Τι είναι Βιοτεχνολογία;

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Τι είναι Βιοτεχνολογία;"

Transcript

1 Βιοτεχνολογία Ζώων

2 Τι είναι Βιοτεχνολογία; Γενικός ορισμός Η εφαρμογή της τεχνολογίας για την τροποποίηση ή βελτίωση ενός βιολογικού οργανισμού Περιγραφικός ορισμός Η εφαρμογή της τεχνολογίας για την τροποποίηση της βιολογικής λειτουργίας ενός οργανισμού με την πρόσθεση, τροποποιημένων ή μη, γονιδίων από άλλους οργανισμούς

3 Τι είναι ένας ΓΤΟ; Γενετικά Τροποποιημένος Οργανισμός (ΓΤΟ) είναι ο οργανισμός (μικρόβιο, φυτό ή ζώο) στον οποίο το γενετικό υλικό τροποποιήθηκε με τρόπο που δεν συμβαίνει φυσιολογικά με διασταύρωση και/ή φυσικό ανασυνδυασμό Ευρύς ορισμός: κάθε μικροοργανισμός, φυτό ή ζώο που αναπτύσσεται μέσω διασταύρωσης και επιλογής

4 Θα εξετάσουμε: Βιοτεχνολογία Ζώων Alba, το φωσφορίζον διαγονιδιακό κουνέλι (2000) Κλωνοποίηση ζώων Γονιδιακή κλωνοποίηση για παραγωγή φαρμάκων DNA και βιοποικιλότητα Οι υποσχέσεις και ίσως οι κίνδυνοι των εμβρυακών βλαστικών κυττάρων

5 ημιουργία ιαγονιδιακών Ζώων Ανασυνδυασμένοι Απενεργοποιημένοι Ρετροιοί Linker Based Sperm- Mediated Gene Transfer (LB-SMGT) Τα ωάρια μολύνονται πριν την γονιμοποίηση Ο ιός ενσωματώνεται σε ένα από τα χρωμοσώματα Το σπερματοζωάριο γονιμοποιεί το ωάριο, μεταφέροντας το ξένο γονίδιο στο ωάριο όπου και ενσωματώνεται στο γονιδίωμα

6 ημιουργία ιαγονιδιακών Ζώων Μικροένεση γονιδίων στους γαμέτες Γονίδιο εισάγεται σε αρσενικούς προπυρήνες

7 ημιουργία ιαγονιδιακών Ζώων Μειονεκτήματα των μεθόδων είναι: Το εισαγόμενο DNA ενσωματώνεται τυχαία στο γονιδίωμα Τα ωάρια πρέπει να συλλεχτούν και να γονιμοποιηθούν in vitro Περισσότερα από ένα αντίγραφα μπορεί να ενσωματωθούν στο γονιδίωμα

8 Παραδείγματα ιαγονιδιακών Ζώων ιαγονιδιακή αγελάδα Αγελάδες που φέρουν επιπλέον αντίγραφα δύο τύπων γονιδίων καζεΐνης και παράγουν 13% περισσότερη πρωτεΐνη στο γάλα Περισσότερο θρεπτικό γάλα, περισσότερο τυρί με λιγότερο γάλα Η όλη παραγωγή βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο του FDA Η σημαντική διαφορά από άλλες μεθόδους είναι πως το εισαγόμενο DNA δεν είναι ξένο

9 Παραδείγματα ιαγονιδιακών Ζώων EnviroPig TM ιαγονιδιακά γουρούνια που εκφράζουν τη φυτάση στους σιελογόνους αδένες Το φυτικό οξύ στο γεύμα γουρουνιών αποικοδομείται απελευθερώνοντας φώσφορο Ο φώσφορος απορροφάται από το γουρούνι Φυσιολογικά το σύμπλοκο φυτικό οξύ/φώσφορος απεκκρίνεται στα περιττώματα Τα περιττώματα των γουρουνιών αποτελούν βασικό ρυπαντή προκαλώντας ευτροφισμό σε ποτάμια και λίμνες

10 Παραδείγματα ιαγονιδιακών Ζώων Παραδείγματα ιαγονιδιακά Ψάρια Τιλάπιες Σολομός / Πέστροφα Γατόψαρο Μπορούν να αναπτυχθούν έως και 6 φορές γρηγορότερα από τα ψάρια άγριου τύπου Περισσότερα επιπλέον αντίγραφα του γονιδίου της αυξητικής ορμόνης growth hormone (GH) Διαγονιδιακό Άγριου τύπου Χρησιμοποιήθηκε ο προαγωγέας μιας αντιψυκτικής πρωτεΐνης που συνδέθηκε με το GH cdna Antifreeze promoter from pout Καθώς η θερμοκρασία του νερού πέφτει το γονίδιο GH ενεργοποιείται και το ψάρι συνεχίζει να αυξάνεται ενώ δεν θα έπρεπε

11 Ανησυχίες ότι τα υπερψάρια θα δραπετεύσουν στη φύση αν και είναι απομονωμένα από τα «άγρια» αποθέματα ικαιολογημένα εφόσον οι διαφυγές συμβαίνουν συχνά (~14 εκατ./έτος) Τι θα συμβεί σε περίπτωση διασταύρωσης με τα άγρια ψάρια; Σε πειράματα τα διαγονιδιακά αρσενικά γονιμοποιούν 3Χ πιο συχνά από τα μικρότερα άγρια Οι απόγονοι των διαγονιδιακών αρσενικών ζουν κατά 70% λιγότερο από ότι των άγριων Θα μπορούσε αυτό να οδηγήσει σε εξαφάνιση των άγριων πληθυσμών, σε απώλεια βιοποικιλότητας και εξαφάνιση του είδους; Fourteen month-old genetically engineered ( biotech ) salmon (left) and standard salmon (right)

12 Παραδείγματα ιαγονιδιακών Ζώων Αντιψυκτικές πρωτεΐνες (AFP) AFPs χαμηλώνουν τη θερμοκρασία ψύξης του αίματος και των υγρών Η πέστροφα φυσιολογικά δεν επιβιώνει σε νερό κάτω των 0.6 C ιαγονιδιακή πέστροφα μπορεί να ζήσει σε νερά κρύα έως 1.2 C wild transgenic +Antifreeze

13 GM: GloFish Παραδείγματα ιαγονιδιακών Ζώων Το GloFish είναι ένα γενετικά τροποποιημένο φθορίζον zebrafish Πότε; 1999 Που; Πανεπιστήμιο Σιγκαπούρης Ποιος; Ομάδα επιστημόνων Σιγκαπούρης Γιατί; Για να δημιουργηθεί ένα ψάρι που θα φθορίζει παρουσία τοξινών του περιβάλλοντος Πώς; 1) Εξαγωγή του γονιδίου φυσιολογικής Το πρώτο ΓΤ ζώο που έγινε πράσινης φθορίζουσας πρωτεΐνης από δημοσίως διαθέσιμο ως μέδουσα κατοικίδιο 2) εισαγωγή του γονιδίου στο γονιδίωμα του zebra fish Το Φυσιολογικό zebra fish Στη συνέχεια αναπτύχθηκε: μια σειρά κόκκινων φθοριζόντων zebra fish γονίδιο από κοράλλι και κίτρινα φθορίζοντα zebra fish παραλλαγή του γονιδίου της μέδουσας

14 Βιοτεχνολογία και Υγεία Προϊόν Ινσουλίνη Ιντερφερόνη Ιντερλευκίνη Χρήση ιαβήτης Καρκίνος Καρκίνος Ανθρώπινη Αυξητική Ορμόνη Νανισμός Νευρο-ενεργές πρωτεΐνες Πόνος

15 Ζωικοί Βιοαντιδραστήρες Pharming Pharming είναι η παραγωγή φαρμακευτικών σε ΓΤ ζώα να περιέχουν το ξένο γονίδιο που παράγει το φάρμακο Αυτές οι κατσίκες περιέχουν το ανθρώπινο γονίδιο για την αντιθρομβωτική πρωτεΐνη που παράγουν στο γάλα τους

16 Αlpha-1-antitrypsin antitrypsin (AAT) Το 1997 το πρόβατο Tracy ήταν το πρώτο διαγονιδιακό ζώο που παρήγαγε ανασυνδυασμένη πρωτεΐνη στο γάλα του Την alpha-1-antitrypsin (AAT) που χρησιμοποιήθηκε στη θεραπεία του εμφυσήματος και της κυστικής ίνωσης ημιουργήθηκε από την PPL Therapeutics & The Roslin Institute

17 Βιο-χάλυβας Η Nexia Biotechnologies μετέφερε το γονίδιο παραγωγής μεταξιού από αράχνες σε κατσίκες Webster and Peter Το αρσενικό που προέκυψε χρησιμοποιήθηκε για να γονιμοποιήσει θηλυκές κατσίκες που παρήγαγαν ποσότητες πρωτεΐνης μεταξιού στο γάλα τους Το μετάξι εξάγεται, λυοφιλίζεται σε άσπρη σκόνη και μετατρέπεται σε ίνες που είναι πιο ανθεκτικές και εύκαμπτες από ότι το ατσάλι Η πρωτεΐνη χρησιμοποιείται για την κατασκευή αλεξίσφαιρων γιλέκων Διαγονιδιακές κατσίκες που φέρουν το γονίδιο για το μετάξι

18 Η GTC Biotherapeutics έλαβε την έγκριση να πουλάει ανθρώπινη αντι-θρομβίνη (ATryn) μετά τον καθαρισμό της από γάλα κατσίκας Ωστόσο η τεχνολογία δεν περιορίστηκε σε αγελάδες, κατσίκες και πρόβατα Έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί κουνέλια εφόσον το κόστος εκτροφής τους είναι σημαντικά χαμηλότερο και ο χρόνος γενιάς πιο γρήγορος Κοτόπουλα που παράγουν ανασυνδυασμένα φάρμακα στα αυγά τους παράχθηκαν από το Roslin Institute

19 Τι είναι η Βιοφαρμακευτική; Ορισμός Βιοφαρμακευτικής Ανάπτυξη διαγονιδιακών φυτών που εκφράζουν φαρμακευτικά προϊόντα Παραδείγματα: Φάρμακα Αντισώματα Πρωτεΐνες

20 Γιατί να χρησιμοποιηθεί αυτή η τεχνολογία; Γνωστά Συστήματα Παραγωγής Τα γονίδια εισάγονται σε φυτά (κυρίως καλαμπόκι) εν χρειάζονται νέα συστήματα παραγωγής Οι παραγωγοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν παραδοσιακές στρατηγικές καλλιέργειας Μειωμένο κόστος τελικού προϊόντος Ζωικό σύστημα $ $5000 ανά γραμμάριο πρωτεΐνης Φυτικό σύστημα $1 - $10 ανά γραμμάριο πρωτεΐνης

