ΜΕ ΤΗΝ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΑΧΑΝΝΑ ΕΡΓΟ ΠΝΟΗΣ ΣΤΟΝ ΑΣΩΜΑΤΟ. n Το άναμμα των

Transcript

1 ο τύπος ΤΩΝ ΜΑΡΩΝΙΤΩΝ MHNIAIA ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ - ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ ΕΤΟΣ ΕΚΔΟΤΗΣ: MOUSSAS PUBLICATIONS KOΡΜΑΚΙΤΗΣ - ΚΑΡΠΑΣΙΑ... ΜΕ ΠΟΔΗΛΑΤΟ! ΣΕΛ. 11 ΜΕ ΤΗΝ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΑΧΑΝΝΑ ΕΡΓΟ ΠΝΟΗΣ ΣΤΟΝ ΑΣΩΜΑΤΟ n Πλήρης ανακαίνιση και ανάπλαση του περιβάλλοντα χώρου της εκκλησίας του Αρχαγγέλου Μιχαήλ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΣΤΗΝ ΣΕΛΙΔΑ 3 n Αθόρυβα και συντονισμένα, Κοινοτικό Συμβούλιο και Εκκλησιαστική Επιτροπή πέτυχαν το ακατόρθωτο n Το άναμμα των φωτιστικών στον περίβολο της εκκλησίας ανήμερα του Αρχαγγέλου προκάλεσε συγκλονισμό n Επιστράφηκε στο Κοινοτικό Συμβούλιο το παραδοσιακό κτήριο του Σχολείου που γειτνιάζει με την εκκλησία ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΚΟΥΛΛΟΣ ΣΕΛ. 6-7 Ο επικεφαλής της πρωτοβουλίας «Φυσικοί Ομιλητές» της Κυπριακής Μαρωνιτικής Γλώσσας μιλά στον «Τ» και αναλύει τους στόχους και τις επιδιώξεις της ομάδας πρωτοβουλίας ΕΝΑ «ΕVET»... ΚΑΙ ΤΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ ΜΠΑΙΝΕΙ ΣΤΗ ΓΡΑΜΜΗ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΕΛ Πέρασαν πενήντα χρόνια από την Β Σύνοδο του Βατικανού. Ο πάτερ Θεόδωρος Κοντίδης παρουσιάζει τα αποτελέσματα της Συνόδου που άλλαξε την ιστορία της Εκκλησίας ΠΡΟΕΔΡΙΚΕΣ 2013 ΣΕΛ. 4 Τέσσερις μήνες πριν τις εκλογές και τα όργανα άρχισαν στην Κοινότητα. Τα στελέχη του ΔΗΣΥ δημιουργούν το εκλογικό επιτελείο Αναστασιάδη χει κάθε δικαίωμα ο Πρόεδρος της Κοινότητας Κορμακίτη Ηλίας Κατσιολούδης να στέκεται με περηφάνεια μπροστά στο λεωφορείο που μόλις παρέλαβε από την κυπριακή κυβέρνηση με σκοπό την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών των εγκλωβισμένων και επανεγκατασταθέντων Μαρωνιτών που ζουν μόνιμα στον Κορμακίτη, τον Ασώματο και την Καρπάσια. Η εξασφάλιση ενός καινούριου λεωφορείου που να μπορεί να διακινεί με άνεση και ασφάλεια τους εκατό πενήντα περίπου κατοίκους των χωριών υπήρξε πρωταρχική επιδίωξη του κ. Κατσιολούδη. Με σωστούς και επιδέξιους χειρισμούς και παρά τα πολλά εμπόδια που βρήκε μπροστά του, έπεισε τελικά την κυπριακή κυβέρνηση και τον αρμόδιο υπουργό και κατάφερε σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα να εξασφαλίσει το είκοσι τριών θέσεων λεωφορείο. Το λεωφορείο βρίσκεται εδώ και μερικές βδομάδες στον Κορμακίτη και αναμένει την έγκριση των Τουρκοκυπριακών Αρχών για να ξεκινήσει τα δρομολόγια. Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας μας οι διευθετήσεις βρίσκονται στο τελικό τους στάδιο και πολύ σύντομα αναμένεται το πολυπόθητο «ναι» των Τουρκοκυπρίων. Στη φωτογραφία ο Πρόεδρος Ηλίας Κατσιολούδης μαζί με τον οδηγό του λεωφορείου κ. Αντωνάκη Σάρρου και τον αναπληρωτή Κοινοτάρχη κ. Βαλεντίνος Κουμέττου την ημέρα της παραλαβής του από το Τμήμα Οδικών Μεταφορών στη Πάφο.

2 2 ΔEYTEPH ΣEΛIΔA XPHΣIMA THΛEΦΩNA ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΧΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ Άμεση ανάγκη...112/199 Πρώτες Bοήθειες...199/112 A.TH.K. Bλάβες Α.Η.Κ. Βλάβες Πληροφορίες Kαταλόγου Kέντρο Άμεσης Bοήθειας Bίας Aστυνομία /Πυροσβεστική...112/199 Aναφορά Δασικών Πυρκαγιών Kέντρο Πληροφόρησης Φαρμάκων και Δηλητηριάσεων Aids Συμβουλευτικό Kέντρο Kίνηση Συμπαράστασης AIDS ( μ.μ.) Nαρκωτικά: Yπηρεσία Άμεσης Aνταπόκρισης / Kέντρο Συντονισμού Έρευνας / Διάσωσης (KΣEΔ) Ώρα Eξυπηρέτηση Πελατών ATHK Πληροφορίες Eξωτερικού Συνδιαλέξεις Eξωτερικού Aξιωματικός Yπηρεσίας Aστυνομίας Aρχηγείο Aστυνομίας Yπηρεσία Δίωξης Nαρκωτικών Aστυνομία Bρετανικών Bάσεων ΛEYKΩΣIA Γενικό Nοσοκομείο Mακάρειο Nοσοκομείο Πρώτες Bοήθειες Aστικές Συγκοινωνίες Aρχή Hλεκτρισμού Πυροσβεστική Yπηρεσία Συμβούλιο Yδατοπρομήθειας Aστυνομική Διεύθυνση Tουριστικές πληροφορίες Kυπριακές Aερογραμμές Tαχυδρομείο ΛEMEΣOΣ Aστικές Συγκοινωνίες Nέο Nοσοκομείο Παλιό Nοσοκομείο Πρώτες Bοήθειες Πυροσβεστική Aστυνομία Aρχή Hλεκτρισμού (πληροφορίες) Λιμάνι Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας Tουριστικές Πληροφορίες ΛAPNAKA Nέο Nοσοκομείο Παλιό Nοσοκομείο Πρώτες Bοήθειες Aεροδρόμιο Λάρνακας Kυπριακές Aερογραμμές (αφίξεις αναχωρήσεις) Kρατήσεις θέσεων Oλυμπιακή (αφίξεις/αναχωρήσεις) Tαχυδρομείο Aστυνομική Διεύθυνση Tουριστικές Πληροφορίες Πυροσβεστική Πυροσβεστική αερ Λιμάνι Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας ΠAΦOΣ Aεροδρόμιο Πάφου Aστικές Συγκοινωνίες Nοσοκομείο Πρώτες Bοήθειες Aρχή Hλεκτρισμού Ύδρευση Aστυνομία Aστυνομική Διεύθυνση Πυροσβεστική Tουριστικές Πληροφορίες Tαχυδρομεία Λιμενική Αστυνομία ΠAPAΛIMNI Nοσοκομείο Aρχή Hλεκτρισμού (εκτός ωρών γραφείου) Ύδρευση (Nυχτερινή Yπηρεσία) Aστυνομική Διεύθυνση Πυροσβεστική Αμμοχώστου Tουριστικές Πληροφορίες Tαχυδρομείο AΓPOTIKA YΓ. KENTPA Aγρός Aθηένου Aκάκι Eυρύχου Kάμπος Kυπερούντα Λεύκαρα Πεδουλάς Πλάτρες Πόλη Xρυσοχούς Πωμός Πύργος Τον Αύγουστο που πέρασε ο παραλιακός Κορμακίτης είχε και πάλι τα καλά του. Εκεί πέρασαν εκατοντάδες Μαρωνίτες τις διακοπές τους απολαμβάνοντας τον ήλιο και την πεντακάθαρη θάλασσα. Άλλοι στην Σαντούκα, άλλοι στον Κόρνο και άλλοι στον απόμερο αλλά μαγευτικό Λιθράτη έζησαν αξέχαστες στιγμές ξεκούρασης και ξεγνασιάς. Ξεχωριστό γεγονός αποτέλεσε το παραλιακό φεστιβάλ που διοργάνωσε την ημέρα του δεκαπενταυγούστου στην Σαντούκα το Κοινοτικό Συμβούλιο Κορμακίτη απ όπου και η φωτογραφία. ΑΠΟΨΗ Αφορμή να γράψω το σημερινό άρθρο απετέλεσαν οι ξεκάθαρες δηλώσεις του βουλευτή και μέλους της Μαρωνιτικής κοινότητας κ. Μάριου Μαυρίδη στην τελευταία έκδοση της εφημερίδας «ο Τύπος των Μαρωνιτών» όπου στα πλαίσια συνέντευξης ανέφερε κατά λέξη τα ακόλουθα: «Ερ. Ενόψει της έλλειψης προόδου στο κυπριακό και της μη ύπαρξης λύσης ποια πιστεύετε πρέπει να είναι η στόχευση της κοινότητας; Επιστροφή έστω και υπό Τ/Κ διοίκηση ή αναμονή έως την λύση; ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΗ ΜΟΥΣΑ Απ. Όλες οι προσπάθειες της κοινότητας θα πρέπει να επικεντρώνονται στην επιστροφή νεαρών ζευγαριών στα χωριά μας, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Οτιδήποτε άλλο δεν πιστεύω ότι θα πετύχει. Χωρίς επιστροφή στα χωριά μας δεν υπάρχει κοινότητα. Οι Μαρωνίτες επιβίωσαν διαμέσου των αιώνων επειδή είχαν τα χωριά του και τη γη τους. Όσο καθυστερούμε τόσο το χειρότερο, ήδη έχουμε χάσει πολύτιμο χρόνο. Ο χρόνος είναι αδυσώπητος εχθρός της κοινότητας μας. Με λίγα χρήματα μπορούμε να τα καταφέρουμε. Επιστροφή στα χωριά μας και τα υπόλοιπα θα έρθουν από μόνα τους». Η θέση του κ. Μαυρίδη με βρίσκει προσωπικά απολύτως σύμφωνο. Η κοινότητα δεν έχει επιλογές. Πρέπει άμεσα να επιδιώξει και να πετύχει την επιστροφή και επανεγκατασταση νεαρών ζευγαριών στα χωριά μας. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα αναζωογονήσουμε την σημερινή τραγική κατάσταση και σταδιακά θα διασφαλίσουμε την μακρόχρονη παρουσία και τελικά την σωτηρία των Μαρωνίτικων χωριών. Θα πρέπει να αρχίσει αυτή η προσπάθεια από τον Κορμακίτη και την Καρπάσια όπου ήδη παρατηρείται μια έστω αμυδρή δραστηριοποίηση νέων ανθρώπων στους τομείς της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Αυτό το μοντέλο εφόσον λειτουργήσει με επιτυχία στα δύο αυτά χωριά θα μπορέσει με ευκολία να εφαρμοστεί και στον Ασώματο και στην Αγία Μαρίνα όταν με το καλό καταστεί εφικτή η επιστροφή και η επανεγκατασταση και σε αυτά τα χωριά. Θα πρέπει ασφαλώς να αναγνωρίσουμε πως το θέμα της άμεση επιστροφής νεαρών ζευγαριών στα χωριά μας (πριν την λύση) δεν είναι καθόλου εύκολο εγχείρημα. Ούτε μπορεί να επιτευχθεί με συνθήματα Η ΠΡΟΤΑΣΗ MAΡΙΟΥ ΜΑΥΡΙΔΗ ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΕΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ «Όλες οι προσπάθειες να επικεντρώνονται στην επιστροφή νεαρών ζευγαριών στα χωριά μας, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες» και βαρύγδουπες διακηρύξεις. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σοβαρό θέμα με πάμπολλες ευαισθησίες και προεκτάσεις. Και του οποίου οι χειρισμοί απαιτούν σοβαρότητα, υπευθυνότητα και συλλογικότητα. Γι αυτό τον λόγο και με την προϋπόθεση ότι συμφωνούν με αυτό τον στρατηγικό στόχο ο Αρχιεπίσκοπος Μαρωνιτών και ο Εκπρόσωπος της κοινότητας, επιβάλλεται πιστεύω η σύγκληση από μέρους τους μιας πλατιάς σύσκεψης παραγόντων η οποία θα ασχοληθεί αποκλειστικά με το συγκεκριμένο θέμα. Και η οποία συλλογικά θα θέσει στόχους και θα σχεδιάσει στρατηγική. Πρέπει να βοηθήσουμε τους νέους να επιστρέψουν. Πρέπει να εξεύρουμε τρόπους που θα μπορέσουν με την επανεγκατάσταση τους στα χωριά να διάγουν μια φυσιολογική ζωή. Με πλήρη οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα. Ο χρόνος όπως πολύ σωστά αναφέρει ο κ. Μαυρίδης εργάζεται αδυσώπητα σε βάρος μας. Οφείλουμε να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας. Η ιστορία θα μας κρίνει και θα μας κρίνει πολύ αυστηρά. Όλους ανεξαιρέτως. οτυποσ ΜΗΝΙΑΙΑ ENHMEPΩTIKH ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ n Βασιλέως Κωνσταντίνου 7, Διαμ. 101, 2373 Άγιος Δομέτιος n Φαξ: n typos21news@cytanet.com.cy n Ιστοσελίδα: n Eκδίδεται και διευθύνεται από Συντακτική Eπιτροπή n Eκτύπωση: Tυπογραφεία ASTRAFTI, Λευκωσία

3 ΤΟ ΘΕΜΑ 3 Ο ήλιος της επιστροφής άρχισε να ανατέλλει στον Ασώματο Με ένα έργο που στοίχισε εκατό χιλιάδες ευρώ τέθηκαν τα θεμέλια για τη δημιουργία μιας ισχυρής βάσης στο χωριό γύρω από την εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ Αυτό που πριν λίγο καιρό φάνταζε για τον κάθε Ασωματίτη ακατόρθωτο έγινε τελικά μέσα σε τρεις μήνες πραγματικότητα. Και τούτο χάρη στις ατέρμονες προσπάθειες του Προέδρου της κοινότητας κ. Αντώνη Καράχαννα ο οποίος εδώ και καιρό με διακριτικότητα και χωρίς πολλές τυμπανοκρουσίες προετοίμαζε το έδαφος για ένα μεγάλο έργο πνοής στον Ασώματο. Ένα έργο που θα δημιουργούσε συνθήκες αναζωογόνησης του χωριού και που θα αναπτέρωνε τις ελπίδες για επιστροφή και επανεγκατάσταση στον Ασώματο. Και τελικά το πέτυχε. Έχοντας την απόλυτη συνεργασία της εκκλησιαστικής επιτροπής του Αρχαγγέλου Μιχαήλ καθώς και την στήριξη του ιστορικού σωματείου του χωριού, της ΕΝΑ Ασωμάτου, κατάφερε να ανακαινίσει και να αναπλάσει όλο τον χώρο που περιβάλλει την εκκλησία του Αρχαγγέλου. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται πλέον στον Ασώματο μια σημαντική εστία η οποία προσφέρει τη δυνατότητασε όλους ανεξεραίτως τους Ασωμάτιτες για προγραμματισμό οποιασδήποτε θρησκευτικής και κοινωνικής εκδήλωσης στο χωριό. Κοιμητήριο Τα καλά μαντάτα άρχισαν να φθάνουν από πέρυσι οπόταν είχε επιτραπεί η επιδιόρθωση του κοιμητηρίου στον Ασώματο. Σύμφωνα με τον κοινοτάρχη κ. Καράχαννα έκτοτε όλοι οι Ασωματίτες έχουν το δικαίωμα να ταφούν στο αγαπημένο τους χωριό ενώ κάθε 2α Νοεμβρίου μπορούν να επισκέπτονται το κοιμητήριο και να προσεύχονται για την ανάπαυση των ψυχών των νεκρών τους ως επιβάλλει η θρησκευτική μας παράδοση. Αυτό σύμφωνα με τον κ. Καράχαννα αναμένεται να γίνει και φέτος εφόσον η Κοινοτική Αρχή έχει ήδη προβεί σε όλες τις αναγκαίες διευθετήσεις. Εκκλησία Μόλις πριν έξι μήνες ο Πρόεδρος της κοινότητας έλαβε το πράσινο φως που θα του επέτρεπε να προχωρήσει στην πλήρη επιδιόρθωση και ανάπλαση του χώρου που περιβάλει την εκκλησία. Χωρίς χρονοτριβή άδραξε την ευκαιρία και ανέλαβε δράση. Σε χρόνο ρεκόρ ζήτησε προσφορές και με την συνεργασία επιστημόνων και τεχνικών από τον Ασώματο επέλεξε εργολάβο στο οποίο έθεσε ένα σκληρό όρο. Μέχρι την εορτή του Αρχαγγέλου πρέπει να έχουμε τελειώσει ήταν το ξεκάθερο μύνημα του κοινοτάρχη. Έτσι και έγινε. Οι εργασίες άρχισαν αρχές Μαΐου και ολοκληρώθηκαν αρχές Σεπτεμβρίου. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η ανακατασκευή και ενίσχυση του περιτοιχίσματος της εκκλησίας, η κατασκευή πλακόστρωτου πλάτους πέντε μέτρων γύρω από τον ναό, η ανέγερση δύο νέων αποχωρητηρίων, η διάνοιξη διόδου προς το ιστορικό κτήριο του σχολείου, η ανακαίνιση του οικήματος της ΕΝΑ όπου γίνονται όλες οι εκδηλώσεις και δεξιώσεις, η δημιουργία αίθουσας κατηχητικού και η τοποθέτηση φωτιστικών σε όλο τον περίγυρο της εκκλησίας. Το κόστος των εργασιών ανήλθε σύμφωνα με τον κ. Καράχαννα στις εκατό χιλιάδες ευρώ. Δωρεάν συμβολή Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί πως πολλοί Ασωμάτιτες επαγγελματίες, αρχιτέκτονες, μηχανικοί, εργολάβοι και τεχνίτες εργάστηκαν με ζήλο και χωρίς καμία αμοιβή για την ολοκλήρωση του έργου. Όπως ανέφερε ένας από αυτούς στον Τ, «η μεγαλύτερη αμοιβή ήταν για όλους εμάς η ώρα που άναψαν όλα τα φώτα γύρω από την εκκλησία την ημέρα του Αρχαγγέλου και είδαμε το όνειρο μας να γίνεται πραγματικότητα. Οι στιγμές εκείνες ήταν πραγματικά συγκλονιστικές», ανέφερε χαρακτηριστικά ο εργολάβος, «και καμία χρηματική αμοιβή δεν μπορεί να σου τις προσφέρει».

4 4 ΤΑ ΝΕΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ Κοσμοσυρροή στην Συνεστίαση της Κοινότητας Κορμακίτη Σε μια πραγματικά μεγαλειώδη εκδήλωση εξελίχθηκε η πρώτη ετήσια συνεστίαση των κατοίκων Κορμακίτη που διοργάνωσε στη Λευκωσία το Κοινοτικό Συμβούλιο Κορμακίτη. Πέραν των πεντακόσιων ατόμων γέμισαν ασφυκτικά το κέντρο Κόντε Δημόκριτος και χάρηκαν με την καρδιά τους μια πλούσια σε περιεχόμενο και ποιότητα εκδήλωση. Παρούσα στην εκδήλωση η υπουργός εσωτερικών Ελένη Μαύρου η οποία εξέφρασε τον θαυμασμό της για την μαζική παρουσία του κόσμου και έδωσε τα θερμά της συγχαρητήρια στον Πρόεδρο και τα μέλη του Κοινοτικού Συμβούλιο για το έργο που μέσα σε δύσκολες συνθήκες επιτελούν. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού, ο Προεδρικός Επίτροπος Γιώργος Ιακώβου, ο βουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού Μάριος Μαυρίδης, ο Πρόεδρος της ΠΑΣΥΚΙ δρ Βάιος Παρτασίδης πολλοί διευθυντές κυβερνητικών τμημάτων και πληθώρα άλλων προσκεκλημένων του Κοινοτικού Συμβουλίου. Στα πλαίσια της εκδήλωσης τιμήθηκαν, μέσα σε κλίμα έντονης συναισθηματικής φόρτισης, έξι τεράστιες προσωπικότητες της κοινότητας Κορμακίτη που δε βρίσκονται πλέον στη ζωή. Τιμήθηκαν για την προσφορά τους στην κοινότητα Κορμακίτη οι αείμνηστοι Χατζαντώνης Γιαμάκκης, Ιωσήφ Καλακουτής, Αντώνης Διάκος, Ιωσήφ Συμκάσσης, πατήρ Αντώνιος Τερζή και Μαριάννα Κατσιολούδη. Ρίγη συγκίνησης και συγκλονισμού προκάλεσε στις εκατοντάδες των παρευρισκομένων η περιγραφή της προσφοράς του καθενός από τους τιμωμένους με τα αυθόρμητα χειροκροτήματα να διακόπτουν ουκ ολίγες φορές τον παρουσιαστή. Ο Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου κ. Ηλίας Κατσιολούδης σε σύντομο χαιρετισμό του στη συνεστίαση ευχαρίστησε όλους όσους στηρίζουν και βοηθούν το δύσκολο έργο του. Έκανε ειδική αναφορά στον Αναπληρωτή Κοινοτάρχη Βαλεντίνο Κουμέττου και στο μέλος και ταμία του συμβουλίου Γιώργο Φραντζιά και έστειλε το ξεκάθαρο μήνυμα πως ο ίδιος παραμένει πιστά προσηλωμένος στην ανθρωποκεντρική προσέγγιση των θεμάτων που απασχολούν την κοινότητα Κορμακίτη. Για το έργο του Κοινοτικού Συμβουλίου, κατά τους πρώτους εννέα μήνες της θητείας του, μίλησε ο Αναπληρωτής Κοινοτάρχης Βαλεντίνος Κουμέττου. Ο κοινοτάρχης Ηλίας Κατσιολούδης σε δηλώσεις του στον Τ μετά το πέρας της εκδήλωσης εξέφρασε την ικανοποίηση του για την απόλυτη επιτυχία που αυτή παρουσίασε και ευχαρίστησε τον κόσμο του Κορμακίτη που για άλλη μια φορά απέδειξε την εμπιστοσύνη του προς τον ίδιο και το κοινοτικό του συμβούλιο. Απολογήθηκε ωστόσο για την ταλαιπωρία που δυστυχώς υπέστη πολύς κόσμος λόγω της κοσμοσυρροής που παρατηρήθηκε στην εκδήλωση. Δήλωσε χαρακτηριστικά και με περισσή ταπεινότητα ευχαριστούμε τον κόσμο για την κατανόηση που επέδειξε, ήταν η πρώτη συνεστίαση και έγιναν κάποια λάθη από τα οποία θα μάθουμε. Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν τεράστια και αυτό μας γεμίζει με χαρά αλλά την ίδια ώρα μας επιφορτίζει με επιπρόσθετες ευθύνες. Ο κ. Κατσιολούδης ευχαρίστησε τέλος όλους τους συνεργάτες του που εργάστηκαν σκληρά πριν και κατά την διάρκεια της εκδήλωσης. Το πρόγραμμα παρουσίασε η Βάσω Σαμανή ενώ την τελετή απονομής των τιμητικών διακρίσεων οι Πεππίνος Μούσας και Ηλίας Ζωνιάς. Έκθεση για την Ιερά Μονή Προφήτη Ηλία Την διοργάνωση έκθεσης φωτογραφίας και ζωγραφικής με θέμα «Η κατεχόμενη Ιερά Μονή Προφήτη Ηλία Μαρωνιτών πριν και μετά το 1974» ανακοίνωσε ο Ηγούμενος της Μονής Πατήρ Ιωσήφ Μιχαηλίδης. Τα εγκαίνια της έκθεσης θα τελεσθούν στις 3 Νοεμβρίου 2012 στις 4.30μ.μ. στο Δημαρχείο Στροβόλου. Να σημειωθεί ότι η έκθεση η οποία διοργανώνεται σε συνεργασία με τον Δήμο Στροβόλου θα παραμείνει ανοικτή για το κοινό έως και τις 11 Νοεμβρίου 2012 και οι ώρες επισκέψεων θα είναι από Δευτέρα έως Σάββατο από τις 9.00 έως τις και από τις έως τις Η έκθεση εμπίπτει στα πλαίσια της Κυπριακής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. H KOINOTHTA ΣΕ ΡΥΘΜΟΥΣ ΠΡΟΕΔΡΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ Στήνεται επιτελείο Αναστασιάδη Τις μηχανές μπρος φαίνεται πως έβαλαν οι υποστηρικτές του προέδρου του ΔΗΣΥ και υποψήφιου προέδρου της δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη στην Μαρωνιτική κοινότητα. Σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε ο Επίτροπος για Θέματα Θρησκευτικών Ομάδων του ΔΗΣΥ κ. Φραγκίσκος Φράγκος έχουν ήδη γίνει οι πρώτες συσκέψεις στελεχών οι οποίες προχώρησαν και στον ορισμό επιτελείων κατά χωριό. Την ίδια ώρα συγκροτείται και πανκοινοτικό συντονιστικό όργανο με εκπροσώπους απ όλα τα τοπικά επιτελεία. Σύμφωνα με την ανακοίνωση τα επιτελεία θα εργαστούν με ζήλο για την προώθηση της υποψηφιότητας του Νίκου Αναστασιάδη σε όλα τα μήκη και πλάτη της κοινότητας και σκοπός θα είναι η συντριπτική υποστήριξη προς το πρόσωπο του από τις τεσσερισήμισι περίπου χιλιάδες Μαρωνίτες ψηφοφόρους. Για κάθε χωριό των Μαρωνιτών έχουν οριστεί και συντονιστές οι οποίοι θα έχουν και την ευθύνη της χάραξης του σχεδιασμού έως και τις εκλογές του ερχόμενου Φεβρουαρίου. Για την Αγία Μαρίνα συντονιστές ανέλαβαν οι κ.κ. Αβραάμ Πεκρή και Μιχάλης Κιτέος, για τον Ασώματο ανέλαβε ο κ. Μισιέλ Μαλτέζος, για τον Κορμακίτη οι κ.κ. Αντώνης Σκούλλος και Γεώργιος Ιωάννου (Τίκκης) και για την Καρπάσια οι κ.κ. Μάρκος Μάρκου και Πέτρος Κατσιολούδης. Τον γενικό συντονισμό των επιτελείων θα έχει ο Επίτροπος Θρησκευτικών Ομάδων του ΔΗΣΥ κ. Φραγκίσκος Φράγκος. Στην ανακοίνωση αναφέρεται επίσης πως τα επιτελεία υποστήριξης του Νίκου Αναστασιάδη θα διευρυνθούν στο σύντομο μέλλον και θα ενισχυθούν και με στελέχη της κοινότητας που πρόσκεινται στο ΔΗΚΟ το οποίο ως γνωστό αποφάσισε την υποστήριξη της υποψηφιότητας Αναστασιάδη. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της εφημερίδας μας στον σχεδιασμό των επιτελείων βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα δύο μεγάλες εκδηλώσεις στήριξης του προέδρου του ΔΗΣΥ. Η πρώτη θα αφορά επίσκεψη στα Μαρωνίτικα χωριά και η δεύτερη πανκοινοτική συγκέντρωση Μαρωνιτών στη Λευκωσία. Οι ημερομηνίες των δύο εκδηλώσεων είναι υπό συζήτηση με πιθανότερη περίοδο πραγματοποίησης τους, τους μήνες Δεκέμβριο και Ιανουάριο αντίστοιχα. Όπως ανέφερε στον «Τ» ο Επίτροπος Θρησκευτικών Ομάδων του ΔΗΣΥ κ Φραγκίσκος Φράγκος (φωτό) βρίσκεται στα σκαριά η σύσταση ξεχωριστού επιτελείου νεολαίας. «Στη νεολαία θα στηρίξουμε πολλά γι αυτό και προσδίδουμε μεγάλη σημασία στην καλή στελέχωση του επιτελείου των νέων» δήλωσε ο κ. Φράγκος. Παράλληλα ανέφερε πως καταβάλλεται προσπάθεια όπως κάποια θέματα αρχών για την κοινότητα συμπεριληφθούν στις προγραμματικές θέσεις του υποψήφιου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη. Τέτοια θέματα είναι η επανασύσταση του θεσμού του Προεδρικού Επιτρόπου για θέματα Θρησκευτικών Ομάδων καθώς και η αναβάθμιση του θεσμού του Εκπροσώπου των Μαρωνιτών στην Βουλή των Αντιπροσώπων. Όπως είναι γνωστό ο θεσμός του Προεδρικού Επιτρόπου εφαρμόστηκε για πρώτη φορά επί της διακυβέρνησης του Γλαύκου Κληρίδη και απέβει αρκετά οφέλιμος για την κοινότητα των Μαρωνιτών εφόσον λειτουργούσε ως καταλύτης ανάμεσα στα αιτήματα της κοινότητας και του Προέδρου της Δημοκρατίας. Την θέση κατείχε τότε ο αείμνηστος Μανώλης Χριστοφίδης. Στο δεύτερο σοβαρό θέμα, αυτό της αναβάθμισης του θεσμού του Εκπροσώπου των Θρησκευτικών Ομάδων στη Βουλή των Αντιπροσώπων υπάρχουν καταγραμμένα τα αποτελέσματα ειδικού συνεδρίου που διοργάνωσε πριν δύο περίπου χρόνια ο ΔΗΣΥ στη βάση των οποίων θα μπορούσε να προχωρήσει η όποια πρωτοβουλία.

5 5

6 6 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΕΝΤΟΣ ANTΩΝΗΣ ΣΚΟΥΛΛΟΣ O επικεφαλής της πρωτοβουλίας «Φυσικοί Ομιλητές ΚΜΑ» μιλά στον «Τ» Τα τελευταία χρόνια πολλά ειπώθηκαν, πολλά ακούστηκαν και πολλά διαβάστηκαν για την Κυπριακή Μαρωνιτική Αραβική γλώσσα και τις προσπάθειες που έγιναν και γίνονται για την διάσωση και αναβίωση της. Μια γλώσσα που στην πραγματικότητα ομιλείται μόνο από τις μεσαίες και παλιότερες γενιές των κατοίκων του Κορμακίτη και που τείνει σήμερα σιγά- σιγά να εξαφανιστεί. Ο Αντώνης Σκούλλος, γέννημα θρέμμα του Κορμακίτη, γνωστός παράγοντας της κοινότητας των Μαρωνιτών και φυσικός ομιλητής της γλώσσας, από καιρό έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου (βλ. αρθρογραφία σε προηγούμενη έκδοση της εφημερίδα μας) λέγοντας πως πολλά έγιναν και γίνονται στη θεωρία, αλλά εάν δεν εμπλακούν στην όλη προσπάθεια, πραγματικά, οι φυσικοί ομιλητές της γλώσσας, τίποτε ουσιαστικό δεν μπορεί να γίνει. Ο «Τ» φιλοξενεί σήμερα τον κύριο Σκούλλο σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη, όπου εκτεταμένα και εμπεριστατωμένα αναλύει και εξηγεί τις θέσεις του και δίνει τους λόγους γιατί θα πρέπει την παντιέρα διάσωσης και αναβίωσης της γλώσσας να αναλάβουν πλέον οι φυσικοί ομιλητές της γλώσσας. Οι φυσικοί ομιλητές πρέπει να ηγηθούν της προσπάθειας για διάσωση της γλώσσας μας Ερ. Η σχέση σας κ. Σκούλλο με το θέμα της γλώσσας πάει χρόνια πίσω, είστε αν δεν κάνουμε λάθος ο άνθρωπος μέσω του οποίου ο καθηγητής Μπορκ ξεκίνησε την ενασχόληση του με την γλώσσα του Κορμακίτη; Ήταν το καλοκαίρι του 1979, τελειόφοιτος πλέον της μέσης εκπαίδευσης και αναζητώντας ευκαιρίες για ενασχόληση, αφού η πιθανότητα για τριτοβάθμια εκπαίδευση φάνταζε όνειρο ανεκπλήρωτο, λόγω των μεγάλων οικονομικών προβλημάτων που δημιούργησε η προσφυγοποίηση και λίγα χρόνια μετά, η αναγκαστική εγκατάλειψη των περιουσιών μας από τους τότε εγκλωβισμένους γονείς μου, και αργότερα πρόσφυγες στην ελεύθερη Λευκωσία. Θαμώνας του Σωματείου Ο Λίβανος Κορμακίτη, που ήταν τότε, το σημείο συνάθροισης και συναπάντησης κάθε Κορμακιτιανού πρόσφυγα Μαρωνίτη, καθήμενος σε μια γωνία του καφενείου με πλησίασε ένας χωριανός μας, ο αείμνηστος Πεππής του Τσιράκκη, μαζί με ένα ξένο επισκέπτη, και να του λέει στην γλώσσα μας, δηλαδή Κυπρομαρωνίτικα Αραβικά (ΚΜΑ), δείχνοντας εμένα: -Άδα πκίααρεφ, ου σάννα, ου εγκλέζικα, ου ελληνικά. Άσχεν μίννου μάττατλάκι. (Αυτός γνωρίζει και ΚΜΑ, και αγγλικά και ελληνικά. Καλύτερον από αυτόν δεν θα βρεις.) Αντιλαμβάνεστε την έκπληξη μου βλέποντας ένα χωριανό μου να μιλάει ΚΜΑ σε ένα ξένο που δεν είχα ξαναδεί. Δεν μου πήρε πολύ χρόνο να αντιληφθώ και να καταλάβω την αποστολή του Δρ Μπόρκ, δεν είχε ακόμη τον τίτλο του καθηγητή τότε, αφού πάντα με ενδιέφεραν τα πολιτιστικά δρώμενα και η ιστορική κληρονομιά μας. Ξεκινήσαμε ένα εντατικό ημερήσιο πρόγραμμα ηχογραφήσεων, μεταφράσεων, επισκέψεων, συνεντεύξεων, καταγραφής ονομάτων φυσικών ομιλητών και γενικά ανταποκρινόμουν σε οτιδήποτε ο Μπόρκ ζητούσε να μάθει. Η γειτονία της Πύλης Πάφου αποδείχτηκε πραγματικό θησαυροφυλάκιο αφού εκεί ήταν συγκεντρωμένοι πολλοί χωριανοί φυσικοί ομιλητές της ΚΜΑ. Αυτή η συνεργασία μου με τον Μπόρκ εξελίχθηκε σε πολλή στενή φιλική και οικογενειακή σε σημείο που ενδιαφέρθηκε προσωπικά για εμένα και την περαιτέρω εκπαίδευσή μου. Με την σύμφωνη γνώμη των γονέων μου αποδέχτηκα πρόσκλησή του, να τον επισκεφτώ στην Ιερουσαλήμ και να εξετάσουμε μαζί την πιθανότητα φοίτησης μου σε κάποιο πανεπιστήμιο. Ενθουσιάστηκα με την ιδέα αυτή και έτσι εγγράφτηκα στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο των Ιεροσολύμων, το μεγαλύτερο και καλύτερο του Ισραήλ. Εκεί διεκπεραίωσα μέχρι και τις μεταπτυχιακές σπουδές μου στα Οικονομικά, Μάρκετινγκ και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστημάτων. Όλα αυτά τα χρόνια παρέμενα στενός συνεργάτης και βασικός πληροφοριοδότης του Μπόρκ κάτι που το αναφέρει ανελλιπώς σε όλες τις εκδόσεις του, ομιλίες του η συναντήσεις με στελέχη της κοινότητας. Ερ. Έκτοτε και κύρια την τελευταία δεκαετία έχουν γίνει πολλά με επιστέγασμα την αναγνώρηση της ΚΜΑ ως επίσημης μειονοτικής γλώσσας. Παρακολουθήσατε από κοντά όλη αυτή την προσπάθεια; Η έκδοση του Μπόρκ το 1985 CYPRIOT ARABIC ήταν η μεγάλη αιτία να τοποθετηθεί η γλώσσα μας στον παγκόσμιο χάρτη γλωσσών και να κεντρίσει ανεπανάληπτο ακαδημαϊκό ενδιαφέρον. Κάτι τέτοιο όμως δεν παρατηρήθηκε και στην Κύπρο και περισσότερο ενδοκοινοτικά, αφού η μεγάλη μας έγνοια για επιβίωση και αποκατάσταση κατείχε τη πρωτεύουσα θέση στον καθημερινό μας αγώνα και κοινοτικούς σχεδιασμούς. Κατά καιρούς και σποραδικά, διάφοροι γλωσσολόγοι, ερευνητές και ιστορικοί, αναφέρονταν στην ΚΜΑ, αλλά με πάντα σαν βασικότερο σημείο αναφοράς τον Καθ. Α.Μπορκ και την εργασία του. Έχετε δίκαιο ότι η τελευταία δεκαετία ήταν καθοριστική για την μετέπειτα πορεία της ΚΜΑ με επιστέγασμα την αναγνώρισή της το 2008, ως επίσημης μειονοτικής γλώσσας της Κύπρου. Αντιλαμβάνεστε ότι κάτι τέτοιο δεν θα ήταν εφικτό εάν η Κύπρος δεν θα ήταν μέλος της ΕΕ η οποία δείχνει ιδιαίτερες ευαισθησίες σε παρόμοια θέματα και ιδιαίτερα σε πολιτιστικές και ιστο- Η ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΜΠΟΡΓΚ ΤΟ 1985 «CYPRUS ARABIC» ΗΤΑΝ Η ΑΙΤΙΑ ΝΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΘΕΙ Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΧΑΡΤΗ ΓΛΩΣΣΩΝ

