Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης κατηγορίας

Transcript

1 Πρακτικός οδηγός 6 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

2 2 Πρακτικός οδηγός Έκδοση Αλλαγές Ημερομηνία Έκδοση 1.0 Έκδοση 2.0 Πρώτη έκδοση. Μάρτιος 2010 Αναθεώρηση του πρακτικού οδηγού όσον αφορά τη δομή και το περιεχόμενο. Η επικαιροποίηση περιλαμβάνει τα εξής: Διόρθωση κατεστραμμένων υπερσυνδέσμων σε όλο το κείμενο. Αλλαγές στα στιγμιότυπα οθόνης της IUCLID με βελτίωση των σχετικών κειμένων για μεγαλύτερη σαφήνεια. Δεκέμβριος 2012 Πρακτικός οδηγός 6 - Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Κωδικός αναφοράς: ECHA-10-B-11.1-EL ISBN-13: ISSN: Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος 2012 Γλώσσα: EL Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων, 2012 Εξώφυλλο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων Παραίτηση από κάθε ευθύνη: Το παρόν κείμενο αποτελεί μετάφραση εργασίας ενός εγγράφου που δημοσιεύθηκε αρχικά στην αγγλική γλώσσα. Το πρωτότυπο κείμενο διατίθεται στον δικτυακό τοπο του ECHA. Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής με τη μορφή «Πηγή: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων, εφόσον υποβάλλεται σχετική γραπτή κοινοποίηση στη Μονάδα Επικοινωνίας του ECHA (publications@echa.europa.eu). Αν έχετε απορίες ή παρατηρήσεις σχετικά με το παρόν έγγραφο, παρακαλείσθε να τις αποστείλετε (με τον κωδικό αναφοράς και την ημερομηνία έκδοσης) χρησιμοποιώντας το έντυπο αίτησης πληροφοριών. Το έντυπο αίτησης πληροφοριών διατίθεται στη σελίδα επικοινωνίας του ECHA στην ηλεκτρονική διεύθυνση: Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων Ταχυδρομική διεύθυνση: P.O. Box 400, FI Helsinki, Φινλανδία Διεύθυνση επισκέψεων: Annankatu 18, Helsinki, Φινλανδία Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu

3 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος Πίνακας περιεχομένων 1. Εισαγωγή Προετοιμασία για τη συγκριτική προσέγγιση και την ομαδοποίηση Τι είναι η συγκριτική προσέγγιση; Τι είναι η κατηγορία (ομάδα) ουσιών; Ανάπτυξη υπόθεσης για μια κατηγορία Χαρακτηρισμός ουσιών Συνολική αξιολόγηση της επάρκειας και της υποβολής δεδομένων Ερωτήσεις σχετικά με την εφαρμογή της έννοιας της Ποια έγγραφα καθοδήγησης του κανονισμού REACH πρέπει να συμβουλευτούν οι ενδιαφερόμενοι; Πώς αναπτύσσεται μια κατηγορία; Πώς χαρακτηρίζεται η συνοχή μιας ; Πόσα μέλη πρέπει να έχει μια κατηγορία; Η εκτίμηση της επαρκεί για την ταξινόμηση και επισήμανση ή/και την αξιολόγηση κινδύνων; Πότε μια κατηγορία θεωρείται επαρκώς τεκμηριωμένη; Ερωτήσεις σχετικά με την αναφορά της έννοιας της Πώς αναφέρεται μια σύγκριση ένα-προς-ένα μέσω του IUCLID 5; Πώς δημιουργείται μια κατηγορία στο IUCLID 5; Πώς δημιουργείται(ούνται) ο(οι) φάκελος(οι) καταχώρισης για μια ουσία που είναι μέλος ; Μεμονωμένη υποβολή φακέλου Κοινή υποβολή φακέλων (κύριος καταχωρίζων και μέλη) Καθήκοντα κύριου καταχωρίζοντος Καθήκοντα μελών κοινής υποβολής Πώς αναφέρεται μια κατηγορία στην έκθεση χημικής ασφάλειας (Chemical Safety Report-CSR); Περισσότερες πληροφορίες Πίνακας εικόνων Εικόνα 1: Ενότητα στο IUCLID Εικόνα 2: Μέλη (σύνολα δεδομένων όλων των ουσιών που χρησιμοποιούνται στην κατηγορία) Εικόνα 3: Εμφάνιση στον πίνακα της όλων των πληροφοριών που είναι διαθέσιμες στα διάφορα σύνολα δεδομένων ουσίας Εικόνα 4: Επιλογή στον πίνακα της της γραμμής που αντιστοιχεί στην παράμετρο «διαλυτότητα σε διαλύτη» Εικόνα 5: Παράδειγμα πίνακα στο IUCLID Εικόνα 6: Επισκόπηση των διαθέσιμων δεδομένων για τη «Βραχυπρόθεσμη τοξικότητα σε ψάρια» για τα διάφορα μέλη της Εικόνα 7: Πληροφορίες σχετικές με την ουσία Εικόνα 8: Επιλογή της ή των κατηγοριών που σχετίζονται με την ουσία προς Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

4 4 Πρακτικός οδηγός καταχώριση Εικόνα 9: Επισκόπηση των απαραίτητων πληροφοριών στις ενότητες 1 έως 3 του IUCLID για τα μέλη της Εικόνα 10: Επισκόπηση των συστατικών του φακέλου Εικόνα 11: Επιλογή της ή των κατηγοριών που σχετίζονται με την ουσία προς καταχώριση Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu

5 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος Εισαγωγή Ο σκοπός του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 για την καταχώριση, την αξιολόγηση, της αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (εφεξής, κανονισμός REACH) παρατίθεται στο προοίμιό του, συμπεριλαμβανομένης της αιτιολογικής σκέψης 1, όπου ορίζεται ότι: «Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προάγει επίσης την ανάπτυξη εναλλακτικών μεθόδων για την αξιολόγηση των κινδύνων των ουσιών». Στο ίδιο πνεύμα, το άρθρο 13 του κανονισμού REACH ορίζει ότι: «Οι πληροφορίες για τις εγγενείς ιδιότητες των ουσιών μπορούν να παρασκευάζονται με άλλα μέσα εκτός των δοκιμών, εφόσον πληρούνται οι όροι του παραρτήματος XI. Ιδίως, όσον αφορά την τοξικότητα για τον άνθρωπο, οι πληροφορίες παράγονται, όταν είναι δυνατόν, με άλλα μέσα εκτός των δοκιμών σε σπονδυλωτά, με τη χρήση εναλλακτικών μεθόδων, παραδείγματος χάριν, με in vitro μεθόδους, με τη χρήση μοντέλων ποιοτικών ή ποσοτικών σχέσεων δομής-δραστικότητας ή από πληροφορίες για ουσίες με ανάλογη χημική δομή (ομαδοποίηση ή σύγκριση)» (η έμφαση του συντάκτη). Σε αυτή τη βάση, όπως περιγράφεται επίσης στο παράρτημα XI του κανονισμού REACH, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια συγκριτική προσέγγιση ή προσέγγιση για την εκπλήρωση των απαιτήσεων πληροφοριών του κανονισμού REACH και, κατ επέκταση, για την προσαρμογή του τυπικού συστήματος δοκιμών. Αυτό είναι εφικτό μόνον εφόσον πληρούνται ορισμένα κριτήρια. Αν η προσέγγιση επαρκεί, μπορεί να αποφευχθεί η διενέργεια περιττών δοκιμών. Η συγκριτική προσέγγιση και η προσέγγιση μπορούν να χρησιμοποιηθούν επίσης για τον καθορισμό των αναγκών διενέργειας περαιτέρω δοκιμών στο πλαίσιο ολοκληρωμένων στρατηγικών δοκιμών, προκειμένου να είναι εφικτός ο αποτελεσματικός καθορισμός των στόχων των δοκιμών. Αυτές οι προσεγγίσεις μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο της προσέγγισης του βάρους της απόδειξης, ούτως ώστε να υποστηρίξουν ένα συμπέρασμα σχετικά με μια παράμετρο του κανονισμού REACH. Επιπλέον, η αξιολόγηση μιας σειράς χημικών προϊόντων ως μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική και πιο ακριβής από την αξιολόγηση μεμονωμένων ενώσεων. Ο παρών πρακτικός οδηγός παρέχει μια επισκόπηση των σημαντικών πρακτικών πτυχών σχετικά με τους τρόπους ανάπτυξης και υποβολής στο IUCLID 5 μιας συγκριτικής προσέγγισης ή/και μιας προσέγγισης χημικής για ουσίες προς καταχώριση δυνάμει του κανονισμού REACH. Ωστόσο, δεν περιγράφει τις απαιτήσεις για την επιτυχημένη υποβολή στον έλεγχο τεχνικής πληρότητας ή στον έλεγχο συμμόρφωσης κατά την αξιολόγηση του φακέλου. Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

6 6 Πρακτικός οδηγός Προετοιμασία για τη συγκριτική προσέγγιση και την ομαδοποίηση 2.1 Τι είναι η συγκριτική προσέγγιση; Η συγκριτική προσέγγιση είναι μια τεχνική για τη συμπλήρωση των ελλείψεων σε δεδομένα σε περίπτωση που οι πληροφορίες σχετικά με μια παράμετρο ενός χημικού προϊόντος χρησιμοποιούνται για την πρόβλεψη της ίδιας παραμέτρου σε ένα άλλο χημικό προϊόν το οποίο θεωρείται παρόμοιο ως προς κάποια σημαντική πτυχή που σχετίζεται με την εν λόγω παράμετρο, π.χ. τρόπος δράσης, τοξικοκινητική, μεταβολισμός κλπ. Η σύγκριση μπορεί να οδηγήσει σε ποιοτικό ή ποσοτικό αποτέλεσμα. Η σύγκριση μπορεί να πραγματοποιηθεί με τους ακόλουθους τρόπους για την κάλυψη των ελλείψεων σε δεδομένα: Ένα-προς-ένα (ένα ανάλογο χρησιμοποιείται για την πραγματοποίηση εκτιμήσεων για ένα μόνο χημικό προϊόν) Ένα-προς-πολλά (ένα ανάλογο χρησιμοποιείται για την πραγματοποίηση εκτιμήσεων για δύο ή περισσότερα χημικά προϊόντα) Πολλά-προς-ένα (δύο ή περισσότερα ανάλογα χρησιμοποιούνται για την πραγματοποίηση εκτιμήσεων για ένα μόνο χημικό προϊόν) Πολλά-προς-πολλά (δύο ή περισσότερα ανάλογα χρησιμοποιούνται για την πραγματοποίηση εκτιμήσεων για δύο ή περισσότερα χημικά προϊόντα) Οι αρχές της ομαδοποίησης χημικών προϊόντων (χημικές κατηγορίες) που περιγράφονται στον παρόντα πρακτικό οδηγό ισχύουν επίσης για τη σύγκριση, για παράδειγμα η ανάγκη προσδιορισμού των δομών και των προφίλ καθαρότητας και των δύο (ή περισσότερων) ουσιών, η ανάγκη αιτιολόγησης της σύγκρισης με κριτήριο τη χημική ομοιότητα, καθώς και η ανάγκη τεκμηρίωσης των πληροφοριών ομαδοποίησης και σύγκρισης. 2.2 Τι είναι η κατηγορία (ομάδα) ουσιών; Οι ουσίες των οποίων οι φυσικοχημικές, τοξικολογικές ή/και οικοτοξικολογικές ιδιότητες είναι πιθανό να είναι παρεμφερείς ή εμφανίζουν κανονικότητα λόγω ανάλογης χημικής δομής μπορούν να θεωρούνται ως ομάδα ή ως «κατηγορία» ουσιών. Οι ομοιότητες αυτές μπορεί να οφείλονται σε αρκετούς παράγοντες: Κοινή λειτουργική ομάδα Κοινές πρόδρομες ουσίες ή προϊόντα αποδόμησης Σταθερή τάση στη μεταβολή του μεγέθους των ιδιοτήτων Κοινά συστατικά ή χημική τάξη Στο πλαίσιο της, είναι δυνατή η εκτίμηση μιας ιδιότητας μέσω σύγκρισης, ανάλυσης τάσεων ή/και (ποσοτικών) σχέσεων δομής-δραστικότητας [(Q)SAR]. Για μια δεδομένη ποσοτική παράμετρο, τα μέλη της συχνά μπορούν να συσχετιστούν μέσω τάσεων. 2.3 Ανάπτυξη υπόθεσης για μια κατηγορία Στην ενότητα 3.2 «Πώς αναπτύσσεται μια κατηγορία;» περιλαμβάνονται πρακτικές πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο διαμόρφωσης μιας. Μια βάση για την ομαδοποίηση των Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu

7 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος επιθυμητών χημικών προϊόντων (με κριτήριο την ομοιότητά τους) πρέπει να καθορίζεται σύμφωνα με τους κανόνες ομοιότητας που καθορίζονται στο παράρτημα XI του κανονισμού REACH και αναπτύσσονται περαιτέρω στο κεφάλαιο R.6 της Καθοδήγησης σχετικά με τις απαιτήσεις πληροφοριών και την αξιολόγηση χημικής ασφάλειας του κανονισμού REACH. Αυτή μπορεί να διαμορφωθεί βάσει της χημικής δομής, π.χ. μιας κοινής λειτουργικής ομάδας, ή/και αυξητικών αλλαγών στο μήκος της ανθρακικής αλυσίδας σε όλη την κατηγορία, ή βάσει άλλων κοινών ιδιοτήτων, όπως κοινές πρόδρομες ουσίες ή/και προϊόντα αποδόμησης (μεταβολίτες ή προϊόντα περιβαλλοντικής αποδόμησης), ή βάσει μιας σταθερής τάσης της μεταβολής του μεγέθους των ιδιοτήτων σε όλη την κατηγορία. Η υπόθεση για τη διαμόρφωση ενός περιγραφικού ορισμού ομάδας πρέπει να χρησιμοποιείται για τον καθορισμό των χαρακτηριστικών που πρέπει να έχει ένα χημικό προϊόν για να ανήκει στην κατηγορία (και πιθανώς των κανόνων αποκλεισμού). Οι κανόνες ομοιότητας, οι οποίοι μπορεί επίσης να αποκαλούνται κριτήρια ή αρχές, μπορούν να χρησιμοποιούνται μεμονωμένα. Ωστόσο, μια κατηγορία (και ομοιότητα) μπορεί να στηρίζεται σε περισσότερες από μία βάσεις, για παράδειγμα τόσο στο μήκος αλυσίδας όσο και στη μεταβολική οδό. Οι πολλαπλές αιτιολογήσεις συνήθως αυξάνουν το βαθμό εμπιστοσύνης στην κατηγορία. Η υπόθεση βοηθά να προσδιοριστεί κατά πόσον η ομαδοποίηση ισχύει για τα μέλη της αναφορικά είτε με τις περιβαλλοντικές είτε με τις τοξικολογικές παραμέτρους ή και με τις δύο και κατά πόσον η ομαδοποίηση επαρκεί ανεξάρτητα από την οδό έκθεσης και τη διάρκεια των επιδράσεων. 2.4 Χαρακτηρισμός ουσιών Είναι σημαντικό οι χημικές δομές και τα προφίλ καθαρότητας όλων των μελών της να καθορίζονται σαφώς προκειμένου να είναι εφικτή η διατύπωση της υπόθεσης, δεδομένου ότι οι διαφορές στις προσμείξεις ή στη στερεοχημεία μπορούν να επηρεάσουν τη δραστικότητα και τις χημικές ιδιότητες. Οι χημικές δομές όλων των συστατικών της καταχωρισμένης ουσίας (συμπεριλαμβανομένων των προσμείξεων, αν κρίνεται σκόπιμο) πρέπει ομοίως να καθορίζονται σαφώς. Συνιστάται στους καταχωρίζοντες να συμβουλεύονται την Καθοδήγηση σχετικά με τον προσδιορισμό και την ονοματοδοσία ουσιών δυνάμει του κανονισμού REACH για όλα τα μέλη της, όχι μόνο για την προς καταχώριση ουσία ή ουσίες. Οι ουσίες UVCB θα πρέπει να χαρακτηρίζονται με όσο το δυνατό μεγαλύτερη σαφήνεια και ακρίβεια. Είναι προς το συμφέρον του καταχωρίζοντος να περιγράφει τη σύνθεση της ουσίας με τη μεγαλύτερη δυνατή σαφήνεια προκειμένου να χρησιμοποιεί κατά τον βέλτιστο δυνατό τρόπο τα δεδομένα. Στο IUCLID 5, για κάθε αρχείο μελέτης που τεκμηριώνει δεδομένα τα οποία χρησιμοποιούνται για μια συγκριτική προσέγγιση ή προσέγγιση, θα πρέπει να καθορίζεται η ταυτότητα της ουσίας δοκιμής, εάν διαφέρει από την ταυτότητα που ορίζεται στην ενότητα 1 του φακέλου REACH. Για παράδειγμα, θα πρέπει να παρέχονται λεπτομέρειες σχετικά με τη χημική ονομασία, τον αριθμό CAS ή EΚ για το κύριο συστατικό ή συστατικά, τις προσμείξεις και τον αριθμό παρτίδας, αν είναι διαθέσιμες. 2.5 Συνολική αξιολόγηση της επάρκειας και της υποβολής δεδομένων Το παράρτημα ΧΙ του κανονισμού REACH προβλέπει την ομαδοποίηση ουσιών και τη συγκριτική προσέγγιση για την κάλυψη των κενών σε δεδομένα, αν πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις: 1. Τα αποτελέσματα επαρκούν για την ταξινόμηση και επισήμανση ή/και την αξιολόγηση του κινδύνου 2. Τα αποτελέσματα καλύπτουν επαρκώς και αξιόπιστα τις βασικές παραμέτρους που διερευνώνται στις αντίστοιχες μεθόδους δοκιμών 3. Καλύπτεται διάρκεια έκθεσης συγκρίσιμη ή μεγαλύτερη από την αντίστοιχη μέθοδο δοκιμών, αν η συγκεκριμένη παράμετρος είναι συναφής Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

8 8 Πρακτικός οδηγός Παρέχεται επαρκής και αξιόπιστη τεκμηρίωση της εφαρμοζόμενης μεθόδου. Οι προσεγγίσεις ομαδοποίησης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόβλεψη του αποτελέσματος για μία επιμέρους παράμετρο ή για πολλαπλές παραμέτρους, αν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα. Σε γενικές γραμμές, οι συγκριτικές προσεγγίσεις που ισχύουν για περισσότερες από μία παραμέτρους είναι πιο πιθανό να είναι έγκυρες από αυτές που εστιάζουν σε μία μόνο παράμετρο. Η συμπερίληψη τόσο μακροπρόθεσμων όσο και βραχυπρόθεσμων παραμέτρων μπορεί επίσης να αυξήσει την εμπιστοσύνη στην υπόθεση. Ωστόσο, είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη ότι η εγκυρότητα μιας εξαρτάται από την ποιότητα και την ποσότητα των δεδομένων που είναι διαθέσιμα για όλα τα μέλη της, καθώς και από το βαθμό ομοιότητας (δομικής, μεταβολικής, ως προς τον τρόπο δράσης/τη δραστικότητα) των μελών. Όταν ένας φάκελος καταχώρισης περιέχει μια χημική κατηγορία, είναι απαραίτητο να συμπεριλαμβάνει μια αξιολόγηση της εγκυρότητας της προσέγγισης ομαδοποίησης για κανονιστικούς σκοπούς. Σε όλες τις περιπτώσεις, μια πρόβλεψη μέσω συγκριτικής ανάλυσης, (Q)SAR και/ή ανάλυσης τάσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέρος μιας ευρύτερης προσέγγισης βάρους της απόδειξης ή ως συμπληρωματικές πληροφορίες. Για την τεκμηρίωση της εγκυρότητας της συγκριτικής ανάλυσης, είτε ως μέρος μιας είτε όχι, υφίστανται οι ακόλουθες επιλογές: 1. Χρήση του αντικειμένου Category (Κατηγορία) του IUCLID 5 για την αναφορά της αξιολόγησης στα πεδία κάτω από την επικεφαλίδα «Justifications and discussions» (Αιτιολογήσεις και συζητήσεις) (βλ. ενότητα 4.2 Πώς δημιουργείται μια κατηγορία στο IUCLID 5). 2. Χωρίς χρήση του αντικειμένου Category (Κατηγορία) του IUCLID 5: α) αν η αξιολόγηση της εγκυρότητας σχετίζεται με όλες τις παραμέτρους σε μια κατηγορία, το υπόδειγμα αναφοράς (που παρουσιάζεται στο κεφάλαιο R της Καθοδήγησης σχετικά με τις απαιτήσεις πληροφοριών και την αξιολόγηση χημικής ασφάλειας) μπορεί να επισυναφθεί στην ενότητα 13. Το υπόδειγμα αναφοράς για ανάλογα είναι διαθέσιμο στο κεφάλαιο R β) σε περίπτωση που η αιτιολόγηση σχετίζεται με μερικές μόνο παραμέτρους, τότε η αξιολόγηση της εγκυρότητας του υποδείγματος αναφοράς μπορεί να επισυναφθεί [στο πεδίο «attached background material» (συνημμένο υποστηρικτικό υλικό)] ή να εισαχθεί απευθείας στο αρχείο μελέτης παραμέτρου [στο πεδίο ελεύθερου κειμένου «overall remarks» (γενικές παρατηρήσεις)]. το ίδιο ισχύει για το πρότυπο αναφοράς αναλόγου, εφόσον χρησιμοποιήθηκε προσέγγιση αναλόγου. Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu

9 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος Ερωτήσεις σχετικά με την εφαρμογή της έννοιας της 3.1 Ποια έγγραφα καθοδήγησης του κανονισμού REACH πρέπει να συμβουλευτούν οι ενδιαφερόμενοι; Στην Καθοδήγηση σχετικά με τις απαιτήσεις πληροφοριών και την αξιολόγηση χημικής ασφάλειας διατίθεται μια περίληψη με θέμα τη χρήση δεδομένων που δεν βασίζονται σε δοκιμές και τα οποία προκύπτουν από την εφαρμογή (Q)SAR και προσεγγίσεων ομαδοποίησης, βλ.: Κεφάλαιο R.4: Evaluation of available information (Αξιολόγηση διαθέσιμων πληροφοριών): R Data obtained by grouping approaches (Δεδομένα που προκύπτουν από προσεγγίσεις ομαδοποίησης) Στην Καθοδήγηση σχετικά με τις απαιτήσεις πληροφοριών και την αξιολόγηση χημικής ασφάλειας περιλαμβάνεται μια ενότητα αφιερωμένη στην ομαδοποίηση χημικών προϊόντων, στο: κεφάλαιο R.6: QSARs and grouping of chemicals ((Q)SAR και ομαδοποίηση χημικών προϊόντων): R.6.2 Guidance on the Grouping of Chemicals (Καθοδήγηση σχετικά με την ομαδοποίηση χημικών προϊόντων) Εργαλεία και προσεγγίσεις σχετικά με την παράμετρο ή τις παραμέτρους ενδιαφέροντος παρέχονται από το έγγραφο καθοδήγησης για κάθε παράμετρο που περιλαμβάνεται στην Καθοδήγηση σχετικά με τις απαιτήσεις πληροφοριών και την αξιολόγηση χημικής ασφάλειας, στο: κεφάλαιο R.7: Endpoint specific Guidance (Ειδική για κάθε παράμετρο καθοδήγηση) (7a, 7b και 7c). 3.2 Πώς αναπτύσσεται μια κατηγορία; ΕΝΕΡΓΕΙΑ 1: Έλεγχος σχετικά με το εάν το χημικό προϊόν είναι μέλος μιας ήδη καθορισμένης κατάλληλης. Μερικές κατηγορίες έχουν ήδη περιγραφεί και τεκμηριωθεί. Για παράδειγμα, αν πραγματοποιήσετε αναζήτηση χρησιμοποιώντας ένα προσδιοριστικό χημικού προϊόντος (χημική ονομασία, αριθ. ΕΚ, αριθ. CAS κ.λπ.) στον δικτυακό τόπο του ECHA: Θα βρείτε εάν μια ουσία είναι καταχωρισμένη. Από τον φάκελο καταχώρισης, θα δείτε εάν η ουσία έχει καταχωριστεί ως μέλος μιας. Σε αυτήν την περίπτωση, από τον σύνδεσμο της στο κάτω μέρος του διανεμημένου φακέλου IUCLID θα δείτε ποια άλλα μέλη της αναφέρονται, για ποιες παραμέτρους έχει προταθεί η κατηγορία, καθώς και τυχόν αιτιολογήσεις ή σχόλια για την κατηγορία που παρέχονται από τον καταχωρίζοντα. Οι κατηγορίες που προσδιορίζονται στο πλαίσιο του προγράμματος HPV του ΟΟΣΑ μπορούν να ανευρεθούν απευθείας στον ακόλουθο δικτυακό τόπο του ΟΟΣΑ: Εναλλακτικά, η πραγματοποίηση της αναζήτησης μπορεί να γίνει μέσω της εργαλειοθήκης της εφαρμογής QSAR του ΟΟΣΑ. Μια καλή τακτική είναι να ελέγχετε για ήδη υπάρχουσες κατηγορίες πριν αναπτύξετε καινούριες. Η εγκυρότητα και το εύρος των υφιστάμενων κατηγοριών θα πρέπει να υποβάλλεται σε αντιπαραβολή με τις απαιτήσεις πληροφοριών του κανονισμού REACH. Επιπλέον, όταν ο καταχωρίζων χρησιμοποιεί δεδομένα από μια κατηγορία για σκοπούς καταχώρισης, θα πρέπει να κατέχει νομίμως τις πλήρεις εκθέσεις μελέτης που συνοψίζονται σε ουσιαστικές περιλήψεις Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

10 10 Πρακτικός οδηγός μελέτης, ή να έχει άδεια να αναφερθεί σε αυτές (άρθρο 10 του κανονισμού REACH). Οι υφιστάμενες κατηγορίες μπορεί να χρειαστούν τροποποίηση ή επέκταση με την προσθήκη νέων μελών μετά τη συγκέντρωση πρόσθετων αποδείξεων. ΕΝΕΡΓΕΙΑ 2: Ανάπτυξη υπόθεσης και ορισμός και προσδιορισμός μελών Ορίστε τη βάση για την κατηγορία. Η υπόθεση θα πρέπει να καλύπτει τις χημικές ομοιότητες (αναλογίες) και τάσεις στις ιδιότητες ή/και δράσεις που συνδέουν τα μέλη της μεταξύ τους. Περιγράψτε την τεχνική σύγκρισης (π.χ. μεσοτίμηση των αποτελεσμάτων από μελέτες για τα ανάλογα ή ανάλυση τάσεων ή άλλη συγκεκριμένη υπολογιστική μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για την κάλυψη του κενού δεδομένων). Ορίστε το πεδίο εφαρμογής μιας παραμέτρου στην κατηγορία. Αυτό μπορεί να περιγραφεί με κανόνες συμπερίληψης ή/και αποκλεισμού. Όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής της, ορίστε τα όρια των παρακάτω στοιχείων: λειτουργικές ομάδες δομικές ομοιότητες εύρος τιμών για τις παραμέτρους ενδιαφέροντος (π.χ. εύρος τιμών Log Kow που θα πρέπει να έχουν τα μέλη της ) για κάθε παράμετρο, τρόπο ή μηχανισμό δράσης 1 και μεταβολικές ομοιότητες που στηρίζονται σε τοξικοκινητική αξιολόγηση (βιβλιογραφικά δεδομένα, δεδομένα in vitro), καθώς και σύγκριση των στοιχείων αυτών για κάθε μέλος της. Υπάρχουν διάφορα εργαλεία λογισμικού που διατίθενται ως βοηθήματα στον προσδιορισμό κατάλληλων μελών, όπως η εργαλειοθήκη της εφαρμογής QSAR του ΟΟΣΑ. Η εφαρμογή λογισμικού της εργαλειοθήκης (έκδοση 3.0) είναι διαθέσιμη για μεταφόρτωση από την ηλεκτρονική διεύθυνση: μαζί με πρόσθετο πληροφοριακό υλικό, καθώς και οδηγίες εγκατάστασης και χρήσης. Η εφαρμογή λογισμικού αναπτύχθηκε από κοινού με τον ΟΟΣΑ. Η έκδοση 3 κυκλοφόρησε στα τέλη Οκτωβρίου Αξίζει να σημειωθεί ότι πέραν της υποστήριξης στην ομαδοποίηση ουσιών, η εργαλειοθήκη μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την εξέταση και ιεράρχηση, καθώς και τη διευκόλυνση της βελτιστοποίησης των στρατηγικών δοκιμών στο πλαίσιο μιας ομάδας ουσιών. Η παγκόσμια δικτυακή πύλη για πληροφορίες σχετικά με χημικές ουσίες (echemportal) του ΟΟΣΑ αποτελεί επίσης μια χρήσιμη πηγή πληροφοριών για τα χημικά προϊόντα. Είναι διαθέσιμη στην ηλεκτρονική διεύθυνση: Άλλος ένας τρόπος για τον προσδιορισμό των πιθανών μελών /παρόμοιων ουσιών είναι η αναζήτηση μελών του προκαταρκτικού ΦΑΠΟ μέσω του REACH-IT. Για περισσότερες σχετικές οδηγίες, ανατρέξτε στο εγχειρίδιο χρήστη κλάδου του REACH-IT Μέρος 5 Προκαταρκτικό ΦΑΠΟ, που είναι διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση: 1 Ο τρόπος δράσης ορίζεται ως μια σειρά από βασικά βιολογικά συμβάντα που οδηγούν σε παρατηρούμενη τοξικολογική επίδραση. Ο μηχανισμός δράσης είναι μια αναλυτική περιγραφή της μοριακής βάσης του συμβάντος (βλ. Διεθνές πρόγραμμα για την ασφάλεια των χημικών ουσιών, IPCS - ΠΟΥ). Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu

11 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη μεθοδολογία, βλ. Καθοδήγηση (R.6). ΕΝΕΡΓΕΙΑ 3: Συγκέντρωση δεδομένων για κάθε μέλος Εξοικειωθείτε με τα μέλη της. Συγκεντρώστε όλα τα διαθέσιμα δεδομένα για κάθε μέλος της (συμπεριλαμβανομένων των προφίλ καθαρότητας και προσμείξεων, λεπτομερειών για τη μοριακή δομή των συστατικών, δεδομένων για τις φυσικοχημικές ιδιότητες, παραμέτρων για την τύχη της ουσίας στο περιβάλλον, τοξικολογικών και οικοτοξικολογικών επιδράσεων). Ο καταχωρίζων οφείλει να κατέχει νόμιμα τα δεδομένα (ή να έχει νόμιμη πρόσβαση σε αυτά). Αξιοποιήστε τις δημοσιοποιημένες πληροφορίες, τις βιβλιογραφικές πηγές και τις διεθνείς αξιολογήσεις που αφορούν τα μέλη της. ΕΝΕΡΓΕΙΑ 4: Αξιολόγηση της επάρκειας των διαθέσιμων δεδομένων Αξιολογήστε τα διαθέσιμα δεδομένα σύμφωνα με τη σχετική καθοδήγηση για τη συγκεκριμένη παράμετρο, βλ. κεφάλαιο R.7: Endpoint specific Guidance (Ειδική για κάθε παράμετρο καθοδήγηση) (7α, 7β και 7γ). Τα δεδομένα ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις πληροφοριών του κανονισμού REACH, είτε μεμονωμένα είτε στο πλαίσιο μιας προσέγγισης του βάρους της απόδειξης; Τα δεδομένα είναι κατάλληλα για την ταξινόμηση και την επισήμανση και την αξιολόγηση κινδύνων; Όταν τα υποκείμενα πειραματικά δεδομένα για μια παράμετρο ποικίλλουν (π.χ. συνδυασμός δοκιμών ελέγχου και δοκιμών ανώτερης βαθμίδας), διευκρινίστε το εύρος εφαρμογής των προβλεπόμενων αποτελεσμάτων για τα μέλη της για τα οποία δεν υπάρχουν δεδομένα. Αναζητήστε πιθανές τάσεις εντός της και σημεία καμπής όπου σημειώνονται αλλαγές στις επιδράσεις ή τις ιδιότητες. Επεξηγήστε τυχόν παρατηρούμενες τάσεις και σημεία καμπής. Τα δεδομένα για το καταχωρισμένο μέλος ή μέλη της θα πρέπει να είναι συγκρίσιμα με τα δεδομένα που απαιτεί ο κανονισμός REACH όσον αφορά τη διάρκεια έκθεσης (αν κρίνεται σκόπιμο) και τη μέθοδο. Για παράδειγμα, κανονικά δεν θα ήταν δυνατό να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις πληροφοριών του κανονισμού REACH με τη σύγκρισης των αποτελεσμάτων μεταξύ μιας βραχυχρόνιας μελέτης οξείας τοξικότητας και μιας μακροχρόνιας μελέτης παραμέτρου. ΕΝΕΡΓΕΙΑ 5: Δημιουργία πίνακα διαθεσιμότητας δεδομένων Ένας πίνακας που περιγράφει αναλυτικά τα διαθέσιμα δεδομένα για κάθε παράμετρο και μέλος διευκολύνει την περιγραφή της και τον προσδιορισμό τυχόν ελλείψεων σε δεδομένα. Το IUCLID 5 μπορεί να διευκολύνει τη δημιουργία αυτού του πίνακα, ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιηθεί μεταγενέστερα για την κάλυψη ελλείψεων σε δεδομένα, βλ. κεφάλαιο 4. ΕΝΕΡΓΕΙΑ 6: Εκτέλεση προκαταρκτικής αξιολόγησης της και κάλυψη ελλείψεων σε δεδομένα Αναλύστε και επαληθεύστε ότι η κατηγορία όντως παρουσιάζει μία ή περισσότερες από τις τάσεις που ορίστηκαν αρχικά στην ενεργεια 2:. Η κατηγορία περιέχει επαρκείς, συναφείς και αξιόπιστες πληροφορίες για τα μέλη της για τους σκοπούς της αξιολόγησης; Εκτελέστε την αξιολόγηση για κάθε παράμετρο, καθώς η αιτιολόγηση της μπορεί να ενδείκνυται για ορισμένες παραμέτρους, ορισμένες οδούς έκθεσης ή τιμές διάρκειας έκθεσης, αλλά όχι κάποιες άλλες. Οι ελλείψεις σε δεδομένα μπορούν να καλυφθούν με σύγκριση, ανάλυση τάσεων ή/και εφαρμογή εξωτερικών (Q)SAR. Κατά τη χρήση της σύγκρισης, η προσέγγιση (στην οποία λαμβάνονται υπόψη δεδομένα από πολλά μέλη της ) είναι σε γενικές γραμμές προτιμότερη από μια σύγκριση ένα-προς-ένα των δεδομένων που προέρχονται από ένα μεμονωμένο ανάλογο χημικό προϊόν, δεδομένου ότι υπάρχει γενικά μεγαλύτερη εμπιστοσύνη σε μια σύγκριση όταν υποστηρίζεται από δεδομένα που προέρχονται από περισσότερες της μίας Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

12 12 Πρακτικός οδηγός ουσίες. Κατά την εφαρμογή της σύγκρισης θα πρέπει να εξετάζονται οι επιπτώσεις των προφίλ προσμείξεων/διαφορετικής καθαρότητας στα μέλη της. Σε κάθε περίπτωση, η ταυτότητα της υπό εξέταση ουσίας θα πρέπει να είναι σαφής. Για ορισμένες τοξικολογικές παραμέτρους θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και να αναφέρεται μια σύγκριση των επιδράσεων στα όργανα-στόχους του σώματος καθώς και του τρόπου δράσης των μελών της. Μπορεί να χρησιμοποιείται προσέγγιση βάρους της απόδειξης για να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στην κάλυψη των ελλείψεων σε δεδομένα για οποιαδήποτε συγκεκριμένη παράμετρο. Σε γενικές γραμμές, όσον αφορά φυσικοχημικές παραμέτρους, είναι προτιμότερα τα πειραματικά δεδομένα από τα δεδομένα που δεν προέρχονται από δοκιμές. Αφού καλυφθούν οι ελλείψεις σε δεδομένα, εξακριβώστε εάν πληρούνται οι απαιτήσεις πληροφοριών του κανονισμού REACH για την προς καταχώριση ουσία ή ουσίες. Η κατηγορία πρέπει να επαρκεί για τον κανονιστικό σκοπό, δηλ. τα δεδομένα που βασίζονται στα προβλεπόμενα αποτελέσματα πρέπει να επαρκούν για την ταξινόμηση και την επισήμανση ή/και την αξιολόγηση κινδύνων, καθώς και για την αξιολόγηση ουσιών ΑΒΤ (βλ. κανονισμό REACH παράρτημα XI). ΕΝΕΡΓΕΙΑ 7: Πρόταση για δοκιμές και διενέργεια δοκιμών, αν είναι απαραίτητο Αν τα δεδομένα δεν επαρκούν για την αξιολόγηση όλων των μελών της, ίσως απαιτηθεί η διενέργεια δοκιμών ή πρόταση για δοκιμές. Συντάξτε ένα σχέδιο δοκιμών που ορίζει τις βασικές ουσίες δοκιμής. Σε αυτό μπορεί να περιλαμβάνονται επίσης τοξικοκινητικά ή in vitro δεδομένα για την υποστήριξη της υπόθεσης. Η διενέργεια δοκιμών για τις παραμέτρους των παραρτημάτων IX και X απαιτεί την υποβολή πρότασης δοκιμής στον ECHA Βλ. Καθοδήγηση σχετικά με την καταχώριση ΕΝΕΡΓΕΙΑ 8: Αναθεώρηση της αξιολόγησης της Αν παραχθούν νέα δεδομένα, αυτά θα πρέπει να αξιολογηθούν και η κατηγορία να αξιολογηθεί εκ νέου προκειμένου να εξακριβωθεί η ορθότητα της αρχικής υπόθεσης και του ορισμού που διατυπώθηκαν στην ενεργεια 2: (Ανάπτυξη υπόθεσης και ορισμός μελών ). Αν τα αποτελέσματα υποστηρίζουν την κατηγορία, η κάλυψη των ελλείψεων σε δεδομένα μπορεί να ολοκληρωθεί. Αν τα αποτελέσματα δεν υποστηρίζουν την κατηγορία, ίσως χρειαστεί να διενεργηθούν περαιτέρω δοκιμές. Η κατηγορία ενδεχομένως να πρέπει να οριστεί εκ νέου. ΕΝΕΡΓΕΙΑ 9: Αναφορά και τεκμηρίωση της τελικής Είναι σημαντικό να παρέχεται επαρκής και τεκμηριωμένη αιτιολόγηση της προσέγγισης στον φάκελο του IUCLID 5, συμπεριλαμβανομένης αναλυτικής αιτιολόγησης που εξηγεί με ποιον τρόπο πληρούνται τα κριτήρια του παραρτήματος ΧΙ του κανονισμού REACH (κανόνες ομοιότητας) για τις κατηγορίες (ομαδοποίηση ουσιών). Κάθε μέλος της που υπόκειται σε καταχώριση πρέπει να πληροί τις απαιτήσεις πληροφοριών του κανονισμού REACH για τη συγκεκριμένη παρεχόμενη ποσότητα, ανεξάρτητα από το εάν χρησιμοποιούνται δεδομένα από προβλέψεις ή πειράματα. Θα πρέπει να παρέχονται επαρκείς λεπτομέρειες για τις διαθέσιμες μελέτες, οι οποίες θα επιτρέπουν μια ορθολογική αξιολόγηση της. Όπου είναι δυνατό θα πρέπει να παρέχονται ουσιαστικές περιλήψεις μελέτης. Ωστόσο, όταν χρησιμοποιούνται δεδομένα από ένα μέλος της για σκοπούς καταχώρισης, ο καταχωρίζων θα πρέπει να κατέχει νομίμως τις πλήρεις εκθέσεις μελέτης που συνοψίζονται σε περιλήψεις μελέτης ή ουσιαστικές περιλήψεις μελέτης, ή να έχει άδεια να αναφερθεί σε αυτές (άρθρο 10 του κανονισμού REACH). Σε περίπτωση που δεν παρέχονται επαρκή πειραματικά στοιχεία, εξετάστε το ενδεχόμενο τεκμηρίωσης των πληροφοριών ως υποστηρικτικής μελέτης. Για περισσότερες οδηγίες σχετικά με τον τρόπο τεκμηρίωσης και αναφοράς κατηγοριών στο IUCLID 5, ανατρέξτε στο κεφάλαιο 4 Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu

13 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος του παρόντος εγγράφου. 3.3 Πώς χαρακτηρίζεται η συνοχή μιας ; Μια κατηγορία θεωρείται συνεκτική όταν όλα τα μέλη της μπορούν να ομαδοποιηθούν σε λειτουργικές ομάδες που επιτρέπουν την παραδοχή παρόμοιου τρόπου/μηχανισμού δράσης, παρόμοιας τοξικοκινητικής συμπεριφοράς ή/και παρόμοιων πιθανοτήτων προϊόντων αποδόμησης (δηλ. απουσία μη τυπικών επιδράσεων για όλες τις σχετικές παραμέτρους) για τις υπό εξέταση παραμέτρους. Επίσης, μια κατηγορία θεωρείται συνεκτική αν παρατηρείται μια σταθερή τάση της μεταβολής του μεγέθους των ιδιοτήτων σε όλη την κατηγορία. Θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη φαινομενικές ακραίες τιμές σε μια κατηγορία, δηλ. οι ουσίες με μη τυπική συμπεριφορά που δεν φαίνεται να ακολουθούν την ίδια τάση για μια δεδομένη παράμετρο όπως τα υπόλοιπα μέλη. Στον φάκελο του IUCLID 5 θα πρέπει να παρέχεται αιτιολόγηση για τη συμπερίληψη ή την εξαίρεση μελών της που επιδεικνύουν μη τυπική συμπεριφορά για συγκεκριμένες παραμέτρους. Η αξιολόγηση της μη τυπικής συμπεριφοράς μπορεί να ενισχύεται από άλλα διαθέσιμα δεδομένα, όπως in vitro αποτελέσματα, προβλέψεις (Q)SAR ή αποτελέσματα για άλλες παραμέτρους. Κατά την αξιολόγηση της συνοχής μιας, μπορούν να ληφθούν υπόψη τα ακόλουθα στοιχεία: Εμπειρική (δομική) ομοιότητα o χημικές λειτουργίες o στατιστική ομοιότητα πέρα από ένα όριο που καθορίζεται από τον χρήστη Ομοιότητα ως προς τους μηχανισμούς o μηχανισμοί αλληλεπίδρασης o τρόπος δράσης o προφίλ αντιδραστικότητας Παρόμοια βιοδιαθεσιμότητα και μεταβολικό προφίλ Τοξικολογική επίδραση (για σύνθετες μακροχρόνιες παραμέτρους) Η εργαλειοθήκη της εφαρμογής QSAR του ΟΟΣΑ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της συνοχής της χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους εφαρμογής προφίλ (γνώσεις σε κωδικοποιημένη πληροφοριακή μορφή, συνήθως σε μορφή δέντρου αποφάσεων). Η ουσία μπορεί να ομαδοποιηθεί σύμφωνα με την κατηγορία (π.χ. κατηγορίες US EPA, ΟΟΣΑ), εμπειρικά (π.χ. λειτουργικές ομάδες), βάσει παραμέτρου (π.χ. in vitro μεταλλαξιγένεση) ή των μηχανιστικών μεθόδων εφαρμογής προφίλ (π.χ. δέσμευση DNA, δέσμευση πρωτεϊνών). Η εργαλειοθήκη προσφέρει επίσης ένα πρακτικό εργαλείο εξέτασης και, πιθανώς, ιεράρχησης. 3.4 Πόσα μέλη πρέπει να έχει μια κατηγορία; Ιδανικά, η κατηγορία πρέπει να έχει ευθύς εξαρχής όσο περισσότερες παρόμοιες ουσίες είναι διαθέσιμες, ήδη από τη διατύπωση της υπόθεσης. Αυτό επιτρέπει την πλήρη ανάλυση της διαθεσιμότητας δεδομένων και των ελλείψεων σε δεδομένα για όλα αυτά τα μέλη, καθώς και των τάσεων και ακραίων τιμών για επιλεγμένες παραμέτρους. Αν πρέπει να καλυφθούν ελλείψεις σε δεδομένα με δεδομένα δοκιμών, θα είναι δυνατή μια αντικειμενική επιλογή των μελών δοκιμής (ορθολογικός σχεδιασμός δοκιμής). Για πρακτικούς λόγους όμως, δεν είναι πάντα δυνατή η συγκέντρωση όλων των μελών της μαζί, ενώ η έλλειψη δεδομένων συχνά παρεμποδίζει την παρεμβολή δεδομένων μεταξύ των μελών. Επομένως, η απλούστερη κατηγορία μπορεί να περιλαμβάνει 2 μέλη, δηλαδή ισοδυναμεί με μια σύγκριση ένα-προς-ένα, ενώ δεν υπάρχει ανώτατο όριο για τον αριθμό των μελών που μπορούν να Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

14 14 Πρακτικός οδηγός συμπεριληφθούν. Ωστόσο, όταν σε μια κατηγορία συμμετέχουν περισσότερες από μία ουσίες, δημιουργείται η ανάγκη για ισχυρή υπόθεση, αναλυτική περιγραφή του πεδίου εφαρμογής και έγκυρη αιτιολόγηση. Η αιτιολόγηση της είναι ισχυρότερη όταν συγκεντρώνονται περισσότερα ανάλογα, τα δεδομένα παρέκτασης επαρκούν για να υποδηλώσουν ότι τα μέλη της είναι αρκούντως παρόμοια/εμφανίζουν συνοχή, και αυτό αποδεικνύεται σαφώς από τον καταχωρίζοντα. 3.5 Η εκτίμηση της επαρκεί για την ταξινόμηση και επισήμανση ή/και την αξιολόγηση κινδύνων; Για να είναι επαρκής, μια πρόβλεψη πρέπει να επαρκεί για την ταξινόμηση και επισήμανση ή/και την αξιολόγηση κινδύνων. Η επάρκεια της πρόβλεψης για την ταξινόμηση και επισήμανση ή/και την αξιολόγηση κινδύνων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις παραμέτρους. Μπορεί να χρειαστούν περισσότερες πληροφορίες προκειμένου να αξιολογηθεί η επάρκεια της παραγόμενης πρόβλεψης στο πλαίσιο μιας κανονιστικής απόφασης. Συνεπώς, η εγκυρότητα, η δυνατότητα εφαρμογής και η καταλληλότητα μπορούν να εξετάζονται μόνο κατά περίπτωση. 3.6 Πότε μια κατηγορία θεωρείται επαρκώς τεκμηριωμένη; Μια κατηγορία πρέπει να περιλαμβάνει ικανοποιητικό προσδιορισμό ουσίας για όλα τα μέλη της, συμπεριλαμβανομένων των συστατικών και των προφίλ καθαρότητας/προσμείξεων. Η τεκμηρίωση θα πρέπει επίσης να περιέχει λεπτομερή περιγραφή της υπόθεσης για την ομαδοποίηση και σύγκριση, συμπεριλαμβανομένων τοξικοκινητικών θεμάτων όταν χρησιμοποιείται για τοξικολογικές παραμέτρους. Η αιτιολόγηση της πρέπει να περιλαμβάνει τη σύγκριση πειραματικών δεδομένων για τα μέλη της και έναν σαφή πίνακα δεδομένων, όπου επισημαίνονται τυχόν τάσεις μεταξύ των δεδομένων. Αν και η επαρκής τεκμηρίωση μιας είναι σημαντική για την κατάλληλη εκτίμηση από έναν αξιολογητή, μια επαρκώς τεκμηριωμένη κατηγορία δεν είναι αυτομάτως έγκυρη. Η εγκυρότητα μιας ή σύγκρισης με βάση ένα ανάλογο εξαρτάται από την εγκυρότητα της υπόθεσης και την επιστημονική της βάση. Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu

15 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος Ερωτήσεις σχετικά με την αναφορά της έννοιας της 4.1 Πώς αναφέρεται μια σύγκριση ένα-προς-ένα μέσω του IUCLID 5; Οι φυσικοχημικές ιδιότητες, οι επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον ή η τύχη της ουσίας στο περιβάλλον μπορούν να προβλεφθούν από δεδομένα για μία ή περισσότερες ουσίες αναφοράς μέσα σε μια ομάδα, όταν οι ουσίες είναι πιθανό να είναι παρόμοιες ή εμφανίζουν κανονικότητα λόγω αυτών των ομοιοτήτων. Τα μέλη μιας συχνά συνδέονται μεταξύ τους ως προς μια τάση. Όταν η ομαδοποίηση βασίζεται σε έναν πολύ περιορισμένο αριθμό χημικών προϊόντων και δεν διαφαίνονται τάσεις, χρησιμοποιείται ο όρος «προσέγγιση αναλόγου». Η απλούστερη μορφή προσέγγισης αναλόγου (όπως στην προσέγγιση ) είναι η σύγκριση ένα-προς-ένα. Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την αναφορά προσέγγισης αναλόγου, βλ. Καθοδήγηση σχετικά με τις απαιτήσεις πληροφοριών και την αξιολόγηση χημικής ασφάλειας, κεφάλαιο R.6: (Q)SARs and grouping of chemicals ((Q)SARs και ομαδοποίηση χημικών προϊόντων). Το κεφάλαιο R παρέχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αναφορά προσέγγισης αναλόγου ενώ το κεφάλαιο R παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το υπόδειγμα αναφοράς χημικής. Οι πληροφορίες πρέπει να αναφέρονται στο αρχείο μελέτης παραμέτρου του IUCLID 5 ως εξής: Επιλέξτε «all fields» (όλα τα πεδία) στο αναπτυσσόμενο μενού «Detail level» (Βαθμός λεπτομέρειας). Ομάδα πληροφοριών «Administrative data» (Διοικητικά στοιχεία) Πεδίο «Purpose flag» (Ειδική ένδειξη) όπου δηλώνεται αν η εκτίμηση χρησιμοποιείται ως βασική μελέτη, προσέγγιση βάρους της απόδειξης ή υποστηρικτική μελέτη. Πεδίο «Study result type» (Τύπος αποτελέσματος μελέτης) όπου γίνεται η επιλογή «read-across from supporting substance (structural analogue or surrogate)» [σύγκριση με υποστηρικτική ουσία (δομικό ανάλογο ή υποκατάστατο)]. Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

16 16 Πρακτικός οδηγός Ορίστε την αξιοπιστία αναλόγως και εισαγάγετε την υπόθεση για την προσέγγιση αναλόγου στο πεδίο «Rationale for reliability incl. deficiencies» (Σκεπτικό για την αξιοπιστία συμπεριλαμβανομένων των ελλείψεων), όπως φαίνεται παρακάτω. Επιλέξτε μια κατάλληλη βαθμολογία αξιοπιστίας, έχοντας όμως υπόψη ότι η μέγιστη τιμή για προσεγγίσεις σύγκρισης είναι 2. Ομάδα πληροφοριών «Test materials» (Υλικά δοκιμής) Επιλέξτε «no» (όχι) στο αναπτυσσόμενο μενού «Test material same as for substance defined in section 1 (if not read across)» [Υλικό δοκιμής ίδιο με την ουσία που ορίζεται στην ενότητα 1 (αν δεν πρόκειται για σύγκριση)]. Στο πεδίο «Test material identity» (Ταυτότητα του υλικού δοκιμής) συμπεριλάβετε πληροφορίες σχετικά με την ουσία-πηγή. Το πεδίο «Details on test material» (Λεπτομέρειες σχετικά με το υλικό δοκιμής) χρησιμοποιείται για να συμπεριλάβει τη δομική αναπαράσταση (π.χ. αναπαράσταση σύμφωνα με το σύστημα SMILES) και πιθανές τιμές περιγραφικών παραμέτρων, εφόσον και όπως χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της πρόβλεψης. Επισημαίνεται ότι το πρότυπο ελεύθερου κειμένου στο IUCLID 5 δίνει τη δυνατότητα προσυμπλήρωσης της δομής των πληροφοριών που θα εισαχθούν στο εν λόγω πλαίσιο. Οι εμπιστευτικές πληροφορίες μπορούν να εισαχθούν στο πεδίο «Confidential details on test material» (Εμπιστευτικές πληροφορίες για το υλικό δοκιμών). Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu

17 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος Λεπτομέρειες σχετικά με τις ιδιότητες της ουσίας-πηγής παρέχονται στο πεδίο «Details on properties of test surrogate or analogue material» (Λεπτομέρειες για τις ιδιότητες του υποκατάστατου ή ανάλογου υλικού δοκιμής) (εφόσον υπάρχουν). Οι εμπιστευτικές πληροφορίες μπορούν να εισαχθούν στο πεδίο «Confidential details on test material» (Εμπιστευτικές πληροφορίες για το υλικό δοκιμών). Το πρότυπο ελεύθερου κειμένου στο IUCLID 5 δίνει τη δυνατότητα προσυμπλήρωσης της δομής των πληροφοριών που θα εισαχθούν στο εν λόγω πλαίσιο. Επισημαίνεται ότι το εν λόγω πεδίο [«Details on properties of test surrogate or analogue material» (Λεπτομέρειες για τις ιδιότητες του υποκατάστατου ή ανάλογου υλικού δοκιμής)] δεν είναι διαθέσιμο σε όλες τις ενότητες παραμέτρων του IUCLID και θα πρέπει να συμπληρώνεται μόνο για παραμέτρους στις οποίες είναι διαθέσιμο. Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

18 18 Πρακτικός οδηγός Ομάδα πληροφοριών «Results and discussions» (Αποτελέσματα και συζήτηση) Σε μια τυπική περίπτωση, σας ζητείται να παράσχετε αποτελέσματα στα προβλεπόμενα πεδία επαναλαμβανόμενης ομάδας πληροφοριών «Effect concentrations» (Συγκεντρώσεις στις οποίες παρατηρούνται επιπτώσεις). Αυτό σας παρέχει τη δυνατότητα να μεταφέρετε αυτόματα πληροφορίες από αυτά τα πεδία αποτελεσμάτων στην CSR όταν χρησιμοποιηθεί το πρόσθετο εργαλείο CSR του IUCLID 5. Ο κατάλογος των προς συμπλήρωση πεδίων στην ομάδα πληροφοριών «Results and discussion» (Αποτελέσματα και συζήτηση) ποικίλλει ανάλογα με την παράμετρο. Συνεπώς, συνιστάται στους χρήστες να συμβουλεύονται το Εγχειρίδιο υποβολής δεδομένων 5 «Συμπλήρωση τεχνικού φακέλου για καταχωρίσεις και κοινοποιήσεις PPORD» που είναι διαθέσιμο στον δικτυακό τόπο του ECHA στην ηλεκτρονική διεύθυνση: για οδηγίες σχετικά με τον τρόπο συμπλήρωσης των αποτελεσμάτων. Το πεδίο «Any other information on results incl. tables» (Κάθε άλλη πληροφορία για τα αποτελέσματα συμπ. πινάκων) περιλαμβάνει την περιγραφή της αιτιολόγησης της προσέγγισης αναλόγου με βάση τα διαθέσιμα πειραματικά δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων των βασικών φυσικοχημικών ιδιοτήτων, καθώς και μια συνοπτική παρουσίαση των τρόπων με τους οποίους τα αποτελέσματα αυτά επαληθεύουν ότι η σύγκριση είναι αιτιολογημένη. Τα δεδομένα θα πρέπει επίσης να δείχνουν ότι οι λειτουργικές ομάδες που δεν είναι κοινές στα χημικά προϊόντα-πηγές και στα χημικά προϊόντα-στόχους δεν επηρεάζουν την αναμενόμενη τοξικότητα [ο πίνακας δεδομένων μπορεί επίσης να εισαχθεί στο πεδίο «Any other information on results, incl. tables» (Κάθε άλλη πληροφορία για τα αποτελέσματα συμπ. πινάκων)]. Τα διαθέσιμα πειραματικά αποτελέσματα στον πίνακα δεδομένων θα πρέπει να υποστηρίζουν την αιτιολόγηση της σύγκρισης. Συνιστάται επιπλέον η εκπόνηση περίληψης μελέτης παραμέτρου όταν είναι διαθέσιμα περισσότερα από ένα αρχεία μελέτης παραμέτρου, καθώς και η παροχή της αιτιολόγησης σχετικά με τη χρήση συγκριτικής προσέγγισης/προσέγγισης στο πεδίο «Discussion» (Συζήτηση) της περίληψης μελέτης παραμέτρου, σε συνδυασμό με τη συνολική αξιολόγηση της συγκεκριμένης παραμέτρου. Αυτό θα επιτρέψει την αυτόματη μεταφορά των εν λόγω πληροφοριών στην CSR όταν χρησιμοποιηθεί το πρόσθετο εργαλείο CSR του IUCLID 5. Σε περίπτωση που παρέχεται μόνο ένα αρχείο μελέτης παραμέτρου σε σχέση με τη συγκριτική προσέγγιση, εξακολουθεί να είναι δυνατή η αντιγραφή και επικόλληση της αιτιολόγησης από το αρχείο μελέτης παραμέτρου στο πεδίο «Discussion» (Συζήτηση) της περίληψης μελέτης παραμέτρου για τους προαναφερθέντες λόγους. Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu

19 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος Ομάδα πληροφοριών «Overall remarks, attachments» (Γενικά σχόλια και συνημμένα» ή/και «Applicant s summary and conclusions» (Περίληψη αιτούντος και συμπεράσματα) Το αποτέλεσμα της αξιολόγησης της επάρκειας για κανονιστικό σκοπό (αξιολόγηση κινδύνων, ταξινόμηση & επισήμανση, ανάλυση ΑΒΤ) πρέπει να αναφέρεται στα πεδία «Overall remarks» (Γενικά σχόλια), «Conclusion» (Συμπέρασμα) ή/και «Executive summary» (Σύνοψη κυριότερων σημείων). Τυχόν υποστηρικτικά έγγραφα (π.χ. αρχείο PDF που περιέχει ένα ήδη υπάρχον έντυπο αναφοράς προσέγγισης αναλόγου) πρέπει να επισυνάπτονται στο πεδίο «Attached background material» (Συνημμένο υποστηρικτικό υλικό). Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

20 20 Πρακτικός οδηγός Πώς δημιουργείται μια κατηγορία στο IUCLID 5; Το IUCLID 5 επιτρέπει τη δημιουργία για τον φάκελο καταχώρισης ουσίας δυνάμει του κανονισμού REACH για μια ουσία που ανήκει σε μια κατηγορία ουσιών όπως ορίζεται στον κανονισμό REACH παράρτημα XI.1.5. Το IUCLID 5 σχεδιάστηκε με σκοπό να παρέχει την απαραίτητη ευελιξία για την ικανοποίηση διαφορετικών κανονιστικών απαιτήσεων. Σε ορισμένα προγράμματα (π.χ. Χημικά προϊόντα που παράγονται σε μεγάλες ποσότητες - ΟΟΣΑ) μπορεί να δημιουργηθεί μόνο ένας φάκελος για ολόκληρη τη χημική κατηγορία που θα συμπεριλαμβάνει όλα τα μέλη της. Ωστόσο, ο κανονισμός REACH απαιτεί τη δημιουργία ξεχωριστού φακέλου για κάθε ουσία (είτε πρόκειται για μέλος είτε όχι) προς καταχώριση. Λόγω αυτής της απαίτησης του κανονισμού REACH, αν ο καταχωρίζων επιθυμεί να καταχωρίσει δύο ουσίες χρησιμοποιώντας επιχειρήματα υπέρ της συγκριτικής προσέγγισης, αυτά τα επιχειρήματα θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται ανεξάρτητα (και να επαναλαμβάνονται) και στους δύο φακέλους. Για όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με την απαιτούμενη διαδικασία κατά τη δημιουργία φακέλου, ανατρέξτε στο εγχειρίδιο τελικού χρήστη IUCLID 5 D Creating and populating Substance datasets for all category members (Δημιουργία και εισαγωγή δεδομένων σε σύνολα δεδομένων ουσίας για όλα τα μέλη μιας ). Ακολουθεί η ανάλυση των επιμέρους ενεργειών που πρέπει να εκτελεστούν για τη δημιουργία στο IUCLID 5. Σημείωση: Συνιστάται να αποφεύγεται η επισύναψη ενός προτύπου του IUCLID 5 στο αντικείμενο «Category» (Κατηγορία) του IUCLID 5 (βλ. στιγμιότυπο παρακάτω), καθώς η χρήση προτύπου στην κατηγορία θα οδηγήσει σε εσφαλμένη προβολή του πίνακα που περιέχει όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες στα σύνολα δεδομένων για τις διάφορες ουσίες. Μεταβείτε στην ενότητα στο IUCLID 5 Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu

21 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος Εικόνα 1: Ενότητα στο IUCLID 5 Για να δημιουργήσετε μια κατηγορία, επιλέξτε «New» (Νέα). Καθορίστε το όνομα της στο αναδυόμενο παράθυρο που ανοίγει. Στην ενότητα επαναλαμβανόμενης ομάδας πληροφοριών «category members» (μέλη ), συνδέστε το σύνολο δεδομένων ουσίας της ουσίας που θέλετε να καταχωρίσετε δυνάμει του κανονισμού REACH, καθώς και τα σύνολα δεδομένων όλων των άλλων ουσιών που θα χρησιμοποιηθούν στην κατηγορία. Για να προσθέσετε ένα νέο σύνολο δεδομένων ουσίας στην κατηγορία, χρησιμοποιήστε το κουμπί με τον πράσινο σταυρό «+». Επισημαίνεται ότι, όπως ορίζεται ανωτέρω, τα σύνολα δεδομένων ουσίας για όλα τα μέλη πρέπει να περιλαμβάνουν τις πληροφορίες που αναφέρονται στις ενότητες 1.1 και 1.2, καθώς και όλες τις πληροφορίες παραμέτρου. Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

22 22 Πρακτικός οδηγός Εικόνα 2: Μέλη (σύνολα δεδομένων όλων των ουσιών που χρησιμοποιούνται στην κατηγορία) Στην ενότητα «Category endpoint» (Παράμετροι», επιλέξτε τις παραμέτρους στις οποίες θέλετε να εφαρμόσετε την κατηγορία. Μπορούν να επιλεγούν μία ή περισσότερες παράμετροι. Αν όλες οι παράμετροι θεωρούνται σχετικές, κάντε κλικ στο κουμπί «select all» (επιλογή όλων). Υπενθυμίζεται ότι μόνο οι παράμετροι που επισημαίνονται σε αυτή την ενότητα θα εμφανίζονται στον πίνακα. Προσθέστε την αιτιολόγηση της βλ. ενότητα R.6.2 στην: Καθοδήγηση σχετικά με τις απαιτήσεις πληροφοριών και την αξιολόγηση χημικής ασφάλειας Ο πίνακας εμφανίζει όλες τις παραμέτρους που παρατίθενται για τα διάφορα σύνολα δεδομένων ουσίας (Εικόνα 3). Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu

23 Υποβολή συγκριτικής προσέγγισης και προσέγγισης Ημερομηνία δημοσίευσης: Δεκέμβριος Εικόνα 3: Εμφάνιση στον πίνακα της όλων των πληροφοριών που είναι διαθέσιμες στα διάφορα σύνολα δεδομένων ουσίας Σημαντικό: αν επιθυμείτε να επισυνάψετε περισσότερες από μία κατηγορίες στο σύνολο δεδομένων της ουσίας σας για συγκεκριμένες ιδιότητες, πρέπει να δημιουργήσετε τόσες κατηγορίες όσες χρειάζονται. Για παράδειγμα, αν χρειάζεται να ορίσετε κάποια «μέλη» για τις οικοτοξικολογικές ιδιότητες και κάποια άλλα «μέλη» για τις τοξικολογικές ιδιότητες, τότε πρέπει να ορίσετε δύο διαφορετικές κατηγορίες, καθορίζοντας για την καθεμία τα αντίστοιχα σύνολα δεδομένων ουσίας, καθώς και τις απαραίτητες παραμέτρους. Το υπόδειγμα αναφοράς προσέγγισης αναλόγου (κεφάλαιο R.6: (Q)SARs and grouping of chemicals - R ), το υπόδειγμα αναφοράς χημικής (κεφάλαιο R ), καθώς και όλα τα υπόλοιπα υποστηρικτικά έγγραφα, μπορούν να επισυναφθούν ως μεμονωμένα έγγραφα στο πεδίο «Report» (Έκθεση) στη σελίδα πληροφοριών. Διάφορα έγγραφα μπορούν να επισυναφθούν με κλικ στο κουμπί με τον πράσινο σταυρό «+», όπως φαίνεται στο ακόλουθο στιγμιότυπο. Εναλλακτικά, θα πρέπει να συμπληρωθούν τα πεδία «Justifications and discussions» (Αιτιολόγηση και συζήτηση) (π.χ. ορισμός, σκεπτικό ). Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Fax echa.europa.eu

24 24 Πρακτικός οδηγός Πώς δημιουργείται(ούνται) ο(οι) φάκελος(οι) καταχώρισης για μια ουσία που είναι μέλος ; Ο σκοπός των οδηγιών αυτών είναι να εξηγήσουν τους τρόπους σύνταξης ενός φακέλου καταχώρισης για μια ουσία που είναι μέλος μιας ουσιών (όπως ορίζεται στον κανονισμό REACH παράρτημα XI σημείο 1.5) μέσω του IUCLID Μεμονωμένη υποβολή φακέλου Πριν αποστείλει μια μεμονωμένη υποβολή για μια ουσία που είναι μέλος, ο καταχωρίζων θα πρέπει πρώτα να διασφαλίσει ότι πληροί τις απαιτήσεις κοινοχρησίας δεδομένων για την εν λόγω ουσία. Αν δεν υπάρχουν άλλοι καταχωρίζοντες για την προς καταχώριση ουσία, τότε δεν απαιτείται κοινή υποβολή και ο φάκελος που περιλαμβάνει την κατηγορία θα πρέπει να δημιουργηθεί με τον τρόπο που υποδεικνύεται παρακάτω για τους κύριους καταχωρίζοντες ( ). Καθώς είναι απαραίτητο να υποβληθεί ένας φάκελος καταχώρισης ανά ουσία, ένας καταχωρίζων που παρασκευάζει/εισάγει διάφορες ουσίες οι οποίες ανήκουν σε μια κατηγορία ίσως χρειαστεί να πραγματοποιήσει ξεχωριστές υποβολές για ορισμένα μέλη της (για τα οποία είναι ο μοναδικός παρασκευαστής/εισαγωγέας) και κοινές υποβολές για άλλα (για τα οποία υπάρχουν περισσότεροι από ένας καταχωρίζοντες, βλ ) Κοινή υποβολή φακέλων (κύριος καταχωρίζων και μέλη) Για την ορθή εκτέλεση της διαδικασίας σύνταξης του φακέλου κοινής υποβολής για ουσία που ανήκει σε μια κατηγορία στο IUCLID 5, θα πρέπει να έχουν προηγηθεί ορισμένες ενέργειες. Η παρακάτω καθοδήγηση υποθέτει ότι τα σύνολα δεδομένων ουσίας των διάφορων μελών της έχουν ήδη συμπληρωθεί και είναι έτοιμα προς χρήση. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στο Εγχειρίδιο τελικού χρήστη IUCLID 5, κεφάλαιο D.4. Substance (Create and update substance related information) (Δημιουργία και ενημέρωση πληροφοριών σχετικών με τις ουσίες). Σημείωση: για την ορθή υποβολή ενός φακέλου κοινής υποβολής, ο κύριος καταχωρίζων πρέπει να υποβάλει τον φάκελο στον ECHA πριν από τα μέλη Καθήκοντα κύριου καταχωρίζοντος Κατά τη σύνταξη ενός φακέλου ουσίας που είναι μέλος μιας στο IUCLID 5, ο κύριος καταχωρίζων πρέπει: Να αναπτύξει σύνολα δεδομένων ουσίας για όλες τις ουσίες που χρησιμοποιούνται στην κατηγορία μαζί με όλα τα σχετικά αρχεία μελέτης παραμέτρου (ΑΜΠ) Να καθορίσει ουσίες αναφοράς (αναφέροντας τον προσδιορισμό της ουσίας) για όλες τις ουσίες που χρησιμοποιούνται στην κατηγορία (κάθε σύνολο δεδομένων ουσίας πρέπει να παραπέμπει σε μια ουσία αναφοράς) Annankatu 18, P.O. Box 400, FI Helsinki, Finland Τηλ Φαξ echa.europa.eu