To Μυστήριο. του Βαπτίσματος

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "To Μυστήριο. του Βαπτίσματος"

Transcript

1 Ä É Ì Ç Í É Á É Ï Ê Á È Ï Ë É Ê Ï Ð Å Ñ É Ï Ä É Ê Ï È Ñ Ç Ó Ê Å Õ Ô É Ê Ï Õ & Ê Ï É Í Ù Í É Ê Ï Õ Ð Ñ Ï Â Ë Ç Ì Á Ô É Ó Ì Ï Õ Oäüò: Óìýñíçò ÁÈÇÍÁ ENTYÐÏ ÊËÅÉÓÔÏ ÁÑ. ÁÄÅÉÁÓ 1091/9 ÊÅÌÐÁ Êùäéê üò: 1044 ΤΕΥΧΟΣ 1090 IANOYAΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2015 Προτεινόμενη Τιμή: 5 ευρώ Κάριτας Ελλάς Η Κάριτας Ελλάς, αναγνωρισμένο φιλανθρωπικό σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα της Καθολικής Εκκλησίας στην Ελλάδα και αναγνωρισμένη ΜΚΟ, εργάζεται αποτελεσματικά από το 1976 για την πραγμάτωση του ευαγγελικού μηνύματος της αγάπης και της δικαιοσύνης και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ιδιαιτέρως για ανθρώπους και κοινότητες που βρίσκονται σε ανάγκη. Το έργο της Κάριτας Ελλάς στηρίζεται στους εθελοντές της που προσφέρουν το χρόνο και τη βοήθειά τους σε όλους τους τομείς όπου δραστηριοποιείται η Κάριτας, όπως επίσης και σε δωρεές, προκειμένου να φέρει εις πέρας την αποστολή της. To Μυστήριο Όσοι ενδιαφέρονται να γίνουν εθελοντές, μπορούν να τηλεφωνήσουν στην Κάριτας Ελλάς: Περισσότερα: του Βαπτίσματος Η ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΙΕΡΕΩΝ Η ΥΠΑΠΑΝΤΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ EDITORIAL Áíïé ôïß Ïñßæïíôåò Áããåëéáöüñïò Êùäéêüò: 1044 Ýôïò ßäñõóçò: 1900 Éäéïêôçóßá: Éíóôéôïýôï Áíèñùðéóôéêþí Åðéóôçìþí ÁóôéêÞ Ìç ÊåñäïóêïðéêÞ Åôáéñåßá Ì. Âüäá 28 & Óìýñíçò 27, ÁèÞíá Åêäüôçò - ÄéåõèõíôÞò: ð. Èåüäùñïò Êïíôßäçò ÓõíôáêôéêÞ åðéôñïðþ: ÓõíåñãÜôåò: Ãñáììáôåßá: ÓõíäñïìÝò: ð. ÃáâñéÞë Ìáñáãêüò ð. Óåâáóôéáíüò ÖñÝñçò, ÅéñÞíç ÊïõôåëÜêç. ð. Ìé áþë Ñïýóóïò, ÄáíÜç Áíáãíùóôïðïýëïõ, ð. ÄçìÞôñéïò ÄáëÝæéïò, ð. ÌÜñéïò ØÜëôçò. ÅéñÞíç ÊïõôåëÜêç Óìýñíçò 27, ÁèÞíá Ôçë , öáî athensj@jesuites.com Åóùôåñéêïý 20 åõñþ Åîùôåñéêïý 30 åõñþ ÔéìÞ ôåý ïõò 5 åõñþ. Áíôéðñüóùðïò Óýñïõ:ð. Áíô. Âïõôóßíïò Áíôéðñüóùðïò TÞíïõ: ê. ÓôÝëëá Öùóêüëïõ Êáëëéôå íéêþ åðéìýëåéá & Åêôýðùóç: ΕDITORIAL TO ΘΕΜΑ: Το Μυστήριο του Βαπτίσματος ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ Tι ειναι τελετουργία; H δομή του Bαπτίσματος και τα σύμβολα που χρησιμοποιούνται Βιβλικά στοιχεία που συνδέονται με το Βάπτισμα Τι νόημα έχει το Bάπτισμα; Προετοιμαζόμαστε για το Bάπτισμα Το Bάπτισμα Συνέντευξη με τον π. Γιώργο Αλτουβά ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΟΝΤΑ ΣΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Ζούμε σε εποχές ταραγμένες και γι αυτό πολλοί άνθρωποι νιώθουν ανασφάλεια. Η νέα κυβέρνηση στην Αθήνα, λίγες μέρες μετά τις εκλογές, προσπαθεί να θέσει σε νέο πλαίσιο την πορεία της Ελλάδας και τις οικονομικές σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρακολουθούμε τις εξελίξεις που αφορούν τη χώρα μας και είμαστε σε αναμονή της διαμορφούμενης κατάστασης. ð. Èåüäùñïò Êïíôßäçò Η ένταση στη Συρία οξύνθηκε ακόμη περισσότερο μετά την εκτέλεση δύο Ιαπώνων ομήρων και ενός Ιορδανού πιλότου από τους τζιχαντιστές. Τα πρόσφατα γεγονότα σχετικά με την τρομοκρατία στη Γαλλία και στο Βέλγιο συγκλόνισαν όλους τους Ευρωπαίους. Πυρήνες ισλαμιστών φέρνουν τον πόλεμο πλέον μπροστά στην πόρτα μας. Τις ίδιες μέρες τρομοκρατικές ενέργειες έγιναν στην Νιγηρία με πολύ περισσότερα αθώα θύματα, εκατοντάδες χωρικούς στα βόρεια αυτής της χώρας. Πόλοι βίας και πολέμου δημιουργούνται σε πολλά μέρη του κόσμου. Αντιλαμβανόμαστε ότι οι αντιθέσεις μέσα στον κόσμο και Το ψυχικό μας θεμέλιο δεν μπορεί παρά να είναι ο Ιησούς Χριστός μέσα στην κοινωνία είναι ριζικές, αγεφύρωτες, οι έχθρες φουντώνουν και διευρύνονται. Η διεθνής επικαιρότητα μάς ωθεί να σκεφτούμε ποια είναι η δική μας προσωπική και ψυχική ασφάλεια και η κατεύθυνσή μας. Ποιο είναι το ψυχικό μας θεμέλιο; Αυτό δεν μπορεί παρά να είναι η πίστη μας, δηλαδή ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός. Αυτός πράγματι είναι ο Κύριος του κόσμου και της ιστορίας. Πέρα από τους στόχους και τις προσπάθειές μας στην προσωπική, οικογενειακή ή κοινωνική ζωή θεμέλιο και πυξίδα μας είναι ο ίδιος ο Χριστός και ο Λόγος του. Όσα ερωτηματικά και ανασφάλειες και αν νιώθουμε η αλήθεια είναι ο τι ο Χριστός οδηγεί την ανθρωπότητα και τους πιστούς του στην σωτηρία του και στον ίδιο τον Θεό. «Όλα θα τελειώσουν καλά» απαντούσε στους φίλους του που ανησυχούσαν ένας μοναχός στην Αλγερία, γνωρίζοντας ότι ολόκληρο το μοναστήρι ήταν στόχος των ισλαμιστών. Πράγματι ήταν ένα από τα τελευταία του γράμματα, γιατί όλη οι κοινότητα εξοντώθηκε. Εννοούσε ότι από όπου κι αν χρειαστεί να περάσουμε, όποιες και αν είναι οι αλλαγές και οι ταλαιπωρίες, εξαγιάζουμε την Εκκλησία και ο τελικός μας προορισμός θα πραγματοποιηθεί, ήδη φωτιζόμαστε από το φως του που από το μέλλον φτάνει ως εμάς σήμερα. Η πίστη στον Χριστό και ότι πορευόμαστε μαζί του με την ζωή της πίστης είναι το θεμέλιο και η πραγματική ασφάλειά μας. ISSN ANOIXTOIΟΡΙΖΟΝΤΕΣ ANOIXTOIΟΡΙΖΟΝΤΕΣ 1091

3 ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ ÅðéìÝëåéá: ÅéñÞíç ÊïõôåëÜêç Το Μυστήριο του Βαπτίσματος Το μυστήριο του Βαπτίσματος είναι ένα δώρο του Θεού προς τον άνθρωπο και ταυτόχρονα μια απάντηση του ανθρώπου προς τον Θεό. Όταν ένας άνθρωπος βαπτίζεται, αναγνωρίζει το πρωτείο της αγάπης του Θεού μέσα στην ύπαρξή του, ενώ ο Θεός υιοθετεί τον άνθρωπο. Είναι ένα μυστήριο σπουδαίο, που όμως συχνά μετατρέπεται σε απλή κοινωνική εκδήλωση. Ας ξαναθυμηθούμε τι είναι το βάπτισμα, τι σημαίνουν όλα τα σύμβολα που χρησιμοποιούμε και ποια είναι η σημασία του. ANOIXTOIΟΡΙΖΟΝΤΕΣ ANOIXTOIΟΡΙΖΟΝΤΕΣ 1091

4 ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ É. Τι είναι τελετουργία; Στα γενέθλια ή στην ονομαστική μας γιορτή καλούμε τους φίλους μας, δεχόμαστε ευχές, κερνάμε, σβήνουμε μια τούρτα με κεριά Αυτό είναι μια μορφή τελετουργίας. Το ίδιο και σε άλλες χαρούμενες περιπτώσεις, όπως ο γάμος, ή σε περιπτώσεις πένθους όπως ή κηδεία. Επίσης στις εθνικές γιορτές όλη η κοινωνία γιορτάζει. Κατατίθενται στεφάνια στο ηρώο, γίνονται παρελάσεις, ομιλίες και άλλα. Και αυτό είναι μια μορφή τελετουργίας. Τελετουργία είναι μια πράξη συνήθως κοινωνική, που συνοδεύεται με λόγια, μια πράξη που τελείται περιοδικά και όχι μόνο μία φορά, για να εκφράσουμε ένα νόημα σημαντικό για τη ζωή μας. Στην τελετουργία συμμετέχουμε με το λόγο και τις πράξεις μας. Ως άνθρωποι έχουμε πνεύμα και σώμα. Αυτό αντικατοπτρίζεται στην τελετουργία, όπου ένα νόημα και μια αξία εκφράζονται με λόγια και υλικά σύμβολα. Από τον καθεδρικό ναό Αγίου Διονυσίου Όταν μια αθλητική ομάδα κερδίσει ένα πρωτάθλημα και μετά ανοίγουν μια σαμπάνια και περιβρέχουν τους αθλητές, κάποιος θα μπορούσε να πει ότι αυτό είναι σπατάλη και μια πράξη παράλογη. Αν όμως καταλάβουμε το συμβολισμό, η πράξη αυτή έχει νόημα, γιατί έτσι εκφράζεται η γιορτή και η χαρά. Όταν χρησιμοποιούμε σύμβολα, δεν κάνουμε κάτι χρήσιμο, δηλαδή δεν παράγουμε κάτι, αλλά κάνουμε μια πράξη που έχει συμβολικό χαρακτήρα, π.χ. χύνουμε κρασί στον τάφο κατά την κηδεία ή ραντίζουμε τον τάφο με νερό, ή ρίχνουμε ένα στεφάνι στη θάλασσα. Κάνουμε πράξεις που δεν είναι «αποτελεσματικές», όπως όταν παράγουμε κάτι, αλλά συμβολικές, που μπορούν να θεωρηθούν «άχρηστες». Όμως εκφράζουν ένα νόημα και μια αξία για μας ή για όλη την κοινωνία. Έτσι, κάθε άνθρωπος και κάθε κοινωνία έχει τελετουργικές πράξεις για να εκφράσει και να ζήσει το νόημα των σημαντικών γεγονότων. Αυτές τις τελετουργικές πράξεις τις επαναλαμβάνει περιοδικά, ώστε ο άνθρωπος να εκφραστεί, να ενωθεί η κοινότητα σε μια κοινή βάση, να αντλήσει από εκεί κουράγιο για το μέλλον. Δεν υπάρχει άνθρωπος ούτε κοινωνία χωρίς κάποια μορφή τελετουργίας στον κύκλο του χρόνου. Η τελετουργία και τα σύμβολα είναι, λοιπόν, κατάλληλα μέσα για να εκφράσουμε αυτό που δεν βλέπουμε, δηλαδή αυτό που πιστεύουμε και ιδιαίτερα το ιερό και το θρησκευτικό. Ιερό και θρησκευτικό είναι καθετί που εκφράζει την παρουσία και την επέμβαση του Θεού μέσα στον κόσμο. Το ιερό αφορά όλους τους ανθρώπους γενικά. Το τελετουργικό συνδυάζει, λοιπόν, λόγια και πράξεις. Χρησιμοποιεί σύμβολα. Οι πράξεις με τα σύμβολα έχουν ιδιαίτερη σημασία. Δεν παίρνουμε τυχαία σύμβολα, ούτε τα χρησιμοποιούμε αυθαίρετα. Υπάρχει μια λογική. Διαλέγουμε σύμβολα γιατί μπορούμε να αποδώσουμε σε αυτά ένα νόημα, π.χ. το νερό συμβολίζει τη ζωή, την κάθαρση. Το σιτάρι συμβολίζει τη γονιμότητα, κ.τ.λ. Σε κάθε κοινωνία υπάρχουν ορισμένες πιο σημαντικές τελετουργικές πράξεις που συνδέονται με τα σημαντικά γεγονότα της ζωής. Αφορούν τη γέννηση, το θάνατο, τη γονιμότητα, την ενότητα της φυλής ή του έθνους. Το χριστιανικό τελετουργικό Όλες οι θρησκείες έχουν τελετουργικό. Οι χριστιανοί δανείστηκαν τελετές και σύμβολα που βρήκαν στο κοινωνικό περιβάλλον τους και τα χρησιμοποίησαν με το δικό τους νέο νόημα. Πώς ξεχωρίζει το χριστιανικό τελετουργικό; Τι ιδιαίτερο έχει; Στο ειδωλολατρικό τελετουργικό υπάρχει μια αντιπαλότητα, λιγότερο ή περισσότερο φανερή, ανάμεσα στους θεούς και τους ανθρώπους. Αυτό που προσφέρεται στο Θεό, αφαιρείται από τους ανθρώπους και αντιστρόφως. Ο άνθρωπος προσφέρει θυσίες και παίρνει από τους θεούς προστασία. Το χριστιανικό τελετουργικό έχει σκοπό να κάνει ιερό και τον κόσμο, χάρη στον Θεό. Ο Θεός των χριστιανών έρχεται μέσα στον κόσμο και μέσω αυτού ο κόσμος προσφέρεται στον Θεό. Η χριστιανική τελετουργία δεν εκφράζει κάποιον ανταγωνισμό μεταξύ Θεού και ανθρώπων. Το ειδωλολατρικό τελετουργικό αναφέρεται στη φύση και τον κόσμο. Δηλαδή αναφέρεται στη γέννηση, τη γονιμότητα, το θάνατο, την καρποφορία κ.τ.λ. Το χριστιανικό τελετουργικό αναφέρεται δευτερευόντως στη φύση και στον κόσμο. Κυρίως αναφέρεται σε ιστορικά γεγονότα της ζωής του Χριστού: στη γέννησή Του, το Σταυρό και την Ανάστασή Του. Όλα τα χριστιανικά μυστήρια βασίζονται στη ζωή του Χριστού. Σε τι διαφέρει μια χριστιανική τελετουργία από τη μαγεία; Η χριστιανική τελετουργία και τα Μυστήρια, όπως το Βάπτισμα, δεν είναι μαγεία. Στη μαγεία έχουμε να κάνουμε με δυνάμεις ή πνεύματα στα οποία ο άνθρωπος έχει εξουσία και μπορεί να τα κατευθύνει με κάποια μέσα, όπως με λόγια ή πράξεις. Είναι μια μηχανική διαδικασία. Αν κάνει το Α, θα πετύχει το Β αποτέλεσμα. Στην τελετουργία και στα Μυστήρια χρησιμοποιούμε λόγια και πράξεις, για να εκφράσουμε κάτι σε σχέση με το Θεό. Η τελετουργία είναι μια επικοινωνία μεταξύ ελεύθερων προσώπων, δηλαδή του Θεού και των ανθρώπων. Με την τελετουργία δεν ασκούμε εξουσία επάνω στο Θεό. Δεν τον εξαναγκάζουμε να κάνει κάτι. Μέσα στη Βίβλο βλέπουμε ότι, όταν ο άνθρωπος προσπαθεί να επηρεάσει το Θεό ή να τον εξαναγκάσει να κάνει κάτι, αυτό καταδικάζεται αυστηρά και θεωρείται ασέβεια και βλασφημία. Ακόμα και όταν οι τελετουργίες είναι αποτελεσματικές, όπως τα Μυστήρια, π.χ. Εξομολόγηση, Θεία Λειτουργία, αυτό συμβαίνει γιατί ο Χριστός υποσχέθηκε ότι θα ενεργεί μέσω των Μυστηρίων αυτών και όχι γιατί έχουμε κάποια εξουσία επάνω Του. Τα Μυστήρια και το Μυστήριο του Βαπτίσματος Θεμέλιο των Μυστηρίων είναι ο ίδιος ο Χριστός. Βλέπουμε στα Ευαγγέλια τον Χριστό να κηρύττει, να θεραπεύει, να επαναφέ- 6 7

