Η συμβολή της Εκκλησίας στην παιδεία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η συμβολή της Εκκλησίας στην παιδεία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας"

Transcript

1 Eπιστημονικό Bήμα, τ. 13, - Ιούνιος 2010 Η συμβολή της Εκκλησίας στην παιδεία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας Βασίλειος Παπαβρόντος Δάσκαλος Εισαγωγή Κατά τη διάρκεια της υποδούλωσης των Ελλήνων στους Τούρκους η ελληνική παιδεία δεν έπαψε να υφίσταται ούτε σταμάτησε η ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού. Και είναι ακριβώς αυτή η ελληνική παιδεία που θα διασώσει το ελληνικό έθνος. 1 Η διαφορά με την προηγούμενη περίοδο έγκειται στο γεγονός της προσωρινής μεταφοράς της ελληνικής παιδείας στη Δύση και πιο συγκεκριμένα στην Ι- ταλία. Σε αυτή τη χώρα η ελληνική παιδεία άνθισε μεταξύ των γνήσιων και φυσικών φορέων της και δημιούργησε το φαινόμενο του ελληνικού διαφωτισμού κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. 2 Οι φορείς της παιδείας στην Τουρκοκρατία Πολύς λόγος έχει γίνει για το πνευματικό σκοτάδι και την αδράνεια στην ο- ποία είχε περιπέσει ο υπόδουλος λαός, γεγονός που δεν αληθεύει ουσιαστικά. Στην πραγματικότητα, σε αυτή την κατάσταση βρισκόταν το πλατύ στρώμα του λαού, το οποίο αδυνατούσε, τουλάχιστον στην αρχή, να λάβει μία κάποια σχολική παιδεία. Αυτή η κατάσταση δεν ήταν καινούρια, καθώς και πριν την πτώση του Βυζαντίου ο λαός βρισκόταν σε παρόμοια πνευματική κατάσταση. 3 Επιπλέον, την ίδια περίοδο στη Δύση, η οποία μάλιστα έχει τόσο πολύ θεωρηθεί ως η εποχή της Αναγέννησης, η κατάσταση δεν ήταν διαφορετική για το λαό. Η λαϊ- 1 Μεταλληνός, Γ., Τουρκοκρατία. «Το γένος των ορθοδόξων» στην οθωμανική αυτοκρατορία, στο Μπέγζος, Μ. κ.ά., Η Ορθοδοξία ως κληρονομιά: Β Η Ορθόδοξη Εκκλησία σε Ανατολή και Δύση, Πάτρα: ΕΑΠ 2001, σ Ζαχαρόπουλος, Νίκος Γ., Η παιδεία στην Τουρκοκρατία, τ. Α, Θεσσαλονίκη: Π. Πουρναράς 1983, σ Μεταλληνός, Γ., Τουρκοκρατία «Το γένος των ορθοδόξων» στην οθωμανική αυτοκρατορία, στο Μπέγζος, Μ., κ.ά., Η Ορθοδοξία ως κληρονομιά: Β Η Ορθόδοξη Εκκλησία σε Ανατολή και Δύση, Πάτρα: ΕΑΠ 2001, σ. 196.

2 230 Βασίλειος Παπαβρόντος κή παιδεία βρισκόταν σε πολύ χαμηλό επίπεδο. 4 Συνεπώς, γίνεται αντιληπτό πως η παιδεία του ελληνικού δεν νεκρώθηκε κατά την Τουρκοκρατία, όπως δεν νεκρώθηκε και η υπόλοιπη ζωή του Γένους. Ο ελληνικός λαός διατήρησε τη δίψα του για μάθηση με έντονο τρόπο και συναίσθημα. 5 Υπήρξαν πολλά τα πρόσωπα που αποτέλεσαν τους φορείς της ελληνικής παιδείας είτε στην Ελλάδα είτε εκτός των γεωγραφικών ορίων της. Η κατάσταση της σχολικής παιδείας στους τελευταίους βυζαντινούς χρόνους και τους πρώτους χρόνους μετά την πτώση δεν είναι ιδιαίτερα σαφής εξαιτίας της έλλειψης πηγών. Εντούτοις, θεωρείται βέβαιο πως στα μεγάλα αστικά κέντρα λειτουργούσαν κάποια «κοινά σχολεία», τα οποία είχαν έναν μικρό αριθμό μαθητών και δασκάλων, οι οποίοι μάλιστα αμείβονταν από τις εύπορες οικογένειες. 6 Η έλλειψη πληροφοριών από εκείνη την εποχή είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία δύο εκτιμήσεων οι οποίες θεωρούνται σήμερα από ένα μεγάλο μέρος ε- πιστημόνων ανακριβείς. Η πρώτη εκτίμηση αφορά την ύπαρξη μεγάλων και περίλαμπρων ακαδημιών, που παρείχαν υψηλής στάθμης παιδεία. Η δεύτερη ε- κτίμηση σχετίζεται με την έλλειψη συστηματικής σχολικής παιδείας και τείνει στην απομυθοποίηση του θρύλου του «κρυφού σχολειού». 7 Το ζήτημα του «κρυφού σχολειού» αποτέλεσε ένα θέμα προς συζήτηση και αντιπαράθεση. Είναι αλήθεια πως το «κρυφό σχολειό» είναι ατεκμηρίωτο ιστορικά, αλλά θα πρέπει να επισημάνουμε πως έχει μια υπόσταση μέσα στο πλαίσιο της εξής ερμηνείας: Η οργανωμένη παιδεία της εποχής ήταν αδύνατη εκείνη την εποχή και το κενό της αναπληρωνόταν από την ανεπίσημη και ταπεινή φροντίδα της Εκκλησίας στους νάρθηκες των ναών και τις μονές. 8 Η συστηματική δίωξη της ελληνικής παιδείας από τους Τούρκους δεν έχει α- ποδειχτεί επίσημα. Βέβαια, κάτι ανάλογο μπορούσε να συμβαίνει σε τοπικό ε- πίπεδο, αλλά δεν είχε μαζικό χαρακτήρα. Πιο συγκεκριμένα, κάθε πασάς μπορούσε να λειτουργήσει όπως εκείνος ήθελε και με βάση τις προσωπικές του διαθέσεις. Με αυτό τον τρόπο, η παράδοση του «κρυφού σχολειού» αποδεικνύει τη συνεχή προσπάθεια να διατηρηθεί η ελληνική μόρφωση και παιδεία μέσα στις δυσμενείς συνθήκες της Τουρκοκρατίας. Παράλληλα, μέσα σε αυτόν το θρύλο κρύβεται όλο το μεγαλείο της ελληνικής φυλής κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας, καθώς σε αυτόν κρύβεται ο πνευματικός δυναμισμός του έθνους και οι ελπίδες του για απελευθέρωση. 9 Πριν αναφερθούμε στη συμβολή της Εκκλησίας στη διαμόρφωση της ελληνικής παιδείας στη δύσκολη περίοδο της Τουρκοκρατίας, θα πρέπει να αναφερθούμε και σε άλλους φορείς, οι οποίοι πολλές φορές σχετίζονταν με την Εκ- 4 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 5 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 6 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 7 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 8 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 9 Ζαχαρόπουλος, Νίκος, Γ., Η παιδεία στην Τουρκοκρατία, τ. Α, Θεσσαλονίκη: Π. Πουρναράς 1983, σ. 37.

