνισε ο π. Θεόφιλος, να καθοδηγούμαι από σοφούς και εναρέτους Γέροντες, φωτισμένους, απλανείς οδηγούς και Πατέρες που φώτιζαν πάντοτε το δρόμο του δικού μου ατελείωτου σκότους. Την Ιερατική μου ζωή την πέρασα πολύ όμορφα, λειτουργώντας και κηρύττοντας το Λόγο του Θεού, εντός και εκτός της Ιεράς Μονής, διακονώντας στο Ιερό Μυστήριο της Μετανοίας και Εξομολογήσεως και ασχολούμενος καθημερινά με τη Φιλοκαλλία, το Γεροντικό και τους Νηπτικούς Πατέρες. Είμαι κοντά σας, σήμερα, υπογράμμισε ο φωτισμένος Πατήρ, υποκινούμενος από αγάπη και θεωρώ τη συνάντησή μας Θεία και Ιερά. Ο Άγιος Μάρκος ο Ασκητής λέγει: «Όταν ο Θεός θέλει, γίνονται τα πάντα!» Ο Θεός λοιπόν, θέλησε να έλθω σήμερα μαζί σας και να δω με τα μάτια της ψυχής τα τίμια πρόσωπά σας. Από την Αγάπη του Θεού ήλθαμε στον κόσμο και από την ανεξάντλητη αγάπη Του θα κερδίσουμε και τη Βασιλεία των Ουρανών, αγωνιζόμενοι τον Καλόν Αγώνα της Πίστεως. Ό,τι είμαστε, αγαπητοί μου Χριστιανοί, να ξέρετε είμαστε για τον αδελφό μας. 4 ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008

5 Η μεγαλύτερη εντολή του Θεού είναι η αγάπη προς τον Θεό και προς τον πλησίον. Η αγάπη είναι το παν. Εάν έχουμε αγάπη, τότε έχουμε εγγύτητα προς τον Θεό και εγγύτητα προς τον άνθρωπο. Εφ όσον ο Θεός είναι Αγάπη, τότε και μεις που είμαστε η εικόνα Του, πρέπει να έχουμε αγάπη. Να προσεύχεσθε, παρότρυνε ο ποληός Γέροντας τους πιστούς, να προσεύχεσθε στον Κύριο, που είναι Θεός του ελέους και της απείρου αγάπης να μας χαρίζει αληθινή και όχι ψεύτικη, υποκριτική, υποκειμενική Αγάπη. Σκεπτόμαστε συνεχώς τον Θεό; Να ξέρετε ότι το περιμένει από μας τα πλάσματά Του, τα παιδιά Του. Και περιμένει πολύ περισσότερα, αφού Εκείνος είναι που μας σκέπτεται Πρώτος, μας αναμένει κοντά Του, μας καλεί, μας προστατεύει διαρκώς, μας χαμογελά στα πρόσωπα των αδελφών, μας ελεεί, μας βοηθά, μας σώζει! Ελάτε να κοιτάξουμε μαζί τον Εσταυρωμένο. Κοιτάξτε: Πάνω στο Σταυρό του Κυρίου φαίνεται ξεκάθαρα η Αγάπη του Θεού, απευθυνόμενη στους ανθρώπους. Επάνω του διακρίνεται ξεκάθαρα η νίκη της Αναστάσεως. Γιατί να διαμαρτύρωμαι που έχασα το φως μου; «Δια του Σταυρού Χαρά εν όλω τω Κόσμω». Αυτός είναι ο σταυρός μου, τι αξία έχει μπροστά στο Σταυρό του Κυρίου; Στη Βασιλεία των Ουρανών, το Ανέσπερο Φως του Αγίου Θεού θα φωτίζει όλους εκεί στην Αιώνιο Ζωή όχι απλώς θα βλέπουμε, αλλά θα βλέπουμε τον Ίδιο τον Θεό, και μάλιστα κατά Πρόσωπο. Αδελφοί μου, φώναζε δυνατά κάθε τόσο ο Γέροντας: «Αγαπήσωμεν αλλήλους». Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, έγραψε (400) τετρακόσια Κεφάλαια περί Αγάπης. Πρέπει, λέγει ο Άγιος, οπωσδήποτε να φτάσουμε στην Αγάπη! Ακόμη, η Πίστη μας πρέπει κι αυτή να αποδεικνύεται με την αγάπη. Σήμερα, στον κόσμο αυτό, σπανίζει δυστυχώς η αγάπη, γιατί λείπει η βαθειά Πίστη. Άρα, η πρώτη μας φροντίδα είναι να αυξηθούμε στην αγάπη αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να αυξηθούμε στην πίστη. Πώς θα γίνει αυτό; Με την κάθαρση της ψυχής μας, με την κάθαρση του νοός. Να λέτε ασταμάτητα την ευχή: «Κύριε ημών Ιησού Χριστέ, ελέησόν με» και Εκείνος θα μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από τους κακούς λογισμούς, τις κακές αισθήσεις, τα έργα του σκότους. Και όταν φθάσουμε στην καθαρότητα του νοός θα δούμε τον Θεό! Αυτό είναι σίγουρο! Γι αυτό στην Πασχάλιο Χαρά και περίοδο ψάλλουμε: «Καθαρθώμεν τας αισθήσεις και οψόμεθα, τω απροσίτω φωτί, της Αναστάσεως, Χριστόν εξαστράπτοντα...». Να γνωρίζετε καλά μανάδες, πατεράδες και παιδιά και να το θυμάσθε στη ζωή σας αυτόν το λόγο, να θυμάσθε πως πέρασε κάποτε από την πόλη σας ένας αμαρτωλός τυφλός και ανήμπορος Γέροντας και σας είπε: «Ξέρετε ποιος προσκυνά σωστά την Ανάσταση του Χριστού; Αυτός που συγχωρεί αυτούς που έσφαλαν»! Γι αυτό επίσης ψάλλουμε: «Συγχωρήσωμεν πάντα τη Αναστάσει και ούτω βοήσωμεν, ΧΡΙ- ΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!!!» Φυλάχτε το νου σας! Δεν υπάρχει άλλος δρόμος για να συναντήσουμε το Θεό, διότι το Θεό τον βλέπουν μόνο «οι καθαροί τη καρδία». Αφεθήτε, παιδιά μου, σαν εργαλεία στα χέρια του Θεού. Δεν είμαστε ορφανοί. Έχουμε Πατέρα που μας σκεπάζει και μας αγαπά. Εμπιστευτείτε Τον. Και αυξήστε κατά πολύ τη δική σας αγάπη για να τελειωθούμε πνευματικά. Και, τελείωσε, ο φωτισμένος πραγματικά και πιστός θεράποντας αλλά και βαθύς Θεολόγος και ασκητής από τη Ρουμανική Εκκλησία που πραγματικά κατέπληξε και προβλημάτισε πολύ το αναρίθμητο πλήθος των συνηγμένων Χριστιανών, με τα εξής λόγια: Κάποτε ένας προσκυνητής έγραψε στο Βιβλίο Επισκεπτών της Μονής μας τα κάτωθι, τα οποία από καρδίας σας εύχομαι: «Μην ξεχνούμε ποτέ τον Θεό, διότι Εκείνος μας θυμάται πάντοτε. Ειρήνευσε πρώτα με τον εαυτό σου και τότε θα ειρηνεύσουν μαζί σου ο ουρανός και η γη. Ψάξε το φως είναι κοντά σου. Φως και ειρήνη σ αυτούς που ήλθαν σήμερα εδώ, χαρά γι αυτούς που μένουν και ευλογία παντοτεινή γι αυτούς που φεύγουν...». ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

6 ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΥΦΟΔΗΜΟΣ Με την ευκαιρία της αποχώρησής του από τη θέση του ιευθυντή Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου Πολλοί εξέχοντες ιεροψάλτες λαμπρύνουν τα ιερά αναλόγια των Ιερών Ναών της Μητροπόλεώς μας. Ιδιαίτερη θέση μεταξύ αυτών κατέχει ο Θανάσης Κουφοδήμος, που με την καλλικέλαδη φωνή του και το μοναδικό χάρισμα στην εκτέλεση των ύμνων είναι συνεχιστής της πατρώας Βυζαντινής Μουσικής. Έχω την ιδιαίτερη τύχη και τιμή να είμαι, εκτός από συνάδελφός του «εν τω αναλογίω», και φίλος. Είναι ένας άνθρωπος με μεγαλείο ψυχής. Μύστης της Βυζαντινής Μουσικής, διακονεί εδώ και αρκετά χρόνια τα ιερά αναλόγια ως Λαμπαδάριος και Πρωτοψάλτης. Η προσφορά όμως του αγαπητού φίλου δεν περιορίζεται σ αυτά. Επί σειρά ετών υπηρέτησε τη βυζαντινή τέχνη ως Δάσκαλος στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως, από ιδρύσεως της, αλλά και ως Διευθυντής της επί έντεκα συναπτά έτη. Όλα αυτά τα χρόνια ο Θ. Κουφοδήμος πρόσθεσε το δικό του λιθαράκι στη διάσωση και διάδοση της Βυζαντινής Μουσικής. Ως δικηγόρος, που ήταν το επάγγελμα του, ως Πρωτοψάλτης, Δάσκαλος και Διευθυντής διακρίθηκε για την αγάπη και το σεβασμό προς τον άνθρωπο και την τέχνη της Βυζαντινής Μουσικής, για την ευγένεια και την προθυμία με την οποία μετέδιδε το τάλαντό του. Έλαμψε και έθεσε τον «λύχνον επί την λυχνίαν». Αγάπησε και αγαπήθηκε από τους μαθητές του και συνεργάτες του. Αποδείχτηκε άξιος της εμπιστοσύνης του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Ιγνατίου, ο οποίος τον περιέβαλε όλα αυτά τα χρόνια με αγάπη. Άφησε το προσωπικό του στίγμα στη Σχολή, κοσμώντας και φαιδρύνοντας τη θέση με την παρουσία του. Εκτελώντας άψογα και μεγαλοπρεπέστατα τα μαθήματα, προσδίδει με το ιδιαίτερο φωνητικό του χάρισμα ξεχωριστό τόνο, ομορφιά και γλυκύτητα στα ψαλλόμενα. Ιωάννης Μπατζέλας Aπό 1η Ιανουαρίου έως 27 Φεβρουαρίου 2009 οι επισκέψεις στην Ιστοσελίδα μας ανήλθαν σε ! Συνεχίζουμε δυναμικά! 6 ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008

7 Ο Mητροπολίτης πρώην Πατρών Νικόδημος Λόγος που εκφωνήθηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Ανδρέα Πατρών, κατά την εξόδιο ακολουθία του Ιεράρχου, από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Ιγνάτιο ο οποίος εκπροσωπούσε την Ιερά Σύνοδο ν ειλικρινεί συγκινήσει και βαθυτάτη θλίψει Εαποχαιρετούμεν τον εν μέσω ημών άφωνον αλλ εν Ουρανοίς ήδη ζώντα και εν τοις κόσμοις του Θεού ήδη αυλιζόμενον και εμβατεύοντα Μητροπολίτην πρώην Πατρών κυρόν Νικόδημον, εξ ονόματος της Αυτού Μακαριότητος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Κυρίου ημών Κυρίου Ιερωνύμου και των περί αυτόν τιμίων Μελών της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, μεταφέροντες τον εν ευλαβεία ασπασμόν απάντων προς το τετιμημένον σκήνωμα του μεγάλου εκκλησιαστικού ανδρός και εξαγγέλοντες το όνομα αυτού εν τη Εκκλησία. Εκοιμήθη λοιπόν εν Κυρίω ο μέγας Ιεράρχης, όστις εκόσμει την Ιεραρχίαν της Αγιωτάτης Εκκλησίας ημών. Επείγεται προς την αγήρω ζωήν ο Γέρων Επίσκοπος, όστις εποίμανε λαμπρώς έως εννεαετίαν όλην την Αγίαν και ακριτικήν Ιεράν Μητρόπολιν Ζιχνών και Νευροκοπίου και την Εκκλησίαν του Πρωτοκλήτου Αποστόλου επί τριάκοντα και ένα συναπτά έτη. Χαιρετίζει η Αγιωτάτη Εκκλησία της Ελλάδος σήμερον τόν κλεινόν Ιεράρχην των Πατρέων, τον αοίδιμον Νικόδημον Βαλληνδράν, τον Πρύτανιν της Ιεραρχίας Αυτής, τον κοσμήσαντα τον ιστορικόν και πάντη τετιμημένον θρόνον της Εκκλησίας των Πατρών δια τριακονταετούς και πλέον λαμπράς Αρχιερατικής διακονίας. Τα Μέλη της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, ως και ο Σεπτός Αυτής Προκαθήμενος ο Αρχιεπίσκοπος ημών Κύριος Ιερώνυμος, ενθυμούνται τον από των ενθέδε φυγόντα και ήδη εις Ουρανούς αποιχόμενον Μητροπολίτην Νικόδημον, μετά σεβασμού βαθέος και συνέσεως πλήρους μετέχοντα των Συνεδριών Αυτής. Ενθυμούνται τον ησύχιον και πράον, τον γλυκύτατον και μελίρρυτον, τον σοφόν και λόγιον, τον συνετόν και ενάρετον, τον μέγαν εν αυτοίς, τον εν καταλλαγή διαλεγόμενον και εν συνέσει αποκρινόμενον, τον υπ αγάπης πολλής διαπνεόμενον, τον λυσιτελώς επεμβαίνοντα προς εξεύρεσιν της καλυτέρας λύσεως εν τοις αναφυομένοις προβλήμασι προς λήψιν των δοκιμοτέρων αποφάσεων, τον χαράξαντα αδράς γραμμάς εν ταις σελίσι της νεωτέρας Ιστορίας της Εκκλησίας ημών. Επαινούμεν τον άνδρα ως σπάνιον φαινόμενον εκκλησιαστικού ταγού, διακρινομένου δια τε την πολυμάθειάν του και δια το αρχιερατικόν του κύρος, δια την ευρυμάθειαν και οξύνοιαν, δια την άφατον καλωσύνην και καρτερίαν τας προδιδούσας τους μεγάλους αυτού πνευματικούς αγώνας, τας προσευχάς και την εν κρυπτώ άσκησίν του, δια τα πολλά όντως τάλαντα τα διακρίνοντα αυτοί, τα συμπίπτοντα εις την φωτεινήν αυτού προσωπικότητα και αναδεικνύοντα αυτόν μέγαν εν ημίν. Κατέλιπεν ήδη ημάς ο λαμπρός Λειτουργός του Υψίστου, ο υψηλόκορμος και ευθυτενής, ο μεγαλοπρεπής, ο καλλικέλαδος, ο μεταρσιώνων δια της γλυκυτάτης φωνής αυτού το σώμα των Πιστών. Ο διεγείρων τα πλήθη δια του εξαισίου αυτού κηρύγματος, ο εφραίνων και γλυκαίνων τας καρδίας των πιστών δια της μετοχής των εις την Θείαν της Εκκλησίας ημών Λατρείαν. Ως παράδειγμα προβάλλομαι σήμερον ενώπιον απάντων υμών, ένα μόνον εις ανάμνησίν του, αξιονόμαστον συνταρακτικού Συνοδικόν περιστατικόν θείας και υπεράγαν αξίας εν Συνόδω ώρας του αοιδίμου Ιεράρχου: Την ώραν κατά την οποίαν ως Υμνογράφος υπέβαλε τη Ιερά Συνόδω την Ιεράν ασματικήν Ακολουθίαν του συμπατριώτου αυτού Ναξίου ιερέως Αγίου Νικολάου του Πλανά, και έψαλε το πρώτον Αυτός ενώπιον της Ιεράς Συνόδου, προεδρευομένης υπό του μακαριστού μεγάλου Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ, της ανακηρυττούσης Άγιον τον απλούν ιερέα Νικόλαον τον Πλανάν, το υπ αυτού συνταχθέν Απολυτίκιον εις ήχον πρώτον με την απαράμιλλον φωνή του τας του Πλάνου παγίδας εκφυγών ιερώτατε... Νικόλαε αοίδιμε Πλανά. Νάξιον ιεράτευμα... με παλλομένην εκ της συγκινήσεως την φωνήν του και μεθ ιερού ενθουσιασμού. Είθε, ενώπιον του Θρόνου του Αγίου Θεού, του Αρνίου του εστηκότος και εσφαγμένου να ευρίσκεται ήδη ο απελθών εκ μέσου ημών αοίδιμος Μητροπολίτης πρώην Πατρών Νικόδημος, του οποίου την αγάπην είδομεν, της προστασίας ετύχομεν, το πολυτάλαντον πολλαχώς πολλάκις εθαυμάσαμεν, και από του παραδείγματος και των χειλέων αυτού πολλά εδιδάχθημεν, και μετά του αξίου και κατά πάντα ικανού και εναρέτου διαδόχου του Θρόνου αυτού, αγαπητού εν Χριστώ Αδελφού Μητροπολίτου Πατρών κυρίου Χρυσοστόμου και απάντων ημών ευγνωμόνως και χρεωστικώς αναβοώμεν: Αιωνία σου η μνήμη Αξιομακάριστε και αείμνηστε Μητροπολίτα Πατρών, πάτερ, αδελφέ και συλλειτουργέ ημών κυρέ Νικόδημε. ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

8 H Ορθόδοξη στάση απέναντι στην παγκοσμιοποίηση Είναι γνωστό, ότι στην εποχή μας, 2009 πια χρόνια μετά τη γέννηση του Θεανθρώπου, έχει αλλάξει ριζικά ο τρόπος ζωής σε τοπικό, εθνοκρατικό και παγκόσμιο επίπεδο. Η αλλαγή αφορά το modus vivendi κάθε χώρας με τα ιδιαίτερα κοινοτικά, παραδοσιακά ήθη και έθιμά της που βρίσκονται πια σε μια διαδικασία αναπροσαρμογής, αυτοκατάργησης, ριζικής αναδιάρθρωσης. Παράλληλα, παρατηρείται να έχει επιτευχθεί σε μέγιστο βαθμό μια ομοιομορφία πολυεπίπεδη, που απειλεί το ξεχωριστό «στοιχείο» ταυτότητας, εθνικής κυρίως, κάθε λαού στον παγκόσμιο «χάρτη». Φυσικά, όλοι καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης που έχει επιφέρει ριζικές αλλαγές στη ζωή μας. Όχι μόνο σε εμάς τους Έλληνες, αλλά στους πολίτες όλου του κόσμο. Αλλαγές στην καθημερινή μας στάση ζωής, στα γράμματα, στην επιστήμη, στις τέχνες, στην τεχνολογία, σε όλες τις εμφανίσεις της δραστηριότητας του ανθρώπου ως πνευματικής ψυχικής και υλικής υπόστασης ταυτόχρονα. Αλλαγές θετικές όσο και αρνητικές. Βιώνουμε όλοι μας την αλματώδη εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας, τον εκμηδενισμό των αποστάσεων με τις σύγχρονες συγκοινωνίες, την τηλεόραση, το διαδίκτυο. Ακόμη και πριν από λίγο καιρό βιώναμε την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας που κυοφορούσε όμως σοβαρά προβλήματα και τελικά αποδείχθηκε χάρτινος πύργος. Επίσης, τη ραγδαία εξέλιξη της ιατρικής με την καταπολέμηση πολλών ασθενειών παγκοσμίως. Θα μπορούσε να απαριθμήσει κανείς πολλά ακόμη επιτεύγματα του ανθρώπου. Όμως υπάρχουν και πολλά αρνητικά χαρακτηριστικά, συνέπειες της παγκοσμιοποίησης (globalization) όπως το χάσμα, για παράδειγμα, στην οικονομία μεταξύ των χωρών του κόσμου που γίνονται φτωχότερες από φτωχές και των λίγο οικονομικά εύρωστων χωρών που από πλούσιες που είναι γίνονται πλουσιότερες. Μιλάμε πια για έχοντες και στερουμένους. Το ίδιο φαινόμενο, δηλαδή η ίδια αντιφατική κατάσταση λαμβάνει χώρα και στην εσωτερική οικονομία κάθε χώρας. Αυτό το φαινόμενο οδηγεί στο περιθώριο αρκετούς πολίτες του κράτους. Η οικονομική μετανάστευση, η ξενοφοβία, ο ρατσισμός αρχίζουν να μετατρέπονται σε μορφώματα χαρακτηριστικά της Νέας Εποχής (New Age). Είναι φανερό ότι η παγκοσμιοποίηση συνδέεται με την εισβολή ενός πολιτισμού, οι δημιουργοί του οποίου ισχυρίζονται ότι είναι ο καλύτερος. Ενός πολιτισμού του οποίου η δυναμική στηρίζεται στη διαρκή κερδοφορία που διαλύει παραδοσιακές αξίες όπως η φιλία, η αγάπη, ο σεβασμός του ανθρωπίνου προσώπου, η αλληλεγγύη, η εγκράτεια, ο σεβασμός στο ανθρώπινο περιβάλλον το οποίο με τον τρόπο του έχει αρχίσει να «εκδικείται» τον άνθρωπο. Ποια είναι λοιπόν τη στάση της Ορθοδοξίας; Μα, δεν είναι τίποτα περισσότερο απ αυτό το λόγο του Ευαγγελίου και το χαρακτήρα της οικουμενικότητας του Χριστιανισμού που μπορεί να αναμορφώνει τον κόσμο και την κτίση. Το πρόβλημα ξεκινά από το προσωπικό επίπεδο και φτάνει στα όρια του πανανθρώπινου επιπέδου. Την οικουμένη μπορούν να καταστρέψουν τα εγωκεντρικά άτομα. Αυτά δημιουργούν τα αλαζονικά σύνολα. Ο σεβασμός του Εσύ και το γνήσιο θρησκευτικό βίωμα αποτελεί το αντίδοτο. Μπορεί μάλιστα να γίνει καρποφόρο και γόνιμο, προσφέροντας στον παγκόσμιο γίγνεσθαι.παράλληλα, η Ορθοδοξία είναι οικουμενική. Κανείς δεν μπορεί να αντικαταστήσει και να αμφισβητήσει τον παγκόσμιο χαρακτήρα της. Ξεκινώντας ο κάθε άνθρωπος από τον εαυτό του και αναθεωρώντας τη στάση του απέναντι στο λόγο του Θεού και δείχνοντας σεβασμό προς τον άλλο και προς τον εαυτό του, πετυχαίνει την ανακαίνισή του. Αυτό επιδρά και σε επίπεδο των παγκόσμιων διαστάσεων. Και τι εννοούμε με αυτό. Ο Χριστιανισμός, η Εκκλησία, η Ορθοδοξία μπορούν να συμβάλουν στην παγκόσμια κοινωνία αγάπης. Μπορούν να οδηγήσουν στην υπέρβαση. Η πίστη στο Χριστό - το Θεό - της αγάπης νοηματοδοτεί τη ζωή της οικουμένης και είναι σε θέση να προστατεύσει από την αλλοτρίωση και την ισοπεδωτική και καταστρεπτική επίδραση μιας άστοχης και επικίνδυνης προσπάθειας αυτοθέωσης του σύγχρονου ανθρώπου. Νικόλαος Χαυτίκης, θεολόγος 8 ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008

9 Εκδήλωση ΓΙΑ ΤΑ ΨΥΧΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΝΟΣΗΡΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ Μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση για τις νόσους της ψυχής διοργάνωσε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιγνάτιος και οι Ιερείς της Μητροπολιτικής του Περιφερείας, με την έναρξη της νέας χρονιάς. Την πρωτότυπη αυτή συζήτηση διηύθυνε ο Σεβασμιώτατος κ. Ιγνάτιος, οι Θεολόγοι κληρικοί της Ιεράς Μητροπόλεως και ο επισήμως προσκεκλημένος λόγιος ομιλητής, Πρωτοπρεσβύτερος π. Στυλιανός Καρπαθίου, Θεολόγος και Ψυχίατρος. Τα πορίσματα που βγήκαν από την Ημερίδα αυτή ήταν πολύ σημαντικά και ο προβληματισμός όλων έντονος. - Ο ψυχοσωματικός άνθρωπος είναι δημιούργημα του Θεού και για την άριστη λειτουργία του είναι καθοριστικός ο ανθρώπινος εγκέφαλος με όλες τις λειτουργίες και ενέργειές του. - Ο εγκεφαλικός θάνατος δεν είναι πραγματικός θάνατος, διότι ο άνθρωπος ζει και η ενότητα ψυχής και σώματος είναι ακόμη υπαρκτή. -Τα χαρακτηριζόμενα ως ψυχολογικά προβλήματα (νευρώσεις και ψυχώσεις), οφείλονται καθαρά σε εγκεφαλικές βλάβες. Και εδώ η Εκκλησία μπορεί να συμβάλλει με διάκριση, προσοχή, ορθή καθοδήγηση, σωστή παρακολούθηση και αγάπη ειλικρινή στην πνευματική ανόρθωση των ασθενών και στην ενίσχυση της θεραπείας των νοσηρών αυτών καταστάσεων. του κ. Χρίστου Ζαχαριά, θεολόγου ανθρώπων στο Μυστήριο της Εκκλησίας, όπου εκεί αγωνίζονται όλοι να φτάσουν στο καθ ομοίωσιν και στην επανανοηματοδότηση της ζωής. Σήμερα ο εκτός Εκκλησίας κόσμος υποφέρει, πάσχει. Δεν βρίσκει νόημα στην ύπαρξή του. Η κατάθλιψη και οι αυτοχειρίες καθημερινά ανεβαίνουν. - Η ισχυρότερη άμυνα είναι η συμμετοχή των Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό το γεγονός, ότι και σ όσους ακόμη πάσχουν «ψυχικά» αλλά συμμετέχουν συνειδητά στην Εκκλησιαστική ζωή, η ποσοστιαία αναλογία στην αυτοκτονία είναι σχεδόν μηδαμινή. Και τούτο διότι χάσμα Θεού και ανθρώπων δεν υπάρχει με την Ενανθρώπιση του Κυρίου. Υπάρχει, αντίθετα, ενότητα, χαρά και αγάπη, που αποδιώκει καθετί το νοσηρό και ασθενές. ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

10 Πρωτοπρεσβύτερος π. Νικόλαος Μαυρογιάννης του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ι γ ν α τ ί ο υ Εφυγε από κοντά μας ο π. Νικόλαος Μαυρογιάννης. Ο κληρικός αυτός, ο οποίος γεννήθηκε και ανδρώθηκε στα ορεινά της Καρδίτσας και ο οποίος ευθύς από της νεότητός του αγάπησε την αγία Ιερωσύνη. Νυμφεύθηκε με μια κοπέλλα απ το χωριό του, με την οποία απέκτησε τρεις θυγατέρες. Εγινε κληρικός στη Λάρισα και συμπλήρωσε εδώ τις ιερατικές του σπουδές. Οικογενειάρχης άριστος, σύζυγος ζεστός, και πατέρας στοργικός. Υπηρέτησε σε Ενορίες μικρές και μεγάλες. Σ όλες ανεδείχθη ικανός. Στην ορεινή μας Καλλιπεύκη πάνω στον Όλυμπο, τα πρώτα νεανικά ιερατικά του χρόνια. Αισιόδοξος και χαρούμενος, ευφυέστατος και ικανώτατος όπως ήταν, αγαπήθηκε όπου κι αν πήγε. Στα Δένδρα μέσα στον κάμπο, αρκετά χρόνια, και μετά στην πόλι, στους Αγίους Σαράντα και τα τελευταία χρόνια, τα είκοσι ώριμα χρόνια του, στην Παναγία Προϊστάμενος. Στα «Ταμπάκικα», στη Ζωοδόχο Πηγή της Λάρισας. Εκεί με υποδέχθηκε την πρώτη φορά που ήλθα στη Λάρισα, στο υπόγειο, όπου τελούσαν την Παράκλησι κάθε Τρίτη. Στις 6 Δεκεμβρίου του 1994 το απόγευμα. Αυτός την έχτισε εξ αρχής την Εκκλησία αυτή. Δικό του έργο είναι αυτός ο θεόρατος θαυμαστός Ναός της πόλεως. Αλλά, όπως βλέπετε την Παναγία και τη θαυμάζετε, έργο χειρών ανθρώπων, το έργο του, φαντασθήτε με τα μάτια της ψυχής σας και κοιτάξτε γύρω σας χίλιες, δυο χιλιάδες «αχειροποίητες Παναγίες». Ανθρώπους που καλλιέργησε. Ανθρώπους Χριστιανούς που οικοδόμησε. Ανθρώπους Χριστιανούς, ναούς του Αγίου Πνεύματος πραγματικούς, που αγάπησαν για χάρι του την Εκκλησία. «Μόνος μου την έχτισα Σεβασμιώτατε;» με ρωτούσε. «Ο κοσμάκης, αυτός την έχτισε με τη δραχμούλα του». Ήταν τα λόγια του. Τα πίστευε και τα έλεγε. Τα έζησε και τα ομολογούσε. Μικρός «το δέμας» όπως λέμε, μα μεγάλος άνθρωπος. Αγάπης άνθρωπος. Μας αγάπησε, μας συμπαραστάθηκε, μας βοήθησε. Μας επαινούσε και μας ενεθάρρυνε. Μας εμψύχωνε και μας εθαύμαζε για να μας γεμίση αυτοπεποίθησι. Ήταν μεγάλος άνθρωπος. Ας έχουμε την ευχή του! Ήταν μακρόθυμος προς τους μικρούς, ταπεινός προς τους μεγάλους, παράδειγμα για όλους. Κληρικός αληθινός που λάτρευε την Εκκλησία κι ήθελε την πρόοδό της, το καλό της. Κληρικός που τιμούσε τους μεγαλυτέρους κι ας ήταν μικρότεροί του. Ήταν γλυκύς και συναισθηματικός. Όταν σου κρατούσε το χέρι σφιχτά, σου μετέδιδε αισιοδοξία, σου μετάγγιζε δύναμι, ζωή. Ήξερε να τιμά. Ήξερε να σέβεται. Θαύμαζε το καλό, το ωραίο, στηλίτευε το κακό, το αποστρεφόταν. Στενοχωριόταν όταν στης Εκκλησίας τα σπλάχνα ενέσκηπταν κεραυνοί. Έκλαιγε και θρηνούσε όταν η Εκκλησία περνούσε μπόρες. Άμεσος και προσηνής όπως ήταν, καλοδεχόταν και τιμούσε τους πάντες. Αστείρευτη πηγή το χαμόγελό του που πλημμύριζε τους πιστούς του με θάρρος. Νοιώθω μικρός για να τον επαινέσω επάξια. Φοβούμαι ότι οπωσδήποτε κάποια πτυχή της πλούσιας προσωπικότητάς του θα την αδικήσω. Με συμβούλευε σαν παιδί του. «Δεν σταματάς και λίγο Σεβασμιώτατε». «Σταμάτα και λίγο, σε θέλουμε». «Μην κουράζεσαι τόσο»! Το ξεχύλισμα της αγάπης του. Το χιούμορ του λεπτό, αγνό, καθαρό, πηγαίο. «Παπα Νικόλα αξίζεις!». «Κοντός είμαι Σεβασμιώτατε». Η απάντησή του η εύστοχη κι η αποστοματική. Ποιος είναι μέγας; Και ποιος αξίζει; σαν να έλεγε. Δεν μπορώ να το πιστεύσω ότι τον χάσαμε από κοντά μας. Δεν μπορώ να αντέξω αυτή τη στέρησι. Νοιώθω σαν να έχασα ένα θησαυρό. Θησαυρός δεν είναι η αγάπη; Υπάρχει μεγαλύτερος; Έχουμε πολλούς να μας αγαπάνε; «Σεβασμιώτατε τι κάνεις; είσαι καλά; προσέχεις την υγεία σου; Τα βγάζεις πέρα; Θέλεις κάτι; Τι θέλεις; Δεν μας λες». Σου τις λέει εύκολα κανείς αυτές τις φράσεις; Τις ακούς κάθε μέρα; Υπάρχουν χείλη που μπορούν να πουν εύκολα τέτοια λόγια; Επερίσσευσε, δυστυχώς, η κακία σήμερα. Αυτός ήταν άνθρωπος άλλης, καλής εποχής. «Η πρεσβυτέρα Σεβασμιώτατε», την συνιστούσε κάθε φορά σαν την πρώτη φορά. «Αυτή που βλέπεις 10 ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008

11 μου χάρισε τρία παιδιά και εγγόνια». Και την χτυπούσε στον ώμο μπροστά μου και την εξύψωνε στα μάτια μου. Και υψωνόταν αυτός περισσότερο. Τα κορίτσια πόσο θα τον κλαίνε! Όπου μ εύρισκαν μου έλεγαν για τον μπαμπά: «Σεβασμιώτατε, ο μπαμπάς από τότε που πήρε σύνταξι δεν είναι καλά». «Τι ήθελε και την έπαιρνε» τους απαντούσα. Αφού ήταν γερός. Γερός, αλλά σαν συνετός Κληρικός, όταν επληρώθη ο χρόνος της διακονίας του υπέβαλε τα χαρτιά του. «Εδώ θα είμαι εγώ, Σεβασμιώτατε». «Εδώ θα λειτουργούμε μαζί...». Όμως που είσαι τώρα παπά μου; Του Αγίου Νικολάου, θυμηθήκαμε που πέρσι σε είχανε βάλει πρώτο απ όλους στον Άγιο Νικόλαο οι συλλειτουργοί σου, επειδή γιόρταζες και θυμηθήκαμε τα λόγια σου: «Μη μου κάνετε τέτοια!». Και θυμηθήκαμε τις λυγερές σου, γλυκύμολπες εκφωνήσεις με την γλυκύτατη μελίρρυτο φωνή σου. «Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός...». Ώ πάτερ Νικόλαε, πόσο σ αγάπησα! Πόσο μ αγάπησες! Πόση αγάπη σκόρπισες. Είθε, εκεί στους κόσμους της Αγάπης που είσαι να μας θυμάσαι και να δέεσαι για μας. Κι εμείς εδώ, όσο ζούμε, θα νοσταλγούμε την ημέρα της συναντήσεώς μας στους κόσμους του Θεού, κι ως τότε θα σε μνημονεύουμε: «Μνήσθητι Κύριε, Νικολάου ιερέως, αδελφού και συλλειτουργού ημών γενομένου...». Πρωτοπρεσβύτερος π. Χρήστος Χρόνης Στις 8 Οκτωβρίου 2008 και ύστερα από πολυετή ταλαιπωρία ανεχώρησε για το Ουράνιο Θυσιαστήριο ο μακαριστός πρωθιερεύς π. Χρήστος Χρόνης. Ο 87 χρονος γέροντας γεννήθηκε στο όμορφο χωριό της Ανατολής Λαρίσης, την ημέρα του Αγίου Ιγνατίου του Θεοφόρου, τον οποίο και πολύ ευλαβείτο, το έτος Τελείωσε το τότε Γυμνάσιο και το Μέσο Εκκλησιαστικό Φροντιστήριο, απ το οποίο διδάχθηκε τα νάματα της Ορθοδόξου Πίστεως, ζωής και διακονίας. Με την πολύ καλή και ενάρετη πρεσβυτέρα του απέκτησαν τρία παιδιά και στη συνέχεια σε ώριμη πια ηλικία πραγματοποιήθηκε το όνειρο της ζωής του. Χειροτονήθηκε Διάκονος και Πρεσβύτερος της Αγίας Εκκλησίας του Χριστού το έτος 1979 από το μακαριστό Μητροπολίτη Λαρίσης κυρό Σεραφείμ και ανυψώθηκε στο βαθμό του Πρωτοπρεσβυτέρου από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιγνάτιο. Στην αρχή της Ιερατικής του Διακονίας υπηρέτησε στην ορεινή Σπηλιά, ένα ευλογημένο χωριό ψηλά στον Κίσσαβο, εν συνεχεία στον Πλατύκαμπο και λίγο αργότερα ανέλαβε την πνευματική καθοδήγηση της Ενορίας των Αγίων Αναργύρων, στον ομώνυμο Δήμο. Φιλακόλουθος, λειτουργικός και πιστός ακόλουθος του Τυπικού της Εκκλησίας, τελούσε με ιδιαίτερη ευλάβεια τις ακολουθίες του νυχθημερόν κι έτσι η Ενορία του, που βρίσκεται μέσα στην καρδιά του Θεσσαλικού κάμπου, κατέστη ένα πραγματικό φυτώριο και τόπος πνευματικής εργασίας και λατρείας του Θεού. Τα τελευταία χρόνια της επιγείου ζωής του, ο αείμνηστος λειτουργός των Μυστηρίων του Θεού, παρότι ήταν μαρτυρικά στο κρεβάτι του πόνου, λόγω βαθυτάτου γήρατος, τα πέρασε προσευχόμενος δοξάζοντας το όνομα του Αγίου Θεού, έως ότου ήλθε η ώρα του Θεού και παρέδωσε τη μακαρία ψυχή του εις χείρας Θεού Ζώντος. Με βαθύτατη συγκίνηση προέπεμψε τον αείμνηστο γέροντα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Ιγνάτιος, από τον Ιερό Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Λαρίσης, μιλώντας για το καλό παράδειγμα που αφήνει ο π. Χρήστος, ο πύρινος λειτουργός, σε όλους μας, κληρικούς και λαϊκούς, και επαινώντας την αγαθή προαίρεση της καρδίας του. Είη η μνήμη του αιωνία! π. Αχίλλιος ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

12 ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΣΤΟΥ ΚΡΑΝΝΩΝΑ ΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ Μέσα στη καρδιά του χειμώνα, όταν το κρύο,η βροχή, ο χιονιάς, η παγωνιά, δυσχεραίνουν τις πορείες της πανίδας και της χλωρίδας. Μέσα στους Γενάρηδες της ζωής που φέρνουν καταστάσεις και περιστάσεις, πρόσωπα και πράγματα. Μέσα στο μεδούλι του χρόνου, την κάθε φορά.μέσα στο έξω του παραδείσου της γης. Ο άνθρωπος διωγμένος, στη δίωξη για την επιδίωξη. Πορεία επιπλανήτεια, διαφορετική και μοναδική για τον καθένα και για όλους. Σε όρη, σε κοιλάδες, σε πεδινά, όπου δη. Η παρουσία της Αρχής και του Τέλους. Ο αθώρητος Θεός.Ο Γεννηθείς από τον αριστότερο Άνθρωπο για τη Σωτηρία του ανθρώπου. Η Ελπίδα γεννημένη για όλους από Εκείνη. Την Παναγία Μορφή των Αγίων. Τη Θεοτόκο. Τη Θεοδόχο. Εκείνη που είδε το μοναχοπαίδι της νεκρό για τη ζωή όλων των παιδιών του Θεού. Η ανθρώπινη ζωή διαχρονικά, απανταχού της γης. Άνθρωποι θεωρούντες, αναθεωρούντες, θεοφοβούμενοι, άνθρωποι πιστοί στην Μία Αγία Πίστη. Άνθρωποι ψαριές σε πλάνης δίχτυα.άνθρωποι πελαγωμένοι, απελπισμένοι, άνθρωποι υπό σε ανθρώπους, άνθρωποι απάνθρωποι. Με τον πόνο, με τη χαρά, με την αρρώστια, με τη δυνάστευση, με τη δυναστεία, με το πάθος, με τα παθήματα. Εγωϊσμός, φιλοδοξία, κενότης, ταπείνωση, ταπεινότητα, ματαιοδοξία, πληρότητα. Οξύμωρα σχήματα ζωής. Διαφορετικότητες και πανομοιοτυπίες. Παιχνίδια χρόνου με τρομακτικές στάσεις. Όλα καταλήγουν στο μεγάλο, στο αληθινό της ζωής νόημα. Στο Θεό και στον άνθρωπο. Στη σχέση αυτή από μυριάδες πρίσματα ψυχής και νου. Πτώσεις και ανορθώσεις. Η ζωή με ή χωρίς Χριστό, έχει πολλούς χειμώνες. Ο πεσμένος άνθρωπος όταν θελήσει πραγματικά να σηκωθεί, όταν πραγματικά πονέσει από την πτώση και επικαλεσθεί το βάλσαμο του χαδιού, Την βρίσκει πάντοτε. Μεσίτρια της σωτηρίας του. Στη δική μας πορεία, 27 του Γενάρη στον ημερολογιακό μας χειμώνα, με τις παγωνιές των καιρών, με δυσχέρειες πολλές, με σπρωξίματα, με χτυπήματα, με ματωμένα μέλη ψυχής. Στη δική μας αναζήτηση έφθασε! Μες στον κάμπο! Εδώ κοντά μας! Ακούραστα βρήκαμε το κουράγιο! Στον Κραννώνα απ έξω. Για να μας δείξει πώς να ξαναμπούμε στο σωστό δρόμο για το κράτος της σωτηρίας. Στην Παναγιά του Κραννώνα δεν είμαστε οι μόνοι, όποια μοναχική πορεία κι αν είχαμε πάρει. Στην Παναγία του Κραννώνα, όση θολότητα κι είχαν τα μάτια μας απ τα δάκρυα που ξεπλένουν τα θολερά μας, την είδαμε την παρηγοριά μας. Όσα κι αν λέγαμε άφωνα, τα της Ιωάννας Δενδραμή άκουσε! Όπως ακούει 2009 χρόνια τώρα τις γενεές του γένους Της! Το τοπίο του Κραννώνα παληότερο αιώνες πριν να γεννηθεί η Άνασσα, εκεί που ο παληός άνθρωπος έστηνε βωμούς και θυσιαστήρια στα είδωλά του, έδωσε το σημείο για να σημειωθεί το Μεγάλο Σημείο της ανεύρεσης της Θαυματουργής Εικόνας Της. Εξαγνισμένη γης για την Αγνή που θέλει τον εξαγνισμό μας. Είναι πάντα εκεί. Και δεν μας ζητάει όσους Τη ζητάμε, παρά να ζητήσουμε το βωμό των παθών μας. Γλυκειά Παναγιά μας! Θερμή προστασία μας μέσα στους παγωμένους χειμώνες μας. Εκεί στου Κραννώνα το σημείο του κάμπου, από το 1867, τότε που με θαυμαστό τρόπο ανευρέθη η εικόνα Της, πόσες εικόνες πλασμάτων Θεού είδε και θεράπευσε και ίασε! Η Παναγιά του Κραννώνα που φανερώθηκε στα χρόνια της τούρκικης τυραννίας, όταν ο εξευτελισμός, η βία, ο εξαναγκασμός, η εκμετάλλευση πονούσαν τους σκλάβους προγόνους μας ήρθε να μηνύσει το δρόμο και τον τρόπο για το λυτρωμό. Η Παναγιά του Κραννώνα, σήμερα που ο καρκίνος σφαδάζει τις σάρκες μας, η αήθεια πρωτοκαθεδρεύει στα μαθήματα ζωής, η απληστεία των μεγάλων διαχειριστών που μας διαφεντεύουν σε παγκόσμιο επίπεδο, η ανεργία, η ανέχεια, η μιζέρια σφίγγουν τον κλοιό της ελπίδας για το αύριο όχι μόνο το δικό μας αλλά και του περιβάλλοντός μας. Η Παναγιά του Κραννώνα σήμερα που ο ευτελισμός των ηθών, η υποτέλεια στα σαθρά, τα «άλαλα και τα μπάλαλα» κυβερνούν. Σήμερα που ο άνθρωπος όσο ποτέ άλλοτε έχει ανάγκη από λόγο παρηγορίας η Παναγιά μας, οδηγήτρια στο καλό μας είναι πολύ κοντά μας. Για όλους όσοι Την επικαλούμαστε.αλλά και για όσους Την βλασφημούν. Για όλους όσοι Την επιζητούμε. Αλλά και για όσους Την αγνοούν. Από το 1867 στην θέση που ανευρέθη η Εικόνα Της,από Γιάτρισσα τότε στην ελονοσία, έως σήμερα σ όλα τα έλκη των ψυχών μας. Από βοηθός για την απελευθέρωσή μας από τον Τουρκικό ζυγό ως σήμερα πλοηγός στο πέρασμά μας για τον Παράδεισό μας. Όλα της γης τα προσκυνήματα ευλογημένα από την Χάρη Της είναι. Και τούτο του Κραννώνα μας κάνει πλουσιότερο και ισχυρότερο πνευματικά τον κάμπο μας. Της Θεσσαλίας τον εύφορο κατ ουσίαν κάμπο. Κυρά του κάμπου, Παναγιά του Κραννώνα μας, πρέσβευε και υπέρ ημών ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008

13 Κάλαντα, Ευχές και Βασιλόπιτες Της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου Ε κλεισε ο κύκλος ενός έτους Εκκλησιαστικού Έργου και άνοιξαν οι ορίζοντες του νέου έτους, του Το έργο της τοπικής Εκκλησίας μας πολυποίκιλο, καρποφόρο, αποτελεσματικό, από όλους αναγνωρίσιμο και επαινετό. Αυτό έγινε πρώτα με το θέλημα του Αγίου Τριαδικού Θεού μας, στον οποίο πρέπει πάσα δόξα, τιμή και προσκύνησις. Οφειλετικώς όμως πρέπει να το αποδώσουμε και στον άξιο ηγέτη της Τοπικής μας Εκκλησίας, στο Δεσπότη και Αρχιερέα υμών, στον πλοηγό της νηός της Εκκλησίας της πόλης του Αγίου Αχιλλίου, ο οποίος με το ανύστακτο ενδιαφέρον του, με τον από φυλακής πρωίους μέχρι νυκτός μόχθο του και με τις πύρινες ευχές και προσευχές του είναι ο συνεργός του θελήματος του Θεού. Ταπεινός ο ίδιος, υψηλό το έργο του. Πτωχός εκείνος, πλούσια η προσφορά του. Αθόρυβη η παρουσία του πομπώδεις και κράζουσα η ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

14 Με τα παιδιά των Ιερέων Στο Γηροκομείο της Μητροπόλεως Στο Γηροκομείο της Πόλεως διακονία του και η αποτελεσματικότητά του. Όλοι εμείς, που έχουμε την ιδιαίτερη τιμή και ευλογία να μας έχει συνεργάτες του δεν έχουμε παρά να του ευχηθούμε και το έτος 2009 να είναι καρποφόρο στο θεάρεστο έργο του, υποσχόμενοι ότι θυσιαστικώς θα είμαστε στο πλευρό του για όποιο έργο θα μας αναθέσει. Με τους συνεργάτες και τα στελέχη της Μητροπόλεως Κ.Ε. 14 ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008

15 «Χριστούγεννα, γιορτή χαράς, που την ψυχή γλυκαίνει. Η πλάση λαμπροφόρεσε κι άγρυπνη περιμένει». Και να ταν μόνο η πλάση! Δυο χιλιάδες χρόνια μετά το χαρμόσυνο μήνυμα της Γέννησης του Θεανθρώπου εξακολουθεί να φέρνει χαρά και συγκίνηση σ όλους τους χριστιανούς, μικρούς και μεγάλους. Κυρίως όμως στους μικρούς! Τα Χριστούγεννα είναι για τα μικρά παιδιά, δεν λέει ο λαός μας; Και έχει δίκιο. Τα μικρά παιδιά δεν ρίχνονται στην περιπέτεια της εγωιστικής αμφισβήτησης, «Πώς έγινε; Γιατί; Δεν είναι δυνατόν», του γεγονότος της Θείας Ενανθρωπήσεως. Δεν ταράσσονται, δεν ανησυχούν, δεν σχεδιάζουν με εγκληματικό τρόπο την εξόντωση του «Παιδίου», όπως ο Ηρώδης, οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι. Αλλά όπως οι βοσκοί, με την απλή και ταπεινή ψυχή, δεν δίστασαν να δεχθούν το αγγελικό μήνυμα, έτσι και αυτά σπεύδουν ανεπιφύλακτα μέσα από την παιδικότητά τους να ζήσουν τη χαρά της γιορτής που ανθρωπεύει τους ανθρώπους, να προσκυνήσουν το Θείο Βρέφος, να Του τραγουδήσουν, να Του απαγγείλουν ποιήματα, να παίξουν στη Γέννησή Του όμορφες θεατρικές παραστάσεις. Αυτό ακριβώς έκαναν και τα παιδιά των Κατηχητικών Σχολείων της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου, τη Δευτέρα 22 Δεκεμβρίου 2008, στις 7.00 το απόγευμα στην αίθουσα του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας. Τα παιδιά μέσα από τους μηνυματικούς λόγους των στίχων των ποιημάτων, των θεατρικών, των τραγουδιών και των καλάντων, μέσα από τον εξαίσιο ήχο των μουσικών οργάνων που τόσο ωραία έπαιξαν, μας κάλεσαν να καταλάβουμε το «ξένο» και «παράδοξο μυστήριο» της Γέννησης του Θεού, να δούμε τον Ουρανό να κατεβαίνει στη σπηλιά κι Αυτόν που δεν χωρά πουθενά να χωρά στη Φάτνη. Τα παιδιά, χωρίς τη δική μας οργάνωση της καθημερινότητας με βάση τη λογική, μακριά από τους σκληρούς υπολογισμούς, τους προϋπολογισμούς και τα προγράμματα, με την απλή και όμορφη παρουσία τους μας κάλεσαν να αφήσουμε τον διεφθαρμένο ανθρώπινο λόγο και να πιστέψουμε ότι «το Θείο Βρέφος είναι η εκπλήρωση της προφητείας του Ισραήλ και όλων των εθνών, γιατί αυτή είναι η φανέρωση της Θείας βουλής για τη σωτηρία των ανθρώπων. ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

16 Αλλά ότι είναι και η εκπλήρωση της καρδιακής μας προφητείας, το μυστήριο των ιερών μας πόθων, αφού στο πρόσωπο του Ιησού η ανθρωπότης βρήκε την ενότητά της, η ιστορία το τέλος της, δηλαδή το σκοπό της, που είναι η θέωση του κόσμου» (Γέρων Θεόκλητος Διονυσιάτης). Και για να γίνει αυτό μας έδωσαν να το καταλάβουμε καλά δεν υπάρχει άλλος τρόπος εκτός από τούτον : Να ξαναγίνουμε κι εμείς παιδιά! Μόνο έτσι θα νιώθαμε τα Χριστούγεννα και θα αφουγκραζόμαστε την Αγάπη που γεννιέται και έχει τη δύναμη να μας αναγεννήσει και μας. Μόνο έτσι θα κατορθώναμε να ακούσουμε τη φωνή τού μέσα μας παιδιού και να μιλήσουμε τρυφερά στον καθένα με τα λόγια του ποιητή: Αν μπορούσες ν ακουστείς θα σου έδινα την ψυχή μου να την πας στην άκρη του κόσμου. Να την κάνεις περιπατητικό αστέρι ή ξύλα αναμμένα για τα Χριστούγεννα Αν μπορούσες ν ακουστείς θα σου έδινα την ψυχή μου Να την κάνεις αγάπη. Τα παιδιά, τα οποία δεν μολύνθηκαν ευτυχώς ακόμα απ την αρρώστια των μεγάλων, τον εγωισμό και την αυτάρκεια, μπορούν να βλέπουν το φως της ψυχής και να το κάνουν αγάπη. Είναι οι Μάγοι των καιρών μας που ξέρουν να πορεύονται, να ελπίζουν, να πιστεύουν, να αναζητούν την αλήθεια, να τη βρίσκουν, να της προσφέρουν, σαν τότε, Χρυσόν, Λίβανον και Σμύρναν. Τα παιδιά των Κατηχητικών τούτα τα Χριστούγεννα μας έδειξαν με χαρά το δρόμο προς τη Βηθλεέμ. Η όμορφη γιορτή άρχισε με το απολυτίκιο των Χριστουγέννων και την επίκαιρη ομιλία του π. Αχιλλίου Τσούτσουρα, ο οποίος μέσα στην κατάμεστη αίθουσα του Δημοτικού Ωδείου παρουσίασε το νόημα της εορτής, τονίζοντας τη σημασία και τo μήνυμα του ερχομού του Χριστού στη γη για όλη την ανθρωπότητα. Συνεχίστηκε με ποιήματα και θεατρικά, αλλά και με τραγούδια και κάλαντα από την παιδική χορωδία της Μητροπόλεώς μας και τη χορωδία των παιδιών του Στεφανοβικείου. Και όπως πάντα έκλεισε με τις ευχαριστίες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας, ο οποίος κατασυγκινημένος ευχήθηκε στα παιδιά, αλλά και σε μας τους μεγάλους, «Καλά Χριστούγεννα». Στο τέλος τους μοίρασε δώρα και τρυφερά βλέμματα πατρικής αγάπης. 16 ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008

17 Ιερεύς Απόστολος Αμπράζης Στις 27 Νοεμβρίου 2008 εξεδήμησε προς Κύριον ο συνταξιούχος Εφημέριος του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου Τυρνάβου, π. Απόστολος Αμπράζης. Ο αείμνηστος λευίτης γεννήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 1934 στα Καλογρηανά Καρδίτσης, όπου έλαβε και την εγκύκλιο μόρφωση. Απεφοίτησε από το Ανώτερο Εκκλησιαστικό Φροντιστήριο Βόλου και εν συνεχεία χειροτονήθηκε Διάκονος στις 20 Δεκεμβρίου του 1960 και Πρεσβύτερος στις 23 Ιανουαρίου του 1961 από το μακαριστό Μητροπολίτη Λαρίσης κυρό Ιάκωβο. Στην συνέχεια έλαβε το οφφίκιο του Οικονόμου και του Πνευματικού από το μακαριστό Μητροπολίτη Λαρίσης κυρό Σεραφείμ και στο συγχωρητικό πετραχήλι του βρήκαν ανάπαυση πολλοί πονεμένοι συνάνθρωποί μας. Ο μακαριστός Ιερεύς του Θεού του Υψίστου, υπήρξε στη ζωή του απλός, ελεήμων, ιδιαίτερα συμπαθής στους ανθρώπους της Ενορίας του, γλυκύς και πράος. Ανθρωπος ειρηνικός, ευγενικός και διακριτικός, ανέθρεψε μαζί με την αγία πρεσβυτέρα του τα δύο τους καλά παιδιά με τον καλύτερο τρόπο και αξιώθηκε να δει κύκλω της τραπέζης του τα χαριτωμένα έκγονά του. Έτρεφε ιδιαίτερο σεβασμό στον Επίσκοπό του και ήταν πάντοτε τέκνο υπακοής προς την Προϊσταμένη Εκκλησιαστική του Αρχή. Αγαπούσε πολύ τους κήρυκες του Θείου Λόγου και για το λόγο αυτό οργάνωνε τακτικά πνευματικές ευκαιρίες στην Ενορία του, καλώντας εκλεκτούς ομιλητές, κληρικούς και λαϊκούς, προκειμένου να καλλιεργήσουν και να τροφοδοτήσουν πνευματικά το ποίμνιό του. Υπηρέτησε τα πρώτα χρόνια της Ιερατικής του Διακονίας στην Ενορία της ορεινής Αιγάνης με αυταπάρνηση και θείο ζήλο, και αφού επετέλεσε το πραγματικά θεάρεστο ποιμαντικό του έργο στην Παναγία της Αιγάνης, μετατέθηκε εν συνεχεία στην πολυάνθρωπη ενορία του Αγίου Δημητρίου στον Τύρναβο, απ όπου και αποχώρησε από την ενεργό υπηρεσία για λόγους υγείας, ύστερα από μακρά σειρά ετών πνευματικής εργασίας και ανιδιοτελούς προσφοράς. Η εξόδιος Ακολουθία του μεταστάντος εψάλη στην Ενορία του στον Τύρναβο, ανάμεσα στους οικείους του και τα πνευματικά του παιδιά που τόσο αγάπησε. Της Ακολουθίας και του ενταφιασμού προέστη ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καστορίας κ. Σεραφείμ, ο οποίος τυγχάνει συγγενής του απελθόντος κληρικού, γι αυτό και με ιδιαίτερη συγκίνηση στην επικήδειο προσφώνησή του επαίνεσε τον πολυσέβαστο και ακούραστο εργάτη του Ευαγγγελίου και εξήρε την αρετή του, την αγωνιστικότητά του, την ταπείνωσή του και τα ιδιαίτερα χαρίσματα που κοσμούσαν τον αδαμάντινο χαρακτήρα του. Καλή ανάπαυση πολυσέβαστε Γέροντα, πάτερ Απόστολε, και να χουμε την ευχή σου! π. Αχίλλιος ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

18 Στον Αγώνα του 21 του Χαράλαμπου Στεργιούλη, Δρ. Βυζαντινής Φιλολογίας Αν κάποιος σύγχρονος αναγνώστης επιθυμούσε να εντρυφήσει σε ηρωικές στιγμές της επανάστασης του 1821 και ταυτόχρονα να ξεφύγει από τα στενά όρια του ιστορικού κειμένου, τότε κατάλληλο ανάγνωσμα θα ήταν η «ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ» του Γ. Βλαχογιάννη. Μια ανθολογία ανεκδότων, γνωμικών, περίεργων και αστείων συμβάντων από το βίο «διασήμων Ελλήνων των ετών », όπως χαρακτηριστικά διασαφηνίζει ο ίδιος τον τίτλο του έργου του. Ο ίδιος ο Βλαχογιάννης εξηγεί τους λόγους που τον ώθησαν να ασχοληθεί με τους πρωταγωνιστές του Αγώνα του 1821: «Αναθρεμμένος από παιδί με τους θρύλους του 1821 στην πατρίδα μου, μ αγάπη ακονισμένη όχι από διαβάσματα ψυχρά, αλλά από Σουλιώτισσες γυναίκες, σπίτια Σουλιώτικα, θυμήματα, λόγια πονεμένα, άρματα άνεργα στους τοίχους κρεμασμένα, αστραφτερά, το κάστρου της Επάχτου γεμάτο Σουλιώτες γέρους, ντόπιους αγωνιστές, κανόνια σκόρπια γύρω στο λιμάνι σκουριασμένα, - είχα κιόλας αποχτήσει την πρώτη ιστορική συλλογή, τα χαρτιά του αταίριαστου παληκαρά Σουλιώτη Γιαννούσα Πανομάρα, που, μου τάχε χαρίσει η θεια Σάνα, χήρα του τα είχε στο τζάκι για προσάναμμα» 1. Εμπνεόμενος από τον Αγώνα θα συλλέξει στιγμιότυπα από τη ζωή των αγωνιστών και θα τα παρουσιάσει στο αναγνωστικό κοινό με λογοτεχνική δεξιότητα διδάσκοντας ταυτόχρονα Ιστορία. Ας διαβάσουμε κάποια στιγμιότυπα, λιγότερο γνωστά σήμερα, που επιβεβαιώνουν την παραπάνω διαπίστωση και διατηρούν άσβεστη ως τις μέρες μας τη μνήμη του 21: Έτσι, σε ένα από τα αποσπάσματα της Ιστορικής του Ανθολογίας ο Βλαχογιάννης φροντίζει να αναδείξει το αφιλοχρήματο του Νικηταρά οπλαρχηγού της επανάστασης, καθώς και την ανιδιοτελή του αγάπη προς την πατρίδα: «Ο Νικηταράς», γράφει ο Βλαχογιάννης, «δεν αγαπούσε τα γρόσια ήτανε πολύ φτωχός, μ όλο που του δόθηκε αφορμή πολλές φορές να καζαντήση, όπως το κάμαν άλλοι καπεταναίοι άταχτοι. Για ν αγοράσει κάποτε ένα ζευγάρι καλά πιστόλια, ο Δ. Υψηλάντης τούστειλε πεντακόσια γρόσια αυτός αγόρασε ένα ζευγάρι ξύλινα και τ άλλα γρόσια τάστειλε σπίτι του. Στον έρανο που έγινε για το ξεκίνημα του στόλου, κατά το 1822, ο Νικηταράς χάρισε ένα σπαθί του, λάφυρο από τον Κιαμίλμπεη. Αυτό έχω, αυτό δίνω! είπε. Οι επίσημοι συγκινήθηκαν από το παράδειγμά Νικηταράς Mάρκος Μπότσαρης του. Οι Υδραίοι προύχοντες ντραπήκαν και του στείλαν πίσω τ ακριβό του χάρισμα με γράμμα πολύ φιλικό» 2. Ο Νικηταράς πάλι, όταν παραμονή Πρωτοχρονιάς τα παιδιά πήγαν να του πουν τα Κάλαντα, ζήτησε χρήματα από τον Κολοκοτρώνη για να τα φιλέψει, επειδή ο ίδιος δεν είχε. Στο πείραγμα του Κολοκοτρώνη πως είναι ντροπή να ζητάει δανεικά ο Νικηταράς του απάντησε: «Πραματευτής δεν είμαι τόχε η μοίρα μου να γίνω Καπετάνος, μα δεν θέλω να κάμω πραμάτεια το καπετανλίκι μου, και να πλουταίνω» 3. Σημαντική στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας ήταν η συμβολή της Εκκλησίας. Ο Βλαχογιάννης φρόντισε να διασώσει κάποια περιστατικά με πρωταγωνιστές κληρικούς, όπως το ακόλουθο με τον παπα Αρσένη, ιερέα που συμμετείχε στην προσπάθεια των Ελλήνων για απελευθέρωση του Ναυπλίου: «Εκεί μιαν απ αυτές τις μέρες έτυχε ο Νικηταράς κ ένας παππάς από το Κρανίδι, ο Παππαρσένης, ψωμί να τρων, όταν ήρθε το χαμπέρι πως φανήκαν πάλι Τούρκοι νάρχωνται μακρυά, απ την Κόρθο (= Κόρινθο) κάτω. Ο Παππαρσένης δεν ταράχτηκε. Φέρτε να πιούμε, είπε, αύριο θα τους πάρη η κατάρα. Στο δρόμο που κινήσαν, έλεγε ο Παππαρσένης πάλι στο Νικηταρά: Αύριο το κεφάλι μου θα μείνη εδώ, όμως σπυρί σιτάρι δε θα περάση για τ Ανάπλι! Την άλλη μέρα (29 Νβρ. 1822) σκοτώθηκε ο παππάς, μα οι Τούρκοι δεν περάσανε» 4. Τέλος, οι επαναστατημένοι Έλληνες, ακόμη και τα μικρά παιδιά, παρέδιδαν μαθήματα θάρρους και ανδρείας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, που διέσωσε ο Βλαχογιάννης, ο εντεκάχρονος γιος του Μάρκου Μπότσαρη και ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε το θάνατο του πατέρα του: «Όταν η γυναίκα του Μάρκου Μπότσαρη έμαθε το θάνατό του, έτυχε να χτενίζη το γιο της, αγόρι έντεκα χρονών. Άρχισε να μοιρολογή το χαμένο ήρωα της. Ο μικρός δεν την άφινε να κλαίη. Ο πατέρας, της έλεγε, σκοτώθηκε για την πατρίδα, κ η ψυχή του πάει στον Παράδεισο μην κλαις! Να βγάλης τα μαύρα και να μ αφήσης να πάω στο θειο μου να πολεμάω μαζί του να μου δώσης ένα άλογο, να μου δώσης κι άρματα, μπορώ να τα κρατώ! Θέλω να πάρω το αίμα του πατέρα μου» 5. Αυτοί ήταν οι Έλληνες την εποχή του Αγώνα. Και ο Γ. Βλαχογιάννης φρόντισε να τους διατηρήσει στην ιστορική μνήμη μας ως αιώνια πρότυπα αρετής. 1. Βλ. Γ. Βλαχογιάννης, Ιστορική Ανθολογία, ανέκδοτα γνωμικά περίεργα αστεία εκ του βίου διασήμων Ελλήνων , επιμέλεια Άλκης Αγγέλου, Αθήνα 2000, Βλ. Γ. Βλαχογιάννης, Ιστορική Ανθολογία, Βλ. Γ. Βλαχογιάννης, Ιστορική Ανθολογία, Βλ. Γ. Βλαχογιάννης, Ιστορική Ανθολογία, Βλ. Γ. Βλαχογιάννης, Ιστορική Ανθολογία, ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008

19 Από τη σιωπή στην προσευχή του Αντώνη Χαϊδούτη, καθηγητή θεολόγου περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής είναι Η μια ευκαιρία για τον κάθε άνθρωπο να ζήσει την εμπειρία της προσευχής. Κατά το διάστημα αυτό οι άνθρωποι προσπαθούμε να προσευχόμαστε περισσότερο. Έχουμε πολλές λειτουργικές Ακολουθίες, έτσι ώστε να μεταβούμε στους ναούς και να προσευχηθούμε εκεί μαζί με τους άλλους αδελφούς μας. Η εμπειρία αυτή της προσευχής, όσο και εάν περιγραφεί από όσους την έχουν ζήσει, δεν γίνεται κατανοητή εάν δεν βιωθεί ουσιαστικά μέσα στην καρδιά του κάθε χριστιανού, μέσα στην καρδιά του κάθε ανθρώπου. Προϋπόθεση όμως της αληθινής προσευχής είναι η σιωπή. Η αληθινή σιωπή, η οποία είναι καρπός προσπάθειας μετανοίας, πνευματικού αγώνα και κυρίως της ησυχίας. Η ησυχία βοηθά τον άνθρωπο να σιωπήσει. Μέσα σε αυτό το κλίμα της σιωπής έρχεται η συνάντηση του πιστού με τον Θεό. Άνθρωπος της σιωπής είναι ο ήσυχος άνθρωπος που έχει καλλιεργήσει την ψυχή του, έτσι ώστε να βρεθεί η ευκαιρία της κοινωνίας του με το Θεό. Ο Ιησούς Χριστός επεδίωξε αυτή την ησυχία και παρέμεινε πολλές φορές σιωπηλός. Η στάση αυτή του Χριστού δεν είναι στάση φοβική αλλά αντίθετα επικοινωνιακή! Μια και η σιωπή Tου είχε σκοπό να διδάξει με τις πράξεις Του, με το βλέμμα Του, με την όλη Του παρουσία, αφήνοντας στον άνθρωπο το περιθώριο της ελεύθερης επιλογής. Όταν θέλησε ο Ίδιος να επικοινωνήσει με τον Πατέρα Θεό, μας δίδαξε τη σιωπηλή προσευχή. Έτσι, αναζητώντας την ησυχία αποσυρόταν πολλές φορές μακριά από τον κόσμο προσευχόμενος σιωπηλά. Η σιωπή έχει χαρακτήρα καθαρτήριο. Προετοιμαζόμενος ο άνθρωπος να συναντήσει το Θεό, κάνοντας μια αυτοκριτική, καταφέρνει να ισορροπήσει ζητώντας με τη μετάνοιά του το έλεος του Θεού για τις αμαρτίες του και θέτοντας νέους στόχους πνευματικούς για το μέλλον. Η λειτουργία της σιωπής δίνει στον άνθρωπο την ευκαιρία της ανασυγκρότησης ολόκληρου του εαυτού του, ολόκληρου του «είναι» του, έτσι ώστε να ετοιμαστεί. Συναντώντας μέσω της προσευχής τον Θεό μπορεί να κοινωνήσει με τα πρόσωπα των συνανθρώπων του και να αποκαταστήσει τις σχέσεις του με τους συνάνθρωπους του καθώς και με την κτίση. Η αξία της σιωπής δίνει στον άνθρωπο που την κατέχει την προτεραιότητα της μάθησης και της γνώσης, ενώ τον προφυλάσσει από την κατάκριση και την παγίδα του να αδικήσει με τα λόγια του κάποιον συνάνθρωπό του. Σοφός άνθρωπος είναι ο άνθρωπος της σιωπής. Είναι ένας καλλιτέχνης ο οποίος με προσοχή και επιμελημένες κινήσεις προετοιμάζει να καλλιεργήσει την καρδιά του αργά και σταθερά, μακριά από θορύβους και φασαρίες, έτσι ώστε να δεχτεί με ηρεμία και αγάπη το Χριστό. Ο άνθρωπος της σιωπής έχει τη χαρά να κοινωνεί με το Θεό, αφού του δίνει μέσα στην καρδιά του χώρο έτσι ώστε να κοινωνήσει μαζί του και να προσεγγίσει τη Θεότητα. Μέσα στις σύγχρονες κοινωνίες που ζούμε είναι ίσως περίεργο κάποιος να προσπαθεί να καλλιεργήσει τη σιωπή. Πολλές φορές όμως καταλαβαίνουμε το πόσο ανάγκη έχουμε μια παύση από την καθημερινότητα και μια στιγμή σιωπής. Η φυγή αυτή από το θόρυβο γίνεται αισθητή σε έναν περίπατο στο βουνό ή τη θάλασσα, μα και σε μια στιγμή χαράς που μπορούμε να ζήσουμε, όταν με ηρεμία ατενίσουμε τον ουρανό. Ίσως όμως η ανάπαυλα της σιωπής να γίνεται ακόμη πιο όμορφη αν καταφέρουμε να την στολίσουμε με δυο λόγια προσευχής στο βραδινό απόδειπνο, καίγοντας λίγο λιβάνι το πρωί, πηγαίνοντας λίγα λουλούδια στη Μητέρα του Φωτός, την Παναγία μας, ανάβοντας το καντηλάκι στο προσευχητάρι μας, και ένα κερί για να θυμόμαστε την πορεία μας προς το Φως. Αυτή η εποχή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής είναι μια εποχή καλλιέργειας της σιωπής και της προσευχής, μια ευκαιρία ανασυγκρότησης και προετοιμασίας μας για τη μεγάλη γιορτή της Ανάστασης, που όσο περνούν οι μέρες και ανοίγει ο καιρός, προσδοκούμε να την γευθούμε μέσα στην Εκκλησιαστική μας κοινότητα, κοινωνώντας με τον ίδιο το Θεό, μετέχοντας από τη γη στη χαρά της Αναστάσεως ως πρόγευση της αιωνιότητάς του. ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

20 Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου 2008 Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Ιγνάτιος Aπό το αρχιερατικό συλλείτουργο για την εορτή της Συνάξεως των εν Λαρίση Αγίων, παρουσία των Σεβ. Μητροπολιτών Φιλιππουπόλεως κ. Νικολάου, Μιχαλουπόλεως κ. Γεωργίου και Λαρίσης κ. Ιγνατίου (2/11) Από την Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίου Ανδρέα Πατρών, προεξάρχοντος του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου (4/11) -Σάββατο 1/11: (απόγευμα) Υποδέχθηκε τα Λείψανα των τοπικών Αγίων, στο προαύλιο του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου Λαρίσης, και στη συνέχεια παρέστη στον πανηγυρικό εσπερινό στον οποίο χοροστάτησε και μίλησε επίκαιρα ο Σεβ. Μητροπολίτης Μιχαλουπόλεως (της Εκκλησίας της Τσεχίας και Σλοβακίας) κ. Γεώργιος. -Κυριακή 2/11: (πρωί) Συλλειτούργησε με τον προαναφερθέντα Ιεράρχη και με τον Σεβ. Μητροπολίτη Φιλιππουπόλεως (της Εκκλησίας της Βουλγαρίας) κ. Νικόλαο, στον ίδιο Ιερό Ναό, για την εορτή των εν Λαρίση Αγίων. -Δευτέρα 3/11: (μεσημέρι) Παρέστη με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών κ. Ιερώνυμο και πλειάδα Αρχιερέων στην υποδοχή του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου στην Πάτρα, προσκεκλημένος του Σεβ. Μητροπολίτη Πατρών κ. Χρυσοστόμου. -Τρίτη 4/11: (πρωί) Συμμετείχε στο Πατριαρχικό και πολυαρχιερατικό συλλείτουργο, στον Ιερό Ναό Αγίου Ανδρέα Πατρών, για τη συμπλήρωση 100 χρόνων απ τη θεμελίωση του Ιερού Ναού. -Παρασκευή 7/11: (πρωί) Παρέστη, προσκεκλημένος στου Σεβ. Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. Νικολάου, στην υποδοχή του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου στη Λαμία. (απόγευμα) τέλεσε, στον Ιερό Ναό Αναλήψεως του Σωτήρος Λαρίσης, την εξόδιο Ακολουθία του αδικοχαμένου Λοχαγού Αθανασίου Κακαμπάκου, ο οποίος σκοτώθηκε κατά την πτώση του ελικοπτέρου «Απάτσι» στην περιοχή της Κύμης. 20 ΤΟ ΤΑΛΑΝΤΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008