12 ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΑΘΟ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "12 ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΑΘΟ"

Transcript

1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αντικείμενο της μελέτης αυτής είναι η δικαιολόγηση της σκοπιάς της δικαιοσύνης στο έργο του Rawls. Θα επιχειρηθεί η ανασυγκρότηση και κριτική εξέταση των βασικών στρατηγικών δικαιολόγησης που αξιοποιεί ο Rawls για να απαντήσει στο ερώτημα «γιατί να είμαστε δίκαιοι;». Ο Rawls διακρίνει τρεις οπτικές γωνίες: εμάς που στοχαζόμαστε περί της δίκαιης κοινωνίας, τα συμβαλλόμενα μέρη εντός της πρωταρχικής θέσης που καλούνται να επιλέξουν αρχές δικαιοσύνης και τους πολίτες-μέλη της δίκαιης-εύτακτης κοινωνίας η βασική δομή της οποίας ρυθμίζεται από τις επιλεγόμενες αρχές δικαιοσύνης (KCMT 320-1). Θα μας απασχολήσει το ερώτημα της δικαιολόγησης της σκοπιάς της δικαιοσύνης από την πρώτη οπτική γωνία και την τρίτη, και δεν θα ασχοληθούμε ιδιαίτερα με τους συλλογισμούς των συμβαλλόμενων μερών εντός της πρωταρχικής θέσης. Οι λόγοι δικαιολόγησης της σκοπιάς της δικαιοσύνης που θα εξετάσουμε στο έργο του Rawls προϋποθέτουν ότι ήδη διαθέτουμε αίσθημα δικαιοσύνης αλλά ταυτόχρονα ενδιαφερόμαστε και για το αγαθό μας ή τα υλικά και τα ιδεατά συμφέροντά μας, και πολλές φορές αυτό που επιτάσσει το δίκαιο συγκρούεται με ό,τι υπαγορεύει το συμφέρον μας. Η σύγκρουση αυτή ενδέχεται να οδηγήσει τα ανθρώπινα υποκείμενα να εξετάσουν κριτικά το αίσθημα δικαιοσύνης τους για να ανακαλύψουν από πού αντλεί την εγκυρότητα και τη δεσμευτικότητά του. Το ερώτημα, λοιπόν, αφορά την απόδοση προτεραιότητας στο αίσθημα δικαιοσύνης έναντι των άλλων μεροληπτικών σκοπιών που καθορίζονται από τα ιστορικά διαμορφωμένα συμφέροντά μας. Για τον Rawls η δικαιοσύνη ως ακριβοδικία δεν απαιτεί από τα πρόσωπα την αλτρουιστική αυτοθυσία τους προς όφελος του γενικού καλού: «η θεωρία του ορθού και της δικαιοσύ-

2 12 ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΑΘΟ νης θεμελιώνεται στην έννοια της αμοιβαιότητας (reciprocity) που συμφιλιώνει τις οπτικές γωνίες του εαυτού και των άλλων ως ίσων ηθικών προσώπων. Η συνέπεια της αμοιβαιότητας είναι ότι η ηθική σκέψη και το ηθικό αίσθημα διακρίνονται από τη συνύπαρξη και των δύο οπτικών γωνιών, συνήθως σε περίπου ίδιο βαθμό. Ούτε το ενδιαφέρον για τους άλλους ούτε το ενδιαφέρον για τον εαυτό μας έχει προτεραιότητα, επειδή είμαστε όλοι ίσοι» (ΘΔ 424/552). Ωστόσο, η αμοιβαιότητα που επιτυγχάνεται αρχικά εντός της πρωταρχικής θέσης και κατόπιν στην εύτακτη κοινωνία προϋποθέτει την αποστασιοποίηση και τη βούληση κριτικού ελέγχου των δεδομένων μεροληπτικών συμφερόντων μας υπό το πρίσμα του ίσου ενδιαφέροντος για όλους. Σε καμία περίπτωση η αμοιβαιότητα δεν σημαίνει ότι θα επιτευχθεί οπωσδήποτε η ικανοποίηση αυτών των υπαρχόντων, ιστορικά διαμορφωμένων συμφερόντων, όπως επίσης δεν σημαίνει ότι αυτά θα αποτελέσουν το κριτήριο επιλογής των αρχών δικαιοσύνης. Η αμοιβαιότητα θα κατακτηθεί εντός ενός κανονιστικού πλαισίου που αποδίδει προτεραιότητα στις αξιώσεις του ορθού και χαράσσει τα όρια της δικαιοσύνης εντός των οποίων μπορούμε να διατυπώσουμε τις αξιώσεις μας και να επιδιώξουμε τα σχέδια ζωής μας. Το ζήτημα δικαιολόγησης της σκοπιάς της δικαιοσύνης προβάλει κατά τρόπο επιτακτικό ακριβώς επειδή η υιοθέτησή της, υπό τη μορφή της πρωταρχικής θέσης ελευθερίας, ισότητας και αμεροληψίας, θα προκαλέσει πιθανότατα σημαντικές συνέπειες και θα έχει υψηλό κόστος όσον αφορά τα υφιστάμενα συμφέροντα των πολιτών των δημοκρατικών-φιλελεύθερων κοινωνιών που χαρακτηρίζονται από βαθιές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές ανισότητες. Για τους περισσότερο ευνοημένους η βούλησή τους να υιοθετήσουν τη σκοπιά της δικαιοσύνης θα σημαίνει ότι είναι πρόθυμοι να εξετάσουν κριτικά αυτά τα ιστορικά δεδομένα προνόμια και τις συναφείς αντιλήψεις περί αγαθού και ορθού που επιχειρούν να τα νομιμοποιήσουν, και εάν χρειαστεί να τα εγκαταλείψουν ταυτόχρονα οι εξισωτικές αρχές που θα επιλεγούν στην πρωταρχική θέση θα προκαλέσουν σοβαρή ζημία στα προνόμια που απολαμβάνουν. Οι λιγότερο ευνοημένοι θα βελτιώσουν τη θέση τους στην εύτακτη κοι-

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 13 νωνία σύμφωνα με ό,τι επιτάσσουν οι αρχές δικαιοσύνης αλλά και για αυτούς η υιοθέτηση μιας αμερόληπτης σκοπιάς θα έχει ως αναγκαία συνθήκη τον κριτικό έλεγχο των συμφερόντων και των επιλογών τους και ίσως την εγκατάλειψη εναλλακτικών ατομικών στρατηγικών βελτίωσης της κοινωνικής θέσης τους, συλλογικών στρατηγικών καλυτέρευσης του βιοτικού επιπέδου τους με αντάλλαγμα τον περιορισμό των ελευθεριών τους, μίας πολιτικής στάσης απάθειας κ.τ.λ. 1 Από αυτή την άποψη, η σκοπιά της δικαιοσύνης δεν ταυτίζεται κατά τρόπο «φυσικό», «αυτονόητο» ή «ιστορικά προκαθορισμένο» με τα ιστορικά διαμορφωμένα συμφέροντα των κοινωνικών τάξεων των φιλελεύθερων-δημοκρατικών κοινωνιών. Ωστόσο για τον Rawls το εν λόγω ερώτημα δεν προκύπτει μόνο τώρα, στις κοινωνίες μας που καλούνται να οργανώσουν τη συλλογική ζωή τους στη βάση των καλύτερων ερμηνειών των αξιών της ελευθερίας, της ισότητας και της αλληλεγγύης αλλά μπορεί να ανακύψει και στη δίκαιη-εύτακτη κοινωνία της δικαιοσύνης ως ακριβοδικίας. Ενώ οι πολίτες αυτής της κοινωνίας ασπάζονται την ίδια αντίληψη δικαιοσύνης και εκτιμούν ότι οι θεσμοί της κοινωνίας τους οργανώνονται και λειτουργούν σύμφωνα με τις αρχές δικαιοσύνης, είναι πιθανό να επιχειρήσουν να αρνηθούν την προτεραιότητα του δικαίου έναντι του αγαθού τους και να προτάξουν τη σκοπιά του ιδίου συμφέροντος ως ρυθμιστική των σχεδίων ζωής τους. Το ενδεχόμενο αυτό θα θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα της εύτακτης κοινωνίας και από τη δική μας σκοπιά θα καταστήσει το ιδεώδες της λιγότερο ελκυστικό γιατί θα σχηματίσουμε την εντύπωση ότι αποτελεί μία εξαιρετικά εύθραυστη και ευάλωτη μορφή κοινωνικής ζωής με περιορισμένες προοπτικές βιωσιμότητας. Απαιτείται λοιπόν να μελετηθούν οι λόγοι που μπορεί να διαθέτουν τα μέλη της εύτακτης κοινωνίας για να αποδώσουν στο αίσθημα δικαιοσύνης τους πρωτεύοντα ρόλο στη ζωή τους και να στηρίξουν με τις πράξεις και τις αντιλήψεις τους τούς θεσμούς της εύτακτης κοινωνίας. 1. Πρβλ. Nagel (1991) 16, 18. Βλ. και τις παρατηρήσεις για την αναγκαιότητα και τα χαρακτηριστικά ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου στο Ψυχοπαίδης (2005) 537.

4 14 ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΑΘΟ Σκοπός των επιχειρημάτων δικαιολόγησης που θα εξετάσουμε στο έργο του Rawls δεν είναι η πλήρης μεταστροφή ή η ηθική μεταμόρφωση ενός υποκειμένου που δεν αντιλαμβάνεται και δεν κινητοποιείται ούτε κατ ελάχιστον από τις αξιώσεις της δικαιοσύνης π.χ. ένας ακραιφνής εγωιστής αλλά η κατάκτηση της επίγνωσης της σημασίας και της βαρύτητας των ηθικών αντιλήψεών μας η οποία επιτυγχάνεται εάν κατανοήσουμε εις βάθος ποιες βασικές αξίες καταφάσκουμε όταν υιοθετούμε τη σκοπιά της δικαιοσύνης. 2 Ο Rawls αποπειράται να δείξει ότι η σκοπιά της πρωταρχικής θέσης ανταποκρίνεται κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην αυτοκατανόησή μας ως ελεύθερων, ίσων, ορθολογικών και έλλογων, η οποία, στη ΘΔ τουλάχιστον, εκφράζει ορθά τη φύση μας ως αυτόνομων υποκειμένων. Η αντίληψη αυτή που συλλαμβάνει τον κανονιστικό-ηθικό πυρήνα της νεωτερικότητας έχει ριζώσει βαθιά στον πολιτισμό μας και στις πολιτικές παραδόσεις των δυτικών τουλάχιστον κοινωνιών, και έχει παίξει αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση και τον μετασχηματισμό των βασικών κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών θεσμών τους. Ζητούμενο της δικαιοσύνης ως ακριβοδικίας είναι να προσφέρει μία έγκυρη και δεσμευτική ερμηνεία των βασικών αξιών της νεωτερικότητας που να εκφράζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την αυτοκατανόησή μας ως αυτόνομων προσώπων. Ταυτόχρονα η συνειδητοποίηση αυτής της σχέσης μεταξύ ενός ιδεώδους του προσώπου και μιας αντίληψης περί δικαιοσύνης μπορεί να συνεισφέρει και στην επίγνωσή μας σχετικά με το τι είναι αυτό που αρνούμαστε όταν προτάσσουμε την υποκειμενική μεροληπτική οπτική γωνία και σε τι είδους μορφές συλλογικής ζωής και τι είδους κοινωνικές σχέσεις μπορεί να μας οδηγήσει αυτή η άρνηση. Στα κεφάλαια που θα ακολουθήσουν θα εξετάσουμε ορισμένες από τις στρατηγικές δικαιολόγησης που μπορούν να εντοπιστούν στο έργο του Rawls. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το περιεχόμενο της δικαιολόγησης, δηλαδή οι λόγοι που κατά τη διαδικασία της αναστοχαστικής ισορροπίας παρουσιάζονται υπέρ της υιοθέτησης 2. Πρβλ. Williams (1983) κεφ. 2ο.

5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 15 της σκοπιάς της δικαιοσύνης και όχι η ίδια η διαδικασία της αναστοχαστικής ισορροπίας, η οποία συνιστά μία μέθοδο που προσδιορίζει τη μορφή που πρέπει να έχει η δικαιολόγηση. Ό,τι ακολουθεί, υπό μία έννοια, μπορεί να θεωρηθεί και ως μία εκτενής άσκηση αναστοχαστικής ισορροπίας, η οποία ίσως μπορεί να αναδείξει και τους πιθανούς περιορισμούς της, ιδιαίτερα εάν η διαδικασία αυτή εκληφθεί υπό ένα αυστηρό συνεκτικιστικό πρίσμα. Όσον αφορά το περιεχόμενο της δικαιολόγησης, η ιδέα της συναγωγής της σκοπιάς της δικαιοσύνης από την εργαλειακή ορθολογικότητα διασφάλισης και προαγωγής του ιδίου συμφέροντος θα δούμε ότι άσκησε κάποια επίδραση στα επιχειρήματα της ΘΔ, αν και ο Rawls επιχειρεί να περιορίσει και ενίοτε να καταστείλει τον ρόλο της και την πιθανή γοητεία που ασκεί. Η ΘΔ αποτελεί ένα σύνθετο θεωρητικό οικοδόμημα στην κατασκευή του οποίου έχουν ενσωματωθεί ετερογενή «υλικά» που ενίοτε προκαλούν εντάσεις και φαίνεται σαν να οδηγούν ορισμένα επιχειρήματα του Rawls σε διαφορετικές και αντίθετες κατευθύνσεις. 3 Πάντως, η επίδραση της στρατηγικής δικαιολόγησης της δικαιικής σκοπιάς με βάση το συμφέρον είναι σαφής στη ΘΔ και μάλιστα σε κομβικά στάδια του επιχειρήματος, ορισμένα από τα οποία δεν έχουν προσεχθεί τόσο πολύ από τους μελετητές του έργου. Στο δεύτερο κεφάλαιο θα δούμε ότι η καντιανή ερμηνεία της δικαιοσύ- 3. Βλ. από τις πρόσφατες τοποθετήσεις σχετικά με αυτό το ζήτημα π.χ. τις παρατηρήσεις στο Nussbaum (2006) ενδεικτικά Κατά τη Nussbaum η θεωρία του Rawls έχει υβριδικό χαρακτήρα και χαρακτηρίζεται από εσωτερικές εντάσεις επειδή επιχειρεί να συνδυάσει βασικές ιδέες της καντιανής θεωρίας και ιδίως την αντίληψη για την άνευ όρων αξία του ανθρώπινου προσώπου με την παράδοση των θεωριών του κοινωνικού συμβολαίου στον πυρήνα της οποίας βρίσκονται οι περιστάσεις της δικαιοσύνης και η ιδέα ότι σκοπός της κοινωνικής συνεργασίας είναι το αμοιβαίο όφελος. Ο Barry νωρίτερα είχε υποστηρίξει συστηματικά ότι η θεωρία δικαιοσύνης του Rawls επιχειρεί να συνδυάσει στοιχεία των θεωριών της δικαιοσύνης ως αμεροληψίας με βασικές θέσεις των προσεγγίσεων της δικαιοσύνης ως αμοιβαίου οφέλους. Η επιχειρούμενη αυτή σύνθεση δημιουργεί κατά τον Barry εντάσεις στη θεωρία του Rawls που γίνονται ορατές όταν καλείται να θεματοποιήσει τα ζητήματα της διαγενεακής και της διεθνούς δικαιοσύνης όπως και το ζήτημα της δικαιοσύνης προς τα άτομα με ειδικές ανάγκες, βλ. Barry (1989) ιδίως Mέρος ΙΙ και ΙΙΙ.

6 16 ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΑΘΟ νης ως ακριβοδικίας φέρει τα σημάδια αυτής της επίδρασης, αν και σε κανένα σημείο ο Rawls δεν επιλέγει να παρουσιάσει αποφασιστικά και με ξεκάθαρο τρόπο ένα τέτοιο επιχείρημα υπέρ της θέσης ότι όποιο μέλος της εύτακτης κοινωνίας δεν αποδίδει ρυθμιστικό ρόλο στο αίσθημα δικαιοσύνης του μπορεί να χαρακτηριστεί μη ορθολογικό. Και αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι ο Rawls αναγνωρίζει ότι η καντιανή προσέγγισή του εξασφαλίζει μεν ισχνές προκείμενες για την άρθρωση της θεωρίας του, αλλά από την άλλη μεριά οι προκείμενες αυτές ποτέ δεν παύουν να φέρουν μη-αναγώγιμο, κανονιστικό-ηθικό περιεχόμενο. Η δεσπόζουσα ιδέα συνίσταται σε μία καντιανή αντίληψη-ιδεώδες του προσώπου που ριζώνει στη σκέψη και το συναίσθημά μας και μας προσφέρει ισχυρούς και δεσμευτικούς λόγους για να υποβάλλουμε σε κριτικό έλεγχο τα συμφέροντά μας με κριτήριο αξιολόγησης την ίση αξία των αυτόνομων προσώπων. Ακολουθώντας αυτή την οδό, ο Rawls αποφεύγει να προσφέρει εγωιστικούς λόγους στον εγωιστή για να είναι δίκαιος και ταυτόχρονα δεν αναγκάζεται να διατυπώσει ένα κυκλικό και ταυτολογικό επιχείρημα και να υποστηρίξει ότι πρέπει να είσαι δίκαιος επειδή αυτό είναι το ορθό ή επειδή αυτό επιτάσσει η δικαιοσύνη. 4 Έτσι ο Rawls τελικά αποφεύγει και τον αναγωγισμό του ηθικού λόγου στον εργαλειακό λόγο, αλλά και την προσφυγή σε αυταπόδεικτες αλήθειες που συλλαμβάνουμε ενορατικά και οι οποίες δεν επιδέχονται ούτε αμφισβήτηση αλλά ούτε και περαιτέρω υποστήριξη. Βασικά έργα αναφοράς για τη μελέτη αυτή είναι η Θεωρία Δικαιοσύνης του Rawls, η οποία πλέον θεωρείται κλασικό έργο της φιλοσοφίας του 20ού αιώνα, 5 και οι διαλέξεις του «Kantian Constructivism in Moral Theory», οι οποίες αναδεικνύουν συστηματικά τις καντιανές βάσεις της θεωρίας του. Ωστόσο, θα αναφέρομαι συχνά και στα υπόλοιπα έργα του Rawls τόσο για να φωτίσω τα 4. Πρβλ. Prichard (1912). 5. Η ΘΔ είναι το μόνο έργο του Rawls, για το οποίο έχουν δημοσιευθεί μονογραφίες αποκλειστικά αφιερωμένες σε αυτό καθώς και «οδηγοί ανάγνωσης» για τον νεοεισερχόμενο στο πεδίο της πολιτικής φιλοσοφίας, βλ. Mandle (2009) και Lovett (2011).