3 Η συμβολή της Εκκλησίας στην παιδεία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας 231 κλησία με ποικίλους τρόπους, είτε εξαιτίας της διαφοροποίησής τους προς αυτήν είτε εξαιτίας της σύμπλευσής τους σε διάφορα ζητήματα. Τα χρόνια που ακολούθησαν την άλωση της Κωνσταντινούπολης και ήδη πριν από αυτήν πολλοί λόγιοι της Ανατολής είχαν ήδη μετακινηθεί προς τη Δύση. Ο λόγος της μετακίνησης αυτής συνίστατο στο γεγονός πως οι λόγιοι ήθελαν να βρουν ένα καταλληλότερο κλίμα για την καλλιέργεια του πνεύματος και την ανάπτυξη των γραμμάτων και των τεχνών. Εξαιτίας των δυσμενών πολιτικών συνθηκών στην Ανατολή είχαν πάψει πια να υφίστανται εκείνες οι πρϋποθέσεις που θα συνηγορούσαν στην ανάπτυξη της παιδείας. Οι πόλεις άρχισαν να κατακτώνται η μία μετά την άλλη και η ίδια η Κωνσταντινούπολη είχε τον κίνδυνο προ των πυλών της. 10 Ο φόβος για μία πιθανή πτώση της Πόλης και συνακόλουθη αναστολή στην ανάπτυξη των γραμμάτων και των τεχνών είχε ως αποτέλεσμα τη φοβερή φυγή των Ελλήνων λογίων από την Ανατολή στη Δύση. Τελικά, δεν είχαν άδικο και αυτή η φυγή αποτέλεσε το προανάκρουσμα της τρομερής πτώσης. Ενδεικτικά α- ναφέρουμε πως μεταξύ των λογίων που εγκατέλειψαν την Ανατολή για να πάνε στη Δύση ήταν ο Χρυσολωράς, οι Αργυρόπουλοι, ο Βησσαρίων, ο Μουσούρος κ.ά. 11 Παράλληλα με τη μετακίνηση των λογίων, η οποία επέφερε αναστάτωση στην παιδεία, απομακρύνθηκαν από τα ελληνικά πνευματικά κέντρα και οι πλούσιες οικογένειες, οι οποίες παρείχαν τα υλικά μέσα για την ανάπτυξη της παιδείας, μαζί με τα παιδιά τους. Με αυτό τον τρόπο έλειψαν από τις ελληνικές περιοχές οι δάσκαλοι και οι μαθητές. 12 Οι λόγιοι οι οποίοι απέμειναν στη Δύση καθώς και εκείνοι που επέστρεψαν μετά την πτώση της Πόλης δεν ήταν πολλοί. Εντούτοις, ήταν ικανοί να συνεισφέρουν στη διατήρηση μιας υποτυπώδους παιδείας, προκειμένου να δημιουργηθεί σταδιακά μία σειρά από λόγιους, οι οποίοι συνέβαλαν στην αναγέννηση των γραμμάτων του 17ου και του 18ου αιώνα. 13 Παράλληλα, διατηρήθηκε μέσα στον ίδιο το λαό η τάση προς την παιδεία. Σε αυτό συνέβαλαν οι κληρικοί, οι ο- ποίοι ασχολούνταν εκ των πραγμάτων με την παιδεία, και κατάφεραν να επωμιστούν επάξια την ανάπτυξη και τη διάδοσή της δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο το έδαφος για να εμφανιστούν οι, έστω λιγοστοί, αξιόλογοι φορείς της. 14 Οι πληροφορίες που έχουμε για τους δασκάλους αυτών των σχολείων είναι πολύ λίγες και δυστυχώς δεν διασώθηκαν κάποια ονόματα. 15 Το πνευματικό επίπεδο των πρωτεργατών της παιδείας ήταν πολύ υψηλό, καθώς οι περισσότεροι είχαν πραγματοποιήσει τις σπουδές τους στη Δύση, σε 10 Ό.π., σ Ό.π., σ Ό.π., σ Ό.π., σ Ό.π. 15 Ό.π., σ. 38.

4 232 Βασίλειος Παπαβρόντος μορφωτικά κέντρα όπως αυτά της Βενετίας, της Πάντοβας, της Φλωρεντίας και της Ρώμης. Οι Έλληνες λόγιοι ασχολήθηκαν κυρίως με τη φιλοσοφία. 16 Βέβαια, όλη αυτή η δραστηριότητα αναπτύσσεται μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας κατά κύριο λόγο. Αυτό συνέβαινε, γιατί η Εκκλησία διέθετε τα κύρια όργανα της παιδείας, δηλαδή τους κληρικούς και τις απαραίτητες δυνατότητες προκειμένου να αναπτυχθούν τα σχετικά με την παιδεία. Αυτά ήταν τα χρήματα, τα βιβλία, τα τυπογραφεία, οι αίθουσες διδασκαλίας, οι ναοί, τα σχολικά κτίρια, η προστασία και η εποπτεία. 17 Το αποτέλεσμα είναι το πνεύμα που διακατέχει την παιδεία να είναι εκκλησιαστικό και συντηρητικό και η κύρια προσπάθειά της είναι να υπηρετήσει τα θεολογικά γράμματα και να διαμορφώσει ηθικοπλαστικά τον άνθρωπο. 18 Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα και τα διδακτικά μέσα Οι άνθρωποι που ασχολήθηκαν με την παιδεία αντιλήφθηκαν από πολύ νωρίς πως δεν ήταν δυνατό να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε πρόοδος στον τομέα της, αν δεν υπήρχαν βιβλία διδασκαλίας. Έγινε μία σημαντική προσπάθεια για να καλυφθούν οι διδακτικές ανάγκες με τη συγγραφή γραμματικών και λεξικών, μεταφράστηκαν βιβλία λογίων της Δύσης, εκπονήθηκαν μελέτες ποικίλης θεματολογίας, όπως θεολογικές, φυσικές, ιστορικές κ.ά. 19 Για την κάλυψη αυτής της βασικής ανάγκης, δηλαδή της ύπαρξης βιβλίων, χρειάζονταν τυπογραφεία, τα οποία ιδρύθηκαν μέσα στον ελληνικό χώρο, αλλά και εκτός αυτού, όπως στη Βενετία, τη Βιέννη, το Βουκουρέστι, το Ιάσιο, τη Ρώμη, τη Λειψία, τη Σμύρνη κ.α. Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε το τυπογραφείο στην Κωνσταντινούπολη, το οποίο ανήκε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. 20 Στη διδασκαλία εξαιρετικά σπάνια χρησιμοποιήθηκαν διδακτικά μέσα για την ανάπτυξη της παιδείας. Τα πιο συνήθη ήταν χάρτες και κάποια υποτυπώδη ε- ποπτικά μαζί με κάποιες ιδέες που είχαν οι δάσκαλοι. Είναι εμφανής η πενιχρότητα των εποπτικών μέσων και μια εικόνα μάς δίνει γι αυτό το γεγονός ο Ρήγας στο βιβλίο του «Φυσικής Απάνθισμα». 21 Παράλληλα, πρέπει να πούμε πως η απόκτηση των αγαθών της παιδείας ή- ταν επίπονη εξαιτίας δύο βασικών λόγων. Ο ένας ήταν η ανυπαρξία μέσων ό- πως ήταν το χαρτί, η μελάνη, τα βιβλία οι μαθητές είχαν την υποχρέωση να α- ντιγράφουν-, η έλλειψη στέγης, τροφής και θέρμανσης. Ο δεύτερος λόγος ήταν η αυστηρότητα η οποία χαρακτήριζε το έργο της παιδείας. 22 Η απόσταση μεταξύ δασκάλου και μαθητή ήταν μεγάλη και οι σχέσεις τους 16 Ό.π., σ Ο.π., σ Ό.π. 19 Ό.π., σ Ό.π., σ Ό.π. 22 Ό.π., σ. 48.

5 Η συμβολή της Εκκλησίας στην παιδεία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας 233 θύμιζαν περισσότερο σχέσεις κυρίου με δούλους. Οι ποινές ήταν βαρύτατες και όταν επιβάλλονταν στους μαθητές αποτελούσαν πολύ συχνά το λόγο της εγκατάλειψης των σπουδών. Ενδεικτικό είναι πως ο μαθητής, αν δεν ήταν επιμελής, υποχρεωνόταν να παραμείνει νηστικός μέχρι το απόγευμα και να γελοιοποιείται από τους συμμαθητές τους. Ο ίδιος ο Κοραής ενθυμούμενος τα μαθητικά του χρόνια περιγράφει με τα μελανότερα χρώματα τον δάσκαλό του στη Σμύρνη, τον Ιερόθεο Δενδρινό. 23 Οι διάφορες σχολές δεν ακολουθούσαν ενιαίο πρόγραμμα και, φυσικά, δεν χρησιμοποιούσαν τις ίδιες μεθόδους. Στα μικρά παιδιά δίδασκαν την ανάγνωση, συνήθως από την Οκτάηχο ή τους Ψαλμούς, ενώ τη γραφή «επί του αβακίου». Σε μεγαλύτερα παιδιά διδάσκονταν επιλεγμένα αρχαίοι συγγραφείς και εκκλησιαστικοί πατέρες. Κύριο εντρύφημά τους ήταν ο Όμηρος. Επίσης, διδάσκονταν Λογική και Μαθηματικά, ενώ το μεγαλύτερο μέρος καλυπτόταν από θεολογικά κείμενα, την Αγία Γραφή, τους Πατέρες της Εκκλησίας και μερικά ι- στορικά εκκλησιαστικά κείμενα. 24 Η συμβολή της Εκκλησίας Η παιδεία κατά την πρώτη εποχή της Τουρκοκρατίας (15ος-16ος αιώνας) α- κολούθησε τη γενική κατάσταση όλων των πραγμάτων. Εξαιτίας της δημογραφικής και οικονομικής ύφεσης, κυρίως τα πρώτα 150 χρόνια, η παιδεία έφτασε σε πολύ άσχημο σημείο. Είναι πραγματικά γεγονός πως το επίπεδο της γνώσης είχε πέσει δραματικά. Είδαμε ήδη τους λόγους που ευθύνονταν για αυτή την κάμψη και οι οποίοι ήταν η φυγή των λογίων στη Δύση, η δημογραφική φθορά και η οικονομική δυσπραγία. 25 Η Εκκλησία, η οποία αποτέλεσε τον ηγέτη στις δύσκολες αυτές ώρες, μαζί με τις κοινότητες διέσωσαν την ελληνική παιδεία. Η ελληνική γλώσσα αποτέλεσε την κυρίαρχη γλώσσα σε ολόκληρο το ρωμαίικο μιλαέτι. Αποτέλεσε τη γλώσσα της Εθναρχίας, της λατρείας και της θεολογίας, ενώ παράλληλα συνεχίστηκαν να χρησιμοποιούνται οι τοπικές γλώσσες στους υπόλοιπους ορθόδοξους λαούς. Αυτός ήταν ο σημαντικότερος λόγος εξαιτίας του οποίου οι υπόδουλοι ορθόδοξοι λαοί επιβίωσαν. 26 Σε αυτή την περίοδο η Εκκλησία συμβάλλει τα μέγιστα στην ενίσχυση της παιδείας με την ίδρυση της Πατριαρχικής Σχολής στην Πόλη το 1454, με πρωτοβουλία του πατριάρχη Γενναδίου Σχολάριου. Πρόκειται για το πρωιμότερο εκπαιδευτικό ίδρυμα που ίδρύθηκε από την Εκκλησία και που θα αποτελέσει την απαρχή των συνεχών ενεργειών της Εκκλησίας για τη διάσωση της ελληνικής παιδείας Ό.π., σ Ό.π., σ Μεταλληνός, ό.π., σ Μεταλληνός, Γ., ό.π., σσ Μεταλληνός, Γ., ό.π., σ. 197.

6 234 Βασίλειος Παπαβρόντος Με την επιστροφή πολλών λογίων που είχαν σπουδάσει στην Εσπερία από τα μέσα του 16ου αιώνα και εξής η παιδεία άρχισε να ενισχύεται. Αυτοί οι λόγιοι άρχισαν να διδάσκουν σιγά σιγά και να ιδρύουν σχολές, σε συνάρτηση πάντοτε με τις υπάρχουσες τοπικές δυνατότητες. 28 Μία σημαντική χρονική στιγμή ήταν η απόφαση συνόδου που έγινε υπό τον Οικουμενικό πατριάρχη Ιερεμία Β τον Τρανό (1593), η οποία καθόριζε οι μητροπολίτες να είναι υπεύθυνοι για τη φροντίδα της ίδρυσης σχολείων και γενικότερα να υποστηρίζουν την παιδεία στις επαρχίες τους. Αυτό αποτελεί την πρώτη επίσημη πράξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας για την ανάπτυξη της σχολικής παιδείας. Η απόφαση της συνόδου ήταν επίσημη και φανερή, και δείχνει ακριβώς πως το «κρυφό σχολείο» ανήκει στη σφαίρα του θρύλου. 29 Η απόφαση της συνόδου αυτής είχε καρπούς τελικά, καθώς τα σχολεία άρχισαν να πολλαπλασιάζονται και άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτοι μεγάλοι ευεργέτες του Γένους, οι οποίοι χρηματοδότησαν την ίδρυση σχολείων στον ελλαδικό χώρο και το χώρο της διασποράς. 30 Από τα μέσα του 19ου αιώνα η κατάσταση θα γίνει πιο ευνοϊκή για το χώρο της παιδείας. Πολλοί ήταν οι λόγοι που οδήγησαν στην αύξηση του ζήλου για τη μόρφωση και τον πολλαπλασιασμό των σχολείων, όπως η κοινοτική οργάνωση, η ανάπτυξη του εμπορίου, η βελτίωση του κοινωνικού επιπέδου και η διάδοση των βιβλίων που τυπώνονταν στα ελληνικά τυπογραφεία της Ευρώπης. 31 Από τις αρχές του 18ου αιώνα άρχισαν να γίνονται διάσημα στο χώρο της παιδείας η Ακαδημία, το Μουσείον, το Ελληνομουσείον, το Σχολείον και η Σχολή. Επίσης, δημιουργήθηκαν σημαντικές σχολές στα Γιάννενα, τη Θεσσαλονίκη, το Άγιο Όρος, τη Μοσχόπολη, την Πάτμο, το Μεσσολόγγι, τη Σίφνο, την Αθήνα, τη Δημητσάνα, τις Κυδωνιές, τη Χίο, τη Σμύρνη κ.α. 32 Η επίδραση της Εκκλησίας στους υπόλοιπους ορθόδοξους λαούς Στη Βουλγαρία η κατάσταση παρουσίαζε μία καθυστέρηση στην εξάπλωση των σχολείων, γεγονός που συνδεόταν με την επιβράδυνση στην ανάπτυξη της αστικής τάξης. Η βουλγαρική γραμματεία παρέμεινε φτωχή μέχρι και τα μέσα του 18ου αιώνα. Το κενό αυτό ήρθε να αναπληρώσει η ελληνική παιδεία με διάφορα έργα, όπως αυτό του Δαμασκηνού Στουδίτη, που είχαν και τη μεγαλύτερη διάδοση από τα τέλη του 16ου αιώνα. Ουσιαστικά, αυτά τα κείμενα υπήρξαν για δυόμισι περίπου αιώνες τα κατηχητικά εγχειρίδια του βουλγαρικού λαού, εμποτίζοντάς τον με την ησυχαστική παράδοση του ελλη- 28 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 29 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 30 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 31 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 32 Μεταλληνός, Γ., ό.π.

7 Η συμβολή της Εκκλησίας στην παιδεία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας 235 νικού Γένους. 33 Τα ελληνικά σχολεία, που οργανώνονταν σε όλη την Οθωμανική Αυτοκρατορία, παρέμεναν ανοιχτά για τα παιδιά όλων των χριστιανών ανεξαρτήτως. Αυτό ίσχυε και στη Σερβία, με κάποιου είδους μεγαλύτερη αυτοτέλεια. Ήδη από τα τέλη του 18ου αιώνα η κατάσταση άρχισε να αλλάζει εξαιτίας της άνοδου του εθνικισμού στην επαρχία της Βουλγαρίας. Υπήρξε μία σύγκρουση ανάμεσα στους ελληνιστές και τους ανθελληνιστές με αποτέλεσμα την επικράτηση των δεύτερων, οι οποίοι δεν συμπαθούσαν την ελληνική παιδεία, αλλά αντιθέτως προτιμούσαν τη ρωσική. Αυτή η κίνηση ενισχύθηκε αργότερα με την ανάπτυξη της παπικής Ουνίας και του πανσλαβισμού. Αυτό συνέβη κατά τα μέσα του 19ου αιώνα, αλλά μόνο στη Βουλγαρία, καθώς οι Σέρβοι παρέμειναν πιστότεροι στην ελληνική παιδεία και διατήρησαν καλύτερες σχέσεις με τους Έλληνες. 34 Η σύγκρουση των ιδεών Η Εκκλησία, η οποία ουσιαστικά αποτελούσε τον Εθνάρχη του ελληνικού έ- θνους, εκείνη την περίοδο είχε να αντιμετωπίσει πολλά άλλα ζητήματα πέρα α- πό την εν γένει εκπαίδευση του έθνους. Αυτά τα θέματα σχετίζονταν με τις νέες πνευματικές εξελίξεις της Δύσης, αλλά και τις σχέσεις με τις υπόλοιπες χριστιανικές ομολογίες της Δύσης. Η Εθνάρχουσα Εκκλησία ηγήθηκε του αγώνα κατά της διάδοσης των κακοδοξιών της Δύσης στην ορθόδοξη Ανατολή. Η δυτική Εκκλησία προσπάθησε να εκμεταλλευτεί τη δύσκολη κατάσταση στην ο- ποία είχε περιέλθει το ελληνικό έθνος. Η Ορθόδοξη Εκκλησία προστάτευσε και νουθέτησε με κάθε τρόπο το ποίμνιό της, το οποίο βρισκόταν στα όρια της δικαιοδοσίας της, αλλά παράλληλα προστάτευσε και τον υπόλοιπο ορθόδοξο κόσμο, που βρισκόταν στη δικαιοδοσία ρωμαίικων πατριαρχείων και των σλαβικών χωρών. Η δράση του Οικουμενικού Πατριαρχείου επεκτάθηκε σε πολλές δραστηριότητες, όπως κήρυγμα, συγγραφή, σύνοδοι κ.ά., και άφησε παρακαταθήκη που καθόρισε τις σημερινές σχέσεις μας με τη χριστιανοσύνη της Δύσης. 35 Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αντιμετώπισε με δραστικό τρόπο τις δυτικές προπαγάνδες τόσο από τη μεριά των καθολικών όσο και από τη μεριά των προτεσταντών. Οι δυτικές ομολογίες έστελναν ιεραποστόλους, τους λεγόμενους μισσιονάριους, οι οποίοι με συγκεκριμένους τρόπους δράσης προσπαθούσαν να ε- πιβληθούν στην Ανατολή. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούσαν επισκοπές, μοναστήρια, σχολεία, βιβλία, νοσοκομεία, τυπογραφεία κ.ά. Η ιδεολογική βάση αυτής της προσηλυτιστικής δραστηριότητας των παπικών στηριζόταν στην πεποίθηση πως οι ορθόδοξοι ήταν οι μεγαλύτεροι αιρετικοί Μεταλληνός, Γ., ό.π. 34 Μεταλληνός, Γ., ό.π., σ Μεταλληνός, Γ., ό.π., σ Μεταλληνός, Γ., ό.π., σ. 204.

8 236 Βασίλειος Παπαβρόντος Το αποτέλεσμα της προσηλυτιστικής δραστηριότητας των δυτικών έφερνε τα αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα, γιατί οδηγούσε σε ένα «γενιτσαρισμό» απέναντι στη χριστιανική Δύση. Η παπική Ουνία, που ήταν μία ενωτική κίνηση που στηριζόταν από το πανίσχυρο Τάγμα των Ιησουιτών, στόχευε στην επέκταση του παπικού πρωτείου εξουσίας. Με βάση αυτό το γεγονός, μπορεί να εξηγηθεί γιατί δημιουργήθηκε αντιδυτική συμπεριφορά, η οποία έφτανε τα ό- ρια του φανατισμού και της μισαλλοδοξίας με ενέργειες όπως, για παράδειγμα, το κάψιμο βιβλίων. 37 Βέβαια, η κατάσταση γινόταν ακόμη πιο δυσχερής για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, γιατί η Υψηλή Πύλη είχε κάθε λόγο να ενισχύει αυτή τη διάσταση με τη Δύση. Η Πύλη ανέπτυσσε διπλωματικές σχέσεις με τις δυτικές δυνάμεις, γεγονός καταστροφικό για τη ζωτική πορεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου σε συνδυασμό με τις μηχανορραφίες των παπικών και των προτεσταντών. Η μόνη φωτεινή στιγμή υφίσταται κατά την ανάπτυξη θεολογικού διαλόγου με τους λουθηρανούς το 16ο αιώνα και ένα μέρος των αγγλικανών στις αρχές του 18ου αιώνα. 38 Ένα άλλο σοβαρό ζήτημα ήταν αυτό της εμφάνισης του Διαφωτισμού, ο ο- ποίος με τις ριζοσπαστικές του τάσεις ήταν ένα ξένο σώμα μέσα στην ελληνική κοινωνία και παράδοση. Δεδομένου ότι έλειπαν οι προϋποθέσεις εκείνες που θα δημιουργούσαν το κατάλληλο έδαφος για να ριζώσει ο Διαφωτισμός, ήταν α- ναμενόμενο να υπάρξει μία σύγκρουση παρά μία ενσωμάτωση. Ένα σημαντικό στοιχείο που εισήγαγε ο Διαφωτισμός ήταν η αδιαφορία απέναντι στα θρησκευτικά ζητήματα, στάση που δεν ταίριαζε με την ορθοδοξη παράδοση της ρωμαίικης κοινωνίας. 39 Το ίδιο το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν ήταν δυνατόν να αποδεχτεί τις νέες ανατρεπτικές ιδέες με ιδιαίτερη ευκολία. Οι λόγιοι της διασποράς ήταν οι κύριοι εκφραστές του κινήματος του Διαφωτισμού και εξέφραζαν τις νέες ιδέες, που πολλές φορές αποτελούσαν ανατροπείς της παράδοσης. Η Εκκλησία, ως θεματοφύλακας αυτής της παράδοσης, προσπαθούσε να τη διατηρήσει. Υ- πήρξαν πολλές περιπτώσεις, ακόμα και μέσα στους κόλπους του ίδιου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που είναι δηλωτικές της παρουσίας συντηρητικών και φιλελεύθερων τάσεων, όπως αυτές του Μεθόδιου Ανθρακίτη και του Βενιαμίν του Λέσβιου. 40 Συμπεράσματα Διαπιστώσαμε πως κατά την περίοδο που ακολούθησε την άλωση η κατάσταση στην παιδεία, όπως άλλωστε και σε όλους τους υπόλοιπους τομείς των υ- ποδούλων, ήταν δραματική. Παρ όλα αυτά, η ελληνική παιδεία κατάφερε να α- 37 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 38 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 39 Μεταλληνός, Γ., ό.π. 40 Μεταλληνός, Γ., ό.π., σ. 205.

9 Η συμβολή της Εκκλησίας στην παιδεία κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας 237 ναγεννηθεί από την τέφρα της και να αναπτυχθεί σε τέτοιο σημείο, που οδήγησε στην πνευματική αναγέννηση αλλά και στην προετοιμασία για την πολιτική αναγέννηση του Έθνους. Η Εκκλησία έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη δύσκολη στιγμή ενισχύοντας την παιδεία με κάθε μέσο, όπως συγκρότηση σχολείων και σχολών, εκτύπωση βιβλίων και τόσα άλλα. Παρ όλα αυτά, η εξάπλωση της παιδείας και η συστηματικότερη διάδοση της γνώσης δεν εξελίχθηκε χωρίς προβλήματα, καθώς οι νέοι λόγιοι που επέστρεψαν από τη Δύση, πέρα του ότι βοήθησαν στο φωτισμό του Γένους, συντέλεσαν μαζί με την Εκκλησία στον ιδεολογικό δυϊσμό. Αυτό συνέβη εξαιτίας της αντιπαράθεσης με την ορθόδοξη λαϊκή παράδοση. Αυτό αποτέλεσε το κυριότερο πρόβλημα του 18ου αιώνα, δηλαδή η σύγκρουση της ανθρωπιστικής σκέψης με τον ορθόδοξο στοχασμό. 41 Οι ζυμώσεις αυτής της εποχής θα οδηγούσαν σε νέες ατραπούς την ελληνική εκπαίδευση του ελεύθερου ελληνικού κράτους. Βιβλιογραφία Γιαννακόπουλος, Αν., Ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης, τόμ. 6: Η εκπαίδευση στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, Αθήνα Ζαχαρόπουλος, Νίκος Γ., Η παιδεία στην Τουρκοκρατία, τ. Α, Θεσσαλονίκη: Π. Πουρναράς Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος: Η συμβολή της εκκλησίας και του ιερού κλήρου εις την διαμόρφωσιν της νεοελληνικής ταυτότητος, Αθήνα Καραθανάσης, Αθ. Ε., Η Ορθόδοξη Εκκλησία κατά τους αγώνας του Έθνους, Εκκλησία, Μάρτιος Μεταλληνός, Γ., Τουρκοκρατία «Το γένος των ορθοδόξων» στην οθωμανική αυτοκρατορία, στο Μπέγζος, Μ. κ.ά, Η Ορθοδοξία ως κληρονομιά: Β Η Ορθόδοξη Εκκλησία σε Ανατολή και Δύση, Πάτρα: ΕΑΠ Μεταλληνός, Γ., ό.π., σ. 198.

10

11

12

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ 2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ Συμπλήρωση κενών ακόλουθες λέξεις (τρεις λέξεις περισσεύουν): βιβλιοθήκη, Βαλκανική, ανθρωπιστικός, πανεπιστήμιο, χειρόγραφο, Ιταλική, τυπογραφία, σπάνιος. Η Αναγέννηση και

Διαβάστε περισσότερα

2. Αναγέννηση και ανθρωπισμός

2. Αναγέννηση και ανθρωπισμός κεφάλαιο 6 ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΧΩΡΩΝ ΩΣ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΒΕΣΤΦΑΛΙΑΣ (1453-1648) 2. Αναγέννηση και ανθρωπισμός Ορισμός Πρόκειται για μια γενικότερη πνευματική

Διαβάστε περισσότερα

κάντε κλικ στη Τρίτη επιλογή : Οι Θεσσαλονικείς αδελφοί ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος

κάντε κλικ στη Τρίτη επιλογή : Οι Θεσσαλονικείς αδελφοί ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος ΤΑΞΗ Δ ΜΑΘΗΜΑ : ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Κύριλλος και Μεθόδιος : Ιεραπόστολοι στους σλαβικούς λαούς. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ 1. Να αντιληφθούν οι μαθητές ότι μέσα από την ιεραποστολή του Κυρίλλου

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία

Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Νεοελληνική Ιστορία Ενότητα 1η: Εισαγωγή Ελευθερία Μαντά, Λέκτορας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας Ιστορίας και Αρχαιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος και τον τόνο της αποτίμησης γ) τα στοιχεία της ιστορικής

Διαβάστε περισσότερα

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ Ενότητα 2-Δ Α6: Οι θεολόγοι του 13ου αιώνα Αναστάσιος Γ. Μαράς, Δρ Θ. Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 3 o ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ Σ.Χ. ΕΤΟΣ 2011-2012 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΜΑΣ» ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ Εργασία της μαθήτριας:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΑΝΔΡΕΣ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΤΑΞΗ: Β ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ: 23 ΑΓΟΡΙΑ: 13 ΚΟΡΙΤΣΙΑ: 10 ΕΚΠΟΝΗΣΗ: ΛΙΑΠΗ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ:

Διαβάστε περισσότερα

www.kalymnikifilia.gr

www.kalymnikifilia.gr Η επιρροή του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας στη διαμόρφωση του ρωσικού εκπαιδευτικού συστήματος (το παράδειγμα των Εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Μόσχας) ΒΑΝΤΙΜ ΓΙΑΡΟΒΟÏ Kαθηγητής μουσικής

Διαβάστε περισσότερα

Ένοπλη αντιπαράθεση στις αρχές του 20ου αιώνα που διήρκεσε περίπου 4 χρόνια ( ) Ξεκίνησε από την περιοχή της Καστοριάς και περί το τέλος του

Ένοπλη αντιπαράθεση στις αρχές του 20ου αιώνα που διήρκεσε περίπου 4 χρόνια ( ) Ξεκίνησε από την περιοχή της Καστοριάς και περί το τέλος του Ένοπλη αντιπαράθεση στις αρχές του 20ου αιώνα που διήρκεσε περίπου 4 χρόνια (1904-1908) Ξεκίνησε από την περιοχή της Καστοριάς και περί το τέλος του είχε επεκταθεί σε όλη τη σημερινή Μακεδονία μέχρι και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία μαθημάτων του Γενικού και του Εσπερινού Γενικού Λυκείου

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία μαθημάτων του Γενικού και του Εσπερινού Γενικού Λυκείου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ----- Βαθμός Ασφαλείας: Να διατηρηθεί μέχρι: Βαθ. Προτεραιότητας:

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη του Γένους»

Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη του Γένους» 27/09/2019 Μητρ. Βελγίου: «Αναμένοντες τον Πατριάρχη Γένους» Οικουμενικό Πατριαρχείο / Μητροπόλεις Οικουμενικού Θρόνου Το έτος 2019, με συμπλήρωση πενήντα ετών από ίδρυση Ιεράς Μητροπόλεως Βελγίου, Εξαρχίας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΡΓΙΑΝΝΙΔΗ ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΜΑ: ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΣΧΊΣΜΑ Με τον όρο Σχίσμα εννοούμε τη διάσπαση της χριστιανικής εκκλησίας σε Ανατολική Ορθόδοξη και Δυτική Καθολική, που συνέβη

Διαβάστε περισσότερα

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους ΜΑΘΗΜΑ 30 Ο 31 Ο ΥΜΝΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗ ΛΑΤΡΕΙΑ Να συμπληρώσετε την πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία την επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. 1. Θέματα Ερμηνείας και Θεολογίας των Επιστολών του Αποστόλου Παύλου. 2. Πατερική Ερμηνευτική.

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. 1. Θέματα Ερμηνείας και Θεολογίας των Επιστολών του Αποστόλου Παύλου. 2. Πατερική Ερμηνευτική. ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ECTS ECTS 1. Mεθοδολογία και κριτική του κειμένου της Καινής Διαθήκης. 2. Ζητήματα Ερμηνείας και Ερμηνευτικής της Καινής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 1 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 867 886 912 913

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Α Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Λ Ε Γ Ο Μ Ε Ν Α

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Α Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Λ Ε Γ Ο Μ Ε Ν Α ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2011-2012 Α - Εισαγωγή στην Π.Δ. 6 30663 - Γενική Εκκλ. Ιστορία Α 6 30587 - Εισαγωγή στην Κ.Δ. 5 30670 - Αρχαία Εβραϊκή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ : Εθνικόν και Καποδιαστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών ΑΡ. ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ECTS ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α/Α

ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ : Εθνικόν και Καποδιαστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών ΑΡ. ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ECTS ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α/Α ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ : Εθνικόν και Καποδιαστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2012-2013 _ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Α/Α ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΟ ΚΩΔΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Επιτρέπεται να αρθρώνει η Εκκλησία πολιτικό λόγο;

Επιτρέπεται να αρθρώνει η Εκκλησία πολιτικό λόγο; 15 Ιανουαρίου 2019 Επιτρέπεται να αρθρώνει η Εκκλησία πολιτικό λόγο; Θρησκεία / Κοινωνικά θέματα Γεώργιος Παύλος, Καθηγητής Φυσικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο και Δρ Φιλοσοφίας Α.Π.Θ. Βεβαίως η Εκκλησιαστική

Διαβάστε περισσότερα

Εικονογραφία. Μιχαήλ Βόδας Σούτσος Μεγάλος Διερµηνέας και ηγεµόνας της Μολδαβίας Dupré Louis, 1820

Εικονογραφία. Μιχαήλ Βόδας Σούτσος Μεγάλος Διερµηνέας και ηγεµόνας της Μολδαβίας Dupré Louis, 1820 Φαναριώτες Ονοµασία που δόθηκε στα µέλη της παλαιάς βυζαντινής αριστοκρατίας (µεταξύ εκείνων που δεν διέφυγαν στη Δύση ή δεν εξισλαµίσθηκαν) και σε εµπόρους από τις περιοχές του Πόντου, της Ανατολίας (:

Διαβάστε περισσότερα

4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους

4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους I. ΠΑΓΙΩΣΗ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗ Μ. ΑΣΙΑ 4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους (σελ. 39-40) Ο Μιχαήλ Γ ως αρματοδρόμος στα ανάκτορα του Αγίου Μάμαντα.

Διαβάστε περισσότερα

1.6.3 Ιατρικές και βιολογικές θεωρίες στον Πλάτωνα και στον Αριστοτέλη Η αρχαία ελληνική ιατρική µετά τον Ιπποκράτη

1.6.3 Ιατρικές και βιολογικές θεωρίες στον Πλάτωνα και στον Αριστοτέλη Η αρχαία ελληνική ιατρική µετά τον Ιπποκράτη 1 2 Περιεχόµενα Πρόλογος...5 Εισαγωγή: Οι Απαρχές της Ελληνικής Επιστήµης...8 Κεφάλαιο 1: Η Αρχαία Ελληνική Επιστήµη...24 1.1 Οι φυσικές θεωρίες των Προσωκρατικών φιλοσόφων...25 1.1.1 H πρώιµη ιωνική φιλοσοφική

Διαβάστε περισσότερα

Η αυτοκάθαρση στην Εκκλησία (Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου)

Η αυτοκάθαρση στην Εκκλησία (Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου) Η αυτοκάθαρση στην Εκκλησία (Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου) Date : Μαΐου 7, 2006 Τα σύγχρονα γεγονότα που αφορούν τα λεγόμενα σκάνδαλα στην Εκκλησία ερμηνεύονται ποικιλοτρόπως,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ. Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου

ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ. Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ Ολυμπία Μπάρμπα Μπάμπης Χιώτης Κων/να Μάγγου 2017, Β3 Γυμνασίου ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ H Βυζαντινή Αυτοκρατορία (αλλιώς Βυζάντιο, Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Διαβάστε περισσότερα

Οι βυζαντινοί μοναχοί και η Eλληνική γλώσσα στη μεσαιωνική περίοδο στο Σαλέντο

Οι βυζαντινοί μοναχοί και η Eλληνική γλώσσα στη μεσαιωνική περίοδο στο Σαλέντο Οι βυζαντινοί μοναχοί και η Eλληνική γλώσσα στη μεσαιωνική περίοδο στο Σαλέντο CATERINA MALANDUGNO Φοιτήτρια Το 741 ο Κωνσταντίνος Κοπρώνυμος ακολουθώντας τα βήματα του Λεόντος Γ ξεκίνησε μία σκληρή καταδίωξη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ. Μαρία Παντελή Γιώργος Βασιλείου

ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ. Μαρία Παντελή Γιώργος Βασιλείου ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ Μαρία Παντελή Γιώργος Βασιλείου ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Μ. Γκιόλιας, Ο Κοσμάς ο Αιτωλός και η εποχή του, Αθήνα 1972 Ιωάννης Μενούνος, Κοσμά Αιτωλού Διδαχές, Αθήνα 1979 Αρτ. Ξανθοπούλου-Κυριακού, Ο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Θρησκευτική ελευθερία: Ορισμός, Έννοια αναφορά στο Ελληνικό Σύνταγμα Η ανεξιθρησκία στην Ελλάδα Αναλογία θρησκειών Σχέσεις Εκκλησίας και πολιτείας Παγκόσμιο συμβούλιο

Διαβάστε περισσότερα

Παιδαγωγοί και παιδαγωγική σκέψη στον ελληνόφωνο χώρο (18ος αιώνας Μεσοπόλεμος)

Παιδαγωγοί και παιδαγωγική σκέψη στον ελληνόφωνο χώρο (18ος αιώνας Μεσοπόλεμος) ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παιδαγωγοί και παιδαγωγική σκέψη στον ελληνόφωνο χώρο (18ος αιώνας Μεσοπόλεμος) Ενότητα 3: Η πρώιμη φάση της Παιδαγωγικής θεωρίας και

Διαβάστε περισσότερα

Η Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Kλάσης Δυτική Εξαρχία:

Η Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Kλάσης Δυτική Εξαρχία: Aνακοίνωση Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Kλάσης - Δυτική Εξαρχία, είναι μια τοπική παραδοσιακή Ορθόδοξη Εκκλησία που συνεχίζει την προ-σχισματική (1054) Πίστη και Πρακτική της πρώιμης Δυτικής Εκκλησίας. Με αυτόν

Διαβάστε περισσότερα

Α ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΣΑΚΕΙΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΛΕΜΜΥΔΗΣ. Εργασία 8

Α ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΣΑΚΕΙΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΛΕΜΜΥΔΗΣ. Εργασία 8 Α ΛΥΚΕΙΟ ΑΡΣΑΚΕΙΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΛΕΜΜΥΔΗΣ Εργασία 8 ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ ΑΓΝΗΣ ΒΟΥΡΤΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. ΤΑΞΗ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή -Ν.Βλεμμύδης -Έργο -Θεολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Εκτός από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία που γνωρίσαμε στην προηγούμενη ενότητα, υπάρχει μία ακόμα μεγάλη ομάδα Χριστιανών: οι Προτεστάντες.

Εκτός από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία που γνωρίσαμε στην προηγούμενη ενότητα, υπάρχει μία ακόμα μεγάλη ομάδα Χριστιανών: οι Προτεστάντες. Οι Προτεστάντες στην εποχή μας ΑΦΟΡΜΗΣΗ Εκτός από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία που γνωρίσαμε στην προηγούμενη ενότητα, υπάρχει μία ακόμα μεγάλη ομάδα Χριστιανών: οι Προτεστάντες. Θα μάθουμε τις βασικές αρχές

Διαβάστε περισσότερα

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου

Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ομιλία στην Σχολική Εορτή των Τριών Ιεραρχών Γυμνάσιο Ξυλοφάγου Ήταν γύρω στον 11 ου αι. στα χρόνια του Αλέξιου Κομνηνού όταν στην Κωνσταντινούπολη ξέσπασε με νέα διαμάχη. Άνθρωποι των γραμμάτων και μη,

Διαβάστε περισσότερα

Καθορισμός ημερομηνίας εορτασμού του Πάσχα

Καθορισμός ημερομηνίας εορτασμού του Πάσχα ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ Σχολικό έτος 2013-14 Καθορισμός ημερομηνίας εορτασμού του Πάσχα ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ ΜΑΡΙΟΣ-ΔΗΜΗΤΡΗΣ Τάξη : Α1 ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΑΣΧΑ: Η γιορτή και ο υπολογισμός της ημερομηνίας

Διαβάστε περισσότερα

Πατέρες και Οικουµενικοί Διδάσκαλοι. Πατρολογία Ι (Υ102) Διδάσκων: Συμεών Πασχαλίδης

Πατέρες και Οικουµενικοί Διδάσκαλοι. Πατρολογία Ι (Υ102) Διδάσκων: Συμεών Πασχαλίδης Πατέρες και Οικουµενικοί Διδάσκαλοι ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΣΥΜΕΩΝ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗ Πατρολογία Ι (Υ102) Διδάσκων: Συμεών Πασχαλίδης 1 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΣΥΜΕΩΝ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗ Οι Πατέρες των πρώτων αιώνων Ποιοι ονοµάζονταν

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία. Κουτίδης Σιδέρης

Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία. Κουτίδης Σιδέρης Κοινωνικές τάξεις στη Μεσοβυζαντινή Κοινωνία Κουτίδης Σιδέρης Η βυζαντινή κοινωνική διαστρωμάτωση Εισαγωγή Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία υπήρξε μία από τις πλέον μακραίωνες κρατικές δομές στην μέχρι τώρα ανθρώπινη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Ιστορική αναδροµή του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήµατος. Οι µεταρρυθµίσεις του Το σηµερινό εκπαιδευτικό σύστηµα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Ιστορική αναδροµή του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήµατος. Οι µεταρρυθµίσεις του Το σηµερινό εκπαιδευτικό σύστηµα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: Ιστορική αναδροµή του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήµατος Οι µεταρρυθµίσεις του 1964 Το σηµερινό εκπαιδευτικό σύστηµα Το γλωσσικό ζήτηµα Ο θεσµός της συνεκπαίδευσης στην Ελλάδα Σύγκρισηελληνικού,

Διαβάστε περισσότερα

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή 32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή Η Θεσσαλονίκη, από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια, είναι η δεύτερη σημαντική πόλη της αυτοκρατορίας. Αναπτύσσει σπουδαία εμπορική, πνευματική και πολιτική κίνηση, την

Διαβάστε περισσότερα

Αγωγή και Εκπαίδευση στη Νεώτερη Ελλάδα

Αγωγή και Εκπαίδευση στη Νεώτερη Ελλάδα Αγωγή και Εκπαίδευση στη Νεώτερη Ελλάδα Στο πλαίσιο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού έγινε σημαντική προσπάθεια Να συσταθούν σχολεία Nα γραφτούν βιβλία Nα εισαχθούν οι θετικές επιστήμες Nα καταπολεμηθεί ο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογοςιστορικός

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογοςιστορικός ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ 1 ΒΥΖΑΝΤΙΟ Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΕΡΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ 2 ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΠΛΕΥΡΑ Συνομωσίες, ίντριγκες και μηχανορραφίες. Θρησκευτικός φανατισμός Δεισιδαιμονία.

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμοί Εκπαίδευσης του Οικουμενικού Ελληνισμού: «Τα ιστορικά σχολεία» Μπούντα Ελένη, Σχολική Σύμβουλος

Θεσμοί Εκπαίδευσης του Οικουμενικού Ελληνισμού: «Τα ιστορικά σχολεία» Μπούντα Ελένη, Σχολική Σύμβουλος Θεσμοί Εκπαίδευσης του Οικουμενικού Ελληνισμού: «Τα ιστορικά σχολεία» Μπούντα Ελένη, Σχολική Σύμβουλος Στην κατηγορία των ιστορικών σχολείων συγκαταλέγονται όλα εκείνα τα εκπαιδευτήρια τα οποία έχουν διανύσει

Διαβάστε περισσότερα

200 χρόνια της Ελληνικής βιβλικής εταιρείας στην Κέρκυρα

200 χρόνια της Ελληνικής βιβλικής εταιρείας στην Κέρκυρα 17/02/2019 200 χρόνια Ελληνικής βιβλικής εταιρείας στην Κέρκυρα Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων Το πρωί του Σαββάτου 16 Φεβρουαρίου 2019 πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΛΠ11 ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Βυζάντιο και Χριστιανισμός: η δυναμική της θρησκείας στον καθορισμό της φυσιογνωμίας της αυτοκρατορίας και των

Διαβάστε περισσότερα

334 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Δυτ. Μακεδονίας (Φλώρινα)

334 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Δυτ. Μακεδονίας (Φλώρινα) 334 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Δυτ. Μακεδονίας (Φλώρινα) Ιστορικό Σημείωμα γαι την Παιδαγωγική Σχολή Φλώρινας Η Παιδαγωγική Ακαδημία Φλώρινας ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 1941, δηλ. κατά την διάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Προοίμιο της ακμής του Βυζαντινού Κράτους. Κωνσταντίνος Χρήστος Πουρνάρας

Προοίμιο της ακμής του Βυζαντινού Κράτους. Κωνσταντίνος Χρήστος Πουρνάρας Προοίμιο της ακμής του Βυζαντινού Κράτους Κωνσταντίνος Χρήστος Πουρνάρας Βασιλεία Μιχαήλ Γ (842-867) Αισθητή πρόοδος: - στην παιδεία, - στην οικονομία, - σημαντικές στρατιωτικές επιτυχίες κατά των Αράβων

Διαβάστε περισσότερα

Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική

Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική 28/12/2018 Μητρ. Δημητριάδος: Η Μακεδονία είναι μία και ελληνική Μητροπολιτικό Έργο / Ι.Μ. Δημητριάδος και Αλμυρού Σκέψεις στην ανατολή του νέου χρόνου Σκέψεις καρδιάς κατέθεσε ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία 3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία Εισαγωγή Και οι τρεις γεννήθηκαν τον 4ο αιώνα μ.χ., στα Βυζαντινά Χρόνια.

Διαβάστε περισσότερα

Ενδυναμώνοντας τις σχέσεις με τους γονείς

Ενδυναμώνοντας τις σχέσεις με τους γονείς Ενδυναμώνοντας τις σχέσεις με τους γονείς Ελλη Φρεγγίδου, Μ.Sc Ψυχολόγος Επιστημονικά Υπεύθυνη Κοινωνικής Μέριμνας Δ. Κιλκίς Υπεύθυνη Σχολής Γονέων Ι.Μ.Κ. Ο κάθε άνθρωπος μεγαλώνοντας σε μία οικογένεια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ

ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΕΠΟ 10-1 η Γραπτή Εργασία 2008-2009 Εξετάστε τις σχέσεις κοσμικής και εκκλησιαστικής εξουσίας στην Καθολική Δύση από τον 5ο έως και τον 13ο αιώνα. Ενισχύεται ή αποδυναμώνεται η εκκλησιαστική εξουσία σε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 9 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 19. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αντικείμενο και πλαίσιο της εργασίας...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 9 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 19. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αντικείμενο και πλαίσιο της εργασίας... ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 9 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ... 17 ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 19 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Αντικείμενο και πλαίσιο της εργασίας... 27 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΓΕΩΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Β ' εξάμηνο Μαθήματα Υποχρεωτικά

Β ' εξάμηνο Μαθήματα Υποχρεωτικά E Β ' εξάμηνο Μαθήματα Υποχρεωτικά Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Θωμάς Ιωαννίδης Βυζαντινή Ιστορία Δέσποινα Μιχάλαγα Α-Λ 15.00-17.00 Μ-Ω Ιστορία Εποχής Καινής Διαθήκης Ζάρρας Β ' εξάμηνο Μαθήματα Επιλεγόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Ορθόδοξοι πιστοί στην Κίνα διψούν για πνευματική ζωή αλλά στερούνται του εκκλησιαστικού βίου. Τα στοιχεία συγκλονίζουν

Ορθόδοξοι πιστοί στην Κίνα διψούν για πνευματική ζωή αλλά στερούνται του εκκλησιαστικού βίου. Τα στοιχεία συγκλονίζουν 05/07/2019 Ορθόδοξοι πιστοί σ Κίνα διψούν για πνευματική ζωή αλλά στερούνται εκκλησιαστικού βίου. Τα στοιχεία συγκλονίζουν / Ορθόδοξες Προβολές Ο Χριστιανισμός έχει ιστορική παρουσία αιώνων σ Κίνα, από

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α. Μ ά θ η μ α Ώρ/Εβδ. Κωδ. Τ ο μ έ α ς Δ ι δ ά σ κ ω ν Credits ECTS

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α. Μ ά θ η μ α Ώρ/Εβδ. Κωδ. Τ ο μ έ α ς Δ ι δ ά σ κ ω ν Credits ECTS ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ 2011-2012 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΩΡΩΝ/ΜΟΝΑΔΩΝ ΚΑΙ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΩΝ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ (CREDITS) ΜΕΤΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

108 Ιστορίας και Εθνολογίας Θράκης (Κομοτηνή)

108 Ιστορίας και Εθνολογίας Θράκης (Κομοτηνή) 108 Ιστορίας και Εθνολογίας Θράκης (Κομοτηνή) Το Τμήμα ιδρύθηκε το 1990 και άρχισε να λειτουργεί το ακαδημαϊκό έτος 1991-1992. Δέχεται κατ' έτος 200 περίπου φοιτητές. Σκοπός Σκοπός του Τμήματος είναι:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΕΙΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ 1. ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 1925 Ιδρύεται το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. 1942 Αρχίζει

Διαβάστε περισσότερα

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου. ΜΑΘΗΜΑ 22 ο ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με την ιστορία της αρχαίας Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Β Ι Ο - Ε Ρ Γ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1965 και διαμένει στη Θεσσαλονίκη. Είναι έγγαμος με ένα παιδί. ΣΠOYΔEΣ AKAΔHMAΪKOI TITΛOI

Β Ι Ο - Ε Ρ Γ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1965 και διαμένει στη Θεσσαλονίκη. Είναι έγγαμος με ένα παιδί. ΣΠOYΔEΣ AKAΔHMAΪKOI TITΛOI APIΣTOTEΛEIO ΠANEΠIΣTHMIO ΘEΣΣAΛONIKHΣ ΘEOΛOΓIKH ΣXOΛH TMHMA ΠOIMANTIKHΣ KAI KOINΩNIKHΣ ΘEOΛOΓIAΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΚΑΙΟ, ΟΡΓΑΝΩΣΗ, ΖΩΗ ΚΑΙ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

«Παγκοσμιοποίηση και Ταυτότητες»

«Παγκοσμιοποίηση και Ταυτότητες» 17/12/2018 «Παγκοσμιοποίηση και Ταυτότητες» / Ενορίες Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει» του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς και σε συνεργασία με το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα του Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

_ _scope7 1 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ

_ _scope7 1 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ 001-192_978-960-482-044-3_scope7 1 1 1821 Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ ΕΘΝΟΥΣ ΚΡΑΤΟΥΣ Β ΤΟΜΟΣ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ ΘΑΝΟΣ ΒΕΡΕΜΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΣ 001-192_978-960-482-044-3_scope7 5 5 Περιεχόµενα

Διαβάστε περισσότερα

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ

Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ Χριστιανική Γραμματεία ΙIΙ Ενότητα 2-Δ Β7: Διάλυση του Σχολαστικισμού- Γουλιέλμος Όκκαμ Αναστάσιος Γ. Μαράς, Δρ Θ. Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΑ Β' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΑ Β' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΑ Β' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Συγγραφείς 1. Δημήτριος Λ. Δρίτσας, Δρ Θεολογίας, Σχολικός Σύμβουλος 2. Δημήτριος Ν. Μόσχος, Δρ Θεολογίας, Καθηγητής Λυκείου Αναβύσσου 3. Στυλιανός Λ. Παπαλεξανδρόπουλος,

Διαβάστε περισσότερα

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου 31/1/2012 Α-Λ

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου 31/1/2012 Α-Λ Εξάμηνο Α Μαθηματα Υποχρεωτικά ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2012 σελ. 1 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- 31/1/2012 Τρίτη 9:00 Γραφείο Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- 1/2/2012 Τετάρτη

Διαβάστε περισσότερα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα

Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαφωτισμός και διαμόρφωση των πολιτικών ιδεολογιών στην Ελλάδα Ενότητα 8: Κοινωνική και διανοητική ιστορία της Ελλάδας, και γυναικείο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ: 1-23 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016 Α ΕΤΟΣ Ιστορία Νεοελληνικής Εκπαίδευσης και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (διαγώνισμα 1)

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (διαγώνισμα 1) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (διαγώνισμα 1) ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α1 Α.1.1.α Το Νοέμβριο του 1919 υπογράφηκε η συνθήκη του Νεϊγύ.πριν από την υπογραφή της συνθήκης) σελ 140 σχ.βιβλ. Β. Κατά

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 8. Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής

Κεφάλαιο 8. Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής 1 Κεφάλαιο 8 Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής Ανάµεσα στους δασκάλους του Γένους ξεχωρίζουν για τη δράση τους ο λόγιος επαναστάτης Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαµάντιος Κοραής, ένας Έλληνας φιλόλογος

Διαβάστε περισσότερα

Σ ΧΕ ΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ Σ ΤΟ Γ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Σ ΧΕ ΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ Σ ΤΟ Γ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Σ ΧΕ ΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ Σ ΤΟ Γ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 142 Ι ΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ιάρκεια: 1 διδακτική ώρα Θέµατα: 4 1ο ΣΧΕ ΙΟ Ευνοϊκές συγκυρίες για τον Ελληνισµό κατά τον 18 ο αιώνα Ο Νεοελληνικός ιαφωτισµός

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΣΟΛΕΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2009 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26 Μαΐου 2009 ΩΡΑ: 07:45-10:15

ΛΥΚΕΙΟ ΣΟΛΕΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2009 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26 Μαΐου 2009 ΩΡΑ: 07:45-10:15 ΛΥΚΕΙΟ ΣΟΛΕΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2008 2009 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2009 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26 Μαΐου 2009 ΩΡΑ: 07:45-10:15 Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από πέντε (5) σελίδες.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Β ΕΞΑΜΗΝΟ 2016 ΩΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΡΙΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΕΜΠΤΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 8:00-9:00

Διαβάστε περισσότερα

Το ιστορικό πλαίσιο της παλαμικής διδασκαλίας: ο βίος του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά

Το ιστορικό πλαίσιο της παλαμικής διδασκαλίας: ο βίος του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά 19 Νοεμβρίου 2018 Το ιστορικό πλαίσιο της παλαμικής διδασκαλίας: ο βίος του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά Θρησκεία / Πατερική Θεολογία Alexander Milenkovits, Θεολόγος 1. Βίος του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά Ο Άγιος

Διαβάστε περισσότερα

Χριστιανική Γραμματεία Ι

Χριστιανική Γραμματεία Ι Χριστιανική Γραμματεία Ι Ενότητα 1-A3-4: Εκκλησιαστικές διατάξεις και ποίηση Αναστάσιος Γ. Μαράς, Δρ Θ. Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (Έκδοση: ) - Αριθµ. Σελ.: 12 ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (Έκδοση: ) - Αριθµ. Σελ.: 12 ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 016-017 (Έκδοση: 8.09.16) - Αριθµ. Σελ.: 1 ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ Κωδικός Μάθηµα Αίθουσα Ηµέρα Ώρες Διδασκαλίας Διδακτικές

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 7 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 7 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 7 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 2 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ «ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΛΗΝΟΣ» Τμήμα Γενικής Αγωγής

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ «ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΛΗΝΟΣ» Τμήμα Γενικής Αγωγής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ «ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΛΗΝΟΣ» Τμήμα Γενικής Αγωγής «Διδακτική της Ιστορίας» Διδάσκουσα: Μαρία Ρεπούση Ακαδημαϊκό έτος:

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι 1 Ενότητα #2: Βασικές Γνώσεις I Ο πολιτισμός στη βαρβαρική δύση (5 ος 8 ο ς αι.) Νικόλαος Καραπιδάκης Τμήμα Ιστορίας 2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ:

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ: ΜΑΘΗΜΑ 18 Ο ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ: 1. Η αποκατάσταση της προσκύνησης των εικόνων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ 3 ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Βασίλειος

ΟΙ 3 ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Βασίλειος ΟΙ 3 ΙΕΡΑΡΧΕΣ: Βασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός Ιωάννης ο Χρυσόστομος Ποιοί ήταν; Πού έζησαν; Τί έκαναν; Δρ. Χρυσόστομος Παπασπύρου 30 Ιανουαρίου 2015 Βασίλειος ο Μέγας (330-379) Ο Βασίλειος ο

Διαβάστε περισσότερα

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας ΜΑΘΗΜΑ 7 Ο Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας σύμφωνα με τη χρονική σειρά που πραγματοποιήθηκαν: 1. Προαναγγελία του Μεσσία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ. ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ. Ένα μοναδικό ταξίδι, οδοιπορικό στην ιστορία του πολιτισμού και της εκπαίδευσης των Ελλήνων, σχεδίασε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α ΕΞΑΜΗΝΟ. 3 5 ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΣ Χρήστος Καραγιάννης ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΣ Αλεξάνδρα Παλάντζα 30693

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α ΕΞΑΜΗΝΟ. 3 5 ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΣ Χρήστος Καραγιάννης ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΣ Αλεξάνδρα Παλάντζα 30693 ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΩΡΕΣ/ Δ.Μ. ECTS ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ/ΟΥΣΑ ΚΩΔ. Εισαγωγή στη Παλαιά Διαθήκη Εισαγωγή στη Καινή Διαθήκη Γενική Εκκλησιαστική Ιστορία Α Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα

Διαβάστε περισσότερα

Α ΕΞΑΜΗΝΟ. Επιλέγονται τρία (3) από τα παραπάνω προσφερόμενα μαθήματα. ΣΥΝΟΛΟ (επί των επιλεγομένων μαθημάτων) 30 Β ΕΞΑΜΗΝΟ

Α ΕΞΑΜΗΝΟ. Επιλέγονται τρία (3) από τα παραπάνω προσφερόμενα μαθήματα. ΣΥΝΟΛΟ (επί των επιλεγομένων μαθημάτων) 30 Β ΕΞΑΜΗΝΟ Το σύνολο των Πιστωτικών Μονάδων (), που απαιτούνται για την απόκτηση του Μ.Δ.Ε., ανέρχονται σε 120. Αναλυτικότερα το πρόγραμμα των μαθημάτων διαμορφώνεται ανά κατεύθυνση ως εξής: 1. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΒΙΒΛΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. 1. Ο χώρος τέλεσης

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Γιατί να επιλέξω το Τμήμα Θεολογίας; Τι σπουδές θα κάνω; Θα βρω μετά δουλειά; Προβληματική Προοπτικές Το Τμήμα Θεολογίας αποτελεί, μαζί με το Τμήμα Κοινωνικής και Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 10 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 10 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Οι Άγιοι της Θεσσαλονίκης.

Οι Άγιοι της Θεσσαλονίκης. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Οι Άγιοι της. Ενότητα 1: Θεσσαλονίκη: Ιστορικά και Πολιτισµικά Χαρακτηριστικά Συµεών Πασχαλίδης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό

Διαβάστε περισσότερα

1 η Αιτία: 2 η Αιτία: 3 η Αιτία:

1 η Αιτία: 2 η Αιτία: 3 η Αιτία: Εικονομαχία Αιτίες Συνέπειες Ορισμός: η θρησκευτική και πολιτική διαμάχη για τη λατρεία των εικόνων. 1 η Αιτία: 1η Συνέπεια: Αντίπαλες πλευρές: εικονομάχοι > το επίσημο κράτος και τμήμα του πληθυσμού εικονόφιλοι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (μάθημα επιλογής) Α τάξη Γενικού Λυκείου Α) Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ) Στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος επιλογής «Ελληνικός και Ευρωπαϊκός πολιτισμός»,

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία της Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα: Το παράδειγμα των Φιλοσοφικών Σχολών

Ιστορία της Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα: Το παράδειγμα των Φιλοσοφικών Σχολών ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ιστορία της Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα: Το παράδειγμα των Φιλοσοφικών Σχολών Ενότητα: Νομοθετικά κείμενα Βασίλειος Φούκας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Αθηναγόρας και Οικουμένη:

ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Αθηναγόρας και Οικουμένη: ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Αθηναγόρας και Οικουμένη: 70 Χρόνια από την εκλογή του Πατριάρχη Αθηναγόρα στον Οικουμενικό Θρόνο και από την ίδρυση του Π.Σ.Ε. 19-20

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΥΣΣΕΑΣ Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος

Ο ΥΣΣΕΑΣ Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος Ο ΥΣΣΕΑΣ 2005 Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος 3 ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ 2 ο ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΛΕΣΒΟΥ ΦΟΡΜΑ 4 ου ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σκοπός του Μουσείου είναι η διαφύλαξη, μελέτη, προβολή και ανάδειξη της Ελληνικής Παιδείας και των αξιών που απορρέουν από αυτή και

Σκοπός του Μουσείου είναι η διαφύλαξη, μελέτη, προβολή και ανάδειξη της Ελληνικής Παιδείας και των αξιών που απορρέουν από αυτή και To Μουσείο Eλληνικής Παιδείας βρίσκεται στο κέντρο της πόλης της Καλαμπάκας, σε ένα χώρο περιπου1000τ.μ και έχει εκπαιδευτικό και πολιτιστικό προσανατολισμό. Φιλοξενεί συλλογές του συλλέκτη Παύλου Μπαλογιάννη

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Κηπουρός Κεμαλικότεροι του Κεμάλ Θράκη 2006,

Χρήστος Κηπουρός Κεμαλικότεροι του Κεμάλ Θράκη 2006, 1 Κεμαλικότεροι του Κεμάλ Copyright 2006 Χρήστος Κηπουρός Μαυρομιχάλη 13 Διδυμότειχο xkipuros@otenet.gr Εικόνα εξώφυλλου: Αναμνηστική φωτογραφία με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην Ξάνθη. Στο μέσον ο τότε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ (για τους μαθητές Γυμνασίων, ΓΕ.Λ., ΕΠΑ.Λ, ΕΠΑ.Σ, Καλλιτεχνικών, Μουσικών, Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων.)

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ (για τους μαθητές Γυμνασίων, ΓΕ.Λ., ΕΠΑ.Λ, ΕΠΑ.Σ, Καλλιτεχνικών, Μουσικών, Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων.) Ημερομηνία:.. Σχολείο:. Τάξη:. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ (για τους μαθητές Γυμνασίων, ΓΕ.Λ., ΕΠΑ.Λ, ΕΠΑ.Σ, Καλλιτεχνικών, Μουσικών, Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων.) Πρόλογος Αγαπητέ/ή μαθητή/τρια, Το ερωτηματολόγιο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 6 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 6 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 6 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Προαγωγικές εξετάσεις περιόδου Μαΐου Ιουνίου Καθορισμός εξεταστέας ύλης των μαθημάτων της Α τάξης του Γενικού Λυκείου

Προαγωγικές εξετάσεις περιόδου Μαΐου Ιουνίου Καθορισμός εξεταστέας ύλης των μαθημάτων της Α τάξης του Γενικού Λυκείου 2 ο Γενικό Λύκειο Αμαλιάδας Προαγωγικές εξετάσεις περιόδου Μαΐου Ιουνίου 2016 Καθορισμός εξεταστέας ύλης των μαθημάτων της Α τάξης του Γενικού Λυκείου Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία Στην εξεταστέα

Διαβάστε περισσότερα

Σ Υ Ν Ο Δ Ο Σ Τ Ω Ν Ε Φ Η Β Ω Ν

Σ Υ Ν Ο Δ Ο Σ Τ Ω Ν Ε Φ Η Β Ω Ν ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΝΕΟΤΗΤΟΣ Σ Υ Ν Ο Δ Ο Σ Τ Ω Ν Ε Φ Η Β Ω Ν ( οδηγίες για τους μαθητές) Φεβρουάριος 2012 1. Τι είναι η «Σύνοδος των Εφήβων»

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO

Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ. LOGO Γιατί να επιλέξω το Τμήμα Θεολογίας; Τι σπουδές θα κάνω; Θα βρω μετά δουλειά; Προβληματική Προοπτικές Το Τμήμα Θεολογίας αποτελεί, μαζί με το Τμήμα Κοινωνικής και Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

Η Ελλάδα στα Βαλκάνια και στον κόσµο χθες, σήµερα και αύριο

Η Ελλάδα στα Βαλκάνια και στον κόσµο χθες, σήµερα και αύριο Η Ελλάδα στα Βαλκάνια και στον κόσµο χθες, σήµερα και αύριο Χωρίς αµφιβολία οι αρχαίοι Έλληνες στοχαστές, ποιητές και φιλόσοφοι πρώτοι έχουν αναπτύξει τις αξίες πάνω στις οποίες θεµελιώνεται η Ευρωπαϊκή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗ Ενότητα 1: Ο ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ Η ΜΕΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΜΑΡΙΑ Κ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΙΑ Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα