Κεφάλαιο 1 ο. Εισαγωγή. Cisco Router 871W. Δομή Δυνατότητες. Σύνδεση Επικοινωνία. Γλώσσα Επικοινωνίας IOS

Transcript

1 Κεφάλαιο 1 ο Εισαγωγή Cisco Router 871W Δομή Δυνατότητες Σύνδεση Επικοινωνία Γλώσσα Επικοινωνίας IOS

2 1.1 Εισαγωγή Στο κεφάλαιο αυτό θα μελετήσουμε το υλικό που παρέχεται στο εργαστήριο και τις δυνατότητές του, ενώ στη συνέχεια θα εξετάσουμε το λογισμικό που τα συνοδεύει, ένα λειτουργικό σύστημα με πολλές δυνατότητες γνωστό ως IOS Internetworking Operating System. Το λογισμικό IOS των δρομολογητών Cisco είναι υπεύθυνο για : Την υποστήριξη δικτυακών λειτουργιών και πρωτοκόλλων Διασυνδέσεις υψηλών ταχυτήτων μεταξύ συσκευών Την προσθήκη υπηρεσιών ασφαλείας για τον έλεγχο πρόσβασης και την προστασία από προσπάθειες αναρμόδιας χρήσης Την παροχή δυνατοτήτων κλιμάκωσης για την επέκταση υπαρχόντων δικτύων Τη δημιουργία αξιόπιστων δικτύων για τη διασύνδεση με δικτυακούς πόρους Για την εξοικείωση με το υλικό και τη διαχείριση του, θα δοθούν παραδείγματα διασύνδεσης με αυτό καθώς και βασικές εντολές του IOS και συντομεύσεις που θα βοηθήσουν στη κατανόηση του τρόπου λειτουργίας και θα κάνουν ευκολότερη την κατανόηση των ασκήσεων των επόμενων κεφαλαίων. 2

3 1.2 Cisco 871W Η σειρά 871W της Cisco έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά Μνήμη RAM: 128 MB (εγκατεστημένη) / 256 MB (μέγιστη) Flash Memory: 24 MB (εγκατεστημένη) / 52 MB (μέγιστη) Επεκτάσεις / Διασυνδέσεις 4 δικτυακές θύρες Ethernet 10Base T/100Base TX RJ 45 (LAN) 1 δικτυακή θύρα Ethernet 10Base T/100Base TX RJ 45 ( WAN ) 2 Hi Speed USB 4 PIN USB Type A Ethernet (wireless) 1 θύρα διαχείρισης μέσω κονσόλας RJ 45 Δικτύωση Δυνατότητες: Τείχος προστασίας (Firewall), υποστήριξη DHCP, Ιδεατά ιδιωτικά Δίκτυα (VPN), Υποστήριξη ιδεατών τοπικών δικτύων (VLAN), auto uplink (auto MDI/MDI X), manageable, Υποστήριξη για IPv6 και Intrusion Prevention System (IPS) Τεχνολογία διασύνδεσης: Ασύρματη Ενσύρματη Πρωτόκολλα επιπέδου σύνδεσης δεδομένων (Data Link): Ethernet, Fast Ethernet, IEEE b, IEEE g Πρωτόκολλα επιπέδων δικτύωσης / μεταφοράς: PPTP, L2TP, IPSec, PPPoE, PPPoA Υποστηριζόμενα πρότυπα: IEEE b, IEEE g, IEEE 802.1x, Wi Fi CERTIFIED Ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων: 54 Mbps (ασύρματο) Απομακρυσμένη διαχείριση: SNMP, Telnet, HTTP Μεταγωγή: Ethernet Πρωτόκολλα δρομολόγησης: RIP 1, RIP 2 Συχνότητα λειτουργίας: 2.4 GHz 3

4 Διάφορα Συμμόρφωση με τα παρακάτω πρότυπα : EN 60950, IEC , IEC , IEC , IEC , IEC , IEC , IEC , IEC , IEC950, VCCI II, EN55022 Class B, ICES 003 Class B, AS/NZ 3548 Class B, AS/NZS 3260, FCC Part 68, CS 03, UL 1950 Third Edition, EN Αλγόριθμοι κρυπτογράφησης: LEAP, Triple DES, AES, TLS, PEAP, TKIP, WPA PSK 1.3 Δομή του δρομολογητή Για να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε εσωτερικά το δρομολογητή είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε την εσωτερική δομή του, τα βασικά συστατικά από τα οποία αποτελείται καθώς και για ποιες εργασίες είναι υπεύθυνο το καθένα. Ένας δρομολογητής Cisco μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ένας ειδικού σκοπού υπολογιστής. Έχει το δικό του λειτουργικό σύστημα που ονομάζεται IOS από τις λέξεις Internetwork Operating System (IOS), και επιπλέον έχει το δικό του σύστημα αρχείων ενώ υποστηρίζει καταλόγους και αρχεία. Για το λόγο αυτό γίνεται και αυτή η εισαγωγή ώστε να δοθούν οι απαραίτητες κατευθύνσεις για την καλύτερη διαχείριση του δρομολογητή. Για την αποθήκευση των πληροφοριών οι δρομολογητές της Cisco χρησιμοποιούν μνήμη flash αντί για σκληρούς δίσκους. Η μνήμη αυτή είναι αρκετά πιο ακριβή και πιο αργή ως μέσο αποθήκευσης, ωστόσο το μέγεθος των δεδομένων που χρειάζεται να αποθηκευτούν είναι σχετικά πολύ μικρό σε σχέση με ένα γενικού σκοπού ηλεκτρονικού υπολογιστή. Πλεονέκτημα για τη μνήμη Flash αποτελεί η αξιοπιστία και η διάρκεια ζωής σε σχέση με τους σκληρούς δίσκους. Η αποθήκευση στη μνήμη Flash είναι παρόμοια με αυτή της RAM (Random Access Memory), με τη διαφορά ότι δε χρειάζεται ρεύμα για να διατηρήσει τις πληροφορίες και αντίθετα με τη μνήμη ROM (Read Only Memory), μπορείς να τη σβήσεις και να την ξαναεγγράψεις. Τεχνικά υπάρχουν και άλλα παρόμοια είδη μνήμης όπως η EPROM (Erasable Programmable Read Only Memory) και η EEPROM (Electronically Erasable Programmable Read Only Memory). Η EPROM δεν είναι κατάλληλη για τους δρομολογητές επειδή συνήθως χρειάζεται μια εξωτερική συσκευή συνήθως υπεριώδους φωτός για να σβήσει το chip. Η EEPROM, από την άλλη πλευρά δεν μπορεί να κάνει επιλεκτική διαγραφή αλλά σβήνει όλα τα περιεχόμενα της. Η μνήμη Flash είναι μια ειδικού τύπου EEPROM με τα πλεονεκτήματα που αναφέραμε και κατασκευάζεται από την Intel. Σε κάθε δρομολογητή Cisco υπάρχουν τουλάχιστο δύο κύρια αποθηκευτικά μέσα μη προσωρινής αποθήκευσης. Το configuration του δρομολογητή αποθηκεύεται σε μια συσκευή που ονομάζεται NVRAM (Nonvolatile RAM), ενώ το IOS αποθηκεύεται σε μια 4

5 συσκευή που ονομάζεται flash. Είναι σημαντικό να γίνει διαχωρισμός ανάμεσα στα δυο μέσα μια και τα δυο χρησιμοποιούν την ίδια τεχνολογία αποθήκευσης (μνήμη flash). Στους περισσότερους δρομολογητές Cisco, η NVRAM περιοχή είναι μεταξύ 16 Kb και 256 Kb και εξαρτάται από το μέγεθος του δρομολογητή αφού μεγαλύτεροι δρομολογητές έχουν συνήθως μεγαλύτερα configuration και χρειάζονται περισσότερη NVRAM. Από την άλλη η μνήμη Flash, είναι αναβαθμίσιμη και μπορεί να έχει μέγεθος μερικές εκατοντάδες Megabytes. Σε κάθε δρομολογητή στην πραγματικότητα υπάρχουν δύο αρχεία ρυθμίσεων (configuration files). Το ένα περιγράφει την τρέχουσα κατάσταση του δρομολογητή και ονομάζεται running config. Ότι αλλαγές κάνουμε σε ρυθμίσεις αυτές αποθηκεύονται στο running config. Το άλλο αρχείο ρυθμίσεων είναι αυτό που χρησιμοποιεί ο δρομολογητής για να εκκινήσει και ονομάζεται startup config. Μόνο το startup config βρίσκεται αποθηκευμένο στην NVRAM (το running config βρίσκεται στη RAM). Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να ελέγχουμε περιοδικά αν τα δύο configuration είναι συγχρονισμένα. Τα δύο configuration μπορούν να συγχρονιστούν με μια απλή αντιγραφή του running config στο αρχείο startup config: Router1# copy running config startup config Ο δρομολογητής χρησιμοποιεί τη μεγαλύτερη μονάδα αποθήκευσης που έχει (Flash) για την αποθήκευση του λειτουργικού του συστήματος IOS. Αντίθετα με άλλα λειτουργικά συστήματα, το IOS αποτελείται από ένα μοναδικό αρχείο τύπου εικόνας που περιέχει όλη τη λειτουργικότητα τα χαρακτηριστικά και τις εντολές που είναι διαθέσιμες στο δρομολογητή. Υπάρχουν διαφορετικές εκδόσεις του IOS που υποστηρίζουν διαφορετικά σετ εντολών. Κάθε δρομολογητής έρχεται συνήθως με την πιο απλή έκδοση IOS που όμως είναι υπεραρκετή για τις περισσότερες και συνηθέστερες χρήσεις. Το IOS μπορεί να προμηθευτεί κανείς από τη Cisco ανάλογα με το είδος συμβολαίου που έχει συνάψει με την εταιρεία. 5

6 Σχήμα 1 1. Λογισμικό IOS και υπηρεσίες υποστήριξης Η αναβάθμιση του IOS σε ένα δρομολογητή γίνεται πρακτικά με τη διαγραφή της εικόνας του IOS από τη μνήμη Flash και την αποθήκευση της νέας εικόνας. Οι κυριότεροι λόγοι που το επιβάλουν αυτό είναι το υποστηριζόμενο σετ εντολών τις κάθε έκδοσης. Για παράδειγμα για την υποστήριξη του IPS (Intrusion Prevention System) χρειάστηκε να εγκατασταθεί το Advanced IP Services (Ο τρόπος εγκατάστασης περιγράφεται στο παράρτημα). Ωστόσο πριν κάνουμε οτιδήποτε είναι απαραίτητο να ελέγξουμε αν ο δρομολογητής έχει την απαραίτητη μνήμη για να αποθηκεύσει το αρχείο εικόνας του IOS. Ο έλεγχος της έκδοσης και της διαθέσιμης μνήμης γίνεται με την εντολή Router1# show version Επιπλέον είναι απαραίτητο να γνωρίζετε ότι σε περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά με την αναβάθμιση (π.χ. διακοπή ρεύματος) υπάρχει αποθηκευμένο στη ROM ένα μικρό IOS μέσω του οποίου μπορεί να ανοιχτεί μια εξωτερική διασύνδεση και να γίνει η αντιγραφή του αρχείου εικόνας του IOS στη μνήμη flash. Γενικότερα η μνήμη ROM αποτελείται από τρία μέρη: το πρόγραμμα POST (power on self test) για το έλεγχο κατά την εκκίνηση τον βασικών δυνατοτήτων λειτουργιών του υλικού του δρομολογητή το πρόγραμμα bootstrap που εκκινεί το δρομολογητή και μια μικρή έκδοση του IOS. 6

7 Κατά την εκκίνηση του δρομολογητή αρχικά φορτώνεται το πρόγραμμα POST και γίνονται οι απαραίτητοι έλεγχοι, στη συνέχεια φορτώνεται το bootstrap και τέλος το IOS Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνονται τα αυτά τα βασικά συστατικά ενός δρομολογητή και δίνεται μια σύντομη περιγραφή για τη λειτουργία τους. Component Bootstrap Power on self test (POST) ROM monitor Mini IOS Random access memory (RAM) Read only memory (ROM) Flash memory Nonvolatile RAM (NVRAM) Configuration register Περιγραφή Βρίσκεται αποθηκευμένο στο μικροκώδικα της ROM. Εκκινεί το δρομολογητή και στη συνέχεια φορτώνει το IOS. Βρίσκεται αποθηκευμένο στο μικροκώδικα της ROM, το POST χρησιμοποιείται για το έλεγχο κατά την εκκίνηση τον βασικών δυνατοτήτων λειτουργιών του υλικού του δρομολογητή και καθορίζει ποιες διασυνδέσεις (interfaces) είναι διαθέσιμες. Βρίσκεται αποθηκευμένο στο μικροκώδικα της ROM και χρησιμοποιείται για έλεγχο, εντοπισμό και αντιμετώπιση των σφαλμάτων. Ονομάζεται και RXBOOT από τη Cisco, είναι ένα μικρό IOS που βρίσκεται στη ROM και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ανοίξει μια διασύνδεση και να φορτώσει ένα IOS στη μνήμη flash. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για ορισμένες άλλες λειτουργίες συντήρησης. Χρησιμοποιείται για την αποθήκευση τον πινάκων δρομολόγησης, ως ενδιάμεση μνήμη για πακέτα, ως ARP cache, καθώς και για την αποθήκευση του λογισμικού και των δομών δεδομένων που χρειάζεται για τη σωστή λειτουργία του δρομολογητή. Επιπλέον το running config αποθηκεύεται στη RAM, ενώ οι περισσότεροι δρομολογητές κατά την εκκίνηση φορτώνουν το IOS από τη μνήμη flash στη RAM. Χρησιμοποιείται κατά την εκκίνηση του δρομολογητή. Περιλαμβάνει τα προγράμματα POST και bootstrap, καθώς και το mini IOS. Χρησιμοποιείται ως κύριο μέσο αποθήκευσης του λειτουργικού συστήματος IOS. Η μνήμη Flash δε διαγράφεται κατά την επανεκκίνηση του δρομολογητή. Είναι μια ειδικού τύπου EEPROM που κατασκευάζεται από την Intel. Χρησιμοποιείται για την αποθήκευση του startup config. Η NVRAM δε διαγράφεται κατά την επανεκκίνηση του δρομολογητή ή του switch η έπειτα από διακοπή ρεύματος. Επιπλέον εκεί αποθηκεύεται το αρχείο configuration register. Χρησιμοποιείται για να ρυθμίζει τον τρόπο που εκκινεί ο δρομολογητής. Η τιμή αυτή βρίσκεται στην τελευταία γραμμή της εντολής show version και έχει την προκαθορισμένη τιμή 0x2102, η οποία λέει στο δρομολογητή να φορτώσει το IOS από τη μνήμη flash και το configuration από την NVRAM. 1.4 Σύνδεση με το δρομολογητή Η σύνδεση με το δρομολογητή μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους όπως με χρήση ειδικού καλωδίου και σύνδεση στη θύρα της κονσόλας ελέγχου, με μόντεμ μέσω της θύρας aux ή ακόμα μέσω Telnet και SSH. Για τα παραδείγματα που θα ακολουθήσουν στο παρόν 7

8 και στα επόμενα κεφάλαια για μεγαλύτερη ευελιξία χρησιμοποιούμε τη σύνδεση μέσω Telnet. Η προκαθορισμένη διεύθυνση του δρομολογητή είναι: P.1 Όνομα χρήστη: admin Κωδικός εισόδου: cisco123 Σχήμα 1 2. Σύνδεση στο δρομολογητή μέσω telnet Σε κάθε δρομολογητή υπάρχουν τέσσερις δυνατές καταστάσεις διαμόρφωσης ρυθμίσεων. Για να αναγνωρίσουμε σε ποια ακριβώς βρισκόμαστε απλά ελέγχουμε το σύμβολο προτροπής της γραμμής εισόδου. Σύμβολο Προτροπής Επίπεδο διαχείρισης Επεξήγηση Router> Επίπεδο χρήστη Περιορισμός σε βασικές εντολές παρακολούθησης της κατάστασης του δρομολογητή Router# Προνομιακό επίπεδο Μπορεί να έχει πρόσβαση σε όλες τις εντολές και να κάνει ρυθμίσεις Router(config)# Γενική διαχείριση (Global) Οι εντολές που δίνονται από το διαχειριστή επηρεάζουν ολόκληρο το σύστημα Router(config subif)# Ειδική Διαχείριση Διαχείριση συγκεκριμένων πόρων / Συνδέσμων / διασυνδέσεων 8

9 Μπορούμε να μετακινηθούμε στα διάφορα επίπεδα διαχείρισης με τις εντολές που φαίνονται στον πίνακα που ακολουθεί Εντολή Router> enable Router# disable Router# config term Αποτέλεσμα Από το επίπεδο χρήστη πηγαίνουμε στο προνομιακό επίπεδο διαχειριστή όπου μπορούμε να κάνουμε ρυθμίσεις. Ζητείται κωδικός με ανάλογα δικαιώματα Από το προνομιακό επίπεδο διαχείρισης πηγαίνουμε σε επίπεδο χρήστη όπου απλά μπορούμε να παρακολουθούμε την κατάσταση του δρομολογητή Από το προνομιακό επίπεδο μετακινούμαστε σε επίπεδο γενικής διαχείρισης του δρομολογητή Router(config)# exit Έξοδος από οποιαδήποτε επίπεδο διαχείρισης στο προνομιακό (μπορεί να γίνει και με Ctrl+Z) Router(config)# interface <int> Enters interface configuration mode from global configuration mode Router(config)# interface <subint> Enters subinterface configuration mode from global configuration mode Router(config)# line <line> Router(config)# router eigrp 1 Enters line configuration mode from global configuration mode Enters router configuration mode from global configuration mode Για την ευκολότερη και γρηγορότερη πρόσβαση διαχείριση του δρομολογητή δίνονται οι παρακάτω συντομεύσεις και πλήκτρα ειδικών λειτουργιών Συντόμευση Ctrl+P ή βέλος Ctrl+N ή βέλος Ctrl+A Ctrl+E Esc+B Esc+F Ctrl+R Ctrl+U Αποτέλεσμα Εμφανίζει την τελευταία εντολή που δόθηκε Εμφανίζει προηγούμενες εντολές που δόθηκαν Μετακινεί τον κέρσορα στην αρχή της γραμμής Μετακινεί τον κέρσορα στο τέλος της γραμμής Μετακινεί τον κέρσορα πίσω κατά μια λέξη Μετακινεί τον κέρσορα προς τα εμπρός κατά μια λέξη Επανεμφανίζει μια γραμμή Διαγράφει μια γραμμή 9

10 Ctrl+W Ctrl+Z Tab Διαγράφει μια λέξη Τερματίζει την κατάσταση ρύθμισης παραμέτρων και επιστρέφει στην EXEC κατάσταση Ολοκληρώνει την πληκτρολόγηση μιας εντολής (δεν είναι δηλαδή απαραίτητο να πληκτρολογήσουμε όλη την εντολή) 1.5 Βασικές Εντολές Διαχείρισης Χρήση βοήθειας Εντολή Router#? Router#c? Router#clock? Ερμηνεία Εμφανίζει όλες τις διαθέσιμες εντολές Εμφανίζει όλες τις διαθέσιμες εντολές που ξεκινούν με το γράμμα c Εμφανίζει όλες τις διαθέσιμες επιλογές για την εντολή clock Χρήση διασωλήνωσης Εντολή Router#sh running config? Router#sh run begin interface Router#sh ip route include Ερμηνεία Εμφανίζει όλες τις δυνατές επιλογές για την εντολή pipe. Αυτές περιλαμβάνουν τα begin, include, exclude κ.τ.λ. Εμφανίζει την τρέχουσα κατάσταση ρυθμίσεων ξεκινώντας από τις ρυθμίσεις των διασυνδέσεων. Εμφανίζει όλες τις καταχωρήσεις στον IP πίνακα δρομολόγησης που περιλαμβάνουν την IP διεύθυνση Εμφάνιση πληροφοριών Εντολή Router#sh running config Router#sh startup config Router#sh history Router#sh ip int brief Router#sh users Αποτέλεσμα Εμφανίζει τις τρέχουσες ρυθμίσεις του δρομολογητή Εμφανίζει τις ρυθμίσεις εκκίνησης του δρομολογητή Εμφανίζει τις τελευταίες εντολές που δόθηκαν Εμφανίζει μια γρήγορη σύνοψη των διασυνδέσεων συμπεριλαμβανομένων των διευθύνσεων που τους έχουν αποδοθεί καθώς και της κατάστασης τους Εμφανίζει τους χρήστες και τους δρομολογητές που είναι συνδεδεμένοι στο δικό μας μέσω telnet 10

11 Router#sh sessions Εμφανίζει τους δρομολογητές στους οποίους είμαστε συνδεδεμένοι μέσω telnet Εντολές Διαχείρισης Εντολή Αποτέλεσμα PWD Εμφανίζει τον τρέχον κατάλογο εργασίας Show file Dir Copy More Delete Erase / Format Cd Mkdir / Rmdir no Reload Εμφανίζει πληροφορίες για ένα συγκεκριμένο φάκελο ή αρχείο Εμφανίζει τα περιεχόμενα ενός καταλόγου (ο προκαθορισμένος είναι ο flash:/) Δημιουργεί αντίγραφα ασφαλείας για το IOS, τα επαναφέρει ή αναβαθμίζει το IOS του δρομολογητή Εμφανίζει τα περιεχόμενα ενός αρχείου Διαγράφει ένα αρχείο Διαγράφει ή διαμορφώνει το λειτουργικό σύστημα Αλλαγή καταλόγου Δημιουργεί και διαγράφει καταλόγους Η λέξη no μπροστά από μια εντολή αντιστρέφει τη λειτουργία της π.χ. no shutdown Επανεκκίνηση του δρομολογητή 11

12 Βιβλιογραφία 1. Todd Lammle's CCNA IOS Commands Survival Guide, Todd Lammle, ISBN: , Wiley Publishing, Cisco IOS Quick Reference, Will Richards 3. Cisco IOS Cookbook, 2nd Edition, Kevin Dooley, Ian Brown, ISBN: , O'Reilly, 2006 Ηλεκτρονικές Πηγές 1. Wikipedia Cisco 2. Wikipedia Cisco IOS 3. Cisco IOS Configuration Fundamentals Command Reference, Release Cisco IOS Basic Commands 5. Cisco 800 Series Integrated Services Router d8028a982.html 12

13 6. Cisco CCENT: Basic IOS Commands for Routers and Switches ccent basic ios commands for routers andswitches/ / 13

14 Κεφάλαιο 2 ο Router Configuration Εισαγωγή Είδη μνήμης Interfaces Internetwork Operating System (IOS) Configuration files 14

15 Router logging Ρύθμιση του δρομολογητή μέσω του console port Παραδείγματα χρήσης των εντολών Άσκηση Λύση 15

16 Περίληψη Στο σημερινό εργαστήριο θα έρθετε για πρώτη φορά σε επαφή με τους Cisco δρομολογητές. Θα μάθετε τα βασικά της χρήσης του περιβάλλοντος χρήστη που παρέχει το λειτουργικό σύστημα IOS που τρέχουν οι δρομολογητές Cisco, καθώς και κάποιες βασικές εντολές ρύθμισής τους. 2.1 Εισαγωγή Οι δρομολογητές όπως και οι υπολογιστές περιέχουν έναν μικροεπεξεργαστή. Κάθε μοντέλο δρομολογητή περιέχει διαφορετικό μικροεπεξεργαστή. 2.2 Είδη μνήμης Οι δρομολογητές περιέχουν τα παρακάτω είδη μνήμης: ROM Περιέχει τα προγράμματα Power On Self Test (POST) και bootstrap. Η μνήμη ROM επίσης περιέχει ένα κομμάτι ή ολόκληρο το λειτουργικό σύστημα (IOS) του δρομολογητή. NVRAM Περιέχει το αρχείο startup configuration. Η μνήμη NVRAM μπορεί να αποθηκευτεί το αρχείο running configuration. Πολύ σημαντικό είναι ότι διατηρούνται οι πληροφορίες που περιέχει κι είναι διαθέσιμες όταν κλείσουμε το δρομολογητή. Flash Περιέχει ολόκληρο το λειτουργικό σύστημα (IOS) του δρομολογητή. Είναι ένας ειδικός τύπος μνήμης που μπορεί να σβηστεί και να ξαναγραφεί και μπορεί να περιέχει διαφορετικές εκδόσεις IOS (σε περιπτώσεις αναβάθμισης). RAM Περιέχει προσωρινές πληροφορίες του δρομολογητή όπως οι πίνακες δρομολόγησης και τα διάφορα πακέτα μέχρι να εξεταστεί η λογική τους διεύθυνση. Επίσης περιέχει και το αρχείο running configuration. 2.3 Interfaces Τα interfaces του δρομολογητή αποτελούν τη φυσική σύνδεση μεταξύ του δρομολογητή και των διάφορων ειδών δικτύων (LAN και WAN). Οι δρομολογητές υποστηρίζουν πολλά διαφορετικά interfaces ανάλογα το είδος των δικτύων που διασυνδέει. Συχνά αναφέρονται και ως πόρτες (ports) και για να ξεχωρίζουν μεταξύ τους χρησιμοποιούμε κατάλληλο 16

17 σύστημα αρίθμησης (π.χ. για ένα ethernet interface χρησιμοποιούμε την αρίθμηση e0/0 ενώ για ένα serial interface την αρίθμηση s0/0). 2.4 Internetwork Operating System (IOS) Το IOS είναι το πρόγραμμα που δίνει τη δυνατότητα στο hardware του δρομολογητή να δρομολογεί πακέτα σε ενα δίκτυο. Το IOS, όπως και τα άλλα λειτουργικά συστήματα, περίεχει ένα σύνολο εντολών που χρησιμεύουν για τη ρύθμιση και τη διάγνωση του δρομολογητή. Όταν λέμε ότι ρυθμίζουμε ένα δρομολογητή, σημαίνει ότι ενεργοποιούμε τα διάφορα interfaces και πρωτόκολλα (routed και routing). Δηλαδή πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάποιες εντολές για να ενεργοποιήσουμε τα interfaces, να δώσουμε πληροφορίες για τα προς δρομολόγηση πρωτόκολλα (routed protocols) και ρυθμίσουμε τα πρωτόκολλα δρομολόγησης (routing protocols). Για τη ρύθμιση του δρομολογητή με τις κατάλληλες εντολές χρησιμοποιούμε ενα περιβάλλον εντολής γραμμής (Command Line Interface CLI). 2.5 Configuration files Το σύνολο των εντολών που χρησιμοποιούνται για τη ρύθμιση του δρομολογητή αποτελούν ένα αρχείο κειμένου το οποίο αποθηκεύεται στο ανάλογο είδος μνήμης. Όταν πραγματοποιούμε μια αλλαγή στις ρυθμίσεις του δρομολογητή αυτές αποθηκεύονται στη μνήμη RAM (running configuration file). Με την κατάλληλη εντολή μπορούμε να αποθηκεύσουμε το running configuration file στη μνήμη NVRAM (startup configuration file) το οποίο μπορεί να είναι διαθέσιμο και μετά το κλείσιμο του δρομολογητή. 2.6 Router logging Σε έναν δρομολογητή μπορούμε να έχουμε πρόσβαση με τους τρόπους που φαίνονται στο παρακάτω σχήμα. 17

18 2.7 Ρύθμιση του δρομολογητή μέσω του console port Για να συνδέσετε το δρομολογητή με τον υπολογιστή ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: α. Συνδέετε το καλώδιο παροχής ρεύματος με το δρομολογητή. β. Συνδέετε το σειριακό καλώδιο κονσόλας από την κονσόλα του δρομολογητή στο πίσω μέρος του υπολογιστή(θύρα COM1). γ. Επιλέξτε Έναρξη(Start) Προγράμματα(Programs) Βοηθήματα(Accesories) Επικοινωνίες(Communication) HyperTerminal. δ. Όταν ξεκινάτε για πρώτη φορά το HyperTerminal πρέπει να το ρυθμίσετε ώστε να συνδεθεί στο δρομολογητή. Δημιουργήστε μία νέα σύνδεση που θα την ονομάσετε Cisco. Έπειτα επιλέξτε Αρχείο(File) Ιδιότητες(Properties) και θα εμφανιστεί το παρακάτω εικονίδιο: 18

19 Δεχθείτε το COM1 και πατήστε Configure. Οι ιδιότητες του COM1 εμφανίζονται στο παρακάτω παράθυρο: 19

20 Αλλάξτε το ρυθμό Baud στις ρυθμίσεις σειριακής πόρτας(serial Port Settings) σε 9600, πατήστε OK και θα περάσετε στην κονσόλα του δρομολογητή. στ. Αφού αποθηκευτούν οι αλλαγές πατήστε το εικονίδιο Σύνδεση Τώρα βρίσκεστε στην αρχική ρύθμιση του δρομολογητή, πληκτρολογήστε No και μετά Enter. ζ. Τώρα θα μεταφερθείτε στην κατάσταση χρήστη(user mode). Στο δρομολογητή έχουμε τρία επίπεδα πρόσβασης και το κάθε επίπεδο μας δίνει συγκεκριμένα δικαιώματα με τις αντίστοιχες εντολές. User mode παρέχει περιορισμένη πρόσβαση και οι εντολές που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μας επιτρέπουν μόνο τη διάγνωση ορισμένων χαρακτηριστικών και όχι την αλλαγή των ρυθμίσεων του δρομολογητή. 20

21 Privileged or enabled mode παρέχει μεγαλύτερη δυνατότητα διάγνωσης και με τις κατάλληλες εντολές μπορούμε να αλλάξουμε αρκετές ρυθμίσεις του δρομολογητή. Configuration or global configuration mode παρέχει το σύνολο των εντολών με τις οποίες μπορούμε να ρυθμίσουμε πλήρως το δρομολογητή. Επίσης μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε υπο επίπεδα ρυθμίσεων που αφορούν πρωτόκολλα, interfaces και άλλα χαρακτηριστικά του δρομολογητή. Στο παρακάτω σχήμα και πίνακα φαίνεται με ποιες εντολές αποκτούμε πρόσβαση στο κάθε επίπεδο. 21

22 Κατάσταση Εντολών EXEC mode Privileged EXEC mode Τρόπος Προσπέλασης Με έναρξη συνόδου (log in). Από την EXEC mode, με χρήση της EXEC εντολής enable. Global configuration Από την Privileged EXEC mode, με χρήση της privileged EXEC εντολής configure terminal. Interface configuration Από την Global configuration mode, καθορίζοντας κάποιο συγκεκριμένο interface, με χρήση μιας interface εντολής. Σήμα προτροπής (prompt) Τρόπος εξόδου Router> Με τη χρήση της εντολής logout. Router # Router (config)# Router(config if)# Για επιστροφή στην EXEC mode, γίνεται χρήση της εντολής disable. Για επιστροφή στην Privileged EXEC mode, γίνεται χρήση της εντολής exit ή της εντολής end ή ο συνδυασμός των πλήκτρων Ctrl+Z. Για επιστροφή στην Global configuration mode, γίνεται χρήση της εντολής exit. Για προσπέλαση της Privileged EXEC mode, γίνεται χρήση της εντολής exit ή ο συνδυασμός των πλήκτρων Ctrl+Z. Subinterface configuration Από την Interface configuration mode, καθορίζοντας κάποιο συγκεκριμένο subinterface, με χρήση μιας interface εντολής. Router(config subif)# Για επιστροφή στην Global configuration mode, γίνεται χρήση της εντολής exit. Για προσπέλαση της Privileged EXEC mode, γίνεται χρήση της εντολής exit ή ο συνδυασμός των πλήκτρων Ctrl+Z. ROM monitor Από την Privileged EXEC mode, με χρήση της EXEC εντολής reload. Κατά τη διάρκεια των πρώτων 60 δευτερολέπτων της διαδικασίας εκκίνησης, πρέπει να πατηθεί το πλήκτρο Break. > Για επιστροφή στην EXEC mode, πληκτρολογείται γίνεται χρήση της εντολής continue. 22

23 Βασικές Εντολές Router>enable Router#? Router>enable Router#s? Router>enable Router#show version Router>enable Router#show running-config Router>enable Router#show startup-config Router#configure terminal Router(config)#hostname lablab lablab(config)# Router #configure terminal Router (config)#line console 0 Router (config-line)#login Router (config-line)#password pass Μας πηγαίνει στο enabled mode Εμφανίζει όλες τις εντολές που είναι διαθέσιμες στο enabled mode Μας πηγαίνει στο enabled mode Εμφανίζονται όλες οι εντολές που ξεκινούν με το γράμμα s Μας πηγαίνει στο enabled mode Εμφανίζει πληροφορίες όπως η έκδοση του λογισμικού, τα διαθέσιμα interfaces Μας πηγαίνει στο enabled mode Εμφανίζει το τρέχων configuration της DRAM Μας πηγαίνει στο enabled mode Εμφανίζει το αποθηκευμένο configuration της NVRAM Μας εισάγει σε configuraion mode ορίζει το όνομα του router <<lablab>> Εισάγει στην ρύθμιση παραμέτρων κονσόλας Ενεργοποιεί τη διαδικασία login Ορίζει το password Router #configure terminal Router(config)#interface fastethernet 0/0 Router(config-if)#ip address Router (config-if)#no shutdown Router#copy running-config startupconfig Εισάγει στη ρύθμιση fastethernet interface Ορίζει ip address και μάσκα υποδικτύου στο interface Ενεργοποιεί το interface γιατί εξ ορισμού είναι απενεργοποιημένα τα Interfaces Αποθηκεύει τις τρέχουσες ρυθμίσεις στο αρχείο εκκίνησης της nvram Επιστρέφει στο enabled mode Router(config)#CTR+Z Router# Router#show clock Δείχνει την ώρα και την ημερομηνία του συστήματος του συστήματος Router#show interfaces Δείχνει διάφορες λεπτομέρειες για κάθε interface που έχει ο δρομολογητής Router#show ip interface brief Εμφανίζει συνοπτικά τα interfaces του Router#show users Router#clock set 13:32:00 12 May 2001 Router>enable Router#config terminal δρομολογητή Δείχνει ποιοι χρήστες είναι συνδεδεμένοι αυτή τη στιγμή στο δρομολογητή Καθορίζει την ώρα και ημερομηνία του συστήματος Καθορίζει ένα νέο password στο δρομολογητή. Είναι το password που ζητείται όταν θέλουμε να 23

24 Βασικές Εντολές Router(config)#enable password my password Router#configure terminal Router(config)#enable secret pass3 μπούμε σε enabled mode. Ορίζει το enable secret 2.8 Παραδείγματα χρήσης των εντολών show version Με την εντολή show version βλέπουμε στη δεύτερη γραμμή το μοντέλο του δρομολογητή στο παράδειγμα ο 3600 και την έκδοση του IOS. έπειτα η ένδειξη Uptime δείχνει πόσο καιρό λειτουργεί ο δρομολογητής (4 εβδομάδες, 4 μέρες, 9 ώρες, 53 λεπτά) και η επόμενη γραμμή αναφέρει ποιος ήταν ο λόγος για τον οποίο ο δρομολογητής ήταν εκτός λειτουργίας(στο παράδειγμα έγινε reload). Η επόμενη γραμμή μας δείχνει ότι στη μνήμη flash του δρομολογητή είναι αποθηκευμένο το αρχείο που φορτώθηκε από το δρομολογητή, ως το λειτουργικό του σύστημα κατά την εκκίνησή του καθώς και το ακριβές όνομα αυτού του αρχείου (c3640 is56i mz XK1). Η γραμμή με το νούμερο 5 μας αναφέρει το είδος και το πλήθος των interfaces που έχει ο δρομολογητής. 24

25 enable password Router>enable Router#config terminal Router(config)#enable password mypassword Πληκτρολογώντας τις παραπάνω εντολές καθορίζετε σαν νέο enable password στο δρομολογητή το mypassword. Πατήστε exit και έπειτα πληκτρολογήστε enable. Το αποτέλεσμα θα είναι το εξής: Router> enable Password: Όπου password το mypassword που ορίσατε προηγουμένως. enable secret Αν θέλουμε να έχουμε μεγαλύτερη ασφάλεια στον δρομολογητή μας, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μία νεότερη έκδοση της παραπάνω εντολής, η οποία εισάγει υψηλότερη κωδικοποίηση των password. Αυτή η εντολή είναι η enable secret. Router#configure terminal Router(config)#enable secret newpassword Αν μεταβείτε στο enabled mode και πληκτρολογήσετε Router# show running-config Building configuration Current configuration : 209 bytes! version 12.2 no service password-encryption! hostname Router 25

26 !! enable secret 5 $1$mERr$7sOd0mgRuXYhHwfWsV4QZ/ enable password mypassword είναι εμφανές ότι το απλό password μπορείτε να το δείτε ενώ το secret όχι. Να σημειωθεί ότι η χρήση της enable secret εντολής ακυρώνει την ύπαρξη της enable password, αν αυτή έχει προηγηθεί. Αυτό σημαίνει ότι θα μας ζητηθεί το enable secret password. show ip interface brief φαίνονται τα Interfaces του δρομολογητή, η κατάστασή τους και η IP διεύθυνσή τους αν τους έχει αποδοθεί. 2.9 Άσκηση Στην άσκηση αυτή σας δίνονται δύο δρομολογητές cisco 871, ένας τουλάχιστον ηλεκτρονικός υπολογιστής (που θα χρησιμοποιηθεί για τη ρύθμιση των δρομολογητών) και ένα ανάστροφο καλώδιο UTP RJ45. Συνδέστε τον υπολογιστή στην console port του πρώτου router και ανοίξτε ένα session με το δρομολογητή χρησιμοποιώντας το HyperTeriminal. 1. Χρησιμοποιήστε τις κατάλληλες εντολές για να διαπιστώσετε: 2. Το ακριβές μοντέλο του δρομολογητή 3. Την έκδοση IOS που τρέχει 4. Το πλήθος και το είδος των interfaces που διαθέτει 26

27

28 Για να ορίσετε τη σωστή ώρα στο δρομολογητή Router# clock set 20:00:00 15 October 2008 Για να ορίσετε τα password του ερωτήματος 4 (ομοίως με 5) Router#configure terminal Router(config)#enable password newps Router(config)#enable secret csdauth2 Για τις ρυθμίσεις του ερωτήματος 6 Router#configure terminal Router(config)#hostname netlab1 netlab1 (config)#interface fastethernet4 netlab1 (config-if)#ip address netlab1 (config-if)#no shutdown netlab1 (config-if)#exit netlab1 (config)#exit netlab1 #copy running-config startup-config Router#configure terminal Router(config)#hostname netlab2 netlab2 (config)#interface fastethernet4 netlab2 (config-if)#ip address netlab2 (config-if)#no shutdown netlab2 (config-if)#exit netlab2 (config)#exit netlab2 #copy running-config startup-config Για την επιβεβαίωση της σωστής λειτουργίας netlab1 #ping Type escape sequence to abort. Sending 5, 100-byte ICMP Echos to , timeout is 2 seconds:!!!!! Success rate is 100 percent (5/5), round-trip min/avg/max = 4/4/4 ms

29 Κεφάλαιο 3 ο Διευθέτηση μεταγωγέα Catalyst 2960 Ρυθμίσεις διευθέτησης για το μεταγωγέα Αμφίδρομη κατάσταση λειτουργίας Διευθύνσεις MAC και διασυνδέσεις θυρών Vlan Trunking Protocol / προσθήκη Vlan 29

30 Ασφάλεια θύρας και διευθέτηση γραμμής ζεύξης Διαχείριση αρχείων διευθέτησης και εμφάνιση πληροφοριών Σύνοψη εντολών μεταγωγέα 30

31 3.1 Προεπιλεγμένες ρυθμίσεις διευθέτησης για το μεταγωγέα Catalyst 2960 Οι μεταγωγείς Catalyst έχουν εργοστασιακές προεπιλεγμένες ρυθμίσεις οι οποίες, σε πολλές περιπτώσεις, θα ανταποκριθούν στις ανάγκες ενός διαχειριστή δικτύου. Ίσως όμως ορισμένες φορές χρειαστούν να αλλαχτούν ορισμένες από αυτές τις προεπιλεγμένες τιμές για να ταιριάζουν με τη συγκεκριμένη τοπολογία του δικτύου. Οι προεπιλεγμένες τιμές διαφέρουν ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του μεταγωγέα. Στην επόμενη λίστα παρουσιάζονται μερικές από τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις για το μεταγωγέα Catalyst Ωστόσο, δεν περιέχει όλες τις προεπιλεγμένες τιμές: IP address : CDP : Enabled Switching mode : Fragment free 100BASE T port : Autonegotiate duplex mode 1OBASE T port : Half duplex Spanning Tree : Enabled Console password : None Data Transfer Rate :100 Mbps Οι 2960 είναι ένας από τους μεταγωγείς της οικογένειας Catalyst Στον Πίνακα 1 παρουσιάζονται οι θύρες που υπάρχουν στους μεταγωγείς Πίνακας 1 Θύρες μεταγωγέων Catalyst 2960 Catalyst 2960 Θύρες 10BASE T Θύρα AUI συνολικά 24 (FaO/1 έως FaO/24) Fa0/25 Οι θύρες στους μεταγωγείς Catalyst 2960 αναφέρονται είτε ως θύρες είτε ως διασυνδέσεις. Για παράδειγμα, για την e0/1, ισχύουν τα παρακάτω: Η έξοδος της εντολής show running config (δείτε το Παράδειγμα 1) αναφέρει την Fa0/1 ως interface (διασύνδεση) Ethernet 0/1. 31

32 Η έξοδος της εντολής show spantree (δείτε το Παράδειγμα 2) αναφέρει την Fa0/1 ως Port (θύρα) FastEthernet 0/1. Η έξοδος της εντολής show vlan (δείτε το Παράδειγμα 3) αναφέρει την Fa0/1 απλώς ως Port (θύρα) 1. Παράδειγμα 1 Η έξοδος της εντολής show running config αναφέρει τη Θύρα eo/ι ως διασύνδεση FastEthernet 0/1 wg_sw_d#show running-config Building configuration... Current configuration : 972 bytes! version 12.2 no service password-encryption! hostname wg_sw_d! ip host !! interface FastEthernet0/1! interface FastEthernet0/2! Παράδειγμα 2 Η έξοδος της εντολής show spantree αναφέρει τη θύρα eo/ι ως προσδιορισμένη (designated) θύρα FastEthernet 0/1 wg_sw_d#show spanning-tree VLAN0001 Spanning tree enabled protocol ieee Root ID Priority Address E0C.1C84 This bridge is the root 32

33 Hello Time 2 sec Max Age 20 sec Forward Delay 15 sec Bridge ID Priority (priority sys-id-ext 1) Address E0C.1C84 Aging Time 300 Interface Role Sts Cost Prio.Nbr Type Fa0/1 Desg FWD Shr Fa0/2 Desg FWD Shr Παράδειγμα 3 Η έξοδος της εντολής show vlan αναφέρει τη θύρα Fa0/1 ως θύρα e0/1 ως θύρα (Port) 1 wg_sw_d#show vlan VLAN Name Status Ports default active Fa0/1, Fa0/2, Fa0/3, Fa0/4 Fa0/5, Fa0/6, Fa0/7, Fa0/8 Fa0/9, Fa0/10, Fa0/11, Fa0/12 Fa0/13, Fa0/14, Fa0/15, Fa0/16 Fa0/17, Fa0/18, Fa0/19, Fa0/20 Fa0/21, Fa0/22, Fa0/23, Fa0/24 Gig1/1, Gig1/ fddi-default active 1003 token-ring-default active 1004 fddinet-default active 1005 trnet-default active VLAN Type SAID MTU Parent RingNo BridgeNo Stp BrdgMode Trans1 Trans enet enet enet enet enet

34 3.2 Διευθέτηση του μεταγωγέα Catalyst 2960 Ο μεταγωγέας Catalyst 2960 έχει διάφορες καταστάσεις διευθέτησης (configuration modes). Για να ρυθμίσετε καθολικές παραμέτρους του μεταγωγέα, όπως το όνομα υπολογιστή υπηρεσίας (host name) του μεταγωγέα ή η διεύθυνση IP, χρησιμοποιήστε την καθολική κατάσταση διευθέτησης, τα προτρεπτικά σήματα της οποίας είναι τα εξής: wg_sw_d(config)# %SYS-5-CONFIG_I: Configured from console by console wg_sw_d# Για να ρυθμίσετε μια συγκεκριμένη θύρα (διασύνδεση), χρησιμοποιήστε την κατάσταση διευθέτησης διασύνδεσης, τα προτρεπτικά σήματα της οποίας είναι τα εξής: wg_sw_d(config)#interface fastethernet 0/1 wg_sw_d(config-if)# Διευθέτηση διεύθυνσης IP, μάσκας υποδικτύου, και προεπιλεγμένης πύλης δικτύου σε μεταγωγέα Catalyst 2960 Για να διευθετήσετε μια διεύθυνση IP και μια μάσκα υποδικτύου στο μεταγωγέα, χρησιμοποιήστε την καθολική εντολή διευθέτησης ip address, η οποία συντάσσεται ως εξής: wg_sw_d(config)#ip host διεύθυνση μάσκα Για παράδειγμα, προκειμένου να διευθετήσετε ένα μεταγωγέα με διεύθυνση IP και μάσκα υποδικτύου , καταχωρίστε την επόμενη εντολή: wg_sw_d(config)#ip host Μια διεύθυνση IP απαιτείται στο μεταγωγέα για λόγους διαχείρισης. Για παράδειγμα, η χρήση του μοντέλου υπηρεσιών VPN (VPN Service Model VSM) απαιτεί τον ορισμό μιας διεύθυνσης IP και την παροχή συνδετικότητας IP στο μεταγωγέα ώστε να υπάρχει επικοινωνία με ένα φυλλομετρητή ιστού όπως ο Firefox ή ο Microsoft Internet Explorer. Μια διεύθυνση IP θα πρέπει επίσης να ορίζεται και όταν σκοπεύετε να συνδέεστε στο μεταγωγέα μέσω Telnet, ή αν θέλετε να χρησιμοποιείτε το SNMP (Simple Network Management Protocol Απλό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Δικτύου) για να διαχειρίζεστε το μεταγωγέα. Αυτή η διεύθυνση ορίζεται για ολόκληρο το μεταγωγέα και αποτελεί τη 34

35 σύνδεση διαχείρισης. Για να επαναφέρετε τη διεύθυνση IP στην προεπιλεγμένη εργοστασιακή της τιμή , χρησιμοποιήστε την καθολική εντολή διευθέτησης no ip address. Για να διευθετήσετε την προεπιλεγμένη πύλη δικτύου, χρησιμοποιήστε την καθολική εντολή διευθέτησης ip default gateway. Η εντολή ip default gateway παίρνει την εξής μορφή: wg sw_a(config)# ip default-gateway διεύθυνση-ip Για παράδειγμα, προκειμένου να ρυθμίσετε την προεπιλεγμένη πύλη δικτύου με τη διεύθυνση IP για ένα μεταγωγέα, καταχωρίστε την επόμενη εντολή: wg_sw_d(config)# ip default-gateway Ο μεταγωγέας δέχεται μια διεύθυνση IP για λόγους διαχείρισης. Αν ο μεταγωγέας πρέπει να στείλει κυκλοφορία σε ένα διαφορετικό δίκτυο IP από αυτό στο οποίο είναι ενεργοποιημένος στέλνει την κυκλοφορία στην προεπιλεγμένη πύλη δικτύου, η οποία είναι συνήθως ο δρομολογητής. Ένας δρομολογητής χρησιμοποιείται για τη δρομολόγηση κυκλοφορίας μεταξύ διαφορετικών δικτύων. Για να διαγράψετε μια διευθετημένη προεπιλεγμένη πύλη δικτύου, χρησιμοποιήστε την εντολή no ip defaultgateway, και ορίστε ως διεύθυνση πύλης την προεπιλεγμένη τιμή Για να ελέγξετε τις ρυθμίσεις τής διεύθυνσης IP, της μάσκας υποδικτύου, και της προεπιλεγμένης πύλης δικτύου, χρησιμοποιήστε την εντολή show ip στην προνομιακή κατάσταση, όπως φαίνεται στο Παράδειγμα 4. Παράδειγμα 4 wg_sw_d#show hosts Η εντολή show ip ελέγχει τις ρυθμίσεις διεύθυνσης IP, μάσκας υποδικτύου, και προεπιλεγμένης πύλης σε ένα μεταγωγέα Catalyst 2960 Default Domain is not set Name/address lookup uses domain service Name servers are Codes: UN - unknown, EX - expired, OK - OK,?? - revalidate temp - temporary, perm - permanent NA - Not Applicable None - Not defined 35

36 Host Port Flags Age Type Address(es) None (perm, OK) 0 IP Διευθέτηση αμφίδρομης κατάστασης λειτουργίας σε διασύνδεση μεταγωγέα Catalyst 2960 Για να αλλάξετε την αμφίδρομη κατάσταση λειτουργίας μιας διασύνδεσης, χρησιμοποιήστε την εντολή διευθέτησης διασύνδεσης duplex. Η σύνταξη αυτής της εντολής (στη διασύνδεση Fa0/1 για παράδειγμα) είναι η εξής: wg_sw_d(config)#interface Fa0/1 wg_sw_d(config-if)# duplex {auto full half} Στις επιλογές της εντολής duplex περιλαμβάνονται οι εξής: Auto Ορίζει αυτόματη διαπραγμάτευση της αμφίδρομης κατάστασης λειτουργίαςauto είναι η προεπιλογή για θύρες ΤΧ 100 Mbps. Full Ορίζει πλήρως αμφίδρομη κατάσταση λειτουργίας. Halφ Ορίζει ημιαμφίδρομη κατάσταση λειτουργίας αυτή είναι η προεπιλογή για θύρες ΤΧ 10 Mbps. Για παράδειγμα, αν θέλετε να ορίσετε στο Μεταγωγέα Α ημιαμφίδρομη κατάσταση λειτουργίας για τη διασύνδεση FaO/1, καταχωρίστε τα εξής: wg_sw_d(config)# interface FaO/1 wg_sw_d(config-if)# duplex half Για να ελέγξετε τις ρυθμίσεις αμφίδρομης κατάστασης λειτουργίας σε μια συγκεκριμένη διασύνδεση, χρησιμοποιήστε την εντολή show interface. Για να εμφανίσετε στατιστικά στοιχεία και την κατάσταση συγκεκριμένων ή όλων των διασυνδέσεων, χρησιμοποιήστε την προνομιακή εντολή show interfaces, όπως βλέπετε και στο Παράδειγμα 5. Παράδειγμα 5 wg_sw_d#show interfaces Η έξοδος της εντολής show interfaces εμφανίζει στατιστικά στοιχεία και την κατάσταση όλων ή των καθοριζόμενων διασυνδέσεων 36

37 FastEthernet0/1 is up, line protocol is up (connected) Hardware is Lance, address is (bia ) MTU 1500 bytes, BW Kbit, DLY 1000 usec, reliability 255/255, txload 1/255, rxload 1/255 Encapsulation ARPA, loopback not set Keepalive set (10 sec) Half-duplex, 100Mb/s input flow-control is off, output flow-control is off ARP type: ARPA, ARP Timeout 04:00:00 Last input 00:00:08, output 00:00:05, output hang never Last clearing of "show interface" counters never Input queue: 0/75/0/0 (size/max/drops/flushes); Total output drops: 0 Queueing strategy: fifo Output queue :0/40 (size/max) 5 minute input rate 0 bits/sec, 0 packets/sec 5 minute output rate 0 bits/sec, 0 packets/sec 956 packets input, bytes, 0 no buffer Received 956 broadcasts, 0 runts, 0 giants, 0 throttles 0 input errors, 0 CRC, 0 frame, 0 overrun, 0 ignored, 0 abort 0 watchdog, 0 multicast, 0 pause input 0 input packets with dribble condition detected 2357 packets output, bytes, 0 underruns 0 output errors, 0 collisions, 10 interface resets 0 babbles, 0 late collision, 0 deferred 0 lost carrier, 0 no carrier 0 output buffer failures, 0 output buffers swapped out FastEthernet0/2 is up, line protocol is up (connected)! Όπως μπορείτε να δείτε στην επισημασμένη γραμμή τού Παραδείγματος 5, η ρύθμιση της αμφίδρομης κατάστασης λειτουργίας για οποιαδήποτε δεδομένη διασύνδεση μπορεί να προσδιοριστεί με την εντολή show interfaces. Η αυτόματη διαπραγμάτευση (autonegotiation), σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να έχει απρόβλεπτα αποτελέσματα. Αν μια συνδεδεμένη συσκευή δεν υποστηρίζει αυτόματη διαπραγμάτευση και λειτουργεί σε πλήρως αμφίδρομη κατάσταση, ο μεταγωγέας Catalyst 37

38 εξορισμού ρυθμίζει την αντίστοιχη θύρα του μεταγωγέα σε ημιαμφίδρομη κατάσταση λειτουργίας. Αυτή η διευθέτηση ημιαμφίδρομη κατάσταση λειτουργίας στο ένα άκρο και πλήρως αμφίδρομη στο άλλο άκρο προκαλεί σφάλματα καθυστερημένης σύγκρουσης στο πλήρως αμφίδρομο άκρο. Για να αποφύγετε αυτή την κατάσταση, ρυθμίστε μόνοι σας τις παραμέτρους αμφίδρομης κατάστασης λειτουργίας του μεταγωγέα ώστε να ταιριάζουν με αυτές της συσκευής. Αν η θύρα του μεταγωγέα βρίσκεται σε πλήρως αμφίδρομη κατάσταση λειτουργίας, και η συνδεδεμένη συσκευή σε ημιαμφίδρομη, ελέγξτε για σφάλματα ακολουθίας ελέγχου πλαισίου (frame check sequence FCS) και καθυστερημένες συγκρούσεις στη θύρα που είναι ρυθμισμένη σε πλήρως αμφίδρομη κατάσταση λειτουργίας. Για να ελέγξετε για σφάλματα σύγκρουσης ή FCS, χρησιμοποιήστε την εντολή show interfaces. Ένας υψηλός αριθμός καθυστερημένων συγκρούσεων συνήθως δείχνει κάποια ασυμφωνία στη διευθέτηση της αμφίδρομης κατάστασης λειτουργίας. Μια τέτοια ασυμφωνία έχει αποτέλεσμα την αργή απόκριση του δικτύου στο χρήστη. Μπορείτε να δείτε μετρητές καθυστερημένων συγκρούσεων στη δεύτερη επισημασμένη γραμμή του Παραδείγματος Διευθύνσεις MAC και διασυνδέσεις θυρών μεταγωγέα Catalyst 2960 Οι μεταγωγείς χρησιμοποιούν τον πίνακα διευθύνσεων MAC για να προωθούν κυκλοφορία μεταξύ των θυρών. Ο πίνακας MAC περιλαμβάνει δυναμικές, μόνιμες, και στατικές διευθύνσεις. Η καταχώριση της εντολής show mac address table έχει αποτέλεσμα την εμφάνιση του πίνακα διευθύνσεων MAC και σας βοηθάει να προσδιορίσετε πόσες δυναμικές, μόνιμες, και στατικές διευθύνσεις υπάρχουν και ποιος τύπος χρησιμοποιείται για κάθε διασύνδεση. (Δείτε το Παράδειγμα 6) Παράδειγμα 6 Η έξοδος της εντολής show mac address table εμφανίζει τον πίνακα διευθύνσεων MAC για τις διασυνδέσεις θυρών σε έναν καθοριζόμενο μεταγωγέα wg sw a#show mac-address-table Number of permanent addresses : 0 Number of restricted static addresses : 0 Number of dynamic addresses : β 38

39 3.3.1 Μόνιμες διευθύνσεις MAC Ένας διαχειριστής μπορεί να εκχωρεί με συγκεκριμένο τρόπο μόνιμες διευθύνσεις σε συγκεκριμένες θύρες με την εντολή mac address table static, η σύνταξη της οποίας είναι η εξής: wg_sw_d(config)#mac-address-table static διεύθυνση-mac αριθμός vlan τύπος άρθρωμα/θύρα Στον Πίνακα 2 περιγράφονται τα ορίσματα της εντολής mac address table static. Αντίθετα από τις δυναμικές διευθύνσεις, οι μόνιμες διευθύνσεις δεν "γηράζουν". Οι μεταγωγείς Catalyst 2960 μπορούν να κρατούν μέχρι 4096 διευθύνσεις MAC στον πίνακα διευθύνσεων MAC. Όταν ο πίνακας διευθύνσεων MAC είναι πλήρης, προκαλεί κατακλυσμό με τις νέες διευθύνσεις μέχρι μία από τις υπάρχουσες καταχωρίσεις να "γηράσει". Για να διασφαλίσετε ότι μια διεύθυνση θα βρίσκεται πάντα στον πίνακα MAC, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την καθολική εντολή διευθέτησης macaddress table static ώστε να συσχετίσετε μια μόνιμη διεύθυνση MAC με μια συγκεκριμένη διασύνδεση θύρας μεταγωγέα (που καθορίζεται από τα ορίσματα τύπος και άρθρωμα/θύρα). Για να διαγράψετε μια μόνιμη διεύθυνση MAC, χρησιμοποιήστε την εντολή no mac address table static. Πίνακας 2 Όρισμα διεύθυνση mac τύπος Vlan Ορίσματα της εντολής mac address table static Σημασία Μια διεύθυνση μονοεκπομπής MAC Τύπος διασύνδεσης: ethernet, fastethernet, fddi5 atm, ή port channel Αριθμός του Vlan που ανήκει η θύρα άρθρωμα/θύρα Αριθμός θύρας: 1 25 FastE thernet 26 και 27 GigaEthernet Μια μόνιμη διεύθυνση στον πίνακα διευθύνσεων MAC δεν "γηράζει", και όλες οι διασυνδέσεις μπορούν να στείλουν κυκλοφορία σε αυτή τη θύρα 5 ακόμη και αν η συσκευή μετακινηθεί. Για παράδειγμα, η εντολή: wg_sw_d(config)#mac-address-table static vlan 1 interface Fa0/3 καθορίζει ότι τα πλαίσια με διεύθυνση προορισμού MAC πρέπει να προωθηθούν έξω από τη διασύνδεση Fastethernet 0/3 του Vlan 1, και ότι όλες οι διασυνδέσεις μπορούν να στείλουν κυκλοφορία στη διεύθυνση

40 Για να επαληθεύσετε την επιτυχή εκχώρηση της μόνιμης διεύθυνσης MAC, καταχωρίστε την εντολή show mac address table, όπως φαίνεται στο Παράδειγμα 7. Παράδειγμα 7 Η έξοδος της εντολής show mac address table εμφανίζει τις μόνιμες διευθύνσεις MAC wg_sw_d#show mac-address-table Mac Address Table Vlan Mac Address Type Ports STATIC Fa0/1 3.4 Διευθέτηση VLAN Trunking Protocol (VTP) και εικονικών τοπικών δικτύων (VLAN) Χρησιμοποιήστε την καθολική εντολή διευθέτησης vtp για να καθορίσετε την κατάσταση λειτουργίας, το όνομα περιοχής, τον κωδικό πρόσβασης, τη δημιουργία παγίδων (traps), και τις δυνατότητες περικοπής (pruning) VTP. Η σύνταξη αυτής της εντολής είναι η εξής: switch(config)# vtp {[server transparent client] [domain όνομαπεριοχής] [trap (enable disable)] [password κωδικός-πρόσβασης] [pruning {enable disable}]} Για να επαληθεύσετε μια πρόσφατη αλλαγή διευθέτησης, ή για να δείτε απλώς τις πληροφορίες διευθέτησης VTP, χρησιμοποιήστε την προνομιακή εντολή show vtp status, με τον τρόπο που βλέπετε στο Παράδειγμα 8. Επίσης, με την εντολή αυτή εμφανίζεται η διεύθυνση IP της συσκευής που τροποποίησε τελευταία τη διευθέτηση, καθώς και η χρονική στιγμή που έγινε η τροποποίηση. To VTP έχει δύο εκδόσεις. Η έκδοση 1 του VTP υποστηρίζει μόνο το Ethernet. Η έκδοση 2 του VTP υποστηρίζει το Ethernet και το Token Ring. Παράδειγμα 8 wg_sw_d#show vtp status Έξοδος της εντολής show vtp status VTP Version : 2 40

41 Configuration Revision : 0 Maximum VLANs supported locally : 64 Number of existing VLANs : 5 VTP Operating Mode : Server VTP Domain Name : VTP Pruning Mode : Disabled VTP V2 Mode : Disabled VTP Traps Generation : Disabled MD5 digest : 0x7D 0x5A 0xA6 0x0E 0x9A 0x72 0xA0 0x3A Configuration last modified by at :00:00 Local updater ID is (no valid interface found) 3.5 Διευθέτηση ασφάλειας θύρας σε μεταγωγέα Catalyst 1900 Ένα άλλο μέτρο περιορισμού που βασίζεται στις διευθύνσεις MAC και εφαρμόζεται ως επιλογή του μεταγωγέα, είναι η ασφάλεια θύρας. Η ασφάλεια θύρας έχει τα εξής πλεονεκτήματα: Ορίζει μια διασύνδεση ως ασφαλή θύρα ώστε μόνο συγκεκριμένες συσκευές να μπορούν να συνδεθούν σε αυτή. Ορίζει το μέγιστο αριθμό διευθύνσεων MAC που επιτρέπονται στον πίνακα διευθύνσεων γι' αυτή τη θύρα (κυμαίνεται από 1 έως 132, όπου 132 είναι η προεπιλογή). Για να ενεργοποιήσετε την ασφάλεια διευθυνσιοδότησης, χρησιμοποιήστε την εντολή διευθέτησης διασύνδεσης port secure. Η σύνταξη αυτής της εντολής είναι η εξής: wg_sw_d(config-if)#switchport port-security maximum πλήθος Η τιμή πλήθος που δίνετε στην επιλογή max mac count ορίζει το μέγιστο αριθμό διευθύνσεων που επιτρέπονται στη θύρα. Για παράδειγμα, προκειμένου να ορίσετε σε 1 το μέγιστο αριθμό διευθύνσεων που θα επιτρέπεται να συνδεθούν στη διασύνδεση e0/4, καταχωρίστε την επόμενη εντολή: wg_sw_d(config)#interface Fa0/1 wg_sw_d(config-if)#switchport port-security maximum 5 Για να απενεργοποιήσετε την ασφαλή διευθυνσιοδότηση, ή για να ορίσετε το μέγιστο προεπιλεγμένο αριθμό (132) των διευθύνσεων που θα επιτρέπονται στη διασύνδεση, χρησιμοποιήστε την εντολή no port secure. 41

42 Οι ασφαλείς θύρες περιορίζουν τη χρήση μιας θύρας σε μια οριζόμενη από το χρήστη ομάδα σταθμών. Ο αριθμός των συσκευών σε μια ασφαλή θύρα μπορεί να κυμαίνεται από 1 έως 132. Οι διευθύνσεις MAC για τις συσκευές σε μια ασφαλή θύρα εκχωρούνται στατικά από ένα διαχειριστή ή μαθαίνονται με "αυτοδιδασκαλία" (sticky learned). Η εκμάθηση με "αυτοδιδασκαλία" συμβαίνει όταν ο πίνακας διευθύνσεων για μια ασφαλισμένη θύρα δεν είναι συμπληρωμένος με στατικές διευθύνσεις. Η θύρα μαθαίνει με αυτοδιδασκαλία τη διεύθυνση. Για να εμφανίσετε και να ελέγξετε τις ρυθμίσεις της ασφάλειας θύρας, χρησιμοποιήστε την προνομιακή εντολή show port security interface. Στο Παράδειγμα 9 βλέπετε ένα δείγμα εξόδου τής εντολής show port security interface. Παράδειγμα 9 Η έξοδος της εντολής show port security interface εμφανίζει τις ρυθμίσεις για την ασφάλεια θύρας wg_sw_d#show port-security interface Fa0/1 Port Security Port Status Violation Mode Aging Time Aging Type : Disabled : Secure-down : Shutdown : 0 mins : Absolute SecureStatic Address Aging : Disabled Maximum MAC Addresses : 5 Total MAC Addresses : 1 Configured MAC Addresses : 1 Sticky MAC Addresses : 0 Last Source Address:Vlan : :0 Security Violation Count : Διευθέτηση γραμμής ζεύξης Για να ορίσετε μια θύρα GigabitEthernet στην κατάσταση ζεύξης (trunk mode), χρησιμοποιήστε την εντολή διευθέτησης διασύνδεσης trunk. Ο μεταγωγέας Catalyst 2960 υποστηρίζει το πρωτόκολλο DISL (Dynamic Inter Switch Link Δυναμικός Διαμεταγωγικός Σύνδεσμος). To DISL διαχειρίζεται την αυτόματη διαπραγμάτευση ζεύξης ISL. Η σύνταξη της ε ντολής διευθέτησης διασύνδεσης trunk είναι η εξής: wg_sw_d(config-if)#switchport trunk allowed vlan add 1 Οι επιλογές για την εντολή trunk είναι οι ακόλουθες: 42

43 WORD VLAN IDs of the allowed VLANs when this port is in trunking mode add add VLANs to the current list all all VLANs except all VLANs except the following none no VLANs remove remove VLANs from the current list 3.7 Διευθέτηση και προσθήκη VLAN Για να διευθετήσετε ένα VLAN, χρησιμοποιήστε την καθολική εντολή διευθέτησης vlan. Η σύνταξη της εντολής αυτής είναι η εξής: vlan vlan# [name όνομα ν1άπ] Κάθε VLAN έχει ένα μοναδικό τετραψήφιο αναγνωριστικό (ID) που μπορεί να είναι οποιοσδήποτε αριθμός από 0001 έως Για να προσθέσετε ένα VLAN στη βάση δεδομένων VLAN, αναθέστε στο VLAN έναν αριθμό και ένα όνομα. Τα προεπιλεγμένα από το εργοστάσιο VLAN είναι τα VLAN1, VLAN1002, VLAN1003, VLAN1004, και VLAN1005. Αυτά τα VLAN υπάρχουν σε όλους τους μεταγωγείς Catalyst και χρησιμοποιούνται ως προεπιλεγμένα VLAN για άλλες τοπολογίες, όπως Token Ring και FDDL Κανένα προεπιλεγμένο VLAN δεν μπορεί να τροποποιηθεί ή να διαγραφεί. Για να προσθέσετε ένα VLAN τύπου Ethernet, πρέπει να καθορίσετε τουλάχιστον έναν αριθμό VLAN. Αν δεν καταχωριστεί κανένα όνομα VLAN, εξ ορισμού προστίθεται ο αριθμός VLAN στη λέξη VLAN. Για παράδειγμα, αν δεν οριστεί κανένα όνομα για το VLAN4, ένα προεπιλεγμένο όνομα θα μπορούσε να είναι το VLAN0004. Θυμηθείτε ότι, για να είναι δυνατή η προσθήκη, η τροποποίηση, ή η διαγραφή VLAN, ο μεταγωγέας πρέπει να βρίσκεται στην κατάσταση διακομιστή VTP ή στη διαφανή κατάσταση Έλεγχος VLAN ή τροποποίηση παραμέτρων VLAN Όταν διευθετηθεί ένα VLAN, πρέπει να επαληθεύσουμε τις παραμέτρους του για να εξασφαλίσουμε την εγκυρότητα τους. Για να ελέγξετε τις παραμέτρους ενός VLAN, χρησιμοποιήστε την προνομιακή εντολή show vlan id vlan# ώστε να εμφανίσετε 43

44 πληροφορίες για το συγκεκριμένο VLAN. Με την εντολή show vlan εμφανίζετε όλα τα διευθετημένα VLAN. Στην έξοδο της εντολής show vlan στο Παράδειγμα 10, φαίνεται επίσης και ποιες θύρες μεταγωγέα έχουν αντιστοιχιστεί στο VLAN. Παράδειγμα 10 Έξοδος της εντολής show vlan id 1004 wg_sw_d#show vlan id 1004 VLAN Name Status Ports fddinet-default active VLAN Type SAID MTU Parent RingNo BridgeNo Stp BrdgMode Trans1 Trans enet Άλλες παράμετροι VLAN που παρουσιάζονται στο Παράδειγμα 10 είναι ο τύπος (type η προεπιλογή είναι Ethernet), το SAID (που χρησιμοποιείται για τη γραμμή ζεύξης FDDI), η MTU (η προεπιλογή είναι 1500 για VLAN Ethernet), το πρωτόκολλο STP (ο μεταγωγέας 2960 υποστηρίζει μόνο το πρότυπο Spanning Tree Protocol 802.ID), και άλλες παράμετροι που χρησιμοποιούνται για VLAN Token Ring ή FDDI. Για να τροποποιήσετε μια υπάρχουσα παράμετρο VLAN (όπως το όνομα VLAN), χρησιμοποιήστε την ίδια σύνταξη εντολής που εφαρμόζεται για την προσθήκη ενός VLAN. Στο Παράδειγμα 11, το όνομα VLAN για το VLAN9 αλλάζει σε temporary. Παράδειγμα 11 Αλλαγή ονόματος VLAN wg_sw_d#configure terminal Enter-configuration commands, one per line. End with CNTL/Z wg_sw_d(config)#vlan 9 wg_sw_d(config-vlan)#name temporary 44