7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 17 επιχειρήματα της ΘΔ και των διαλέξεων KCMT, όσο και για να εξετάσω τις τροποποιήσεις που εισήγαγε στη θεωρία του, πάντοτε σε σχέση με τα ερωτήματα που θεματοποιεί αυτή η εργασία. Η εστίαση στη ΘΔ και τις KCMT προκρίθηκε και για τον λόγο ότι στο έργο του ύστερου Rawls και κυρίως στον Πολιτικό Φιλελευθερισμό και τη Δίκαιη Κοινωνία το ερώτημα «γιατί να είμαστε δίκαιοι;» υπερβαίνει, σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον, τα όρια μίας αυστηρά «πολιτικής» αντίληψης της δικαιοσύνης που θα ήταν κατά τον Rawls κατάλληλη για να αποτελέσει τη βάση μίας επάλληλης συναίνεσης των εύλογων περιεκτικών αντιλήψεων που αναπτύσσονται στο εσωτερικό των φιλελεύθερων-δημοκρατικών κοινωνιών. Σύμφωνα με τον προσανατολισμό του ύστερου Rawls θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι μία τοποθέτηση ως προς το παραπάνω ερώτημα εισχωρεί στο πεδίο των περιεκτικών θεωρήσεων το οποίο χαρακτηρίζεται από εύλογο πλουραλισμό ασύμμετρων αντιλήψεων που είναι «φυσιολογικό αποτέλεσμα της άσκησης του ανθρώπινου λόγου» σε συνθήκες ελευθερίας της σκέψης και της συνείδησης. Μία «πολιτική» αντίληψη δικαιοσύνης δεν μπορεί να προχωρήσει πέρα από τη διατύπωση βασικών οργανωτικών αντιλήψεων του προσώπου και της κοινωνίας ως ακριβοδίκαιου συστήματος κοινωνικής συνεργασίας, οι οποίες θα αποτελέσουν τη βάση για τον σχεδιασμό της πρωταρχικής θέσης και την κατασκευή των αρχών δικαιοσύνης. Αυτές οι οργανωτικές αντιλήψεις πρέπει να είναι ουδέτερες ως προς τις ασύμμετρες περιεκτικές θεωρήσεις στις οποίες απευθύνονται. Συνεπώς η πολιτική αντίληψη της δικαιοσύνης ως ακριβοδικίας στο ερώτημα «γιατί να είμαστε δίκαιοι;» επιδιώκει να προσφέρει μία «πολιτική» απάντηση περιοριζόμενη στην επίκληση αυτών των πολιτικών ιδεωδών του προσώπου και της κοινωνίας χωρίς να αναζητά βαθύτερους λόγους δικαιολόγησης αυτών των ιδεωδών και της σκοπιάς της δικαιοσύνης. 6 Τα ερωτήματα που θέτει αυτή η απόπειρα του Rawls είναι 6. Βλ. Σούρλας (2000) 42-43: «Η πλήρης δικαιολόγηση των ισχυρισμών μας είναι κατά τον [ύστερο ΑΜ] Rawls υπόθεση όχι του πολιτικού λόγου (ούτε καν της πολιτικής φιλοσοφίας έτσι όπως την εννοεί ο ίδιος, αλλά των περιεκτικών δογμά-

8 18 ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΑΘΟ πολλά και σημαντικά κυρίως θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί εάν τελικά αυτές οι «πολιτικές» αντιλήψεις του προσώπου και της κοινωνίας είναι πραγματικά ουδέτερες ως προς τις ασύμμετρες περιεκτικές αντιλήψεις ή αντίθετα εκφράζουν μία καντιανή αντίληψη του αυτόνομου προσώπου η οποία δεν μπορεί να αφαιρεθεί χωρίς να καταρρεύσει η θεωρία της δικαιοσύνης ως ακριβοδικίας. Ανεξάρτητα από το εάν είναι επιτυχής ή όχι, η στρατηγική του ύστερου Rawls 7 έχει ως αποτέλεσμα να μετριάζει τα ηθικά-κανονιστικά περιεχόμενα της θεωρίας του και κατά συνέπεια τα υλικά που έχουμε στη διάθεσή μας για την πραγμάτευση του ερωτήματος που θα μας απασχολήσει. Ωστόσο σε ορισμένα σημεία θα αναφερθώ στον ΠΦ και τη ΔΚ για να φωτίσω την επιχειρηματολογία του Rawls στη ΘΔ και τις KCMT. Στο πρώτο κεφάλαιο θα εξετάσουμε τους λόγους για τους οποίους εμείς θέλουμε να επιλέξουμε αρχές δικαιοσύνης στις ακριβοδίκαιες συνθήκες της πρωταρχικής θέσης ως συμβαλλόμενα μέρη ελεύθερα, ίσα και αμερόληπτα. Το ερώτημα είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για τη ΘΔ γιατί εκεί, σε αντίθεση με τις διαλέξεις του KCMT, o Rawls επιχειρεί να ελαχιστοποιήσει τις κανονιστικές αντιλήψεις που θα αξιοποιήσει για τον σχεδιασμό της πρωταρχικής θέσης ως ακριβοδίκαιης διαδικασίας επιλογών αρχών δικαιοσύνης. Στις διαλέξεις KCMT θα προτάξει μία κανονιστική αντίληψη του προσώπου και την ιδέα της εύτακτης κοινωνίας ως τις βασικές οργανωτικές ιδέες για τη διατύπωση της θεωρίας στις οποίες εμπεριέχονται όλα τα υλικά που θα επιτρέψουν στον Rawls να σχεδιάσει και να δικαιολογήσει την πρωταρχική θέση. Ο Rawls στη ΘΔ, προκρίνοντας μία διαφορετική των. Τα περιεκτικά δόγματα, το καθένα για λογαριασμό του και με τους όρους που το ίδιο κρίνει σκόπιμο ή ορθό να θέσει ή τα μέσα που κρίνει αναγκαία και επαρκή να χρησιμοποιήσει, προβαίνουν στην επίκληση λόγων που κατ αυτά αναδεικνύουν τους ισχυρισμούς αλήθειας». 7. Για κριτικές αποτιμήσεις της πολιτικής αναδιατύπωσης της δικαιοσύνης ως ακριβοδικίας βλ. Taylor (2009) , Scheffler (1994), Weinar (1995), Παπαγεωργίου (1994) , Σούρλας (2000) 35-64, Μελά (2007) και Δημητρίου (2008) κεφ. 2ο.

9 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 19 στρατηγική δικαιολόγησης που εκκινεί από «ασθενείς όρους» και προϋποθέσεις, υποστηρίζει ότι έχουμε αίσθημα δικαιοσύνης και αυτό μας προσφέρει λόγους για να θελήσουμε τη δίκαιη οργάνωση της κοινωνίας μας και να εισέλθουμε στην πρωταρχική θέση ακριβώς γι αυτόν το σκοπό. Όμως η κατοχή αισθήματος δικαιοσύνης εκ μέρους μας δεν ισοδυναμεί και με δικαιολόγησή του. Ποιοι λόγοι μπορούν να προσφερθούν σε όποιον αντιμετωπίζει με καχυποψία αυτό το αίσθημα, δεδομένου ότι έχει καλλιεργηθεί σε κοινωνίες που χαρακτηρίζονται από βαθιές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές ανισότητες και συνεπώς είναι πιθανό να έχει αποκτήσει αντίστοιχο περιεχόμενο το οποίο μπορεί να τον οδηγεί να δικαιώνει ή να παραγνωρίζει αυτές τις ανισότητες; Ο Rawls δεν παρέχει στη ΘΔ μία ευθεία τοποθέτηση σε αυτό το ερώτημα και γι αυτόν το λόγο επιχειρώ, αξιοποιώντας τα ίδια τα υλικά της θεωρίας του, να διατυπώσω μία δοκιμαστική απάντηση. Εξετάζω λοιπόν το ενδεχόμενο να ανακατασκευασθεί μία δικαιολόγηση του αισθήματος δικαιοσύνης μας με βάση την ιδέα των περιστάσεων της δικαιοσύνης. Αξίζει πάντως να αναφερθεί ότι ο ίδιος ο Rawls φαίνεται να δοκιμάζει την εν λόγω ιδέα γι αυτόν το σκοπό σε ένα κείμενο που συνέταξε πριν τη δημοσίευση της ΘΔ. Ωστόσο θα δούμε ότι εάν θεωρήσουμε πως οι περιστάσεις της δικαιοσύνης μάς προσφέρουν λόγους για να υιοθετήσουμε τη σκοπιά της δικαιοσύνης, καταλήγουμε σε μία οιονεί χομπσιανή αντίληψη της δικαιοσύνης που ανάγει την ηθική σκοπιά στο συμφέρον και το έλλογο στο ορθολογικό. Η αντίληψη αυτή παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα είτε την αποτιμήσουμε σύμφωνα με τα δικά της κριτήρια (εσωτερική κριτική) είτε την κρίνουμε από μία εξωτερική οπτική γωνία (εξωτερική κριτική). Η εσωτερική κριτική αυτής της οιονεί χομπσιανής αντίληψης καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η προσέγγιση αυτή δεν προσφέρει μία αντίληψη δικαιοσύνης ικανή να διασφαλίσει τη σταθερότητα της κοινωνίας που θα ρυθμίζει και συνεπώς δεν μπορεί να απαντήσει ικανοποιητικά στο ερώτημα «πώς είναι δυνατή η ειρηνική και αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των μελών αυτής της κοινωνίας;». Κατά την εξωτερική κριτική, η αντίληψη αυτή αναθεωρεί