5 ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ ρει τους χαμένους στην κοινότητα του λαού του Θεού. Αυτές οι πράξεις είναι πράξεις Σωτηρίας και θεραπείας. Προεικονίζουν όμως κάτι μεγαλύτερο, την τελική Σωτηρία που είναι αυτή της Ανάστασης, της αιώνιας ζωής και της ένωσης με το Θεό. Όλη η Εκκλησία προεικονίζει τη Βασιλεία του Θεού, δηλαδή όλο το λαό του Θεού στην τέλεια εκείνη μορφή που θα έχει όταν θα συμμετέχει στη ζωή και την Ανάσταση του Χριστού. Τα μυστήρια που τελούμε στην Εκκλησία έχουν πάντα δύο όψεις. Μια ορατή και φυσική και μια αόρατη και πνευματική. Η ίδια η Εκκλησία είναι ένας ορατός οργανισμός, με πιστούς, κλήρο, ναούς, τελετές, δομή και οργάνωση. Αυτό όμως δεν είναι όλη η Εκκλησία, γιατί υπάρχει και η πνευματική πλευρά, η παρουσία του Θεού μέσα στην ορατή Εκκλησία, η σωτήρια χάρη Του, η αγιότητα, η θεϊκή ζωή που προσφέρει στους πιστούς και εικονίζεται στη ζωή των αγίων. Θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι η Εκκλησία είναι μόνο ένας ανθρώπινος οργανισμός, όπως θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι Εκκλησία είναι μόνο οι άγιοι και η πνευματική κοινωνία των αγίων. Συνεπώς, κατά κάποιο τρόπο, όλη η Εκκλησία είναι Μυστή- ριο της Σωτηρίας, η βάση των μυστηρίων που τελούμε και το έδαφος στο οποίο έχουν τι ρίζες τους όλα τα επιμέρους μυστήρια. Βλέπουμε ότι ο Χριστός μιλά για τη Βάπτιση και την Ευχαριστία. Δε μιλά όμως για τα άλλα Μυστήρια όπως τα έχουμε σήμερα. Πώς προέκυψαν τα επτά Μυστήρια, δηλαδή εκτός των δύο παραπάνω, δηλαδή το Χρίσμα, ο Γάμος, η Ιεροσύνη, η Εξομολόγηση, το Ευχέλαιο; Προέκυψαν γιατί η Εκκλησία αναγνώρισε σε κάποιες πράξεις και σε λόγια του Χριστού μια γενικότερη και ιδρυτική σημασία, όπως η συγχώρεση των αμαρτιών, η επιλογή των Αποστόλων, η ευλογία θεραπείας. Ορισμένες παραδειγματικές πράξεις του Χριστού τις είδε η Εκκλησία ως θεσμικές και εκεί θεμελίωσε την τελετουργία των Μυστηρίων. Ιστορικά, η διαμόρφωση των επτά Μυστηρίων ήταν διαδικασία μακρόχρονη. Στην Ανατολή, κατά τους πρώτους αιώνες, βλέπουμε τρία Μυστήρια: το Βάπτισμα-Χρίσμα, την Ευχαριστία και τη Χειροτονία. Στο Μεσαίωνα, στη Δύση, βλέπουμε παραπάνω από επτά Μυστήρια, δηλαδή και τους όρκους των μοναχών και την κηδεία. Αλλά από τον 11ο-12ο αιώνα, η Εκκλησία όρισε ότι τα Μυστήρια θα είναι επτά. Η αποτελεσματικότητα των Μυστηρίων Λέμε ότι τα μυστήρια είναι σύμβολα αποτελεσματικά, δηλαδή πραγματοποιούν τη χάρη και τη Σωτηρία του Θεού την οποία συμβολίζουν. Όμως, τι ρόλο έχει σε αυτό η πίστη; Τα Μυστήρια είναι αποτελεσματικά και χωρίς την πίστη; Τα Μυστήρια πρέπει να τελούνται με πίστη. Διαφορετικά τα υποβαθμίζουμε και μπορεί να τα χρησιμοποιούμε και σαν μαγικές πράξεις. Παράλληλα, δεν είναι σωστό να πούμε ότι η πίστη δημιουργεί τα Μυστήρια, γιατί αυτά έχουν μια δική τους ενέργεια λόγω του Χριστού και της πίστης της Εκκλησίας. Όταν τελούμε τη Βάπτιση χωρίς πίστη, σαν να ήταν μια κοσμική γιορτή για τη γέννηση του παιδιού, τότε αρνούμαστε τη χάρη του Μυστηρίου. Ο βαπτισμένος θα είναι πραγματικά βαπτισμένος και χριστιανός χάρη στην αποτελεσματικότητα του Μυστηρίου. Όμως, αυτή η δύναμη και η χάρη παραμένουν ανενεργές λόγω έλλειψης πίστης. Είναι σαν να λαβαίνουμε ένα δώρο που δεν αναπτύσσεται, σαν ένα σπόρο που δεν βρίσκει έδαφος για να φυτρώσει και ν αναπτυχθεί. Το Βάπτισμα έν Βάπτισμα εις άφεσιν αμαρτιών» λέμε στο «Πιστεύω». Είναι το μό- «Ομολογώ νο Μυστήριο που αναφέρεται στο Σύμβολο της Πίστεως, γιατί το Βάπτισμα κάνει τον χριστιανό. Αντίστοιχα, στο Βάπτισμα ομολογούμε την πίστη μας. Oσυμβολισμός του νερού και της Βάπτισης είναι πλούσιος και τον συναντάμε σε πολλούς πολιτισμούς και θρησκείες. Η χριστιανική Εκκλησία όμως προσάρμοσε αυτό το συμβολισμό στο δικό της πιστεύω και του έδωσε το δικό της νόημα. Το νερό είναι σύμβολο ζωής. Πράγματι, δεν υπάρχει ζωή χωρίς νερό. Αλλά το νερό είναι και σύμβολο θανάτου, γιατί κάποιος μπορεί να πνιγεί μέσα στα νερά. Το Βάπτισμα παραπέμπει στον θάνατο και στην Ανάσταση του Χριστού. Είναι μια αναγέννηση σε μια νέα ζωή, αυτή της Αγίας Τριάδος. O Κύριλλος Ιεροσολύμων αναφέρει: «Βυθιστήκατε τρεις φορές στο νερό και αντίστοιχα βγήκατε από το νερό. Βυθιστήκατε σαν σε νύχτα και δεν είδατε τίποτα. Βγαίνοντας, αντίθετα, από τα νερά βρεθήκατε σαν σε μέρα. Την ίδια στιγμή πεθάνατε και γεννηθήκατε και αυτό το σωτήριο νερό έγινε για σας τάφος και μητέρα» (Μυσταγωγία 2,4). Το ίδιο είπε ο Απόστολος Παύλος: «Αγνοείτε ότι όλοι εμείς που βαπτιστήκαμε εν Χριστώ Ιησού, στο θάνατο αυτού βαπτιστήκαμε;» (Ρωμ. 6,3). Χρίση με άγιο μύρο Στα Ευαγγέλια βλέπουμε ότι ο Ιωάννης Βαπτιστής βάπτιζε στον Ιορδάνη ποταμό βάπτισμα μετανοίας. Ο Χριστός βαπτίζεται από τον Ιωάννη, αλλά το βάπτισμα αποκτά εδώ ένα νέο νόημα. Γίνεται βάπτισμα εν Πνεύματι. Το Άγιο Πνεύμα εικονίζεται ως περιστερά. Αυτό είναι μια αναφορά στη Δημιουργία του κόσμου, όταν το Πνεύμα ήταν πάνω στα νερά (Γεν. 1,2). Ο Χριστός νικά τα νερά του θανάτου, δίνει νέα ζωή στον κόσμο και αυτό αποτελεί τη βάση του χριστιανικού βαπτίσματος. Η κάθοδος στα νερά συμβολίζει το Πάθος και η έξοδος από τα νερά την Ανάσταση. Ο Ιησούς ονομάζει το Πάθος του «Βάπτισμα» ή «Ποτήριο». Βλέπουμε ότι η Εκκλησία βαπτίζει αμέσως όσους προσέρχονται στη χριστιανική πίστη (Πραξ 2,38). Ο Φίλιππος βαπτίζει τον ευνούχο της βασίλισσας (Πραξ 8,34) και ο Ανανίας βαπτίζει τον Παύλο (Πραξ 9,17). Με το Βάπτισμα γινόμαστε χριστιανοί, γινόμαστε μέλη της Εκκλησίας. Το τελετουργικό του νερού είναι ενταφιασμός στο θάνατο του Χριστού και συμμετοχή στην Ανάσταση. Το Βάπτισμα λυτρώνει από τις αμαρτίες, κάνει τον άνθρωπο τέκνο υιοθεσίας του Θεού, 8 9

6 ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ αδελφό του Χριστού, μέτοχο της Διαθήκης του Θεού με το λαό του. Συγχρόνως είναι δωρεά και καθήκον για το μέλλον. Ο βαπτισμένος πρέπει να ζήσει ως μαθητής του Χριστού, που ακολουθεί τον Κύριο και Σωτήρα του. Το Bάπτισμα των νηπίων Γιατί βαπτίζουμε μικρά παιδιά τα οποία ακόμη δεν έχουν λόγο και δεν μπορούν να επιλέξουν; Δεν είναι πιο σωστό να βαπτίζονται μόνο ενήλικοι, οι οποίοι ελεύθερα να ζητούν το βάπτισμα; Η πράξη όμως της Εκκλησίας δείχνει ότι και τα παιδιά είναι καλό να ανήκουν στο λαό του Θεού και να ανατρέφονται μέσα στη χριστιανική παράδοση, με σεβασμό πάντα στην προσωπική ελευθερία. Τα παιδιά συμμετέχουν στη σωτηρία και στην αγιότητα που δίνει ο Θεός στους ανθρώπους. Ήδη τα μικρά παιδιά στην εβραϊκή παράδοση εντάσσονται μέσα στο λαό του Θεού. Ο Θεός δίνει την εντολή στον Αβραάμ να σημαδέψει το σώμα του και το σώμα των παιδιών του με το σημάδι της διαθήκης (την περιτομή): «Αυτή είναι η διαθήκη μου που θα τηρείτε. Κάθε αρσενικό παιδί σας θα πε- Από τον καθεδρικό ναό Αγίου Διονυσίου ριτέμνεται. Θα κάνετε την περιτομή και αυτό θα είναι το σημείο της διαθήκης ανάμεσα σε μένα και σε εσάς. Κάθε παιδί θα περιτέμνεται την όγδοη ημέρα από τη γέννησή του. (Γεν 17,11-12). Η περιτομή αντικαθίσταται στην καινή διαθήκη από το βάπτισμα. Γράφει ο απόστολος Παύλος: «Πιστεύοντας στον Χριστό λάβατε την πραγματική περιτομή, αυτήν που δεν γίνεται με ανθρώπινα χέρια, αλλά την κάνει ο Χριστός και είναι απαλλαγή από την αμαρτία που εξουσίαζε τον άνθρωπο. Όταν βαπτισθήκατε θαφτήκατε μαζί με τον Χριστό και πάλι αναστηθήκατε μαζί του. (Κολ, 2,11-12). Ήταν συνήθεια από την αρχή και από τον απόστολο Παύλο να βαπτίζονται όλα τα μέλη μιας οικογένειας. Έτσι έγινε με τη Λυδία (Πραξ 16,14). Στους Φιλίππους ο δεσμοφύλακας βαπτίζεται με όλη την οικογένειά του (Πραξ 16,33). Δηλώνει ο ίδιος: «Βάπτισα τον οίκο του Στεφανά» (Α Κορ 1,16). Στη συνέχεια και κατά το 215 ο άγιος Ιππόλυτος γράφει: «Βαπτίστε πρώτα τα παιδιά και αν μπορούν να μιλήσουν, ας μιλήσουν. Διαφορετικά, οι γονείς ή οι συγγενείς τους ας μιλήσουν γι αυτά. (Η αποστολική παράδοση 21,16) ÉÉ. Η δομή του Bαπτίσματος και τα σύμβολα που χρησιμοποιούνται Το νόημα και η χάρη του ιερού μυστηρίου του Βαπτίσματος φαίνονται καθαρά κατά την τέλεσή του. Παρακολουθώντας με προσοχή και συμμετέχοντας στα τελούμενα και στα λεγόμενα της τελετής του βαπτίσματος, οι πιστοί μυούνται στον πλούτο που συμβολίζεται και πραγματοποιείται στο ιερό μυστήριο για κάθε νέο βαπτισμένο. 1. Η ακολουθία της υποδοχής Η εκκλησία υποδέχεται το βρέφος και η υποδοχή αυτή αρχίζει στην είσοδο του ναού. Είναι σωστό η χριστιανική κοινότητα, με επικεφαλής το λειτουργό, να προϋπαντήσει, να υποδεχτεί αυτόν που έρχεται να βαφτιστεί και να τον οδηγήσει μέσα στην Εκκλησία. Σε αυτή την πρώτη φάση του μυστηρίου, οι γονείς οφείλουν, μετά από τη σχετική ερώτηση που τους γίνεται, να πουν τι ζητούν για το παιδί τους από την Εκκλησία. Ζητούν, λοιπόν, «το βάπτισμα». Όμως αυτή η απάντησή τους τούς δεσμεύει για τη μελλοντική χριστιανική διαπαιδαγώγηση του παιδιού. Στη συνέχεια, μετά από το λειτουργό, οι γονείς καλούνται να σημειώσουν με το «σημείο του Σταυρού» το μέτωπο του βρέφους. Αυτό έχει μια εντελώς ξεχωριστή σημασία, καθώς συμβολίζει τη μετάδοση της δικής τους πίστης στο παιδί. Το σημείο του σταυρού, στην αρχή της τελετής, σημειώνει τη σφραγίδα του Χριστού πάνω σ εκείνον που θα Του ανήκει και συμβολίζει τη χάρη της λύτρωσης, την οποία ο Χριστός απέκτησε για μας στο σταυρό Του. 2. Η ακολουθία του Λόγου Το εκκλησίασμα μπαίνει μέσα στην εκκλησία, όπου και ξεκινά η ακολουθία του Λόγου. Αυτή περιλαμβάνει Αναγνώσματα, Αντιφωνικό Ψαλμό, το Ευαγγέλιο, την Ομιλία του λειτουργού και μια εκτενή δέηση. Κατόπιν γίνεται επίκληση των αγίων και η Ευχή Εξορκισμού. Τα Μυστήρια της Εκκλησίας, όπως εξηγήθηκε, δεν είναι μαγικές πράξεις που εξευμενίζουν σκοτεινές δυνάμεις. Είναι η ευκαιρία μιας σωτήριας συνάντησης, την οποία ο Θεός πραγματοποιεί στο πρόσωπο του Χριστού δια μέσου της Εκκλησίας, με τη μορφή ενός ορατού σημείου. Στη σωτήρια αυτή συνάντηση πρωτεύοντα ρόλο έχει ο διάλογος ανάμεσα στον Θεό και την ανθρωπότητα, όπου ο Λόγος σημειώνει την έναρξη και χαράζει την κατεύθυνση. Γι αυτό, στην τέλεση των μυστηρίων αναγγέλλεται πάντοτε ο Λόγος του Θεού, το Ευαγγέλιο. Η εκλογή των αναγνωσμάτων, που πρέπει να προέρχονται από την Αγία Γραφή, μπορεί να γίνει με κοινή συνεννόηση, από τους γονείς των βαπτιζόμενων. Έτσι, κατά την τέλεση του βαπτίσματος, κάποιος από τους γονείς, στο όνομα των υπολοίπων, διαβάζει τα αναγνώσματα αναγγέλλοντας το Λόγο του Θεού. Το κήρυγμα του λόγου του Θεού φωτίζει με την αποκαλυμμένη αλήθεια τους υποψήφιους και την κοινότητα και προκαλεί την απάντηση της πίστεως, που είναι αδιαχώριστη από το Βάπτισμα. Πραγματικά, το Βάπτισμα είναι με ιδιαίτερο τρόπο «το μυστήριο της πί

7 ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ στεως», αφού είναι η μυστηριακή είσοδος στη ζωή της πίστεως. Εφόσον το Βάπτισμα συμβολίζει την απελευθέρωση από την αμαρτία και από τον υποκινητή της, το διάβολο, διαβάζονται στον υποψήφιο ένας ή περισσότεροι από τους εξορκισμούς. 3. Η τελετή του Bαπτίσματος και οι επιχρίσεις Μετά την ακολουθία του Λόγου, έρχεται η σειρά της προβαπτισμιαίας χρίσης και η τελετή του βαπτίσματος. Στην τελετή του βαπτίσματος περιλαμβάνεται η ευλογία του ύδατος, οι υποσχέσεις του βαπτίσματος, η ομολογία πίστεως και η βάπτιση. Στη συνέχεια, έχουμε τη χρίση δια του αγίου μύρου που συμβολίζει το χριστιανικό αγώνα και τη συμμετοχή στη ζωή του Χριστού, συνεπώς, και στο βασιλικό, προφητικό και ιερατικό χαρακτήρα του Χριστού. Προσφέρουμε τη ζωή μας, αναγγέλλουμε τη δόξα του, είμαστε κύριοι μέσα στον κόσμο και ισχυρότεροι απ τις δυνάμεις του σκότους, του θανάτου και του κακού. Ουποψήφιος χρίεται με το έλαιο των κατηχουμένων ή ο ιερουργός επιθέτει σ αυτόν το χέρι κι εκείνος απαρνείται ρητά το Σατανά. Έτσι προετοιμασμένος, μπορεί να ομολογήσει την πίστη της Εκκλησίας, στην οποία το Βάπτισμα θα τον «εμπιστευθεί». Η επίχριση με λάδι δηλώνει, κατά την Αγία Γραφή, την αφιέρωση στον Θεό ενός ατόμου ή ενός πράγματος. Η πρώτη επίχριση γίνεται με το λάδι των κατηχουμένων. «Κατηχούμενοι» λέγονται οι ενήλικες που, με τη χριστιανική διδασκαλία, προετοιμάζονται για το βάπτισμα. Ονομάστηκε «λάδι των κατηχουμένων», γιατί με αυτό χρίεται όποιος πρόκειται να βαπτιστεί. Είναι σαν προμήνυμα της καθιέρωσης που θα γίνει με το βάπτισμα. Στον Ψαλμό 91,11, εξυμνείται η καλοσύνη του Θεού: «Θα χριστώ με νέο λάδι». Ο απόστολος Παύλος, επίσης, τονίζει: «είμαστε ευωδία του Χριστού για τον Θεό ανάμεσα σ αυτούς που σώζονται και σ αυτούς που χάνονται» (Β Κορ. 2,15). Είναι μια μαρτυρία που πηγάζει από τον Χριστό και πρέπει να αποτελεί τη χριστιανική ταυτότητά μας. Ηπράξη της επίχρισης, σαν ένδειξη καθιέρωσης, επαναλαμβάνεται αργότερα στη ζωή του παιδιού, επάνω στο μέτωπό του, κατά το μυστήριο του Χρίσματος, αλλά και όσες φορές αρρωστήσουμε, η επίχριση με το λάδι στο μέτωπο και στα χέρια μας μπορεί να επαναληφθεί. ΟΙησούς έχει κληθεί «ο Χριστός του Κυρίου», δηλαδή χρισμένος από τον Θεό, γιατί αυτός κατέχει, σε ασύγκριτο βαθμό, το Πνεύμα του Θεού. «Το Πνεύμα του Κυρίου του Θεού είναι επάνω μου, διότι ο Κύριος με έχρισε», λέει ο Ησαΐας (Ης. 61,1). Αλλά και ο ίδιος ο Χριστός είχε υπογραμμίσει ότι στο πρόσωπό του πραγματοποιήθηκε αυτή η προφητεία (Λκ. 4,18-19). Επομένως, η επίχριση σημαίνει την καθιέρωσή μας στον Θεό. Καλεί το Πανάγιο Πνεύμα, που εισέρχεται στο βρέφος και θα διαπλάσει την εν Χριστώ ζωή του παιδιού. Το νερό του Βαπτίσματος, καθαγιάζεται με την προσευχή της Επίκλησης. Η Εκκλησία ζητά από τον Θεό, διαμέσου του Υιού Του, να κατέβει η δύναμη του Αγίου Πνεύματος σε αυτό το νερό, ώστε όσοι βαπτισθούν σε αυτό «να γεννηθούν από το νερό και το Πνεύμα» (Ιω. 3,5). Το νερό καθαρίζει, δροσίζει, γίνεται πηγή ζωής. Είναι απαραίτητο για την ανακούφιση της δίψας και τη διατήρηση της ζωής, δίνει γονιμότητα και προσφέρει ζωή. Το λουτρό εκφράζει το γεγονός ότι η συμμετοχή στη θεία ζωή απαιτεί έναν εξαγνισμό, έναν θάνατο της προηγούμενης, περιορισμένης και αμαρτωλής ζωής. Η φυσική αυτή ιδιότητα του νερού πλουτίζεται και με άλλους συμβολισμούς των διαφόρων γεγονότων της Βίβλου. Ο τύπος της ευλογίας του νερού για το βάπτισμα υπενθυμίζει και κάποια βιβλικά γεγονότα: αρχή της δημιουργίας, το Πνεύμα του -Στην Θεού φερόταν πάνω στα νερά, γιατί η εξαγιαστική δύναμη βρισκόταν σε αυτό. νερά του κατακλυσμού που, πνίγοντας -Τα την αμαρτωλή ανθρωπότητα, σήμαναν το τέλος της αμαρτίας και την αρχή της νέας ζωής. που σώζεται διασχίζοντας την Ερυθρά Θάλασσα είναι η συμβολική εικόνα -Ολαός του μελλοντικού λαού των βαπτισμένων. που πηγαίνει να βαπτιστεί στα -ΟΙησούς νερά του Ιορδάνη, προεικονίζει το νέο βάπτισμα του λαού του Θεού. που επιθυμεί το βάπτισμα του αίματος, πάνω στο Σταυρό αφήνει να τρέ- -ΟΙησούς ξει από την πλευρά του αίμα και νερό, που είναι σύμβολα δύο μυστηρίων: του βαπτίσματος, που αναγεννά το λαό του Θεού, και της Ευχαριστίας, που τον τρέφει και τον αναπτύσσει. Οτύπος της ευλογίας του νερού για το βάπτισμα τελειώνει με τη ρητή εντολή του Κυρίου στους αποστόλους του, να πάνε και να βαπτίσουν όλα τα έθνη (Ματ. 28,19). Το νέο πλάσμα που αναγεννιέται από το νερό, υπενθυμίζει το πασχαλινό πέρασμα, όπως τονίζει χαρακτηριστικά ο απόστολος Παύλος: «Με το βάπτισμα έχουμε ενταφιαστεί μαζί με τον Χριστό στο θάνατο, ώστε, όπως ο Χριστός αναστήθηκε από τους νεκρούς με τη δόξα του Πατέρα, έτσι κι εμείς να βαδίζουμε σε μια νέα ζωή» (Ρωμ. 6,4). Το νερό, λοιπόν, στο βάπτισμα σημαίνει καθαρισμό, ανανεωμένη ζωτικότητα και, τελικά αναγέννηση. Στη συνέχεια έχουμε την παράδοση του λευκού ενδύματος και την παράδοση της «(Όνομα) Έγινες άνθρωπος και ντύθηκες τον Χριστό. Το λευκό αυτό ένδυμα ας είναι για σένα σημείο μεγαλείου. Με τη βοήθεια του λόγου και του παραδείγματος των συγγενών σου, φύλαξέ το ακηλίδωτο για τη ζωή την αιώνια» Από την Ακολουθία του Βαπτίσματος αναμμένης λαμπάδας. Η λευκή ενδυμασία συμβολίζει ότι ο βαπτισμένος «ενδύθηκε τον Χριστό» (Γαλ. 3,27): αναστήθηκε με τον Χριστό. Το λευκό χρώμα μας μιλάει για καθαριότητα, χαρά, καθιέρωση. Ενώ ντύνουν στα λευκά το παιδί που έγινε «νέο πλάσμα», ο λειτουργός το προσκαλεί να φανεί πιστό σε αυτό το νέο αξίωμα, δηλαδή «να λέγεται και να είναι παιδί του Θεού». Ηλαμπάδα, που ανάβεται από τη λαμπάδα του Πάσχα, συμβολίζει ότι ο Χριστός φώτισε το «νεοφώτιστο». Μέσα στον Χριστό, οι βαπτισμένοι είναι «το φως του κόσμου» (Μτ. 5,14). Η αναμμένη λαμπάδα συμβολίζει τον αναστημένο Χριστό. Κάτω, λοιπόν, από το φως του Χριστού, το παιδί αρχίζει τη χριστιανική πορεία του. Οι γονείς και οι ανάδοχοι κρατούν μαζί την αναμμένη λαμπάδα και ο λειτουργός λέει: «Σε εσάς, γονείς και ανάδοχοι, ανατίθεται η διατήρηση του φωτός αυτού, ώστε το παιδί αυτό, το οποίο φωτίστηκε από τον Χριστό, να περπατάει ως τέκνο του φωτός. Παραμένοντας προσηλωμένο στην πίστη, να δυνηθεί, όταν έρθει ο Κύριος, να σπεύσει στην επουράνια αυλή με όλους τους Αγίους». Στη συνέχεια ο λειτουργός, επαναλαμβάνοντας τη χειρονομία του Χριστού προς τον κωφάλαλο, αγγίζει με τον αντίχειρα τα αυτιά και τα χείλια του παιδιού και του εύχεται να μπορέσει γρήγορα να ακούσει το Λό

8 ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ γο του Θεού και να ομολογήσει την πίστη που έλαβε. Οι «υποσχέσεις του βαπτίσματος» διατυπώνονται συγχρόνως από τους γονείς και τους αναδόχους, σαν κάτι που τους αφορά άμεσα. Γι αυτό και δεν πρέπει να προσποιούνται ότι απαντούν στη θέση του παιδιού. Έτσι, η ίδια η κοινότητα των χριστιανών ανανεώνει την πιστότητά της στο βάπτισμα και μόνο μέσα σε αυτή την ανθρώπινη απάντηση πίστης νοείται και γίνεται υπεύθυνα δεκτό το μυστήριο του βαπτίσματος, το οποίο προσφέρει ο Χριστός. Οι υποσχέσεις του βαπτίσματος περιέχουν και προϋποθέτουν τη θέληση αντίστασης σε κάθε πειρασμό αμαρτίας και συνεχούς ανανέωσης της πίστης. Στις ερωτήσεις του λειτουργού οι γονείς απαντούν τρεις φορές με τη λέξη «απαρνούμαι». Απορρίπτουν τη νοοτροπία του κόσμου, που είναι μια αντίληψη της ζωής χωρίς Θεό. Απαρνούνται και το σατανά, δηλαδή απορρίπτουν εκ των προτέρων κάθε πειρασμό για αμαρτία. Ηομολογία πίστης, που ακολουθεί μετά, αποτελεί μια απάντηση που διατυπώνεται με τη λέξη «Πιστεύω» στις τρεις ερωτήσεις του λειτουργού. Οι γονείς φέρουν την ευθύνη και την υποχρέωση για τη μελλοντική μύηση του παιδιού στην πίστη. Είναι οι πρώτοι κατηχητές της πίστης και το δείχνουν με τη μαρτυρία του οικογενειακού περιβάλλοντος που θα αποτελέσει για το παιδί την πρώτη χριστιανική εμπειρία. Και οι γονείς, βαπτίζοντας το παιδί τους, καλούνται να ανανεώσουν τις δικές τους υποχρεώσεις για τη χριστιανική μαρτυρία. Οανάδοχος αντιπροσωπεύει την κοινότητα των πιστών στην οποία θα ενσωματωθεί το παιδί που βαπτίζεται, γιατί όποιος λαβαίνει το βάπτισμα μπαίνει στην κοινότητα των μαθητών του Χριστού, δηλαδή στη χριστιανική οικογένεια. Η επιλογή του νονού ή της νονάς πρέπει να γίνεται με κριτήριο το θρησκευτικό χαρακτήρα του βαπτίσματος. Δεν έχει νόημα να επιλέξουν οι γονείς για ανάδοχο ένα πρόσωπο που δε συμμερίζεται τη χριστιανική πίστη τους. Επιπλέον πρέπει να επιλεγεί κάποιο άτομο που έχει λάβει τα τρία μυστήρια της χριστιανικής πίστης: το Βάπτισμα, το Χρίσμα και την Αγία Ευχαριστία. Όταν πλέον βαπτιστεί, το παιδί χρίεται και πάλι με λάδι που, λόγω της προπαρασκευής του με αρωματικές ουσίες, λέγεται «χρίσμα» ή «άγιο μύρο». Η χρίση του βαπτιζόμενου είναι το συμπλήρωμα του λουτρού. Η χρίση, σε θρησκευτικό επίπεδο, επενδύει το νόημα της συμμετοχής στην ίδια τη δύναμη του Θεού, επιτρέποντας στον μυούμενο να εφαρμόσει προσωπικά τη νέα ζωή και να γίνει μάρτυρας της ζωής αυτής με θάρρος κατά την αντιμετώπιση του εχθρού. Ηεπίσημη ευλογία συμπληρώνει την τέλεση του Βαπτίσματος. 4. Οι τελευταίες ευλογίες Ητελετή του βαπτίσματος τελειώνει με την απαγγελία του «Πάτερ ημών», την προσευχή που μας δίδαξε ο Χριστός, και με την ευλογία που δίνει ο λειτουργός στους γονείς. Είναι μια ευλογία ευχαριστιών στον Θεό για τη γέννηση του παιδιού. Είναι, επίσης, μια ευχή για τις ευθύνες που έχουν αναλάβει οι γονείς δίνοντας τη ζωή σ ένα πλάσμα, αλλά και ζητώντας το βάπτισμα για το παιδί τους. ÉÉÉ. Βιβλικά στοιχεία που συνδέονται με το Βάπτισμα Ηλέξη «βάπτισμα» προέρχεται από το ρήμα βάπτω/ βαπτίζω, που σημαίνει: βυθίζω στο νερό, πλύνω. Το βάπτισμα είναι, λοιπόν, κατάδυση ή πλύσιμο. Ο συμβολισμός του νερού ως σημείου εξαγνισμού και ζωής απαντάται πολύ συχνά στην ιστορία των θρησκειών, γι αυτό και δε μας εκπλήσσει η παρουσία του στα ειδωλολατρικά μυστήρια. Αλλά οι ομοιότητες με το χριστιανικό μυστήριο είναι καθαρά επιφανειακές και δεν έχουν σχέση με τη βαθύτερη πραγματικότητα. Οι αναλογίες πρέπει να αναζητηθούν πρώτα στην Παλαιά Διαθήκη, στις ιουδαϊκές δοξασίες και στο βάπτισμα του Ιωάννη. Παλαιά Διαθήκη και Ιουδαϊσμός Οεξαγνιστικός ρόλος του ύδατος είναι ιδιαίτερα εμφανής στην Παλαιά Διαθήκη. Εμφανίζεται σε πολλά γεγονότα της ιερής ιστορίας που θα θεωρηθούν στη συνέχεια προτυπώσεις του βαπτίσματος: ο κατακλυσμός ή η διάβαση της Ερυθράς Θάλασσας. Ο Νόμος, σε πολλές περιπτώσεις ακαθαρσίας, επιβάλλει τελετουργικούς καθαρμούς, που εξαγνίζουν και καθιστούν κάποιον ικανό για τη λατρεία. Οι προφήτες αναγγέλλουν την έκχυση ύδατος που θα καθαρίσει από την αμαρτία. Ο Ιεζεκιήλ συνδέει αυτόν τον εσχατολογικό καθαρμό με τη δωρεά του Πνεύματος του Θεού. Ο ιουδαϊσμός μετά την αιχμαλωσία πολλαπλασιάζει τους τελετουργικούς καθαρμούς, που αποκτούν μια υπερβολική λεπτολογία και καταλήγουν στην τυπολατρία των φαρισαίων της εποχής του Ευαγγελίου. Οι πράξεις αυτές συμβόλιζαν τον εξαγνισμό της καρδιάς και μπορούσαν να συντελέσουν στην επίτευξή του όταν συνοδεύονταν και από αισθήματα με- τάνοιας. Γύρω στην εποχή της Καινής Διαθήκης, οι ραβίνοι βαπτίζουν τους προσήλυτους, που προέρχονται από τον ειδωλολατρικό κόσμο και προσχωρούν στον ιουδαϊκό λαό. Τα τελετουργικά λουτρά είναι συχνά στις κοινότητες της Δαμασκού και του Κουμράν. Το λουτρό όμως δεν αποτελεί τελετή μύησης. Κάποιος γίνεται δεκτός στην κοινότητα μετά από μακρά δοκιμασία, ώστε να φανερωθεί η ειλικρίνεια της μετάνοιας. Αυτό το λουτρό είναι καθημερινό και εκφράζει την προσπάθεια για μια ζωή καθαρή και την αναζήτηση της εξαγνισμένης χάριτος. Βυθίζεται κανείς μόνος του μέσα στο νερό, ενώ οι μετανοούντες που θα παρουσιαστούν στον Ιωάννη θα δεχθούν το βάπτισμα από τα χέρια του για μια μοναδική φορά. Το Bάπτισμα του Ιωάννη Το βάπτισμα του Ιωάννη μπορεί να συγκριθεί με το βάπτισμα των προσήλυτων, που σήμαινε την είσοδο στο λαό του Ισραήλ. Το βάπτισμα του Ιωάννη πραγματοποιεί ένα είδος ενσωμάτωσης στους πραγματικούς απογόνους του Αβραάμ, στο Υπόλειμμα του Ισραήλ που περιμένει τον ερχόμενο Μεσσία. Απευθύνεται σε ολόκληρο τον ιουδαϊκό λαό και όχι μόνο στους αμαρτωλούς και στους προσήλυτους. Είναι ένα μοναδικό βάπτισμα, που τελείται στην έρημο. Είναι «βάπτισμα μετανοίας εις άφεσιν αμαρτιών». Ο Ιωάννης επιμένει στην ηθική αγνότητα. Δε ζητάει από τους τελώνες, ούτε από τους στρατιώτες, να εγκαταλείψουν τα καθήκοντά τους. Το βάπτισμα του Ιωάννη είναι μια προσωρινή μόνο οικονομία: είναι βάπτισμα ύδατος, προπαρασκευαστικό για το μεσσιανικό βάπτισμα στο Άγιο Πνεύμα και στο πυρ, για τον ύψιστο εξαγνισμό που θα εγκαινιάσει τον καινούργιο κόσμο και που η 14 15

9 ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ προοπτική του μοιάζει να συγχέεται με την προσδοκία της κρίσεως. Στην πραγματικότητα, η δωρεά του Πνεύματος, που αποστέλλεται δια του δοξασμένου Μεσσία, θα είναι κάτι διαφορετικό από την κρίση. Το Bάπτισμα του Ιησού ΟΙησούς, όταν παρουσιάζεται στον Ιωάννη για να βαπτιστεί, υποτάσσεται στο θέλημα του Πατέρα Του και κατατάσσεται ταπεινά ανάμεσα στους αμαρτωλούς. Είναι ο Αμνός του Θεού που παίρνει έτσι πάνω του την αμαρτία του κόσμου. Το βάπτισμα του Ιησού στον Ιορδάνη αναγγέλλει και προετοιμάζει το βάπτισμά Του «στο θάνατο», πλαισιώνοντας έτσι τη δημόσια ζωή Του ανάμεσα σε δύο βαπτίσματα. Αυτό θέλει να πει και ο ευαγγελιστής Ιωάννης, όταν αναφέρει ότι ύδωρ και αίμα έρρευσαν από τη λογχισμένη πλευρά του Ιησού και ότι το Πνεύμα, το ύδωρ και το αίμα είναι στενά ενωμένα. Η βάπτιση του Χριστού καθεδρικός ναός αγίου Διονυσίου Το βάπτισμα του Ιησού από τον Ιωάννη επισφραγίζεται με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος «εν είδει περιστεράς» και με τη διακήρυξη της θείας υιότητάς του από τον ουράνιο Πατέρα. Η έλευση του Πνεύματος πάνω στον Ιησού είναι μια ανάδειξη για την οποία μιλούν οι προφήτες. Είναι συγχρόνως η προαγγελία της Πεντηκοστής, η οποία θα εγκαινιάσει το βάπτισμα στο Πνεύμα, για την Εκκλησία και για όλους αυτούς που θα εισέλθουν σ αυτήν. Η αναγνώριση του Ιησού ως Υιού προαγγέλλει την υιοθεσία των πιστών, που είναι συμμετοχή στην υιότητα του Ιησού και συνέπεια της δωρεάς του Πνεύματος. Πράγματι, το «βάπτισμα στο θάνατο» θα οδηγήσει τον Ιησού στην ανάστασή Του. Τότε θα λάβει το πλήρωμα του Πνεύματος και η δοξασμένη ανθρωπότητά του θα γίνει «πνεύμα ζωοποιούν» που θα μεταδίδει το Πνεύμα σε όσους πιστεύουν σε Αυτόν. Το χριστιανικό Bάπτισμα Είναι βάπτισμα ύδατος και Πνεύματος. Ο Ιωάννης ο Βαπτιστής ανάγγελλε το βάπτισμα στο Πνεύμα και στο πυρ. Το Πνεύμα είναι το μεσσιανικό δώρο της επαγγελίας. Το πυρ είναι η κρίση που αρχίζει με την έλευση του Χριστού. Και τα δύο εγκαινιάζονται στο βάπτισμα του Ιησού, το οποίο προαναγγέλλει το βάπτισμα των πιστών του. Η ενεργός πραγματοποίηση του βαπτίσματος αρχίζει την Πεντηκοστή, που αποτελεί το βάπτισμα της Εκκλησίας στο Πνεύμα και στο πυρ. Ο Πέτρος κηρύττει αμέσως στους ακροατές του την ανάγκη του βαπτίσματος και της μετάνοιας, ώστε να συγχωρεθούν οι αμαρτίες τους και να λάβουν τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, πράγμα που έγινε αμέσως. Αυτός ο τρόπος δράσης προϋποθέτει μια σχετική εντολή του Χριστού, όπως αυτή αναγγέλλεται στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο (Ιω 3,3: «Ο Ιησούς του είπε: Σε βεβαιώνω πως αν δε γεννηθεί κανείς ξανά, δεν μπορεί να δει τη βασιλεία του Θεού ) και διατυπώνεται ρητά μετά την Ανάσταση. Το βάπτισμα συνεπάγεται την πλήρη κατάδυση ή το ραντισμό με νερό στο κεφάλι. Ακολουθεί η χειροθεσία ώστε να επιτευχθεί η πλήρης δωρεά του Αγίου Πνεύματος. ÉV. Τι νόημα έχει το Bάπτισμα; Oαπόστολος Παύλος εμβαθύνει και συμπληρώνει τη σχετική με το βάπτισμα διδασκαλία που συνάγεται από τα ευαγγελικά κείμενα (Μκ 10,38) και από την πράξη της Εκκλησίας (Ρωμ 6,3). Το βάπτισμα στο όνομα του Χριστού μάς κάνει «σύμφυτους» με το θάνατο, την ταφή και την ανάσταση του Σωτήρα. Με το βάπτισμα πεθαίνει το σώμα ως όργανο της αμαρτίας και μετέχει στη ζωή για τον Θεό «εν Χριστώ». Ο θάνατος ως προς την αμαρτία και το δώρο της ζωής είναι αναπόσπαστα ενωμένα. Η απόνιψη με καθαρό νερό είναι συγχρόνως ραντισμός με το αίμα του Χριστού, ενεργός συμμετοχή στη νίκη του σταυρού στο Γολγοθά, ένωση με την ανάστασή του και, κατ αρχήν, με τη δόξα του. Το βάπτισμα είναι, λοιπόν, πασχάλιο μυστήριο, δηλαδή κοινωνία στο Πάσχα του Χριστού. Ο βαπτισμένος πεθαίνει ως προς την αμαρτία και ζει για τον Θεό «εν Χριστώ». Ζει από την ίδια τη ζωή του Χριστού. Η μεταμόρφωση που με τον τρόπο αυτόν επιτελείται είναι ριζική. Φεύγουμε από τον θάνατο του παλαιού ανθρώπου και «ενδυόμαστε» τον νέο άνθρωπο, τη νέα δημιουργία κατ εικόνα του Θεού. Το Bάπτισμα του χριστιανού Hχριστιανική μύηση ξεκινά με το Βάπτισμα, το οποίο παρουσιάζεται ως μια γέννηση. Στο βάπτισμα εμφανίζεται κάτι νέο: ο Θεός δεν αποκαλύπτεται σ αυτό ως Δημιουργός ή και ως παντοδύναμος Πατέρας τον οποίο προσκυνούμε, αλλά ως «ο Πατέρας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού». Το Βάπτισμα είναι η νέα γέννηση εν Πνεύματι, δια της οποίας η σχέση του ανθρώπου με τον Θεό δεν είναι πια μόνο αυτή του δημιουργήματος με τον «Αγαπητοί μου αδελφοί, με το μυστήριο του Βαπτίσματος, το παιδί αυτό ονομάζεται και είναι πραγματικά παιδί του Θεού» Από την Ακολουθία του Βαπτίσματος Δημιουργό του, αλλά εκείνη ενός θετού τέκνου, που συνδέεται με την υική σχέση του Χριστού με τον Πατέρα του. Το Βάπτισμα συνοδεύεται, επομένως, από μια σχέση συγγένειας, μια σχέση γονική, την οποία δεν μπορούμε να αγνοήσουμε: είτε το θέλουμε είτε όχι, οι χριστιανοί παραμένουμε για πάντοτε τέκνα του Θεού. Έτσι, ο βαπτισμένος εισάγεται σε μια οικογένεια με πολλούς αδελφούς, που αναγεννιούνται όπως κι εκείνος από το ύδωρ και το Πνεύμα. Τέλος, όπως συμβαίνει και σε μια κανονική γέννηση ενός παιδιού, το Βάπτισμα είναι η είσοδος σε μια νέα ύπαρξη που δεν θα έχει τέλος, αφού θα ακολουθήσει η μετά τον θάνατο ζωή. Ο θάνατος, σε συμβολικό επίπεδο, θεωρείται το μέσον για την πρόσβαση σε μια νέα, απέραντα πλουσιότερη και υπερβατική ζωή: την ίδια τη ζωή του Θεού. Αυτό το πέρασμα από τον τρόπο ζωής που ζούμε τώρα, στον άλλο είναι σαν μια αναγέννηση. Εκείνος που μυείται στη χριστιανική ζωή θα θεωρηθεί ως ένα νεογέννητο παιδί, όποια κι αν είναι η ηλικία του ή η ωριμότητά του σε ανθρώπινο επίπεδο. Η μύηση είναι λοιπόν η μυστική γέννηση σε μια άλλη ζωή, τη ζωή του Θεού

10 ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ Η Υιοθεσία Tο βάπτισμα χαρίζει τη συμμετοχή του πιστού στην κοινωνία αγάπης με τον Χριστό και με το πλήρωμα των πιστών. Είναι ένα δώρο του Θεού, αλλά και μια απάντηση του ανθρώπου προς τον Θεό. Η Γραφή τονίζει τη βασική ιδέα ότι η σωτηρία ξεκινά από τον Θεό, που πρώτος αγαπά. Όταν λοιπόν βαπτίζουμε κάποιον, αναγνωρίζουμε το πρωτείο της αγάπης του Θεού μέσα στη ζωή μας. Κατά το βάπτισμα, ο Θεός υιοθετεί τον άνθρωπο, ο οποίος γίνεται ο ναός του Πνεύματος, θετό παιδί του Πατέρα, αδελφός και συγκληρονόμος του Χριστού. Ζει από τη ζωή του Χριστού και μέλλει να μοιραστεί τη δόξα του. Η ένωση με τον Θεό Tο βάπτισμα στο όνομα του Ιησού Χριστού ή του Κυρίου Ιησού, σημαίνει ότι ο βαπτισμένος ανήκει στον Χριστό, ότι ενδόμυχα είναι ενωμένος μ αυτόν. Το κεντρικό αυτό γεγονός διατυπώνεται με διάφορους τρόπους: ο βαπτισμένος ενδύεται τον Χριστό και γίνεται ένα με Εκείνον. Οι βαπτισμένοι ενώνονται επίσης μεταξύ τους όπως με τον Χριστό και με το ένδοξο Σώμα του, αποτελώντας στο εξής ένα σώμα με τον Χριστό. Oτριαδικός τύπος του βαπτίσματος που επικράτησε προέρχεται από το Μτ 28,19 και εκφράζει με άριστο τρόπο ότι ο βαπτισμένος που ενώνεται με τον Υιό, ενώνεται συγχρόνως και με τα άλλα δύο Πρόσωπα: ο πιστός λαμβάνει πράγματι το βάπτισμα στο όνομα του Κυρίου Ιησού και δια του Πνεύματος του Θεού. Τα τρία Θεϊκά Πρόσωπα είναι τόσο ενωμένα, ώστε αποτελούν μια θεότητα. Πρόκειται για την πιο βαθιά και τέλεια κοινωνία αγάπης. Η ζωή των βαπτισμένων στο όνομα της Αγίας Τριάδας, θα πρέπει να εξελιχθεί σε ένα θερμό διάλογο αγάπης με τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Ο χριστιανισμός δεν είναι τόσο ένα σύστημα ηθικής υψηλής στάθμης, αλλά μια καινούργια πραγματικότητα ζωής, που έχει ως αφετηρία τη δωρεά του Θεού, και ως οδηγό το Πνεύμα του. Είναι, λοιπόν, το βάπτισμα η αρχή της νέας ζωής, που πρέπει οι χριστιανοί να αναπτύξουν. Μετάνοια, πίστη και ενσωμάτωση του πιστού Tο βάπτισμα προϋποθέτει ότι ακούσαμε το ευαγγελικό κήρυγμα και ομολογήσαμε την πίστη μας στον Ιησού Χριστό, της οποίας το ουσιαστικό στοιχείο που συνοψίζει και περιέχει τα άλλα είναι η ανάσταση του Χριστού. Αλλά η πίστη στον Χριστό δεν είναι μόνο λεκτική αποδοχή του ευαγγελικού μηνύματος. Συνεπάγεται ολοκληρωτική μεταστροφή, ολοκληρωτικό δόσιμο στον Χριστό που μεταμορφώνει όλη τη ζωή μας. Η πίστη καταλήγει κανονικά στο βάπτισμα που είναι το μυστήριο της πίστεως. Έτσι η πίστη φθάνει στην τελείωσή της. Ο Παύλος δεν ξεχωρίζει ποτέ την πίστη από το βάπτισμα και όταν μιλάει για τη δικαίωση δια της πίστης, είναι για να την αντιπαραθέσει στην υποστηριζόμενη από τους ιουδαΐζοντες δικαίωση δια των έργων του Νόμου. Προϋποθέτει πάντα ότι η ομολογία πίστεως επισφραγίζεται με το βάπτισμα. Με την πίστη, ο άνθρωπος ανταποκρίνεται στη θεία κλήση που του γίνεται με το αποστολικό κήρυγμα. Στο βάπτισμα, το Πνεύμα κυριεύει τον πιστό, τον εντάσσει στο σώμα της Εκκλησίας και του παρέχει τη βεβαιότητα ότι εισήλθε στη Βασιλεία του Θεού. Eίναι φανερό ότι το μυστήριο δεν ενεργεί κατά μαγικό τρόπο. Η ολοκληρωτική μετάνοια που απαιτεί πρέπει να είναι η αφετηρία μιας νέας ζωής κατά Χριστόν. Πνευματική μεταμόρφωση Tο βάθος της πνευματικής μεταμόρφωσης που συντελείται με το βάπτισμα, υπογραμμίζεται και με άλλους τρόπους. Το βάπτισμα είναι για τον κατηχούμενο μια νέα γέννηση εξ ύδατος και Πνεύματος (Ιω 3,5), «λουτρό παλιγγενεσίας και ανανέωσης Πνεύματος Αγίου», «σφραγίδα» αποτυπωμένη πάνω στην ψυχή του, φώτιση που τον οδήγησε από τα σκότη της αμαρτίας στο φως του Χριστού. Όλα αυτά συνοψίζονται στην ιδιότητα της υιοθεσίας, η οποία του προσδίδει ασύγκριτη τιμή. Δεν πρόκειται για μια στατική κατάσταση, αλλά για την είσοδο σε μια δυναμική κατάσταση, σε μια ανώτερη ζωή από την οποία ένας χριστιανός δεν πρέπει να εκπέσει ποτέ. Γι αυτό και χρειάζεται συνεχής προσπάθεια ώστε να γίνεται ολοένα και πιο αποτελεσματικός ο θάνατος ως προς την αμαρτία και η ζωή για τον Θεό. Η έμφαση αφορά άλλοτε την ένωση με το Πάθος και άλλοτε την Ανάσταση. Οι δύο αυτές πλευρές αναφέρονται στο ένα και μοναδικό Πάσχα του Χριστού (τον σταυρό και την ανάσταση) και παραμένουν αδιάσπαστα ενωμένες. Ο βαπτισμένος, ενωμένος με το Πάσχα του Χριστού, με συνεχείς προσπάθειες και θαρραλέα πιστότητα προοδεύει στη χριστιανική ζωή, προετοιμάζεται να εισέλθει στην ένδοξη Βασιλεία και «Πραγματικά, το Βάπτισμά μας σημαίνει πως συμμετέχουμε στο θάνατο και στην ταφή του Χριστού. Κι όπως ο Πατέρας Θεός, με τη δύναμή του, ανέστησε τον Χριστό από τους νεκρούς, το ίδιο κι εμείς μπορούμε να ζήσουμε μια νέα ζωή» στην κατοχή της ουράνιας κληρονομίας, της οποίας κατέχει τις απαρχές δια της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος. Αναγέννηση και σωτηρία Ό,τι γεννιέται από τη σάρκα είναι σάρκα, κι ό,τι γεννιέται από το Πνεύμα είναι πνεύμα. Μη σου φαίνεται περίεργο αυτό που είπα. Πρέπει να ξαναγεννηθείτε από πάνω», είπε ο Χριστός στη συνάντησή του με το Νικόδημο (Ιω 3, 6-7). Δηλαδή, δεν αρκεί μια γενική θρησκευτικότητα. Η ανθρώπινη ικανότητα και θέλησή μας, όσο κι αν είναι αξιοθαύμαστες, δεν μπορούν να μας σώσουν, γιατί η σωτηρία δεν είναι ανθρώπινο έργο, αλλά θεϊκό. Χρειάζεται να έρθει μέσα μας το Πνεύμα του Θεού και να μας μεταβάλει με τη δική του μυστηριακή δύναμη. Βάπτισμα σημαίνει δωρεά αναγέννησης. Ο άνθρωπος πρέπει να την δεχθεί για να επανέλθει στην προσωπική φιλία με τον Θεό. Αυτή πραγματοποιείται στο πρόσωπο του Χριστού και μέσα στην κοινότητα των πιστών. Φυσικά, ο Θεός μπορεί να σώσει ανθρώπους με τρόπους που μόνο Αυτός γνωρίζει. Με το βάπτισμα, όμως, ο Χριστός μάς προσφέρει τη δυνατότητα να γίνουμε τέκνα Θεού

11 ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΗΣ V. Προετοιμαζόμαστε για το Bάπτισμα Tο βάπτισμα είναι το θεμέλιο όλης της χριστιανικής ζωής και η πύλη για τα άλλα μυστήρια. Ελεύθεροι από την αμαρτία και αναγεννημένοι ως παιδιά του Θεού, γινόμαστε μέλη του Χριστού, λαμβάνοντας μέρος στην αποστολή της Εκκλησίας. Το βάπτισμα πάντοτε συνδέεται με την πίστη. Σύμφωνα με τον Απόστολο Παύλο, ο πιστός με το βάπτισμα συμμετέχει στο θάνατο του Χριστού, ενταφιάζεται και ανασταίνεται μαζί Του. Hπερίοδος της κατηχητικής μόρφωσης ως προετοιμασίας για το βάπτισμα, έχει ιδιαίτερη σπουδαιότητα. Ως μύηση στην πίστη και τη χριστιανική ζωή, η περίοδος αυτή πρέπει να προετοιμάζει τον πιστό για την υποδοχή του δώρου του Θεού στο βάπτισμα, στο Χρίσμα και στη Θεία Ευχαριστία. Η περίοδος μόρφωσης των κατηχουμένων έχει ως στόχο να τους δώσει τη δυνατότητα, ανταποκρινόμενοι στη θεϊκή πρωτοβουλία και ενωμένοι με μια εκκλησιαστική κοινότητα, να μεταστραφούν και να οδηγήσουν την πίστη τους στην ωριμότητα. Πρόκειται για μια «μόρφωση στο σύνολο της χριστιανικής ζωής με την οποία οι μαθητές ενώνονται με το Διδάσκαλό τους, τον Χριστό. Οι κατηχούμενοι, λοιπόν, πρέπει να μυούνται στα μυστήρια αυτής της σωτηρίας και, με την εξάσκηση των ευαγγελικών αρετών και με ιερές ακολουθίες σε διαδοχικά χρονικά διαστήματα, να εισάγονται στη ζωή της πίστης, της Θείας Λατρείας και της αγάπης του Λαού του Θεού». Οι κατηχούμενοι «είναι ήδη ενωμένοι με την Εκκλησία, ανήκουν ήδη στην οικογένεια του Χριστού, και πολλές φορές ζουν μια ζωή γεμάτη πίστη, ελπίδα και αγάπη». «Η μητέρα Εκκλησία τους αγκαλιάζει ήδη με την αγάπη της σαν δικούς της και φροντίζει γι αυτούς». Hδωρεά της χάρης της σωτηρίας είναι ιδιαίτερα φανερή στο βάπτισμα των παιδιών. Οι χριστιανοί γονείς θα αναγνωρίσουν ότι η βάπτιση του παιδιού τους εντάσσεται στο ρόλο τους ως γονείς, δηλαδή να είναι οι τροφοδότες της ζωής που ο Θεός τούς εμπιστεύθηκε. Ο ρόλος των γονέων Το μικρό παιδί δέχεται το βάπτισμα που προσφέρει ο Χριστός. Αλλά επειδή είναι πολύ μικρό, δεν μπορεί να ενεργήσει μόνο του. Οι γονείς του, λοιπόν, αποφασίζουν να ζητήσουν το βάπτισμα. Η απόφαση των γονέων για το βάπτισμα του παιδιού ωριμάζει με συζήτηση και συνεννόηση, αλλά μέσα στα πλαίσια της πίστης. Οι γονείς έχουν ευθύνη γι αυτή την επιλογή και γίνονται πρωταγωνιστές στην απάντηση που ο άνθρωπος θα δώσει γι αυτή τη σωτήρια συνάντηση με τον Χριστό. Και οι δύο γονείς θα πρέπει, επομένως, να είναι παρόντες. Η πίστη τους δικαιώνει το βάπτισμα του μικρού και εξασφαλίζει στο μέλλον τις απορρέουσες υποχρεώσεις. Ο ρόλος των αναδόχων Hπίστη έχει ανάγκη από την κοινότητα των πιστών. Μόνο μέσα στην πίστη της Εκκλησίας μπορούμε να πιστεύουμε αληθινά. Η πίστη που απαιτείται για το βάπτισμα δεν είναι μια πίστη τέλεια και ώριμη, αλλά ένα ξεκίνημα που οφείλει να αναπτυχθεί. Σε όλους τους βαπτισμένους, ενήλικες ή παιδιά, η πίστη πρέπει να αναπτυχθεί μετά το βάπτισμα. Η προετοιμασία του βαπτίσματος οδηγεί μόνο στην είσοδο της νέας ζωής. Το βάπτισμα είναι η πηγή της νέας εν Χριστώ ζωής, από την οποία πηγάζει όλη η χριστιανική ζωή. Για να μπορέσει να αναπτυχθεί η χάρη του βαπτίσματος, η βοήθεια των γονιών είναι πολύ σπουδαία, αλλά πολύ σπουδαίος είναι επίσης ο ρόλος των αναδόχων, που πρέπει να είναι σταθεροί, πιστοί, ικανοί και πρόθυμοι να βοηθήσουν το νεοφώτιστο στο δρόμο της χριστιανικής ζωής. Το έργο τους είναι ένας πραγματικός εκκλησιαστικός ρόλος. Όλη η εκκλησιαστική κοινότητα πρέπει να συμβάλει στην ανάπτυξη και τη διαφύλαξη της χάρης που λήφθηκε στο βάπτισμα. Ορόλος του αναδόχου είναι να βοηθήσει στην ανάπτυξη του βαπτισμένου στην καινούργια πνευματική ζωή του. Ως υιοθετημένα παιδιά του Θεού και μέλη της οικογένειάς Του, την Εκκλησία, ο βαπτισμένος πρέπει να ζει σε αρμονία με το βάπτισμα και να εκπληρώνει πιστά τις υποχρεώσεις που συνδέονται με αυτό. Αν ο βαπτισμένος είναι βρέφος ή παιδί του οποίου οι γονείς είναι πιστοί, ο ανάδοχος βοηθά τους γονείς, που είναι οι πρώτοι δάσκαλοι της πίστης. Αν ο πιστός είναι βρέφος ή παιδί του οποίου οι γονείς δεν είναι πιστοί στην Εκκλησία, ή αν βαπτισμένος είναι ενήλικας, ο ανάδοχος πρέπει να παίξει τον κυρίαρχο ρόλο στην πνευματική ανάπτυξη του βαπτιζόμενου. Η μεγαλύτερη βοήθεια που μπορεί να δώσει ένας ανάδοχος είναι το υπόδειγμα πίστης. Ο ανάδοχος πρέπει να καλλιεργεί τις αρετές μέσα του και να προσφέρει ένα παράδειγμα προσευχής. Ως ένα παράδειγμα πίστης, ο ανάδοχος πρέπει να είναι κοντά στον βαπτιστικό του και να δίνει μαρτυρία πίστης. Με την ενεργή παρουσία του στη ζωή του βαπτισμένου, δημιουργεί μια ισχυρή σχέση και γίνεται πρότυπο. Ο βαπτισμένος μπορεί έτσι να κατανοήσει καλύτερα την ιδιότητά του ως τέκνο του Θεού. Η Εκκλησία «Ο Παντοδύναμος Θεός, η αρχή και το πρότυπο κάθε πατρότητας, ας περιβάλλει με την καλοσύνη του και τους πατέρες αυτών των παιδιών, για να είναι ικανοί να τα οδηγήσουν, με το παράδειγμα της συμπεριφοράς τους, στην ωριμότητα και την ενηλικίωση της χριστιανικής ζωής» Από την Ακολουθία του Βαπτίσματος Το βάπτισμα είναι αδιαχώριστα είσοδος στη ζωή ως τέκνα του Θεού και είσοδος μέσα στην αδελφότητα των άλλων βαπτισμένων, πέρα από κάθε φυλετική διάκριση και κοινωνική κατάσταση. Το βάπτισμα είναι λοιπόν μυστήριο της Εκκλησίας, όχι μόνο γιατί τελείται από έναν λειτουργό αυτής ή γιατί τελείται σε ηθική σχέση με την Εκκλησία. Ούτε μόνο επειδή η πίστη που σώζει δεν είναι μόνο εκείνη του ατόμου που ζητάει το βάπτισμα, αλλά και η πίστη της κοινότητας που το υποδέχεται. Αυτό εννοούμε όταν λέμε: «Πιστεύω στην Εκκλησία», δηλαδή είμαστε μέσα στην Εκκλησία, σε κοινωνία με αυτήν. Το βάπτισμα είναι μυστήριο της Εκκλησίας γιατί με κάθε νέο βάπτισμα η Εκκλησία μεγαλώνει, συγκροτείται ως Σώμα του Χριστού- έκφραση που εκφράζει την βαθιά ενότητα με τον αρχηγό της. Όταν, λοιπόν, ζητούμε το βάπτισμα, δεν ζητούμε μόνο μια ατομική προσκόλληση στον Χριστό για τη δική μας ατομική σωτηρία. Σημαίνει ότι εισερχόμαστε σε μια κοινότητα, δεχόμαστε να γίνουμε ζωντανό και δραστήριο μέλος της, ένας μάρτυρας της ζωής της Εκκλησίας και συμμέτοχος στη λατρεία της. Hιεραποστολική σημασία του βαπτίσματος υπογραμμίζεται από το μύρο που είναι σφραγίδα Πνεύματος Αγίου. Hχριστιανική κοινότητα μένει πάντοτε διαθέσιμη και πρόθυμη να προσφέρει κάθε βοήθεια για τη χριστιανική μόρφωση του παιδιού, όταν κληθεί από τους γονείς. Επιπλέον, αναλαμβάνει μια νέα ευθύνη, όταν ένα παιδί λαμβάνει το βάπτισμα και γίνεται μέλος της ενοριακής κοινότητας, δηλαδή την ευθύνη για τη χριστιανική μαρτυρία και αλληλοϋποστήριξη στην πορεία χριστιανικής ζωής και της εφαρμογής των υποχρεώσεων του βαπτίσματος

(άγιο μύρο / τριήμερη / ολόλευκα / κολυμβήθρας / κατάδυση) «Στο χρίσμα, ο ιερέας χρίει τον.. σ όλα τα μέρη του σώματός του με

(άγιο μύρο / τριήμερη / ολόλευκα / κολυμβήθρας / κατάδυση) «Στο χρίσμα, ο ιερέας χρίει τον.. σ όλα τα μέρη του σώματός του με ΜΑΘΗΜΑ 21 Ο ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΜΑΤΟΣ Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις ή φράσεις που δίνονται στην παρένθεση. Σε κάθε κενό αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Την περασμένη Κυριακή αρχίσαμε τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή με το Γάμο της Κανά, όπου το νερό μετατράπηκε σε κρασί.

Την περασμένη Κυριακή αρχίσαμε τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή με το Γάμο της Κανά, όπου το νερό μετατράπηκε σε κρασί. Την περασμένη Κυριακή αρχίσαμε τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή με το Γάμο της Κανά, όπου το νερό μετατράπηκε σε κρασί. Το θαύμα αυτό μας δείχνει ότι η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η περίοδος για αλλαγή στον άνθρωπο.

Διαβάστε περισσότερα

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου. ΜΑΘΗΜΑ 22 ο ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με την ιστορία της αρχαίας Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα. με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη

Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα. με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη ΜΑΘΗΜΑ 3 Ο Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΓΚΑΙΝΙΑΖΕΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΙΝΗ ΛΑΤΡΕΙΑ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη

Διαβάστε περισσότερα

Η βάπτιση του Ιησού και η σημασία της

Η βάπτιση του Ιησού και η σημασία της 4 Ιανουαρίου 2012 Η βάπτιση του Ιησού και η σημασία της Αφιερώματα / Θεοφάνεια Γεώργιος Πατρώνος, Ομότιμος Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Το βάπτισμα Ιωάννου «εν ύδατι» Μετά την

Διαβάστε περισσότερα

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14 Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος Διδ. Εν. 14 Σαράντα ημέρες μετά το Πάσχα η Εκκλησία μας γιορτάζει την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς Με την Ανάληψη, επισφραγίζεται

Διαβάστε περισσότερα

1. Η «Λειτουργία των πιστών» αφορά μόνο τους βαπτισμένους χριστιανούς. 4. Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί παρακαλούν τον Θεό να έχουν ειρηνικό θάνατο.

1. Η «Λειτουργία των πιστών» αφορά μόνο τους βαπτισμένους χριστιανούς. 4. Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί παρακαλούν τον Θεό να έχουν ειρηνικό θάνατο. ΜΑΘΗΜΑ 23 ο ΤΟ ΒΑΘΥΤΕΡΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε

Διαβάστε περισσότερα

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_10296 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_10296 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_10296 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 α) Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5 επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας,

Διαβάστε περισσότερα

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής.

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής. ΜΑΘΗΜΑ 15 Ο ΣΥΝΑΓΜΕΝΟΙ ΣΤΗ Θ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο.

ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο. 107. Ο Κύριος να είναι μαζί σας. Και με το πνεύμα σου. ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο. Ακολουθεί το

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις αντίστοιχες φράσεις α, β,

Διαβάστε περισσότερα

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 α) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Γι αυτό και εμείς, ενωμένοι με τους Αγγέλους και τους αγίους, διακηρύττουμε τη δόξα σου αναφωνώντας και λέγοντας (ψάλλοντας):

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Γι αυτό και εμείς, ενωμένοι με τους Αγγέλους και τους αγίους, διακηρύττουμε τη δόξα σου αναφωνώντας και λέγοντας (ψάλλοντας): ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 99. Παρ ότι η δεύτερη ευχή είναι συγκροτημένη με το προοίμιό της, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και με άλλα προοίμια, ιδιαίτερα με εκείνα που σε περίληψη περιγράφουν το Μυστήριο της Σωτηρίας,

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το Άγιο Πνεύμα. Διδ. Εν. 8

Τι είναι το Άγιο Πνεύμα. Διδ. Εν. 8 Τι είναι το Άγιο Πνεύμα Διδ. Εν. 8 Κεντρικό γεγονός στη ζωή της Εκκλησίας Το Άγιο Πνεύμα επιφοίτησε στους αποστόλους και παραμένει στην Εκκλησία ως Παράκλητος, για να καθοδηγεί τους πιστούς «Εἰς πᾶσαν

Διαβάστε περισσότερα

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις ΜΑΘΗΜΑ 8 Ο ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΕΝΑΝΘΡΩΠΗΣΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις που δίνονται στην παρένθεση. Σε κάθε κενό αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Θέμα: Η ενότητα σώματος και ψυχής: το μυστήριο του Ευχελαίου (κεφ.27) Σχολείο:Περιφερειακό Λύκειο Αγίου Χαραλάμπους, Έμπα Τάξη:Α Λυκείου Καθηγητής: Νικόλαος Καραμπάς Π.Μ.Π.: 16951

Διαβάστε περισσότερα

Πατήρ Αβραάμ Μάθημα - Τρία Η ζωή του Αβραάμ: Σύγχρονη εφαρμογή. Οδηγός μελέτης

Πατήρ Αβραάμ Μάθημα - Τρία Η ζωή του Αβραάμ: Σύγχρονη εφαρμογή. Οδηγός μελέτης Πατήρ Αβραάμ Μάθημα - Τρία Η ζωή του Αβραάμ: Σύγχρονη εφαρμογή Οδηγός μελέτης Περιεχόμενα Περίγραμμα Ένα περίγραμμα του μαθήματος, Σημειώσεις Το περίγραμμα το μαθήματος; με αποσπάσματα και περιλήψεις του

Διαβάστε περισσότερα

Πανήγυρη Αγίου Γεωργίου 2016

Πανήγυρη Αγίου Γεωργίου 2016 1 Πανήγυρη Αγίου Γεωργίου 2016 Αγαπητοί μου Αδελφοί, λίγες ημέρες μετά από τη λαμπρή πανήγυρη της Ανάστασης του Κυρίου, πλημμυρισμένοι από πνευματική χαρά εορτάζουμε σήμερα τον Μεγαλομάρτυρα Άγιο Γεώργιο,

Διαβάστε περισσότερα

11. Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 36. ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ E34ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

11. Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 36. ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ E34ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 11. Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ 36. ΔΕΥΤΕΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑ E34ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 12. ΔΟΓΜΑ ΚΑΙ ΖΩΗ 37. Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ 13. ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΞΙΕΣ 38. ΣΩΤΗΡΑΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΣ 14. ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΤΟΥ ΠΙΣΤΟΥ 39. Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ 15. Η

Διαβάστε περισσότερα

Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία. Διδ. Εν. 9

Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία. Διδ. Εν. 9 Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία Διδ. Εν. 9 Γιορτάζοντας τα γεγονότα της ζωής του Τα σπουδαιότερα γεγονότα της ζωής του Κυρίου μας είναι αποτυπωμένα στις ακίνητες Δεσποτικές γιορτές

Διαβάστε περισσότερα

Iωάννης ο Πρόδρομος, αυτός που δεν υπέκυψε στον πειρασμό

Iωάννης ο Πρόδρομος, αυτός που δεν υπέκυψε στον πειρασμό 7 Ιανουαρίου 2017 Iωάννης ο Πρόδρομος, αυτός που δεν υπέκυψε στον πειρασμό Θρησκεία / Καινή Διαθήκη Ιωάννης Καραβιδόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Ερμηνείας της Καινής Διαθήκης, Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Η

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΧΕΣ ΑΠΟΛΥΣΗΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΛΑΟΥ. Α. Στις Ακολουθίες Περιόδου

ΕΥΧΕΣ ΑΠΟΛΥΣΗΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΛΑΟΥ. Α. Στις Ακολουθίες Περιόδου ΕΥΧΕΣ ΑΠΟΛΥΣΗΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΕΥΧΕΣ ΑΠΟΛΥΣΗΣ Τις παρακάτω ευχές ο λειτουργός δύναται, ελεύθερα, να τις χρησιμοποιήσει στο τέλος της θείας Λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

1. Η Αγία Γραφή λέει ότι ο Χριστός είναι η μόνη δυνατότητα σωτηρίας. 2. Ο Θεός φανερώνεται στην Παλαιά Διαθήκη πάντα με κεραυνούς και αστραπές.

1. Η Αγία Γραφή λέει ότι ο Χριστός είναι η μόνη δυνατότητα σωτηρίας. 2. Ο Θεός φανερώνεται στην Παλαιά Διαθήκη πάντα με κεραυνούς και αστραπές. ΜΑΘΗΜΑ 13 Ο Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη λέξη «σωστό»

Διαβάστε περισσότερα

Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: Η ουσία της Εκκλησίας. Διδ. Εν. 15

Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: Η ουσία της Εκκλησίας. Διδ. Εν. 15 Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: Η ουσία της Εκκλησίας Διδ. Εν. 15 α) Η εξάπλωση της Εκκλησίας Μετά την Πεντηκοστή, η νέα πραγματικότητα που δημιουργείται στον κόσμο, η Εκκλησία, ζει και κινείται σε μια

Διαβάστε περισσότερα

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις ΜΑΘΗΜΑ 10 Ο ΠΡΟΣΚΥΝΟΥΜΕΝ ΣΟΥ ΤΑ ΠΑΘΗ,ΧΡΙΣΤΕ Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις που δίνονται στην παρένθεση. Σε κάθε κενό αντιστοιχεί μια λέξη. «Η Μεγάλη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Άγιο Πνεύμα και Πνευματικότητα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Άγιο Πνεύμα και Πνευματικότητα ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Άγιο Πνεύμα και Πνευματικότητα Όλοι λίγο πολύ έχουμε ακούσει τα λόγια: «Σε βαπτίζω στο όνομα του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος» είτε έχουμε βαπτιστεί είτε όχι (δείτε Ματθ. 28/κη

Διαβάστε περισσότερα

«Αν είσαι συ ο βασιλιάς των Ιουδαίων, σώσε τον εαυτό σου». Υπήρχε και μια επιγραφή από επάνω του: «Αυτός είναι ο βασιλιάς των Ιουδαίων».

«Αν είσαι συ ο βασιλιάς των Ιουδαίων, σώσε τον εαυτό σου». Υπήρχε και μια επιγραφή από επάνω του: «Αυτός είναι ο βασιλιάς των Ιουδαίων». «Αν είσαι συ ο βασιλιάς των Ιουδαίων, σώσε τον εαυτό σου». Υπήρχε και μια επιγραφή από επάνω του: «Αυτός είναι ο βασιλιάς των Ιουδαίων». Ένας απ τους σταυρωμένους κακούργους τον βλαστημούσε λέγοντας: «Εσύ

Διαβάστε περισσότερα

παρακαλώ! ... ένα βιβλίο με μήνυμα

παρακαλώ! ... ένα βιβλίο με μήνυμα παρακαλώ!... ένα βιβλίο με μήνυμα Ένα μήνυμα πού δίνει απάντηση στο βασικό ερώτημα ποιος είναι ο σκοπός της ζωής. Ένα μήνυμα πού ανταποκρίνεται σε κάθε ερωτηματικό και αμφιβολία σου. Η βίβλος μας φανερώνει

Διαβάστε περισσότερα

Μαθημα 1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα

Μαθημα 1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα Μαθημα 1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα ΣΤΟΧΟΙ: Οι μαθητές να 1. Διατυπώνουν τους προβληματισμούς τους γύρω από τη λατρεία. 2. Υποστηρίζουν με επιχειρήματα ότι στη χριστιανική θρησκεία η λατρεία

Διαβάστε περισσότερα

Η Ουράνια Γλώσσα. (The heavenly language)

Η Ουράνια Γλώσσα. (The heavenly language) Η Ουράνια Γλώσσα (The heavenly language) 'Εχετε ταξιδέψει ποτέ σε μιά χώρα, όπου η γλώσσα είναι διαφορετική από τη δική σας; Μπορεί να μάθετε λίγο τη γλώσσα και ακόμα να είστε σε θέση να καταλαβαίνετε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία

ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία Ευαγγελισμός Ευαγγελισμός είναι η ανακοίνωση στην Παναγία της καλής είδησης ότι θα γεννήσει τον Μεσσία, αυτόν που υποσχέθηκε ο Θεός και περίμενε

Διαβάστε περισσότερα

Κατωτέρου Κατηχητικού Ιεραποστολικού Έτους Συνάντηση 1: Σαββατοκύριακο 13 και : Η αποστολή των δώδεκα μαθητών

Κατωτέρου Κατηχητικού Ιεραποστολικού Έτους Συνάντηση 1: Σαββατοκύριακο 13 και : Η αποστολή των δώδεκα μαθητών Κατωτέρου Κατηχητικού Ιεραποστολικού Έτους 2012-2013 Συνάντηση 1 Σαββατοκύριακο 13 και 14.10.2012 Η αποστολή των δώδεκα μαθητών στον κόσμο (Ματθ. 10, 1-31) τι σημαίνει αληθινός χριστιανός- ποια είναι η

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη

Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη Οι φιλολογικές πηγές της Πεντατεύχου (Φιλολογικά στρώματα): Οι τέσσερις πηγές της Πεντατεύχου είναι: η Γιαχβική, η Ελωχειμική, το Δευτερονόμιο και ο Ιερατικός Κώδικας.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΚΟΙΝΟ 1 Η αποκατάσταση των πάντων διά του Ιησού Χριστού

ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΚΟΙΝΟ 1 Η αποκατάσταση των πάντων διά του Ιησού Χριστού ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΚΟΙΝΟ 1 Η αποκατάσταση των πάντων διά του Ιησού Χριστού 72. Το προοίμιο που ακολουθεί χρησιμοποιείται στις Λειτουργίες που είτε δεν Θεέ παντοδύναμε και αιώνιε, Δι αυτού ευδόκησες να αποκαταστήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή ΜΑΘΗΜΑ 6 Ο ΠΟΙΗΣΩΜΕΝ ΑΝΘΡΩΠΟΝ... Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, κατά τη διδασκαλία του Χριστιανισμού, από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. Στη συνέχεια,

Διαβάστε περισσότερα

5 Μαρτίου Το μυστήριο της ζωής. Θρησκεία / Θεολογία. Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979)

5 Μαρτίου Το μυστήριο της ζωής. Θρησκεία / Θεολογία. Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979) 5 Μαρτίου 2019 Το μυστήριο της ζωής Θρησκεία / Θεολογία Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979) Η ζωή πάνω στη γη έλκει την καταγωγή της από τον ουρανό η ζωή του ανθρώπου έλκει την καταγωγή της από τον Θεό. Τα

Διαβάστε περισσότερα

Η Παύλεια Θεολογία. Σωτηριολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας

Η Παύλεια Θεολογία. Σωτηριολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Σωτηριολογία Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Το Μυστήριο του αγίου Βαπτίσματος

Το Μυστήριο του αγίου Βαπτίσματος Το Μυστήριο του αγίου Βαπτίσματος ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Το άγιο Βάπτισμα είναι το πρώτο Μυστήριο της Εκκλησίας, διά του οποίου ο άνθρωπος αναγεννάται στην αιώνια ζωή, γίνεται μέλος του σώματος του σταυρωμένου και

Διαβάστε περισσότερα

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας ΜΑΘΗΜΑ 7 Ο Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας σύμφωνα με τη χρονική σειρά που πραγματοποιήθηκαν: 1. Προαναγγελία του Μεσσία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΕΛΙΑ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ Ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης σε ποίημά του λέει: Αν αποσυνδέσεις την Ελλάδα, θα βρεις ότι αποτελείται από μια ελιά, ένα αμπέλι και ένα καράβι, που σημαίνει, ότι

Διαβάστε περισσότερα

Η Παύλεια Θεολογία. Πνευματολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία

Η Παύλεια Θεολογία. Πνευματολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Πνευματολογία Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Παρασκευή Βέργου ΠΕ01. Μαρία Λυράκη ΠΕ01 ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ

Επιμέλεια: Παρασκευή Βέργου ΠΕ01. Μαρία Λυράκη ΠΕ01 ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΛΑΤΡΕΙΑ Επιμέλεια: Παρασκευή Βέργου ΠΕ01 Μαρία Λυράκη ΠΕ01 ΕΚΚΛΗΣΙΑ 1. Κυρίως προσωπική άποψη και στοιχεία από το κείμενο. Επίσης από το μάθημα 15 το 2 από την υποενότητα β, σελ.83 και 85. 2. Προσωπική άποψη.

Διαβάστε περισσότερα

Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ.ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ.

Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ.ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ. 29/2, Τετάρτη των Τεφρών. Αρχή της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Η Θεία Λειτουργία στις 19.00 στον Ιερό Καθολικό Μητροπολιτικό Ναό (Ντόμο) με την επίθεση της τέφρας. ΟΛΗ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ναούς β. να τους συγχωρήσει τις αμαρτίες τους β. που κάθισαν οι μαθητές του Χριστού στο Μυστικό Δείπνο β. τη θυσία του Χριστού

ναούς β. να τους συγχωρήσει τις αμαρτίες τους β. που κάθισαν οι μαθητές του Χριστού στο Μυστικό Δείπνο β. τη θυσία του Χριστού Ε ΕΡΩΤΗΜ ΕΠΙΛΟΗ 1 ΕΠΙΛΟΗ 2 ΕΠΙΛΟΗ ΕΠΙΛΟΗ 4 ΣΩΣΤΟ β. λόγω των διωγμών και της Οι πρώτοι χριστιανοί δεν έκτιζαν ναούς. α. επειδή δεν διέθεταν τους πεποίθησης ότι ο Θεός δεν γ. αποκλειστικά και μόνο κατάλληλους

Διαβάστε περισσότερα

Η Υπαπαντή του Χριστού

Η Υπαπαντή του Χριστού 2 Φεβρουαρίου 2017 Η Υπαπαντή του Χριστού Θρησκεία / Εορταστικοί λόγοι Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος Bloom ( ) Νυν απολύεις τον δούλόν σου, δέσποτα, κατά το ρήμα σου εν ειρήνη ότι είδον οι οφθαλμοί μου

Διαβάστε περισσότερα

-16 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

-16 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ -16 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Θέμα: Η Ανάσταση Του Χριστού (κεφ.11) Σχολείο:Περιφερειακό Λύκειο Αγίου Χαραλάμπους, Έμπα Τάξη:Α Λυκείου Καθηγητής:Νικόλαος Καραμπάς Π.Μ.Π.: 16951 Α Σκοπός: Να αντιληφθούν οι μαθητές,

Διαβάστε περισσότερα

Σε παρακαλούμε, λοιπόν, Κύριε: το ίδιο Πανάγιο Πνεύμα ας ευδοκήσει να αγιάσει τα δώρα αυτά, 118. Ενώνει τα χέρια, τα επιθέτει στα Δώρα και λέει:

Σε παρακαλούμε, λοιπόν, Κύριε: το ίδιο Πανάγιο Πνεύμα ας ευδοκήσει να αγιάσει τα δώρα αυτά, 118. Ενώνει τα χέρια, τα επιθέτει στα Δώρα και λέει: ΤΕΤΑΡΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 116. Το προοίμιο της παρακάτω Ευχαριστιακής ευχής δεν επιτρέπεται να αντικατασταθεί με άλλο, διότι συνολικά παρουσιάζει σε περίληψη την ιστορία της σωτηρίας μας. Ο Κύριος να είναι μαζί

Διαβάστε περισσότερα

Φανερωμένη Η εορτή της Παναγίας Φανερωμένης μας συγκεντρώνει και μας φέρνει σήμερα εδώ. Σήμερα εορτάζει η Παναγία, η μητέρα μας, η Ελπίδα

Φανερωμένη Η εορτή της Παναγίας Φανερωμένης μας συγκεντρώνει και μας φέρνει σήμερα εδώ. Σήμερα εορτάζει η Παναγία, η μητέρα μας, η Ελπίδα Φανερωμένη 2017.09.24 Η εορτή της Παναγίας Φανερωμένης μας συγκεντρώνει και μας φέρνει σήμερα εδώ. Σήμερα εορτάζει η Παναγία, η μητέρα μας, η Ελπίδα μας και εμείς οι χριστιανοί της Σύρου, αλλά και ευλαβείς

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ!

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ! ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ! (There is only one God) Πού μπορείς να πάς ώστε να απομακρυνθείς από το Θεό; Ο Θεός γεμίζει κάθετόπο και χρόνο. Δεν υπάρχει τόπος χωρίς να είναι εκεί ο Θεός. Ο Θεός μίλησε μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΣ

ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΣ Dies Domini ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΔΕΛΤΙΟ της Ποιμαντικής Ενότητας της Καθολικής Μητροπόλεως Νάξου Αρ. 30 5-19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ & ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΣ Προσφιλείς

Διαβάστε περισσότερα

«Λέγοντας ναι στο Θεό και στην Ορθόδοξη Οικογένεια» Ομιλία του π. Χαραλάμπου Τζιντή. 7 Iουλιου 2015. St. Catharine s, Ontario

«Λέγοντας ναι στο Θεό και στην Ορθόδοξη Οικογένεια» Ομιλία του π. Χαραλάμπου Τζιντή. 7 Iουλιου 2015. St. Catharine s, Ontario «Λέγοντας ναι στο Θεό και στην Ορθόδοξη Οικογένεια» Ομιλία του π. Χαραλάμπου Τζιντή ΚΛΗΡΙΚΟΛΑΪΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΤΟΡΟΝΤΟ 7 Iουλιου 2015 St. Catharine s, Ontario Στο μυστήριο του ιερού Βαπτίσματος,

Διαβάστε περισσότερα

Αποστολή Ιερουσαλήμ: Από εδώ ο Ιησούς ξεκίνησε την πορεία του για την είσοδό του στην Ιερουσαλήμ. (δείτε το βίντεο)

Αποστολή Ιερουσαλήμ: Από εδώ ο Ιησούς ξεκίνησε την πορεία του για την είσοδό του στην Ιερουσαλήμ. (δείτε το βίντεο) 21/04/2019 Αποστολή Ιερουσαλήμ: Από εδώ ο Ιησούς ξεκίνησε την πορεία του για την είσοδό του στην Ιερουσαλήμ. (δείτε το βίντεο) / Επιρότητα Από την Βηθφαγή ένα χωριό κοντά στο Όρος των Ελαιών ο Χριστός

Διαβάστε περισσότερα

1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16) Βαθ. 1,0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12)

1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16) Βαθ. 1,0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12) ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΤΑΞΗ: Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ Α ΟΜΑΔΑ: 1 1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16),0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12),0 3. Ποιοι είναι οι μαθητές του

Διαβάστε περισσότερα

Πρόλογος Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος Τοις εντευξομένοις 11 Σύντομη Εισαγωγή στον Ψαλτήρα 15 Η Ένταξη των Ψαλμικών Αναγνωσμάτων στη

Πρόλογος Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος Τοις εντευξομένοις 11 Σύντομη Εισαγωγή στον Ψαλτήρα 15 Η Ένταξη των Ψαλμικών Αναγνωσμάτων στη Πρόλογος Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος Τοις εντευξομένοις 11 Σύντομη Εισαγωγή στον Ψαλτήρα 15 Η Ένταξη των Ψαλμικών Αναγνωσμάτων στη Λατρεία της Εκκλησίας 23 Βραχυγραφίες 29 ΚΑΘΙΣΜΑ A' [Ψαλμοί

Διαβάστε περισσότερα

Η πορεία προς την Ανάσταση...

Η πορεία προς την Ανάσταση... Η νύχτα της Ανάστασης Τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου χτυπούν χαρούμενα οι καμπάνες. Οι χριστιανοί φορούν τα γιορτινά τους και πηγαίνουν στην εκκλησία για να γιορτάσουν την Ανάσταση του Χριστού. Στα

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. 1. Ο χώρος τέλεσης

Διαβάστε περισσότερα

Lekce 23 Společenské kontakty svatba, křest v Řecku Κοινωνικές επαφές γάμος, βαφτίσια

Lekce 23 Společenské kontakty svatba, křest v Řecku Κοινωνικές επαφές γάμος, βαφτίσια Lekce 23 Společenské kontakty svatba, křest v Řecku Κοινωνικές επαφές γάμος, βαφτίσια Γάμος Η Ελλάδα είναι μια χώρα πλούσια σε παραδόσεις και έθιμα. Παρόλα αυτά, η γαμήλια τελετή παραμένει ίδια στο μεγαλύτερο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ Ενότητα 7: ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

Αντιστοιχήστε ένα γράμμα της πρώτης στήλης με έναν αριθμό της δεύτερης στήλης (στη δεύτερη στήλη δύο επιλογές περισσεύουν).

Αντιστοιχήστε ένα γράμμα της πρώτης στήλης με έναν αριθμό της δεύτερης στήλης (στη δεύτερη στήλη δύο επιλογές περισσεύουν). ΜΑΘΗΜΑ 25 Ο ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ Αντιστοιχήστε ένα γράμμα της πρώτης στήλης με έναν αριθμό της δεύτερης στήλης (στη δεύτερη στήλη δύο επιλογές περισσεύουν). ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β α. «Κατ οίκον εκκλησία» 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ Οι ερωτήσεις προέρχονται από την τράπεζα των χιλιάδων θεμάτων του γνωστικού αντικειμένου των θεολόγων που επιμελήθηκε η εξειδικευμένη ομάδα εισηγητών των Πανεπιστημιακών Φροντιστηρίων

Διαβάστε περισσότερα

«Προσκυνοῦμεν σου τά πάθη Χριστέ» Οδοιπορικό στη Μεγάλη Εβδομάδα. Διδ. Εν. 10

«Προσκυνοῦμεν σου τά πάθη Χριστέ» Οδοιπορικό στη Μεγάλη Εβδομάδα. Διδ. Εν. 10 «Προσκυνοῦμεν σου τά πάθη Χριστέ» Οδοιπορικό στη Μεγάλη Εβδομάδα Διδ. Εν. 10 α) Οι ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας Μεγάλη Εβδομάδα: επειδή γιορτάζουμε μεγάλα (σπουδαία) γεγονότα Από την Κυριακή των Βαΐων

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ:

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: Η ΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ: Η Αικατερίνη είχε κάλλος και ομορφιά ασύγκριτη. Η μητέρα της και οι συγγενείς της την πίεζαν συνεχώς να παντρευτεί, για να μην φύγουν από τα χέρια τους

Διαβάστε περισσότερα

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ.

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Διαπιστώσεις Α. Δεν εντοπίζονται άμεσοι φιλολογικοί δεσμοί με τους

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι αυτό που καθιστά την ορθοδοξία μοναδική;. Παρακάτω καταγράφεται η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα.

Τι είναι αυτό που καθιστά την ορθοδοξία μοναδική;. Παρακάτω καταγράφεται η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα. ixthis.gr Πηγή του θέματος : http://www.ixthis.gr/show-content.phpconid=475 2011-02-11. - 14:07 pm. Τίτλος θέματος Τι είναι αυτό που καθιστά την ορθοδοξία μοναδική;. Πληροφορίες θέματος Το θέμα αυτό έχει

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία μαθημάτων του Γενικού και του Εσπερινού Γενικού Λυκείου

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία μαθημάτων του Γενικού και του Εσπερινού Γενικού Λυκείου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ----- Βαθμός Ασφαλείας: Να διατηρηθεί μέχρι: Βαθ. Προτεραιότητας:

Διαβάστε περισσότερα

Προτεινόμενα κείμενα για προσκλητήρια

Προτεινόμενα κείμενα για προσκλητήρια Προτεινόμενα κείμενα για προσκλητήρια ΓΑΜΟΥ 100 Σας προσκαλούμε στο γάμο μας που θα γίνει το & ώρα Θα χαρούμε πολύ να είστε μαζί μας. 101 Η παρουσία σας και οι ευχές σας θα μας δώσουν χαρά στην ομορφότερη

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ 2014 Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή «Αυτός σήκωσε τις αμαρτίες μας με το ίδιο Του το σώμα στο σταυρό, για να πεθάνουμε κι εμείς ως προς την αμαρτία και να

Διαβάστε περισσότερα

Μικρό Νηστειοδρόμιο - Οι νηστείες της Εκκλησίας μας

Μικρό Νηστειοδρόμιο - Οι νηστείες της Εκκλησίας μας Μικρό Νηστειοδρόμιο - Οι νηστείες της Εκκλησίας μας 1. Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή: Αρχίζει την Καθαρά Δευτέρα και τελειώνει την Κυριακή της Αναστάσεως. Είναι η πιο αυστηρή νηστεία όλου του χρόνου (λάδι καταλύουμε

Διαβάστε περισσότερα

Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού)

Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού) 1 Ιουνίου 2019 Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού) Θρησκεία / Ιερός Άμβων Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς «Και τον ρώτησαν οι μαθητές του: Διδάσκαλε, ποιος αμάρτησε, αυτός ή οι γονείς του, για να γεννηθεί τυφλός;»

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Ναυπάκτου: «Ο Ευρίπου Βασίλειος ήταν το καύχημα αυτής της πόλεως».

Μητρ. Ναυπάκτου: «Ο Ευρίπου Βασίλειος ήταν το καύχημα αυτής της πόλεως». 23/12/2018 Μητρ. Ναυπάκτου: «Ο Ευρίπου Βασίλειος ήταν το καύχημα αυτής της πόλεως». Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Στον Ιερό Ναό Αγίου Χριστοφόρου, πολιούχου Αγρινίου, τελέσθηκε

Διαβάστε περισσότερα

β. έχει κατοχυρωμένο το απόρρητο και από την Εκκλησία και από την Πολιτεία

β. έχει κατοχυρωμένο το απόρρητο και από την Εκκλησία και από την Πολιτεία ΜΑΘΗΜΑ 24 Ο ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία

Διαβάστε περισσότερα

Η Προκήρυξη. Υπάρχει ένα Νέο Μήνυμα του Θεού στον Κόσμο. Προέρχεται από τον Δημιουργό όλης της ζωής.

Η Προκήρυξη. Υπάρχει ένα Νέο Μήνυμα του Θεού στον Κόσμο. Προέρχεται από τον Δημιουργό όλης της ζωής. Η Προκήρυξη Όπως αποκαλύφτηκε στον Μάρσαλ Βιάν Σάμμερς στης 15 Φεβρουαρίου 2007 στο Μπόλντερ, Κολοράντο, ΗΠΑ Υπάρχει ένα Νέο Μήνυμα του Θεού στον Κόσμο. Προέρχεται από τον Δημιουργό όλης της ζωής. Έχει

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Καλαβρύτων: «Οι δοκιμασίες είναι «επισκέψεις» του Κυρίου»

Μητρ. Καλαβρύτων: «Οι δοκιμασίες είναι «επισκέψεις» του Κυρίου» 25/03/2019 Μητρ. Καλαβρύτων: «Οι δοκιμασίες είναι «επισκέψεις» του Κυρίου» Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Με τη συμμετοχή εκατοντάδων ευσεβών πιστών τελέστηκε το απόγευμα της Κυριακής

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ. Ενότητα 18: ΤΑ ΔΟΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΩΣ ΔΕΙΚΤΕΣ ΖΩΗΣ. ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ. Ενότητα 18: ΤΑ ΔΟΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΩΣ ΔΕΙΚΤΕΣ ΖΩΗΣ. ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΗΘΙΚΗ Ενότητα 18: ΤΑ ΔΟΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΩΣ ΔΕΙΚΤΕΣ ΖΩΗΣ ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Τμήμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

1) Μες τους κάμπους τ αγγελούδια ύμνους ουράνιους σκορπούν κι από τα γλυκά τραγούδια όλα τριγύρω αχολογούν. Gloria in excelsis Deo!

1) Μες τους κάμπους τ αγγελούδια ύμνους ουράνιους σκορπούν κι από τα γλυκά τραγούδια όλα τριγύρω αχολογούν. Gloria in excelsis Deo! Σε παρακαλούμε, Κύριε, χάρη στη μεσιτεία της Αειπαρθένου Θεοτόκου Μαρίας και του Αγίου Ιωσήφ, να διατηρείς σταθερά τις οικογένειές μας στην αγάπη και στην ειρήνη σου. Από αγνή Παρθένο, μια νύχτα μυστική

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική

Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική 28/12/2018 Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Δημητριάδος και Αλμυρού Σκέψεις στην ανατολή του νέου χρόνου Σκέψεις καρδιάς κατέθεσε ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος

Διαβάστε περισσότερα

"Η φανέρωσις των λόγων σον φωτίζει συνετίζει τους απλούς." (Ψαλμοί ριθ:13

Η φανέρωσις των λόγων σον φωτίζει συνετίζει τους απλούς. (Ψαλμοί ριθ:13 Into His Marvelous Light "Η φανέρωσις των λόγων σον φωτίζει συνετίζει τους απλούς." (Ψαλμοί ριθ:13 1 Η Προετοιμασία Η παρακάτω βιβλική μελέτη δημιουργήθηκε για να εξηγήσει το σχέδιο της σωτήριας σε ένα

Διαβάστε περισσότερα

Μαθημα 3. ο Χριστος εγκαινιαζει την αληθινη Λατρεια

Μαθημα 3. ο Χριστος εγκαινιαζει την αληθινη Λατρεια Μαθημα 3. ο Χριστος εγκαινιαζει την αληθινη Λατρεια ΣΤΟΧΟΙ: Οι μαθητές να 1. Να διακρίνουν την πραγματική, πνευματική λατρεία από την τυπική, εξωτερική, και να επιχειρηματολογούν. 2. Να ερμηνεύουν τα κύρια

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: Ο Άγιος Πέτρος μετανοών (1600) «Αυτός σήκωσε τις αμαρτίες μας με το ίδιο Του το σώμα στο σταυρό, για

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΚΟΛΑΣΗ ΑΣΚΗΣΗ - ΣΩΤΗΡΙ

ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΚΟΛΑΣΗ ΑΣΚΗΣΗ - ΣΩΤΗΡΙ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΚΟΛΑΣΗ ΑΣΚΗΣΗ - ΣΩΤΗΡΙ Στα κυριότερα θρησκεύματ 15 ο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης Διερευνητική Εργασία της Β Λυκείου ΓΕΝΙΚ Α Χριστιανισμός, ονομάζεται το θρησκευτικό σύστημα πίστης, το οποίο αναγνωρίζει

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o)

Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o) 31 Ιανουαρίου 2015 Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o) / Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός ( 2009) Αν και το πρόβλημα του καλού και του κακού είναι το πιο δύσκολο και βασανιστικό για την ανθρώπινη ζωή και συνείδηση,

Διαβάστε περισσότερα

Λίγα λόγια για την προσευχή με το κομποσχοίνι.

Λίγα λόγια για την προσευχή με το κομποσχοίνι. Λίγα λόγια για την προσευχή με το κομποσχοίνι. Το κομποσχοίνι είναι φτιαγμένο για να κάνουμε προσευχή. Δεν είναι διακοσμητικό, ούτε κάτι μαγικό. Είναι όπλο ιερό, μας υπενθυμίζει την προσευχή την οποία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (Mατθαίος-Μάρκος-Λουκάς)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (Mατθαίος-Μάρκος-Λουκάς) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (Mατθαίος-Μάρκος-Λουκάς) Από τον 2ο αιώνα και εξής η λέξη ευαγγέλιο δηλώνει: τα βιβλία εκείνα της Καινής Διαθήκης που περιέχουν και αφηγούνται το γεγονός της

Διαβάστε περισσότερα

Μόνο ένα παράδειγμα από το μάθ. 21 (παράλυτος):

Μόνο ένα παράδειγμα από το μάθ. 21 (παράλυτος): ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ διδ. ενοτ.. 20-2424 1. Ποια στοιχεία του κειμένου "Τι είναι και τι σημαίνουν τα θαύματα του Χριστού" (μάθ.20, Ερμ. 3) συναντήσαμε σε όλες τις διηγήσεις για τα θαύματα αυτού του κεφαλαίου;

Διαβάστε περισσότερα

Αγάπη: όχι ευκαιρία για καλή πράξη, αλλά

Αγάπη: όχι ευκαιρία για καλή πράξη, αλλά Αγάπη: όχι ευκαιρία για καλή πράξη, αλλά π. Αλέξανδρου Σμέμαν Η επόμενη Κυριακή ονομάζεται Κυριακή της Απόκρεω γιατί στη διάρκεια της εβδομάδας που ακολουθεί αρχίζει μια περιορισμένη νηστεία αποχή κρέατος»

Διαβάστε περισσότερα

3. Ο Χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία

3. Ο Χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία 16 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3. Ο Χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία α) Ο Χριστός σεβάστηκε και τήρησε την ιουδαϊκή λατρεία Ο Κύριος ως άνθρωπος γεννήθηκε στην Ιουδαία. Έζησε, δίδαξε και θαυματούργησε, πέθανε και

Διαβάστε περισσότερα

Ιουδαϊσµός. α) Παρουσίαση θρησκείας:

Ιουδαϊσµός. α) Παρουσίαση θρησκείας: Ιουδαϊσµός α) Παρουσίαση θρησκείας: Ο Ιουδαϊσµός είναι η παραδοσιακή θρησκεία των Εβραίων. Σύµφωνα µε τον ορθόδοξο Ιουδαϊσµό και τους βαθιά θρησκευόµενους Εβραίους, ο βιβλικός πατριάρχης Αβραάµ ήταν ο

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Χειμερινό Εξάμηνο Μάθημα: Σχολική Πρακτική, Επίπεδο ΙΙΙ, Υπεύθυνος Διδάσκων: Υπεύθυνη Εκπ/κός:

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Χειμερινό Εξάμηνο Μάθημα: Σχολική Πρακτική, Επίπεδο ΙΙΙ, Υπεύθυνος Διδάσκων: Υπεύθυνη Εκπ/κός: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Χειμερινό Εξάμηνο 2009-2010 Μάθημα: Σχολική Πρακτική, Επίπεδο ΙΙΙ, Υπεύθυνος Διδάσκων: Υπεύθυνη Εκπ/κός: Φοιτητής/ρια:.. Μάθημα: ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Σχολείο:11 ο Δημοτικό Τάξη: Γ Διδακτική

Διαβάστε περισσότερα

β. χαρακτηρίζεται ως ευχαριστία και δοξολογία προς τον Θεό β. λόγω των διωγμών και της πεποίθησης ότι ο Θεός δεν κατοικεί σε χειροποίητους ναούς

β. χαρακτηρίζεται ως ευχαριστία και δοξολογία προς τον Θεό β. λόγω των διωγμών και της πεποίθησης ότι ο Θεός δεν κατοικεί σε χειροποίητους ναούς Ε ΕΡΩΤΗΜ ΕΠΙΛΟΗ 1 ΕΠΙΛΟΗ 2 ΕΠΙΛΟΗ ΕΠΙΛΟΗ 4 ΣΩΣΤΟ Η χριστιανική λατρεία. α. είναι έκφραση φόβου απέναντι στο θέλημα του Θεού β. χαρακτηρίζεται ως ευχαριστία και δοξολογία γ. συνεχίζει την παρακοή των πρωτοπλάστων

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ (Ματθ. 4, 12-17)

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ (Ματθ. 4, 12-17) ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ (Ματθ. 4, 12-17) ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ (Διασκευή ομιλίας στους Κωστακιούς, στις 14/1/2007) 1. Είμαστε ψυχικά κοντά Του; Πανηγυρίσαμε και γιορτάσαμε τη μεγάλη εορτή των Θεοφανείων.

Διαβάστε περισσότερα

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ (Ιω. 9, 1-38)

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ (Ιω. 9, 1-38) Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΓΕΝΕΤΗΣ ΤΥΦΛΟΥ (Ιω. 9, 1-38) ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ (Διασκευή ομιλίας στον Γυμνότοπο την 1/6/2003) 1. Το δράμα του σκοταδιού Σήμερα το Ευαγγέλιο μας μίλησε για έναν «τυφλό εκ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (ΑΣΩΤΟΥ ΥΙΟΥ)

ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (ΑΣΩΤΟΥ ΥΙΟΥ) ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ Η θρησκεία αυτή έχει θεμέλιο τον Ιησού Χριστό και σήμερα αποτελεί διαδεδομένη θρησκεία σε όλο τον κόσμο με δισεκατομμύρια πιστούς. Βασισμένη στα διδάγματα και στις παραβολές

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΙΕΡΟΣΥΝΗΣ. Επιμέλεια: Αναστασία Τσουμενή Ιερός Ναός Αγίου Τρύφωνα - Καματερό

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΙΕΡΟΣΥΝΗΣ. Επιμέλεια: Αναστασία Τσουμενή Ιερός Ναός Αγίου Τρύφωνα - Καματερό ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΙΕΡΟΣΥΝΗΣ Επιμέλεια: Αναστασία Τσουμενή Ιερός Ναός Αγίου Τρύφωνα - Καματερό Ο Χριστός ως Μέγας Αρχιερεύς και ως καλός ποιμένας ήρθε στον κόσμο για να οδηγήσει τα πρόβατά Του στην αληθινή

Διαβάστε περισσότερα

Η Ορθοδοξία ως βίωμα προσωπικής συναντήσεως με τον Χριστό

Η Ορθοδοξία ως βίωμα προσωπικής συναντήσεως με τον Χριστό 17 Μαρτίου 2019 Η Ορθοδοξία ως βίωμα προσωπικής συναντήσεως με τον Χριστό Θρησκεία / Ιερός Άμβων Ιωάννης Καραβιδόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Ερμηνείας της Καινής Διαθήκης, Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Η ιστορία

Διαβάστε περισσότερα

Ντοκουμέντο: Ο Αρχιεπ. Αμερικής στον Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας. Δηλώνει στήριξη στα Μοναστήρια και ευγνωμοσύνη στον Γέροντα (ηχητικό)

Ντοκουμέντο: Ο Αρχιεπ. Αμερικής στον Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας. Δηλώνει στήριξη στα Μοναστήρια και ευγνωμοσύνη στον Γέροντα (ηχητικό) 13/08/2019 Ντοκουμέντο: Ο Αρχιεπ. Αμερικής στον Γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας. Δηλώνει στήριξη στα Μοναστήρια και ευγνωμοσύνη στον Γέροντα (ηχητικό) Οικουμενικό Πατριαρχείο / Αρχιεπισκοπή Αμερικής / Επικαιρότητα

Διαβάστε περισσότερα

Η Παύλεια Θεολογία. Εκκλησιολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία

Η Παύλεια Θεολογία. Εκκλησιολογία. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Εκκλησιολογία Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΗπαρουσίατουΘεούστην ανθρώπινηιστορία. Διδ. Εν. 7

ΗπαρουσίατουΘεούστην ανθρώπινηιστορία. Διδ. Εν. 7 ΗπαρουσίατουΘεούστην ανθρώπινηιστορία Διδ. Εν. 7 Γιατηνπορείατου προςτο «καθ ὁμοίωσιν», τηθέωση, οάνθρωποςέλαβε «εντολές», προκειμένουνα κάνεικαλήχρήση τηςελευθερίας βουλήσεως Στην πορεία του επέλεξε

Διαβάστε περισσότερα

Αλλά και για άλλο λόγο γίνεται ο επανεορτασμός μιας εορτής, δηλαδή η απόδοσή της. Για ν απολαύσουμε ακόμα μια φορά την ομορφιά της γιορτής.

Αλλά και για άλλο λόγο γίνεται ο επανεορτασμός μιας εορτής, δηλαδή η απόδοσή της. Για ν απολαύσουμε ακόμα μια φορά την ομορφιά της γιορτής. 16 Μαΐου 2018 Απόδοση του Πάσχα Θρησκεία / Εορταστικοί λόγοι Αρχιμανδρίτης Δανιήλ Αεράκης Η Ανάσταση συνεχίζεται! Αυτό δείχνει και η γιορτή της Αποδόσεως του Πάσχα. Τα ίδια γράμματα της νύχτας της Αναστάσεως,

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ήταν γύρω στον 11 ου αι. στα χρόνια του Αλέξιου Κομνηνού όταν στην Κωνσταντινούπολη ξέσπασε με νέα διαμάχη. Άνθρωποι των γραμμάτων και μη,

Διαβάστε περισσότερα

-18 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

-18 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ -18 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Θέμα: Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος (κεφ.14) Σχολείο:Περιφερειακό Λύκειο Αγίου Χαραλάμπους, Έμπα Τάξη:Α Λυκείου Καθηγητής:Νικόλαος Καραμπάς

Διαβάστε περισσότερα