21 Βρώσιμα Εμβόλια Το όνειρο Βιοτεχολογικά Φυτά για Ανθρώπινες Ανάγκες Υγείας Το γονίδιο μιας παθογόνου πρωτεΐνης κλωνοποιείται Το γονίδιο εισάγεται στο DNA του φυτού (πατάτα, μπανάνα, τομάτα) Οι άνθρωποι τρώνε το φυτό Ο οργανισμός παράγει αντισώματα εναντίον της παθογόνου πρωτεΐνης Ο άνθρωπος ανοσοποιείται ενάντια στο παθογόνο Παραδείγματα: ιάρροια Ηπατίτιδα Β Ιλαρά

22 Βιοτεχνολογική χυμοσίνη Ένζυμο για το πήξιμο προϊόντων του γάλατος Γονίδιο από τη ζύμη Θα συλλεχθεί από ΓΤ βακτήρια Θα αντικαταστήσει το ένζυμο του μοσχαριού Σωματοτροπίνη βοδιού Αυξάνει την παραγωγή γάλατος Γονίδιο από αγελάδα Η πρωτεΐνη συλλέγεται από βακτήρια Αντικαθιστά την πρωτεΐνη που συλλεγόταν από την υπόφυση σφαγιασμένων αγελάδων

23 Και να μη ξεχνάμε. Την παραγωγή από βακτήρια ανθρώπινων πρωτεϊνών, όπως ινσουλίνη, παράγοντας αιμοφιλίας κλπ Σύνοψη της κλωνοποίησης γονιδίου

24

25 (from Nature 405: )

26 (Nature 405: )

27 Dolly το πρόβατο Γέννηση: 5 Ιουλίου, Φεβρουαρίου, 2003 κλωνοποιήθηκε στο Roslin Institute στο Edingburgh το πρώτο κλωνοποιημένο θηλαστικό από ώριμα σωματικά κύτταρα με τη χρήση μεταφοράς πυρήνα πήρε το όνομά του από την τραγουδίστρια Dolly Parton ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΖΩΗΣ: Πέρασε όλη της τη ζωή στο Roslin Institute γέννησε έξι αρνάκια στα 5 της, η Dolly προσβλήθηκε από αρθρίτιδα, με βαδιστικές δυσκολίες ευθανασία εξαιτίας προϊούσας ασθένειας των πνευμόνων στο Roslin πιστεύουν ότι δεν υπήρξε σύνδεση με το γεγονός ότι ήταν κλώνος τέτοιες ασθένειες είναι συχνές σε εσώκλειστα πρόβατα έπρεπε να μείνει μέσα για λόγους ασφαλείας

28 Φυσιολογική Γονιμοποίηση Κλωνοποίηση Ζώου κύτταρο με πλήρες σετ χρωμοσωμάτων ωάριο από το οποίο έχουν αφαιρεθεί τα χρωμοσώματα

29 Γιατί να κλωνοποιήσουμε ζώα; Πέντε γενετικά όμοια κλωνοποιημένα γουρούνια Για να απαντηθούν ερωτήματα βασικής βιολογίας Για παραγωγή φαρμάκων Για τη βελτίωση του ζωικού Για την ικανοποίηση των κεφαλαίου επιθυμιών μας (κλωνοποίηση κατοικίδιων) Για διατήρηση της βιοποικιλότητας

30 Η Βιοτεχνολογία της αναπαραγωγικής κλωνοποίησης Ακόμη και κάτω από τις καλύτερες συνθήκες η σύγχρονη τεχνική κλωνοποίησης είναι πολύ αναποτελεσματική (277 προσπάθειες για να την Dolly) Η κλωνοποίηση παρέχει την πιο άμεση απόδειξη ότι όλα τα κύτταρα ενός οργανισμού μοιράζονται το ίδιο γενετικό αποτύπωμα

31 1998 Η χρονιά των κλώνων Επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο της Hawaii κλωνοποίησαν πάνω από 50 ποντίκια από ώριμα κύτταρα δημιουργώντας τρεις γενιές πανομοιότυπων εργαστηριακών ζώων. Στο μεταξύ διάφοροι επιστήμονες ανεξάρτητα κλωνοποίησαν επιτυχώς μοσχάρια χρησιμοποιώντας διαφορετικές τεχνικές Ειδικότερα Ιάπωνες παρήγαγαν 8 γενετικά όμοια μοσχάρια από κύτταρα που αφαιρέθηκαν από ηλικιωμένη αγελάδα, με ποσοστό επιτυχίας 80%, την αποτελεσματικότερη προσπάθεια κλωνοποίησης έως σήμερα

32 2000 Ιστορίες για μαϊμούδες Επιστήμονες του Oregon αποκάλυψαν την ύπαρξη της Tetra μιας κλωνοποιημένης μαϊμούς. Ο rhesus μακάκος δημιουργήθηκε με διαφορετική τεχνική από τη Dolly. ημιουργήθηκε με το διαχωρισμό ενός πολύ πρώιμου εμβρύου, από 8 μόνο κύτταρα, σε 4 κομμάτια. Αυτά καλλιεργήθηκαν σε νέα έμβρυα αλλά μόνο το ένα επέζησε. Έτσι, αντίθετα με τη Dolly, η Tetra είχε μητέρα και πατέρα αλλά δεν είναι ο κλώνος κανενός. Πρόκειται μάλλον για ένα τεχνητό τετράδυμο. Επιπλέον, το Roslin ανακοίνωσε τη γέννα από 5 γουρουνάκια με τη μία, με στόχο να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία γενετικά τροποποιημένων μοσχευμάτων για ανθρώπους.

33 Carbon Copy (CC) Το πρώτο κλωνοποιημένο κατοικίδιο Το 2002 επιστήμονες από το Texas A&M University ανακοίνωσαν την κλωνοποίηση γάτας. Η CC είναι δίδυμη με τη γενετική «μητέρα» της, ωστόσο διέφεραν στο χρώμα της γούνας, λόγω περιβαλλοντικών παραγόντων. Ειδικά test απέδειξαν ότι η CC είναι κλώνος, αν και όχι Carbon Copy Από τα 87 εμφυτεύματα μόνο η CC επέζησε και γεννήθηκε ότρια Φέρουσα μητέρα και CC (Science (2002) 295:1443) Ο Rainbow αριστερά με τον κλώνο του CC

34 Prometea (Προμηθέας) Το πρώτο κλωνοποιημένο άλογο (Haflinger) Γεννήθηκε: : 28 Μαΐου,, 2003 στην Ιταλία Η ύπαρξή του δημοσιοποιήθηκε στις 6 Αυγούστου,, 2003 ιαδικασία κλωνοποίησης Λήψη επιδερμικών κυττάρων από φοράδα Η δότρια DNA ήταν επίσης και η φέρουσα μητέρα που γέννησε το αντίγραφό της 327 προσπάθειες απέτυχαν, μόνο ο Prometea επέζησε Ο προμηθέας το 2008 γέννησε ένα πουλάρι, τον πήγασο, που χαίρει άκρας υγείας Ο προμηθέας και η μητέρα-αντίγραφο Προμηθέας και πήγασος

35 Η όλη ιστορία της κλωνοποίησης δεν γίνεται για την αναπαραγωγή Η πιθανότητα χρήσης τεχνολογίας κλωνοποίησης για την ανάπτυξη οργάνων γενετικά όμοιων με τα δικά μας για μεταμοσχεύσεις αποφεύγοντας έτσι την απόρριψη των ξένων ιστών Ο μεγαλύτερος κίνδυνος: Οι κλώνοι να δημιουργούνται για τα μέρη του σώματός τους

36 Γουρούνια και ιστοσυμβατότητα Κλώνοι από γουρουνάκια που δημιουργήθηκαν από την PPL Therapeutics το 2000 Τα γουρουνάκια φέρουν ένα σιωπηρό αντίγραφο της α 1,3 γαλακτοσυλ τρανσεράσης, ή GT, ένα ένζυμο που εμπλέκεται στην απόρριψη οργάνων Προκειμένου να επιτευχθεί συμβατότητα ένα δεύτερο αντίγραφο του γονιδίου GT θα πρέπει επίσης να αποενεργοποιηθεί

37 Κλωνοποίηση απειλούμενων ειδών

38 Κλωνοποίηση απειλούμενων ειδών Τρέχουσα κατάσταση Ο ρυθμός των ειδών που χάνονται επιταχύνεται αλλαγή ενδιαιτημάτων ρύπανση και μόλυνση περιβάλλοντος φαινόμενο θερμοκηπίου επέκταση των ανθρώπινων κοινωνιών Ένα στα τέσσερα ζώα στη λίστα των απειλούμενων Μαζική μείωση των ζωικών πληθυσμών απώλεια βιοποικιλότητας μείωση σταθερότητας των οικοσυστημάτων

39 Κλωνοποίηση απειλούμενων ειδών Τρέχουσα κατάσταση Επικριτές λιγότερες επενδύσεις, καλύτερα αποτελέσματα Επικέντρωση σε μεγάλα, ωραία και χαρισματικά ζώα συναισθηματικές αποφάσεις Ασπόνδυλα λογική σκέψη Αναλυτική και ολιστική άποψη Εμπλοκή τοπικών κοινωνιών Η ουσία του προβλήματος: η φτώχεια που περιβάλει το περιβάλλον ενίσχυση τοπικών κοινωνιών

40 Ειδική περίπτωση: Λεοπάρδαλη Amur Το πιο σπάνιο αιλουροειδές στον κόσμο (30 άτομα) απώλεια ενδιαιτήματος, λαθροθηρία Αιμομιξία δυσμορφίες, στειρότητα Ενδιαίτημα: Ρωσική Άπω Ανατολή Ζώο υψηλής προτεραιότητας

41 Ειδική περίπτωση: Πολική Αρκούδα Άκρως απειλούμενο ζώο Λιώσιμο πάγων (κατάπτωση, κυνήγι) Πρέπει να αλλάξει ενδιαίτημα 1. Να βρει πάγο 2. Να πάει νότια σε εκτροφεία Εκτίμηση: απώλειες 35% σε 50 χρόνια

42 Η ιδέα της βιβλιοθήκης DNA ιατήρηση της γονιδιακής δεξαμενής με τη δημιουργία βιβλιοθήκης 1. Λήψη ιστών 2. Καλλιέργεια κυττάρων 3. Κατάψυξη κυττάρων σε υγρό άζωτο Το DNA είναι ζωντανό και ικανό να αναπαράγει έμβρυα Κύτταρα: πλήρης σειρά DNA Μπορεί να ανατρέψει την εξάλειψη (εάν οι συγγενείς είναι διαθέσιμοι)

43 Τα εξαφανισμένα και τα πραγματικά απειλούμενα; Mammoth Bucardo Quagga Gaur

44

45 Ηκλωνοποίηση του Gaurus Οπληφόρο ζώο Ινδία και νοτιοανατολική Ασία Κυνήγι για sport, μείωση των πληθυσμών Η επιλογή του Gaurus ίδιο μέγεθος, παρόμοιο μέγεθος και περίοδο κύησης με αγελάδα δυσκολία να αναπαραχθεί σε ζωολογικούς κήπους Συγχώνευση των σωματικών κυττάρων του Gaurus με απύρηνα ωοκύτταρα αγελάδας Τα έμβρυα μεταφέρθηκαν σε φέρουσα μητέρα Πολλές αποβολές εμβρύων

46 Σωτηρία με κλωνοποίηση; Μερικοί πιστεύουν ακράδαντα, ενώ πολλοί βλέπουν αυτές τις προσπάθειες περισσότερο ως πυροτέχνημα Να σημειωθεί η χρήση του στενού συγγενικού είδους, της κατοικίδιας κατσίκας, ως δότη αυγού και φέρουσας μητέρας

47 Η κλωνοποίηση του Banteng Ο Noah, ένας κλώνος Banteng που δημιουργήθηκε από την Advanced Cell Technologies Τα Banteng είναι απειλούμενα άγρια βοοειδή από την Νοτιοανατολική Ασία Ο κλώνος δημιουργήθηκε από κατεψυγμένο ιστό ζώου που είχε πεθάνει το DNA του ιστού εισήχθη σε κύτταρα ωάρια αγελάδας και στη συνέχεια σε άλλη φέρουσα μητέρα

48 Επιχειρήματα υπέρ Ένας τρόπος να θεραπεύσουμε το πρόβλημα των απειλούμενων ειδών Το μόνο εργαλείο που διαθέτουμε Η κλωνοποίηση επιτρέπει να επιλέξουμε τους καλύτερους και τους υγιέστερους δότες Επιχειρήματα αντί Κλώνος = αντίγραφο του άγριου ζώου άλλες συνήθειες συμπεριφοράς ή φυσιολογίας (εξημέρωση) Ίσως εμποδίσει τις προσπάθειες να διατηρηθεί η ποικιλία των ενδιαιτημάτων ίσως αρνητικές επιπτώσεις σε άλλα ζώα Το πρόβλημα των εξαλείψεων δεν μειώνεται καλύτερα: πάταξη της λαθροθηρίας ίνει λάθος εντύπωση της ασφάλειας (μη διατήρηση των ενδιαιτημάτων) Πολλές αποβολές εμβρύων

49 Να κλωνοποιήσουμε το μαμούθ Μεταφορά DNA του μαμούθ σε ωάριο ελέφαντα Εξαφανίστηκε πριν από χρόνια

50 Το επόμενο βήμα; Αρκετά απίθανο

51 Οι άνθρωποι είναι οι επόμενοι; 2001 Ο ειδικός στις γονιμοποιήσεις στις ΗΠΑ Panayiotis Zavos με μια διεθνή ομάδα επιστημόνων ανακοινώνουν ότι εκατοντάδες ζευγάρια είναι εθελοντές για πειράματα κλωνοποίησης παιδιών. Η ομάδα θεωρούσε ότι θα ανακούφιζε με ανθρώπινους κλώνους στείρα ζευγάρια μέχρι το Η Βρετανία γίνεται η πρώτη χώρα που νομιμοποιεί την κλωνοποίηση ανθρώπινων εμβρύων, όταν η κυβέρνηση ενέκρινε ένα αντιφατικό μέτρο με στόχο να επιτρέψει την έρευνα σε βλαστικά κύτταρα που βρίσκονται σε έμβρυα. Οι κλώνοι σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία έπρεπε να καταστραφούν μετά από 14 μέρες και η δημιουργία κλώνων-μωρών παραμένει εκτός νόμου

52 Θα συνεχίσουν οι άνθρωποι να προσπαθούν; Ο Dr. Zavos ανακοίνωσε το 2004 στο Λονδίνο ότι εμφύτευσε ένα κλωνοποιημένο έμβρυο στη μήτρα μιας 35χρονης γυναίκας. Λίγες μέρες μετά ανακοινώθηκε ότι η προσπάθεια απέτυχε Η ομάδα: 1. πήρε από μια 35χρονη γυναίκα ένα ωάριο 2. αντικατάστησε τον πυρήνα του με το γενετικό υλικό του άνδρα της μετέφερε το έμβρυο που προέκυψε στη μήτρα της.

53 2004 Ο Woo Suk Hwang, του Seoul National University στην Κορέα, και η ομάδα του θεωρήθηκαν οι πρώτοι που κλωνοποίησαν επιτυχώς ανθρώπινο έμβρυο και στη συνέχεια επέλεξαν τα βασικά του βλαστικά κύτταρα Το 2006, τα δεδομένα του Hwang βρέθηκαν παραποιημένα. Αυτό δημιουργεί ερωτήματα ως προς την αξιοπιστία στην έρευνα της ανθρώπινης κλωνοποίησης

54

55 Primates join the club Researchers have achieved to generate embryonic stem cells from the cells of an adult primate. The procedure used could provide insights into a variety of diseases, if it can be applied in humans Nature

56 Primates join the club 2007 Nature Byrne et al. treated female rhesus monkeys with hormones to induce the shedding of extra eggs. After recovering these cells, they removed r the cells nuclear genetic material. Meanwhile, they obtained skin cells from an adult male monkey, allowed these to multiply in culture, and then treated them to halt their progress through the cell cycle once they had entered the resting phase known as G0. Next, they extracted the nuclear genetic material from the skin cells and introduced it by electric pulses into the nucleus-free eggs. The fused cells were allowed to reach the blastocyst stage of embryonic development before embryonic stem cells were derived from them. This could potentially lead to various types of differentiated cells.

57 Βλαστικά κύτταρα και Βιολογία αναπαραγωγής Βασικά Θέματα για Συζήτηση: 1) Τι είναι Βλαστικά Κύτταρα; 2) Ποιοι είναι οι βασικοί τύποι των Βλαστικών Κυττάρων και που βρίσκονται; 3) Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα 4) Γιατί τα Βλαστικά Κύτταρα είναι τόσο σημαντικά; 5) Γιατί η αμφισβήτηση για τα Βλαστικά Κύτταρα;

58 Τι είναι τα Βλαστικά Κύτταρα; Τα Βλαστικά Κύτταρα είναι εκπληκτικά διότι: Μπορούν να διαιρούνται συνεχώς δημιουργώντας πανομοιότυπα αντίγραφα του εαυτού τους (Αυτό- Ανανέωση) Παραμένουν ανειδίκευτα χωρίς «ειδική» λειτουργία ή.... Εξειδικεύονται ( ιαφοροποιούνται) έχοντας τη δυνατότητα να παράγουν πάνω από 200 διαφορετικούς τύπους σωματικών κυττάρων

59 Οι Βασικοί Τύποι των Βλαστικών Κυττάρων A. Εμβρυακά Βλαστικά Κύτταρα Από αποβολές εμβρύων Βλαστοκύστες που προέρχονται από In-Vitro Vitro γονιμοποίηση στο εργαστήριο B. Ενήλικα Βλαστικά Κύτταρα Βλαστικά Κύτταρα που βρέθηκαν στο αίμα, μυελό των οστών, συκώτι, νεφρά, κερατοειδή, οδοντικό πολφό, ομφάλιο λώρο, μυελό, δέρμα, μυς, σιελογόνους αδένες....

60 Όλα τα ώριμα κύτταρα (και ώριμα βλαστικά κύτταρα) προέρχονται από τρεις κυτταρικές σειρές: Ενδόδερμα Εξώδερμα Μεσόδερμα

61

62 Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα των Εμβρυακών και Ώριμων Βλαστικών Κυττάρων Εμβρυακά Β.Κ. Παντοδύναμα (μπορούν να γίνουν οποιοδήποτε κύτταρο) Σταθερά. Μπορούν να κάνουν πολλές κυτταρικές διαιρέσεις ημιουργούνται εύκολα αλλά οι βλαστοκύστες καταστρέφονται Ώριμα Β.Κ. Πολυδύναμα ( μπορούν να γίνουν πολλά μα όχι όλα ) Λιγότερο Σταθερά. Περιορισμένη ικανότητα αυτό-ανανέωσης ύσκολα να απομονωθούν από ώριμους ιστούς Πιθανότητα απόρριψης;;; Ελαχιστοποίηση απόρριψης

63 Γιατί η Έρευνα στα Βλαστικά Κύτταρα είναι τόσο σημαντική για όλους μας; Τα βλαστικά κύτταρα επιτρέπουν να μελετήσουμε το πώς οι οργανισμοί αυξάνονται και αναπτύσσονται στο χρόνο. Τα βλαστικά κύτταρα μπορούν να αντικαταστήσουν άρρωστα ή κατεστραμμένα κύτταρα που δεν μπορούν να θεραπευτούν ή να ανανεωθούν από μόνα τους. Μπορούμε να δοκιμάσουμε διάφορες ουσίες (φάρμακα και χημικά) στα βλαστικά κύτταρα. Μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τη «γενετική μηχανή» μας.

64

65 Ποιες ασθένειες επιδέχονται θεραπεία με Βλαστικά Κύτταρα σήμερα; Νόσος του Parkinson Λευχαιμία (Μεταμοσχεύσεις Μυελού των Οστών) Μοσχεύματα δέρματος μετά από σοβαρά εγκαύματα Η θεραπεία με Βλαστικά Κύτταρα έχει τη δυνατότητα να: Αναγέννησης ιστών / οργάνων Θεραπείας ασθενειών όπως διαβήτης, πολλαπλή σκλήρυνση κλπ

66 Γιατί η διχογνωμία για τα Βλαστικά Κύτταρα; Τα Εμβρυακά βλαστικά κύτταρα προέρχονται από τις επιπλέον βλαστοκύστεις που διαφορετικά θα είχαν καταστραφεί μετά την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Η εξαγωγή των βλαστοκυττάρων καταστέφει την αναπτυσσόμενη βλαστοκύστη (έμβρυο). -Ερωτήσεις για σκέψη- Είναι το έμβρυο μια ανθρώπινη ύπαρξη; Είναι ηθικά αποδεκτή η χρήση των εμβρύων για έρευνα; Πότε γινόμαστε «ανθρώπινα όντα»;

67 Η εσωτερική Κυτταρική Μάζα είναι η Πηγή των Εμβρυακών Βλαστικών Κυττάρων Το έμβρυο καταστρέφεται με το διαχωρισμό σε ατομικά κύτταρα για τη συλλογή των εμβρυακών βλαστοκυττάρων

68 Επιπρόσθετα εν δυνάμει διλήμματα Θεραπευτική Κλωνοποίηση για τη ημιουργία Συμβατών Εμβρυακών Βλαστικών Κυττάρων Κύτταρα από οποιαδήποτε πηγή άλλη από μονοζυγωτικά δίδυμα εμφανίζουν προβλήματα ιστοσυμβατότητας και απόρριψης Επομένως,, πως μπορούν να δημιουργηθούν συμβατά βλαστικά κύτταρα; Θα μπορούσε να κλωνοποιηθεί ένα έμβρυο από τον ασθενή και να συλλεχθούν εμβρυακά βλαστοκύτταρα από τον κλώνο Υπάρχει ηθική διαφορά ανάμεσα στη θεραπευτική και την αναπαραγωγική κλωνοποίηση;

69 Knock-out out Τεχνολογία, Γονιδιακή Στοχευμένη Μετάλλαξη, Βλαστοκύτταρα,, Κλωνοποίηση Έρευνα ΗτεχνολογίαKnock-out επιτρέπει το στοχευμένο έλλειμμα γονιδίου στα ζώα Επιτρέπει τη διερεύνηση λειτουργία του γονιδίου που συνάγεται από τον προβληματικό φαινότυπο του ζώου Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μιμηθεί ορισμένες ασθένειες Σε αντίθεση με τα κλασικά διαγονίδια εδώ έχουμε στοχευμένη μετάλλαξη

70 Εφαρμογή πολλών τεχνικών αιχμής

71 Εισαγωγή Βλαστικών κυττάρων σε Βλαστοκύστη Βλαστοκύστη Εμβρυακά Βλαστικά Κύτταρα Ποντίκι Χίμαιρα Το καφέ τρίχωμα προέρχεται από Βλαστικά κύτταρα που εισήχθησαν στη βλαστοκύστη αλφικού ποντικού

72 Μερικά παραδείγματα Knockout Ποντικών p27 knockout ποντίκι GDF8 (Μυοστατίνη( Μυοστατίνη) knockout ποντίκι Το p27 knockout ποντίκι είναι μεγαλύτερο από λόγω της αύξησης της σκελετικής δομής του φυσιολογικό knockout Πάνω από τη διπλάσια μυϊκή μάζα από το ποντίκι άγριου τύπου Ποντίκι angora Το FGF5 knockout ποντίκι έχει μακρύ τρίχωμα σαν angora

73 Φυσιολογικά μεταλλάγματα GDF8 ιαγονιδιακοί κλώνοι Alba, το φωσφορίζον διαγονιδιακό κουνέλι Κλωνοποιημένες διαγονιδιακές γάτες που περιέχουν φθορίζουσα πρωτεΐνη

74 Η Συμβολή της Βιοτεχνολογίας και της Μοριακής Βιολογίας στην Προστασία και ιαχείριση του Περιβάλλοντος

75 Ο 6ος Μαζικός Αφανισμός Τα γεωλογικά δεδομένα υποδεικνύουν 5 μαζικούς αφανισμούς ειδών Επί του παρόντος είμαστε μάρτυρες του 6ου μαζικού αφανισμού Βασικός υπεύθυνος οι ανθρωπογενείς παρεμβάσεις: Καταστροφές ή/και κατακερματισμός φυσικού περιβάλλοντος Κυνήγι Ταξινομική ομάδα Θηλαστικά Πτηνά Ερπετά Αμφίβια Ψάρια Ασπόνδυλα Φυτά Αριθμός αφανισμών % των ομάδων που χάθηκαν Αφανισμοί που καταχωρήθηκαν από το 1900 % των ειδών που απειλούνται Ο ρυθμός των αφανισμών επιταχύνεται

76 Μοριακή Οικολογία Η Μοριακή Οικολογία χρησιμοποιεί τεχνικές μοριακής γενετικής για να λύσει προβλήματα οικολογίας, εξέλιξης και συμπεριφοράς, κάτω από το πρίσμα και την προοπτική της διατήρησης της βιοποικιλότητας

77 Αναδιπλασιασμός του DNA Λάθη Μοριακοί είκτες Μικρές περιοχές του γονιδιώματος που χρησιμοποιούνται ως δείκτες γενετικής ποικιλομορφίας Είναι χρήσιμοι μόνο όταν είναι πολυμορφικοί στους πληθυσμούς 3 εκατ. πολυμορφικές θέσεις Single Nucleotide Polymorphisms (SNPs) AGTTCGATTGCTCGATAGCACGAT AGTTCAATTGCTTGATAGCACGAT AGTTCGATTGCTTGATAGCTCGAT Repeats AGTTCAATTGCTTGATAGCGCGAT AGTTCAATTGCTTGCTTGCTTGATAGCGCGAT Deletions AGTTCAATTGATAGCGCGAT

78 Γιατί μοριακοί δείκτες; Ενυπάρχουν στα άτομα (δεν μπορούν να χαθούν) Κληρονομήσιμοι (ταυτοποίηση απογόνων) εν καταστρέφεται το δείγμα (δεν απαιτείται θανάτωση του ζώου) Πολλοί διαφορετικοί δείκτες: Ισοένζυμα Αλληλουχίες μιτοχονδριακού (mt( mt) DNA Αλληλουχίες χλωροπλαστικού (cp) DNA Μικροδορυφορικό DNA Αλληλουχίες πυρηνικού DNA

79 Πυρηνικό DNA Εξωπυρηνικό DNA Μικροδορυφορικό DNA Μικροδορυφόροι είναι τόποι όπου μικρές αλληλουχίες DNA επαναλαμβάνονται στη σειρά η μια αμέσως μετά την άλλη. Χρωμόσωμα Y Μικρό χρωμόσωμα cpdna που προσδιορίζει Μιτοχονδριακό Χρωμόσωμα DNA το (mtdna) φύλο ενός Υ ατόμου. Έμβρυα με Το σπέρμα δίνει μόνο χρωμόσωμα γενετικό υλικό Υ γίνονται αρσενικά. και όχι κυτταρικά οργανίδια. Έτσι, η γενετική Έτσι, πληροφορία του όλο το mtdna προέρχεται χρωμοσώματος από Υ το είναι μόνο ωάριο, το οποίο είναι πατρικής μητρικής προέλευσης. προέλευσης. mtdna

80 Γιατί ΤΟΣΟΙ ΠΟΛΛΟΙ μοριακοί δείκτες; Γονιδιώματα πολύ διαφορετικά - Συμπαγή γονιδιώματα: λιγότερο πολυαλληλομορφικοί δείκτες Ποικιλία καταστάσεων - Εξημερωμένοι και Φυσικοί πληθυσμοί διαχωρισμένοι για γενιές: μεγάλη γενετική διαφοροποίηση Ποικιλία τεχνικών για ατομική γενοτύπηση - Φτηνή/ακριβή τεχνικά εύκολη/δύσκολη Ποικιλία πληθυσμιακών καταστάσεων - Πρόσφατοι στενωποί: μικρή ενδοπληθυσμιακή ποικιλότητα ιαφορετικοί τύποι γενετικών δεικτών - Υπερέχοντες, συνυπερέχοντες, δι-, πολύ- αλληλομορφικοί Σωστή επιλογή = γνώση της βιολογίας του είδους

81 Μοριακή ταυτοποίηση: Είδη, Άτομα και Φύλο Αντιστοίχιση ατόμων σε πληθυσμούς Ταυτοποίηση υβριδίων μεταξύ ειδών Ταυτοποίηση λείας σε στομάχια θηρευτών Ταυτοποίηση φορέων ασθενειών Ιατροδικαστικές έρευνες σε φυσικούς ζωικούς πληθυσμούς Ανίχνευση Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών

82 Οικολογία Συμπεριφοράς Προσδιορισμός τύπων ζευγαρώματος Πολυγαμία / Μονογαμία ιμορφισμός και αναλογία φύλου Μοριακή ανίχνευση επιλογής συντρόφου (Π.χ. MHC) ιαμάχες μεταξύ φύλων Εκτίμηση διασποράς των ζώων

83 Πληθυσμιακή Γενετική και Εφαρμοσμένη Φυλογεωγραφία Εκτίμηση δομής, δραστικού μεγέθους και κατανομής πληθυσμών και μεταπληθυσμών Γονιδιακή ροή και ρυθμοί μετανάστευσης Προσδιορισμός και ταυτοποίηση μεταναστών Πληθυσμιακές στενωποί Ταξινομικές αποφάσεις Ανίχνευση του μητρικού πληθυσμού εισαγόμενων ειδών

84 Γενετική της ιατήρησης επαπειλούμενων ειδών Εκτίμηση γενετικής διαφοροποίησης σε μικρούς πληθυσμούς Αιμομικτική κατάπτωση και γενετικό φορτίο Εκτίμηση ανάγκης - επιτυχίας εμπλουτισμών και εισαγωγής ειδών και πληθυσμών Γενετική της αποκατάστασης των ειδών Κρυο-συντήρηση γαμετών, τεχνητή γονιμοποίηση, κλωνοποίηση

85 Χρήση Μοριακών εικτών για Προσδιορισμό των «Μονάδων ιατήρησης» σε Απειλούμενους Φυσικούς Πληθυσμούς TUATARA (Sphenodon) αρχαία Θαλάσσιοι σειρά ερπετών Ελέφαντες Πάνθηρας της Florida 100δες είδη πτηνών Τσίτα (Acinonyx jubatus) 100δες είδη εντόμων Γκρίζος Λύκος..Και δυστυχώς ο κατάλογος συνεχώς μεγαλώνει

86 Μοριακά εργαλεία για αποκάλυψη απάτης Γενετική ανάλυση κρέατος φάλαινας Οι συνέπειες ραματική μείωση των πληθυσμών ιεθνείς διαμάχες για την προστασία Η λύση Ταυτοποίηση είδους με mtdna ανάλυση Το πρόβλημα Παράνομη διακίνηση κρέατος στις παγκόσμιες αγορές Παράνομη διακίνηση ιστών από προστατευόμενα είδη

87 DNA Barcode: Μικρές τυποποιημένες αλληλουχίες που θα βοηθήσουν στη διάκριση των ειδών σε ένα ευρύ φάσμα ζωντανών οργανισμών εν φιλοδοξεί να περιγράψει τα είδη, αλλά να προσδιορίσει τα όριά τους

88 Απελευθερώσεις λαγών εκτροφείου Το πρόβλημα Ανεξέλεγκτες απελευθερώσεις λαγών εκτροφείου Οι συνέπειες Γενετική ρύπανση Απώλεια τοπικής ποικιλομορφίας Ηλύση U A B C M A B C1 C mtdna-rflp ανάλυση: 3 γενετικές ομάδες Ένα στέλεχος του ιού EBHS, διαφορετικό από τα ελληνικά, εισαγόμενο πιθανώς από την Κ. Ευρώπη

89 ιάκριση διαφόρων φυλών χοίρων Το πρόβλημα X Οι συνέπειες Sus scrofa Sus scrofa domestica Ανεξέλεγκτη εκτροφή αγριόχοιρων Γενετική ρύπανση από εμπλουτισμούς ιατροφική απάτη Υβρίδιο Η λύση PCR-RFLP και SSCP ανάλυση του υποδοχέα της μελανοκορτίνης (MC1R)

90 Ταυτοποίηση Φύλου σε Γεράκια ( (Accipiter cooperii) Το πρόβλημα Θηλυκό Αρσενικό ZZ Ενήλικος Φυλετικός ιμορφισμός Αρσενικό ή Θηλυκό; Οι συνέπειες ZW Στα πτηνά η ταυτοποίηση φύλου είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση και διαχείριση των ειδών Η λύση PCR-SSCP ανάλυση ενός τμήματος 400bp του γονιδίου CHD

91 ιάκριση συγγενών ειδών του γένους Macrolophus Το πρόβλημα Η λύση mtdna analysis Οι συνέπειες Αδυναμία μελέτης της οικολογίας των αρπακτικών (μετακινήσεις, προτιμήσεις καλλιεργειών, φυτά καταφύγια) που θα βοηθούσε στην ορθολογικότερη διαχείρισή τους.

92 ιατήρηση του Γκιζανιού,, ενδημικού ψαριού της Ρόδου Το πρόβλημα Η λύση Εξαιτίας ανθρωπογενών παρεμβάσεων θεωρείται απειλούμενο είδος υψηλής προτεραιότητας από την Ε.Ε. MHC Ανάλυση RAPD και λειτουργικών γονιδίων (MHC): Πολύ χαμηλά επίπεδα πολυμορφισμού, αιμομικτική κατάπτωση, κίνδυνος εξαφάνισης Α Β Γ M Μελέτη της Βιολογίας και της Γενετικής των υπαρχόντων πληθυσμών και διατύπωση διαχειριστικών προτάσεων RAPD

93 Ιχνηλασιμότητα των ΓΤΟ Πως ελέγχουμε για ΓΤΟ PCR: Έλεγχος για παρουσία εισαγόμενου ξένου DNA Υπέρ: σταθερότητα DNA Κατά: Ακριβό, χρονοβόρο ΓΤΟ Θετικό Γιατί ο έλεγχος για ΓΤΟ; Νομοθεσία ΗΠΑ: Σήμανση τροφών GM-Free <5% ΓΤ ΕΕ: Σήμανση τροφών ΓΤ εάν >1% ΓΤ Ιαπωνία: Σήμανση τροφών ΓΤ εάν >5% ΓΤΟ αρνητικό ELISA: Έλεγχος παρουσίας πρωτεϊνών από τη γενετική τροποποίηση Υπέρ: Γρήγορο, φθηνό, Κατά: Εξειδίκευση για κάθε φυτό, σταθερότητα πρωτεΐνης

94 Βιοτεχνολογία και Περιβάλλον Η βιοτεχνολογία μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στην επίλυση περιβαλλοντικών προβλημάτων ή στην εφαρμογή βιομηχανικών μεθόδων ή διεργασιών που περιορίζουν την ρύπανση ή μόλυνση του περιβάλλοντος 1. Βιολογική Αποκατάσταση Ηχρήση της μεταβολικής ικανότητας μικροοργανισμών με στόχο την αποκατάσταση και εξυγίανση ρυπασμένων εδαφών, υδροφόρων και λοιπών οικοσυστημάτων 2. Ανάπτυξη βιομηχανικών διεργασιών Χρήση μικροοργανισμών φιλικών προς το περιβάλλον αντί τοξικών χημικών και γενικά προϊόντων που δημιουργούν περιβαλλοντικά προβλήματα

95 Τι περιλαμβάνει η βιολογική απορρύπανση Χρήση άγριων στελεχών ή γενετικά τροποποιημένων μικροοργανισμών με ιδιαίτερες ικανότητες διάσπασης υπολειμματικών και ιδιαίτερα τοξικών οργανικών ρύπων 1. Πολυαρωματικοί Υδρογονάνθρακες 2. Πολυχλωριωμένα ιφαινύλια 3. Πολυχλωριωμένες φαινόλες 4. Γεωργικά Φάρμακα Βακτήρια «δείκτες» ανίχνευση μόλυνσης και ρύπανσης του περιβάλλοντος μικροοργανισμοί ευαίσθητοι σε συγκεκριμένους ρυπαντές

96 Βιοτεχνολογία στην ανάπτυξη περιβαλλοντικά φιλικών βιομηχανικών διεργασιών Βιολογική επεξεργασία Υγρών και Στερεών Αποβλήτων Παραγωγή Βιοαιθανόλης, Βιοαερίου Παραγωγή Βιοπλαστικών Βιολογική ανάκτηση μετάλλων Παραγωγή βιολογικών γεωργικών φαρμάκων Τι κοινό έχουν όλα τα παραπάνω; Χρησιμοποιούν μικροοργανισμούς ή ένζυμα τους αντί τοξικών χημικών και γενικά προϊόντων που δημιουργούν περιβαλλοντικά προβλήματα

97 Ανάπτυξη και Εφαρμογή Μοριακών εικτών για την Ταυτοποίηση Ειδών Κρέατος στην Αλυσίδα Εμπορίας τους

98 Ταυτοποίηση Ο προσδιορισμός της προέλευσης του κρέατος (Νωπού & Μεταποιημένου) σε επίπεδο Είδους. Η Αναγκαιότητα της Ταυτοποίησης ιατροφικές Κρίσεις (BSE,γρίπη πουλερικών). Νοθεία (ηλιέλαιου, γάλακτος, κρεατοσκευασμάτων). Τροφικές αλλεργίες δηλητηριάσεις. Γ.Τ. τρόφιμα. Αύξηση της ανησυχίας και του ενδιαφέροντος των καταναλωτών για την σύσταση & ποιότητα των τροφίμων. Απαραίτητη η ανάπτυξη αξιόπιστων μεθόδων πιστοποίησης της αυθεντικότητας των συστατικών. Προστασία της υγείας των καταναλωτών, οικονομικοί & θρησκευτικοί λόγοι.

99 Σκοπός Ανάπτυξη εύκολης και αξιόπιστης μεθόδου μοριακού διαχωρισμού, πτηνών (εκτροφής ή Θήρευσης) διατροφικού ενδιαφέροντος Καταλληλότητα της μεθόδου για ταυτοποίηση εμπορικών προϊόντων κρέατος πουλερικών μετά από κατεργασία. είγματα Ιστός από νωπό ή επεξεργασμένο κρέας. Μαγειρεμένο κρέας (όρνιθα, γαλοπούλα, πάπια, ορτύκι, στρουθοκάμηλο). Βιομηχανικά προϊόντα (παριζάκι κοτόπουλου, παριζάκι γαλοπούλας, μπιφτέκι κοτόπουλου, κοτοκροκέτες, σνίτσελ γαλοπούλας, λουκάνικο στρουθοκάμηλου).

100 Πουλερικά Εντατική Εκτροφή Ήπια Εκτροφή Θήρευση Όρνιθα + + Γαλοπούλα + + Πάπια Χήνα + + Στρουθοκάμηλος + + Φασιανός + + Πέρδικα + + Μπεκάτσα + Ορτύκι + + Τσίχλα + Θηλαστικά Χοίρος Μοσχάρι Πρόβατο

101 Ενίσχυση επιθυμητών γονιδιακών τόπων των Cyt b & 12S rrna (PCR, universal primers) PCR προϊόντα: Cyt b 376 bp 12S rrna 485 bp Βιοπληροφορική ανάλυση GenBank,BioEdit & REBsite Πέψη με 14 διαφορετικά ένζυμα περιορισμού Ηλεκτροφόρηση και Χρώση (Silver Staining) Καταλληλότερο Ε.Π.: AciI Πρότυπα 10 ειδών πουλερικών και 3 θηλαστικών μετά την πέψη του 12S rrna με το AciI.

102 Τα πρότυπα (τμήματα περιορισμού) που προέκυψαν μετά την πέψη του Cyt b με το Aci I.

103 Τα πρότυπα (τμήματα περιορισμού) 10 ειδών πουλερικών και 3 θηλαστικών που προέκυψαν μετά την πέψη του 12S S rrna με το Aci I.

104 Επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος πουλερικών 12S rrna Cyt b όμοια πρότυπα με το νωπό κρέας

105 Μίγμα κρεάτων & ιατροφική απάτη Λουκάνικο στρουθοκάμηλου Ανάμιξη κρέατος στρουθοκαμήλου με χοιρινό για την παρασκευή λουκάνικου στρουθοκαμήλου χοιρινό στρουθοκάμηλος

106 Τα πρότυπα από τα παριζάκια γαλοπούλας είναι όμοια με αυτά των προϊόντων από κοτόπουλο και όχι με της γαλοπούλας, όπως θα έπρεπε! Πέψη του Cyt b με HaeIII & HinfI στα δείγματα: 1) Κοτόπουλο νωπό, 2) Κοτόπουλο ψητό, 3) Μπιφτέκι κοτόπουλου, 4) Παριζάκι κοτόπουλου, 5) Γαλοπούλα νωπό, 6) Σνίτσελ γαλοπούλας, 7) Παριζάκι γαλοπούλας 1, 8) Παριζάκι γαλοπούλας 2.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ) «Οι σύγχρονες τεχνικές βιο-ανάλυσης στην υγεία, τη γεωργία, το περιβάλλον και τη διατροφή» Η Συμβολή της Μοριακής Βιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Η Συμβολή της Βιοτεχνολογίας και της Μοριακής Βιολογίας στην Προστασία και ιαχείριση του Περιβάλλοντος

Η Συμβολή της Βιοτεχνολογίας και της Μοριακής Βιολογίας στην Προστασία και ιαχείριση του Περιβάλλοντος Η Συμβολή της Βιοτεχνολογίας και της Μοριακής Βιολογίας στην Προστασία και ιαχείριση του Περιβάλλοντος Δρ Ζήσης Μαμούρης Καθηγητής Γενετικής Τμήμα Βιοχημείας & Βιοτεχνολογίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Μοριακή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ

ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες σε τροφή του αυξανόμενου ανθρώπινου πληθυσμού, πρέπει να αυξηθεί η φυτική και ζωική παραγωγή Ελεγχόμενες διασταυρώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Η Συμβολή της Βιοτεχνολογίας και της Μοριακής Βιολογίας στην Προστασία και ιαχείριση του Περιβάλλοντος

Η Συμβολή της Βιοτεχνολογίας και της Μοριακής Βιολογίας στην Προστασία και ιαχείριση του Περιβάλλοντος Η Συμβολή της Βιοτεχνολογίας και της Μοριακής Βιολογίας στην Προστασία και ιαχείριση του Περιβάλλοντος Δρ Ζήσης Μαμούρης Καθηγητής Γενετικής Τμήμα Βιοχημείας & Βιοτεχνολογίας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Μοριακή

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 9: ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ

Κεφάλαιο 9: ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Κεφάλαιο 9: ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ -ΘΕΩΡΙΑ- Βασικοί τρόποι βελτίωσης φυτικής και ζωϊκής παραγωγής: Ελεγχόμενες διασταυρώσεις. Δημιουργία διαγονιδιακών ή γενετικά τροποποιημένων

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 9 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ 5ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΙΛΙΟΥ 1 9. Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας στην Γεωργία και την Κτηνοτροφία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1ο 1. β 2. β 3. α 4. α 5. β

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1ο 1. β 2. β 3. α 4. α 5. β ΘΕΜΑ 1ο 1. β 2. β 3. α 4. α 5. β 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΡΙΤΗ 21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2004 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: BΙΟΛΟΓΙΑ (ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ)

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη φράση που συμπληρώνει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 4 Ο, 7 Ο, 8 Ο, 9 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 4 Ο, 7 Ο, 8 Ο, 9 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 4 Ο, 7 Ο, 8 Ο, 9 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 1. Η μεταφορά ανθρώπινου γονιδίου σε βακτήριο δίνει διαφορετικό προϊόν μεταγραφής και μετάφρασης, ενώ σε μύκητες μεταγράφεται κανονικά αλλά το προϊόν μετάφρασης εμφανίζει

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο...2 I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας στην ιατρική...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΛΕΞΗ...

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο...2 I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας στην ιατρική...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΛΕΞΗ... ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο...2 I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας στην ιατρική...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΛΕΞΗ...10 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ Καθώς η επιστημονική γνώση και κατανόηση αναπτύσσονται, ο μελλοντικός σχεδιασμός βιοτεχνολογικών προϊόντων περιορίζεται μόνο από τη φαντασία μας Βιοτεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

Γενετική μηχανική Γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί Διαγονιδιακοί οργανισμοί

Γενετική μηχανική Γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί Διαγονιδιακοί οργανισμοί Γενετική μηχανική Γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί Διαγονιδιακοί οργανισμοί Εργασία στο μάθημα της Βιολογίας Υπεύθυνος καθηγητής : Κ.Κεραμάρης Μαθητές : Λιούμη Κυριακή, Μωραΐτης Βαγγέλης Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΙΪΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ & Γενετικά Τροποποιημένα Κύτταρα

ΙΪΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ & Γενετικά Τροποποιημένα Κύτταρα ΙΪΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ & Γενετικά Τροποποιημένα Κύτταρα ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΙΩΝ 1. Οι ιοί είναι μικροοργανισμοί που προκαλούν ασθένειες σε ένα οργανισμό, μετά από μόλυνση των κυττάρων του 2. Είναι παρασιτικοί οργανισμοί

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2012 (ΟΜΑΔΑ Α)

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2012 (ΟΜΑΔΑ Α) ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2012 (ΟΜΑΔΑ Α) ΘΕΜΑ Α (Μονάδες 25) Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση ή στη φράση που συμπληρώνει σωστά την πρόταση: Α1. Ένα

Διαβάστε περισσότερα

H διαδικασία της κλωνοποίησης από σωματική μεταφορά κυττάρων

H διαδικασία της κλωνοποίησης από σωματική μεταφορά κυττάρων H διαδικασία της κλωνοποίησης από σωματική μεταφορά κυττάρων Σε αυτή την διαδικασία, ο πυρήνας από ένα κύτταρο που προέρχεται από ένα έμβρυο, ή ιστό ενηλίκου εισάγεται σε ένα ωάριο από το οποίο έχει αφαιρεθεί

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΓΟΝΙ ΙΩΜΑΤΙΚΗ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΓΟΝΙ ΙΩΜΑΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΓΟΝΙ ΙΩΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ ΓΕΝΕΤΙΚΗ (γονίδιο φαινότυπος) Πρόσθεση εξωγενών γονιδίων (διαγονιδιακά) Τροποποίηση ενδογενών γονιδίων Αφαίρεση γονιδίων (knockout) ΥΠΟΘΕΣΗ Στοχευμένη μεταλλαξογένεση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΑ ΚΥΤΤΑΡΑ (STEM CELLS).

ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΑ ΚΥΤΤΑΡΑ (STEM CELLS). ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΑ ΚΥΤΤΑΡΑ (STEM CELLS). ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ Επικ. Καθηγητής Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΘ. Α. ΑΝΤΣΑΚΛΗΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Αναγεννητική Ιατρική Ηθικοί προβληματισμοί στις θεραπείες με

Αναγεννητική Ιατρική Ηθικοί προβληματισμοί στις θεραπείες με Αναγεννητική Ιατρική Ηθικοί προβληματισμοί στις θεραπείες με χρήση βλαστικών κυττάρων Χαρακτηριστικά βλαστικών κυττάρων 1. Ικανότητα να διαφοροποιούνται σε διαφορετικούς κυτταρικούς τύπους 2. Ικανότητα

Διαβάστε περισσότερα

Γενετική απαλοιφή. G. Patrinos

Γενετική απαλοιφή. G. Patrinos Γενετική απαλοιφή Γιατί το ποντίκι είναι το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο είδος στη βιοτεχνολογία Χαμηλό κόστος Ευκολία χειρισμών Μικρός χρόνος αναπαραγωγής (19 ημέρες) Μεγάλος αριθμός ομόμικτων (inbred)

Διαβάστε περισσότερα

ιαγονιδιακή τεχνολογία G. Patrinos

ιαγονιδιακή τεχνολογία G. Patrinos ιαγονιδιακή τεχνολογία Αντίστροφη γενετική Οργανισμός Γονιδίωμα ιαγονίδιο Γονίδιο Forward genetics Επαγόμενη Οργανισμός μεταλλαξογένεση Μεταλλαγμένος οργανισμός Εύρεση και μελέτη του υπεύθυνου γονιδίου

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ. Προβλέποντας την κληρονομικότητα σε έναν πληθυσμό

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ. Προβλέποντας την κληρονομικότητα σε έναν πληθυσμό ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ Προβλέποντας την κληρονομικότητα σε έναν πληθυσμό Γενετική Πληθυσμών γενετική δομή ενός πληθυσμού αλληλόμορφα γενότυποι Ομάδα ατόμων του ίδιου είδους που μπορούν να διασταυρωθούν Πρότυπα

Διαβάστε περισσότερα

Γενετική της ιατήρησης επαπειλούμενων ειδών

Γενετική της ιατήρησης επαπειλούμενων ειδών Γενετική της ιατήρησης επαπειλούμενων ειδών Εκτίμηση γενετικής διαφοροποίησης σε μικρούς πληθυσμούς Αιμομικτική κατάπτωση και γενετικό φορτίο Εκτίμηση ανάγκης - επιτυχίας εμπλουτισμών και εισαγωγής ειδών

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Διδάσκων - Δρ. Ιωάννης Δρίκος

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Διδάσκων - Δρ. Ιωάννης Δρίκος ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Διδάσκων - Δρ. Ιωάννης Δρίκος Επιλέξετε τη σωστή απάντηση, θέτοντας σε κύκλο το κατάλληλο γράµµα. 1. Για την παραγωγή ανθρώπινης ινσουλίνης από βακτήρια

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας Μάθημα 4 ο Κλωνοποίηση Διδάσκων Δρ. Ιωάννης Δρίκος Απόφοιτος Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων (ΠΙ) Απόφοιτος Βιολογίας, ΑΠΘ Διδάκτωρ Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Στα πτηνά το φύλο «καθορίζεται από τη μητέρα». Αυτό γιατί, το αρσενικό άτομο φέρει τα χρωμοσώματα ZZ ενώ το θηλυκό τα ZW. Έτσι εναπόκειται στο που θα

Στα πτηνά το φύλο «καθορίζεται από τη μητέρα». Αυτό γιατί, το αρσενικό άτομο φέρει τα χρωμοσώματα ZZ ενώ το θηλυκό τα ZW. Έτσι εναπόκειται στο που θα 1 Όπως όλοι γνωρίζουμε κάθε ζωντανός οργανισμός αποτελείται από κύτταρα. Μέσα στον πυρήνα των κυττάρων υπάρχουν τα χρωμοσώματα, τα οποία αποτελούν to γενετικό υλικό (DNA). Στα χρωμοσώματα αυτά βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α 1. Α. 2. Β. 3. Α. 4. Β. 5. Δ. ΘΕΜΑ Β I. Βιβλίο σελ. 15 17 (ή 19 21 στη νέα έκδοση) .

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Θέμα 1 ο : Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: 1. Το σύμπλοκο έναρξης της πρωτεϊνοσύνθεσης δεν περιλαμβάνει α. το mrna β. τη μεγάλη ριβοσωμική υπομονάδα γ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α A1. α Α2. β Α3. γ Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ Β Β1. ζ στ α

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

3. Σχ. Βιβλίο σελ «το βακτήριο Αgrobacterium.ξένο γονίδιο» Και σελ 133 «το βακτήριο Bacillus.Βt».

3. Σχ. Βιβλίο σελ «το βακτήριο Αgrobacterium.ξένο γονίδιο» Και σελ 133 «το βακτήριο Bacillus.Βt». 2 ο Διαγώνισμα Βιολογίας Γ Λυκείου Θέμα Α 1. Α 2. Β 3. Β 4. Α 5. C Θέμα Β 1. Σελ 40 «τα ριβοσώματα μπορούν..πρωτεινών» Και σελ 39 «ο γενετικός κώδικας είναι σχεδόν καθολικός πρωτείνη». 2. Σελ 98 «η φαινυλκετονουρία.φαινυλαλανίνης»

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογέςτης Βιοτεχνολογίας. στη γεωργία και την κτηνοτροφία

Εφαρμογέςτης Βιοτεχνολογίας. στη γεωργία και την κτηνοτροφία Εφαρμογέςτης Βιοτεχνολογίας στη γεωργία και την κτηνοτροφία κεφάλαιο Διαγονιδιακές αγελάδες 9. Ειφαρμογές της Βιοτεχνολογίας στη γεωργία και την κτηνοτροφία Οι ελεγχόμενες διασταυρώοεις οδηγούν στην τροποποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Αρχικά αδιαφοροποίητα κύτταρα που έχουν την ικανότητα να διαφοροποιούνται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους.

Αρχικά αδιαφοροποίητα κύτταρα που έχουν την ικανότητα να διαφοροποιούνται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους. Τι είναι τα βλαστικά κύτταρα? Αρχικά αδιαφοροποίητα κύτταρα που έχουν την ικανότητα να διαφοροποιούνται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους. Είναι σε θέση να δρουν επισκευαστικά, αναδημιουργώντας

Διαβάστε περισσότερα

Α1. Με τη μελέτη καρυότυπου είναι δυνατό να διαγνωστεί: Α. Η φαινυλκετονουρία Β. Ο αλφισμός Γ. Η δρεπανοκυτταρική αναιμία Δ. Το σύνδρομο Turner

Α1. Με τη μελέτη καρυότυπου είναι δυνατό να διαγνωστεί: Α. Η φαινυλκετονουρία Β. Ο αλφισμός Γ. Η δρεπανοκυτταρική αναιμία Δ. Το σύνδρομο Turner ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΤΕΤΑΡΤΗ 15/04/2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΠΑΓΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΠΑΓΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΠΑΓΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Υπάρχουν Βλαστικά κύτταρα με διαφορετικές ιδιότητες: Τα Πολυδύναμα - Pluripotent Εμβρυονικά Βλαστικά κύτταρα - Embryonic Stem

Διαβάστε περισσότερα

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ÏÅÖÅ

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ÏÅÖÅ 1 Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ 1 ο Α. 1 - Γ 2 - Β 3-4 - Γ 5 - Β. 1 - Σ 2 - Λ 3 - Λ 4 - Λ 5 - Σ ΘΕΜΑ 2 ο ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1. Κάθε είδος αντισώµατος που αναγνωρίζει έναν αντιγονικό καθοριστή παράγεται

Διαβάστε περισσότερα

2) Ανάπτυξη βασικών αρχών της in vivo μεταφοράς γονιδίων με την βοήθεια ειδικών συστημάτων μεταφοράς (πλασμίδια, αδενοϊοί)

2) Ανάπτυξη βασικών αρχών της in vivo μεταφοράς γονιδίων με την βοήθεια ειδικών συστημάτων μεταφοράς (πλασμίδια, αδενοϊοί) ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ 4 η Ενότητα: 1) Ανάπτυξη βασικών αρχών πειραματικών in vivo μεθόδων για την δημιουργία διαγονιδιακών ζώων (knock-out / knock-in) 2) Ανάπτυξη βασικών αρχών της in

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ. Ο Mendel καλλιέργησε φυτά σε διάστημα 8 ετών για να φτάσει στη διατύπωση των νόμων της κληρονομικότητας

ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ. Ο Mendel καλλιέργησε φυτά σε διάστημα 8 ετών για να φτάσει στη διατύπωση των νόμων της κληρονομικότητας ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ Ο Mendel καλλιέργησε 28.000 φυτά σε διάστημα 8 ετών για να φτάσει στη διατύπωση των νόμων της κληρονομικότητας Λόγοι επιτυχίας των πειραμάτων του Mendel 1. Μελέτησε μία ή δύο

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή, απομόνωση και καθαρισμός της φαρμακευτικής πρωτεΐνης.

Παραγωγή, απομόνωση και καθαρισμός της φαρμακευτικής πρωτεΐνης. ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1o 1. δ 2. β 3. β 4. γ 5. δ ΘΕΜΑ 2o 1. Σχολικό βιβλίο, σελ.

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ Γ Λ (ΘΕΡΙΝΑ) ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ Γ Λ (ΘΕΡΙΝΑ) ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ Γ Λ (ΘΕΡΙΝΑ) 04 02-2018 ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: Α1. Η διάγνωση της β θαλασσαιμίας κατά τον προγεννητικό έλεγχο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. γ Α3. γ Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ B B1. Σε κάθε νουκλεοτίδιο η αζωτούχος βάση συνδέεται με τον 1' άνθρακα της δεοξυριβόζης και η φωσφορική

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμογές της διαγένεσης στη φαρμακευτική βιομηχανία και την αγροτική παραγωγή. G. Patrinos

Εφαρμογές της διαγένεσης στη φαρμακευτική βιομηχανία και την αγροτική παραγωγή. G. Patrinos Εφαρμογές της διαγένεσης στη φαρμακευτική βιομηχανία και την αγροτική παραγωγή Συνοπτική παράθεση εφαρμογών 1. Γενετική παρέμβαση στο γάλα, κρέας και αυγά. 2. Τροποποίηση των ρυθμών αύξησης και άλλων φυσιολογικών

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία από τις ασθένειες που ταλαιπωρεί μεγάλο αριθμό ατόμων σε όλο τον κόσμο. Οι διαβητικοί αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας, επειδή

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ Γ Λ (ΘΕΡΙΝΑ) Νότα Λαζαράκη

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ Γ Λ (ΘΕΡΙΝΑ) Νότα Λαζαράκη ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ Γ Λ (ΘΕΡΙΝΑ) 04 02-2018 Νότα Λαζαράκη ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: Α1. Η διάγνωση της β θαλασσαιμίας κατά τον προγεννητικό έλεγχο

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: Απαντήσεις Βιολογίας Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών Γ Λυκείου 6/9/208 ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:. Η μυϊκή δυστροφία Becker

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας Μάθημα 10 ο Εισαγωγή στην γεωργική και κτηνοτροφική βιοτεχνολογία Διδάσκων Δρ. Ιωάννης Δρίκος Απόφοιτος Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων (ΠΙ)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 25/04/2014 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΠΤΑ (7) ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που

Διαβάστε περισσότερα

Tρίτη, 1 η Ιουνίου 2004 ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Tρίτη, 1 η Ιουνίου 2004 ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Tρίτη, 1 η Ιουνίου 2004 ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ 1 1Α. Να γράψετε τον αριθµό της καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη φράση που

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΠΟ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ:

ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΠΟ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ: ΤΡΟΦΙΜΑ ΑΠΟ ΓΕΝΕΤΙΚΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ: ΕΝΑ ΠΕΙΡΑΜΑ ΜΕ ΑΓΝΩΣΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ, ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΡΙΜΗΚΥΡΙΟΣ, ΓΕΩΠΟΝΟΣ, Δρ. ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ο όρος Βλαστικά κύτταρα περιλαμβάνει κυτταρα με διαφορετικές ιδιότητες:

Ο όρος Βλαστικά κύτταρα περιλαμβάνει κυτταρα με διαφορετικές ιδιότητες: Ο όρος Βλαστικά κύτταρα περιλαμβάνει κυτταρα με διαφορετικές ιδιότητες: Πολυδύναμα - Pluripotent Εμβρυονικά Βλαστικά κύτταρα - Embryonic Stem Cells Ολιγοδύναμα - Multipotent Βλαστικά κύτταρα (ώριμων/εμβρυικών)

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ. Πρόλογος. Κεφάλαιο 1: Γενετική μηχανική - Βιοτεχνολογία. Κεφάλαιο 2: Δομή και λειτουργία των νουκλεїνικών οξέων

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ. Πρόλογος. Κεφάλαιο 1: Γενετική μηχανική - Βιοτεχνολογία. Κεφάλαιο 2: Δομή και λειτουργία των νουκλεїνικών οξέων ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ Κεφάλαιο 1: Γενετική μηχανική - Βιοτεχνολογία 1.1 Βιομηχανία 1.2 Παραγωγή Τροφίμων 1.3 Ιατρική 1.4 Φυτική Παραγωγή 1.5 Ζωική Παραγωγή 1.6 Αλιεία Υδατοκαλλιέργειες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ 1 ο 1. γ 2. δ 3. δ 4. β 5. γ ΘΕΜΑ 2 ο 1. Η συχνότητα των ετερόζυγων ατόμων με δρεπανοκυτταρική αναιμία ή β-θαλασσαιμία είναι αυξημένη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 01-06-2004

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 01-06-2004 ΘΕΜΑ 1ο 1. δ, ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 01-06-2004 2. β, 3. β, 4. γ, 5. δ. ΘΕΜΑ2ο 1. Σχολικό βιβλίο, σελίδα 31: «Υπάρχουν τέσσερα είδη μορίων RNA και το μεταφέρει στη θέση της πρωτεϊνοσύνθεσης».

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑ, Γ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑ, Γ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑ, Γ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Με το Πρόγραμμα Σπουδών της Βιολογίας στην Γ τάξη του Γενικού Λυκείου, επιδιώκεται οι μαθητές και οι μαθήτριες: Να αποκτήσουν το κατάλληλο γνωστικό υπόβαθρο

Διαβάστε περισσότερα

Άγγελος Πάλλης Γ4 Γυμνασίου

Άγγελος Πάλλης Γ4 Γυμνασίου Άγγελος Πάλλης Γ4 Γυμνασίου Γυμνάσιο Κερατέας Ιανουάριος 2015 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κεφάλαιο 1 ο : Τι είναι βλαστοκύτταρα; σελ. 3 Κεφάλαιο 2 ο : Είδη βλαστοκυττάρων σελ. 4 Κεφάλαιο 3 ο : Ύπαρξη βλαστοκυττάρων

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ) ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 17/02/2013 ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Τα

Διαβάστε περισσότερα

γ. δύο φορές δ. τέσσερεις φορές

γ. δύο φορές δ. τέσσερεις φορές 1 ο Διαγώνισμα Βιολογίας Γ Λυκείου Θέμα Α Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση Α1. Σε ένα ανασυνδυασμένο πλασμίδιο που σχηματίστηκε με την επίδραση της EcoRI, η αλληλουχία που αναγνωρίζει η συγκεκριμένη περιοριστική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Τρίτη 18 Ιουνίου 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ. (Ενδεικτικές Απαντήσεις)

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Τρίτη 18 Ιουνίου 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ. (Ενδεικτικές Απαντήσεις) ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Τρίτη 18 Ιουνίου 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (Ενδεικτικές Απαντήσεις) ΘΕΜΑ Α Α1. α Α2. β Α3. γ Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ Β Β1. 1-ζ 2-στ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 8 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ 5ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΙΛΙΟΥ 1 8. Εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας στην Ιατρική Φαρμακευτικές πρωτεΐνες Τι είναι οι φαρμακευτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμίας από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ο.Ε.Φ.Ε. 2004 ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ο.Ε.Φ.Ε. 2004 ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ο.Ε.Φ.Ε. 2004 ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε την ορθή πρόταση: ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1. Το κωδικόνιο του mrna που κωδικοποιεί το αµινοξύ µεθειονίνη είναι α. 5 GUA

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΠΤΑ (7)

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΠΤΑ (7) ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΠΤΑ (7) ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΠΛΗΡΕΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. α Α2. β

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ Γ Λ (ΘΕΡΙΝΑ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 09/09/2017 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ : ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Από δύο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. Να σημειώσετε το γράμμα που συμπληρώνει κατάλληλα τη φράση:

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. Να σημειώσετε το γράμμα που συμπληρώνει κατάλληλα τη φράση: Κανάρη 36, Δάφνη Τηλ. 210 9713934 & 210 9769376 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΜΑ Α Να σημειώσετε το γράμμα που συμπληρώνει κατάλληλα τη φράση: Α1. Το βακτήριο Agrobacterium tumefaciens

Διαβάστε περισσότερα

Υγιεινή Τροφίμων. Γενετικά Μεταλλαγμένα Τρόφιμα (GMFs)

Υγιεινή Τροφίμων. Γενετικά Μεταλλαγμένα Τρόφιμα (GMFs) Υγιεινή Τροφίμων Γενετικά Μεταλλαγμένα Τρόφιμα (GMFs) Γενετική τροποποίηση Οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί προκύπτουν από την ενσωμάτωση στο γενετικό τους υλικό συγκεκριμένων γονιδίων τα οποία έχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2019

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2019 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 2019 Θέμα Α Α1-α, Α2-β, Α3-γ, Α4-γ, Α5-β Θέμα Β Β1. 1-ζ, 2-στ, 3-α, 4-ε, 5-β, 6-δ Περισσεύει το γ-β θαλασσαιμία Β2. Τα κύρια ένζυμα που συμμετέχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2004

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2004 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2004 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη φράση

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Ο.Π. Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

Βιολογία Ο.Π. Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου Βιολογία Ο.Π. Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου ΘΕΜΑ Α Α1. Στα χρωμοσώματα ενός ανθρώπινου σωματικού κυττάρου στο στάδιο της μετάφασης της μίτωσης υπάρχουν: Α. 23 μόρια DNA Β. 92 μόρια DNA Γ. 46 μόρια DNA Δ.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 Β ΦΑΣΗ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2019 Β ΦΑΣΗ ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ημερομηνία: Πέμπτη 2 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από

Διαβάστε περισσότερα

Έννοιες Βιολογίας και Οικολογίας και η Διδακτική τους

Έννοιες Βιολογίας και Οικολογίας και η Διδακτική τους Έννοιες Βιολογίας και Οικολογίας και η Διδακτική τους Γιώργος Αμπατζίδης Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ακαδημαϊκό έτος 2016-17 Στο προηγούμενο μάθημα Πεπτικό σύστημα Αναπνευστικό

Διαβάστε περισσότερα

Παρασκευή, 22 Μαΐου 2009 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Παρασκευή, 22 Μαΐου 2009 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Παρασκευή, 22 Μαΐου 2009 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ 1o Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη

Διαβάστε περισσότερα

3 ΩΡΕΣ. Σελίδα 1 από 3 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΙΑΡΚΕΙΑ

3 ΩΡΕΣ. Σελίδα 1 από 3 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ ΙΑΡΚΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΑΡΚΕΙΑ 3 ΩΡΕΣ ΘΕΜΑ 1 Ο Στις ερωτήσεις 1-5, να γράψετε τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Από τη διασταύρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΡΙΤΗΡΙΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ: ΜΕΝΤΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ: ΒΑΚΑΛΗΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΡΙΤΗΡΙΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ: ΜΕΝΤΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ: ΒΑΚΑΛΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΡΙΤΗΡΙΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ: ΜΕΝΤΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ: ΒΑΚΑΛΗΣ ΘΕΜΑ 1 Ο 1. α 2. γ 3. β 4. β 5. β ΘΕΜΑ 2 Ο Α. Ένας αυτοσωμικός

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Ως φορείς κλωνοποίησης χρησιμοποιούνται:

ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Ως φορείς κλωνοποίησης χρησιμοποιούνται: ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/03/12 ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Ως φορείς κλωνοποίησης

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Θέµα 1 ο 1. Τα άτοµα που είναι ετερόζυγα για τη β-θαλασσαιµία: α. Εµφανίζουν ήπια αναιµία β. Έχουν ευαισθησία στην ελονοσία γ. Συνθέτουν µεγάλη ποσότητα HbF δ.

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Ο.Π. Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου

Βιολογία Ο.Π. Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου Βιολογία Ο.Π. Θετικών Σπουδών Γ' Λυκείου ΘΕΜΑ Α Α1. Η αναλογία Α+G/T+C στο γενετικό υλικό ενός ιού είναι ίση με 2/3. Ο ιός μπορεί να είναι: α. ο φάγος λ. β. ο ιός της πολιομυελίτιδας. γ. φορέας κλωνοποίησης

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 7,8,9

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 7,8,9 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΖΑΡΦΤΖΙΑΝ Μ. ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 7,8,9 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Διαφορές κλειστής και συνεχούς καλλιέργειας (θρεπτικά, απομάκρυνση, φάσεις μικροοργανισμών)

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. δ Α3. α Α4. α Α5. γ

ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. δ Α3. α Α4. α Α5. γ ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. δ Α3. α Α4. α Α5. γ ΘΕΜΑ B B1. Η συχνότητα των ετερόζυγων ατόμων με δρεπανοκυτταρική αναιμία ή β- θαλασσαιμία είναι αυξημένη σε περιοχές όπως οι χώρες της Μεσογείου, της Δυτικής και Ανατολικής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & Δ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2018 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ: ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1, 2, 4, 5 και 6

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ: ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1, 2, 4, 5 και 6 ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ: ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1, 2, 4, 5 και 6 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ: ΚΟΡΥΦΑΙΟ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 20 / 02 / 2016 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥ:. ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΘΕΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Σάββατο, 26 Μαΐου 2007 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Σάββατο, 26 Μαΐου 2007 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Σάββατο, 26 Μαΐου 2007 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ 1o Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη λέξη ή

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΟΜΑΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΖΩΗΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΟΜΑΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΖΩΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΟΜΑΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΖΩΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. δ Α3. β Α4. γ Α5. α ΘΕΜΑ Β Β1. Α. I, Β. IV, Γ. VI, Δ. VII, Ε. ΙΙ, ΣΤ. III, Ζ. V Β2. Αντιστοιχεί σε προκαρυωτικό οργανισμό. Στους προκαρυωτικούς

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α A1 δ A2 β A3 α A4 α A5 β ΘΕΜΑ Β Β1. 1 γ 2 β 3 γ

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών, Ημερομηνία: 18 Ιουνίου 2019

Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων. Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών, Ημερομηνία: 18 Ιουνίου 2019 Πανελλήνιες Εξετάσεις Ημερήσιων Γενικών Λυκείων Εξεταζόμενο Μάθημα: Βιολογία Θετικής Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών, Ημερομηνία: 18 Ιουνίου 2019 Απαντήσεις Θεμάτων ΘΕΜΑ Α Α1. α Α2. β Α3. γ Α4. γ Α5. β

Διαβάστε περισσότερα

1 ο #Κεφάλαιο# 1)#Πειράματα: α)$να#περιγράψεις#το#πείραμα#των#hershey#και#chase.# Υπόδειξη:#σελ#14#σχολ.

1 ο #Κεφάλαιο# 1)#Πειράματα: α)$να#περιγράψεις#το#πείραμα#των#hershey#και#chase.# Υπόδειξη:#σελ#14#σχολ. 1 ο #Κεφάλαιο# ΤΟ ΓΕΝΕΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ 1)#Πειράματα: α)$να#περιγράψεις#το#πείραμα#των#hershey#και#chase.# Υπόδειξη:#σελ#14#σχολ. Παραλλαγή:#δίνονται##τα#παρακάτω#διαγράμματα#που#απεικονίζουν# τη#ραδιενέργεια#στο#εσωτερικό#των#βακτηρίων,#μετά#τη#μόλυνση#με#

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 23 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 23 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 23 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. β Α3. γ Α4. δ Α5. α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Β Β1. Σχολικό

Διαβάστε περισσότερα

1. Κατά τη µεταγραφή του DNA συντίθεται ένα α. δίκλωνο µόριο DNA. β. µονόκλωνο µόριο DNA. γ. δίκλωνο RNA. δ. µονόκλωνο RNA.

1. Κατά τη µεταγραφή του DNA συντίθεται ένα α. δίκλωνο µόριο DNA. β. µονόκλωνο µόριο DNA. γ. δίκλωνο RNA. δ. µονόκλωνο RNA. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΘΕΜΑ 1ο ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) Να γράψετε στο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΜΑ 1 Ο 1. Ένζυμο το οποίο δεν συμμετέχει στην κατασκευή cdna βιβλιοθήκης είναι η: α. DNA δεσμάση β. DNA ελικάση

Διαβάστε περισσότερα

#Ευθύνη_Βιολογία ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

#Ευθύνη_Βιολογία ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2018 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΘΕΜΑ Α

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΠ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 18/09/2016 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Η Χαρά

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 2003-2013

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 2003-2013 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 2003-2013 ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΕΡΔΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΟΣ (MSc) 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΕΛΙΔΑ Ενότητα 2 : Χημεία της ζωής 4 Ενότητα 3: Ενέργεια και οργανισμοί 13 Ενότητα 4: κυτταρική

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2015

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2015 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2015 ΘΕΜΑ Α Α1. β, Α2. γ, Α3. α, Α4. δ, Α5. γ ΘΕΜΑ Β Β1. 1-Α, 2-Β, 3-Β, 4-Α, 5-Α, 6-Α, 7-Β, 8-Β Β2. Το σύμπλοκο που δημιουργείται μετά την πρόσδεση

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ ΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΝΕΟ & ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2016 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2007 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω ηµιτελείς προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση,

Διαβάστε περισσότερα

Α1. Οι περιοχές του DNA που μεταφράζονται σε αμινοξέα ονομάζονται α. εσώνια β. εξώνια γ. υποκινητές δ. 5 αμετάφραστες περιοχές.

Α1. Οι περιοχές του DNA που μεταφράζονται σε αμινοξέα ονομάζονται α. εσώνια β. εξώνια γ. υποκινητές δ. 5 αμετάφραστες περιοχές. ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 22 ΜΑΪΟΥ 2015 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α1. δ Α2. γ Α3. δ Α4. β Α5. α 2 β 5 γ 6 δ 1 ε 3 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ημερομηνία: Τετάρτη 4 Απριλίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α. α Α. β Α3. γ Α4. γ Α5. β ΘΕΜΑ Β Β. ζ στ 3 α 4 ε 5 β 6 δ Β. Κάθε πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα αποτελείται από νουκλεοτίδια ενωμένα μεταξύ τους με ομοιοπολικό δεσμό.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. γ Α3. γ Α4. α Α5. δ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. γ Α3. γ Α4. α Α5. δ ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. γ Α3. γ Α4. α Α5. δ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2010 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ:

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Α' Λυκείου Λύκειο Επισκοπής

Βιολογία Α' Λυκείου Λύκειο Επισκοπής Βιολογία Α' Λυκείου Λύκειο Επισκοπής Κεφάλαιο 12ο Αναπαραγωγή Ανάπτυξη Μαυροματάκης Γιώργος- Βιολόγος σχολική χρονιά 2011-2012 1ο Μάθημα Κεφ. 12 Οι ζωντανοί οργανισμοί, ανεξάρτητα εάν ανήκουν στα Βακτήρια,

Διαβάστε περισσότερα

Βλαστοκύτταρο. Χοτζάι Αθηνά, Στέργιο Χάιδω Τμήμα Γ5

Βλαστοκύτταρο. Χοτζάι Αθηνά, Στέργιο Χάιδω Τμήμα Γ5 Βλαστοκύτταρο Χοτζάι Αθηνά, Στέργιο Χάιδω Τμήμα Γ5 Τα βλαστοκύτταρα είναι κύτταρα που αναπαράγονται διαρκώς και έχουν την ικανότητα να μετατραπούν (να διαφοροποιηθούν) σε οποιοδήποτε άλλο είδος κυττάρου

Διαβάστε περισσότερα