10 20 ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΑΘΟ ριζικά βασικές ηθικές αντιλήψεις μας για το ηθικό status των προσώπων. Πράγματι εάν αποδώσουμε τόσο μεγάλη σημασία στις περιστάσεις της δικαιοσύνης και στην ιδέα ότι η κοινωνία αποτελεί ένα συνεργατικό εγχείρημα με σκοπό το αμοιβαίο όφελος, τότε σύμφωνα με την παραπάνω ανάλυση, εισερχόμαστε στην πρωταρχική θέση θεωρώντας τους άλλους απλώς και μόνο ως μέσα για την επίτευξη των σκοπών μας και αναγνωρίζουμε το δικαίωμά τους να λαμβάνουν μέρος ως ίσοι και ελεύθεροι στη διαδικασία επιλογής αρχών δικαιοσύνης αποκλειστικά και μόνο επειδή η διαπραγματευτική ισχύς μας είναι ίση. Δεν τους αντιμετωπίζουμε ως πρόσωπα με αδιαπραγμάτευτη αξιοπρέπεια στην οποία εδράζεται ο σεβασμός μας απέναντί τους και από την οποία πηγάζουν οι υποχρεώσεις μας προς αυτούς. Ωστόσο η διάγνωση αυτών των προβλημάτων προϋποθέτει ότι οι περιστάσεις της δικαιοσύνης ισχύουν στις κοινωνίες μας. Σε ποιο βαθμό όμως ισχύει η «σχετική ισότητα δυνάμεων»; Μόνο εάν υφίστανται αυτές οι περιστάσεις έχουμε όλοι, σύμφωνα με την οιονεί χομπσιανή προσέγγιση, ισχυρούς λόγους να υιοθετήσουμε την ηθική σκοπιά που αναπαριστά η πρωταρχική θέση. Αν δεν ισχύουν λόγω βαθιά εδραιωμένων κοινωνικών ανισοτήτων, όσοι κατέχουν μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη, κρίνοντας ορθολογικά από τη σκοπιά του ιδίου συμφέροντος, δεν φαίνεται να διαθέτουν λόγους να εισέλθουν στην πρωταρχική θέση ως ίσοι με τους άλλους για να επιλέξουν αρχές δικαιοσύνης κατά τρόπο αμερόληπτο. Ο Rawls βεβαίως γνώριζε τα κρίσιμα προβλήματα των χομπσιανών προσεγγίσεων και αν και αξιοποίησε την ιδέα των περιστάσεων της δικαιοσύνης στη ΘΔ, δεν θέλησε να της αποδώσει ρόλο δικαιολογητικό του αισθήματος δικαιοσύνης μας. Θα δούμε ότι τα εν λόγω προβλήματα τον οδηγούν στην επιλογή της καντιανής ερμηνείας ως της καταλληλότερης φιλοσοφικής προσέγγισης της δικαιοσύνης ως ακριβοδικίας. Η καντιανή ερμηνεία προσδίδει σαφές ηθικό περιεχόμενο στο αίσθημα δικαιοσύνης μας και ταυτόχρονα εδράζεται, κατά τον Rawls, σε θέσεις οι οποίες, αν και είναι ηθικές, είναι σχετικά ισχνές σε σύγκριση με άλλες προσεγγίσεις της νεότερης πρακτικής φιλοσοφίας. Η θεμελιώδης αξία που αντλεί ο Rawls από την καντια-

11 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 21 νή σκέψη είναι η αξία της ηθικής ισότητας των προσώπων, η ίση αξία των αξιώσεών τους ως προσώπων ελεύθερων, ίσων και ορθολογικών, η οποία είναι πολύ διαφορετική από την ισότητα ως ισότητα δυνάμεων. Ο Rawls εκτιμά ότι η ιδέα αυτή της «φύσης των προσώπων» τού επιτρέπει να διατυπώσει ένα επιχείρημα υπέρ της υιοθέτησης της σκοπιάς της δικαιοσύνης, εκκινώντας από προκείμενες ισχνές και ασθενείς. Το επιχείρημα αυτό θα το εξετάσουμε στο δεύτερο κεφάλαιο και θα δούμε πώς το αξιοποιεί ο Rawls για τη δικαιολόγηση της σκοπιάς της δικαιοσύνης στην εύτακτη κοινωνία. Στο δεύτερο κεφάλαιο θα εξετάσουμε το ζήτημα δικαιολόγησης της σκοπιάς της δικαιοσύνης στο σχεδόν ανεξερεύνητο Γ μέρος της ΘΔ. Το ερώτημα δικαιολόγησης εδώ τίθεται από την τρίτη οπτική γωνία, δηλαδή αυτήν των μελών της εύτακτης κοινωνίας. Η σπουδαιότητα που απέδιδε ο Rawls στο ζήτημα της σταθερότητας της εύτακτης κοινωνίας φανερώνεται όχι μόνο από το γεγονός ότι αφιέρωσε στο θέμα αυτό το εκτενές Γ μέρος της ΘΔ αλλά και από την αρχική του πρόθεση, αμέσως μετά τη δημοσίευση αυτού του έργου, να επεξεργαστεί περαιτέρω τα επιχειρήματα που διατύπωσε εκεί και ιδίως την ιδέα της εναρμόνισης δικαίου και αγαθού την οποία θεωρούσε ως μία από τις πλέον πρωτότυπες συμβολές του. Ωστόσο, η επιστημονική κοινότητα μάλλον δεν έδειξε το αναμενόμενο, από τον Rawls, ενδιαφέρον για το Γ μέρος της ΘΔ και εστίασε την προσοχή της σε ζητήματα όπως η πρωταρχική θέση, οι αρχές δικαιοσύνης και η μέθοδος της αναστοχαστικής ισορροπίας, οδηγώντας τον Rawls να εγκαταλείψει την αρχική του πρόθεση. Στο Γ μέρος της ΘΔ ο Rawls επιχειρεί να δείξει ότι στην εύτακτη κοινωνία θα έχουμε λόγους για να είμαστε δίκαιοι και οι λόγοι αυτοί θα είναι τόσο ισχυροί ώστε να θέλουμε να αποδώσουμε στο αίσθημα δικαιοσύνης μας ρυθμιστικό χαρακτήρα εντός των ορθολογικών σχεδίων ζωής μας. Συγκεκριμένα θα δούμε ότι ο Rawls υποστηρίζει ότι είναι ορθολογικό σύμφωνα με την πλήρη αλλά και την ισχνή θεωρία του αγαθού να είμαστε δίκαιοι στην εύτακτη κοινωνία όταν και οι άλλοι είναι δίκαιοι. Η ορθολογικότητα των προσώπων εκφράζεται στη διατύπωση ορθολογικών σχεδίων ζωής, τα οποία αποτελούν το αγαθό τους.

John Rawls, Θεωρία της Δικαιοσύνης: από τον καντιανό αντικειμενισμό στην πολιτική του δημόσιου λόγου

John Rawls, Θεωρία της Δικαιοσύνης: από τον καντιανό αντικειμενισμό στην πολιτική του δημόσιου λόγου 1 John Rawls, Θεωρία της Δικαιοσύνης: από τον καντιανό αντικειμενισμό στην πολιτική του δημόσιου λόγου 1. Πρώτη φάση: Θεωρία της δικαιοσύνης (1971) και καντιανός αντικειμενισμός Η δικαιοσύνη ως ακριβοδικία.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΣ: «ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΗΘΙΚΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ» ΜΑΘΗΤΡΙΑ: ΣΚΡΕΚΑ ΝΑΤΑΛΙΑ, Β4 ΕΠΙΒΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΝΤΑΒΑΡΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 17 Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ.

