Στις αγορές το κυπριακό αέριο

Transcript

1 01- KATHI_22-3_KATHI NEW 21/03/15 00:38 Page 1 8/3/2015 ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Τ /3/ ΜΕ ΤΗ ΛΟΥΪΖΑ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 Eτος 6 ο Aρ. φύλλου 337 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα 1,50 (Απλή έκδοση) 2,90 (Βασική) 3,90 (Ενισχυμένη) ΣHMEPA SPORTS ΑΠΟΕΛ: Η ζωή χωρίς τον Μαντούκα ΟΜΟΝΟΙΑ: Η προσοχή στο ρευστό Α ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ: Στο «συρτάρι» η αύξηση Ηαθλητομάνα Λεμεσός Μια ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ με 2.00 Spring it on! Topshop πόλη κατοίκων σ ένα μικρό νησί ψυχών έχει γεννήσει Ολυμπιονίκες, Παγκόσμιους Πρωταθλητές και κατόχους παγκόσμιων ρεκόρ. ΧΡ. ΛΕΙΒΑΔΙΩΤΗΣ Με τη μαγκιά του και το σπαθί του FORMULA RENAULT 3,5 Η ώρα του Ευτύχιου έφτασε Le Specs Jasper Conran Marks&Spencer Shoe box Clinique ΤΕΥΧΟΣ 12 / ΜΑΡΤΙΟΣ 2015 «ΕΚΑΝΑ BULLYING ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑΝΙΩΣΑ» Οι φοβίες, η μητρότητα και η καριέρα H STYLEdiary Η κοινότητα των Κοκκινοχωρίων που υπερηφανεύεται για τις πατάτες, τις αυθεντικές της παστόπιτες, τη φιλοξενία και τους καλόκαρδους ανθρώπους της Στις αγορές το κυπριακό αέριο Επαφές για προσέλκυση των πρώτων πελατών - Στο ψυγείο η ενδιάμεση λύση Σημαντικές εξελίξεις στους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Λευκωσίας δρομολογεί η πρόθεση της Noble να κηρύξει εμπορεύσιμο το αέριο του κοιτάσματος «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12 της κυπριακής ΑΟΖ. Η ενέργεια της Noble Energy ανοίγει διάπλατα τον δρόμο για σύναψη συμβολαίων εφόσον ολοκληρωθεί το Σχέδιο Ανάπτυξης που η εταιρεία θα υποβάλει προς έγκριση εντός τριών εβδομάδων. Η Αίγυπτος φιγουράρει ως ο πρώτος δυνητικός αγοραστής φυσικού ΑΝΑΛΥΣΗ Συμμαχίες και έχθρες στη γεωπολιτική σκακιέρα της ενέργειας Σελ. 4 ΤΟΥΛΑ ΟΝΟΥΦΡΙΟΥ Ενδιαφέρον από δυνητικούς αγοραστές Σελ. 6 αερίου από το κοίτασμα «Αφροδίτη» και ακολουθούν η εσωτερική αγορά της Κύπρου και η Ιορδανία. Κυβέρνηση και Noble προκρίνουν τη δημιουργία υποθαλάσσιων υποδομών με αγωγούς οι οποίοι θα ξεκινούν από την πλατφόρμα που θα στηθεί και θα καταλήγουν σε τρεις προορισμούς. Τα θετικά νέα επιδρούν καταλυτικά στο θέμα της ενδιάμεσης λύσης, η οποία, όπως όλα δείχνουν, για δεύτερη φορά θα μπει στο ψυγείο. Σελ. 3 KYΠΡΙΑΚΟ Το τρίμηνο που θα κρίνει πάρα πολλά Γεφυροποιό ρόλο θέλει ο Άιντε Καθοριστικό για την έκβαση των απευθείας διαπραγματεύσεων που θα επαναρχίσουν προσεχώς θεωρούν τα ΗΕ το τρίμηνο Μαΐου-Ιουλίου, καθότι επιδιώκουν να ωθήσουν τις δύο πλευρές σε τέτοιες συγκλίσεις, ώστε η συνέχιση του διαλόγου να είναι μονόδρομος. Με τη μέθοδο αυτή θέλουν επίσης να διασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρξει νέα κρίση όπως αυτή που οδήγησε στη διακοπή των συνομιλιών. Η τουρκική πλευρά πάντως προσέρχεται στον διάλογο με μειωμένες προσδοκίες εμμένοντας σε σκληρές θέσεις στα κρίσιμα κεφάλαια. Σελ. 5, 7 ΔΗΛΩΣΗ ΤΣΙΠΡΑ ΣΤΗΝ «Κ» Πηγαίνω στη Μέρκελ χωρίς πίεση Την αναβάθμιση των διμερών σχέσεων με τη Γερμανία και τη συζήτηση των σημαντικών θεμάτων που απασχολούν την Ευρώπη προκρίνει, με δήλωσή του στην «Κ», ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αλέξης Τσίπρας, ως κεντρικά ζητήματα της αυριανής, κρίσιμης συνάντησης που θα έχει, στο Βερολίνο, με τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, πρόκειται για «μια συνάντηση που δεν θα πιέζεται από τις διαπραγματεύσεις». Σελ. 18, 19, 20 ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ «Κ» ΚΩΣΤΑΣ ΚΛΗΡΙΔΗΣ Είναι εφικτή η καταπολέμηση της διαφθοράς; Σελ. 9 ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΟΜΗΡΟΥ Ανάκτηση αυτοδυναμίας στην πολιτική. Σελ. 10 ΜΑΡΙΟΣ ΚΑΡΟΓΙΑΝ Σημάδια παρακμής στο ΔΗΚΟ. Σελ. 12 XΡΙΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΗΣ Ανοίγματα ΑΚΕΛ στην κοινωνία. Σελ. 13 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΜΠΡΟΥΝΤΖΟΣ Πολιτικός, θεσμικός ή ποινικός εκβιασμός; Σελ. 14 ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΖΑΓΓΟΥΛΟΣ Χάνουν το τρένο της πληροφορικής οι μαθητές μας. Σελ. 14 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΑΒΒΙΔΗΣ Γράμμα σε γονείς παιδιών με ειδικές ανάγκες. Σελ. 11 Το bullying ξεκινά από το νηπιαγωγείο Η τραγική είδηση του χαμού του 20χρονου φοιτητή Βαγγέλη Γιακουμάκη από την Κρήτη, έφερε στην επιφάνεια σε Ελλάδα και Κύπρο το απεχθές φαινόμενο της σχολικής βίας, γνωστό και ως bullying, το οποίο σύμφωνα με ειδικούς εμφανίζεται ιδιαίτερα ενισχυμένο τα τελευταία χρόνια. Σελ. 21 Γιωρκάτζη μόνη στην Κεντρική Προεδρικοί πονοκέφαλοι Στονδρόμο της απόλυτης απομόνωσης βαδίζει η διοικήτρια της ΚΤ Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, την ώρα που η οικονομία έχει την απόλυτη ανάγκη της ομαλής λειτουργίας της εποπτικής αρχής του τραπεζικού συστήματος. Αύριο θα απαντήσει στον ποινικό ανακριτή Π. Καλλή για τους ισχυρισμούς περί δωροδοκίας του βοηθού γενικού εισαγγελέα, Ρίκκου Ερωτοκρίτου. Σελ. 11 Σκιές μεταξύ Ισραήλ-ΗΠΑ Ανοίγματα στον Άσαντ Το ενδεχόμενο συνολικής αναθεώρησης των σχέσεων ΗΠΑ Ισραήλ και της αμερικανικής πολιτικής στο Παλαιστινιακό εξετάζει ο Μ. Ομπάμα ύστερα από την εμπρηστική δήλωση Νετανιάχου κατά της δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους. Την ίδια ώρα, το άνοιγμα που φέρεται να έκανε προς τον ηγέτη της Συρίας ο Τζον Κέρι προκαλεί έντονες αντιδράσεις. Σελ. 22 ΝΤΑΪΝΑ ΚΑΠΡΟΥ Αλλαγές για το ΕΕΕ μετά το Πάσχα Τροποποιήσεις στα κίνητρα για άρση αδικιών προωθεί η Αιμιλιανίδου Την επανεξέταση του πλαισίου και της νομοθεσίας για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα μελετά το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων σε μια προσπάθεια να διευρυνθούν τα κριτήρια, αφού, όπως έχει διαπιστωθεί, αρκετά άτομα που ήταν δικαιούχοι έχουν απορριφθεί. Εκτιμάται ότι το αρμόδιο Υπουργείο θα είναι έτοιμο μετά το Πάσχα να καταθέσει νέους κανονισμούς στη Βουλή προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες βελτιώσεις στο σύστημα. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» στις σκέψεις του Υπουργείου Εργασίας επικρατεί και η άποψη όπως σε κάποιες περιπτώσεις να είναι στη διακριτική ευχέρεια της υπουργού η έγκριση του βοηθήματος για άτομα τα οποία δεν καθίστανται δικαιούχοι. Οικονομική, σελ 3. Σαγηνεύει η Λεβέντειος Πινακοθήκη Στις 25 Μαρτίου η Λεβέντειος Πινακοθήκη συμπληρώνει ένα χρόνο λειτουργίας μέσα στον οποίο διοργανώθηκαν δύο προσωρινές εκθέσεις, δέκα διαλέξεις, δεκάδες ξεναγήσεις και ποικίλα εκπαιδευτικά προγράμματα, ενώ τις αίθουσες και τις συλλογές θαύμασαν πέραν των επισκεπτών όλων των ηλικιών. Οι άνθρωποι που κρύβονται πίσω από αυτή τη μεγάλη επιτυχία μίλησαν στην «Κ» για την εμπειρία και τα συναισθήματά τους για τον πρώτο χρόνο ζωής της Πινακοθήκης. Ζωή, σελ. 1 ΑΘΗΝΑΪΚΟ-ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ Κόστος εξουσίας χρεώνεται ο ΔΗΣΥ Εσωστρέφεια στην Πινδάρου Βάζει πλάτη στην κυβέρνηση ο Δημοκρατικός Συναγερμός αλλά όχι ανώδυνα. Η έλλειψη άλλων πολιτικών στηριγμάτων δεν επιτρέπει στο κυβερνών κόμμα να διαφοροποιείται εύκολα από επιλογές της εκτελεστικής εξουσίας με <<<<<<<< Το μανιφέστο και οι βλέψεις της Θεοχάρους αποτέλεσμα να χρεώνεται λανθασμένες επιλογές μελών της κυβέρνησης αλλά και του ιδίου του Προέδρου της Δημοκρατίας. Το χαμηλό βαρομετρικό που επηρεάζει το Προεδρικό αγγίζει και την Πινδάρου όπου παρατηρούνται κρούσματα εσωστρέφειας. Σελ. 12 ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Ωρα ευθύνης Όσα απίστευτα συνέβησαν το τελευταίο διάστημα στην κεντρική πολιτική σκηνή της χώρας, με πρωταγωνιστές κορυφαίους θεσμούς της πολιτείας έχουν υποσκάψει καίρια το εναπομείναν αίσθημα εμπιστοσύνης της κοινής γνώμης. Είναι κάτι που δεν το αποτυπώνουν μόνον οι δημοσκοπήσεις αλλά μπορεί εύκολα να αφουγκραστεί κανείς. Μια κοινωνία θυμωμένη και οργισμένη απαιτεί από τους κρατούντες να δώσουν λύσεις στα προβλήματα που μαστίζουν τη χώρα και τους ανθρώπους της, θέτουν σε κατάσταση ομηρίας τις παραγωγικές της δυνάμεις και τραυματίζουν την οικονομία. Γι αυτό τον λόγο θεωρούμε υποχρέωση να υποδείξουμε στους ταγούς της χώρας ότι θα πρέπει να στρέψουν την προσοχή τους στα μείζονα ζητήματα που ταλαιπωρούν τους πολίτες. Μακριά από λαϊκισμό και ανέξοδες ρητορείες οι έχοντες ρόλο και λόγο οφείλουν να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. ΤΕΥΧΟΣ 36 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2015 Ο πασχαλινός μπουφές αλλιώς... Σελ. 15 ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΜΑΡΤΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Α ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Οι top 10 πρωτοεμφανιζόμενοι Παίκτες όπως οι Φυλακτού, Οικονομίδης, Στογιάνοβιτς, Εγγλέζου, Νούχου, Λαΐφης, Κολοκούδιας, Κίττος, Ρόσα και Γκριγκαλασβίλι αποτελούν τα «καυτά» ονόματα. ΑΥΞΗΣΗ ΟΜΑΔΩΝ Μπερδεμένα τα πράγματα Όλα δείχνουν πως τελικά θα περάσει η πρόταση για αύξηση των ομάδων, όμως οι υπέρμαχοι της κίνησης δεν δείχνουν έτοιμοι να αποδείξουν τα οφέλη. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS ΔΙΑΙΤΗΤΕΣ Επάγγελμα υψηλού κινδύνου Από τις έντονες διαμαρτυρίες και τις φραστικές απειλές προηγούμενων χρόνων, στις βομβιστικές επιθέσεις και τους εμπρησμούς σε βάρος διαιτητών. ΒΟΛΕΪ Χρονιά Ομόνοιας και Απόλλωνα Οι πράσινοι στους άνδρες και οι Λεμεσιανοί στις γυναίκες κατέκτησαν τον τίτλο του πρωταθλητή της σεζόν στην πετόσφαιρα.

2 02-KATHI NEW_Master_cy 20/03/15 21:09 Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Την Τρίτη της εκκωφαντικής σιωπής Η σιωπή μετά το πρωινό της περασμένης Τρίτης και τα όσα είπα στην «Πρώτη καλημέρα» της τηλεόρασης του ΡΙΚ, ήταν τόσο εκκωφαντική όσο και η σιωπή της Δευτέρας 8/9/2014, όταν αυτή η εφημερίδα βγήκε με πρωτοσέλιδο: «Σκιές στη Γιωρκάτζη λόγω Βγενόπουλου» και υπότιτλο: «Θέμα τάξης για τη διοικήτρια της ΚΤΚ, καθώς ο εν διαστάσει σύζυγος και η θυγατέρας της εκπροσωπούν τη MIG». Προκαλεί όμως έως και φόβο, όταν ένας δημοσιογράφος λέει τόσα και τέτοια πράγματα σε μια ευρωπαϊκή τάχατες χώρα χωρίς να αντιδρά κανείς! Παίρνοντας τα πράγματα με τη σειρά να υπενθυμίσω ότι το θέμα που κληθήκαμε από τον Κυριάκο Πιερίδη και τη Σταυριανή Κωνσταντίνου να συζητήσουμε ήταν: «Η κρίση στους θεσμούς ταράζει την κοινωνία». Όπως συχνά γράφω, έχω καταλήξει ότι στην Κύπρο τα τρία κακά που μας έφεραν σε αυτό το χάλι είναι, η έλλειψη λογοδοσίας, η ατιμωρησία και η ασυδοσία. Εξού κι έμειναν ατιμώρητοι όσοι έλαβαν μέρος στο πραξικόπημα κι εξήγησα ακόμα πως η λίστα με τις εκατοντάδες δημοσίων υπαλλήλων-πραξικοποιματιών «εξωραΐστηκε» ως εκ θαύματος, μέχρις ότου έμειναν οι «62» που τους αποκατέστησε ο Γλαύκος Κληρίδης με πλήρεις απολαβές. Ανέφερα ότι ανάμεσα στις δύο και πλέον χιλιάδες αγνοουμένους και πεσόντες του 1974, «επωνύμου πατρός ουδείς» και τόνισα μετά λόγου γνώσεως ότι και το ζήτημα των αγνοουμένων είναι τραγικό θύμα διαπλοκής συμφερόντων. Σε ό,τι αφορά τα σημερινά, είπα ότι «η μήτρα του κακού» εμφανίζεται μέσα της δεκαετίας του 1990, όταν νυχτερινές πτήσεις από το Βελιγράδι κατέβαζαν στη Λάρνακα σακούλες δολάρια για λογαριασμό του Μιλόσεβιτς. Υπολογίζεται ότι ξεπλύθηκαν περί τα 12 δισεκατομμύρια, με τη συνέργια τουλάχιστον τριών συντελεστών. Του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας (Αυξέντης Αυξεντίου), ενός τραπεζίτη (Κίκης Λαζαρίδης) της Λαϊκής και ενός δικηγορικού γραφείου, (Τάσσος Παπαδόπουλος). Η προμήθεια στο ξέπλυμα χρήματος ξεκινά από 25% και πάει έως και 40%. Αν υπολογιστεί το χαμηλότερο ποσοστό, στα 12 δισ., τότε 3 δισ. πήγαν στους συντελεστές! Στην Κύπρο, ενώ τα δολάρια του Μιλόσεβιτς ήταν το κουτσομπολιό της εποχής, δημοσίως επικρατούσε μια συνωμοτική σιωπή ώσπου η «Financial Times» το έφερε στην επιφάνεια της επικαιρότητας. Τότε ο Τάσσος Παπαδόπουλος κατέθεσε αγωγή εναντίον της εφημερίδας ζητώντας αποζημίωση λίρες. Ήταν η πρώτη φορά που τέθηκε δημοσίως θέμα διαπλοκής στην Κύπρο, μάλιστα με πολιτικές παρενέργειες διεθνώς. Παρενέργειες που δυστυχώς τις βρήκε μπροστά του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, όταν τον Μάρτη του 2013 πήγε στις Βρυξέλλες κι επέστρεψε «κουρεμένος». Σύμφωνα με διασταυρωμένες που ήταν παρούσες στο κυπριακό «κούρεμα», οι εταίροι μας, ανέσυραν το «φάκελο Μιλόσεβις» και τον φόρεσαν κολάρο στην κυπριακή αντιπροσωπεία, όταν αυτή προσπάθησε να αντιδράσει στην κατηγορία ότι είμαστε το μεγαλύτερο «πλυντήριο» στον κόσμο Μετά από αυτό ήρθε το σκάνδαλο του ΧΑΚ που μάζεψε όλες τις αποταμιεύσεις μιας εύπορης μεσαίας τάξης κατά κύριο λόγο, ακολούθησε η επέλαση των Ρώσων, η φούσκα των ακινήτων και η κατάρρευση! Εκτιμώ ότι το μέγα θύμα στην προκειμένη περίπτωση υπήρξε το κυπριακό πρόβλημα, το οποίο πολτοποιήθηκε ανάμεσα στα διαπλεκόμενα συμφέροντα. Αυτά είπα μεταξύ άλλων την Τρίτη χωρίς ουδείς πολιτικός ή εμμέσως ή αμέσως εμπλεκόμενος να σχολιάσει ή να αντιδράσει. Έστω και για την τιμή των όπλων paraschosa@kathimerini.com.cy Στεκόταν στην κουπαστή και κοίταγε, τους ανθρώπους κάτω στην προκυμαία, η ωραία ανθοπώλις. Το ζήτημα είναι ότι κάθε λέξη αντιστοιχεί σε μια στιγμή, γράφεις τη λέξη, φεύγει η στιγμή, πατάς backspace και σβήνεις τη λέξη αλλά ό,τι και να πατήσεις πίσω η στιγμή δεν έρχεται. Λογοτεχνικά ξεκίνησα προς τιμήν της. Η Ελένη Θεοχάρους ως γιατρός (το έργο της είναι πέραν αμφιβολίας) ως λογοτέχνης (αν δεν τη διαβάσατε να το κάνετε δική της η ωραία ανθοπώλις) ως πολιτικός (εδώ είμαστε). Τείνω να πιστεύω ότι η ιατρική είναι το πρώτο μέλημά της, η ποίηση το μεράκι της και η πολιτική η αγαπημένη της αγγαρεία. Πως σου αρέσει αλλά ταυτόχρονα πρέπει να πλύνεις τα πιάτα και για να καθαρίσει ο νεροχύτης και για να φτιάξει και η εικόνα της κουζίνας; Κάπως έτσι. Ξεκινώντας από το ΔΗ- ΚΟ στα δοξασμένα 90s και φτάνοντας στο σήμερα, εσχάτως διαφωνεί με τον Δημοκρατικό Συναγερμό. Τα ρεπορτάζ λένε, πως εξήγγειλε το κίνημα ως τροχιοδεικτικό ώστε να προσμετρήσει αντιδράσεις και να σαλέψει λίγο τα νερά. Ξεκίνημα και κίνημα προσωποπαγές, αν και υπάρχουν, όπως η ίδια δήλωσε, «καλύτεροι από εμένα πολίτες, αν θέλουν να ηγηθούν» στο δελτίο του Μέγκα που έσπευσε πρώτη μέρα που ακούστηκε η πληροφορία, να τη φιλοξενήσει κιόλας. Και τι είπε μέσα σε τρία λεπτά στον τηλεοπτικό αέρα; Πλήρης αποδόμηση των μέχρι σήμερα πεπραγμένων σε πολιτικό επίπεδο, πως χρειάζεται μια αλλαγή ο τόπος, να ξεσηκωθεί ο κόσμος από τον καναπέ και όλοι μας μια γροθιά «να χωράει σε μια μαντηλιά όπου έβαζαν οι παλιοί άνθρωποι του μόχθου το προσφάι τους», όπως είχε δηλώσει παλαιότερα. Δεν είπε, παραιτούμαι από τον ΔΗ- ΣΥ. Δεν το είπε. Θα έπρεπε την ίδια στιγμή που στόλιζε από τον αέρα άπαν το κυπριακό πολιτικό σύμπαν (έχοντας κάνει εδώ και καιρό προετοιμασία για το κίνημα) να δηλώσει ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ/ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Η Ελένη έρχεται; ότι φεύγει από το κόμμα που πλέον δεν την αντιπροσωπεύει. Το ίδιο έκανε και το 90φεύγα, όταν δεν συμφώνησε για τις προεδρικές με το ΔΗΚΟ. Τι ξεχνάει πλην της παραιτήσεως; Πως και η ίδια είναι «παιδί» του συστήματος που αντιμάχεται. Στέλεχος, ως και ιστορικό μπορεί κάποιος να πει, είναι συνυπεύθυνη για πολιτικές και πρακτικές που σήμερα έκαναν και την ίδια να τα βάζει με το είναι της ουσιαστικά. Δηλαδή, θα ρωτήσετε, επειδή ανήκει σε ένα κόμμα δεν μπορεί να έχει διαφωνίες και άποψη; Σαφώς και δεν υποστηρίζω κάτι τέτοιο. Απλά λέω πως άργησε να «αναγνωρίσει» τις διαφωνίες της έστω και με την ένταση με την οποία τις παρουσιάζει αυτή την ώρα, αν και από την άλλη της βγάζω το καπέλο, γιατί διάβασε σωστά το timing. Αν δεν ήταν τώρα, πότε θα ήταν; Ίσως και ποτέ. Το πράττει, το κηρύττει, το δημιουργεί τώρα το κίνημα ή το κόμμα, γι αργότερα. Αν όμως μέχρι τώρα είσαι ακόμη μέσα στο μέσα του συστήματος, στην κοιλιά του κτήνους το οποίο θεωρείς ότι σε έχει υποτάξει τρόπον τινά με σκοπό να σε χωνέψει, τι καινούργιο έχεις να προσφέρεις μετέπειτα; Ποιο είναι το new year resolution έστω και αν δεν ισχύει το ίδιο για την πολιτική ό,τι και για τα Χριστούγεννα: Η πολιτική έχει συνέχεια, η 1η Ιανουαρίου δεν έχει καμία σχέση με την 31η Δεκεμβρίου. Θα επικροτούσα προσωπικά μια νέα πρόταση από έναν νέο πολιτικό που δεν βλέπει τον εαυτό του και τη γενιά του στο υφιστάμενο σύστημα. Δεν επικροτώ την εκ νέου αντιπροσώπευση μιας χρεοκοπημένης πολιτικά γενιάς, που βγαίνει για δύο λεπτά στο δελτίο και αποδομεί ό,τι υπηρετούσε μέχρι χθες. Που πετάει πέτρες στο οικοδόμημα που βοήθησε να φτιαχτεί και που μόλις το αντίκρισε τελειωμένο, είπε να του παίξει να πάει. Πολιτικά όμως, η κίνηση είναι σωστή και κυκλωτική. Πιάνει από όλα τα κόμματα, από ΕΔΕΚ-ΔΗΚΟ μέχρι Συμμαχία και από ΑΚΕΛ (τουλάχιστον ριζοσπαστικά τοποθετούμενη κατ εμέ) μέχρι και όποιους από τον ΔΗΣΥ αποφασίσουν ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ να την κάνουν follow εκτός από τον Κουλία που εμπίπτει στην κατηγορία «καλό παιδί, σίγουρο like». Ο μόνος που βλέπω να σκιάζεται είναι ο Λιλλήκας που φαίνεται πως θα έχει αντίπαλο στην κεντροδεξιά. Έτσι, η κίνηση είναι σωστή από την πλευρά της, διαφορετικά όμως δεν βλέπω τη σωτηρία έτσι κι αλλιώς στα μάτια κανενός που θέλει να με πείσει ν αλλάξω αν δεν αλλάξω πρώτος εγώ και αν εγώ δεν πιστέψω ότι ήρθε η ώρα για την αλλαγή. Σωτήρες τέλος εφόσον η σωτηρία δεν θα επέλθει με μια χωρίς ανάσα προκήρυξη θέσεων μέσα σ ένα λεπτό από τα δελτία των οχτώ και είκοσι και με την ομήγυρη να διερωτάται: «Μα καλά, τι έγινε τώρα; Κάνει κόμμα η Θεοχάρους; Καλά κατάλαβα»; Δεν το υποστηρίζω μόνος μου, το λένε και τα ποσοστά των apolitic αλλά και της αποχής στα νεανικά κοινά σε δημοσκοπήσεις και στις εκλογές. Οι πλείστοι εξ ημών τραβάμε κουπί για να βγούμε πάνω από το χρέος που αντιστοιχεί στον καθένα και στα παιδιά μας, με ό,τι μέσο έχουμε και πάνω από όλα με τη δουλειά ή με το φάσμα της ανεργίας. Ναι, οι καιροί είναι δύσκολοι και τα λόγια εύκολα αλλά αν δεν μπορείς να κοινωνήσεις με ηρεμία το μήνυμα, ένα μήνυμα όχι πολλά, καταλήγεις σε συμπεράσματα τύπου «μα πότε έφυγε από τον ΔΗΣΥ και κάνει κόμμα; Δεν έφυγε, εκεί είναι ακόμη. Θα ήθελα μια λογοτεχνική αντίληψη των πραγμάτων εκ μέρους της κυρίας Θεοχάρους, μια μακρόσυρτη σιωπή, η οποία θα γινόταν χίλια κομμάτια με μια εκκωφαντική παραίτηση. Ποιος είμαι εγώ ή εσείς όμως να ζητάμε; Μάλλον υποθέτω ένας από εκείνους στους οποίους ήθελε να απευθυνθεί η Ελένη Θεοχάρους τις προάλλες μέσα από το δελτίο ειδήσεων, αλλά δεν πρόλαβε εφόσον η ροή φώναζε διάλειμμα. Και υπό την πίεση του διαλείμματος δύσκολο να βγάλεις πολιτικό συμπέρασμα για την ωραία Ανθοπώλις και το κίνημά της, όταν την επόμενη μέρα συνέχισε να χαρίζει στην Ευρώπη τα άνθη του ΔΗΣΥ tsikalasm@kathimerini.com.cy Ο ΦΙΛΙΣΤΩΡ Επιλογή: ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ 49 χρόνια πρίν στην «Κ» 22.ΙII.1966 ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ ΤΟΝ Ι. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑ: Τερματίσας την έκτακτον εν Αθήναις αποστολήν του, μετά τας χθεσινάς συνομιλίας του μετά του πρωθυπουργού κ. Στεφάνου Στεφανοπούλου και του υπουργού των Εξωτερικών κ. Ηλία Τσιριμώκου, ο Κύπριος υπουργός των Εξωτερικών κ. Σπύρος Κυπριανού αναχωρεί σήμερον επιστρέφων εις Λευκωσίαν. Εκ των δηλώσεων που επηκολούθησαν τας τελευταίας συνομιλίας, συνάγεται το συμπέρασμα ότι απέτυχεν η αποστολή του κ. Κυπριανού εις τας Αθήνας. Συνίστατο δε αύτη εις το να επιτευχθή συγκατάθεσις της Ελλάδος διά την τοποθέτησιν του τέως αρχηγού του ΓΕΣ στρατηγού κ. Ιωάννου Γεννηματά (φωτογραφία) εις την θέσιν του αρχηγού της κυπριακής Εθνοφρουράς. Η πρότασις αύτη, προελθούσα από τον πρόεδρον Μακάριον, προσέκρουσεν εις αντιρρήσεις τόσον του στρατηγού Γεωργίου Γρίβα εις την Λευκωσίαν όσον και του προέδρου της Κυβερνήσεως κ. Στεφανοπούλου και του υπουργού Εθνικής Αμύνης κ. Σταύρου Κωστοπούλου εις τας Αθήνας. Βεβαιούται ότι πρόθεσις του Κυπρίου προέδρου είναι όπως την προσεχή εβδομάδα επανέλθη εκ νέου επί του θέματος. ΑΡΝΕΙΤΑΙ Ο ΓΡΙΒΑΣ: Εν τω μεταξύ, εκ πηγής προσκειμένης εις το περιβάλλον του κ. πρωθυπουργού, μετεδόθη η ακόλουθος εκ Λευκωσίας δήλωσις του στρατηγού κ. Γεωργίου Γρίβα: «Ο στρατηγός κ. Γρίβας, ερωτηθείς επί των αρμοδιοτήτων του, είπε τα εξής: Εις την Κύπρον ευρίσκομαι κατόπιν εντολής της ελληνικής Κυβερνήσεως και η αφαίρεσις από εμέ αρμοδιοτήτων είναι ανέφικτος άνευ της προς τούτο εντολής της ελληνικής Κυβερνήσεως». ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟΝ: Λευκωσία, 19.- (Του ανταποκριτού μας Γ. Λεωνίδου).- [ ] Απεκαλύφθη σήμερον ότι σοβαρά κρίσις σοβεί εξ αφορμής προτάσεως της κυπριακής Κυβερνήσεως όπως ο στρατηγός Γεννηματάς αναλάβη την αρχηγίαν της κυπριακής Εθνοφρουράς, εις αντικατάστασιν του στρατηγού Πρόκου, του οποίου το συμβόλαιον λήγει προσεχώς. Κατόπιν της αποδοχής της προτάσεως αυτής υπό του στρατηγού Γεννηματά, εξεδηλώθη έντονος αντίδρασις του στρατηγού Γρίβα, ο οποίος δεν αποδέχεται περιορισμόν των ευθυνών του και μάλιστα την διεύρυνσιν των ευθυνών του στρατηγού Γεννηματά. Με άριστα το 10 1Η στήλη έχει ξεπεραστεί από τα γεγονότα, έχει ξεπεραστεί από την ίδια τη ζωή. Γι αυτό αλλάζουμε όνομα από το ξεπερασμένο «ενώνουμε δυνάμεις» και προχωρούμε στο trendy «Άριστοι των Αρίστων». Το πολιτικό μανιφέστο της Healthy Προεδρίας. 2Στον Οδυσσέα. Τι μπλέχτηκες και εσύ βρε πολυμήχανε στα... μπούτια της Κρύσταλ; Και τι σημασία έχει πως η Κρύσταλ όταν ήταν Ελέγκτρια ήθελε και ήλεγχε τα της Κεντρικής Τράπεζας; 3Στους Δικηγόρους. Το ερώτημα είναι γιατί η Κρύσταλ έβαλε άλλο δικηγόρο, τον Ευσταθίου, να της κάνει γνωμάτευση εναντίον του Ελεγκτή και όχι τον δικηγόρο της Κεντρικής Ευαγγέλου; Κρύσταλ είναι ό,τι θέλει κάνει. 4Στα φίλια πυρά. Άλλαξε διάθεση ο Healthy με την Κρύσταλ άλλαξε και η Αλήθεια και το κανάλι της το ΡΙΚ. Μόνο οι κολλητές από σώμα των Οδηγών, Βρεττού και Ειρήνη έμειναν να παίζουν το βιολί, καθώς βυθίζεται ο Τιτανικός. ΑΡΙΣΤΟΙ ΤΩΝ ΑΡΙΣΤΩΝ / Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ Η άλλη όψη της Στράκκας. Η καλή. 5Στη διασκέδαση. Πάντως, το δίδυμο Θεμιστοκλέους Ειρήνη βγάζει και τους δύο ως πρώτους βουλευτές σε ψήφους αν συνεχίσουν έτσι. Παράπλευρη απώλεια είναι η σοβαρότητα, αλλά who cares. 6Στον Ζένιο. Ξύπνησε και η πλατφόρμα της διαφάνειας... Κάπως αργά βέβαια. 7Στις (κόκκινες) φουστανέλες. Πάντως χάθηκαν οι πολέμιοι Μάγκας ο Βγενόπουλος, δεν με ανέφερε στις ανακοινώσεις. #ουφ Dirty Harry, οι φίλοι Βαρουφάκη. Τι έγινε ρε παιδιά, σας έκανε unfollow o Yianis; 8Στον Αβέρωφ. Πολλά μπορεί κάποιος να του σύρει, αλλά πως δεν κωλώνει να τοποθετηθεί στο ρεύμα πρέπει να του το πιστώσουμε. Το γιογιο της Ευρώπης σε Τσίπρα καλά κρατεί και ο Αβέρωφ ψηλώνει. Να μην υπήρχε ο καραφλός και η Κρύσταλ... 9Στην Ελένη. Όχι της Τροίας, αλλά του Sugar ΑΚΑ, Ζαχαρία Κουλία. Προβλέπω γλέντια στον μεσαίο χώρο της μπλε φουστανέλας. Στον Ευτύχιο. Ο Έλληνας, ο 10 οποίος, σύμφωνα με τον ΚΟΑ, δεν δικαιούται επιχορήγηση, επειδή δεν είναι σε ολυμπιακό άθλημα και σύμφωνα με τον ΚΟΤ δεν αξίζει χορηγίας, θα τρέξει με την κυπριακή σημαία στη Formula Renault ετοιμαζόμενος για την F1. Με χορηγό την ΜΤΝ και ομάδα την κυπριακή... Strakka Racing του Νικ Λεβέντη! Αυτό θα πει diversification για την οικογένεια. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Διευθυντής Σύνταξης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

3 03-POLITIKI _Master_cy 20/03/15 18:51 Page 3 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 3 Το «Αφροδίτη» ακυρώνει την ενδιάμεση λύση ΦΑ Προς αλλαγή σχεδίων μετά την απόφαση της Noble να κηρύξει εμπορεύσιμο το κυπριακό αέριο - Καθοριστική σύσκεψη αύριο Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Η Κύπρος στους σχεδιασμούς της Ε.Ε. Νέα δεδομένα στους ενεργειακούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης που αφορούν την προμήθεια της εσωτερικής αγοράς με φυσικό αέριο (ΦΑ) μέχρι να είναι αξιοποιήσιμο το κυπριακό αέριο δημιουργούν οι τελευταίες εξελίξεις με την εμπορευματοποίηση του κοιτάσματος «Αφροδίτη», στο τεμάχιο 12 της κυπριακής ΑΟΖ. Η έναρξη των διαδικασιών που θα οδηγήσουν στο «κλείδωμα» του εμπορικού χαρακτήρα του κοιτάσματος του τεμαχίου 12 σε συνδυασμό με το ισχυρό ενδεχόμενο η Κύπρος να καλύψει τις ανάγκες της εσωτερικής αγοράς σε ΦΑ από το κοίτασμα «Αφροδίτη», προκαλούν προβληματισμούς στο κυβερνητικό στρατόπεδο για το μέλλον της δη- Σε πολιτικό επίπεδο η Λευκωσία αισθάνεται < < < < < < < Οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν σε τρεις εβδομάδες. H απόφαση της Noble να εκμεταλλευτεί το αέριο στο κοίτασμα «Αφροδίτη» και η παραμονή του γαλλικού ενεργειακού κολοσσού Total στην κυπριακή ΑΟΖ δημιουργούν αισιοδοξία στη Λευκωσία. Στη φωτογραφία ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με την αντιπροσωπεία της εταιρείας Noble Energy, με επικεφαλής τον αντιπρόεδρό της για την αν. Μεσογείου Keith Elliot, παρουσία του υπ. Ενέργειας Γιώργου Λακκοτρύπη. μόσιας διαδικασίας προμήθειας ΦΑ, γνωστής και ως «ενδιάμεσης λύσης». Μετά τις ανακοινώσεις-προθέσεις της εταιρείας Noble να ανακηρύξει το κοίτασμα Αφροδίτη εμπορεύσιμο, επικρατεί προβληματισμός για την πορεία της δημόσιας διαδικασίας ανεύρεσης προμηθευτή ΦΑ για συγκεκριμένη χρονική περίοδο, μέχρι η Κύπρος να μπορεί να αξιοποιήσει το δικό της αέριο. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το τι μέλει γενέσθαι με την ενδιάμεση λύση απασχόλησε ευρεία σύσκεψη την περασμένη Πέμπτη και μιας δεύτερης που θα πραγματοποιηθεί αύριο Δευτέρα. Στο κυβερνητικό επιτελείο φαίνεται να υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα, που προσπερνά την υφιστάμενη διαδικασία. Αρμόδια πηγή έλεγε στην «Κ» ότι οι εξελίξεις στο κοίτασμα «Αφροδίτη» επηρεάζουν άμεσα την ενδιάμεση λύση και το συντομότερο θα πρέπει να παρθεί μια τελική απόφαση. Αν δηλαδή θα προχωρήσει η όλη διαδικασία, η οποία έχει λάβει παράταση, ή θα πρέπει να ληφθεί πολιτική απόφαση, κάτι που είναι και το επικρατέστερο σενάριο. Σύμφωνα με την ίδια κυβερνητική πηγή ζητούμενο στην παρούσα φάση είναι ο έλεγχος δύο χρονικών συγκυριών που θα πρέπει να απαντηθούν πρώτιστα από τους τεχνοκράτες: Το πρώτο είναι πότε η Κύπρος θα έχει το δικό της αέριο και δεύτερον ποια δεδομένα έχει σήμερα ενώπιόν της η Δημόσια Εταιρεία Φυσικού Αερίου (ΔΕΦΑ) με τη διαδικασία της ενδιάμεσης λύσης. Οι κατευθυντήριες γραμμές αναμένεται να καθοριστούν στη σύσκεψη της Δευτέρας, ενώ οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν μετά την κατάθεση του Σχεδίου Ανάπτυξης από τη Noble για το κοίτασμα «Αφροδίτη». Ωστόσο, όπως προκύπτει και από συνέντευξη της προέδρου της Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου Τούλας Ονουφρίου στην «Κ», η εσωτερική αγορά της Κύπρου μαζί με την Αίγυπτο βρίσκεται στο πρώτο κύμα των δυνητικών πελατών του τεμαχίου 12. Σε πολιτικό επίπεδο οι απόψεις που κυριαρχούν θέλουν και την παρούσα διαδικασία της ενδιάμεσης λύσης να ακυρώνεται, μιας και οι εξελίξεις στο κοίτασμα «Αφροδίτη», όπως εκτιμάται, φαίνεται να την καθιστούν μη αναγκαία. Ανα- ικανοποιημένη από τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, που αφορούν τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της. Η αναφορά ότι «η ενεργειακή ασφάλεια μπορεί να ενισχυθεί και με την προσφυγή στις εγχώριες πηγές» ικανοποιεί την κυβέρνηση, αφού εκτιμάται ότι καλύπτει και τα κοιτάσματα που έχουν εντοπιστεί στην κυπριακή ΑΟΖ. «Θεωρώ πολύ σημαντικό για την ΕΕ να δώσει προτεραιότητα σε πηγές κρατών μελών, γεγονός που θα συμβάλει καθοριστικά και στην επίτευξη του στόχου της ενεργειακής ασφάλειας» σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Το άλλο σημείο που κρίνεται ικανοποιητικό, είναι επίσης η αναφορά στην ανάγκη του σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών-μελών. Ικανοποίηση έχει προκαλέσει και ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, στο οποίο υπάρχει αναφορά στην ανάγκη σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών-μελών να αξιοποιούν τους φυσικούς τους πόρους. μένεται είναι ότι σε διάστημα τριών εβδομάδων η Noble θα έχει καταθέσει στην κυβέρνηση το Σχέδιο Ανάπτυξης του κοιτάσματος «Αφροδίτη», για τυχόν αλλαγές και έγκριση. Οι δύο πυλώνες Το Σχέδιο Ανάπτυξης του κοιτάσματος «Αφροδίτη», όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, επικεντρώνεται στις αγορές της ευρύτερης περιοχής, κάτι που έχει καθορίσει και τον τρόπο διοχέτευσης του ΦΑ. Με βάση τις προκαταρκτικές μελέτες που έχουν γίνει, κυβέρνηση και Noble συμφωνούν ότι η πιο συμφέρουσα επιλογή με τα σημερινά δεδομένα του ΦΑ στις διεθνείς αγορές είναι η μέθοδος των περιφερειακών αγωγών. Το ΦΑ θα τυγχάνει μιας πρώτης επεξεργασίας από πλωτή μονάδα και από εκεί μέσω υποθαλάσσιων αγωγών θα καταλήγει στις αγορές πώλησης. Σε ό,τι αφορά την Αίγυπτο, που δείχνει έντονο ενδιαφέρον, ο υποθαλάσσιος αγωγός από το Αφροδίτη θα καταλήγει σε ένα από τα δύο τερματικά εργοστάσια υγροποίησης που υπάρχουν. Παρόμοιοι αγωγοί θα αναπτυχθούν και προς την πλευρά της Κύπρου, αλλά και σε όποιες άλλες χώρες της περιοχής ενδιαφερθούν για το ΦΑ του «Αφροδίτη». Και ενώ σε τεχνοκρατικό επίπεδο οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις θέλουν το κυπριακό ΦΑ να βγαίνει στις αγορές το αργότερο το 2020, σε πολιτικό επίπεδο επικρατεί μια συγκρατημένη αισιοδοξία. Κυβερνητικά στελέχη διατηρούν σε χαμηλά επίπεδα τις προσδοκίες και με παράδειγμα τους ισραηλινούς υποστηρίζουν ότι τα συμβόλαια θέλουν τον χρόνο τους. Η TOTAL είναι εδώ Οι υπογραφές που έπεσαν και επίσημα για την παραμονή της Total στην κυπριακή ΑΟΖ δημιουργούν κλίμα αισιοδοξίας, ότι από τη νέα δραστηριότητα του γαλλικού κολοσσού ίσως να προκύψουν αποτελέσματα που να αντιστρέψουν την αρνητική εικόνα που έχει δημιουργηθεί. Επί του παρόντος αυτό που τονίζεται σε πολιτικό επίπεδο είναι τα απτά δείγματα θέλησης της γαλλικής εταιρείας να παραμείνει στην περιοχή. Ως προς το τεχνικό κομμάτι, οι τεχνικοί της Total θα συλλέξουν δείγματα από τον βυθό πέριξ του τεμαχίου 11, προκειμένου να δουν το ενεργειακό δυναμικό της θαλάσσιας περιοχής. Στην κυβέρνηση ποντάρουν και στο ρωσικό ενδιαφέρον που επιδείχθηκε κατά την επίσημη επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Μόσχα. Ενδιαφέρον, που στην πράξη μπορεί να μεταφρασθεί στο κεφάλαιο των θαλασσίων υποδομών. Παρά την «εγκατάλειψη» των χερσαίων υποδομών επί κυπριακού εδάφους προς χάρη των υποθαλάσσιων αγωγών, η στρατηγική επιλογή της Λευκωσίας τουλάχιστον σε τεχνοκρατικό επίπεδο παραμένει ζωντανή. Τεχνοοικονομικές μελέτες υποστηρίζουν τόσο το χερσαίο τερματικό όσο και τον αγωγό προς την Ελλάδα στη λογική των πολλαπλών επιλογών εμπορευματοποίησης του ΦΑ. Η πιο βασική προϋπόθεση που θέτουν οι τεχνοκράτες είναι οι ποσότητες ΦΑ της ευρύτερης περιοχής. Απόψεις και εκτιμήσεις, που δεν φαίνεται να βρίσκουν ανταπόκριση σε διπλωματικό επίπεδο.