7 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΕΝΤΟΣ 7 ρικές κληρονομιές που τείνουν να εξαφανιστούν. Με την εμπλοκή νέας γενεάς μελών της κοινότητας, ευαισθητοποιημένα σε θέματα πολιτισμού, και με την επίσης ουσιαστική στήριξη του εκπροσώπου και άλλων φορέων, η Κυπριακή κυβέρνηση δεσμεύτηκε ενώπιων της ΕΕ να παρουσιάσει και να υλοποιήσει σχέδιο στήριξης αλλά και αναβίωσης της ΚΜΑ. Οι διάφορες κοινοτικές δραστηριότητες και πρωτοβουλίες από οργανωμένα σύνολα είναι γνωστές και τις επευφημούμε και στηρίζουμε, όλοι μας. Η ίδρυση και δραστηριοποίηση του μη κυβερνητικού οργανισμού «Χκι φι σάννα» κατάφερε αρκετά, κυρίως στην ευρύτερη πληροφόρηση για την ΚΜΑ. Πρόσφατα η Κυβέρνηση διόρισε υπό τη εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, μια διευρυμένη ομάδα από επιστήμονες γλωσσολόγους, κοινοτικά στελέχη και φορείς που στοχεύει στην υλοποίηση των όποιων σχεδίων για αναβίωση της ΚΜΑ. Από ότι ακούω, παρακολουθώ και καταλαβαίνω, η ομάδα αυτή δυσλειτουργεί, χωρίς στόχους και δεσμεύσεις, με εμφανή προσωπικά, πολιτικά και άλλα κίνητρα. Κυρίως χωρίς διαφάνεια και απολογισμό έργου. Διαβάζω περί κατάθεσης ολοκληρωμένου σχεδίου, για σχέδιο καταγραφής και κωδικοποίησης, για αρχειοθέτηση κ.λ.π. με κρατικές χορηγίες δεκάδων χιλιάδων ευρώ, που δεν αμφιβάλλω ποσώς ότι χρειάζονται, και δεν κατανοώ πώς πραγματικά θα γίνουν όλα αυτά χωρίς την εμπλοκή και παρουσία των φυσικών ομιλητών της ΚΜΑ. Παρεμπιπτόντως, οι φυσικοί ομιλητές είναι παντελώς απόντες από όλον αυτόν τον σχεδιασμό. Και εδώ είναι που θέλω να σταθώ και να επισημάνω την σημασία των Φυσικών Ομιλητών της Κυπριακής Μαρωνιτικής Αραβικής (ΦΟΚΜΑ) που τους χωρίζω σε δύο κατηγορίες. Οι ΦΟΚΜΑ προχωρημένης ηλικίας που αποτελούν την πηγή και την γνώση για καταγραφή και εξόρυξη πληροφοριών, και οι ΦΟΚΜΑ μέσης ηλικίας, που οι περισσότερο ακαδημαϊκά καταρτισμένοι μπορούν να αναλάβουν την κυρίως αποστολή της καταγραφής και κωδικοποίησης, πάντοτε, εννοείτε, κάτω από με την στενή καθοδήγηση των ειδικών γλωσσολόγων και εμπειρογνωμόνων. Ερ. Πρόσφατα σας είδαμε να παίρνετε πρωτοβουλίες και να προβάλλετε την ανάγκη για δημιουργία Ομίλου Φυσικών Ομιλητών της ΚΜΑ. Τι είναι αυτό που σας οδήγησε σε αυτή την κίνηση; Πιστεύω ακράδαντα και το εννοώ, ότι τίποτα δεν μπορεί να επιτευχθεί εάν δεν εμπλέξουμε τους ΦΟΚΜΑ και ιδιαιτέρα της μέσης ηλικίας. Δυστυχώς έχουμε διαπιστώσει ότι κανείς δεν σου δίνει σημασία η δεν θέλει να σε ακούσει, εάν δεν εκπροσωπείς ένα οργανωμένο σύνολο που παρουσιάζει ένα δομημένο πρόγραμμα, εμπεριστατωμένες προτάσεις και σχέδιο υλοποίησης με δείκτες μέτρησης αποδόσεων. Πολλοί ΦΟΚΜΑ, επίσης ευαισθητοποιημένοι, εξέφρασαν την επιθυμία τους, εθελοντικά και ανιδιοτελώς να συμβάλουν. Φαίνεται ότι η σημερινή τάξη των πραγμάτων ανάμεσα στα κοινοτικά σύνολα που υπηρετούν την ΚΜΑ δεν τους ικανοποιεί μέχρι και τους δυσαρεστεί. Μπορείτε να μου πείτε πως αλλιώς μπορούμε να μην αφήσουμε αυτό το πάθος και ενδιαφέρον να εξανεμιστεί; Πώς μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την όρεξη και αγάπη που εκπέμπουν για την ΚΜΑ; Συνομιλώντας τους τελευταίους μήνες με αρκετούς ΦΟΚΜΑ, όλοι ανεξαιρέτως τόνισαν την ανάγκη ευρύτερης οργάνωσης και συντονισμού με συγκεκριμένους στόχους και αποστολή. Η ίδρυση ενός ακόμη σωματείου η ομίλου δεν είναι αυτοσκοπός, ούτε επιδιώκουμε κάτι τέτοιο. Η ανάγκη όμως της συγκρότησης και αφύπνισης των ΦΟΚΜΑ για δουλειά και προσφορά, μπορεί να το επιβάλει. Ερ. Έχετε σχέδιο για το αύριο; Θα προχωρήσετε στη σύσταση μη κυβερνητικού οργανισμού που έχει ως αποκλειστική αποστολή την διάσωση της ΚΜΑ; Είμαστε μια μεγάλη ομάδα από ΦΟΚΜΑ μέσης ηλικίας με ποικίλες ειδικότητες και γνώσεις, όλες χρήσιμες και πολύτιμες για την διάσωση της ΚΜΑ. Με πολύ ευχαρίστηση βλέπω την ομάδα να μεγαλώνει συνεχώς αριθμητικά και είμαι λήπτης συνεχών ενθαρρυντικών μηνυμάτων για να συνεχίσουμε απρόσκοπτα και αυθεντικά χωρίς προκαταλήψεις και επηρεασμό. Η σύσταση όποιου οργανισμού θα αποτελέσει θέμα κάποιας επόμενης διευρυμένης συνάντησης των ΦΟΚΜΑ όπου θα καθορίσουμε την συγκεκριμένη αποστολή μας και την παραπέρα πορεία μας. Δεν σας κρύβω ότι η ίδρυση ενός οργανισμού ΦΟΚΜΑ συζητείται ευρέως ανάμεσα μας. Ερ. Η λειτουργία ενός τέτοιου οργανισμού δεν θα συγκρούεται με το ήδη υφιστάμενο ΧΚΙ ΦΙ ΣΑΝΝΑ η πιστεύετε πως υπάρχει χώρος για περισσότερα σύνολα με ενασχόληση το θέμα της γλώσσας; Όπως έχω προαναφέρει το έργο του οργανισμού Χκι φι σάννα εκτιμάται και το στηρίζουμε ποικιλοτρόπως. Όπως και τις προσπάθειες του γραφείου του εκπροσώπου, του αρμόδιου υπουργείου, του Πανεπιστημίου Κύπρου και όλων όσων ασχολούνται και προσφέρουν προς αυτή τη κατεύθυνση. Νοιώθουμε όμως ότι έχουν φτάσει στο απροχώρητο οι προσπάθειες τους, κυρίως με την καταγραφή και κωδικοποίηση της ΚΜΑ. Όλα αυτά τα χρόνια και δεν καταφέραμε να παρουσιάσουμε ένα σύγγραμμα, μια μικρή έκδοση, ένα λογοτεχνικό κείμενο. «Εβγαλε η γλώσσα μου μαλιά» μας λέει συνέχεια ο καθ. Μπορκ, «το να σας λέω να γράφετε, να γράφετε, να γράφετε. Πώς θα συνεχίσει να υπάρχει η ΚΜΑ χωρίς γραπτό λόγο. Σας εισηγήθηκα το αλφάβητο πριν από 5 ΣΤΟΥΣ ΑΜΕΣΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ Η ΕΚΔΟΣΗ ΜΙΚΡΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΕ ΠΟΙΚΙΛΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΖΩΗ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ χρόνια, και δεν έχετε τίποτα να παρουσιάσετε.» Γι αυτόν τον λόγο και μόνο, ένα όμιλος ΦΟΚΜΑ μπορεί να σταθεί δίπλα από τους υπόλοιπους. Εκεί που οι άλλοι οργανισμοί αδυνατούν, ο όμιλος ΦΟΚΜΑ μπορεί να συμβάλλει αποτελεσματικά συμπληρώνοντας την μεγάλη αδυναμία τους. Είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξει απόλυτη συνεργασία και σύμπνοια αφού αρκετοί από εμάς θα είναι κοινά μέλη, συμμετέχοντας σε δραστηριότητες και ενέργειες, αλληλοσυμπληρώνοντας την μεγάλη προσπάθεια διάσωσης της γλώσσας μας. Ερ. Είχατε παράλληλα τον συντονισμό ενός σημαντικού σεμιναρίου που έλαβε χώρα στον Κορμακίτη τον Αύγουστο με προσκεκλημένο τον καθηγητή Μπορκ; Ποια τα αποτελέσματα του; Σαν αποτέλεσμα των συνεχών επαφών που είχαμε μεταξύ μας, εμείς οι ΦΟΚΜΑ, και αφού συμφωνήσαμε ότι η κυρίως αποστολή μας επιβάλλεται να είναι η γενική συγγραφή στην ΚΜΑ, καταλήξαμε στο πόρισμα ότι χρειαζόμαστε τη βοήθεια του καθ. Μπόρκ στην μάθηση της χρήσης του αλφαβήτου ΚΜΑ. Με μεγάλη προθυμία ο καθηγητής αποδέχτηκε να μας επισκεφτεί και να οργανώσομε ένα ταχύρυθμο σεμινάριο κατά τη διάρκεια του μηνός Αυγούστου. Με μεγάλη μας ευχαρίστηση είδαμε το Κοινοτικό Συμβούλιο του Κορμακίτη να μας ενθαρρύνει και να βάζει κάτω από τη αιγίδα του το σεμινάριο, αφού αγγίζει ευαίσθητα σημεία πολιτιστικής κληρονομιάς που αφορούν και το ίδιο το Συμβούλιο. Με πλήρη οικονομική κάλυψη των εξόδων από το Συμβούλιο, προχωρήσαμε στη οργάνωση του σεμιναρίου που διήρκησε τέσσερις ημέρες. Συναντηθήκαμε τρεις φορές στο Πολιτιστικό Κέντρο του Συμβουλίου στον Κορμακίτη και μία φορά στο Σχολείο Άγιος Μάρωνας στην Ανθούπολη. Παρακολούθησαν το σεμινάριο 15 ΦΟΚΜΑ, και μπορώ να δηλώσω ότι ήμασταν όλοι πολύ ενθουσιασμένοι και συνάμα προβληματισμένοι αφού κατανοήσαμε πλήρως ότι δεν γνωρίζουμε τίποτα. Η ΚΜΑ είναι δύσκολη και στην γραφή της αλλά και στην σύνταξη της. Ήταν πλέον πασιφανές ότι επιβάλλεται συντονισμένη προσπάθεια, με μεγάλη δέσμευση και υπευθυνότητα, όπως οι ΦΟΚΜΑ αρχικά διδαχτούν την ορθή γραφή της και ακολούθως να την μεταλαμπαδεύσουν. Μόνο εάν γίνει αυτό κατανοητό θα καταλάβουμε ότι έχουμε πολύ δρόμο να διαβούμε για να μιλάμε για διάσωση της ΚΜΑ. Και χωρίς την δέσμευση των ΦΟΚΜΑ, αυτό θα παραμείνει όνειρο απατηλό. Παρ όλα ταύτα, ήταν ένα ψηλού ακαδημαϊκού επιπέδου σεμινάριο, με τον παγκοσμίως αναγνωρισμένο γλωσσολόγο Σημιτικών γλωσσών, που δεν διστάζω να πω ότι πολλοί από το εξωτερικό θα ήθελαν να συμμετέχουν εάν και εφόσον το ανακοινώναμε διεθνώς. Κάτι που εξετάζουμε σοβαρά για το σύντομο μέλλον. Με το πέρας του διδαχτικού μέρους του σεμιναρίου, έχουμε αναλύσει με τον καθηγητή Μπόρκ τον ρόλο αλλά και τις ευθύνες των ΦΟΚΜΑ και προκαταρτικά συμφωνήσαμε στις περαιτέρω ενέργειες μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο καθ. Μπόρκ θεωρεί την συστράτευση και οργάνωση των ΦΟΚΜΑ με καθορισμό ρόλων και ευθυνών, επιτακτική ανάγκη και χωρίς καθυστέρηση. Δράττοντας της ευκαιρίας, θέλω θερμά να ευχαριστήσω εκ μέρους όλων των συμμετεχόντων στο σεμινάριο, τις θερμές μας ευχαριστίες προς το Κοινοτικό Συμβούλιο για την ευγενή του χορηγία και διευκολύνσεις. Ερ. Εάν σας λέγαμε να μας πείτε τι βρίσκεται στο μυαλό σας ως το αμέσως επόμενο βήμα θα μας το αποκαλύπτατε; Ένα η δύο πραγματοποιήσιμους στόχους έως τα Χριστούγεννα; Το σεμινάριο ήταν το εναρκτήριο λάκτισμα της μεγάλης προσπάθειας να αρχίσουμε να γράφουμε. Το αλφάβητο το έχουμε, και κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου το έχουμε συμπληρώσει και κατανοήσει καλύτερα. Έχουμε επίσης διδαχτεί κάποιους βασικούς κανόνες της γραμματικής και σύνταξης της ΚΜΑ. Συμφωνήσαμε και σε φωνολογικούς κανόνες που διέπουν επίσης άλλες σημιτικές γλώσσες. Νοιώθουμε ότι δειλά-δειλά και ευλαβικά, μπορούμε να γράψουμε απλά κείμενα, εκθέσεις, ειδήσεις και λογοτεχνικά. Ο καθηγητής προθυμοποιήθηκε να μας διορθώνει και να μας καθοδηγεί. Δεσμευτήκαμε σε δύο συγκεκριμένα έργα: 1) Την δημιουργία ηλεκτρονικής γραμματοσειράς του αλφαβήτου ΚΜΑ που θα χρησιμοποιηθεί από όλους σαν μέσο συγγραφής και επικοινωνίας 2) Την έκδοση μικρού βιβλίου με ποικίλο περιεχόμενο από την ζωή στο χωριό. Δεν θέλω να φανώ υπεραισιόδοξος, αλλά με προσπάθεια και μεράκι μπορούμε να τα καταφέρουμε μέχρι τα Χριστούγεννα η περί τα τέλη Ιανουαρίου. Είδη και τα δύο έργα είναι δρομολογημένα με το πρώτο να μπορούμε να πούμε με σχετική σιγουριά, ότι θα το έχουμε τα Χριστούγεννα. Ερ. Είναι πολλοί κύριε Σκούλλο που λεν πως αυτή είναι μια χαμένη υπόθεση. Ποιο είναι το δικό σας μήνυμα προς στη Μαρωνίτικη οικογένεια και στα παιδιά που προφανώς αποτελούν τον κεντρικό στόχο των πρωτοβουλιών και των προγραμμάτων σας; Δυστυχώς θα συμφωνήσω μαζί τους... εάν και εφόσον δεν κάνουμε τίποτα. Η αν θα συνεχίζουμε να κάνουμε μόνο αυτό που κάνουμε τώρα. Είμαι και εγώ γονέας όπως γνωρίζετε, με αμφότερους γονείς ΦΟΚΜΑ αλλά με παιδιά που μόνο κατανοούν την ΚΜΑ χωρίς να την ομιλούν. Σε μια πρόσφατη συζήτηση μου με ένα από τους τρεις γιούς μου, ηλικίας 21 ετών, στην ερώτηση μου, δώσε μου δύο λόγους που θα ήθελες να μάθεις ΚΜΑ, μου απάντησε, Μόνον ένα λόγο έχω. Να ξέρω και να γνωρίζω πώς μιλούσαν οι πρόγονοί μου. Να μάθω για τον θησαυρό και πολιτισμό που κουβαλούσαν όλους αυτούς τους αιώνες και τον βλέπουμε και τον ακούμε ακόμη ζωντανά μπροστά μας. Σε κάποιο βαθμό καταφέραμε να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά μας. Πετύχαμε τουλάχιστον την αναγνώριση της ΚΜΑ ανάμεσα τους. Δεχτήκαν την ΚΜΑ σαν κληρονομιά τους. Τα χωράφια είναι έτοιμα για σπορά. Το στοίχημα όμως φίλοι μου, παραμένει με τους ΦΟΚΜΑ μέσης ηλικίας. Αυτοί είναι οι γεωργοί της ΚΜΑ. Όπως είπε και ένας τέτοιος φίλος ΦΟΚΜΑ Εμείς οι μεσόσκλεροι.αυτοί πρέπει να εκπαιδευτούν, αυτοί να ενεργοποιηθούν, αυτοί να αναλάβουν τις ευθύνες των πράξεων η των απραξιών τους.

8 8 ME MIA MATIA ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΝΑ Στις 31 Αυγούστου 2012 πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στο οίκημα της Ένωσης Νέων Ασωμάτου η καθιερωμένη εθελοντική αιμοδοσία εις μνήμην των νεκρών του Ασωμάτου. Με μεγάλη προθυμία οι Ασωματίτες ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα και έδωσαν το παρόν τους για τον ιερό αυτό σκοπό. Η ενίσχυση της Τράπεζας αίματος της Κύπρου είναι μια πράξη αλληλεγγύης προς τον συνάνθρωπό μας και δημιουργεί την αναγκαιότητα για συνέχιση και περαιτέρω στήριξη αυτής της προσπάθειας. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Ν.Α. ευχαριστεί θερμά όλους όσους συμμετείχαν και προσκαλεί όλους τους Ασωματίτες να ενισχύουν κάθε χρόνο την εθελοντική αυτή αιμοδοσία που έγινε θεσμός γιατί μέσα από τέτοιου είδους πράξεις αγάπης φανερώνεται το ήθος του κάθε ανθρώπου. ΦΟΡΟΥΜ ΝΕΟΛΑΙΑΣ «ΝΕΟΙ ΜΑΡΩΝΙΤΕΣ ΕΝΩΜΕΝΟΙ» - ΠΛΑΤΡΕΣ Το Φόρουμ Νεολαίας, Νέοι Μαρωνίτες Ενωμένοι, ήταν μια όμορφη και αξέχαστη εμπειρία για όλους όσους συμμετείχαν σ αυτήν. Μια ομάδα σαράντα ατόμων αποτελούμενη από νεολαία και άλλα μέλη μοιράστηκαν δυόμισι μέρες στο ξενοδοχείο Πεντέλη στις Πλάτρες. Εκεί είχαν την ευκαιρία να μάθουν περισσότερα για την Μαρωνιτική Ταυτότητα, να παίξουν διάφορα παιγνίδια και αθλήματα και να παρακολουθήσουν τα εκπληκτικά ταλέντα της νεολαίας μας που ήταν παρών. Κορύφωση του Φόρουμ ήταν η Θεία Λειτουργία η οποία τελέστηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Μαρωνιτών Ιωσήφ Σουέηφ, ο οποίος στην ομιλία του επανέλαβε και υπενθύμισε τα τρία σημαντικά συστατικά της Μαρωνιτικής Ταυτότητας: πίστη, οικογένεια και γη. 25 ΧΡΟΝΙΑ ΙΕΡΟΣΥΝΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟ ΣΟΥΕΗΦ Με μεγαλοπρέπεια γιόρτασε ο Αρχιεπίσκοπος Μαρωνιτών Κύπρου Ιωσήφ Σουέηφ τα 25 χρόνια της ιερατικής του ζωής. Το βράδυ της Παρασκευής 7 Σεπτεμβρίου, στον Καθεδρικό Ναό Παναγίας των Χαρίτων Μαρωνιτών στη Λευκωσία, πλαισιούμενος από όλους τους ιερείς της Επαρχίας του και στην παρουσία του Αντιπροσώπου της Αγίας Έδρας στην Κύπρο, ο Αρχιεπίσκοπος τέλεσε τη Θεία Λειτουργία την οποία παρακολούθησαν εκατοντάδες πιστοί που έφθασαν στη Λευκωσία από ολόκληρη την Κύπρο. Στο καθιερωμένο του κήρυγμα, ο Αρχιεπίσκοπος, απηύθυνε πρώτα ευχαριστίες προς το Θεό για το μέγα αυτό δώρο που του χάρισε και ακολούθως ευχαρίστησε όλους τους ανθρώπους που στάθηκαν δίπλα του στα 25 χρόνια της υπηρεσίας του ως ιερέας. Τους γονείς και την οικογένεια του, τους ιερείς, τους μοναχούς και τις μοναχές, τους πιστούς και όλους τους συνεργάτες του. ΘΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΡΑΒΙΚΑ ΤΟΥ ΚΟΡΜΑΚΙΤΗ Στα πλαίσια των προσπαθειών διατήρησης και αναβίωσης της Κυπριακής Μαρωνιτικής Αραβικής γλώσσας πραγματοποιήθηκε και φέτος στον Κορμακίτη η κατασκήνωση για παιδιά του δημοτικού και γυμνασίου. Η κατασκήνωση πραγματοποιήθηκε από τις 16 μέχρι τις 19 Αυγούστου και σε αυτή έλαβαν μέρος γύρω στα 50 παιδιά. Την κατασκήνωση διοργάνωσαν από κοινού το Κοινοτικό Συμβούλιο Κορμακίτη, το σωματείο Χκι φι Σάννα και το γραφείο του εκπροσώπου Μαρωνιτών που είχε και τον συντονισμό. Το πρόγραμμα, που είχε σαν βάση την μουσειακή αγωγή και το Παραδοσιακό Μουσείο στον Κορμακίτη, για πρώτη φορά φέτος ετοιμάστηκε από ομάδα φυσικών ομιλητών της γλώσσας που συστάθηκε για αυτό το σκοπό από το Κοινοτικό Συμβούλιο.

9 ΚΟΣΜΟΣ 9 Ιστορική επίσκεψη του Πάπα Βενέδικτου 16ου στον Λίβανο ΟΠάπας Βενέδικτος ΙΣΤ κάλεσε από το Λίβανο, όπου πραγματοποίησε τριήμερη επίσκεψη από την Παρασκευή 14 μέχρι την Κυριακή 16 Σεπτεμβρίου, Εβραίους, Χριστιανούς και Μουσουλμάνους στη Μέση Ανατολή να «εξαλείψουν τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό», τον οποίο χαρακτήρισε ως «θανάσιμη» απειλή, σε μια στιγμή που η περιοχή συγκλονίζεται από διαδηλώσεις μερικές φορές φονικές κατά της αντιισλαμικής ταινίας που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Στην αποστολική Παραίνεση - ένα σύνολο κατευθυντήριων γραμμών για τους επισκόπους της Ανατολής - που υπέγραψε το βράδυ της Παρασκευής στον Άγιο Παύλο της Χαρίσα, κοντά στη Βηρυτό, πρώτο σκέλος του ταξιδιού του στο Λίβανο, ο Βενέδικτος ΙΣΤ αναφέρει ότι αυτός ο φονταμενταλισμός «θλίβει όλες τις θρησκευτικές κοινότητες και αρνείται την κοινή κοσμική ζωή» που χαρακτήριζε χώρες όπως ο Λίβανος. Ο φονταμενταλισμός «θέλει να πάρει την εξουσία, μερικές φορές με τη βία στη συνείδηση του καθενός και στη θρησκεία για πολιτικούς λόγους», προειδοποίησε ο Πάπας, χωρίς να δείχνει με το δάχτυλο αποκλειστικά τον ισλαμικό φονταμενταλισμό. «Απευθύνω επείγουσα έκκληση σε όλους τους θρησκευτικούς ηγέτες, Εβραίους, Χριστιανούς και Μουσουλμάνους της περιοχής, για να επιδιώξουν με το παράδειγμά τους και τη διδασκαλία τους να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την εξάλειψη αυτής της απειλής που πλήττει αδιακρίτως και θανατηφόρα τους πιστούς όλων των θρησκειών». «Το να χρησιμοποιούμε τις λέξεις που αποκαλύπτουν, τις ιερές Γραφές ή το όνομα του Θεού για να δικαιολογήσουμε τα συμφέροντά μας, τις πολιτικές μας τόσο εύκολα εξυπηρετικές ή τις βιαιότητές μας, αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό αδίκημα», πρόσθεσε. Σύμφωνα με τον Πάπα, «οι οικονομικές και πολιτικές αβεβαιότητες, η ικανότητα χειραγώγησης από ορισμένους και μια ελλιπής κατανόηση της θρησκείας, μεταξύ άλλων, δημιουργούν το λίκνο του θρησκευτικού φονταμενταλισμού». Η αποστολική Παραίνεση «Εκκλησία της Μέσης Ανατολής» υπογράφηκε σχεδόν δύο χρόνια μετά τη σύνοδο των επισκόπων της Μέσης Ανατολής, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Βατικανό το φθινόπωρο του 2010, λίγο πριν από την «Αραβική Άνοιξη». Το κείμενο αυτό επιμένει στην προγονική παρουσία των Χριστιανών ως «αναπόσπαστου τμήματος» της Μέσης Ανατολής, σε μια «υγιή λαϊκότητα», στην απόρριψη της βίας, τη βούληση για την καταπολέμηση των «στρατηγικών που αποβλέπουν σε μια Μέση Ανατολή μονόχρωμη», στη «διαφανή» διαχείριση των Οικονομικών των εκκλησιών και στην υποδοχή των χριστιανών προσφύγων και των μεταναστών. Κατά την παραμονή του στο Λίβανο ο Ποντίφηκας έγινε αντικείμενο θερμών εκδηλώσεων τόσο από τους Χριστιανούς όσο και από τους Μουσουλμάνους της χώρας. Συναντήθηκε με τον Πρόεδρο, τον Πρωθυπουργό, την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο του Λιβάνου, με την Χριστιανική, την Εβραϊκή και την Μουσουλμανική θρησκευτική ηγεσία καθώς επίσης και με άλλους σημαντικούς παράγοντες της χώρας. Μίλησε σε τεράστια συγκέντρωση για τους νέους στο Μαρωνιτικό Πατριαρχείο στο Μπέρκε, ενώ την Κυριακή πριν την αναχώρηση του τέλεσε υπαίθρια Θεία Λειτουργία ενώπιον μισού και πλέον εκατομμυρίου πιστών στη Βηρυτό. Ο Πατριάρχης Μαρωνιτών στην Αντιόχεια ΟΠατριάρχης Μαρωνιτών Μακαριότατος Bechara Ράι πραγματοποήσε το καλοκαίρι που πέρασε ποιμαντική επίσκεψη στην Τουρκία στα πλαίσια της οποίας μετέβηκε στα Άδανα, στην Ταρσό, στην Αντιόχεια, στην Μερσίνα και στην Αλεξανδρέττα. Στις 29 Ιουνίου, μέρα της γιορτής των Αγίων Πέτρου και Παύλου, ο Πατριάρχης τέλεσε Θεία Λειτουργία στην Αντιόχεια, σε μια λαξευμένη σε βράχο εκκλησία που σύμφωνα με την παράδοση χρονολογείται από την εποχή του Αποστόλου Πέτρου (40-50 μ.χ.), και, ενδεχομένως, να χρησιμοποιούνταν από τον ίδιο τον πρίγκιπα των Αποστόλων. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο Πατριάρχης της Μαρωνιτικής Εκκλησίας φέρει τον τίτλο «της Αντιοχείας», που συνδέεται με την αποστολική παράδοση της Αντιόχειας. Η Τουρκία κατατάσσει την εκκλησία στον βράχο ως ένα ιστορικό μνημείο, αλλά επιτρέπει την τέλεση Θείας Λειτουργίας και προσευχής εκεί περιστασιακά, όπως τα Χριστούγεννα και την γιορτή των Αγίων Πέτρου και Παύλου. Ο εορτασμός από τον Πατριάρχη Rai αποτελεί αναμφίβολα μοναδικό γεγονός αφού το προσκύνημα του στην Αντιόχεια είναι άνευ προηγουμένου στην ιστορία της Μαρωνιτικής Εκκλησίας. Οι Πράξεις των Αποστόλων μας λέγουν ότι ήταν ακριβώς στην Αντιόχεια όπου οι μαθητές του Ιησού, που προέρχονται από τον Ιουδαϊσμό και από την ειδωλολατρία, ονομάστηκαν χριστιανοί για πρώτη φορά. Ο Πατριάρχης Μαρωνιτών φέρει τον τίτλο του Πατριάρχη Αντιοχείας και Πάσης Ανατολής που αναφέρεται στην εποχή, όταν από πολιτιστική και δημογραφική άποψη, η πόλη της Αντιόχειας ήταν ένα από τα πιο ζωντανά κέντρα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Κατά την εποχή των αποστόλων, είχε περίπου μισό εκατομμύριο κατοίκους και είχε γίνει ένα σημαντικό σημείο προέλευσης για την ανάπτυξη του πρώιμου Χριστιανισμού. Η αντιπροσωπεία υπό τον Πατριάρχη περιλάμβανε επίσης τον αναπληρωτή του, Αρχιεπίσκοπο Boulos Sayah και τον Αρχιεπίσκοπο Μαρωνιτών Κύπρου Ιωσήφ Σουέηφ. Η ομάδα είχε επίσης συναντήσεις με τις τουρκικές αρχές. Λίγους μήνες πριν, ο Πατριάρχης πήγε στην Άγκυρα όπου είχε επαφές με τις θρησκευτικές και πολιτικές αρχές της Τουρκίας, η οποία φαίνεται να είναι ολοένα και πιο ανοικτή στον διαθρησκευτικό διάλογο. Από δημογραφική άποψη, η παρουσία των Μαρωνιτών στην περιοχή είναι ασήμαντη. Στην Αντιόχεια, υπάρχουν μόνο δύο οικογένειες Μαρωνιτών, εκατό στη Μερσίνα και τριάντα σε Αλεξανδρέττα. Στην Ταρσό, τη γενέτειρα του Αγίου Παύλου, υπάρχουν σημάδια της οικονομικής άνθησης που επικρατούσε στη δεκαετία του 1920, γεγονός που οδήγησε πολλούς Χριστιανούς του Λιβάνου να εργαστούν εκεί στην καλλιέργεια του ξύλου και του βαμβακιού. Το Μοναχικό Τάγμα των του Αγίου Αντωνίου είχε την εποχή εκείνη ένα σχολείο και ένα μοναστήρι στην περιοχή. Πρόσφατα, οι τουρκικές αρχές προέβησαν σε κάποιες κινήσεις καλής θέλησης προς την Ορθόδοξη Εκκλησία, όπως η επιστροφή στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους, ορισμένων κτιρίων που κάποτε είχαν δημευθεί. Η Μαρωνιτική Εκκλησία ελπίζει επίσης να μπορέσει να πάρει πίσω κάποιες περιουσίες που κατασχέθηκαν κατά την εποχή του «κοσμικού κράτους μέχρι το πικρό τέλος», που σημάδεψαν την ιστορία της Τουρκίας μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

10 10 ΕΥΡΩΠΗ ΜΕ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΣΟΥΕΗΦ Η Σύνοδος των Ευρωπαίων Επισκόπων στην Κύπρο ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΝΑ ΒΑΣΙΖΟΝΤΑΙ ΕΠΙ ΣΑΦΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑΣ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΥΝ ΣΕ ΣΚΛΗΡΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ ΤΗΣ ΓΗΡΑΙΑΣ ΗΠΕΙΡΟΥ Σύμφωνα με την τοποθέτηση των Ευρωπαίων επισκόπων υπεύθυνων για κοινωνικά θέματα, κατά την συνάντηση τους στην Κύπρο από τις 3 μέχρι τις 5 Σεπτεμβρίου, η αιτία της σημερινής κρίσης που βιώνει η ευρωπαϊκή ήπειρος δεν εδράζεται μόνο στους σοβαρούς προβληματισμούς που ενυπάρχουν στα οικονομικά και δημοσιονομικά συστήματα, αλλά κυρίως στην έλλειψη ενός ανθρωπολογικού και κοινωνικού οράματος, το οποίο να επικεντρώνεται στην αλληλεγγύη και στην επικουρικότητα. Οι Ευρωπαίοι επίσκοποι, υπεύθυνοι για την κοινωνική ποιμαντική συνήλθαν μέσα στο πλαίσιο των επισκοπικών συνόδων τους, σε συνάντηση εργασίας διάρκειας τριών ημερών (3-5 Σεπτεμβρίου) στη Λευκωσία της Κύπρου, για μια πρώτη συνεδρία της Επιτροπής Caritas in veritate του Συμβουλίου των Επισκοπικών Διασκέψεων της Ευρώπης (CCEE), υπό την προεδρία του Σεβασμιότατου Giampaolo Crepaldi, ο οποίος προήδρευσε των εργασιών. Οι συμμετέχοντες προσκλήθηκαν από την Αρχιεπισκοπική Περιφέρεια των Μαρωνιτών της Κύπρου και από τον Σεβασμιότατο Αρχιεπίσκοπο Ιωσήφ Σουέηφ. Στην Κύπρο, οι Ευρωπαίοι σύνεδροι είχαν συνάντηση με τον Εξοχότατο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας κο Δημήτρη Χριστόφια, και Πρόεδρο του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το τρέχον δεύτερο εξάμηνο του Ο κος Χριστόφιας κατέθεσε τον προβληματισμό του για την κρίση στην Ευρώπη και τη δέσμευση της κυβέρνησής του να προσπαθήσει να ενισχύσει τις κοινωνικές πολιτικές της ΕΕ. Πρόσθετα, οι Ευρωπαίοι σύνεδροι έγιναν δεκτοί από το Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο της ορθοδόξου εκκλησίας της Κύπρου Χρυσόστομο II, ως απόδειξη των συνεχιζόμενων καλών σχέσεων μεταξύ των δυο Εκκλησιών. Οι σύνεδροι έδειξαν κατά την σύνοδο την ευαρέσκειά τους, για την παρουσία και το χαιρετισμό του καρδινάλιου Angelo Bagnasco, αντιπροέδρου της CCEE. Οι επίσκοποι συναντήθηκαν για να εξετάσουν από κοινού το έργο της Εκκλησίας αναφορικά με την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής στην Ευρώπη. Οι παρουσιάσεις των: Αρχιεπισκόπου του Δουβλίνου Παν. Diarmuid Martin, του καθηγητή του Ποντιφικού Πανεπιστημίου του Λατερανού Vincenzo Buonomo και τέλος δυο μελών του κυπριακού κοινοβουλίου, του καθ. Ανδρέα Πιτσιλλίδη και του καθ. Μάριου Μαυρίδη τροφοδότησαν τις συζητήσεις των εθνικών υπευθύνων. Αρχίζοντας τη μελέτη των θεμάτων του συνεδρίου, εστίασαν την προσοχή τους κυρίως στις συνέπειες της διέλευσης από την κατάσταση ευφορίας κατά την περίοδο οικονομικής προόδου που χαρακτήριζε τα προηγούμενα χρόνια στο βαθύ ρήγμα που παρατηρείται σήμερα στα οικονομικά και δημοσιονομικά συστήματα, καθώς και στον πολιτικό αντίκτυπο. Η καθολική Εκκλησία, εξηγώντας τις αιτίες της υπάρχουσας κατάστασης, αναφέρεται στις αρχές του κοινωνικού δόγματός της, εκφράζοντας την πρόθεσή της να ανανεώσει τη δική της αποστολή αναφορικά με τον κοινωνικό και πολιτιστικό ρόλο της, περιλούζοντας την με το φως και θωρακίζοντας την με τη δύναμη της πίστης. Εν γένει, ανακλήθηκε στη μνήμη η σκέψη του Πάπα Παύλου 6ου, όταν επιβεβαίωνε ότι ανάμεσα στις αιτίες για ελλειμματική ανάπτυξη, παρατηρείται ένδεια ευθυκρισίας και περίσκεψης, ανεπάρκεια νόησης, ικανής να καταδείξει ένα προσανατολισμό. Αυτή είναι η σφαίρα δράσης, στην οποία οι Ευρωπαίοι επίσκοποι προτίθενται να συμβάλουν μέσα από την ειδική αποστολή τους, ως Χριστιανών. Οι επίσκοποι έχουν εκφράσει με βεβαιότητα την πεποίθηση ότι η Ευρώπη χρειάζεται το χριστιανισμό και ότι ο χριστιανικός κόσμος έχει μια ξεχωριστή ευθύνη για το μέλλον της Ευρώπης, ώστε η παιδεία και η μάθηση να αποτελούν παράμετρο αξιολόγησης του ευρωπαϊκού πολιτιστικού πλούτου, επειδή οι τέχνες και οι επιστήμες επικοινωνούν διαλογικά με τη θρησκευτική πίστη χωρίς ολοκληρωτισμούς από αμφότερα τα εμπλεκόμενα μέρη και, τέλος, επειδή η πολιτισμική διάδραση κυρίως ανάμεσα στους νέους της Ευρώπης έχει στόχους μεγάλης εμβέλειας. Εφόσον έχουν επιβεβαιώσει την ξεχωριστή αποστολή της Εκκλησίας, οι επίσκοποι ανακαλώντας στη μνήμη και το Β Σύνοδο του Βατικανού, έχουν επικυρώσει ότι η Εκκλησία κηρύττοντας το Χριστό στον κόσμο, αποκαλύπτει στον άνθρωπο την ίδια του φύση και ότι γι αυτό το λόγο ο κήρυγμα του Χριστού μέσα στην προσωρινή πραγματικότητα όπου συνοψίζεται το Κοινωνικό Δόγμα της Εκκλησίας αποτελεί από μόνο του ένα παράγοντα ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής. Βασική αποστολή της κοινωνικής ποιμαντικής και ως εκ τούτου των εκκλησιαστικών οργανισμών που επιδίδονται σε ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ένα κοινωνικό λειτούργημα είναι η ισχυροποίηση της δικής τους δυναμικής για πολιτισμικό διάλογο. Είναι αδύνατο να διανοηθεί κανείς τη διαλογική επικοινωνία με τον κόσμο, αντιμετωπίζοντας μόνος το περιεχόμενό του ή τα προκύπτοντα προβλήματα. Είναι ανάγκη να αντιμετωπιστούν ακόμη και οι πολιτισμικές προϋποθέσεις των προβλημάτων. Αναφορικά με αυτό το σημείο, προκύπτει ότι μια μείζονα συνεργασία ανάμεσα στους οργανισμούς και τις υπηρεσίες κοινωνικής ποιμαντικής των διαφόρων επισκοπικών συνόδων στην Ευρώπη, κρίνεται άρδην σημαντική. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, έγιναν παρουσιάσεις από τους εκπροσώπους των διαφόρων χωρών, με αντικείμενο τη δράση της Εκκλησίας στον κοινωνικό τομέα. Μέσα από αυτές τις παρουσιάσεις, έχει τονιστεί η αποστολή και η ωραιότητα της φιλανθρωπίας όπως τη βλέπουν τόσοι Χριστιανοί και χριστιανικές κοινότητες. Είναι οι καθ αυτόν ενδείξεις της βαθιάς αγάπης για όλο τον κόσμο που επιτυγχάνουν η Εκκλησία να είναι σε θέση να κηρύττει την ελπίδα ακόμη και σε ένα κόσμο που βιώνει την κρίση. Μέσα στο πλαίσιο του συνεδρίου εναλλάσσονται οι διάφορες στιγμές προσευχής με τις πολυάριθμες ευκαιρίες συνάντησης που προσφέρονται ανάμεσα στις ξεχωριστές τοπικές καθολικές κοινότητες. Πρόσθετα, οι επίσκοποι έχουν επισκεφτεί σημαντικούς χώρους που μαρτυρούν τη χριστιανική παρουσία στο νησί, όπως μοναστήρια, θρησκευτικούς και πολιτισμικούς χώρους. Έχουν κυρίως μεταβεί σε κάποια μαρωνίτικα χωριά που βρίσκονται στο βόρειο μέρος του νησιού, για να επιβεβαιώσουν την αλληλεγγύη τους έναντι της μαρωνίτικης κοινότητας, η οποία, όπως συμβαίνει και με άλλες χριστιανικές κοινότητες, επιθυμεί την επιστροφή στις πατρογονικές εστίες της, πράγμα που αποτελεί θέμα θεμελιώδους σημασίας για την ύπαρξη και το μέλλον της κοινότητας.

11 ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ 11 ΠΡΩΤΟΠΟΡΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΡΠΑΣΙΩΤΕΣ Με το ποδήλατο στον Τίμιο Σταυρό Στα πλαίσια των εκδηλώσεων προς τιμή του Τιμίου Σταυρού, προστάτη του χωριού Καρπάσια, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 15 Σεπτεμβρίου 2012 πρωτοποριακή εκδήλωση ποδηλασίας με αφετηρία τον Κορμακίτη και τελικό προορισμό την Καρπάσια. Στην εκδήλωση, η οποία σημείωσε τεράστια επιτυχία, έλαβαν μέρος πέραν των πενήντα ποδηλατών όλων των ηλικιών, οι οποίοι με κέφι αλλά και με πολύ κόπο, διάνυσαν την πανέμορφη διαδρομή μεταξύ των δύο Μαρωνίτικων χωριών. Σε όλη τη διαδρομή, οι διοργανωτές έλαβαν όλα τα μέτρα ασφάλειας και υγείας για τους συμμετέχοντες. Έγινε σταθμός ανασυγκρότησης στην περιοχή Αnthos Villas όπου προσφέρθηκαν νερά και αναψυκτικά, ενώ η διαδρομή συνεχίστηκε μέσω του δάσους Διορίου-Καρπάσιας και τερματίστηκε στον περίβολο της εκκλησίας στην Καρπάσια όπου όλοι προσκύνησαν τον Τίμιο Σταυρό. Ακολούθησε δεξίωση στο οίκημα του σωματείου στην Kαρπάσια όπου έγινε και η απονομή των επάθλων στους νικητές. Την εκδήλωση αθλοθέτησαν η οικογένεια Μαυρίδη, εις μνήμη του πατέρα τους Ιωάννη Μαυρίδη και η οικογένεια Κόκκινου, εις μνήμη των γονέων τους. Τον συντονισμό της όλης εκδήλωσης είχε ο Πέτρος Π. Κατσιολούδη, μέλος του Κοινοτικού Συμβουλίου Καρπάσιας, ενώ σημαντικό μέρος των εξόδων ανέλαβε η εγκλωβισμένη Μαρούλλα Π. Κατσιολούδη. Σύμφωνα με τον κύριο Πέτρο Κατσιολούδη, σκοπός της ομάδας πρωτοβουλίας, που ανέλαβε τη διοργάνωση του ποδηλατικού αγώνα φέτος, είναι να καθιερώσει την εκδήλωση ως ετήσιο θεσμό προς τιμή του Τίμιου Σταυρού, προστάτη της Καρπάσιας. «Επιθυμία και στόχος μας» είπε «είναι να καταστεί ο θεσμός αυτός πόλος έλξης για όλους τους Μαρωνίτες νέους και με τον τρόπο αυτό να βοηθήσουμε όσο μπορούμε στην περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων των κατοίκων όλων των Μαρωνιτικών χωριών».

12 12 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 13 ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ Β ΣΥΝΟΔΟ ΤΟΥ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ ΥΠΟ ΤΟΝ ΠΑΠΑ ΙΩΑΝΝΗ 23ο ( ) Η σύνοδος που άλλαξε την ιστορία της Εκκλησίας ΤΟΥ Π. ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΟΝΤΙΔΗ Εφέτος συμπληρώνονται πενήντα χρόνια από τη Β Σύνοδο του Βατικανού, η οποία διαμόρφωσε τη σημερινή Καθολική Εκκλησία. Είναι η Σύνοδος που υιοθέτησε τις ομιλούμενες γλώσσες στη θέση των λατινικών, που άνοιξε το διάλογο με τον κόσμο και τις άλλες Εκκλησίες, που προώθησε τις συνεργασίες για την κοινωνική δικαιοσύνη και την πρόοδο του ανθρώπου. Με μια λέξη είναι η Σύνοδος που θέλησε να συμφιλιώσει την Καθολική Εκκλησία με το σύγχρονο πολιτισμό και να την εντάξει στο σημερινό κόσμο. Τι απολογισμό κάνουμε πενήντα χρόνια μετά; Η Β Σύνοδος του Βατικανού ( ) συνεκλήθη από τον Πάπα Ιωάννη 23ο και άρχισε τις εργασίες της πριν από 50 χρόνια. Είναι η τελευταία οικουμενική σύνοδος της Καθολικής Εκκλησίας και σκοπός της ήταν να ανοίξει το δρόμο για την Εκκλησία μέσα στη σύγχρονη κοινωνία και στο σύγχρονο πολιτισμό. Θέλησε να εντάξει την Εκκλησία στο σύγχρονο κόσμο, δηλαδή στον κόσμο που χαρακτηρίζεται από την επιστήμη και ορθολογισμό, τη δημοκρατία και τις ατομικές ελευθερίες, την τεχνολογία και τις επικοινωνίες, την κοινωνική πολυμορφία και τη γρήγορη εξέλιξη των συνθηκών ζωής, την οικονομική ανάπτυξη και τις νέες μορφές φτώχειας. Πώς ένας οργανισμός παλαιός όπως η Εκκλησία, αλλά αποτελούμενος από σύγχρονους ανθρώπους, θα μιλήσει, θα κινηθεί, θα συνεργαστεί; Το ζήτημα αυτό είχε βεβαίως μια προϊστορία, δηλαδή μια βαριά κληρονομιά. Το επιστημονικό πνεύμα και η δημοκρατία, κατά το δέκατο ένατο αιώνα, είχαν συχνά συνδεθεί με τον υλισμό και με αντιεκκλησιαστικά ή αντικληρικά κόμματα ή κυβερνήσεις. Η Εκκλησία από τη μεριά της, θεσμός με δύο χιλιάδες χρόνια ιστορίας, είχε διαμορφώσει τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος του. Πλέον μια μακρά παράδοση αιώνων, ένα κοινωνικό οικοδόμημα, στο οποίο η Εκκλησία κατείχε βασική θέση αντιμετώπιζε αμφισβήτηση και ανατροπές. Δεν είναι παράδοξο που η Εκκλησία είχε πάρει θέση αμυντική ή ακόμα και εχθρική απέναντι σε ό,τι θεωρούσε απειλή για την ελευθερία της και για τον χριστιανικό κόσμο έτσι όπως είχε αυτός διαμορφωθεί μέσα από ζυμώσεις πολλών αιώνων. Ο παραδοσιακός κόσμος είχε αρχίσει να ανατρέπεται από τη Γαλλική Επανάσταση και τα επακόλουθά της. Στις αρχές του εικοστού αιώνα, κατά την επονομαζόμενη κρίση του μοντερνισμού, η Καθολική Εκκλησία κινητοποιήθηκε και απέρριψε όσες επιρροές έβλεπε ως σύγχρονες παρεκτροπές, δηλαδή ως καινοτομίες, οι οποίες ανέτρεπαν τη χριστιανική παραδοσιακή κοινωνία. Ο ορθολογισμός, η ελευθερία του ατόμου χωρίς κάποια ανώτερη αρχή, ο υλισμός, η εκδίωξη της Εκκλησίας από την κοινωνία ήταν μερικά από τα στοιχεία αυτά. Η στάση αυτή όμως δε διέκρινε τις φυσιολογικές και αναμενόμενες εξελίξεις της νεότερης εποχής από κάποιες παρεκτροπές. Συνεπώς δεν έδινε λύση στο πρόβλημα. Πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε ότι η σύγχρονη εποχή και οι αλλαγές που αυτή επέφερε αποτελούν ένα τεράστιο άλμα που οδηγεί σε κρίση κάθε παραδοσιακή κοινωνία. Για μια θρησκεία το σχέδιο συμφιλίωσης με το σύγχρονο πολιτισμό και ενσωμάτωσης σε ένα νέο κόσμο αποτελεί τεράστια πρόκληση, ένα εγχείρημα που όμοιό του δεν αντιμετώπισε καμιά θρησκεία από την αρχή της ανθρωπότητας. Η Β Σύνοδος του Βατικανού κληρονόμησε όλα αυτά τα προβλήματα που συσσωρεύτηκαν τους δύο ή τρεις τελευταίους αιώνες, αλλά κληρονόμησε και τις εργασίες πρωτοπόρων ανθρώπων, οι οποίοι είχαν προετοιμάσει το έδαφος στην ιστορική έρευνα, στην κοινωνιολογία, στις βιβλικές μελέτες, στον οικουμενισμό, στη λειτουργική, στην εκκλησιαστική ιστορία και στην πατρολογία. Με το γενικό όρο «εκσυγχρονισμός» ( aggiornamento ), η Σύνοδος επεχείρησε να συμφιλιώσει την Εκκλησία με τη νεότερη εποχή και να ανοίξει έτσι νέο δρόμο για αυτήν στο σημερινό κόσμο. Πρώτη φάση Οι προπαρασκευαστικές επιτροπές της Συνόδου ετοίμασαν προσχέδια των εισηγήσεων σε διάφορα θέματα που θα απασχολούσαν τη Σύνοδο. Μια κεντρική επιτροπή ανέλαβε συντονιστικό και οργανωτικό ρόλο. Επί δύο χρόνια οι επιτροπές αυτές εργάστηκαν και παρουσίασαν στη Σύνοδο τα προσχέδια σχετικά με κάθε θέμα. Με την έναρξη της Συνόδου οι συνοδικοί επίσκοποι αποφάσισαν να συγκροτηθούν νέες επιτροπές και να φέρουν νέα προσχέδια. Έτσι αντιπροσωπεύτηκαν με καλύτερο τρόπο οι βόρειες χώρες και ο τρίτος κόσμος, ενώ ως τότε το κύριο έργο της προετοιμασίας και των προτάσεων είχε ανατεθεί σε Ιταλούς και Ισπανούς. Με αυτό τον τρόπο η Σύνοδος εμφανίστηκε ως σώμα ελεύθερο και αυτόνομο απέναντι στην κεντρική διοίκηση της Ρώμης (τη λεγόμενη Κούρια). Στις 3 Ιουνίου του 1963 ο πάπας Ιωάννης πέθανε και η Σύνοδος αυτομάτως σταμάτησε τις εργασίες της. Η Σύνοδος, πράγματι, δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς την προεδρία του πάπα. Μέσα στον ίδιο μήνα εξελέγη νέος πάπας ο Παύλος ο έκτος, ο οποίος αποφάσισε τη συνέχιση της Συνόδου. Δεύτερη φάση Ο πάπας Παύλος 6ος προσκάλεσε περισσότερους μη καθολικούς παρατηρητές στη Σύνοδο, προτεστάντες και ορθοδόξους. Ο ρόλος αυτών των παρατηρητών εξελίχθηκε σε ρόλο άτυπων αλλά πραγματικών συμβούλων, καθώς οι καθολικοί επίσκοποι με ενδιαφέρον άκουγαν τις παρατηρήσεις τους και πολλές φορές τις προωθούσαν στις συζητήσεις. Κατά το διάστημα αυτό συζητήθηκε και ψηφίστηκε το συνοδικό σύνταγμα σχετικά με τη λειτουργική. Αποφασίστηκε μια βαθιά λειτουργική μεταρρύθμιση, με σκοπό την πλήρη συμμετοχή των πιστών στη θεία λατρεία. Γι αυτό και τα λατινικά θα έδιναν τη θέση τους στις ομιλούμενες γλώσσες. Πρακτικά έπρεπε να γίνει ένα νέο λατρευτικό τυπικό, στη βάση βεβαίως του παραδοσιακού, αλλά διαφορετικό σε κάθε χώρα και σε κάθε γλώσσα. Υπήρξαν επίσης και σημαντικές εντάσεις εντός της συνόδου γύρω από το ερώτημα πώς πρέπει να εποπτεύεται η ορθοδοξία της πίστης μέσα στην Εκκλησία. Πολλοί θεωρούσαν αυτήν την εποπτεία ασφυκτική και υπερβολικά περιοριστική. Τρίτη φάση 1964 Εδώ τα προσχέδια απλοποιήθηκαν, συντομεύτηκαν και αναθεωρήθηκαν, ώστε να είναι εναρμονισμένα με τις ως τότε εργασίες. Ψηφίστηκε το συνοδικό σύνταγμα για την Εκκλησία και τα διατάγματα που αφορούσαν στις σχέσεις μεταξύ των χριστιανικών Εκκλησιών. Το συνοδικό σύνταγμα εκφράζει και εξηγεί την ταυτότητα της Εκκλησίας με τρόπο που επιτρέπει το διάλογο και τη συνεργασία με άλλες Εκκλησίες και με τον κόσμο γενικά. Τονίζει την Εκκλησία ως λαό του Θεού εν πορεία μέσα στην ιστορία, υπογραμμίζει το μυστήριο της Εκκλησίας ως σώμα πιστών που το άγιο Πνεύμα ζωοποιεί, δίνει περισσότερη προσοχή στις ανατολικές μη λατινικές Εκκλησίες. Και τα τέσσερα συνοδικά συντάγματα που συζητήθηκαν και εγκρίθηκαν ήταν επαναδιατύπωση της παντοτινής πίστης της Εκκλησίας, αλλά με τρόπο που απαντούσε στις αναζητήσεις των ανθρώπων της εποχής. Τέταρτη φάση 1965 Εδώ ψηφίστηκε το συνοδικό σύνταγμα για την Εκκλησία μέσα στον κόσμο, μια ριζικά νέα προσέγγιση των κοινωνικών προβλημάτων, κυρίως της κοινωνικής δικαιοσύνης και ειρήνης, καθώς επίσης και οι διακηρύξεις σχετικά με την ελευθερία της συνείδησης και τη θρησκευτική ελευθερία, καθώς και τις σχέσεις με τις άλλες θρησκείες, ιδίως με τον ιουδαϊσμό. Αυτά προκάλεσαν έντονες συζητήσεις, γιατί ανέτρεπαν πολύ παλιές και βαθιά ριζωμένες νοοτροπίες εντός της Εκκλησίας. Ειδικότερα, η Σύνοδος ζητούσε να αλλάξει η αρνητική ή εχθρική στάση της Καθολικής Εκκλησίας απέναντι στους Εβραίους. Με τις αποφάσεις της η Σύνοδος θέλησε να εξασφαλίσει τη συμμετοχή των πιστών στη θεία λατρεία, να αναπτύξει το διάλογο της Εκκλησίας με το σύγχρονο κόσμο και τους διάφορους πολιτικούς και κοινωνικούς θεσμούς, τις άλλες Εκκλησίες, τις άλλες θρησκείες, να αναγνωρίσει την ελευθερία των ανθρώπων και των πιστών στη ζωή και στις αποφάσεις τους. Δηλαδή να υποστηρίξει όχι μόνο την αλήθεια που κατευθύνει, αλλά και την ελευθερία που ερμηνεύει και προσαρμόζει τις συνέπειες αυτής της αλήθειας. Ζητούσε επίσης περισσότερη συνεργασία και ομαδική αντιμετώπιση των διαφόρων προβλημάτων από τους επισκόπους. Καθένας από αυτούς τους στόχους, για να μη μείνει μόνο σε ευχές και σε επιφανειακά μέτρα, απαιτούσε ριζικές αλλαγές εντός της Εκκλησίας. Το μετά Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι τα επόμενα χρόνια, οι δεκαετίες του 1960 και του 70, ήταν χρόνια πολύ ταραγμένα για την Καθολική Εκκλησία. Υπήρξε μεγάλη σύγχυση, αγεφύρωτες διαφορές και συγκρούσεις, κατάρρευση θεσμών και παραδοσιακών πρακτικών. Ήταν περίοδος μεγάλων κοινωνικών ανατροπών για όλο το δυτικό κόσμο, συνεπώς και για την Εκκλησία. Αλλά αυτή η κοινωνική αναταραχή συνέπεσε με τη μεταρρύθμιση της Συνόδου, πράγμα που από τη μια επέτεινε τη σύγχυση και την ταραχή, αλλά από την άλλη έδωσε τη δυνατότητα στην Εκκλησία να συμμετάσχει στις αναζητήσεις μιας κοινωνίας και ενός πολιτισμού που δοκιμάζει νέες μορφές συμβίωσης. Δηλαδή να συμμετάσχει στις αναζητήσεις του κόσμου και να μην είναι μια αποκομμένη νησίδα, απομονωμένη και εσωστρεφής. Στην Ελλάδα, τα προβλήματα, τα οποία η Σύνοδος προσπαθούσε να διαχειριστεί, δεν ήταν τόσο επιτακτικά όσο αλλού. Η τοπική Καθολική Εκκλησία είναι πολύ μικρή, ολιγομελής. Η ελληνική κοινωνία δεν ήταν μια εξελιγμένη βιομηχανική κοινωνία, αλλά μάλλον παραδοσιακή ακόμη, στην περιφέρεια του δυτικού κόσμου. Δεν υπήρχε το παράδειγμα ή η πίεση από την Ορθόδοξη Εκκλησία για προσαρμογές και μεταρρυθμίσεις. Σταδιακά, μόνο με την εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας οι κατευθύνσεις της Συνόδου γινόταν κατανοητές και επίκαιρες. Τα θέματα όμως που ζητούσαν νέα προσέγγιση ήταν οι σχέσεις με την Ορθόδοξη Εκκλησία, ένα νέο λειτουργικό τυπικό στη νέα ελληνική γλώσσα, η συνεργασία μεταξύ επισκοπών, η αναβάθμιση της θέσης των λαϊκών, ο νέος τρόπος κατήχησης και ευαγγελισμού των πιστών. Θρησκεία και ελευθερία Στην εγκύκλιό του «Επί γης Ειρήνη» το 1963,ο πάπας Ιωάννης 23ος έγραφε: Κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας. Αυτό σημαίνει ότι έχει την ελευθερία να αλλάξει τη θρησκεία του ή τις πεποιθήσεις του. Έχει την ελευθερία να εκδηλώνει την θρησκεία και την πεποίθησή του μόνος ή κοινοτικά, δημόσια ή ιδιωτικά, με τη διδασκαλία, την πράξη, τη λατρεία και τις τελετές.(άρθρο 18) Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το κεντρικό ζητούμενο σε όλη αυτήν την υπόθεση ήταν να δεχθεί η Εκκλησία τις ελευθερίες που απέκτησε ο σύγχρονος άνθρωπος και την ελευθερία της συνείδησης: την ελευθερία τόσο των ανθρώπων εκτός της Εκκλησίας, στους οποίους απευθύνει το κήρυγμά της, όσο και την ελευθερία σκέψης και πράξης των πιστών εντός αυτής, παράλληλα με τις δεσμεύσεις της πίστης. Αρχικά, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η ελευθερία της συνείδησης υπάρχει στο ίδιο το Ευαγγέλιο και μόνο ελεύθερα νοείται η πίστη στον Χριστό. Στη νεότερη εποχή, όμως, η ελευθερία της συνείδησης απέκτησε νέα χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά είναι η ελευθερία της έρευνας, που προήλθε από το επιστημονικό πνεύμα. Γίνεται δηλαδή σταδιακά αυτονόητο ότι κάθε άνθρωπος μπορεί και έχει δικαίωμα να αναζητά ελεύθερα την αλήθεια, να πείθεται από την αντικειμενικότητα και να παίρνει τις αποστάσεις του από τις παραδοσιακές αξίες της κοινωνίας στην οποία ανήκει, χωρίς αυτό να θεωρείται πλέον αποστασία. Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό είναι η δημοκρατική κοινωνία που έρχεται να ανατρέψει ή τουλάχιστον να μεταρρυθμίσει τις διάφορες μοναρχίες. Αυτή η κοινωνική ελευθερία βάζει τέλος στην ομοιόμορφη χριστιανική κοινωνία της Ευρώπης όπως υπήρξε για πολλούς αιώνες. Τρίτο, η ελεύθερη επικοινωνία με άλλους ανθρώπους από άλλες χώρες και άλλους πολιτισμούς ανά την υφήλιο ανατρέπει τις παραδοσιακές αυθεντίες και τις αυτονόητες αλήθειες. Ο διάλογος είναι αυτονόητος και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ορίσω εκ νέου ποιος είμαι και τι σχέσεις έχω με τους άλλους. Τέταρτο, ο καθένας πλέον έχει το δικαίωμα να κάνει τις βασικές επιλογές της ζωής του, να διαμορφώνει ενεργά την ίδια τη ζωή του και την κατεύθυνσή της, να χειρίζεται με το δικό του τρόπο τα μεγάλα θέματα της ζωής (γέννηση, έρωτας, θάνατος, εργασία, οικογένεια, κ.α.), σε συμφωνία ή ασυμφωνία με το περιβάλλον του. Αυτά τα δεδομένα άλλαξαν το δυτικό κόσμο, και τον άλλαξαν όχι μία φορά μόνο, αλλά τον έβαλαν σε κίνηση δυναμικής εξέλιξης, διαρκούς αλλαγής και συνεχούς αμφισβήτησης. Τώρα σε ένα τέτοιο πλαίσιο πώς μπορεί μια Εκκλησία, μια θρησκεία, με παράδοση δεκάδων αιώνων πίσω της και με ένα κήρυγμα που παρουσιάζει την απόλυτη αλήθεια του αιώνιου Θεού να προσαρμοστεί; Δεν είναι περίεργο λοιπόν που για δύο αιώνες η στάση της Εκκλησίας ήταν αμυντική έναντι της νέας εποχής. Η Σύνοδος ανέλαβε το έργο να επιτελέσει αυτήν την προσαρμογή. Να βάλει την Καθολική Εκκλησία μέσα στο σύγχρονο πολιτισμό. Και το έκανε. Με κόστος όμως τεράστιο, το οποίο κανείς εκείνη την εποχή δεν μπορούσε να φανταστεί. Για τους περισσότερους επισκόπους μετά τη Σύνοδο θα ερχόταν μια λαμπρή περίοδος συνεργασίας με τον κόσμο και τις άλλες Εκκλησίες. Μόνο κάποιοι προτεστάντες εξέφραζαν δυσπιστία για το αν η Καθολική Εκκλησία ήταν ικανή να εφαρμόσει τις βαθιές αλλαγές που αποφάσιζε η Σύνοδος. Κάπως έτσι μπήκε μέσα στις θεολογικές σπουδές το επιστημονικό πνεύμα (η σημασία της αντικειμενικότητας και της ιστορικότητας, της εξέλιξης και του χρόνου), κυρίως μέσα από την κριτική μελέτη της ιστορίας και της Βίβλου. Μια νέα ισορροπία αναζητήθηκε ανάμεσα στην κεντρική εξουσία και την αυτονομία ατόμων και επί μέρους ομάδων. Χώρος για ενεργή συμμετοχή έπρεπε να δοθεί στους λαϊκούς, στις γυναίκες, στους πιστούς γενικά, τόσο στη λειτουργική όσο και στην ηθική και στη ζωή της Εκκλησίας. Ο διάλογος με τους άλλους έπρεπε να καθιερωθεί, και συνεπώς να αναθεωρηθούν πολλές απόψεις για την ιστορία, την οποία φτιάχνουμε πάντα με τις δικές μας σκοπιμότητες. Αλλά, κυρίως, ο διάλογος μάς οδηγεί να ξαναορίσουμε την ταυτότητά μας. Γιατί, αν κατέχεις την αλήθεια, για ποιο λόγο να συζητάς με τους άλλους; Αν δεν κατέχεις όλη την αλήθεια, αλλά η αλήθεια βρίσκεται και στους άλλους, τότε τι Εκκλησία είσαι; Αυτά και άλλα ζητήματα δεν τακτοποιήθηκαν ούτε πήραν την οριστική απάντησή τους. Άνοιξε όμως μια διαδικασία αναζήτησης και εξέλιξης. Αυτές επέφεραν διαφωνίες, αντιφάσεις, λάθη, βήματα μπρος και βήματα πίσω. Μόνο χάρη στο κύρος του παπικού θεσμού η Καθολική Εκκλησία κατάφερε να διατηρήσει την ενότητά της αυτά τα πενήντα χρόνια. Η Σύνοδος γνώρισε αντιδράσεις και αμφισβητήσεις. Αυτές εστιάστηκαν σε μια ομάδα επισκόπων με επικεφαλής τον επίσκοπο Λεφέβρ και μερικές εκατοντάδες χιλιάδων οπαδών διεθνώς, οι οποίοι προσκολλήθηκαν στο κίνημά του. Στη Σύνοδο ο Λεφέβρ αντέτεινε την «παράδοση». Στο όνομα της παράδοσης δε δέχθηκε τη λειτουργική μεταρρύθμιση ούτε την θρησκευτική ελευθερία ούτε τις σχέσεις με άλλες θρησκείες. Θεώρησε ότι η λατρεία στα λατινικά ανήκει στην ουσία του καθολικισμού, όπως και το μοναδικό κήρυγμα της αλήθειας προς όλους τους άλλους που βρίσκονται στο σκοτάδι. Έτσι δημιουργήθηκε μια σχισματική εκκλησία, που απέρριψε όλες τις προσπάθειες συνεννόησης και συμφιλίωσης με τη Ρώμη. Όπως συχνά τονίστηκε, η έννοια της «παράδοσης» στο κίνημα του επισκόπου Λεφεβρ είναι ακρωτηριασμένη, στατική και αντιφατική. Ουσιαστικά πρόκειται για τη μορφή του χριστιανισμού, όπως απαντά στη Γαλλία του 17ου αιώνα, την οποία αυτός ονομάζει μοναδική. Βλέπουμε επίσης στο κίνημά του μια γενική απόρριψη του σύγχρονου πολιτισμού. Κατ αυτόν η Εκκλησία θα έπρεπε να αντιταχθεί σε όσα χαρακτηρίζουν τη σύγχρονη κοινωνία. Η Σύνοδος δεν είναι γεγονός χωρίς ρίζες. Πολλοί πρωτοπόροι ήδη από το 19ο αιώνα αφιέρωσαν τη ζωή τους ανοίγοντας νέους δρόμους. Η Σύνοδος όμως συνδύασε όλες τις προηγούμενες εργασίες, τις ένωσε και τις καθιέρωσε, τις έκανε μια ολοκληρωμένη άποψη και ένα σχέδιο για το παρόν και μέλλον. Δεν έδωσε απάντηση σε όλα τα προβλήματα. Έδωσε όμως τη βάση και τη δυνατότητα στους μεταγενέστερους να αναζητήσουν νέες απαντήσεις σε νέα προβλήματα. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ «Η Αγία και Ιερή Σύνοδος, στην επιθυμία της να προάγει κάθε μέρα και περισσότερο τη χριστιανική ζωή μεταξύ των πιστών, να προσαρμόσει καλύτερα στις ανάγκες της εποχής μας τους θεσμούς εκείνους που επιδέχονται μεταβολές, να ενθαρρύνει καθετί που μπορεί να συμβάλει στην ένωση όλων των πιστευόντων στο Χριστό και να ενισχύσει κάθε προσπάθεια που συνεργεί στο κάλεσμα όλων των ανθρώπων να εισέλθουν στους κόλπους της Εκκλησίας, θεωρεί καθήκον της να φροντίσει με ιδιαίτερο τρόπο και για την αποκατάσταση και την προαγωγή της θείας λατρείας.» ΘΛ, 1α ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΙΑ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ «Τον Λόγο του Θεού ακούοντας ευλαβικά και διακηρύττοντάς τον με ακράδαντη πεποίθηση, η Αγία Σύνοδος ανταποκρίνεται στα λόγια του Ευαγγελιστή Ιωάννη: «Σας αναγγέλλουμε τη ζωή την αιώνια, η οποία ήταν με τον Πατέρα και φανερώθηκε σ εμάς. Αυτό που είδαμε και ακούσαμε σας το αναγγέλλουμε, για να έχετε και σεις στενό σύνδεσμο μαζί μας. Και ο στενός σύνδεσμός μας είναι με τον Πατέρα και με τον Υιό του, τον Ιησού Χριστό». Γι αυτό, ακολουθώντας τα ίχνη των Συνόδων της Τριδέντου και της Α του Βατικανού, η Σύνοδος επιθυμεί να προτείνει την αυθεντική διδασκαλία για τη θεϊκή Αποκάλυψη και τη μετάδοσή της, έτσι ώστε ολόκληρη η οικουμένη, ακούοντας το άγγελμα της σωτηρίας, να πιστέψει και πιστεύοντας, να ελπίσει και ελπίζοντας, να αγαπήσει.» ΘΑ, 1α ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΙΣ ΜΗ ΧΡΙΣΤΑΝΙΚΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ «Στην εποχή μας, κατά την οποία η ανθρωπότητα ενοποιείται κάθε μέρα και περισσότερο, και αυξάνονται οι σχέσεις μεταξύ των διαφόρων λαών, η Εκκλησία εξετάζει με μεγαλύτερη προσοχή τις σχέσεις της με τις μη χριστιανικές θρησκείες. Στα πλαίσια του καθήκοντός της να προάγει την ενότητα και την αγάπη μεταξύ των ανθρώπων, και μάλιστα μεταξύ των λαών, εξετάζει εδώ πριν απ όλα ό,τι κοινό υπάρχει μεταξύ των ανθρώπων και τους οδηγεί στην αμοιβαία συνεργασία.» ΜΧΘ, 1α ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟ «Η αποκατάσταση της ενότητας και η προαγωγή της μεταξύ όλων των Χριστιανών είναι από τους βασικούς σκοπούς της Β Αγίας οικουμενικής Συνόδου του Βατικανού. Μία και μόνη Εκκλησία ιδρύθηκε από τον Κύριο Ιησού Χριστό. Αλλά πολλές χριστιανικές Ομολογίες παρουσιάζονται στους ανθρώπους σαν αυθεντικοί κληρονόμοι του Ιησού Χριστού. Όλοι, βέβαια, ομολογούν ότι είναι μαθητές του Κυρίου, αλά παίρνουν διαφορετικές θέσεις και βαδίζουν σε διαφορετικούς δρόμους, σαν να είχε κομματιαστεί ο ίδιος ο Χριστός. Είναι βέβαιο ότι μια τέτοια διαίρεση είναι φανερά αντίθετη στο θέλημα του Χριστού, αποτελεί σκάνδαλο για τον κόσμο και εμποδίζει την αγιότερη όλων των υποθέσεων, δηλαδή την κήρυξη του Ευαγγελίου σ όλη την κτίση.» ΟΙ, 1α

13 Maronite Press THE ENGLISH MAGAZINE OF THE CYPRIOT MARONITE NEWSPAPER «TYPOS MARONITON» CCEE BISHOPS IN CYPRUS FOR MEETING ON PASTORAL SOCIAL ISSUES They were received by President Christofias and Archbishop Chrysostomos The European bishops, responsible for pastoral social issues in their respective Bishops Conferences, met for three working days (3-5 September) in Nicosia, Cyprus, for the first meeting of the Caritas in veritate Commission of the Council of European Episcopal Conferences (CCEE), chaired by His Grace Mgr Giampaolo Crepaldi, who led the meeting. The participants were welcomed by the Maronite Eparchy of Cyprus and its Archbishop, His Grace Mgr Youssef Soueif. In Cyprus, the European delegates met His Excellency Dimitris Christofias, President of the Republic of Cyprus and duty President of the Council of the European Union for this second semester of They were also received by His Beatitude Chrysostomos II, Orthodox Archbishop of Cyprus, as a testimony of the good relations existing between the two Churches. Christofias: «Foster intrreligious dialogue» The heart of the theme faced by the CCEE meeting here in Nicosia is the objective of European Union Cyprus presidency. With those words, President of the Republic (and currently of the EU) Demetris Christofias received at his office in the Presidential palace, Msgr. Youssef Soueif, Maronite Archbishop of Cyprus, and the delegation of the European bishops present in the island to face the complex theme of social cohesion. During my presidency, relationships with the Catholic Church became deeper, and I m proud of it - he said - also in the light of the visit of the Holy Father in 2010; fostering interreligious dialogue is the key to secure respect of the equality of human rights. On the occasion, and with a view to the celebrations for the 25-year jubilee of the ministry of the Maronite Archbishop of Cyprus, Christofias gave Msgr. Soueif an olive crown as a sign of friendship and peace. The Archbishop confirmed the commitment and devotion of the President for the defence of the human rights of the Cypriots, and to foster dialogue among all religious groups. Significant restoration works in Asomatos A very important project, including significant restoration works at the surrounding area of Archangel Michael church, in the Maronite occupied village of Asomatos was recently completed. According to the president of the Asomatos Community Council, Mr Antonis Karahannas, the project was carefully planned and completed due to the willingness and the precious voluntary services offered by a number of Asomatos professionals, e.g. engineers, architects, contractors, etc. The project was partly financed by the Council and partly by the village church. All the surrounding area of the church is in fact reconstructed using enforced materials in order to secure the best quality of works and obtain the best results for the people visiting the village. The old club house next to the church is also repaired which includes a common room allowing now for the organisation of various activities in the village. According to President Karahannas, this is a very important step forward for the people of Asomatos, which will help establish a strong base in the village for the future. We love this place, we really care about it and can t wait for the day that all its inhabitants will have the chance to return home again he told us. Until that Holy Day comes, we will do everything possible and everything we can to kkep our village alive. CYPRIOT MARONITE ARABIC LESSONS BY PROFESSOR BORG Sponsored by the Community Council of Kormakitis A very important seminar on the Cyprus Maronite Arabic (CMA) language took place during the month of August in the maronite village of Kormakitis. Professor Alexander Borg, the famous Maltese linguist and a leader in the effort to revive and maintain the CMA, was in Cyprus at the invitation of the Mukhtar and the Community Council of Kormakitis, and delivered an intensive course of four sessions on how to write the language. Exceptional interest was shown for the course which was held mainly in Kormakitis, by many CMA natural speakers who attended with great enthusiasm and an obvious willingness to help towards achieving the goals of this effort. As is known, the Community Council of Kormakitis, within the framework of its program to support the efforts to maintain and revive the CMA, a language exclusively spoken by the inhabitants of Kormakitis, invited and took the entire cost of the descent in Cyprus of Professor Borg recognizing his invaluable knowledge on the subject and his selfless desire to help in this effort. Alexander Borg is the man who for more than 30 years is working on the language of Kormakitis and has published in 1985 the first professional dictionary of the language, an excellent tool for dozens of linguists worldwide. Currently he is working on the second much richer edition of the dictionary, which is expected to be ready next year.

14 COMMUNITY EVENTS 15 A BLOOD DONATION A blood donation, in memory of the dead of Asomatos, was organised on August 31, 2012 at the club premises at E. N. Asomatos. The people of Asomatos, most of them young friends of the club, responded very willingly to the call and many of them were present for this holy purpose. Among them were the president and other exceptional members of the club. Helping the Blood Bank of Cyprus is an act of solidarity for our fellow people and creates the need for continued and further support for this effort. The Board of E.N.A. thanks everyone who participated and invites all the people of Asomatos to support every year this voluntary donation. YOUTH FORUM «YOUNG MARONITES UNITED» IN PLATRES The Youth Forum, New Maronites Together, was a beautiful and memorable experience for all who participated in it. A group of persons consisting of forty youth and other members of the Maronite community, shared three days at the Pendeli hotel in Platres. There, they had the opportunity to learn more about the Maronite Identity, to play various games and sports and watch the amazing talents of the youth in action. The Forum was ended with the Divine Liturgy on Sunday which was celebrated by the Maronite Archbishop Msgr Joseph Soueif, who in his speech reiterated and recalled the three major components of the Maronite Identity: faith, family and land. 25 YEARS OF PRIESTHOOD FOR ARCHBISHOP SOUEIF The Archbishop of Maronites in Cyprus, Msgr Joseph Soueif, celebrated recently his 25 years of priesthood. The evening of Friday, September 7, at the Cathedral Our Lady of Graces Maronite in Nicosia together with all the priests of the Province and at the presence of the Representative of the Holy See in Cyprus, Archbishop Soueif celebrated the Divine Liturgy attended by hundreds of faithful who arrived in Nicosia from all over Cyprus. At his homily, the Archbishop firstly addressed thanks to God for the great gift that was given to him and then thanked all the people who stood beside him at these 25 years of service as a priest, parents and families, priests, monks and nuns, the faithful and all his colleagues. SUMMER CAMP FOR THE ARABIC LANGUAGE OF KORMAKITIS As part of the efforts to sustain and revive the Cypriot Maronite Arabic language, a camp for children of elementary and high school was held in Kormakitis. The camp was held from 16 to 19 of August and was attended by around 50 children. The camp was jointly organized by the Community Council of Kormakitis, the club Xki fi Sanna and the Office of the Maronite Representative in the Parliament which had also the overall coordination of the event. The program, which was based on museum education and the Traditional Museum of Kormakitis, for the first time this year has been prepared by a team of native speakers of the language set up for this purpose by the Community Council.

15 16 ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΜΕ ΤΗΝ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΟΡΜΑΚΙΤΗ Σεμινάριο για την Κυπριακή Αραβική γλώσσα από τον καθηγητή Μποργκ Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσίασε το ταχύρρυθμο σεμινάριο εκμάθησης της γραφής της Κυπριακής Αραβικής Γλώσσας που πραγματοποιήθηκε το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου στον Κορμακίτη κυρίως και μερικώς στις ελεύθερες περιοχές. Τα μαθήματα παραδόθηκαν από τον διάσημο Μαλτέζο γλωσσολόγο και πρωτεργάτη στην προσπάθεια συντήρησης και αναβίωσης της ΚΜΑ, καθηγητή Alexander Borg, ο οποίος βρισκόταν στην Κύπρο κατόπιν πρόσκλησης του Κοινοτάρχη και του Κοινοτικού Συμβουλίου Κορμακίτη γι αυτό το σκοπό. Όπως έχει γίνει γνωστό, το Κοινοτικό Συμβούλιο Κορμακίτη, στα πλαίσια του προγράμματος του για στήριξη των προσπαθειών για συντήρηση και αναβίωσης της ΚΜΑ η οποία να σημειωθεί ομιλείται μόνον από τους κατοίκους του Κορμακίτη, προσκάλεσε και ανέλαβε ολόκληρο το κόστος της καθόδου στην Κύπρο του καθηγητή Borg, αναγνωρίζοντας τις γνώσεις και την αξία του αλλά και την ανιδιοτελή του θέληση για βοήθεια στην όλη προσπάθεια. Ο Alexander Borg είναι ο άνθρωπος που εδώ και 30 και πλέον χρόνια ασχολείται με την γλώσσα του Κορμακίτη και έχει εκδώσει το 1985 το πρώτο επαγγελματικό λεξικό της γλώσσας που αποτελεί εξαιρετικό εργαλείο για δεκάδες γλωσσολόγους ανά το παγκόσμιο. Σήμερα εργάζεται για την 2η πολύ πιο πλούσια έκδοση του λεξικού του η οποία αναμένεται να είναι έτοιμη τον επόμενο χρόνο. Τα εξαιρετικού ενδιαφέροντος μαθήματα παρακολούθησαν γύρω στα 15 άτομα, φυσικοί ομιλητές της Κυπριακής Μαρωνιτικής Αραβικής, οι οποίοι έμειναν ενθουσιασμένοι από την όλη προσπάθεια και με το πέρας των μαθημάτων έδωσαν υπόσχεση ότι στο προσεχές μέλλον, σε συνεργασία και με την καθοδήγηση του διακεκριμένου καθηγητή, θα αναλάβουν περαιτέρω δράση με σκοπό την συλλογή και καταγραφή των στοιχείων της γλώσσας. Τα μαθήματα πραγματοποιήθηκαν στο παλιό νηπιαγωγείο και σήμερα Πολιτιστικό Κέντρο στον Κορμακίτη, ενώ μια φορά για πρακτικούς λόγους, το μάθημα έγινε στους χώρους του Δημοτικού Σχολείου «Άγιος Μάρωνας» στη Λευκωσία. Τον γενικό συντονισμό του προγράμματος είχε ο Αντώνης Π. Σκούλλος ενώ εκ μέρους του Κοινοτικού Συμβουλίου τον καθηγητή Borg καλωσόρισαν στον Κορμακίτη ο Κοινοτάρχης Ηλίας Κατσιολούδης και ο Αναπληρωτής Κοινοτάρχης Βαλεντίνος Κουμέττου, ο οποίος παρακολούθησε και τα μαθήματα. Γεύμα προς τιμή του καθηγητή Μετά τη λήξη των μαθημάτων και μια μέρα πριν την αναχώρηση από την Κύπρο του καθηγητή Alexander Borg, το Κοινοτικό Σύμβούλιο Κορμακίτη παρέθεσε γεύμα προς τιμήν του σε γνωστό εστιατόριο της Λευκωσίας στο οποίο παρευρέθηκαν επίσης αρκετά άτομα που παρακολούθησαν προηγουμένως τα μαθήματα. Στη διάρκεια του γεύματος ο Κοινοτάρχης Ηλίας Κατσιολούδης χάρισε στον καθηγητή συμβολικό δώρο εκ μέρους της κοινότητας Κορμακίτη, ως μικρή ένδειξη, όπως είπε, της τεράστιας προσφοράς του στην προσπάθεια διάσωσης και αναβίωσης της γλώσσας του Κορμακίτη. «Εμείς σε αγαπούμε» είπε ο Κοινοτάρχης «και σε θέλουμε μαζί μας πάντα για να μας βοηθήσεις να κρατήσουμε τη γλώσσα μας». Ο καθηγητής φανερά συγκινημένος, ευχαρίστησε τον Κοινοτάρχη για τα καλά του λόγια και για την εξαιρετική φιλοξενία που έτυχε όλες τις μέρες της παραμονής του στην Κύπρο και στον Κορμακίτη. Υποσχέθηκε δε ότι θα είναι πάντοτε στη διάθεση του συμβουλίου και έτοιμος να βοηθήσει σε ότι τον χρειαστεί η κοινότητα Κορμακίτη. 100 ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΡΜΑΚΙΤΗ Προσκύνησαν στον Κύκκο και διασκέδασαν στο Τρόοδος Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε η εκδρομή προσκύνημα που διοργάνωσε το Κοινοτικό Συμβούλιο Κορμακίτη για τους συνταξιούχους του Κορμακίτη εγκλωβισμένους, επανεγκατασταθέντες και πρόσφυγες. Δύο λεωφορεία, το ένα αναχώρησε από τον Κορμακίτη και το άλλο από την Πύλη Πάφου στη Λευκωσία, μετέφεραν τους εκατό συνταξιούχους στο Τρόοδος, τους οποίους να σημειωθεί συνόδευε τόσο ο Πρόεδρος και τα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου όσο και αρκετοί συνεργάτες του κοινοτάρχη. Το Συναπάντημα των λεωφορείων έγινε ως όριζε το άριστα σχεδιασμένο πρόγραμμα στον Αστρομερίτη. Ο πρώτος σταθμός των εκδρομέων ήταν ο Ορκόντας όπου το Κοινοτικό Συμβούλιο τους προσέφερε πλουσιοπάροχο πρόγευμα. Στη συνέχεια τα λεωφορεία κατευθύνθηκαν στον Κύκκο όπου οι εκατό συνταξιούχοι προσκύνησαν με δέος στην χάρη της Παναγίας του Κύκκου στο ομώνυμο Μοναστήρι. Επόμενος προορισμός ο Πρόδρομος όπου τους ανέμενε λουκούλλειο γεύμα. Εκεί στο ψηλότερο χωριό της Κύπρου οι συνταξιούχοι του Κορμακίτη σε ένα υπέροχο δροσερό περιβάλλον έφαγαν, ήπιαν και ξεκουράστηκαν για δύο περίπου ώρες. Στη συνέχεια πήγαν στην πλατεία Τροόδους όπου περιδιάβηκαν στα γραφικά μαγαζιά για ψώνια βουνίσιων προϊόντων. Εκεί στην πλατεία έλαβε δράση ο γνωστός ψάλτης Ιωσήφ Τερεζίδης με το πιδκιάβλι ανά χείρας. Και έγινε το σώσε. Οι συνταξιούχοι τραγούδησαν και χόρεψαν με την ψυχή τους τραβώντας μάλιστα την προσοχή δεκάδων παραθεριστών που ήταν εκείνη την ώρα στην Πλατεία Τροόδους. Στην εκδρομή και συγκεκριμένα μετά το πέρας του γεύματος στον Πρόδρομο, διαβάστηκε χαιρετισμός της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Σωτηρούλλας Χαραλάμπους. Η κυρία Χαραλάμπους στον χαιρετισμό της συνεχάρη τον Πρόεδρο του Κοινοτικού Συμβουλίου κ. Ηλία Κατσιολούδη για την όμορφη πρωτοβουλία και τόνισε με έμφαση πως αυτή αποτελεί ουσιώδης παρέμβαση του Κοινοτικού Συμβουλίου στην κατεύθυνση της κοινωνικής στήριξης και κοινωνικής ενσωμάτωσης των ηλικιωμένων εγκλωβισμένων και επανεγκατασταθέντων του Κορμακίτη. Διαβεβαίωσε παράλληλα ότι η πολιτεία στηρίζει και θα συνεχίσει να στηρίζει με έμπρακτο τρόπο τους ηρωικούς εγκλωβισμένους. Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Κορμακίτη Ηλίας Κατσιολούδης δήλωσε πως αυτές οι δραστηριότητες θα γίνονται σε συστηματική βάση γιατί προσφέρουν χαρά και ξεγνασιά σε όλους τους συνταξιούχους μας. Ευχαρίστησε παράλληλα την οργανωτική ομάδα της εκδρομής για το εξαιρετικό πρόγραμμα και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην συνεισφορά των κ.κ. Αντώνη Παύλου και Ιωάννη Παχίτα. Από μέρους των συνταξιούχων ο τέως κοινοτάρχης Κορμακίτη κ. Ιωάννης Τσουτσούκης ευχαρίστησε με θέρμη τον Πρόεδρο και τα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου και ανέφερε πως είναι ίσως η πρώτη φορά που τόσο πολύς κόσμος επωφελείται από προγράμματα και δραστηριότητες του κοινοτικού συμβουλίου. Να σημειωθεί ότι η εκδρομή προσκύνημα ήταν μια προσφορά του Κοινοτικού Συμβουλίου και η συμμετοχή σε αυτήν ήταν εντελώς δωρεάν. Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε η ανακοίνωση εισφοράς προς το Κοινοτικό Συμβούλιο από την Υπουργό Εργασίας κ. Σωτηρούλλα Χαραλάμπους ύψους χιλίων ευρώ.

16 17

17 18 ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΠΕΒΙΩΣΑΝ Βαρύ το καλοκαίρι Βαρύ το καλοκαίρι που πέρασε για την κοινότητα των Μαρωνιτών. Κατά τη διάρκειά του πολλοί ήταν αυτοί που μας έφυγαν, άλλοι πρόωρα και σε νεαρή ηλικία και άλλοι στα βαθιά τους γηρατειά. Από τα πιο ξαφνικά και τραγικά χτυπήματα της μοίρας, ο άδικος και πρόωρος χαμός του 24χρονου Μάικλ Τζιοβάννη από την Αγία Μαρίνα. Απεβίωσε ο Ιωσήφ Ιωάννου Διόλα (Καραίσκος) Απεβίωσε νωρίς τα ξημερώματα την Κυριακή 10 Ιουνίου 2012 σε ηλικία 72 χρόνων ο Ιωσήφ Ιωάννου Διόλα (Καραίσκος) από τον Κορμακίτη. Ο αείμνηστος Καραίσκος, ο οποίος ζούσε τα τελευταία χρόνια μόνιμα με την σύζυγο του στο σπίτι του στον κατεχόμενο Κορμακίτη, μετά τον επαναπατρισμό του από το Λονδίνο, έχασε τελικά τη σκληρή μάχη που έδωσε με την επάρατη νόσο παρά τις τεράστιες προσπάθειες τόσο των γιατρών του όσο και της οικογένειας του. Η κηδεία του τελέστηκε, στην παρουσία πολλών εκατοντάδων χωριανών, συγγενών και φίλων, το απόγευμα της ίδιας μέρας από τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου στον Κορμακίτη. Έφυγε η Βέρα Χατζηκωνσταντή Σε ηλικία 64 ετών άφησε την τελευταία της πνοή το μεσημέρι της τρίτης 26ης Ιουνίου, στην Εντατική Μονάδα του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας όπου νοσηλευόταν τις τελευταίες μέρες, η Βέρα Χατζηκωνσταντή από τον Κορμακίτη. Η αείμνηστη Βέρα, σύζυγος του γνωστού παλαίμαχου ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού Γιώργου Χατζηκωνσταντή ο οποίος απεβίωσε πριν δύο ακριβώς χρόνια, υπέστη δυο εβδομάδες πριν, σοβαρό πνευμονικό επεισόδιο το οποίο την καθήλωσε από την πρώτη μέρα στον αναπνευστήρα στην Εντατική Μονάδα. Παρά τις άοκνες προσπάθειες των θεραπόντων ιατρών και την συγκινητική συμπαράσταση των οικείων της, η μάχη χάθηκε και η αείμνηστη Βέρα δεν είναι πια μαζί μας. Η κηδεία της τελέστηκε την Τετάρτη 27 Ιουνίου 2012 από τον Καθεδρικό Ναό Παναγίας των Χαρίτων Μαρωνιτών στη Λευκωσία και η ταφή της στο Κοιμητήριο Μαρωνιτών στη Λευκωσία. Η Βέρα Χατζηκωνσταντή, θυγατέρα του αξέχαστου και αείμνηστου πρώην Κοινοτάρχη Κορμακίτη Αντώνη Διάκου, απεφοίτησε από την Αγγλική Σχολή Λευκωσίας και ακολούθως πήρε το πτυχίο της στην Μικροβιολογία από το Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο της Βηρυτού. Με την επιστροφή της εργοδοτήθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας και ακολούθως μετατέθηκε στο Νοσοκομείο Κερύνειας. Τα τραγικά γεγονότα του πραξικοπήματος και της εισβολής το 1974 την βρίσκουν στην πρώτη γραμμή του καθήκοντος δίπλα στους αρρώστους και τους τραυματίες στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Αργότερα εγκαταστάθηκε με τον σύζυγο της Γιώργο και την μικρή της τότε κορούλα Αννίτα στη Λεμεσό όπου και απέκτησε τον γιο της Πεππίνο. Ταυτόχρονα εργαζόταν μέχρι πριν δύο περίπου χρόνια στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού απ όπου αφυπηρέτησε πρόωρα λόγω των προβλημάτων υγείας που την ταλαιπωρούσαν. Πρόσφατα είχαν, με τον σύζυγο της Γιώργο, ανακαινίσει πλήρως το σπίτι τους στον Κορμακίτη όπου είχαν σκοπό να περάσουν ήσυχα τα χρόνια μετά την αφυπηρέτηση τους. Η μοίρα όμως επεφύλαξε άσχημο παιγνίδι και στους δύο και έτσι σήμερα αντί στον Κορμακίτη οι ψυχές τους αναπαύονται εν ειρήνη κάπου αλλού, στους κήπους του παραδείσου μαζί με πολλά άλλα αγαπημένα τους πρόσωπα! Απεβίωσε η Ελένη Γιουσελλή (Λενουκκάρα) Απεβίωσε στις 11 Ιουλίου 2012 σε ηλικία 81 ετών η Ελένη Γιουσελλή (Λενουκκάρα) από τον Κορμακίτη. Η αείμνηστη άφησε την τελευταία της πνοή στο Γηροκομείο Άγιος Αντώνιος όπου διέμενε τον τελευταίο καιρό. Η κηδεία της τελέστηκε από τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου στον Κορμακίτη, την Πέμπτη 12 Ιουλίου Απεβίωσε στη Λάρνακα ο Ιωσήφ Ορφανού Στα βαθιά του γεράματα, σε ηλικία 93 ετών, άφησε την τελευταία του πνοή τα ξημερώματα της Κυριακής 22ας Ιουλίου 2012, ο Ιωσήφ Ορφανού από τον Ασώματο και τέως κάτοικος Λάρνακας. Ο αείμνηστος νοσηλευόταν τις τελευταίες εβδομάδες σε ιδιωτική κλινική στη Λάρνακα, όπου ζούσε με τη σύζυγο του Χρυσταλλού τα τελευταία εβδομήντα και πλέον χρόνια. Η κηδεία του τελέστηκε από τον Καθεδρικό Ναό Παναγίας των Χαρίτων Καθολικών στην Σχολή Terra Santa στη Λάρνακα. Απεβίωσε η Σουζάννα Πέτρου Απεβίωσε στις 30 Ιουλίου 2012 η Σουζάννα Πέτρου (Τζιακκαριάν) από την Αγία Μαρίνα Σκυλλούρας σε ηλικία 72 ετών. Η κηδεία της τελέστηκε την επομένη του θανάτου της από τον Ιερό Ναό Αγίας Μαρίνας στον Κοτσιάτη. Απεβίωσε η Αννέττα Βραχίμη Χατζηαντρέου Απεβίωσε στις 30 Ιουλίου 2012 η Αννέττα Βραχίμη Χατζηαντρέου από τον Ασώματο σε ηλικία 77 ετών. Η κηδεία της τελέστηκε την επομένη του θανάτου της από τον Καθεδρικό Παναγίας των Χαρίτων Μαρωνιτών στην Πύλη Πάφου. Αρμάνδος Χούρη Απεβίωσε την Τετάρτη 15 Αυγούστου 2012 σε ηλικία 92 ετών, ο Αρμάνδος Γ. Χούρη, από την Λευκωσία. Ο αείμνηστος είναι ο πατέρας του σεβαστού πατέρα Γεωργίου Χούρη και στο παρελθόν τιμήθηκε από την Α.Α. τον Πάπα Ιωάννη Παύλο τον ΙΙ με την ύψιστη τιμή του Ιππότη του Τάγματος του Αγίου Γρηγορίου του Μέγα του Αγίου Τάφου, για την προσφορά του στην κοινότητα και την εκκλησία. Η κηδεία του έγινε το Σάββατο 18 Αυγούστου από την Εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, Καθολικών/Λατίνων πάρα Πύλη Πάφου στη Λευκωσία και η ταφή του στο κοιμητήριο των Λατίνων στην Λάρνακα. Αντώνης Βεντούρης Απεβίωσε έξαφνα την Τρίτη 28 Αυγούστου 2012 σε ηλικία 50 ετών, ο Αντώνης Βεντούρης από την Λάρνακα. Ο αείμνηστος, του οποίου η μητέρα κατάγεται από τον Κορμακίτη, είχε τα τελευταία χρόνια πλατιά και πολύπλευρη ανάμειξη στα κοινά της Μαρωνιτικής κοινότητας. Όντας καρδιακός φίλος του γνωστού Τουρκοκύπριου πολιτικού Σερντάρ Ντενκτάς, διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση της απόφασης του τότε Τουρκοκύπριου «Υπουργού των Εξωτερικών» για την παροχή στους Μαρωνίτες ιδιοκτήτες περιουσιών στον Κορμακίτη, του δικαιώματος ελεύθερης εκμετάλλευσης τους. Με αυτή του την παρέμβαση, η οποία είναι κοινά παραδεκτή από όλους, ο αείμνηστος Αντώνης Βεντούρης άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα με το όνομα του στην σύγχρονη ιστορία του Κορμακίτη. Η κηδεία του τελέστηκε στις 30 Αυγούστου στη γενέτειρα του, Λάρνακα. Σουσάννα Ι. Σάρρου Στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας όπου νοσηλευόταν άφησε την τελευταία της πνοή την Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου 2012 η αείμνηστη Σουσάννα Ι. Σάρρου από τον Κορμακίτη. Η άτυχη 74χρονη είχε εισαχθεί στην εντατική δύο εβδομάδες προηγουμένως, παρά όμως τις πολλές προσπάθειες των γιατρών δεν μπόρεσε να ανακάμψει. Η κηδεία της τελέστηκε την επομένη από τον Καθεδρικό Ναό της Παναγίας των Χαρίτων Μαρωνιτών στη Λευκωσία. Έφυγε άδικα ο Michael Tzouvanni Πάνω από χίλια άτομα παρακολούθησαν την Τρίτη 4 Σεπτεμβρίου 2012 την κηδεία του Michael Tzouvanni στην Καθολική Εκκλησία της Αγίας Μόνικας στο Palmers Green του Λονδίνου. Η εκκλησία ήταν ασφυκτικά γεμάτη, όπως και η διπλανή αίθουσα εκδηλώσεων όπου η τελετή προβλήθηκε ζωντανά. Ο Michael βρήκε τραγικό θάνατο στις 16 Αυγούστου 2012 σε ηλικία μόλις 24 ετών, ενώ βρισκόταν σε διακοπές στο Πουκέ της Θαϊλάνδης. Η είδηση του θανάτου του έπεσε σαν κεραυνός στην Παροικία του Λονδίνου όπως και στην κοινότητα των Μαρωνιτών στην Κύπρο. Ειδικότερα σκόρπισε στη θλίψη και το πένθος σε ολόκληρη την κοινότητα της γενέτειρας του, Αγίας Μαρίνας Σκυλλούρας. Ο Michael ήταν πολύ γνωστό και σεβαστό μέλος της Μαρωνιτικής Παροικίας στο Λονδίνο. Μοναδική προσωπικότητα, ήταν πολύ αγαπητός στους φίλους του, ένας νέος πραγματικά ελκυστικός, στην υπηρεσία των συνανθρώπων του. Γεννήθηκε στο Λονδίνο από Κύπριους Μαρωνίτες γονείς τον Φώφη και την Μαρούλλα Τζοβάννη από την Αγία Μαρίνα Σκυλλούρας. Φοίτησε στο Δημοτικό Σχολείο της Αγίας Μόνικας και ακολούθως στο Γυμνάσιο στη Σχολή Southgate. Στη συνέχεια πήρε το πτυχίο του στο Building Surveying στο Πανεπιστήμιο του Northumbria. Εργάστηκε στο γραφείο Terence Charles Estate Agents όπου από απλός πωλητής προήχθη με απίστευτη ταχύτητα, εντός δύο χρόνων, σε συνεταίρο στον Τομέα Κατασκευών της επιχείρησης. Ο Michael ήταν ιδρυτικό μέλος και παίκτης του σωματείου των Μαρωνιτών στο Λονδίνο μαζί με τα αδέρφια του Σολωμό, Andy, Φράνκο και Joseph. Μεγάλη και παντοτινή του επιθυμία ήταν η βοήθεια στους φτωχούς. Γι αυτό και η φιλοδοξία του πάντα ήταν η δημιουργία και η διαχείριση ενός ορφανοτροφείου σε μια από τις αναπτυσσόμενες χώρες του κόσμου, όπου θα μπορούσε να αλλάξει τη ζωή πολλών νέων ανθρώπων για πάντα. Από το 2011 ο Michael χρηματοδοτούσε διάφορα ορφανοτροφεία στην Ινδία, στις Φιλιππίνες και την Ουγκάντα. Η οικογένεια του επιθυμεί την συνέχιση και την συμπλήρωση του ονείρου του αδικοχαμένου παιδιού της, γι αυτό και όλες οι εισφορές στην κηδεία κατατέθηκαν σε ειδικό λογαριασμό που ανοίχθηκε για την δημιουργία του Ορφανοτροφείου εις μνήμη του Michael. Οι γονείς του Michel, τα αδέρφια και όλη η οικογένεια ευχαριστούν θερμά όλους για την αμέριστη στήριξη που τους πρόσφεραν σε αυτή τη δύσκολη περίοδο της ζωής τους.

18 ΖΟΥΜ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ 19 H καταγωγή του Κορμακίτη (2) ΤΟΥ ΑΡΝΟΛΝΤ ΕΝKΛΑΑΡ Για την μεταφορά του χωριού στην σημερινή τοποθεσία υπάρχει μια παράδοση στον Κορμακίτη που έχω ακούσει μερικές φορές με σχεδόν το ίδιο περιεχόμενο. Φέρεται ότι η γύρω περιοχή του παλαιού Κορμακίτη αποτελούνταν από πυκνά δάση. Μία μέρα έλειπε ένα μοσχάρι και οι αγρότες το έψαχναν παντού, ακόμα και στα δάση. Τελικά βρήκαν το μοσχάρι μέσα στα δάση, κάτω από ένα μεγάλο βράχο, να γλείφει το νερό το οποίο έρρεε από μια πηγή. Επειδή ήταν καλή πηγή με πολύ νερό, αποφασίζουν να μετακομίσουν το χωριό σε εκείνη τη τοποθεσία και χτίζουν πάνω στον βράχο καινούργια εκκλησία, αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο. Είναι ωραία ιστορία αλλά δεν νομίζω ότι είναι αξιόπιστη, αφού είναι απίθανο οι κάτοικοι του χωριού κοντά στην Παναγία να μη γνώριζαν καλά την γύρω περιοχή και να μην είχαν καμία ιδέα για την καλή πηγή που ήταν τόσο κοντά στο χωριό τους. Πολλά χωριά στην Κύπρο έχουν μεταφερθεί κατά την διάρκεια των αιώνων σε άλλες τοποθεσίες. Η αιτία μπορεί να είναι π.χ. η καταστροφή του χωριού σε πόλεμο η ακόμη η αποξήρανση κάποιας πηγής. Ο Μαρωνίτης Πατριάρχης Ντουάηχη (πέθανε το 1704) στο βιβλίο του Η Ιστορία των Καιρών αναφέρει ότι κατά το 1534 εννέα εχθρικά πλοία αφίχθησαν εις Κύπρο από το δυτικό μέρος και απεβίβασαν στην νήσο 500 στρατιώτες. Αυτοί επετέθησαν κατά του Μαρωνιτικού χωρίου Κορμακίτη, ελεηλάτησαν τις εκκλησίες του, έρριψαν κατά της γης τα Άγια Μύρα και τα Άγια Μυστήρια και κατέκαυσαν τα σπίτια του χωρίου. Μπορώ να προσθέσω ότι και προηγουμένως ο Κορμακίτης απειλήθηκε από πειρατές. Στο έτος 1325 κρεμάστηκαν στην Κύπρο 100 άντρες, των οποίων 7 στον Κορμακίτη, σχετικά με λεηλασίες και φόνους οφειλομένους σε κλέφτες και καταδρομείς (Μαχαιράς, 64). Στο έτος 1364 έξι Τουρκικές τριήρεις απειλούσαν την βόρεια παραλία, έκαναν καταδρομή στην Καρπασία, κατάστρεψαν χωριά και πήραν κατοίκους αιχμαλώτους. Στάλθηκε από την Αμμόχωστο ένας κυπριακός στόλος τριηρών υπό την ηγεσία των Sire Franciscus Spinola και Sire Henri de la Couronne, που παρακολούθησε την βόρεια παραλία μέχρι τον Κορμακίτη, όπου εντόπισαν δύο Τουρκικές τριήρεις. Της πρώτης οι άντρες είχαν αποβιβαστεί και αρχίσει να λεηλατούν την περιοχή ενώ η δεύτερη τριήρης περίμενε. Οι κυπριακές δυνάμεις πυρπόλησαν το κενό καράβι. Μόλις οι άντρες στη στεριά είδαν πως το καράβι τους καίγεται, ανέβηκαν στο λόφο για να αμυνθούν. Στάλθηκαν στρατιώτες εκεί, που τους έπιασαν. Η άλλη Τουρκική τριήρης προσπάθησε να διαφύγει στη θάλασσα, αλλά με μεγάλες απώλειες κατάφεραν να τους υπερνικήσουν. Πήραν τα δύο καράβια και τα έφεραν στο λιμάνι της Κερύνειας (Μαχαιράς, ). Από τη ιστορία του χρονικογράφου Μαχαιρά μπορούμε να καταλάβουμε ότι οι πειρατές δεν έφτασαν μέχρι το σημερινό χωριό Κορμακίτη: λεηλάτησαν την παραλιακή περιοχή και μόνο όταν είδαν τις κυπριακές δυνάμεις, αποσύρθηκαν στα ύψη πιο κοντά στο χωριό. Αυτό σημαίνει ότι είχε ακόμα κάποιες περιουσίες και σπίτια να λεηλατήσουν στην βόρεια παραλία σ αυτή την εποχή. Αν πάρουμε την αναφορά του Ντουάηχη κυριολεκτικά, ότι οι πειρατές στο 1534 λεηλάτησαν τις εκκλησίες, δηλαδή ήδη τότε είχε περισσότερες από μία εκκλησία, και πιθανό πρόκειται για τη Παναγία και τον Άγιος Γεώργιο. Ο σημερινός Άγιος Γεώργιος (των Καλόγραιων) δείχνει Βενετική επιρροή και χρονολογείται στο 16ον αιώνα. Δηλαδή ανακαινίστηκε μετά την λεηλασία του 1534, επειδή ο Ντουάηχη διηγείται ότι οι εκκλησίες λεηλατήθηκαν, όμως δεν τις κατέκαψαν όπως τα σπίτια. Ο Άγιος Γεώργιος είναι πολύ πιο ευρύς ναός σε σύγκριση με την Παναγία και χτίστηκε από μία κοινότητα που ήταν πολύ πιο μεγάλη και ευημερούσα από εκείνη που ανέγειρε την Παναγία. Η εκκλησία της Παναγίας είναι πιο δύσκολο να την χρονολογήσει κανείς, αφού έχει μάλλον απλή μορφή χωρίς χαρακτηριστικά συγκεκριμένου ρυθμού. Ένα στοιχείο όμως μπορεί να χρονολογηθεί κατ ακρίβειαν, και αυτό είναι το οικόσημο πάνω στην πόρτα. Είναι τόσο φθαρμένο, και είναι πολύ δύσκολο να διακρίνει κανείς τις μορφές μέσα στο οικόσημο, αλλά η εξωτερική γραμμή σώζεται καλά, και ο τύπος καταλογείται στα Βενετικά οικόσημα του 16ον αιώνα. Το οικόσημο ανήκε προφανώς στον φεουδάρχη του χωριού στο 16ον αιώνα: ίσως ήταν εκείνος που επιχείρησε την αναπαλαίωση μετά το Στο βιβλίο για τον καθεδρικό ναό του Αγίου Γεωργίου γράφει ότι η εκκλησία χτίστηκε το 1453, χωρίς όμως να δώσει στοιχεία. Σε κάθε περίπτωση, η εκκλησία από τη μορφή μου φαίνεται πολύ πιο αρχαία και εκτός από το οικόσημο δεν δείχνει καμία άλλη Βενετική επιρροή. Να επιστρέψουμε τώρα στην ερώτηση που μας απασχολούσε πιο πάνω: Πότε και γιατί μετακόμισε το χωριό στην σημερινή τοποθεσία; Και να την συνδέσουμε με άλλη ερώτηση: Γιατί δεν γκρέμισαν την μικρή εκκλησία της Παναγίας, και δεν ανάγειραν μεγάλο καινούργιο ναό της Παναγίας σε καινούργια τοποθεσία, όπως γίνεται συνήθως όταν μια κοινότητα ευημερεί; Αλλά αντίθετα στην άλλη τοποθεσία εγέρθηκε μεγάλη εκκλησία αφιερωμένη σε άλλον άγιο, τον Άγιο Γεώργιο. Δηλαδή, γιατί αντάλλαξαν σαν προστάτη του χωριού την Παναγία με τον Άγιο Γεώργιο; Θα προτείνω εδώ μία υπόθεση για να λύσω την απορία: σε μία συγκεκριμένη στιγμή στον Κορμακίτη υπήρχαν δύο ξεχωριστοί οικισμοί με διαφορετικό προστάτη, ένας γύρω από την Παναγία και άλλος στην σημερινή τοποθεσία γύρω από την παλαιά εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Όταν οι πρώτοι Μαρωνίτες έφτασαν στον Κορμακίτη, βρήκαν ένα παλαιό ελληνικό χωριό και φαντάζομαι ότι δεν έσμιξαν με τους ορθοδόξους του τόπου, που πιθανό ανήκαν στην πλειοψηφία τους στην κατώτερη τάξη των παροίκων. Λοιπόν εγκαταστάθηκαν πιο ανατολικά στην κλίτη όπου τώρα βρίσκεται το χωριό και όπου ίδρυσαν δικό τους ναό αφιερωμένο στον προστάτη τους, ο Άγιο Γεώργιο. Δεν ξέρουμε πότε και γιατί ήρθαν οι Μαρωνίτες στον Κορμακίτη αλλά ίσως τους έστειλαν εκεί σαν στρατιώτες και ελεύθερους γεωργούς για να προστατεύουν και να καλλιεργούν το ακρωτήρι το οποίο συχνά λεηλατήθηκε από πειρατές. Λοιπόν, είναι δυνατό πως για κάποιο διάστημα (ίσως για μερικούς αιώνες) να υπήρχαν δύο ξεχωριστοί οικισμοί στον Κορμακίτη, ένας φτωχός κοντά στην Παναγία και άλλος πιο πλούσιος γύρω στον Άγιο Γεώργιο. Αν η υπόθεση είναι σωστή, σημαίνει ότι με τον καιρό οι ορθόδοξοι είτε πέρασαν στον οικισμό του Άγίου Γεωργίου, ασπάστηκαν τον καθολικισμό και αφομοιώθηκαν με τους Μαρωνίτες, είτε αποχώρησαν από τον Κορμακίτη σε άλλα ορθόδοξα χωριά. Σε κάθε περίπτωση, εγκαταλείφτηκε ο παλαιός οικισμός γύρω από την Παναγία, και ο άλλος οικισμός δίπλα από τον Άγιο Γεώργιο εξελίχτηκε στο σημερινό χωριό Κορμακίτης. Στην ερώτηση αν η ορθόδοξοι αφομοιώθηκαν η αποχώρησαν από τον Κορμακίτη, δεν έχω ξεκάθαρη απάντηση προς το παρόν. Ένα όμως φαίνεται σίγουρο, ότι αυτό συνέβηκε μετά την Οθωμανική κατάληψη της Κύπρου στο Κατά το Μεσαίωνα οι Ορθόδοξοι στην πλειοψηφία ήταν πάροικοι και δεν επιτρέπονταν να φύγουν από τα χωράφια και το χωριό τους. Ούτε μπόρεσαν να αποφύγουν την κοινωνική τάξη του δουλοπαροίκου παντρευόμενοι Μαρωνίτες, επειδή ελεύθεροι αγρότες όπως οι Μαρωνίτες θα έχαναν την ελευθερία τους αν παντρεύονταν με δουλοπαροίκους. Δηλαδή οι Ορθόδοξοι πάροικοι κατά την Φραγκική και Βενετική περίοδο δεν έσμιγαν με Μαρωνίτες ούτε εγκατέλειπαν το χωριό. Αλλά μετά το 1571 οι μεσαιωνικές τάξεις δεν υπήρχαν πια, οι Ορθόδοξοι και Μαρωνίτες έγιναν ισόνομοι χωριάτες και ραγιάδες, που ήταν ελεύθεροι να παντρεύονταν και να μετακομίσουν όπου θέλουν. Για τις Οθωμανικές αρχές το μόνο που μετρούσε είναι πως όλοι πληρώνουν τους φόρους τους. Βιβλιογραφία: Οδοιπορικό στά χριστιανικά μνημεία της Μητροπολιτικής περιφέρειας Κυρηνείας (2009), Κορμακίτης. Α. Φραγκίσκου, Ι. Καρής, Η. Ζωνιάς και Γ. Φοραδάρης, Ο καθεδρικός ναός του Αγίου Γεωργίου στον Κορμακίτη. 100 Χρόνια ζωής (2005).

19 ASH XABAR ENΘΕΤΟ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΤΥΠΟΣ» ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΜΑΡΩΝΙΤΙΚΗ ΑΡΑΒΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ RAXU L-SHUXA L-CADRA TEL TJIKKO Gpire ll efxaristisi shayton mill muxtar tel deca Gbire epitixia kanlixa l-ekdromi ta organosen fil 15 tel Settevri l-symbulio tel Kormatjiti pshan shuxa kullon tel deca. Xnain gbar leoforia ndalu ma xok min ekaton shuxa u raxu l-cadra tel Tjikko na proskynisun, te sallu l- Cadra u te itmashshu. L-exen l-leoforio xarab mil deca mil fissaxxar u l-axar xarab mil Mtine. Ltaku kullon exenmodca antaxt l-astromeriti u jarru sob l-vuna. Ypefthyno tel ekdromi kan Ttoni tel Pavlo u mil deca sacitu Tjuanni Pashita. Xost l exen l-leoforio sacitet xtir u Antuanetta tel Marianna tel Yianno. Sau stathmo l-orkonta u trauku u shirbu kafe. Mnaxxulla jarru u raxu l-cadra tel Tjikko. Candu kullon xost l-knise u kindam l-cadra sallu u tilbulla atxalles l-modici shatna u atsacet kullon l-nes tel deca. Ystera tmashu axxulla gyro, u mnaxxulla raxu l-troodos, u mishku xaitsh fil lli platia. Axxok l- platia andakosen u kanyilcab l-pidkiavli Yuse Terezidi u xtir mil shuxa tilcu u kanyiriksu. Txaltu maxxon u xtir touristes takanu axxok u sar tjimbush gbir. Mil Troodos nizlu ystera l- Prodromo pshan teitsharru. Kecetu kullon fi exen kentro gbir u shakcuca kaes. Minkullon l-iklat kanfia. Kilu u shirbu kaes kullon, cannu u raksu. Axxulla l-kentro sallullon u minima mil Ypurgo tel Shcal Sotirulla Xaralambus. Vadditillon slamat xtir u shikret l- Muxtar u l-symvulio pshan shocol ada ta organosan. Vaddet u exte isfora tel 1000 evro. Softcashie l-leoforia rijcu, exen l-mtine u exen l-kormatjiti. Kullon lixon tekulu xtir kaisin klam pshan l-ekdromi adi u kyistandru miden atsur l-epomeni. SAROU FIL SHAXR TA KATCA Leoforio pshan l- dkiaca Ekataferen ta telika l-muxtar tel Kormatjiti u misek mil Kivernisi jtid leoforio pshan teaxo u tejip l-nes tel dkiaca shatna lli Mtine. L-leoforio o xtir kaes u agbar mil catik. L-Muxtar Kkura ma l- Antiproedro Valentino tel Athineo u ma Antonaki tel Austino attekun l-shofer, raxu ost l-pafo u jabu l-leoforio mil shaxr ta-katca. Xitux andaxt l-kormatjiti u alok kyistandru te itcelu l-adies mil Turk u texottux fil grammi. Akke mi ta kalu l-turk shocol tteindaileb texte u prepi kullon tesau fitte pomoni. L-nes tel dkiaca enne ma farxa shaiton u kishikru xtir l-muxtar Kkura ta jiri u taileb ada shocol ta o xtir simantiko mshanon. Fia mil zman ta etrakkaren l- catik l-leoforio ta efku akke u kyitcadpu xtir. Kyishikru paca u l-ypurgo Singinonion tel kyvernisi ta sacet xtir te-indamma shocol texte u ta l-leoforio ada na eksipireta l-shuxa shatna. Gbire snie mil - Symvulio tel Kormatjiti Xok min pedakoshus nomati raxu fi l-snie ta sava l-kinotiko Symvlio tel Kormatjiti fi l- xamse tel Oxtovri l- Mtine. L- snie saret fil kentro Konte Demokritos u kand taxt mil egida tel Ypurgo Esoterikon Eleni Mavru. Fil- snie ju u l-proedriko Epitropo Yiorgo Iakovu, u Genniko Grammatea tel AKEL Andro Kyprianu, u vulefti tel Dimokratiko Synagermo Mario tel Mavridi u xtir oxar corba. Proto xka l-muxtar tel deca Kkura u kal kif tteaxtom panda pshan te sacet ll-secelik tel deca. Xka u l-antiproedro Valentino tel Athineo u kal ashka shcal ekataferen u tamm l-symvulio alli l-cashra tishxur ta shaliton l-tinie. Xkiet u Eleni Mavru u kalet kif l-kyvernisi pitsacet ashka maittaxter u panda ttathkun jumb pshan kullon l-provlimata tel deca. Ystera l-symvu lio ta timitikes places fi sitte maidin tel deca tel-kormatjiti ta xitmu u sau xtir pshan deca shaiton. Etimithikan Xatjantoni Yamakki u Antoni tel Dkiako takanu catak Muxtaries, Iosif Simkassi (Paxtori) takan Dimarxo tel-deca, Yuse tel Kalakuti ta sava l-sygergatiki u sacet xtir l-sacalukin tel deca, P-pater Antun Tterzi takan l-kassis ta ekef xost l-deca u xalles l-knes, u Marianna tel Yianno os symvolo tel nesfan u tel ummat tel- Kormatjiti ta tcadbu arka snin pshan te rabbu ulaton u te sacatu l-ikogenies shaton.

20 SALLOU OU TCAALMOU 21 Pfik Θυμoύμαι Tel Napoli tel Tterzali Του Ναπολέων Τερζή (2006) Pfik l deca ta txelikna Ta trap aina u surna nes Ta kuann ishrap u kuann canni... Cayat xost l kafenes Θυμούμαι που δεν είχαμε να φάμε Ξυπόλυτοι περπατούσαμε πάνω στ αγριάγκαθα Που αναγιωθήκαμε με το λουβί και τα ζυμαρικά Που τρώγαμε λαψάνες με τα κουκιά. Θυμούμαι το χωριό που γενηθήκαμε Που αναγιωθήκαμε και γίναμε ανθρώποι Που πίναμε και τραγουδούσαμε..τις γιορτές μέσα στους καφενέδες. Pfik ta ma kallina annilpes Pfik ta kunna secelik Ta kuann xup u l shatna u l corpa U l mislemin u lli xvetik Pfiku xtir l Kormatjiti Pxup u xtir u xtir pikpix U lli flus tel tinnie kulla Ta tta tini ma ttishtrix Θυμούμαι που δεν είχαμε να φορέσουμε Θυμούμαι που είμασταν φτωχοί Που αγαπούσαμε και τους δικούς μας και τους ξένους Και τους Μουσουλμάνους και τους Ορθόδοξους Pfik u l paxr ta kuann itcassel Ma pintsi l kava u l Lethrati Pfik u l Kuko tel Meritji L Shurz, lli Shfek, u l Camperati Θυμούμαι την εκκλησία του Αή Γιώρκη Θυμούμαι και αυτή των Καλογραιών Που πηγαίναμε και εκκλησιαζόμαστε Που γεμίζαν και οι δύο εκκλησιές. Τον θυμούμαι πολύ τον Κορμακίτη Τον αγαπώ πολύ και πολύ τον κλαίω Και τα χρήματα του κόσμου όλου Να μου δώσεις, δεν τον αγοράζεις. Pfik modici ta tmasshaina Pfik u allik lli psetin Ta kant ishpca l tinie kulla Rumman, mishmish, cinep, tin Θυμούμαι και τη θάλασσα που κάναμε μπάνιο Δεν ξεχνώ τον Καβά και τον Ληθράτη Θυμούμαι και τον κούκο του Μερίτζι Τα Σουρζ, τα Σφεκ και τον Ααμπεράτη. Pfik u l exli ta rap uni Umm Polu, yapat Terzali Alla erxamon aung ta innen Ma pshilon mi xost l pali Pfik ta ma kallina annakol Xefkin kuann imshi xok l kantul Ta trap aina ma lupkie u cates Ta kuann akol shxex ma ful Θυμούμαι τους τόπους που δκιανευτήκαμε Θυμούμαι και κείνα τα περβόλια Που χόρτανε ο κόσμος όλος Ρόδια, χρυσόμηλα, σταφύλι, σύκα. Pfik lli Knise tell Ai Giorki Pfika u vaik tel Kalourkes Ta kuann rux u kuann ithkat es Ta kany intlu xnaiton nes Θυμούμαι και τους γονιούς μου που με αναγιώσαν Μάνα Πολού, πατέρα Τερζάλη Αιωνία τους η μνήμη εκεί που είναι Δεν τους βγάζω από το μυαλό μου! ASHIK MAFFUT U MAXXAVESH X-XARRUP ΠΩΣ ΛΟΥΒΟΥΜΕ ΚΑΙ ΜΑΖΕΥΟΥΜΕ ΤΑ ΧΑΡΟΥΠΙΑ Jia lli zman tell zaitun u kullon n-ness tell deca pkintailpou teruxu texaushu. Pisau kullon zait telon pshan sine koulla u pkiatu u fi allik tamapkiaxtru teruxu tefuttu. S-sine pikulu kif fya xtir zaytun amma nexat nexat. XTUPU TANNAXTOP KLAM FIL SANNA! Mo manixa naxni ta man ishfi kelpasti. Kyacirfux u Tturk, mnaunge Tsherinia. Fisika, mixl l-kkelpasti te deca, ma kotollettes tel Attai, ta kanu kullu toxn, mishfin hok zzampr tel tterashe, u ta ttixan kanytlaca mesourana, mafkia shimoca. M kkettap tel l -mcallem Aleksandro Borg (Akke ta kal t llu yaxon m-marxuma Kat na Katsioloudi bratu m-marxum l-pishta) Όπως του τα είπε η μακαρισμένη Κατίνα Κατσιολούδη σύζυγος του μακαρισμένου Πίστα). Χ-xαrrup pikammel zmanon l-awsto. Kyipsu kaes, kyisfaddu kaes. Mannimpsek çosk u marrux l-ixkali ta fia xarrupat pshan taffut xarrup oxar ma l-ixmir, oxar ma l- itraxtor. Τα χαρούπια ωριμάζει ο καιρός τους τον Αύγουστο. Ξεραίνονται καλά, μαυρίζουν καλά. Παίρνουμε τις βέργες και πηγαίνουμε στα χωράφια όπου υπάρχουν χαρουπιές για να λουβίσουμε τα χαρούπια άλλοι με τα γαϊδούρια, άλλοι με τα τρακτέρ. L - latuδkia l - izcar kyitilcu xok xarrupe u pifuttu ma cassa zcire. Sh-shuxa pifuttu mintaxt x-xarrupe ma tvile cassa u n-nesfan pixawshu mixxulla. Pixottuon xost il f-farto u pifarcuon xost z-zvalek u kinkluon. Pizipuon fi moδca ta manzinon. Pizinuon u kyistawfu. Τα μικρά παιδιά ανεβαίνουν πάνω στην χαρουπιά και λουβούν με μια μικρή βέργα. Οι ηλικιωμένοι λουβούν από κάτω από την χαρουπιά με μακριά βέργα και οι γυναίκες μαζεύουν από χάμω. Τα βάζουν μέσα στο καλάθι και τα αδειάζουν σε σακούλες και τα μεταφέρουν. Τα φέρνουν στο χώρο που τα ζυγίζουμε. Τα ζυγίζουν και πληρώνονται.