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. 2 ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ (Ι) ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. ΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΥΜΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ; Στο μάθημα «Κοινωνική Θεωρία της Γνώσης (I)» (όπως και στο (ΙΙ) που ακολουθεί) παρουσιάζονται

Διαβάστε περισσότερα

ENA, Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών Ζαλοκώστα 8, 2ος όροφος T enainstitute.org

ENA, Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών Ζαλοκώστα 8, 2ος όροφος T enainstitute.org Ιδρυτική Διακήρυξη 1. 2. 3. Το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών - ΕΝΑ ενεργοποιείται σε μια κρίσιμη για την Ελλάδα περίοδο. Σε μια περίοδο κατά την οποία οι κοινωνικοί και πολιτικοί θεσμοί λειτουργούν

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ Διαστάσεις της διαφορετικότητας Τα παιδιά προέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ

ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛ. ΕΤΟΣ 2014-15 ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ Από το βιβλίο «Ευκλείδεια Γεωμετρία Α και Β Ενιαίου Λυκείου» των Αργυρόπουλου Η., Βλάμου

Διαβάστε περισσότερα

Επίπεδο Γ2. Χρήση γλώσσας (20 μονάδες) Διάρκεια: 30 λεπτά. Ερώτημα 1 (5 μονάδες)

Επίπεδο Γ2. Χρήση γλώσσας (20 μονάδες) Διάρκεια: 30 λεπτά. Ερώτημα 1 (5 μονάδες) Γ2 (20 μονάδες) Διάρκεια: 30 λεπτά Ερώτημα 1 (5 μονάδες) Ο φίλος σας έγραψε μία μελέτη σχετικά με τρόπους βελτίωσης της αναγνωστικής ικανότητας των μαθητών. Επειδή, όμως, είναι ξένος, κάνει ακόμη λάθη,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΥΑΓΓ. ΜΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ...VII ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΡΑΡΑ...ΙΧ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ...XVII ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΥΑΓΓ. ΜΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ...VII ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΡΑΡΑ...ΙΧ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ...XVII ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ... ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΥΑΓΓ. ΜΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ...VII ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΡΑΡΑ...ΙΧ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ...XVII ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΚΔΟΣΗ...ΧΧΙ I. ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΣΕΛ.

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 5: H ανάπτυξη της ηθικότητας και της προκοινωνικής

Αναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 5: H ανάπτυξη της ηθικότητας και της προκοινωνικής Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 5: H ανάπτυξη της ηθικότητας και της προκοινωνικής συμπεριφοράς Θέματα Διάλεξης Οι κανόνες συμπεριφοράς Η σκέψη για τους ηθικούς κανόνες Η θεωρία του Piaget για την ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

στις οποίες διαμορφώθηκαν οι ιστορικοί και οι πολιτισμικοί όροι για τη δημοκρατική ισότητα: στη δυτική αντίληψη της ανθρώπινης οντότητας, το παιδί

στις οποίες διαμορφώθηκαν οι ιστορικοί και οι πολιτισμικοί όροι για τη δημοκρατική ισότητα: στη δυτική αντίληψη της ανθρώπινης οντότητας, το παιδί 160 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Τα δικαιώματα του παιδιού και οι συνέπειες της αναγνώρισής τους σε διεθνές επίπεδο αντιπροσωπεύουν μια τεράστια αλλαγή των αντιλήψεων και των νοοτροπιών για το παιδί, γεγονός που συνοδεύτηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΤΣΑΚΗΣ, PhD. Φυσικός /Σχολικός Σύμβουλος Φυσικών Επιστημών ΠΔΕ Βορείου Αιγαίου ΠΔΕ Στερεάς Ελλάδος

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΤΣΑΚΗΣ, PhD. Φυσικός /Σχολικός Σύμβουλος Φυσικών Επιστημών ΠΔΕ Βορείου Αιγαίου ΠΔΕ Στερεάς Ελλάδος ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΟΤΣΑΚΗΣ, PhD Φυσικός /Σχολικός Σύμβουλος Φυσικών Επιστημών ΠΔΕ Βορείου Αιγαίου ΠΔΕ Στερεάς Ελλάδος Γιατί η διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών αποτελεί αναγκαιότητα της εκπαίδευσης σήμερα; Ποιες

Διαβάστε περισσότερα

Η φύση της προκατάληψης (Allport, 1954).

Η φύση της προκατάληψης (Allport, 1954). Η φύση της προκατάληψης (Allport, 1954). Για τον Allport η προκατάληψη αποτελεί το σχηματισμό γνώμης χωρίς να έχουμε επαρκή στοιχεία. Ακόμα και όταν κάποιος επικαλείται επαρκή στοιχεία συχνά συμβαίνει

Διαβάστε περισσότερα

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ.

2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες 2.2.2 Ιστορική εξέλιξη τον µάνατζµεντ. 2.2 Οργάνωση και ιοίκηση (Μάνατζµεντ -Management) 2.2.1. Βασικές έννοιες Έχει παρατηρηθεί ότι δεν υπάρχει σαφής αντίληψη της σηµασίας του όρου "διοίκηση ή management επιχειρήσεων", ακόµη κι από άτοµα που

Διαβάστε περισσότερα

Ξενοφών Κοντιάδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου

Ξενοφών Κοντιάδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου Ξενοφών Κοντιάδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Δικηγόρος, Πρόεδρος Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου Ο συνταγματικός θεσμός της συλλογικής αυτονομίας (Εισήγηση στην ημερίδα "Κλαδικές Συλλογικές

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Χ Ρ Η Σ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α Σ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 0 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Χ Ρ Η Σ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α Σ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 0 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Χ Ρ Η Σ Η Γ Λ Ω Σ Σ Α Σ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 0 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α Τ Ω Ν Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Ε Λ Λ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ (E.F.P.P.A.)

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ (E.F.P.P.A.) ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ (E.F.P.P.A.) ΜΕΤΑ-ΚΩΔΙΚΑΣ ΗΘΙΚΗΣ 1. Προοίμιο Οι ψυχολόγοι αναπτύσσουν ένα έγκυρο και αξιόπιστο σύνολο γνώσεων βασισμένων στην έρευνα και εφαρμόζουν

Διαβάστε περισσότερα

Κύριε εκπρόσωπε του Συμβουλίου της Ευρώπης, Κύριε Πρόεδρε του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας,

Κύριε εκπρόσωπε του Συμβουλίου της Ευρώπης, Κύριε Πρόεδρε του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας, ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΑΡΧΗΓΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΜΕΛΕΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (Κ.Ε.Μ.Ε.Α) ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΨΗΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (Παρασκευή 2 Ιουνίου 2017, Τεχνόπολη Δήμου

Διαβάστε περισσότερα

Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας. Σκοποί

Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας. Σκοποί Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας Σκοποί Θεματικές ενότητες Διαμόρφωση των σκοπών της αγωγής Ιστορική εξέλιξη των σκοπών της αγωγής Σύγχρονος προβληματισμός http://users.uoa.gr/~dhatziha/ Διαφάνεια:

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός. Σχολιασμού. Διπλωματικής Εργασίας

Οδηγός. Σχολιασμού. Διπλωματικής Εργασίας ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης: «Σπουδές στην Εκπαίδευση» Οδηγός Σχολιασμού Διπλωματικής Εργασίας (βιβλιογραφική σύνθεση) ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: «ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΗΘΙΚΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

ΒΙΟΗΘΙΚΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΒΙΟΗΘΙΚΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Ενότητα 3: Είναι ο αγέννητος άνθρωπος πρόσωπο; Φιλοσοφικές απόψεις Μιλτιάδης Βάντσος Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι Γενικές αρχές

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι Γενικές αρχές ΠΟΛΗ ΤΟΥ CHIERI ΕΠΑΡΧΙΑ ΤΟΥ TORINO ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝ ΑΓΑΘΩΝ. (Εγκεκριµένος µε την Απόφαση του Δηµοτικού Συµβουλίου αρ. 105 της 24/11/2014). ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Το Ρυθμιστικό Πλαίσιο της Ανοικτής Διακυβέρνησης και των Ανοικτών Δεδομένων Μερος Α: Ποιοτικά Χαρακτηριστικά

Το Ρυθμιστικό Πλαίσιο της Ανοικτής Διακυβέρνησης και των Ανοικτών Δεδομένων Μερος Α: Ποιοτικά Χαρακτηριστικά ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Το Ρυθμιστικό Πλαίσιο της Ανοικτής Διακυβέρνησης και των Ανοικτών Δεδομένων Μερος Α: Ποιοτικά Χαρακτηριστικά 1. Εισαγωγή Σκοπός Σκοπός του παρόντος κεφαλαίου

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαίδευση Ενηλίκων: Εμπειρίες και Δράσεις ΑΘΗΝΑ, Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2015

Εκπαίδευση Ενηλίκων: Εμπειρίες και Δράσεις ΑΘΗΝΑ, Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2015 Εκπαίδευση Ενηλίκων: Εμπειρίες και Δράσεις ΑΘΗΝΑ, Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2015 Μάθηση και γνώση: μια συνεχής και καθοριστική αλληλοεπίδραση Αντώνης Λιοναράκης Στην παρουσίαση που θα ακολουθήσει θα μιλήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: «Η ιστορική μέθοδος ερμηνείας» Υπεύθυνος καθηγητής: κ. Ανδρέας Δημητρόπουλος

Θέμα: «Η ιστορική μέθοδος ερμηνείας» Υπεύθυνος καθηγητής: κ. Ανδρέας Δημητρόπουλος Θέμα: «Η ιστορική μέθοδος ερμηνείας» Υπεύθυνος καθηγητής: κ. Ανδρέας Δημητρόπουλος Η Ιστορία, όπως τονίζει ο Μεγαλοπολίτης ιστορικός Πολύβιος σε μια ρήση του, μας διδάσκει ότι τίποτα δεν γίνεται στην τύχη

Διαβάστε περισσότερα

Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΛ I.

Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΛ I. Γεωμετρία Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΛ I. Εισαγωγή Η διδασκαλία της Γεωμετρίας στην Α Λυκείου εστιάζει στο πέρασμα από τον εμπειρικό στο θεωρητικό τρόπο σκέψης, με ιδιαίτερη έμφαση στη μαθηματική απόδειξη. Οι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΗΣ «ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ»

ΕΠΑΝΑΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΗΣ «ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ» ΕΠΑΝΑΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΗΣ «ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ» 2 ο Τακτικό Συνέδριο του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων Πανεπιστημίου Πελοποννήσου «Αλλάζοντας

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Β ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4Ο ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ 4.1 Η πολιτική 4.1 Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ 1/21 Η λέξη πολιτική

Διαβάστε περισσότερα

Αθανασούλα Ρέππα Αναστασία* Καθηγήτρια Εκπαιδευτικής Διοίκησης και Οργανωσιακής Συμπεριφοράς

Αθανασούλα Ρέππα Αναστασία* Καθηγήτρια Εκπαιδευτικής Διοίκησης και Οργανωσιακής Συμπεριφοράς Αθανασούλα Ρέππα Αναστασία* Καθηγήτρια Εκπαιδευτικής Διοίκησης και Οργανωσιακής Συμπεριφοράς Γνωριμία ομάδας παγοθραύστης Τι είναι σύγκρουση; H φύση της σύγκρουσης Έννοια ορισμοί Δεν υπάρχει ξεκάθαρος

Διαβάστε περισσότερα

Ηγεσία και Διοικηση. Αποτελεσματική Ηγεσία στο Χώρο της Εργασίας

Ηγεσία και Διοικηση. Αποτελεσματική Ηγεσία στο Χώρο της Εργασίας Ηγεσία και Διοικηση Αποτελεσματική Ηγεσία στο Χώρο της Εργασίας 1. Η έννοια της αποτελεσματικής ηγεσίας Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε πως η έννοια της ηγεσίας δεν είναι ταυτόσημη με τις έννοιες της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ,ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ,ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ,ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ, ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΙΠΛΩΜΑ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ:ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ,2003-2004

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Talcott Parsons Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 3ο (σελ. 67-79) 2 Talcott

Διαβάστε περισσότερα

ΔΉΛΩΣΗ ΠΕΡΊ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΑΝΘΡΏΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΆΤΩΝ ΤΗΣ UNILEVER

ΔΉΛΩΣΗ ΠΕΡΊ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΑΝΘΡΏΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΆΤΩΝ ΤΗΣ UNILEVER ΔΉΛΩΣΗ ΠΕΡΊ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΑΝΘΡΏΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΆΤΩΝ ΤΗΣ UNILEVER Πιστεύουμε ότι η επιχειρηματικότητα ανθεί μόνο σε κοινωνίες όπου υπάρχει προστασία και σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αναγνωρίζουμε ότι οι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Διδάσκουσα: Μαρία Δασκολιά Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήμα Φ.Π.Ψ. Εαρινό εξάμηνο 2018-2019 ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Η επιστημονική

Διαβάστε περισσότερα

Περιγραφή των Ικανοτή των

Περιγραφή των Ικανοτή των Περιγραφή των Ικανοτή των * Το σχέδιο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η παρούσα δημοσίευση (ανακοίνωση) δεσμεύει μόνο τον συντάκη της και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για τυχόν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Νάκου Αλεξάνδρα Εισαγωγή στις Επιστήμες της Αγωγής Ο όρος ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ δημιουργεί μία αίσθηση ασάφειας αφού επιδέχεται πολλές εξηγήσεις. Υπάρχει συνεχής διάλογος και προβληματισμός ακόμα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ 1. Εισαγωγή 220 Γενικός σκοπός του μαθήματος της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής είναι να προσφέρει τη δυνατότητα στους μαθητές και στις μαθήτριες να εμπλακούν σε μια δημιουργική

Διαβάστε περισσότερα

Τα κυριότερα ζητήματα του χωρικού σχεδιασμού

Τα κυριότερα ζητήματα του χωρικού σχεδιασμού 1 Τα κυριότερα ζητήματα του χωρικού σχεδιασμού Τα κυριότερα ζητήματα που αναδεικνύονται από την εμπειρία της εφαρμογής του σχεδιασμού στην Ελλάδα, δεδομένου ότι από το 2003 και μετά έχουμε πλέον θεσμοθετημένα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΗΘΙΚΗ. Ενότητα 4: Ιατρική ηθική. Παρούσης Μιχαήλ. Τμήμα Φιλοσοφίας

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΗΘΙΚΗ. Ενότητα 4: Ιατρική ηθική. Παρούσης Μιχαήλ. Τμήμα Φιλοσοφίας ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΗΘΙΚΗ Ενότητα 4: Ιατρική ηθική Παρούσης Μιχαήλ Τμήμα Φιλοσοφίας 1 Σκοποί ενότητας 1.Υποβοηθούμενη αυτοκτονία 2. Ευθανασία 3.Αρχή της αυτονομίας 4. Αρχή του αληθούς συμφέροντος 5.Αρχή της ιερότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 1 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 1. Εισαγωγή Το μάθημα εισάγει τους μαθητές και τις μαθήτριες στην σύγχρονη οικονομική επιστήμη, τόσο σε επίπεδο μικροοικονομίας αλλά και σε επίπεδο μακροοικονομίας. Ο προσανατολισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Κοινωνική Παθητικότητα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Κοινωνική Παθητικότητα ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Κοινωνική Παθητικότητα Ο άνθρωπος στην πορεία της μετεξέλιξής του από βιολογικό σε κοινωνικό ον, πέρα από την εκμάθηση κάποιων ρόλων, ωθείται, πότε συνειδητά και πότε ασυνείδητα,

Διαβάστε περισσότερα

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ L 40/72 17.2.2017 ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΑΠΟΦΑΣΗ 2017/274 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ της 10ης Φεβρουαρίου 2017 για τον καθορισμό των αρχών που πρέπει να διέπουν την παροχή στοιχείων αξιολόγησης της επίδοσης

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ

ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΞΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΗΜΟΣΙΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΙΚΑΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Α. ΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων 3.6.2013 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

Παλιό Νέο: Τάσεις και στάσεις στην Ελλάδα σήμερα

Παλιό Νέο: Τάσεις και στάσεις στην Ελλάδα σήμερα Παλιό Νέο: Τάσεις και στάσεις στην Ελλάδα σήμερα Η διάκριση μεταξύ «παλιού» και «νέου» επιδρά στους όρους της πολιτικής συζήτησης και λειτουργεί ως βάση αναστοχασμού για τους πολίτες. Ιδίως σε περιόδους

Διαβάστε περισσότερα

Η στρατηγική πολύ μικρής κρατικής δύναμης: η περίπτωση της Κύπρου Στο διεθνές σύστημα δεν υπάρχουν μόνο οι μεγάλες δυνάμεις αλλά επίσης υπάρχουν

Η στρατηγική πολύ μικρής κρατικής δύναμης: η περίπτωση της Κύπρου Στο διεθνές σύστημα δεν υπάρχουν μόνο οι μεγάλες δυνάμεις αλλά επίσης υπάρχουν Η στρατηγική πολύ μικρής κρατικής δύναμης: η περίπτωση της Κύπρου Στο διεθνές σύστημα δεν υπάρχουν μόνο οι μεγάλες δυνάμεις αλλά επίσης υπάρχουν μεσαίες, μικρές ή και πολύ μικρές δυνάμεις. Παρόλο που η

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Emile Durkheim Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 2ο (σελ. 52-66) Βασικές κατευθύνσεις

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Emile Durkheim

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Emile Durkheim Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Εσωτερικοποίηση του πολιτιστικού υποσυστήματος και εκπαίδευση: Emile Durkheim Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 2ο (σελ. 52-66) Βασικές κατευθύνσεις

Διαβάστε περισσότερα

Η Θεωρία της Οικονομικής Ενοποίησης

Η Θεωρία της Οικονομικής Ενοποίησης Η Θεωρία της Οικονομικής Ενοποίησης Περιεχόμενα Κεφαλαίου Α. Έννοια και Μορφές Οικονομικής Ενοποίησης Οι θεωρητικές προσεγγίσεις στο ζήτημα της ενοποίησης Έννοια και μορφές οικονομικής ενοποίησης Στάδια

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι οι αξίες και ποια η σχέση τους με την εκπαίδευση; Σε τι διαφέρουν από τις στάσεις και τις πεποιθήσεις; Πώς ταξινομούνται οι αξίες;

Τι είναι οι αξίες και ποια η σχέση τους με την εκπαίδευση; Σε τι διαφέρουν από τις στάσεις και τις πεποιθήσεις; Πώς ταξινομούνται οι αξίες; Τι είναι οι αξίες και ποια η σχέση τους με την εκπαίδευση; Σε τι διαφέρουν από τις στάσεις και τις πεποιθήσεις; Πώς ταξινομούνται οι αξίες; Δρ. Δημήτριος Γκότζος 1. ΟΡΙΣΜΟΣ Αξία: Θα ήταν ουτοπικό να δοθεί

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Η ανάπτυξη του

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΈΣ ΙΣΤΟΡΊΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΥΡΏΠΗ ΧΩΡΊΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΈΣ ΓΡΑΜΜΈΣ

