ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙKH

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙKH"

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙKH Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με τους Κυριάκο Φιλίνη και Σάκη Μανούζα

2 ΠΗΓΕΣ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Acemoglu, D., Laibson, D., List J.A., (2015) Μακροοικονομική, Κριτική, Αθήνα Burda, M. - Wyplosz, Ch. (2007) Ευρωπαϊκή Μακροοικονομική, Τόμος Α, Gutenberg, Αθήνα Krugman, P. - Wells, R. (2009) Μακροοικονομική, Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη Mankiw, N. G. -Taylor, M. P. (2010) Αρχές Οικονομικής Θεωρίας, Τόμος Β, Gutenberg, Αθήνα Samuelson, P. - Nordhaus, W. (2000) Οικονομική, Τόμος Β, Παπαζήσης, Αθήνα Stiglitz, J. E. - Walsh,C. E. (2009) Αρχές της Μακροοικονομικής, Παπαζήσης, Αθήνα

3 ΑΝΕΡΓΙΑ & ΑΓΟΡΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

4 Τα βασικά μεγέθη της αγοράς εργασίας Απασχολούμενοι: είναι τα άτομα τα οποία στην περίοδο αναφοράς είναι απασχολούμενοι έναντι αμοιβής ή αυτοαπασχολούμενοι. Άνεργοι: είναι τα άτομα τα οποία στην περίοδο αναφοράς δεν απασχολούνται, είναι ικανά προς εργασία, πρόθυμα να εργαστούν και αναζητούν εργασία. Εργατικό δυναμικό: είναι το άθροισμα των απασχολουμένων και των ανέργων. Ποσοστό απασχόλησης: απασχολούμενοι ως ποσοστό του πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας (15-64 ετών). Ποσοστό ανεργίας: άνεργοι ως ποσοστό του εργατικού δυναμικού. Ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό: το εργατικό δυναμικό ως ποσοστό του πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας (15-64 ετών).

5 Πίνακας 5.1: Ποσοστά συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό (% ετών) Βέλγιο 62,1 65,2 66,7 67,7 66,7 66,9 67,5 Δανία 79,5 80,0 79,8 79,4 79,3 78,6 78,1 Γερμανία 70,5 71,0 73,8 76,6 77,3 77,2 77,6 Ιρλανδία 61,6 67,5 70,8 69,4 69,2 69,2 69,8 Ελλάδα 60,1 63,9 66,4 67,8 67,3 67,5 67,5 Ισπανία 60,6 65,1 70,0 73,5 73,9 74,3 74,3 Γαλλία 67,6 68,8 69,9 70,5 70,4 70,9 71,1 Ουγγαρία : 59,9 61,3 62,4 62,7 64,3 65,1 Ολλανδία 69,2 74,9 76,9 78,2 78,4 79,3 79,7 Πορτογαλία 67,4 71,1 73,2 73,7 73,6 73,4 73,0 Σουηδία 77,7 75,3 78,7 79,1 79,9 80,3 81,1 ΗΒ 74,7 75,2 75,4 75,5 75,7 76,3 76,4 ΕΕ-28 (Μ.Ο) ,7 70,9 71,1 71,7 71,9 Ευρωζώνη-17 (Μ.Ο) - 67,5 69,9 71,4 71,5 72,0 72,2 Πηγή: Eurostat

6 Πίνακας 5.2: Ποσοστά απασχόλησης (% πληθυσμού ηλικίας ετών) Βέλγιο 56,3 60,9 61,1 62,0 61,9 61,8 61,8 Δανία 73,9 76,4 75,9 73,3 73,1 72,6 72,5 Γερμανία 64,7 65,3 65,5 71,1 72,7 73,0 73,5 Ιρλανδία 54,1 64,5 67,6 59,6 58,9 58,8 60,5 Ελλάδα 54,5 56,6 59,6 59,1 55,1 50,8 48,8 Ισπανία 46,8 56,1 63,6 58,8 58,0 55,8 54,8 Γαλλία 59,6 61,7 63,7 63,9 63,9 63,9 64,1 Ουγγαρία - 55,9 56,9 55,4 55,8 57,2 58,4 Ολλανδία 64,2 72,9 73,2 74,7 74,9 75,1 74,3 Πορτογαλία 62,5 68,2 67,3 65,3 63,8 61,4 60,6 Σουηδία 70,7 71,1 72,5 72,1 73,6 73,8 74,4 ΗΒ 68,1 71,0 71,7 69,5 69,5 70,1 70,5 ΕΕ-28 (Μ.Ο) ,4 64,0 64,1 64,1 64,1 Ευρωζώνη-17 (Μ.Ο) - 61,2 63,6 64,2 64,2 63,8 63,5 Πηγή: Eurostat

7 Πίνακας 5.3: Ποσοστά ανεργίας (% εργατικού δυναμικού) Βέλγιο 9,7 6,9 8,5 8,3 7,2 7,6 8,4 Δανία 6,7 4,3 4,8 7,5 7,6 7,5 7,0 Γερμανία 4,8 8,3 8,0 11,3 5,9 5,5 5,3 Ιρλανδία 12,3 4,2 4,4 13,9 14,7 14,7 13,1 Ελλάδα 9,2 11,2 10,0 12,7 17,9 24,5 27,5 Ισπανία 20,7 11,9 9,2 19,9 21,4 24,8 26,1 Γαλλία 12,0 9,5 8,9 9,3 9,2 9,8 10,3 Ουγγαρία 10,1 6,3 7,2 11,2 10,9 10,9 10,2 Ολλανδία 7,1 3,1 5,3 4,5 4,4 5,3 6,7 Πορτογαλία 7,2 4,5 8,5 12,0 12,9 15,8 16,4 Σουηδία 8,8 5,6 7,7 8,6 7,8 8,0 8,0 ΗΒ 8,5 5,4 4,8 7,8 8,0 7,9 7,5 ΕΕ-28 (Μ.Ο) 10,2 (1996) 9,0 9,0 9,6 9,6 10,4 10,8 Ευρωζώνη-19 (Μ.Ο) 11,0 9,0 9,1 10,2 10,1 11,3 11,9 Πηγή: European Commission

8 Πίνακας 5.4: Ποσοστά μακροχρόνιας ανεργίας (% συνολικής ανεργίας) Βέλγιο 62,4 56,3 51,7 48,8 48,3 44,7 46,1 Δανία 28,1 20,0 23,4 20,2 24,4 28,0 25,5 Γερμανία 48,7 51,5 53,0 47,3 47,9 45,4 44,7 Ιρλανδία 61,4 38,2 33,4 49,1 59,3 61,7 60,6 Ελλάδα 51,2 56,7 51,9 44,6 49,3 59,1 67,1 Ισπανία 54,7 42,4 24,4 36,6 41,6 44,4 49,7 Γαλλία 40,3 39,7 41,1 40,2 41,5 40,4 40,4 Ουγγαρία : 47,8 45,0 49,3 47,9 45,0 48,6 Ολλανδία 46,8 : 40,2 27,6 33,5 34,0 36,1 Πορτογαλία : 44,7 57,7 31,1 37,2 40,3 42,5 Σουηδία 50,9 43,9 48,3 52,2 48,4 48,8 56,4 ΗΒ 37,0 24,6 25,8 24,0 22,2 21,4 20,7 ΕΕ-28 (Μ.Ο) ,3 40,1 43,1 44,6 47,4 Ευρωζώνη-19 (Μ.Ο) - 48,7 45,3 42,5 45,4 46,5 49,8 Πηγή: Eurostat

9 «Εμφύλιος» στα ισπανικά χωράφια Ο Χοσέ Μαρία Γκόμεζ Χιμένεζ νόμιζε ότι είχαν τελειώσει οι μέρες του μόχθου στην ύπαιθρο της Ανδαλουσίας. Ο 29χρονος Γκόμεζ κέρδιζε περίπου δολάρια το μήνα, βάφοντας τοίχους και δουλεύοντας μάγειρας τα σαββατοκύριακα, σε αυτήν την ευημερούσα πόλη της φράουλας. Αγόρασε διαμέρισμα, πήγαινε συχνά σε πάρτυ μετά τη δουλειά και ντυνόταν επώνυμα. Πριν από ένα χρόνο, ο κ. Γκόμεζ έχασε τη δουλειά του στον κατασκευαστικό τομέα. Τώρα μαζεύει φράουλες γα δολάρια το μήνα, σε μια φάρμα έξω από τη Λέπε στην ανδαλουσιανή επαρχία της Χουέλβα. Καθώς εξαφανίζονται δουλειές στην Ανδαλουσία, οι εργάτες όπως ο κύριος Γκόμεζ επιστρέφουν στα χωράφια που εγκατέλειψαν για τις οικοδομές, τα ξενοδοχεία και τα καταστήματα, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης δεκαετούς οικονομικής ανάπτυξης στην Ισπανία. Σήμερα ανταγωνίζονται με τους μετανάστες που τους αντικατέστησαν και πολλοί φοβούνται ότι η δυσαρέσκεια που πυροδοτείται μπορεί σύντομα να εκραγεί. Με την αύξηση της ανεργίας, μια περιοχή που απορροφούσε επιτυχώς εποχικούς εργάτες όταν περίσσευαν οι δουλειές έχει γίνει παράδειγμα κλιμακούμενης προστριβής μεταξύ ντόπιων και ξένων εργατών, συνδικάτων και αγροτών. Το ποσοστό ανεργίας στην Ανδαλουσία έφτασε το 22% στο τέλος του περασμένου χρόνου, πολύ πάνω από το 14% σε εθνικό επίπεδο και 3 φορές μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. THE NEW YORK TIMES, 15/03/2009

10 Διάγραμμα 5.1: Ο χάρτης των ροών εργασίας Παραίτηση και μετακίνηση σε Απασχολούμενοι Εξεύρεση εργασίας Άνεργοι άλλη θέση εργασίας Απολύσεις, παραιτήσεις και μετάβαση στην ανεργία Αποθαρρυμένοι εργαζόμενοι Νεοεισερχόμενοι Αποτυχημένοι νεοεισερχόμενοι Συνταξιοδοτούμενοι Εκτός του εργατικού δυναμικού

11 Αγορά εργασίας και προϊόν Η συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό επηρεάζει το δυνητικό προϊόν μιας οικονομίας, καθώς όσο μεγαλύτερος ο αριθμός των δυνητικά εργαζομένων, τόσο υψηλότερο και το δυνητικά παραγόμενο προϊόν, ενώ ο αριθμός των ανέργων και των απασχολούμενων επηρεάζει, κυρίως, το πραγματοποιούμενο προϊόν και κατ επέκταση το παραγωγικό κενό. Πολιτικές αύξησης της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό μπορεί να αποσκοπούν : στη βελτίωση της οικονομικής αποδοτικότητας της εργασίας, μέσω των συστημάτων φορολόγησης και επιδομάτων. Όσο υψηλότερη η καθαρή αμοιβή της εργασίας, τόσο εντονότερα τα κίνητρα του πληθυσμού για αναζήτηση εργασίας. στον συνδυασμό του οικογενειακού βίου με την εργασία, όπως είναι οι δομές και οι άδειες φροντίδας προστατευόμενων μελών (παιδιά, ηλικιωμένοι). στον συνδυασμό της εκπαίδευσης με την εργασία, όπως είναι οι εκπαιδευτικές άδειες και οι ευέλικτες μορφές εργασίας. στην ανανέωση του εργατικού δυναμικού, μέσω της αντιμετώπισης του προβλήματος γήρανσης του πληθυσμού. στη διευκόλυνση της διαδικασίας εύρεσης εργασίας, που θα απομακρύνει τον κίνδυνο αποθάρρυνσης του πληθυσμού ως προς την αναζήτηση εργασίας στην επιμήκυνση του εργασιακού βίου, μέσω της αύξησης των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης.

12 Προσφορά εργασίας Κάθε άτομο μπορεί να κατανείμει το χρόνο του μεταξύ εργασίας και σχόλης. Η σχέση μεταξύ εργασίας και σχόλης είναι ανταλλακτική, καθώς όσο περισσότερο εργάζεται ένα άτομο τόσο λιγότερος ελεύθερος χρόνος του απομένει και το αντίστροφο. Επίσης, όσο περισσότερο εργάζεται ένα άτομο τόσο μεγαλύτερο εισόδημα διαθέτει προς κατανάλωση και τόσο λιγότερος ελεύθερος χρόνος του απομένει. Η τιμή μιας ώρας σχόλης είναι το κόστος ευκαιρίας της, δηλαδή το εισόδημα που θα αποκτούσε ένα άτομο αν διέθετε αυτήν την ώρα σχόλης για εργασία. Το κόστος ευκαιρίας της σχόλης είναι ο πραγματικός μισθός (W/P), δηλαδή ο ονομαστικός μισθός (W) προς το επίπεδο των τιμών (P). Μια αύξηση του πραγματικού μισθού (η οποία μπορεί να προέλθει από την αύξηση του ονομαστικού ή/και τη μείωση του επιπέδου των τιμών) επηρεάζει την κατανομή του χρόνου μεταξύ εργασίας και σχόλης, ως εξής: α) αυξάνει το κόστος ευκαιρίας της σχόλης και κατ επέκταση την προσφορά εργασίας (αποτέλεσμα υποκατάστασης) και β) αυξάνει το εισόδημα από την εργασία, κατ επέκταση την κατανάλωση και το διαθέσιμο χρόνο για σχόλη (αποτέλεσμα εισοδήματος).

13 Διάγραμμα 5.2: Καμπύλη ατομικής προσφοράς εργασίας Η προσφερόμενη ποσότητα εργασίας είναι θετική συνάρτηση του πραγματικού μισθού, καθώς το αποτέλεσμα υποκατάστασης υπερτερεί του εισοδηματικού αποτελέσματος. Όταν αυξάνεται ο πραγματικός μισθός (από (W/P)1 σε (W/P)2), αυξάνεται η προσφερόμενη ποσότητα εργασίας (από LS1 σε LS2). Πραγματικός μισθός (W/P)2 Καμπύλη ατομικής προσφοράς εργασίας (SL) (W/P)1 LS1 LS2 Προσφορά εργασίας

14 Διάγραμμα 5.3: Ετήσιος αριθμός ωρών εργασίας και μέσοι μισθοί ( ) ΓΑΛΛΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΕΤΗΣΙΕΣ ΩΡΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΡΓΑΙΑΣ ΑΝΑ ΑΤΟΜΟ ΕΤΗΣΙΕΣ ΩΡΕΣ ΑΝΑ ΑΤΟΜΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΑΓΜΑ ΜΙΣΘΟΣ ΤΙΚΟΣ ΜΙΣΘΟΣ (1870=100) (1870=10 0) ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΩΡΕΣ ΕΡΓΑΙΑΣ ΑΝΑ ΑΤΟΜΟ ΕΤΗΣΙΕΣ ΩΡΕΣ ΑΝΑ ΑΤΟΜΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΜΙΣΘΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΚΟΣ (1870=100) ΜΙΣΘΟΣ (1870=100) ΠΗΓΗ: Burda, M. - Wyplosz, Ch. (2007) Ευρωπαϊκή Μακροοικονομική, Τόμος Α, Gutenberg, Αθήνα

15 Διάγραμμα 5.3: Ετήσιος αριθμός ωρών εργασίας και μέσοι μισθοί ( ) Η. Β Η.Π.Α ΕΤΗΣΙΕΣ ΩΡΕΣ ΕΤΗΣΙΕΣ ΩΡΕΣ ΑΤΟΜΟ ΕΡΓΑΙΑΣ ΑΝΑ ΑΤΟΜΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΜΙΣΘΟΣ ΚΟΣ (1870=100) ΜΙΣΘΟΣ (1870=100) ΕΤΗΣΙΕΣ ΩΡΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΡΓΑΙΑΣ ΑΝΑ ΑΤΟΜΟ ΕΤΗΣΙΕΣ ΩΡΕΣ ΑΝΑ ΑΤΟΜΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΑΓΜΑ ΜΙΣΘΟΣ ΤΙΚΟΣ (1870=100) ΜΙΣΘΟΣ (1870=100 ) ΠΗΓΗ: Burda, M. - Wyplosz, Ch. (2007) Ευρωπαϊκή Μακροοικονομική, Τόμος Α, Gutenberg, Αθήνα

16 Διάγραμμα 5.4: Η συναθροιστική καμπύλη προσφοράς εργασίας Η συναθροιστική καμπύλη προσφοράς εργασίας είναι το (οριζόντιο) άθροισμα των ατομικών καμπυλών προσφοράς εργασίας. Τα άτομα δεν μπορούν να μεταβάλλουν τις ώρες εργασίας που προσφέρουν ανάλογα με το μισθό, καθώς ο χρόνος απασχόλησης ορίζεται από τις συμβάσεις εργασίας. Συνεπώς, καλούνται να επιλέξουν αν θα εργασθούν ή όχι, για κάθε συνδυασμό μισθού και ωρών εργασίας, όπως αυτά ορίζονται από το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία της αγοράς αυτής. Η συναθροιστική καμπύλη προσφοράς εργασίας δείχνει για κάθε επίπεδο πραγματικού μισθού την ποσότητα εργασίας, που προσφέρεται σε μια οικονομία. Όσο υψηλότερος ο πραγματικός μισθός, τόσο περισσότερα άτομα αποφασίζουν να εισέλθουν στο εργατικό δυναμικό. Αντίθετα, όταν ο πραγματικός μισθός είναι χαμηλός, ορισμένα άτομα προτιμούν να μην προσφέρουν εργασία. Πραγματικός Μισθός Ατομική Καμπύλη Προσφοράς Εργασίας Συναθροιστική Καμπύλη Προσφοράς Εργασίας (SL) Εργασία

17 Η ζήτηση εργασίας Ας υποθέσουμε ότι οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν μόνο κεφάλαιο και εργασία προκειμένου να παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες. Αν η ποσότητα κεφαλαίου είναι σταθερή, η επιχείρηση προκειμένου να παράγει περισσότερο προϊόν θα πρέπει να αυξήσει την ποσότητα εργασίας που χρησιμοποιεί. Το επιπλέον προϊόν που θα παραχθεί από τη χρησιμοποίηση μιας επιπλέον μονάδας εργασίας είναι το οριακό προϊόν της εργασίας (MPL), το οποίο είναι φθίνον με δεδομένη την ποσότητα του κεφαλαίου. Μια αντιπροσωπευτική επιχείρηση θα επιλέξει την ποσότητα εργασίας που θα χρησιμοποιήσει σύμφωνα με τη συνθήκη μεγιστοποίησης των κερδών της. Το κόστος μιας πρόσθετης μονάδας εργασίας είναι ο μισθός (W). Τα έσοδα της επιχείρησης από την απασχόληση μιας επιπλέον μονάδας εργασίας θα αυξηθούν κατά την αξία του πρόσθετου προϊόντος που θα παραχθεί. Δηλαδή, τα έσοδά της θα αυξηθούν κατά το οριακό προϊόν της εργασίας (MPL) επί την τιμή του προϊόντος (P).

18 Η ζήτηση εργασίας Αν η αξία του επιπλέον προϊόντος που θα παραχθεί από την αύξηση της εργασίας κατά μία μονάδα είναι μικρότερη από το κόστος της (ΜPL*P<W MPL<W/P), τότε η πρόσληψη μιας επιπλέον μονάδας εργασίας θα μειώσει τα κέρδη της επιχείρησης. Αντίθετα, αν η αξία του επιπλέον προϊόντος που θα παραχθεί από την αύξηση της εργασίας κατά μία μονάδα είναι μεγαλύτερη από το κόστος της (ΜPL*P>W MPL>W/P), τότε η πρόσληψη μιας επιπλέον μονάδας εργασίας θα αυξήσει τα κέρδη της επιχείρησης. Συνεπώς, η επιχείρηση μεγιστοποιεί τα κέρδη της όταν η αξία του οριακού προϊόντος της τελευταίας μονάδας εργασίας είναι ίση με το κόστος παραγωγής του, δηλαδή: P* MPL = W MPL =W/P Όσο υψηλότερος ο πραγματικός μισθός (W/P) τόσο μεγαλύτερο θα πρέπει να είναι το οριακό προϊόν της εργασίας (MPL) προκειμένου η επιχείρηση να προσλάβει έναν επιπλέον εργαζόμενο. Το οριακό προϊόν της εργασίας είναι υψηλότερο όσο μικρότερη ποσότητα εργασίας χρησιμοποιεί μια επιχείρηση, δεδομένης της ποσότητας του κεφαλαίου.

19 Διάγραμμα 5.5: Η καμπύλη ζήτησης εργασίας Η ζητούμενη ποσότητα εργασίας είναι αρνητική συνάρτηση του πραγματικού μισθού. Δηλαδή, όταν αυξάνεται ο πραγματικός μισθός (από (W/P)1 σε (W/P)2) μειώνεται η ζητούμενη ποσότητα εργασίας (από LD1 σε LD2). Πραγματικός μισθός (W/P) (W/P)2 Καμπύλη ζήτησης εργασίας (DL) (W/P)1 LD2 LD1 Εργασία

20 Διάγραμμα 5.6: Μετατοπίσεις της καμπύλης ζήτησης εργασίας Η καμπύλη ζήτησης εργασίας μετατοπίζεται προς τα έξω και δεξιά (από τη θέση DL1 στη θέση DL2) αν αυξηθεί η ποσότητα του κεφαλαίου ή βελτιωθεί η τεχνολογία. Έτσι, για κάθε επίπεδο εργασίας παράγεται περισσότερο προϊόν, αυξάνεται το οριακό προϊόν της εργασίας (MPL) και η καμπύλη ζήτησης εργασίας μετατοπίζεται προς τα έξω και δεξιά. Αντίθετα, μια μείωση του αποθέματος κεφαλαίου θα περιορίσει το οριακό προϊόν της εργασίας και θα μετατοπίσει την καμπύλη ζήτησής της προς τα μέσα και αριστερά (από τη θέση DL1 στη θέση DL3). Πραγματικός μισθός (W/P) DL1 DL2 DL3 Εργασία

21 Διάγραμμα 5.7: Ισορροπία στην αγορά εργασίας Η αγορά εργασίας βρίσκεται σε ισορροπία όταν σε ένα επίπεδο πραγματικού μισθού W/P η ζητούμενη ποσότητα εργασίας ισούται με την προσφερόμενη. Πραγματικός μισθός (W/P) D L SL W/P DL=SL Εργασία

22 Διάγραμμα 5.8: Μετατόπιση της καμπύλης ζήτησης εργασίας Όταν αυξάνεται η ποσότητα κεφαλαίου ή βελτιώνεται η τεχνολογία παραγωγής η καμπύλη ζήτησης εργασίας μετατοπίζεται προς τα πάνω και δεξιά (από τη θέση DL1 στη θέση DL2), αυξάνεται ο πραγματικός μισθός (από (W/P)1 σε (W/P)2) και αυξάνεται, επίσης, η απασχόληση (από L1 σε L2). Πραγματικός μισθός (W/P) (W/P)2 DL1 DL2 SL (W/P)1 L1 L2 Εργασία

23 Διάγραμμα 5.9: Μετατόπιση της καμπύλης προσφοράς εργασίας Όταν αυξάνεται η προσφορά εργασίας, εξαιτίας μιας αύξησης του εργατικού δυναμικού, η καμπύλη προσφοράς εργασίας μετατοπίζεται προς τα έξω και δεξιά (από τη θέση SL1 στη θέση SL2) μειώνεται ο πραγματικός μισθός (από (W/P)1 σε (W/P)2) και αυξάνεται η απασχόληση (από L1 σε L2). Πραγματικός μισθός (W/P) DL SL1 SL2 (W/P)1 (W/P)2 L1 L2 Εργασία

24 Διάγραμμα 5.10: Ισορροπία στην αγορά εργασίας και ανεργία Όταν η αγορά εργασίας βρίσκεται σε ισορροπία (σημείο Α), στο επίπεδο πραγματικού μισθού (W/P)1 η ζητούμενη ποσότητα εργασίας (LD) ισούται με την προσφερόμενη (LS). Όμως, η ισορροπία της αγοράς εργασίας δεν συνεπάγεται την απουσία ανεργίας. Αν η δυνητική προσφορά εργασίας είναι Lp τότε οι άνεργοι της οικονομίας είναι Lp-L1. Ο μισθός ισορροπίας (W/P)1 είναι αρκετά χαμηλός, με αποτέλεσμα ένας αριθμός ατόμων (Lp-L1) να μην επιθυμεί να εργαστεί (εκούσια ανεργία). Στο σημείο Α όλοι όσοι προσφέρουν εργασία με μισθό (W/P)1 εργάζονται. Πραγματικός μισθός (W/P) D L SL (W/P)1 Α DL=L1=SL Lp Εργασία

25 Διάγραμμα 5.11: Ακούσια ανεργία Όταν η αγορά εργασίας είναι σε ισορροπία (σημείο Α), σε ένα επίπεδο πραγματικού μισθού (W/P)1 η ζητούμενη ποσότητα εργασίας είναι ίση με την προσφερόμενη. Όμως, υπάρχουν θεσμοί που διέπουν τη λειτουργία της αγοράς εργασίας, οι οποίοι εμποδίζουν τη μείωση του πραγματικού μισθού κάτω από ένα επίπεδο (W/P)2. Σε αυτό το επίπεδο μισθού η προσφερόμενη ποσότητα εργασίας (LS) είναι μεγαλύτερη από τη ζητούμενη (LD), με αποτέλεσμα ένας αριθμός συμμετεχόντων στο εργατικό δυναμικό (LS-LD) να μην βρίσκει θέση εργασίας (ακούσια ανεργία). Πραγματικός μισθός (W/P)2 DL SL (W/P)1 Α LD L1 LS Εργασία

26 Διάγραμμα 5.12: Παράγοντες ακαμψίας των πραγματικών μισθών - τα εργατικά συνδικάτα Η προς τα κάτω ακαμψία των πραγματικών μισθών προκαλείται από την ύπαρξη εργατικών συνδικάτων, τα οποία είναι ενώσεις εργαζομένων που στόχο έχουν την προάσπιση των συμφερόντων τους σε πολλούς τομείς, ιδίως στον μισθολογικό. Τα εργατικά συνδικάτα, πολλές φορές, πιέζουν για αύξηση των πραγματικών μισθών, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις της στην ανεργία. Εξαιτίας της δράσης των εργατικών συνδικάτων κάθε ποσότητα εργασίας προσφέρεται σε υψηλότερο επίπεδο πραγματικού μισθού. Έτσι, μπορεί να προκύψει μια νέα καμπύλη προσφοράς, η καμπύλη συλλογικής προσφοράς εργασίας, η οποία βρίσκεται πάνω και αριστερά από τη συναθροιστική καμπύλη προσφοράς εργασίας. Ο μισθός ισορροπίας (W/P)2 προκύπτει από την τομή των καμπυλών ζήτησης εργασίας και συλλογικής προσφοράς, ενώ η ακούσια ανεργία ανέρχεται σε LS-L2. Πραγματικός μισθός (W/P)2 (W/P)1 DL Συλλογική προσφορά εργασίας SL L2 L* LS Εργασία

27 Πίνακας 5.5: Η συμμετοχή των εργαζομένων στα εργατικά συνδικάτα (% εργαζομένων που είναι μέλη εργατικών συνδικάτων) (% εργαζομένων) Αυστρία 38,9 33,3 28,4 27,4 Βέλγιο 55,6 53,7 53,8 55,0 (2012) Δανία 75,6 70,7 67,0 66,8 Φινλανδία 79,4 70,6 69,1 Ελλάδα 29,8 24,6 22,5 Ουγγαρία 30,9 17,5 12,5 68,6 (2012) 21,3 (2012) 10,55 (2012) Ιρλανδία 42,7 34,0 32,7 31,2 Ιταλία 36,2 33,6 35,5 36,9 Ολλανδία 25,1 20,6 18,6 17,6 ΗΒ 30,7 28,4 26,3 25,4 ΗΠΑ 13,6 11,9 11,4 10,8 Πηγή: OECD

28 Παράγοντες ακαμψίας των πραγματικών μισθών - οι εντός και εκτός των τειχών Το σύνολο του εργατικού δυναμικού αποτελείται από τους εργαζόμενους και τους άνεργους. Επίσης, θα μπορούσε να διακριθεί στους εντός (insiders) και τους εκτός των τειχών (outsiders) της αγοράς εργασίας. Οι εντός των τειχών είναι απασχολούμενοι που οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να αντικαταστήσουν εύκολα εξαιτίας της νομοθεσίας που διέπει τη λειτουργία της αγοράς εργασίας, αλλά και της υψηλότερης παραγωγικότητάς τους έναντι των νεοεισερχόμενων στην αγορά εργασίας. Οι εκτός των τειχών είναι, κυρίως, άνεργοι ή απασχολούμενοι με συμβάσεις μερικής και προσωρινής απασχόλησης. Τα εργατικά συνδικάτα προσπαθούν να ικανοποιήσουν τα συμφέροντα των μελών τους (υψηλοί πραγματικοί μισθοί), αδιαφορώντας, πολλές φορές, για τις επιπτώσεις στους εκτός των τειχών (ανεργία).

29 Διάγραμμα 5.13: Παράγοντες ακαμψίας των πραγματικών μισθών - ο κατώτατος μισθός Η προς τα κάτω ακαμψία των πραγματικών μισθών μπορεί να προκληθεί και από τον κατώτατο μισθό (Wmin). Ο κατώτατος μισθός εξασφαλίζει ένα ελάχιστο εισόδημα για τους εργαζομένους. Όμως, ο κατώτατος μισθός αποθαρρύνει τους εργοδότες να προσλάβουν εργαζομένους χαμηλής παραγωγικότητας, όπως είναι οι νέοι. Ο κατώτατος μισθός όχι μόνο εμποδίζει την εκκαθάριση της αγοράς εργασίας, αλλά είναι πολύ πιθανόν να προκαλέσει ακούσια ανεργία LSmin- LDmin, η οποία είναι μεγαλύτερη από αυτή που οφείλεται στη δράση των εργατικών συνδικάτων (LS-L2). Πραγματικός μισθός Wmin/P Συλλογική προσφορά εργασίας DL SL Ανεργία που οφείλεται στα εργατικά συνδικάτα (W/P)2 (W/P)1 LDmin L2 L1 LS LSmin Εργασία Ανεργία που οφείλεται στον κατώτατο μισθό

30 Οι νέοι θα πληρώσουν «τα σπασμένα» Σύμφωνα με έρευνες του ΟΟΣΑ, στις 30 χώρες του οργανισμού το μέσο ποσοστό της ανεργίας θα ανέλθει στο 10% την επόμενη χρονιά από το 8% στο οποίο κυμαίνεται αυτήν την περίοδο. Ο «πολύ σημαντικός χρόνος που θα απαιτηθεί για την έξοδο από τη βαθειά κρίση», όμως, όπως προέβλεψε τις προηγούμενες ημέρες ο Μπαράκ Ομπάμα, μετρά κυρίως εις βάρος των νέων. Διότι, όταν οι προσλήψεις παγώνουν αυτοί είναι οι πρώτοι που θυσιάζονται και λόγω της έλλειψης εργασιακής εμπειρίας (πώς θα μπορούσαν άραγε να έχουν;) είναι οι ίδιοι που αναγκάζονται να δουλεύουν με ελαστικά ωράρια και «προφορικές συμβάσεις», υποαμειβόμενοι, αδήλωτοι, ή έστω ετεροαπασχολούμενοι σε τομείς άσχετους από αυτούς για τους οποίους σπούδαζαν για χρόνια. Λύσεις βέβαια υπάρχουν για την ανεργία, το ζήτημα όμως είναι ποιες από αυτές επιλέγει κάθε κράτος για να στηρίξει την πολύπαθη «είσοδο των νέων στην αγορά εργασίας». ΤΟ ΒΗΜΑ, 14/06/2009

31 Μπαράκ Ομπάμα: Η αύξηση του κατώτατου μισθού θα δώσει ώθηση στην οικονομία Σύμφωνα με τον Αμερικανό Πρόεδρο, η πρόταση για αύξηση του κατώτατου μισθού είναι ευθυγραμμισμένη με την προεκλογική του δέσμευση για ώθηση της οικονομίας μέσω τόνωσης της αγοραστικής δύναμης της μεσαίας τάξης. Ειδικότερα, η πρόταση προσβλέπει σε αύξηση του ωριαίου κατώτατου μισθού από 7,25$ σε 9$, σταδιακά, μέχρι το Επιπλέον, πρόθεση του Ομπάμα, είναι η σύνδεση του κατώτατου μισθού με τον πληθωρισμό. Οι υποστηρικτές του μέτρου θεωρούν πως αυτό θα συνεισφέρει στη μείωση της φτώχειας και στην τόνωση των πωλήσεων των επιχειρήσεων, καθώς θα αυξήσει την κατανάλωση των χαμηλών εισοδημάτων. Την αντίθεσή τους στη συγκεκριμένη πρόταση εξέφρασαν αρκετοί ιδιοκτήτες μικρομεσαίων επιχειρήσεων τονίζοντας πως η συνεπαγόμενη αύξηση του κόστους εργασίας θα επιφέρει αύξηση της ανεργίας, πλήττοντας μάλιστα περισσότερο τους χαμηλόμισθους και λιγότερο ειδικευμένους απασχολούμενους, καθιστώντας τους περισσότερο ευάλωτους στην προοπτική απώλειας των θέσεων εργασίας τους. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι νέοι και συγκεκριμένες κατηγορίες μεταναστών. Μία μελέτη της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του Σικάγου, σχετικά με τις επιπτώσεις του μέτρου, κατέληξε στο συμπέρασμα πως για κάθε αύξηση του ωρομισθίου κατά ένα δολάριο, προκύπτει πρόσθετη ετήσια κατανάλωση ίση με 2800$ από το νοικοκυριό του ωφελούμενου απασχολούμενου. Reuters, 20/02/2013

32 Παράγοντες ακαμψίας των πραγματικών μισθών - οι μισθοί αποδοτικότητας Οι επιχειρήσεις, συχνά, αμείβουν τους εργαζομένους τους με μισθούς υψηλότερους από αυτούς που ορίζονται από τις συλλογικές συμβάσεις. Αυξάνοντας το κόστος απώλειας της θέσης εργασίας, μέσω του μισθού αποδοτικότητας, εντείνεται η εργασιακή προσπάθεια των εργαζομένων. Η πολιτική του μισθού αποδοτικότητας συναντάται συχνά σε κλάδους έντασης κεφαλαίου, στους οποίους η εργασιακή προσπάθεια και η ποιότητα της εργασίας είναι καίριας σημασίας.

33 Παράγοντες ακαμψίας των πραγματικών μισθών - τα επιδόματα ανεργίας Τα επιδόματα ανεργίας στοχεύουν στην εισοδηματική στήριξη των ανέργων. Τα υψηλά επιδόματα ανεργίας, ειδικά όταν χορηγούνται για μεγάλη διάρκεια, αποτελούν αντικίνητρο για την εύρεση εργασίας από τους ανέργους, ενώ τους καθιστά περισσότερο επιλεκτικούς έναντι των κενών θέσεων απασχόλησης. Έτσι, παρατείνουν το χρόνο παραμονής σε καθεστώς ανεργίας, συμβάλλοντας, παράλληλα, στην απαξίωση των προσόντων των ανέργων (παγίδα ανεργίας). Όσο πιο γενναιόδωρο είναι το σύστημα χορήγησης των επιδομάτων αυτών τόσο μειώνεται ο ρυθμός εύρεσης εργασίας, αυξάνοντας την ανεργία τριβής. Επίσης, τα επιδόματα ανεργίας επηρεάζουν το ύψος του ονομαστικού μισθού και κατ επέκταση και του πραγματικού. Όσο υψηλότερα είναι τα επιδόματα ανεργίας τόσο μεγαλύτερος θα πρέπει να είναι ο μισθός προκειμένου η εργασία να είναι ελκυστικότερη έναντι της παραμονής σε καθεστώς ανεργίας.

34 Το ποσοστό ανεργίας ισορροπίας Το ποσοστό ανεργίας σε μια αγορά εργασίας που βρίσκεται σε ισορροπία είναι αυτό το οποίο δεν επηρεάζεται από οικονομικές διακυμάνσεις. Η ανεργία ισορροπίας, σε ένα επίπεδο πραγματικού μισθού, είναι το άθροισμα της ανεργίας τριβής και της διαρθρωτικής ανεργίας. Ανεργία ισορροπίας = ανεργία τριβής + διαρθρωτική ανεργία Η ανεργία τριβής οφείλεται στην αδυναμία άμεσης κάλυψης των κενών θέσεων απασχόλησης από τους ανέργους. Η ανεργία τριβής επηρεάζεται τόσο από οικονομικούς παράγοντες (για παράδειγμα σε συνθήκες οικονομικής ανάκαμψης είναι ευκολότερο για τους ανέργους να βρουν μια θέση εργασίας), όσο και από θεσμικούς (για παράδειγμα, η αποτελεσματική λειτουργία των υπηρεσιών ευρέσεως απασχόλησης μειώνει την ανεργία τριβής). Η διαρθρωτική ανεργία οφείλεται στην αναντιστοιχία (προσόντων αλλά και γεωγραφική) μεταξύ των κενών θέσεων εργασίας και των ανέργων. Οι θεσμοί της αγοράς εργασίας, όπως για παράδειγμα ο κατώτατος μισθός, τα επιδόματα ανεργίας, τα εργατικά συνδικάτα και το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία της αγοράς εργασίας, εμποδίζουν την προσαρμογή της στις διαρθρωτικές μεταβολές της οικονομίας. Πολιτικές αύξησης της γεωγραφικής και τομεακής κινητικότητας των ανέργων, αλλά και της ευελιξίας των μισθών, συμβάλλουν στη μείωση της διαρθρωτικής ανεργίας.

35 Προσωρινές διακυμάνσεις στο ποσοστό ανεργίας Όταν τα εργατικά συνδικάτα διαπραγματεύονται τους μισθούς, τότε η αγορά εργασίας βρίσκεται σε ισορροπία, στην οποία ο πραγματικός μισθός είναι (W/P)2 και η ανεργία LS2 LD2 (διάγραμμα 5.14). Η πραγματική ανεργία, όμως, μπορεί να διαφέρει, καθώς ο πραγματικός μισθός αποκλίνει, προσωρινά, από το μισθό ισορροπίας. Για παράδειγμα, αν ο πραγματικός μισθός είναι (W/P)1 (μεγαλύτερος από το μισθό ισορροπίας (W/P)2), τότε η ζήτηση εργασίας μειώνεται σε LD1 (από LD2), η προσφορά εργασίας αυξάνεται σε LS1 (από LS2), όπως και η ανεργία σε LS1- LD1 (από LS2-LD2). Οι αποκλίσεις αυτές (του μισθού και της πραγματικής ανεργίας έναντι της ανεργίας ισορροπίας) είναι βραχυχρόνιες και συνδέονται με τις φάσεις του επιχειρηματικού κύκλου.

36 Διάγραμμα 5.14: Προσωρινές διακυμάνσεις στο ποσοστό ανεργίας Πραγματικός μισθός (W/P)1 DL Συλλογική προσφορά εργασίας SL (W/P)2 Ανεργία ισορροπίας LD1 LD2 LS2 LS1 Εργασία Πραγματική ανεργία

37 Προσωρινές διακυμάνσεις στο ποσοστό ανεργίας Αντίθετα, όταν ο πραγματικός μισθός είναι μικρότερος από το μισθό ισορροπίας (όπως για παράδειγμα ο (W/P)3), τότε η ζήτηση εργασίας είναι LD3, η οποία είναι μεγαλύτερη από τη ζήτηση εργασίας ισορροπίας (LD 2) (διάγραμμα 5.15). Η προσφορά εργασίας μειώνεται από LS2 σε LS3, εξαιτίας της μείωσης του πραγματικού μισθού. Έτσι, η πραγματική ανεργία είναι πλέον LS3 - LD3, μικρότερη από την ανεργία ισορροπίας (LS 2 - LD2). Οι αποκλίσεις αυτές (του μισθού και της ανεργίας έναντι της πραγματικής ανεργίας ισορροπίας) είναι βραχυχρόνιες και συνδέονται με τις φάσεις του επιχειρηματικού κύκλου.

38 Διάγραμμα 5.15: Προσωρινές διακυμάνσεις στο ποσοστό ανεργίας Πραγματικός μισθός Συλλογική προσφορά εργασίας (W/P)2 (W/P)3 DL SL Ανεργία ισορροπίας LD2 LD3 LS3 LS 2 Εργασία Πραγματική Ανεργία

39 % εργατικού δυναμικού Η ανεργία είναι ευρωπαϊκό ή εθνικό πρόβλημα; Η εξέλιξη της ανεργίας Ευρωζώνη (Χώρες πυρήνα) Ευρωζώνη (Χώρες περιφέρειας) Ευρωζώνη χώρες πυρήνα: Αυστρία, Βέλγιο, Γερμανία, Φινλανδία, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία Ευρωζώνη χώρες περιφέρειας: Ελλάδα, Ισπανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Κύπρος, Μάλτα, Πορτογαλία, Σλοβενία, Σλοβακία Πηγή: Employment and Social Situation in Europe 2013 Σημαντικές είναι οι αποκλίσεις στα ποσοστά ανεργίας μεταξύ των χωρών του πυρήνα της Ευρωζώνης και αυτών της περιφέρειάς της. Σημειώνεται δε ότι σε πολλές από τις χώρες του δεύτερου συνόλου χωρών εφαρμόστηκαν πολιτικές λιτότητας. Άνεργοι, ιδίως νέοι και καταρτισμένοι, μετακινήθηκαν από τις χώρες της περιφέρειας της Ευρωζώνης προς τις χώρες του πυρήνα της, προκαλώντας το φαινόμενο τις διαρροής εγκεφάλων (brain drain).

40 Από τις προσωρινές διακυμάνσεις της ανεργίας στην επίμονη ανεργία Προσωρινές διακυμάνσεις στο παραγόμενο προϊόν και το ποσοστό ανεργίας μπορούν να προκαλέσουν μόνιμα αρνητικές συνέπειες στην αγορά εργασίας. Σε περιόδους συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας εντείνονται οι ροές από την απασχόληση στην ανεργία και περιορίζονται οι αντίθετης κατεύθυνσης ροές, δηλαδή από την ανεργία στην απασχόληση. Κατά την ανάκαμψη της οικονομίας είναι πιθανόν οι ροές από την ανεργία στην απασχόληση να παραμείνουν περιορισμένες, με αποτέλεσμα το ποσοστό ανεργίας να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα. Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί εξαιτίας...: της απαξίωσης των προσόντων του εργατικού δυναμικού, λόγω της παρατεταμένης παραμονής του σε καθεστώς ανεργίας. της πιθανής αναντιστοιχίας των προσόντων του εργατικού δυναμικού με αυτά που απαιτούνται για την κάλυψη των κενών θέσεων εργασίας. Το πρόβλημα αυτό είναι εντονότερο όταν μια ύφεση πλήξει έντονα κλάδους μιας οικονομίας που ήταν (πολύ) αναπτυγμένοι στο παρελθόν και δεν πρόκειται να επανέλθουν στα προ της ύφεσης επίπεδα, όταν η οικονομία ανακάμψει. της εξασθένισης της έντασης με την οποία αναζητούν εργασία οι άνεργοι, εξαιτίας της παρατεταμένης παραμονής τους σε καθεστώς ανεργίας και της συνακόλουθης αποθάρρυνσής τους.

41 Φόβοι για αύξηση της διαρθρωτικής ανεργίας Στην έκθεση του ΟΟΣΑ για την απασχόληση του 2012 διατυπώνεται η πρόβλεψη ότι η ανεργία θα παραμείνει υψηλή, παρά τη μείωση της κυκλικής ανεργίας που καταγράφεται σε ορισμένα κράτη-μέλη του, ως αποτέλεσμα της σταδιακής ανάκαμψής των οικονομιών. Η παρατεταμένη ύφεση ή η ασθενής ανάκαμψη πολλών οικονομιών έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της μακροχρόνιας ανεργίας, που ξεπερνά το 1/3 της συνολικής ανεργίας στον ΟΟΣΑ, των ατόμων που αποθαρρυμένοι εγκαταλείπουν το εργατικό δυναμικό, αλλά και της ανεργίας των νέων. Έτσι, είναι πιθανό το ενδεχόμενο, σε πολλές αγορές εργασίας, μέρος της κυκλικής ανεργίας να καταστεί διαρθρωτικό. Συστήνεται στις κυβερνήσεις να εστιάσουν τις προσπάθειές τους στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στη μείωση της μακροχρόνιας ανεργίας και της ανεργίας των νέων, καθώς και στον περιορισμό των ατόμων που εγκαταλείπουν το εργατικό δυναμικό. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εφαρμόσουν μια ορθά σχεδιασμένη δέσμη μέτρων ενεργητικών πολιτικών, όπως οι στοχευμένες επιδοτήσεις απασχόλησης, η εφαρμογή εξατομικευμένων προγραμμάτων για τους ανέργους και η παροχή βοήθειας κατά την αναζήτηση εργασίας. Επιπλέον, συστήνεται να καταβάλουν προσπάθειες για την κάλυψη των θέσεων εργασίας που παραμένουν κενές, εξαιτίας της έλλειψης δεξιοτήτων, μέσω των προγραμμάτων κατάρτισης και απόκτησης εργασιακής εμπειρίας. Ωστόσο, διατυπώνονται οι φόβοι ότι τα προγράμματα δημοσιονομικής εξυγίανσης που ακολουθούν πολλές κυβερνήσεις περιορίζουν τους διαθέσιμους πόρους για την εφαρμογή ενεργητικών πολιτικών, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει τις επιδόσεις των αγορών εργασίας τους, αλλά και τις προοπτικές μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης των οικονομιών τους. OECD, (2012), Employment Outlook, Paris.

42 Φοροαπαλλαγές σε επιχειρηματίες που κάνουν νέες προσλήψεις! Το αμερικανικό Κογκρέσο ενέκρινε νέο πακέτο τόνωσης της αγοράς εργασίας ύψους 15 δισ. δολαρίων. Στόχος των νομοθετών, κυρίως του κυβερνώντος Δημοκρατικού Κόμματος του Μπαράκ Ομπάμα, είναι να δείξουν στους ψηφοφόρους τους πως κάνουν ότι μπορούν για να καταπολεμήσουν τη μάστιγα της ανεργίας. Παρουσιάζοντας το γενναιόδωρο αυτό πακέτο στον αμερικανό πρόεδρο ο Δημοκρατικός βουλευτής της Βόρειας Καρολίνας Μπομπ Εθεριτζ δήλωσε ότι οι τρεις πιο σημαντικές προτεραιότητες αυτού του Κογκρέσου είναι: θέσεις εργασίας, θέσεις εργασίας, θέσεις εργασίας. Συγκεκριμένα, η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε αργά προχθές το βράδυ το πακέτο αυτό, μέσω του οποίου χορηγούνται φορολογικές απαλλαγές στους επιχειρηματίες που θα προσλάβουν νέο εργατικό δυναμικό. Προβλέπεται επίσης να χορηγηθεί έξτρα ποσόν 20 δισ. δολαρίων για έργα υποδομής, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής δρόμων και γεφυρών. Και πώς θα μπορούσε να κάνει αλλιώς όταν σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις οι αμερικανοί πολίτες ιεραρχούν τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανάπτυξη της οικονομίας ως πρώτη προτεραιότητα και πολύ πάνω από τα ζητήματα τόσο της μείωσης του καλπάζοντος δημοσιονομικού ελλείμματος, το οποίο προβλέπεται να φθάσει στο αστρονομικό ποσό των 1,56 τρισ. δολαρίων τον τρέχοντα χρόνο, δηλαδή στο 10,6% του ΑΕΠ- σύμφωνα με τον προϋπολογισμό για το 2011 που κατέθεσε ο κ. Ομπάμα-, όσο και της εθνικής ασφάλειας ΤΟ ΒΗΜΑ, 6/3/2010

43 Eυρωπαϊκή Στρατηγική για την Απασχόληση (ΕΣΑ) Η συνθήκη του Αμστερνταμ εισήγαγε ένα νέο τομέα συντονισμού για τα κράτη μέλη, αυτόν της απασχόλησης. Έτσι από το 1997 δρομολογήθηκε η ΕΣΑ, που καλείται επίσης «διαδικασία του Λουξεμβούργου». Η ΕΣΑ μέσα από ένα ετήσιο πρόγραμμα σχεδιασμού και διαδικασιών παρακολούθησης, εξέτασης και προσαρμογής των πολιτικών που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη, προσπαθεί να συντονίσει τα μέσα καταπολέμησης της ανεργίας. Το 2005 που έγινε η αναθεώρηση της στρατηγικής της Λισσαβόνας, έγινε και πλήρης αναθεώρηση της ΕΣΑ και πλέον στηρίζεται στους εξής τέσσερις μηχανισμούς: στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη και την απασχόληση (οι κατευθυντήριες γραμμές θα παρουσιάζονται στο εξής από κοινού με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις μακροοικονομικές και μικροοικονομικές πολιτικές της Ένωσης επί τρία έτη). στα εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων ανά χώρα. στην ετήσια έκθεση της Επιτροπής για την ανάπτυξη και την απασχόληση στην οποία αναλύονται τα 27 νέα εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων που υπέβαλαν τα κράτη μέλη. στις συστάσεις τις οποίες ενδεχομένως εγκρίνει το Συμβούλιο. Οι ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση θα χρησιμεύσουν ως βάση για το κοινοτικό πρόγραμμα της Λισσαβόνας και τα εθνικά προγράμματα δράσης. ΠΗΓΗ: Europa

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Νίκος Κουτσιαράς. σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Νίκος Κουτσιαράς. σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Mankiw, N.G. και M. Taylor,(2017) Οικονομική,

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτική Οικονομία Ι: Μακροθεωρία και Πολιτική

Πολιτική Οικονομία Ι: Μακροθεωρία και Πολιτική Πολιτική Οικονομία Ι: Μακροθεωρία και Πολιτική Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με τους Κυριάκο Φιλίνη και Σάκη Μανούζα Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ Κυριάκος Φιλίνης Εργασιακές Σχέσεις και Αγορά Εργασίας Τα βασικά μεγέθη της αγοράς εργασίας Απασχολούμενοι είναι τα άτομα που απασχολούνται έναντι αμοιβής. Το ποσοστό

Διαβάστε περισσότερα

Εξελίξεις στην αγορά εργασίας

Εξελίξεις στην αγορά εργασίας Εξελίξεις στην αγορά εργασίας Κυριάκος Φιλίνης Συνέδριο με θέμα: Διάσπαση και Αποκλεισμός: Κατανοώντας και Ξεπερνώντας τις Πολύπλευρες Επιπτώσεις της Κρίσης» Αθήνα, 25 Νοεμβρίου 2015 Στόχος του προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

Περιφερειακή Ανάπτυξη

Περιφερειακή Ανάπτυξη ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Περιφερειακή Ανάπτυξη Διάλεξη 11 : Διαπεριφερειακή Αγορά εργασίας (κεφάλαιο 9, Πολύζος Σεραφείμ) Δρ. Βασιλείου Έφη Τμήμα Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων Διαπεριφερειακή αγορά

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 23. Ανεργία

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 23. Ανεργία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 23 Ανεργία ΑΝΕΡΓΙΑ Εργατικό δυναμικό (N) = απασχολούμενοι (Ε) + άνεργοι (U). ή Ν=Ε+U Ποσοστό ανεργίας (u) = (άνεργοι /εργατικό δυναμικό)*100. ή u=u/n*100 ή u=(n-e)/100. Ποσοστό συμμετοχής στο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Ακ. Ετος 2014-15

ΕΚΠΑ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Ακ. Ετος 2014-15 ΕΚΠΑ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Ακ. Ετος 2014-15 ΕΝΟΤΗΤΑ Νο. 1 ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ : ΣΤΟΧΟΙ, ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ, ΒΑΣΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ & ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική ανεργία φ σ υ ικό ό π ο π σ ο οσ ο τό τ ό α νε ν ργί γ ας

Φυσική ανεργία φ σ υ ικό ό π ο π σ ο οσ ο τό τ ό α νε ν ργί γ ας ΑΝΕΡΓΙΑ Κατηγορίες ανεργίας Φυσική ανεργία (υπάρχει µακροχρονίως σε µια οικονοµία) το σύνηθες ποσοστό ανεργίας [δεν παραµένει σε σταθερό ύψος και επηρεάζεται από την οικονοµική πολιτική, απλά υποδηλώνει

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ

ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΟ ΑΔΕΔΥ ΟΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ 2006-2016 κυριότερα συμπεράσματα 2016 Δεκέμβριος 2016 ΟΙ ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ της Γενικής Κυβέρνησης Οι μισθολογικές δαπάνες

Διαβάστε περισσότερα

3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας

3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας 3.2 Η εμπειρική προσέγγιση της προσφοράς εργασίας - Η επίδραση της ζήτησης επί της προσφοράς εργασίας Η νεοκλασική θεωρία της προσφοράς εργασίας που αναπτύξαμε προηγουμένως υποστηρίζει ότι οι επιλογές

Διαβάστε περισσότερα

51. Στο σημείο Α του παρακάτω διαγράμματος IS-LM υπάρχει: r LM Α IS α. ισορροπία στις αγορές αγαθών και χρήματος. β. ισορροπία στην αγορά αγαθών και υπερβάλλουσα προσφορά στην αγορά χρήματος. γ. ισορροπία

Διαβάστε περισσότερα

Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012

Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ. Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012 Αν. Καθ. Μαρία Καραμεσίνη ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Ημερίδα ΕΙΕΑΔ,«Η αγορά εργασίας σε κρίση», Αθήνα, 9 Ιουλίου 2012 Ιστορική κρίση της αγοράς εργασίας ύψος της ανεργίας χωρίς ιστορικό προηγούμενο (22.6%) πολύ

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Έννοιες των Οικονομικών της Εργασίας οικονομικά της εργασίας αγορά αγορά εργασίας μισθός

Βασικές Έννοιες των Οικονομικών της Εργασίας οικονομικά της εργασίας αγορά αγορά εργασίας μισθός Βασικές Έννοιες των Οικονομικών της Εργασίας - Τα οικονομικά της εργασίας μελετούν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η αγορά εργασίας. - Ορισμός: Η αγορά ενός αγαθού είναι η διαδικασία (θεσμικό πλαίσιο)

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Εργατικό κόστος ανά ώρα εργασίας στις χώρες της Ευρωζώνης (18)

ΘΕΜΑ: Εργατικό κόστος ανά ώρα εργασίας στις χώρες της Ευρωζώνης (18) ΠΕΤΡΑΚΗ 8 Τ.Κ. 105 63 - ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.170 - FAX: 210.32.59.169 ΘΕΜΑ: Εργατικό κόστος ανά ώρα εργασίας στις χώρες της Ευρωζώνης (18) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (28) Eurostat Το ωριαίο κόστος εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Εργατικό κόστος ανά ώρα εργασίας στις χώρες της Ευρωζώνης (17) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27) Eurostat - Β τρίμηνο 2012 -

ΘΕΜΑ: Εργατικό κόστος ανά ώρα εργασίας στις χώρες της Ευρωζώνης (17) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (27) Eurostat - Β τρίμηνο 2012 - ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.198 FAX: 210.32.59.229 ΘΕΜΑ: Εργατικό κόστος ανά ώρα εργασίας στις χώρες της Ευρωζώνης

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Εργατικό κόστος ανά ώρα εργασίας στις χώρες της Ευρωζώνης (18) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (28) Eurostat. - Β τρίμηνο

ΘΕΜΑ: Εργατικό κόστος ανά ώρα εργασίας στις χώρες της Ευρωζώνης (18) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (28) Eurostat. - Β τρίμηνο ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 - ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.198 - FAX: 210.32.59.229 ΘΕΜΑ: Εργατικό κόστος ανά ώρα εργασίας στις χώρες της Ευρωζώνης (18) και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (28) Eurostat Το ωριαίο κόστος εργασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2011 Μάθημα: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ημερομηνία και ώρα εξέτασης: ευτέρα, 6 Ιουνίου 2011

Διαβάστε περισσότερα

ΔΡΑΣΗ: 24 Ανάπτυξη πλαισίου Κοινωνικού Διαλόγου σε επίπεδο κλάδου και επιχείρησης για την ανάδειξη των προσαρμογών των

ΔΡΑΣΗ: 24 Ανάπτυξη πλαισίου Κοινωνικού Διαλόγου σε επίπεδο κλάδου και επιχείρησης για την ανάδειξη των προσαρμογών των ΔΡΑΣΗ: 24 Ανάπτυξη πλαισίου Κοινωνικού Διαλόγου σε επίπεδο κλάδου και επιχείρησης για την ανάδειξη των προσαρμογών των καταστατικών κειμένων διοίκησης ανθρώπινου ΤΙΤΛΟΣ ΔΡΑΣΗΣ: δυναμικού ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «OIKONOMIKH»

ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «OIKONOMIKH» ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ TOMEΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΕ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: «OIKONOMIKH»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ (Η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΖΩΗΣ) -Ζητούμενο: Παρακολούθηση διαχρονικών μεταβολών στο Κόστος Ζωής

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ (Η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΖΩΗΣ) -Ζητούμενο: Παρακολούθηση διαχρονικών μεταβολών στο Κόστος Ζωής ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ (Η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΖΩΗΣ) -Ζητούμενο: Παρακολούθηση διαχρονικών μεταβολών στο Κόστος Ζωής - Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (CPI): Μέτρο του Συνολικού Κόστους των Αγαθών και Υπηρεσιών που αγοράζει

Διαβάστε περισσότερα

Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου 2013. Συνέντευξη Τύπου. Για την παρουσίαση της μελέτης του κ. Ρερρέ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ

Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου 2013. Συνέντευξη Τύπου. Για την παρουσίαση της μελέτης του κ. Ρερρέ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου 2013 Συνέντευξη Τύπου Για την παρουσίαση της μελέτης του κ. Ρερρέ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ Ο ελληνικός τουρισμός παραμένει διεθνώς ανταγωνιστικός και είναι σε

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 30 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 30 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 30 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Η συνολική οικονομική δραστηριότητα είναι ένας σημαντικός παράγοντας που

Διαβάστε περισσότερα

Τριµηνιαία ενηµέρωση για την απασχόληση και την οικονοµία Βασικά µεγέθη & συγκριτικοί δείκτες

Τριµηνιαία ενηµέρωση για την απασχόληση και την οικονοµία Βασικά µεγέθη & συγκριτικοί δείκτες ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΟ ιοσκούρων 4 & Πολυγνώτου ΑΘΗΝΑ 105 55 Τηλ. 2103310080, Fax: 2103310083 E-mail: info@kpolykentro.gr Τριµηνιαία ενηµέρωση για την απασχόληση και την οικονοµία Βασικά µεγέθη & συγκριτικοί

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Δελτίο Τύπου ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Παγκόσμια Έρευνα του Boston Consulting Group για λογαριασμό της Ciett αποκαλύπτει πώς οι παλαιωμένες

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 8 η. Διανομή Εισοδήματος και Μέτρα Πολιτικής

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 8 η. Διανομή Εισοδήματος και Μέτρα Πολιτικής Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 8 η Διανομή Εισοδήματος και Μέτρα Πολιτικής Ζητήματα που θα εξεταστούν: Πως αποτυπώνεται η διανομή του εισοδήματος και τι είναι γραμμή φτώχειας. Με ποιους

Διαβάστε περισσότερα

και Πολιτική Απασχόλησης

και Πολιτική Απασχόλησης Αγορά Εργασίας και Πολιτική Απασχόλησης Μαρίνα Ρήγου Παπαμηνά Παρατηρητήριο Αγοράς Εργασίας, Τμήμα Εργασίας, ΥΕΠΚΑ Οργανόγραμμα Τμήματος Τμήμα Εργασίας Υπηρεσία Αλλοδαπών Συντονισμός ΔΥΑ, Μηχανογραφική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΕΡΓΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΟΣΟΣΤΟ

ΑΝΕΡΓΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΕΡΓΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΟΣΟΣΤΟ Το µέσο ποσοστό ανεργίας γύρω από το οποίο η οικονοµία κυµαίνεται καλείται Φυσιολογικό Ποσοστό Ανεργίας. Το φυσιολογικό ποσοστό είναι το ποσοστό ανεργίας προς το οποίο η οικονοµία

Διαβάστε περισσότερα

Η Ελληνική Οικονομία στο Διεθνές Οικονομικό σύστημα Σημειώσεις

Η Ελληνική Οικονομία στο Διεθνές Οικονομικό σύστημα Σημειώσεις Η Ελληνική Οικονομία στο Διεθνές Οικονομικό σύστημα Σημειώσεις Ακαδημαϊκό Έτος: 2018-2019 [Γ' εξάμηνο - Χειμερινό] Διδάσκων: Δημήτριος Σιδέρης Α. Το υπόδειγμα Συναθροιστικής Ζήτησης και Συναθροιστικής

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1

ΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΙΑΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Οιτιµέςτωνίδιωναγαθώνδενείναιίσεςσεόλεςτιςπεριφέρειες. Σε κάθε περιφέρεια η τιµή ενός αγαθού διαµορφώνεται από το κόστος παραγωγής και τις συνθήκες

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικές κατά της φτώχειας

Πολιτικές κατά της φτώχειας Πολιτικές κατά της φτώχειας Συντονισµός των πολιτικών κατά της φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ίδρυση Παρατηρητηρίου Εθνικών Πολιτικών για την Καταπολέµηση του Κοινωνικού Αποκλεισµού (1991) Η καταπολέµηση

Διαβάστε περισσότερα

Μακροοικονομική Κεφάλαιο 3 Παραγωγικότητα, Προϊόν και Απασχόληση

Μακροοικονομική Κεφάλαιο 3 Παραγωγικότητα, Προϊόν και Απασχόληση Μακροοικονομική Κεφάλαιο 3 Παραγωγικότητα, Προϊόν και Απασχόληση 3.1 Πόσο παράγει η οικονομία; Η συνάρτηση παραγωγής 1) Στη συνάρτηση παραγωγής Y = AF(K, N), η συνολική παραγωγικότητα συντελεστών είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ευέλικτεςμορφέςαπασχόλησης: Εργασιακός μεσαίωνας ή επίγειος παράδεισος; Από τον μύθο στην πραγματικότητα. Σταύρος Π. Γαβρόγλου

Ευέλικτεςμορφέςαπασχόλησης: Εργασιακός μεσαίωνας ή επίγειος παράδεισος; Από τον μύθο στην πραγματικότητα. Σταύρος Π. Γαβρόγλου Ευέλικτεςμορφέςαπασχόλησης: Εργασιακός μεσαίωνας ή επίγειος παράδεισος; Από τον μύθο στην πραγματικότητα Σταύρος Π. Γαβρόγλου Παρατηρητήριο Απασχόλησης (ΠΑΕΠ) sgavroglou@paep.org.gr Τι είναι η ευελιξία

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ. Ενότητα 11: Η σχέση πληθωρισμού και ανεργίας. Γεώργιος Μιχαλόπουλος Τμήμα Λογιστικής-Χρηματοοικονομικής

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ. Ενότητα 11: Η σχέση πληθωρισμού και ανεργίας. Γεώργιος Μιχαλόπουλος Τμήμα Λογιστικής-Χρηματοοικονομικής Ενότητα 11: Η σχέση πληθωρισμού και ανεργίας Τμήμα Λογιστικής-Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες,

Διαβάστε περισσότερα

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Νίκος Κουτσιαράς. σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Νίκος Κουτσιαράς. σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Mankiw, N.G. και M. Taylor,(2017) Οικονομική,

Διαβάστε περισσότερα

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Νίκος Κουτσιαράς. σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Νίκος Κουτσιαράς. σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Mankiw, N.G. και M. Taylor,(2017) Οικονομική,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (Πρόκειται, κυρίως, για θέματα κλειστού τύπου από τις εξετάσεις των προηγούμενων ετών). Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΣ 1. Σε ένα κανονικό αγαθό, όταν αυξάνεται το

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΩΤΑΤΟΙ ΜΙΣΘΟΙ ΚΑΙ ΗΜΕΡΟΜΙΣΘΙΑ (Επίπεδα τέλους έτους)

ΚΑΤΩΤΑΤΟΙ ΜΙΣΘΟΙ ΚΑΙ ΗΜΕΡΟΜΙΣΘΙΑ (Επίπεδα τέλους έτους) ΚΑΤΩΤΑΤΟΙ ΜΙΣΘΟΙ ΚΑΙ ΗΜΕΡΟΜΙΣΘΙΑ (Επίπεδα τέλους έτους) Αύξηση συστηµατικά µε ρυθµό υψηλότερο από τον πληθωρισµό Πίνακας 1 ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΤΩΤΑΤΩΝ ΜΙΣΘΩΝ/ΗΜΕΡΟΜΙΣΘΙΩΝ ΕΓΣΣΕ & ΤΙΜΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ 1999-2007 (επίπεδα

Διαβάστε περισσότερα

13 Το απλό κλασικό υπόδειγμα

13 Το απλό κλασικό υπόδειγμα 13 Το απλό κλασικό υπόδειγμα Σκοπός Σκοπός του κεφαλαίου αυτού είναι να συνδυάσει τα δύο προηγούμενα κεάλαια και να δώσει μια συνολική εικόνα του απλού μακροοικονομικού υποδείγματος. Θα εξετάσει, επίσης,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ 1. Οι επενδύσεις σε μια κλειστή οικονομία χρηματοδοτούνται από: α. το σύνολο των αποταμιεύσεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. β. μόνο τις ιδιωτικές αποταμιεύσεις.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009 Μάθημα: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ημερομηνία και ώρα εξέτασης: Σάββατο, 6 Ιουνίου 2009

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοικονομική Ι. Ενότητα # 7: Αγορά εργασίας Διδάσκων: Πάνος Τσακλόγλου Τμήμα: Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών

Μικροοικονομική Ι. Ενότητα # 7: Αγορά εργασίας Διδάσκων: Πάνος Τσακλόγλου Τμήμα: Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών Μικροοικονομική Ι Ενότητα # 7: Αγορά εργασίας Διδάσκων: Πάνος Τσακλόγλου Τμήμα: Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού

Διαβάστε περισσότερα

«Η αγορά Εργασίας σε Κρίση»

«Η αγορά Εργασίας σε Κρίση» «Η αγορά Εργασίας σε Κρίση» Θέμα: «Εξελίξεις και προοπτικές στην Ανταγωνιστικότητα» Παναγιώτης Πετράκης Καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών, ΕΚΠΑ 9 Ιουλίου 2012 1 Περιεχόμενα Διάλεξης 1. Η εξέλιξη

Διαβάστε περισσότερα

Συναθροιστική Ζήτηση, Συναθροιστική Προσφορά και η Λειτουργία του Κλασικού Υποδείγματος - Βασικές Υποθέσεις Κεϋνσιανού Υποδείγματος: (1) Οι τιμές

Συναθροιστική Ζήτηση, Συναθροιστική Προσφορά και η Λειτουργία του Κλασικού Υποδείγματος - Βασικές Υποθέσεις Κεϋνσιανού Υποδείγματος: (1) Οι τιμές Συναθροιστική Ζήτηση, Συναθροιστική Προσφορά και η Λειτουργία του Κλασικού Υποδείγματος - Βασικές Υποθέσεις Κεϋνσιανού Υποδείγματος: (1) Οι τιμές παραμένουν σταθερές. (2) Η οικονομία έχει πλεονάζοντες

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Ύψος Φορολογικών συντελεστών στα Κράτη Μέλη της Ε.Ε. (27) -Πηγή Eurostat -

ΘΕΜΑ: Ύψος Φορολογικών συντελεστών στα Κράτη Μέλη της Ε.Ε. (27) -Πηγή Eurostat - ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟΥ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.198 FAX: 210.32.59.229 ΘΕΜΑ: Ύψος Φορολογικών συντελεστών στα Κράτη Μέλη της Ε.Ε. (27)

Διαβάστε περισσότερα

Κρίση στην Ευρωζώνη. Συνέπειες για τη στρατηγική θέση της Ευρώπης στον παγκόσμιο χάρτη.

Κρίση στην Ευρωζώνη. Συνέπειες για τη στρατηγική θέση της Ευρώπης στον παγκόσμιο χάρτη. Κρίση στην Ευρωζώνη. Συνέπειες για τη στρατηγική θέση της Ευρώπης στον παγκόσμιο χάρτη. Ιωάννης Τσαμουργκέλης Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστήμιο Αιγαίου Ελληνική Ένωση Επιχειρηματιών, Οικονομική Διάσκεψη

Διαβάστε περισσότερα

Έρευνα και Ανάλυση Παρατηρητήριο Ανταγωνιστικότητας ΕΛΛΑ Α 2002: Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ

Έρευνα και Ανάλυση Παρατηρητήριο Ανταγωνιστικότητας ΕΛΛΑ Α 2002: Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ Έρευνα και Ανάλυση Παρατηρητήριο Ανταγωνιστικότητας Τεύχος 6 Φεβρουάριος 2003 Μηνιαίο ελτίο Ανταγωνιστικότητας ΕΛΛΑ Α 2002: Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ Σύνοψη Στις 14/1/2003 η Ευρωπαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

4.1 Ζήτηση εργασίας στο βραχυχρόνιο διάστημα - Ανταγωνιστικές αγορές

4.1 Ζήτηση εργασίας στο βραχυχρόνιο διάστημα - Ανταγωνιστικές αγορές 4. ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΟ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ). ΖΗΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η ζήτηση εργασίας στο σύνολο της οικονομίας ορίζεται ως ο αριθμός εργαζομένων που οι επιχειρήσεις επιθυμούν να απασχολούν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ43. Απάντηση 2ης ΓΕ Επιμέλεια: Γιάννης Σαραντής. ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ 17 Περιστέρι ,

ΔΕΟ43. Απάντηση 2ης ΓΕ Επιμέλεια: Γιάννης Σαραντής. ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ 17 Περιστέρι , ΔΕΟ43 Απάντηση 2ης ΓΕ 2016-2017 Επιμέλεια: Γιάννης Σαραντής 1 ΑΣΚΗΣΗ Νο 1 (20%) ΟΔΗΓΙΑ: Σε κάθε ερώτηση πολλαπλής επιλογής επιλέγετε μία απάντηση, και η επιλογή σας σημειώνεται με 1 στο αντίστοιχο πεδίο

Διαβάστε περισσότερα

Συναθροιστική ζήτηση και προσφορά

Συναθροιστική ζήτηση και προσφορά Συναθροιστική ζήτηση και Κεφάλαιο 31 Εισαγωγή στην Μακροοικονομική Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Βραχυχρόνιες οικονομικές διακυμάνσεις Η οικονομική δραστηριότητα παρουσιάζει

Διαβάστε περισσότερα

9 Η αγορά εργασίας στο κεϋνσιανό υπόδειγμα

9 Η αγορά εργασίας στο κεϋνσιανό υπόδειγμα 9 Η αγορά εργασίας στο κεϋνσιανό υπόδειγμα Σκοπός Σκοπός του κεφαλαίου είναι να συνδέσει την αγορά προϊόντος και χρήματος με την αγορά εργασίας. Στο κεφάλαιο αυτό θα εξετάσουμε τους παράγοντες που προσδιορίζουν

Διαβάστε περισσότερα

Άνιση η ανάκαμψη της απασχόλησης στην Ευρώπη

Άνιση η ανάκαμψη της απασχόλησης στην Ευρώπη ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Άνιση η ανάκαμψη της απασχόλησης στην Ευρώπη Μέχρι το 2025 προβλέπονται σημαντικές διαφορές στην προσφορά και ζήτηση δεξιοτήτων μεταξύ κρατών μελών Το 2020 η απασχόληση στην ΕΕ εκτιμάται

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 34 Η ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ (ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΗ) ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΕΡΓΙΑΣ Η ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ (ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΗ)

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΑΖΑΝΑΣ Μακροοικονομική Θεωρία Υπόδειγμα IS/LM Στο υπόδειγμα IS/LM εξετάζονται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 1ο Παράδειγµα κριτηρίου αξιολόγησης (µάθηµα της ηµέρας) Σκοπός της εξέτασης: Η αξιολόγηση της γνώσης του µαθητή σχετικά µε το περιεχόµενο της παραγράφου 1.6:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙKH

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙKH ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ι: ΜΑΚΡΟΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙKH Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με τους Κυριάκο

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 35 ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 35 ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ (Μακροοικονομική) Mankiw Gregory N., Taylor Mark P. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΟΛΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 35 ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΜΕΤΑΤΟΠΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΑΜΠΥΛΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν

Διαβάστε περισσότερα

Το Πρότυπο Υπόδειγμα του Διεθνούς Εμπορίου 5-1

Το Πρότυπο Υπόδειγμα του Διεθνούς Εμπορίου 5-1 Το Πρότυπο Υπόδειγμα του Διεθνούς Εμπορίου 5-1 Επισκόπηση Μετρώντας την αξία της παραγωγής και της κατανάλωσης Ευημερία και όροι εμπορίου Επιδράσεις της οικονομικής ανάπτυξης Επιδράσεις διεθνών μεταβιβάσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ποσοστό ανεργίας πολύ μακράς διάρκειας

Ποσοστό ανεργίας πολύ μακράς διάρκειας Ποσοστό ανεργίας πολύ μακράς διάρκειας Πολύ μακροχρόνια ανεργία σε % του ενεργού πληθυσμού Euro area(eur 11:BE,DE,ES,FR,IE,IT,LU,NL,AT,PT,FI) 1992 1992 1993 1993 1994 1994 Άντρες 2.2 Γυναίκες 4.3 Σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

Στατιστικά απασχόλησης στην ΕΕ

Στατιστικά απασχόλησης στην ΕΕ Στατιστικά απασχόλησης στην ΕΕ Κύρια στατιστικά στοιχεία Ποσοστά απασχόλησης κατά φύλο, ηλικία και μορφωτικό επίπεδο Το 2014, στις χώρες της ΕΕ (EU-28) το ποσοστό απασχόλησης για τα άτομα ηλικίας 15 έως

Διαβάστε περισσότερα

ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΕΣ ΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΕΣ ΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΕΣ ΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΥΠΟ ΕΙΓΜΑ AD-AS ΑΣΚΗΣΕΙΣ Υποθέστε ότι καταγράφεται ένα κραχ στο χρηματιστήριο. Ξεκινώντας από κατάσταση μακροχρόνιας ισορροπίας μιας οικονομίας: (α) τι θα συμβεί

Διαβάστε περισσότερα

INEK ΠΕΟ Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 11. Οι δανειακές ανάγκες του δημοσίου στην Κύπρο το 2010 ήταν από τις χαμηλότερες σε διεθνή σύγκριση EU 27

INEK ΠΕΟ Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 11. Οι δανειακές ανάγκες του δημοσίου στην Κύπρο το 2010 ήταν από τις χαμηλότερες σε διεθνή σύγκριση EU 27 Gr Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 11 10,5 UK 10,4 E 9,2 P 9,1 SK 7,9 F 7,0 EU 27 6,4 Euro area 6,0 SL 5,6 NL 5,4 CY 5,3 I 4,6 A 4,6 B 4,1 D 3,3 2,7 DK 2,5 FIN Οι δανειακές ανάγκες του δημοσίου στην Κύπρο

Διαβάστε περισσότερα

Μέσος αριθμός ξένων γλωσσών που κατέχονται ανά μαθητή

Μέσος αριθμός ξένων γλωσσών που κατέχονται ανά μαθητή γλωσσών που κατέχονται ανά μαθητή Αυστρία 1998 0 0 1999 1.1 1.7 2000 1.1 1.7 2001 0 0 2002 1.1 1.7 2003 0 0 2004 0 0 Βέλγιο 1998 0 0 1999 0 0 2000 1.2 2.2 2001 1.3 2.2 2002 1.3 2.2 2003 1.2 2.2 2004 1.3

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ενότητα 11: Ανεργία και καταπολέμηση της Τμήμα Λογιστικής-Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες,

Διαβάστε περισσότερα

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2015) 98 final ANNEX 1.

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2015) 98 final ANNEX 1. Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 2 Μαρτίου 2015 (OR. en) Διοργανικός φάκελος: 2015/0051 (NLE) 6144/15 ADD 1 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: SOC 70 EMPL 31 ECOFIN

Διαβάστε περισσότερα

Η αγορά δασκάλων 101

Η αγορά δασκάλων 101 Η αγορά δασκάλων Η αγορά δασκάλων Τα νούμερα των δασκάλων στην Ελλάδα, 2012 Βαθμίδα Σύνολο Άνδρες Γυναίκες Νηπιαγωγείο 14018 162 13856 % [100.0] [1.00] [99.0] Δημοτικό 67314 20565 46749 % [100.0] [31.0]

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/17

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/17 Διάλεξη 10 Αρχές φορολογίας 1 2 Φορολογικά έσοδα, 2008-2013 Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες του αναπτυγμένου κόσμου 5 Φόροι στην περιουσία 6 Φόροι στην κατανάλωση 7 Φόροι στην κατανάλωση Κενό ΦΠΑ, 2013-2014

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, 14 και 15 Νοεμβρίου 2013. Τοποθέτηση του Προέδρου της Ο.Κ.Ε. κ. Χρ. Πολυζωγόπουλου. στην 2 η Συνεδρία με θέμα:

Αθήνα, 14 και 15 Νοεμβρίου 2013. Τοποθέτηση του Προέδρου της Ο.Κ.Ε. κ. Χρ. Πολυζωγόπουλου. στην 2 η Συνεδρία με θέμα: ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Αθήνα, 14 και 15 Νοεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα

Διεθνείς Οργανισμοί, Ευρωπαϊκή Ένωση και Κοινωνική Πολιτική(510055) Δημουλάς Κων/νος Επ. Καθηγητής Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής Πάντειο Πανεπιστήμιο

Διεθνείς Οργανισμοί, Ευρωπαϊκή Ένωση και Κοινωνική Πολιτική(510055) Δημουλάς Κων/νος Επ. Καθηγητής Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής Πάντειο Πανεπιστήμιο Διεθνείς Οργανισμοί, Ευρωπαϊκή Ένωση και Κοινωνική Πολιτική(510055) Δημουλάς Κων/νος Επ. Καθηγητής Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής Πάντειο Πανεπιστήμιο Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης(ΟΟΣΑ)

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Δείκτης Ανεργίας για το μήνα Σεπτέμβριο 2014 στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (28) και της Ευρωζώνης (18) - Στοιχεία της Eurostat

ΘΕΜΑ: Δείκτης Ανεργίας για το μήνα Σεπτέμβριο 2014 στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (28) και της Ευρωζώνης (18) - Στοιχεία της Eurostat ΠΕΤΡΑΚΗ 16 Τ.Κ. 105 63 - ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.198 - FAX: 210.32.59.229 ΘΕΜΑ: Δείκτης Ανεργίας για το μήνα Σεπτέμβριο στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (28) και της Ευρωζώνης (18) - Στοιχεία της Eurostat

Διαβάστε περισσότερα

Α.4 Η καμπύλη ζήτησης με ελαστικότητα ζήτησης ίση με το μηδέν σε όλα τα σημεία της είναι ευθεία παράλληλη προς τον άξονα των ποσοτήτων.

Α.4 Η καμπύλη ζήτησης με ελαστικότητα ζήτησης ίση με το μηδέν σε όλα τα σημεία της είναι ευθεία παράλληλη προς τον άξονα των ποσοτήτων. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2008 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. Φορολογικά έσοδα, Φόροι στην κατανάλωση Φόροι στην περιουσία

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. Φορολογικά έσοδα, Φόροι στην κατανάλωση Φόροι στην περιουσία Διάλεξη 1 Αρχές φορολογίας 1 Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες του αναπτυγμένου κόσμου Φορολογικά έσοδα, 8-13 Φόροι στην κατανάλωση Φόροι στην περιουσία 5 6 Φόροι στην κατανάλωση Κενό ΦΠΑ, 13-14 7 Φόρος

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. Φορολογικά έσοδα, Φόροι στην περιουσία. Φόροι στην κατανάλωση

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. Φορολογικά έσοδα, Φόροι στην περιουσία. Φόροι στην κατανάλωση Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες του αναπτυγμένου κόσμου Διάλεξη 1 Αρχές φορολογίας 1 Φόροι στην περιουσία 5 Φόροι στην κατανάλωση Φορολογικά έσοδα, 8-13 6 Φόροι στην κατανάλωση Φόρος εισοδήματος φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Π. ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΩΝ

Ε.Π. ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΩΝ Ε.Π. ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΩΝ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 01: «ΜΈΣΟ-ΜΑΚΡΟΠΡΌΘΕΣΜΗ ΣΤΉΡΙΞΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΏΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΎ ΠΟΥ ΥΦΊΣΤΑΤΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΈΠΕΙΕΣ ΑΠΡΌΒΛΕΠΤΩΝ ΤΟΠΙΚΏΝ Ή ΤΟΜΕΑΚΏΝ ΚΡΊΣΕΩΝ ΠΟΥ ΣΥΝΔΈΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

35o. Αθήνα 11 Μαΐου 2009

35o. Αθήνα 11 Μαΐου 2009 35o Ετήσιο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο Αθήνα 11 Μαΐου 2009 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ένας στους 4 Έλληνες πολίτες πληρώνει από την τσέπη του για υπηρεσίες υγείας ενώ, συνολικά, η δαπάνη των νοικοκυριών για υπηρεσίες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΜAΚΡΟ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΜAΚΡΟ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΜΚΡΟ 1. Όταν η συνάρτηση κατανάλωσης είναι ευθεία γραµµή και υπάρχει αυτόνοµη κατανάλωση, τότε η οριακή ροπή προς κατανάλωση είναι: α. πάντοτε σταθερή, όπως και η µέση ροπή προς

Διαβάστε περισσότερα

Εάν το ποσοστό υποχρεωτικών καταθέσεων είναι 25% και υπάρξει μια αρχική κατάθεση όψεως 2.000 σε μια εμπορική Τράπεζα, τότε η μέγιστη ρευστότητα που μπορεί να δημιουργηθεί από αυτή την κατάθεση είναι: Α.

Διαβάστε περισσότερα

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Νίκος Κουτσιαράς. σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Νίκος Κουτσιαράς. σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Mankiw, N.G. και M. Taylor,(2017) Οικονομική,

Διαβάστε περισσότερα

Ένας «γυάλινος τοίχος» για τις Ευρωπαίες

Ένας «γυάλινος τοίχος» για τις Ευρωπαίες Το Βήµα 12/10/1997 Ένας «γυάλινος τοίχος» για τις Ευρωπαίες ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Η ΙΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ, ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΖΩΗ ΣΥΝΑΝΤΑ ΥΣΚΟΛΙΕΣ Η δεκαετία του 1990 έχει ελάχιστες

Διαβάστε περισσότερα

Τριμηνιαία ενημέρωση για την απασχόληση, την ανεργία, τους μισθούς και τις συντάξεις

Τριμηνιαία ενημέρωση για την απασχόληση, την ανεργία, τους μισθούς και τις συντάξεις ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΟ Διοσκούρων 4 & Πολυγνώτου ΑΘΗΝΑ 105 55 Τηλ. 2103310080, Fax: 2103310083 E-mail: info@kpolykentro.gr Τριμηνιαία ενημέρωση για την απασχόληση, την ανεργία, τους μισθούς και τις συντάξεις

Διαβάστε περισσότερα

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Νίκος Κουτσιαράς. σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα

Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. Νίκος Κουτσιαράς. σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με τον Ζήση Μανούζα ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Mankiw, N.G. και M. Taylor,(2017) Οικονομική,

Διαβάστε περισσότερα

Ανεργία % 8,5 8,4 7,6 7,2 8,3 7,9 7,0 ΠΗΓΕΣ : EUROSTAT, Institut des Comptes Nationaux

Ανεργία % 8,5 8,4 7,6 7,2 8,3 7,9 7,0 ΠΗΓΕΣ : EUROSTAT, Institut des Comptes Nationaux Αγορά εργασίας Σύμφωνα με τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης του Εθνικού Γραφείου Απασχόλησης (Office National de l Emploi- ONEM), ο εναρμονισμένος δείκτης ανεργίας το 2014 στο Βέλγιο ανήλθε σε 8,5%, ελαφρώς

Διαβάστε περισσότερα

Οδικα οχήματα. Μονάδα : Χιλιάδες. Drill Down to Area. Μηχανοκίνητο όχημα για μεταφορά προϊόντων. Μοτοσικλέτες (>50cm3)

Οδικα οχήματα. Μονάδα : Χιλιάδες. Drill Down to Area. Μηχανοκίνητο όχημα για μεταφορά προϊόντων. Μοτοσικλέτες (>50cm3) Μονάδα : Χιλιάδες Αυστρία 1978 661.30 2,040.10 8.40 162.40 84.00 3,188.00 208.40 1,139.30 315.70 1979 594.60 2,244.60 8.70 172.50 87.20 3,343.90 179.10 1,090.50 323.60 1980 37.30 2,301.90 9.00 183.70 91.00

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2010 και η Ελλάδα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2010 και η Ελλάδα Παραρτήματα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2010 και η Ελλάδα Πίνακας Α1 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΟΪΟΝ (ετήσια εκατοστιαία μεταβολή όγκου) Σταθμίσεις με ΑΕΠ 2010* 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Διαβάστε περισσότερα

Έκθεση της ΕΕ για την εκπαίδευση: ικανοποιητική πρόοδος, χρειάζονται όµως περισσότερες προσπάθειες για να επιτευχθούν οι στόχοι

Έκθεση της ΕΕ για την εκπαίδευση: ικανοποιητική πρόοδος, χρειάζονται όµως περισσότερες προσπάθειες για να επιτευχθούν οι στόχοι IP/11/488 Βρυξέλλες, 19 Απριλίου 2011 Έκθεση της ΕΕ για την εκπαίδευση: ικανοποιητική πρόοδος, χρειάζονται όµως περισσότερες προσπάθειες για να επιτευχθούν οι στόχοι Βρυξέλλες, 19 Απριλίου Την τελευταία

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκή Οικονομία. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης.

Ευρωπαϊκή Οικονομία. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης Ευρωπαϊκή Οικονομία Νίκος Κουτσιαράς σε συνεργασία με την Ειρήνη Τσακνάκη Πηγές- Βιβλιογραφία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ Απρίλιος 2015 Νο 5 Είναι αλήθεια ότι οι Έλληνες υπερφορολογούνται; της Γεωργίας Καπλάνογλου Επίκου ρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Δείκτης Ανεργίας για το μήνα Νοέμβριο 2015 στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (28) και της Ευρωζώνης (19) - Στοιχεία της Eurostat

ΘΕΜΑ: Δείκτης Ανεργίας για το μήνα Νοέμβριο 2015 στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (28) και της Ευρωζώνης (19) - Στοιχεία της Eurostat ΠΕΤΡΑΚΗ 8 Τ.Κ. 105 63 - ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210.32.59.170 - FAX: 210.32.59.169 ΘΕΜΑ: Δείκτης Ανεργίας για το μήνα Νοέμβριο στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (28) και της Ευρωζώνης (19) - Στοιχεία της Eurostat Ο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος στην ελληνική έκδοση, Μάνος Ματσαγγάνης Εισαγωγή Σύμβολα και ακρωνύμια... 25

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος στην ελληνική έκδοση, Μάνος Ματσαγγάνης Εισαγωγή Σύμβολα και ακρωνύμια... 25 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος στην ελληνική έκδοση, Μάνος Ματσαγγάνης................. 13 Εισαγωγή.................................................... 17 Σύμβολα και ακρωνύμια.........................................

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Αρ. Απάντηση Αρ. Απάντηση Ερώτησης 1. A 6. C 2. C 7. A 3. A 8. E 4. B 9. A 5. E 10. C

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Αρ. Απάντηση Αρ. Απάντηση Ερώτησης 1. A 6. C 2. C 7. A 3. A 8. E 4. B 9. A 5. E 10. C Διάρκεια Εξέτασης: 10 Παρακαλώ να απαντήσετε σε όλα τα ερωτήματα. Απαντήστε με σαφήνεια και σε περίπτωση που χρησιμοποιήσετε διαγράμματα φροντίστε να είναι ευανάγνωστα και πλήρη. Κατανείμετε ανάλογα το

Διαβάστε περισσότερα

www.onlineclassroom.gr ΜΕΡΟΣ Β Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών

www.onlineclassroom.gr ΜΕΡΟΣ Β Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών ΜΕΡΟΣ Β Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Β.1 Διαπράττουμε το σφάλμα της σύνθεσης όταν θεωρούμε ότι: α. αυτό που ισχύει για ένα άτομο ισχύει μερικές φορές και για το σύνολο β. αυτό που ισχύει για ένα άτομο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΔΥΝΑΤΟΥΣ ΛΥΤΕΣ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΔΥΝΑΤΟΥΣ ΛΥΤΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΔΥΝΑΤΟΥΣ ΛΥΤΕΣ 1. Σε γραμμική ΚΠΔ της μορφής Y a X : α. Η μέγιστη ποσότητα για το αγαθό Υ παράγεται όταν Y β. Η μέγιστη ποσότητα για το αγαθό Χ παράγεται όταν Y a γ. Η μέγιστη

Διαβάστε περισσότερα

26. Υποθέστε ότι μια οικονομία περιγράφεται από τις ακόλουθες συναρτήσεις κατανάλωσης, επενδύσεων, φορολογίας και δημοσίων δαπανών αντίστοιχα: C = 2000 +0,8d, I = 500 14r, T = 0,1, και G = 300. Επιπρόσθετα,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2012 και η Ελλάδα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2012 και η Ελλάδα Παραρτήματα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2012 και η Ελλάδα Πίνακας Α1 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΟΪΟΝ (ετήσια εκατοστιαία μεταβολή όγκου) Σταθμίσεις με ΑΕΠ 2012* 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Διαβάστε περισσότερα

Α.1 Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π.) σε σταθερές τιμές μετράει την αξία της συνολικής παραγωγής σε τιμές του έτους βάσης.

Α.1 Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π.) σε σταθερές τιμές μετράει την αξία της συνολικής παραγωγής σε τιμές του έτους βάσης. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ Α Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29 ΜΑΪΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα Παραρτήματα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2013 και η Ελλάδα Πίνακας Α1 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΟΪΟΝ (ετήσια εκατοστιαία μεταβολή όγκου) Σταθμίσεις με ΑΕΠ 2013* 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Διαβάστε περισσότερα

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Σουηδίας για το 2015

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Σουηδίας για το 2015 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 13.5.2015 COM(2015) 276 final Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Σουηδίας για το 2015 και τη διατύπωση γνώμης του Συμβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 Ειδικοί συντελεστές παραγωγής και διανομή εισοδήματος

Κεφάλαιο 4 Ειδικοί συντελεστές παραγωγής και διανομή εισοδήματος Κεφάλαιο 4 Ειδικοί συντελεστές παραγωγής και διανομή εισοδήματος Copyright 2015 Pearson Education, Inc. All rights reserved. 4-1 Εισαγωγή Περίγραμμα Το υπόδειγμα των ειδικών συντελεστών παραγωγής Διεθνές

Διαβάστε περισσότερα

Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος. Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson

Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος. Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson Εξειδικευμένοι Συντελεστές Παραγωγής και Διανομή του Εισοδήματος Το Υπόδειγμα των Jones και Samuelson Διεθνές Εμπόριο και Διανομή του Εισοδήματος Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους το διεθνές

Διαβάστε περισσότερα

Οι περισσότεροι άνθρωποι βασίζονται στις αποδοχές που έχουν από την εργασία τους, προκειμένου:

Οι περισσότεροι άνθρωποι βασίζονται στις αποδοχές που έχουν από την εργασία τους, προκειμένου: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΑΝΕΡΓΙΑ ΑΝΕΡΓΙΑ Οι περισσότεροι άνθρωποι βασίζονται στις αποδοχές που έχουν από την εργασία τους, προκειμένου: Να διατηρήσουν το βιοτικό τους επίπεδό και Να αποκομίσουν και μια αίσθηση προσωπικής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2011 και η Ελλάδα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2011 και η Ελλάδα Παραρτήματα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α Το διεθνές οικονομικό περιβάλλον κατά το 2011 και η Ελλάδα Πίνακας Α1 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΟΪΟΝ (ετήσια εκατοστιαία μεταβολή όγκου) Σταθμίσεις με ΑΕΠ 2011* 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Διαβάστε περισσότερα