4 04-POLITIKI_Master_cy 21/03/15 00:36 Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 AΠΟΨΗ / Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΦΙΛΗ Περιφερειακές κρίσεις και ενεργειακή ασφάλεια Το αέριο στη γεωπολιτική σκακιέρα της Αν. Μεσογείου Διενέξεις των χωρών της περιοχής δυσχεραίνουν την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων Της ΡΟΥΜΠΙΝΗΣ ΣΠΑΘΗ Οι επιπτώσεις σε τρίτους Τα μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου που έχουν εντοπισθεί στα νερά της Ανατολικής Μεσογείου μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά το ενεργειακό, οικονομικό και γεωπολιτικό μέλλον των χωρών της περιοχής. Ωστόσο μια σειρά από διενέξεις γύρω από τα χωρικά ύδατα δυσχεραίνουν την εκμετάλλευσή τους, ιδιαιτέρως όταν υπάρχουν παγιωμένες περιφερειακές διενέξεις.στη διαπίστωση αυτή καταλήγει μελέτη που εκπόνησαν οι Sarah Vogler και Eric V. Thompson για λογαριασμό του German Mashall Fund of the United States, με θέμα τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο και τις επιπτώσεις στην ασφάλεια της τοπικής ναυτιλίας. Στις διενέξεις συγκαταλέγονται η εμπόλεμη κατάσταση ανάμεσα στον Λίβανο και το Ισραήλ, η ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, το Κυπριακό και οι τεταμένες σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ. Ολες αυτές οι χώρες έχουν, συχνά αλληλοσυγκρουόμενες, αξιώσεις στα αποθέματα φυσικού αερίου, με αποτέλεσμα να προβάλλονται νομικά κωλύματα από τις ενδιαφερόμενες πλευρές εις βάρος της ασφάλειας της ναυτιλίας στην περιοχή. Οπως επισημαίνουν οι συντάκτες της μελέτης, οι ναυτικές δυνάμεις των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου συχνά αναλαμβάνουν να περιφρουρήσουν τα εθνικά συμφέροντα στους ενεργειακούς πόρους και στην αποκλειστική οικονομική ζώνη. Τα αποθέματα φυσικού αερίου του Ισραήλ πρέπει να καλύψουν τις ενεργειακές του ανάγκες για δεκαετίες και να του δώσουν τη δυνατότητα να εξάγει στο μέλλον φυσικό αέριο αρχικά στις γειτονικές χώρες. Οι εταιρείες Noble και Delek, που δραστηριοποιούνται στα αποθέματα φυσικού αερίου στα ύδατα του Ισραήλ, έχουν συνάψει συμφωνίες με εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και βιομηχανικούς ομίλους σε Ιορδανία, Αίγυπτο και παλαιστινιακά εδάφη. Το Ισραήλ έχει χαράξει ΑΟΖ με την Κύπρο αλλά όχι με τον Λίβανο, με τον οποίο βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση. Επιπλέον συμπίπτουν οι αξιώσεις χάραξης ΑΟΖ των δύο χωρών σε μια περιοχή 330 τ. μιλίων, πιθανώς πλούσια σε υδρογονάνθρακες. Εχουν, άλλωστε, ανακαλυφθεί αποθέματα φυσικού αερίου στα ύδατα έξω από τις ακτές της Λωρίδας της Γάζας, αλλά έχουν αντιταχθεί στην εκμετάλλευσή τους η κυβέρνηση του Ισραήλ και η Παλαιστινιακή Αρχή, εφόσον κυβερνάει τη Γάζα η ισλαμική Χαμάς. Εξάλλου, το Ισραήλ ανησυχεί όλο και περισσότερο για τους κινδύνους από μια μεταφορά όπλων υψηλής τεχνολογίας από το Ιράν στη Συρία ή στη Χεζμπολάχ. Αστάθεια Τον Ιούνιο του 2013 ο υπηρεσιακός υπουργός Ενέργειας του Λιβάνου, Γκεμπράν Μπασίλ, ανακοίνωσε πως η ΑΟΖ της χώρας θα συμπεριλάβει τουλάχιστον 30 και ίσως 80 τρισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου βάσει σεισμικών ερευνών. Με μια οικονομία που παραπαίει, ο Λίβανος θα μπορούσε να επωφεληθεί από την προσφορά προσιτών ενεργειακών πόρων. Η πολιτική αστάθεια όμως, όπως και οι διενέξεις που εμποδίζουν τη λήψη αποφάσεων, υπονομεύει Σύμφωνα με τη μελέτη, η Ρωσία, που διατηρεί στενές σχέσεις με Ισραήλ και Κύπρο, διεκδικεί ένα ρόλο στην ανάπτυξη, μεταφορά και εμπορία του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά δεν έχει βρει τον τρόπο. Την ίδια ώρα, η αμερικανική Noble Energy διαδραματίζει καίριο ρόλο στην εκμετάλλευση και παραγωγή. Οι ΗΠΑ έχουν συμφέρον να υπάρχει ενεργειακή σταθερότητα αλλά και γενικότερη σταθερότητα σε Ισραήλ, Ιορδανία και Αίγυπτο, και πολλώ δε μάλλον τώρα που έχουν επεκταθεί οι συγκρούσεις από τη Συρία και το Ιράκ. Η Ουάσιγκτον υποστηρίζει τις εξαγωγές φυσικού αερίου από το Ισραήλ σε Αίγυπτο και Ιορδανία προσβλέποντας σε ενίσχυση των διμερών σχέσεων ανάμεσα στις χώρες αυτές. Οι ΗΠΑ μεσολάβησαν, άλλωστε, προσφάτως για να αναθερμάνουν τις επαφές ανάμεσα στους Ελληνοκυπρίους και τους Τουρκοκυπρίους προσβλέποντας σε λύση του Κυπριακού. Η Ε.Ε. εμπλέκεται στην Ανατολική Μεσόγειο για πολλούς λόγους. Κύπρος και Ελλάδα είναι μέλη της και η Τουρκία υποψήφιο κράτος-μέλος. Η κρίση στην Ουκρανία έχει εντείνει το ενδιαφέρον της για την Ανατολική Μεσόγειο ως δυνητική εναλλακτική πηγή ενέργειας. Παραμένει, ωστόσο, αμφισβητούμενη για το εγγύς μέλλον εξαιτίας της αβεβαιότητας σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις στην απαιτούμενη υποδομή, ενώ αποτελεί λόγο ανησυχίας για την Ε.Ε. και η αβεβαιότητα για τα ζητήματα ασφάλειας που υπάρχουν στην περιοχή. τη δυνατότητα της χώρας να προσελκύσει τις αναγκαίες επενδύσεις. Παράλληλα, η διένεξη με το Ισραήλ για μια έκταση περίπου 330 τ. μιλίων στην οποία αλληλοεπικαλύπτονται οι αξιώσεις ΑΟΖ των δύο χωρών αυξάνει τον κίνδυνο συγκρούσεων στην περιοχή. Οι δύο χώρες έχουν υποβάλει στα Ηνωμένα Εθνη αιτήματα για καθορισμό χωρικών υδάτων. Ενα σχετικά μικρό διασυνοριακό επεισόδιο θα μπορούσε να υποκινήσει ευρύτερη σύγκρουση ανάμεσά τους όπως το καλοκαίρι του Ο όγκος του φυσικού αερίου που έχει ανακαλυφθεί μέχρι τώρα στην ΑΟΖ της Κύπρου υπολογίζεται σε 80 έως 140 δισ. κ.μ. και οι έρευνες συνεχίζονται. Οταν θα έχει εξαχθεί το φυσικό αέριο, πιθανώς στα τέλη της δεκαετίας, θα προσφέρει στη χώρα ενέργεια για απεριόριστο χρονικό διάστημα και θα παγιώσει την ανάκαμψη της οικονομίας της. Ωστόσο, σύμφωνα με τη μελέτη, είναι πολλά τα γεωπολιτικά προβλήματα που περιπλέκουν τις δυνατότητες της Κύπρου να αναπτύξει τους ενεργειακούς πόρους και να επωφεληθεί. Η Τουρκία αλλά και το τουρκοκρατούμενο βόρειο τμήμα της νήσου αμφισβητούν την εξουσία τής διεθνώς αναγνωρισμένης Κυπριακής Δημοκρατίας σε ό,τι αφορά την εκμετάλλευση των ενεργειακών της πόρων. Από το 2011 έχουν ανακύψει πολλές εντάσεις ανάμεσα στην Τουρκία και την Κύπρο, με την Τουρκία να αποστέλλει πολεμικά πλοία σε περιοχές οι οποίες ερευνώνται για υδρογονάνθρακες από διεθνείς εταιρείες. Κι ενώ η Κύπρος προχώρησε σε κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με το Ισραήλ στην περιοχή, έχουν κάνει την εμφάνισή τους ρωσικά πολεμικά πλοία στα ανατολικά της νήσου. Η αποσταθεροποιημένη εικόνα που παρουσιάζει το πλέγμα Βορείου Αφρικής και Μέσης Ανατολής επιδρά και στις ενεργειακές εξελίξεις. Σε ποιο βαθμό, όμως, οι γεωπολιτικές αναταράξεις επηρεάζουν την ασφάλεια τροφοδοσίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης καθώς και τις διόδους μεταφοράς; Βραχυπρόθεσμα, στο κομμάτι του φυσικού αερίου ο αντίκτυπος είναι ιδιαίτερα περιορισμένος. Με εξαίρεση την Αλγερία, η οποία έχει αξιόλογη συνεισφορά στην τροφοδοσία της Ε.Ε. χωρίς -επί του παρόντος- να πλήττεται από τα ρεύματα ισλαμικού εξτρεμισμού, οι λοιπές χώρες που κρίνονται ασταθείς, δεν νοούνται κρίσιμοι κρίκοι της ενεργειακής αλυσίδας. Ακόμη και η διακοπή του Green Stream, ο οποίος μετέφερε λιβυκό αέριο της τάξης των 10 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων στην Ιταλία, δεν έχει δημιουργήσει προβλήματα στις προμήθειες, επειδή η ιταλική αγορά είναι υπερ-συμβολαιοποιημένη. Το δε Ιράκ, δεν λογίζεται ως καταλύτης διαφοροποίησης των ισορροπιών, δεδομένης της υποχρεωτικής χρήσης σημαντικών ποσοτήτων φυσικού αερίου για την κάλυψη των ελλείψεων στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή, εξαιτίας της δραστηριοποίησης του «Ισλαμικού Χαλιφάτου», αλλά και λόγω μεγέθους των κοιτασμάτων, βάσει των οποίων θεωρείται, προσώρας, αναδυόμενος παραγωγός.εντούτοις, διατήρηση ή τυχόν διαιώνιση των κρίσεων (μακρινό σενάριο) μπορεί να επιφέρει τα εξής: Αν μιμητές του ISIS εξαπλώνονταν στην Αλγερία, τότε πρωτίστως η Ιβηρική Χερσόνησος, η οποία, όπως άλλωστε και ένα κομμάτι της Νότιας Γαλλίας, δεν διασυνδέεται με το σύστημα της Κεντρικής Ευρώπης, θα αντιμετώπιζε δομικό πρόβλημα τροφοδοσίας. Το Ιράκ θα βρισκόταν εύλογα εκτός ευρωπαϊκών σχεδιασμών, σε ό,τι αφορά τον Νότιο Διάδρομο, τη βασική προτεραιότητα των Βρυξελλών. Το Ιράν, αν έχει εξέλθει της διεθνούς του απομόνωσης, και παρά την επιθυμία του να κατασκευάσει project μεταφοράς μέσω Ιράκ και Συρίας, ώστε να ενισχύσει τη γεωπολιτική του θέση, ενδυναμώνοντας ταυτόχρονα τους σιιτικούς θύλακες, θα εξωθούνταν - λόγω αβεβαιότητας- στη χρήση της τουρκικής επικράτειας για τη διαμετακόμιση του αερίου του στην ευρωπαϊκή αγορά. Η Αγκυρα αποτελεί τον βασικό διάδρομο για την Ευρωπαϊκή Ενωση, με αφετηρία τα κοιτάσματα της Κασπίας, κατά τα φαινόμενα πλέον και μέρους των αντίστοιχων της Ρωσίας. Ωστόσο το ρίσκο εξάρτησης από την τουρκική οδό αυξάνεται αναλογικά με τον βαθμό επικινδυνότητας που ενδέχεται να προκύψει με την ενεργητικότερη εμπλοκή της στις συρράξεις της περιοχής, την αναβίωση του «Κουρδικού ζητήματος», αλλά και τη συνεχιζόμενη αποκλίνουσα από τη Δύση αμφιταλάντευση της τωρινής ηγεσίας, που μοιάζει όλο και λιγότερο δεσμευμένη στις συμβατικές της υποχρεώσεις. Στο πετρέλαιο, οι συνέπειες είναι περιορισμένης έκτασης κυρίως χάρη στη συγκυρία. Το «Ισλαμικό Κράτος» ελέγχει τοπικές πετρελαιοπηγές, οι οποίες επαρκούν για τη χρηματοδότησή του από το λαθρεμπόριο (ετήσια έσοδα άνω των 700 εκατομμυρίων δολαρίων). Η πλέον πλουτοπαραγωγική περιοχή του Ιράκ εντοπίζεται στο νότιο σιιτικό τμήμα του Ιράκ, όπου δεν έχει διεισδύσει η οργάνωση, όπως και στο βόρειο κουρδικό κομμάτι, μέρος του οποίου κλονίζεται από αναταραχές. Αναμφίβολα, η υφιστάμενη κατάσταση υψώνει εμπόδια στις ενδεδειγμένες για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών επενδύσεις και τη συνακόλουθη απρόσκοπτη αξιοποίηση των τεράστιων παραγωγικών δυνατότητων. H Λιβύη, από την άλλη, παρά τη χαοτική κατάσταση, κατάφερε μέχρι πρότινος να έχει τετραπλασιάσει την παραγωγή της, προκειμένου η κάθε φατρία να επιδοτεί τις δράσεις της, με τους ρυθμούς φυσιολογικά να μειώνονται λόγω της κλιμακούμενης επισφάλειας. <<<<<<< Η Ε.Ε. παραμένει ευάλωτη, εφόσον αδυνατεί να επηρεάσει τις γεωπολιτικές δυναμικές προς όφελός της και ταυτόχρονα δεν μοιάζει ικανή να ελέγξει τα επίπεδα εξάρτησής της από τις εισαγωγές ενεργειακών αγαθών. Μεσοπρόθεσμα, το κυριότερο ερώτημα είναι πόσο θα «αντέξει» η Σαουδική Αραβία στις σημερινές τιμές πετρελαίου. Διότι ναι μεν ευνοείται συγκυριακά, καθότι «σκοτώνει» ανταγωνιστικά projects, υπονομεύει τη δυναμική έτερων παραγωγών και υποσκάπτει τις επενδύσεις σε σχιστολιθικό, όμως, παράλληλα, αναγκάζεται να επιχορηγεί από τα ταμειακά διαθέσιμα τις επιδοματικές της πολιτικές - απαραίτητες για την κοινωνική συνοχή και την ικανοποίηση ενός ραγδαία αυξανόμενου πληθυσμού. Ενώ, λοιπόν, τελευταία διαπιστώνεται «πλεόνασμα» περιφερειακών κρίσεων, η αντίστοιχη αφθονία προσφοράς, ειδικά από τη Βόρεια Αμερική, σε συνάρτηση με τη μειωμένη ζήτηση, εξουδετερώνουν (προσωρινά;) τις αρνητικές συνέπειες. Η Ευρωπαϊκή Ενωση, πάντως, παραμένει ευάλωτη, εφόσον αδυνατεί να επηρεάσει τις γεωπολιτικές δυναμικές προς όφελός της και ταυτόχρονα δεν μοιάζει ακόμη ικανή να επέμβει αποτελεσματικά ώστε να ελέγξει τα επίπεδα εξάρτησής της από τις εισαγωγές ενεργειακών αγαθών. Ο δρ Κωνσταντίνος Φίλης είναι διευθυντής Ερευνών του ελληνικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων. Τα αποθέματα, ο Λεβιάθαν και οι αγωγοί ΕastMed και «Ποσειδών» Της ΧΡΥΣΑΣ ΛΙΑΓΓΟΥ Στα 3,4 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα υπολογίζονται τα συνολικά ανακτήσιμα αποθέματα στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου (Levantine Basin), σύμφωνα με τα στοιχεία της Αμερικανικής Γεωλογικής Επιθεώρησης (US Geological Survey), καθιστώντας το ένα από τα μεγαλύτερα σε παγκόσμιο επίπεδο κοίτασμα. Η Ευρώπη από τις πρώτες ανακαλύψεις στην ΑΟΖ του Ισραήλ και της Κύπρου, είδε τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου ως μια νέα πηγή τροφοδοσίας, καθώς η εξάρτησή της από τις εισαγωγές φυσικού αερίου, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, συνεχίζει να αυξάνεται από το 45% των αναγκών της που είναι σήμερα, σε περίπου 65% μέχρι το Η πρόσφατη κρίση με την Ουκρανία έχει εντείνει το ευρωπαϊκό ενδιαφέρον για τα κοιτάσματα της περιοχής, τα οποία κατά ένα μέρος αποτελούν και δυνητικά ευρωπαϊκά κοιτάσματα, αφού σε αυτά συγκαταλέγονται και τα βεβαιωμένα κοιτάσματα της Κύπρου καθώς και τα πιθανολογούμενα της Ελλάδας στην περιοχή νοτίως της Κρήτης. Μέσα στην τελευταία πενταετία έχουν επιβεβαιωθεί σημαντικά αποθέματα στα μεγάλα πεδία Λεβιάθαν και Ταμάρ στο Ισραήλ και Αφροδίτη στην Κύπρο, καθώς και μικρότερα κοιτάσματα στο Ισραήλ, όπως των Dalit, Tanim, Dolphin, Shimson, Sara και Νοa, ενώ συνεχίζονται τα ερευνητικά προγράμματα στα οικόπεδα 2, 3, 9, 10 και 11 στην Κύπρο. Η Ελλάδα προσδοκά επίσης στην επιβεβαίωση πιθανολογούμενων κοιτασμάτων νοτίως της Κρήτης με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού που βρίσκεται σε εξέλιξη για την παραχώρηση 9 οικοπέδων στην περιοχή από κοινού με 11 ακόμη οικόπεδα στο Ιόνιο. Οι πιθανότητες ωστόσο ερευνητικών γεωτρήσεων και στην ελληνική ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης περιορίζονται καθώς προχωράμε στην καταληκτική ημερομηνία της 16ης Μαΐου για την κατάθεση προσφορών από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές και αυτό γιατί έχουν μεσολαβήσει δύο παράγοντες υψηλού ρίσκου για τις πετρελαϊκές εταιρείες: οι χαμηλές τιμές πετρελαίου που τις έχουν υποχρεώσει να περικόψουν σημαντικά τα επενδυτικά τους προγράμματα και η πολιτική αβεβαιότητα της χώρας. Ενα από τα πρώτα θέματα που ανέκυψε με την ανακάλυψη των πρώτων κοιτασμάτων ήταν ο δρόμος για τη μεταφορά τους στη μεγάλη αγορά της Ευρώπης. Στο πεδίο αυτό σημαντικό ρόλο επιχειρεί να διαδραματίσει και η Ελλάδα με τον αγωγό ΕastMed, που σχεδιάζεται να συνδέσει τα υπεράκτια κοιτάσματα του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ελλάδας μέσω Κρήτης και Πελοποννήσου και από εκεί να ενωθεί με τον αγωγό «Ποσειδών» που συνδέει την Ελλάδα με την Ιταλία. Το έργο αν και τεχνικά αμφισβητείται, έχει ενταχθεί στα έργα προτεραιότητας της Ε.Ε. Από τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, σύμφωνα με τη μελέτη in DEEP analysis, η Αίγυπτος είναι η μοναδική που διαθέτει αξιόλογα κοιτάσματα καθώς και ένα οργανωμένο σύστημα εισαγωγής και εξαγωγής φυσικού αερίου. Εκτιμάται ότι διαθέτει περίπου 77 τρισ. κυβικά πόδια αερίου, ενώ το 70% της παραγωγής της προέρχεται από τα κοιτάσματα του Κωνικού πεδίου στα ανοιχτά του Δέλτα του Νείλου. Tα αποδεδειγμένα αποθέματα της Συρίας ανέρχονται σε 8,5 τρισ. κυβικά πόδια αερίου, ενώ εκτιμάται ότι τα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα εντός της περιοχής που καλύπτεται από τις ΑΟΖ της Συρίας, του Λιβάνου και του Ισραήλ ανέρχονται σε 122 τρισ. κυβικά πόδια. Ο Λίβανος επιθυμεί να συμμετάσχει στο ενεργειακό παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς διεκδικεί ποσοστό από το ισραηλινό κοίτασμα Λεβιάθαν. Ερευνες στις νοτιοανατολικές ακτές της χώρας εντόπισαν την ύπαρξη κοιτάσματος που εκτιμάται ότι περιλαμβάνει 107 δισ. κ.μ. αερίου. Στα 1,4 τρισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου εκτιμάται η δυναμικότητα του κοιτάσματος Marine-1 στη Λωρίδα της Γάζας. Ερευνες στην ευρύτερη περιοχή της Λωρίδας της Γάζας έδειξαν ότι υπάρχουν κοιτάσματα η αξία των οποίων εκτιμάται στα 3 δισ. κυβικά πόδια, ενώ οι ίδιες έρευνες επιβεβαίωσαν την ύπαρξη κοιτάσματος Μari-B, τα αποθέματα του οποίου ανέρχονται σε περίπου ένα τρισ. κυβικών ποδιών και βρίσκεται στην περιοχή της ισραηλινής και ενδεχόμενης Παλαιστινιακής ΑΟΖ.

5 05-POLITIKI _Master_cy 20/03/15 22:01 Page 5 Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 5 Καταλυτική παρέμβαση στις συνομιλίες επιδιώκουν τα ΗΕ Αγώνας δρόμου να προλάβουν νέα κρίση στην κυπριακή ΑΟΖ Της ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ <<<<<<< Κατάθεση προτάσεων για γεφύρωση των διαφορών και επιτάχυνση των συνομιλιών για γρήγορα αποτελέσματα η τακτική που θα ακολουθήσει ο Άιντε. Τον Απρίλη οι ανακοινώσεις από τον Άιντε Αν και διπλωματικές πηγές από τα ΗΕ διαρρέουν στα μέσα ενημέρωσης πως θα ήθελαν οι συνομιλίες να αρχίσουν με πτυχές του Κυπριακού που θεωρούνται ως οι πλέον δύσκολες, κάτι τέτοιο, όπως πληροφορείται η «Κ», δεν συνάγεται από τις επαφές του κ. Άιντε με την ελληνοκυπριακή ηγεσία. Ο αξιωματούχος των ΗΕ αναμένεται πάντως να επιστρέψει στην Κύπρο αρχές Απριλίου οπότε και θα ανακοινώσει την επανέναρξη των συνομιλιών, αν όλα εξελιχθούν σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του Οργανισμού. Ο ίδιος κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο νησί εμφανίστηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος, δηλώνοντας επανειλημμένα πως διαπιστώνει να υπάρχει θέληση στο πιο ψηλό επίπεδο και στις δύο πλευρές για την επανέναρξη των συνομιλιών. Δίνοντας μάλιστα τη δική του προσέγγιση στο κυπριακό πρόβλημα το χαρακτήρισε ως τον κύριο ανασταλτικό παράγοντα για πρόοδο στο νησί. Με διακυβέρνηση και πτυχές από το περιουσιακό και το εδαφικό αρχίζει η τρίτη φάση των συνομιλιών στο Κυπριακό. Στην τακτική που θα ακολουθήσουν τα Ηνωμένα Έθνη (ΗΕ) με την αναμενόμενη επανέναρξη των συνομιλιών στο Κυπριακό τον ερχόμενο Μάιο φαίνεται να έχει καταλήξει ο σύμβουλος του γενικού γραμματέα των ΗΕ Έσπεν Μπαρθ Άιντε και η ομάδα του. Σύμφωνα με έγκυρες διπλωματικές πηγές, ο αξιωματούχος θα επιδιώξει να κινηθεί σε δύο άξονες. Πρώτον, θα επιχειρηθεί η αποφασιστική παρέμβαση των ΗΕ στις συνομιλίες με κατάθεση προτάσεων που θα έχουν ως στόχο την επίτευξη σύγκλισης στις θέσεις των δύο μερών εκεί και όπου παρουσιάζονται διαφορές μεταξύ τους. Ήδη, η ομάδα Κυπριακού των ΗΕ έχει επεξεργαστεί τις προτάσεις που κατέθεσαν οι δύο πλευρές στο πλαίσιο της δεύτερης φάσης των συνομιλιών και έχουν καταλήξει στην άποψη πως παρά τις δυσκολίες που εμφανίζουν επιμέρους πτυχές του Κυπριακού δεν υπάρχουν αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ των δύο μερών. Δεύτερον, θα επιχειρηθεί η διαφοροποίηση της διαδικασίας με στόχο την επιτάχυνση των συνομιλιών έτσι που να υπάρξουν σημαντικά αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα και να προληφθεί μια νέα κρίση υδρογονανθράκων. Ο αξιωματούχος των ΗΕ φέρεται να έχει μεν διασφαλίσει την καταρχήν συναίνεση της Άγκυρας για μη ανανέωση της Navtex μετά τη λήξη της στις 6 Απριλίου και απόσυρση του «Μπαρμπαρός» από τα κυπριακά ύδατα, ωστόσο, η τελική στάση της Τουρκίας θα εξαρτηθεί, όπως έχει διαμηνυθεί, από την αναστολή των ερευνητικών γεωτρήσεων της Λευκωσίας στην κυπριακή ΑΟΖ. Γι αυτό και τα ΗΕ προσβλέπουν σε πλήρη αξιοποίηση του τρίμηνου τεχνικού διαλείμματος της ΕΝΙ που ελπίζουν να επιμηκυνθεί, λαμβάνοντας υπόψη και τις δυσχερείς εξελίξεις στον τομέα των υδρογονανθράκων, τόσο στην Κύπρο όσο και διεθνώς. Αν και όπως επισημαίνουν οι ίδιες διπλωματικές πηγές δεν αναμένεται μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος εντός ενός τριμήνου, όμως το χρονικό αυτό διάστημα προσφέρεται ως ένα άτυπο χρονοδιάγραμμα για την επίτευξη τέτοιων συγκλίσεων μεταξύ των δύο μερών που θα καθιστούν έως και αδύνατη τη μελλοντική αποχώρησή τους από τις συνομιλίες ακόμη και στο ενδεχόμενο μιας νέας κρίσης στην κυπριακή ΑΟΖ. Η πρόθεση πάντως των ΗΕ να εισαγάγουν νέες διαδικασίες και μεθόδους προς επιτάχυνση των συνομιλιών δεν έχει μέχρι στιγμής σχηματοποιηθεί, ενώ και οι δύο πλευρές δεν έχουν καταλήξει σε κάποια συμφωνία επί του συγκεκριμένου θέματος. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στην «Κ» αρμόδια ελληνοκυπριακή πηγή, η καλύτερη διαδικασία επιτάχυνσης των συνομιλιών είναι η κατάθεση εποικοδομητικών προτάσεων στο τραπέζι των συνομιλιών. Αν λοιπόν ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Ντερβίς Έρογλου, επιθυμεί να επισπεύσει τις συνομιλίες, προσθέτει η ίδια πηγή, θα διαφανεί από τις θέσεις που θα παρουσιάσει στις επικείμενες διαπραγματεύσεις. Η αναμενόμενη επιστροφή στις συνομιλίες τον ερχόμενο Μάιο σηματοδοτεί και την έναρξη της τρίτης φάσης των διαπραγματεύσεων. Στη βάση δε των όσων είχαν συμφωνηθεί με τον σύμβουλο του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, τον περασμένο Σεπτέμβριο, οι δύο πλευρές θα αρχίσουν με συζήτηση στο κεφάλαιο της διακυβέρνησης, εντάσσοντας όμως και πτυχές από τα κεφάλαια του περιουσιακού και του εδαφικού, σε μια προσπάθεια σμίκρυνσης των μεταξύ τους διαφορών όπως αυτές έχουν προκύψει από τις προτάσεις που κατέθεσαν στην προηγούμενη φάση των συνομιλιών. Όπως πάντως πληροφορείται η «Κ» από κυβερνητικούς κύκλους, στη συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον αξιωματούχο των ΗΕ την περασμένη Τρίτη, έχει διευκρινιστεί πως το θέμα των υδρογονανθράκων θα συζητηθεί προς το τέλος της διαδικασίας και όταν η τουρκοκυπριακή πλευρά καταθέσει στο τραπέζι των συνομιλιών χάρτες επί του εδαφικού. Λίγο πριν από την οριστικοποίηση της επιστροφής των δύο μερών στις συνομιλίες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας από τις Βρυξέλλες όπου βρισκόταν για τις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ζήτησε και πήρε εκ νέου τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν σημαντικό για την Κύπρο να υπάρξει ξεκάθαρη αναφορά στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τη διασφάλιση του σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών-μελών να εξερευνούν και να εκμεταλλεύονται τους ορυκτούς τους πόρους εντός της αποκλειστικής οικονομικής τους ζώνης. ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ HUGO BOSS International Markets AG Phone

6 06-POLITIKI_Master_cy 20/03/15 18:52 Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ ΣΤΗΝ «Κ» Με αγωγούς στις αγορές το κυπριακό αέριο Αίγυπτος, Ιορδανία και εσωτερική αγορά της Κύπρου οι πρώτοι πελάτες του αερίου από το κοίτασμα «Αφροδίτη» Συνέντευξη στον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΤΟΜΑΡΑ Είναι νωρίς να μιλήσουμε με αριθμούς για την τιμή πώλησης αλλά οι ενδείξεις είναι θετικές. Τα αποθέματα υδρογονανθράκων της ευρύτερης περιοχής μπορούν να δώσουν προοπτικές, ώστε η Κύπρος να έχει περιφερειακό ρόλο, λέει στην «Κ» η πρόεδρος της Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου κ. Τούλα Ονουφρίου. Αναδεικνύοντας τον περιφερειακό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος στον ενεργειακό τομέα η πρόεδρος της Εταιρείας Υδρογονανθράκων ξεδιπλώνει τους σχεδιασμούς που γίνονται σε τεχνοκρατικό επίπεδο για διαχείριση του Φυσικού Αερίου (ΦΑ) με βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Σε συνέντευξή της στην «Κ», η Τούλα Ονουφρίου αναφέρεται στους σχεδιασμούς εμπορικής εκμετάλλευσης του ΦΑ, θέτοντας την Αίγυπτο στην κορυφή της λίστας των χωρών εξαγωγής από το κοίτασμα «Αφροδίτη». Δεν φαίνεται να ανησυχεί από τις χαμηλές τιμές του αερίου στις διεθνείς αγορές, ενώ συστήνει υπομονή για τις έρευνες που πραγματοποιούνται σε άλλα τεμάχια της ΑΟΖ. Όταν ξεκινούσαν οι πρώτες έρευνες στο τεμάχιο 12 υπήρχαν υψηλές προσδοκίες. Στην συνέχεια όμως η πραγματικότητα μας προσγείωσε. Τρεισήμισι χρόνια μετά ο υποθαλάσσιος χώρος της Κύπρου είναι πλούσιος σε υδρογονάνθρακες, ναι ή όχι; Αυτό που είναι σημαντικό να μεταφέρουμε στον κόσμο μας είναι ότι αυτές οι εξελίξεις θα πρέπει να καταλάβουμε ότι είναι σταδιακές. Πιθανόν να δημιουργήθηκε αρχικά η εντύπωση από διάφορες πλευρές ότι τα πράγματα θα αλλάξουν πολύ πιο γρήγορα. Αυτή η βιομηχανία θέλει τον χρόνο της για να ωριμάσει, όλες οι διαδικασίες είναι χρονοβόρες και σοβαρές. Άρα, δεν είναι κάτι που αλλάζει από την μια μέρα στην άλλη. Όμως εξακολουθεί να είναι μια σημαντική προοπτική για τη χώρα μας και έχουμε μεγάλη ευθύνη στη διαχείρισή τους, τόσο το πώς θα εξελιχθεί η βιομηχανία, αλλά και πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτή την ευκαιρία για να προσδώσουμε μεγαλύτερη αξία στη χώρα μας. Πού αποδίδετε τα πενιχρά ευρήματα των ερευνών τόσο της Total όσο και της κοινοπραξίας ENI-Gogas; Σε ένα ορίζοντα ανάπτυξης της βιομηχανίας σε μια χώρα όπως η Κύπρος αυτά τα ανεβοκατεβάσματα είναι αναμενόμενα. Οι πιθανότητες επιτυχίας μιας γεώτρησης ιδίως σε βαθιά νερά, όπως είναι τα δικά μας διεθνώς μπορεί να είναι και μία στις δέκα. Λόγω των επιτυχιών που είχε η Noble στις δικές της γεωτρήσεις, οι οποίες όλες είναι στη λεκάνη της Λεβαντίνης δημιουργήθηκε αυτή προσδοκία πως όσες γεωτρήσεις θα κάνω θα έχω αποτελέσματα. Αυτό δεν είναι αντιπροσωπευτικό του τι γίνεται διεθνώς στη βιομηχανία. Άρα δεν πρέπει να μας απογοητεύουν, παρόλο που θα θέλαμε να είναι πιο θετικά τα αποτελέσματα, όμως εξακολουθούν να υπάρχουν οι προοπτικές. Αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε είναι ότι είναι μια κανονική πορεία που μπορεί να αναμένει κάποιος, όταν μπαίνει σε αυτό τον δρόμο. Τι απαντάτε σε αυτούς που υποστηρίζουν ότι υπάρχουν μεγάλες ποσότητες φυσικού πλούτου, ο οποίος σκόπιμα αποκρύβεται; Οι εταιρείες αυτές επενδύουν πολύ μεγάλα ποσά από τα οποία προσβλέπουν να αποκομίσουν κάποιο σοβαρό οικονομικό όφελος. Οπότε δεν αναμένεται ότι αυτές οι εταιρείες θα κινηθούν στο πλαίσιο αυτών των απόψεων. Να κοιτάξουμε ευρύτερα πώς κινείται η βιομηχανία, όπου μπορούμε να επισημάνουμε και τα θετικά και τα αρνητικά. Το θετικό που μπορούμε να επισημάνουμε στην περίπτωση τη δική μας και με τα μη ενθαρρυντικά αποτελέσματα της TOTAL και της ENI- Gogas, είναι ότι οι εταιρείες ενδιαφέρονται να συνεχίσουν και να διερευνήσουν περισσότερο το δυναμικό της περιοχής, παρόλο που είναι και δύσκολοι καιροί οικονομικά για αυτές τις εταιρείες. Μπορεί να εγκαταλείπουν άλλα προγράμματα σε άλλα μέρη του κόσμου, αλλά εδώ η TOTAL είχε δηλώσει ότι θέλει να παραμείνει. Αυτό είναι πολύ θετικό για μας. Τελικά η Κύπρος έχει φυσικό αέριο ή πετρέλαιο, όπως ήταν το ζητούμενο της TOTAL; Μας ενδιαφέρουν οι υδρογονάνθρακες, οτιδήποτε μπορέσουμε να εντοπίσουμε με σκοπό να μπορέσουμε να το αξιοποιήσουμε. Μέχρι τώρα έχουμε εντοπίσει το κοίτασμα «Αφροδίτη», το οποίο είναι Στο τραπέζι το τερματικό και ο αγωγός προς Ελλάδα υπό προϋποθέσεις. Ποιο είναι το επίπεδο συνεργασίας Κύπρου-Ελλάδας στα ενεργειακά; Πρακτικά υπάρχουν πολλά επίπεδα και ως χώρα πρέπει να το επιδιώξουμε. Η Κύπρος έχει το πλεονέκτημα ότι έχει προχωρήσει αρκετά στην ανάπτυξη της βιομηχανίας των υδρογονανθράκων, η Ελλάδα είναι ένα στάδιο πιο πίσω. Η συνεργασία των χωρών της περιοχής μπορεί να είναι καταλύτης για δημιουργία σταθερότητας στην περιοχή. Ο αγωγός προς Ελλάδα είναι μέσα στους σχεδιασμούς; Υπάρχουν αρκετά ερωτήματα από τεχνοοικονομικής πλευράς. Υπάρχει μια προσπάθεια να μελετηθεί αυτό το θέμα σε ένα πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα και εφόσον τα αποθέματα της περιοχής το επιτρέπουν. Έχει εκφρασθεί το ενδιαφέρον και από το Ισραήλ και από την πλευρά μας να υπάρξει μια συνεργασία, όπου μέσα από έναν πιθανό αγωγό αν αποδειχθεί τεχνικά εφικτός και οικονομικά βιώσιμος να είναι μια δίοδος του ΦΑ από την επιβεβαιωμένο κοίτασμα ΦΑ. Και εφόσον είναι ήδη επιβεβαιωμένο προχωρούμε ως Εταιρεία Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΕΥΚ). Έχουμε υπογράψει το μνημόνιο συναντίληψης με την αντίστοιχη εταιρεία της Αιγύπτου, θα συνεργαστούμε και με τους εταίρους μας στο τεμάχιο 12 και με τις εταιρείες της Αιγύπτου που ασχολούνται με την επεξεργασία ΦΑ στα δύο τερματικά για να δούμε τους τεχνικούς τρόπους με τους οποίους μπορεί να γίνει πιθανή Οι πιθανότητες επιτυχίας μιας γεώτρησης ιδίως σε βαθιά νερά, όπως είναι τα δικά μας, διεθνώς μπορεί να είναι και μία στις δέκα. Καταλύτης η περιφερειακή συνεργασία εξαγωγή προς την Αίγυπτο. Παράλληλα προχωρά το σχέδιο ανάπτυξης του «Αφροδίτη» που είναι το επόμενο στάδιο μετά τον εντοπισμό και με αυτό θα έλθει και η ανακοίνωση για την εμπορευματοποίηση του κοιτάσματος. Άρα μπαίνουν όλα τα ζητήματα σε μια ροή. Πιστεύετε ότι υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες εξαγωγής ΦΑ στην Αίγυπτο; Αυτό που μπορώ να σας πως είναι ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον το οποίο εκφράζεται από πολλές πλευρές. Έχει δημιουργηθεί και το κατάλληλο κλίμα και πλαίσιο συνεργασίας σε πολιτικό επίπεδο και σε επίπεδο εταιρειών. Η Αίγυπτος είναι μια χώρα που έχει μεγάλη ανάγκη από ΦΑ και θα συνεχίσει να έχει για αρκετά χρόνια και ψάχνει τρόπους για να τροφοδοτήσει τη χώρα και τα τερματικά, τα οποία αυτή τη στιγμή δεν λειτουργούν, διότι όλες οι ποσότητες ΦΑ απορροφούνται από την εσωτερική αγορά. Ποια θα είναι η χρονική διάρκεια ενδεχόμενης εξαγωγής ΦΑ στην Αίγυπτο; Η εξαγωγή θα συμβαδίζει με το σχέδιο ανάπτυξης του κοιτάσματος «Αφροδίτη», το οποίο μελετάται τώρα. Οι τεχνικές επιλογές και τα χρονοδιαγράμματα θα βγουν μέσα από αυτή τη μελέτη, που αναμένω ότι σύντομα θα κατατεθούν και θα ανακοινωθούν. Ο προσανατολισμός για μεταφορά του ΦΑ είναι προς τις θαλάσσιες υποδομές; Θα υπάρχει μια πλατφόρμα παραγωγής πάνω από το κοίτασμα. Θα γίνεται μια πρώτη επεξεργασία καθαρίσματος του ΦΑ, το οποίο στη συνέχεια θα διοχετεύεται στις περιοχές που θα γίνουν οι εξαγωγές. Μελετούμε την αγορά της Αιγύπτου υπάρχει μια πιθανότητα για την Ιορδανία υπάρχει και η Κύπρος. Η μεταφορά προς την Αίγυπτο θα γίνεται μέσω αγωγού και εκεί θα υπάρχουν χερσαίες υποδομές επεξεργασίας. Μέσα από τη μελέτη θα εξετάσουμε την αξιοποίηση υφιστάμενων υποδομών της Αιγύπτου, το οποίο θα μπορέσει να κάνει πιο αποδοτικές τις πιθανές τεχνικές λύσεις, κάτι που θα μειώσει το κόστος επένδυσης που θα λειτουργήσει θετικά και για τις δύο πλευρές. Προς την Κύπρο η μεταφορά με βάση τη μελέτη που γίνεται είναι η δημιουργία αγωγού. Όταν μιλάμε για τη περιφερειακή αγορά σε αυτή τη φάση μιλάμε για μεταφορά του αερίου με αγωγούς. περιοχή μέσω της Ελλάδας προς την Ευρώπη και αυτά εξετάζονται. Εγώ αυτό που μπορώ να φανταστώ μελλοντικά είναι ότι θα υπάρχουν συνδυασμοί λύσεων. Θα μπορούσαμε να δούμε την περιοχή να αναπτύσσεται με έναν τέτοιο τρόπο που να υπάρχουν και οι περιφερειακοί αγωγοί που εξάγουν ΦΑ να υπάρχουν και τα τερματικά. Η Κύπρος έχει μια πολύ καλή συνεργασία με τα Ισραήλ. Σας ανησύχησε το ενδεχόμενο αλλαγής κυβέρνησης στο Τελ Αβίβ; Το αντικείμενο με το οποίο ασχολούμαστε είναι πολύπλοκο που το συγκρίνω με ένα μαθηματικό μοντέλο με πολλούς παράγοντες, πολλοί από τους οποίους είναι μεταβαλλόμενοι. Αυτό που εμείς πρέπει να διαχειριστούμε σωστά, είναι να γίνεται μια σωστή εκτίμηση, πώς κινούνται και πώς επηρεάζουν αυτοί οι παράγοντες. Όσον αφορά το Ισραήλ έχουν γίνει στο παρελθόν αρκετές προσπάθειες να δημιουργηθεί μια καλή συνεργασία. Αυτή η προσπάθεια θα πρέπει να συνεχισθεί. Οι κυβερνήσεις αλλάζουν, αλλά τα θέματα των υδρογονανθράκων ξεπερνούν το όριο της κάθε κυβέρνησης. Κάθε κυβέρνηση μπορεί να είναι μια πενταετία. Εμείς μιλούμε για τα επόμενα 30 με 50 χρόνια και αυτό απαιτεί μακροπρόθεσμη στρατηγική και συνέπεια στην εφαρμογή της. Αυτό θα πρέπει να το έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Τεχνική μελέτη και εκστρατεία μάρκετινγκ Πόσο επηρεάζονται οι σχεδιασμοί για τις υποδομές που απαιτούνται για τη μεταφορά του ΦΑ από τη χαμηλή τιμή του στις διεθνείς αγορές; Η τιμή του ΦΑ είναι συνδεδεμένη με την τιμή του πετρελαίου που είναι χαμηλή και δυσκολεύει ευρύτερα τη βιομηχανία διεθνώς. Στο δικό μας σχεδιασμό, αυτό που μπορούμε να πούμε τώρα είναι ότι ακόμη και με τα δεδομένα, όπως έχουν δημιουργηθεί με τη χαμηλή τιμή του ΦΑ, οι μελέτες μέχρι τώρα αναδεικνύουν ότι μπορούμε να προχωρήσουμε στην εκμετάλλευση του ΦΑ από το «Αφροδίτη», παρόλο που είναι σε βαθιά νερά και το κόστος παραγωγής είναι αυξημένο. Έχουμε μια περιφερειακή αγορά που έχει σημαντικές ανάγκες και υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον για να το απορροφήσει. Απλά, ποια θα πρέπει να είναι η τιμή πώλησης του ΦΑ για να είναι βιώσιμη η επένδυση; Είναι νωρίς να μιλήσουμε με αριθμούς, αλλά αναφέραμε τους κύριους παράγοντες πιο πάνω που όταν συνδεθούν θα καταδείξουν, αν ένα έργο είναι βιώσιμο ή όχι. Και οι ενδείξεις είναι θετικές. Αυτό δείχνει και η παρουσία της Noble εδώ με τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Υπάρχει ένα υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης, ότι με τα επίπεδα που μιλούμε τώρα μπορούμε να προχωρήσουμε στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων με προοπτική την περιφερειακή αγορά. Η εμπορευματοποίηση των κοιτασμάτων του «Αφροδίτη» επηρεάζει την ενδιάμεση λύση προμήθειας ΦΑ; Αυτό που μπορούμε να επισημάνουμε είναι ότι μέσα από τις μελέτες εμπορευματοποίησης και σχεδίου ανάπτυξης του «Αφροδίτη» εξετάζουμε και την προοπτική να έλθει ΦΑ στην Κύπρο. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει κάποια θετικά δεδομένα για το πώς θα διαμορφωθεί στο μέλλον ή άφιξη ΦΑ στη χώρα μας. Το κοίτασμα «Αφροδίτη», εάν υποθέσουμε ότι οι βασικοί πελάτες του είναι η Κύπρος και η Αίγυπτος, για πόσα χρόνια μπορεί να τους καλύπτει τις ανάγκες; Μιλάμε για μακροπρόθεσμη παροχή. Πότε υπολογίζετε να έχετε καταλήξει με τους Αιγύπτιους; Η τεχνική μελέτη θα γίνει μέσα στους επόμενους μήνες. Παράλληλα η ΕΥΚ ξεκινά με τους εταίρους του οικοπέδου 12 την εκστρατεία διάθεσης και πώλησης ΦΑ, μέσα από την οποία θα προσεγγίσουμε πιθανούς αγοραστές, κάποιοι εκ των οποίων έχουν εκφράσει ήδη το ενδιαφέρον τους. Μέσα από αυτή την εκστρατεία μάρκετινγκ θα αποσαφηνιστούν σταδιακά και οι οικονομικοί όροι για να μπορέσουμε να καταλήξουμε στις βέλτιστες συμφωνίες πώλησης ΦΑ. Εάν οι ποσότητές μας είναι σε πιο μεγάλα επίπεδα, αυτό μας επιτρέπει να δούμε και άλλες επιλογές, όπως ενός χερσαίου τερματικού, για το οποίο έχει γίνει μελέτη λέει στον Απόστολο Τομαρά η κ. Τούλα Ονουφρίου. Μέχρι το 2020 στις διεθνείς αγορές <<<<<<< Η Αίγυπτος μπορεί να απορροφήσει τις ποσότητες εξαγωγής από το «Ταμάρ» και «Αφροδίτη» Πότε το ΦΑ θα βγει στις αγορές; Με τα σημερινά δεδομένα αναμένουμε γύρω στο Αλλά πρέπει να αντιληφθούμε όλοι, ότι υπάρχουν πολλά στάδια με πολλές διεργασίες και λεπτές διαβουλεύσεις και θα πρέπει να ακολουθηθούν οι κατάλληλες πρακτικές. Πιθανή εξαγωγή ΦΑ από τα ισραηλινά κοιτάσματα προς την Αίγυπτο επηρεάζει την προοπτική εξαγωγής ΦΑ από το «Αφροδίτη»; Αυτό που μπορώ να σας μεταφέρω και με τις δικές μου εμπειρίες από τις απευθείας επαφές με τις αρχές της Αιγύπτου είναι ότι υπάρχει ένα θετικό κλίμα στην προοπτική αγοράς ΦΑ από την Αίγυπτο. Επίσης οι ανάγκες της χώρας είναι τόσο μεγάλες, που υπάρχει η δυνατότητα να απορροφήσει και από τις δύο χώρες ΦΑ. Ποιες είναι οι ανάγκες της Κύπρου για τα επόμενα 20 χρόνια; Οι ανάγκες της Κύπρου για ΦΑ είναι σχετικά χαμηλές σε σύγκριση με τις διαθέσιμες ποσότητες στο «Αφροδίτη», κάτι που μας αφήνει τα περιθώρια για την εξαγωγή. Μέσα από αυτόν τον φακό, αν θέλουμε να δούμε τον μελλοντικό ορίζοντα, όταν θα προχωρήσουν περισσότερο οι έρευνες και έχουν περισσότερες ανακαλύψεις, τότε θα πρέπει να εξετάσουμε ευρύτερα τις επιλογές μας. Η περιφερειακή αγορά έχει τη δυνατότητα να απορροφήσει ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες. Εάν οι ποσότητές μας είναι σε πιο μεγάλα επίπεδα, αυτό μας επιτρέπει να δούμε και άλλες επιλογές, όπως και την πιθανότητα ενός χερσαίου τερματικού, για το οποίο έχει γίνει εκτενής μελέτη για το τι πλαίσια χρειάζονται πιθανόν για την υλοποίησή του ως μια επιλογή εξαγωγής ΦΑ. Άρα η στρατηγική επιλογή του τερματικού δεν έχει εγκαταλειφθεί; Ακριβώς. Εάν οι ποσότητες σε κάποιο στάδιο είναι ικανοποιητικές και να το καταστήσουν βιώσιμο και οι διεθνείς αγορές κινούνται με ένα κατάλληλο τρόπο, η δημιουργία ενός χερσαίου τερματικού στην Κύπρο είναι η δίοδος στις διεθνείς αγορές και μπορεί να αποτελέσει δίοδο και για τις γειτονικές χώρες. Εννοείτε να απορροφήσει ποσότητες για επεξεργασία; Ναι. Και από το Ισραήλ και από τον Λίβανο, που προσπαθεί να αρχίσει και έχουν προοπτικές για σημαντικά αποθέματα, για να μπορέσει η Κύπρος να έχει περιφερειακό ρόλο. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ

7 07-POLITIKI _Master_cy 20/03/15 19:59 Page 7 Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 7 Τουρκική εμμονή στην παρθενογένεση Επιστροφή στο τραπέζι των συνομιλιώνμε χάσμα στο εδαφικό και το περιουσιακό - Δεν δέχονται άρση των εγγυήσεων Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ <<<<<<< Χαμηλές προσδοκίες στην Άγκυρα για τις συνομιλίες. Η σκληρή γλώσσα που χρησιμοποιεί ο Ντερβίς Έρογλου δεν είναι άσχετη με το προεκλογικό κλίμα που επικρατεί στα Κατεχόμενα, ενόψει της ψηφοφορίας της 19ης Απριλίου για την ανάδειξη ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Την προηγούμενη εβδομάδα στο πλαίσιο της συνάντησής του με τον ειδικό εκπρόσωπο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό, ο ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας Ντερβίς Έρογλου ανακοίνωσε την επικείμενη επανέναρξη των συνομιλιών. Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης υπογράμμισε το γεγονός ότι η τουρκική NAVTEX λήγει στις αρχές του Απριλίου. Με τη λήξη αυτής της εντολής, οι δύο πλευρές δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να επιστρέψουν στο τραπέζι των συνομιλιών. Στέλνοντας μηνύματα προς πολλές κατευθύνσεις, κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ημερών, ο κ. Έρογλου συνέχισε να ασκεί κριτική στην ελληνοκυπριακή ηγεσία για τη στάση την οποία τηρεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ο κ. Έρογλου, απευθυνόμενος στον ΟΗΕ κατηγόρησε την ελληνοκυπριακή ηγεσία με το πρόσχημα ότι καθυστέρησε τις συνομιλίες και έγινε αιτία για την απώλεια πολύτιμου χρόνου. Η τ/κ πλευρά επανέλαβε ότι η ε/κ πλευρά χρησιμοποίησε τις εξελίξεις στην ΑΟΖ ως άλλοθι για τη διακοπή των συνομιλιών. «Η επανέναρξη των συνομιλιών πρέπει να λάβει χώρα δίχως νέες προϋποθέσεις», ήταν το μήνυμα του Τουρκοκύπριου ηγέτη προς τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη. Η προειδοποίηση και ο προβληματισμός της τ/κ ηγεσίας βρίσκονται σε συμφωνία με τις χαμηλές προσδοκίες της Άγκυρας σε ό,τι αφορά το μέλλον των συνομιλιών. Σύμφωνα με πληροφορίες από την τουρκική πρωτεύουσα, η τουρκική πλευρά επιστρέφει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δίχως να θέτει τον πήχη ψηλά. Συγκεκριμένα, η τουρκική πλευρά δεν θεωρεί εφικτή μια ουσιαστική πρόοδο στις συνομιλίες τουλάχιστον μέχρι τους επόμενους μήνες. Ο βασικός προβληματισμός της τουρκικής πλευράς αφορά στην υπόθεση ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει απομακρυνθεί από την προοπτική της «χαλαρής ομοσπονδίας». Η ηγεσία του Νίκου Αναστασιάδη φέρνει στο τραπέζι ιδέες, οι οποίες συσχετίζονται με ενιαίο κράτος και τη συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, προτάσεις απαράδεκτες σύμφωνα με την τουρκική πλευρά. Ο εν λόγω προβληματισμός βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής της τουρκικής πλευράς από την περίοδο του Κοινού Ανακοινωθέντος. Πριν από ένα περίπου χρόνο τα μηνύματα της ελληνοκυπριακής πλευράς θορύβησαν την Άγκυρα, η οποία σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί οι Τουρκοκύπριοι να επιστρέφουν σε μια νέα «εκδοχή» της Κυπριακής Δημοκρατίας. Από την τουρκική σκοπιά, η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία βρίσκεται από το 1963 υπό τον έλεγχο της ε/κ κοινότητας, δεν μπορεί να αποτελέσει βάση λύσης και μοντέλο συνεργασίας ανάμεσα στις δύο κοινότητες. Το νέο μοντέλο συνεργασίας πρέπει να βασιστεί στις νέες πραγματικότητες της Κύπρου και θα πρέπει να εμπεριέχει την αρχή της συνεργασίας του «ελληνοκυπριακού» και του «τουρκοκυπριακού» «κράτους». Το τελευταίο, μετά τη λύση θα πρέπει να συνεχίσει να έχει «ειδικές σχέσεις» με την Άγκυρα. «Σε αυτές τις ειδικές σχέσεις συμπεριλαμβάνεται η ασφάλεια των Τουρκοκύπριων, δηλαδή οι εγγυήσεις», τονίζει μια πηγή της εφημερίδας μας από τον κύκλο του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών. Ο χαρακτήρας της νέας ομοσπονδίας δεν αποτελεί την μοναδική εστία προβληματισμού στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής. Ένα άλλο ζήτημα, το οποίο απασχολεί τους Τούρκους αξιωματούχους και διπλωμάτες είναι η στάση της ελληνοκυπριακής πλευράς στα κεφάλαιο του εδαφικού και του περιουσιακού. Όπως αναφέρει μια τουρκική πηγή, η οποία παρακολουθεί από κοντά της συνομιλίες, η ηγεσία του Νίκου Αναστασιάδη εξακολουθεί να βαδίζει στον δρόμο που χάραξαν οι προηγούμενες ηγεσίες, απαιτώντας την εδαφική «συρρίκνωση» του «τουρκοκυπριακού κράτους». Η εν λόγω πηγή αναφέρεται στις απαιτήσεις της ε/κ πλευράς, οι οποίες αφορούν περιοχές όπως την Καρπασία, τη Μόρφου και την Αμμόχωστο. Την ίδια στιγμή, η τουρκική πλευρά ξεκαθαρίζει ότι το «τουρκοκυπριακό κράτος» δεν έχει τη δυνατότητα να δεχθεί μεγάλο αριθμό προσφύγων στις περιουσίες τους, επειδή κάτι τέτοιο θα έθετε σε κίνδυνο από οικονομική και κοινωνική άποψη τη «βιωσιμότητα» της τουρκοκυπριακής πλευράς. Οι προαναφερόμενοι προβληματισμοί δεν αποτελούν νέα στοιχεία, τα οποία έρχονται για πρώτη φορά στο επίκεντρο της προσοχής της Άγκυρας. «Όλα αυτά τα ζητήματα πονοκεφαλιάζουν την Άγκυρα εδώ και δεκαετίες. Η ελληνοκυπριακή πλευρά είναι αυτή, η οποία τα αγνοεί», αναφέρει η πηγή της εφημερίδας μας, η οποία προσθέτει: «Αυτούς τους προβληματισμούς ο Αναστασιάδης θα τους βρει για μια ακόμη φορά μπροστά του». Φαβορί ο Έρογλου, δεν αποκλείεται και η έκπληξη Ανεξάρτητα από την πορεία των συνομιλιών, η τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να έχει στραμμένη την προσοχή της και στις εσωτερικές εξελίξεις της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Η μη αναγνωρισμένη τουρκική «Πρεσβεία» παρακολουθεί και καταγράφει με μεγάλη προσοχή όλες τις εξελίξεις, οι οποίες αφορούν τις «προεδρικές εκλογές» της 19ης Απριλίου. Οι κύκλοι της τουρκικής κυβέρνησης στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής προβλέπουν νίκη του Ντερβίς Έρογλου δίχως ωστόσο να αποκλείουν το ενδεχόμενο «εκπλήξεων» της τελευταίας στιγμής. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των «εκλογών», η τουρκική πλευρά υπογραμμίζει ότι η νέα θητεία της τουρκοκυπριακής ηγεσίας φέρνει μεγάλες αλλαγές στην τουρκοκυπριακή πλευρά. Συγκεκριμένα, παράλληλα με τη δημιουργία του νέου συντάγματος και πολιτεύματος στην Τουρκία, η τουρκική πλευρά επικεντρώνει την προσοχή της στην πολιτική ανασυγκρότηση της τουρκοκυπριακής ηγεσίας. «Όλα δείχνουν ότι στην Άγκυρα υπάρχουν σκέψεις και προετοιμασίες για ένα νέο πολιτικό πακέτο», αναφέρει μια τουρκοκυπριακή ακαδημαϊκή πηγή, η οποία προσθέτει: «Λίγα χρόνια μετά το περίφημο οικονομικό πακέτο, η Τουρκία ετοιμάζεται να ζητήσει ριζικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες αφορούν το σύνταγμα, το εκλογικό σύστημα και τους βασικούς νόμους της ΤΔΒΚ».

8 08-PARAPOLITIKA_Master_cy 20/03/15 21:30 Page 8 8 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 Εν της παπαθκιάς τα ξύλα Του την είπε Επειδή έγινε λόγος αλλά και ντόρος ότι έγινε κουβέντα μεταξύ Σαμαρά και Αναστασιάδη για τον Βγενόπουλο, να σας πούμε εμείς, ως η πλέον έγκυρη στήλη μαντείου, ότι το έχουμε γράψει στις 7 Σεπτεμβρίου Είχαμε συγκεκριμένα γράψει ότι η προσφυγή της Διαχειρίστριας της πρώην Λαϊκής κατά του Ελληνικού Δημοσίου με την οποία διεκδικεί περίπου 2,5 δισ. ευρώ έχει ενοχλήσει την Αθήνα. Μάλιστα, οι κακές γλώσσες λένε ότι το θέμα ετέθη από τον πρωθυπουργό της Ελλάδας στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στην τελευταία συνάντηση που είχαν στο Μαξίμου. Ο κ. Σαμαράς ρώτησε μάλιστα να μάθει ποια είναι η συγκεκριμένη κυρία και στο σημείο αυτό ο Νίκαρος του είπε, κάντε κάτι με τον Βγενόπουλο επιτέλους. Η σιωπή του Ανδρέα Γράφαμε επίσης στις 7 Σεπτεμβρίου 2014 ότι είναι πάντως άξιο απορίας το γεγονός πως μετά την ανάληψη των καθηκόντων της κ. Χρυστάλλας στην ΚΤΚ, τον Απρίλη του ίδιου χρόνου, ο λαλίστατος κ. Ανδρέας Βγενόπουλος σίγησε σαν το εκθεσιακό κανόνι. Ο άνθρωπος που παλαιότερα παρέλαυνε πολύ συχνά από τα ΜΜΕ και συχνά πυκνά εξέδιδε και γραπτές απανταχούσες, «πυροβολώντας» ανηλεώς όποιους εκ των Κυπρίων τολμούσαν να τον επικρίνουν για το ναυάγιο της Λαϊκής και την απώλεια των χρημάτων του κοσμάκη, τώρα βγήκε ξανά στο προσκήνιο. Φως φανάρι γιατί. Οι σχεδιασμοί του φαίνεται να βγαίνουν και θα κερδίσει τις δικαστικές μάχες και τα σπασμένα θα τα πληρώσουμε για άλλη μία φορά εμείς οι φορολογούμενοι. Μόνο που αυτή τη φορά είναι πολλά, πάρα πολλά. Η Γνωμάτευση Μετά την επιστολή του γενικού ελεγκτή Οδυσσέα Μιχαηλίδη της 6ης Μαρτίου διά της οποίας διαπιστώνεται ότι για τη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων και παραβίαση των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου, η κυρία διοικήτρια της ΚΤΚ ζήτησε από το δικηγορικό γραφείο του Ευστάθιου Ευσταθίου γνωμάτευση. Στη γνωμάτευση επισημαίνεται ότι ο Νόμος, «παρότι δίδει στον Γενικό Ελεγκτή την αρμοδιότητα να ελέγχει τους λογαριασμούς κάθε νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, δεν τυγχάνει εφαρμογής στην περίπτωση της ΚΤΚ». Αν είχε απέναντι της τον Οδυσσέα, θα του την έτριβε, είμαι σίγουρος, στη μούρη. Όμως Έρχονται δύσκολοι καιροί για εκλογές, αγαπητοί πρίγκιπες Οι Οικολόγοι το έπιασαν Όμως οι Οικολόγοι το έπιασαν πολύ σωστά το ζήτημα και σε σχετική ανακοίνωση τους είπαν: «Μας κάνει όμως ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός ότι τις τελευταίες ημέρες βρίσκεται σε εξέλιξη μια ενορχηστρωμένη και συστηματική επίθεση κατά του Γενικού Ελεγκτή κ. Οδυσσέα Μιχαηλίδη. Φαίνεται ότι κάποιοι έχουν συνηθίσει στην ατιμωρησία που καλλιέργησαν κάποιοι αξιωματούχοι και ανεπαρκείς θεσμοί. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η στάση της πρώην Γενικής Ελέγκτριας κ. Γιωρκάτζη, η οποία επί των ημερών της ζητούσε να μπορεί να ελέγχει την Κεντρική Τράπεζα, ενώ τώρα θέτει θέμα συνταγματικότητας». Της παπαθκιάς τα ξύλα Η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη όταν ήταν γενική ελέγκτρια, έθιξε για πρώτη φορά την ανάγκη να ελέγχεται η ΚΤΚ από τον γενικό ελεγκτή, στην ετήσια έκθεσή της για το 2011 κι αφού προηγήθηκε κόντρα με τον Αθανάσιο Ορφανίδη, ο οποίος δεν την άφηνε να μπει στην Κεντρική. Έγραφε συγκεκριμένα: «Σημειώνεται ότι τότε η Βουλή των Αντιπροσώπων δεσμεύτηκε να επανεξετάσει το θέμα αυτό σε μεταγενέστερο στάδιο, ώστε να παρέχεται στην κυπριακή πολιτεία πλήρης διαφάνεια και απολογισμός σε σχέση με όλες τις δραστηριότητες της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, με τη διατήρηση, κατά το μέγιστο δυνατό βαθμό, του ελέγχου της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου από τον Γενικό Ελεγκτή. Στην έκθεσή της για τον επόμενο χρόνο προσθέτει στα πιο πάνω τις εξής 10 λέξεις: «όπως άλλωστε συμβαίνει και σε άλλες χώρες-μέλη της Ευρωζώνης»! Δώδεκα Στα δώδεκα βήματα και με γυρισμένες τις πλάτες και έμφορτα τα πολιτικά ρεβόλβερ βρίσκονται οι Αβέρωφ Νεοφύτου και Σωκράτης Χάσικος, όπως λέγεται στο μέγαρο του ΔΗΣΥ και όχι μόνο. Έχουν παλιούς λογαριασμούς οι δύο άντρες. Ο πρόεδρος, λέγεται ότι είναι δυσαρεστημένος, διότι ο Σωκράτης του έχει κλείσει τα περάσματα στο Υπουργείο Εσωτερικών, που είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό για πολλούς λόγους υπουργείο. Η Ζέτα και η Άρτα Το πρότζεκτ που φέρει τον κωδικό Ε.Ε.Ε. (Ελάχιστο, Εγγυημένο, Εισόδημα) που ήταν μια μεγάλη πρόκληση για την Κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη, πάει να γίνει πολιτικός βρόγχος στον λαιμό της υπουργού Εργασίας Ζέτας Αιμιλιανίδου. Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ γκρεμιζόταν, ένα πράμα. Σαν το γεφύρι της Άρτας. Πολύς κόσμος διαμαρτυρόμενος κι άλλος τόσος δυσαρεστημένος. Όπως δυσαρεστημένος ακούω είναι και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, που τίποτε δεν του βγαίνει O εκπρόσωπος στην Αμερική Την Αμερική επισκέπτεται αυτή την εβδομάδα και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης για να εκπροσωπήσει την κυβέρνηση στο συνέδριο της Κυπριακής Ομοσπονδίας Αμερικής (το Σάββατο 29 Μαρτίου) και την εθνική παρέλαση της Νέας Υόρκης την επομένη. Την Παρασκευή θα τιμηθεί από τον Παμπάφιο Σύνδεσμο Αμερικής με το Βραβείο Ευαγόρα Παλληκαρίδη και ως διακεκριμένος Πάφιος, αλλά και πρώην αντιπρόεδρος του συλλόγου, στα φοιτητικά του χρόνια. Προηγουμένως θα βρίσκεται στην Ουάσιγκτον, όπου θα συναντηθεί με την βοηθό υφυπουργό Εξωτερικών, Αμάντα Σλόατ και πιθανόν κάποιους αξιωματούχους του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και μέλη του Κογκρέσου. Έπειτα από την ταραγμένη περίοδο που ακολούθησε την επίσκεψη του Προέδρου Αναστασιάδη στη Μόσχα, τα πράγματα έχουν ηρεμήσει, αφού και εμείς και οι Αμερικανοί είπαμε (δημοσίως και ιδιωτικώς) αυτά που μας ενοχλούσαν, βγάλαμε και σε κάποιες περιπτώσεις το σκοινί και το παλούκι και τώρα όλοι προσβλέπουν στην επόμενη μέρα, εν όψει Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Χρυστάλλα Γιωρκάτζη Η διοικήτρια της ΚΤΚ Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, έχει απέναντί της Πρόεδρο της Δημοκρατίας και Βουλής, αρχηγούς κομμάτων το ΔΣ της Τράπεζας και η κυρία Γιωρκάτζη βγήκε από το Προεδρικό με ένα ύφος υπεροψίας και αλαζονείας που μόνο ένα πράγμα μαρτυρούσε. Ότι δεν αντιλαμβάνεται πως και να κερδίσει στο δικαστήριο, δεν υπάρχει αύριο για την ίδια στην Κεντρική. και της επανέναρξης των συνομιλιών τον Μάιο. Υπό την έννοια αυτή, χωρίς να αποκλείεται κάποια συζήτηση για τα περασμένα (αλλά όχι ξεχασμένα), η συζήτηση αναμένεται να εστιαστεί κυρίως στις επόμενες κινήσεις. Θετικές κινήσεις Αυτή την ώρα πάντως κάποια πράγματα άρχισαν ν αλλάζουν στην Ουάσιγκτον στην αντιμετώπιση της Λευκωσίας. Η διμηνιαία έκθεση Του αμερικανού προέδρου για το Κυπριακό, που δόθηκε την Τρίτη στους προέδρους των επιτροπών Εξωτερικών του Κογκρέσου, είναι τουλάχιστον πολιτικά ορθή στη διατύπωση των αιτίων που οδήγησαν στην αναστολή των συνομιλιών. Σίγουρα, αν όλες οι ανακοινώσεις περιείχαν ανάλογη φρασεολογία, τα πράγματα δεν θα οδηγούνταν σε «τριβές». Ένα δεύτερο στοιχείο είναι η διευκρίνιση μετά από αρκετές μέρες και αρκετά ερωτήματα προς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι οι αντιδράσεις για την επίσκεψη του Προέδρου Αναστασιάδη στη Μόσχα εντάσσονταν στο ευρύτερο πλαίσιο της αμερικανικής πολιτικής έναντι της Ρωσίας. Και ότι τα ίδια ισχύουν και για την επίσκεψη Πούτιν στην Αγκυρα και την επίσκεψη Ρέντσι στη Μόσχα. Βέβαια, γι αυτούς οι Αμερικανοί επέλεξαν να μην εκφράσουν δημόσια τις διαφωνίες τους. Ούτε βγήκαν οι Αμερικανοί πρέσβεις στην Αγκυρα και τη Ρώμη στο «τουίτερ» να ρωτούν τους Τούρκους και τους Ιταλούς πολίτες πώς νιώθουν για τις σχέσεις των χωρών τους με τη Ρωσία. Αλλά, είπαμε. Τους ξένους πρέσβεις εμείς τους χαλάμε. Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΑΜΕΡΩΤΑ / Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Πάρε την τύχη σου στα χέρια σου ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Η κρίση συνείδησης Κοιλιάρη Μεγαλώσαμε σε μια χώρα που μας άρεσαν τα εύκολα. Από μικροί μας έμαθαν, οι δάσκαλοί μας, οι γονείς μας να επιζητούμε τους εύκολους δρόμους. Για τριάντα περίπου χρόνια στέλναμε τα καλύτερα μας μυαλά να γίνουν δάσκαλοι στην Παιδαγωγική Ακαδημία και αργότερα στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και στα ελλαδικά πανεπιστήμια, γιατί απλούστατα θα έπιαναν δουλειά στο δημόσιο αμέσως μετά τις σπουδές τους. Τους καλύτερους απόφοιτους του πρακτικού της δεκαετίας του ενενήντα, μετά και το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα τους στέλναμε στις Σχολές Ευελπίδων και Ικάρων για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Στην ίδια νοοτροπία λειτουργούσε βέβαια και η υπόλοιπη Κύπρος. Η προσπάθεια όλων ήταν να βρουν μια θέση στην κυβέρνηση, στη Cyta, στην Ηλεκτρική, στην τράπεζα, στις Κυπριακές Αερογραμμές. Δουλειές σίγουρες, με ασφάλεια, με καλές απολαβές και καλύτερες συντάξεις. Κανένας γονέας δεν ησύχαζε όσο τα παιδιά τους δούλευαν στον άχαρο ιδιωτικό τομέα, με τα άγρια ωράρια, τις χαμηλότερες απολαβές, και την ανασφάλεια στο εργασιακό μέλλον. Όλα αυτά, μέχρι που μας ήρθε η γη ανάποδα, φαλίρισαν οι τράπεζες και οι αερογραμμές, και έκλεισε και η στρόφιγγα των προσλήψεων στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. Σήμερα, με τη φράση που επικρατεί να είναι «Μακάρι που έχουμε μια δουλειά» είμαστε σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι αλλαγή νοοτροπίας. Θέσεις στο δημόσιο δεν υπάρχουν, άσε που πλέον οι απολαβές είναι κατά πολύ χαμηλότερες με αυτές που όλοι έχουμε στο μυαλό μας. Ως εκ τούτου, όλοι οι άνεργοι νέοι μαζί με τις οικογένειες αναζητούν μια αξιοπρεπή δουλειά για τα παιδιά τους. Και κάπου εκεί αντιλαμβάνονται πως δουλειές δεν υπάρχουν. Πως δυστυχώς οι επιλογές είναι περιορισμένες. Και η επιλογή να κάνουν αυτά όλα τα παιδιά κάτι δικό τους; Να γίνουν δηλαδή επιχειρηματίες; Ναι, να γίνουν επιχειρηματίες. Είναι κακό; Κακό δεν είναι σίγουρα. Η δαιμονοποίηση που ακόμα και σήμερα περιβάλλει το οτιδήποτε πραγματοποιείται στη σφαίρα του επιχειρείν δεν μπορεί να συνεχιστεί. Και είναι ένα από τα κακά που δεν αφήνει την επιχειρηματικότητα και την ευρηματικότητα των νέων να λειτουργήσει. Αν προσθέσουμε σε αυτό και το ελλιπές εκπαιδευτικό σύστημα που δεν μας δίδαξε πώς να σκεφτόμαστε παραγωγικά και επιχειρηματικά παρά μόνο πώς να καθόμαστε πάνω στις φούσκες, είτε αυτές λέγονται τουρισμός, χρηματιστήριο, ακίνητα, υπηρεσίες, αέρια, έχουμε μια πλήρη εικόνα του γιατί είναι η επιχειρηματικότητα στα αζήτητα. Στη διαδικασία λοιπόν της αλλαγής της νοοτροπίας, και της αποτίναξης του αναθέματος της επιχειρηματικότητας πραγματοποιείται το επόμενο Σαββατοκύριακο στη Λευκωσία, το insights conference. Διοργανωτής το Cypriot Enterprise Link, που από μια ομάδα δώδεκα νέων ανθρώπων με κοινά οράματα και στόχους που οργανώθηκαν το 2012 μέσω του Facebook, έχει μετεξελιχθεί σε τρία χρόνια σε μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα με πέραν των 30 στοχευμένων δράσεων σε όλο το φάσμα της επιχειρηματικότητας, της τεχνολογίας, της καινοτομίας ή και από τα πιο απλά, τη δικτύωση και τη γνωριμία. Στο Συνεδριακό Κέντρο «Φιλοξενία» στην Λευκωσία, 32 ομιλητές, πέραν από 23 ώρες σε ομιλίες, συζητήσεις, εργαστήρια και γνωριμία με αρκετούς κύπριους μα και ξένους που αποπειράθηκαν στη startup κοινότητα, άλλοι με επιτυχία και άλλοι που το ψάχνουν ακόμη, θα είναι στη διάθεση όλων όσοι το επιθυμήσουν. Για να μεταφέρουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους, για να εμπνεύσουν και να δώσουν τη δική τους ενέργεια σε όσους την έχουν ανάγκη. Αυτά τα παιδιά λένε ο καθένας τη δική του ιστορία, για το πώς ξεκίνησαν και πώς κατέληξαν με χαμόγελο στα χείλη. Χωρίς να νιώθουν ότι απειλούνται και χωρίς να βλέπουν κανέναν με εχθρικό μάτι. Ξέρουν πολύ καλύτερα από όλους πως υπάρχει χώρος για όλους. Στη νεοφυή επιχειρηματικότητα δεν υπάρχουν περιορισμένες θέσεις. Χρειάζεται μια καλή ιδέα, μια σωστή ομάδα, γιατί κανείς δεν έχει την ολότητα της γνώσης, μια ακόμα σωστότερη καθοδήγηση, καλό τάιμινγκ και αρκετή τύχη για να βρεις χρηματοδότηση. Όλα όμως ξεκινούν από σένα, από τον καθένα ξεχωριστά. Εμπρός, λοιπόν, πάρε τα πόδια σου και ανέβα το επόμενο Σάββατο στο Συνεδριακό. Μπορεί εκεί να βρεις τη διέξοδο που ψάχνεις εδώ και καιρό. Μπορεί εκεί να βρεις τους συνεταίρους σου στην επιχείρηση που έχει εδώ και καιρό στο μυαλό σου, αλλά δεν τολμάς να κάνεις δεύτερη σκέψη, γιατί φοβάσαι πως δεν την κάνεις σωστά. Πού ξέρεις; Πάρε την τύχη σου στα χέρια σου. Η γλώσσα του σώματος του Στέλιου Κοιλιάρη φανέρωνε πολύ περισσότερα, από τα δραματικά λόγια του παραιτηθέντος εκτελεστικού συμβούλου της Κεντρικής Τράπεζας. Ξεσπώντας εντός της αίθουσας της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής, μπροστά στους εμβρόντητους βουλευτές και ενώπιον της διοικήτριας Χρυστάλλας Γιωρκάτζη, ήταν στην πραγματικότητα ένα απελπισμένος άνθρωπος που ήθελε να βγάλει από μέσα του, το σαράκι που τον βασάνιζε. Ούτε το εγχείρημα του Δημήτρη Συλλούρη να κλείσει για τους δημοσιογράφους τη συνεδρία, ούτε οι «παγερές» ματιές, ούτε και τα «άλλα λόγια να αγαπιόμαστε» των συναδέλφων του δεν στάθηκαν ικανά να σταματήσουν την έκρηξη του ανθρώπου που «δεν φοβήθηκε τη μαφία στην Ελλάδα», όπως έλεγε και όμως φοβήθηκε τα τεκταινόμενα στην Κεντρική Τράπεζα. Με πολιτικά κριτήρια η ομολογία ψυχής του Στέλιου Κοιλιάρη μπορεί να προκαλεί χαμόγελα και ειρωνικά σχόλια. Και έτσι αντίκρισαν πολλοί πρωταγωνιστές, είτε μπροστά είτε και πίσω από την πολιτική σκηνή. Ωστόσο, αν η κατάθεση ψυχής αντικριστεί με την ψυχολογική της διάσταση, μπορεί να δικαιολογηθεί πλήρως. Είπε απλά ότι «δεν μπορεί να κοιμηθεί τα βράδια, δεν μπορεί να ησυχάσει η συνείδησή του», αναλογιζόμενος τι θα συμβεί με αντίδικο τον Αντρέα Βγενόπουλο. Και δεν παρέλειψε να προβλέψει ότι «θα μας παίζουν και με το δίκιο τους», αν κερδίσει ο Βγενόπουλος και φορτωθεί ο κοσμάκης ακόμη πέντε δισ. ευρώ άρα και νέο κούρεμα. Ο άνθρωπος φαινόταν ότι ήθελε να εξιλεωθεί, από τις τύψεις που τον βασάνιζαν, από τις ερινύες του, οι οποίες είναι τελικά πολύ πιο βασανιστικές και από τα χειρότερα σωματικά μαρτύρια. Πίσω από το δράμα που εκτυλίχτηκε στη Βουλή υπάρχει και το δράμα μιας κοινωνίας, η οποία βλέπει εμβρόντητη τα τεκταινόμενα στα πολιτικά δώματα και απορεί αν οι άνθρωποι που ζουν σε μέγαρα, διακινούνται με λιμουζίνες και φρουρούνται από δεκάδες αστυνομικούς αντιλαμβάνονται ότι διοικούν και πληρώνονται από τους φόρους πεινασμένων ανθρώπων. Μήπως οι ακριβοπληρωμένοι αξιωματούχοι της Κεντρικής Τράπεζας άκουσαν τον πόνο και την απελπισία, πάλαι ποτέ νοικοκυραίων, οι οποίοι σήμερα βυθίζονται Πίσω από το δράμα που εκτυλίχτηκε στη Βουλή, υπάρχει και το δράμα μιας κοινωνίας, η οποία βλέπει εμβρόντητη τα τεκταινόμενα στα πολιτικά δώματα. στα χρέη και απαξιώνονται το χειρότερο μπροστά στα μάτια των παιδιών τους. Αντιλαμβάνονται ότι πέρασαν ήδη δύο χρόνια από το κούρεμα των καταθέσεων και ακόμη δεν αναδιαρθρώθηκαν τα δάνεια, ενώ οι Τράπεζες το μόνο που κάνουν είναι να γράφουν στα χαρτιά τους χρέη με τεράστιους τιμωρητικούς τόκους, τα λεγόμενα πανωτόκια. Λες και φταίει ο φτωχόκοσμος για τη λεηλασία των Τραπεζών και την ανατροπή της ζωής, σχεδόν όλων των Κυπρίων. Η ευημερία των αριθμών και η επερχόμενη έξοδος στις αγορές μπορεί να αποτελεί ένα καλό μήνυμα ότι η Κύπρος, θα τα καταφέρει να βγει από τον φαύλο κύκλο της ύφεσης. Ωστόσο, αυτή η ευημερία στα χαρτιά, δεν φαίνεται να φθάνει στα βαλάντια των πολιτών. Αντιθέτως αυτό που φθάνει στους πολίτες, είναι η απειλή των Τραπεζών, οι οποίες ετοιμάζονται να καταβροχθίσουν σπίτια και περιουσίες, όχι μόνο των οφειλετών, αλλά και των εγγυητών. Ήδη ένα ψυχρό κλίμα μπήκε ανάμεσα σε αδέλφια, ανάμεσα σε κουμπάρους, ανάμεσα σε φίλους, ανάμεσα σε συναδέλφους, ανάμεσα σε συγχωριανούς, οι οποίοι ζουν με τον φόβο ότι θα κληθούν πληρώσουν, με τον ένα ή άλλο τρόπο, χρέη για τα οποία το μόνο που έκαναν ήταν να βάλουν μια υπογραφή ως εγγυητές. Και στις περισσότερες περιπτώσεις οι εγγυητές δεν γνώριζαν ούτε το ποσό του δανείου. Το κακό έγινε, σημασία έχει τώρα η θεραπεία, πριν η ασθένεια καταστεί ανίατη.

9 09-GNOMES CY_Master_cy 21/03/15 00:08 Page 9 Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 ΑΠΟΨΕΙΣ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 9 ANAΔΙΑΤΑΞΕΙΣ / Tης ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Ζητούμενο η κοινωνική συνοχή Οι σύγχρονες δημοκρατίες δυτικού τύπου έχουν αναπτυχθεί και εδραιωθεί στηριζόμενες σε έναν χρυσό κανόνα: Τη δημιουργία σε ένα κράτος συνθηκών κοινωνικής ειρήνης μέσα από τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής. Αυτός ο κανόνας δεν ήταν ποτέ μια αφηρημένη έννοια, αφού ήταν άρρηκτα συνδεδεμένος με ένα αξιακό σύστημα. Οι αρχές της ισονομίας και της ισοπολιτείας τόσο έναντι του νόμου, όσο και έναντι των ευκαιριών ανέλιξης και προόδου, αλλά και της ισόρροπης διαχείρισης των αιτημάτων συγκρουόμενων συμφερόντων σε μια κοινωνία ήταν πάντα μέρος αυτού του αξιακού συστήματος. Βέβαια, το αξιακό αυτό σύστημα δεν ήταν ποτέ απόλυτο. Η σχετική εφαρμογή του εν πολλοίς στηριζόταν στη δύναμη μιας ανθηρής μεσαίας τάξης, η οποία ενεργούσε ως ανάχωμα στα αιτήματα των φτωχών για δικαιότερη κοινωνία, αλλά και ως ο ενδιάμεσος κρίκος προς απόκρυψη του κραυγαλέου χάσματος που χωρίζει τα πλουσιότερα από τα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα. Το χάσμα που χωρίζει τους πλούσιους από τους φτωχούς, ένα χάσμα που με την πάροδο των χρόνων διευρύνεται αντί να σμικρύνει, παίρνοντας τη μορφή ενός συστήματος που διασφαλίζει την άνιση κατανομή πόρων, αγαθών και περιουσιών μεταξύ των ανθρώπων τόσο σε επίπεδο εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο <<<<<<< Άλλωστε, η φτώχια, η ανέχεια και ο συνεπακόλουθος αγώνας για την επιβίωση δεν έχει χώρο, ή χρόνο ή χρώμα. έχει ευρέως επισημανθεί και αναλυθεί σε επίσημες εκθέσεις από διεθνείς οργανισμούς, αλλά και σε εμπεριστατωμένες επιστημονικές μελέτες. Μια τέτοια μελέτη αποτελεί και το βιβλίο του Νόαμ Τσόμσκι «Οι έχοντες και οι μη κατέχοντες». Ένα έργο που αβίαστα μπορεί να ταξιδέψει τον αναγνώστη, δημιουργώντας παραλληλισμούς με ένα από τα αριστουργήματα της αμερικανικής λογοτεχνίας που έδωσε ο Τζον Στάινμπεκ με το βιβλίο του «Τα σταφύλια της οργής». Άλλωστε, η φτώχια, η ανέχεια και ο συνεπακόλουθος αγώνας για την επιβίωση δεν έχει χώρο, ή χρόνο ή χρώμα. Στα σταφύλια της οργής που διαδραματίζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 30, την περίοδο του μεγάλου κραχ και της έντονης κοινωνικής αναταραχής, οι μη κατέχοντες αναζητούν μάταια μια καλύτερη τύχη στη γη των εχόντων. Η μετάβαση από τις Ηνωμένες Πολιτείες της δεκαετίας του 30 στην Ευρώπη του νότου στις αρχές του 21ου αιώνα επαναφέρει και συντηρεί το σύστημα με τους έχοντες και μη κατέχοντες τόσο στις κοινωνίες μέσα στα κράτη όσο και μεταξύ των κρατών. Η ευρωπαϊκή οικονομική κρίση που παίρνει τη μορφή ιδιωτικοποίησης των κερδών και κοινωνικοποίησης των χρεών, που διευρύνει το χάσμα πλούσιων και φτωχών αυξάνοντας τα κέρδη των λίγων σε βάρος των πολλών, που οδηγεί στη μετανάστευση τους μη κατέχοντες στη γη των εχόντων σε μια μάταιη αναζήτηση καλύτερης τύχης αναπόφευκτα παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις. Ολοένα και πιο εμφανώς κινδυνεύει να ανατρέψει και αυτά ακόμη τα θεμέλια των σύγχρονων δημοκρατιών, αφού συνθλίβει και αφανίζει τα μεσαία εισοδηματικά στρώματα. Η κοινωνική ειρήνη εντός των επί μέρους κρατών, αλλά και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσα από τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής δεν θεωρείται πλέον δεδομένη. Οι κοινωνικές εκρήξεις διαπερνούν τις χώρες που διέρχονται από τη στενωπό της οικονομικής ύφεσης και ακουμπούν ακόμη και τα πλούσια κράτη, ή αλλιώς τους έχοντες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα πρόσφατα επεισόδια στη Φραγκφούρτη με αφορμή τα εγκαίνια της νέας έδρας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα πρέπει επιτέλους να προβληματίσουν σοβαρά όσους λαμβάνουν τις αποφάσεις σε Βερολίνο και Βρυξέλλες. Τα αδιέξοδα του νότου δεν περιορίζονται στον νότο, αλλά επεκτείνονται στο εσωτερικό των κρατών που επιβάλλουν αυτό το σύστημα οικονομικής ανισορροπίας. antonioum@kathimerini.com.cy AΡΘΡΟ / Του ΚΩΣΤΑ ΚΛΗΡΙΔΗ Είναι εφικτή η καταπολέμηση της διαφθοράς; Ω ς προϊστάμενος της υπηρεσίας, η οποία εκ του Συντάγματος έχει την ευθύνη για τη δίωξη αδικημάτων διαφθοράς, δηλώνω ξανά έκπληκτος από τη διαπίστωση και τη συνεχή επιβεβαίωσή της, ως προς το εύρος και την έκταση της αποκαλυπτόμενης διαφθοράς σε πλείστους τομείς της δημόσιας ζωής. Η συχνότητα με την οποία αποκαλύπτονται, ιδιαίτερα πρόσφατα, κρούσματα διαφθοράς, διαπλοκής, σύγκρουσης συμφέροντος και ανάλογες άνομες συμπεριφορές, έχει φτάσει σε πάρα πολύ ανησυχητικά επίπεδα. Για να διακριβώσουμε όμως τους λόγους και τις αιτίες της έξαρσης αυτής η οποία παρατηρείται, θα πρέπει κατ αρχάς να δώσουμε απάντηση στο εξής, πρωταρχικής σημασίας ερώτημα: Η ψηλή συχνότητα με την οποία παρουσιάζονται πρόσφατα τα κρούσματα διαφθοράς στο δημόσιο βίο, είναι σημερινό φαινόμενο, ή μήπως, το φαινόμενο πάντα ήταν παρών με μόνη τη διαφορά ότι είναι τώρα πιο συχνή η αποκάλυψη και όχι ή δημιουργία του; Η δική μου απάντηση στο καίριο αυτό ερώτημα, είναι ότι το φαινόμενο της διαφθοράς, είμαι βέβαιος ότι πάντοτε υπήρχε και υπάρχει όπως σε όλα τα κράτη, έστω και αν βρίσκεται προφανώς σε κάποιο βαθμό έξαρσης τα τελευταία χρόνια, ειδικότερα αναφορικά με τη διάπραξη αδικημάτων του λεγόμενου «λευκού κολάρου.» Παράλληλα όμως, είναι γενική η διαπίστωση ότι πιο διεισδυτική και πιο αποτελεσματική είναι και η εξιχνίαση, η αποκάλυψη και τελικά η δίωξη αυτής της μορφής εγκλήματος. Σε μεγάλο δε βαθμό, αυτό οφείλεται στη σωστή δουλειά που διεξάγεται από την Ελεγκτική Υπηρεσία και προσωπικά από τον γενικό ελεγκτή της Δημοκρατίας. Ουσιαστική είναι βέβαια και η συμβολή της αστυνομικής δύναμης και του ίδιου του Αρχηγού. Για το ρόλο της Νομικής Υπηρεσία σε αυτή τη συλλογική προσπάθεια, ασφαλώς δεν μπορώ να μιλήσω εγώ, παρά μόνο για να επισημάνω το πόσο απαραίτητη είναι η συμμετοχή της στην όλη διαδικασία κάθαρσης. Για να αποβεί όσο το δυνατό περισσότερο επιτυχής η προσπάθεια καταστολής της διαφθοράς απαιτείται απαραίτητα η συνύπαρξη και συνδρομή των ακόλουθων παραγόντων: α. Του πολίτη ο οποίος είτε είναι εντός της υπηρεσίας ως υπάλληλος, είτε εκτός, ως πρόσωπο το οποίο βιώνει ή γνωρίζει την ύπαρξη κάποιας παρανομίας από δημόσιο πρόσωπο. Αυτός έχει καθήκον να καταγγέλλει κάθε τέτοια ενέργεια και όχι να την αποσιωπά, υποθάλποντάς την. β. Των ελεγκτικών και εποπτικών υπηρεσιών, των διωκτικών αρχών και της Νομικής Υπηρεσίας, οι οποίοι πρέπει να επιδεικνύουν επιμονή, τόλμη και αποφασιστικότητα στην αποκάλυψη, στοιχειοθέτηση και δίωξη κάθε κρούσματος διαφθοράς, ανεξαρτήτως ονόματος, ιδιότητας και κομματικής ή κοινωνικής τοποθέτησης εμπλεκομένων προσώπων. γ. Των δικαστικών αρχών οι οποίες επιλαμβάνονται τελικά είτε πρωτοβάθμια, είτε δευτεροβάθμια, της εκδίκασης υποθέσεων διαφθοράς. Αναμένεται από τα Δικαστήρια ότι θα επιδείξουν τη δέουσα αυστηρότητα στο στάδιο της επιβολής ποινής, ως ενός σοβαρού αποτρεπτικού παράγοντα επανάληψης τέτοιων αδικημάτων, είτε από τον καταδικασθέντα, είτε από άλλα πρόσωπα. <<<<<<< Οι πειρασμοί και η ανθρώπινη απληστία πάντοτε θα καραδοκούν, έχουμε όμως καθήκον να καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια ελαχιστοποίησης των δυνατοτήτων διάπραξης τέτοιων αδικημάτων. Βρισκόμενοι στο θέμα της ποινής, είναι χρήσιμο να επισημάνουμε ότι, πέραν της επιβολής ποινής φυλάκισης, η οποία βέβαια είναι η μόνη αρμόζουσα ποινή, ένας άλλος εξίσου σοβαρός παράγοντας αποτροπής, είναι και αυτός της δήμευσης περιουσίας. Εφόσον δηλαδή αποδειχθεί ότι αποκόμισε κάποιος περιουσιακό όφελος έχοντας διαπράξει αδίκημα διαφθοράς, δεν πρέπει να υποστεί μόνο ποινή φυλάκισης, μετά την έκτιση της οποίας να μπορεί να απολαμβάνει τους καρπούς της παρανομίας του. Το αναγκαίο νομοθετικό πλαίσιο είναι εκεί και όπως διαπιστώνεται, ιδιαίτερα πρόσφατα, με τη συνδρομή της ΜΟ.Κ.Α.Σ, αξιοποιούνται οι πρόνοιες της νομοθεσίας με ικανοποιητικό τρόπο, έτσι ώστε να αφαιρούνται από τους αδικοπραγήσαντες και να επιστρέφονται στο κράτος ή σε άλλα δικαιούχα πρόσωπα, χρήματα, ή περιουσιακά στοιχεία, κατά το δυνατό ανάλογης αξίας με το αντικείμενο της παρανομίας. Σαν κατακλείδα, θα έλεγα ότι με την επίδειξη της αναγκαίας αποφασιστικότητας όλων των φορέων, οι οποίοι εμπλέκονται στη διαδικασία εντοπισμού, διερεύνησης και δίωξης των εγκλημάτων διαφθοράς, θα αποδυναμωθεί σταδιακά το αίσθημα της ατιμωρησίας και η αποτροπή επανάληψης φαινομένων διαφθοράς θα είναι πιο επιτυχής. Πλήρης πάταξη της διαφθοράς είναι όνειρο άπιαστο σε κάθε χώρα. Οι πειρασμοί και η ανθρώπινη απληστία θα είναι πάντοτε εκεί και θα καραδοκούν. Έχουμε όμως καθήκον να καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια ελαχιστοποίησης των δυνατοτήτων διάπραξης τέτοιων αδικημάτων και του ενδεχομένου επανάληψής τους. Αυτός ο στόχος είναι σίγουρα εφικτός. Ο κ. Κώστας Κληρίδης είναι ο γενικός εισαγγελέας της Δημοκρατίας. (Απόσπασμα από παρέμβασή του σε ημερίδα με θέμα «η πρόκληση καταπολέμησης της διαφθοράς και κακοδιοίκησης». ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΕΤΑTΡΟΠΕΣ / Της Δρος ΕΡΑΤΟΥΣ ΚΟΖ. ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Κυπριακό και Ευρωπαϊκή Ένωση Πρωταρχική προτεραιότητα της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας παραμένει διαχρονικά η λύση του Κυπριακού στη βάση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και των γενικών αρχών του διεθνούς δικαίου, των αποφάσεων του ΟΗΕ για το Κυπριακό και των Συμφωνιών μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων της Κύπρου. Όμως αναντίλεκτα, η ένταξή μας στην Ε.Ε. εισήγαγε στο όλο πλαίσιο της επιδιωκόμενης λύσης και ένα εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο, αυτό δηλαδή που αφορά στη συμβατότητα της λύσης με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αρχές και αξίες της Ε.Ε., καθώς και το στοιχείο της λειτουργικότητας της λύσης στο πλαίσιο των θεσμών και των μηχανισμών της Ε.Ε. Ως μέλος της Ε.Ε. η Κύπρος, όπως συμβαίνει με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, είναι φυσικό να αισθάνεται πιο κοντά με εταίρους που τη συνδέουν ιστορικοί και πολιτισμικοί δεσμοί, δηλαδή με τα κράτη-μέλη της Μεσογείου, δηλαδή εκτός από την Ελλάδα με την οποία μας ενώνουν ιδιαίτεροι δεσμοί, την Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Μάλτα, Σλοβενία, Βουλγαρία και Ρουμανία. Είναι με αυτές που θα πρέπει να αναπτύξει στο έπακρο τις σχέσεις της και να δημιουργήσει συμμαχίες. Είναι αυτές οι χώρες που μπορούν καλύτερα να κατανοήσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Κύπρος και τις θέσεις που προωθούμε. Όμως, η συστηματική και πλήρης ενημέρωση όλων των υπολοίπων εταίρων μας στην Ε.Ε. όσο αφορά τις παραμέτρους και άξονες επίλυσης του Κυπριακού, αποτελεί βασική προϋπόθεση ούτως ώστε να μη βρεθούμε στο τέλος, σε περίπτωση αδιεξόδου λόγω της τουρκικής αδιαλλαξίας, στη δύσκολη θέση να χρεωθούμε εξίσου την ευθύνη, με απρόβλεπτες συνέπειες. Θα πρέπει να αναδεικνύονται και να προβάλλονται εκείνες οι παράμετροι που θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν τη μεγαλύτερη δυνατή υποστήριξη μεταξύ των εταίρων μας, λόγω του ευρωπαϊκού τους κυρίως χαρακτήρα, αλλά και λόγω του ασυμβίβαστου των τουρκικών θέσεων με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το κράτος δικαίου όπως το βιώνουν τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Ήδη υπάρχουν στην Ε.Ε. τέσσερα κράτη-μέλη τα οποία έχουν ομοσπονδιακά συστήματα διακυβέρνησης, Η Γερμανία, η Αυστρία, το Βέλγιο και η Ισπανία. Θα μπορούσαμε, και πιστεύω τούτο επιβάλλεται, να ζητήσουμε από τους τέσσερεις αυτούς εταίρους μας την εμπειρογνωμοσύνη τους στα θέματα διακυβέρνησης, αλλά και τη στήριξή τους για θέσεις που θα στοχεύουν σε μια πραγματική ομοσπονδία, ιδιαίτερα όσο αφορά τη λειτουργικότητα και αποτελεσματική συμμετοχή της στους θεσμούς και τις πολιτικές της Ε.Ε. Τα θέματα των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων μπορούν να αναδειχθούν και να επιτύχουμε συμμαχίες με εταίρους μας οι οποίοι έχουν ιδιαίτερες ευαισθησίες και έντονες απόψεις όσο αφορά θέματα ξένης κατοχής και εποικισμού, π.χ. με τις βαλτικές χώρες. Το ίδιο ισχύει και για τα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων, καθώς και των βασικών ελευθεριών, που δίνοντας έμφαση στις ευρωπαϊκές τους διαστάσεις θα μπορούσαν να τύχουν της κατανόησης και της ενεργού στήριξης εκ μέρους των εταίρων μας. Τούτο θα μπορούσε να γίνει και μέσα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στο οποίο θα πρέπει να επιδιώξουμε, σε κάποιο στάδιο, τη συζήτηση, ορισμένων τουλάχιστον από τις διεθνείς πτυχές του Κυπριακού. Αναμφίβολα, η διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού θα πρέπει να παραμείνει κυπριακή, όμως είμαστε μέλος μιας οικογένειας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχει συγκεκριμένους κανόνες, προδιαγραφές και αρχές, καθώς και κώδικα συμπεριφοράς, που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στο εγχείρημα που επιδιώκεται της επανένωσης της Κύπρου. Με την ένταξή μας στην Ε.Ε. έχουμε πετύχει πολλά οφέλη. Όμως, με την επανένωση και την αποστρατικοποίηση, που πρέπει να παραμείνει στόχος μας, θα επιτύχουμε την ασφάλεια, την ειρήνη και την ευημερία για όλους τους πολίτες της Κύπρου, μετατρέποντας την πατρίδα μας σε ένα πόλο σταθερότητας για όλη την περιοχή. Προς την κατεύθυνση αυτή της πλήρους ενημέρωσης και της δημιουργίας συμμαχιών με τις κυβερνήσεις και τον πολιτικό κόσμο των εταίρων μας στην Ε.E., θα πρέπει όλος ο πολιτικός κόσμος της Κύπρου και όχι μόνο η κυβέρνηση, να συστρατευτούν και με μια φωνή και με κοινούς στόχους να πετύχουμε τη μεγιστοποίηση των θετικών αποτελεσμάτων. Για να το πετύχουμε στο στόχο της ενεργότερης εμπλοκής της Ε.Ε. στις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού, θα πρέπει να αναδειχθεί ο ρόλος της Κύπρου ως ένας εταίρος με γεωστρατηγική και γεωπολιτική αξία για την Ε.Ε. Μέσω της ανάληψης κατάλληλων πρωτοβουλιών και δραστηριοποίησης μας, θα πρέπει να ενισχύσουμε τη θέση της Κύπρου στην Ε.Ε. και να ανατρέψουμε την εικόνα της από χώρας-πρόβλημα, άποψη που δυστυχώς επικρατεί ευρέως, σε χώρα-προοπτικής και ενεργού συμμετοχής στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. erato@marcoullis.com AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ Ποιοι ακριβώς είμαστε; Είναι πολλές οι φορές που διερωτήθηκα κατά πόσο αυτή η κρίση που διανύουμε μας έχει βάλει σε μια βαθύτερη διαδικασία προβληματισμού. Αν δηλαδή μας έχει προκαλέσει ένα βαθύτερο ερωτηματικό, το οποίο δεν απορρέει μόνο από τις «αποκαλύψεις» της επικαιρότητας αλλά και από μία συνειδητοποιημένη ανάγκη να σκεφτούμε τα πράγματα εξαρχής. Διανύουμε μία εποχή, η οποία δεν εξαντλεί την ερμηνεία της στην πρώτη ανάγνωση. Διότι όταν πια κυκλοφορούν στους δρόμους όλα τα άπλυτα ενός ξεστρατισμένου τρόπου ζωής και ενός συστήματος που βρωμοκοπάει σαπίλα, τότε δεν αρκεί να περιορίσουμε την κρίση μας μόνο στο ποιος έχει «φάει» και ποιος δεν έχει «φάει» ή στο ποιος θα τιμωρηθεί και ποιος όχι αλλά να την επεκτείνουμε σε μια ουσιαστική επανάγνωση του κώδικα αξιών που ο καθένας μας είχε ενσωματώσει στην καθημερινότητά του. Όταν ακούμε καθημερινά στις τηλεοράσεις την απελπισία των ανθρώπων που προσπαθούν να επιβιώσουν, όταν διαβάζουμε καθημερινά στις εφημερίδες για σκάνδαλα διαφθοράς και διαπλοκής από τα οποία δεν βγάζουμε άκρη, όταν γύρω μας η κοινωνική συνοχή και συλλογικότητα βρίσκεται σε πλήρη αμηχανία ή αδράνεια, τότε οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως έχουμε ευθύνη να ψαχτούμε σε άλλους δρόμους σκέψης. Να μιλήσουμε αλλιώς. Να ψάξουμε αλλιώς τρόπους να απαλλαγούμε από τη σαπίλα ούτως ώστε να μην την κληροδοτήσουμε στη νέα γενιά, η οποία δεν έφταιξε σε τίποτα, ούτε και φέρει ευθύνη για την μούχλα. Θυμάμαι χρόνια πριν ήταν μόλις είχε αρχίσει η κρίση στην Ελλάδα συναντήθηκα με μια σπουδαία Ελληνίδα συγγραφέα. Το περιεχόμενο της κουβέντας μας αναπόφευκτα αφορούσε στη νέα αυτή πραγματικότητα. «Χάσαμε τα αντανακλαστικά μας» μου είπε κάποια στιγμή για να συμπληρώσει αμέσως μετά πως «η εποχή που διανύουμε, αυτή η εποχή με τα τεράστια ερωτηματικά, τις τεράστιες αμφιβολίες και την τεράστια κρίση εμπιστοσύνης θα μας οδηγήσει σε μια αποληθαργοποίηση. Έτσι ώστε, αν μη τι άλλο, τα νεότερα παιδιά να μάθουν να σκέφτονται αλλιώς και να τοποθετούν αλλιώς τον πήχη σε ό,τι αφορά τις αξίες της ζωής». «Ο δρόμος που ακολουθούμε δεν είναι η λύση σε αυτά που αναζητάει ο άνθρωπος για να αξίζει η ζωή του» μου είπε και ύστερα υπογράμμισε ξανά πως έχουμε ευθύνη απέναντι στα νέα παιδιά να τα μάθουμε να εξασφαλίζουν την ακεραιότητα της δικής τους σκέψης και της δικής τους ύπαρξης. Εμείς, λοιπόν, πού στεκόμαστε απέναντι σε αυτή τη συνειδητοποίηση; Έχουμε αντιληφθεί αυτό μας το χρέος απέναντι στα νέα παιδιά; Έχουμε αντιληφθεί πως δεν έχουμε πια κανένα δικαίωμα να τους κληροδοτήσουμε τον ίδιο χρεοκοπημένο τρόπο σκέψης; Έχουμε συνειδητοποιήσει πως μόνο αν δώσουμε τα εχέγγυα σε αυτή τη νέα γενιά να σκέφτεται καθαρά και να σπάει τα στερεότυπα, τα οποία συντηρούν και ανακυκλώνουν την ψευτιά και την έλλειψη κουλτούρας, θα κάνουμε κάτι ουσιαστικά χρήσιμο; Διερωτώμαι λοιπόν; Πού στεκόμαστε απέναντι σε αυτή τη συνειδητοποίηση; Τι κάνουμε για να απαλλάξουμε τα παιδιά μας από τον δικό μας στενοκοπημένο ορίζοντα; Η είδηση που κυκλοφόρησε πρόσφατα στα σόσιαλ μίντια αλλά και σε μερικές εφημερίδες είναι ήδη μια πρώτη απάντηση πολύ πιο σοκαριστική και από τα σκάνδαλα που βγαίνουν στην επιφάνεια. Ποια ήταν αυτή η είδηση; Πως η νέα μόδα σε αυτή τη χρεοκοπημένη ηθικά, ιδεολογικά και οικονομικά χώρα, είναι τα παιδικά πάρτι για κορίτσια της προδημοτικής και δημοτικού (5-12) σε στυλ spa. Παιδικά πάρτι όπου μαθαίνουμε στα μικρά κορίτσια να απλώνουν σε ροζ πολυθρόνες και να κάνουν μανικιούρ, πεντικιούρ και μάσκες προσώπου και να πίνουν παιδικές σαμπάνιες. Αυτό κάνουμε λοιπόν. Την ίδια ώρα που στις τηλεοράσεις βγαίνουν άνθρωποι απελπισμένοι και στους δρόμους κυκλοφορεί η σαπίλα του συστήματος. Και αν αυτό εσείς το θεωρείτε αμελητέο γεγονός τότε προφανώς δεν έχετε αντιληφθεί πως ένας από τους λόγους που φτάσαμε μέχρι εδώ είναι γιατί προφανώς αφιερώσαμε πολύ περισσότερο χρόνο στο πώς φαίνονται τα νύχια μας, παρά στο πώς λειτουργεί το μυαλό μας. elenixenou11@gmail.com

10 10-EPISTOLES CY_Master_cy 20/03/15 20:50 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΨΕΙΣ Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 Ο τόπος μας είναι κλειστός Εδώ και πολύ καιρό αισθάνομαι πως αυτός μπορεί να είναι ο καλύτερος χαρακτηρισμός για τον τόπο μας και δεν είναι δικός μου. Τον δανείζομαι από το γνωστό ποίημα του Γιώργου Σεφέρη, το οποίο μελοποίησε με μεγάλη επιτυχία ο Γιάννης Μαρκόπουλος. Εκτός, όμως, από τον τίτλο θα παραθέσω ολόκληρο το απόσπασμα, επειδή έτσι υποβοηθούνται οι δικοί μου συνειρμοί στην προσπάθειά μου να δικαιολογήσω την αρχική μου τοποθέτηση. Αυτή, εξάλλου, είναι και η μαγεία της ποίησης, να δημιουργεί συνειρμούς, συνήθως άλλους από αυτούς που σχημάτισε στο μυαλό του ο ποιητής. Εξάλλου, ποιος πραγματικά γνωρίζει τι θέλει να πει ο ποιητής; Ή, για να το πούμε καλύτερα, ποιος πραγματικά ξέρει τι είναι η ποίηση; Στην ομιλία του, όταν αναγορεύθηκε σε επίτιμο διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στις , ο Μανώλης Αναγνωστάκης είπε επί λέξει: «Ούτε κι εγώ καλά καλά ξέρω τι είναι η ποίηση. Νοείται η ποίηση. Την αισθάνεται κανένας. Δεν την καταλαβαίνει. Δεν καταλαβαίνει τι είναι αυτό το πράγμα. Πώς παράγεται». Ας δούμε πρώτα τους στίχους του αποσπάσματος, που βρίσκονται στην ποιητική συλλογή «Μυθιστόρημα», την οποία ο Σεφέρης έγραψε από τον Δεκέμβριο του 1933 έως τον Δεκέμβριο του 1934: «Ο τόπος μας είναι κλειστός, όλο βουνά /που έχουν σκεπή το χαμηλό ουρανό μέρα και νύχτα. /Δεν έχουμε ποτάμια, δεν έχουμε πηγάδια, δεν έχουμε πηγές. /μονάχα λίγες στέρνες, άδειες κι αυτές, που ηχούν και που τις προσκυνούμε. /Ήχος στεκάμενος, κούφιος, ίδιος με τη μοναξιά μας /ίδιος με την αγάπη μας, ίδιος με τα σώματά μας. /Μας φαίνεται παράξενο που κάποτε μπορέσαμε να χτίσουμε /τα σπίτια, τα καλύβια και τις στάνες μας. /Κι οι γάμοι μας, τα δροσερά στεφάνια και τα δάχτυλα /γίνουνται αινίγματα ανεξήγητα για την ψυχή μας. /Πώς γεννήθηκαν, πώς δυναμώσανε τα παιδιά μας; Ο τόπος μας είναι κλειστός. Τον κλείνουν /οι δυο μαύρες Συμπληγάδες. Στα λιμάνια /την Κυριακή σαν κατεβούμε ν ανασάνουμε /βλέπουμε να φωτίζουνται στο ηλιόγερμα /σπασμένα ξύλα από ταξίδια που δεν τέλειωσαν /σώματα που δεν ξέρουν πια πώς ν αγαπήσουν». Δεν είναι εύκολο να αναλύσει κανείς την ποίηση του Σεφέρη. Εξάλλου δεν είναι αυτός ο σκοπός μας και ούτε και έχουμε την σχετική ειδικότητα. Διαβάζοντας, όμως, ξανά και ξανά τους στίχους του και γνωρίζοντας ότι συνέθεσε το «Μυθιστόρημα» επηρεασμένος από την καταστροφή της ιδιαίτερης του πατρίδας Σμύρνης, το 1922, και το θάψιμο της Μεγάλης Ιδέας, δεν μπορείς παρά να νιώσεις τις Συμπληγάδες να σε συνθλίβουν. Μόνο που στο ποίημα του Σεφέρη οι Συμπληγάδες ήσαν μόνο δύο, ενώ στη δική μας περίπτωση είναι αμέτρητες. Είναι σαν την Λερναία Ύδρα, που το κόψιμο ενός κεφαλιού πυροδοτούσε τη βλάστηση ενός άλλου. Μόνο έτσι μπορεί κανείς να δει τα πολλά κακά της μοίρας μας. Οι δικές μας Συμπληγάδες είναι ατέλειωτες και ανίκητες, επειδή έχουν ήδη αποτελέσει μέρος της ανθρώπινης νοοτροπίας, που καλλιεργήθηκε χρόνια ολόκληρα μέσα από την κλοπή, το ρουσφέτι, την ατιμωρησία, την ασυδοσία προσώπων και θεσμών. Ένας από τους θεσμούς που καλλιέργησαν τη νοοτροπία της ανευθυνότητας είναι τα κόμματα. Το ισχυρότερο τους όπλο υπήρξε ο νεποτισμός και η συνακόλουθη αναξιοκρατία. Σιγά σιγά φτάσαμε στο σημείο να μην πιστεύουμε πως στον τόπο μας υπάρχουν ικανοί πολίτες, για να αναλάβουν τα σημαντικά πόστα, από τα οποία εξαρτάται η προκοπή του κράτους. Τα πρόσωπα, όμως, υπάρχουν και είναι καθήκον όλων να τα αξιοποιήσουν. Και ενώ έτσι έχουν τα πράγματα, γεγονός που αποδεικνύεται και από τις στατιστικές που φανερώνουν πως οι θεσμοί στην Κύπρο τυγχάνουν της μικρότερης εμπιστοσύνης από τους πολίτες μεταξύ όλων των χωρών της Ε.Ε., η αντίληψη που αποκομίζει κανείς όταν παρακολουθεί τις δηλώσεις των κομματικών αρχόντων είναι πως ο καθένας κατέχει από μόνος του την απόλυτη αλήθεια. Όσο δεν αντιλαμβάνονται τις ευθύνες τους, ο τόπος αυτός θα μένει κλειστός, ιδιαίτερα για τους νέους, οι οποίοι θα βρίσκουν διέξοδο σε ξένους τόπους. Ό,τι χειρότερο για το μέλλον της πατρίδας μας. lampitsis.p@cytanet.com.cy Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Α. ΛΑΜΠΙΤΣΗ Τι είναι προοδευτικό; Aτυπη σύγχυση εννοιών ή σκόπιμη διαστρέβλωση λέξεων; Η συγκυρία είναι δύσκολη, και σε τέτοιες περιόδους παρατηρείται ανατροπή παραδοσιακών στερεοτύπων. Λέξεις ή πολιτικές έννοιες, όπως προοδευτικό ή συντηρητικό, απέκτησαν μια πολλαπλή ιδιότητα, καθώς η χρήση τους αποτελεί μια ιδιάζουσα ιδεολογική περίπτωση. Η κρίση αφορά πολιτικές, επιλογές, έννοιες, λέξεις. Για μια σειρά από λόγους η Κύπρος βρέθηκε εκτός αγορών, άρα σε πλήρη αδυναμία δανεισμού. Τι κάνει μια σοβαρή πολιτική πρόταση; Πρώτον αποφεύγει τον γκρεμό, λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για να μην πάει προς τα εκεί. Δεύτερο, μαθαίνει από τα λάθη που προηγήθηκαν και πείθει την κοινωνία να ακολουθήσει μια διαφορετική πορεία. Άρα προοδευτικό είναι η πρόβλεψη, η ρεαλιστική εκτίμηση των κινδύνων, η διορατικότητα, η αποφασιστικότητα να λαμβάνεις έγκαιρα αποφάσεις. Συντηρητικό είναι να βλέπεις και να μην τολμάς, να φοβάσαι τη σκιά σου επειδή ενδεχομένως να πεις ή να κάνεις κάτι που είναι «μη δημοφιλές» τώρα, αλλά αναγκαίο για να πετύχεις έναν μακροχρόνιο στόχο. Σήμερα τα δεδομένα στην κυπριακή οικονομία είναι γνωστά. Η σύγχυση βοηθά μόνο την ακινησία και όσα μάς καθήλωσαν στην κατανάλωση ρητορείας, την ίδια στιγμή που βαδίζαμε ηρωικά στο περιθώριο. Συνεπώς προοδευτικό είναι να βγει η Κύπρος από το μνημόνιο, αλλάζοντας όλα εκείνα που την οδήγησαν στο χείλος του γκρεμού έλλειψη εποπτικών αρχών, αναξιοκρατία, διαφθορά, στρεβλώσεις, πελατειακό κράτος, διανομή αποσπασματικών παροχών, πολιτικές χωρίς αναπτυξιακό πλάνο. Συντηρητικό είναι να επαναλαμβάνεις όλα όσα μας οδήγησαν στον πάτο, να υποστηρίζεις εκείνα που μας καθήλωσαν στην παρακμή και να επιμένεις στις πρακτικές της κομματοκρατίας και της αδιαφάνειας. Προοδευτικό είναι να λαμβάνεις αποφάσεις, μελετώντας όλα τα δεδομένα και να τηρείς τις συμφωνίες ως απαιτούμενο της αναγκαίας αξιοπιστίας. Συντηρητικό είναι η διγλωσσία, άλλα να λες στις Βρυξέλλες, άλλα στη Λευκωσία. Κορυφαίο παράδειγμα αυτής της συντηρητικής πρακτικής είναι η παγιωμένη πρακτική να διατηρείς στη ζωή οργανισμούς που έκλεισαν τον κύκλο τους με την ένταξη στην Ε.Ε., από το Προοδευτικό είναι να εκπαιδεύσεις τους εργαζόμενους στους οργανισμούς που έκλεισαν τον κύκλο τους να κάνουν διαφορετικά πράγματα για να παραμείνουν στο σύστημα εργασίας με νέα εφόδια. Συντηρητικό είναι να «αγωνίζεσαι» να μην αλλάξει τίποτα και στο τέλος να χαθούν οι θέσεις εργασίας για να βγάζεις μετά καταγγελίες πάνω στην ανθρώπινη δυστυχία. Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ Ανάκτηση αυτοδυναμίας στην πολιτική Η πολιτική κρίση ως συνέπεια της θεσμικής ανεπάρκειας, των ελλειμμάτων στον δημοκρατικό διάλογο και της δυσπιστίας των πολιτών προς το πολιτικό σύστημα είναι πλέον καταγεγραμμένη παθογένεια. Με αποτέλεσμα ολοένα και περισσότεροι πολίτες να απογοητεύονται και να αποστρέφουν το πρόσωπό τους από την πολιτική, το πολιτικό προσωπικό και τη θεσμική λειτουργία της πολιτείας. Η οικονομική κρίση έχει κορυφώσει την απαξίωση και την απογοήτευση των πολιτών. Έκφραση αυτής της απογοήτευσης είναι επιλογή της ιδιώτευσης και του περιθωρίου και η αποχή από τις εκλογικές διαδικασίες που παρουσιάζει μια σταθερή αυξητική τάση. Ενώπιον αυτού του ανησυχητικού φαινομένου η αμυντική στάση στην οποία οδηγείται το κράτος, οι θεσμοί αλλά και οι πολιτικοί φορείς, είναι ό,τι χειρότερο. Γιατί τροφοδοτεί και επιδεινώνει την κρίση αντί να τη θεραπεύει. Το πρώτο που χρειάζεται είναι μια θαρραλέα παραδοχή. Αναγνώριση ότι η κρίση αποτελεί τη φυσιολογική συνέπεια της παθογένειας του πολιτικού συστήματος. Για την οποία κράτος, θεσμοί και πολιτικοί φορείς πρέπει να αναγνωρίσουν ευθύνες και ταυτόχρονα να υποβληθούν στην αναγκαία αυτοκριτική. Με παραπομπή στις αιτίες. Στην αναποτελεσματικότητα της πολιτικής διαδικασίας, στις ελλειμματικές λειτουργίες του πολιτικού συστήματος και των πολιτικών φορέων, σε φαινόμενα υπερβολών στις θεμιτές στη δημοκρατία πολιτικές αντιπαραθέσεις, στα φαινόμενα έξαρσης των πελατειακών σχέσεων και της διαμεσολάβησης προς την εξουσία, στον αγοραίο λαϊκισμό και την αδίστακτη δημαγωγία. Πέραν όμως της παραδοχής των ευθυνών, εκείνο που επείγει είναι οι θαρραλέες ριζοσπαστικές αλλαγές, οι τομές και οι ανατροπές. Στο κράτος, στους θεσμούς, στις πολιτικές λειτουργίες. Οι αλλαγές αυτές πρέπει να στοχεύουν να σαρώσουν τις αγκυλώσεις και τα κατεστημένα παντός Του ΓΙΑΝΝΑΚΗ Λ. ΟΜΗΡΟΥ ΑSSOCIATED PRESS Προοδευτικό είναι να δίνεις τη μάχη της ανάπτυξης με συνέπεια γιατί αυτό συμβάλλει στο ξεπέρασμα της κρίσης, να προβάλλεις λύσεις που διευκολύνουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας και οι οποίες οικοδομούν ένα καλύτερο περιβάλλον για επενδύσεις. Συντηρητικό είναι να καταγγέλλεις την ανεργία χωρίς εφικτές λύσεις για την ανάπτυξη, χωρίς να βλέπεις γιατί η Κύπρος από χώρα της μηδενικής ανεργίας κατέληξε να είναι χώρα με απίστευτα υψηλά ποσοστά ανεργίας ιδιαίτερα στον χώρο της νέας γενιάς. Προοδευτικό είναι να δίνεις τη μάχη για την ανάπτυξη με βαθύ αίσθημα αλληλεγγύης στους πιο αδύνατους, να γνωρίζεις ότι η έννοια της δικαιοσύνης είναι βαθύτατα πολιτική, γιατί ανάπτυξη χωρίς δικαιοσύνη είναι συνταγή για μια κοινωνική Βαβέλ. Συντηρητικό είναι η οικοδόμηση του πελατειακού κράτους, η συμβολή ή ανοχή στη δημιουργία σειράς από τεράστιες κοινωνικές ανισότητες, η απουσία σχεδίου για σταδιακή μείωσή τους, η απουσία πνεύματος συλλογικής ευθύνης, η αγωνία για τα «κεκτημένα» που διαιωνίζουν τις ανισότητες και διευρύνουν το κοινωνικό χάσμα, η πολύχρονη απουσία στιβαρής φορολογικής πολιτικής, γεγονός που διευκόλυνε την ανομία, τα σκάνδαλα και την απουσία κοινωνικής ευθύνης, η ατολμία να συγκρουστείς με το σύστημα της ακινησίας των «ρετιρέ» στη δημόσια υπηρεσία που τα θέλει μονά-ζυγά δικά του. Προοδευτική πολιτική σημαίνει ανάπτυξη με μείωση των ανισοτήτων, γιατί το κράτος πρόνοιας είναι βαθειά πολιτική υπόθεση. Συντηρητική πολιτική είναι να επαναλαμβάνεις τις πρακτικές που μας οδήγησαν στον πάτο και με σημαντικό έλλειμμα ευθύνης να υπόσχεσαι παροχές με άδεια ταμεία! Προοδευτικό είναι να ασκείς κριτική στην ατελή διάρθρωση της Ευρωζώνης, προτείνοντας περισσότερη ενοποίηση των οικονομιών ανάμεσα στους «19», Γιατί ευρωζώνη χωρίς πλήρη οικονομική ένωση είναι οικοδομή χωρίς ισχυρά θεμέλια. Συντηρητικό είναι να πυροβολείς την Ε.Ε. χωρίς αντιπρόταση, να καταγγέλλεις για να κρύψεις έτσι τα δικά σου ελλείμματα! Προοδευτικό είναι να συμμαχείς με εκείνες τις δυνάμεις που εργάζονται με την περισσότερη Ε.Ε., να καταθέτεις προτάσεις για την ανάπτυξη, γιατί σε ενδιαφέρει το ευρύτερο εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, να έχεις φωνή και άποψη γύρω από τη συζήτηση για το κοινοτικό μέλλον, ενώ συντηρητικό είναι να «αρμέγεις» την κοινωνική δυσαρέσκεια, να επισημαίνεις τις αδυναμίες της Ε.Ε., χωρίς να λες πού το πας και τι ακριβώς θέλεις. είδους. Μέσα από αυτές τις αλλαγές πρέπει το πολιτικό σύστημα να ανακτήσει την αυτοδυναμία του, να εξουδετερώσει τη χειραγώγησή του από τις ποικίλες εξαρτήσεις, ενώ θα θέτει τα θεμέλια για ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης που θα αποκαθιστά ένα σύγχρονο, αποκεντρωμένο, φιλικό και αποτελεσματικό δημόσιο τομέα. Η κυπριακή κοινωνία αναζητεί απαντήσεις με συγκεκριμένες πολιτικές. Μακριά από φλύαρες και ανέξοδες ρητορείες για αλλαγές που μένουν στο επίπεδο των εξαγγελιών. Βέβαια, θα πρέπει να επισημανθεί ότι όλα αυτά τα φαινόμενα, οι συμπεριφορές, οι αδυναμίες και οι στρεβλώσεις εκδηλώνονται μέσα σε ένα συγκεκριμένο παγκόσμιο περιβάλλον. Των σαρωτικών τεχνολογικών αλλαγών, της παγκοσμιοποίησης και του ακραίου νεοφιλελευθερισμού που συνέτειναν στο να αποδίδεται όλο και πιο παρωχημένος ρόλος στο έθνος κράτος. Η αποτελεσματικότητα του σύγχρονου έθνους κράτους, ιδιαίτερα στα οικονομικά ζητήματα, εξέλιπε ολοκληρωτικά μετά την κατάργηση των συνόρων που ακολούθησε την παγκοσμιοποίηση. Έλεγχος, κοινωνική λογοδοσία, μεταρρυθμίσεις που θα έχουν στο επίκεντρο τον πολίτη, αναβάθμιση του ρόλου της κοινωνίας των πολιτών, προοδευτικός εκσυγχρονισμός με στόχο την κοινωνική συνοχή και ακύρωση των προνομίων για τους λίγους, είναι η απάντηση στην κρίση. Και βέβαια αντιμετώπιση των εξουθενωτικών οικονομικά και κοινωνικά συνεπειών από την απάνθρωπη παγκοσμιοποίηση. Ενώπιον της συνεχούς «κρισιολογίας», της μίζερης μεμψιμοιρίας, του μηδενισμού και της καταστροφολογίας επιβάλλεται να προβάλει ζωογόνος και λυτρωτική η σφριγηλή δύναμη της πολιτικής. Με ένα καινούργιο πνεύμα αυτοπεποίθησης και αισιοδοξίας. Μόνο έτσι μπορούν να κινηθούν και να κυριαρχήσουν οι ζωντανές δυνάμεις της κοινωνίας. Ο κ. Γιαννάκης Λ. Ομήρου είναι ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων. Πώς να χωρέσει η χώρα τόση ηθική; Του ΑΝΤΩΝΗ ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ Δύο χρόνια μετά την κατάρρευση της χώρας και με το ένα σκάνδαλο να διαδέχεται το άλλο (και τα κόμματα να εκφράζουν παράλληλά με την άγνοια και τον συγκλονισμό τους), επιτέλους είδαμε φως: υπεύθυνη για την πορεία μας είναι η κ. Γιωρκάτζη. Η οποία λίγους μήνες μετά που «έκτισε» ολόκληρη πλεκτάνη ώστε το προεδρικό να χάσει το σημείωμα με τις αλλαγές που ζητούσε, και ο Πρόεδρος να μη διαβάσει το συμβόλαιο και να το υπογράψει, κτύπησε ξανά: επιχειρεί τώρα να γονατίσει το τραπεζικό σύστημα, εκβιάζει βουλευτές, σιγοντάρει τον Βγενόπουλο. Ο Πρόεδρος το δήλωσε: δεν θα επιτρέψει σε κανένα να γελοιοποιεί τους θεσμούς (όταν ο ίδιος τα δύο τελευταία χρόνια έκανε τα πάντα για να τους εξυψώσει). O Νίκος Χριστοδουλίδης μας ενημέρωσε ότι η κυβέρνηση έχει αποταθεί στον γενικό εισαγγελέα για να βρει τρόπους απομάκρυνσης της διοικήτριας, διότι «ο θεσμός της ΚΤ και η προς αυτόν εμπιστοσύνη έχει σοβαρότατα τρωθεί» (σε αντίθεση με το πολιτικό σύστημα που εδώ και τρία χρόνια καταγράφει σταθερά νούμερα αποδοχής πάνω του 10%). O δε Νικόλας Παπαδόπουλος (είναι και οι επιλογές των Χριστόφια και Βέργα, με αποτέλεσμα η όποια σύγκριση να λειτουργεί καταδικαστικά για τον Αναστασιάδη) κάλεσε τον Πρόεδρο να απολογηθεί πρώτα για τις επιλογές του. Όλοι είχαν κάτι να πουν για αυτή την ανηθικότητα που λαμβάνει μέρος στην ΚΤ, η οποία πληγώνει την εμπιστοσύνη προς τους θεσμούς και εκθέτει τη χώρα. Είναι και αυτή η διαφορά επιπέδου μεταξύ του πολιτικού δυναμικού και της διοικήτριας. Είναι και η δική τους ηθική, που δεν τους επιτρέπει να αποδεχθούν την απληστία της κ. Γιωρκάτζη, μπορεί όμως να αποδεχθεί με πόνο ψυχής ομολογουμένως περικοπές για τις ευάλωτες ομάδες αμέσως, παραπέμποντας παράλληλα τη συζήτηση για μείωση των λιμουζινών για τρία χρόνια αργότερα. Για τις οποίες θα συνεχίσει να πληρώνει ο πολίτης που αγωνιούν ότι χάνει την εμπιστοσύνη προς τους θεσμούς. Που τους κρατά ξύπνιους τα βράδια λόγω αυτών των διαπλεκομένων συμφερόντων στην ΚΤ, και αφού οι ίδιοι προχώρησαν σε περιορισμούς στις επαγγελματικές δραστηριότητες τους, στις οποίες απλά ξέχασαν να συμπεριλάβουν πως δεν νοείται βουλευτές να είναι και νομικοί σύμβουλοι ημικρατικών ή ότι οι περιορισμοί για παροχή υπηρεσιών στο δημόσιο θα επεκτείνονται στο στενό οικογενειακό περιβάλλον, με αποτέλεσμα γυναίκες υπουργών να ιδρύουν εταιρίες στις οποίες στη συνέχεια κατακυρώνονταν προσφορές από υπουργεία των οποίων ηγείτο ο σύζυγός τους. Αυτή η ηθική, που υπερισχύει της ηθικής της κ. Γιωρκάτζη, δεν θα μπορούσε να τους είχε επιτρέψει να λειτουργήσουν διαφορετικά. Αφού, όπως εξήγησε και ο Μάριος Καρογιάν (λίγο αφότου παραδέχθηκε ότι μετά το πρώτο Eurogroup η Βουλή και ο ίδιος ψήφισαν στη βάση πιέσεων του Πούτιν ώστε να μη χαθούν χρήματα από ρωσικές Τράπεζες), η γυναίκα του Καίσαρα δεν θα αρκεί μόνο να είναι αλλά πρέπει και να φαίνεται τίμια. Κάποιος αδαής θα μπορούσε να διερωτηθεί: Όσες κι αν είναι οι ευθύνες της Γιωρκάτζη, όλη αυτή η εργολαβική αμφισβήτηση των ανεξάρτητων θεσμών, δεν θα έπρεπε να είχε προβληματίσει; Αφού, πέραν των άλλων, στέλνει το μήνυμα πως, αν και είσαι εκεί για να μας ελέγχεις, εάν δεν παίζεις με τους δικούς μας κανόνες, το σύστημα έχει και την αποφασιστικότητα, έχει και τους τρόπους να σε απαξιώσει και να σε καταστήσει παρελθόν; Και να ρωτήσει: πώς διαφέρει η υπόθεση Γιωρκάτζη από αυτή του Προέδρου ή του Νικόλα Παπαδόπουλου; Όλων αυτών των βουλευτών που λειτουργούν ως νομικοί σύμβουλοι τραπεζών και ψηφίζουν νομοσχέδια που τις αφορούν, που ενώ σαν κύριο κύκλο εργασιών έχουν την εγγραφή εταιριών περνούν νομοσχέδια για offshore εταιρίες, ή που με μη εξυπηρετούμενα δάνεια, που σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνούν τα 12 εκατ., και πελάτες με δάνεια που ξεπερνούν κάποια δισ. ετοιμάζονται να ψηφίσουν το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις; Γιατί κάποιος θα πρέπει να θεωρήσει δεδομένο ότι η κ. Γιωρκάτζη θα εκμεταλλευτεί τη θέση της για προσωπικό όφελος, αλλά όχι οι υπόλοιποι; Κι αν αυτή θα πρέπει να πάει σπίτι της (και πρέπει), το ίδιο δεν θα πρέπει να πράξουν και οι ίδιοι; Θα το κάνει επειδή δεν γνωρίζει ότι η δική τους γυναίκα δεν χρειάζεται να φαίνεται τίμια. Απλά είναι. Επειδή απλά δεν συνειδητοποιεί ότι αυτοί αποτελούν το τελευταίο ανάχωμα στην καταστροφή αλλά και την τελευταία ελπίδα ανάκαμψης. Διότι αν πάνε σπίτι τους, ποιος θα μας προστατέψει απ όλη αυτή την ανηθικότητα; Ποιος θα ξεσκεπάσει αυτή τη σαπίλα η οποία απειλεί κάθε υγιές κομμάτι της κοινωνίας; Ποιος θα ξεμπροστιάσει αυτή τη διαπλεκόμενη και διεφθαρμένη ελίτ που έχει καταλύσει κάθε έννοια Δημοκρατίας και έχει καταστήσει τη χώρα σε ζούγκλα όπου ο μόνος νόμος είναι αυτός του δυνατού; Αυτοί οι διεφθαρμένοι ανεξάρτητοι θεσμοί, οι οποίοι (ενώ κάνουν ότι ελέγχουν στην ουσία) εκβιάζουν τους βουλευτές και δεν επιτρέπουν στη χώρα να ορθοποδήσει, σε ποιο θα λογοδοτήσουν; Επειδή, στην τόση αφέλεια του, δεν μπορεί να αντιληφθεί ότι είναι οι μόνοι που μπορούν να σταθούν απέναντι σε όλους αυτούς που είτε για προσωπικό συμφέρον είτε για λαϊκίστικους λόγους κάνουν τα πάντα ώστε να μην επανέλθει σε πορεία λογικής η χώρα. Και επειδή στην τόση αχαριστία του, δεν αντιλαμβάνεται ότι αυτή η ηθική υπεροχή της χώρας έναντι όλων των άλλων, είναι αποτέλεσμα ακριβώς της δικής τους ηθικής υπεροχής. Πώς να χωρέσει αλήθεια σε μια χώρα τόση ηθική; antopoly@cytanet.com.cy

11 11-POLITIKI_Master_cy 20/03/15 20:02 Page 11 Kυριακή 22 Μαρτίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 11 Χωρίς τέλος τα δεινά της ΚT Nέος πονοκέφαλος για το Προεδρικό η αναπλήρωση των παραιτηθέντων μελών του ΔΣ Της ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Στο ήδη ζοφερό σκηνικό στο οποίο κινείται το Προεδρικό σε σχέση με τη διαχείριση του ζητήματος που έχει προκύψει με τη διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας Χρυστάλλα Γιωρκάτζη προστίθεται πλέον και η κάλυψη των κενών θέσεων που έχουν δημιουργηθεί στο Δ.Σ. της ΚΤΚ με τις παραιτήσεις πρώτα του ενός εκ των δύο εκτελεστικών συμβούλων, Στέλιου Κοιλιάρη, και στη συνέχεια ενός εκ των μελών του Δ.Σ. Σταύρου Ζένιου. Και ενώ η παραίτηση του κ. Κοιλιάρη θα ενεργοποιηθεί εντός ενός μηνός από την υποβολή της, δίνοντας έτσι ένα περιθώριο ανάσας στην κυβέρνηση μέχρι να δρομολογήσει τις επόμενες της κινήσεις, στην περίπτωση του κ. Ζένιου, το πρόβλημα μετατρέπεται σε επείγον, αφού η θέση έχει ήδη αδειάσει μετά την απόφασή του να ενεργοποιήσει άμεσα την παραίτησή του. Με την αποχώρησή του πάντως ο κ. Ζένιος ανέδειξε και μια πτυχή της σοβαρότητας του προβλήματος που αντιμετωπίζει η Κεντρική Τράπεζα, επισημαίνοντας πως ο εν λόγω θεσμός αντί της χάραξης πολιτικής και επηρεασμού αποφάσεων σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο που να οδηγούν σε έξοδο από την κρίση περιορίζεται σε μια απλή διαχειριστική λογική διεκπεραίωσης διαδικασιών. Επισήμανση, βέβαια, που παραπέμπει σε ανεπάρκεια και ακαταλληλότητα, τουλάχιστον, αυτών που ηγούνται της ΚΤΚ να ανταποκριθούν στα καθήκοντα και τις ευθύνες τους και, κατ επέκταση, στη δυσλειτουργία του ίδιου του Οργανισμού με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κυπριακή οικονομία στην κρίσιμη φάση την οποία διέρχεται. Ανεξάρτητα, όμως, από τις εκ των έσω προκληθείσες δυσλειτουργίες της ΚΤΚ, ιδιαίτερα Κρούσματα δυσλειτουργίας παρατηρούνται στα ψηλά δώματα της Κεντρικής Τράπεζας εξαιτίας της εκκρεμότητας στο θέμα Γιωρκάτζη, η οποία βρίσκεται σε θέση σύγκρουσης ακόμη και με τα μέλη του Δ.Σ. της Τράπεζας. <<<<<<< Αντί της χάραξης πολιτικής και επηρεασμού αποφάσεων σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο που να οδηγούν σε έξοδο από την κρίση, η ΚΤΚ περιορίζεται σε μια απλή διαχειριστική λογική διεκπεραίωσης διαδικασιών. ανήσυχο εμφανίζεται το κυβερνητικό στρατόπεδο, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», και από το εύρος και βάθος της αντιπαλότητας που έχει προκαλέσει η διοικήτρια της ΚΤΚ με όλους τους άλλους κρατικούς θεσμούς. Μετά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος με την εντολή του για διερεύνηση της δυνατότητας ενεργοποίησης των διαδικασιών για την παύση της υποδηλοί και την απόσυρση της εμπιστοσύνης του προς το πρόσωπό της, τη Βουλή των Αντιπροσώπων και όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων που σε μια από τις σπάνιες περιπτώσεις ομοφωνίας τους ζητούν την παραίτηση της διοικήτριας, αλλά και τα πολλαπλά μέτωπα που έχει ανοίξει με τη Νομική Υπηρεσία, τώρα πλέον στους απέναντι της η κ. Γιωρκάτζη θα πρέπει να συνυπολογίζει και την Ελεγκτική Υπηρεσία. Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» από κυβερνητικές πηγές, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει δώσει εν λευκώ χειρισμό της υπόθεσης στον γενικό εισαγγελέα για την εξεύρεση της νομικής βάσης προς παραπομπή της διοικήτριας της Κεντρικής Τράπεζας στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο με στόχο την παύση της. Αν και μέχρι στιγμής ο γενικός εισαγγελέας δεν έχει δώσει στην κυβέρνηση οποιεσδήποτε ενδείξεις για το νομικό υπόβαθρο στο οποίο θα στηρίξει την υπόθεση, σύμφωνα με εκτιμήσεις των ίδιων κυβερνητικών κύκλων, η αντιπαράθεση της διοικήτριας με το σύνολο του πολιτικού κόσμου ή ακόμη και τους άλλους κρατικούς θεσμούς πιθανότατα δεν μπορεί να αξιοποιηθεί ενώπιον του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου. Ενώπιον ποινικού ανακριτή Αντιμέτωπη με τον ποινικό ανακριτή θα βρεθεί, αύριο Δευτέρα, η διοικήτρια της ΚΤΚ, Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, στον οποίο θα κληθεί να δώσει εξηγήσεις στον ισχυρισμό που διατύπωσε ο Στέλιος Κοιλιάρης ότι η ίδια φέρεται να του είπε ότι το δικηγορικό γραφείο του Α. Νεοκλέους δωροδόκησε τον βοηθό γενικό εισαγγελέα, Ρίκκο Ερωτοκρίτου. Νωρίτερα αντιμέτωπος με τον κ. Καλλή θα βρεθεί και Σταύρος Ζένιος, ο οποίος προϊδεάζοντας για τις απόψεις του έχει ήδη επισημάνει, αφενός, πως λόγω των συγκρουόμενων συμφερόντων της διοικήτριας η Αρχή Εξυγίανσης δυσλειτουργεί, και, αφετέρου, για τη χρήση μεθόδων που φαίνονται εκβιαστικές από την πλευρά της κ. Γιωρκάτζη σε βάρος των βουλευτών, όποτε αυτή αντιμετωπίζει δυσκολίες. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΡΘΡΟ / Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΑΒΒΙΔΗ Γράμμα σε γονείς ΑμΕΑ Μεγαλώνοντας ένα παιδί ή δύο στην περίπτωσή μου, με την οποιαδήποτε διαταραχή ή ειδική ανάγκη, είναι μαζί πρόκληση και ευλογία. Ως πατέρας δύο παιδιών με ειδικές ανάγκες, σπάνια μοιράζομαι τα συναισθήματά μου σε ό,τι αφορά την κατάσταση των παιδιών μου, ακόμη και με τους στενούς μου φίλους, κατά κάποιο τρόπο δεν μιλάμε γι αυτά τα θέματα, αλλά ίσως, με άλλους γονείς με παιδιά με ειδικές ανάγκες, βρω περισσότερη κατανόηση. 1. Είμαι κουρασμένος. Να είναι κάποιος γονιός είναι ήδη μπόλικη δουλειά. Αλλά όταν είσαι γονιός ατόμου με ειδικές ανάγκες, η κούραση ανεβαίνει σε ένα διαφορετικό επίπεδο. Πάντα υπάρχει ένα επίπεδο συναισθηματικής και σωματικής κούρασης, που είναι συνέχεια μαζί μας, το οποίο προέρχεται από το βάρος της ικανοποίησης των αναγκών των παιδιών μας. Είμαι κουρασμένος από τις πολλαπλές φασαρίες στο σπίτι κάθε μέρα, το πήγαινε έλα, τις επισκέψεις οπουδήποτε, που γίνονται όλο και πιο δύσκολες. Είμαι κουρασμένος από τη συνεχή προσπάθεια για βελτίωση των συνθηκών στο Υπουργείο Υγείας, το Υπουργείο Παιδείας, το Υπουργείο Εργασίας για άτομα με ειδικές ανάγκες, από ένα Δημόσιο το οποίο συνέχεια προσπαθεί να με πείσει ότι έτσι είναι το σύστημα και δεν αλλάζει, γιατί όλοι τους έχουν βολευτεί. Για να μην αναφέρω τη συναισθηματική κούραση τού να μεγαλώνεις παιδί με ειδικές ανάγκες, αφού οι κορυφές και οι γκρεμοί είναι τόσο έντονοι για εμάς. Στη ζωή, όμως, δεν είναι ο προορισμός, αλλά το ταξίδι που μετράει. 2. Ανησυχώ. Ανησυχώ ότι δεν κάνω αρκετά. Υπάρχει μια κάποια θεραπεία που θα πρέπει να δοκιμάσω; Μήπως άργησα να κάνω κάτι; Ανησυχώ για το μέλλον των παιδιών μου, όταν θα γεράσω και δεν θα μπορώ να τα φροντίζω πλέον. Ανησυχώ αν θα μπορέσουν ποτέ τους να ζήσουν ανεξάρτητα. Ανησυχώ για το πόσες φορές θα πληγωθούν επειδή είναι διαφορετικά σε έναν κόσμο γενικά αναίσθητο. Ανησυχώ για τη σωματική ακεραιότητα οποιουδήποτε τολμήσει ποτέ να κάνει κακό στα παιδιά μου. Ανησυχώ για το αν θα μπορέσουμε να τα βγάλουμε πέρα οικονομικά με τις αυξημένες ανάγκες τους. Δεν ανησυχώ καθόλου από τη δυνατότητά μου να τους πάρει και να τους σηκώσει όλους, με την καλή έννοια, και να αλλάξω τον κόσμο στον οποίο θα ζήσουν για το υπόλοιπο της ζωής τους. 3. Είμαι ευλογημένος. Έχω δοκιμαστεί και σπρωχτεί πέραν των ορίων μου, φροντίζοντας τα παιδιά μου. Έχω μεγαλώσει αφάνταστα ως άτομο, ανακάλυψα έναν πιο ευαίσθητο εαυτό και μιαν ανεκτικότητα για τους άλλους που δεν θα το έκανα χωρίς τα παιδιά μου. Είμαι περήφανος για τα επιτεύγματα των παιδιών μου, για το δικό τους ιδιαίτερο χιούμορ και τις ζαβολιές, όπως τις καταλαβαίνουν οι ίδιοι, που κάνουν. Είμαι ευλογημένος, γιατί τα παιδιά μου έχουν την καλύτερη μάνα του κόσμου. Μπορεί στη ζωή μας να την έχουμε βαμμένη, αλλά είναι με το δικό μας χρώμα, αυτό που διαλέξαμε και μας διάλεξε. Ο κ. Παναγιώτης Σαββίδης είναι πρόεδρος Συνδέσμου Γονέων Ειδικού Σχολείου Λευκωσίας, αντιπρόεδρος Συνδέσμου Συγγενών και Φίλων Ατόμων με Αυτισμό «ΜΑΖΙ».

12 12-POLITIKI_Master_cy 20/03/15 23:28 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 Αναγνώριση εδάφους από Θεοχάρους Το μανιφέστο της ευρωβουλευτού του ΔΗΣΥ Ελένης Θεοχάρους, με το οποίο κατακεραύνωνε τη σήψη, τη διαφθορά και τη διαπλοκή που υπάρχει στο πολιτικό σύστημα και οι δηλώσεις της για ανάγκη ανάδυσης ενός παγκύπριου πολιτικού κινήματος, τάραξε αρχικά τα νερά στο πολιτικό τοπίο. Και αυτό γιατί αμφισβητούσε ξεκάθαρα τους κυβερνητικούς χειρισμούς και έθετε ζήτημα δημιουργίας ενός νέου πολιτικού κινήματος. Οι διφορούμενες ωστόσο δηλώσεις της την επομένη μέρα, ότι δεν πρόκειται για δημιουργία πολιτικού κόμματος, όπως όλα τα άλλα, αλλά περισσότερο για μία προσπάθεια «εξέγερσης» του πολίτη, ούτως ώστε να θέσει ένα τέρμα στη διαβρωμένη κατάσταση που επικρατεί, προκάλεσε περισσότερη σύγχυση στον χώρο του Κέντρου, ο οποίος και θα επηρεαστεί άμεσα, με αποτέλεσμα να παρακολουθεί τις επόμενες εξελίξεις της. Αναδιπλώθηκε η Ελένη Θεοχάρους μετά την ανάρτηση που έκανε στο facebook περί της ανάγκης ίδρυσης νέου κινήματος. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Οι δημόσιες τοποθετήσεις της και οι παρασκηνιακές κινήσεις που, σύμφωνα με πολιτικούς κύκλους, φέρεται να κάνει ενισχύουν τα περί τακτικής σφυγμομέτρησης αντιδράσεων. Μάλιστα, πολιτικοί κύκλοι θεωρούν πως οι πολιτικοί της σχεδιασμοί και οι προθέσεις της βρίσκονται ήδη ένα βήμα πριν από την υλοποίηση. «Φυσικά και δεν είμαι μόνη μου», απάντησε η Ελένη Θεοχάρους, όταν ρωτήθηκε αν βρίσκεται μόνη της στην προσπάθεια ανάδυσης ενός παλλαϊκού κινήματος. Τα ονόματα που ακούγονται εντόνως, είναι αυτά του ανεξάρτητου βουλευτή Αμμοχώστου Ζαχαρία Κουλία και του Γιώργου Κολοκασίδη, οι οποίοι προέρχονται από τον χώρο του ΔΗΚΟ, και αποχώρησαν επί προεδρίας Καρογιάν. Ήδη ο Ζαχαρίας Κουλίας επιβεβαίωσε σε πρόσφατη ανάρτησή του στο facebook την ετοιμότητά του να στηρίξει τον αγώνα της Ελένης Θεοχάρους αλλά και να συμπορευθεί μαζί της. Ο Γιώργος Κολοκασίδης, από την άλλη, δεν επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο και αναφέρει πως μέχρι τώρα δεν έχει προσεγγιστεί, για να συμμετάσχει σε ένα Κίνημα μαζί με την ευρωβουλευτή του ΔΗΣΥ. Πάντως, στο ενδεχόμενο που η Ελένη Θεοχάρους προχωρήσει στη δημιουργία Κινήματος, φαίνεται να ξαναμοιράζεται η τράπουλα του μεσαίου χώρου. Ήδη η Ελένη Θεοχάρους είναι εκφραστής μιας πιο σκληρής γραμμής στο Κυπριακό, η οποία συγκλίνει με τους ψηφοφόρους της Συμμαχίας Πολιτών, του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ. Ο ΔΗΣΥ αντιμετωπίζει το ζήτημα με χαμηλούς τόνους, διαψεύδοντας τα περί δημιουργίας νέου κινήματος και αποδίδοντας τις τοποθετήσεις της Ελένης Θεοχάρους στο πλαίσιο της ελευθερίας της έκφρασης και της αντίθεσής της με τα όσα κακώς τεκταίνονται. Σημειώνεται πάντως, πως η Ελένη Θεοχάρους έχει σημαντικά ερείσματα στη βάση του κόμματος και ιδιαίτερα στους συναγερμικούς, οι οποίοι επιζητούν σκληρή στάση στο Κυπριακό. Οι χαμηλοί τόνοι που επιλέγει να κρατήσει ο ΔΗΣΥ λειτουργούν καταλυτικά στον υπόλοιπο κεντρώο χώρο, αφού όλοι ανεξαιρέτως δεν φαίνεται να έχουν ξεκάθαρη αντίληψη των επόμενων κινήσεων της Ελένης Θεοχάρους. Αδιαφορία ΔΗΚΟ-ΕΔΕΚ Το ΔΗΚΟ, πάντως, θεωρεί πως το ενδεχόμενο δημιουργίας νέου Κινήματος από την Ελένη Θεοχάρους αφορά κυρίως τον ΔΗΣΥ και κανένα άλλο κόμμα. «Πρώτο και απαραίτητο για τη δημιουργία ενός Κινήματος είναι να μην ανήκεις σε άλλο κόμμα», αναφέρει με νόημα στέλεχος του ΔΗΚΟ, σημειώνοντας πως η Ελένη Θεοχάρους χρησιμοποιεί το έμβλημα του Συναγερμού για να εξυπηρετεί προσωπικές της φιλοδοξίες. Στο ΔΗΚΟ θεωρούν διφορούμενες τις μέχρι τώρα δηλώσεις της ευρωβουλευτού του ΔΗΣΥ, αναφέροντας πως θα εξετάσουν το ζήτημα, εάν και εφόσον η ίδια δηλώσει ξεκάθαρα τις προθέσεις της. «Δεν χρειαζόμαστε περισσότερα Κινήματα στον χώρο του κέντρου αλλά κυβέρνηση», αναφέρει συγκεκριμένα ο αναπληρωτής εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΚΟ Άθως Αντωνιάδης. Από την άλλη υπάρχουν και ΔΗΚΟϊκά στελέχη τα οποία θεωρούν πως η δημιουργία Κινήματος ενδεχομένως και να έχει ερείσματα σε ψηφοφόρους του ΔΗΚΟ. Κομματικοί κύκλοι αναφέρουν πως το ενδεχόμενο συμπόρευσης του Ζαχαρία Κουλία με την Ελένη Θεοχάρους θα αποτελέσει χαστούκι για τον ίδιο τον πρόεδρο του ΔΗΚΟ Νικόλα Παπαδόπουλο, ο οποίος στην ουσία άνοιξε τις πόρτες του κόμματος για την επιστροφή του βουλευτή Αμμοχώστου και εκείνος ουσιαστικά γύρισε την πλάτη του. Κληθείς να απαντήσει ο αναπληρωτής εκπρόσωπος τύπου του κόμματος, αναφέρει πως το ΔΗΚΟ κάνει άνοιγμα προς την κοινωνία, δίνοντας την ευκαιρία σε άλλα στελέχη αλλά και στον Ζαχαρία Κουλία να επιστρέψει. «Αν ο ίδιος επιλέξει να ενταχθεί σε ένα νεοσυσταθέν κίνημα είναι δικαίωμά του» σημειώνει ο κ. Αντωνιάδης. Στην ΕΔΕΚ παρακολουθούν τις εξελίξεις, επικεντρωνόμενοι περισσότερο στα εσωκομματικά τους, δεν φαίνεται να ανησυχούν στο παρόν στάδιο από τις κινήσεις της Ελένης Θεοχάρους, ενώ εκτιμούν πως δεν πρόκειται για κάτι οργανωμένο, όπως παρουσιάστηκε αρχικά. MAΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Χαμηλό βαρομετρικό στον ΔΗΣΥ Στοίχημα για το κυβερνών κόμμα η επιτυχία της διακυβέρνησης Αναστασιάδη Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Κατά τη διακυβέρνηση Χριστόφια, το ΑΚΕΛ είχε επιλέξει συνειδητά την πλήρη ταύτιση και συμπόρευσή του με την κυβέρνηση Χριστόφια με αποτέλεσμα τη μείωση των ποσοστών και τη μακρά πολιτική του απομόνωση. Το παράδειγμα του ΑΚΕΛ προσπάθησε με κάθε τρόπο να αποφύγει από την αρχή ο Αβέρωφ Νεοφύτου. Χαρακτηριστικό το βέτο που έθεσε στις σκέψεις Αναστασιάδη για παραμονή Κενεβέζου Φωτίου στον κυβερνητικό συνασπισμό παρά την αποχώρηση του ΔΗΚΟ αλλά και η δημόσια διαφωνία του σε πρόνοιες του νομοσχεδίου των εκποιήσεων. Η κρισιμότητα των στιγμών σε συνδυασμό με λανθασμένους κυβερνητικούς χειρισμούς ανάγκασαν τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ να αναλάβει για ένα μεγάλο διάστημα ισορροπητικό ρόλο. Άλλοτε ανάμεσα στην κυβέρνηση και τα κοινοβουλευτικά κόμματα, άλλοτε μεταξύ κομμάτων και ξένων εταίρων. O ΔΗΣΥ, ένα χρόνο πριν από τις βουλευτικές εκλογές πιέζεται σύμφωνα με δημοσκοπικές εκτιμήσεις και η εσωστρέφεια έστω και ελεγχόμενη βρίσκεται προ των πυλών. Οι επόμενοι χειρισμοί του κόμματος θεωρούνται κρίσιμοι και θα καταδείξουν κατά πόσο ο ΔΗΣΥ θα ξεπεράσει τον σκόπελο ή αν θα ακολουθήσει την πολιτική μοναξιά του ΑΚΕΛ. Η άνευ προηγουμένου θεσμική κρίση που προκάλεσε το ζήτημα της διοικήτριας της Κεντρικής Τράπεζας πυροδότησε έντονες ανησυχίες στην Πινδάρου. Αφενός γιατί οι διαστάσεις που λαμβάνει το ζήτημα ενδεχομένως να αποδυναμώσουν τις προσπάθειες σταθεροποίησης της κυπριακής οικονομίας, αφετέρου γιατί το ζήτημα ζημιώνει το Προεδρικό και εμμέσως το κυβερνών κόμμα. Στην Πινδάρου εκτιμούν πως ορθώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέπεμψε στη δικαιοσύνη για το τι μέλλει γενέσθαι με τη Το χαμηλό βαρομετρικό της κυβέρνησης επηρεάζει και το κυβερνών κόμμα, το οποίο διανύει περίοδο εσωστρέφειας, ελεγχόμενης επί του παρόντος. Χρυστάλλα Γιωρκάτζη ώστε να μην εκτεθεί ο ίδιος, όπως συνέβη την πρώτη φορά με τη γνωστή αντίδρασή του στο θέμα του εγγράφου. Από την άλλη όμως είναι και κομματικά στελέχη που αναφέρουν πως ο ΔΗΣΥ θα έπρεπε να είχε πιο ενεργητικό ρόλο στο ζήτημα παραίτησης της διοικήτριας και όχι να περιορίζεται στο να σβήνει φωτιές. Τορναρίτης-Θεοχάρους Η οξεία κρίση θεσμών που ο τόπος καλείται να αντιμετωπίσει και η οποία τους πλήττει όλους ανεξαιρέτως, με κύριο αποδέκτη το Προεδρικό, δεν είναι το μόνο πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει το κυβερνών κόμμα. Ήδη υπάρχουν φωνές που προσπαθούν να διαχωρίσουν τη θέση τους, προκαλώντας την αντίδραση του Αβέρωφ Νεοφύτου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι δηλώσεις του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου Νίκου Τορναρίτη, ο οποίος σε συνέντευξή του στον Πολίτη, την περασμένη Κυριακή, έθεσε ζήτημα αυτοδιάλυσης της βουλής και προκήρυξης εκλογών. Η τοποθέτηση αυτή προκάλεσε αναστάτωση στο εσωτερικό του κόμματος, αφού συνεπάγεται αμφισβήτηση των κυβερνητικών χειρισμών. Ο ΔΗΣΥ προχώρησε αμέσως Την τρίτη θέση φλερτάρει η Συμμαχία Πολιτών Με αισιοδοξία βλέπει η Συμμαχία Πολιτών τις βουλευτικές εκλογές του 2016, επιδιώκοντας να ηγηθεί στον χώρο του Κέντρου, καταλαμβάνοντας ακόμη και την τρίτη θέση. ΚΥΠΕ στο άδειασμα του κοινοβουλευτικού του εκπρόσωπου, διαχωρίζοντας τη θέση του κόμματος, δηλώνοντας πως πρόκειται για προσωπική θέση του Νίκου Τορναρίτη. Στην Πινδάρου θεωρούν πλέον το ζήτημα λήξαν και ήδη αντιμετωπίζουν σκωπτικά την κατάσταση, ερμηνεύοντας τις δηλώσεις Τορναρίτη ως κινήσεις εντυπωσιασμού που αποσκοπούν σε πολιτικούς πόντους. Πέραν των δηλώσεων Τορναρίτη, πονοκέφαλο προκάλεσαν και οι δηλώσεις της Θεοχάρους. Ο ΔΗΣΥ προτίμησε να μην τοποθετηθεί επί των δηλώσεων Θεοχάρους και να αρκεστεί στην απάντηση πως οι δηλώσεις της εμπίπτουν στην ελευθερία της έκφρασης. «Στόχος ήταν πάντοτε οι Προεδρικές» αναφέρουν κομματικοί κύκλοι, ενώ υποστηρίζουν πως η αποχώρησή της ευρωβουλευτού από τον ΔΗΣΥ δεν θα αποτελέσει κεραυνό εν αιθρία, μιας και η ίδια έχει αντίθετες απόψεις από την επίσημη θέση του κόμματος σε καίρια ζητήματα και ιδιαίτερα στο Κυπριακό. Πάντως, ανώτατα στελέχη στην Πινδάρου θεωρούν φούσκα το ενδεχόμενο δημιουργίας νέου Κινήματος από την Ελένη Θεοχάρους, σημειώνοντας πως κάτι τέτοιο θα βλάψει περισσότερο την ίδια παρά το κόμμα. Αισιοδοξία ακόμη και για την κατάκτηση της τρίτης θέσης στις βουλευτικές του 2016 επικρατεί στη Συμμαχία Πολιτών, όπως τουλάχιστον δείχνουν οι δημοσκοπήσεις που επικαλείται το κίνημα του Γιώργου Λιλλήκα. Συγκεκριμένα οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις που δείχνουν το νεοσυσταθέν Κίνημα τέταρτο, με μικρή διαφορά από το τρίτο, επιβεβαιώνουν την αισιοδοξία των στελεχών και ενεργοποιούν τις εσωκομματικές μηχανές για βελτίωση και ολοκλήρωση της λειτουργίας του, ούτως ώστε στη συνέχεια να αφοσιωθεί πλήρως στον κύριο στόχο που είναι οι βουλευτικές του Στα άμεσα πλάνα της Συμμαχίας Πολιτών είναι η σύσταση της Γυναικείας Οργάνωσης, στη συνέχεια η σύγκληση καταστατικού πολιτικού συνεδρίου και τέλος η οργάνωση Νεολαίας της Συμμαχίας Πολιτών. Με αυτό τον τρόπο, η Συμμαχία Πολιτών θεωρείται επισήμως ένα ολοκληρωμένο Κίνημα και από τον Σεπτέμβριο αρχίζει επισήμως και εντατικά τις διεργασίες της για τις βουλευτικές εκλογές του Στη Συμμαχία Πολιτών έχουν ξεκινήσει δειλά οι πρώτες επαφές και συναντήσεις για τη σύσταση ψηφοδελτίου. Ήδη έχουν βολιδοσκοπήσει γνωστά στελέχη του κόμματος για να συμμετάσχουν στο ψηφοδέλτιο, αλλά και άλλες προσωπικότητες που δεν κινούνται αποκλειστικά στον πολιτικό χώρο. Στο Κίνημα εκφράζουν την βεβαιότητα ότι θα συμπληρώσουν ένα πλήρες ψηφοδέλτιο, δηλώνουν ανοικτοί για συμμαχίες με άλλες κινήσεις, ενώ την ίδια στιγμή δεν βλέπουν ως ανέφικτο στόχο την τρίτη θέση, αφήνοντας πίσω τα παραδοσιακά κεντρώα κόμματα, ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ. ΚΥΠΕ Αβέρωφ σε ρόλο μπαλαντέρ Στην Πινδάρου αντιλαμβάνονται ότι η επιτυχία του κόμματος συνδέεται άρρηκτα με την επιτυχία των κυβερνητικών χειρισμών. Άλλωστε, όλες οι τακτικές κινήσεις του Πάφιου προέδρου και οι προσπάθειες σύμπλευσης με τα υπόλοιπα κοινοβουλευτικά κόμματα ιδιαίτερα με το ΔΗΚΟ έχουν ως κύριο στόχο την ενίσχυση των κυβερνητικών έργων και την έγκριση σημαντικών για τη σταθεροποίηση της οικονομίας νομοσχεδίων. Μάλιστα, σε μία προσπάθεια περαιτέρω ενίσχυσης των χειρισμών γύρω από την οικονομία, το κυβερνών κόμμα έχει ως κύριο στόχο την πλήρη στήριξη του Χάρη Γεωργιάδη. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου λειτουργεί παρασκηνιακά εντός της Ολομέλειας και σιγοντάρει παράλληλα το κυβερνητικό έργο στο εξωτερικό. Χαρακτηριστικό το τελευταίο ταξίδι του στις ΗΠΑ κατά το οποίο προσπάθησε να διασκεδάσει τις ανησυχίες που προκλήθηκαν εξαιτίας των δηλώσεων Αναστασιάδη στη Μόσχα, ενώ παράλληλα ζήτησε πιο ενεργό ρόλο των Αμερικανών εταίρων στο Κυπριακό αλλά και στην ενίσχυση της κυπριακής οικονομίας. Το διάστημα είναι ιδιαίτερα κρίσιμο, με τους χειρισμούς να κρίνονται λεπτοί στην ισορροπία του τρόμου που επικρατεί. Ο συναγερμικός πρόεδρος ποντάρει πλέον όλα τα χαρτιά του στην επιτυχία των κυβερνητικών χειρισμών. Αναμένεται να διαφανεί κατά πόσο οι προσπάθειές του θα έχουν θετικό αποτέλεσμα ή αν οι λανθασμένοι χειρισμοί της κυβέρνησης Αναστασιάδη θα συμπαρασύρουν το κυβερνών κόμμα σε δύσβατα μονοπάτια. Και Συμμαχία Γυναικών Για μία επιτυχή πορεία στις βουλευτικές εκλογές, η Συμμαχία θέλει πρώτα να βελτιώσει και να ολοκληρώσει τη λειτουργία της ως κίνημα. Στα πρώτα πλάνα, είναι η σύσταση της Συμμαχίας Γυναικών, ενώ στις 19 Απριλίου αναμένεται το καταστατικό συνέδριο που θα εκσυγχρονίζει τις λειτουργίες του κινήματος. Στην ολοκλήρωση των λειτουργιών του Κινήματος σημαντικό ρόλο αναμένεται να παίξει και η γυναικεία συσσωμάτωση, η Συμμαχία Γυναικών. Στόχος του οργάνου αυτού θα είναι η επίλυση ή έστω ο περιορισμός των σύγχρονων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η γυναίκα. Οι εμπνεύστριες της Συμμαχίας Γυναικών ξεκαθαρίζουν πως ο ρόλος τους θα είναι παρεμβατικός στην κοινωνία και όχι διακοσμητικός που να περιορίζεται στη διοργάνωση φιλανθρωπικών παζαριών. Η επικεφαλής της διαδικασίας, Μαρίνα Δημητρίου σημειώνει πως όσες δραστηριοποιούνται ήδη στη δημιουργία της γυναικείας οργάνωσης, έχουν προηγούμενη πείρα σε ανάλογες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, και έχουν ως στόχο να θέσουν τη γυναίκα και τα προβλήματά της στο επίκεντρο. MAΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Δ ύο χρόνια μετά την οδυνηρή αποδοχή των όρων που υπαγορεύθηκαν στο Eurogroup τον Μάρτιο του 2013, η Κύπρος εξακολουθεί να βρίσκεται μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Στο επίπεδο των δημοσίων οικονομικών και της εξυγίανσης του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος, σημειώνονται ελπιδοφόρα βήματα προόδου. Στο επίπεδο, όμως, της πολιτικής μας ζωής και της καθημερινότητας του πολίτη, τα σημάδια που εμφανίζονται είναι όλο και λιγότερο ενθαρρυντικά. Αντί η κρίση να μετατρέπεται σε ευκαιρία για μια παραγωγική εθνική συνεννόηση και ανασύνταξη, η κρίση βαθαίνει, συμπαρασύροντας σε ένα ατελείωτο κατήφορο αρχές, αξίες και θεσμούς. Οι πολιτικές δυνάμεις αντί να δίνουν με επιτυχία παραδείγματα ικανά να εμπνεύσουν αισιοδοξία στο ΑΡΘΡΟ / Tου ΜΑΡΙΟΥ ΚΑΡΟΓΙΑΝ Όχι στα μετόπισθεν λαό μας, συνεχίζουν να βυθίζονται σε μια κατάσταση αδυναμίας να υπερβούν την κρίση και να ανοίξουν νέους δρόμους. Οι δυνάμεις του Κέντρου που θα έπρεπε να συγκλίνουν σε κοινές δράσεις ανανέωσης της πολιτικής ζωής και στρατηγικής αναδιοργάνωσης των κοινωνικών δυνάμεων, είτε παρακολουθούν παθητικά την κατάσταση είτε γίνονται μέρος της γενικότερης κρίσης υφιστάμενες τις συνέπειες της απογοήτευσης των οπαδών τους. Ανάμεσά τους το ΔΗΚΟ εμφανίζει σήμερα τα σημάδια μιας παρακμής από την οποία δεν θα μπορέσει να ξεφύγει παρά μόνο αν αποφασίσει να απαλλαγεί από τις παθογένειες του παρελθόντος του για να ξαναγίνει η εμπροσθοφυλακή μιας μεγάλης εθνικής προσπάθειας για την υπέρβαση της πολυεπίπεδης κρίσης και για την υπεράσπιση των δικαίων και των συμφερόντων της Κύπρου και του λαού της. Το Δημοκρατικό Κόμμα πρέπει να αφουγκραστεί ξανά τις ανάγκες των καιρών και να ανοίξει το δρόμο προς τη νέα εποχή, μακριά από δογματισμούς και ιδεοληψίες. Να ξαναγίνει ένα κόμμα-συντελεστής της πολιτικής σταθερότητας και πρωταγωνιστής της εθνικής συνεννόησης, καθώς και της εθνικής συμφιλίωσης. Της εθνικής συνεννόησης και της λαϊκής συμφιλίωσης που όταν δεν υπάρχουν, δεν μπορεί να υπάρξει και το μέλλον που μας αξίζει. Είμαστε λίγοι για να διχαζόμαστε. Είμαστε πολύ προικισμένοι για να αδικούμε τους εαυτούς μας συγκρουόμενοι σε βάρος των συμφερόντων μας και των δυνατοτήτων μας. Αυτός ήταν ο λόγος που δεν αρνηθήκαμε ποτέ τη συνεργασία για προγραμματικές συγκλίσεις και κοινά προγράμματα διακυβέρνησης. Αυτός ήταν ο λόγος που αρνηθήκαμε τη λογική του πολιτικού κόστους, αναλαμβάνοντας τις όποιες ευθύνες μας αναλογούσαν στη διακυβέρνηση του τόπου. Εμείς θέλουμε το Δημοκρατικό Κόμμα να συνεχίσει να είναι δύναμη ευθύνης, συνέπειας, δημιουργίας και προοπτικής. Δύναμη σύνθεσης και γέφυρα συνεννόησης και συναντίληψης. Όχι εκφραστής της άρνησης και κήρυκας του μηδενισμού. Θέλουμε το Δημοκρατικό Κόμμα να διατηρήσει τα ιστορικά χαρακτηριστικά του. Το μέτρο, τη μετριοπάθεια, την εθνική συνεννόηση, την πολιτική συναντίληψη και την πολιτική σταθερότητα. Να παραμείνει με λίγα λόγια πρωταγωνιστής. Ένα πολιτικό κόμμα στην εμπροσθοφυλακή των αγώνων και των διεκδικήσεων της Κύπρου και του λαού της. Όχι στα μετόπισθεν. Ναι, πρέπει το Δημοκρατικό Κόμμα να βρεθεί ξανά στην εμπροσθοφυλακή. Στην εμπροσθοφυλακή του αγώνα για βιώσιμη και λειτουργική λύση του Κυπριακού. Στην εμπροσθοφυλακή της μεγάλης εθνικής προσπάθειας για τη διάσωση της κυπριακής οικονομίας. Στην εμπροσθοφυλακή του εκσυγχρονισμού και των μεταρρυθμίσεων για μια Κύπρο αλλιώτικη. Αυτήν, δηλαδή που αξίζει στην κοινωνία μας. Πρωτίστως, για την υπέρβαση της σημερινής σύνθετης και επικίνδυνης κρίσης. Που είναι πολιτική, οικονομική, θεσμική. Που είναι κρίση αρχών και αξιών. Ναι, πρέπει το Δημοκρατικό Κόμμα να βρεθεί στην πρωτοπορία της μεγάλης προσπάθειας για τιμωρία των ενόχων της οικονομικής τραγωδίας και την κάθαρση. Να βρεθεί αντιμέτωπο με το σαθρό κατεστημένο που λυμαίνεται τον τόπο για δεκαετίες. Να αντιπαραταχθεί με τη διαπλοκή και τους φορείς της διαφθοράς. Γιατί, είναι πλέον ξεκάθαρο και στον τελευταίο πολίτη ότι τα λογής λογής κατεστημένα, ισχυρά άνομα συμφέροντα, ομάδες ισχύος, αναξιοπιστία θεσμών, παραλήψεις ιθυνόντων, ολιγωρία, ανεπάρκεια συνθέτουν ένα σκηνικό τρόμου. Ένα ναρκοπέδιο. Η κατάσταση αυτή δεν πάει άλλο. Τώρα, όχι αύριο πρέπει να καθαρίσει ο στάβλος του Αυγεία. Αυτό το παλλαϊκό αίτημα αποτελεί για εμάς την πρώτη εντολή. Θα την τηρήσουμε κατά γράμμα. O κ. Μάριος Καρογιάν είναι βουλευτής ΔΗΚΟ, τέως πρόεδρος της Βουλής.

13 13-POLITIKI_Master_cy 20/03/15 18:55 Page 13 Kυριακή 22 Μαρτίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 13 Άνοιγμα ΑΚΕΛ στη βάση και στην κοινωνία Χρίστος Χριστοφίδης: Ενίσχυση της δημοκρατικής λειτουργίας του κόμματος και αντιμετώπιση φαινομένων που πλήγωσαν Συνέντευξη στον ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Το άνοιγμα του ΑΚΕΛ προς τα μέλη του αλλά κυρίως προς την κοινωνία είναι το μεγάλο στοίχημα για την ηγεσία του κόμματος της Αριστεράς, με σταθμό το συνέδριο του προσεχούς Ιουνίου. Το μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης, σε συνέντευξη στην «Κ», αναφέρεται στις αλλαγές που συζητούνται και στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Αριστερά σήμερα. Το ΑΚΕΛ βρίσκεται σε προσυνεδριακή τροχιά. Ποιο θα είναι το διακύβευμα του συνεδρίου; Τι είναι εκείνο που θα αλλάξει ουσιαστικά τα πράγματα στο κόμμα σας; Αυτό το Συνέδριο θα είναι σταθμός στην πορεία του κόμματος και της Αριστεράς. Υπάρχουν τρεις κύριες ενότητες θέσεων: 1) Η κατάσταση στο κόμμα και πώς βελτιώνεται 2) Η σχέση του ΑΚΕΛ με τα κινήματα και κοινωνικές δυνάμεις που αναπτύσσονται 3) η πρόταση του ΑΚΕΛ προς την κυπριακή κοινωνία για όλες τις πτυχές της οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής ζωής του τόπου. Προτείνονται προς το Συνέδριο θέσεις για απλοποίηση των διαδικασιών εσωτερικά και περιορισμός της κομματικής γραφειοκρατίας. Προτάσεις για περαιτέρω ενίσχυση της δημοκρατικής λειτουργίας με ενίσχυση του ρόλου της κομματικής βάσης, του απλού μέλους. Με ψηφοφορίες στη βάση για σοβαρά πολιτικά θέματα. Τρόποι αποφασιστικής αντιμετώπισης φαινομένων που στο παρελθόν έχουν πληγώσει το κόμμα. Ενίσχυση της σχέσης του ΑΚΕΛ με τα διάφορα κινήματα, τη νεολαία, τις γυναίκες, κοινωνικές και ταξικές δυνάμεις. Και μια συνολική πρόταση προς την κοινωνία, μέσα από την οποία ανοίγουν σοβαρά κεφάλαια: το ζήτημα του δημόσιου χρέους, η αδιέξοδη πορεία της ευρωζώνης και της Ε.Ε., η ενίσχυση της κοινωνικής ιδιοκτησίας στην οικονομία, σοβαρές αλλαγές στο ίδιο το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης της Κύπρου. Υπάρχουν για πρώτη φορά θέσεις για τα ΛΟΑΤ άτομα. Υπάρχουν θέσεις για τον ρατσισμό, την παιδεία, την υγεία, το περιβάλλον κ.ά. Για την καταπολέμηση της διαφθοράς και την ανάδειξη ενός άλλου προτύπου πολίτη και πολιτικού στελέχους, μακριά από τη σήψη και την παρακμή, στο οποίο η Αριστερά πρωτοπορούσε πάντοτε και θα πρωτοπορήσει και τώρα. Πόσο οι αλλαγές που έγιναν στην ανώτατη πυραμίδα της ιεραρχίας του κόμματος συνέβαλαν στην προσπάθεια για ανασυγκρότηση; Το ΑΚΕΛ ανακάμπτει και ενδυναμώνεται. Αυτό οφείλεται σε μια σειρά από τομείς. Κυρίως γιατί αποδεικνύεται ότι τόσο στην Κύπρο όσο και πανευρωπαϊκά, οι δυνάμεις της δεξιάς οδηγούν με τις επιλογές τους την κοινωνία σε αποσύνθεση. Θυσιάζουν ανθρώπινες ζωές στον βωμό της «Αγίας Αγοράς». Και οι δυνάμεις της Αριστεράς δικαιώνονται για τις βασικές επιλογές τους και τη φιλοσοφία τους για την αντιμετώπιση της κρίσης. Στη σημερινή αποσύνθεση της κοινωνίας ο καθένας/καθεμιά από εμάς πρέπει να πάρει θέση. Η ανανέωση βεβαίως πάντοτε βοηθά. Και βοήθησε εκτιμώ σε αυτή την πορεία ανάκαμψης. Η πορεία μας σε μια κοινωνία υπό φοβερή πίεση θα είναι δύσκολη και θα χρειαστεί επιμονή, μεγάλη προσπάθεια και ριζοσπαστικές προσεγγίσεις. «Στους αγώνες η δύναμη, στην Αριστερά η ελπίδα» είναι το σύνθημα του Συνεδρίου. Ο αντίλογος λέει ότι η πενταετής διακυβέρνηση από το ΑΚΕΛ συγκρούεται με το περιεχόμενο του συνθήματος. «Εμείς προχωρήσαμε στη δική μας αυτοκριτική και προσπαθούμε να διορθώσουμε αδυναμίες και αστοχίες, οι κυβερνώντες όμως συνεχώς κοιτούν προς τα πίσω», υποστηρίζει ο Χρίστος Χριστοφίδης. Εδώ και δύο χρόνια, ενώ όλα γύρω χειροτερεύουν και η «δέσμευση» για την περιβόητη «Άνοιξη» μοιάζει με ανέκδοτο, οι κυβερνώντες συνεχώς κοιτούν προς τα πίσω. Εμείς προχωρήσαμε στη δική μας αυτοκριτική, και προσπαθούμε να διορθώσουμε αδυναμίες και αστοχίες. Ο λαός και οι αγώνες του πρέπει να ξαναγίνουν πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής του τόπου. Πρωταγωνιστές στην προσπάθεια σωτηρίας και ανασυγκρότησης της κοινωνίας και της οικονομίας. Η Αριστερά σε μια σειρά από χώρες, Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία, ξαναέφερε στο προσκήνιο τη δύναμη του λαού. Αυτού που πραγματικά κινεί την Ιστορία προς τα μπρος. Στην Κύπρο του σήμερα, που ο απλός πολίτης έχει χάσει το 30% των εισοδημάτων του την ίδια ώρα που τα κέρδη αυξάνονται, το δίλημμα είναι πραγματική Δημοκρατία ή πλουτοκρατία. Αξιοπρέπεια ή πλήρης υποδούλωση στην Τρόικα. Αντίσταση και διεκδίκηση ή λατρεία του Μνημονίου σαν «ιδεολογικό μανιφέστο» των κυβερνώντων. Λιτότητα ή ανάπτυξη. Η Αριστερά με τις απαντήσεις που δίνει στα μεγάλα διλήμματα του σήμερα, αποτελεί τη μεγάλη ελπίδα για ρήξεις και ανατροπές. Ανατροπή μιας πολιτικής που εξυπηρετεί μονοδιάστατα τα συμφέροντα του ντόπιου και πολυεθνικού κεφαλαίου. Ο ηγέτης του κόμματός σας πολλές φορές έχει παραδεχθεί ότι το γενικότερο κλίμα της απαξίωσης της πολιτικής αγγίζει ακόμη και το ΑΚΕΛ, που έχει τη φήμη ενός συμπαγούς και οργανωμένου κόμματος. Πώς θα αντιμετωπίσετε αυτό το πρόβλημα; Ο σύν. Άντρος με θάρρος και ειλικρίνεια έχει πει την αλήθεια. Ότι φαινόμενα τα οποία θα έπρεπε να είναι εντελώς ξένα για το ΑΚΕΛ και ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ την Αριστερά, έχουν αγγίξει και το κόμμα μας. Όταν η οικονομία που είναι η βάση σείεται συθέμελα, ολόκληρο το εποικοδόμημα που είναι κτισμένο πάνω, σείεται επίσης. Το πολιτικό, νομικό, κοινωνικό σύστημα. Αυτό συμβαίνει σχεδόν σε όλες τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Μαζί βεβαίως με τα φαινόμενα σήψης και διαφθοράς ενός σαπισμένου και αποτυχημένου συστήματος. Εμείς αναδεικνύουμε τους μεγάλους στόχους που μπορούν να εμπνεύσουν τον λαό και να βγάλουν τον τόπο από τα αδιέξοδα: τη λύση του Κυπριακού, την απελευθέρωση και την επανένωση. Τη σωτηρία της κοινωνίας από τον ανθρωποφάγο νεοφιλελευθερισμό της Τρόικας και της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Και όχι μόνο με λόγια. Αλλά με αγώνα, προσφορά και το καθημερινό μας παράδειγμα. Και με συγκεκριμένες θέσεις που θα συζητηθούν στην κομματική βάση και στο Συνέδριο. Δύο χρόνια διακυβέρνησης Αναστασιάδη. Πώς κρίνει το ΑΚΕΛ αυτή την περίοδο; Περίοδος βαρυχειμωνιάς για τον κυπριακό λαό. Αδιέξοδα παντού: Κυπριακό, οικονομία και κυρίως στην κοινωνία. Η κυβέρνηση Αναστασιάδη έχει αποδομηθεί σε χρόνο ρεκόρ. Εξήντλησε τα όριά της και την υπομονή του κόσμου. Σχεδόν όλα γύρω μας έχουν χειροτερέψει. Ευθύνονται βεβαίως επιλογές προσώπων, διαπλοκές, έλλειψη οράματος, κακές αποφάσεις, έλλειψη στοιχειώδους σχεδιασμού ιδιαίτερα στην εξωτερική πολιτική και το Κυπριακό. Πάνω από όλα ευθύνονται όμως οι βασικές πολιτικές και ιδεολογικές επιλογές της κυβέρνησης. Γι αυτό δεν αναμένω ότι οι όποιες αλλαγές προσώπων μπορούν να αλλάξουν την πορεία αυτής της κυβέρνησης. Χρειάζεται ριζική αναθεώρηση πολιτικών στη διακυβέρνηση της χώρας. Ευθύνες στον Πρόεδρο για την Κεντρική Η κρίση στην Κεντρική Τράπεζα επιτείνει την απογοήτευση του κόσμου προς τους θεσμούς και παρουσιάζει στους πολίτες μια άσχημη κατάσταση. Δυστυχώς τα όσα παρακολουθούμε είναι άκρως απογοητευτικά. Η διοικήτρια και το Συμβούλιο της Κεντρικής Τράπεζας οφείλουν να παραιτηθούν. Αυτή η κατάσταση επηρεάζει την οικονομία του κράτους, την τσέπη του κάθε πολίτη. Υπάρχουν δικαστικές μάχες δισεκατομμυρίων, η εκκρεμότητα με τα επιτόκια, η Αρχή Εξυγίανσης της Λαϊκής και η απώλεια της αξίας των περιουσιακών της στοιχείων. Όλα αυτά είναι σήμερα στον αέρα. Η πολιτική ευθύνη είναι στον κ. Αναστασιάδη, όχι μόνο γιατί «οι Άριστοι των Αρίστων» τείνουν να γίνουν ένα άλλο πολιτικό ανέκδοτο, αλλά γιατί από τον Νοέμβρη βουίζει ο τόπος για τη σύγκρουση συμφερόντων της διοικήτριας και ο ίδιος ευαισθητοποιήθηκε τον Μάρτη. Το χειρότερο, η πεμπτουσία του θέματος, είναι ότι πίσω από όλες αυτές τις συγκρούσεις διαφόρων θεσμών και όχι μόνο, κρύβεται ένας πόλεμος μεγάλων συμφερόντων, με την εμπλοκή της ντόπιας και ξένης πλουτοκρατίας, στη ράχη του κυπριακού λαού.

14 14-THEMATA_Master_cy 20/03/15 19:58 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΘΕΜΑΤΑ Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 Χάνουν το τρένο της πληροφορικής οι μαθητές Τρεις παρανοήσεις για το μάθημα της πληροφορικής στα σχολεία και το στοίχημα για τον υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού Του ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΖΑΓΓΟΥΛΟΥ Η Κυπριακή Δημοκρατία, αντιλαμβανόμενη τις προοπτικές που δίνει στους μαθητές η Πληροφορική, εισήγαγε δυναμικά το μάθημα της Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών στο Ωρολόγιο Πρόγραμμα της Μέσης Εκπαίδευσης πριν από περίπου δεκατέσσερα χρόνια. Τότε, σε σχέση με κάποιες άλλες χώρες, η Κύπρος καινοτομούσε. Οι προσπάθειες αυτών των χρόνων, τόσο από μέρους της Πολιτείας όσο και από μέρους των εκπαιδευτικών της Πληροφορικής και άλλων φορέων, όπως η Κυπριακή Εταιρία Πληροφορικής, άρχισε πρόσφατα να αποφέρει καρπούς. Κύπριος μαθητής κέρδισε χάλκινο μετάλλιο στη Βαλκανική Ολυμπιάδα Πληροφορικής το 2013 και Κύπριος μαθητής της Α Λυκείου κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο στη Βαλκανική Ολυμπιάδα Πληροφορικής, η οποία διεξήχθη στην Άγκυρα τον Αύγουστο του Η επιτυχία του μαθήματος επιβεβαιώθηκε και στα συμπεράσματα της Επιτροπής Αξιολόγησης Αναλυτικών Προγραμμάτων στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα ακόλουθα: «Ακολουθεί διεθνή πρότυπα και αξιολογείται με υψηλή εγκυρότητα περιεχομένου», «Πληροί όλα τα κριτήρια ποιότητας...», «Καλύπτει σε μεγάλο βαθμό επάρκειας όλες τις θεματικές ενότητες που αναφέρονται στην τελική έκθεση του ACM K-12 Task Force Curriculum Committee», και «Η δομή βοηθά τους μαθητές να οικοδομούν ολοκληρωμένα νοητικά σχήματα Στο πλαίσιο της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης και της αναθεώρησης του ωρολογίου προγράμματος, αναμέναμε ότι κεντρικό ρόλο θα είχε η περαιτέρω ενίσχυση του μαθήματος της Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Αντ αυτού τις τελευταίες ημέρες ακούονται ψίθυροι ότι η Πληροφορική αποδυναμώνεται στο νέο προτεινόμενο ωρολόγιο πρόγραμμα. EPA για την επιστήμη της Πληροφορικής». Σήμερα, ακόμα και χώρες που πριν από κάποια χρόνια αγνοούσαν την Πληροφορική, αναθεωρούν ριζικά τη στάση τους και τοποθετούν το μάθημα της Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών στον κεντρικό πυρήνα του ωρολογίου προγράμματός τους, στο ίδιο επίπεδο με την ανάγνωση, τη γραφή και την αριθμητική. Συγκεκριμένα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, από φέτος, το μάθημα της Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών είναι υποχρεωτικό για όλα τα παιδιά ηλικίας από 5 μέχρι 16 χρόνων. Στη Λιθουανία, οι μαθητές/τριες εισάγονται στον όμορφο και παραγωγικό κόσμο του προγραμματισμού σε ηλικία 6 χρονών. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής επιστρατεύθηκε ακόμα και ο Πρόεδρος Ομπάμα, ο οποίος μέσω βίντεο ( mhe1j9py), εξηγεί πόσο σημαντικό είναι για το μέλλον και την ανταγωνιστικότητα της χώρας όλοι οι μαθητές να μάθουν προγραμματισμό. Στη Φιλανδία, στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών, το οποίο θα τεθεί σε ισχύ τον Αύγουστο του 2016, ενισχύεται σημαντικά η πληροφορική, αφού πλέον ο προγραμματισμός θα ξεκινά από την 1η δημοτικού και θα συνεχίζεται μέχρι και την 3η γυμνασίου. Εκπαιδευτικά συστήματα σε όλο τον κόσμο και κατ επέκταση κυβερνήσεις αντιλαμβάνονται ότι οι γνώσεις, οι στάσεις και οι δεξιότητες που αναπτύσσονται μέσα από το συγκεκριμένο μάθημα είναι τόσο σημαντικές που εάν οι μελλοντικοί πολίτες δεν τις κατακτήσουν σήμερα, θα επηρεαστεί αρνητικά η οικονομία της χώρας τους. Προβλέπεται ότι τα επόμενα χρόνια θα παραμείνουν κενές, περίπου, ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας συναφείς με τον τομέα της επιστήμης της Πληροφορικής. Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, στο πλαίσιο της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης και της αναθεώρησης του ωρολογίου προγράμματος, αναμέναμε ότι κεντρικό ρόλο θα είχε η περαιτέρω ενίσχυση του μαθήματος της Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών. Η επέκταση του μαθήματος τόσο στη δημοτική εκπαίδευση όσο και στον κοινό κορμό μαθημάτων των δύο τελευταίων τάξεων του λυκείου θα δώσει την ευκαιρία στους Κύπριους μαθητές να εδραιώσουν τη θέση τους στο «τραίνο» της Πληροφορικής και να μετατραπούν από μελλοντικοί καταναλωτές προϊόντων πληροφορικής σε δημιουργούς προϊόντων πληροφορικής. Εξάλλου, προσδοκία της παρούσας, αλλά και προηγούμενων κυβερνήσεων, ήταν και παραμένει όπως καταστεί η Κύπρος τεχνολογικό κέντρο στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και κέντρο παροχής υπηρεσιών υψηλής τεχνολογίας και εκπαίδευσης. Αντί αυτού, τις τελευταίες ημέρες ακούονται ψίθυροι ότι η Πληροφορική όχι μόνο δεν θα ενισχυθεί αλλά φαίνεται να αποδυναμώνεται στο νέο προτεινόμενο ωρολόγιο πρόγραμμα. Αυτό είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων παρανοήσεων, οι οποίες καλλιεργήθηκαν λόγω άγνοιας από κάποιους. Τρεις παρανοήσεις Η πρώτη παρανόηση αφορά τη σχέση μεταξύ Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (Computer Science ή Informatics) και των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) (ICT) στην εκπαίδευση. Παρόλο που και τα δύο θα πρέπει να είναι στο επίκεντρο κάθε εκπαιδευτικού συστήματος, δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως να είναι τα ίδια. Η δεύτερη παρανόηση αφορά στο περιεχόμενο του μαθήματος. Πολλοί πιστεύουν ότι η Πληροφορική στην εκπαίδευση μεταφράζεται σε απλή χρήση εφαρμογών. Αυτό απέχει πολύ από την αλήθεια, αφού οι εφαρμογές είναι μόνο μία από τις επτά θεματικές ενότητες που αναπτύσσονται στο αναλυτικό πρόγραμμα του μαθήματος. Η τρίτη παρανόηση, η οποία σχετίζεται άμεσα με τις προηγούμενες δύο, αφορά την άποψη η οποία ισχυρίζεται ότι το μάθημα της Πληροφορικής μπορεί να αναπτυχθεί μέσα από άλλα μαθήματα. Το μάθημα της Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών είναι ξεχωριστό μάθημα και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Σίγουρα, οι ΤΠΕ θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε όλα τα μαθήματα όταν αυτές προσφέρουν προστιθέμενη αξία στην εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτό, όμως, σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι θέματα τα οποία συμπεριλαμβάνονται στο μάθημα της Πληροφορικής και Επιστήμης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, όπως είναι ο σχεδιασμός αλγορίθμων, η κωδικοποίηση και άλλα, μπορούν να αναπτυχθούν επαρκώς μέσα από άλλα μαθήματα. Ευελπιστώ ότι οι παραπάνω παρανοήσεις, από τις οποίες διακατέχονται κάποιοι φορείς χάραξης πολιτικής, δεν θα υποχρεώσουν τους Κύπριους μαθητές να αποβιβαστούν από το «τραίνο» της Πληροφορικής. Σε τέτοια περίπτωση, οι επιπτώσεις δεν θα περιοριστούν μόνο στους μελλοντικούς πολίτες της χώρας, αλλά θα επεκταθούν και στην οικονομία της. Αναμένω, ως πατέρας αλλά και ως εκπαιδευτικός, ότι οι αποφάσεις του έντιμου υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού θα δώσουν την ευκαιρία στα παιδιά μας να αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις, στάσεις και δεξιότητες που απαιτούνται από τους πολίτες, ώστε να συμμετέχουν ενεργά, δημιουργικά και υπεύθυνα στην ψηφιακά συνδεδεμένη κοινωνία του 21ου αιώνα. Ο κ. Νικόλαος Ζάγγουλος είναι βοηθός διευθυντής Μέσης Εκπαίδευσης, στο Γυμνάσιο Σολέας. Μ ία πτυχή των εξελίξεων γύρω από την Κεντρική Τράπεζα και ειδικότερα γύρω από τη διοικήτρια της που δεν έχει αξιολογηθεί επαρκώς, είναι η νομική πτυχή της κατ ισχυρισμό ανάσυρσης εγγράφου / λίστας από την κ. Γιωρκάτζη κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Δ.Σ. της Κεντρικής Τράπεζας στην οποία περιλαμβάνονταν οι υποχρεώσεις 29 βουλευτών ή συνδεδεμένων με αυτούς προσώπων, κάποιες εκ των οποίων ως μη εξυπηρετούμενες. Η λίστα αυτή, μετά τη συνεδρίαση στην Επιτροπή Θεσμών στην οποία έγιναν οι περίφημες αποκαλύψεις Κοιλιάρη, διέρρευσε στα ΜΜΕ και εν τέλει δημοσιοποιήθηκε. Πολλοί αποδίδοντας την οδηγία για σύνταξη και τη διαρροή της λίστας στην κ. Γιωρκάτζη έκαναν λόγο για πολιτικό και θεσμικό εκβιασμό. Ειδικότερα, το επιχείρημα που αναπτύχθηκε ήταν ότι η κ. Γιωρκάτζη ευρισκόμενη σε σοβαρή πίεση ένεκα σχετικού πορίσματος της Επιτροπής Θεσμών, της θέσης του γενικού ελεγκτή της Δημοκρατίας αλλά και της παγιωμένης κοινής γνώμης ότι η διοικήτρια τελεί υπό σύγκρουση συμφέροντος (βλ. σχετικά άρθρο μου στην Καθημερινή ημερ.19/10/2014) επιχείρησε να ασκήσει εκβιασμό προς τα μέλη της Βουλής προκειμένου να διασφαλίσει την σιωπή τους και τον τερματισμό διαδικασιών οι οποίες αμφισβητούσαν την επάρκεια των χειρισμών της και τη θεσμική της αντικειμενικότητα. Περαιτέρω, η κ. Γιωρκάτζη φέρεται να ισχυρίστηκε έμμεση ή άμεση δωροδοκία του βοηθού γενικού εισαγγελέα από δικηγορικό οίκο, ο οποίος ευρίσκεται σε ευθεία σύγκρουση μαζί της λόγω χειρισμών της υπό την ιδιότητά της ως μέλους της Αρχής Εξυγίανσης και ως διοικήτριας. Για το δεύτερο ΑΡΘΡΟ / Tου ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ Γ. ΠΡΟΥΝΤΖΟΥ Πολιτικός, θεσμικός ή ποινικός εκβιασμός; αυτό θέμα διενεργείται ήδη ποινική ανάκριση. Για το πρώτο θέμα όμως, που ενδεχομένως να είναι και σοβαρότερο, αφού είναι εξόχως θεσμικό, δεν έχει διαταχθεί ποινική έρευνα. Η μη διενέργεια ποινικής έρευνας για το ζήτημα του ισχυριζόμενου εκβιασμού των μελών της Βουλής από τη διοικήτρια κρίνεται ως πολύ εσφαλμένη. Ειδικότερα, οι όροι εντολής του ποινικού ανακριτή κ. Καλλή έπρεπε να περιελάμβαναν και αυτή την πτυχή του ζητήματος Γιωρκάτζη. Το ποινικό αδίκημα του εκβιασμού προνοείται στα άρθρα 288 και 289 του Ποινικού Κώδικα Κεφ Μια από τις περιπτώσεις όπου στοιχειοθετείται εκβιασμός είναι σε περίπτωση που πρόσωπο κατηγορεί ή απειλεί να κατηγορήσει άλλο ότι διάπραξε κακούργημα ή πλημμέλημα. Στην παρούσα περίπτωση, η διαρροή της λίστας είχε σκοπό την ανάδειξη του ζητήματος ότι μέλη της Βουλής, κατά παράβαση σχετικής νομοθεσίας που συνιστά ποινικό αδίκημα, παρέλειψαν να δηλώσουν έμμεσο ή άμεσο συμφέρον κατά τη ψήφιση νομοθετήματος που τους αφορά. Στην παρούσα περίπτωση, βουλευτές οι οποίοι είχαν έμμεσα ή άμεσα μη εξυπηρετούμενα δάνεια παρίσταντο και συμμετείχαν στη συζήτηση και ψήφιση των νομοσχεδίων για την αφερεγγυότητα και τις εκποιήσεις στα οποία είχαν ισχυριζόμενο άμεσο συμφέρον. Από όλα τα ανωτέρω, συνάγεται ότι ο κατ ισχυρισμός εκβιασμός δεν ήταν μόνο με την πολιτική ή θεσμική έννοια αλλά πιθανόν να στοιχειοθετούνται και στοιχεία του εκβιασμού με τη νομική έννοια σύμφωνα με τα άρθρα 288 και 289 του Ποινικού Κώδικα. Πιστεύω ότι όντως εγείρεται ζήτημα σύγκρουσης συμφέροντος για κάποιους εκ των βουλευτών αν και διαφωνώ με τη διαρροή λιστών αμφιβόλου προέλευσης και ποιότητας. Εάν δε, κάποιος ανατρέξει στις πρόνοιες των Οδηγιών της Κεντρικής Τράπεζας για το χειρισμό από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των πολιτικώς εκτεθειμένων προσώπων θα διαπιστώσει ότι εκτεταμένες πληροφορίες (όχι μόνο για τους βουλευτές αλλά για όλα τα πολιτικώς εκτεθειμένα πρόσωπα) θα έπρεπε να υποβάλλονται ανελλιπώς στην Κεντρική Τράπεζα στο πλαίσιο του περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου του 2007 (Ν.188(I)/2007). Από την άλλη είναι σαφές ότι η συγκεκριμένη λίστα έχει ετοιμαστεί όχι στο πλαίσιο της εποπτείας της Κεντρικής Τράπεζας αλλά στοχευμένα και κατά παραγγελία. Το ερώτημα είναι από ποιον και γιατί ζητήθηκε. Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά θα καταδείξουν και την τέλεση ή όχι ποινικού αδικήματος. Επειδή όμως η τέλεση ποινικού αδικήματος από κορυφαίο θεσμό της χώρας δεν πρέπει να αφήνεται να αιωρείται ή να εικάζεται και δεδομένης της οδηγίας του Προέδρου της Δημοκρατίας προς τον γενικό εισαγγελέα για προώθηση των διαδικασιών για αποπομπή της διοικήτριας, κρίνεται ως επιβεβλημένη η επέκταση των όρων εντολής του ποινικού ανακριτή προκειμένου να εξεταστεί και αυτό το ζήτημα όχι μόνο από θεσμικής ή πολιτικής αλλά και από ποινικής άποψης. Οι όποιες νομικές διαδικασίες βεβαίως, δεν υποκαθιστούν την ηθική πεποίθηση ότι τα ζητήματα αυτά πρέπει να επιλύονται θεσμικά και εκτός των δικαστηρίων. Ο Χαράλαμπος Γ. Προύντζος είναι δικηγόρος. ΕΦΟΡΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ Η Εφορεία Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Λευκωσίας σε συνεργασία με το Παγκύπριο Γυμνάσιο την Πέμπτη, 26 Φεβρουαρίου 2015 διοργάνωσαν εκδήλωση στην Αίθουσα Τελετών του Σχολείου, προς τιμή του αφυπηρετήσαντα Πρέσβη της Ελλάδας στην Κύπρο, κ. Βασίλη Παπαϊωάννου.H εκδήλωση αυτή ήταν και η τελευταία που έγινε προς τιμή του στην Κύπρο. Σε αυτή παρέστησαν και απεύθυναν χαιρετισμούς ο Διευθυντής του Παγκυπρίου Γυμνασίου, κ. Σόλωνας Χαραλάμπους, ο Πρόεδρος της Εφορείας Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Λευκωσίας, κ. Γιάννης Οικονομίδης και ο κ. Κώστας Καδής, Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού. Ο κ. Βασίλης Παπαϊωάννου στην αντιφώνησή του εξέφρασε τις θερμότατες ευχαριστίες του στους διοργανωτές αλλά και σε όλο τον κυπριακό λαό, ο οποίος τον αγκάλιασε με μεγάλη αγάπη, κατά την παρουσία του στο νησί. Ακολούθως οι προσκεκλημένοι παρακολούθησαν καλλιτεχνικό πρόγραμμα από μαθητές και μαθήτριες του Παγκυπρίου Γυμνασίου. Τελείται σήμερα Κυριακή 22 Μαρτίου 2015, στον ιερό ναό Αγίου Φιλίππου στα Λατσιά το ετήσιο μνημόσυνο του αγαπημένου μας συζύγου, αδελφού, θείου και νονού ΗΡΑΚΛΗ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ και καλούμε όσους τιμούν τη μνήμη του να παραστούν Οι τεθλιμμένοι: Σύζυγος, αδελφές, ανίψια και λοιποί συγγενείς

15 15-ADV EFKOLA_Master_cy 20/03/15 20:06 Page 1 ΤΕΥΧΟΣ 36 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2015 Ο πασχαλινός μπουφές αλλιώς νέες, εύκολες συνταγές για να πρωτοτυπήσετε στο πασχαλινό σας τραπέζι. ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΜΑΡΤΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

16 16-ELLADA_Master_cy 21/03/15 00:36 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 Καν το όπως οι Κινέζοι Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Το πρόβλημά μας δεν είναι ότι έχουμε την Αριστερά στην κυβέρνηση. Οχι. Το πρόβλημά μας είναι ότι έχουμε μια Αριστερά με στελέχη, βουλευτές και υπουργούς που είναι ακόμη «κολλημένοι» με τον πάλαι ποτέ σοβιετικό «υπαρκτό σοσιαλισμό». Πιστεύουν, δηλαδή, σε ένα μοντέλο παραγωγής και ανάπτυξης που δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο. Απεχθάνονται το κέρδος και τον ιδιωτικό τομέα και ανατριχιάζουν με την έννοια των ιδιωτικοποιήσεων. Το χειρότερο, όμως, δεν είναι αυτό, αλλά το ότι δείχνουν να αγνοούν για το πώς άλλαξε ο πλανήτης από την εποχή της νιότης τους... Θα ήμασταν πολύ τυχεροί αν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μελετούσαν λίγο το πολύ επιτυχημένο μοντέλο των Κινέζων συντρόφων τους. Δεν μπορούν όμως. Κοιτάξτε το πώς μία σπουδαία στρατηγική σχέση μεταξύ Ελλάδας και Κίνας, η οποία εγκαινιάσθηκε επί Κ. Καραμανλή, μπλοκαρίστηκε στις εσωτερικές ιδεοληψίες και ισορροπίες του ΣΥΡΙΖΑ. Οι Κινέζοι έχουν ένα μεγάλο πρόγραμμα επενδύσεων για την Ευρώπη. Τους ενδιαφέρουν στρατηγικές επενδύσεις, λιμάνια, τρένα, αεροδρόμια, real estate. Εχουν όμως δώσει πολύ μεγάλη προτεραιότητα στην επένδυση της Cosco. Οπως λένε οι ίδιοι χαρακτηριστικά, η Cosco «είναι το κεφάλι του δράκου, αν το αφήσετε να περάσει θα ακολουθήσει και το σώμα, άλλοι επενδυτές με πολύ σοβαρά σχέδια». Ο πρωθυπουργός δεν τολμά όμως να προχωρήσει, γιατί φοβάται τις αντιδράσεις στο εσωτερικό του κόμματός του. Η Ελλάδα, λοιπόν, κινδυνεύει να χάσει μια τεράστια ευκαιρία και να βρεθεί στο περιθώριο, την ώρα που η Κίνα θέλει να επενδύσει σοβαρά στην Ευρώπη. Εμείς νομίζουμε ότι οι Κινέζοι και όλοι οι υπόλοιποι έχουν τις αντοχές και την υπομονή να περιμένουν τις εσωκομματικές διαδικασίες του ΣΥΡΙΖΑ να ωριμάσουν για να δεχθούν επιτέλους ότι μια ιδιωτικοποίηση δεν είναι ανάθεμα. Ελεος. Κανείς δεν έχει υπομονή και ανοχή για μας όταν η Σερβία, η Ουγγαρία, η Μεγάλη Βρετανία, ναι Μέλη περίοπτης λέσχης Εζησε η Ευρώπη καλύτερες εποχές. Οταν οι διαπραγματευόμενοι είχαν πραγματική ισχύ επί των οντοτήτων που εκπροσωπούσαν και φυσικά δεν ήσαν φορείς μιας «λαϊκής εντολής» ή κάτι ασαφές αντίστοιχο. Είχαν την εποχή εκείνη οι ηγέτες και χρόνο στη διάθεσή τους και όταν κατά τις συζητήσεις διαπιστωνόταν αδιέξοδο, οργάνωναν χοροεσπερίδες και μυστικώς διαβουλεύονταν και εκ συστήματος συνωμοτούσαν. Αυτά όμως πριν από δύο αιώνες, στη Βιέννη λόγου χάρη. Η εικόνα ήταν βέβαια τελείως διαφορετική την περασμένη Πέμπτη, όταν οι σύγχρονοι ηγέτες της Ευρώπης, φορείς διαφορετικής «λαϊκής εντολής» κάθε ένας από αυτούς, άρχισαν λίγο πριν από τα μεσάνυχτα να συζητούν δύσθυμοι και εξουθενωμένοι από τον κάματο της ημέρας την ελληνική τραγωδία. Το αποτέλεσμα της μαραθώνιας συναντήσεως ήταν η επιβεβαίωση της διαδικασίας, που είχε συμφωνηθεί πριν από ένα μήνα στο επίπεδο του Eurogroup, και ο θρίαμβος μιας τεχνοκρατικής διαχειρίσεως της οικονομικής κρίσεως επί της πολιτικής. Ενίκησαν οι πάντες προσωρινώς βεβαίως, έως την εκδήλωση της επομένης κρίσεως, οπότε θα επαναληφθούν τα ίδια. Αυτή είναι η Ευρώπη σήμερα. Σύστημα στερούμενο εκ των πραγμάτων ευελιξίας και φαντασίας είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση. Εθνικά κράτη διαφορετικών ιστορικών, γλωσσικών και πολιτιστικών καταβολών δεν ήταν δυνατόν να λειτουργήσουν εναρμονισμένα παρά μόνον αμβλύνοντας μέχρις εξαφανίσεως τα βασικά χαρακτηριστικά της ιδιοσυστασίας τους. Εξ ου και η κυρίαρχη τάση είναι η ομογενοποίηση ατόμων, αντιλήψεων και εθνών. Πολύ περισσότερο η ανάγκη πλήρους εναρμονίσεως πολιτικών και συμπεριφορών ισχύει για τα κράτη της Ευρωζώνης και εκφράζεται με την εμμονή στην τήρηση κανόνων, στην Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ η Μεγάλη Βρετανία, στρώνουν τα κόκκινα χαλιά. Εχουμε τόσο μεγάλη ιδέα για τη μοναδικότητα της θέσης μας που νομίζουμε ότι οι όποιοι ξένοι επενδυτές θα περιμένουν, αφού τους σπάσουμε τα νεύρα με την αργοπορία της δικαιοσύνης, τη γραφειοκρατία, τη διαφθορά, την ανικανότητα των υπηρεσιών, να ωριμάσουμε και πολιτικά για να αποδεχθούμε το αυτονόητο. Ο κ. Τσίπρας πρέπει να κάνει ό,τι έκαναν οι Κινέζοι κομμουνιστές. Να πάρει το κόμμα του και την κουλτούρα της καταγγελίας και της άρνησης και να το κάνει κόμμα ρεαλιστικής διαχείρισης της εξουσίας. Αλλιώς θα πληρώσουν τη νύφη οι άνεργοι, οι νέοι, όσοι δεν εξυπηρετούνται ή πληρώνονται από ένα μεγάλο πελατειακό κράτος. Ο λαός έφερε στην εξουσία την Αριστερά γιατί σιχάθηκε το παλαιό πολιτικό σύστημα και την ανεπάρκειά του. Δεν επιβράβευσε όμως τις παλαιολιθικές αντιλήψεις όσων νοσταλγούν τη Σοβιετία ή θέλουν να κάνουν την Ελλάδα Βενεζουέλα. Ξέρετε τι θα έκανα αν ήμουν στη θέση του κ. Τσίπρα; Θα φόρτωνα ένα αεροπλάνο με όλα τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και του υπουργικού συμβουλίου και θα τους πήγαινα για ένα μήνα στη Σαγκάη. Να δουν πώς αλλάζει ο κόσμος, πόσο ξεπερασμένοι, ιδεοληπτικοί και αφόρητα κολλημένοι είναι με κάτι που δεν υπάρχει. Θα έπρεπε να το έχει κάνει βεβαίως αυτό από τον καιρό της αντιπολίτευσης ο κ. Τσίπρας, γιατί τώρα δεν έχει χρόνο ούτε ο ίδιος ούτε η χώρα. Υ.Γ. Επειδή στη χώρα του χαυνωτικού κυνισμού όλα ερμηνεύονται συνωμοσιολογικά, να εξηγήσουμε πως η «Κ», οι ιδιοκτήτες και το επιτελείο της δεν έχουν κανένα απολύτως συμφέρον από την κινεζική επένδυση ή και καμία άλλη. Απλά πάγια θέση της εφημερίδας είναι πως ό,τι φέρνει θέσεις εργασίας, αναβαθμίζει τη σημασία της χώρας και κάνει καλό στον τόπο πρέπει να στηρίζεται κόντρα στα μικροσυμφέροντα και τις μικρονοϊκές αντιλήψεις, που κρατούν το απίστευτο δυναμικό του καθηλωμένο. άρνηση εισαγωγής «πολιτικών» παραμέτρων για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσεως, που τείνει να μετατραπεί σε κρίση ευρύτατα πολιτική. Αντίθετα προς τα ευρωπαϊκώς ισχύοντα, η Ελλάς είναι η χώρα όπου κυριαρχεί όχι απλώς η φαντασία αλλά η φαντασίωση. Εχει μία γοητεία, κάτι ποιητικό και ανατολικό αυτή η τάση. Αναδεικνύει τον αυτοδημιούργητο, από το περιθώριο της οικονομικής δραστηριότητος, σε μεγιστάνα μέσα σε λίγες δεκαετίες. Εξυπακούεται, βεβαίως, ότι η διαδικασία έχει χαρακτηριστικά μιας ανορθόδοξης πολιτικής και οικονομικής συμπεριφοράς. Ούτως ή άλλως, φαινόμενο παρόμοιο δεν εντοπίζεται σε αυτή την έκταση σε άλλη χώρα της Ευρώπης. Ενδιαφέρον, πάντως, είναι ότι για περισσότερο από εκατόν ογδόντα χρόνια επιχειρείται ο εξευρωπαϊσμός του ελληνικού ανεξαρτήτου κράτους, δίχως επιτυχία. Επί τριάντα πέντε χρόνια δεν επετεύχθη ο εναρμονισμός με τα ισχύοντα στην Ε.Ε. και στη συνέχεια στην Ευρωζώνη. Οι αιτίες εντοπίζονται στη φύση των Ελλήνων, αλλά επί της ουσίας πρόκειται για αποτυχία της ελίτ, που υποκρίνεται ότι ανήκει εις την Δύση ενώ επί της ουσίας είναι κακέκτυπο των λεβαντίνων μιας άλλης εποχής. Ενώ αυτά συμβαίνουν, οι μεν εταίροι μας προσποιούνται ενότητα αρραγή, παρά το γεγονός ότι η πολιτική τάξη πραγμάτων απειλείται με τη διόγκωση των τάσεων ευρωσκεπτικισμού και τη νοσταλγική αναπόληση μιας εθνικής κυριαρχίας, που έχει απολεσθεί. Στη χώρα μας απλώς επιδιδόμαστε σε ασκήσεις επαναστατικής ανατροπής, αλλά εντός πλαισίου σταθερότητος του ευρωπαϊκού συστήματος. Κατά συνέπεια θα συζητούμε ατέρμονα, και θα προσαρμοζόμαστε οδυνηρά και αδέξια, πάντα ως μέλη όμως λέσχης περίοπτης και ευγενούς. Η Ελλάδα ενισχύει την Ευρωπαϊκή Ενωση Εδώ και πέντε χρόνια ζούμε με τόση ανασφάλεια, που ό,τι δεν οδηγεί άμεσα σε επιδείνωση της κατάστασης εκλαμβάνεται ως νίκη. Ετσι και η μίνι σύνοδος κορυφής στις Βρυξέλλες, η οποία, ένα μήνα αργότερα, επιβεβαίωσε τη συμφωνία του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου. Μόνο που αυτή τη φορά την Ελλάδα εκπροσωπούσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός και όχι ο υπουργός Οικονομικών, ενώ συνομιλητές του ήταν τα «μεγάλα κανόνια» της Ευρώπης και όχι οι υπουργοί Οικονομικών των χωρών-μελών της Ευρωζώνης. Η συνάντηση κατέληξε σε μια συμφωνία, όπου η Ελλάδα θα προτείνει λίστα μεταρρυθμίσεων και, εάν τις θεωρήσουν επαρκείς, οι εταίροι θα αποδεσμεύσουν τα τελευταία ποσά του δανείου των 240 δισ. ευρώ και θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να αντλήσει φθηνό χρήμα από το ευρωσύστημα και να σώσει την οικονομία της. Η συμφωνία της 20ής Μαρτίου, λοιπόν, αντιγράφει και επιβεβαιώνει αυτή της 20ής Φεβρουαρίου. Στον μήνα που μεσολάβησε, η Ελλάδα δεν προσκόμισε λεπτομερές σχέδιο μεταρρυθμίσεων, όπως είχε δεσμευθεί, και οι εταίροι δεν αποδέσμευσαν χρήματα. Η οικονομία της Ελλάδας ασφυκτιά, με τα έσοδα να καταρρέουν και Οι δυσκολότερες στιγμές για έναν ηγέτη, οι πιο επώδυνες, πρέπει να είναι αυτές των ρήξεων. Οχι τόσο της σύγκρουσης με αδίστακτους αντιπάλους, κατεστημένα άνομα συμφέροντα, ιδιοτελείς ή ανεπαρκείς συνεργάτες. Το κυρίως οδυνηρό πρέπει να είναι η απρόσμενη αχρήστευση εγγύτατων φίλων, σφάλματα ή απρονοησίες που «καίνε» στενούς συνεργάτες, κεντρικά επιτελικά στελέχη. Σίγουρα στην αρένα της πολιτικής πλεονάζουν οι εν ψυχρώ σκόπιμες συμμαχίες, οι συμφεροντολογικές συμπορεύσεις. Αλλά θα γεννιώνται ασφαλώς και φιλίες, θα ανακαλύπτονται συγκλίσεις νοο-τροπίας, κοινά κριτήρια αξιολογήσεων και προτεραιοτήτων. Η άσκηση εξουσίας ήταν πάντοτε αμείλικτο δοκιμαστήριο «αντοχής των υλικών» πόσο ανθεκτική είναι η ανιδιοτέλεια του καθενός, η ετοιμότητα και ικανότητά του για δημιουργική προσφορά, η ελευθερία του από εγωκεντρικές σκοπιμότητες. Από τα πανάρχαια χρόνια η κοινή εμπειρία βεβαιώνει ακατάπαυστα πόσο εύκολα μετασχηματίζονται οι αγαθές προθέσεις κοινωνικής προσφοράς σε μέθη εξουσιαστικής ηδονής, πόσο διαφθείρει ανεπαίσθητα και εξαχρειώνει τον άνθρωπο η δίψα της δημοσιότητας, της «αναγνωρισιμότητας», η βουλιμική εξάρτηση από κολακείες. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι ακόμα άγνωστη (μη προβλεπόμενη) η έκβαση της απίστευτης σε ένταση και έκταση, λυσσαλέας προσπάθειας να αποβληθεί από το ευρωπαϊκό πολιτικό πεδίο ο υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Τσίπρα Γ. Βαρουφάκης. Το μένος μοιάζει ενορχηστρωμένο και το εκφράζουν αδίστακτα κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, όπως και έντυπα χυδαίου κιτρινισμού. Η αμετρία της εμπάθειας αφαιρεί από τον πολίτη (τον οποιασδήποτε εθνικότητας Ευρωπαίο) τη δυνατότητα να αντιληφθεί τις πραγματικές αιτίες και τους στόχους της τόσης απέχθειας και επιθετικότητας. Υποθέτουμε τις ελπίδες που πρέπει να είχε επενδύσει στον κ. Βαρουφάκη ο πρωθυπουργός: Ισως τους συνέδεε και φιλία, πάντως προβλήθηκε ως ο δεύτερος σε ευθύνες συνεργάτης του στο τιτάνιο εγχείρημα να ξαναστηθεί στα πόδια της η ελλαδική κοινωνία. Καταξιωμένος στον διεθνή επιστημονικό στίβο ο κ. Β., με ευρύτατη προβολή των βιβλίων του στην αγγλόφωνη αγορά, νους οξύτατος και γοητευτικός αγορητής, διαθέτει προσόντα και εντυπωσιακή παρουσία που για πρώτη ίσως φορά εμφάνισε ελλαδίτης υπουργός Οικονομικών στην ευρωπαϊκή και διεθνή σκηνή. Δυστυχώς, μοιάζει να του λείπει η στόφα του ηγέτη: Διότι ο ηγέτης ξέρει να αξιοποιεί τα προσόντα του, αλλά δεν τα επιδεικνύει. Η διαφορά είναι λεπτή, όμως καίρια, αποφασιστική. Ο κ. Β. μπήκε στην αρένα με τον αέρα της βεντέτας. Στην αρχή μάς συγκίνησε, μας μετάγγισε περηφάνια δεκαετίες ολόκληρες ντρεπόμασταν για τους σπιθαμιαίους που μας εκπροσωπούσαν στην Ευρώπη. Αλλά ο «αέρας» του νάρκισσου είναι μια άλλη ντροπή: είναι η υπεραναπλήρωση μειονεξίας, το σύνδρομο του αδικαίωτου εγώ. Ετσι, η αρχική ανακούφιση άρχισε να μετατρέπεται σε ανησυχία. Γιατί πρώτο χάρισμα του αληθινού ηγέτη είναι να χειρίζεται τα ταλέντα του με την απλότητα αποδοχής του αυτονόητου: σαν να μην υπάρχουν. Οταν ένας ατάλαντος σπιθαμιαίος κομπάζει, γίνεται απλώς γελοίος. Οταν ένα ταλαντούχος ναρκισσεύεται, είναι επώδυνα θλιβερός, τον νιώθεις να αυτοαχρηστεύεται. Μακάρι να είναι αντισυμβατικός ο ηγέτης. Αρκεί να μπορεί να ξεχωρίζει τη Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ το κράτος να δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, ενώ οι πολίτες αποσύρουν συνεχώς καταθέσεις, φοβούμενοι περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων ή και έξοδο από το ευρώ. Ακόμη πιο ανησυχητική, όμως, είναι η ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας στο πολιτικό πεδίο. Εως την περασμένη Δευτέρα, οπότε η Αγκελα Μέρκελ κάλεσε τον Αλέξη Τσίπρα για την αυριανή συνάντηση στο Βερολίνο, δεν φαινόταν να υπάρχει κανένας ενήλικος στην Ευρωπαϊκή Ενωση κάποιος ικανός να καταλάβει τους κινδύνους της συνεχόμενης σύγκρουσης και να κινηθεί κατευναστικά. Εδώ ίσως βρίσκεται η πιο σημαντική εξέλιξη του τελευταίου μήνα. Οι δυσκολίες που παρουσιάζει η διάσωση της Ελλάδας σε οικονομικό επίπεδο από τις αρχές του 2010 ανάγκασαν την Ε.Ε. να υιοθετήσει μηχανισμούς που κατέστησαν ευκολότερη τη διάσωση χωρών-μελών. Οι ηγέτες της Ε.Ε., με πρώτη την κ. Μέρκελ, κατάλαβαν ότι το ευρώ θα σωθεί μόνο με περαιτέρω ενότητα, όχι λιγότερη. Ισως οι πολιτικές προεκτάσεις της ελληνικής περίπτωσης οδηγήσουν και αυτές σε πολιτικούς μηχανισμούς και δομές που θα ενισχύσουν την Ε.Ε. στο πολιτικό επίπεδο. Η οικονομική διάσωση της Ελλάδας πέρα από τη σημασία της για την Ελλάδα θα δείξει την ύπαρξη ή την απουσία πολιτικής συνοχής της Ενωσης, καθώς και τη σοφία των ηγετών της. Είναι όλοι στρατευμένοι στον ίδιο σκοπό; Τους ενδιαφέρει το κοινό σπίτι ή τους ενδιαφέρει η Ενωση μόνο στον βαθμό που συμβαδίζει με το εθνικό (και το προσωπικό, πολιτικό) συμφέρον; Το ερώτημα αφορά τόσο τη Βρετανία, που φλερτάρει με τον κίνδυνο της εξόδου από την Ε.Ε., όσο και την Ελλάδα και τη Γερμανία. Η οικονομική πτυχή της κρίσης οδήγησε στην τραπεζική ένωση και σε μηχανισμούς χρηματοδότησης χωρών και τραπεζών που έχουν ανάγκη, καθώς και στη νέα πολιτική της ΕΚΤ να αγοράζει κρατικά και άλλα ομόλογα. Η ειρωνεία είναι ότι η Ελλάδα (η «μαμή» αυτής της ιστορίας, αν θέλετε) δεν μπορεί να ευνοηθεί όσο οι εταίροι της δεν πείθονται ότι τηρεί τη συμφωνία που υπέγραψε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στο πολιτικό πεδίο, είναι εμφανής η ανάγκη για νέες πολιτικές και νέες συμπεριφορές. Η εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ και η συνεργασία του με τους ΑΝΕΛ, η απόλυτη απόρριψη του σχεδίου διάσωσης, καθώς και η διαπίστωση ότι η Αθήνα δεν Παράλογο να ναρκισσεύεται η παρακμή ΑSSOCIATED PRESS <<<<<< Σεμνή αρχοντιά απέναντι στους περιφρονητές της δημοκρατίας. είχε σχέδιο διαχείρισης της κρίσης πέρα από το όραμα της επιστροφής στο προ Μνημονίου παρελθόν, λειτούργησαν συσπειρωτικά μεταξύ των άλλων χωρών-μελών. Πολλοί ηγέτες εξέφρασαν δυσφορία με την τακτική της κυβέρνησης, ενώ οι σχέσεις Αθήνας - Βερολίνου επιδεινώθηκαν σε επικίνδυνο σημείο. Εκείνη τη στιγμή επέλεξε η κ. Μέρκελ να δείξει ότι η Γερμανία ενδιαφέρεται να αναλάβει τις ευθύνες της στην Ε.Ε. Προσκάλεσε τον κ. Τσίπρα στο Βερολίνο, ξεκαθαρίζοντας ότι η συνάντηση αυτή, όπως και η σύνοδος της περασμένης Πέμπτης και Παρασκευής (η οποία ζητήθηκε από τον κ. Τσίπρα), δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τους χειρισμούς του Eurogroup. Οι συναντήσεις αυτές, όμως, δείχνουν κάτι σημαντικότερο. Δείχνουν τη βούληση να ξεπεραστούν τα εμπόδια, να παραμείνει η Ελλάδα στην πορεία της μαζί με τους εταίρους της, να ενισχυθεί η ιδέα της Ενωσης εναντίον των δυνάμεων που προσδοκούν στη διάλυσή της. Η κ. Μέρκελ αποδεικνύει το ενδιαφέρον της για «περισσότερη ένωση». Η Ελλάδα, η οποία προκάλεσε το δίλημμα «ενίσχυση ή διάλυση», θα μπορέσει να κινηθεί έτσι ώστε να καρπωθεί τα οφέλη μιας ισχυρότερης πολιτικής ένωσης; Ή θα αυτοεξοριστεί; γνησιότητα της αυθορμησίας από την εξεζητημένη αμφίεση και συμπεριφορά, την καινοτομία από τη συμπλεγματική επίδειξη. Ξάφνιασε η αμφίεση του κ. Β. Εμοιαζε θαρραλέα άρνηση υποταγής στα στερεότυπα. Ωστόσο ο «αέρας» του τολμήματος ήταν θελημένα επιθετικός και η επιθετική προκλητικότητα, όταν είσαι ο ηττημένος και αναγκεμένος, εισπράττεται με δυσφορία: Είναι «χοντράδα» να προσέρχεσαι ζητώντας βοήθεια για «κρίση ανθρωπιστική» στη χώρα σου, και να το κάνεις ντυμένος με «σινιέ συνολάκι», τελευταία λέξη της μόδας. Κάπου «μπάζει» τέτοιος αντικομφορμισμός. Η δυσφορία για την αμφίεση επιτάθηκε από την πληθωρική, κατακλυσμική παρουσία του κ. Β. στα διεθνή και ντόπια ΜΜΕ. Καταιγισμός συνεντεύξεων, δηλώσεων, δημόσιων αντιμαχιών, σε ποσότητα και πυκνότητα που απαιτούν πλήρη και αποκλειστική απασχόληση τέτοιο φόρτο αναλαμβάνει μόνο ένας «κυβερνητικός εκπρόσωπος», όχι ο επιτελάρχης της Οικονομίας. Αποτέλεσμα: δόθηκαν λαβές στη γερμανική εμπάθεια να χαρακτηρίζει τους Ελληνες, σε μια τόσο κρίσιμη ώρα, «μη σοβαρούς». Θριαμβική επιβεβαίωση του απαξιωτικού αυτού ισχυρισμού ήταν η φωτογράφιση του ζεύγους Β. για το ελαφρολαϊκό περιοδικό Paris Match. Το είδος και «ύφος» της φωτογράφισης ταξιθετούσε οριστικά τον ναρκισσισμό του χαρισματικού υπουργού στο είδος του «ανεπαίσθητου» επαρχιωτισμού. Και το πιο οδυνηρό: Επέτρεπε στον κ. Σόιμπλε να περιφρονεί, βαρβαρικά και αναιδέστατα, κάθε έννοια δημοκρατίας, κάθε σεβασμό της εκφρασμένης βούλησης ενός λαού, δηλώνοντας ότι «η νέα ελληνική κυβέρνηση κατέστρεψε όλη την εμπιστοσύνη που είχε επιτευχθεί με την προηγούμενη κυβέρνηση» («Κ» ). Τόσο απερίφραστος χαρακτηρισμός των πρασινογάλαζων ελλαδικών κυβερνήσεων ως παρακεντέδων εξυπηρέτησης των γερμανικών φιλοδοξιών δεν είχε ποτέ αποτολμηθεί. Είναι τιμή απροσμέτρητη να εμπιστεύονται εκατομμύρια ανθρώπων τη διαχείριση της ζωής τους και των ελπίδων τους, τη χαρά και την ποιότητα της καθημερινότητάς τους σε έναν ηγέτη. Αυτή η τιμή είναι παραπάνω από φιλίες, συντροφικούς δεσμούς, πολύχρονες συμπορεύσεις. Γι αυτό και οφείλει ο κ. Τσίπρας στον κ. Βαρουφάκη την επώδυνη και για τους δυο ρήξη: «Φίλε Γιάννη (με δύο «ν», γιατί ο σεβασμός για τη γλώσσα σαρκώνει τον σεβασμό για την κοινωνία) άθελά σου κάηκες, είσαι πια καμένο χαρτί. Την οδυνηρή ρήξη την υπαγορεύει το κοινό μας χρέος, αλλά και η κοινή ενοχή: Εχεις ευθύνη που σπατάλησες σπουδαίο τάλαντο και είμαι ένοχος που δεν σε συγκράτησα έγκαιρα». Η εντολή που δόθηκε στον κ. Τσίπρα (και μέγιστη τιμή) είναι να στήσει την Ελλάδα στα πόδια της, να δώσει στη ζωή μας ειρήνη και αξιοπρέπεια. Να αποτρέψει την επιστροφή στις προτιμήσεις που έχει για τη διακυβέρνησή μας ο κ. Σόιμπλε, επιστροφή στον εφιάλτη ανυπόφορης ατίμωσης.

17 17-ELLADA_Master_cy 21/03/15 00:44 Page 17 Kυριακή 22 Μαρτίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 17 ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Φρανκ Σινάτρα και Τόνι Μπένετ Αυτά τα συγκαταβατικά περί Γερμανών, ότι δεν έχουν χιούμορ και τα τοιαύτα, πρέπει να τα αναθεωρήσουμε μετά την αποκάλυψη ότι το δήθεν παραποιημένο βίντεο με το δάχτυλο του Βαρουφάκη ήταν αυθεντικό, ενώ το δήθεν αυθεντικό ήταν παραποιημένο και επρόκειτο για αστείο σατιρικής εκπομπής της γερμανικής τηλεόρασης. Ανεξαρτήτως του αν ο στόχος της σατιρικής εκπομπής των Γερμανών ήταν η «από καθέδρας δημοσιογραφία» στη χώρα τους και όχι ο Γιάννης Βαρουφάκης, όπως υποστηρίζουν οι δράστες του αστείου, το γεγονός είναι ότι η πλάκα εις βάρος του ιδιόρρυθμου υπουργού Οικονομικών της χώρας ήταν μεγαλειώδης. Διότι, φαντασθείτε, τι πρέπει να έγινε για λίγες στιγμές μέσα στο κεφάλι του Βαρουφάκη: ο ίδιος αρνείται ότι έκανε τη χειρονομία, ωστόσο μέσα του ξέρει ότι την έκανε (και την κατέστησε σαφή με τα λόγια κιόλας) και, ξαφνικά, ακούει ότι κάποιοι Γερμανοί παραδέχονται ότι κατασκεύασαν μια σκηνή που ο ίδιος ξέρει ότι είναι αληθινή. Ηλεκτρική καταιγίδα πρέπει να προκλήθηκε εκείνη την ώρα στο κεφάλι του και, στιγμιαία, ίσως έχασε το χαμόγελο της αυτοπεποίθησης. Ηταν αναμενόμενο, βέβαια, οι υπεύθυνοι της εκπομπής να επισημάνουν ότι δεν είχαν ως στόχο τον Γ. Βαρουφάκη. Το δούλεμα στον Ελληνα υπουργό είναι τόσο εύκολη υπόθεση, ώστε αν κάποιος παραδεχθεί ότι αυτόν είχε ως στόχο της σάτιράς του, ουσιαστικά ομολογεί ότι είναι ένας άκαρδος και αναίσθητος άνθρωπος, έτοιμος να εκμεταλλευθεί την αδυναμία συνανθρώπων του για να διασκεδάσει. Εν πάση περιπτώσει, η ιστορία αυτή ξεθώριασε περιμένουμε το επόμενο Η έμπνευση (αόρατη στους αμύητους και, φυσικά, στον φωτογράφο) υπαγορεύει μεταρρυθμίσεις στον Γιάννη Βαρουφάκη κι εκείνος τις καταγράφει επιτόπου. Ετσι πρέπει, γιατί κάτι θαυμάσιες ιδέες, όπως οι καλωδιωμένοι τουρίστες που θα συλλαμβάνουν τους φοροφυγάδες, δεν πρέπει να πηγαίνουν χαμένες... κατόρθωμα του Γιάννη Βαρουφάκη. Παρ όλα αυτά, ως κατακλείδα της υπόθεσης ώστε «να ζήσουν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα», θα μπορούσαμε να αναγνωρίσουμε ένα δίκαιο στην άσεμνη χειρονομία του υπουργού, που συνηθίζει να επιπλήττει τους «ανάγωγους» συνομιλητές του όταν είναι δημοσιογράφοι και τον πιέζουν. Κατά κάποιο τρόπο, μπορούμε να πούμε ότι ανταπέδωσε για την προσβολή του Focus στην Αφροδίτη της Μήλου. Εφόσον το γλυπτό αυτό εκφράζει το ελληνικό κάλλος (παρακαλώ πολύ: όχι απρεπή λογοπαίγνια...), ποιος άλλος θα μπορούσε να απαντήσει εκ μέρους του, αν όχι ο Γιάννης Βαρουφάκης; Ανώτερος του Τζίμη! Καλό είναι να κοπάσει κάποτε ο θόρυβος γύρω από την κωμωδία που ανεβάζει ο Γ. Βαρουφάκης, διότι επισκιάζει την άλλη εξαίρετη κωμωδία με τον Γιάννη Πανούση. Αυτοί οι δύο θυμίζουν κάπως Φρανκ Σινάτρα και Τόνι Μπένετ: κορυφαίος τραγουδιστής της τζαζ ο Μπένετ (και επίσης ιταλικής καταγωγής όπως ο Σινάτρα), είχε την ατυχία η καριέρα του να εκτυλιχθεί παράλληλα με εκείνη του Σινάτρα, ο οποίος ήταν κάτι περισσότερο από κορυφαίος, ήταν μοναδικός. Παρομοίως και με τον Τζόνη Πανούση: απορροφημένοι στο δάχτυλο του Βαρουφάκη, χάσαμε τον απεγνωσμένο αυτοσχεδιασμό του Πανούση με αφορμή την επανεμφάνιση του Κρατιδίου των Εξαρχείων. Η από καιρού αναμενόμενη επανεμφάνιση του Κρατιδίου και των ιταμών διεκδικήσεών του (να καταλαμβάνουν τη Νομική, να καταστρέφουν δημόσια και ιδιωτική περιουσία κ.λπ.) εξελίχθηκε ομαλά, δηλαδή τελείως ανεμπόδιστα από την Αστυνομία, επειδή «η βασική αρχή του υπουργείου», επί υπουργίας Πανούση, «είναι να ακολουθεί διαδικασίες διαμεσολάβησης και συνεννόησης και όχι ιδεοληπτικούς δογματισμούς και κατασταλτικούς μηχανισμούς», όπως το είπε ο ίδιος ο υπουργός. Ο Τζόνης Πανούσης είναι μεγάλος καλλιτέχνης, γιατί κατορθώνει (άθελά του, αλλά αυτό δεν μειώνει το επίτευγμα) και διακωμωδεί τον κυνισμό, που αναπτύξαμε μέσα μας, ώστε να ανεχόμαστε τριάντα χρόνια τώρα μια συμμορία αναρχικών να λυμαίνεται τα Εξάρχεια και να εξορμά όποτε θέλει για καταστροφές EUROKINISSI / ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ και βανδαλισμούς στο κέντρο. Είναι πολύ δύσκολο αυτό που κάνει και το πετυχαίνει, επειδή υπερασπίζεται εμπνευσμένα τον κυνισμό με τις μπαγιάτικες θεωρητικές αρλούμπες της κουλτούρας του Ντόλτσε. Οι καταλήψεις, φερ ειπείν, δεν τον απασχολούν, επειδή «αυτά γίνονται στη μεταπολιτευτική Ελλάδα κάθε μέρα». Εξάλλου, «μιλάμε για επτά με οκτώ άτομα μέσα στη Νομική, δεν μιλάμε για μαφία, δεν μιλάμε για άτομα να πεις ότι γίνεται πόλεμος», όπως είπε ενόσω διαρκούσε η κατάληψη και ο ίδιος παρέμενε απαθής. Επομένως, σύμφωνα με τη λογική του, ποιος ο λόγος να επέμβει η Αστυνομία για κάτι που συμβαίνει κάθε μέρα; Να είναι κανένα φονικό ή κάτι εξαιρετικό τέλος πάντων, τότε ναι όχι όμως για το καθημερινό και το τετριμμένο. Η συχνότητα του συμβάντος είναι το μόνο κριτήριο σοβαρότητας που αναγνωρίζει ο υπουργός και θεωρεί την κατάληψη πρόβλημα που πρέπει να λύσει μόνη της η πανεπιστημιακή κοινότητα: «Στη Νομική αυτή την ώρα φαίνεται να είναι επτά με οκτώ άνθρωποι. Το πανεπιστήμιο έχει φοιτητές και 500 καθηγητές. Οι φοιτητές να πάνε να τους βγάλουν έξω». Αντιμετωπίζει το θέμα όπως πολλοί άλλοι προκάτοχοί του: με την ίδια δειλία και ανευθυνότητα. Καταφέρνει, όμως, να σε κάνει να πετάγεσαι από τα γέλια, για κάτι με το οποίο κανονικά αγανακτείς. Ανάλογη, δηλαδή επαμφοτερίζουσα, αντιφατική και εν τέλει αστεία, είναι και η στάση του στο ζήτημα του Κρατιδίου των Εξαρχείων. Αντιπαρέρχεται τις επίμονες επισημάνσεις των συνομιλητών του στις συνεντεύξεις, για τις εκτεταμένες ζημίες από τις περιστασιακές εξεγέρσεις των αναρχικών, με ένα ανυπόμονο «προφανώς, προφανώς», το οποίο σημαίνει: «Δεν με ενδιαφέρει, προχώρα παρακάτω». Μας επισημαίνει, όμως, «τη λεπτή γραμμή ανάμεσα στην αστυνόμευση και την τρομοκρατία», που προσπαθεί να σεβαστεί διότι, αν δεν το ξέρετε, δύο πράγματα σε αυτή τη ζωή είναι σίγουρα: ο θάνατος και ο σεβασμός του υπουργού Γ. Πανούση στις αρχές του. Μένει ακλόνητος, λοιπόν, στην πίστη του στις «διαδικασίες διαμεσολάβησης και συνεννόησης» και, στην πράξη, αδιαφορεί για το κόστος της αποτυχίας της πολιτικής του. Τα Εξάρχεια, λέει, είναι «πολιτικό πρόβλημα» και ως τέτοιο, προσθέτει, «θέλει μια πολιτική συμφωνία». (Παρεμπιπτόντως, όπως η Ελλάδα διεκδικεί πολιτική συμφωνία με τους δανειστές της για να αποφύγει τις υποχρεώσεις της...) Με ποιους θέλει την πολιτική συμφωνία; Με τους κουκουλοφόρους, φαντάζομαι. Διότι, όπως εξηγεί σε άλλο σημείο της συνέντευξης, προασπίζεται την εφαρμογή του νόμου παντού και πάντα, αλλά «με πλήρη κοινωνική αποδοχή». Προσωπικώς, δεν θυμάμαι ποτέ άλλο πολιτικό να ομολόγησε με τόσο αστείο τρόπο την ανημπόρια του ούτε και καθηγητή της Νομικής, όμως, ο οποίος να τίναξε όλη την επιστήμη στον αέρα με ανάλογη ελαφρότητα... Ως υπουργός ο Γιάννης Πανούσης είναι φανερό ότι δεν ενδιαφέρεται τόσο για το αποτέλεσμα όσο για την εφαρμογή των αρχών του. Κατά τούτο, λοιπόν, η περίπτωσή του είναι ένα θαυμάσιο παράδειγμα της αυταρέσκειας του «καλού ανθρώπου». Υπάρχει ένα είδος «καλού ανθρώπου» που δεν πτοείται όταν οι καλές προθέσεις του προκαλούν περισσότερη δυστυχία, του αρκεί ότι ο ίδιος νιώθει καλός επειδή τις έχει. Στην κατηγορία ανήκει ο κ. υπουργός... kassimatis@kathimerini.gr THE CYPRUS INSTITUTE OF NEUROLOGY & GENETICS MSc Programs Medical Genetics Molecular Medicine Neuroscience Biomedical Research PhD Programs Medical Genetics Molecular Medicine Neuroscience Scholarships Available Application Deadline: 30 th April csmm@cing.ac.cy

18 18-ELLADA_Master_cy 21/03/15 00:24 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 Το διπλό μέτωπο Τσίπρα Μέχρι Απρίλιο θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία και αυτή να περάσει από την Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ Toυ Κ. Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ Δύο καθοριστικές εβδομάδες αναμένουν την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στον απόηχο της συμφωνίας στην «επταμερή» των Βρυξελλών και αμέσως μετά την επιστροφή του από την εξίσου καθοριστική συνάντηση που θα έχει αύριο το απόγευμα, στο Βερολίνο, με τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ. Ο κ. Τσίπρας, με δεδομένη την πίεση ρευστότητας που δεν ήρθη στις τέσσερις ώρες κατά τις οποίες βρέθηκε στο ίδιο τραπέζι με τους κ. Μέρκελ, Ολάντ, Ντράγκι, Γιουνκέρ, Ντάισελμπλουμ και Τουσκ, θα πρέπει έως τις αρχές Απριλίου: Να συνομολογήσει στο λεγόμενο Brussels Group μία συμφωνία που θα επικυρωθεί από το Εurogroup, ώστε να αρθεί η ασφυξία στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία. Να «περάσει» το πακέτο των μεταρρυθμίσεων που θα έχει συμφωνηθεί με τους εταίρους από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ. Και τα δύο εγχειρήματα είναι εξαιρετικά δύσκολα, όμως εάν η κυβέρνηση τα υπερβεί, θα έχει ένα καθαρό τοπίο, τουλάχιστον έως τον Ιούνιο, οπότε και θα πρέπει να μπει σε νέο κύκλο επίπονων διαπραγματεύσεων με τους εταίρους, για το λεγόμενο νέο τετραετές πρόγραμμα, αλλά και για τον τρόπο κάλυψης του χρηματοδοτικού κενού της χώρας. Η κυβέρνηση πορεύεται προς τους δύο νέους αυτούς κάβους με ορισμένα εμφανή μειονεκτήματα, αλλά και κάποιες ουσιαστικές εφεδρείες: Σε σχέση με τους εταίρους, η πίστωση χρόνου που έχει δοθεί στην Αθήνα από την κ. Μέρκελ και τους άλλους παρισταμένους στην επταμερή είναι πλέον συγκεκριμένη και κάθε ημέρα που περνάει θα εξαντλείται. Εξ άλλου, ο ίδιος ο πρωθυπουργός κατά τη σύνοδο κορυφής αναγνώρισε ότι η Αθήνα είναι σε θέση να καλύψει τις εσωτερικές της ανάγκες, αλλά και τις διεθνείς της υποχρεώσεις έως τα μέσα Απριλίου στην καλύτερη περίπτωση. Παράλληλα, σε αντίθεση με τη συμφωνία του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου, το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε τα ξημερώματα της Παρασκευής φέρει την προσωπική σφραγίδα του κ. Τσίπρα και των άλλων παρισταμένων και άρα δεν είναι δυνατή η επίκληση της λεγόμενης «δημιουργικής ασάφειας». Επί της ουσίας, η Αθήνα βρίσκεται απέναντι σε ένα νέο τελεσίγραφο, που όμως πλέον θα είναι απίθανο να ανανεωθεί. Επίσης, στα «μείον» του επόμενου διαστήματος είναι ότι το βάρος της διαπραγμάτευσης θα περάσει και πάλι στα χέρια του υπουργού Οικονομικών κ. Γ. Βαρουφάκη, οι σχέσεις του οποίου με τους ομολόγους του έχουν διαταραχθεί, ενώ με τον κ. Β. Σόιμπλε έχουν περιέλθει σε οριακό σημείο. Αντιθέτως, ως πλεονέκτημα ίσως λειτουργήσει ότι η συζήτηση της περασμένης Παρασκευής λειτουργεί ως «μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης» μεταξύ Αθήνας και Βερολίνου, ενώ ενισχυτικά στη συγκεκριμένη κατεύθυνση μπορεί να λειτουργήσει και το αυριανό τετ α τετ Τσίπρα - Μέρκελ στο Βερολίνο. Ομως, όπως προαναφέρθηκε, η ολοκλήρωση ενός πακέτου μεταρρυθμίσεων που θα γίνει αποδεκτό από το Eurogroup είναι ένα μόνο μέρος του μεγάλου στοιχήματος που θα πρέπει να κερδίσει ο κ. Αλ. Τσίπρας. Το δεύτερο είναι οι μεταρρυθμίσεις αυτές να γίνουν αποδεκτές στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς μάλιστα προεξοφλείται πως θα έχουν και δημοσιονομικές πτυχές. Εγχείρημα εξαιρετικά δύσκολο εάν θυμηθεί κανείς τις αντιδράσεις που προκάλεσε στην Κ.Ο. του κυβερνώντος κόμματος η, επί της ουσίας, ασαφής συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου. Ο κ. Τσίπρας στην επερχόμενη εσωτερική μάχη θα έχει, πάντως, εκ των πραγμάτων δύο σημαντικά όπλα. Το πρώτο, ότι η κυβέρνηση πρόλαβε να ψηφίσει δύο νομοσχέδια με θετικό πρόσημο: για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και τις ρυθμίσεις για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία. Επίσης, η Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ θα τεθεί επί της ουσίας απέναντι σε ένα ιδιαίτερα ισχυρό δίλημμα: εάν θα αποδεχθεί τη συμφωνία ή η χώρα θα οδηγηθεί σε πολιτική αστάθεια και, ενδεχομένως, σε πιστωτικό γεγονός. «Συνομιλίες με τη Μέρκελ χωρίς πίεση» Δήλωση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην «Κ»: «Δεν είναι ώρα για πανηγυρισμούς, αλλά για δουλειά σκληρή δουλειά. Διαπραγματευόμαστε, αλλά ταυτόχρονα κυβερνάμε. Συζητάμε, αλλά ταυτόχρονα νομοθετούμε. Εχουμε ξεκινήσει ήδη τις μεταρρυθμίσεις, προσπαθώντας όχι μόνο να επαναφέρουμε τη χώρα στην κανονικότητα, αλλά να κερδίσουμε και τα χαμένα χρόνια. Εχουμε μια μοναδική ευκαιρία να προωθήσουμε αλλαγές που οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν τόλμησαν, είτε γιατί είχαν δεσμεύσεις με ισχυρά συμφέροντα είτε γιατί δεν είχαν τη λαϊκή στήριξη. Ηρθε η ώρα να αλλάξουμε τη χώρα και αυτό εξαρτάται μόνο από εμάς από την κυβέρνηση. Τη Δευτέρα θα βρίσκομαι στο Βερολίνο προκειμένου να συναντηθώ με τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ. Αλέξης Τσίπρας: «Δεν είναι ώρα για πανηγυρισμούς, αλλά για δουλειά σκληρή δουλειά». Μία συνάντηση που δεν θα πιέζεται από τις διαπραγματεύσεις. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό καθώς θα μπορέσουμε, και οι δύο πλευρές, να συζητήσουμε για τα σημαντικά θέματα που ταλανίζουν την Ευρώπη, αλλά και για την αναβάθμιση των διμερών σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες». Πρόσωπα, διάλογοι και παρασκήνιο της επταμερούς Της ανταποκρίτριάς μας στις ΒΡΥΞΈΛΛΕΣ ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Το βράδυ της Τετάρτης, πριν από τη σύνοδο κορυφής, η Γερμανίδα καγκελάριος δέχεται τηλεφώνημα από τον Ευρωπαίο πρωθυπουργό, ο οποίος εκφράζει την ανησυχία του για το αν θα υπάρξει κάποια άλλη απόφαση για την Ελλάδα, διαφορετική από αυτήν του Eurogroup στις 20 Φεβρουαρίου. Η απάντηση που δέχεται από την πιο ισχυρή ηγέτιδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι καθησυχαστική: «Το μήνυμά μας προς τον κ. Τσίπρα είναι ένα», του λέει, «τηρήστε τη συμφωνία του Eurogroup». Και όντως, παρά τις 3 ώρες και 45 λεπτά της μεταμεσονύκτιας επταμερούς συνάντησης της Πέμπτης, ο κ. Αλέξης Τσίπρας έφυγε χωρίς να έχει λύσει το βασικό θέμα, της ρευστότητας, το οποίο εξήγησε στους υπολοίπους ότι είναι ιδιαίτερα πιεστικό, καθώς τα χρήματα φτάνουν μέχρι τον Απρίλιο. Αυτό που κατάφερε, όμως, είναι να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των εταίρων του, που ιδιαίτερα μετά το ναυάγιο των τεχνικών συζητήσεων στην Αθήνα είχαν χάσει την υπομονή τους με τη στάση της κυβέρνησης και περίμεναν από εκείνον συγκεκριμένες εξηγήσεις. Τελευταία ευκαιρία Η εμπιστοσύνη ξανακερδήθηκε και το κλίμα έφτιαξε, αλλά Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τόνιζαν ότι αυτή είναι η «τελευταία ευκαιρία». Το κλίμα όμως δεν ήταν θετικό από την αρχή. Κατά τα πρώτα 10 λεπτά της συνάντησης ο κ. Τσίπρας, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε πολύ οξύ τόνο στον λόγο του, κάνοντας μία τοποθέτηση με την οποία ζητούσε χρηματοδότηση χωρίς να προσφέρει κάποιο συγκεκριμένο αντάλλαγμα. Ο τόνος του ήταν οξύς και τις προηγούμενες μέρες, κατά τη διάρκεια των συνεννοήσεών του με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντ. Τουσκ, για την επικείμενη συνάντηση. Ο Ελληνας πρωθυπουργός δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του όταν του ανακοινώθηκε ότι θα συμμετείχε στο τραπέζι των συζητήσεων και ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες διπλωματικές πηγές. Οταν ξεκίνησε η συζήτηση ο κ. Τσίπρας απευθύνθηκε πρώτα στον διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, λέγοντας ότι η Τράπεζα δεν έχει κάνει αρκετά για να βοηθήσει το θέμα της ρευστότητας στην Ελλάδα και ότι η στάση που κρατάει δεν είναι σύμφωνη με τον θεσμικό της ρόλο. Ο κ. Ντράγκι απάντησε στον κ. Τσίπρα σε αυστηρό τόνο ότι η ΕΚΤ είναι αυτή που παρέχει στις ελληνικές τράπεζες 104 δισεκατομμύρια ρευστότητα και τόνισε ότι δεν είναι δικό του θέμα αν κυριαρχεί ανασφάλεια στους Ελληνες πολίτες και βγάζουν τα λεφτά τους από τις τράπεζες. Γρήγορα η συζήτηση πήγε στην «απαράδεκτη» συμπεριφορά της ελληνικής πλευράς προς τα τεχνικά κλιμάκια, όπως είπε ο κ. Ντράγκι, που είχε και τον ρόλο του εκπροσώπου της τρόικας στη συνάντηση. «Οι θεσμοί δεν μπορούν να δουλεύουν από ξενοδοχεία, είναι το μόνο μέρος του κόσμου όπου έχει EUROKINISSI Η εμπιστοσύνη στη συνάντηση των «επτά» ξανακερδήθηκε και το κλίμα έφτιαξε, αλλά Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τόνιζαν ότι αυτή είναι η «τελευταία ευκαιρία». <<<<<< Η «επίθεση» Τσίπρα στον Ντράγκι, η απάντηση του τραπεζίτη, η παρέμβαση της Μέρκελ και η διδακτική εμπειρία της Πέμπτης. πάει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και δεν του επιτρέπουν να δουλέψει σε υπουργεία», είπε ο κ. Ντράγκι. Επίσης, έκανε αναφορά και στις συγκεντρώσεις που έγιναν έξω από τα αθηναϊκά ξενοδοχεία που βρίσκονταν τα τεχνικά κλιμάκια, αφήνοντας το υπονοούμενο στον πρωθυπουργό ότι το κόμμα του μπορεί ακόμα και να έχει υποκινήσει αυτές τις διαμαρτυρίες. Στον ίδιο σκληρό τόνο κινήθηκε και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, που είπε στον κ. Τσίπρα «πρόσεχε τις απαξιωτικές δηλώσεις για την Ευρώπη», τονίζοντας ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός επιτρέπει τη δημιουργία ενός κλίματος ιδιαίτερα αντιευρωπαϊκού στη χώρα, ενώ αναφέρθηκε σε δηλώσεις συγκεκριμένων υπουργών που πυροδοτούν και αυτές περισσότερο το άσχημο κλίμα (κυρίως η δήλωση για τζιχαντιστές από τον κ. Π. Καμμένο που ενόχλησε μια σειρά Ευρωπαίων ηγετών). Τέλος, ο κ. Γιουνκέρ αναφέρθηκε και αυτός στον τρόπο που συμπεριφέρεται η ελληνική πλευρά στα τεχνικά κλιμάκια που έχουν εκφράσει φόβους ακόμη και για τη σωματική τους ακεραιότητα. Η παρέμβαση Ο κ. Τσίπρας από την πλευρά του είπε ότι δίνοντας τα στοιχεία που ζητούν τα τεχνικά κλιμάκια είναι σαν να παραδίδει μέρος της κυριαρχίας της χώρας. Η κ. Μέρκελ παρενέβη εκεί για να εξηγήσει στον Ελληνα πρωθυπουργό ότι ούτε σε αυτήν αρέσει που κάθε χρόνο έρχεται το ΔΝΤ στο Βερολίνο και μπαίνει σε υπουργεία για να μαζέψει στοιχεία, ώστε να συντάξει την ετήσια έκθεση γνωστή και ως «άρθρο 4» του Ταμείου, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Από εκείνη τη στιγμή, πηγές των Βρυξελλών περιγράφουν ότι ο τόνος του κ. Τσίπρα άλλαξε τελείως και άρχισε να χτίζεται εμπιστοσύνη και θετικό κλίμα στο τραπέζι. Από την αρχή, όμως, ήταν ξεκάθαρο ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός είχε πολύ περιορισμένα περιθώρια κινήσεων, καθώς Μέρκελ και Ολάντ με το που κάθησαν στο τραπέζι επέμειναν ότι η Ελλάδα πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της από το Eurogroup του Φεβρουαρίου. Ο κ. Τσίπρας έθιξε το θέμα της ρευστότητας, ότι τα όρια είναι πολύ στενά και ζήτησε να παρουσιάσει τις μεταρρυθμίσεις νωρίτερα από το τέλος Απριλίου ώστε να μπορέσει να εξασφαλίσει και κάποια υποδόση για να λύσει το ζήτημα της ρευστότητας, κάτι που βρήκε τον κ. Ντάισελμπλουμ σύμφωνο. Στο τέλος, στην κοινή δήλωση ο κ. Τσίπρας ζήτησε να μπει αναφορά στην επιστροφή των τόκων των κεντρικών τραπεζών SmP s, κάτι το οποίο η κ. Μέρκελ αρνήθηκε. Η επιμόρφωση «Ηταν πολύ επιμορφωτική συνάντηση» για τον κ. Τσίπρα, λέει αξιωματούχος που γνωρίζει με λεπτομέρειες τη συζήτηση, καθώς, όπως λέει, έφυγε γνωρίζοντας πολύ καλύτερα πώς λειτουργούν οι θεσμοί και ποια ήταν τα περιθώριά του. «Του έγινε ξεκάθαρο ότι ή συνεχίζεις με τις μεταρρυθμίσεις άμεσα ή διαλέγεις τον δρόμο του Grexit», κάτι για το οποίο ο ίδιος ο πρωθυπουργός δεσμεύθηκε ότι θα αποφύγει με κάθε κόστος, αν και οι εταίροι τόνισαν ότι η στάση που έχει κρατήσει μέχρι στιγμής η κυβέρνηση «φλερτάρει» πολύ επικίνδυνα με το Grexident. Ο θετικός ρόλος της Ουάσιγκτον και τα ανταλλάγματα που εξασφάλισε Του ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΔΕΡΗ Στο Μέγαρο Μαξίμου, στα υπουργικά και τα κομματικά γραφεία επικρατούσε έντονη αμηχανία και αγωνία το τελευταίο δεκαπενθήμερο. Υπήρχαν όμως και ισχυρές ελπίδες που στρέφονταν στην Ουάσιγκτον, ενώ, παράλληλα, σε κάθε σύσκεψη αναζητούνταν τρόποι για να τεθεί η ανάγκη άμεσης πολιτικής λύσης στο πλαίσιο της Ε.Ε., την οποία μόνο η κ. Μέρκελ θα μπορούσε να δώσει. Η όξυνση του πολιτικού κλίματος εξαιτίας του έντονου επικοινωνιακού πολέμου και δηλώσεων κυβερνητικών και κομματικών αξιωματούχων στην Ελλάδα και τη Γερμανία καθιστούσε όλο και πιο επιτακτική την ανάγκη για πρωτοβουλίες σε επίπεδο κορυφής. Πρώτος ανέλαβε να κινηθεί ο κ. Τσίπρας με τις επιστολές που έστειλε προς την κ. Μέρκελ και στον κ. Ολάντ. Ωστόσο, οι εξελίξεις άρχισαν να δρομολογούνται με την άμεση ανταπόκριση της καγκελαρίου. Το πρώτο χρονικά μήνυμα που έκανε την κυβέρνηση να αναθαρρήσει ήρθε από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος επισκέφθηκε την Ουάσιγκτον στις 9 Μαρτίου και είχε συνάντηση με τον πρόεδρο Ομπάμα, με τον οποίο συζήτησε και το ελληνικό πρόβλημα. Λίγα 24ωρα αργότερα, οι πρώτες πληροφορίες που έφθαναν στην Αθήνα, μέσω διπλωματικών και κοινοτικών πηγών, έκαναν λόγο για ισχυρή παρέμβαση του Αμερικανού προέδρου, ουσιαστικά για ένα νέο πολιτικό σχέδιο με προφανείς οικονομικούς πυλώνες, μια «ιδιόμορφη Γιάλτα» που αφορούσε όχι μόνον την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, αλλά και τη θέση της στον δυτικό κόσμο σύμφωνα με κυβερνητική πηγή, καθώς για τις ΗΠΑ το ζήτημα είναι πρωτίστως γεωπολιτικό και δευτερευόντως οικονομικό. Η επίσημη έκφραση αυτού του σχεδίου ήρθε από τον κ. Τουσκ στις 16 Μαρτίου, όταν με δήλωσή του ΑΠΕ Στόχος του Μπαράκ Ομπάμα είναι να λυθεί το ελληνικό ζήτημα χωρίς κάποιο «ατύχημα». προειδοποίησε Βερολίνο, Παρίσι και όλη την Ε.Ε. ότι «μια έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα ήταν καταστροφή» και ότι μια τέτοια, τόσο δραματική εξέλιξη θα είχε όχι μόνον οικονομικές, αλλά και γεωπολιτικές συνέπειες για την Ευρώπη. Ο Τουσκ περιέγραψε το σενάριο που πρώτος εμφάνισε στη διεθνή πολιτική σκηνή ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, κατά το οποίο η θέση της Ελλάδας είναι καθοριστική για την ασφάλεια και τη σταθερότητα του δυτικού κόσμου και επομένως, πιθανή κατάρρευσή της, θα έχει μεγάλες επιπτώσεις παντού. Σύμφωνα με άλλες πηγές, μία ημέρα πριν, υπήρξε επικοινωνία του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με τον κ. Τσίπρα κατά την οποία συζητήθηκαν τα νέα δεδομένα με την πολιτική ανάμειξη του προέδρου Ομπάμα. Κατά τη συνομιλία αυτή διατυπώθηκε για πρώτη φορά η ιδέα πραγματοποίησης μιας ευρείας συνάντησης προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο, αλλά καθοριστική προς αυτήν την κατεύθυνση, σύμφωνα με τον Πολωνό αξιωματούχο, θα ήταν η στάση της Γερμανίας. Στη συνέχεια, τα πάντα κρίθηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο πρωθυπουργός συμφώνησε και ως πρώτη κίνηση ανίχνευσης προθέσεων ήταν η επιστολή που έστειλε προς τον κ. Ολάντ και την κ. Μέρκελ. Πληροφορίες από κυβερνητικές και διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι όσο βρίσκονταν σε εξέλιξη οι διαβουλεύσεις για την προετοιμασία της συνάντησης, η Ουάσιγκτον ενημερωνόταν συνεχώς από τη βοηθό υπουργό Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ, η οποία βρέθηκε στην Αθήνα και μετέφερε, σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, στον κ. Τσίπρα και μήνυμα του προέδρου Ομπάμα. Κυβερνητικές, αλλά και κομματικές πηγές υποστηρίζουν ότι κατά τη συνάντηση Τσίπρα -Νούλαντ έγινε σαφές ότι οι ΗΠΑ θα στηρίξουν με κάθε τρόπο την Ελλάδα, αλλά και η Αθήνα θα πρέπει να συνεργαστεί πλήρως με τη Γερμανία κυρίως και με τους άλλους θεσμούς, προκειμένου να αρθεί άμεσα το αδιέξοδο. Το δεύτερο αντάλλαγμα που θα δώσει η Ελλάδα θα είναι προς τις ΗΠΑ, καθώς οι ίδιες πηγές εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι η Ουάσιγκτον απέσπασε ισχυρές δεσμεύσεις από την Αθήνα πως δεν θα προκαλέσει προβλήματα στην εξωτερική πολιτική, είτε στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ είτε στο πλαίσιο της Ε.Ε. Οι ΗΠΑ εργάζονται για την επίτευξη ενός συμπαγούς μετώπου στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ έναντι της Ρωσίας και υπό αυτό το πρίσμα, όλα τα κράτημέλη θα πρέπει να συνεισφέρουν προς αυτήν την κατεύθυνση. Το θέμα αυτό ενδεχομένως να επηρεάσει την επίσκεψη Τσίπρα στη Μόσχα στις 8 Απριλίου, γιατί, σύμφωνα με εκτιμήσεις κυβερνητικών πηγών, εκεί θα πρέπει να πάρει θέση στο αν θα δεχθεί να περάσει από την Ελλάδα ο σχεδιαζόμενος αγωγός Turkish Stream, τον οποίο προωθεί η Μόσχα σε συνεργασία με την Τουρκία, αλλά οι ΗΠΑ αντιδρούν.

19 19-ELLADA_Master_cy 21/03/15 00:16 Page 19 Kυριακή 22 Μαρτίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ l 19 «Ανάσα» υπό όρους στην Αθήνα Η κυβέρνηση θεωρεί ότι απεγκλωβίστηκε, όμως τα προβλήματα παραμένουν Της ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ «Βρισκόμαστε σε καλύτερο σημείο απ ό,τι χθες, παραμένει άδηλο το αύριο» σχολίασε πολύ στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, αμέσως μετά τη λήξη της κοπιώδους επταμερούς συνεδρίασης στις Βρυξέλλες, τα ξημερώματα της Παρασκευής. Στη φράση αυτή αποτυπώνεται η πίεση που συσσωρεύθηκε πάνω από την Αθήνα το αμέσως προηγούμενο διάστημα, αλλά και η συναίσθηση από την πλευρά της κυβέρνησης ότι ο δρόμος παραμένει δύσβατος και, για την ώρα, η αξιολόγηση της κατάστασης γίνεται ημέρα την ημέρα. Στην κορυφή της κυβερνητικής πυραμίδας, ωστόσο, έχει καταστεί πλέον σαφές ότι εάν δεν λυθεί το πρόβλημα της ρευστότητας, θα συνεχίσει να πορεύεται ημέρα την ημέρα, αδυνατώντας επί της ουσίας να ασκήσει διακυβέρνηση. Το βέβαιον είναι ότι η εβδομάδα τελειώνει καλύτερα απ ό,τι άρχισε. Το περασμένο Σαββατοκύριακο, οι σχέσεις της Αθήνας με τους εταίρους - θεσμούς έφθασαν σε οριακό σημείο, με επίκεντρο την παρουσία των τεχνικών κλιμακίων. Το Μέγαρο Μαξίμου εξεδήλωνε δυσφορία για τα αιτήματα που διατύπωναν τα στελέχη των κλιμακίων αυτών, καθώς, όπως ανέφερε στενός συνεργάτης του κ. Τσίπρα, συμπεριφέρονταν σαν να μην είχε περάσει μία ημέρα από τον περασμένο Δεκέμβριο και ουσιαστικά ζητούσαν να κλείσει η αξιολόγηση που είχε μείνει σε εκκρεμότητα. Οι όποιες παραπομπές από κυβερνητικής πλευράς στη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου έπεφταν στο κενό. Ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του εμφανίζονται βέβαιοι ότι τα χαμηλόβαθμα κλιμάκια δεν αυτενεργούσαν, αλλά λειτουργούσαν με βάση οδηγίες που ελάμβαναν από κάποια προϊσταμένη αρχή, κάποια κέντρα που θέλουν να δουν την κυβέρνηση να αποτυγχάνει και δεν επιθυμούν να εφαρμοσθεί η συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, δεν θέλησαν, ωστόσο, να τα κατονομάσουν. Σε κάθε περίπτωση, το προηγούμενο Σαββατοκύριακο είχε διαμορφωθεί σκηνικό απόλυτης ρήξης και αδιεξόδου. Αυτό που εξυπηρέτησε, σε κάθε περίπτωση, η κρίση στις σχέσεις με τα τεχνικά κλιμάκια ήταν η επιδείνωση της χρηματοδοτικής ασφυξίας για την Αθήνα. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι αυτό που επέτυχε με την επταμερή συνάντηση, στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής, ήταν ο απεγκλωβισμός από το αδιέξοδο αυτό. Βεβαίως, είναι κοινός τόπος ότι χρειάστηκε ένας μήνας για να γίνει αντιληπτό πως απαιτείται εκ νέου συνεννόηση πάνω σε όσα, θεωρητικά, είχαν συμφωνηθεί τον Φεβρουάριο, διάστημα που επέτεινε τη χρηματοδοτική ασφυξία. Ο κ. Τσίπρας, μιλώντας για την προχθεσινή συμφωνία των Βρυξελλών, αναφέρθηκε γενικά σε αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, πάταξη της διαφθοράς, αναμόρφωση της φορολογικής διοίκησης, σκιαγραφώντας το πλαίσιο εντός του οποίου η κυβέρνηση θα κινηθεί, αναφορικά με τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει σε σύντομο χρόνο να παρουσιάσει στους εταίρους, ώστε να συγκληθεί το έκτακτο Eurogroup, και, εφόσον αξιολογήσει θετικά τα μέτρα αυτά, να δώσει χρηματοδοτική ανάσα στην Αθήνα. Ο τρόπος με τον οποίο οι εταίροι υποδέχθηκαν το προηγούμενο πακέτο μέτρων του υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη, καταδεικνύει ότι αυτή τη φορά αναμένουν κάτι περισσότερο εξειδικευμένο, και, κυρίως, με προσδιορισμένη αποδοτικότητα. Αυτό διαμηνύθηκε στον κ. Τσίπρα, ενώ, επιπλέον, του κατέστη σαφές από τους συνομιλητές του ότι θα πρέπει τα μέτρα - μεταρρυθμίσεις να νομοθετηθούν άμεσα, ώστε να τεθούν σε εφαρμογή. Οι εταίροι, πέραν των όσων ο κ. Τσίπρας ανέφερε, επιμένουν ότι δεν μπορούν να μείνουν εκτός του νέου πακέτου οι αποκρατικοποιήσεις και το έχουν καταστήσει σαφές. Ο πρωθυπουργός θα πρέπει να παρουσιάσει έναν πρώτο κατάλογο των μέτρων που σκοπεύει να υλοποιήσει, κατά την αυριανή συνάντηση που θα έχει στο Βερολίνο με την Αγκελα Μέρκελ, προκειμένου να πείσει για την αποφασιστικότητα να κινηθεί τάχιστα και μεθοδικά. Αλλωστε, από τη γερμανική πλευρά, έχει διαμηνυθεί στην Αθήνα ότι προϋπόθεση για να δοθεί πολιτική στήριξη στον κ. Τσίπρα είναι να καταστεί σαφής η δέσμευση σε μεταρρυθμίσεις. Οι οποίες μεταρρυθμίσεις, δε, θα πρέπει να λάβουν έγκριση σε τεχνικό επίπεδο, προκειμένου να γίνουν δεκτές με αντάλλαγμα την παροχή χρηματοδότησης. Πέραν του μετώπου με τους εταίρους και δανειστές, ο πρωθυπουργός θα πρέπει να αντιμετωπίσει και το εσωτερικό πολιτικό μέτωπο. Να καταφέρει, δηλαδή, να περάσει από τη Βουλή τα όποια μέτρα, με την εσωκομματική αντιπολίτευση να διαμηνύει ήδη ότι δεν πρέπει να υπάρξει κανένας συμβιβασμός, καμιά υποχώρηση από τις προεκλογικές εξαγγελίες. Το ελληνικό επιτελείο με τον Γ. Δραγασάκη και τον Γ. Βαρουφάκη θα πρέπει να παρουσιάσει δέσμη μέτρων, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για εκταμίευση μέρους της δόσης των 7,2 δισ. ευρώ. Οι «υπνοβάτες» και η «κανονιά» Λίγο πριν από τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αναρωτιόταν αν θα έπρεπε να συμφωνήσει ή να οδηγήσει την ελληνική πλευρά, που θεωρούσε ξεκάθαρα ότι τον «κορόιδευε», σ έναν έλεγχο της κίνησης κεφαλαίων. Ως «κανονιά μπροστά στην πλώρη», όπως είπε σε Ευρωπαίο αξιωματούχο, δηλαδή ως μια προειδοποίηση. Ηδη, ο Γερούν Ντάισελμπλουμ είχε προειδοποιήσει τον Γιάνη Βαρουφάκη ότι θα «του κόψει τον ΕLΑ». Τελικά, η «κανονιά μπροστά στην πλώρη» δεν έπεσε. Κυριάρχησαν ψυχραιμότερες απόψεις.την Πέμπτη, λίγο μετά την ομιλία της κ. Αγκελα Μέρκελ στο Μπούντεσταγκ, οι επικεφαλής των Κ.Ο. των συγκυβερνώντων σοσιαλδημοκρατών, Τόμας Οπερμαν, και των αντιπολιτευόμενων «Πρασίνων» (σ.σ.: που έχουν δείξει μεγάλη κατανόηση στον κ. Τσίπρα), Αντον Χοφράιτερ, φάνηκε να χάνουν την υπομονή τους με τη νέα κυβέρνηση της Αθήνας. «Δεν αποδεχόμαστε αυτό που γίνεται με τα τεχνικά κλιμάκια» είπε ο κ. Χοφράιτερ, «αλλά πρέπει να συνεχίσουμε να συζητάμε μαζί τους». Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η κ. Μέρκελ. Στο Βερολίνο, οι νέοι Ελληνες κυβερνήτες αποκαλούνται «υπνοβάτες», κατά το ομώνυμο είναι πολύ δημοφιλές στη Γερμανία βιβλίο του Κρίστοφερ Κλαρκ για τους πολιτικούς που οδήγησαν, χωρίς να το θέλουν, την Ευρώπη στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Η άποψη είναι ότι «οι υπνοβάτες της Αθήνας θα προκαλέσουν ένα Grexident, που θα οδηγήσει την Ελλάδα εκτός ευρώ και θα πλήξει την Ευρωζώνη, ιδιαίτερα τις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου με χαμηλότερη πιστοληπτική αξιολόγηση». Σύμφωνα με τις πληροφορίες που εξωτερίκευσε ο κ. Μάρτιν Σουλτς, η ελληνική κυβέρνηση χρειάζεται 3 δισ. ευρώ τις επόμενες εβδομάδες, αλλιώς θα προχωρήσει είτε σε χρεοκοπία προς τα έξω είτε σε εσωτερική στάση πληρωμών, χωρίς να μπορεί να πληρώσει μισθούς και συντάξεις. «Το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο», λέει κυβερνητικός παράγοντας στο Βερολίνο, καθώς «η αδυναμία πληρωμής των μισθών θα οδηγήσει σε bank run και αυτό στην επιβολή ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων, διαφορετικά θα πάμε σε άγρια έξοδο από την Ευρωζώνη. Εχουμε κοινό συμφέρον να το αποτρέψουμε...». Θα ξύπναγε τους «υπνοβάτες» μια κανονιά μπροστά στην πλώρη; Ουδείς γνωρίζει σήμερα την απάντηση στο Βερολίνο. Αλλά η κ. Μέρκελ είπε στην Κ.Ο. του CDU ότι εξαιτίας της θέσης της Γερμανίας στην Ευρώπη «δεν θα αφήσει τίποτα αδοκίμαστο», προκειμένου να κρατήσει την Ελλάδα στο ευρώ. Τίποτα; Η κ. Μέρκελ δεν πρόκειται να αμφισβητήσει τα «πρωτεία» του κ. Σόιμπλε στη διαχείριση της ελληνικής κρίσης. Στο Βερολίνο δεν αποκλείουν τμηματική καταβολή κεφαλαίων από τα δανεικά στην Αθήνα έναντι μέρους των μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στο τρέχον πρόγραμμα. Η διαφορά με την ελληνική κυβέρνηση είναι ότι ο κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του επιμένουν ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν θα πρέπει να προκύπτουν από το τρέχον πρόγραμμα αλλά από τις επτά προτάσεις Βαρουφάκη... ΤΑΣΟΣ ΤΕΛΛΟΓΛΟΥ ΑΠΕ Τα σημεία τριβής Του ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ Μία εβδομάδα για να γίνουν όσα δεν έγιναν σε ένα μήνα έχουν οι ελληνικές αρχές, σε συνεργασία με τους εκπροσώπους των δανειστών της χώρας, με τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους να βρίσκονται κοντά στο «σημείο μηδέν» και τα όποια περιθώρια για ελιγμούς να έχουν εξαφανιστεί. Μέσα σε αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο, το οικονομικό επιτελείο καλείται να διαμορφώσει και να παρουσιάσει στους θεσμούς μία δέσμη μέτρων και διαρθρωτικών αλλαγών που θα έχει τριπλό στόχο: 1. Να καλύψει μέρος του χαμένου χρόνου. Από τη συμφωνία του Eurogroup πέρασε ένας μήνας και σχεδόν κανένας δεν γνωρίζει τις δεσμεύσεις της χώρας, σημειώνουν με δηκτικό τρόπο εκπρόσωποι των δανειστών. 2. Να ανακτήσει μέρος της χαμένης εμπιστοσύνης και ταυτόχρονα να θέσει τις βάσεις για περισσότερο εποικοδομητικές συζητήσεις από εδώ και στο εξής. Αλλωστε, μέσα στον Απρίλιο, Αθήνα και δανειστές θα πρέπει να συμφωνήσουν στο σύνολο των μεταρρυθμίσεων που θα εφαρμοστούν έως το τέλος Ιουνίου, οπότε λήγει η 4μηνη παράταση. 3. Να ανοίξει τον δρόμο στην εκταμίευση μέρους της δόσης των 7,2 δισ. ευρώ. Δεδομένου ότι αρχίζει μία εβδομάδα που μπορεί να τελειώσει με τα κρατικά ταμεία στο «κόκκινο», η κυβέρνηση έφθασε στο σημείο που θα πρέπει να προωθήσει άμεσα κάποια μέτρα για να πεισθεί η Ευρωζώνη και να εκταμιεύσει τουλάχιστον τα κέρδη του Ευρωσυστήματος από τα ελληνικά ομόλογα, ύψους 1,9 δισ. ευρώ. Αυτά είναι και τα μοναδικά κεφάλαια στα οποία μπορεί να ελπίζει η Αθήνα, καθώς οι Ευρωπαίοι έχουν ξεκαθαρίσει ότι για να εκταμιευθεί δόση του προγράμματος θα πρέπει να έχει κλείσει ο έλεγχος των θεσμών επιτυχώς, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) δεν συζητά καν για παροχή δόσης χωρίς να ολοκληρωθεί ο έλεγχος του προγράμματός του (ούτως ή άλλως το πρόγραμμα του Ταμείου παραμένει σε ισχύ έως τον Μάρτιο του 2016). Πάντως, παράγοντες των θεσμών ξεκαθαρίζουν ότι οι ελληνικές προτάσεις θα πρέπει επί της ουσίας να εξειδικεύουν τα μέτρα που περιλαμβάνονται στην επιστολή του υπουργού Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκη, της 24ης Φεβρουαρίου, ενώ σημειώνουν ότι θα πρέπει να υπάρχουν και δημοσιονομικές παρεμβάσεις, που θα αντιμετωπίζουν τα προβλήματα του προϋπολογισμού. Μέτρα τα οποία βασίζονται στο πρόγραμμα που παρατάθηκε και επί της ουσίας μιλούν για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης που δεν έκλεισε ποτέ. Στο σημείο αυτό, υπάρχει διάσταση απόψεων με την Αθήνα, καθώς το οικονομικό επιτελείο υποστηρίζει πως πρόκειται για ένα πακέτο προτάσεων «ελληνικής ιδιοκτησίας», το οποίο δεν έχει σχέση με το Μνημόνιο. Σε κάθε περίπτωση, οι εκπρόσωποι των δανειστών της χώρας έχουν διαμορφώσει μία λίστα με ερωτήσεις και επισημάνσεις βασιζόμενοι στην επιστολή της 24ης Φεβρουαρίου. Επ αυτών, οι θεσμοί περιμένουν απαντήσεις από την κυβέρνηση, προκειμένου να ξεκινήσουν άμεσα και ουσιαστικά οι συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο και να μπορέσει να υπάρξει ένα έκτακτο Eurogroup προς το τέλος της εβδομάδας (πιθανότατα στις 27 του μήνα). Ενα Eurogroup που θα επιβεβαιώσει την πρόοδο και θα ανοίξει τον δρόμο για ολοκλήρωση της διαδικασίας εντός των προβλεπόμενων χρονοδιαγραμμάτων και αποδέσμευση των 1,9 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι την Παρασκευή οι επικεφαλής των τριών θεσμών είχαν σύσκεψη με τον πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, κ. Γ. Χουλιαράκη, για να προωθηθούν οι διαδικασίες. Στο πλαίσιο αυτό, οι συζητήσεις των επόμενων ημερών θα επικεντρωθούν στα παρακάτω θέματα: 1. Δημοσιονομικές εξελίξεις. Με στόχο να επιτευχθεί ένα πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 1-1,5% του ΑΕΠ φέτος, οι θεσμοί θα ζητήσουν λεπτομέρειες για το πώς θα επιτευχθεί. Στην ατζέντα τους υπάρχει η αύξηση του ΦΠΑ και η διατήρηση του ΕΝΦΙΑ με περιορισμένες αλλαγές. Ωστόσο, στο οικονομικό επιτελείο θα υποστηρίξουν ότι άμεσα η νέα ρύθμιση για τις φορολογικές οφειλές, η φορολόγηση των τριγωνικών συναλλαγών, τα έσοδα από τον ηλεκτρονικό τζόγο, η θέσπιση λοταρίας με αποδείξεις και άλλες παρεμβάσεις που δεν επιτείνουν τη λιτότητα, θα μπορέσουν να οδηγήσουν σε ένα πρωτογενές πλεόνασμα 1-1,5% του ΑΕΠ. Επίσης, θα προτείνουν σειρά μέτρων που θα έχουν απόδοση στα επόμενα χρόνια, αλλά ουσιαστικά θα αλλάζουν τη φιλοσοφία της λειτουργίας του συστήματος (ψηφιοποίηση συναλλαγών, ηλεκτρονικά εισιτήρια σε αρχαιολογικούς χώρους κ.λπ.). 2. Αποκρατικοποιήσεις. Το θέμα αναμένεται να απασχολήσει και την αυριανή συνάντηση Τσίπρα - Μέρκελ, καθώς οι δανειστές της χώρας δίνουν μεγάλη βαρύτητα στις ιδιωτικοποιήσεις. Περιφερειακά αεροδρόμια, ΟΛΠ, ΑΔΜΗΕ είναι ψηλά στην ατζέντα, ενώ υπό συζήτηση παραμένει και ο τρόπος λειτουργίας του ΤΑΙΠΕΔ. 3. Ασφαλιστικό. Οι ενοποιήσεις των ασφαλιστικών ταμείων αποτελούν βασικό αντικείμενο συζήτησης. Επίσης ο περιορισμός των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, ο τρόπος λειτουργίας του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ) και το ζήτημα της κατάργησης της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος που προωθεί η κυβέρνηση, αποτελούν τα κυριότερα ανοικτά μέτωπα. Συζητήσεις επιπλέον θα γίνουν και για τα εργασιακά, τη μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα, το νέο ενιαίο μισθολόγιο και την ανεξαρτητοποίηση της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Για την καλύτερη εξυπηρέτησή σας θα είμαστε

20 20-ELLADA_Master_cy 21/03/15 00:32 Page l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΛΛΑΔΑ Κυριακή 22 Μαρτίου 2015 Αναζητώντας «μικρές ανάσες» ρευστότητας Ρεαλιστικές λύσεις και εναλλακτικά σενάρια που εξετάζει το υπ. Οικονομικών Των ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ - ΡΟΥΛΑΣ ΣΑΛΟΥΡΟΥ Τις «μικρές ανάσες» που θα αποτρέψουν το «ατύχημα» ψάχνει το οικονομικό επιτελείο για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα ρευστότητας που όχι μόνο δεν έχουν λυθεί, αλλά όσο περνούν οι ημέρες γίνονται ολοένα και πιο επιτακτικά. Το υπουργείο Οικονομικών τελεί εν αναμονή των αποφάσεων από τα ασφαλιστικά ταμεία, τα νομικά πρόσωπα του Δημοσίου και τις ΔΕΚΟ για το εάν θα επενδύσουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα σε κρατικούς τίτλους, ενώ βλέπει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να μη χαλαρώνει τους όρους χρηματοδότησης της χώρας, περιμένοντας από την πλευρά της το σήμα από την Ευρωζώνη ότι υπάρχει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις με την Αθήνα. Την ίδια ώρα, τα σενάρια για εναλλακτικές λύσεις δίνουν και παίρνουν. Η εκτός Ευρωζώνης βοήθεια σε ό,τι αφορά την ενίσχυση των κρατικών ταμείων έχει κάνει την εμφάνισή της, αλλά είναι τέτοιου επιπέδου που δεν διαμορφώνει συνθήκες αισιοδοξίας. Κινέζοι επενδυτές έχουν συμμετάσχει στις δύο από τις τρεις τελευταίες εκδόσεις εντόκων γραμματίων, όμως οι αγορές τους δεν ξεπερνούν τα εκατ. ευρώ συνολικά. Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΝΤΕΛΑ Την περασμένη Τετάρτη το πρωθυπουργικό επιτελείο περίμενε με αγωνία να δει αν το κινεζικό κρατικό fund θα έμπαινε στην έκδοση των ομολόγων ύψους 1,6 δισ. ευρώ. Οι Κινέζοι είχαν ήδη μπει με 100 εκατομμύρια ευρώ στην προπροηγούμενη έκδοση και υπήρχε η ελπίδα ότι θα ακολουθούσαν πολύ μεγαλύτερα ποσά. Η προθεσμία για την έκδοση τελείωσε, αλλά το Πεκίνο δεν συμμετείχε. Εν τω μεταξύ, δύο κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης, ο αντιπρόεδρος Γιάννης Δραγασάκης και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, είχαν ετοιμάσει τις βαλίτσες τους για να επισκεφθούν το Πεκίνο αύριο. Η επίσκεψη, ωστόσο, αναβλήθηκε για μερικά 24ωρα και το πιθανότερο είναι τώρα να γίνει στο τέλος της εβδομάδος. Η κυβέρνηση της Κίνας, ωστόσο, φαίνεται να έχει χάσει την υπομονή της με τη νέα ελληνική κυβέρνηση. Θεωρεί κρισιμότατη την υπόθεση του διαγωνισμού για την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ, για τον οποίο έχει εκφράσει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον η Cosco. Ως γνωστόν, ο διαγωνισμός επρόκειτο να ολοκληρωθεί στα τέλη Δεκεμβρίου, αλλά αναβλήθηκε λόγω των εκλογών. Από τότε οι Κινέζοι θεωρούν ότι η ελληνική κυβέρνηση Χωρίς χρήματα Η ανάγκη για διαχείριση των ταμειακών αναγκών του Δημοσίου έχει φέρει στο τραπέζι και προτάσεις που δεν έχουν να κάνουν με την εξεύρεση ρευστού, αλλά με την εξυπηρέτηση των εσωτερικών υποχρεώσεων χωρίς τη διάθεση χρημάτων. Για παράδειγμα, η χρήση της μεθόδου των «I οwe you» (IOU s έγγραφα που αναγνωρίζουν μία υποχρέωση χωρίς να εξειδικεύουν τις λεπτομέρειες εξυπηρέτησής της) για πληρωμή μισθών και συντάξεων ή η διάθεση κάποιου ομολόγου για τον ίδιο σκοπό ή η έκδοση μιας κάρτας όπου αντί χρημάτων θα πιστώνονται πόντοι για την εξόφληση από τους δημοσίους υπαλλήλους των δικών τους υποχρεώσεων προς το κράτος. Πάντως, σε αυτή τη φάση το οικονομικό επιτελείο εργάζεται πάνω στις υπάρχουσες μεθόδους εξεύρεσης πόρων για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις του Δημοσίου. Συνολικά, υπολογίζεται ότι για να «βγει» ο Μάρτιος απαιτούνται επιπρόσθετοι πόροι περίπου 1,5 δισ. ευρώ, ενώ για τον Απρίλιο το ποσό εκτιμάται στα 2 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, την εβδομάδα που πέρασε βρέθηκε τρόπος να καλυφθούν οι ανάγκες της εβδομάδας που ξεκινάει. Ωστόσο, το τι θα γίνει από εκεί και πέρα παραμένει αβέβαιο και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πορεία των διαπραγματεύσεων και τη στάση που θα τηρήσει η ΕΚΤ. Οι ρεαλιστικές, αλλά δύσκολες, λύσεις είναι οι εξής: 1. Επένδυση των ταμειακών διαθεσίμων από τα ασφαλιστικά ταμεία και τα νομικά πρόσωπα του Δημοσίου. Το ΙΚΑ φαίνεται πως κατέχει τη μερίδα του λέοντος από τα συνολικά 2,4 δισ. ευρώ των διαθεσίμων των Ταμείων που «διεκδικεί» το ελληνικό Δημόσιο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν, το ΙΚΑ έχει σε τραπεζικούς λογαριασμούς σχεδόν 700 εκατ. ευρώ. Ο ΟΑΕΔ διαθέτει 450 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων θα μπορούσε να μεταφέρει στην Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) έως 300 εκατ. ευρώ, ενώ σημαντική είναι και η ρευστότητα του Ενιαίου Ταμείου Ασφάλισης Αυτοαπασχολουμένων, με 443 εκατ. ευρώ. Επίσης, το ενιαίο υπερεπικουρικό των μισθωτών ΕΤΑΤ διαθέτει περί τα 200 εκατ. ευρώ, ο ΟΓΑ έχει σε καταθετικούς λογαριασμούς 147 εκατ. ευρώ, ο ΟΑΕΕ θα μπορούσε να διαθέσει περί τα 95 εκατ. ευρώ, ενώ 90 εκατ. ευρώ διαθέτει το ΝΑΤ. Επιπλέον 200 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι διαθέτουν όλα τα υπόλοιπα ταμεία, ενώ τα νομικά πρόσωπα του Δημοσίου υπολογίζεται ότι έχουν ρευστότητα της τάξης των 600 εκατ. ευρώ. Βέβαια, από όλα αυτά, στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι συνολικά δεν μπορούν να αξιοποιηθούν περισσότερα από 1,2 δισ. ευρώ. 2. Αξιοποίηση διαθεσίμων των μεγάλων ΔΕΚΟ. Η κυβέρνηση έχει προτείνει στις διοικήσεις των ΔΕΚΟ (ΕΥΔΑΠ, ΔΕΗ, ΟΤΕ κ.λπ.) να επενδύσουν και εκείνες τα διαθέσιμά ακολουθεί μία παρελκυστική τακτική ως προς το θέμα, που οφείλεται σε αδυναμία κατανόησης των δεδομένων, αλλά και λήψης αποφάσεων. Βεβαίως, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μαζί με τον υπουργό Αμυνας Παναγιώτη Καμμένο και άλλα κυβερνητικά στελέχη έκαναν μία μείζονα συμβολική κίνηση, όταν επισκέφθηκαν κινεζικό πολεμικό στον Πειραιά για την κινεζική Πρωτοχρονιά. Ο κ. Τσίπρας μίλησε τότε για τη σημασία που έχει η επένδυση της Cosco στο λιμάνι. Aπό τότε, όμως, Κινέζοι αξιωματούχοι επισημαίνουν πως «δεν έχει γίνει τίποτε απολύτως, καμία απόφαση, καμία ενέργεια. Και όλα αυτά ενώ χρειαζόμαστε αποφάσεις χθες». Το Πεκίνο θεωρεί ότι η τύχη του διαγωνισμού θα κρίνει τις περαιτέρω κινήσεις της κυβέρνησής του. Κατά συνέπεια, πολλά θα εξαρτηθούν από το αν ο κ. Τσίπρας θα τολμήσει να αντιπαρατεθεί με στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να τον προχωρήσει. Με άλλα λόγια, αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει καμία συμμετοχή του Πεκίνου σε εκδόσεις ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου ή άλλη κίνηση προς την ίδια κατεύθυνση, πριν ξεκαθαρίσει το τοπίο. Ηδη εκφράζεται μεγάλος προβληματισμός για την προετοιμασία Τα προβλήματα ρευστότητας γίνονται ολοένα και πιο επιτακτικά, ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν χαλαρώνει τους όρους χρηματοδότησης της χώρας, αναμένοντας σήμα από την Ευρωζώνη ότι υπάρχει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις με την Αθήνα. Τα 2,4 δισ. διαθέσιμα των Ταμείων Στενεύουν τα περιθώρια για τη μεταφορά των διαθεσίμων των Ταμείων στην ΤτΕ και τη μετατροπή τους σε κρατικά ρέπος, καθώς η τροπολογία που ψηφίστηκε από τη Βουλή δεν ικανοποιεί τους εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων στα διοικητικά συμβούλια των ασφαλιστικών οργανισμών. Δυνητικά, τα Ταμεία θα μπορούσαν να μεταφέρουν διαθέσιμα ύψους 2,4 δισ. που βρίσκονται τοποθετημένα σε καταθετικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, όμως η τροπολογία με την οποία το Δημόσιο επιδιώκει να πείσει τις διοικήσεις τους να συναινέσουν στη μεταφορά μέρους αυτών στην ΤτΕ δεν έγινε δεκτή με ιδιαίτερη ικανοποίηση από τους φορείς που συμμετέχουν στα Διοικητικά Συμβούλια, καθώς η αξίωση αποζημίωσης από το Δημόσιο δεν τα διασφαλίζει από πιθανές απώλειες εσόδων. Οι περισσότεροι διοικητές των Ταμείων, είτε είναι διορισμένοι από την προηγούμενη κυβέρνηση είτε από τη νέα, δεν έχουν ιδιαίτερες ενστάσεις για την τοποθέτηση. Αντιθέτως, αντιδρούν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, των εργοδοτών και των συνταξιούχων στα Δ.Σ. γιατί θεωρούν αφενός ότι τα ρευστά διαθέσιμα πρέπει να είναι διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή για να καλύπτουν έκτακτες ταμειακές ανάγκες, αφετέρου ότι το κράτος δεν έχει επιδείξει στο παρελθόν την καλύτερη συμπεριφορά με τα αποθεματικά των ασφαλιστικών οργανισμών. «Οποιος καεί απ τον χυλό φυσάει και το γιαούρτι» φαίνεται να δηλώνουν οι εκπρόσωποι των ασφαλισμένων, παρ ότι ο αρμόδιος Δ. Μάρδας προσπαθεί να τους πείσει, με το ιδιαίτερα σημαντικό επιτόκιο της τάξης του 2,2% με 2,5%. τους σε κρατικούς τίτλους. Εκτιμάται ότι από εκεί θα μπορούσε να βρεθεί ένα σημαντικό κονδύλι για να καλυφθούν οι ανάγκες των επόμενων εβδομάδων, αλλά και αυτό εξαρτάται από τις διοικήσεις των επιχειρήσεων. 3. Εντονότερη ενεργοποίηση των ελληνικών τραπεζών στα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου. Το σχέδιο προβλέπει ότι οι τράπεζες θα μπορέσουν να αγοράσουν περισσότερα έντοκα γραμμάτια ώστε να μειωθεί Πώς οι Κινέζοι χάνουν την υπομονή τους του επικείμενου ταξιδιού των κ. Δραγασάκη και Κοτζιά. Η κινεζική πλευρά θα ήθελε να συνοδεύονται από επιχειρηματίες και να επισκεφθούν τις έδρες μεγάλων επιχειρήσεων, ειδικά αυτών που έχουν εκφράσει ενδιαφέρον, αλλά χάνουν την υπομονή τους, για επενδύσεις στην Ελλάδα. Αυτό που γίνεται ξεκάθαρο είναι ότι η Κίνα δεν θέλει σε καμία περίπτωση να παίξει τον ρόλο γεωπολιτικού πιονιού στην εν εξελίξει διαπραγμάτευση της Ελλάδας με την Ευρωζώνη. Κάθε άλλο. Βλέπει την Ελλάδα ως κομμάτι μιας ευρύτερης σινοευρωπαϊκής συνεργασίας και ενδιαφέρεται κυρίως για μπίζνες. Λίγο πριν από τις εκλογές, την Αθήνα επρόκειτο να επισκεφθεί αντιπροσωπεία που είχε στόχο τη δημιουργία ενός πολύ μεγάλου κέντρου logistics, το οποίο θα ήταν συνδεδεμένο με το λιμάνι του Πειραιά. Η επίσκεψη αναβλήθηκε λόγω της πολιτικής αβεβαιότητος. «Παγωμένες» ευκαιρίες Η μεγάλη εταιρεία FOSUN ενδιαφέρεται για την επένδυση στο Ελληνικό. Το κινεζικό αναπτυξιακό fund είχε συνεργασθεί με τη ΔΕΗ για τη δημιουργία σταθμών παραγωγής ρεύματος στη Βόρεια Αφρική. Ολες αυτές οι επενδυτικές ευκαιρίες έχουν προς το παρόν «παγώσει». η συμμετοχή της ΤτΕ σε αυτά. Ετσι, τα διαθέσιμα της ΤτΕ θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από το κράτος μέσω βραχυχρόνιου δανεισμού (repos). 4. Εκταμίευση των κερδών του Ευρωσυστήματος επί των ελληνικών ομολόγων (SMP s) ύψους 1,9 δισ. ευρώ. Αυτό, όμως, απαιτεί τουλάχιστον την εφαρμογή κάποιων μεταρρυθμίσεων από την πλευρά της κυβέρνησης και είναι τμήμα των υπό εξέλιξη διαπραγματεύσεων. Αξίζει, τέλος, να υπογραμμισθεί πως στο τραπέζι βρίσκεται μία ενδεχόμενη πρόσκληση και προς τον κ. Τσίπρα να επισκεφθεί την κινεζική πρωτεύουσα. Οι πληροφορίες, ωστόσο, αναφέρουν ότι δεν θα ενεργοποιηθεί αν προηγουμένως δεν υπάρξουν απτές κινήσεις που να δείχνουν ότι η Αθήνα θέλει να ξανακτίσει σχέσεις εμπιστοσύνης με το Πεκίνο. «Θέλουμε αποφάσεις, θετικές και άμεσες ενέργειες τώρα», υπογράμμιζε Κινέζος αξιωματούχος που γνωρίζει σε βάθος τις διμερείς σχέσεις. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι εκπέμπεται ένα κινεζικό SOS για τις ελληνοκινεζικές σχέσεις σε μια στιγμή που ο πρωθυπουργός δίνει πολύ μεγάλη σημασία στη στρατηγική σχέση με την Κίνα. Οσο διαρκεί όμως αυτή η κατάσταση, όλα δείχνουν να τελούν υπό αίρεση. Γι αυτό και όσοι γνωρίζουν όλα τα παραπάνω δεν αιφνιδιάζονται από το γεγονός ότι η κινεζική παρουσία στις εκδόσεις των εντόκων γραμματίων της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Το γεγονός ότι «μπήκαν» μέχρι τώρα μόλις 200 εκατ. ευρώ λαμβάνοντας υπόψη τις κινεζικές δυνατότητες δεν αποτελεί τίποτε άλλο παρά μια απλή σταγόνα... AFP / DANIEL ROLAND «Πρέπει να κάνει τη στροφή και ο ΣΥΡΙΖΑ» Συνέντευξη στον απεσταλμένο μας στην ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΕΛΛΙΣ Ο Αλέξης Τσίπρας αντιλαμβάνεται πλέον τη δύσκολη πραγματικότητα και έχει κάνει τη στροφή από την αντιπολιτευτική ρητορική της προεκλογικής περιόδου στον ρεαλισμό της διακυβέρνησης, τονίζει στην «Κ» ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF), Τσαρλς Κόλινς. Θεωρεί, δε, πως τώρα η κύρια πρόκληση είναι να κάνει το ίδιο και ο ΣΥΡΙΖΑ, νομοθετώντας τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Σημειώνει ότι η τρόικα ανησύχησε όταν άκουσε τις πρώτες ανακοινώσεις της νέας κυβέρνησης, με τις οποίες απομακρυνόταν από το συμφωνηθέν πρόγραμμα, περιγράφει ως «καθοριστική» για τη συνέχεια την αυριανή συνάντηση του Ελληνα πρωθυπουργού με τη Γερμανίδα καγκελάριο, ενώ επισημαίνει πως ένα «κούρεμα» χρέους τώρα είναι πολιτικά δύσκολο, αλλά θα μπορούσε να εξεταστεί στο μέλλον. Ο κ. Κόλινς, ο οποίος έως το 2013 ήταν βοηθός υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, σημειώνει ότι ο πρόεδρος Ομπάμα θεωρεί την επιμονή των Ευρωπαίων στη λιτότητα υπερβολική και ζητεί από όλους να προσεγγίσουν με «ρεαλισμό» το ζήτημα της Ελλάδας. Σε τι κατάσταση βρίσκεται η ελληνική οικονομία; Είναι σαφές ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Χρειάζεται να βρει έναν τρόπο να προχωρήσει και να επεκτείνει το πρόγραμμα, ώστε να διασφαλίσει πρόσβαση στη ρευστότητα που χρειάζεται για να αποφύγει μια βαριά ασφυξία. Μπορεί να την αποφύγει; Υπάρχουν τρόποι να προχωρήσει προς τη σωστή κατεύθυνση. Η κυβέρνηση ανακαλύπτει τις πραγματικότητες της διαχείρισης ενός πολύπλοκου και εξαιρετικά απαιτητικού περιβάλλοντος. Στην αρχή, όταν ήρθαν στην εξουσία, νόμιζαν ότι θα υπήρχε πολύ μεγαλύτερη προθυμία από την Κομισιόν, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ για να διαπραγματευθούν. Τώρα αντιλαμβάνονται ότι τα περιθώρια που έχουν για να διαπραγματευθούν είναι πολύ περιορισμένα. Είναι οι εταίροι υπερβολικά σκληροί έναντι μιας αριστερής κυβέρνησης; Η τρόικα ανησύχησε όταν άκουσε τις πρώτες ανακοινώσεις της νέας κυβέρνησης, με τις οποίες απομακρυνόταν από το συμφωνηθέν πρόγραμμα με έναν τρόπο που θα έπληττε τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Τι ακριβώς ενόχλησε; Οι ανακοινώσεις για αύξηση του κατώτατου μισθού, η υποχώρηση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, όλα αυτά δημιούργησαν έντονο προβληματισμό για την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, τη δυνατότητα της χώρας να εφαρμόσει ένα βιώσιμο αναπτυξιακό μοντέλο. Πώς αποτιμάτε τον κ. Τσίπρα; Είναι ευφυής, δυναμικός και σαφώς ένας καλός πολιτικός αφού εξασφάλισε τη λαϊκή υποστήριξη στις εκλογές. Εχω την αίσθηση πως έχει ήδη περάσει από την προεκλογική καμπάνια στη διακυβέρνηση της χώρας. Αντιλαμβάνεται τη δύσκολη πραγματικότητα στο σημερινό περιβάλλον. Η κύρια πρόκληση είναι τώρα να κάνει και ολόκληρος ο ΣΥ- ΡΙΖΑ την αναγκαία στροφή προς τον ρεαλισμό της διακυβέρνησης. Να ψηφίσει τις μεταρρυθμίσεις και να εφαρμόσει την πολιτική που απαιτείται. Η αυριανή συνάντηση Τι πρέπει να περιμένουμε από την αυριανή συνάντηση Τσίπρα - Μέρκελ; Η επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού στο Βερολίνο και η συνάντησή του με την κ. Μέρκελ προσφέρει καθοριστική ευκαιρία για να ξεκαθαρίσει το τοπίο στις σχέσεις Αθήνας - Βερολίνου, να υπάρξει κοινός τόπος και να καταστεί δυνατή η υλοποίηση του προγράμματος για την Ελλάδα. Πώς βλέπουν οι εταίροι τις διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα; Η τρόικα, αν μπορώ να χρησιμοποιήσω αυτή τη λέξη, είναι πρόθυμη να διαπραγματευθεί κάποιες προσαρμογές στις παραμέτρους του προγράμματος, εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δείξει ότι είναι από την πλευρά του σε θέση να ενδυναμώσει το πρόγραμμα σε κάποιες άλλες πτυχές του, όπως π.χ. σε ό,τι αφορά την είσπραξη των φόρων, όπου οι προηγούμενες κυβερνήσεις υπολείπονταν. Εάν ο ΣΥ- ΡΙΖΑ καταθέσει ένα αξιόπιστο σύστημα σε αυτόν τον τομέα, θα μπορούσε να εξασφαλίσει προσαρμογές σε άλλους τομείς. Η τρόικα έχει δείξει ότι είναι πρόθυμη να εξετάσει ένα διαφορετικό πρωτογενές πλεόνασμα. Το προηγούμενο ήταν πολύ υψηλό και μεγαλύτερο από ό,τι απαιτείτο σε ένα περιβάλλον τόσο χαμηλών επιτοκίων. Είναι έτοιμοι να συζητήσουν και περαιτέρω επιμήκυνση της αποπληρωμής των δανείων. Αλλά όχι «κούρεμα». Σε αυτή τη συγκυρία είναι πολιτικά δύσκολο για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε ένα τέτοιο βήμα. Αλλωστε, αυτό δεν είναι αναγκαίο για τη διασφάλιση της βραχυπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους. Στην πορεία θα μπορούσε να συζητηθεί, αλλά σίγουρα όχι τώρα. Οι παρεμβάσεις Ομπάμα και του υπ. Οικονομικών Λιου; Επηρεάζουν ώς ένα βαθμό. Οταν βρισκόμουν στο υπουργείο Οικονομικών ήμασταν ενεργά αναμεμειγμένοι αναζητώντας τρόπους υπέρβασης των εμποδίων. Βλέπαμε με κατανόηση την ελληνική περίπτωση και το γεγονός ότι η χώρα χρειαζόταν σημαντική εξωτερική βοήθεια σε αντάλλαγμα για ένα φιλόδοξο πρόγραμμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Θεωρούσαμε ότι η πίεση των Ευρωπαίων για δημοσιονομική λιτότητα ήταν υπερβολική. Εχει αλλάξει αυτή η κατάσταση; Οι Ευρωπαίοι είναι τώρα περισσότερο πρόθυμοι να εξετάσουν και άλλες ενέργειες, αλλά είναι σαφές ότι η Ελλάδα πρέπει να κάνει βαθιές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Εχει υλοποιήσει μια τεράστια δημοσιονομική προσαρμογή και αυτό πρέπει να αναγνωρισθεί. Στο υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ εξακολουθούν να ανησυχούν για την Ελλάδα, μια ιστορική σύμμαχο, αλλά και για το γενικότερο οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον στην Ευρώπη και τις συνέπειες που θα μπορούσε να έχει στο ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα μια έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ. Πάντως, θεωρούν πολύ υποβοηθητικό το δίχτυ ασφαλείας της ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, κάτι που επιβεβαιώνεται από την περιορισμένη αντίδραση των αγορών στις πιέσεις στην Ελλάδα. Πάντως, όσο και αν έχουν βελτιωθεί τα δεδομένα η αβεβαιότητα υπάρχει, και υπό αυτό το πρίσμα οι ΗΠΑ θέλουν να αποφύγουν κάθε εξέλιξη προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτό για το οποίο πιέζουν οι ΗΠΑ είναι να υπάρξουν ρεαλιστικές διαπραγματεύσεις από όλες τις πλευρές. Πόσο πιθανό είναι το Grexit; Αυτή τη στιγμή το Grexit δείχνει λιγότερο πιθανό. Ημουν πιο ανήσυχος πριν από μερικές εβδομάδες, κατά την αρχική περίοδο της νέας ελληνικής κυβέρνησης που έδειχνε να μην αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα και έδειχνε πολύ απόλυτη έναντι των Ευρωπαίων εταίρων της. Οι αγορές αντέδρασαν αρνητικά και σημειώθηκαν μεγάλες εκροές καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες. Τώρα δείχνουν πιο ρεαλιστές και δεν νομίζω ότι βρισκόμαστε κοντά σε σενάριο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Οι επόμενοι μήνες θα είναι δύσκολοι καθώς η Ελλάδα θα καταβάλλει προσπάθειες να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της προς το ΔΝΤ και την ΕΚΤ. Τα πράγματα είναι πολύ πιεσμένα, όμως υπάρχουν τρόποι να βρεθούν λύσεις μέσω κάποιων καθυστερήσεων πληρωμών στο εσωτερικό. Βλέπετε περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων; Θα επέφερε τεράστιο πλήγμα στην οικονομία και καμία ελληνική κυβέρνηση δεν θα ήθελε να την εφαρμόσει. Θα εφαρμοζόταν σε ένα καταστροφικό σενάριο, όπου δεν θα υπήρχε πρόγραμμα και οι Ελληνες καταθέτες θα ανησυχούσαν ότι θα μειωθεί η αξία των αποταμιεύσεών τους. Αν υπάρχει πρόοδος προς μια ρεαλιστική συμφωνία, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα σταθεροποιείται.