ΚΟΙΝΈΣ ΙΣΤΟΡΊΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΥΡΏΠΗ ΧΩΡΊΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΈΣ ΓΡΑΜΜΈΣ ΚΟΙΝΈΣ ΙΣΤΟΡΊΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΥΡΏΠΗ ΧΩΡΊΣ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΈΣ ΓΡΑΜΜΈΣ 33Οι επιπτώσεις της Βιομηχανικής Επανάστασης 33Η ανάπτυξη της εκπαίδευσης 33Τα ανθρώπινα δικαιώματα στην ιστορία της τέχνης 3 3 Η Ευρώπη και ο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

Θεοδωράκης, Γ., & Χασάνδρα, Μ. (2006). Θεσσαλονίκη. Εκδ. Χριστοδουλίδη

Θεοδωράκης, Γ., & Χασάνδρα, Μ. (2006). Θεσσαλονίκη. Εκδ. Χριστοδουλίδη Θεοδωράκης, Γ., & Χασάνδρα, Μ. (2006). Θεσσαλονίκη. Εκδ. Χριστοδουλίδη Μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία οι μαθητές δέχονται κυρίως γνώσεις που είτε τις απομνημονεύουν για ένα χρονικό διάστημα, είτε

Διαβάστε περισσότερα

Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1

Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1 Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1 Μια σύνοψη του Βιβλίου (ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ): Η πλειοψηφία θεωρεί πως η Νόηση είναι μια διεργασία που συμβαίνει στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Διαβάστε περισσότερα

[ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΑΡΙΝΟΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ] ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α

[ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΑΡΙΝΟΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ] ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΤΕΣΤ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΜΑΔΑ Α Στις παρακάτω προτάσεις, από Α.1. μέχρι και Α.5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της καθεμιάς και δίπλα του την

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΕΤΕΣ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ

ΤΡΙΕΤΕΣ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ Γωνία Απελλή και Παύλου Νιρβάνα, 5 ος Όροφος, 1496 Λευκωσία Τηλ. : 22 873200 Φαξ : 22 872365 E-mail: childcom@ccr.gov.cy ΤΡΙΕΤΕΣ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι. Τοκμακίδου Ελπίδα

ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι. Τοκμακίδου Ελπίδα ΓΙΑ ΔΕΣ ΠΕΡΒΟΛΙ ΟΜΟΡΦΟ: Ο κόσμος μας, ένα στολίδι Τοκμακίδου Ελπίδα ΠΣ Δημοτικού Κοινωνική διαμεσολάβηση Βιωματική μάθηση Οικοδόμηση της γνώσης «η δημιουργία νοήματος έχει αποδεσμευτεί από την αποκλειστική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ κεφάλαιο 1 ΕΝΝΟΙΑ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 1. Εισαγωγή Μ έχρι αρκετά πρόσφατα, η έννοια του μάρκετινγκ των υπηρεσιών αποτελούσε μια έννοια χωρίς ιδιαίτερη αξία αφού, πρακτικά,

Διαβάστε περισσότερα

Γεωμετρία. I. Εισαγωγή

Γεωμετρία. I. Εισαγωγή I. Εισαγωγή Γεωμετρία Η διδασκαλία της Γεωμετρίας στην Α Λυκείου εστιάζει στο πέρασμα από τον εμπειρικό στο θεωρητικό τρόπο σκέψης, με ιδιαίτερη έμφαση στη μαθηματική απόδειξη. Οι μαθητές έχουν έρθει σε

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του διδακτικού έργου και του μαθητή: πρακτική προσέγγιση από την μεριά του επαγγελματία εκπαιδευτικού

Αξιολόγηση του διδακτικού έργου και του μαθητή: πρακτική προσέγγιση από την μεριά του επαγγελματία εκπαιδευτικού Σαλτερής Νίκος Δρ. Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας Σχολικός Σύμβουλος Δημοτικής Εκπαίδευσης (Π.Ε. 70) Νομαρχίας Πειραιά Αξιολόγηση του διδακτικού έργου και του μαθητή: πρακτική προσέγγιση από την μεριά

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία

Εισαγωγή. ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία The project Εισαγωγή ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και Διδασκαλία ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Κουλτούρα και διδασκαλία Στόχοι Να κατανοήσετε τις έννοιες της κοινωνικοπολιτισμικής ετερότητας και ένταξης στο χώρο της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ MANAGEMENT ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. Ορισμοί

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ MANAGEMENT ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. Ορισμοί Ορισμοί Ηγεσία είναι η διαδικασία με την οποία ένα άτομο επηρεάζει άλλα άτομα για την επίτευξη επιθυμητών στόχων. Σε μια επιχείρηση, η διαδικασία της ηγεσίας υλοποιείται από ένα στέλεχος που κατευθύνει

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία

Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία Διδακτική Εννοιών τη Φυσικής για την Προσχολική Ηλικία Ενότητα 1η: Η Διδακτική στα πλαίσια της παραδοσιακής Παιδαγωγικής Κώστας Ραβάνης Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Τομέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου ATS2020 ΤΟΜΕΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ

Τομέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου ATS2020 ΤΟΜΕΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ATS2020 ΤΟΜΕΙΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 1. Σχεδιασμός στρατηγικών για διερεύνηση 1.1. Εντοπίζουν σημαντικές ανάγκες/ προβλήματα/ ερωτήματα για διερεύνηση

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 03 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΙΟΙΚΗΣΕΩΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 03 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΙΟΙΚΗΣΕΩΣ Άρθρο 0301: Στρατιωτική εξουσία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 03 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΙΟΙΚΗΣΕΩΣ 1. Η άσκηση ιοικήσεως στηρίζεται πάντοτε στην ανάθεση αντιστοίχου και συµφώνου προς τους νόµους στρατιωτικής εξουσίας. 2. Η στρατιωτική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ Ο ρόλος της Δια βίου Μάθησης στην καταπολέμηση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Τοζήτηματωνκοινωνικώνανισοτήτωνστηνεκπαίδευσηαποτελείένα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. ΛΑΡΙΣΑ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. ΛΑΡΙΣΑ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Τ.Ε. ΛΑΡΙΣΑ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας κατά ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001:2008 Πολιτική Ποιότητας 1.1 Σκοπός Η πολιτική ποιότητας επιβεβαιώνει τη δέσμευση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΟΜΕΑ

ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΟΜΕΑ ΕΚΘΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΟΜΕΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ «Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών» ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑ ΑΡΧΗ: ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος Αξιολόγηση περίληψης

Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος Αξιολόγηση περίληψης Γιούλη Χρονοπούλου Μάιος 2018 Αξιολόγηση περίληψης Η δυσκολία συγκρότησης (και αξιολόγησης) της περίληψης Η περίληψη εμπεριέχει μια (φαινομενική) αντίφαση: είναι ταυτόχρονα ένα κείμενο δικό μας και ξένο.

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Ποιότητας. Αρμοδιότητες

Πολιτική Ποιότητας. Αρμοδιότητες Πολιτική Ποιότητας 1.1 Σκοπός Η πολιτική ποιότητας επιβεβαιώνει τη δέσμευση της Διοίκησης του Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου (ΠΣ Σ.Τ.Ξ.Ε.) στα θέματα ποιότητας

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη φιλοσοφία

Εισαγωγή στη φιλοσοφία Εισαγωγή στη φιλοσοφία Ενότητα 6 η : Μεταηθική Ρένια Γασπαράτου Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης & της Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Περιεχόμενα ενότητας Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Κεφάλαιο 2 ο

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Κεφάλαιο 2 ο ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ Χ. ΤΖΟΥΜΑΚΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ Κεφάλαιο 2 ο Η Επιστήμη της Διοίκησης των Επιχειρήσεων 2.1. Εισαγωγικές έννοιες Ο επιστημονικός κλάδος

Διαβάστε περισσότερα

Έγγραφο συνόδου ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟ. στην έκθεση

Έγγραφο συνόδου ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟ. στην έκθεση Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Έγγραφο συνόδου 12.1.2018 A8-0395/2017/err01 ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟ στην έκθεση σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τον έλεγχο αναλογικότητας

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων]

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος. Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη. [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη [Αξιολόγηση των 5 πιλοτικών τμημάτων] 1. Είστε ικανοποιημένος/η από το Πρόγραμμα; Μ. Ο. απαντήσεων: 4,7 Ικανοποιήθηκαν σε απόλυτο

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδα Εργασίας ΣΤ 1. Εισαγωγές Παρατηρήσεις

Ομάδα Εργασίας ΣΤ 1. Εισαγωγές Παρατηρήσεις Ομάδα Εργασίας ΣΤ 1 Ανάλυση και Επίδραση του υπό διαμόρφωση Νέου Θεσμικού Πλαισίου στη Δικτυακή Οικονομία και στη διάθεση & προσφορά Νέων Υπηρεσιών- Εφαρμογών Εισαγωγές Παρατηρήσεις - Γενικές παρατηρήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Βεμπεριανές απόψεις για την Εκπαίδευση Διδάσκων: Δρ. Βασίλης Ντακούμης 1 Διάγραμμα της παρουσίασης Μάθημα 12ο (σελ. 274 282) 2 Max Weber (1864 1920) Βεμπεριανές απόψεις για

Διαβάστε περισσότερα

Πληροφορίες για το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων

Πληροφορίες για το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων Πληροφορίες για το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων 1. Το Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΧΑΕ) Το Πλαίσιο Προσόντων του ΕΧΑΕ, γνωστό και ως Πλαίσιο της Μπολόνια, έχει ως στόχους:

Διαβάστε περισσότερα

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές;

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ; τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές; ποια είναι η σχέση των πεποιθήσεών μας με την πραγματικότητα, για να είναι αληθείς και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ONORA O' NEIL

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ONORA O' NEIL ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ONORA O' NEIL ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΣΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ ΑΜ: 2497 Στο συγκεκριμένο κείμενο η O' Neil εξετάζει τη διαφορά ανάμεσα στην πρακτική φιλοσοφία του Kant με τα σύγχρονα

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία κ. Δ/ΣΝΔ, επ ευκαιρία της συνέντευξης τύπου για την υπογραφή του

Ομιλία κ. Δ/ΣΝΔ, επ ευκαιρία της συνέντευξης τύπου για την υπογραφή του - 1 - Ομιλία κ. Δ/ΣΝΔ, επ ευκαιρία της συνέντευξης τύπου για την υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής - Περιφερειακής Ενότητας Πειραιά και της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων. Κυρίες

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα κινδυνεύουμε είτε να μας απορροφήσουν τα δεινά του βίου και να μας εξαφανίσουν κάθε

Σήμερα κινδυνεύουμε είτε να μας απορροφήσουν τα δεινά του βίου και να μας εξαφανίσουν κάθε Οι Έλληνες φώτισαν τον κόσμο με τα δικά τους έργα σήμερα πρέπει να βρούμε ξανά τις δικές τους ιδιότητες Περίληψη: Η σοφία της ψυχής είναι μια ξεχασμένη ιδιότητα που ο άνθρωπος πρέπει πάλι να την βρει για

Διαβάστε περισσότερα

Η σχολιαζόμενη απόφαση παρουσιάζει σημαντικό. ενδιαφέρον τόσο γιατί πραγματεύεται σημαντικά νομικά ζητήματα

Η σχολιαζόμενη απόφαση παρουσιάζει σημαντικό. ενδιαφέρον τόσο γιατί πραγματεύεται σημαντικά νομικά ζητήματα Θέμα: Θρησκευτική Ελευθερία Η σχολιαζόμενη απόφαση παρουσιάζει σημαντικό ενδιαφέρον τόσο γιατί πραγματεύεται σημαντικά νομικά ζητήματα αναφορικά με το περιεχόμενο του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών MA in Education (Education Sciences) ΑΣΠΑΙΤΕ-Roehampton ΠΜΣ MA in Education (Education Sciences) Το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Εκπαίδευση (Επιστήμες της Αγωγής),

Διαβάστε περισσότερα

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις

14 Δυσκολίες μάθησης για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες και αιτιολογίες για τις ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι δυσκολίες μάθησης των παιδιών συνεχίζουν να απασχολούν όλους όσοι ασχολούνται με την ανάπτυξη των παιδιών και με την εκπαίδευση. Τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, μέσα στην τάξη τους, βρίσκονται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥ 1ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥ 1ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥ 1ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Γιατί λέγεται φυσικό; 1. Γιατί προέρχεται

Διαβάστε περισσότερα

Επιμορφωτικό Σεμινάριο: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ :

Επιμορφωτικό Σεμινάριο: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ : ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ - ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ-ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ Τομέας Παιδαγωγικής Εργαστήριο Πειραματικής Παιδαγωγικής Ακαδημαϊκό έτος: 2014-2015

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Αναφορών 27.05.2014 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 0436/2012 του Mark Walker, βρετανικής ιθαγένειας, σχετικά με την παροχή διασυνοριακού νομικού παραστάτη

Διαβάστε περισσότερα

Δίκτυα Κειμένων Νεοελληνικής Γλώσσας Ο προσανατολισμός της εκπαίδευσης ΥΛΙΚΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΚΕΙΜΕΝΑ

Δίκτυα Κειμένων Νεοελληνικής Γλώσσας Ο προσανατολισμός της εκπαίδευσης ΥΛΙΚΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΚΕΙΜΕΝΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ 1 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ» Τομέας Νέων Ελληνικών Δίκτυα Κειμένων Νεοελληνικής Γλώσσας 12.2. Ο προσανατολισμός της εκπαίδευσης Συντάκτης: Γιάννης Ι. Πασσάς ΥΛΙΚΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Πηγές: 12.2.,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ ΔΙΔΑΣΚΩΝ / ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ Κωνσταντίνος Καβουλάκος ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ (χειμ./εαρινό) Χειμερινό ΣΧΟΛΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό

Διαβάστε περισσότερα

1 η Δραστηριότητα Wiki

1 η Δραστηριότητα Wiki 1 η Δραστηριότητα Wiki Βασικό Στόχος Στόχος της δραστηριότητας είναι η δημιουργία ηλεκτρονικών βιβλίων που να διαπραγματεύονται τα παρακάτω θέματα 1 : 1. Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Τι είναι, Τρόποι Πληρωμής,

Διαβάστε περισσότερα

Π β.2:Οδηγός Επιμορφωτή για τη ΘΕ4.1: «Βασικές αρχές για την εκπαίδευση ενηλίκων»

Π β.2:Οδηγός Επιμορφωτή για τη ΘΕ4.1: «Βασικές αρχές για την εκπαίδευση ενηλίκων» 1 Π.1.4.3.β.2:Οδηγός Επιμορφωτή για τη ΘΕ4.1: «Βασικές αρχές για την εκπαίδευση ενηλίκων» 2 Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Διδασκαλία γνώσεων και αξιών

Διδασκαλία γνώσεων και αξιών Διδασκαλία γνώσεων και αξιών Δρ Δημήτριος Γκότζος Οι διαφάνειες 1-14 αποτελούν προϊόν μελέτης και αποδελτίωσης του βιβλίου: Α. Χριστοδούλου (2012). Παιδεία, εκπαίδευση, αξίες. Σημειωτική προσέγγιση. University

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2014-2019 Επιτροπή Αναφορών 28.2.2015 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 1032/2010, του Manuel Altemir Mergelina, ισπανικής ιθαγένειας, σχετικά με τη διακριτική μεταχείριση που

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804)

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804) ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ - ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΙΟΘΕΩΡΙΑΣ ΤΟΥ 1 ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ (1724-1804) (Η σύντομη περίληψη που ακολουθεί και η επιλογή των αποσπασμάτων από την πραγματεία του Καντ για την ανθρώπινη γνώση,

Διαβάστε περισσότερα

Ο Ρόλος του Κριτικού Στοχασμού στη Μάθηση και Εκπαίδευση Ενηλίκων

Ο Ρόλος του Κριτικού Στοχασμού στη Μάθηση και Εκπαίδευση Ενηλίκων ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ο Ρόλος του Κριτικού Στοχασμού στη Μάθηση και Εκπαίδευση Ενηλίκων Ενότητα 13: Ζητήματα Αποτίμησης της Μάθησης του Κριτικοστοχαστικού Εκπαιδευτή

Διαβάστε περισσότερα

1)Στην αρχαιότητα δεν υπήρχε διάκριση των κοινωνικών επιστημών από τη φιλοσοφία. Σ Λ

1)Στην αρχαιότητα δεν υπήρχε διάκριση των κοινωνικών επιστημών από τη φιλοσοφία. Σ Λ 1.2.1 1)α)Σε ποιους, ας τους πούμε κλάδους, διαιρούσε ο Αριστοτέλης τη Φιλοσοφία (6 μονάδες); β)ποιο ήταν το περιεχόμενο κάθε κλάδου από αυτούς; β)ποιος από αυτούς ασχολούνταν, έστω και έμμεσα, με την

Διαβάστε περισσότερα

Project A2- A3. Θέμα: Σχολείο και κοινωνική ζωή Το δικό μας σχολείο. Το σχολείο των ονείρων μας Το σχολείο μας στην Ευρώπη

Project A2- A3. Θέμα: Σχολείο και κοινωνική ζωή Το δικό μας σχολείο. Το σχολείο των ονείρων μας Το σχολείο μας στην Ευρώπη Project A2- A3 Α Φαλήρου 1ο ΓυμνάσιοΤάξη Παλαιού Θέμα: Σχολείο και κοινωνική ζωή Το δικό μας σχολείο Το σχολείο των ονείρων μας Το σχολείο μας στην Ευρώπη ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ PROJECT Τα ενδιαφέροντα μας Ξεκινήσαμε

Διαβάστε περισσότερα

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΑΤΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΙΝΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Βρυξέλλες, 31.10.2017 JOIN(2017) 40 final 2017/0279 (NLE) Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑTΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, 20-21 Νοεμβρίου 2014 ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ

Αθήνα, 20-21 Νοεμβρίου 2014 ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ Αθήνα, 20-21 Νοεμβρίου 2014 ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ Oι πολυάριθμοι φορείς της κοινωνικής οικονομίας και επιχειρηματικότητας που συμμετείχαν και συνεργάστηκαν στο Φόρουμ Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας, 20-21 Νοεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα