Πιέσεις και ανάσες από το ρούβλι και το πετρέλαιο

Transcript

1 01-OIK_COVER_OIK_01 16/12/14 23:24 Page 2 ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 Eτος 1 ο Aρ. φύλλου 4 Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα w w w. k a thimerini. com. cy/ financial Τιμή: 1,50 ΖΗΤΗΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ Βιβλία Υγείας, κόψτε το κάπνισμα για πάντα Ενα βιβλίο για να βοηθήσει τον αναγνώστη να κόψει μια για πάντα το κάπνισμα - πρακτικό εγχειρίδιο αυτοβοήθειας, βήμαπρος-βήμα οδηγός για διακοπή του καπνίσματος, οδηγός αντιμετώπισης των προβλημάτων του καπνίσματος. Χωρίς ανατίμηση. ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Χορός εκατομμυρίων για τηλεοπτικά δικαιώματα Εντεκα εκατ. ευρώ ετησίως κοστίζουν στις δύο τηλεοπτικές πλατφόρμες cyta και PrimeTel τα τηλεοπτικά δικαιώματα των δώδεκα ομάδων της Α κατηγορίας. Το μεγαλύτερο συμβόλαιο έχει η Ομόνοια που λαμβάνει 2,2 εκ. και το δεύτερο το ΑΠΟΕΛ που λαμβάνει 1,8 εκ. ετησίως. Σελ. 22 ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Μάχες σε πολλά μέτωπα ακολουθούν την ψήφιση Μεγάλες προκλήσεις σε πολλά μέτωπα που είναι α- νοικτά, ούτως ώστε να κερδίσει την στήριξη και των «δύσπιστων έως καχύποπτων» κοινοβουλευτικών δυνάμεων θα κληθεί να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση, στην οποία τα κόμματα εξαπέλυσαν δριμεία κριτική κατά την ψηφοφορία για τον προϋπολογισμό. Σελ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Αναβαθμίζεται συνεχώς το δίκτυο της M&P Στην τάση των καταναλωτών να μετακινούνται στις πιο προσιτές μάρκες και στα προϊόντα που έχουν σωστή σχέση ποιότητας και τιμής αποδίδει την επιτυχία των Four Day Clearance ο Πόλυς Μαλλούππας, εκτελεστικός πρόεδρος του ομίλου M&P. Σε συνέντευξή του στην «Κ», αναφέρεται επίσης στο άνοιγμα νέων καταστημάτων στο Mall της Πάφου. Σελ. 10 ΠΑΦΟΣ Γενικός Δείκτης 86,78 3/12 4/12 5/12 8/12 9/12 Όγκος συναλλαγών (χιλιάδες ) 2.044,2 ΑΝΧΕΛ ΓΚΟΥΡΙΑ, Γ.Γ. ΟΟΣΑ Δέκα ονόματα παίζουν για το δημαρχιακό θώκο Κάποιοι πλούτισαν από τις προστατευτικές ρυθμίσεις Ο Γ.Γ. του ΟΟΣΑ Ανχελ Γκουρία επισημαίνει ότι σε κάθε μεταρρύθμιση πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και το οικονομικά α- σθενές τμήμα του πληθυσμού, γιατί σε α- ντίθετη περίπτωση οι πολίτες θα βγουν στους δρόμους. Τονίζει, επίσης, ότι κρυφά συμφέροντα φαίνεται ότι βρίσκονται πίσω από τις αλλαγές. Σελ. 16 Ακαρπες φαίνεται να αποβαίνουν οι προσπάθειες των κομμάτων για εξεύρεση κοινού υποψηφίου για τη δημαρχία της Πάφου. Οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται και εντείνονται σε διάφορα επίπεδα, αλλά το κάθε κόμμα φαίνεται να έχει ως ε- ναλλακτική και πιο πιθανή λύση υποψήφιο από τον δικό του χώρο. Σελ. 8 ΠΑΚΙΣΤΑΝ Πρωτοφανές μακελειό με 130 παιδιά νεκρά Τουλάχιστον 141 νεκροί, ανάμεσά τους 130 παιδιά, ήταν ο απολογισμός της πλέον πολύνεκρης τρομοκρατικής επίθεσης που έγινε ποτέ στο Πακιστάν, με δράστες ένοπλους Ταλιμπάν, οι οποίοι εισέβαλαν σε σχολείο στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας σκορπίζοντας τον θάνατο. Σελ Ο αυταρχισμός του Ερντογάν «τάραξε» τη λίρα Στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δέκα μηνών έναντι του δολαρίου κατρακύλησε τη Δευτέρα η τουρκική λίρα έναντι του δολαρίου, αντανακλώντας την ανησυχία των επενδυτών για τα σωρευόμενα δείγματα αυταρχισμού της τουρκικής κυβέρνησης έναντι των εσωτερικών της αντιπάλων. Στη φωτογραφία, ο Εκρέμ Ντουμανλί, διευθυντής σύνταξης της εφημερίδας Zaman, περικυκλωμένος από αστυνομικούς με πολιτική περιβολή, μεταφέρεται στις φυλακές στο πλαίσιο εκτεταμένης επιχείρησης συλλήψεων δημοσιογράφων, σεναριογράφων και αστυνομικών που συνδέονται με τον αυτοεξόριστο στις ΗΠΑ ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, έναν από τους ισχυρότερους πολέμιους του Ταγίπ Ερντογάν. Σελ. 11 Πρώτη πράξη για εκλογή Προέδρου Εντατικές ζυμώσεις υπέρ της υποψηφιότητας του Σταύρου Δήμα Εν μέσω ζυμώσεων που διαπερνούν οριζόντια το πολιτικό σκηνικό, οι 300 της Βουλής των Ελλήνων καλούνται σήμερα, στις 19.00, να ψηφίσουν στην πρώτη εκ των τριών ψηφοφοριών που θα κρίνουν την εκλογή Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας ή την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές. Η κυβέρνηση και προσωπικά ο κ. Αντώνης Σαμαράς, που έχει α- ναλάβει σημαντικό μερίδιο της προσπάθειας για την εξασφάλιση της προεδρικής πλειοψηφίας των 180 βουλευτών, ποντάρει σε ένα πρώτο αποτέλεσμα που θα σηματοδοτήσει τη δυναμική της υποψηφιότητας του κ. Σταύρου Δήμα. Σύμφωνα με τις ε- κτιμήσεις που υπήρχαν έως αργά χθες βράδυ, καθώς οι ζυμώσεις ήταν συνεχείς, τόσο μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας όσο και μπροστά στα μάτια όσων βρέθηκαν στη Βουλή, αφετηρία για την προεδρική πλειοψηφία αποτελούν 161, κατ ελάχιστον, βουλευτές. Σελ. 17 EPA Πιέσεις και ανάσες από το ρούβλι και το πετρέλαιο Μειωμένη κατά 17% αναμένεται να είναι η κίνηση του τουριστικού ρεύματος από τη Ρωσία Θετικές είναι οι ενδείξεις από την πτώση των τιμών του πετρελαίου διεθνώς, γεγονός που θα δώσει ώθηση στη βιομηχανία, αφού το κόστος αναμένεται να παρουσιάσει σημαντική μείωση. Ωστόσο, η βιομηχανία του τουρισμού φαίνεται να νιώθει έντονα την πίεση από την βουτιά που παρουσιάζει το ρούβλι, γεγονός που θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην άφιξη τουριστών από την Ρωσία. Εκτιμάται ότι οι απώλειες στον κυπριακό τουρισμό από τη συνεχή πτώση της ρωσικής αγοράς θα ανέλθουν στο 17%. Η αγορά της Ρωσίας αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες τουριστικές μας αγορές, η οποία τα τελευταία χρόνια παρουσίασε θεαματικές αυξήσεις στις αφίξεις. Αντίθετα, η πτώση της τιμής του μαύρου χρυσού δημιουργεί πιο θετικό κλίμα για τις αερομεταφορές. Χαρακτηριστική είναι η εκτίμηση της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ) σύμφωνα με την οποία η μέση αξία των αεροπορικών εισιτηρίων θα είναι κατά 5,1% φθηνότερη το 2015 σε σύγκριση με το Την ίδια ώρα, ο επιχειρηματικός κόσμος εκφράζει πλήρη ικανοποίηση από την πτώση της τιμής καθώς η Κύπρος στηρίζεται αποκλειστικά στο θέμα της ενέργειας και της εισαγωγής καυσίμων τα οποία χρησιμοποιούνται τόσο για τη διακίνηση οχημάτων όσο και για βιομηχανικούς, εμπορικούς και άλλους σκοπούς. Ως εκ τούτου, αναμένουν και μείωση του ηλεκτρικού ρεύματος, γεγονός που θα μειώσει τα κόστη των επιχειρήσεων και των βιομηχανιών. Σελ. 5, 12 Μουντή η ζήτηση για τη μετοχή της Τρ. Κύπρου Tαμεία προνοίας έπρεπε να πωλήσουν τις μετοχές τους Μετά από 21 μήνες απουσίας η μετοχή της Τράπεζας Κύπρου ξεκίνησε επαναδιαπραγμάτευση στα Χρηματιστήρια Αξιών Κύπρου και Ελλάδας, σηματοδοτώντας μια νέα ε- ποχή για το Συγκρότημα. Κατά την πρώτη μέρα διαπραγμάτευσης σημειώθηκε σημαντική πτώση της τάξης του 25%. Η μετοχή, που άνοιξε στα 23 σεντ, υποχώρησε μετά το μεσημέρι σταδιακά στα 18 σεντ (και 17,7 στο ΧΑ). Ο όγκος, ωστόσο, ήταν αρκετά μικρός, με τις συναλλαγές στο ΧΑΚ να μην φτάνουν τα 2 εκατ. ευρώ (8,6 εκατ. μετοχές) και στην Αθήνα το ποσό να είναι ΑSSOCIATED PRESS ελαφρώς υψηλότερο (με 10,7 εκατ. μετοχές). Η εικόνα που δημιουργείται είναι πως η ζήτηση για την μετοχή παραμένει μουντή, ενώ οι τάσεις για ρευστοποίηση ήταν ξεκάθαρες, πρώτο λόγω του ότι αρκετά ταμεία προνοίας που βρίσκονται υπό διάλυση έ- πρεπε αναγκαστικά να πουλήσουν τις μετοχές τους και να αποχωρήσουν από την επένδυσή τους, ενώ αρκετοί από τους κουρεμένους καταθέτες ήθελαν να ξεφορτωθούν «το όλο ζήτημα» και να κλείσουν την υπόθεση «Τράπεζα Κύπρου», προχωρώντας σε πωλήσεις. Σελ. 3 ΝΟΥΛΑΝΤ- ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ Μπερδεμένοι οι Αμερικανοί Στην Ουάσιγκτον πιστεύουν ότι μπορούν να ξεκινήσουν οι συνομιλίες όταν θα είναι σε θέση να παρακαθίσει σ αυτές ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όπως προκύπτει από τις επαφές που είχαν μέχρι στιγμής με τον Νίκο Αναστασιάδη. Ο ίδιος διασαφηνίζει πως αν δεν τερματιστεί η παρανομία, δεν τίθεται θέμα επανάληψης των συνομιλιών και ξεκάθαρα λέει ότι κλειδί αποτελεί η ρότα του Μπαρμπαρός και ορόσημο για τη Λευκωσία η 30η Δεκεμβρίου, που λήγει η Navtex. Σελ. 6 ΣΧΟΛΙΟ / Tου ΜΙΧAΛΗ ΠΕΡΣΙAΝΗ Το νέο 1998 της Μόσχας Η Ρωσίαζει στιγμές του Το ρούβλι καταρρέει και δεν φαίνεται πως υπάρχουν λύσεις διαθέσιμες. Η πτώση των τιμών του πετρελαίου ενισχύει την τιμή του δολαρίου σε σχέση με το ρούβλι και μάλιστα σε ένα χρονικό σημείο στο οποίο το ρωσικό νόμισμα είναι ιδιαίτερα ευάλωτο. Η γεωπολιτική κρίση και οι κυρώσεις εναντίον της χώρας, επιδείνωσαν την εμπιστοσύνη και ενίσχυσαν την αβεβαιότητα. Οι κινήσεις της κυβέρνησης, με τις «υπόγειες» επιθέσεις τύπου Γιούκος (π.χ. ε- ναντίον της Sistema) ενέτειναν την τάση φυγής κεφαλαίων από την χώρα. Την ίδια ώρα, οι υποχρεώσεις της χώρας σε ξένο νόμισμα, ήδη αυξημένες, ενισχύονται εξαιτίας της πτώσης του νομίσματος. Η κεντρική τράπεζα της χώρας επιχείρησε αρχικά να αφήσει το ρούβλι να μπει σε ελεύθερη διακύμανση, αφού είδε πως δεν έχει τα α- ποθέματα να το στηρίξει, αλλά χτες αύξησε τα επιτόκια στο 17%, κάτι που ήδη τροφοδοτεί τον πληθωρισμό και επιτείνει την ύφεση στην χώρα. Η στενή νομισματική πολιτική θα κτυπήσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα σε μια περίοδο κατά την οποία αυτό είναι ιδιαίτερα ευάλωτο. Υπάρχουν α- κόμα περιθώρια για την νομισματική πολιτική της χώρας (η αύξηση των ε- πιτοκίων είναι μικρότερη από ό,τι το 1998, για παράδειγμα) ενώ και οι πολιτικές επιλογές με το de-offshorization, τις μαύρες λίστες και την «ενθάρρυνση» για επαναπατρισμό κεφαλαίων και ε- πιχειρήσεων, ενδεχομένως να δείξουν κάποιο αποτέλεσμα σύντομα, αν δεν είναι ήδη αργά. Το πρόβλημα της Ρωσίας, όμως, είναι πως δεν έχει καμία επιλογή πέρα από τις ενδογενείς κινήσεις. Μια διάσωση από το ΔΝΤ πρέπει να θεωρείται αδύνατη, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς τις γεωπολιτικές πραγματικότητες, με τις οποίες μια τέτοια διάσωση, ούτε προσφέρεται, ούτε γίνεται αποδεκτή. Ο φαύλος κύκλος έχει ήδη σχηματιστεί. Αυτό που διαφαίνεται για πρώτη φορά είναι μια βαθιά ρωγμή στην παντοδυναμία της κυβερνητικής νομενκλατούρας, η οποία θα φέρει για πρώτη φορά τον πρόεδρο Πούτιν προ δύσκολων διλημμάτων στο εσωτερικό της χώρας. Η πηγή νομιμοποίησής του η σταθερή ανάπτυξη και ο αυξημένος πλούτος μιας επεκτεινόμενης μεσαίας τάξης- φαίνεται πως χάνεται. Η πολιτική σταθερότητα δύσκολα μπορεί να διατηρηθεί μέσα σε ένα οικονομικό χάος. Αυτό που τρομάζει, όμως, δεν είναι τόσο η αποδυνάμωση του κ. Πούτιν (κανείς ακόμα δεν μπορεί να σκεφτεί μια αποχώρησή του). Το χειρότερο σε αυτό το στάδιο είναι πως ένας αποδυναμωμένος Πούτιν θα αφήσει γύρω του, από την Αγία Πετρούπολη ως το Βλαδιβοστόκ, μεγάλα κενά εξουσίας. Και, όσο κι αν ανησυχούμε για τις όχι και τόσο δημοκρατικές τάσεις του Ρώσου προέδρου, η εναλλακτική της διαφθοράς, της μαφιόζικης διαπλοκής, του άτακτου «πατριωτισμού» και των φεουδαρχικών δομών εξουσίας, είναι ακόμα πιο τρομακτική. Η Κύπρος ανησυχεί για την επίδραση που θα έχει η όλη κατάσταση στον τουρισμό, στην οικονομία μας, στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, τους δικηγόρους και τους λογιστές. Και ορθά ανησυχούμε για αυτές τις επιπτώσεις. Την ίδια ώρα, όμως, η γεωπολιτική ε- ξέλιξη μιας αποδυναμωμένης ρωσικής κυβέρνησης και των εναλλακτικών που δημιουργούνται, θα πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά, αφού επηρεάζει όλες τις πτυχές της δικής μας εξωτερικής πολιτικής, πέρα από το γκάζι και το Κυπριακό.

2 02-OIK_SHMEIOMATARIO_KATHI 16/12/14 20:18 Page 2 2 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 ΟΜΗΡΟΥ & ΣΕΒΕΡΗ Ο αθυρόστομος Mr Χούρικαν και οι υπό ατμόν υπουργοί... Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ Μεγάλο ενδιαφέρον δείχνουν τον τελευταίο καιρό οι Financial Times για την Τράπεζα Κύπρου και τις προσπάθειές της να επανέλθει στα χρηματιστήρια Κύπρου και Ελλάδας, ύ- στερα από σχεδόν 22 μήνες. Προχθές μάλιστα η εφημερίδα χαρακτήρισε ως βήμα ανάκαμψης την ε- παναδιαπραγμάτευση της μετοχής της Τράπεζας Κύπρου και φιλοξενούσε και δήλωση του διευθύνοντος συμβούλου Τζον Χούρικαν, ο οποίος τόνιζε ότι η Κύπρος δεν είναι Ελλάδα, ότι το ρίσκο για την τράπεζα είναι κυπριακό και χαμηλότερο απ ό,τι προηγουμένως, ενώ δεν υπάρχει πια ελληνικό ρίσκο επισημαίνοντας ότι η Τράπεζα Κύπρου δεν έχασε καταθέσεις παρά την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών. Εξέπληξε πολλούς ο ξαφνικός έρωτας των Financial Times με τον κ. Χούρικαν, τον οποίο ως γνωστόν τα διεθνή ΜΜΕ δακτυλόδειχναν στις αρχές του 2013 για το σκάνδαλο χειραγώγησης του Libor, του βρετανικού διατραπεζικού επιτοκίου - αντίστοιχου του Euribor από την θέση του στην Royal Bank of Scotland (RBS). Η συγκεκριμένη δραστηριότητά του ήταν που έφερε και την απόλυσή του (κατ άλλους παραίτησή του) από την RBS μετά το πρόστιμο που επεβλήθη στην τράπεζα από τις ΗΠΑ. Φαίνεται πως μετά την τάτσα του Libor ο κ. Χούρικαν το έβαλε αμέτι μουχαμέτι να καθαρίσει με τα καλύτερα καθαριστικά την εικόνα του, να ξανακτίσει το προφίλ του, να ξαναδώσει προοπτική στην βασιλική ούτως ή άλλως καριέρα του. Όπως πληροφορούμαι από τις εγκυρότατες πηγές μου, απευθείας από το city του Λονδίνου, ο κ. Χούρικαν έχει προσλάβει επικοινωνιολόγους του οποίους πληρώνει με δικά του χρήματα. Το γραφείο βρίσκεται στο Λονδίνο και στοιχίζει αρκετά χρήματα, ίσως και το 1/4 του μισθού. Η πληρωμή είναι ανάλογη με την υψηλού επιπέδου και πολύ συγκεκριμένη αποστολή: την ανόρθωση του δημόσιου προφίλ του πελάτη, ιδιαίτερα στους οικονομικούς κύκλους της Βρετανίας. Έτσι λύθηκε το μεγάλο μυστήριο του ξαφνικού έρωτα κάποιων ΜΜΕ της Βρετανίας με την Τράπεζα Κύπρου. Ωστόσο, τα ερωτήματα για μας πληθαίνουν και δεν προβλέπεται ότι ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου θα τα απαντήσει ποτέ, αφού παραμένει σχετικά απρόσιτος από τα κυπριακά ΜΜΕ. Λόγω των προφανών προγραμματισμών που κάνει απέφυγε μέχρι σήμερα να φέρει στην Κύπρο την οικογένειά του και τα μικρά του παιδιά γι αυτό, όπως πληροφορούμαι, κάθε δεκαπενθήμερο πετάει κοντά τους και μένει για μια εβδομάδα. Πηγή η οποία δεν επιδέχεται αμφισβήτησης, μου σφύριξε ότι παρά τα ουϊσκάκια και τις φιλίες με την οικογένεια Αναστασιάδη ο Mr Χούρικαν δεν μας έχει περί πολλού... Χωριάτες ανεβάζει, χωριάτες κατεβάζει τους Κύπριους στις ιδιωτικές του συνομιλίες. Η πηγή - ωτακουστής - μου τον χαρακτηρίζει επιεικώς αθυρόστομο και κάποια επίθετα που άκουσα δεν θέλω να πιστέψω ότι μπορεί να έχουν ειπωθεί από την ευγενικά κατά τα άλλα φυσιογνωμία του Mr Χούρικαν. Μια άλλη πηγή μου στο city του Λονδίνου μου τον χαρακτήρισε βέρο Ιρλανδό στην αθυροστομία σημειώνοντας με νόημα ότι ένας έμπειρος ό- πως ο κ. Χούρικαν θα έπρεπε να πρόσεχε πού και πώς μιλά για τους χωριάτες Κύπριους, αφού στο city υ- πάρχουν πολλοί τέτοιοι... χωριάτες! Κάποιοι συνεργάτες του Νίκαρου τον περιμένουν να επιστρέψει πώς και πώς λέγοντας μεταξύ σοβαρού και α- στείου πως αν δεν το πράξει σύντομα θα δυσκολευτεί να διώξει τον Ο- μήρου... «Πότε θα τελειώσει η εξορία μου στο χωριό με τους χωριάτες...;» Οι ίδιοι σχολίαζαν ενοχλημένοι την επίσκεψη του Ομήρου ως Προεδρεύοντα της Δημοκρατίας στους πλημμυροπαθείς της Λάρνακας και κυρίως την υπόσχεσή του για άμεση οικονομική ενίσχυση. Ένας υπουργός μάλιστα έδειξε ιδιαίτερα ενοχλημένος για την δραστηριότητα που αναπτύσσει ο Προεδρεύων λες και θα συνεχίσει να είναι Πρόεδρος και άφησε υπαινιγμούς για κομπόδεμα ψήφων... Υπάρχουν και αυτοί που η επιστροφή του Νίκαρου θα τους στοιχίσει, ί- σως και την θέση τους στο Προεδρικό ή στο υπουργείο, αφού τα σενάρια για ολικό λίφτινγκ στην προεδρία αλλά και στην κυβέρνηση δίνουν και παίρνουν. Άτομο που γνωρίζει πολλά και καλά, ψιθύριζε προχθές σε χάι κλας εστιατόριο στον συνδαιτυμόνα του ότι μέχρι τον Μάρτιο - Απρίλιο η κυβέρνηση και η Προεδρία θα έχουν νέο πρόσωπο και οι αλλαγές θα είναι σαρωτικές. Ύστερα από υπερβολική επιμονή του συνδαιτυμόνα υπέκυψε και ομολόγησε και τους υπουργούς που βρίσκονται υπό... ατμόν. Παρέθεσε τα ονόματα με την υποσημείωση τουλάχιστον σε αυτή την φάση. Σας μεταφέρω λοιπόν όσα κατέγραψε το καλοκουρδισμένο αυτί αναγνώστριας της υψηλής κοινωνίας η οποία μου τα μετέφερε σχεδόν α- πνευστί: Ιωνάς, Δημητριάδης, Πατσαλής, Ζέτα... Στην απορία του συνδαιτυμόνα Μα και ο Πατσαλής και η Ζέτα; η απάντηση ήταν ξεκάθαρη: Τα κριτήρια για τον ανασχηματισμό δεν είναι μόνο η απόδοση του κάθε υπουργού, υ- πάρχουν και άλλα... Στο νοητό σταυροδρόμι της ε- ξουσίας της Κύπρου ο Πρόεδρος ξεκινά την ανάβασή του α- πό τον πάτο του πηγαδιού των τειχών στην οδό Ομήρου που διαπερνά τον πολιτικό μας βουλευτικό πολιτισμό εντός του παρηκμασμένου πολυπολιτισμικού κήπου, για να ανέβει με κακουχίες ιερομάρτυρα τον Λόφο της Σεβέρη, ξαποσταίνοντας για λίγο από τα πολεμικά παίγνια υπό το θλιμμένο βλέμμα του υπό απόκρυψη τις νύχτες Κυριάκου Μάτση. Όταν όμως ο λόφος καταληφθεί, είτε συγκυριακά είτε από τακτική μαεστρία, τα λάφυρα είναι μεθυστικά. Τον κατήφορο της επιστροφής στην οδό Ομήρου δεν τον επέλεξε ποτέ κανείς. ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ Η κ. Στέλλα Κυριακίδου και η κ. Εύη Παπαδοπούλου. Ο κ. Γιώργος Άππιος και η κ. Στέλλα Κυριακίδου. H κ. Ανδρονίκη Παπαγεωργίου, η κ. Κούλα Παπανικολάου, η κ. Νίτσα Σωτηρίου και η κ. Μαίρη Περδίου. Της ΔHΜΗΤΡΑΣ ΓΕΩΡΓIΟΥ Έργα γεμάτα δύναμη, που κουβαλούν την δική τους ιστορία παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στο κυπριακό κοινό που είχε την ευκαιρία να θαυμάσει 35 έργα, μικρών και μεγάλων διαστάσεων του καταξιωμένου καλλιτέχνη Δημήτρη Γέρου. Πρόκειται για δημιουργίες που προέκυψαν τα τελευταία 20 χρόνια, τις οποίες φιλοξενεί η γκαλερί Golden Gallery by Kapatays. Ο δημιουργός μας καλεί σε ένα κόσμο που δεν δεσμεύεται από τη φυσική πραγματικότητα αλλά την προσλαμβάνει, την αναπλάθει, την φιλτράρει και τέλος την συνθέτει σε νέες απρόσμενες σχέσεις, σε μια μεταφυσική ατμόσφαιρα και με διανοητικό χαρακτήρα. Τα τελευταία 25 χρόνια ασχολείται με την ίδια επιτυχία και με την φωτογραφία και το τελευταίο του βιβλίο, με φωτογραφίες πάνω στα ποιήματα του Κ. Π. Καβάφη, η American Library Association το κατέταξε στα δέκα καλύτερα του Σύντομα πρόκειται να κυκλοφορήσει ένα ακόμη βιβλίο του με φωτογραφίες του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές τον οποίο φωτογράφιζε ο Δ. Γέρος κατά τις συναντήσεις τους στο Μεξικό και την Κολομβία. Τα ε- γκαίνια της έκθεση τέλεσε ο Υ- πουργός Άμυνας Χριστόφορος Φωκαΐδης, στην παρουσία εκλεκτών καλεσμένων. Χορηγός επικοινωνίας της έκθεσης ήταν η ε- O κ. Ανδρέας Καπάταης και ο κ. Χριστόφορος Φωκαΐδης. φημερίδα Η Καθημερινή. Ο κ. Δημήτρης Γέρος. Για ένα διαφορετικό πρωινό κάλεσε τους εκπροσώπους των ΜΜΕ η Europa Donna Κύπρου ανοίγοντας το Σπίτι της στην Λευκωσία. Μέσα από μια συνέντευξη τύπου η Πρόεδρος του συνδέσμου κα Στέλλα Κυριακίδου ευχαρίστησε τους χορηγούς, αλλά και τα ΜΜΕ, για την πολύχρονη στήριξη και συμπαράστασή τους. Ακολούθησε επίσης η ανασκόπηση της χρονιάς για το 2014, με την πρόεδρο να αναφέρεται στην πρόσφατη ανακοίνωση του Υπουργείου Υγείας για την α- πόφαση για τη δημιουργία ενός ε- ξειδικευμένου Κέντρου Μαστού Το ζεύγος Γιώργου και Τατιάνας Μεταξά. για όλες τις γυναίκες. Το έργο της Europa Donna Κύπρου συνεχίζεται και θα συμμετέχει στην καθοδηγητική επιτροπή του Προγράμματος Πληθυσμιακού Ελέγχου, με στόχο να επισημαίνει ελλείψεις, να συμβάλλει στην επίλυσή τους αλλά και να ενημερώνει τις γυναίκες για το Πρόγραμμα. Το 2015 έρχεται, όπως αναφέρθηκε, με νέες προκλήσεις για περισσότερη ενεργό συμμετοχή, παρακολούθηση αλλά και συνεχείς πιέσεις για την επίτευξη των στόχων του συνδέσμου. Σε γιορτινό κλίμα μας βάζει αυτή την εβδομάδα η Vassos Eliades Group of Companies που μας καλεί σε ένα cheese and wine event την Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου στο Silver Star Wine Bar με στόχο την ανταλλαγή ευχών για τη νέα χρονιά που όλο και πλησιάζει. Έ- να ταξίδι από το κρύο μέχρι το red hot μας καλεί να κάνουμε η Stolichnaya Vodka την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου, με αφορμή την παρουσίαση της ειδικής έκδοσης της Stolichnaya Night Edition στο Residence Club. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Διευθυντής Σύνταξης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ

3 03-OIK_TO THEMA_KATHI 16/12/14 22:55 Page 3 Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 3 Ρευστοποίηση ταμείων για την Τράπεζα Κύπρου «Μουντή» η ζήτηση για τις μετοχές, οι επενδυτές έκαναν τις κινήσεις τους στα 24 σεντ Δεν αναμένονται δραματικές αλλαγές Η εικόνα που δημιουργείται σε πρώτη φάση, είναι πως με τους μετόχους «ελέγχου» να έχουν εξασφαλίσει το «στοίχημά» τους στην τράπεζα, με τους θεσμικούς επενδυτές όπως τα ταμεία προνοίας να μην θέλουν (και να μην μπορούν) να επενδύσουν όπως παλαιότερα στην τράπεζα, και με τους μικρούς επενδυτές (π.χ. νοικοκυριά) να μην χρησιμοποιούν το ΧΑΚ για τις ε- πενδύσεις τους μετά το κούρεμα και τις πιέσεις που δημιουργεί η οικονομική κρίση, δεν αναμένονται δραματικές αλλαγές στην εικόνα της μετοχής. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η σταθεροποίηση της αξίας σε κάποιο σημείο χωρίς πιέσεις δεν θα γίνει άμεσα, αφού η ζήτηση δεν έχει ακόμα ξεκινήσει ουσιαστικά, σε αντίθεση με την προσφορά. Γράφουν ΕΜΙΛΥ ΜΙΝΤΗ, ΜΑΡΙΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ Σε νέα εποχή εισέρχεται η Τράπεζα Κύπρου μετά τη χθεσινή μέρα, αφού μετά από 21 συνολικά μήνες η μετοχή του Ομίλου ξεκίνησε επαναδιαπραγμάτευση στα Χρηματιστήρια Αξιών Κύπρου και Ελλάδας. Κατά την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσής της στο πάτωμα, η μετοχή της Τράπεζας Κύπρου σημείωσε σημαντική πτώση της τάξης του 25%. Η μετοχή άνοιξε στα 23 σεντ και στη συνέχεια υποχώρησε μετά το μεσημέρι σταδιακά στα 18 σεντ (και 17,7 στο ΧΑ). Ο όγκος, ωστόσο, ήταν αρκετά μικρός, με τις συναλλαγές στο ΧΑΚ να μην φτάνουν τα 2 εκατ. ευρώ (8,6 εκατ. μετοχές) και στην Αθήνα το ποσό να είναι ελαφρώς υψηλότερο (με 10,7 εκατ. μετοχές). Τα συμπεράσματα που εξάγονται κατά την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσης της μετοχής στο Χρηματιστήριο είναι πως η ζήτηση για τη μετοχή παραμένει «μουντή» με τους επενδυτές που ήθελαν να μπουν στις τράπεζες να έχουν ήδη κάνει τις κινήσεις τους σε ψηλότερη τιμή, δηλαδή στα 24 σεντ στα οποία έγινε η αύξηση κεφαλαίου της Τράπεζας. Τάσεις ρευστοποίησης Όπως αναφέρουν στην «Κ» οικονομικοί αναλυτές, «οι τάσεις για ρευστοποίηση ήταν από προχθές ξεκάθαρες αφού πρώτο, αρκετά ταμεία προνοίας που ήδη βρίσκονται υπό διάλυση, έπρεπε αναγκαστικά να πωλήσουν τις μετοχές τους και να αποχωρήσουν από την επένδυσή τους. Δεύτερο, αρκετοί από τους κουρεμένους καταθέτες ήθελαν να ξεφορτωθούν «το όλο ζήτημα» και να κλείσουν την υπόθεση «Τράπεζα Κύπρου», προχωρώντας σε πωλήσεις». Όπως αναφέρουν στην «Κ» χαρακτηριστικά, «η πρότερη εικόνα που επικρατούσε γύρω από την μετοχή της τράπεζας πριν από την οικονομική κρίση, με μαζική κατοχή μετοχών από μεγάλο αριθμό κυπριακών (και μη) νοικοκυριών, φυσιολογικά δεν επανήλθε», προσθέτοντας παράλληλα πως «δεν θα πρέπει να αναμένεται πως μια τέτοια εικόνα < Εδραιώνεται η νέα «τάξη πραγμάτων» στην Αγία Παρασκευή, με την τιμή της μετοχής φυσιολογικά να πέφτει από τα 23 σεντ του ανοίγματος. θα διαμορφωθεί σύντομα καθώς η α- ποστροφή από χρηματιστηριακές ε- πενδύσεις αποτελεί φυσιολογικό χαρακτηριστικό της κρίσης στην Κύπρο». Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, σε αυτή την εικόνα συμβάλλουν τόσο η απώλεια εμπιστοσύνης στους μετοχικούς τίτλους (και δη των τραπεζών) όσο και η γενικότερη οικονομική συγκυρία στην οποία βρίσκονται τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις στην Κύπρο, λόγω υψηλής τους μόχλευσης. Παρόλο που το επενδυτικό ενδιαφέρον παραμένει χαμηλό για την Τράπεζα Κύπρου αλλά και το ΧΑΚ γενικότερα, είναι ακόμα νωρίς για να ξεκαθαρίσει το σημείο ισορροπίας της μετοχής αν και κατά τη χθεσινή μέρα είχε διαφανεί πως οι μεγάλοι επενδυτές δεν έχουν την πρόθεση να ενισχύσουν τη θέση Παρόλο που το επενδυτικό ενδιαφέρον παραμένει χαμηλό για την Τράπεζα Κύπρου αλλά και το ΧΑΚ, είναι ακόμα νωρίς για να ξεκαθαρίσει το σημείο ισορροπίας της μετοχής αν και διαφάνηκε πως οι μεγάλοι επενδυτές δεν έχουν την πρόθεση να ενισχύσουν τη θέση τους στο μετοχολόγιο. τους στο μετοχολόγιο. Αυτό μπορεί αφενός να οφείλεται στο γεγονός ότι οι όγκοι της διαπραγμάτευσης είναι τέτοιοι που, ούτως ή άλλως, δεν θα ε- πέτρεπαν κάτι τέτοιο στις πρώτες η- μέρες της επιστροφής της μετοχής στο «πάτωμα». Αφετέρου, όμως, το χαμηλό ενδιαφέρον των θεσμικών ε- πενδυτών που ήδη κατέχουν συμφέροντα στην τράπεζα, μπορεί να οφείλεται και στο γεγονός ότι οι ισορροπίες στο μετοχολόγιο αλλά και στο ΔΣ της τράπεζας, είναι ουσιαστικά «κλειδωμένες» και δεν υπάρχει ουσιαστική προοπτική εξασφάλισης ελέγχου μέσα από το χρηματιστήριο. Αυτό που θα μπορούσε να συμπεράνει κανείς είναι ότι η «τράπουλα» του ελέγχου της Τράπεζας μοιράζεται από την αρχή με τον έλεγχο στην Αγία Παρασκευή να περνά σε μια «νέα τάξη». Σύμφωνα με εκτιμήσεις, «αυτός ο έλεγχος, που έχει αλλάξει χέρια, δεν αναμένεται πως θα μετακινηθεί σε νέους κατόχους μετοχών, παρά το γεγονός ότι μεγάλοι επενδυτές όπως τον Wilbur Ross δεν κρύβουν την πρόθεσή τους να πωλήσουν τις μετοχές τους, όταν (ή αν) η μετοχή ξεπεράσει κάποια στιγμή τα 70 σεντ. Κάτι τέτοιο, σε κάθε περίπτωση, εντοπίζεται σε ορίζοντα τριών ή και παραπάνω χρόνων», σημειώνουν. ΚΥΠΕ ΧΑΚ: Νωρίς ακόμα για συμπεράσματα Την ελπίδα να επανέλθει σταδιακά η ο- μαλότητα στο κυπριακό χρηματιστήριο και να αποτελέσει καταλύτη για επανεκκίνησης της οικονομίας εξέφρασε ο γενικός διευθυντής του ΧΑΚ, Νώντας Μεταξάς. Μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΡΙΚ, ο κ. Μεταξάς σχολιάζοντας την πρώτη ημέρα επαναδιαπραγμάτευσης της μετοχής της Τράπεζας Κύπρου στο πάτωμα του ΧΑΚ, ε- πεσήμανε πως «είναι πολύ νωρίς να βγουν οποιαδήποτε συμπεράσματα», προσθέτοντας παράλληλα ότι «οι κανονισμοί προβλέπουν 10 εργάσιμες μέρες συνεχούς διαπραγμάτευσης για να συμπεριληφθεί μία εταιρεία στον δείκτη τιμών του ΧΑΚ». Ερωτηθείς σχετικά πότε αναμένεται σταθεροποίηση, υπέδειξε πως κάτι τέτοιο δεν μπορεί να α- παντηθεί επί του παρόντος, ούτε είναι δυνατές οποιεσδήποτε προβλέψεις. «Πρόκειται για μία νέα εταιρεία», είπε, σημειώνοντας ότι «αναμένουμε να δούμε πώς θα αντιδράσει το επενδυτικό κοινό». Παράλληλα, όπως τόνισε ο κ. Μεταξάς, η τιμή μίας μετοχής δεν ε- ξαρτάται αποκλειστικά από την ίδια την εταιρεία, αλλά επίσης από το οικονομικό περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται. «Η Τράπεζα Κύπρου προς το παρόν ε- πηρεάζεται από το οικονομικό περιβάλλον τόσο της Κύπρου όσο και της Ελλάδας», ανέφερε ο γενικός διευθυντής του ΧΑΚ, κρίνοντας ως παρακινδυνευμένο να γίνουν οποιεσδήποτε εκτιμήσεις και καλώντας ταυτόχρονα τους επενδυτές «να είναι πολύ προσεκτικοί στα όσα ακούγονται».

4 04-OIK_ ΤΤ ΤΤΤΤ_KATHI 16/12/14 22:05 Page 4 4 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΟ ΘΕΜΑ Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 Πέρασε ο προϋπολογισμός, έπονται τα δύσκολα Τα κρίσιμα νομοσχέδια του ΓΕΣΥ, των ιδιωτικοποιήσεων και το ανοικτό ζήτημα των εκποιήσεων οι μεγάλες προκλήσεις Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ «Εχουμε δρόμο να διανύσουμε», α- νέφερε από το βήμα της Βουλής ο υ- πουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης την περασμένη βδομάδα, γνωρίζοντας ως φαίνεται ότι οριακή έ- γκριση του προϋπολογισμού αποτελεί την αποφυγή ακόμα ενός σκοπέλου αλλά όχι το τέλος του δρόμου στην μακρά και δύσκολη πορεία ανάκαμψης της κυπριακής οικονομίας. Άλλωστε, οι έντονες κριτικές των πολιτικών δυνάμεων προς τους χειρισμούς της κυβέρνησης, από το βήμα της Βουλής, είναι ενδεικτικές της ανοχής στις πολιτικές Αναστασιάδη, που δηλούν και τα κόμματα που ψηφίζουν τον προϋπολογισμό και όχι της πλήρους στήριξης της. Εξ αυτού προκύπτει πως η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να δώσει σκληρές μάχες σε πολλά μέτωπα που είναι ανοικτά, όπως το ΓΕΣΥ και οι ιδιωτικοποιήσεις ούτως ώστε να κερδίσει την στήριξη και των «δύσπιστων έως καχύποπτων» κοινοβουλευτικών δυνάμεων. Δριμεία κριτική προς τους κυβερνητικούς χειρισμούς άσκησαν όλα τα κόμματα πλην του ΔΗΣΥ. Ο προϋπολογισμός χαρακτηρίστηκε ως «προϋπολογισμός λιτότητας», ανεπαρκής σε αναπτυξιακές δαπάνες < Ανοχή φαίνεται να δείχνουν τα κόμματα έναντι των κυβερνητικών χειρισμών, η οποία δεν φαίνεται να έχει μέλλον και αντοχή. από την πλειοψηφία των κομμάτων. Αυτό σύμφωνα με τις πολιτικές δυνάμεις οφείλεται στην υποτακτική στάση της Κυβέρνησης προς την Τρόικα και την έλλειψη διαπραγματευτικής δεινότητας απέναντι στις απαιτήσεις των δανειστών. Ωστόσο, ο κρατικός προϋπολογισμός δεν μονοπώλησε τη συζήτηση των πολιτικών δυνάμεων από το βήμα της Βουλής. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ά- δραξαν την ευκαιρία να ασκήσουν σκληρή κριτική σε χειρισμούς της κυβέρνησης, τόσο στο κυπριακό όσο και σε συγκεκριμένα νομοσχέδια που κατατέθηκαν ή αναμένεται να κατατεθούν όπως αυτό του ΓΕΣΥ, των ι- διωτικοποιήσεων και των εκποιήσεων. ΔΗΣΥ σε αυτοκριτική Λανθασμένους χειρισμούς και παραλείψεις φαίνεται να βλέπει και το κυβερνών κόμμα, στις πολιτικές της κυβέρνησης. «Δεν διεκδικούμε το α- λάθητο», ομολογεί από το βήμα της Βουλής ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου. Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που ο πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος αναγκάζεται να κάνει οδυνηρές διαπιστώσεις για τους κυβερνητικούς χειρισμούς χωρίς, ωστόσο, να εγκαταλείπει και την άχαρη για πολλούς στάση στήριξης προς την κυβέρνηση. Παρά την ανάληψη ευθυνών και την παραδοχή αδυναμιών και παραλείψεων, ο ΔΗΣΥ επικροτεί την κυβέρνηση για επιτυχία στη σταθεροποίηση της οικονομίας. Στην Πινδάρου, μετά και από την ι- σορροπία τρόμου που επικράτησε στο ζήτημα των εκποιήσεων, είναι έντονες οι ανησυχίες για την δημιουργία ενός σκληρού αντιπολιτευτικού μετώπου που θα σταυρώνει μελλοντικά νομοσχέδια της κυβέρνησης και συνεπώς της κοινοβουλευτικής απομόνωσης του κόμματος. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που ο ΔΗΣΥ στοχεύει μέσα από τις τοποθετήσεις του στην πολιτική της συναίνεσης και της συνεργασίας. Η συγκρουσιακή πολιτική κάθε άλλο παρά συμφέρει την κυβέρνηση και το ίδιο το κυβερνών κόμμα για την έγκριση νομοσχεδίων και αυτός είναι και ο λόγος που ψάχνει συνεχώς να βρει συγκλίσεις με τα υπόλοιπα κόμματα. ΑΚΕΛ στην αντεπίθεση Εφ όλης της ύλης κριτική προς τους χειρισμούς της κυβέρνησης ε- ξαπέλυσε από το βήμα της Βουλής ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού. Το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης φαίνεται να εξέρχεται από την πολιτική του μοναξιά και να ενισχύει τον αντιπολιτευτικό του ρόλο. Κάνει λόγο για προϋπολογισμό που προνοεί την υλοποίηση των αντιλαϊκών στόχων της Τρόικας και της κυβέρνησης. Μεγαλύτερος φόβος για την Εζεκία Παπαϊωάννου φαίνεται να είναι η επομένη της κρίσης και το μέγεθος του κοινωνικού κόστους από τις πολιτικές «λιτότητας» που εφαρμόζονται. Στόχος του ΑΚΕΛ είναι η αναχαίτιση «νεοφιλελεύθερων πολιτικών» αλλά και οι κοινοβουλευτικές συμμαχίες. Τους στόχους του ΑΚΕΛ φαίνεται να ευνοούν οι γενικές ανησυχίες των κομμάτων για την πορεία της οικονομίας αλλά και οι επιφυλάξεις τους προς τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Την ίδια στιγμή ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ δεν παραλείπει να ασκήσει κριτική και στον χειρισμό των διαπραγματεύσεων από πλευράς του Η έγκριση του κρατικού προϋπολογισμού φαίνεται να αποτελεί πύρρεια νίκη για την κυβέρνηση, η οποία πλέον κινείται σε χαμηλό βαρομετρικό αξιοπιστίας. Ήδη τα κόμματα εξαπέλυσαν δριμεία κριτική στις πολιτικές της κυβέρνησης, ενώ προδιαγράφεται ζοφερό το μέλλον των επόμενων κρίσιμων νομοσχεδίων. Μικρή αύξηση δαπανών και εσόδων Στην Πινδάρου, μετά και από την ισορροπία τρόμου που επικράτησε στο ζήτημα των εκποιήσεων, είναι έντονες οι ανησυχίες για την δημιουργία ενός σκληρού αντιπολιτευτικού μετώπου που θα σταυρώνει μελλοντικά νομοσχέδια της κυβέρνησης. Τα μετέωρα βήματα της κυβέρνησης Σε στενωπό φαίνεται να βρίσκεται πλέον η κυβέρνηση παρά την έγκριση του προϋπολογισμού. Και αυτό γιατί οι τοποθετήσεις των κομμάτων έδειξαν με πλήρη σαφήνεια την έλλειψη εμπιστοσύνης απέναντι στις πρακτικές της. Πολιτικοί κύκλοι ερμηνεύουν τις τοποθετήσεις στην ο- λομέλεια της Βουλής ως ανοχή των κομμάτων απέναντι στους κυβερνητικούς χειρισμούς, η οποία φαίνεται να μην φτάνει για να καλύψει τις ε- πόμενες προκλήσεις, αυτές δηλαδή που αφορούν την έγκριση κρίσιμων νομοσχεδίων όπως του ΓΕΣΥ και των ιδιωτικοποιήσεων. Άλλωστε, Προέδρου, κάνοντας λόγο για αποτυχία της κυβερνητικής πολιτικής στο Κυπριακό. ΔΗΚΟϊκά διλήμματα Η έγκριση του προϋπολογισμού από το ΔΗΚΟ σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ερμηνεύεται από πολιτικούς κύκλους ως στήριξη της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Αντιθέτως, ο Νικόλας Παπαδόπουλος ασκεί σκληρή κριτική στους χειρισμούς της κυβέρνησης και στον τρόπο που διαπραγματεύεται με την Τρόικα. Ωστόσο, το κόμμα κρίνει ως τη λιγότερο επώδυνη λύση την έ- γκριση του προϋπολογισμού αφού το ενδεχόμενο καταψήφισής του θα προκαλούσε ακόμα περισσότερα προβλήματα στην ήδη εύθραυστη κυπριακή οικονομία. Την αντιπολιτευτική του ιδιότητα υπενθυμίζει με εντονότερο τρόπο ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ ασκώντας οξεία κριτική στους κυβερνητικούς χειρισμούς στο Κυπριακό. Ο Νικόλας Παπαδόπουλος, άλλωστε, φαίνεται να διεκδικεί τον κύριο αντιπολιτευτικό ρόλο κυρίως μέσω της σκληρής γραμμής στο Κυπριακό αν και η πλειοψηφία της κοινοβουλευτικής ομάδας τηρεί σαφείς αποστάσεις, όπως προέκυψε ακόμα μια φορά με τις τοποθετήσεις Καρογιάν και Βότση, οι οποίοι τοποθετήθηκαν συναινετικά επισημαίνοντας τα σωστά, όπως είπαν, βήματα κατεύθυνσης του προϋπολογισμού. και το ζήτημα των εκποιήσεων φαίνεται να μένει μετέωρο λόγω της πρόθεσης των κομμάτων να το αναστείλουν μέχρι και την ψήφιση του πλαισίου αφερεγγυότητας. Αναμένεται να διαφανεί κατά πόσο οι μελλοντικοί χειρισμοί της κυβέρνησης, ιδιαίτερα στα καυτά ζητήματα του ΓΕΣΥ και των ιδιωτικοποιήσεων, θα διαψεύσουν τους φόβους των κοινοβουλευτικών ομάδων ή αν θα δημιουργήσουν ένα σκληρό αντιπολιτευτικό μέτωπο που ενδεχομένως να προκαλέσει περεταίρω τριγμούς στην ταλανιζόμενη κυπριακή οικονομία. Σκληρή στάση Την αντιμνημονιακή της ταυτότητα προσπαθεί να ξεκαθαρίσει η Ε- ΔΕΚ με το σταύρωμα του προϋπολογισμού. «Δεν συναινέσαμε ποτέ και δεν στηρίξαμε μέτρα που είχαν ως στόχο την αύξηση ή την επιβολή νέων φορολογιών ή κατάργηση και μείωση επιδομάτων που αγγίζουν ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού», υποστήριξε από το βήμα της Βουλής ο Γιώργος Βαρνάβα. Σημειώνεται πως η «ποντιοπιλατική» στάση κατά πολλούς πολιτικούς κύκλους που κράτησαν οι σοσιαλιστές στο ζήτημα των αναπομπών των εκποιήσεων, προκάλεσαν αναταράξεις εντός του κόμματος. Με το σταύρωμα του προϋπολογισμού μαζί και με την πρόθεσή της για αναστολή του νομοσχεδίου των εκποιήσεων η ΕΔΕΚ θέλει να «τσιμεντώσει» την αντιπολιτευτική και αντιμνημονιακή της ιδιότητα. Σκληρή κριτική φαίνεται να εξαπολύουν και οι Οικολόγοι, αφού τον προϋπολογισμό τον θεωρούν προϋπολογισμό κοινωνικής ερημοποίησης επισημαίνοντας πως η οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή πρέπει να είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Από την πλευρά της, η Συμμαχία Πολιτών ασκεί δριμεία επίθεση στην κυβέρνηση για έλλειψη αναπτυξιακών δαπανών και ανεπαρκές κράτος πρόνοιας αλλά την ίδια στιγμή εξαπολύει αιχμές και στα κόμματα τα οποία, παρά τις δηλώσεις τους περί οικονομικής ανέχειας και φτώχειας, εγκρίνουν τον εν λόγω προϋπολογισμό. ΚΥΠΕ Του ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ Με μικρές διαφοροποιήσεις στα ποσά των εσόδων και των δαπανών σε σχέση με πέρσι προχωρεί ο προϋπολογισμός του Η μικρή αύξηση στις δαπάνες, της τάξης του 0,6%, αντικατοπτρίζει και ανάλογη αύξηση των εσόδων του κράτους, η οποία κινείται στο όριο του 0,4%. Το έλλειμμα, με βάση και τις μνημονιακές υποχρεώσεις της Δημοκρατίας, στοχεύεται στο 5,2%, αλλά στην Μιχαλάκη Καραολή επικρατεί η εκτίμηση πως το αποτέλεσμα θα είναι καλύτερο από τον στόχο. Όπως έγραψε η «Κ» προ διμήνου, σημαντικό στοιχείο στην διατήρηση των δαπανών στα φετινά επίπεδα, είναι και το μειωμένο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της Δημοκρατίας, που οφείλεται στα μειωμένα επιτόκια που χρεώνει η Τρόικα σε σχέση με άλλες επιλογές (στο 3%), στην επαναδιαπραγμάτευση των επιτοκίων στο ρωσικό δάνειο (στο 3,5%) αλλά και στην μίνι αναδιάρθρωση του χρέους μετά τις εκδόσεις ομολόγων που έγιναν μέσα στο Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, θα πρέπει να α- ναμένεται νέα έκδοση χρέους στο επόμενο διάστημα. Την ίδια στιγμή, και ενώ οι εκτιμήσεις προβλέπουν πρωτογενές έλλειμμα μικρότερο από το -1,3% που είχε εκτιμηθεί αρχικά, Τρόικα και Υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν πως η πραγματική οικονομία έχει πλέον δοκιμάσει τον πάτο, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει πως η ανάπτυξη θα θυμίζει την προ κρίσεως εποχή. Οι εκτιμήσεις, στις οποίες βασίστηκε ο προϋπολογισμός, βλέπουν μείωση της ανεργίας, η οποία ωστόσο είναι οριακή (από 17,6% στο 17%) και η οποία εν μέρει οφείλεται και στην αποχώρηση αρκετών εργαζομένων από την αγορά εργασίας, μετά και την κατάργηση των περιορισμών διακίνησης για πολίτες της Ρουμανίας και Βουλγαρίας στην ΕΕ. Η ανεργία, πάντως, φαίνεται πως σταμάτησε πλέον να αυξάνεται και δεν θα αναμένεται πως νέο κύμα θα κτυπήσει την οικονομία, εκτός απροόπτου. Από την άλλη, όμως, δεν θα πρέπει να αναμένονται ουσιαστικές μειώσεις στην α- νεργία μέσα στο 2015 και το Οι εκτιμήσεις του προϋπολογισμού θέτουν την αύξηση της απασχόλησης στο θετικό μεν αλλά πενιχρό 0,4%, όση θα είναι και η αύξηση του ΑΕΠ. Αξίζει να σχολιαστεί πως, σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις η μακροπρόθεσμη «φυσιολογική ανεργία» (NAIRU, non-accelerating inflation rate of unemployment) αναμένεται, σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, πως θα «κολλήσει» σε επίπεδα κοντά (και άνω) του 10% με 11%. Έτσι, ο προϋπολογισμός επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις πως η οικονομία μπαίνει στην φάση της ανάρρωσης, εξερχόμενη από την εντατική θεραπεία. Η ανάρρωση, ωστόσο, προμηνύεται μακρά και ρηχή, όπως είχε εξάλλου διαφανεί από τις αρχές του Οι δαπάνες Η αύξηση δαπανών του κράτους, έ- στω και οριακή, στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στις καθαρές αυξήσεις στις δαπάνες που θα αφορούν σε συγχρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε. προγράμματα. Έτσι, εξασφαλίζεται ένα διπλό όφελος. Από τη μία, τονώνεται η οικονομία και δημιουργείται πίεση στην ανεργία, και Οριακά αυξημένες οι δαπάνες, κυρίως λόγω των συγχρηματοδοτούμενων έργων ανάπτυξης. < Χωρίς μεγάλες αλλαγές από το 2014 οι δαπάνες και τα έσοδα, αλλά με βελτιωμένες προοπτικές στο δημοσιονομικό έλλειμμα. από την άλλη οι δαπάνες θα αντισταθμιστούν από έσοδα του κράτους. Σημειώνεται πως το 85% των κρατικών δαπανών για τις συγκεκριμένες δράσεις θα επιδοτείται από την Ε.Ε. Έτσι, η ε- πίδραση των αυξήσεων στο πρωτογενές έλλειμμα θα είναι σε πρώτο χρόνο χαμηλή, ενώ έμμεσα μπορεί να είναι και μηδενική (ή και θετική), αν λάβει κανείς υπόψη τα παράπλευρα οφέλη από τα αναπτυξιακά έργα που θα χρηματοδοτηθούν. Οι δαπάνες που καταγράφονται κάτω από την κατηγορία Έργα θα είναι αυξημένες κατά 5,7% (στα 206 εκατ. ευρώ), ενώ οι Συγχρηματοδοτούμενες Δαπάνες καταγράφουν αύξηση 18,9% σε σχέση με το 2014, και θα φτάσουν στα 157 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, οι μεγάλες περικοπές στον προϋπολογισμό του 2014 στο 11% σε σχέση με το ήδη περιορισμένο 2013 επέτρεψαν στην κυβέρνηση να ολοκληρώσει από την αρχή του μνημονίου τις συνολικές περικοπές που χρειαζόταν και να επιτύχει τους ά- μεσους δημοσιονομικούς στόχους. Με το «μαξιλάρι» που δημιουργήθηκε, υ- πάρχει έτσι χώρος για περιορισμό των επιπλέον περικοπών. Όσον αφορά τα Υπουργεία, αύξηση καταγράφεται στις δαπάνες του Υπουργείου Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, κατά 1,7%, ενώ τα άλλα υπουργεία καταγράφουν μειώσεις που είναι επίσης μικρές. Ξεχωρίζει η μείωση δαπανών του Υπουργείου Εσωτερικών, κατά 2,3%. Αυτή η εικόνα συνάδει και με το γεγονός ότι η αύξηση των δαπανών αφορά κατά βάση σε έργα και συγχρηματοδοτούμενα έργα του κράτους. Σημειώνεται, όμως, πως αύξηση στις δαπάνες σημειώνουν και τα Ανεξάρτητα Γραφεία, ορισμένα από τα οποία είναι νεοϊδρυθέντα, μια κατηγορία που σημειώνει αύξηση δαπανών κατά 13%, στα 151 εκατ. ευρώ. Δεν ξεπεράστηκε ο κίνδυνος Η εικόνα που διαμορφώνεται είναι πως προχωρούμε με ένα προϋπολογισμό σταθεροποίησης χωρίς εντυπωσιακές κινήσεις, είτε στις δαπάνες, είτε στα έσοδα της Δημοκρατίας. Η α- νάγκη για αναπτυξιακά έργα, πάντως, φαίνεται πως εξυπηρετείται όσο θα ή- ταν δυνατόν χωρίς μείωση άλλων δαπανών. Παρόλο που μια τέτοια κίνηση θα ήταν προτιμότερη, είναι φυσιολογικό πως νέες μειώσεις στις δαπάνες των Υπουργείων, μετά τις μειώσεις σχεδόν κατά 11% που καταγράφηκαν πέρσι, θα ένα πολιτικά δύσκολο εγχείρημα. Αν μπορούσε, ωστόσο, η κυβέρνηση να δώσει μια τέτοια μάχη, θα είχε μπροστά της την ευκαιρία να αυξήσει τις παραγωγικές δαπάνες, ιδίως στην βελτίωση των υποδομών. Είναι επίσης σαφές πως ο προϋπολογισμός δεν είναι χωρίς κινδύνους. Ήδη, η εικόνα που δημιουργείται στην Ρωσία, η οποία ασθμαίνει κάτω από την πίεση των τιμών πετρελαίου, της εξόδου κεφαλαίων και των δυτικών κυρώσεων, δεν μπορεί να αφήσει α- διάφορη την Κύπρο, η οποία θα επηρεαστεί στον τουρισμό αλλά και στις χρηματοπιστωτικές, ελεγκτικές και νομικές υπηρεσίες. Γενικότερα η πτώση των τιμών πετρελαίου ενισχύει τους κινδύνους πως ο αποπληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα συγκρατήσει την ανάπτυξη, δημιουργώντας ένα αρνητικό εξωγενή παράγοντα για την οικονομία. Δεν είναι ακόμα σαφές πως οι αποπληθωριστικές τάσεις είναι κάτι το αρνητικό και για την Κύπρο, τουλάχιστον στο παρόν στάδιο. Εάν όμως συνεχιστούν ως τα μέσα του 2015, θα υπάρχει ουσιαστικός λόγος ανησυχίας. Η πορεία υλοποίησης του Μνημονίου παραμένει εξαιρετικά θετική, παρά τα προσχεδιασμένα μίνι ατυχήματα που καταγράφηκαν στην Βουλή (νόμοι περί εκποιήσεων, ανακεφαλαιοποίησης του Συνεργατισμού, και ιδιωτικοποιήσεων). Η εικόνα που δημιουργείται είναι πως αναγκαστικά θα παραπονεθούν οι διάφορες πολιτικές δυνάμεις, αλλά κάτω από τις συνθήκες ανάγκης, δεν θα δημιουργήσουν νέα κρίση, έστω κι αν αυτό είναι χρήσιμο για ορισμένους ηγέτες. Έτσι, η πορεία υλοποίησης, το άλλο ρίσκο που δημιουργείται, μάλλον θα ξεπεραστεί. Εξωτερικός κίνδυνος, πάντως, παραμένει η Ελλάδα, όπου η ασάφεια που επικρατεί για το πολιτικό μέλλον, δεν μπορεί να μας αφήσει ανεπηρέαστους. ΚΥΠΕ

5 05-OIK_EPIKAIROTHTA_KATHI 16/12/14 20:21 Page 5 Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 5 Το πετρέλαιο θερμαίνει και το ρούβλι παγώνει τον κυπριακό τουρισμό Θετικές ενδείξεις από την πτώση των τιμών στο πετρέλαιο, προβληματίζει η υποχώρηση του ρωσικού νομίσματος Της ΕΜΙΛΥΣ ΜΙΝΤΗ Το κλίμα αβεβαιότητας και ανησυχίας που προκαλεί στο εξωτερικό η συνεχής πτώση της τιμής του πετρελαίου δεν φαίνεται να αντικατοπτρίζεται στο παρόν στάδιο και στην Κύπρο, αφού οι πρώτες αντιδράσεις καταγράφονται μάλλον θετικές κυρίως από πλευράς των μεγάλων επιχειρήσεων αλλά και των νοικοκυριών που περιμένουν διακαώς τη μετακύλιση του οφέλους στους μηνιαίους τους λογαριασμούς. Εκείνο που προκαλεί σοβαρές ανησυχίες σε < Στο 17% εκτιμάται ότι θα είναι οι απώλειες στον κυπριακό τουρισμό από τη συνεχή πτώση της ρωσικής αγοράς. εγχώριο επίπεδο είναι τα συνεχή προβλήματα στη ρωσική οικονομία με α- ποκορύφωμα την υποτίμηση του ρουβλιού, η οποία κορυφώθηκε χθες Τρίτη παρά τα κέρδη που σημείωσε μια μέρα πριν από την αύξηση του βασικού ε- πιτοκίου από την Κεντρική Τράπεζα της χώρας. Και αυτό γιατί η αγορά της Ρωσίας αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες τουριστικές μας αγορές, η οποία τα τελευταία χρόνια παρουσίασε θεαματικές αυξήσεις στις αφίξεις ενώ για την φετινή σεζόν αναμένονται σοβαρές μειώσεις κοντά στο 17%. Ρούβλι και πετρέλαιο προβληματίζουν πάντως έντονα πολιτικούς και οικονομικούς αναλυτές αλλά και ευρύτερα τις εθνικές οικονομίες, αφού μια ανεξέλεγκτη κατάσταση ενδεχομένως να συνεπάγεται παράπλευρες απώλειες. Συγκεκριμένα, το πετρέλαιο του οποίου η τιμή έπεσε την Τρίτη κάτω από τα 56 δολάρια το βαρέλι, είναι μια εξέλιξη που χαρακτηρίζεται αστάθμητος παράγοντας. Ως αποτέλεσμα της μείωσης της τιμής του πετρελαίου παρουσιάζεται μείωση στην τιμή της αξίας του χρυσού στοιχείο που «αποδεικνύει» πως οι αγορές διαβλέπουν πως μπαίνουμε σε περίοδο αστάθειας στις τιμές των εμπορεύσιμων, αλλά και του δολαρίου. Προοπτικές για τουρισμό Ωστόσο, τα πολιτικά και οικονομικά παιχνίδια με τον τρόπο που εξελίσσονται στην παγκόσμια σκακιέρα και τη στάση που συνεχίζουν να τηρούν οι χώρες του ΟΠΕΚ με τη συνεχή μείωση στην τιμή του πετρελαίου, δημιουργούν ένα πιο θετικό κλίμα για κάποιους άλλους τομείς όπως είναι για παράδειγμα ο τομέας του τουρισμού. Χαρακτηριστική είναι η εκτίμηση της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ) σύμφωνα με την οποία η μέση αξία των αεροπορικών εισιτηρίων θα είναι κατά 5,1% φθηνότερη το 2015 σε σύγκριση με το 2014 εξαιτίας ακριβώς της πτώσης στις τιμές των καυσίμων. Σε ό,τι αφορά την κυπριακή πραγματικότητα, η πτώση της τιμής του Μείωση στα λειτουργικά κόστη για επιχειρήσεις Τη θέση ότι η μείωση της τιμής του πετρελαίου θα επηρεάσει θετικά τις επιχειρήσεις εξέφρασε επίσης στην «Κ» ο γενικός γραμματέας του ΚΕΒΕ (Κυπριακό, Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο) Μάριος Τσιακκής, επισημαίνοντας πως «η Κύπρος στηρίζεται αποκλειστικά στο θέμα της ενέργειας και της εισαγωγής καυσίμων τα οποία χρησιμοποιούνται τόσο για τη διακίνηση οχημάτων όσο και για βιομηχανικούς, εμπορικούς και άλλους σκοπούς». Η μείωση της τιμής των καυσίμων συνεπάγεται και μείωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, πρόσθεσε ο κ. Τσιακκής, σημειώνοντας πως οι επιχειρήσεις αναμένουν την α- ναθεώρηση των τιμών προς τα κάτω στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Ιεραρχώντας ως πρώτο θετικό τη μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και Σύμφωνα με την ΙΑΤΑ οι τιμές στα αεροπορικά ναύλα αναμένονται μειωμένες. πετρελαίου είναι μια εξέλιξη η οποία αναμένεται να επηρεάσει θετικά τον τουρισμό και την ξενοδοχειακή βιομηχανία, δήλωσε στην «Κ» ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ (Παγκύπριος Σύνδεσμος Ξενοδόχων) Χάρης Λοϊζίδης λόγω της μείωσης που εκτιμάται να σημειωθεί στον ηλεκτρισμό και τη θέρμανση. Κληθείς να σχολιάσει την εκτίμηση της ΙΑΤΑ και κατά πόσον η μείωση της τιμής του πετρελαίου θα επηρεάσει την τιμή των αεροπορικών εισιτηρίων, ο κ. Λοϊζίδης επεσήμανε πως αυτή η εξέλιξη θα ωφελήσει την Κύπρο ως προς τα αεροπορικά ναύλα διότι πρόκειται για ένα προορισμό που εξαρτάται απόλυτα από τα αεροπορικά μέσα μεταφοράς καθώς και από το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε μια απόσταση μεταξύ τριών και τεσσάρων ωρών από τα μεγάλα ευρωπαϊκά κέντρα. Αυτή η εξέλιξη θα έχει σοβαρή επίπτωση στις τιμές των ναύλων και στις τιμές των πακέτων, πρόσθεσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ. Ο κ. Λοϊζίδης ξεκαθάρισε ωστόσο ότι είναι πολύ νωρίς ακόμα να μετακυλιστούν οι τιμές αφού ακόμα να α- φομοιωθούν οι νέες τιμές λόγω του ότι πολλές από τις αεροπορικές εταιρείες προαγοράζουν τα καύσιμά τους για να είναι προστατευμένοι από τυχόν διακυμάνσεις. Ανησυχίες για τη Ρωσία Στον αντίποδα, παρά τις θετικές ε- πιπτώσεις που αναμένεται να υπάρξουν στην ξενοδοχειακή βιομηχανία λόγω της μείωσης της τιμής του πετρελαίου, στον τομέα του τουρισμού επικρατεί παράλληλα έντονη ανησυχία για το μέλλον της ρωσικής αγοράς λόγω των κυρώσεων αλλά και της υποτίμησης του ρουβλιού. Η μείωση στην αξία του ρουβλιού δεν βοηθά καθόλου την Κύπρο ανέφερε τους καταναλωτές, ο κ. Τσιακκής ανέφερε ως μια δεύτερη θετική εξέλιξη τη μείωση στο κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων. Ερωτηθείς σχετικά αν θα πρέπει να δούμε και μειώσεις στις τιμές των προϊόντων, είπε πως αν η κατάσταση συνεχιστεί λογικά θα πρέπει να αναμένονται και κάποιες μειώσεις αλλά ξεκαθάρισε πως δεν είναι κάτι που γίνεται αυτόματα. στην «Κ» ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ, α- φού, όπως εξήγησε, μειώνεται η δύναμη των Ρώσων τουριστών, ενώ παράλληλα αυξάνονται και οι πιέσεις από τους Ρώσους οργανωτές ταξιδιών για μείωση των τιμών στα τουριστικά πακέτα. Υ- πενθύμισε ακόμα ότι οι μειώσεις στα τουριστικά πακέτα ήταν μια τακτική που ακολουθήθηκε και πέρσι, όπου οι ξενοδόχοι ανταποκρίθηκαν στα αιτήματα των οργανωτών ταξιδιών αλλά αυτή η εξέλιξη είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των εσόδων. Πρόσθεσε ακόμα πως ενώ η χρονιά είχε ξεκινήσει με θετικά πρόσημα σε σχέση με τα έσοδα, από ένα σημείο και μετά ξεκίνησε η μείωση στις τιμές με τη μεγάλη πτώση να καταγράφεται Σεπτέμβρη-Οκτώβρη. Όπως υπογράμμισε ο Χάρης Λοϊζίδης, η κατάσταση μας ανησυχεί πάρα πολύ αφού φαίνεται ότι ο εξερχόμενος τουρισμός από τη Ρωσία θα είναι μειωμένος κατά 30%-40% και όπως υπολογίζεται η Κύπρος θα επηρεαστεί κατά 17% στο σύνολο από τη ρωσική αγορά. «Ευελπιστούμε ότι θα έχουμε τη μικρότερη δυνατή απώλεια», ανέφερε ο Χ. Λοϊζίδης επισημαίνοντας πως ένας από τους λόγους που μπορούμε να μιλούμε για λιγότερες απώλειες σε σχέση με ανταγωνιστικές χώρες είναι το γεγονός ότι δεν ανήκουμε στη ζώνη του Σέγκεν. Πάντως, αν και οι εκτιμήσεις για τη ρωσικό τουρισμό ανεβάζουν το ποσοστό απώλειας για την Κύπρο στο 17%, δεν αποκλείεται η όλη κατάσταση να έχει και συνέχεια. Κατά τη διάρκεια της χθεσινής μέρας το ρούβλι σημείωσε νέο χαμηλό ρεκόρ, αφού σύμφωνα με αθηναϊκά δημοσιεύματα «κατέρρευσε προς τα 80 ρούβλια/δολάρια υπό τη σκιά της φημολογίας περί επιβολής ε- λέγχου ροής κεφαλαίων από την Κυβέρνηση της χώρας». Όπως μετέδωσαν τα αθηναϊκά μέσα ενημέρωσης, οι α- πώλειες έφτασαν μέχρι χθες το απόγευμα στα 78 ρούβλια/δολάριο καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση από το 1998, όταν και η Ρωσία κήρυξε στάση πληρωμών. Όπως όλα δείχνουν, ούτε η πρωτοφανής αύξηση του βασικού επιτοκίου στο 17% από 10,5% που προχώρησε η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας βοήθησε το ρωσικό νόμισμα το οποίο σημείωσε αρχικά σημαντικά κέρδη. Να σημειώσουμε ακόμα ότι το ρούβλι υποχώρησε τη Δευτέρα στα 67 δολάρια λόγω της ανησυχίας για τις προοπτικές της ρωσικής οικονομίας από τις κυρώσεις της Δύσης αλλά και της πτώσης που σημειώνει η τιμή του πετρελαίου.

6 06-OIK_POLITIKI_KATHI 16/12/14 21:41 Page 6 6 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 Nίκη στα σημεία για τη Λευκωσία Επιτυχία για την Κυπριακή Δημοκρατία στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων παρά την έντονη πίεση Προϋπόθεση η αναγνώριση των κρατών-μελών ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Της ανταποκρίτριάς μας ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ < Κασουλίδης: H ευρωπαϊκή αλληλεγγύη που ίσχυσε κατά την κρίση της Ουκρανίας πρέπει να ισχύσει και για την περίπτωση της Κύπρου. ΛΕΥΚΩΣΙΑ Του ΓΙΆΝΝΗ ΑΝΤΩΝΊΟΥ Από τη ρότα του «Μπαρπαρός» θα εξαρτηθούν τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό, τουλάχιστον από πλευράς Λευκωσίας, η οποία διαμηνύει προς κάθε κατεύθυνση ότι δεν πρόκειται να μπει σε διάλογο υπό καθεστώς εκβιασμού. Το ξεκάθαρο αυτό μήνυμα μετέφερε εκ νέου στην αμερικανική κυβέρνηση ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, στη συνάντηση που είχε χθες με την υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτώρια Νούλαντ. Το ίδιο μήνυμα θα μεταφέρει σήμερα στον Ειδικό Σύμβουλο του γ.γ. του ΟΗΕ για την Κύπρο Έσπεν Μπαρθ Άιντα ο διαπραγματευτής της ε/κ κοινότητας Ανδρέας Μαυρογιάννης. Ο κ. Άιντα, Οι υπουργοί Εξωτερικών Κύπρου και Ελλάδας, Ιωάννης Κασουλίδης και Ευάγγελος Βενιζέλος, στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ, στις Βρυξέλλες. Παρά την πίεση 14 κρατών μελών στην χθεσινή συνεδρίαση Γενικών Υποθέσεων για να ανοίξουν δύο τουρκικά διαπραγματευτικά κεφάλαια η κυπριακή πλευρά κατάφερε να κερδίσει μία ξεκάθαρη θέση με αυστηρά συμπεράσματα για την Τουρκία και τα παραπάνω κεφάλαια να παραμένουν παγωμένα. «Δεν ή- ταν ευχάριστη» δήλωσε για τη συνεδρία ο ΥΠΕΞ Ιωάννης Κασουλίδης λίγο μετά την λήξη της, θέλοντας να τονίσει την πίεση στην οποία βρέθηκε η κυπριακή πλευρά. Το βασικό επιχείρημα της Κυπριακής Δημοκρατίας που εξέφρασε και ο ΥΠΕΞ Ι. Κασουλίδης παραμένει ότι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη που ίσχυσε κατά την κρίση της Ουκρανίας πρέπει να ισχύσει και για την περίπτωση της Κύπρου την στιγμή που το τουρκικό σκάφος Μπαρμπαρός συνεχίζει να πλέει στην ΑΟΖ νοτίως της Κύπρου. Η Τουρκία με αυτό τον τρόπο, δήλωσε ο κ. Κασουλίδης, «αμφισβητεί την ίδια τη νομική οντότητα της χώρας» και διευκρίνισε πως τα κεφάλαια που αναφέρονται στα Θεμελιώδη Δικαιώματα και στη Δικαιοσύνη μένουν κλεισμένα όχι για αυτό το λόγο, αλλά διότι η Α- γκυρα παρά τα χρόνια που έχουν παρέλθει δεν έχει κάνει καμιά κίνηση αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οπως ανέφερε ο κ. Κασουλίδης, όσοι επιθυμούσαν το άνοιγμα των κεφαλαίων το έκαναν διότι επιθυμούσαν να στείλουν ένα μήνυμα προς τους Τούρκους πολίτες που είναι δημοκράτες και θέλουν την ευρωπαϊκή πορεία. «Όμως το μήνυμα αυτό θα το λάμβανε ο κ. Ερντογάν μέσω των μέσων ενημέρωσης που ο ίδιος ελέγχει, αφού όλοι οι αντίθετοι δημοσιογράφοι είναι στη φυλακή. Τι θα διαπραγματευτείτε με τον κ. Ερντογάν;» αναρωτήθηκε ο κ. Κασουλίδης. Και κατέληξε: «Εάν νομίζετε ότι διαπραγματεύεστε, θα σας πει να κοιτάτε τη δουλειά σας». Στην χθεσινή συνεδρίαση μόνο η Ελλάδα και η Αυστρία στήριξαν την Κύπρο, με την Μεγάλη Βρετανία να κρατάει ήπια στάση και πιο έντονη αντίδραση από Γαλλία και Γερμανία. Σύμφωνα με διπλωματικές πληροφορίες κατά την διάρκεια της συνεδρίασης η Ολλανδία έθεσε θέμα για τις πρόσφατες συλλήψεις των δημοσιογράφων Κλειδί η ρότα του Μπαρμπαρός Ορόσημο για τη Λευκωσία αποτελεί η 30η Δεκεμβρίου, που λήγει η Navtex < Ιδανικό σενάριο η έ- ναρξη του διαλόγου α- πό τους διαπραγματευτές και ακολούθως σε επίπεδο κορυφής. στην Τουρκία. Γι αυτό χθες προστέθηκε και άλλη μία παράγραφος στα συμπεράσματα λέγοντας ότι το «Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι η πρόοδος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων εξαρτάται από σεβασμό του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων». Συγχρόνως τέθηκε θέμα της ε- ο οποίος θα συναντηθεί χωριστά και με τον τ/κ διαπραγματευτή Εργκιούν Ολγκούν, ήρθε στην Κύπρο για την καθιερωμένη ε- τήσια δεξίωση της αποστολής καλών υπηρεσιών του ΟΗΕ στην Κύπρο, που δόθηκε ψες στο Λήδρα Πάλας. Η ε/κ πλευρά θα επαναλάβει στον κ. Άιντα τη θέση ότι είναι πανέτοιμη για επιστροφή στο διάλογο αρκεί να δημιουργηθούν οι συνθήκες που να επιτρέπουν κάτι τέτοιο, δηλαδή η επιστροφή στην κατάσταση πραγμάτων που ίσχυε προ της έκδοσης της τουρκικής οδηγίας προς ναυτιλλομένους (Navtex) και των ερευνών που διεξάγει το Μπαρμπαρός. Κατά τη Λευκωσία οι επόμενες μέρες θα αποβούν καθοριστικές γιατί από τις κινήσεις της Τουρκίας θα αποδειχθούν και οι προθέσεις της. Τυχόν ανανέωση της Navtex, η οποία εκπνέει στις 30 Δεκεμβρίου, θα συνιστά ιδιαίτερα αρνητική εξέλιξη, γιατί δυναμιτίζει τις όποιες ελπίδες επανέναρξης του διαλόγου. Για τη Λευκωσία το ιδανικό σενάριο θα ήταν η επανέναρξη του διαλόγου, έστω και σε επίπεδο διαπραγματευτών τις πρώτες μέρες του Σε μια τέτοια εξέλιξη, θα ήταν δυνατή στη συνέχεια η εμπλοκή των δύο ηγετών ώστε να μην αφεθεί να διαρρεύσει αναξιοποίητος ο χρόνος μέχρι τις «προεδρικές» που θα διεξαχθούν τον Απρίλιο στα κατεχόμενα. Σημαντικό διπλωματικό χαρτί στην προσπάθεια της Λευκωσίας για άρση των τουρκικών προκλήσεων θεωρείται το κείμενο των Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που εγκρίθηκες χθες από τους 28 ΥΠΕΞ, οι οποίοι ανανέωσαν το πάγωμα των ενταξιακών κεφαλαίων της Τουρκίας, μετά την άρνηση που προέβαλε η Κύπρος, επικουρούμενη από την Ελλάδα και την Αυστρία. Στα συμπεράσματα γίνεται ε- κτενής αναφορά στην προκλητική και απειλητική συμπεριφορά της Τουρκίας κατά το τελευταίο διάστημα σε σχέση με την κυπριακή ΑΟΖ. πανεξέτασης του άρθρου 10 που α- ναφέρεται στην οικονομική βοήθεια που δίνει η ΕΕ στις υποψήφιες χώρες μέλη με τον επίτροπο Περιφερειακής Πολιτικής, Γιοχάνες Χαν να αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο επανασχεδιασμού της διανομής των κονδυλίων που προορίζονται για την Τουρκία. Ο Ειδικός Σύμβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Άιντα, θα δει σήμερα χωριστά τους διαπραγματευτές Μαυρογιάννη και Ολγκούν. ΓΤΠ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ «Σε συμφωνία με το Διαπραγματευτικό Πλαίσιο και προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Συμβουλίου, το Συμβούλιο επαναλαμβάνει πως η Τουρκία χρειάζεται να δεσμευθεί ανεπιφύλακτα στις καλές γειτονικές σχέσεις και στην ειρηνική διευθέτηση των διαφορών, σύμφωνα με το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, προσφεύγοντας, εφόσον απαραίτητο, στο Διεθνές Δικαστήριο. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ενωση εκφράζει ακόμη μια φορά σοβαρές ανησυχίες, και προτρέπει την Τουρκία να αποφεύγει οποιουδήποτε είδους απειλή ή ενέργεια κατευθύνεται εναντίον ενός κράτους μέλους ή πηγή έντασης ή ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών. Επιπλέον, η ΕΕ υπογραμμίζει ξανά όλα τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ. Αυτά περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το δικαίωμα να συνάπτουν διμερείς συμφωνίες και να διερευνούν κι εκμεταλλεύονται φυσικούς πόρους, σύμφωνα με το κοινοτικό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο, περιλαμβανομένης της Συνθήκης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, κι υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας των κρατών μελών επί των χωρικών υδάτων κι εναερίου χώρου τους. Το Συμβούλιο υπενθυμίζει πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα συμπεράσματά του της 14ης Ο- κτωβρίου 2014, εξέφρασε σοβαρή ανησυχία για τις εκ νέου εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο και παρότρυνε την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να σεβαστεί την κυριαρχία της Κύπρου επί των χωρικών της υδάτων και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της». «Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματά του της 11ης Δεκεμβρίου 2006 και τη διακήρυξη της < Ολόκληρο το κείμενο των Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που ενέκριναν χθες οι 28 ΥΠΕΞ. 21ης Σεπτεμβρίου 2005, το Συμβούλιο σημειώνει με βαθιά λύπη ότι η Τουρκία, παρά τις ε- πανειλημμένες εκκλήσεις, συνεχίζει να αρνείται να εκπληρώσει την υποχρέωσή της για πλήρη, χωρίς διάκριση εφαρμογή του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Συμφωνίας Σύνδεσης προς όλα τα κράτη μέλη, η εκπλήρωση του οποίου θα μπορούσε να αποτελέσει μια σημαντική ώθηση στη διαπραγματευτική διαδικασία. Απουσία προόδου σε αυτό το θέμα, το Συμβούλιο θα διατηρήσει τα μέτρα του από το 2006, τα οποία θα έχουν μια συνεχιζόμενη επίδραση στη συνολική πρόοδο των διαπραγματεύσεων. Επιπλέον, η Τουρκία δυστυχώς δεν έχει ακόμη κάνει πρόοδο στην κατεύθυνση της απαραίτητης εξομάλυνσης των σχέσεών της με την Κυπριακή Δημοκρατία. Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει πως η αναγνώριση όλων των κρατών μελών είναι απαραίτητο συστατικό της ενταξιακής διαδικασίας. Το Συμβούλιο καλεί την Κομισιόν να συνεχίσει να παρακολουθεί προσεκτικά και να αναφέρει συγκεκριμένα επί όλων των θεμάτων που καλύπτονται από τη διακήρυξη της 21ης Σεπτεμβρίου 2005 στην επερχόμενη ετήσια έκθεσή της. Σε αυτή τη βάση, το Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί προσεκτικά και να εξετάζει την πρόοδο που συντελείται, σύμφωνα με τα σχετικά του συμπεράσματα. Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει την έκκλησή του για πρόοδο χωρίς άλλη περαιτέρω καθυστέρηση». «Το Συμβούλιο καλωσορίζει την εμπλοκή των μερών στη διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος, όπως επιδείχθηκε με την κοινή διακήρυξη της 11ης Φεβρουαρίου Οπως υπογραμμίστηκε από το Διαπραγματευτικό Πλαίσιο, το Συμβούλιο αναμένει η Τουρκία να υποστηρίξει δραστήρια τις διαπραγματεύσεις που στοχεύουν σε μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση του Κυπριακού προβλήματος εντός του πλαισίου του ΟΗΕ, σύμφωνη με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις αρχές επί των οποίων ιδρύθηκε η Ενωση. Η δέσμευση της Τουρκίας κι η συμβολή της με σαφείς όρους σε μια τέτοια συνολική διευθέτηση είναι κρίσιμη. Υπό τις παρούσες συνθήκες, το Συμβούλιο θεωρεί πως είναι πιο σημαντικό από ποτέ να διασφαλίσει ένα θετικό κλίμα έτσι ώστε διαπραγματεύσεις για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού να επαναληφθούν». Μπερδεμένοι με τους Τούρκους οι Αμερικανοί Στην Ουάσιγκτον πιστεύουν ότι μπορούν να ξεκινήσουν οι συνομιλίες όταν θα είναι σε θέση να παρακαθίσει σ αυτές ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας NEA YOΡΚΗ Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΌΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΏΤΗ Οι αλλεπάλληλες και αντικρουόμενες τοποθετήσεις από μέρους της τουρκικής πλευράς έχουν ρίξει σε πλήρη σύγχυση τους Αμερικανούς αξιωματούχους στην Ουάσιγκτον που ασχολούνται με το Κυπριακό. Ενώ μετά την επίσκεψη Νταβούτογλου στην Αθήνα οι ελπίδες πως η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη θα άνοιγε το δρόμο για μία φόρμουλα απόσυρσης του «Μπαρμπαρός» και ε- πανάληψης των συνομιλιών, οι δηλώσεις Ερντογάν από τη μια πως το «Μπαρμπαρός» θα μείνει και του κ. Τσαβούσογλου από την άλλη περί «εγγύησης» των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων στα ενεργειακά αποθέματα, δεν δίνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Η Ουάσιγκτον πιστεύει ότι α- νεξαρτήτως των αντικρουόμενων τουρκικών δηλώσεων, τελικά η τουρκική ηγεσία θα αποσύρει το «Μπαρμπαρός» μετά την 30ή Δεκεμβρίου και δεν θα εκδώσει νέα οδηγία προς ναυτιλλομένους (NAVTEX) δεσμεύοντας επίμαχα τεμάχια στην κυπριακή ΑΟΖ. Αν μετά από αυτά βρεθεί ικανοποιητική φόρμουλα που θα ε- πιτρέψει στην επανάληψη των συνομιλιών, επιθυμούν να αξιοποιηθεί όλο το διάστημα που μεσολαβεί μέχρι τις λεγόμενες «προεδρικές εκλογές στο ψευδοκράτος» για να μπορέσει ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ, Εσπεν Μπαρθ Άιντα, να παρουσιάσει τις «ιδέες» του στα μέρη και να πετύχει συγκλίσεις πάνω σ όλα τα κεφάλαια του Κυπριακού. Σε ό,τι αφορά στο επίμαχο ζήτημα των υδρογονανθράκων, η Λευκωσία θα μπορούσε να αποδεχθεί συμπλήρωση του κοινού ανακοινωθέντος της 11ης Φεβρουαρίου μεταξύ των κ.κ. Αναστασιάδη και Ερογλου, με αναφορά στη σχετική σύγκλιση που πέτυχαν οι κ.κ. Χριστόφιας και Ταλάτ, ότι < Αν δεν τερματιστεί η παρανομία, δεν τίθεται θέμα επανάληψης των συνομιλιών, ξεκαθάρισε ο Πρόεδρος. όλοι οι ενεργειακοί πόροι μετά τη λύση ανήκουν στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Ενα ακόμη σημείο που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί είναι και η μνημονιακή υποχρέωση της Κύπρου, να δημιουργήσει ταμείο με τα έσοδα των υ- δρογονανθράκων για χρήση από τις επόμενες γενιές. Με βάση τα ανωτέρω, οι Αμερικανοί επιθυμούν διακαώς να πληροφορηθούν πότε θα είναι σε θέση να επιστρέψει πλήρως στα καθήκοντά του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και να συμμετάσχει στις συνομιλίες. Αυτός άλλωστε φαίνεται να ήταν κι ο σκοπός της χθεσινής εθιμοτυπικής επίσκεψης της υφυπουργού Εξωτερικών, Βικτώριας Νούλαντ, στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, για να δουν πότε επιστρέφει, πότε αναρρώνει και πώς υποτίθεται θα μπορέσουν να ξεκινήσουν. Η Λευκωσία, πάντως, δεν δείχνει να βιάζεται και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θέλει να τελειώσει ο χρόνος και να δει στην πράξη τις προθέσεις της Τουρκίας. Κι ένα σίγουρο πρώτο βήμα είναι να δει τι θα γίνει με το «Μπαρμπαρός» και τη NAVTEX. Πάντως, μετά τη συνάντησή του με την Βικτώρια Νούλαντ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έστειλε σαφές μήνυμα πως αν δεν τερματιστεί η παρανομία, δεν τίθεται θέμα επανάληψης των συνομιλιών. «Δεν υπήρχε θέμα προς συζήτηση, με δεδομένη την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το Κυπριακό και με δεδομένη την παρουσία των δυνάμεων επιβολής της Τουρκίας. Συνεπώς, τότε και μόνο τότε τίθεται θέμα συζήτησης, όταν κι εφόσον τερματιστεί η παρανομία. Ηταν σαφέστατη η θέση μου, ότι δεν θα δεχθούμε με κανένα τρόπο να τεθεί θέμα αμφισβήτησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, με οποιονδήποτε τρόπο κι αν ήθελαν επικαλεστούν και τα Ηνωμένα Εθνη ή οποιοιδήποτε άλλοι. Η λύση του Κυπριακού θα δώσει και την απάντηση και στους υδρογονάνθρακες», κατέληξε. Αργά σήμερα ολοκληρώνεται η επίσκεψη του Άιντα στην Κύπρο. Τον συνοδεύει η διευθύντρια Ευρώπης της Γραμματείας του ΟΗΕ, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, η οποία θα συντάξει τα κομμάτια της έκθεσης του ΓΓ για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Η έκθεση κανονικά θα είναι έτοιμη μέχρι τις αρχές του μήνα, πιθανόν όμως να καθυστερήσει μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου, για να συμπεριληφθούν οι τελευταίες εξελίξεις. Η ανανέωση της θητείας της δύναμης θα πρέπει να γίνει μέχρι τις 31 Ιανουαρίου, ενώ στις 26 Ιανουαρίου ο κ. Άιντα θα ενημερώσει τα μέλη του Σ.Α. Σε ιδιαίτερα θερμό κλίμα έγινε η εθιμοτυπική συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη με την Βικτώρια Νούλαντ, η οποία του πρόσφερε σοκολατάκια σε κουτί τσιγάρου, παρουσία και της πρώτης κυρίας, Άντρης Αναστασιάδη.

7 07-OIK_ADV HGETES_KATHI 16/12/14 20:25 Page 5 Γνωρίστε τον Χαρίλαο πίσω από τον Τρικουπη. Την αλήθεια πίσω από την προσωπικότητα. Την ιστορία πίσω από την Ελλάδα. ΧΟΡΗΓΟΣ Έβδομος Τόμος: Χαρίλαος Τρικούπης Αυτή την Κυριακή 21 Δεκεμβρίου μαζί με την

8 08-OIK_ΟΟΟΟΟΟΟΟΟ_KATHI 16/12/14 20:32 Page 8 8 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 ΑΡΘΡΟ Του ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑ ΚΟΡΑΚΙΔΗ Ο δικαστής ως προστάτης της ελευθερίας του ατόμου Μέσα στο Σαββατοκυρίακο αναμένεται ότι θα ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις των κομμάτων και θα αποφασιστούν τα ονόματα στα οποία θα δοθεί το χρίσμα του υποψηφίου δημάρχου. «Κλειδώνουν» τα ονόματα για τον δημοτικό θώκο της Πάφου Με κοινό υποψήφιο ως πρώτη επιλογή και τους κομματικούς στην αναμονή συνεχίζονται οι παρασκηνιακές διεργασίες Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Ακαρπες φαίνεται να αποβαίνουν οι προσπάθειες των κομμάτων για κοινό υποψήφιο για τις επαναληπτικές εκλογές της 11ης Ιανουαρίου στην Πάφο. Η αναζήτηση προσώπου κοινής αποδοχής ως μεταβατική λύση για την θέση του δημάρχου παραμένει ζωντανή, πλην όμως κάθε μέρα που περνάει εξασθενίζει σε σημείο που θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι οι κομματικοί μηχανισμοί δεν θα αποφύγουν τελικά επιλογές κομματικών < Ισχυρή η προοπτική συνεργασίας ΕΔΕΚ και ΑΚΕΛ με κοινό υποψήφιο τον Aκη Χρυσόμηλο, επιλογή που δεν απορρίπτεται από τον ΔΗΣΥ. υποψηφίων. Το συμπέρασμα αυτό μπορεί να εξαχθεί και από την τακτική που εφαρμόζουν τα εκλογικά επιτελεία στις επαφές που βρίσκονται σε έξαρση σε τοπικό επίπεδο. Σχεδόν όλα τα κόμματα στο τραπέζι επαφών βάζουν το όνομα ενός υ- περκομματικού, ενώ έχουν σε αναμονή και ένα δεύτερο αμιγώς κομματικό, στην περίπτωση που οι ε- παφές δεν έχουν κατάληξη. Οι ζυμώσεις που συνεχίζονται έχουν ως επίκεντρο τα επιτελεία των κομμάτων σε τοπικό επίπεδο. Τα περισσότερα από αυτά αναμένεται να πάρουν τις τελικές τους αποφάσεις το αργότερο μέχρι το τέλος της εβδομάδας. Από τις επαφές που έχουν γίνει με όλους και όλα τα κόμματα το συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι παρά την κοινή διαπίστωση ότι η Πάφος στην παρούσα φάση χρειάζεται ένα πρόσωπο ευρείας αποδοχής, στην πράξη οι διαθέσεις και οι προθέσεις απέχουν κατά παρασάγγας με το ένα κόμμα να προσπαθεί να «επιβάλει» την δική του επιλογή, με αποτέλεσμα να δημιουργείται εικόνα δυστοκίας. Ολοι πλέον φαίνεται να εκτιμούν ότι τελικά στις επαναληπτικές εκλογές το ενδεχόμενο το κάθε κόμμα να κατέβει με δικό του υποψήφιο να μην απέχει και τόσο μακριά από την πραγματικότητα. Μοναδική αναλαμπή στο κλίμα που έχει δημιουργηθεί και που πιθανόν να δώσει κάποιο αποτέλεσμα είναι οι διεργασίες μεταξύ ΕΔΕΚ και ΑΚΕΛ και εδώ όμως το κόμμα της αριστεράς έχει την επιλογή Β στην περίπτωση που δεν τα βρουν με τους σοσιαλιστές. Η διερεύνηση όλων των σκανδάλων που α- ποκαλύπτονται σήμερα στον τόπο μας και η τιμωρία των ενόχων είναι το ζητούμενο. Η προσήλωση, όμως, στις νόμιμες διαδικασίες είναι αυτονόητη και η εφαρμογή του νόμου δεν μπορεί να υποστεί οποιαδήποτε έκπτωση. Η ατεκμηρίωτη αμφισβήτηση των δικαστικών λειτουργών είναι απαράδεκτη, ε- μποδίζει την ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς και παρατείνει τη γενική απαξίωση προς όλα και όλους. Είτε θέλουμε κράτος υγιές ή επιμένουμε στη συντήρηση μιας κατάστασης όπου νομίζουμε ότι όλα αγοράζονται ή μεθοδεύονται. Δεν πρέπει να αφήνονται σκιές χωρίς επιμελή τεκμηρίωση και σοβαρότητα. Και η Νομική Υπηρεσία έχει καθήκον να είναι σοβαρή. Το ίδιο και η δημοσιογραφία. Διαφορετικά συντηρούμε την εντύπωση της γενικής διαπλοκής των πάντων και ανοίγουμε την όρεξη σε όσους επιτήδειους θεωρούν ότι μπορεί να επηρεάσουν τα πάντα. Ο ισχυρισμός ότι οι δικαστές της Πάφου βρίσκονται υπό πίεση στις υποθέσεις των σκανδάλων της Πάφου όχι μόνο είναι ατεκμηρίωτος και ε- πιπόλαιος αλλά μπορεί αυτός ο ίδιος ο ισχυρισμός να αποτελεί πίεση. Θέλουμε δικαστές που να εφαρμόζουν τον νόμο χωρίς φόβο και τέτοιους έχουμε στην Πάφο. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, του οποίου τις αποφάσεις οφείλουμε να α- κολουθούμε, αναγνώρισε ως παραβίαση του δικαιώματος ελευθερίας την κράτηση ατόμου χωρίς την προηγούμενη διερεύνηση του βάσιμου της καταγγελίας εναντίον του και αποφάσισε ότι δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι υπάρχει εύλογη υποψία χωρίς την προηγούμενη εξέταση του βάσιμου μιας καταγγελίας (Stepuleac v. Moldova, Elci v. Turkey). Ο δικαστής που απέρριψε αίτημα για προσωποκράτηση χωρίς να έχει προηγηθεί ε- ξέταση του βάσιμου της καταγγελίας εφάρμοσε το δίκαιο. Δεν θα πρέπει να οδηγηθούμε σε τέτοια κατάσταση που οι αποφάσεις των δικαστηρίων θα εξαρτώνται από την προσδοκία είτε της Αστυνομίας ή της Νομικής Υπηρεσίας ή οποιουδήποτε άλλου. Ο δικαστής είναι ο προστάτης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του καθενός μας και έτσι θα πρέπει να παραμείνει. O κ. Επαμεινώνδας Κορακίδης είναι Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πάφου. Δέκα ονόματα κομματικών ευρείας αποδοχής και ανεξάρτητων βρίσκονται στο προεκλογικό παζάρι των κομμάτων Γιάννης Κουτσόλαμπρος, υπερκομματική επιλογή ΑΚΕΛ. Μάχος Γεωργιάδης, προβάλλεται ως επιλογή του ΑΚΕΛ. Άκης Χρυσόμηλος, επιλογή της ΕΔΕΚ με υποστήριξη και από άλλα κόμματα. Χριστάκης Παλάς, γιατρός, φιγουράρει ως η υπερκομματική επιλογή του ΔΗΣΥ. Φαίδωνας Φαίδωνος, δημοτικός σύμβουλος Πάφου. Η κομματική ε- πιλογή του ΔΗΣΥ. Φίλιππος Κρητιώτης, γιατρός, επιλογή του ΔΗΚΟ. Δώρος Παφίτης, υποψήφιος της Συμμαχίας Πολιτών. Ανδρέας Χρυσάνθου, ανεξάρτητος υποψήφιος. Γιούλα Παπαέτη, ανεξάρτητη υποψήφια. Το ΑΚΕΛ δεν απορρίπτει τον Χρυσόμηλο Εν δυνάμει συνεργασία ΕΔΕΚ - ΑΚΕΛ Συναίνεση και στο βάθος Φαίδωνας Σε αναμονή το ΔΗΚΟ Οι κλειδωμένες υποψηφιότητες Το πρώτο ξεκαθάρισμα τις λίστας με τα ονόματα που έχουν θέσει όλα τα κόμματα στο τραπέζι των επαφών για το ΑΚΕΛ θα γίνει την Τετάρτη το βράδυ από την επαρχιακή γραμματεία του κόμματος στην Πάφο. Το ΑΚΕΛ θα κλειδώσει τον υποψήφιο που θα υποστηρίξει τέλος της εβδομάδας. Όπως έλεγαν κομματικές πηγές στην «Κ», για το ΑΚΕΛ η κοινή υποψηφιότητα παραμένει στην κορυφή των επιλογών του. Στην επαφές που έκανε το ΑΚΕΛ με όλα τα κόμματα ενώπιόν του, όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, τέθηκαν πέντε ονόματα. Τα τρία είναι ευρύτερης αποδοχής, με προέλευση τον κεντρώο χώρο και δυο αμιγώς κομματικά. Το ΑΚΕΛ δεν έχει απορρίψει κανένα όνομα, όμως προετοιμάζεται για το ισχυρό ενδεχόμενο να κατέλθει μόνο του στις εκλογές. Εκτός από το όνομα του Γιάννη Κουτσόλαμπρου που στο ΑΚΕΛ υποστηρίζουν ότι δεν έχει ουδεμία οργανωτική σχέση με το κόμμα υπάρχει και το όνομα του νομικού Μάχου Γεωργιάδη. Το όνομα του Γιάννη Κουτσόλαμπρου δεν έτυχε θετικής υποδοχής και ως εκ τούτου δεν υφίσταται ως επιλογή για το ΑΚΕΛ μιας και το στέλεχος του Πάφος 2017 είχε θέσει ως προϋπόθεση να υποστηριχθεί και από άλλα κόμματα. Σε μια τέτοια περίπτωση το ΑΚΕΛ θα πάει στις επαναληπτικές με κομματικό υποψήφιο εκτός και αν τα κομματικά όργανα αποδεχθούν το πρόσωπο που προτείνει η ΕΔΕΚ που είναι ο Άκης Χρυσόμηλος. Η ΕΔΕΚ είναι το μοναδικό κόμμα από αυτά που δεν έχουν αποφασίσει, το οποίο πάει στις επαφές με ένα και μοναδικό υποψήφιο. Οι σοσιαλιστές έχουν καταλήξει στο όνομα του Άκη Χρυσόμηλου επιλογή στην οποία επενδύουν πολλά. Ο κ. Χρυσόμηλος υποστηρίζεται ότι διαθέτει καλό όνομα στα δημόσια πράγματα της πόλης και τυγχάνει αποδοχής από τον κεντρώο και συντηρητικό χώρο. Αλλά και στο ΑΚΕΛ το όνομα του Άκη Χρυσόμηλου δεν έχει απορριφθεί και όπως λέγεται ίσως να είναι η μοναδική περίπτωση για να γίνει πράξη η συναίνεση στον Δήμο Πάφου. Το όνομα του Μάκη Ρουσή, αντιδημάρχου Πάφου, δεν αποτελεί πλέον επιλογή. Παρά τις προοπτικές που αφήνονται από πλευράς ΑΚΕΛ, η ΕΔΕΚ, όπως λένε οι πληροφορίες μας, έχει απορρίψει ως κομματικές και τις δυο επιλογές που παρουσίασε το ΑΚΕΛ. Παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται οι εκτιμήσεις και από τους δυο κομματικούς χώρους συγκλίνουν. Θεωρούν ως θολό το τοπίο του κοινού υποψηφίου με τα δεδομένα που έχουν ενώπιόν τους. Στον Συναγερμό η εικόνα είναι ξεκάθαρη, πλην όμως δεν φαίνεται να βιάζονται να την επισημοποιήσουν. Τα τοπικά Συναγερμικά στελέχη για την ώρα επιμένουν στην γραμμή που έχει χαράξει προσωπικά ο Α- βέρωφ Νεοφύτου και συμπυκνώνεται στο σύνθημα «Κόμμα μας η Πάφος». Ασχέτως κατάληξης των επαφών, ο Συναγερμός επιμένει σε πρόσωπο κοινής αποδοχής και όπως μας τονίσθηκε χαρακτηριστικά από όλα τα κόμματα. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το πρόσωπο που προβάλλεται είναι αυτό του γαστρεντερολόγου Χριστάκη Παλά, με καταβολές από τον κεντροαριστερό χώρο. Ο Συναγερμός δεν έχει απορρίψει και την επιλογή της ΕΔΕΚ. Στην περίπτωση που δεν υπάρξει σύγκλιση ο Συναγερμός έχει έτοιμη την υποψηφιότητα του Φαίδωνα Φαίδωνος, θεωρώντας ότι αν και κομματική, καλύπτει τα κριτήρια που έχουν τεθεί για ένα πρόσωπο φρέσκο, που να μην συνδέεται με το κατεστημένο της πόλης και τα φαινόμενα σήψης και διαφθοράς. Στο Δημοκρατικό Κόμμα μετά τον Χρίστο Πατσαλίδη το όνομα του οποίου «κάηκε» από την πρόωρη δημοσιότητα που δόθηκε στο ενδιαφέρον του για την θέση του δημάρχου κινούνται και προς τον α- ριστερό αλλά και δεξιό χώρο. Οι ε- παφές με την ΕΔΕΚ δεν έχουν δώσει αποτελέσματα. Το κόμμα έχει βάλει στο κομματικό παζάρι τα ονόματα δυο ΔΗΚΟϊκών στελεχών. Το πρώτο και γνωστό είναι του γιατρού Φίλλιπου Κρητιώτη και το δεύτερο του Άριστου Βασιλειάδη, γιού του παλιού βουλευτή του ΔΗΚΟ, Νίκου Βασιλειάδη. Η περίπτωση του Άκη Χρυσόμηλου με βάση τις πληροφορίες από την Πάφο δεν βρίσκει ισχυρό έρεισμα. Στο ΔΗΚΟ φαίνεται να έχουν στραμμένη την προσοχή τους περισσότερο προς την πλευρά του Συναγερμού και λιγότερο προς ΑΚΕΛ και ΕΔΕΚ. Με τα κόμματα να ψάχνουν τα κατάλληλα πρόσωπα η μόνη κομματική υποψηφιότητα που έχει κλειδώσει είναι αυτή του Δώρου Παφίτη της Συμμαχίας Πολιτών η ο- ποία με την συγκεκριμένη επιλογή προφανή στόχο έχει να εδραιωθεί στο εκλογικό σώμα της Πάφου ως μια υπολογίσιμη ανερχόμενη πολιτική δύναμη. Η Συμμαχία Πολιτών δεν θα πει όχι, αν η συγκεκριμένη υποψηφιότητα τύχει υ- ποστήριξης από κάποιο άλλο κόμμα, όπως το ΑΚΕΛ, με το οποίο γίνονται επαφές. Επίσης στις επαναληπτικές εκλογές θα θέσουν ε- αυτούς στην διάθεση των ψηφοφόρων και δυο ανεξάρτητες μέχρι σήμερα υποψηφιότητες. Η πρώτη είναι αυτή της Γιούλας Παπαέτη, πρώην συζύγου του Φειδία Σαρίκα, και η δεύτερη του νυν δημοτικού συμβούλου Ανδρέα Χρυσάνθου.

9 09-OIK_EPIXEIRISEIS_KATHI 16/12/14 20:31 Page 9 Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2014 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 9 Κυπριακά αναψυκτικά με άρωμα εξωτερικού Εξ ολοκλήρου εισαγωγή από Σερβία για την A&P - Την συσκευασία κουτιού φέρνει από Ελλάδα η Αφοί Λανίτης Του ΜΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ Συνεχίζεται κανονικά η παραγωγή των αναψυκτικών από το εργοστάσιο της Αφοί Λανίτης στον Αγιο Δομέτιο, το οποίο διατηρεί και εκσυγχρονίζει η εταιρεία, διευκρινίζοντας ότι ποτέ δεν σταμάτησε η εγχώρια παραγωγή. Με 70χρονη παρουσία στην Κύπρο, η οποία γιορτάστηκε φέτος, η ε- ταιρεία προχώρησε σε μία έντονη διαφημιστική καμπάνια, στην ο- ποία προέβαλε το όλο θέμα, ούτως ώστε να πληροφορήσει σωστά το κοινό. Ωστόσο, όπως αναφέρει η Αφοί Λανίτης, μέλος του ομίλου Coca Cola Hellenic, η μοναδική αλλαγή τακτικής στην παραγωγή της ήταν η απευθείας εισαγωγή της συσκευασίας κουτιού από το εργοστάσιο της εταιρείας στην Ελλάδα. Η εταιρεία προχώρησε στη συγκεκριμένη κίνηση, μιας και, σύμφωνα με την ίδια, «δεν ή- ταν οικονομικά συμφέρουσα η εισαγωγή άδειων κουτιών από το ε- ξωτερικό, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι δεν υπάρχει εργοστάσιο παραγωγής κουτιών (cans) στην Κύπρο». Εντούτοις, οι υπόλοιπες συσκευασίες και τα προϊόντα της εταιρείας (γυαλί, πλαστικό για αναψυκτικά, χυμοί, γάλα, νερό) εξακολουθούν να παράγονται στην τοπική αγορά. Καινούρια και διαφορετική συσκευασία λανσάρεται για την Pepsi στην κυπριακή αγορά, καθώς η εμφάνιση του αναψυκτικού έχει αλλάξει σημαντικά. Η εταιρεία Andreou & Paraskevaides Enterprises Public Company Ltd (A&P), ο επίσημος εμφιαλωτής, εισαγωγέας και διανομέας των αναψυκτικών Pepsi, 7UP και HBH στην εγχώρια αγορά επενδύει στην αισθητική βελτίωση της συσκευασίας, φέρνοντας, όπως αναφέρει, σε σχετική ανακοίνωση «την επανάσταση στην αγορά του αναψυκτικού» με νέα, βελτιωμένη και πιο μοντέρνα συσκευασία. Η εν λόγω επιτυχία της Pepsi Κύπρου «με το πιο λεπτό και SEXY can της», όπως σημειώνεται σε δελτίο Τύπου της εταιρείας, την καθιστά «μία από τις πιο επιτυχημένες και πρωτοπόρες εταιρείες στην Ευρώπη». Εχοντας προχωρήσει, για περίοδο πέραν των 14 μηνών, σε προσωρινή παύση της παραγωγής των αναψυκτικών από το τοπικό εργοστάσιο, η A&P εισάγει εξ ολοκλήρου τις συσκευασίες και τα προϊόντα της από το εργοστάσιό της στη Σερβία. Η ε- Η Αφοί Λανίτης εισάγει απευθείας τη συσκευασία κουτιού από το εργοστάσιο της εταιρείας στην Ελλάδα, καθώς σύμφωνα με την ίδια «δεν ήταν οικονομικά συμφέρουσα η εισαγωγή άδειων κουτιών από το εξωτερικό». Νέα, βελτιωμένη και πιο μοντέρνα συσκευασία της Pepsi λανσάρει η A&P, η οποία διέκοψε προσωρινά, για περίοδο πέραν των 14 μηνών, την παραγωγή των αναψυκτικών στο τοπικό εργοστάσιο. ταιρεία είχε επικαλεστεί τότε «τη μεγάλη αστάθεια του τραπεζικού συστήματος και της οικονομίας, που υπήρχε το ενδεχόμενο από τη μια να επηρεάσει αρνητικά την ικανότητα εμπορικών χρεωστών του ομίλου να αποπληρώσουν ο- φειλόμενα ποσά», ενώ από την άλλη επιθυμούσε να αποφύγει ε- μπορικές ζημιές και μειωμένο όγκο εργασιών. Εντούτοις, η A&P δεν φαίνεται ότι αποκλείει μελλοντική επιστροφή της παραγωγής των α- ναψυκτικών στο τοπικό εργοστάσιό της, που θα εξαρτηθεί από τις ευρύτερες εξελίξεις στην οικονομία, όπως επίσης και την κερδοφορία του ομίλου. ΣΥΝΤΟΜΑ Δεύτερη ευκαιρία για επιχειρήσεις το «Examinership» Τις απαραίτητες ασφαλιστικές δικλείδες και τις δυνατότητες προς τις επιχειρήσεις να αναδιαρθρώσουν τα χρέη τους, έχοντας παράλληλα μία δεύτερη ευκαιρία για να καταστούν βιώσιμες και ενεργά κύτταρα της κυπριακής οικονομίας, προσφέρει το σχέδιο «Examinership», τονίστηκε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του συνδέσμου εγκεκριμένων συμβούλων επιχειρήσεων Κύπρου (ΣΕΣΕΚ) με θέμα: «Νομοσχέδιο Αφερεγγυότητας / EXAMINERSHIP σχέδιο αναδιάρθρωσης χρέους βιώσιμων επιχειρήσεων». Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε ο γενικός γραμματέας του ΚΕΒΕ, Μάριος Τσιακκής, ο οποίος τόνισε ότι το Επιμελητήριο έχει διατυπώσει την άποψη ότι το μοντέλο των αναδιαρθρώσεων δανείων θα πρέπει να προχωρήσει, έτσι ώστε «να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, να μειωθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και να μην επηρεαστεί εκ νέου η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών». Εκ μέρους του ΣΕΣΕΚ, ο πρόεδρος του συνδέσμου, Λούης Μ. Λοΐζου, ανέφερε ότι η αναδιάρθρωση των χρεών βιώσιμων επιχειρήσεων αποτελεί μέρος των άμεσων ενεργειών που θα πρέπει να γίνουν για την επανεκκίνηση της οικονομίας, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι ακόμα πιο σημαντική είναι η υλοποίηση δράσεων με στόχο τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μίας βιώσιμης οικονομίας και κοινωνίας. «Τολμηρά μέτρα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν την αναπροσαρμογή του οικονομικού μοντέλου ανάπτυξης σε δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας, σε επενδύσεις σε υψηλή τεχνολογία, χάραξη του δρόμου προς την έξυπνη εξειδίκευση και προσφορά ευκαιριών δραστηριοποίησης στους νέους», τόνισε ο κ. Λοΐζου. Ο ΣΕΣΕΚ είναι συνδεδεμένος με το ΚΕΒΕ και δημιουργήθηκε με σκοπό την παροχή υψηλού επιπέδου συμβουλευτικών υπηρεσιών σε εταιρείες και οργανισμούς στην Κύπρο και στο εξωτερικό, με απώτερο στόχο την αναβάθμιση της επάρκειας των οργανισμών αυτών, ώστε να λειτουργούν αποδοτικά και αποτελεσματικά. Με προϊόντα απακετάριστα τα μελλοντικά σούπερ μάρκετ Του ΓΙΑΝΝΗ ΕΛΑΦΡΟΥ Ποια είναι η εικόνα του σούπερ μάρκετ που έχουμε στο μυαλό μας; Μεγάλοι διάδρομοι με ράφια φορτωμένα με συσκευασμένα είδη διατροφής και οικιακής χρήσης. Εκατοντάδες και χιλιάδες διαφορετικά είδη, συσκευασμένα σε πολύχρωμες σακούλες, πλαστικές συσκευασίες, τετραπάκ, χαρτοκιβώτια, ζελατίνες και λεπτό πλαστικό. Το σούπερ μάρκετ είναι ταυτισμένο με τη συσκευασία. Οπως και μεγάλο μέρος του εμπορίου. Κι όμως, υπάρχει ένα σούπερ μάρκετ χωρίς συσκευασίες! Ενα σούπερ μάρκετ χύμα, όπου όλα είναι τακτοποιημένα, αλλά σε χύδην μορφή και πωλούνται χωρίς συσκευασία. Δεν είναι φαντασία, αλλά μια όψη του μέλλοντός μας, παρότι μοιάζει με τα παλιά μπακάλικα. Ηδη στο Βερολίνο, στη συνοικία Κρόιτσμπεργκ, έχει ανοίξει εδώ και μερικούς μήνες το πρώτο σούπερ μάρκετ χωρίς συσκευασίες. Πρόκειται για το Original Unverpackt (σημαίνει «αυθεντικό απακετάριστο») και αποτελεί πρωτοβουλία δύο νέων γυναικών, της Σάρα Βολφ και της Μιλένα Γκλιμπόφσκι. Το εντυπωσιακό είναι πως το Original Unverpackt προσφέρει 600 διαφορετικά είδη, από μακαρόνια και όσπρια μέχρι σαμπουάν και είδη μαναβικής, τα οποία όλα πωλούνται χωρίς συσκευασία, με το κιλό. Φρούτα και λαχανικά βρίσκονται πάνω σε πάγκους και σε μεγάλα δοχεία, ξηροί καρποί και όσπρια αποθηκεύονται σε μεγάλα δοχεία, τα οποία φέρουν κατάλληλα στόμια για ελεγχόμενη ροή. Το ίδιο γίνεται και με τα υγρά προϊόντα, όπως σαμπουάν, απορρυπαντικά κ.τ.λ. Ο πελάτης πρέπει να φέρει δικά του σκεύη (βάζα, μπουκάλια κ.λπ.), τα οποία Πλήρης έλεγχος στο Airbus A380 από την Emirates < Ηδη στο Βερολίνο έχει ανοίξει το πρώτο και πουλάει χύμα ακόμη και σαμπουάν. βεβαίως χρησιμοποιούνται ξανά. Τα σκεύη αυτά ζυγίζονται στην είσοδο και στη συνέχεια αφαιρείται το βάρος τους στο ταμείο. «Η συσκευασία ζυγίζει περισσότερο από το ίδιο το προϊόν», είπε χαρακτηριστικά η κ. Βολφ σε συνέντευξή της στη Süddeutsche Zeitung. «Το αγγούρι είναι ήδη τυλιγμένο από τη φύση. Τι χρειάζεται επιπλέον το πλαστικό περιτύλιγμα; Είναι ανόητο!», συμπλήρωσε η κ. Γκλιμπόφσκι. Σε τρεις ανάγκες προσπαθεί να ανταποκριθεί το Original Unverpackt: Πρώτον, στη μείωση των απορριμμάτων που παράγονται και των οποίων οι συσκευασίες τροφίμων αποτελούν μεγάλο μέρος. Οι κάδοι απορριμμάτων ή ανακύκλωσης, αλλά και οι δρόμοι των σύγχρονων πόλεων, γεμίζουν με είδη συσκευασίας (πλαστικά, γυάλινα κ.λπ.). Γι αυτό είναι μεγάλη ανάγκη να μειωθούν οι συσκευασίες, των οποίων ακόμη και Σημαντικό μέρος ενός ενδελεχούς ελέγχου (3C-Check) αποτελεί η απομάκρυνση των δύο πυλώνων του αεροσκάφους, ενώ επιστέγασμά του ή- ταν μία ενδελεχής δοκιμαστική πτήση. Τον πρώτο της ενδελεχή έλεγχο (3C-Check) σε ένα Airbus A380 πραγματοποίησε η Emirates Engineering, ο οποίος σηματοδότησε ένα ακόμη ορόσημο για τον αερομεταφορέα. Σε άριστη κατάσταση βρέθηκε το αεροσκάφος της εταιρείας σε μία εντατική επιχείρηση, η οποία διήρκεσε 55 μέρες. Δύο ομάδες υψηλά εξειδικευμένων μηχανικών ήλεγξαν εξ ολοκλήρου το αεροσκάφος, απογυμνώνοντας το εσωτερικό του μέχρι το γυμνό μεταλλικό σκελετό, επιθεωρώντας επίσης κάθε ενιαίο μέρος, ενώ στη συνέχεια τοποθέτησαν πίσω όλα τα μέρη του αεροπλάνου. «Ολόκληρος ο έλεγχος έχει προγραμματιστεί σχολαστικά χωρίς να αφήνει περιθώρια για καθυστερήσεις», δήλωσε ο Colin Disspain, αντιπρόεδρος της μηχανικής βάσης της Emirates, τονίζοντας ότι η γείωση ενός αεροσκάφους για ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα αποτελεί μία τεράστια δαπάνη, που προϋποθέτει ότι οι μηχανικοί της εταιρείας θα έπρεπε να εργαστούν με αποτελεσματικότητα και σε ανώτερο επίπεδο. Παράλληλα, όπως εξήγησε, η αεροπορική εταιρεία λειτουργεί στο Ντουμπάι κάτω από ορισμένες από τις πιο δύσκολες συνθήκες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων υψηλών θερμοκρασιών και αμμώδες περιβάλλον, γεγονός που οδηγεί την εταιρεία στην αύξηση των προτύπων συντήρησης. «Για παράδειγμα, τα μέρη πρέπει συχνά να ανταλλάσσονται, αντί μόνο να καθαρίζονται, ώστε να ε- πιτευχθεί το υψηλό επίπεδο ποιότητας και ακρίβειας», σημείωσε ο Disspain. Κατά τις πρώτες 12 ημέρες του ελέγχου, πάνω από μέρη αφαιρέθηκαν από το εσωτερικό της καμπίνας, συμπεριλαμβανομένων 475 Economy και Business Class καθισμάτων, 14 First Class ιδιωτικών σουιτών, 16 κουζινών, 2 μπαρ, 2 ντους, πάνελ δαπέδου, καθώς και τμήματα του πιλοτηρίου. Ταυτόχρονα, ένα σημαντικό μέρος της επιχείρησης ή- η ανακύκλωση κοστίζει. Το σούπερ μάρκετ χωρίς συσκευασία προβάλλει συνολικά το οικολογικό του προφίλ, καθώς μεγάλο μέρος των προϊόντων του είναι βιολογικό, ενώ αποφεύγει προϊόντα που έρχονται από μακριά, δημιουργώντας καυσαέρια και εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Δεύτερον, στην αντιμετώπιση του προβλήματος της περίσσειας τροφίμων που καταλήγουν στα σκουπίδια, μια περιβαλλοντική ε- πιβάρυνση με έντονη ηθική διάσταση σε μια εποχή λιτότητας, φτώχειας, ακόμα και πείνας. Πράγματι, με τη δυνατότητα να αγοράσει ο πελάτης ακριβώς την ποσότητα που χρειάζεται (και όχι όσο περιέχει η συσκευασία ή, ακόμη χειρότερα, όσα χωρούν στα μεγάλα πακέτα των προσφορών), μπορεί να περιοριστεί το πρόβλημα. Τρίτον, στη μείωση του κόστους των προϊόντων, καθώς η συσκευασία επιβαρύνει σημαντικά (από 5% - 30%) την τελική τιμή. «Είναι θετική και ελπιδοφόρα προσπάθεια, η οποία όπως μαθαίνουμε πηγαίνει πολύ καλά», σχολιάζει το καινοτόμο εγχείρημα ο κ. Φίλιππος Κυρκίτσος, πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης. «Οι συσκευασίες τροφίμων αποτελούν το 65% του συνόλου των συσκευασιών, που είναι μεγάλο μέρος του συνόλου των υ- λικών που απορρίπτονται από ένα νοικοκυριό. Υπάρχει ζωή, εμπόριο και μέλλον χωρίς συσκευασίες. Ε- ξάλλου, οι συσκευασίες κατέκλυσαν την αγορά μόλις τις τελευταίες δεκαετίες. Σήμερα έχουν συνδεθεί με την ευκολία, το μάρκετινγκ, αλλά δεν είναι μονόδρομος», τονίζει ο κ. Κυρκίτσος. Στην Ελλάδα, βεβαίως, δεν υπάρχει κάποια ανάλογη προσπάθεια, η οποία, εξάλλου, είναι μοναδική στην Ευρώπη. Υπάρχει όμως πώληση χύμα πολλών προϊόντων, που αξίζει να υποστηριχθεί. Στις λαϊκές αγορές, τις βιολογικές και τις συμβατικές, στα μπακάλικα (παραδοσιακά και πιο σύγχρονα), στα καταστήματα βιολογικών προϊόντων, αρκετά προϊόντα (όπως όσπρια, ρύζι, ξηροί καρποί, φρούτα και λαχανικά) πωλούνται χωρίς τυποποιημένη συσκευασία και μπορούν να μεταφερθούν και σε σκεύη του πελάτη. Αξίζει η ενίσχυση τέτοιων μορφών, γιατί ένας άλλος κόσμος... απακετάριστος είναι εφικτός. ταν η απομάκρυνση των δύο πυλώνων του αεροσκάφους που συνδέουν τον κινητήρα με το φτερό του αεροσκάφους. Επιστέγασμα του ελέγχου, πριν το αεροσκάφος τεθεί και πάλι σε κανονική λειτουργία, ήταν μία ενδελεχής δοκιμαστική πτήση, η οποία μετέφερε ε- πιβάτες στο Μπρίσμπεϊν και στο Ώκλαντ. «Το αεροσκάφος έχει α- ναθεωρηθεί πλήρως κατά τη διάρκεια του ενδελεχούς ελέγχου και εμείς το επιστρέφουμε σε άριστη κατάσταση, όπως ακριβώς αποχώρησε αρχικά από το εργοστάσιο», ανέφερε ο Colin Disspain, παρομοιάζοντάς το με ένα ολοκαίνουριο Α380. Με τη λειτουργία του νέου καταστήματος, ο αριθμός των ιδιόκτητων cytashop ανήλθε στα 20. Το cytashop εγκαταστάθηκε στο The Mall of Cyprus Νέες ευκαιρίες στην εξυπηρέτηση των πελατών της και του κοινού προσφέρει ενόψει των γιορτών των Χριστουγέννων η cyta, εγκαινιάζοντας το νέο κατάστημά της, στο εμπορικό κέντρο The Mall of Cyprus, στη Λευκωσία. Όπως αναφέρει η εταιρεία σε δελτίο Τύπου, το νέο cytashop «είναι σχεδιασμένο σύμφωνα με τα νέα αναβαθμισμένα πρότυπα εξυπηρέτησης των καταστημάτων του Οργανισμού», έτσι ώστε να είναι ακόμα πιο φιλικά και χρήσιμα στο κοινό. Ο σχεδιασμός και η διαρρύθμιση του νέου καταστήματος στηρίχθηκαν στις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις των πελατών της εταιρείας, «με στόχο να προσφέρει στους ε- πισκέπτες τη δυνατότητα περιήγησης μέσα στο κατάστημα, την εμπειρία δοκιμής της λειτουργίας των συσκευών, καθώς και την ελεύθερη επιλογή των αξεσουάρ, τα οποία τους ενδιαφέρουν». H υπογραφή των σχετικών συμβολαίων για έ- νταξη του νέου καταστήματος στο εμπορικό κέντρο της Λευκωσίας έγινε από τον Μάριο Παναγίδη και τον Αντώνη Αγιομαμίτη, εκ μέρους της διεύθυνσης του The Mall of Cyprus και από τον Κώστα Μάντη, διευθυντή πωλήσεων λιανικής αγοράς εκ μέρους της cyta, στην παρουσία του μέλους του συμβουλίου του οργανισμού, Φραγκίσκου Φράγκου. Με τη λειτουργία του νέου καταστήματος εξυπηρέτησης της cyta στo The Mall of Cyprus στη Λευκωσία, ο αριθμός των ιδιόκτητων cytashop ανήλθε σε 20, παγκύπρια. Στα Malls η γιαγιά της MTN Η διάσημη πλέον γιαγιά της ΜΤΝ ενημερώνει το κοινό αυτοπροσώπως στα καταστήματα της ε- ταιρείας στα τρία εμπορικά κέντρα της Κύπρου. Με τη βοήθεια υπερσύγχρονων μηχανημάτων, τα οποία παράγουν τρισδιάστατα βίντεο και είναι τοποθετημένα έξω από τα καταστήματα της ε- ταιρείας στο Mall of Cyprus, το My Mall της Λεμεσού και το King s Avenue Mall της Πάφου, το ολόσωμο ολόγραμμα της γιαγιάς, που πρωταγωνιστεί στις γνωστές διαφημίσεις, υποδέχεται τους περαστικούς. Η γιαγιά της ΜΤΝ βρίσκεται εκεί «για να ενημερώσει τους επισκέπτες για τις χριστουγεννιάτικες προσφορές της εταιρείας, να ποζάρει μαζί τους, όπως επίσης και να τους βοηθήσει να κερδίσουν». Όπως αναφέρει δελτίο Τύπου, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν «να βγάλουν μία selfie μαζί με τη γιαγιά, να την ανεβάσουν στην ειδική σελίδα που έχει ετοιμαστεί στον λογαριασμό της ΜΤΝ στο Facebook και να λάβουν μέρος με αυτόν τον τρόπο στην κλήρωση για ένα iphone 6 και ένα Samsung S5». Το ολόγραμμα της γιαγιάς εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο The Mall of Cyprus από τις 10 Δεκεμβρίου μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου, ενώ τώρα συνεχίζει την πορεία του στο εμπορικό κέντρο της Λεμεσού μέχρι την παραμονή των Χριστουγέννων. Παράλληλα, οι επισκέπτες του Μall της Πάφου θα μπορέσουν να συναντήσουν το ολόγραμμα του κεντρικού προσώπου της διαφημιστικής καμπάνιας της εταιρείας στο Kings Avenue Mall, από τις 27 Δεκεμβρίου μέχρι την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.

10 10-OIK_SYNENTEYXI_KATHI 16/12/14 20:24 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 Ο καταναλωτής ζητά προϊόντα με σωστή σχέση ποιότητας και τιμής Μεγάλος ο όγκος πωλήσεων, αλλά χαμηλά τα περιθώρια κέρδους στο Four Day Clearance, δηλώνει ο Πόλυς Μαλλούππας Συνέντευξη στον ΜΑΡΙΟ ΙΩΑΝΝΟΥ Στην περαιτέρω ανάπτυξη και αναβάθμιση του δικτύου καταστημάτων του επικεντρώνεται ο όμιλος Mallouppas & Papacostas, παρόλο που εκτιμά ότι το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον θα εξακολουθήσει να επηρεάζει το λιανικό εμπόριο. Σε συνέντευξή του στην ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ο εκτελεστικός πρόεδρος του ομίλου Πόλυς Μαλλούππας αναφέρεται στο άνοιγμα, εντός των επόμενων μηνών, τριών νέων καταστημάτων στο Kings Avenue Mall στην Πάφο, δύο εκ των οποίων θα αφορούν νέες μάρκες, την ώρα που όλες οι υφιστάμενες μάρκες θα συμπεριλαμβάνονται στο νέο ε- μπορικό κέντρο της Λακατάμιας. Παράλληλα, αναγνωρίζοντας την αισθητά μειωμένη κίνηση στη λεωφόρο Μακαρίου, η οποία έχει αναπόφευκτα αρνητική επίπτωση στις πωλήσεις του ομίλου, ο κ. Μαλλούππας εξηγεί τους λόγους που η εταιρεία επιλέγει συνειδητά να διατηρεί το σύνολο των καταστημάτων της στην περιοχή, ό- πως επίσης και γιατί το Four Day Clearance έχει σημαντική απήχηση στους καταναλωτές. -Πώς κινείται ο τομέας του λιανικού εμπορίου έναν χρόνο και εννέα μήνες μετά τα περσινά γεγονότα; -Τους πρώτους μήνες μετά το κούρεμα οι πωλήσεις στο λιανικό εμπόριο σημείωσαν μεγάλη μείωση, σε κάποια είδη μάλιστα μέχρι και 50%, προοιωνίζοντας περαιτέρω δυσάρεστες ε- ξελίξεις στη λειτουργία και βιωσιμότητα των καταστημάτων αλλά και < Συνειδητή επιλογή η διατήρηση των καταστημάτων μας στη λεωφόρο Μακαρίου. την απασχόληση. Ευτυχώς, έπειτα από σχεδόν δύο χρόνια, διαπιστώνεται κάποια σταθεροποίηση με ο- ρισμένους τομείς να επηρεάζονται λιγότερο από άλλους. O όμιλος Mallouppas & Papacostas ασχολείται με το λιανικό εμπόριο στους τομείς της ένδυσης υπόδησης αντιπροσωπεύοντας τις γνωστές μάρκες Mango, Stradivarius, Intimissimi, Calzedonia, Tezenis, Bagatt, Charles & Keith και Kipling. Παράλληλα, λειτουργεί τη δραστηριότητα του Four Day Clearance, το οποίο ασχολείται με την πώληση επίπλων, οικιακού εξοπλισμού και ηλεκτρικών συσκευών. Οι δικές μας μάρκες θεωρούνται προσιτές, με αποτέλεσμα η επίδραση στις πωλήσεις να ήταν συγκριτικά λιγότερη. -Ποιες τάσεις παρατηρείτε στους καταναλωτές; Εξακολουθούν να είναι συγκρατημένοι; Προτιμούν μάρκες και αγορές με χαμηλό κόστος; -Πέρα από τις προτιμήσεις, βασικό ρόλο διαδραματίζει η οικονομική ευχέρεια. Καθώς οι οικονομικές συνθήκες δυσχεραίνουν και το διαθέσιμο εισόδημα συρρικνώνεται, οι καταναλωτές μετακινούνται στις πιο προσιτές μάρκες, όπως επίσης και στα προϊόντα που έχουν σωστή σχέση ποιότητας και τιμής. Επιπρόσθετα, απολαμβάνουμε της εμπιστοσύνης των πελατών μας λόγω του πολύ ψηλού επιπέδου εξυπηρέτησης που παρέχουμε. Δεν ανακάμπτει η Μακαρίου -Πού αποδίδετε την επιτυχία του Four Day Clearance; Πώς ανταποκρίνεται ο κόσμος; -Το Four Day Clearance έχει πλέον καθιερωθεί, επειδή προσφέρει προϊόντα, τα οποία αφενός ακολουθούν τις τάσεις της μόδας και έχουν παράλληλα πολύ καλή σχέση μεταξύ της ποιότητας και της τιμής. Λόγω του μεγάλου όγκου πωλήσεων που επιτυγχάνει στις μέρες που είναι α- νοικτό, το Four Day Clearance έχει την δυνατότητα να διενεργεί πωλήσεις με πολύ χαμηλά περιθώρια κέρδους, προσφέροντας, ωστόσο, πολύ αξιόλογα και ποιοτικά προϊόντα σε εξαιρετικά ελκυστικές τιμές. -Πώς αντιμετωπίζετε την χαμηλή κίνηση στη λεωφόρο Μακαρίου; Υπάρχει αισιοδοξία ότι θα καταφέρει να ανακάμψει η περιοχή; -Οι πωλήσεις της Μακαρίου έχουν μειωθεί σημαντικά μετά τη λειτουργία του Mall of Cyprus στη Λευκωσία. Επιπρόσθετα, αρνητικό ρόλο πιστεύω ότι έπαιξε και η αποκοπή της Μακαρίου από την εντός των τειχών πόλη, εξαιτίας του κλεισίματος της πλατείας Ελευθερίας εδώ και χρόνια. Εντούτοις, μέσα στα θετικά καταγράφω την ά- μεση ανταπόκριση από τους περισσότερους ιδιοκτήτες καταστημάτων, οι οποίοι έκαναν αποδεκτό το αίτημά μας για μείωση των ενοικίων, έτσι ώστε να καταφέρουν να επιβιώσουν Καθώς το διαθέσιμο εισόδημα συρρικνώνεται, οι καταναλωτές μετακινούνται στις πιο προσιτές μάρκες, όπως επίσης και στα προϊόντα που έχουν σωστή σχέση ποιότητας και τιμής, επισημαίνει ο εκτελεστικός πρόεδρος του ομίλου Mallouppas & Papacostas Πόλυς Μαλλούππας. οι επιχειρήσεις της περιοχής. Αυτή η κίνηση από πλευράς ιδιοκτητών συνέβαλε στην απόφαση του ομίλου να παραμείνει στην Μακαρίου, διατηρώντας όλες του τις μάρκες. Βέβαια, παρόλο που μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν οι ενδείξεις ότι ο δρόμος θα α- νακάμψει, ωστόσο, διατηρώ την πεποίθηση ότι κατά την επόμενη τριετία οι πωλήσεις στην Μακαρίου θα παρουσιάσουν σταδιακή βελτίωση. Γι αυτό και εμείς σαν όμιλος επιμένουνε να διατηρούμε τα καταστήματά μας σε λειτουργία. -Πώς κλείνει η χρονιά για τον ό- μιλο; -Το 2014 ήταν ομολογουμένως μία δύσκολη χρονιά, μιας και η έντονη οικονομική κρίση στην Κύπρο, αναπόφευκτα επηρεάζει και τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται ο όμιλος. Οι πωλήσεις είναι μέσα στα πλαίσια που αναμέναμε και είμαστε περίπου εντός των στόχων μας. Δεν πρέπει να ξεχνούμε, όμως, ότι από το 2009 ο τομέας του λιανικού εμπορίου κάθε χρόνο παρουσιάζει υποχώρηση. Ετσι, η μικρή αύξηση, που καταγράφηκε το 2014 σε σύγκριση με το 2013 ή το 2012, οι οποίες ήταν άσχημες χρονιές, δεν μπορεί να α- ποτελεί ένδειξη ανάκαμψης ή να ε- κληφθεί ως επιτυχία. Εν πάση περιπτώσει, τα προβλήματα που θα αντιμετωπίζαμε ήταν γνωστά και έχουμε λάβει εκ των προτέρων όλα τα απαραίτητα μέτρα για περιορισμό των λειτουργικών εξόδων, κάτι που συνέβαλε στο να έχει ο όμιλος ικανοποιητική κερδοφορία. Στα σκαριά τρία νέα καταστήματα στο Μall της Πάφου -Εχετε στα πλάνα σας οποιεσδήποτε επεκτάσεις; Προγραμματίζετε να φέρετε νέες μάρκες στην κυπριακή αγορά; -Παρότι αναμένουμε ότι το δυσμενές οικονομικό κλίμα θα συνεχίσει να επηρεάζει αρνητικά τον τομέα του λιανικού ε- μπορίου μεσοπρόθεσμα, εντούτοις οι προσπάθειές μας επικεντρώνονται στην περαιτέρω ανάπτυξη και αναβάθμιση του δικτύου καταστημάτων του ομίλου. Από τον Δεκέμβριο του 2013 λειτουργήσαμε έξι νέα καταστήματα στο Kings Avenue Mall στην Πάφο, ενώ τους επόμενους μήνες προγραμματίζουμε το άνοιγμα τριών νέων καταστημάτων στο συγκεκριμένο ε- μπορικό κέντρο. Δύο από τα τρία νέα καταστήματα που προγραμματίζουμε να α- νοίξουμε αφορούν νέες μάρκες. Το Violeta by Mango είναι το νέο franchise της Mango, το οποίο απευθύνεται σε γυναίκες, περιλαμβάνοντας μεγάλα μεγέθη, ούτως ώστε η κάθε γυναίκα να αισθάνεται ελκυστική και μοντέρνα. Η δεύτερη αλυσίδα καταστημάτων που θα εγκαινιάσουμε σύντομα στο Μall της Πάφου είναι η γνωστή αλυσίδα γυναικείων υποδημάτων και αξεσουάρ Primadonna. Οι συλλογές της εν λόγω ιταλικής μάρκας ξεχωρίζουν για τον καινοτόμο και μοντέρνο σχεδιασμό, όπως επίσης την αξιοπιστία και ποιότητα των προϊόντων, σε συνδυασμό με τις πολύ προσιτές τιμές. Εκτός από το άνοιγμα νέων καταστημάτων, ο όμιλος προγραμματίζει να ανακαινίσει και να αναβαθμίσει όλα τα υφιστάμενα καταστήματά του, βάσει συγκεκριμένου πενταετές πλάνου. -Σκοπεύετε να ενταχθείτε στο νέο εμπορικό κέντρο στη Λακατάμια; -Εχουμε ήδη υπογράψει συμφωνίες για συμπερίληψη όλων των μαρκών μας στο νέο Μall στη Λακατάμια. Όσον αφορά στα υφιστάμενα εμπορικά κέντρα, έχουμε ή- δη πολύ έντονη παρουσία και στα τρία Μalls, με όλα μας τα καταστήματα. -Ποια η τοποθέτησή σας για το διευρυμένο ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων; Είναι εφικτή μια ρύθμιση που να ικανοποιεί το σύνολο των εμπλεκομένων; -Θεωρώ ότι το διευρυμένο ωράριο λειτουργίας έχει βοηθήσει σημαντικά το λιανικό εμπόριο και κατ επέκταση τις πωλήσεις του ομίλου, δημιουργώντας παράλληλα αρκετές νέες θέσεις εργασίας καθώς τα καταστήματα εργάζονται πολύ περισσότερες ώρες. Είναι τεράστιο σφάλμα να καταργηθεί το διευρυμένο ωράριο και πρέπει οπωσδήποτε να βρεθεί μια ρύθμιση, η οποία, όπως αναφέρατε, πρέπει να ικανοποιεί το σύνολο των εμπλεκομένων. Η Καθημερινή παρουσιάζει το περιοδικό από τον βραβευμένο σεφ Χρίστο Χριστοδούλου Χριστουγεννιάτικες συνταγές από όλο τον κόσμο! ΔΩΡΕΑΝ ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ 2.00 Πανετόνε από Ιταλία Κορμός σοκολάτας οολ από Αυστρία Σόλ Στόλεν από Γερμανία Γκάμον από Σουηδία Κέικ από Αγγλία Πάπια από Γαλλία Παραδοσιακά ακά γλυκά από Κύπρο και ιελλά Ελλάδα ΤΕΥΧΟΣ 9 ΠΕΡΙΟΔΟΣ Β ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 Χρίστος Χριστοδούλου Γιορτινά πιάτα από όλο τον κόσμο Ένα γαστρονομικό ο ταξίδι μέσα αα από χριστουγεννιάτικες συνταγές AYTH ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 21 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ Οι συνταγές ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ όπως τις βλέπετε στο ΡΙΚ1

11 11-OIK_DIETHNH_KATHI 16/12/14 20:33 Page 11 Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 11 Η Fed σε κρίσιμο δίλημμα Σήμερα δημοσιοποιεί την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής για το 2015 Κρίσιμη για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας -και κατ επέκταση για τον αντίκτυπο στην παγκόσμια- είναι η απόφαση που καλείται να λάβει σήμερα η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και αφορά την κατεύθυνση της νομισματικής της πολιτικής αλλά και τον τρόπο που θα τη γνωστοποιήσει στις α- γορές. Το θέμα είναι αν η Federal Reserve θα διαμηνύσει ότι προτίθεται να αυξήσει τα επιτόκια μέσα το 2015, δεδομένου ότι το επιτρέπουν δύο καίριες παράμετροι της αμερικανικής οικονομίας αλλά το αποθαρρύνει μια τρίτη εξίσου καθοριστική. Κι ενώ η πλειονότητα των οικονομικών αναλυτών προεξοφλεί πως θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων στα μέσα του επόμενου έτους, ο οικονομολόγος και κάτοχος Νομπέλ Οικονομίας Πολ Κρούγκμαν εικάζει πως θα το αποφύγει, όχι μόνον επειδή δεν το επιτρέπει ο χαμηλός πληθωρισμός αλλά και γιατί η αμερικανική οικονομία παραμένει εύθραυστη. Η αναπτυξιακή πολιτική που έχει επιστρατεύσει η Federal Reserve από την αρχή της παγκόσμιας κρίσης, διατηρώντας τα επιτόκια του δολαρίου σε ουσιαστικά μηδενικά επίπεδα, έχει επιτύχει να περιορίσει την ανεργία στο 5,8%. Παράλληλα έχει επιτύχει να αναπτύσσεται η α- μερικανική οικονομία με ρυθμούς 4,6% και 3,9% τα δύο τελευταία τρίμηνα. Ως εκ τούτου η Fed φλερτάρει τους τελευταίους μήνες με την ιδέα να αποσύρει από την αυριανή ανακοίνωσή της την υπόσχεση ότι τα επιτόκια του δολαρίου θα παραμείνουν «για σημαντικό χρονικό διάστημα» σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα. Είναι, όμως, γεγονός πως δεν έχει επιτύχει να επιταχύνει τον πληθωρισμό που βρίσκεται κάτω του στόχου του 2% και ίσως επιβραδυνθεί περαιτέρω εξαιτίας του φθηνού πετρελαίου και της επιβράδυνσης σε Κίνα, Ευρωπαϊκή Ενωση και Ιαπωνία. Μια αύξηση του κόστους δανεισμού θα τον οδηγούσε σε περαιτέρω υ- ποχώρηση. Οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν, πάντως, πως η Fed θα αλλάξει διατύπωση και, προκειμένου να αποτρέψει μια απότομη αντίδραση της αγοράς, θα καλέσει τους επενδυτές να κάνουν «υπομονή» αφήνοντας να εννοηθεί πως αναβάλλει την επιβολή πιο περιοριστικής πολιτικής. Αν, πάντως, διατηρήσει την επίμαχη υπόσχεση όπως πρότειναν την περασμένη ε- βδομάδα δύο στελέχη της, τότε η κ. Γέλεν θα πρέπει να εξηγήσει τους λόγους αυτής της αυτοσυγκράτησης στη συνέντευξη που θα παραχωρήσει μετά τη συνεδρίαση. «Οχι σε αύξηση επιτοκίων» Στον κίνδυνο περαιτέρω υποχώρησης του πληθωρισμού στις ΗΠΑ βασίζει ο Πολ Κρούγκμαν το επιχείρημά του κατά της αύξησης των ε- πιτοκίων αλλά και την εκτίμησή του ότι η Fed μπορεί να αποφύγει μια παράτολμη αλλαγή πολιτικής που θα έθετε σε κίνδυνο την ανάπτυξη στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Παράλληλα, όμως, σε συνέδριο που έγινε το Σαββατοκύριακο στο Ντουμπάι, ο Αμερικανός οικονομολόγος υποστήριξε πως «υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να είναι ακόμη σε ύφεση η αμερικανική οικονομία». Επανέλαβε τη θέση του, την οποία συμμερίζεται ανοιχτά και ο Στίβεν Κινγκ, επικεφαλής της ομάδας οικονομολόγων της HSBC Holdings, πως η πρόσφατη υποχώρηση της α- νεργίας στις ΗΠΑ συγκαλύπτει την απουσία αυξήσεων στους μισθούς των εργαζομένων, κάτι που υποδηλώνει ότι η οικονομία εξακολουθεί να παραπαίει. Επανέλαβε, μάλιστα, πως οι δύο πηγές κινδύνου για την παγκόσμια οικονομία είναι η Ευρωζώνη και η Κίνα και προειδοποίησε για το ενδεχόμενο αλλεπάλληλων πτωχεύσεων στον ιδιωτικό τομέα της Ρωσίας εξαιτίας της ελεύθερης πτώσης στην οποία βρίσκεται το νόμισμά της. To ενδιαφέρον των επενδυτών στρέφεται πλέον στην ομιλία της επικεφαλής της Fed, Τζάνετ Γέλεν. Η πλειονότητα των αναλυτών εκτιμά πάντως ότι μέσα στο 2015 η Fed θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων. Ο αυταρχισμός Ερντογάν τραυμάτισε και τη λίρα Με εντολή του Τούρκου προέδρου συνελήφθησαν «αντιφρονούντες» άνθρωποι των ΜΜΕ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Η τουρκική λίρα κατρακύλησε προχθές στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δέκα μηνών έναντι του δολαρίου, καθώς οι επενδυτές εμφανίζονται ανήσυχοι για τα σωρευόμενα δείγματα αυταρχισμού της τουρκικής κυβέρνησης έναντι των εσωτερικών της αντιπάλων, όπως εκδηλώθηκαν ξανά την Κυριακή, όταν ο γενικός εισαγγελέας Χάντι Σαλίχογκλου διέταξε τη σύλληψη υπόπτων για τα αδικήματα της πλαστογραφίας, της συκοφάντησης και της «συγκρότησης ε- γκληματικής οργάνωσης με στόχο την υπονόμευση της εθνικής κυριαρχίας» και τις επόμενες ώρες, 27 άνθρωποι συνελήφθησαν σε διάφορα σημεία της χώρας. Έτσι η προεδρία του Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν ξεκίνησε με δεκάδες δημοσιογράφους να βρίσκονται πίσω από τα κάγκελα των τουρκικών φυλακών. Λίγο μετά την τελευταία εκλογική νίκη του, ο κ. Ερντογάν πραγματοποιεί στροφή στον αυταρχισμό και αφήνει πίσω του πολλά ερωτηματικά σχετικά με το μέλλον του εκδημοκρατισμού και της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας. Σε μια περίοδο που η α- πομάκρυνση έμπειρων δημοσιογράφων από τα καθήκοντα τους, η λογοκρισία και η φυλάκιση Κούρδων δημοσιογράφων αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητας, Τούρκοι και δυτικοί αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον του δημοκρατικού πολιτεύματος στην γειτονική χώρα. Σύμφωνα με πληροφορίες, τις οποίες εξασφάλισε η «Κ» από τουρκικές μη κυβερνητικές οργανώσεις και οργανώσεις των Τούρκων δημοσιογράφων, το 2014 τελειώνει με πάνω από 20 δημοσιογράφους και δεκάδες εργαζόμενους του τύπου να βρίσκονται πίσω από τα κάγκελα των τουρκικών φυλακών. Η λίστα των κρατούμενων δημοσιογράφων αποτελείται στο σύνολο τους από δημοσιογράφους των κουρδικών και αριστερών Μέσων Ενημέρωσης. Η τουρκική κυβέρνηση χρησιμοποιεί διάφορες δικαιολογίες για να φυλακίσει δημοσιογράφους, ανταποκριτές και εργαζόμενους των κουρδικών και α- ριστερών ΜΜΕ. H εκλογική νίκη του Σίνζο Αμπε την Κυριακή δεν σημαίνει πως η οικονομική πολιτική των «Τριών Βελών», γνωστή στον διεθνή Τύπο και ως Abenomics, έχει στεφθεί με απόλυτη επιτυχία. Με τη συμμετοχή των ψηφοφόρων στο ιστορικό χαμηλό του 53,3% είναι σαφές πως το δύσκολο εγχείρημα της καταπολέμησης του αποπληθωρισμού και της επανεκκίνησης της ανάπτυξης στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Στη συνέντευξη Τύπου που α- κολούθησε της αναγγελίας του ε- κλογικού αποτελέσματος, ο κ. Αμπε δήλωσε αποφασισμένος να ολοκληρώσει την πολιτική των «Τριών Βελών», υποσχόμενος νέα μέτρα στήριξης μέχρι τα τέλη του έτους και αύξηση μισθών. Σήμερα, εξάλλου, έχει δρομολογηθεί κοινή α- νακοίνωση του επικεφαλής της Ο- μοσπονδίας Επιχειρηματιών της Γυναίκες κρατούν αντίτυπα της «Ζαμάν» με τον τίτλο «Η μαύρη μέρα της δημοκρατίας». Απτόητος, ο Ερντογάν δήλωσε ότι ο κρατικός μηχανισμός «πρέπει να εκκαθαριστεί από τους προδότες». < «Δεν έχουμε καμία ανησυχία για το τι λέει η Ε.Ε. Κρατήστε τη σοφία σας για τον εαυτό σας», απάντησε ο Ερντογάν στην Μογκερίνι. Εκτός από τον κουρδικό και τον αριστερό Τύπο, στο στόχαστρο της κυβέρνησης βρίσκονται και μεγάλα ΜΜΕ της χώρας. Ο έμπειρος δημοσιογράφος Ερουγρούλ Μαβίογλου, σε πρόσφατη ανάλυση του, υπογραμμίζει ότι η αυτολογοκρισία μια άκρως επικίνδυνη έκφανση του αυταρχισμού- έχει πλέον μετατραπεί σε καθημερινή πραγματικότητα του τουρκικού τύπου. Ο κ. Μαβίογλου επισημάνει ότι τα φαινόμενα της αυτολογοκρισίας έ- χουν αυξηθεί μετά την πρόσφατη επίθεση του κ. Ερντογάν κατά του Ομίλου Ντογάν. Πριν από μερικά χρόνια, με αφορμή την κριτική, την οποία ασκούσαν τα μέσα ενημέρωσης του συγκεκριμένου ομίλου στην τουρκική κυβέρνηση, ο κ. Ερντογάν εκβίασε τον Αϊντίν Ντογάν με φακέλους δικογραφιών, οι οποίες είχαν στο επίκεντρο τους διάφορες υποθέσεις φοροδιαφυγής. Τότε η τουρκική κυβέρνηση επέβαλλε πρόστιμα μαμούθ στον Όμιλο Ντογάν. Οι συγκεκριμένες πιέσεις είχαν ως αποτέλεσμα, την απομάκρυνση ε- κατοντάδων έμπειρων δημοσιογράφων από τα καθήκοντα τους. Πριν από λίγο καιρό, ο κ. Ντογάν πραγματοποίησε το τελευταίο βήμα μέσα στα πλαίσια της αντιμετώπισης της οργής της κυβέρνησης θέτοντας τέλος στην καθημερινή έ- ντυπη έκδοση της φιλελεύθερης εφημερίδας του ομίλου «Ραντικάλ». Την περίοδο , μαζί με τον Όμιλο Ντογάν, η κυβέρνηση έστρεψε την προσοχή της και στους υπόλοιπους μεγάλους δημοσιογραφικούς ομίλους της χώρας. Με διάφορα τεχνάσματα, οικονομικές συνδιαλλαγές και σκοτεινές διασυνδέσεις, η κυβέρνηση κατάφερε να ελέγξει μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα μεγάλα ενημερωτικά δίκτυα και εφημερίδες όπως το «Habertürk», την «Sabah», την «Ak am» κ.ο.κ. Πρόσφατα, ηχητικά ντοκουμέντα έφεραν στην επιφάνεια την εμπλοκή του ίδιου του κ. Ερντογάν στην στρατηγική της κυβέρνησης σχετικά με τον έλεγχο των τουρκικών ΜΜΕ. Ένα ντοκουμέντο έδειχνε τον κ. Ερντογάν, να επικοινωνεί τηλεφωνικώς την περίοδο της υπόθεσης Γκεζί με την διεύθυνση του «Habertürk» για να Ψήφος εμπιστοσύνης των Ιαπώνων πολιτών στα Abenomics Ιαπωνίας, Σανταγούκι Σακακιμπάρα, και του κ. Αμπε για επικείμενες αυξήσεις στους μισθούς και μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Οι μεγάλες συνδικαλιστικές ενώσεις της χώρας φαίνεται πως διεκδικούν αύξηση του βασικού μισθού κατά 2%. Την ίδια ώρα, οι εργοδότες ε- πιθυμούν μια ατζέντα μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας. Δεν έχουν δοθεί λεπτομέρειες στον Τύπο, αλλά φαίνεται πως οι εταιρείες επιθυμούν να προσδιορίζεται το ύψος του μισθού βάσει της αποδοτικότητας των εργαζομένων και όχι την αρχαιότητά τους στην ιεραρχία της διοίκησης. Παράλληλα επιδιώκονται τρόποι για την ενίσχυση της παραγωγικότητας στον κλάδο των υπηρεσιών, ο οποίος α- πασχολεί επτά στους δέκα εργαζομένους της χώρας. H αποτελεσματικότητα των Abenomics δοκιμάζεται εδώ και ενάμιση χρόνο με την εφαρμογή < H εκλογική νίκη του Σ. Αμπε, αν και με μικρή συμμετοχή, του επιτρέπει τη συνέχιση της οικονομικής του πολιτικής δώσει την εντολή της τροποποίησης του περιεχόμενου του δελτίου ειδήσεων. Στην νέα περίοδο, οι ορέξεις και οι βλέψεις της τουρκικής κυβέρνησης σχετικά με τα τουρκικά ΜΜΕ δεν περιορίζονται στα κουρδικά, αριστερά αλλά και κάποια μεγάλα μέσα της χώρας. Από το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, στο στόχαστρο της κυβέρνησης βρίσκονται και τα ΜΜΕ του Κινήματος Γκιουλέν. Την Κυριακή, η τουρκική α- στυνομία πραγματοποίησε έφοδο στα κεντρικά γραφεία της «Ζαμάν» και προχώρησε στην σύλληψη του Γενικού Διευθυντή της εφημερίδας, Εκρέμ Ντουμάνλι. Παράλληλα, η αστυνομία προχώρησε στην σύλληψη του διευθυντή του ομίλου «Samanyolu», Χινταγιέτ Καρατζά. Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν την πληροφορία ότι στην λίστα των συλληφθέντων συμπεριλαμβάνονται και άλλοι δημοσιογράφοι, οι οποίοι διατηρούν σχέσεις με το Κίνημα Γκιουλέν. Συνελήφθησαν επίσης ο παραγωγός, ο σκηνοθέτης και οι σεναριογράφοι δημοφιλούς σειράς του δικτύου STV. Οι τελευταίες συλλήψεις έχουν μεγεθύνει την ανησυχία και τον προβληματισμό των Τούρκων α- ναλυτών, δημοσιογράφων και νομικών. Πρόσφατα, η τουρκική κυβέρνηση προχώρησε στην ψήφιση ενός νέου νόμου, ο οποίος πλέον δίνει την δυνατότητα στην κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στην κατάσχεση των μέσων ενημέρωσης των ομίλων που αντιμετωπίζουν δίκες με την δικαιοσύνη. Με τον νέο νόμο, η κυβέρνηση βρίσκεται μόλις ένα βήμα πριν την κατάσχεση των ΜΜΕ, τα οποία ελέγχονται από το Κίνημα Γκιουλέν. Τέλος, ολοκληρώνοντας το κεφάλαιο του αυταρχισμού της Άγκυρας στο πεδίο των ΜΜΕ, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η ίδια η κυβέρνηση έχει πλέον μετατραπεί στον μεγαλύτερο εκδοτικό και δημοσιογραφικό όμιλο της χώρας. Στην νέα περίοδο, η κυβέρνηση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) ελέγχει δεκάδες κρατικά και ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης. Κόντρα με την Ε.Ε. Θύελλα αντιδράσεων, εντός και εκτός Τουρκίας, έχει προκαλέσει η εκστρατεία συλλήψεων εναντίον δημοσιογράφων, σεναριογράφων και αστυνομικών που συνδέονται με τον αυτοεξόριστο στις ΗΠΑ ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, έναν από τους ισχυρότερους πολέμιους του Ταγίπ Ερντογάν. Σε μια ασυνήθιστα αιχμηρή κοινή δήλωσή τους, η εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της Ε.Ε. Φεντερίκα Μογκερίνι και ο επίτροπος για θέματα Διεύρυνσης Γιοχάνες Χαν καταδίκασαν τις συλλήψεις ως «ασυμβίβαστες με την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης». Στην ίδια δήλωση, οι δύο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι σημειώνουν: «Η επιχείρηση αντιστρατεύεται τις ευρωπαϊκές αξίες και τα πρότυπα με τα οποία επιδιώκει να συνταχθεί η Τουρκία». Ο Τούρκος πρόεδρος δεν έδειξε να δίνει την παραμικρή σημασία στις επικρίσεις της Ε.Ε., λέγοντας χαρακτηριστικά: «Μιλούν για ελευθερία του Τύπου, αλλά (οι συλλήψεις) δεν έχουν την παραμικρή σχέση μ αυτήν. Δεν έχουμε καμία ανησυχία για το τι λέει η Ε.Ε., είτε μας αποδέχεται ως μέλος της είτε όχι. Σας παρακαλούμε, κρατήστε τη σοφία σας για τον εαυτό σας». Ο κ. Ερντογάν δεν δίστασε μάλιστα να υποστηρίξει πως η Δικαιοσύνη και άλλοι κρατικοί θεσμοί πρέπει να «εκκαθαριστούν από προδότες». εξαιρετικά γενναιόδωρων μέτρων στήριξης τόσο από την Τράπεζα της Ιαπωνίας όσο και από την κυβέρνηση στο δημοσιονομικό μέτωπο. Σε αυτό το πρίσμα η αύξηση των μισθών είναι ζωτικό κομμάτι των Αbenomics σε μια οικονομία όπου ουσιαστικά η κατανάλωση ήταν στάσιμη λόγω του αποπληθωρισμού. Αν και τον τελευταίο χρόνο έχουν ενισχυθεί οι τιμές καταναλωτή φθάνοντας σε θετικό πρόσημο, επί σχεδόν δύο δεκαετίες ακολουθούσαν πτωτική πορεία. Ομως, οι μισθοί δεν έχουν ενισχυθεί αναλόγως. Ετσι δεν ενθαρρύνεται μια αύξηση της κατανάλωσης και ενίσχυση της ανάπτυξης. Αναλυτικότερα, οι μισθοί, προσαρμοσμένοι στον πληθωρισμό, ακολουθούσαν τον Οκτώβριο πτωτική πορεία επί 16ο συναπτό μήνα, υποχωρώντας κατά 2,8% σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Στις εκλογές της Κυριακής, το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα, υπό τον κ. Αμπε, και το Komeito, που στήριζε την προηγούμενη δικομματική κυβέρνηση, κέρδισαν 326 από συνολικά 475 έδρες, καταλαμβάνοντας τα δύο τρίτα του ιαπωνικού Κοινοβουλίου. Ωστόσο, το χαμηλό ποσοστό συμμετοχής υποδηλώνει πως επικρατεί επιφυλακτικότητα στο εκλογικό σώμα για το τελικό αποτέλεσμα των Abenomics. Η πορεία ανάκαμψης της ιαπωνικής οικονομίας, για παράδειγμα, αναχαιτίστηκε ξαφνικά από την αύξηση του φόρου πωλήσεων, οδηγώντας τη χώρα σε ύ- φεση μέσα στο τρίτο τρίμηνο. Στο δημοσιονομικό μέτωπο, ένα από τα «Τρία Βέλη» της πολιτικής Αμπε, το οικονομικό επιτελείο καλείται να διατηρήσει ισορροπίες ανάμεσα σε μέτρα για τη στήριξη της ανάπτυξης και για τη μείωση του υ- πέρογκου χρέους της χώρας. Ενδεικτικά, ο κ. Αμπε ανέβαλε τη δεύτερη αύξηση στον φόρο πωλήσεων, αρχικά δρομολογημένη για τον Ο- κτώβιο του 2015, για τον Απρίλιο του Η κυβέρνηση είχε ήδη προχωρήσει με την αύξηση στον φόρο πωλήσεων από το 5% στο 8% τον περασμένο Απρίλιο, με την προοπτική να φθάσει το 10% τον Οκτώβριο του Η Τράπεζα της Ιαπωνίας, από την πλευρά της, έχει διοχετεύσει τρισεκατομμύρια γιεν στην οικονομία για την αποδυνάμωση του γιεν, επεκτείνοντας τους ισολογισμούς σε πρωτοφανή επίπεδα. Επενδύσεις 10,5 δισ. ευρώ στις υποδομές σχεδιάζει η Κίνα Κρατικές επενδύσεις για την κατασκευή οδικών δικτύων και τρίτου αεροδρομίου στο Πεκίνο αποφάσισε η κινεζική κυβέρνηση σε μία ακόμη απόπειρα να ενισχύσουν την οικονομία, δεδομένου ότι έχουν επιβραδυνθεί οι ρυθμοί ανάπτυξης. Η Επιτροπή Ανάπτυξης και Μεταρρυθμίσεων της Κίνας έδωσε χθες το «πράσινο φως» για την έναρξη εργασιών με στόχο την κατασκευή πέντε οδικών δικτύων. Θα επενδυθούν, παράλληλα, 80 δισ. γουάν ή 10,5 δισ. ευρώ για τη δημιουργία ενός ακόμη αεροδρομίου στο Πεκίνο. H κίνηση αυτή αποσκοπεί, επίσης, στην αποσυμπίεση της μεγάλης επιβατικής κίνησης στο Πεκίνο, που αναμένεται να αυξηθεί κατά 5,7% έως το Θα είναι το δεύτερο διεθνές αεροδρόμιο του Πεκίνου. Το υφιστάμενο εξυπηρέτησε 83,7 εκατ. επιβάτες μέσα στο Στόχος της κινεζικής κυβέρνησης είναι να αντισταθμίσει τη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα. Επίσημα στοιχεία έδειξαν ότι οι επενδύσεις, οι οποίες αντανακλούν το 42% του κινεζικού ΑΕΠ, αυξήθηκαν με τους βραδύτερους ρυθμούς της τελευταίας 13ετίας το διάστημα του πρώτου εννεαμήνου του Η υποχώρηση των επενδύσεων και της δραστηριότητας στην αγορά των ακινήτων έχει οδηγήσει σε εκτιμήσεις για τη μεγαλύτερη επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης στη διάρκεια της τελευταίας 25ετίας, φθάνοντας το 7,4% μέσα στο Τον Νοέμβριο παρουσιάστηκε α- προσδόκητη πτώση των εισαγωγών κατά 6,7% από πέρυσι, ενώ οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά μόνον 4,7%. Ηταν η μεγαλύτερη πτώση από τον Μάρτιο, συνθέτοντας μια ανησυχητική εικόνα για την πορεία της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο. Την περασμένη εβδομάδα, πληροφορίες της Wall Street Journal ήθελαν τη Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας να διοχετεύει 400 δισ. γουάν ή 41 δισ. ευρώ στις εμπορικές τράπεζες της χώρας, αποβλέποντας σε μια συνακόλουθη ενίσχυση του δανεισμού σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Είχε ήδη πραγματοποιηθεί ένεση ρευστότητας 500 δισ. γουάν τον Σεπτέμβριο στους πέντε μεγαλύτερους τραπεζικούς ομίλους υπό τη μορφή βραχυπρόθεσμων δανείων που θα πρέπει να αποπληρωθούν έως τα τέλη του μήνα. REUTERS, BLOOMBERG Ευρωπαϊκή περιοδεία Κατάινεν για στήριξη του Ταμείου Γιουνκέρ Της ανταποκρίτριάς μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Λίγες ημέρες πριν από τη σύνοδο κορυφής όπου το ε- πενδυτικό πακέτο της Επιτροπής Γουνκέρ θα παρουσιαστεί και θα πάρει το τελικό «πράσινο φως» από τους 28 αρχηγούς κρατών- μελών της Ε.Ε., ο αντιπρόεδρος Γιούρκι Κατάινεν ξεκινάει περιοδεία στις 28 χώρες για την προώθησή του. Το επενδυτικό πακέτο των 315 δισ. ευρώ είναι από τους βασικούς πυλώνες της οικονομικής πολιτικής του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ και είχε ανακοινωθεί από την προεκλογική του εκστρατεία τον Απρίλιο. Σκοπός του πακέτου είναι να επαναφέρει την ανάπτυξη στην Ευρώπη τα ε- πόμενα 3 χρόνια. Στην παρουσίασή του δεν εντυπωσίασε ιδιαίτερα καθώς θα αποτελείται αρχικά από κεφάλαια 16 δισεκατομμυρίων από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και 5 δισ. από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), ενώ οι προσδοκίες ήταν για περισσότερα «καινούργια χρήματα». Παρ όλα αυτά, σύμφωνα με συντηρητικές προβλέψεις της Επιτροπής, τα 21 δισ. μπορούν να γίνουν μέσω μόχλευσης 315 δισ. έως το Τα χρήματα του επενδυτικού σχεδίου θα περάσουν στο Ευρωπαϊκό Ταμείο για Στρατηγικές Επενδύσεις (EFSI), το οποίο θα διαχειρίζεται η ΕΤΕπ και θα χρηματοδοτεί στρατηγικά σχέδια στους τομείς κυρίως των υ- ποδομών, ενέργειας, εκπαίδευσης, έρευνας, αλλά και ένα μεγάλο μέρος θα πάει στη χρηματοδότηση μικρομεσαίων και μεσαίων επιχειρήσεων. Το σκεπτικό πίσω από το EFSI είναι να μπορέσει να χρηματοδοτήσει σχέδια με μεγαλύτερο ρίσκο, κάτι που δεν έκανε μέχρι τώρα η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, και με αυτό τον τρόπο να προσελκύσει και περισσότερους επενδυτές. Συγχρόνως θα παρουσιάσει ένα αποθεματικό αξιόπιστων, βιώσιμων έργων που θα δημιουργηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος επενδύσεων τα οποία θα ελέγχονται από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες και θα είναι ελκυστικά για τους επενδυτές. Παράλληλα θα κάνει γνωστό τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη-μέλη ή οι περιφέρειες μπορούν να υποβάλλουν έργα για έλεγχο.

12 12-OIK_DIETHNH_KATHI 16/12/14 20:29 Page ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 «Μπρα ντε φερ» ΗΠΑ - Σ. Αραβίας για το βασίλειο του πετρελαίου Η υπόγεια διαμάχη των δύο συμμάχων βυθίζει τις τιμές του «μαύρου χρυσού» Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ Τι συμβαίνει με τo πετρέλαιο; Την περασμένη Πέμπτη, η τιμή του αργού πετρελαίου τύπου Brent έ- κλεισε σε χαμηλό πέντε ετών, κάτω από τα 64 δολάρια το βαρέλι. Την Παρασκευή, με βάση τις νέες εκτιμήσεις για τη ζήτηση το 2015 (βλέπε άρθρο παρακάτω), μειώθηκε περαιτέρω. Από τον περασμένο Ι- ούνιο, όταν είχε φτάσει τα 116 δολάρια, η τιμή του Brent έχει μειωθεί κατά περισσότερο από 45%. Πρόκειται για ένα σεισμό στην παγκόσμια οικονομία, η μετακίνηση των τεκτονικών πλακών της οποίας ευνοεί τους καταναλωτές και τη συνολική ζήτηση, την ίδια ώρα που δημιουργεί σοβαρά προβλήματα σε πετρελαιοπαραγωγούς χώρες, με κυριότερη τη Ρωσία. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (International Energy Agency ή ΙΕΑ) τον Οκτώβριο μείωσε την πρόβλεψή της για τη μέση ημερήσια κατανάλωση πετρελαίου το Το στοίχημα των Σαουδα ράβων είναι ότι η παρα μονή της τιμής του πε τρε λαίου στα σημερινά χαμηλά επίπεδα θα οδηγήσει πολλούς από τους παραγωγούς σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ στην πτώχευση κατά βαρέλια σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, σε 92,4 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Ο λόγος ήταν η βραδύτερη του αναμενομένου ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας το ΔΝΤ έχει αναθεωρήσει την πρόβλεψή του για την παγκόσμια ανάπτυξη τρεις φορές φέτος. Η IEA προβλέπει αύξηση της ζήτησης για το 2014 κατά μόλις βαρέλια την ημέρα (η πρόβλεψη του ΟΠΕΚ είναι υψηλότερη, στα 1,1 εκατ. βαρέλια). Ο βασικός λόγος για την πτώση των τιμών του πετρελαίου, ωστόσο, δεν είναι η μειωμένη ζήτηση, αλλά η θεαματική αύξηση της προσφοράς. Σύμφωνα με στοιχεία εννεαμήνου της IEA, η συνολική ημερήσια προσφορά ήταν 2,8 εκατ. βαρέλια υψηλότερη από τα επίπεδα του Η άνοδος αυτή οφείλεται τόσο στην αυξημένη παραγωγή των κρατών-μελών του ΟΠΕΚ όσο και των κατά τα 3/4 χωρών-παραγωγών που δεν ανήκουν στον Οργανισμό. Η σημαντικότερη εξ αυτών στην παρούσα συγκυρία είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η ε- πανάσταση των σχιστολιθικών υ- δρογονανθράκων, αφού έγινε ο κινητήριος μοχλός της αναγέννησης της αμερικανικής βιομηχανίας, φιλοδοξεί τώρα να αναδιατάξει ριζικά τον διεθνή ενεργειακό χάρτη. Η ταχύτατη εξάπλωση της μεθόδου της υδραυλικής ρωγμάτωσης (fracking) σε πολιτείες όπως το Τέξας, η Βόρεια Ντακότα και η Πενσιλβάνια με πολλές ακόμη έτοιμες να ακολουθήσουν στο ίδιο μονοπάτι αλλάζει τους όρους του παιχνιδιού στη διεθνή αγορά πετρελαίου. Από 0,5% της παγκόσμιας παραγωγής το 2008, η αμερικανική βιομηχανία σχιστολιθικού πετρελαίου έχει φτάσει σήμερα να καλύπτει το 3,7%, με τη συνολική αμερικανική παραγωγή να αυξάνεται κατά σχεδόν 4 εκατ. βαρέλια την ημέρα, ή 78%, την ίδια περίοδο. Οι ΗΠΑ είναι σήμερα η τρίτη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής, η υδραυλική ρωγμάτωση είναι πολύ ταχύτερη και πιο ευέλικτη. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στις ΗΠΑ να παρεμβαίνουν στην αγορά, αυξάνοντας την παραγωγή και συγκρατώντας την αύξηση των τιμών. Το κόστος του πετρελαίου, με άλλα λόγια, δεν θα είναι πλέον όμηρος των α- ποφάσεων του ΟΠΕΚ. Διλήμματα και αποκλίσεις Το νέο καθεστώς έχει θέσει τον ΟΠΕΚ προ δυσεπίλυτων διλημμάτων. Η παραδοσιακή στρατηγική των μελών του καρτέλ, όταν μειώνονταν οι τιμές του πετρελαίου, ήταν ο περιορισμός της παραγωγής, ο οποίος επέφερε αύξηση της τιμής. Μία τέτοια προσέγγιση, με τα βραχυπρόθεσμα οφέλη που υ- πόσχεται, θα βοηθούσε ιδιαίτερα χώρες όπως η Βενεζουέλα, που βρίσκονται στα πρόθυρα αδυναμίας εξυπηρέτησης του χρέους τους. Για δεκαετίες, παρά τους κατά καιρούς λαθρεπιβάτες που κρατούσαν την παραγωγή τους αυξημένη και ωφελούνταν ακόμα περισσότερο από τη μείωση παραγωγής των υπολοίπων, η στρατηγική αυτή πετύχαινε το σκοπό της. Σήμερα, εν μέρει εξαιτίας της εξάπλωσης της παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ, οι προτεραιότητες σημαντικών μελών του ΟΠΕΚ αποκλίνουν, με αποτέλεσμα η αποτελεσματικότητα του καρτέλ να υπονομεύεται. Ειδικότερα, το διαχρονικά σημαντικότερο μέλος του Οργανισμού, η Σαουδική Αραβία, γνωρίζοντας ότι η άντληση πετρελαίου από σχιστόλιθο είναι υψηλού κόστους, διατηρεί την παραγωγή α- νεβασμένη. Το στοίχημα των Σαουδαράβων είναι ότι η παραμονή της τιμής στα τρέχοντα χαμηλά επίπεδα για παρατεταμένο διάστημα θα οδηγήσει πολλούς από τους παραγωγούς σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ στην πτώχευση. «Οι Σαουδάραβες θέλουν να διατηρήσουν το μερίδιο της αγοράς που έχουν στις ΗΠΑ και να προστατεύσουν τις επενδύσεις τους σε αμερικανικά διυλιστήρια», ε- ξηγεί στην «Κ» ο Τσαρλς Εμπιντζερ, ειδικός σε θέματα ενέργειας του ινστιτούτου Brookings (το μερίδιο αυτό, εκτός από την εγχώρια παραγωγή, απειλείται και από εισαγωγές από την καναδική άμμο πίσσας). «Παρακολουθούν με χαρά τη Ρωσία και το Ιράν να υποφέρουν από τις χαμηλές τιμές. Με τα τεράστια οικονομικά αποθεματικά που έχουν, μπορούν να παίξουν αυτό το παιχνίδι της γάτας και του ποντικιού με τους Αμερικανούς παραγωγούς σχιστολιθικού πετρελαίου καλύτερα από ό,τι μπορούν οι Αμερικανοί να το παίξουν». Παρότι ο Εμπιντζερ θεωρεί ότι μακροπρόθεσμα οι κινήσεις αυτές της Σαουδικής Αραβίας δεν θα έ- χουν καμία ουσιαστική επίδραση στον αμερικανικό κλάδο του σχιστολιθικού πετρελαίου, «βραχυπρόθεσμα μπορεί να δούμε την τιμή να πέφτει στα δολάρια». Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι της μεγάλης πτώσης Την περασμένη Πέμπτη, η κεντρική τράπεζα της Νορβηγίας μείωσε απροσδόκητα το βασικό της επιτόκιο στο 1,25% επίπεδο στο οποίο είχε να βρεθεί από το 2009, στο αποκορύφωμα της διεθνούς ύφεσης. Ο διοικητής της μίλησε για την αξιοσημείωτη εξασθένηση της νορβηγικής οικονομίας ως αποτέλεσμα της παρατεταμένης πτώσης της τιμής του πετρελαίου. Η Σαουδική Αραβία, με αποθεματικά ξένου συναλλάγματος 900 δισ. δολάρια και με κόστος παραγωγής 5-6 δολάρια ανά βαρέλι το χαμηλότερο στον κόσμο είναι σε ιδιαίτερα καλή θέση για να αντέξει το κόστος της μακράς παραμονής της τιμής σε χαμηλά επίπεδα, παρότι το πετρέλαιο αποτελεί το 85% του εξαγωγικού της συναλλάγματος. Για τις υπόλοιπες χώρες των οποίων οι οικονομίες βασίζονται σε σημαντικό βαθμό στις εξαγωγές πετρελαίου, οι συνέπειες της ραγδαίας καθοδικής πορείας της τιμής αποτελούν, στην καλύτερη περίπτωση, καταλύτες ύφεσης και, στη χειρότερη, υπαρξιακή απειλή για την οικονομία. Το μέρος όπου οι γεωπολιτικές συνέπειες του νέου καθεστώτος στην α- γορά πετρελαίου ενδέχεται να αποδειχθούν κρίσιμες είναι το βασίλειο του Βλαντιμίρ Πούτιν. Την πρώτη μέρα του Δεκεμβρίου, το ρούβλι έχασε 6% της αξίας του έναντι του δολαρίου. Ηταν η μεγαλύτερη ημερήσια πτώση του από το 1998, όταν η Ρωσία κήρυξε στάση πληρωμών και υποτίμησε το νόμισμά της. Η πτώση της τιμής του πετρελαίου είναι ένα τεράστιο πλήγμα για μία χώρα όπου το 68% των εξαγωγικών εσόδων της προήλθε το 2013 από τις εξαγωγές υδρογονανθράκων. Τα αποθεματικά ξένου συναλλάγματος της Ρωσίας είναι κάθε άλλο παρά Στις ΗΠΑ, όπου ο μέσος οδηγός δαπανά δολάρια τον χρόνο για βενζίνη, υπάρχουν στοιχεία ότι η πτώση της τιμής του πετρελαίου ήδη λειτουργεί τονωτικά. αμελητέα φτάνουν τα 370 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τα στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας. Συνεπώς δεν προβλέπεται επανάληψη της χρεοκοπίας του Ωστόσο, υπολογίζεται (σύμφωνα με το Economist) ότι η ρωσική οικονομία χρειάζεται οι τιμές του αργού να παραμείνουν πάνω από το 90 δολάρια το βαρέλι για να αποφύγει την ύφεση. Αν οι τάσεις του τελευταίου εξαμήνου δεν αντιστραφούν, η εκροή κεφαλαίων θα επιταχυνθεί και είναι ορατό το ενδεχόμενο μιας αλυσιδωτής αντίδρασης πτωχεύσεων μεγάλων ε- πιχειρήσεων και τραπεζών, που ενδέχεται να φέρει τον Πούτιν σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Η Βενεζουέλα βρίσκεται σε ακόμα πιο κρίσιμη κατάσταση. Το 95% των εξαγωγικών της εσόδων προέρχεται από το πετρέλαιο. Για να καλύψει τις ανάγκες του προϋπολογισμού της, η Βενεζουέλα χρειάζεται τη διεθνή τιμή του πετρελαίου να παραμείνει πάνω από τα 100 δολάρια. Οπως μετέδιδαν την Πέμπτη τα διεθνή πρακτορεία, το κόστος της εξασφάλισης έναντι ενός πιστωτικού γεγονότος στη χώρα μέσα στην επόμενη πενταετία αναρριχήθηκε στο 59%, επίπεδο που συνεπάγεται πιθανότητα κρατικής χρεοκοπίας 93% τη μεγαλύτερη στον κόσμο. Ευτυχείς εισαγωγείς Στις Ηνωμένες Πολιτείες, από την άλλη, δεύτερη στην παγκόσμια κατάταξη κατανάλωσης ενέργειας πίσω από την Κίνα, όπου ο μέσος οδηγός δαπανά δολάρια τον χρόνο για βενζίνη, υπάρχουν στοιχεία ότι η πτώση της τιμής του πετρελαίου ήδη λειτουργεί τονωτικά. Οι λιανικές πωλήσεις τον Νοέμβριο ήταν αυξημένες κατά 0,7% σε σχέση με τον Οκτώβριο και κατά 5,1% σε σχέση με τον προηγούμενο Νοέμβριο. Οπως σημειώνει το Economist, μία μείωση της διεθνούς τιμής κατά 40 δολάρια ισοδυναμεί με μεταβίβαση 1,3 τρισ. δολαρίων από τους παραγωγούς Η επανάσταση του σχιστόλιθου Η βιομηχανία του σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ εξελίσσεται ταχύτατα. Δοκιμάζονται συνεχώς νέες μέθοδοι που μειώνουν το κόστος εξόρυξης και αυξάνουν την ποσότητα πετρελαίου που μπορεί να αντληθεί από τα πετρώματα. Σύμφωνα με την IHS, μια ε- ταιρεία αναλύσεων, το μέσο κόστος εξόρυξης σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ μειώθηκε κατά τον τελευταίο χρόνο από 70 σε 57 δολάρια το βαρέλι. Καθώς αυτή η διαδικασία θα συνεχίζεται, η δυνατότητα της Σαουδικής Αραβίας να θέτει τους Αμερικανούς παραγωγούς εκτός αγοράς θα περιορίζεται. Βραχυπρόθεσμα, όμως, όπως σημειώνει το Economist, αναμένονται σημαντικοί κλυδωνισμοί στην αμερικανική αγορά. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών που παραθέτει σε άρθρο του, αν η διεθνής τιμή σταθεροποιηθεί γύρω στα 70 δολάρια το βαρέλι, οι επενδύσεις στον κλάδο του σχιστολιθικού πετρελαίου θα μειωθούν κατά 20% και η αύξηση της παραγωγής στις ΗΠΑ θα περιοριστεί στο 10% σε ετήσια βάση. Αν η τιμή πέσει στα 60 δολάρια, οι επενδύσεις ε- κτιμάται ότι θα κατρακυλήσουν στο μισό από το σημερινό τους επίπεδο και η αύξηση της παραγωγής θα μηδενιστεί. Το περιοδικό αναδεικνύει τους αδύναμους ισολογισμούς πολλών εταιρειών του κλάδου. Ο- πως αναφέρει, το συνολικό χρέος των εταιρειών εξόρυξης και παραγωγής στις ΗΠΑ έχει πενταπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία, φτάνοντας τα 260 δισεκατομμύρια δολάρια. Το 2013, περισσότερες α- πό μία στις τέσσερις επενδύσεις σε νέα πηγάδια έγιναν α- πό υπερχρεωμένες εταιρείες (με χρέη υπερτριπλάσια των ακαθάριστων λειτουργικών κερδών τους). Πολλές από αυτές τις εταιρείες δεν θα αντέξουν τον σαουδαραβικό πόλεμο τιμών για πολύ. στους καταναλωτές πετρελαίου. Σύμφωνα με την JP Morgan, η μείωση των τιμών του πετρελαίου θα αυξήσει την παγκόσμια ανάπτυξη κατά 0,7% τα ε- πόμενα δύο τρίμηνα. Οι αναλυτές του ΔΝΤ προβλέπουν ότι θα οδηγήσει σε ενίσχυση του ΑΕΠ των ανεπτυγμένων χωρών κατά 0,8% το Η πτώση των τιμών του πετρελαίου βοηθά επίσης τις κεντρικές τράπεζες να διατηρήσουν υπό έλεγχο τον πληθωρισμό. Ωστόσο, στις παρούσες συνθήκες, υπάρχουν δύο σημαντικές ε- ξαιρέσεις στον κανόνα αυτό: η Ευρωζώνη και η Ιαπωνία. Η μεν πρώτη βρίσκεται στο χείλος του αποπληθωρισμού, η δε δεύτερη προσπαθεί εδώ και μία εικοσαετία περίπου να ξεφύγει από τα νύχια του ακόμα και η στρατηγική «σοκ και δέους» του πρωθυπουργού της, γνωστή ως Abenomics, μοιάζει και αυτή, ύστερα από μία ελπιδοφόρο αρχή, να βαλτώνει. Οπως σημείωνε την περασμένη ε- βδομάδα στη Wall Street Journal ο Ντέιβιντ Γουέσελ, διευθυντής του Hutchins Center for Fiscal and Monetary Policy, οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου «μειώνουν τον ονομαστικό πληθωρισμό σε μια περίοδο που οι κεντρικές τράπεζες, ιδιαίτερα η Τράπεζα της Ιαπωνίας και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, παλεύουν για να αυξήσουν τους υποκείμενους δείκτες πληθωρισμού στις οικονομίες τους και να αποτρέψουν τις πληθωριστικές προσδοκίες του κοινού και των επενδυτών από το να πέσουν. (...) Παρότι οι κεντρικοί τραπεζίτες κοιτούν πέρα από τις υψηλής μεταβλητότητας τιμές των ειδών διατροφής και της ενέργειας για να εκτιμήσουν τον υποκείμενο δείκτη πληθωρισμού, γνωρίζουν ότι οι καταναλωτές δεν κάνουν το ίδιο».

13 13-OIK_DIETHNH_KATHI 16/12/14 23:44 Page 13 Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 13 AFP Αστυνομικός με πολιτικά συνοδεύει μαθητές που διέφυγαν από τον χώρο της σφαγής, ενώ Πακιστανοί εθελοντές μεταφέρουν φέρετρο με τη σορό μαθητή, λίγη ώρα μετά τον αποκλεισμό, από πάνοπλους στρατιώτες, της περιοχής όπου βρίσκεται το σχολείο. AFP Σφαγή 132 μαθητών από Ταλιμπάν στο Πακιστάν Ολες οι χώρες εξέφρασαν αποτροπιασμό Από τα πυρά έχασαν τη ζωή τους και εννέα καθηγητές όπως και έξι έως εννέα τρομοκράτες ΠΕΣΑΒΑΡ. Εφιαλτικές σκηνές εκτυλίχθηκαν χθες το πρωί στο σχολείο του πακιστανικού στρατού στην Πεσαβάρ του βόρειου Πακιστάν, όταν Ταλιμπάν άνοιξαν πυρ εναντίον εκατοντάδων μαθητών γυμνασίου, σκοτώνοντας τουλάχιστον 132 παιδιά. Στην επίθεση έχασαν τη ζωή τους επίσης εννέα μέλη του διδακτικού προσωπικού και από έξι έως εννέα τρομοκράτες. Πάνω από οκτώ ώρες πέρασαν από τη στιγμή που οι ένοπλοι μπήκαν στο σχολείο από την πίσω πόρτα, κάποιοι φορώντας στολές στρατιωτών, μέχρι την ανακοίνωση του στρατού ότι σκοτώθηκε και ο τελευταίος. Ενώ σύσσωμος ο πλανήτης εξέφραζε αποτροπιασμό, οι Ταλιμπάν ΛΟΝΔΙΝΟ.Τη βαθιά της θλίψη ε- ξέφρασε χθες η τιμηθείσα με βραβείο Νομπέλ Ειρήνης για την εκστρατεία της υπέρ της εκπαίδευσης, Πακιστανή μαθήτρια Μαλάλα Γιουσαφζάι, για τη σφαγή στο σχολείο της Πεσαβάρ, όπου περισσότεροι από 141 άνθρωποι, στην πλειοψηφία τους παιδιά, έχασαν χθες τη ζωή τους ύστερα από επίθεση ομάδας μαχητών Ταλιμπάν. Η 17χρονη Μαλάλα είχε πυροβοληθεί στο κεφάλι από τους Ταλιμπάν το 2012, την ώρα που ταξίδευε με σχολικό λεωφορείο. δεν δίστασαν να αναλάβουν την ευθύνη: «Επιλέξαμε για την επίθεση το σχολείο του στρατού, γιατί η κυβέρνηση βάζει στόχο τις οικογένειές μας και τις γυναίκες μας», είπε ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, Μουχάμαντ Ουμάρ Χορασάνι. «Θέλουμε να νιώσουν τον πόνο μας». Ο στρατός έχει ανακοινώσει ότι πάνω από Ταλιμπάν έχουν χάσει τη ζωή τους στην τελευταία εκκαθαριστική επιχείρηση στο Βόρειο Ουαζιριστάν. «Οι Ταλιμπάν έπεσαν ακόμη πιο χαμηλά με αυτή την επίθεση», είπε ο ύ- πατος αρμοστής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Ραάντ αλ Χουσεΐν Ζεΐντ. «Ηταν μία από τις πιο σοκαριστικές επιθέσεις των Ταλιμπάν στην πρόσφατη ιστορία», σημείωσε η Διεθνής Αμνηστία. «Πρόκειται για μια εθνική τραγωδία, την οποία προξένησαν άγριοι», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, Ναουάζ Σαρίφ. «Αυτά τα παιδιά ήταν δικά μου παιδιά. Αυτή η απώλεια είναι δική μου απώλεια. Είναι απώλεια του έθνους». Τα σχολεία του πακιστανικού στρατού είναι μια σχετικά οικονομική και ποιοτική εναλλακτική ανάμεσα στα ι- διωτικά σχολεία, όπου φοιτούν τα παιδιά της πακιστανικής ελίτ, και στα δημόσια σχολεία, που βρίσκονται σε θλιβερή κατάσταση. Στα σχολεία του στρατού γίνονται μεν δεκτά με προνομιακούς όρους τα παιδιά των στρατιωτικών, αλλά φοιτούν και πολλά άλλα παιδιά. Ειδικά στην Πεσαβάρ ζουν οι οικογένειες μεσαίων αξιωματικών, που διενεργούν τις επιχειρήσεις εναντίον των Ταλιμπάν. Ο στρατηγός ε.α. Ταλάτ Μασούντ είπε ότι η επίθεση είχε στόχο να κάμψει το φρόνημα του στρατού. «Οι αντάρτες ξέρουν ότι δεν μπορούν να πλήξουν την καρδιά του στρατού, δεν έχουν τη δυνατότητα. Γι αυτό επιζητούν μαλακούς στόχους», επισήμανε. Η επίθεση ήταν ακόμη πιο φονική από τις εκρήξεις που πυροδότησαν οι Ταλιμπάν το 2007 δολοφονώντας την πρωθυπουργό Μπεναζίρ Μπούτο και 138 παρευρισκομένους. Εισερχόμενοι στο σχολείο, οι ένοπλοι, που ή- Η τριμερής συνεργασία τους έχει θορυβήσει Πριν από μία εβδομάδα, η 17χρονη Μαλάλα Γιουσαφζάι παρελάμβανε το βραβείο Νομπέλ Ειρήνης στο Οσλο. Η Πακιστανή έφηβη κέρδισε τη συμπάθεια και τον σεβασμό της παγκόσμιας κοινής γνώμης με τον αγώνα της για το δικαίωμα των κοριτσιών στη μόρφωση. Εναν αγώνα που λίγο έ- λειψε να της στοιχίσει τη ζωή: φανατικοί Ταλιμπάν την πυροβόλησαν πριν από δύο χρόνια, μέσα στο σχολικό της λεωφορείο, και την τραυμάτισαν σοβαρότατα στο κεφάλι. Μόλις μία εβδομάδα μετά τη βράβευση της Μαλάλα, οι τηλεοπτικές οθόνες όλου του κόσμου γέμισαν πάλι με φρίκη καθώς μετέδιδαν εικόνες από την πατρίδα της: δεκάδες μαθητές ηλικίας ετών σκοτώθηκαν από επιδρομή Ταλιμπάν σε σχολείο της Πεσαβάρ, όπου φοιτούσαν παιδιά στρατιωτικών. Οπως δήλωσε εκπρόσωπος των τζιχαντιστών, ε- πρόκειτο για ενέργεια αντεκδίκησης, απάντηση στις αιματηρές επιθέσεις του πακιστανικού στρατού εναντίον των Ταλιμπάν που διατηρούν σημαντικά κρησφύγετα στην περιοχή του Βορείου Ουαζιριστάν, προς τα σύνορα με το Αφγανιστάν. Οι Ταλιμπάν έχουν λόγους να Συντονισμένη δράση ε- ναντίον τους από Ισλαμαμπάντ, Καμπούλ και Ουάσιγκτον. ανησυχούν, καθώς η εκστρατεία για την εκδίωξή τους επιταχύνθηκε απότομα τις τελευταίες ε- βδομάδες. Για αρκετά χρόνια οι Αφγανοί και οι Αμερικανοί κατηγορούσαν τον κυβερνητικό στρατό του Πακιστάν ότι έπαιζε διπλό παιχνίδι: βοηθούσε μεν τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στο γειτονικό Αφγανιστάν, αλλά επέτρεπε ταυτόχρονα στην Αλ Κάιντα και στους Αφγανούς Ταλιμπάν να διατηρούν βάσεις υ- ποστήριξης στις παραμεθόριες περιοχές του Πακιστάν. Από την άλλη πλευρά, ο πρώην πρόεδρος του Αφγανιστάν Χαμίντ Καρζάι είχε κατηγορηθεί ότι υπέθαλπε τους Πακιστανούς Ταλιμπάν, α- νταποδίδοντας τα ίσα στην κυβέρνηση του Ισλαμαμπάντ, η ο- ποία διευκόλυνε τους δικούς του εσωτερικούς εχθρούς. Η αντικατάσταση του Καρζάι από τον Ασράφ Γκάνι, μετά τις φετινές προεδρικές εκλογές, και ο διορισμός του στρατηγού Ραχίλ Η Μαλάλα στην τελετή παραλαβής του Νομπέλ στις 10 Δεκεμβρίου. Σαρίτ στην ηγεσία των πακιστανικών ενόπλων δυνάμεων άλλαξαν δραματικά τα δεδομένα. Τον Νοέμβριο, ο Σαρίτ πέρασε ένα δεκαήμερο στις ΗΠΑ, όπου, σύμφωνα με ρεπορτάζ του διεθνούς Τύπου, έγινε αποδέκτης της έ- ντονης δυσφορίας των ισχυρών συμμάχων του μήπως και ο ίδιος ο Οσάμα μπιν Λάντεν δεν είχε ε- ντοπισθεί στο Αμποταμπάντ, μια πόλη οχυρό, όπου κρυβόταν σε αστική περιοχή, κάτω από τη μύτη του πακιστανικού στρατού; Τελευταίες επιτυχίες Γεγονός είναι ότι τον τελευταίο μήνα αποκαταστάθηκε η τριγωνική συνεργασία Πακιστάν - Αφγανιστάν - ΗΠΑ, με αποτέλεσμα μια συντονισμένη εκστρατεία ε- ναντίον των Ταλιμπάν, που φαίνεται να αποδίδει καρπούς. Για πρώτη φορά στα τελευταία 10 χρόνια ο πακιστανικός στρατός σκότωσε υψηλόβαθμο ηγετικό στέλεχος της Αλ Κάιντα, τον Αντνάν ελ Σουκριτζουμάχ. Την επομένη, αμερικανικά μη επανδρωμένα α- εροπλάνα εξόντωσαν τον Ουμέρ Φαρούκ, έναν άλλο ηγέτη της Αλ Κάιντα, στο Β. Ουαζιριστάν. Α- νταμείβοντας την πακιστανική κυβέρνηση, οι Αμερικανοί τής παρέδωσαν τρεις ηγέτες των Πακιστανών Ταλιμπάν, συμπεριλαμβανομένου του Λατίφ Μεχσούντ. Από την πλευρά της, η αφγανική κυβέρνηση προσδοκά έναν πιο ε- νεργητικό ρόλο του Ισλαμαμπάντ στη δύσκολη προσπάθεια ειρήνευσης ανάμεσα στην Καμπούλ και τη μετριοπαθέστερη μερίδα των Αφγανών Ταλιμπάν. AFP, BBC Μαλάλα Γιουσαφζάι: Φρικτή και ψυχρή τρομοκρατική ενέργεια ASSOCIATED PRESS Η επιμονή της να ζήσει, η αργή της ανάρρωση και η αποφασιστικότητά της να συνεχίσει τον αγώνα της για το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση συγκίνησε όλο τον πλανήτη. «Η καρδιά μου έχει ραγίσει α- πό τη φρικτή και ψυχρή τρομοκρατική ενέργεια που έπληξε την πατρίδα μου. Αθώα παιδιά στο σχολικό τους περιβάλλον δεν γίνεται να πέφτουν θύματα τέτοιας φρίκης. Καταδικάζω της αποτρόπαιες και άνανδρες αυτές πράξεις και στέκομαι αλληλέγγυα με την κυβέρνηση και τις ένοπλες δυνάμεις του Πακιστάν, των οποίων οι μέχρι στιγμής προσπάθειες αντιμετώπισης της κρίσης πρέπει να τύχουν επαίνων. Εγώ, μαζί με εκατομμύρια άλλους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, θρηνώ για τα παιδιά αυτά, όλα τους αδέλφια μου. Θέλω, ό- μως, να σας τονίσω ότι δεν θα ηττηθούμε ποτέ» αναφέρει η α- νακοίνωση της 17χρονης νομπελίστριας μαθήτριας. Σύμφωνα με Πακιστανούς αναλυτές, η επίθεση των Ταλιμπάν στο σχολείο της Πεσαβάρ αποτελεί συμβολική απάντηση του ισλαμικού κινήματος στο βραβείο Νομπέλ της Μαλάλα. Οι Ταλιμπάν χαρακτηρίζουν αμάρτημα την εκπαίδευση των γυναικών, η κοινωνική θέση των οποίων δεν πρέπει να τις απομακρύνει από την εστία. Σύμφωνα με την υπερσυντηρητική αυτή ερμηνεία του Ισλάμ, κάθε δικαίωμα της γυναίκας α- πορρέει αποκλειστικά και μόνο από τον σύζυγό της ή τον άρρενα αρχηγό της οικογένειας. AFP ΠΕΣΑΒΑΡ. Συγκλονιστικές είναι οι μαρτυρίες των εφήβων μαθητών που βρέθηκαν αντιμέτωποι με την μήνιν των Ταλιμπάν. Ενας νεαρός επιζήσας περιέγραψε πώς παρέστησε τον νεκρό, αφότου πυροβολήθηκε και στα δύο πόδια από τους δράστες, για να γλιτώσει. Μιλώντας από το κρεβάτι του στο νοσοκομείο της πόλης, ο Σαρούχ Χαν, 16 ετών, ανέφερε ότι μαζί με τους συμμαθητές του έκανε μάθημα Ε- παγγελματικού Προσανατολισμού στο αμφιθέατρο του σχολείου όταν τέσσερις ένοπλοι με στολές παραλλαγής εισέβαλαν στην αίθουσα. Κυνηγούσε όσους κρύβονταν «Κάποιος φώναξε να πέσουμε στο πάτωμα και να κρυφτούμε κάτω από τα θρανία», ενώ οι ένοπλοι κραύγασαν «Αλλαχού ακμπάρ» (Ο θεός είναι μεγάλος) προτού ανοίξουν πυρ. «Υπάρχουν τόσα παιδιά κάτω από τους πάγκους, πήγαινε βρες τα», είπε ο ένας από αυτούς. «Είδα ένα ζευγάρι μαύρες μπότες να έρχεται κατά πάνω μου, ο τύπος προφανώς κυνηγούσε μαθητές που κρύβονταν πίσω από τα θρανία», είπε ο νεαρός στο Γαλλικό Πρακτορείο. Ε- νιωσε τρομαχτικό πόνο όταν δέχθηκε σφαίρες στα πόδια και για να μην ουρλιάξει, δίπλωσε και δάγκωσε τη γραβάτα του. «Ο άνδρας με τις μαύρες μπότες συνέχισε να αναζητάει μαθητές και να ρίχνει σφαίρες στα σώματά τους. Παρέμεινα ταν ζωσμένοι με εκρηκτικά, δεν θέλησαν να κρατήσουν ομήρους ή να διατυπώσουν αιτήματα για διαπραγμάτευση, παρά πήγαιναν από τάξη σε τάξη πυροβολώντας μαθητές στο κεφάλι. Κάποιοι μαθητές και μαθήτριες κατάφεραν να διαφύγουν, ενώ όταν ο στρατός περικύκλωσε το σχολείο, ακούστηκαν εκρήξεις. Οι ένοπλοι είχαν μαζί τους αρκετές μερίδες φαγητού, ήταν δηλαδή κατά πάσα πιθανότητα έτοιμοι για πολυήμερη πολιορκία, παρόμοια με αυτή που συνέβη στο Μπεσλάν της Βόρειας Οσετίας την 1η, 2η και 3 Σεπτεμβρίου Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ο- μπάμα καταδίκασε την επίθεση και δεσμεύθηκε ότι οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν τη μάχη του Πακιστάν εναντίον των εξτρεμιστών. «Προσευχόμαστε για τα θύματα, τις οικογένειες και τους αγαπημένους τους», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος. «Επιτιθέμενοι σε μαθητές και δασκάλους, οι τρομοκράτες έδειξαν για μία ακόμη φορά τη βαρβαρότητά τους». Ο πρωθυπουργός της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, εξέφρασε τη βαθύτατη θλίψη του για τη «δειλή τρομοκρατική επίθεση που πήρε τις ζωές των πιο α- θώων, νεαρών παιδιών στο σχολείο τους». Την επίθεση των Πακιστανών Ταλιμπάν καταδίκασε ακόμη και ο εκπρόσωπος των Αφγανών Ταλιμπάν, Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ. A.P., REUTERS, AFP «Είδα τον θάνατο, δεν θα ξεχάσω ποτέ τις μαύρες μπότες» Επιζών μαθητής, που δέχθηκε σφαίρες στα πόδια, περιγράφει πώς βίωσε την ώρα της σφαγής. ξαπλωμένος και ακίνητος, περιμένοντας να με ξαναπυροβολήσει. Το κορμί μου έτρεμε. Είδα τον θάνατο τόσο κοντά και δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτές τις μαύρες μπότες να με πλησιάζουν. Αισθάνθηκα σαν να με προσεγγίζει ο ίδιος ο θάνατος», ήταν η αφήγησή του. Την ώρα που ο πατέρας του τον παρηγορούσε στο γεμάτο αίμα κρεβάτι του, ο Χαν θυμήθηκε ότι έμεινε στο πάτωμα για κάποια λεπτά και όταν βεβαιώθηκε ότι απομακρύνθηκε ο ένοπλος, προσπάθησε να σηκωθεί αλλά σωριάστηκε εξαιτίας των πληγών του. «Οταν σύρθηκα μέχρι το διπλανό δωμάτιο, ήταν φοβερό. Είδα τη σορό της γραμματέως να καίγεται. Καθόταν στην καρέκλα της, αίμα έσταζε από το σώμα της ενώ καιγόταν», ανέφερε. Στη συνέχεια είδε έναν στρατιώτη που επίσης εργαζόταν στο σχολείο, κρύφτηκε πίσω από μια πόρτα και λιποθύμησε. «Οταν ξύπνησα, ήμουν ξαπλωμένος στο κρεβάτι του νοσοκομείου», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο. Ενα άλλο αγόρι είπε στην κρατική τηλεόραση πως οι δράστες είχαν μακριά μούσια, φορούσαν παραδοσιακές στολές, ενώ μιλούσαν αραβικά». ΓΑΛΛΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ, REUTERS

14 14-OIK_DIETHNH_KATHI 16/12/14 20:25 Page ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 Προσομοίωση της απόδρασης του Αλκατράζ Οι δραπέτες του 1962 είχαν ελάχιστες πιθανότητες επιβίωσης Ελάχιστες πιθανότητες να βγουν ζωντανοί στη στεριά είχαν οι τρεις φυλακισμένοι που απέδρασαν από τις φυλακές του Αλκατράζ το Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε μελέτη που πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια προτύπων ηλεκτρονικού υπολογιστή. Μάλιστα, οι τρεις δραπέτες, που είχαν χρησιμοποιήσει σχεδία για να αποδράσουν από το νησί-φυλακή, ίσως να κατάφεραν τον στόχο τους, αν βέβαια, απέπλευσαν από τη φυλακή ακριβώς τα μεσάνυχτα. Η μελέτη η οποία πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του πανεπιστημίου Ντελφτ και το ερευνητικό ινστιτούτο Ντελτάρες της Ολλανδίας θα παρουσιάσει τα συμπεράσματά της στο συνέδριο της Α- μερικανικής Γεωφυσικής Ενωσης μέσα στην εβδομάδα. Η απόδραση από το Αλκατράζ είναι μία από τις πιο συναρπαστικές και επικίνδυνες αποδράσεις στην ιστορία τέτοιων εγχειρημάτων. Ο τρεις ληστές τραπεζών - Κλάρενς Ανγκλιν, Τζον Ανγκλιν και Φρανκ Μόρις- δαπάνησαν πολλούς μήνες σκάβοντας με κουτάλια μία σήραγγα διαφυγής κάτω από τα κελιά τους. Τη νύχτα της 11ης Ιουνίου 1962 τοποθέτησαν στα κρεβάτια τους ανδρείκελα καμωμένα με χαρτί, σαπούνι και τρίχες και εγκατέλειψαν έρποντας την ΑΤΛΑΝΤΑ. Τη φυλετική ένταση που προκάλεσε η πρεμιέρα της θρυλικής κινηματογραφικής ταινίας «Οσα παίρνει ο άνεμος», πριν από 75 χρόνια στην Ατλάντα της Τζόρτζια των ΗΠΑ, αποκαλύπτει πρόσφατη ιστορική έρευνα του Πανεπιστημίου Εμορι. «Ο παραγωγός του έργου, Ντέιβιντ Σέλζνικ, θύμωσε με την α- πόφαση των τοπικών αρχών να μην προσκαλέσουν τη μαύρη η- θοποιό Χάτι Μακντάνιελ στην πρεμιέρα. Προσπάθησε με σειρά τηλεγραφημάτων και επιστολών να ανατρέψει την απόφαση, αλλά μάταια», λέει ο καθηγητής Κινηματογραφικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Εμορι, Μάθιου Μπερνστάιν. Η Μακντάνιελ έπαιξε στην ταινία τη Μάμι, την αφοσιωμένη τροφό της Σκάρλετ Ο Χάρα, ρόλος για τον οποίο τιμήθηκε με βραβείο Οσκαρ καλύτερου δεύτερου γυναικείου ρόλου το Ιδέα του δημάρχου Την ιδέα για πρεμιέρα στην Ατλάντα στις 15 Δεκεμβρίου 1939 είχε ο τότε δήμαρχος της πόλης Ουίλιαμ Χάρτσφιλντ. Εξαιτίας, ό- απόρθητη φυλακή. Οταν έφτασαν στη θάλασσα υποτίθεται ότι κατασκεύασαν σχεδία από τις νιτσεράδες τους και ανοίχτηκαν στον Κόλπο του Σαν Φρανσίσκο, κάποια στιγμή ανάμεσα στις οκτώ και τις δύο το πρωί, σύμφωνα με τα αρχεία του FBI. Παρά τις έρευνες, οι δραπέτες δεν βρεθήκαν ποτέ. Παραμένει άγνωστο αν τελικά κατάφεραν να σωθούν και να βγουν στη στεριά ή αν χάθηκαν στη θάλασσα. Η ομάδα των Ολλανδών ερευνητών προσπάθησε να αποκρυπτογραφήσει τι ακριβώς συνέβη. Οπως εξηγεί ο δρ Ρολφ Χατ «ο συνάδελφός μου Ολιβερ Χες εργάστηκε με ένα τρισδιάστατο πρότυπο, το οποίο μιμείται την κίνηση των υδάτων σε κόλπους και δέλτα ποταμών. Ο επιστήμονας χρησιμοποίησε το σύστημα προκειμένου να μιμηθεί την κίνηση των υδάτων στην περιοχή του Κόλπου του Σαν Φρανσίσκο έτσι ώστε να διαπιστώσουμε τι μπορεί να συνέβη εκείνο το βράδυ του 1962». Για να συνθέσουν την πλήρη εικόνα οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τα δεδομένα για την παλίρροια το βράδυ της απόδρασης. Οπως εξηγούν οι ερευνητές, καθώς δεν γνωρίζουν σε ποια χρονική στιγμή οι φυλακισμένοι έριξαν την αυτοσχέδια σχεδία τους στα νερά, αποφάσισαν να τοποθετήσουν 50 (εικονικές) βάρκες κάθε τριάντα λεπτά, από τις έως τις 04.00, σε διάφορα σημεία του Αλκατράζ υπολογίζοντας πού θα κατέληγαν. Με τη βοήθεια αυτών των εικονικών σκαφών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αν οι δραπέτες ξεκίνησαν το ταξίδι τους τις ώρες πριν από τα μεσάνυχτα, τότε ήταν σχεδόν βέβαιο ότι χαθήκαν στα κύματα. μως, της ρατσιστικής τοπικής νομοθεσίας, που επέβαλε αυστηρό διαχωρισμό στην κατοικία, στην εργασία, στις μεταφορές και στην ψυχαγωγία των Αφροαμερικανών, οι μαύροι ηθοποιοί της ταινίας δεν είχαν το δικαίωμα να παραστούν στην πρεμιέρα και στις δεξιώσεις, ενώ τα ονόματά τους δεν περιελήφθησαν στον κατάλογο της πρεμιέρας. Στη δεύτερη πρεμιέρα στο Λος Αντζελες, η Χάτι Μακντάνιελ και οι Αφροαμερικανοί συντελεστές της ταινίας συμμετείχαν κανονικά σε κάθε εκδήλωση. «Ο Σέλζνικ, που ήταν Εβραίος, είχε συνείδηση των διώξεων ο- μοθρήσκων του από το Τρίτο Ράιχ. Θεώρησε έτσι ότι οι διακρίσεις εις βάρος των μαύρων στον αμερικανικό Νότο ήταν ανάλογες με Ο δρ Χατ επισημαίνει ότι «στο χειρότερο σενάριο, κατά το οποίο η προσπάθεια με τα κουπιά θα ήταν αναποτελεσματική, η παλίρροια θα τους είχε παρασύρει στον ανοικτό ωκεανό όπου είναι βέβαιο ότι θα πέθαναν εξαιτίας της υποθερμίας». Ο Κόλπος του Σαν Φρανσίσκο έχει από τα ισχυρότερα παλιρροϊκά ρεύματα τα οποία περνούν ακριβώς κάτω από τη γέφυρα Γκόλντεν Γκέιτ. Αν, όμως, τελικά έριχναν το αυτοσχέδιο πλεούμενο στη θάλασσα μετά τη μία προ μεσημβρίας, τότε τα ρεύματα θα τους οδηγούσαν σε μια εντελώς διαφορετική κατεύθυνση. Oπως εξηγεί ο δρ Χατ «το ρεύμα θα τους έσπρωχνε πίσω στον Κόλπο και έπειτα είτε θα πήγαιναν προς τον βόρειο κόλπο, Εβδομήντα πέντε ετών το «Οσα παίρνει ο άνεμος» Η ρατσιστική νομοθεσία της Ατλάντα απέκλεισε, το 1939, τη Χάτι Μακντάνιελ και Αφροαμερικανούς συντελεστές της ταινίας. εκείνες κατά των Εβραίων στη ναζιστική Γερμανία», λέει ο δρ Μπερνστάιν. Παρά τις επίμονες προσπάθειές του, ο Σέλζνικ υποχρεώθηκε σε υποχώρηση. Σε ε- πιστολή προς τον Σέλζνικ, η γραμματέας του γράφει: «Ελπίζω ότι δεν θα απογοητευθείτε, αλλά η οξεία ευαισθησία όλων των δημοτικών στελεχών στην Ατλάντα με υποχρεώνει να υπακούσω στο προς το Μπέρκλεϊ και τον ποταμό Σακραμέντο ή νοτίως προς το Ο- κλαντ. Και στις δύο περιπτώσεις θα παρέμεναν πολλή ώρα στο νερό και κατά πάσα πιθανότητα θα πέθαιναν από υποθερμία ή θα τους συνελάμβανε η αστυνομία διότι ξημέρωνε στις 6 το πρωί». Υπήρχε, όμως, και μία πιθανότητα να επιτύχει το εγχείρημά τους. Κάτι τέτοιο θα συνέβαινε αν είχαν ξεκινήσει ακριβώς τα μεσάνυχτα και αν είχαν κωπηλατήσει προς Βορρά. Επίσης ο η- λεκτρονικός υπολογιστής προέβλεψε ότι τα συντρίμμια της σχεδίας θα έπρεπε να εντοπιστούν στον κόλπο, κοντά στη νήσο Εϊντζελ όπου το FBI βρήκε ένα κουπί και κάποια προσωπικά αντικείμενα των δραπετών. αίτημά τους, σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν εντάσεις». Παρά τη δεδηλωμένη του απέχθεια προς τους νόμους «Τζιμ Κρόου» στον αμερικανικό Νότο, όπως ονομαζόταν η νομοθεσία αποκλεισμού των μαύρων από κάθε έκφανση της κοινωνικής και εργασιακής ζωής, ο Ντέιβιντ Σέλζνικ συνέβαλε καθοριστικά λίγα χρόνια αργότερα στην απομάκρυνση κάθε προοδευτικού συντελεστή από τα στούντιο του Χόλιγουντ, υπό την πίεση της Επιτροπής Αντιαμερικανικών Δραστηριοτήτων του Τζο Μακάρθι. Παρότι ο Σέλζνικ δεν μοιραζόταν τις ακραίες συντηρητικές πολιτικές πεποιθήσεις μεγάλων παραγωγών, όπως του Λούι Μάγερ ή του Χάουαρντ Χιουζ, η οξεία αντικομμουνιστική υστερία της δεκαετίας του 1950 τον κατέστησε συνένοχο σε κάθε τέτοια πρωτοβουλία. Αντικείμενο απορίας Η αδυναμία του Χόλιγουντ να διαχωρίσει με σαφήνεια τη θέση του από τον ρατσισμό, το συστηματικό λιντσάρισμα μαύρων και τον λυσσαλέο αντικομμουνισμό της μεταπολεμικής περιόδου α- ποτελεί σήμερα αντικείμενο α- πορίας, αλλά και ενδιαφέρουσας επιστημονικής έρευνας. Οι μαύροι πολίτες της Ατλάντα γιόρτασαν με τον τρόπο τους την πρεμιέρα του «Οσα παίρνει ο άνεμος», ενώ ο 10χρονος τότε Μάρτιν Λούθερ Κινγκ συμμετείχε ως κομπάρσος σε θεατρικό έργο, αφιερωμένο στην ταινία, σε τοπική εκκλησία των Βαπτιστών. A.P. Οι πάγοι της Αρκτικής αντιστέκονται στην υπερθέρμανση ΛΟΝΔΙΝΟ. Ελπιδοφόρα πνοή σε ό,τι αφορά τον όγκο πάγου στην Αρκτική προσφέρουν τα τελευταία στοιχεία του ευρωπαϊκού δορυφόρου Cryosat. Σύμφωνα με την αρμόδια ε- πιστημονική ομάδα στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, ο δορυφόρος κατέγραψε τον Οκτώβριο, εποχή έναρξης της περιόδου των πάγων, κυβικά μέτρα πάγου στην Αρκτική. Ο όγκος αυτός είναι ελάχιστα μικρότερος από εκείνον του 2013, όταν ο δορυφόρος είχε καταγράψει κυβικά μέτρα πάγου. Δύο ψυχρά καλοκαίρια Τα δύο τελευταία ψυχρά καλοκαίρια στο βόρειο ημισφαίριο επέτρεψαν στον πάγο του χειμώνα να διατηρηθεί όλο τον χρόνο. Παρότι ο πάγος έχει μειωθεί αισθητά από τα κυβικά μέτρα, που είχαν καταγραφεί τον αντίστοιχο μήνα τη δεκαετία του 1980, τα πρόσφατα στοιχεία αποδεικνύουν ότι το «σενάριο Συνεργείο της βρετανικής τηλεόρασης πραγματοποιεί γυρίσματα στα όρια του Αρκτικού Κύκλου, εντός καναδικού εδάφους, με τη βοήθεια ελκήθρων. Ο τετράχρονος σκύλος Τζέικ με τον Τζεφ Ποκονόφσκι κολύμπησαν από το Αλκατράζ στο Σαν Φρανσίσκο. Παραμένει άγνωστο ποια κατεύθυνση ακολούθησαν οι δραπέτες του Για να συνθέσουν την εικόνα οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τα δεδομένα για την παλίρροια εκείνης της νύχτας. Η Χάτι Μακντάνιελ - Μάμι, η αφοσιωμένη κινηματογραφική τροφός της Βίβιαν Λι - Σκάρλετ Ο Χάρα, δεν παρέστη στην πρεμιέρα της Ατλάντα, λόγω της ρατσιστικής νομοθεσίας στον Νότο. ΑΡΧΕΙΟ καταστροφής» της ραγδαίας και μαζικής τήξης δεν έχει αρχίσει. «Παρατηρήσαμε τη μείωση των πάγων το ένα καλοκαίρι μετά το άλλο. Δύο ψυχρά καλοκαίρια συνετέλεσαν, όμως, στην αναπλήρωση μέρους του ό- γκου», λέει η Ρέιτσελ Τίλινγκ, Κατά τα δύο τελευταία ψυχρά καλοκαίρια αναπληρώθηκε μέρος του όγκου που είχε λιώσει. ASSOCIATED PRESS μέλος της επιστημονικής ομάδας στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Ο ευρωπαϊκός δορυφόρος Cryosat εκτοξεύθηκε το 2010 με στόχο τη δημιουργία προηγμένου δικτύου διαστημικών ραντάρ, ικανών να υπολογίζουν με εντυπωσιακή ακρίβεια το πάχος των πάγων στον Αρκτικό ωκεανό. Στα τρία χρόνια παρατηρήσεών του, ο Cryosat διαπίστωσε ότι κάθε φθινόπωρο ο όγκος των πάγων ήταν μικρότερος σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Το 2011 υπήρξε η χρονιά αρνητικού ρεκόρ, με τους πάγους να μην ξεπερνούν τα κυβικά μέτρα. «Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι οι άνεμοι παίζουν σημαντικό ρόλο, καθώς έχουν την ικανότητα να προκαλούν συσσώρευση πάγου. Η έρευνα έδειξε, όμως, ότι η τήξη έχει μεγαλύτερη σχέση με την ατμοσφαιρική θερμοκρασία», λέει η δρ Τίλινγκ. Η διαπίστωση αυτή προκαλεί την ανησυχία της επιστημονικής κοινότητας, εξαιτίας της αποδεδειγμένης ανόδου της μέσης θερμοκρασίας σε όλο τον πλανήτη. Η επιστημονική ομάδα του Λονδίνου επιδιώκει τώρα να εξασφαλίσει την έγκριση της Ε.Ε. για τη συνέχιση της αποστολής Cryosat, η χρηματοδότηση της οποίας θα λήξει το AFP ASSOCIATED PRESS ASSOCIATED PRESS Α. Αλαμουντίν, η πιο σημαντική προσωπικότητα «Η πιο εντυπωσιακή προσωπικότητα του 2014» στέφθηκε η Αμάλ Αλαμουντίν - Κλούνεϊ, φτάνοντας στην κορυφή της δεκάδας των πιο εντυπωσιακών ατόμων του έτους της παρουσιάστριας του ABC, Μπάρμπαρα Γουόλτερς, η οποία ανακοίνωσε τα επτά από τα δέκα πρόσωπα που κατόρθωσαν να κατοχυρώσουν μία θέση στη λίστα. Η σύζυγος του πρώην περιζήτητου εργένη ηθοποιού Τζορτζ Κλούνεϊ κατάφερε, σύμφωνα με τη Γουόλτερς, να κλέψει την καρδιά του με τη μόρφωση, το πάθος της για τα α- τομικά δικαιώματα και φυσικά με την ομορφιά της. Η Αμάλ Αλαμουντίν έχει δεχθεί αρκετούς σημαντικούς τίτλους κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της ως δικηγόρος. Υπήρξε νομικός σύμβουλος του ειδικού α- πεσταλμένου του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, στη Συρία. Είναι μία διεθνώς αναγνωρισμένη δικηγόρος που μάχεται υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έχει υπερασπισθεί, μεταξύ άλλων, τον Τζούλιαν Ασάνζ και την πρώην πρωθυπουργό της Ουκρανίας, Γιούλια Τιμοσένκο. «Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο γάμος της ήταν ο γάμος της χρονιάς, αλλά πραγματικά ήταν ένα από τα μεγαλύτερα κατορθώματα στην ιστορία της ανθρωπότητας», υποστήριξε, ωστόσο, η Γουόλτερς μιλώντας στην εκπομπή της για την κυρία Κλούνεϊ. Η επιστολή της Αλαμουντίν προς την αιγυπτιακή κυβέρνηση, με την οποία ζήτησε την απελευθέρωση του φυλακισμένου δημοσιογράφου Μοχάμεντ Φαχμί ή η δραστηριοποίησή της για την επιστροφή των ελγινείων μαρμάρων στην Ελλάδα κρίθηκαν, μάλλον, λιγότερο σημαντικές κινήσεις. Η Αμάλ Αλαμουντίν, δυστυχώς, δεν εμφανίσθηκε στην εκπομπή της Μπάρμπαρα Γουόλτερς. Στη λίστα των δέκα πιο εντυπωσιακών προσωπικοτήτων του 2014 συμπεριελήφθησαν πολλά ονόματα από τον χώρο του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, όπως ο ηθοποιός Νιλ Πάτρικ Χάρις, η κωμικός και παρουσιάστρια Τσέλσι Χάντλερ, η ηθοποιός Σκάρλετ Γιόχανσον και η παρουσιάστρια Οπρα Γουίνφρεϊ, η οποία ήταν παρούσα και σε παλαιότερες λίστες. Επίσης, τη Γουόλτερς εντυπωσίασαν η νεαρή τραγουδίστρια Τέιλορ Σουίφτ, ο συνταξιοδοτημένος παίκτης του ράγκμπι Μάικλ Στράχαν και ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, ο Ντέιβιντ Κοχ. Ο Τζορτζ Κλούνεϊ και η Αμάλ Αλαμουντίν χαιρετούν από ένα θαλάσσιο ταξί, φεύγοντας από το δημαρχείο της Βενετίας. Το τοπ δέκα της Φυσικής Το κορυφαίο επίτευγμα Φυσικής για το έτος 2014 ανακηρύχθηκε από το περιοδικό «Physics World» η προσγείωση της ρομποτικής συσκευής Philae στον κομήτη 67Ρ/ Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο στο πλαίσιο της διαστημικής α- ποστολής «Ροζέτα» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 12 Νοεμβρίου - κατόρθωμα θεμελιώδους σημασίας για την επιστήμη του Διαστήματος. Η προσγείωση του ρομπότ υπήρξε περιπετειώδης, καθώς η συσκευή προσεδαφίστηκε σ ένα σκιερό σημείο πάνω στην ανώμαλη επιφάνεια του κομήτη με αποτέλεσμα η επαναφόρτισή της από την ηλιακή α- κτινοβολία να μην είναι εφικτή. Αν και η μπαταρία του Philae άδειασε, το ρομπότ πρόλαβε να συλλέξει και να στείλει στη Γη πολύτιμα επιστημονικά στοιχεία, ενώ δεν αποκλείεται να λειτουργήσει ξανά εντός του Το περιοδικό «Physics World» συμπεριέλαβε στη δεκάδα των κορυφαίων ε- πιτευγμάτων αρκετά άλλα σημαντικά γεγονότα από διάφορα πεδία του κόσμου της Φυσικής. Ανάμεσα σε αυτά βρίσκονταν η δημιουργία της πρώτης ακουστικής ακτίνας έλξης, που Στη δεκάδα της λίστας του ABC για το 2014 η Σκάρλετ Γιόχανσον και η Οπρα Γουίνφρεϊ. Κορυφαίο επίτευγμα για το 2014 η προσγείωση της ρομποτικής συσκευής Philae στον κομήτη 67Ρ. μπορεί να ελκύσει αντικείμενο μέσω ηχητικών κυμάτων, που αποτελεί ανακάλυψη Βρετανών και Αμερικανών ε- πιστημόνων και η δημιουργία μιας νέας ολογραφικής μνήμης από Ρώσους και Αμερικανούς επιστήμονες, η οποία επιτρέπει την αποθήκευση δεδομένων σε μαγνητικά ολογράμματα. Επίσης, στην πρώτη δεκάδα τοποθετήθηκε η πρόκληση μίνι εκρήξεων τύπου σούπερ νόβα σε εργαστήριο από διεθνή επιστημονική ομάδα. Νέα περίοδος λειτουργίας του CERN Εξάλλου, σημαντική είδηση για την επιστημονική κοινότητα αποτελεί η επαναλειτουργία του επιταχυντή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN), που βρίσκεται εκτός λειτουργίας από τον Φεβρουάριο του 2013 και αναμένεται να ενεργοποιηθεί εκ νέου τον Μάρτιο του Μέσα στον Μάιο πιθανότατα θα ξεκινήσουν και οι νέες συγκρούσεις υποατομικών σωματιδίων με σχεδόν διπλάσια ενέργεια από αυτή που χρησιμοποιούνταν έως τώρα. Η νέα περίοδος λειτουργίας του επιταχυντή θα διαρκέσει τρία χρόνια με τους φυσικούς να ελπίζουν σε μία νέα ιστορική ανακάλυψη.

15 15-OIK_DIETHNH_KATHI 16/12/14 20:26 Page 15 Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 15 Σχεδιάζει επενδύσεις 10 δισ. ευρώ στο Παρίσι Η δήμαρχος της Πόλης του Φωτός, Αν Ινταλγκό, φιλοδοξεί να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και όχι μόνο... Tης ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΚΑΠΕΡΝΑΡΑΚΟΥ Γεννήθηκε στην Ισπανία, στα δύο της χρόνια μετακινήθηκε με την οικογένειά της στη Γαλλία, μεγάλωσε ανάμεσα σε εμιγκρέδες και μετά έναν σκληρό προεκλογικό αγώνα η Αν Ινταλγκό ανέλαβε, στις αρχές της χρονιάς, τον δήμο του Παρισιού, ένα δήμο κομβικής σημασίας για τη γαλλική οικονομία συνολικά. Εκεί αποσκοπεί να διοχετεύσει μεγάλες επενδύσεις ύψους 10 δισ. ευρώ την περίοδο Αυτές θα α- φορούν την περιφέρεια της πόλης του Παρισιού, προσβλέποντας στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Για να υπάρξει μια τάξη μεγέθους, αρκεί να επισημάνει κανείς πως η κυβέρνηση της Αγκελα Μέρκελ έχει δεσμευθεί να επενδύσει 10 δισ. ευρώ σε έργα υποδομών για το σύνολο της χώρας έως το «Δε έχω αλλάξει τη ζωή μου και ούτε θα το κάνω. Εχω την οικογένειά μου, τους ίδιους φίλους, εξακολουθώ να πηγαίνω η ίδια τον γιο μου στο σχολείο. Δεν παίζω κάποιον ρόλο και έχω αναλάβει να φέρω εις πέρας ένα έργο», εξομολογείται στον Guardian. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ήταν αντιμέτωπη με την κεντροδεξιά Ναταλί Κοσκιουσκό-Μοριζέ και είχαν αμφότερες κατηγορηθεί πως ορισμένες φορές έδιναν περισσότερη έμφαση στην εικόνα εις βάρος της πολιτικής. Αρχικά, πάντως, είχε υποσχεθεί να επενδύσει 8,5 δισ. ευρώ στον δήμο Πρωτίστως θα γίνουν έργα στις φτωχές και υποβαθμισμένες περιοχές του Παρισιού, λέει η Αν Ινταλγκό. του Παρισιού και σήμερα τις αυξάνει στα 10 δισ. ευρώ. Κατά τα λεγόμενά της στη Le Μonde, «οι μαζικές επενδύσεις των 10 δισ. ευρώ θα λειτουργήσουν ως θετικό σοκ για την οικονομία της πρωτεύουσας και της Γαλλίας εν γένει. Εχουμε συνειδητοποιήσει τον αντίκτυπο του Παρισιού στην οικονομία της χώρας μας». Ο δήμος του Παρισιού έχει εκτεταμένες εξουσίες και απασχολεί εργαζομένους. Πρόσφατα οι Παριζιάνοι κλήθηκαν να ψηφίσουν για το πού θα επενδυθεί το 5% του προϋπολογισμού του δήμου και να επιλέξουν ένα έργο μεταξύ δεκαπέντε προτεινόμενων, το οποίο και θα συμπεριληφθεί στο προϋπολογισμό του Ενα ακόμη θέμα που θέτει ως προτεραιότητα η Αν Ινταλγκό είναι η άμβλυνση των ανισοτήτων στην πρωτεύουσα της Γαλλίας στόχος ιδιαίτερα φιλόδοξος και ίσως ανέφικτος, κατά τους αναλυτές: είναι γνωστό το ιστορικό κοινωνικοοικονομικό χάσμα μεταξύ του φτωχότερου ανατολικού και του πλούσιου δυτικού τμήματος της πόλης, όπως αποτυπώθηκε πολύ γλαφυρά πριν από δύο αιώνες στους «Αθλίους». Επιπλέον, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν οι πλούσιες δυτικές περιοχές αναμένεται να χρησιμοποιήσουν κάθε εργαλείο π.χ. νομοθετικές ρυθμίσεις για να εμποδίσουν την οικοδόμηση ε- πιδοτούμενων κατοικιών κοντά τους. «Η κοινωνική συνύπαρξη και αλληλεπίδραση των τάξεων μπορεί να επιτευχθεί μέσω της στέγασης, εξ ου και χρειαζόμαστε την επιδότησή της ειδικά στο δυτικό τμήμα του Παρισιού», υπογραμμίζει η Αν Ινταλγκό. Κόμβος τεχνολογίας Ενας από τους μείζονες στόχους των επενδύσεων των 10 δισ. ευρώ είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας στη γαλλική πρωτεύουσα και πέραν αυτής. Επιπλέον, θα δοθεί βάθος και στον εκσυγχρονισμό των υποδομών στην υψηλή τεχνολογία και στις φιλικές προς το περιβάλλον μεταφορές. Στο πλαίσιο αυτό, η Αν Ινταλγκό σχεδιάζει να θέσει εκτός των παρισινών δρόμων τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούν ντίζελ ως ιδιαίτερα ρυπογόνα. «Ολες οι φορολογικές πολιτικές τα τελευταία χρόνια έχουν ενθαρρύνει τη χρήση του ντίζελ και σήμερα πάνω από 60% των Ι.Χ. κινούνται με αυτήν την καύσιμη REUTERS ύλη», παρατηρεί. Συνολικά επιδιώκει να αναδείξει το Παρίσι σε μια πόλη του κόσμου με ιστορία και πλούσια κληρονομιά, καθώς και οικονομική ισχύ. «Επίσης, θα ήθελα να προσφέρω καλή ποιότητα ζωής στους Παριζιάνους», προσθέτει η κ. Ινταλγκό. Εξ ου και στο πλαίσιο των επενδύσεων των 10 δισ. ευρώ, πρωτίστως έργα θα γίνουν στις φτωχές και υποβαθμισμένες περιοχές του Παρισιού, ενώ θα υπάρξουν παρεμβάσεις και στα σημεία - πύλες της πόλης. Επιπλέον, έμφαση θα δοθεί και στην επιδότηση της στέγης με 3 δισ. ευρώ. Η Αν Ινταλγκό διευκρίνισε πως τα επενδυτικά έργα δεν προϋποθέτουν αύξηση της υφιστάμενης φορολογίας. Ενα μέρος της χρηματοδότησής τους θα προέλθει από τα υψηλότερα κατά 55 εκατ. δολάρια έσοδα του δήμου από παροχή υπηρεσιών (καντίνες, ωδεία, χώροι στάθμευσης κ.λπ.). Επίσης, θα αυξηθεί ο δημοτικός φόρος στις διανυκτευρεύσεις των ξενοδοχείων της πόλης, ενώ πιθανώς να υπάρξουν έσοδα και από τον υπό συζήτηση φόρο στις δεύτερες κατοικίες. Η πορεία της «Κάθε μέρα επαναλαμβάνω στον ε- αυτό μου πόσο εξαιρετική δουλειά είναι αυτή που έχω, καθώς μου δίνει την ευκαιρία να θέσω στόχους και να τους υ- λοποιήσω», επισημαίνει η δήμαρχος του Παρισιού, Αν Ινταλγκό. Σπούδασε κοινωνικές υπηρεσίες και νομικά και εργάστηκε στον δημόσιο τομέα. Οταν έκλεισε ο κύκλος αυτός, ασχολήθηκε με την Αυτοδιοίκηση. Το 2001 ανέλαβε αντιδήμαρχος του Παρισιού και παρέμενε μέχρι πρότινος στα παρασκήνια. Ο «σταρ» της υπόθεσης ήταν ο δημοφιλέστατος προκάτοχός της, Μπερτράν Ντελανοέ. «Εάν ήθελα να παίξω ένα ρόλο διαφορετικό από ό,τι είμαι, θα στρεφόμουν στο σινεμά και το θέατρο», λέει η Αν Ινταλγκό, αναφερόμενη στη σχέση της με τη δημοσιότητα. Το ότι θέτει ψηλά στην ατζέντα τις κοινωνικές ανισότητες και δεν είναι τυχαίο. Ο α- ριστερός παππούς της, από την πλευρά του πατέρα της, εγκατέλειψε την Ισπανία μετά τον εμφύλιο, ζητώντας καταφύγιο στη Γαλλία. Η νοσταλγία τον οδήγησε πίσω, αλλά η γυναίκα του πέθανε στο ταξίδι κι εκείνος φυλακίστηκε. Χρόνια αργότερα, το 1961, ο πατέρας της δημάρχου και η μητέρα της πήραν εκείνη και την αδελφή της και μετανάστευσαν στη Γαλλία για μόνιμη εγκατάσταση. Μεγάλωσε με γείτονες μετανάστες από την Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία. «Η Γαλλία, για τον πατέρα μου, ήταν εκείνη που προσέφερε καταφύγιο στους γονείς του επί Φράνκο», σημειώνει η Αν Ινταλγκό. Κι εκείνη μάλλον νιώθει «ιδιαίτερα Γαλλίδα». Μόλις εξελέγη δήμαρχος, τον Ιανουάριο, έσπευσε να χαρακτηρίσει το «Λονδίνο ως προάστιο του Παρισιού», αλλά αμέσως προσέθεσε πως και «το Παρίσι είναι προάστιο του Λονδίνου». Tο ταξίδι του μεγαλύτερου πλοίου του κόσμου Το «CSCL Globe», με κοντέινερ, απέπλευσε από το λιμάνι Νινγκμπό της Κίνας με προορισμό ευρωπαϊκά λιμάνια Το «CSCL Globe», το μεγαλύτερο πλοίο στον κόσμο, α- πέπλευσε τη Δευτέρα έμφορτο από το λιμάνι Νινγκμπό της Κίνας, καταγράφοντας ένα σημαντικό βήμα για την κινεζική ναυσιπλοΐα. «Το παρθενικό ταξίδι του CSCL Globe φέρνει την Κίνα πιο κοντά στη διεθνή σκηνή», είπε ο πρόεδρος της China Shipping, Χσου Λιρόνγκ. Το τεράστιο πλοίο εμπορευματοκιβωτίων θα παραλάβει επιπλέον φορτίο στο Τσινκτάο της επαρχίας Σαντόνγκ και στο Νταλιάν, προτού βάλει πλώρη για το Φίλιξστοου της Βρετανίας, το Ρότερνταμ και το Αμβούργο, όπου αναμένεται να καταπλεύσει στις 11 με 12 Ιανουαρίου. Το πλοίο δεν είναι μόνο το μεγαλύτερο στον κόσμο, αλλά θεωρείται από τους ειδικούς το οικονομικότερο σε κατανάλωση καυσίμων για την κατηγορία του. Αξίζει να σημειωθεί ότι το «CSCL Globe», αν και είναι ικανό να μεταφέρει σχεδόν κοντέινερ, δαπανά 20% «Το CSCL Globe φέρνει την Κίνα πιο κοντά στη διεθνή σκηνή», είπε ο πρόεδρος της China Shipping, Χσου Λιρόνγκ. λιγότερο καύσιμο από πλοία εμπορευματοκιβωτίων με ι- κανότητα μεταφοράς μόλις κοντέινερ. Οι διαστάσεις του «CSCL Globe» εμποδίζουν, όμως, τη χρήση του σε λιμάνια των ΗΠΑ, οι εγκαταστάσεις και κυρίως οι γερανογέφυρες των οποίων δεν έχουν το απαιτούμενο ύψος για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες του πλοίου. Το «CSCL Globe» αδυνατεί επίσης να διέλθει από τη Διώρυγα του Παναμά, εξαιτίας του μεγάλου του πλάτους. Αντίθετα, το λιμάνι του Αμβούργου είναι καλά προετοιμασμένο για να υποδεχθεί αυτό τον κολοσσό των θαλασσών, παρά τις καθυστερήσεις που σημειώνονται στο μεγάλο έργο της εκβάθυνσης του διαύλου ναυσιπλοΐας στις ε- κβολές του ποταμού Ελβα. Σύμφωνα με αξιωματούχους του λιμένα του Αμβούργου, η εκβάθυνση κατά ένα μέτρο του Κάτω και Ανω Ελβα (όπως ονομάζονται οι εκβολές του ποταμού), θα χρειασθεί ακόμη δύο χρόνια, προτού ολοκληρωθεί. Τα σχέδια του Αμβούργου Ακόμη σημαντικότερη για το «CSCL Globe» -και για άλλα πλοία της κατηγορίας του- είναι η σχεδιαζόμενη κατασκευή «δεξαμενής προσπέρασης» (passing box), μήκους 385 μέτρων στον Ελβα, λίγα χιλιόμετρα βόρεια από το Στάντερζαντ. Το έργο αυτό θα επιτρέψει σε δύο μεγάλα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων να πραγματοποιούν παράλληλη πορεία, εισερχόμενα ή ε- ξερχόμενα ταυτόχρονα από το λιμάνι του Αμβούργου. Το Αμβούργο φιλοδοξεί να καταστεί το κυριότερο διαμετακομιστικό κέντρο κινεζικών προϊόντων, προς τις α- γορές της Ευρώπης, της Βαλτικής και της Ρωσίας. Παρά την επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας τους τελευταίους μήνες από δυτικά κράτη, ο διευθύνων σύμβουλος του λιμένα του Αμβούργου, Ινγκ Εγκλοφ, υπογραμμίζει ότι ο όγκος εμπορευμάτων με προορισμό τα κράτη της Ρωσικής Συνομοσπονδίας δεν έχει εμφανίσει μείωση. REUTERS

16 16-OIK_PROSOPO_KATHI 16/12/14 20:27 Page ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΟ Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 Ανχελ Γκουρία, Τα κρυφά συμφέροντα αντιμάχονται τις αλλαγές Σε ποιους τομείς θα έριχνα το βάρος αν ήμουν ο Ελληνας πρωθυπουργός Της ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΠΟΥΡΝΑΡΑ Αν κάτι εντυπωσιάζει αμέσως τους συνομιλητές του Ανχελ Γκουρία, είναι ο συγκερασμός του λατινοαμερικανικού ταμπεραμέντου με τον πραγματισμό τού statesman παλαιάς κοπής. Θα μπορούσε κανείς να τον φανταστεί να μιλάει σαν χαρισματικός ρήτορας σε ανοιχτή συγκέντρωση. Η εκ του σύνεγγυς συνάντηση, όμως, αποκαλύπτει μια προσωπικότητα με ανυπόκριτη ταπεινότητα και συμπόνια. Αλλωστε, ο εδώ και οκτώ χρόνια γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ έχει πρωταγωνιστήσει στον αγώνα που έ- δωσε η πατρίδα του, το Μεξικό, για τη διευθέτηση του μεγάλου χρέους, τη δεκαετία του 90. Ξέρει άριστα πόσο δύσκολο είναι να α- νακτήσει ένα κράτος τον βηματισμό του, ενώ, με την ισχύ της θέσης του, τολμά συχνά να διαφοροποιηθεί από τη συνήθη ρητορική της λιτότητας, βάζοντας στην οικονομική εξίσωση τον ανθρώπινο παράγοντα. Τον συναντήσαμε στο Παρίσι, σε ειδική εκδήλωση για τη συμπλήρωση 40 ετών από την ε- πιστροφή της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, που έγινε στην έδρα του Οργανισμού στις 28 Νοεμβρίου, την οποία προλόγισε ο ίδιος. Εμπνευστής και οργανωτής της συμβολικής γιορτής, ο πρέσβης μας στον ΟΟΣΑ και καθηγητής Γεωπολιτικής στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, Γιώργος Πρεβελάκης. Στόχος του είναι να μην τοποθετείται συνεχώς η Ελλάδα στο στενό πλαίσιο της κρίσης, αλλά να υπογραμμίζονται το ιστορικό της βάθος, η πολιτιστική ακτινοβολία και τα επιτεύγματά της. Με τη μονωδό Ζωή Κάππου και τον πιανίστα Παναγιώτη Γώγο επί σκηνής, σε ένα ρεπερτόριο με έργα Χατζιδάκι και Θεοδωράκη, οι παρευρισκόμενοι πρέσβεις και τα στελέχη του ΟΟΣΑ παρακολούθησαν μια μουσική α- ναπαράσταση της εποχής, έναν α- νάπλου ώς το Κατόπιν, ο κ. Γκουρία μίλησε στην «Κ» για την περίφημη εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ και τα περιθώρια χάραξης μια νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη. Αναπόφευκτα, η συζήτηση ξεκίνησε από το παρελθόν, με τον 64χρονο Μεξικανό να θυμάται πού βρισκόταν στις 24 Ιουλίου του 74. «Ημουν στην Αγγλία για σπουδές και ήδη εργαζόμουν για τη μεξικανική κυβέρνηση. Θυμάμαι τον ενθουσιασμό, κυρίως ανάμεσα στους φοιτητές. Ενας από τους καλύτερούς μου φίλους εκεί ήταν Ελληνας. Με αυτόν τον φίλο, λοιπόν, βγήκαμε και ήπιαμε για να εορτάσουμε. Τα τελευταία οκτώ χρόνια που προΐσταμαι του ΟΟΣΑ, αισθάνομαι ότι η χώρα αυτή είναι ένα σημαντικό μέλος της οικογένειάς μας και μία από τις προτεραιότητες, καθώς πλήττεται από βάναυση κρίση». Νέα φυσιογνωμία Υπό την ηγεσία του Ανχελ Γκουρία, ο ΟΟΣΑ έχει αποκτήσει μια νέα φυσιογνωμία. Εχει εστιάσει όχι μόνον σε θέματα οικονομικής ανάπτυξης, αλλά και στην εκπαίδευση, στην καταπολέμηση των ανισοτήτων και, τελευταία, στην πάταξη της διεθνούς φοροδιαφυγής. Βέβαια, ο μέσος Ελληνας έχει συνδέσει τον ΟΟΣΑ με τον πόλεμο για την τιμή του γάλακτος και τις επιβεβλημένες μεταρρυθμίσεις για το άνοιγμα των επαγγελμάτων, χωρίς να έχει ιδέα για τη συνολική συμβουλευτική δράση του. Τι έχει φταίξει; «Εχετε δίκιο ότι μας ταύτισαν με την τιμή του γάλακτος. Είναι, όντως, άδικο και θεωρώ ότι έχουμε αποτύχει στην επικοινωνία ως προς την αποστολή του Οργανισμού. Το χειρότερο είναι ότι οι Ελληνες πιστεύουν πως ήρθε ο ΟΟΣΑ να τους επιβάλει τι πρέπει να κάνουν, αλλά ο ΟΟΣΑ, συνήθως, απλώς προτείνει μια δέσμη αλλαγών με βάση τη διεθνή εμπειρία. Ακολουθεί διάλογος και ύστερα οι κυβερνήσεις υιοθετούν αυτά που εκείνες νομίζουν ότι πρέπει. Προς μεγάλη έκπληξη, η τρόικα πήρε τις προτάσεις μας και ζήτησε από την ελληνική κυβέρνηση να τις εφαρμόσει». Ο κ. Γκουρία υπογραμμίζει: «Θεωρώ ότι η δαιμονοποίηση της εργαλειοθήκης μας ήταν μάλλον ένα φυσικό συνεπακόλουθο: ένα μέρος των πολιτών αντιδρά επειδή αισθάνεται ότι θα επηρεαστεί η ζωή από τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις σε επαγγελματικά πεδία, τα οποία, ό- μως, πρέπει να ανοίξουν στον α- νταγωνισμό. Συνεπώς, κάποιοι θα χάσουν ορισμένα προνόμια που διατηρούσαν έναντι των υπολοίπων. Οι αλλαγές είναι μια περίπλοκη διαδικασία κατά την οποία, ακόμα κι αν μια μεταρρύθμιση μπορεί μακροπρόθεσμα να αποδώσει, δεν αυξάνει αυτόματα το εισόδημα των πολιτών. Πρέπει ταυτόχρονα, λοιπόν, να υπάρχει και μια δέσμη μέτρων τα οποία να αμβλύνουν το κόστος για τους πλέον δοκιμαζόμενους. Αν αυτό δεν έχει προβλεφθεί, τότε σημαίνει ότι δεν ήταν έτοιμη μια χώρα να κάνει τις μεταρρυθμίσεις. Το σημαντικότερο για την πολιτική ηγεσία είναι να σχεδιάσει, με σοφία, τρόπους με τους οποίους θα γίνει ανακατανομή της βοήθειας προς τους πιο αδύναμους. Πρέπει να ξέρεις από πού κόβεις και πού θα δώσεις». ΕΙΚΟΝΟΓΡAΦΗΣΗ: TITINA XAΛMATZH Το σημαντικότερο θέμα για την πολιτική ηγεσία είναι να σχεδιάσει, με σοφία, τρόπους με τους οποίους θα γίνει ανακατανομή της βοήθειας προς τους πιο α- δύναμους. Πρέπει να ξέρεις από πού κόβεις και πού θα δώσεις. Για να προσελκύσει κανείς τις ξένες επενδύσεις και για να κάνει συνέργειες μεταξύ ι- διωτών και Δημοσίου, χρειάζεται σωστό και σταθερό φορολογικό σύστημα και λειτουργικό δικαστικό σύστημα. Η έλλειψη ανταγωνισμού, μία από τις αιτίες της κατάρρευσης Προερχόμενος από μια χώρα που έχει αντιμετωπίσει το φάσμα της φτώχειας και ταυτόχρονα επικεφαλής ενός διεθνούς Οργανισμού, ιδιότητα που του επιτρέπει να βλέπει τη συνολική εικόνα του κόσμου, ο κ. Γκουρία ξέρει πόσο δύσκολο είναι να γίνουν μεταρρυθμίσεις: «Πιστεύουμε ως ΟΟΣΑ ότι οι Ελληνες ξέρουν καλύτερα τι πρέπει να γίνει. Αυτό που κάνουμε είναι να τους ενημερώνουμε σχετικά με το τι έκαναν οι υπόλοιποι, όταν κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν το ίδιο ζήτημα. Αυτό σημαίνει εργαλειοθήκη. Πολλές χώρες επωφελήθηκαν. Εχουμε απτές αποδείξεις και μετρήσιμα αποτελέσματα ότι όποιος ακολούθησε τις προτάσεις μας πήγε πολύ καλύτερα. Οπως σας είπα, όμως, όταν μια χώρα έχει ένα οικονομικά ασθενές τμήμα του πληθυσμού της, πρέπει να το λάβει υπόψη πριν κάνει τις αλλαγές. Αλλιώς, η κυβέρνηση θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των μεταρρυθμίσεων. Αυτοί οι άνθρωποι που είναι στην ανέχεια, που αισθάνονται ότι δεν έχουν ελπίδα, θα βγουν με το δίκιο τους στους δρόμους και θα προσπαθήσουν να σταματήσουν τις μεταρρυθμίσεις. Διότι δεν ξέρουν ότι, στο τέλος, οι αλλαγές αυτές θα είναι προς όφελός τους. Πεπεισμένος για την απόλυτη ανάγκη μεταρρυθμίσεων στην ελληνική οικονομία, τονίζει: «Γιατί υπάρχουν στην Ελλάδα αυτοί οι εκατοντάδες περιορισμοί και εμπόδια που σχεδιάστηκαν πριν από καιρό για να προστατεύσουν την οικονομία σε εθνικό επίπεδο; Ποιον ωφέλησαν μέχρι σήμερα; Συνήθως αυτές οι προστατευτικές ρυθμίσεις είχαν αποτέλεσμα να πλουτίσουν υπέρμετρα κάποιοι, να υ- πάρχει κακή ποιότητα υπηρεσιών, υ- ψηλές τιμές και να μην έχει ο κόσμος επιλογές. Τα κρυφά συμφέροντα είναι αυτά που συνήθως προκαλούν εμπλοκές και αντιδράσεις στις μεταρρυθμίσεις. Ποιες είναι οι σωστές μεταρρυθμίσεις; Αυτές που θα ενεργοποιήσουν τον ανταγωνισμό. Μόνον έτσι θα επωφεληθεί ο πολίτης, ειδικά ο μη προνομιούχος». Επισημαίνουμε ότι μιλάει για ανταγωνισμό σε μια χώρα όπου η αγοραστική δύναμη έχει μειωθεί πολύ και η κατανάλωση επίσης. Απαντά: «Τα δεδομένα αυτά αφορούν την τελευταία πενταετία. Προηγουμένως, που δεν υπήρχαν τέτοιου τύπου προβλήματα, πάλι ο ανταγωνισμός σε πολλούς τομείς χώλαινε. Και στο μέλλον, που θα είσαστε σε καλύτερη κατάσταση, πάλι πρέπει να υπάρχει το σωστό πλαίσιο για τον υγιή ανταγωνισμό. Ενας από τους λόγους που κατέρρευσε η οικονομία σας ήταν αυτή η έλλειψη. Διότι πολλά πράγματα ήταν σε χέρια ολίγων. Οταν θεσμοθετήθηκαν οι περιορισμοί, είχαν στόχο την προστασία και βασίστηκαν σε καλές προθέσεις. Σήμερα πρέπει να αποδεχθούμε τη διαπίστωση ότι προκαλούν στρεβλώσεις στην α- γορά και δεν ενισχύουν το γενικό καλό» Γεννιέται στην πόλη Ταμπίκο, στο Μεξικό Σε ηλικία μόλις 17 ετών αρχίζει να εργάζεται για την κυβέρνηση Σπουδάζει Οικονομικά στο Μεξικό και κάνει μεταπτυχιακά στο Πανεπιστήμιο Λιντς της Βρετανίας και στο Χάρβαρντ των ΗΠΑ Γίνεται υπουργός Εξωτερικών του Μεξικού Αναλαμβάνει το υπουργείο Οικονομίας της χώρας του Επιτυγχάνει την οικονομική σταθερότητα της πατρίδας του Αναλαμβάνει γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ Σε επίσκεψή του στην Αθήνα, τοποθετείται υπέρ της άμεσης μείωσης του ελληνικού χρέους. Κανονικό γεύμα με τον Ανχελ Γκουρία, λόγω έλλειψης χρόνου, δεν μπορέσαμε να απολαύσουμε. Χαρήκαμε όμως το έδεσμα που προσφέρθηκε μετά την εκδήλωση, την οποία διοργάνωσε ο επικεφαλής της ελληνικής α- ντιπροσωπείας στον ΟΟΣΑ, Γιώργος Πρεβελάκης. Ηταν ελληνικό σουβλάκι με καλαμάκι κοτόπουλο και παραδοσιακή πίτα, ντομάτα και κρεμμύδι. Δεν χρειάζεται να πούμε ότι πάνω από 200 τυλιχτά έγιναν ανάρπαστα μέσα σε χρόνο ρεκόρ. Απλώς ή- ταν λίγο περίεργο να τρώει κανείς σουβλάκι μέσα σε μια αίθουσα ενός παρισινού αρχοντικού, με ορθομαρμάρωση. Χρειάζεται χρόνος στην Ελλάδα για να φανούν τα καλά αποτελέσματα Η αρχή του ΟΟΣΑ είναι «καλύτερες πολιτικές για καλύτερη ζωή», λέει ο επικεφαλής του Οργανισμού, Ανχελ Γκουρία. Η επόμενη ερώτηση μπορεί να ηχεί αφελής, αλλά ο πειρασμός ήταν μεγάλος: Τι θα έκανε σήμερα ο κ. Γκουρία αν ήταν στη θέση του Ελληνα πρωθυπουργού; Η κοινωνία φαίνεται να είναι εξαντλημένη από την ύφεση και η πολιτική σταθερότητα απειλείται: «Στην περίπτωση της Ελλάδας, η πολιτική ηγεσία έχει ορισμένα πράγματα υπό τον έλεγχό της και άλλα όχι. Μια και είσαστε στη Ζώνη του Ευρώ, δεν μπορείτε λ.χ. να υ- ποτιμήσετε το νόμισμα ούτε να ε- λέγξετε τα επιτόκια. Αυτό αναγκαστικά οδήγησε σε εσωτερική υποτίμηση, την οποία και κάνατε. Ε- πρεπε να μειώσετε το έλλειμμα, το οποίο επίσης κάνατε, και να αυξήσετε οπωσδήποτε την αποδοτικότητα του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Εχετε λόγο αναφορικά με το πώς σχεδιάζεται η φορολογία, αν λ.χ. η βαρύτητα θα πέσει στα κέρδη των επιχειρήσεων, στα ακίνητα, στην κατανάλωση. Εχετε λόγο αναφορικά με τις ρυθμίσεις οι οποίες μπορεί να τονώσουν τον ανταγωνισμό. Αν ήμουν ο Ελληνας πρωθυπουργός, θα έριχνα τν βαρύτητα σε θέματα που επηρεάζουν τη δομή της εθνικής οικονομίας, όπως τα ζητήματα ανταγωνισμού, μεταρρυθμίσεων, παιδείας, καινοτομίας. Πόσα χρήματα ξοδεύει η Ελλάδα κάθε χρόνο για την έρευνα, στον δημόσιο αλλά και τον ιδιωτικό τομέα; Η εκπαίδευση είναι κεφαλαιώδες ζήτημα, το οποίο συνδέεται και με την αγορά εργασίας, ειδικά σε ό,τι αφορά τα προσόντα που απαιτούν οι εργοδότες σήμερα. Κάτι ακόμα πολύ σημαντικό που αφορά τις πολυπόθητες ξένες επενδύσεις: για να τις προσελκύσει κανείς, όπως επίσης για να κάνει συνέργειες μεταξύ ιδιωτών και Δημοσίου, χρειάζεται σωστό και σταθερό φορολογικό σύστημα και λειτουργικό δικαστικό σύστημα. Τι θα συμβεί αν είμαι ξένος επενδυτής και μια υπόθεσή μου καταλήξει στα ελληνικά δικαστήρια και εκδικαστεί σε μερικά χρόνια; Απλώς θα επιλέξω να πάω σε μιαν άλλη χώρα να δώσω τα χρήματά μου». Ο Ανχελ Γκουρία επιμένει: «H Ελλάδα είναι σε ένα κρίσιμο σημείο, διότι της έχουν τελειώσει όλα τα βραχυπρόθεσμα πυρομαχικά όπως λ.χ. ο έλεγχος των επιτοκίων ή οι κυβερνητικές παροχές κ.λπ. Μένουν, όμως, άλλες επιλογές που θα οδηγήσουν την Ελλάδα σε έναν καλύτερο δρόμο απλώς χρειάζεται χρόνος για να φανούν τα καλά αποτελέσματα. Η χώρα έχει κάνει σπουδαίες μεταρρυθμίσεις σε κάποιους τομείς, όπως το ύψος των μισθών, η ευελιξία στην αγορά εργασίας. Υ- πάρχει πρόοδος. Βέβαια, η βελτίωση των στοιχείων αυτών δεν έχει φανεί στην καθημερινότητα του μέσου ανθρώπου. Νομίζω ότι αυτό που προβληματίζει γενικά τις κυβερνήσεις, όχι μόνον την ελληνική, είναι πως βλέπουν ότι το καλό θα προκύψει στο μέλλον κοντινό ή μακρινό και δεν μπορούν να δείξουν ά- μεσα θετικά αποτελέσματα». AFP Η φοροδιαφυγή Μία από τις μεγαλύτερες δραστηριότητες του ΟΟΣΑ είναι η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής σε διεθνές επίπεδο. Ηδη χάρις στην πρωτοβουλία αυτή το 2017 θα λειτουργήσει το παγκόσμιο σύστημα αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών για τα τραπεζικά δεδομένα. Τι πιστεύει ο κ. Γκουρία για το ζήτημα της φορολογίας στην Ελλάδα; «Σε κανένα πολίτη, καμιάς χώρας δεν αρέσει να πληρώνει φόρους. Στις περισσότερες χώρες, όμως, αν δεν τους πληρώσει, καταλήγει στη φυλακή. Οσο πιο μικρές είναι οι πιθανότητες να σε πιάσουν, τόσο πιο μεγάλη είναι η φοροδιαφυγή. Οσο περισσότερο οι άνθρωποι αισθάνονται ότι το κράτος θα τους ελέγξει στο αν είναι συνεπείς στα φορολογικά τους καθήκοντα, τόσο πιο νομοταγείς γίνονται. Το να πληρώνει κανείς φόρους είναι έ- νας συνδυασμός καθήκοντος προς το κοινωνικό σύνολο και φόβου ότι, αν σε πιάσουν να φοροδιαφεύγεις, θα τιμωρηθείς. Υπάρχει, όμως, και ένα τρίτο κίνητρο, όταν οι υπηρεσίες από τη μεριά του κράτους είναι υ- ψηλής ποιότητας». Ο επικεφαλής του ΟΟΣΑ θεωρεί ότι η κρίση ανέδειξε σε παγκόσμιο επίπεδο πόσο σπουδαίο είναι το θέμα της πολιτικής ηγεσίας που θα έχει ήθος, τόλμη και ειλικρίνεια να εξηγεί στους πολίτες πόσο δυσάρεστα ή δύσκολα είναι τα δεδομένα. Παράλληλα, θεωρεί ότι μία από τις ύψιστες αξίες σήμερα στην πολιτική αρένα είναι το θέμα της εμπιστοσύνης. «Δεν είναι μετρήσιμη, όπως τα οικονομικά μεγέθη αλλά η έλλειψή της λειτουργεί σαν δηλητήριο, τόσο ανάμεσα στους πολίτες και τις εκλεγμένες τους κυβερνήσεις, όσο και ανάμεσα στις ε- θνικές κυβερνήσεις σε διεθνή fora. Εμποδίζει την εφαρμογή της νομοθεσίας, την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, διότι οι πολίτες πρέπει να είναι πεπεισμένοι ότι οι πολιτικοί δρουν για να λύσουν τα προβλήματα του κόσμου και ενεργούν με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Αν οι πολίτες δεν έχουν πειστεί, τότε όλοι αυτοί που υφίστανται τις επιπτώσεις από τα επώδυνα μέτρα θα βγουν στους δρόμους. Οι πλούσιοι δεν βγαίνουν στους δρόμους, βγαίνουν στις τηλεοράσεις, όπου με μία τους εμφάνιση επηρεάζουν εκατομμύρια τηλεθεατές. Οι φτωχοί, όμως, βγαίνουν...». Η συνάντηση με τον Ανχελ Γκουρία τελειώνει και σπεύδουμε στο κοκτέιλ που διοργανώθηκε στην αίθουσα Marshall μετά την εκδήλωση. Το καλύτερο; Εχει τυλιχτά ελληνικά σουβλάκια στον μπουφέ.

17 17-OIK_ELLADA_KATHI 16/12/14 23:22 Page 17 Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 ΕΛΛΑΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 17 Η πρώτη πράξη του θρίλερ με Πρόεδρο Κινητοποίηση μέχρι την τελευταία στιγμή από το Μαξίμου με στόχο την ανάπτυξη δυναμικής υπέρ της υποψηφιότητας του κ. Δήμα Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ Εν μέσω ζυμώσεων που διαπερνούν οριζόντια το πολιτικό σκηνικό, οι 300 της Βουλής καλούνται σήμερα, στις 19.00, να ψηφίσουν στην πρώτη εκ των τριών ψηφοφοριών που θα κρίνουν την εκλογή Προέδρου ή την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές. Η κυβέρνηση και προσωπικά ο κ. Αντ. Σαμαράς, που έχει αναλάβει σημαντικό μερίδιο της προσπάθειας για την εξασφάλιση της προεδρικής πλειοψηφίας των 180 βουλευτών, ποντάρει σε ένα πρώτο αποτέλεσμα που θα σηματοδοτήσει τη δυναμική της υποψηφιότητας του κ. Στ. Δήμα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που υπήρχαν έως αργά χθες βράδυ, καθώς οι ζυμώσεις ήταν συνεχείς, τόσο μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας όσο και μπροστά στα μάτια όσων βρέθηκαν στη Βουλή, αφετηρία για την προεδρική Eιδικά δικαστήρια προαναγγέλλει ο Αλ. Μητρόπουλος πλειοψηφία αποτελούν 161, κατ ελάχιστον, βουλευτές. Συγκεκριμένα, οι 155 της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ συν τους κ.κ. Κατερίνα Μάρκου, Σπ. Λυκούδη, Γρ. Ψαριανό, Χρ. Αηδόνη, Γ. Νταβρή και Παν. Μελά. Μπορεί να φτάσει σε υψηλότερα επίπεδα εφόσον ψηφίσει, όπως όλα δείχνουν, τον κ. Δήμα από την πρώτη ψηφοφορία ο ανεξάρτητος Κ. Γιοβανόπουλος και επιβεβαιωθεί η διάθεση για θετική ψήφο των αποσχισθέντων από τη Χρ. Αυγή Στ. Μπούκουρα και Χρ. Αλεξόπουλου. Το Μαξίμου κρατά χαμηλούς τόνους, αποκλείοντας εκ παράλληλου οποιαδήποτε σενάρια για κυβέρνηση «ειδικού σκοπού» που διακινούνται, ενόψει τρίτης ψηφοφορίας από διάφορα κέντρα. Κάθε σενάριο ανασύνθεσης της κυβέρνησης α- πορρίπτεται από το πρωθυπουργικό γραφείο, ω- στόσο πολιτικοί παράγοντες δεν αποκλείουν την πιθανότητα ευρύτερης συμφωνίας πάνω στον άξονα της συνέχισης του κυβερνητικού έργου, υπό τον Αντ. Σαμαρά, με ορίζοντα που θα φτάνει τουλάχιστον έως τα τέλη του Το Μαξίμου χαρακτηρίζει αναγνωριστική τη σημερινή πρώτη εκλογή. «Η κρίσιμη εβδομάδα θα είναι αυτή πριν από την 29η Δεκεμβρίου», υπογραμμίζει στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού, προσθέτοντας «Να ξανασκεφτούν όλοι πού μπορεί να οδηγήσουν τη χώρα η διχόνοια, η λάσπη και οι ύβρεις», η απάντηση του γραφείου του πρωθυπουργού στις επιθέσεις Τσίπρα. ότι «ούτε ένα ευνοϊκό αποτέλεσμα στη σημερινή ψηφοφορία θεωρείται πρόκριμα εκλογής, ούτε βέβαια ένα αρνητικό θα αποτελούσε καταστροφή». Η αποψινή ψηφοφορία διεξάγεται υπό το βάρος της συνεχιζόμενης αντιπαράθεσης μεταξύ κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ για τις συνέπειες μιας πρόωρης εκλογικής περιπέτειας. Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ έ- βαλαν χθες κατά της Κουμουνδούρου, την ώρα που η τελευταία στρεφόταν κατά του διοικητή της Τράπεζας Ελλάδος κ. Γ. Στουρνάρα, με την κυβέρνηση να θεωρεί πως οι προειδοποιήσεις Στουρνάρα εμπίπτουν πλήρως στον θεσμικό χαρακτήρα της θέσης του και είναι μάλλον τεχνοκρατικές και όχι πολιτικές. Το Μαξίμου, με εντολή Σαμαρά, προχώρησε και σε αλλαγή στάσης έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, μετά τις νέες καταγγελίες της Κουμουνδούρου εις βάρος του κ. Σαμαρά, με στόχο αφενός να απευθυνθεί στη μερίδα των πολιτών που επιθυμούν πολιτική και οικονομική σταθερότητα, αφετέρου δε να αποστεί των όποιων ευθυνών από ενδεχόμενη αναταραχή στο τραπεζικό σύστημα, λόγω του κλίματος όξυνσης. «Η κυβέρνηση, από δω και πέρα, δεν πρόκειται να ακολουθήσει ή να απαντήσει στο απίστευτο υβρεολόγιο του ΣΥΡΙΖΑ η συμπεριφορά του ΣΥΡΙΖΑ και του προέδρου του κρίνεται και θα κρίνεται καθημερινά από τον ελληνικό λαό. Οι Ελληνες απαιτούν από όλους εμάς να αγωνιστούμε ενωμένοι για να διαφυλάξουμε όσα πετύχαμε με αιματηρές θυσίες τα τελευταία χρόνια και να τον οδηγήσουμε με ασφάλεια στην οριστική έξοδο από την κρίση. Ας ξανασκεφτούν όλοι πού μπορεί να οδηγήσουν τη χώρα η διχόνοια, η λάσπη και οι ύβρεις», σημειώνεται σε ανακοίνωση του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού. Η ακτινογραφία της σημερινής ψηφοφορίας Της ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Με την προσοχή στραμμένη στην αποψινή πρώτη ψηφοφορία για την προεδρική εκλογή, στον ΣΥ- ΡΙΖΑ εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι «οι 180 δεν θα βρεθούν». Την ίδια στιγμή, τη σφοδρή α- ντίδραση του ΠΑΣΟΚ προκάλεσαν χθες δηλώσεις του κ. Αλ. Μητρόπουλου, από τις οποίες και η Κουμουνδούρου έσπευσε να αποστασιοποιηθεί, κάνοντας λόγο για «προσωπικές απόψεις» τις οποίες απέδωσε σε «προσπάθεια εντυπωσιασμού». Ο κ. Μητρόπουλος Συνάντηση με τον πρώην διοικητή της ΤτΕ κ. Προβόπουλο είχε χθες ο κ. Αλ. Τσίπρας, με επίκεντρο ενδεχόμενη χρηματοπιστωτική κρίση. Του ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟΥ ανέφερε (ΣΚΑΪ) ότι θα έπρεπε να συσταθεί εξεταστική επιτροπή ή ακόμη και ειδικό δικαστήριο για όσους συμμετείχαν στην κυβέρνηση Παπαδήμου, συμπεριλαμβανομένου του υποψηφίου Προέδρου κ. Στ. Δήμα. «Ο κ. Μητρόπουλος θα πρέπει να ντρέπεται για το κατάντημά του», σχολίασε το ΠΑΣΟΚ. Ο κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του αποφεύγουν να κάνουν εκτιμήσεις για τον αριθμό των βουλευτών που αναμένεται σήμερα να ψηφίσουν «ναι». Ορισμένοι εξ αυτών, μάλιστα, θεωρούν ότι «η κυβέρνηση δεν θα ανοίξει όλα τα χαρτιά της σήμερα, θα κρατήσει εφεδρείες για τη δεύτερη ψηφοφορία, ώστε να φανεί ότι διαμορφώνεται ρεύμα ανάμεσα στις δύο διαδικασίες». Χθες, ο εκπρόσωπος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Π. Σκουρλέτης, έκανε λόγο για «σχέδιο πιέσεων, εκβιασμών, τρομοκράτησης της ελληνικής κοινωνίας, προκειμένου να βρεθούν οι 180» και δεν δίστασε να χαρακτηρίσει τον πρωθυπουργό «αρχιτέκτονα του χάους». Στο στόχαστρο της Κουμουνδούρου παραμένει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Στουρνάρας και οι αναφορές του σε μείωση της ρευστότητας στην αγορά, για τις οποίες έγινε παρέμβαση από τον ΣΥΡΙΖΑ και προς την ΕΚΤ. Ο κ. Σκουρλέτης άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και να ζητηθεί η παραίτηση του κεντρικού τραπεζίτη και σχολίασε ότι ο κ. Στουρνάρας προέβη σε δηλώσεις «έξω από τα όρια του ρόλου του, καθώς υπέδειξε στους βουλευτές τι να κάνουν». Οπως πρόσθεσε, λειτούργησε περισσότερο ως πολιτικό πρόσωπο, «προβαίνοντας σε θεσμική εκτροπή, για την οποία κρίνεται και οι ευθύνες είναι βαρύτατες». Ο κ. Γ. Δραγασάκης μίλησε (Ρ/Σ «Στο Κόκκινο») για το «δυσάρεστο συναίσθημα ο διοικητής της ΤτΕ να παραβιάζει την αρχή της πολιτικής ουδετερότητας». Στον απόηχο των δηλώσεων Στουρνάρα, ο κ. Τσίπρας ζήτησε και είχε χθες συνάντηση με τον τέως διοικητή της ΤτΕ Γ. Προβόπουλο, στον οποίο απευθύνθηκε, σύμφωνα με πηγές της Κουμουνδούρου, λόγω της εμπειρίας του από την εκλογική διαδικασία του 2012, για να συζητήσει ενδεχόμενες αντιδράσεις των αγορών σε μια τωρινή προσφυγή στις κάλπες. Ο κ. Τσίπρας είχε τηλεφωνική συνομιλία και με τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, στον οποίο έθεσε το θέμα παρεμβάσεων τρίτων στις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, ενώ δέχθηκε πρόσκληση να επισκεφθεί το Ευρωκοινοβούλιο. Σαφείς αποστάσεις Ευ. Βενιζέλου από το κλίμα πόλωσης Μήνυμα υπέρ της διατήρησης της πολιτικής σταθερότητας προς πολλαπλές κατευθύνσεις απέστειλε χθες ο κ. Ευ. Βενιζέλος από τις Βρυξέλλες. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επέκτεινε αυτή τη φορά την κριτική του, περιλαμβάνοντας όχι μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τη Ν.Δ. Συγκεκριμένα επισήμανε ότι η «αβεβαιότητα σε σχέση με τον στρατηγικό προσανατολισμό της χώρας προκαλεί αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις». Γενικά, τις τελευταίες ημέρες, στη Χαρ. Τρικούπη ανεβάζουν τους τόνους εναντίον της Ν.Δ. Η συγκεκριμένη τακτική αναμένεται να ενταθεί το επόμενο χρονικό διάστημα, καθώς, όπως είναι σαφές, υφίσταται πλέον ανοιχτό το ενδεχόμενο πρόωρων εθνικών εκλογών. Ο κ. Βενιζέλος υπογράμμισε έ- πειτα: «Δεν θα αφήσουμε και δεν θα αφήσω και μιλώ προσωπικά, ειδικότερα εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ, αλλά και ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης να χαθούν τα επιτεύγματα της χώρας και οι θυσίες του ελληνικού λαού». Τόνισε, δε, ότι τα συγκεκριμένα επιτεύγματα πρέπει να προφυλαχθούν πριν από την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά και τις εθνικές εκλογές, εφόσον η κυβέρνηση α- ποτύχει. Μέχρι να πραγματοποιηθούν τυχόν εθνικές εκλογές, ε- πισήμανε ο κ. Βενιζέλος, «εμείς πρέπει να διαφυλάξουμε αυτό που κάναμε με τεράστιο κόπο και με τεράστιο πόνο». Μετά την επιστροφή του από τις Βρυξέλλες, ο κ. Βενιζέλος θα Ο κ. Γ. Παπανδρέου δεν προτίθεται να παραστεί στη σημερινή συνεδρίαση της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ. απευθυνθεί σήμερα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ, λίγο πριν από την πρώτη ψηφοφορία για την ανάδειξη Προέδρου της Δημοκρατίας. Στη συνεδρίαση της Κ.Ο. θα είναι παρόντες και οι βουλευτές που έχουν ταχθεί ευθέως υπέρ της πρότασης του κ. Γ. Παπανδρέου. Ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός δεν πρόκειται να παραστεί στη συνεδρίαση της Κ.Ο. και θα μεταβεί στη Βουλή μόνο για την ψηφοφορία. Υπενθυμίζεται πως τον τελευταίο χρόνο ο κ. Παπανδρέου αποφεύγει να εμφανίζεται στα κομματικά όργανα που συγκαλεί ο κ. Βενιζέλος. Αν την ομιλία του κ. Βενιζέλου ακολουθήσουν και τοποθετήσεις στελεχών, είναι πιθανόν να διατυπωθούν εκ νέου διαφωνίες και κριτική από βουλευτές. Ηδη, χθες, ο κ. Μιχ. Χρυσοχοΐδης περιέγραψε το ΠΑΣΟΚ ως «ουρά και συμπληρωματική δύναμη», ενώ επισήμανε (Βήμα FM) ότι το κόμμα «το προηγούμενο χρονικό διάστημα, έχασε μια ευκαιρία να υπάρξει ως αυτόνομη πολιτική οντότητα». Ο υπουργός Υποδομών ετάχθη υπέρ της δημιουργίας ενός μεγάλου ε- κλογικού μετώπου «στον χώρο του κέντρου και της κεντροαριστεράς», μέσω του οποίου θα διαμορφωθεί μια «αυτοδύναμη», όπως είπε, «πρόταση εξουσίας», με σκοπό να διεμβολισθεί η σημερινή πόλωση μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ. Και τούτο πρέπει να πραγματοποιηθεί, όπως είπε, επειδή «δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε κόμμα τώρα». Ο κ. Χρυσοχοΐδης επανέφερε, ακόμη, την πρότασή του για ανάδειξη Προέδρου της Δημοκρατίας με συμφωνημένη από πριν την ημερομηνία των ε- θνικών εκλογών, ενώ διαφώνησε με το ενδεχόμενο κυβέρνησης ειδικού σκοπού. Ο κ. Ν. Ανδρουλάκης ετάχθη χθες υπέρ της πρότασης άλλου προσώπου στην τρίτη ψηφοφορία λέγοντας (Real) ότι «λύση είναι η λύση που νικά. Δεν λέω ότι είναι το πιθανότερο σενάριο. Είναι το καλύτερο σενάριο». Μηνύματα προς βουλευτές ΑΝΕΛ κατά της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες Του ΠΑΝΑΓΗ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΥ EUROKINISSI / ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ EUROKINISSI / ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ Στις 7 σήμερα το απόγευμα διεξάγεται στη Βουλή η πρώτη εκ των τριών ψηφοφοριών για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, με μοναδικό υποψήφιο τον κ. Σταύρο Δήμα. Δώδεκα «παρών» θα πρέπει να αναμένονται σήμερα από τους Ανεξάρτητους Ελληνες, όπως συμφωνήθηκε κατά τη χθεσινή συνεδρίαση της Κ.Ο. του κόμματος στη Βουλή. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συζήτηση που έγινε, ορισμένοι βουλευτές έθεσαν το ζήτημα ότι μια μερίδα ψηφοφόρων του κόμματος στην επικοινωνία μαζί τους εκφράζεται κατά της προσφυγής στις κάλπες τώρα, χωρίς ωστόσο να επιζητούν σύγκρουση με τον κ. Καμμένο ή την αλλαγή των αποφάσεων. Ετσι, δεν διαφώνησαν με την άποψη των ηγετικών στελεχών που υποστήριξαν ότι η πλειοψηφία του κόσμου που τους προσεγγίζει ζητάει κάλπες εδώ και τώρα. Στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης, πάντως, ετέθη και το ζήτημα της καλλιέργειας του φόβου απέναντι στο ενδεχόμενο εκλογών και των σεναρίων τρόμου, που ο εκπρόσωπος του κόμματος κ. Κουίκ χαρακτήρισε «τρομολαγνεία ποινικώς κολάσιμη». Ο κ. Κουίκ ενημέρωσε τους βουλευτές ότι θα αναλάβει με προσωπική πρωτοβουλία να καταθέσει για το φαινόμενο αυτό μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου. Η Κ.Ο. των ΑΝΕΛ ή- ταν σύμφωνη στην εκτίμηση ότι δεν θα γίνει κάποια αλλαγή στο πρόσωπο του υποψηφίου στον τρίτο γύρο ούτε θα έχει πιθανότητες επιτυχίας μια πρωτοβουλία που αναμένεται να εκδηλωθεί από ανεξάρτητους βουλευτές. Η Κ.Ο. συμφώνησε στην εκτίμηση ότι στην τρίτη ψηφοφορία θα λείπουν από τον κ. Δήμα 12 έως 18 βουλευτές. Στη συνεδρίαση της Κ.Ο των ΑΝΕΛ δεν έγινε ψηφοφορία, καθώς θεωρήθηκε ότι η ειλημμένη απόφαση των οργάνων δεν χρειάζεται νέα επιβεβαίωση. Ο κ. Π. Καμμένος και η κ. Μαρία Κόλλια, που έχουν συμμετάσχει ξανά σε διαδικασία εκλογής ΠτΔ, εξήγησαν ότι στη συνεδρίαση δεν γίνονται τοποθετήσεις και υπέδειξαν στους βουλευτές ότι θα σηκωθούν όρθιοι και θα δηλώσουν «παρών». Στη συνεδρίαση, που είχε διάρκεια μιας ώρας και δέκα λεπτών, συμφωνήθηκε ότι οι ΑΝΕΛ θα πρέπει να αποκτήσουν ένα απολύτως διακριτό στίγμα απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό θα επιτευχθεί με επιθέσεις και σκληρή κριτική στην αξιωματική αντιπολίτευση και ανάδειξη των διαφορών ανάμεσα στα δύο κόμματα, κάτι που σημαίνει, όπως αναφέρθηκε από βουλευτές, ότι οι ΑΝΕΛ θα πρέπει να ξεκινήσουν «διμέτωπο αγώνα». Ως πολύ σημαντικό και για το μέλλον του κόμματός τους αξιολόγησαν οι βουλευτές των ΑΝΕΛ το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα πρέπει να βγει αυτοδύναμος και ότι θα πρέπει να τον εμποδίσουν γι αυτό. Μικρότερη της συνταγματικά απαιτούμενης για τις δύο πρώτες ψηφοφορίες (200), ή και της τρίτης (180), για την εκλογή Προέδρου αλλά ελαφρώς μεγαλύτερη της κυβερνώσας, είναι η πλειοψηφία που φαίνεται να σχηματίζεται απόψε στη Βουλή, κατά την κοινοβουλευτική διαδικασία εκλογής ΠτΔ. Ειδικότερα, με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα, τα κομματικά επιτελεία εκτιμούν πως οι θετικές ψήφοι για τον κ. Στ. Δήμα θα είναι από 161 έως 167. Υπέρ της υποψηφιότητας του κ. Στ. Δήμα σίγουροι, φυσικά, θεωρούνται οι βουλευτές της Ν.Δ. (127) και του ΠΑΣΟΚ (28). Δηλώνοντας «παρών», θα εκφράσουν την αντίθεσή τους οι 71 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. ΑΝΕΛ: Βάσει των κομματικών, συλλογικών αποφάσεων, «παρών» θα δηλώσουν σήμερα και τα δώδεκα μέλη της Κ.Ο. Στους διαδρόμους της Βουλής και στο πλαίσιο των πυρετωδών παρασκηνιακών διαβουλεύσεων, τουλάχιστον οι μισοί εξ αυτών (6) «θεωρείται» ότι υπό προϋποθέσεις πιθανόν να διαφοροποιηθούν ψηφίζοντας υπέρ της εκλογής Προέδρου στην κρίσιμη, τρίτη ψηφοφορία. ΔΗΜΑΡ: «Παρών» φαίνεται πως επιλέγουν και οι 10 βουλευτές του κόμματος στη σημερινή ψηφοφορία. Υπενθυμίζεται, πάντως, ότι τουλάχιστον τρεις εξ αυτών, οι Ν. Τσούκαλης, Νίκη Φούντα και Θ. Ψύρρας, έχουν δηλώσει ότι εντός ενός πλαισίου «εθνικής συνεννόησης» θα μπορούσαν να συμμετέχουν σε μια προεδρική πλειοψηφία τουλάχιστον 180 βουλευτών στην τελευταία ψηφοφορία. Με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα, τα κομματικά επιτελεία εκτιμούν πως οι θετικές ψήφοι για τον κ. Στ. Δήμα θα είναι από 161 έως 167. Χρυσή Αυγή: Οι 16 βουλευτές δηλώνουν πως μαζικά θα καταψηφίσουν την οποιαδήποτε υποψηφιότητα και στις τρεις ψηφοφορίες. Η «ήρεμη» εκ μέρους τους επιλογή, αφού θα είναι παρόντες, είναι να δηλώσουν «παρών», εκτός εάν επιλέξουν να διαφοροποιηθούν με κάποια από τις προσφιλείς τους ακραίες συμπεριφορές. ΚΚΕ: Είτε δηλώνοντας «παρών», είτε απουσιάζοντας, δεν πρόκειται να υποστηρίξουν υποψήφιο Πρόεδρο. Ανεξάρτητοι: Από τους συνολικά 24 ανεξάρτητους βουλευτές, υπάρχουν: Εξι (6) οι οποίοι έχουν εκφράσει την πρόθεση να ψηφίσουν υπέρ της υποψηφιότητας Δήμα από την πρώτη ψηφοφορία: Σπ. Λυκούδης, Γρ. Ψαριανός, Π. Μελάς, Γ. Νταβρής, Χρ. Αηδόνης, και χθες το βράδυ η κ. Αικατερίνη Μάρκου. Οκτώ (8) κινούνται σε τροχιά διαφωνίας έως τέλους: Θεοδώρα Τζάκρη, Θ. Παραστατίδης, Οδ. Βουδούρης, Μ. Ανδρουλάκης, Ραχήλ Μακρή, Χρυσούλα Γιαταγάνα, Μάρκος Μπόλαρης, Π. Μουτσινάς. Δύο (2), οι Π. Τατσόπουλος, Β. Οικονόμου, έχουν πρωταγωνιστήσει ήδη, ως γνωστόν, σε πρωτοβουλία με άλλους ανεξάρτητους και τους προαναφερθέντες τρεις της ΔΗΜΑΡ, σε πρωτοβουλία εξεύρεσης δυνατοτήτων εθνικής συμφωνίας (που περιλαμβάνει και εκλογές εντός του 2015), ώστε επί τη βάσει αυτή να καταστεί δυνατόν να εκλεγεί Πρόεδρος στις 29 Δεκεμβρίου. Στο «παρών» αλλά αδιευκρίνιστων διαθέσεων, οι υπόλοιποι εκ των ανεξαρτήτων: Γ. Κουράκος, Κ. Γιοβανόπουλος, Β. Πολύδωρας, Χρυσ. Αλεξόπουλος, Στ. Μπούκουρας, Β. Καπερνάρος, Μίκα Ιατρίδη και Γ. Κασαπίδης. Θα ψηφίσουν οι έγκλειστοι Χ.Α. Mε το σκεπτικό ότι η προεδρική εκλογή αποτελεί ύψιστη πολιτειακής φύσεως κοινοβουλευτική διαδικασία, οι εισαγγελικές αρχές προχώρησαν σε παροχή αδείας στους έ- γκλειστους βουλευτές της Χρυσής Αυγής προκειμένου να παραστούν και να ψηφίσουν κατά τη διάρκεια και των τριών ψηφοφοριών που προβλέπονται από το Σύνταγμα για την εκλογή ΠτΔ. Ο αρμόδιος για τις φυλακές εισαγγελικός λειτουργός Ν. Ποιμενίδης έκανε δεκτά τα αιτήματα των εγκλείστων της Χ.Α., ενώ ανάλογη θέση έλαβε και ο αρμόδιος εισαγγελέας για τον ανεξάρτητο πλέον βουλευτή Στ. Μπούκουρα. Συνολικά, μαζί με τον Στ. Μπούκουρα, εννέα έγκλειστοι θα παραστούν στη Βουλή, οι Νίκ. Μιχαλολιάκος, Ηλ. Κασιδιάρης, Χρ. Παπάς, Γ. Λαγός, Γ. Γερμενής, Π. Ηλιόπουλος και Ν. Κούζηλος. Η παροχή αδείας στους έγκλειστους βουλευτές δίδεται για πρώτη φορά καθώς πρόσφατα αιτήματά τους να παραστούν στη διαδικασία παροχής ή μη ψήφου εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση δεν έγιναν δεκτά. Η μόνη άδεια που τους είχε έ- ως σήμερα δοθεί αφορούσε τη δυνατότητά τους να παραστούν στη Βουλή και να υποστηρίξουν τις θέσεις τους ενόψει των συζητήσεων για την παροχή άδειας από το Κοινοβούλιο για να κινηθούν σε βάρος τους ποινικές διαδικασίες. Πέραν των εγκλείστων, θα παραστούν και οι βουλευτές της Χ.Α. που είναι έξω με περιοριστικούς όρους, μεταξύ των ο- ποίων και όσοι έχουν απαγορεύσεις για συμμετοχή σε ποικίλες δραστηριότητες της Χ.Α., όπως η Ελένη Ζαρούλια, πλην όμως τους επιτρέπεται η άσκηση των κοινοβουλευτικών τους καθηκόντων. Συνολικά 18 βουλευτές που έχουν εκλεγεί με τα ψηφοδέλτια της Χ.Α. θα παραστούν στην ψηφοφορία, εκ των οποίων, πλην του Στ. Μπούκουρα, και ο από καιρό α- νεξάρτητος Χρυσ. Αλεξόπουλος. ΙΩΑΝΝΑ ΜΑΝΔΡΟΥ

18 18-OIK_ELLADA_KATHI 16/12/14 23:15 Page ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 Απάντηση ΥΠΕΚΑ στην Περιφέρεια για το ρεύμα Οι Ελληνες προτιμούν το αυτοκίνητο Δεύτερο στις προτιμήσεις των κατοίκων της Αττικής έρχεται το λεωφορείο και ακολουθεί το μετρό Της ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΚΑΣΣΙΜΗ Κυρίαρχο στις προτιμήσεις των μετακινούμενων της πρωτεύουσας εξακολουθεί να καταγράφεται το Ι.Χ., το οποίο επιλέγεται για τις διαδρομές προς τη δουλειά, το σχολείο/σχολή, τα ψώνια, τη διασκέδαση κ.λπ. από το 34%. Το 33% επιλέγει το λεωφορείο, καθώς διαθέτει το πιο διευρυμένο δίκτυο μεταξύ των μέσων μαζικής μεταφοράς, ενώ ακολουθεί το μετρό με 31%, ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος με 10%, το τρόλεϊ με 9%, η μοτοσικλέτα (8%), το ταξί με 4%, το ποδήλατο με 3% και το τραμ με 2%. Το 27% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι πραγματοποιεί τις καθημερινές του μετακινήσεις με τα πόδια. Τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν ευρήματα έρευνας της Public Issue, η οποία πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της WWF που εγκαινιάζει την εκστρατεία «Panda με Μέσα για καλύτερη ζωή στην πόλη» σε συνεργασία με την εταιρεία Συγκοινωνίες Αθηνών για την ευαισθητοποίηση των πολιτών με στόχο την ενίσχυση της χρήσης των αστικών συγκοινωνιών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2013, στη χώρα μας κυκλοφορούν 5,2 εκατ. επιβατηγά οχήματα, ενώ το 2012 το 81,6% των επιβατοχιλιομέτρων που διανύθηκαν ή- ταν με αυτοκίνητο και το 17,7% με μέσα μαζικής μεταφοράς, ό- πως επεσήμανε ο διευθυντής του WWF Ελλάς Δημήτρης Καραβέλλας. Οσον αφορά τη γεωγραφική κατανομή της χρήσης των αστικών συγκοινωνιών, το 21% των κατοίκων του Δήμου Αθηναίων κάνει χρήση Ι.Χ., έναντι 32% στα νοτιοανατολικά προάστια, 56% στα βόρεια προάστια, 35% στα δυτικά προάστια και 34% στον Πειραιά. Η πιο διευρυμένη χρήση λεωφορείων παρατηρείται στους κατοίκους του Πειραιά με ποσοστό 46%, ακολουθούν τα δυτικά προάστια με 38%, τα νοτιοανατολικά με 34%, ο Δήμος Αθηναίων με 31% και τέλος τα βόρεια προάστια με 17%. Συστηματικότεροι χρήστες του μετρό φαίνεται ότι είναι οι κάτοικοι του Δήμου Αθηναίων (35%), των νοτιοανατολικών με 34%, των δυτικών και βορείων με 32% και τέλος του Πειραιά (όπου δεν έχει φτάσει ακόμα το μετρό) με 19%. Ο βασικότερος λόγος μη χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς, όπως καταγράφεται στην έρευνα, είναι ότι δεν χρειάζεται (γιατί είναι όλες οι διαδρομές κοντινές) με ποσοστό 39%, η μη εξυπηρέτηση των δρομολογίων που προσφέρονται (34%), οι καθυστερήσεις (10%), η ασυνέπεια των δρομολογίων (7%), η Δώδεκα παρεμβάσεις στον Προαστιακό Σιδηρόδρομο Σε δώδεκα παρεμβάσεις για τη βελτίωση των υπηρεσιών του Προαστιακού Σιδηροδρόμου προχωρούν η ΤΡΑΙΝΟΣΕ σε συνεργασία με το υπουργείο Υποδομών, τον Ο- ΣΕ, την ΕΕΣΣΤΥ (Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού) και την ΕΡΓΟΣΕ. Οι δράσεις περιλαμβάνουν: 1. Αποκατάσταση βραδυποριών με τη βοήθεια του ΟΣΕ και της ΕΡ- ΓΟΣΕ που περιλαμβάνει κυρίως έργα βελτίωσης υποδομής και η- λεκτροκίνησης. 2. Επιδιόρθωση όλων των κυλιόμενων σκαλών και ανελκυστήρων στους σταθμούς από τον Ο- ΣΕ. 3. Επισκευή αιθουσών αναμονής, τουαλέτας και φωτισμού τα οποία αναλαμβάνει ο ΟΣΕ. 4. Επιδιόρθωση καθισμάτων και εσωτερικών χώρων των συρμών από την ΕΕΣΣΤΥ. 5. Τοποθέτηση αποσπώμενων καλυμμάτων των καθισμάτων από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. 6. Αποκατάσταση πληροφοριακού συστήματος ΣΚΑ, το οποίο θα μετατραπεί σε παράλληλο με αυτό της ΤΡΑΙΝΟΣΕ (ΟΣΕ και ΕΡ- ΓΟΣΕ). 7. Επισκευή αυτόματων πωλητών εισιτηρίων. 8. Προμήθεια νέων αυτόματων πωλητών. 9. Επισκευή και προμήθεια νέων ακυρωτικών μηχανημάτων. 10. Επανεκπαίδευση πρακτόρων. 11. Σύστημα παρακολούθησης ποιότητας. 12. Φύλαξη σταθμών. απουσία σταθμών ή στάσεων κοντά και τα ακριβά εισιτήρια με ποσοστό 6%. Η πολύωρη αναμονή στις στάσεις αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα «επιβίβασης» για το 4% των ερωτηθέντων, ο συνωστισμός για το 3% όπως επίσης και η περιορισμένη προσβασιμότητα από ηλικιωμένα άτομα ή ά- τομα με αναπηρία (3%). Συνεργασία Λεωφορεία και τρόλεϊ αποτελούν το δημοφιλέστερο μέσο μαζικής μεταφοράς, καθώς επιβιβάζουν καθημερινά 1,4 εκατ. μετακινούμενους. Ο πρόεδρος της ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες) Γιάννης Οικονόμου σημείωσε ότι υ- πάρχουν σκέψεις συνεργασίας της ΟΣΥ με την Τοπική Αυτοδιοίκηση ή και ιδιώτες για την προμήθεια 20 λεωφορείων νέας τεχνολογίας με σχεδόν μηδενικούς ρύπους, εάν δεν βρεθεί τρόπος χρηματοδότησής τους από κοινοτικά κονδύλια. Το προσεχές διάστημα θα βρίσκεται στους συρμούς του μετρό ένα Panda που θα ενημερώνει το κοινό στο πλαίσιο της εκστρατείας ευαισθητοποίησης των πολιτών για τη χρήση των ΜΜΜ. Περισσότερες από οικογένειες έχουν ήδη ενταχθεί στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο της ΔΕΗ, έχοντας έκπτωση έως και 54% και αδιάκοπη ηλεκτροδότηση. Με αυτό τον τρόπο σχολίασε το γραφείο Τύπου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής τα δημοσιεύματα που αφορούν την ανακοίνωση του προγράμματος «Ηλεκτρικό Ρεύμα για όλους» από την Περιφέρεια Αττικής. Το πρόγραμμα προβλέπει τη συμβολή της περιφέρειας για την επανασύνδεση του ρεύματος σε οικογένειες που δεν μπορούν να καλύψουν τα έξοδα. Η περιφέρεια θα διαθέτει μέχρι 360 ευρώ το έτος ανά οικογένεια, συνολικά 2,5 εκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή προϋπολογίζει να στηρίξει περίπου οικογένειες. Το ΥΠΕΚΑ με την ανακοίνωσή του ουσιαστικά λέει πως έχει φροντίσει ήδη έτσι ώστε να μη γίνονται διακοπές ηλεκτροδότησης σε οικογένειες με κοινωνικά - οικονομικά προβλήματα (μακροχρόνια άνεργοι, τρίτεκνοι, άτομα με αναπηρία κ.λπ.) καθώς και για τη μείωση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον της ένταξης στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο, το Υ- «Το υπουργείο έχει ήδη φροντίσει να μη γίνονται διακοπές ηλεκτροδότησης σε οικογένειες με κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα». ΠΕΚΑ σημειώνει πως «εδώ και ένα χρόνο λειτουργούν επιτροπές σε όλη τη χώρα, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της ΔΕΗ, του ΔΕΔΔΗΕ και των Κοινωνικών Δομών των περιφερειών και των δήμων. Οι επιτροπές αυτές εξετάζουν και τις εξαιρετικές περιπτώσεις που δεν εντάσσονται στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο, λόγω ιδιαίτερων κοινωνικών χαρακτηριστικών. Μέχρι σήμερα, στις ειδικές αυτές κατηγορίες έχουν ενταχθεί νοικοκυριά». Από την πλευρά της Περιφέρειας Αττικής, έντονη ήταν η ενόχληση για την κυβερνητική αντίδραση στην ανακοίνωση του προγράμματος, ιδιαίτερα όπως εκφράστηκε με την τοποθέτηση του υπουργού Εσωτερικών Αργύρη Ντινόπουλου σε τηλεοπτική εκπομπή. «Δεν μπορεί να λέει απαξιωτικά ο υπουργός ότι η περιφέρεια δίνει ένα ευρώ την ημέρα, όταν -όπως έχουμε υπολογίσει- το ποσό αυτό καλύπτει τις βασικές ανάγκες ηλεκτροδότησης τετραμελούς οικογένειας», σημείωσαν χαρακτηριστικά κύκλοι της περιφέρειας. «Η Περιφέρεια Αττικής δεν θέλει να κάνει πολιτική αντιπαράθεση ούτε με το ΥΠΕΚΑ ούτε με κανέναν άλλο. Δική μας φιλοδοξία είναι να μην υπάρχει νοικοκυριό χωρίς ρεύμα και αυτό θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται θετικά από όλους. Εστω κι έτσι όμως, είναι θετικό πως το υπουργείο Περιβάλλοντος ξέθαψε τις επιτροπές...», σχολίασαν χαρακτηριστικά. Απαντώντας στις κατηγορίες για προεκλογική σπουδή, σημείωσαν πως ο εξαπλασιασμός των κοινωνικών δαπανών (από 1,9 σε 13 εκατ. ευρώ) πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο. Γ. Ε. Εσοδα και πολιτικές εξελίξεις απειλούν με εκτροχιασμό Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ Η κακή πορεία των δημοσίων εσόδων τους τελευταίους μήνες και συγκεκριμένα από τον περασμένο Ιούλιο, σε συνδυασμό με την πολιτική αβεβαιότητα των τελευταίων ημερών θέτουν σε κίνδυνο τον τρέχοντα προϋπολογισμό, τα μεγέθη του οποίου κινούνται επί ξυρού ακμής. Στο διάστημα Ιανουαρίου - Νοεμβρίου καταγράφεται υστέρηση εσόδων ύψους 1,2 δισ. ευρώ, ενώ οι δαπάνες εμφανίζονται «παγωμένες», εξέλιξη που δείχνει ότι τον Δεκέμβριο θα χρειασθεί να καταβληθούν σημαντικά ποσά σε φορείς του Δημοσίου και ασφαλιστικά Ταμεία. Είναι ενδεικτικό ότι μέχρι το τέλος του έτους το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να εισπράξει το τεράστιο ποσό των 8,4 δισ. ευρώ για να επιτευχθεί ο στόχος του προϋπολογισμού, όταν τον περασμένο Δεκέμβριο οι εισπράξεις δεν ξεπέρασαν τα 5 δισ. ευρώ. Παρά την ευνοϊκή ρύθμιση για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων υ- ποχρεώσεων, πολλοί φορολογούμενοι αδυνατούν να πληρώσουν τις τρέχουσες υποχρεώσεις τους, γεγονός που εντείνεται εξαιτίας της πολιτικής αβεβαιότητας. Στελέχη του οικονομικού επιτελείου εμφανίζονται προβληματισμένα, εκτιμώντας μάλιστα ότι με τα σημερινά δεδομένα η κατάσταση θα χειροτερέψει. Σημειώνουν δε, ότι είναι αρκετοί οι φορολογούμενοι που μεταθέτουν τις πληρωμές του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων καθώς και του φόρου εισοδήματος στους πρώτους μήνες του Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών τα έσοδα του ΕΝΦΙΑ μετά τις δύο πρώτες δόσεις του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου, έχουν «κολλήσει». Συγκεκριμένα είχαν εισπραχθεί μέχρι και τον Οκτώβριο περί τα 1,27 δισ. ευρώ ενώ τον Νοέμβριο οι εισπράξεις δεν ξεπέρασαν τα 230 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι ο στόχος που έχει τεθεί από το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει την είσπραξη 2,65 δισ. ευρώ, κάτι που φαίνεται πλέον ιδιαίτερα δύσκολο. Στο ποσό των 8,4 δισ. ευρώ περιλαμβάνονται περίπου 5,8 δισ. ευρώ φορολογικά έσοδα που πρέπει να εισπραχθούν μέχρι το τέλος του έτους, καθώς και οι δύο δόσεις του ΕΝΦΙΑ που θα εισπραχθούν τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο. Επίσης περιλαμβάνονται και τα ANFAs (κέρδη του ευρωσυστήματος από τα ελληνικά ομόλογα που επιστρέφονται στο ελληνικό Δημόσιο) που α- νέρχονται στα 2 δισ. ευρώ. Ειδικότερα από τα 8,43 δισ. ευρώ: Τα 5,8 δισ. ευρώ αποτελούν φορολογικά έσοδα τα οποία πρέπει να εισπραχθούν τον τελευταίο μήνα του έτους. Το εγχείρημα είναι ιδιαίτερα δύσκολο, δεδομένου ότι ήδη καταγράφεται κόπωση στην αποπληρωμή των φορολογικών υποχρεώσεων καθώς και στην είσπραξη φόρων παρελθόντων οικονομικών ετών. Προκειμένου να μειωθούν οι απώλειες έχουν δοθεί εντολές στις εφορίες να σταματήσουν οι επιστροφές φόρων κυρίως στα φυσικά πρόσωπα, ενώ όσοι ι- διοκτήτες ακινήτων δεν έχουν πληρώσει τη δόση του Δεκεμβρίου δεν μπορούν να λάβουν φορολογική ενημερότητα. Τα 2,6 δισ. ευρώ αφορούν τις δύο τελευταίες δόσεις του ενιαίου φόρου ι- διοκτησίας ακινήτων, καθώς και τα έσοδα από τα ANFAs. Τα 600 εκατ. ευρώ από τον ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται από στελέχη του οικονομικού επιτελείου ότι θα εισπραχθούν κανονικά. Ωστόσο, τα 2 δισ. ευρώ από τα ANFAs θα εισπραχθούν ε- φόσον ολοκληρωθεί ο έλεγχος από την τρόικα στο διάστημα της δίμηνης παράτασης που έχει λάβει η χώρα. Στην περίπτωση που ο έλεγχος κλείσει αργότερα, δηλαδή μετά τη δίμηνη παράταση, τα έσοδα αυτά θα καταγραφούν στον προϋπολογισμό του Διπλή εξεταστική για τους φοιτητές Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΛΑΚΑΣΑ Μία ακόμη ευκαιρία να κλείσουν τις εκκρεμότητές τους στον δρόμο για το πτυχίο αποκτούν οι φοιτητές των ελληνικών πανεπιστημίων και ΤΕΙ καθώς τον Φεβρουάριο θα μπορούν να εξεταστούν και στα μαθήματα των ε- αρινών εξαμήνων και τον Ιούνιο σ εκείνα των χειμερινών. Η σχετική α- πόφαση του υπουργείου Παιδείας προκαλεί αντιδράσεις πανεπιστημιακών καθώς μετατρέπει τα πανεπιστήμια σε εξεταστικά κέντρα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του υπουργού Παιδείας Ανδρέα Λοβέρδου, θα κατατεθεί τροπολογία προς ψήφιση στη Βουλή ώστε οι φοιτητές των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ να μπορούν να εξεταστούν στην εξεταστική περίοδο του Φεβρουαρίου και Ιουνίου 2015 σε όλα τα μαθήματα που οφείλουν από προηγούμενα εξάμηνα, ανεξάρτητα εάν αυτά διδάσκονται σε χειμερινό ή εαρινό ε- ξάμηνο. Η τροπολογία θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή την ερχόμενη εβδομάδα. Υπενθυμίζεται ότι ανάλογη απόφαση είχε λάβει και ο πρώην υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος για το Βέβαια, για το 2014 στόχος του υπουργείου ήταν να διευκολυνθούν οι λεγόμενοι «αιώνιοι» φοιτητές, που είχαν ξεπεράσει τον ανώτατο χρόνο σπουδών που δίνεται εκ του νόμου 4009/2011 να ο- λοκληρώσουν τις σπουδές τους. Ομως, η νυν ηγεσία του υπουργείου έχει προβλέψει ειδική ρύθμιση (ψηφίστηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου) για τους ε- ναπομείναντες «αιωνίους» που πρέπει να πάρουν το πτυχίο τους. Συγκεκριμένα, όσοι είχαν συμμετάσχει σε ε- ξετάσεις σε τουλάχιστον μία εξεταστική περίοδο τα δύο προηγούμενα ακαδημαϊκά έτη ή υπέβαλαν τη σχετική δήλωση μαθημάτων για συμμετοχή στις εξετάσεις, εξαιρέθηκαν από την αυτοδίκαιη απώλεια της φοιτητικής ιδιότητας και τους δόθηκε η δυνατότητα να εξεταστούν σε όλα τα μαθήματα τον περασμένο Σεπτέμβριο και τον προσεχή Φεβρουάριο. Καθώς η νέα ρύθμιση αφορά τους φοιτητές όλων των εξαμήνων (και όχι μόνο τους «αιωνίους») δημιουργείται η στρέβλωση φοιτητές να μπορούν να εξετασθούν σε μαθήματα για την επιτυχή ολοκλήρωση των οποίων α- παιτούνται παρουσίες και εργασίες. «Με τον τρόπο αυτό υποβαθμίζεται το εκπαιδευτικό έργο και το υπουργείο Παιδείας παρεμβαίνει στην ακαδημαϊκή αυτονομία των ΑΕΙ» ανέφερε χθες στην «Κ» η Ευγενία Μπουρνόβα, πανεπιστημιακός του Παν. Αθηνών και μέλος του Συμβουλίου του. Απεργία διοικητικών Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ε- πίσης, αρχίζει σήμερα η 48ωρη α- περγία των διοικητικών υπαλλήλων των πανεπιστημίων και ΤΕΙ με βάση σχετική απόφαση της Ομοσπονδίας Διοικητικού Προσωπικού Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΟΔΠΤΕ). Καθώς στο τέλος του χρόνου ολοκληρώνεται η περίοδος της διαθεσιμότητας, η ΟΔΠΤΕ ζητεί να επανατοποθετηθούν όλοι οι διοικητικοί που βρίσκονται σε διαθεσιμότητα. Ηδη έχουν προκηρυχθεί 600 θέσεις σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ και απομένουν άλλοι περίπου 450 διοικητικοί υπάλληλοι που είναι μετέωροι. Για το θέμα οι διοικητικοί κάθε ΑΕΙ προγραμματίζουν σήμερα συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, ενώ στην Αθήνα έχει προγραμματιστεί συγκέντρωση της ΑΔΕΔΥ στη 1 μ.μ. στην πλατεία Κλαυθμώνος. Στο αρχείο μπήκε επίθεση της Χρυσής Αυγής Προς ψήφιση τροπολογία που θα επιτρέπει στους φοιτητές να εξεταστούν σε όλα τα μαθήματα που οφείλουν. Στο αρχείο «αγνώστων δραστών» κατέληξε η υπόθεση της επίθεσης μελών της Χρυσής Αυγής στον κοινωνικό χώρο «Συνεργείο» στην Ηλιούπολη τον Ιούλιο του 2013, παρότι από την αστυνομική και δικαστική έρευνα είχαν προκύψει ενδείξεις συμμετοχής σ αυτήν ακόμα και βουλευτών του κόμματος, όπως του προφυλακισμένου σήμερα βουλευτή Πειραιά της Χ.Α. Γιάννη Λαγού. Στη δικογραφία, μάλιστα, που συμπεριέλαβε στην εισαγγελική του πρόταση και ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών κ. Ισίδωρος Ντογιάκος, υπάρχει έγγραφο της Βουλής των Ελλήνων από το οποίο προκύπτει ότι ο Λαγός πήγε στο σημείο της επίθεσης χρησιμοποιώντας το βουλευτικό του αυτοκίνητο. Ε- πιπλέον, από την άρση απορρήτου στα τηλέφωνα και τους υπολογιστές μελών της Χρυσής Αυγής (στο διάστημα μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα) εντοπίστηκαν γραπτά μηνύματα sms από τα οποία προκύπτουν ενδείξεις συμμετοχής τους στο συμβάν. Μέλος της Τ.Ο. Νίκαιας απευθύνεται (μέσω Facebook) σε έ- τερο μέλος της οργάνωσης λέγοντάς του: «Μάλλον Παρασκευή θα σε χρειαστώ μαζί με κάποιους δικούς μας 9.30 το βράδυ για μια μαγκιά που ετοιμάζουμε με Πειραιώτες». Αντίστοιχα, στο κινητό τηλέφωνο του Γιάννη Λαγού βρέθηκαν μηνύματα sms όπως «πλάκα, πλάκα, το συνεργείο είχε δουλειά, 50 μηχανάκια, χα» ή «δηλαδή τους αλλάξατε τα λάδια και τους γρασάρατε;». Βρέθηκε ακόμα γραπτό μήνυμα της συντρόφου του που έλεγε: «Ο άντρακλάς μου δέρνει, λα λα λα λα, γουσταααάρω». Την έρευνα για την υπόθεση είχε αναλάβει το τμήμα Κρατικής Ασφάλειας της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Νοτιοανατολικής Αττικής. Το διαβιβαστικό έγγραφο με ημερομηνία 1η Αυγούστου 2013 ανέφερε ότι 20 άτομα που συμμετείχαν σε πορεία 50 περίπου δικύκλων φέροντες διακριτικά της Χρυσής Αυγής μπήκαν στον κοινωνικό χώρο «Συνεργείο», προκάλεσαν φθορές σε εξοπλισμό της εγκατάστασης και τραυμάτισαν τον εκμισθωτή του χώρου Δ.Π. Ο τελευταίος, την 6η Αυγούστου υπέβαλε μήνυση στην ΕΛ.ΑΣ. Ενα χρόνο αργότερα, ωστόσο, και συγκεκριμένα την 20ή Αυγούστου, η υπόθεση τέθηκε στο Αρχείο. Αποκαλύπτεται, μάλιστα, ότι η υπόθεση αρχειοθετήθηκε πριν ο αρμόδιος προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Ισ. Ντογιάκος συντάξει το πόρισμα - πρότασή του, στην οποία α- ναφέρει την επίθεση στο «Συνεργείο» ως μια από τις εμβληματικές επιθέσεις ταγμάτων εφόδου της Χρυσής Αυγής. ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΟΥΛΙΩΤΗΣ

19 19-OIK_KARIERA_KATHI 16/12/14 20:26 Page 19 Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014 KAΡΙΕΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 19 Industry: Financial Services Description: XForex is an innovative company which has developed a robust and unique web trading platform for foreign currency trading. XForex.com where technology meets the world of finance; where technology meets foreign currency. Our platform was developed by traders who understand the needs of a successful trader. Thus, our clients are assured of our winning combination: uncompromising financial professionalism and the flexibility and speed of online trading. Company: XFR Financial Ltd Address: Vasileos Konstantinou 140, 1st & 2nd Floor, Tofias Building Postcode: 3080 Country: Cyprus Contact Person: Mrs Marianna Shiamtani hrcy@xforex.com Website: Location: Limassol, Cyprus Introduction: XForex, an Investment firm regulated by Cysec, is an innovative company which has developed a robust and unique web trading platform for foreign currency trading. Name of Position: DANISH RETENTION OFFICER Type of Employment: Full Time Job Description: The Danish Retention Officer will be responsible for the communication with the existing clients and presenting the Company's services. Requirements: Excellent knowledge of the Danish language Previous online Retention experience is an advantage Ability to work in a fast-paced environment Work well under pressure Be Computer literate Remuneration: A very attractive remuneration package will be offered according to experience and qualifications including medical care.

20 20-OIK_SYNALLAGMA_KATHI 16/12/14 23:19 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΞΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014